Τεύχος 469

Λ. ι •%

ί ,ι.

I .ί.

I I

δ -Λ υ Υ Υ Ρ α φ & ς μιλούν για τα νέα βιβλία τους Ν ίκ ο ς Δ α β β έ τ α ς Ά ν ιζ ε λ α Δ η μ η ιρ α κ ά κ η Μ ένης Κ ουμανταρ έας Άρης Μ αραγκόπ ουλος Σ τ ρ α ιή ς Π α σ χ ά λ η ς Α ν τώ ν η ς Σ ο υ ρ ο ύ ν η ς Α λ έ ξ η ς Σ τα μ ά τ η ς Σ ώ ιη Τ ρ ια ν τ α φ ύ λ λ ο υ Α γ γ ε λ ικ ή Σ ιρ α ιη γ ο π ο ύ λ ο υ Λ ο υ ίζα Σ π η λ ιω το π ο ύ λ ο υ

4

JL

\ζ ,λ λ η ν ικ ά \

Γ. Γενναδίου 6, τηλ.: 210 Β817826 · Χρ. Λαδά 9Α, τηλ.: 210 3333970

ΣΕ

ΟΛΑ

ΤΑ

ΒΙ ΒΛΙ ΟΠΩΛΕΙ Α

Σ ύ γ χ ρ ο ν ο ι

ξ έ ν ο ι

π ε ζ ο γ ρ ά φ ο ι

ΠΊΦ ιη Ι Γκριγκόριο

Η δισθηκη του Κσυτ ί κριγ4 „

Φ ω νέ$ Χάρολνχ Πίνχερ

. ft

Η Τ υ χ α ία Άλι Σμιθ

Ο μεγάρΙθ5

Έ να υπ έρ ο χ ο Λ λ Ά είΤάιτω μα Λ & Μ Άρτο up Π φ έ ν Λ ρ .J

λ αβύ ρινθθ5 Φερνάνιο Σαβαιέρ

\η ν ικ α λ

Κείμενα που καταδεικνύουν ότι η Ιστορία, εξουθενωμένη από άλματα που σημειώθηκαν tis προηγούμενεϊ χιλιετίε5, αρχίζει να κινείται ταχύτατα npos τα πίσω, napanaiovTas... με το βήμα του κάβουρα. Ο ΟυμπέρτοΈκο με καυστικό και προκλητικό τρόπο δεν προτείνει να αρχίσουμε εκ νέου μία πορεία npos τα μnpos, αλλά να σταματήσουμε αυτή την οπισθοδρόμηση.

χ ^ ά ^ τ α I ΣΕ

ΟΛΑ

ΤΑ

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΑ

D a n i e l G o le m a n ο <τυγγραφέα$ ίο υ μπεσι σέλερ Συναισθηματική Νοημοσύνη

Μια ιδιαίτερα ζω ντα νή και αριστοτεχνική σύνθεση τω ν σημαντικών ανακαλύψεων τω ν νευροεπιστημών με tis καθημερινέ5 συμπερκρορέ5 και εμπειρίεβ που καθορίζουν τη ζω ή και tis σχέσειβ pas. Το νέο έργο του Daniel Goleman που αναμένεται να προκαλέσει και πάλι σ υ ζη τή σ ε ι και αντιπαραθέσεΐ5.

Κ Ο ΙΝ Ω Ν ΙΚ Η ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ η ν έ α ε π ισ τ ή μ η τ ω ν α ν θ ρ ώ π ιν ω ν σ χ έ σ ε ω ν

Χόρχε Aouis Mnopxes

Πιτιγκρίλι

ΑΠΑΝΤΑ ΠΕΖΑ

Κ Ο Κ Α ΪΝ Α

Αλεξανδροί Παηαδιαμάνπ»

Βιρτζίνια Γουλφ

| Η Φ ό ν ισ ο α

Ο ΡΛΑΝΤΟ

Ν τε ν ί Ν τιν τ ερ ό

Ο Α Ν ΙΨ ΙΟ Ι ΤΟΥ ΡΑΜ ί

ΓκιστάΒ Φλόμπερ

Ο ηειρασ μόε του Αγίου Αντωνίου

\ζ ,λ λ η ν ικ ά ] γρ ά μ μ α τα

1

Εμμανουήλ Ροΐδη$

Η Πάπισσα Ιωάννα

...ξαναδιαβάζουμε^ oυς κλασικούς t

ΑΡΗΣ ΜΑΡΑΓΚΟΠΟΥΛΟΣ

Η μανία με -cnv'ifvc

BaoiflnsBaoifliKos

Η ταπείνωση του θριαμβευτή

\£ ,7 \λ η ν ικ ά \ γ ρ ά

^ α

τ α

MggkBfll m

κ f

F RANCI S WHEEN

Καρλ Μαρξ

.

ΚορΧ Μαρξ

i

to « M

i

1

is

Η ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΝΟΣ ΗΜΙΤΕΛΟΥΣ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑΤΟΣ

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΑΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ J^WRENCE

BRUCE L A WR E N C E

Η ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ Ε Ν Ο Σ ΙΕΡΟΥ Κ ΕΙΜ ΕΝΟ Υ

K Q P A N Io 1“ΙΟΓΡΑΦΙΛ !

: ί£ΡΟΥΚΕΙΜΕΝΟΥ^

« Μ ια σ ειρ ά από μικρέδ Βιογραφίεδ των δ έκ α σημαντικότερω ν βιβλίω ν στην παγκόσμια ισ τορ ία, γραμμένεδ από t o u s πλέον ειδ ικουδ μελετητέδ. Μ ιά φ ρ έσ κ ια , έξοχη ιδ έα».

•

.

’ ·.

T h e T im e s

ΣΕ V

ΟΛΑ .

· *·:?:. ·Λ

ΤΑ

-

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΊΑ ·.

~ -4 :

.Ί & τ

:m

Τέτοια ημέρα, ένα χρόνο πριν έτ ο ια η μ έρ α έν α χ ρ ό ν ο πριν δ ε ν είχα κ λείσ ει μά τι. Από τ ο π ρ ω ί β ρ ε θ ή κ α μ ε μ ε τ ο υ ς σ υ ν ερ γ ά τ ε ς τ ο υ π ερ ιοδ ικ ού και τ ο ν ε κ δ ό τ η μ α ς σ τα κεν τρ ικά π ερ ίπ τερ α σ τη Σ τα δ ίου να δ ο ύ μ ε τ ο τ ε ύ χ ο ς τ ο υ Διαβάζω να κ ρ έ μ ε τα ι σ τα μ α ν τα λ ά κ ια . Ή τα ν έν α κ α τα κό κκινο τε ύ χ ο ς . «Για να ξε χ ω ρ ίζ ει» είπ α μ ε τ ό τ ε . «Για να τ ο γ ιο ρ τά σ ο υ μ ε» είπ ε ο Γαλ ά ν τη ς . Οι π ω λ η τέ ς τ ω ν π ά γκω ν - α λ λ ο δ α π ο ί οι π ε ρ ισ σ ό τε ρ ο ι- δ ε ν ή ξ ε ρ α ν τι σ ημ αίνει καν ο τ ίτ λ ο ς . Κάποιοι π ε ρ ισ τε ρ ά δ ε ς μ ό ν ο ν τ ο γν ώ ρ ιζα ν από π α λ ιό τερ α . Στα β ιβ λιο π ω ­ λ εία η κα τά σ τα σ η ή τ α ν α λ λ ιώ ς . Η Μαρία από τ η ν Εστία ε ίχ ε πάρει από τις 9 τ ο πρ ω ί να μ α ς πει ό τι δ ε ν είχ ε φ τά σ ει τ ο τ ε ύ χ ο ς και οι π ε λ ά τ ε ς τ ο α να ζ η το ύ σ α ν ή δ η. Κ λ είσ α μ ε έν α χ ρ ό ν ο σ τη ν έα επ οχ ή τ ο υ π ερ ιοδ ικ ού και μ π α ίν ο υ μ ε σ το ν τρ ια κ ο σ τό π ρ ώ το τ η ς ύ π α ρ ξή ς τ ο υ . Ν ο μ ίζο υ μ ε ό τ ι τ ο πείρ αμ α π έ τυ χ ε. Η επ ο χ ή μ α ς δ ε ν είναι και η πιο ε ύ κ ο λ η . Παρά τ η ν π λ η θ ώ ρ α τ ω ν τ ίτ λ ω ν , η π ερ ιρ ρ έου σ α π ο λιτισ τική α τμ ό σ φ α ι­ ρα α νή κ ει σ ε μια κ α κ ό τυ χη τ η λ ε ό ρ α σ η που ρ υ θ μ ίζ ει τις π ο λ ιτισ τικ ές β α λ β ίδ ες . Το α να ­ γ ν ω σ τικό κοινό δ ε ν α υ ξά ν ετα ι εύ κ ο λ α και β εβ α ίω ς όχι μ ε ευ χ έ ς . Εγκαίνια και ε κ δ η λ ώ σ εις δ ε ν α π ο τ ε λ ο ύ ν παρά ά λ λ ο θ ι για τις ε λ λ ε ίψ ε ις μα ς. Το Διαβά­ ζω α ν τιλ α μ β ά ν ετα ι τ ο ρ ό λ ο τ ο υ ω ς έν α ς σ υ ν εκ τικ ό ς κρίκος που εν ώ ν ε ι τ ο υ ς σ υ γ γ ρ α ­ φ είς, τ ο υ ς α ν α γ ν ώ σ τε ς και τ η ν α γο ρά τ ο υ β ιβ λίο υ, π λ η ρ ο φ ο ρ ε ί, κρίνει, π ρ ο τείν ει. Σε α υ τή ν τ η ν πο ρεία σ υ ν δ έ θ η κ α ν π α λ ιό τερ ο ι και ν ε ό τ ε ρ ο ι α ν α γ ν ώ σ τε ς και τ ο υ ς ευ χ α ρ ι­ σ το ύ μ ε . Το βιβ λίο π α ρ α μ έν ει τ ο κοινό μ α ς εν δ ια φ έ ρ ο ν , έν α α γα θ ό γν ώ σ η ς, α ισ θ ήσ εω ν και α π α ντο χή ς. Το π α νηγυ ρικό τ ε ύ χ ο ς που κ ρ α τ ά τ ε σ τα χέρια σ ας είναι σ αν έν α β ιβ λίο τ ω ν βιβλίω ν. Εί­ ναι έν α κ ιν η τό β ιβ λ ιο π ω λ είο , μ ε π λ η θ ώ ρ α π ρ ο τά σ εω ν για να ξ έ ρ ε τ ε τι κ υ κ λ ο φ ο ρ ε ί και να ε π ιλ έ ξ ε τ ε . Είναι επ ίσ ης κι έν α γ ιο ρ τιν ό τε ύ χ ο ς , σ το οπ οίο σ υ μ μ ε τέ χ ο υ ν μ ε τ ο ν έν α ν ή τ ο ν ά λ λ ο ν τρ ό π ο π ο λ λ ο ί φ ίλ ο ι τ ο υ π ερ ιοδ ικ ού, σ υ γ γ ρ α φ είς , ε κ δ ό τ ε ς και β ιβ λιο π ώ ­ λ ε ς , που μ α ζ ί τ ο υ ς σ υ ν εχ ίζο υ μ ε.

Τ

Γιάννης Ν . Μ παοκόζος

Π Ε Ρ

1 E d ito r ia l

γ ια ν ν η ς ν . μ π α ςκ ο ζο ς

Μ Ο Ν ΙΜ Ε Σ ΣΤΗΛΕΣ 6

Σχόλια 12 Courier 14 Από μήνα ο ε μήνα, ΟΛΓΑ ΣΕΛΛΑ 18

Ρεπορτάζ 22 θερμιδωριανά Οξύτονα, ΑΛΕΞΗΣ ΖΗΡΑΣ 24 ΚΟΝΤΡΑ διάβασμα, ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ

26

ΤΑ Ε ΥΠ Ω Λ Η Τ Α ΤΟΥ Δ ΙΑ Β Α ΖΩ ΑΡΘΡΑ

38 Α θάνατες Ερινύες. ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΟΤΟΠΟΥΛΟΣ

Β ΙΒ Λ ΙΑ ΣΤΟ Ν ΚΟΣΜ Ο 42 Σικέ παιχνίδια λογοτεχνικού κατεστημένου. ΕΛΕΝΗ KAPPA 43 Χάσματα και παραιτήσεις... ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ 44 Παλάτια χωρίς αινίγματα. ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ46 Από τη ν Κίνα στο Τορόντο. ΙΟΥΣΤΙΝΗ ΦΡΑΓΚΟΥΛΗ-ΑΡΓΎΡΗ 48 Prada, ποίηση κι ανθο­ λογίες.... Christopher Lees 49 Ελληνικές διαδρομές. MAURIZIO De ROSA 52 Συζητήσεις περί διακυβέρνησης, πράξεις περί... κατα­ σ τολής!. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΤ. ΑΝΔΡΙΑΝΕΣΗΣ

ΣΥ Ν Ε Ν ΤΕ ΥΞ Ε ΙΣ 34 Ζοζέ Σαραμάνγκου «Ο κόσμος α λλάζει τις έννοιες τω ν λέξεω ν». ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ. 54 Νίκος Δαββέτας «Η Αριστε­ ρά βγαίνει απ' το απυρόβλητο». ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ ΝΙΚΟΛ ΛΑΦΑΖΑΝΗ.

58 Ά ντζελα Δημητρακάκη «Η υποταγή σ το σύγχρονο φασισμό». ΣΥ­ ΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΟΛΓΑ ΣΕΛΛΑ 63 Μ ένης Κουμανταρέας «Έφτασα στο στάδιο τη ς συμφιλίωσης». ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΒΑΓΓΕΛΗ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟ.

66 Άρης Μ αραγκόπουλος «Ο εμ φ ύλιο ς θυμός». ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ Ν. ΜΠΑΣΚΟΖΟ. 70 Σ τρατής Πασχάλης «Μας λείπει η εσ ω τε­ ρική εμπειρία». ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ ΜΠΕΛΛΑ 74 Αντώνης Σουρούνης «Τώρα μπορώ να πεθάνω...». ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ Ν. ΜΠΑΣΚΟΖΟ. 78 Α λ έξη ς Σταμάτης «Μια περιπέτεια στη σύγχρονη "Άγρια Δύση"». ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΤΕΦΑΝΟ ΔΑΝΔΟΛΟ. 82 Σώτη Τριαν τα φ ύλλο υ «Μερικά από τα γεγονότα είναι φανταστικά, μερικά συνέβησαν μέσα στο κεφάλι μου». ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΕΛΕΝΗ KAPPA. 86 Αγ­ γελική Στρατηγοπούλου ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΣΑΛΙΚΟΓΛΟΥ «Η γραφή με προδίδει...». 90 Λούίζα Σπηλιωτοπούλου. Ξεχώρισε μ ε το ν Βιζυηνό. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΝΕΔΑ.

ΤΑ ΠΙΟ ΠΟΛΥΤΙΜΑ ΔΟΡΑ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

ΕΚΔΟΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΓΙΩΡΓΟΥ & ΚΩΣΤΑ ΔΑΡΔΑΝΟΥ G u te n b e rg

-> τ υ π ο ο θ ή τ ω

ΣΠΟΥΔΗ

φαντασία

Διδότου 37, 10680 Αθήνα, τηλ. κέντρο: 210-3642003, fax: 210-3642030, e-mail: info@dardanosnet.gr, www.dardanosnet.gr

Δ ΙΑ Β Α Ζ Ω

[

δ ι α β α ζ ω

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α .

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ISSN: 1106-1383 ΤΕΥΧΟΣ 469 ΔΕΚΕΜ ΒΡΙΟΣ 2006 Ιδρυτής

Περικλής Αθανασόπουλος Ιδιοκτήτης

Γ. ΓΑΒΑΛΑΣ & ΣΙΑ Ε.Ε. Εκδότης

Γεώργιος Γαλάντης-Γαβαλάς Διευθυντής

Γιάννης Ν. Μπασκόζος Συντάκτες

Ελένη Καρρά Πόλυ Κρημνιώτη Γιάννης Ν. Μπασκόζος

Α Φ ΙΕ ΡΩ Μ Α 180 Η επιμονή τη ς παιδικής ηλικίας. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ Γ. ΤΣΟΥΠΡΟΥ182 Οι δά φ νες κόπηκαν; Η Ero'fca και το σ ύγχρονο εφηβικό μ υ ­ θιστόρημα. ΤΖΙΝΑ ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ186 Γραφές α θω ότητα ς στη λ ο γ ο τε­ χνία για ενηλίκους. ΠΑΠΑΝΤΩΝΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 190 Ανακαλύπτοντας το ν λογο τέχνη Κυριάκο Ν τελόπ ουλο. ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ Γ. ΤΣΟΥΠΡΟΥ 194 Οι Μικρές Ιστορίες. ΤΑΣΟΥΛΑ ΤΣΙΛΙΜΕΝΗ 198 Λογοτεχνία για παιδιά και νέο υς: Το αίτημα για μια δική τη ς «Ιστορία»... ΑΝΤΑ ΚΑΤΣΙΚΗ-ΓΚΙΒΑΛΟΥ

Δια φημίσεις, Παραγωγή, Διανομή

Τάσος Οικονομόπουλος

208 U N D E R G R O U N D Του δρ όμ ου ...#12. ΩΜΕΓ@

Διορθώ σεις

Σπάρος Κακουριώτης Συνδρομές

Μάρω Γολικίδου

202 Κ Ρ Ι Τ Ι Κ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α Επιμέλεια: Θοδωρής Πέρσης

Σχεδια σμός, dtp

Σοφία Μιχάλα Εξώφυλλο

166 Β Ι Β Λ Ι Ο Κ Ρ Ι Τ Ι Κ Η

Μάρκος Πετρόπουλος Εικονογράφιση Αφιερώ ματος

Χρίστος Πετρίδης

93 Β Ι Β Λ Ι Ο Π Α Ρ Ο Υ Σ Ι Α Σ Η 160 Βιβλία για τις γιορτές

Εκτύπωση

I. Μαυρίδης & ΥΙΟΙ Ο.Ε. ΔΙΑΝΟΜ Η

ΑΡΓΟΣ (περίπτερα) ΕΡΜΗΣ (βιβλιοπωλεία) ΔΙΑΒΑΖΩ Χαρ. Τρικούπη 38, ΑΘΗ ΝΑ 106 80 Τηλ: 210 3388008 · Fax: 210 3388006 E-mail: diavazo@ otenet.gr

>

ΣΕ ΑΥΤΟ τ ο ΤΕΥΧΟΣ Γ Ρ Α Φ Ο Υ Ν κ α ι Μ ΙΛ Ο Υ Ν : Π αναγιώτης Σ τ . Α νδριανεςης · Γ ιωργος Α ρχιμανδρίτης · alex basko · Γ ιάννης Β αρβερης · Μ ανώλης Β αςιλακης • ΚΩΣΤΑΣ Ξ. ΓΐΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ · ΣΟΦΙΑ ΒΟΥΛΤΕΨΗ · ΝίΚΟΣ ΔΑΒΒΕΤΑΣ · ΣΤΕΦΑΝΟΣ Δ α ΝΔΟΛΟΣ · Α νΤΖΕΛΑ Δ ημητρακακη · Α λεξης Ζ ηρας · Σ πυρος Κ ακουριώτης · Α ναστάσιος Δ. Κ αραγιαννης · Β. Π. Καραγιαννης · Ε λενα Κ αρακουλη · Α ιμιλία Κ αραλη · Ε λένη Kappa · Κ ώστας Κ ατςουλαρης · Μ ενης Κ ουμανταρεας · Π ολύ Κ ρημνιώτη · C hristipher L ee s · Ν ικολ Λ αφαζανη · Γ ιάννης Ν. Μ παςκοζος · Α ρης Μ αραγκοπουλος · Δ ιονυςης Ν. Μ ουςμουτης · Ξ ένη Δ. Μ παλωτη · Ε ιρηνη Μ πελλα · Κ ώστας Μ ποτοπουλος · Γ ιάννης Ν εδας • Γ ιώργος Ξ εναριο ς · Χ ρίστος Π απαγεωργιου · Γ ιάννης Σ. Π απαδατος · Σ τρατης Π αςχαλης · Γ ιώργος Ν. Π εραντωνακης · M aurizio D e R osa · Β αγγέλης Ρ απτοπουλος · Α λέξανδρος Σ ακκας · Ζ οζε Σ αραμαγκου · Ο λγα Σ έλλα · Χ ριστίνα Σ ινου · Α ντωνης Σ ουρουνης · Ν ερών Σ πανοπουλος · Λ ουιζα Σ πηλιωτοπουλου · Α λεξης Σ ταματης · Α γγελική Σ τρατηγοπουλου · Φωτεινή Τςαλικογλου · Σ ωτη Τ ριαντάφυλλου · Δ ημητρης Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ · ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΤΣΟΥΠΡΟΥ · ΦίΛΛΙΠΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ · ΑΝΤΩΝΗΣ ΦΡΑΓΚΟΣ · ΙΟΥΣΤΙΝΗ ΦΡΑΓΚΟΥΛΗ Α ργυρή · Α λέξανδρος Χ αρκιολακης · Ω μ ε γ @

®= ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ Αγγελική Δαρλάση

Βούλα Μάστορη

Ονειροφ ύλακες

κουκΛινα

Σε μια χώρα μακρινή υπάρχουν κάποιοι που φυλάνε τα όνειρά μας. Ονειροφύλακες με δυνατά φτερά για να ταξιδεύουν τα όνειρά μας ψηλά. Στη χώρα αυτή γεννιέται κι η Έρση, όμως έχει μικρά κι ασθενικά φτερά...

Μετά το χωρισμό των γονιών της, η Λίνα δεν έβγαινε έξω πια με τις φίλες της, έλεγε τα μυστικά της μόνο στη γάτα της και δεχόταν στωικά να τη λένε «φραντζόλα» για τα περιπά κιλά της. Ώσπου άρχισε να λαμβάνει τρυφερά ηλεκτρονικά μηνύματα στον υπολογιστή της από κάποιον crazyboy..

Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου

—

Δότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοττούλου

Μάνος Κοντολέων

Ο κόκκινος Θυμός

Μ ια ιστορία του Φ ιοντόρ

Ο Απελλής τελειώνει το Λύκειο και τ’ όνειρό του είναι να αφοσιωθεί στη ζωγραφική. Ετοιμάζεται όμως για εξετάσεις στο Πολυτεχνείο, επειδή οι δικοί του πιστεύουν πως μόνον έτσι θα έχει ένα σίγουρο μέλλον. Ώσπου ξαφνικά μπαίνει στη ζωή του ένας διάσημος άνθρωπος των Καλών Τεχνών με δελεαστι­ κές προτάσεις για σπουδές στο εξωτερικό. Ο Απελλής βρίσκεται σε δίλημμα...

Βραβείο Ελληνικής Εταιρείας Χριστιανικών Γραμμάτων

Οδηγημένη από την ανάγκη σε ξένο τόπο, η Λιούμπα δεν είναι διατεθειμένη να ξεχάσει γλώσσα, όνομα και πατρίδα, ούτε να υποκριθεί πως της αρέσει η ζωή που άλλοι σχέδιασαν για λογαριασμό της. Όμως ο περίγυρος που αρνείσαι δε θα αργήσει να στραφεί εναντίον σου. Τη λύση θα δώσει μια παλιά ιστορία του Φιοντόρ Ντοστογέφσκι.

280 σελ., 11,06€

Βραβείο Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου

Τ Η Λ Ε Φ Ω Ν Α Ε Π ΙΚ Ο ΙΝ Ω Ν ΙΑ Σ : Αθήνα: 210.38.1 1.850, 210.38.31.078, Θεσσαλονίκη: 2310.70.63.54-5 e-m ail: in fo @ p a t a k is .g r

min Ζ η τείτα ι γά τος! Αναζητείται γάτος στο υπουργείο Πολιτισμού που θα μπορέσει να λύσει το πρόβλημα των Βραβείων. Μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτά τα λόγια η επιτροπή Κρατικών Βραβείων θυμίζει το γεφύρι της Αρτας. Ονόματα πάνε κι έρχονται, υπεύθυνοι αναλαμβάνουν και παραιτούνται. Η γνώμη μας είναι ότι τα Κρατικά Βραβεία έχουν να επιτελέσουν σπουδαίο ρόλο και δεν αρμόζει να απαξιώνονται από γραφειοκράτες που πιθανόν δεν εκτιμούν τον ιστορικό τους ρόλο και δεν υπολογίζουν την παιδευτική τους αξία. Δ.

Ποιος ο ρ όλος τω ν βραβείω ν Ας υποθέσουμε όμως ότι η Επιτροπή Βραβείων συστήνεται και συνέρχεται. Εί­ ναι φανερό ότι θα αρχίοει να συνεδριάζει και να ουοκέπτεται από τον επόμενο χρόνο, το 2007, για να απονείμει βραβεία για το έτος 2005. Δύο χρόνια μετά τα βι­ βλία αυτά θα έχουν σχεδόν παλιώσει, τουλάχιστον με τους ρυθμούς που έχει επιβάλει η αγορά, θα βρίσκονται στα πί­ σω ράφια ή οι συγγραφείς τους θα έχουν πιθανότατα γράφει καινούργια. Οπότε πώς θα βοηθήσει η βράβευση τη διάδο­ ση των καλών βιβλίων που βραβεύει; Δ.

Τίρανα ι Στο πρόσφατο ταξίδι στα Τίρανα για την 9η Έκθεση Βιβλίου διαπίστωσα ότι υπήρ­ χαν πολλά ελληνικά βιβλία σε μετάφρα­ ση. Αρχαίοι, βεβαίως, Ελύτης, Ρίτσος, άντε κανένας Σαμαράκης και έτερον ουδέν. Οι σύγχρονοι έλληνες μυθιστοριογράφοι απουσιάζουν. Ούτε καν οι ευπώλρτοι. Μουρσελάς, Ελευθερίου, Καρυστιάνη, Τριανταφύλλου κ.λπ. Σε μια χώρα που το ελληνικό επιχειρείν θριαμ­ βεύει και η ελληνική γλώσσα είναι σχε­ δόν η δεύτερη γλώσσα των κατοίκων της, αξίζει να διαδώσουμε τη σύγχρονη πολιτιστική Ελλάδα. Μ.

Έ κκλησ η από Τίρανα Η έκπληξη στην 9η Έκθεση Βιβλίου ήταν οι αλβανοί φ οιτητές στο εκεί Πανεπιστήμιο που σπουδάζουν την ελληνική γλώσσα. Διακόσια πενήντα άτομα είναι ένας μεγάλος αριθμός. Ζήτησαν τη βοήθειά μας. Λεξικά, συντακτικό, γραμματικές και οτιδήποτε σχετικό, πανεπι­ στημιακού επιπέδου, επειδή αυτά τα βιβλία είναι δυσεύρετα κι ακρι­ βά. Ό σ ο ι καλοί εκδότες διαβάσετε την έκκληση τω ν παιδιών, ας επι­ κοινωνήσετε με το Διαβάζω. Έχουμε αναλάβει τη δέσμευση να τους βοηθήσουμε.

Μ. <5

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

Τίρανα ιι Π ρ ο τείν ω τ ο υ π ο υ ρ γ είο Ε ξω τε ρ ικ ώ ν και τ ο υ α ντίσ το ιχο τ ο υ Π ο λ ιτισ μ ο ύ να επ ιδ ο ­ τ ο ύ ν κ ά θ ε χ ρ ό ν ο τ η ν έκ δ ο σ η το υ λ ά χ ι­ σ το ν τ ρ ιώ ν ή π έ ν τε κ α λ ώ ν ε λ λ η ν ικ ώ ν μ υ ­ θ ισ το ρ η μ ά τω ν και τα υ το χ ρ ό ν ω ς να επ ι­ δ ο το ύ ν και τ η δια φ ή μ ισ ή τ ο υ ς . Αν θ έ λ ο υ ­ μ ε να μ ιλ ά μ ε για σ ω σ τή π ο λ ιτισ τικ ή ε ξ ω ­ τε ρ ικ ή π ο λ ιτικ ή (μέχρι σ τιγ μ ή ς ά γν ω σ τη σ το υ ς π α ρ ο ικ ο ύ ν τες )! Μ.

Ποιοι διαμορφώ νουν το κλίμα Ποια είναι η π ρ ώ τη ο ε μ έ γ ε θ ο ς δ ια φ η μ ι­ σ τική δ α π ά νη; Οι τ ρ ά π ε ζ ε ς θα α π α ν τή σ ε­ τ ε , ο ΟΠΑΠ ή τα α υ το κ ίν η τα . Λ ά θ ος, είναι τα μ έ ν τιο υ μ . Σ κ ε φ τ ε ίτ ε λ οιπ ό ν πού π άνε τα χ ρ ή μ α τα και κ υρ ίω ς τι π ο λ ιτισ τικ ό κ λ ί­ μα δ η μ ιο υ ρ γ ο ύ ν .

0

0 Μ α ξιμ ιλιά ν Βολόσιν στο Μ ου σ είο πούσκιν Ο Μ π α ρίσ νικοφ δ ώ ρ ισ ε 28 α κ ο υ α ρ έ λ ε ς τ ο υ γ ν ω σ τ ο ύ π ο ιη τή και ζ ω γ ρ ά φ ο υ Μ αξιμ ιλ ιά ν Β ολ ό σ ιν σ το Μ ο υ σ είο Πούσ κιν τ η ς Μ όσ χα ς και α μ έ σ ω ς δ ιο ρ γ α ν ώ θ η κ ε ειδικ ή έκ θ εσ η . Εδώ σ τη ν Ε λ λά δα σ υ γ γ εν ε ίς δια ­ φ ό ρ ω ν κ α λ λ ιτε χ ν ώ ν δ ω ρ ίζ ο υ ν σ ε ιδ ρ ύ ­ μ α τα σ υ λ λ ο γ έ ς και προσωπ ικά α ν τικ ε ίμ ε ­ να κι έ κ τ ο τ ε α γν ο είτα ι η τύ χ η το υ ς . Κ λα ­ σικό π α ρ ά δ ειγ μ α τ ο α ρ χείο και τα π ρ ο­ σωπικά α ν τικ ε ίμ εν α τ ο υ Μ άνο υ Κ ατρ άκη π ου δ ώ ρ ισ ε η σ ύ ζ υ γ ό ς τ ο υ σ το Δ ή μ ο Π ει­ ραιά κι έ κ τ ο τ ε σ απ ίζου ν σ ε κάποια α π ο ­ θ ή κ η . Ε λ π ίζο υ μ ε η ν έα δ η μ ο τικ ή α ρχή να μ η σ υνεχ ίσ ει (;) τ ο έ ρ γ ο τ η ς π ρ ο η γ ο ύ μ ε­ νης.

Τ α .

Δ. Β. Τρ.

X o jv γ α κ ρ ώ ν

||^ Γ θ £ τ ο κ < λ λ ι Λεωφ. Αλεξάνδρας 124, 11471 Αθήνα, Τηλ,/Fax: 210 6431468, e-mail: info@ portokalibooks.gr www.portokalibooks.gr

[

δ

ι α

β

α

ζ

ω

]

Σ Χ Ο Λ Ι Α

Η αγορά Η αγορά περιμένει με ανυπομονησία και αγωνία τις γιορτές των Χριστουγέννων. Παραδοσιακά είναι η μεγαλύτερη σε τζί­ ρο περίοδος. Οι εκδότες έχουν «φυλάξει» τα πιο δυνατά τους ονόματα για την πε­ ρίοδο πριν από τις γιορτές. Όλοι θέλουν να καβατζάρουν τη «στενότητα» των προηγουμένων ημερών. Ν.

Ό μω ς... Η αγορά αναμένοντας να κάνει τον καλύ­ τερο τζίρο της τα Χριστούγεννα θυμίζει λίγο τους ιδιοκτήτες των rooms to let που επιζητούν σε ένα δίμηνο να βγάλουν τα σπασμένα όλου του χρόνου. Αν δεν υπάρχουν δράσεις όλο το χρόνο και δεν ληφθούν μέτρα για να αυξηθούν οι ανα­ γνώστες, δύσκολα θα βγούμε από τη στενότητα... Ν.

Η πληθώ ρα και οι νέοι Η πληθώρα των τίτλων που βγαίνει μαζι­ κά αυτή την περίοδο έχει κι ένα θύμα: τους πρωτοεμφανιζόμενους συγγρα­ φείς. Και πραγματικά, τι τύχη μπορεί να έχει ένας νέος συγγραφέας που το βιβλί­

ο του θα στριμωχτεί στους πάγκους ανά­ μεσα σε μεγάλα ή πολυδιαφημισμένα ονόματα; Ελάχιστη. Ν.

Μ όνο ν για λίγους; Τον πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα συ­ μπιέζει και η διαφημιστική τακτική των μεγάλων εκδοτικών οίκων, που επιλέ­ γουν να ποντάρουν κυρίως στα «πουλαίν» τους. Από μέρους τους έχουν ίσως δίκιο, αλλά αυτός είναι ένας ακόμα λό­ γος για να αισθάνεται στριμωγμένος ο πρωτοεμφανιζόμενος. Ν.

Κρατικά παιδικά Πολύ ωραία ατμόσφαιρα κυριάρχησε στο αμφιθέατρο του Μεγάρου Μουσικής κατά τη διάρκεια της απονομής των Κρατικών Βραβείων Παιδικής Λογοτεχνίας (λογοτε­ χνίας για παιδιά, ο σωστός τίτλος). Παιδιά από την Ξάνθη, την Κωνσταντινούπολη, ει­ δικών σχολείων, πολλών διαπολιτισμικών σχολείων κ,λπ. ανακατεμένα με την ομορ­ φιά που δίνουν τα πολύχρωμα παιδικά ρούχα. Ίσως πρέπει να βρεθούν κι άλλες αφορμές για να μαζεύονται. Ν.

Τέχνη στα ειδικά σχολεία Το Ειδικό Γυμνάσιο και Ειδικό Λύκειο Αθηνών, δύο σχολεία στα οποία φοιτούν παιδιά με σωματική αναπηρία και συστεγάζονται στην Ηλιούπολη, μας καλούν να σκεφτούμε ποια είναι η θέση μας απέναντι στα άτομα με αναπηρία. Τη χρονιά που μας πέρασε στο Ειδικό Λύκειο έγινε διδασκαλία θεάτρου όλο το χρόνο. Αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας ήταν ένα θεατρικό έργο το οποίο έγραψαν τα παιδιά και παίχθηκε στις 22-5-2006 στο χώρο του κλειστού γυμναστηρίου του σχολείου. Η διδασκαλία και η σκηνοθεσία του έργου έγινε από τον ηθοποιό Κώστα Γάκη (βραβείο Χορν για το 2005), με τη βοήθεια των ηθοποιών Δάφνης Καμένου και Ιωάννας Αγγελίδη. Το έργο παρακολούθησαν αρκετοί καλλιτέχνες, όπως οι Μίκης Θεοδωράκης, Σπύρος Παπαδόπουλος, Γιάννης Ζουγανέλης, Χρόνης Αηδονίδης, Πέτρος Γαϊτάνος κ.ά.. Η παράσταση μαγνητοσκοπήθηκε και εκδόθηκε σε dvd με σκοπό να διαδοθεί σε όσο το δυνατό περισσότερους ανθρώπους. Τη μαγνητοσκόπηση και το μοντάζ έκανε η σκηνοθέτης Δώρα Μασκλαβάνου. Αναζητήστε το.

Δ Ι Α Β Α Ζ Ω !

Σ Χ Ο Λ Ι Α ΐ

Κρατικά παιδικά II Η γιορτή όμως είχε ένα πρόβλημα. Ήταν στημένη μάλλον για μεγάλους παρά για μικρούς. Έτσι, τα παιδιά ή κοιμόντουσαν ή διαολίζονταν. Το σίγουρο είναι ότι δεν πρόσεχαν το τι γινόταν επί σκηνής. Φυσι­ κά το πιο δύσκολο πράγμα είναι να οργα­ νώσεις ένα θέαμα που να μπορεί να τους αφήνει όλους ευχαριστημένους. Ίοως έπρεπε να γίνει χωριστά η απονομή των βραβείων για τους μεγάλους και μια γιορτή αποκλειστικά για τα παιδιά. Ν.

Λ έσ χες αναγνω στώ ν I Το ΕΚΕΒΙ ξεκίνησε ήδη την καμπάνια για τις Λέσχες των αναγνωστών, θεσμός πο­ λύ παλιός στο εξωτερικό, αλλά εδώ κυ­ κλοφορούσαν μόνον ανάμεσα σε γυναί­

κες, εν είδει ψυχοθεραπείας (χωρίς κι αυ­ τό να είναι κακό). Ας ελπίσουμε ότι τώρα δίνεται μια οργανωμένη και καλύτερη ευκαιρία. Ήδη μαθαίνω ότι ομάδες εργα­ ζομένων σε υπηρεσίες και τοπικές πα­ ρέες έχουν ήδη προχωρήσει στη σύστα­ ση λεσχών. Μακάρι. Ν.

Λ έσ χ ες αναγνω στώ ν II Στην προσπάθεια για τη δημιουργία λε­ σχών πρωτοστατεί ο Απόστολος Δοξιάδης, εμπνευστής της λέσχης «Ο Θαλής+φίλοι». 0 ίδιος επεσήμανε στη σχε­ τική συνέντευξη τύπου τις δυσκολίες αλ­ λά έμεινε πιο πολύ στη χαρά του αποτε­ λέσματος. Οι δημοσιογράφοι τόνισαν την ανάγκη να μην εκφυλιστεί ο θεσμός στη διάρκεια του χρόνου, (www.ekebi.gr) Ν.

Αποκλειστικά

σ τα β ιβ λιο π ω λ εία « Ε λ ε υ θ ε ρ ο υ δ ά κ η ς » Τ Ε Χ Ν ΙΚ Η

Λεονάρντο ντα Βίντσι, Μιχαήλ Άγγελος, Μονέ, Τουλούζ-Λωτρέκ, Βαν Γκογκ, Νχαλί, Σεζάν, Πικάσο

w

w

w

.

b

€5 έκ α σ το

Ηδημοφιλέστατη, εύχρηστησειράμονογραφιώνΕυρωπαίων

o

o

k

s

.

g

r

Αποκλειστικά σ τα βιβ λιο π ω λ εία « Ε λ ε υ θ ε ρ ο υ δ ά κ η ς »

Λαμβάνω διάφορα περιοδικά. Ανάμεσά το υ ς ανακαλύπτω και κάποια που διάβαζα από παλιά και νιώθω και πάλι τη χρησιμότη τά τους.

Από τα Σύγχρονα Θέματα (τεύχος Ιουλίου - Σε­

πτεμβρίου) ξεχω ρίζω τις μ ελ έ τε ς που επικεντρώνονται στο πώς διαβάζου­ μ ε σήμερα τη ν ελληνική ιστορία. Τα βιβλία το υ Σ. Ασδραχά, το υ Γ. Δερτιλή, του G unter Hering δίνουν τη ν αφορμή σε άλλο υ ς ιστορικούς (X. Χατζηιωσήφ, Χριστίνα Αγριαντώνη, Ν. Καραπιδάκη) να σχολιάσουν τη ν ιστορία με ένα σύγχρονο μάτι.

^

Άγγελε Ελεφάντη, σημειώνω και παροτρύνω

όποιον ενδιαφ έρεται να διαβάσει το μ ελέτη μ ά σου για το λύκειο στην Ελ­ λάδα στον Πολίτη το υ Σεπτεμβρίου. Η αξία τη ς γενικής παιδείας δ εν αντικα­ θίσταται. Αλλά τι κάνουμε γι' αυτό; Η άποψή σου εμπ ερισ τατω μένη, νομίζω ότι θα προβληματίσει. Λ

Με προσοχή παίρνω πάντα οποιοδήποτε εκδ ο ­

τικό αγαθό παράγεται κι αφορά τη ν περιφέρεια. Σημειώνω τη ν πολύ καλή έκδοοη που μου έσ τειλε η Εταιρεία Ανδρίων Επιστημόνων με τα υλικά τη ς συνάντησης Ο Ανδρέας Εμπειρικός και η Άνδρος. Περιλαμβάνει μ ελ έ τε ς από τις ναυτιλιακές επιχειρήσεις τω ν Εμπειρικών ή τη ν εκλογική το υ ς παρουσία έω ς τη ν άποψη το υ Εμπειρικού για τη Ρωσία, και μ ελ έ τη για τις ανδριώτικες αναφορές στην ποίησή του.

Βαλλιανάτο Παναγή, όπως κι ά λλες φ ορές

έχο υ με διευκρινίσει, το περιοδικό δεν έχει κάποια επιτροπή που να κρίνει και να αποφαίνεται για βιβλία σε ιδιωτική βάση. Κυρίως π ληροφορεί και κρί­ νει δημόσια μέσω τω ν συνεργατώ ν του, οι οποίοι επιλέγουν τα βιβλία που θέλο υν να παρουοιάσουν. Φυσικά υπάρχει η Επιτροπή τω ν Βραβείων, στη οποία παραπέμπουμε οτιδήπ οτε εκδίδεται μέσα στο 2006. Αν όμω ς οι φίλοι σας, που σας αγαπάνε, σας λένε καλά λόγια για το πρόσφατα εκδοθέν βι­ βλίο σας, γιατί δ εν σας αρκούν; Γιατί θ έ λ ε τε και το ν δημόσιο έπαινο; Υγιαίνω, το αυτό επιθυμώ και δΓ υμάς ο

12

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

m m m

w w w .dardan osn et.gr

Λ Ε Ξ ΙΚ Ο T O Y

ΘΕΑΤΡΟΥ

1

ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΚΩΣΤΑΣ ΓΕΩΡΓΟΥΣΟΠΟΥΑΟΣ

ΕΚΔΟΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΓΙΩΡΓΟΥ & ΚΩΣΤΑ ΔΑΡΔΑΝΟΥ G u te n b e rg

<■

Διδότου 37,10680 Αθήνα, τηλ. κέντρο: 210-3642003, fax: 210-3642030, e-mail: ir

τη ς Ό λγας Σελλά

ίναι π φουλ σεζόν του Βιβλίου. Καινούργια Βιβλία, παρουσιάσεις -ενίοτε

Ε

περισσότερες από πέντε πμερπσίως- εκδηλώσεις, εγκαίνια, πάρτι. Και πολλά Βραβεία. Μέχρι τις παραμονές των Χριστουγέννων κάπως έτσι

δα περνούν οι μέρες όσων ασχολούνται με το Βιβλίο. Ο μήνας που πέρασε

είναι μια γεύση από το κλίμα και το ρυδμό των ημερών και μια πρόγευση από τα πολλά νέα Βιβλία που καδημερινά εκδίδονται. Μετά το τέλος των κοινωνικών υποχρεώσεων, καλή ανάγνωση.

Φ 18 Οκτωβρίου__________________________________________________ Ένας ακόμα νομπελίστας στο Μέγαρο Μουσικής. 0 ποιητής και θεατρικός συγ­ γραφέας Ντέρεκ Ουόλκοτ μίλησε στην αίθουσα «Νίκος Σκαλκώτας» του Μεγά­ ρου, συνάντησε τους αναγνώστες του στο βιβλιοπωλείο του Ιανού και αναγο­ ρεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Οι έλληνες φίλοι του πήραν μια γεύση από τον κό­ σμο της ποίησής του. _______________________________________________________ 19 Οκτωβρίου φ Το 2ο Βραβείο Αναγνωστών, καρπός της συνεργασίας του ραδιοφωνικού σταθμού ΣΚΑΪ 100,3 και του Εθνι­ κού Κέντρου Βιβλίου, θα το γνωρίζουμε σε λίγες μέρες, στις 5 Δεκεμβρίου. Τα έξι βιβλία όμως που αποτε­ λούν τη short list και από τα οποία θα διαλέξουν έγιναν γνωστά για να είναι σε γνώση των αναγνωστών ψηφοφόρων. Πρόκειται για τα: Η γυναίκα που πέθανε δύο φορές του Μάνου Ελευθερίου (Μεταίχμιο), Αμί­ λητα βαθιά νερό της Ρέας Γαλανάκη (Καστανιώτης), Η αγάπη δεν έχει τέλος του Κώστα Καρακάση (Ψυχο­ γιός), Βασικός μέτοχος του Πέτρου Μάρκαρη (Γαβριηλίδης), Πολύ βούτυρο στο τομάρι του σκύλου του Γιώργου Σκαμπαρδώνη (Κέδρος) και Μην πυροβολείτε τη νύφη της Χρύσας Δημουλίδου (Λιβάνης). Φ 21 Οκτωβρίου______________________________________________________ Αυτή τη φορά το e-mail από το ΕΚΕΒΙ ήταν κάτι που δεν είχαμε συνηθίσει. 0 απολογισμός δράσης για το έτος 2005. Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι δαπάνες ανήλθαν στο ποσόν των 2 .8 2 5 .8 4 6 ,5 3 ευρώ, το μεγαλύ­ τερο μέρος του οποίου απορρόφησε η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης. Αν μη τι άλλο, έχουμε δη­ μοσιευμένα στοιχεία. Κάτι είναι κι αυτό! _______________________________________________________ 27 ΟκτωΒοίο» φ Ήταν οπωσδήποτε πολύ λιγότερο γνωστή στο ευρύτερο κοινό από τη Μαρώ Σεφέρη ή την Άννα Σικελιανού. Όμως η Βιβίκα Εμπειρίκου, που πέθανε στα 85 της χρόνια, ήταν η γυναίκα που πέρασε όλη της τη ζωή ανάμεσα σε ποιητές, διανοούμενους και καλλιτέχνες. Και ήταν, αναμφίβολα, ο άνθρωπος που στήριξε τον σύντροφό της Ανδρέα Εμπειρικό σ' όλες τις διαδρομές του.

14-

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

Φ 51 Οκτωβρίου______________________________________________________ Σε Αθώους και φτα/χτεςαπονεμήθηκε ίο φετινό Balkanika. Στο ομώνυμο βιβλίο της Μάρως Δούκα, δηλα­ δή. Ήταν η ένατη διοργάνωση του θεσμού, που φέτος φιλοξενήθηκε στο Βελιγράδι, και ήταν η δεύτερη υποψηφιότητα της Μάρως Δούκα. Ένας θεσμός που σίγουρα μας έδωσε τη δυνατότητα να γνωρίσουμε μερικά από τα βιβλία των γειτόνων μας, αφού οι εκδόσεις Κέδρος στη σειρά βαλκανικής λογοτεχνίας έχουν μεταφράσει περίπου 30 βιβλία βαλκάνιων συγγραφέων. Στην κριτική επιτροπή από ελληνικής πλευράς οι Τιτίκα Δημητρούλια, Ελισάβετ Κοτζιά και Βαγγέλης Χατζηβασιλείου. ________________________________________________________ 1 Νο εμ βρ ίο υ φ Σε ηλικία 81 χρόνων πέθανε ο αμερικανός συγγραφέας Ουίλιαμ Στάιρον. Το ευρύτερο κοινό τον γνώρισε μέσα από την κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματός του Η επιλογή της Σόφι, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ποταμός, με πρωταγωνίστρια τη Μέριλ Στριπ. Από το 1953 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι όπου ίδρυσε, μαζί με άλλους αμερικανούς ομότεχνούς του, το περιοδικό Paris Review. Την κατάθλιψη που τον βασάνιζε τα τελευταία χρόνια της ζωής του την μετέφερε στο μυθιστόρημα Θέα στο σκοτάδι (μετ. Παλμύρα Ισμυρίδου, εκδ. Ποταμός). Αυτό που κυρίως χαρακτήριζε τον κόσμο των βιβλίων του ήταν η τραγωδία, η απώλεια και ο πόλεμος. Φ 5 Ν ο ε μ βρίου___________________________________________________ 0 κύπριος εκπαιδευτικός και συγγραφέας Λεύκιος Ζαφειριού μας ξαναγνώρισε τον Ανδρέα Κάλβο, μέσα από το βιβλίο του Ο βίος και το έργο του Ανδρέα Κάλβου (Μεταίχμιο). Δεν θα μπορούσε να λείπει το Σπίτι της Κύπρου και το ηλεκτρο­ νικό περιοδικό www.e-poema.eu από την ημερίδα που διοργάνωσαν οι εκδόσεις για τον μενάλο έλληνα ποιητή, με εισηγητές τους Νόσο Βαγενά, Ευριπίδη Γαραντούδη, Αθηνά Γεωργαντά και Γιάννη Δάλλα. ______________________________________________________ 4- 5 Ν οέ μβ ρ ιο » φ Η αγορά των βιβλίων τέχνης, η εκδοτική, μεταφραστική και κειμενική επάρκεια, οι νέες τυποτεχνικές τά­ σεις, αλλά και το κοινό στο οποίο απευθύνονται ήταν μερικά από τα θέματα που απασχόλησαν μια διημε­ ρίδα την οποία διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Είναι τα βιβλία - δώ­ ρα στις γιορτές ή ένα έργο τέχνης που μένει και μετά την παρουσίασή του; Συνομίλησαν πολλοί και ειδή­ μονες για όλα αυτά τα θέματα: ιστορικοί και κριτικοί τέχνης, εκδότες, δημοσιογράφοι, πανεπιστημιακοί, εικαστικοί καλλιτέχνες. Ακόμα πιο σημαντική όμως, και με μεγαλύτερη διάρκεια, είναι η πρωτοβουλία του ΚΜΣΤ να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα καταγραφής όλων των εκδόσεων τέχνης από όλους τους έλληνες εκ­ δότες. Χρήσιμη πρωτοβουλία. Πληροφορίες: τηλ. 2310-589152 και στην ιστοσελίδα www.visualarts.gr. Φ 6 Νοει ιβ ρίο υ________________________________________________________ Αλλαγή προεδρείου για τον Σύνδεσμο Εκδοτών Βιβλίου, το οποίο αποφάσισε να ανασυνθέσει το Δ.Σ. «στο πλαίσιο της δυναμικής διεκδίκησης των προβλημάτων του κλάδου του βιβλίου και του πολιτισμού γενικό­ τερα». Το νέο Δ.Σ. που προκύπτει είναι: Κωνσταντίνος Κορίδης (πρόεδρος), Κωνσταντίνος Κωστόπουλος (αντιπρόεδρος), Γεώργιος Ψύχαλος (γ. γραμματέας), Γεώργιος Βερβάτης (αν. γ.γ.), Ευάγγελος Δαρδανός (ταμίας) και μέλη Ιφιγένεια Βασιλάκου, Δημοσθένης Καϊάφας, Θεόδωρος Μαλτέζος, Αγγελος Σιδεράτος.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

15

[

Δ IA BA Z Q ] ΑΠΟ ΜΗΝΑ

ΣΕ

ΜΗΝΑ

_____________________________________________________________________________ 6 IM OEIlBoiOU

φ

Ένας νέος πολυχώρος θα ανοίξει οτο κέντρο της πόλης τις επόμενες μέρες (εγκαίνια 4 Δεκεμβρίου). Στην οδό Ιπποκράτους 118, όπου και βρίσκεται το νέο ιδιόκτητο πολυώροφο κτίριο των εκδόσεων «Μεταίχμιο», θα λειτουργήσει ένα νέο στέκι για συγγραφείς, βιβλιόφιλους, αλλά καί φιλότεχνους. Τα έργα του Γιάννη Ψυχοπαίδη «Πρόσωπα της ποίησης» θα εγκαινιάσουν εικαστικά το χώρο, που εκτός από βιβλία θα διαθέτει και μικροαντικείμενα, συνοδευτικά της ανάγνωοης και διακοσμητικά - χρηστικά του χώρου του γραφείου. Στον επάνω όροφο του ίδιου κτιρίου λειτουργούν ήδη τα σεμινάρια δημιουργικής γραφής (υπεύθυνος Γιώργος Ξενάριος) και κατάρτισης επιμελητών και διορθωτών (υπεύθυνη Άννα Ιορδανίδου). Πληροφορίες: τηλ. 211-3003500. Φ 7 Νοευ Βοί ου Είναι εδώ και χρόνια υποψήφιος για το Νόμπελ ο Ολλανδός συγγραφέας Χάρι Μούλις, που επίσης φιλοξενήθηκε οτο Μέγαρο Μουσικής, για να μοιραστεί με το κοινό την εμπειρία της γραφής. Με πατέρα αυστροουγγρικής καταγωγής και μητέρα Εβραία, ο Μούλις είναι ένας άνθρωπος οξύνους και τολμηρός και δεν σταματάει ποτέ να αναρωτιέται. Το πολύ πλούοιο έργο του (στα ελληνικά κυκλοφορεί μεγάλο μέρος του από τις εκδόσεις Καοτανιώτη) τον κατατάσσει στους σημαντικότερους συγγραφείς της γενιάς του. Τον Χάρι Μούλις παρου­ σίασε στο Μέγαρο Μουσικής ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης.

__________________________________________________ 7 Ν ο ε μ βρίου # Άλλο ένα ξένο λογοτεχνικό βραβείο θα κυκλοφορήσει προσεχώς στα ελληνικά από τις εκδόσεις Λιβάνη, που σίγουρα αξίζουν το βραβείο του «καλού λαγωνικού», αφού έχουν τα δικαιώματα από συγγραφείς που βραβεύτηκαν με Νόμπελ, με Μπούκερ και τώρα με το φετινό βραβείο Γκονκούρ. Νικητής ο αμερικανός συγγραφέας Τζόναθαν Λίτελ, για το ογκωδέστατο, 900 σελίδων, μυθιστόρημά του Les Bienveillantes. Πρόκειται για το πρώτο βιβλίο του 39χρονου, εβραϊκής καταγωγής συγγραφέα. Μέχρι τα 18 του χρόνια ο Τζόναθαν Λίτελ έζησε στη Γαλλία και σήμερα ζει στην Ισπανία. Το βραβευμένο πρώτο βιβλίο του γράφτηκε, προφανώς, στα γαλλικά και έχει πουλήσει 200 χιλιάδες αντίτυπα.

Φ 10 -1 2 NoeuBoiou__________________________________________________ Δώδεκα έλληνες συγγραφείς συγκεντρώθηκαν στη Βιέννη, στο πλαίσιο του ετήσιου Φεστιβάλ Λογοτεχνίας της αυστριακής πρωτεύουσας. Οι Πέτρος Μάρκαρης, Λένα Διβάνη, Νίκος Παναγιωτόπουλος, Αμάντα Μιχαλοπούλου, Νίκος Παπανδρέου, Αύγουστος Κορτώ, Ελιάνα Χουρμουζιάδου, Άρης Φιορέτος, Πόνος Καρνέζης, Ιωάννα Καρυστιάνη, Μιχάλης Μιχαηλίδης και Σοφία Νικολαΐδου είναι ο μεγαλύτερος αριθμός ελλήνων συγγραφέων που συγκεντρώνονται σε ευρωπαϊκή διοργάνωση μετά τη Φραγφκούρτη του 2001. Την πρωτοβουλία γι' αυτή τη σύναξη πήραν η Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, η ελληνική πρεσβεία στη Βιέννη, το Πολιτιστικό Κέντρο της Βιέννης «Alte Schmiede» και η βραβευμένη μεταφράστρια ελλήνων συγγραφέων στα γερμανικά Michaela Prinzinger. Στόχος, η νέα μεταφραστική έξοδος βιβλίων ελλήνων συγγραφέων στη γερμανική γλώσσα. Για να δούμε πώς θα πάει αυτή τη φορά. ■

1<5

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

Α Ν Α Σ Τ Α Σ Ι Ο Σ

Π Α Π Α Σ Τ Α Υ Ρ Ο Σ

ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣI.ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΣ

! ΛΟΡΔΟΣ

Μ ΠΑΫΡΟΝ

ΛΟΡΔΟΣ ΜΠΑΫΡΟΝ Αρισ τοκράτης και επαναστάτης, μεγάλος εραστής και μονήρης, ονειροπόλος και ρεαλιστής σφράγισε με την προσωπικότητα, το έργο και τη δράση του μια ολόκληρη εποχή και ενέπνευσε έργα τέχνης, πολλά από τα οποία παρουσιάζονται πρώτη φορά σε αυτή τη βιογραφία.

2 πανόδετοι έγχρωμοι τόμοι 30x30 εκ., πολυτελής έκδοση σε κασετίνα, τιμή 95,00 €.

ΤΑ ΓΙΑΝΝΕΝΑ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ όπως τα π εριέγραψ αν και τα απ αθανάτισαν οι ξένοι περιηγητές σε 193 εικόνες (χαρακτικά, υδατογραφ ίες και ελαιογραφίες).

Πανόδετο, έγχρωμο, 35x25 εκ., τιμή 70,00 €. Α. ΜΩΡΑΪΤΗ 3 - 1 1 4 71 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ. 210 3624326, 210 3625575 · FAX 210 3648030 ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ: ΣΤΟΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ, ΠΕΣΜΑΖ0ΓΛ0Υ 5 · ΤΗΛ. 210 3212111

www.odisseas.gr · e-mail: info@odisseas.gr

Βαλκανικό εκδοτικό

γεγονός Όλγα Σελλά

18

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

| — ίναι αναμφ ίβολα ένα απ ό τ α πλέον αξιοσ ημ είω τα εκδοτικά I — ι γεγονότα τω ν τελ ευ τα ίω ν χρό­ νων. Και, το κυριότερο, δεν α φ ορ ά μόνο ένα κράτος αλλά επ τά . Η Ανθο­ λογία Βαλκανικής Ποίησης Αίμος, με εκδοτικό φ ορ έα το υ ς Φ ίλους το υ π ε­ ριοδικού Αντί, κα τά φ ερ ε να συσπει­ ρώσει π ερισσότερους απ ό εκα τό συ­ νερ γάτες απ ό ε π τά χώ ρες - γλώσσες τω ν Βαλκανίων και έπ ειτα α π ό δεκα­ τρ ία χρόνια κοπ ιαστικώ ν π ροσ π α­ θειώ ν είναι πλέον γεγονός. Σ τις αρ ­ χές Νοεμβρίου π αρουσιάστηκε ο ελ­ ληνικός τόμος. Είχε προηγηθεί, τον π ερασμένο Ιούνιο, ο αλβανικός. Πριν απ ό δ εκαπ έντε και π λέον χρό­ νια, ο βουλγαρος μ εταφ ρ ασ τής, ποι­ ητής, διπ λω μάτης και λόγιος Σ τέ φ α ν Γκέτσ εφ βρ έθηκε με μια π α ρ έα στο υς Δελφ ούς. Εκεί είχε γ ια π ρώ τη φ ορ ά την ιδέα της π ραγ ματοπ οίη­ σης μιας ανθολογίας βαλκανικής π οί­ ησης, α φ ο ύ «εμείς, ο κάθε βαλκανι­ κός λαός ξεχω ριστά, γνω ρίζου­ με π ολλά για την Ευρώπη, αλλά δεν γνω ριζόμασ τε μ ετα ξύ μας». Και κάπ ου ε κ ε ί γεννήθηκε η ιδέα. Μ ια επ ιτροπή απ ό επ τά κράτη - γλώσσες τω ν Βαλκα­ νίων θ α επέλεγε το υ ς αντιπ ρ ο­ σω π ευτικούς π οιητές τη ς χώ ­ ρας τους, θ α μ ετα φ ρ ά ζο ν τα ν στις υπόλοιπες γλώσσες και θ α απ οτελούσαν την π ρώ τη π ρο­ σ π ά θεια ανθολογ ίας βαλκανι­ κής ποίησης. «Θ α ήταν κρίμα α υ τό το μοναδικό έργο να δια­ β α σ τεί μόνο απ ό μια μικρή ελίτ π ου, ού τω ς ή άλλω ς, είναι εξοι­ κειωμένη με τη βασική του φ ι­ λοσοφία», έλεγε στην π αρουσί­

αση ο υπ ο υρ γός Ε π ικρ ατείας Θ . Ρουσσόπουλος. Η ολοκλήρωση α υ τή ς τη ς έκδοσης δεν ήταν στρωμένη με ρόδα. Οι συ­ ντονιστές τη ς α ντιμετώ π ισ αν δυσκο­ λίες οργανω τικές, τεχνικές, οικονομι­ κές, μ ετα φ ρ α σ τικές . Τελικά, χάρη στην ανταπόκριση της Εθνικής Τρά­ π εζα ς αρχικά, τη ς ετα ιρ εία ς Imedica Α.Ε. και του υπουργού Πολιτισμού Γιώργου Βουλγαράκη, που απ οδέ­ χτη κε να ολοκληρώσει την π ροσπά­ θεια , θ α γίνει δυνατόν να κυκλοφο­ ρήσουν και οι επ τά τόμοι. Ο ι οποίοι θ α ήταν οκτώ , αν η Τουρκία, την τ ε ­ λ ευ τα ία στιγμή, κι α φ ο ύ η αντίστοιχη επ ιτροπή είχε ολοκληρώσει το έργο της, δεν απ οχω ρούσε. Ο λόγος; Ο «Θούριος» το υ Ρήγα, π ου π ροτάσσ ε­ τα ι σε καθέναν απ ό του ς τόμους. Οι Τούρκοι ζήτησ αν να α φ α ιρ εθ εί το ποίημα, το α ίτη μ α δεν έγινε δεκτό και τελικά απ οχώ ρησαν απ ό την κοι­ νή π ροσπάθεια. Δώ δεκα Έλληνες π οιητές επ έλεξε η ελληνική επ ιτροπ ή, την οπ οία απ οτέλεσ αν οι Αλέκος Αργυρίου, Νάσος Βαγενάς και Παν. Μ ουλλάς. Ο ι π οιη­ τές είναι: Κάλβος, Σολω μός, Πα λαμάς, Καβάφης, Σικελιανός, Καρυωτάκη ς, Ρίτσος, Σεφ έρης, Ελύτης, Εγγονόπ ουλος, Σ α χτο ύ ρ η ς, Αναγνωστάκης. Φ ω τογρα φ ίες π οιητώ ν και μικρά βιογραφ ικά, φ ω τογρ αφ ίες λο­ γοτεχνικώ ν αρχείω ν απ ό κάθε χώ ρα και ένας μικρός πρόλογος για την ποίησή τη ς δίνει ένα πλήρες στίγμα για του ς άγνω στους π οιητές τω ν γειτονικώ ν χωρών. Ό λ ο α υ τό το τ ε ­ ράστιο υλικό μεταμόρφ ω σ ε σε έναν κομψ ό τόμο η Ξ ανθίπ π η Μ ίχ α Μ π άνιά. ■

Ενατη Έκθεση Βιβλίου

στα Τίρανα το πρώην Μ αυσω λείο το υ Ενβέρ Χ ό τζα σ τεγ ά ζετα ι π ια η ετήσ ια Έ κθεση Βιβλίου σ τα Τί­ ρανα. Μ ια φ ουτουριστική π υραμίδα με εσ ω τερικούς κυκλικούς διαδρό­ μους. Σε μια χώ ρα π ου τ α ελληνικά είναι η δ εύτερη γλώσσα, η ελληνική μουσική η π ρώ τη επιλογή και οι ελ­ ληνικές επιχειρήσεις τ α top brand names, θέλεις να δεις τι είναι τ α βι­ βλία. Η πρόσκληση απ ό μέρους της ελληνικής π ρεσ βείας σ τα Τίρανα για την π αρουσίαση τριώ ν λογοτεχνών π ου έχουν γράψ ει και εκδώσει και στις δύο γλώσσες, τω ν Γκάζμεντ Καπλάνι, Τηλέμαχου Κώ τσια και Νίκου

Κατσαλίδα, ήταν η αφορμή να επισκεφθούμε την έκθεση. Πρώ τη έκ­ πληξη ο π ά ν τα γεμά το ς με επ ισκέ­ π τες χώ ρος της. Νέοι άνθρω π οι, με­ γαλύτεροι, μ αθητές -ό χ ι σε δ ια τε­ ταγμένη εκδρομή αλλά α νά π α ρ έ εςπερνοδιαβαίνουν την έκθεση. Το ελ­ ληνικό π ερίπ τερο, με τη φ ροντίδα τη ς ΠΟΕΒ, απ έναντι απ ό την κυρία είσοδο, συγκεντρώ νει τ ο ενδιαφέρον τω ν επ ισκεπτώ ν. Δ εύτερη έκπληξη ο μεγάλος αριθμός τω ν αλβανώ ν φ οι­ τ η τώ ν π ου σπ ουδ άζουν ελληνική γλώσσα στο Πανεπ ιστήμιο τω ν Τιράνων, 2 5 0 άτο μ α , τ ο μεγαλύτερο ξ ε­ νόγλωσσο τμήμα. Ό σ ο ν α φ ορ ά την

Σ

Κ Υ Κ Λ Ο Φ Ο Ρ Η Σ Ε Avioovns Σανουδάκη 5 - EavouSos

ΔΡΑΠΕΤΗΣ ΤΩΝ ΗΜ ΕΡΩΝ Μια συλλογή με «Μυθογραφίες» από πεζά, λογοιεχνικά κείμενα, δημοσιεύσεις και ανέκδο­ τα, για διαχρονικούς και αιώνια έφηβους.

T a e ? i5 e u m q

Ιπποκράιους 34, Τηλ.: 210-3628852, Fax: 210-3628862 e-mail: info@taxideftis.gr

δ ι α β α ζ ω

. ΡΕΠΟΡΤΑΖ

]

έκθεση: Τρ ιά ντα π έντε π ερίπου εκ­ δότες με χιλιάδες τίτλ ο υ ς απ ό όλες τ ις κατη γορίες. Τίτλοι κλασικοί, όπ ω ς αρ χα ίοι Έλληνες, Σα ίξπ η ρ , Γάλλοι, Ρώσοι, π ολλοί Ιταλοί, αλλά και νεότεροι, Αλιέντε, Παμούκ, Χόρνμπυ, και best seller, Ν τα ν Μ π ράουν, Σ τίβεν Κινγκ, Ουίλμπ ουρ Σμιθ κ.ά. Η εκδοτική π αρα γω γή π ροσ π α θεί να π α ρ α ­ κολουθήσει τ α ευρω ­ π αϊκά και παγκόσμια δρώ μενα. Τι σημαίνει ευπ ώ λητο στην Αλβα­ νία; 3 .000 τίτλο ι είναι οροφ ή γ ια έν α best seller. Ανάμεσα στους εκ δ ο τικ ο ύ ς ο ίκου ς υπ άρχει π οικιλία: οι

μεγάλοι όπ ω ς ο Onufri (εκδίδει τον Κανταρέ, π ά ν τα κλασικός και α γα ­ π η τό ς σ το υς α λβα νού ς ανα γνώ ­ στες), ο ΤΟ ΕΝΑ με πολλούς τίτλο υς αλλά και οι π ιο μικροί, όπ ω ς ο O m bra, η πιο art π αρουσία στον χώ ­ ρο. Η ποίηση είναι η αγαπημένη τω ν αλβανώ ν εκδοτών, π ου την εκδίδουν εν γνώσει τη ς π ιθανής εμπορικής απ οτυχίας. Ο Νίκος Κατσαλίδας είχε μεταφ ρ άσ ει π ρ ό σ φ α τα Διονύση Καψ άλη, Χάρη Βλαβιανό και Γιάννη Κο­ ντό σ τα αλβανικά. Από το τοπ ίο λεί­ πουν όμως οι ευπώ λητοι και καλοί Έλληνες, όπ ω ς ο Ξ ανθου λης, ο Μουρσ ελάς, η Καρυστιάνη, η Δούκα, η Τριανταφ ύλλου κ.ά. Η ελληνική π ο­ λιτισ τική πολιτική τι κάνει; ■ Γ.Ν.Μ.

Η Βιβλιοθήκη «Κοίτη Λασκαρίδου»

οε νέο κτίριο η Δ ευ τέρ α 13 Νοεμβρίου 2006 έγιναν τ α εγκαίνια τη ς Βιβλιο­ θήκης «Καίτη Λασκαρίδου» στο νέο τη ς κτίριο στον Πειρα ιά . Π α ρ α ­ βρέθηκαν εκπρόσωποι της π ανεπ ι­ στημιακής κοινότητας, του επ ιχειρη­ ματικού κόσμου, το υ χώ ρου τω ν γρ αμμά τω ν και τω ν τεχνών, π ολιτι­ σ τικώ ν και κοινωνικών ιδρυμάτω ν, ______________ καθώ ς και π ολλοί φ ίλοι το υ βιβλίου. Βασική ο μιλήτρια τη ς βραδιάς, η π ρύ­ τανης τω ν π ανεπ ι­ στημίω ν τη ς Ευρώ­ πης κ. Ελένη Γλύκατζη - Αρβελέρ. Ο χώ ­ ρος τω ν εικαστικώ ν εκπ ρ ο σ ω π ή θ η κε απ ό την κ. Μ αριλένα Κασιμάτη, επιμε-

Τ

Το νέο κτίριο της βιβλιοθήκης στον Πειραιά, Πραξιτέλους 169 και Μπουμπουλίνας

20

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

λήτρ ια τη ς Εθνικής Πινακοθήκης και ιστορικό τέχνης. Από το χώ ρο της μουσικής την εκδήλωση χαιρ έτισ ε ο δ ιευθυντής ορχήστρας κ. Δημήτρης Αγραφ ιώ της. Η σ υγγραφ έας κ. Μ ά ρω Δ ούκα μίλησε για τη συνεργασία της με τη Βιβλιοθήκη, ενώ ο χώρος τω ν ηθοποιώ ν εκπροσωπήθηκε με χαιρετισ μούς απ ό του ς Κ ατερίνα Δι­ δασκάλου και Κω νσταντίνο Κωνσταντόπουλο. Την ίδια μέρα και σ το ίδιο χώρο εγκαινιάστηκαν οι εξής εκθέσεις: • Πα λαιώ ν και σπάνιων βιβλίω ν. Μ έρος ιδιωτικής συλλογής με βιβλία απ ό το 1496 μέχρι και το 1838, που θ α εκτίθενται στη Βιβλιοθήκη μέχρι τ α μέσα Δεκεμβρίου. · Αφ ίσας π άνω στη διαδρομή το υ Π ειρα ιά κ α τά τον 19ο και 20ό αιώ να · Βιβλίου π ειραιω τώ ν συγγραφέω ν. ■

Φανταστικό Cube τ ο νούμερο 32 τη ς Εμμανουήλ Μ π εν ά κ η , σ το κέντρ ο τη ς Αθήνας, οι φίλοι τη ς φ α ν τ α ­ σίας, το υ μυστηρίου και το υ αν εξή ­ γητου έχουν π λέον ένα δικό το υ ς ση­ μείο ανα φ ορά ς. Π ρ όκειται για βιβλιο­ π ω λείο φρέσ κο και νεανικό. Ο νο μά­ ζ ετα ι CUBE και θέλει να δημιουργή­ σει ένα στέκι για το κοινό τω ν βιβλί­ ων π ερ ιπ έτεια ς και μυστηρίου. Η π οικιλία τω ν βιβλίων, D V D , π εριο­ δικών, κόμικς, καρτώ ν, action figures, gadgets, funzin και τω ν ξενόγλω σ­ σων βιβλίω ν π ου δ ια θέτει είναι π ολύ μεγάλη. Ο ι π ροσ φ ορές τ ο υ α ν α ­

Σ

π τύσ σ ον τα ι σε πολλές κατηγορίες, όπ ω ς επ ιστημονική φ α ντα σ ία , φ α ­ ν τασ ία , ασ τυνομικό, τρόμος, θρίλερ, α ν α ζήτησ η, κόμικς, μουσική, κινημα­ τογ ρ άφ ος. Εκτός απ ό απ λό βιβλιο­ π ω λείο, είναι οργανω μένο έτσι ώ σ τε να γίνει στέκι, με κ α φ έ και σ υ ζή τη ­ ση. Ο ι υ π εύθυνοι δίνουν τη δ υ να τό ­ τ η τ α σ το κοινό να γίνουν μέλη ενός club π ου θ α το υ ς εξα σ φ α λίζει ενη­ μέρωση γ ια τ ις νέες α φ ίξεις, ειδικές οικονομικές εκπ τώ σεις, συμμετοχή σε τα κ τικ έ ς εκδηλώσεις. (Π ληρ οφ ο­ ρίες σ το 2 1 0 -6 7 7 5 1 4 7 , do@ cubebookstores.gr). ■

Κ Υ Κ Λ Ο Φ Ο Ρ Η Σ Ε AciKns Κουρειζή5 ο ΤΤάλΐό Kd6I(20r

Im v αρχή ένα Γράμμ... μόνο

__xgid φλάουτά με 1

δυο τριζόνια

1_______ γε.μ^τοΓ

όνειρο.__________ s

!________ Συν-ήχοβη /1υγού6ΐου_______ ________ Από-ηχος καλοκαιριού..

__Συν-κίνθ6Γ| &ωμΛιων_

_ΑΐΓο-5έ6μεη6ΐΊ-χε£ΐ.ών. ____________i&ufum-------_(*Αο»ίιίκΛ offidvaχης εττηχής— Ιπποκράτους 34, Τηλ.: 210-3628852, Fax: 210-3628862 e-mail: info@taxideftis.gr

Μ

Α λ έξη Ζήρα

Ποίηση, ενσωμάτωση

και εξέγερση ριν απ ό μερικές μέρες, συμ­ μ ε τ έ χ ο ν τ α ς σ το ετή σ ιο «Π οιητικ ό Βήμα» τη ς Σ το ά ς το υ Βιβλίου, ξεκίνησ α με ένα κ α τ ά π ολλούς π αρα δ οξολόγημα: ό τι η α π αξίω σ η το υ π οιητικού λόγου και τω ν π οιητώ ν, ένα σ ύ μ π τω μ α όχι και τόσ ο καινοφ ανές, μου μοιάζει π ερισ σ ότερο με ευ ερ γεσ ία π α ρ ά με κάτι π ου γ εννά θλίψ η. Σ υ ν εχ ίζω εδώ, σ τ α «Θερμιδω ριανά» το υ Δ εκεμβρ ίο υ , να υ π ο σ τη ρ ίζω τ η ν α ισ ιο δ ο ξία μου, π ρ ο σ π α θώ ­ ν τα ς ν α π αρα μερ ίσ ω την εικόνα τη ς λιμοκτονούσ α ς π οίησης π ου ορι­ σμένοι π ροβάλλουν νοσηρά. Για μέ­ να δεν είναι π ερίεργο π ου οι π ερισ­ σ ό τεροι α π ό όσ ους έγ ρ α φ α ν σε π ρ ο η γ ο ύ μ εν α χρ ό ν ια π οίησ η ή, σ π ανιότερ α, έβλεπ αν σ την ποίηση τη μόνη τέχν η π ου μπ ορεί ακό μα να α ν τ ισ τ α θ ε ί ορ γανικά σ το υς κύριους ισ ο π εδ ω τικο ύ ς και π ρ ο σ χ η μ α τι­ κούς λόγους τη ς επ οχής μας, τω ν μέσων «ενημέρωσης» και τη ς δ ια­ φ ήμισης, έχουν σ ή μερα π ερ ιορισ τεί σ το ρόλο τω ν ρ αψ ω δώ ν το υ «π α­ λιού και καλού» π αρελθόν τος. Γι' α υ το ύ ς , τ α δεινά τη ς π οίησης α ν α ­ λογούν και εξισ ού ν ται με το υ ς α ρ ιθ ­ μούς π ω λήσεω ν τω ν βιβλίω ν τη ς και, ιδίως, με τ ο ότι εξέλ ειπ ε ε ν τ ε­ λώ ς το δημοσιογραφ ικό ενδιαφ έρον γ ια τ ο υ ς π ο ιη τέ ς ω ς π ρόσ ω π α υπ ολογίσιμα και σ εβ α σ τά . ΓΓ α υ ­ το ύ ς, λέω εγώ, η π οίηση δεν ήταν π ο τ έ -κ α ι, π ροφ ανώ ς, δεν είναι ο ύ τ ε σ ή μ ε ρ α - κά τι π ερ ισ σ ότερο απ ό μια δ ρ α σ τη ρ ιό τη τα π ου π οι­ κίλλει, σαν γου σ τόζικη π α ρ α ξεν ιά , τη δημόσια εικόνα το υ ς. Κάτι π ερ ί­ π ου σαν το ν π ερίφ η μο κ α θ ε σ τω τι­

Π

22

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

κό π οιητή Κα π άντα η στην εξ α ιρ ε τ ι­ κή π αρω δ ία τη ς Φ α ντα σ τικ ή ς π ερι­ π έτε ια ς το υ Αλέξανδρου Κ οτζιά. Ό μ ω ς , η β α θ ύ τερ η ου σ ία τ η ς π ο ίη ­ σης β ρ ισ κόταν και β ρ ίσ κεται σ το κ α τ ά π όσο α ισ θ ά ν ε τ α ι συ νεχ ώ ς εξεγερ μένη και α β ό λ ευ τη α π ένα ντι σε όσ ους τη θέλο υ ν σ εβάσ μ ια και θεσ μ ικά υπολογίσ ιμη. Γ ια τί α υ τ ό π ου τη ν κρ α τά ει δρα σ τική είναι η ελ ευ θ ερ ία τη ς, τ ο ν α μ π ορεί να μι­ λάει α κό μ α και τη γλώ σ σα τ η ς τ ρ έ ­ λα ς ή, το υ λά χ ισ το ν, τη ς «τρελής γλώ σσας» π ου, σ το κ ά τω -κ ά τω , εί­ ναι κά θ ε γλώ σ σα η ο π ο ία ξεκόβει α π ό το υ ς κοινούς τό π ο υ ς τη ς π α ­ ραδ εδεγμένης κοινής λογικής και το υ π α ρ α δ εδεγμένου κοινού γ ο ύ ­ σ το υ. Μ α για να α κ ο υ σ τεί η εξεγερμένη και - γ ια τ ί ό χ ι;- οδηγητική φω νή το υ π οιητή καθ α ρ ά , γ ια να μην μ π ερ δ ευ τ εί και χ α θ ε ί μέσ α σ τις συγχορδίες τη ς κοσμικής απ οδοχής το υ , είναι α π α ρ α ίτη τη , μου φ α ίν ε­ τ α ι, η ασ κητική το υ . Το να π εριορι­ σ τ ε ί σ υ νειδ ητά σ το «ψ ω μί τη ς ε ξ ο ­ ρίας». Συ χ νά σ κ έφ το μ α ι τη ν εξέλιξη το υ Γιάννη Ρίτσου, τη ν π αράλληλη με τ ις δικές τ ο υ δ οκιμασίες π ερ ιπ έτεια τη ς λογοκρισίας π ου επ έβ α λε ο ίδιος σ το έργο το υ . Πόσο τελ ικ ά β ο υ βά θηκ ε στη ν ουσ ία, με το π έ­ ρασμ α τω ν χρόνω ν, π όσο έπ α ψ ε σ ιγά-σιγά να είναι π ο ιη τή ς α π ό τη στιγμή π ου δ έχτηκε ν' α ντα λ λ ά ξει τη ν ελευ θ ερ ία το υ με το κοσμικό ό ρ αμα τη ς μεγάλης, φ α ντα σ ια κή ς κ ο ινό τη τα ς τω ν σ υ ντρ όφ ω ν π ου νόμιζε ό τι θ α το υ εξα σ φ α λίσ ει εφ ' όρου ζω ής τ ο κόμμα. ■

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΕ

Ο Λ Α

@ ΑΓΚΥΡΑ

ΤΑ

Β Ι Β Λ Ι Ο Π Ω Λ Ε Ι Α

Enfiopss Εγκυκλοπαίδειε$ - Βιβλία Γνώσεων ... .......... ..

Η πρώτη μου Εγκυκλοπαίδεια για τα Ζώα Εξαιρετικέε φωτογραφίεε και εικόνεε από την άγρια φύση, φέρνουν τον αναγνώστη πρόσωπο με πρόσωπο με τον θαυμαστό κόσμο των ζώων.

Εγκυκλοπαίδεια τηε Αρχαίαε Ελλάδαε

Μ ε δ ιε υ θ ύ ν σ ε ΐ5 σ το δ ια δ ίκ τ υ ο

Η πρώτη μου Εγκυκλοπαίδεια για τιε Επιστήμεε

Η πρώτη μου Εγκυκλοπαίδεια για την Ιστορία

"

Η πρώτη μου Εγκυκλοπαίδεια Ατλανταε Ηπείρων

Σύμφωνα με τη διαθεματική προσέγγιση, που ενθαρρύνει Ένα Βιβλίο-εργαλείο για τον Ένα μοναδικό βιβλίο για τιε επιστήμεε που θα ενθουσιάσει μαθητή αλλά και τον εκπαιδευτικό, τα παιδιά να μάθουν για τόπουε τουε νεαρούε αναγνώστεε και θα γιατί περιέχει πολλά και ποικίλα και ανθρώπουε σ' όλο τον κόσμο. Με ένθετο χάρτη θέματα από την προϊστορία τουε λύσει ένα σωρό απορίεε. και τετράδιο εργασιών. μέχρι τον 20ό αιώνα.

Εγκυκλοπαίδεια του Αρχαίου Κόσμου

Η ιστορία τηε Αρχαίαε Ελλάδαε Ένα μακρύ κι ενδιαφέρον ταξίδι στην ιστορία του κόσμου από από το 2000 π.Χ. μέχρι την ατάκτησή τηε από τουε Ρωμαίουε. το 10000 π.Χ. έωε το 500 μ.Χ.

Ο Κόσμοε τηε Μουσικήε

Εισαγωγή στην Τέχνη

Μια ιστορική καταγραφή Μουσική κάθε είδουε, τηε Δυτικήε ζωγραφικήε, μουσική απ' όλο τον κόσμο, που αρχίζει από τουε ταφικούε με πληροφορίεε για ό,τι αφορά διάκοσμουε τηε αρχαίαε Αιγύπτου στη μουσική. έωε τη σύγχρονη τέχνη.

Εγκυκλοπαίδεια θρησκείεε του Κόσμου

Εισαγωγή στα Γονίδια και το DNA

Η Εγκυκλοπαίδεια του Πλανήτη Γη

Μια ενδιαφέρουσα εξερεύνηση γύρω από την πίστη, την ιστορία και τα έθιμα των θρησκειών του κόσμου.

Η εκπληκτική τρισδιάστατη εικονογράφηση με τα εύληπτα κα κατατοπιστικά κείμενα δείχνουν Βήμα-βήμα πώε λειτουργεί η γενετική επιστήμη.

Εικονογραφημένη και λεπτομερήε, θα σαε αποκαλύψει την ομορφιά του κόσμου μαε.

Μια μοναδική ξενάγηση στην Αρχαία Ελλάδα Μια ξενάγηση στην αρχαία Ελλάδα με φόντο τον Χρυσό Αιώνα τηε Κλασικήε Ελλάδαε.

w w w .a g y r a .g r Δ .Α . Π Α Π Α Δ Η Μ Η Τ Ρ ΙΟ Υ Α .Β .Ε .Ε . · Τηλ.: 210 2 6 93 80 0-4 · Fax: 210 2693806

ΕΡΩΤΗΜΑ Από την εποχή του περίφημου Je est un autre του Ρεμπώ, μέχρι και το Η αυτοβιογραφία ως αποπροσωποίηοη του Πολ ντε Μαν, κι ενώ έχει προηγηθεί ο Φρόυντ, ο Τζόυς, ο Προυοτ, ο Κάφκα, η Γουλφ, ο Λακάν, ο Κούντερα, ο Κούτσι, ολόκληρος ο 20ός αιώνας εν ολίγοις, πιστεύει κανείς οήμερα ότι το να γράφεις «αυτοβιογραφία» είναι κάτι ριζικά διαφορετικό από το να γράφεις «μυθοπλασία»; ΕΚΔΟΧΗ No 1 0 64χρονος Α. Σουρούνης, μάλλον από ένστικτο, αντιμετωπίζει τη ζωή ααν παραμύθι, με μά­ νιασες, μαγεμένους, ξωτικά. Η οδός Μουσών του, στα ψηλά της Θεσσαλονίκης, το κέντρο του μικρόκοσμου της παιδικής του ηλικίας, γίνεται η δική του Αυλή των Θαυμάτων: το Χέλι, ο Αλιάμπρας, ο Σερπετός, ο Τσαπού, ο Κεφαλάκιας, η Μπουμπού, η Σούλα, ο Λεκές, ονόματα και πράγματα, είναι μέρος της πλού­ σιας κι εξωτικής πανίδας της. ΕΚΔΟΧΗ No 2 «Περισσότερο από μυθιστόρημα: η πραγματικότητα» είναι το μότο που συνοδεύει το και­ νούργιο βιβλίο του Π. Τατσόπουλου, φέρνοντας στο νου διάσημο σποτάκι του CNN. Και γιατί όχι; Παρά τα ιδιαιτέρως προσωπικά δεδομένα που εκτίθενται σ' αυτό -η ιστορία της υιοθεσίας το υ - τόσο η γενικότερη οπτική όσο και η κατά πλάτος αντιμετώπιση του ζητήματος (το άπλωμα δηλαδή του υλικού και όχι η εμ­ βάθυνση σε αυτό) συνομιλούν ανοιχτά με τη δημοσιογραφική έρευνα. ΕΙΝΑΙ (ΠΟΛΥ) ΠΙΘΑΝΟ ο Σουρούνης, συγγραφέας έτσι κι αλλιώς βιωματικός, να αισθάνθηκε την ανάγκη να μεταγράψει σε βιβλίο τις περιπέτειες των παιδικών του χρόνων -μιας κι εκείνες της ενηλικίωσης έχουν λίγο-πολύ ήδη μετουσιωθεί σε μυθιστορήματα. Λόγω στόφας, ίσως και λόγω λογοτεχνικών επιρροών ή ορι­ ζόντων, αρέσκεται να λέει τα σύκα-σύκα και τη σκάφη-σκάφη -πιστεύοντας, το δίχως άλλο, ότι έτσι έχουν τα πράγματα. Το κάνει καλά, με πάθος, ρυθμό, ευρηματική γλώσσα, χιούμορ κι ελεγχόμενη συγκίνηση, κι αν υπάρχει κάτι για το οποίο θα μπορούσε να τον «ψέξει» κανείς είναι ότι δεν έχει πάρει τοις μετρητοίς τη ρήση του Ρεμπώ. ΕΙΝΑΙ (ΛΙΓΟΤΕΡΟ) ΠΙΘΑΝΟ ο Τατσόπουλος, εξομολογούμενος την ιστορία του, να ξεφορτώθηκε ένα δυσβάσταχτο φορτίο, να αισθάνθηκε συγκλονισμένος, κατασυγκινημένος -ούτε και μοιάζει να θέλει να πείσει επ' αυτού. Φαίνεται ότι αντιμετώπισε την προσωπική του υπόθεση ως ένα δυνατό στόρι, που θα ήταν μάλ­ λον (συγγραφική) αφροσύνη να μείνει ανεκμετάλλευτο. Επέλεξε να το διαπραγματευτεί δημοσιογραφικά, εν είδει δημόσιας εξομολόγησης, και όχι μυθοπλαστικά, διανθίζοντάς το με λογιών-λογιών συναφείς ή λι­ γότερο συναφείς εξιστορήσεις. Η φιλοσοφία του συνοψίζεται στη θέση ότι η καρδιά και όχι το αίμα κάνει το γονιό και στην παραδοχή ότι η ζωή είναι έτσι κι αλλιώς δύσκολη. Ποιος θα διαφωνούσε; ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ Τελικά, τι συμβαίνει με τη σύγχρονη πραγματικότητα; Τι είναι αυτό που κάνει τόσους ικανούς έλληνες συγγραφείς να το βάζουν στα πόδια μπροστά της; Γιατί η καταφυγή στην Ιστορία, στα ντοκουμέ­ ντα, στα τεκμήρια, στα προσωπικά δεδομένα, στις «αληθινές ιστορίες» έχει γίνει τόσο επιτακτική; Είναι έν­ δειξη μήπως μιας γενικότερης αναστοχαστικής διάθεσης ή τρόμου μπροστά σε μια πραγματικότητα τόσο ρευστή που δεν ξέρουμε πώς να τη βάλουμε στο χαρτί;

24-

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΕ

Ο Λ Α

Ενας Ονειροβάτης και ένας Θεραπευτής, περιπλανώνται ανάμεσα στους ονειρόκοσμους και την πραγματικότητα, βοηθώντας καθημερινούς ανθρώπους να ξεφύγουν από τα λάθη τους.

Το νέο μυθιστόρημα του βραβευμένου συγ­ γραφέα. με συναρπαστικούς διαλόγους, ιδιοφυείς συγκρούσεις, ανεπανάληπτα απρόοπτα, σάτιρα, χιούμορ, που θα ταράξει την ερωτική γαλήνη σας!

Τ Α

ΑΓ Κ Υ Ρ A Β Ι Β Λ Ι Ο

Π Ω Λ Ε I A

Η νέα ποιητική συλλογή του Νάνου Βαλαωρίτη. Τα ποιήματα αυτά είναι γραμμένα με γριφώδη υποβλητικότητα, προςτέρψιν και διαφωτισμόν του σεβαστού κοινού.

Όλες οι ποιητικές συλλογές, κι ακόμη, όλα τ' ανέκδοτα ποιήματα του Γιάννη Υφαντή, σ' έναν τόμο.

Η συγκλονιστική ιστορία της γυναίκας που δίδασκε παντού το ελληνικό πνεύμα, συγκρούστηκε με τον κλήρο και κατηγορήθηκε ως μάγισσα...

Το πρώτο βιβλίο μιας ταλαντούχας συγγραφέως με ήρωες την Άλκηστη, ένα φάντασμα και πρόσωπα που μπερδεύονται μεταξύ τους σ' ένα οργανωμένο, παράξενο παιχνίδι, ώσπου φτάνουν στη μεγάλη αποκάλυψη...

Το αστέρι του σινεμά, ένα χαμένο παιδί, ο άντρας που επιστρέφει, το κορίτσι που περπάτησε έναν πόλεμο, και μια πόρνη που δεν θα ξεκουραστεί ποτέ.Ένα παιχνίδι με πολλά πρόσωπα - ή μήπως όχι;

Η παράξενη εξαφάνισή της. τους αναστα­ τώνει όλους. Η έρευνα της αστυνομίας όμως αποβαίνει άκαρπη. Μόνο στοιχείο το σκισμένο άσπρο φόρεμά της στην πισί­ να. Ως την τελική αναπάντεχη αποκάλυψη!

w w w . a g y r a . g r Δ .Α . Π Α Π Α Α Η Μ Η Τ Ρ ΙΟ Υ Α .Β .Ε.Ε . · Τηλ.: 210 2693800-4 · Fax: 210 2693806

Οκτωβρίου 2006

Επιμέλεια: Μάρω Γολικί6ου

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟ ΓΟ ΤΕΧΝΙΑ

1 2 3 4 5

π π π ίΒ ΐΜ Η γυναίκα που πετάει Μαμάδες βορείων προαστίων Σουέλ Πυθαγόρεια εγκλήματα Μήπως;

6 7 8 9 10

Μην πυροβολείτε τη νύφη Βασικός μέτοχος Τι τραβάμε κι εμείς οι μάνες Κινέζικα κουτιά Από την Ανατολή στη Δύση

Γ εν ικ ό ς Π ίνα κα ς

Μένης Κουμανταρέας Παυλίνα Νάσιουτζικ Ιωάννα Καρυστιάνη Τεύκρος Μιχαηλίδης Μαργαρίτα ΚαραπάνουΦωτεινή Τσαλίκογλου Χρύσα Δημουλίδου Πέτρος Μάρκαρης Κατερίνα Μανανεδάκη Σώτη Τριανταφύλλου Γιάννης & Μαρίνα Αλεξάνδρου

Κέδρος Μελάνι Καστανιώτης Πόλις Ωκεανίδα Λιβάνης Γαβριηλίδης Λιβάνης Πατάκης Λιβάνης

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟ ΓΟΤΕΧΝΙΑ__________________________________________Α λ υ σ ίδ ε ς Β ιβλιο π ω λείω ν 1 Μαμάδες βορείων προαστίων Παυλίνα Νάσιουτζικ Μελάνι 2 Η γυναίκα που πετάει Μένης Κουμανταρέας Κέδρος 3 Μήπως; Μαργαρίτα ΚαραπάνουΩκεανίδα Φωτεινή Τσαλίκογλου 4 Βασικός μέτοχος Πέτρος Μάρκαρης Γαβριηλίδης 5 Πυθαγόρεια εγκλήματα Τεύκρος Μιχαηλίδης Πόλις 6 Σουέλ Ιωάννα Καρυστιάνη Καστανιώτης 7 Μην πυροβολείτε τη νύφη Χρύσα Δημουλίδου Λιβάνης 8 Τι τραβάμε κι εμείς οι μάνες Κατερίνα Μανανεδάκη Λιβάνης 9 Διογένης ο αναρχικός Νέστορας Μάτσας Ελευθερουδάκης 10 Από την Ανατολή στη Δύση Γιάννης & Μαρίνα Αλεξάνδρου Λιβάνης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟ ΓΟΤΕΧΝΙΑ___________________ 1 Η γυναίκα που πετάει 2 Σουέλ 3 Μαμάδες βορείων προαστίων 4 Μην πυροβολείτε πι νύφη 5 Πυθαγόρεια εγκλήματα 6 Κινέζικα κουτιά 7 Μήπως; 8 Νάντια 9 Βασικός μέτοχος 10 Από την Ανατολή στη Δύση

Α ν ε ξ ά ρ τ η τ α Β ιβ λιο π ω λεία Μένης Κουμανταρέας Ιωάννα Καρυστιάνη Παυλίνα Νάσιουτζικ Χρύσα Δημουλίδου Τεύκρος Μιχαηλίδης Σώτη Τριανταφύλλου Μαργαρίτα ΚαραπάνουΦωτεινή Τσαλίκογλου Λένα Διβάνη Πέτρος Μάρκαρης Γιάννης & Μαρίνα Αλεξάνδρου

Κέδρος Καστανιώτης Μελάνι Λιβάνης Πόλις Πατάκης Ωκεανίδα Μελάνι Γαβριηλίδης Λιβάνης

Σημει ώσει ς: 1. Στην Ελληνική Πεζογραφία, στο γενικό πίνακα, μετά τους 10 πρώτους ακολουθούν οι κάτωθι τίτλοι: 0 παλιάτσος και η Άνψα Μάρω Βαμβουνάκη (Ψυχογιός) - Στη σκιά της πεταλούδας Ισίδωρος Ζουργός (Πατάκης) Διογένης ο αναρχικός Νέστορας Μάτσας (Ελευθερουδάκης) - Νάντια Λένα Διβάνη) (Μελάνι) - Πιτσψπούργκο Σώτη Τριανταφύλλου (Αιγέας) - Θεανώ, η λύκαινα της πόλης Λένα Μαντά) (Ψυχογιός) - Συνέβη στο Πράβι ^

Οκτωβρίου 2006 ΞΕΝΗ ΛΟ ΓΟΤΕΧΝΙΑ

Γ εν ικ ό ς π ίν α κ α ς α/α ΤΙΤΛΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ

1 2 _3 4 5 __6_ 7 8 9 10

Ορχάν Παμούκ Lauren Weisberger Τζέιμς Έλροϋ Κάρλος Μαρία Ντομίνγκεζ Ζοζέ Σαραμάγκου Ian McEwan Κατρίν Νεβίλ Κατρίν Νεβίλ Ορχάν Παμούκ Ναντίν Γκόρντιμερ

Ωκεανίδα Λιβάνης Άγρα Πατάκης Καστανιώτης Νεφέλη Λιβάνης Λιβάνης Ωκεανίδα Καστανιώτης

Ιστανμπούλ: Πόλη και αναμνήσεις 0 διάβολος φοράει Prada Η μαύρη Ντάλια Το χάρτινο σπίτι Περί φωτίσεως Σάββατο Οχτώ Το στοίχημα Με λένε κόκκινο Ξύπνα

Α λ υ σ ίδ ε ς Β ιβ λ ιο π ω λ είω ν 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Ιστανμπούλ: Πόλη και αναμνήσεις 0 διάβολος φοράει Prada Η μαύρη Ντάλια Το χάρτινο σπίτι Το άρωμα Ξύπνα Σάββατο Οχτώ Το στοίχημα Με λένε κόκκινο

ξέ ν η λ ο γ ο τ ε χ ν ία

Ορχάν Παμούκ Lauren Weisberger Τζέιμς Έλροϋ Κάρλος Μαρία Ντομίνγκεζ Πατρίκ Ζισκίντ Ναντίν Γκόρντιμερ Ian McEwan Κατρίν Νεβίλ Κατρίν Νεβίλ Ορχάν Παμούκ

Α ν ε ξ ά ρ τ η τ α Β ιβ λ ιο π ω λ εία 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Ιστανμπούλ: Πόλη και αναμνήσεις 0 διάβολος φοράει Prada Το χάρτινο σπίτι Η μαύρη Ντάλια Περί φωτίσεως Σάββατο Το σκακιστικό αυτόματο 0 καθηγητής του πόθου Οχτώ Το στοίχημα

Ωκεανίδα Λιβάνης Άγρα Πατάκης Ψυχογιός Καστανιώτης Νεφέλη Λιβάνης Λιβάνης Ωκεανίδα Ξ ΕΝΗ ΛΟ ΓΟΤΕΧΝΙΑ

Ορχάν Παμούκ Lauren Weisberger Κάρλος Μαρία Ντομίνγκεζ Τζέιμς Έλροϋ Ζοζέ Σαραμάγκου Ian McEwan Robert L?hr Φίλιπ Ροθ Κατρίν Νεβίλ Κατρίν Νεβίλ

Ωκεανίδα Λιβάνης Πατάκης Άγρα Καστανιώτης Νεφέλη Λιβάνης Πόλις Λιβάνης Λιβάνης

Νίκος Γκροσδάνης (Καστανιώτης) - Μακάριοί οι πενθούντες Μάιρα Παπαθανασοπούλου (Πατάκης) - Ματωμένα χώματα Διδώ Σωτηρίου (Κέδρος) - Καλός καιρός/ μετακίνηση Μαρία Μήτσορα (Πατάκης) - Η γυναίκα που πέθανε δύο φορές Μόνος Ελευθερίου (Μεταίχμιο) - Αμίλητα, βαθιό νερά Ρέα Γαλανάκη (Καστανιώτης) - Η μέθοδος της Ορλεάνης Ευγενία Φακίνου (Καστανιώτης) - Μυστικά και αποκαλύψεις Έρη Ρίτσου (Κέδρος) - Το Χαλάνδρι που γνώρισα Συλλογικό (Ευριπίδης) 2. Η λίστα των βιβλιοπωλείων από τα οποία αντλούνται τα στοιχεία είναι «ανοιχτή».

t

δ

[

ι α

β

α

ζ

ω

Ι

Ε Υ Π Ω Λ Η Τ A

Οκτωβρίου 2006 Γ εν ικ ό ς π ίνα κ α ς

Π Ο ΙΗ Σ Η α/α ΤΙΤΛΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ

1 Ποιήματα 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Το Μονόγραμμα Ποιήματα Τα ποιήματα (Α+Β) Ιδανικές φωνές κι αγαπημένες 1 (Παλαμάς, ΚαΒάφης, Σικελιανός, Βάρναλης) Σονέτα του σκοτεινού έρωτα (+cd) Να περιφέρεσαι στην τρέλα Προσανατολισμοί Τα ποιήματα (1919-1933) 2 τόμοι Ποιήματα

Π Ο ΙΗ Σ Η 1 Ποιήματα 2 Ποιήματα 3 Ιδανικές φωνές κι αγαπημένες 1 (Παλαμάς, Καβάφης, Σικελιανός, Βάρναλης) ~ Το Μονόγραμμα 5 Σονέτα του σκοτεινού έρωτα (+cd) 6 Τα ποιήματα (Α+Β) 7 Να περιφέρεσαι στην τρέλα 8 Άσμα ασμάτων 9 Ποιήματα 10 Άπαντα τα δημοσιευμένα ποιήματα Π Ο ΙΗ Σ Η 1Γ Ποιήματα 2 Το Μονόγραμμα 3 Προσανατολισμοί 4 Τα ποιήματα (1919-1933) 2 τόμοι 5 Αμοργός 6 Τα ποιήματα (Α+Β) 7 Ποιήματα 8 Το ημερολόγιο ενός τιμονιέρη 9 Ποίηση για την ποίηση

Ί ο Ποιήματα

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ

Γιώργος Σεφέρης Οδυσσέας Ελύτης Derek Walcott Κ.Π. Καβάφης (επιμ.) Αγαθή Γεωργιάδου

Ίκαρος Ίκαρος Καστανιώτης Ίκαρος Μεταίχμιο

Federico Garcia Lorca Τσαρλς Μπουκόφσκι Οδυσσέας Ελύτης Κ.Π. Καβάφης Κική Δημουλά

Μικρή Άρκτος Ηλέκτρα Ίκαρος Ίκαρος Ίκαρος Α λ υ σ ίδ ε ς Β ιβ λιο π ω λείω ν

Derek Walcott Γιώργος Σεφέρης (επιμ.) Αγαθή Γεωργιάδου

Καστανιώτης Ίκαρος Μεταίχμιο

Οδυσσέας Ελύτης Federico Garcia Lorca Κ.Π. Καβάφης Τσαρλς Μπρυκόφσκι απόδοση: Μιχάλης Γκανάς Κική Δημουλά Κ.Π. Καβάφης

Ίκαρος Μικρή Άρκτος Ίκαρος Ηλέκτρα Μελάνι Ίκαρος Τα Νέα Ελληνικά

Α ν ε ξ ά ρ τ η τ α Β ιβ λ ιο π ω λ εία Γιώργος Σεφέρης Οδυσσέας Ελύτης Οδυσσέας Ελύτης Κ.Π. Καβάφης Νίκος Γκάτσος Κ.Π. Καβάφης Derek Walcott Νίκος Καββαδίας ανθολόγηση: Αντώνης Φωστιέρης, θαν. Νιάρχος Κική Δημουλά

Ίκαρος Ίκαρος Ίκαρος Ίκαρος Πατάκης Ίκαρος Καστανιώτης Άγρα Καστανιώτης Ίκαρος

3. Τα στοιχεία για τα «Ευπώλητα - Οκτώβριος 2006» προέρχονται από 28 βιβλιοπωλεία που έδωσαν ακριβή αριθμό πωληθέντων αντιτύπων.

4. Δημοσιεύονται σε κάθε Κατηγορία τα 10 πρώτα σε πωλήσεις. ^ 5. Συνολικά δόθηκαν από τα βιβλιοπωλεία 85 τίτλοι για την ελληνική πεζογραφία, 92 για την ξένη,

Οκτωβρίου 2006 Γ εν ικ ό ς π ίν α κ α ς α/α ΤΙΤΛΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ 1 Το λέμε σωστά; Το γράφουμε σωστά; 2 Η αυτοβιογραφία του φωτός 3 Ιστορία της φιλοσοφίας

4 Ιστορία των θρησκειών 5 Επικοινωνήστε ελληνικά 6 Ιστορία της ζωγραφικής 7 Όταν πέφτουν οι τοίχοι 8 Ιστορία της αρχιτεκτονικής 9 Πλανητική κυριαρχία και ναρκωτικά 10 Μαρτυρίες για τον Εμφύλιο και την Ελληνική Αριστερά

δ ο κ ί μ ια

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ

I. Αναγν/πούλου-Π.Γκέσουρα Γιώργος Γραμματικάκης

Μεταίχμιο Π.Ε.Κ.

Konemann Konemann Δέλτος Konemann Πατάκης Konemann Ιανός Εστία

Κλ. Αρβανιτάκης Βιργινία Τσουδερού Κλεάνθης Γρίβας Στέλιος Κούλογλου

Α λ υ σ ίδ ε ς Β ιβ λ ιο π ω λ είω ν 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Το λέμε σωστά; Το γράφουμε σωστά; Ιστορία της φιλοσοφίας Ιστορία των θρησκειών Η αυτοβιογραφία του φωτός Επικοινωνήστε ελληνικά Ιστορία της ζωγραφικής Όταν πέφτουν οι τοίχοι Ιστορία της αρχιτεκτονικής Πλανητική κυριαρχία και ναρκωτικά Χρονολόγιο-εργογραφία Γιώργου Σεφέρη

Δ Ο Κ ΙΜ ΙΑ I. Αναγν/πούλου-Π.Γκέσουρα

Κλεάνθης Γρίβας Μάρω Στασινοπούλου

Μεταίχμιο Konemann Konemann Π.Ε.Κ. Δέλτος Konemann Πατάκης Konemann Ιανός Μεταίχμιο

I. Αναγν/πούλου-Π.Γκέσουρα Γιώργος Γραμματικάκης Στέλιος Κούλογλου

Μεταίχμιο Π.Ε.Κ. Εστία

Πέδρο Γκαλβέθ

Μεταίχμιο Ακαδημία Αθηνών Κάκτος Καστανιώτης Αλεξάνδρεια Οιωνός Κονιδάρης

Γιώργος Γραμματικάκης Κλ. Αρβανιτάκης Βιργινία Τσουδερού

Α ν ε ξ ά ρ τ η τ α Β ιβ λ ιο π ω λ εία 1 Το λέμε σωστά; Το γράφουμε σωστά; 2 Η αυτοβιογραφία του φωτός 3 Μαρτυρίες για τον Εμφύλιο και την Ελληνική Αριστερά 4 Υπατία: η γυναίκα που αγάπησε την επιστήμη 5 Βερναδάκειος Μαγικός Κώδικας 6 0 Αγών μου 7 Είπαν: Λεξικό του έξυπνου λόγου 8 Το βιβλίο των επιστημών 9 0 δρόμος είναι άσωτος 10 Η πύλη των φιλοσόφων

δ ο κ ί μ ια

Α. Χίτλερ Πάσχος Μανδραβέλης Γιώργος Χουλιάρας-Περικλής Robert Zimmer

98 για την ποίηση, 113 για τα δοκίμια, 134 για την παιδική & εφηβική λογοτεχνία και 142 για τα διάφορα.

6. Στην κατηγορία Δοκίμια περιλαμβάνονται: λογοτεχνικά δοκίμια, μελέτες, (κοινωνικό, πολιτικό, οικονομικό, ιστορικό βιβλίο).

7. Στην κατηγορία Διάφορα περιλαμβάνονται: λευκώματα, μαγειρική, ταξίδια, μαρτυρίες, τεχνικά κ.λπ.

Ο

[

δ ι α β α ζ ω ] Ε Υ Π Ω Λ Η Τ A

Οκτωβρίου 2006 ΠΑΙΔΙΚΗ & ΕΦΗΒΙΚΗ ΛΟ ΓΟΤΕΧΝΙΑ α/α ΤΙΤΛΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ

1 2 3 4 5

~~Γ 7 8 9 10

0 Πίτερ Παν στα πορφυρά 0 Μικρός Πρίγκιπας Ο Πρωτότοκος Το μυστικό της θάλασσας Ο μικρός Νικΰλας σε νέες περιπέτειες Αυτοκίνητα (Μαγικός Κόσμος) Η προτελευταία παγίδα Το άγαλμα που κρύωνε 0 γαϊδαράκος που ήπιε το φεγγάρι Νεραϊδότοπος

Γ εν ικ ό ς Π ίνα κα ς ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ

Τζέραλντιν Μακόρκραν Αντουάν ντε Σαίντ Εξυπερύ Κρίστοφερ Παολίνι Κώστας Μάγος Rene Goscinny Συλλογικό Λέμονι Σνίκετ Χρηστός Μπουλώτης Χρηστός Μπουλώτης Μαίρητ Σισέλι

Ελληνικά Γράμματα Πατάκης Πατάκης Πατάκης Σύγχρονοι Ορίζοντες Ελληνικά Γράμματα Ελληνικά Γράμματα Πατάκης Εστία Modern Times

ΠΑΙΔΙΚΗ & ΕΦΗΒΙΚΗ ΛΟ ΓΟΤΕΧΝΙΑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

0 Πίτερ Παν στα πορφυρά Το άγαλμα που κρύωνε 0 γαϊδαράκος που ήπιε το φεγγάρι Η προτελευταία παγίδα Νεραϊδότοπος Της ζωής τα μυστικά (+cd) 0 κόσμος της Νεράιδας Ευτυχίας- Επιθυμίας 0 γαργαληστής Αυτοκίνητα (Μαγικός Κόσμος) Αυτοκίνητα - το πρώτο μου βιβλίο

Α λ υ σ ίδ ε ς Β ιβλιο π ω λείω ν Τζέραλντιν Μακόρκραν Χρήστος Μπουλώτης Χρήστος Μπουλώτης Λέμονι Σνίκετ Μαίρητ Σισέλι Λίλιαν Δουμά Έμμα Τόμσον Δημήτρης Μπασλάμ Συλλογικό Συλλογικό

ΠΑΙΔΙΚΗ & ΕΦΗΒΙΚΗ ΛΟ ΓΟΤΕΧΝΙΑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

0 Μικρός Πρίγκιπας 0 Πρωτότοκος Το μυστικό της θάλασσας 0 μικρός Νικόλας σε νέες περιπέτειες 0 Πίτερ Παν στα πορφυρά Οι πειρατές της Καραϊβικής Ενδυμίων Σπριγκ Πίτερ Παν και Γουέντι Τι γνωρίζεις για τη θάλασσα; Αυτοκίνητα (Μαγικός Κόσμος)

Ελληνικά Γράμματα Πατάκης Εστία Ελληνικά Γράμματα Modern Times Στρατής Λιβάνης Επόμενος Σταθμός Ελληνικά Γράμματα Μίνωας

Α ν ε ξ ά ρ τ η τ α Β ιβ λιο π ω λεία Αντουάν ντε Σαίντ Εξυπερύ Κρίστοφερ Παολίνι Κώστας Μάγος Rene Goscinny Τζέραλντιν Μακόρκραν Μάθιου Σκέλτον Walt Disney Συλλογικό

Πατάκης Πατάκης Πατάκης Σύγχρονοι Ορίζοντες Ελληνικά Γράμματα Ελληνικά Γράμματα Πατάκης Ελληνικά Γράμματα Ελληνικά Γράμματα Ελληνικά Γράμματα

8. Τα βιβλιοπωλεία από τα οποία προέρχονται τα στοιχεία είναι: LEADER BOOKS, Αλυσίδα, 210 6466156 - PUBLIC, Αθήνα, 210 3215319 - ΑΒΑΚΙΟ, Θεσσαλονίκη, 2310 410520 ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ, Ιωάννινα, 26510 34911 - ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΣΤΙΑΣ, Αθήνα, 210 3615077 - ΒΙΒΛΙΟΣΗΜΟ, Αθήνα, 210 7470050 - ΒΙΒΛΙΟΤΥΠΟ, Αθήνα, 210 7648875 - ΓΡΑΠΤΟ, Νέο Ψυχικό, 210 6714700 - ΓΩΝΙΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ, Πάτρα, 2610 223688 - ΔΙΑΜΕΤΡΟΣ, Χαλκίδα, 22210 21796 - ΕΚΦΡΑΣΗ, Άνω Γλυφάδα, 210 9603817 ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΔΑΚΗΣ, Αλυσίδα, 210 3258440 - ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ ΣΤΗ ΣΤΟΑ, Χαλάνδρι, 210 6800644 - ΖΑΦΕΙΡΙΟΥ,

Δ Ι Α Β Α Ζ Ω I Ε Υ Π Ω Λ Η Τ A J

Οκτωβρίου 2006 Γ εν ικ ό ς Π ίν α κα ς α/α ΤΙΤΛΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Λεξικό των πούρων Έλλη Λαμπέτη 0 Αστερίξ και η επιστροφή των Γαλατών Το απόλυτο βιβλίο για τη γλώσσα του σώματος Θεσσαλονίκη πόλη των φαντασμάτων Το φύλο των αγγέλων Χαρίσματα που θεραπεύουν Why men love bitches Σχέδιο για αρχάριους Επίσημος κατάλογος Cow Parade

Δ ΙΑ Φ Ο Ρ Α ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ

Wirtz Φρέντυ Γερμανός Rene Goscinny-Albert Uderzo Allan Pease, Barbara Pease Mark Mazower Αρκάς Manuel Schoch Sherry Argov Cerver Asensio

Naumann Καστανιώτης Μαμούθ Comix Έσοπτρον Αλεξάνδρεια Γράμματα Ισόρροπον Οριρέας Konemann Δήμος Αθηναίων

Α λ υ σ ίδ ε ς Β ιβ λ ιο π ω λ είω ν 1 2 3 4 5 6

7 8 9 10

Λεξικό των πούρων Έλλη Λαμπέτη Χαρίσματα που θεραπεύουν Σχέδιο για αρχάριους Επίσημος κατάλογος Cow Parade Ελαιογραφία για αρχάριους Geographica 1000 αριστουργήματα της Ευρωπαϊκής Ζωγραφικής Spectators Ακουαρέλα για αρχάριους

Cerver Asensio Συλλογικό Christine Stuckenbrock Nikos Bourgiotis Cerver Asensio

Δ ΙΑ Φ Ο Ρ Α Naumann Καστανιώτης Ισόρροπον Konemann Δήμος Αθηναίων Konemann Konemann Konemann Greekworks Konemann

Rene Goscinny-Albert Uderzo Αρκάς Allan Pease, Barbara Pease Mark Mazower Φρέντυ Γερμανός Mark Mazower Βασίλης Τσακίρογλου Sherry Argov Rene Goscinny-Albert Uderzo Χίου Μόρρις

Μαμούθ Comix Γράμματα Έσοπτρον Αλεξάνδρεια Καστανιώτης Harper Collins Introbooks Οριρέας Μαμούθ Comix Πατάκης

Wirtz Φρέντυ Γερμανός Manuel Schoch Cerver Asensio

Δ ΙΑ Φ Ο Ρ Α

Α ν ε ξ ά ρ τ η τ α Β ιβ λ ιο π ω λ εία 1 0 Αστερίξ και η επιστροφή των Γαλατών 2 Το φύλο των αγγέλων 3 Το απόλυτο βιβλίο για τη γλώσσα του σώματος 4 Θεσσαλονίκη πόλη των φαντασμάτων 5 Έλλη Λαμπέτη 6 Salonica: city of ghosts 7 Ayrton Senna, adeus

8 Why men love bitches 9 Αστερίξ 33. Κι ο ουρανός έπεσε στο κεφάλι τους 10 Η τέχνη του φιλιού

Αθήνα, 210 2618156 - ΙΑΝΟΣ, Αλυσίδα, 2310 276447 - ΛΕΜΟΝΙ, Αθήνα, 210 3451910 - ΜΕ0ΕΝΙΤΗ, Πάτρα, 2610 274147 - ΜΠΑΡΜΠΟΥΝΑΚΗΣ, Θεσσαλονίκη, 2310 228682 - ΝΕΣΤΩΡ, Κατερίνη, 23510 36024 - ΟΙΩΝΟΣ, Λαμία, 22310 67276 - ΠΑΠΥΡΟΣ-ΑΙΓΕΑΣ, Χίος, 22710 21550 - ΠΑΤΑΚΗΣ, Αθήνα, 210 3650000 - ΡΟΚΚΑΣ, Μεταμόρφωση, 210 2812946 - ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΦΡΑΣΗ, Λιβαδειά, 22610 23136 - ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ, Κοζάνη, 24610 26463 ΣΧΗΜΑ, Χανιά, 2810 56937 - ΤΟ ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ, Ηράκλειο, 2810 341158 - ΤΣΑΜΑΝΤΑΚΗΣ, Πειραιάς, 210 4138114 9. Στον πίνακα «Αλυσίδες βιβλιοπωλείων» περιλαμβάνονται: ΙΑΝΟΣ, ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ, LEADER BOOKS. Στον πίνακα «Ανεξάρτητα Βιβλιοπωλεία» όλα τα υπόλοιπα.

Το παρόν και το μέλλον της ελληνικής πεζογραφίας w w w . h e s t ia . g r · i n f o @ h e s t i a . g r

βιβλιοπωλείον της ΕΣΤΙΑΣ ΕΛΕΝΗ ΛΑΔΙΑ

ΕΛΕΝΗ ΛΑΔΙΑ

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΙ

Το παρόν και το μέλλον της ελληνικής πεζογραφίας w w w . h e s t ia . g r · in f o @ h e s t ia . g r

ΜΪΕΪΙΕΙΙΕΙΙ

Ζοζέ Ιαραμάγκου « Ο κόσμος αλλάζει τις έννοιες των λέξεω ν» Συ ν έ ν τ ευ ξ η στην

Πόλυ Κρημνιώτη «Το μυθιστόρημα έπαψε να είναι ένα εί­ δος και έγινε ένας τόπος, ένας ωκεανός όπου όλοι οι ποταμοί χύνουν τα νερά τους» μας λέει ο νομπελίστας συγγρα­ φ έας Ζοζέ Ιαραμάγκου. Τόποι όπου η φι­ λοσοφία, η ποίηση, ο πολιτικός στοχασμός και ο στοχασμός γύρω από την ουσία της ζωής έχουν το δικό τους μερίδιο, τα μυβιστορήματά του προσφέρουν τις κατάλ­ ληλες αφορμές για διερεύνηση πεδίων που στις σημερινές κοινωνίες μας έχουν Βρεδεί στη σκιά της αυτοκρατορίας, της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας, της πνευ­ ματικής ένδειας και της αμνησίας που κυ­ ριαρχούν. Στα βιβλία του δεν υπάρχουν ήσυχοι άνδρωποι. Υπάρχει ο άνδρωπος ως οντότητα που καλείται να αναμετρηδεί με τα τέρατα τα οποία γεννά και ταυτόχρονα αντιμάχεται. Στα 8 5 του χρόνια, κουβαλώντας στις πλάτες του την εμπειρία ενός αιώνα και τη σοφία που κατασταλάζει η ανήσυχη σκέψη, διατηρώντας μια αξιοζήλευ­ τη πνευματική ακμάδα και μια διαβολική διάδεση να μην αφήνει τίποτα στην τύχη του, ο Ιαραμάγκου εξορύσσει ξεχασμένες αλήδειες και επιτίδεται στις κοιμισμένες συνειδήσεις μας. Με το γάντι βέβαια, αλλά με μια δύναμη καταλυτική. Η δύναμη της εξουσίας στο τελευταίο του Βιβλίο, το

34

ΔΕΚΕΜ ΒΡΙΟΣ 2006

Ήα Π ερί φω τίσεω ς, φτάνει στα πιο σκοτεινά και απάνδρωπα όριά της. Ωστό­

σο ο νομπελίστας δεν αρκείται σε αυτονόητους διδακτισμούς. Ούτε όμως χαϊδεύει τον αναγνώστη του. Σκληρός μαζί του αλλά δίκαιος, τον οδη­ γεί σε απλές διαδικασίες για την ανάκτηση των κοινωνικών και πολιτι­ κών δυνάμεών του. Για την ανάκτηση του λόγου και της σκέψης. Η ιδέα του απλή. Η λευκή ψήφος στην οποία καταφεύγουν οι πολίτες του Π ερί φ ω τίσ εω ς είναι εκείνη που δα πυροδοτήσει τις αντιδράσεις και δα ανα­

σύρει το πλέον αποτρόπαιο πρόσωπο της εξουσίας. Όμως δεν αρκείται απλώς να καταδείξει αυτό το πρόσωπο. Δεν γράφει, απλώς, ένα μυβιστόρημα για τον απολυταρχισμό. Χρησιμοποιεί τη λογική του συστήμα­ τος για να περιγράψει ανάγλυφα τον παραλογισμό του και τις παράλο­ γες κοινωνικές και πολιτικές συνδήκες των ημερών μας. Σ' αυτό το μυδιστόρημα, που μπορεί να διαβαστεί και ως δοκίμιο, πυροβολεί το σύ­ στημα με τα όπλα που το ίδιο προσφέρει. Και μαζί πυροβολεί τον εφη­ συχασμό, την αμνησία και την αδιαφορία που έχουν επίσης το δικό τους μερίδιο στο σημερινό κοινωνικοπολιτικό μας τέλμα. «Δεν πρόκειται ν' αλλάξουμε τη ζωή, αν δεν αλλάξουμε πρώτα ζωή...» μας λέει ο Ζοζέ Σαραμάγκου. Στα 8 5 του χρόνια πια, κάτι ξέρει...

Στο βιβλίο σας Π ε ρ ί φω τίσ εω ς, που πρόσφατα κυκλοφόρησε στην Ελ­ λάδα, θίγετε ζητήματα απολυταρχισμού της εξουσίας, αλλά και αντί­ στασης της κοινωνίας. Από τι κινδυνεύουμε, πιστεύετε, σήμερα περισ­ σότερο, από ένα απολυταρχικό καθεστώς ή από την αδράνεια των πο­ λιτών; Η δημοκρατία, με τον τρόπο που ασκείται στις μέρες μας, θέτει ένα πολύ ενδιαφέρον ζήτημα ηθικής: το αδιαμφισβήτητο γεγονός της ικανότητας κάποιου να διαπράξει, με τυπικά «δημοκρατικό» τρόπο, πράξεις που δεν έχουν καμία σχέση με τη δημοκρατία... Άρα, η δικτατορία υπάρχει ήδη, αλλά με διαφορετικό όνομα: λέγεται οικονομική εξουσία, αυτή η εξουσία της οποίας οι κυβερνήσεις έχουν γίνει οι «πολιτικοί επόπτες» σε όλο τον κόσμο. Δεν θα χρειαστούμε λοιπόν ένα απολυταρχικό καθεστώς με τη στενή έννοια του όρου. Σε κάθε περίπτωση, μπορεί να έρθει μια μέρα που θα ζήσουμε μια πραγματική αντίφαση στην ορολογία: σε μιαν αυταρχική δημοκρατία... Ο συγγραφέας, λέτε, είναι ένας φτωχοδιάβολος που εργάζεται σκλη­ ρά. Για ποιο σκοπό αυτή η σκληρή εργασία; Εσείς γιατί γράφετε; Δεν θα πρέπει να δραματοποιούμε το επάγγελμα του συγγραφέα, το να δουλεύει κα­ νείς στα ορυχεία είναι πολύ πιο σκληρό. Γιατί γράφω; Πολύ απλά, για να καταλάβω. Αλλά, σας παρακαλώ, μην με ρωτήσετε αν έχω ήδη καταλάβει...

