Enter 2e gr - Sprekende teksten ontwerpen

2e GRAAD

MODULE

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

2

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

Je hebt ondertussen al meerdere teksten gemaakt en zal er nog veel moeten schrijven.

Wil je dat je tekst direct in het oog springt dan is een perfecte lay-out belangrijk. Een gestructureerde tekst met titels en tussentitels, geïllustreerd en verhelderd met afbeeldingen, tabellen, schema’s nodigt uit tot lezen.

WAT JE LEERT IN DEZE MODULE • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Een tekst met stijlen opmaken Hoe witruimte werkt Alinea’s samenhouden Tekst in kolommen plaatsen Afbeeldingen invoegen, opmaken en positioneren SmartArts invoegen en opmaken (Geneste) opsommingen en nummeringen De liniaal gebruiken Inspringingen maken en instellen Tabs efficiënt gebruiken Tabellen invoegen en opmaken Het nut van secties Secties maken Een inhoudstafel maken (Afwijkende) kop- en voetteksten instellen Spelling- en grammaticacontrole uitvoeren in meerdere talen Een document delen Een document reviseren Word configureren Een bronvermelding maken Een bibliografie invoegen

MEDIAWIJSHEID Vergeet de bron niet!

Internet is een bron van informatie. Het is eenvoudig om een nieuwe tekst te creëren met stukken tekst en afbeeldingen die je vindt op het internet. Denk eraan dat hetgeen je kopieert door iemand anders gemaakt is, de auteur. Toon respect voor de auteur en gebruik een bronvermelding!

CONFIGUREREN Word beter in Word en zet Word naar je hand!

3

ENTER

MIJN EERSTE PLACEMAT

......................................................................................................................................................................

4

HOOFDSTUKKEN

1

OPMAAK MET STIJL

2

DE KRANT ACHTERNA

3

SLA EEN GOED FIGUUR

4

MOOI OP EEN RIJTJE

.................................................................................................................................................................

5

VERFIJN MET LIJNEN

.................................................................................................................................................................

6

HET PERFECTE DOCUMENT

................................................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.......................................................................................................................

CONFIGUREREN: WORD BETER IN WORD! MEDIAWIJSHEID OEFENINGEN

..............................................

6

15 18

24 33

39

60

....................................................................................................................................................................................................................

63

...........................................................................................................................................................................................................................................

68

STUDIEWIJZER

..............................................................................................................................................................................................................................

78

APPLY

DE PERFECTE PLACEMAT

...........................................................................................................................................................

79

33

5 VERFIJN MET LIJNEN 8 In geschiedenis ga je op zoek naar antwoorden op historische vragen. Een historische vraag speelt zich af in het verleden op een bepaalde plaats en in een bepaald domein. In geschiedenis zijn er 4 domeinen. Wil je deze domeinen overzichtelijk weergeven? Dan kan je gebruikmaken van tabellen.

Dit kan je al: Een tabel invoegen

Een tabel opmaken

Rijen en kolommen invoegen en verwijderen

Het wordt nu iets moeilijker. We zullen de onderstaande tabel maken. Dit doen we stap voor stap.

We vertrekken van een Word-document waar al een tabel in staat:

opgKathedraalbouwers.

34

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

5.1 Tabellen opmaken Rijen en kolommen invoegen Manier 1

Manier 2

- Wijs met de muis vooraan aan de rijen of bovenaan aan de kolommen.

- Selecteer een rij of kolom.

- De miniwerkbalk verschijnt.

-

op

of

.

-

op Invoegen.

- Een nieuwe rij of kolom wordt ingevoegd.

- Een nieuwe rij of kolom wordt ingevoegd.

Open opgKathedraalbowers en voeg rijen en kolommen toe zoals in het onderstaande voorbeeld.

Verplaats ook de laatste afbeelding en de tekst naar de juiste cellen.

35

TIP

Om de breedte van rijen en kolommen automatisch te laten aanpassen, kan je werken met AutoAanpassen.

AutoAanpassen aan venster De tabel neemt de volledige breedte van je pagina aan.

Zet de pagina nu liggend.

Keer een stap terug zodat je pagina weer staand is.

AutoAanpassen aan inhoud De kolommen van de tabel worden passend gemaakt aan de tekst en/of afbeelding in de tabel.

