BEWEEGKAARTEN
GROOTMOTORISCH BEWEGEN
educatieve uitgaven
dorine cleve
INHOUD
Stap
en
stamp 1 Vooruit 2 Achteruit 3 Stampvoeten 4 In een rondje 5 Op de tippen 6 Schuifvoeten 7 Schopbenen 8 Stokkenbenen 9 Marcheren 10 Hielentikker 11 Op de hielen 12 Voetenwirwar 13 Voetje voor voetje 14 Zigzag 15 Opzij, opzij, opzij! 16 Ondersteboven 17 Wiegel waggel 18 Elleboog-knietik 19 Kruisloop 20 Voetje tik
Loop
en spring
Li la lopen 22 Jump 23 Pikkelen 24 Voor – achter 25 Links – rechts 26 Open – dicht 27 Wisselsprong
Hinkelspel 29 In galop 30 Huppel
Buig, strek en draai
31 Doe de wave! 32 Slap of sterk 33 Op en neer 34 Wentelheupjes 35 Slingerarmen 36 Draaiende buikjes 37 Van voor naar achter, van links naar rechts 38 Kronkellijfje 39 Tiktak 40 Een diepe buiging 41 Schommel 42 Hol en bol 43 Tollen 44 Piep 45 Vrije val 46 Fonkel 47 Billenwip
60 Schommelschoenen 61 Zwaard 62 Lemniscaat 63 Bodypercussie 64 Tenentikker 65 Trekpop 66 Stokarmen 67 Standbeeld 68 Trappelbenen 69 Wolkenkrabber 70 Bokkepootjes 71 Pootjes strekken
Rol, sluip en kruip
Houdingskaarten
Reeks 1 Reeks 2 Reeks 3 Reeks 4 Reeks 5 Reeks 6 Reeks 7 Reeks 8 Reeks 9 Reeks 10 Reeks 11
Armen,
hoofd en benen
48 Geklapper 49 Wrijf en knijp 50 Cirkelen 51 Shake 52 Trommelende vuisten
Zwaaien
Boksen
Vliegen
Pompen
Peddelen
Schommelarmen
Zwaaibenen
Rollebolle 73 Kruiper 74 Sluip 75 Springbeest 76 Rugsloffen 77 Handen- en voetenloop 78 Schuifknieën 79 Knieloop 80 Billenschuiver 81 Springkonijn
Ademhaling
Ademwandeling
Sissende slang
Ballon
Bellen blazen
Dikke buik
21
28
53
54
55
56
57
58
59
72
82 Wandelbillen 83 Krab
84
85
86
87
88
Vooruit
Basisoefening
Sta rechtop en stap vooruit. Maak een stapbeweging waarbij je de voeten om de beurt verplaatst. Hierbij houdt telkens één voet contact met de ondergrond.
Maak een stapbeweging ter plaatse.
- Hef om de beurt linker- en rechtervoet van de grond.
- Stap een rondje rond jezelf. Wissel eens van draairichting.
Differentiatie
Zwaai de armen goed gecoördineerd mee tijdens het stappen. Stimuleer een gekruiste coördinatie: de arm aan de ene kant en het been aan de andere kant van het lichaam bewegen tegelijkertijd.
Enkele beweegideeën
- Stap als een reus door de ruimte en maak grote stapbewegingen.
- Stap als een kabouter door de ruimte en maak kleine stapbewegingen.
Lichaamscontrole en motorische coOrdinatie Bewegingsmogelijkheden - basiscoördinatie: links/rechts Evenwicht (dynamisch)
Kaart 1 3+ 4+ 5+
+
Achteruit
Basisoefening
Sta rechtop en stap achteruit door de ruimte. Maak een stapbeweging waarbij je de voeten om de beurt een stap naar achteren verplaatst. Hierbij houdt telkens één voet contact met de ondergrond.
Draai je hoofd en kijk over je schouder. Stap een eindje achteruit. Draai je hoofd dan de andere kant op. Kijk nu over je andere schouder en stap achteruit.
Dit is een goede oefening voor de integratie van de asymmetrische tonische nekreflex (ATNR). Je vindt hierover meer info in ‘Krullenbol –Vraag en antwoord’ (vraag 17).
Lichaamscontrole en motorische coOrdinatie Bewegingsmogelijkheden - basiscoördinatie: links/rechts Evenwicht (dynamisch)
Kaart 2 3+
4+ 5+
Stampvoeten
Basisoefening
Stamp afwisselend je linker- en rechtervoet stevig op de grond.
Maak ter plaatse een stampbeweging.