Ζοζέ Σαραμάγκου Π ε ρ ί Φ ω τ ίσ ε ω ς Εκδόσεις Καστανιώτη, 2006 σελ. 376, τιμή: 16,72 ευρώ

ΔΕΚΕΜ ΒΡΙΟΣ 2006

35

δ ι α β α ζ ω ] ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

[

/ετε αριστερός; Αλήθεια, τι σημαίνει Αριστερά στην το να ανήκεις στην Αριστερά σημαίνει να μην ανήπαράξενο; Κάποτε αατοχαρακτηρίστηκα «ορμονικός εγώ, φταίει η ουγκεκριμένη... ορμόνη. Ίσως εκείκομμουνιοτικού κινήματος να ήταν αυτή ακριαπό το παρελθόν, προσωπικό και συλλονα λησμονούμε τίποτα». Μήπως η μεγάλη μας είναι η συλλογική αμνησία; κάτι χειρότερο από συλλογική αμνησία, είναι μια ηθελημένη επιθυμία να ξεχάΘα καταλήξουμε να μην ξέρουμε από πού προερχόμαστε, που είναι ο καλύτρόπος για να μην ξέρουμε πού πάμε. Η μνήμη για τον συγγραφέα είναι κινητήρια δύναμη ή τροχοπέδη στην εξέλιξη της σκέψης του; βάσει αυτών που ξέρουμε, δηλαδή βάσει της μνήμης. Σκέψη χωρίς μνήδεν μπορεί να υπάρξει. Οι κοινωνίες μας φαίνεται να συντηρητικοποιούνται, οι κοινωνικές ελίτ γίνονται όλο και πιο εχθρικές απέναντι στον «Αλλο» και την κουλτού­ ρα του, η τρομοκρατία χρησιμοποιείται ως άλλοθι για τον περιορισμό των ελευθεριών των πολιτών. Θεωρείτε ότι η δημοκρατία μας γέρασε πια; Χρειαζόμαστε, άραγε, έναν καινούργιο Διαφωτισμό; Τι θα τον συ­ γκροτούσε; Δεν είναι π δημοκρατία που έχει γεράσει -εκείνο που έχει όχι μόνο γεράσει αλλά και οαπίοει είναι οι δημοκρατικές παρωδίες με τις οποίες την έχουμε αντικαταστήσει. Ένας νέος Διαφωτισμός; Αυτό θα το μάθουμε μόνο όταν συμβεί, όχι τώρα. Στο Ίντερνετ είστε επίσης πολύ δημοφιλής. Αν είχατε τη δυνατότητα να επισκεφθείτε ελληνικούς ιστότοπους, κυρίως ελληνικά blogs, θα διαπιστώνατε πόσης εκτίμησης χαίρετε εσείς και το έργο σας. Κυρίως όμως πόσες συζητήσεις προκαλεί το Π ερίφ ω τίσ εω ς. Αλήθεια, μέσα απ' αυτόν τον επαναστατικό νεωτερισμό που ονομάζεται Ίντερνετ μπο­ ρούμε να περιμένουμε κάτι; Το Διαδίκτυο είναι ένα εργαλείο το οποίο δεν είναι υπεύθυνο για τον τρόπο με τον οποίο το χρησιμοποιούμε. Στο Διαδίκτυο μπορεί να βρει κανείς το καλύτερο και το χει­ ρότερο. Για την ώρα υπάρχουν πολλές πληροφορίες, αλλά ελάχιστη πραγματική επι­ κοινωνία. Και υπάρχουν και κάποια στοιχεία που θα έπρεπε να μας ανησυχούν: γνω­ ρίζετε ένα παιχνίδι που ονομάζεται «Δεύτερη ζωή»; Ψάξτε το. Αν οι λέξεις μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο, όπως έχετε πει, τότε γιατί μετά από τόσα βιβλία, μετά από τόσο σημαντικά πράγματα που γράφονται, ο κόσμος μας παραμένει, στην καλύτερη περίπτωση, ίδιος; Η λογοτεχνία (χρησιμοποιώ τον όρο με την ελληνική ετυμολογία του,

30

ΔΕΚΕΜ ΒΡΙΟΣ 2006

δηλαδή η τέχνη του λόγου) μήπως τελικά αποδεικνύεται ανεπαρκής; Ποτέ δεν είπα ότι οι λέξεις μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο. Υποστηρίξω το ακριβώς αντίθετο, ότι ο κόσμος αλλάζει συνεχώς την έννοια των λέξεων. Καθώς και το νόημα των ιδεών και την πρακτική χρήση των αξιών. Σκέφτομαι πως είναι καιρός να αρχίσου­ με να αναρωτιόμαστε αν μας αξίζει πραγματικό η ζωή... Ούτως ή άλλως, όμως, δεν πρόκειται ν' αλλάξουμε τη ζωή, αν δεν αλλάξουμε πρώτα ζωή... Εσείς στα μυθιστορήματα σας καταπιάνεστε με μεγάλα «θηρία»: άν­ θρωπος, πολίτης, κοινωνία, εξουσία, μνήμη, θάνατος. Συνομιλείτε με την ιστορία και τη φιλοσοφία για να χτίσετε τον «κόσμο» κάθε βιβλίου σας. Είναι η δική σας απάντηση σε όσους θεωρούν ότι το μυθιστόρη­ μα έχει εξαντλήσει πλέον τα όριά του; Το μυθιστόρημα δεν έχει πεθάνει, έχει εξελιχθεί, έπαψε να είναι ένα είδος και έγινε ένας τόπος, ένας ωκεανός όπου όλοι οι ποταμοί χύνουν τα νερά τους. Ναι, οι ποτα­ μοί της ιστορίας και της φιλοσοφίας, αλλά και οι ποταμοί του δοκιμίου, της ποίησης, του δράματος, ακόμα και της επιστήμης. Έπαψε να είναι ένα είδος που ασφυκτιά από τα αυθαίρετα όρια που του έχουν επιβληθεί και μετεξελίχτηκε σε έναν λογοτεχνικό τόπο. Τα σύνορα στον κόσμο μας τείνουν να καταργηθούν. ισχύει κάτι τ έ ­ τοιο και στη λογοτεχνία; Μπορούμε σήμερα να μιλούμε για εθνικές λο­ γοτεχνίες; Ναι, μπορούμε. Η λεγάμενη κατάργηση των συνόρων δεν θα εξαφανίσει έτσι απλά τις πολιτιστικές διαφορές μεταξύ ομάδων ποίίέχουν συγκροτηθεί εδώ και πολλούς αιώ­ νες. Τι περιμένουν από μας; Να γίνουμε όλοι Βορειοαμερικανοί; Στις 16 Νοεμβρίου κυκλοφόρησε ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο για τα νεανικά σας χρόνια. Να περιμένουμε και την αυτοβιογραφία σας; Δεν πρόκειται για αυτοβιογραφία αλλά, πολύ απλά, για τις αναμνήσεις^ώνΐιαιδικών μου χρόνων και της αρχής της εφηβείας μοϋ. Ας πούμε ένα μικρό i5o ντρεπ ό^ μουν να γράψω την αυτοβιογραφία μου... Είστε το μοναδικό Νόμπελ της πορτογαλικής γλώσσας, πώς θα το σχο­ λιάζατε; Άνοιξαν κάποιες πόρτες για την πορτογαλόφωνη λογοτεχνία εν γένει στο εξω τερικό χάρη σε αυτό το Νόμπελ; θα έρθουν κι άλλα βραβεία. Για τη βραζιλιάνικη λογοτεχνία, καθώς και τις πορτογαλόφωνες λογοτεχνίες της Αφρικής. Ναι, πιστεύω·ότι τό Νόμπελ που Κέρδισα συνέβα­ λε σε κάτι.

|

Ξανακοιτάζοντας τη ζωή σας πάλι από την αρχή, το έργο και τη λο­ γοτεχνική σας διαδρομή, τι λέτε, άξιζε τον κόπο αυτή η περιπέτεια; Κανείς δεν μπορεί να κρίνει ο ίδιος τον εαυτό του... Εσείς οι αναγνώστες θα κρίνετε αν άξιζε τον κόπο αυτή η περιπέτεια. Πάντως, ως άνθρωπος που’έζησε μια ο^όκλη-"· ρη ζωή χωρίς φιλοδοξίες, πιστεύω ότι έζησα καλά κι ότι εργάστηκα καλά. Σας ευχαριστώ πολύ, ι

1

Δ Ε Κ Ε Μ Β Ρ ΙΟ Σ 20 0 6

37

Αθάνατες

Ερινύες Κώστας Μποτόπουλος

^ Γ “ ΤΠ Γαλλία είναι σα ν α μην / υπάρχει π α ρ ά ένα μόνο βιβλίο στο τέλος α υ τή ς τη ς χρο­ νιάς. Έ να μυθισ τόρημα 9 0 0 σελίδων, γραμμένο σ τα γαλλικά απ ό ένα ν εα ­ ρό Αμερικανό π ου ζει στη Βαρκελώ­ νη, π ου έχει πουλήσει μέχρι στιγμής κοντά σ τα 3 0 0 .0 0 0 α ν τίτυ π α και έχει ήδη κερδίσει τ α δύο μεγα λύτερ α λο­ γοτεχνικά βρ αβεία τη ς χώ ρας. Τίτλος το υ Les Bienveillantes (Οι Ευμενίδες, δηλαδή οι καλές θεές, οι αντίζηλες τω ν Ερινυών) και θέμ α το υ τ α κατο ρ ­ θ ώ μ α τα ενός αιμοσ ταγούς ν αζιστή εξισ τορημένα απ ό τον ίδιο. Δ εν το έχω διαβάσει, για να μιλήσω γ ια τη λογοτεχνική α ξ ία το υ -ε ξά λ λ ο υ οι κα­ κές γλώσσες, π ου π ο τέ δεν λείπουν σε μια τόσ ο μεγάλη επ ιτυ χία, λένε ότι και ελάχιστοι απ ό το υ ς γάλλους αγορ ασ τές το υ κα τά φ ερ α ν να το διαβάσουν. Θ α ήθελα όμω ς να σ τ α ­ θώ σε μερικά κρίσιμα σ υμ φ ρ αζόμενα, π ου φ ω τίζο υ ν ίσως το τι και το π ώ ς π ροσ λαμβάνεται η λογοτεχνία σήμερα. Η ν α ζισ τική φ ρίκη, και ιδίως τ α σ τρ α τό π εδ α συγκεντρώ σεω ς, έχουν δώσει π άμπ ολλα βιβλία και μερικά α ρ ισ το υ ρ γ ή μ α τα σ τη ν π αγ κόσ μια λογοτεχνία. Η προσωπική μου γνώ ­ μη είναι ότι μ ε τά το Αν α υ τό ς είναι έν ας άνθρω π ος το υ Πρίμο Λέβι και τη φ ράση τη ς Χάνα Α ρ εντ γ ια το εγγενώ ς ανείπ ω το τη ς συγκεκριμένης ιστορικής εμπ ειρίας, στοιχειώ δης σε­ βασμός σ το θ έμα και σ τα θ ύ μ α τ α θ α έπ ρεπ ε να είχε οδηγήσει σε πλήρη απ οχή το υ ς επ ίδοξους συγγραφ είς όλου του κόσμου. Αν απ οφ άσ ισ αν να βάλουν τελ εία α υ τ ο ί π ου έζησ αν στο π ετσ ί το υ ς και μ ετά π έρασαν απ ό Α μ

Bienveillantes

mf

Jonathan utteii, ίles^enveiiiantes), εκδόσεις"Gaiiimard, 9ΐο σελίδες

33

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

το φ ω τισμένο μυαλό το υ ς το ξεπ έ­ ρασμα τη ς ανθρώ π ινης φύσης, κα­ νείς δεν δικα ιούτα ι -ο ύ τ ε σ το όνομα τη ς α νθρ ω π ότητας, ιδίως ο ύ τε στο όνομά τ η ς - να π α ρ α β εί α υ τή την εντολή. Ό μ ω ς η άτιμη η φρίκη όχι μόνο π ροκα λεί αλλά και π ουλάει. Μ ε π ροκάλυμμα -σ υ χ ν ά απ ό καλή π ρό­ θ εσ η - την κάθαρση μέσω τη ς δ ια φ ύ ­ λαξης τη ς ιστορικής μνήμης, εκα το ­ ν τά δ ες μ υ θ ισ το ρ ή μ α τα , μ αρ τυ ρ ίες και δοκίμια γρ άφ ηκαν και γρ άφ ονται για το «απ όλυτο κακό». (Ας μη μιλή­ σουμε για τον κινηματογράφ ο καλύ­ τερ α . Ηδονοβλεπ τικό και «λαϊκό» μέ­ σο απ ό τη φ ύση το υ , θ α ήταν αδ ύ­ ν α το να το υ α φ α ιρ εθ εί τ ο προνόμιο τη ς βεβήλω σης-εξοικείω σης). Κι όλα, ή σχεδόν όλα, τ α σ χ ετικά βιβλία δια­ βάζοντα ι. Γιατί η γο η τεία το υ α π ό­ λυ του κακού είναι τερ ά σ τια , α σ φ α ­ λώς μεγαλύτερη απ ό το υ α ντίσ τοι­ χου καλού, αν θ α μπ ορούσε π ο τέ να ενσ αρ κω θεί με τον ίδιο τρόπ ο. Π ρ ώ ­ τ ο ζή τη μ α λοιπόν, μήπ ως η πιο τίμ ια αναγνω σ τική στάση θ α ήταν η άρνη­ ση να ασχοληθούμε με νέες π αρα λ­ λαγές ε π ί το υ ναζισμού, είτε απ ό την π λευρά τω ν «καλών» είτε απ ό την π λευρά τω ν «κακών»; Μ ή π ω ς έτσι δίναμε την ευκαιρ ία στον εα υ τό μας να αναρρώσει απ ό τον κατακλυσμό τω ν εικόνων και να προσεγγίσει αλ­ λιώς, αν θέλει, ένα ζ ή τη μ α π ου σ α­ φ ώ ς εκφ εύγει απ ό τ α χω ρ ά φ ια της λογοτεχνίας και ανήκει σ το χώ ρο τη ς φ ιλοσ οφ ίας -κ α ι μάλισ τα τη ς π ρο­ σω πικής φ ιλοσ οφ ίας το υ καθενός; Δ εύ τερ ο ζήτημα : είναι ακόμη δυνα­ τές νέες «φωνές», νέες π αραλλαγές π άνω σ' ένα τέτο ιο θέμα; Υ π οτίθεται π ω ς τ ο μεγάλο εύρημα το υ βιβλίου

το υ Λ ίττε λ ήταν ότι η διήγηση ερχό­ τ α ν απ ό μέσα, απ ό τον ίδιο το δήμιο και μόιλιστα με απ όσταση χρόνου απ ό τ α γεγονότα, έτσι ώ σ τε να μην υπ ά ρχει ίχνος συνα ισ θηματισ μού, τύ ψ εω ν ή γενικότερα ηθικής στάσης. Είναι α υ τή π ράγ ματι μια νέα π ρο­ σέγγιση ή π ιο μοντέρνα απ ό τη σιω­ πή; (Ακόμα και στη Λ ίσ τα του Σίντλερ, το απ όλυτο εκλαϊκευτικό, δη­ λαδή αντι-φ ιλοσοφικό, έργο, ο κακός Ν α ζ ί σ κ εφ τό τα ν σαν κακός και δεν ντρ επ ότα ν για την κακία του ). Το ίδιο ερώ τημα π ιθανώ ς να είχε θέσει στον εα υ τό το υ και ο Γουίλιαμ Σ τά ιρον, ο αμερικανός συγγ ραφ έα ς που κ α τά σύμπτωση π έθα νε τις μέρες τη ς βρ άβευσ ης τω ν Ευμενιδώ ν. Ό τ α ν βγήκε η Επιλογή (και όχι Εκλο­ γή) της Σ όφ ης (και όχι Σοφ ίας), α υ τό

τ ο μεγάλο σε π άχος και π άθος βιβλί­ ο για τ α σ τρ ατόπ εδ α συγκέντρω σης και την ψ υχή τω ν θ υ μάτω ν τους, ο Στά ιρ ον κατηγορήθηκε για το ότι κα­ ταπ ιά σ τηκε με α υ τό το θέμ α χωρίς να είναι Εβραίος. Η απ άντησ ή του ήτα ν ότι ασχολήθηκε ακριβώ ς επ ει­ δή δεν ήταν Εβραίος, το δε έργο του διασώθηκε χάρις στην υβριδική μορ­ φή του , μισό χρονικό φρίκης, μισό ιστορία αγάπης, π ροσ π άθεια βου­ τ ιά ς στο κενό με συναίσθηση τη ς μα­ τ α ιό τ η τ α ς το υ εγχειρήματος. Φ ο­ βούμαι π ω ς οι Ευμενίδες, π αρα π α ίρ ­ νουν σ τα σοβαρά τον εα υ τό τους. Κι έτσι, όσο «καλογραμμένες» και να εί­ ναι, π ροσφέρουν στη φρίκη τη μόνη τρ οφ ή π ου χρ ειά ζετα ι για να μην την ξεπ εράσ ουμε π οτέ: την π εριέρ­ γεια. ■

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΧΑΡΑΛΑΜ Π ΟΣ Μ ΠΑΛΤΑΣ Φ άόλογος -Συγγραφέας

ΓΝΩΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΑΛΗΝΩΝ Σχ. 8°, σελ. 317, με σύντομα βιογραφικά σημειώματα των ανθολογημένων συγγραφέων και αλφαβητικό ευρετήριο εννοιών. Μια επιλογή 650 γνωμικών και 200 παροιμιών των αρχαίων Ελλή­ νων ανθολογημένων με κριτήριο τη συντομία και την κομψότητα της έκφρασης και γνώμονα τη λειτουργικότητα τους και τη δυνα­ τότητα της άμεσης μετάδοσης του μηνύματος τους, έτσι ώστε το γνωμικό όχι μόνο να εντυπωσιάζει, αλλά και να μπορεί να διατη­ ρηθεί στη μνήμη και ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί στην κατάλληλη στιγμή. Ο ξεχασμένος καίριος λόγος των αρχαίων πατέρων έρχεται από παλιά, κι ωστόσο είναι πάντα φρέσκος, δροσερός, γαλήνιος, έτοιμος να ζεστάνει την καρδιά, να φρεσκάρει το νου και να ηρεμήσει τις αφηνιασμένες αισθήσεις του σημερινού ανθρώπου.

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑ Α π ό το 1960

Π ρ ο σ φ ο ρ ά σ τ ο ν Π ο λ ιτ ισ μ ό κ α ι σ τ η ν Π α ι δ ε ί α Ιπποκράτους 8 Αθήνα Τηλ.: 210.36.27.318 www.papadimasbooks.gr · papadimas@atp.gr

βιβλιοπωλείον της ΕΣΤΙΑΣ ΕΛΕΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ

Το τιαρόν και το μέλλον της ελληνικής πεζογραφίας w w w .h e s tia .g r · in f o @ h e s t ia . g r

βιβλιοηωλείον της ΕΣΤΙΑΣ ΑΝΤΖΕΛΑ ΔΗΜΗΤΡΑΚΑΚΗ

Το παρόν και το μέλλον της ελληνικής πεζογραφίας w w w . h e s t ia . g r · in f o @ h e s t ia . g r

Σικέ παιχνίδια

λογοτεχνικού κατεστημένου * —·ν κόσμος τη ς γασ τρο νο/ / 1 1 μ ίας κι εκείν ο ς τω ν W γ ρ α μ μ ά τω ν είν α ι σ υ ­ γκρίσιμοι. Και σ το υς δυο έχουν δημ ιο υ ρ γ η θ εί σ υ σ τ ή μ α τ α τ α ο π ο ία ω φ ελούν όλους πλην το υ κ α τα ν α ­ λω τή». Τάδε έφ η ένας ιστορικός τη ς γ α σ τρ ο ν ο μ ία ς και σ χ ο λ ια σ τή ς, ο Ερίκ Ρου, μ ε τ ά τ ις α π ο κα λ ύ ψ εις π ου έ ρ ιξα ν τον π ροηγούμενο μήνα φ ω ς σ τ α π αρα σ κή νια το υ λογοτεχνικού κ α τεσ τη μ έν ο υ τη ς Γαλλίας. Μ έλη κριτικώ ν επ ιτρ οπ ώ ν π ου δωροδο­ κ ο ύ ν τα ι, κλίκες, α υ το π ρ ο β ο λ ή -ώ σ τ ε και στη Γαλλία ακό μα, όπου γ ρ ά μ μ α τα και τέ χ ν ε ς α ν α ζ η τ ο ύ ν άσ υλο απ ό τη ν π εζή εμ π ορευ μα τοπ οίησ η τ η ς σ ύγχρ ονης επ οχής, ισχύουν οι ίδιοι κανόνες ενός σ τη μ έ­ νου π αιχνιδιού; Και γ ια τ ί η Γαλλία ειδικά θ α έπ ρεπ ε να α π ο τε λ ε ί ε ξ α ί­ ρεση; Ο Μ π α λ ζ ά κ είχε π εριγ ρά φ ει γ λ α ­ φ υ ρ ό τ α τ α , δύο αιώ ­ νες πριν, τη ν π ορεία α π ο μ υ θ ο π ο ίη σ η ς σ το λαμπ ερ ό κόσμο τω ν π αρισινώ ν σαλονιών και π ω ς, τ ό ­ τ ε όπ ω ς και τώ ρ α , οι τρ ά π ο υλ ες π ά ν τα σ τη μ έν ες ή τα ν . Η ίδια η λ ο γ ο τε χ ν ία όμω ς ξέρ ει π ά ν τ α να αν α κα λ ύ π τει τ α δικά τη ς μ ο νοπ άτια, και τ ι σ η μ α σ ία έχ ου ν μακροπ ρόθεσ μα άρ α γ ε οι π ρ ο κ α τει­ λημμένες κρ ιτικές ή τα χ ρ υ σ ο π ο ίκ ιλ τα β ρ α β ε ία , ό τ α ν τ α

42

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

κείμενα ξεκινήσουν το τα ξίδ ι το υ ς, χω ρίς μ ετάλλ ια, κι ό τ α ν γυ μνά με το ν ανα γνώ σ τη σ υ να ντώ ντα ι; « Μ εγ α λ ειω δ ώ ς ά χ ρ η σ τη η λ ο γ ο τ εχ ν ία » ...«Η τέχνη είναι άχρη σ τη, το υ λά χ ι­ σ τον ό τα ν τη ν συγκρίνει κανείς με τ ο έργο ενός υδραυλικού, ενός γ ια ­ τρ ο ύ ή ενός μηχανικού. Είναι όμω ς ά ρ α γε το άχρ η σ το α π α ρ α ιτ ή τ ω ς και κακό; Η έλλειψη π ρ α κ τική ς χρη­ σ ιμ ό τη τα ς σημαίνει άρ α γε ό τι βι­ β λία, π ίν α κ ες ζ ω γ ρ α φ ικ ή ς και κ ο υ α ρ τ έ τ α εγχόρδω ν δεν α π ο τ ε ­ λούν π α ρ ά χάσιμο χρόνου; Π ολλοί τ ο π ισ τεύο υν. Εγώ θ α έλεγα ότι εί­ ναι ακρ ιβώ ς α υ τ ή η π λευ ρά τη ς τ έ ­ χνης π ου την κ α θ ισ τά π ολύ τιμη, και ότι είναι ακρ ιβώ ς η ικ α ν ό τη τα να κάνουμε τέχνη π ου μας ξεχω ρίζει α π ό όλα τ α άλλα π λ ά σ μ α τα π ου ζου ν σ' α υ τό ν τον π λανήτη, είναι ου σ ια σ τικά εκείνο π ου μας ορίζει ω ς α νθρ ώ π ινα όντα». Α υ τ ά είπ ε, με­ τ α ξ ύ άλλω ν, ο αμερ ικανός συγγρα­ φ έα ς Π ολ Ό σ τ ε ρ κ α τ ά τη ν ευ χα ρ ι­ σ τή ρια ομιλία το υ ό τα ν π αρέλαβε τ ο β ρ α β είο τ ο υ Π ρ ίγ κ ιπ α τη ς Α σ το ύ ρ ια ς τ ο φ θ ιν ό π ω ρ ο . Είναι ακρ ιβώ ς α υ τ ή η ανά γκη, να π λά θ ο υ ­ με, συνεχώ ς, ανά το υ ς αιώ νες, κάτι τόσ ο άυλο, τόσ ο άχρη στο, τόσ ο μά­ τ α ιο όσο τ α π α ρ α μ ύ θ ια , όσο η λογο­ τεχ ν ία , όσο η π οίηση, π ου απ οδεικνύει π όσο π άνω και π έρ α απ ό επ ι­ τρ ο π ές και βραβεύσ εις ήταν, και π αρα μένει, η δύναμη τη ς μεγάλης α υ τ ή ς π ε ρ ιπ έ τ ε ια ς π ου είναι η γλώ σσα, και τ ο ξετύ λ ιγ μ ά της, κόκ­ κινο χ α λ ί σε μιαν αένα η τ ε λ ετή ... ■

Χάσματα και

παραιτήσεις... ο μυθισ τόρ ημα Lignes de faille (Ο ι γ ρ α μ μ ές το υ χ ά σ μ α το ς , Actes Sud) τη ς Nancy Huston απ έσπ ασ ε το Βραβείο Femina 2 0 0 6 με οκτώ σ τις δώ δεκα ψ ήφ ου ς στον τ έ τ α ρ τ ο γύρο τη ς ψ ηφ οφ ο ρίας. Η α γγλό φ ω νη καν αδή σ υ γ γ ρ α φ έα ς, π ου ζει πόινω απ ό 2 0 χρόνια με το σύντρ οφ ο και τ ις δυο τη ς κόρες σ το Π α ρ ίσ ι, ανήκει σ τ ο υ ς ελ ά χ ισ το υ ς συγγραφ είς π ου γ ρ άφ ου ν και σε ά λ ­ λη γλώ σσα απ ό τη μητρική τους, α φ ο ύ γρ άφ ει τ α έρ γα τη ς σ τ α αγγλι­ κά και σ τ α γαλλικά (το Lignes de faille γ ρ ά φ τη κε π ρ ώ τα σ τ α αγγλικά και μ ετα φ ρ ά σ τη κε σ τ α γαλλικά α π ό την

Τ

ίδια τη σ υ γγ ραφ έα ). Σ το ενδ έκατο α υ τ ό μυθισ τόρ ημά τη ς η σ υ γγ ραφ έ­ ας α ν α τρέχ ει στη ν ιστορ ία τω ν τ ε ­ λ ευ τα ίω ν χρόνω ν μες α π ό τ ο βλέμμα τεσσ άρω ν εξάχρονω ν π αιδιώ ν, π ου ανήκουν σε τέσσ ερ ις διαδοχικές γε­ νιές τη ς ίδιας οικογένειας. Η ιστορία το υ δεύτερου μισού το υ ει­ κοστού αιώ να π εριγρά φ ετα ι με π ρω ­ το τυ π ία και ευ αισθησ ία μέσα απ ό την π ορεία τη ς οικογένειας αυ τής, π ου έχει ρ ίζες π ολύπλοκες και θολές. Η Huston επ ανέρ χεται σ τα εγκλήμα­ τ α τω ν ν α ζ ί και τις συνέπ ειές του ς μέχρι και 60 χρόνια μ ετά, απ ό τις Η Π Α στη Γερμανία, π ερνώ ντας απ ό

Π α ρ ίσι

Γ ιώ ργος Α ρ χιμανδρίτης (ανταπόκριση)

Ο Π έτρ ον T a ro o n o u A o s αφ π γείτα ι τη ν ισ τορ ία Tns u io 0 £ o ia s π ου γν ω ρ ίζε ι κ α λύ τερ α . Τη δ ικ ή το υ υ ιο θ εσ ία . Μ ια υ π ό θ εσ η ξε κ α ρ δ ισ τικ ή ό σ ο και σ υ γ κ ιν η τική , α ν και ouv0 0co s για tous

A a0 o s Xo y o u s . Κ α θ α ρ ό α ιμε$ κω μικέδ σ κη νέε εκτρ έπ ο ντα ι α να π ά ντεχ α n p o s μια δ ρ α ­

μ α τικ ή κ α τεύ θ υ ν σ η , ενώ σ υ μ β ά ν τα π ου π ρ ο ο ρ ίζο ν τα ι να α γ γ ίξ ο υ ν

tis π ιο

ευα ίσ θητεΒ χ ο ρ -

b is το υ α ν α γ ν ώ σ τη γ α ρ γ α λ ο ύ ν α π ρ ο σ ­ δ ό κ η τα

tis

πατούσε$ το υ . Onoos και σ το

Λ ο ύ κ ι Λ ο υ κ , οι ράγε$ και το τρ έ ν ο π ρ ο χ ω ­ ρ ο ύ ν τα υ τό χ ρ ο ν α . Κ α νένα ε δ ε γ ν ω ρ ίζει το ν π ρ ο ο ρ ισ μ ό .

ΖΗΤΗΣΤΕ ΤΟ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΑ

δ ι α β ά ζ ω

[

Β Ι Β Λ Ι Α

]

Σ Τ Ο Ν

Κ Ο Σ Μ Ο

τον Καναδά και τ ο Ισραήλ. Μ α ς καλεΓ σε ένα ταξίδι μέσα σ το χρόνο, ακο­ λου θώ ντα ς τη «γραμμή το υ χά σ μα­ τος» π ου χώ ρισε την οικογένεια π ολ­ λές γενιές πριν. Από π α ιδ ί σε παιδί, η σ υγγ ραφ έα ς α ν α ζ η τά τη σφραγίδα τη ς Μ ο ίρ ας π ου οδηγεί στην α λήθεια, στο π ρώ το ράγισμα. Το τα ξίδ ι αρχί­ ζει ανά λ α φ ρ α και χα ρο ύμ ενα με ένα εξάχ ρονο αγοράκι σ τη ν σύγχρονη Αμερική, για ν α κατα λήξει με συγκρα­ τημένη συγκίνηση στη Γερμανία, μέ­ σα απ ό τ ο π αιδικό βλέμμα π ου δια­ γρ άφ ει τις πληγές και τ ις ελπ ίδες ενός ολόκληρου κόσμου. Δ υ σ τυχώ ς, την ανακοίνω ση το υ φ ε ­ τιν ο ύ βρ α β είο υ Fem ina σκία σ ε η α ντιπ α ρά θεσ η π ου ξέσ π ασ ε σ το υς κόλπ ους τη ς επ ιτρ οπ ής, η οπ οία εί­

χε ω ς α π οτέλεσ μ α την εξαίρεσ η ενός μέλους τη ς, τη ς M adeleine Chapsal. Η γνω σ τή σ υ γγραφ έα ς κατηγορήθηκε για «δυσφήμηση» τη ς επ ιτρ οπ ής μέ­ σα απ ό τ ο βιβλίο τη ς Journal d ' bier et d ' aujourd'bui (Ημερολόγιο του χ τε ς και του σήμερα, FayardJ, όπ ου φ έρ ε­ τα ι να επικρίνει το ν τ ρ όπ ο λειτουργί­ α ς τω ν λογοτεχνικώ ν βραβείω ν. Σ τη σ υ ν έχ εια ένα άλλο μέλος τη ς, η Regine Desforges, π α ρ α ιτή θ η κε σε ένδ ειξη σ υ μ π α ρ ά σ τα σ η ς, δηλώ νο­ ντα ς π ω ς δεν θ εω ρ εί ότι το βιβλίο τη ς Chapsal θίγει τη ν επ ιτρ οπ ή, αλλά ότι αν κάπ οια απ ό τ α μέλη τη ς αισθάνθηκαν ότι τ α σχόλια τη ς συγγρ α φ έω ς το υ ς αφ ορ ούν, τ ό τ ε π ρέ­ π ει να α να ρ ω τη θ εί κανείς για τ ις με­ θόδους το υ ς. ■

Παλάτια

χωρίς αινίγματα Μ όσχα

Δ ημήτρης Β. Τρ ιαν ταφ υλ λίθης (ανταπόκριση)

4 4

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

• Ο σ υ γ γ ρ α φ έα ς Α ν τρ έι Μ π ίτ ο φ κέρδισε τ ο βραβείο «I. Α. Μ π ούνιν» για τ ο 2 0 0 6 με τη συλλογή έργων το υ υπ ό τον τ ίτλ ο Π α λ ά τι δίχω ς β α σ ιλ ιά , π ου ή τ α ν αφ ιερ ω μ ένη στην πόλη τη ς Αγίας Π ετρ ο ύ π ο ­ λης. Η επίσημη τελ ετή απ ονομής τω ν βραβείω ν έγινε σ το Π α ν επ ι­ στήμιο Α νθρω π ισ τικώ ν Σπ ουδώ ν στη Μ ό σχα. Υπ οψήφιοι γ ια τ ο ίδιο βραβείο ή τα ν ο σ υ γγ ραφ έα ς Αλεξά ν τερ Κ αμπ ακόφ , με τ ο έργο το υ Μ ο σχοβ ίτικα π αρ α μ ύ θια , ο Α λεξάντρ ερ Ιλίτσ εφσ κι με Το μπουκάλι του Κλέιν, ο Μ ιχα ή λ Σίσκιν με το Η φ ω ν ή του Βενέριν και η Μ ά γ ια Κ ου τσ έρκ σ αγ ια με τ ο Σύγχρονο π ατερικό. Ανά γνω σμ α γ ια κ ατα θλιπ τικούς. Ο νικητής μ α ζ ί με το βρα­ βείο έλαβ ε και 2 0 .0 0 0 ευρώ , ενώ οι συνυποψήφιοι" το υ α π ό 1.000.

• Το βραβείο «Ζουκόφσκι» απονέμετα ι σε ρώσους μεταφ ρ ασ τές ξένης λογοτεχνίας. Το βραβείο θεσμοθετή­ θηκε το 1998 και απ ονέμεται κάθε δυο χρόνια. Φ έτο ς το π ρώ το βρα­ βείο απ ονεμήθηκε στη μ ετα φ ρ ά ­ στρια το υ έργου του Γκύντερ Γκρας, Σοφ ία Φρίντλιατς, η οπ οία μ α ζί με τ ο βραβείο έλαβε και 3.000 ευρώ.

• Προτού ακόμη κυκλοφορήσει το νέο μυθισ τόρημα το υ Βίκτορα Πελεβίν Α υτοκρατορία: V σ τ α βιβλιοπωλεία, προκάλεσε μεγάλο σκάνδαλο στον εκδοτικό κόσμο τη ς Ρωσίας. Κάθε ενδιαφ ερόμενος αναγνώ σ της μπο­ ρ εί να το διαβάσει σ το Διαδίκτυο. Εκπρόσωποι το υ εκδοτικού οίκου Έξσμο δήλωσαν π ω ς κάπ ου στη διαδρομή μ ετα ξύ τη ς τελικής διόρ­ θωσης και το υ τυ π ογρα φ είου , το χειρόγραφ ο «διέρρευσε» και έκανε

Β Ι Β Λ Ι Α

την εμφ άνισή το υ σ τις σελίδες του Δ ιαδικτύου. Π α ρ ά τ ο γεγονός ότι η α σ τυ ν ο μ ία τη ς Μ ό σ χ α ς δ ιεξά γει έρευνες για το π ερισ τατικό, εν το ύ ­ το ις π ολλοί είναι εκείνοι π ου ισχυ­ ρίζοντα ι ότι ε ίτε ο εκδοτικός οίκος είτε ο ίδιος ο Π ελεβίν «διέρρευσαν» το κείμενο γ ια να π ροκαλέσουν την κοινή γνώμη.

• Μ εγάλη ήτα ν η εκδοτική επ ιτυ χ ία το υ νέου βιβλίου το υ Μ π ορ ίς Ακούνιν Φ. Μ ., όπου «π αίζει» με τη ν ιδέα τω ν χαμένω ν χειρογράφ ω ν το υ Φ. Μ . Ντοσ τογιέφ σ κι. Ο Ακούνιν π ρο­ κ ήρ υ ξε διαγω νισμό ανα γ ν ω σ τώ ν θ έτο ν τα ς δ ιά φ ο ρα ερ ω τή μ α τα σχε­ τικ ά με την πλοκή το υ έργου. Ω ς βραβείο για τ ο ν αναγνώ σ τη π ου θ α λύσει όλα τ α αιν ίγ μ α τα θ α δώσει ένα χρυσό δαχτυλίδι με δ ια μ ά ν τια 4 καρατιώ ν. Ή δ η στη Μ ό σ χ α εκ α το ­

■ ■

ντάδ ες ανα γνώ σ τες π ροσ π αθούν ν α φ τιά ξο υ ν χά ρ τες και να βρουν τ α σ ημεία π ου ανα φ έροντα ι σ το βι­ βλίο π ροκειμένου να λύσουν τ α α ι­ ν ίγ μ α τ α τ ο υ εκκεντρ ικ ο ύ α υ τ ο ύ συγγ ραφ έα , ο οπ οίος δήλωσε ότι, στη ν π ερίπ τω ση π ου δεν β ρ εθεί αναγνώ σ της με τ ις λύσεις τω ν α ι­ νιγμάτω ν, τ ό τ ε θ α δωρίσει το δα­ χτυλίδι σε ιδρ ύ ματα για π αιδ ιά με χρόνιες π αθήσεις.

• Ο Μ α ξιμ ιλιά ν Βολόσιν ή τα ν π οιη­ τή ς μα και συνά μα μια πολυσχιδής π ροσ ω π ικότητα . Μ ε τ α ξ ύ τω ν άλ­ λων ή τα ν ζω γρ ά φ ο ς με εξα ιρ ετικ ά δ είγ μ α τα δουλειάς. Πολλές α κο υ αρέλες το υ π ερί ήλθαν στη ν κατοχή τ ο υ γ ν ω σ το ύ χ ο ρ ευ τή Μ π ο ρ ίς Μ π αρ ίσ νικοφ , ο οπ οίος π ρ ό σ φ α τα τ ις δώρισε σ το Μ ο υ σ είο Πούσκιν, όπ ου και εκ τίθεν τα ι. ■

Ο Τζέιμ$ Ντιν ήταν η απόλυτη ενσάρκω ση Tns aevans

π άληε.Ή ταν η αθω ότητα που πάλευε με την εικόνα του.

Opcos, από κάθε άποψη, η πάλη του αντικατόπ τριζε μια γενιά επαναστατών xcopis αιτία.

[ δ ι α β α ζ ω

Σ Τ Ο Ν

Κ Ο Σ Μ Ο

]

[

δ ι α β α ζ ω

Β Ι Β Λ Ι Α

] Σ Τ Ο Ν

Κ Ο Σ Μ Ο

Από την Κίνα

στο Τορόντο ΚΑΝ ΑΔΑΣ

Ιουστίνη ΦραγκούληΑργύρη (ανταπόκριση)

46

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

εκέμβρης εδώ σ το Μ ό ντρεα λ. Ο μ εγ α λ ύ τερ ο ς μήνα ς το υ χρόνου σε πω λήσεις βιβλίων ενόψ ει τη ς λαμπ ρής γιορτής τω ν Χ ρ ισ του γέννω ν. Τ α β ιβλ ιοπ ω λ εία α π ' όικρη σ' άκρη στη ν πόλη έχουν φορέσει τ α γ ιορτιν ά το υ ς, π ροβά λ­ λ οντας το υ ς νέους τίτλ ο υ ς αλλά και το υ ς κλασικούς συγγ ραφ είς τη ς α γ ­ γλικής και γαλλικής π οίησης και π ε­ ζογ ρ αφ ία ς, καθώ ς η χρισ τουγεννιά­ τικη αγορ ά π ροσ φ έρετα ι γ ια δωροεπ ιτα γ ές βιβλίω ν. Κυριαρχεί η σ ο βα­ ρή λογοτεχνία , α να δεικνύ εται η ν έα καναδική π αραγω γή, ενώ τ α γ υ α λι­ στερ ά βιβλία με τ ις φ ω το γ ρ α φ ίες και τις μαγειρικές βρίσκονται σχεδόν απ ομονω μένα σε μια νησίδα σ το κέ­ ντρ ο τω ν βιβλιοπωλείων. Σχεδόν όλα τ α βιβλιοπ ω λεία είναι δια κοσμημένα σ το ίδιο μοτίβο, λες και οι μεγάλες αλυσ ίδες (μόνο τ έ ­ το ιες υ φ ίσ τα ν τα ι εδώ στη ν Αμερική τω ν καρ τέλ και το υ ολιγοπω λίου) αγω νιούν να π ροβάλουν τη λ ογ οτε­ χνική γρ αφ ή τη ς καναδικής κουλτού­ ρας εν μέσω τω ν ευ π ώ λητω ν τη ς κατα ν α λ ω τική ς λογοτεχνίας. Λ ες και π ρ οσ π α θο ύν ν α διασώ σ ουν το υ ς καναδούς συγγ ραφ είς απ ό τη λ α ίλα­ π α τη ς αμερικάνικης υ π ερ π αρ αγω ­ γής. Και π ά ν τω ς το γαλλικό μεγαλοβιβλιοπ ω λείο Renault Bray επ ιμένει γαλλικά σ τ α δ ιά φ ο ρα ση μεία τη ς πόλης, απ ο ρ ρ ίπ το ν τα ς τη ν ευκολία τω ν αμερικάνικω ν best sellers. Είναι συγκινητική α υ τή η π ροσ π ά­ θ ε ια τω ν α π ρό σ ω π ω ν β ιβλιοπ ω ­ λείω ν αν κανείς την το π ο θ ετή σ ει στη σω στή τη ς δ ιά στασ η. Και πιο συγκινητική είναι η π αρο υ σ ία τω ν ελληνικών βιβλίω ν σε δύο α π ό τ α κε­

Δ

ν τρ ικό τερ α βιβλιοπ ω λεία τη ς αλυσ ί­ δας Chapters-lndigo σ το Μ ό ντρ εα λ και τ ο Τορόντο. Εκεί η Σ ο φ ίκα Ελευθερουδάκη έχει κ α τα φ έρ ει να διεισδύσει κ α τ α θ έτ ο ν τ α ς σε τ α κ τ ά χρονι­ κά δ ια σ τή μ α τα τη δική μας ελληνική λογοτεχνική π αραγω γή. Τ α δύο ελληνικά τ μ ή μ α τ α τω ν βι­ βλιοπω λείω ν Chapters-lndigo σ το κέ­ ντρ ο το υ Τορόντο και σ το Pointe Claire το υ Μ ό ν τρ εα λ δ ια θέτο υν απ ό τη νέα π αρα γω γή στη ν ελληνική π ε­ ζ ο γρ α φ ία και ποίηση μέχρι τ α μεγά­ λα ελληνικά λεξικ ά και τ α εντυ π ω ­ σ ιακά γυ α λισ τερ ά βιβλία τω ν φ ω τ ο ­ γρ αφ ιώ ν τη ς π ατρ ίδ α ς. Μ ια σειρά απ ό σύγχρονα ελληνικά π α ρ α μ ύ θ ια και μια π λούσια και π ολυ διάσ τατη αναπ α ρα γω γή τω ν αρ χα ίω ν μύθω ν σ υ νθέτου ν τ ο σκηνικό τη ς δ υ να τό ­ τ η τ α ς για α να βάπ τισ η στην ελληνι­ κό τη τά μας. Π ά ντω ς το βιβλίο π ου σαρώ νει τις εντυ π ώ σ εις α υ τ ά τ α Χ ρισ τούγεννα είναι η συλλογή δ ιηγημ άτω ν το υ π ρ ω το εμ φ α ν ιζ ό μ ε ν ο υ σ υ γ γ ρ α φ έα Βίνσεντ Λ α μ (Vincent Lam). Το εν τ υ ­ π ω σ ιακό σ το ιχ είο είναι π ω ς οι β ε τ ε ­ ράνοι το υ λογοτεχνικο ύ κόσμου εδώ σ το ν Καναδά δέχθηκα ν να σπ άσ ουν το ν α σ φ υ κτικό κλοιό τη ς π αρεού λας το υ ς και να απ ονείμουν το β ρ α ­ βείο C ille r Prize (τ ο μ εγ α λ ύ τερ ο βραβείο αγγλό φ ω νης λογοτεχνία ς) στο ν π ρ α γ μ α τικ ά εμπ νευσμένο λο­ γοτέχνη Λ α μ π ου έλκει κατα γω γή απ ό τη ν Κίνα και α σ χολείται με την ιατρική. Γενικά τ α ιερά τ έ ρ α τ α τη ς καναδικής π εζο γ ρ α φ ία ς υπ ο χώ ρ η­ σαν μπ ροσ τά σ το νέο τ α λέντο , σ υ­ νειδη το π ο ιώ ντα ς π ω ς η δική το υ ς επ οχή έχει π αρέλθει. Το βιβλίο του

Β Ι Β Λ Ι Α

Bloodletting and Miraculous Cures (Αι­ μ α το χ υ σ ία και θ α υ μ α σ τέ ς θ ε ρ α ­ π είες) α π ό τ ις εκδόσεις Doubleday Canada β ρ αβεύ τηκε με 4 0 .0 0 0 δολά­ ρια, απ οσ π ώ ν τα ς τ ις κα λ ύτερ ες κρι­ τικές. Τέλος, με π ρω το βου λία και χορηγία το υ γενικού π ροξενείου τη ς Ελλάδος σ το Τορόντο και σε σ υ νεργασία με τ ο Δ ιεθνές Φ εσ τιβ ά λ Συ γ γ ρ αφ έω ν το υ Τορόντο (IFO A), ο γνω σ τός συγ­ γρ α φ έα ς Ευγένιος Τ ρ ιβ ιζά ς σ υμμε­ τείχ ε σ το δ ιεθνούς φ ήμης φ εσ τιβ ά λ , το οπ οίο έλαβ ε χώ ρα σ το Harbourfront Centre, απ ό τ ις 1 8 -2 8 Ο κ τ ω ­ βρίου 20 0 6 . Σ τ ο π λαίσ ιο το υ Young IFOA, ο Ευ­ γένιος Τ ρ ιβ ιζά ς π α ρο υ σ ίασ ε το βι­ βλίο το υ Η τε λ ε υ τα ία μ α ύ ρ η γ ά τα , όπ ου το ν π αρ α κο λ ο ύ θ η σ α ν π ολλοί

U

[ δ ι α β ά ζ ω

Σ Τ Ο Ν

Κ Ο Σ Μ Ο

]

μ α θ η τ έ ς ελληνικώ ν και καναδικώ ν σχολείω ν. Τ α υ τό χ ρ ο να λ ειτο υ ρ γ ο ύ ­ σε έκθ εσ η β ιβ λίο υ σ τη ν ο π ο ία υ π ή ρχ αν γ νω σ τά β ιβλία το υ σ υ γ­ γ ρ α φ έ α μ ε τα φ ρ α σ μ έν α σ τη ν α γγλι­ κή γλώ σ σα. Σ τ η σ υ νέχ εια ο δ η μοφ ι­ λής σ υ γ γ ρ α φ έα ς π αιδ ικώ ν βιβλίω ν μοίρασε α υ τ ό γ ρ α φ α και υ π έγ ρ α ψ ε βιβλία γ ια τ α π α ιδ ιά π ου β ρ έθηκαν εκεί. Θ α π ρέπ ει να σ η μειω θεί ό τι σ το φ ε ­ σ τιβ ά λ σ υ μ μετείχ αν 49 σ υγγραφ είς και π ο ιη τές α π ό όλον το ν κόσμο, κά­ ποιοι μ άλισ τα με μεγάλες εκδοτικές επ ιτυ χ ίες σ το ενερ γητικό το υ ς, κα ­ θώ ς το Δ ιεθνές Φ εσ τιβ ά λ Σ υ γγρ α ­ φ έω ν το υ Τορόντο είναι το μεγα λύ­ τερ ο σ τον Καναδά και συγκεντρώ νει μεγά λα ο ν ό μ α τα τη ς π αγκόσ μιας λο­ γοτεχνικής σκηνής. ■

Ο poXis 4 6 ε τώ ν σ κ ο τσ έζ ο ε Ία ν Ρ ά νκιν α π ο τελεί μ ια α σ υ γ κ ρ ά τη τη δ ύ ν α μ η m s α σ τυ ­

ν ο μ ί α λ ο γ ο τ ε χ ν ία . Π ο λ υ β ρ α β ευ μ έν θ 5 και

kotoxos

το υ ρ εκ ό ρ Γκίνε$ o s ο σ υγγρ α φ έα 5

μ ε τα π ερ ισ σ ότερ α βιβ λία τα υ τό χ ρ ο ν α σ τη λίσ τα τω ν ε υ π ώ λη τω ν, ο Ρ ά νκιν έχει δ η μ ιο υ ρ ­ γή σ ει το ν πιο εν δ ια φ έρ ο ν τα σ ύ γ χ ρ ο ν ο α ν τιή ρ ω α , το ν κ υ ν ικ ό επ ιθ εω ρ η τή Ρ έμπ ουε. Σ το τελ ευ τα ίο το υ μ υ θ ισ τό ρ η μ α Σκ ελ ετο ί στο κελάρι ο ε π ι θ ε ω ρ η α Ρ έμπ ου$ καλείται να ε ξι­ Ίαν Ράνκιν Σ κελετοί σ το κ ε λ ά ρ ι

χνιάσ ει ένα ρ α τσ ισ τικό έ γ κ λ η μ α , α ντισ τεκ ό μ ενο 5 σε μια κ ο ινω νία π ου μ ο ιά ζει να έχει χάσ ει τη ν α νθ ρ ω π ιά m s.

αστυνομικό μυθιστόρημα

ΜεταιχΜίο ([) βιβλία aixphs

Ζ Η Τ Η Σ Τ Ε Τ Ο Σ Ε Ο Λ Α Τ Α Β ΙΒ Λ ΙΟ Π Ω Λ Ε ΙΑ

w w w . m e t a i x m i o . g r

[

] Σ Τ Ο Ν

δ ι α β α ζ ω

Β Ι Β Λ Ι Α

Κ Ο Σ Μ Ο

Prada, ποίηση

Το Βιβλίο The Norton Anthology of English Literature

κ\ ανθολογίες... Μ π ε ρ μ ιν γ κ χ α μ

Christopher Lees [ανταπόκριση]

43

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

• Το βιβλίο για τ ο οποίο όλοι μιλάνε α υ τ έ ς τ ις μέρες ον ο μ ά ζετα ι The Devil Wears Prada τη ς συγγραφ έω ς Lauren Weisberger (τιμή 4,7 9 λίρες μέσα απ ό την ιστοσελίδα w w w . waterstones.com), τ ο οποίο μάλισ τα μόλις έγινε ταινία . Π ρ όκειται γ ια το π ιο σ υ ν α ρ π α σ τικό μ υ θισ τόρ ημα που εμφ α ν ίζετα ι σ τα βρ ετανικά βι­ βλιοπω λεία εδώ και αρ κετό καιρό. Η ιστορία ξετυ λ ίγ ετα ι σ το πλούσιο Μ α ν χ ά τα ν τη ς Ν έα ς Υόρκης. Ό τ α ν η Α ντρ εα πηγαίνει γ ια συνέν τευξη σ τα γο η τευ τικά γρ α φ εία το υ π εριο­ δικού Runway δεν γνω ρίζει τίπ ο τα γ ια το δ η μοφ ιλέσ τατο περιοδικό μόδας και ειδικά γ ια την αυσ τηρή και σκληρή το υ εκδότρια Μ ιρ ά ν τα Πρεΐσ τλεϋ (ο διά βολος π ου φ οράει Prada). Κι όμω ς π ροσ λαμβάνεται ως βοηθός της Μ ιρ άν τας, μια δου­ λειά γ ια την οπ οία τ α π ερισσ ότερα κορίτσια θ α π έθαιναν. Η Α ν τρ εα όμω ς κάνει τη δουλειά α υ τή μόνο και μόνο με την ελπ ίδα ότι θ α τη ς ανοίξει μια π ό ρ τα στη δουλειά τω ν ονείρω ν της, τη δημο­ σιογραφ ία. Παρόλες τις π ρώ τες δυσκολίες της στον κόσμο της μόδας, ύσ τερ α απ ό ένα χρόνο η Αντρ εα μεταμορφ ώ νε­ τα ι φ ορώ ντας μόνο τ α καινούργια φ ορέματα του Prada και δίνοντας τον εα υ τό τη ς απ οκλειστικά στις επ ιθυ­ μίες της εργοδότριάς της. Έτσι κιν­ δυνεύει ν α χάσει το υ ς φ ίλους της και τον σύντροφ ό της, ο οπ οίος δεν σ υ μ π α θ ε ί α υ τ ή τ η ν καινούρ για π λευρά τη ς κοπ έλας του. Εν τ ω με­ τ α ξ ύ η Α ντρεα, π ου κα τα π ιέζετα ι μέρα με τη μέρα απ ό τ ις δυο π λευ­ ρές τη ς ζω ής της, π ρέπ ει να α π ο­

φ ασίσει τι τη ς είναι πιο σημαντικό. Το βιβλίο είναι χιουμοριστικό, με μη­ νύ μ α τα ω ς προς τη φ ιλία, την α γά ­ πη και τον πειρασμό.

• Κυκλοφόρησε η νέα α νθολογία λογο­ τεχνίας, π ου ονομά ζεται The Norton Anthology o f English Literature, με επ ι­ μέλεια απ ό τον Stephan Greenblatt (τιμή 29,9 9 λίρες απ ό τις εκδόσεις W .W . Norton) π εριέχει λογοτεχνία απ ό 2 7 4 συγγραφ είς, καθώ ς και ση­ μαντικά έργα όλων τω ν ειδών λογο­ τεχνίας, όπ ω ς η μετάφ ρ ασ η το υ «Beowolf» του Seamus Heaney. Η αγγλική έκδοση χρ ησ ιμοπ οιεί εικονογραφήσεις ώ σ τε να τονίσει τ α π ολιτισ τικά θ έμ α τ α και γεγονό­ τ α τη ς εκ ά σ το τε π εριόδου π ου ανα φ έρ ετα ι σ το βιβλίο. Τέλος, η έκ­ δοση α υ τή μας δίνει π εριεκτικές ση­ μειώσεις, σχόλια και βιβλιογραφία π ου συμβάλλουν στη ν καλύτερη κατανόηση τη ς π λούσιας αγγλικής λογοτεχνίας.

• Η Pam Ayres είναι μια απ ό τις πιο γνω σ τές και αγαπ ημένες π οιήτριες σ' όλον τον κόσμο και ιδιαιτέρω ς στη Β ρετανία χαίρει υψ ηλής εκτίμη­ σης, καθώ ς τ α έργα τη ς αγα π ιού­ ντα ι απ ό ανα γνώ σ τες διάφορω ν ηλικιών. Η Ayres είναι γνωστή κυρί­ ω ς για τ ις «στριμμένες» π αρα τηρή­ σεις τη ς σ τα θ έμ α τ α π ου μας α φ ο ­ ρούν α υ τές τις μέρες. Η καινούργια τη ς συλλογή π οιημά­ τω ν ονομά ζεται Surgically Enhanced (τιμή 14,99 λίρες απ ό τ ις εκδόσεις Hodder) και η κατοχή τη ς είναι α π α ρ α ίτη τη για του ς θ αυ μα σ τές τη ς και για όλους α υ το ύ ς π ου απ ο­ λα μβ άνου ν ό μ ο ρ φ α γρ αμμένες ιστορίες και π οιήμα τα. ■

www.bookland.gr Ελληνικές

διαδρομές Α υ τό το μήνα την π αράσταση κλέβει η Ελλάδα: Μ ε τον κλα/ Χ σ ικ ό τ α τ ο π λέον α λλά και ταυ τόχ ρον α «υπερμοντέρνο» Καβάφη να κυκλοφορεί σε τρ εις ολο­ καίνουργιες μεταφ ρ άσ εις (από την Tiziana Cavasino, την Paola M aria Maurizio De Rosa Minucci και τον Tino Sangiglio αντί(ανιαπόκριση) στοιχα), τις Μ άγισσες της Σμύρνης της Μ ά ρ α ς Μ εϊμαρίδη, τ α βιβλία το υ Πέτρου Μ άρκαρη να επ ανακυκλοφορήσουν σε βιβλία τσέπ ης και το Σ τέφ α ν ο Δάνδολο να κάνει την π ρώ τη το υ εμφάνιση στην Ιτα λία με το Ν έρω νά του. Ποια υποδοχή όμως επ ιφυλάσσουν οι ιταλοί κριτικοί λογοτεχνίας σ τα ελληνικά βιβλία; Έχουμε και λέμε λοιπόν: Η αστυνομική σειρά το υ Π έτρ ου Μ άρκαρη, με φ ανα τικού ς αναγνώ στες πλέον, απ ο τελ εί «μία κατάδυση στην ανήσυχη ψ υχή της σύγχρονης Ελλάδας, όπου η εξέλιξη τη ς πλοκής αξιοπ οιεί αρισ τουργηματικά τη δύναμη της δια­ λεκτικής», ενώ η Συνάντηση του Κω νσταντίνου Δ. Τζαμιώ τη (η οποία, κ α τά τ α άλλα, πέρασε σχεδόν απ αρ ατήρ ητη στην Ελλάδα) χαρακτηρί­ στηκε «πυκνό, υποβλητικό, π ολυδιάσ τατο βι­ βλίο, π ου ελάχιστη σχέση π αρουσιάζει με όσα βι­ βλία ελλήνων συγγραφέω ν έτυ χε να διαβάσουμε μέχρι τώ ρα». Ό σ ο για τον Άγιο της μ ο ν αξιάς της Ιωάννας Καρυστιάνη, χα ρα κτηρ ίζεται «ένα εξα ι­ ρετικό βιβλίο», όπου η συγγραφ έας διηγείται «μία δυνατή ιστορία αγάπ ης με γλώσσα σκληρή, καυστική, απ έρ ιττη, π ου δαγκώνει και αγκαλιά­ ζει». Για τις Επικίνδυνες μαγειρικές το υ Ανδρέα Στά ικου, που π ρόσ φ ατα έφ τα σ α ν στη δεύτερη έκδοση, λέγεται ότι π ρόκειται για μία «απ ολαυ­ στική και ειρωνική ιστορία αγάπης, όπου ήρωας είναι η παραδοσιακή ελληνική κουζίνα». Σ τ ο π α ­ ρελθόν, ότα ν π ρω τοβγήκανε, οι κριτικοί είχαν ξε­ χωρίσει τ α βιβλία της Ζυράννας Ζ ατέλη , το υ Παύλου Μ ά τεσ ι, του Απόστολου Δ οξιάδη και της Αλκής Ζέη. Στην Ιτα λ ία λοιπόν η ελληνική π εζο ­ γρ αφ ία , αργά ίσως αλλά αναμφ ίβολα στα θερά , κ α τα κ τά κοινό και κριτικούς. ■

Α γ ο ρ ά σ τε το Β ΙΒ Λ ΙΟ σ α ς μ έσ ω δ ια δ ικτύ ο υ ή τηλεφ ω νικο ύς εύ κ ο λα & γρήγορα

Π α ρ α λ α β ή α υ θ η μ ε ρ ό ν και σε 2 4 ώ ρ ε ς

Μ π ο λ ω ν ια

ΜΑΓΕΡ 18, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ. 2105249735, FAX:2105249938

ψ ψ \Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ Γ α αναγνώ στες μ ε απ αιτήσ εις

w w w . p s i c h o g i o s . g r

ΚΛΕΙΔΩΜΕΝΟ ΣΥΡΤΑΡΙ

Ο ΠΑΛΙΑΤΣΟΣ ΚΑΙ Η ΑΝΙΜΑ

Π α σ χ α λ ία Τ ρ α υ λ ο ύ

Μ άρω Βαμβουνακη

Η ΑΓΑΠΗ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΤΕΛΟΣ Κώ στας Κ ρ α κ ά σ η ς

Υποψήφιο για το Βραβείο Αναγνωστών ΣΚΑΪ 100,3 - Ε.ΚΕ.ΒΙ.

Πάτρικ Ζίσκιντ

Πάτρικ Ζίσκιντ για τον Ε ρω τα ΚΑΙ ΤΟ Θ άν ατο

r

*

ν

Λ J I

■w

m

ΤΟ ΑΡΩΜΑ

ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΡΩΤΑ ΚΑΙ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ

Π ά τ ρ ικ Ζ ίσ κ ιν τ

Π ά τ ρ ικ Ζ ίσ κ ι ν τ

ΑΡΜΑΓΕΔΔΩΝ M a x H a s tin g

c ^ t / α λ έ ς

με

μοναδικά βιβλία

ΟΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Ν τ α β ίν τ Κ α μ ί

ΟΙ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Κ ρ ίσ τ ο φ ε ρ Π ά ρ τ ρ ιτ ζ

Α' ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ Ία ν Ο υ εσ τγ ου ελ

Β' ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ Ά ν το ν ι Σο

ΤΟ ΔΑΚΡΥ ΤΗΣ ΓΗΣ Κ α τ ρ ίν Κ λ ε μ ά ν

Συζητήσεις περί διακυβέρνησης,

πράξεις περί... καταστολής! Παναγιώ της Στ. Ανδριανέσης pandrianfflgmail.com

52

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

α ψ η φ ια κ ά ημερολόγια (web logs ή blogs) είναι της μόδας τ ε ­ λ ευ ταία... Σ τ α blogs ο ιδιοκτήτης-διαχειριστής του ς γράψ ει ό,τι θ έ­ λει, όπως θέλει, όπ οτε θέλει, επ ιβε­ βαιώ νοντας έτσι τη βασική ιδιότητα του Διαδικτύου: ελευθερία έκφρασης. Κάποτε, όμως, τ α π ράγ ματα σ τρ α­ βώνουν... Στην Κίνα -π α ρ ά τ α λεγά­ μενα εκπροσώπου της χώ ρας α υτής στο 1ο Internet Governance Forum, τη συνάντηση για τη διακυβέρνηση του Δ ιαδικτύου π ου διοργανώ θηκε τον π ερασμένο μήνα στην Α θ ή ν α - η λογο­ κρισία ζει και βασιλεύει. Στην Ελλάδα, πάλι, όλα είναι ελεύθερα, αλλά και όλα είναι υπό αμφισβήτηση. Χιλιάδες άνθρωποι - χρήστες του Internet δια­ τηρούν το προσωπικό τους ημερολό­ γιο σ το Διαδίκτυο. Αλλοι παίρνουν την ευθύνη γ ια τ α γραφ όμενά τους και άλλοι δισ τάζουν να το κάνουν. Ν α πως την «έπαθε» ο Αντώνης Τσιπρόπουλος, ο οποίος μέσω του site του, του blogme.gr, συγκέντρω νε (αυ τό­ ματα ) τ α τελ ευ τα ία κείμενα απ ό μια ομάδα blogs το υ ελληνικού κυβερνοχώ ρου, ώ στε ο χρήστης του Internet, δωρεάν φ υσικά και δίχως να χάνει χρόνο μεταφ ερόμενος απ ό blog σε blog, να μπ ορεί βρει και να διαβάσει τ α άρ θρα που τον ενδιέφεραν. Ένα απ όγευμα, στις αρχές το υ π ερασμέ­ νου καλοκαιριού -κ α ι χωρίς να έχει λάβει προηγουμένως κάπ οια προει­ δοποίηση απ ό κανέναν, δέχτηκε επ ί­ σκεψη εισαγγελέα και ομάδας α σ τυ ­ νομικών, οι οποίοι, αφ ού του π αρέ­ δωσαν μήνυση (από τον «θίγόμενο»), έκαναν έρευνα στον υπολογιστή του. Κατόπιν προχώρησαν σε κατάσχεση το υ σκληρού του δίσκου και τον οδή­

Τ

γησαν στο αυτόφ ω ρο! Ο λόγος; Κά­ ποιο κείμενο τρ ίτου , απ ό ένα blog της ομάδας που το blogme.gr π αρακο­ λουθούσε, ο «θίγόμενος» ισχυρίστηκε π ω ς τον έθιγε. Γιατί συνέλαβαν τον κ. Τσιπρόπουλο; Μ α γ ια τ ί εκείνος, π ε­ πεισμένος ότι δεν κάνει κάτι... κακό, στο blogme.gr ανέγραφ ε ονοματεπώ ­ νυμο και τηλέφ ω νο, ενώ ο σ υντάκτης το υ κειμένου, σ το δικό του blog, δεν είχε κανένα προσωπικό το υ στοιχείο! Κυρώσεις π ρέπ ει να επ ιβάλλονται απ ό τη δικαστική εξουσία, τηρώ ντας π άντοτε το αναγκαίο μέτρο και την αναλογία μ ετα ξύ κύρωσης και επιδιωκόμενου νομοθετικού σκοπού, λέ­ νε οι νομικοί. Σ το δικτυακό τόπ ο του blogme.gr υπήρχε και παραπομπή για μεταφ ορ ά του χρήστη σε διαφο­ ρετικής τ α υ τό τη τα ς σελίδα, όπου και περιέχονταν σχόλια που ο «θίγόμε­ νος» θεώρησε δυσφημιστικά και συ­ κοφ αντικά γι' αυτόν. Η σελίδα του blogme.gr, π άντω ς, δεν φιλοξενούσε, ού τε και υιοθετούσ ε -κ α τ ά περιεχό­ μ ενο- τ α συγκεκριμένα σχόλια. Αλλά πώς σχολιάζει ο ίδιος το 1ο Internet Governance Forum; «Θεωρώ σωστό να γίνονται τέτο ιες κινήσεις, ώ στε να ακούγονται όλες οι απ όψ εις. Βέβαια, δεν γνωρίζω αν π ράγματι στη συνά­ ντηση α υ τή ακούστηκαν όλες οι απ ό­ ψεις. Γενικά, π άντω ς, π ισ τεύω ότι η πληροφορική είναι ένα κομμάτι της ζω ής μας που πρέπει να προχωρή­ σει, οπ ότε κάθε τι προς την κα τεύ ­ θυνση α υ τή το βρίσκω θετικό». Να προχωρήσει, κ. Τσιπρόπουλε, αλλά εδώ, στην Ελλάδα του 2006, βλέπου­ με να «κουτσαίνει» η ίδια μας η ζωή, δηλαδή η ελευθερία -δικτυ α κή και «πραγματική»! ■

8+2

υγγραφεις

μιλούν για τα νέα βιβλία τους

Νίκος Δαββέτας Άντζελα Δημητρακάκη Μένης κουμανταρέας Άρης Μαραγκόπουλος Στρατής πασχάλης Αντώνης Σουρούνης Αλέξης Σταμάτης Σώτη Τριαντάφυλλου Αγγελική Στρατηγοπούλου Λουίζα Σπηλιωτοπούλου

Ο

κτώ παλιότερους ή ας το πούμε καλύ­ τερα, δοκιμασμένους συγγραφείς και δύο πρωτοεμφανιζόμενους -κοπέλες και οι

δ ύο - επιλέξαμε να παρουσιάσουμε μέσα από συνεντεύξεις. Οι συγγραφείς μέσα από τυπι­ κές συνεντεύξεις, άλλες «πειραγμένες», ιδιό­ τυπες ή με έντονα προσωπικά κείμενα παρου­ σιάζουν τα νέα τους βιβλία που δεν 8α περά­ σουν σίγουρα απαρατήρητα.

Νίκος Δαββέτας Η Αριστερά βγαίνει απ' το απυρόβλητο Συνέντευξη

σ τ η ΝκόϋΛαφαζάνη

ΙΪΝέΝΙΕΪΙΙ

μ

ε το τρίτο του πεζό, τη νουβέλα Λευκή πετσέτα στο ρινγκ, ο, άλλοτε αποκλειστικά ποιητής, Νίκος Δ αββέτας επ ιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος, κυριολεκτικά και μεταφορικά, πετώντας αυτή τη φορά το γάντι (κι όχι την πετσέτα!) στην ιστορία της Αριστερός.

Π ώ ς περιγράφ ετε την υπόθεση του βιβλίου; Ένας δημοσιογράφος ενός περιοδικού ποικίλης ύλης, μάλλον παροπλισμένος και στα αζήτητα, αναλαμβάνει να ψηλαφίσει μια εποχή, κάνοντας μια έρευνα για τα πενήντα χρόνια απ' τα Δεκεμβριανά. Ο ι συνάδελφοί του τον συμβουλεύουν να ψάξει στη γειτονιά του, πα­ λιά αριστερή προσφυγική, με σημαντική συμμετοχή στην Εθνική Αντίσταση. Αρ χίζει να παίρνει σ υνεντεύ­ ξεις από τους παλιούς αριστερούς που έχουν απομείνει, σε σχέση με μια πολιτική δολοφονία που είχε διαπραχθεί σ ε αυτόν το χώρο. Α υ τό είναι το έναυσμα του βιβλίου. Παράλληλα ο ήρωας ζει σ το τώρα. Π α ­ ρ ακολουθούμε το πώς, πενήντα χρόνια αργότερα, η ιστορία αρχίζει αναπάντεχα να επεμβαίνει στη ζωή του, πώς του ανατρέπει την καθημερινότητα, αλλά και την ίδια του την κοσμοθεω ρία. Υ πάρ χει κάποιο γεγονός που στάθηκε αφορμή για τη συγγραφή του σ υγκεκριμένου βιβλίου; Υ πάρ χουν αυτοβιογραφικά στοιχεία; Αυτοβιογραφικά στοιχεία υπάρχουν μόνο σε σχέση με την προσωπικότητα του ήρωα. Φυσικά ο πρωτα­ γωνιστής δεν είμαι εγώ, ούτε βέβαια έχω ζήσει από κοντά τον Εμφύλιο και τα Δεκεμβριανά! Ο ι περισσό­ τερ ες ιστορικές αναφορές πηγάζουν από αρχεία και αφηγήσεις. Γιατί επιλέξατε να τοποθετήσετε αυτήν την ιστο­ ρική έρευνα που κάνατε σ ε έναν «νεκρό τόπο» κι όχι σ ε μια ζωντανή περιοχή τη ς Αθήνας; Μ ελέτησα πάρα πολύ το σχηματισμό των γειτονιών, ιδίως των προσφυγικών. Τα Σφαγεία είναι μια παλιά γειτονιά, η οποία έχει ουσιαστικά διαλυθεί. Φ ιλοδ ο­ ξία μου ήταν αυτός ο «νεκρός τόπ ος» να είναι αντι­ προσωπευτικός όλων των γειτονιών και των συνοικιών της Αθήνας. Είναι ένας τόπος που εν δυνάμει θα μπο­ ρούσ ε να βρίσκεται παντού.

Η Αρ ισ τερ ά παίζει σ ημαντικό ρόλο σ ε όλα σας τα βιβλία, και μάλιστα με την ιστορική τη ς σ η ­ μασία: η Α ρ ισ τερ ά της εμφυλιακής Ελλάδας. Γ ιατί αυτό; Εν αντιθέσει με τα λάθη της Δ εξιάς, για τα οποία πά­ ρα πολλά έχουν γραφ τεί, τα ανάλογα εγκλήματα ή λά­ θη της Α ρ ισ τερ ός δεν μπήκαν ποτέ στο στόχαστρο της κριτικής. Και, το κυριότερο, σπανίως έγιναν αντι­ κείμενο λογοτεχνικής επεξεργασίας. Τ ο πιο πρόσφα­ το παράδειγμα είναι Η γυναίκα που πέθανε δύο φορές του Μάνου Ελευθερίου. Ενώ για τη Δ εξιά έχουμε μια πλήρη κριτική αποτίμηση, η ήττα της Α ρ ισ τερ ός και η ύπαρξη πολλών θυμάτων από την πλευρά της την έθεσ αν στο απυρόβλητο. Σ τ ο βιβλίο υπάρχει μια σκληρή κριτική απένα­ ντι σ τη ν «αριστερή διανόηση» που κατέφυγε σ το Π αρ ίσ ι και επ έστρεψ ε εν τιμή και δόξη. Π ιστεύω ότι δεν μπορείς να εγκαταλείπ εις το πλοίο στα δύσκολα, να φ εύγεις χωρίς να νοιάζεσαι για το τι αφήνεις πίσω σου κι επιστρέφοντας τριάντα χρόνια αργότερα να αποζητάς πλήρη αποκατάσταση σαν να μη συνέβη τίποτα. Δ εν γίνεται η ιστορία να σ υνεχίζε­ ται από εκ εί που τη θέλεις εσύ. Διαβάζοντας το βιβλίο σας είχα την αίσθηση ενός πρωταγωνιστή ο οποίος «ξεγυμνώνει» σ την κυριολεξία τον εαυτό του, χωρίς να του χαρίζε­ ται στιγμή... Δ εν υπάρχει βιβλίο στο οποίο ο συγγραφέας να μην καταθέτει κι ένα κομμάτι απ' την ψυχή του. Είναι απα­ ραίτητη συνθήκη αν θες να 'σαι και ειλικρινής με τη γραφή σου. Α υ τ ή η «α υτοενοχοποίηση» είναι δύσκολη; Α ν τα έχ εις καλά με το ν εαυτό σου, όχι. Αν όμως θ ε ­ λήσεις να εκθέσ εις ζητήματα του εαυτού σου χωρίς

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

55

ΪΪΝΕΝΤΕΪΪΝ πρώτα να τα έχεις λύσει, τό τ ε εμφανίζονται προς τα έξω ως «συναισθηματική εξάτμιση» που έλεγε κι ο Σεφέρης, κι όχι οργανωμένα, ως λόγος. Η Λευκή πετσέτα στο ρινγκ σημαίνει π αράδοση σ το ν αντίπαλο, συνθηκολόγηση, ή «αξιοπρεπή» ήττα; Μ ε όρους πυγμαχίας σημαίνει: «Δ εν συνεχίζω τη μά­ χη, παραδίδω τα όπλα». Είναι ένας τρόπος να γλυτώ­ σεις το νοκ άουτ. Ο κεντρικός ήρωας την πετάει όταν η αλήθεια τον υπερβαίνει... Ακριβώς. Η έρευνά του έχει φτάσει, άθελά του, σε ό,τι πολυτιμότερο έχει. Γιατί σ το φ όνο που προσπα­ θ ε ί να διαλευκάνει εί­ ναι μπλεγμένη όλη του η οικογένεια, νε­ κ ροί και ζω ντανοί. Π ρ ό κ ειτα ι για κάτι σ υμβολικό, αλλά μπορεί να συμβεί και σ τον καθένα. Έχει τύχει σ ε κοντινό μου πρόσωπο να ανακα­ λύψει, ψάχνοντας για κ ληρονομικούς λό ­ γους το οικογενειακό το υ π αρελθόν, ότι ένας θείος του ήταν τ α γ μ α τ α σ φ α λ ίτ η ς . Έπαθε φ οβερ ό σοκ. Π ο τ έ δεν ξέρ ο υ μ ε τι επιφυλάσσει για τον καθένα η ιστορία. Π ισ τεύ ετε ότι είναι εύκολο για τους νέους ανα­ γνώ στες να π αρακολουθήσουν την πλοκή, δεδο­ μένου ότι πρέπει να δια θέτουν ιστορική γνώση της περιόδου; Νομίζω πως ναι. Γι' αυτό άλλωστε δεν μπήκαν επεξη­ γηματικές σημειώ σεις. Π ρό σ φ α τα είδαμε να κυκλοφορούν αρκετά βι­ βλία με πολιτικό χαρακτήρα. Υπάρχει, λέτε, μια στροφ ή σ το πολιτικό μυθιστόρημα; Ένα πεζογράφος, που θρ έφ ετα ι από το ασθενικό ιστορικά παρόν που βιώ νουμε, είναι δύσκολο να συ­ γκροτήσει τους μυθιστορηματικούς ήρωες που δη­

56

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

μιουργεί, αν δ εχ τούμε ότι ακόμα δημιουργούνται ήρωες. Είναι κι αυτό ένα ζήτημα υπό συζήτηση. Υπάρ­ χει όμως και η ζωτική ανάγκη από τους νεότερ ους να μάθουν πόσοι και ποιοι σ κελετο ί κρύβονται μέσα στην ντουλάπα. Α ισ θ ά ν εσ τε μέλος μιας νέας γενιάς ελλήνων πεζογράφων; Κι αν ναι, σ ε τι διαφ οροποιείστε απ' τη ν π ροηγούμενη; Ασφαλώς. Η νέα γενιά δεν διστάζει να θέσει προβλη­ ματισμούς ή να παρεισφρήσει σ ε περιοχές που ήταν απαγορευμένες ή απ οτελούσαν και ταμπού για τις προηγούμενες. Α ντίθετα , η περασμένη γενιά, όταν πλησίαζε την ιστορική αριστερά που αναφέραμε, το έκανε μ' ένα δέος που σήμερα δεν υπάρχει. Η νέα γε­ νιά δεν διαθέτει αυτόν τον υπ έρμετρο σεβασμό προς την ουτοπία της αριστερός, έτσι είναι σ ε θέση να εί­ ναι πιο κριτική απέναντι σ ε φαινόμενα στα οποία οι παλαιότεροι ήταν πιο «προσεκτικοί». Αλλά θέλω να πιστεύω ότι πολλοί συγγραφείς της γενιάς μου κρατά με μια σκυτάλη απ' τους παλαιότερους που δ εν την αφ ήνουμε να πέσει. Καθένας απ' τους νέους σ υνεχί­ ζει με το ν δικό του τρόπο το έργο τους. Α ν και το συγκεκριμένο βιβλίο είναι μεγαλύτε­ ρο από το Θήραμα, επιμένετε σ τη μικρή φ όρ ­ μα... Τ ο πρώτο πράγμα που σ κέφτομαι όταν τελειώ νω ένα βιβλίο είναι πώς να το μικρύνω. «Τ ο ποίημα λάμπει απ' τους σβησμένους στίχους» έλεγε ο Ρίτσος. Τ ο ίδιο ισχύει και για το μυθιστόρημα. Έτσι κι εγώ, θυσίασα σ ελίδες χάριν της πιο εύρυθμης λειτουργίας των ηρώων. Ο ήρωας της Λευκής πετσέτας... μοιάζει σαν να 'ναι ο γιος τη ς ηρωίδας του Θηράματος... Ν αι, θα μπορούσε να είναι γιος της. Έχει πολλά κοι­ νά χαρακτηριστικά. Θ α υπάρξει και συνέχεια, ένα τρ ί­ το μέρος, στο οποίο ο ίδιος ήρωας μπλέκει σ ε νέες περιπ έτειες. Ποιητική συλλογή θα ξαναδούμε από εσάς; Έχω κάποια πράγματα στο συρτάρι μου, αλλά έτσι όπως είναι η κατάσταση σήμερα στην ελληνική ποίη­ ση δ εν με ενδιαφ έρει να προσθέσω άλλα τρ ία-τέσ σερα ποιήματα. Σα ς ευχαριστώ πολύ. ■

Ο Σταυρός και η Ημισέληνος Ναύπακτος 7 Οκτωβρίου 1571: Ό ταν η Χριστιανοσύνη

Τ ά ν ια Β ελμ ά νς Ο Κ Λ Α ΣΙΚ Ο Σ ΚΟΣΜ ΟΣ Ρόμπιν ΛέινΦοξ

Η Σ Υ Ν Α Ρ Π Α Σ Τ ΙΚ Η ΙΣ Τ Ο Ρ ΙΑ

απώθησε το Ισλάμ

ΑΡΙΓΚΟ ΠΕΤΑΚΟ

m

\

% Μ

T

I

4*^ ·

jk

To μανιφέστο της ήττας L Εκδόσεις Εστία, 2006 I

Δ η μ η τρ α κ ά κ η Η υποταγή στο σύγχρονο φασισμό Σ υν έ ν τ ε υ ξ η σ τη ν Ο λ γ α Σ ε Μ ά

r e fill

Π

I

Άντζελα Δημητρακάκη μεταφέρει στο καινούργιο της βιβλίο Το Μανιφέστο της

I

ήττας τον προσωπικό της θυμό. Νιώθει ότι ο διανοούμενος συγγραφέας

I

εκλείπει, η κοινωνία αφήνεται στη σαγήνη ενός σύγχρονου φασισμού που την

κυριεύει σχεδόν ολοκληρωτικά. Η ίδια στη συνέντευξή της θα υπερασπιστεί τον παρεμβατικό, ιδεολογικό-αισθητικό της ρόλο.

Η Αντζελα Δημητρακάκη επιστρέφει με νέο μυθιστό­ ρημα και μεγάλη ανησυχία. Για ό,τι συμβαίνει γύρω της. Για τις ανθρώπινες συμπεριφορές, για τις βία ιες εκδηλώσεις που ολοένα πυκνώνουν, για τη σχέση των νέων ανθρώπων -κ α ι ειδικά της μαζικής κουλτούρα ςμε την ιστορία. Λ ίγο πριν γεννήσει το πρώτο της παιδί, «δραπ έτευ­ σ ε» για λίγο από την Αγγλία όπου ζει μόνιμα τα τ ε ­ λευταία χρόνια και διδάσκει Θ εω ρία της Σύγχρονης Τέχνης και Πολιτικά Κινήματα. Είχαν προηγηθεί οι προπτυχιακές σπουδές στην Αθήνα, στο Ισ τορικό Α ρχαιολογικό, «απ' όπου βγήκα μεγαλύτερο ντουβά­ ρι απ' ό,τι μπήκα. Μ ετά έφυγα τρ έχοντας για την Α γ­ γλία». Π ρ ω τοεμφ ανίσ τηκε στην ελληνική πεζογραφί­ α με το μυθιστόρημα Η Ανταρκτική, τη συλλογή διη­ γημάτων Το άνοιγμα της μύτης και το μυθιστόρημα Αντιθάλασσα, όλα από τις εκδό σεις Ο ξύ . Στο ενδιά­ μεσο είχ ε συμμετάσχει σ' έναν συλλογικό τόμο που κυκλοφόρησε στη Γαλλία, με τη νουβέλα «Τ έσ σερις μαρτυρίες για την εκταφή το ποταμού Ερρινυού», με κεντρικό πρόσωπο μια φανταστική ανθρωπολόγο, που ερευνά μύθους και θρύλους της νεότερ ης Α θ ή ­ νας. Τα δύο τελευταία βιβλία έδωσαν το έναυσμα και την έμπνευση για το νέο της μυθιστόρημα, Το μανι­ φέστο της ήττας, με το οποίο αλλάζει και εκδοτική στέγη και μετακινείται στην Εστία. Π α ρότι ζει μόνιμα τα τελευταία χρόνια στο εξω τερ ι­ κό δ εν σταματά να παρακολουθεί την ελληνική πραγ­ ματικότητα. Και διαρκώς εκπλήσσεται. «Π έρ υσ ι, το έσκασα από τη δουλειά μου για να πάω στις εκ δη­ λώσεις του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φ όρουμ. Ή θ ε ­ λα ν' ακούσω μια συζήτηση για τη λογοτεχνία. Δ εν υπήρχε κανείς συγγραφέας εκεί. Βγήκα από τα ρού­

χα μου μ' αυτά που άκουγα- και για τους συγγραφείς και για τη δική μου γενιά. Ο ι τοπ οθετήσεις που άκου­ γα ήταν σα να έρχονταν από προηγούμενη γενιά. Δ ια­ πιστώνω ότι έχει εκλείψει στην Ελλάδα το είδ ος του δια νοούμενου συγγραφέα, κι αυτό το θεωρώ επικίν­ δυνο. Ό σ ο για το κοινό, αυτό δεν τ ο πειράζει κανείς. Για τον παντοδύναμο καταναλωτή δεν εκφράζεται κα­ νείς αρνητικά. Τ ο πρόβλημα βρίσκεται, κατά τη γνώ­ μη μου, στο ότι ο δημόσιος χώρος -τ η ς ανταλλαγής απ όψεω ν- τα υτίζεται με το χώρο της αγοράς». Τ ο τελευταίο της μυθιστόρημα είναι πολύ διαφ ορ ε­ τικό από τα άλλα. «Π ρεσ βεύει μια τρομακτική θέση, διότι η ηρωίδα υποκύπτει στο τέλος στον πειρασμό του φασισμού. Πρώτη φορά υπάρχει ο κορμός ενός κεντρικού προσώπου». Ή ταν όμως και διαφ ορετικός ο τρόπος που το προσέγγιζε το θέμα, αφού ήταν διαρκώς παρούσα η αρνητική οπτική απέναντι στο φασισμό. Και κάπου εκ εί υπεισέρχεται το αντικείμε­ νο των σπουδών της. «Μ εταξύ των ιστορικών, διίστανται οι απόψεις για το φασισμό. Κάποιοι τον τοπ ο­ θετούν σ ε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους, με ένα ολοκληρω τικό κοινωνικό σύστημα. Εμένα δεν μ' ενδιαφ έρει αυτό. Α υ τό που βλέπω γύρω μου είναι ότι αυτές οι συμπεριφορές διαρκώς απλώνονται. Τ ο τρ ο ­ μακτικό είναι ότι το βλέπεις πλέον παντού στον κό­ σμο. Η έννοια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του Δια­ φωτισμού κ.λπ. έχει πολύ αλλοιωθεί». Τ ο πνεύμα του βιβλίου προτάσσεται, άλλωστε, και στο μότο του βι­ βλίου με μια φράση του Μ ισέλ Φουκώ: « Ο στρατη­ γικός αντίπαλος είναι ο φασισμός... ο φασισμός σε όλους μας, στο μυαλό μας και την καθημερινή μας συμπεριφορά, ο φασισμός που μας κάνει ν' αγαπά­ με την εξουσία, να επιθυμούμε ακριβώς ό,τι μας κα-

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

53>

ταδυναστεύει Αυτό που βλέπω γύρω μου είναι ότι αυτές οι λεύεται». Ω ς ιστορικό τέχνης, την Α ντζεσυμπεριφορές (φασιστικές) διαρκώς απλώνονται. λα Δημητρακάκη την ενδιαφέρει η βίαιη συμπεριφορά και μέσα Το τρομακτικό είναι ότι το βλέπεις πλέον παντού στην τέχνη. «Υπάρχει ένα νέο κίνημα -θ εω ρ είτα ι από τα πιο στον κόσμο. Η έννοια των ανθρωπίνων ριζοσπαστικά αυτή τη στιγμή. Στα ελληνικά θα το μεταφ ράζα­ δικαιωμάτων, τον Διαφωτισμού κ.λπ. με “αισθητική των σχέσεων”, όπου η διαδραστικότητα μεταξύ έχει πολύ αλλοιωθεί» δύο μερών είναι το έργο τέχνης. Ο ι εμπνευστές του προτείνουν «Υπάρχει μια υποβόσκουσα παραίτηση. Είναι όλα μια εξω ραϊσμένη εικόνα για ανύπαρκτες ανθρώπινες σχέσεις. Στην ουσία όμως πρόκειται για σ χέσ εις απ' αποσπασματικά». Ό σ ο για τη σύγχρονη ελληνική λο­ γοτεχνία, «δ εν έχει εκτιμήσει πού εντάσσεται η Ελ­ όπου λείπουν οι κοινωνικές συγκρούσεις. Στο βιβλίο λάδα σε σχέση με τη διεθνή σύγχρονη κατάσταση». με απασχολεί η υποδοχή της βίας ως συνέπεια της Υπάρχουν πράγματα με τα οποία αισθάνεται ευτυχής; ιδεολογικής σύγχυσης που επικρατεί». «Είμαι πολύ ευτυχής που ως γυναίκα τυχαίνει να ζω Το μανιφέστο της ήττας είναι ένα βιβλίο που ξεκίνησ ε στο περιβάλλον που ζω (οικογένεια, φίλοι, πανεπι­ να γράφει το '95. Στο μεσοδιάστημα έγραψ ε τα προ­ σ τήμιο) γιατί βλέπω πώς ζει η πλειονότητα των γυ­ ηγούμενα βιβλία της. Εκτός από το ζήτημα του φ α­ ναικών στον πλανήτη και τρομάζω . Τ ο πιο θετικ ό εί­ σισμού, την Αντζελα Δημητρακάκη απασχολεί σ' αυ­ ναι ότι ζω σ' ένα μη πατριαρχικό περιβάλλον με τη τό το μυθιστόρημα η σχέση της προσωπικής και κοι­ στενή έννοια». νωνικής σχιζοφ ρένειας και η επίδραση της τεχνολο­ Στη διάρκεια της συνομιλίας μας είχα απέναντι μου γίας στην ανθρώπινη φύση. «Κάποιοι ισχυρίζονται ότι μια νέα γυναίκα, μαχητική, με νοιάξιμο, αγωνία και η ανθρώπινη φύση ορ ίζεται από τις αισθήσεις. Εγώ σταμάτησα κάποια στιγμή να το πιστεύω. Η τεχ ν ο ­ ανησυχία για ό,τι γίνεται γύρω της και διάθεση να πα­ λογία και η ιστορία μεταβάλλουν τις ανθρώπινες ρεμβαίνει. Είτε με την προσωπική της σ υμμετοχή, ως αισθήσεις», λέει. Είναι απόλυτη: «Είναι ένα βιβλίο πο­ πολίτης και ως πανεπιστημιακός, αλλά και ως συγγρα­ λύ θυμωμένο και πολύ ανήσυχο. Κι η Αντιθάλασσα φ έας. Είδα μια γυναίκα 38 χρόνων, ενημερω μένη όχι ήταν ανήσυχο, αλλά εδώ τα λέω χύμα. Α φ ού η λογο­ μόνο για την επιστήμη της αλλά και για τη λογοτεχνία, τεχνία είναι επικοινωνιακός λόγος, αυτό το βιβλίο εί­ τα κινήματα, την πολιτική. Για ό,τι συμβαίνει στους ναι η δική μου φωνή απελπισίας». Βλέπει γύρω της ανθρώπους, στην κοινωνία και στην τέχνη. Μ ε την την ανάδειξη νέων κοινωνικών κινημάτων, αλλά δεν ίδια αγωνία και την ίδια σκευή γράφει και τα βιβλία της. ■ νομίζει ότι τα πράγματα έχουν βρει το δ ρόμο τους.

&D

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

Μ *!?) απο τις εκοοσεις ---- '

/ -IV

Μ ε τα ιχ Μ ίο ( [ )

ςτρατης ΠΑΣΧΑΛΗΣ I ΤΟυ λεωφορείου ι

ΤοΟΟδ^ίβεταιδωρε^

ΜεταιχΜίο (!)

λία αιχμή5

w w w .m e t a ix m io .g r

Μένης Κουμανταρέας Η γυναίκα που Εκδόσεις Κέδρος,

Έφτασα στο στάδιο της συμφιλίωσης Σ υν έ ν τ ε υ ξ η σ τ ο ν Β α γ γ έ λ η Ρ απ τό π ο υ Π ο

ΙΤΗίΗΤϊΤΗ

Ο

Μένης Κουμανταρεας με το νέο του βιβλίο Η γυναίκα που π ετά ει νιώθει συμφιλιωμένος με την τάξη του, τις εμμονές του, τους νεκρούς του, τα προηγούμενα γραπτά του. Ταυτόχρονα σκέφτεται πόσο έχει αλλάξει η κοινωνία που

ζούμε και μαζί της το γράψιμο...

Τ ό σ ο ο τίτλος όσο και το κείμενο του οπισθό­ φυλλου υποδηλώνουν ότι το βιβλίο μιλάει για την άνοδο των γυναικών στις σύγχρονες κοινωνίες. Και επίσης γυναίκες, ελληνίδες και ξένες, πρω­ ταγωνιστούν στις περ ισ σ ότερες ιστορίες. Ή τα ν μες στις πρ οθέσεις σου κάτι τέτοιο όταν έγρα­ φες ή το συνειδητοποίησες εκ των υστέρων; Ξέρεις πολύ καλά το πώς γράφονται τα οπισθόφυλλα στα βιβλία. Είναι περισσότερο απαίτηση των εκδοτών και κράχτης εμπορικός παρά επιλογή του συγγραφέ­ α. Ό μω ς δεν πρωταγωνιστούν μόνο γυναίκες στο βι­ βλίο, ούτε είχα καμιά πρόθεση να περιγράφω την άνο­ δο ή την πτώση τους. Ο ι ισ τορίες γράφτηκαν αυτό­ νομα και σε δια φ ορετικές π εριόδους. Εκ των υστέρων απετέλεσαν ένα σύνολο. Σ ε ό,τι αφορά τον τίτλο, νο­ μίζω ότι διάλεξα τον πιο χαρακτηριστικό και που μ' αυτόν κλείνει το βιβλίο. Τρία από τα διηγήματα της συλλογής αποτε­ λούν, τρόπον τινά, κεφάλαια της αυτοβιογραφί­ ας σου. Και πρωταγωνιστούν σ ε αυτά οι γονείς, ο μεγάλος σου αδελφός και «η μάνα τη ς μάνας» σου. Π ισ τεύεις ότι υπάρχουν προσωπικά μας που είναι κατάλληλα, κι άλλα που είναι ακατάλ­ ληλα, για λογοτεχνική μετάπλαση; Πώ ς οφείλει να μεταχειρίζεται ένας συγγραφέας το αυτοβιογραφικό του υλικό, ώ στε αφενός να ενδιαφέρει τους αναγνώστες του και αφετέρου να εξυψώ­ νεται σ ε έργο τέχνης; Καταρχήν δεν πρόκειται περί αυτοβιογραφίας. Αν ήθελα να κάνω κάτι τέτοιο θα επέλεγα άλλο τρόπο και μέσα. Ό χ ι, δεν υπάρχουν προσωπικά μας κατάλληλα

ή ακατάλληλα. Η πίεση που ασκεί το προσωπικό μου βίωμα είναι η αφορμή να το γράψω κι επομένως να το εκθέσω στα μάτια των αναγνωστών. Αν τους εν­ δ ιαφ έρει ή όχι, αυτό εξα ρτάται από τον τρόπο που το γράφω. Πιστεύω ότι ο δικός μου τρόπος, μολονό­ τι πολλές φ ορές μοιάζει ν' αγγίζει το μελόδραμα, κατ' ουσίαν είναι αποστασιοποιημένος. Αυ τό δεν αφορά τη θερμοκρασία του κειμένου, η οποία οφ είλει να εί­ ναι πάντοτε υψηλή. Δ εν υπάρχει συνταγή για ένα συγ­ γραφέα για το πώς να χ ειρίζεται το υλικό του. Γι' αυ­ τό και η λογοτεχνία δεν μαθαίνεται σ ε σχολές. Ο ι ταξικές διαφ ορές που βλέπουμε σ ε διηγήμα­ τα όπως «Τα χιόνια του Δ εκ έμ βρ η παραμονεύ­ ουν πάντα» υπάρχουν και σ ήμερα φυσικά. Τι εί­ δους άνθρωποι όμως είναι τώρα οι αστοί; Ν ε ό ­ πλουτοι δημιουργημένοι επί Π Α Σ Ο Κ ; Ποιοι απο­ τελούν τις λαϊκές τάξεις στις μέρες μας; Ο ι οι­ κονομικοί μετανάστες; Και ποια η σ χέση της πα­ ραδοσιακής αστικής τάξης με τους νεόπλουτους τη ς εποχής μας; Είναι μυστήριο αυτό που συμβαίνει με τις τά ξεις στην νεοελληνική μας κοινωνία. Δ εν υπάρχουν ξεκάθαρα όρια. Ένας αστός γρήγορα γλιστρά στη μικροαστική τάξη, το ίδ ιο κι ένας λαϊκός από την ανάποδη. Υπάρ­ χουν και οι νεόπλουτοι που είναι φ ρούτο της τελ ευ­ ταίας δεκαετίας. Ό χ ι, δ εν είναι οι μετανάστες η λαϊ­ κή τάξη. Απλώς δεν υπάρχουν πια Έλληνες που να κά­ νουν τις δουλειές που παραδοσιακά έκανε η τάξη αυ­ τή. Σήμερα τα κάνουν όλα οι μετανάστες, ακόμα και τις πληρωμένες ερω τοδουλειές. Γίναμε μια πλούσια χώρα με χιλιάδες διαμαρτυρημένα γραμμάτια και ακά­ λυπτες επιταγές, αυτοκίνητα και διαμερίσματα που τα

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

<33

ΠΝΕΝΪΕΪΙΙ παίρνουν πίσω οι τράπεζες. Είμαστε πλούσιοι και νεό­ πτωχοι. Σ ε ό,τι αφορά τις τα ξικές δια φ ορές, το θέμα αυτό με απασχολεί διαρκώς υπόγεια. Είναι φανερό. Συμβαίνει, βλέπεις, να είμαι γόνος μιας αστικής πλού­ σιας οικογένειας, ο οποίος διαφώνησε ιδεολογικά με τους γεννήτορες και το απ έδειξε, αν όχι πάντα στη ζωή τουλάχιστον στα γραπτά του. Ζω σ' ένα διαρκές διαζύγιο με τις καταβολές μου χωρίς να τις απαρνιέμαι. Ο διχασμός ήταν ένα εφαλτήριο για να γράψω. Νομίζω τώρα ότι έφτασα στο στάδιο της συμφιλίω­ σης. Η αυτοβιογραφική πλευρά της Γυναίκας που πετάει βοηθά το ν παρατηρητικό αναγνώστη να βρει τι από τα προηγούμενα βιβλία σου είναι επι­ νοημένο και τι όχι. Βλέπε π.χ. το Δυο φορές Έλ­ ληνας: ο ερα στής της Μ αρ ία ς ανήκει σ ε ακρο­ δεξιά ένοπλη οργάνωση (Χ ίτες;), όπως ακριβώς και ο μεγάλος αδελφός σου. Μ ήπω ς δίνεις σ υ­ νειδητά τροφή σ το σημερινό και σ τον μελλοντι­ κό μελετητή του έργου σου; Σκοτίστηκα για τον μελλοντικό μελετητή μου. Τ ο τι εί­ ναι επινοημένο και τι όχι νομίζω ότι δεν ενδιαφέρει ο ύτε τον μέσο ούτε τον φανατικό αναγνώστη. Χωρίς την επινόηση πάντως, κάθε τι αυτοβιογραφικό θα πή­ γαινε στα σκουπίδια. Μ πορεί ο αδελφ ός μου να ήταν Χ ίτης, αλλά αυτό συνέβαινε σε πολλά αγόρια της αστι­ κής τάξης και όχι μόνο. Τους γνωστούς εθνικόφ ρονες. Δ εν ασχολούμαι αποκλειστικά με αυτούς, αλλά περισσότερο με τους τοπ οθετημένους στην αντίπε­ ρα όχθη, που ήταν και οι περισσότεροι. Αυ τό φ αίνε­ ται καθαρά στο Δυο φορές Έλληνας. Σ τ ο διήγημά σου « Ο Άρης», μέσω της εξομολό­ γησης πάντα, αγωνίζεσαι να άρεις (κατά το «Ο Άρ ης»!) το βάρος των ενοχών σ ου για το θάνα­ το του μεγάλου σου αδελφού. Ο ρόλος του γρα­ ψίματος, εκτός από παρηγορητικός για τους αναγνώστες, είναι ανακουφ ιστικός και για τους συγγραφείς; Είναι τελικά αυτοψυχανάλυση το γράψιμο; Τ ο βάρος της ενοχής μου για το θάνατο του μεγάλου μου αδελφού προβάλλεται μυθοποιητικά μεγεθυμένο σ ε σχέση με αυτό που υπήρξε στην πραγματικότητα. Και φυσικά ανακουφίζομαι και παρηγοριέμαι ο ίδιος γράφοντας. Φ αντάζομαι και ο αναγνώστης διαβάζοντάς με. Αλίμονο αν δι' ελέου και φόβου δ εν κατέλη­ γα στην κάθαρση. Για την ψυχανάλυση που λες, νομί­ ζω ότι έχουμε υπερεκτιμήσει τη σημασία της. Είναι το

6 4

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

εύκολο φάρμακο που βρίσκουν οι άνθρωποι στις σύγ­ χρονες αμερικανοκρατούμενες κοινωνίες. Πάντως, εγώ τουλάχιστον, φαντάζομαι κι εσύ, ποτέ δεν θα προσφεύγαμε σ ε ψυχίατρο ή ψυχαναλυτή. Ψυχίατροι είμασ τε εμείς οι ίδιοι. Για ποιο λόγο αυτοβιογραφείσαι σ το βιβλίο σ ου αυτό ή και μεταχειρίζεσαι υλικό ντοκουμενταρισ μένο (στις σελίδες του συναντάμε από τον Ταχτσ ή και τον Καββαδία μέχρι τη Μ αρία Κάλλας); Σχετίζετα ι κάτι τέτοιο με την ανερχόμενη τάση τη ς σύγχρονης λογοτεχνίας, που βασίζεται σε πραγματολογικό υλικό; Εννοώ απά τη μία το ιστορικό μυθιστόρημα και από την άλλη όσους γράφουν μ ε θ έμα αληθινές ιστορίες και πρόσω ­ πα. Μ ήπω ς ο Βασιλικός, με το Ζ του, υπήρξε προφητικός; Έ χεις κολλήσει στην αυτοβιογραφία. Αλλά, ξέχασα, εσύ δεν έγραψ ες τις Έμμονες ιδέες; Μ πορεί ο Βασι­ λικός να υπήρξε πρωτοπόρος στο Ζ , αλλά δεν είναι κοπιράιτ των ελλήνων λογοτεχνών. Ο ι αμερικάνοι, στον αιώνα που πέρασε, έδωσαν πρώτοι το έναυσμα, ανακατεύοντας πρόσωπα υπαρκτά με άλλα επινοημέ­ να. Ό λ α αυτά δεν σημαίνουν ότι η λογοτεχνία σήμε­ ρα γέρνει μονόπαντα προς αυτή την κατεύθυνση. Σ τ η ν πραγματικότητα, α υτό που «πα ρα μονεύ­ ει πάντα» δεν είναι τα χιόνια του Δ εκ έμ β ρ η αλ­ λά η γοητεία σ τις αφηγήσεις σου. Και επειδή το βασικό α φηγηματικό σ ου όπλο είναι η γοητεία, η α στική τάξη, σ τη ν οποία ανήκεις, π ερ ισ σ ό τε­ ρο εξω ραΐζεται και λιγότερο α ντιμετω πίζεται κριτικά. Τα υτόχρονα ό μω ς δείχνεις μεγάλη σ υ­ μπάθεια και κατανόηση για τους οικονομικούς μ ετανάστες. Υ π ά ρ χ ουν αρνητικές κρίσεις για τη ν τάξη σου και το ρόλο τη ς στα ελληνικά πράγματα, που δεν «χώρεσαν» στα γραπτό Δ εν νομίζω ότι εξωραΐζω την αστική τάξη. Θ α μπο­ ρούσες κάτι τέτοιο να το πεις για τον Βισκόντι; Η «γο­ ητεία», για την οποία σ' ευχαριστώ, δεν είναι απαραιτήτως απομυθοποιητική. Μήπως η συμπάθεια και η κατανόηση στους κοινωνικά καταπιεσμένους δεν εί­ ναι μια απτή απόδειξη; Κρίσεις θετικές ή αρνητικές για το ρόλο της τά ξης μου ασφαλώς και υπάρχουν, που μπορεί να παρέλειψα ή δεν βρήκαν τη θέση τους ακό­ μα. Ό σ ο για τη «γοητεία», επανέρχομαι, αυτή είναι προνόμιο της αστικής τάξης.

[ΤΝΕΝΤΕΪΪ1 μαστέ ποτέ τη θάλασσα. Εμφ αση σ τη μουσική, χην κλασική κυρίως, δίνεται σε πολλές ιστορίες του βιβλίου, από το « Κουαρτέτο» μέχρι το «Θ υμά μα ι τη Μαρία». Ό π ω ς και παλαιότερα, στο μυθιστόρημά σου Η συμμο­ ρία της Άρπας. Και η έμφ α ­ ση δεν είναι μουσικολογική, Το βάρος της ένοχης μου για το θάνατο του όσο υπογραμμίζει τη ν ταξι­ μεγάλου μου αδελφού προβάλλεται μυθοποιητικά κή διάσταση της κλασικής μεγεθυμένο σε σχέση μ ε αυτό που υπήρξε στην μουσικής, σ ε μια χώρα τό ­ σ ο ξένη προς αυτήν όσο η πραγματικότητα. Κ α ι φυσικά ανακουφίζομαι και δική μας. Π ισ τεύ ε ις όχι παρηγοριέμαι ο ίδιος γράφοντας. Φαντάζομαι και πρόκειται όντως για ένα εί­ δος εθνικής μας ιδιαιτερό­ ο αναγνώστης διαβάζοντάς με. Αλίμονο αν τητας; δι ελέου και φόβου δεν κατέληγα στην κάθαρση Δ εν είναι η ταξική διαφορά το έναυσμα για τη Συμμορία της Τα αυτοβιογραφικά ή και απλώς ντοκουμενταΆρπας ο ύτε για το «Κ ουαρ τέτο» ή το «Θ υμάμαι τη ρισμένα διηγήματα της συλλογής μ ού φαίνονται Μαρία». Α υτή προκύπτει άθελά μου, γιατί, όπως εξή ­ σαφώς πιο ηλεκτρισμένα από όσα μαντεύουμε γησα, είναι ένα υφέρπον θέμα στη δουλειά μου που ότι είναι μόνο επινοημένα. Τ ο «Π αντό ς ελεήμομε βασανίζει. Σ ε ό,τι αφορά την κλασική μουσική, το γεγονός ότι δεν έχουμε Μ ότσ αρ τ ή Βιβάλντι στη χώ­ νος», φερειπείν, θυμίζει ρεπορτάζ με θέμα τους ρα μας δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να την ακούμε. μετανάστες που ζουν γύρω από τον Άγιο ΠαντεΟ ύτω ς ή άλλως η έντεχνη μουσική ήταν και είναι προ­ λεήμονα. Α υ τά τα κείμενα είναι πιο νευρώδη, νόμιο μιας αστικής κοινωνίας. Είναι άλλο πράγμα από πυκνά, σ π αρ τα ρ ιστά, από άλλα, όπω ς το τον Τσιτσάνη, για τον οποίον πρέπει να πω ότι χάρη «Κουαρτέτο». Φ ταίει η γειτνίασή τους σ το ν ίδιο σ' αυτόν κατάλαβα πολύ περισσότερα για την πατρί­ τόμο; Μ ήπω ς στις μ έρ ες μας μοιραία η επινόη­ δα μου από πολλά βιβλία. Ο Τσιτσάνης είναι ο Μ αση υποβαθμίζεται και προκρίνονται όσα γραπτά κρυγιάννης, αλλά ο Σκαλκώτας είναι ο Χειμω νάς. αντλούνται ευθέως από τη ν πραγματικότητα; Ό χ ι, δεν προκρίνονται μόνον όσα γραπτά αντλούνται Και κάτι μάλλον ασήμαντο, τριτεύον. Η γυναίκα ευθέω ς από την πραγματικότητα. Κάτι τέτο ιο θα ήταν που πετάει είναι το πρώτο σου βιβλίο που τυπώ ­ στενόχωρο αλλά και στενόκαρδο. Τ ο αν κάποια κεί­ νεται σ ε μονοτονικό σ ύστημα. Πού... πέταξαν οι μενα είναι λιγότερο ή περισσότερο ηλεκτρισμένα από περισπω μένες και οι δασείες; Και ήρθε το μο ­ άλλα, αυτό δεν έχει σχέση με το αν πραγματεύονται νοτονικό για να μείνει, όπως και οι οικονομικοί ή όχι την πραγματικότητα. Αυ τό οφείλεται στη δύνα­ μετανάστες; μη του πεζογράφου ή στην αδυναμία του να εκφ ραΑντιστάθηκα ώς τώρα στο μονοτονικό. Ποιος ο λό­ σθεί. Ό σ ο για το «Κ ουαρ τέτο», είναι ένα κείμενο πο­ γος; Από συνήθεια, από φόβο στην επερχόμενη μέ­ λύ πιο σ ύνθετο κι εν διαφ έρον από, π.χ., το «Μ αραρα, από την ίδια τη γραφομηχανή μου που έχει τό ­ μπού και χούντα» ή ακόμα και από το «Π αντός ελενους και πνεύματα. Μα ήταν μάταιο να αντιστέκομαι, ήμονος», παρόλη την αδυναμία που του έχω. Ελπίζω το βλέπω τώρα. Όπω ς είναι μάταιο να είσαι ξενόφ οεκ εί να βλέπεις πόση απόσταση έχει από ένα δημο­ βος. Ο ι άνθρωποι αυτοί είναι το μέλλον. σιογραφικό ρεπορτάζ κι ας το θυμίζει. Η γειτνίασή τους στον ίδιο τόμο είναι αυτό που δίνει στο βιβλίο Σ ε ευχαριστώ πολύ. ■ τον κυμάτισμά του. Είναι αυτό που κάνει να μη βαριό-

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 0 5

Αρης Μαραγκόπουλος 0 εμφύλιος θυμός Σ υ ν έ ν τ ε υ ξ η σ τ ο ν Γ ιά ν ν η Ν . Μ π α σ κ ό ζο

ΠΝΕΝ ΙίϊΙΙ Άρης Μαραγκόπουλος με το νέο του βιβλίο Η μανία μ ε την Άνοιξη αναφέ-

Ο

ρεται στην ψυχοπαθολογία της ελληνικής μεταπολιτευτικής κοινωνίας. Σε

ένα νησί -μικρογραφία της Ελλάδας- συμβαίνει μια τρομοκρατική πράξη. Καταγράφο­ νται οι αντιδράσεις. Πρωταγωνιστεί η Φλώρα, ηρωίδα της Χαμένης Άνοιξης του Τσίρ­

κο, και ο Σανιδόπουλος, ένας τσακισμένος αριστερός... Γύρω τους άνθρωποι από αυ­

τούς που όλοι κάπου έχουμε συναντήσει. Ίσως κι εμείς αναγνωρίζουμε το πρόσωπό μας. 0 συγγραφέας καταγράφει έναν εμφύλιο θυμό, εγγενή στη χώρα μας, που απορ­ ρέει από το συλλογικό σύμπλεγμα πολιτικής απόγνωσης και μειονεξίας έναντι των ξ έ ­ νων και της εξουσίας, θέσαμε στο συγγραφέα επτά ερωτήματα - λ έξεις για να τις σχο­ λιάσει, ένα είδος μίνι λεξικού που αποκρυπτογραφεί το νέο του έργο.

Χαμένη Άνοιξη - Τσίρκας. Γιατί; Η Χαμένη Άνοιξη υπήρξε ένα ανολοκλήρωτο έργο. Γνωστά αυτά. Ω στόσο εμένα με συγκινεί πάντα. Επει­ δή παραμένει αυθεντικό στον τό τε διπλό καημό του Τσίρ κα: ενάντια στην εξουσιαστική βαρβαρότητα, αφενός, ενάντια στην υποκριτική αριστεροσύνη των κομματικών, αφ ετέρου. Η δύναμή του προέρχεται από αυτά που δεν ομολογεί φανερά. Πρόκειται για βιβλίο που ανοίγει στα τυφλά μια γέφ υ­ ρα προς την απελευθέρωση: της ερωτικής επιθυμίας, της επαναστατικής σκέψης, της νέας συλλογικότητας. Τα «παιδιά» εκείνης της Χαμένης Άνοιξης, χρόνια με­ τά, γίνονται οι «καλύτεροι» ήρωες στη Μανία με την Άνοιξη: ανοιχτοί στον άνευ ορίων έρωτα, ανοιχτοί στις νέες πολιτικές εμπειρίες, επικίνδυνα ελεύθεροι άνθρω­ ποι μέσα στον γενικό καθωσπρεπισμό της εποχής μας. Η Φλώρα (ποια είναι;) Η Φλώρα της Χαμένης Άνοιξης σ κέφτεται, στην κυριο­ λεξία, με το κορμί της. Τ ο γεγονός αυτό περικλείει μεγάλη ηθική αξία (για μένα). Τ ο ένα τρίτο του βιβλίου προσπαθεί να εξηγήσει τη σημασία αυτής της αξίας (δεν γίνεται να το εξηγήσω εδώ με λίγα λόγια). Η Φλώρα της Μανίας με την Άνοιξη κάνει το ίδ ιο τριά­ ντα πέντε χρόνια μετά, δηλαδή στα εξήντα της. Α υ ­ τό έχει ακόμα μεγαλύτερη αξία (για μένα). Συνδέεται με την άλλη ζωτική ανάγκη: να ζει κανείς μια δυνατή συλλογική ζωή έξω από την τυπική του «σπίτι-δουλειά-σπίτι». Η Φλώρα του Τσίρκα συνειδητοποιείται πολιτικά μέ­ σα στα Ιουλιανά του εξήντα πέντε. Ανακαλύπτει μια κοινότητα συνειδητών πολιτών, ανακαλύπτει τι σημαί­

νει να διεκδικείς μεγαλύτερα ποσοστά ελευθερίας για τη ζωή σου' αυτά τα πρώτα μαθήματα θα συνεχιστούν εντατικά όταν θα φύγει για το νησί της δικής μου Άνοι­ ξης. Η διασταύρωση (ερωτική και πολιτική) με τους «μη συμμορφω θέντες» του δεύτερ ου αντάρτικου, η βίαιη διασταύρωση (πάντα ερωτική και πολιτική) με τη χούντα θα τη μορφώσουν με το ζόρι. Για την ακρί­ βεια: θα τη μεταμορφώσουν. Ο Σανιδόπουλος (τι εκφράζει;) Τις αντιφάσεις του σύγχρονου ανέντακτου αρισ τε­ ρού, την απόγνωσή του. Την αυτοκριτική μιας Α ρ ισ τε­ ρός που ουδέποτε συνέβη, εφόσον, στην Ελλάδα το υ­ λάχιστον, παραμένει ανέκαθεν εγκλωβισμένη στα μικροκομματικά της και άρα: περιθωριακή, υποκριτική, συμβιβασμένη, μειονεκτική, μικροαστική του κέρατά, ανίκανη να αισθανθεί τον σφύζοντα παλμό της ζωής. Στη Μανία με την Άνοιξη το μέλλον δεν είναι ο Σανιδόπουλος, ο ύτε ο Παναγής, ούτε η Λ ουκία, ούτε καν ο «φω τισμένος» Δημήτρης Μπόγας· το μέλλον είναι η «αθώα» Μ αρία, η «χαμένη» Στέλλα και, κυρίως, η ελευθεριακή μικρή Φλώρα -κα μ ιά από αυτές δεν εί­ ναι αριστερή, κι ας τις βάζει ο συγγραφέας στο τέλος να «κάνουν παιχνίδι» με τον Μ αρξ! Θ υμ ό ς (μόνον;) Η ιστορική συγκυρία κατέστησε την Ελλάδα μια χώ­ ρα θυμωμένων παιδιών. Η πολιτική απείθεια, ως συνει­ δητή πράξη αντίδρασης στην εξουσία, υπάρχει στην Ελλάδα πριν υπάρξει ως όρος στο σύγχρονο πολιτι­ κό λεξιλόγιο. Για τον απλό λόγο ότι στην Ελλάδα ο πο­ λίτης, από της ιδρύσεως του νεοελληνικού κράτους, το αισθάνεται εχθρ ικό απέναντι του. Ο εμφύλιος θυ-

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΙ 2006

<57

Μ Π ΪΪΙ

μός στην Ελλάδα απορρέει από το συλλογικό αυτό σύμπλεγμα πολιτικής απόγνωσης και μειονεξίας έναντι των ξένων. Η χώρα είναι εθισμένη στο θυ­ μό: ανδρώνεται με το θυμό, ομφαλοσκοπείται με το θυμό, εκτονώνεται με το θυμό. Πρόκειται για μια χώρα χρειάζεται επειγόντως ψυχανάλυση. Μη ρωτήσετε με ποιο δικαίω μα μιλώ έτσι προκλητικά. Δ εν μιλώ εγώ. Έτσι (περίπου) μιλά ο Δημήτρης ο Μπόγας, ο Παναγής, ο Σανιδόπουλος, η μικρή Φλώρα, ακόμα και η Μαρία. Ποιος τους ακούει είναι το θέμα... Τρομοκρατία (το κύριο πρόβλη­

Η ιστορική συγκυρία κατέστησε την Ε λ λ ά δ α μ ια

χώρα θιηιωμένων παιδιών. Η πολιτική απείθεια, ως μα;) Η Μανία με την Άνοιξη ανιχνεύει το συνειδητή πράξη αντίδρασης στην εξουσία, υπάρχει συλλογικό ασυνείδητο του θυμω μέ­ στην Ε λ λ ά δ α πριν υπάρξει ως όρος στο σύγχρονο νου, απογοητευμένου Έλληνα: εκείνου που ουδέποτε πίστεψε ότι η χώρα αυ­ πολιτικό λεξιλόγιο. Γ ια τον απλό λόγο ότι στην τή «τον αγαπάει»' εκείνου που είναι Ε λ λ ά δ α ο πολίτης, από της ιδρνσεως του νεοελληνι­ αδύνατο να αντιληφθεί ότι πολλές φ ο­ ρές ο εχθρ ός του είναι ίδιος με τον κού κράτους, το αισθάνεται εχθρικό απέναντι του εαυτό του' εκείνου που κάποτε (λίγο μετά τη μεταπολίτευση) «εξουσ ιοδ ό­ τησ ε» εν λευκώ την τρομοκρατία: εφ όσ ον οι παλιές μικρή Φλώρα (αντανάκλαση εκείνης που συμβαίνει σ υλλογικότητες της Α ρ ισ τερ ός δ εν έπειθαν πια και ο στη Χαμένη Άνοιξη με τα Απομνημονεύματα του Μ αίδιος αισθανόταν ότι το πράγμα μπορούσε να δ ιευ­ κρυγιάννη) ενδιαφέρει τους πάντες: εφόσον υπογραμ­ θετήσ ει άλλη μια φορά η εύκολη μαγκιά και η τυφλή μίζει εμφ ατικά το ουσιώ δες ζήτημα μιας σύγχρονης βία (της οποίας, βεβαίως, τόσ ο την «αγγαρεία» όσο «επανανάγνωσης» της επανάστασης. και το αντίτιμό της ανέλαβαν να καταβάλουν άλλοι) κ.λπ. κ.λπ. Μ υθιστορ ημα τική φόρμα (αλλάζει;) 0 'Ελληνας, βαθιά μέσα του, αισθάνεται τρομοκράτης του Η αληθοφάνεια είναι γοητευτικό «εργαλείο» όταν κόσμου, με όση περηφάνια μπορεί να σηκώσει αυτό δ ουλεύει κανείς με «καυτό» ιστορικό υλικό και μάλι­ το αταβιστικό συναίσθημα της απόγνωσης -κ ά τι ανά­ στα σύγχρονο. Η Μανία με την Άνοιξη αξιοποιεί τις τ ε ­ λογο αισθάνονται οι «τρομοκράτες» της Μανίας με την χνικές του ρεαλιστικού ύφους, όπως αυτές έχουν ε ξ ε ­ Άνοιξη. Είναι πιθανόν ότι μια ταξική ανάλυση του φαι­ λιχ θεί στη σύγχρονη αγγλοσαξωνική αφήγηση -π ρ άγ­ νομένου (στο πνεύμα που περιγράφεται στα δύο συ­ μα που σημαίνει: έχοντας αφομοιώ σει τις (προ πολνεχόμενα κεφάλαια με τίτλο: «Η τρ ομοκρατία δεν λού κλασικές) τεχνικές του μοντερνισμού. Για παρά­ θα ») θα αποκαλύψει εδώ μια αλλόκοτη, σ χεδόν παρά δειγμα, μία από αυτές τις δοκιμασμένες τεχνικές εί­ φύσιν ταξική «συμφιλίωση»... ναι η διαμόρφωση του ύφους κάθε κεφαλαίου σε αντιστοιχία με την εκάσ τοτε ψυχολογία των εμπλεκοΠ ρόγραμμα Γκότα (σήμερα;) μένων ηρώων... Αλλά εδώ πλέον μπαίνουμε σ ε πεδία Η Κριτική του προγράμματος της Γκότα του Μ αρ ξ είναι για τα οποία ο αναγνώστης θα διαπιστώσει μόνος του, ένα λάιτ μοτίβ με διάφ ορες συνδηλώσεις. Σήμερα αυ­ πρώτον, σε ποιο βαθμό καθορίζουν καταλυτικά το έρ ­ τό καθεαυτό το βιβλίο ενδιαφ έρει μόνον τους μυηγο και, δ εύτερ ον, σ ε ποιο βαθμό τον έπεισαν για την μένους στο μαρξισμό' ωστόσο η βιβλιομαντεία που αναγκαιότητά τους. Που σημαίνει: αρκετά έως εδώ και εφ αρμόζεται επ' αυτού σ το τέλος του βιβλίου από τη σας ευχαριστώ πολύ. ■

<53

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 200ό

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Διεύθυνση σειράς: Γεωργία Ξανθάκη k

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Λ όγια π α ραθέμ ατα στην Ρητορική τον Αριστοτέλονς 104 χ α ρα κ τη ρ ισ τικ ά π α ρ α θ έμ α τ α συναφή μ ε τους ί τόπ ους (τα θέμ α τα ) της αριστοτελική ς Ρητορικής σχολιάζονται μ ε πληρότητα για π ρώ τη φ ορά. Δημοσθένους Π ερ ί των συμμοριών Η πρώτη σ ε π αγ κόσ μ ιο ε π ίπ εδ ο κριτική κ α ι •ρμηνευτική θεώρηση μ ια ς α π ό τις καλ ύτερες δημηγορίες του μεγ αλ ύ τερου ρ ή τορ α όλων των εποχών, ιυκνδίδου Α ρχαιολογία Έ ν α σ υ ν α ρπ α σ τικ ό π ρ ότυ π ο ιστορικής αφήγησης, αντικειμ ενικότητας κ α ι κρ ιτικού πνεύματος για την π ρ ό ο δ ο τον α ρχ α ίου ελληνικού πολιτισμού.

ΜΕΛΕΤΕΣ Dramatica «Υποδειγματικές ανασυνθέσεις χαμένων τραγωδιών. Πολύτιμη συλλογή μελετών για τις τά σ εις κ α ι τον χ α ρ α κ τ ή ρ α της αρ χ α ία ς ελληνικής δρα μ α τική ς ποίησης στην κλασική κ α ι μ ετα κλ α σ ική εποχή».

F.R. ADRADOS Ελληνική Μ υθολογία - Λ ακω νία Ο πολύμ ορφ ος κα μ β ά ς της ελληνικής μυθολογίας, κυρίω ς της Λ ακω νίας, μ ε τρ ό π ο γλαφυρό, εύληπτο κ α ι τεκμηριωμένο.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ ΞΕΝΩΝ ΕΡΓΩΝ Ισ τορία της Ελληνικής Λογοτεχνίας (Λ κ α ι Β τόμος) Π α ν ό ρ α μ α της ελληνικής λογοτεχνίας δώ δ ε κ α αιώνων α π ό τον Ό μηρο ω ς την πρώιμη χ ριστιανική γραμμ ατεία. Λ όγος μ εστός κ α ι τεκμηριωμένος, πλήρης π α ρ ά θ εσ η πηγών κ α ι π λούσια βιβλιογραφία. Έ ν α έργο α ναφ οράς.

Εταιρεία Ελλήνων Φιλολόγων ΠΛΑΤΩΝ Φιλολογικό π ερ ιο δ ικ ό διεθνούς εμβέλειας μ ε π ρω τότυπες εισηγήσεις σε όλο το φ ά σ μ α των αρχαιογνω στικώ ν επιστημών. Π αράρτημα Π ροτά σ εις διδ α σ κ α λ ία ς των φιλολογικών μαθη μάτω ν στη Δ ευτεροβά θμ ια Εκπ αίδευ ση. Α π όσ ταγμ α γνώσης κ α ι εμ π ειρία ς δοκιμ ασμ ένω ν εκπαιδευτικώ ν.

Β Β ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΖΗΣΗ

Νικηταρά 2 & Εμμ. Μπενάκη, 106 78 Αθήνα Τηλ.: 210-3838020,210-3822496, Fax: 210-3809150 site: www.papazisi.gr ♦ email: papazisi@otenet.gr

ΣΤΡΑΤΗΣΠΑΣΧΑΛΗΣ II 0άνθρωπος του λεωφορείου Η % ~

Μ

T

( 1

f Έ

Τ

W

"1

[

'"

Ο άνβρωπος του λεωφορείου Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2006

mm Ι Α 1 1 V W W Λ1

I

Πασχάλης «Μας λείπει η εσωτερική εμπειρία» Σ υ ν έν τευ ξη

σ τ η ν Ειρήνη ΜπέλΠα

ΠΜΜΤΕΪΙΙ

Ο

Στρατής Πασχάλης αφήνει το ποιητικό βήμα για να περάσει στο χώρο της μυθιστορίας. Όμως κι εκ εί θα εγκατασταθεί με όλη την ποιητική του κληρονομιά. Το μυθιστόρημα Ο άνθρωπος του λεω φ ορείου είναι ένα βιβλίο

περιπλάνησης στο τοπίο της σύγχρονης ζωής. Δεν ηθικολογεί αλλά αποτυπώνει μια εμπειρία αναζήτησης μέσα από την οποία δικαιώνεται η περιπλάνηση.

Ο άνθρωπος του λεωφορείου είναι το πρώτο σας μυθιστόρημα. Πώ ς ο ρίζετε τη σ τιγμή που ο ποι­ ητής γίνεται συγγραφέας, που η ποίηση γίνεται πεζός λόγος; Η λογοτεχνία είναι ενιαία. Η σχέση του πεζού λόγου με τον ποιητικό είναι παλιά και βαθιά. Άλλωστε μια από τις μεγάλες καινοτομίες της σύγχρονης εποχής είναι το πεζό ποίημα. Η πεζογραφία δεν είναι αντίθετη ή εχθρι­ κή προς τον ποιητικό λόγο. Είναι η άλλη όψη του ίδιου πράγματος. Ό ,τ ι ο ποιητής λέει με δύο γραμμές, ο πεζογράφος το λέει με εκατό. Μ όνο που αυτές οι εκατό πρέπει να δίνουν την αίσθηση στον αναγνώστη ότι εί­ ναι μόνο δύο. Πάντα ζήλευα τους ποιητές που μπορού­ σαν να γράψουν και μυθιστόρημα. Άλλωστε, όταν ήμουν νέος, ξεκίνησα να γράφω όχι για να γίνω ποιη­ τής αλλά πεζογράφος. Ή θελα να φτιάξω έναν μικρόκοσμο σε σχήμα βιβλίου. Δ εν το κατόρθωνα. Τυχαία, μπήκε στη ζωή μου η ποίηση, που τότε, σαν παιδί της εποχής μας κι εγώ, δεν την πολυαγαπούσα. Τ ο πώς τ ε ­ λικά με κέρδισε είναι άλλη ιστορία. Πάντως, γεγονός είναι ότι η μικρή φόρμα της, η λακωνικότητά της, με διευκόλυνε για να πετύχω το σχέδιό μου. Τόσ ο απλά. Έτσι άρχισα να φτιάχνω μικρές ενότητες με ποιήματα που η καθεμιά τους είχε τη δική της αυτονομία. Μ ε τον καιρό διαπίστωσα ότι μπορούσα να γράψω και πεζό χωρίς να χάνω την πνοή της ποίησης. Κάτι μέσα μου απελευθερώθηκε. Αφ έθηκα στη ροή της γραφής, κι έκανα πράξη το εφηβικό μου όνειρο. 0 άνθρωπος του λεωφορείου κυριολεκτικά «μου βγήκε». Δ εν ένιωσα πο­ τέ ότι υπηρετώ ένα συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος. Τα είδη δεν τα υπηρετούμε, τα χρησιμοποιούμε. Δ εν μ1 αρέσουν οι ετικέτες. Ποιητής, πεζογράφος... Η γρα­ φή είναι γραφή. Τα κείμενα δεν γίνονται βάσει σχεδίου. Απλώς, προκύπτουν.

Τυχαίες συναντήσεις, αποσπασματικά περιστατι­ κά, αποκτούν βαρύνουσα σημασία για τον κεντρι­ κό σας ήρωα, ένα νέο συγγραφέα. Π όσ ο αυτά τον βυθίζουν σε μια εσωτερική περιπέτεια, αλλά και το ν οδηγούν σ ε μια διαδρομή του σ τη γνώση; Μ ε απασχολούσε πάντα το γεγονός της συνάντησής μας με ανθρώπους που δεν πρόκειται να ξαναδούμε. Είχα την αίσθηση ότι αυτές οι συναντήσεις είναι πιο σημαντικές από τις άλλες. Τις μοιρ αίες. Σα να έπαι­ ζαν αυτές το ρόλο του αγγέλου που μας παρατηρεί για να μας σώσει σ ε μια δύσκολη στιγμή. Α κόμα και σ ε μια φράση απλή, τυχαία, αλλά παράξενα σοφή. Ο ήρωάς μου, αν θέλαμε να τον δ ούμε κάπως απλοϊκά, περνά αυτό που λέμε ηλικιακή κρίση στο μέσον της ζωής του. Αυτή η κρίση τον οδηγεί να σ τρέψ ει την προσοχή του στην ασήμαντη λεπτομέρεια. Προσπα­ θώντας να εξιχνιάσει το νόημά της, μέσα από αυτές τις τυχα ίες αλλά συγκλονιστικές συναντήσεις, ακουμπά ένα βαθύτερο μυστικό. Ένα μυστικό που δεν μας το λέει ποτέ αλλά το υπαινίσσεται διαρκώς. «Ό ,τι μένει είναι πράξη» καταλήγει ο ήρωας. Π ό σ ο όμω ς επηρ εα ζόμασ τε από την άλλη όψη του σύμπαντός μας, τις ρ ευσ τές α νυπόστατες καταστάσεις, «το αποτύπωμα σιωπής», όπως το ονομάζετε; Δ εν μιλώ για την άλλη όψη του σύμπαντός. Μιλώ για την εσωτερική εμπειρία και την πρακτική εμπειρία. Συ­ νήθως μένουμε στη δεύτερη αγνοώντας την πρώτη. Ο σημερινός άνθρωπος δεν έχει εσωτερική ζωή. Ο ήρωάς μου βιώνει μια εσωτερική εμπειρία που φ λερ­ τάρει την ψύχωση αλλά και την έκσταση. Θ α μπορού­ σ ε να καταλήξει είτε στον ψυχίατρο είτε στον ερημί­ τη εξομολόγο. Κινείται στο απόλυτο μεταίχμιο.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 71

[ΪΝΕΝΚΪΪΝ Διαβάζοντας το βιβλίο αισθάνεται κανείς ότι η μοναξιά είναι π αρούσα. Ο ήρωας αλλά και οι άλ­ λοι χαρακτήρες του βιβλίου προχω ρούν μόνοι ανάμεσα σ ε ένα πολύβουο, ανώνυμο πλήθος. Τ ε ­ λικά νιώθουν μόνοι περ ισ σ ότερο όταν βρίσκο­ νται ανάμεσα σ ε αγνώστους ή πλάι στους δικούς τους ανθρώπους; Η μοναξιά για τον άνθρωπο είναι δ εδομένη. Τ ο πλή­ θος είναι η πιο εύγλωττη εικόνα της. Ο ι κοινωνικές σ χέσεις -σ υζυγικές, ερωτικές, φιλικές, συγγενικές, επ αγγελματικές- αγωνίζονται να την καταλύσουν. Συ­ νήθως μάταια. Ο άγνωστος, όμως, εκφ ράζει περισσό­ τερ ο τον Αλλον. Το ν διπλανό. Στην επαφή μαζί του αναβλύζει η αληθινή αγάπη. Η έξω από κάθε λογική και ιδιοτέλεια. Ο ανώνυμος περαστικός ίσως να είναι αυτός που όλοι μας ψάχνουμε και που δεν έχουμε ακόμα συναντήσει. Ο ύ τ ε και θα συναντήσουμε ποτέ ίσως. Παρά μόνο στιγμιαία για κάτι εντελώς μηδαμι­ νό. Για να ρωτήσουμε μια πληροφορία, για να μάθου­ με την ώρα, για να σχολιάσουμε κάτι άνευ λόγου. Μ ή­ πως όμως αυτό το μηδαμινό κρύβει τη λύση στο αίνιγ­ μα που κουβαλούμε από τη στιγμή που γεννηθήκαμε; Α ς μην ξεχνάμε ότι αυτούς τους δρόμους, του άσ χε­ του, του φευγαλέου, χρησιμοποιεί πολλές φ ορές και η Τύχη, που μπορεί να αλλάξει τη ζωή μας από τη μια στιγμή στην άλλη. Σαν θαύμα. Κρατάτε ανώνυμο τον ήρωά σας. Έ χε ι μια ειδι­ κή σημασία αυτό για σας; Ο ήρωάς μου, αυτός που μιλά ως Εγώ, είναι πεζογράφος. Ο άλλος ήρωάς μου είναι ποιητής. Ο ποιητής έχει όνομα. Λ έγεται Στέφανος. Στο τέλος, μαθαίνου­ με ότι ο Στέφ ανος γράφει το μυθιστόρημα. Άρα ο Στέφ ανος μιλά σαν ο Άλλος. Δ εν θα ταίριαζε να δώ­ σω συγκεκριμένο όνομα σ' ένα άλτερ έγκο. Χ ρ η σ ιμ οπ ο ιείτε πολλές φορές τη λέξη « ναρκισ­ σ ισμός» για να περιγράφ ετε τον κ όσ μο της τέ ­ χνης και α ποδίδετε γκρι χρώμα σ τους κύκλους των διανοούμενων. Αντανακλά αυτό την άποψή σας για τη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνική πραγματικότητα; Η ιστορία είναι φανταστική. Κινείται ταυτόχρονα μέ­ σα κι έξω απ' το επίκαιρο. Τα γεγονότα και τα πρό­ σωπα είναι αρχετυπικά, έστω κι αν παίρνουν σχημα­ τικές φυσιογνωμίες. Α ς μην ξεχνάμε ότι μιλά ένας χα­ ρακτήρας που βλέπει τον κόσμο από τη σκοπιά του. Ο ναρκισσισμός και το γκρίζο δείχνουν την εφιαλτι­ κή αλλά και τη γοητευτική τους πλευρά. Θέλησ α να

72

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

γράψω κάτι που να είναι διαρκώς μετέ­ ωρο. Δ εν ασκώ κρι­ τική. Δ εν ιδεολογώ. Δημιουργώ κλίμα. Σκηνοθετώ μια συν­ θήκη πέρα από το νατουραλισμό, αλ­ λά με ρ εαλισ τικά υλικά. Εξάλλου, ο φ αουστικός χαρα­ κτήρας της διανόη­ σης είναι κοινός τό ­ πος κάθε εποχής. Παρακολουθούμε το μυθιστόρημα από την οπτι­ κή γωνία του κεντρικού ήρωα. Σ τ ο τέλος όμως η αφηγηματική οπτική ανατρέπεται και ο Σ τ έ ­ φανος, ο δ ευτερεύω ν ήρωάς σας, αναλαμβάνει. Ποια είναι η σ χέσ η μεταξύ αυτών των δύο; Τ ο είπα και πριν. Ο πεζογράφος είναι το άλτερ έγκο του ποιητή. Και το αντίθετο. Όπω ς οι φιγούρες των χαρτιώ ν με τις δύο πανομοιότυπες όψεις. Σ ε όλο το μυθιστόρημα, αν π ρ οσ έξετε, λειτουργεί το μοτίβο των διδύμων, των αχώριστων φίλων. Πρόσωπα σε αντανάκλαση. Παιχνίδια του καθρέφ τη. Ποια θα μπορούσατε να πείτε ότι είναι «η ηθι­ κή» του βιβλίου; Διαβάζοντάς το τώρα, σαν απλός αναγνώστης, θα έλε­ γα ότι 0 άνθρωπος του λεωφορείου είναι ένα βιβλίο πε­ ριπλάνησης στα τοπία της σύγχρονης ζωής. Δ εν ηθικολογεί. Αποτυπώνει μια εμπειρία, χωρίς να καταλή­ γει πουθενά. Μ έσα στον χαώδη κόσμο του σήμερα ένας άνθρωπος ψάχνει να βρει τον Δρ όμο. Τον βρί­ σκει όπως οι παλιοί οδοιπ όροι στην έρημο. Κι αυτός ο Δρ όμος είναι η ίδια η περιπλάνηση. Είναι η διαπί­ στωση ότι δεν υπάρχει ποτέ απάντηση. Α υ τό η επο­ χή μας το εκφ ράζει πολύ. Γιατί δ εν αφήνει όρθια κα­ μιά βεβαιότητα. Η σ χετικότητά της μπερδεύει, διαλύ­ ει αλλά και απογειώνει. Μ ε όλα τα στραβά της, γι' αυ­ τό και μόνο, είναι συναρπαστική. Για σ ας ποιος είναι ο «άνθρωπος του λεωφο­ ρείου»; Εγώ ο ίδιος όταν καταδιώκω τον εαυτό μου αλύπητα με τις αθεράπευτες εμμονές μου. Σα ς ευχαριστώ πολύ. ■

Βασίλης Πεσμαζόγλου

Τυφλό σύστημα μυθιστόρημα

Π Ο Λ ΙΣ

t o poyoutfti

CTI/I θύλαοοα

Αντώνης Σουρούνης

To μονοπάτι στη βάλασσα

«Τώρα μπορώ να πεθάνω...» Σ υ ν έ ν τ ε υ ξ η σ τ ο ν Γιάννη Ν. Μπασκόζο

ΪΪΝΕΝΠΪΪΙ

Ο

Αντώνης Σουρούνης ήρθε ένα μεσημέρι στα γραφεία του περιοδικού. Τον περίμενα για τη συνέντευξη. Κουβαλούσε δύο σακούλες. Από τη μια έβγαλε δυο

άσπρα πλαστικά κουτιά. Το ένα είχε γαύρο τηγανητό. Το άλλο πιπεριές τηγανητές. Από

την άλλη έβγαλε ένα μεγάλο μπουκάλι νερού γεμάτο τσίπουρο. Είναι του Θανάση, εί­ πε. Ζήτησε δύο ποτήρια και τα γέμισε. Τσίμπα, με παρότρυνε, και θα αρχίσουμε. Άνοι­ ξα το μαγνητόφωνο. 0 Αντώνης κοίταξε απέναντι, το ωραίο κόκκινο σπίτι που έφεγγε από το παράθυρο, κι άρχισε να μιλάει. Άφησα το λόγο να ρ έει και το συγγραφέα να εκμυστηρεύεται τα μυστικά της κουζίνας του για Το μονοπάτι στη θάλασσα, το τελευ ­

ταίο του βιβλίο.

