Inhoudsmaten
Wat gaan we meten?
De grootheid is en
de eenheid is
De eenheden die we gebruiken om een inhoud weer te geven, noemen we inhoudsmaten.
Schrijf de inhoudsmaten op van groot naar klein.
Wist je dat …
er in de Sahara sommige jaren nog geen half glas water per jaar valt?
een kameel 500 liter water kan drinken in tien minuten?
je speekselklieren ongeveer een liter speeksel per dag maken?
een witte haai een druppel bloed kan ruiken in vier miljoen liter zeewater?
een liter zeewater 35 gram zout bevat?
Zoek thuis op. Wat is de inhoud van ...
een bus shampoo een bus ketchup
een tube tandpasta
een bus douchegel
een pot mayonaise
Je mag de lijst aanvullen met enkele voorwerpen die je thuis vindt.
Meten
Gebruik maatbekers of een spuit om de inhoud van de voorwerpen te meten.
voorwerpinhoud
glas kop soeplepel koffielepel
INKIJKEXEMPLAARDIEKEURE
Referentiematen
Als je een paar handige maten weet, dan kun je gemakkelijker schatten …
x 10 x 10 x 10 x 10 x 10
de inhoud van een halfvol ligbad de inhoud van een grote emmer
de inhoud van 1 brik melk
de inhoud van een klein koffiekopje
de inhoud van een eetlepel enkele druppels
Schatten
De inhoud van een pot verf is 5 4
Schatten kan je leren. Hiervoor moet je de referentiematen kennen.
Weet je het nog? In een half vol bad kan ongeveer water.
In een eetlepel kan ongeveer water.
In een klein kopje kan ongeveer koffie.
In een emmer kan ongeveer water.
In een groot brik melk zit melk.
Gebruik de referentiematen om te schatten.
INKIJKEXEMPLAARDIEKEURE
1 Omcirkel het juiste antwoord.
In een glas zit meer minder dan 1 liter.
In een blikje frisdrank zit meer minder dan 1 liter.
In een biervat zit meer minder dan 1 liter.
In een potje yoghurt zit meer minder dan 1 liter.
In een bus shampoo zit meer minder dan 1 liter.
In een emmer zit meer minder dan 1 liter.
In een pot verf zit meer minder dan 1 liter.
2 Schat
De inhoud van een kleine drinkbus is 0,5 .
De inhoud van de benzinetank van mijn auto is 50 .
De inhoud van een klein spuitje is 2 .
De inhoud van een tube tandpasta is 75 .
Inhoudsmaten herleiden
5.1 Methode 1: de trap
INKIJKEXEMPLAARDIEKEURE
elke trede naar beneden = het getal x 10
elke trede naar boven = het getal : 10
5.2 Methode 2: een tabel
• Duid het cijfer van de eenheden aan in het getal.
Voorbeeld: 75 l = . cl
• Plaats het cijfer van de eenheden in de kolom van de inhoudsmaat.
Voorbeeld: 75 l = . cl
• Schrijf het getal (zonder komma) in de tabel.
INKIJKEXEMPLAARDIEKEURE
• Vul de lege vakjes aan met een nul.
Voorbeeld: 75 l = 7 500 cl
Vergeet niet: de eenheden van een getal horen altijd bij de inhoudsmaat die achter het getal staat.
Voorbeeld: 8 dl = 0,8 l
63,9 dl = 639 cl
4,5 cl = 45 ml
Herleid
2 Hoeveel water zit er in de maatbekers?
Problemen oplossen
6.1 Verhoudingstabel
Om courgettesoep te maken voor 6 personen heb je de volgende ingrediënten nodig: 6 courgettes, 3 uien en 2 250 ml bouillon.
Wat heb je nodig om courgettesoep te maken voor 2 personen?
Je zet dit in een verhoudingstabel.
Om van 6 personen naar 2 personen te gaan, wordt je getal kleiner.
Om van 6 personen naar 2 personen te gaan, deel je het getal door Dit doe je dan ook met de ingrediënten.
INKIJKEXEMPLAARDIEKEURE
voor 6 personen
voor 2 personen
Wat heb je nodig om courgettesoep te maken voor 12 personen?
Je zet dit in een verhoudingstabel
Om van 6 personen naar 12 personen te gaan, wordt je getal groter.
Om van 6 personen naar 12 personen te gaan, vermenigvuldig je het getal met . Dit doe je dan ook met de ingrediënten.
voor 6 personen
voor 12 personen
6.2
Zinvol afronden
Gebruik je gezond verstand om zinvol af te ronden.
Een tekening maken helpt.
De potjes yoghurt in de winkel zijn per 4 verpakt.
Hoeveel pakken moet je kopen als je 10 potjes nodig hebt?
Je moet pakken yoghurt kopen.
Hoeveel potjes heb je over?
Je giet een fles wijn van 75 cl in glazen van 100 ml.
Hoeveel volle glazen kan je hiermee vullen?
Je kan hiermee volle glazen vullen.
