Τεύχος 376

Μ . ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑΧ . Δ. ΚΟΥΡΤΟΒΙΚ · Π.

ΔΗΜΗΤΡΗΧ ΝΟΛΛΑΣ (Βραβείο Διηγήματος 1996) * --4

ΑΜΑΝΤΑ ΜΙΧΛΛΟΠΟΥΛ0Υ (Βραβτίο Μυθιστορήματος » 9 Α ) * ' . '

ΑΝΤΡΙΑΧ ΦΡΑΓΚΙΑ!

Γιοτον«Πρίγκιπα»τονΙΠ.ΚαοάΠρ '

Γ.ΟΙΖΙΚΙΡΙΟΗΣ t: HflPfllTIDH’Γ.ΚΕΠΤΡΙ1ΤΗΣ X.MINER I). Π(ΤΡΚ< Γ.ΗΜΙΗΙ ■ /

Ε Κ Α Ο Σ Ε Ι Σ ^ Κ Α Σ Τ Α Ν Ι Ω Τ Η

Β Ρ Α Β Ε Ι Ο Β Ρ Α Β Ε Ι Ο ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜ ΑΤΟΣ Δ Ι Η Γ Η Μ Α Τ Ο Σ

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΙ «ΔΙΑΒΑΖΩ» ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΙ «ΔΙΑΒΑΖΩ»

ΑΜΑΝΤΑ

Μ ΙΧΑΛΟΠΟΪΛΟΪ

Αναζητώντας τη μαγεία του έρωτα, δύο νέοι άνθρωποι συναντιούνται τυχαία. Στην τύχη θ’ αφήσουν και την επόμενη συνάντηση τους.

Κ Α Λ Ο Κ Α Ι Ρ Ι 1997

Ο έρωτας είναι μια δημιουργία, μια συνειδητή φαντασία, είναι ένα συναισθηματικό τετέλεσται, και πέφτεις στην παγίδα... Από πού ξεκινάει αυτή η μαγεία; Ίσως να είναι αύρα του σώματος, ακτινοβολία που εκπέμπει κανείς άθελά του, σήματα που φεύγουν και προκαλουν...

© ΚΕΔΡΟΣ

ΠΕΙΡΟΣ ΑΜΠΑΊΖΟΓΛΟΥ

ΚΩΣΤΑΣ ΑΚΡΙΒΟΣ Πρόσωπα συνδεδεμένα μεταξύ τους με συγγενικούς δεσμούς, τόποι ανά την Ελλάδα, χρόνος δράσης τα τελευταία πενήντα χρόνια. Γόρδιοι δεσμοί που δεν είναι εύκολο πάντα να λυθούν. Στο κάτω κάτω της γραφής είναι ένα ψέμα, ένα μυθιστόρημα. Η αλήθεια βρίσκεται στη «γραφή».

Σ το κάτω κάτω 'τ η ζ 'Ύ ρ α ώ τ γ ;

είναι ενα ψέμα

ΓΙΟΒΑΝΝΑ Κομμάτια ζωής. Υλικά ζωής. Μαζεύτηκαν... Μαζεύονται ερήμην μου, ενώ με διαπερνά και τη διαπερνώ. Ανακατεύω, ψάχνω, ανασαίνω δυνατά, ονειρεύομαι, γελάω, κλαίω... βράζω... Αυτό το βράσιμο, αυτόν τον ατμύ, προσπάθησα, με λέξεις, να ζωγραφίσω.

Α τμ ό ς μ ε λέξεις

ΜΑΡΩ Δ Ο Υ Κ Α Η πηγάδα: Η διαδρομή και οι αναζητή­ σεις μιας φοιτήτριας στα χρόνια της δι­ κτατορίας στην Αθήνα. ΠανεπιστήμιοΓενική Ασφάλεια-Φυλακές Αβέρωφ. Θα μπορούσε το διήγημα τούτο να είναι αυτοβιογραφικό, στον βαθμό που συναντι­ ούνται οι περιπέτειες και τα βιώματα της ηρωίδας με τη δική μου πορεία. Κάτι άνθρωποι: Ανάπλαση της ζωής σ’ ένα ορεινό χωριό της νοτιοδυτικής Κρή­ της, στη δεκαετία του ’60, μέσα από το γλωσσικό ιδίωμα και τις μνήμες των γε­ ρόντων. Τα πρόσωπα είναι φανταστικά, το διήγημα όμως δεν θα είχε γραφτεί, εάν δεν είχα ζήσει τα παιδικά καλοκαί­ ρια μου σ’ αυτό το χωριό. Πού ’ναι τα φτερά;: Το οδυνηρό, αλλά και συναρπαστικό, πέρασμα από την παιδική αυτάρκεια στο επίμονο και δυ­ ναμικό γιατί των ανθρώπων, των πραγ­ μάτων, του κόσμου, μέσα από το αεικί­ νητο βλέμμα και τις περιπλανήσεις ενός παιδιού σε μια επαρχιακή πόλη, σαν τα Χανιά, στη δεκαετία του ’50.

ΚΑΤΙ Α ΝΘ ΡΩ Π Ο Ι ΠΟΥ Ν Α Ι ΤΑ Φ Τ Ε Ρ Α ; ^

Κ Ε Δ Ρ Ο Σ

Μ .Δ .

Η 7πηγάδα, Κ άτι άνθρωποι Πού ’ναι τα φτερά

ΝΙΚΟΣ ΚΑΧΤΙΤΣΗΣ Στόν αΗρώα της Γάνδης, τά πρόσωπα της μυθιστορίας, πλούσιοι αστοί των άρχών του αιώνα μας, έχουν εγκατασταθεί στην πόλη Γάνδη (του Βελγίου), όπου βυσσοδομούν καί άμύνονται, άνατρέποντας συνεχώς τούς κοινούς τόπους τοΰ κατασκοπευτικού μυθιστορήματος, μέσα σε μιά συναρπαστική άτμόσφαιρα υπαρξιακού άγχους — άτμόσφαιρα πού παρασύρει τόν άναγνώστη σε πρωτόγνωρες περιοχές τού παράξενου, τού παράδοξου καί τού φανταστικού. Η.Χ.Π.

Ο m m τη ς 1 ανόης ®ΚΕΔΡΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΚΟΚΑΝΤΖΗΣ Η Τζιοχόντα είναι μια συγκλονιστική, αληθινή ιστορία αγάπης. Μια από τις πιο όμορφες και τραγικές εφηβικές εμπειρίες στον έρωτα που γεννήθηκε και ανδρώθηκε μέσα στα χρόνια της Κατοχής, σε μια γειτονιά της Θεσσαλονίκης, ανάμεσα σ’ ένα νεαρό αγόρι και μια μικρή κοπέλα από την εβραϊκή κοινότητα. Ένα σπάνιο χρονικό εφηβείας, ένα από τα ομορφότερα ερωτογραφήματα που έχουμε διαβάσει.

Τ ζιοχόντα ΚΕΔΡΟ Σ

ΚΩΣΤΟΤΛΑ Μ Η ΤΡΟ Π Ο ΪΛ Ο Ϊ 11 κείμενα « αυτοθεραπείας ». Ιστορίες με αυτοσαρκασμό και ειρωνεία για πρόσωπα και πράγματα γνώριμα. Τα κείμενα αυτά χώρεσαν όλη την κουραστική πορεία της συγγραφέως σε λέξεις και σε πρόσωπα που πρωταγωνιστούσαν στη ζωή της την εποχή της γραφής του βιβλίου.

κωστουλας μητροπουλου

και ολα αυτα για ενα πηδημα ΚΕΔΡΟΣ

Κ α ι ό λα αυτά για ένα π τβ τμ α

ΣΟΦΙΑ ΝΙ ΚΟΛΑΙ ΔΟΤ Τα διηγήματα της Σοφίας Νικολάί'δου είναι συμπυκνωμένες ιστορίες ανθρώπων της διπλανής πόρτας, περασμένες με ευφυΐα και ποιητική φλέβα στο χαρτί. Όπως τα CD μπορούν και αποθηκεύουν σε μια μικρή επιφάνεια (εξαίσια) μουσικά κομμάτια, έτσι και η συλλογή ιστοριών «Ξανθιά πατημένη» περιέχει μικρά αριστουργήματα που διαβάζονται απνευστί. Ν.Σ. «ΒΗΜ Α»

Ξανθιά πατημένη

ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΠΑΠΑΑΟΠΟΤΛΟΥ Ο Νίκος και ο Μιχάλης, έφηβοι στη Θήβα,τότε ακόμη που υπήρχαν σχολεία αρρένων και θηλέων, πορνεία, στρατιώτες με στολή εξόδου και μαθήτριες που φορούσαν ποδιά. «Αν αξίζει να μεγαλώσει κανείς, είναι για να μοιάσει του Μπόγκαρτ στην Καζαμπλάνκα», λένε.

0 Μιχάλης θα γίνει δικηγόρος στην Αθήνα που θα στηρίξει ζωή και καριέρα σ’ έναν πλούσιο γά μ ο.

0 Νίκος θα μπαρκάρει σ’ ένα καράβι αφήνοντας πίσω τις αγωνίες όλων αυτών που ονειρεύονται μια τακτοποιημένη ζωή. Η τύχη θα το φέρει να συναντηθούν ξανά, με φόντο πάρτι νεόπλουτων, αγωνίες κοσμικών, φιγούρες πετυχημένων. Τι ονειρεύτηκαν στ’ αλήθεια και πού κατέληξαν; Τι μπορεί να παραμείνει το ίδιο όταν ιδωθεί φιλτραρισμένο πια από το βλέμμα της ενηλικίωσης;

Άνεμος ανα,τόλ οίός ΚΕΔΡΟ Σ

ΒΑΝΑ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Εφτά μέρες, εφτά γυναίκες. Γυναίκες απ ό δώδεκα μέχρι εξήντα πέντε χρόνω ν. Γυναίκες τόσο διαφορετικές μεταξύ τ ο υ ς... Γυναίκες που ερωτεύονται, α γαπ ούν, αναστενάζουν, ελπίζουν, απογοητεύονται, χρησιμοποιούν, στοιχηματίζουν, α πειλούν, εκδικούνται... Μία μόνο μέρα από τη ζωή κάθε γυναίκας. Εφτά γυναικείες μέρες που η καθεμιά τους χρωματίζεται ανεξίτηλα από την παρουσία ενός άντρα. Ενός αγαπημένου κι όμως άγνωστου άντρα. Τι κοινό έχουν αυτές οι γυναίκες μεταξύ τ ο υ ς ; Ποιος είναι ο άγνωστος συνδετικός τους κρίκος; Θα έρθει στο τέλος μία ακόμα γυναίκα για να τον αποκαλύψει. Θα είναι ο καθρέφτης που μέσα του θα αποτυπω θούν τα πάντα. Ο καθρέφτης της αλήθειας που σκοτώνει τις Ερινύες.

Ot Ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφ τη

Β Α Σ ΙΛ Η Σ Τ Σ ΙΑ Μ Π Ο Γ Σ Η Σ Με την επιστροφή του από το μυθιστόρημα στο διήγημα ο συγγραφέας δείχνει να εμμένει στο ότι ο κόσμος, ως «είδος», δεν είναι παρά μια σύν-ταξη επιμέρους περιπτώσεων. Οι μικρές ιστορίες του τέμνουν κάθετα την πραγματικότητα και τέμνονται υπό γωνίαν από τους προσωπικούς του προβληματισμούς και τις συναισθηματικές του εκλύσεις. Τα έντεκα διηγήματα της συλλογής γράφτηκαν από το 1992 ως το 1996.

Χερουδικά σ τα κεραμίδια ® ΚΕΔΡΟΣ

ΣΑΣΑ ΤΣΑ Κ ΙΡΗ Η ζωή της Διδώς Σωτηρίου θυμίζει εκείνα τα συναρπαστικά μυθιστορήματα της παλιάς σχολής που ήταν σωστές τοιχογραφίες εποχής. Στον αναγνώστη τους έδιναν την ευκαιρία να απολαύσει ένα ευχάριστο και γεμάτο ενδιαφέροντα ταξίδι σε τόπους και χρόνους που του ήταν άγνωστοι. Συνήθως σ’ αυτά τα έργα οι ήρωες δεν είχαν τραγικό τέλος. Με τη δύναμη της θέλησής τους,την επιμονή κι υπομονή και, βέβαια, πάντα και με τη βοήθεια της καλής τους τύχης, έφταναν τελικά στη δόξα και την ευτυχία. Όπως έγινε ακριβώς και με τη συγγραφέα μας. ... Στόχος μου ήταν, από τη μια, να δώσω όσο μπορούσα πιο ολοκληρωμένα τη ζωή και το έργο της Διδώς, κι από την άλλη, να δείξω μέσα από ποιους δρόμους πορεύτηκαν οι μαχόμενοι άνθρωποι στον εικοστό αιώνα. Το βιβλίο αφιερώνεται σ’ αυτούς. Σ.Τ.

Α ιδώ Σωτηρίου Α Π Ο ΤΟΝ ΚΗΠΟ ΤΗΣ ΕΔΕΜ ΣΤΟ ΚΑΜ ΙΝΙ ΤΟΤ ΑΙΩΝΑ Μ ΑΣ

Α ΡΗ Σ Μ Α ΡΑ ΓΚ Ο Π Ο ΤΛ Ο Σ Φέτος κλείνουν 75 χρόνια από την πρώτη έκδοση του Ulysses του Τζαίημς Τζόυς,του περισσότερο γνωστού ως Οδυσσέας. Μετά τις μελέτες Giacomo Joyce και Ulysses, Οδηγίες προς Ναυτιλλομένους, ο Άρης Μαραγκόπουλος επιχειρεί σ’ αυτή την εικονογραφημένη έκδοση μια διαφορετική προσέγγιση στην τζοϋσική ενδοχώρα. Η εικονογραφία του τόμου δεν αποσκοπεί σε φολκλορική περιήγηση του τζοϋσικού Δουβλίνου. Σε δεκαοκτώ κεφάλαια, όσα και τα αντίστοιχα του Ulysses, ο αναγνώστης προσκαλείται σε ένα προκλητικό διά των αισθήσεων ταξίδι στους τζοϋσικούς Τόπους και στις τζοϋσικές Γλώσσες, αυτές που έθεσαν τα όρια της λογοτεχνίας του αιώνα που φεύγει. Ο τόμος περιλαμβάνει επίσης περιεκτικές Συνόψεις όλων των κεφαλαίων του πρωτοτύπου, εκτεταμένη ελληνική και ξένη Βιβλιογραφία, καθώς και αναλυτικό Χρονολογία Τζόυς.

Α γα π τμ εν ο Βραμοδουδλίνο ΚΕΔΡΟ Σ

A. P. ΜΠΕΡΝ

ΟΜέγας Αλέξανδρος ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ

Ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑ Ι Η

ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ

ΦΙΟΝΤΟΡ ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ

Μία

Αξιοθρήνητη Ιστορία

ΑΝΝΑ Κ Ο ΓΙΝ ΤΛ ΕΝ

Φωτοκύτταρο

Κάτι Αληθινό

ΝΙΛ ΤΖΟΡΝΤΑΝ N 1R

τ ζ ο ρ ιτ γ Αν

Ν Υ Χ Τ Ε Σ Σ Τ Η Ν Τ Υ Ν Η Σ ΙΑ

Νύχτες στην Τυνησία

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΕΝΟΣ ΤΕΡΑΤΟΣ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΩΝ ΛΥΓΜΩΝ

0

Το όνειρο ενός τέρατος Το παιχνίδι των λυγμών

[ψ

ΚΕΔΡΟ Σ

Κ Α Λ Ο Κ Α Ι Ρ Ι 1997 © ΚΕΔΡΟΣ

-Γ ~

« ΑΔΥΝΑΤΟΣ» ...ο γέρο-τσιγγάνος μόλις που ψιθύρισε τη λέξη. Ο Μπίλι ένιωσε ένα γέρικο, σταφιδιασμένο χέρι να τον αγγίζει ανάλαφρα στο μάγουλο. Ο Μπίλι Χάλεκ, ο σωματώδης και ευκατάστατος δικηγόρος, με έναν ευτυχισμένο γάμο στο ενεργητικό του, ανατρίχιασε και μετά γύρισε θυμωμένος από την άλλη μεριά. Δεν έφταιγε εκείνος για το θάνατο της γριάς. Το δικαστήριο τον είχε απαλλάξει α πό κάθε κατηγορία. Η γριά τσιγγάνα είχε πέσει στις ρόδες του αυτοκινήτου του. Κ αι τώρα, το μόνο που ήθελε ήταν να ξεχάσει όλη αυτή τη φρικτή ιστορία. Αργότερα, όταν η ζυγαριά του έδειξε ότι χάνει βάρος, εκείνος χάρηκε - ο γιατρός του τον είχε συμβουλέψει να χάσει αρκετά κιλά. Και η γυναίκα του χάρηκε - ήταν φυσικό άλλωστε. Μόνο που... «ΑΔΥΝΑΤΟΣ» ...η λέξη, η κατάρα του γέρου, είχε καρφωθεί στο νου του σαν σκουλήκι που του καταβρόχθιζε τη σάρκα και το μυαλό. Και μ ε την απόγνωση, ήρθε η βία.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ No 376 ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ1997 ISSN 1106-1383

Δ ι α β α ζ ω - Α κ ο ύ ω - Β λ ε ι ι ω ___________________________ 20

Ταξιδιω τικός Οδηγός Ανεξερεύνητη Κρήτη

2 1 B est S elle r

25 Αλληλογραφία Γράψουν η Αθηνά Βουγιούκα και ο Δημοσθένης Κούρτοβικ 33 Βραχυγραφίες Ο Τύπος για τα Λογοτεχνικά Βραβεία 1996 3 9 Ε.ΚΕ.ΒΙ «Ταξι­ δεύοντας οτην Ελλάδα» Βιβλιογραφικές Προτάσεις από τον Γιάννη Ντρενογιάννη 42 Επετηρίδα ίουλίου-Αυγούστου 4 6 Το ξένο βιβλίο ΚάθρινΧάρισον: Τοφιλί (Βιβλίο από την Αμερική) Γράψει ο Ηλίας Μαγκλίνης 52 Μ ελέτη Ανδρέας Φρα­ γκιάς: Πρίγκιπες θα υπάρχουν πάντα 5 7 Ρεπορτάζ Όλγα Σελλά: Σελιδοδείκτες και Βιβλίο: Βίοι παράλληλοι 62 Άρθρο Ευγένιος θ'Νηλ-Μορφή του αμερικανικού Σύνταξη: 33.01 Λογιστήριο: 33.01 Διαφημίσεις: 33.01 Συνδρομές: 33.01

θεάτρου Γράφει ο ΑλέξηςΣταμάτης

66 Εξώστης

Το Χόλιγουντ των σελίδων Γρά­

φει ο Γιάννης Δεληολάνης 70 Κοντρόλ Ώδινενόρος... Γράφει ο Κώστας Πάρλας 74 Τα Παλιά Εξαγνισμός-ΔιήγηματουΤέλλουΆγρα 78 Λιλιπούτεΐα Απαντάο Τάσος Γουδέλης

Ιδρυτής: ΠερικλήςΑθανασόπουλος Διευθυντής: ΓιώργοςΓαλάντης Αρχισυντάκτης: Ηρακλής Παπαλέξης Σύνταξη: ΚατερίναΓρυπονησιώτη, Βασίλης Καλαμαράς, Ηρακλής Παπαλεξης, ΒάσωΣπάθή, ΚαπηΤοπάλη. Υπεύθυνηοικονομικών: ΒάσωΣπάθή Συνδρομές: ΑθανασίαΣπάθή Διαφημίσεις: Ηρακλής Παπαλέξης Καλλιτεχνική επιμέλεια: ΜυρτώΠαπαγεωργίου Επιμέλεια- Διορθώσεις: ΒίκυΚωτσοβέλου Στοιχειοθεσία■ΗλεκτρονικήΣελιδοποίηση■ Φιλμ-Μοντάζ: ΕΝΤΥΠΟο.ε„ Ζωοδόχου Πηγής 48, τηλ.: 38.36.058 - 38.12.373 Εκτύπωση: Δ. Πρίφτης& Υιοί ΟΕ Σωνιέρου 6 Βιβλιοδεσία: Μ. Φουντουλάκης, Παπανικολή 13, Αιγάλεω, τηλ.: 5987432 Διανομή: ΝέοΡρΰκτορείοΤύπου

Λ ο γ ο τ ε χ ν ι κ ά β ρ α β ε ί α 1996 86 Ποίηση flpoqAmager-notopaTOU ΒύρωναΛεοντάρη 89 Μνθιστόρημα Συνέντευξη της Αμάντας Μιχαλοπούλου στον Νίκο Βατόπουλο 96 Διήγημα Δημήτρης Νόλλας: Έναχαμένο δελτίο ταυτότητας (ανέκδοτο διήγημα)

Τ ο Ρ Ε Μ Α Τ Ο Υ Μ Η Ν Α : Μ ετά είκ ο σ ι έτη 1 0 3 Μ ια συζήτηση για την ελλ η νικ ή π εζογρα φία: Μένης Κουμανταρέας, Δημοσθένης Κούρτοβικ, Πέτρος Τατσόπουλος, Αλέξανδρος Αθωνίτης Π Α Ρ Ο Υ Σ Ι Α Σ Ε Ι Σ ______________________________________

126 Μόλις κυκλοφόρησαν Συνεργάστηκαν οι: ΓιώργοςΔανιήλ, Ηλίας Μαγκλίνης, Κωνσταντίνος Δ. Μαλαφάντης, Μιχάλης Γ. Μερακλής, Χρίστος Παπαγεωργίου, Γάννης Παπαδάτος, Τάσος Παππάς, Όλγα Σελλά, Ερρίκος Ράης, Αλέξης Σταμάτης, Δημήτρης Τσατσοΰλης

Ιδιοκτήτης - Εκδότης: Γιώργος Γαβαλάς&ΣΙΑΕ,Ε.