Η α φορμή Δ εν είχα γράψει ποτέ κάτι για την παιδική μου ηλικία. Π οτέ! Π οτέ! Ό χ ι γιατί φοβόμουν αλλά δεν χ ρ εια ζό ­ μουν κάτι τέτοιο. Πρ ιν τρία χρόνια που ζούσα στην Τήνο, με πήραν από το περιοδικό Status και μου ζή­ τησαν να γράψω 4-5 σελίδες για την παιδική μου ηλι­ κία. Τ ους λέω «δ εν μπορώ». Μ όλις το 'κλεισα δεν ξ έ ­ ρω τι συνέβη. Θ υμάσαι τον Γίγαντα με τον Τζέημ ς Ντην; Θ υμάσαι τη σκηνή που στραβοπάτησε και πετά χτηκε πετρέλαιο από το χώμα; Έτσι κι εγώ, μόλις έκλεισα το τηλέφωνο άρχισε να αναβλύζει κάτι από μέσα μου. Έτσι ξαφνικά, άγρια. Τ ο υ ς παίρνω τηλέφω ­ νο και του ς λέω: «μπορώ». Γράφω, λοιπόν, τέσ σ ερ ιςπέντε σ ελίδες, γράφω είκοσ ι, γράφω σαράντα. Π ού έγραψα το βιβλίο Ό λ α μου τα βιβλία τα έχω γράψει κοντά στη θάλασ­ σα. Τ ο σπίτι στην Τήνο που έμενα ήταν είκοσι μέτρα από τη θάλασσα. Ό μ ω ς μετά τις 30 -40 σελίδες που είχα γράψει κατάλαβα ότι δεν μπορώ να το γράψω στη θάλασσα αυτό το μυθιστόρημα. Ή θ ελ α κλεισ ού­ ρα, να μη βλέπω τίποτα. Σκέφ τηκα το βουνό. Λ έω στη φίλη μου: «πάμε, πάμε να βρούμε βουνό». Α ρ χίσ αμε από το Καϊμακτσαλάν και αρχίσαμε να κατεβαίνουμε προς τα κάτω, μέχρι να βρούμε ένα μέρος που θα με βοηθήσει να γράψω. Π ίνδο, Π ερ τού λι, Ό λυμπ ο, γυ­ ρίσαμε ένα σωρό ορεινά μέρη, αλλά τίποτα! Σ το πα­ λιό σπίτι που είχα σ το Λυκα βηττό δεν μπορούσα να κάτσω γιατί είχαν μαζευτεί πολλοί φ οιτητές, έκαναν φασαρία. Είχαν πεθάνει οι ένοικοι και το νοικιάζανε οι κληρονόμοι σε όποιο φ οιτηταριό για να κονομή­ σουν. Δ εν μπορούσα να κάτσω με τίποτα. Ένα Σάββατο, το πρώτο που είχαμ ε φθάσει πάλι στην

Αθήνα, σκέφτηκα: δεν τρώ με μια φασολάδα. Αλλά έκανε πολύ ζέστη για φασολάδα και απ οφασίσαμε να φ τιά ξουμε πιαζ. Αλλά δεν είχαμε τίποτα στο σπίτι, ού­ τε κρεμμυδάκια, ο ύτε σκορδάκια, άνηθο... Βγαίνω και πάω σ ε ένα μπακάλικο στη γειτονιά μας. Είχα να πάω δύο χρόνια σ ε αυτόν. «Τι γίνεται;», «Καλά». Τ ο ν ρω­ τάω μήπως νοικιάζεται τίποτα εδώ γύρω. Ν α , μου λέει, αυτό απέναντι. Στην Αναγνωστοπούλου ήταν αυτός. Πάω απέναντι, δεν μου κάνει. Βγαίνοντας και κρατώ­ ντας ακόμα την τσάντα στα χέρια μου γυρνάω να του πω ένα ευχαριστώ . Εκεί λοιπόν, ανάμεσα σ το ευχαρ ι­ στώ και το ν μπακάλη, συναντάω μια παλιά γνωστή μου, Θ εσσαλονικιά. Α υτή έχει ένα γραφ είο εκ εί πέ­ ρα. «Έλα πάνω, να πιούμε έναν καφέ», μου λέει. Πάω. Κάθομαι και της λέω ότι ψάχνω ένα σπίτι για να κά­ τσω να γράψω, αλλά να είναι τό σ ο ήσυχο που να μην ακούω και να μη βλέπω τίποτα. Ν α έχ ει, αν είναι δ υ­ νατόν, ένα βράχο απέναντι. «Σου 'χω» μου λέει «τον τά φ ο το υ Ιν δού». Εκεί δίπλα έμεν ε η κόρη της. Π ά­ με, το βλέπουμε. Τ ο σπίτι είναι μέσα σ το δάσος, ού­ τε ακούς, ο ύτε βλέπεις τίποτα. Κάθισα εκ εί τρία χρόνια. Είπα στη φίλη μου: «τώρα αρχίζει γράψιμο, χοντρό γράψιμο. Πήγαινε στο πατρι­ κό σου και μείνε και θα ανταμώ νουμε Σαββατοκύρια­ κα. Κι όταν τελειώ σω θα στο πω». Π έρ α σ ε ένας χ ρ ό ­ νος, δ ύο, τρία χρόνια. Ό λ ο αυτό το διάστημα βγήκα­ με έξω μόνον τρία βράδια. Σ ε ένα θέατρ ο, σ ε ένα μπαλέτο και μια βραδιά που πήγαμε να χορέψ ουμε. Α υ τές ήταν οι έξο δ ο ι της νύχτας. Συναντιόμασταν όμως μεσημέρια και Σαββατοκύριακα. Ή τα ν ήρωας αυτή η κοπέλα, πώς κάθισε μαζί μου. Και εγώ να μη μιλάω. Ν α 'μαι μες στα σκατά μου. Δ εν ξέρω , μπορεί να τα έχω παίξει κιόλας. Τώ ρα που θα πάω σ ε ένα

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 7 5

[ΪΝΕΝΝΪΙΗ κρησ φ ύγετο να αράξω ίσως καταλάβω τι μου γίνεται. Επίσκεψ η σ τη ν παιδική ηλικία Π αιδεύτηκα πολύ να μπω στην παιδική μου ηλικία, να γυρίσω πίσω. Λ έν ε ότι όσο μεγαλώνει κανείς ξαναγυρνάει προς τα πίσω. Εγώ δεν το έκανα ποτέ αυτό. Μπο­ ρ εί βέβαια πολλά από αυτά που έχω γράψει να είχαν σχέση με αυτή την ηλικία και να μη το καταλάβαινα εγώ. Σίγουρα υπάρχει ένας ομφάλιος λώρος που με κρατάει με αυτή την ηλικία, στις γειτονιές εκείνες και του ς ανθρώπους τους... Έπρεπε κάθε πρωί να κάνω τυμβωρυχία, να ξεθάβω νεκρούς και να μιλάω μαζί τους. Έβγαλα μια σειρ ά φωτογραφίες και τους κοιτού­ σα όλους αυτούς και σ χεδόν γελούσα. Ή ταν πολύ κα­ λή κατάσταση, γέλασα τόσ ο πολύ... αλλά όχι μόνον, συνέβησαν κι άλλα πράγματα. Τ ο υς άφηνα να μιλούν μόνοι τους. Ό ,τ ι ήθελαν έλεγαν. Αλλά οι χαρακτήρες παρέμειναν χαρακτήρες. Δ εν μπορούσα να αλλάξω τον χαρακτήρα της γιαγιάς μου, της μάνας μου ή του πατέρα μου.

Ο ι φίλοι Ό λ α τα πρόσωπα των φίλων μου που αναφέρω είναι αληθινά, ο Αλιάμπρας, ο Λ εκές, ο Σερπ ετός, το Χ έλι. Αληθινή είναι και η γιορτή «Τ α αλιαμπράδικα» που γιορτάζουμε κάθε χρόνο για τη σωτηρία του Χ ελιού. Είχε περάσει μια σοβαρή περιπ έτεια με την υγεία του το Χ έλι και τον έσωσε ο Αλιάμπρας με τα λεφ τά του και τις γνωριμίες του. Από τό τ ε γιορτάζουμε τη σω­ τηρία του. Τ ο Χ έλι ζει σ ε ένα βαγόνι τρ ένο υ, παλιό, με μια μεγάλη αυλή. Εκεί μαζευόμασ τε κάθε Σεπ τέμ­ βρη και γίνεται της πουτάνας. Μια μέρα μάζεψα πέντε-οκτώ φίλους σε ένα φ ούρνο στον Κορυδαλλό. Ξέ­ ρεις, έχω μια ευαισθησία με τους φούρνους, γιατί και ο πατέρας του πατέρα μου ήταν φούρναρης. Τ ο υς διάβασα μερικές σ ελίδες από το βιβλίο. Τους άρεσε, χειρ οκρ οτούσα ν μισή ώρα. Π α ίζαμε μπιλιάρδο με του ς φίλους. Και κατεβαίναμε τα μαγαζιά προς την παραλία. Ό σ ο κατεβαίναμε τό ­ σο καλύτερα ήταν τα μπιλιάρδα. Ώ σπου κάποτε φ τά­ σαμε στο Π τι Παλαί, το καλύτερο μπιλιαρδάδικο. Μ ε­ τά δεν υπήρχε άλλο, μπροστά ήταν η θάλασσα. Ή μ α ­ σταν τέσ σ ερις-π έντε. Τ ό τε λέγαμε τα όνειρα μας, τις επιθυμίες μας, τι θέλαμε να κάνουμε. Ο μόνος που έφ υγε ήμουν εγώ. Α υ το ί σπούδασαν όλοι, μαζί, πα­ ντρεύτηκαν τις πρώτες γκόμενες που γνωρίσανε και ζούνε ακόμα μαζί σα μια οικογένεια. Λ έω κάπου: «Ό λ α σου έχ ε τα καινούργια, τους φίλους σου έχ ε του ς παλιούς». Τ ο υς φίλους του ς αγαπάω όπως και τις ερω μένες μου. Μ πορείς να β ρ εθείς σε κατάσταση να σ κοτω θείς για τον φίλο σου όπως για μια γυναίκα.. Η αγάπη των φίλων αντί να ξεφ τίζει με τα χρόνια δυναμώνει κιόλας. Τ ο τίποτα και ο μαλάκας «Τ ι κοιτάς; Τίπ οτα», «Ό λ ο ι ένα τίποτα είμασ τε». Τ ό ­ τε, το τίποτα κυριαρχούσε σ το μυαλό των ανθρώπων. «Ένα τίποτα είμασ τε» μου έλεγε η γιαγιά μου. Εγώ δεν συμφωνώ, πιστεύω ότι όλα είναι κάτι. Τ ο πρώτο που άκουσα να μου λένε είναι «από το καν τίποτα καλό είναι και το τίποτα». Τ ο τίποτα έμπαινε τό τ ε σ ε όλες τις κουβέντες. Ενώ τώρα που οι άνθρωποι είναι πραγ­ ματικά τίποτα δεν το λέει κανείς. Τ ό τε οι άνθρωποι ήταν κάτι, τώρα είναι τίποτα. Μια άλλη συνηθισμένη λέξη τό τ ε ήταν «ο τιποτένιος». Ή τα ν ντροπή να σε πουν «τιποτένιο». Σήμερα κανείς δεν την λέει αυτή τη λέξη. Σ ε αντίθεση, τό τ ε κανείς δεν έλ εγε «αυτός ε ί­ ναι μαλάκας». Ή τα ν πολύ βαρύ, θα σ ε σκοτώνανε αν το έλεγες, επειδή ήταν όλοι μαλάκες. Σήμερα δεν εί­ ναι βρισιά, είναι ένας χαιρετισμός, μια φιλοφρόνηση.

70

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

ΪΪΝΕΝ1ΕΪΙΙ Στη μέση του γυμνασίου ήρ θε ένα παλικάρι από τη Σκόπελο, ο Ρήγας. Αυ τός με πρωτοπήγε σε μπουρδέλο. Πηγαίναμε μαζί για μπάνιο. Μια φ ο­ ρά πήγα σ ε μια ξαδέλφ η μου, όπου εκ εί κοντά της έμενε μια κοπέλα, μεγαλύτερη από μας και πολύ όμορφη. Αυτή μου λέει «σας έβλεπα, χθες στην παραλία». «Είδες τον Ρήγα κάτι βουτιές που κάνει», της λέω. «Π ο ιο ς Ρήγας, εσύ είσαι ο πιο ωραίος». Έπαθα την πλάκα μου. Αυτή η γυναίκα μου έδωσε μεγάλη ώθηση στη σχέση μου με τις γυναίκες».

...1968, λίγο μετά ηον απολύθηκα από το στρατό. Δούλευα τότε σε μια εταιρεία ποδηλάτων, στην Πατησίων, με καλά αφεντικά όμως μ ε έναν λογιστή ληστή. Τον ζήτησα μία παλιά χρησιμοποιημένη γραφομηχανή για να αρχίσω να γράφω και μου ζήτησε πεντακόσιες δραχμές το μήνα, όσο δηλαδή πλήρωνα νοίκι για την κάμαρα που ζούσα. Την κράτησα ένα μήνα και συνέχεια τ ψ έβριζα. Λέξη δεν μπόρεσα να γράψω και τον άλλο μήνα τον τ ψ γύρισα πίσω... Είχα προσέξει και παλιότερα όταν έγραφα Το Πάσχα στο χωριό ότι κάποιος θα σε αποκαλέσει αυτό που ο ίδιος είναι. Ο βλάκας θα σε πει βλάκα και το κορόιδο θα σ ε πει κορόιδο. Ο ι γυναίκες Στο γυμνάσιο αισθάνθηκα ότι είμαι ένα τίποτα. Ό λο ι είχαν γκόμενες πλην εμού. Δ εν με θέλανε τα κορίτσια. Θυμάμαι μια φορά που κάναμε πάρτι σ ε μια ταράτσα, ξέρ εις εποχή Τ ζέημ ς Ν την, με τα πρώτα φαρδιά μπλουτζίν, είχαν χωριστεί τα κορίτσια με τα αγόρια, απέναντι τα μεν από τα δ ε. Μ ε το σύνθημα τρ έξα νε όλα τα κορίτσια να ζητήσουν ένα αγόρι. Έμεινα στα αζήτητα εγώ κι ένας σ υμμαθητής μας που ήταν αδ ερ ­ φή. Φ αντάσου, ούτε αυτός δεν με ζήτησε για χορό!

Τ ο βιβλίο αυτό Γράφω πάντα πρωί, το ξημέρωμα. Εκείνη την ώρα κυκλοφ ορούν ιδ έες σαν πουλάκια. Ψ άχνουν να βρουν κάποιον που είναι ξύπνιος να κάτσουν πά­ νω του. Την ημέρα υπάρχει ταραχή, δεν είναι κα­ λή για να βγάλεις πράγματα από μέσα σου. Δ εν έγραψα ούτε μια γραμμή όταν ήμουν στο εξω τερικό, ούτε όταν τα ξίδ ευα στα καράβια. Ό λα τα βιβλία μου τα έγραψα στην Ελλάδα, ίσως για­ τί η καρδιά μου ήταν εδώ. Και μόνο με την καρ­ διά γράφεις, έρχονται πράγματα και στη γεμί­ ζουν. Τ ο βιβλίο αυτό κάθε πρωί με εξέπλησσε. Μου έρχονταν κάτι ιδέες που δεν τις είχα σ κεφ θεί πο­ τέ. Ή μάλλον δεν έρχονταν σ ε μένα αλλά στον πιτσιρικά, το ν ήρωά μου. Ή ταν μια τρελή κατά­ σταση και ταυτόχρονα πολύ ωραία. Αφ ού ό,τι έγραφα δεν τολμούσα να το διαβάσω. Τ ο διάβα­ ζα την άλλη ημέρα το πρωί. Π έρασ α πολύ ωραία για τρία χρόνια. Χ θ ε ς ήρθε η γυναίκα που καθαρίζει. Τρ ία χρό­ νια δεν την άφησα να καθαρίσει το δωμάτιο που ήταν γεμάτο χαρτιά. Χ θ ε ς το καθάρισε επιτέλους και χάρηκε. Μ ου λέει: «και τώρα, κυρ-Αντώνη, δεν λυπάστε που φάγατε τρία χρόνια σ το δωμάτιο έτσι;». Μ ου το έλεγε με μια λύπη σα να μου έλεγε: και τι κατάλαβες που ήσουν κλεισμένος τρία χρόνια εδώ μέσα. Α υ τό το βιβλίο δεν θα μπορούσα να το γράψω νωρί­ τερα. Τώ ρα έπρεπε να το γράψω. Μ έσα από το πα­ ρελθόν μου είδα το μέλλον μου. Συμφιλιώθηκα με τους νεκρούς, με ανθρώπους που είχα μαλώσει μαζί τους κι έφυγαν, με τους γονείς μου. Ό λ α τα βιβλία μου τα αγαπάω. Αλλά για κανένα δεν είπα «τώρα μπορώ να πεθάνω». Γι' αυτό μπορώ να το

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 7 7

Αλεξης Σταμάτης

Αμερικάνικη φούγκα Εκδόσεις Καστανιώτη, 2006

Μ ια περιπέτεια στη σύγχρονη «Άγρια Δύση» Σ υ ν έ ν τ ε υ ξ η σ τ ο ν ΣτέφανοΔάνδοΑο

ΪΪΝΕΝΠΪ1Ν

τ

α ριψοκίνδυνα στοιχήματα του Αλέξη Σταμάτη στο καινούργιο του μυθιστόρη­ μα Αμερικάνικη φούγκα είναι τρία. Το πρώτο έχ ει να κάνει με τη ματιά μέσα από την οποία προσεγγίζει την Αμερική, όχι μόνο ως κράτος αλλά ως πλέγμα αξιών και ταυτοτήτων. Το δεύτερο αφορά τη διαχείριση του υλικού του, μια και επιχειρεί να

χτίσει ένα «αμερικάνικο» μυθιστόρημα, μέσα όμως από την οπτική ενός έλληνα ήρωα. Και το τρίτο συνίσταται στο «πάγωμα» μιας καθοριστικής περιόδου της πρόσφατης αμε­ ρικανικής ιστορίας: της προεκλογικής περιόδου του 2004. Πετυχαίνει και στα τρία, κι­

νούμενος διαρκώς ανάμεσα σε σκιές, τη σκιά του τοπίου, του «δρόμου», της πολιτι­ κής, του Ντίλαν, του Σάλιντζερ, του Μαρκ Τουέιν, του Ντέιβιντ Λιντς, και πάνω απ’ όλα τη σκιά του «θείου Σαμ». Ένα λαβυρινθώδες μυθιστόρημα, στην κάθε στροφή του οποίου παραμονεύουν αναπάντεχες εκπλήξεις για τον αναγνώστη Ξέρω ότι ταξίδεψ ες σ τη ν Α μ ερ ικ ή κατά τη διάρ­ κεια της συγκεκριμένης περιόδου. Ή τ α ν αυτό το ταξίδι η α φορμή για να γράψεις το βιβλίο; Ν αι. Πήγα στην Α μερική καλεσμένος από το Interna­ tional W ritin g Program του Πανεπιστημίου της Ά ιοβα, ακριβώς όπως και ο ήρωας του βιβλίου. Η Αιοβα Σίτι είναι μια πόλη-κάμπους 70.000 κατοίκων, περιτρι­ γυρισμένη από φ υτείες καλαμποκιού, ήσυχη και γα­ λήνια. Α φ ού έμεινα ένα διάστημα εκεί, τα ξίδ εψ α σε πολλές πόλεις, μικρές και μεγάλες, καταλήγοντας στη Ν έα Υόρκη. Γυρίζοντας πίσω, είχα στο μυαλό μου την ερεθιστική εικόνα μιας συναρπαστικά αντιφατικής χώ­ ρας, η οποία ταυτόχρονα «χω νεύει» και αντανακλά τα πάντα. Μιας χώρας όμως που χ τίσ τη κε από Ευρωπαί­ ους με δομικά υλικά την ιστορική λήθη και την από­ δραση από τη μνήμη του ευρωπαϊκού εφιά λτη, μιας «κατασκευασμένης πατρίδας». Αποφάσισα λοιπόν να γράψω μια ιστορία για έναν έλληνα συγγραφέα που δ έχεται ακριβώς την ίδια πρόσκληση. Ο συγγραφέας - ήρωάς σου όμω ς βρίσκεται σ ε μια πολύ ά σχημη φάση τη ς ζωής του. Σ τ η ν ουσία, α πό τις πρώ τες σ ελίδες γίνεται σ αφ ές ότι αυτό το ταξίδι θα είναι ή η εξιλέωση ή η κατα­ σ τρ οφ ή του. Ο ήρωας πηγαίνει στην Α μερική με σκοπό να ξεχ ά σει. Π ισ τεύει ότι σ ε έναν τόπο όπου η επιδίωξη της ευτυχίας απ οτελεί άρ θρο του Συντάγματος, μπορεί να κάνει μια νέα αρχή, μέσα από τη λήθη του εαυτού, με­ τα θέτοντας τον προσωπικό του εφιάλτη, κάνοντας δη­ λαδή, τηρουμένων των αναλογιών, περίπου εκείνο που κάνει και η Αμερική. Μια χώρα η οποία, προσπαθώ­ ντας να «ξορκίσ ει» τα δικά της φαντάσματα, ουσ ια­

στικά τα εξά γει, βίαια παραλλαγμένα, στον υπόλοιπο κόσμο. Ό μω ς, όταν έχεις χάσει την ταυτότητα σου (ή όταν δεν την έχ εις καν βρει), η λύση δεν είναι να με­ τα θέσ εις την οργή σου αλλά να ψ ά ξεις μέσα σου. Ω σ τό σ ο η επιλογή του ήρωά σου είναι να «αλ­ λάξει ταυτότητα», να επιχειρήσει να «ξαναγρά­ ψει την αφήγηση τη ς ζωής του»... Ό λ ο ι μας, έστω και ενδόμυχα, αν είχαμ ε την ευκαι­ ρία, θα θέλαμε να «αλλάξουμε δέρμα». Ειδικά όταν τα πράγματα πάνε πολύ άσχημα. Ω στόσ ο αυτό είναι ένα είδ ος ύβρης. Μια καταστρατήγηση της αλήθειας. Ίσω ς, επειδή η αλλαγή το υ δ έρ μ α τος δεν προϋποθέτει και τη ν αλλαγή τη ς ψυχής... ΓΓ αυτό ακριβώς λοιπόν η Ύ βρις πληρώνεται, κάτι ξ έ ­ ρει και ο Μ εφ ιστοφ ελής! Ο ήρωας αλλάζει το «π ερί­ βλημα», το όνομα, την «κοινωνική» του τα υτότητα. Η ψυχική του τα υτότη τα όμως παραμένει η ίδια. Φ υσ ι­ κά, όσα ζει ως «άλλος» είναι πράγματα που ο ύτε κα­ τά διάνοια θα μπορούσε να φανταστεί πως θα είχε κά­ ποτε τη δυνατότητα να βιώσει. Α υ τό το δανεικό κο­ στούμι είναι αφάνταστα γο ητευτικό, αλλά και τα υτό ­ χρονα τρομακτικά επικίνδυνο. Τελικά ο συγγραφέας ήρωάς σου προσπαθεί να δημιουργήσει «το βιβλίο τη ς ζωής του»; Ω ς συγγραφέας βρίσκεται σ ε μια «αντιδικία με την πραγματικότητα». Θ έλ ει να την παραλλάξει. Θ έλ ει να «ειπωθεί». Ταυτόχρονα είναι πολλαπλά καθηλωμένος. Ό τα ν όμως ξαφνικά «μ εταμφ ιέζετα ι» σ ε ήρωα μιας τρ έχουσ ας μυθοπλασίας, έχει την ευκαιρία επιτέλους κι αυτός να δράσει, «γράφοντας» μιαν άλλη ζωή πάνω

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

73>

στη δική του. Η επικίνδυνη περιπέτεια στην οποία εμπλέκεται τον οδηγεί σ ε μια άγρια κατά­ δυση στα βασικά θέματα του βιβλίου: τον έρω­ τα, την εξουσία και το θάνατο. Ειδολογικά το βιβλίο έχει στοιχεία «θρίλερ», ω στόσο δεν μ πορ εί να καταταγεί απόλυτα σ το είδος. Όπω ς λέει και ο ίδιος ο ήρωας αναφερόμενος στα βιβλία του, το θρίλερ είναι απλά ένα από τα «οχήματα» (διότι υπάρχουν και άλλα, το βιβλίο δεν εμπίπτει σ ε κάποιο ξεκ άθαρ ο «είδ ος»), Η ουσία είναι πως αυτά για τα οποία θέλω να μιλή­ σω φωλιάζουν στο υπόστρωμα της ίντριγκας.

Οι Ηνωμένες Π ολιτείες νομίζω ότι μοιάζουν μ ε έναν οργισμένο έφηβο, ο οποίος είναι οπλισμένος σαν αστακός και αναζητά τους χαμένους γονείς του σαρώνοντας τα πάντα στο πέρασμά του

Θ α μ πορ ούσε κανείς να πει ότι είναι ένα «μετα μοντέρνο γουέστερν»; Γουέστερν υπό μίαν έννοια είναι, μια και σ ε πρώτο πλάνο πρόκειται για μια περιπ έτεια στην «άγρια» Δ ύ ­ ση, αλλά η αγριότητα αφορά το σήμερα. Ό σ ο για το «μεταμοντέρνο», είναι μια «δύσκολη» έννοια. Στο μο­ ντερνισμό η αποσπασματικότητα παρουσιά ζεται ως κάτι το τραγικό, κάτι το οποίο ο δημιουργός «θρη­ νεί» ως απώλεια. Τ ο μεταμοντέρνο εξυ μ νεί αυτή την αποσπασματικότητα, την ανάγει σε «παιχνίδι». Τ ο συ­ γκεκριμένο βιβλίο προσπαθεί να την καταγράψει ως μια ψυχική κατάσταση του ήρωα, ο οποίος προσπα­ θε ί μάταια να αποκαταστήσει μια χαμένη ενότητα. Ό σ ο για το ίδιο το «παιχνίδι», αυτό το 'χει χάσει προ πολλού. Σ ε μια χώρα καταρχήν αντιαμερικανικώ ν αισθη­ μάτων ποια πιστεύεις ότι θα είναι η υποδοχή του βιβλίου; Ελπίζω να γίνει κατανοητό ότι το βιβλίο δεν είναι καταγγελτικό. Ο ι Ηνωμένες Π ολιτείες νομίζω ότι μοιά­ ζουν με έναν οργισμένο έφηβο, ο οποίος είναι οπλι­ σμένος σαν αστακός και αναζητά τους χαμένους γο­ νείς του σαρώνοντας τα πάντα σ το πέρασμά του. Πρέπει να υπάρχει και κάποια κατανόηση γι' αυτό το πλάσμα. Δ εν υπάρχει η απόλυτα κακή ή καλή Α μ ερ ι­ κή. Ω ς προς αυτό συντάσσομαι ιδιαίτερα με την «ονειρ ικά εφιαλτική» εκδοχή των ταινιών του Ν τέιβιντ Λιντς. Ό π οιος μάλιστα π ροσ έξει τους διαλόγους, θα δει κάπου δυο σ αφείς αναφ ορές στο υπέροχο «Μ αλχόλαντ Ν τράιβ». Π ισ τεύεις ότι πλέον έχει δημιουργηθεί μια νέα γενιά συγχρόνω ν ελλήνων μυθιστοριογράφων;

30

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

Α ν ναι, πώς θα μ πορ ούσε να ταυτοποιηθεί; Φ υσικά υπάρχει. Και με πολλούς και αξιόλογους εκ ­ προσώπους, με τα ρίσκα και τις αντιφάσεις της. Τ ο χαρακτηριστικό με αυτή τη γενιά είναι ακριβώς το ότι αντιστέκεται σθεναρά στην ταυτοποίησή της. Γι' αυ­ τό και δεν έχει σ αφές «στίγμα». Ψ άχνεται σ ε πολλές και ποικίλες κατευθύνσεις, αντανακλώντας το «μεταίχ­ μιο» μέσα στο οποίο ζούμε: μια ιστορική συγκυρία όπου ψάχνουμε το πρόσωπο του «εχθρού» και το χ ά­ νουμε, μια και είναι διαρκώς τριγύρω, ενίοτε δ ε και γοητευτικά μεταμφιεσμένος. Η δική μας γενιά δεν διστάζει να γράψει βιβλία που να εκτυλίσσονται εκτός Ελλάδος. Εμένα με γοητεύει αυτό το άνοιγμα. Είναι ση μείο των και­ ρών η ανάγκη των σημερινώ ν δημιουργών να δη ­ λώνουν πολίτες του κόσμου; Στην περίπτωσή μου δεν υπάρχει «σ χέδιο» πίσω από την εκάσ τοτε έμπνευση. Ζ ο ύ μ ε σ ε μια εξαιρετικά ανοιχτή εποχή από πλευράς επικοινωνίας, ο κόσμος είναι διαρκώς στην οθόνη μας. Ο ι παραστάσεις που δεχόμασ τε από το σήμερα, καταιγιστικές και αντιφα­ τικές, επιτρέπουν μια ευρ ύτερ η πρόσληψη του κό­ σμου. Προσπαθώ να τις επεξεργάζομαι, είτε αυτό με πάει στη Σαντορίνη είτε στη Ν έα Υ όρκη. Τ ο δίλημμα «εντοπ ιότητα» ή «κοσμοπολιτισμός» στις μέρες μας είναι πλαστό κι οι άμυνες που αναπτύσσονται ανήκουν σ ε άλλες εποχές. Η λογοτεχνία ανθεί και στο νησιώτικο τραπέζι και σ το υπερατλαντικό τα ξίδ ι. Εξάλλου, η ελληνικότητα δεν είναι αποκλειστικά γεωγραφικός όρος. Και ο «πολίτης του κόσ μου» δ εν είναι αναγκα­ στικά «κοσμοπολίτης». Σ ε ευχαριστώ πολύ. ■

βιογραφίες

Σταδίου 33 -ΤΚ. 105 59 · Αθήνα -τηλ. 210 3215 280 · 210 3247 945 fax: 210 3215 281 -210 3315 176 e-mail:kastalia@ath.forthnet.gr · http://www.kastalia.gr

Κ Α Σ Τ Α Λ ΙΑ Ε

Κ

Δ

Ο

Σ

Ε

Ι

Σ

Τ ρ ια ν τα φ ύ λ λ ο υ «Μερικά από τα γεγονότα είναι φανταστικά, μερικά συνέβησαν μέσα στο κεφάλι μου» Επιμέλεια: ΕΛένηΚαρρά

ΠΝΕΝΤΕΪ1Η

τ

σάινα Τάουν και Μανχάταν, Νεμπράσκα και Νέα Υόρκη, Ρέιμον Τσάντλερ και Τζακ Κέρουακ, πτώματα που σαπίζουν και κουλουράκια της τύχης - η Σώτη Τριανταφύλλου, στο τελευταίο της βιβλίο, τα Κινέζικα κουτιά, παίζει με εξαιρετική μαε­ στρία και ομορφιά ένα λογοτεχνικό παιχνίδι αστυνομικής δομής, αλλά φιλοσοφικής ανα­

ζήτησης. Μ ε φόντο τη Νέα Υόρκη και θραυσματικές ιστορίες από τη ζωή του ιδιωτικού

ντετέκτιβ Στούαρτ Μαλόουν, η υπνοβατική περιπλάνηση «σε μια πόλη που δεν είναι παρά μια κατάσταση του μυαλού» μοιάζει με ένα μακρύ ταξίδι σε έναν κόσμο φουτου­ ριστικό, σε ένα κράμα πολιτισμών αλλά και στις βαθιές χαράδρες του έρωτα, και του θανάτου... Η Τριανταφύλλου ταξιδεύει πέρα από τα όρια. Όσο για τη συνέντευξη που μας προσφέρει, μια «μη τυπική συνέντευξη», πρόκειται στην πραγματικότητα για την καταγεγραμένη αποτύπωση μιας διαδρομής, από την οποία γεννήθηκε ένα από τα κε­

ντρικά πρόσωπα του βιβλίου. Τ ο καλοκαίρι του 2003 πήγα στη Νεμπράσκα και στο Τεννεσή για να γνωρίσω τα μέλη των εξτρεμισ τικώ ν οργανώσεων της αμερικανικής ενδοχώρας: τους νεοναζί και τους τρελούς του θεού. Σ' αυτό το τα ξίδ ι γεν­ νήθηκε ο χαρακτήρας της Ντήνι Λαμούρ , που στα Κι­ νέζικα κουτιά είναι βοηθός του ντετέκτιβ Στούαρ τ Μ α­ λόουν. Ν α πώς περίπου έγινε αυτό:

Νοίκιασα ένα μικροσκοπικό αυτοκίνητο, χωρίς να δώ­ σω σημασία στη μάρκα, «το πιο οικονομικό», είπα, και βγήκα στην εθνική οδό· πάσχω από μια μάλλον ευχά­ ριστη ασθένεια που, στα γερμανικά και τα αγγλικά, ονομάζεται W and erlust (προφέρεται λίγο διαφ ορ ετι­ κά στις δύο γλώσσες)· νομίζω πως είναι ανίατη· αν και σίγουρα περνάει από υφέσεις και εξάρσ εις. Μ ερικοί πάσχοντες τα ξιδ εύουν με τρένα, άλλοι με πλοία και αεροπλάνα· εγώ ταξιδεύω κυρίως με αυτοκίνητα. Βρέ­ θηκα στη Νεμπράσκα για να ξαναδώ την αμερικανι­ κή επαρχία όπου ανθίζει η εγχώρια εκδοχή του φ α­ σισμού. Πήγα να ρίξω μια ματιά στις εξτρεμισ τικές πατριωτικές, παραστρατιω τικές οργανώσεις. Βγαίνοντας από την Ό μ α χ α , ακολούθησα την πινακί­ δα «Ashland»' το επίπεδο τοπίο μού φάνηκε νεκρό· «δεν είναι τυχαίο που ονόμασαν Σταχτοχώρα αυτό το κωλομέρος», σκέφτηκα, κι ένιωσα χαζή, «τι γυρεύω εδώ», αναρωτήθηκα ενώ έκανα βόλτες με το αυτοκί­ νητο κοιτώντας τις ό χ θες του κεντρικού δρόμου: ένα κατάστημα που πουλούσε σκυλάκια ράτσας Σνάουζερ, ένα κακοφω τισμένο φ αστφουντάδικο, ένα κά­ μπινγκ της λουθηρανικής εκκλησίας· μια εκκλησία όχι λουθηρανή· σπίτια με πρασιές· πιο πέρα, αγροικίες,

στάβλοι, χωράφια· χωματόδρομοι· ταμπέλες, προς Βαλπαραΐσο (δυτικά), προς Γουάχου (ανατολικά)· ίχνη ινδιάνικων καταυλισμώ ν η αγροτική Αμερική, η Α μ ε­ ρική που ψηφίζει Τ ζο ρ τζ Μπους ή δεν ψηφίζει κανέναν εκτός από τον αγράμματο και πολεμοχαρή σ ερί­ φη. Πήρα το χωματόδρομο προς τα δυτικά: «Κτηνοτροφικά είδη Πάρσον και Μόνιξ», «Ν τόπια παιδάκια», «Πωλούνται αγριόχοιροι»· κι έπειτα άρχιζε πάλι η πό­ λη, «Grecian Gyros» -«Ε δ ώ κάνουμε στάση», αποφά­ σισα. Σ το καφ ενείο με κοιτούσαν σαν να είχα προ­ σγειωθεί με σκάφος από το διάστημα. «Π ολύ περί­ εργοι άνθρωποι», σκέφτηκα, ξεχνώντας πως είμαι ε ξί­ σου περίεργη. Ή ρ θα στη Νεμπράσκα για να προσποιηθώ το υποψήφιο μέλος εξτρεμισ τικής οργάνωσης και να που περιπλανιέμαι παρατηρώντας τους χωρι­ κούς και τα αυτοκίνητα των χωρικών. Στο καθρεφ τάκι ενός βαν που ήταν παρκαρισμένο έξω από το κα­ φ ενείο κρεμόταν μια ασημένια αλυσιδίτσα με τον Εσταυρωμένο- στο παρμπρίζ υπήρχαν δυο αυτοκόλ­ λητα, ένα που έγραφ ε «Ν εμπράσκα, η καλαμποκοχώ­ ρα», και «I Ψ Nebraska»- στον μπροστινό προφυλα­ κτήρα ένα ακόμη αυτοκόλλητο «Α γορ άζετε αμερικα­ νικά προϊόντα» και στον πίσω μια νεκροκεφαλή και κάτι που έμοιαζε με σταυρό.

- Γύρο; με ρώτησε ο σουβλατζής πίσω από τον πά­ γκο.

- Διπλό, είπα χαμογελώντας γλυκά. Μ ε πατάτες.

French Fries, τόνισα, αλλά ευτυχώς δεν με διόρθωσε λέγοντας Freedom Fries. Απ εφ εύχθη η λογομαχία. Είχα να φάω γύρο από τό τ ε που ήμουν οκτώ χρονών και έμενα στη Φωκίωνος Νέγρη.

- Κάτι να πιεις;

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

S3

ϊιν ε ν τε ϊιη - Κόκα. «Κ όκα Κόλα», διόρθωσα για να μη γίνει παρεξήγηση. (Π ο τ έ δεν πίνω Κόκα Κόλα. Δ εν ξέρω πώς μου ήρ­ θε.)

- Έφτασε! Ό τα ν μου έφ ερ ε τον γύρο, πρόσεξα το μολυβάκι πί­ σω απ' το αυτί του: μολυβάκι για του ς λογαριασμούς. Μ ε ρώτησε: - Τουρ ισ μό κάνεις; - Ή ρ θα για ένα γάμο. (Ο ύ τε αυτό ξέρω πώς μου κα­ τέβηκε. Δ εν θα τα ξίδ ευα πουθενά για να παραβρεθώ σ ε γάμο.)

- Αθέτησ ε; ρώτησε, συνοφρυωμένος. Δ εν κατάλαβα.

- Α θ έτη σ ε υπόσχεση γάμου; επανέλαβε. Υπάρχουνε πολλά τομάρια... Αααα, θέλουνε κρέμασμα... «Τι πλάκα», σκέφτηκα, παρατηρώντας μια χοντρή κυ­ ρία που έβα ζε κέτσαπ σ το πιάτο της, κρατώντας κατακόρυφ α το μπουκάλι με τη σάλτσα και τινάζοντάς την πάνω στο βουνό με τις πατάτες. Κάθισα στο «Grecian Gyros» μέχρι την ώρα που έκλεινε. Δ εν ήξερα γιατί είχα κολλήσει εκ εί- ήταν ένα σουβλατζίδικο όπως εκατοντάδες άλλα, με διαφημι­ στικά ημερολόγια σ τους τοίχους, υδατογραφίες από ελληνικά νησιά, διακοσμήσεις με πλαστικά αμπελό­ φυλλα, και φωτογραφίες επιφανών Ελλήνων όπως ο Ωνάσης, η Μαρία Κάλλας και ο Γιώργος Νταλάρας.

- Εδώ είμασ τε ήσυχα, είπ ε εύθυμα ο Έλληνας· δεν έχουμε ναρκωτικά, δ εν έχ ουμε φόνους. Κάπου-κάπου τρώνε κανέναν, σπάνια... Γύρισε την πλάτη στον πάγκο και σ' εμ έ­ να αλλά συνέχισε: - T o 1909, εμείς δεν ήμασταν εδώ, ήρθα­ με το '67, δ ε μας σήκωνε το κλίμα στην Ελλάδα, που λες, το 1909 φάγανε Έλληνα. Μάλιστα. Ο ι Έλληνες τό τ ε δεν ήτανε άσπροι, ήτανε μαυρόασπροι! Τ ους είχ ανε για δ ευτεράτζα! «Όπως και τώ ρα», είπα από μέσα μου.

-Λ οιπ όν , που λες, ένας Έλληνας απ' τη Γκρηκτάουν, εδώ παρακάτω, στη Ν ότια Ό μ α χ α , σουλατσάρει μια μέρα - τ ο 1909 λέμε τώρα, ε; - με μια Αμερικάνα, και του την πέφτει ο σερίφης και στήνουνε καβγά κι ο σερίφης βγάζει το μπιστόλι και πάρ' - Και μετά; ρώτησα λες κι άκουγα παρα- Και μετά, πήρανε θάρρος οι άσπροι, Ά γ­ γλοι, Σουηδοί, βόρειοι και λοιπά και την πέσανε στους Έλληνες και την κάψανε τη γειτονιά, την κάνανε χόβολη, σου λέω! Σκοτώ σανε κι έναν πιτσιρικά. Εκεί να δεις ρατσιστικό έγκλημα! Σκοτώ σανε δεκαπεντάχρονο! Τ ο 'ξερες; Δ εν το 'ξερες! Βάλθηκε να ετοιμάζει μια παραγγελία, αλ­ λά συνέχιζε να μιλάει, κι εγώ έχανα λέξεις, τον ρωτούσα «τι;», «τι;» «πώς;» κι εκείνος γύριζε λίγο το λαιμό του για να τον ακούω, ενώ τηγάνιζε αυγά και λουκάνικα.

- Και πού ξέρ ανε παρακαλώ πως ήτανε παρθένα; Κατάλαβα πως είχα χάσει ολόκληρη παρά­ γραφο.

84-

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

ΙΤΝΕΝΤΕΥϊ Η ο Τ ζέρ ρυ , που δούλευε στα τρένα. Άμα δεν ήτανε αυτός, δ ε θα 'ρχόμουνα ποτέ στην Αμερική. Πλησίασα στον απέναντι το ί­ χο: ο θείος Τζέρ ρ υ πόζαρε καμαρωτός μπροστά σ' ένα φ ορτηγό τρένο.

- Ή ταν ε το '49. Μ ετά, αγόρα­ σε Μπιούικ. Κίτρινη. Ή θελα να βγούμε φωτογραφία με τη Μπιούικ, αλλά δεν πρόλαβα· ο Πάσχω ατιό μ ια μάλλον ευχάριστη ασθένεια που, θειος μου τα κακάρωσε. στα γερμανικά και τα αγγλικά, ονομάζεται W anderlust - Λυπάμαι, είπα.

- Ν α μη λυπάσαι καθόλου. (ηροφέρεται λίγο διαφορετικά στις δύο γλώσσες)' Τ ον έχω μοστράρει επειδή εί­ νομίζω ηως είναι ανίατη· αν και σίγουρα ηερνάει αηό ναι ο μοναδικός που πρόκοψε - όχι ότι εγώ έχω παράπονο υφέσεις και εξάρσεις. Μ ερικοί ηάσχοντες ταξιδεύουν δηλαδή... μ ε τρένα, άλλοι μ ε ηλοία και αεροηλάνα' εγώ ταξιδεύω - Μ ίσ τερ Τόλη, τον έκοψ ε ο Μπιντζίλ. Ο γύρος λειώνει. κυρίως μ ε αυτοκίνητα. Βρέθηκα στη Ν εμηράσκα - Ε, χαμήλωσε τη φωτιά, καη­ για να ξαναδώ την αμερικανική επαρχία όπου ανθίζει μένε! Λοιπόν, τι σου 'λεγα λοιπόν; Λίγοι Έλληνες οδη­ η εγχώρια εκδοχή του φασισμού γούσανε Μπιούικ. Ο θείος ο Τ ζέρ ρ υ δ ο ύλεψ ε σαράντα χρόνια εργάτης στα τρένα. Κοίταγε τη δουλειά του, - Ποια; μακριά απ' απεργίες κι από κόλπα. Κατόπι, πήρε τη - Μ ετά το κάψιμο, οι Έλληνες δεν είχανε πού να πά­ Μπιούικ. Ό λο ι αυτοί, ξέρ εις, εμάς που 'ρθαμε εδώ πέ­ νε. Τριγυρνούσανε πέρα-δώθε και πήρανε το δρόμο ρα το '67 μάς είχανε στη φέρμα. προς τη Δύση, με τα πόδια, να βρούνε δουλειά στα - Γιατί; ρώτησα, αβέβαιη για το τι σήμαινε «στη φέρμα». ορυχεία. Έγινε δίκη για τα δυο φονικά και για το κά­ - Γιατί ήρθαμε επειδή έγινε δικτατορία στην Ελλάδα. ψιμο της γειτονιάς· και, άκουσον, άκουσον, πεντακόΞέρεις, Σι Λ ι Έι. Συνταγματάρχες. Π ήραμε των ομμασα άτομα υπόγραψαν πως η Αμερικάνα που περπά­ τιών μας κι ήρθαμε κατ' ευθείαν στο στόμα του λύ­ ταγε αγκαζέ με τον Έλληνα ήτανε παρθένα. Π ού ξ έ ­ κου. Καλό, ε; ρανε, λέω, πως ήτανε παρθένα; - Μπιντζίλ, σβήσε τη φωτιά σ το γύρο! Θ α λαμπαδιά­ Φ αίνεται πως είχα χ αζό ύφος γιατί επενέβη ο σερβι­ σει, βρε παιδάκι μου! τόρ ος που φαινόταν Ινδιάνος: Στράφηκε πάλι σ' εμένα.

- Θ έλ ει να πει πως η κοπέλα δεν ήτανε π ο υτ- Λοιπόν τον βρήκες τον προκομμένο; - Μπιντζίλ, κάνε δουλειά σου κι άσε το τι θέλω να πω Και προτού απαντήσω, είπε, με ειλικρινή στενοχώρια: εγώ, του σ φ ύρ ιξε το αφεντικό.

- Είσαι και μεγαλούτσικη. Π ρ όσ εχ ε μη μείνεις γερο­ Συμπέρανα: εδώ, είτε είσαι παρθένα είτε είσαι πουντοκόρη. τάνα. Δ εν υπάρχει τρίτη επιλογή.

- Μάλιστα, είπα, προσέχω. Προσέχω.

- Και μετά τι έγινε; ρώτησα. Ό τα ν βγήκα πάλι στο δρόμο ήμουν σχεδόν ευτυχι­ -Δ εν τιμ ω ρ ή θ η κ ε κανένας. Στα μέρη μας, άλλα εγκλή­ σμένη· αν και στο ραδιόφωνο δεν έπιανα παρά μόνο ματα τιμωρούνται κι άλλα όχι. τους τοπικούς εκκλησιαστικούς σταθμούς, ένιωθα ευ­ Κούνησα το κεφάλι με κατανόηση. γνωμοσύνη για την W anderlust και για όλα τ' άλλα.

- Είδες τις φωτογραφίες; με ρώτησε ο σουβλατζής, Η συνέχεια είναι καταγραμμένη στο μυθιστόρημα: με­ αλλάζοντας απότομα θέμα. ρικά από τα γεγονότα είναι φανταστικά, μερικά συνέ- Π οιες φωτογραφίες; βησαν μέσα στο κεφάλι μου. ■ - Τις φωτογραφίες στον τοίχο. Σ ε μια είν' ο θειος μου ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

35

Αγγελική Σιραιηγοπούλου 1ξαναρωτήσω τον μπαμπά Εκδόσεις

Η γραφή με προδίδει. . . Σ υ ν έ ν τ ε υ ξ η στη Φωτεινή ΤσαΛίκογΛου

ΪΪΝΕΝΤΕΪΙΙ

π

αιδί της δημιουργικής γραφής η Αγγελική Στρατηγοπούλου, δοκιμάζει τις δυνάμεις της στο μυθιστόρημα σε ένα διπλό πεδίο, αυτό του συγγραφέα και του προσώπου που θ έλ ει να αναμετρηθεί με τα όριά του. Στη συνέντευξη με την Φωτεινή Τσαλίκογλου αναζητά αφορμές για να διερευνήσει αυτούς τους δρόμους

κοιτάζοντας λοξά και τον αναγνώστη που θα την πρωτογνωρίσει με το βιβλίο της Δ ε ν

θα ξαναρωτήσω τον μπαμπά.

Α ν ήταν μουσική, τι μουσική θα ήταν; Σαν παιχνίδι λοιπόν. Μ ου αρέσει που ξεκινάς με τη μουσική. Άλλωστε από κει ξεκινάνε όλα για μένα. Θ α ήθελα πολύ το βιβλίο μου να διαβάζεται όπως ακούγεται η μουσική του Μπαχ. Δ εν έχει πλοκή ο Μπαχ. Απλώς συμβαίνει. Ύ σ τερα κάτι θυμάται και ξαναγυρίζει πίσω. Και ενώ νομίζεις ότι όλα επαναλαμβάνο­ νται, τίποτα δεν είναι ίδιο. Ό σ ο έγραφα το βιβλίο άκουγα πολλή μουσική. Ό τα ν τέλειω να ένα κεφάλαιο το διάβαζα φωναχτά και ταυτόχρονα άκουγα κάποιο απόσπασμα όπου, κατά την άποψή μου, η μουσική έφ τανε σ ε κορύφωση. Τ ο κριτήριο πως το κεφάλαιο είχ ε τελειώ σει, ότι δεν είχα τίποτε άλλο να πω, ήταν το σημείο που τα δ ύο τόσ ο δια φ ορετικά πράγματα συντονίζονταν συγκινησιακά μέσα μου.

Α ν ήταν πίνακας ζωγραφικής; Τα σκοτάδια του Γκόγια, που επιτρέπουν στις σκιές το προνόμιο της ανεξαρτησίας τους, ανταποκρίνονται σε αρκετά μέρη του βιβλίου. Έχεις μια νύχτα που δεν γίνεται σκοτεινότερη και ξαφνικά πετάγεται ένα μικρό φως. Ό σ ο πλησιάζει, κοιτάζοντάς το, καταλαβαίνεις ότι έγραψε τον πίνακα μόνο γι' αυτό. Η αλχημεία της λεπτομέρειας στον Ιερώνυμο Μπος προσπαθεί να κρύψει τα πάντα ομολογώντας. Τρομακτικά μυστικά και αποκαλύψεις που σε περιγελάνε, όλα την ίδια στιγ­ μή. Η πορτογαλίδα Πάουλα Ρέγκο έχει μια κυνική μα­ τιά στην οικογένεια και στα ζητήματα φύλου, που λει­ τουργεί σαν μαστίγιο όταν νιώθω πως κινδυνεύω να γλιστρήσω σ ε χωρίς νόημα συναισθηματισμούς. Μ ε αυτή την έννοια, στο βιβλίο υπάρχει ο αντίλαλος των εικόνων τους.

Και το ό νομα αυτής Α μ στερ ντα μ. Γιατί όχι Ελέ­ νη ή Αλεξάνδρα; Ο χρόνος μού έδωσε την άδεια να ξεκινήσω την αφή­ γηση λίγο πριν τα δ έκα, τό τε που οι κούνιες έφταναν ψηλά. Η Άμστερνταμ είναι μια θέση από την οποία ξ ε ­ χνάω όλες μου τις συμβάσεις, άρα γίνομαι αληθινή. Αν είμαι εγώ αληθινή, το κοινό θα βρει και τη δική του αλήθεια σ το βιβλίο. Είναι επίσης μια θέση που για τους δικούς μου λόγους με κρατάει σε συνεχή δ ιέ­ γερση. Έχει κίνδυνο, που είναι απαραίτητος σύμμα­ χος στη γραφή, και κανείς δ εν γνωρίζει από πού έρ ­ χεται και πού πάει. Μ ε τη βοήθειά της γράφω το ανο­ μολόγητο που βγαίνει σ ε θραύσματα και δεν έχει πλο­ κή. Πώς να μιλήσεις γι' αυτό όταν έχεις μια Ελένη ή μια Α λεξάνδρα που τις ξέρ εις, που έχουν σώμα και δικές τους ιστορίες; Η Ά μσ τερνταμ, αν και φανταστι­ κή, είναι το πιο κανονικό πλάσμα του βιβλίου. Τι σ ημαίνει «γράφω» για σένα; Ν α κάνω δημιουργικότητα τους κόμπους μου. Ν α βρίσκομαι σ ε μια θέση που να μην ξέρω να χειρ ίζο­ μαι τη γλώσσα και να ξεκινάω από την αρχή. Ν α δια­ τυπώνω το ανείπωτο με πολλούς τρόπους. Ν α κατα­ λάβω, να γνωρίσω τα όριά μου και να ξεφοβηθώ . Η γραφή δεν αφήνει γωνιές αξεσκόνιστες. Νιώθω πως χ ρειάζεται να καθαρίσω και το πιο κρυφό ντουλαπάκι, να ανακαλύψω τι βρίσκεται πίσω από κάθε ράφι, να φτάσω στο βάθος και ακόμα να αναρωτιέμαι. Δ εν γράφω για να παρουσιάσω τον εαυτό μου αλλά για να σκεφτώ τον εαυτό μου. Γράφω για να μιλήσω για το χρόνο, που είναι η γραμματική του βιβλίου, και το θά­ νατο, σαν εκτόπισμά. Εδώ θα ήθελα να μιλήσω για τη μαθητεία μου στο Κ έντρο Δημιουργικής Γραφής της

ΛΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 <97

πνεντεϊιι Χριστιάνα δεν σε μαθαίνει συνταγές. Διδάσκει, αν μπορώ να το πω, φαντασία και δημιουργικότητα. Της αφιερώνω το βιβλίο μου σαν ελάχιστο δ είγ­ μα ευγνωμοσύνης. Τ ο Δ εν θα ξαναρωτήσω τον μπαμπά διατυ­ πώνεται σε μια ασυνήθιστη οικογένεια, όπου τα νεκρά ζωντανεύουν και τα άψυχα απο­ κτούν ψυχή. Π όσ ο το βίωμα του ασυνήθι­ στου, που σαν μωρά ζήσαμε, εμπνέει και κα­ θοδηγεί τη γραφή μας; Υπάρχει μεγάλος θυμός και βία με διάφορους τρόπους στην κανονικότητα της ελληνικής οικο­ γένειας. Αν αυτό είναι που εννοείς, δεν μπορεί παρά η γραφή μας να πληροφορείται από το ασυ­ νήθιστο. Τ ο θέμα είναι πώς μεταφράζονται όλα αυτά. Ένα σημαντικό μέρος του βιβλίου είναι η δι­ ήγηση των φαντασμάτων ως ομοιώ ματα, που στην πραγματικότητα χρησιμοποιούνται από το κορί­ τσι σαν μέσο κατανόησης του κόσμου. Για παρά­ δειγμα, οι γάτες, στο βιβλίο, διαλύουν το όνειρο. Είναι φαντάσματα και αποτελούν το όριο ανάμε­ σα στη φρίκη και στην επιθυμία για παραμύθι. Εί­ ναι οι μνήμες και οι εφιάλτες. Ό λο ι οι χαρακτή­ ρες του βιβλίου είναι απόλυτα αληθινοί, αν και απ οδεδειγμένα φανταστικοί. Πώ ς φαντάζεσαι τον ιδεώδη αναγνώστη του βιβλίου σ ου και τι θα ήθελες να κ ρατήσει απ' αυτό; Χ ριστιάνας Λαμπρινίδη. Πιστεύω απόλυτα στον τρόπο του αναγνώστη να μεταμορφώ­ Έ νααψ αη,κόμφΚ m νει τα βιβλία, σε μια προσπάθεια από τη βαθύτατη γνώση βιβλίου είναι 71 δίΤργτμΟΤΙ TW V να τα κάνει δικά του, να τα φ έ­ του αντικειμένου, έγκει­ ρει στα μέτρα του. Μ ε ενδιαφ έ­ ται στην ανακάλυψη, γ,α ψ^τασματαν ας ομοιώματα, ρει εκείνο το άλλο βιβλίο, που κάθε άνθρωπο ξεχω ρι- ηου (Πψ ηραγματικότψα γράφεται μέσα του την ώρα που στά, του σημείου από διαβάζει. Ό μω ς, αν τον ήξερα, όπου πηγάζει η πρόκλη- Χ Ρ ψ ίμ Ο Π Ο ΙΟ υ ν τ α ί QUO ΊΟ ΚΟ ρίΤΟ Ι θα του ζητούσα να αναγνωρίσει στις σελίδες του βιβλίου το κομ­ ση της συνδιαλλαγής με σ α ν μ έ σ ο Κ α τ α ν ό ψ η ς TOV κ ό σ μ ο υ . το ανείπωτο και απροσ, . , , , μάτι του εαυτού μου που μιλάει δ ό κητο κομμάτι το υ E l V a l W n a o P a m Κα1 C m O ieX oV V ΤΟ για πράγματα ανείπωτα, κάποτε ενοχλητικά, μερικές φ ορές πα­ εαυτού. Είναι μια πανά- β ρ ίΟ α ν ά μ ε σ α ΟΊΤ] ψ ρ ίκ τ ί κ α ί κριβη προσφορά ενδυ­ ρ άδ οξα, αλλά ποτέ κίβδηλα. νάμωσης που δ εν ( η Ψ ε η ι θ υ μ ι α γ ι α η α ρ α μ υ θ ι Εκείνο το κομμάτι μου που μπο­ ανταλλάσσεται, δεν με­ ρεί να μην το αγαπάω, να μη με τριέται, δεν υποχωρεί. Στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν κάνει ελκυστική, αλλά οπωσδήποτε δεν με προδίδει. ακόμα με καχυποψία το θέμα, αν και τα μηνύματα που έρχονται από το εξω τερικό δίνουν άλλη εικόνα. Η Σ ε ευχαριστώ πολύ. ■

Ζ Ζ Ζ ΊΓ &

< 3 8 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

f /ίε ς

ΖΟ Ο ί ΕΚΔΟΤΙΚΟΣΟΙΚΟΣ

Σ. 1. ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ Α.Ε._______ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΑ: Σταδίου5,10562Αθήνα,Tr>X.:210.32.31.525 210.32.25.011,Fox.:210.32.43.814 Πεαμαζόγλου5 (Στοάτουβιβλίου), 10564Αθήνα,ΤηΧ.:210.32.11.305 Πραξιτελους 141, 185 35Πειραιάς,Τΐ)Χ.:21041.16.530 www.sizacharopoulos.gr, email:infoesizacharopoulos.gr

217. ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΤΡΕΛΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΝΟΥΒΕΛΕΣ Γκόγκολ Νικολάι 368 σελίδες € 15,00

ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΟ Όστερ Πολ 480 σελίδες € 18,00

223. ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΙΩΤΙΚΑ Λάγκερλεφ Σέλμα 336 σελίδες € 7,00

215.0 ΓΙΟΣ ΤΟΥ ΛΥΚΟΥ Λόντον Τζακ 192 σελίδες € 12,00

176. ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΤΟΥ ΚΟΜΦΟΥΚΙΟΥ Λεβί Ζαν 424 σελίδες € 20,00

174. Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΜΑΡΙΟΝΕΤΕΣ ΤΟΥ Λεβί Ζαν 480 σελίδες € 20,00

177. ΤΡΕΛΕΣ ΣΤΟ ΜΠΡΟΥΚΛΙΝ 'Οστερ Πολ 360 σελίδες € 18,00

163. Η ΚΛΙΜΑΚΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ Τάιλερ Αννα 560 σελίδες € 20,00

214. Ο ΑΣΠΡΟΔΟΝΤΗΣ Λόντον Τζακ 336 σελίδες € 15,00

162. ΣΗΜΕΙΟ ΜΗΔΕΝ Σάντσες Τόμας 616 σελίδες € 20,00

22. ΓΚΕΟΡΓΚ ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΧΑΙΝΤΕΛ Η ΖΩΗ, ΤΟ ΕΡΓΟ, Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ Δρόσος Γιώργος € 16,00

Συνέντευξη στον Γιάννη Νέδα

Λουίζα Σπηλιωτοπούλου είναι η νικήτρια του διαγωνισμού διηγήματος Hotel που διοργάνωσαν οι εκδόσεις Πατάκη. Το δέμα I

του διαγωνισμού ήταν ο Βιζυηνός και υπήρχαν αρκετά καλές

ιδέες από τους συμμετέχοντες, όπως μας λένε οι υπεύβυνοι του διαγωνισμού. Η Λουίζα Σπηλιωτοπούλου προτίμησε να παρουσιάσει έναν σύγχρονο Βιζυηνό και πέτυχε. Γιατί αποφασίσατε να συμμετάσχετε σε ένα διαγωνισμό, όταν σήμε­ ρα δεν είναι δύσκολο να δημοσιεύσει κάποιος λογοτεχνική ύλη; Ένας διαγωνιομός είναι πάντα μια μεγάλη πρόκληση και, καθώς δεν είχα ξανακάνει κάτι παρόμοιο, συμμετείχα με μεγάλο ενθουσιασμό. Το αν είναι εύκολο ή όχι να δη­ μοσιεύσει σήμερα κάποιος είναι κάτι που δεν γνωρίζω, στο βαθμό που δεν έχω ιδιαί­ τερες σχέσεις με τον εκδοτικό χώρο.

2XD

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

ΠΝΕΝΪίϊίΙ Διαλέξατε τον ήρωά σας να θυμίζει αρκετά τον ίδιο τον Βιζυηνό, γιατί; Η εκκεντρική και ταραγμένη προσωπικότητά του μου κέντρισε το ενδιαφέρον από την πρώτη στιγμή, μάλλον περισσότερο από το ίδιο το έργο του. Αν λάβουμε όμως υπό­ ψη μας πως τα διηγήματα του αναφέρονται κατά βάση στη ζωή και τις εμπειρίες του, καταλήγουμε μοιραία στο ίδιο αποτέλεσμα. θα γράφατε το ίδιο διήγημα στη γλώσσα του Βιζυηνού; Όχι. Αφενός, θα πρέπει να ομολογήσω ότι μου φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο και, αφε­ τέρου, δε θα με εξέφραζε κάτι τέτοιο. Προτιμώ να γράφω σε όσο πιο απλή και καθη­ μερινή γλώσσα γίνεται. Πώς σχολιάζετε τη φράση που έχει γραφτεί για τον Βιζυηνό: «το πραγ­ ματικό υλικό των διηγημάτων του δεν ήταν γεγονότα από τη ζωή του αλλά συναισθήματα ανθρώπων που γνώρισε στη ζωή του»; Φαντάζομαι πως αυτός που το έγραψε ήθελε να μιλήσει για την ανάνκη του συγγρα­ φέα να σκάψει σε βάθος προκειμένου να ανακαλύψει την εσωτερική αλήθεια και να μην αρκείται στην απλή καταγραφή γεγονότων και καταστάσεων. Θα εμπνεόσασταν εξίσου δημιουργικά από έναν άλλο συγγραφέα; Αν ναι, από ποιον; Αν έχεις τη διάθεση, νομίζω πως μπορείς να εμπνευστείς δημιουργικά από οποιονδήποτε συγγραφέα, από οποιονδήποτε άνθρωπο, γεγονός, λέξη, εικόνα ή αντικείμενο. Αν ήταν ξένος, ποιος θα μπορούσε να είναι; Κούντερα ή η Γιοσιμότο.

Είστε νεότερη, ποιες είναι οι λογοτεχνικές επιρροές σας; Δεν πιστεύω πως έχω συγκεκριμένες επιρροές, σίγουρα όμως όλοι επηρεαζόμαστε από αυτά που διαβάζουμε κι εγώ διαβάζω όσο μπορώ και μάλλον ελαφρώς άναρχα. Από Όμηρο, Καζαντζάκη, Τολστόι και Ζολά, μέχρι Κούντερα, Ντυράς, Ροθ και Μπανά­ να Γιοσιμότο. Δώστε μου ένα μικρό βιογραφικό για τη σχέση σας με τα γράμματα... Σπούδασα Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έχω κάνει σπουδές ιτα­ λικής γλώσσας, ιστορίας και κουλτούρας στο Ιταλικό Ινστιτούτο Αθηνών. Γράφω εδώ και ένα χρόνο, ουσιαστικά από τη στιγμή που έγινα δεκτή στο σεμινάριο διηγήματος του ΕΚΕΒΙ υπό τον Μισέλ Φάις (όπου και συνεχίζω στο τμήμα προχωρημένων), αλλά έχω δημοσιεύσει ένα διήγημά μου στο καλοκαιρινό τεύχος του Εντευκτηρίου. Για τις ανάγκες της δουλειάς μου, που δεν έχει σχέοη με τη λογοτεχνία, γράφω τα τελευ­ ταία έξι χρόνια. Τη φόρμα του διηγήματος την επιλέξατε λόγω του διαγωνισμού ή εί­ στε έτοιμη για ένα μυθιστόρημα; Προς το παρόν γράφω μόνο διηγήματα, θα ήθελα κάποια στιγμή να δοκιμάσω να γρά­ ψω μυθιστόρημα, αλλά δεν νομίζω πως έχει έρθει ακόμα η ώρα. ■

■ΠΠΓΗΟΙ

0

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 S 1

διαβάζω Ζιντ, Α. · 206 ζολά, Ε. · 97

A Αγγελόπουλος, θ. · 457 Άγρας, τ. · 104 Αίσωπος · 167 Αλεξάνδρου, Α. · 212 Αξιώτη, Μ. · 311 Απολλιναίρ, Γκ. · 231 Αραγκόν, Λ. · 168 Αριστοτέλης · 135 Αριστοφάνης · 72 Αρτώ, Α. · 151 Β Βαλερί, π. · 183 Βάρναλης, κ. · 88* Βελεστινλής, Ρ. · 235 Βενέζης, Η. · 337 Βερλαίν, π. · 378 Βερν, I. · 105 Βιάν, Μ. · 85 Βιζυηνός, Γ. · 278 Βολταίρος · 177 Βουτυράς, Δ. · 298 Βρεττάκος, Ν. · 425 Γέιτς, Ου. Μπάτλερ · 391 Γιουρσενάρ, Μ. · 81 Γκαίτε, Γ. Β. · 154 Γκάτσος, Ν. · 443 Γκράμσι, Α. · 295 Γκρην, Γκ. · 267 Γληνός, Δ. · 61* Γονατάς, Ε. X. · 444 Γουλφ, Β. · 153 Δ Δάντης · 230 Δέλτα, Π. · 300 Δημουλά, Κ. · 435 Δουμάς, Α. · 147, 431 Εγγονόπουλος, Ν. · 381 Έκο, 0. · 145 Έλιοτ, Τ. Σ. · 133 Ελυάρ, Π. · 201 Ελύτης, 0. · 362, 372 Εμπειρικός, Α. · 358, 421 Εξυπερύ, Α. ντε Σ. · 330 Έσσε, Ε. · 109 Ζέη, Α. · 447 ζενέ, ζ. · 66

Θ θεοτοκάς, Γ. · 137 θεοτόκης, κ. · 92 θερβάντες, Μ. ντε · 176 Θουκυδίδης · 191 Ιονέσκο, Ε. · 122 Ίψεν, Ε. · 181 Ιωάννου, Γ. · 452 Κ Καβάφης, κ. · 78, 389 Καββαδίας, Ν. · 437 Καζαντζάκης, Ν. · 190, 377 Καΐρης, θ. · 106 Κόλας, Ν. · 387 Κάλβος, Α. · 140 Καμύ, Α. · 110 Καποδίστριας, I. · 275 Καραγάτσης, Μ. · 258 Καρκαβίτσας, Α. · 306 Καρούζος, Ν. · 393 Καρυωτάκης, Κ. · 157 καστοριάδης, Κ. · 385 Κενώ, Ρ. · 320 Κέρουακ, Τζ. · 249 Κοκτώ, Ζ. · 160 Κολέτ · 313 Κονδύλης, Π. · 384 Κόντογλου, Φ. · 113 Κοραής, Α. · 82 κούντερα, Μ. · 80* Κρίστι, Α. · 149 Κρυστάλλης, Κ. · 326 Λ Λακάν, Ζ. · 126 Λαπαθιώτης, Ν. · 95 Λεβί Στρως, κ. · 158 Λειβαδίτης, Τ. · 228 Λεκατσάς, π. · 166 Λιοτάρ, Ζ. Φ. · 388 Λόρκα, Φ. Γκ. · 192, 466 Λουκιανός · 102 Λουπέν, Α. · 218 Λώρενς, Ντ. X. · 132 Λωτρεαμόν · 355 Μαγιακόφσκι Β. · 121 Μαίηλερ, Ν. · 286 Μακρυγιάννης · 101

Μαλακάσης · 357 Μαν, Τ. · 90 Μαρής, Γ. · 356 Μαριβό · 257 Μάρκες, Γκ. Γκ. · 223 Μαρξ, Κ. · 83* Μίλλερ, Α. · 259 Μίλλερ, X. · 273 Μισίμα, Γ. · 253 Μολιέρος · 179 Μονταίν, Μ. ντε · 304 Μοραβία, Α. · 256 Μόρισον, Τ. · 406 Μούζιλ, Ρ. · 199 Μπαλζάκ, 0. ντε · 60*, 416 Μπάροουζ, Ου. · 383 Μπαρτ, Ρ. · 93 Μπατάιγ, Ζ. · 187 Μπέκετ, Σ. · 115 Μπόρχες, X. Α. · 79 Μπρετόν, Α. · 207 Μπρεχτ, Μπ. · 211 Μπωβουάρ, Σ. ντε · 136 Μυριβήλης, Σ. · 309 Μωπασάν, Γκ. ντε · 204 Ναμπόκοφ, Β. · 162 Νέοι λογοτέχνες · 69, 87 Νικολαΐδης, Α. · 379 Νίτσε, Φ. · 91 Ντεκάρτ, Ρ. · 369 Ντίκενς, κ. · 229 Ντεριντά, Ζ. · 397 Ντιντερό · 103 Ντοστογιέφσκυ, Φ. · 131 Ντυράς, Μ. · 134 Ξενόπουλος, Γ. · 265 ο Όμηρος · 174 Όργουελ, Τζ. · 226 Ουάιλντ, Ό. · 152 Ουγκό, Β. · 111 Ουίλιαμς, Τ. · 139 Π Παλαμάς, κ. · 334, 446 Πάλλης, Α. · 118 Πεντζίκης, Ν. Γ. · 407 Πάουντ, Ε. · 178 Παπαγιώργης, κ. · 441 Παπαδιαμάντης, Α. · 165,422 Παπαντωνίου, Ζ · 285 Παραμυθάδες · 108* πεσσόα, Φ. · 390 Πίνδαρος · 294 Πλαθ, Σ. · 396

πόε, Ε. Ά. · 112 Πολίτης, Κ. · 116 Πρεβέρ, Ζ. · 73 Ράιχ, Β. · 197 Ράμφος, Σ. · 439 Ρεμπώ, Α. · 305 Ρίλκε, Ρ. Μ. · 274 Ρίτσος, Γ. · 205 Ροΐδης, Ε. · 96 Ρουσό, Ζ. Ζ. · 395 Ρώτας, Β. · 434 Σαίξπηρ, Ου. · 449 Σάνδη, Γ. · 327 Σαντ, Μ. ντε · 77 Σαρτρ, Ζ. Πωλ · 127, 455 Σαχτούρης, Μ. · 436 Σεφέρης, Γ. · 142, 410 Σικελιανός, Α. · 424 Σιμενόν, Ζ. · 202 Σκαρίμηας, Γ. · 269 Σολωμός, Δ. · 213 Σοφοκλής · 243 Στάινμπεκ, Τ. · 173 Σταντάλ · 98 Ταχτσής, κ. · 440 Τζέημς, X. · 260 Τζόις, Τζ. · 62* τολστόι, Λ. · 200 Τουαίν, Μ. · 252 Τουρνιέ, Μ. · 287 τσάντλερ, Ρ. · 193 Τσέχωφ, Α. · 169 Τσίρκας, Σ. · 171 Φιτζέραλντ, Φ. Σ. · 138 Φόρστερ, Ε. Μ. · 312 Φουκώ, Μ. · 125 Φλωμπέρ, Γ. · 143 Φραγκιάς, Α. · 426 Φρόιντ, Σ. · 150 X Χάιντεγκερ, Μ. · 161, 399 Χάκκας, Μ. · 297 Χάμμετ, Ν. · 82 Χάρντυ, Τ. · 324 χατζηαργύρης, κ. · 63 Χατζής, Δ. · 180 Χατζιδάκις, Μ. · 430 Χατζόπουλος, κ. · 319 Χέμινγουεϊ, Ε. · 159 Χιουζ, Τ. · 396

* Τα τεύχη που σημειώνονται με αστερίσκο έχουν εξαντληθεί. Όσοι επιθυμούν να προμηθευτούν παλιά τεύχη, μπορούν να επικοινωνούν με το ΔΙΑΒΑΖΩ (τηλ. 210-3388008 κα Γολικίδου). Τα κείμενα που είναι χρήσιμα στους αναγνώστες μας και περιέχονται σε εξαντλημένα τεύχη, δίνονται σε φωτοαντίγραφα.

1

160

ΒΙΒΛΓΑ

*

i α ιγ ις τ 1

/

Εκδόσεις Κέδρος, 2006______________ σελ. 448

_______________________________ Νίκη Αναστασία Επικράνθη

ξι χρόνια έχουν περάσει από Ε τ η βράβευση της Νίκης Αναστασέα με το βραβείο Διαβάζω πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα για το μυθιστόρημά της Αυτή η αρ­ γή μέρα προχωρούσε (Πόλις), και ιδού το δ εύτερ ο βιβλίο της. Τ ο «Επικράνθη» είναι η ιστορία του Α λέξη Ραζή, ενός εμπνευσμένου ζωγράφου που κατατρώγεται από βαριάς μορφής μελαγχολία που τον οδήγησε, μεταξύ άλλων, στην καταστροφή μεγάλου τμήματος του έργου του. Η αφήγηση ξεκινά κάπου στα μέσα της δ εκαετίας του '90, με αφορμή μια αναδρομική έκθεσ η των έργων του Ρα­ ζή που την επιμελείται ένας από του ς στενούς άλλοτε φίλους του. Τ ο κείμενο του τελευταίου, καθηγητή πια στην Καλών Τεχνώ ν, έτσι όπως έχει τυπωθεί στον κα-

τάλογο της έκθεσ ης, αποτελεί και αφορμή για την πα­ ρουσίαση των προσώπων, σ ε μια από τις πιο ευφ άντα­ στες και λειτουργικά ευφ υείς εισαγωγές που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια σ ε ελληνικό μυθιστόρημα. Δ ιάλο­ γοι, εξιστορήσ εις, περιγραφές πινάκων, εσ ω τερικοί μο­ νόλογοι εναλλάσσονται με κεφάλαια κλασικής αφηγη­ ματικής ροής. Μ ε γλωσσικό ύφος υψηλής έντασης και εκφ ραστικότητας, που σου επιβάλλεται από την αρχή, το βιβλίο εκτείνεται ουσιαστικά στις τρ εις τελευταίες δ εκα ετίες του αιώνα, προσπαθώντας να ιχνηλατήσει, στο πρόσωπο του Ραζή και του περίγυρού του, τις δια­ δρομές μιας γενιάς που δεν έφ ερ ε μαζί της το εμβληματικό έπος της Αντίστασης, τις μεγάλες αφηγήσεις του βουνού και της εξορ ία ς, αλλά ένα ιδιότυπο εσωτερικό κενό - ό χ ι άσ χετο ωστόσο με τις απρόβλεπτες κινήσεις της ιστορίας. [ΚΟΣΤΑΣ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ]

δ ια χειρ ός Α λέξη Ραζή

Χρηστός Αστεριού ______________________________

Το τα ξίδ ι τοο Ιάσονα Ρέμβη

Εκδόσεις Πατάκη, 2006 σελ. 264

Μ ια αληθινή ισ το ρία r r · χοντας πίσω του μια συλλογή διηγημάτων που έκαL · νε αίσθηση, ο 35χρονος Χ ρήσ τος Ασ τεριο ύ κατα­ θέτει το πρώτο του μυθιστόρημα. Κεντρικός ήρωας ο ελληνικής καταγωγής ζωγράφος και κάτοικος Μ ελβούρ­ νης Ιάσονας Ρέμβης, που έπειτα από σοβαρό αυτοκινητικό ατύχημα επιστρέφει στο γενέθλιο τόπο για να ξαναπιάσει το χαμένο νήμα από την αρχή. Η εγκατά­ στασή του στην Αθήνα, στο φαινομενικά εγκαταλελειμμένο τριώ ροφο της οδού Μ ιχαήλ Βόδα, θα π υροδοτή­ σει μια σειρ ά από ψυχικές μεταπτώσεις που θα αλλά­ ξουν άρδην την οπτική του για τον κόσμο. Ιδ ιαίτερη έλ­ ξη τού ασκεί η ιδιόρρυθμη ηλικιωμένη του τρ ίτου , η Μ αρίκα Ναβάρου, μια ξεπ εσμένη τραγουδίστρια της όπερας που ζει σαν σκιά, ανάμεσα στις αναμνήσεις και το πιάνο της. Η σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ τους, παράλληλα με τις εξορ μήσ εις του Ιάσονα στην -κ α τα κλυσμένη από μετανά σ τες- γειτονιά του, τον βοηθούν

9Α

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

σταδιακά να βγει από το δημιουρ­ γικό τέλμα. Ω στόσο, κάτι στην πραγματικότητά του μοιά ζει εξα ρ ­ χής ελαφρώ ς παραμορφ ω μένο, ένα απροσδιόριστο μυστήριο υπο­ βόσκει, που μονάχα σ το τέλος αποκτά το ειδικό του βάρος στην ιστορία . Τριτοπ ρόσωπη η αφήγηση, εμπλουτίζεται με επιστολές, γράμμα­ τα, κριτικές, δημοσιεύματα, μα και ημερολογιακές κα­ ταγραφ ές του ήρωα, δημιουργώντας ένα σ τέρ εο αφη­ γηματικό πλαίσιο υποβλητικής ατμόσφαιρας. Ανάμεσα στις σελίδες ενθέτονται ασχολίαστες φωτογραφίες: της γυναίκας, του σπιτιού, ενός μικρού παιδιού- ωστόσο, εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι τα «τεκμήρια» κατα­ τίθενται με ειρωνική διάθεση, μέρος ενός σχολίου που προοικονομείται από το ν υπότιτλο. [ΚΟΣΤΑΣ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ]

Νίκος Α. Μάντης _______________________________ _________ Εκδόσεις Καστανιώτη, 2006 σελ. 187, τιμή: 10,45 ευρώ

Ψ ευδώ νυμο ρωτοεμφ ανιζόμενος ο Ν ίκο ς Α. Μ άντης, υπογρά­ φει μια συλλογή διηγημάτων που μαρτυρά σ υνθε­ τική ικανότητα και συγγραφικό νου. Α φ ορ μές για δ ρά­ ση ποικίλες, οι π ερισ σ ότερες αντλημένες από εικόνες και εξέχ ο υ σ ες μορφ ές της αστικής καθημερινότητας. Σ το ένα, ο ήρωας, φοιτητής στο Λ ονδίνο, υποδύεται βρετανό non σταρ, με κίνδυνο να χ αθ εί οριστικά στην πλασματική του ταυτότητα («Η μνηστή του Τόμπι Γουίλιαμς»). Σ το άλλο, νυ χτερινές εμφ ανίσεις μιας παράξε­ νης ηλικιωμένης μετατρέπουν σ ε υπαρξιακό εφιάλτη τη ρομαντική εξόρμησ η νεαρού ζεύγους σ ε νησί της άγο­ νης γραμμής («Σαύρα στο λαιμό»). Ενώ σ' ένα τρίτο, που θυμίζει έντονα περιστατικό που απασχόλησε για καιρό το αστυνομικό δ ελτίο, ιδ ιόρρυθμος νέος παρασύρεται ερωτικά από μελαγχολική σαραντάρα που τον

οδηγεί σ το φόνο - εξιλέωσή της («Λ ευκή»). Σύγχρονη θ ε ­ ματολογία, σ ε χώρους και το ­ πία που εκτείνονται από τις γειτονιές του Λ ονδίνου έως τις παραλίες της άγονης γραμμής, με βασικό μοτίβο το άχθος ή την αγωνία της τα υτότητας, τη ρευστότητα των σχέσεων και των πραγματικοτήτων στο σύγχρονο κόσμο. Μ ε άλλα λόγια, όπως π ροοικονομείται και σ το οπισθόφυλλο, «ισ τορ ίες που κρύβουν παιγνιωδώς το όνομά του ς μέχρι το τέλος».

Εκδόσεις Κέδρος, 2006____________ σελ. 112, τιμή: 10,00 ευρώ

_______________________________ Τάσος Γουδέλης Ο ικογενεια κές ιστορίες

Τάσ ος Γουδέλης, πιστός στη μικρή φ όρμα μέχρι σήμερα, με πέντε συλλογές δ ι­ ηγημάτων στο ενεργητικό του, δ οκιμάζεται εδώ για πρώτη φ ο­ ρά στην ευρυχωρία μιας μεγα­ λύ τερ ης αφήγησης. Μ οιραία, στο μεγαλύτερο αφηγηματικό πλαίσιο π ροσαρμόζεται και η γραφή, που δίχως να χά­ νει την ποιητική της υποβλητικότητα παραδίδεται τώρα στις επιταγές ενός, υποτυπώδους έστω, στόρι: οι υπό­ γειες δ ιαδρομές στις σ χέσ εις μιας οικογένειας στην Αθήνα, από τον μεσοπόλεμο μέχρι και τα δύστροπα μετεμφυλιακά χρόνια- αδέλφια που αλληλοσπαράζονται στο ημίφως ενός αστικού διαμερίσματος, οικόσιτα δ ρά­ ματα που τα καλύπτουν σιωπές και ματαιω μένες χειρ ο-

νομίες. Η πλοκή, κυκλωτική, επανέρχεται στα γεγονό­ τα και στα αισθήματα μέσα από αναπάντεχες διαδ ρ ο­ μές. Ο ι αφηγηματικές φωνές επικάθονται η μία πάνω στην άλλη, φουσκώνοντας τις επάλληλες επιστρώσεις πραγματικότητας. Α υτοσ υνείδητος, έχοντας επίγνωση του χαμένου εκ τω ν προτέρων σ τοιχήματος της αναπα­ ράστασης, ο αφηγητής του Γουδέλη επισκέπτεται κατά το δοκούν το μυαλό και την ψυχή των προσώπων, ωστόσο παρά την τόσ η διαφάνεια πυκνώνει γύρω τους η αχλή μυστηρίου που τα περιβάλλει. Στο τέλος, η ισ το­ ρία κλείνει τον κύκλο της με ένα ζουμάρισμα στο τρ α ­ γικό γεγονός της αρχής, ένα έγκλημα πάθους, όχι σαν το φίδ ι που δαγκώνει την ουρά του αλλά σαν μια δ εύ­ τερ η ευκαιρία -σ υ γχ ώ ρ εσ η ;- του συγγραφέα προς τα πρόσωπά του. [ΚΟΣΤΑΣ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ]

Π

κογενειακέϊ

Ο

[ΚΟΣΤΑΣ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ]

Γ

δ

ι

α

β

α

ζ

ω

Ι Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η

ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΕΣΜΑΖΟΓΛΟν

]

Π Ε Ζ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α

Εκδόσεις Πόλις, 2006__________________ 301, Tl(jf|: 15,00 EUpIO

__________________________ Βασίλης Πεσμαζόγλου Τυφ λό σύστημα

Τυφλό σύστημα ι— ι ρώτη απόπειρα για συγγραφή μυθιστορήματος από τον Βα­ σίλη Πεσμαζόγλου, το Τυφλό σύ­ στημα έχει τη μορφή παιγνιώδους αφηγήματος υπό τη μορφή «ασκή­ σεων» μπροστά στον υπολογιστή. Ο ήρωας-αφηγητής, πενηντάρης διανοούμενος, βρίσκεται αυτοεξόρισ τος στη Φ λω ρεντί­ α, όπου, φ ιλοξενούμενος σ ε μια άδεια έπαυλη, βιοπορίζεται χαρτοπαίζοντας. Ο ι πολλές άδειες ώρες της κα­ θημερινότητας αποτελούν το πλαίσιο μιας ράθυμης αναδρομής η οποία, βοηθούντος του υπολογιστή, παίρ­ νει τη μορφή χαλαρής εξομολόγησης. Από τα παιδικά του χρόνια στα πέριξ του Λ υκαβηττού, μέχρι τις θυ ελ­ λώδεις φ οιτητικές συνελεύσεις, έως και τη σύντομη θη­ τεία του ως καθηγητής Πολιτικής Φ ιλοσοφίας, άλλοτε ως θραύσμα κι άλλοτε ως επεξεργασμένη εμπειρία, η ζωή του ήρωα-αφηγητή αποκτά σταδιακά συνοχή και σ ταθερ ό υπαρξιακό υπόβαθρο. Στο αφηγηματικό πα-

II

ρόν, πέρα από τις νυχτερινές εξορμήσ εις του στην πρά­ σινη τσόχα, δεσπόζει η παρουσία αισθησιακής Ιταλίδας που εμφ ανίζεται σαν κομήτης με το ψευδώνυμο Δω ρο­ θέα -πρόσωπο κλειδί για την αστυνομική τροπή του τ έ ­ λους. Ανάμεσα σ ε ποικίλους θεματολογικούς άξονες, χαρακτηριστικό μιας βιω ματικής - περιγραφικής πεζο­ γραφίας, ξεχω ρίζει η φιλοσοφική διαχείριση της ήττας ιδωμένης ως συνθήκης αυτογνωσίας. Ο ι πλέον εύφ ορες στιγμές του βιβλίου εντοπίζονται στην campus novel διάστασή του, με σπαρταριστές περιγραφές των μηχα­ νορραφιώ ν και των δολοπλοκιών στα ενδότερα των ιδρυμάτων που οδηγούν τον ήρωα εκτός ακαδημαϊκού νυμφώνος. Ω στόσο, ερώτημα παραμένει κατά πόσον η πνευματώδης γραφή, η ευρυμάθεια, η κριτική και αυτο­ κριτική διάθεση, ο σαρκασμός και το υποδόριο χιού­ μορ αρκούν για να απογειώ σουν μια μυθιστορηματική σύνθεση. [ΚΟΣΤΑΣ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ]

Δημήτρης Καλοκύρης___________________________

Το χέρι του σημαιοφόρου ο Χ έρι του σημαιοφόρου είναι ένα μυθιστόρημα που λο ιδ ορεί το «μυθιστόρημα» και φροντίζει να διαψεύσει το όνομά του. Ο Καλοκύρης, με πλούσια προί­ κα από τον υπερρεαλισμό και τις μπορχεσιανές ανα­ γνώσεις και μεταφράσεις του, διαπλέκει εδώ ψήγματα του πραγματικού με το οφθαλμοφανώς μη πραγματικό -γ ια να μην πούμε με το τερ α το λο γ ικ ό - προκειμένου να συνθέσει ένα ουσιωδώς ειρωνικό κείμενο, που δεν αφήνει τίποτα όρθιο: από το ν βυζαντινό μοναστικό βί­ ο μέχρι το ιπποτικό μυθιστόρημα και από την αρχαία Κίνα ως τους προραφαηλίτες ζωγράφους, όλα σαρώνο­ νται από το βλέμμα του συγγραφέα. Ιδιοτυπίες, με ου­ σιαστικό χαρακτήρα, παρουσιάζει και η τυποτεχνική εμ­ φάνιση του βιβλίου: οι σ ελίδες διανθίζονται με παράλ-

Τ

5X3

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

σελ. 310, τιμή: 15,90 ευρώ

ληλες αφηγηματικές δομές, λογικά συνεκτικές στο εσωτερικό τους αλλά πάντα εξόφ θαλμα ειρωνικές, με το τελικό απ οτέλεσμα να προ­ σ ομοιάζει με αυτό της εφ ημερ ί­ δας, όπου το μάτι του αναγνώστη κάνει διάφ ορες δ ιαδρ ομές ανάμεσα στα θέματα, τις φωτογραφίες, τις εγκυκλοπαιδικού περιεχομένου πλη­ ροφ ορίες κ,λπ. Συνοπτικά, ο Καλοκύρης μάς παρουσιά­ ζει ένα περίτεχνα κεντημένο μοντέρνο παστίς, όπου η κάθε βελονιά έχει τη θέση της. Μ ένει να ακολουθήσει και ο αναγνώστης. [ΓΙΟΡΓΟΣ ΞΕΝΑΡΙΟΣ]

ΕΛΛΗΝΙ ΚΗ

Ο βράχος στο σύννεφ ο

Μ

]

Εκδόσεις Εστία, 2006 σελ. 242, τιμή: 15,00 ευρώ

Μαρία Στεφανοπούλου__________________________

ία σύνθετη κατασκευή από διηγήματα-νουβέλες που διατηρούν την αυτονομία τους, συνδεόμενα ωστόσο μεταξύ τους, με κεντρικό θέμα της τον τόπο και την ξενότητα. Η συγγραφέας σ χετίζει το ν τόπο με την καταγωγή μέσα από μια σ χεδόν μυθολογική ματιά και μ' έναν τρόπο αφ αιρετικό, ποιητικό. Ο ι ήρωές της, σ χεδόν ακίνητοι, μοιάζουν περισ σ ότερο με αρχετυπικά σύμβολα παρά με δρώντα πρόσωπα μυθισ τορήμα­ τος. Στο Παρίσι ή στην Αθήνα, τα πρόσωπα των εν λό­ γω πεζογραφημάτων κινούνται μέσα σ ε μια αχλύ ονεί­ ρου, μισά στον νου, μισά στην πραγματικότητα. Η συγγραφέας επιχειρεί μια περιπλάνηση στο ψυχικό

Δ Ι Α Β Α Ζ Ω

ΠΕΖΟΓΡΑΦΙ Α

κυρίως τοπίο των ηρώων της -τ ο υ Ισμαήλ, του Ιβάν, της Κλεψύδραςμεταβαίνοντας διαρκώς από την αναγκαστικότητα της πραγματικό­ τητας στην ελευθερία του ονείρου και της διανοητικής περιπέτειας. Η χοϊκότητα της (βιολογικής) κατα­ γωγής συγκρούεται με το αιθέρ ιο του ονείρου και του στοχασμού στο πλαίσιο μιας αφήγησης ηθελημένα κερματισμένης και αποσπασματικής, και γι' αυτό όχι πάντα ρ έουσας και απρόσκοπτης. [ΓΙΟΡΓΟΣ ΞΕΝΑΡΙΟΣ]

Π. Δ. ΜΙ3ΑΛΤΛΚΟΣ

Το Τέλος του Εφ ιά λτη ς Μυθιστορία Π. Δ. ΜΠΑΛΙΑΚΟΣ

η άλλη

όοχή της Ιστορίας...

Γιατί περιπολούααν και ενέδρευαν οι Σπαρτιάτες δέκα χρόνια στο Καλλίδρομο: Γιατί ο Αθηνάδης δολοφόνησε τον Εφιάλτη το 469 π,Χ.: Ποιες ήταν οι απόψεις των Σπαρτιατών για τη ζωή και, τον θάνατο, την αγάπη και τον έρωτα, g τον πόλεμο και την τέχνη, τη μύηση και την αλήθεια; 5σ»ς: Γλύκωνος, 10-12, 106 75 Αθήνα, ιπλ: 2ί072Ο8£42,-&χτ21Ο72 28 648 Παιριάρχου Ιωακείμ 8, 106 74 Αθήνα, τηλϊ 210 7 ^ 71 16 , fax: 210 72 32 066

δ

ι α

[

β

α

ζ

ω

Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η

]

Π Ε Ζ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α

Εκδόσεις Καατανιώτη, 2006_____________ σελ. 304, τιμή: 18,81 ευρώ

____________________________ Ιωάννα Καρυστιάνη Σουέλ

το Σουέλ -ξεν ικ ή ονομασία για τον βουβό, υπόκωφο κυμάτι­ σμά του ω κεανού- η γνωστή συγ­ γραφέας, για την οποία η θάλασσα φαίνεται να είναι προσφιλές θέμα, παρακολουθεί το βίο του Μ. Αυγουστή, καπετάνιου του Athos III. Μ ε μία παραδοσιακή πλην όμως συνεκτική και εύροη αφήγηση, η Καρυστιάνη κατορθώνει να αναπαραστήσει επιτυχώς τον κόσμο της ναυτοσύνης, τους καημούς και τις πίκρες του. Στο κυρίως σώμα του κειμένου παρεμ­ βάλλονται τα γράμματα της Λίτσας, ερωμένης του Αυ-

γουστή, δημιουργώντας έτσι μια παρένθετη, δ ευτερ εύουσα δομή, που τη χαρακτηρίζει η λαϊκή θηλυκότητα, έτσι όπως τη γνωρίσαμε στις λαϊκές συνοικίες της Α θ ή ­ νας τις προηγούμενες δεκα ετίες. Τ ο μυθιστόρημα, πειστικό σε σχέση με τις προθέσεις του, είναι ποτισμένο από την αντρική μοναξιά, τη λαϊ­ κή γυναικεία τρ υφ ερ ότητα και την αρμύρα του ωκεα­ νού. Ένα μυθιστόρημα απλό μεν ως προς τους αφηγη­ ματικούς του μηχανισμούς, απ οτελεσματικό όμως σε ό,τι αφορά το συναίσθημα -τω ν ηρώων του και του ανα­ γνώ στη- και την αναπαραστατική του δύναμη. [ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΕΝΑΡΙΟΣ]

Σουέλ

Σ

Βαγγέλης Ραπτόπουλος_________________________ ________________ Εκδόσεις Κέδρος, 2006 σελ. 92, τιμή: 7,50 ευρώ

Αρχαία συνταγή Ηρ όδ οτος, Η ρ άκ λειτος, Λ ουκιανός Αρχαία συνταγή είναι μία έντεχνη συρραφή απο­ σπασμάτων από τρ εις αρχαίους συγγραφείς -τ ο ν ισ τορικό Η ρ όδ οτο, το ν φιλόσοφο Ηράκλειτο και τον σατιρικό Λ ο υ κ ια ν ό - με σκοπό τη σύνθεση ενός «μ υθι­ σ τορήματος». Τα αποσπάσματα είναι επίτηδες επιλεγ­ μένα ώστε να προέρχονται από τις τρ εις διαφ ορετικές, κατά Μπαχτίν, συνιστώσες του μυθιστορήματος: από το έπος με την ευρύτερη έννοια της καθόλου αφήγησης (Η ρ όδ οτος), από τη φιλοσοφία με την ευρύτερη έννοια του στοχασμού (Ηράκλειτος) και από το κωμικό με την ευρύτερη έννοια του ειρωνικού (Λουκιανός).

Π ρ όθεση του συγγραφέα είναι αυ­ τά τα αποσπάσματα, από μόνα τους, με όπλα την αφηγηματική τους ουσία και τη θέση που τους επιφυλάσσει ο συγγραφέας στο ενιαίο όλον της συρραφής, να συν­ θέσουν ένα νέο μυθιστόρημα. Τ ο αν τα κατάφ ερε επαφίεται αποκλειστικά στην κρίση τού -π ά ν το τ ε - Σοφ ού Αναγνώστη.

Εκδόσεις Καοτανιώτη, 2006_____________ σελ. 136, τιμή: 10,45 ευρώ

______________________ Κωνσταντίνος Δ. Τζαμιώτης Π αραβολή

' Π να αφήγημα στο οποίο τα πρόΕ σ ω π α έχ ουν π ροσχηματική δράση και ύπαρξη, σ ε ασαφή χώ­ ρο και με ηθελημένα απροσδιόρι­ στο χρόνο. Ένα οικ ογενειακό γεύ­ μα πυροδοτεί την εκκίνηση για ένα παιχνίδι ανάμεσα στο πραγματικό και το φανταστικό, ανάμεσα στο γεγενημένο και το πι­ θανό.

Ο συγγραφέας, μέσα σε μια σ χεδόν μετακαταστροφ ική, μελλοντολογική ατμόσφαιρα, και με την υποτυπώ­ δη βοήθεια των ηρώων του, επιχειρεί να στήσει μια σύ­ ντομη παραβολική αφήγηση με κύριο θέμα το υπαρξια­ κό κενό μέσα στο οποίο λούζει την ύπαρξή του ο σύγ­ χρονος άνθρωπος. Πλεονέκτημα του κειμένου η γλωσ­ σική του σκευή και υποστήριξη, μειονέκτημά του το (ηθελημένα;) ασπόνδυλο της πραγμάτευσης. [ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΕΝΑΡΙΟΣ]

Η

S6

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

[ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΕΝΑΡΙΟΣ]

Δ I A BA Ζ Ω I Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η

Π Ε Ζ Ο Γ Ρ Α Φ I A

J

Αλέξανδρος Αθωνίτης __________________________ ____________Εκδόσεις Καοτανιώτη, 2006 σελ. 381, τιμή: 18,00 ευρώ

Γεια σου, τηλεόραση!

Τ

έσ σ ερ ις τηλεοπτικοί δημοσιογράφ οι απάγονται από μια τρομοκρατική οργάνωση, η οποία τους εγκλείει σ' ένα τηλεοπτικό στούντιο. Η περιπέτειά τους, μεταλλαγμένη σε ριαλιτζίδικο, αναμεταδίδεται σ' όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Στη διάρκειά της τεκτα ίνονται διάφορα, πιστευτά και μη: από ευτράπελα έως δρα­ ματικά και από φαντασμαγορικά έως εξωπραγματικά. Τ ο όλον γεγονός π υροδοτεί μια έκρηξη βίας, η οποία εξαπλώνεται σ' όλη την οικουμένη, ενώ η έκβαση της περιπέτειας έχει έναν έντονα κανονιστικό χαρακτήρα. Π ρ όκειται για μια μελλοντολογική παρωδία, με σ χεδόν

CD

φ ουτουριστικά στοιχεία. Εδώ πα­ ρωδούνται ο κόσμος της τηλεόρα­ σης και οι εν γένει όψ εις αυτού που ονομάζεται ψηφιακός πολιτι­ σ μός. Τ ο βιβλίο, γραμμένο με μία γραμμική, αδιατάρακτη αφήγηση, διχάζεται ανάμεσα στον κόσμο του κενού και το κενό του κόσμου. Στον αναγνώστη απόκειται η πρόσληψη της μιας ή της άλλης εκδοχής. ' [ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΕΝΑΡΙΟΣ]

Ηχοϊστορίες για μικρούς και μεγάλους Εικονογράφηση:

CD

Δημοσθένης Οικονομίδης & Ευαγγελία Ακριβού

WWW.librO.gr infO @ librO .gr Εκδόσε|ς. Γλύκωνος ι0.|2, 106 75 Αθήνα, τηλ.: 2 10 72 28 647, fax: 210 72 28 648 Βιβλιοπωλείο: Πατριάρχου Ιωακείμ 8, Ι06 74 Αθήνα,τηλ.: 2Ι072 47 ί 16, fax: 2 Ι0 72 32066

qp>pp

Δ Ι Α Β Α Ζ Ω *

[

ΕΛΛΗΝΙ ΚΗ

ΠΕΖΟΓΡΑΦΙ Α

Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2006 σελ. 354, τιμή: 15,00 ευρώ

___________________________ Δημήτρης Καλαβρής Άγγελος τι μωρός

να μετά τη φυγή του στην Αμερική, για να γράψει τον ηθογραφία επιστρέφει δριμύτερη και μάλιστα στην ανανε­ επίλογο στην πρότερη μαγική όσο και τραυματική ωμένη της μορφή. Ο Δημήτρηςεμπειρία (η όλη ατμόσφαιρα θυμίζει την Αγιογραφία του Καλαβρής ανέρχεται πάνω από ταΝ ίκου Παναγιω τόπουλου). Τ ο ύφος στέκεται στο ύψος είκοσι έξι του χρόνια, με ένα βιβλίοτου, η αφήγηση ξέρ ει τους ρ υθμούς της και η σύνολη για την παγανιστική επαρχία τουοικονομία του έργου ισορροπεί ανάμεσα στο τό τε της μεσοπολέμου και την καταλυτικήΕλλάδας και στο τώρα, κάπου στα 1979, της Ν έα ς Υ όρκης και του που τα ξιδιού επίδρασή της στον ήρωά του. Ο τελευταίος, θεω­ της επιστροφής. [ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗΣ] ρείται εκλεκτός του Θ εο ύ , επιστρέφει στα μέρη εκεί-

Η

Δημήτριος Μπαταιούλας_________________________

Τα Ντοαρ ντουβάκια

ρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό ιστορικό μυ­ θιστόρημα, η πλοκή του οποίου αναφέρεται στη βουλγαρική κατοχή της Ανατολικής Μ ακεδονίας και Θράκης το διάστημα 19 4 1- 1944. Ν τουρντουβάκια ήταν οι όμηροι άντρες των κατεχόμενων περιοχών, για να μην υπάρξει αντίσταση κατά των κατοχικών δυνάμεων και η κατάταξή τους στα τάγματα εργασίας του βουλ­ γαρικού στρατού. Μια δυνατή ιστορία βασισμένη πάνω σ ε προσωπικές μαρτυρίες και ιστορικά γεγονότα, μια κατάθεση ψυχής κι ένας φόρος τιμής για μια από τις σ κοτεινότερες περιόδους της ελληνικής ιστορίας. Η ιστορία διαδραματίζεται στο χωριό όπου η ζωή επιφυ­ λάσσει στον κεντρικό ήρωα Στέργιο Αλεξανδρή, λοχί-

Π

Εκδόσεις Λογοσοφία, 2006 σελ. 623, τιμή: 23,00 ευρώ

α σ ε ένα από τα οχυρά της γραμ­ μής Μ εταξά, μια σειρ ά από οδυνηρές εμπειρίες. Ο ήρωας παλεύ- τα ντουρντουβακια ει ανάμεσα στο χρέος για την πατρίδα και την αγάπη για την οικο- : γένεια και τους φίλους. Ανάμεσα ............ ____________ στον έρωτα και την αβεβαιότητα για το μέλλον. Μια ιστορία για τη δοκιμασία των προ­ σωπικών σχέσεων μέσα σ ε ένα περιβάλλον προπαγάν­ δας και καχυποψίας, αλλά και μια ιστορία για την συ­ γκλονιστική αλληλεγγύη των κατατρεγμένων. [ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ]

Ερη Ρίτσου

Μ υ σ τικά και απ οκαλύψ εις στορίες που αρχίζουν από παλιά ρήμα αρχίζει ευχάριστα με μια εξωσυζυγική περιπέτεια και ολοκληρώνονται στο σήμε­ του Αγησιλάου και συνεχίζει με τη ζωή στη Σάμο και ρα, αφηγείται η Έρη Ρίτσου σ ε αυ­ τα προβλήματα της. Ο Νικόλας Αγησιλάου οδηγεί με τό το μυθιστόρημα. Ο τόπος είναι σ ταθερά βήματα την πορεία της οικογένειάς του, κα­ το Καρλόβασι της Σάμου και ο θώς αδέλφια, παιδιά, γονείς, όλοι στηρίζονται στη δη­ χρόνος το 19 10, οι αρχές του αιώ­ μιουργική προσωπικότητά του. Η Σάμος ακμάζει, δ έχ ε­ να. Η Σάμος είναι ακόμα ανεξάρ ­ ται τα πρώτα τεχνολογικά επιτεύγματα, τα οποία και τητη από την κυρίως Ελλάδα και ζειπροσαρμόζει χάρις στην εφ ευ- καθημερινότητά της, η οποία αλλά­ στην ρετικότητα και το επιχειρηματικό δαιμόνιο κατοί­ ζει μαζί των με τους ανθρώπους της. Σάγκα οικογενειακή, κων της. Μ εταξύ αυτών εξέχουσα τοιχογραφία προσωπικότητα εί­ αισθήματα ελληνικά. τοπική, ναι ο επιχειρηματίας Νικόλας Αγησιλάου. Τ ο μυθιστό[ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΕΔΑΣ1

10 Ο

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

Ι

Δ Ι Α Β Α Ζ Ω Π Ε Ζ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α .

Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η

Μαρία Λαμπαδαρίδου - Πόθου ____________________ _________________ Εκδόσεις Κέδρος, 2006 σελ. 611, τιμή: 22,50 ευρώ

Το ξύλινο τείχος

το τελευταίο αυτό μυθιστόρημα της γνωστής συγβέλη των εχθρών, οι συζητήσεις γραφέως Λαμπαδαρίδου - Π όθου μπλέκονται με ελ­ για τη στρατηγική αντιμετώπισης κυστικό τρόπο η παράδοση το υ Η ρ όδ οτου και οι πό­το υ κινδύνου φανερώνουν και τις θοι, τα αισθήματα και οι αγώνες ηρώων και απλών Ελ­τοπικές διαφ ορές των Ελλήνων. Το λήνων που έσωσαν την ελευθερία όλου του κόσμου, καιξεπ έρασμά τους και ο σχεδιασμός όχι μόνο τη δική τους, όταν εναντιώ θηκαν στη δεσπο­της σαλαμίνιας ήττας των Περσών, τεία των ανατολιτών. Μ έσα από τις αγωνίες ενός είλω­χάρη στην ευφ υΐα και την αποφα­ τα που γεννήθηκε στη Λ ήμνο, του Αλκαμένη, και τηνσ ιστικότητα του Θ εμιστοκλή, περιδιαβαίνουν σαν τα ι­ προσπάθεια του να ξαναβρεί τους δικούς του και νανία από τα μάτια του αναγνώστη. Μ ε επ ιδεξιότητα δια­ απ οδείξει την πίστη του σ το σπαρτιάτη Α ρ ισ τόδημογράφονται οι αγωνίες των στρατιωτών πριν από τη μά­ που υπηρετούσε, περνούν από τα μάτια του αναγνώστηχη και οι προσπάθειές τους για τον «νυν υπέρ πάντων» αλήθειες και α ξίες που ακόμη συγκινούν. αγώνα. Η καταδίω ξη του Μ αρδόνιου και ο σ χεδιασμός Η μυθιστορία, όπως την έπλασε με συγκινητικές πινε­ της μάχης στις Πλαταιές συνοδοιπορούν με τα προσω­ λιές και γλαφυρά λόγια η συγγραφέας, διηγείται τις με­ πικά των ηρώων που οδηγούν την αφήγηση. Ό λα , συγάλες μάχες που έσπασαν τα σπαθιά τους οι στρατιώ­ μπλέοντα, δείχνουν από το ένα μέρος τη σκληρότητα τες του Ξέρξη. Μ ετά τις Θ ερμοπύλες, που πόνεσαν πε­ και τον ηρωισμό και, από το άλλο, την τρ υφ ερότητα, ρ ισ σ ότερο τον εναπομείναντα ζωντανό Σπαρτιάτη, τον την αγάπη και την ελπίδα για μια καλύτερη ζωή Α ρισ τόδημο, από ό,τι αυτούς που σκοτώθηκαν από τα [ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Δ. ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ]

Σ

__________________________ Γιώργος ΓΚυκοφρύδης Ο ε π ιβ ά τ η ς

σελ. 552, τιμή: 22,90

ο πρώτο μυθιστόρημα του εποχή του Ψ υχρού πολέμου. Αρ γότερα , μετά την πτώ­ Γιώργου Γλυκοφρύδη, ο οποί­ ση του Τείχ ους, ο Ν ίκο ς Ανεμογιάννης, αναζητεί τη ος έχει εργασ τεί ως βοηθός σκη­Στέλλα Εντελστάιν, η οποία τό τε κ ατάφ ερε να διαφύνοθέτη στον κινηματογράφο καιγει. Εκτός από του ς φανταστικούς ήρωες, στο μυθιστό­ στην τηλεόραση, έχει κινηματο­ρημα εμφανίζονται και μερικά ιστορικά πρόσωπα, όπως γραφική γραφή και θα μπορούσεο Βάλτερ Ούλμπριχτ, ηγέτης της Ανατολικής Γερμανί­ να το χαρακτηρίσει κανείς ως πο­ας, και ο Βίλυ Μπραντ, δήμαρχος του Δυτικού Βερολί­ λιτικό θρίλερ. Αρχικά, διαβάζουμε ομάδα νέων νουγιακαιμιαμετέπειτα καγκελάριος της Δυτικής Γερμανίας. ανθρώπων που βρίσκονται μέσα Στην σ ε μια βάρκα που τα ­και διά φ οροι Α μερικανοί που της πλοκή μπαίνουν ξιδ εύ ει στα ύδατα της λίμνης Βάνζεε, το Ανατολικό δίνουν συφή από μυθιστόρημα κατασκοπείας. Βερολίνο. Ο ι άνθρωποι δέχονται πυροβολισμούς από την άλλη πλευρά. Υπάρχουν νεκροί. Βρισκόμαστε στην [ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ]

Τ

Η

Β Ι Β Λ Ι Ο Π Α Ρ Α Γ Ω Γ Η Ο κ τ ω β ρ ί ο υ

2 0 0 6

ΒΙΒΛΙΟ- .'3Γ ί

απ ό την 1η Δεκεμβρίου 2006, βρίσκεται στο Διαδίκτυο στη διεύθυνση w w w .biblionet.gr και προσεχώ ς στη διεύθυνση w w w ,diavazo.gr

Μια

συνεργασία

του

ΔΙΑΒΑΖΩ

με

το

ΕΚΕΒΙ

Εκδόσεις Μελάνι, 2005_________________ Μετάφραση: Σώτη Τριαντάφυλλου σελ. 213, τιμή: 12,02 ευρώ

__________________________________ Max Frisch Μ α κρ ύ Σα β β α το κ ύρ ια κ ο στο Λονγκ Α ιλαντ (Μ ό ν το κ )

ωρών μιας ερωτικής σχέσης, ο Frisch ανασύρει κομμά­ τα εξήντα τρία του χρόνια, ο τια ζωής, μιας ζωής που είναι η δική του, αντλεί όμως ελ β ετό ς σ υγγραφ έας M ax Frisch βρίσκεται, διεθνώς αναγνω­ ειρμό και λόγο ύπαρξης χάρη στην καταγραφή της. Τ ον ρισμένος ήδη, στη Ν έα Υόρκη, 16ο αιώνα, ο γάλλος συγγραφέας Montaigne καινοτοόπου γνωρίζει μια νεαρή Α μερικά- μούσε, θέτοντας τον εαυ τό του ως αντικείμενο των Δο­ να, τη Λ υν. Μ ανχάταν και Λ ονγκκιμίων του (Les Essais). Στο ίδιο πνεύμα, αλλά με μιαν Άιλαντ, μητρόπολη και ωκεανός,«αφηγηματική ουδ ετερότη τα», πολλά φλας μπακ, απο­ εικόνες γερμανικά και αγγλικά, έτος Ι9 74 . Ησπασματικές γνωριμία με τη νεα­ και ένα πέρασμα από το πρώτο ίτο πρόσωπο, ρή γυναίκα δίνει στον συγγραφέα στο την τρ αφορμή για να η «παρατήρηση» του Frisch από τοναποδίδεται Frisch τουμεπροσφέρει την ευκαιρία να μιλήσει για γράψει το Μόντοκ, που στα ελληνικά τον τη συγγραφή, τοναπό έρωτα, το γάμο, τον κόσμο που γερ ­ τίτλο Μακρύ Σαββατοκύριακο στο Λονγκ Άιλαντ. Γύρω την καταγραφή, εν είδ ει ημερολογίου, των πρώτων νά και τους φίλους που χάνονται... [ΕΛΕΝΗ KAPPA]

Σ Π Τ

Ελσα Μοραντε _______________________________________________________ Εκδόσεις Καστανιώτη, 2006 Α μ α ρ τ ίε ς

Μετάφραση: Ελένη Γεωργιάδου - Δήμητρα Δάτση σελ. 290, τιμή: 18,81 ευρώ

ολλοί είναι εκείνοι που, ανακαλύπτοντας την Έλσα χές χ αμένες που περιπλανώνται Μ οράντε, αγάπησαν τα κείμενά της π ερισσότερο στον κόσμο των ζωντανών, ζωντα­ από εκείνα του διάσημου συγγραφέα συζύγου της Αλνοί χαμένοι μες στις πικραμένες μπέρτο Μοράβια. Υπό τον τίτλο Αμαρτίες, εκδίδονταιτους ψυχές, πλάσματα αθώα που τώρα τα νεανικά της διηγήματα, που είχαν απαρτίσει τη όμως ποτέ δ ε μπορούν να είναι συλλογή Το κρυφό παιχνίδι, καθώς και άλλα που δεν πεαρκετά αθώα, αφού ο θάνατος τα ριλήφθηκαν ποτέ σε βιβλίο, αλλά είχαν δ ημοσ ιευτεί σε πάντα έχει σημαδέψει με το πικρό, εφ ημερ ίδ ες και περιοδικά. Τ ο κλίμα οικείο για όσους διαβρωτικό φιλί του... γνωρίζουν τα μυθιστορήματά της. Ένα κλίμα ζόφ ου, ψυ­

Εκδόσεις Καστανιώτη, 2006______________

Μετάφραση: Τάνια Κοβαλένκο σελ. 227, τιμή: 14,63 ευρώ

[ΕΛΕΝΗ KAPPA]

Ναντίν Γκόρντιμερ

Ξύπ να!

ο τελευταίο μυθιστόρημα της στην προστασία του περιβάλλοντος και, κυρίως, για τον νοτιοαφρικανής, βραβευμένης τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τη ζωή. Ο πλάγιος με Νόμπελ, Ν α ντίν Γκόρντιμερ, εί­λόγος, οι διάλογοι που εντάσσονται στη ροή του κει­ ναι μια κραυγή αφύπνισης απέναντιμένου, με εικόνες απ' το παρελθόν των κεντρικών προ­ στις μεγάλες ασ θένειες της επο­σώπων, του Πολ, της μητέρας του Λ ίντσ εϋ, του αρχαιο­ χής, εκείνες που διαβρώνουν τηνλόγου πατέρα του Άντριαν και της συζύγου Βερενίκης, υγεία, τις σχέσεις, αλλά και την ίδιαδημιουργούν μιαν ονειρική ατμόσφαιρα -π ροδοσία, τη ζωή στον πλανήτη. Ο καρκίνος, που χτυπά τον και κε­ θά να το ς- η ζωή σαν όνειρο, ή σαν ανατροπή, φόβος ντρικό ήρωα, τον Πολ, λειτουργεί εφιάλτης... ως καταλύτης για το γάμο του ίδιου και των γονιών του, για τη δουλειά του [ΕΛΕΝΗ KAPPA]

102 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

Κάρλος Φουέντες___ Ανήσυχη π αρέα

Εκδόσεις Καστανιώτη, 2006

ια ανήσυχη ή, μάλλον, μια ανησυχητική παρέα, πλα­ γικός ρεαλισμός» που σ ε συγγρα­ σμένη από τις αρχέγονες δυνάμεις της λατινοαμε­ φ είς σαν τον Μ άρκες παντρεύει ρικανικής ψυχής, στοιχειώνει τα έξι διηγήματα του βι­ αρμονικά ζωντανούς και νεκρούς, φανταστικό και πραγματικότητα, | βλίου του Κάρλος Φ ουέντες Μια ανήσυχη παρέα. Τα πιο προσλαμβάνει στον Φ ουέντες μια ζοφ ερά ανθρώπινα πάθη, οι πλέον ανείπωτες πτυχές των ανθρώπινων σχέσεων αναδύονται με δύναμη πίσω τρομακτική διάσταση, όπου μα- J από τη γραφή του γνωστού συγγραφέα από τον Πανα­ ταίως περιμένει ο αναγνώστης να μά, που χάρη στον διπλωμάτη πατέρα του, και τη σύ­ επέλθει η κάθαρση. Ο Φ ουέν τες διηγείται τις ιστορίες του απλά, συχνά στο πρώτο πρόσωπο, ξεκινώντας από ντομη δική του σταδιοδρομία στο διπλωματικό σώμα, οικείες καταστάσεις τις οποίες ανατρέπει σταδιακά, δη­ έζησε σε πολλές χώρες και γνώρισε δια φ ορετικές κουλ­ μιουργώντας ρωγμές στην πραγματικότητα, από τις τούρες. Πίσω όμως από τα λονδρέζικα ή παρισινά σκη­ οποίες ξεγλιστρούν τα πιο φ οβερά ερπετά των φόβων νικά που στήνει, και πέρα από ορισμένους ευρωπαίους και των ανθρώπινων παθών... ή αμερικανούς ήρωές του, περνά ορμητικά και κυριαρ­ χικά ο φανταστικός, γεμάτος αγγέλους και ψυχές, κό­ [ΕΛΕΝΗ KAPPA] σμος της μεξικανικής αιματοβαμμένης ιστορίας. Ο «μα­

Μ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΩΤΗΡΕΛΛΟΣ

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΟΠΟΥΛΟΥ

0 αγράμματος συγγραφέας

Δεν θα ξαναρωτήσω τον μπαμπά Δεν θαξαναρωτήσω τονμπαμπά

ια συλλογή μικρών κειμένων που άλλα μπορούν να ειδω θούν σαν διηγήματα και άλλα σαν στιγμιότυπα. Ένας συνδυασμός μυθοπλασίας και πραγματικότητας όπου ιστορικά πρόσωπα, ιδιω τικές περιπλανήσεις σε πόλεις και νησιά και αποκυήματα φαντασίας σ υνθέτουν έναν υβριδικό κόσμο. Στη διάρκεια της ανάγνωσης οι ανατροπές διαδέχο­ νται τα ερ ωτηματικά και το γέλιο κάποιες φορές μένει μετέω ­ ρο. Ένα βιβλίο που διαβάζεται και από εγγράμματους...

Μ

• Π να βιβλίο που συνδέει τη ζωή με τον θάνατο και ανατρέ^ π ε ι την παιδική ηλικία έτσι όπως την ξέρουμε. Η φαντα­ σία οδηγεί στο απροσδόκητο διαπερνώντας τα όρια των αισθήσεων και του νου. Μ ε αφετηρία το ελάχιστο και τη μεγέθυνσή του ώς την παραμόρφωση, ο κόσμος του αποτελείται από επινοήσεις υπαρκτών και μη υπαρκτών όντων, καλώντας τους αναγνώστες να κρυφοκοιτάξουν πίσω από τις παραβατικές σελίδες που ενδύονται την αθωότητα.

Σκουφά 71Α, 106 80, Αθήνα | Τηλ.: 210 3641.638 | e-mail: melani2@otenet.gr www.mela ni books.g r

[

Δ I A BA Ζ Ο ] ΞΕΝΗ

Π Ε Ζ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α

Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2006

r είμ ενο θ εα τρ ικ ό , ποιητικό, να λ λ ά κυρίως εικαστικό, Ο πειρασμός του Αγίου Αντωνίου είναι το ο αχαλίνωτο κείμενο ενός εκ των μεγαλύτερων γάλλων συγγραφέων ι 19ου αιώνα, γνωστού για την τελειοθηρία του στον τρόπο επε­ ξεργασίας της γλώσσας. Μια ενόραση, στην πραγματι­ κότητα, του Γκυστάβ Φλωμπέρ, που τον στοίχειωσε καθόλη τη διάρκεια του βίου του, η ποιητική αυτή από­ δοση του πίνακα του Μ πρέγκελ αντλεί τις ρίζες της από τον ρομαντισμό, προοιω νίζεται όμως ήδη τους υπερρε-

I

D.B.C. Pierre __________________________________

Τα μισόλογα της Λ ουντμίλα ετά το Βέρνον, ο μικρός θεός, για το οποίο ο D.B.C .

Pierre βραβεύτηκε με το Booker το 2003, ο κατά κόσμον Π ίτερ Φίνλεϋ αφουγκράζεται τώρα τα Μισόλογα της Λουντμίλα ή, για την ακρίβεια και σύμφωνα με τον πρωτότυπο τίτλο, τα σπασμένα αγγλικά της (Ludmila's Broken English). Σπασμένα, όπως και η μετασοβιετική Ρωσία, από την κόλαση της οποίας αποφασίζει να «αποδράσ ει», γητεμένη από το όνειρο της Δύσης. Την ίδια στιγμή όμως που η Λουντμίλα κόβει τα δεσ μό, σκοτώ­ νοντας τον παππού της, στην Αγγλία της «ονειρεμένης Δύσης» το νυστέρι ενός χειρουργού κόβει αντιστοίχως

Μ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

αλιστές του 20ού αιώνα. Ο αναχωρητής μοναχός συν­ διαλέγεται με τα ορ άματα που δια δέχονται το ένα το άλλο, βρίσκεται αντιμέτωπος με τις προκλήσεις του πνεύματος και της σάρκας, επιθυμεί να χ αθ εί στην εκ ­ πληκτική ποικιλομορφία της ύλης, μέχρι που το χριστια­ νικό πνεύμα ανατέλλει, παντοδύναμο, στον ορίζοντα του νου. Ανάμεσα στις πύλες της ενόρασης όμως, όπως τις είχ ε χαρακτηρίσει ο Γουίλιαμ Μπλέικ, συμβολισμός και μοντερνισμός χορεύουν ανάμεσα στην αναζήτηση της «σωστής λέξης» και τις παραληρηματικές εικ όνες, σ ε ένα από τα πιο ιδιαίτερα κείμενα του Φλωμπέρ.

[ΕΛΕΝΗ KAPPA]

Εκδύσεις Ελληνικά Γράμματα, 2006 Μετάφραση: Αύγουστος Καρτώ σελ. 458, τιμή: 16,90 ευρώ τα δεσμά μεταξύ δυο ενηλίκων σιαμαίων, των Χ ιθ , ωθώντας τους βιαίως εκτός ιδρύματος, στη ζού­ γκλα του σύγχρονου «ελεύθερ ου κόσμου». Ο μακρύς δ ρόμο ς προς το αύριο περνά μέσα από μια δ ια­ μελισμένη γλώσσα, από σώματα που ματώνουν στην επαφή τους με τη βίαιη πραγματι­ κότητα, σ ε ένα βιβλίο όπου οι λέξεις κόβουν σαν ξυ ­ ράφια...

[ΕΛΕΝΗ KAPPA]

Εκδόσεις Ερατώ, 2006

_____________

Μετάφραση: Γιώργος Μπλάνας σελ.187, τιμή: 12,54 ευρώ

βίος και π ο λ ιτεία τ ο υ διαβολικού κ ουρέα Σου ώ νυ Τοντ

ι στικός μύθος είναι μια ιστορία \ η οποία μεταμφιέζεται ως αφήI γηοη πραγματικού συμβάντος, ο δε I αφηγητής την έχει συνήθως ακούI σει από κάποιον γνωστό, ο οποίος * την είχ ε μάθει από «έγκυρη» πηγή. Α υτές οι λαϊκές μυθοπλασίες συχνά ξεφεύγουν από την προφορική μορφή τους και βρίσκουν νέα πεδία δ όξας σε ταινίες, βιβλία και κόμικς. Η ιστορία του κουρέα που σκοτώνει και τεμαχίζει τους πελάτες

104

______________________________Γκιοτάβ Φλομπέρ Ο πειρασμός του Αγίου Αντω νίου

Τόμος Πρέκετ Πρεστ (Τσαρλς Ντίκενς;)

Το μαρ γαρ ιτα ρένιο περιδε'ραιο του, οι οποίοι καταλήγουν σ ε νόστιμες κρεατόπιτες, εί­ ναι ένας αρκετά δημοφιλής μύθος, ο οποίος κυκλοφο­ ρεί σε διάφορες παραλλαγές. Η γραπτή εκδοχή του μύ­ θου από τον Τόμος Πρεστ, τον δέκατο ένατο αιώνα, ανή­ κε στην κατηγορία των «Penny Dreadfuls», των φθηνών ιστοριών φρίκης και εγκλημάτων. Μια τέτοια ιστορία δεν διεκδικεί βεβαίως δάφνες λογοτεχνικότητας, ούτε είναι αυτός ο σκοπός της. Αξιοπρόσεκτη η σύνοψη της ιστο­ ρίας ως παραμύθι/εφιάλτης από τον Γ. Μπλάνα στον επί­ λογο.

[ALEX BASKO]

Ξ ΕΝΗ

Ισμαήλ Κανταρέ________________________________

Η κόρη το υ Αγαμέμνονα - Ο διάδοχος από τα πιο δυνατά οικοδομήματα της σύγχροL · νης βαλκανικής αλλά και παγκόσμιας λογοτεχνίας, το μυθιστόρημα του αλβανού συγγραφέα Ισμαήλ Κα­ νταρέ Η κόρη του Αγαμέμνονα - Ο δ ιάδοχος, αντλεί υλι­ κό από την αρχαία ελληνική τραγωδία, καθώς και από διάφ ορ ες περιόδους της ιστορίας των πολιτισμών, για να στήσει την ιστορία μιας θυσίας, εκείνης του ίδιου του ανθρώπου, σ το βωμό του κομμουνιστικού απολυταρχισ μού. Μ ε άξονα την πραγματική ιστορία ενός πα­ ρ άξενου θανάτου, εκείνου του διαδόχου του αλβανού προέδρου Εμβέρ Χ ό τζα , ο Κανταρέ αναπλάθει έναν κό­ σμο στον οποίο κυριαρχεί ο απόλυτος τρ όμος. Τ ο Κόμμα, ο Ο δηγητής και η Επανάσταση μετεξελίσσονται σε μιαν υπερβατική δύναμη που συνθλίβει έρω τες και

[ δ ι α β α ζ ω Π Ε Ζ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α

]

Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 2006 Μετάφραση: Δημητρης Ηλιάπουλος σελ. 224, τιμή: 15,68 ευρώ όνειρα. Ο αρχιτέκτονας, πρόσωπο - κλειδί στη δομή του έργου, που αποτελείται ουσιαστικά από δυο μέρη, την «Κόρη του Αγαμέμνονα» και τον «Δ ιάδοχο», στα οποία όμως συναντάμε, από διαφορετική οπτική γωνία, ορισμένα κοινά πρό­ σωπα, μας επιτρέπει να διεισ δύσ ουμε ουσιαστικά στο μηχανισμό δημιουργίας ενός πολιτικού συστήματος που, στηριζόμενο στην εξουσία του ενός, διαβρώνει τον ορ ­ θό λόγο για να τον αντικαταστήσει με ένα θέατρ ο του παραλόγου, που τρ έφ ετα ι από τις ίδ ιες του τις σάρκες.

[ΕΛΕΝΗ KAPPA]

Μ ΑΧΜ ΟΥΝΤ ΜΑΜΝΤΑΝΙ

Καλός μουσουλμάνος, κακός μουσουλμάνος Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο ψυχρός πόλεμος και τα αίτια της τρομοκρατίας έσα στον πατριωτικό ζήλο που κατέλαβε τις Ηνωμένες Πο­ λιτείες μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11 ης Σεπτεμ­ βρίου υπήρξαν και κάποιες φωνές που υποστήριξαν ότι η Αμερική είχε προκαλέσει τη μοίρα της. Ότι δεν μπορούμε να διαχωρίζουμε τους μουσουλμάνους σε καλούς (με δυτικούς τρόπους και απόψεις, υποστηρικτές της Αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής) και κακούς (τρομοκράτες), ότι η τρομοκρατία δεν είναι θέμα πολιτισμού, αλλά πολιτικής. Ο διακεκριμένος πολιτικός επιστήμονας και ανθρωπολόγος Μαχμούντ Μαμντάνι, σ' αυτό το προκλητικό και σημαντικό βιβλίο του χρησιμοποιεί την εμπειρία του και τη διορατικότητά του για να απαντήσει στο ερώτημα που πολλοί Αμερικανοί θέτουν μετά την 11 η Σεπτεμβρίου: Πώς συνέβη αυτό;

Μ

EnrarnuowKrt emiiAera:ΣΟΤΗΡΗΣ>

Εκδόσεις 0 ^ 1

Σκουφά71Α, 10680,Αθήνα | Τηλ.: 2103641.638 | e-mail: nielani2@otenet.gr | www.melanibooks.gr

δ

ι

α

β

■Ξ Ε Ν Η

α

ζ

ω

]

Π Ε Ζ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α

Μετάφραση: Χίλντα Παπαδημητρίου σελ. 335, τιμή: 16,90 ευρώ

Χορεύοντας με τον Αϊνστάιν

αντιρρήσεις της ειρ ηνίστριας μητέρας της. Ο ι παιδικές Μ άρεα επιστρέφει στη Ν έα Υόρκη έπειτα από επτά χ ρ ό ­ αναμνήσεις της Μ άρεα από τον «παππού» Αϊνστάιν, ο οποίος ήταν οικογενειακός φίλος, και η ανακάλυψη του νια. Έχει τα ξιδ εύσ ει σ ε τρ εις ηπεί­ ημερολογίου του πατέρα της θα την βοηθήσουν τελικά ρους αλλά δ εν έχει καταφ έρει να να αποκτήσει αυτοσυνειδησία. Τ ο βιβλίο επιδιώκει να συμφιλιωθεί με το ν εαυτό της. Η ένα μεγάλο φάσμα περιστατικών από τη ζωή Μ άρεα αρχίζει σ υνεδρίες με τέσκαλύψει ­ της ηρωίδας, κινούμενο κατά βούληση μεταξύ τόπου σερις ψυχοθεραπευτές, κάθε ένας και χρόνου. ΠάντωςΗένα περισ σ ότερο νευρώ δες παρά εκ των οποίων ακολο υθεί διαφ ορετική προσέγγιση. στυλ γραφής πηγή των προβλημάτων της είναι νευρικό η σ υμμετοχή του πα­ θα διευκόλυνε τη δέσμευση του αναγνώστη στηνκαι ιστορία.

[ALEX BASKO] τέρ α της στην ανάπτυξη της ατομικής βόμβας οι

Η Ο Η

Herman Melville ______________________________ __________________ Εκδόσεις Άγρα, 2006

Μ ττενίτο Σερένο

Μετάφραση: Αθηνά Δημητριάδου σελ. 198, τιμή: 14,00 ευρώ

Ο Αμεσσάι Ν τηλέινο ήταν υπαρ­ Μ έλβιλ έγραψ ε τον Μπενίτο Σερένο τ ο 1855, πέντε χρόνια μετά το γνω στότερο του έργο, τον Μόμπυ κτό πρόσωπό και η ιστορία βασί­ ζεται σ ε ένα απόσπασμα των τα ξι­ Ντικ. Βλέποντας ένα άγνωστο πλοίο να κινδυνεύει να πέσει σ ε ύφαλο, ο πλοίαρχος Αμεσσάι Ντηλέινο απο­ διωτικών αφηγήσεών του, το οποί­ φασίζει να μεταβεί σ ε αυτό και να το βοηθήσει να καο παρατίθεται σ το επίμετρο του βιβλίου. Ο Μ πενίτο Σερέν ο έχει ταπλεύσει ασφαλώς. Τ ο πλήρωμα φαίνεται καραβοτσαερ μηνευθεί ως ρατσιστικό αλλά και κισμένο και η υγεία του καπετάνιου του, Δ ον Μ πενίτο ως αντιρατσιστικό κείμενο. Η ικανότητα πάντως του Σερένο, εύθραυστη. Ό μ ω ς ο καλόπιστος καπετάνιος Μ έλβιλ να ζωντανέψει μια φλεβαριάτικη μέρα του 1799 Ν τηλέινο θα αρχίσει να αμφιβάλλει για την αλήθινή στη θάλασσα παραμένει αδιαμφισβήτητη. ιστορία του πλοίου και τους σκοπούς του καπετάνιου [ALEX BASKO] του.