Zet de pagina nu liggend. Ook nu krijgt de tabel de volledige breedte van de pagina.

Vaste kolombreedte Als je niet wilt dat kolommen zich automatisch aanpassen, dan gebruik je een vaste kolombreedte. De cel van de breedte blijft leeg. Je kan hier zelf een waarde invoeren. Probeer het uit! Selecteer de kolom en stel de kolombreedte in.

36

TIP

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

Je kan de hoogte van een kolom of rij zelf bepalen.

- Selecteer een kolom of rij of de volledige tabel.

- Verdeel de kolommen en rijen gelijk door handmatig de scheidingslijntjes tussen de kolommen en rijen te verslepen.

Of - Je stelt zelf de hoogte en breedte van een kolom of rij in.

Cellen samenvoegen 1

Selecteer de cellen van de eerste rij.

2

Voeg de cellen samen.

2

1

1

1

Cellen splitsen 1

Selecteer een cel.

2

Splits de cel in meerdere rijen en/of kolommen.

2

1

37

Tekst invoegen en uitlijnen 1

de 4 verschillende domeinen. Kopieer de tekst nu naar de andere cellen.

2

Verdeel de rijen door de rijen in de laatste kolom te selecteren.

3

Centreer de tekst verticaal en lijn uit met de linkerkant van de cel.

2

op Rijen Verdelen.

3

1

Tot slot maak je de tabel verder op. Je geeft de cellen een rand en je vult de bovenste cel of rij een met een kleur, zoals het voorbeeld hieronder.

Bewaar je document:

oplKathedraalbouwers.

38

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

Mijn placemat Maak een fotocollage met eigen foto’s of rechtenvrije afbeeldingen. leeg document

oplMijnPlacemat

Voeg cellen samen.

Probeer dit eens.

Volg de instructies: 1

Voeg een tabel in met 3 rijen en 3 kolommen.

2

Stel de marges in.

3

Voeg (gratis) stockafbeeldingen toe. Sommige afbeeldingen zul je nog moeten bijsnijden.

39

6 HET PERFECTE DOCUMENT 9 In het nieuws hoor en lees je vaak wel iets over internetfraude, phishing, cyberaanvallen …

Zoek in Google naar het meest recente nieuws over phishing en cyberaanvallen.

© www.datanews.be

© VRT NWS

© VRT NWS

© VRT NWS

In dit hoofdstuk leer je aan de hand van een tekst over computercriminaliteit meer over een inhoudstafel, infographics, kop- en voetteksten, spelling- en grammaticacontrole, documenten delen en bewerken met anderen. Op het einde van dit hoofdstuk leer je wat NBN-normen zijn.

40

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

6.1 Een inhoudstafel maken Een inhoudstafel is een verwijzing naar de verschillende hoofdstukken of onderdelen van een tekst.

Meestal staat die vooraan in het document. Een document van enkele pagina’s maak je snel overzichtelijk met een inhoudstafel.

Open

opgComputercriminaliteit en voeg een inhoudsopgave toe.

Bewaar je document:

oplComputercriminaliteit.

Volg de instructies: 1

Voeg vooraan het document een lege pagina in.

- Plaats de cursor aan het begin van het document.

- Voeg een pagina-einde toe.

Wat is de sneltoets om een nieuwe pagina in te voegen? __________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________

2

Voeg kopstijlen toe aan je document.

Gebruik steeds de stijlen Kop 1, Kop 2, Kop 3 … voor je titels.

Je kan de opmaak van die koppen zelf aanpassen.

TIP

Als je Kop 2 gebruikt, zal automatisch Kop 3 in het lint komen.

41

3

Voeg een nummering toe aan elke kop.

- Plaats de cursor in een kop.

-

op Lijst met meerdere niveaus.

- Selecteer in de Lijstbibliotheek het voorbeeld met Kop 1, Kop 2, Kop 3 …

De nummering van de titels volgt dan meteen de NBN-normen.

42

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

4

Maak de inhoudstafel.

- Plaats de cursor op de lege pagina.

-

op Inhoudsopgave en kies voor Automatische inhoudsopgave 1.

Het resultaat

43

5

Lijn de inhoudstafel uit.

- Plaats de liniaal op het scherm.

-

in een Kop 2 van de inhoudstafel.

- Wijzig de tabs.