Κ ρ ι τ ι κ έ ς _____________________________________________

145 Κεντρικήδιάθεση: . Αθήνα: «Διαβάζω» Α. Μεταξύ 26, Αθήνα 106Θ1 Θεσσαλονίκη: Βιβλιοπωλείο «Κέντροτου βιβλίου»Λασσάνη9τηλ. 237.463

Ελληνική πεζογραφία Γιώργος Σκαμπαρδώνης: Πάλι κεντάει ο στρατηγός

Γράψει ο Βρασίδας Καραλής 149 Εύα Καραίτίδη: Ονειρεύομαι πως γλύτωσα Γρά­ φει ο Δημήτρης Τσατσούλης

153 Κώσπα Κοντολέων: Σιγανά, σιγανά πατώ τη γη 155 Μελέτη Γιώργος Κεντρωτής: Θεωρία και

Γράφει ο Γιάννης Παπαδάτος

Πράξη της Μετάφρασης Γράφει η ΧρυσούλαΚαραντζή 159 Δοκίμιο Γιώργος Διζικιρίκης: Βυζάντιο και Δύση Γράφει η Ματίνα Μελά

163

Πολιτικό Παύλος Πε-

τρίδης: Ο πολιτικός Θεοδωράκης. 1940-96 Γράφει ο Τάσος Παππάς Σύνθεση εξωφύλλου: ΜυρτώΠαπαγεωργίου ©Tsitouras collection Φωτ. Κ. Δριμτζιάς

Α ε α τ ι α ______________________________

165

Βιβλιογραφικό

179

Κριτικογραφία

- ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

GAIL ANDERSON - DARGATZ

Συνταγές ζωής με άρωμα βιολέτας Πλούσιο εντυπωσιακό και παράξενο το βιβλίο της Γκέιλ Α. Ντάργκατς, πλημμυρισμένο από την ομορφιά και τη μαγεία της ζωής, κερδίζει την καρδιά και παρασύρει τη φαντασία του αναγνώστη.

LARA CARDELLA

Ήθελα να φορέσω παντελόνια 2 Το νέο βιβλίο της Καρντέλα είναι η συνέχεια της μεγάλης επιτυχίας της που έχει κυκλοφορήσει με τον ίδιο τίτλο. Με το γνωστά θάρρος της, η Καρντέλα, συνεχίζει να λέει τα πράγματα με τ’ όνομά τους, προκαλώντας αντιδράσεις αλλά και θαυμασμό.

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ: ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 9 · 144 52 ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ·ΤΗΛ.: 28 16134,28 46 074 -5 · FAX: 28 17127 ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ: ΣΟΛΩΝΟΣ ΚΑΙ ΜΑΣΣΑΛΙΑΣ 14 · 106 80 ΑΘΗΝΑ · ΤΗΛ.: 3615334

Ε Κ Δ Ο Σ Ε Ι Σ m ΠΑΤ Α Κ Η Α νδρεας Π

απ ανδρεο υ

από τη Ρούλα Κακλαμ,ανάκη

Η βιογραφία του Ανδρέα Παπανδρέου με λίγα λόγια, όπως προκύπτει από τα γεγονότα. Χωρίς προκαταλήψεις- χωρίς φόβο και πάδος- χωρίς δεσμεύσεις- χω­ ρίς κανέναν από τους λόγους εξυπηρέτη­ σης συμφερόντων: ατομικών, κομματι­ κών ή και ιδεολογικών. Μια αντικειμε­ νική βιογραφία, με κριτήρια συγγραφι­ κής δεοντολογίας, με ιδιαίτερο βάρος στην πολιτική του διαδρομή, που συνδέε­ ται άμεσα με τις γενικότερες πολιτικο­ κοινωνικές εξελίξεις και τα ε-δνικά προ­ βλήματα. Ως άτομο, ο Ανδρέας Παπανδρέου διέ­

θετε μια εκρηκτική και λαμπερή ιδιοσυ­ γκρασία. Η προσωπική και η οικογε­ νειακή του ζωή αλλά και η πορεία του προς την κατάκτηση της εξουσίας πα­ ρέχουν πλούσιο υλικό σ’ ένά συγγραφέα, όμως δεν προσφέρονται για μια τυπο­ ποιημένη με$όδευση της καταγραφής τους. Δεν υπάρχουν απολύτως βατοί και σίγουροι δρόμοι. Η αντικειμενική προ­ σέγγιση που επιλέχτηκε γι’ αυτό το βι­ βλίο, όσο κι αν είναι δύσκολη, βασίζεται στην καταγραφή των γεγονότων με την αλληλουχία και το συνδυασμό τους και μπορεί να ·8εωρη$εί εγγυημένη.

τ «____ β ι β λ ι ο π ω λ ε ί α [. ΜΠΕΝΑΚΗ 16, 106 78 ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ.: 38.31.078, FAX: 36.28.950 - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: 34, ΤΗΛ.: (031) 70.63.54-5- Web site: http://www.eonceptum.com.gr/patakis

Αν ήδη αποφασίσατε να κάνετε τις διακοπές σας στην Κρήτη, μακριά από την «αξιοποιημένη», τουριστόπληκτη πλευρά της, απαραίτητο εφόδιο μέσα στις αποσκευές σας, ο ταξιδιωτικός οδηγός «Ανεξερεύνητη Κρήτη». Μέσα από τις πανέμορφες διαδρομές, τις ερημικές παραλίες - υπάρχουν ακόμη - , τα γραφικά χωριά, τους αρχαιολογικούς χώρους θα γνωρίσετε την άγνωστη και αυθεντική μεγαλόνησο με τα έθιμα, τις παραδόσεις των Κρητικών, τις νοστιμιές της τοπικής κουζίνας.

Ταξιδιωτικός οδηγός

Ο. π ίν ακ ας π α ρ ο υ σ ιά ζει τα εμ π ο ρ ικ ό τε ρ ο ι,β ιβ λ ία το μ , μ ή ν α ,' ο ύ μ φ ,ω ν α - j e τα ό τα τχ εία ποιί μ α ς π α ραχώ ρησ αν 3 0 β ιβ λ ιο π ώ λ η α2π’ όλη την Ε λλ άδ μ. δ η λώ νο ν τα ς ο κ α θ έ ν α ς τ ο υ ς τέ σ σ ε ρ α β ιβ λ ία που ε ίχ α ν τ ις π ε ρ ισ σ ό τ ε ρ ε ς π ω λ ή σ εις . ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΑΝ ΤΑ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΑ: Αριστοτέλης-ΑΘ. Βαγιονάκης-ΑΘ. Ελευθερουδάκης-Αθ. Ενδοχώρα-ΑΘ. Εστία-ΑΘ. Ζαφειρίου-Νέα Λιόσια. ΉλιοςΔράμα. θησαυροφυλάκιο του Πνεύματος-Κως. Ιανός-Θεσσ. Καραβίας-Ρουσσόπουλος-ΑΘ. Κεντρί-θεσσ. ΚεντρίΛαμία. Κουκκίδα-Κόρινθος. Λέσχη του Βιβλίου-ΑΘ. Libro-ΑΘ. Λοξίας-θεσσ. Μεθενίτης-Πάτρα. Μιχαλάς-ΑΘ. Μουστάκη-Κέρκυρα. Μοσχονάς-Αγρίνιο. Μποστάνογλου-Πειραιάς. Μπουγιούκου-Ναύπλιο. Όμηρος-Βόλος.

Paper Town-Αμπελόκηποι. Παράμετρος-Χολαργός. Πλαίσιο-Ρέθυμνο. Πολιτείά-ΑΘ. Σάκης-Νέα Σμύρνη. Σύγχρονη Εποχή-ΑΘ. Το Παραθύρι-Καλαμάκι.

11 Χ.ΜΠ2ΙΟΣ Το ώαδιείναι κάτωαπο το -/«km ΓΡΑΜΜΑΤΑ Α.ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ Ο βιασμός της Ελληνικής Δημοκοοτίας ΕΣΤΙΑ Ζ. ΣΙΝΟΥΕ Το ζαφείρι τον θεού ΨΥΧΟΠΟΣ Κ.ΤΣΕΜΠΕΡΛΙΔΟΥ Όχι πιο σεξ, μ»νο φΟβι ΜΟΝΤΕΡΝΟΙ ΚΑΙΡΟΙ 12 Κ.ΜΑΡΔΑΣ Αλεξανδβος Παναχοΰλης I&uatixij έκδοση Μ.ΟΝΤΑΑΤΖΕ Ο Άγγλος ασθενής ΚΑΠΑΝΙΩΤΗΣ Τ. ΧΑΤΖΗ Φοίβη ΩΚΕΑΝΙΑΑ

Αθήνα - Πειραιάς - Θεσσαλονίκη ς Σ υ γ γ ρ ά φ εις 1

Φ. ΓΕΡΜΑΝΟΣ Τερέζα ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

Π.ΚΟΕΛΟ

Μ. ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑΣ

Ο Α λ χη μ ισ τή ς ΝΕΑΣΥΝΟΡΑ

Η μυρωδιά τους με κάνει να κλαίω ΚΕΔΡΟΣ 2

Σ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ Γ. ΛΙΑΝΗΣ

4

Α. ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΥ

ΤΖ.ΦΟΟΥΑΣ Ο Μ άγος ΕΣΤΙΑ

Αύριο μια άλλη χώρα ΠΟΛΙΣ 3

Ο τελευταίος αρχηγός ΝΕΑ ΣΥΝΟΡΑ Γιάντες καςτανιωτης

Ζ.ΜΠΟΜΠΙ Το σκ άφ ανδρο κ α ι η π ετα λο ύδ α ΨΥΧΟΓΙΟΣ

Π.ΚΟΕΛΟ

Α.ΠΑΠΑΔΑΚΗ Το χρώμα του φεγγαριού καλεντης

5 I. ΚΑΡΥΣΤΙΑΝΗ

Σ τ ις όχθ ες του π ο τα μ ο ύ Π ιεδ ρα κά θισ α κ α ι έκ λ α ψ α ΝΕΑ ΣΥΝΟΡΑ

Μικρά Α γγλία ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

Ρ. ΠΙΛΤΣΕΡ

Α. ΠΑΝΣΕΛΗΝΟΣ

Ο γυρ ισ μ ό ς ΩΚΕΑΝΙΔΑ

Ζαΐδα ή Η καμήλα στα χιόνια ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

Άλλες Πόλεις . -. ■■,ν'^?ι ς 1 2 3

Σ υ γ γ ρ ά φ εις

Φ. ΓΕΡΜΑΝΟΣ Τερέζα ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ Γ. ΛΙΑΝΗΣ

Ο Α λ χ η μ ισ τή ς ΝΕΑΣΥΝΟΡΑ

I. ΚΑΡΥΣΤΙΑΝΗ

Ρ. ΠΙΛΤΣΕΡ

Μικρά Αγγλία ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

Μ. ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑΣ

4

Π.ΚΟΕΛΟ

0 τελευταίος αρχηγός ΝΕΑσύνορα

Ο γυρ ισ μ ό ς ΩΚΕΑΝΙΔΑ

Η μυρωδιά τουςμε κάνει να κλαίω ΚΕΔΡΟΣ

Π.ΚΟΕΛΟ

Τ. ΧΑΤΖΗ Φοίβη ΩΚΕΑΝΙΔΑ Ν. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Σ τ ις ό χθες το υ π ο τα μ ο ύ Π ιεδ ρα κά θισ α κ α ι έκλα ψ α ΝΕΑΣΥΝΟΡΑ

0 μεγάλος θυμός ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

5 Α ΠΑΝΣΕΛΗΝΟΣ Ζαΐδα ή Η καμήλα στα χιόνια ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

Α. ΠΑΠΑΔΑΚΗ

Ζ.ΣΙΝΟΥΕ Το Ζ α φ είρ ι του Θ εού ΨΥΧΟΠΟΣ

Το χρώμα του φεγγαριού ΚΑΛΕΝΤΗΣ

Μ. ΟΝΤΑΑΤΖΕ

Χ.ΜΙΣΣΙΟΣ

Ο Ά γ γ λ ο ς ασθενής ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

Το κλειδί είναι κάτω από το γεράνι ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

ΣΟ Υ ΖΑ Ν Ν Α ΤΑ Μ Α ΡΟ

Η ψυχή του κόσμου Η π ο ρ ε ία ε ν ό ς νέο υ π ο υ α να κα λ ύ πτει

Α ΡΑΟΥΖΟΥ

Μπλου Έ ν α π α ρ ά ξ ε ν ο π α ιχνίδι α υ το γνω σ ία ς, έ ν α μ υ θισ τό ρ η μ α γ ρ α μ μ έ νο μ ε ε ν τε λ ώ ς π ρ ω τό τυ π ο ύ φ ο ς α π ό μια εξα ίρ ετη ν έ α π ε ζ ο γ ρ ά φ ο

Ν Τ Α Ν Ι Ε Λ Σ ΙΛ Β Α

Κωδικό όνομα: Λευκό Ρόδο Έ ν α ψ υ χο λ ο γικό θρ ίλ ερ μ ε κεντρική η ρ ω ίδ α μια γυ να ίκ α κ α τά σ κ ο πο κ α τά τη δ ιά ρ κ εια το υ Β' Π α γκοσμ ίου Π ολέμου

Πολιτιστική Πρωτεύουσα 1997 Μορφές

της

Θεσσαλονίκης

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΒΒΛΛΙΔΗΣ 'Ιδιοκτήτης τής Εφημερίδας «Μακεδονία»

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΥΣΚΟΥΡΑΣ Διευθυντής και 'Ιδρυτής τής Έφημερίδος «Νέα Αλήθεια»

Δημοσίευσηοπάνιων ντοκουμέντων σεόλαία τεύχητου 1997 Τιμητική ιτροσφοράτον «διαβάζ Από χο αρχείο Θεοχάρρη Κυδωνιάκη

Αγαπητό διαβάζω, Διάβασα, στο τεύχος του Ιουνίου, την απάντηση του εκδότη κ. Γιάννη Μαυροειδάκου στην επιστολή μου που δημοσιεύτηκε στο ίδιο τεύχος. Ο κ. Μαυροειδάκος γράφει ένα κατεβατό, αλλά δεν α­ παντάει ουσιαστικά σε καμιά από τις ερωτήσεις που του έθεσα.

1. Δεν ανέγραψε, λέει, τα ονόματα τω ν 4 συγγρα­ φέων του βιβλίου Ecritures grecques στο εξώφυλλο ή στο πρωτοσέλιδο ή στα περιεχόμενα ή στο οπι­ σθόφυλλο, γιατί δε συνηθίζεται αυτό στη Γαλλία στα συλλογικά έργα, όταν οι συμμετέχοντες υπερ­ βαίνουν τους τρεις. Αλλά αυτό είναι απολύτως ανα­ κριβές. Έχω εδώ μπροστά μου, π.χ, το βιβλίο Savoir echanger les savoirs (εκδ. Textuel, Παρίσι, 1997), γραμμένο από 7 συγγραφείς (μεταξύ των οποίων και η J. de Romilly) που αναφέρονται όλοι στο εξώ­ φυλλο. Άλλα δύο βιβλία, το ένα με 24 συγγραφείς (Les limites de la rationalite, εκδ. La Decouverte, Πα­ ρίσι, 1997) και το άλλο με 15 συγγραφείς (Religion et Democratie, Albin Michel, Παρίσι, 1997) αναγρά­ φουν τα ονόματα των συγγραφέων και στον πίνακα περιεχομένων και στο οπισθόφυλλο. Κι αυτά είναι μόνο λίγα παραδείγματα.

2. Δεν εξηγεί γιατί με κάλεσε στο Παρίσι με δικά του έξοδα για να μετάσχω στο Salon du livre, αφού θα ήταν «ύβρις», όπως λέει, να προβάλει μόνο ένα συγγραφέα από τους έξι που έχει εκδώσει μέχρι σήμερα. Ποιος τον εμπόδισε όμως να προβάλει και τους έξι; 3. Ποτέ δε μίλησα στον κ. Μαυροειδάκο για ποσοτι­ κή διαφορά ανάμεσα στο έργο μου και το έργο των τριών άλλων. Αυτό είναι εφεύρημά του. Το ευρετή­ ριό μου όμως αποτελεί αναμφισβήτητα κεντρικό τμήμα του βιβλίου. Το αναγνωρίζει ρητά ο ίδιος ό­

ταν γράφει επί λέξει στο εισαγωγικό του σημείωμα (μεταφράζω εγώ): «Αυτό το πανόραμα [...] της ελ­ ληνικής λογοτεχνίας, από τις καταβολές της μέχρι και την αμέσως μετά τον δεύτερο Παγκόσμιο πόλε­ μο περίοδο, χρησιμεύει ως εισαγωγή στο δεύτερο μέρος, που αποτελείται από ένα αλφαβητικό ευρε­ τήριο των Ελλήνων συγγραφέων που έχουν δημο­ σιεύσει έργα μετά το 1950». Φαίνεται ότι όταν έ­ γραφε την επιστολή στο διαβάζω είχε ξεχάσει το ί­ διο του το κείμενο!

4. Δεν είναι δείγμα εγωκεντρισμού ενός συγγρα­ φέα να απαιτεί την αναγραφή του ονόματος του στο εξώφυλλο του βιβλίου, καθώς και τη δυνατότη­ τα επαφής του με το κοινό. Αυτά είναι στοιχειώδη ε­ παγγελματικά και ηθικά του δικαιώματα. Και πρώτη φορά βλέπω εκδότη να στρέφεται κατά του βιβλίου του. Ένα βιβλίο χωρίς τα ονόματα των συγγραφέ­ ων στο εξώφυλλο (ή τουλάχιστον στο πρωτοσέλι­ δο, τα περιεχόμενα ή το οπισθόφυλλο) χάνει σε α­ ξία. Και πώ ς θα εισαχθεί στις βιβλιοθήκες και τα βι­ βλιοπωλεία, χωρίς τα ονόματα των συγγραφέων; Επίσης, η επαφή του συγγραφέα με το κοινό και η παροχή αυθεντικών πληροφοριών πάνω στο περιε­ χόμενο κ,λπ. του βιβλίου βοηθάει πολύ στην προώ­ θησή του. Κρίμα που ο εκδότης δε γνωρίζει το ίδιο του το συμφέρον.