- Hef om de beurt je linker- en rechtervoet van de grond. Stamp stevig met je voeten op de grond.
- Maak stampend een rondje rond jezelf. Wissel eens van draairichting.
Stamp je voeten krachtig op de grond en stap door de ruimte.
Differentiatie
Maak vuisten van je handen en maak je beweging krachtiger door ook je armen goed mee te bewegen. De arm en de voet aan dezelfde zijde van het lichaam bewegen samen (homolateraal).
Beweeg de arm aan de ene kant van het lichaam en de voet aan de andere kant van het lichaam tegelijkertijd (gekruiste coördinatie).
Sta op één been en breng de tegenoverliggende arm de lucht in (bv. linkerbeen en rechterarm).
Zet zo de gekruiste coördinatie in.
Enkele beweegideeën
- Stamp de voeten zacht op de grond. Stamp dan de voeten hard op de grond. Wissel af.
- Trek je laarzen aan en stamp met je voeten in de plassen
- Je bent een aap. Stamp afwisselend met je linker- en rechtervoet stevig op de grond. Maak vuisten en beweeg ook je armen goed mee. Wissel het stampen af met het trommelen op de borst.
- Je bent boos. Stamp afwisselend je linker- en rechtervoet krachtig op de grond. Kijk boos.
Lichaamscontrole en motorische coOrdinatie Tonus en stabiliteit Bewegingsmogelijkheden - basiscoördinatie: links/rechts
Lichaamsbewustzijn Proprioceptie
Kaart 3 3+ 4+ 5+
+ ++
In een rondje
Basisoefening
Breng de armen zijwaarts gestrekt op schouderhoogte. Draai stappend rondjes rond jezelf. Wissel eens van draairichting.
Enkele beweegideeën
- De draaimolen draait rond. Maak rondjes rond jezelf. Wissel eens van draairichting.
- Vlieg rondjes met je vliegtuig.
Lichaamscontrole en motorische coOrdinatie Evenwicht (roterend)
Kaart 4 3+ 4+ 5+
Op de tippen
Basisoefening
Sta op de tippen van je tenen. Breng je armen gestrekt boven je hoofd. Houd even vol. Op deze manier oefen je het statisch evenwicht. Stap op de tippen ter plaatse, door de ruimte of een rondje rond jezelf. Wissel eens van draairichting. Op deze manier oefen je het dynamisch en roterend evenwicht.
Differentiatie
Sta op de tippen van je tenen en stap achteruit of zijwaarts.
Enkele beweegideeën en variaties
- Je bent een danseres. Breng beide armen in een boog boven je hoofd. Sta op de tippen van je tenen en stap een rondje rond jezelf. Wissel eens van draairichting.
- Je bent een giraf. Maak je zo groot mogelijk. Sta op de tippen van je tenen. Maak een lange nek door beide armen hoog de lucht in te brengen. Stap door de ruimte of in een rondje rond jezelf. Open en sluit ondertussen de handen. Knabbel blaadjes van de bomen.
Lichaamscontrole en motorische coOrdinatie Evenwicht (statisch, dynamisch, roterend) Bewegingsmogelijkheden - romp: buig en strek
Lichaamsbewustzijn Lichaamsruimte
Kaart 5 3+
+
4+ 5+
Schuifvoeten
Basisoefening
Sta rechtop. Schuif afwisselend je linker- en rechtervoet voor je uit. Maak grote schuifbewegingen (glijbewegingen) met de voeten en verplaats je zo door de ruimte. Breng de handen op de rug en haak je vingers in elkaar.
Trek je schoenen uit. Glijd op je sokken door de ruimte.
Differentiatie
Schuif achteruit of zijwaarts door de ruimte. Schuif traag en afwisselend je linker- en rechtervoet goed voor je uit. Blijf telkens even op je steunvoet staan (statisch evenwicht), terwijl de andere voet een beetje van de grond komt. Bevries dus even. Sta rechtop. Schuif je rechtervoet opzij (grote glijbeweging naar rechts) en schuif daarna je linkervoet erbij. Schuif nu je linkervoet opzij (grote glijbeweging naar links) en schuif je rechtervoet erbij. Wissel telkens af.
Enkele beweegideeën
- Schaats ter plaatse of door de ruimte.
- Skeeler of rolschaats ter plaatse of door de ruimte.
- Trek je skilatten aan en schuif met je voeten over de sneeuw.
- Schuif als een pinguïn over het ijs.
