Secundair onderwijs
JUNI 2020 • NUMMER 4
WHO’S WHO? AAN HET WOORD
Nic Pappijn - Uitgeefdirecteur
Nic Pappijn begon zijn carrière voor de klas. Meester Nic gaf 11 jaar les in verschillende klassen van de lagere school. Daarna volgden vier boeiende jaren bij de onderwijsinspectie. In 2001 ging hij aan de slag bij die Keure als uitgever voor het basisonderwijs. Vandaag is Nic uitgeefdirecteur. Wat is jouw taak en hoe ziet een dag bij die Keure eruit voor jou? De verantwoordelijkheid die ik opneem in onze organisatie noemen wij simpelweg ‘uitgeefdirecteur’. Ik zeg vaak dat het mijn verantwoordelijkheid is om na te denken over en te handelen naar het onderwijs in de wereld van ‘overmorgen’. Andere collega’s, zoals de uitgevers, hebben dan ‘morgen’ als perspectief en nog anderen, zij die onze producten echt uitwerken, doen dat in functie van het onderwijs van vandaag. Dat klinkt als een hiërarchische ordening maar dat is het helemaal niet, integendeel. De drie perspectieven zijn even noodzakelijk als belangrijk. Turen in de toekomst is in deze onzekere, snel veranderende tijden een beetje zoals in de mist rijden. Dan komt het erop aan om zelf een sterke en duidelijke uitgeefvisie te hebben en een organisatie uit te bouwen die die kan vertalen in producten die relevant zijn voor de leerlingen die er hun toekomst mee vormgeven. Dat proberen wij met z’n allen te doen: bij ons verhaal blijven door materialen te maken voor ‘onderwijs dat ertoe doet’. Hoe dat zich vertaalt in een dag bij die Keure, is vrij simpel: bezig zijn met de mensen die dat alles doen gebeuren. Dat betekent vaak vergaderen, veel luisteren, aftoetsen of we nog op koers zitten en enkel tussenkomen als dat niet echt meer zo is. Een dag verloopt nooit zoals je hem zelf hebt gepland. Als je daar moeite mee hebt, zou ik deze job niet aanbevelen.
Wat was de eerste reactie op de uitgeverij toen aangekondigd werd dat de scholen zouden sluiten? Wel, eigenlijk verliep dat allemaal vrij rustig. Het klinkt niet echt bescheiden, maar ik was er vrij gerust in. De twee belangrijkste voorwaarden waren namelijk vervuld: wij hebben mensen met een mindset waarmee we dit perfect aankunnen en de laatste jaren hebben we ook geïnvesteerd in systemen die telewerk ondersteunen. Op dit ogenblik zijn we twee maanden ver en zijn we nog altijd on track met onze nieuwe uitgaven voor het volgende schooljaar. Deze unieke lockdown situatie geeft ons precies nog wat extra motivatie. Welke maatregelen werden er getroffen bij de start van de coronacrisis? Intern schakelden we over naar thuiswerk. In twee dagen kwam dat voor elkaar, maar alles erop afstemmen vroeg toch nog iets meer tijd. Tegelijk dachten we in die beginfase ook onmiddellijk na over hoe we leerkrachten en leerlingen konden ondersteunen. De eerste, voor ons evidente stap, was om onze platformen Kweetet, de Leraarskamer en POLPO voor iedereen beschikbaar te stellen. Dat zorgde voor heel wat werk achter de schermen, omdat plots duizenden leerkrachten en leerlingen op dat aanbod ingingen. Maar het kwam gelukkig vlot in orde.
“Als ‘onderwijs er ook in coronatijden toe doet’, moet je als uitgeverij ook een inhoudelijk antwoord hebben.” Maar daar wilden we het niet bij laten. Als ‘onderwijs er ook in coronatijden toe doet’, moet je als uitgeverij ook een inhoudelijk antwoord hebben. Van bij de eerste dag thuisonderwijs hebben we een aparte site opgezet: www.onderwijsdoetertoe.be, met een inhoudelijk aanbod. Daarop hebben we heel wat van onze bestaande content vrij aangeboden. We zijn daarbij echt wel ver gegaan, omdat we er heel veel zaken aanbieden die eigenlijk auteursrechtelijk beschermd zijn. We zijn dus zéér vrijgevig. Daarnaast creëren we tot op heden dagelijks nieuwe content, te veel om op te noemen. Die wordt heel vaak gebruikt en echt gewaardeerd door leerkrachten én ouders. Hoe zagen jouw dagen eruit tijdens de coronacrisis? Goh, niet anders dan bij veel mensen, denk ik. In deze situatie vallen heel veel zaken weg die onze dagen anders laten verschillen. Ik werk ook meer thuis, maar in tegenstelling tot veel collega’s, ben ik wel nog geregeld op de uitgeverij. Naast een uitgeverij is die Keure ook een drukkerij en dat biedt weer andere uitdagingen. De collega’s van de drukkerij zijn er evenwel in geslaagd om hun produc-
tie naadloos verder te zetten. Wat voor ons belangrijk is, want onze gedrukte materialen liggen netjes op tijd klaar in ons magazijn en dat van de boekhandels. Wat waren de grootste obstakels? Ik had het daarnet over de juiste mindset van onze mensen. Obstakels, problemen, uitdagingen, opportuniteiten en oplossingen beschouwen wij min of meer als synoniemen. Deze unieke periode grijpen we aan om nog beter te worden.