5. Ό σο για τη μεταφορά του τέλους («η γη, δηλαδή εγώ, γυρίζει γύρω από τον Ήλιο και όχι όλος ο κό­ σμος γύρω από εμένα») θα παρατηρήσω ότι, από την εποχή του Αριστοτέλη, μια μεταφορά για να έ­ χει αξία πρέπει να είναι πρωτότυπη. Τέτοιες τετριμ­ μένες μεταφορές, αν μη τι άλλο, τραυματίζουν την αισθητική μου αντίληψη. Σ’ ευχαριστώ, αγαπητό διαβάζω, για τη φιλοξενία Αθηνά Βουγιούκα

Αθήνα, 14 Ιουνίου 1997 Αγαπητό διαβάζω, Στο προηγούμενο τεύχος σου (αρ. 375) η κα Αθηνά

κή αποτίμηση» του έργου του από τη συντάκτρια του ευρετηρίου. Γι’ αυτή τη δουλειά τη ς η κα Βουγι­ ούκα μάς πληροφορεί ότι έδωσε συνέντευξη και αυτόγραφα (!) στη Γαλλία, στη συνέχεια δε α­

Βουγιούκα και ο κ. Γιάννης Μαυροειδάκος ερίζουν θεατρικά για το αν ο δεύτερος αδίκησε την πρώτη, ω ς εκδότης, με το να μην τυπώσει το όνομά της στο εξώφυλλο, στο πρωτοσέλιδο ή στο οπισθόφυλλο του τόμου 'Ecritures grecques, που κυκλοφόρησε πρόσφατα στο Παρίσι από τις εκδόσεις Desmos. Κάλεσε μάλιστα η κα Βουγιούκα και επιφανές κοινό (Υπουργείο Πολιτισμού, Υπουργείο Παιδείας, Ελληνική Πρεσβεία στο Παρίσι) για να παρακο­ λουθήσει αυτή την πανεθνικής σημασίας παράστα­ ση. Μόνο που δεν αναφέρθηκε ο τίτλος του έργου. Επίτρεψέ μου, λοιπόν, να τον πω: είναι «Δυο γάιδα­ ροι μαλώνανε σε ξένον αχυρώνα». Η συμβολή της κας Βουγιούκα σ’ αυτό τον τόμο εί­ ναι ένα αλφαβητικό ευρετήριο 139 Ελλήνων συγγραφέων της μεταπολεμικής περιόδου, καθέ­ νας από τους οποίους παρουσιάζεται με βιογραφικό σημείωμα, εργογραφικό κατάλογο και μια «κριτι­

πευθύνει στον εκδότη τη ς την περιπαθή νουθεσία ότι έχει υποχρέωση «να σέβεται τη δουλειά του Έλληνα πνευματικού εργάτη και όχι να τη σβήνει». Είχε φροντίσει όμως η κα Βουγιούκα προηγουμέ­ νω ς να σβήσει τη δουλειά ενός άλλου Έλληνα πνευματικού εργάτη. Σε 52 (τουλάχιστον) από τα 139 λήμματα οι κρίσεις τη ς (δηλαδή το μεδούλι του κειμένου) είναι παρμένες, συχνά σχεδόν αυτολε­ ξεί, από το βιβλίο μου Έλληνες μεταπολεμικοί συγγραφείς. Ένας κριτικός οδηγός, που κυκλοφό­ ρησε το 1995 από τις Εκδόσεις Πατάκη. Πουθενά (με μία μόνον εξαίρεση: το λήμμα για τον Λευτέρη Πούλιο) η κα Βουγιούκα δεν δηλώνει, με τη χρήση εισαγωγικών, ότι οι κρίσεις αυτές είναι δάνειες. Τις παρουσιάζει ως δικές της! Για να μην κάνω κατάχρηση του χώρου σου, παρα­ θέτω χωρίς σχόλια (άλλωστε δεν χρειάζονται) λίγα μόνο παραδείγματα.

ΚΟΥΡΤΟΒΙΚ Α. Λήμμα: Μάρω Βαμβουνάκη

ΒΟΥΓΙΟΥΚΑ (ακριβής μετάφραση)

(1) «Στο κέντρο τη ς προβληματικής της βρίσκεται η προσπάθεια τη ς σύγχρονης, ανεξάρτητης γυναί­ κας να βρει την ταυτότητά της, ισορροπώντας ανά­

(1) «Στα μυθιστορήματα τη ς Μ. Βαμβουνάκη [...] συναντάμε συνήθως την κεντρική μορφή και τις ε ­ ρωτικές περιπέτειες μιας σύγχρονης γυναίκας που, εγκλωβισμένη ανάμεσα στις απαιτήσεις τη ς ε­ παγγελματικής και τη ς συναισθηματικής ζωής της,

μεσα στις απαιτήσεις τη ς προσωπικής ελευθερίας και της καριέρας τη ς αφ’ ενός και τις συναισθημα­ τικές ανάγκες τη ς αφ’ ετέρου.»

αναζητεί την ταυτότητά της.»

Β. Λήμμα: Κική Δημουλά ( 2 ) «... μια εξαιρετικά στιβαρή και πρωτότυπη έκ­ (2) «... μια διαλεκτική σχέση ανάμεσα στο είναι και το μη είναι, ανάμεσα στην απουσία νοήματος και τη φραση τη ς σύγκρουσης ανάμεσα στην ύπαρξη και νοσταλγία του.» την ανυπαρξία, ανάμεσα στην απουσία νοήματος και τη νοσταλγία του.»

Γ. Λήμμα: Οδυσσέας Ελύτης (Μαρία Νεφέλη) (3 ) «... ένα μεγάλο σκηνικό ποίημα, που [...] απηχεί προβληματισμούς γύρω από την πολιτική εξουσία, την εξέγερση, την αμφίβολη ομοιογενοποίηση του σύγχρονου κόσμου...»

(3) «ένα σκηνικό ποίημα [...] όπου [ο Ελύτης] εισά­ γει για πρώτη φορά έναν προβληματισμό γύρω α­ πό τον σύγχρονο κόσμο, την πολιτική εξουσία, την εξέγερση, την ομοιογενοποίηση...»

Δ. Λήμμα: Λιλή Ζωγράφου (Η Συβαρίτισσα) (4) «... μια ανεξάρτητη γυναίκα, που [...] τηρεί μια προσωπική, αντισυμβατική στάση, μένοντας πιστή

(4)«... μιας ασυμβίβαστης γυναίκας, που θέτει την ολοκληρωτική ανεξαρτησία της, θεμελιωμένη στη

στην αλήθεια του κορμιού και τη ς ψυχής τη ς μάλ­ λον παρά σε ιδεολογικές ή ηθικές επιταγές.»

δική τη ς αλήθεια (αυτή του κορμιού και του πνεύ­ ματός της), πάνω από κάθε ιδεολογία και κάθε κοι­ νωνικό καταναγκασμό.»

Ε. Λήμμα: Παντελής Καλιότσος (5 ) «... η τάση διακωμώδησης τη ς ίδιας τη ς αφήγη­ σης, αφού, σύμφωνα με την πεποίθηση του συγγραφέα, η αλήθεια δεν περιγράφεται, μόνο βιώνεται.»

(5) «... δείχνοντας τη γελοία πλευρά κάθε αφήγη­ σης (ακόμα και τη ς δικής του), αφού κάθε ζωτική ή υπαρξιακή αλήθεια δεν μπορεί, σύμφωνα με αυτόν, να αποκαλυφθεί παρά μόνο μέσα από τη βιωμένη ε­ μπειρία.»

ΣΤ. Λήμμα: Λιλίκα Νάκου (Η κυρία Ντορεμί) (6) «Η πικρία της για την επαρχιώτικη στενοκεφαλιά τη ς τοπικής κοινωνίας [...] εναλλάσσεται μ’ ένα μείγμα σκωπτικής διάθεσης και διακριτικού θαυμα­ σμού για τον ατίθασο χαρακτήρα των Κρητικών.»

(6) «μια νεαρή δασκάλα [...] υφίσταται με πικρία την εχθρότητα μιας κοινωνίας [...] Ωστόσο αφήνει τον εαυτό τη ς να ρίξει σκωπτικές αλλά και γεμάτες θαυμασμό ματιές στους ατίθασους Κρητικούς.»

Ζ. Λήμμα: Πέτρος Τατσόπουλος (7) «Η κριτική αναγνωρίζει ω ς προτερήματά του την ευρηματικότητα στη μυθοπλασία, τη μεγάλη α ­ φηγηματική ευλυγισία και το καυστικό χιούμορ...»

(7) «... Ο Πέτρος Τατσόπουλος δείχνει μεγάλη ευρηματικότητα και αφηγηματική ευλυγισία. Μ' έ­ να στιλ [...] που διατρέχεται από ένα καυστικό χιού­ μορ...»

Η. Λήμμα: Κώστας Χατζηαργύρης (8) «Το κύριο και πιο πρωτότυπο γνώρισμα του πεζογράφου Χστζηαργύρη είναι η ειρωνική αφέλεια» [εγώ εισηγήθηκα αυτό τον όρο].

(8) «Υιοθετώντας έναν τόνο "ειρωνικής αφέλει­ α ς11...» [αφού δεν ακολουθεί ένα «σύμφωνα μ’ έναν κριτικό», όπω ς κάνει η κα Β. σε περιπτώσεις άλλων, θα μπορούσε κανείς να νομίσει ότι τα εισαγωγικά ε­ δώ δεν δηλώνουν δάνεια έκφραση, αλλά την οξύ­ μωρη χρήση του λόγου, όπω ς ακριβώς και τα πλά­ για γράμματα στο δικό μου κείμενο].

Αυτά τα λίγα, αγαπητό διαβάζω, αρκούν για ν’ αντίληφθούν οι αναγνώστες σου γιατί μίλησα για γαϊδάρους που τσακώνονται σε ξένον αχυρώνα... Δεν εί-

«πνευματικός εργάτης» και να διεκδικεί ως δικό του τον αχυρώνα, ε, αυτό πια είναι αντάξιο ενός αισώπειου μύθου!

ναι βέβαια η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό. Αλλά το ν’ αυτοαποκαλείται ο εις εκ των γαϊδάρων

Φιλικά Δημοσθένης Κούρτοβικ

Την επιστολή του κου Δημοσθένη Κούρτοβικ θέσαμε υπόψη της κας Αθηνάς Βουγιούκα, η οποία μας έστειλε την ακόλουθη απάντηση:

Αγαπητό διαβάζω, Ο κ. Κούρτοβικ είναι προκλητικά ανάγωγος. Είναι ό­ μως και ασύστολα θρασύς. Πριν φτάσω στη θρασύτητά του, θα ασχοληθώ με τα «ευγενή» του κίνητρα. Το βιβλίο του μεταφράζεται εσχάτως στα γαλλικά και πρόκειται να κυκλοφορήσει στη Γαλλία. Θεωρεί, λοι­ πόν, το δικό μου έργο ανταγωνιστικό κι αποφάσισε να το δυσφημίσει. Έτσι, δημιούργησε τη μυθοπλασία

(το άγιο συμφέρον γαρ!) της λογοκλοπής. Στην αρχή μίλησε για 30 (!) λήμματα. Τώρα διαπιστώνω ότι φτά­ σαμε αισίως στα 52 (!) και, ποιος ξέρει, μπορεί προ­ σεχώς να ξεπεράσουμε και τα 139 (όσο είναι το σύνο­ λο των λημμάτων μου). Χωρίς να χάσει καιρό άρχισε να με κατηγορεί. Του έκλεψα, λέει σε προηγούμενη ε­ πιστολή του, ένα κομμάτι από το λήμμα του για τον Γ. Μαρκόπουλο. Για να δούμε: Κούρτοβικ: «Τα ποτήμα-

ΜηΙογραφία

τα του Γ,ώργου Μαρκόπουλου [...] αηοτυηώνουν την αγωνία ενός ανθρώπου που ζει μέσα στη μοναξιά της σύγχρονης μεγαλούπολης, αλλά κουβαλάει βιώματα και μνήμες από έναν πιο παραδοσιακό κόσμο και προ­ σπαθεί να τα κρατήσει ζωντανά [...] Έτσι κινείται κατά προτίμηση σε λαϊκά προάστια, εμπορικούς δρόμους, συνοικίες του λιμανιού, στέκια των περιθωριακών». Κ. Παπαγεωργίου, έξι χρόνια πριν: «Ο Γ. Μαρκόπουλος προσπαθεί να διαφυλάξει μέσα στη μοναξιά και την α­ ποξένωση της μεγαλούπολης μνήμες, συναισθήματα και συγκινήσεις, επιλέγοντας, γι’ αυτόν ακριβώς το σκοπό, περιθωριακούς χώρους, όπως λαϊκές γειτο­ νιές, εμπορικούς δρόμους... (Η Γενιά του 70, Κέδρος, 1989, σ. 82). Την ίδια «συνέπεια» στις αιτιάσεις του δείχνει ο κ. Κούρτοβικ και για τα «ύποπτα» λήμματα των Αμπατζόγλου, Βρεπάκου, Δημουλά (θα επανέλ­ θω), Πατατζή, Φραγκιά. Οι κρίσεις του, τις οποίες υποτίθεται ότι αντέγραψα, υπάρχουν επίσης σε προ­ γενέστερα κείμενα των Α. Κοτζιά, Α. Αργυρίου, Ν. Δή­ μου, Ole Olsen, Τ. Καρβέλη (πλήρη στοιχεία στην 7σέλιδη επιστολή που του απέστειλα στις 18/6. Τον προκαλώ να τη δημοσιοποιήσει, πριν το κάνω η ίδια). Και απορώ πού βρήκε την αναισχυντία να με κατηγο­ ρεί ότι οικειοποιήθηκα κρίσεις που ούτε αποκλειστι­

κά δικές του είναι ούτε πρωτότυπες! Έχουμε, λοιπόν, κοινές πηγές. Η μεγάλη διαφορά ό­ μως είναι ότι εγώ τις δημοσιοποίησα. Αναγνωρίζω, ό­ που χρειαστεί, τα δάνεια στοιχεία και, πράγμα σπουδαιότατο - και κρίσιμο - για μια δευτερογενή μελέτη, παραθέτω στο έργο μου συνοπτική μεν, αλλά ουσιαστική βιβλιογραφία (που περιλαμβάνει και το βι­ βλίο του κ. Κούρτοβικ). Ενώ εκείνος, ως πονηρά αλώπηξ, ούτε δάνεια στοιχεία αναγνωρίζει, ούτε βιβλιο­ γραφία παραθέτει. Εντιμότητα πνευματικού ανθρώ­ που, ε; Σου λέει, ας αποκρύψω εγώ τη βιβλιογραφία μου κι άντε να πάνε ύστερα να βρουν οι άλλοι τι είναι δικό μου και τι δεν είναι! Αφήστε, κ. Κούρτοβικ, τους στρουθοκαμηλισμούς και φανερώστε με παρρησία όλες τις πηγές σας όπως κάνει κάθε τίμιος πνευματι­ κός εργάτης (λυπάμαι που δ ε σας αρέσει αυτή η έκ­ φραση, μου αρέσει όμως εμένα). Ας εξετάσω τώρα τις δημοσιευόμενες εδώ αιτιάσεις. Μα, κ. Κούρτοβικ, σας έχω απαντήσει σε όλες, εκτός από μια (τον Τατσόπουλο, θα επανέλθω) στην 7σέλιδη επιστολή μου. Αν θέλετε όμως να επαναλάβω πράγματα που ίσως σας είναι δυσάρεστα, θα το κά­ νω. Γιατί να σας χαλάσω το χατήρι; 1. Ας αρχίσουμε από τον Χατζηαργύρη. Όλοι οι κριτικοί ομόφωνα α­ ναγνωρίζουν την ειρωνεία στην πρόζα του. Βρήκα στο κείμενό σας την απόχρωση «ειρωνική αφέλεια» και τη χρησιμοποίησα με όρθια στοιχεία εντός εισα­

Μηλογραφία

γωγικών για να δείξω ότι την πήρα από αλλού. Είναι δόκιμη η χρήση αυτή και την επαναλαμβάνω συχνά ό­ ταν πρόκειται για μία ή δύο λέξεις χωρίς τη μνεία «σύμφωνα μ’ έναν κριτικό» (βλ. λ.χ. σσ. 145,146,148, 157,162,195 κ.λπ.). 2. Πάμε τώρα στον Ελύτη. Καταρχήν, η Μαρία Νεφέλη αυτοχαρακτηρίζεται ως «σκηνικό ποίημα» (βλ. οπισθόφυλλο). Έπειτα, βρί­ σκουμε μέσα στις σελίδες της τίτλους όπως ο ΣΤΑΛΙΝ. Η ΟΥΓΓΡΙΚΗ ΕΞΕΓΕΡΣΗ, στίχους όπως μια νο­

μοθεσία /εντελώς άχρηστη για τις Εξουσίες I θα ’τανε αληθινή σωτηρία [με μεγάλα πλάγια στοιχεία], ή ακό­ μα: πάνω από το κεφάλι μου ο αέρας καίει I SWISSAIR ΒΕΑ TWA (στο ίδιο αυτό ποίημα - ICH SEHE DICH περιέχονται άλλες 10 τέτοιες διαφημιστικές επιγρα­ φές που υποδηλώνουν την ομοιομορφοποίηση [uniformisation γράφω εγώ και όχι homogeneisation, λάθος μεταφράζετε, γιατί έτσι σας βολεύει]). Εισάγονται, ναι ή όχι, για πρώτη φορά οι ιδέες αυτές στην ποίηση του Ελύτη; Και αφορούν, ναι ή όχι, το σύγχρο­ νο κόσμο, την πολιτική εξουσία, την εξέγερση την ομοιομορφοποίηση; Γιατί να μη γράψω ό,τι είδα με τα μάτια μου μέσα στο κείμενο; Τι αποκλειστικότητα έ­ χετε εδώ; 3. Τι αποκλειστικότητα έχετε επίσης σε ό,τι αφορά την περιγραφή των θεμάτων, που είναι αντι­ κειμενικά στοιχεία των εξεταζομένων κειμένων; Στη Βαμβουνάκη και τη Συβαρίτισσα της Ζωγράφου, αυτά που αναφέρω είναι τα κεντρικά θέματα κι όχι άλ­ λα, οι αναγνώστες το γνωρίζουν καλά. Στο εξώφυλλο μάλιστα της Συβαρίτισσας η Ζωγράφου είναι σαφέ­ στατη πάνω στο θέμα της σωματικής και ψυχικής α­ λήθειας της γυναίκας - βλ. επιστολή μου. Και με την ευκαιρία αυτή, διευκρινίζω ότι δεν έχετε επίσης καμιά αποκλειστικότητα σε ό,τι αφορά τη χρήση της καθιε­

ρωμένης και διεθνώς παραδεδεγμένης ορολογίας. ΓΓ αυτό κι εγώ (όπως και κάθε άλλος μελετητής της λογοτεχνίας) χρησιμοποιώ όπου χρειαστεί τους ό­ ρους, π.χ. nouveau roman, μυθιστόρημα επιστημονι­ κής φαντασίας, παστίς, ιμπρεσιονιστικός ρεαλισμός ή ιμπρεσιονιστική γραφή, συνειρμικός λόγος, παρα­ ληρηματικός λόγος, αποστασιοποίηση, αφηγηματική παρέκβαση, εστιασμένη αφήγηση, αλλαγή προοπτι­ κής κ,λπ., χωρίς να κωλύομαι καθόλου από την πα­ ράλληλη χρησιμοποίησή τους στο δικό σας κείμενο.

4. Για τους Καλιότσο και Δημουλά θα σας παραπέμψω και πάλι στην επιστολή μου, όπου σας δίνω απα­ ντήσεις. Επειδή δεν μπορώ να τις πω με λίγα λόγια και δε χωράνε εδώ ολόκληρες (ο χώρος που μου δί­ νεται είναι αυστηρά περιορισμένος), σας προκαλώ να τις δημοσιέψετε εσείς, για να δουν όλοι την τόσο «φανερή» λογοκλοπή. 5. Όσο για τον Τατσόπουλο, μήπως κάνατε καμιά γκάφα; Μα αν η κριτική αναγνω-

ρίζα., (όπως λέτε στο κείμενό σας), τότε πού είναι το δικό σας coryright? 'Αλλωστε «ευρηματικό κι ευλύγι­ στο» χαρακτηρίζω και τον Β. Βασιλικό. Γιατί όχι και τον Τατσόπουλο, αφού μάλιστα το αναγνωρίζω και τον Β. Βασιλικό. Γιατί όχι και τον Τατσόπουλο, αφού μάλιστα το αναγνωρίζει και όλη η κριτική; 6. Θα τελει­ ώσω με τη Λιλίκα Νάκου, για να σας ευχαριστήσω και λίγο επιτέλους. Πρώτα θα αποκαταστήσω μέρος του λήμματός μου, γιατί το έχετε κουτσουρέψει κι αλλά­ ζει νόημα: Παγιδευμένη σε μια εποχή που δεν είναι η δική της, γράφω, η ηρωίδα, [...], υφίσταται με πικρία

την εχθρότητα μιας κοινωνίας που στρέφεται εναντίον της μόνο και μόνο γιατί είναι «άλλη». Ως προς τη φρά­ ση μου Επιτρέπει... Κρητικούς, το ίδιο το μυθιστόρη­ μα δείχνει φανερά το μείγμα κοροϊδίας και θαυμα­ σμού (βλ. π.χ. σ. 13-15 και 114-115 - εκδ. Δωρικός,

Αθήνα, 1981). Επειδή όμως η φράση αυτή είναι ό­ ντως επηρεασμένη φραστικά από τη δική σας, θα φροντίσω να επανορθώσω σε επόμενη έκδοση. Μου φαίνεται πως, παρά την απαισιοδοξία μου της αρχής όπου νόμιζα ότι θα ξεπεράσουμε και τις 139, οι 52 (!) «λογοκλοπές» θα γίνουν σιγά-σιγά οι εξής δύο, δηλαδή μία. Και επειδή είμαι μεγαλύτερή σας κ. Κούρτοβικ, θα μου επιτρέψετε να σας δώσω μια συμβουλή: Να αρχίσετε σιγά-σιγά να συνηθίζετε στην ιδέα ότι δεν είσαστε ούτε ο μόνος ούτε ο καλύ­ τερος κριτικός στην Ελλάδα. Ακούστε τη συμβουλή μου. Θα σας βγάλει ενδεχομένως στο μέλλον από πολλές κακοτοπιές. Ευχαριστώ, αγαπητό διαβάζω, για τη φιλοξενία Βάρκιζα, 20 Ιουνίου 1997 Αθηνά Βουγιούκα

Στη συνέχεια ο κος Δημοσθένης Κούρτοβικ απαντά στην παραπάνω επιστολή της κας Αθηνάς Βουγιούκα και η κα Βουγιούκα με τη σειρά της ανταπαντά στην επιστολή του κου Κούρτοβικ που ακολουθεί. Σ ’ αυτό το σημείο το διαβάζω θεωρεί ότι οποιαδήποτε περαιτέρω ανταλλαγή απόψεων δεν έχει να προσθέσει τίποτε αξιοσημείωτο στο επίμαχο θέμα.