INKIJKEXEMPLAARDIEKEURE
Gino maakt een mocktail voor zijn verjaardagsfeest. Hij mengt 2 liter sinaasappelsap, 600 ml ananassap, 700 ml bruiswater en 50 ml grenadinesiroop.
Hoeveel ml mocktail heeft hij gemaakt?
Hoeveel volle glazen van 200 ml kan hij hiermee vullen?
Gino kan volle glazen vullen.
Oefeningen
1 Vul de juiste inhoudsmaat in.
1 000 keer groter dan een milliliter
100 keer kleiner dan een liter
10 keer kleiner dan een liter
10 keer groter dan een milliliter
10 keer groter dan een centiliter
10 keer kleiner dan een deciliter
10 keer groter dan een deciliter
100 keer groter dan een milliliter
inhoudsmaat
INKIJKEXEMPLAARDIEKEURE
3 In de fles zit 5 liter olie.
In de fles zit ml olie.
In de fles zit dl olie.
In de fles zit cl olie.
2 Schat de inhoud. Zet een kruisje in de juiste kolom. minder dan 1 liter meer dan 1 liter ijsje emmer fles shampoo benzinetank van een auto een klein flesje water
4 Vul de juiste inhoudsmaat in.
In een fles wijn kan 75
Een ijsje bestaat uit 55 .
In een potje nagellak zit 15 .
De inhoud van een kookpot is 3 .
5 Schat hoeveel erin kan. Kleur telkens het juiste vierkantje.
6 Herleid.
7 Hoeveel vloeistof kan er in de spuit?
In deze beker kan 0,2 l.
In deze beker kan dl.
In deze beker kan cl
In deze beker kan ml.
In een blikje zit 33 cl cola.
In een pak zit cl.
In een pak zit l Rond af.
In een pak zit ongeveer l
INKIJKEXEMPLAARDIEKEURE
11 Teken de vloeistof in de maatbekers.
INKIJKEXEMPLAARDIEKEURE
Hoeveel ml zit er in alle bekers samen?
Hoeveel liter zit er in alle bekers samen?
Hoeveel dl zit er in alle bekers samen?
Hoeveel cl zit er in alle bekers samen?
12 Kijk naar de foto en vul in.
In deze twee bekers samen kan:
• ml koffie.
• cl koffie.
• dl koffie.
In vier grote bekers kan evenveel koffie als in kleine bekers.
Met 1 liter koffie kan je kleine bekers vullen.
Met 2 liter koffie kan je grote bekers vullen.
Met 1 liter koffie kan je volle grote bekers vullen.
13 Bechamelsaus (witte saus), lekker bij bloemkool
Om bechamelsaus voor 4 personen te maken heb je volgende ingrediënten nodig: 30g boter, 30 g bloem en 500 ml melk.
Wat heb je nodig om bechamelsaus te maken voor 2 personen?
INKIJKEXEMPLAARDIEKEURE
voor personenvoor personen
Wat heb je nodig om bechamelsaus te maken voor 8 personen?
voor personenvoor personen
Hoeveel liter melk heb je nodig voor 8 personen?
Hoeveel dl melk heb je nodig voor 4 personen?
Hoeveel cl melk heb je nodig voor 2 personen?
14 De inhoud van een flesje yoghurt is een halve liter.
Anna heeft liter (zie foto) of dl yoghurt bij.
15 Bekijk de verpakking. Hoeveel stuks zitten er in een doos?
INKIJKEXEMPLAARDIEKEURE
Liam koopt ijsjes voor zijn verjaardagsfeestje. Er zijn 14 kinderen op het feest.
Hoeveel dozen moet hij kopen als hij Magnum ijsjes kiest?
Hoeveel ijsjes heef t hij over?
Hoeveel dozen moet hij kopen als hij Cornetto’s kiest?
Hoeveel ijsjes heef t hij over?
Hoeveel dozen moet hij kopen als hij Calippo’s kiest?
Hoeveel ijsjes heef t hij over?
16 Los op
17 Hoeveel potten verf van 2 liter kun je in een bak met een inhoud van 30 l gieten?
18 Elke fles bevat 1,5 l water.
Hoeveel liter water zit er in dit pak?
Hoeveel glazen van 20 cl kun je hiermee vullen?
19 Je koopt een fles limonade van 1,5 liter.
Hoeveel volle glazen van 20 cl kan je hiermee vullen?
20 In de wijnkelder liggen 120 flessen van elk 75 cl.
Hoeveel centiliter wijn is er in voorraad?
Hoeveel liter wijn is dat?
21 In een glas kan 25 cl cola.
Hoeveel glazen kun je schenken uit één liter cola?
Hoeveel glazen kun je schenken van twee flessen van anderhalve liter cola?
INKIJKEXEMPLAARDIEKEURE
anderhalve liter = één en een halve liter
22 Mo drinkt gemiddeld een halve liter melk per dag.
Hoeveel liter drinkt hij per week?
Hoeveel liter drinkt hij in januari?
Hoeveel liter drinkt hij per jaar?
INKIJKEXEMPLAARDIEKEURE
23 Miel koopt een zak potgrond van 40 liter.
Hoeveel kleine potjes van 200 ml kan hij vullen met deze zak?