Het wijzigen van de tabs

Het wijzigen van de tabs

VOOR

-

NA

in een Kop 1 van de inhoudstafel en wijzig de tabs.

VOOR

NA

- Doe nu hetzelfde voor Kop 3.

VOOR

6

Lijn de titels in je tekst uit.

- Wijzig de tabinstellingen voor Kop 1.

- Gebruik de tabinstellingen van Kop 1 voor Kop 2.

- Werk de verschillende stijlen bij.

NA

44

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

7

VOOR

De uitlijning van de titels

NA

De uitlijning van de titels

Hou alles bij elkaar.

Standaard staat Zwevende begin- en eindregels voorkomen ingesteld. Eén enkele regel zal dus nooit onderaan of bovenaan een pagina staan.

Je kan ervoor zorgen dat alinea’s niet zomaar worden gesplitst op het einde van een pagina en dat regels bijeengehouden worden.

-

in een alinea met de stijl Standaard.

-

op het startpictogram van Alinea.

- Selecteer het tabblad Tekstdoorloop.

- Vink Regels bijeenhouden aan. De paragraaf zal niet gesplitst worden aan het einde van de pagina.

- Werk de stijl bij.

45

VOOR

NA

8

Werk de inhoudstafel bij.

Heb je je document aangepast? Elementen toegevoegd, paragrafen gewist, andere stijlen gebruikt …

Dan moet je de inhoudstafel bijwerken zodat die weer up-to-date is.

-

in de inhoudstafel en

op Bijwerken.

- Werk de inhoudstafel in zijn geheel bij.

46

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

6.2 Een infographic invoegen op een liggende pagina Een beeld zegt meer dan 1 000 woorden. Een infographic is een informatieve illustratie.

Je kan de informatie weergeven in een grafiek, tekst, beeld of tekening.

Je kan dit o.a. maken met een SmartArt of een online programma zoals Canva of Piktochart.

Open oplComputercriminaliteit en voeg een infographic toe op een liggende pagina.

Bewaar je document:

oplComputercriminaliteitInfographic.

Volg de instructies: 1

Voeg één liggende pagina toe.

- Plaats de cursor waar de liggende pagina moet komen.

- Voeg hier tweemaal de sectie-einde Volgende pagina toe. Er komt een lege pagina.

Met een sectie-einde kan je een document onderverdelen en opsplitsen. Je kan hiermee één pagina liggend zetten tussen alle andere staande pagina’s of een andere kop- of voettekst instellen. Je kan ook één pagina een rand geven en de andere pagina’s van het document niet. Per sectie kan je een andere paginaopmaak instellen.

47

De sectie-einde (volgende pagina) is toegevoegd.

2

Maak deze pagina nu liggend. Enkel deze pagina in je document zal nu liggend zijn.

48

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

3

Ontwerp een infographic.

Voorbeeld

4

Werk tot slot de inhoudstafel bij.

6.3 Verschillende kop- en voetteksten Aan de hand van een fictieve tekst leer je meer over de werking van kop- en voetteksten op elke pagina, verschillende kop- en voetteksten voor even en oneven pagina’s en hoe je een kop- en voettekst op enkele pagina’s wegneemt.

Open een leeg document

en

=rand(100) +

Enter

.

Een kop- en voettekst invoegen voor oneven pagina’s 1

Plaats de cursor op de eerste pagina.

2

Voeg een koptekst in voor oneven pagina’s.

49

Je merkt dat alle pagina’s een koptekst krijgen.

3

Vink Even en oneven pagina’s verschillend aan. De koptekst op de even pagina’s verdwijnt nu.

4

Plaats de cursor in de koptekst van een even pagina. Voeg nu een koptekst toe voor de even pagina’s.

5

Doe dit nu ook voor de voettekst.

50

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

Een afwijkende kop- en voettekst instellen Per pagina kan je een kop- en/of voettekst instellen. Vaak wordt per hoofdstuk een andere kop- en/of voettekst gebruikt.

1

Typ in de eerste pagina een koptekst. Je zult merken dat dit alleen op de oneven pagina’s staat.

2

Typ ook een koptekst op een even pagina. Lijn de tekst hier rechts uit.

51

3

4

Voeg een sectie-einde in op het einde van pagina 2.

in de koptekst van pagina 3 en zet de instelling Aan vorige koppelen uit.