Εκδόσεις Πατάκη, 2006

Μετάφραση: Αννα Παπασταύρου σελ. 254, τιμή: 12,70 ευρώ

__________________________ Αλεσσάντρο Μπαρίκκο Ο μήρ ου Ιλιάδα

διασκευή της Ιλιάδας από τον σα, ενώ υπάρχουν βεβαίως και ορισ μένες δ ικές του Αλεσσάντρο Μ παρίκκο προέπροσθήκες. Είναι συζητήσιμο αν «το κοινό» χ ρειάζεται κυψε από την επιθυμία του να δια­αυτές τις αλλαγές για να παρακολουθήσει την Ιλιάδα (ας βάσει δημόσια το κλασικό κείμενο.αναφ ερθεί ενδεικτικά για την Ελλάδα ο πρόσφατος Μ α­ Ο συγγραφέας έχει επέμβει σταραθώνιος Ανάγνωσης Ιλιάδας από το Γαλλικό Ιν στιτού­ χαρακτηριστικά, τα οποία, σύμφω­το στις 12, 13 και 15 Μ αΐου του 2006, καθώς και ότι η να με τον ίδιο, το καθιστούσαν λι­Ιλιάδα είναι γυμνασιακή διδακτέα ύλη). Παρά τις πιθα­ γότερο ελκυστικό στο σύγχρονο κοινό. Τ ο ρήσεις μέγεθοςόμως, του η επιτυχία του εγχειρήματος κρίνές αντιρ κειμένου είναι συρρικνωμένο, κάθε θεϊκή παρέμβασηαπό το ίδιο το κείμενο. νεται αποκλειστικά έχει καταργηθεί και η αφήγηση είναι πλέον σε πρώτο [ALEX BASKO] πρόσωπο. Ο Μπαρίκκο επιδίωξε μια πιο ζωντανή γλώσ-

106

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

[ δ ι α β α ζ ω

Ξ Ε Ν Η

Π ΕΖ Ο ΓΡΑ Φ I A

J

Εκδόσεις Ψυχογιός, 2006

Τζένιφερ Βάντερμπις _________________________ Το Ν ησ ί του Πάσχα

ο πρώτο μυθιστόρημα της 32χρονης Τζέν ιφ ερ Βά- τόχρονα προσπαθούν να ερ μη­ ντερμπις μιλά για την ιστορία δυο γυναικών οι οποί­ νεύσουν και τα μυστικά του ίδιου ες επισκέφθηκαν το Ν ησ ί του Πάσχα σ ε δ ιαφ ορ ετικέςτο υ νησιού. Ένα έξο χ ο μείγμα πε­ εποχές. Τ ο 1 9 12 η Έλσα Π έν τλ ετον μαζί με τον σύζυ­ριπ έτειας, ρομαντισμού και μυ­ γό της τα ξιδ εύει για να μελετήσει τα αγάλματα μαοΐ. Οστηρίου, με έντονους πρωταγωνι­ γάμος της είναι μια ένωση που βασίζεται σ το σ υμφ έ­στές και με το ίδ ιο το Ν ησ ί του ρον, επιτρέποντάς της να συνεχίσει τη φ ροντίδα τηςΠάσ χα να μεταμορφώ νεται σε ψυχικά διαταραγμένης αδελφής της. Εξήντα χρόνια αρ ­ολοζώντανο χαρακτήρα. Δικαίω ς, το βιβλίο αυτό ξεχω ­ γότερα η αμερικανίδα βοτανολόγος Γκρι Φ άρ αντεϊ κά­ρ ίζει όταν πρόκειται για πρωτόλειο. Συγκροτήστε το ό­ της συγγραφέως, είναι σίγουρο ότι θα την ξα να­ νει το ίδιο τα ξίδ ι προσπαθώντας να ξεπ εράσει το θά νομα ­ νατο του διάσημου συζύγου της και το σ ύντομο, τρ αυ­κούσουμε. ματικό τους γάμο. Και οι δυο γυναίκες βρίσκονται αντι­ [ΝΙΚΟΛ ΛΑΦΑΖΑΝΗ] μέτωπες με φοβερά μυστικά της ζωής τους, ενώ τα υ­

Τ

ΘΟΥΐ 1 —J θ® ,^ογI1 1 ι ] I m 'Τ ί 1* _ 1 L i r

*α θεατρικά δρώμενα ' τπς ΤΠ ρωμαϊκής αρ ιότητας, μιας εποχής, ελάχιστα μελετημένης έλληνες ερευνητές τις απειράριθανασκαφές— κατασ ’ αυτή τη μελέτη. Πιο συγκεκριιονταί: ο τρόπος ανεβάσματος ι υποθέσεις και ένας σύντομος των σωζόμενων έργων, οριθεατρικών κτηρίων Ιά ι τέλος ανάλυση για την επιρροή του ρωμαϊκού θεάτρου στηνευρωπαϊκή δρα-

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ, ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ ΒΙΒΛΙΩΝ

Τόμοι 2, δεμένοι, σχήμα 17χ 24, σελ. 748+840.

««s b u .

ο δίτομο υπόμνημα στην Ιστορία του Θου­ κυδίδη του S. Hornblower παρουσιάζει Τά πλέον πρόσφατα πορίσματα της ιστο­ ρικής, αρχαιολογικής, επιγραφικής, θρησκειολογικής κλπ. έρευνας, δίνοντας ταυτόχρονα ιδι­ αίτερη έμφαση στα λογοτεχνικά και αφηγηματολογικά ζητήματα τοάίΘουκυδίδειου έργου.

Επιμέλεια ελληνικής έκδοσης: Αντώνης Ρεγκάκος, καθηγητής Α.Π.Θ.

® UNIVERSITY STUDIO PRESS Εκδόσεις Επιστημονικών Βιβλίων & Περιοδικών ► Αρμενοπούλου 32,546 35 - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ · Τηλ. 2310 208731,2310 209837 · Fax 2310 216647 E-mail: info@universitystudiopress.gr · www: universitystudiopress.gr » ΣΤΟΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ - Πεσμαξόγλου 5,105 64 - ΑΘΗΝΑ - Τηλ. & Fax 210 3211097

δ

ι

α

β

ΞΕΝΗ

[

α

ζ

ω

]

ΠΕΖΟΓΡΑΦΙ Α

Μετάφραση: Πόλυ Μοσχοπούλου σελ. 288, τιμή: 14,50 ευρώ

_______________________________ Michele Fitoussi Ο τελευ τα ίο ς κλείνει την π όρτα

με τον Ρισάρ. Σ το διπλανό σπίτι υπάρχει η Ελέν και ο υθιστόρημα καταστάσεων με λεπτές αποχρώσεις. Η ισ τορί­ Τομά . Μ όνον που δεν ζουν πια μαζί, αφού επισήμως εί­ ναι σε διάσταση. Ο καθένας δοκιμάζει να βρει άλλον α εκτυλίσσεται σ ε δύο διπλανές σύντροφ ο. Η Ελέν έχει σχέση με το ν Μικάελ, που τον κατοικίες στη γαλλική εξοχ ή. Κ άθε κουβαλήσει σ το εξο χ ικ ό τους, και ο Τομ ά με την μία φ ιλοξενεί δύο ζευγάρια με ξ εέχει ­ Κλοέ, μια πεταχτή μικρούλα, την οποία επίσης θέλει να χωριστούς χαρακτήρες. Στο ένα την φ έρ ει για μια βραδιά σ το ίδιο εξοχ ικ ό. Κλασικοί μένουν δ ύο αδελφ ές που συνεχώς ήρωες διαφωνούν. Η Πατρίτσια, παντρεμένη μεμιας τον κλασικής Φιλίπ, διά­μπουλβάρ κωμωδίας, γραμμένη με γει έναν άγευστο, άχρωμο γάμο κέφι αλλά και με σπιρτάδα. ευμάρεια και [ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΕΔΑΣ] άνεση. Η Ελιζαμπέτ, προσγειωμένη, είναι παντρεμένη

Μ Ο Δ

Αδόλφο Μπιόυ Καοάρες _________________________ _________________Εκδόσεις Πατάκη, 2006

Σχέδιο διαφ υγής

Μετάφραση: Παύλος Μάτεσις σελ. 259, τιμή: 13,50 ευρώ

αργεντινός συγγραφέας διερευνά στο μυθισ τόρη­ τητα και το φ ανταστικό σ τοιχείο διαπλέκονται, ενώ σ ε αρκετά ση­ μα αυτό τη σχέση τιμωρού και τιμω ρούμενου, τη μεία θυμίζει το γνωστό στο ελλη­ δίψα για εξουσία και υποταγή. Σύμφωνα με την περιπε­ νικό αναγνωστικό κοινό μυθισ τό­ τειώδη πλοκή, κάποιοι κατάδικοι βρίσκονται απομονω­ ρημα το υ Κ ασάρες Η εφεύρεση μένοι σ το έλεος ενός κυβερνήτη ο οποίος εξουσιάζει τις νήσους στις οποίες βρίσκονται οι φυλακισμένοι. του Ο Μορέλ. Εφιαλτική ατμόσφαιρα, δια ταραγμένος νους του κυβερνήτη συλλαμβάνει ένα συνθήκες εγκλεισμού που γίνονται ασφ υκτικές, μεταφυσικά ερωτήματα και ανατροπές σχέδιο απόλυτης χειραγώγησης: Αντιμετωπίζοντας τους σ υνθέτουν την ιστορία όπως την αφηγείται ένας νεαρός κατάδικους ως πειραματόζω α παρεμβαίνει σ τους εγ κε­ υποπλοίαρχος μάρτυρας των γεγονότων. φάλους τους αλλοιώνοντας τις αισθήσεις τους. [ΕΛΕΝΑ ΚΑΡΑΚΟΥΛΗ] Π ρ όκειτα ι για μια αλληγορία στην οποία η πραγματικό-

Εκδόσεις Πόλις, 2006__________________

Μετάφραση: Μιχάλης Μακρόπουλος σελ. 825, τιμή: 35,00 ευρώ

______________________________Ρίτσαρντ Πάουερς Ο καιρός τω ν τραγουδιώ ν μας

ια τρέχοντας την π ερίοδο από τα ενός γερμανοεβραίου πρόσφυγα και μιας μαύρης το 1939 ώς τις μέρες μας, το σοπράνο. Κεντρική μεταφ ορά και άγκυρα που συγκρα­ βιβλίο του Ρίτσαρντ Πά ουερ ς βυθί­τ ε ί το βιβλίο είναι η μουσική. Για τους χαρακτήρες δεν ζεται στην ιστορία ταξιδ εύονταςείναι απλά ένα πάθος, ένας τρόπος επικοινωνίας, αλλά τον αναγνώστη από τον Δ εύ τερ οκαι μια λύτρωση. Ο Πά ουερ ς τραγουδά κυριολεκτικά με παγκόσμιο πόλεμο και το Βιετνάμτην καρδιά. Ένα περίπλοκα αρ χιτεκτονημένο, πολυφωώς το 1979. Ο συγγραφέας μιλάεινικό κείμενο, σαν μια χρυσαλλίδα που γλιστρά μέσα για πολλά και ποικίλα: το ρατσισμό, επιστήμη, τηογένειας Σ τορμ, και ταυτόχρονα από την θεμέλια της οικ μουσική, αλλά κυρίως για το πώς όλα παραπάνω επη­ μυθιστορήματα για το φ υλετικό ένατααπό τα καλύτερα ρεάζουν την αισθηματική ζωή τριώ ν γενεών οικο­ ζήτημα πουμιας έχουν γραφ τεί. γένειας, με κεντρικό μοτίβο τον «απαγορευμένο» έρω[ΝΙΚΟΛ ΛΑΦΑΖΑΝΗ]

10 8

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

Μία μοναδική στο είδος της ιστορική μελέτη, γραμμένη σε αψεγάδιαστο λογοτεχνικό ύφος, για το ρωσικό πολιτισμό.

Κείμενα του Νάνου Βαλαωρίτη για τον υπερρεαλισμό σε Ελλάδα και Ευρώπη.

Η αναζήτηση μιας αρχαιολόγου οδηγεί σε επικίνδυνα μονοπάτια...

ποίηση Εκδόσεις Καστανιώτη, 2006 σελ. 219, τιμή: 20,90 ευρώ αν πρόκες πρέπει να καρφώνονται οι λέξεις, κραυγάζει ο Αναγνωστάκης, Ωραίε μου θάνατε καθημερι­ νέ, αναφωνεί ο Βαρβιτσιώτης. Η ποίηση είναι ένα ποτήρι αδειανό που το γεμίζουμε με το αίμα μας, διαπι­ στώνει ο Χ ιόνης και Δεν έχω γράψει ποιήματα, μόνο σταυρούς σε μνήματα καρφώνω, διαπιστώ­ νει ο Σαχτούρης. Πόσος κόπος και πόνος κι αγωνία να πλά­ σης απ' τη θλίψη σου αρμονία, ψιθυρίζει ο Λαπαθιώ της και η Ποίηση είναι μια πόρτα ανοιχτή, μας υπενθυμίζει ο Π αυ-

Σ

Ανθολόγηση: Αντώνης Φωοτιέρης - Θανάσης Θ. Νιάρχος Ποίηση γ ια την ποίηση λόπουλος. Αλλοίμονον, είν' υψηλή το βλέπω, πολύ υψηλή της Ποιήσεως η σκάλα, οδύρεται ο Καβάφης και ο Ποιη­ τής είναι ρέκτης, αποφαίνεται ο Δημουλάς. Χαρά της ζω­ ής μου κι αναφτέρωμα, υμνολογεί η Βικτώρια Θ εοδ ώ ρ ου και Γράφω για κείνους που δεν ξέρουν να διαβάσουν, τα ­ πεινά σκαλίζει ο Λ ειβαδίτης. Μια ανθολογία εκατόν πενήντα ποιητικών φωνών για να ορίσουν, μέσα απ' την υψηλότερη τέχνη της δημιουρ­ γίας, την Ποίηση, το νόημά της. Ένα πολύτιμο βιβλίο με τη φ ροντίδα δύο ποιητών, των Φ ωστιέρη και Νιάρχου. [ΧΡΙΣΤΟΣ ΠΑΠΑΓΕΟΡΓΙΟΥ]

Διονύσης Καρατζάς ____________________________________________________ Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2006

Απ' το μισό π αρ άθυρ ο

σελ 68 τι^ 8 00 ευΡώ

© αθαρά ερωτικός ποιητής ο πατρινός Διονύσης Κα­ Ενώ οι επτά ενότητες, που απαρτί­ ρατζάς, στα προηγούμενα έργα του απεδείκνυε ζουν το βιβλίο, που αρχίζουν με πως ο έρωτας και η αγάπη δεν κρύβονται πίσω από βα­επτά πεζά κείμενα, ξεφ εύγοντας ριές κουρτίνες αλλά έχουν και τον παιγνιώδη χαρακτή­από την ποίηση και προχωρώντας ρα τους, που τα κάνει οικεία. Στο παρόν βιβλίο τα πράγ­προς τη φιλοσοφία, δίνουν ένα πολύ μεγάλης εμβέλειας, ματα, οι ιδέες, οι μύθοι «σοβαρεύουν». Μ ιλάνε για θ έ χρώμα ­ ματα που έχουν σχέση τόσ ο με το μέσα του ποιητήέως μια κραυγή απόγνωσης, για το όσο και με τις εξω τερ ικές εικόνες, που μπορεί να είναιχ θες και για ό,τι βρίσκεται στη σήψη του. Ο έρωτας η γενέθλια πόλη, οι φίλοι, εν γένει ό,τι απέμεινε που ναόμως και η αγάπη έχουν τον τρόπο τους να νικούν τις χ ρειάζεται ανασκόπηση. Γλυκαίνομαι με την ποίηση τουαντινομίες και προχωρούν τα αισθήματα μπροστά. Καρατζά γιατί είναι γνήσια, τρυφ ερή και προοδευτική. [ΧΡΙΣΤΟΣ ΠΑΠΑΓΕΟΡΓΙΟΥ]

Κ Π Εκδόσεις Γαβριηλίδης, 2006 σελ. 37, τιμή: 7,32 ευρώ

_____________________________ Ιωσήφ Βεντούρας Σχόλιο σε μαύρο

αίζοντας με τη ρίμα, απ οδεχό­ ση όσο και οποιοδήποτε άλλο ερ έθισ μα εναποτίθεται μενος το προπατορικό αμάρ­ στις παρειές του ποιητή «ενοχλώ ντας» τον, γίνονται τημα, ακονίζοντας θέματα, απλά και ποιήματα, γίνονται «σχόλια», γίνονται πράξη προς συ­ καθημερινά, χαλαρώνοντας με όση ζήτηση. Ο Βεντούρας είναι, χωρίς υπερβολή, ποιητής σ οβαρότητα μπορεί να διακρίνειμελετημένος, γνώστης της ποίησης (άφθονα m oto κο­ κοινά και απερίσπαστα πράγματα, σμούν ο το βιβλίο) και σ ε μας κυριολεκτικά δίνει την ποιητής Ιωσήφ Βεντούρας «σχολιά­ εντύπωση ενός δημιουργού που αναπολεί το παρελθόν, ζει», σ ε φόντο μαύρο, μόνο και για μόνο να βρει να για περάσει σ' συένα μέλλον ρηχό και άγριο. μπαίχτες. Πράγματι, τόσ ο (ή μάλλον καταρχάς) η φ ύ[ΧΡΙΣΤΟΣ ΠΑΠΑΓΕΟΡΓΙΟΥ]

110 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

Μαρία Κέντρου-Αγαθοπούλου _ σελ. 54, τιμή: 7,00 ευρώ

Σ εντόνια της αγρυπ νίας

Φ βασίες και οριακές καταστάσεις, πολύ καλή, ώριμη, ποιήτρια και π εζογράφος Μαρία Κέντρου-Αγαθοπούλου καταθέτει το παρόν βιβλίο, χωρίς τίποτα το εξω πραγματικό' το οποίο κινείται σ το πλαίσιο της προσωπικής ματιάςκινούμενη ταπεινά και σ ε ήρεμα Είναι ποίηση που, δίχως να πάνω στα γεγονότα' στα γεγονότα -μ ικ ρ ά ή μ εγάλα νερά. που μας περιτριγυρίζουν, που χώνονται μέσα μας βα­ξεπ ερνά με άλματα μεγάλα σκάμ­ θιά προκειμένου να γίνουμε κοινωνοί μιας απερίσκεπταματα, καταφέρνει να κάνει σοβαρά γραφικής συγκομιδής εμπειριών. Η Μ αρία Κέντρου-τα δικά της αντίβαρα. Η ποίηση Αγαθοπούλου, χρόνια σ το γράψιμο, έχ ει την ωριμότη­της Μ αρίας Κέντρου-Αγαθοπούλου έχει τα φόντα νι τα να δ ιατηρεί το περίβλημα αλλά και να εισ έρχεται στοκνιστεί σ ε π εδιάδες, που αποτελούν το έδ αφ ος κα εσ ω τερικό του ερεθίσ μα τος, κάνοντάς μας να πιστέ­υποστηρίγματά της. ψ ουμε πως ό,τι μας περιβάλλει έχ ει τη δική του εμ β έ­ [ΧΡΙΣΤΟΣ ΠΑΠΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ] λεια. Είναι ποίηση οικεία και συγκινητική, χωρίς ακρο­

Η

Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΤΡΙΑΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΤΑ 1200 ΚΑΛΥΤΕΡΑ SOUNDTRACKS Κ Ω ΣΤΑ Σ Ζ Ο Υ Π ’ Η Σ

_ Ο Γιάννης Πετρίδης, ο κορυφαίος Έλληνας μουσικός παραγωγός, και ο συνεργάτης του, ο Κώστας Ζουγρής, επιλέγουν 1200 soundtracks με μουσικές που συντροφεύουν αναμνήσεις όλων των φίλων κινηματογράφου. Έ ν α μοναδικό λευκωμα-δώρο όλα όσα θέλετε να ξέρετε για τους συναρπαστικούς 4 | μουσικούς ήχους της μεγάλης οθόνης. ΑΚ

ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ

ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΑΠΟ ΤΙΣ

εκδόσεις

ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ

δ

ι

α

[

Π Ο Ι

β

α

ζ

ω

]

Η Σ Η

Εκδόσεις Καστανιώτη, 2006 σελ. 93, τιμή: 10,45 ευρώ

τολογικά, το μάτι του ποιητή στριφ ογυρίζει τη φύση, χαρακτηριστική, ιδ ιοφυής και μαθαίνοντας απ' αυτήν, γενικώς θέλοντας να την ξεπ επανέμορφη ποίηση του Γιώρ­ γου Τσαγκάρη τεχνικά παρουσιάζειράσει, αλλά δεν αρκούν τα μάτια, γι' αυτό καταφεύγει δύο ιδιότητες: η πρώτη υιο θ ετείστην ποίηση. Ο Γιώργος Τσαγκάρης, γνωστός σ υνθέ­ τους αφ ορισ μούς και τη μικρήτης, έγραψ ε ποίηση και πεζό πέρα απ' την καθαρή του φ όρμα και η δεύτερ η δίνει όσο τοδουλειά -έ χ ω την εντύπω ση- απ' την αδυναμία του να δυνατόν π ερισσότερους στίχους,καταγράψει μουσικά ό,τι ο Κύριος και άλλοι δ ημιουρ­ γοί «σταμπάρισαν σ το χαρτί». Και τα κατάφ ερε, ελπί­ σ ε ποιήματα-ποταμούς. Τ ο εκφ ραστικό μέρος σείεται από μια γλώσσα πλούσια σ ε καθαρευουσιάνικους ­ παιδικό παιχνίδι, που με πόση ζω χωρίς οδύνες,τόσαν νους, τέτο ια που ασφαλώς το λεξικό είναι απαραίτητο σ οβαρότητα το παρακολουθούν τα παιδιά... για την πλήρη κατανόησή της. Ό σ ο ν αφορά δ ε θεμα[ΧΡΙΣΤΟΣ ΠΑΠΑΓΕΟΡΓΙΟΥ]

Η Ο Σ

Δημήτρης Ανανιάδης

Ράστερ

Γιώργος Τσαγκάρης Ανένδοτοι ήλιοι

Εκδόσεις Μελάνι, 2006 σελ. 55, τιμή: 8,36 ευρώ

πρωτοεμφανιζόμενος Δημήτρης Ανανιάδης -π ο ι­ νιάδης είναι ώριμος, όσο η ηλικία ητής και πριν από την έκδοση του βιβλίου τ ο υ - με του το επιτρέπει, είναι ήρεμος, νη­ το Ράστερ γίνεται πρωτοπόρος μιας γενιάς η οποία αυ­ φάλιος, καθόλου ακραίος, ο ύτε τό που θέλει να πει το λέει ξεκάθαρ α, μακριά από τους οριακός- κινεί το υλικό του με με­ υπερρεαλισμούς των παλιότερων -α υ τ ό δεν ξέρω αν εί­ γάλη μαεστρία, σαν να είναι παλιός ναι καλό ή κακό. Ο Ανανιάδης κρατά το ρ υθμό, σχη­ στο χώρο και με απαραίτητη τεχνι­ ματίζει διάφ ορα σκηνικά, είναι -ω ς πρωτοεμφανιζόμεκή. Είναι ένας ποιητής που τα επό­ ν ο ς - ερωτικός όσο πρέπει, δημιουργεί ατμόσφαιρα μενα χρόνια θα ξεχω ρίσει με τα γραπτά του, κυρίως λ ό­ που, πέρα απ' την αναγνωστική ηδονή που προσφέρει, γω της σ εμνότητας με την οποία δ ιέρχεται την ποίηση. δίνει και έναυσμα για έντονο προβληματισμό. Ο Ανα­ [ΧΡΙΣΤΟΣ ΠΑΠΑΓΕΟΡΓΙΟΥ]

Εκδόσεις Ίκαρος, 2006_______________________________________________________ Γιάννης Καλπούζος σελ. 46, τιμή: 12,54 ευρώ χ0 π αρ αμιλητό τω ν σκοτεινώ ν θεών ε είκοσι τέσ σ ερ ις νύχτες, ο μας κάνει μέλη μιας συντετριμμένης ύπαρξης. Ο Καλ­ προερχόμενος απ' την πεζο­ πούζος κυριολεκτικώς καλπάζει πάνω απ' το σώμα της γραφία Γιάννης Καλπούζος, συντα-ποίησης, δίνοντάς της τη μυρωδιά του καμένου χαρ­ ράσσει, τόσ ο το προσωπικό καιτιού. Χ ω ρίς υπερβολή γράφ ει με όση δύναμη διαθέτει, ατομικό γίγνεσθαι όσ ο και τουςπροκειμένου οι σ υμμέτοχοι σ χεδόν να ανατριχιά σουν — αναγνώ στες, οι οποίοι θα απ' τοντον εκσ τομιζόμενο πόνο ή απ' τη σφραγισμένη σιω­ εισπράξουν. Πράγματι, εδώ έχουμεπή. Το παραμιλητό των σκοτεινών θεών δ εν είναι για ψυ­ να κάνουμε με μια ποίηση-χείμαρρο, που τινάζει τα πά­για ψυχολογική καταβολή, κάτι που χική αναστολή αλλά ντα στον αέρα, που τα ξιν ομεί μόνοη τις ονειρώ ξεις της, ποίηση σαφώς και επιτρέπει. Ίσως όχι με την υπερ­ που αναζητά εφ ιάλτες για φίλους, που παρα­ βολήχωρίς που οτον Καλπούζος δημιουργεί, πάντως έως κάποιο μικρό κώδικα λογικοφανούς επικοινωνίας βαθμό.προσπαθεί να [ΧΡΙΣΤΟΣ ΠΑΠΑΓΕΟΡΓΙΟΥ]

112 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

. Δ I A BA Ζ Ω I Π Ο I Η Σ Η

Γιάννης Αντιόχου Curriculum Vitae

J

Εκδόσεις Μελάνι, 2006 σελ. 59, τιμή: 8,36 ευρώ

ε λιγοστό, όπως και να το δει κανείς, έργο, ο ποι­ Α ντιόχου να φτιάχνει ποιήματα ητής Γιάννης Αντιόχου καταφ έρνει με την ποιότη­ μεγάλα, μεστά και κυρίως προκλη­ τα των ποιημάτων του να γίνει οδηγητής στα 36 -ωτικά, ς ίσως για να σπάσει την οιμωφ α ίν ετα ι- χρόνια του μιας ιδ έας που έρ χεται από πα­ γή του θανάτου. Δ εν ξέρ ω αν είναι λιά αλλά σήμερα αλλάζει -χ ά ρ η σε δημιουργούς όπως για όλους η ποίηση του Α ντιόχου ο ίδ ιο ς - όψη. Στη «Βιογραφία» ο θάνατος - ή καλύτε­ -προσωπικά δεν είχα κανένα πρό­ ρα οι καταστάσεις πριν από το θ ά ν α το - όλα σ χεδόν βλη μ α - το βέβαιο είναι πως όσο έχουν το πιο απαίσιο χρώμα. Η ποίηση συνοδοιπορεί. μίσος κρύβει μια νοσοκόμα που ο άρρω στός της δεν Ν οσ οκομεία , γιατροί, νοσοκόμες, άρρωστοι βαριά πεθαίνει, ή τόσ ο βαθιά είναι η πένα του δημιουργού στο ελαφριά, επισκέπτες, παιδική ηλικία, που από τό τ ε προ­ κοινωνικό σώμα, το οποίο «αντιγράφει», με όσ ο πόνο ξεν ούσ ε την ασθένεια, και διάφορα άλλα υλικά, όπως μπορεί αυτό να προκαλεί. άρρωστοι πολιτικοί, άρρωστοι μπητ κ.λπ., κάνουν τον [ΧΡΙΣΤΟΣ ΠΑΠΑΓΕΟΡΓΙΟΥ]

Μ Θ Σ Εκδόσεις Νεφέλη, 2006 σελ. 33, τιμή: 6,50 ευρώ

_________________________ Δημήτρης Ελευθεράκης Η στέππ α

έτοντας ως τίτλο στα ποιήμαβα ακόμα, πράγμα μάλλον απίθανο. Επίσης δεν γίνεται τά του τις πιο απαστράπτου- ξεκ ά θ α ρ ο αν ο ποιητής Δημήτρης Ελευθεράκης θλίβε­ σες και καλλιτεχνικές νό τες των ται για τον κατακρήμνισμά της Σοβιετικής Ένωσης ή, ρωσικών γραμμάτων, ο ποιητής χρόνια χαμένος στους θησαυρούς της, υμνεί ό,τι καλύ­ Δημήτρης Ελευθεράκης ενσωμα­ τερ ο ήρ θε στη χώρα μας από κει. Ό πω ς και να 'χει, η τώνει την κοινή ζωή μας με τις με­ ποίηση του Ελευθεράκη όχι απλώς συγκινεί, πολεμά, γάλες ιδέες. Σ το βιβλίο δ εν γίνεται ανταγωνίζεται, θανατώνεται αλλά, πολύ π ερισσότερο, ξεκ άθαρ ο αν η Σοβιετία έπεσε σδρομο φ αδάζοντας στα πραγματικά γόνα­ λογεί ένα θεματολογικό πλήγμα σε τα των Μαγιακόφσκι και Μπλοκ όσ ή λόγω έλλειψης ους δ εν άνοιξανκάθε ποτέ ποιητική συλλογή ρώσου ποιη­ επικοινωνίας των πολιτών της μετή. αυτούς ή την Α χμά το[ΧΡΙΣΤΟΣ ΠΑΠΑΓΕΟΡΓΙΟΥ]

Μαριγώ Αλεξοποάλου __________________________

Το φ θονόμετρ ο

υμπαιγνία θεάτρ ου και ποίησης, κλείσιμο του ματιού ση, η οποία δ ιαχέεται και ταλαι­ στην «οπτική ποίηση», πρωτοποριακό στήσιμο του πωρείται από πένες που δεν μοιά­ βιβλίου, λέξεις και εικόνες που το εμπλουτίζουν και κά­ζουν αυτής της Α λεξοπ ούλου. ποιοι σπαραχτικοί διάλογοι, απαρτίζουν το τρ ίτο έργοΣταματάω εδώ γιατί η ποίηση εί­ της νεότατης ποιήτριας Μαριγώς Αλεξοπούλου. Ένα βι­ναι θέμα υποκειμενικό, η γεύση βλίο που δεν π εριγράφεται, που δ εν μπορείς να του κα­της δεν απ οτελεί αντικειμενική ταγράψεις καμιά κεντρική ιδέα, άναρχο, σκόρπιο καικρίση, απλώς είναι ένα δρώ μενο προπαντός όχι αρ κετό για πολλές ώρες περίσκεψης'που διεγείρει. παρόλ' αυτά έξυπνο και ευφ υές για τη σύγχρονη ποίη­ [ΧΡΙΣΤΟΣ ΠΑΠΑΓΕΟΡΓΙΟΥ]

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 113

[

Δ I A BA Ζ Ο ]

Π Ο Ι Η Σ Η

w

a n .

Εκδόσεις Άγρα, 2006__________________ Μετάφραση: Στάθης Καββαδάς σελ. 63, τιμή: 8,50 ευρώ

_______________________________ Wallace Stevens Κυριακή π ρω ί

Στάθης Καββαδάς μεταφράζει ρο και συχνότερα ανθολογημένο ποίημα του Στήβενς και προέρχεται από την πρώτη συλλογή του με τίτλο το ποίημα «Κυριακή πρωί» ακολουθώντας τη «χιμαιρική επιθυΑρμόνιο. Η συλλογή εκδό θηκε το 1923, όταν ο Στήβενς ήταν 44 χρόνων, ενώ το μεγαλύτερο μέρος του έργου : μία του μεταφραστή να ξαναγρά­ του το έγραψ ε αφού είχε περάσει τα εξήντα. Η έκ δ ο ­ ψει το ίδ ιο το πρωτότυπο, να το --------------- ... μεταφ έρει ατόφ ιο, χωρίς καμία ση είναι δίγλωσση και το ποίημα παρατίθεται στα αγ­ απώλεια συγκινησιακού φ ορτίου, γλικά μετά τη μετάφραση. Π ερ ιέχ εται επίσης απόσπα­ σμα του βιβλίου του Harold Bloom Wallace Stevens: The στη δική του γλώσσα». Ο ίδ ιος είχ ε μεταφράσει το 1994 το βιβλίο του Στήβενς Σημειώσεις για έναν υπέρτα­ Poems o f Our Climate, στο οποίο ο κριτικός αναλύει το το μύθο. Τ ο ποίημα «Κυριακή πρωί» είναι το γνωστότε- ποίημα.

[ALEX BASKO]

Ο Η

Charles Bukowski______________________________

Ν α π εριφ έρεσ αι στην τρέλα

Εκδόσεις Ηλέκτρα, 2006 Μετάφραση: Σώτη Τριαντάφυλλου σελ. 542, τιμή: 20,00 ευρώ

παραγωγικότητα του Τσαρλς Μπουκόφσκι ήταν Τζω ν Μάρτιν, έχει αναλάβει την επιμέλεια μιας εξάτομης σειρ άς με αστείρευτη. «Ξεχύνεσαι και πάλι στις σ ιδηροτροχιές/σαν ατμομηχανή που σέρνει ενενήντα/χιλιάδεςεπιλογές από τα χιλιάδες ποιήμα­ άγραφα ποιήματα» γράφει ο ίδιος, αμέσως μετά τη νο­τα που έμειναν ανέκδοτα μετά το σηλεία του. Η δήλωσή του, πως δεν είναι κυρίως ποιη­θάνατο του καλλιτέχνη. Τ ο Να πε­ τής, αντιπ αρατίθεται προς τις δεκά δες ποιητικές συλ­ριφέρεσαι... είναι ο πρώτος τόμος, λογές του. Πάντα με όχημα τον ελεύθερ ο στίχο, έγρα­ενώ ο δεύτερ ος, Η λάμψη της ψε από σύντομα ποιήματα με «απρόσμενες» εξάρσ ειςαστραπής πίσω απ' το βουνό, κυκλοφ ορεί ήδη από πέρυ­ λυρικότητας έως πολυσέλιδα αφηγηματικά ποιήματα, τασι από τις εκδόσεις Ηλέκτρα. Η μετάφραση είναι της οποία θα μπορούσαν να είναι επεισόδια από τις συλ­Σώτης Τριανταφύλλου. λογές πεζών του. Ο παλιός εκδότης του Μπουκόφσκι, [ALEX BASKO]

γα<λιηι

Εκδόσεις Τυπωθήτω - Λάλον Ύδωρ, 2006 σελ. 110, τιμή: 9,00 ευρώ

Ό σημειωμένος ν και Μ οραΐτης στην καταγω­ γή, ο ποιητής έλκεται από τους μύθους της επτάπυλης Θ ή ­ βας. Ο ι μύθοι του Οιδίπ οδα, τα τραγικά πρόσωπα του Ετεοκλή και Πολυνείκη, η Αντιγόνη και η Ισμή­ νη, ο Λ άιος και ο Τειρεσ ίας, μορ­ φές που μεγαλούργησαν στις παρυφές του Κιθαιρώνα και έγιναν θεματική αφορμή για τους μεγάλους τραγι-

Α

114- ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

_______________________________ Τάσος Γαλάτης Ο σημειωμένος κούς, γίνονται ποιητικές αφορμές για τον Τ. Γαλάτη. Δεν τον ενδιαφ έρει τόσ ο ο μύθος όσο οι ιδ έες του μύθου. Παραλλήλως δεν μένει αδιάφορος στα μικρά κ αθημε­ ρινά γεγονότα της εποχής που ανασυνθέτουν ανθρώ­ πους που ζήσανε στον ίδ ιο τόπο σε άλλες συνθήκες. Ο άνθρωπος δια μέσου των εποχών . Η Καδμεία μπο­ ρ εί να είναι το πρόσχημα για να ξαναγραφ εί η ιστορία των ανθρώπων, άλλοτε τραγική κι άλλοτε ευτράπελη.

[ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΕΔΑΣ1

ζ—

χ

Ε

Κ

Δ

Ο

Σ

Ε

Ι

Σ

^ Λ Υ Χ Ν Α Ρ Ι ^

Η Κάρολυν Μ π λου κριτικός γεύσης και πρώην νοικοκυρά τα ξιδ εύει στο Σ α ν Φ ρανσίσκο για να συλλέξει συνταγές και να εξιχνιάσ ει ένα φόνο, παρέα με έναν ομοφυλόφιλο ντετέκτιβ . Π ερ ιέχ ει συνταγές μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής.

-; ν

Ο Ηρ ακλής Πουαρό περνάει ανήσυχα τις διακοπές του, στις γραφικές ακτές της Κορνουάλλης, αντιμέτωπος με μια σειρ ά ατυχημάτων, που στόχο τους έχουν μια γοητευτική κληρονόμο.

Π ό σ α χειρόγραφα γλίτωσαν απ’ τη Χριστιανική πυρά; Υπάρχει πραγματικά ο κώδικας του Βάτραχου που Καπνίζει; Αρχαιολόγοι κι αρχαιοκάπηλοι, πληρωμένοι αστυνομικοί και αντάρτες Τσ ιάπ ας εμπλέκονται σ’ ένα συναρπαστικό μυστήριο στο σύγχρονο Μ εξικ ό .

Μ ια ετοιμοθάνατη εμπιστεύεται μια λίστα ονομάτων σ’ έναν ιερέα, που δολοφονείται το ίδιο βράδυ. Ο Μ α ρ κ Ή στερμπ ρουκ, ερευνώντας αυτή τη μυστηριώδη υπόθεση, θα αντιμετωπίσει μια καλοστημένη πλεκτάνη, όπου εμπλέκονται, μάγισσες, μέντιουμ, βουντού, αλλά και δολοφόνοι.

Ο άρχοντας Μ ερ έν επιστρέφοντας στο εξοχικό του, θα πρέπει ν ’ αντιμετωπίσει το μένος της οικογένειάς του και ν’ ανακαλύψει το δολοφόνο της πανέμορφης Ανχάι. Έ ν α υπέροχο κράμα μυστηρίου και ιστορικού μυθιστορήματος στην αυλή του Φ αραώ Τουταγχαμών.

C. L. Grace Ο Εμπορος του Θανάτου

Χριστούγεννα του 1471 στο Καντέρμπουρι και η Κάθριν Σουίνμπρουκ, καλείται άλλη μια φορά να ερευνήσει ένα μυστηριώδη φόνο, παρέα με το σκληροτράχηλο Ιρλανδό φίλο της. Π οιος δολοφόνησε το μισητό φοροεισπράκτορα του βασιλιά;

Φ ΙΛΑ ΡΕΤΟ Υ 28 Κ Α ΛΛΙΘΕΑ Τ Η Λ . 210 9536712 210 9512723 FAX: 210 9532907 www.lyhnari.gr e-mail:lyhnari@otenet.gr

Εκδόσεις Ίνδικτος, 2006 Εισαγωγή: Γιάννης Ράγκος σελ. 152, τιμή: 7,00 ευρώ

Παύλος Νιρβάνας

Έ γκλημα στο Ψ υχικό

- ρ ο μυθιστόρημα εκ δό θηκ ε το σικά σ τοιχεία του είδους: μια γυναίκα δολοφονημένη, I 1928 και είναι το πρώτο ελλη­ τις έρ ευνες της αστυνομίας, τον βασικό ύποπτο, τον νικό ασ τυ νομικό μυθισ τόρ ημα, φοιτητή της Ιατρικής Ν ίκο Μ ολοχάνθη, ο οποίος ομο­ έστω κι αν σ ε αυτό ο συγγραφέας λογεί το έγκλημα, έστω κι αν άλλος είναι ο δράστης. Ως θέλησ ε να σατιρίσει το είδ ος που γνωστόν, ο πραγματικός εισηγητής αυτής της λο γοτε­ σε άλλες χώρες της Ευρώπης, ιδί­ χνίας είναι ο Γιάννης Μαρής, ο οποίος έχει επηρεαστεί ως στην Αγγλία και τη Γαλλία, συ­ από το ν Ζ ω ρζ Σιμενόν, το ν δημιουργό του επιθεωρη­ νάρπαζε μεγάλες μάζες αναγνωστών. τή Ο Μ Παύλος ­ αιγκρέ, Νκιιρέχει επηρεάσει όχι μόνο τους αστυνο­ βάνας, ακαδημαϊκός και δάσκαλος στημικούς λογοτεχνία του συγγραφείς της γενιάς του , αλλά και τους ση­ Ν ίκου Καββαδία, κάνει εξαιρετική ανάλυση των αθηναϊ­ μερινούς, είτε το ομολογούν είτε όχι. κών ηθών της εποχής. Μ ολονότι το βιβλίο δεν μπορεί να καταταγεί στην αστυνομική λογοτεχνία, έχει τα βα[ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ]

Η

Τεύκρος Μιχαηλίδης ___________________________

Π υ θα γόρ εια εγκλήματα Τεύκρο ς Μιχαηλίδης (Αθήνα, Ι9 54 ), διδάκτωρ μα­ θηματικών, μεταφραστής και συγγραφέας βιβλίων σχετικών με τα μαθηματικά, σ ε τούτο το πρώτο του μυ­ θιστόρημα, δείχνει την αγάπη του για τα μαθηματικά, τον Πυθαγόρα, τον Ευκλείδη και άλλους μεγάλους, κλα­ σ ικούς και σύγχρονους, της συγκεκριμένης επιστήμης. Τ ο Πυθαγόρεια εγκλήματα είναι ένα αστυνομικό μυθι­ σ τόρημα με όλα τα γνωρίσματα του είδους. Η υπόθε­ ση διαδραματίζεται στην Αθήνα το Ι9 29 , μα και στο Παρίσι του 1900, οι ήρωες είναι υπαρκτά (Πικάσ ο, Καραθεοδω ρής), μα και φανταστικά πρόσωπα, οι αστυνο­ μικοί είναι αυστηροί και δίκαιοι, ενώ ο πρωταγωνιστής

Ο

Εκδόσεις Πατάκη, 2006 σελ. 304, τιμή: 15,50 ευρώ

Τ

ο μυθισ τόρημα π εριέχει τα γνωστά μοτίβα που η Μ άιρα Παπαθανασοπούλου καλλιέργησε με επιτυχία σ το Ο Ιούδας φιλούσε υπέροχα, μα είναι ασ τυνομικό. Γραμμένο στο ύφος της Αγκαθα Κρίστι (η ηρωίδα της ονομάζεται Κρίστι Δήμου, φ όρος τιμής στη διάσημη Αγγλίδα, τη δημιουργό του Ηρακλή Π ουαρό και της Μις Μαρπλ), το βιβλίο διακρίνεται για μια πρωτοτυπία: περιέχει δύ-

110 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 200ό

Εκδόσεις Πόλις, 2006 σελ. 272, τιμή: 17,50 ευρώ

- αφηγητής της ιστορίας, ο μαθη­ ματικός Μιχαήλ Ιγερινός, ο οποί­ ος καλείται να αναγνωρίσει τον νεκρό φίλο του Στέφ ανο Κανταρτζή που μάλλον δολοφ ονήθηκε, λάτρης των μαθηματικών. Τ ο κλει­ δ ί της υπόθεσης βρίσκεται στην αρχή του βιβλίου, σ το κεφάλαιο υπό τον τίτλο «Π ρ ελούδιο», όπου ο Ίππασος, μαθητής του Πυθαγόρα, σ κέφ τεται αν είναι σωστό η γνώση να κρατιέται μυστι­ κή. [Φ ΙΛΙΠΠΟΙ ΦΙΛΙΠΠΟΥ]

_______________________ Μάιρα Παπαθανασοπούλου Μ α κά ριοι οι π ενθοοντες ο δ ιαφ ορετικές ισ τορίες, οι οποίες δένονται αρμονικά μεταξύ της. Στην πρώτη η Δήμου γράφει ένα αστυνο­ μικό μυθιστόρημα με ήρωα τον επιθεωρητή Μ ακντάουαλ και χώρο δράσης την Αγγλία (η φανταστική συγ­ γραφέας είναι Ελληνοβρετανίδα), ενώ στη δεύτερη αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της. Καθώς γρά­ φει, συνειδητοποιεί ότι η ζωή της κινδυνεύει κι αυτό την κάνει να λάβει τα μέτρα της. Η Παπαθανασοπούλου σαρκάζει και αυτοσαρκάζεται και αυτό είναι σημαντικό προσόν για το βιβλίο της. [ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ]

Εκδόσεις Ψυχογιός, 2006

Αλεξάντερ Μακολ Σ μ ιθ _________________________

Τεστ ηθικής για όμορφ α κορίτσια στυνομικού χαρακτήρα περιπέτεια, γραμμένη ευ­ φάνταστα και με κέφι. Ηρωίδα είναι η Πρέσ ιους Ραμότσουε, ιδρύτρια και ιδιοκτήτρια του πρώτου και μοναδικού Γραφείου Εμπιστευτικών Ερευνών στην Μποτσουάνα της Αφρικής. Η Πρέσ ιους αναλαμβάνει με επιτυχία την εξιχνίαση περίεργων και εμπιστευτικών υποθέσεων. Έχει φυσικά και ένα βοηθό, τον Τ ζ. Λ . Μπ. Μ ατεκόντ, που είναι και αρραβωνιαστικός της. Τ ο θ έ­ μα της σε αυτό το βιβλίο είναι λίγο μπερδεμένο και κι­ νείται σ ε δ ιαφ ορετικές κατευθύνσεις. Η Πρέσ ιους έχει αναλάβει από τη μια μεριά να εξιχνιάσει την υποτιθέ­ μενη δηλητηρίαση του αδελφού ενός ανώτατου κυβερ­ νητικού στελέχους και από την άλλη να εξερευνήσ ει το

Α

Κ

Τ

Κ

Λ

Ο

ήθος των τεσσάρων επικρατέ­ στερων υποψηφίων για τα καλλι­ στεία που θα αναδείξουν τη Μις Μποτσουάνα. Ο ι ιστορίες μπλέ­ κονται μεταξύ τους και παράλλη­ λα μπλέκονται με την ίδια τη ζωή της δαιμόνιας ντετέκτιβ, η οποία ' αντιμετωπίζει δύο ειδών προ­ βλήματα: το ένα είναι τα οικονομικά της και το άλλο η περίεργη ζωή του αρραβωνιαστικού της, κυρίου Μ ατε­ κόντ. [ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΕΔΑΣ]

Φ

Ο

Ρ

Ε

I

ΠΡΟΑΣΤΙΑ ΕΞΟΧΕΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΤΟΥ ’30 Κ είμ ενα : Δημήτρης Φιλιππίδης Φ ω τογραφ ία: Γιώ ργης Γερόλυμπος Έ κδοση δίγλωσση (ελλη ν ικά -α γγ λικ ά ) Το λεύκωμα καταγράφει, για πρώτη φορά αποκλειστικά, τη μοντέρνα αρχιτεκτονική κατοικίας του ’3 0 που χτίστηκε σε προάστια και εξοχικές τοποθεσίες της Αθήνας, όπου και όπω ς αυτή σώζεται σήμερα. Τα σπίτια αυτά, τα τόσο ευάλωτα και συχνά αγνοημένα, σώζουν τις μορφές και τις χαρακτηριστικές λεπτομέρειες της εποχής στην οποία χτίστηκαν και αποτελούν έτσι πολύτιμη μαρτυρία ενός αρχιτεκτονικού θησαυρού που μπορεί αύριο να μην υπάρχει.

υ |θ Λ Κ Ο Σ | Σίνα 56,106 72 Αθήνα, τηλ. 2103621379, fax 2103625576 e-mail: info@olkos.gr http://www.olkos.gr

δ ι α β α ζ ω

]

, Α Σ Τ Υ Ν 0 Μ

Κ A

Εκδόσεις Κέδρος, 2006 σελ. 192, τιμή: 12,00 ευρώ

ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ

Γιώργος Σκούρτης

Μ α νιφ έσ το

ο βιβλίο είναι μεν κοινωνικό, αλλά έχει αστυνομική δομή. Ο συγγραφέας του, από τους εξέχ ο ντες σύγχρονους έλληνες δραμα­ τουργούς, στον πρόλογό του γρά­ φει ότι θεω ρεί πως πρέπει να συ­ γκαταλεχθεί στην αστυνομική λο­ γοτεχνία. Ή ρωάς του είναι ένας σαραντάρης αποτυχη­ μένος συγγραφέας, ο οποίος αρέσκεται να σκοτώνει συγγραφείς. Ο δολοφ όνος προτιμά εκείνους - κ ι εκ εί­ ν ε ς - που είναι προβεβλημένοι, επιτυχημένοι, βραβευ­

μένοι, επηρεάζουν τη λογοτεχνία κι αποτελούν μέλη της κοινωνικής ελίτ. Η πλοκή είναι υποτυπώδης, η γλώσ­ σα τολμηρότατη, το τέλος αναπάντεχο. Στόχος του Γιώργου Σκούρτη είναι οι Κοέλιο και οι Ν ταν Μπράουν της Ελλάδας. Τ ο βιβλίο εντάσσεται στην «Τριλογία του Κακού» του συγγραφέα, ο οποίος επιχειρεί να αναμε­ τρ η θεί με το πελώριο και διαχρονικό θέμα της πάλης του Καλού με το Κακό, προσεγγίζοντας σύγχρονα θ έ ­ ματα της παγκόσμιας κοινωνικής ζωής.

________________________ Πολεμώ ντας στο σκοτάδι

________________ Εκδόσεις Νεφέλη, 2006 σελ. 216, τιμή: 14,00 ευρώ

Τ

Στυλιανός Μωυσείδης

ρισκόμαστε στην σκλαβωμένη Αθήνα του 19 4 1, για να θυμηθούμε και λίγο το Γιώργο Θαλάσση, το «ηρωικό Παιδί-Φ άντασμα». Αυτή την εποχή, ο νεαρός Μιχάλης Γαρουφαλλίδης προσπαθεί να μεταδώσει στις οργανώσεις της Εθνικής Αντίστασης μια πληροφορία υψίστης σημασίας: την αποστολή στο ρωσικό μέτωπο της ελληνικού εκσ τρατευτικού σώματος. Τ ό τε η ζωή του αλλάζει και ταυτόχρονα τίθετα ι σε κίνδυνο. Ο Στυ­ λιανός Μωυσείδης, από τους παλαιούς συγγραφείς αστυνομικών μυθιστορημάτων του τέλους της εποχής του Γιάννη Μαρή, στο Πολεμώντας στο σκοτάδι επιχει-

Β

[ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ]

ρεί να ζωντανέψει τον αγώνα των πατριωτών στην πόλη μέσω της αστυνομικής πλοκής. Γραμμένο με το στυλ περασμένων δεκαετιώ ν, το βιβλίο αναφέρεται σ ε μια ιστο­ ρία από την Κατοχή όταν οι ιδ εο­ λογικές συγκρούσεις απ οτελού­ σαν το προανάκρουσμα των Δ εκεμβριανών και του εμ­ φυλίου λίγα χρόνια αργότερα. [ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ]

Εκδόσεις Μοντέρνοι Καιροί, 2006_________ σελ. 180, τιμή: 11,00 ευρώ

________________________ Αθηνά Μπασιούκα Ο φόνος είναι μια εύκολη υπόθεση

24χρονη Αθηνά Μπασιούκα, η νεαρότερη ελληνίδα συγγρα­ φ έας αστυνομικών ιστοριώ ν, επι­ χ ειρ εί να εισ έλθει στο κλαμπ των ελλήνων συγγραφέων του είδους με ένα αμιγώς αστυνομικό μυθι­ στόρημα. Η υπόθεση που αφηγείται έχει ως εξής: Ένας επιτυχημένος μουσικός, ο Από­ σ τολος Σέρρης, μεγάλο όνομα της νύχτας, δολοφ ονεί­ ται στο καμαρίνι του πριν από μια μεγάλη συναυλία

στην οποία επένδυε τις φ ιλοδοξίες του. Υπάρχουν πέ­ ντε ύποπτοι, οι οποίοι είχαν ισχυρό κίνητρο για το φ ό­ νο. Π οιος απ' όλους είναι ο δράστης; Πρόκειται για τον πατριό του, τις δίδυμες κόρες του από τον προηγού­ μενο γάμο του, τον ιδιοκτήτη του νυχτερινού κέντρου όπου εμφανιζόταν το θύμα και τη Μαριάννα, μια φανα­ τική θαυμάστρια του Σέρρη. Την υπόθεση προσπαθούν να εξιχνιάσουν η ονομαστή εγκληματολόγος Αγγελική Νικολούδη με το ν βοηθό της. Θ α τα καταφέρουν; [ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ]

Η

116 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

ΔΙΑΒΑΖΩ

Α Σ Τ Υ Ν Ο Μ Ι Κ Α !

Σώτη Τριαντάφυλλου

Κινέζικα κ ου τιά Τέσσερις εποχές του ντετέκτιβ Μαλόουν Σώτη Τριαντάφυλλου, συγγραφέας κοινωνικών μυ­ θιστορημάτω ν με χώρο δράσης τη Ν έα Υ όρκη και άλλες πόλεις των Ηνωμένων Πολιτειώ ν, αυτή τη φορά αποπειράται να γράψει κάτι διαφ ορετικό. Τ ο παρόν μυ­ θιστόρημα έχει ως πρωταγωνιστή έναν ιδιω τικό ντετέκτιβ, έναν Φίλιπ Μ άρλοου της εποχής μας, με φόντο πάλι τη Ν έα Υόρκη. Η ιστορία της έχει πλείστα σ τοι­ χεία της αστυνομικής λογοτεχνίας (έγκλημα, αστυνομι­ κούς, έρ ευνες), ωστόσο πλησιάζει περισσότερο το εί­ δ ος του νουάρ. Ο ήρωας, ο μοναχικός Στούαρ τ Μ α­ λόουν, αναλαμβάνει να εξιχνιάσει την εξαφάνιση ενός άνδρα στην Ό μ α χ α της Νεμπράσκα, στέλνοντας εκεί

Η

I

Εκδόσεις Πατάκη, 2006 σελ. 314, τιμή: 16,00 ευρώ κινέζικα κουτιά τη βοηθό του, την Ντήνι, η οποία μπλέκει με μια ομάδα ακροδεξιώ ν και μάλιστα ερω­ Ψ Χ Ε τεύ εται έναν ε ξ αυτών. Τ ο πράγμα είναι επικίνδυνο και η κοπέλα, που κατά κάποιον τρόπο θυμίζει την ίδια τη συγγραφέα, γενναία εκ φύσεως, θα το ρισκάρει. Ε ξαιρετικό δείγμα γραφής, σχόλιο πάνω στη σύγχρονη αμερικανική κοινωνία. [ΦΙΛΙΠΠΟΙ ΦΙΛΙΠΠΟΥ]

δ ι α β α ζ ω ] Α Σ Τ Υ Ν Ο Μ Ι Κ Α

[

Εκδόσεις Άγρα, 2006 σελ. 420, τιμή: 17,50 ευρώ

συγγραφέας (Αθήνα, 1959), καθηγητής Βυζαντινής Φ ιλο­ λογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, μετά το πρώτο του αστυνομικό μυ­ θισ τόρη μα, το Εβένινο λαούτο (2003), επανέρχεται με ένα ομοειδ ές βιβλίο. Η ιστορία του διαδρα­ ματίζεται στα χρόνια του αυτοκράτορα Θ εόφ ιλου, την εποχή που οι διχογνωμίες εικονομάχων και εικονολα­ τρών είχαν διχάσει τη βυζαντινή κοινωνία. Χ ώ ρος δρά­ σης η Θεσσαλονίκη του 833, όταν με εντολή του αυ-

Ο

__________________________ Παναγιώτης Αγαπητός Ο χάλκινος οφθαλμός τοκράτορα ο πρωτοσπαθάριος Λ έω ν συνοδεύει στην πόλη τον στρατηγό που πρόκειται να αναλάβει διοικη­ τής της περιφέρειας. Ό τα ν ο προσωρινός τοπ οτηρητής της Θ εσσαλονίκης βρίσκεται δολοφονημένος, ο Λέω ν αναλαμβάνει τη διαλεύκανση του εγκλήματος. Στη συνέχεια συναντάται με τη μοναχή και ποιήτρια Κασσία, οπότε συμβαίνει και δ εύτερ ος φόνος. Τι συμβαί­ νει; Πίσω από τα εγκλήματα κρύβεται μια ερωτική ιστο­ ρία. [Φ ΙΛΙΠΠΟΙ ΦΙΛΙΠΠΟΥ]

Αγκαθα Κρίστι _________________________ ________________Εκδόσεις Λυχνάρι, 2006 Μετάφραση: Λουκάς Λοράνδος Φόνοι υπό εχεμύθειαν

σελ. 283, τιμή: 15 ευρώ

ε τού το το μυθιστόρημα της Αγκαθα Κρίστι δεν υπάρχει ούτε ο Ηρακλής Π ουαρό, ούτε η Μις Μαρπλ, αλλά ο συγγραφέας Μ αρκ Ίστερμπρουκ, φίλος της Αριάδνης Ό λ ιβ ερ , alter ego της Κρίστι, που είναι και ο αφηγητής. Ο συγγραφέας βοηθά την αστυνομία να επιλύσει ένα αίνιγμα. Ποιος σκότωσε στο δρόμο τον ιερέα, τον π ρεσβύτερο Γκόρμαν, ο οποίος επ έστρεφ ε από το σπίτι μιας ετοιμοθάνατης γυναίκας που του αποκάλυψε ένα τρ ομερ ό μυστικό σ υνδεδεμένο με μια σ ει­ ρά εγκλημάτων; Ό λ α σχετίζονται με το πανδοχείο «Χλωμό άλογο», όπου συχνάζουν παράξενοι άνθρωποι,

Σ

Εκδόσεις Opus Magnum, 2006 Μετάφραση: Εϋη Μπαξεβάνη σελ. 346, τιμή: 17,60 ευρώ Φράνσις Άιλς, ένα από τα ψευδώνυμα του άγγλου συγ­ γρ αφ έα αστυνομικώ ν ισ τοριώ ν Αντονι Μπέρκλεϋ ( 18 9 3 -19 7 1), σ ε­ να ριογράφ ου το υ Α λ φ ρ εν τ Χ ίτσ κοκ στην ταινία Υποψίες, σε το ύ ­ το το μυθιστόρημα βάζει έναν άντρα, τον δ όκτορα Έ ντμουντ Μπίκλεϋ, να δολοφονή­ σει τη γυναίκα του. Στη συνέχεια, το ερωτικό του πά­ θος για την Μαντλήν τον οδηγεί και σ ε άλλα εγκλήμα­ τα. Ο συγγραφέας δεν ταλαιπωρεί τον αναγνώστη με

Ο

120

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

πνευματιστές, μάγισσες και δ ολο­ φόνοι. Χ ρ ό ν ο ς δράσης οι αρχές της δ εκαετίας του '60, η εποχή των μακρύμάλληδων, των χίπις και της διάδοσης των ναρκωτικών. Τ ο μυθιστόρημα εκδίδεται σ ε και­ νούργια μετάφραση από τον οίκο Λ υχνάρι, ο οποίος έχει τα δικαιώ ματα των βιβλίων της Κρίστι στην Ελλάδα. [ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ]

__________________________________Φράνσις Αιλς Εκ προμελέτης αινίγματα του τύπου «ποιος είναι ο δολοφόνος», αλλά βάζει το δράστη να προσπαθεί να ξεφ ύγει από τα νύ­ χια της αστυνομίας, νομίζοντας ότι έχει διαπράξει το τέλειο έγκλημα. Ο Μπέρκλεϋ, που ανήκε στη λέσχη των ορ θόδοξω ν συγγραφέων αστυνομικών ιστοριώ ν της Βρετανίας, όπου μεταξύ άλλων ήταν μέλος και η Άγκαθα Κρίστι, ρίχνει το βάρος της αφήγησης στην ανάπτυ­ ξη των χαρακτήρων και στη δημιουργία μιας ατμόσφαι­ ρας αγωνίας. [ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ]

Δ I A B A Z Ω 1 Α Σ Τ Υ Ν Ο Μ Ι Κ Α !

Ζαν-Πατρίκ Μ ανσέτ ________________________________

Εκδόσεις Άγρα, 2006

Μ ο ιρ α ία συγγραφέας που ανανέωσε το γαλλικό αστυνομι­ κό μυθιστόρημα και επηρέασε όσο κανείς τη σύγ­ χρονη αστυνομική λογοτεχνία, η οποία είναι κοινωνική και πολιτική, εδώ, επηρεασμένος τόσο από την Άγκαθα Κρίστι όσο και από τον Ντάσιελ Χάμετ, αφηγείται μια ιστορία με ηρωίδα μια γυναίκα, την Αιμέ, μια κατ' εξακολούθηση δολοφόνο, η οποία, αφού εξοντώνει τον σύζυγό της, κάνει καριέρα εκτελεστή, σκοτώνοντας βά­ σει συμβολαίου. Αρχικά δολοφονεί έναν κυνηγό και στη συνέχεια μια ομάδα από προύχοντες μιας γαλλικής πόλης, της Μπλεβίλ, πόλης του χρήματος: γιατρό, φαρ­

Ο

μακοποιό, επιχειρηματία, δη- | μοσιογράφο, αστυνομικό κ.λπ. Η γυναίκα δεν έχει έλεος για I κανέναν, όλοι πρέπει να πεθά- I νουν, και θυμίζει το έργο της I Κρίστι Δέκα μικροί νέγροι, όι κανένας δεν είναι αθώος. Η Αι­ μέ, μοναχική, απολιτική, τολμη­ ρή και αποφασισμένη, βγάζει αι ιό τη μέση εκείνους πι αποτελούν μέλη της ανώτερης κοινωνίας. [ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ]

δ ι α β α ζ ω

[

]

Α Σ Τ Υ Ν Ο Μ Ι Κ Α

Εκδόσεις Ωκεανίδα, 2006_____________ Μετάφραση: Αλέξης Εμμανουήλ σελ. 540, τιμή: 18,00 ευρώ Πατρίσια Κόρνγουελ έχει ειδικευτεί σε βίαια μυθιστο­ ρήματα με άγρια εγκλήματα που διαπράττουν δολοφόνοι κατά συρροήν. Η μόνιμη ηρωίδα της, η ιατροδικαστής Κέι Σκαρπέτα, αναλαμβάνει να κάνει έρευνες, να εξιχνιάζει τους φόνους και να αποκαλύπτει τους δράστες. Εδώ, ο δολοφόνος είναι κά­ ποιος «Χογκ», τον οποίο ο αναγνώστης παρακολουθεί να σκέφτεται, να στοχάζεται, να συχνάζει σε μπαρ, να

Σάρα Π α ρ έ τσ κ ι ___________________________________

______________________________ Πατρίσια Κόρνγουελ Τ ο α ρ ιτ α χ τ ικ ό παραμονεύει στο σκοτάδι και να σκοτώνει γυναίκες και παιδιά, ενώ η Σκαρπέτα με τη βοήθεια της ανιψιός της Λούσι και μιας ομάδας επιστημόνων, ανακρίνουν έναν έγκλειστο στη φυλακή που γνωρίζει άριστα το θέμα. Στο τέλος, όπως σε όλα τα ομοειδή μυθιστορήματα, ο δράστης συλλαμβάνεται και δίνονται απαντήσεις σε όλες τις πιθανές απορίες που συσχετίζονται με την ψυ­ χοσύνθεσή του και κυρίως το σκοτεινό παρελθόν της παιδικής του ηλικίας. [ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ]

Εκδόσεις Μοντέρνοι Καιροί, 2006

Η σ υ ν ω μ ο σ ία τ ο υ Σ τ α υ ρ ο ύ ιδιωτική ντετέκτιβ Β. I. Βαρσάφσκι, η οποία έχει δύο μικρά ονόματα, Βικτώρια - Ιφιγένεια, κι η μη­ τέρα της ήταν μετανάστρια στις Ηνωμένες Πολιτείες, Εβραία γεννημένη στη Φλωρεντία, επιχειρεί να διαλευκάνει μια σκοτεινή υπόθεση, όπου είναι ανακατεμένα συγγενικά της πρόσωπα, με πρώτη τη θεία της Ρόζα, με την οποία δεν έχει αγαθές σχέσεις. Θέμα: η εξαφάνι­ ση πλαστογραφημένων μετοχών από το χρηματοκιβώ­ τιο μιας μονής δομινικανών μοναχών. Στην υπόθεση εμπλέκονται τόσο το FBI όσο και η Επιτροπή Κεφαλαια­ γοράς, αλλά τη λύση τη δίνει η ντετέκτιβ, μια θαρρα­

λέα αισθησιακή γυναίκα με αμέ­ τρητες ερωτικές κατακτήσεις, που διακινδυνεύει τη ζωή της για να ξεδιαλύνει εγκλήματα πού διαπράττονται στο Σικάγο. Η Σάρα Παρέτσκι θεωρείται ως μια από τις σημαντικότερες αμερικανίδες συγγραφείς αστυνομικών ιστοριών, στις οποίες πρωτα­ γωνιστεί πάντα η Βαρσάφσκι.

Εκδόσεις Καοτανιώτη, 2006____________

________________________________ Μ πενζαμιν Μπλοκ Ο δ ιπ λ ό ς θ ά ν α τ ο ς τ η ς Κ ρ ισ τίν Φ ο λ ς

Η

Μετάφραση: Αύγουστος Κορτώ σελ. 400, τιμή: 18,00 ευρώ συγγραφέας του παρόντος μυθιστορήματος είναι ο βραβευμένος με το Μπούκερ του 2005 ιρλανδός Τζων Μπάνβιλ, που για λόγους λογοτεχνι­ κούς χρησιμοποιεί ψευδώνυμο, προφανώς για να ξεχωρίζουν οι αναγνώστες τη «σοβαρή» λογοτεχνία από την άλλη, τη «μη σοβαρή», αν και στη Βρετανία τέτοιοι διαχωρισμοί δεν υφίστανται. Κεντρικός του ήρωας είναι ο Κουίρκ, μεσήλικας ιατροδικαστής, ο οποίος έρχεται αντιμέτω-

Ο

122

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

[ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ]

πος με μιαν υπόθεση ρουτίνας: το θάνατο στη γέννα μιας νεαρής γυναίκας, της Κριστίν Φολς. Προτού προ­ λάβει να ολοκληρώσει τη νεκροψία, το νεκρό σώμα της κοπέλας εξαφανίζεται, ενώ ο φάκελός της, που κι αυ­ τός είχε εξαφανιστεί, επανεμφανίζεται παραποιημένος. Βασικός ύποπτος για το έγκλημα και τη λαθροχειρία εί­ ναι ο σύγαμπρός του, ο γυναικολόγος Μαλ Γκρίφιν, που έχει αρκετούς λόγους για να διαπράξει έγκλημα. Τι ακριβώς συνέβη; Ο συγγραφέας έχει να πει πολλά για το ζήτημα. [ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ]

ί Δ IA BAΖ Ω a i t y n o m i k a

1 J

Α. Κρίση - A. Κ. Ντόιλ - Φ. Ντ. Τζέημς -_______________________________ Εκδόσεις Νάρκισσος, 2006 Μετάφραση: Γιάννης Καστανάρας Ε. Π ίτερς - Σ. Παρέτσκι κ.ά. σελ. 356, τιμή: 20,00 ευρώ

Χ ρ ισ τ ο υ γ ε ν ν ιά τ ικ ε ς α σ τ υ ν ο μ ικ έ ς ισ τ ο ρ ίε ς

ούτο το άρτιο αισθητικά βιβλίο είναι συλλογή διη­ γημάτων, περιέχει αρκετές αστυνομικές ιστορίες που έχουν ένα κοινό γνώρισμα: είναι χριστουγεννιάτι­ κες. Το πρώτο διήγημα, με τον τίτλο «Η περιπέτεια της χριστουγεννιάτικης πουτίγκας», το υπογράφει η Άγκαθα Κρίστι. Εδώ, ο Ηρακλής Πουαρό, διάσημος ιδιωτι­ κός ντετέκτιβ, βελγικής καταγωγής, εμβληματική φυσιο­ γνωμία της παγκόσμιας αστυνομικής λογοτεχνίας, ανα­ λαμβάνει να εξιχνιάσει μια περίπλοκη υπόθεση που αφορά την εξαφάνιση ενός πολύτιμου ρουμπινιού. Το φορούσε μια νεαρή γυναίκα, η μέλλουσα μνηστή κά­ ποιου πρίγκιπα εξωτικής χώρας. Το τελευταίο διήγημα,

Τ

το «Θάνατος στα ερτζιανά», εί­ ναι της Νάιο Μαρς, που αναφέρεται στον κύριο Σέπτιμους Τονκς που βρέθηκε νεκρός δί­ πλα στο ραδιόφωνό του. Οι συγγραφείς του τόμου έχουν αγγλοσαξωνική προέλευση, αλλά κατ' ατυχίαν δεν υπάρχουν επί του βιβλίου τα βιογραφικά τους, ώστε ο αναγνώστης να γνωρίσει επαρκώς αυτούς και το έργο τους. [ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ]

Ακαδημίας και Εμμ. Μηενάκη 32, ^ τηλ-fdx: 210 3827910, * l www.cubebookstores.gr J

Εκδόσεις Μίνωας, 2006________________ Μετάφραση: Καίτη Οικονόμου σελ. 535, τιμή: 26,00 ευρώ τριλογία φέρει το όνομα του Βαρτιμαίου, ενός πνεύματος (ή δαίμονα), παρότι η σειρά έχει δύο ακόμη βασικούς πρωταγωνι­ στές, τον Ναθάνιελ (ή Τζον Μάντρεί'κ) και την Κίττυ Τζόουνς. Ο κόσμος τους είναι μια εναλλακτική πραγματικότητα όπου η Βρετανία είναι παντοκράτειρα και όπου η μαγεία συνυπάρχει με τη σύγχρονη τεχνο­ λογία. Η ανθρώπινη ιστορία δεν είναι τίποτε περισσό­ τερο από έναν φαύλο κύκλο ανταγωνισμού μεταξύ αν-

Η

Clive Cussler _____________________________________

Η α να το λή τη ς Β αλχάλα 'jr - να μυθιστόρημα στο οποίο, κατ' ουσίαν, πρωταγωΕ ν ισ το ύ ν πλοία: ένα σκάφος των Βίκινγκ γύρω στο έτος 1000, ένα μυστηριώδες υποβρύχιο στα τέλη του 19ου αιώνα, ένα υπερπολυτελές κρουαζιερόπλοιο (αλ­ λά και ένα δεξαμενόπλοιο, ένα ρυμουλκό, ένα σκάφος ερευνών) σήμερα. Οι άνθρωποι - πρωταγωνιστές τα στελεχώνουν και τα προσωποποιούν. Η ιστορία διαπλέκεται με τρία διαχρονικά μυστήρια, ένα ιστορικό, ένα τεχνολογικό και ένα προσωπικό (που αποτελεί τον ασθενέστερο κρίκο της υπόθεσης). Οι υποψιασμένοι αναγνώστες επιβεβαιώνονται, στις τελευταίες σελίδες, ότι διαβάζουν επιστημονική φαντασία. Ο Κάσλερ είναι

_________________________________ Jonathan Stroud Η π ύ λ η τ ο υ Π τ ο λ ε μ α ίο υ Η τριλογία του Βαρτιμαίου θρώπων, μάγων και δαιμόνων. Ο Βαρτιμαίος του τίτλου είναι ένας δαίμονας (ένα «τζίνι») τον οποίο έχει καλέσει ο Ναθάνιελ (όταν ήταν παιδί, στον πρώτο τόμο) και που σχολιάζει ακατάπαυστα, με σαρκασμό και καυστι­ κό χιούμορ, τα δρώμενα. Τα σχόλιά του (τα οποία πα­ ρατίθενται υπό μορφή υποσημειώσεων) είναι «όλα τα λεφτά» -και απευθύνονται κυρίως προς ενήλικους, αν και τα βιβλία προβάλλονται ως «παιδικά - εφηβικά». Οι φίλοι του Pratchett θα το εκτιμήσουν. [ΝΕΡΩΝ ΙΠΑΝΟΠΟΥΛΟΣ] Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2006 Μετάφραση: Κατερίνα Ροντογιάννη σελ. 598, τιμή: 21,90 ευρώ ιδρυτής της υπηρεσίας NU M A, η οποία εμφανίζεται και στα μυθιστορήματά του. Ενδιαφέρουσα προσπάθεια. (Το βιβλίο εντάσσε­ ται στη σειρά ανεξάρτητων μεταξύ τους μυθιστορημάτων με τις περι­ πέτειες του Dirk Pitt και έπεται του μυθιστορήματος Η ανακάλυψη της Ατλαντίδας, Ελλη­ νικά Γράμματα, 2001. Αλλα βιβλία της ίδιας σειράς κυ­ κλοφορούν από τις εκδόσεις Bell και Πατάκη). [[ΝΕΡΩΝ ΣΠΑΝΟΠΟΥΛΟΙ]

____________________________________ Ρόμπερτ Λερ Τ ο σ κ α κ ισ τ ικ ό α υ τ ό μ α τ ο

)

τίτλος του βιβλίου μπορεί να μην δημιουργούσε την εντύπωση που δίνει, αν δεν συνοδευόταν απ' τη σημείωση ότι πρόκειται για παγκόσμιο best seller. Πού οφείλει την ταυτόχρονη επιτυχία του σε τόσες χώρες; Μα φυσικά στην ευφάνταστη πλοκή. Ο συγγραφέας του, ο γερμανός Ρόμπερτ Λερ, με εμπειρία απ' το χώρο του κινη­ ματογράφου και του θεάτρου, καταφέρνει με τρομερή ευκολία να πλάσει μυριάδες εικόνες εξιστορώντας τη γοητευτική ιστορία ενός αυστροούγγρου αξιωματούχου | | I I

124-

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

που, θέλοντας να εντυπωσιάσει τη βασίλισσα με μια πρωτότυπη εφεύρεση, θα φτιάξει με τον ευφυέστατο βοηθό του ένα σκακιστικό αυτόματο, μια ανθρωπόσχημη κατασκευή που χωράει έναν νάνο ανίκητο στο σκά­ κι. Οι τρεις τους θα καταφέρουν να εντυπωσιάσουν την αυτοκρατορική αυλή και θα περιοδεύσουν για να δεί­ ξουν τη νέα εφεύρεση στα σαλόνια της υψηλής κοινω­ νίας. Εκεί θα αρχίσουν κι οι περιπέτειές τους, που θα καταλήξουν σε ένα απίστευτο τέλος. Σίγουρα πρόκει­ ται για ένα διασκεδαστικό ανάγνωσμα, που σαγηνεύει ακόμα και «δύσκολους» αναγνώστες με τις αναμφισβή­ τητες αρετές του. [ΝΙΚΩΛ ΛΑΦΑΖΑΝΗ]

Γιάννης Χατζηχρήστος ____________________________

Α ν α σ κ α φ ή σ το μ έλ λ ο ν κεντρική υπόθεση διαδραματίζεται στην Αθήνα και τη Σαντορίνη του 2031 μ.Χ., πριν από μια νέα με­ γάλη έκρηξη του ηφαιστείου, η οποία θα καταστρέψει (με αξιέπαινη πειστικότητα) τον παγκόσμιο πολιτισμό. Ενδιάμεσα παρεμβάλλονται αποσπάσματα μιας ιστορίας η οποία εκτυλίσσεται στην Καλλίστη (ή Στρογγυλή, το ίδιο νησί) το 1671 π.Χ., πριν από τη γνωστή έκρηξη η οποία συντάραξε την προϊστορική Ανατολική Μεσόγειο. Η κοινωνία και η τεχνολογία τού -όχι και πολύ μακρι­ νού- μέλλοντος περιγράφεται με αληθοφάνεια. Παρότι μυθιστόρημα (και μάλιστα καλογραμμένο), το βιβλίο περιλαμβάνει βιβλιογραφία και αναλυτικές σημειώσεις

Η

Εκδόσεις Εστία, 2006 σελ. 295, τιμή: 12,00 ευρώ

στις οποίες επεξηγούνται και ανα­ λύονται τεχνολογικές εξελίξεις και επιστημονικές υποθέσεις, γίνονται αναφορές σε άλλα έργα επιστημο­ νικής φαντασίας, ενώ παρατίθενται και σύνδεσμοι οι οποίοι παραπέ­ μπουν τους αναγνώστες σε ιστοχώρους για παραπέρα ενημέρωση (οι παραπομπές, πά­ ντως, διασπούν την προσοχή και θα μπορούσαν να λεί­ πουν). Συνιστάται ανεπιφύλακτα. [ΝΕΡΟΝ ΣΠΑΝΟΠΟΥΛΟΣ)

Εκδόσεις Οξύ, 2006___________________ ____________________________________ Brian Lumley Μετάφραση: Αφροδίτη Κουρή Ν εκ ρ ο σ κ ό π ο ς V σελ. 492, τιμή: 24,50 ευρώ Πιο νεκρός κι α π ' τους νεκρούς ρόκειται για το τελευταίο μέ­ ρος της πενταλογίας με ήρωα τον Νεκροσκόπο Χάρι Κίο, έναν άνθρωπο που έχει το χάρισμα να μιλά με τους νεκρούς. Μέσω αυτής της επικοινωνίας βρίσκει τον τρό­ πο να τηλεμεταφέρεται χάρη στο συνεχές του Μέμπιους -μεταξύ άλλων, επικοινωνεί και με τον Πυθαγόρα τον Σάμιο! Το ταλέντο του δεν περ­ νά απαρατήρητο από τις μυστικές υπηρεσίες, οι οποίες τον χρησιμοποιούν για να εξολοθρεύσουν βαμπίρ που

Π

Christopher Paolini ______________________________

απειλούν να μολύνουν την ανθρωπότητα, τόσο σε αυ­ τόν τον κόσμο όσο και σε ένα παράλληλο, εφιαλτικό σύμπαν, όπου άρχοντες βαμπίρ τρομοκρατούν πρωτό­ γονες φυλές ανθρώπων. Ο Χάρι, τελικά, γίνεται και ο ίδιος βρικόλακας, και εδώ παρακολουθούμε την πάλη ανάμεσα στα νέα ένστικτά του και την ανθρώπινη συ­ νείδηση. Οι μυστικές υπηρεσίες τον κυνηγούν... Η πρώ­ τη μετάφραση της Αφροδίτης Κουρή δείχνει, αν μη τι άλλο, ότι έχει γερό στομάχι. [ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΤΣΟΥΠΡΟΥ]

Εκδόσεις Πατάκη, 2006

Ο π ρ ω τ ό το κ ο ς : Η κ λ η ρ ο ν ο μ ιά j p νας νεαρός που κατοικεί με το θείο του σε ένα L αγρόκτημα στις άκρες μιας Αυτοκρατορίας μυείται σταδιακά στα μυστικά ενός αρχαίου Τάγματος που μά­ χεται τον Κακό Αυτοκράτορα. Πόλεμος των Άστρων; Όχι. Ο έφηβος με τις «ιδιαίτερες» ικανότητες και τους «αινιγματικούς» απόντες γονείς εκπαιδεύεται στη μα­ γεία για να πολεμήσει τον Αρχοντα του Κακού. Χάρι Πότερ; Πάλι όχι. Μια επική μάχη ανάμεσα στις Σκοτει­ νές Δυνάμεις από τη μια, τους Ανθρώπους, τα Ξωτικά και τους Νάνους (κομπλέ, με Πολιτεία κάτω απ' το Βου­ νό) από την άλλη. Αρχοντας των Δαχτυλιδιών; Ούτε.

Καλώς ήλθατε στην τριλογία «Η I κληρονομιά» του έφηβου συγγρα­ φέα Παολίνι που αποτελεί καθαρά | media phenomenon: το πρώτο μέ­ ρος, Έραγκον, «ανακαλύφθηκε» I από τον εκδοτικό οίκο Alfred | Knopf, προωθήθηκε ωσότου έγινε μπεστ σέλερ και μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από την Fox (μέσα Δεκεμβρίου). Κατάλληλο για εφή­ βους. [ΝΕΡΟΝ ΣΠΑΝΟΠΟΥΛΟΣ]

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

125

iDKlpiD - IIEOEIEC Εκδόοεις Οκεανίδα, 2006_______________ __________________________________ Πιέτρο Τσιτάτι Μετάφραση: Δήμητρας Αρβανιτάκης σελ. 592, τιμή: 25,00 ευρώ 'y '-Νπως ο ίδιος ο συγγραφέας ^ ✓ λ έ ε ι, το βιβλίο αυτό αναφέρεται στον Προυστ, χωρίς όμως να αποτελεί μια αυτοβιογραφία του. Πώς να γράψεις άλλωστε τη βιο­ γραφία ενός ανθρώπου ο οποίος, αυτοβιογραφούμενος, έχτισε ένα από τα επιβλητικότερα λογοτεχνικά μνημεία του 20ού αιώνα; Ο συγγραφέας, χωρίς να εγκαταλείψει τον ρό­ λο του αναγνώστη του περίφημου Αναζητώντας τον χα­ μένο χρόνο, προσπαθεί να διακρίνει τις σκιές που κι-

Αγγελική Θ. Στεργίου ______________________________

Σ ε λ ίδ ε ς α π ό τ η Μ ικ ρ ά Α σ ία λούσιο σε υλικό αναφορικά με τις εκδόσεις, τα πε­ ριοδικά και τις εφημερίδες από τη Σμύρνη και την Κωνσταντινούπολη είναι το βιβλίο της Α. Θ. Στεργίου. Μέσα από τις σελίδες του ο αναγνώστης πληροφορεί­ ται για την εισαγωγή και εξέλιξη τόσο της τυπογραφί­ ας όσο και της εκδοτικής δραστηριότητας από την επο­ χή που οι πρώτοι λόγιοι του Βυζαντίου κατέφυγαν στη Δύση, μέχρι τις ελληνικές εφημερίδες της Σμύρνης το 1922. Αφθονο φωτογραφικό υλικό, βιογραφίες δημο-

Π

Τ ο π λ η γ ω μ έν ο π ερ ισ τ έ ρ ι Ο Μαρσέλ Προυστ και η αναζητήση νούνται στη σκοτεινή του πλευρά, αυτές που οδήγησαν τον Προυστ από την πληθωρικότητα της κοινωνικής ζω­ ής στη δυστυχία, από τα πολύβουα σαλόνια του κοσμι­ κού στην απομόνωση του συγγραφέα. Επειδή από το έργο του Προυστ απουσιάζει η ιστορία ως συνειδητο­ ποιημένο γεγονός αλλά περισσεύει η αντανάκλασή της στους ανθρώπους και τις καταστάσεις, ο Πίετρο Τσιτάτι μας βοηθάει να τις διακρίνουμε καθαρά και να ανα­ γνωρίσουμε τον «άνθρωπο», όπως τον έβλεπε ο ίδιος ο Προυστ. [ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΕΔΑΣ]

Εκδόσεις University Studio Press, 2006 σελ. 223, τιμή: 14,00 ευρώ

σιογράφων, εκδοτών, λογίων αλλά και εκτεταμένη βιβλιογραφία είναι μερικές από τις αρετές του βιβλίου αυτού, το οποίο μπορεί να αποτελέσει πρώτης τάξεως βοήθημα και εγχειρίδιο για τους λάτρεις της ιστορίας του ελληνισμού που άνθι­ σε στην απέναντι ακτή του Αιγαίου πελάγους. [ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ]

Εκδόσεις Τυπωθήτω - Γιώργος Δαρδανός, 2006 ________________________________ Robert Ε. Scholes Μετάφραση: Ζωή Κ. Μπέλλα Σελ. 250, τιμή: 14,00 ευρώ συγγραφέας ξεκινάει από την άποψη ότι τα λογοτεχνικά κείμενα δεν είναι μια αφηρημένη ποιότητα αλλά βρίσκονται και καταναλώνονται σε έναν κόσμο συγκεκριμένων δομών, κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων. Στο έργο του αυτό αναζητεί τη «μέση οδό» στη διδασκαλία των γραμματειακών μαθημάτων και τη θεωρητική τους βάση.

Ο

120

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

Η δ ύ ν α μ η τ ο υ κ ε ιμ έ ν ο υ Δεν τον ενδιαφέρει μόνον η χρήση της λογοτεχνικής θεωρίας αλλά και η θέση της και η αξιοποίησή της σε ένα αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών για τη Μέση αλλά κυρίως την Ανωτάτη Εκπαίδευση. Ο Scholes πιστεύει στην παιδευτική αξία της λογοτεχνίας και στο ρόλο της στη διαμόρφωση των σημερινών πολιτών και σε αυτό τον τομέα στρέφει τις θεωρητικές του επεξεργασίες. [ΝΙΚΟΛ ΛΑΦΑΖΑΝΗ]

Θανάσης Τριαρίδης

Εκδόσεις Τυπωθήτω σελ. 399, τιμή: 35,00 ευρώ

Σ η μ ε ιώ σ ε ις γ ιο τ ο τ ρ ε μ ά μ ε ν ο σ ώ μ α να βιβλίο που κινείται σε πολλές κατευθύνσεις ταυΕτόχρονα. Αφορά τους μετανάστες που θα σώσουν τον κόσμο, το θαμπό ταξίδι των ανθρώπων μέσα στη βία, τους τσιγγάνους που δεν φορούν ποτέ στολή και δεν κρατούν σημαίες, τη μνήμη των αφανισμένων και τις θαμπές αισθήσεις των ζωντανών. Ένα βιβλίο με ση­ μειώσεις για το «τρεμάμενο σώμα», το οποίο, όπως ισχυρίζεται ο συγγραφέας, παραμένει μόνιμο διακύβευμα των λέξεών μας. Ο υπότιτλος του βιβλίου είναι «κεί­ μενα πολιτικής ανάγκης», με την έννοια που δίνει ο Τριαρίδης (γνωστός πεζογράφος και αρθρογράφος απ' τη Θεσσαλονίκη) στην πολιτική: «να ζούμε μαζί». Πρό­ κειται για 65 κείμενα που γράφτηκαν την τελευταία πε­

νταετία και δημοσιεύτηκαν σε εφη­ μερίδες και περιοδικά. Πολλά από αυτά μάλιστα προκάλεσαν έντονες συζητήσεις. Μάλιστα, αρκετά υπάρχουν και στην ιστοσελίδα του συγγραφέα που έχει δυναμική πα­ ρουσία στο Διαδίκτυο στην διεύ­ θυνση: www.triaridis.gr. Διαβάζοντάς το κανείς, είναι σχεδόν αδύνατο να μην αναπτύξει τις δικές του σκέ­ ψεις, άλλοτε συμφωνώντας με τον συγγραφέα κι άλλο­ τε με τις αντιρρήσεις του. Εξάλλου, αυτή είναι κι η γο­ ητεία του βιβλίου αυτού, να προκαλέσει τη σκέψη μας. [ΝΙΚΟΛ ΛΑΦΑΖΑΝΗ]

ε κ δ ό σ ε ις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ εκ δ ό σ ε ις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ε κ δ ό σ ε ις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ε κ δ ό σ ε ις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ

Β ΙΒ Λ ΙΑ ΠΟ ΙΟ ΤΗΤΑΣ—Β ΙΒ Λ ΙΑ Π Ο ΙΟ ΤΗ ΤΑΣ- B I B ΑΙΑ Π Ο ΙΟ Τ Η Τ Α Σ -Β ΙΒ Λ ΙΑ Π Ο ΙΟ Τ Η Τ Α Σ -Β ΙΒ Λ ΙΑ ... βλέπω την αγαπημένη μου πόλη ως σύνολο επι"*■?·

μέρους τοπίων, που αποτελούν το σημερινό τραυματισμένο, αλλά διαιώνιο σφριγηλό σώμα της.

Χ Ρ > Σ 1 ο εζη Φ α Ρ Η Σ

Διαστρωματωμένες στους αιώνες συνοικίες και παλίμψηστοι δρόμοι, η τοπογραφία του έρωτα και του θανάτου, οι ανεξιχνίαστες πολιτικές δολοφονίες και αμφίστομες εκτελέσεις, η κληρονομιά της χαμέ| νης πολυεθνικής κοινωνίας... ... μια λυρική και μελαγχολική προσέγγιση της Θεσσαλονίκης για όσα χάθηκαν, καταπλα­ κώθηκαν ή λησμονήθηκαν από τη συλλογική μνήμη και συνείδηση της πόλης.

επικενττρο ΑΘΗΝΑ: Κιάφας 5, ΤΚ10678 τηλ.: 210381J077 ~ & tx : 2103811086 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ:Καμβουνίων 9, ΤΚ54621 Τηλ.:23ΐ0256146 Fax:2310256148 www.epikentro.gr e-mail: epikentro@epikentro.gr

ΘΑ Β Ρ Ε ΙΤ Ε ΤΑ Β ΙΒ Λ ΙΑ MAS ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΕΝΗΜΕΡΩΜΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΑ

3

Δ I A B A Ζ Ω Δ Ο Κ Ι Μ Ι Α -

Ε

ΜΕΛΕΤΕΣ

Εκδόσεις Σ. I. Ζαχαρόπουλος, 2006________ ___________________________ σελ. 174, τιμή: 20,90 ευρώ

Νίκος Α. Παπανικολάου

Έ π ο υ ... Διάλογος με την εταίρα Σινώπη

ολυγραφότατος ο καθηγητής Μαιευτικής - Γυναικολογίας Νίκος Παπανικολάου. Στο έργο αυτό, με τίτλο Έπου, που σημαίνει «ακολούθα», αναφέρεται διεξοδικά στις αρχαίες εταίρες, στα χρόνια των καλλίγραμμων και ελκυστικών γυναικών, στον τότε συγκερασμό της ψυ­ χής και του σώματος, της ομορφιάς και του πόθου, του

Π

Ι

Δήμητρα Μ ή τ τα __________________________________

Μ ύ θ ο ι τ η ς α ρ χ α ία ς Μ α κ ε δ ο ν ία ς μελέτη της Δήμητρας Μήττα εξετάζει και αναλύει προβληματισμούς για τους μύθους της αρχαίας Μακεδονίας. Συμπεριλαμβάνει τον ευρύτερο χώρο από την ανατολική Πίνδο μέχρι τον Ν έστο και τη Θάσο. Κι­ νείται, δηλαδή, στα όρια της σημερινής Ανατολικής, Κε­ ντρικής και Δυτικής Μακεδονίας. Η εργασία αυτή επι­ σημαίνει επιστημονικά και μεθοδικά συγκεκριμένους μύθους εντός των ιστορικών και πολιτιστικών συμφραζομένων στους οποίους αυτοί αναπτύχθηκαν. Η συγ-

Η

αληθινού και του θείου έρωτα, που με την προσεγμέ­ νη συμπεριφορά και επικοινωνία των αρχαίων Ελλήνων ανέβαζε τους ανθρώπους στα ύψη κι οδηγούσε τη γυ­ ναίκα και τον άντρα σε ένα θεϊκό σμίξιμο ανείπωτης ολοκλήρωσης. Το βιβλίο είναι ένα συναρπαστικό ανά­ γνωσμα του διαλόγου ανάμεσα στο συγγραφέα και τη Σινώπη, με κύριο χαρακτηριστικό τον επαγωγικό χαρα­ κτήρα της συνομιλίας. [ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ]

Εκδόσεις University Studio Press, 2006 σελ. 174, τιμή: 20,00 ευρώ

γραφέας θέτει ζητήματα αναφορι­ κά με τους αρχαίους μύθους και την εκάστοτε ιστορική πραγματι­ κότητα του βορειοελλαδικού χώ­ ρου, μέχρι τα πρώιμα χριστιανικά χρόνια. Προσεγγίζει το πεδίο των προϋποθέσεων ύπαρξης κάποιων μύθων ή βασανίζει τα νοηματικά τους στοιχεία. [ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ]

_ Ρ ω τ ο ύ σ α ν γ ια τ η ν τ α υ τ ό τ η τ α

)

τόμος αυτός περιλαμβάνει το υλικό από την διεπιστημονική στρογγυλή τράπεζα που πραγμα­ τοποιήθηκε στην «Στοά του Βιβλί», οργανωμένη από το Ελληνικό | Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής και Ερευ­ νών το 2002. Συμμετέχουν με κεί­ μενά τους οι Γρ. Μανιαδάκης, Ειρ. Βλαχάκη, Δημ. Σταθάκος, Χρ. Γιανναράς και Δημ. Κυριαζής. Βασικό αντι­

I

125

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

κείμενο της συζήτησης η πολιτισμική κρίση και η ψυχι κή απορία στην ελληνική πραγματικότητα. Ενδιαφέρου σες είναι οι εισηγήσεις που δημοσιεύονται στον τόμο όπως η βιολογική και πολιτισμική πορεία προς την ακ μή και την παρακμή, του Δημ. Σταθάκου, το σχόλιο πά νω στο κρίσιμο ζήτημα της ταυτότητας στη νεοελληνι κή κοινωνία, του Χρ. Γιανναρά, αλλά και οι όψεις του νεοελληνικού κοινωνικού φαντασιακού, του Δημ. Κυριαζή· [ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ]

Δ Ο Κ Ι Μ Ι Α

Umberto Eco ____________________________________

Μ ε το βήμα το υ κάβ ο υρ α ρθρα και παρεμβάσεις που δημοσίευσε ο Ουμπέρτο Έκο στη διάρκεια των ετών 2000-2005. Είναι η εποχή που περιλαμβάνει την 9η Σεπτεμβρίου, το Αφ­ γανιστάν, το Ιράκ, αλλά και την περίοδο Μπερλουσκόνι στην Ιταλία. Κείμενα ιδιαίτερα πολιτικοποιημένα, με δύναμη και σαφήνεια παρουσιάζουν, από τη μεριά του συγγραφέα, αναλύσεις μιας δύσκολης εποχής που περ­ πατάει λοξά, σαν τον κάβουρα. Με αρκετά ρηξικέλευ­ θες απόψεις και αναδιατάξεις εννοιών -όπως τι σημαί­ νει ο πόλεμος σήμερα και τι σήμαινε παλαιότερα, από τους αρχαίους Έλληνες έως τον ψυχρό πόλεμο- προ­ χωρεί τη σκέψη του θέλοντας στην ουσία να καθορί-

Ά

Εκδόσεις Καστανιώτη, 2006 σελ. 355, τιμή: 18,81 ευρώ συγγραφέας Κωστής Παπαγι J γιώργης δεν χρειάζεται ιδιαίτε­ ρες συστάσεις. Γνωστός από τα πο­ λυάριθμα ενδιαφέροντα βιβλία αλλά και τις «αιρετικές» του απόψεις πά­ νω στο βίο των συγχρόνων του, έχει διακριθεί και σε ένα είδος που στις μέρες μας σπανίζει, στην επιφυλλιδογραφία. Εδώ και χρόνια συνεργάζεται με εβδομαδιαίες εφημερίδες και περιοδικά, όπου στις προσωπικές του στήλες σχολιά-

Ο

Λ ευτέρης Φ ύ τρ α ς ________________________________

5 0 + 4 κρ αυγές άνω από πέντε δεκάδες μικρά κείμενα (πρόζες ή δοκίμια τα ονομάζει ο συγγραφέας τους) εμπνευ­ σμένα από τη συγκλονιστική «Γκουέρνικα» του Πικάσο, τον γνωστό πίνακα του 1936 που ο μεγάλος ζωγράφος εμπνεύστηκε από την καταστροφή του ισπανικού χω­ ριού. Επιμένω στον όρο μικρά κείμενα (short proses) και όχι στον όρο δοκίμιο, αφού αυτός προϋποθέτει -έστω και με το επίθετο μικρό- μεγαλύτερη έκταση.

Π

[ Δ I A B A Ζ Ω I - M E A E T E l J

Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2006 Μετάφραση: Έφη Καλλιφατίδη σελ. 497, τιμή: 17,89 ευρώ σει ποια είναι η έννοια τα πολιτικής σήμερα. Θα θίξει με καίριες παρα­ τηρήσεις τα ζητήματα του σημερι­ νού λαϊκισμού της πολιτικής και θα διατυπώσει μερικές τόσο απλές όσο και δύσκολες στην πραγμάτω­ σή τους αλήθειες. Τέλος, τον απα­ σχολούν τα ζητήματα της Ιταλίας και η πορεία της Ευ­ ρώπης, ζητήματα που μας απασχολούν και εμάς. Καί­ ριος πολιτικός λόγος, μακριά από σημειολογίες και άλ­ λοθι. [ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΕΔΑΣ]

_______________________________ Κωστή Παπαγιώργη Κ έν τ ρ ο Δ η λ η τ η ρ ιά σ ε ω ν ζει ζητήματα της επικαιρότητας με το γνωστό καυστι­ κό μα πάντα καίριο λόγο του. Στο Κέντρο Δηλητηριάσε­ ων ο Κ. Παπαγιώργης συγκέντρωσε την αρθρογραφία του από τις εφημερίδες Ο κόσμος του επενδυτή και Lifo, δίνοντας κατ' αυτόν τον τρόπο στη διάθεση του ανα­ γνώστη τις καυστικές παρατηρήσεις και σχόλιά του για όλα τα μικρά και μεγάλα ζητήματα που απασχόλησαν τον ελληνικό βίο τα τελευταία χρόνια. [ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ]

_____________ Εκδόσεις Στοχαστής, 2006 σελ. 174, τιμή: 10,45 ευρώ

Τα κείμενα δεν μπαίνουν στα χωράφια της ζωγραφικής, δεν κάνουν τεχνοκριτική. Έχουν πο­ λιτική χροιά και συνδέουν σύγ­ χρονό μας και παλαιοτέρα πρό­ σωπα, τόπους και καταστάσεις, κάνοντας αναχρονισμούς. [ΚΟΣΤΑΣ Ξ. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ]

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 1 2 9

niKovDiiio- nolniKi Εκδόσεις ΕΔΙΑ - Οδυσσέας, 2006_________ ___________________________ Βαρδή Β. Βαρδινογιάννη σελ. 234, τιμή: 10,45 ευρώ ΚΚΕ Ε σ ω τερ ικ ο ύ

Ιστορική διαδρομή ο βιβλίο αποτελεί μια ιστορική αναδρομή στην ίδρυση και δράση του ΚΚΕ Εσωτερικού. Απο­ τελεί πολύτιμο εγχειρίδιο για τον μελετητή της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, αλλά και εκείνον που θέ­ λει να μάθει την «άλλη σελίδα» του ελληνικού αριστερού κινήματος. Εκείνου δηλαδή του τμήματος της αριστερός που, δεκαπέντε χρόνια πριν από την κατάρρευση του εφαρμοσμένου κομμουνι-

Τ

σμού, με τόλμη και παρρησία διατυμπάνισε ότι τα με­ γάλα ιδανικά του σοσιαλισμού δεν έχουν προοπτική δί­ χως τη δημοκρατία. Ο συγγραφέας με περισσή ειλικρί­ νεια προσπαθεί να διακριβώσει τα αίτια της συρρίκνω­ σης της επιρροής του κόμματος μετά την πτώση της δι­ κτατορίας, αλλά και σκιαγραφεί τις προοπτικές που έχουν οι δυνάμεις της Αριστερός στο περιβάλλον της παγκοσμιοποίησης.

[ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ]

Νίκος Θεοχαράκης___________________________________ Εκδόσεις ΤυπωΑήτω - Γιώργος Δαρδανός, 2006

Η ν εο κ λ α σ ικ ή θ ε ω ρ ία τ η ς ε ρ γ α σ ία ς ριτική εισαγωγή στα νεοκλασικά οικονομικά της ερ­ γασίας και μια ιστορία της εξέλιξής τους από τα μέ­ σα του 19ου αιώνα μέχρι τις μέρες μας. Ο συγγραφέας, καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών στο Πανεπιστή­ μιο Αθηνών, εξετάζει πώς η νεοκλασική θεωρία αντιμε­ τωπίζει τον παράγοντα «εργασία» στο αναλυτικό της πλαίσιο. Μια θεωρία όπως η νεοκλασική υιοθετεί την υποκειμενική θεωρία της αξίας και στηρίζεται στην αρ­ χή του μεθοδολογικού ατομικισμού, αγνοώντας τις ιστορικές και κοινωνικές πλευρές της οικονομικής δια­ δικασίας. Εξισώνει δηλαδή την εργασία με τα υπόλοι­

Κ

σελ 316· τιμ|ί: 1000 ευί>ώ πα εμπορεύματα. Τις τελευταίες δεκαετίες πολλοί οικονομολόγοι προσπάθησαν να εμπλουτίσουν την νεοκλασική θεωρία με έν­ νοιες και υποδείγματα από τη θεωρία των παιγνίων, της πληρο­ φορίας και της αβεβαιότητας. Ο συγγραφέας δείχνει πώς απέτυχε αυτή η αναζήτηση λόγω της αρχικής μειονεκτούσας μεθοδολογικής βάσης της θεωρίας.

[ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΕΔΑΣ]

Εκδόσεις Παπαζήση, 2006_______________ ____________________________ Τάκης Χατζηδημητρίου σελ. 264, τιμή: 16,72 ευρώ Τ ο δ η μ ο ψ ή φ ισ μ α τ η ς 2 4 η ς Α π ρ ιλ ίο υ 2 0 0 4

και η λύση του Κυπριακού ρώην γ.γ. του Σοσιαλιστικού Κόμματος ΕΔΕΚ και συντονι­ στής εναρμόνισης των σχέσεων Κύπρου - Ε.Ε. (απ' όπου παραιτή­ θηκε λόγω της τοποθέτησής του υπέρ του «ναι» στο δημοψήφισμα) ο συγγραφέας, θεωρεί την 24η Απριλίου 2004 μία από τις κομβικότερες στιγμές στη σύγχρονη ιστορία της Κύπρου. Η απόρριψη του σχε­ δίου Ανάν από τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων της Κύπρου, καθώς και η ένταξη του νησιού στην Ε.Ε., διαμόρφωσε ένα εντελώς καινούργιο σκηνικό για το Κυ-

Π

130

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

πριακό. Θεωρώντας πως το σχέδιο αποτελούσε ιστο­ ρική ευκαιρία για την επανένωση, επισημαίνει ότι το δη­ μοψήφισμα «θα βρίσκεται στο επίκεντρο του προβλη­ ματισμού για οποιαδήποτε μελλοντική εξέλιξη». Γί αυ­ τό και, χωρίς να θέλει να «δαιμονοποιήσει» την άποψη του 75,6%, των υποστηρικτών του «όχι», αναλύει όσα προηγήθηκαν -μ ε παρεκβάσεις που φτάνουν μέχρι τις απαρχές του κυπριακού προβλήματος- αλλά και όσα ακολούθησαν το δημοψήφισμα, εκθέτοντας τα προαπαιτούμενα για μια ενδεχόμενη λύση.

[ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΟΤΗΣ]

John Schwartzmantel______________________________ _________________Εκδύσεις Κριτική, 2005 Μετάφραση: Ξενοφών Γιαταγάνας Για μ ια δ η μ ο κ ρ α τ ικ ή π ο λ ιτ ε ία σελ. 233, τιμή: 17,00 ευρώ Τ α υ τότητα και συμμετοχή ατακερματισμός, διαφορετικότητα, κοινοτισμός... Οι σύγχρονες δημοκρατίες βρίσκονται αντιμέτω­ πες με τα αδιέξοδα που προκάλεσε ο φιλελευθερισμός. Αδιέξοδα που μπορεί να αποτελούν κίνδυνο για τη δη­ μοκρατία, αποτελούν όμως και ευκαιρία για την ανανέ­ ωση, τη μεταρρύθμιση και την αναδιατύπωση του ρεπουμπλικανικού σχεδίου. Αυτή η αισιόδοξη εκδοχή αποτελεί πεποίθηση του καθηγητή Πολιτικών Επιστη­ μών του πανεπιστημίου του Ληντς Τζον Σβαρτσμάντελ, ο οποίος, στην παρούσα μελέτη του, επιχειρεί να δια­ τυπώσει τις αρχές μιας νέου τύπου δημοκρατίας, που ο ίδιος αποκαλεί «νέα πολιτεία», αντιπαραθέτοντάς την

Κ

στην φιλελεύθερη δημοκρατία. Η πολιτική συμμετοχή αποτελεί την πεμπτουσία, αλλά και το ζητούμε­ νο, αυτού του νέου ρεπουμπλικανισμού. Ο συγγραφέας στηρίζει την προσέγγισή του σε ένα ευρύ θεωρητικό και εννοιολογικό πλαί­ σιο, που του δίνει τη δυνατότητα να ανασκοπήσει και να περάσει από την κριτική του κρησάρα τις έως τώρα προσεγγίσεις της θεωρίας της δημοκρατίας. [ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ]

ΕΚ Δ Ο ΣΕΙΣ Π ΑΝ ΕΠ ΙΣΤ Η Μ ΙΟ Υ Μ Α Κ Ε Δ Ο Ν ΙΑ Σ η σύγχρονη αντίληψη για το ρόλο του πανεπιστημιακού εκδοτικού οίκου

CHRISTIAN DE DUVE Μηνύματα της ζωής Νόηση, νόημα και ύστατη πραγματικότητα

NICHOLAS G. CARR Does IT matter? Οι τεχνολογίεςπληροφορικής και επικοινωνι ωςσυγκρπικό επιχειρηματικό πλεονέκτημα

GEORGE LAKOFF & MARK JOHNSON Ο μεταφορικός λόγος Ορόλος τηςμεταφοράς στην καθημερινή μας ζωή

μετάφραση-επιμέλεια Λ. Τριάρχου

μετάφραση-επιμέλεια Κ.Γ. Μαργαρίτης

μετάφραση Όλγα Καλομενίδου

5654006

ΕγνατίαΤ ,

Θεσσαλονίκη | Τ

2310891.743 2310891.731 |F

| Ε uompress@uom.gr W W W . U O m .g r / llO m p r e S S

δ ι α β α ζ ω ] Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α

[

-

ΠΟΛΙ ΤΙ ΚΗ

Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2006 σελ. 360, τιμή: 18,00 ευρώ

_ Θάλεια Δραγώνα - Φαρούκ Μ πιρτέκ (επιμ.) Ε λ λ ά δα κ α ι Τ ο υ ρ κ ία : Π ο λ ίτ η ς κ α ι έ θ ν ο ς -κ ρ ά τ ο ς

Ι

ροϊόν επιστημονικού διαλό­ γου που στόχο του έχει τη συγκριτική μελέτη της παράλληλης ιι ταυτόχρονα τόσο διαφορετι­ κής πορείας των δύο κρατών που προέκυψαν από τη διαδικασία διά­ λυσης της Οθωμανικής Αυτοκρα­ τορίας είναι ο παρών τόμος. Σε αυτόν περιλαμβάνονται μελετήματα επτά ελλήνων και επτά τούρκων πανεπιστη­ μιακών που εξετάζουν τη συγκρότηση του έθνους-κράτους και την ανάδυση του εθνικισμού, τον εκσυγχρο­

νισμό και τη μετάβαση στη νεωτερικότητα, την ιδιότη­ τα του πολίτη, τα δικαιώματα των γυναικών και την εκ­ παίδευση στις δύο χώρες. Χαρακτηριστικό για την κα­ τεύθυνση της έρευνας στα καθ' ημάς το γεγονός πως τα κείμενα που έχουν έντονα συγκριτικό προσανατολι­ σμό είναι γραμμένα ως επί το πλείστον από ερευνητές της γείτονος (Φ. Μπιρτέκ, «Ο ρόλος της Ελλάδας στην κατασκευή της σύγχρονης Τουρκίας», X. Ερντέμ «Οι αντιδράσεις της οθωμανικής εξουσίας στην Ελληνική Επανάσταση»). [ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΟΤΗΣ]

Άκης Γαβριηλίδης___________________ _____________________________________Εκδόσεις Future, 2006 Η α θ ε ρ ά π ε υ τ η ν ε κ ρ ο φ ιλ ία τ ο υ ρ ιζ ο σ π α σ τ ικ ο ύ σελ 32°· Tw 15 68 ευΡώ π α τ ρ ιω τ ισ μ ο ύ : Ρίτσος, Ελύτης, Θ εοδωράκης, Σβορώνος ι θα γίνει, φερ' ειπείν, αν σ' αυτή την χωματερή που καταντήσαμε την πατρίδα μας [ο κριτικός] σκάψει λίγο πιο κάτω και συναντήσει το άλιωτο σώμα του εκτελεσμένου; [...] που παρασύρθηκε από “το γι­ γαντισμό μιας ιδεολογικής κατασκευής”, ας πούμε τον κομμουνισμό». Ο συγγραφέας ισχυρίζεται πως η επι­ στολή αυτή του Μίκη Θεοδωράκη συνοψίζει άριστα το θέμα της μελέτης του κι αναρωτιέται, «πώς μπορούμε να γλυτώσουμε από την λατρεία του θανάτου, από αυ­ τόν τον εθνικισμό που εμφανίζεται ως κομμουνισμός, ή τον κομμουνισμό που εμφανίζεται ως εθνικισμός, ή

Εκδόσεις Εστία, 2006 σελ. 402, τιμή: 15,00 ευρώ Η μελέτη του Ανδρέα Πανταζόπουλου για το Π Α Σ Ο Κ της νέας εποχής έχει ένα εύγλωττο εξώφυλ­ λο, την οθόνη ενός υπολογιστή οπού μια φωτογραφία του ιδρυτή του καλύπτεται από ένα «παράθυ­ ρο» με ομιλία και φωτογραφία του υιού. Και έναν τίτλο μάλλον προβληματικό στην κατα­ νόησή του: «με τους πολίτες κατά του λαού». Για να διασαφηνίσει τον τίτλο ο αναγνώστης πρέπει να

132

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

ενδεχομένως που είναι όντως εθνι­ κισμός;» Προς τούτο δανείζεται το λόγο τεσσάρων εκπροσώπων αυτών των απόψεων, εκκινώντας από το εθνεγερτήριο σάλπισμα του Περικλή Γιαννόπουλου. Αν μετρίαζε κάπως τις ψυχαναλυ­ τικές αναφορές, η μελέτη του θα ήταν πιο «ισορροπη­ μένη». Συνολικά πάντως πρόκειται για μια τολμηρή και διεισδυτική ματιά πάνω στο ακανθώδες αυτό ζήτημα. [ΚΟΣΤΑΣ Ξ. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ]

__________________________Ανδρέας Πανταζόπουλος Μ ε τ ο υ ς π ο λ ίτ ε ς κ α τ ά τ ο υ λ α ο ύ Το ΠΑΣΟΚ τη ς νέας εποχής ολοκληρώσει την ανάγνωση και των τριών μερών της μελέτης, έτσι ώστε να αντιληφθεί εντέλει ότι στο νέο αυτό Π Α Σ Ο Κ η έννοια του πολίτη τείνει να αποσυσχετισθεί από αυτή του λαού. Ο πολίτης είναι πλέον ένα άτομο χωρίς ισχυρή ταυτότητα, ταξικές και ιστορικές δεσμεύσεις, κληρονομημένες προκαταλήψεις και ανα­ χρονιστικά στερεότυπα. Ο πολίτης είναι γεμάτος προ­ σωπικά πάθη και ιδιωτικές προσδοκίες. [ΚΟΣΤΑΣ Ξ. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ]

Τ ν ω ρ ίό τζ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ

.z it r o s . g r

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΖΗΤΡΟΣ

ΤΗ ΣΕΙΡΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΤΑΙ ΟΜ ΑΔΑ ΕΠΙΦΑΝΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΖΗΤΡΟΣ I ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: ΠΧ&τωνος2, τηλ.: 2310 270 884,2310 270 184, (αχ: 2310 271 766 ΑΘΗΝΑ: Ασκληπιού 6, τηλ.: 210 3026350, fax: 210 3626360 · E-mail: info@zitros.gr

Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2006________ ___________________________________Francis Wheen Μετάφραση: Ελένη Αστεριού σελ. 169, τιμή: 14,90 ευρώ ο Κεφάλαιο του Μαρξ είναι ίσως το πιο πολυμεταφρασμένο βιβλίο μετά τη Βίβλο. Ο Francis Wheen στο έργο του μας αφηγείται με ζωηρές λεπτομέρειες την ει­ κοσάχρονη προσπάθεια του Μαρξ να ολοκληρώσει το ημιτελές αρι­ στούργημά του. Το Κεφάλαιο γεννήθηκε σε ένα διαμέ­ ρισμα δύο δωματίων στο Σόχο, μέσα στη δίνη των πο­ λιτικών φιλονικιών αλλά και μιας προσωπικής τραγω-

Τ

Bruce L a w re n c e __________________________________ Κ ο ρ ά ν ιο Μετάφραση: Ελένη Αστεριού, ί

Κ α ρ λ Μ α ρ ξ : Τ ο Κ ε φ ά λ α ιο Η βιογραφία ενός ημιτελούς αριστουργήματος δίας. Ο πρώτος τόμος δημοσιεύτηκε το Ι867, η κριτι­ κή της εποχής το αντιμετώπισε απλά «σιωπηλά». Η εκ­ δίκηση όμως ήρθε μετά το θάνατο του Μαρξ, όταν το έργο του επηρέασε σημαντικά στοχαστές, συγγραφείς, επαναστάτες αλλά και λαούς ολόκληρους. Το βιβλίο του Francis Wheen μπορεί να διαβαστεί ως ένα γοτθικό μυ­ θιστόρημα, οι ήρωες του οποίου, τελικά, υποδουλώνο­ νται από το τέρας που οι ίδιοι δημιούργησαν, τον κα­ πιταλισμό. [ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ] Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2006

Η βιογραφία ενός ιερού κειμένου λάχιστα είναι τα βιβλία στην ιστορία της ανθρωπό­ τητας που έχουν γίνει τόσο λίγο κατανοητά όσο το Κοράνιο, το κείμενο που στάλθηκε στον προφήτη Μω­ άμεθ ως μια σειρά αποκαλύψεων που θεωρείται ότι αποτελούν τον αδιαμεσολάβητο λόγο του Αλλάχ. Στο βιβλίο αυτό ο Bruce Lawrence δείχνει στον αναγνώστη ότι το Κοράνιο είναι το Ισλάμ. Αρχίζοντας από τις κα­ ταβολές της πίστης στην Αραβία του 7ου αιώνα, εξη­ γεί γιατί το Κοράνιο πρέπει να αποστηθίζεται αλλά και να απαγγέλλεται από τους πιστούς. Εξετάζει επίσης πολλούς από τους σημαντικούς μελετητές που σχολία­ σαν ή αμφισβήτησαν το ιερό κείμενο, από τον Άγγλο

Ε

Εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2006 σελ. 2.161, τιμή: 86,00 ευρώ ο τετράτομο έργο του φιλόσο­ φου, καθηγητή και ακαδημαϊ­ κού I. Ν. Θεοδωρακόπουλου ( 1900-19 8 1) παρουσιάζει ένα πα­ νόραμα βασικών εννοιών και κλά­ δων της φιλοσοφίας με σαφή και κατανοητό τρόπο (α1 έκδοση 1974). Το έργο προέκυψε από τις διαλέξεις του καθη­ γητή στα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα και σε ανοιχτά σεμινάρια. Ο α' τόμος πραγματεύεται τις βασικές έννοιες της φιλοσοφίας, τη φαινομενολογία του πνεύματος και τη φιλοσοφία της φύσης. Στο β' τόμο η αναζήτηση αφορά τον άνθρωπο, τα διακριτά χαρακτηριστικά του είδους

Τ

134-

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

μοναχό Ρόμπερτ του Κίτον έως τον ποιητή και φιλόσοφο Μουχαμάντ Ικμπάλ, και αξιολογεί την επιρροή που άσκησε και ασκεί στις κοινωνίες και στην πολιτική ζωή όλου του κόσμου. Το κυριότερο όμως σημείο που αναλύει ο συγγραφέας είναι ότι το Κοράνιο είναι ένα ιερό βιβλί­ ο σημείων, τα οποία όμως δεν μεταφέρουν κανένα μή­ νυμα. Είναι, αντίθετα, ένα κείμενο που απαιτεί ερμηνεία και μπορεί να γίνει κατανοητό μόνο μέσω της ιστορίας. [ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ]

Ιωάννης Ν. Θεοδωρακόπουλος

Ε ισ α γω γή σ τ η φ ιλ ο σ ο φ ία 4 τόμοι του, την ψυχή και τη σχέση της με το σώμα, καθώς και τις λογικές αρχές της ανθρώπινης νόησης. Ο γ1 τόμος είναι αφιερωμένος στη γνωσιολογία των Πλάτωνα, Αρι­ στοτέλη, Locke, Hume, και Kant, θεωρίες ηθικής, αρ­ χαίες και νεότερες, ηθική και ελευθερία και, τέλος, ζη­ τήματα αισθητικής από την αρχαιότητα μέχρι την Ανα­ γέννηση και τον Kant. Στον δ' τόμο περιλαμβάνονται θέματα Φιλοσοφίας της θρησκείας, με έμφαση σε αυτή του Ρ. Tillich, το πρόβλημα της μεταφυσικής και το έρ­ γο ολοκληρώνεται με τη Φιλοσοφία της Ιστορίας, τις με­ θόδους και τους σκοπούς της ιστορίας σε αντιδιαστο­ λή με τις φυσικές επιστήμες. [ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΣΙΝΟΥ]

Αριστοτέλης

Η θ ικ ά Ν ικ ο μ ά χ ε ια Τόμοι 2

______________________________ Εκδόσεις Ζήτρος, 2006 Εισαγωγή - μετάφραση - σχόλια: Δημήτρης Λυπουρλης σελ. 1.295, τιμή: 56,44 ευρώ

ρόκειται για ένα από τα σπουδαιότερα έργα του Αριστοτέλη, όχι πολύ γνωστό. Αποτελείται από δέ­ κα βιβλία, τα οποία εδώ προσφέρονται σε δύο τόμους με εισαγωγή, μετάφραση και σχόλια από τον Δημήτρη Λυπουρλή. Ο Αριστοτέλης σε αυτό το έργο ασχολείται με το κυριότερο πρόβλημα των ανθρώπων, την ευ­ δαιμονία. Όλοι την αποζητούν αλλά δεν την ορίζουν όλοι με τον ίδιο τρόπο και τα ίδια κριτήρια. Ο Αριστο­ τέλης την ορίζει «ως ψυχής ενέργεια κατ' αρετήν τε­ λεία», στάση δηλαδή της ψυχής ενεργητική, δυναμική, σύμφωνα με την αρετή. Και την προσδιορίζει ως ένα καθεστώς μεσότητας, ανάμεσα στα δύο κακά, την έλ­ λειψη και την υπερβολή.

Π

Στο ίδιο έργο ο Αριστοτέλης πραγματεύεται το δίκαιο, που μοι­ ράζεται στα δύο ίσα μέρη και όχι το δίκαιο ως ανταπόδοση του κα­ κού που έπαθε κάποιος, τη φιλία, την ηδονή, την εγκράτεια. Σε όλο του το έργο ο Αριστοτέλης μιλάει για την ηθική και την πολιτική και δεν τις ξεχωρίζει. Μι­ λάει για τον πολίτη του αρχαίου ελληνικού κόσμου και το ποιες πρέπει να είναι οι αρετές που θα καθορίζουν το βίο του. Θέτει τον πήχη υψηλά, αλλά πάντα μέσα στα ανθρώπινα μέτρα. Ο άνθρωπος θα αποφασίσει, αρ­ κεί να γνωρίζει. [ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΕΔΑΣ]

Υποστηρικτές της έκδοσης

\ζ,λληνικά\

EC ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝ1ΩΤΗ

Μ ε τα ιχ Μ ίο

ΚΕΔΡΟΣ

(| )

α.ε.

δ ι α β α ζ ω ] . Φ Ι Λ Ο Σ Ο Φ Ι Α

Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2006________________________________________________________________ Χέγκελ Μετάφραση, προλεγάμενα, ερμηνευτικά σχόλια: Παναγιώτης θανασάς σελ. 363, τιμή: 29,00 ευρώ από τα πλέον σημαντικά κεί­ μενα του γερμανού ιδεαλιστή φιλοσόφου παρουσιάζεται στον έλληνα αναγνώστη σε μετάφραση, προλεγάμενα και ερμηνευτικά σχό­ λια του Παναγιώτη Θανασά. Η Εισα­ γωγή στην Φιλοσοφία της ιστορίας είναι, ίσως, ένα από τα πλέον διαβασμένα κείμενα του γερμανικού ιδεαλισμού. Η επιρροή που άσκησε και που ασκεί τόσο στο πεδίο της φιλοσοφίας όσο και στο πεδίο της ιστοριογραφίας είναι μεγάλη. Σκοπός του κείμενου είναι ο προσδιορι­ σμός της φιλοσοφικής διαπραγμάτευσης της ιστορίας, δηλαδή μιας ιστορικής θεώρησης που δεν αναλώνεται

Έ

στις λεπτομέρειες και δεν διολισθαίνει στον κατακερμα­ τισμό αλλά αναζητεί την ενότητα και το νόημα της πα­ γκόσμιας ιστορίας. Ο Χέγκελ προβάλλει την ιστορία ως πρόοδο στη συνείδηση και στην πραγμάτωση της αρχής της ελευθερίας. 'Ετσι, δεν βλέπει τη σκηνή της παγκό­ σμιας ιστορίας ως πεδίο κυριαρχίας του κακού, του πό­ νου και της καταστροφής αλλά ως ορίζοντα νοήματος. Γί αυτό και κατά τον Χέγκελ κατανοούμε την ιστορία μό­ νο αν αναζητήσουμε και ανακαλύψουμε τον Λόγο που την εξουσιάζει. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό και χρήσιμο βιβλίο για όλους εκείνους που θέλουν να εντρυφήσουν στο βάθος της χεγκελιανής σκέψης.

[ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ] Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2006 σελ. 242, τιμή: 14,90 ευρώ

Αρης Κουτούγκος _

Π ε ρ ί φ ιλ ο σ ο φ ικ ή ς μ ε θ ό δ ο υ ε το δύσκολο θέμα της μεθόδου στη φιλοσοφία καταπιάνεται στο έργο του αυτό ο αναπληρωτής καθηγητής του ΕΜΠ Αρης Κουτούγκος και αναρωτιέ­ ται αν υπάρχει τελικά κάτι που περιορίζει την ένταξη της όποιας ανθρώπινης σκέψης ή κρίσης στο σύνολο των φιλοσοφημάτων. Επιπλέον, συνεχίζει την ανάπτυ­ ξη της σκέψης του με τη διατύπωση του ερωτήματος αν υπάρχει κάτι που εμποδίζει την αναγνώριση κάθε ερωτήματος ως φιλοσοφικού. Στην περίπτωση αυτή

Μ

Ο Λ ό γ ο ς σ τ η ν ισ τ ο ρ ία

απαντάει ότι αξίζει να αναζητήσου­ με μια μέθοδο κατάλληλη να αναδείξει αυτούς τους περιορισμούς, μια μέθοδο έρευνας, έστω και απλά συμβατής με την ταυτότητα της φιλοσοφίας. Γιατί, αν τελικά κάτι είναι η φιλοσοφία, είναι επει­ δή μπορεί να οικοδομηθεί μια αντικειμενική μέθοδο έρευνας. [ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ]

(δόσεις Πόλις, 2006 Μετάφραση: Κ. Σαργέντης - Αννίτα Συριοπούλου, επιστημονική θεώρηση: Γ. Ξηροπάίδης σελ. 240, τιμή: 15,00 ευρώ

Π ρ ο ς τ η ν α ιώ ν ιο ειρ ή ν η Ένα φιλοσοφικό σχεδίασμα Habermas

Η ιδ έ α τ ο υ Κ α ν τ π ε ρ ί τ η ς α ιώ ν ια ς ειρ ή ν η ς ερώτηση ποιος έγραψε το . 1795 το Προς την αιώνια ειρήνη α πλέξει το εγκώμιό της, ενώ πέντε χρόνια πριν θεωρούσε πως «ο πόλεμος, όταν διεξάγεται με τάξη και ιερό σεβασμό για τα δικαιώματα των πολιτών, έχει καθ' εαυτόν κάτι υψηλό... Ενώ αντιθέτως μια μακρά ειρήνη ... υποβιβάζει τη νοοτροπία του λαού», δύσκολα θα αναγνώ­ ριζαν και στις δύο περιπτώσεις τον I. Καντ. Ό χι γιατί οι φιλόσοφοι δεν δικαιούνται να αλλάζουν άποψη αλ­ λά γιατί μόνο μία διάνοια θα διαπίστωνε, ενώ διαδρα-

130

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

ματιζόταν η Γαλλική Επανάσταση, πως επρόκειτο για ένα κοσμοϊστορικό γεγονός με δικαιικές αρχές που άλ­ λαζε τη φύση της επανάστασης και το ρόλο των συντε­ λεστών της. Και όπως εύστοχα παρατήρησε ο Χάμπερμας, ο Καντ εισήγαγε μ' αυτό το έργο του μία τρίτη διά­ σταση στη θεωρία του δικαίου: δίπλα στο πολιτειακό και το διεθνές προστέθηκε το κοσμοπολίτικο δίκαιο, που αποτέλεσε μία καινοτομία μεστή ορατών συνε­ πειών ακόμη και στον αιώνα μας.

[ΞΕΝΗ Δ. ΜΠΑΛΟΤΗ]

Ε Κ Δ Ο Σ Ε Ι Σ

Π Ο Λ Υ Τ Ρ Ο Π Ο Ν

Ζαλοκώστα 5, 10671, Αθήνα τηλ.: 2 1 0 3 6 3 4 6 4 8 φαζ: 2 1 0 3 6 1 6 3 4 3 e-mail: polytropon@lyra.gr

Λονδίνο: 7η Ιουλίου 2005 Νέα Υόρκη: 11 Σεπτεμβρίου 2001 Οι συγκρούσεις των οποίων είμαστε μάρτυρες δεν αντιπαραθέτουν πολιτισμούς, αλλά τις σκοτεινές πλευρές τους. Πρόκειται για συγκρούσεις "Βαρβαροτήτων" και όχι "Πολιτισμών", όπου ο κύριος ένοχος παραμένει ο ισχυρότερος.

Το πρόβλημα της πείνας από την εποχή της δημιουργίας της ανθρώπινης κοινωνίας. Προτάσεις για την επίλυση του προβλήματος στη σύγχρονη κοινωνία.

Μια ιστορία εξουσίας,αίματος, σεζκαι θρησκείας. Δεν πρόκειται, φυσικά, για μια εξήγηση της Βίβλου, αλλά για μια ριζική κριτική των κοινωνικών θεμελίων του ιουδαιο-χριστιανισμού μέσα από τα ιερά κείμενά του. Ένα απολαυστικό βιβλίο.

Τομ. I, 18ος-19ος αι.: Τα Βαλκανικά κράτη κατά τον 18ο-19ο αι., οι εθνικές επαναστάσεις, το Ανατολικό Ζήτημα κτλ. Τομ. II, 20ός αι.: Οι εξελίξεις από το 1867, τα αίτια των Βαλκανικών Πολέμων, ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, οι αντιστα­ σιακές οργανώσεις, η ίδρυση των μεταπολεμικών Κομμουνιστικών κυβερνήσεων...

Εκδόσεις Πόλις, 2006

Annette Wieviorka

Ά ο υ σ β ιτ ς 60 χρόνια μετά

Β

I- I άλι! Αυτό το επίρρημα ακού\ \ I I με κάθε φορά που γίνεται λό­ γος για ένα βιβλίο ή ένα φιλμ που αφορά το Άουσβιτς...» γράφει η Α. Βιβιορκά στο εξαίρετο βιβλίο της που δεν απολογείται για το «Πάλι» αλλά τεκμηριώνει το «Ποτέ πιά!». Το Αουσβιτς είναι ο τόπος με τις δύο ιστορίες. Αυτή που αναφέρεται στη μετατροπή της μικρής παραμεθό­ ριας πόλης ανάμεσα στην Πολωνία και τη Γερμανία σε

Lionel Casson ____________________________________

Ο ι β ιβ λ ιο θ ή κ ε ς σ το ν α ρ χ α ίο κό σ μ ο

Ο

Lionel Casson είναι επίτιμος καθηγητής του Πανε­ πιστημίου της Νέας Υόρκης και έχει περισσότε­ ρα από δέκα βιβλία - μελέτες του αρχαίου κόσμου στο ενεργητικό του. Από τις απαρχές των βιβλιοθηκών στην αρχαία Εγγύς Ανατολή, στη βιβλιοθήκη της Αλεξάν­ δρειας, τις ρωμαϊκές βιβλιοθήκες και την πρώιμη βυζα­ ντινή περίοδο (5ος αιώνας μ.Χ.), το βιβλίο εξετάζει την ίδρυση και την εξέλιξη των βιβλιοθηκών. Εξετάζονται βι­ βλιοθήκες - ορόσημα, όπως η πρώτη βασιλική βιβλιο­ θήκη του Ασουρμπανιπάλ, βασιλιά των Ασσύριων, ιδρυθείσα «για βασιλική περισυλλογή», η ιδιωτική βιβλιοθή-

στρατόπεδο που λειτουργεί ως βιομηχανία θανάτου και αυτής που ανέδειξε το Άουσβιτς σε τόπο μνήμης με τη δημιουργία ενός μουσείου ώστε ο χώρος αυτός να παραμείνει όσο το δυνατό κοντότερα στην ιστορική «πραγματικότητα». Γιατί, όπως εύστοχα παρατήρησε ο νομπελίστας I. Kertesz, «το αληθινό πρόβλημα με το Άουσβιτς είναι ότι συνέβη και... αυτό δεν μπορούμε να το αλλάξουμε στο παραμικρό». [ΞΕΝΗ Δ. ΜΠΑΛΠΤΗ]

Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2006 Μετάφραση: Αντιγόνη Φιλιπποπούλου σελ. 283, τιμή: 30,00 ευρώ κη του Αριστοτέλη και οι συνθήκες ίδρυσης των πρώτων δημοσίων βι­ βλιοθηκών. Ο συγγραφέας εξηγεί τι γραπτά περιείχαν οι βιβλιοθήκες ανά εποχή -πήλινες πινακίδες, κύ­ λινδροι, κώδικες- αλλά και με ποιο τρόπο γινόταν η απόκτησή τους. Αναλύεται η βιβλιοθηκονομική οργάνωση, η κατάταξη και καταγραφή των κειμένων και οι σχετικές πρόοδοι. Στο τέλος του βιβλίου παρατίθεται τεκμηρίωση και βι­ βλιογραφία.

[ALEX BASKO]

Εκδόσεις Παπαδήμα, 2006______________ _______________________________ Tamara Talbot Rice Ο δ η μ ό σ ιο ς κ α ι ιδ ιω τ ικ ό ς

Μετάφραση: Φ. Κ. Βώρας σελ. 319, τιμή: 18,51 ευρώ

Tamara Talbot Rice γεννήθηκε στο Λένινγκραντ. To 1920 πή­ γε στο Λονδίνο και αργότερα συ­ μπλήρωσε τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και στη Σορβόννη, όπου διετέλεσε για ένα διάστημα βοηθός του καθηγη­ τή Hayes, του Πανεπιστημίου της Κολούμπια των ΗΠΑ. Είναι συγραφέας πολλών άρθρων και βιβλίων. Στο έρ­ γο της αυτό ασχολείται με τον δημόσιο και ιδιωτικό βίο

Η

138

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

β ίο ς τ ω ν Β υ ζ α ν τιν ώ ν των Βυζαντινών και μας δίνει μια γλαφυρή και περιεκτι­ κή εικόνα της καθημερινής ζωής στο Βυζάντιο. Η Τ. Τ.

Rice χρησιμοποιεί όλες τις διαθέσιμες σ' εμάς πηγές και περιγράφει την αυλή, την Εκκλησία, τη διοίκηση, το στρατό, το εμπόριο, τις τέχνες και τα επαγγέλματα, την εκπαίδευση αλλά και την καθημερινή ζωή στις πόλεις και την ύπαιθρο της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Στα συν του βιβλίου είναι η παράθεση πολλών εικόνων και ξυ­ λογραφιών. [ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ]

Claude C a la m e ___________________________________

Ο έ ρ ω τ α ς σ τ η ν α ρ χ α ία Ε λλά δα

Σ

τηριζόμενος στη εξονυχιστική αλλά και ερμηνευ­ τικά εμπνευσμένη μελέτη πλούσιου υλικού, ο Clude Calame προσπαθεί στο έργο του να σκιαγραφή­ σει τη φυσιογνωμία της δύναμης που οι Έλληνες θεο­ ποίησαν με το όνομα Έρως. Πρόκειται για μια συστη­ ματική έρευνα της σεξουαλικότητας των αρχαίων Ελ­ λήνων, η οποία ξεκινάει από την προσεκτική μελέτη των τρόπων με τους οποίους εξέφραζαν τις ερωτικές τους αντιλήψεις. Ο Calame ξεκινάει από τη φυσιολο­ γία του έρωτα, μελετάει, στη συνέχεια, τη λογοτεχνι­ κή του έκφραση παρατηρώντας τις καλλιτεχνικές του απεικονίσεις και, τέλος, εξετάζει τους θεσμούς, στην

Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2006 Μετάφραση: Αναστάσιος Αγγ. Στέφος σελ. 272, τιμή: 22,00 ευρώ

Spanepist Σταδίου & Αρ

ClaudeCalame

_

στήριξη των οποίων ο έρωτας συμβάλλει αλλά και των χώρων όπου ασκεί την εξουσία του. Τελικά, ο Calame συμπεραίνει ότι 1 0 j ο έρωτας, ως αντικείμενο εκμε1 . -Α ,ί τάλλευσης και πνευματικής αξιο­ ποίησης από φιλοσόφους και δογματικούς ορφικούς, θα γίνει ο μεσολαβητής που οδηγεί σε αληθινές μυητικές δια­ δρομές.

