Verrekijkerbieb - 5e leerjaar - Kijker 5 - Thema 1 - N1 - Mijn nachtboek

ucatieve uitgaven

BIEB

Mijn nachtboek Joshua Kint

Kijker educatieve uitgaven

Verrekijker 5

5

Mijn nachtboek

Inhoudsopgave Lees zacht!

Nachtelijke spreekwoorden en gezegden Nachtdieren Wezens van de nacht Hoe in slaap geraken?

Wakker blijven tijdens je dromen Droomdicht

p2 p4 p6 p10 P14 p18 p22

1

Lees zacht!

Tik, tak, tik, tak. Bijna bedtijd.

Vind jij dat alles plots leuker wordt als het tijd is om naar bed te gaan?

Dat zelfs de meeste saaie programma’s op tv plots lijken op de meest spannende actiefilms?

Bedenk je plots dat er nog een stapel huiswerk ligt te wachten? En dat de kat nog geen eten heeft gehad?

Want alles aan de nacht lijkt leuker dan de dag!

Dan is dit boekje voor jou.

Om nog eventjes te lezen voor je ogen toevallen.

Om te ontdekken hoe je eindelijk in slaap kunt vallen.

Om te leren hoe je bewust kunt dromen.

Of om van alles bij te leren over nachtelijke wezens, dieren en spreekwoorden.

Lees zacht!

2

3

Nachtelijke spreekwoorden en gezegden Hij komt als een dief in de nacht.

Uitleg: Hij komt heel onverwacht.

Ergens een nachtje over slapen.

Uitleg: Eerst nog over iets nadenken voor je beslist.

De nacht brengt raad.

Uitleg: Een nachtje slaap brengt vaak oplossingen voor een probleem dat je overdag hebt.

Er nachtwerk van maken.

Uitleg: Laat opblijven.

Je moet niet over één nacht ijs gaan.

Uitleg: Je moet niet zomaar iets doen zonder er eerst goed over na te denken.

Het is nacht in zijn portemonnee.

Uitleg: Hij zit zonder geld.

Met de nachtschuit1 vertrekken.

Uitleg: Stilletjes vertrekken zonder dat iemand het merkt.

Uitgaan als een nachtkaars.

Uitleg: Langzaam wegsterven.

4

Men moet de dag niet prijzen voor het avond is.

Uitleg: Pas als iets helemaal klaar is, kun je zeggen wat je ervan vindt.

Er nachtwerk van maken.

Uitleg: Laat opblijven om iets te doen.

Overdag hebben waar men ’s nachts van droomt.

Uitleg: Alles krijgen zonder er moeite voor te doen, terwijl andere mensen er alleen maar over kunnen dromen.

De nacht is altijd het donkerst net voordat de zon opkomt.

Uitleg: Zelfs in de moeilijkste omstandigheden is er nog hoop.

5

Nachtdieren

Naam: Aardvarken Woonplaats: Afrika, ten zuiden van de Sahara Voedsel: Termieten2 en mieren Kenmerken: Varkenssnuit, grote oren en korte poten Wist je dat … een aardvarken dieper onder de grond leeft dan een mol?

Net daarom is er zo weinig geweten over het dier. Aardvarkens leven in zelfgegraven holen onder de grond die wel meer dan zes meter diep kunnen zijn. Ter vergelijking: het hol van een mol is meestal 120 cm diep.

Een aardvarken verstopt zich diep onder de grond om zich te beschermen tegen roofdieren of slecht weer. Sommige holen worden gedeeld door twee of drie aardvarkens samen. Maar de meesten leven alleen. Wat zou jij leuker vinden? Een huisje voor jezelf of toch maar met je vrienden?

6

Naam: Vleermuis Woonplaats: Meer dan 1100 soorten verspreid over heel de wereld (behalve in de poolcirkel) Voedsel: Insecten Kenmerken: Enigste zoogdier dat kan vliegen dankzij de vliezen tussen zijn vingers Wist je dat … er veel fabeltjes bestaan over vleermuizen? Hieronder vind je drie stellingen over vleermuizen die niet waar zijn.

Help! Vleermuizen zullen mijn bloed opdrinken.

Je hoeft niet alles te geloven wat je in vampierenfilms ziet, want vleermuizen drinken vooral bloed van andere dieren.

Een theelepel bloed is al voldoende als maaltijd.

Alle vleermuizen zijn blind.

Sterker nog. Geen enkele vleermuis is blind! Ze zien niet allemaal even goed, maar de meeste soorten kunnen even goed zien als de mens.

Een vleermuis is een muis met vleugels.

Opnieuw fout. De vleermuis is zelfs helemaal geen familie van de muis. Wetenschappers hebben hen onderverdeeld in een eigen groep: de Chiroptera.