Lichaamscontrole en motorische coOrdinatie Bewegingsmogelijkheden - basiscoördinatie: links/rechts Evenwicht (dynamisch, statisch)
Kaart 6 3+
4+ 5+ + + +
Schopbenen
Basisoefening
Schop je gestrekte benen hoog de lucht in. Probeer dit een paar keer met je ene been. Lukt het ook met je andere been zonder te vallen?
Stap met schopbenen door de ruimte.
Differentiatie
Schop afwisselend je linker- en rechterbeen gestrekt de lucht in. Plaats de handen in de zij.
Schop je gestrekte benen hoog de lucht in. Beweeg ook je armen homolateraal gecoördineerd mee. De arm en het been aan dezelfde zijde van het lichaam bewegen tegelijkertijd.
Schop je gestrekte benen hoog de lucht in. Beweeg je armen in een gekruiste coördinatie mee. De arm aan de ene zijde en het been aan de andere zijde van het lichaam bewegen tegelijkertijd.
Breng je linkerbeen en je rechterarm de lucht in. Bevries even en zet vanuit deze houding de gekruiste coördinatie in.
Enkele beweegideeën
- Marcheer als een soldaat met gestrekte benen en de handen in de zij. Als het lukt mag je ook de armen gecoördineerd laten meebewegen.
- Schop ballen in de goal. Linkervoet, rechtervoet, linkervoet, rechtervoet, goal!
- Schop met je linker- en rechtervoet herfstblaadjes hoog de lucht in.
- Stap als een robot met gestrekte benen door de ruimte. Ook een robot kan zijn gestrekte benen hoog in de lucht zwaaien.
Lichaamscontrole en motorische coOrdinatie Evenwicht (dynamisch) Bewegingsmogelijkheden - basiscoördinatie: links/rechts
Kaart 7 3+
+ ++
4+ 5+ +
Stokkenbenen
Basisoefening
Stap met gestrekte benen door de ruimte. Kantel de heupen tijdens het stappen. Breng afwisselend de linker- en rechtervoet van de grond. De knieën blijven gestrekt.
Stap ter plaatse, in de ruimte of in een rondje rond jezelf met gestrekte benen. Wissel eens van draairichting.
Differentiatie
Stap achterwaarts of zijwaarts met gestrekte benen door de ruimte.
Enkele beweegideeën
- Stap als een robot met gestrekte benen ter plaatse of door de ruimte. Maak ondertussen ook hoekige bewegingen met de armen.
- Je beide benen zitten in het gips. Stap met gestrekte benen ter plaatse of door de ruimte.
- Stap als een pinguïn ter plaatse of door de ruimte. Plaats beide hielen tegen elkaar. De tenen wijzen naar buiten. De armen zijn gestrekt naar beneden en de handen naar buiten gekanteld. Kantel de heupen goed. De benen blijven gestrekt. Waggel.
- Neem met je handen twee denkbeeldige loopklossen vast. Stap ter plaatse of door de ruimte met gestrekte benen.
Lichaamscontrole en motorische coOrdinatie LIchaamsmogelijkheden - basiscoördinatie: links/rechts Tonus en stabiliteit
Lichaamsbewustzijn Proprioceptie
Kaart 8 3+ 4+ 5+
+
Marcheren
Basisoefening
Stap met hoog opgetrokken knieën ter plaatse, door de ruimte of in een rondje rond jezelf. Wissel eens van draairichting.
Differentiatie
Stap met hoog opgetrokken knieën achterwaarts en zijwaarts door de ruimte.
Beweeg bij het marcheren ook de armen goed gecoördineerd mee. Doe dit homolateraal. Hef je linkerknie en breng je linkerarm gestrekt naar voren op schouderhoogte. Hef daarna je rechterknie en breng je rechterarm gestrekt naar voren op schouderhoogte. Wissel af. Beweeg je armen in een gekruiste coördinatie mee. De arm aan de ene zijde van het lichaam en het been aan de andere zijde van het lichaam bewegen tegelijkertijd. Hef je linkerknie en breng je rechterarm gestrekt naar voren op schouderhoogte. Hef daarna je rechterknie en breng je linkerarm gestrekt naar voren op schouderhoogte. Wissel af. Zo wordt de samenwerking van beide lichaamshelften goed geoefend en stimuleer je ook de samenwerking van beide hersenhelften. Breng je linkerknie en je rechterarm hoog de lucht in. Bevries even en zet vanuit deze houding de gekruiste coördinatie in.
Enkele beweegideeën
- Stap als een soldaat met hoog opgetrokken knieën ter plaatse of door de ruimte.
- Doe de ballentruc. Hef om de beurt je knieën hoog de lucht in. Kaats een denkbeeldige bal van je ene knie naar je andere.