5

Doe hetzelfde voor de koptekst van pagina 4. Zet de instelling Aan vorige koppelen uit.

6

Typ op pagina 3 en 4 een nieuwe koptekst, bijvoorbeeld: Hoofdstuk 2.

7

Bewaar je document:

oplAfwijkendeKoptekst.

52

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

6.4 Spellingcontrole in meerdere talen Dit kan je al: De spelling controleren

In Word kan je een Nederlandse tekst controleren op spellingsfouten. Ook teksten in andere talen kan je controleren op spelfouten. Dat is heel handig als je een taak voor Frans, Engels of Duits moet maken.

Open een leeg document

.

1

Ga naar de website van het Gentse Gravensteen: https://historischehuizen.stad.gent/nl/gravensteen.

2

Ga naar Historiek en verhalen en kopieer de tekst bij het onderdeel Crac des Chevaliers.

3

Plak de tekst in het lege document.

4

Wijzig de site naar de Franse taal en kopieer dezelfde tekst.

5

Doe dit ook voor de Engelse versie van de tekst.

De taal instellen Meestal wordt een taal automatisch in een document herkend.

Automatische herkenning

-

in de Franse paragraaf.

- Kijk onderaan in de statusbalk.

- Controleer dit ook voor de Engelse tekst.

Wordt de taal niet herkend?

Dan kan je de taal zelf instellen.

- Selecteer de tekst.

- Stel in het lint de taal in.

53

Sommige delen tekst worden waarschijnlijk niet volledig juist herkend.

Of stel de taal in via de statusbalk.

Spelling- en grammaticacontrole in de geselecteerde taal Wordt het woord door de spellingcontrole niet herkend?

op het fout gespelde woord.

op het fout gespelde woord.

Is de spelling juist, maar het woord wordt niet herkend? Voeg het dan toe aan de woordenlijst.

-

op Toevoegen aan woordenlijst.

54

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

Wil je een eigennaam niet opnemen in de woordenlijst? dan op Alles Negeren.

-

Is het woord fout gespeld? Maak een keuze uit één van de voorgestelde mogelijkheden of typ het woord correct in.

Is het woord juist gespeld? dan op Alles negeren.

6.5 Spelling- en grammaticacontrole: Editor Met de Microsoft-editor kan je teksten verbeteren in meer dan twintig talen: - Spellingsfouten worden onderlijnd met een rode golvende lijn.

- Fouten in grammatica worden onderlijnd met een blauwe dubbele lijn.

- Verfijningen, zoals het gebruik van leestekens, worden onderlijnd met een blauwe stippellijn.

In één oogopslag zie je de score van je document. Deze score wordt onderverdeeld in 4 delen: 1

het deel van de tekst dat juist is

2

suggesties voor spelling: rode golvende lijn

3

suggesties voor grammatica: blauwe dubbele lijn

4

voorgestelde verfijningen: blauwe stippellijn

Controleer elke fout één voor één. Is de taal juist ingesteld? Is het een eigennaam?

Negeer dit dan. Is het wel degelijk een fout of maakt Word een fout?

55

6.6 Je document delen Dit kan je al: Een map delen

Samenwerken aan documenten

Ondertussen werk je vlot met Word 365 en bewaar je je documenten waarschijnlijk allemaal in de cloud.

Dat is handig, zodra je computer of harde schijf stuk is, hoef je niets te vrezen. Al je documenten heb je direct terug op een ander toestel.

Open een leeg document . Ontwerp een document met je favoriete film, hobby, boek, muziek of gerecht. Kies zelf het onderwerp.

Volg de instructies: 1

Maak een tabel en vul de gegevens in. Vul zelf al de eerste regel van de tabel in met je naam en je favoriete …

Voorbeeld

56

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

2

Bewaar je tekst in de cloud en deel deze met je klasgenoten.

Wat mogen de andere personen doen?

Mogen ze het document alleen bekijken/lezen?

Mogen ze het document ook wijzigen?

Hoe ga je de personen verwittigen?

Manier 1 - Typ de mailadressen in of

- Typ je bericht en

3

Manier 2 op

.

-

op

.

op Verzenden.

Verwittig nu al je klasgenoten en de leerkracht dat je document klaar is en kan ingevuld worden.