7

Naam: Wasbeer Woonplaats: Grote delen van Amerika en Noord-Europa Voedsel: Vissen, kikkers, insecten, vruchten …

Kenmerken: Zwart gezichtsmasker en donkere ringstaart Wist je dat … wasberen alleen leven en uitsluitend ’s nachts op zoek naar eten gaan? Daarom dat jagers weinig succes hebben om ze te pakken te krijgen. Want door het grote aantal wasberen mag er jacht op gemaakt worden in de meeste Europese landen.

Wasberen zijn flinke eters. Ze smullen graag kleine waterdieren, insecten, regenwormen, eieren … en in de herfst vooral bessen en vruchten.

8

Naam: Das Woonplaats: Bijna heel Europa en sommige delen van Azië Voedsel: alleseter: kikkers, insecten, regenwormen, bessen, vruchten …

Kenmerken: Zwarte buik en poten, zilvergrijze staart en rug, gestreepte kop Wist je dat … dassen uitstekende architecten zijn? Net zoals aardvarkens hebben ze holen diep in de grond op een diepte van ongeveer 3 meter.

Dassen wonen in grote ondergrondse burchten met verschillende gangen.

Sommige burchten hebben zelfs meerdere verdiepingen.

Precies een ondergronds kasteel!

9

Wezens van de nacht Weerwolf Ben je ook altijd op je ongemak als de volle maan hoog aan de donkere hemel staat? Dan kan het maar één ding betekenen. Stiekem denk je dat er ergens een weerwolf rondsluipt.

Weerwolven zijn mensen die in het licht van de volle maan in een harig beest veranderen. Dan gaan ze op zoek naar een slachtoffer om smakelijk op te peuzelen. Hopelijk word jij niet zijn volgende maaltijd.

Maar wist je dat er echt mensen zijn die denken dat ze in een weerwolf kunnen veranderen? Klinkt grappig, maar het is allesbehalve een lachertje. Het is zelfs een ziekte die ‘lycantropie’ heet. Daarbij worden mensen met die ziekte gewelddadig. Ze beseffen niet eens dat ze in hun hoofd lijken te veranderen.

Wolven in het algemeen worden opgevoerd als gevaarlijke dieren. Denk maar aan het sprookje van Roodkapje. Maar wolven zijn eigenlijk heel mensenschuw. Dat komt omdat de mens al heel lang op ze jaagt. Bij een toevallige ontmoeting zullen ze dus altijd hun eigen weg gaan.

Maar of een weerwolf dat zal doen?

10

11

Vampier Duik je in de dichtstbijzijnde struik als er een vleermuis langs je heen vliegt? Want het zou weleens een vampier kunnen zijn!

Nochtans kon je al lezen dat vleermuizen amper mensenbloed drinken.

Door oude volksverhalen is de vampier ondertussen al heel lang bekend. Vooral door het boek Dracula geschreven door Bram Stoker is de populariteit van de bloedzuiger nog groter geworden.

Hoe vampieren er nu precies uitzien? Volgens de ene zijn ze lijkbleek en heel angstaanjagend. Volgens de ander zijn ze net zoals jij en ik. Doodnormale mensen. Wel ietsje meer dood dan normaal. Want vampieren kunnen niet meer op een normale manier sterven. ’s Nachts kruipen ze in hun doodskist omdat ze niet tegen zonlicht kunnen. Maar ook knoflook kunnen ze helemaal niet verdragen.

Misschien toch maar een teentje knoflook in je zak steken als je ’s avonds laat nog het huis verlaat?

12

Spook Trek je de lakens vaak over je hoofd ’s nachts? Dan lijk je zelf op een spook! Zo denken de meeste mensen al lachend dat een spook eruitziet. Een zwevend wit laken met een paar gaatjes erin.

De oude verhalen zijn minder grappig. Vroeger dacht men dat spoken eigenlijk overleden mensen waren die geen rust konden vinden. Ze moesten nog één laatste taak volbrengen voordat ze vredig konden sterven. Bijvoorbeeld vrede sluiten met iemand die ze in het verleden kwaad hadden aangedaan. Het was dus niet zo simpel als snel nog eens naar het groot toilet gaan om daarna te kunnen sterven.

Om middernacht begint het spookuur omdat de nacht dan op z’n griezeligst zou zijn. Dan komen er allerlei soorten spoken tevoorschijn.

Zoals klopgeesten bijvoorbeeld: spoken die ervan houden om lawaai te maken.

Allemaal verzinsels natuurlijk.

Of hoor je ook dat geklop?

13

Hoe in slaap geraken?