24 Bereken de prijs per liter.
500 ml 20 cl 25 cl
prijs per liter: prijs per liter: prijs per liter:
25 In de winkel koop ik drie potjes yoghurt van elk 25 cl, twee blikjes cola van elk 33 cl, 2 dl room en 8 l melk.
Hoeveel cl heb ik gekocht? yoghurt cola room melk
Ik heb in totaal cl of liter gekocht.
26 Een flesje cola bevat 25 cl.
Hoeveel cl cola zit er nog in de bak?
Hoeveel cl is er al gedronken?
Hoeveel cl cola zit er in een volle bak?
Hoeveel liter is dat?
Hoeveel bakken cola heb je nodig voor 60 l cola?
27 Je koopt een doos ijsjes. In de doos zitten 14 ijsjes van 120 ml.
Hoeveel ml ijs zit er in de doos?
Is dit meer of minder dan 2 liter?
Hoeveel ml zit er nog in de doos als je vijf ijsjes hebt opgegeten?
Hoeveel flessen van anderhalve liter water moet je kopen als je 12 liter nodig hebt?
Hoeveel liter water heb je nodig als je zeven flessen koopt van anderhalve liter?
29 En we gaan nog niet naar huis …
Voor een feestje rekent traiteur ’t Feestneusje de volgende hoeveelheden per persoon:
soep 2,5 dl gevogelte 400 g
vis 300 g kaas 100 g
Voor drank rekent hij:
witte wijn
1 fles voor 3 personen rode wijn
INKIJKEXEMPLAARDIEKEURE
1 fles voor 4 personen water
Er wordt een feest bereid voor twaalf personen.
De traiteur maakt dl soep (dit is liter), g vis, g kip en g kaas.
1 fles voor 6 personen
Hij heeft flessen witte wijn, flessen rode wijn en flessen water nodig.
30 Om zoete aardappelsoep met kokosmelk voor 4 personen te maken, gebruikt Anna 1 200 g zoete aardappels, 400 ml kokosmelk, 2 eetlepels rode curry pasta, 2 uien, en 1 500 ml groentebouillon. Wat heeft Anna nodig om de soep te maken voor 6 personen?
voor personenvoor personenvoor personen
32 Rekenpiramide
Op elke steen komt een getal. Dit getal is de som van de 2 stenen eronder.
33 Vul het bewerkingsteken in zodat de bewerking klopt. Kies
34 Er staat één lucifer te veel. Doorstreep de lucifer die weg moet.
INKIJKEXEMPLAARDIEKEURE
35 Verplaats één lucifer zodat de uitkomst klopt.
36 Draaien
Hoe staat de figuur na het draaien? Vul de juiste letter in.
37 Vul de namen in.
Lore is bevriend met Kato en Juul.
Leo is een vriend van Kato.
Juul heeft drie vrienden.
Saar is de enige vriend van Bill.
Leo en Saar zijn bevriend met Juul.
38 Kleur de cirkels of schrijf de naam van de kleur in de cirkel.
Geel is verbonden met 1 kleur.
Groen staat het laagst.
Rood is verbonden met alle kleuren behalve één kleur.
Rood is de enige kleur die verbonden is met zwart.
Zwart en blauw zijn verbonden met rood.
Paars is niet verbonden met oranje maar staat er dicht bij.
Paars staat hoger dan geel.
Ik kan
een inhoud meten. schatten hoeveel iets ergens in kan. inhoudsmaten herleiden. een eenvoudige verhoudingstabel gebruiken. vraagstukken over inhoudsmaten oplossen.
Woordenlijst
herleid: zet om van de ene maat naar de andere
Voorbeeld: 5l = 5 000ml
inhoud: hoeveel iets ergens in kan
inhoudsmaten: l, dl, cl, ml
referentiematen: maten die je vanbuiten moet kennen en die je helpen om goed te kunnen schatten
Voorbeeld: een brik heeft een inhoud van 1 liter.
schatten: zeggen hoe groot de inhoud van iets ongeveer is zonder te meten
anderhalf: één en een half (= 1,5)
INKIJKEXEMPLAARDIEKEURE
Colofon
Auteurs Kim Pelkmans – Lief Verbeek
Design & Lay-out die Keure
Eerste editie
ISBN 978 90 4865 101 6 - KB D/2025/0147/034
Bestelnummer 90 850 0021 - NUR 127 - Thema YPMF
Verantwoordelijke uitgever die Keure, Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge
RPR 0405 108 325 - © Copyright by die Keure, Brugge
Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No parts of this book may be reproduced in any form by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission from the publisher. De uitgever heeft naar best vermogen getracht de publicatierechten volgens de wettelijke bepalingen te regelen. Zij die niettemin menen nog aanspraken te kunnen doen gelden, kunnen dat aan de uitgever kenbaar maken.
Die Keure wil het milieu beschermen. Daarom kiezen wij bewust voor papier dat het keurmerk van de Forest Stewardship Council® (FSC®) draagt. Dit product is gemaakt van materiaal afkomstig uit goed beheerde, FSC®-gecertificeerde bossen en andere gecontroleerde bronnen.