57

6.7 Revisie: even voor leerkracht spelen!

‘Reviseren’ is het bewerken van je tekst met meerdere personen. Hiermee ga je met een rode kleur de wijzigingen in een tekst weergeven. Nadien kan je beslissen of je de wijzigingen al dan niet wilt behouden.

Open

opgSollicitatiebrief. Zoek de fouten in de brief en verbeter ze.

Bewaar je document:

oplSollicitatiebrief.

Volg de instructies: 1

Bij het tabblad Controleren schakel je de instelling Wijzigingen bijhouden in.

Alle wijzigingen worden vanaf nu bijgehouden.

2

De wijzigingen die je aanbrengt kunnen suggesties zijn, bijvoorbeeld een voorstel van je leerkracht.

Denk aan de NBN-normen.

Voorbeeld van wijzigingen die aangebracht zijn in

opgSollicitatiebrief.

58

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

3

Bepaal nu of je de wijzigingen definitief gaat accepteren of gaat weigeren.

4

Als de tekst klaar is, dan kan je Wijzigingen bijhouden weer uitzetten.

5

Bekijk alle ongekende woorden van het woordenboek. Ze worden met een rode golvende lijn aangeduid. Als het woord juist gespeld is, dan voeg je die toe aan de woordenlijst.

Eigennamen, plaatsnamen … voeg je best niet toe aan de woordenlijst.

6.8 Werken met NBN-normen NBN-normen zijn richtlijnen die je moet respecteren bij het opmaken en typen van een document.

Hieronder staat een overzicht van de meest voorkomende NBN-normen.

Algemene regels Getallen

152 578,54

56 325

Datum

2023-12-31

31 december 2023

Tijd

15 uur

16.45 uur

16.45 u.

Valuta

€ 100,50

1 256,00 EUR

125,25 euro

Telefoonnummer

09 253 53 69

0495 75 24 34

Procent

0,50 %

10 %

Temperatuur

10 °C

0,564 586

16:45

59

Marges Links

Rechts

Boven

Onder

2 cm / 3,3 cm

2 cm

2 cm

2 cm

Brief Adres van de afzender

- Zet je voornaam voor je familienaam.

- Als het huisnummer ook een letter bevat, schrijf je dat met een kleine letter. Tussen het cijfer en de letter laat je een spatie.

- Tussen het postnummer en de plaatsnaam zet je een spatie.

- Schrijf de plaatsnaam volledig in hoofdletters.

Elke Appelboom Vossenstraat 16 a bus 5 2812 SINT-AMANDSBERG GSM: 0472 85 45 21 e-mail: elke@appelboom.be

Adressering

- Dezelfde regels als hierboven gelden.

- Respecteer de volgorde: geadresseerde, functie (begint met hoofdletter), bedrijf of organisatie, straat + nummer/postbusnummer, postcode en gemeente.

De heer Eric Demotte Directeur Restaurant Au vol au vent Kippenstraat 15 2600 ANTWERPEN

Datum

- De datum komt rechts in je brief.

2023-07-15 15 juli 2023

Onderwerp

- Het onderwerp van je brief mag je benadrukken: cursief, vet of onderstreept.

- De woorden ’onderwerp’ of ’betreft’ gebruik je niet.

Sollicitatie hulpkok

Aanspreking

- De aanspreking komt onder het onderwerp.

- Ze begint steeds met een hoofdletter.

- Er komt geen leesteken na de aanspreking.

Geachte heer Demotte Geachte mevrouw

Body

- Plaats tussen elke alinea een lege regel.

Slotformule

- De slotformule scheid je van de brieftekst door een lege regel.

- Na de slotformule plaats je geen leesteken.

Met hoogachting Met vriendelijke groeten

Ondertekening

- Na de slotformule laat je zes regels vrij voor de handtekening.

- Onder de handtekening typ je nog eens je volledige naam.

Elke Appelboom

Bijlagen

- Typ ’Bijlage’ of ’Bijlagen’, gevolgd door een dubbelpunt Bijlagen: curriculum vitae en het aantal bijlagen en/of de titel(s) ervan.

- Zet hier geen punt achter.

Opsomming Links tegen de marge Geen leesteken na het laatste cijfer

1 1.1 1.1.1

Hoofdtitel Subtitel Nog een niveau lager

60

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

CONFIGUREREN: WORD BETER IN WORD! Zet de werkbalk Snelle toegang naar je hand!