“Ik ben bovenal trots op onze mensen. Ik zie dagelijks hoe zij ervoor gaan.” Waar ben je trots op? Dat is voor mij een bal voor open doel. Ik ben bovenal trots op onze mensen. Ik zie dagelijks hoe zij ervoor gaan. In deze tijden heeft iedereen ook bijkomend nog wat persoonlijke uitdagingen. Ofwel kwam COVID-19 te dichtbij in je familiekring, ofwel zit je als single al even opgesloten, ofwel moet je thuiswerk combineren met je kroost en thuisonderwijs. Het is toch allemaal niet min om iedere dag een en ander voor elkaar te krijgen. Daarnaast merken we ook bij onze leerkrachten heel wat motivatie en vooral dankbaarheid. Toegegeven, nu en dan bereikt ons ook nog een minder leuke reactie, maar de overgrote meerderheid van de communicatie is positief en constructief.
“Veel leerkrachten erkennen weer het belang van waardevolle, relevante content.” Wat neem je zeker mee naar de toekomst? Dat is een zeer belangrijke vraag, ook een beetje ‘mijn’ vraag in onze organisatie. Moeilijk om daar kort op te antwoorden, maar ik probeer. De lockdown heeft ons getoond dat we intern in staat zijn om flexibeler te werken. Daar willen we nu niet meer op achteruit en we gaan er ‘post-corona’ zeker mee aan de slag. Wat het onderwijs zelf aangaat, hebben we nu met alle stakeholders gemerkt dat er ook onderwijs mogelijk is buiten de format ‘school’, als dat moet. Wellicht hebben veel leerkrachten nu ook mogelijkheden ontdekt waar ze pre-corona, om uiteenlopende redenen, niet aan dachten of niet op ingingen. Dat is allemaal heel positief, vinden wij. Het geeft ons als uitgeverij extra mogelijkheden. Daarnaast, en dit is voor mij het belangrijkste, zien we dat veel leerkrachten weer het belang van waardevolle, relevante content erkennen. In de eerste dagen van de lockdown ging het, net zoals té vaak de laatste jaren in ons onderwijs, over het hoe, de systemen, de platformen of de hardware. Maar waar onderwijs echt over gaat, is de content, de inhoud,
het wat. Wij maakten speciale coronadossiers in de methode Wouw in het basisonderwijs en in Hub in het secundair onderwijs, omdat we geloven dat je niet zomaar bijna wereldvreemd kunt overgaan naar de orde van de dag, maar best eerst een reflectiemoment inlast met je leerlingen. In enkele dagen tijd waren de oplages uitgedeeld. In de helft van de scholen starten leerlingen op met deze dossiers. Hoe zie jij de toekomst? Welke gevolgen heeft deze situatie voor onderwijs? Ik verwijs graag naar mijn vorige antwoord. Het succes van onze coronadossiers motiveert ons echt. Het bewijst dat leerkrachten niet naast deze wereld willen onderwijzen. Drie jaar geleden lanceerden we ons D iabolo-concept waarmee we ondertussen al heel wat nieuwe methodes hebben vormgegeven, zowel in basis- als in secundair o nderwijs. Dat model wil leerlingen onderwijzen ‘in de verandering’, hen voorbereiden op een wereld die volatiel, onzeker, complex en ambigu is. Intussen beleven we met z’n allen een sprekend voorbeeld van dit wereldbeeld. Om leerlingen daarop voor te bereiden, moeten we hen in onze lessen niet alleen content onderwijzen, maar hen daarna ook laten samenwerken, creëren, onderzoeken, slagen, mislukken … In onze nieuwe Diabolo-methodes zorgen we voor ruimte en middelen om die werkwoorden in de klas te laten gebeuren. Ik merk de laatste jaren, net als in veel andere sectoren, ook in onderwijs het absolute geloof in technologie. Bij die Keure geloven wij ook in technologie. Technologie biedt ons heel wat motiverende, nieuwe opties. Maar, wij geloven wel dat het verschil in de toekomst in onderwijs nog meer gemaakt zal worden door inhoud, én door wie de inhoud doorgeeft aan de toekomstige generaties: leerkrachten en scholen met een duurzame visie. Die mogen ons beschouwen als partner in hun verhaal.
Wanneer zekerheden onzekerheden worden…
Wat vandaag is, kan morgen al anders zijn. Tijdens de eindejaarsperiode keken we meewarig naar de Chinezen die zich op allerlei vreemde manieren beschermden tegen het coronavirus. Nu doen we net hetzelfde.
Alles evolueert maar niks wordt simpeler.
Volatile Uncertain Complex Ambiguous
Leren leven met dit virus voor een langere periode verplicht ons om creatief te zijn en nieuwe dingen te leren. Het vraagt een inspanning voor al wie hier goed wil uitkomen.
Overdag naar mijn klas, dan met papa of mama nog vlug even gaan winkelen … Enkele maanden geleden was dit zo zeker als de zon die opkomt en ondergaat.
Zingeving is een individuele zaak geworden.
Wanneer gaan we terug op bezoek bij oma en opa? Kies ik voor mijn gezondheid of voor mijn werk en vrijheid? Allemaal vragen waar ieder voor zich moet op antwoorden.
Meer weten over het Diabolo-concept? Surf naar www.diabolo.diekeure.be.
1
Krantje_SO_Keurieus_juni_Nr4.indd 1
20/05/20 13:50