Oef! Dan ben je eindelijk verlost van gedachten aan nachtelijke wezens, maar zelfs dan kun je nog niet in slaap geraken. Herken je dat ook? Voortdurend naar het plafond staren. Je afvragen wat er in de rest van het huis gebeurt. Alles lijkt wel leuker dan slapen.

Gelukkig bestaan er daar trucjes voor. Geen toverdrankjes waardoor je meteen naar dromenland reist, nee. Maar wel het proberen waard!

Lees een boek (van de Verrekijkerbieb) Kijk je graag nog eens naar het scherm van de computer of je tablet voor je gaat slapen? Niet doen! Want door het licht van de schermen denken je hersenen onbewust dat er daglicht is.

Daardoor blijf je wakker.

Je leest beter een boek. Zoals dit boekje van de Verrekijkerbieb bijvoorbeeld! Zo worden je ogen vermoeid en kun je lekker ontspannen terwijl je al een beetje wegdroomt over verre werelden.

Denk niet aan slapen Lig je ’s avonds vaak te piekeren wanneer je eindelijk in slaap zal vallen? Niet doen. Want hoe meer je nadenkt over het slapen zelf, hoe moeilijker het is om in slaap te vallen. Gelukkig bestaan er andere trucjes. Zoals schaapjes tellen bijvoorbeeld!

Een eeuwenoude klassieker3. Ben je geen fan van schaapjes?

Dan kun je ook aapjes tellen of zelfs eenhoorns. Het gaat niet om wat je ziet of telt, maar dat je het traag na elkaar doet. Op die manier ontspant je brein.

14

15

Ontspan je spieren Span iedere spier op van je tenen tot aan je nek, en laat ze daarna rusten. Probeer het met iedere spier van je lichaam.

Een andere manier om te ontspannen, is door het tellen van je ademhaling.

Neem een warm bad Laat een bad vollopen met lekker warm (maar niet té warm) water een halfuurtje voordat je gaat slapen. Door stil te liggen in het water zal je lichaam minder actief worden waardoor het makkelijker is om nadien te slapen.

Eet een lichte snack4 Net zoals bij een warm bad kan ook een lichte snack helpen. Nee! Geen hamburgers en geen snoepgoed. Mooi geprobeerd. Bananen en noten zijn bijvoorbeeld wel goede voorbeelden. Iets zonder te veel suiker of vet dus.

16

Gebruik de 4-7-8-methode Deze methode is een nieuwe techniek ontwikkeld door de Amerikaanse arts Andrew Weil waarbij je zelfs al in één minuut in slaap kunt vallen. Geloof je het niet? Probeer het dan zeker zelf: • Plaats het puntje van je tong achter je twee voorste tanden waar het gehemelte begint.

• Adem volledig uit.

• Sluit je mond.

• Adem vier seconden in door je neus.

• Hou je adem zeven seconden in.

• Adem acht seconden volledig uit door je mond. Laat alle spanningen en gedachten los.

• Herhaal bovenstaande stappen tot je in slaap valt.

Ga slapen op hetzelfde tijdstip Als je iedere avond gaat slapen op hetzelfde tijdstip, zal je lichaam hieraan gewoon geraken. Daardoor zal je iedere keer beter in slaap kunnen vallen. Probeer ook telkens op hetzelfde tijdstip op te staan. Geen simpele uitdaging als je een ochtendhumeur hebt, maar het proberen waard!

17

Wakker blijven tijdens je dromen Onmogelijk denk je? Het kan! Natuurlijk klopt de titel niet helemaal. Want ofwel ben je wakker, ofwel slaap je. Het gaat meer om weten dat je aan het dromen bent. Zo lijkt het alsof je wakker bent, maar dan tijdens een droom. Stel je voor!

Dan kun je alles doen wat je wilt. Eindelijk een superheld zijn. Eindelijk een bol ijs eten zo groot als het schoolgebouw.

Eindelijk naar de sterren vliegen.

Lucide dromen Wanneer je weet dat je droomt, dan ben je een lucide dromer.

Lucide betekent helder van geest zijn. Maar hoe lukt dat nu eigenlijk? En de belangrijkste vraag: hoe weet je dat je aan het dromen bent?

18

Hoe lucide dromen?

Er is jammer genoeg geen knopje ergens op je lichaam waardoor het meteen lukt. Je moet regelmatig trainen om je dromen te beheersen. Zelfs de meest ervaren lucide dromers lukt het maar een paar keer per maand. Eerst en vooral moet je je dromen leren onthouden.