Αθήνα, 23 Ιουνίου 1997 Αγαπητό διαβάζω, Η κα Βουγιούκα λοιπόν παραδέχεται, έμμεσα (σε ο­ λόκληρο το γράμμα της) ή άμεσα (βλ. περιπτώσεις Λ. Νάκου, Κ. Χατζηαργύρη), ότι πήρε πράγματα από το δικό μου βιβλίο. Η, δήθεν αγανακτημένη, ένστασή της είναι ότι το ίδιο έκανα κι εγώ με άλλους μελετητές και ότι αυτό είναι θεμιτή πρακτική, αρκεί να δηλώνο­ νται οι βιβλιογραφικές πηγές. (Δεν φτάνει αυτό, κα Βουγιούκα. Οι αυτούσιες ή σχεδόν αυτούσιες φρά­ σεις από έργα άλλων πρέπει να τίθενται εντός εισα­ γωγικών, ή να γράφονται με πλάγια γράμματα και να συνοδεύονται από συγκεκριμένη βιβλιογραφική έν­ δειξη. Αλλά ας πάμε παρακάτω). Η κα Β. προσπαθεί να σκεπάσει με τους αφρούς ενός υβριστικού λογοχείμαρρου τον νοηματικό πολτό που παρήγαγε με την τακτική τού «μια στο καρφί και μια στο πέταλο». Άλλοτε επιχειρεί ν’ αποδείξει ότι αντέ­ γραψα από άλλους, όπως έκανε και η ίδια (πάντως ε­ γώ δεν αντέγραψα από εκείνη...). Άλλοτε ότι οι ομοιό­ τητες οφείλονται στο όριο περιγραφής και ερμηνείας των κειμένων (άρα δεν τίθεται ζήτημα αντιγραφής). Άλλοτε πάλι ομολογεί ότι με αντέγραψε και θα φρο­ ντίσει σε επόμενη έκδοση ν’ αναπροσαρμόσει τη δια­

τύπωση (μα γιατί, αφού πρόκειται για «θεμιτή πρακτι­ κή»;) ή ν’ αναγνωρίσει το χρέος της (σε τι ν’ αποδώ­ σουμε αυτήν την όψιμη προθυμία;) Ισχυρίζομαι ότι η κα Β. ξεσήκωσε φράσεις και κρίσεις από 52 λήμματα του βιβλίου μου, δηλ. σχεδόν από το μισό βιβλίο. Η κα Β. σαρκάζει, επειδή αρχικά μίλησα μόνο για 30. Αποσιωπά όμως - όχι εντέχνως, αλλά ατέχνως - ότι είχα τονίσει την πρώτη φορά πως ο αριθ­ μός μπορεί να είναι μεγαλύτερος, γιατί δεν είχα κάνει ακόμη πλήρη ανππαραβολή. Ούτε έχω, άλλωστε. Αν ανακαλύψω και άλλα κορφολογήματα, θα της τα χα­ ρίσω. Εμένα μου φτάνουν και τα 52 και τα 30 ακόμη, για να θεωρώ ότι έχω λόγο να διαμαρτυρηθώ. Δύο μόνο λόγια, από τα πολλά που θα είχα να πω, για τα παραδείγματα δικών μου «δανεισμών» που επικα­ λείται η κα Βουγιούκα στην προς εμένα επιστολή της (την οποία με καλεί να δημοσιοποιήσω λες και είμαι διευθυντής εφημερίδας ή περιοδικού, εκτός αν εννο­ εί να τηντοιχοκολλήσω στους δρόμους της Αθήνας). Πρώτον, η κα Βουγιούκα κάνει πω ς ξεχνάει ότι οι ί­ διες λέξεις μπορεί να στηρίζουν ένα διαφορετικό νόημα (πράγμα που στη δική της περίπτωση δεν συμβαίνει). Π.χ. στο λήμμα για τον Ν. Βρεττάκο χρη­ σιμοποιώ τους δύο κοινόχρηστους, σπς μελέτες για την ποίησή του, όρους του νεοχριστιανισμού και του

Αλίηΐογραφία

πανθεϊσμού για ν’ απορρίψω τον πρώτο υπέρ του δεύτερου, κάτι που αποτελεί δική μου εκτίμηση. Και δεύτερον, οι δικές μου λεκτικές ταυτίσεις με άλλους είναι τόσο σποραδικές και αφορούν τόσο αυτόδηλα πράγματα, ώστε εδώ μπορεί πράγματι να παραπέμψει κανείς στο «όριο περιγραφής και ερμηνείας». Όταν ο χώρος στα ποιήματα του Γ. Μαρκόπουλου εί­ ναι ένα λιμάνι ή ένας εμπορικός δρόμος, δεν μπορώ να γράψω ότι είναι ο Εθνικός Κήπος. Αλλά εγώ δεν χαρακτηρίζω έναν εμπορικό δρόμο ως περιθώριο, ό­ πω ς κάνει ο Παπαγεωργίου! Τέτοιες ομοιότητες ας συγκριθούν ω ς προς τον βαθμό, την έκταση, το ειδι­ κό βάρος και την ποσότητα με τους ερανισμούς της κας Βουγιούκα (σχεδόν πανομοιότυπες προτάσεις ή ακολουθίες προτάσεων) και θα γίνει αμέσως αντιλη­ πτή η διαφορά ανάμεσα στη σύμπτωση και την αντι­ γραφή. Θα δώσω ένα μόνο παράδειγμα, που δεν είναι καν α­ πό τα εντυπωσιακότερα, αλλά το επικαλείται η ίδια η κα Βουγιούκα για τον σκοπό της. Είναι αυτό του Σ. Πατατζή. Οι δικές μου ομοιότητες με τα κείμενα των Κοτζιά, Olsen περιορίζονται σε σκόρπιες λέξεις (α­ παισιοδοξία, ειρωνεία, κ,λπ.), που δεν αποτελούν άλ­ λωστε εξειδικευμένους χαρακτηρισμούς ώστε να στοιχειοθετούν δανεισμό. Ενώ η κα Βουγιούκα παραλαμβάνει από μένα ολόκληρη φράση, η οποία μάλι­ στα είναι και η πιο καίρια, γιατί δίνει το στίγμα του συγγραφέα: για συγκρατημένα απαισιόδοξο, διακρι­ τικά ειρωνικό παρατηρητή μιλάω εγώ, για διακριτικό και απαισιόδοξο παρατηρητή μιλάει εκείνη! Είναι ενδιαφέρον ότι, ενώ οι ερανισμοί της κας Βουγι­ ούκα είναι φανεροί με την πρώτη ματιά, μια κάπως πιο προσεκτική εξέταση αποκαλύπτει και τον τρόπο με τον οποίο έγιναν, αυτόν της λίγο πολύ μηχανικής

Αγαπητό διαβάζω, 0 κ. Κούρτοβικ λέει πολλά. Αλλά για την «ταμπα­ κέρα» ουδείς λόγος. Και συγκεκριμένα: 1. Δεν τον κατηγορώ μόνο ότι αντέγραψε από άλ­ λους. Αποκρούω κυρίως τον ισχυρισμό του ότι ά­ ντλησα από το έργο του ορισμένα λεκτικά στοιχεία, τα οποία όμως εκείνος έχει «ερανιστεί» από άλλους (προφανώς έχουμε κοινές πηγές, με μόνη τη διαφο­ ρά ότι εγώ τις αναφέρω στη βιβλιογραφία που παρα­ θέτω). Έχω, μου φαίνεται, δίκιο ν’ αποκρούσω έναν τέτοιο παράλογο ισχυρισμό. Ποιος δε θα το έκανε; 2. Δεν εξηγεί την έλλειψη βιβλιογραφίας στο έργο

αντιγραφής και τη ς αναδιάταξης λέξεων συχνά ερή­ μην της λογικής συνοχής. Ένα παράδειγμα: γράφω για τη Μαρία Νεφέλη ότι «απηχεί προβλημαησμούς γύρω από την πολιτική εξουσία, την εξέγερση, την αμφίβολη ομοιογενοποίηση του σύγχρονου κό­ σμου». Αντίστοιχα, η κα Βουγιούκα γρ ά φ ει:«... όπου [ο Ελύτης] εισάγει για πρώτη φορά έναν προβληματι­ σμό γύρω από τον σύγχρονο κόσμο, την πολιτική ε­ ξουσία, την εξέγεση, την ομοιογενοποίηση...». Η τε­ λευταία λέξη - η κα Βουγιούκα ας ανοίξει το λεξικό του Κριαρά για να μάθει ότι το ομοιογενής είναι συνώνυμο του ομοιόμορφος - μένει μετέωρη στο κεί­ μενο της κας Βουγιούκα (για ποια ομοιογενοποίηση μιλάει;), επειδή ο δικός μου προσδιορισμός («του σύγχρονου κόσμου») αποκόπηκε και μεταφέρθηκε στην αρχή της πρότασης για να γίνει μια εντελώς κε­ νή περιεχομένου παρατήρηση («έναν προβληματι­ σμό γύρω από τον σύγχρονο κόσμο»)... Διαπιστώνω ότι η κα Βουγιούκα οδηγεί τους συνειρ­ μούς μου σε λαϊκές παροιμίες ζωολογικής έ­ μπνευσης. Την προηγούμενη φορά μίλησα για γαϊδάρους που μαλώνανε σε ξένον αχυρώνα. Τώρα, η ανοί­ κεια επιθετικότητα της επιστολής της με κάνει να σκεφτώ: εκεί που μας χρωστάγανε, μας πήραν και το βό­ δι. Είναι άσκοπη η συνέχιση αυτής τη ς αλληλογρα­ φίας και δηλώνω ότι δεν θα επανέλω. Φιλικά Δημοσθένης Κούρτοβικ

Υ.Γ.: Φοβερό το επιχείρημα της κας Βουγιούκα για τον Π. Τατσόπουλο! Δες και δεν ανήκω στους κριτικούς που έγραψαν για τον Π. Τ., έστω και αν δεν είμαι ο κα­ λύτερος στην Ελλάδα - πώς θα μπορούσα άλλωστε να πιστέψω ποτέ κάτι τέτοιο, τη στιγμή που υπάρχει η κα Βουγιούκα!

του. Ούτε και προσφ έρεται να τη δημοσιέψει, έ ­ στω και εκ των υστέρων. Άρα εξακολουθεί να μέ­ νει ακάλυπτος. Και δεν εξηγεί γιατί δεν αναγνωρί­ ζει καθόλου και πουθενά μέσα στο βιβλίο του τα στοιχεία που έχει «δανειστεί» ή «ερανιστεί» από άλλους συγγραφείς. Μου εξηγεί όμω ς σε διδακτι­ κό τόνο πώ ς πρέπει εγώ να χρησιμοποιώ τη βι­ β λιογραφία και τα δάνεια στοιχεία. Επειδή του α­ ρ έσουν οι παροιμίες, μήπως ταιριάζει εδώ εκείνη που λέει «δάσκαλε που δίδασκες και νόμον δεν εκράτεις»; Και δεν χρειάζεται να θυμίζω συνέχεια στον κ. Κούρτοβικ ότι το βιβλίο του είναι μέρος

τη ς βιβλιογραφίας μου - το 1/30 και λιγότερο. Ενημερώνω δηλαδή τον αναγνώστη ότι έχω συμβουλευτεί και το δικό του βιβλίο (ανάμεσα σε περισσότερα από 30 βιβλία), πράγμα που ε ­ κείνος δεν κάνει με κανένα από τα βιβλία που χρησιμοποίησε. Εγώ τουλάχιστον είμαι έντιμη.

3. Επιμένει για τον Χατζηαργύρη. Δεν αντέ­ γραψ α τίποτα. Έ βαλα μόνο εντός εισαγωγικών και με όρθια στοιχεία την έκφραση «ειρωνική αφέλεια» για να δείξω ότι την πήρα από αλλού, δηλαδή από το κείμενό του. Είναι απόλυτα δ ό ­ κιμη η χρήση αυτή. Εκείνος όμω ς γιατί δ ε βάζει εντός εισαγωγικών εκείνο το μέρος του λήμμα­ το ς Μαρκόπουλου που «συμπίπτει» με τον Κ. Παπαγεωργίου ή ακόμα τις δάνειες λέξεις και εκφράσεις «αυτοειρωνεία» (λήμμα Αμπατζόγλου), «νεοχριστιανισμός» και «πανθεϊσμός» (λήμμα Βρεττάκου), αποκατάσταση τη ς «χαμέ­ νης ενότητας» (λήμμα Παπαδίτσα), ισορροπία ανάμεσα στο «τραγικό και το κωμικό» (λήμμα Πατατζή) κ.λπ., κ.λπ.; (βλέπε την παραπάνω παροιμία).

4. Η λέξη «ομοιομορφοποίηση» μπορεί κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί με απόλυτη έννοια. Τα συμφραζόμενα στο λήμμα του Ελύτη φτάνουν και περισσεύουν για να δείξουν ότι πρόκειται για μια βασική κατεύθυνση τη ς σύγχρονης κοι­ νωνίας.

5. Καλή η ιδέα του να τοιχοκολλήσει την 7σέλιδη επιστολή μου. Η αλήθεια θα λάμψει στους τοίχους τη ς πόλης!

6. Αν ο κ. Κούρτοβικ δεν είναι ο καλύτερος κρι­ τικός στην Ελλάδα, δεν έπεται κατ’ αντιδιαστο­ λή ότι η κα Βουγιούκα είναι η καλύτερη κριτι­ κός. Ιδού πώ ς διαστρέφεται και η πιο στοιχειώ­ δη ς λογική!

7. Ό σο για τις 52 (!) «λογοκλοπές», ο κ. Κούρτοβικ αναφέρει μεν τον αριθμό το υ ς, αλλά ε ­ κτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, δε μας λέει ποιες είναι συγκεκριμένα. Και δηλώνει ότι θα μου χαρίσει όσα «κορφολογήματα» ανακαλύ­ ψει στο μέλλον. Γιατί τέτοια γενναιοδωρία; Μήπως ισχύει εδώ πάλι μια παροιμία που λέει «πήγε για μαλλί και βγήκε κουρεμένος»; Βάρκιζα, 24 Ιουνίου 1997 Με φιλικούς χαιρετισμούς Αθηνά Βουγιούκα

Μ ανώλης Γ λεζος

Η ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΤΗΣ ΠΕΙ ΡΑΙΑΣ ΓΗΣ ΚΥΚΛΑΑΟΓΡΑΦΕΣ Πεζός λόγος, ποίηση, κείμενα για την προϊστορία, την αρχαία και νεότερη ιστορία των Κυκλάδων, για τις τέχνες, τα οράματα των νησιωτών του Αιγαίου ΕΟ

Η θάλασσα, ο άνεμος, η πέτρα και ο ήλιος των νησιών δοσμένα μοναδικά από τον ακούραστο διανοητή.

08

Με φωτογραφικό επίμετρο που δίνει το δικό του τόνο στην όλη εντυπωσιακή σύνθεση.

Τ υπ ω θή τω - Γ . ΔΑΡΑΑΝΟΣ

Αλληλογραφία

ΣΥΧΡΟΝΗ ΚΛΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΧΑΡΙΤΟΠΟΥΛΟΣ Γραπτά 1976-1996 Δανεικιά γραβάτα 525 Τάγμα Πεζικού Τα παιδιά της Χελιδόνας Δέσποινα Τη νύχτα που έφυγε ο Μπούκοβι Εναντίον του Marlboro Από εδώ πέρασε ο Κιλρόι Η παραποίηση της εικόνας του Άρη Βελουχιώτη ΕΞΑΝΤΑΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. Δ ιδότου 5 9 - 1 0 6 81 ΑΘΗΝΑ Τηλ. 3 8 0 4 8 8 5 - 3 8 2 2 0 6 4 - Fax 3813065

Παραθέτουμε μερικά χαρακτηριστικά αποσπάσματα από τον ημερήσιο και εβδομαδιαίο Τύπο για τα ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ 1996 του διαβάζω και της Επιτροπής Κριτικών, που απονεμήΒηκαν την Πέ­ μπτη οτις 12 Ιουνίου 1997 οτο Αίθριο της Χτοάς του Βιβλίου.

ΕΛΕΥΘ ΕΡΟ ΤΥΠΙΑ Λ εο ντά ρ η ς, Μ ιχ α λ ο π ο ύ λ ο υ , Ν όλλα ς τ α Λ ο γ ο τ α χ ν ικ ά Β ρ α β ε ί α τ ο υ δ ια β ά ζ ω Έ να ς γ νω στός ποιητής, μια νέα σ υ γγρ α φ έα ς, έ­ να ς δοκιμασμένος π εζογρ ά φ ο ς. 0 Βύρων Λεο­ ντάρης και η ποιητική συλλογή του «Εν γη αλ­ μυρά» (Έρασμος), η Αμάντα Μιχαλοπούλου και το βιβλίο τη ς «Γιάντες» (Καστανιώτης) και ο Δημήτρης Νόλλας με τη συλλογή διηγημάτω ν «Το θολά τζάμια«» (Καστανιώτης) είναι οι φετινοί ε­ κλεκτοί τω ν Λογοτεχνικών Βραβείων Ποίησης, Μ υθιστορήματος και Δ ιηγήματος, αντίστοιχα...

Οι τρ ε ις βραβεύσεις, ό πω ς αποφασίστηκαν από την Επιτροπή Κριτικών του διαβάζω, ανακοινώ­ θηκαν χ θ ες στη Στοά του Βιβλίου, σε μια ιδιαίτε­ ρη βραδιά, από όπου όμω ς α πούσιαζε ο Βύρων Λεοντάρης... Λογοτεχνικού χαρακτήρα η εκδήλωση είχε πά ­ ντω ς μουσικό αλλά και γαστριμαργικό επίλογο. Για τον πρώτο, φρόντισε η «Ορχήστρα των Χρω­ μάτων» και οι τραγουδιστές Κώστας Βασιλιάγκος, Βασίλης Γισδάκης, Λ ώρος Δημοσθένους και Στηβ Κόκκας, ερμηνεύοντας υπό τη διεύθυνση του Μίλτου Λογιάδη, επιτυχίες των Μπητλς. Και για τον δεύτερο, οι ηπειρώτικες πίτες και το άφθονο κόκ­ κινο και λευκό κρασί. Ας προστεθεί, τέλος, πω ς τα Βραβεία Μυθιστορήματος και Διηγήματος συνο­ δεύονται από 500.000 δρχ. που προσφ έρουν οι εκδόσεις «Πατάκη» καθώς και από αναμνηστικά δώρα.

13 Ιουνίου 1997

Βραχνγραφίες

33

ΤΑ ΝΕΑ

λιτισμού, είναι ότι για πρώτη φορά στα ελληνικά χρονικά δημοσιοποιεί επίσημα τις υποψηφιότητες για τη βράβευση τη ς ερχόμενης Πέμπτης. Γενναία χειρονομία για μεγαλύτερη διαφάνεια. Μπράβο.

Τ ό λ μ η κ α ι δ ια φ ά ν ε ια ... Κάποιες διακρίσεις καταφέρνουν να πείσουν τουλάχιστον μέχρι να διαψευστούν από την ίδια το υ ς την ιστορία... Αυτό επιδιώκει να πετύχει το περιοδικό «διαβάζω» που θέσπισε πέρσι τα δικά του βραβεία απέναντι στα κρατικά λογοτεχνικά βραβεία, με την ελπίδα να ικανοποιήσει το κοινό αίσθημα παράλληλα με το αίτημα τη ς ποιότητας και να αποφύγει τις «πολιτικές βραβεύσεις». Γι’ αυτό και τα μέλη τη ς Κριτικής Επιτροπής του δεν συνεδριάζουν από κοινού, αλλά καταθέτουν τις προτάσεις το υ ς στο περιοδικό, το οποίο και τις α ­ θροίζει. Ο χρόνος θα δείξει αν το διαβάζω θα μπο­ ρέσει ποτέ να δημιουργήσει την παράδοση ενός «Γκονκούρ» π.χ. Αυτό πάντως που δίνει ένα πλεο­ νέκτημα στο διαβάζω απέναντι στο υπουργείο Πο­

9 Ιουνίου 1997 λ ο γ ο κ χ ν ικ ά B p a B c ia χ ω ρ ί ς μ α γ β ίρ β μ α Εντυπωσιακή προσέλευση συγγραφέω ν και εκδο­ τών, αλλά και την πρώτη του άρνηση εισέπραξε ο νεοπαγής θεσμός τω ν Λογοτεχνικών Βραβείων του περιοδικού διαβάζω που απονεμήθηκαν χθες πανηγυρικά, ένα εξάμηνο περίπου πριν από τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας για το 1996. Οι φ ε­ τινοί νικητές δ εν αποτελούν καρπό «μαγειρέμα­ τος» αφού προέκυψαν αθροιστικά από τις προτά­ σεις των κριτών χω ρίς αυτοί να συνεδριάσουν σε σώμα...