- Het is feest in de straat! Daar komt de fanfare. Stap met hoog opgetrokken knieën ter plaatse of door de ruimte. Maak ondertussen met je handen een trommelbeweging. Neem twee denkbeeldige trommelstokken in de hand en doe alsof je op een trommel slaat.
Lichaamscontrole en motorische coOrdinatie Lichaamsmogelijkheden - basiscoördinatie: links/rechts Evenwicht (dynamisch)
Kaart 9 3+
+ +
4+ 5+
++
Hielentikker
Basisoefening
Sta rechtop met licht gespreide benen. Tik afwisselend je linker- en rechterhiel tegen je zitvlak.
Stap ‘hielentikkend’ door de ruimte.
Verwacht bij jonge kleuters nog geen perfecte uitvoering. Stimuleer hen vooral door een rijk bewegingsaanbod te voorzien en in te spelen op de beleving. Jonge kinderen zullen nog niet veel differentiatie laten zien in hun bewegingen. Ook het afwisselen van linker- en rechtervoet zal voor jonge kleuters nog niet gemakkelijk zijn.
Differentiatie
Tik afwisselend je linker- en rechterhiel tegen je zitvlak. Buig telkens goed door de knieën als beide voeten op de grond steunen. Voer de beweging ritmisch uit. Stap ‘hielentikkend’ achteruit en zijwaarts door de ruimte. Beweeg ook de armen goed gecoördineerd mee. Sta rechtop met licht gespreide benen. Buig wat door de knieën. Houd de armen gebogen naast het lichaam en maak vuisten. De ellebogen zijn naar beneden gericht; de vuisten omhoog. Tik nu je ene hiel tegen je zitvlak en beweeg je armen goed mee naar achteren. De vuisten wijzen naar voren; de ellebogen naar achteren. Steun daarna weer op beide voeten en buig goed door de knieën. Je armen komen opnieuw in starthouding. Tik daarna je andere hiel tegen je zitvlak en wissel telkens af. Beweeg je armen steeds goed mee.
Enkele beweegideeën
- Dans. Voer de hielentik uit zoals hierboven. Maak grote zwaaibewegingen met de armen en buig goed door de knieën.
- Je bent een indiaan. Sta rechtop met licht gespreide benen. Tik afwisselend je linker- en rechterhiel tegen je zitvlak. Breng ook afwisselend je linker- en rechterhand tegen je mond en zeg ‘oe’. Probeer de beweging ritmisch uit te voeren.
Lichaamscontrole en motorische coOrdinatie Lichaamsmogelijkheden - basiscoördinatie: links/rechts Evenwicht (dynamisch)
Lichaamsbewustzijn Proprioceptie
Kaart 10 3+ 4+ 5+
+ + +
ritmegevoel
Krullenbol is een methode voorbereidend schrijven.
Je vindt meer info en een overzicht van de leermiddelen op ww.krullenbol.diekeure.be
Bij iedere activiteit zijn de hoofddoelen aangeduid met een icoon. Een volledige doelenlijst vind je in Kabas.
lateralisatie Ruimtelijke oriEntatie lichaam lichaamsbewustzijn Lichaamskennis Lichaamscontrole en motorische coordinatie
38 jaar
In dit pakket vind je beweegkaarten die kinderen stimuleren om op een gerichte en speelse manier grootmotorisch te bewegen. Een goede ontwikkeling van de grote motoriek is een basisvoorwaarde om tot fijnmotorische vaardigheden te komen, die essentieel zijn bij voorbereidend schrijven. Een boom heeft immers stevige wortels nodig. De beweegkaarten vragen geen extra materiaal. Iedere opdracht is uitgewerkt op een kaart. Op de voorkant staat een ondersteunende tekening. Op de achterkant vind je een beknopte omschrijving, differentiatie, beweegideeEn en doelen.
colofon
Auteur Dorine Cleve Illustraties Madeleine van der Raad ISBN 978 90 4864 082 9 Bestelnummer 60 1009 615 KB D/2021/0147/102 NUR 194
Verantwoordelijke uitgever die Keure, Kleine Pathoekeweg 3, 8000 BruggeRPR 0405 108 325
Niets uit deze uitgave mag verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form by print, photoprint, microfilm or any other means without permission from the publisher.
© Copyright by die Keure, Brugge
Die Keure wil het milieu beschermen. Daarom kiezen wij bewust voor papier dat afkomstig is uit verantwoord beheerde bossen. Dit boek is dan ook gedrukt op papier dat het FSC®-label draagt. Dat is het keurmerk van de Forest Stewardship Council.
educatieve uitgaven9 789048 640829