:η 4,10564 Αθήνα, Τηλ: 210 3315186, Fax: 210 3315134,

[ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ]

.panepistimiako.gr

Ε κ δ ό ο ε ί ζ Α ο γ Ο Ο Ο φ ία

Εκδόσεις Κωνσταντίνου Σμπίλια & ΣΙΑ ΟΕ

[ δ

ι α

β

α

ζ

ω

]

Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Α

Εκδόσεις Εστία, 2006_____________________________________ Κυριακή Μαμώνη - Λήδα Ιστικοπούλου σελ. 292, τιμή: 17,00 ευρώ Σ ω μ α τ ε ια κ ή ο ρ γ ά ν ω σ η τ ο υ ελ λ η ν ισ μ ο ύ σ τ η Μ . Α σ ία

(1861-1922) I

SHIS?****

I I ιστορία των ελληνικών συλλόγων που δραστηριοποιούνταν I fp" ί, κατά τη διάρκεια του Ι9ου αιώνα -μέχρι και την Καταστροφή- στη Μικρά Ασία αποτελεί σημαντικό τεκμήριο για τη μελέτη του πολιτι­ κού, οικονομικού και πολιτιστικού βίου των ελληνορθόδοξων κοινοτήτων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά και για την ίδια τη συγκρότηση της ταυτότητας των ρωμιών υπηκόων του σουλτάνου. Έτσι, η συστηματική καταγραφή που παρουσιάζουν

Π

Henry Noel Brailsford _____________________________

Μ α κ ε δ ο ν ία Ο ι φυλές της και το μέλλον τους

Μ

έσα στην ατμόσφαιρα διάλυσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που σηματοδοτούσε η εξέγερση του Ίλιντεν ( i 903), ο χώρος της Μακεδονίας υπήρξε πρόσφορο έδαφος για τη δράση πρακτόρων των Με­ γάλων Δυνάμεων, που με διάφορες ιδιότητες προωθού­ σαν την πολιτική τους στο Ανατολικό Ζήτημα. Τις εμπειρίες από τη δράση του στην «υπηρεσία της Αυ­ τής Μεγαλειότητος» καταγράφει το 1905 ο βρετανός Η. Ν. Brailsford, επιδιώκοντας να παρουσιάσει στους συ­ μπατριώτες του τη «μακεδονική σαλάτα» με γλαφυρό δημοσιογραφικό ύφος, υπό το φως της πολιτικής που υποστήριζε η Βρετανία εκείνη την εποχή: της ενίσχυ-

στην εργασία τους οι δύο συγγραφείς, εκμεταλλευόμε­ νες πλήθος αρχειακών πηγών, αποτελεί πολύτιμη συμ­ βολή στην ιστορία του μικρασιατικού ελληνισμού. Σε αυτήν αποτυπώνεται όχι μονάχα το πλήθος και η ποι­ κιλία των σωματείων (φιλανθρωπικά, εκπαιδευτικά, εκ­ πολιτιστικά, αθλητικά κ.λπ.) αλλά και το γεωγραφικό εύ­ ρος της δράσης τους, που καλύπτει και την πιο απομα­ κρυσμένη περιοχή της Τουρκίας, όπως και κάθε διαθέ­ σιμη πληροφορία γι' αυτήν, αποτυπωμένη σε δυσεύρε­ τες εφημερίδες, περιοδικά, προξενικά έγγραφα κ.λπ. [ΣΠ ΥΡΟΙ ΚΑΚΟΥΡΙΠΤΗΙ]

______________ Εκδόσεις Οδυσσέας, 2006 Μετάφραση: Δημητρης Καζάκης σελ. 391, τιμή: 22,99 ευρώ σης της Βουλγαρίας και των βλέψεών της στη Μακεδονία προκειμένου να αποσπαστεί από την επιρροή της Ρωσίας. Η «στράτευ­ ση» αυτή του συγγραφέα ουδόλως αφαιρεί από την αξία του έργου του, που αποτελεί πολύτιμη εθνο­ γραφική, λαογραφική και ιστορική πραγματεία για την οθωμανική Μακεδονία και τους λαούς της -αλλά και την πολιτική των ευρωπαϊκών δυνάμεων απέναντι τους... [ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΟΤΗΣ]

Εκδόσεις θεμέλιο, 2005________________ ______________________________ M argaret M acm illan ^

Μετάφραση: Ν. Κούρκουλος —λ. 659, τιμή: 33,44 ευρώ

ί Macmillan σε αυτό το ερευνη1 τικό έργο της, που έλαβε πολ­ λές διεθνείς διακρίσεις, ρίχνει μια εκ νέου ματιά στις ελπίδες και επι­ διώξεις που μοίρασαν οι πρωτερ• γάτες της Κοινωνίας των Εθνών στα άτομα και τους λαούς όλου σχεδόν του κόσμου, αμέσως μετά το πέρας του Α ' Πα­ γκοσμίου Πολέμου. Εκτός από τη λεπτομερή ιστοριο-

140

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 200ό

Ο ι ειρ η ν ο π ο ιο ί Έ ξι μήνες ttou άλλαξαν τον κόσμο γραφική παρουσίαση των προθέσεων και πράξεων εκτός σκηνής, η συγγραφέας καταλήγει σε συμπερά­ σματα για τους σκοπούς των μεγάλων δυνάμεων. Πο­ λύ ενδιαφέρουσα είναι για τους αναγνώστες μας η πε­ ριγραφή της διεθνούς δράσης του «μεγαλύτερου έλληνα πολιτικού μετά τον Περικλή», του Ελευθερίου Βενιζέλου (κεφ. 25), για την σύσταση της «μεγάλης Ελλά­ δας». [ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Δ. ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ]

[ Δ I A B A Ζ Ω I I I Τ Ο Ρ I A J

Σάιμον Γ κ ό λ π χ ιλ _________________________________

Ο ν α ό ς τ η ς Ιε ρ ο υ σ α λ ή μ

Τ

ι είδους σαγήνη ασκεί αυτός ο χώρος, ώστε να τον διεκδικούν τρεις εθνότητες και τρεις θρησκείες; Ο Σάιμον Γκόλντχιλ εξερευνά τη μοναδική ιστορία του Ναού και τους τρόπους που αυτή παρουσιάστηκε ανά­ λογα με το θρησκευτικό, πολιτικό και πολιτισμικό πλαί­ σιο; μια ιστορία που, από τις Σταυροφορίες και μετά, συνέτεινε στο σχηματισμό του δυτικού πολιτισμού. Λ ί­ γα κτίρια έχουν στον κόσμο τόση δύναμη να εμπνέουν όσο ο Ναός της Ιερουσαλήμ. Ένας ναός που δεν υπάρ­ χει εδώ και 2.000 χρόνια. Ο Σάιμον Γκόλντχιλ αφηγείται την ιστορία του μνημείου αυτού και τη σπουδαιότητα που έχει για τους εβραίους, τους χριστιανούς και

Εκδόσεις Σαββάλας, 2005________________ Πρόλογος: Ηλίας Νικολακάπουλος σελ. 256, τιμή: 12,70 ευρώ

Η

πολιτική παρουσία της πολυ­ πληθούς εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης, από την ενσω­ μάτωση της πόλης στο ελληνικό κράτος μέχρι την εξόντωση των ; Εβραίων από τους ναζί, αποτελεί για την ελληνική ιστορία μια άγρα­ φη σελίδα -με την εξαίρεση της Φεντερασιόν και των απαρχών του σοσιαλιστικού κινήματος. Επιλέγοντας ως εργαλείο για τη μελέτη της τα αποτελέσματα των εκλο-

Κριτοβούλου του Ιμβρίου _

Εκδόσεις Πατάκη, 2006 Μετάφραση: Θεοδόσης Κοντάκης σελ. 212, τιμή: 17,00 ευρώ τους μουσουλμάνους. Μετά την καταστροφή του από το ρωμαίο αυτοκράτορα Τίτο, ο ναός και η τοποθεσία του επέζησαν στη συλ­ λογική φαντασία και έγινε για τους μεν εβραίους ένα αντικείμενο πό­ θου, για τους δε χριστιανούς μια από τις θεμελιώδεις αλληγορίες της κοσμοθεωρίας τους, ενώ για τους μουσουλμάνους μια ιερή εικόνα, ο Θόλος του Βράχου. [ΔΗΜ ΗΤΡΗΙ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ]

___________________________ Δημοσθένης Δώδος Ο ι Ε β ρ α ίο ι τ η ς Θ εσ σ α λ ο ν ίκ η ς ε κ λ ο γ έ ς τ ο υ ε λ λ η ν ικ ο ύ κ ρ ά τ ο υ ς 1 9 1 5 -1 9 3 6 γών από το 19 15 έως και το 1936, ο συγγραφέας επι­ χειρεί να διαγράψει όχι μονάχα τις σχέσεις της σεφαραδικής κοινότητας με το επίσημο ελληνικό κράτος αλ­ λά και τις πολιτικές και ιδεολογικές διεργασίες που λαμ­ βάνουν χώρα στο εσωτερικό της κοινότητας. Ταυτό­ χρονα σκιαγραφούνται γεγονότα, όπως η πυρκαγιά του 19 17 ή το αντισημιτικό πογκρόμ με τον εμπρησμό του οικισμού Κάμπελ, που στάθηκαν κεντρικά για την εξέ­ λιξη της κοινότητας κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέ­ μου. [ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΟΤΗΣ]

Εκδόσεις Κανάκη, 2005

Ισ τ ο ρ ία

Ο

Κριτόβουλος (Μιχαήλ Κριτόπουλος) γεννήθηκε γύρω στα 14 10 στην Ίμβρο. Καταγόταν από ευγε­ νική γενιά, σπούδασε κατά πάσα πιθανότητα μαζί με τον Γεώργιο Σχολάριο στην Κωνσταντινούπολη και στη συ­ νέχεια έζησε στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Μετά την Αλωση διαπραγματεύτηκε την ειρηνική παράδοση του νησιού στους Τούρκους και στη συνέχεια ήταν ο διοι­ κητής του, πρώτα κατά τη βασιλεία του Πορθητή και στη συνέχεια για τον Δημήτριο Παλαιολόγο. Διατηρού­ σε σχέσεις με πολλούς λόγιους της εποχής του και πέθανε μετά το Ι468, μάλλον στη Βασιλεύουσα. Στο ιστο­

ριογραφικό του έργο περιγράφει τα πρώτα 17 χρόνια της εξουσίας του σουλτάνου. Το βιβλίο του είναι γραμμένο υπό την οπτική της με­ ταφοράς της εξουσίας από τους Έλληνες στους Οθωμανούς, με πρότυπο τον Ιώσηπο και το έργο του για την άλωση των Ιεροσολύμων από τους Ρωμαί­ ους, αποτελεί δε μια από τις κυριότερες πηγές για την Άλωση και τις υπόλοιπες εκστρατείες του Μεχμέτ. [ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ]

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

14-1

ciMTinpci; Ευραοία, 2006______________________________________________________________ Dm itri Panchenko Μετάφραση - επιμέλεια: Διονύσης Μεντζενιώτπς Θ α λ ή ς . Οι απαρχές της θεω ρητικής

σελ. 195, τιμή: 13,50 ευρώ Dmitri Panchenko υποστηρίν « / ζε ι όχι ο Θαλής μπορεί να θεωρηθεί ως αυχός που θεμελίωσε ένα νέο χρόπο να μιλάμε για χα πράγμαχα που είναι αδύναχο να ----------- ----------- παραχηρηθούν. Ο Panchenko πα­ ρουσιάζει μια ενδιαφέρουσα θεω­ ρία για χην πρόβλεψη χης ηλιακής έκλειψης από χο Θ α­ λή και διαχυπώνει χη θέση όχι οι ασχρονομικές μελέχες χου Θαλή επηρέασαν χη θεώρησή χου για χη γεω­ μετρία. Ακολουθώνχας χον Karl Popper, υποστηρίζει όχι ο Θαλής θεμελίωσε χην κριχική παράδοση και η πα­ Γ. Βασλαματζής, Γ. Μανιαδάκης, Δ. Ρήγας (ε π ιμ .) _____

Μ α ρ ία Β ο ν α π ά ρ τη Πρόσωπο τη ς ιστορίας και τη ς ψυχανάλυσης

Ο

συλλογιστικής και η γένεση της επιστήμης ρουσία χου σημάδεψε χη μεχάβαση από χη διαχύπωση υπεύθυνων αποφάνσεων οι οποίες βασίζονχαι σε λογι­ κά επιχειρήμαχα. Ενώ όμως ο Popper αποδίδει αυχή χην εξέλιξη σχην προσωπικόχηχα χου Θαλή, ο Panchenko εξεχάζει χους κοινωνικο-πολιχικούς παράγονχες χης εποχής. Ασκεί κριχική σχις απόψεις χων J.-P. Vernant και G.E.R. Loyd και επεξεργάζεχαι ένα εξηγηχικό σχή­ μα που βασίζεχαι σχην ανάπχυξη και δυναμική μικρών κοινοχήχων που αποχελούνχαι από ανθρώπους με κοι­ νά πνευμαχικά ενδιαφέρονχα. Η έκδοση συμπληρώνεχαι με λεπχομερή σχόλια χου επιμεληχή και μεχαφρασχή δρος Διονύση Μεντζενιώτη. [ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΣΙΝΟΥ] Εκδόσεις Κέδρος, 2006 σελ. 144, τιμή: 12,00 ευρώ

συλλογικός αυχός χόμος χης Ελληνικής Εχαιρείας Ψυχαναλυχικής Ψυχοθεραπείας είναι αφιερωμέ­ νος σχην πριγκίπισσα Μαρία Βοναπάρχη, μια μορφή που ξεχωρίζει λόγω χου χρόπου με χον οποίο έχει εγ­ γράφει σχο χώρο χων ψυχαναλυχικών πραγμάχων. Η ίδια κράχησε για χον εαυχό χης χο ρόλο μιας μηχρικής παρουσίας, ρόλο που σχην προσωπική χης ζωή και σχην αναλυχική χης διαδρομή χρωμαχίσθηκε από χις δυσκο­ λίες χης παιδικής χης ηλικίας, χης καχαγωγής χης, χων προσωπικών χης διεκδικήσεων, αλλά και από χη γεν­ ναιοδωρία και χην εμμονή χης σχη διεκπεραίωση κάθε προσπάθειας που αναλάμβανε. Για κάποια χρόνια ανέ-

πχυξε και σχην Ελλάδα σημανχική I δρασχηριόχηχα, με σχόχο να | προωθήσει χις ψυχαναλυχικές θέ­ σεις. Η πραγμαχικόχηχα όμως χης εποχής εκείνης δεν άφηνε η πολλά περιθώρια θεχικής ανχαπό- I κρίσης. Τα αποχελέσμαχα χης προ­ σπάθειας χελικά αποδείχθηκαν αρνηχικά για χην πρώχη ψυχαναλυχική απόπειρα σχην παχρίδα μας. Σημάδε­ ψε όμως χην απαρχή χης ελληνικής ψυχαναλυχικής ιστορίας χου τόπου. [ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ]

Εκδόσεις Ερατώ, 2006_________________

________________________________ Σίγκμουντ Φρόυντ Μ ια π α ιδ ικ ή α ν ά μ ν η σ η τ ο υ Λ ε ο ν ά ρ ν τ ο Ν τ α Β ίντσι

Μετάφραση: Αγγελική Μανουσάκη σελ. 213, τιμή: 12,54 ευρώ

Κ

είμενο που δημοσιεύτηκε χο 19 10, η «ψυχαναλυτικού τύ­ που» αυχή μελέτη χου μεγάλου καλλιτέχνη χης Αναγέννησης Λεονάρντο Νχα Βίντσι από χον Σίγκμουντ Φρόυντ αποτελεί μια από χις πιο ενδιαφέρουσες μελέτες, κα­ θώς σε αυτήν συναντώνται δυο μεγάλες προσωπικότη­ τες από διαφορετικές εποχές. Η έρευνα χου Φρόυντ στηρίζεται σε αρκετά έργα χου Νχα Βίντσι, σχις ση­ μειώσεις χου καλλιτέχνη, καθώς και σε βιογραφίες χου

14-2

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

από διάφορους μελετητές. Βέβαια, χη δεκαετία χου 'SO, ένας ειδικός σχην ιστορία χης τέχνης, ο Μέγιερ Σαπίρο, ανέχρεψε χην ορθότητα αρκετών δεδομένων πάνω στα οποία ο Φρόυντ στήριξε χη συγκεκριμένη μελέτη. Εντούτοις, χο συγκεκριμένο βιβλίο παραμένει ένα από χα πιο σημαντικά χου μεγάλου ψυχαναλυτή, ο οποίος παθιαζόταν για χη λογοτεχνία και χις τέχνες και χρησι­ μοποίησε χην ψυχαναλυχική προσέγγιση ως κώδικα ερ­ μηνείας για έναν κόσμο που σχην πραγματικότητα, πά­ ντως, περιπλανάται εκτός ορίων ερμηνείας...

[ΕΛΕΝΗ KAPPA]

Νάσια Γιακωβάκη, Andrea Nanetti, Γεώργιος Λιακόπουλος, Αγαμέμνων Τοελίκας

Η Π ελ ο π ό ν ν η σ ο ς Χαρτογραφία και ιστορία 16ος - 1 8ος αι.

«Αυτή η χερσόνησος είναι η κεφαλή και η λεωφόρος όλης της Ελλάδας» Γκέρατ Μερκάτορ α λόγια του μότο δεν τα ξεστόμισε κανένας υψιπε­ τής ποιητής αλλά ένας επιστήμονας (μαθηματικός, γεωγράφος και χαρτογράφος) του 16ου αιώνα. Μην ξε­ χνάμε πως «μαζί με την Αθήνα, η Πελοπόννησος είναι η κοιτίδα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού», όπως ση­ μειώνει ο Β. Θ. Μελάς στον πρόλογο του τόμου. Αυ­ τός ήταν και ο λόγος του ενδιαφέροντος των χαρτο­ γράφων για τον τόπο. Ας προσθέσουμε το γεγονός της

Τ

Εκδόσεις MIET, 2006 σελ. 197, τιμή: 35,00 ευρώ

κατάχτησής του από τους Βενετούς, που έφεραν μαζί τους τους δικούς τους εξάντες και τις δικές τους μετρήσεις. Ο τόμος αποτελεί τον κατάλογο της ομώνυμης έκθε­ σης του τραπεζικού ιδρύματος. Δεν αρκείται μόνο στην παρουσίαση των εκθεμάτων, αλλά προτάσσει κείμενα με θέματα: Βενετία και Πελοπόννησος, χαρτογράφοι και αρχαία Ελλάδα κ.ά. Έτσι γίνεται σαφές ότι η χαρ­ τογραφία είναι αρωγός της ιστορίας, αφού αποτελεί τεκμήριό της. [ΚΟΣΤΑΣ Ξ. ΓΙΑΝΝ0Π0ΥΛ0Σ]

δ ι α β α ζ ω ] . Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ε Σ

Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2005 σελ. 255, τιμή: 17,00 ευρώ

Ρούλα Τσοκαλίδου, Μ αρίτα Παπαρούση (επιμ.)

θ έ μ α τ α τ α υ τ ό τ η τ α ς σ τ η ν ε λ λ η ν ικ ή δ ια σ π ο ρ ά Γλώσσα και λογοτεχνία

Σ

τις σελίδες αυτής της συλλογι­ κής εργασίας, την οποία επιμελήθηκαν η Ρ. Τσοκαλίδου και η Μ. Παπαρούση, περιλαμβάνονται με­ λέτες ελλήνων και ξένων επιστημό­ νων που κεντρικό τους άξονα έχουν την ανάδειξη της έννοιας της ταυτότητας στο πλαίσιο κυρίως της ελληνικής διασποράς. Στο πρώτο μέρος περιλαμβάνονται μελέτες που σχετίζονται κυρίως με τις κοινωνιογλωσσικές θεωρίες. Οι J. A. Fishnian, Ε. Σκούρτου, Λ. Τσιτσιπής, Μ. Clyne, Κ. Finnis, Ρ. Gardner-Chloros, L. McEntee-Atalianis, Β.

Κούρτη-Καζούλλη, J. Cummins, Ρ. Τσοκαλίδου αναλύ­ ουν με βάση θεωρητικές προσεγγίσεις και ερευνητικά δεδομένα το πώς συγκροτείται η γλώσσα και αντίστοι­ χα η ταυτότητα στις ελληνικές κοινότητες της διασποράς. Στο δεύτερο μέρος οι Μ. Τσιανίκας, Γ. Καλόγερός, Β. Μπαλτά, Μ. Παπαρούση, Α. Χρήστου, Δ. Αναγνωστοπούλου στηρίζονται στην ανάλυση λογοτεχνικών κειμένων προκειμένου να αναδείξουν το πώς δομούνται αλλά και αποδιαρθρώνονται οι έννοιες της ταυτότητας και της ετερότητας των ελλήνων μεταναστών. [ΑΙΜΙΛΙΑ ΚΑΡΑΛΗ]

Travis Bradberry - Jean G reaves ____________________ _________________Εκδόσεις Κριτική, 2006 Μετάφραση: Έφη Μαρκοζάνε Σ υ ν α ισ θ η μ α τ ικ ή ν ο η μ ο σ ύ ν η σελ. 211, τιμή: 14,90 ευρώ Το αττλό βιβλίο ιατί αντιμετωπίζουμε προβλήματα στην επικοινωνία μας με τους άλλους; Γιατί κάποιοι άνθρωποι σε υψη­ λές θέσεις έχουν δυσκολία στις προσωπικές σχέσεις τους; Γιατί η απόκτηση γνώσεων και τα πτυχία δεν εί­ ναι προϋποθέσεις επιτυχίας; Το βιβλίο, γραμμένο απλά, είναι εισαγωγικό της έννοιας της συναισθηματικής νο­ ημοσύνης, όρου που χρησιμοποιήθηκε τη δεκαετία του '80, και δηλώνει την αναγνώριση και συνειδητοποίηση των συναισθημάτων, έτσι ώστε να διαμορφώνουμε συ­ μπεριφορές που διευκολύνουν την επικοινωνία. Αναλύ­ ονται με παραδείγματα οι τέσσερις δεξιότητες της Σ.Ν.: αυτεπίγνωση (γνώση των πλεονεκτημάτων και μειονε-

Γ

κτημάτων του εαυτού), αυτοδια­ χείριση (των συναισθημάτων), κοι­ νωνική επίγνωση (κατανόηση της συναισθηματικής κατάστασης των άλλων) και διαχείριση σχέσεων (διαμόρφωση ευέλικτης συμπερι­ φοράς προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος). Αναφέρεται, επίσης, γενικά στην άσκηση της Σ.Ν. με σκοπό τη βελτίωση των αντιδράσεων, συμπε­ ριφορών και κατ' επέκταση των ανθρώπινων σχέσεων σε επαγγελματικό και προσωπικό επίπεδο. [ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΣΙΝΟΥ]

Εκδόσεις Σαββάλας, 2005 _______________________________________________________ David Fontana Γ ι

Β Κ Η

Μετάφραση: Βεατρίκη Κάντζολα-Σαμπατάκου σελ. 349, τιμή: 19,70 ευρώ

ε μια εποχή όπου ο θρησκευτι­ κός φονταμενταλισμός επηρεά­ ζει σημαντικά τον κόσμο, το βιβλί­ ο αυτό μας βοηθά να κατανοήσου­ με πώς οι άνθρωποι αντιλαμβάνο­ νται, προσλαμβάνουν και βιώνουν τη θρησκεία, τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Μέσα από ένα σχετικό και εκτενές ερευνητικό υλικό, ο συγγραφέας ερευνά τα αποτελέσματα της θρησκευτικής και πνευματικής πί­ στης στη συμπεριφορά, όπως και στη σωματική υγεία.

Σ

144

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

Ψ υ χ ο λ ο γ ία , θ ρ η σ κ ε ία , π ν ε υ μ α τ ικ ό τ η τ α 1

Παρουσιάζει τις διάφορες προσεγγίσεις στη θρησκευ­ τική και πνευματική εμπειρία και διερευνά τις διαφορε­ τικές μορφές που παίρνουν αυτές οι εμπειρίες. Εξετά­ ζει τις θρησκευτικές και πνευματικές πρακτικές όπως η προσευχή, ο διαλογισμός και τα παντός είδους τελε­ τουργικά και συνδέει τη θρησκεία και την πνευματικό­ τητα με τις μεγάλες ψυχολογικές θεωρίες. Χρήσιμο βι­ βλίο για κληρικούς, επαγγελματίες ψυχολόγους, φοιτη­ τές, διδάσκοντες μαθήματα ψυχολογίας και θρησκειο­ λογίας. [ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ]

Η συναυλία ;

4 των ζώων

δώρο C D

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Καποδιστρΐου 9 ,1 4 4 52 Μεταμόρφωση Αττικής, τηλ.: 2 ΐο 2816134, e-mail: info@picturebooks.gr

nomiKii ΐιν ιιε π ίι Εκδόσεις Πατάκη, 2006 Εικονογράφηση: Μαρίζα Μαρκολίν σελ. 152, τιμή: 8,00 ευρώ μυθικός Τάλως να είναι ο πρώτος ...εξωγήινος ή ο πρώ­ τος άνθρωπος-ρομπότ; Σε καμιά περίπτωση πάντως δεν μπορεί να αμφισβητηθεί η «τεχνολογική» προφητική πρωτοπορία της ελληνι­ κής μυθολογίας. Πρόκειται για ένα αφήγημα που βρίσκεται στις παρυφές του μύθου και της ιστορίας για το χάλκινο γίγαντα που έστειλε ο Δ ί­ ας για να προστατεύσει το Μίνωα, προτού υποδουλω­ θεί η Κρήτη στο αθηναϊκό κράτος και καταστραφεί τε-

Ο

Ζακ-Ρεμί Ζιρέρ _ Η π ρ ο φ η τ ε ία τ ω ν β α τ ρ ά χ ω ν

Η

Εκδόσεις Άγκυρα, 2006 σελ. 62, τιμή: 14,90 ευρώ

Ι

έρες γιορτινές κι αλήθεια πόσο ιδανική εικόνα είναι όταν ένα παιδί μ' ένα βιβλίο στα χέρια, στη ! θαλπωρή του σπιτιού ή σε όποιο I άλλο μέρος, φαντάζεται σαν σκιές να παρελαύνουν μπροστά του ζώα των δασών, σύμβολα των παραμυ­ θιών, εμβληματικές φιγούρες των Χριστουγέννων, άν­ θρωποι του μύθου και της πραγματικότητας, προβλή­ ματα καθημερινά! Αντάμα, λοιπόν, με τη βασίλισσα των

14(Ε>

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

λικά ο πολιτισμός της από την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Η γνωστή συγγραφέας επιστρατεύει θεούς και μυθολογικούς ήρωες όπως τον Ιάσονα, τη Μήδεια, το Θησέα κι ανάμεσα σε εμβληματικές εικό­ νες της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας, πολιτισμικά στοιχεία και ιστορικά γεγονότα με μεταμυθοπλαστική δεινότητα, αφηγηματική ενάργεια και άριστο χειρισμό του λόγου δίνει ένα μυθιστόρημα που διαβάζεται απνευστί και όχι μόνο από μικρούς αναγνώστες. (Για αναγνώστες από 9-10 χρόνων) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2006 Εικονογράφηση: από την ταινία Les prophetie des grenouilles Μετάφραση: Λίλα Κονομάρα σελ. 168, τιμή: 15,00 ευρώ

ιστορία βασίζεται στην ομώνυμη ταινία κινουμένων σχεδίων. Μια οικογένεια με το αγόρι της και μια φί­ λη του, προκειμένου να γλιτώσουν από έναν πολυήμε­ ρο κατακλυσμό, που θυμίζει το βιβλικό, ταξιδεύουν στο άγνωστο σε ένα καράβι γεμάτο ζώα. Εκεί απαρτίζουν μια ιδιότυπη περιπλανώμενη κοινότητα. Πότε μονιασμέ­ να όλα τα ζώα συνεργάζονται και ενίοτε ...παίζουν και πότε θυμωμένα τα σαρκοφάγο, που κάνουν και ...ανταρ­ σία, επιβουλεύονται τα φυτοφάγα και τους ανθρώπους. Ο κίνδυνος όμως θα απομακρυνθεί μαζί με την ομίχλη που θα αποκαλύψει κι άλλες κιβωτούς και μαζί βέβαια

I

___________________________________ Λίταα Ψαραύτη Τ ά λ ω ς , ο χ ά λ κ ιν ο ς γ ίγ α ν τ α ς τ η ς Κ ρ ή τη ς

τους γονείς του κοριτσιού. To I χιούμορ που εμφιλοχωρεί έντεχνα I δημιουργεί στον αναγνώστη την 1 προσμονή ενός αίσιου τέλους για I τους επιβάτες της κιβωτού. Μια I περιπέτεια γεμάτη αγωνία, όπ από τις σχέσεις ανθρώπων και ζώων ανατέμνονται αξίες όπως η φιλία και η συνεργα­ σία, ζητούμενες στην εποχή μας. Η μετάφραση υπο­ δειγματική. (Για αναγνώστες από 9-10 χρόνων) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

___________________________________ Αδελφ οί Γκριμ Έ ξ ι α γ α π η μ έ ν α π α ρ α μ ύ θ ια βατράχων, τους νάνους, τη Ραπουνζέλ, το φτωχό και τον πλούσιο, τη συναυλία των ζώων, την Ωραία Κοιμισ­ μένη, ο μικρός αναγνώστης κι εμείς μαζί του μπορού­ με να νιώσουμε τη μαγεία αυτών των ιστοριών. Αλλά κι αν θελήσουμε να απολαύσουμε κι αλλιώς τον προσεγ­ μένο λόγο τους δεν έχουμε παρά να τον ακούσουμε από τις ωραίες φωνές των αφηγητών που τον εκφέρουν ανάμεσα σε μουσική, στον ψηφιακό δίσκο που συντρο­ φεύει το βιβλίο. (Για ακροατές-αναγνώστες από 6 χρόνων) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

Βαγγέλης Ηλιόπουλος _____________________________

Π ο ύ π ή γ α ν τ α Χ ρ ισ τ ο ύ γ ε ν ν α ; α τελευταία χρόνια βγαίνουν πολλά βιβλία με λαμπε­ ρά εξώφυλλα για τις γιορτές των Χριστουγέννων. Μπορεί βέβαια το φως των ημερών να το επιτάσσει, αλλά φαίνεται ότι κάθε χρόνο είναι και πιο θαμπό, αφού μάλλον επικρατεί η παντοειδής δυστοκία έντιμων αυξή­ σεων στα υλικά αλλά και στα πνευματικά αγαθά... Τα βι­ βλία πάντως λειτουργούν αντίθετα με μια τέτοια πραγ­ ματικότητα. Σε πείσμα όλων αυτών που έτσι κι αλλιώς ασχημίζουν τη ζωή, το συγκεκριμένο καλαίσθητο βιβλί­ ο, σε μια εσωτερική λάμψη που ανακαλύπτεται κατά το διάβασμα, μια οικογένεια γάτων, κατ' απαίτηση της κό-

Τ

Εικονογράφηση: Κιάρα Φεντέλε σελ. 36, τιμή: 12,50 ευρώ ρης τους... Νιάνιας, ψάχνουν για τα Χριστούγεννα! Και πού λέτε ότι θα τα βρουν; Στην πλαστική λάμψη και στις όποιες βιτρίνες του αφρού των ημερών ή στην ιδανική και αγαπημένη εικόνα μιας φτωχής φάτνης ζώων; Ένα πρωτότυπο βιβλίο δοσμένο με απλό­ τητα, ευαισθησία και ποίηση λόγου και χρωμάτων. (Για ακροατές - αναγνώστες από 5 χρόνων) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2006________ _____________________________________ Ζωή Βαλάοη Εικονογράφηση: Πέτρος Ζαμπέλης Το ψ ηλότερο μπ αλκόνι το υ κόσμου σελ. 46, τιμή: 12,90 ευρώ ε χρόνια που λιγοστεύουν τα “αυθεντικά” επώνυμα παραμύ­ θια, η συγγραφέας είναι από τις ελάχιστες περιπτώσεις στη λογοτε­ χνία για παιδιά που για μια ακόμη φορά αποδεικνύει ότι μπορεί οι εποχές όπου παράγονταν λαϊκά κείμενα να πέρασαν ανεπιστρεπτί, όμως όταν υπάρχει βαθιά γνώση της παράδοσης, δημιουργική ενσωμάτω­ ση μοτίβων και αρχετύπων στη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα και τα σύμβολά της, είναι δυνατόν να παραχθεί γνήσιο λαϊκό επώνυμο παραμύθι που να στέ-

Σ

Πέτρος Χατζόπουλος _____________________________

Ο Α γ ιο ς Β α σ ίλ η ς κ α ι τ ο δ ια β ο λ ά κ ι /■ ^να διασκεδαστικά έξυπνο βιβλίο των ημερών με L πρωταγωνιστές δύο συνονόματους: ένα μικρό ζιζά­ νιο, το Βασίλη, και τον Αγιο Βασίλη, με τα χαρακτηρι­ στικά βέβαια του Σάντα Κλάους. Ο συγγραφέας με σπαρταριστό τρόπο δίνει τη φιγούρα του πιτσιρίκου, του ...βίου και της... πολιτείας του μέσα από μια έντε­ χνη ταύτιση της φαντασίας και της πραγματικότητας. Έτσι, ύστερα από μια αστεία σκηνή αστυνομικής περι­ πέτειας με πρωταγωνιστές τους δυο τους, ο Αγιος Βα­ σίλης, τώρα, με συμπεριφορά μάλλον που μοιάζει με

κεται επάξια πλάι στο παραδοσιακό. Ο άριστος χειρι­ σμός του λόγου -συνταίριασμα προφορικής αφήγησης και γραπτής λιτής και συνάμα λυρικής αποτύπωσης- η φαντασία, η λειτουργική αφομοίωση παραμυθικών με­ τεικασμάτων ανάμεσα στις εμπνευσμένες ζωγραφιές του κλασικού πια Ζαμπέλη, συνθέτουν ένα παραμύθι για έναν ματαιόδοξο και φθονερό βασιλιά που έφτιαξε το πιο ψηλό σπίτι! Έτσι όμως απομακρύνθηκε από τα πά­ ντα. Εκτός από τον ...εαυτό του... Ακριβώς όπως η κά­ θε είδους εξουσία... (Για ακροατές-αναγνώστες από 6 χρό­ νων) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

Εκδόσεις Καστανιώτη, 2006 Εικονογράφηση: Πέτρος Μπουλούμπασης σελ. 38, τιμή: 12,45 ευρώ αυτή του δικού μας Αγίου, κατορ­ θώνει ώστε ο μικρός να αλλάξει στάση, ακόμη και φίλους να απο­ κτήσει αλλά και το σπουδαιότερο: να είναι αποδεκτός πλέον από τους άλλους. Η ιστορία συνο­ δεύεται από ψηφιακό δίσκο με αφήγηση του συγγραφέα και μουσική του Don Taylor. (Για ακροατές-αναγνώστες από 6 χρόνων) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

14-7

Δ Ι Α Β Α Ζ Ω ]

Π Α Ι Δ Ι Κ Η

Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α

Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, 2006__________ ___________________ Αναστασία Περιστεράκη-Ψυχογιού Εικονογράφηση: Χριστίνα Γαγγάδη Α ισ ώ π ο υ Μ ύ θ ο ι I σελ. 52, τιμή: 12,00 ευρώ Ο λαγός και η χελώνα κι άλλοι 19 μύθοι ια καλαίσθητη έκδοση η οποί­ α μαζί με την παλαιότερη Ο ποντικός και το λιοντάρι κι άλλοι 19 μύθοι κινητοποιούν την άμεση έκ­ φραση συναισθημάτων χαράς και ακουστικής ή αναγνωστικής από­ λαυσης του παιδιού. Άλλωστε ο παραμυθάς - δάσκαλος Αίσωπος είναι πάντα επίκαιρος. Ο προσεγμένος λόγος και η κλασική εικαστική αποτύ­ πωση βοηθούν στην έμμεση διδαχή, η οποία ορθώς στη συγκεκριμένη διασκευή προβάλλεται, απέναντι στην

Μ

άμεση διδαχή η οποία αποτελεί τον κύριο σκοπό των συγκεκριμένων μύθων. Χαρακτηριστικοί ήρωες παρε­ λαύνουν μπροστά στον ακροατή - αναγνώστη, που βγαί­ νουν από γνωστούς μύθους όπως «Ο λαγός και η χε­ λώνα», «Η αλεπού και ο κόρακας», «Ο γάιδαρος και ο λύκος», αλλά και από άγνωστους στο ευρύ κοινό μύ­ θους, όπως «Μια γάτα ψευτογιατρός», «Το πάθημα του πελαργού» κ,ά. Στα άλλα θετικά του βιβλίου είναι και ένας έξυπνα κατατοπιστικός αφηγηματοποιημένος πρό­ λογος για τον Αίσωπο. (Για ακροατές-αναγνώστες από 67 χρόνων) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

Κώστας Π αύλος __________________________________ ___________ Εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2006 Εικονογράφηση: Wladimir Dowgialo Σεχρα ζά τ σελ. 28, τιμή: 13,80 ευρώ (με C D μουσικής) ουσία των παραμυθιών και επίσης η δυναμική της αφήγησης και του αφηγητή αποτελούν ένα ισχυρό μαζί και θελκτικό σύμπαν, όπου όλα γεννιούνται απ' την αρχή. Όπως άλλωστε σε όλα τα αυθεντικά λαϊκά παρα­ μύθια. Μια απολαυστική διασκευή ορισμένων παραμυ­ θιών του πασίγνωστου ανατολίτικου «Χίλιες και μια νύ­ χτες». Είναι οι ιστορίες του Αλαντίν και του λυχναριού του και του φτερωτού αλόγου, εγκιβωτισμένες στο πλαίσιο της διαρκούς αφήγησης των παραμυθιών της Σεχραζάτ, που όχι μόνο κέρδισε τη ζωή της αλλά πα­ ντρεύτηκε και τον παρολίγο θύτη της, ο οποίος εξαιτί-

Η

Εκδόσεις Κάστωρ, 2006 Εικονογράφηση: ΒασίλΓ σελ. 24, τιμή: 11,00 ευρώ ια τρυφερή ιστορία για την αποδοχή του διαφορετικού όχι και τόσο συνηθισμένη ή ίδια με άλλες παρόμοιες, που χρειά­ ζεται ο διαφορετικός να κάνει κάτι πολύ σημαντικό για να τον αποδεχθούν! Εδώ, το συμπαθητικό λιλιπούτειο χελωνά­ κι, ο Αυτός, είχε μια ιδιομορφία που χρειάστηκε να την ανακαλύψουν οι άλλοι, μιας που το ίδιο διόλου δεν το ένοιαζε. Άλλωστε αισθανόταν απόλυτα φυσιολογικά. Η ιδιομορφία βοηθούσε αλλά και μπέρδευε τους άλλους.

Μ

14<3

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

ας των παραμυθιών αλλά και της γοητευτικής αφηγήτριας άρχισε να βλέπει τον κόσμο με καλύτερο μά­ τι! Το βιβλίο με τις μαγικές ζωγρα­ φιές διαβάζεται ευχάριστα υπό τους ήχους της εκπληκτικής μου­ σικής του ομώνυμου έργου του Ν.

Rimsky-Korsakov, το οποίο περιέχεται σε ψηφιακό δί­ σκο στο βιβλίο. (Για αναγνώστες από 8-9 χρόνων) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

_ Πέτρος Πουλάκης Ο α υτό ς Δεν είναι άλλωστε κι εύκολο αλλά είναι όμως γοητευ­ τικό να «βλέπεις» τόσο μακριά αλλά και τόσο κοντά, ώς τα τρίσβαθα της ψυχής των πραγμάτων! Ενδιαφέρον παρουσιάζει κι η εικονογράφηση. Δοσμένη με μια εξαί­ σια χρωματική πανδαισία ανάμεσα σε λεξιγραφήματα και σειρές εύστοχων κι εμβληματικών λέξεων και φρά­ σεων του κειμένου, αναδεικνύει και συνάμα ερμηνεύει οραματικά την ομορφιά των πιο χαρακτηριστικών στιγ­ μών του. (Τιια ακροατές-αναγνώστες από 6 χρόνων) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

Π Α Ι Δ Ι Κ Η

[ δ ι α β α ζ ω Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α

]

_____________ Εκδόσεις Ποπηδόπουλος, 2006 Διασκευή: Μαρία Αγγελίδου Εικονογράφηση: Βασίλης Παπατσαρούχας σελ. 64, τιμή: 15,00 ευρώ

/I. Φρανκ Μ πάουμ ___ Ο μάγος το υ Ο ζ

ρόκειται για το πασίγνωστο παραμύθι, πολυμεταφρασμένο διεθνώς, που έχει παρουσιαστεί από παλιά σε πολλά θέατρα. Στην Ελλάδα έχει ανεβεί από αρκετούς θιάσους. Εδώ έχουμε μια άλλη απολαυστική ανάγνωση. Τα δρώμενα αφηγούνται την περιπέτεια αυ­ τογνωσίας ενός μικρού κοριτσιού στους φανταστικούς κόσμους της μαγείας, του καλού και του κακού, της Σμαραγδένιας Πολιτείας. Αυτή η πολιτεία είναι πεδίο άσκησης αξιών όπως η γνώση, το θάρρος, το συναίσθη­ μα, η αγάπη. Όλα τα μαγικά στοιχεία που περιέκλειαν τις δυνάμεις του καλού και του κακού εξουσιάζονταν

Π

από ένα μάγο, που όμως ήταν κοι­ νός άνθρωπος. Το καλό βέβαια θριαμβεύει κι η μικρή επιστρέφει στους δικούς της γεμάτη γνώση και, βέβαια, εμπειρίες. Το βιβλίο είναι έξοχα διασκευασμένο και ει­ κονογραφημένο ερμηνευτικά με μαγικές γραμμές από έναν από τους καλύτερους έλληνες εικονογράφους παιδικών βιβλίων... (Για αναγνώστες από 9 χρόνων) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

Εκδόσεις Ψυχογιός, 2006_______________ __________________ Λ ύτη Πέτροβιτς-Ανδρουτοοπούλου Εικονογράφηση: Λιόνα Δενεζάκη σελ. 176, τιμή: 9,00 ευρώ ' αυτό το βιβλίο με ιστορικό πλαίσιο τη μεταπολεμική Ελλά­ δα, μια δύσκολη αρχικά όσο και φαινομενικά ανέμελη αργότερα εποχή, ανάμεσα σε διακειμενικά πολιτισμικά στοιχεία (λογοτεχνία, γενικότερη πνευματική κίνηση, πο­ λιτική πραγματικότητα) αριστουργηματικά κεντημένα στον λογοτεχνικό καμβά, μια οικογένεια κι ο περίγυρός της αναδεικνύουν ανάγλυφα το πρόσωπο της κοινωνί­ ας. Η συγγραφέας αντιμετωπίζει την ιστορία με αντικει­ μενικότητα σε τέτοιο βαθμό ώστε οι χαρακτήρες της

Σ

Ελένη Σ α ρ α ν τίτη _________________________________

Η ν ύ χ τ α μ ε τ ο ν ή λ ιο ι χριστουγεννιάτικες ημέρες, πέρα από το τεχνη­ τό φως, είναι συμβολικά φωτεινές κι ενσταλάζουν μέσα μας ένα φως που βαδίζει εναντίον της στέρησης και της μοναξιάς. Κι η μικρή Σάρα ήταν μόνη αφού ο πατέρας της μαρτύρησε στα χέρια των Ρωμαίων κι η μη­ τέρα της την εγκατέλειψε. Αποκαμωμένη από την μά­ ταιη προσμονή είδε ξαφνικά το μεγάλο αστέρι και ζε­ στάθηκε στη φάτνη αντικρίζοντας τη ζεστασιά και νιώ­ θοντας ασφάλεια και αγάπη, αυτά δηλαδή που της έλει­ παν! Αληθινό μικρό διαμάντι της παιδικής μας λογοτε­ χνίας, όχι από τα τόσο συνηθισμένα των ημερών, είναι

Ο

Έ ν α α γ γ ε λ ά κ ι σ τ α Ε ξά ρ χ ε ια να ασκούν έμμεσα υποδειγματικό διαπαιδαγωγητικό ρόλο και στο επίπεδο της ιστορικής κίνησης αλλά και στο επίπεδο της καθημερινότητας και των εμπειριών. Ένα κοινωνικό μυθιστόρημα με βιογραφικά και αυτοβιογραφικά στοιχεία, έμπλεο συναισθημάτων, με εμβληματικό πρόσωπο την αδελφή της συγγραφέως -αγγελάκι που χάραξε με φωτεινό τρόπο τη ζωή κι αναχώρησε εύ­ στοχα- με έντεχνο χειρισμό του λόγου, επιδέξιο δέσι­ μο πολλών αφηγηματικών τεχνικών και λιτότητα ρεαλι­ σμού και έντονο χιούμορ. Αλλά για όλα αυτά θα επα­ νέλθουμε. (Για αναγνώστες από 11-12 χρόνων για εφήβους και για ενήλικες) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ] _____________ Εκδόσεις Καστανιώτη, 2006 Εικονογράφηση: Μαρία Μπαχά σελ. 28, τιμή: 12,00 ευρώ τούτο το βιβλίο. Η αρχική θλίψη μετατρέπεται σε ελπίδα και αληθι­ νή αποθέωση της εγκαρτέρησης και του αληθινού θαύματος. Μια ιστορία γεμάτη τρυφερότητα και αληθινή ποίηση, που συνοδεύεται από ψηφιακό δίσκο με αφήγηση της συγγραφέως υπό τους ήχους μουσικής του Don Taylor. (Για ακροατές-αναγνώστες από 7 χρόνων) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

\ΛΘ

[ ΠΑΙΔΙΚΗ δ

ι

α

β

ά

ζ

ω

]

Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α

Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2006

να βιβλίο της σειράς «Μουσείο Περιπέτειας». Πρόκειται για ενδιαφέρουσες από την πλευρά της μορφής ιστορίες, όπου ο ανα- γνώστης γίνεται αληθινός εξερευ­ νητής του λόγου και συνάμα της ζωής. Στο συγκεκριμένο βιβλίο ο αναγνώστης με περι­ πετειώδη τρόπο (ταξίδια στο παρελθόν, ζωντάνεμα πι­ νάκων του ζωγράφου) μαθαίνει για τον Βαν Γκογκ και κυρίως για το πάθος που είχε για τα χρώματα μέσα από εικόνες της εποχής του και άλλα συμπληρωματικά στοι-

Ε

__________________________________ Γόμας Μ πρεζίνα ΐ: Βίκη Λιανού Π ο ιο ς μ π ο ρ ε ί ν α σ ώ σ ει τ ο χ α μ έ ν ο θ η σ α υ ρ ό τ ο υ Β ίνσ εντ; χεία (ανάγνωση επιστολών του Βαν Γκογκ, αποκρυπτο­ γράφηση χάρτη, διάβασμα πληροφοριών με τη βοήθεια φακού). Παράλληλα, το περιπετειώδες σενάριο έχει και πρόσθετο ενδιαφέρον για τη θεωρία, αφού ο παντογνώ­ στης αφηγητής εντάσσει τον αναγνώστη δημιουργικά στην πλοκή, ώστε να συμμετέχει στα δρώμενα για να εξιχνιαστεί το μυστήριο της εξαφάνισης ενός πίνακα του ζωγράφου από μια έκθεση. Στην ίδια σειρά κυκλο­ φορεί και το βιβλίο για το Λεονάρδο Ντα Βίντσι. (Γιa αναγνώστες από 10-11 χρόνων) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

Μαρία Παπαγιάννη _________________________________ _________________Εκδόσεις Πατάκη, 2006 σελ. 222, τιμή: 7,90 ευρώ Ω ς δ ια μ α γ ε ία ς νδιαφέρον σύγχρονο κοινωνικό μυθιστόρημα με πλαίσιο τις μικρές κοινωνίες της γειτονιάς, του σχο­ λείου και τις δύσκολες ή και ευχάριστες σχέσεις μικρών και μεγάλων μεταξύ τους. Ένα μικρό κορίτσι, μένοντας με τη μητέρα του, προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμε­ σα στην καλή σχέση που έχει μαζί της, στην ανάμνηση του πατέρα του, ο οποίος έχει απομακρυνθεί, τις φιλί­ ες που συνάπτει με συνομηλίκους και τις εμπειρίες του, όμορφες και άσχημες, από το χωνευτήρι της γειτονιάς και το σχολείο. Το μυθιστόρημα, παρόλο που ορισμέ­ να γράμματα της μικρής προς τον πατέρα της είναι με-

γάλα και με θεματικές επικαλύψεις, έχει και πλοκή με κορυφώσεις και διεισδυτικότητα στην εμβάθυνση των χαρακτήρων. Η συγγραφέας γνωρίζει πολύ καλά την παιδική ψυχή, αλλά και τη σύγχρονη εκπαι­ δευτική πραγματικότητα. Το γρά­ ψιμο είναι στρωτό και η εικονοποιία των γεγονότων ανάγλυφη. (Για αναγνώστες από 10-11 χρόνων)

Εκδόσεις Μίνωας, 2006________________

_________________________________ Βίκυ Θαλασσινού Η α π α γ ω γ ή τ ο υ Α ϊ-Β α σ ίλη

Ε

Εικονογράφηση: Νίκος Μαρουλάκης σελ. 72, τιμή: 7,00 ευρώ αι τι δεν έχει τραβήξει τα τε­ λευταία χρόνια ο Αϊ-Βασίλης, ή καλύτερα ο Σάντα Κλάους, γιατί πε­ ρί αυτού πρόκειται, ο οποίος πρω­ ταγωνιστεί με όσους μπορεί να φα­ νταστεί ο καθένας ρόλους. Και τις πιο πολλές φορές οι ιστορίες που βρίσκονται στις προθήκες τέτοιες μέρες μοιάζουν πολύ με τις ξένες που αρκετά χρόνια πριν άρχισαν να μετα­ φράζονται. Ευτυχώς που τούτη η ιστοριούλα της εγχώ-

Κ

150

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

[ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

ριας παραγωγής είναι συμπαθητική, γιατί είναι καλο­ γραμμένη κι ευρηματική. Της ταίριαζε μάλλον καλύτε­ ρη, έγχρωμη εμφάνιση! Τέλος πάντων, πρόκειται για μια περιπέτεια του σπουδαίου δημοσιογράφου ...Γραφίδα, στη Χώρα των Χριστουγέννων, που αναλαμβάνει να εξι­ χνιάσει για ποιο λόγο ο συμπαθής γεράκος δεν έπαιρ­ νε γράμματα πια από τα παιδιά κι έτσι δεν τους έστελ­ νε παιγνίδια... Αγωνία, περιπέτεια, πηγαίο χιούμορ και φαντασία. Αξίζει να διαβαστεί... (Για αναγνώστες από 9 χρόνων) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

ΔΙΑΒΑΖΩ! Π Α Ι Δ Ι Κ Η

Ελενα Α ρ τζανίδου ________________________________ Μ ε λ έ ν ε Π ρ ό μ ις τις σύγχρονες πολυπολιτισμικές κοινωνίες είναι απα­ ραίτητες οι ιστορίες στο χώρο της λογοτεχνίας για παιδιά, επειδή επιτελούν έμμεσα διαπαιδαγωγητικό διαπολιτισμικό ρόλο. Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρό­ νια εκδίδονται αρκετές κι επίσης μεταφράζονται αρκε­ τές. Στις σελίδες αυτού του μικρού βιβλίου αποτυπώνεται η προσπάθεια ένταξης μιας μικρής από τη Νιγη­ ρία σε κάποιο σχολείο ανάμεσα στους μαθητές. Συνη­ θισμένο θέμα της σχολικής πραγματικότητας τα τελευ­ ταία χρόνια. Όμως τούτη η ιστορία είναι από εκείνες τις λίγες που διαφέρουν γιατί δεν απαιτείται ο ήρωας

Σ

Εκδόσεις Ψυχογιός, 2006 Εικονογράφηση: Βασίλης Γρίβας σελ. 48, τιμή: 6,00 ευρώ να κάνει κάποια ηρωική πράξη για να τον αποδεχθούν οι άλλοι. Εδώ, με τη βοήθεια της δασκάλας και τη σύμπραξη πολλών παιδιών, η μικρή γίνεται σχεδόν αδιαμαρτύρητα αποδεκτή και από εκείνα τα παιδιά που δυσκολεύονται κάπως. Στρω­ τός, αφαιρετικός λόγος με εικονογράφηση που ταιριά­ ζει με το κλίμα του κειμένου. (Γιια ακροατές - αναγνώστες από 5-6 χρόνων) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

Εκδόσεις Κέδρος, 2006 Διασκευή: Τζέμη Τασάκου, εικονογράφηση: Ευαγγελία Βασιλειάδου σελ. 64, τιμή: 12,00 ευρώ

Ι

πορεί κάποιος να έχει αντιρ­ ρήσεις για διασκευές αριI στουργημάτων της τέχνης και ιδιαί| τέρα για παιδιά. Αν όμως υποθέ" σουμε ότι η τέχνη είναι ενιαία και για όλους, τότε μπορεί, κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες, να είναι και η καθόλου λογοτεχνία προσπελάσιμη και από τα παιδιά. Ιδίως όταν μπορούν να οικειοποιηθούν τις εικόνες των έργων και ψυχαγωγούμενα να προβληματιστούν ταυτό­ χρονα. Η συγγραφέας, από τις καλύτερες νέες παρου-

Από το 19^9 arn y'paxpe-i σεϋίδε-ζ yνώσκζ... Το α^απιψένο θο\ι βιβί)ιοηνοβε·ίο σε- ξεν^ε-ί στον' κόίψο του βιβλίου ΜΠΑΡΜΠΟΥΝΑΚΗΣ • Αριστοτέλουε 4, Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310 228682 Λεωφ. Παπανικολάου 75, Ρειζίκι, τηλ.: 2310 674920 ΤΟ ΚΑΤΩΙ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ' Αρισΐοιέλουε 6, Θεσσαλονίκη, τηλ: 2310 278910 τηλ. παραγγελιών: 801 11 48888 www.diaspora.gr Ελληνικό Ηλεκτρονικό Βιβλιοπωλείο

Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Λ

Ό ν ε ιρ ο κ α λ ο κ α ιρ ιν ή ς ν ύ χ τ α ς

σίες στη λογοτεχνία για παιδιά και όχι μόνο, μαζί κι η εικονογράφος, με τη διασκευή του έργου του άγγλου δραματουργού έχουν θέσει σε «συνομιλία» το θεατροποιημένο λόγο με την τέχνη του κόμικς. Το αποτέλε­ σμα είναι επιτυχημένο και πρωτότυπο για τα ελληνικά δεδομένα. Η έξυπνη διασκευή (συχνά ...εμφανίζεται ο Σαίξπηρ για να δώσει πνοή στο έργο με πληροφορίες και άλλα) και το ευρηματικό χιούμορ προσδίδουν στο έργο δύναμη και δημιουργούν τις προϋποθέσεις για αληθινά απολαυστική ανάγνωση... (Για αναγνώστες από 7 χρόνων) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

ΔΙΑΒΑΖΩ] Π Α Ι Δ Ι Κ Η

Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α

Εκδόσεις Κέδρος, 2006________________ ___________________________________ Λίνα Λ υχαναρά Εικονογράφηση: Ντανιέλα Σταματιάδη Σ το τταιχνιδόσττιτο του Άκη σελ. 88, τιμή: 9,00 ευρώ ν το θέατρο αναπαριστά θεμε­ λιώδη σπαράγματα της ζωής, τούτο σημαίνει ότι και η ζωή είναι ένα μεγάλο θέατρο. Πρωταγωνι­ στές και κομπάρσοι έχουν κατά περίπτωση πρώτους ρόλους, ανά­ λογα με την ιστορία τους, και βέ­ βαια περιμένοντάς την, καθώς και το φακό της ζωής, που θα εστιάσει επάνω τους. Έτσι κι ο μικρός της ιστο­ ρίας μας. Παρατηρώντας το σκηνοθέτη πατέρα του, χρησιμοποιώντας τα παιχνίδια του, έκανε προς το κα-

Α

Θέσαρ Βιδάλ Μ ανθανόρες __________________________

Ο Φ α ν κ α ι η β α σ ίλ ισ σ α τ ω ν π ε ιρ α τ ώ ν 'Π ν α περιπετειώδες και γεμάτο δράση ιστορικό μυΙΖθιστόρημα. Τόπος δράσης η Κίνα της δυναστείας των Σονγκ, που βρισκόταν σε κίνδυνο από την εισβο­ λή εχθρών. Η σωτηρία τελικά της χώρας ήλθε από ένα νεαρό, το Φαν Ρουοσουί που είχε αποτύχει στις εξε­ τάσεις των αυτοκρατορικών υπαλλήλων. Αυτός, με ένα ευφυές σχέδιο, στο πλευρό της βασίλισσας των πειρα­ τών, θα κατατροπώσει τους εισβολείς. Στη συνέχεια, από τη θέση του κυβερνήτη μιας επαρχίας, θα εμπλακεί με τα προβλήματα της αυτοκρατορίας, όπου η έλ­ λειψη ανεκτικότητας και θρησκευτικής ελευθερίας είναι ορατή. Ο ίδιος, μέσα από ένα πλαίσιο σοφίας και με­

Εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2006

ο διάσημο παραμύθι του Αντερσεν, γνωστό και μέσα ! από διάφορες μορφές τέχνης, εδώ, αποτυπωμένο σε μαγικά εύθραυ' στες ζωγραφιές, μιας πανδαισίας I χρωμάτων και αισθήσεων. Η ιστο­ ρία, ένας ύμνος στην αγάπη, μέσα από μια όσμωση φαντασίας και πραγματικότητας, όπου το ανθρωπομορφικό φαντασιακό στοιχείο ενυπάρχει

Γ

152

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

λύτερο αντιστροφή της πραγματικότητας. Κάποτε οι γονείς του χώρισαν κι η προσγείωση στην πραγματικό­ τητα ήταν δύσκολη. Ο μικρός όμως στο τέλος θα απε­ λευθερωθεί κι οι γονείς του θα σκύψουν αληθινά επά­ νω του, ακριβώς όπως ένα φανταστικό σενάριο που ο ίδιος είχε στήσει και, αν μη τι άλλο, θα τον κάνουν να νιώσει ασφάλεια και σταθερότητα. Πρωτότυπη ιστορία, γραμμένη με χιούμορ και με λυρική διάθεση. (Για ανα­ γνώστες από 9 χρόνων) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

Εκδόσεις Κέδρος, 2006 Μετάφραση: Βασιλική Κνήτου σελ. 192, τιμή: 8,50 ευρώ γαλοσύνης, θα αγωνιστεί για να υπάρχει η αποδοχή της διαφορε­ τικότητας, η αγάπη για την πατρί­ δα, η δικαιοσύνη και η ελευθερία στις ανθρώπινες πράξεις και προ­ πάντων στην κάθε είδους εξουσία. Συναρπαστικό μυθιστόρημα, με γοργή ανάπτυξη στο μύθο και με πολλές αναγωγές στη σύγχρονη ζητούμενη διαπολιτισμική πραγματικότητα. (Για αναγνώστες από 12 χρόνων και για εφήβους) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

_______ Hans Christian Andersen Η β α σ ίλ ισ σ α τ ο υ χ ιο ν ιο ύ με το ρεαλιστικό (θυμίζει τα δικά μας δημοτικά τραγού­ δια, ιδίως τις παραλογές), εξυψώνει τις αισθήσεις στο αποκορύφωμα. Όλα συνωμοτούν αλλά και όλα ενορχη­ στρώνονται για την κατίσχυση του καλού και για χάρη του θριάμβου της παντοτινής δίχως ιδιοτέλεια αγάπης. Για να βρει επιτέλους η Γκέρντα τον Κέι που ζούσε σε ατμόσφαιρα λήθης κοντά στη Βασίλισσα του Χιονιού! (Για αναγνώστες από 8 χρόνων) [ΓΙΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ]

Ί

Αεροπορική ιατρική

Τιμή: 20,00 €

Τιμή: 20,00 €

χνίϋ+830 σελίδες 19x25 Σκληρό εξώφυλλο 2003 289 σχήματα, 56 πίνακες ISBN: 960-8071-62-3 Τιμή: 130,00 €

χ+166 σελίδες 17x24 Μαλακό εξώφυλλο 2006 7 σχήματα, 1 πίνακας ISBN: 960-452-007-5 Τιμή: 25,00 €

ΒΗΤΑ Ιατρικές Εκδόσεις Κατεχάκη & Αδριανείου 3,115 25 Αθήνα · Τηλ.: 2 10-67 14 371 - 67 14 340, Fax: 210-67 15 015 E-mail: BetaMedArts@hol.gr, www.betamedarts.gr . Ε Ν IS O 9001:2000

μιιιιικί - Pimp Εκδόσεις Νεφέλη, 2006______________ Μετάφραση: Γ. Αγραφιώτης σελ. 372, τιμή: 19,76 ευρώ Κωνσταντίνος Φλώρος είναι ένας από τους σημαντικότε­ ρους μουσικολόγους του 20ού και 2 Ιου αιώνα και έχουμε το προνό­ μιο να είναι Έλληνας. Δυστυχώς στη χώρα μας το έργο του παρα­ μένει σχετικά άγνωστο. Ο ι εκδό­ σεις Νεφέλη εξέδωσαν το βιβλίο αυτό αρχικά το 2003, ενώ προχώρησαν σε μία αναθεωρημένη έκδοση το 2006. Το βιβλίο περιστρέφεται γύρω από πολλούς θε­ ματικούς άξονες και αυτό γίνεται καταρχήν αντιληπτό από τον τίτλο του. Αυτό που θα θέλαμε να τονίσουμε είναι ότι «διαφωνούμε», με φιλικό τρόπο φυσικά, με την επισήμανση του μεταφραστή, Γ. Αγραφιώτη, ο οποίος,

Ο

Jeff A p te r ____________________________

Η ιστορία των Cure Never enough άλλον η οριστική βιογραφία των Cure και του φλεγματικού Robert Smith, την οποία ο συγγρα­ φέας Jeff Apter ινχηλατεί απ' τον γενέθλιο τόπο, το Κρόλεϊ του Σάσεξ, έως τις μέρες μας. Γράφει για το magnus opus του γκρουπ, το Pornography και πώς αυ­ τό παρ' ολίγον να διαλύσει τους Cure, για τη συνεργα­ σία του Smith με την Souxsie και τους Banshees και για τις ακατάπαυστες δοκιμές του με τους ήχους και τα ναρκωτικά στα 80's. Επίσης αναφέρεται στη σχολή της

Μ

____________________ Κωνσταντίνος Φλώρος Ο άνθρωπος, ο έρωτας και η μουσική Δεύτερη έκδοση αναθεωρημένη παρεμπιπτόντως, έχει κάνει εξαιρετική δουλειά στο συ­ γκεκριμένο βιβλίο, ότι το βιβλίο αυτό θα πρέπει να δια­ βαστεί από τους φοιτητές των τμημάτων Μουσικών Σπουδών και τους εκκολαπτόμενους μουσικούς. Κατά τη γνώμη μας, αυτό είναι ένα βιβλίο για όλους τους σκεπτόμενους και καλλιεργημένους ανθρώπους. Ο ι μουσι­ κές γνώσεις ίσως να είναι χρήσιμες για την πλήρη κα­ τανόηση κάποιων σημείων του κειμένου αλλά δεν είναι και απολύτως απαραίτητες. Αυτό που πρέπει να διαθέ­ τει απαραιτήτως ο αναγνώστης είναι διάθεση να διδα­ χθεί από τον μεστό και φιλοσοφικά τεκμηριωμένο λό­ γο ενός σοφού των ημερών μας όπως είναι ο Φλώρος. [ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΧΑΡΚΙΟΛΑΚΗΣ]

Εκδόσεις Sonik - Οξύ, 2006 Μετάφραση: Λένα Σαϊτάνη σελ. 421, τιμή: 19,50 γοτθικής ποπ που οι Cure ίδρυσαν άθελά τους και την πορεία τους προς τη δόξα. Το βιβλίο έχει ως βάση τις δεκάδες συνεντεύξεις -αποκλειστικές μερικές φορέςτου Smith αλλά και των άλλων συ­ ντελεστών, π.χ. του Lol Tolhurst, που συμπληρώνονται από σπάνιες φωτογραφίες και πλήρη δισκογραφία. [ΑΝΤΟΝΗΣ ΦΡΑΓΚΟΣ]

Εκδόσεις Δρόμων, 2006______________ ________________________ Νίκος Τουλιάτος σελ. 187, τιμή: 16,72 Μ ' ένα κύμβαλο... αλαλάζον; ην περιπέτεια που διαρκεί 35 τόσα χρόνια εξιστορεί στο βιογραφικό του βιβλίο ο Νίκος Τουλιάτος -ένας απ' τους σημαντι­ κότερους κρουστούς που έβγαλε ποτέ ο τόπος- και το κάνει με τέ­ τοια ένταση και ζωντάνια που νομίζεις ότι τη ζει εδώ και τώρα. Η ιστορία του προχωρά παράλληλα με τα γε­ γονότα της μεταπολιτευτικής Ελλάδας -στέκεται στους διάφορους σταθμούς της δημιουργίας του και εκφρά-

Τ

154- ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

ζει χωρίς φόβο αλλά με περισσό πάθος τις απόψεις του για την κοινωνία και τις αγαπημένες ουτοπίες του. Ο Νί­ κος Τουλιάτος είναι οργισμένος και με το δίκιο του, διότι διάλεξε, όπως λέει και ο ίδιος, τη δύσκολη οδό της ελεύθερης δημιουργικής μουσικής, αρνούμενος να υποταχθεί στη γενικευμένη μετριότητα και στον άκρα­ το συντηρητισμό. Ένα γενναίο βιβλίο που συνοδεύεται -πέρα από φωτογραφίες- και από ένα D V D με ζωντα­ νές εμφανίσεις του καλλιτέχνη. [ΑΝΤΟΝΗΣ ΦΡΑΓΚΟΣ]

Μιχάλης Παπαμακάριος ___________________ σελ. 287, τιμή: 16,72

Φυσάει κόντρα ε υπότιτλο «Μουσική αντίσταση στους καιρούς της παγκοσμιοποίησης και του πολέμου», το δο­ κίμιο του Μιχάλη Παπαμακάριου προσφέρει τη μονα­ δική, ίσως, οργανωμένη δυνατότητα να γνωρίσει κανείς το σάουντρακ της νέας εποχής που ξεκίνησε εδώ και λιγότερο από μια δεκαετία. Σημειώνει με άφθονες απο­ δείξεις την επιστροφή του πολιτικού τραγουδιού, πα­ ραθέτοντας πάνω από δυο δεκάδες βιογραφίες μουσι­ κών και συγκροτημάτων, όπως, επίσης, και περί τους 90 δίσκους έντονου κοινωνικού περιεχομένου -ανάμε­ σα τους αρκετοί έλληνες χιπ-χόπερς. Υπογραμμίζει τις πηγές έμπνευσης και τις πράξεις αντί­ στασης μουσικών όπως ο Manu Chao, οι αμερικάνοι

Μ

Axis O f Justice και οι δικοί μας I Active Member και επιμένει στην I ανάλυση των κοινωνικών δεδο- Γ μένων και στην αποκάλυψη των | στρατηγικών της μουσικής βιο­ μηχανίας, σε αγαστή σύμπνοια με τις κυρίαρχες ελίτ και μπουσική Αμερική. Περίπου 30 sites, στον επίλογο, δίνουν τη δυνατότητα απευθείας σύνδεσης με καλλιτέχνες και οργανώσεις, καθιστώντας το Φυσάει κόντρα μοναδικό εργαλείο επικοινωνίας με την «άλλη» μουσική. [ΑΝΤΠΝΗΣ ΦΡΑΓΚΟΣ]

To uv^ioropiopa τον Φωντόρ Ν τοοτο^ίέγό/α

m

TIHQPIA

δ ι α σ κ ε υ α σ μ έ ν ο γ ι α χο θ έ α τ ρ ο στο

ΕσωΘέατρο ΑΚΤΑΙΟΥ 3 ΘΗΣΕΙΟ, πλησίον ηλεκτρικού, 2Ι0-34 ΙΟ 224 Π Ε Μ., Π A Ρ. , Σ A Β. 9.30 μμ - ΚΥΡ. 8.30 μμ

[ ΜΟΥΣΙΚΗ δ

ι α

β

α

ζ

ω

]

-

ΘΕΑΤΡΟ

Εκδόσεις Εστία, 2006________________ _________________ Rotraut Hinderks-Kutscher Μετάφραση: Εύα Βλάμη σελ. 174, τιμή: 13,00 αιδί θαύμα ο Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ, είχε μια συναρπαστική παιδική και εφηβική ζωή. Ο πατήρ Λεοπόλδος, μουσι­ κός ο ίδιος, τον γνωρίζει από νήπιο με τη μουσική -όπως και την αδελ­ φή του- και αρχίζει να συνθέτει από τα έξι του, ενώ τρί­ α χρόνια πριν έπαιζε κλαβεσέν! Ανάμεσα στα πρώτα ορνιθοσκαλίσματα αποκαλύπτεται ένα μενούετο: «Ή ­ ταν μια γοητευτική μικρή σελίδα και από κείνη τη μέρα

Π

Σαίρεν Κίρκεγκωρ

Για τον Μότσαρτ o Ι843 ο δανός φιλόσοφος Σ. Κίρκεγκωρ (Ι8 Ι3 1855) εξέδωσε μία σειρά δοκιμίων με τον γενικό τί­ τλο Είτε Είτε. Η έκδοση εκτεινόταν σε δύο τόμους και στον πρώτο τόμο περιλαμβανόταν και το εν λόγω δο­ κίμιο, που σήμερα μας παραδίδεται από τις εκδόσεις Ταξιδευτής. Το δοκίμιο αυτό, ουσιαστικά, αποτελεί μία αισθητική ανάλυση της όπερας του Μότσαρτ Ντον Τζιοβάνι. Πολ­ λοί έχουν πει ότι ο Μότσαρτ για τον Κίρκεγκωρ ήταν ό,τι και ο Βάγκνερ για τον Νίτσε, κάτι που το επισημαί­ νει και ο μεταφραστής και επιμελητής της έκδοσης Γιάν­ νης Πλεμμένος. Ο φιλόσοφος προσφέρει στον αναγνώ­ στη μία διαφορετική, και σε μερικά σημεία άκρως δια-

T

Μότσαρτ Τα παιδικά του χρόνια το νήπιο, περήφανο από τα παινέματα του πατέρα, προ­ σπάθησε πολλές φορές να γράψει με ήχους αυτό είχε μέσα στο κεφάλι του»... Το βιβλίο παρακολουθεί τον Μότσαρτ μέχρι την ηλικία των 26 χρόνων όταν, έχοντας κατακτήσει τη φήμη, παντρεύεται την Κονστάντε Βέμπερ. Εν είδει μυθιστορήματος, ο συγγραφέας παρακο­ λουθεί τη ζωή του συνθέτη, ενώ το κείμενο διανθίζεται με σκίτσα από την καθημερινότητά του. [ΑΝΤΟΝΗΣ ΦΡΑΓΚΟΣ] Εκδόσεις Ταξιδευτής, 2006 Μετάφραση: Γιάννης Πλεμμένας σελ. 158, τιμή: 16,40 ευρώ φωτιστική, θέαση του εν λόγω έρ­ γου του Μότσαρτ. Η έκδοση αυτή είναι, συγχρόνως, επίκαιρη, αφού κυκλοφόρησε το 2006, έτος κατά το οποίο εορτά­ στηκαν τα 250 χρόνια από τη γέν­ νηση του Β. Α. Μότσαρτ. Η μετά­ φραση του κειμένου είναι άρτια, με μία μικρή ένσταση στη χρήση του Δον Τζοβάννι ως μετάφραση του τίτλου της όπερας του Μότσαρτ, αντί του παγιωμένου πλέον Ντον Τζιοβάνι, ενώ και η έκδοση επιτυγχάνει ένα αρκε­ τά καλό αισθητικό αποτέλεσμα ως όλον. [ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΧΑΡΚΙΟΛΑΚΗΣ]

Εκδόσεις Κουλτούρα, 2006____________ _____________________ ____ Καίτη Ρωμανού σελ. 366, τιμή: 20,00 ευρώ Έντεχνη ελληνική μουσική

στους νεότερους χρόνους Καίτη Ρωμανού μας έχει δώ­ σει και στο παρελθόν ένα βι­ βλίο σχετικά με την έντεχνη ελλη­ νική μουσική, από τον ίδιο εκδοτι­ κό οίκο. Όπως αναφέρει και η ίδια στον πρόλογο του νέου της πονή­ ματος, η σκέψη της δεν ήταν να γράψει ένα καινούργιο έργο αλλά να αναθεωρήσει το ήδη υπάρχον. Όμως οι συνθήκες που έχουν διαμορφω­ θεί (η μουσικολογική έρευνα έχει προχωρήσει, νέα δε­ δομένα έχουν έρθει στο φως κ,λπ.) από την εποχή που κυκλοφόρησε το πρώτο της βιβλίο την ώθησαν να πα-

Η

156 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

ρουσιάσει ένα νέο έργο. Το παρόν βιβλίο αποτελεί μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για το μέσο αναγνώστη να γνω­ ρίσει το μουσικό παρελθόν της χώρας μας και μάλιστα για ένα μουσικό είδος το οποίο έχει κατά καιρούς αδι­ κηθεί κατάφωρα. Η προσπάθεια της Ρωμανού είναι ση­ μαντική γιατί παρουσιάζει την ιστορική της εκδοχή με τρόπο ευσύνοπτο και εύληπτο, δίχως όμως να περιπί­ πτει στο σφάλμα της απλοποίησης. Με άλλα λόγια και το επιστημονικό αλλά και το λογοτεχνικό αποτέλεσμα αυτού του βιβλίου είναι ικανοποιητικά. [ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΧΑΡΚΙΟΛΑΚΗΣ]

Μ αξίμ και Γκαλίνα Σ οστακόβ ιτς _______________

Εκδόσεις Μουσαίο, 2006

Ο πατέρας μας DSch απόφαση ενός νέου εκδοτικού οίκου να ξεκινήσει την εκδοτική του προσπάθεια με ένα βιβλίο για τον Ντμίτρι Σοστακόβιτς, τα εκατό χρόνια από τη γέννηση του οποίου γιορτάζουμε το 2006, είναι, αν μη τι άλλο, τολμηρή. Θέλουμε όμως να πιστεύουμε ότι θα είναι και επιτυχημένη, μιας και το βιβλίο αυτό πραγματικά απο­ τελεί μία άκρως ικανοποιητική επιλογή για τον φιλόμουσο που θέλει να μάθει από πρώτο χέρι λεπτομέρειες για την ζωή του ρώσου συνθέτη. Στις σελίδες του βιβλίου ο αναγνώστης θα διαβάσει μνήμες των παιδιών του συνθέτη σχετικά με γεγονότα που σημάδεψαν τη ζωή του, αλλά και καθημερινά γε­ γονότα που σκιαγραφούν ένα ψυχολογικό προφίλ του Σοστακόβιτς. Στην έκδοση περιλαμβάνεται και ένα C D

Η

που περιέχει μία εξαιρετική εκτέ­ λεση του Κουαρτέτου Αρ. 8 του συνθέτη από το Κουαρτέτο Ρασουμόβσκυ. Η επιμέλεια και η με­ τάφραση υπογράφεται από τον Πλουμπίδη, ο οποίος είναι και εκδότης του εν λόγω βιβλίου, και δεν παρουσιάζει κανένα νοηματικό κενό ως προς την ροή του κειμένου, ενώ βοηθά τον αναγνώστη να κατα­ νοήσει καλύτερα τις συνθήκες και τα πρόσωπα που πα­ ρουσιάζονται στις σελίδες του βιβλίου μέσω των εμπε­ ριστατωμένων σημειώσεων. [ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΧΑΡΚΙΟΛΑΚΗΣ]

Εκδόσεις Χατζηνικολή, 2006_________________________________________ Μ αργκερίτ Γιουρσενάρ Μετάφραση: Τερέζα Παναγιώτου - Ιωάννα Χατζηνικολή θέατρο I και II σελ. 221 και 275, τιμή: 23,60 ευρώ ίθισται τα θεατρικά έργα να με­ ταφράζονται κατά παραγγελία από τους θιάσους που πρόκειται να τα ανεβάσουν. Ο μεταφραστής, , γνωρίζοντας το σκεπτικό του σκη________________ νοθέτη και τις δυνατότητες της διανομής, έχει τη δυνατότητα να καταθέσει ένα σκηνικό λόγο με άποψη, που μπορεί να συμβάλει, πιθανόν και να οδηγήσει στην επιτυχία της παράστασης. Ό σες προσπάθειες έγιναν κατά καιρούς για φιλολογικο-λογοτεχνικές μεταφράσεις δεν είχαν διαχρονικότητα, οι περισσότερες κρίθηκαν αντιθεατρικές και σύντο­ μα προσπεράσθηκαν. Η μετάφραση οφείλει να διαθέ­ τει το προνόμιο του ζωντανού θεατρικού λόγου. Η Μαργκερίτ Γιουρσενάρ δεν διαθέτει τη φήμη της θε­ ατρολόγου. Έγραψε έξι έργα χωρίς -είναι εμφανές- να γνωρίζει τη θεατρική συνταγή. Πιθανόν να μην απέβλε­

Ε

πε σε σκηνική αξιοποίησή τους. Δραματοποίησε σκη­ νές που πολύ εύκολα και επιτυχημένα θα μπορούσε να είχε εκφράσει με μυθιστορηματικό λόγο. Οι μακρείς, ενίοτε σχοινοτενείς, διάλογοι και οι πεζολογικές εκφρά­ σεις οδηγούν εκ των πραγμάτων σε μια αντιθεατρικόΕκτός από τρεις μονολόγους, οι δύο από τη συλλογή Φωτιές, που δεν ανήκουν στα θεατρικά της, τίποτα δι­ κό της δεν έχει παιχτεί στην Ελλάδα. Οι εκδόσεις Χατζηνικολή, που έχουν δώσει επιτυχημέ­ νες ελληνικές μεταφράσεις του μεγαλύτερου μέρους του έργου της, συγκέντρωσαν σε δύο τόμους τα έξι θε­ ατρικά της μεταφρασμένα από την Τερέζα Σ. Παναγιώτου και Ιωάννα Δ. Χατζηνικολή. Πρόκειται για μια καλοδουλεμένη και άκρως ενδιαφέρουσα προσέγγιση κατάθεση. Είναι βέβαιο ότι θα εκτιμηθεί και θα αξιοποιηθεί. [ΔΙΟΝΥΣΗΣ Ν. ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ]

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 157

Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2006 σελ. 216, τιμή: 40,00 ευρώ Λεύτερης Λαζάρου είναι ο μοναδικός έλληνας σεφ που η μαγειρική του και το εστιατόριό του «Βαρούλκο» έχουν διακριθεί με αστέρι από τον διάσημο γα­ στρονομικό οδηγό Michelin. Η με­ γάλη και απολαυστική ιδιαιτερότητα του Λαζάρου είναι ότι ασχολείται αποκλειστικά με το ψάρι και τα θαλασ­ σινά. Οι συνταγές και η μαγειρική του αποτελούν υπό­ δειγμα δημιουργικότητας, συχνά λιτής και γι' αυτό συ­ ναρπαστικής, αλλά και εμπνευσμένης αξιοποίησης «τα­ πεινών» ψαριών ή απρόσμενων υλικών (π.χ. συκώτι πεσχανδρίτσας). Το πρώτο του βιβλίο, σε συνεργασία με

Ο

______________________ Λευτέρης Λαζάρου Βαρούλκο Χρώματα, αρώματα και γεύσεις την Νταίάνα Κόχυλα, διάλεξε να το γράψει και να το παρουσιάσει με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 20 χρό­ νων λειτουργίας του «Βαρούλκου». Δεν είναι μόνο ότι στο βιβλίο αυτό ανθολογούνται οι καλύτερες συνταγές του Λαζάρου. Είναι και ότι η αισθη­ τική του αποτελεί χάρμα ειδέσθαι, χάρη στο food styling της ελληνομαθούς καναδής Dawn Brown και στη φωτογράφιση του Βασίλη Στενού -που είναι και εξαί­ ρετος γλύπτης και ζωγράφος. Εκεί πού όλες οι τέχνες συναντιόνται το αποτέλεσμα είναι η πλήρης επιτυχία και η διάθεση του αναγνώστη για τολμηρές απόπειρες προ­ σωπικής δημιουργίας. [ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΑΚΚΑΣ] Εκδόσεις Καστανιώτη, 2005 σελ. 172, τιμή: 31,35 ευρώ

Γιάννης Μπαξεβάνης

Τα καλύτερα μου ε υποδέχεται ολόλευκο στο εξώφυλλο, σαν τη μπλούζα του σεφ, πολύχρωμο στο εσωτερικό και απολαυστικό στο περιεχόμενο. Ο Γιάννης Μπαξεβάνης έχει γερή γαλλική μαγειρική εκπαίδευση και τεχνική και γαλλίδα σύζυγο. Κι όμως ποτέ στα χρόνια που τον πα­ ρακολουθούμε δεν νιώσαμε ότι τα πιάτα του είναι «γαλ­ λικά»! Ίσα-ίσα, το άρωμα Ελλάδας και ο αέρας Μεσο­ γείου που τα διατρέχει είναι ξεκάθαρα και απολαυστι­ κότατα. Ο Μπαξεβάνης είναι από τους μάγειρες που αξιοποίησαν το γαστρονομικό «φόντο» της Ελλάδας με ιδιαίτερα δημιουργικό τρόπο. Τα τελευταία χρόνια, μά­ λιστα, είναι ο μόνος πού χρησιμοποιεί σε τέτοιο βαθ­ μό άγνωστα και δυσεύρετα χορταρικά και μυριστικά

Σ

Εκδόσεις NGV,[Διατίθεται στα βιβλιοπωλεία Ελευθερουδάκη] Μετάφραση: Eva Pelster - Αθήνα Βεζακιάδου σελ.: 160, τιμή: 12,00 ευρώ

Ί

ια εξαιρετική σάλτσα είναι το επιστέγασμα του φαγητού και μερικές φορές μπορεί να λειτουρ­ γήσει κι α νΐ αυτού. Να είναι τόσο καλή που να «διασώσει» ένα άγευο ή όχι καλά μαγειρεμένο φαγη­ τό. Μην ξεχνάμε ότι μεγάλο τμήμα των σύγχρονων γευστικών αναζητήσεων εδράζεται στις αλλαγές και τις μίξεις των γεύσεων, όπου βασικό όπλο παραμένει η σάλτσα. Από την άλλη μεριά, παραδοσιακά

158 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΜΟΥ

βότανα της ελληνικής γης. Η πρω­ τοτυπία του πανέμορφου βιβλίου του είναι ότι οι συνταγές, πάντα με υλικά της εποχής, όπως οφείλει να κάνει κάθε σοβαρός σεφ, έχουν ήδη δημοσιευθεί σε αφιερώματα ειδικών γαστρονομικών περιοδι­ κών. Πιθανόν να μην εκπλήξουν τους συστηματικά ασχολούμενους με τη γαστρονομία, θα δώσουν όμως σε πολύ περισσότερους την ευκαιρία να δουν και να απολαύσουν το τι θα πει Γιάννης Μπα­ ξεβάνης. Κι αυτό μετράει πάρα πολύ... [ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΑΚΚΑΣ]

Χίλιες και μια σάλτσες Αψογα παρασκευασμένες

σε όλες τις γευστικές κουλτούρες υπάρχουν σάλτσες τό­ σο διαφορετικές και άγνωστες στους πολλούς που εκ­ πλήσσεσαι και μόνον με την αναφορά τους. Αυτό το βι­ βλίο αποτελεί ένα μαγευτικό ταξίδι σε σάλτσες από όλα τα είδη και μέρη, κατάλληλα για πολλών ειδών φαγητά. Ο τίτλος κυριολεκτεί, καθώς διαβάζουμε Ι.000 περίπου συνταγές που βεβαίως στηρίζονται σε μερικές κλασικές σάλτσες και δίνουν τη δυνατότητα στον αναγνώστη να δοκιμάσει τις δικές του δυνάμεις στην παραγωγή νέων γευστικών σαλτσών. [ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΑΚΚΑΣ]

Jennifer Joyce _________________________ _______________Εκδόσεις Μίνωας, 2006 Μετάφραση: Βούλα Αυγουστίνου F in g e r F o o d s σελ. 228, τιμή: 20,00 ευρώ n ταν ήταν παντού αλλιώς τα πράγματα, η έννοια W του finger food ήταν άγνωστη. Οι μικρές μπουκίτσες φαγητού, συνηθισμένες σχεδόν σε όλες τις κου­ ζίνες του κόσμου, είχαν τα παραδοσιακά τους ονόμα­ τα: μεζές στο Λίβανο, την Τουρκία και την Ελλάδα, tapas στην Ισπανία, sushi στην Ιαπωνία, antipasti στην Ιταλία κ.λπ., κ,λπ. Με τον προϊόντα ωστόσο εκβαρβαρισμό (ουσιαστικά) του τρόπου ζωής και την αλλαγή των διατροφικών συ­ νηθειών, συνοδευμένο από γερές δόσεις μοδάτων εκ­ δοχών γαστρονομικού βλαχο-glamour, αυτός ο τρόπος απόλαυσης του φαγητού πρόβαλε με νέα λογική και κο­ στούμι (finger food) στο προσκήνιο. Ευτυχώς, η συγ­ γραφέας Jennifer Joyce, ως έμπειρη καθηγήτρια ethnic

κουζίνας, δεν υποκύπτει στον πει­ ρασμό. Αντίθετα, στο βιβλίο της δείχνει με εντελώς προσωπικό τρόπο την πραγματική γαστρονομι­ κή γοητεία αυτού που πλέον συνη­ θίζεται από τους «μοδάτους» να αποκαλείται finger food. Ο ι συνταγές είναι θαυμάσιες, το πλήθος των ethnic ιδιαιτεροτήτων είναι συναρπαστι­ κό (η Ελλάδα αγνοείται κάπως) και το μεγάλο προσόν αυτού του είδους φαγητών και τρόπου διατροφής εί­ ναι σαφέστατο: χωρίς επ' ουδενί να χάνει την αξία του, το finger food προσφέρεται για σαφώς χαλαρές αφορ­ μές και συνθήκες απόλαυσης. [ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΑΚΚΑΣ]

Για την ενίσχυση της προσπάθειας σίτισης και περίθαλψης ορφανόν παιδιών και απόρων η Πορεία Αγάπης διοργανώνει και φ έτος τ^

Χ ρ ισ το υ γ εν ν ιά τικ ο B a z a a r της. Όμορφα δώρα, χειροποίητα κοσμήματα, χριστουγεννιάτικα στολίϊ σαπούνια και κεριά φτιαγμένα για σας. Αγνό λάδι, κρασί, γλυκίσματα σπιτικά, σοκολατάκια, ψωμί ζυμωτό, πίτες, ελιές, μέλι, μαρ^ελάδες, γλυκά κουταλιού, τουρσιά, τσάτνεϋ, πατέ και πολλά άλλα.

Πρόσκληση για B a z a a r Αθήνα; Βουλγαροκτονου 27α και X. Τρικούπη 134, 3ος όρ. Πληροφορίες: 6977.20.80.56 Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλους 26, 6ος όρ. Πληροφορίες: 6945.32.14.23

Σ ά β β α το 16 και Κ υριακή 17 Δ εκ εμ β ρ ίο υ 10 .0 0 τ ο π ρω ί έ ω ς 10.00 το βράδυ Το περιτύλιγμα είναι καλόγουστο, τα κεράσματά σπιτικά, η μουσική και η ατμόσφαιρα γιορτινά.. Καθ’όλη την διάρκεια του διημέρου θα γίνονται ειδικές παρουσιάσεις για το έργο της Πορείας Αγάπης.

ιο ρ εια Α γ ά π η ς είνα ι Μ η -κ ε ρ δ ο σ κ ο π ικ ή Α σ τικ ή Ε τα ιρ εία ( Α ρ . κ α τα θ . Π ρ ω το δ . 1 4 2 6 0 / 4 -1 2 -2 0 0 1 ) Α Φ Μ 9 9 9 8 0 21 6 8 Η I

Βουλγαροκτονου 27α Αθήνα 114 72 τ η λ /Fax 210 3 6 0 1 5 6 9 e-mail : poreiaagapis@in.gr Για συνδρομές και δωρεές αρ. Λογαριασμού A L P H A B A N K 3 5 3 -0 0 -2 0 0 2 -0 0 3 2 0 3

Μετάφραση: Ευγενία Κυπριωτάκη Εκδόσεις Λογοσοφία, 2006 σελ. 352, τιμή: 17,00 ευρώ ε μια εποχή όπου ακόμα και ο πόλεμος έχει ενταχτεί στις χι­ λιάδες τηλεοπτικές εικόνες που κα­ τακλύζουν τον θεατή, το βιβλίο αυ­ τό έρχεται να αντιστρέφει τη συνυφασμένη με την παθητικότητα μπροστά στην οθόνη στάση μας. Ο υπολογιστής και η δυνατότητα που δίνει στον χρήστη να κρατά ηλεκτρο­ νικό ημερολόγιο (blog), ανοικτό σε εκατομμύρια χρή­ στες του Ίντερνετ, υπήρξε το εργαλείο μέσω του οποί-

Σ

Το αντι-ηρωικό ημερολόγιο τ ο υ _____ ανταρτοεττονίτη Βαγγέλη Παττανάνοο

ο Μάιο του 1943 ο νεαρός φοιτητής και μέλος της Ε Π Ο Ν Β. Παπανάνος εγκαταλείπει το Αγρίνιο, όπου είχε καταφύγει με την οικογένειά του, και ανεβαί­ νει στο βουνό για να καταταγεί στον ΕΛΑΣ. Τις εμπει­ ρίες από τη συμμετοχή του στο αντάρτικο καταγράφει συστηματικά στο ημερολόγιο που κρατά, μέρα τη μέ­ ρα, μέχρι και την αποχώρηση των Γερμανών, το φθινό­ πωρο του Ι944. Το «σοκ» που προκαλεί στον νεαρό Αθηναίο η συνάντησή του με τον αγροτικό πληθυσμό που αποτελεί την ένοπλη δύναμη του ΕΛΑΣ, αλλά και τους «υπηκόους» της Ελεύθερης Ελλάδας, διατρέχει τις

Τ

Μετάφρασή: Βαγγέλης Κούταλης Εκδόσεις Ισνάφι, 2006 σελ. 132, τιμή: 11,50 ευρώ αραποιημένη από χρόνια σχο­ λικής ιστορίας, η έικόνα μας για τον Αλή πασά των Ιωαννίνων αναπαράγει συστηματικά τα στερε­ ότυπα του «βάρβαρου Ανατολίτη», σε πείσμα των ιστορικών μελετών, που θέλουν το πασαλίκι του το πιο «δυτικό» τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τον ίδιο ένα «Βοναπάρτη της Ανατολής». Σε αυτήν την «οριενταλιστική» ματιά, που αναπαράγουν οι δυτικοί ταξιδιώτες της επο­ χής, αναφέρεται στην εισαγωγή της η επιμελήτρια του

Π

1S O

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

____________________________Riverbend Η Βαγδάτη φλέγεται Το ημερολόγιο μιας νεαρής Ιρακινής ου η νεαρή Ιρακινή με το ψευδώνυμο Riverbend προσέφερε ένα ανοιχτό παράθυρο στη Βαγδάτη στο διά­ στημα 2003-2004. Η συνεχής καταγραφή εντυπώσεων και γεγονότων, από μια κοπέλα που είχε σπουδάσει στη Βαγδάτη και εργαζόταν σε μια εταιρία λογισμικού, επι­ τρέπει σε κάθε δυτικό αναγνώστη να ταυτιστεί και να συνειδητοποιήσει, επώδυνα, την πραγματικότητα του πολέμου. Και κυρίως να δει, κοιτώντας με τα μάτια της Riverbend, συμμετέχοντας στην καθημερινότητά της, ότι η Riverbend είμαστε εμείς. [ΕΛΕΝΗ KAPPA]

Βαγγέλης Αγγελός (επιμ.) Εκδόσεις ΕΔΙΑ-Οδυσσέας, 2006 σελ. 168, τιμή: 10,45 ευρώ σελίδες του. Το ίδιο και η προσπάθειά του (ακόμη και διά της βίας...) να προσαρμόσει την πραγματικό­ τητα που συναντά στην ιδεολογική του σκευή. Μια από τις σημαντικό­ τερες μαρτυρίες «από τα κάτω» που είδαν το φως της δημοσιότητας τα τελευταία χρό­ νια, εγκαινιάζει με τον καλύτερο τρόπο το εκδοτικό πρόγραμμα της Εταιρείας Διάσωσης Ιστορικών Α ρ ­ χείων.

[ΣΠΥΡΟΙ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ] ___ Ιόλη Βιγγοπούλου, Παναγιώτης Μιχαηλάρης (επιμ.) Ο Αλη Πασάς όπως τον γνώρισα Οι μαρτυρίες δυο τα ξιδ ιω τώ ν τόμου. Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι μαρτυρίες δύ­ ο περιηγητών: του δανού Peter Oluf Brondsted ( 18 12) και του αμερικανού Theodore Lyman ( 18 19). Η περι­ γραφή της συνάντησης του πρώτου με τον Αλή στην Πρέβεζα, καθώς και η λεπτομερής περιγραφή της πε­ ριοχής, αλλά και των ελλήνων και αλβανών κατοίκων της, δεσπόζουν στο πρώτο κείμενο. Λεπτομερή οικονομι­ κά στοιχεία για την επαρχία των Ιωαννίνων, πέρα από τις εντυπώσεις του από την προσωπικότητα του πασά, αποτελούν το επίκεντρο του δευτέρου.

[ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ]

Σ τέλλα Δρούγου, Χρυσούλα Σ αατσόγλου-Π αλιαδέλη __ Εκδόσεις Μίλητος, 2006 σελ. 316, τιμή: 100,00 ευρώ

Βεργίνα ρόκειται για ένα λεύκωμα που προβάλλει ένα ιστο­ ρικό οδοιπορικό από τη γέννηση της αρχαίας Βερ­ γίνας και τη διαδρομή μέσα στο χρόνο έως τις μέρες μας. Ένα βιβλίο που θέλει να μεταφέρει συσσωρευμένη γνώση για την περίφημη αυτή πόλη των Αιγών στους νεότερους αναγνώστες. Τριάντα χρόνια μετά τα πρώ­ τα ευρήματα του αείμνηστου Μανόλη Ανδρόνικου, οι συνεργάτιδές του καθηγήτριες στο Αριστοτέλειο Πα­ νεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Στέλλα Δρούγου και Χ ρυ­ σούλα Σαάτσογλου επεξεργάζονται τα νέα δεδομένα, τα νέα ευρήματα και μεταφέρουν τις νεότερες έρευνες και τα αποτελέσματά τους στο βιβλίο αυτό. Οι ίδιες,

Π

Λ Ε Υ Κ Ω Μ Α Εκδόσεις Φάος, 2006 σελ. 176, τιμή: 56,00 ευρώ Α ^ ν α ς νέος εκδοτικός οίκος κάνει Ε τ η ν παρθενική του εμφάνιση με ένα φωτογραφικό λεύκωμα για το νησί της Σάμου. Ο δημιουργός, Em­ manuel Coupe-Kalomiris, δισέγγο­ νος του μεγάλου συνθέτη Μανόλη Καλομοίρη, αποτυπώνει ένα φωτογραφικό οδοιπορικό στο νησί της Σάμου. Όμως δεν πρόκειται για ένα απλό φωτογραφικό λεύκωμα. Για τη δημιουργία του εργάστη­ καν πολλοί άνθρωποι. Την ιστορία του νησιού παρουσιά­ ζει ο φιλόλογος Χρήστος Λάνδρος, το ίδιο το τοπίο πα­ ρουσιάζει η φιλόλογος Αγγέλα Χατζημιχάλη, τη φυσιο­ γραφία και τη γεωλογία παρουσιάζει ο τοπογράφος - γε-

SAMOS

Δημήτρης Φ ιλιππίδης _____________________

Προάστια και εξοχές της Αθήνας τοο '30 ολτάροντας στη Φιλοθέη, το Παλαιό Ψυχικό, την Εκάλη ή τη Γλυφάδα θα τις δεις να ξεχωρίζουν ανά­ μεσα στις σύγχρονες «τούρτες», ανασαίνοντας το άρω­ μα μιας άλλης εποχής. Είναι οι κατοικίες της αστικής τά­ ξης του μεσοπολέμου με έναν υπέροχο μοντερνισμό και μια νεωτερικότητα που στέκει ακόμα. Ο συγγρα­ φέας τα καταγράφει, τα οργανώνει σε ομάδες και αισθητικές, τα κρίνει, τα ξεχωρίζει. Πολλά από αυτά τα διασώζει, αφού στέκονται εγκαταλελειμμένα, έτοιμα να παραδοθούν στην μπουλντόζα. Κάποια έχουν παρα-

Β

αναφερόμενες στην προσπάθειά τους αυτή, γράφουν ότι στόχος τους ήταν «να ζωντανέψουν για τον αναγνώστη όχι μόνον τα αρ­ χαία μνημεία αλλά και να μεταδώ­ σουν προσωπικές εμπειρίες και μνήμες όσων εργάστηκαν στο μεγάλο αυτό εύρημα. Η ανασκαφή της Βεργίνας προκάλεσε και εξακολουθεί να προκαλεί τεράστιο ενδιαφέρον. Ωστόσο οι ερευνητές της εργάστηκαν και εργάζονται με στόχο την αναζήτη­ ση αποκλειστικά της επιστημονικής αλήθειας». [ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΕΔΑΣ] Emmanuel Coupe - Kalomiris

Samos A photographic journey ωλόγος Στάθης Στείρος, ενώ την οινολογική παράδοση της Σάμου τεκμηριώνει ο Δημήτρης Θρασύβουλου. Ο φωτογράφος έχει δώσει βάρος στην αποτύπωση του φυ­ σικού τοπίου, αλλά και του δομημένου τοπίου. Τόσο του αρχαίου με τα μαρμάρινα σπαράγματα που διασώζονται όσο και του σύγχρονου με τις απλές χωριάτικες κατα­ σκευές. Δεν πρόκειται για φωτογραφίες «καθαρών» το­ πίων. Σε πολλές φωτογραφίες ο δημιουργός θα αποτυπώσει τους εντόπιους ανθρώπους σε καθημερινές στιγ­ μές του βίου τους. Ένα φωτογραφικό λεύκωμα για τη ση­ μερινή Σάμο με την αγάπη του καλλιτέχνη που αγαπά τον τόπο του ως έχει σήμερα, ζωντανό, με τη μνήμη αλλά και το μέλλον στα χέρια του. [ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΕΔΑΣ] _________________Λ Ε Υ Κ Ω Μ Α Εκδόσεις Ολκός, 2006 σελ. 208, τιμή: 55,00 ευρώ μορφωθεί με κεραμοσκεπές και κολονάκια. Πρόκειται για ένα κίνη­ μα αρχιτεκτονικής ανάλογο με αυ­ τό του νεοκλασικισμού του Ι9ου αιώνα και έχει τη δική του ιστορία. Ο συγγραφέας μάς δίνει την ιστορική εξέλιξη των προ­ αστίων της Αθήνας μέσα από την άνοδο των νέων ανερχόμενων στρωμάτων που αναζήτησαν τον ιδανικό τό­ πο κατοικίας. Βιβλίο γοητευτικό από κάθε άποψη. [ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΕΔΑΣ] ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 101

[

Δ I A B A Ζ Ο ] Δ Ι Α Φ Ο Ρ Α

_______________________ Δανάη Κουλμάοη Σλήμαν και Σοφία Μ ια ιστορία αγάπης πορεί κάποιος να ερωτευθεί παράφορα από μια φωτογρα­ φία; Η Δανάη Κούλμαση απαντάει θετικά στο ερώτημα, περιγράφοντας το μεγάλο έρωτα ανάμεσα στο γερμανό εκατομμυριούχο και ερασιτέχνη αρχαιολόγο Ερρίκο Σλήμαν και την δεκαεπτάχρονη Σοφία Εγγαστρωμένου. Ένα βιβλίο για μια ιστορία αγάπης, από εκείνες που σπάνια συμβαίνουν στη ζωή. Η συγγραφέας εξερευνά για πρώτη φορά τη

Μ

δύσκολη συμβίωση των δύο αυτών ανθρώπων που έγραψαν ιστορία. Το πιο ενδιαφέρον σημείο του βιβλί­ ου είναι η παράθεση της επιστολογραφίας των δύο συ­ ζύγων στο πρωτότυπο. Ο Σλήμαν γράφει ως επί το πλείστον στα ελληνικά, η Σοφία σε μια στρωτή αλλ' αυθόρ­ μητη καθαρεύουσα που διανθίζεται, ανάλογα με την εκάστοτε διάθεσή της, από ψήγματα της καθομιλουμέ­ νης της εποχής της. Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο, απόλαυση για τον αναγνώστη. [ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ]

Frangois Taillandier Μετάφραση: Αλίκη Τριανταφυλλίδου Εκδόσεις Κασταλία, Αθήνα, 2006 σελ. 205, τιμή: 9,80 ευρώ

Μπαλζάκ

Τ

ο να διηγηθείς τη ζωή του Μπαλζάκ σημαίνει να εξη­ γήσεις πώς ένας νέος επαρχιακής και ταπεινής κα­ ταγωγής κατάφερε να δώσει ζωή σε έναν κόσμο, να α­ ντικατοπτρίσει μια εποχή μέσα από ένα πολυμερές μυ­ θιστορηματικό έργο έτσι ώστε η έννοια του κλασικού να συνδέεται απόλυτα με το όνομα του. Ο Μπαλζάκ κα­ τάφερε να δώσει άλλη έννοια στο μυθιστόρημα δη­ μιουργώντας το ως αντικαθρέφτισμα της κοινωνίας. Σε

αυτό το μικρό βιβλιαράκι τσέπης τμήμα μιας μεγάλης σειράς από τα γαλλικά- μπορεί κανείς να διεισδύσει στα άδυτα του μπαλζακικού έρ­ γου, να γνωρίσει την κουζίνα του συγγραφέα, αλλά και τον άνθρωπο με τις σκέψεις, τις αισθητικές και τις ιδιομορφίες. [ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΕΔΑΣ]

Μετάφραση: Β. Παπαευθυμίου - Α. θεοχαράκη, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2006 σελ. 340, τιμή: 18,81 ευρώ ην αρχαία εποχή τα όρια ανά­ μεσα στην τέχνη και τη ζωή I σχεδόν δεν υπήρχαν ή, εν πάσει I περιπτώσει, ήταν αδιόρατα. «Ήταν 1 ένας κόσμος», λέει ο Spivey, «στον οποίο οι άνθρωποι και οι εικόνες πραγματικά συμβίωναν». Ο συγγραφέας επιχειρεί μια σύγχρονη ανάγνωση της ελληνικής γλυπτικής από τη γεωμετρική περίοδο (9ος - 8ος αι. π.Χ.) μέχρι και την ελληνιστική εποχή. Προσπάθεια η οποία, όπως παρα­ δέχεται ο ίδιος, είναι καταδικασμένη να παραμείνει ατε­ λής για πολλούς λόγους. Ένας από αυτούς είναι ότι τα

Γ

102 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 200ό

ι: Τούλα Σιετή η ελληνική γλυπτική Αρχαία σημασία, σύγχρονη ανάγνωση

αρχαία αγάλματα ήταν στην πλειονότητά τους ορειχάλκινα, «επομένως έχουν λιώσει και δεν είναι δυνατόν να ξαναβρεθούν». Ανατρέχοντας στις αρχαίες πηγές δια­ πιστώνει ότι τα αγάλματα την εποχή της παραγωγής τους τοποθετούντο διαφορετικά, συνωστισμένα στον ίδιο χώρο, επιζωγραφισμένα με ζωηρά χρώματα και φυ­ σικά υπηρετούσαν κοινωνικούς, θρησκευτικούς και πο­ λιτικούς σκοπούς. Με τη μελέτη του αυτή, ο καθηγητής της κλασικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο του Cam­ bridge συμβάλλει στην αναθεώρηση παραδοσιακών αντιλήψεων γύρω από την αρχαία ελληνική γλυπτική. [ΚΟΣΤΑΣ Ξ. ΓΙΑΝΝ0Π0ΥΛ0Σ]

Δ

[ Δ IA B A Ζ Ω I I Α Φ Ο Ρ A J

Η. Η. A rnason __________________________

Η ιστορία της σύγχρονης τέχνης (ζωγραφική, γλυπτική, αρχιτεκτονική, φω τογραφ ία) α χο πούμε από την αρχή: τέτοια βιβλία αποτελούν προσφορά, αφού στην ελληνική δεν υπάρχει επαρκής βιβλιογραφία για τις πλαστικές τέχνες, πόσο μάλλον γύρω από τη σύγχρονη ζωγραφική, η οποία για τους πολλούς αποτελεί έναν πελώριο γρίφο. Και ας λέ­ ει ο Κονσταντίν Μπρανκούζι: «Μην ψάχνετε για μυστή­ ρια. Αυτό που σας δίνω είναι καθαρή διασκέδαση. Μη σταματήσετε να κοιτάτε τα γλυπτά μέχρι να τα δείτε». Αυτή η τελευταία φράση θα λέγαμε ότι εκφράζει και το συγγραφέα του βιβλίου, που δηλώνει απαρχής: «μονα­ δικό αξιόπιστο στοιχείο για τη μελέτη της τέχνης είναι το έργο τέχνης». Με μοναδικό σχεδόν εργαλείο του το έργο τέχνης, ο Arnason σχεδίασε μια αξιόπιστη μελέ­ τη για τη εξέλιξη της μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης. Ημερομηνία-ορόσημο εκκίνησης της μοντέρνας τέχνης

Ν

Μετάφραση: ?????? Εκδόσεις, Επίκεντρο σελ. 720, τιμή: 73,00 ευρώ θεωρεί ο συγγραφέας το 1863 | («έκθεση απορρκρθέντων», Παρί­ σι). Ξεκινάει με μια αναφορά στο I ρομαντισμό, περνά έπειτα στο I ρεαλισμό και τον ιμπρεσιονισμό, τους φωβ, τον εξπρεσιονισμό κ.ο.κ. Προτάσσει ένα σύντομο πρόλογο σε κάθε περί­ οδο και ακολούθως αναφέρεται σε κάθε σημαντικό καλλιτέχνη ξεχωριστά, μέσα από κάποια έργα του που φρόντισε να τα περιλάβει και φωτογραφικά. Κατά κά­ ποιον τρόπο ο ογκώδης αυτός τόμος λειτουργεί και ως λεξικό. Τα έργο περιέχει περίπου μιάμιση χιλιάδα φω­ τογραφίες, εκ των οποίων οι τρεις εκατοντάδες είναι χρωματιστές. [ΚΟΣΤΑΣ Ξ. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ]

___________________ Κώστας Θ. Καλφόπουλος Tilt Δοκίμιο για το φλίττερ /•^να δοκίμιο για όλα τα έργα τέΕ χ ν η ς που αναφέρονται στα πε­ ρίφημα φλιπεράκια και ταυτόχρονα μια αναφορά σε περασμένους έρω­ τες που χάθηκαν ανεπιστρεπτί. Ο συγγραφέας γνώρισε την αγαπημέ­ νη του στα φλιπεράκια στη διάρκεια των πανεπιστημια­ κών του σπουδών στη Γερμανία. Ήταν καλή παίκτρια, με δικό της στυλ και άμεσα ανταγωνιστική στους άνδρες

που θεωρούσαν το παιχνίδι απόλυτα αρσενικό. Ο συγ­ γραφέας, μέσα από τις εικόνες αναμνήσεων και εντυπώ­ σεων του μυαλού του -που είναι νιφάδες, διαλύονται μό­ λις τις αγγίσεις- ανακαλεί την αγαπημένη του μέσα από το παιχνίδι στα φλίπερ. Κι έτσι, ενώ ο αναγνώστης νομί­ ζει ότι διαβάζει ένα δοκίμιο, στην πράξη διαβάζει ένα ερωτικό ποίημα. Προσωπική γραφή σαν τις πρώτες ται­ νίες του Βέντερς και μια αίσθηση νοσταλγίας για ό,τι ανά­ λογο μπορεί να μας έχει συμβεί. [ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΕΔΑΣ]

Auguste Rodin

Η τέχνη

να πλούσιο σε ιδέες καινοτόμες περί τέχνης βιβλίο μας χάρισαν οι εκδόσεις Printa, αναλαμβάνοντας την έκδοση της συλλογής των δοκιμίων αυτών του Ροντέν. Μια έκδοση εξαιρετικά προσεγμένη, εμπλουτισμέ­ νη με δύο κείμενα του Ρίλκε για τον Ροντέν, αλλά και πολλές εικόνες που κάνουν το βιβλίο ευχάριστο στην ανάγνωση. Ο νεωτερισμός οφείλει πολλά στην αιρετι­ κή σκέψη του Ροντέν κι ευτυχώς που τα κείμενα αυτά είναι πλέον προσιτά (στη β' αναθεωρημένη του έκδο­ ση) στον έλληνα αναγνώστη. Το βιβλίο αυτό είναι ένας

t

:e Karolczak, Γιώργος Αραμπατζής Εκδόσεις Printa, 2006 σελ. 364, τιμή: 20,90 ευρώ

RODIN

χρήσιμος οδηγός στη σκέψη ενός από τους μεγαλύτερους καλλιτέ­ χνες της ευρωπαϊκής σκηνής και θεμελιωτή του νεωτερισμού στην τέχνη. Τα δοκίμια που συμπεριλήφθηκαν στην έκδοση καλύπτουν μας βοηθάει ν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, πράγμα ι τους στοχασμούς του Pc ανακαλύψουμε τη σκέψη ντέν. [ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ]

Λ

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 163

[

3

Δ I A B A Ζ Ο Δ Ι Α Φ Ο Ρ Α

Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ι Κ Η _______ Εκδόσεις Τυπωθήτω - Γιώργος Δαρδανός, 2006 σελ. 335, τιμή: 41,01 ευρώ

ιεπιστημονική, διαθεματική και διαπολιτιστική προσέγγιση του αστικού φαινομένου. Ο συγγρα­ φέας μελετάει την πόλη ως τοπίο ανθρώπων μέσα από πάρα πολλές και διαφορετικές οπτικές. Για πα­ ράδειγμα, συγκρίνει την πόλη όπως εμφανίζεται σε μια συγκεκριμένη ημερομηνία στην Ελευθεροτυπία και την Le Monde. Περιέχει αναλυτικό και πολύ ενδιαφέρον κε-

Δ

______________________ Στην αρχή ενα ΓΡΑΜΜ... μόνο

Λάκης Κουρετζής

ακρόστενο βιβλιαράκι με τη μορφή σχολικού τε­ τραδίου. Μπλε απέξω, με ρίγες οι σελίδες. Γράμ­ ματα στρογγυλά παιδικά, αραιά, με κανονική στίξη και σωστή ορθογραφία. Το τετράδιο ενός καλού μαθητή; Όχι. Ενός καλού μαθητή της ζωής που χρόνια έπαιξε με τα παιδιά, γνώρισε τον κόσμο τους, τις απόψεις και την παράταιρη -πολλές φορές για τους μεγάλους- οπτι­ κή τους. Είναι το τετράδιο κάποιου που μαθαίνει την αλ­ φαβήτα της ζωής. Κάθε γράμμα ακολουθείται με ολιγό­ στιχες σκέψεις. Δείγμα γραφής: η δασκάλα προτρέπει

Μ

_______________ Γιάννης Ρ έπ ζ ο ς Ανθρωπογεωγραφίες της πόλης

φάλαιο για την πόλη όπως καταγράφεται στην τέχνη, από τα κόμικς και τον κινηματογράφο έως την ποίηση. Επίσης εξετάζει την πόλη ως αντικείμενο των διαφόρων επιστημονικών κλάδων. Καταληκτικό κεφάλαιο είναι οι σημασίες της πόλης και η τομογραφία των σημερινών προβλημάτων τους. Ένα βιβλίο καλειδοσκοπικό όσο και οξυδερκές για τους τόπους που ζούμε και για το πώς τους βιώνουμε. [ΕΛΕΝΗ KAPPA]

__________________ Σ Κ Ε Ψ Ε Ι Σ Εκδόσεις Ταξιδευτής, 2006 σελ. 104, τιμή: 10,45 ευρώ

τα παιδιά στο μάθημα της ζωγρα­ φικής να βγάλουν κάτι από μέσα τους. Η Κατερίνα δεν κατάλαβε τι σημαίνει αυτό, το μόνο που έβγα­ λε από μέσα της ήταν μια τσίχλα από το στόμα. Η δασκάλα κόλλη­ σε την τσίχλα στο τετράδιο της Κατερίνας, την έβαψε μαύρη και τιτλοφόρησε το έργο «μια μύγα μέσα στο γά­ λα». Το καταχώρισε, τέλος, στην ενότητα «ζωγραφική με πολλαπλά υλικά». [ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΕΔΑΣ]

Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ι Κ Ο ______________ ______________________________ Grants Εκδόσεις Γιαννίκος Α.Ε., 2006 Η θεα από την Αφρική σελ. 260, τιμή: 15,00 ευρώ

o Granta είναι από τα πιο γνω­ στά αγγλικά λογοτεχνικά πε­ ριοδικά. Ιδρύθηκε το 1889 και κυ­ κλοφορεί σε όλο τον κόσμο. Δ η­ μοσιεύει έργα γνωστών συγγραφέ­ ων αλλά και άγνωστων, παίζοντας ρόλο στην καθιέρωσή τους. Στην Ελλάδα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γιαννίκος κάθε εξάμηνο με μια επιλο­ γή της ύλης του. Το δεύτερο τεύχος είναι αφιερωμένο στην Αφρική. Όπως γράφει ο εκδότης του στο edito­ rial, το Σεπτέμβριο του 2006 μόνον δύο ειδήσεις για την

T

104- ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

Αφρική γράφτηκαν στον ελληνικό τύπο. Η μία αφορού­ σε την εμφύλια διαμάχη στο Σουδάν και η άλλη μια ανθρωπολογική ανακάλυψη στην Αιθιοπία. Η Αφρική μοιάζει με μια ήπειρο μακρινή και άγνωστη για τον δυ­ τικό άνθρωπο. Μια ήπειρο επικίνδυνη και γι' αυτό, ίσως, ανεπιθύμητη. Το αφιέρωμα αυτό του Granta θέλει να μας παρουσιάσει μέσα από την πένα των αφρικανών συγγραφέων την πολύχρωμη Αφρική, από τα ψηλά βου­ νά και τις σαβάνες έως τις πολύβουες πόλεις της. [ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΕΔΑΣ]

Ε Κ Δ Ο Σ Ε Ι Σ

Π ΕΡΙ Π Λ Ο Υ Σ

ΜακιαβεΑΛικό Ημερολόγιο Μια σκέψη του Μακιαβέλλι κάθε μέρα του χρόνου

ΣΤΑ ΒΙΒΛΙΟΠΠΛΕΙΑ

Ταχυδρομικοί με αντικαταβολή κι έκπτωση 10% στο τηλέφωνο: 210 3307004 Γραβιάς 3 -5 ,3os όροφος, 106 78 ΑΘΗΝΑ · Μ 210 3307001-2-4-5 · Fax: 210 3307005 · E-mail: ekdoseis.periplous@omail.com

Μ ανώ λης Βασιλάκης

Η αμαζόνα

Κατερίνα Σφόρτσα ον Ανδρέα Ανδριανόπ ουλο τον αντίκρισ α απ ό κοντά γ ια π ρώ ­ τη φ ορ ά πριν απ ό π ολλά χρόνια - ή τ α ν υπ ο υρ γόςσ' ένα υπόγειο να ψ άχνει. Αρκετές φ ορές έκτο τε τον ξαν α σ υ ν άν τη σ α σ το ίδιο μέρος, να ψ άχνει. Απορού­ σα -κ α ι ήθελα να τον ρω­ Ανδρέας τήσ ω αλλά δεν το τόλμη­ Ανδριανόπουλος σ α - τι σόι έλληνας π ολιτι­ Κατερίνα κός είναι α υ τό ς που ψ ά ­ χνει για κάπ οια σπ άνια βι­ Σφόρτσα βλία στο υπόγειο το υ Βι­ βλιοπω λείου τη ς Εστίας, Εκδόσεις Libra, 2006 σελ. 396, τιμή: 22,00 ευρώ αφ ού οι σύγχρονοι έλληνες π ολιτικοί δ ια βάζουν μόνο τ α βιβλία π ου (τους) γρ ά­ φουν. Ό τ α ν διάβασα το τελευ ταίο του βιβλίο, ένα «μυθιστόρημα της Αναγέννησης», όπως το χαρακτηρί­ ζει, με τίτλ ο Κατερίνα Σ φ όρτσ α (εκδ.