13 Ιουνίου 1997 Μ ικέλαΧαρτουλάρη

ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ Λ ο γ ο τ ε χ ν ικ ά Β ρ α β ε ία ο τ ο ν α ν τ ίπ ο δ α τ ω ν κ ρ α τ ικ ό ν κ α ι γ ια τ ο υ ς ν έ ο υ ς ... ίσ ω ς τ ο υ χ ρ ό ν ο υ Το διαβάζω κέρδισε τις εντυπώ σεις έναντι του υπουργείου Πολιτισμού για άλλη μια φορά, κά­ νοντας τις κρατικές λογοτεχνικές β ραβεύσεις να θυμίζουν σύναξη γηραιού φιλολογικού σωματείΑφορμή για σύγκριση έδω σε και η χθεσινή τελ ε­ τή στο χώρου του αίθριου τη ς Στοάς του Βιβλίου που ένωσε α νθρώ πους, συγκέντρω σε μεγάλα καλλιτεχνικά ονόματα, δημιούργησε ατμόσφαι­ ρα μεγάλου αθηναϊκού συμβάντος και σε πολύ υγιή-ξεκάθαρη ατμόσφαιρα άφησε να α­ κουστούν απόψεις...

Η εκδήλωση ήταν αντάξια μιας πόλη ς που επι­ θυμεί, προσδοκά και βρίσκει νέο υς ρ υθμ ούς για να αποδείξει τη ζωντάνια τω ν τεχνώ ν και τω ν αν­ θρώ πω ν της... Με αρκετή παρρησία δεν απονεμήθηκε Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Πεζογράφου «διότι τρία από τα πέντε μέλη τη ς επιτροπής έκριναν ότι κα­ νένα από τα πεζογραφήματα που κυκλοφόρη­ σαν το 1996 δεν πληροί το υ ς ό ρ ο υ ς τη ς βρά­ βευσης. Ίσω ς του χρόνου». Αυτό το «Ίσως του χρόνου» μπορεί να θεω ρηθεί ω ς ένα από τ α σκωπτικότερα φιλολογικά ευρή ­ ματα τω ν τελευταίω ν ετών και φυσικά σημαίνει πολλά για το υ ς χιλιάδες πρω τοεκδιδόμενους «πεζογράφους». Στο περιοδικό διαβάζω θα έπρ επε ίσως κοινό και ειδικοί να απονείμουν το βραβείο τη ς πιο ζωντα­ νή ς εκδήλω σης για το βιβλίο, στη χρονιά που π έ­ ρασε...

13 Ιουνίου 1997 Μάκης ΔεΚηπέτρος

Β μ χνψ φ ίεζ

9Α Υ ΓΗ Π ο ιο υ ς B p a B c u a c τ ο δ ια β ά ζ ω Είχαν καλύτερη οργάνω ση από το περσινό το υ ς ξεκίνημα, είχαν κόσμο πολύ, είχαν όμορ­ φ ε ς μουσικές α πό την Ο ρχήστρα τω ν Χ ρωμά­ των, είχαν εκπλήξεις και σίγουρα θα δημι­ ουργήσουν συζητήσεις. Ή ταν χ θ ε ς το βράδυ, λοιπόν, η απονομή τω ν Λογοτεχνικών Βρα­ βείων που για δ εύτερη συνεχή χρονιά π ρ α γ­ ματοποίησε το περιοδικό διαβάζω, αυτή τη φ ορ ά στο όμορφο αίθριο τη ς Στοάς του Βι­ βλίου. Αναμενόμενα λίγο ω ς πολύ, και όχι μόνο λόγω τω ν ίδιων τω ν βιβλίων που τα απέσπασαν, ή­ τα ν τού τα τα βραβεία. Αναμενόμενη και η ευγενική άρνηση να α πο δεχθεί το δικό του ο ποιητής Βύρων Λεοντάρης που η Κριτική Επι­ τρ οπή του απένειμε για τη συλλογή «Εν γη αλμυρά»...

13 Ιουνίου 1997 Πόλυ Κρημνιώτη

A th e n s © Τ α B p a B c i a τ ο υ δ ια β ά ζ ω δ ί ν ο ν τ α ι am« κ λ « κ τ ο ύ ς Ποτέ δεν συγκεντρώθηκαν τόσοι πολλοί σε ένα μέρος. Συγγραφείς, εκδότες, βιβλιοπώλες γέμι­ σαν το όμορφο αίθριο της Στοάς του Βιβλίου, την Πέμπτη το βράδυ για να παρακολουθήσουν την α­ πονομή των Λογοτεχνικών Βραβείων 1996 του διαβάζω, ενός από τα εγκυρότερα περιοδικά της Ελλάδας. Έξι μήνες πριν από τα Κρατικά Βραβεία, τα Βρα­ βεία του διαβάζω δόθηκαν κατόπιν μυστικής ψη­ φοφορίας από πενταμελή Επιτροπή Κριτικών (Βαγγέλης Αθανασόπουλος, Αλέξης Ζήρας, Ελι­ σάβετ Κοτζιά, Μισέλ Φάις, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου), οι οποίοι ποτέ δεν συνεδρίασαν για να συζητήσουν τις υποψηφιότητες. ... Οι ηθοποιοί Γιώτα Φέστα, Θέμις Μπαζάκα και Αλέκα Παΐζη διάβασαν αποσπάσματα από τα βρα­ βευμένα βιβλία και η Ορχήστρα των Χρωμάτων έ­ κλεισε τη βραδιά με τραγούδια των Beatles.

14 Ιουνίου 1997 Μανώλης Πολέντας

ΕΞΟΥΣΙΑ Λ εο ντά ρ η ς, Μ ιχ α λ ο π ο ύ λ ο υ , Ν όλλα ς ο ι φ ε τ ιν ο ί ν ικ ή τ ε ς

νιώτης). Η νεαρή και ταλαντούχα σ υ γγρ α φ έα ς αρκέστηκε σε ένα «ευχαριστώ πολύ» και α πο­ σύρθηκε α θόρυβα. Την «παράσταση» έκλεψε ό μω ς ο γνω στό ς και α­ ξιόλογος συ γγρ α φ έα ς Δ ημήτρης Νόλλας, ο ο ­ π ο ίο ς βραβεύτηκε με το Βραβείο Διηγήματος για το έ ρ γο το υ «Θολά τζάμια» (Καστανιώτης). Ό τα ν του ζητήθηκε να πει δύο κουβέντες, με το

... 0 Βύρων Λεοντάρης με τη ν ποιητική συλλογή του «Εν γη αλμυρά» (Έρασμος) πή ρ ε το πρώ το βραβείο στην κατηγορία τη ς ποίησης. Ό μ ω ς δεν το α ποδέχθηκε για καθαρά «προσω πικές πεποιήσεις», όπω ς τόνισε τηλεφωνικά στο υ ς αρμοδί­ ου ς, και βέβαια δεν πα ρ ευρέθη κε στην απονομή. Το γ ε γο νό ς αυτό δ εν προκάλεσε αντιδράσεις ούτε δυσμενή σχόλια α πό το κοινό, που π ρ ο φ α ­ νώ ς σεβάστηκε τη σεμνότητα του ποιητή. Το Βραβείο Μ υθιστορήματος α πονεμήθηκε στην Αμάντα Μιχαλοπούλου για το «Γιάντες» (Καστα-

γνω στό καυστικό χιούμορ που το ν διακρίνει, δή­ λω σε χαρακτηριστικά: «Πρέπει να πρ ο στα τέ­ ψουμε το υ ς ποιη τές και γενικά ό λ ο υς το υ ς α­ πρ ο σ ά ρ μ ο σ το υ ς ανθρώ πους». Η απάντηση του κοινού στο μήνυμα ήταν α πλώ ς, γλυκόπικρα χα­ μόγελα... Αξίζει να σημειω θεί η πολυπλη θή ς πα ρουσία που είχαν τα μυγάκια: ομολογουμένω ς έδειξαν έντο­ νο ενδια φέρον για τα λογοτεχνικά μ ας δρώμενα.

14 Ιουνίου 1997 Αντώνης Αντωνόπουλος

Βραχνγραφίες

εκδοτική π α ρ α γω γ ή το υ 1996 και «δείχνουν» τα

ΤΟ ΒΗΜ Α I Π ο ιό τ η τ α δ ια φ ά ν ε ι α ς

βιβλία πο υ σ υγκέντρω σα ν το ενδια φ έρ ο ν τη ς κριτικής αλλά και, σ τις π ερ ισ σ ό τερ ε ς τω ν π ε ρ ι­ πτώ σεω ν, το υ κοινού. Οι λ ίσ τες δείχνο υ ν επί­ σ η ς ότι η ελληνική πε ζο γρ α φ ία σ χ εδ ό ν μονοπω λείται α π ό δ ύ ο εκδο τικ ο ύς οίκους, το ν Κέδρο

Μ ήπω ς τα «ιδιωτικά» βρα βεία λ ο γο τεχν ία ς θα

και το ν Καστανιώτη. Δείχνουν ακόμη ότι η π ο ίη ­

αντικαταστήσουν ή κα λύτερα θα υποκα τα στή ­

ση α πο τελ εί μια ισχυρή ελληνική επίδοση , α ­

σουν τα κρατικά; Το ε ρ ώ τη μ α μ οιάζει ρ ητορικό,

φ ο ύ δ ώ δεκα ποιητικές σ υ λ λο γ ές ήτα ν υ πο ψ ή ­

αλλά έχει σχέση με τη δια μ ο ρ φ ο ύ μ ενη π ρ α γ μ α ­

φ ιες για το βραβείο...

τικότητα, κα θώ ς το περ ιο δικό διαβάζω απένει-

Νομίζω π ω ς κανένας δ εν μ πο ρ εί να α μφισβητή­

με για δ εύ τερ η συνεχή χρο νιά λογοτεχνικά

σει τη ν αξία τω ν βιβλίων αυτών. Οι τελ ικές επι­

βρ α βεία και μάλιστα σ ε κα λύτερο οργανω τικό

λ ο γ έ ς είναι βέβαια εν πο λ λ ο ίς ζήτημα υποκειμε­

πλαίσιο α π ’ ό,τι π έρ υ σι. Και ενώ τ α κρατικά λο ­

νικών κρίσεων. Οι κρίσεις α υ τές γίνονται όμω ς

γοτεχνικ ά βρ α βεία είναι π ρ ο ς το π α ρ ό ν μετέω ­

όχι α π λ ώ ς επί τη βάσει ε νό ς κοινού μέσου ό ­

ρα, α φ ού τ ο σχετικό νο μ ο σχέδιο είναι ακόμη

ρου, αλλά α πό ένα σύνολο με υψηλή ποιότητα,

«υπό ε πεξερ γα σία » τ α β ρ α βεία το υ διαβάζω δί­

πο υ σ υγκεντρώ νει και τη ν έξω θεν καλή μ α ρ ­

νουν ήδη τη ν εικόνα τ η ς λ ο γο τεχνική ς πα ρ α γω ­

τυ ρ ία (εννοώ τη ν έξω θεν τ η ς κριτικής ε πιτρ ο ­

γ ή ς του 1996 και τω ν ποιοτικώ ν χαρα κτη ριστι­

π ή ς μαρτυρία). Τα φετινά β ρ α βεία το υ διαβάζω

κών τη ς. Βέβαια το π ρ ό β λ η μ α δ εν είναι να υ πο ­

συ νο δεύ ο ντα ι

και

α πό

χρηματικό

πο σ ό ν

κα τα σταθούν τα κρατικά βρ α βεία α πό άλλα. Σε

500.000 δ ρ α χμ ώ ν για κάθε β ραβευμ ένο, π ο υ εί­

ό λ ες τις χ ώ ρ ε ς το υ κόσμου υ πά ρ χο υ ν πολλώ ν

ναι χο ρ η γ ία τω ν ε κδό σεω ν Πατάκη. Καλό είναι

κατηγοριώ ν λογοτεχνικά βραβεία, τ α ο ποία λει­

τα λο γο τεχνικά βρ α βεία να σ υ νο δεύ ο ντα ι α πό

το υ ρ γο ύ ν ω ς stim ulus τ η ς εκδοτικής ζω ής, ενώ

χρή μ α τα , για τί έτσι αντιμετω πίζεται ίσω ς και η

τ α π ερ ισ σ ό τερ α έ χο υ ν ένα ισχυ ρ ό τα το αντίκρι­

πα ρ α δ εδ ε γμ έ νη ιδέα (για να θυ μ η θο ύ με τις

σμα στα βιβλιοπωλεία, δη λα δή κινητοποιούν το

id e es reg u es το υ Φλομπέρ) το υ σ υ γγρ α φ έ α ω ς

αναγνωστικό κοινό να αναζητήσει τα β ρ α βευμ έ­

φτω χο ύ σ υ γγενο ύ ς. Βέβαια υ π ά ρ χο υ ν λ ο γο τε ­

να βιβλία...

χνικά βραβεία, ό π ω ς τ ο Γκονκούρ, πο υ δ εν

Αρκετά πρ ιν α πό τη ν α νακοίνω ση τω ν βραβείω ν

σ υ νο δεύ ο ντα ι α πό χρή μ α τα . Είναι ό μ ω ς τό ση η

το διαβάζω είχε γνω στο π ο ιή σει τις υπο ψ η φ ιό ­

δυναμική το υ ς π ο υ οι σ υ γγρ α φ ε ίς « εξα ρ γυ ρ ώ ­

τη τες, στοιχείο πο υ π ρ ο σ έ δ ω σ ε σε όλη τη δια ­

νουν» α μ έσ ω ς το β ρα βείο στα βιβλιοπωλεία, α ­

δικασία μια ποιότη τα δ ια φ ά νειας και πο υ καλό

φ ού οι π ω λ ή σεις α νεβαίνουν κατακόρυφα.

είναι να υιοθετη θεί και α πό τις επ ιτρ ο π έ ς τω ν κρατικών β ραβείω ν. Οι λ ίσ τες τω ν υ ποψ η φιοτή ­ τω ν χα ρ το γ ρ α φ ο ύν , κατά κάποιον τρ ό π ο , τη ν

Ευχαρια

15 Ιουνίου 1997 Νίκος Μπακουνάκης

ιντάκτες τον εφημερίδων: Αδέσμευτος

Τύπος, Αθηναϊκή, Αυριανή,Έθνος, Ελεύθερος, Ελεύθερος Τύπος, Ελεύθερη Ώρα, Ελεύθερη Θράκη, Εξπρές, Εοτία, Θεσσαλία Βόλου, Καθημερινή, Νίκη, Ναυτεμπορική, Πελοπόννησος Πάτρας, Ριζοσπάστης, Spor Time, του περιοδικού Αντί καθώς και όλους όσοι συνέβαλαν αποφασιστικά με τα δημοσιεύματά τους στην επιτυχία του θεσμού και της εκδήλωσης της απονομής των ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΝ ΒΡΑΒΕΙΩΝ 1996 του διαβάζω.

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα ΚΟΙΤΑΖΩ ΚΑΜΙΑ ΦΟΡΑ ΤΟ ΧΑΡΤΗ ΤΗΣ Ελλάδας και νιώθω μέσα μου ένα τεράστιο κενό, που ολοένα μεγαλώνει καθώς π ερνούν τα χρόνια. Η ψυχή μου σφίγγεται' ξαμολιέμαι σε εθνικές ο δο ύς και χωμάτινα μονοπάτια να δω, να γνωρίσω, να μάθω, να μιλήσω με πατριώ τες μου, να μπορέσω τελοσπάντων να καλύψω το κενό. Μα αυτό μεγαλώνει συνεχώ ς, και κάθε φορά αισθάνομαι περισσότερο αδύνα­ μος και τόσο μικρός μπροστά στο μεγαλείο τη ς Ελλάδας. Είναι οι άνθρωποι, είναι τα μαγευτικά τοπία, εί­ ναι η ανεξάντλητη ιστορία του τόπου αυτού, είναι οι μυρουδιές, είναι τα χρώματα. Το καλύτερο ταξίδι στην Ελλάδα είναι εκείνο που γίνεται με γνώμονα την προσωπική αναζήτηση του καθενός, και όχι την τουριστική διάθεση τω ν σύγχρονων ανθρώπων, που απλά ζητούν τη φυγή από το υ ς ρυθμούς και τη μουντάδα τω ν πόλεων. Την Ελλάδα πρέπει να την ανακαλύψεις μέσα σου για να την ευχα­ ριστηθείς, και καλύτερος τρ ό πο ς από το βιβλίο δεν υπάρχει για να ξεκινήσεις. Ακόμα και οι χρηστικοί τουριστικοί οδηγοί, όταν είναι καλογραμμένοι και αξιόπιστοι, έχουν το ν τρό πο να σε κάνουν να μάθεις, να σε σπρώ ξουν στις ομ ορφότερες γω νιές τη ς πατρίδας μας, για να πάψεις να είσαι απλός τουρίστας, για να γνωρίσεις καλύτερα τον Έλληνα μέσα σου. Από την άλλη, οι Έ λληνες λογοτέχνες-περιηγητές, με τη φλόγα τη ς πένα ς τους, μπορούν να πυροδοτήσουν τη φ αντασία σου. Η μικρή βιβλιογραφία που παραθέτω εδώ - εκτός από το υ ς λίγους χρηστικούς οδηγούς, που είναι και οι καλύτεροι αντικειμενικά - είναι απλώ ς ενδεικτική για να ξεκινήσετε το ταξίδι! Άλλωστε, ποιος είμαι εγώ που θα μ πορούσα να προτιμήσω τον Ι.Μ. Παναγιωτόπουλο από τον Νίκο Καζαντζάκη, ή τον Φώτη Κόντογλου από το υ ς Στρατή Μυριβήλη, Κώστα Ο υράνη, Χρήστο Ζαλοκώστα και τό σ ο υ ς άλλους; Εξάλλου, ό­ πω ς ήδη τόνισα, όσο περνάνε τα χρόνια και μαθαίνω περισσότερα, το «κενό» μεγαλώνει μέσα μου!

ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΤΡΕΝ ΟΓΙΑΝΝΗΣ* Φ Ω ΤΗ ΣΚ 0Ν Τ0ΓΛ 0Υ Ταξείδια Αστήρ, Αθήνα 1928, σελ. 162

Ν.Σ. ΜΑΡΓΑΡΗΣ Πατριδογνωσία Φιλιππότης, Αθήνα 1992, σελ. 174

Ι.Μ . ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ Ελληνικοί ορίζοντες Αστήρ, Αθήνα 1993 (5η έκδοση), σελ. 409

ΕΥΓΕΝΙΑ ΦΑΚΙΝΟΥ Ελληνικό πανόραμα Κέδρος, Αθήνα 1995, σελ. 223

ΠΑΥΣΑΝΙΟΥ, Ελλάδος ηεριήγησις Σχόλια, επιμέλεια, μετάφραση: Νικόλαος Παπαχατζής Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1974, τόμοι Α’ + Β ’+ Γ ’ + Δ ’ +Ε’, σελ. 2.883

ΔΙΑΚΟΠΕΣ Ετήσιος Τουριστικός Οδηγός Έκδοση του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη, Αθήνα 1996, σελ. 766

ΑΝΝΙΤΑ Π.ΠΑΝΑΡΕΤΟΥ (επ ιμ έλεια) Ελληνική ταξιδιωτική λογοτεχνία Επικαιρότητα, Αθήνα 1995, τόμοι A’ + Β'+ Γ’ + Δ ’ + Ε’, σελ. 1.980

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΨΗΜΕΝΟΣ Ανεξερεύνητη Κρήτη Εκδόσεις Road, Αθήνα, σελ. 550 ROBIN BARBER Greece Blue Guide, έκδοση 1995, σελ. 784

* Ο Γιάννης Ντρενογιάννης είναι δημοσιογράφος στην εφημερίδα «Τα Νέα»

Με το βιβλίο του Εκείνοι οι Ουρανοί

ο Μπερνάρντο Ατσάγα συνεχίζει τον αφηγηματικό κύκλο που αρχίζει με το έργο του Έ νας άνθρωπος μόνος.