• Hou een droomdagboek bij Je wordt wakker en je weet vaag dat je een droom hebt gehad. Goed. Hou die gedachte vast. Zonder eerst te ontbijten of je huisdier te aaien, schrijf eerst op wat je hebt gedroomd of wat je je kunt herinneren. Schrijf er telkens de datum bij. Het is ook handig als je dagboek naast je bed ligt. Hoe meer je schrijft, hoe beter je je dromen zal kunnen onthouden als je ontwaakt.

• Leer de thema’s uit je dromen kennen Heb je al een aantal dromen kunnen onthouden? Mooi!

Vergelijk ze eens met elkaar. Komen er een aantal dingen terug? Schrijf ze op. Je droomt misschien vaak over je hond. Of dat je op school aankomt en daar merkt dat je je schoenen vergeten bent. Het kan van alles zijn!

• Overtuig jezelf dat het gaat lukken Iedere avond net voordat je gaat slapen, zeg je tegen jezelf dat je bewust zal dromen. Blijf het een aantal keer herhalen alsof het een toverspreuk is. Je moet het ook echt geloven en zelf willen. Als je het iedere avond herhaalt, zal het sneller lukken.

19

Hoe weten dat je droomt?

Heb je vaak ook dat sommige dromen levensecht lijken? Bijna zo echt als de letters die je nu aan het lezen bent? Hoe kun je dan weten of je wakker bent of droomt?

Het is makkelijk om te weten dat je wakker bent zoals nu, maar het is moeilijk om te weten dat je droomt.

• Test overdag af en toe of je aan het dromen bent Er zijn een aantal dingen die nooit kloppen in dromen. Kijk bijvoorbeeld eens heel goed naar de tekst die je nu aan het lezen bent. Kijk nu weg, tel tot drie, en begin opnieuw te lezen.

Valt er je iets op? Nee? Goed! Dan ben je wakker. Iets wat je hopelijk zelf ook al wist. Als je een tekst probeert te lezen of naar een klok kijkt in een droom, is het meestal vervormd.

Ofwel is het heel onduidelijk.

Hetzelfde geldt als je in een droom naar je handen en je voeten kijkt.

Als je dagelijks af en toe eens naar de klok kijkt, om bijvoorbeeld te weten wanneer de les wiskunde eindelijk gedaan is, zal je dat ook sneller doen als je droomt. En dan zal je merken dat er iets niet klopt.

• Doe iets wat onmogelijk is Alles is mogelijk in een droom. Probeer bijvoorbeeld eens heel hoog te springen om daarna weg te vliegen. Als dat lukt, weet je dat je bewust aan het dromen bent. Nu is het aan jou!

20

21

Droomdicht Slaapsukkelaar Tijdens de nacht komen de kwaaltjes5 : papa snurkt, mama is een slaapwandelaar.

Niets helpt. Ook geen sprookverhaaltjes.

Want ik ben een slaapsukkelaar.

Kwaal 1: nooit naar dromenland kunnen vertrekken: alles lijkt plots leuker dan mijn bed dus probeer ik de minuten nog te rekken.

Tot mama vindt dat ’t uit is met de pret.

Kwaal 2: mijn hoofd stopt ’s avonds niet met draaien: ik denk aan tienduizend dingen tegelijkertijd.

Aan tangodansen en zelfs grasmaaien.

Tot papa weer boos kijkt tijdens ’t ontbijt.

Kwaal 3: nooit uit dromenland kunnen vertrekken: ’s ochtends blijf ik liggen in zwijm6.

Mijn ouders doen alles om mij te wekken maar aan mijn matras kleeft onzichtbare lijm.

Dokter Droom geeft een spuit tegen slaapsukkelarij recht in mijn billen, ’t kan tegenzitten.

Het angstzweet breekt mij uit, ’t is gedaan met mij.

Vanaf nu ga ik mooi op tijd pitten7.

22

23

Woorduitleg 1 nachtschuit = nachtboot 2 termiet = insect met acht poten en een hard schild als bovenkant 3 klassieker = iets dat lang geleden gemaakt is maar nog steeds mooi gevonden wordt 4 snack = snelle hap 5 kwaal = ziekte of ongemak 6 zwijm = flauwte, bewusteloosheid 7 pitten = slapen

24

Tik, tak, tik, tak. Bijna bedtijd.

Vind jij dat alles plots leuker wordt als het tijd is om naar bed te gaan?

Dan is dit boekje voor jou.

Lees zacht!

Dit boekje maakt deel uit van de Verrekijkerbieb 5.

ISBN 978 90 486 2536 9 Bestelnummer 60 1021 497 KB D/2016/0147/105 NUR 191 Foto’s: Shutterstock Verantwoordelijke uitgever die Keure Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge RPR 0405 108 325 © Copyright die Keure, Brugge

9 789048 625369

Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

No part of this book may be reproduced in any form by print, microfilm or any other means without written permission from the publisher.