Libro), ζήτησ α να τον συναντήσω. Από το 2002 που είχα διαβάσει το κατα π ληκτικό έργο τού Θόδω ρου Ιωαννίδη Φρειδερίκος Β' (μεσαιωνική μυθιστορία, εκδ. Σύγχρονοι Ο ρ ίζο­ ντες) είχα να διαβάσω ελληνικό βιβλί­ ο τέτοιω ν αξιώσεων. Η π ρώ τη ερώ­ τηση που του έθεσα ήταν γ ια τ ί δεν το έγραψ ε και δεν το εξέδωσε κα τευ ­ θείαν σ τα αγγλικά, αφ ού θ α είχε κα­ λύτερη τύχη απ ευθυνόμενο σε ένα μεγάλο κοινό και περισσότερο π ε­ παιδευμένο, επειδή π ισ τεύω ότι του α ξίζει καλύτερη τύχη. Εν συνεχεία επ εσήμανα ότι θ α ήταν ακριβέστε­ ρος ο χαρακτηρισμός μυθισ τορία και όχι μυθιστόρημα, π ράγ μα που ελπί­ ζω να λάβει υπόψη του στην επ ό­ μενη έκδοση. Από τη βιβλιογραφία

Τ

1 0 0 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

που π α ρ α θ έτει και απ ό την «ανάκρι­ ση» στην οπ οία τον υπ έβ αλα συνά­ γετα ι το συμπέρασμα ότι η μυθισ το­ ρία του είναι προϊόν μελέτης και μό­ χθου. Για να μπορέσει κανείς να π α ­ ρακολουθήσει α υ τό το μωσαϊκό, α υ ­ τή τη σύνθεση με εκλεκτές ψ ηφίδες της ιστορίας τω ν ιταλικώ ν κρατιδίων και τις αναφ ορές στο ευρύτερο, συ­ νεχώς μεταβαλλόμενο, ρ ευ σ τότατο περιβάλλον της υπόλοιπης μεσαιω­ νικής Ευρώπης, όπ ου ανα π τύσ σεται η μυθισ τορία του, χω ρίς να χάσει τον ειρμό ή να καταντήσει βαρετό και αδιάφ ορο, θέλει πολλή γνώση και ταλέντο. Διάλεξε λοιπόν μια δύσκολη εποχή σε ένα π ολυσύνθετο π εριβάλ­ λον, και «εκτός ύλης» για το ελληνικό κοινό, και θέλησε να ζω γρ αφ ίσ ει (χρησιμοποιώ εσκεμμένα το ρήμα) έναν πολύ δύσκολο και αινιγματικό χα ρα κτήρ α, την Κατερίνα Σφ όρτσα· και τον ζω γράφ ισε με τρόπ ο εξα ιρ ε­ τικό, δηλαδή αφήνει τον αναγνώστη να συμπληρώσει πινελιές και ερμη­ νείες -μ η ν π αρεξηγηθώ , δεν άφ ησε κάτι ημιτελές, αλλά το έκανε ανεπ αισθήτω ς ίσως επ ηρεασμένος απ ό το αίνιγμα τη ς Τζοκόντας. Στηριγμένος στις μελέτες της γερμανίδας ιστορι­ κού τέχνης Magdalena Soest, η οπ οία διατύπ ω σ ε την άπ οψ η ότι η Μ ό να Α ίζα το υ Da Vinci δεν είναι το πορ­ τρ έτο τη ς συζύγου το ύ Francesco del Giocondo, αλλά η Κ ατερίνα Σφ όρ τσ α -κ α ι όχι μόνο λόγω τη ς μεγάλης ομοιότητάς της με μια άλλη π ρογενέ­ στερη π ροσ ω π ογραφ ία της απ ό τον φ λω ρ εντινό ζω γρ ά φ ο Lorenzo di Credi (1458-1537). Ο συγγραφ έας θέλει τη Σ φ όρ τσ α μούσα το υ Da Vinci με ένα δραματικό τρόπο: Αφού

π εριγρά φ ει τη ν κ α τα σ τρ ο φ ή το υ έω ς τ ό τ ε απ όρθητου τείχους της πολιορκημένης στο Ραβαλντίνο Κα­ τερ ίνα ς Σ φ όρ τσ α απ ό τον Καίσαρα Βοργία, χάρις στην ευ φ υ ΐα και τις συμβουλές του νεαρού τ ό τ ε μηχανι­ κού και καλλιτέχνη D a Vinci, θ α μας δώσει αρ γότερ α την εικόνα το υ Λεονάρντο («επίσημου ζω γρ άφ ου του δούκα του Μιλάνου», σύμφω να με την επ ιγραφ ή της εκκλησίας όπου ετά φ η ) να ζη τά , με τη μεσολάβηση το υ Νικολό Μ α κια βέλι, συνάντηση με τη Σφ όρ τσα , την οπ οία π είθει να π οζάρει «σαν είδος εξιλέω σης γ ια τη συμμετοχή [τ]ου στην κατα στρ οφ ή [της]». Κι α υ τή, ό τα ν ενέδωσε, να του απ αντά : «Λεν έχ ω αντίρρηση. Θ έλω μοναχά μ ια υπόσχεση α π ό μέρους σου. Η ζω γ ρ α φ ιά θ α παραμείνει δική σου. Θ α την έχεις π αντού μαζί. Ακό­ μ α κι ότα ν ταξιδεύεις. Ό σ ο ζεις, δεν θ α την αφ ήσεις α π ό τα μ ά τια και τα χ έρ ια σου». Έτσι π ράγ ματι συνέβη με την Τζοκόντα, ώσπου ο Λεονάρντο π έθα νε το 1 519 σ το Cloux της Γαλλίας και ο π ίνακας π έρασε σ τα χέρια το υ βασιλιά Φραγκίσκου Α' για να καταλήξει στο Λούβρο. Η Σφ ό ρ τσ α ήταν γόνος τη ς οικογέ­ νειας π ου ηγεμόνευε στο Μ ιλάνο επ ί ένα σχεδόν αιώ να, μια απ ό τις γυναίκες-αμαζόνες. Γυναίκες-θρύλοι, γ υ ­ ναίκες με τρομερή ισχύ (ορισμένες απ ό τις οπ οίες ηγήθηκαν και σ τρ α ­ τιω τικ ώ ν επ ιχειρ ήσεω ν), όπ ω ς η Μ α ρ ία Στιο ύ α ρ τ, η Μ α ρ γ α ρ ίτα του Ανζού, η Αικατερίνη τω ν Μ εδίκων, η Ελεονόρα της Ακουϊτάνης κ.ά. σημά­ δ εψ αν την εποχή τους. Η δούκισσα ή Μ α ντό ν α το υ Φ ορλί και τη ς Ίμολα Κ ατερίνα Σ φ όρ τσ α (146 3 -1 5 0 9 ), η γυναίκα-πολεμίσ τρια, η Λέα ινα της Ρομάνια, «σκόρπιζε το δέος, το φ ό­ βο, και την ανησυχία σε όσους είχαν την α τυ χ ία να την αντισ τρατευθούν. Ένα αληθινό θηλυκό-αρσενικό, όπ ω ς

ή τα ν η ακριβής απόδοση της ονομα­ σίας "βιράγκο"» (virago), όπως την χα ρα κτήρ ιζαν. «Ή ταν αφ έντρ α, δού­ κισσα, π ολέμαρχος και γυναίκα». Αλ­ λ ά ήταν και μια «αχόρταγη ερω τική μηχανή». Κάποτε έγραψ ε: «Αν π ρό­ κ ειται να π εθάνω , θ α π εθ ά νω σαν άνδρας». Σ το ν ταραχώ δη βίο της απ έδ ειξε ότι σε επ οχές μεγάλης ρευ­ σ τό τη τα ς μπ ορεί να κατακρημνίζεσαι απ ό την κορυφή και να ξεκινάς ξα ν ά απ ό το μηδέν, πάλι όμω ς για την κορυφή. Οι επίμονοι ηγέτες ξεκι­ νούν κάθε φ ορ ά και πάλι απ ό την αρχή. Μ ε υπομονή και π άθος. Πολιορκημένη τ ο 1488 απ ό του ς Ο ρσ ί οι οποίοι δολοφόνησαν τον σύζυγό της Τζιρόλαμο Ριάριο και κρατούσ αν ομήρους τ α π αιδιά της, ζωσμένη με ατσ άλινο θώ ρ ακα και το γυμνό ξίφ ος σ το δ εξί χέρι, απ ό την κορυφή τω ν τειχώ ν σήκωσε με το άλλο χέρι το φ όρ εμά τη ς και του ς έδειξε τ α απ όκρ υφ ά τη ς κραυγάζοντας: «Αξιολύ­ π ητοι προδότες, νομίζετε π ω ς δεν έχ ω τα π ροσ όντα να κάνω κι άλλα π αιδιά απ ό εκ εί που βγήκαν α υ τά π ου κρα τάτε;». Κι αμέσω ς τ α κανό­ νια τη ς ξέρασαν φ ω τιά κι ατσ άλι εναντίον τους, κατα σ τέλλοντα ς την εξέγερση. Π α ντρεύ τηκε τρ εις φορές, είχε 11 π αιδιά και α μέτρ ητου ς ερ α­ στές. Σ τη διά ρκεια τη ς ηγεμονίας τη ς ά λ ­ λ α ξα ν τέσσ ερ ις ο υ σ ιασ τικά π άπ ες και συνα κόλουθα η π ολιτική σ τα «π απ ικά κράτη» τη ς Ρομάνια: Σίξτο ς Δ ' (1 4 7 1-1484), Ιννοκέντιος Η ' (1 4 8 4 -1 5 9 2 ), Αλέξανδρος Σ Τ (149215 0 3 ), Πίος Γ (1 503-1503), Ιούλιος Β' (1 5 0 3 -5 1 3 ). Η Σ φ ό ρ τσ α απ οπ ειρ άθηκε ν α δηλητηριάσει τον τρ ο μ ε­ ρό π ά π α Αλέξανδρο Σ Τ , π α τ έρ α το υ π εριβόητου Καίσαρα Βοργία. Ο α δ ίσ τ α κ τ ο ς α υ τ ό ς τ υ χ ο δ ιώ κ τη ς ήτα ν ένα απ ό τ α π ολλά ν όθα π α ι­ διά π ου απ έκτησ ε με τ ις ερω μένες ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 107

1 δ ι α β ά ζ ω ] ^ Β Ι Β Λ Ι Ο Κ Ρ Ι Τ Ι Κ Η

του ο π άπ α ς. Από επ ίσκοπος της τοβαμμένης Καταλανικής Εταιρείας Π α μπ λόνα και εν σ υνεχεία αρ χιεπ ί­ τω ν «σ τρ ατιω τώ ν τη ς τύχης», στην σκοπος τη ς Βαλένθια, και α φ ο ύ δο­ οπ οία μετά την εγκα τάστα ση, ύ σ τε­ λοφόνησε τον αδ ελφ ό το υ , έγινε ρα απ ό 180 χρόνια ιταλικής και κα­ σ τρ α τιω τικό ς διοικητής τω ν σ τρ α ­ ταλανικής κατοχής, ορθόδοξου αρ ­ τ ευ μ ά τω ν το υ π ο ν τίφ ικ α π α τέρ α χιεπ ισ κόπ ου, α υ τ ό ς κάλεσε το υ ς το υ και όργωσε με π ολυ αίμ ακτες Τούρκους να κατα λάβουν την πόλη επ ιχειρήσεις τις π όλεις-κρ ατίδια τη ς και να διώ ξουν του ς καθολικούς Λ α ­ κεντρικής Ιτα λ ία ς μ α ζ ί με τον γαλλι­ τίνους... Μ ε τ ά την επ ιστροφ ή της κό σ τρ α τό . Λόγω τω ν θηριωδιών αφ ηγήτρ ια ς σ τα Κύθηρα, ο συγγρα­ το υ θεω ρ ήθηκε τέρ α ς και βδέλυγμα φ έα ς με τ α μ ά τια τη ς γριάς π ια Λεο­ γ ια ολόκληρη την Ιτα λία · α υ τό ν είχε ντσίνη π εριγράφ ει την ιστορία της ο Μ α κια βέλι σ το μυαλό το υ ότα ν θρυλικής Σφ ό ρ τσ α σε μια Ιτα λ ία π εριέγρα φ ε βάναυσες π ρ ά ξεις και όπου η ιστορία γρ ά φ ετα ι με αλλε­ κατα σ τά σ εις. Σ το υ ς Βοργίες και τη π άλληλους κατα στρ οφ ικο ύς κυκλώ­ γαλλική εισβολή α ν τισ τά θ η κε π ολε­ νες π ου κάθε τόσο μεταβάλλουν το μώ ντα ς σαν τίγ ρις η α ν υ π ό τα κτη τοπ ίο ανάμεσα στις π όλεις-κρατίδια ανδρογυναίκα Σφ όρ τσ α . Επ' ευ κα ι­ τω ν Σ φ όρ τσ α και τω ν Βισκόντι του ρία να σημειώ σουμε ότι δεν έχουμε Μ ιλάνου, τω ν Μ εδίκω ν τη ς Φ λω ρε­ μόνο εμείς το μονοπώλιο σ το Κούγκι ντίας, τω ν δόγηδων της Βενετίας, και το Αρκάδι. Το ίδιο έκανε με π α ­ τω ν ηγεμόνων της Μ π ολώ νιας, της ρότρυνσή τη ς ο διοικητής τη ς στον Γένοβας, τη ς Νάπολης, το υ Ρίμινι, π ύργο το υ Ραβαλντίνο. Τελικώ ς η της Φ α έντσ α , του Φορλί, της Μ π ρ έΣ φ ό ρ τσ α έπ εσε αιχμά λω τη σ τ α χ έ­ σια, τη ς Πάρμας, της Κρεμόνας..., τις ρια το υ Βοργία και βιάστη κε κτηνω - φ ονικ ότατες ισορροπίες τω ν «θεο­ δώς απ ό τον ίδιον, τον θεω ρούμενο πλάνω ν» τη ς π απικής εξουσίας και και σαν τον ω ρ αιότερ ο άνδρα της τις αιματηρ ές κα τα κτη τικ ές τη ς π ρο­ Ιτα λία ς. Λίγο μ ε τά το θ ά ν α τό της, ο σπ άθειες, τις συνωμοσίες, δολοπλο­ αγαπ ημένος τη ς μικρός γιος Τζιοβα- κίες, φ ρικαλεότητες, ενώ το ελληνικό νίνο, ο Τζιοβάνι τω ν Μ εδίκω ν, έγινε νησί π λή ττετα ι απ ό μια μεγάλη φ υ ­ ένας λαμπ ρός π ολεμιστής, εθνικός σική κατα σ τρ οφ ή και συνεχώς σείεήρ ω ας και έμεινε γ νω σ τός σ τη ν τα ι η γη και δεν λέει να ηρεμήσει. Τα ισ τορ ία ω ς Giovanni delle Bande θέλει όλα να συμβαίνουν σε ένα Nere. Ο εγγονός τη ς και γιος του α σ τα θ ές, ρ ευ σ τό τα το π εριβάλλον, Τζιοβάνι, ο Κοσίμο Α' τω ν Μ εδίκω ν, όπου τίπ ο τε δεν έχει μείνει όρθιο. έγινε Μ έ γ α ς Δ ούκα ς τη ς Τοσκάνης. Και π ώ ς αλλιώς να αποδώσει κανείς Για την αφήγηση ο σ υγγραφ έας επ ι­ εκείνη την ταραγμένη εποχή (και τ α νοεί μια αιχμάλω τη μικρή Τσιριγώ- φ ονικά π άθη τω ν π ρω ταγω νιστώ ν τισ σα (Χαρά Λεοντσίνη), απ ό τ α ενε- της) που σημάδεψε τη μελλοντική τοκρ ατού μενα Κύθηρα, η οπ οία δό­ π ορεία τη ς Ευρώπης; Από τ α π αθή­ θηκε ως «δώρο» στον Λορέντσο τω ν μ α τα τη ς Σ φ όρ τσ α και τις συγκρού­ Μ εδίκω ν και τελικώ ς βρέθηκε υπ ηρέ­ σεις τη ς με την π απική υπερεξουσία τρ ια και π αρα μάνα στην υπηρεσία έω ς την Τσ ιριγώ τισσα την οπ οία της Κ ατερίνας Σφ όρ τσ α . Φροντίζει, υποβλέπει η ορθόδοξη Εκκλησία, ο ακόμη, να οικονομήσει και μια ιδιαί­ σ υγγραφ έας σημειώ νει: «Όλους, τε ­ τερ α χρήσιμη ανα φ ορά σ το Δ ουκά το λικά, κάπ ου τους στριμώ χνει η Εκ­ τω ν Αθηνών, χώ ρο δράσης τη ς αιμ α ­ κλησία» ■

\<θ8>

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

[ δ ι α β α ζ ω Β Ι Β Λ Ι Ο Κ Ρ Ι Τ Ι Κ Η

]

Αλληλένδετοι

κόσμοι σ υγγ ραφ έας αναλύει στο γύ ­ ρισμα το υ βίου τω ν π ρ ω τα ­ γω νιστώ ν και δ ευτεραγω νι­ στώ ν το υ τη μεταλλαγή και τις εξελί­ ξεις, τ ις αγκυλώσεις, τ α ξεσ π άσ ματα μιας μικρής κοινω νίας λόγου και π ράξης, ενός τόπ ου π ου αντα νακλά και τον ευρ ύτερ ο χώ ρο τη ς Ελλάδας τω ν μετεμφ υλιακώ ν χρόνων. Δύο αδέλφ ια, Κω νσταντίνος και Χιονία, στο επ ίκεντρο τη ς υπόθεσης, ενώ ζουν σ' έναν κόσμο φ τια γμένο για την ακίνητη ή την ελεγχόμενη ζω ­ ή τους, ξα φ ν ικά υ φ ίσ τα ν τα ι την επ ί­ θεση του απ ροσδόκητου, τη ς μοί­ ρας, σ το πρόσωπ ο του κυνηγημένου αρισ τερού με τ α π ολλά ονόματα, εκ του ρόλου του, που κατα φ εύ γ ει κρυ­ φ ά στο σπ ίτι του ς. Ο καθένα ς τ ό τ ε π αίρνει θέση ανάλογα με τις α ν τ ιφ ά ­ σεις και τις ευαισθησ ίες τού είναι του. Έτσι, α υ τό ς π ου φ υλάγει υπο­ χρεώ νεται να φ υ λ α χ τε ί ο ίδιος, κυ­ ρίως α π ό τον εα υ τό του, ή να α φ ε θ ε ί στις παρορμήσεις του. Ένα μυθισ τόρημα με κεντρικό χώ ρο διεξαγω γής την Κοζάνη και τον π ερί­ γυρό της, την εποχή το υ εμφ υλίου, στο οποίο π αρακολουθούμε π ώ ς ο σ υγγραφ έας μπαινοβγαίνει στην κα­ θ η μ ερ ιν ό τη τα το υ μ ε τεμ φ υ λ ια κο ύ κόσμου τη ς πόλης, αλλά και στις αναδρομές το υ σ το κοντινό ή μακρι­ νό π αρελθόν της. Μ α ς σκια γρα φ εί μια κοινωνία στην ασ τική, τη μικροα­ στική ή τη λανθάνουσα επ α ν α σ τα τι­ κή αγω νία τη ς και το π ώ ς α υ τή , σ τα π ρόσω π α τω ν δύο αδελφώ ν, με την εμφάνιση το υ αρισ τερού, μεταλλ άσ­ σ ετα ι σε δύο κόσμους δ ια φ ο ρετι­ κούς. Τότε η ζω ή το ύ ς καλεί να δη­ λώσουν το π αρώ ν του ς, με τη συμ­

Ο

μόρφωση, την υπ οταγή, την ή τ τ α ή και το μεγαλείο της α τελ έσ φ ο ρ η ς π ρ ο σ π ά θεια ς για το προσωπικό ή το κοι­ νωνικό α νέφ ικτο. Ο κόσμος τη ς καταδιω κόμενης αρ ισ τε­ ρός κι ο κόσμος τη ς καθημερι­ ν ό τη τα ς απ ό την π λευρά τω ν νικητώ ν στην πόλη κατα χω ρούνται στις στήλες τη ς ζωής Μ όκης Τρικούκης ο καθένας με τ α χρ ώ μ ατα της Η τα π είνω ση του π ράξης του. Ενώ σ τα στενά θριαμβευτή τη ς π όλης μας π εριάγει ο σ υ γ γ ρ α φ έα ς, το ν π α ρ α κ ο ­ λουθούμε και σ τα ευ ρ ύ τα τα π εδία τη ς σκέψης το υ για την π ολιτική, τον έρ ω τα, τη θρη­ σκεία, το π ηγαινέλα τω ν ιδεών. Ρητά διαγράφονται οι κόσμοι τη ς σύγκρου­ σης που τελικά συνοδοιπορούν σε μια αλληλοεξαρτώ μενη κίνηση της κοινωνίας π ότε π ρος τ α εμπρός και κάπ οτε π ρος τ α πίσω. Σε όλες τις φ άσ εις και είναι το ίδιο νόμισμα που κυλά ιστορικά αδιατίμητο. Ακολουθώ τ ο συγγραφ έα στους δρό­ μους τη ς πόλης π ου, π αρό τι δεν ονομά ζεται, όλα τη θυμίζουν και την ορ ιοθετούν στην π ρόσ φ ατη αλλά κι απ ώ τερ η, κάπ ως, ιστορία της. Μ ε ­ ροληπ τώ εν επιγνώσει στην π ροσέγ­ γιση το υ μυ θισ τορ ήματος αυ το ύ , λό­ γω και τη ς αναγνω σ τικής εντοπ ιότητος. Κυκλοφορώ κι εγώ με τον συγ­ γ ρ α φ έα και το υ ς ήρωές του , ένας π αρα τηρη τής κι ά τυ π ο ς κομπάρσος σε γύρισμα ταινία ς. Το τέλος σ' α φ ή ­ νει με τη συγκίνηση το υ άμεσου συμ­ μέτοχου κι όχι το υ έμμεσου αναγνώ ­ στη. ■ 0 Β. Π. Καραγιόννης είναι εκδότης του περιοδικού «Παρέμβαση»

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 1<SS>

]

[ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ δ

ι α

β

α

ζ

ω

Γιάννης Νέδας

Κ εκκρεμής παρουσία

των ονείρων ν α βιβλίο «μύη­ σης» για τ α κορί­ τσ ια τη ς μ ετα π ο ­ λίτευσ ης, π ου καιρός ή­ τ α ν να έχουν κι α υ τές τ ο δικό το υ ς κα τα γεγραμμένο χρονικό. "Εξι φ ίλες μεγαλώνουν στο νησί του ς, τη Λευκόιδα. Βρίσκονται ετην τελ ευ ­ Ιουστίνη Φραγκούλη - Αργύρη τ α ία τ ά ξ η Λ υ κείου . Ψηλά τακούνια Ό ν ε ιρ α π ολλά, σχέδια για -πάντα π ερισσ ότερα, αισ θήμα­ τ α ά φ θονα . Η ηρωίδα, η Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2006 Τζούλια -a lte r ego της σελ. 304, τιμή: 14,90 ευρώ σ υ γ γ ρ α φ έω ς- θ α βιώσει α υ τή τη χαρούμενη ημέρ α τ η ς α π ο φ ο ίτ η ­ σης με ένα τρ α ύ μ α . Ο π α τέρ α ς τη ς θ α β ρ εθεί νεκρός στο μπ άνιο. Α υ το χ ειρ ία ; Μ ά λ λ ον . Τα α ίτια ; Α σαφ ή. Το γεγονός α υ τ ό θ α επιδράσει κατα λ υ τικ ά στην π αρέα τω ν κοριτσιών. Θ α διαλύσει τη συ­ νοχή της, θ α π ροξενήσει αλυσιδω ­ τ έ ς αντιδράσεις στις υπόλοιπ ες. Η Μ α ρ ία , η Αθηνά, η Καίτη, η Έμυ, η Νάνσυ και η Τζούλια είναι τ α κορί­ τσ ια τη ς διπλανής π όρτα ς, α υ τ ά π ου κάπ ου κάπ οτε όλοι γνωρίσαμε. Σ τ α π ά ρ τι, σ τα α μ φ ιθ έα τρ α , σ τα ζαχ αρ οπ λα σ τεία. Κάθε μία, όμως, θ α βιώσει με το δικό τη ς τρ όπ ο την ενηλικίωση. Θ α χω ρίσουν, θ α ξανα βρεθούν α ν ά δύο ή α ν ά τρ εις, π ο τέ όλες μαζί. Η Τζού λια φ εύγει με τη μητέρ α τη ς απ ό το νησί γ ια την Αθήνα. Από ε κ εί θ α β ρ εθεί στον Κα­ ναδά, σ το σπ ίτι μιας άκληρης οικο­ γένειας π ου θ α τη μεγαλώσουν σαν π α ιδ ί το υ ς, α ν εξα ρ τή τω ς του ότι α υ τή όχι μόνον δεν είναι π α ιδ ί αλλά J J J 'A I \ Jam m u \ ]

170 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

Ε

θ α μπει με τον π ιο σκληρό τρόπ ο στην πρώιμη ω ρ ιμ ότητα. Ο ι υπόλοι­ π ες θ α διεκδικήσουν τ ο εισιτήριο στη ζω ή μέσα απ ό τ ις Πανελλήνιες εξετάσ εις. Η Αθηνά θ α δια λέξει το δύσκολο δρόμο, εισαγω γή σ το ΕΜ Π και απ ό εκεί στην π ολιτικοποιημένη γενιά. Η Έμυ θ α διαλέξει μια εύκολη σχολή, α υ τή τω ν Νηπ ιαγω γώ ν, και θ α κατα λήξει γρήγορα στο μεγάλο έρ ω τα. Η Μ α ρ ία , η πιο σοβαρή, θ α εισ α χ θ εί στη Φ ιλοσ οφική και θ α π ερνάει μια δ ισ υπ όσ τατη ζω ή, κα­ θω σπρέπει τ ο π ρωί, ξέφ ρ ενα π άρτι και ροκ εν ρολ τ α βράδια. Η Καίτη α π ό τη Σχολή Α κτινολόγω ν τω ν υπ οβαθμισμένω ν τό τ ε ΚΑΤΕΕ (πρό­ δρομων τω ν ΤΕΙ) θ α β ρ εθεί στην Αθήνα, ελαφ ρόμυαλη και π ετα χ τή , θ α κατα λήξει γρήγορα σε μια συμβι­ βασμένη ζω ή σ το νησ ί της, π α ντρ ε­ μένη με ιατρό π ροϊστάμενο της. Θ α μείνει η Νάνσυ, π ου θ α αγω νισ τεί να μπει στη Νομική, σπ ατα λώ ντας την αγάπ η τη ς σε εφ ήμερ ες αγκ α­ λιές. Τ α έξι κορίτσ ια είχαν δώσει όρ­ κο να βρεθούν την ημέρα τω ν τεσ ­ σ α ρ α κο σ τώ ν γενεθλίω ν το υ ς. Η Τζού λια είναι α υ τή π ου θ α π άρει την π ρω το βουλία να τ ις καλέσει σ το Μ ό ντρεα λ. Ο ι φ ίλες θ α ξα ν α ­ σμίξουν και η κάθε μία χω ρισ τά θα α φ η γ η θ εί την ιστορία τους. Η ω ρι­ μ ό τη τα τ ις έχει ενώσει εκεί π ου η ν εό τη τα τις χώ ρισε. Η σ υγγραφ έας θ α αφ ήσ ει να δ ια φ α νεί η π ίκρα που το υ ς κατα σ τά λ α ξε η ζω ή και γι' α υ ­ τό ίσως θ α το υ ς επ ιφ υ λάξει ένα χά π υ εντ, σ τερ ώ ντα ς όμω ς μια δραμα­ τική κορύφωση σ το έργο της, που θ α έδινε βάθος σε α υ τή τη σχέση ονείρω ν - π ραγμάτω σ ης. ■

[ δ ι α β α ζ ω ] Β Ι Β Λ Ι Ο Κ Ρ Ι Τ Ι Κ Η Ν

Γιάννης Βαρβέρης

Κ γελώσα

απελπισία αρακολουθώ τον Γιάννη Κο­ ν τό απ ό τη ν Π ερ ιμ ετρ ικ ή (1970) να διασχίζει δρόμους σκόλιους της ποίησης, με κύριους αφ ο μ ο ιω μ έν ο υς και σεβάσμ ιους προγόνους το υ τον Σα χτούρ η και τον Σινόπουλο, μ α ζί με ορισμένες (μακρινές) αντηχήσ εις τη ς αμερικάνι­ κης beat generation. Σ ' έναν κόσμο θ ρ α υ σ μ α τικ ό και θρυμματισ μένο, ο Κοντός καλλιέργη­ σε την απ οσπ ασ ματική τρ α γ ικ ό τη τα μέσα απ ό εικόνες πολύχρω μες και μ α ζ ί συνοφρυω μένες. Έχει π ετύχει μια διακριτή και διακεκριμένη π οιητι­ κή τ α υ τ ό τ η τ α π ου κινείται απ ό τον εγκλεισμό μέχρι την εξέγερση, π ερ­ νώ ντα ς απ ό τσαλακω μένους έρω ­ τ ες, όπως άλλω στε είναι οι έρ ω τες στην εποχή μας. Μ ε το νέο το υ βιβλίο Δ ευ τερόλ επ τα του φ όβου (Κέδρος, 2 0 0 6 ) επ ιβε­ βαιώνει για άλλη μια φ ορ ά το στίγμα και τ ις α ρ ετές του, διαλέγοντας τη μικρή, ενίοτε και α κα ριαία φ όρμα, ιδιαίτερα συγγενική μ' εκείνην της π αλιότερης συλλογής του Τα οσ τά (1982). Είναι κι εδώ ο ίδιος συγκινημένος νοσταλγός ενός ω ραιοποιημέ­ νου π αρελθόν τος και ο απ αισιόδο­ ξος π αλμογράφ ος ενός υπό κα τά ρ ­ ρευση π αρόντος: «Ο π αλιός καιρός ανθοφ ορεί. Ο σημερινός σκουριάζει». Είναι π ια ένας ώριμος και ήρεμος σεφ ερικός ω ρολογοποιός τη ς ζω ής το υ και της δικής μας, ό τα ν π α ρ α τη ρ ε ί τη φ θ ο ρ ά με μια αξιοπ ρεπ ή θλίψη: «Σκόνη π έφ τει, όπως τρ ίζου ν τ α δο­ κάρια του ουρανού. Μ α ς ασ π ρίζουν τ α μαλλιά.

Π

Δ εν π ρόκειται να γίνει κα­ μιά κατα σ τρ οφ ή, απ λώ ς π ερνά νε τ α χρ ό­ νια». Είναι κι εδώ ένας φ ανα τικός του άσ τεω ς, π ολίτης και μ α ζ ί μοναχικός, π ου θρηνεί του ς χαμένους, νεκρούς ή ζω ντανούς, π αρα μένοντας όμως στις δικές το υ Θ ερ μο­ Γιάννης Κοντός πύλες: Δευ τερόλεπτα «Από δω θάβουμε το υ ς π ε­ του φόβου θαμένους. Από κει θάβουμε του ς ζω ­ Εκδόσεις Κέδρος, 2006 ντανούς. σελ. 128, τιμή: 12,00 ευρώ Έ χουμε κι άλλες επιλογές. Μ ένουμε σε σύγχρονη π ό­ λη». Η ζωηρή εικόνα, η ευφ υής αλληγορία, η απροσδόκητη μ ετα φ ο ­ ρά, η μινιμαλιστική έκφ ραση με τη μαξιμαλιστική π οιητική δραστικότητ α διαβρέχουν τ ις σελίδες α υ το ύ του βιβλίου, π ου π ο θεί να ζήσει αλλά και συνειδητοπ οιεί τ α π επ ερασ μένα μας όρια: «Αέω να π άρω τω ν ομματιώ ν μου και ν α π άω π έντε μέτρ α π αρα κάτω». Μ ε α σ θματικές κορυφώ σεις ή κανο­ νικότερες ανάσες, ο α κα τά β λη το ς π οιητικός α θλητής σαν να ετο ιμ ά ζε­ τα ι για ένα όλκιμο γήρας: «Ένα φ ρο ύτο κύλησε στο δρόμο. Ψ άχνει για χώ μα για να σαπίσει ήρεμα». Μ ε π ολ ύ τιμη σ υ ν τρ ο φ ιά π έντε «αστικούς» π ίνακες του Χρίστου Κα­ ρά, ο Κοντός, «φ υγάς και αλήτης», μας γοητεύει ανά μεσα στην ερ ω τευ ­ μένη μονα χικότητα και στην γελώσα απ ελπισία. ■

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 171

]

[ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ δ

ι α

β

α

ζ

ω

Δημήτρης Β. Τριαυταφυλλίδης

Πα να κατανοήσουμε

καλύτερα τον κόσμο ού με σ ' έν α ν κόσμο όττου βασιλεύει ο -πό­ νος, ο π όλεμος, η κα­ τα σ τρ ο φ ή . Μ π ο ρ εί εμείς, ως κάτοικοι το υ δυτικού τμ ή μ α ­ το ς α υ το ύ το υ κόσμου του μικρού, το υ μέγα, να απ ο­ λαμβάνουμε τ α α γ α θ ά της ευημερίας και να είμασ τε αυτισ τικ ά κλεισμένοι σ το «χρυ­ σό κλουβί» τη ς κατα ν ά λ ω ­ Ρολάντ Κος σης, ας μην ξεχνά με όμω ς ότι Π επρ ω μένα απ οτελούμε μια προνομιού­ γυναικώ ν χα μειοψ ηφ ία. Η π λειοψ ηφ ία τω ν κα το ίκω ν α υ τ ο ύ το υ Μετάφραση: π λα ν ή τη ζει σε σ υνθήκες Ελισάβετ Πασιρικαύ π ου δεν π εριποιούν τιμ ή στο Εκδόσεις Φανταστικός Κόσμος, 2006 ανθρώ π ινο γένος. Τα α ίτ ια σελ. 104, τιμή: 8,90 ευρώ είναι γνω σ τά και εδώ δεν εί­ ναι τό π ο ς γ ια κροκοδείλια δάκρυα. Αφορμή για τ ο σημείω μα α υ ­ τό είναι τρ ία βιβλία π ου ε ξέ­ δωσε τ ο ελληνικό τμήμα της Δ ιεθνούς Α μνηστίας σε συ­ νεργασία με τον εκδοτικό οί­ κο « Φ α ν τα σ τικό ς Κόσμος». Π ρ όκειται για τρ ία βιβλία τη ς συλλογής «Κατηγορώ » με αφ ηγήσ εις κ α τά τη ς αδικίας, δηλαδή γ ια μικρά εγχειρίδια για να κατανοήσ ουμε καλύ­ τε ρ α τον κόσμο π ου ζούμε Ουζί Ντεκέλ αλλά και να δράσουμε. Συνθήματα στους Σ το Π επ ρ ω μ έν α γυναικώ ν η δρόμους της νουβέλα «Πίσω απ ό το π α ­ Τζα μ π α λ ίγια ράθυρο» α φ η γ είτα ι π ώ ς στις 2 6 Σεπ τεμβρ ίου 1 996 οι ΤαλιΜετάφραση: μπ άν κ α τ α λ α μ β ά ν ο υ ν τη ν Ελισάβετ Πασιρικοά Καμπούλ. Μ έ σ α στην ανησυ­ Εκδόσεις Φανταστικός Κόσμος, 2006 χητική σιωπή π ου ξαφ νικά σελ. 100, τιμή: 8,90 ευρώ έπ εσ ε π άνω σ τη ν π ρ ω ­

Ζ

172 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

τεύ ο υ σ α το υ Αφ γανισ τάν, η οικογέ­ νεια τη ς μικρής Ν αχίμπ απ οφ ασ ίζει να εγκα ταλείψ ει την πόλη. Ή ρ θ ε η στιγμή π ου η μικρή π ρέπ ει να φ ορ έ­ σει κι εκείνη με τη σειρά τη ς το τσ α ντόρ. Μ ε τ ά απ ό α υ τό , το μικρό π α ­ ράθυρο του σπ ιτιού τη ς γίνεται το π αρα τηρη τήριό τη ς και ο μοναδικός τη ς ορ ίζοντα ς. Η νουβέλα ανήκει στην γρ αφ ίδ α τη ς Βαλερί Ροάρ, δη­ μοσιογράφο το υ RFI. Τον Ιούνιο του 2002, μια απ οστολή στην Καμπούλ την οδήγησε να π άρει συνεντεύξεις απ ό Αφ γανές. Το ρ επ ο ρ τά ζ τη ς π ή­ ρε δύο βραβεία, «Les yeux d' or», κα­ τηγορίας ραδιοφώνου, το οποίο της απ οδόθηκε απ ό την Ακαδημία Εικό­ νας και Ιστορίας και το 2ο βραβείο τη ς Fondation Varenne. Η Βαλερί Ρο­ άρ εμπ νεύστηκε απ ό την ιστορία τω ν γυναικώ ν α υ τώ ν για να κάνει τη φω νή το υ ς να ακουστεί. Το Σ υνθήμ α τα σ τους δρόμους της Τζαμπαλίγια ανήκει στον ισραηλινό συγγραφ έα και δημοσιογράφο Ο ύ ζι Ν τεκέλ, ο οπ οίος γεννήθηκε σ το κιμπ ούτς Ελόν και αρνήθηκε να υπ ηρε­ τήσει σ τα κατεχόμενα π αλαισ τινια­ κά εδάφ η. Η άρνηση α υ τή το υ κόστι­ σε τη φυλάκισή του σε μια σ τρ α τιω ­ τική ισραηλινή φ υλακή. Σ τρ α τευ μ ένος τω ν κινημάτω ν αλληλεγγύης με τον π αλαιστινια κό λαό, ο Ο ύ ζ ι Ν τ ε ­ κέλ είναι επ ίσης ένας απ ό το υ ς ιδρυ­ τ έ ς το υ κινήματος «Γιες Γκβουλ», ανα σ υγκρ οτώ ντα ς το υ ς ισραηλινούς σ τρ α τιώ τες π ου αρνούνται να υπ η­ ρ ετήσουν σ τις κατεχόμενες π εριο­ χές. Σ τη νουβέλα το υ Σ υνθήμ α τα σ τους δρόμους τη ς Τζαμπαλίγια η πλοκή δ ια δ ρ α μ α τίζετα ι σ τη Αω ρίδα τη ς Γάζας, σ τα κατεχόμενα απ ό το

[ δ ι α β α ζ ω Β Ι Β Λ Ι Ο Κ Ρ Ι Τ Ι Κ Η

Ισραήλ π α λαισ τινια κά εδ άφ η. Λίγες βδομάδες απ ομένουν σ τον Γιουβάλ, έναν 20χρονο νεαρό Ισραηλινό, για να ολοκληρώ σει τ η ν σ τρ α τιω τικ ή το υ θη τεία . Η διμοιρία το υ έχει ανα λάβει τη φ ύ λ α ξη ενός εγ κα τα λ ειμ μ έ­ νου σχολείου, σ την καρδιά το υ σ τρ α ­ τοπ έδου τω ν Π α λαισ τινίω ν π ροσ φ ύ­ γω ν τη ς Τζαμπ αλίγια . Ό λ α δείχνουν π ω ς π ρ ό κ ειτα ι γ ια μ ια ακίνδυνη απ οστολή. Για το ν ήρω α όμω ς θ α εί­ ναι μια απ οστολ ή α π οφ ασ ισ τικής σημασίας. Θ α συνειδητοποιήσει τις συνθήκες ζω ής τω ν χιλιάδω ν π ρο­ σ φ ύγω ν και τη ν απ όγνωση τη ς νιότη ς π ου μόνο ένα σ ύμπ αν γνω ρίζει, εκείνο το υ σ τρ ατοπ έδ ου , και μια ελ­ π ίδ α, εκείνη τη ς α π ελ ευ θ έρ ω σ η ς απ ό την ισραηλινή κατοχή. Ο ι Μ ικ ρ ο ί σ τρ α τιώ τε ς είναι η νουβέ­ λ α τη ς Ρεν - Μ α ρ γ κ ερ ίτ Μ π ελ, η οπ οία σε μια απ οστολ ή τη ς στη Σ ιέ ­ ρα Λ εό ν ε με τη ν Handicap International οδηγήθηκε σ την απ ό­ φ ασ η ν α α φ η γ η θ εί τ ις ιστορίες του Μ ο υ σ ά, τη ς Κ α ν τιατο ύ και άλλω ν π αιδιώ ν -σ τρ α τιω τώ ν . Σήμερ α διευ­ θύνει μια θεα τρ ική ετα ιρ εία , το « Θ έ­ α τρ ο το υ π εριπ λανώ μενου γ ελ ω το ­ ποιού». Σ τη νουβέλα τη ς Ο ι μ ικ ρ οί σ τρ α τιώ τε ς κεντρική ηρω ίδα είναι η Χ άβα, η οπ οία σε ηλικία δώ δεκα ετώ ν εγ κα τέλ ειψ ε τ ο μικρό χω ριό τη ς σ το νότο τη ς Σιέρ α Λεόνε γ ια να ε γ κ α τ α σ τ α θ ε ί σ τη ν π ρ ω τε ύ ο υ σ α Φ ρ ιτά ου ν. Σ τ ις 25 Μ α ΐο υ 1 9 9 7 η

βι βλί α

π ρ ω τεύ ο υ σ α κα τα λ ή φ θ η κ ε απ ό ένα «λαϊκό σ τρ ατό». Ο άμα χος π ληθυσ μός κατα κρ εουργήθηκε. Έτσι ξεκινά για τη Χ ά βα μια κ α θημ ερινότητα π ου α π ο τελ είτα ι απ ό μαρ­ τύ ρ ια και βία, μ έσ α σ τη ν οπ οία, π αρό λα α υ τ ά , κ α τ α ­ φ έρνει να επ ιβιώ σει. Το 1999 υπ ο γ ρά φ τηκ ε συμ φ ω νία ει­ ρήνης και οι μ αχ ητές α φ ο ­ π λίσ τηκαν. Την ίδια εκείνη χρ ονιά η UN ICE F ανέλα β ε τη ν π ερίθαλψ η τω ν π αιδιώ ν - σ τρ α τιω τώ ν και τη ν επ ανέ­ ν τα ξή το υ ς σε μια όσο τ ο δυ­ ν α τό π ερισσ ότερο «φυσιολο­ γική» ζω ή. Η Χά βα επ ιφ ο ρ τί­ σ τηκε με τη φ ρο ντίδ α μιας ομάδας ε π τά π αιδιώ ν. Σ τ ό ­ χος τη ς ήτα ν να τ α α π ο τρ α βήξει απ ό τη βία εκείνη τη ς οπ οίας ή τα ν τ α θ ύ μ α τα , α λλά συχνά και οι δ ράστες. Η ηρω ιδα α φ η γείτα ι τη δι­ κή τη ς μακρά μάχη, μέχρις ό το υ μπ ορέσουν κάπ οια ημέρα να ξα να βρούν ένα μέρος τη ς α θ ω ό τ η τ ά ς του ς, ο Μ ο υ σ ά , η Κ α ντιατο ύ, ο Μ ά ικλ και τ α άλλα π αιδ ιά - σ τρ α τιώ τες . Τρ ία βιβλία, τρ εις γρ οθιές σ το σ το ­ μάχι, τρ εις ερινύες για το ν α υ τ ά ρ ε ­ σκο δ υτικό κόσμο, ο οπ οίος εγκλω βι­ σμένος σ τ α δικά το υ α δ ιέξοδα αγνο­ ε ί τ ις τρ αγω δ ίες π ου συμβαίνουν στο ν κόσμο. Τρ ία βιβλία αφ ορ μή για σκέψη, π ερισυλλογή και δράση. ■

]

Μετάφραση: Ελισάβετ Πασιρικοϋ

ε κ δ ό σ ε ι ς

τα Ο κ τ ω β ρ ι α ν ά Ο α ν τιπ ρ ό σ ω π ο ς το υ Διαβάζω σ την Κύπρο Π ω λήσεις τε υ χ ώ ν και σ υνδρομές γ ια τ ο Διαβάζω κα Θ έκ λ α ΚΓττου Ο μ ή ρ ο υ 3κ Λ ε υ κ ω σ ί α 1 097, Κ ύ π ρ ο ς · τηλ.: 22 6 7 2 8 0 1

δ

ι

α

β

α

ζ

ω

]

Β Ι Β Λ Ι Ο Κ Ρ Ι Τ Ι Κ Η

Σοφία Βούλτεψη

Ξεκλειδώνοντας

τον Καβάφη ίλιες σκέψ εις άρ χι­ σα ν ν α χο ρ εύ ο υ ν σ το μυαλό μου ό τα ν έττιασα σ τ α χ έρια μου το βιβλίο το υ Φ ώ τη Χρονόττουλου Το λ ε ξικ ό του Κ αβάφη. Το κρ α το ύ ­ σα κλειστό, π ροσ π α θώ ­ ν τα ς να μα ν τέψ ω το π ε­ ριεχόμενό το υ . Σκόρπ ιες Φώτη Χρονόπουλου σκηνές α π ό τ ο ν κοινό Το λεξικό του επ α γ γ ε λ μ α τικ ό μας βίο Καβάφη άρχισαν να π λημμυρίζουν τη σκέψη μου. Εκδόσεις Περίπλους, 2006 «Θ α αναλύει ένα-ένα τ α σελ. 329, τιμή: 19,33 ευρώ π ο ιή μ α τα το υ Καβάφη», σ κ έφ θ η κ α κάπ ω ς α ν α ­ κουφισμένη. Α υ τό δεν μου δημιο υρ γούσ ε ιδ ια ίτερ ες δυσκολίες. Θ α ε το ίμ α ζ α τη ν ομιλία μου σχεδόν α ν τιγ ρ ά φ ο ν τά ς τον. Το σοκ ήλθε ό τα ν άν ο ιξα το βιβλίο. Ο τίτλ ο ς ήτα ν Το λεξικ ό του Καβάφη και... το εννοούσε. Ο α θ εόφ οβος εί­ χε π ρ α γ μ α τικ ά ετοιμάσ ει ένα κανο­ νικό λεξικό, με όλα τ α π ρόσω π α, το υ ς τόπ ους, το υ ς μύθους, τ ις ισ το­ ρικές κα τα γ ρ α φ ές π ου ο μεγάλος Αλεξανδρινός π εριέλαβε στην α ξ ε ­ π έρα στη ποίησή του. Έ π ρεπ ε να το είχες φ α ν τα σ τεί, έ ψ ε­ ξ α τον ε α υ τό μου. Ο ύ τ ε ο Φ ώ τη ς θ α έγρ αφ ε ένα συνηθισμένο βιβλίο, ού ­ τ ε ο Δ ιονύσης ο Βίτσος θ α δεχότα ν να εκδώσει ένα συνηθισμένο βιβλίο απ ό τ ις εκδόσεις Περίπ λους. Ετοιμα­ ζόμουν να τρ α π ώ σε ά τα κ τη φ υγή. Τι θ α το υ ς π εις, α ν α ρω τήθηκα. 'Ο τι είναι αναγκαίο και χρήσιμο να α π ο­ κρ υ π τογ ρ αφ ήσ ου με το ν Κ αβάφ η; 'Ο τι ο Φ ώ τη ς είναι π εισ ματάρ ης και

Χ

174- ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

δεν δ έχετα ι π ω ς όλη η μαγεία το υ Καβάφ η είναι το μυστήριο και η δυ­ σκολία τω ν επιλογώ ν το υ ; Ό τ ι α π ο­ φ άσ ισ ε να μας μυήσει στον Καβάφ η δ ίνοντάς μας π ληροφ ορίες για όλα τ α μακρινά και δυσνόητα π ου κυ­ ριαρχούν σ το υς στίχους το υ μεγά­ λου π οιητή, έτσι καθώ ς κινείται α ν ά ­ μεσα σ το συγκεκριμένο και στο α φ η ρημένο, έτσ ι καθώ ς α ν επ α ίσ θ η τα μας τα ξιδ εύ ει ανά μεσ α σ το π ραγ μα­ τικό και σ το φ α ντα σ τικό , ανά μεσα στην εικόνα και στην αλληγορία; Κ α τέβασ α απ ό τη βιβλιοθήκη τον τόμο με τ α π ο ιή μ α τα το υ Κ αβάφ η. Αρχισα να τ α ξα να δ ια β ά ζω , α να τρ έχο ντα ς κάθε τόσ ο στο λεξικό του Φ ώ τη το υ Χρονόπουλου. Μ ε τ ά απ ό πολλή ώ ρ α ανα κά λυ ψ α π ω ς η ενα­ σχόλησή μου είχε μ ετ α τ ρ α π εί σε ένα κυνήγι κρυμμένου θ ησα υρού. Π α ­ ράλληλα, δια λύονταν και όλες μου οι β εβ α ιό τη τες -μ ε τ α ξ ύ τω ν οποίω ν και εκείνη π ου μου επ έτρ επ ε όλα α υ τ ά τ α χρόνια να π ισ τεύω π ω ς τον Καβάφ η τον ξέρ ω α π έξω κι α να ­ κα τω τά . Ο ι τόπ οι π ου θεω ρ ούσα φ α ντα σ τικο ύ ς ξετυ λίγο ν τα ν μπ ρο­ σ τ ά μου με τ ις ομορφ ιές και την ιστορία του ς. Και π ρόσ ω π α π ου π ί­ σ τ ε υ α π ω ς έζη σ α ν π ρ α γ μ α τικ ά απ οδεικνύονταν γεννήμα τα τη ς κα­ βαφ ικής φ α ντα σ ία ς. Ό λ α είχαν α ν α ­ τ ρ α π εί μέσα σε λίγες ώ ρες. Μ ο ναδ ι­ κές σ τα θερ ές, η Ιθάκη π ου π ά ν τα μας π ροσφ έρει τ ο ω ραίο τα ξίδ ι. Και η π ερ ί β αρβάρω ν π ροπ αγάνδα, που εξα κο λ ο υ θεί να απ οδίδει εξο υ δ ετε­ ρ ώ νοντας το λαό και β υ θ ίζο ντά ς τον στη ν π αραπληροφ όρηση. Σπ ο υ δ α ία δουλειά, σ κέφ θηκα. Αμέ­

[ δ ι α β α ζ ω Β Ι Β Λ Ι Ο Κ Ρ Ι Τ Ι Κ Η

σω ς μ ε τ ά γεννήθηκε μέσ α μου ένα άλλο ερ ώ τημα: Γ ια τί τ ο έκα νε α υ τ ό ο Φ ώ της; Η απ άντησ η ήλθε α υ θ ό ρ ­ μητα: Για ν α απ οδ είξει π ω ς ο Καβάφ ης χρησιμοπ οίησε όλα τ α μέσ α και όλες τ ις γνώ σ εις π ροκειμένου ν α ενισχύσει τ α ν ο ή μ α τά το υ και να π α ραδώσει στη ν α θ α ν α σ ία τ α μηνυματ ά το υ . Σω σ τά . Αλλά γ ια τ ί τ ο έκανε α υ τ ό ο Φ ώ τη ς; Θ έλ ω ν α π ω , γ ια τ ί το έκανε α υ τ ό ο Φ ώ τη ς στη ν επ οχή τη ς εικο­ νικής π ρ α γ μ α τικ ό τη τα ς, τη ς υ π ερ ­ κατα νάλω σ ης και τη ς π ροχ ειρ ότη­ τα ς ; Δεν μπ ορεί, δημοσιογράφ ος ε ί­ ναι, κάπ ου θ α είχε π έσει σ τ α χ έρια το υ εκείνη η μελέτη το υ Π α ν επ ισ τη ­ μίου Π α τρ ώ ν απ ό όπ ου π ροκύπ τει π ω ς η νέα γ εν ιά δασ κάλω ν είναι επ ι­ κίνδυνα ανορ θόγρ αφ η. Δ εν μπ ορεί, δημοσιογράφ ος είναι, κάπ ω ς θ α είχε π ληροφ ορ ηθεί π ω ς οι σημερινοί νέοι δ ια β ά ζο υ ν το ν Π α π α δ ια μ ά ν τη και το ν Ροΐδη απ ό μ ετάφ ρ ασ η. Σ τη ν Ελλάδα, ένας σ το υς τέσσ ερ ις δεκαπ εντάχ ρονου ς μ α θ η τές έχει δ υ ­ σκολίες ανάγνω σης. Και ο Φ ώ τη ς α π οφ άσ ισ ε να λεξικογρα φ ήσ ει τον Κ αβάφ η; Η αλή θ εια είναι π ω ς π ο τέ μου δεν τ ο κ α τά λ α β α α υ τ ό τ ο π αιδί. Κ α λύ τερ α να μην π ροσ π α θή σω ν α το κάνω τώ ρ α . Ας π ροσ π αθήσω να κάνω κάτι άλλο. Ν α εξηγήσ ω γ ια τ ί ένας δημοσιογράφ ος, ένας δημοσιο­ γρ ά φ ο ς τη ς επ οχής μας και όχι τη ς επ οχής το υ Κονδυλάκη, το υ Ξ ενόπ ουλου, το υ Μ ω ρ α ϊτίν η , το υ Μ υ ρ ιβήλη ή το υ Βάρναλη, θ α απ ο φ ά σ ιζε π ο τ έ ν α λεξικογρα φ ήσ ει το ν Καβάφη. Αν και έχω π ολλές φ ορ ές δ ια ψ ευ σθεί, εξα κο λ ο υ θώ α θ ε ρ ά π ε υ τ α να π ισ τεύω π ω ς κάθε δημοσιογράφ ος, στη δ ιά ρκεια το υ επ αγγελματικού το υ βίου, έχει του λ ά χ ισ το ν μια φ ο ρ ά α να ρ ω τη θεί: Τι είναι η δημοσιογρα­

]

φ ία ; Ν α βα σ ίζετα ι σ' α υ τ ό π ου δίδα­ ξ ε ο Π ρ ω τα γόρα ς, δάσ καλος τω ν γιω ν το υ Περικλή; Ό τ ι σε κά θε λόγο υπ άρχει και ο αντίλογος; Ν α στη ρί­ ζ ε τ α ι σ' α υ τ ό π ου δίδ αξε ο Α νά ξαρχος, δάσ καλος το υ Μ εγαλέξανδ ρ ου , δηλαδή σ τη ν π αρ ρ η σ ία και σ τη ν ελ ευ θ ερ ία τη ς γνώμης; Ν α σ χ ετίζε­ τα ι με το ν τρ ό π ο π ου κάλυψ ε δημο­ σ ιογρ αφ ικά τ α γ εγο νό τα τη ς επ οχής το υ ο Θ ουκυδίδης, δηλαδή με α ν τ ι­ κειμενικό τητα, ψ υχρ αιμία , σεβασμό στη ν α ν τ ίθ ε τ η γνώμη, διασταύρω σ η τω ν π ληροφ οριώ ν, έλεγχο τω ν π η­ γώ ν, διερεύνηση τω ν α ιτίω ν π ου π ροκά λεσα ν το γεγονός, συνειδητή απ οσ ιώ π ησ η τ ο υ κου τσ ομπ ολιού και το υ π αρα π ολιτικού ; Το π ο λ ίτευ μ α είναι Δ η μοκρ ατία, α λ ­ λ ά τ ο κα θ εσ τώ ς ιδιότυπ ο τη λ εο π τι­ κό. Π ιθανόν επ ηρεασμένοι απ ό την κα θ η μ ερ ιν ό τη τα , όπ ω ς α υ τ ή δ ια ­ μορ φ ώ νεται και π α ρ ο υ σ ιά ζετα ι σ το π λαίσ ιο το υ τη λεο π τικο ύ κ α θ εσ τώ ­ το ς, να α ν α ρ ω τη θ είτε: Ό λ α α υ τά ; Ό λ α α υ τ ά μ α ζ ί είναι η δημοσιογρα­ φ ία ; Ν α ι. Ό λ α α υ τ ά μ αζί. Και κάτι π αρα π ά νω : Η δ ημοσιογρ αφ ία είναι μια άσκηση και μια π νευ ματικ ή π ε­ ριπ έτεια . Π ν ευ μ α τική π ερ ιπ έτεια ; Κι ώ ς π ού μ π ορεί να φ τά σ ει α υ τ ή η π νευ ματικ ή π ερ ιπ έτεια ; Την α π ά ­ ντησ η μας τη δίνει σ ή μερα ο Φ ώ τη ς Χρονόπουλος: Η δική το υ π ν ευ μ α τι­ κή π ερ ιπ έτεια έφ θ α σ ε ώ ς τη λεξικογ ρ άφ ηση το υ Κ αβάφ η. Σ τ α μ α τ ώ εδώ, γ ια τ ί π ά ν τ α θυ μ ά μ α ι τι έλεγε σ τη ν π ροσ ευχή τ ο υ ένας β ε τ ε ρ ά ν ο ς τ η ς δ η μ ο σ ιο γρ α φ ία ς: Θ ε έ μου, κάνε ν α βα ρ εθ ώ π έν τε λε­ π τ ά π ριν α π ό το υ ς α να γνώ σ τες μου! ■

... Η Σοφία ΕΒούλτεψη είναι δημοσιογράφος και βουλευτής

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 175

]

[ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ δ

ι α

β

α

ζ

ω

Ξένη Δ. Μπαλωτή

Το βαλκανικό

τοπίο ν τ α τραγούδια σας είναι και τραγούδια μας και αν τ α τρ α ­ γούδια μας είναι και τραγούδια σας, τό τε όλα θ α είναι καλ ύτε­ ρα και πιο ειρηνικά», είχε πει π αλαιότερα ένας τούρκος καλ­ λιτέχνης, και για ν α επ ιχειρημα­ τολογήσει επ ' ασ τού πρόσθεσε π ω ς «επειδή εκ φ ύσ εω ς τ α Barbara Jelavich τραγούδια δεν ενέχουν π ροκα­ Ιστορία των ταλήψ εις και ρατσισμό, [από Βαλκανίων παλιά] κάθε μουσικό θέμα που άγγιζε την ανθρώπινη καρδιά Α' τόμος: γινόταν [στα Βαλκάνια] οικείο, 18ος - 1 9ος αι. αν εξα ρ τή τω ς της εθνικής του Μετάφραση: ρίζας, και νέοι στίχοι γρ άφ ο­ Χριστίνα Δεληστάθη νταν στη γλώσσα τω ν λαώ ν που το τραγουδούσαν». Τι ει­ Εκδόσεις Πολύτροπον, 2 ι6 δυλλιακή προσέγγιση για μια σελ. 625, τιμή: 37,62 εμ γεω γραφ ική περιοχή π ου κατοικείτα ι απ ό ε π τά σημαντικές εθνι­ κότητες και που η ιστορική ορολογία την συγκρότησε και ως «μπ αρουτα­ ποθήκη της Ευρώπης»... Μ ια π εριο­ χή που έμενε «ήρεμη» για όσο καιρό η διαμορφω μένη νοοτρ οπ ία απ ό τη σ ύνθετη κληρονομιά τω ν τοπ ικώ ν π αραδόσεω ν π ου μετα β ιβ ά ζο ν τα ν απ ό γενιά σε γενιά, δημιουργούσε στα θερές και οργανω μένες κοινωνί­ ες, στις οποίες οι βασικές έννοιες και οι κανόνες συμπεριφ οράς ήταν απ ο­ δ εκτοί απ ό τ α μέλη τους. Και που «ξεσηκωνόταν» κάθε φ ορ ά που ο εθνικισμός στη δυτική και κεντρική Ευρώπη αυ ξα νόταν, δημιουργώντας ελπίδες στους ηγέτες τω ν Βαλκανίων πως μπορούσαν να απ οκτήσουν τ α δικά του ς α ν εξά ρ τη τα κράτη, να μι­ λήσουν την εθνική του ς γλώσσα και να αναδείξουν τη μακραίωνη ιστορία

170 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

του ς και του ς ήρωές τους. Μ όνο που α υ τ ά ο ύ τε του ς χα ρίζονταν ο ύ τε τ α π ετύχαιναν «ανέξοδα». Ο ι Μ εγάλες ευρ ω π α ϊκές Δ υνάμεις είχαν κ α τ α ­ στήσει απ ό τον 18ο αι. τη βαλκανική χερσόνησο, λόγω τη ς στρατηγικής τη ς θέσης αλλά και του π ροδιαγρα­ φ όμενου διαμελισμού της Ο θω μανι­ κής Αυτοκρατορίας, πεδίο τω ν επ ε­ κτατικώ ν βλέψεών του ς -κα τά σ τα σ η που επ αναλήφ θηκε και την επομένη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, με την αξίωση τω ν Η Π Α να έχουν και α υ τές λόγο σ τα τεκταινόμενα τη ς περιοχής λόγω του Ψ υχρού Πολέμου. Αρχικά, πριν απ ό τον Α' Παγκόσμιο, οι ηγέτες τω ν Βαλκανίων κ ατά φ ερναν συχνά να εκμετα λλεύονται τον ανταγω νισμό τω ν Μ εγάλω ν Δυνάμε­ ων, καθώ ς στόχος του ς ήταν η α π ε­ λευθέρω ση απ ό τον οθω μανικό ζυ ­ γό, αλλά μόλις α υ τ ό επ ιτεύχθηκε υποχρεώ θηκαν να τις ανεχθούν να επ εμβαίνουν στις εσω τερικές του ς υποθέσεις. Το Ανατολικό Ζή τη μ α με­ τέτρ εψ ε π ράγματι τ α Βαλκάνια σε «μπ αρουταπ οθήκη τη ς Ευρώπης», πολύ συχνά και με ευθύνη τω ν ίδιων τω ν βαλκανικών κρατών. Ανάμεσα στο υς δύο π αγκοσμίους π ο­ λέμους η σημασία τω ν Βαλκανίων ως επ ίκεντρο της διπ λω ματικής διαμά­ χης μειώθηκε, για να ανα νεω θεί μ ετά το 1945, με άλλους π ρω ταγω νιστές, μέσα σ' ένα νέο διαμορφω μένο διε­ θνές περιβάλλον, α υ τό π ου επ έβαλε ο Ψ υχρός Πόλεμος και η κατάληψ η της π ολιτικής εξουσίας σε όλες σχε­ δόν τις χώ ρες τη ς Βαλκανικής απ ό του ς κομμουνιστές. Αυτή η αλλαγή εί­ χε ως άμεση συνέπ εια τη ριζική τρ ο ­ ποποίηση τω ν π ροτύπ ω ν ζω ής που

I

Δ Ι Α Β Α Ζ Ω

b i b a i o k p i t i k h

κυριαρχούσαν στην περιοχή για αιώ ­ νες. Αν την επομένη το υ Α' Παγκοσμί­ ου π ολέμου τ α βαλκανικά κράτη δέ­ χθηκαν απ ό τη δυτική Ευρώπη ορι­ σμένους π ολίτικους θεσμούς και συ­ γκεκριμένα τη συντα γματική μοναρ­ χία και το συγκεντρω τικό σύσ τημα κρατικής διοίκησης, την επομένη το υ Β' Παγκοσμίου σχεδόν όλα τ α βαλκα­ νικά κράτη κλήθηκαν να απ οδεχθούν και να εφαρμόσουν την οικονομική και κοινωνική πολιτική π ου είχε π ρο­ καθορ ισ τεί για λογαριασμό του ς απ ό τη Σοβιετική Ένωση. Α υτή την ιστορική π ορεία τω ν βαλ­ κανικώ ν κρ ατώ ν κ α τέγ ρ α ψ ε η αμερικανίδα, πολωνικής καταγω γής, καθ ηγήτρ ια Β. Jelavich σ το δίτομο έργο τη ς π ου καλ ύπ τει τη ν π ερίοδο απ ό τον 18ο αι. μέχρι τ ις π αραμονές της π τώ σης το υ Τείχους το υ Βερολίνου. Ο π ρώ το ς τόμος καλ ύπ τει τον 18ο και 19ο αι., με έμφ ασ η στη γ εω γρ α­ φ ική διαμόρφ ω ση τη ς βαλκανικής χερσονήσου και τη γεω π ολιτική α ν ά ­ δειξη τω ν λαώ ν τη ς απ ό την α ρ χα ιό­ τ η τ α έω ς τ α βυ ζα ν τιν ά χρόνια, σε συνδυασμό με τ α δεδομένα τη ς βαλ­ κανικής κοινωνίας ως μέρους το υ οθω μα νικο ύ δ ιοικητικού σ υ σ τή μ α ­ τος. Ακολούθω ς, ε ξ ε τ ά ζ ε τ α ι η π α ­ ρακμή τη ς Ο θω μανικής Α υ το κρ α το ­ ρίας και η γένεση τω ν βαλκανικών εθνικών κινημάτω ν με στόχο τη δη­

J

μιουργία εθνικών κρατών. Ο δ εύ τερ ο ς τό μ ο ς μ ελ ετά τ α Βαλκάνια στον 20ό αι. Εξετάζει τη ν εδ αφ ική ολοκλήρωση τω ν βαλκανικώ ν κρατώ ν, την εσ ω τε­ ρική οικονομική και π ολιτική α νά ­ π τυ ξ ή το υ ς , τ α π ρ ο β λ ή μ α τα π ου δ η μ ιο υρ γήθηκα ν α π ό τη συνδιαλλαγή το υ ς με τις ευρ ω ­ π αϊκές Μ ε γ ά λες Δυνάμεις, αλλά και τ ο υ ς α ντα γω νισ μ ο ύ ς π ου π ροέκυ ψ αν μ ετα ξύ τω ν βαλκανι­ κών εθνών. Σε σημαντικό κεφ ά ­ λαιο τη ς εξέλιξης τω ν Βαλκανίων ανα δεικνύεται η συμμετοχή του ς Μετάφραση: σ το υς δύο π αγκόσμιους π ολέ­ Σταυρούλα Γιαννοπούλου μους, η άνοδος τω ν αυτα ρχικώ ν καθεσ τώ τω ν το υ μεσοπολέμου, Επιμέλεια: η Αντίσταση, η πάλη για την Βάσιας Τσοκόπουλος εξου σ ία μ ετά την απ ελευθέρω ση και η δια φ ο ρετική π ορεία τω ν βαλκανικώ ν κρ ατώ ν μ ετά τη δη­ μιουργία τω ν σ τρ ατιω τικοπ ο λιτικών συνασπισμών, το υ ΝΑ ΤΟ και το υ Συμφ ώ νου τη ς Βαρσοβίας. Το έργο α υ τό , επ ισ τημονικά τεκμ η ­ ριωμένο, π ροσ φ έρετα ι ω ς κατά λλη­ λο εργαλείο για το υ ς αναγνώ σ τες εκείνους π ου θέλουν να κατα λάβουν με κριτικό τρ όπ ο τ ο ιστορικό τοπ ίο τη ς βαλκανικής χερσονήσου και γ ια τ ί έω ς και σήμερα κάθε ανα φ ο ρ ά σ τα Βαλκάνια π αρα π έμπ ει σε σ τερ εό τυ ­ π α ομιχλώδη. ■

Π. Ράλλη 18, 177 78, Ταύρος · Τηλ.: 2 1 0 - 34 51 509, Fax: 210 34 56 639 · Email:ermis@ermisnetwork.gr

Λακλάου, Ε. · 324 Λαντέρο, Λ. · 367 Λεονάρδος, Γ. · 393 A Αθανασιάδης, T. · 105 Αλεξάκης, Β. · 363 Αλεξαντρέσκου, Σ. · 408 Αλεξίου, Έ. · 269 Αλιέντε, I. · 355 Αμπατζόγλου, Π. · 67 Αναστασία, Ν. · 399 Ανδρόνικος, Μ. · 125 Ανδρουλάκης, Μ. · 357 Ανταίος, π. · 392 Αραβαντινού, Μ. · 81 Αρανίτσης, Ε. · 315 Αρλέτα · 384 Ασδραχάς, Σ. · 61* Ασλάνογλου, Ν. Α. · 118 Adrados, F. R. · 441 Ατσάγα, Μπ. · 362

Δουατζής, Γ. · 68 Δούκα, Μ. · 358 Δούκας, Σ. · 74 Δρακονταειδής, Φ. Δ. · 102, 425

Β Βαβούρης, Σ. · 85 Βαγενάς, Ν. · 463 Βακαλό, Ε. · 139, 353 Βαλαωρίτης, Ν. · 79 Βαλτινός, 0. · 116, 426 Βαρβιτσιώτης, τ. · 115 Βασιλειάδης, Ν. · 115 Βασιλικός, Β. · 466 Βαφόπουλος, Γ. 0. · 126 Βίβας, Α. · 432 Βίτι, Μ. · 461 Βογιατζόγλου, Η. Β. · 410 Βογιατζόγλου, Σ. · 372 Βόλκοβιτς, Μ. · 288, 368 Βουρνάς, Τ. · 82 Βρεττάκος, Ν. · 97

0 θεοδοσοπούλου, Μ. · 399 θέρκας, X. · 439

Γαλανόκη, Ρ. · 462 Γερμανός, Φρ. · 77, 386 Γεφτουσένκο, Γ. · 225 Γιανναράς, Χρ. · 144 Γιατασβίλι, Σ. · 419 Γιατρομανωλάκης, Γ. · 73,313 Γκιζέλη, Β. · 308 Γκόρπας, 0. · 361 Γκρης, Η. · 332 Γλεζος, Μ. · 381 Γκουρογιάννης, Β. · 305 Γκρίτση-Μιλλιέξ, τ. · 71* Δ Δάλλας, Γ. · 117 Δαρδανός, Γ. · 394, 402, 424 Δασκαλόπουλος, Δ. · 394 ΔεληγιάννηΑναστασιάκη, Γ. · 272 Δενέγρης, Τ. · 407 Δετζώρτζης, Ν. · 104,136 Δημαράς, κ. θ. · 53 Δημητρίου, Σ. · 399 Δήμου, Ν. · 385

Έκο, Ου. · 145 Ελευθερίου, Μ. · 462 Ετιέν, Ρ. · 366 Ευαγγελάτος, Σ. · 213 Ζατέλη, Ζ. · 325, 460 Ζβέργκερ, Λ. · 108* Ζέη, Ά. · 30* Ζορμπά, Μ. · 402 Ζουράρις, κ. · 60

Ίγκλετον, Τ. · 263 ιορδανίδου, Σ. · 391 Ίρμσερ, Γ. · 273 Ιωάννου, Γ. · 9* κ Κακούρη, Κ. · 223 Κακριδής, I. · 110 Καλοκύρης, Δ. · 425 Καμπανέλλης, I. · 12* Κανέλλη, Λ. · 352 Καραμανλής, Κ. · 459 Καραναστάσης, Α. · 335 Καρατζαφέρη, I. · 122 Καρέλλη, ζ. · 30*, 389 καρούζος, Ν. · 48* Κάσδαγλης, Εμμ. · 385 Κάσδαγλης, Ν. · 146 Κάτος, Γ. ο253 Κατσαρός, Μ. · 370 Κατσίμπαλης, Γ. · 121 Κίλι, Έ. · 391 Κοβάσεβιτς, Ντ. · 283 Κοντός, Γ. · 50* Κοντολέων, Μ. · 383 Κοτζιάς, Α. · 28* Κουμανταρέας, Μ. · 1* 333,364 Κούντερα, Μ. · 364 Κούρτοβικ, Δ. · 359, 402 Κρανάκη, Μ. · 380 Κριαράς, Εμμ. · 62*, 459 Κροτσέτι, Ν. · 465 Κυρ · 95 Κωνσταντάρας, Δ. · 381 Κώτσιας, Τ. · 388 Λάζος, X. · 424 Λακάν, Ζ. · 342

Μαλεβίτσης, Χρ. · 266 Μανιώτης, Γ. · 341 Μανούσακας, Γ. · 99 Μανουσάκης, Γ. · 364 Μαργαρίτης, Γ. · 422 Μαρωνίτης, Δ. · 130 Μάτεσις, π. · 464 Ματέυ-Ρουσσοπούλου, π. · 285 Μελισσάνθη · 234 Μάντης, Κ. · 123 Μηλιώνης, Χρ. · 186, 381 Μητρόπουλος, Κ. · 89 Μήτσου, Α. · 388 Μικρούτσικος, 0. · 354 Μόσχος, Ευ. · 269 Μουρσελάς, κ. · 463 Μηακόλας, Ν. · 371,404 Μπάνβιλ, Τζ. · 458 Μπάρκερ, Π. · 366 Μπελ, Β. · 386 Μπερζ, Πρ. · 461 Μπίτον, Ρ. · 357 Μπουγάτζε, Λ. · 419 Μποσταντζόγλου, Μ. · 19* ΜηουκουβάλαΑναγνώστου, I. · 100 Μπρικνέρ, Π. · 297 Ν Νάκου, Λ. · 72 Νικολαΐδης, Αρ. · 90, 379 Ντιντιέρ, Μ. · 351,417 Ντε λα πένια, π. Μ. · 213 Ντυτέρτρ, Μη. · 466 Ντροτ, Ζ. Μ. · 107 Ο Οζ, Ά. · 72 Ξανθούλης, Γ. · 458 Π Πάβιτς, Μ. · 270 Παναγόπουλος, Α. · 416 Πανσέληνος, Αλ. · 369 πανσέληνος, Ασ. · 88* Παππάς, Τ. · 390 Παπαγιώργης, Κ. · 252, 422 Παπαδίτσας, Δ. · 133 Παπαδούκας, Π. · 124 Παπαϊωάννου, Δ. · 430 Παπαπέτρου, Αν. · 99 Πασχάλης, Σ. · 399 Πεντζίκης, Ν. Γ. · 11* Πέτρουλα, Δ. · 165 Πετσάλης-Διομήδης, 0. · 109 πλασκοβίτης, Σ. · 112 Πουλαντζάς Ν. · 27* πούλμαν, Φ. · 464 Πρατικάκης, Μ. · 467 Πρεβελάκης, Π. · 173 Προγκίδης, Λ. · 422

Ραμίρες, Ν. Α. · 435 Ραυτόπουλος, Δ. · 374 Ριμπάκοφ, Α. · 251 Ρίος, X. · 418 Ρωμαίος, Γ. · 424 Σαββόπουλος, Δ. · 10* Σακελλάριος, Αλ. · 124 Σαμαράκης, Α. · 93 Σαχίνης, Α. · 382 Σβορώνος, Ν. · 18* Σεβαστάκης, Αλ. · 99 Σεπούλβεδα, Λ. · 367 Σιμόπουλος, Κ. · 59* Σινουέ, Ζ. · 377 Σινόπουλος, Τ. · 46* Σκαμπαρδώνης, Γ. · 464 Σλινκ, Μπ. · 400 Σουγλάτζε, Α. · 419 Σουίφτ, Γ. · 412 Στεβάνοβιτς, Β. · 298 Σφυρίδης, Π. · 260 Σχινάς, Αλ. · 218 Σωτηρίου, Δ. · 58* Τ Τάιμπο II, Πάκο Ιγνάσιο · 465 Ταμβακάκης, Φ. · 387 Ταμπούκι, Α. · 360, 429 Τάνινεν, Ρ. · 388 Τατσόπουλος, π. · 356 Ταχτσής, Κ. · 3-4* Τζαβάρας, 0. · 402 Τομπαΐδης, Δ. · 268 Τουρασβίλι, Ν. · 419 Τριανταφύλλου, Σ. · 375 Τριβιζάς, Ευγ. · 382 Τρυπάνης, Κ. · 191 τσάκαλος, Γ. · 413 Τσαούσης, Δ. · 119 Τσαρούχης, Γ. · 42* τσίρκας, Στρ. · 29* Τσιτσέλη, Κ. · 64* Φάις, Μ. · 411 Φασιανός, Αλ. · 334 Φέιμπερ, Μ. · Φιήιππόπουλος, Αλ. · 63 Φο, Ντ. · 247 Φόουλς, Τζ. · 378 Φωκάς, Ν. · 387 Χάρης, Π. · 161 Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Ν. · 320 χατζητάτσης, Τ. · 387 Χατζιδάκις, Μ. · 196 Χειμωνάς, Γ. · 80* Χοκβέρντα, X. · 187 Χουζούρη, Έ. · 383 Χουρμουζιάδου, Ε. · 399 Χόφμαν, Γκ. · 256 Χριστοδούλου, Δ. · 92 Χριστοφιλοπούλου, Αικ. · 321 Χρυσόπουλος, X. 423 ψ Ψαράκης, Τ. · 312

* Τα τεύ χη που σημειώ νονται με αστερίσκο έχο υ ν εξα ντλη θ εί. Όσοι επιθυμούν να π ρο μ ηθ ευ το ύ ν παλιά τεύ χη , μπορούν να επικοινω νούν μ ε το ΔΙΑΒΑΖΩ (τηλ. 2 10 -3388008 κα Γολικίδου). Τα κείμενα που είναι χρήσιμα στους αναγνώστες μας και περιέχονται σε εξαντλημένα τεύχη, δίνονται σε φωτοαντίγραφα.

Σύγχρονη

Πεζογραφία

Τ Ζ Ο Υ Ν Τ Μ Ο ΡΓΚΑΝ γ ο

?7Γα(9ο$

ΤΖΟΝ ΣΟΡΣ

Σ-τμ. σκ,ιά του Τατ^ Μαχάλ

Τ ζ ο ν Σ ορς

τ ζ ο ζ ε φ ιν

Κο ξ

ΤΖΟ ΥΝΤ ΜΟΡΓΚΑΝ

Στη σκιά του Τατζ Μαχάλ

Σημάδια στην άμμο

Το Πάθος

Η εκπληκτική ιστορία της ανέγερσης του Τ α τζ Μαχάλ. Ένα βιβλίο που οντονακλα τις ιστορίες, το πάθος, την πίστη, την αφοσίωση, τα όνειρα των ανθρώπων που έζησαν από κοντά τη δημιουργία ενός από τα πιο διάσημα κτίρια στον κόσμο. Ένα συγκλονιστικό ιστορικό μυθιστόρημα που δίνει μια πραγματική αίσθηση του κλίματος εκείνης της εποχής.

Δύο μοναχικοί άνθρωποι φτάνουν στο γραφικό παραθάλασσιο χωριουδάκι Γουέστ Μπει προκει μενού να ξεφύγουν από την προηγούμενη ζωή τους. Και ενώ αισθάνονται ότι υπάρχει ελπίδα να ξαναβρούν τη χαμένη ηρε­ μία και γαλήνη, τα γεγονότα τους διαψεύδουν. Το Γουέστ Μπει δεν είναι τόσο ήσυχο μέρος...

Ο Λόρδος Μπάιρον, ο Πέρσυ Μπης Σέλεϋ, ο Τζον Κητς, διάσημοι για την ποίησή τους, διαβόητοι για την έντονη προσωπικότητά τους, την αντισυμβατική, αλλά και τραγική και σύντομη ζωή τους, περιγράφονται από τις γυναίκες που τους αγάπησαν. Η Μαίρη Σέλεϋ, η Αυγούστα Λη, η Κάρολάίν Λαμπ, η Φάνυ Μπράουν και η Κλαιρ Κλαίρμοντ, ερωτεύονται, ενθαρρύνουν τους ποιη­ τές στις καλύτερες στιγμές του έργου τους, και δένουν αδιάρρηκτα τη μοίρα τους με τη δική τους, αψηφώντας τις κοινωνικές συμβάσεις και πληρώνο­ ντας γι’ αυτό υψηλό προσωπικό τίμημα.

ΤΖΟΝΑΘΑΝ ΣΤΡΑΟΥΝΤ

Ένα ακόμη τρυφ ερό μυθιστόρημα από την καταξιωμένη συγγραφέα Τζόζεφιν Κοξ.

ΤΖΟ Ν ΑΘ Α Ν ΣΤΡΑΟΥΝΤ Η Πύλη του Πτολεμαίου Οι δρόμοι του Ναθάνιελ, της Κίττυ και του Βαρτιμαίου διασταυρώνονται για μία ακόμη φορά. Παρ’ όλο που θα προτιμούσαν να πολεμούν ο ένας τον άλλο, αναγκάζονται να ενώσουν τις δυνάμεις τους προκειμένου να αποκαλύψουν τη φρικτή συνωμοσία που απειλεί την πόλη του Λονδίνου.

πΥΑΜ ΤΟΥ Τ Τ Τ Ο Λ Ε /Λ Α ΙΟ Υ ........ ......... n * # *

Το συναρπαστικό τέλος στην Τριλο­ γία του Βαρτιμαίου, μετά το Φυλαχτό τη ς Σ α μ αρ κά νδ ης και το Μ ά τι το υ Γ<όλεμ, που θα λατρέψουν όλοι οι φί­ λοι της λογοτεχνίας του φανταστικού.

εκδόσεις σε όλα τα β ιβ λ ιο π ω λ ε ία Τ.θ. $04 88, 141 10 Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟ - ΑΘΗΝΑ e-mail: info@minoas.gr επ ισ κ εφ θ είτε την ισ το σελίδα μος

_ _ ανείς, πιστεύω, δε θέλει να σταχτιάαουν οι παιδικές θύμησες μέσα του.

Y f Γιατί είναι σα να σβήνει μια χόβολη που την έχει τόσο ανάγκη. Αλλά κι ^ ^ I \ αν κάποιος έχει λόγο να το θελήσει, είναι δύσκολο, σχεδόν αδύνατο, να το πετύχει. Γιατί οι μνήμες των χρόνων εκείνων είναι καλά στεριωμένες ατα βάθη, όπως ο ουρανός πάνω μας. Πρέπει να ταραχθεί ο νους από αναπάντεχη θύελλα, για να χαθούν όσα καταγραφήκανε την κάθε στιγμή στην καρδιά μας. Όμως ο καθένας μαθαίνει αιγά-σιγά ν' αντιμετωπίζει και δύσκολους καιρούς, αφού όλοι μοιάζουμε με καράβια, που δεν ταξιδεύουν μονάχα σε απάνεμες θάλασσες». (Από το διήγημα «Νύχτα Χριστουγέννων» της Θ άλεια ς Β. Τσαρνά, στη συλλογή της με μικρά πεζά «Για παιδιά όλων των ηλικιών» Χριστουγεννιάτικες ιστορίες, εκδόσεις Φιλιππότη, Αβήνα, 2 0 0 0 ■αναζητήστε και το «Ο Αη-Βασίλης ο θαλασσ ινός» από τα Θαλαασινά

παιδικά διηγήματα της Σοφ ίας Φίλντιση -μ ια σπάνια αναγνωστική εμπειρία, που έχει γίνει και ταινία μικρού μήκους από τον Βασίλη Ντούρο- τώρα υπό έκδοση σε συλλογικό τόμο από τους Σύγχρονους Ορίζοντες). Η παιδική ηλικία που γίνεται εφηβική και μετά νεανική επιμένει να υπάρχει και επιμένει να ζητά την προσοχή είτε στο χώρο τής «πραγματικής» ζωής είτε στο χώρο της χάρτινης- δύο ζω ές που επικοινωνούν σαν συγκοινωνούντα δοχεία. Η παιδική - εφηβική

- νεανική ηλικία αντιπροσωπεύεται από την αντίστοιχη λογοτεχνία, που απλώνει, όμως, ως πολυπλόκαμος, την επικράτειά της μέΛρι και τα τελευταία χρόνια τού Βίου. Η παιδική - εφηβική - νεανική λογοτεχνία έχει, ωστόσο, και το δικό της χώρο, τους δικούς της κανόνες και τους δικούς της παίκτες και ωρίμασε ο καιρ ός για την πρώτη επίσημη καταγραφή. Η Τζίνα Καλογήρου και ο Γεώργιος Παπαντωνάκης γράφ ουν για τους τρόπους με τους οποίους η μικρότερη ηλικία κατορδώνει να επιβιώνει μέσα στη μεγαλύτερη, π αράγοντας μια λογοτεχνία που ενίοτε συγχέει ή αναμειγνύει αναγνώστες από διαφορετικά στάδια της ζωής, ενώ ο Κυριάκος Ντελόπουλος, από την πλευρά του, προτείνει με τα λογοτεχνικά βιβλία του μία εκδοχή αποκρυστάλλωσης αυτής της μείξης. Από την άλλη, την επιμονή της παιδικής ηλικίας εκπροσωπούν στο δεωρητικό χώρο η Τασούλα Τσιλιμένη και η Άντα ΓκίΒαλου με δύο προτάσεις - αιτήματα. Η πρώτη αναφ έρεται στην οριοδέτηση εν ό ς είδους, χαρακτηριστικά παιδικού, και η δεύτερη στην ανάγκη προσδιορισμού του ευρύτερου λογοτεχνικού χώρου μέσω μιας επίσημης «Ιστορίας της λογοτεχνίας για παιδιά και νέους». Η παιδική ηλικία επιβιώνει μέσα μας και απαιτεί. Οι σελίδες που ακολουθούν τείνουν ευήκοον ους.

Επιμέλεια: Σταυρούλα Γ. Τσούπρου Εικονογράφηση: Χρίστος ΠετρίΒης

[

δ ι α β α ζ ω ] Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Τζίν α Καλογήρου

Οι δάφνες κόπηκαν; Η Eroica

και το ούγχρονο εφηβικό μυθιστόρημα Nous η' irons au bois, les lauriers sont coupds...

Eroica (1937), to μυθιστόρημα ίου Κοσμά Πολίτη με την τέλεια αρχιτεκτονική1 και τη θαυμαστά τεχνουργημένη αφήγηση, υποβάλλει και κατασαγηνεύει τον αναγνώστη ευθύς εξαρχής. Ως μυθοπλαστικό έργο που «βρίσκεται στους αντίποδες του ρεαλι­ σμού»2 παρουσιάζει τη μαγική εικόνα μιας εφηβικής ηλικίας τυλιγμένης στην αχλύ του μύθου, του ονείρου και του φανταστικού. Οι νεαροί ήρωες, καθώς αποχαιρετούν βεβιασμένα την παιδική τους ηλικία, βιώνουν ανεπίγνωστα, γι' αυτό και πιο οδυνηρά, τον Έρωτα και το Θάνατο, την Ομορφιά, την Απώλεια. Οι

H

182 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

περιπέτειές τους συνιστούν μια μυητική διαδρομή προς τα ανεξιχνίαστα βάθη της ψυχής, εκεί όπου αέναα εξυφαίνεται το μέγα μυστήριο. Η κριτική έχει βεβαίως επανειλημμένως τονίσει την ποιητική και μουσική ενορχή­ στρωση της γραφής στην Eroica. 0 συγ­ γραφέας υπερβαίνει τη σύμβαση του genre tranchS, καθώς δοκιμάζει, χωρίς να καταργεί, τα όρια του πεζογραφικού λόγου, εμβολιάζοντας την αφήγηση με άφθονα ποιητικά στοιχεία. Η ρυθμική ορ­ γάνωση του λόγου, η χρήση οδηγητικών μοτίβων ή επαναλαμβανόμενων εικόνων και συμβολισμών συμβάλλουν σ' ένα μέ­ γιστα υποβλητικό αποτέλεσμα. 0 ανα­ γνώστης της Eroica αποκομίζει την υπέρ­ τατη αισθητική απόλαυση, καθώς διεξέρχεται μέσα από τη μελωδία του λόγου και το πυκνό υφά­ δι των συμβόλων, έχοντας πάντοτε τη μαγνητική εντύ­ πωση του ακαθόριστου και του ασύλληπτου. Μια ξανθομπρούτζινη πλεξί­ δα στο χρώμα του βενετσιάνικου χρυοού και ένα κοριτσί­ στικο χέρι που φωσφορίζει ασημένιο σαν της Παναγιάς το εικόνισμα· ένα σμάρι γλαυκά παπαγαλάκια που σπαθίζουν στον ουρανό και άλλοτε ενώνονται με το χρώμα της θάλασσας και τις χρυσαφένιες μαρμαρυγές του νερού· ένα σύννεφο που αλλάζει χρώματα από το κρόκινο χρυσάφι στο φλογά­ το μοβ- ηλιοσταλάγματα πά­ νω στην τέφρα του ίσκιου· κι οι πεταλούδες που λικνίζουν

[ δ ι α β α ζ ω ]

Α Φ I Ε Ρ Ω Μ A

τον αχνό του έρωτα σε άνθινες αιώρες. Ο Κοσμάς Πολίτης επιλέγει τις λέ­ ξεις όπως τα χρωματιστά κομμάτια μιας υαλογραφίας προκειμένου να δημιουργήσει το παραμυθένιο σά­ μπαν της αφήγησης, να συνθέσει το πανόραμα μιας εφηβικής ηλι­ κίας που μοιάζει με «χλοερό ψηφι­ δωτό λειμώνα»3 απλωμένο στην έκταση του χρόνου. Η εφηβική ηλι­ κία στην Eroica είναι μια ανιστορική κατάσταση με αρχετυπικά χαρα­ κτηριστικά και αιώνια διάρκεια. Εί­ ναι προφανές ότι οι έφηβοι του μυθιστορήματος, που ανταλλάσ­ σουν ζωγραφιές, κλωνάκια μα­ ντζουράνας και τρίχες ξανθομπρούτζινων μαλλιών, γιατρεύουν τα πληγωμένα πουλάκια4 και θαυ­ μάζουν το ουράνιο τόξο, ελάχιστη σχέση έχουν με τους έφηβους πρωταγωνιστές του συγχρόνου μυθιστορήματος, που προορίζεται εξάλλου για εφηβικό/νεανικό κοινό5. Οι έφηβοι ήρωες της Eroica αφίστανται ου­ σιαστικά από τους σύγχρονους ομηλί­ κους τους, οι οποίοι είναι ρεαλιστικά σκιαγραφημένοι και τοποθετημένοι μέσα σ' ένα εξίσου ρεαλιστικό μυθοπλαστικό πλαίσιο. Οι καταστάσεις που αντιμετωπί­ ζουν οι σύγχρονοι εφηβικοί χαρακτήρες είναι παρόμοιες με αυτές που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι νέοι του σήμερα. Ο σαφής ηλικιακός προσδιορισμός του -εν­ νοούμενου και πραγματικού- αναγνωστι­ κού κοινού επηρεάζει δραστικά τη θεμα­ τολογία, τους στόχους, ακόμη και τον τρόπο γραφής του εφηβικού μυθιστορή­ ματος των ημερών μας6. Μέσω της ταύ­

J

τισης με τους χαρακτήρες οι νεαροί ανα­ γνώστες αναπτύσσουν υγιή πρότυπα και αντιμετωπίζουν με εποικοδομητικό τρό­ πο τα σύνθετα κοινωνικοπολιτικά, οικο­ λογικά, ηθικά, διαπροσωπικά κ.λπ. προ­ βλήματα της εποχής. Αξιοσημείωτη είναι η γκάμα της θεματολογίας: ναρκωτικά, τρομοκρατία, σεξουαλική παρενόχληση, ρατσισμός, ενδοοικογενειακή βία και εγκληματικότητα7, AIDS, νευρική ανορε­ ξία8 κ.ά.π. Το σύγχρονο μυθιστόρημα εφηβείας πραγματεύεται όλες τις σκληρές και επώδυνες πλευρές της ζωής προκειμέ­ νου να σταθεί αρωγός στην προσπάθεια των νέων να συνδιαλλαγούν με την πραγματικότητα. Το σύγχρονο εφηβικό

Ο Ι Α Π Ο Γ Ο Ν Ο Ι Τ Ο Υ Π Ο ρ ψ Υ ρ Ο Υ Β Α Σ ΙΛ ΙΑ

ΒβΜοΙ

,ι

* »

ΤΣΑρΛΙ ΜΠΟΟΥΝ Τ Ο Μ Υ Σ Τ Η ρ ί Ο Τ Ο Υ Π Ο ρ φ Υ ρ Ο Υ ΒΑ Σ ΙΛ Ι Α τήςΤζέννυΝίρμο Όταν ο Τσάρλι Μττόουν αρχίζει να ακούει τις σκέψεις και τις συζητήσεις των ανθρώπων που βλέπει στις φωτογραφίες, οι θείες του τον στέλνουν στην Ακαδημία Μπλουρ, όπου τον κυνηγούν; το παρελθόν, ένα μυστήριο και οι απόγονοι του Πορφυρού Βασιλιά. Τ.Θ.50488,141 10Ν.Ηράκλειο,ΑΘΗΝΑ· ηλ; 2102711222- fee2102711056· wwwjoinoas.gr-e-mail:info@minoas.gr

.έ e » S o « e i.

1

*

^

[

Δ Ι Α Β Α Ζ Ω

Α Φ I Ε Ρ Ω Μ

μυθιστόρημα δικαιώνει το ρόλο του αγ^ προάγει τις θετικές και ισότιμες διανθρώ­ πινες σχέοεις, αν αποφεύγει το δογματι­ σμό και τα ποικίλα ιδεολογικά στερεότυ­ πα και, βεβαίως, αν διευρύνει τους πνευ­ ματικούς ορίζοντες του αναγνώστη του καλλιεργώντας τη διαπολιτισμική οπτική και την ανοχή (tolerance) απέναντι στο διαφορετικό3. Οι συγγραφείς φαίνεται πως λαμβάνουν υπόψη τους και αναδεικνύουν τις πολυσχιδείς όσο και πιεστικές ανάγκες της ήβης, όπως λ.χ. την ανάγκη

1< 3 4 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

των εφήβων: να αμφισβητήσουν τη γονεϊκή αυθεντία και-να ορίσουν τον εαυτό τους εκτός του οικείου χώρου της οικο­ γένειας· να οριοθετήσουν την προσωπι­ κή τους ταυτότητα διαμορφώνοντας το δικό τους κόσμο αξιών- να κατανοήσουν τις αλλαγές στο σώμα· να αντιμετωπί­ σουν την αναπτυσσόμενη σεξουαλικότη­ τα και να αναπτύξουν υγιείς σχέσεις με το άλλο φύλο. Κι η Eroica; Ποια θέση μπορεί να καταλά­ βει μέσα στην πληθώρα της σύγχρονης μυθιστορηματικής παραγωγής; Διαπι­ στώνουμε ότι ο ρεαλισμός θεμάτων και γραφής δημιουργεί αβυσσαλέα απόσταση ανάμεσα στο λυρικό μυθι­ στόρημα του Πολίτη και τα μυθιστορή­ ματα εφηβείας των ημερών μας. Οι αναγνώστες του Cormier και του Pullman θα καταφύγουν στην Eroica·, Τα ερωτήματα, βεβαίως, επιζητούν σύνθετες απαντήσεις, που ξεπερνούν τα όρια ενός σύντομου άρθρου. Αναμ­ φίβολα, η αναγνωστική ιστορία της Eroica -η ιστορία της πρόσληψής τηςέχει να επιδείξει φαινόμενα λα­ τρείας10. Παρόλα αυτά, σήμερα, ο έφηβος αναγνώστης δύσκολα θα επιλέξει από μόνος του το μυθιστόρημα του Πολίτη -εκτός ίσως και αν του το συστήσει ενθέρμως κάποιος που αγα­ πά και εμπιστεύεται. Η Eroica είναι ένα μυθιστόρημα με έφηβους ήρωες για ενήλικους αναγνώστες, δηλαδή ένα έργο που εκτιμάς περισσότερο σε με­ ταγενέστερες αναγνώσεις, καθώς προσφέρει, λόγω της γραφής του, μια συγκίνηση ανώτερης ποιότητας. Είναι ένα μυθιστόρημα που αποκαλύπτει τα θέλγητρά του στον ώριμο και υπομο­ νετικό αναγνώστη, σ' αυτόν που επι­ ζητεί την επανανάγνωση. Μπορεί να μην προσφέρει απαντήσεις σε επίκαι­ ρα προβλήματα, ωστόσο διεγείρει την ακατάλυτη νοσταλγία για την απωλεσθείσα αθωότητα και τη χαμένη ομορ-

Δ I A B A Ζ Ω 1 Α Φ

φ ιά τ ω ν α π λ ώ ν π ρ α γ μ ά τω ν. Η α νά γνω σ η τ η ς Eroi'ca είναι μια νησ ίδα γ α λ ή ν η ς και α ισ θ ητική ς ε ν α τέν ισ η ς μέσ α σ τη ν τα ρ α χ ή τ η ς ζω ή ς. Ό π ω ς ό τα ν μ π α ίνεις σ ε μια ερ η μ ικ ή εκ κ λ η σ ιά και ε γ κ α τα λ είπ ε ις τ ο ν α γν ω σ τικ ισ μό σ ου κ α θ ώ ς α ντικρ ίζεις τ ο π ο λ ύ χ ρ ω μ ο τ ζ α μ ω τ ό να σ κορπ ίζει ιριδι­ σ μ ο ύ ς σ τη ν ησ υχία. Ά π α ξ και σ ου α π ο κα ­ λ υ φ θ ε ί η μ α γεία τ η ς α νά γ ν ω σ ή ς τ ο υ θα

σ ε σ υ ν τ ρ ο φ ε ύ ε ι για μια ζω ή . Α φ ο ύ ά λ ­ λ ω σ τ ε « κ α θένα ς κ λ ε ίν ει μέσ α τ ο υ κάπ οιο π εριβ ολά κι που α ν τύ χ ε ι και τ ο π ερ ιφ ρ ο νή σ ει θα πει π ω ς η ζ ω ή τ ο υ πάει άδικα»11.

1 Βλ. την αξεπέραστη εισαγωγή του Ρ. Mackridge («Συμβολικές και ειρωνικές δομές στην Erorca») στην έκδοση: Κ. Πολίτη, Eroica, επιμ. Ρ. Mackridge, Αθήνα: Ερμής <Νέα Ελληνική Βιβλιοθήκης "1991, σ. πε.

2 Α. Σαχίνης, Η σύγχρονη πεζογραφία μας, Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της «Εστίας» Ι.Δ. Κολλάρου & Σιας 1983, σ. 36.

5Erorca, ό.π., σ. 92.

4 Στο ίδιο, σ. 128.

5 0 όρος «εφηβικό μυθιστόρημα» ή «μυθιστόρημα για εφηβικό - νεανικό κοινό» έχει αντικατασταθεί, στην αγγλόφωνη τουλάχιστον βιβλιογραφία, από τον όρο «young adult novel», δηλαδή μυθιστόρημα για νεαρούς ή εκκολαπτόμενους ενήλικες ηλικίας 12-18 ετών περίπου, με ήρωες του ιδίου ηλικιακού φάσματος.

6 Για μια πανοραμική εικόνα των σύγχρονων τάσεων βλ. το CD-ROM A complete Guide to Young Adult Literature, edited by V. R. Monseau, G. M. Salvner and the Assembly on Literature for Adolescents of the NCTE (ALAN), Heinemann 2000. Για το εφηβικό μυθιστόρημα στην Ελλάδα 1970-2000 βλ. την (ανέκδοτη) ομώνυμη διδακτορική διατριβή της I. Δ. Αργυρίου (ΠΤΔΕ / Τομέας Ανθρωπιστικών Σπουδών, 2006, επιβλέπουσα καθηγήτρια κ. Β. Πάτσιου).

7 Ενδεικτικά αναφέρω το θαυμάσιο μυθιστόρημα του R. Cormier Tenderness (1997), το οποίο πραγματεύεται την ιστορία ενός δεκαοχτάχρονου serial killer και μιας περιπλανώμενης δεκαπεντάχρονης που αποδρά

από ένα πολλαπλώς διαταραγμένο οικογενειακό περιβάλλον. 0 κορυφαίος συγγραφέας προσεγγίζει το θέμα με τη γνωστή του ελεγχόμενη τολμηρότητα, αλλά και με περισσή τέχνη και δεξιοτεχνική ειρωνεία (αμετάφραστο στα ελληνικά).

8 Βλ., ενδεικτικά, τα (αμετάφραστα στα ελληνικά) καλογραμμένα μυθιστορήματα, My sister’s bones (1996 -για τη νευρική ανορεξία) της C. Hanauer και Fat Chance (1994 -για τη βουλιμία) της L. Newman.

9 Βλ., ενδεικτικά, A.G. Frances, Multicultural voices in contemporary literature: a resource for teachers, Portsmouth, NH: Heinemann 1995.

10 To μυθιστόρημα του Κ. Πολίτη είναι από τα πιο πολυδιαβασμένα και αγαπημένα νεοελληνικά μυθιστορήματα. Έχουν μάλιστα καταγραφεί στο παρελθόν περιπτώσεις γονέων - αναγνωστών που έδιναν στα παιδιά τους ως βαφτιστικά τα ονόματα των ηρώων του μυθιστορήματος. Η λατρεία της Erorca θα μπορούσε να θεωρηθεί ανάλογη με την λατρεία των μυθιστορημάτων της Jane Austen. Δεν αναφέρω τυχαία τη συγκεκριμένη μυθιστοριογράφο, αφού μπορούμε να μιλήσουμε με επιστημονικούς όρους για την πολυπληθή ομάδα των «Janeites» -μεταξύ των οποίων και η υποφαινόμενη- δηλαδή για αναγνώστες, ανεξαρτήτως φύλου, που διαβάζουν και παρακολουθούν οτιδήποτε σχετικό με το μυθιστορηματικό σύμπαν της Austen. Βλ. σχετικά, Janeites, edited by D. Lynch, Princeton NJ: Princeton Univ. Press 2000.

11Erorca, ό.π., σ. 116.

Η Τζίνα Καλογήρου είναι αναπληρώτρια καθηγήχρια του ΠαιΒαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών

ΟΙ ΑΠΟΓΟΝΟΙ ΤΟΥ ΠΟρφΥρΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ

ΒβλίοΙΙ

ΤΣΑρΛΙ ΜΠΟΟΥΝ

Η Σ φ Α φ Α ΤΟΥ Χ Ρ Ο Ν Ο Υ της Τζέννυ Νίμμο Ο Τσάρλι Μπόουν ήλπιζε πως το καινούριο τρίμηνο στην Ακαδημία Μπλουρ δε θα του επεφύλασσε δυσάρεστες εκπλήξεις. Όμως ξαφνικά εμφανίστηκε από το πουθενά ο Χένρυ, που στροβιλίστηκε στη σημερινή εποχή από τον παγωμένο χειμώνα του Ι9Ι61 Τ.Θ. 50488,14Ι ΙΟΝ. Ηράκλειο, ΑΘΗΝΑ · τηλ^2Ι0 27 11222- foe 2Ι0 27 11056 · www.minoas.gr- wreak infb@minoas.gr

I Ε Ρ Ω Μ A

J

Γ Δ I A Β A Ζ Ο ] L Α Φ I Ε Ρ Ω Μ A

Παπαντωνάκης Γεώργιος

Γραφές αθωότητας

οιπ λογοτεχνία για ενηλίκους επ ο χ ή ς (δ εκ α ε τία 1 9 20 ), π ρ ω το εκ δ ίδ ο ξ ε τ ά ζ ο υ μ ε δ ύ ο π ρ ω το λ ε ια κ έ ς ντα ι σ ε τ ό μ ο τ ο 20 02 . Οι Πρώτοι αποχω­ σ υ λ λ ο γ έ ς δ ιη γ η μ ά τω ν δ ύ ο σ υ γ ­ ρισμοί γνώ ρισ α ν δ ύ ο εκ δ ό σ εις ό τ α ν πρωγ ρ α φ έω ν που α π έχουν μ ε τα ξύ το κ υ κ λ ο φ ό ρ η σ α ν (1947) και ε π α ν ε κ δ ίδ ο ­ τ ο υ ς χρ ονικά ελ ά χ ισ τα : Τά σου Α θανασ ιάν τα ι τ ο 2 0 0 5 . Και οι δ ύ ο σ υ λ λ ο γ έ ς , γ ρ α μ ­ δ η Στο πρώτο σκαλί (Α θήνα, Ε λληνικά μ έ ν ε ς σ ε ν εα ρ ή ηλικία , α ν α φ έρ ο ν τα ι σε Γ ρ ά μ μ α τα ) και Κ ώ σ τα Σ τ ε ρ γ ιό π ο υ λ ο υ παιδιά και ν έ ο υ ς Πρώτοι αποχωρισμοί (Α θα να σ ιάδης) και 0 συγγραφέας απεικονίζει (Α θή να , Κ έδ ρ ο ς ). σ τη ν παιδική η λ ι­ «Γ ρα φ ές τ η ς α θ ω ό ­ κία (Σ τε ρ γ ιό π ο υ ρεαλιστικότατα την αντίθεση τη τα ς » χα ρ α κ τη ρ ίζο ­ λο ς ). ν τα ι τα π ρ ώ τα , ω ς Δ ια β ά ζ ο ν τα ς κ α ­ παιδική αθωότητα - πάθη κ α τε υ θ υ ν τή ρ ια ο δ η ­ ν είς τα σ υ γ κ εκ ρ ι­ γία για τ ο ν α να γ ν ώ ­ μ έ ν α δ ιη γ ή μ α τα , σ τη , εν ώ και ο τ ί­ ενηλίκων. Η εστίαση στην δ ιερ ω τά τα ι π οιους τ λ ο ς Πρώτοι αποχω­ α π ο δέκτες τη ς ρισμοί ω ς π ε ρ ικ ε ίμ ε­ παιδική ψυχή αποκαλύπτει α φ ή γ η ο η ς ή πρ αγ­ ν ο π ρ ο ϊδ ε ά ζ ει τ ο ν μ α τικ ο ύ ς α να γ ν ώ ­ α ν α γ ν ώ σ τη α ν α λ ό χειραγώγηση του παιδιού σ τ ε ς έχ ο υ ν . Παιγω ς . Τα δ ιη γ ή μ α τα δ ιά /ε φ ή β ο υ ς ή το υ Α θ α ν α σ ιά δ η , και σχέσεις εξουσίας ε ν ή λ ικ ε ς , ε φ ό σ ο ν δ η μ ο σ ιευ μ έ ν α σ την σ υ γ γ ρ α φ ε ίς και π λ ε ιο ν ό τ η τ ά το υ ς ενηλίκων-παιδιού ή ρ ω ε ς βρίσ κοντα ι σ ε π ερ ιο δ ικ ά τ η ς σ ε μ ετα ιχμ ια κ ή ηλικία ; Και οι δ ύ ο , σ υ γ γ ρ α φ ε ίς και ή ρ ω ε ς , δ ια κ ρίνο ν τα ι από α υ θ ο ρ μ η τισ μ ό και α θ ω ό τ η τ α . Οι δ ε ύ τ ε ρ ο ι α π εικο νίζοντα ι μ ε τ η ν α θ ω ό τη ­ τα τ η ς η λ ικία ς και τ η ς επ ο χ ή ς το υ ς . Οι π ρ ώ το ι γ ρ ά φ ο υ ν ο ε τρ υ φ ε ρ ή ηλικία , μ ε γ ρ α φ ή διακριτά δ ια φ ο ρ ετικ ή , ο ε π ερ ίο δ ο που οι θ ε ω ρ ίε ς τ η ς λ ο γ ο τεχ ν ία ς δ ε ν α σ κού σ α ν σ ημ α ν τικ ή επ ιρ ­ ρ ο ή. Η τρ ιτο π ρ ό σ ω π η α φ ή γη σ η τ ο υ Α θ α ν α σ ιά δ η , μ ο λ ο ν ό τι π ρ ω το λ ε ια κ ή , α π ο κ α λ ύ π τει έ ν α ν π α ν το δ ύ ν α μ ο και π α ν το ­ γ ν ώ σ τη α φ η γ η τή , που εν ο ρ χ η ­ σ τρ ώ ν ει τ η ν α φ ή γη σ η μ ε σ χ ετι­ κή ω ρ ιμ ό τη τα . Έ φ η β ο ς ο ίδιος,

Ε

1<30

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

[ Δ IA BAZ Ω 1 Φ ! E P Ω M

εσ τιά ζ ει τ ο ε ν δ ια φ έ ρ ο ν τ ο υ σ ε ε φ ή β ο υ ς , χω ρ ίς ψ υ χ ολ ογ ικ ό β ά θ ος. Ο Σ τερ γ ιό π ο υ λ ο ς δ ιεισ δ ύ ει σ τις ισ το ρ ίες τ ο υ ω ς πρωτο π ρ ό σ ω π ο ς α φ η γ η τή ς . Τα δ ιη γ ή μ α τα το υ Α θα νασ ιά δη, πιο π ερ ί­ τε χ ν α , α π ο κα λ ύ π το υ ν μια «πατριαρχική» γ ρ α φ ή που, παρά τ η ν α θ ω ό τ η τ ά τ η ς , ε λ έ γ χ ε ι τ η ν α φ ή γ η σ η μ ε σ υ γ γ ρ α φ ική η γ ε μ ο ν ικ ό τη τ α και δ ε ν επ ιτρ έπ ει σ το υ ς ν εα ρ ο ύ ς χ α ρ α κ τ ή ρ ε ς τ ο υ να α π ο κ α λ υ ­ φ θ ο ύ ν μέσ α από τ ο ν π ερ ιο ρ ισ μ έν ο δ ιά ­ λ ο γ ο . Το η α ιδ ί/έ φ η β ο ς ε ί τ ε ω ς τρ ιτο π ρ ό σ ω π ος ε μ φ α ν ή ς ή όχι α φ η γ η τ ή ς , ε ν ή λ ι­ κας π λ έ ο ν , ε ί τ ε ω ς α φ η γ η μ α τικ ό π εριεχ ό μ ε ν ο -υ π ο κ ε ίμ ε ν ο δ ρ ά σ η ς λ ε ιτ ο υ ρ γ ε ί υπ ό τις α υ σ τη ρ ές υ π ο δ είξεις ε ν ό ς σ υγγ ρ α φ έ α -α φ η γ η τή που υπ οκ ρ ύπ τει επ ιμ ελ ώ ς έ ν α β ιω μ έν ο Εγώ ω ς α ν ο λ ο κ λ ή ρ ω το τα ξίδ ι ζω ή ς. Μ ε ε λ ά χ ισ τε ς ε ξ α ιρ έσ εις , τ ο π α ιδ ί/έ φ η β ο ς ε κ τ ε λ ε ί έν α ο λ ο κ λ η ρ ω μ έ ­ ν ο βασικό α φ η γ η μ α τικ ό π ρ όγρ α μ μα δ ρ ά ­ σ ης. Ε ν τα γ μέν ο σ τη ν κοινω νία τ ω ν ε ν η λ ί­ κων, α π ο τε λ ε ί αναπόσ παστο τ μ ή μ α τη ς , ιδ ω μ έν ο μ ε τα μά τια ε ν ό ς εν ή λ ικ ο υ τρ ιτ ο πρ όσ ω π ου α φ η γ η τή , κ α θ ισ τώ ν τα ς τ η ν α φ ή γη σ η α ντικε ιμ εν ικ ό τε ρ η και π εισ τικό­ τε ρ η . Η σ υνα ισ θηματική καμ π ύ λη τ ω ν χα ­ ρ α κ τή ρ ω ν το υ Α θανασ ιάδη υ σ τ ε ρ ε ί τ η ς α ντίσ το ιχη ς σ τις π ρ ω το π ρ όσ ω π ες α φ η γ ή ­ σ εις τ ο υ Σ τερ γ ιό π ο υ λ ο υ , τ ις οπ ο ίες δ ια ρ ­ ρ έ ο υ ν εκχυ λ ίσ μ α τα σ υνα ισ θ ημ άτω ν. Στα δ ιη γ ή μ α τα τ ο υ Σ τερ γ ιό π ο υ λ ο υ τ ο τ α ­ ξίδ ι σ υ ν τε λ ε ίτα ι τό σ ο από έν α ν επ α ρ χια ­ κό π ρ ος έν α ν α σ τικό χ ώ ρ ο , και α ν τίσ τρ ο ­ φ α , όσ ο και σ τη ν ψ υ χ ολ ογ ικ ή ζω ή τ ο υ παιδιού. 0 α φ η γ η τή ς α φ η γ ε ίτα ι σ ε α να ­ δ ρ ο μ ικ ές π ρ ω το π ρ ό σ ω π ες α φ η γ ή σ εις τα «πάθια» ε ν ό ς παιδιού, ό π ω ς τ ο β λ έπ ει εν ή λ ικ ο ς π λ έ ο ν , τ ο π ο θ ε τ ώ ν τ α ς τ ο σ ε μια

κοινω νία όχι π α ιδ ιώ ν -εν η λ ίκω ν α λ λ ά ενη­ λίκων-παιδιών. Η δ ια φ ο ρ ά α νά μ εσ α σ τις σ χέσ εις α υ τ έ ς α π εικο νίζει και τ η δ ια φ ορ ά α νά μ εσ α σ τη ν παιδική λ ο γ ο τεχ ν ία και τη γ εν ικ ή λ ο γ ο τεχ ν ία , μ ε κρ ιτή ρ ιο τ η ν πα­ ρουσ ία τ ο υ παιδιού. Μ ο λ ο ν ό τι τα κ είμ εν α γ ρ ά φ ο ν τα ι σ ε μ ε τε φ η β ικ ή ηλικία , η εικ ο νοπ οιία τ η ς πα ιδικής ψ υχ ής δ ια φ έρ ει ρ ιζι­ κά από τ η ν α ντίσ το ιχη τ η ς π α ιδ ικ ή ς /ε φ η β ικής λ ο γ ο τεχ ν ία ς , α κό μα και σ τα κ είμ εν α τ η ς τ ε λ ε υ τ α ία ς τρ ια κ ο ν τα ετία ς , ό π ου ο ρ ε α λ ισ μ ό ς έχ ει δ ια μ ο ρ φ ώ σ ε ι και ε ξ α κ ο ­ λ ο υ θ ε ί να δ ια μ ο ρ φ ώ ν ε ι μια ν έα διάσ τα σ η σ τις α να π α ρα σ τά σ εις τ η ς π α ιδ ικ ή ς /ε φ η β ικής ψ υχ ής ω ς τα ξίδ ι λ ο γ ο τεχ ν ικ ό . Α λ ­ λ ω σ τ ε , ο λ ό κ λ η ρ η η π α ιδ ική-νεα νική λ ο ­ γ ο τε χ ν ία α π ο τ ε λ ε ί έν α τα ξίδ ι. Στα π ρ ω το λ ε ια κ ά κ είμ εν α τω ν σ υ γ γ ρ α ­ φ έ ω ν που ε ξ ε τ ά ζ ο υ μ ε τ ο «ταξίδι» α υ τό έχ ει δ ια φ ο ρ ετικ ή υ φ ή , ιδ ω μ έ ν ο από τ η ν οπ τική ε ν ό ς ε ν ή λ ικ α που γ ρ ά φ ε ι για ε ν ή ­ λ ικ ες . Έ τσ ι, δ ίν ετα ι η δ υ ν α τό τ η τ α να α να π α ρ α σ τα θ ού ν , μέσ α από μ ν ή μ ε ς και α ν α δ ρ ο μ ές σ τη ν π α ιδ ικ ή /ν εα ν ικ ή ηλικία , οι τ ρ ικ υ μ ισ μ ο ίτη ς π α ιδ ικ ή ς /ε φ η β ικ ή ς ψ υ­ χή ς, κ α θ ώ ς εσ τιά ζ ο υ ν κ υρ ίω ς σ ' α υ τή ν και όχι σ τη σ υ μ π ερ ιφ ο ρ ά τ ο υ παιδιού. Το Εγώ τ ο υ π ρ ω το π ρ όσ ω π ο υ α φ η γ η τ ή σ τον Σ τερ γ ιό π ο υ λ ο είναι τ ο Ενώ τ η ς π αιδικής τ ο υ ηλ ικία ς που α π ο κα λ ύ π τει, μ ε τά από α π ό σ τα σ η χρ ό ν ο υ , γ ε μ ά τ ο α θ ω ό τη τα και απορία όσα τε κ τα ίν ο ν τα ι σ το ο ικ ο γ εν εια ­ κό π ε ρ ιβ ά λ λ ο ν το υ . Η ο ικο γ εν εια κ ή παθ ο γ έν ε ια α π α ντά τα ι και σ τη ν π α ιδ ικ ή /ν εανική λ ο γ ο τεχ ν ία . Ό μ ω ς, π α ιδί και έ φ η ­ β ο ς α ν τ ιμ ε τ ω π ίζ ο ν τ α ι μ ε α γά π η . Δ εν α π ο ρρίπ το ντα ι, ο ύ τ ε π α ρα π έμ π οντα ι από γ ο ν έ α σ ε γ ο ν έ α που εν δ ια φ έ ρ ε τ α ι μ ό ν ο για τ η ν προσ ω π ική τ ο υ ευ τυ χ ία . Στα δ ιη-

ΟΙ ΑΠΟΓΟΝΟΙ ΤΟΤ ΠΟρφΥρΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ Τ Σ Α ρ Λ Ι ΜΓΤΟΟΥΝ Ο Γ Α Λ Α Ζ ΙΟ Σ Β Ο Α Σ Ένα σκοτεινό μυστικό αποκαλύπτεται στην Ακαδημία Μπλουρ. Ένα αγόρι χάθηκε κάποτε στις σοφίτες και από τότε δεν το ξαναείδε κανείς. Ο Τσάρλι Μπόουν θέλει να βοηθήσει, αλλά έχει δικά του προβλήματα να αντιμετωπίσει: ο θείος Πάτον εξαφανίστηκε... Τ.θ.504 88,141 10Ν.Ηρίκλαο, ΑΘΗΝΑ - τηλ_·2Ι027 II 222-fax:21027 11056 · www.minoas.gr-e-mail:info@minoas.gr

A

J

γ ή μ α τα τ ο υ Σ τερ γ ιό π ο υ λ ο υ οι γ ο ν ε ϊκ έ ς ε γ ω ισ τ ικ έ ς - ε ξ ο υ ο ια σ τ ικ έ ς τ ά σ ε ις α π ο ­ δ ιώ κ ο υ ν τ ο παιδί α πό τ η ν ε κ ά σ τ ο τ ε ο ικ ο ­ γ εν ε ια κ ή εσ τία μ ε σ υγ κ λο ν ισ τικ ή σ κ λ η ρ ό ­ τ η τ α που κ α τα κ υ ρ ώ ν ε τα ι α φ ο π λισ τικά από τ η ν κυριαρχία τ ο υ α φ η γ η τή . Ο σ υ γ ­ γ ρ α φ έ α ς α π εικο νίζει ρ ε α λ ισ τικ ό τα τα τ η ν α ντίθ εσ η παιδική αθωότητα - πάθη ενη­ λίκων. Η εσ τία σ η σ τη ν παιδική ψυχή α π ο ­ κ α λ ύ π τει χειρ α γ ώ γ η σ η τ ο υ παιδιού και σ χέσ εις εξ ο υ σ ία ς εν η λ ίκω ν -π α ιδ ιο ύ . Δια­ κρίνει κ α ν είς υπ οδ όρ ια ένα ιδ ιότυ π ο μπαχτια ν ό καρναβαλισμό, μ ο λ ο ν ό τι η τ ρ α γ ι­ κ ό τη τα τω ν α να δ ρ ο μ ικ ώ ν α φ η γ ή σ εω ν το υ εν ή λ ικ ο υ Εγώ τ ο υ π α ιδ ιο ύ -υ π ο κ είμ εν ο υ δ ε ν επ ιτρ έπ ει να δια γ ρ α φ ο ύ ν κ ω μ ι­ κ ές κα τα σ τά σ εις ή να δ ια φ α ν ε ί έ ν α βασι­ κό α φ η γ η μ α τικ ό π ρ ό γ ρ α μ μ α που π ρέπ ει να ε κ τ ε λ έ σ ε ι τ ο παιδί, ω ς α π ό λυ τα χ ε ι­ ρ α γ ω γ ο ύ μ ε ν ο , ό π ω ς σ τη ν π α ιδ ικ ή/ν εα ν ική λ ο γ ο τεχ ν ία . Ό ,τι δ ια τ η ρ ε ίτ ο παιδί στα δ ιη γ ή μ α τα τ ο υ Σ τερ γ ιό π ο υ λ ο υ είναι η α θ ω ό τη τα που εν υ λ ώ ν ε τα ι σ τη ν εν ή λ ικ η ζω ή τ ο υ μ ε α να δ ρ ο μ ικ ές δ υ σ α ρ μ ο νικές α φ η γή σ εις τω ν α π ο τυ π ω μ έ ν ω ν σ τη σ υ­ ν είδ η σ ή τ ο υ π ερ ιγρ α φ ώ ν χ ώ ρ ο υ και σ υ μ ­ β ά ν τω ν και τ ο δ ιά λ ο γο . Δ εν υπ ά ρχο υν εμ φ α ν ε ίς σ υ γ κ ρ ο ύ σ εις ο ύ τ ε ε ξ ω τ ε ρ ικ ε ύ ετα ι καμιά π ροσ π άθεια τ ο υ παιδιού να δ ια φ ύ γ ε ι από τα α δ ιέ ξο δ α που τ ο π ερ ικυ ­ κ λώ ν ο υ ν . Το παιδί, σαν δ ε σ μ ώ τ η ς τ ο υ π λ α τω ν ικ ο ύ σ π η λα ίο υ, δ ε ν α ν α δ ύ ετα ι π ο τέ σ το φ ω ς τ η ς γ ν ώ σ η ς -λ ύ τρ ω σ η ς . Οι ά ρ ρ η το ι α π ο ρ η μ α τικ ο ί τ ρ ικ υ μ ισ μ ο ί τ η ς π αιδικής ψ υχ ής υ π ο ν ο ο ύ ν π α θ η μ ικές κα ­ τα σ τά σ ε ις τ ο υ π ά σ χοντο ς υ π ο κ ε ιμ έ ν ο υ πα ιδιού, ω ς α π ό ρ ρ ο ια σ υ γ κ εκ ρ ιμ έν ω ν σ υ μ π ερ ιφ ο ρ ώ ν τ ω ν εν η λ ίκ ω ν , που ε ξ α ­ να γ κ ά ζετα ι μέσ α από μια κ υκλική κίνηση τ η ς π λ ο κή ς σ ε έν α κ υκ λ ικ ό τα ξίδ ι ζ ω ή ς

και α φ ή γη σ η ς . Η α θ ω ό τη τά τ ο υ π α ρ α μ έ­ ν ει εγ κ λ ω β ισ μ έ ν η όχι σ ε μια ο ικο γ εν εια κ ή εσ τία γ ε μ ά τ η πάθη ή σ ε μια ο υ δ έ τ ε ρ η κοινω νία α λ λ ά σ τη ν α ν ο ικ ειό τη τα τη ς ίδιας τ ο υ τ η ς ψ υχής. Το «ταξίδι» α υ τό σ τα σ υ γ κ εκ ρ ιμ έν α κ εί­ μ εν α δ ια φ έρ ει ριζικά από ο μ ό λ ο γ α τ α ξ ί­ δια σ τη ν π α ιδ ικ ή/ν εα ν ικ ή λ ο γ ο τεχ ν ία . Στα δ ιη γ ή μ α τα π ου ε ξ ε τ ά ζ ο ν τ α ι ε δ ώ , οι εξο υ σ ια σ τικ ές σ χέσ εις εν η λ ίκω ν -π α ιδ ιώ ν επ ιτρ έπ ο υ ν να δια π ισ τώ σ ο υ μ ε ότι η δια ­ φ ο ρ ά α νά μεσ α σ τη λ ο γ ο τεχ ν ία για ε ν ή λ ι­ κ ες και σ τη ν π α ιδ ικ ή /ν εα ν ικ ή λ ο γ ο τεχ ν ία επ ισ η μ α ίνετα ι σ ε μια χρ ονική α σ υ μ μ ετρ ία μ ε τ α ξ ύ σ υ γ γ ρ α φ έα και λ ο γ ο τεχ ν ικ ώ ν χα ­ ρ α κ τή ρ ω ν και όχι σ το είδ ο ς . Και οι δ ύ ο σ υ γ γ ρ α φ ε ίς α π εικο ν ίζου ν παι­ δ ί και έφ η β ο ω ς φ υ σ ικ ές π α ρο υσ ίες σ τη ν κοινω νία τ η ς επ ο χ ή ς το υ ς , που π ειθ α ρ ­ χ ο ύ ν και λ ε ιτ ο υ ρ γ ο ύ ν ο μ α λ ά μέσ α σ ' α υ ­ τή ν , χω ρ ίς επ α να σ τά σ εις σ τα κ ε λ εύ σ μ α τα τ ω ν ε ν η λ ίκ ω ν ή α π ώ λ εια τ η ς α θ ω ό τη τ ά ς το υ ς . Σπάνια έχ ο υ ν άποψη και, ό τα ν έχ ο υ ν , σ τα κ είμ εν α τ ο υ Α θα νασ ιά δη, τ ό ­ τ ε π ρ όκειται για ε φ ή β ο υ ς οι οπ οίοι δ ε ν β ρίσκοντα ι υπ ό ά μ εσ η ο ικο γ εν εια κ ή επ οπτεία . Στα κ είμ εν α α υ τά δ ε ν έ χ ο υ μ ε τ ο παιδί και τ ο ν κόσ μο το υ , ό π ω ς σ τη ν παι­ δική λ ο γ ο τεχ ν ία , α λ λ ά τ η ν κοινω νία τω ν εν η λ ίκ ω ν και τ ο π α ιδ ί/έ φ η β ο . Οι σ υ γ γ ρ α ­ φ ε ίς γ ρ ά φ ο υ ν για ε ν ή λ ικ ε ς , γ ι' α υ τό και δ ε ν α ν τιμ ε τω π ίζο υ ν τ ο παιδί ω ς παιδί, α ν τίθ ε τα μ ε τ ο ν έ φ η β ο που α ν τιμ ε τω π ί­ ζ ετα ι ω ς έφ η β ο ς , λ ό γ ω η λ ικια κ ής γ ειτνίασης.

0 Γεώργιος Παπαντωνάκης είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Ο ήύεΡΦ Ο Ϊ ΤΟΥ \ΥΥΟΥ της Μισέλ Πέιβερ Ένα αγόρι περιπλανιέται και αγωνίζεται να ανακαλύψει την αλήθεια παρέα με τον πιο πιστό του φίλο, ένα λύκο. Μια ιστορία συντροφικότητας, αυτοθυσίας αλλά και προδοσίας, που παρασύρει στον κόσμο του μακρινού παρελθόντος.

[

δ ι α β α ζ ω ] Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Σταυρούλα Γ. Τσούπρου

Ανακαλύπτοντας τον λογοτέχνη*

Κυριάκο ΝιεΠόπουΠο Α γ α π η τέ κ ύ ρ ιε Ν τ ε λ ό π ο υ λ ε , Α φ ο ύ δ ε ν σ τά θ η κ ε δ υ ν α τ ό να γίνει η σ υ­ ν έ ν τ ε υ ξ η ό π ω ς τ η σ χ εδ ιά ζα μ ε, α π ο φ ά σ ι­ σα να γρά ψ ω τ ο κ είμ εν ό μ ο υ υπ ό μ ο ρ ­ φ ή ν επ ισ το λ ή ς για τ ο υ ς ε ξ ή ς τ ρ ε ις λ ό ­ γ ο υ ς : π ρ ώ το ν, δ ιότι, σ ύ μ φ ω ν α και μ ε το ν Π α ναγιώ τη Μ ο υ λ λ ά , «ο επ ισ το λ ικ ό ς μ ο ­ ν ό λ ο γ ο ς είναι "τ ο έ τ ε ρ ο ν μ έ ρ ο ς τ ο ύ δ ια ­ λ ό γ ο υ "» και, ω ς ε κ τ ο ύ τ ο υ , η σ υ ν έ ν τε υ ­ ξ η φ α ίν ε τα ι να γ ίν ετα ι τε λ ικ ά , κατά τ ο ήμισυ· δ ε ύ τ ε ρ ο ν , διό τι έτ σ ι θα μπ ορ έσ ω

βιβλιοθηκονΰμο, τον θεωρητικό και πρακτικό βιβλιογράφο, τον επιμελητή εκδόσεων, τον ερευνητή, τον μεταφραστή, τον κριτικό, τον φωτογράφο.

13>0

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

να δώ σ ω σ το ν α να γ ν ώ σ τη μ ο υ , έσ τω μ ό ν ο , μια ιδ έα τ ο ύ φ ιλ ο π α ίγ μ ο ν ο ς -π ο υ ε ξ α ν τ λ ε ί τ η ν α ν ά σ α - ύ φ ο υ ς , τ ο οπ οίο χα ρ α κτη ρ ίζει τα λ ο γ ο τεχ ν ικ ά σ ας βιβλία· τρ ίτο ν , διό τι τ ο μικρ ό μ α ς α φ ιέ ρ ω μ α σ τη λ ο γ ο τεχ ν ία για παιδιά και ν έ ο υ ς π α ρα εί­ ναι σ οβ α ρ ό για τα παιδιά και τ ο υ ς ν έ ο υ ς που θα θ ελ ή σ ο υ ν να τ ο δ ια β ά σ ο υν -κ ι εδ ώ τίθ ε τα ι ξα ν ά , α υ το α ν α φ ο ρ ικ ά , έν α ς κ εν τρ ικ ό ς ά ξο ν α ς τ ο υ α φ ιε ρ ώ μ α το ς , μ ε ά λ λ α λ όγ ια , τ ο π οιος δ ια β ά ζει όσ α γ ρ ά ­

φ ο ν τα ι γ ι' α υ τό ν τ ο λ ο γ ο τεχ ν ικ ό χώ ρ ο: μ ό ν ο οι εν ή λ ικ ο ι ή και οι α νή λικοι ή... κα­ ν έν α ς ; Α γ α π η τέ σ υ γ γ ρ α φ έα , Θα ξε κ ιν ή σ ω μ ε τ η ν Οδό αρχαίων Ελλή­ νων (19 92 ), που είναι, ό π ω ς μ ο υ είπ α τε κι εσ είς , μια «φ α ντα σ ία πάνω σ το ν Π ε λ ο ποννησ ια κό π ό λ εμ ο μ ε τ α φ ε ρ μ έ ν η σ τη ν π ερ ίο δ ο τ ω ν Δ εκ εμ β ρια ν ώ ν », μια «δ ηκ τι­ κή σ άτιρα» που θα έ κ α ν ε έ ξ α λ λ ο υ ς π ο λ ­ λ ο ύ ς , α λ λ ά που δ ε ν είναι, κ ατά τ η γ ν ώ μ η μ ο υ , κ α τά λ λ η λ η για τις π ο­ λ ύ μ ικ ρ ές η λ ικίες, οι ο π ο ίες δ ε ν έχ ο υ ν δ ια μ ο ρ φ ώ σ ε ι α κό μα τα δ ι­ κά τ ο υ ς κρ ιτή ρ ια α ξιο λ ό γ η σ η ς , π α ρ ό λ ο που ο κ οινω νικό ς και σ υ­ χνά και ο ο ικ ο γ εν εια κ ό ς π ερ ίγυ ρ ο ς κ ρίνει, μ ε εγ κ λ η μ α τικ ή α δια φ ο ρία , ότ ι α υ τ έ ς οι μ ικ ρ ές η λ ικ ίε ς δ ε ν β λ ά π το ν τα ι, λ ό γ ο υ χά ρη , από τα πα ρα δ είγμ ατα εφ α ρ μ ο σ μ έ ν η ς α νηθ ικ ό τη τα ς μ ε τα οποία έρ χ ο ντα ι κ α θ η μ ερ ιν ά α ν τιμ έ τω π ε ς , κυρ ίω ς μέσ ω τ η ς τη λ ε ό ρ α σ η ς και τω ν π α ν τό ς ε ίδ ο υ ς δ ια φ η μ ίσ εω ν , πα­ ρ α δ ε ίγ μ α τα που κ ά ν ο υ ν τ ο β ιβλίο ο α ς να φ α ν τά ζε ι μπ ροσ τά το υ ς ω ς χ ρ η σ το μ ά θ εια . Αν ε π ιμ έ ν ε τ ε , θα σ υνισ τού σ α τ η ν Οδό αρχαίων Ελλήνων ως π α ρ α κ ο λ ο ύ θ η μ α τ ο υ σ χο λ ι­ κού εγ χ ειρ ιδ ίο υ για τις μ ε γ α λ ύ τ ε ρ ε ς τ ά ­ ξ ε ις τ ο υ Δ η μ ο τικ ο ύ , όπ ου τα παιδιά ο φ ε ί­ λ ο υ ν να α ρχίσ ο υν να υπ οψ ιά ζοντα ι οι π ό­ λ ε μ ο ι και κ υρ ίω ς οι ε μ φ ύ λ ιο ι τι σ ημ α ί­ ν ο υ ν . Το βιβ λίο σ ας είναι ο μ ο λ ο γ ο υ μ έ ν ω ς «ανίερα» ξε κα ρ δ ισ τικ ό , οι μ ε σ ό τιτλ ο ι ιδ ια ίτερ α λ ειτο υ ρ γ ικ ο ί - τ ο υ δίν ο υ ν, μ ά λ ι­ σ τα , έ ν α ν τ ό ν ο χ ρ ο ν ο γ ρ α φ ή μ α το ς ή β ο υ β ή ς τα ιν ία ς - και δ ικα ίω ς ευ χ α ρ ισ τε ί­ τ ε , σ τη ν ε υ φ υ έ σ τα τα σ χεδ ια σ μ έν η α φ ιέ -

ί Δ Ι Α Β Α Α Φ I Ε Ρ 0

ρω σ ή σας, «την ελ λ η ν ικ ή γλώ σ σ α , για τ η ν α μ έ ρ ισ τη υπ ο σ τή ρ ιξή τη ς...» , μιας και ε κ μ ε τ α λ λ ε υ τ ή κ α τ ε σ το έπ α κρ ο τ ις δ υ ν α τ ό τ η τ έ ς τ η ς για λογο π α ίγνια, π α ρ η χή­ σ εις, π α ρα π οιήσεις, α λ λ ά και τ ις δ υ ν α τό ­ τ η τ ε ς που ο ίδιος δ η μ ιο υ ρ γ ή σ α τε σ χεδ ιά ­ ζ ο ν τα ς μ ε τ η γλώ σ σ α εικό ν ες . Την τε χ ν ικ ή α υ τή τ η ν ε ίχ α μ ε ή δ η δ ε ι σ το ν π ρ ώ το Άκη, α λ λ ά , π ρ ο το ύ φ τά σ ο υ μ ε ε κ ε ί και σ χο λ ιά σ ο υ μ ε σ χετικά , θα π ρέπ ει να κ ά ν ο υ μ ε έν α σ ύ ν το μ ο π έρα σ μα από τ η ν Παληοζωή μοβόρησσα (20 05 ), κι α ς είναι τ ο πιο π ρ όσ φ α τα ε κ δ ε δ ο μ έ ν ο από τα βι­ βλία σ ας που θα α ν α φ ερ θ ο ύ ν ε δ ώ , κι ας μ η ν είναι κ α θ ό λ ο υ για παιδιά, παρά μό ν ο για ν έ ο υ ς κάπ οιας ηλικία ς και ά νω , α φ ο ύ π ρ όκειται για μια «ρ εμ π έτικ η φ αντα σ ία από 3.5 0 0 τ ίτ λ ο υ ς ρ ε μ π έτικ ω ν τ ρ α γ ο υ διών», όπ ου α π ε κ δ ύ ε σ τε ουσ ιασ τικά τ ις λ ο γ ο τεχ ν ικ έ ς σ ας δ υ ν α τ ό τ η τ ε ς -π ε ρ ιο ρ ίζ ο ν τά ς τις σ το υ ς μ ε σ ό τ ιτ λ ο υ ς και, κ υ ­ ρίω ς, σ το υ ς π λ α γ ιό τιτλ ο ύ ς σ α ς - για να α φ ο σ ιω θ ε ίτε σ τη σ υ ρ ρ α φ ή τ ω ν παραπ ά­ ν ω τ ίτ λ ω ν - ψ ηφ ίδ ω ν σ ε μια μ ο ρ φ ή θ ε α ­ τρ ικ ή ς ισ τορ ία ς σ ε ο κ τώ π ρ ά ξεις μ ε ο κ τώ βασικά d ra m a tis pe rson ae σ υν τ ο ν α φ α ν ή και ελ ά χ ισ τα σ υ μ μ ε τέ χ ο ν τ α α φ η γ η τ ή . Π α ίζ ετε και εδ ώ , ό π ω ς π α ίζ ε τε και στα γ νησ ίω ς λ ογ ο τεχ ν ικ ά σ ας βιβλία, ε ξ ο ύ και η παρούσ α σ υ μ π ερ ίλ η ψ η και α να φ ορ ά , πράγμα που μ ε κάνει να π ισ τεύω πω ς η α ντίλη ψ ή σ ας για τ η λ ο γ ο τεχ ν ία είναι ά ρ ­ ρ η κ τα δ ε μ έ ν η μ ε μια μ ο ρ φ ή παιδιάς. Ως « λ ο γοτεχνικά » , λοιπ ό ν, και όχι ω ς «παιδικά» (α υ τά α π ο τελ ο ύ ν δ ια φ ο ρ ετικ ή κα τη γ ο ρ ία σ το ν κ α τά λ ο γ ο τ ω ν έρ γ ω ν σας) εσ είς , ω ς σ υ γ γ ρ α φ έ α ς τ ο υ ς , προσ ­ δ ιο ρ ίζ ετε , ε κ τό ς από τ ο Οδός αρχαίων Ελλήνων που π ρ ο α ν α φ έρ θ η κε , τα Ο Άκης και οι άλλοι (19 83 ), Ο Άκης στα όπλα

(2002) και «Και το όνομα αυτού...» (2004, μια ε ιρ ω ν ικ ό τα τη « γ ρ α φ ειοκ ρ α τικ ή φ α ­ ντασ ία»), τα οπ οία, ω ς π ρος τ ο ν « ε σ ω τε­ ρικό» χ ρ ό ν ο , α υ τ ό ν τ η ς ισ τορ ία ς που α φ η γο ύ ν τα ι, α κ ο λ ο υ θ ο ύ ν μια γ ρ α μμ ική πο ρεία , που ξε κιν ά από τ ό τ ε που ο Ά κη ς (βλ. Κ υριάκος - Δ η μ ή τρ η ς ) ή τα ν μ α θ η τή ς τ η ς Τ ε τά ρ τη ς Δ η μ ο τικ ο ύ για να τ ο ν α φ ή ­ σει, π ο λ ίτη πια, α φ ο ύ έχ ει εκ τίσ ει τη σ τρ α τιω τικ ή τ ο υ θ η τεία . Ω στόσ ο, στα εφ η β ικά χρ όνια υπ ά ρχει έν α μ ε γ ά λ ο κ ε ­ νό, κ α θ ώ ς οι δ ύ ο 'Α κηδ ές π εριορ ίζοντα ι σ τη ν παιδική ηλικία , εν ώ τ ο α φ ή γη μ α «Και το όνομα αυτού...» π ροσ π ερνά τ η ν ε φ η β ε ία μ ε σ υ ν ο π τικ ές διαδικασ ίες. Α λ λά , α γα π η τέ σ υ γ γ ρ α φ έα , τ ο υ ς δ ύ ο Ακηδές το υ ς γ ρ ά ψ α τε για να το υ ς δ ια β ά ­ σ ου ν παιδιά; [Δ εν θα θίξω εδ ώ τ ο σ το ι­ χ ε ίο τ η ς α υ τ ο β ιο γ ρ α φ ικ ό τ η τ α ς , τό σ ο έ ν τ ο ν ο , τό σ ο φ α ν ερ ό , σ το θ έμ α και σ το ύ φ ο ς , α κό μα και σ τις π α ρ α κ ειμ εν ικ ές επ ι­ λ ο γ έ ς , μ ε τ α ξύ ά λ λ ω ν , τω ν π τερ υ γ ίω ν και τ ω ν οπ ισ θ ό φ υ λ λ ω ν . Θα α ρ κ εσ τώ να πα­ ρ α θέσ ω και πάλι από τ ο «Δοκίμιο για τ η ν επ ισ τολ ο γρ α φ ία » το υ Παν. Μ ο υ λλ ά : «Η λ ο γ ο τεχ ν ία δ ε ν είναι βέβα ια τ ο π ρ α γ μ α τι­ κό, α λ λ ά ο ύ τ ε και τ ο φ α ν τα σ τικ ό σ ε κα ­ θα ρ ή μ ο ρ φ ή · είναι μια δ ια π λ οκ ή επ ιπ έ­ δω ν, έν α ε ίδ ο ς όσ μ ω σ η ς, έν α παιχνίδι μ ε τ ο υ ς κ α θ ρ έ φ τ ε ς , μια σ υ ν εχ ή ς διαδικασία μ ε τα μ ο ρ φ ώ σ ε ω ν , μια ειρ η νική σ υνύπ α ρ­ ξη α ν τ ιθ έ σ ε ω ν και, τα υ τό χ ρ ο ν α , έν α α διά κοπ ο π έρα σ μα από τ η μια σ τη ν ά λ λ η α ν τιθ ε τικ ή μο ρφ ή» . Ε π ιτρ έψ τε μ ο υ να θ ε ω ρ ή σ ω πω ς σ υ μ φ ω ν ε ίτε.) Γνω ρίζω ότι τ ο π ρ ο α ν α φ ερ θ έ ν ζ ή τη μ α τω ν σ το χ ε υ ό μ ε ν ω ν α να γ ν ω σ τώ ν έχ ει τ ε θ ε ί από το υ ς β ιβ λ ιο κρ ιτικ ο ύ ς και π α λ α ιό τε ρ α , ό π ω ς γν ω ρ ίζω πω ς εσ ε ίς θ ε ω ρ ε ίτ ε τ ο ε ρ ώ τ η ­ μα α νούσ ιο, έ τ ο ι κι α λ λ ιώ ς , κα θ ώ ς πι-

της Μισέλ Πέιβερ Το Περιπλανώμενο Πνεύμα είναι μια συνταρακτική ιστορία συντροφικότητας, αυτοθυσίας και προδοσίας που θα σας παρασύρει στο στοιχειωμένο κόσμο του μακρινού παρελθόντος στο ταξίδι που ξεκινήσατε με το πρώτο βιβλίο της σειράς, τον Αδερφό του Λύκου.