Οι πέντες ώρες του ταξιδιού της επιστροφής στη γενέθλια πόλη μιας “μεταμελημένης” τρομοκράτισσας που μόλις έχει αποφυλακιστεί και αντιμετωπίζει το απειλητικό τείχος των σκιών του παρελθόντος της, το οποίο ορθώνεται μπροστά της φράζοντάς της οποιοδήποτε μέλλον. Μια βουτιά στην φυχή μιας ανθρώπινης ύπαρξης που έχει βιώσει τόσες καταστροφικές εμπειρίες, από την παρανομία και τη συμμετοχή στην ένοπλη πάλη και τη ρήξη με την οικογένεια μέχρι τη βίαιη απώλεια του αγαπημένου προσώπου και τα χρόνια της φυλακής.

Έ ν α ς άνθρωπος μόνος

Ομπαμπακόακ ο μυθικός κόσμος της Ομπάμπα ΜΠΕΡΝΑΡΝΤΟ ΑΤΣΑΓΑ

ΜΠΕΡΝΑΡΝΤΟ ΑΤΣΑΓΑ

I

Εκδόσεις

ΕΚΚΡΕΜΕΣ - 43 Αθήνα 104 33 Τ η λ . / F a x : 82 20 0 0 6

Βαθύ πάθος, καταπιεσμένη σεξουαλικότητα και εναλλαγή έρωτα και μίσους για τη μητέρα της κυριαρχούν στη ζωή της Έρικας Κόχουτ, καθηγήτριας πιάνου στο Ωδείο της Βιέννης. Ενώ η μητέρα της την περιμένει, η Έρικα Κόχουτ παίρνει σβάρνα τα πορνομάγαζα της Βιέννης, αναζητώντας πρόσκαιρη ηδονή. Μέσα σ’ αυτή την πιεστική ατμόσφαιρα κάνει την εμφάνισή του ο Βάλτερ Κλέμμερ, σπουδαστής μουσικής και μετάφραση : Μαριάννα Σταυροπούλου γυναικάς. Καθώς η σχέση Λευιέρης Αναγνώστου δασκάλας/μαθητή βυθίζεται σε ιλιγγιώδη στρόβιλο η Γέλινεκ (Βραβείο Heinrich B o ll-1 9 8 6 ) ζωγραφίζει τη φρικιαστική εικόνα μιας γυναίκας που κατατρώγεται από την έκσταση της αυτοκαταστροφής. Μπεστ -σέλερ στη Γερμανία, Η πιανίστρια μεταφράστηκε Ε Λ Φ Ρ Ι Ν Τ Ε σε πολλές γλώσσες, Γ I Ε Λ I Ν Ε Κ f ενώ έγινε και κινηματογραφική ταινία.

ΕΛΦΡΙΝΤΕ ΓΕΛΙΝΕΚ

η πιανίστρια

η πιανίστρια

Ιουλιανού

■

Εκδόσεις

ΕΚΚΡΕΜΕΣ

- 43 Αθήνα 104 33 T i^. /Fax: 82 20 006

Ε τη λ εκ τ ικ ή κ α τ α γ ρ α φ ή σ η μ α ν τ ικ ώ ν , λ η σ μ ο ν η μ έ ν ω ν , ε ν ίο τ ε α ξ ιο π ε ρ ίε ρ γ ω ν γ ε γ ο ν ό τω ν π ο υ σ η μ ά δ ε ψ α ν τ ο ν κ ό σ μ ο τ η ς λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς κ α ι τ η ς τ έ χ ν η ς γ ε ν ικ ό τ ε ρ α

Στην Ελλάδα...

1 1ουλίου 18 49: Γεννιέται στο Μ όλυβο τη ς Μ υτιλήνης ο σ υ γγρ α φ έ α ς Κ λεάνθης Μιχαηλίδης, γν ω σ τό ς ω ς Α ρ γ υ ρ ή ς Ε φ ταλιώ τη ς (χρ. θαν. 1923).

1 1ουλίου 1923: Θ άνατος Κ ω νσ τα ντίνου Θ εο τό κ η (χρ. γενν. 1872).

2 Ιο υλ ίο υ 1978: Πεθαίνει ο Ά ρ η ς Α λ εξά ν δ ρ ο υ (χρ. γενν. 1922).

7 Ιο υλ ίο υ 19 08: Θ άνατος Δ η μ ή τρ η Β ικέλ α (χρ. γενν.

1835).

7 Ιο υλ ίο υ 1948: Ο Ν ίκ ο ς Κ α ζα ν τζά κ η ς (1883-1957) ξεκινά τη σ υ γγρ α φ ή του μυθιστορήμ ατος «Ο Χρι­ στός ξανασταυρώνεται».

7 Ιο υλ ίο υ 1951: Ραδιοφωνική ομιλία του Γιώ ρ γου Σ ε φ έ ρ η (1900-1971) για το θάνα­ το του Α γ γέλ ου Σικ ελ ια ν ο ύ (1884-1951) α­ π ό το ν σταθμό του Λονδίνου ό που υ πη ρ ε­ τεί ω ς σύ μ βουλος στην Ελληνική Π ρε­ σβεία.

10 Ιο υλ ίο υ 19 11: Γεννιέται στο Κάιρο ο πεζο γρ ά φ ο ς Σ τρ α τή ς Τ σ ίρ κ α ς (Γιάννης Χατζη α ντρ έα ς, χρ. θαν. 1980).

10 Ιο υλ ίο υ 19 30: Ο Σ τρ α τή ς Τ σ ίρ κα ς συναντά για πρώ τη φ ο ρ ά το ν Κ .Π . Κ α βάφ η (1863-1933).

12 Ιο υλ ίο υ 1836: Πρώτη θεατρική πα ρ ά ­ σταση στην Αθήνα με κωμωδία το υ Μολιέρ ου.

13 Ιο υλ ίο υ 1953: Πεθαίνει ο Κώ σ τας Ο υ ρ ά ν η ς (χρ .γενν. 1890).

Επετηρίδα

13 Ιο υλ ίο υ 19 65: Πεθαίνει ο Φ ώ της Κ όν τογλου (χρ .γενν. 1895) 15 Ιουλίου 1905: Γεννιέται η Μ έλπ ω Α ξιώ τη (χρ. θαν. 1973).

19 Ιουλίου 1969: Πεθαίνει ο Σ τρ α τή ς Μ υριβήλης (χρ. γενν. 1890) 2 0 Ιουλίου 1981: Πεθαίνει ο πεζο γρ ά φ ο ς Δ η μ ή τ ρ η ς Χ α τ ζή ς (χρ.γενν. 1913) 21 Ιουλίου 1928: Πρέβεζα. Ύ στερα α πό μια απεγνω σμένη προσπ ά θεια να πνιγεί στη θά­ λασσα, ο Κ ώ σ τας Κ α ρυω τάκ ης (χρ. γενν.

1896) επιστρέφει νω ρίς το πρω ί στο σπίτι του. Το μεσημέρι πηγαίνει και αγοράζει ένα περίσ τροφο. Γ ρά φ ειτο γνω στό σημείωμα και μετά αυτοκτονεί.

2 2 Ιουλίου 1957: Απονέμεται στη Μ έλπ ω Αξιώ τη η ανώτερη διάκριση του Πολωνικού κράτους για την πολλαπλή τη ς προσφ ορά.

2 4 Ιουλίου 1879: Πεθαίνει ο Α ρ ισ τοτέλης Βαλαω ρίτης (χρ.γενν. 1824).

2 4 -2 5 Ιουλίου 1798: Α ργά τη νύχτα οι Τούρ­ κοι στραγγαλίζουν το ν Ρήγα Βελεστινλή (χρ. γενν. 1757) και το υ ς επτά ετα ίρους του και ρίχνουν τ α πτώματα στο ποτάμι.

2 5 Ιουλίου 1 9 3 7 :0 Κ ω σ τής Π α λαμ άς (1859-1943) χαιρετίζει το νεαρό ποιητή Γιάννη Ρίτσ ο (1909-1990): «Παραμερίζουμε ποιητή για να περάσεις».

2 5 Ιουλίου 1967: Πεθαίνει ο ζω γρ ά φ ο ς Κ ω νσ τα ντίνος Π α ρ θ έν η ς (χρ.γενν. 1878).

2 6 Ιουλίου 1976: Πεθαίνει ο ποιητής και ακαδημαϊκός Τ ά κ ης Πα π ατσώ νης (χρ. γενν.

1895).

28 Ιουλίου 1836: Γεννιέται στη Σύρο ο Εμμανουήλ Ρ ο ίδ η ς (χρ. θαν. 1904)

29 Ιουλ ίου 1919: Γεννιέται στην Αθήνα ο ποιητής Μ ίλτο ς Σ α χτο ύρ η ς.

1 Α υ νο ύσ το υ 1821: Εκδίδεται στις Κ αλάμες η πρώ τη ελληνική εφη μερίδα «Ελληνική Σάλπιγξ».

2 Α υ γο ύσ το υ 1824: Γεννιέται στη Λευκάδα ο Α ρ ισ το τέλη ς Β α λαω ρίτης (χρ. θαν. 1879) 3 Α υ γο ύσ το υ 1920: Θ άνατος του Κ ω νσ τα­ ντίν ου Χ ατζόπ ουλ ου (χρ. γενν. 1868).

3 Α υ νο ύσ το υ 1923: Πεθαίνει ο Α ρ γύ ρ η ς Ε φ ταλιώ της στη Γαλλία.

3 Α υ νο ύσ το υ 1973: Πεθαί­ νει ο Η λ ία ς Β εν έζη ς (χρ. γενν. 1904).

3 Α υ νο ύσ το υ 1979: Πεθαί­ νει ο Α γ γελ ο ς Τ ερ ζά κ η ς (χρ. γενν. 1907).

4 Α υ νο ύσ το υ 1865: Καθιε­ ρώ νεται ο «Ύμνος εις τη ν Ελευθερίαν» του Δ. Σ ολω­ μού (1798-1857) ω ς εθνικός ύμνος.

4 Α υ νο ύσ το υ 1936: Κηρύσ­ σεται ο στρατιωτικός νό­ μος. Ό λ α τ α «ανατρεπτικά» βιβλία (του Μαρξ, του Γκόρκι, του Ανατόλ Φ ρανς κ.ά.) καίγονται στου ς Σ τύλους του Ο λυμπίου Διός. Ανάμεσα σε αυτά και ο «Επιτάφιος» του Γιάννη Ρ ίτσ ου.

4 Α υ γο ύσ το υ 1975: Πεθαίνει ο Α ν τρ έα ς Ε μπ ειρ ικ ός (χρ. γενν. 1901).

5 Α υ νο ύσ το υ 1972: Πεθαίνει ο Μ ά ρ ιο ς Χ άκ κ ας (χρ. γενν. 1931).

8 Α υ νο ύσ το υ 1906: Γεννιέται στα Χανιά ο Α λ έξη ς Μ ινω τή ς (χρ. θαν. 1990).

8 Α υ νο ύσ το υ 1866: Πεθαίνει στην Ά νδρο η Ε υα ν θία Κ άίρη (χρ. γενν. 1814), αδελφή του Θ εό φ ιλ ο υ Κ άίρη (1784-1853), πρ ό δ ρ ο μ ο ς το υ φεμινιστικού κινήματος στην Ελλάδα.

14 Αυ νο ύσ το υ 1905: Γεννιέται στην Κων­ σταντινούπολη ο Γιώ ρ γος Θ εο τ ο κ ά ς (χρ. θαν. 1966).

15 Α υ νο ύσ το υ 1911: Γεννιέται στο Σταυρό Ιθάκης ο Π α να γ ή ς Λ εκ α τσ ά ς (χρ. θαν.

1970).

18 Αυ νο ύσ το υ 1891: Ενοχλημένος α πό την τάση τω ν κριτικών να τον παρομοιάζουν με ξένους σ υγγρα φ είς, ο Α λ έξα ν δ ρ ο ς Παπ αδ ια μ ά ντη ς (1851-1911) γρ ά φ ει στο «Άστυ»: "Δεν ομοιάζω ούτε με τον Πόε, ούτε με τον Δίκενς, ούτε με τον Σαίξπηρ, ούτε με το ν Βερανζέ. Ομοιάζω με τον εα υτόν μου. Τούτο δεν αρκεί;" 18 Α υ ν ο ύ σ το υ 19 77 : Π εθαίνει ο ζω γρ ά ­ φ ο ς Γ ιώ ρ γ ο ς Γ ο υ ν α ρ ό π ο υ λ ο ς (χρ. γενν.

1889).

2 2 Α υ νο ύσ το υ 1822: Γεννιέται στη Σμύρνη ο Δ η μ ή τρ ιο ς Γληνός (χρ. θαν. 1943).

2 3 Α υ γο ύσ το υ 1945: Πεθαίνει ο λογοτέχνης και ιστορικός Γ ιάνν ης Β λαχ ογιάννης (χρ. γενν. 1867).

2 4 Α υ νο ύσ το υ 1851: Γεννιέται στην Τήνο ο γλ ύ πτη ς Γιανν ούλ ης Χ α λ επ ό ς (χρ. θαν.

1938).

2 6 Α υ νο ύσ το υ 1919: Πεθαίνει ο Γ εώ ρ γιος Σ ο υ ρ ή ς (χρ. γενν. 1853).

2 7 Α υ νο ύσ το υ 1968: Πεθαίνει ο αρχιτέκτο­ να ς και ζω γρ ά φ ο ς Δ η μ ή τρ η ς Π ικιώ νης (χρ. γενν. 1887).

Τον Ιούλιο του 1950-51 ο Γιάννης Ρίτσος απολύεται από τη Μακρόνησο, αλλά ύ­ στερα από ένα μήνα συλλαμβάνεται και μεταφέρεται στον Αη-Στράτη, όπου οι συνθήκες διαβίωσης είναι καλύτερες. Εκεί ο ποιητής ολοκληρώνει το τρίτο «Ημερολόγιο εξορίας» και συνεχίζει το πολύστιχο «Οι γειτονιές του κόσμου». Τον Ιούλιο του 1954 το «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» παίρνει το βραβείο του καλύτερου ξένου βιβλίου της χρονιάς στη Γαλλία. Τον Αύγουστο του 1850 με αφορμή την αυτοκτονία της ανιψιός του Αγγελικής, ο Διονύσιος Σολωμός (1798-1857) ) γράφει το μικρό απόσπασμα «Εις το θάνατο της ανεψιάς μου». Τον Αύγουστο του 1921 πεθαίνει ο μεγα­ λύτερος αδελφός του δωδεκάχρονου Γιάννη Ρίτσου από, φυματίωση και μέσα σε τρεις μήνες χάνει και τη μητέρα του. Τον Αύγουστο του 1936 ο Αημήτρης Χα­ τζής ! Ι·Ί viv si ι σνλλι.ηιβιινι mi nm τη δικτατορία του Μεταξά. Βασανίζεται σκληρά στην ασφάλεια, όπου κάνει από­ πειρα αυτοκτονίας. Τελικά, εξορίζεται στη Φολέγανδρο. Τον Αύγουστο του 1941 ο Νίκος Καξαντζάκης (1883-1957) ξεκινά το «Συναξά­ ρι του Ζορμπά». θ α το ολοκληρώσει δύο χρόνιά αργότερα.

Στον Κόσμο...

1-2 Ιο υ λ ίο υ 19 04 : Βαριά ά ρ ρ ω σ το ς με φυματίω ση ο Α ν το ν Τ σ έχ ο φ (χρ. γενν.

1860) ξυπνά μέσα στη νύ χτα και λέει: «Πε­ θαίνω». Βλέποντας π ω ς είναι α ρ γά πλέον, ο για τρ ό ς ζητά να το υ φ έ ρ ο υ ν στο κ ρεβάτι έ­ να μπουκάλι σαμπάνια, το οποίο αδειάζει μ ο νά χο ς του. Γύρω στις 3 το πρ ω ί αφήνει τη ν τελευ τα ία το υ πνοή.

2 Ιο υ λ ίο υ 1877: Γεννιέται ο μ εγά λ ο ς Γερμ α νό ς σ υ γγρ α φ έ α ς Χ έρ μ α ν Χ έ σ ε (χρ. θαν.

1962).

2 Ιο υ λ ίο υ 1961: Αυτοκτονεί ο Αμερικανός σ υ γγρ α φ έ α ς Έ ρ ν εσ τ Χ έμ ιν γ ο υ ε ϊ (χρ. γενν.

1899).

2 Ιο υ λ ίο υ 19 77: Πεθαίνει ο Β λ αν τιμίρ Ν α μ π όκ οφ (χρ. γενν. 1899).

3 Ιο υ λ ίο υ 1 8 5 2 : 0 Λ έο ν Τολ σ τό ι (18281910) γ ρ ά φ ε ι στον Ν εκράσοφ, διευθυντή του περ . «Το Σ ύγχρονο» κα ιτο νπ α ρ α κ α λ εί να ρίξει μια ματιά στα κείμενα πο υ του στέλνει. Λίγο α ρ γό τε ρ α θ α δ ει δημοσ ιευμέ­ νο στις σελ ίδ ες του περιοδικού το διήγημά του «Παιδικά χρόνια».

3 Ιο υ λ ίο υ 1883: Γεννιέται στην Π ράγα ο Φ ρ α ντς Κ ά φ κα (χρ. θαν. 1924).

4 Ιο υλ ίο υ 18 62: Κατά τη δ ιάρκεια μιας εκ­ δ ρ ομ ής, ο Τ σαρλς Λούντβιχ Ντόντγκσον διηγείται τη ν ιστορία ε νό ς κοριτσιού πο υ το έλεγα ν Αλίκη στη δ εκά χρονη Άλις Λίντελ. Λίγο καιρό α ρ γό τε ρ α η ιστορία αυτή γ ρ ά ­ φ ετα ι σε βιβλίο με τίτλο «Η Αλίκη στη χώ ρ α τω ν θαυμάτων». Ο σ υ γγρ α φ έ α ς υ ιο θετείτο ψ ευδώ νυμ ο Λ ιο ύ ις Κ ά ρ ο λ (1832-1898).

6 Ιο υ λ ίο υ 18 93: Πεθαίνει ο Γά λ λο ς σ υ γγρ α φ έ α ς Γκυ ν τ ε Μ ω π α σ άν (χρ. γενν.

1850).

7 Ιο υ λ ίο υ 18 93: Γεννιέται στη Γεω ργία ο Β λ αν τιμίρ Μ α γ ια κ ό φ σ κ ι (χρ. θαν. 1930).

10 Ιο υ λ ίο υ 18 71: Γεννιέται ο Μ α ρ σ έ λ Π ρ ο υ σ τ (χρ. θαν. 1922).

12 Ιο υ λ ίο υ 1904: Ο πο ιη τή ς Πά μπ λο Ν ερ ο ύ ντα (χρ. θαν. 1973) γεννιέται στη Χιλή.

13 Ιο υλ ίο υ 1944: Σε γρ ά μ μ α το υ στον Τ ζο ρ τζ Ό ρ γ ο υ ε λ (1903-1950) ο Τ .Σ . Έ λ ιο τ (1888-1965) απορ ρ ίπτει τη ν πιθανή έκδοση τη ς «Φάρμας τω ν ζώων». Επαινεί την ποιό­ τη τα γρ α φ ή ς, αλλά θεω ρεί ότι τ ο μήνυμα του βιβλίου δ εν βοη θά καθόλου στην πολι­ τική κ ατάσταση τ η ς ε π ο χ ή ς :«... α υτό πο υ χρειαζότα ν δ εν ήταν περ ισ σ ό τερ ο ς κομ­ μουνισμός αλλά γου ρ ο ύνια με δημοκρατι­ κότερο πνεύμα», γρ ά φ ει χαρακτηριστικά.

20 Ιο υ λ ίο υ 1945: Πεθαίνει ο Π ο λ Β α λ ε ρ ί (χρ .γενν.

1871). Ο στρ α τη γό ς Ντε Γκολ διατάζει κηδεία δη μο­ σία δαπάνη. Π λήθος κό­ σμου συ νοδεύ ει το φ έ ρ ε ­ τρ ο όλη τη νύχτα, ανάμεσά το υ ς και ο Α ν τρ έ Ζ ιν τ (1869-1951). Σ τις 2 7 Ιο υ λ ί­ ου ο Βαλερί θάβεται στο πα ρα θα λά σσιο κοιμητήριο σ τη Σ ετ.

21 Ιο υλ ίο υ 1899: Γεννιέται ο Α μερικανός σ υ γγρ α φ έ α ς Έ ρ ν ε σ τ Χ έμ ιν γ ο υ έ ι.

2 3 Ιο υ λ ίο υ 18 88: Γεννιέται στο Σικάγο ο Ρ έη μ ο ν τΤ σ ά ν τλ ε ρ (χρ. θαν. 1959).

Επετηρίδα

26 Ιο υ λ ίο υ 1856: Γεννιέται ο Τ ζο ρ τζ Μ π έρ ν α ρ ν τ Σ ο (χρ. θαν. 1950) στο Δουβλίνο τη ς Ιρλανδίας.