Het lint bevat vele opdrachten. Sommige opdrachten gebruik je vaak. Die kan je dan toevoegen aan de werkbalk Snelle toegang.

1 1

2

in de werkbalk Snelle toegang op Werkbalk Snelle toegang aanpassen.

2

Selecteer één van de opdrachten.

Handige opdrachten zijn Afdrukvoorbeeld en afdrukken en de Editor.

3

3

Of

op Meer opdrachten en kies een eigen opdracht:

- Selecteer het juiste tabblad.

-

op de gewenste opdracht.

-

op Toevoegen.

61

Werk in het zwart Sommige Word-gebruikers werken liever met een donkere gebruikersinterface. In plaats van de klassieke zwarte tekst tegen een witte achtergrond, is de tekst bij de donkere modus wit en de rest van de pagina zwart. Een donker scherm zorgt voor minder fel licht. ’s Avonds moet je zo veel mogelijk blauw licht vermijden en dan is het interessant om een donkere schermmodus te gebruiken.

1

op Bestand.

2

op Account.

3

op Office-thema: zwart.

De donkere modus van Microsoft Word

62

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

Wijzig het standaardlettertype en -grootte Wanneer je teksten moet opmaken in een bepaald lettertype en -grootte, dan wijzig je best het standaardlettertype Calibri met lettergrootte 11.

1 2 3 4

op het startpictogram bij Lettertype.

Stel een ander lettertype en/of -grootte in. op Als standaard instellen.

Wil je dit instellen voor alle nieuwe documenten? dan op Alle documenten gebaseerd op de sjabloon Normal.dotm.

1

2

2 4

3

63

MEDIAWIJSHEID

Bronvermelding Wist je dat …

- als je een foto of tekst van iemand anders gebruikt, je dan te maken hebt met het auteursrecht?

- je een werk voor eigen gebruik mag kopiëren? Je mag het werk niet verspreiden of publiceren.

- 70 jaar na het overlijden van de maker het auteursrecht vervalt?

Dan mag je het werk vrij gebruiken, publiceren of aanpassen. Plagiaat mag niet!

- foto’s, video’s, audio regelmatig rechtenvrij worden aangeboden? Meestal gaat dit gepaard met een speciale licentie. Enkele voorbeelden van websites met rechtenvrij materiaal: Wikimedia Commons, Pixabay, PikWizard, Unsplash, Pexels, StockSnap.io, Reshot, Free Images, Kaboompics …

- je afbeeldingen van Facebook en Google meestal niet mag gebruiken?

- een werk altijd auteursrechtelijk beschermd is? Ook als er geen ©, ® of watermerk op staat.

- het eenvoudig is om iets te kopiëren van internet? Ook op internet en sociale media gelden de regels van het auteursrecht.

Mag ik die foto gebruiken? Wie heeft het beeld gemaakt? ik

iemand anders

Ander werk nagemaakt

Volledig nieuw

Collage

Je hebt toestemming nodig van de maker wiens werk te herkennen is.

Als maker ben jij de auteursrechthebbende.

Je hebt toestemming nodig van de maker wiens werk te herkennen is.

Uitzonderingen: • Incidentele verwerking • werk op openbare plaats

Uitzonderingen: • Incidentele verwerking • werk op openbare plaats

© Charlotteslaw.nl

Nee, tenzij de maker >70 jaar gestorven is

Nee, tenzij je een licentie hebt afgesproken

Nee, tenzij het beeld als citaat wordt gebruikt

Publiek domein • vrij gebruik

Denk aan derden: • naamsvermelding • portretrecht • merkenrecht

Denk aan derden: • naamsvermelding • portretrecht • merkenrecht

Bij het gebruiken of maken van een werk krijg je vaak te maken met derden. Het auteursrecht kent nog meerdere uitzonderingen die niet opgenomen zijn in het schema.

Door middel van een CC licentie* kan een maker vooraf toestemming verlenen voor een bepaald soort gebruik. *Zie voor meer info: https://nl.wikipedia.org/wiki/Creative_Commons. © Charlotteslaw.nl

64

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

Een bronvermelding in Word kan je snel toevoegen en heeft een vaste structuur.

Meestal wordt de APA-structuur gebruikt. Deze structuur is een formaat voor bronvermelding van documenten en wordt veel gebruikt door studenten, onderzoekers en academici.