]

ο χ ε ύ ε τ ε πω ς έν α κ α λ ό βιβ λίο είναι για ό λ ο υ ς . Ό μω ς εγ ώ θα επ ιμ είν ω σ το ερ ώ τη μ α , γ ια τί μ ε τ η σ ειρά μο υ π ισ τεύω πω ς έχ ει σημασία. Π ώ ς π ρ οσ λα μ β ά νει έν α παιδί σ υ ν ο μ ή λ ικ ο μ ε τ ο ν Άκη τα βιβλία που φ έ ρ ο υ ν τ ο ό ν ο μ ά το υ ; Ας ξε κ ιν ή σ ο υ μ ε μ ε τ ο π ρ ώ το από τα δ ύ ο , γ ια τί μ ε τα ξύ το υ ς π α ρο υ­ σ ιά ζο υν κάπ οιες δ ια φ ορ οπ οιή σ εις. Οι τίτλ ο ι και οι υ π ό τιτλ ο ι τω ν κ εφ α λ α ίω ν , μ ε τ ο χα ρα ­ κ τηρ ισ τικό παλαιικό, ε π εξ η γ η μ α τικ ό το υ ς σ τυ λ και τη χιουμ ορ ισ τική οπ τική το υ ς , ορ γ α ν ώ ν ο υ ν και δ ιευ κ ο ­ λ ύ ν ο υ ν τ η ν α νά γνω σ η , εν ώ οι δ ιά λ ο γο ι είναι θ εα τρ ικ ό τα το ι και εξα ιρ ετικ ά πειστικοί. Ω οτό σ ο , ο μέχρι ε ξ α ν τλ ή σ ε ω ς τ η ς α νά σ ας, α λ λ ά ε ν ίο τ ε και τη ς σ ελ ί­ δ α ς, μ α κ ρ ο π ερ ίο δ ο ς λ ό γ ο ς , που συχνά α γ ν ο εί το υ ς κ α ν ό νες τ η ς σ τίξη ς και ο οπ οίος α π α ιτεί μ ε γ ά λ η α να ­ γ ν ω σ τική π ρ οσ ή λω σ η π ρ ο κ ειμ έν ο υ να μη χ α θ ε ί κά­ που στα μισά τ ο ν ό η μ ά το υ , α π ο δ εικν ύ ετα ι ε ξ α ιρ ε τ ι­ κά δ ύ σ κ ο λ ο ς για έν α παιδί, όσ ο κι αν ε κ φ ρ ά ζε ι μ ε το ν ιδ ια ίτερ ο τρ ό π ο τ ο υ α υ τή ν α κρ ιβ ώ ς τ η ν παιδική ψ υ­ χο σ ύ νθεσ η . Γρά ψ ατε, κ ύ ρ ιε Ν τε λ ό π ο υ λ ε , έν α κ είμ εν ο (σε δ ύ ο μ έ ρ η ) όπ ου μια ο λ ό κ λ η ρ η γ εν ιά 'Ακηδώ ν θα α να γ ν ω ­ ρίσει τ ο ν εα υ τ ό τη ς , τ ο υ ς γ ο ν ε ίς τη ς , τις υ π η ρ έτρ ιέ ς τ η ς αναδρομικά, όπ ω ς κι εσ ε ίς τα ξιδ έ ψ α τ ε ω ς σ υγ ­ γ ρ α φ έ α ς α νά δ ρ ο μ α σ το χρ όν ο. Μ ε θ α υ μ α ο τή π ισ τό­ τ η τ α α π ο δ ώ σ α τ ε τ ις ν ο η τ ικ ές και ψ υχικές διερ γα σ ίες τ ο υ ήρ ω ά σας, π ερ ιγρ ά ψ α τε και ζ ω ν τα ν έ ψ α τε τ η σ υ ­ μ π ερ ιφ ορ ά το υ , τα παιχνίδια το υ , τ ο υ ς φ ίλ ο υ ς το υ , τ ο υ ς εν ή λ ικ ο υ ς τ ο υ σ τεν ο ύ και ε υ ρ ύ τε ρ ο υ κύκ λ ο υ τ ο υ και, βέβα ια , τ η ν επ οχ ή το υ , τ ο ν π ρ οικίσ α τε μ ε σ αρ κα σ μό, όπ ω ς και μ ε τ η δ έο υ σ α σ ο β α ρ ό τη τα , ό τ α ν α υ τό χ ρ εια ζό τα ν . 0 Άκηςτων βιβ λίω ν σ ας μ ο ιά ­ ζει α ρ κ ετά , θα έ λ ε γ α , μ ε τ ο ν μικρ ό Β ικτόρ, σ το ο μ ώ ­ ν υ μ ο θ ε α τρ ικ ό το ύ Ρ οζέ Β ιτράκ, έν α «τρ ομ ερ ό» παιδί που υ π ο β ά λ λ ει σ ε «γυμνάσια» το υ ς μ ε γ ά λ ο υ ς , εν ώ μ ε τ ο ο ξ ύ π νεύμ α τ ο υ α σ κ εί κριτική ή, έσ τω , προκαλ ε ί φ α ν ερ ά τ ο ν α να γ ν ώ σ τη να α σκήσ ει κριτική, σ ε πρόσωπα, θ ε σ μ ο ύ ς και σ τ ρ ε β λ έ ς τα κ τικ έ ς . Δ ύσ κολα, λοιπ ό ν, έν α ς σ υ ν ο μ ή λ ικ ο ς τ ο υ Άκη θα μ π ο­ ρ ο ύ σ ε να εκ τιμ ή σ ει τ η ν π ο λ υ δ ιά σ τα τη παρουσ ία το υ , όσ ο κι α ν ο ο μ ώ ν υ μ ο ς π ρ ω το π ρ όσ ω π ο ς α φ η γ η τή ς πλη σ ιάζει π ο λύ το υ ς τρ ό π ο υ ς και τις α ντιδρ ά σ εις εν ό ς πιθα νού μικρ ού α να γ ν ώ σ τη . Α κόμα και η εικο ν ι­ σ τική «μ ετα γ ρ α φ ή » τ η ς εν δ ιά μ ε σ η ς , μ ε τα ξύ ύπ νου και εγ ρ ή γ ο ρ σ η ς , κ α τά σ τα σ ης το υ μικρ ού Ά κη, όπ ου τα α κο υσ τικά και οπ τικά ερ εθ ίσ μ α τα φ θ ά ν ο υ ν δ ια κ ε-

[ Δ IA BA Ζ Ω j α

κ ο μ μ έ ν α σ τη σ χ εδ ό ν κ οιμ ισ μέν η α ν τίλ η ­ ψή το υ , σ το μ ικρ ό α να γ ν ώ σ τη θα φ α ν ε ί α π λ ώ ς σ αν παιχνίδι, εν ώ ο ε ν ή λ ικ ο ς είναι σ ε θέσ η να α να γνω ρίσ ει ε δ ώ μια π ρ ω τό ­ τυ π η σ ύ λ λ η ψ η , λ ειτο υ ρ γ ικ ή και ε λ κ υ σ τι­ κή, που π ισ τώ νετα ι σ τις μ ο ν τερ ν ισ τικ έ ς τά σ ε ις τ ο ύ ευ φ υ ο ύ ς σ υ γ γ ρ α φ έα , δ η λ α δ ή υμ ώ ν. Π ε ρ ιέ ρ γ ω ς (ή μή π ω ς όχι;), ο δ ε ύ τ ε ρ ο ς Άκης, α υ τό ς που κ α τα φ ε ύ γ ε ι μ ε τ η ν οικο γ έν ε ιά τ ο υ σ το χω ρ ιό τ ή ς υ π η ρ έτρ ιά ς τ ο υ ς Δ ω ρ ο θ έ α ς για να είναι πιο α σ φ α λ ε ίς από τ ο υ ς β ο μ β α ρ δ ισ μ ο ύ ς τ ω ν Ιτα λ ώ ν , ο Ά κη ς που είναι τώ ρ α έν α ν και ύ σ τερ α δ ύ ο χρ όνια μ ε γ α λ ύ τε ρ ο ς α π' όσ ο σ το π ρ ώ το βιβ λίο , «γράφ ει» πιο «σ τρω τά» από τ ο ν π ρ ώ το , κ α θ ώ ς οι μ α κ ρ ιές π ερ ίο ­ δο ι σ υ ν το μ εύ ο υ ν κάπ ω ς, κι έτ σ ι δ ε ν σ ου κ ό β ο υ ν π άντα τ η ν α νάσ α. Οι « μ ο ν τερ ν ισ τικ ές τά σ εις» σας, ό μ ω ς , α γα π η τέ σ υ γ ­ γ ρ α φ έ α , είναι π άντα εδ ώ , ό π ω ς εκ ε ίν η η α σ τεία α υ το α ν α φ ο ρ ά για τ α ξε φ ω ν η τ ά μ ε ό μ ικ ρ ο ν και τα ξε φ ω ν η τ ά μ ε ω μ έγ α . Ό πως πάντα εδ ώ είναι, βέβα ια , και τ ο κα ­ τα π λ η κ τικ ό χιο ύ μ ο ρ σας, που φ θ ά νει, ν ο ­ μίζω , σ το α π ό γειό τ ο υ σ τις ισ το ρ ίες όπ ου π ρ ω τα γ ω ν ισ το ύ ν οι π ρ ω τό τυ π ες ιδ έε ς τ ο υ Ν όσου, τ ο ίδιο ν τελ ιρ ια κ έ ς μ ε τ ο ν εο ρ τα σ μ ό τ η ς 2 8 η ς Ο κτω β ρίου σ το π ρώ ­ τ ο βιβλίο. Σε τέ το ια σ ημ εία τ ο παιδί - α να ­ γ ν ώ σ τη ς βρίσ κετα ι σ ' έν α ν π ο λύ ο ικείο χώ ρ ο , κάτι που θα μπ ο ρ ο ύ σ ε να ειπ ω θ εί, για πα ρά δ ειγμ α, και για τ η ν υ π ο τ ιθ έ μ ε ν η έκ θ εσ η τ ο υ Ά κη μ ε θ έ μ α τ η ν «α λη σ μ ό ν η ­ τ η εκ δ ρ ο μ ή σ τον ω ρ αίο Πύργο». Η κριτική και η σ άτιρ α τ ο υ π ο λ έμ ο υ σ το Ο Άκης στα όπλα μ α ς θ υ μ ίζει τ η ν π ρ ο γ ε ν έ­ σ τερ η Οδό αρχαίων Ελλήνων, που α ν α ­ φ έ ρ θ η κ ε σ τη ν α ρχή , θα έ λ ε γ α , μά λισ τα , π ω ς η δ ια σ κ εδ α σ τικ ή τω ν δ ε ιν ώ ν μα τιά

I

ψ

fro

φ

δ ε ν πρ έπ ει να α π ο δ ο θ εί σ το ν ε α ρ ό τα το ν τ η ς ηλ ικία ς τ ο ύ κ εν τρ ικ ο ύ ήρ ω α και μ ό ­ ν ο ν , α φ ο ύ ο χα ρ α κτη ρ ισ τικό ς τ ό ν ο ς τ η ς παιδιάς, για να επ α ν έ λ θ ω σ ε μια π ρ ο η ­ γ ο ύ μ ε ν η π α ρα τή ρ η σ ή μ ο υ ε δ ώ , κρύ βει, τη δική σας, κ ύ ρ ιε Ν τε λ ό π ο υ λ ε , α ν τίλ η ­ ψη για τα π ρ ά γμ α τα τ ο υ κ όσ μο υ, μια α ν τίλη ψ η κα τά βάσιν α ισ ιό δ ο ξη , σ τη ρ ιζό μ ε ν η , ό μ ω ς , σ τη ν ά ρνησ η τ η ς ε κ π ρ οο ιμ ί­ ο υ π α ρ α δ ο χή ς ο π ο ιο σ δ ή π ο τε π ρ ά γ μ α το ς ω ς ιε ρ ο ύ και α π ρ ό σ β λ η το υ . Α υ τό δ ε ν σ η ­ μα ίνει π ω ς δ ε ν υ π ά ρχο υν σ τιγ μ έ ς σ υ­ γ κλ ο ν ισ τικέ ς , ό π ω ς η μ α ρ τυ ρ ία τ ο ύ Άκη για τ η ν π ερ ίερ γη α π ο ξέν ω σ η που προκ λ ή θ η κ ε από τ ο ν ε ρ χ ο μ ό τω ν Ιτα λ ώ ν ή σ τιγ μ έ ς τ ρ υ φ ε ρ έ ς , που γ ίν ον τα ι α κό μα πιο δ υ ν α τ έ ς χά ρη σ τη λ ιτ ό τη τ ά το υ ς . Η παραπάνω α ντίλη ψ η ρίχνει κι έν α δια ­ φ ο ρ ε τικ ό φ ω ς σ τη ν επ ιλ ο γή σ ας να επ ιμ ε ίν ε τ ε σ τη ν παιδική ηλικία και μέσ ω α υ ­ τ ή ς να μ ιλ ή σ ε τε για ό λ ο υ ς και για ό λ α . Όχι α π ε υ θ υ ν ό μ εν ο ς σ τα β ιολογικά σ υ ν ο μ ή λ ι­ κα μ ε τ ο ν ήρ ω ά σ ας παιδιά α λ λ ά στα παι­ διά που επ ιβ ιώ νο υν μέσ α και σ το υ ς ά λ ­ λ ο υ ς Α κη δ έ ς , σ ε κ ά θ ε μ ε τα γ ε ν έ σ τε ρ η από εκ ε ίν η τ ο υ ήρ ω ά σ ας ηλικία. Τα παι­ διά είναι, έτσ ι κι α λλ ιώ ς , η ελπ ίδ α τ ο υ κό­ σ μου και ο ρ θ ώ ς σ τη ρ ίζ εσ τε σ τη ν α σ υ ν εί­ δ η τα α να τρ επ τική τ ο υ ς μα τιά για να το ν κ ο ιτά ξε τε. Τ α υτό χρο να , μά λισ τα, α π ο δεί­ ξ α τ ε και κάτι ά λ λ ο , εφ α ρ μ ό ζ ο ν τά ς το : η σ κέψ η, η ζω ή και οι α ντιδρ ά σ εις ε ν ό ς παι­ δ ιού σ τη ν άκρη τ η ς π ένας ε ν ό ς κ α λ λ ιτέ ­ χνη μ π ορ ού ν να α π ο κτή σ ο υν τις δυ νητικά α λ η θ ιν έ ς διασ τά σ εις το υ ς : να γίνου ν τ έ ­ χνη τ ο υ λ ό γ ο υ , εφ ό σ ο ν μ ό ν ο α να π α ρά γον τά ς τ ις μ π ο ρ ο ύ μ ε να τις εκ τιμ ή σ ο υ μ ε . Η Σταυρούλα Γ. Τσούπρου είναι 6ι6ΰκτωρ Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Αθηνών

Τ Ο Μ Α Γ ΙΚ Ο Μ Α Γ Α Ζ Ι

Δ α χ τ χ λ ιδ ι τοχ Τ έρατος

)υ Μπρους Κόβιλ Ο Ράσσελ έχει πρόβλημα με τον ψειποπαλικαρό του σχολείου, που τον ενοχλεί, ώσπου αγοράζει ένα δακτυλίδι από έναν παράξενο γέρο. Σίγουρος πως το δακτυλίδι είναι ένα ανόητο μαγικό τρικ, ακολουθεί τις οδηγίες και μεταμορφώνεται σε... τέρας! Τ.Θ.50488,141 10Ν.Ηράκλοο,ΑΘΗΝΑ-τηλ^2Ι027 II 222—fex:2l027 11056 · wvmminoase·-

ι

έ

ρ

ω

μ

α

!

[

δ ι α β α ζ ω ] Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Τοσούλα Τσιλιμένη

Οι Μικρές

Ιστορίες Η επισήμανση Λ α μ β ά ν ο ντα ς υπ όψ η τα όα α π ερ ί τη ς γ έν ν η σ η ς τ ω ν ειδ ώ ν και τ ο υ γ έ ν ο υ ς έχ ει κ α τα θ έσ ει ο Γ. Β ελ ο υ δ ή ς σ το έρ γ ο το υ Γραμματολογία, γ ίν ετα ι α ν τιλ η π τό ότι τ ο είδ ο ς «Μ ικρές Ισ τορ ίες» (Μ.Ι.), που ε ξ ε ­ τ ά ζ ο υ μ ε ε δ ώ , π ρ ο ή λ θ ε μέσ α από ά λ λ α ο μ ο ε ιδ ή είδ η ω ς α π ο τέλ εσ μ α τ ω ν μ ε τ α ­ β λ η τώ ν , δ η λ α δ ή τ ω ν ε ξ ω λ ο γ ο τε χ ν ικ ώ ν π α ρ α γ όν τω ν που δ ια μ ο ρ φ ώ θ η κ α ν σ την ισ τορ ική ε ξ έ λ ιξ ή το υ ς . Η τα ξιν ό μ η σ η και κ α τά τα ξη τ ω ν λ ο γ ο τ ε ­ χνικώ ν ειδ ώ ν σ τη ρ ίζετα ι σ ε κριτή ρια μ ο ρ ­ φ ικά , π ε ρ ιεχ ο μ έ ν ο υ ή μικτά . Π α ρ ά γ ο ν τες όπ ω ς η ίδ ρυση, μ ε ρα γ δ α ίο υ ς ρ υ θ μ ο ύ ς , ν ηπ ια γω γείω ν και παιδικών σ τα θ μ ώ ν , η

λ ειτο υ ρ γ ία Σ χο λ ώ ν Ν ηπ ιαγω γώ ν, αρχικά δ ιε το ύ ς φ ο ίτη σ η ς και σ τη σ υ ν έχ εια η έ ν τ α ξή τ ο υ ς σ τη ν Α ν ώ τα τη Ε κπ αίδευσ η, τα σ τοιχεία ε ρ ε υ ν ώ ν που α π ο δεικν ύ ου ν τ ο β α θ μό σ υ μ β ο λ ή ς τω ν α να γ ν ω σ μ ά τω ν σ τη ν ο λ ό π λ ε υ ρ η α ν ά π τυ ξη και α γω γή τω ν μικρ ώ ν παιδιών, οι ν έ ε ς δ ια μ ο ρ φ ο ύ μ ε ν ε ς κ ο ιν ω ν ικ ο -ο ικ ο ν ο μ ικ ές και π ο λ ιτι­ σ τικ ές σ υ ν θ ή κ ες , η α ν ά π τυ ξη τη ς τ ε χ ν ο ­ λ ο γ ία ς που επ η ρ εά ζ ει τ ο ν εκ δ ο τικ ό χώ ρ ο είναι κάποιοι απ ' α υ το ύ ς που σ υ ν έβ α λ α ν σ τη γ έν ν η σ η και δια μ ό ρ φ ω σ η τ ο υ ν έο υ α υ το ύ ε ίδ ο υ ς τ η ς παιδικής λ ο γ ο τεχ ν ία ς . Η α να φ ορ ά σ το 1970, ω ς έ τ ο ς επ ίσ ημ ης πα ρουσ ία ς τω ν Μ .Ι., μ ο ρ φ έ ς τω ν οπ οίω ν π ρ οϋπ ήρχαν α κό μη και σ τη γ ν ω σ τή Διά­ πλαση των Παίδων, μ ε τ ο χ α ρα κτηρισ μ ό «Α να γνώ σ ματα δια π ο λύ μικρά παιδία», ο φ ε ίλ ε τα ι σ το γ εγ ο ν ό ς ότι η Γυναικεία Λ ο γ ο τεχν ικ ή Σ υ ν τρ ο φ ιά για π ρ ώ τη φ ορ ά σ υμ π ερ ιλ α μ β ά νει σ το ν κ α θ ιερ ω μ έν ο δια ­ γ ω ν ισ μό σ υ γ γ ρ α φ ή ς και τ η σ υγ γ ρα φ ή «Μ ικρώ ν Ισ τοριώ ν»

Η εξέλ ιξη Έ κ το τ ε και για π ο λ λ έ ς δ ε κ α ε τ ίε ς η π ρ ο­ κ ή ρ υ ξη α υ τή π α ρ α μ έν ει σ τα θ ερ ή και α π ο τ ε λ ε ί έν α έν α υσ μα για τ η σ υγ γ ρα φ ή Μ.Ι. Α ν α τρ έχ ο ν τα ς κ α ν είς σ το ε τή σ ιο Δελτίο τ η ς Γυνα ικείας Λ ο γ ο τεχ ν ικ ή ς Σ υ­ ν τρ ο φ ιά ς (ΓΛΣ), διαπ ισ τώ νει α φ ε ν ό ς τη θ ε ρ μ ή αντα π ό κρισ η π ο λ λ ώ ν σ υ γ γ ρ α φ έ­ ων, α φ ε τ έ ρ ο υ (και τ ο πιο σ ημ α ντικό) τ ο ρ ό λ ο τ η ς ΓΛΣ σ τη δ ια μ ό ρ φ ω σ η τ ο υ ε ί­ δ ο υ ς . Η κριτική επ ιτρ οπ ή σ τη ν τ ε λ ε τ ή β ρ ά β ευ σ η ς δ ε ν π ερ ιορ ίζετα ι σ τη ν α να ­ κοίνω σ η τ ο υ ν ικ η τή ή τ η ς νικήτρ ια ς, α λ ­ λά α ν α φ έρ ε τα ι σ ε εκ είν α τα σ τοιχεία στα οπ οία ο φ ε ίλ ε τ α ι η μη έγκρισ η το υ κάθ ε έρ γ ο υ . Η γλώ σ σ α , η α ντα π ό κρισ η σ τα εν -

12>Α-

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

Δ Ι Α Β Α Ζ Ω Φ I Ε Ρ Ω Μ A

δ ια φ έρ ο ν τα και σ το σ υν α ισ θ ημ α τικό και γ ν ω σ τικό κόσ μο τω ν μ ικρ ώ ν παιδιών, η θ εμ α τικ ή ή τα ν κάποια από α υ τά , Η α νά ­ π τ υ ξη τω ν Μ.Ι. εξα ρ τά τα ι σ τη σ υν έχ εια από ό λ α όσα α φ ο ρ ο ύ ν τ η ν ε ξ έ λ ιξ η τ η ς π αιδικής λ ο γ ο τεχ ν ία ς και τ ο υ π αιδικού βι­ β λ ίο υ γ εν ικ ό τερ α . Θ έλ ο ν τα ς να ο ρ ιο θ ε τή σ ο υ μ ε εν ν ο ιο λ ο γ ικά τ ο ν ό ρ ο Μ ικρή Ισ τορία , ο οπ οίος σ ε έν α π ρ ώ το επ ίπ εδ ο κ α τα γ ρ ά φ ε τα ι από τ ο υ ς ίδ ιο υ ς το υ ς μ ε λ ε τ η τ έ ς μ ε μια πολ υ α ν α φ ο ρ ικ ό τη τα («ιοτο ρ ιο ύλ ες» , «ιστο­ ρ ίες για νήπια», « ιο το ρ ιο ύ λ ε ς για μικρά παιδιά», «νηπιακές ισ τορ ίες»), και για να α ν α δ ε ίξο υ μ ε τα π λ έ ο ν σ υν α φ ή ά λ λ α λ ο ­ γ ο τεχν ικ ά είδ η από τα οποία ξε π ή δ η σ ε , π ρ ο χ ω ρ ο ύ μ ε σ το ν ε ξ ή ς ορ ισ μό :

κίας, δ η λ α δ ή έχ ο υ ν τ η ν ηλικία τω ν α να ­ γ ν ω σ τ ώ ν σ το υ ς οπ ο ίο υ ς α π ε υ θ ύ ν ετα ι τ ο είδ ο ς , ζώ α και α ντικε ίμ εν α . Είναι γ ν ω σ τό ότι τα μικρά παιδιά χ α ρ α κτη ρ ίζο ν τα ι για τ ο ν ανιμισ μό το υ ς , σ υ ν επ ώ ς θ ε ω ρ ο ύ ν π ο λύ φ υσ ικό να μ ιλ ά ει τ ο ...π ά τω μ α ή μια ...κα ρ έκ λα (Μ. ΛοΤζου, Θέλεις να πάμε μια βόλτα μαζί;, Κ έδ ρο ς). Είναι ε υ κ ο λ ο ν ό η τ ο ό τι οι ή ρ ω ε ς , ζώ α ή α ντικε ίμ εν α , π α ρα π έμ π ου ν σ ε σ υ μ π ερ ι­ φ ο ρ έ ς α νθ ρώ π ο υ, α ντιμ ε τω π ίζο υ ν π ρ ο­ β λ ή μ α τα τα οπ οία πρ οσ π αθ ού ν να λ ύ ­ σ ου ν, έχ ο υ ν φ ό β ο υ ς και α γω νίες «αν­ θρ ώ π ινες» κ.λπ.

Μικρή Ιστορία είναι μια περιορισμένου μήκους αφήγηση, με απλή πλοκή, λιτό­ τητα ύφους και γλώσσας, που απεικονί­ ζει καθημερινές ρεαλιστικές σκηνές της ζωής του παιδιού και των ενηλίκων, κα­ θώς και πολιτισμικές πανανθρώπινες αξίες.

Η έκ τα ο η , τ ο μ έ γ ε θ ο ς τω ν Μ.Ι. είναι έν α από τα βασικά χα ρα κτηρισ τικά τ ο υ ε ί­ δ ο υ ς , κ α θ ώ ς σ η μ ειώ ν ε τα ι π ερ ιορ ισ μ έν ο και α νά λ ο γ ο μ ε τις δ υ ν α τ ό τ η τ ε ς τ η ς η λ ι­ κίας σ τη ν οπ οία α π ευ θ ύ ν ο ν τα ι. Η μικρή έκ τα σ η είναι τ ο σ το ιχ είο τ ο οπ οίο κάνει ιδ ια ίτερ α δ ύ σ κ ο λ ο τ ο είδ ο ς για όσ ο υ ς α σ χο λ ο ύ ν τα ι μ ε α υ τό , κα θ ώ ς α π α ιτείται ιδ ια ίτερ η τε χ ν ικ ή για να α π ο δ ο θ εί ο λ ο ­ κ λ η ρ ω μ έ ν α η ισ τορία και να ικανοποιήσ ει α π α ιτη τικο ύ ς, λ ό γ ω τη ς ηλικία ς, α να γ ν ώ ­ σ τες .

Σκοπός τω ν Μ.Ι. είναι η ψ υχαγω γία, η π λ η ρ ο φ ό ρ η σ η , η εν η μ έ ρ ω σ η και η ευ α ισ θ η το π ο ίη σ η τ ω ν « α νώ ρ ιμω ν» α κ ό μ η α να γ ν ω σ τώ ν πάνω σ ε κοινω νικά , π ο λ ιτι­ σμικά θ έ μ α τα , η κοινω νικοπ οίησ ή τ ο υ ς , κ α θ ώ ς και η εισ α γω γή σ το χ ώ ρ ο τ η ς λ ο ­ γ ο τε χ ν ία ς και τ η ς φ ιλα να γνω σ ία ς. Το μ έ γ ε θ ο ς κυρ ίω ς, τ ο σ το ιχ είο τ ο υ ρ ε α ­ λ ισ μο ύ, η δ ο μ ή και η θ ε μ α τικ ή είναι τα σ ημ εία τα οποία δ ια φ ο ρ ο π ο ιο ύ ν τ ο είδ ο ς α υ τό από τ ο σ ύγ χρ ον ο π α ρα μύθι και τ ο διή γ η μ α για παιδιά.

Οι ήρωες Οι ή ρ ω ε ς τω ν Μ.Ι. είναι σ υ ν ή θ ω ς παιδιά π ρ οσ χο λική ς και π ρ ώ τη ς σ χολική ς η λ ι­

Η έκταση

Η θ ε μ α τ ο λ ο γ ία Τα θ έ μ α τα τ ω ν Μ.Ι. κ α λ ύ π το υ ν έν α ε υ ρ ύ φ άσ μα . Κ υρίω ς α να φ έρ ο ν τα ι, α φ ε ν ό ς , σ ε ζ η τή μ α τα που α φ ο ρ ο ύ ν τ ο ίδιο τ ο παιδί α υ τ ή ς τ η ς ηλικία ς, α φ ε τ έ ρ ο υ , σ ε θ έ μ α τα σ τα οπ οία οι ε ν ή λ ικ ε ς θ ε ω ρ ο ύ ν σκόπιμο να τ ο εισ ά γ ου ν , ώ σ τε να α να π τυ χ θ εί η κριτική σ τάσ η, η εν η μ έ ρ ω σ η , η α π ό κτη σ η γ ν ώ σ η ς, η ευ α ισ θ η το π ο ίη σ η σ ε κ ο ινω νι­ κά ζ η τ ή μ α τ α δ ια χ ρονικο ύ ή επ ίκαιρο υ χα-

Τ Ο Ρ ΙΑ Γ ΙΚ Ο ΙΗ Α Γ Α Ζ Ι

το Αυγό Τ Ο Δ ράκου Υ

του Μπρους Κόβιλ Τ Ο Τζέρεμυ επιστρέφει σπίτι του από το Μαγικό Μαγαζί του κυρίου Ίλιβς Γ με ένα παράξενο μαρμάρινο αυγό. 'Οταν όμως αυτό σκάσει, τα πιο τρελά r όνειρα του Τζέρεμυ θα αποκτήσουν φτερά! Τ.Θ.50488,141 ΙΟΝ.Ηράκλειο,ΑΘΗΝΑ- τη^:2102711222-6x2102711056

]

[

δ ι α β α ζ ω ] Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

ρ α κ τή ρ α . Μ ετ α ξύ τ ω ν θ ε μ ά τ ω ν μ ε μ ε γ α ­ λ ύ τ ε ρ η σ υ χν ό τη τα σ υ ν α ντώ ντα ι τα ε ξ ή ς : η π ρ οετοιμα σ ία τ ω ν π α ιδιώ ν για τ ο σ χο­ λ είο , η α ν ά π τυ ξη τ η ς φ ιλ ία ς , η α γω νία τω ν π α ιδιώ ν για τ η ν αγά πη τ ω ν γ ο ν έ ω ν τ ο υ ς π ρ ος α υ τά , η μ ό λ υ ν ο η τ ο υ π ε ρ ιβ ά λ ­ λ ο ν το ς , π ρ ο ϋ π ο θ έσ εις και π ρ ο φ υ λ ά ξεις , π.χ. για τ ο μπ άνιο σ τη θ ά λασ σ α, τ ο δια ­ ζύγ ιο , η υιοθ εσ ία , η ε τ ε ρ ό τ η τ α , ο θά ν α ­ το ς , η μ ε τ α ν ά σ τευ σ η , ο π ό λ εμ ο ς , Α ν ά μ ε­ σα σ τα παραπ άνω θ έ μ α τα εγ γ ρ ά φ ο ν τα ι και οι Μ.Ι. οι ο π ο ίες κ υ κ λ ο φ ο ρ ο ύ ν μ ε α φ ο ρ μ ή τ ις γ ιο ρ τ έ ς , ό π ω ς τ α Χ ρισ το ύ­ γ εν ν α και τ ο Πάσχα. Ας σ η μ ειω θ ε ί ότι, π α ρ ά λ λ η λ α μ ε τ η ν εγ χ ώ ρ ια π α ρα γω γή, έν α σ η μ α ν τικ ό π ο σ οσ τό β ιβ λίω ν που κ υ ­ κ λ ο φ ο ρ ο ύ ν α νή κει σ τα μ ε τα φ ρ α σ μ έ ν α . Σ τις Μ.Ι. είναι έ ν το ν ο τ ο ο τ ο ιχ είο τ ο υ ρ ε ­ α λισ μ ο ύ , τ ο οπ οίο τ ις δ ια φ ο ρ ο π ο ιε ί από τ ο ο ύ γ χ ρ ο ν ο πα ρα μ ύθ ι, π ρ οσ α ρ μ ο­ σ μ έ ν ο φ υσ ικά σ τα χα ρα κτηρισ τικά τ η ς η λ ικία ς τ ω ν π αιδιώ ν σ τα οποία α π ε υ θ ύ ν ετα ι. Και για ό σ ο υ ς έχ ο υ ν σ υνηθ ίσ ει να α ν α ζ η το ύ ν εμ φ α ν ε ίς α ξίε ς και μ η ν ύ ­ μα τα ο τα παιδικά β ιβλία, α ς έχ ο υ ν υπ όψ η τ ο υ ς ό τ ι έν α μ ε γ ά λ ο π οσ ο­ σ τό Μ ικρώ ν Ισ το ρ ιώ ν δ ε ν τα δ ια θ έ ­ το υ ν . Είναι ε κ ε ίν ε ς οι ισ το ρ ίες οι ο π ο ίες χ α ρ α κτ η ρ ίζο ν τα ι ω ς ψ υχα ­ γω γ ικ ές . Η εγ χ ώ ρ ια πα ρα γω γή ά ρ ­ γ η σ ε να τ ις υ ιο θ ετή σ ε ι σ ε σ χέσ η μ ε το υ ς σ υ γ γ ρ α φ ε ίς τ ω ν ά λ λ ω ν χ ω ­ ρώ ν. Α υ τή η κ α τη γ ορία ισ τορ ιώ ν ε ί­ ναι ιδ ια ίτερ η ς σ ημασ ία ς, κ α θ ώ ς κα ­ τα γ ρ ά φ ε τ α ι σ τις π ρ ώ τε ς π ρ ο τιμ ή ­ σ εις τ ω ν παιδιών, π ρ ο φ α νώ ς λ ό γ ω τ ο υ χ ιο ύ μ ο ρ τ ο οπ οίο τ ις χα ρ α κτη ρ ί­ ζ ει και τ η σ υ ν α κ ό λ ο υ θ η βαθιά ικ α ν ο­ ποίηση από τ η ν α π λ ό τη τα τ ο υ παι­ χ ν ιδ ιο ύ τ η ς α νά γ ν ω σ η ς , γ ε γ ο ν ό ς π ου σ υ μ β ά λ λ ει σ τη φ ιλα να γνω σ ία και βαθ α ίνει τ η σ χέσ η τ ο υ παιδιού μ ε τ ο βιβ λίο γ ε ν ικ ό τ ερ α . Κ ά νο ντα ς μια σ ύ ν το μ η α να φ ο ρ ά σ ε σ υ γ γ ρ α φ ε ίς που α σ χ ο λ ή θ η κ α ν μ ε τ ο 15><0 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

είδ ο ς τ ω ν Μ.Ι., μ ε τ α ξ ύ ά λ λ ω ν α ν α φ έ ρ ο υ ­ μ ε : τ η ν Π η ν ελ ό π η Μ α ξίμο υ, τ η Γιο λά ντα Π α τερ ά κ η , τ η Σοφ ία Ζα ρα μπ ού κα , τ η Σ ο­ φ ία Φ ίλντισ η, τ η ν Ά λ κη Ζέη, τ η Ζω ή Κανάβ α , τ η Χ ρυ σ ο ύλα Χ α τζη για ννιο ύ, τ η Μ αρία Γο υ μ ε ν ο π ο ύ λ ο υ , τ η ν Ε λ έν η Β αλα βάνη, τ η ν Α ργυρ ώ Κ ο κ ο ρ έλ η , τ η Ν τίνα Χ α τζη νικο λ ά ο υ , τ η Γεω ργία Α ν εζίν η -Λ ερά κη, τ η ν Ά λ κη Γ ο υλ ιμ ή, τ η Λ ήδα Κρον τη ρ ά , τ η Μ άρω Λ οΐζο υ, τ η Γα λά τεια Γρηγ ο ρ ιά δ ο υ -Σ ο υ ρ έλ η , τ η Β ού λα Μ ά σ τορ η, τ η Σοφ ία Μ α ν το υ β ά λ ο υ , τ η ν Π έπη Δ αράκη, τ η ν Ε λ έν η Σ α ρ α ν τίτη , τ η ν Κατερίνα Μ ου ρίκη, τ η Γα λά τεια Π α λ α ιο λ ό γ ο υ -Π ε τρ ώ ν δ α , τ ο ν Μ όνο Κ ο ν το λ έ ω ν , τ η ν Ε ιρή­ ν η Μ άρρα, τ η Ζω ή Β αλά σ η, τ η Λ ό τη Π έτ ρ ο β ιτ ς -Α ν δ ρ ο υ τ σ ο π ο ύ λ ο υ , τ η Ρ ένα Ρώσση-ΖαΤρη, τ η ν Κ ατερίνα Α να γνώ σ του , τ ο ν Χ ρ ή σ το Μ π ο υ λ ώ τη , τ ο ν Β α γ γ έλ η Η λ ιό π ο υλ ο , τ η Σοφ ία Π αράσ χου, τ η ν Τ ο ­ σ ο ύ λα Τ σ ιλιμένη κ.ά. Από τ η δ ε κ α ε τία τ ο υ 1 9 90 και μ ε τά π ολλα π λ α σ ιά ζο ν τα ι οι ε ικ ο ν ο γ ρ α φ η μ έ ν ε ς μ ι­ κ ρ έ ς ισ το ρ ίες, εν ώ σ ταδ ια κά ε κ λ είπ ε ι τ ο βιβ λίο τ ο οπ οίο φ ιλ ο ξε ν ο ύ σ ε π ε ρ ισ σ ό τε­ ρ ε ς από μία ισ το ρ ίες και σ το οπ οίο η πα­ ρουσ ία τ η ς εικ ο ν ο γ ρ ά φ η σ η ς σ ε π οσ οσ τό ή τ α ν υ π ο δ εέ σ τερ η . Π ρ ο κ ειμ έ νο υ να γ ίνει πιο κ α τα ν ο η τή η δ ια φ ορ οπ οίη σ η μιας μ ικρ ής ισ τορ ία ς από έν α σ υ ν α φ έ ς είδ ο ς , π.χ. τ ο πα ρα μύθι, θα α ν α φ έρ ω κάποια π α ρ α δ είγ μ α τα από διά ­ φ ο ρ ε ς χ ρ ο ν ικ ές π ερ ιό δ ο υ ς : • Η κυρία Αννούλα, τ η ς Α λ κ ή ς Ζέη (Κ έ­ δ ρ ο ς ). Η ισ τορία π ρ α γ μ α τε ύ ε τα ι έν α « ο ικολο γικό » θ έ μ α , π ε ρ ιγ ρ ά φ ο ν τα ς ε ν τ ε λ ώ ς ρ εα λ ισ τικ ά τ ο ν κήπ ο τ η ς κ υ ­ ρίας Α ν νο ύ λ α ς . Η σ υ γ γ ρ α φ έ α ς σ κια­ γ ρ α φ ε ί μιαν ά λ λ η επ οχ ή και δείχν ει τη δια φ ο ρ ο π ο ίη σ η τ η ς μ ο ρ φ ή ς τω ν σ πιτιώ ν, τ η ς π ό λ η ς, τ ο υ τρ ό π ο υ ζ ω ­ ή ς γ εν ικ ό τ ερ α τ ω ν α νθ ρώ π ω ν.

• Οι θεατρίνοι, τ η ς Ε λ έν η ς Σ α ρ α ν τίτη (Κ ασ τανιώ της). Σ ε επ τά ισ το ρ ίες η σ υ γ γ ρ α φ έ α ς ξε δ ιπ λ ώ ν ει σ κ η ν ές τ η ς π αιδικής ζ ω ή ς μιας πα ρα θαλάσ σ ια ς

[ δ ι α β α ζ ω 1

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α ]

επ α ρ χια κ ή ς π ό λ η ς. Νιάου, τ η ς Σ ο φ ία ς Ζα ρα μπ ού κα (Πατά κ η ς ). Μια α δ έ σ π ο τη γ ά τα και η σ χέσ η τ η ς μ ε έ ν α κοριτσά κι. Το μυστικό τραγούδι της Μάτας, τ η ς Ε ιρ ή ν η ς Μ άρ ρα (Κ έδ ρ ο ς ). Α πό τα π ρ ώ τα βιβλία που π ρ α γ μ α τε ύ τη κ α ν ζ η τή μ α τα α τό μ ω ν μ ε « ειδ ικ ές α ν ά ­ γκες». Θα σ ' αγαπώ ό,τι κι αν γίνει, τ η ς Debi Gliori (Π α τά κη ς). Η α να σ φ ά λ εια τ ω ν π α ιδιώ ν για τ η μ η τρ ικ ή αγάπη.

0 Πίκο το σκαντζοχοιράκι πάει σχο­ λείο, τ η ς Σ οφ ία ς Π α ρά σ χου (Ε λλ η ν ι­ κά Γ ρ ά μ μα τα ). Η α γω νία π α ιδ ιώ ν.κα ι γ ο ν έ ω ν για τ η ν π ρ ώ τη μ έ ρ α σ το σ χο ­ λ είο . Το λουλουδόπαιδο, τ η ς Λ ό τ η ς Π έτρ ο β ιτ ς - Α ν δ ρ ο υ τ σ ο π ο ύ λ ο υ (Π α τά ­ κης). Η σ υ γ γ ρ α φ έ α ς π ρ α γ μ α τε ύ ε τα ι τ η ν έν ν ο ια τ ο υ θ α ν ά το υ . Μια φορά μια φωλιά, τ η ς Κ α τερ ίνα ς Α ν α γ ν ώ σ το υ (Μ ίνω ας). Το σ τεγ α σ τικό ζ ή τη μ α , η α κρ ίβ εια , οι δ ε σ μ ε ύ ­ σ εις, οι « α ε το ν ύ χ η δ ες » και ά λ λ α σ χ ε­ τικά α να π τύ σ σ ο ν τα ι μ ε ιδ ια ίτερ ο τ ρ ό ­ πο α π ό τ η σ υ γ γ ρ α φ έ α .

•

Ο μικρός στρατιώτης, Π ά ο υ λ Φ έιρεπ (Σύγχρονοι Ο ρ ίζο ν τες ). Η φ ρ ίκ η και οι κ α τ α σ τ ρ ο φ έ ς τ ο υ π ο λ έμ ο υ , ό π ω ς τις β ιώ νει έ ν α ς μικρ ό ς σ τρ α τιώ τη ς (παι­ δί). Α ς σ η μ ε ιω θ ε ί ό τι κ υ κ λ ο φ ό ρ η σ ε σχετικά κ ο ν τά μ ε τα γ ε γ ο ν ό τα σ τις γ ε ιτο ν ικ έ ς β α λ κ α ν ικέ ς χ ώ ρ ες .

Οι Μ .Ι. είνα ι έν α ε ίδ ο ς π ο λ λ ά υ π ο σ χ ό μ ε­ ν ο , τ ο ο π οίο ε ξ ε λ ίσ σ ε τ α ι μ ε ιδ ια ίτερ α γ ρ ή γ ο ρ ο υ ς ρ υ θ μ ο ύ ς , έ χ ο ν τα ς από τ ο 19 9 0 και μ ε τ ά έ ν τ ο ν ο τ ο σ το ιχ είο τ η ς ε ι­ κ ο ν ο γ ρ ά φ η σ η ς , η οπ οία παίζει κ α θ ο ρ ισ τι­ κό ρ ό λ ο για τ ις μ ικ ρ ές η λ ικ ίε ς . Α ν τα π οκ ρ ίν ο ν τα ι σ τις α ν α γ ν ω σ τ ικ έ ς α ν ά γ κ ε ς τ ω ν μικρ ώ ν πα ιδιώ ν και σ τις ε υ ρ ύ τ ε ρ ε ς α νά γ κ ε ς τ η ς α γ ω γ ή ς και τ η ς ε κ π α ίδ ευ ­ σης, κ α θ ώ ς δ ια θ έ το υ ν ό λ α εκ ε ίν α τα σ το ιχ εία μ ε τα οπ οία οι ε ν ή λ ικ ε ς «μι­ λ ού ν» σ τα παιδιά για ό λ α τα ζ η τή μ α τα που α υ τά σ υ ν α ν τ ο ύ ν σ τη ζ ω ή , σ τη ν οπ οία κ α λ ο ύ ν τα ι να ε ν τα χ θ ο ύ ν .

Η Τασούλα Τσιλιμένη είναι επίκουρος καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και συγγραφέας.

Βιβλιογραφία Α ναγνω σ τόπ ουλος Β.Δ. (1998), Τάσεις και εξελίξεις της παιδικής λογοτεχνίας, Εκδόσεις τω ν Φίλων, Αθήνα (11η έκδοσ η) Β ελο υδή ς Γ. (1994), Γραμματολογία. Θεωρία της λογοτεχνίας, Δ ω δώ νη, Αθήνα Δ ελ ώ ν η ς Α. (1986), Ελληνική παιδική λογοτεχνία, Η ράκλειτος, Αθήνα Ροντάρι Τζ. (2001), Η γραμματική της φαντασίας, Μ εταίχμιο, Αθήνα Σακελλαρ ίου X. (1996), Ιστορία της παιδικής λογοτεχνίας, Δανιάς, Αθήνα (8η έκδοσ η) Τσιλιμένη Τ. (2003), Οι μικρές ιστορίες κατά την εικοσαετία 1970-1990. Γραμματολογική, παιδαγωγική και γλωσσική εξέταση, Κ αστανιώτης, Αθήνα Σ ιβροπούλου Ρ. (2004), Ταξίδι στον κόσμο των εικονογραφημένων μικρών ιστοριών. Θεω­ ρητικές και διδακτικές διαστάσεις, Μ εταίχμιο, Αθήνα

Η Π Ρ Ο Φ Η Τ Ε Ι Α Τ Ω Ν Θ Ε Ω Ν

ζ φ Βιβλίο I

Τα τελετουργικά των αρχαίων Ελλήνων και των Αιγυ­ πτίων σμίγουν στην ίδια ιστορία. Μια αφήγηση γρήγο­ ρη, νευρώδης, με ολοζώντανους χαρακτήρες, ένας κό­ σμος συναρπαστικός, γεμάτος μαγεία και με μια αίσθη­ ση συνεχόμενης απειλής.

OflAvrero της Κάθριν Φίσερ

Γ

δ

ι α

β

α

ζ

ω

]

L Α Φ I Ε Ρ Ω Μ A

Άντα Κατσίκη-Γκίβαλου

Λογοτεχνία για παιδιά και νέους:

Το αίτημα για μια δική της «Ιστορία»... ν έα ε λ λ η ν ικ ή λ ο γ ο τεχ ν ία για παι­ διά και ν έ ο υ ς (Λ.γ.π.) έχ ει πια τη ν ισ τορία τη ς . Σ ύ μ φ ω ν α μ ε τ ις επ ι­ σ τη μ ο ν ικ ές έ ρ ε υ ν ε ς , ξε κ ιν ά ει λ ίγ ο πριν από τα μέσ α τ ο υ 19 ο υ α ιώ να μ ε τ ο π ε­ ρ ιοδ ικό Παιδική Αποθήκη (18 36 ), τ ο υ Δημ η τρ ίο υ Π α ντα ζή . Από τ ό τ ε ώ ς τ ις μ έ ρ ε ς μ α ς έχ ει δ ια ν ύ ο ει έν α μ ε γ ά λ ο και δύ σ β α ­ τ ο δ ρ ό μ ο , κ α τ α κ τ ώ ν τα ς σ ταδ ια κά τ η θ έ ­ ση τ η ς α νά μεσ α σ τις ά λ λ ε ς μ ο ρ φ έ ς έ κ ­ φ ρ α σ η ς τ ο υ ε λ λ η ν ικ ο ύ π ο λ ιτισ μο ύ σ τη διαχ ρονική τ ο υ πο ρεία . Ε πιπ λέον, αν και δ ε ν έχ ει τ η θ έσ η που τ η ς α ν α λ ο γ ε ί σ τις γ εν ικ ές Ισ το ρ ίες τ η ς λ ο γ ο τεχ ν ία ς , α να δ ε ικ ν ύ ε ι τ η ν ιδ ια ίτερ η ο ν τ ό τη τ ά τ η ς και α π ο κτά τ η ν α υ το νο μ ία τ η ς σ ε σ υ μ π ό ρ ευ ση μ ε τ η ν α να β άθ μισ η τ ο υ ρ ό λ ο υ το υ παιδιού. Από τα τ έ λ η τ ο υ 19 ο υ α ιώ να, κ υρ ίω ς ό μ ω ς από τα μέσ α τ ο υ 20 ού , π ρ ο β ά λ λει έ ν το ν α τα ιδ ια ίτερ α είδ η και χ α ρα κτηρισ τικά τ η ς , σ υ ν α γω νίζετα ι τις α ντίσ το ιχ ε ς ξ έ ν ε ς λ ο γ ο τ ε χ ν ίε ς , γ ίν ετα ι α ν τικ ε ίμ εν ο επ ισ τη μ ο ν ικ ή ς έρ ε υ ν α ς και

Η

13>& ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 200ό

μ ε λ έ τ η ς και σ τα π α νεπ ισ τήμια . Π α ρόλα α υ τά δ ε ν έχ ει α κό μ η τ η δική τ η ς «Ιστορί­ α», α ν και έχ ο υ ν γ ρ α φ ε ί μ έχρ ι τώ ρ α τ ρ ε ις «Ιστορίες» τ η ς Λ .γ.π ., οι οπ ο ίες, παρά το ό τι σ υ ν έβ α λ α ν σ ημ α ντικά σ τη ν υπ οσ τα σ ιοπ οίησ ή τη ς , έχ ο ν τα ς α ξιοπ οιήσ ει τα δ ε δ ο μ έ ν α που υπ ήρ χα ν τ η ν επ οχ ή τη ς έκ δ ο σ ή ς το υ ς , δ ε ν κ α τό ρ θ ω σ α ν τε λ ικ ά να επ ιβ ά λο υ ν τ η ν ιδ ια ίτερ η ισ τορ ική τ η ς θ εώ ρ η σ η . Οι «Ιστορίες» α υ τ έ ς τ ο υ Δ η μ ή τρ η Γιάκου1, τ ο υ Χ άρη Σ α κ ελ λ α ρ ίο υ 2, τ η ς Ν ιν έ ττα ς Κον τ ρ ά ρ ο υ 5 π α ρ ο υ σ ιά ζ ο υ ν χ ρ ο ν ο λ ο γ ικ ά λ ο γ ο τέ χ ν ε ς που έγ ρ α ψ α ν για παιδιά και ν έ ο υ ς ά λ λ ε ς εκ κ ιν ώ ν τα ς από τ ο 1 9 ο α ιώ ­ να (Γιάκος, Κ ον τρ ά ρ ου) και ά λ λ ε ς από τα α ρχαία χρ όνια (Σ α κ ελ λ α ρ ίο υ ) μέχρ ι τ ο χ ρ ό ν ο σ υ γ γ ρ α φ ή ς το υ ς . Θα λ έ γ α μ ε ότι είναι οι π ρ ώ τε ς σ η μ α ν τικ ές π ρ οσ π ά θ ειες χ ρ ο ν ο λ ο γ ική ς , ειδ ο λ ο γ ικ ή ς και α ξιο λ ο γ ι­ κής τα ξιν ό μ η σ η ς σ υ γ γ ρ α φ έ ω ν και έρ γ ω ν λ ο γ ο τεχ ν ία ς για παιδιά. Π α ρ ά λ λ η λ ο ρ ό ­ λ ο μ ε τις π α ραπ άνω Ισ το ρ ίες δ ια δ ρ α μ α ­ τίζ ο υ ν και τα βιβλία τω ν : Β. Α ν α γ ν ω σ τόπ ο υ λ ο υ για επ ιμ έρ ο υ ς π ε ρ ιό δ ο υ ς 4, τ ο υ Κ. Ν τε λ ό π ο υ λ ο υ , που κ α τα γ ρ ά φ ει και σ χο­ λ ιά ζει (β ιβ λιογρ αφ ικά) τα βιβλία για παι­ διά τ ο 19 ο α ιώ να 5, τ ο υ X. Σ α κ ελ λ α ρ ίο υ για τ ο υ ς π ρ ω το π ό ρ ο υ ς π ο ιη τές και η ε ζ ο γ ρ ά φ ο υ ς τ η ς λ ο γ ο τεχ ν ία ς για παιδικό α να γ ν ω σ τικό κ οιν ό5 και το υ Α. Δ ελ ώ ν η για τ η μ ε τα π ο λ ε μ ικ ή παιδική λ ο γ ο τεχ ν ία 7. Β ο η θ η τικ ό α λ λ ά ου σ ια σ τικό ρ ό λ ο παί­ ζ ο υ ν και ά λ λ α βιβλία, που ό τ α ν κα ν είς δ ε μ ιλ ο ύ σ ε για τ ο παιδικό βιβ λίο α υ τά τα ρ α κου νο ύ σ α ν τα λ ιμ νά ζ ο ν τα ν ερ ά , ό π ω ς τ ο Διαλέγουμε βιβλία για παιδιά τω ν Β ίτω ς Α γ γ ε λ ο π ο ύ λ ο υ - Ζω ή ς Β αλά σ η8. Παρά τις σ η μ α ν τικ ές α υ τ έ ς ερ ε υ ν η τ ικ έ ς και σ υ γ γ ρ α φ ικές κ α τα θ έ σ ε ις είναι γ ε γ ο ­ ν ό ς ό τι η σ υ σ τη μ α τική μ ε λ έ τ η παιδικού

[

Δ Ι Α Β Α Ζ Ω Α Φ I Ε Ρ Ω Μ A

β ιβ λίο υ ξε κ ίν η σ ε μ ε τ η ν εισ α γ ω γ ή μ α θ η ­ μ ά τω ν για τ η λ ο γ ο τεχ ν ία για παιδιά και ν έ ο υ ς σ τα Π α ιδαγω γικά Τ μ ή μ α τα τ ω ν πα­ ν επ ισ τη μ ίω ν τ η ς χ ώ ρ α ς . Τόσο τα π ρ ο π τυ ­ χιακά μ α θ ή μ α τα όσ ο και τα μ ε τα π τυ χ ια ­ κά, οι μ ε τα π τυ χ ια κ έ ς δ ιπ λ ω μ α τικ έ ς ε ρ γ α ­ σ ίες, οι δ ιδ α κ το ρ ικ έ ς δ ια τρ ιβ ές , τα ε ρ ε υ ­ ν ητικά π ρ ο γ ρ ά μ μ α τα , σ τα είκο σ ι περίπου χρ όνια τ η ς α κ α δ η μ α ϊκ ή ς ζ ω ή ς τ η ς Λ .γ.π., α π ο τε λ ο ύ ν σ η μ α ν τικ ό υ λ ικό , επ ισ τη μ ο ν ι­ κά ε λ ε γ μ έ ν ο , που θα πρ έπ ει να α π ο τ ε λ έ σει τ η μαγιά για τ η σ υ γ γ ρ α φ ή μια ς ν έα ς Ισ τορ ία ς τ η ς λ ο γ ο τεχ ν ία ς για παιδιά και ν έο υ ς . Η Λ.γ.π. ν ομ ίζω ό τι θα δ ικα ιω θ εί μ έ ο α από μ ο ν ο γ ρ α φ ίες για σ υ γ γ ρ α φ είς π α λ α ιό τερ ο υ ς και σ ύ γ χρ ο ν ο υ ς, μέσ α από μ ε λ έ τ ε ς για παιδικά περιοδικά, κ α θ ώ ς και μέσ α από μ ε λ έ τ ε ς που θα σ υ ν ε ξ ε τά ζ ο υ ν τ ο υ ς σ υ γ γ ρ α φ είς, τα κ είμ εν α και τ ο π ο λιτισ μικό α ισ θ ητικό και ισ τορ ικοκοινω νικό π ερ ιβ ά λ ­ λ ο ν . Το επ ισ τημ ον ικ ό υλ ικό που π α ρά γετα ι και θα π α ρά γετα ι μέσ α από α υ τέ ς τ ις έ ρ ε υ ν ε ς θα π ρ ο σ φ έρ ει τ ε κ μ η ρ ιω μ έ ν ο υλ ικό σ το ν ισ τορ ικό ή σ το υ ς ισ τορ ικ ού ς τ η ς Λ.γ.π., οι οπ οίοι θα μ π ο ρ έσ ο υ ν να σ υ ­ ν α ρ θ ρ ώ σ ο υ ν τ η ν ισ τορία τ η ς . Θ εω ρ ώ πω ς μια ν έα Ισ τορία τ η ς λ ο γ ο τ ε ­ χνία ς για παιδιά και ν έ ο υ ς , σ ύ μ φ ω ν α και μ ε τ ο π α ρά δ ειγμ α τω ν ξ έ ν ω ν λ ο γ ο τ ε ­ χ νιώ ν για παιδιά9, δ ε ν θα π ρ έπ ει να α ρ κ είτα ι σ ε γ ε ν ικ έ ς π α ρ α τη ρ ή σ εις και επ ισ η­ μ ά ν σ εις, ο ύ τ ε α π λά σ ε κ α τα γ ρ α φ ή τ η ς λ ο γ ο τεχ ν ικ ή ς π α ρ α γ ω γ ής σ ε χ ρ ο ν ο λ ο γ ι­ κή ε ξ έ λ ιξ η . Χ ρ ειά ζετα ι να α ντιμ ε τω π ίζε ι τ η λ ο γ ο τεχ ν ία ω ς κοιν ω ν ικ ό φ α ιν ό μ ε ν ο σ υ ν δ ε δ ε μ έ ν ο ά μ εσ α μ ε τα ισ τορ ικά και π ο λιτικά γ ε γ ο ν ό τα , ελ λ η ν ικ ά και π α γκό­ σμια, ε φ ό σ ο ν α υ τά έ χ ο υ ν επ η ρ εά σ ει τ η ν εγ χ ώ ρ ια π α ρα γω γή τ η ς ε λ λ η ν ικ ή ς Λ.γ.π.

Η Π Ρ Ο Φ Η Τ Ε Ι Α Τ Ω Ν Θ Ε Ω Ν

Επίσης, να δ ιερ ευ ν ά τ ις τυ χ ό ν επ ιρ ρ ο ές από τ ις ξ έ ν ε ς λ ο γ ο τε χ ν ίε ς για παιδιά, τ ό ­ σ ο σ ε επ ίπ εδ ο θ ε μ α τ ο λ ο γ ία ς όσ ο και σ ε επ ίπ εδ ο α φ η γ η μ α τικ ώ ν τρ ό π ω ν. Η α ξιο λ ό γ η σ η τ ω ν έ ρ γ ω ν και τω ν σ υ γ ­ γ ρ α φ έ ω ν Λ.γ.π. θα γ ίν ετα ι μ ε βάσ η τις κ ρ ιτικές που γ ρ ά φ τη κ α ν ό τ α ν τα έρ γ α α υ ­ τ ά δ η μ ο σ ιεύ θ η κ α ν , α λ λ ά και μ ε σ η μ ερ ιν ά κριτή ρια . Έ τσι θα φ α ίν ε τα ι και η διάρ κεια και η α ν το χ ή ε ν ό ς σ υ γ γ ρ α φ έα α λ λ ά και η ε ν δ ε χ ό μ ε ν η δ ια φ ο ρ ετικ ή α ξιο λ ό γ η σ ή τ ο υ μ ε τ ο π έρα σ μα τ ο υ χ ρ ό ν ο υ . Σ ημ α ν τικ ό ζ ή τ η μ α που α π α σ χ ο λ εί και σ ή μ ερ α τ η ν έρ ε υ ν α είναι α ν θα σ υμ π ε ρ ιλ α μ β ά νε ι και σ υ γ γ ρ α φ ε ίς έρ γ α τω ν ο π οίω ν δ ια β ά ζο ­ ν τα ι ή μ π ο ρ ο ύ ν να δ ια β α σ το ύ ν από παι­ διά. Γ ε νικό τερ α , μια Ισ τορ ία τ η ς Λ.γ.π. θα π ρ έ­ πει να θ ε ω ρ ε ί τ η Λ.γ.π. μ έ ρ ο ς τ ο υ π ο λ ιτι­ σ μ ο ύ μ α ς και να τ η ν κρίνει όχι μ ό ν ο ω ς σ ύ ν ο λ ο λ ο γ ο τ εχ ν ικ ώ ν έ ρ γ ω ν α λ λ ά και κ ε ιμ έ ν ω ν που α π η χού ν και εκ φ ρ ά ζο υ ν σ υ ν α ισ θ ή μ α τα , κα τα σ τά σ εις , δ ια θ έσ εις , γ ν ώ σ ε ις και σ υ μ β ά λ λ ο υ ν σ τη ν α ισ θ ητική κ α λ λ ιέ ρ γ εια , κοινω νική , π ο λιτισ μική και δ ια π ολ ιτισ μ ικ ή ευ α ισ θ η το π ο ίη σ η και ψ υχο π ν ε υ μ α τικ ή α νά τα σ η τ ω ν π α ιδιώ ν και τω ν εφ ή βω ν. Ό λ ε ς οι α π ό ψ εις που δ ια τυ π ώ θ η κα ν πα­ ρα π ά νω α π η χού ν τ η δ ια π ισ τω μ έν η α ν ά ­ γκη τ η ς ισ το ρ ικ ή ς επ α ν α θ ε ώ ρ η σ η ς τω ν λ ο γ ο τεχ ν ικ ώ ν κ ειμ έν ω ν και τ ο δια χ ρονικό α ίτη μ α για τ η ν π ρ οσ α ρμ ογ ή τ ω ν μ ε θ ό ­ δ ω ν μ ε τ ις ο π ο ίες ε ξ ε τ ά ζ ο υ μ ε ισ τορικά τ η λ ο γ ο τεχ ν ία , σ το υ ς σ ύ γ χ ρ ο ν ο υ ς επ ι­ σ τ η μ ο λ ο γ ικ ο ύ ς μ ε τα σ χ η μ α τισ μ ο ύ ς που σ υ ν τ ελ ο ύ ν τ α ι. Οι θ ε ω ρ ίε ς τ η ς λ ο γ ο τ ε ­ χνία ς, η φ ιλ ο λ ο γ ικ ή επ ισ τή μ η , η κοινω ν ιο λο γ ία , η ψ υχ ολ ογ ία κατά π ερίπ τω σ η μπ ο ρ ο ύ ν να οπ λ ίσ ο υ ν τ ο ν ή τ ο υ ς ισ τορ ι-

V Βιβλίο II

Ο Αλέξανδρος, ο νέος Αρχοντας, θα αναζητήσει με τους συ­ ντρόφουςτου αμύθητους θησαυρούς στην έρημο, στο Πηγά­ δι των Τραγουδιών, για να συμφιλιωθεί με τη Βασίλισσα της Βροχής. Όμως η έρημος κρύβει κινδύνους, ενώπίσωτους κα­ ραδοκεί ο στρατηγόςΑργέλιν. Μόνη' της, ανάμεσα στους προ­ δότες, η Μίρανυ έρχεται αντιμέτωπη μετη φρίκητουπολέμου.

A

txo vcai της Κάθριν Φίσερ

]

[

δ ι α β α ζ ω ] Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

κ ο ύ ς ιη ς Λ.γ.π. μ ε τα α π α ρ α ίτη τα μ ε θ ο ­ δ ο λ ο γ ικ ά ερ γ α λ ε ία για τ η ν α ξιο λ ό γ η σ η και διάκριση σ μ γ γ ρ α φ έ ω ν και κ ειμ έν ω ν πομ π ρέπ ει να σ υ μ π ε ρ ιλ η φ θ ο ύ ν σ ε μια Ισ τορία. Σ υνοψ ίζο ντα ς, θα λ έ γ α μ ε ότι τ ό σ ο οι α νά γ κ ε ς που α ν α φ ύ ο ντα ι όσ ο και τα α ιτή ­ μα τα που δ ια τυ π ώ νο ν τα ι α π ώ τε ρ ο σ τό χο έ χ ο υ ν να α π ο δ ε σ μ εύ σ ο υ ν τ ο υ ς ισ τορ ι­ κ ο ύ ς τ η ς λ ο ν ο τεχ ν ία ς από τ ο «αιώ νιο» π α ρόν τ η ς λ ο γ ο τεχ ν ικ ή ς γ ρ α φ ή ς , πρ οκειμ έ ν ο υ να τ ο υ ς ο δ η γ ή σ ο υ ν σ ε μια δ ιευ ρ υ μ έ ν η θ ε ώ ρ η σ η τ ο υ λ ο γ ο τεχ ν ικ ο ύ φ α ιν ο ­ μ έ ν ο υ . Σ ε μια τ έ τ ο ια πρ οο π τική , που για

τ η Λ.γ.π. δ ε ν είναι μ ό ν ο χρ ήσ ιμ η α λ λ ά και επ ιβ ε β λ η μ έ ν η , α φ ο ύ α γω νίζετα ι α κό μη για τ η ν «π οιητική» τη ς , οι ισ το ρ ικ ο ί χ ρ ειά ­ ζ ετ α ι να ε ξ ε τ ά ζ ο υ ν τ η λ ο γ ο τεχ ν ικ ή γ ρ α ­ φ ή ω ς ά ρ ρ η κ τη σ υ ν ύ π α ρ ξη σ η μ α ιν ό ν τω ν και σ η μ α ιν ο μ ένω ν , να τ η ν εν τά σ σ ο υ ν μ έ ­ σα σ το κ ο ινω νικο π ο λιτισ μικό τ η ς πλαίσιο και, ουσ ιασ τικά , να α π ο σ α φ η ν ίζο υ ν τη σ χέσ η τω ν λ ο γ ο τεχ ν ικ ώ ν κ ειμ έν ω ν μ ε τις α να γ ν ω σ τικέ ς ε μ π ε ιρ ίες που τα δια σ ώ ­ ζ ο υ ν σ ε κ ά θ ε επ ο χ ή 10.

1 Γιάκος, Δημήτρης. Ιστορία της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας. Αθήνα: Παπαδήμας, ”Ί993.

2 Σακελλαρίου, Χάρης. Ιστορία της παιδικής λογοτεχνίας. Ελληνική και παγκόσμια. Από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας. Με στοιχεία θεωρίας. Αθήνα: Δανιάς, *1996.

5 Κονχράρου, Νινέπα. Νεοελληνική Παιδική Λογοτεχνία. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας I. Δ. Κολλάρου, 1978.

4 Αναγνωστόπουλος, Β. Δ. Τάσεις και εξελίξεις της παιδικής λογοτεχνίας. Αθήνα: Οι Εκδόσεις των Φίλων, ,21999, και (του ίδιου) Η ελληνική παιδική λογοτεχνία κατά τη μεταπολεμική περίοδο (19451958). Αθήνα: Καστανιώτης, 1991.

5 Ντελόπουλος, Κυριάκος. Παιδικά και νεανικά βιβλία τον 19ο αιώνα. Αθήνα: Ε Λ ΙΑ , 1995.

6 Σακελλαρίου, Χάρης. Οι πρωτοπόροι της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας. Κ Ποίηση. Αθήνα: Πατάκης, 1985, και (του ίδιου) Οι πρωτοπόροι της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας. Πεζογραφία. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 1994.

7 Δελώνης, Αντώνης. Εισαγωγή στη μεταπολεμική ελληνική παιδική λογοτεχνία. Αθήνα: Κέδρος, 1982.

8 Αγγελοπούλου, Βίτω - Βαλάση, Ζωή. Διαλέγουμε βιβλία για παιδιά. Για μια βασική βιβλιοθήκη. Αθήνα: Gutenberg, 1989. Το πρώτο τεύχος της περιοδικής κριτικής έκδοσης Διαλέγουμε βιβλία για παιδιά κυκλοφόρησε το 1978.

9 Αναφέρουμε ενδεικτικά: Avery, Gillian. Behold the Child: American Children and Their Books, 16211922. London: Bodley Head, 1994- Caradec, Frangois. Histoire de la Litt6rature Enlantine en France. Paris: A.Michel, 1977 · Bravo-Villasante, Carmen. Historia de la Uteratura Infantil Espanola.

Madrid: Doncel, !1969' Hunt, Peter (ed.). Children’s Literature: An Illustrated History. Oxford: Oxford University Press, 1995, κ.ά.

10 Η προβληματική που έχει αναπτυχθεί για την «Ιστορία της λογοτεχνίας», γενικά, είναι τεράστια και δεν είναι δυνατό να εκτεθεί αναλυτικότερα στον περιορισμένο χώρο του παρόντος άρθρου. Γί αυτό και αρκούμαστε στην αναφορά μόνο ενός βιβλίου που καταφέρνει να συνοψίσει τις απόψεις που έχουν διατυπωθεί. Βλ. Moisan, ClOment. Η λογοτεχνική ιστορία. Μτφρ. Αριστέα Παρίση. Αθήνα: Καρδαμίτσας, 1992.

ΗΆντα Κατσίκη-Γκίβαλου είναι καθηγήτρια Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Η ΤΡΙΛΟΓΙΑ

ΤΟΥ

ΒΑΡΤΙΜΑΙΟΥ

Ο μαθηιευόμενος μάγος Ναθάνιελ κλητεύει ένα ανυπάκουο πνεύμα, το Βαρτιμαίο, για να κλέψει το φυλαχτό της Σαμαρκάνδης. Βρίσκεται μπλεγμένος σε μια δίνη μαγικής κατασκοπείας, φόνων και εκβια­ σμών... Μια συγκλονιστική τριλογία του Τζόναθαν Στράουντ που θα λατρέψουν οι φίλοι της λογοτεχνίας του φανταστικού! Τ.Θ. 504 88,141 10Ν. Ηράκλειο, ΑΘΗΝΑ τηλ:21027 II 222-fee21027 II 056 www.minoas.gr- e-mail: info@minoas.gr

At

ο

ο

Γίνε μέλος του Τ ΙΑ Ρ Α Κ Λ Α Μ Π και κέρδισε πλούσια δώρα!

ο

ΐ ν

Κέρδισε το βραβείο της Καλύτερης Πριγκίπισσας του ΤΙΑΡΑ κλαμπ!

• Ψάξε και βρες την ανεστραμμένη λέξη που βρίσκεται σε μια τιάρα σε κάθε βιβλίο της σειράς.

• Βάλε το βιβλίο μπροστά στον καθρέφτη σου, για να δεις τι γράφει.

• Ένωσε και τις έξι λέξεις και στείλε μας την πρόταση. Κάθε μήνα θα γίνεται κλήρωση και μια τυχερή αναγνώστρια θα κερδίζει ένα μαγευτικό δώρο για Ιδανικές Πριγκίπισσες! Στείλε την Ιδανική Πριγκιπική σου Πρόταση στις Εκδόσεις Μίνωας στη διεύθυνση: ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΤΙΑΡΑ ΚΛΑΜΠ, Τ.θ. 504 88,14110 Νέο Ηράκλειο, Αθήνα ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση: tiaradub@minoacgr Δεκτή μία συμμετοχή ανά παιδί. Τελευταία κλήρωση: 31 Οκτωβρίου 2007.

Η Πριγκίπισσα Αλίκη και ο Μαγικός Καθρέφτης

Η Πριγκίπισσα Σοφία και η Απίστευτη Έκπληξη

Η Πριγκίπισσα Έμιλυ και η Πανέμορφη Νεράιδα

Ο Τ.Θ. 504 88, 14 1 ΙΟΝ. Ηράκλειο, Α Θ Η Ν Α - τηλ.: 2 10 27 11 222 · fax: 2 10 27 11056 www. mi n o a s . g r · e-mai l : i n f o @ mi n o a s . g r

Ο εκδόσεις

ΔΕΛΤΙΟ ΚΡΙΤΙΚΟΓΡΑΦΙΑΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2 0 0 6

Επιμέλεια: Θοδωρής Πέρσης

2 0 2

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

Αλεβίζος Άρης: Ένας Αύγουστος χωρίς επίλογο (Π. Σφυρίδης, Διαβάζω, 10/06) Βιδάλης Γιώργος: Τρυφερή είναι η ήττα (Ε. Γκίκα, Έθνος, 15.10.06) Βουλγαράκη - Πισίνα Εύη: 0 εραστής (Κ. Δόλια-Γαβρά. Καθημερινή της Κυριακής, 1.10.06) Γιαννακάκη Ελένη: Τα χερουβείμ της μοναξιάς (Ε. Κοχζιά, Καθημερινή της Κυριακής, 1.10.06) Γκουρογιάννης Βασίλης: Από την άλλη γωνία (Δ. Κουρτοβικ, Τα Νέα, 27.10.06) Δημητρίου Σωτήρης: Τα οηωροφόρα της Αθήνας (Γ. Κουβαράς, Αντί, 20.10.06) Δούκα Μάρω: Εις τον πάτο της εικόνας πάντα η Ελλάδα με το μέλλον της (Μ. Χαρτουλάρη, Τα Νέ­ α, 7.10.06) Καιοαρίδης Γιάννης: Μιοάντρα (Γ. Κορδομενίδης, Καθημερινή της Κυριακής, 22.10.06) Καλαμαντής Φώτης: Came over (Β. Πεσμαζόγλου, Τα Νέα, 21.10.06) Καλογήρου Σπύρος: Ο Σιούλας, η ιστορία ενός η­ λιθίου (Β. Αλεξίου, Αυγή της Κυριακής, 28.10.06) Καρακώστα Μελίνα: Ναι, είναι αλήθεια (Φ. Φιλίπ­ που, Διαβάζω, 10/06) Καρυστιάνη Ιωάννα: Σουέλ (Ρ. Γεωργακοπούλου, Τα Νέα, 27.10.06, Γ. Μπασκόζος, Εξπρές της Κυ­ ριακής, 29.10.06) Κουμανταρέας Μένης: Η γυναίκα που πετάει (Μ. Χαρτουλάρη, Τα Νέα, 14.10.06, Μ. θεοδοσοπούλου, Το Βήμα της Κυριακής, 28.10.06) Κρητιώτης Σταύρος: Το μηνοήόγιο ενός απόντος (Ε. Γκίκα, Έθνος, 8.10.06) Κυριακίδης Αχιλλέας: 0 καθρέφτης του τυφλού (Ε. Γκίκα, Έθνος, 22.10.06) Λύρη Νιόβη: Πρωινό ιντεροίτυ (Δ. Κούρτοβικ, Τα Νέα, 14.10.06) Μακρόηουλος Μιχάλης: Το τέλος του ταξιδιού (Λ. Πανταλέων, Ελευθεροτυπία, 13.10.06) Μαμαλούκας Δημήτριος: Η απαγωγή του εκδότη (Σ. Σκαλίδη, Βραδυνή, 21.10.06) Μάρκαρης Πέτρος: Βασικός μέτοχος (Δ. Κούρτοβικ, Τα Νέα, 7.10.06, Ε. Χουζούρη, Ραδιοτηλεόρααη, 28.10.06) Μαρτινίδης Πέτρος: Ο θεός φυλάει τους άθεους (Δ. Κούρτοβικ, Τα Νέα, 7.10.06) Ματζουρόνης Σωκράτης: Έχει ρεζέρβα τ ' όνειρο (Α. Ρήγος, Αυγή της Κυριακής, 22.10.06) Μαυρουδής Κώστας: Στενογραφία (X. Μαυρομά­ της, Απογευματινή της Κυριακής, 15.10.06)

Μιτσοτάκη Κλαίρη: Σωρείτες (Ε. Γκίκα, Έθνος, 1.10.06) Μιχαηλίδης Τεύκρος: Πυθαγόρεια εγκήήματα (Π. Τατσόπουλος, Τα Νέα, 27.10.06) Νάσιουτζικ Παυλίνα: Μαμάδες βορείων προαστίων (Μ. θεοδοσοπούλου, Το Βήμα της Κυριακής,

22.10.06) Νιρβάνας Παύλος: Το έγκλημα του Ψυχικού (Β. Χατζηβασιλείου. Ελευθεροτυπία, 13.10.06) Παγκουρέλης Βάιος: Ένα κρανίο για τον Γιόρικ (Ε. Χουζούρη, Ελευθεροτυπία, 20.10.06, Ε. Χουζούρη, Ραδιοτηλεόραση, 21.10.06) Παπαδούλης Δημήτρης: Η άλλη ζώνη (Μ. Κοντο­ λέων, Διαβάζω, 10/06) Παπαθανασοηούλου Μάιρα: Μακάριοι οι ηενθούντες (Μ. Πιμπλής, Τα Νέα, 7.10.06) Παυλιώτης Αργύρης: Το επικηρυγμένο πρόβλημα (Μ. θεοδοσοπούλου, Το Βήμα της Κυριακής, 8.10.06) Πιτούλη Βασιλική: Να με λες Άννα (Π. Μηλιώρη, Βραδυνή, 21.10.06) Ρίτσου Έρη: Μυστικά και αποκαλύψεις (Ε. Χουζούρη, Ραδιοτηλεόραση, 13.10.06, Γ. Μπασκόζος, Εξ­ πρές της Κυριακής, 29.10.06) Σπαβέρας Γιάννης: Το καπέλο της Λιεν (Γ. Βέης, Ε­ λευθεροτυπία, 13.10.06) Σταματάκη Μαρία: Εγώ ήμουν η τελευταία που μ' αγαπούσα (Κ. Μπριντάνου, Διαβάζω, 10/06) Σταμάτης Αλέξης: Αμερικάνικη φούγκα (Μ. Πιμηλής, Τα Νέα, 21.10.06) Τριανταφύλλου Σώτη: Ιστορίες απόγνωσης (Α. Μπομπούλα, Βραδυνή, 7.10.06) Τριανταφύλλου Σώτη: Κινέζικα κουτιά (Π. Τατσό­ πουλος, Τα Νέα, 21.10.06) Χατζηχρήστος Γιάννης: Αναοκαφή στο μέλλον (Μ. Πανώριος, Καθημερινή, 24.10.06) Χριστόπουλος Βασίλειος: Κι εσύ Έλληνας, ρ ε: (Γ. Ξενάριος, Διαβάζω, 10/06) ΞΕΝΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

Αριάγα Γκιγέρμο: Μια γλυκιά μυρωδιά θανάτου (Φ. Φιλίππου, Διαβάζω, 10/06) Γκατά Γιασμίν: Η καλλιγράφος του Βοοπόρου (Γ. Νέδης, Διαβάζω, 10/06) Γκόρντιμερ Ναντίν: Ξύπνα (Κ. Κατσουλάρης, Το Βή­ μα της Κυριακής, 15.10. 06) Έβερετ Πέρσιβαλ: Αμερικανική έρημος (Δ. Ρουμπούλα, Έθνος, 27.10.06) Έσσε Έρμαν: Ευχάριστες στιγμές στον κήπο (Ε. Καρακούλη, Διαβάζω, 10/06) Καντερέ Ισμαήλ: Η κόρη του Αγαμέμνονα, ο διά­ δοχος (Δ. Ρουμπούλα, Έθνος, 14.10.06) Κασάρες Αδόλφο Μπιόΐ: Η εφεύρεση του Μορέλ (Μ. Μιχαηλίδης, Τα Νέα, 21.10.06)

Κις Ντανίλο: Ένας τάφος για τον Μπόρις Νταβίντοβιτς (Α. Βιστωνι'χης, Το Βήμα της Κυριακής, 8.10.06) Κόρνγουελ Παχρίτσια: Το αρπακτικό (Π. Τασχόπουλος. Τα Νέα, 14.10.06) Κούτσι Τζ.: Βίος και ποήιτεία του Μάική Κ. (Σ. Νικολαΐδου, Τα Νέα, 14.10.06) Λα Ροσέλ Πιερ Νιριέ: Η φήόγα που τρεμοσβήνει (Τ. Γουδέλης, Εήευθεροτυπία, 20.10.06) Μακ Γιούαν Ίαν: Σάββατο (Χρ. Σπυροπούλου, Κα­ θημερινή της Κυριακής, 8.10.06) Μέλβιλ Χέλμαν: Μπενίτο Σερένο (Μ. θεοδοσοπούλου, Η Εποχή, 29.10.06) Μίικ Τζέιμς: Το ήαϊκό διάταγμα της αγάπης (Δ. Τριανχαφυλλίδης, Διαβάζω, 10/06) Μόρισον Τόνΐ: Αγαπημένη (Ε. Κάντζια, Τα Νέα, 14.10.06) Μπαρίκο Αλεσάντρο: Ομήρου Ιήιάδα (Τ. θεοδωρόπουλος, Τα Νέα, 14.10.06) Νόρι Πάολο: Pancetta, το ατμόπήοιο του μοντερ­ νισμού (Δ. Τριανχαφυλλίδης, Διαβάζω, 10/06) Νχομίνγκες Κάρλος Μαρία: Το χάρτινο σπίτι (Ε, Γκίκα, Έθνος, 28.10.06) Νχυχέρχρ Μπενουά: Η ανυπότακτη (Μ. Καραγιάννης. Αυγή χης Κυριακής, 1.10.06) Όουχς Τζόις Κάρολ: Πίσω από τους καταρράκτες (Ε. Κάνχζια, Τα Νέα, 14.10.06) Παμούκ Ορχάν: Ιστανμπούή (Τ. Μανδηλαρά, Θέμα, 28.10.06) Πίλια Ρικάρνχο: Καμένα ήεφτά (Ν. Σιδέρης, Διαβά­ ζω, 10/06) Πούλμαν Φίλιπ: Ρουμπίνια οτις στάχτες (Μ. Πιμπλής, Τα Νέα, 14.10.06) Σαραμάγκου Ζοζέ: Περί φωτίοεως (Τ. Μανδηλαρά, θέμα, 15.10.06) Σνενχέρ Μισέλ: Φανταστικοί θάνατοι (Δ. Ρουμπούλα, Έθνος, 7.10.06) Τζέιμς Π. Νχ.: Η αίθουσα των φόνων (X. Σπυρο­ πούλου, Καθημερινή της Κυριακής, 22.10.06) Τζεμπάρ Ασιά: Σουήτάνα σκιά (Α. Μανχόγλου, Ε­ λευθεροτυπία, 6.10.06) Τσε Γουίλι: Αετοί και άγγεήοι (Φ. Φιλίππου, Το Βή­ μα της Κυριακής, 1.10.06) Φουένχες Κάρλος: Ανήσυχη παρέα (Κ. Σάρρος, Κυ­ ριακάτικη Εήευθεροτυηία, 28.10.06) Χάμσουν Κνουχ: 0 Παν (Τ. Δημηχρούλια, Καθημερι­ νή της Κυριακής, 28.10.06) Χώθορν Ναθάνιελ: Το άηικο γράμμα (Σ. ΝικολαΤδου, Τα Νέα, 7.10.06) DBC Pierre: Τα μισόήογα τηςΛουντμίήα (Σ. ΝικολαΤδου, Τα Νέα, 21.10.06) Huston Nancy: Dolce agonia (Ε. Καρακούλη, Διαβά­ ζω, 10/06) 0' Riordan Kate: Ο άγγεήος του σπιτιού (Α. Μανχό­

γλου, Εήευθεροτυηία, 13.10.06)

Schami Rafik; Η σκοτεινή πήευρά της αγάπης (Δ. Τριανχαφυλλίδης, Διαβάζω, 10/06) Vila Matas Enrique: Η νόσος του Μοντάνο (Μ. Μιχαηλίδης, Τα Νέα, 27.10.06) Weisberger Lauren: ο διάβοήος φοράει Prada (Ε. Πασαμιχάλη, Εή. Τύπος, 7.10.06, Ε. Μαρωνίχη, Τα Νέα, 21.10.06, Τ. Μανδηλαρά, Θέμα, 22.10.06, Ε. Κοχζιά, Καθημερινή της Κυριακής, 28.10.06) ΠΟΙΗΣΗ

Βέλταος Γιώργος: Η Βεατρίκη είμαι (Γ. Μπλάνας,

Διαβάζω, 10/06)

Ελευθεράκης Δημήχρης: Ρέκβιεμ για ένα φίήο (Δ. Κόκορης, Διαβάζω, 10/06) Ζιόβας Γιώργος: Στίχοι ηαραπόδα (θ. Μαρκόπουλος, Διαβάζω, 10/06) Κέντρου - Αγαθοπούλου Μαρία: Σεντόνια της α­ γρυπνίας (Γ. Κουβαράς, Αυγή χης Κυριακής, 15.10.06) Κυρχζάκη Μαρία: Στη μέση της ασφάήτου, ποιήμαχα 1973-2002 (Ε. Χωρεάνθη, Διαβάζω, 10/06) Ουόλκοχ Νχέρεκ: Ποιήματα (Τ. Δημηχρούλια, Κα­ θημερινή της Κυριακής, 15.10.06) Σιώχης Νχίνος: Αυτοβιογραφία ενός στόχου (Κ. Παπαγεωργίου, Εήευθεροτυηία, 13.10.06) Σλοβάχσκι Ιούλιος: Ο τάφος του Αγαμέμνονα (Π. Μπουκάλας, Καθημερινή 3.10.06, Κ. Παπαγεωργίου, Αυγή χης Κυριακής, 22.10.06) Σχεργιόπουλος Κώστας: Τα Ποιήματα - τόμος Γ' 1983-2005 (X. Σπυροπούλου, καθημερινή, 10.10.06) Τσοτσορού Αλίκη: Φωνή αιωρούμενη (Ε. Δάγλα, Διαβάζω, 10/06) ΔΟΚΙΜΙΑ

Αλεξανδρόπουλος Μήτσος: 0 Μαγιακόφσκι, τα εύ­ κολα και τα δύσκοήα (Δ. Τριανχαφυλλίδης, Διαβά­ ζω, 10/06) Γραμμαχικάκης Γιώργος: Η αυτοβιογραφία του φω­ τός (X. Μαυρομάτης, Απογευματινή της Κυριακής, 28.10.06) Καρυωχάκη Ισμήνη: Μετατροπή, αντήιοστάσιο Γιάήοβα (Τ. Δημηχρούλια, Καθημερινή της Κυριακής, 1.10.06) Κράουχς Κόλιν: Μεταδημοκρατία (Α. Πανταζόπουλος, Αυγή χης Κυριακής, 1.10.06, Α. Φωχιάδης, Κα­ θημερινή της Κυριακής, 22.10.06) Μπόρχες Χόρχε Λουίς: Η τέχνη του στίχου (Τ. θεοδωρόπουλος, Τα Νέα, 27.10.06) Πολίτη Τζίνα: Περί αμαρτίας, βήέμματος, πάθους καιάήήων τινώνΙΒ. Χαχζηβαοιλείου, Εήευθεροτυπία, 6.10.06) Σβολόπουλος Κωνσταντίνος: Η γένεση της ιστορί­ ας του νέου εήήηνισμού (X. Μαυρομάτης, Απο-

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 2 0 3

]

[ΚΡΙΤΙΚΟΓΡΑΦΙΑ δ

ι α

β

α

ζ

ω

γευματινή της Κυριακής, 110.06) Eco Umberto - Del Giudice Daniele - Ravasi Gianfranco: Η δύναμη των δέξεων (Σπ. Γεωργίου, Διαβάζω, 10/06) Russell Bertrand: Κείμενα για τη θρησκεία (Γ. Σιακαντάρης, Εδευθεροτυηία, 6.10.06) Said Edward: Αναστοχααμοί για την εξορία και άδδα δοκίμια δογοτεχνικής και ποδιτισμικής θεωρίας (Λ. Καζαντζάκη, Αυγή της Κυριακής, 22.10.06) Travers Martin: Εισαγωγή οτη νεότερη ευρωπαϊκή δογοτεχνία (Α. Καραλή, Διαβάζω, 10/06) ΙΣΤΟΡΙΑ Βαρδινογιάννης Βαρδής: ΚΚΕ Εσωτερικού, ιστορι­ κή διαδρομή (Κ. Γαβρόγλου, Αυγή της Κυριακής, 28.10.06) Βερέμης θάνος: Ιστορία των εδδηνοτουρκικών σχέσεων 1453-2005 (Στ. Παπαγεωργίου, Εδευθεροτυηία, 20.10.06) Γκοτσίνας Στάθης: Από χιόνι... ποδεμώντας οτην Αδβανία (Π. Βόγλης, Τα Νέα, 27.10.06, Π. Μπουκάλας, Καθημερινή, 31.10.06) Δορδανάς Στράτος: Έδδηνες εναντίον Εδδήνων (Δ. Τριανταφυλλίδης, Διαβάζω, 10/06) Μαραντζίδης Νίκος (επιμ.): Οι άδδοι καπετάνιοι, αντικομμουνιστές ένοπδοι οτα χρόνια της Κατοχής και του Εμφυδίου (Γ. Αντωνίου, Διαβάζω, 10/06) Λε Γκοφ Ζακ: Το πουγκί και η ζωή (Φ. Μπαρούτσος, Καθημερινή τ ης Κυριακής, 15.10.06) Λισαγκαρέ Προσπέρ - Ολιβιέ: Η ιστορία της παρισι­ νής Κομμούνας του 1871 (Ε. Τσακαλώτος, Αυγή της Κυριακής, 15.10.06, X. Χαλαζίας, Βραδυνή 21.10.06) Μηχιώτης Χαρίλαος: Δραματική πορεία, από την α­ πελευθέρωση 1944 οτην τραγωδία του Δεκέμβρη και οτη Βάρκιζα (Λ. Κύρκος, Εδευθεροτυηία, 13.10.06) Μπλανκάρ Τεοντόρ: 0 οίκος των Μαυρογένη (Γ. Κατρούγκαλος, Αυγή της Κυριακής, 15.10.06) Πετράκη Μαρίνα: 0 μύθος του Μεταξά, δικτατορί­ α και προπαγάνδα στην Εδδάδα (Μ. Παπαγιαννίδου, Το Βήμα της Κυριακής, 28.10.06) Φρήμαν Τσαρλς: Τα άδογα του Αγίου Μάρκου (Α. Καραγιάννης, Διαβάζω, 10/06) Χατζής Αλέκος: Το Βορειοηπειρωτικό σε φαύδο κύκδο (Φ. Πανταζής, Αδέσμευτος Τύπος της Κυ­ ριακής, 15.10.06) Quataert Donald: Η Οθωμανική αυτοκρατορία, οι τεδευταίοι αιώνες 1700-1922 (Κ. Παπακωνσταντί­ νου, Καθημερινή της Κυριακής, 8.10.06) ΠΟΛΙΤΙΚΗ Βόγλης Πολυμέρης - Λαλιώτου Ιωάννα - Παπαθεοδώρου Γιάννης (επιμ.): 0 πειρασμός της αυτο­ κρατορίας (Δ. Τριανταφυλλίδης, Διαβάζω, 10/06)

2 04 - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

Δραγώνα θάλεια - Μπιρτέκ Φαρούκ (επιμ.): Εδδά­ δα και Τουρκία, ποδίτες και έθνος-κράτος (θ. Βασι­ λείου, Καθημερινή της Κυριακής, 28.10.06) Πουλαντζάς Νίκος: Φασισμός και δικτατορία, η Τρί­ τη Διεθνής αντιμέτωπη στον φασισμό (Γ. Μαργαρί­ της, Τα Νέα, 14.10.06) Στεργίου Ανδρέας: Γερμανική εξωτερική ποδιτική 1945-2005 (Ε. Αναστασοπούλου, Διαβάζω, 10/06) Συρίγος Άγγελος: Σχέδιο Ανάν (Μ. Δρουσιώτης, Ε­ λευθεροτυπία, 6.10.06)

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Δεδουσόπουλος Α. - Κουζής Γ. - Πετρινιώτη Ξ. Ρομπόλης Σ. (επιμ.): Εργασία 2005 (Α. Κλειδαρά, Βραδυνή, 21.10.06) Κόντης Αντώνης: Διεθνής ποδιτική οικονομία, θεω­ ρία, δομή και προκδήαεις της παγκόσμιας οικονο­ μίας (θ. Πελαγίδης, Διαβάζω, 10/06) Μήλιος Ανδρέας: Εταιρική ταυτότητα και εταιρική εικόνα (Γ, Μηασκόζος, Εξπρές της Κυριακής, 15.10.06, Α. Παυλου-Παπαδημητρίου, Βραδυνή, 21.10.06) Παπαχρήστου Γιώργος: Συζητήσεις για την οικονο­ μία (Α. Παύλου-Παπαδημητρίου, Βραδυνή, 7.10.06) Kim W. Chan - Mauborgne Renee: Η στρατηγική των γαδάζιων ωκεανών - κερδίστε τις ανεκμετάλ­ λευτες αγορές (Γ.-Μ. Κλήμης, Το Βήμα της Κυρια­ κής, 22.10.06) ΒΙΟΓΡΑΦΙΕΣ - ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΕΣ Ακριβός Κώστας: Στρατής Δούκας, ιστορία ενός ο­ δοιπόρου (Στ. Τσούπρου, Καθημερινή, 24.10.06) Βόνεγκατ Κερτ: Ένας άνθρωπος χωρίς πατρίδα (Τ. Δημητρούλια, Καθημερινή της Κυριακής, 8,10.06, X. Παπασωτηρίου, Βραδυνή, 14.10.06, Γ. Περαντωνάκης, Εδευθεροτυηία, 20.10.06) Νίκολ Τσαρλς: Leonardo da Vinci, πτήοεις ενός μυαλού (Κ. Γιαννόπουλος, Διαβάζω, 10/06) Οικονομάκος Νίκος: Σεβάχ ο αριστερός (Δ. Σωτηρόπουλος, Το Βήμα της Κυριακής, 8.10.06) Πάλλας Δημήτριος: Ορθοδοξία και παράδοση. Δο­ κιμή αυτοβιογραφίας (Ν. Καραπιδάκης, Καθημερινήτης Κυριακής, 15.10.06) Σπετσιώτης Τάκης: Ταχτοής - δεν ντρέπομαι (Φ. Φιλίππου, Διαβάζω, 10/06) Τουλιάτος Νίκος: Ένα κύμβαδο αδαδάζον (Τ. Βασιλειάδου, Ημερησία, 7.10.06) Τσιτάτι Πιέτρο: Το πδηγωμένο περιστέρι. 0 Μαρσέδ Προυοτ και η αναζήτηση (Μ. Παπαγιαννίδου, Το Βήμα της Κυριακής, 22.10.06) Taillandier Francois: Μπαδζάκ (Γ. Βαϊλάκης, Ημερη­ σία, 21.10.06)

[ Δ IA BAZ Q I Ι

κ ρ ι τ ι κ ο γ ρ α φ ι α

Walter Bruno: Θέμα και παραλλαγές (Α. Χαρκιολάκης, Διαβάζω, 10/06)

Χαριτάκης, Διαβάζω, 10/06)

ΜΕΛΕΤΕΣ Αμποτ Τζέφρι: Το εγχειρίδιο του καλού δήμιου, οι εκτελέσεις από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα (Φ. Φιλίππου, Το Βήμα της Κυριακής, 28.10.06, Η. Μαγκλίνης. Καθημερινή της Κυριακής, 28.10.06) Αποσχοήίδης Ανδρέας: Αρχαιοκαπηήία και εμπόριο αρχαιοτήτων (Γ. Μπασκόζος, Εξπρές της Κυριακής, 1.10.06, Τ. Μανδηλαρά, Θέμα, 8.10.06) θεοδωρόπουλος Τάκης: Με την ανάσα της Αθήνας και της Ρώμης (Γ. Βέης, Ελευθεροτυπία, 6.10.06) Κόκκορης Δημήτρης: Ποιητικός ρυθμός, παραδο­ σιακή και νεωτερική έκφραση (Κ. Παπαγεωργίου, Αυγή της Κυριακής, 1.10.06)

Δούνιας Μίνος: Θα νικήσουμε αλλά υπέρ την νίκη δόξα (X. Μαυρομάτης, Απογευματινή της Κυρια­ κής, 28.10.06, Π. Μπουκάλας, Καθημερινή, 31.10.06) Παλαιολόγος Δημήτρης: Από την Αργαλαστή Πη-

ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

Μπεζαντάκος Ν. - Τσαγγόήης X. - Μανακίδου Φ. -

Ράγκος Σ.: Μουσάων αρχόμεθα. 0 Ησίοδος και η αρχαία επική ποίηση (Γ. Γιαιρομανωήάκης, Το Βή­ μα της Κυριακής, 8.10.06) Νεμέσιος Εμέσης: Περί φύσεως ανθρώπου (Σ. Γκαργκάνα, Μακεδονίατης Κυριακής, 28.10.06) Παπαδημηιρίου Δέσποινα: Από τον λαό των νομιμοφρόνων στο έθνος των εθνικοφρόνων, η συ­ ντηρητική σκέψη οτην Ελλάδα 1922-1967 (0. Σφήκας, Αυγή της Κυριακής, 8.10.06) Χριστιανίδης Γιάννης - Διαήέτης Δημήτρης (επιμ.): Διαμάχες για την ιστορία των αρχαίων ελληνικών μαθηματικών (Φ. Φουρναράκης, Αυγή της Κυρια­

κής, 22.10.06) Ψωμάς Πέτρος: Δήμαρχοι Πατρέων 1836-2006 (Κ. Κουνινιώτη, Πελοπόννησος, 1.10.06) Calame Claude: 0 έρωτας οτην αρχαία Ελλάδα (Α. Παναγόπουλος, Καθημερινή, 31.10.06) Coleman Janet: Ιστορία της πολιτικής σκέψης, τό­ μος Β (Τ. Μανδηλαρά, Θέμα, 1.10.06) Diamond Jared: Κατάρρευση, πώς οι κοινωνίες ε­ πιλέγουν να αποτύχουν ή να επιτύχουν (Δ. Κωστόπουλος, Καθημερινή, 10.10.06) Gribbin John: Τα μυστήρια του χρόνου (Α. Μπομπούλα, Βραδυνή, 14.10.06) Watkin David: Ιστορία της δυτικής αρχιτεκτονικής (Ε. Πασαμιχάλη, Τύπος της Κυριακής, 8.10.06) ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ - ΚΟΙΝΩΝΙΑ Ασκητής θόνος: Γονείς και παιδί, απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα (Ρ. Πράπα, Βραδυνή, 7.10.06) Ματθιόπουλος Ευγένιος: Η τέχνη πτεροφύει εν ο­ δύνη (Α. Καστρινάκη, Τα Νέα, 7.10.06) Μπάουμαν Ζίγκμουντ: Σπαταλημένες ζωές, οι α­ πόβλητοι της νεωτερικότητας (Γ. Σιακαντάρης, Ε­ λευθεροτυπία, 13.10.06) Πάλμερ Μπράιαν: Κουλτούρες της νύχτας (Ε. Γαζή. Το Βήμα της Κυριακής, 22.10.06) Me Kenzie Wark: Ένα μανιφέστο των χάκερ (Κ.

λίου οτο Καρδαρίτσι Γορτυνίας. Βάγιος Βαίτσης, το χρονικό ενός αγωνιστή (Κ. Βούλγαρης, Αυγή της Κυριακής, 28.10.06) Χέλμης Γεώργιος: Ταραγμένη διετία 1973-1974 (Κ. Παπαγιώργης, Αθηνόραμα, 26.10.06) Mater Nadire: Το βιβλίο του Μεχμέτ (Σπ. Κακουριώτης, Αυγή της Κυριακής, 15.10.06) ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Μπερξόν Ερρίκος: Η δημιουργική εξέλιξη (Σπ. Γεωργίου, Διαβάζω, 10/06) Σίλλερ Φρήντριχ: Περί της αισθητικής παιδείας των ανθρώπων (0. Βασιλείου, Καθημερινή της Κυ­ ριακής, 22.10.06) Althousser Louis: Μοντεσκιέ, πολιτική και ιστορία (Δ. Σωτηρόπουλος, Καθημερινή της Κυριακής, 1.10.06) Deleuze - Guattari: Τι είναι η φιλοσοφία; (Δ. Καββαθάς, Το Βήμα της Κυριακής, 1.10.06) Deleuze Gilles; Φουκώ (Δ. Καββαθάς, Το Βήμα της Κυριακής, 1.10.06) Deleuze Gilles: Η πτύχωση, ο Λάιμπνιτς και το μπα­ ρόκ (Δ. Καββαθάς, Το Βήμα της Κυριακής, 1.10.06) ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ - ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ

Ναυρίδης Κλήμης: Ψυχολογία των ομάδων! Κ. Παπαγιώργης, Αθηνόραμα, 12.10.06) ΤΑΞΙΔΙ Κάρει Πίτερ: Έκανα λάθος για την Ιαπωνία, το τα­ ξίδι ενός πατέρα με το γιο του (Γ. Βέης, Ελευθε­ ροτυπία, 20.10.06) ΛΕΥΚΩΜΑΤΑ

Κωνσταντινοπούλου Βίβιαν - Γιανγκ Ντάνιελ: Frappe nation / Ώρα για καφέ (0. Τσιχλάκη, Το Βή­ μα της Κυριακής, 8.10.06, Ε. Πασαμιχάλη, Τύπος της Κυριακής, 15.10.06) Μπαλούρδος Γιώργος: Πειραϊκό πανόραμα (Α. Φωτοπούλου, Αυγή της Κυριακής, 15.10.06) Coupe - Kalomiris Emmanuel: Samos (Γ. Μπασκόζος. Εξπρές της Κυριακής, 1.10.06) ΟΔΗΓΟΣ Νέτσικα Μαρία: Τα κρασιά της Ελλάδας (Α. Σακκάς, Διαβάζω, 10/06)

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006 2 0 5

δ

[

ι α

β

α

ζ

ω

]

Κ Ρ Ι Τ Ι Κ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α

Tabucchi Antonio - Tabucchi Michele: Είκοσι φωτο-

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Δημητρούκας I. - Ιωάννου θ.: Μεσαιωνική και Νεό­ τερη Ιστορία Β Γυμνασίου (Β. Κρεμμυδάς, Τα Νέα, 7.10.06) Μπεζαντάκος Νικόλαος - Παπαθωμάς Αμφιλόχιος - Λουτριανάκη Ευαγγελία - Χαραλαμπάκος Βασί­ λειος: Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α Γυμνασίου (Φ. Κακριδής, Τα Νέα, 21.10.06) Νχελόπουλος Κυριάκος: Για τις σχολικές βιβλιοθή­ κες (Στ. Τσούπρου, Αυγή της Κυριακής, 22.10.06)

γράμματα για τον Πέδρο Αλμοδόβαρ και έντεκα νυχτερινές φωτογραφίες (Η. Κανέλλης, Τα Νέα,

21.10.06)

ΠΑΙΔΙΚΟ

ΘΕΑΤΡΟ

Ξανθούλης Γιάννης: Το ταξίδι του Φρικτούλη (Ε. Σαραντίτη, Ελευθεροτυπία, 20.10.06) Ταίτας Μάκης: 0 κοκκινοΰλης (Γ. Παπαδάτος, Δια­ βάζω, 10/06) Χριστοδούλου Γιώργος: 0 λόφος της ειρήνης (Γ. Παπαδάτος, Διαβάζω, 10/06)

Κατοούρης Γιάννης: Το θέατρο στην Κύπρο 18601959 (I. Βιβιλάκης, Καθημερινή της Κυριακής, 28.10.06) Ταμπάκη Αννα: Το νεοελληνικό θέατρο 18ος 19ος αι. (Α. Σπυροπούλου, Ελευθεροτυπία, 6.10.06)

Δάλλας Γιάννης: 0 Τέλλος Άγρας εξομολογείται, η αλληλογραφία του με τη Μαρία Μακρή (Στ. Τσού­ πρου, Καθημερινή της Κυριακής, 15.10.06)

ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

Sorlin Pierre: Κοινωνιολογία του κινηματογράφου (Β. Ζωγράφου, Αυγή της Κυριακής, 1.10.06)

Κέρουακ Τζακ: Γοαφή της αιωνιότητας (Ε. Λαμπροπούλου, Τα Νέα, 21.10.06)

Τ ο Δ ΙΑ Β Α Ζ Ω στην επαρχία Οι φίλοι μας στην επαρχία μπορούν να βρίσκουν το ΔΙΑΒΑΖΩ σε όλα τα Κέντρα Τύπου τα οποία υποστηρίζουν τη διακίνηση και την προβολή του. Αγρίνιο:

Βότση 15 και Πλατεία Δημοκρατίας -

Αίγινα:

Σπύρου Ρόδη & Πηλέως -

Ακρατα:

Π.Ε.Ο.

Αθηνών Πατρών - Αλεξανδρούπολη: Λεωφ. Δημοκρατίας 363 - Αλμυρός Βόλου: Ερμού 130 Αμφιλοχία: Νικολάου Στρατού 27 - Αρτα: Σκουφά 34 - Βόλος: Πολυμερή 124 & Λαρίσης 182 - & Ορμυλίου 23Α - 2ας Νοεμβρίου 123 - Βόλος-Ν. Ιωνία: Λεωφόρος Ειρήνης 16 - Βόνιτσα: Ελ. Βενιζέλου 63 - Ελευθερούπολη: Ιουστινιανού 8 - Ερέτρια: Φιλοσόφου Μ εναδήμου 40 - Ζάκυνθος: Πλατεία Αγ. Μάρκου - Ηγουμενίτσα: Πλατεία Δημαρχείου 1 - Ιωάννινα: Γρ. Σακκά 13 - Ιστιαία Καβάλα: Ερυθρού Σταυρού 34 - Καλαμάτα: 23ης Μαρτίου 6 - Καλλονή Μ υτιλήνης - Κατερίνη: Ειρήνης 2 - Κάτω Αχάίά: Αγ. Ιωάννου 74 - Κοζάνη: Γωνία Αριστοτέλους & Τζόνσον - Κομοτηνή: Πλατεία Ειρήνης 42 - Κόρινθος: Εθν. Αντιστάσεως 12 - Κως: Βασ. Παύλου 2 - Λήμνος: Μύρινα Λιβαδειά: Μπουφίδου 24 - Λίμνη Εύβοιας: Αγγ. Γοβίου - Λουτρά Αιδηψού: Ερμού 68 - Λουτρά

Ωραίας Ελένης: Λ. Επιδαύρου 256 - Λουτράκι: Πλ. 25ης Μαρτίου - Μάλια Κρήτης: Υπολοχαγού Ζαχαριάδη 1 - Μεσολόγγι: Χαριλάου Τρικούπη 26 - Μοίρες Κρήτης - Μύκονος: Αγ. Τριάδος 25 Μύτικας: Αγ. Νικολάου - Ναύπακτος: Πλατεία Φαρμάκη (Λιμάνι) - Νέα Αγχίαλος Βόλου: Ελευθερίας Νεμέα: Λεωφ. Κωνσταντίνου 48 - Ξάνθη: Καραολή & Σμύρνης & Βασ. Κων/νου 80 Ξυλόκαστρο: Ιωάννου Ιωάννου 123 - Ορεστιάδα: Βασιλέως Κων/νου 152 - Πάργα: Μπάγκα 16 Πάτρα: Περιοχή Περίβολό - Πτολεμάίδα: Βασιλέως Κωνσταντίνου 2 - Πυργί Εύβοιας - Ρέθυμνο Κρήτης: Μοάτσου 46 - Σάμος-Πυθαγόρειο: Λυκούργου Λ ογοθέτη - Σαμοθράκη: Λιμάνι Καμαριώτισα - Σελιανίτικα Αχάίας - Σκόπελος - Σκιάθος: Νυμφώνων & Παπαδιαμάντη - Σκύδρα-Πέλλας: Πλατεία Ελευθερίας - Σπέτσες: Ντόπια - Τήνος: Βασ. Κωνσταντίνου 1 - Τρίπολη: Πλατεία Αγ. Βασιλείου 3 Φλώρινα: Μ εγάλου Αλεξάνδρου 1 - Χαλκίδα: Φαρμακίδου 14 - Χίος: Ελ. Βενιζέλου 9 - Ψαχνά:

43 -

Μητροπόλεω ς 4

Η ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ 3ΤΩΝΕ1 ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΦΩΤΟΤΥΠΗΣΗ- Ψ Η Φ ΙΟ Π Ο ΙΗ Σ Η - Α Π Ο Θ Η Κ Ε Υ Σ Η ΓΙΡΟΒΟΛΗ ΣΤΟ Δ1Α Δ Υ Κ Τ10-Ε Κ ΤΥ Π Ω ΣΗ Α Π Α ΙΤ Ο Υ Ν Α Δ Ε Ι Α ΤΩΝ Δ Η Μ Ι Ο Υ Ρ Γ Ω Ν Προστατεύουμε το βιβλίο όταν δεν επιτρέπουμε σε φωτοτυπικά καταστήματα, σε Ιδρύματα Ανώτερης και Ανώτατης εκπαίδευσης, σε σχολεία, φροντιστήρια και βιβλιοθήκες

να αναπαράγουν -χω ρίς άδεια— το περιεχόμενο των βιβλίων. ] ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ www.osdel.gr, osdel@otenet.gr, Τηλ.: 210 3626056

]

[ΚΡΙΤΙΚΟΓΡΑΦΙΑ δ

ι α

β

α

ζ

ω

Του δρόμου... #12 Φωτογραφίες Polaroid, Κείμενα: Ωμέγ@

■— ίναι από τ α συνθήματα που το I — π ρώ το πρόχειρο ερώ τημα που 1— σου προκαλεί είναι το κλασικό «τι θέλει να μας πει ο ποιητής;». Για ποιο χρόνο μας μιλάει; Τον ημερολο­ γιακό; Τον συλλογικό; Τον ατομικό; Τον εργασιακό; Τον ελεύθερο; Τον ορ­ γανωμένο; Τον νεκρό; Ποιες είναι οι προϋπ οθέσεις μιας επ ανασ τατικής αντίληψης για το χρόνο σήμερα; Το πλήθος τω ν ερω τημάτω ν και μόνο που μας προκάλεσε, μας έπεισε ότι οι ρίζες της ασ άφ ειάς του, ως συμπυ­ κνωμένου συνθήματος με επ ανασ τα­ τικές καταβολές, είναι πολύ βαθιές και χάνονται στο άπειρο το παρελθόντος, του π αρόντος και του μέλλοντος. Είναι αλήθεια ότι απ ό τη στιγμή που ανα καλύφ θηκε το ρολόι, το σύμβολο το υ κ α τα τμ η μ έν ο υ ορ γανω μένου μετρήσιμου χρόνου, όλες οι κοινωνι­ κές ε π α ν α σ τά σ εις εκφ υ λ ίσ τη κα ν απ λώ ς σε μια νέα περιοδολόγηση και

Λ Ε ΥΤΕ ΡΙΑ Σ Τ Ο Χ Ρ Ο Ν Ο Μ ΑΣ

2 0 8 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

όχι σε μια π οιοτική μεταλλαγή του, μέσα απ ό την ανάσχεσης της ίδιας της χρονολογικής ροής. Ο ι π ραγματικοί υλιστές είναι κα τά τη ς κυρίαρχης ιδεολογίας π ου υπο­ στηρίζει και επιδιώ κει την υποδού­ λωση του ανθρώ π ου στο συνεχή γραμμικό χρόνο. Είναι κ α τά της χει­ ραγώγησης του χρόνου γενικά και ειδικά, κ α τά τη ς αντίληψ ης του χρό­ νου ως αντικατοπ τρισ μού τη ς αδιά­ κοπ ης π ροόδου. Α ν τ ίθ ετ α , είναι υπέρ τω ν συνεχών πρω τοβουλιώ ν που εναντιώ νονται στην κατα σ π α­ τάληση του χρόνου μέσω το υ εξα να ­ γκασμού τω ν άνθρώ π ω ν να εν τα ­ χθούν σε π αραγω γικές σχέσεις που δεν επ ιθυμούν. Θ έλουν το π ρω ί να π αράγουν με βάση τις ικανότητες και τις ανάγκες του ς και το βράδυ να είναι κριτικά σκεπτόμενοι κριτικοί. Είναι υπέρ της αιχμαλώ τισης του χρόνου με βάση το αξίω μα π ου υπο­ στηρίζει ότι η καταγω γική ρ ίζα του ανθρώ π ου είναι η ηδονή σε όλες τις γήινες εκφ άνσ εις της. Επιδιώκουν μια π ερισσότερο ω φ ελιμιστική, με την καλή έννοια, αντίληψ η το υ χρό­ νου ως μηχανισμού μέτρησης και αξιολόγησης εμπειριώ ν. Και όπ ω ς ένας θρησκευτικός στο Γυ­ μνάσιο, μόλις κατα λάβα ινε ότι δεν ξέρουμε το μάθημα, μας φ ώ να ζε «δώσε μας την κατακλείδα, τουλάχι­ στον, αδιάβασ τε», έτσι και η στήλη δεν έχει να προσθέσει, προς το π α ­ ρόν τουλάχιστον, κάτι περισσότερο, απ ό τη διαπίστωση ότι ένας ακόμη ημερολογιακός χρόνος τελειώ νει και ότι χω ρίς καλά-καλά να το κ α τα λά ­ βει, μ' α υ τό το τεύχο ς γιορτά ζει τ α π ρώ τα τη ς γενέθλια. ■

Ε Κ Δ Ο ΣΕ ΙΣ Κ Α Σ Τ Α Ν ΙΟ Τ Η ΙΟΥΛΙΟΣ ΝΕΟΙ ΤΙΤΛΟΙ

-

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

2006

ΝΕΕΣ Κ Υ Κ Λ Ο Φ Ο Ρ Ι Ε Σ Ε ΚΔ ΟΣ Ε ΙΣ Κ Α Σ Τ Α Ν Ι Ω Τ Η ΝΕΕΣ Κ Υ Κ Λ Ο Φ Ο Ρ Ι Ε Σ Ε Κ ΔΟ Σ ΕΙ Σ Κ Α Σ Τ Α Ν Ι Ω Τ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΓΚΕ Ν ΑΤΣ ΙΝ Ο ΒΙΛΧ Ε Λ Μ

Α ΪΡ Α ΣΕ Σ ΑΡ Βαράμο (Δύο νουβέλες) €15,00 Α Λ Ε ϊΑ Ν Τ Ρ Ι Φ ΕΡΑΝ Μ ε λένε... Σαίξπηρ €8,00

35

Η βλακεία του έρωτα (Μυθιστόρημα) €16,00

37

Γ Κ Ο Ρ Ν Τ ΙΜ Ε Ρ ΝΑΝ Τ ΙΝ 63

Ξύπνα! (Μυθιστόρημα) €14,00

33

ΑΛΕΞΙΟΥ ΕΛΛΗ Γ Κ Ρ ΙΡ Ζ Ε Ρ Μ Ε Ν

Παραπόταμοί (Μυθιστόρημα) € 1 4,00Ε

7

Το αγόρι (Το αρσενικό φύλο στον έρωτα και στην τέχνη) €45,00

6

ΓΚ Ρ Ο Σ Δ Α Ν Η Σ ΝΙΚΟ Σ

52

Υπολείμματα επαγγέλματος IΔιηγήματα) € 1 0,00Ε* Α Ν ΑΓΝ Ω ΣΤ ΑΚΗ ΛΟΥΛΑ 0 ήχος της ζωής €10,00

Συνέβη στο ΠράΒι (Μυθιστόρημα) €18,00

15

42 Γ Κ Ρ Ο Σ Μ Α Ν ΝΤ ΑΒΙΝΤ Η μνήμη του δέρματος (Δυο νουβέλες) €18,00

Α Ν Δ Ρ Ο ΥΛ ΑΚΗ Σ Μ ΙΜ Η Σ θηλυκό πόκερ (Συμφέρον και συμπάθεια) €18,00

ΓΟΥΕΛΑΝ ΡΙΤΣΑΡΝΤ Ρόμπερτ Κόπα. Η τελική συλλογή

ΑΠ Ν Τ Α ΪΚ ΤΖΩΝ Χωριά IΜυθιστόρημα) €18,00

(Οι μεγάλες στιγμές του 20ού αιώνα) €74,00 Δ ΙΒ Α Ν Η Λ Ε Ν Α Τα όνειρα της Νίνας €12,00

Γεια σου, τηλεόραση!

9

Β Ε Ρ Ε Μ Η Σ ΘΑΝΟΣ & ΚΟΛΙΟΠΟΥΛΟΣ Γ ΙΑ Ν Ν Η Σ Ελλάς. Η σύγχρονη συνέχεια (Από το 1821 μέχρι σήμερα) €40,00

51

ΒΙΛΑ-Μ ΑΤΑΣ Ε Ν Ρ ΙΚ Ε Η νόσος του Μοντάνο (Μυθιστόρημα) €20,00

36

Γ Ε Ρ Μ Α Ν Ο Σ Φ ΡΕΝΤΥ Έλλη Λαμπέτη €18,00

10

ΓΙΤΑΝΙ ΓΚ Α Μ Α Λ Πυραμίδες (Μυθιστόρημα) €10,00

53

28

ΑΣΩ Ν ΙΤ Η Σ Α Λ Ε Ξ Α Ν Δ Ρ Ο Σ Μ. (Μυθιστόρημα) €18,00

38

8

35

56

ΕΛΕΥΘ ΕΡΙΟ Υ Μ ΑΝ Ο Σ Το άγγιγμα του χρόνου (ΝουΒέλα) €9,00Ε"

11

ΕΣΣΕ Ε Ρ Μ Α Ν Ντέμιαν (Μυθιστόρημα) €8,00Ε'

41

ΖΕΗ ΑΛ ΚΗ Γατοκουβέντες (Μια μικρή ιστορία για ένα μεγάλο γάτο, δυο μικρά παιδιά, μια παχουλή γιαγιά και ένα μεγάλο καύσωνα) £ 12,00

57

ΚΑΒ ΑΦ Η Σ Κ. Π. Ποιήματα (Συλλεκτική έκδοση με 12 πίνακες ελλήνων ζωγράφων) €80,00

26

ι-ΕΕΣ Κ Υ Κ Λ Ο Φ Ο Ρ Ι Ε Σ Ε Κ Δ Ο Σ Ε ΙΣ Κ Α Σ Τ Α Ν ΙΩ Τ Η ΝΕ ΕΣ Κ Υ Κ Λ Ο Φ Ο Ρ Ι Ε Σ Ε Κ Δ Ο Σ Ε ΙΣ Κ Α Σ Τ Α Ν ΙΟ Τ Ι

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΚΑΛΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ Γ ΙΑ Ν Ν Η Σ

Μ ΑΡΤΙ Μ Ε ΡΙΤ ΣΕ Λ

Γιαννάκης, το παιδί-θαύμα (Μυθιστόρημα! €14-,00 ΚΑΡ ΑΠ ΑΝ Ο Υ Μ ΑΡΓΑΡΙΤΑ Η Κασσάνδρα και ο Λύκος ΐΜυθίστόρημαΙ € 1 0 ,0 0 Ε’

13

ΚΑΡ ΙΖΩ Ν Η Κ ΑΤ Ε ΡΙΝ Α Μεγάλο Αλγέρι IΜυθιστόρημα) €15,00

14

ΚΑΡΥΣΤΙΑΝΗ ΙΩ ΑΝ Ν Α

12

ΚΟΥΛΜ ΑΣΗ ΣΟΦΙΑ Σλήμαν & Σοφία [Μια ιστορία αγάπης) €18,00

46

ΜΗΤΣΟΥ Α Ν Δ Ρ Ε Α Σ Ο χαρτοπαίκτης έχει φοβηθεί /Διηγήματα) €14,00

18

Ο προστατευόμενος /Διηγήματα) €18,00

29

Αμαρτίες [Διηγήματα) €18,00

40

Μ Π ΕΛ Α Σ Ε Ν Φ Α Μ Π ΙΕ Ν & ΡΟΥΣ ΝΤ ΑΝ ΙΕΛ

Πολιτική κουζίνα

Ιταλία 55

Λ Α Μ Π Ρ ΙΝ Ο Σ ΦΩΤΟΣ Λευκά σοσόνια [Σεναριακή μυθιστορία) € 1 0 ,0 0

17

MAY Ρ Ω Τ ΑΣΤ ΑΚΗ Σ Εικαστικές καταγραφές 1986-2005 €25,00 42

Μ Ο ΡΑΝ ΤΕ ΕΛ ΣΑ

ΚΥΡ [Ημερολόγιο 2007) €20,00

63

Μ ΑΤΕΣΙΣ ΠΑΥΛΟΣ Έ κθεσις ιδεών €10,00

ΜΟΥΛΙΣ ΧΑΡΙ

Σουέλ IΜ υθιστόρημαI €18,00

Μ ε λένε... Μότσαρτ €8,00 15

16

[Εξαιρετικές γεύσεις της Μεσογείου) €20,00

54

Μαρόκο IΕξαιρετικές γεύσεις της Μεσογείου) €20,00

54

Τουρκία [Εξαιρετικές γεύσεις της Μεσογείου) €20,00

54

Λ Ο ΓΚΑΝ ΚΡΙΣ Κρίστιαν Μπάρναρντ [Ενας κορυφαίος χειρουργός) €20,00

Μ Π Λ Α Κ Μ Π Ε Ν Ζ Α Μ ΙΝ (ΤΖΩΝ Μ Π ΑΝ ΒΙΛ ) 46

Ο διπλός θάνατος της Κριστίν Φολς [Μυθιστόρημα) €18,00

39

ΜΑΝΘΟ ΥΛΗΣ Ρ Ο ΒΗ Ρ Ο Σ Το ημερολόγιο του Εμφύλιου Διχασμού (1900-1974) [Ιέ ν ε ς επεμβάσεις, δικτατορίες, πόλεμοι και εμφύλιοι πόλεμοι) € 2 0 ,0 0

Ν ΙΑΡΧΟ Σ Θ ΑΝ ΑΣΗ Σ θ. (Επιμέλεια) Έλληνες ηθοποιοί [Της φθαρτής αθανασίας) €20,00

45

51 ΙΑ Ν Θ Ο Υ Λ Η Σ Γ ΙΑ Ν Ν Η Σ

Μ ΑΝ ΤΗ Σ ΝΙΚΟ Σ Α. Ψευδώνυμο /Διηγήματα) € 1 0 ,0 0

Το τανγκό των Χριστουγέννων [Μυθιστόρημα) €12,00 χαρτόδετο 24

Μ ΑΡ ΚΟ Π ΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ Εντός και εκτός έδρας [Το ποδόσφαιρο στην ελληνική ποίηση) €10,00 44

€15,00 δεμένο Ο ΙΚΟ ΝΟ Μ Ο Υ ΝΤΙΝΟ Σ Η πλαγιά με τα νίφαοτρα [Μυθιστόρημα) €22,00

19

20

ΝΕΕΣ Κ Υ Κ Λ Ο Φ Ο Ρ Ι Ε Σ Ε ΚΔ ΟΣ Ε ΙΣ Κ Α Σ Τ Α Ν Ι Ω Τ Η ΝΕΕΣ Κ Υ Κ Λ Ο Φ Ο Ρ Ι Ε Σ Ε Κ ΔΟ Σ ΕΙ Σ Κ Α Σ Τ Α Ν Ι Ω Τ Η

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Π ΑΠ ΑΒΑΣΙΛ ΕΙΟ Υ ΒΑΣΙΛ Η Σ ΐο δύσκολο ανάμεσα €10,00

43

Π Α Π ΑΓΙΩ Ρ ΓΗ Σ ΚΩΣΤΗΣ Κέντρο δηλητηριάσεων €18,00

48

ΠΑΠΑΔΟΠΩΥΛΟΣ Λ ΕΥΤ ΕΡΗ Σ Είναι γλεντζές, πίνει γάλα /ΑφήγημαI €18,00

Φ ΑΚΙΝΟΥ Ε ΥΓΕ Ν ΙΑ Ντενεκεδούπολη [Πέντε έργα για κουκλοθέατρο) €10,00

61

Τυφλόμυγα [Μυθιστόρημα) €14,00

25

Φ ΑΣΟΥΛΗΣΣΤΑ Μ ΑΤΗΣ 21

Μια πατρίδα τάβλι €16,00

43

Φ Ε ΪΜ Π Ε Ρ Μ ΙΣΕ Λ Π Ε Λ Ε Β ΙΝ ΒΙΚΤΩ Ρ Οι αριθμοί και άλλες ιστορίες €20,00

31

Τρομοκρατικό χτύπημα 30

Το μεγαλύτερο λουλούδι του κόσμου [Μια ιστορία για μεγάλους καί μικρούς) €12,00 59 ΣΑΡΑΝΤΙΤΗ Ε Λ Ε Ν Η Η νύχτα με τον ήλιο €12,00

58

34

62

Πεζογραφήματα €45,00

27

Χ Ε Λ Μ Η -Μ Α Ρ Κ Ε Ζ ΙΝ Η Ε Λ Ε Ν Η Η Ελλάδα που γνώρισα €10,00 23

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΑΛΕΞ ΗΣ Αμερικάνικη φούγκα [Μυθιστόρημα) €18,00

[Μυθιστόρημα) €16,00 ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ ΠΕΤΡΟ Σ Ο Άγιος Βασίλης και το διαβολάκι €12,00 Χ Ε ΙΜ Ω Ν Α Σ ΓΙΩΡΓΟΣ

ΣΟΥΡΟΥΝΗΣ Α Ν Τ Ω Ν Η Σ Το μονοπάτι στη θάλασσα [Μυθιστόρημα) €20,00

32

Χ ΑΝ ΤΡ Α Γ ΙΑ Σ Μ ΙΝ Α

ΣΑ ΡΑΜ ΑΓΚΟ Υ ΖΟΖΕ Περί φωτίσεως IΜυθιστόρημα) €18,00

Τα δίδυμα Φαρενάιτ ίΔιηγήματαI €18,00

22

47

Χ Ε Λ Μ Η Σ ΓΕΩΡΓΙΟ Σ Ταραγμένη διετία (1973-1974) [Από το προσωπικό ημερολόγιο ενός αυτόπτη μάρτυρα) €15,00

47

ΧΡΥΣΟΠΟΥΛΟΣ ΧΡΗΣΤΟ Σ ΤΖΑΜΙΩΤΗΣ ΚΩ ΝΣΤ ΑΝΤΙΝ Ο Σ Δ.

Το γλωσσικό κουτί [Όψεις της δουλειάς του συγγραφέα) €18,00

Παραβολή [Νουβέλα) €10,00

49

24

ΤΣΑΤΣΟΣ Δ Η Μ Η Τ Ρ Η Σ θ. Η μεγάλη παρακμή [Συγκυριογραψία για θέματα αναξιοπιστίας της πολιτείας και της πολιτικής) €20,00

50

ΤΣΙΑΜ Π Ο ΚΑΛ Ο Υ ΓΙΟΛΑΝΤΑ (S A D A H Z IΝ ΙΑ) Αν χαρίσεις του Αϊ-Βασίλη ένα κόκκινο κοχύλι... €12,00

60

Στις τιμές των βιβλίων'δεν συμπεριλαμβάνετε Φ.Π.Α. (Λ,5%|. Βιβλία χωρίς τιμή και ISBN: προς έκδοση ή επανέκδοση. Τιμές με αστερίσκο: ανατίμηση, Ε: Επανέκδοση, Α: Ανατύπωση.

ΕΛΛΗ ΑΛΕΞΙ ΟΥ Υπολείμματα επαγγέλματος (Δηγημαται

Οι κενές ώρες στο σχολείο. Η καθημερινή διαδρομή με το τραμ. Η απώλεια. Οι μαθητές του μόχθου. Τα αόρατα επιτελεία που κυβερνούν τις ψυχές των ανθρώπων. Η ιστορία μιας βρύσης. Ένα σπίτι που μοιάςει με άσυλο. Η νυχτερινή συζήτηση στη γέφυρα του πλοίου. Η επίκληση των φαντασμάτων. Μια διάλεξη στο «Ιμπέριαλ Κολλέγκι». Η εισβολή στο σπίτι ενός Βασανισμένου. Μια γυναίκα που παρακολουθεί την ιστορία να διαδραματίζεται ερήμην της. Η εκμετάλλευση. Τα Υπολείμματα επ α γ γ έλ μ α το ς δε συνιστούν απλώς ιστορίες κρυμμένων παθών, αλλά συναποτελούν μια «συλλογή αριστοτεχνημάτων», όπως επισήμαινε χαρακτηριστικά ο Ναπολέων Λαπαθιώτης στη Ν έ α Ε στία το 194-0. Σ' αυτήν τη συλλογή οι ανακλάσεις των κοινωνικών αντιφάσεων μεταγγίζουν στον αναγνώστη τον εγγενή προβληματισμό και τη λεπτή ευαισθησία της Έλλης Αλεξίου, της μόνης ίσως Ελληνίδας πεζογράφου που συνέζευξε δημιουργικά την ιδιότητα της συγγραφέως με αυτήν της παιδαγωγού.

ISBN 960-03-4249-0, σελ. 160, €10,00^

Από τις Εκδόσεις Κοσταντώτη κυκλοφορούν:

Σκληροί αγώνες για μικρή ςωή, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-4213-Χ, €10,00Ε' Γ Χριστιανικόν Παρθεναγωγείον, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-4048-Χ, €10,00 Υπολείμματα επαγγέλματος, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-4249-0, €10,00Ε' Λούμπεν, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-4212-1, €10,00Ε- Παραπόταμοι, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-034248-2, €14,00ΕΜ ετη λύρα ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0424-6, €15,00 Αναχωρήσεις και μεταλλαγές ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, €5,00 Μυστήρια ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-4250-4, €10,00Ε Προσοχή συνάνθρωποι! ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-030107-7, €6,00 Σπονδή, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, €6,00 Και ούτω καθεξής, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0443-2, €11,00 Για να γίνει μεγάλος. ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ, ISBN 960-03-3841-8, €20,00 Και υπέρ των ζώντων, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, €6,00 Δεσπόζουσα, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0469-6, €11,00 Μια μέρα στο γυμνάσιο, ΘΕΑΤΡΟ^ ISBN 960-03-0108-5, €6,00 Έτσι κάηκε το δάσος - Μόνο από αγάπη, ΘΕΑΤΡΟ, €5,00 Βασιλική Δρυς (Το χρονικό της εκπαίδευσης] Τόμος Α', €9,00, Τόμος Β', €9,00 Από πολύ κοντά, ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ, ISBN 960-03-0442-1, €11,00 Παίζουμε κουκλοθέατρο; ΘΕΑΤΡΟ, ISBN 960-03-3581-8, €6,00 Κατερειπωμένα αρχοντικά, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, €5,00 Έλλη­ νες λογοτέχνες, ΔΟΚΙΜΙΑ I, €6,00 Ιένο ι λογοτέχνες, ΔΟΚΙΜΙΑ II, €6,00 Υπό εχεμύθειαν, ISBN 960-03-0153-0, €9,00 Εισαγωγή στην ιστορία της Παιδαγωγικής, ISBN 960-03-0191-3, € 6,00 Ήθελε να τη λένε «κυρία», ISBN 960-03-06389, €7,00 Ο Χοντρούλης και η Πηδηχτή, ΠΑΙΔΙΚΟ, ISBN 960-03-0095-Χ, €10,00 Ρωτώ και μαθαίνω, ΠΑΙΔΙΚΟ, ISBN 960-03-0187-5, €10,00 Τραγουδώ και χορεύω ISBN 960-03-0402-5, €6,00 6

Οι Παραπ όταμοί της Έλλης Αλεξίου γράφτηκαν λίγα χρόνια μετά τη λήξη της Κατοχής και το πέρας του Εμφυλίου. Στις όχθες τους διαδραματίζεται η πολυκύμαντη πορεία μιας Κρητικής οικογένειας από την εποχή της όψιμης Τουρκοκρατίας έως την απελευθέρωση από τους Γερμανούς. Αναπαρίσταται η ταραχώδης διαδρομή της ελληνικής κοινωνίας στο πρώτο ήμισυ του εικοστού αιώνα και κυρίως οι κλυδωνισμοί της στα χρόνια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Η συμβίωση Ελλήνων και Τούρκων στην Κρήτη, η βίαιη ανταλλαγή των πληθυσμών, η εκρίςωση από την πατρίδα και αργότερα η παλιννόστηση στο νησί, τα χρόνια της Κατοχής στην Αθήνα και το έπος της Αντίστασης ανασυνθέτουν ρεαλιστικά το σκηνικό μιας θυελλώδους και ζοφερής περιόδου, στην οποία κυριάρχησε η απώλεια, η πόνος και η παραφροσύνη. Σ' αυτά τα ταραγμένα χρόνια κυλούν οι Π αραπόταμοί, για να αναδείξουν τους αφανείς πρωταγωνιστές της Ιστορίας, εκείνους που υπηρετούν με αφοσίωση την αξία του διαρκούς αγώνα και το όραμα για μια διαφορετική κοινωνία.

ISBN 960-03-4248-2, σελ. 320, €14,00Ε

ΜΙΜΗΣ ΑΝΔΡΟΥΛΑΚΗΣ θ η λ υ κ ό π ό κ ερ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΚΑΙ ΣΥΜΠΑΘΕΙΑ

θηλυκό πόκερ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΚΑΙ ΣΥΜΠΑΘΕΙΑ

Μίμης Ανδρουλάκης κ

«Γνωρίζω τη γυναίκα που θα γίνει πρωθυπουργός κοντά οτο 2020». Το θρίλερ της ερωτικής και επαγγελματικής ςωής αυτής της τριαντάχρονης σήμερα γυναίκας μάς εισάγει στο μυστήριο των διαφορών, των ικανοτήτων και των κλίσεων του αρσενικού και θηλυκού εγκεφάλου, από την καθημερινότητα και τη σεξουαλικότητα μέχρι τα μαθηματικά, την πολιτική, την οικονομία, την επιχειρηματικότητα. Το ΘΗΛΥΚΟ Π ΟΚΕΡ, Σ υμ φ έρ ον κ α ι συμπ άθεια, Love and Money, πέφτει σαν πέτρα στην επιφάνεια της σύγχρονης καθιερωμένης σκέψης και ξετυλίγεται σαν μια σειρά ομόκεντρων κύκλων: «θηλυκή» αναθεώρηση της πολιτικής οικονομίας, «θηλυκή» αλλαγή από το Α ως το Ω, «θηλυκό» νέο δημόοιο μάνατζμεντ, «θηλυκό» παιχνίδι με τις πιθανότητες και το ρίσκο σ' έναν αβέβαιο κόσμο, θηλυκό, όπως λέμε «αυτός ο τύπος έχει "θηλυκό μυαλό"». Τρία χέρια σε ένα -το αόρατο, το σιδερένιο ή βελούδινο και το άυλο- γράφουν τη «θηλυκή» ατζέντα της διακυβέρνησης στον 21 ο αιώνα. Ένα ένα τα ωραία μοντέλα, τα ωραία θεωρήματα για πάντα ανεφάρμοστα, γίνονται σκόνη. Η σκέψη μας ανακαλύπτει το παράδοξο, υπολογίζει το άγνωστο και το απίθανο που είναι πολύ πιθανό, και αποδεσμεύεται για να υποδεχθεί το θηλυκό άγγιγμα στην οικονομία και την πολιτική.