2 6 Ιο υ λ ίο υ 18 95: Γεννιέται στο Λονδίνο ο σ υ γγρ α φ έ α ς και πο ιη τή ς Ρ ό μ π ερ τ Γ κ ρ έιβ ς (χρ .θα ν. 1985).

31 Ιο υ λ ίο υ 19 44: Ο Α ν το υ ά ν ν τ ε Σ α ιν τ Ε ξυπ ερ ύ (χρ. θαν. 1900) καταρρίπτεται με το αερο π λ ά νο το υ α πό το υ ς Γερμανούς.

5 Α υ γ ο ύ σ το υ 1850: Γεννιέτα ι ο Γκυ ν τ ε Μ ω π α σ άν (χρ. θαν. 1893).

12 Α υ γο ύ σ το υ 1955: Θ άνα­ τ ο ς το υ Τ ό μ ο ς Μ α ν (χρ. γενν. 1875).

1 4 Α υ ν ο ύ σ το υ 19 56: Θ άνα­ τ ο ς το υ Μ π έρ το λν τ Μ π ρ εχτ (χρ .γενν. 1898).

18 Α υ γο ύ σ το υ 18 5 0 :0 Γά λ λο ς σ υ γγρ α φ έ ­ α ς Ο ν ο ρ έ ν τ ε Μ π α λ ζά κ (χρ. γενν. 1799) πεθαίνει. Λίγο πρ ιν ξεψυχίσει, εκφρά ζει τη θλίψη το υ πο υ ο δρ . Μπιασόν, ή ρ ω ά ς το υ στην «Ανθρώπινη Κωμωδία», δ εν είναι εκεί για να το ν σώσει.

19 Α υ ν ο ύ σ το υ 1 9 3 6 :0 Φ εν τερ ίκ ο Γ κ α ρ θ ία Λ ό ρ κ α (χρ .γενν. 1 898)εκτελείτα ια πό το υ ς Φρανκιστές στο χω ριό Βιθνάρ τη ς Γρανάδα.

24 Α υ ν ο ύ σ το υ 1 8 8 9 : Γεννιέται ο Χ ό ρ χ ε Λ ο υ ί Μ π ό ρ χ ες (χρ. θαν. 1986).

2 6 Α υ γο ύ σ το υ 1 8 8 0 : 0 Γκιγιώ μ Απ ολλινα ίρ (χρ. θαν. 1918). γεννιέται στη Ρώμη.

2 8 Α υ γ ο ύ σ το υ 1749: Γεννιέται στη Φραν­ κφούρτη ο Γ ιό χ α ν Β ό λ φ γκ α ν γκ φ ο ν Γ κ α ί­ τ ε (χρ. θαν. 1832).

2 8 Α υ ν ο ύ σ το υ 1 8 2 8 : Γεννιέται ο Λ έο ν Τολ σ τόι (χρ. 1910).

Τον Ιούλιο τον 1844 ο Ονορέ ντε Μπαλζάκ (1799-1850) συντάσσει τον κατάλογο διηγημάτων και μυθιστορημάτων που θα απστελέσουν την «Ανθρώπινη Κωμω­ δία»: 152 βιβλία εκ των οποίων τα σαρά­ ντα δεν τα έχει ακόμη γράψει. Τον Ιούλιο του 1929 ο Ζαν-Πολ Σαρτρ (1905-1980) γνωρίζεται με τη Σιμόν ντε Μποβουάρ (1908-1986). Τον Αύγουστο του 1935 ο Φ.Γ. Λόρκα δα­ κτυλογραφεί την ποιητική συλλογή «Ποι­ ητής στη Νέα Υόρκη» και ολοκληρώνει το θεατρικό έργο «Δόνα Ροζίτα, η γεροντο­ κόρη». Τον Αύγουστο too 1946 ο Τζορτζ Όργου­ ελ (1903-1950) αρχίζει να δουλεύει το «1984» που θα ολοκληρωθεί το Νοέμβριο του 1948.

O A K Νέες Ε κ δό σε ι ς

Γ έη τς με ή ρω α

ΤΖΩΝ ΣΕΡΜΑΝ

πο υ δεν α π α ρ ν ε ίτ α ι τα ό ν ε ιρ ά το υ κ ε ίμ ε ν ο

γ ια το

ε σ ω τ ε ρ ικ ο ύ

συμ φ έρον και τ ις εύκολες λ ύ σ ε ις.

Α .φ ,

δ ια λ ό γ ο υ κ αι μια π ο ρ ε ία π ρ ο ς τη γνώ σ η .

Β Ο Υ Κ Ο Υ Ρ Ε Σ Τ ΙΟ Υ 3 - 1 0 5 6 4 Α Θ Η Ν Α - Τ Η Α .: 3 2 5 4 5 3 8 , F A X : 3 2 5 3 1 7 2 Σ Τ Ο Α Τ Ο Υ Β ΙΒ Λ ΙΟ Υ - Π Ε Σ Μ Δ Τ Ζ Ο Γ Λ Ο Υ 5 - Τ Η Α .: 3 2 13 5 8 3

KflflPin ΧΑΡΙΣΟΠ: TO ΦΙΑΙ ΣΧ£Σ0Σ ΑΙΙΠΟΤΟΣ «Τ ο φ ιλί» (The K iss, ε κ δ . F o rth E s ta te , σ ε λ .

τ ά θ ε σ η , α λ λ ά κ α ι η κ α τ α γ ρ α φ ή μ ια ς κ α θ α ­

2 0 7 ) τ η ς Κ ά θ ρ ιν Χ ά ρ ισ ο ν (K a th ryn H a rris o n )

ρ ά ε σ ω τ ε ρ ι κ ή ς π ο ρ ε ία ς , τ ο « τα ξ ίδ ι» τ ω ν

ε ίν α ι έ ν α α υ τ ο β ι ο γ ρ α φ ι κ ό β ιβ λ ίο π ο υ έ χ ε ι

σ υ ν α ισ θ η μ ά τ ω ν τ η ς σ υ γ γ ρ α φ έ ω ς , τ ω ν α ν α -

σ ο κ ά ρ ε ι τ η ν Α μ ερ ικ ή . Θ έ μ α τ ο υ η α ιμ ο μ ικ τ ι­

μ ν ή σ ε ώ ν τ η ς , τ ω ν ο ν ε ίρ ω ν κ α ι τ ω ν ε φ ια λ ­

κή σ χ έ σ η α ν ά μ ε σ α σ τ η σ υ γ γ ρ α φ έ α τ ο υ β ι­ β λ ίο υ κ α ι σ τ ο ν π α τ έ ρ α τ η ς . Χ α ρ α κ τ η ρ ισ τ ικ ό

τώ ν τη ς. Η υ π ό θ ε σ η τ ο υ β ιβ λ ίο υ ε ίν α ι σ χ ε τ ικ ά α π λ ή :

ε ίν α ι ό τ ι τ ο θ έ μ α τ η ς α ιμ ο μ ιξ ία ς έ ρ χ ε τ α ι κ α ι

η Χ ά ρ ισ ο ν μ ε γ ά λ ω σ ε χ ω ρ ί ς π α τ έ ρ α . Ή τ α ν

ε π α ν έ ρ χ ε τ α ι σ τ α μ υ θ ισ τ ο ρ ή μ α τ α τ η ς Χ ά ρ ι­

μ ό λ ις μ ε ρ ικ ώ ν μ η ν ώ ν ό τ α ν έ φ υ γ ε α π ό τ ο

σ ο ν , σ τ ο T h ic k e r th a n W ater, σ τ ο E x p o s u re

σ π ίτ ι. Σ α ν π α ι δ ί δ ε ν τ ο ν ξ α ν α ε ί δ ε π α ρ ά ε λ ά ­

κ α ι σ τ ο A T h o u s a n d O ra n g e T rees.

χ ισ τ ε ς φ ο ρ έ ς , κι α υ τ έ ς δ ίχ ω ς ν α έ χ ο υ ν κ ά ­

Α υ τή τ η φ ο ρ ά ό μ ω ς η Χ ά ρ ισ ο ν α π ο φ ά σ ισ ε

π ο ι ο ιδ ια ίτ ε ρ ο α ν τ ίκ τ υ π ο ε ίτ ε σ ε ε κ ε ίν η ν ε ί­

ν α α φ ή σ ε ι τ α π ρ ο σ χ ή μ α τ α κ α τ ά μ έ ρ ο ς και

τ ε σ το ν π α τ έ ρ α τη ς. Ώ σ π ο υ σ υ να ντή θη κα ν

ν α μ ιλ ή σ ε ι γ ι α τ η ν π ρ ο σ ω π ικ ή τ η ς ισ τ ο ρ ία

ό τ α ν ε κ ε ίν η ή τ α ν ε ίκ ο σ ι χ ρ ό ν ω ν . Ο π α τ έ ρ α ς

μ ε ε ιλ ικ ρ ίν ε ια κ α ι α μ ε σ ό τ η τ α ( χ ω ρ ίς β έ β α ια

τ η ς σ υ ν ά ν τ η σ ε μ ια ψ η λ ή , γ ο η τ ε υ τ ικ ή κ ο π έ ­

ν α χ ρ η σ ι μ ο π ο ι ε ί α λ η θ ιν ά ο ν ό μ α τ α π ρ ο σ ώ ­

λ α μ ε μ α κ ρ ιά ξ α ν θ ά μ α λ λ ιά κ α ι π ρ ά σ ι ν α μ ά ­

π ω ν ή τ ο π ο θ ε σ ιώ ν ) κ α ι δ ίχ ω ς ν α θ έ λ ε ι ν α σ ο κ ά ρ ε ι, δ ίχ ω ς ν α π ρ ο σ π α θ ε ί ν α μ υ θ ο π ο ι ή ­

τια . Κ ά π ο ια σ τ ιγ μ ή έ σ κ υ ψ ε κ α ι τ η φ ίλ η σ ε σ τ ο σ τ ό μ α . Ή τ α ν τ ο φ ιλ ί π ο υ ά λ λ α ξ ε ρ ιζ ικ ά

σ ε ι κ α τ α σ τ ά σ ε ι ς και, τ ο κ υ ρ ιό τ ε ρ ο , α π ο -

τη ζω ή τ η ς . Η π ρ ά ξ η μ ε τη ν ο π ο ία π έ ρ α σ α ν

φ ε ύ γ ο ν τ α ς κ ά θ ε ε ίδ ο υ ς « η θ ικ ά δ ιδ ά γ μ α τ α » ,

κ α ι ο ι δ ύ ο σ ε μ ια « π ε ρ ιο χ ή » ά γ ν ω σ τ η , ε π ι ­

η θ ικ ο π λ α σ τ ικ ά

κ ίν δ υ ν η . Ο έ ν α ς ε ρ ω τ ε ύ τ η κ ε τ ο ν ά λ λ ο . Δ ε ν τ ίθ ε τ α ι

σ χήμ α τα

και

μ η νύ μα τα .

Α π λ ά α φ η γ ε ίτ α ι τ η ν ι σ τ ο ρ ία τ η ς έ τ σ ι ό π ω ς τ η β ίω σ ε . Σ η μ α ν τ ικ ό ε ίν α ι ό μ ω ς ό τ ι τ η ν α -

ζ ή τ η μ α α σ έ λ γ ε ι α ς ή κ α κ ο π ο ίη σ η ς . Π ά ν ω σ ’

φ η γ ε ίτ α ι κ α ι έ τ σ ι ό π ω ς τ η ν έ ν ιω σ ε . Τ ο «Φι­

α υ τ ό η Χ ά ρ ισ ο ν ε ίν α ι σ α φ ή ς : ή τ α ν κ ά τι τ ο ο ­

λί» δ ε ν ε ίν α ι α π λ ά μ ια α υ τ ο β ιο γ ρ α φ ικ ή κ α ­

π ο ίο ή θ ε λ α ν και οι δ ύ ο .

Ύ σ τ ε ρ α α π ό α υ τ ό τ ο φ ιλ ί έ μ ε ιν α ν χ ώ ρ ι α γ ι α

α υ τ ό ν , τ ο ν μ ο ν α δ ικ ό τ η ς ε ρ α σ τ ή . Θ α π α ρ α ­

κ ά μ π ο σ ο κ α ιρ ό . Σ τ ο δ ιά σ τ η μ α α υ τ ό ό μ ω ς ο

τ ή σ ε ι τ ο π α ν ε π ισ τ ή μ ιο , τ ο υ ς φ ί λ ο υ ς τ η ς , τ η

π α τ έ ρ α ς τ η ς τ η ν έ π α ιρ ν ε τ η λ έ φ ω ν ο σ χ ε δ ό ν

ζ ω ή τ η ς ο λ ό κ λ η ρ η μ ο ν ά χ α γ ι α ν α ε ίν α ι μ α ζί

σ υ ν έ χ ε ια . Τ η ς έ σ τ ε λ ν ε γ ρ ά μ μ α τ α . Έ χ ε ι α ­

τ ο υ . Θ α α ρ χ ίσ ε ι ν α τ ο ν α κ ο λ ο υ θ ε ί π α ν τ ο ύ ,

κ ό μ α φ υ λ α γ μ έ ν ε ς τ ι ς 8 3 9 σ ε λ ίδ ε ς α π ό τ α ε ­

σ τ ι ς π ε ρ ι ο δ ε ί ε ς τ ο υ , σ τ α τ α ξ ίδ ια τ ο υ . Τ ο

ρ ω τ ικ ά γ ρ ά μ μ α τ α τ ο υ π α τ έ ρ α τ η ς . Ε κ ε ίνη

π α ρ ά ν ο μ ο ζ ε υ γ ά ρ ι θ α β ρ ίσ κ ε ι κ α τ α φ ύ γ ιο

σ υ ν έ χ ισ ε ν α έ χ ε ι μ ια α π λ ή , φ υ σ ιο λ ο γ ικ ή

σ ε δ ω μ ά τ ια ξ ε ν ο δ ο χ ε ίω ν , ό π ω ς π ε ρ ίπ ο υ ο

δ ι­

Χ ά μ π ε ρ τ Χ ά μ π ε ρ τ κ α ι η λ α τ ρ ε υ τ ή τ ο υ Λ ολί-

π λ ώ μ α τ ο ς , ή τ α ν ι ε ρ ο κ ή ρ υ κ α ς (!), έ ν α ς « ά ν ­

τ α α π ό τ ο μ υ θ ισ τ ό ρ η μ α τ ο υ Ν α μ π ό κ ο φ . Η ι­

ζω ή .

Ε κ ε ίν ο ς ,

κ ά τ ο χ ο ς δ ιδ α κ τ ο ρ ικ ο ύ

θ ρ ω π ο ς το υ Θ εού» - α ν ά μ εσ α σ τ ο υ ς τ ό ­

σ τ ο ρ ί α α υ τ ή θ α κ ρ α τ ή σ ε ι κ ά μ π ο σ ο χ ρ ό ν ια .

σ ο υ ς π ο υ ζ ο υ ν κ α ι λ ε ι τ ο υ ρ γ ο ύ ν σ τ ι ς ΗΠΑ.

Ώ σ π ο υ , κ ά π ο ια σ τ ιγ μ ή , θ α τ η ς δ ώ σ ε ι έ ν α

Π α τ έ ρ α ς κ α ι κ ό ρ η θ α ξ α ν α σ μ ίξ ο υ ν ό τ α ν η

τ έ λ ο ς η ίδ ια . Θ α τ ο ν α φ ή σ ε ι μ ια γ ι α π ά ν τ α .

Χ ά ρ ισ ο ν ε π ι σ κ ε φ τ ε ί τ η γ ι α γ ι ά τ η ς , α π ό τ η ν

Ό σ ο γ ι α ε κ ε ίν ο ν , θ α έ χ ε ι α π ρ ό σ μ ε ν η κ α τ ά ­

π λ ε υ ρ ά τ ο υ π α τ έ ρ α τ η ς . Σ τ ο σ π ίτ ι τ η ς γ ι α ­

λ η ξ η : θ α π α ρ α τ ή σ ε ι τ η θ ρ η σ κ ε ία κ α ι θ α γ ί ­

γ ι ά ς τ η ς θ α ξ ε κ ιν ή σ ο υ ν ο ι π ρ ώ τ ε ς σ ε ξ ο υ α ­

νει ε κ π α ιδ ε υ τ ή ς ά γ ρ ιω ν σ κύ λ ω ν.

λ ικ έ ς τ ο υ ς ε π α φ έ ς . Η π ρ ώ τ η ο λ ο κ λ η ρ ω μ έ ­

Κ α τά τ η Χ ά ρ ισ ο ν , τ ο β ιβ λ ίο α υ τ ό ε ίν α ι έ ν α

νη τ ο υ ς ε π α φ ή θα λ ά βει χ ώ ρ α σ το δ ά π ε δ ο

ξ ό ρ κ ι, ο μ ό ν ο ς τ ρ ό π ο ς ν α ξ ο ρ κ ίσ ε ι τ α φ α ­

τ η ς ε κ κ λ η σ ία ς ό π ο υ λ ε ι τ ο υ ρ γ ο ύ σ ε ο π α τ έ ­

ν τ ά σ μ α τ α κ α ι τ ο υ ς ε φ ιά λ τ ε ς π ο υ τ η ν έ χ ο υ ν

ρ α ς τ η ς . Π α ρ ά τ ο ό τ ι ε ίχ ε ξ α ν α π α ν τ ρ ε υ τ ε ί

σ τ ο ιχ ε ιώ σ ε ι.

κ α ι ε ίχ ε κ ά ν ε ι κ α ι ά λ λ α π α ιδ ιά , ο π α τ έ ρ α ς

Ό π ω ς ε ίπ α μ ε κ α ι σ τ η ν α ρ χ ή , τ ο «Φιλί» π ρ ο -

τ η ς Χ ά ρ ισ ο ν τ η ν έ π ε ισ ε ν α έ ρ θ ε ι ν α ε γ κ α τ α ­

κ ά λ ε σ ε σ ά λ ο σ τ η ν Α μ ε ρ ικ ή . Δ ε ν ή τ α ν τ ό σ ο

σ τ α θ ε ί μ α ζ ί τ ο υ . «Ο Θ ε ό ς σ ε έ δ ω σ ε σ ε μ έ ­

η ισ τ ο ρ ία α υ τ ή κ α θ ε α υ τ ή α λ λ ά τ ο ψ υ χ ρ ό , α-

να » , θ α τ η ς ε ξ ο μ ο λ ο γ η θ ε ί γ ε μ ά τ ο ς π ά θ ο ς .

π ο σ τ α σ ιο π ο ιη μ έ ν ο ,

Η Χ ά ρ ισ ο ν θ α α φ ο σ ι ω θ ε ί ο λ ο κ λ η ρ ω τ ικ ά σ ε

γ ρ α φ ή ς τ η ς Χ ά ρ ισ ο ν κ α ι κ υ ρ ίω ς η α π ο υ σ ία

κ ά π ο τε

κ υ ν ικ ό ,

ύφος

41

ε ν ό ς η θ ικ ο ύ δ ι δ ά γ μ α τ ο ς . Ό π ω ς κ α ι μ ε τ ι ς

π ο υ π ρ ο κ α λ ε ί ί λ ιγ γ ο , μ ε τ α τ ρ έ π ε τ α ι σ ε «κι­

τ α ι ν ίε ς τ ο υ Χ ό λ ιγ ο υ ν τ , ο ι Α μ ε ρ ικ α ν ο ί έ χ ο υ ν

ν ο ύ μ ε ν η ά μ μ ο » . Η σ υ γ γ ρ α φ έ α ς ά ν ο ιξ ε κά ­

π ά ν τ α μ α ν ία μ ε τ α « μ α θ ή μ α τ α η θ ικ ή ς » . Θ ε ­

π ο ι ε ς π ό ρ τ ε ς π ο υ ή τ α ν ε ρ μ η τ ι κ ά κ λ ε ισ τ έ ς .

ω ρούν

Τ ο κ ό σ τ ο ς γ ι α τ η ν κ ίν η σ ή τ η ς α υ τ ή δ ε ν θ α

άκρω ς

συγγραφ έας

α νη σ υ χ η τικ ό

αφ ήνει το ν

το

ότι

αναγνώ σ τη

η να

μ π ο ρ ο ύ σ ε π α ρ ά ν α ε ίν α ι τ ε ρ ά σ τ ιο .

β γ ά λ ε ι τ α δ ικ ά τ ο υ σ υ μ π ε ρ ά σ μ α τ α . Τ ο υ ς

Σ τ ο σ η μ ε ίο α υ τ ό θ α π ρ έ π ε ι ν α π ο ύ μ ε ό τ ι η

σ ο κ ά ρ ε ι τ ο γ ε γ ο ν ό ς ό τ ι η ο υ σ ία ό λ ω ν ό σ α

ζ ω ή τ η ς Χ ά ρ ισ ο ν ε ν γ έ ν ε ι π ε ρ ιε ί χ ε π ο λ λ έ ς

π ρ α γ μ α τ ε ύ ε τ α ι η Χ ά ρ ισ ο ν κ ρ ύ β ε τ α ι π ί σ ω α ­

τ ρ α υ μ α τ ικ έ ς ε μ π ε ι ρ ίε ς , ο ι ο π ο ί ε ς έ χ ο υ ν ω ς

π ό τ ι ς λ έ ξ ε ις , σ τ η σ ιω π ή , σ τ η ν π α ρ ά λ ε ιψ η .