Een APA-bronvermelding bevat de volgende informatie: - Wie: auteur - Wanneer: publicatiejaar of-datum - Wat: de titel van het werk - Waar: de bron (de plaats, de uitgever, websitenaam)

Bronvermelding boek Achternaam auteur, Initiaal. (publicatiejaar). Titel van boek. Uitgever.

Voorbeeld Auteur

Publicatiejaar

Titel

Plaats, uitgever

Steppe, G. (2022). Enter - module Sprekende teksten ontwerpen. Brugge: die Keure.

Bronvermelding internetbronnen (websites, blogs, sociale media, databanken) Achternaam auteur, Initiaal. (publicatiejaar). Titel van bron. Websitenaam. URL Voorbeeld Auteur

Publicatiejaar

Titel

Websitenaam

die Keure (2022). Info over de methode Enter. Website die Keure. https://www.diekeure.be/nl-be/educatief/secundair-onderwijs/enter

Een bronvermelding maken in Word 1

Plaats de cursor waar de bron moet komen.

2

Bij het tabblad Verwijzingen kies je voor de stijl: APA.

3

op Citaat toevoegen: Nieuwe bron toevoegen.

4

Kies het type bron: boek, website, document van website.

5

Vul de gegevens in.

URL

65

Voorbeeld bronvermelding van een boek

4

6

op OK.

Het resultaat:

Voorbeeld bronvermelding van een website

4

6

op OK.

Het resultaat:

66

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

Een bibliografie maken in Word 1 2

Voeg achteraan je document een lege pagina in. op Bibliografie in het tabblad Verwijzingen.

Net zoals de inhoudstafel kan je de bibliografie bijwerken wanneer je een nieuwe bronvermelding maakt.

Resultaat:

67

Zoek op VRT NWS naar een artikel over nepnieuws. Maak hiervoor een bronvermelding in Word.

© VRT NWS

Bronvermelding maken in Word

78

SPREKENDE TEKSTEN ONTWERPEN

STUDIEWIJZER

Ik heb de leerstof onder de knie.

Ik twijfel nog vaak.

Ik maak nog fouten.

Ik kan de alinea-afstand (= witruimte tussen alinea’s) juist instellen.

Ik kan geneste opsommingen maken.

Ik kan geneste nummeringen maken.

Ik kan een opsomming en een nummering nesten.

Ik kan een stijl gebruiken.

Ik kan een stijl aanpassen.

Ik kan een stijl maken.

Ik kan de verschillende soorten inspringingen juist toepassen.

Ik kan tabs juist gebruiken.

Ik weet wanneer ik best een tab of een tabel gebruik.

Ik kan een tekst in kolommen plaatsen.

Ik kan alinea’s bijeenhouden.

Ik kan afbeeldingen invoegen en opmaken.

Ik kan tabellen invoegen en opmaken.

Ik kan een SmartArt invoegen en opmaken.

Ik begrijp het gebruik van secties.

Ik kan een inhoudsopgave aanmaken.

Ik kan afwijkende kop- en voetteksten instellen.

Ik kan een spellingcontrole in meerdere talen uitvoeren.

Ik kan een grammaticacontrole uitvoeren.

Ik kan een tekst delen.

Ik kan een tekst reviseren.

Ik kan Word naar mijn hand zetten via configuratie.

Ik begrijp hoe een bronvermelding is opgebouwd.

Colofon

Auteur Guy Steppe Eerste druk 2022 SO 2022/72 Bestelnummer 90 809 0225 ISBN 978 90 4864 322 6 KB D/2022/0147/72 NUR 126/128/129 - Thema YPMT6 Design en lay-out die Keure Verantwoordelijke uitgever die Keure, Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge RPR 0405 108 325 - © die Keure, Brugge

Die Keure wil het milieu beschermen. Daarom kiezen wij bewust voor papier dat het keur­merk van de Forest Stewardship Council® (FSC®) draagt.

Dit product is gemaakt van materiaal af­komstig uit goed beheerde, FSC®gecertificeerde bossen en andere ge­controleerde bronnen.

Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No parts of this book may be reproduced in any form by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission from the publisher.

De uitgever heeft naar best vermogen getracht de publicatierechten volgens de wettelijke bepalingen te regelen. Zij die niettemin menen nog aanspraken te kunnen doen gelden, kunnen dat aan de uitgever kenbaar maken.