ISBN 978-960-03-4328-1, σελ. 464, €18,00

Από τις Εκδόσεις Καατανιώτη κυκλοφορούν: THE DREAM - Σκιές στην Αθήνα ΟΝΕΙΡΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ, ISBN 960-03-1285-0, €12,00 Το χαμένο μπλουζ, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ. ISBN 960-03-2045-4. €14.00 Ο σωσίος και οι δαίμονες του πάθους ΑΛΛΟΚΟΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ, ISBN 96003-1437-3, €12,00 0 μυστικός Νοέμβρης. ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ. ISBN 960-03-1545-0, €14.00 Μ” ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΑΝΤΙΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2568-5, €14,00 Η γυναίκα της όγδοης μέρας (Μυστικός έρως - Απόκρυφος Βίος), ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ. ISBN 960-03-3198-7. €15.00 Τάνγκο του Τσε. Από την Τάνια στην Τίνα, ΑΦΗΓΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ, ISBN 960-03-3412-9, €16,00 Βαμπίρ και κανίβαλοι (Το ρίσκο μιας νέας σύγκρουσης των γενεών). ISBN 960-03-3895-7. €16.00 Ζητούνται αλχημιστές, ISBN 960-03-4105-7, €18,00

Α Λ Ε Ξ Α Ν Δ Ρ Ο Σ Μ. Α Σ Ω Ν Ι Τ Η Σ

Γεια σου, τηλεόραση!

IΜυθιστόρημαI Ένα καταιγιστικό μυθιστόρημα, μέσα από το οποίο I ο συγγραφέας απογυμνώνει την τηλεόραση από τον ανθρωπιστικό της ρόλο, διαταράσσει τα λιμνάζοντα ύδατα της κοινωνικής πραγματικότητας και αφυπνίζει τον καθηλωμένο θεατή από την αιώνια νάρκη του. Μια περιήγηση σ' έναν κόσμο παρανοϊκό και νοσηρό, σε μιαν ατμόσφαιρα βίαιη και ζοφερή, όπου η μικρή ρθόνη απεκδύεται τις προφάσεις της ύπαρξής της και επιβάλλεται στυγνά αλλά ρεαλιστικό ως μέσον αργού και διαρκούς Βασανισμού.

Γειά σου, τηλεόραση! Αλέξανδρος Μ. Άσωνίτης

Τέσσερις δημοφιλείς δημοσιογράφοιπαρουσιαστές της ιδιωτικής τηλεόρασης στην Ελλάδα απάγονται από μια τρομοκρατική οργάνωση. Φυλακίζονται σ' ένα υπόγειο διαμορφωμένο σαν τηλεοπτικό στούντιο. Δένονται πλάτη πλάτη σ' έναν χώρο γεμάτο μόνιτορ και βίντεο γουόλ. Η ομηρία τους μετατρέπεται σε ριάλιτι σόου. Σπάει κάθε ρεκόρ τηλεθέασης. Οι σκηνές Βίας αναμεταδίδονται σ' όλο τον κόσμο. Ο πλανήτης σταδιακά κατακλύζεται από ένα κύμα βίας. Η απαγωγή εντέλει γίνεται παράδειγμα για μίμηση.

ISBN 960-03-4305-5, σελ. 392, €18,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορεί: Global Novel, ΤΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ (στο οποίο ο συγγραφέας συμμετέχει με συγγραφείς απ' όλο τον κόσμο), ISBN 960-03-3634-2, €16,00

| Μ Η |

ΦΡΕΝΤΥ ΓΕ ΡΜ Α Ν ΟΣ

Έλλη Λαμπέτη

> ν1

Η Βιογραφία μιας σημαντικής ηθοποιού πάντοτε έθελγε το φιλοθεάμονα αναγνώστη, ο οποίος επιζητούσε, πολλές φορές εν αγνοία του, την προσωπική του κάθαρση μέσα από τις μυθικές στιγμές που προσφέρονται γενναιόδωρα από το «βίο και την πολιτεία» κάθε μεγάλης ντίβας. Όταν όμως ο λόγος γίνεται για την Έλλη Λαμπέτη, και κυρίως όταν η αφήγηση υπογράφεται από έναν τεχνίτη της βιογραφικής εξιστόρήσης, όπως ο Φρέντυ Γερμανός, τότε το αισθητικό αποτέλεσμα υπερβαίνει τους κανόνες κάθε αντικειμενικής παραδοχής. Γιατί η Λαμπέτη υπήρξε ταυτόχρονα η μούσα των σκηνοθετών, η ηγερία των διανοουμένων, το είδωλο που συνάρπαζε και συγκλόνιζε όποιον είχε την τύχη να την απολαύσει στη ράμπα ή στη μεγάλη οθόνη. Στο βιβλίο αυτό διαγράφεται η πορεία του ελληνικού θεάτρου, αναζωπυρώνονται οι εστίες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, αλλά κυρίως διαδραματίζεται η παράσταση μιας τραγικής και ταραχώδους ζωής, έτσι όπως τη συλλαμβάνουν μόνον οι μεγάλοι δραματοποιοί και όπως την αφηγούνται οι σπουδαίοι Βιογράφοι.

ISBN 960-03-4272-5, σελ. 352, €18,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Τερέζα, ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1803-4, €15,00 Υγρές νύχτες (Ιστορίες μιας χαμένης γενιάς], ISBN 960-03-2165-5, €11,00 Καλά νέα από την Αφροδίτη, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-2399-2, €9,00 Γυναίκα από Βελούδο, ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2414-Χ, €14,00 Κατάστασις απελπιστική αλλά όχι σοβαρή, ΕΥΘΥΜΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-2467-0, €11,00 Τρελαθήκαμε εντελώς..., ΕΥΘΥΜΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ, ISBN 960-032468-9, €11,00 Η Εκτέλεση, ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2470-0, €15,00 «Ακριβή μου Σοφία...», ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2471-9, €14,00 Ένα γελαστό απόγευμα, ΝΟΥΒΕΛΑ, ISBN 960-03-2472-7, €8,00 Σαμ, ΣΑΤΙΡΑ, ISBN 960-03-2473-5, €11,00 Το αντικείμενο (Νίκος Ζαχαριάδης), ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2788-2, €14,00

10

ΜΑ ΝΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ

Το άγγιγμα του χρόνου (Νουβέλα]

ί ι γίνεται όταν το «άγριο» παρελθόν βγαίνει σε μια δύσκολη ώρα στον αφρό και βυθίςει τα φαρμακωμένα του δόντια στη μνήμη των ανθρώπων; Πώς προσπαθούμε να προχωρήσουμε όταν ζητάμε να ξεχύσουμε τι σκοτώσαμε [κάποτε) ' στη ζωή μας και τι κυνηγήσαμε με (παράλογο) πάθος και μετά το αποστραφήκαμε; Ποια ώρα μεταμορφώνονται τα αισθήματα και πότε αγγίζουμε πραγματικά το χρόνο, όταν ήδη ο χρόνος μάς έχει εγκαταλείψει και μας αφήνει να κατοικήσουμε σ' ένα ερειπωμένο σώμα; Δεν είναι τα ερωτήματα του Βιβλίου. Είναι τα ερωτήματα του συγγραφέα, I που προσπαθεί να βάλει τάξη ανάμεσα σε ένα πρόσωπο και τα προσωπεία μετά οποία διάλεξε να ζήσει κάποιο διάστημα. Προσωπεία που άλλοτε είναι μια αγαπημένη πόλη και άλλοτε | τα στοιχειωμένα πρόσωπα των παλαιών ερώτων. Το αιώνιο πρόβλημα του διχασμού και του τεμαχισμού ενός ανθρώπου.

Τό άγγιγμα ιοϋ χρόνου Μ ό ν ο ς Ε λ ε υ θ ε ρ ίο υ Ν'

ISBN 960-03-4289-Χ, σελ. 120, €9,00Ε' Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Αγρυπνία για το σκοτεινό τρυγόνι στην εκκλησία του προφήτη Ελισσαίου, ΠΟΙΗΣΗ, ISBN 960-03-3154-5, €9,00 Είναι αρρώστια τα τραγούδια, ISBN 960-03-3428-5, €14,00 Η δεκαετία του '60 (σε συνεργασία με τον Θανάση θ. Νιάρχο), ISBN 960-03-4123-0, €9,00 Το νεκρό καφενείο, ΠΟΙΗΣΗ, ISBN 960-03-4288-1, €8,00Ε'

Ι Ω Α Ν Ν Α ΚΑΡΥΣΤΙ AN Η

a

/Μυθιστόρημα!

Σουέλ

Ιωάννα Καρυστιάνη Μϋ9,0,0” °

— Ό, η κι αν είναι αυτό, πες μου η συμβαίνει.

— Το αουέλ μου 'Βάλε μπελά στο μυαλό.

— Ποιος είναι ο πραγματικός λόγος που δε γυρίζεις; — Η θάλασσα δεν με επιστρέφει.

— Τι γυρεύεις τώρα πια; — Δεν έχω θέληση για στεριά. Δώδεκα χρόνια μακριά από την οικογένεια του. Μακριά από τη στεριά, από τα αγαπημένα αλλά και λησμονημένα του πρόσωπα. Σπίτι του είναι πλέον το ATHOS III. 0 τόπος όπου αναμετριέται με τις μνήμες του. Το καταφύγιο όπου διαφυλάσσει ερμητικά κλεισμένα τα μυστικά του. Το μόνο μέρος απ' το οποίο μπορεί και παρακολουθεί -όπως εκείνος θέλει- τη σιωπηλή πορεία του να χαράοσεται ερήμην του- τη μοναξιά του συντροφιά με το σουέλ: το βουβό κυμάτισμά του ωκεανού.

____ ____________________ ΕΚΔΟΣΕΙΣΚΑΠΑΝΙΟΤΗ

ISBN 960-03-4311 -X, σελ. 320, €18,00

Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Η κυρία Κατάκη, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-1345-8, €9,00 Μικρά Αγγλία, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1780-1, €15,00 Κουστούμι από χώμα, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2879-Χ, €15,00 Ο άγιος της μοναξιάς, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3544-3, €14,00 Νύφες, ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΜΩΝΥΜΗ ΤΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΤΕΛΗ ΒΟΥΛΓΑΡΗ, ISBN 960-03-38493, €13,00

12

ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΚΑΡΑΠΑΝΟΥ

Η Κασσάνδρα καί ο Λύκος ΐΜυθιστόρημα)

«...Καμία ανάλυση της Κασσάνδρας και του Λύκου δεν μπορεί να εξηγήσει τη γοητεία και την αινιγματικότητα του βιβλίου. Πρώτο μυθιστόρημα της Μαργαρίτας Καραπάνου, Η Κ ασ σ ά νδ ρα κ α ι ο Λ ύ κ ο ς , είναι μία από τις σπάνιες δημιουργίες που γεννιούνται μυστηριωδώς, χωρίς κανένα προηγούμενο. Το Βιβλίο είναι πρωτότυπο, τρομαχτικό, ολοκληρωμένο. Εφευρίσκει τη δική του ιστορία, μπαίνει σε εφιαλτικές καταστάσεις και Βγαίνει, όπως ανακατεύει το όνειρο με την πραγματικότητα. Η Κ ασ σ ά νδ ρα κ α ί ο Λύκος είναι ένα μικρό, νευρώδες μυθιστόρημα με μία τέλεια αίσθηση της τεχνικής. Δεν είναι ποτέ συναισθηματικό, όμορφο ή παραφουσκωμένο. Η Μαργαρίτα Καραπάνου καταλαβαίνει πως μία αφήγηση δεν είναι παρά “λεπτομέρεια, λεπτομέρεια, λεπτομέρεια"».

Η Κασσάνδρα και ο Λύκος

JE R O M E CHARYN, N e w Y ork T im e s

ISBN 960-03-4304-7, σελ. 192, €10,00^ Από πς Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορεί: Ο υπνοβάτης, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-4001-3, €15,00Ε

0 υπνοβάτης

73

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΡΙΖΩΝΗ

Η Μάνη στα χρόνια της Βεντέτας. Το «Μεγάλο Αλγέρι» στην εποχή της πειρατείας. 0 πόλεμος μεταξύ δύο οικογενειών. Μια νεαρή γυναίκα που έχει ορκιστεί να πάρει εκδίκηση, αλλά ερωτεύεται τον άντρα που πρέπει να σκοτώσει. Το άγος της κλειστής κοινωνίας και το άχθος του ανθρώπινου πόνου. Η αμφιταλάντευση ανάμεσα στον έρωτα και στο μίσος, ανάμεσα στην αγάπη και στα χρέος. Η στιγμή του αποχαιρετισμού και η ώρα των αποφάσεων. 0 «γδικιωμός». Το συμβόλαιο αίματος. Στο Μ εγ ά λ ο Α λ γ έ ρ ι ο αναγνώστης ταξιδεύει στη Μάνη μιας άλλης εποχής. Μεταφέρεται στο λυκόφως του δέκατου ένατου αιώνα και στην αυγή του εικοστού. Περιηγείται στους δρόμους και στα μονοπάτια των θρύλων της και μυείται στους σκληρούς κανόνες του άγραφου εθιμικού δικαίου και στην έννοια της εκδίκησης, σ' ένα μυθιστόρημα που εμπνεύστηκε η συγγραφέας από αληθινά περιστατικά. Σ' ένα Βιβλίο που διεισδύει στους κώδικες και στις δομές των παλαιών κοινωνιών, για να αποκαλύψει εντέλει τους διαχρονικούς νόμους που διέπουντα ανθρώπινα πάθη.

ISBN 960-03-4254-7, σελ. 288, €15,00 Από ης Εκδόσεις Καατανιώτη κυκλοφορούν: Ο άγγελος μου ήταν έκπτωτος, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1911-1, €11,00 Βαλς στην ομίχλη, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3140-5, €12,00 Τσάι με τον ΚαΒάφη, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3140-5, €14,00 Μια φορά κι ενάν καιρό σ' ένα ξέφωτο του δάσους..., ΠΑΙΔΙΚΟ ISBN 960-03-3932-5, €9,00

Ένας αριστερός μεσήλικας αφηγείται στη νεαρή μαθήτριαερωμένη του τις αναμνήσεις του από την εποχή κατά την οποία ήταν το «παιδί-θαύμα» του ελληνικού κινηματογράφου. Ένας αλλόκοτος «Πρύτανης» τον κατασκοπεύει αθέατος, προσπαθώντας να λύσει το αίνιγμα μιας σκισμένης φωτογραφίας από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Η Αλίντα Γιαθουκλάκη και ο θείος ο χασίκλας, το παράνομο τυπογραφείο και η Σαπφώ Νοταρά, το «εφταμηνίτικο» και ο «Σουηδέζος», τα ταλέντα του Οικονομίδη και το σνίτσελ Βιενουά του Βασίλη Αυλωνίτη, ο Κεφαλλονίτης που ςει μέσα στο μπαουλοντίθανο και το φαβορίτων 100 μέτρων, που παρατάει την κούρσα για να κυνηγήσει πεταλούδες...

Γ Ι Α Ν ΝΗ Σ ΚΑΛΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ

Γιαννάκης, το παιδί-θαύμα ΙΜυθιστόρημαΙ

Γιαννάκης, το παιδί-θαύμα Γιάννης Καλατζόπουλος

Όνειρα του παρελθόντος, θρύψαλα του παρόντος και εφιάλτες του μέλλοντος συνθέτουν ένα «μυθ-υστέρημα» σχιζοφρένειας και προδοσίας, όπου όλα τα πραγματικά περιστατικά λογοκρίνονται από τη φαντασία του συγγραφέα, ενώ τα φανταστικά γεγονότα παρατίθενται αυτούσια.

ISBN 960-03-6227-Χ, σελ. 256, €U,00

«Είμαστε μέσα στον δικό μας κόσμο», άκουγε την γιαγιά του να λέει και εκείνος ακολουθούσε τα μονοπάτια που του έδειχνε, ξεδιπλώνοντας ατελείωτες ώρες όλα εκείνα που χαράχτηκαν στην μνήμη της και που σιγά σιγά τοποθετούσε μέσα του. Στην «Μπουζίνα», στο ξέφωτο όπου ο θ εός είχε δημιουργήσει μια μικρογραφία του παραδείσου, συναντούσε τα αερικά και τις νεράιδες, τις νύμφες που λούζονταν με το παγωμένο νερό, κι ακόμα το γερο-δάσκαλό του, που ακουμπούσε στον αιωνόβιο πλάτανο περιμένοντας πάντα τον γυρισμό όσων χάθηκαν τα δύσκολα χρόνια. Ο ήχος της φύσης ήταν η μουσική που τον αναστάτωνε και αργότερα οι μελωδίες ενός ακορντεόν. Λίγο μετά θα ανακάλυπτε το ραδιόφωνο και θα ακολουθούσε ο κινηματογράφος «Ορφέας». Ό,τι συνέθαινε καθημερινά στο ΠράΒι εκείνος το ζούσε σαν μια ταινία, που απλωνόταν διαρκώς, δίχως να φτάνει ποτέ στο τέλος της. Ήταν τα χρόνια του '50, όταν η Ελλάδα απέπλεε με ορμή προς μια νέα, άγνωστη πραγματικότητα. Μαζί της θα ταξίδευε κι αυτός, ζώντας ωστόσο πάντοτε μέσα σ' εκείνες τις φράσεις της γιαγιάς του...

ΝΙΚΟΣ Γ Κ Ρ 0 Σ Δ Α Ν Η Σ

Συνέβη στο ΠράΒι ΙΜυθιστόρημαΙ

Συνέβη στο Πράβι Νίκος Γκροσδάνης κ

Από ης Εκδόσεις Κοστονιώτη κυκλοφορεί: Οδός «Μεντιτεράνιαν Πάλας», ISBN 960-03-2861 -7, €20,00 ISBN 960-03-6265-8, σελ. 632, €18,00

15

ΦΩΤΟΣ Λ Α Μ Π Ρ Ι Ν Ο Σ

Λευκά σοσόνια ίΣεναριακή μυθιστορίαI

Μες στο καθεστώς της στρατοκρατίας, εκεί προς τα τέλη του Εμφυλίου, ένας καθηγητής και η γυναίκα του Βιώνουν την αποπνικτική ατμόσφαιρα μιας επαρχιακής πόλης, εγκλωβισμένοι και οι δύο σ' ένα θεμελιώδες αλλά αδιέξοδο δίλημμα. Σ' ένα δίλημμα υπαρξιακό και κατά Βάση ηθικό: «Να παραμείνουν αδρανείς ή να διαφύγουν στο Βουνό με τους αντάρτες;» Ως καταλύτης σ' αυτή την ιστορία εισέρχεται ένα τρίτο πρόσωπο, ένα υψηλόβαθμο κομματικό στέλεχος. 'Ενας άνθρωπος που προκαλεί τη ρήξη και αναγκάζει εντέλει το ζευγάρι να αντικαταστήσει τον εφιάλτη της πόλης με τις αβέβαιες συνθήκες του Βουνού. Γύρω από αυτό το εμφυλιακό σκηνικό διαδραματίζονται τα Λ ε υ κ ά σ οσόνια, για να αφηγηθούν μιαν απρόβλεπτη ερωτική ιστορία, στην οποία πρωταγωνιστές και κομπάρσοι κινούνται διαρκώς σ' ένα τοπίο θολό. Σ' ένα τοπίο όπου οι άνθρωποι θυμίζουν σκιές, σαν εκείνες της κινηματογραφικής οθόνης. Σκιές που προβάλλονται πάνω σε λευκό πανί. Σκιές του εαυτού τους.

ISBN 960-03-4276-8, σελ. 176, €10,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορεί: Ισχύς μου η αγάπη του φακού (Τα κινηματογραφικά επίκαιρα ως τεκμήρια της Ιστορίας, 1895-19401, ISBN 960-033937-6, €35,00

ΙΣΧΥΣ ΜΟΥ ΗΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΦΑΚΟΥ

Βραχέων κυματισμών και ελαφρών λογοτεχνικών ηθών πονήματα, όπου εκτίθενται ιδέες αλλά και πρόσωπα, καθώς και ο συγγραφέας των ενταύθα κειμένων. Πρωτοπαρουσιάστηκαν στις εφημερίδες Το Β ήμ α και Τα Ν έα , και στα περιοδικά η λ έ ξ η και Ε ντευ κ τή ρ ιο (1985-2005). Μετά από επίπονο και ευάρεστο lifting φιλοξενούνται τώρα στις Εκδόσεις Καστανιώτη.

ISBN 960-03-4195-8, σελ. 160, €10,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Η μητέρα του σκύλου, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0482-3, €12,00 Ο παλαιός των ημερών, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1283-4, €11,00 Το φάντασμα του κυρίου Ρομάν ΝοΒάρο, ΘΕΑΤΡΟ, ISBN 960-03-2012-8, €6,00 Περιποιητής φυτών, ΘΕΑΤΡΟ, ISBN 960-03-2013-6, €6,00 Η Βουή, ΘΕΑΤΡΟ, ISBN 960-03-2014-4, €6,00 Η Τελετή, ΘΕΑΤΡΟ.

ISBN 960-03-2015-2, €6,00 Βιοχημεία, ΘΕΑΤΡΟ, ISBN 960-03-2016-0, €6,00 Ιόντα καλά, ΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2098-5, €14,00 Υλη δάσους, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-0890-Χ, €6,00 Σκοτεινός Οδη­ γός, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3225-8, €12,00 Μύρτος, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3864-7, €14,00

17

ΑΝ Δ Ρ Ε Α Σ ΜΗΤΣΟΥ

Ο χαρτοπαίκτης έχει φοβηθεί ΙΔιηγήματαΙ

Ο χαρτοπαίκτης έχει φοβηθεί Ανδρέας Μήτσου Λιη¥Λμσ

Το περιστατικό ενός δηλητηριασμού. Η ωδή οε μια ιστορία που δεν απέκτησε σώμα. 0 εφιάλτης. Η περηφάνια αλλά και η ομορφιά. Η Βία. Η ανακάλυψη του έρωτα, που μπορεί να οδηγήοει στη διάσωση ή στην καταστροφή. Η αξία της προσωπικής μνήμης και ο τρόμος της απομάκρυνσης από το ατομικό παρελθόν. Ένα διαρκές και ατέρμονο παιχνίδι ανάμεσα στο λογικό και το εξωλογικό, ανάμεσα στη ρεαλιστική και την υπερβατική θέαση των πραγμάτων. Ιστορίες ιδιόμορφες, με κοινό μοτίβο το άτομο που αδυνατεί να ςήσεισε μια πραγματικότητα γεμάτη Βία και ασυνείδητη Βίωση- μια πραγματικότητα στην οποία απομακρύνεται αέναα από τον αυθεντικό του εαυτό. Διηγήματα που διαδραματίζονται σ' έναν κόσμο ζοφερό, όπου ο συγγραφέας αναζητεί εναγώνια ένα ελιξήριο ζωής, ώστε να περισυλλέξει και να συνταιριάξει τα διάσπαρτα κομμάτια της κατακερματισμένης του ύπαρξης.

ISBN 960-03-^300-4, σελ. 240, €14,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Τα ανίσχυρα ψεύδη του Ορέστη Χαλκιόπουλου, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1402-0, €11,00 Γέλια, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-2202-3, €8,00 Σφήκες, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-3013-1, €11,00 Ο σκύλος της Μαρί, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3294-0, €15,00 Ιστορίες συμπτωματικού ρεαλισμού, ISBN 960-03-4039-0, €10,00

18

ΓΙΑΝΝΗΣ ΙΑΝΘΟΥΛΗΣ

Το τανγκό των Χριστουγέννων ΐΜυθιστόρημαΙ

Ένα τανγκό για τα Χριστούγεννα γίνεται αφορμή να ανατραπεί ο «αμφίσημος» -έτσι κι αλλιώς- αισθηματικός κόσμος του Στρατοπέδου Βάτη στον Έβρο. Ένα τανγκό που ξεδιπλώνει ρυθμικά σχέσεις και απελπισίες μέσα από ξεκαρδιστικά δραματικές συγκυρίες. Καταγραφέας όλων αυτών ο Λάζαρος Λαζάρου, που γίνεται μάρτυρας ερώτων, θανάτων και εορταστικών πανικών. Έτσι τα Χριστούγεννα του 1970 θα καταχωρηθούν στη μνήμη του σαν σκοτεινός αισθησιακός εφιάλτης, που θα τον ακολουθεί σε όλη του τη ζωή με ένα αθεράπευτα ρυθμικό τανγκό.

Χαρτόδετο: ISBN 960-03-3738-1, σελ. 192, €12,00 Δεμένο: ISBN 960-03-3620-2, σελ. 192, €15,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Το πεθαμένο λικέρ, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0032-1, €11 00 Το καλοκαίρι που χάθηκε στο χειμώνα, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0198-0, €8,00 0 χάρτινος Σεπτέμβρης της καρ­ διάς μας, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0322-3, €11,00 0 Σόουμαν δε θά ρθει απόψε, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0465Το ρος που δεν ξέχασα, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0823-3, €11,00 noxr των καφέδων, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1006-8, €11,00 Μέσα οτο νερό δασκάλα, ΠΑΙΔΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ, ISBN 960-03-1 153-6, €8,00 ο και κοκ κινα κουφέτα, ΠΑΙΔΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ, ISBN 960-03-1175-7, €8,00 Ανέβα στη στέγη να φάμε το σύννεφο, ΠΑΙΔΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ, ISBN 960-03-1185-4-, €8,00 Η Δευτέρα των αθώων, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1230-3, €11,00 Οικογένεια Μπες-Βγες, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1259-1, €11,00 Το τρένο με τις φράουλες, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1489-6, €11,00 ...ύστερα, ήρθαν οι μέλισσες, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2081-0, €14,00 0 μεγάλος θανατικός, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2396-8 €11,00 Μια τρελή τρελή πολυκατοικία, ΠΑΙΔΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ, ISBN 960-03-2410-7, €9,00 0 Τούρκος στον κήπο, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3016-6, €17,00 0 Μάγος μετά χρώματα, ΠΑΙΔΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ, ISBN 960-03-1167-6, €8,00

19

Ο Άγγελος και ο Ευγένιος μεγαλώνουν μαζί μέσα στη δίνη του Εμφυλίου. Η σχέση τους περίεργη. Η ιστορία τους αντιφατική.

0 πρώτος διαθέτει αλλόκοτες ιδιότητες και επιδρά στις μύχιες σκέψεις του άλλου, μέχρι που τον ωθεί να περάσει μιαν ανίερη νύχτα με την αδελφή του και να την οδηγήσει τελικά στην αυτοκτονία. Οι δύο νέοι χωρίζουν και σμίγουν πάλι μετά από χρόνια. 0 Άγγελος, επιτήδειος απατεώνας, φαινομενικά, πάσχει πια από ανίατη ασθένεια και «πέφτει στα χέρια» του Ευγένιου, που έχει γίνει πλέον γιατρός. Ποιος είναι, όμως, ο Άγγελος στην πραγματικότητα; Και ποιος καθίσταται εντέλει θύμα του άλλου; Αυτός που εισχωρεί στο μυαλό των ανθρώπων και σκηνοθετεί τις ζωές τους ή εκείνος τον οποίο οι τύψεις τον οδηγούν στην τρέλα και στο έγκλημα; Ένα δίπολο χαρακτήρων σ’ ένα σύγχρονο ψυχολογικό θρίλερ.Ένα μυθιστόρημα-ποταμός που ξεναγείτον αναγνώστη στις πιο σκοτεινές περιοχές του υποσυνείδητου.

ΕΚΔΟΣΗΣ KAHANIQTH

ISBN 960-03-4223-7, σελ. 736, €22,00

Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Το Μαναφούκι, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1379-2, €11,00 Περίπτωση μολότωφ, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-031484-5, €11,00 Ένας περίπτερός και ταχυδρόμος, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-2541-3, €11,00

20

Λ Ε Υ Τ Ε Ρ Η Σ Π Α Π Α Λ Ο Π ΟΥΛΟΣ Ε ίναι γ λεντζές, πίνει γάλα IΑφήγημαI Θόδωρος Αγγελόπουλος, Αλέκος Φασιανός, Χρηστός Γιανναράς. Ο καθένας, σημαντικός στο χώρο του. Μεγαλώνουν με τον Λευτέρη Παπαδόπουλο στην ίδια γειτονιά, πηγαίνουν στο ίδιο γυμνάσιο, ένα αυστηρό, σχεδόν αυταρχικό σχολείο, όπου κυριαρχούν ένας θεολόγος διευθυντής και πολλοί -μ ε ελάχιστες εξαιρέσεις— φιλόλογοι καθηγητές που είναι «φροντιστηριάδες». Όλ' αυτά, σε μια κρίσιμη και επικίνδυνη για την Ελλάδα περίοδο: λίγο μετά την Κατοχή καιτα Δεκεμβριανά, στην καρδιά του Εμφυλίου, με δεκάδες νεκρούς, κάθε μέρα, κι από τις δύο μεριές, με εκτελεστικά αποσπάσματα, αποχή από τις εκλογές, διώξεις, φυλακίσεις, εξορίες, Μακρόνησο. Πρόκειται για ένα συγκλονιστικό -μ ε την καυτή ανάσα του Βιώματος- αφήγημα, όπου πρωταγωνιστούν τα Κατηχητικά Σχολεία, με τους «στρατευμένους» τότε Αγγελόπουλο και Γιανναρά, αλλά και η άλλη πλευρά της ςωής, που είναι γεμάτη από «μικρές επαναστάσεις», αγώνες για την επιβίωση, έρωτες, πάθη, στρατιωτικά εμβατήρια, αμερικανόφερτα πάρτι και τραγούδια με καμπαλέρος, βουβάλια, Βακέρος, μπιστόλια και άντρες του Τέξας, που πεθαίνουν μονάχα απόοφαίρα!

Είναι γλεντζές, πίνει γάλα Λεύτερης Παπαδόηουλος Αφ ήνημα

Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Άσμα Ασμάτων (Ζωγραφική: Αλέκος Φασιανός), ISBN 960-03-1243-5, €12,00* Οι παλιοί συμμαθητές, ΑΦΗΓΗΜΑ, ISBN 960-03-1400-4, €14,00 Ζω από περιέργεια (Από τη Λαμπέτη στον Δαλαμάγκα), ISBN 960-03-2887-0, €12,00 Όλα είναι ένα ψέμα, ΑΦΗΓΗΜΑ, ISBN 960-03-3362-9, €18,00 Να συλληφθεί το ντουμάνι, ΑΦΗΓΗΜΑ, ISBN 960-03-3369-8, €14,00

Α Λ Ε Ι Η Σ ΣΤΑΜΑΤΗΣ Α μ ερ ικ ά ν ικ η φούγκα ΐΜυθιστόρημαΙ

Αμερικάνικη φούγκα Αλέξης Σταμάτης

Ένας συγγραφέας βρίσκεται στο σημείο ναδίρ της ςωής του. Όταν λαμβάνει μια αναπάντεχη πρόσκληση για ένα λογοτεχνικό πρόγραμμα στην Αμερική, αποφασίζει να φύγει, αφήνοντας πίσω τα φαντάσματα που τον στοιχειώνουν. Ωστόσο, στο νέο τόπο το τέλμα γίνεται Βαθύτερο. Έτσι ένα πρωί νοικιάζει μια Φορντ και χάνεται στην έρημο. Εκεί συναντά τον άνθρωπο που του αλλάζει για πάντα τη ζωή. Τον άνθρωπο της μαύρης Μάστανγκ. Μια δεύτερη ευκαιρία παρουσιάζεται στον ήρωα του Βιβλίου για να ξαναγράψει την ιστορία του από την αρχή. Όταν όμως το αποφασίζει, διαπιστώνει ότι δεν τον κυνηγά μόνον το παρελθόν του, αλλά κι εκείνο ενός άλλου ανθρώπου. Είναι πια ένας φυγάς στο κέντρο μιας μυστηριώδους καταδίωξης. Η Α μ ερ ικ ά ν ικη φ ούγ κ α αποτελεί ένα σύγχρονο μυθιστόρημα δρόμου, μια αυθεντική περιπέτεια στη Δύση. Ένα Βιβλίο που αναδεικνύει τον αγώνα του σημερινού ανθρώπου να ερευνήσει την αληθινή του ταυτότητα και να ανακαλύψει το νόημα της χαμένης του ύπαρξης μέσα στις στάχτες της καμένης του μνήμης.

ISBN 960-03-4217-2, σελ. 416, €18,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων, ΠΟΙΗΣΗ, ISBN 960-03-1054-8, €6,00 Απλή μέθοδος των τριών, ΠΟΙΗΣΗ, ISBN 960-03-1350-4, €6,00, Σαν τον κλέφτη μες στη νύχτα, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3232-0, €16,00 Οδός Θησέως ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3566-4, €18,00 Ποτέ δεν είμαστε μόνοι, ISBN 960-03-3420-Χ, €10,00 Μητέρα Στά­ χτη, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3949-Χ, €18,00

22

Α Ν Τ Ω Ν Η Σ Σ Ο Υ Ρ Ο Υ Ν ΗΣ Το μονοπάτι στη θάλασσα ΙΜυβιστόρημαΙ

Ήταν πριν πολλά χρόνια, τότε που οι άνθρωποι δεν είχαν ακόμα χωριστεί σε πλούσιους και φτωχούς κι όλα πάνω στη γη ήταν μικρό, στενά και λίγα. Τα σπίτια μας ήταν μικρά, τα μαγαζιά ήταν μικρό, η οδός Μουσών ήταν στενή, το κρεβάτι μου ήταν στενό, οι εκκλησίες ήταν μικρές, οι φίλοι μου ήταν μικροί [...]. Η ίδια η γη ήταν τόσο μικρή, που όταν πήγα σχολείο και την είδα πάνω στο τραπέζι του δάσκαλου, μπόρεσα να την αγκαλιόσω. «Έτσι αρχίζει το βιβλίο της παιδικής μου ζωής, όμως τελειώνει κάπως αλλιώς, σα ν' αναποδογυρίζεις ένα πράμα και βλέπεις, όχι ακριβώς τον πάτο του, αλλά μια άλλη του όψη. Εξάλλου, αυτό δεν έχει τελειώσει, εγώ τελείωσα μ' αυτό. Τα παιχνίδια δεν τελειώνουν ποτέ, το παιδί τελειώνει και φεύγει, το παιχνίδι συνεχίζεται».

μονοπάτι OW θάλοοοπ

Α.Σ.

ISBN 960-03-4201-6, σελ. 672, €20,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: : Οι συμπαίχτες, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0069-0, €12,00 Οι πρώτοι πεθαίνουν τελευταίοι, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0212-Χ, €10,00 Τα τύμπανα της κοιλιάς και του πολέμου, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-0211-1, €9,00 Πάσχα στο χωριό, ΝΟΥΒΕΛΑ, ISBN 960-03-0791-1, €8,00 Υπ όψιν της Λίτσας, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-0916-7, €6,00 Ο Χορός των Ρόδων, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1204-4, €15,00 Μισόν αιώνα άνθρωπος, ΑΦΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-16899 €7,00 Το μπαστούνι, ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΓΙΑ ΜΙΚΡΟΥΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΥΣ, ISBN 960-03-1714-3, €6,00 Μερόνυχτα Φραγκιρούρτης, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-0074-7, €8,00 Γκας ο γκάνγκστερ, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2814-5, €15,00 Κυριακάτικες ιστορίες, ISBN 960-03-3231-2, €18,00

11811

;ΐϋ | Η »· 23

m

Ν Ι Κ Ο Σ Α. Μ Α Ν Τ Η Σ

Ψευδώνυμο 1Διηγήματα1

Ψευδώνυμο “Νίκος Α. Μάντης.

Αμνήμων Οδυσσέας ανασύρει εικόνες από τα ταξίδια του στη χώρα των γυναικών. Έλληνας φοιτητής στο Λονδίνο ταλαιπωρεί και ταλαιπωρείται, ως ζωντανό αντίγραφο άστρου της non. Ένα νησί παγιδεύει τους καλοκαιρινούς επισκέπτες στην ενεργειακή σκοτεινιά του. Παππούς κι εγγονός αντιμέτωποι με τον ίδιο πόθο. 0 έρωτας ως νόμισμα πληρωμής της πιο αδιανόητης χάρης. Ένας τερατώδης μάρτυρας παραμονεύει στις γωνιές της οικιακής ζωής. Ένα παιδί-θαύμα δίνει χρησμούς απ' την άλλη όχθη. Διηγήματα για το σκοτάδι και το φως, για το σώμα και το βλέμμα, για τους αντικατοπτρισμούς που ονομάζουμε «ταυτότητα». Συναντήσεις με την ομορφιά, τη μνήμη και την ασκήμια που εμπνέει σε Βαγόνια μετρά και καθίσματα λεωφορείων. Ιστορίες που κρύβουν παιγνιωδώς τ' όνομά τους μέχρι το τέλος.

ISBN 960-03-4216-4, σελ. 192, €10,00

Παραβολή Κωνσταντίνος Δ. Τζαμιώτης Ν"*“

0 κόσμος ανήκει πρωτίστως στη σφαίρα του πιθανού. Παρότι πεπερασμένος, εκτείνεται πέρα από κάθε ανθρώπινη Βεβαιότητα. 0 X. Α. Ράντας αναρωτιέται συχνά για το νόημα αυτού του παράλογου μεγέθους. Άδειος από αγάπη, επιΒεβαρυμένος, με υπερβολικά διαδεδομένες πεποιθήσεις και αδιαπραγμάτευτα κίνητρα, είναι αναγκασμένος να επικαλείται διαρκώς τις δικές του διαστάσεις προκειμένου να αποδώσει μια κάποια σημασία στην ύπαρξή του...

0 ίδιος είναι Βέβαιος πως τα όρια του κόσμου απλώνονται πολύ πέρα από τα δικά του. Γι' αυτό όσα αποζητά να καταλάβει αφορούν ένα μικρό, ασήμαντο κομμάτι του. Ένα κάθε φορά. Είναι σημαντικό σ' αυτή τη διαδικασία να προσδιορίζει κανείς εκ των προτέρων τους στόχους του. Ακόμα σημαντικότερο είναι να θέτει έναν μόνο στόχο κάθε φορά. Η Π α ρ α β ο λ ή μιλά για την ελπίδα, τον έρωτα, τη ζωή και το θάνατο, που φτωχαίνουν όταν απολέσουντην αλήθεια τους. Μια αλληγορία μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας, μια ιστορία για την άνιση μάχη ανάμεσα σε ό,τι πραγματικά είμαστε και σε όσα θα θέλαμε να έχουμε υπάρξει.

ISBN 960-03-4215-6, σελ. 144, €10,00 24

Ακραίες καταστάσεις πάθους, όπου δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι και ο έρωτας, ιερός ή Βέβηλος, διαΒρώνειτα πάντα. Ένα μοιραίο ζευγάρι. Εκείνος ζωγράφος, ένας υπέροχος νάρκισσος, ένας ιδανικός άντρας, γενναιόδωρος, που έχει την ικανότητα να κάνει τις γυναίκες να αισθάνονται σημαντικές. Εκείνη ερωτευμένη και προσκολλημένη σ' : αυτόν. Και δίπλα μια τρίτη γυναίκα, συνένοχος και φίλη, μάρτυρας των γεγονότων. Κι άλλες κοπέλες, νέες, ωραίες και πρόθυμες να δοθούν στον ακαταμάχητο άντρα, προκειμένου ν' αφυπνιστούν τα χρώματα, να ελευθερωθούν { οι γραμμές και να ερεθιστεί η έμπνευσή του. Κοπέλες διαλεγμένες προσεκτικά απ' τη σύζυγο και τη φίλη της. Έρωτες προσχεδιασμένοι, με ημερομηνία λήξεως, σχεδόν ακίνδυνοι. Τι θα συμβεί όμως όταν θα εμφανιστεί μια γυναίκα-νόρκισσος και τον παρασύρει σ' ένα ανεξέλεγκτο πάθος; Πώς θ' αντιδράσουν οι δυο γυναίκες; Ηρωικές λύσεις δεν υπάρχουν, θύτης και θύμα δεν ξεχωρίζουν και η δειλία είναι μια ιδιότητα πολύ ισχυρή για να επιτρέψει ανατροπές.

ISBN 960-03-2678-9, σελ. 306, €16,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Η μεγάλη πράσινη, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0057-7, €10,00 Το έβδομο ρούχο, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-030139-5, €9,00 Το έβδομο ρούχο, ΘΕΑΤΡΙΚΟ, €9,00 Ζάχαρη στην άκρη, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0796-6 €12,00 Η Μερόπη ήταν το πρόσχημα, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1179-Χ €10,00 Εκοτό δρόμοι και μία νύχτα, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1835-2 €12,00 Ποιος σκότωσε τον Μόμπυ Ντικ; ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-30972 €16,00 Έρως, θέρος, Πόλεμος, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3696-3, €20,00 Η μέθοδος της Ορλεάνης, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3978-3, €18,00 ΣΕΙΡΑ: ΝΤΕΝΕΚΕΔΟΥΠΟΛΗ (Κείμενο-Εικόνες, δεμένο): Το μεγάλο ταξίδι του Μελένιου, ISBN 960-03-0117-6, € 7,00 Ιύπνα Ντενεκεδούπολη, ISBN 960-03-0116-6, €7,00 0 κύριος Ουλτραμέρ, ISBN 960-03-0956-6, €7,00 Ντενεκεδούπολη (Πέντε έργα για κουκλοθέατρο), ISBN 960-03-6312-8, €10,00

Π. Κ Α Β Α Φ Η Σ ιιή μ α τα

Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ

ΠΟΙΗΜΑΤΑ

Ένας εξαιρετικής καλαισθησίας συλλεκτικός τόμος με το σύνολο των ποιημάτων του Αλεξανδρινού ποιητή, με πίνακες δώδεκα Ελλήνων ζωγράφων, έναν εκτεταμένο πρόλογο του ΔημήτρηΔασκαλάπουλου και ένα CD με 26 ποιήματα του Κ.Π. Καθάφη που διαβάζει ο Σταμάτης Φασουλής. Οι ζωγράφοι που περιλαμβάνονται στον τόμο είναι: Π. ΓράΒΒαλος, Σ. Δασκαλάκης, Κ. Κατζουράκης, Α. Κέπετζης, Δ. Μυταράς, Φ. Πατρικαλάκις, Δ. Σκουλάκης, Β. Σπεράντζας, Ν. Στεφάνου, Π. Τέτσης, Α. Φασιανός, Μ. Χάρος. Με πηγή έμπνευσης ένα συγκεκριμένο ποίημα του Κ.Π. ΚαΒάφη, καθένας από τους δώδεκα ζωγράφους φιλοτέχνησε έναν πίνακα ειδικά για τη συλλεκτική αυτή έκδοση, συμμετέχοντας έτσι στη δημιουργία μιας πινακοθήκης δώδεκα μοναδικών ζωγραφικών έργων.

ISBN 960-03-3907-6, σελ. 306, €80,00

ΓΙ ΩΡΓΟΣ Χ Ε Ι Μ Ω Ν Α Σ Π εζογ ραφ ήμ ατα

Η έκδοση αυτή, με εισαγωγή και επιμέλεια του Ευριπίδη Γαραντούδη, συγκεντρώνει σε έναν τόμο τα εννέα λογοτεχνικά πεζογραφήματα που οΧειμωνάς εξέδωσε σε αυτοτελείς εκδόσεις στη διάρκεια της ζωής του. Στα πεζογραφήματα του Χειμωνά επιτάοσεται εκτενές (300 σελίδες) «Χρονολογώ Βίου και έργου». Το χρονολογώ αυτό, που διανθίζεται με πλούσιο και σε μεγάλο βαθμό ανέκδοτο φωτογραφικό υλικό, συγκεντρώνει, για πρώτη φορά, την εργογραφία και τη Βιβλιογραφία Χειμωνά, χορηγεί πλήθος πληροφοριών για τη ζωή και το έργο του συγγραφέα και παραθέτει πολλά αποοπάσματα συνεντεύξεων και δοκιμίων του, με τα οποία ο ίδιος ο Χειμώνας σχολιάζει τα λογοτεχνικά πεζογραφήματά του. Σε επίμετρο του χρονολογίου δημοσιεύεται, επίσης για πρώτη φορά, η «Εργογραφία Γιώργου Χειμωνά», καταταγμένη σε επτά κατηγορίες εντύπων: Α. Λογοτεχνικά πεζά, Β. Δοκίμια, Γ. Επιστημονικά Βιβλία, Δ. Μεταφράσεις, Ε. Αυτοτελείς μεταφράσεις (βιβλίων του Χειμωνά) οε ξένες γλώσσες, Ζ. Συνεντεύξεις, Η. Κείμενα (και σχέδια) σε συλλογικούς τόμους, περιοδικά, εφημερίδες και προγράμματα παραστάσεων.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ

Πεζογραφήματα,

ISBN 960-03-3891-4, σελ. 800, €45,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτπ κυκλοφορούν: Ποιον φοβάται η Βιρτςίνια Γουλφ; ISBN 960-03-0775-Χ €9,00 Η εκδρομή, ISBN 960-03-3177-4, €11,00 Ο γιατρός Ινεότης, ISBN 960-03-3021 -2 €8,00 Το ένατο μάθημα για τον Λόγο, ISBN 960-03-3084-0, €9,00 Μυθιστόρημα, ISBN 96003-3178-2, €8,00 Ο αδελφός, ISBN 960-03-3306-8, €10,00 Οι χτίστες, ISBN 960-03-3307-6 €10,00

ΟΌουεν Μακένςι, από την ταπεινής καταγωγής παιδική του ηλικία μέχρι το σήμερα, σε Βαθύ πλέον και άνετο γήρας, έχει περάσει τη ςωή του οε χωριά, στις κλειστές κοινότητες της Αμερικανικής επαρχίας. Καθώς η στατική πραγματικότητα δίνει τη θέση της σε ςωηρές αναμνήσεις, ο'Οουεν αναπολεί τη διαδρομή του, από χαρισματικό φτωχόπαιδο σε αυτοδημιούργητο μεγαλοεπιχειρηματία, αλλά -κυρίως- από συνεσταλμένο παρθένο, μέσα από τη σοφία των γυναικών της ςωής του, σε πολύπλαγκτο εραστή των αμερικανικών χωριών. Μέσα από μια υποδειγματικά ζωγραφισμένη ιστορία αισθηματικής -και σεξουαλικής- αγωγής, μέσα από αυτό το χρονικό προσωπικής πορνογραφίας και ανθρώπινης διάψευσης, με τα Χωριά, ο μεγάλος αυτός ανατόμος της αμερικανικής ψυχής επιστρέφει στο αγαπημένο του θέμα: στην αθωότητα και την ανωμαλία που κρύβει ο έρωτας των ανθρώπων. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Αύγουστος Κορτώ

ISBN 960-03-4229-6, σελ. 360, €18,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Το παζάρι στο άσυλο, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0158-1, €9,00 Αναζητώντας τον εαυτό μου, ΜΝΗΜΕΣ, ISBN 96003-0797-0, €15,00 Το τέλος του χρόνου, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2639-8, €15,00 Γερτρούδη και Κλαύδιος, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3234-7, €14,00 Αυτοοχεδιασμοί του έρωτα, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-3688-1, €22,00

Πρόκειται για μια επιλογή από αντιπροσωπευτικά διηγήματα που ο Χάρι Μούλις έγραψε την περίοδο από το 1948 ως το 1990. Τα περισσότερα από αυτά χαρακτηρίζονται από μια περισσότερο ή λιγότερο σουρεαλιστική ατμόσφαιρα, όπως Ο Προστατευόμενος, όπου ο συγγραφέας σε ηλικία δεκαοκτώ χρόνων συναντά στην πλαγιά του Βεζούβιου όλους τους χαρακτήρες από τα μελλοντικά Βιβλία του ή Τι συνέβη στολοχία Μασούρο·,, όπου ένας άνθρωπος μεταμορφώνεται μυστηριωδώς οε πέτρα. Ο πόλεμος, ένα προσφιλές θέμα του Μούλις, είναι και εδώ παρών στο διήγημα Ο πλουμισμένος άνθρωπος, ενώ το τέλος του Περιοδεύονθυμίζει το τελευταίο μέρος της ταινίας Σαλό ή 120μέρες στα Σόδομα του Παζολίνι, παρότιτο διήγημα έχει γραφτεί πολύ πριν από την ταινία. Το διήγημα Το σύνορο εκθέτει με σατιρικό τρόπο την «τρέλα» της γραφειοκρατίας. Μια «αναγκαστική» στάση για όσους αγαπούν το έργο του σπουδαίου Ολλανδού συγγραφέα. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Ινώ Βαν Ντάικ-Μπαλτά

ISBN 960-03-4233-4, σελ. 344, €18,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Τα στοιχεία, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1862-Χ, €7,00 Η απόπειρα, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2116-7, €11,00 Η διαδικασία, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2642-8, €14,00 Η ανακάλυψη του ουρανού, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3108-1, €27,00 Ζίγκφριντ, ο γιος του κτήνους, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3465-Χ, €12,00 Το πέτρι­ νο νυφικό κρεβάτι, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-4086-2, €12,00

29

ΖΟΖΕ Σ Α Ρ Α Μ Α Γ Κ Ο Υ Π ερ ί φ ω τίσ εω ς ΙΜυθιστόρημαΙ

'>

X ί

■,. .'·

■% .«■ /■ .· ' % X £ ···£ < ; Λ '- V ·14ί · X

ν . .

V

■

Ένα απαισιόδοξο Βιβλίο; «Δεν είμαι εγώ απαισιόδοξος. Ο κόσμος είναι απαίσιος», ισχυρίζεται ο Ζοζέ Σαραμάγκου, που με το νέο αυτό μυθιστόρημά του, το οποίο κινείται στον αντίποδα του μυθιστορήματος του Περί τυψλότητος, γνώρισε και πάλι μεγάλη επιτυχία σε όλο τον κόσμο.

V

ΖΟΖΕ

ΣΑΡΑΜ ΑΓΚΟ Υ • ΜΠΕΡΙ ΦΩΤΙΣΕΩΣ ΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ * ΕΚΑ0ΣΕΕ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ * ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣΑΠ’ ΟΛΟΤΟΝΚΟΣΜΟ

Σε κάποια χώρα γίνονται εκλογές. Η καταμέτρηση των ψήφων στην πρωτεύουσα αναδεικνύει πρώτη δύναμη το λευκό με ποσοστό περίπου 70%. Οι εκλογές επαναλαμβάνονται την επόμενη Κυριακή και το λευκό ξεπερνά το 80%. Μπροστά στο διαφαινόμενο κενό εξουσίας, τα δύο μεγάλα κόμματα, ο κρατικός μηχανισμός και οι δημόσιες υπηρεσίες εγκαταλείπουν την πόλη, καταστρώνοντας αστυνομικά σχέδια για να ανακαλύψουντον υποκινητή. Μια έκπληξη όμως περιμένει τους κρατούντες: ο πληθυσμός της πόλης αφυπνίζεται, «φωτίζεται», και ανακαλύπτει από την αρχή τις αξίες της αλληλεγγύης, της προσωπικής ευθύνης, της αλληλοβοήθειας. Το Κράτος, όμως, δεν έχει πει ακόμα την τελευταία λέξη.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Αθηνά Ψυλλιά Ε< ISBN 960-03-4234-2, οελ. 376, €18,00

Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιον, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1793-3, €15,00 Όλα τα ονόματα, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2405-0, €12,00 Περίτυφλότητος, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2323-2, €15,00 Η πέτρινη σχεδία. ΜΥΘΙΣΤΟ­ ΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2620-7, €17,00 Η ιστορία της άγνωστης νήσου, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-2977-Χ, €11,00 Η σπηλιά, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3548-6, €14,00 Ιστορία της Πολιορκίας της Λισαβόνας, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3917-1, €16,00 Ο άνθρωπος αντίγραφο, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3979-1, €15,00 Το μεγαλύτερο λου­ λούδι του κόσμου, ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ ΜΕΓΑΛΟΥΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΥΣ, ISBN 960-03-4295-4, €12,00

30

Οι ήρωες των ιστοριών αυτού του βιβλίου είναι τυχάρπαστοι τραπεζίτες με ακράδαντη πίστη στην επίδραση των αριθμών στη ςωή των ανθρώπων, παρανοϊκοί φιλόσοφοι που αποπειρώνται να αποκαλύψουντην κενότητα της γαλλικής φιλοσοφίας καινα σώσουν την Ευρώπη απάτην καταστροφική της επίδραση, ματαιόδοξα κοριτσόπουλα παυ έχουν θεοποιήσει τα αγαθά της καταναλωτικής κοινωνίας, φιγούρες της εικονικής πραγματικότητας των κομπιούτερ που προσφέρουν ηδονικές απολαύσεις στους ανώνυμους πελάτες τους μέσω Διαδικτύου, ψυχές που ένας απρόσωπος θεός εξαποστέλλέι στην ανυπαρξία με τη χρήση μιας περίεργης μηχανής.

0 Βίκτορ ΠελέΒιν, το «τρομερό παιδί» της σύγχρονης ρωσικής λογοτεχνίας, με την άγρια αίσθηση του χιούμορ που τον χαρακτηρίζει, σαρκάζει το μετασοΒιετικό καθεστώς και δίνει μιαν ανάγλυφη εικόνα της παρηκμασμένης κοινωνίας μέσα στην οποία ζούμε όλοι - σε Δύση και Ανατολή. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Σταυρούλα Αργυροπούλου

.ΐι- · : γγραφεπ - γ

γ·

·

.(·■

ISBN 960-03-4275-Χ, σελ. 400, €20,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Generation «Π», ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3543-5, €14,00 Η ζωή των εντόμων, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-033928-7, €15,00

31

ΜΙΣΕΛ ΦΕΙΜΠΕΡ Τα δίδυμ α Φ α ρ ενά ιτ (Διηγήματα!

Κ Λ

Ένας αγνοούμενος, με το όνομά του, την ηλικία του κι όλα τα υπόλοιπα στοιχεία του μυστηριωδώς γραμμένα στην μπλούζα του, αναζητεί καταφύγιο. Ένας άντρας ξυπνά από πεντάχρονο κώμα και ξαναβρίσκει την οικογένειά του, που όμως είναι ξένη πια. Μια γυναίκα φράςειτα παράθυρά της με τηλεοπτικές οθόνες, ξεφεύγοντας έτσι από την άθλια ςωή της. Ένας πατέρας ταξιδεύει με την κόρη του σ' έναν κόσμο βυθισμένο στο σκοτάδι. Μια συγγραφέας ιστοριών με ζώα ταυτίζεται απόλυτα με τους τετράποδους ήρωες των Βιβλίων της. Δυο δίδυμα αδέλφια στην Αρκτική ταξιδεύουν για να θάψουν τη νεκρή μητέρα τους.

ΜΙΣΕΛ

Αυτές είναι μόνο μερικές από τις ιστορίες σ' αυτό το Βιβλίο του ΜισέλΦέιμπερ, που άλλες είναι παράδοξες ή σκληρές κι άλλες είναι Βαθιά ανθρώπινες, και που οι καλύτερες αποδεικνύουν περίτρανα το σχόλιο που γράφτηκε για τον συγγραφέα στην G u a rd ia n : «Δε βλέπεις συχνά σάτιρα δοσμένη με τόση ανθρωπιά ή τραγωδία παρουσιασμένη με τόση λεπτότητα».

ΦΕΪΜΠΕΡ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Μιχάλης Μακρόπουλος

ΤΑ ΔΙΔΥΜΑ ΦΑΡΕΝΑΪΤ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΓΑΝΙΩΤΗ · ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣΑΠ' ΟΛΟΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ISBN 960-03-4257-1, σελ. 336, €18,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Κάτω από το δέρμα, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3536-2, €17,00 Η γυναίκα και το φάντασμα, ΔΥΟ ΝΟΥΒΕΛΕΣ, ISBN 960-03-3536-2, €10,00 Global Novel, (συμμετοχή), ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3634-2, €16,00

32

ΝΑΝΤΙΝ

ΓΚΟΡΝΤΙΜΕΡ

Ξύπνα!

IΜυθιστόρημαI

Ο Πολ Μπάνερμαν, ένας οικολόγος στην Αφρική που πιστεύει ότι ελέγχει απόλυτα την τροχιά της ςωής του, με γνώμονα τον αγώνα του για τη διάσωση του περιβάλλοντος και το γάμο του, μαθαίνει ότι πάσχει από καρκίνο του θυρεοειδούς. Όταν αρχίζει να υποβάλλεται σε ακτινοθεραπεία, για να προστατεύσει τη σύζυγο και το παιδί του από την ακτινοβολία που εκπέμπει, ο Πολ βρίσκει καταφύγιο στο σπίτι των γονιών του, του επιχειρηματία Άντριαν και της επιτυχημένης δικηγόρου Λίντσεϊ. Στον κήπο των παιδικών του χρόνων, διαπιστώνει σταδιακά την αντίφαση ανάμεσα στον ιδεαλισμό του δικού του επαγγέλματος και στην ανυπαρξία αξιών της γυναίκας του, που είναι υψηλό στέλεχος σε διαφημιστική εταιρία. Ταυτόχρονα αναγκάζει τη μητέρα του να έρθει αντιμέτωπη με το δικό της παρελθόν. Η σπουδαία νομπελίστρια συγγραφέας επιστρέφει με ένα δυνατό, σύγχρονο σε θεματολογία και γραφή μυθιστόρημα, που καθηλώνει τον αναγνώστη της. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Τόνια ΚοΒαλένκο

ΝΑΝΤΙΝ

ΓΚΟΡΝΤΙΜΕΡ ΞΥΠΝΑ!

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

ΕΚΔΟΣΕΙΣΚΑΣΤΑΝΙΩΤΉ · ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣΑΠ'ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ISBN 960-03-4244-Χ, οελ. 240, €14,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Η ιστορία του γιου μου, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0917-5, €8,00 Το όπλο του σπιτιού, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 96003-2753-Χ, €18,00 Ένας τυχαίος εραστής, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3480-3, €18,00 Ζώντας με την ελπίδα και την ιστορία, ΔΟΚΙΜΙΑ, ISBN 960-03-3813-3, €22,00 Μια ιδιοτροπία της φύσης, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-4129-Χ, €14,00 Λεηλασία και άλλες ιστορίες ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-4032-3, €15,00 Λέγοντας Ιστορίες (επιμέλεια), ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-3962-7, €15,00

33

ΓΙΑΣΜΙΝΑ ΧΑΝΤΡΑ

I

Τρομοκρατικό χτύπημα

I

ΙΜυθιστόρπμαΙ

Ο Παλαιστίνιος Αμίν Ζααφαρί ςει στο Ισραήλ, έχοντας πάρει την ισραηλιτική υπηκοότητα κι έχοντας χτίσει την καριέρα του ως φημισμένος χειρουργός. Είναι παντρεμένος με τη Σιχέμ, που κατάγεται επίσης από την Παλαιστίνη- η ζωή τους κυλά άνετα, όμορφα, ανώδυνα... Μέχρι την ημέρα που γίνεται μια ακόμη τρομοκρατική επίθεση στη χώρα: ένας «καμικάζι», ζωσμένος με εκρηκτικά, ανατινάζει ένα εστιατόριο, σκοτώνοντας μεταξύ άλλων και πολλά παιδιά. 0 Αμίν θα μάθει σύντομα πως αυτός ο «καμικάζι» δεν είναι άλλος από τη Σιχέμ. Ολόκληρη η ζωή του καταρρέει, τίποτα πια δεν είναι όπως πριν. 0 Αμίν θιώνειτον πόνο, αλλά ταυτόχρονα θέλει να μάθει πώς η Σιχέμ έφτασε να κάνει κάτι τέτοιο. Κι έτσι ξεκινά μια έρευνα, που θα τον οδηγήσει σε πολύ επικίνδυνα μονοπάτια, θα του αποκαλύψει έναν κόσμο που εκείνος εθελοτυφλώντας προτιμούσε να κρατά μακριά απ' την τακτοποιημένη του ζωή. Οι αποκαλύψεις θα ακολουθήσουν η μία μετά την άλλη. Και η μοίρα θα του παίξει ένα μακάβριο παιχνίδι... ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Γιάννης Στρίγκος

ISBN 960-03-4238-5, σελ. 272, €16,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτπ κυκλοφορούν: Τι ονειρεύονται οι λύκοι, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2743-2, €12,00 Μοριτούρι, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3241X, €12,00 Ο σχιζοφρενής με το νυστέρι, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3466-8, €10,00 Τα χελιδόνια της Καμπούλ, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3731-4, €10,00 Το μερίδιο του νεκρού, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-4106-0, €20,00 Global Novel (συμμετοχή), ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3634-2, €16,00

34

Τι σχέση έχουν δυο πλαστά χαρτονομίσματα με ένα ποιητικό αριστούργημα που σημάδεψε τη λογοτεχνία της Κεντρικής Αμερικής; 0 αφηγητής του Β αρ άμ ο θέλει να μας εξηγήσει πώς ένας «γραφέας τρίτης τάξεως» σε κάποιο υπουργείο, ξαφνικά, θα γράψει ένα αριστούργημα. Και πώς μπορεί μια καταιγίδα να αλλάξει τη ζωή ενός ζωγράφου. Στο Ένα ε π εισ ό δ ιο απ ό τη ζω ή ε ν ό ς τ α ξιδ ε υ τή ζω γρ ά φ ο υ ο Άιρα διηγείται μια αληθινή αλλά και μαγική ιστορία του 19ου αιώνα. Ο Άιρα θεωρείται το τρομερό παιδί της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας. Έχει αποκληθεί «φαινόμενο», «ο Αργεντινός Μπαλζάκ», «ηφαίστειο της αργεντίνικης λογοτεχνίας». ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Κώστας Αθανασίου

ISBN 978-960-03-4242-0, σελ. 224, €15,00

Ένας σεΐχης περνά τις μέρες του αγναντεύοντας τα οικοδομήματα της Γκίζας, ένας γεωμέτρης του χαλίφη Αλ Μαμούν έρχεται αντιμέτωπος με το δύσκολο αίνιγμα των αναλογιών τους, ένα αγόρι αναρριχάται με έμμονη ιδέα την κορυφή, «αυτό το σημείο από όπου ξεκινούσε το κενό, όπου η πιθανότητα παραμερίζει μπροστά στην αιωνιότητα». Κάτω από την πένα του Γιτάνι, ο Χέοπας, ο Χεφρήνος και ο Μυκερίνος είναι οι μεταφορές του μυστηρίου...

0 Γκαμάλ Γιτάνι, αυτός ο σπουδαίος συγγραφέας από την Αίγυπτο, ξαναβρίσκει την μυστικιστική γλώσσα των Σούφι που γεννήθηκε στη Βαγδάτη, αλλά επίσης και στο Κάιρο. Με αυτό το κείμενο που πολλοί θεωρούν ως το καλύτερό του, μοιάζει να επιστρέφει στις πηγές και να αναγνωρίζει το χρέος όλων μας απέναντι στο λίκνο της πνευματικότητας που υπήρξε η αρχαία Αίγυπτος ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Ελένη Καπετανάκη - Αγγελική Σιγούρου

Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορεί: Εκεί που Βασιλεύει ο ήλιος, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3741-1, €20,00

ISBN 960-03-4230-Χ, σελ. 120, €10,00

35

ΕΝΡΙΚΕ ΒΙΛΑ-ΜΑΤΑΣ Η νόσος του Μ οντάνο IΜυθιστόρημαI

Ο γιος του αφηγητή, Μοντάνο, υποφέρει από μια λογοτεχνική ασθένεια που τον εμποδίζει να γράψει. 0 πατέρας του, Ροζάριο Ζιρόντο, κριτικός λογοτεχνίας, δίνει στη νόσο αυτή το όνομα του γιου του. Νιώθει κι αυτός άρρωστος από τη λογοτεχνία, αφού πλέον εκφράζεται μόνο μέσα από τα λόγια των άλλων. Και αισθάνεται τόσο επηρεασμένος από τη νόσο του Μοντάνο, ώστε αποφασίζει να γίνει ο ίδιος η ενσάρκωση της λογοτεχνίας, να ταυτιστεί με τη μνήμη της οικουμενικής Βιβλιοθήκης και να συμμετέχει σε μια εν κρυπτώ συνωμοσία κατά των εχθρών της. Από εκείνη τη στιγμή, ο Ροζάριο Χιρόντο αρχίζει να γράφει το ημερολόγιό του, στο οποίο εμφανίζονται οι συγγραφείς που τον σημάδεψαν και έπλασαν την προσωπικότητά του μαζί με μια σειρά από προσωπικές σκέψεις, ανέκδοτα από την υπαρκτή ή φανταστική ζωή τους, σε έναν λαβύρινθο όπου τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και μυθοπλασίας παύουν να υπάρχουν. Ένα γοητευτικό Βιβλίο, που είναι ταυτόχρονα ένας ύμνος για τη λογοτεχνία. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Γεωργία Ζακοπούλου

ISBN 960-03-4241 -5, σελ. 360, €20,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Μπάρτλεμπυ & Σία, ΑΦΗΓΗΜΑ, ISBN 960-03-3235-5, €12,00 Το κάθετο ταξίδι, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ISBN 960-03-3819-1, €14,00

36

ΒΙΛΧΕΛΜ

ΓΚΕΝΑΤΣΙΝΟ

Η β λ α κ ε ία του έρ ω τα Β

«Περιμένει κανείς από εσάς να αγαπάω μόνο έναν από τους δύο, είτε τον πατέρα μου είτε τη μητέρα μου; Τότε όμως γιατί δεν μπορώ να αγαπώ ταυτόχρονα δύο γυναίκες; Και τη Σάντρα και τη Γιούντιθ;» Αυτό αναρωτιέται απελπισμένα ο αφηγητής του βιβλίου ενώ σιγά σιγά μπαίνει σε μια κρίσιμη ηλικία. Εδώ και καιρό ςει μια ευτυχισμένη τριαδική σχέση, παρότι οι γυναίκες δε γνωρίζουν η μία την ύπαρξη της άλλης. Όμως, όσο περνάει ο καιρός, τόσο μεγαλύτερες είναι οι προσπάθειες που πρέπει να κάνει για να διατηρηθεί σε τάξη η ζωή του. Γι' αυτό και ο αφηγητής θα αποφασίσει να χωρίσει τη μία από τις δύο. Ποια όμως;

ο Η

" Μ

0 Βίλχελμ Γκενατσίνο, από τους σπουδαιότερους σύγχρονους Γερμανούς συγγραφείς, γράφει για τον έρωτα, για τη σύγχυση που αυτός προκαλεί, για τα στερεότυπα που τον στηρίζουν και τα ταμπού που τον υπονομεύουν. Ένα μυθιστόρημα γεμάτο ειρωνεία, χιούμορ και μια πικρή ματιά για τη «βλακεία» του έρωτα, έτσι όπως επιμένουμε νατονζούμε. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Βίκυ Βολιώτη

ISBN 960-03-4235-0, σελ. 208, €16,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορεί: Μια ομπρέλα για τη μέρα, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-4047-1, €10,00.

37

ΝΤΑΒΙΝΤ ΓΚΡΟΣΜΑΝ Η μ νήμ η του δέρμ ατος ΐΔύο νουβέλες] Ένας άντρας κατατρύχεται από την εμμονή ότι η γυναίκα του τον απατό. Ξεκινά μέσα στη νύχτα ένα μακρύ ταξίδι για να την αιφνιδιάσει με τον εραστή της. Στο δρόμο, οι αφηγήσεις του για τους δύο εραστές έχουν μια τέτοια ακρίβεια, που γρήγορα ο αναγνώστης αρχίζει να αναρωτιέται: ποιος κοροϊδεύει ποιον; Και ποιος πραγματικά ςει μια διπλή ζωή; Παράλληλα μια νεαρή γυναίκα επισκέπτεται την άρρωστη μητέρα της για να της αφηγηθεί μια ερωτική ιστορία που η ίδια είχε Βιώσει πριν από χρόνια σαν μια τραυματική μορφή προδοσίας. Κι η ιστορία αυτή που πηγαίνει Βαθιά στο παρελθόν, θα φέρει πιο κοντά τις δύο γυναίκες και θα τις συμβιβάσει, τη μία με την ομοφυλοφιλία της, την άλλη με τον επικείμενο θάνατό της.

ΝΤΑΒΙΝΤ

Στις δύο εκπληκτικές αυτές νουβέλες, ο Γκρόσμαν εξερευνά τις δαιδαλώδεις ανθρώπινες σχέσεις με μια πρωτότυπη ματιά, αντιμετωπίζοντας με τον ίδιο τρόπο την καθημερινή πραγματικότητα και την ανθρώπινη φαντασίωση.

ΓΚΡΟΣΜΑΝ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Ιακώβ Σιμπή

HJMNHMH ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ · ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΑΠ' ΟΛΟΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

EC ISBN 960-03-6308-Χ, σελ. 368, €18,00

Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορεί: Το παιδί ζίγκ-ςαγκ, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2523-5, €15,00

ΜΠΕ ΝΖΑΜΙ Ν ΜΠΛΑΚ ITZQN Μ Π ΑΝ ΒΙΛ]

Ο διπλός θά να τος τη ς Κ ρ ισ τίν Φ ολς ΙΜυθιστόρημαΙ 0 Κουΐρκ, ένας μεσήλικας ιατροδικαστής, έρχεται αντιμέτωπος με μία ακόμα υπόθεση ρουτίνας: μια νεκρή κοπέλα ονόματι ΚριστίνΦολς, που πέθανε στπ γέννα. Ωστόσο, πριν προλάβει να ολοκληρώσει τη νεκροψία, το πτώμα της κοπέλας εξαφανίζεται και ο φάκελός της εμφανίζεται τελεσίδικα έτοιμος, παραποιημένος -υποπτεύεται- από τον αδελφό του, επιφανή γυναικολόγο και φύλακα μυστικών που ο Κουΐρκ είναι αποφασισμένος να ανακαλύψει. Μόνο που το μυστήριο της αδικοχαμένης Κριστίν πρόκειται να ανασύρει φαντάσματα από το δικό του παρελθόν, να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή του. Γιατί κάθε θάνατος, όπως και κάθε ζωή, κρύβει την ιστορία του. Ένα συναρπαστικό αστυνομικό μυθιστόρημα, αλλά και μια σπουδή στο αγαπημένο του μοτίΒο της απώλειας, δια χειρός ενός από τους σπουδαιότερους τεχνίτες της αγγλικής γλώσσας. Είναι η πρώτη φορά που ο ΜπάνΒιλ γράφει αστυνομικό μυθιστόρημα και πρώτη φορά που χρησιμοποιείτο ψευδώνυμο Μπένζαμιν Μπλακ. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Αύγουστος Κορ|ώ

ISBN 960-03-4317-9, σελ. 400, €18,00 Από ης Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Ο αδιάφθορος, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2292-9, €18,00 Η έκλειψη, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3365-3, €13,00 Η θάλασσα, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-4137-0, €13,00

39

Μία συλλογή νεανικών διηγημάτων, που προσφέρει στον αναγνώστη ένα ολοκληρωμένο καλειδοσκόπιο του ιδιαίτερου κόσμου της Μοράντε, ενός κόσμου που ξέρει να γίνεται γοητευτικός έτσι όπως κινείται πάντα μεταξύ πραγματικότητας και μύθου, μεταξύ ρεαλισμού και αλληγορίας, με λογοτεχνικούς χαρακτήρες που μένουν αλησμόνητοι στη μνήμη του αναγνώστη. Στις Αμαρτίες ο αναγνώστης θα βρει όλα τα διηγήματα που έγραψε η Μοράντε για εφημερίδες και περιοδικά, στα πρώτα χρόνια της συγγραφικής της καριέρας, διηγήματα που κυκλοφόρησαν όλα μαζί υπό μορφή συλλογής μετά το θάνατό της, συμπληρώνοντας και ολοκληρώνοντας την εικόνα που δημιούργησαν γι' αυτή τα μεγάλα της μυθιστορήματα. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Ελένη Γεωργιάδου, Δήμητρα Δότση, Αθανασία Κοντοχρήστου, Νίκος Μαντςουράνης, Μαρία Τσαγκαδά, Αναστασία Χατζησταυρόκη ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΕΠ ΙΜ ΕΛΕΙΑ Ανταίος Χρυσοστομίδης ISBN 960-03-4240-7, σελ. 296, €18,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Αραθέλι, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0783-0, €12,00 Η ιστορία, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1040-8, €24,00

Πέρα από την επιφανειακή διάκριση ανάμεσα στο καλό και το κακό, στον «φωτεινό» και τον «σκοτεινό» κόσμο, ο νεαρός ΕμίλΣίνκλερ αναζητά την ολοκλήρωση, γυρεύει να βρει τον πραγματικό του εαυτό, καθώς περνά τα διαδοχικά στάδια της παιδικής και της εφηβικής ηλικίας. Ένας δρόμος κουραστικός, μια περιπέτεια του νου και της ψυχής, μια πορεία κοπιαστική. Στήριγμα, φίλος και οδηγός του, ένας μεγαλύτερος μαθητής, ο Ντέμιαν. Μορφή άλλοτε θεϊκή, άλλοτε σατανική, συμβολίζει τον άνθρωπο, το μοναδικό και ξεχωριστό σημείο όπου συγκλίνουν τα φαινόμενα του σύμπαντος.Ένα από τα σημαντικότερα και πιο αγαπητά μυθιστορήματα του μεγάλου νομπελίστα συγγραφέα. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Μαίρη Κιτσικοπούλου

ΕΡΜΑΝ ΕΣΣΕ ISBN 960-03-4259-8, σελ. 184, €8,00"* Ε Κ Δ Ο Σ Ε ΙΣ Κ Α Σ Τ Α Ν ΙΩ Τ Η

Ε ΙΚ Ο Σ Τ Ο Σ Α ΙΟ Ν Α Σ

Ο λύκος της στέπας, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0030-5, €8,00 Το παιχνίδι με τις χάντρες, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0071-2, €15,00Α* Γερτρούδη ISBN 960-030102-6, €8,00 Ο Βροχοποιός - Ο Εξομολογητής - Ινδική βιογραφία, ΝΟΥΒΕΛΕΣ, ISBN 960-03-0189-1, €6,00 Κνουλπ, ΜΥ­ ΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0221-9, €5,00 Το νησί του ονείρου και άλλα διηγήματα, ISBN 960-03-0222-7, €10,00 Ροσάλντε, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0331-2, €8,00 Το τελευταίο καλοκαίρι του Κλίνκσορ, ΝΟΥΒΕΛΕΣ, ISBN 960-03-0336-3, €7,00 Ταξίδι στη Νυρεμβέργη, ΝΟΥΒΕΛΑ, ISBN 960-03-0441-6, €5,00 Πήτερ Κάμεντσιντ, 960-03-0641 -9, €5,00 Οι μεταμορφώσεις του Πίκτορ, ΕΡΩΤΙΚΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ, ISBN 960-03-1569-8, €8,00 Κλάιν και Βάγκνερ, ΝΟΥΒΕΛΑ, ISBN 960-03- 1893-Χ, €8,00 Μύθοι, ISBN 960-03-2006-3, €10,00 Το όνειρο και άλλα διηγήματα (ΤΣΕΠΗΣ), ISBN 960-03-1917-0, €2,00 Ερωτικές ιστο­ ρίες ISBN 960-03-2237-6, €15,00 Στα λουτρά, ΔΟΚΙΜΙΟ, ISBN 960-03-2731-9, €9,00 Ωριμάζοντας γινόμαστε όλο και νεότε­ ροι ΔΟΚΙΜΙΟ, ISBN 960-03-2978-8, €12,00 Κάτω από τον τροχό, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0219-7, €9,00 Ταξίδι στην Ανατολή, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0220-0, €6,00 Ευχάριστες στιγμές στον κήπο, ΑΦΗΓΗΜΑ, ISBN 960-03-4167-2, €17,00 Σιντάρτα, ΕΝΑ ΙΝΔΙΚΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ, ISBN 960-03-4190-7, €8,00Ε* Νάρκισσος και Χρυσόστομος, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-4210-5, €12,00Ε

τ*

y lJ p

I S V. ,„····" Til·

'

-■

41

■

ΛΟΥΛΑ Α Ν Α Γ Ν Ω Σ Τ Α Κ Η

I

Ο ήχος της ζωής

ΛΟΤΛΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗ

Ο ήχος της ζωής

Κείμενα, συνεντεύξεις, σκέψεις σημειωμένες στο περιθώριο ενός τετραδίου, της γνωστής θεατρικής συγγραφέως Λούλας Αναγνωστάκη. Μια διαδρομή σαράντα χρόνων στο θέατρο, με θεατρικά έργα-σταθμούς που αποτελούν ένα διαρκές παρόν, συνιοτά μια διαδρομή που εκ των πραγμάτων μεταβάλλεται σε μια ανεπανάληπτη εμπειρία. Είτε πρόκειται για κείμενα γραμμένα από την ίδια τη συγγραφέα είτε άλλοι έχουν καταγράψει τη οκέψη της όπως η ίδια τούς την έχει εξομολογηθεί, σε όλα καιροφυλακτεί η έκπληξη και η ανατροπή. Μια στάση ζωής που ναρκοθετεί ως τη διάλυση την οικεία καθημερινότητα και αναδεικνύειτην ποίηση περιθωριακών προσώπων και μορφών ζωής. Όσο συστηματική αποδεικνύεται η Λούλα Αναγνωοτάκη με τα θεατρικά της έργα στην καταγραφή της γύρω της πραγματικότητας, τόσο μη συστηματική παραμένει στη διατύπωση των προσωπικών της προτιμήσεων και επιλογών. Γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα μέσα από το χαώδες υλικό που συσσωρεύεται στην ψυχή και στα χαρτιά ενός καλλιτέχνη, δίκην ημερολογίου, να αναδύεται ως πολύτιμος λίθος και σπάνιο μέταλλο η κάθε σκέψη και το κάθε αίσθημα.

ISBN 960-03-4313-6, σελ. 112, €10,00

ΤΑΚΗΣ ΜΑΥΡΩΤΑΣ

Εικαστικές καταγραφές 1986-2005

Στις Ε ικ α σ τικ έ ς κα τα γ ρ α φ έ ς ανατέμνονται μορφές τέχνης και εικαστικοί δημιουργοί που στοιχειώνουν την παγκόσμια αλλά και την ελληνική συνείδηση. Από τις πολυσυζητημένες εκθέσεις «Εκφυλισμένη τέχνη», «Η εποχή του Μοντερνισμού η τέχνη στον 20ό αιώνα» έως τα «100 χρόνια της Μπιενάλε της Βενετίας» και από το φαινόμενο Τσαρούχη έως την «αίρεση» που ουνιστά ο Αλέξης Ακριθάκης, ο Τάκης Μαυρωτάς αναλύει και ερμηνεύει σημαντικά φαινόμενα και τάσεις της εποχής μας. Το βιβλίο καλύπτει ένα ευρύ φάσμα της τέχνης με ενδεικτικές αναφορές σε σημαντικούς πρωταγωνιστές όπως οι Arman, Botero, Uecker, Roussev, Takis, Chryssa, Κουνέλλης, Τσόκλης, Μόραλης, Μυταράς, Φασιανός, Αντωνάκος, Παύλος κ.ά. Όπως επισημαίνει στον πρόλογο της έκδοσης η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, «Οι ήρωες της τέχνης προχωρούν πάντα στα σκοτεινά ρίχνοντας όμως φως, έοτω διαλειπτικά σαν φάρος, στον πάντα μοναχικό μονόδρομο τους. Στον κριτικό τώρα εναπόκειται να γίνει ο γεφυροποιός ανάμεσα στο πριν και στο μετά της τέχνης, ανάμεσα στον θεατή και χρήστη και στον πάντα ερωτηματικό και ερωτικό θα έλεγα δημιουργό».

ISBN 960-03-4202-4, σελ. 368, €25,00 42

Είκοσι κείμενα συγκροτούντο Βιβλίο Το δύσκολο ανάμεσα του σκηνοθέτη, ηθοποιού και πνευματικού ανθρώπου Βασίλη Παπαθασιλείου. Είκοσι κείμενα γραμμένα τα πρώτα χρόνια του 21 ου αιώνα, που αποπνέουν το ήθος και το ύφος της εποχής μας, μιας εποχής με ρίζες σ' ένα μακρινό παρελθόν και με προοπτική σ' ένα απώτατο μέλλον. Μια εποχή όπου όσοι κάτεργά στη καν τη διαπλοκή στιΐν καλλιτεχνική ςωή, τους επιφυλάχθηκε και ο ρόλος να διατυπώσουν την τελική κρίση και την οριστική ετυμηγορία για την ίδια αυτή εποχή. Είκοσι κείμενα-απόσταγμα Το δύσκολο ανάμεσα, κείμενα μιας συνείδησης, όπως αυτή του Βασίλη ΠαπαΒασιλείου, που έχει μεταΒάλει το λόγο σε αγωνιστικό μετερίζι και τη στηλίτευση των κακώς κειμένων της καλλιτεχνικής ζωής σε υψηλού επιπέδου λειτούργημα. Τούτο συμβαίνει γιατί οι λέξεις 1δοκιμάζουν την αντοχή τους όχι μόνο για να ελέγξουν αλλά και για να αφυπνίσουν. Γεγονός εξαιρετικά δύσκολο ανληφθεί υπόψη ότι μιλάμε για μια εποχή όπου το στερεότυπο «κοινή γνώμη» μεταφράζεται σε αυθόρμητη και αυτόματη εθελοδουλεία.

ΒΑΣΙ ΛΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙ ΟΥ

Το δύσκολο ανάμεσα

ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΐ

Τ ο δύσκολο ανάμεσα

ISBN 960-03-4292-Χ, σελ. 128, €10,00

Μια πατρίδα τάβλι. Μια επιλογή από κείμενα των έξι τελευταίων χρόνων, του γνωστού ηθοποιού και σκηνοθέτη Σταμάτη Φασουλή, που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα Τα Νέα. Φιλελεύθερος σχολιαστής της πολιτικής, αλλά και της κοινωνικής και καλλιτεχνικής επικαιρότητας, ο Σταμάτης Φασουλής, έχει μεταΒάλει την εβδομαδιαία συνεργασία του με την εφημερίδα σε μια προσωπική του συνάντηση με τους αναγνώστες. Στη συνάντηση αυτή μ' έναν ακριβή και περίτεχνο χειρισμό της γλώσσας διεκτραγωδεί τα πάθη και τα παθήματα του τόπου του και των ανθρώπων, ενώ η πανταχού παρούσα πνοή της ποίησης εξαιρεί ως πρωταγωνιστικό γεγονός την πιο αμελητέα καθημερινότητα: Με χιούμορ άλλοτε καυστικό και άλλοτε αφανές, πάντα όμως αδιαπραγμάτευτου ήθους, υπογραμμίζει, στηλιτεύει, κατακεραυνώνει, ενώ μια τρυφερότητα μυστική αγκαλιάζει την ζωή. Τα κείμενα του βιβλίου Μια πατρίδα τάβλι, θα έλεγε κανείς πως συνιστούν έναν καθρέφτη του αγώνα και της αγωνίας μιας κοινωνίας που, αν και χειραφετημένη σε σχέση με τις αναστολές του παρελθόντος της, ψαύει, ωστόσο, τα σημάδια ενός δυσοίωνου μέλλοντος.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΦΑΣΟΥΛΗΣ

Μια πατρίδα τάβλι

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΦΑΣΟΤΛΗΣ

Μια πατρίδα τάβλι

ISBN 960-03-4318-7, σελ. 320, €16,00

43

Γ Ι Ω Ρ Γ Ο Σ Μ Α Ρ Κ Ω Π ΟΥΛΟΣ

Εντός καί εκτός έδρας Το ποδόσφαιρο στηνελληνική ποίηση

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ

Εντός και εκτός έδρας Το ποδόσφαιρο στην ελληνική ποίηση

Η σχέση αγάπης μιας ομάδας ποιητών προς το ποδόσφαιρο μας προσέφερε οτίχους εξόχως πρωτότυπους. Η «εκ των έσω» τάση οράσεως μερικών άλλων μας παρέδωσε ως παρακαταθήκη έργα πλήρη μεταφυσικού ζόφου. Η αρνητική στάση κάποιων τρίτων δημιούργησε γραπτά που προβληματίζουν. Η ενσωμάτωση λέξεων από την ορολογία του εν λόγω αθλήματος έπλασε στίχους με φορτισμένη πιο έντονα τη γλώσσα. Η μεταφορά «μνημών παιχνιδιού» από την παιδική ηλικία συνέθεσε εικόνες που ιδιαίτερα μας θέλγουν. Στο Βιβλίο αυτό ο ποιητής Γιώργος Μαρκόπουλος μελετά τις επιδράσεις του ποδοσφαίρου στην ποίησή μας, από τη γενιά του '30 μέχρι και σήμερα. Χωρίζει το υλικό του σε κατηγορίες, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραπάνω παραμέτρους, και το διανθίζει με ένα μεγάλο αριθμό ποιημάτων ή αποσπασμάτων, έτσι ώστε ο αναγνώστης να σχηματίζει μια πλήρη εικόνα πάνω στο ενδιαφέρον αυτό θέμα, το οποίο άλλωστε τόσο διεξοδικό δεν έχει ποτέ μέχρι σήμερα ερευνηθεί.

ISBN 960-03-4274-1, σελ. 136, €10,00

Από τις Εκδόσεις Καατανιώτπ κυκλοφορεί:

Ιστορικό κέντρο, ISBN 960-03-4036-6, €9,00

44

Θ Α Ν Α Σ Η Σ θ. Ν Ι Α Ρ Χ 0 Σ (Ε Π ΙΜ Ε Λ Ε ΙΑ )

Έλληνες ηθοποιοί Της φθαρτής αθανασίας Ένας πρωτότυπος τόμος με τις «Βιογραφίες» εξήντα Ελλήνων ηθοποιών. Ένα βιβλίο για σημαντικούς ηθοποιούς που έδρασαν μέσα στο 19ο και στον 20ό αιώνα, για πρωταγωνιστές ή δευτεραγωνιστές που άφησαν ανεξίτηλα σημάδια στο θέατρο. Η καλλιτεχνική δραστηριότητα όλων αυτών των ηθοποιών τεκμηριώνεται με κείμενα των διαπρεπέστερων, για την εποχή του καθενός, σκηνοθετών, συγγραφέων και πνευματικών ανθρώπων. Κείμενα άλλοτε κριτικά και λυρικά, αναπολητικά ή αποκαλυπτικά, κείμενα μνήμης και λατρείας, φέρνουν στην επιφάνεια μέσα από τις προσωπικότητες ηθοποιών του θεάτρου κυρίως τις περιπέτειες και τις κατακτήσεις ενός ολόκληρου αιώνα. Και μία επιλεκτική αναφορά ονομάτων ηθοποιών που περιλαμβάνονται στοντόμο αυτό, όπως η Μ. Κοτοπούλη, η Κ. Παξινού, ο Α. Βεάκης, η Ε. Παπαδάκη, η Σ. Αλκαίου, ο Α. Μινωτής, η Κατερίνα, ο Κ. Κουν, η Μ. Μερκούρη, η Μ. Αρώνη, η Β. Μανωλίδου, φανερώνει την έκταση μιας τοιχογραφίας που την κοσμούν εξέχουσες καλλιτεχνικές μορφές.

g |βιογραφίες

ΕΛΛΗΝΕΣ ΗΘΟΠΟΙΟΙ Τ ης Φ θαρτής Α θανασίας ΠΡΟΛΟΓΟΣ: Σ ταμ ατης Φ αςο υλης ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ©ΑΝΑΣΗΣ Θ . ΝίΑΡΧΟΣ

ISBN 960-03-4273-3, σελ. 336, €20,00

45

ΔΑΝΑΗ ΚΟΥΛΜΑΣΗ Σλ ή μ α ν & Σ ο φ ία Μια ιστορία αγάπης

ΣΛΗΜΑΝ & ΣΟΦΙΑ

Μ ια ιστορία αγαπης ΝΑΗ ΚΟΥΛΜΑΣΗ

Ποια ήταν η Σοφία Σλήμαν στην πραγματικότητα; Πώς ήταν η συμβίωσή της με τον Ερικο Σλήμαν; Ποιος ήταν ο Ερίκσς Σλήμαν, ιδωμένος με τα δικά της μάτια; Το βιβλίο αυτά της Δανάης Κουλμάοη, που εξερευνά για πρώτη φορά τη δύσκολη συμβίωση αυτών των δύο ανθρώπων που έγραψαν ιστορία, κυκλοφόρησε πρώτα στη Γερμανία με μεγάλη επιτυχία. Η ελληνική, ενισχυμένη εκδοχή του Βιβλίου είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα λόγω της παράθεσης των επιστολών στο πρωτότυπο. Και ως προς τούτο ιδιαίτερα γοητευτική: ο Σλήμαν γράφει ως επί το πλείστον στα ελληνικά, δηλαδή σε μια αρχαΐζουσα καθαρεύουσα και πολύ συχνά στα απολαυστικά αρχαία ελληνικά του. Η Σοφία σε μια στρωτή, αλλά αυθόρμητη καθαρεύουσα, που διανθίζεται, ανάλογα με την εκάστοτε διάθεση ή και τις διαθέσεις της, με ψήγματα της καθομιλουμένης του καιρού της. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Δανάη Κουλμάση Αλέξανδρος-Άρης Ξάνθος

ISBN 960-03-4189-3, σελ. 344, €18,00

Στις 3 Δεκεμβρίου του 1967, ο Κρίστιαν Μπάρναρντ πραγματοποίησε την πρώτη μεταμόσχευση ανθρώπινης καρδιάς στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής. Κανένα χειρουργικό επίτευγμα, πριν ή μετά από αυτό, δεν προκάλεσε τόσο θόρυβο. Κι ενώ η φήμη του αύξανε διαρκώς( ο ίδιος αποκαλυπτόταν από τα διψαομένα για ειδήσεις μέσα ενημέρωσης, ως ένας χαρισματικός άνδρας, που τόλμησε να προκαλέσει τους συμβατικούς κανόνες του επαγγέλματος του. Γρήγορα έγινε διασημότητα περιζήτητη από αρχηγούς κρατών, Βασιλείς, αστέρες του Χόλιγουντ και δημοσιογράφους. Σε ορισμένες χώρες τον πολιορκούσαν όπως τα αστέρια της non, σε άλλες τον υποδέχονταν σαν θαυματοποιό. Αλλά η επιτυχία είχε το τίμημά της. Αρκετοί συνάδελφοί του τον υποτίμησαν ως οπορτουνιστή, κατηγορώντας τον πως είχε ενδώσει σε έναν ανάρμοστο αγώνα, με σκοπό να προλάβει τους Αμερικανούς χειρουργούς που κινούνταν προς την ίδια κατεύθυνση. Σε αυτή την, για πρώτη φορά, ολοκληρωμένη Βιογραφία του Μπάρναρντ, ο Κρις Λόγκαν εξετάζει την πολυπλοκότητα και τις αντιφάσεις του διάσημου χειρουργού, ο οποίος έγινε γνωστός απ' άκρη σ' άκρη του πλανήτη. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Μαρία-ΡόζαΤραϊκόγλου

ISBN 960-03-4228-8, σελ. 416, €20,00

46

Τριάντα τρία χρόνια έχουν περάσει από την ταραχώδη διετία 1973-74. Οι πολιτικές εξελίξεις εκείνης της διετίας για την Ελλάδα υπήρξαν κρίσιμες. Τα γεγονότα καθόρισαν τόσο τον πολιτικό όσο και τον κοινωνικό Βίο της χώρας. Ο συγγραφέας, ςώντας από κοντά πολλές από εκείνες τις έντονες στιγμές της ελληνικής Ιστορίας, αποτύπωνε συστηματικά τον ήχο τους, αλλά και τον απόηχό τους στο προσωπικό του ημερολόγιο. Είναι γεγονός ότι από τότε μέχρι σήμερα χύθηκε πολύ μελάνι. Γράφτηκαν πολλά και ειπώθηκαν περισσότερα. Καθώς, όμως, σταδιακά οι τόνοι έπεφταν και η στάση όλων άρχισε να καθίσταται πιο ψύχραιμη, ο συγγραφέας αυτού του ημερολογίου θεώρησε πώς ήλθε η κατάλληλη στιγμή να μοιρασθεί μαςί μας το πολύτιμο και πλούσιο υλικό του. Η Ταραγμένη δ ιε τία αποτελεί αυθεντική μαρτυρία και ενέχει την εγγενή αξία μιας σημαντικής γραπτής πηγής: Προσφέρει στον αμύητο αναγνώστη μια υποκειμενική αλλά πραγματική εικόνα της εποχής ενώ ταυτόχρονα ξεκλειδώνει για το μελετητή της σύγχρονης ιστορίας τη θυρίδα της προσωπικής κατάθεσης ενός αυτόπτη μάρτυρα.

Ταραγμένη διετία (1973-1974)

ISBN 960-03-4255-5, σελ. 256, €15,00

Η Ε λλά δα π ου γνώ ρισα είναι μια νοσταλγική αναδρομή στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Μια ματιά στη μεταπολεμική Ελλάδα που έκανε δειλά δειλά τα πρώτα της βήματα σε μια νέα εποχή. Ξεχασμένες όψεις της πρωτεύουσας αλλά και ξεθωριασμένες εικόνες της ελληνικής επαρχίας ανασύρονται από τα ερμάρια της μνήμης ενώ ταυτόχρονα αναβιώνουν οι καθημερινές συνήθειες, ο τρόπος ςωής, η διασκέδαση, τα πάρτι και οι συγκεντρώσεις, η αθηναϊκή νύχτα. Κυρίως, όμως, οι άνθρωποι είναι αυτοί που ζωντανεύουν μέσα από τις διηγήσεις και τις αναμνήσεις της συγγραφέως, η οποία μεταφέρει και ξεναγεί τον αναγνώστη σε μια άλλη εποχή, όχι πολύ μακρινή, όπου ο χρόνος περίσσευε για τις μικρές χαρές και τις απλές, καθημερινές απολαύσεις.

ΗΕλλάδαπουγνώρισα

47

ΚΩΣΤΗ Π ΑΠ ΑΓΙΩΡΓΗ

Κέντρο Δηλητηριάσεων

Κανείς δεν μπορεί να ςει υπό το κράτος του «ανιχνευτού αλήθειας» ή μιας χρόνιας -ανά επταήμερο- ανάκρισης για τα κοινά. Εντούτοις η βιοποριστική συνεργασία με την εφημερίδα είναι αμείλικτη. Η κοπάνα δεν συγχωρείται· οι λόγοι «πνευματικής υγείας» δε γίνονται δεκτοί ούτε γι’ αστείο. Η κρίση είναι βέβαια κατά κανόνα τεμπέλικη, Βραδύνους, απρόθυμη - πλην όμως η αντεπιστέλλουσα υποχρέωση να φθέγγεσαι για τα κοινά αποβαίνει με τα χρόνια ρητορικό κουσούρι. Σκοπίμως επιχειρήσαμε μιαν εκλογή από τα άρθρα που γράψαμε την τελευταία δεκαετία -του ποδοσφαίρου μη εξαιρουμένου-, για να φανεί ότι η αυτοσχέδια ταχυγραφία μπορεί κι αυτή να κάνει την τσάρκα της στο παςάρι. Υπό μορφή Βιβλίου αυτή τη φορά.

ΕΚΔΟΣΕΙΣΚΑΣΤΑΝΙΟΤΗ ISBN 960-03-4287-3, σελ. 384, €18,00 Από ης Εκδόσεις Καστανίώτη κυκλοφορούν: Ντοστογιέφσκι, ISBN 960-03-0630-3, €12,00 Περί μέθης ISBN 960-03-0484-Χ, €8,00 Σιαμαία και ετεροθαλή ISBN 96003-0485-8, € 8,00 Ζώντες και τεθνεώτες, ISBN 960-03-0785-7, € 8,00 Ίμερος και κλινοπάλη, ISBN 960-03-0961-2, € 11,00 Η κόκκινη αλεπού - Οι ξυλοδαρμοί, ISBN 960-03-0813-6, €10,00 Γεια σου, Ασημάκη, ISBN 960-03-1128-5, €8,00 Η ομηρική μάχη, ISBN 960-03-1030-0, €14,00 Μυστικά της συμπάθειας, ISBN 960-03-1267-2, €11,00 Σωκράτης - Ο νομοθέτης που αυτοκτονεί, ISBN 960-03-0850-0, €10,00 Λάδια ξίδια, ISBN 960-03-1500-0, €12,00 Αλέξανδρος Αδαμά­ ντιου Εμμανουήλ ISBN 960-03-1914-6, € 12,00 Σύνδρομο αγοραφοβίας, ISBN 960-03-2286-4, €10,00 Ο Χέγκελ και η γερ­ μανική επανάσταση, ISBN 960-03-2841-2, €11,00 Κανέλλος Δεληγιάννης, ISBN 960-03-3180-4, €16,00 Τα καπάκια (Βαρνακιώτης, Καραϊσκάκης, Ανδρούτσος], ISBN 960-03-3470-6, €16,00 Τα γελαστά ςώα, ISBN 960-03-3663-6, €14,00 Εμμα­ νουήλ Ξάνθος (Ο Φιλικός], ISBN 960-03-3944-9, €15,00 Τρία μουστάκια (Ψιχία μηδενισμού), ISBN 960-03-4151-6, €14,00

48

ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΡΥΣΟΠΟΥΛΟΣ Το γλω σσικό κουτί Όψεις της δουλειάς τουσυγγραφέα Το Γλω σσ ικό κ ο υ τί προσκαλεί σε μία συνάντηση για να συζητήσουμε τα προβλήματα της γραφής. Είναι, με άλλα λόγια, ένας «κοινός τόπος», ένα σχήμα σύμφωνα με το οποίο τοποθετούνται τα επιμέρους ερωτήματα που αφορούν το λογοτεχνικό έργο, το συγγραφέα και την εργασία του. Μέσα στο Γ λω σ σ ικό κ ο υ τί υπάρχει ένα πολυσθενές δοκίμιο που ισορροπεί ανάμεσα στην κριτική και στη συγγραφική θεωρία, χωρίς να συντάσσεται πλήρως με καμία πλευρά. Δεν προσεγγίζει τα λογοτεχνικά κείμενα «από έξω», ούτε όμως μυθολογεί τη γραφή αποκαλύπτοντας μια εσωτερική μυστικιστική διεργασία.

ΧΡΗ ΣΤΟ ΙΧΡΥΣΟ ΠΟ ΥΛΟ Σ

Το γλωσσικό κουτί ΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΔΟΥΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Το Γλω σ σ ικό κ ο υ τί είναι μόνο ένα λεπτό εργαλείο για να επισκοπήσουμε τη δημιουργία. Ένας πρόθυμος συνομιλητής για όσους ψάχνουν κάποιον δρόμο στην αχαρτογράφητη επικράτεια της γραφής.

ΕΚΔΟΣΕΙΣΚΑΣΤΑΝΙΟΤΗ ISBN 960-03-4-310-1, σελ. 280, €18,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν:

Περίκλειστος κόσμος, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3530-3, €12,00 Σουνυατα ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ. ISBN 960-03-38345, €12,00 Φανταστικό μουσείο ΠΕΖΟΓΡΑΦΗΜΑ, ISBN 960-03-4070-6, €14,00

Σουνυάτα

Α9

Δ Η Μ Η Τ Ρ Η Σ θ. ΤΣ ΑΤ Σ Ο Σ Η μ εγ ά λ η π αρακμή Συγκυριογραφία για θέματα αναξιοπιστίας της πολιτείας και της πολιτικής θα έπρεπε να χαρακτηριστεί όχι ως Βιβλίο αλλά ως αντιΒιΒλίο: Η εκπαίδευση δεν έχει στόχο την παιδεία. Η πολιτεία λειτουργεί αναξιόπιστα με τυπική νομιμοφάνεια. Η πολιτική, τα κόμματα, ο συνδικαλισμός έχουν περιεχόμενο παραγοντικό, αρχηγικό, κερδοσκοπικό και διασφαλιστικό ενός επαγγέλματος για ανεπάγγελτους. Η Εκκλησία κοροϊδεύει και εμάς και το θεό, και η Ευρώπη έγινε αγνώριστη μέσα στον ελληνικό διάλογο. Η πρόταση είναι συνειδητή, έτσι την εννοεί ο συγγραφέας: ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΠΑΝΤΟΥ.

Δ Η Μ Η Τ ΡΗ Σ θ. ΤΣΑΤΣΟΣ

Η μεγάλη παρακμή ΣΥΓΚΥΡΙΟΓΡΑΦ!Α ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΪΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ «

ΕΚΔΟΣΕΙΣΚΑΓΤΑΝίαΤΗ ISBN 960-03-4315-2, σελ. 328, €20,00

Οι συγγραφείς επέλεξαν τη θεματική προσέγγιση αντί της χρονολογικής μόνο αφήγησης των γεγονότων, για να φωτίσουν καλύτερα τους θεσμούς που διαμορφώθηκαν από τρ νεόκοπο ελληνικό κράτος μετά την ανεξαρτησία. Το πολιτικό σύστημα και οι εξελίξεις του, η εκπαίδευση, η Εκκλησία, ο στρατός, η οικονομία και η κοινωνία, έχουν τα δικά τους κεφάλαια, ενώ ο αλυτρωτισμός, τα όρια του κράτους και ο Ελληνισμός της Διασποράς διασταυρώνονται στην εξιστόρηση των γεγονότων. Όπως σημειώνουν οι συγγραφείς, το κράτος θεμελιώθηκε πάνω στις αρχές του διαφωτισμού, ώστε η φιλελεύθερη δημοκρατική παράδοση να διατρέχει το μέγιστο μέρος της ιστορίας του. Οι θεμελιωτές του κράτους αυτού, όπως άλλωστε και οι κατοπινοίτου ηγέτες, φρόντισαν, παρά τις κατά καιρούς παρεκκλίσεις εσωτερικών αντιστάσεων, λαϊκισμού και τραγικών διχασμών, να μην εκτροχιαστεί από την πορεία προς το κράτος δικαίου και τον εκσυγχρονισμό. Η αγαθή, σε γενικές γραμμές, συγκυρία της πολιτικής ηγεσίας Βοήθησε να πραγματοποιηθούν οι στόχοι αυτοί.

Θ ΑΝ0Σ ΒΕΡΕΜΗΣ ΓΙ ΑΝΝΗΣ Κ0ΛΙ 0Π0ΥΛ0Σ Ελλάς Η σύγχρονη σ υνέχεια

Ελλάς Η σύγχρονη συνέχεια

ISBN 960-03-4246-6, σελ. 688, €40,00

Το Βιβλίο αυτό συγκεντρώνει, για πρώτη φορά, σε λίγες σελίδες έναν αιώνα πολιτικών γεγονότων και συγκρούσεων που συγκλόνισαν την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη, της οποίας η Ιστορία μάς έχει παγιδευμένους. Οι κοινωνικές επαναστάσεις γύρω μας και οι παγκόσμιες συρράξεις του 20ού αιώνα επέφεραν στην Ελλάδα μακρά σειρά από εθνικές τραγωδίες που την άφησαν ανάπηρη για πάνω από εβδομήντα χρόνια. Παρακολουθώντας χρόνο με το χρόνο και μέρα με τη μέρα το μίτο ενός αναπόφευκτου διχασμού μάς Βοηθάει να διασχίσουμε το λαβύρινθο του ιστορικού γίγνεσθαι που μας επέβαλαν οι διεθνείς συγκυρίες. Οι δικτατορίες και οι εμφύλιοι πόλεμοι έχουν βαθιές ρίζες στον Εθνικό Διχασμό του 1915. Το διακρίνουμε δε ευκολότερα όταν οι ημερομηνίες είναι κοντά η μία στην άλλη. Χώρια που συνεφέρνουν τη μνήμη από τον καταιγισμό των γεγονότων τον οποίο υφίσταται. Σε Παράρτημα, παρατίθενται τα Πρακτικά των συνομιλιών Τσόρτσιλ-Στάλιν (Μόσχα 1944), που σφράγισαν τις τύχες της μεταπολεμικής Ευρώπης.

ΡΟΒΗΡΟΣ ΜΑΝΘΟΥΛΗΣ Το ημερ ολόγιο του Ε μ φ ύλιου Δ ιχα σ μο ύ 1 9 0 0 -1 9 7 4

Ιένες επεμβάσεις, δικτατορίες, πόλεμοι και εμφύλιοι πόλεμοι

ΡΟΒΗΡΟΣ ΜΑΝΘΟΥΛΗΣ

Το ημερολόγιο του Εμφύλιου Διχασμού 1 9 0 0 -1 9 7 4

ISBN 960-03-4306-3, σελ. 384, €20,00

51

ISBN 960-03-3751-9, σελ. 258, €65,00 Κατά μία συμβατική άποψη, το κατεξοχήν αντικείμενο του πόθου στην εικαστική κουλτούρα είναιτο γυναικείο σώμα και όχι το ανδρικό. Η Ζερμέν Γκριρ υποστηρίζει ότι ως το 19ο αιώνα το γυναικείο σώμα δεν ζωγραφιζόταν εκ του φυσικού, αλλά απεικονιζόταν σύμφωνα με κάποιους αισθητικούς κανόνες. Αντίθετα, το γυμνό σώμα που μελετήθηκε και ζωγραφίστηκε με απίστευτη αμεσότητα και σε εκατοντάδες εκδοχές, από τις οποίες οι περισσότερες ήταν σε κάποιο Βαθμό ερωτικές και άλλες σαδιστικές, ήταν το σώμα των αγοριών. Περισσότερες από διακόσιες εικόνες από όλη την ιστορία της δυτικής τέχνης, που έχουν ως θέμα τις μεταλλάξεις του ωραίου αρσενικού από ερωτικό αντικείμενο σε παρθένο στρατιώτη, γυμνό μάρτυρα ή φτερωτό πνεύμα, από άγγελο σε διαφθορέα και από ναρκισσιστή σε ευλαβικό πιστό, μας καλούν να θαυμάσουμε τον ενθουσιασμό, τον αυθορμητισμό και την ευάλωτη φύση των αγοριών. Εξερευνώντας το εικαστικό ιδεώδες του εφηβικού κάλλους, η Ζερμέν Γκριρ καταρρίπτει ένα από τα μεγάλα ταμπού της Δύσης.

52

ΡΙΤΣΑΡΝΤ ΓΟΥΕΛΑΝ Ρ όμ π ερ τ Κάπα. Η τε λ ικ ή συλλογή

ΡΟΜ ΠΕΡΤ

Οι μεγάλες στιγμές του20ού αιώνα

Το άλμπουμ Ρ όμ π ερ τ Κ άπ α - Η τ ε λ ικ ή συλλο γή IΜ ε γ ά λ ε ς σ τιγμ ές του 20 ο ύ αιώνα/περιλαμβάνει το σύνολο του έργου του διασημότερου ίσως φωτογράφου του 20ού αιώνα. 0 Ρόμπερτ Κάπα έςησε και φωτογράφισε τα σημαντικότερα γεγονότα του αιώνα που μας πέρασε, από την άνοδο των Ναςί στη Γερμανία μέχρι τη Μεγάλη Πορεία του Μάο, από τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο μέχρι την απόβαση της Νορμανδίας και από την απελευθέρωση της Ευρώπης μέχρι τα μεταπολεμικά χρόνια στο Χόλιγουντ. Έτσι, η Τ ελικ ή συλλογή του Ρόμπερτ Κάπα δεν αποτελεί μόνο ένα εξαιρετικό φωτογραφικό άλμπουμ, αλλά και ένα σπάνιο ντοκουμέντο των πολιτικών, κοινωνικών και πολιτιστικών πεπραγμένων του αιώνα, το οποίο εκδόθηκε για πρώτη φορά ταυτόχρονα σε όλο τον κόσμο.

ISBN 960-03-3085-9, σελ. 572, €74,00

53

Φ Α Μ Π Ι Ε Ν Μ Π Ε Λ Α Σ Ε Ν - Ν Τ Α Ν Ι Ε Λ ΡΟΥΣ Ιτα λία ΕΙΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΓΕΥΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Άννα-Μαρία Τσιρακάκη Τα ιταλικά προϊόντα και οι ιταλικές συνταγές εξακολουθούν να γοητεύουν σε όλες τις χώρες του κόσμου, ακολουθώντας μια πορεία που όμοιά της δεν έχει βρεθεί ακόμα. Δικαιολογημένα, διότι η ιταλική κουζίνα είναι υγιεινή, νόστιμη και κάθε μάγειρας -πεπειραμένος ή όχι- μπορεί να την υλοποιήσει. Οι έντεκα Ιταλοί κορυφαίοι σεφ αυτού του τόμου συνέταξαν μια πραγματικά συναρπαστική συλλογή από τοπικές συνταγές και προσωπικές δημιουργίες. Οι λεπτομερείς οδηγίες, βήμα Βήμα, βοηθούν στο να πετύχουν χωρίς πρόβλημα ακόμα και οι πολυπλοκότερες συνταγές.

ISBN 960-03-4183-4, σελ. 192, €20,00

Φ Α Μ Π Ι Ε Ν Μ Π Ε Λ Α Σ Ε Ν - Ν Τ Α Ν Ι Ε Λ ΡΟΥΣ Μ αρόκο ΕΙΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΓΕΥΣΕΙΣ ΤΗΣΜΕΣΟΓΕΙΟΥ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Αννα-Μαρία Τσιρακάκη Μια πολυπρόσωπη εθνική κουζίνα με τοπικές ιδιαιτερότητες: από αυτό το εντελώς ξεχωριστό πεδίο πηγάζει η γαστρονομική γοητεία της κουζίνας του Μαρόκου. Εδέσματα των Βερβερίνων, μαγειρεμένα σύμφωνα με τους παραδοσιακούς τρόπους της ερήμου ή εκλεπτυσμένες λιχουδιές από τη Φεζ καιτο Αγαδίρ, πικάντικα πιάτα με αρνί ή γλυκά επιδόρπια με χουρμάδες, μέλι και σύκα. Οι εξωτικές συνταγές μπορούν να υλοποιηθούν ακόμα και από ερασιτέχνες, διότι εκτός από τις λεπτομερείς οδηγίες ο αναγνώστης μαθαίνει μυστικά γιά τα υλικά που χρησιμοποιούνται και τους διάφορους τρόπους παρασκευής των εδεσμάτων.

ISBN 960-03-4185-0, σελ. 192, € 20,00

Φ Α Μ Π Ι Ε Ν Μ Π Ε Λ Α Σ Ε Ν - Ν Τ Α Ν Ι Ε Λ ΡΟΥΣ

ΤΟΥΡΚΙΑ ΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΓΕΥΣΕΙΣ ΤΙ

Τουρκία ΕΙΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΓΕΥΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Άννα-Μαρία Τσιρακάκη Η Τουρκία, μια χώρα στο σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης, μαγεύει χάρη στη γαστρονομική της πολυμορφία. Οι «μάγειρεςσυγγραφείς» αυτού του Βιβλίου, με βαθιά γνώση του αντικειμένου, μας μυούν στα μυστικά της τουρκικής γευστικής απόλαυσης, ενώ δεν παραλείπουν να μας αναφέρουν τα παρασκήνια και τα διασκεδαστικά ανέκδοτα που κρύβονται πίσω από νόστιμες δημιουργίες, όπως, για παράδειγμα, πίσω από τον «ντολμά του σουλτάνου», φτιαγμένο από μους μήλου και σιμιγδάλι. Ας Βυθιστούμε στη γοητεία μιας κουζίνας που θα μας συναρπάσει με τα αρώματα και τα μπαχαρικό της Ανατολής.

ISBN 960-03-4184-2, σελ. 192, €20,00

54

Στο τέλος του χρόνου ο ΚΥΡ ξαναχτυπά. Με ένα νέο ημερολόγιο-λεύκωμα για το 2007 ο γνωστός γελοιογράφος σχολιάζει και σατιρίςει με τον ιδιαίτερα καυστικό και ειρωνικό του τρόπο τα πρόσωπα της επικαιρότητας και τα τρέχοντα γεγονότα. Για τις 365 ημέρες του χρόνου που έρχεται, παρακολουθούμε απολαυστικά μια παρέλαση γελοιογραφιών, οι οποίες, εκτός από το χαμόγελο που χαρίζουν, θυμίζουν σε όλους μας ότι το χιούμορ είναι πάντοτε μια σοβαρή έκφανση της πολιτικής και κοινωνικής κριτικής.

ISBN 960-03-4316-0, σελ. 132, €20,00

55

Η Νίνα είναι ένα κοριτσάκι που τα Βράδια φοβάται να κοιμηθεί. Όταν όμως αρχίζει να την παίρνει ο ύπνος στο θρανίο, καταλαβαίνει πως κάτι πρέπει να κάνει. Τότε εμφανίζεται η Νάνι, ένα κορίτσι ολόιδιο με εκείνη, που της υπόσχεται πως θα τη βοηθήσει. Η Νίνα με τη συντροφιά της Νάνι μπαίνει οτα όνειρά της και συναντά όσα δεν την έχουν αφήσει για μέρες να κοιμηθεί: τρομακτικά τέρατα που απειλούν πως θα τη φόνε, επικίνδυνα φρούτα, πλημμύρες, γοργόνες που δίνουν παραπλανητικές οδηγίες. Η διαδρομή δεν είναι εύκολη και η Νίνα συχνά διστάζει. Όμως η Νάνι της uη ενθ uμ ίζε ι:« Μ όνο όταν αντιμετωπίσεις τους φόβους σου, θα προχωρήσεις και θα πετύχεις αυτό που θες». Το Βιβλίο συνοδεύεται από CD με αφήγηση της συγγραφέως ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ Μαρία Καραγιάννη

ISBN 960-03-4298-9, σελ. 32, €12,00 Από ης Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν:

Γιατί δε μιλάς για μένα, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-3739-Χ, €9,00 Ελλάδα και μειονότητες, ISBN 960-03-2491-3, €15,00 Ενικός αριθμός, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ISBN 960-03-3328-9, €16,00 Εργαζόμενο αγόρι, ΓΑΛΑΖΙΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2714-9, €14,00 Η εδαφική ολοκλήρωση της Ελλάδας (1830-1947), ISBN 960-03-2902-8, €30,00 Οι γυναίκες της ζωής της, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1783-6, €14,00 Ψέματα, ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-4009-9, €18,00 Το ερωτικό των τεσσά­ ρων (συμετοχή), ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-4196-6, €12,00

Α ΛΚ Η ΖΕΗ Γ α το κο υ β έντες Μια μικρή ιστορία για ένα μεγάλο γάτο, δυο μικρά παιδιά, μια παχουλή γιαγιά και ένα μεγάλο καύσωνα Μια ιστορία για δυο μικρά παιδιά, έναν παλιό και έναν κατακαίνουργιο μπαμπά, μια παχουλή γιαγιά, έναν μεγάλο γάτο κι έναν φοβερό καύσωνα που τους απειλεί όλους.

ΑΛΚΗ ΖΕΗ

γα το κ ο υ β έντες Μια μικρή ιστορία για ένα μεγάλο γάτο, δυο μικρά παιδιά, μια παχουλή γιαγιά και ένα μεγάλο καύσωνα

Το Βιβλίο συνοδεύεται από CD με αφήγηση της συγγραφέως ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ Σοφία Ζαραμπούκα

ISBN 960-03-4324-1, σελ. 36, €12,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτπ κυκλοφορούν: Νεανική φωνή, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-1686-9, €12,00 Η δωδέκατη γιαγιά και άλλα..., ISBN 960-03-2935-4, €9,00

57

ΕΛΕΝΗ ΣΑΡΑΝΤΙΤΗ Η νύχτα μ ε τον ήλιο

Ε Λ Ε Ν Η Σ Α Ρ Α Ν Τ ΙΤ Η

#

«J

Η ΝΥΧΤΑ

«

ΜΕ Τ Ο Ν

Α

Η Λ ΙΟ

-J © Λ 3 M F --

Η Σαρά ζει με τη γιαγιά της σ' ένα χωριό της Βηθλεέμ. Τριγυρίζει στους αγρούς και στα ανθισμένα λιβάδια παρέα με τον σκύλο της Γιάκο και ονειρεύεται τη στιγμή που θα ξαναθρεθεί με τη μαμά της που λείπει μακριά τόσο καιρό. Ένα βράδυ γεμάτο φωτεινά αστέρια ξεκινά το μαγικό της ταξίδι για να την αναζητήσει. Τα Βήματά της θα την οδηγήσουν σε μια σπηλιά όπου ακούγονται μουσικές και τραγούδια. Οι ποιμένες αλλά και μια γυναίκα σαν τη μαμά της την υποδέχονται με πολλή χαρά σε μια γιορτή που άλλαξε τη ζωή της μικρής Σαρά, αλλά και όλων μας. Το Βιβλίο συνοδεύεται από CD με αφήγηση της συγγραφέως ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ Μαρία Μπαχά

Λ .

!ΐ:ΐΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ

■

.

,

£ .d | :"£ ISBN 960-03-4297-0, σελ. 32, €12,00

Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν:

Τα δέντρα που τα λένε ΝτίΒι-ΝτίΒι, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, €6,00 Όταν φύγαμε, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ISBN 960-03-0192-1, €9,00 Ιόλη, ή Τη νύχτα που ξεχείλησε το ποτάμι, ISBN 960-03-0242-1, €8,00 Οι θεατρίνοι, ISBN 960-03-1244-3, €7,00 Καρ­ διά από πέτρα, 12 ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΑΞΙΜΕΤΡΟ, ISBN 960-03-1386-5, €9,00 Ο Κάβος του Αγίου Αγγέλου, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗ­ ΜΑ, ISBN 960-03-2556-1, €18,00 Ποθητή - Χρόνια σαν τη φωτιά, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3391-2, €16,00 Κάποτε ο κυνηγός..., ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3715-2, €12,00 Ο κήπος με τ' αγάλματα, ISBN 960-03-3715-2, €18,00 Ο δρόμος της Γορ­ γόνας, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN, 960-03-4021-8, €17,00 Γυναίκα με τριαντάφυλλο, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-4199-0, €10,00

58

Ζ0ΖΕ ΣΑΡΑΜΑΓΚ0Υ Το μ ε γ α λ ύ τ ε ρ ο λ ο υ λ ο ύ δ ι το υ κ ό σ μ ο υ Μια ιστορία για μεγάλους και μικρούς Μια φορά κι έναν καιρό, ένα αγόρι αποφάσισε να κάνει μια δουλειά , μεγαλύτερη από το μπόι του: να σώσει, πάνω στις έρημες πλαγιές ενός βουνού, στην άκρη του κόσμου, ένα μαραμένο λουλούδι. Μια τόσο απλή ιστορία, που θα μπορούσε να είναι η ωραιότερη ιστορία του κόσμου... Το μεγαλύτερο λουλούδι του κόσμου είναι το μοναδικό παραμύθι που έγραψε ο μεγάλος | νομπελίστας συγγραφέας - και, όπως είναι φυσικό, πρόκειται για ένα παραμύθι αλλιώτικο από τα άλλα, ένα παραμύθι που θυμίςει το διάλογο μεταξύ ενός παππού και του εγγονού του.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΑθηνάΨυλλιά ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ Ζουάο Καετάνο

ISBN 960-03-4295-4, σελ. 40, €12,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν:

Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιον, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1793-3, €15,00 960 03 2405' €12,00 Περί τυφλότητος, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2323-2, €15,00 -03-2620-7, €17,00 Η ιστορία της άγνωστης νήσου, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ISBN 960-03-2977-Χ, €11,00 Η σπηλιά, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3548-6, €14,00 Ιστορία της Πολιορκίας της ΛισαΒόνας, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3917-1, €16,00 Ο άνθρωπος αντίγραφο, ΜΥ6 €15,00 Περί Φωτίσεως, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-4234-2, €16,00

59

ΓΙΟΛΑΝΤΑ ΤΣΙΑΜΠΟΚΑΛΟΥ S A D A H Z IΝ ΙΑ

Α ν χ α ρ ίσ ε ις του Α ϊ-Β α σ ίλ η έν α κό κ κιν ο κοχϋλι...

ΓΙΟ Λ ΑΝΤΑ Τ Σ ΙΑ Μ Π Ο Κ Α Λ Ο Υ s a d a h ζ ι,η i a

Α ν xapfacf

του

iva *coMe*Ve ίοχύί)'...

Αν χαρίσεις του Αϊ-Βασίλη ένα κόκκινο κοχύλι, θα σου δώσει ένα φιλί και θα πει «ευχαριστώ». Ίσως να χαρεί τόσο, που να σου υποσχεθεί ένα ταξίδι με το έλκηθρο... ...την Παραμονή των Χριστουγέννων. ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ Δημοσθένης Οικονομίδης Ευαγγελία Ακρίθου

ISBN 960-03-4296-2, σελ. 32, €12,00 Από ης Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν:

Άμα βάψεις το λαγό κόκκινο σαν το αυγό..., ISBN 960-03-3632-6, €12,00 Αν κεράσεις παγωτό ένα γάτο χνουδωτό..., ISBN 960-03-3998-8, €12,00 Η όμορφη Βασιλική (Μια Σταχτοπούτα απάτη Ρωσία), ISBN 960-03-3170-7, €11,00 Ντιριγκόου-Ντιριμπάι ISBN 960-03-3698-9, €12,00 Ο Κύριος Άλφαλφα ISBN 960-03-3698-9, €11,00

Α χ φ ^ φ Ο ί

60

ΕΥΓΕΝΙΑ ΦΑΚΙΝΟΥ Ν τεν εκεδούπ ο λη Πέντε έργα για κουκλοθέατρο

Ένα χρηστικό βιβλίο με τα πλήρη θεατρικά κείμενα των πέντε έργων της Ν τε ν εκ εδ ο ύ π ο λ η ς , οδηγίες σκηνοθετικές και κατασκευής σκηνικών και ντενεκέδων. Περιλαμβάνει επίσης πλούσιο φωτογραφικό υλικό από τις παραστάσεις του αντικειμενοθέατρου της Ευγενίας Φακίνου, καθώς και υλικό από νέες παραστάσεις σχολείων και νηπιαγωγείων.

ΕΥΓΕΝΙΑ ΦΑΚΙΝΟΥ

N Tm EKe& m aw Πέντε έργα για κουκλοθέατρο

Ένα χρήσιμο εργαλείο για νηπιαγωγούς και δασκάλους που θα ήθελαν ν' ανεβάσουν μία παράσταση : της Ν τε ν εκ ε δ ο ύ π ο λ η ς , αυτούσια ή σε δική τους διασκευή.

ISBN 960-03-4312-8, σελ. 152, €10,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν:

Η μεγάλη πράσινη, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0057-7, €10,00 Το έβδομο ρούχο, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-030139-5, €9,00 Το έβδομο ρούχο, ΘΕΑΤΡΙΚΟ, €9,00 Ζάχαρη οτην άκρη, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-0794-6 €12,00 Η Μερόπη ήταν το πρόσχημα, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1179-Χ €10,00 Εκατό δρόμοι και μία νύχτα, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-1835-2 €12,00 Ποιος σκότωσε τον Μόμπυ Ντικ; ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3097-2 €U,00 Τυφλόμυ­ γα. ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-2678-9, €U,00 Έρως, θέρος, Πόλεμος, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3494-3, €20,00 Η μέθοδος της Ορλεάνης, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, ISBN 960-03-3978-3, €18,00 ΣΕΙΡΑ: ΝΤΕΝΕΚΕΔΟΥΠΟΛΗ: Το μεγά­ λο ταξίδι του Μελένιου (Κείμενο-Εικόνες, δεμένο), ISBN 960-03-0117-4, € 7,00 Ιύπνα Ντενεκεδούπολη ΙΚείμενοΕικόνες, δεμένο), ISBN 960-03-0116-6, ΣΕΛ. 32 €7,00 Ο κύριος Ουλτραμέρ, ISBN 960-03-0956-6, €7,00

61

ΠΕΤΡΟΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ Ο Ά γ ιο ς Β α σίλης κα ι το διαβ ολάκι 0 μικρός Βασιλάκης είναι ένα διαβολάκι. Όχι αληθινό - από τ'’άλλα: αυτά που όλο γκρινιάςουν, τσακώνονται με τα αδελφάκια τους, σκαρώνουν πλάκες στη δασκάλα, και που ακόμα κι όταν η μαμά τους τα παραχαϊδεύει με δώρα, φιλιά, και παιχνίδια, αυτά στραβομουτσουνιάζουν. Και, φυσικά, ο Βασιλάκης (παρόλο που πλησιάζουν Χριστούγεννα) δεν πιστεύει στον Άγιο Βασίλη. Ούτε λίγο. Έτσι, ο συνονόματος Άγιος, πρέπει να δώσει ένα μάθημα στο απίθανο αυτό διαβολάκι... ... εκτός αν το διαβολάκι προλάβει να του σκαρώσει κάποια τρομερή, χριστουγεννιάτικη διαολιά. Το Βιβλίο συνοδεύεται από CD με αφήγηση του συγγραφέα ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ Πέτρος Μπουλούμπασης

ISBN 960-03-4299-7, σελ. 40, €12,00 Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορεί:

Η επανάσταση των κουνελών, ISBN 960-03-3695-4, €12,00

62

Μ ΕΡΙΤΣΕΛ Μ ΑΡΤΙ Μ ε λ έν ε... Μ ό τσ α ρ τ

«Αν ρωτήσετε, θα σας πουν ότι είμαι ένας από | τους μεγαλύτερους Ευρωπαίους συνθέτες όλων των εποχών. Από τα έξι μέχρι τα δέκα μου χρόνια έκανα το γύρο της Ευρώπης δίνοντας κοντσέρτα με την αδερφή μου Νάνερλ και καταπλήσσοντας όλο τον κόομο με το ταλέντο που έδειχνα, ήδη όταν ήμουν λίγο μεγαλύτερος από μωρό». ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Κατερίνα Τςωρίδου ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ Χαθιέρ Σαλομό

ISBN 960-03-4225-3, σελ. 64, €8,00

ΦΕΡΑΝ Α ΛΕ ΙΑ Ν ΤΡ Ι Μ ε λ έν ε... Σ α ίξπ η ρ

«Είμαι βέβαιος ότι όλοι γνωρίζετε τον πρίγκιπα Άμλετ και την περίφημη φράση του "Να ςει κανείς ή να μη ςει”, ή τον άτυχο έρωτα του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας, εξαιτίας της διαμάχης των οικογενειών τους. Αυτοί είναι μερικοί από τους ήρωες που επινόησα για τα έργα μου, μιας και είχα την ικανότητα να φαντάζομαι ήρωες και πρωταγωνιστές που Βασανίζονταν από πάθη, διαμάχες και φιλοδοξίες σχεδόν σαν να ήταν πραγματικά πλάσματα». ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Κατερίνα Τζωρίδου ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ Βιολέτα Μονρεάλ

ISBN 960-03-4226-1, σελ. 64, €8,00

63

www.kastaniotis.com e-mail: infc

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΟΤΗ

210-330 12 08 Ζαλόγγου 11, 106 78 Αθήνα, Fax: 210-382 25 30 Fax: 210-384- 26 31 ΕΚΘΕΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ Σόλωνος 131, 106 77 Αθήνα Τηλ: 210-330 12 08 (εσωτ. 187), Fax: 210-380 13 31 ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ Αρι,στοτέλους 7, 566 26 Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310-270 391, Fax: 2310-271 659 ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ ΓΡΑΦΕΙΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ

EC ΙΩΑΝΝΑ ΚΑΡΥΣΤΙΑΝΗ > ο ι ι έ . λ Μυθι στόρημα

Η ΣΙΩΠΗΛΗ ΠΟΡΕΙΑ ΕΝΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΠΛΑΙ ΣΤΟ ΒΟΥΒΟ ΚΥΜΑΤΙΣΜΟ ΤΟΥ ΩΚΕΑΝΟΥ

— Ό,τι κι αν είναι αυτό, πες μου τι συμβαίνει.

— Το σουέλ μου Όαλε μπελά στο μυαλό.

ISBN 960-0 3 -4 3 1 1 -X, σελ. 320, € 18,00

— Ποιος είναι ο πραγματικός λόγος που δε γυρίζεις; — Η θάλασσα δεν με επιστρέφει.

— Τι γυρεύεις τώρα πια; — Δεν έχω θέληση για στεριά. Δώδεκα χρόνια μακριά από την οικογένειά του. Μακριά από τη στεριά, από τα αγαπημένα αλλά και λησμονημένα του πρόσωπα. Σπίτι του είναι πλέον το ATH 0S III. 0 τόπος όπου αναμετριέται με τις μνήμες του. Το καταφύγιο όπου διαφυλάσσει ερμητικά κλεισμένα τα μυστικά του. Το μόνο μέρος απ' το οποίο μπορεί και παρακολουθεί -όπω ς εκείνος θ έ λ ε ι- τη σιωπηλή πορεία του να χαράσσεται ερήμην του· τη μοναξιά του συντροφιά με το σουέλ: το Βουβό κυμάτισμά του ωκεανού.

κ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ www.kastaniotis.com

π ε ζο γ ρ α φ ία

2006

ΕΚΔΟΣΕΙΣ '

Η γυναίκα που *

Πατρίκιοβ

M tv n s Κ ο υμ α ντα ρ έα ε

Δα βΒέταβ

ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΣΧΕΔΙΕΣ

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΟΥΠΕΤΑΕΙ

ΛΕΥΚΗ ΠΕΤΣΕΤΑ ΣΤΟ ΡΙΝΓΚ

T it o s

N ik o s

Γ ιώργο$ Σκούρτη$

ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ

Το φθινόπωρο των θαυμάτων

ι Νίκη Α να στα σέα

ΕΠΙΚΡΑΝΘΗ ΔΙΑ ΧΕΙΡΟΣ ΑΛΕΞΗ ΡΑΖΗ

Ηλία$ K o u t o o ij k o s

ΝΥΧΤΑΣ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ

N ik o s

Φ ορούπ οε ΟΙ ΑΥΡΙΑΝΟΙ ΕΡΩΤΕΣ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΙ

Ελένη Μ πιρ μπίλ η

ΦΑΤΕ ΜΟΝΟΙ

ΤΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ

Κοσμάβ Χαρπαντίδη5

Π α ν α γ ιώ τ ή Χα τζη μω υσ ιά δ η β

ΤΑ ΔΩΡΑ ΤΟΥ ΠΑΝΙΚΟΥ

ΚΑΛΑ ΜΟΝΟ ΝΑ ΒΡΕΙΣ