α φ ο ρ μ ή τ ι ς σ χ έ σ ε ι ς τ η ς μ ε τ η ν ίδ ια τ η ς τ η

Π ρ α γ μ α τ ικ ά , α ν υ π ά ρ χ ε ι κ ά τ ι τ ο σ υ ν τ α ρ α ­

μ η τέ ρ α , α λ λ ά α κ ό μ α και μ ε τ η γ ια γ ιά τ η ς .

κ τικ ό μ ε τ ο β ιβ λ ίο τ η ς Χ ά ρ ισ ο ν ε ίν α ι α υ τ ή η

Α ν υ π ά ρ χ ε ι μ ια σ κ η ν ή σ τ ο β ιβ λ ίο π ο υ π ρ α γ ­

α ίσ θ η σ η π ο υ μ έ ν ε ι σ τ ο ν α έ ρ α , τ ο ε ρ ώ τ η μ α

μ α τ ικ ά σ ο κ ά ρ ε ι, α υ τ ή δ ε ν έ χ ε ι ν α κ ά ν ε ι μ ε

π ά ν ω σ τ ο τ ι ε ίν α ι α ν θ ρ ώ π ι ν ο κ α ι τ ι δ ε ν ε ίν α ι.

τ η σ χ έ σ η π ο υ ε ίχ ε μ ε τ ο ν π α τ έ ρ α τ η ς α λ λ ά

Α π ό τ η μ ια π λ ε υ ρ ά , η α ιμ ο μ ικ τ ικ ή κ α ι α π ό ­

μ ε τ η μ η τ έ ρ α τ η ς , ό τ α ν τ η ν π ιέ ζ ε ι, λ ίγ ο π ρ ι ν

λ υ τ α σ υ ν ε ιδ η τ ο π ο ι η μ έ ν η α υ τ ή σ χ έ σ η μ π ο ­

π ά ε ι σ τ ο π α ν ε π ι σ τ ή μ ι ο , ν α φ ο ρ έ σ ε ι δ ιά ­

ρ ε ί ν α θ ε ω ρ η θ ε ί ό τ ι ε ίν α ι κ ά τ ι « α ν θ ρ ώ π ιν ο » ,

φ ρ α γ μ α . Ό ν τ α ς π α ρ θ έν α ακόμ α , ο γ ια τ ρ ό ς

κά τι π ο υ α π ο τ ε λ ε ί, έ σ τ ω κα ι σ ε α π ό μ α κ ρ ο

τ η δ ια κ ό ρ ε υ σ ε β ά ν α υ σ α τ ο π ο θ ε τ ώ ν τ α ς έ ν α

β α θ μ ό , μ έ ρ ο ς τ η ς α ν θ ρ ώ π ιν η ς φ ύ σ η ς . Α πό

π λ α σ τικ ό π έ ο ς σ τ ο ν κ ό λ π ο τ η ς , ε ν ώ η μ η τ έ ­

τ η ν ά λ λ η , ό τ α ν κ ά π ο ια ό ρ ια , κ ά π ο ιο ι κ ώ δ ι­

ρ α τ η ς π α ρ α κ ο λ ο υ θ ο ύ σ ε . Δ ιό λ ο υ τυ χ α ία , η

κ ε ς π α ρ α β ιά ζ ο ν τ α ι, δ η μ ι ο υ ρ γ ε ί τ α ι μ ια ά ­

Χ ά ρ ισ ο ν ή τ α ν έ ν α π α ι δ ί μ ε έ ν τ ο ν ε ς α ν ο ρ ε ξ ι-

β υ σ σ ο ς α β ε β α ιό τ η τ α ς κ α ι τ ρ ό μ ο υ . Η ίδ ια η

κ έ ς κ α ι β ο υ λ ι μ ικ έ ς τ ά σ ε ι ς κ α θ ώ ς κ α ι τ ά σ ε ι ς

π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α

α υ τ ο α κ ρ ω τ η ρ ια σ μ ο ύ .

αποκ τά

μ ια

ρ ευσ τότητα

Έ χ ε ι ε ν δ ια φ έ ρ ο ν ν α δ ε ι κ α ν ε ίς ό τι τ ο τ ο λ μ η ­ ρ ό α υ τ ό β ιβ λ ίο ε κ δ ό θ η κ ε σ τ η ν Α μ ε ρ ικ ή σ ε

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

μ ια ε π ο χ ή έ ν τ ο ν ο υ σ υ ν τ η ρ η τ ισ μ ο ύ α κ ό μ α

Σειρά:

και σ ε κ ό λ π ο υ ς θ ε ω ρ η τ ικ ά π ρ ο ο δ ε υ τ ικ ώ ν κ ιν η μ ά τ ω ν ό π ω ς

ε ίν α ι ο

φ ε μ ιν ι σ μ ό ς .

Οι

“Μύθοι και Ιστορία ίω ν Λαών”

σ υ ν έ π ε ιε ς τ η ς « ν έ α ς τ ά ξ η ς π ρ α γ μ ά τ ω ν » , οι

Για μικρούς και μεγάλους

α κ ρ ό τ η τ ε ς τ ο υ « π ο λ ιτ ικ ώ ς ο ρ θ ο ύ » κ α ι τ ο

Του Βρετανικού Μουσείου και του Πανεπιστημίου του Τέξας

γ ε ν ι κ ό τ ε ρ ο ( ν ε ο ) σ υ ν τ η ρ η τ ικ ό π λ έ γ μ α π ο υ ά φ η σ α ν κ λ η ρ ο ν ο μ ιά ο ι π ρ ο ε δ ρ ί ε ς Ρ έ η γ κ α ν

G e o rg e H a r t

κα ι Μ π ο υ ς (π ο υ τ ό σ ο έ ν τ ο ν α έ χ ε ι κ α τα δ ικ ά ­

Λέκτορας ίου Πανεπιστημίου του Λονδίνου

σ ε ι ο Ν ό α μ Τ σ ό μ σ κ ι), έ χ ο υ ν ο δ η γ ή σ ε ι τ η χ ώ ρ α σ ε μ ια π ε ρ ί ε ρ γ η κ α τ ά σ τ α σ η . Έ χ ο υ μ ε ξ α ν α γ ρ ά ψ ε ι μ έ σ α α π ό τ ις σ ε λ ίδ ε ς τ ο υ π ε ­ ρ ιο δ ικ ο ύ γ ι α τ η δ η μ ι ο υ ρ γ ία κ ιν η μ ά τ ω ν ό ­ πω ς

το

των

ΜΥΘΟΙ Αιγυπτίων

« Ε ίμ α ι-π α ρ θ έ ν α -κ α ι- τ ο -χ α ίρ ο μ α ι»

(V irg in -a n d -p r o u d - o f- it m o v e m e n t ) , μ ια κί­ ν η σ η π ο υ κ α τ α δ ι κ ά ζ ε ι τ ο π ρ ο γ α μ ι α ίο σ ε ξ και

δ ια κ η ρ ύ σ σ ε ι

τα

ο ι κ ο γ ε ν ε ια κ ά

ήθη.

Ό π ω ς ε ίν α ι φ α ν ε ρ ό , τ ο β ιβ λ ίο τ η ς Χ ά ρ ισ ο ν α π ο τ ε λ ε ί π ρ ο σ β ο λ ή π ρ ο ς τ ο θ ε σ μ ό τ η ς ο ι­ κ ο γ έ ν ε ια ς ό χ ι μ ό νο ν μ έσ ω το υ ζ η τή μ α το ς τ η ς α ιμ ο μ ιξ ία ς κ α ι μ ε τ ο ν τ ρ ό π ο π ο υ α υ τ ό θ ί γ ε τ α ι, α λ λ ά κ α ι μ έ σ α α π ό τ ο ν τ ρ ό π ο π ο υ π α ρ ο υ σ ιά ζ ο ν τ α ι ο ι κ ο γ ε ν ε ια κ ά π ρ ό σ ω π α ό ­ π ω ς η μ η τ έ ρ α , η γ ι α γ ι ά , κ α ι β έ β α ια , ο π α τ έ ­ ρ α ς , ο ο π ο ί ο ς ε ίν α ι κ α ι ά ν θ ρ ω π ο ς τ η ς ε κ ­ κ λ η σ ία ς . Σ τ η ν ο υ σ ία , σ τ ο β ιβ λ ίο τ η ς Χ ά ρ ι­ σον κα τα ρρέουν τα

π ο υ ρ ιτ α ν ικ ά - κ α λ β ιν ι-

σ τ ικ ά θ ε μ έ λ ι α π ά ν ω σ τ α ο π ο ί α έ χ ο υ ν β α σ ί­ σ ε ι ο ι Α μ ε ρ ικ α ν ο ί τ α η θ ικ ά κ α ι κ ο ιν ω ν ικ ά το υ ς

πρ ό τυ πα .

Δ ια κ ρ ιτ ικ ά

και

εμμέσω ς

π λ η ν σ α φ ώ ς , η Κ ά θ ρ ιν Χ ά ρ ισ ο ν φ α ί ν ε τ α ι ν α δ ε ίχ ν ε ι π ό σ ο π α ρ ά δ ο ξ ε ς , π ε ρ ίπ λ ο κ ε ς κα ι α ­

Με 102 σελίδες 27 εικόνες και 1 χάρτη

ν τ ι φ α τ ι κ έ ς ε ίν α ι ο ι σ χ έ σ ε ις , ο ι δ ε σ μ ο ί α ίμ α ­ τ ο ς . Κ αι μ ο ιά ζ ε ι ν α υ π ο γ ρ α μ μ ίζ ε ι ό τ ι δ ε ν ε ί ­ ν α ι π ά ν τ α σ χ έ σ ε ι ς α γ ά π η ς , α λ λ ά μ ίσ ο υ ς κ α ι π α ρ ά ν ο ια ς.

Η Χ ά ρ ισ ο ν

έ γ ρ α ψ ε τ ο «Φ ιλί» γ ι α ν α ξ ο ρ κ ίσ ε ι

τ ο υ ς π ρ ο σ ω π ι κ ο ύ ς τ η ς β ρ ικ ό λ α κ ε ς . Κ αι ό ­ π ω ς έ χ ε ι ε ξ ο μ ο λ ο γ η θ ε ί κ α ι η ίδ ια σ ε μ ια σ υνέντευξη ,

δ ε ν δ ιά λ ε ξ ε

α υ τή τ ο θ έ μ α .

Ε

κ

δ

ό

σ

ε

ι

ς

ΠΑΠΑΔΗΜ Α Προσφορά στον Π ολιτισμό

Α υ τ ό δ ιά λ ε ξ ε ε κ ε ίν η .

Ιπποκράτους 8 Αθήνα Τηλ.: 36.27.318 ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ

ξένο βιβλίο

ΕΛΛ Η Ν ΕΣ Σ Υ Γ Γ Ρ Α Φ Ε ΙΣ

Μια γυναίκα που ό,τι επιθυμεί ίο καταστρέφει. Ένας φόνος. Η ζωή φιλτραρισμένη μέσα απ’ την άσπρη σκόνη. ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΚΔΟΣΗ

Ένας μικρόκοσμος, άγνωστος στους στεριανούς, με τους δικούς του κώδικες και τη δική του λογική. Εφτά ιστορίες που σκιαγραφούν τη σύγχρονη ελληνική ναυτική ζωή.

Μ ιχάλης Λ. Μανωλίδης ΤΟ ΜΟΝΑΧΙΚΟ ΒΗΜΑ ΤΟΥ ΡΟΜΑΝΤΙΚΟΥ ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ TOY MAHLER

Δοκίμια, αφηγήματα και άλλα για την όπερα και τις βλαβερές συνέπειες της λογικής. Κείμενα για τα χρόνια που ήταν παρούσα η αίσθηση της επερχόμενης κατάρρευσης του πολιτισμού, λίγο πριν λήξει οριστικό -με την κορύφωσή τηςη εποχή της Αναζήτησης του Ωραίου καί του Αληθινού.

Γιάννης Ρεμούνδος Ένας αδιευκρίνιστος φόνος. Η σχέση ενός νεαρού με τη νοικάρισσά του. Ένας αναπότρεπτος βιασμός. Δυο αποβράσματα που βρίσκουν μια τσάντα με λεφτό. Ένας αιμόφυρτος που καταφεύγει σε μια πολυκατοικία... Ιστορίες μιας ανύποπτης καθημερινότητας.

ΜΙΑ Τ ΙΓ Ρ Η ΠΟΥ ΧΑΜΟΓΕΛΑΕΙ

POLAROID STORIES

Ένας νεκρός που μοιάζει να επιστρέφει στη ζωή. Ένας φίλος που αναλαμβάνει ν ’ ανακαλύψει την αλήθεια. Δυο μυστηριώδεις γυναίκες. Ένα παράξενο παιχνίδι σε μια πολύβουη πόλη που καταπίνει ανθρώπους κι αισθήματα.

Ο Θεός, ο έρωτας, η πολιτική, ο θάνατος σε ιστορίες που ξαφνιάζουν με την πρωτοτυπία, το χιούμορ και την ανατρεπτική σοφία τους. Ιστορίες διδακτικές και ανάλαφρες σε πέντε μέρη.

Ε Κ Δ Ο Σ Ε ΙΣ Ο Δ Υ Σ Σ Ε Α Σ ΑΝ ΔΡΕΑ Μ Ω ΡΑΪΤΟΥ 3 - 1 1 4 7 1 Α Θ Η Ν Α - ΤΗΛ. 3 6 .2 4 .3 2 6 ,3 6 .2 5 .5 7 5 - FAX 36.48.030

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ: ΣΤΟ Α ΤΟ Υ ΒΙΒΛΙΟΥ - Π Ε ΣΜ Α ΖΟ ΓΛ Ο Υ 5 - ΤΗΛ. 32.12.111

Γ ια τον «Πρίγκιπα» τον Μ ήτσον Κασόλα*

Π ρίγκιπας είναι το μ υθιστόρημ α ε ν ό ς ολόκληρου κόσμου, θεμα-

Ο

το λ ο γικά μιλάει για το υ ς α γ ρ ό τε ς π ο υ πνίγοντα ι στην κλειστή ε ­ παρ χια κή κοινωνία, α π ό τις α δ ιά κ ο π ες δυσκ ο λ ίες, τη φτώ χεια , τα

χ ρέη , τη μικροπολιτική, α π ό τη ν τοπική και τη ν ε υ ρ ύ τερ η εξουσία. Δεν

στέκετα ι ό μ ω ς σ ε αυτά. Οι κύκλοι το υ σ υ νεχώ ς ευρ ύ νο ντα ι για ν ’ α π ο ­ κτήσουν καθολικότερο π εδ ίο , πο υ απλώ νετα ι σ ε ολόκληρη τη σ ύ γχρ ο νη ζωή. Η ιστορία το υ α γα θ ο ύ και β ασανισμένου Π ρίγκιπα ε νερ γ εί σαν κατα λ ύ τ η ς για να φ α νο ύ ν α ντιδρ ά σ εις, ε λ π ίδ ε ς και σ υ μ φ έρ ο ντα πο υ κατα­ δ υνα σ τεύ ο υν ό λ ο υ ς τ ο υ ς α δ ύ να μ ο υ ς α νθρ ώ π ο υ ς. Α υτούς εκφ ρ ά ζει ο Π ρίγκιπας και μαζί το υ ς π ά σ χ ει δια τη ρ ώ ντα ς τη ν ε λευ θερ ία να ξ επ ερ νά ­ ει τις δ υσ κ ο λ ίες το υ με το δικό το υ α στείο. Ό λοι ξ έρ ο υ ν τι συμβαίνει γύ ρ ω το υ ς, άλλοι δ εν μ πο ρ ο ύ ν ν ’ α ντιδρ ά σο υ ν κι άλλοι υποκρίνονται. Γελάμε και χ ο ρ ε ύ ο υ μ ε πά νω σ ’ ένα ψ έμ α πο υ σ υ νεχώ ς μ εγαλώ νει, πά νω σ τα αναμ μ ένα κά ρβ ουνα μια ς π ρ α γμα τικό τη ­ τα ς . Ό π ο ιο ς π ά ει να σπ άσ ει το ν κλοιό γίνετα ι επικίνδυνος, διώ κεται, α κό­ μα και ω ς ά γιο ς. Ο μ εγα λ ό κο σμ ο ς τ η ς εξο υ σ ία ς δ εν α φήνει περιθώ ρια . Το παιχνίδι πα ίζετα ι π έ ρ α α π ό κάθε λογική.

* Από την εκδήλωση που έγινε στην ΕΣΗΕΑ στις 18 Μαρτίου 1996

Μελέτη

Είναι ένα βιβλίο γ ρ α μ μ ένο με κέφι. Έ ν α ς γ ε λ α σ τό ς δ ιά β ο λ ο ς χ ο ρ ο π η δ ά ε ι μ έσ α στο ν Πρίγκι­ πα, στον ή ρ ω α αλλά και σ το βιβλίο. Το α πα λλά σσει έτσι α πό το ν τρ α γικό φ ό ρ το τη ς ισ το ρ ία ς το υ και π ρ ο σ φ έρ ε ι το ν τό νο σ υ γκρ α τη μ ένη ς σ ά τιρ α ς. Η α φ ή γη σ η πο λ ιο ρ κεί το θέμ α α π ό κά­ θ ε π λ ε υ ρ ά πο υ μ πορ εί να το φ ω τίσει, π ά ντα ό μ ω ς μέσ α α π ό τις α νθρ ώ πινες α ντιδρ ά σεις, α πό τις δια κυ μ ά νσεις το υ πε ρ ίγ υ ρ ο υ , πιστή στην επιδίω ξη τ η ς ο λ ο κλ ή ρ ω σ η ς π ο υ θ α δ ώ σει τις π ρ ο εκ τά σ εις, π ά ντα με τρ ό π ο μυθιστορημ α τική ς σ ύ νθεση ς. Ο Π ρίγκιπας είναι έ να ς χ ω ρ ικό ς πά ντα πε ινα σ μ ένο ς και χ ρ ε ω μ ένο ς. Ο μ ό χθ ο ς και η ζωή του ανήκει σ ε ά λ λου ς. Τη σ οδ ειά το υ π ε ρ ιμ ένο υ ν να τη ν α ρ πά ζο υ ν, ό π ω ς και τω ν άλλω ν, η επίση ­ μη και η ιδιωτική τοκογλ υφ ία π ο υ δ εν χ ο ρτα ίνο υ ν με τίπο τα . Στην α πελπισία το υ βρίσκει δ ιέ­ ξ ο δο στο χ ω ρ α τό, στο καλόγνω μο π είρα μ α . Το χ α μ ό γ ελ ο είναι το καθημερινό ερ γα λ είο τη ς ζω ή ς του , η τρ εχο ύ μ ενη α λή θεια πο υ ξεστομίζει και ξαφνιάζει, για τί δ ε ν το λ μ ο ύν να τη ν π ρ ο ­ φ έ ρ ο υ ν οι άλλοι, γίνετα ι κάτι α υ το νό η το και αναγκαίο, ό π ω ς η τσ ά π α και ο γ ά ιδ α ρ ο ς το υ . Εί­ ναι ο α γα θ ό ς, ο α λ λόκ οτος πο υ οι άλλοι δ ια σ κ εδ ά ζο υ ν κ ά π ω ς μαζί το υ και σ υ χνά το ν π α ρ α μ ε ­ ρίζουν μ’ ένα μειδίαμα. Στο μυθιστόρημ α, ο Π ρίγκιπας δ εν μ οιάζει διόλου με τ ο υ ς γρ α φ ικ ο ύ ς τρ ε λ ο ύ ς του χ ω ρ ιού π ο υ α ρ έσ ο υν στην η θο γ ρ α φ ία . Είναι έ ν α ς ο λ ό κλ η ρ ο ς και α λ η θινό ς ά ν­ θ ρ ω π ο ς. Οι μ ετα βολ ές πο υ θ α υ πο στεί στη δ ια δ ρ ο μ ή σ υντελούντα ι α π ό π ρ α γ μ α τικ ές αιτίες π ο υ α να πτύσσοντα ι και λειτο υ ρ γο ύ ν μ έσ α σ το βιβλίο. Η καλή ό μ ω ς δ ιά θεση δ εν φτάνει. Α πομένουν γ ι’ αυτόν, ό π ω ς και για ό λ ο υ ς τ ο υ ς χω ρ ια νο ύς, η αγω νία για το χω ρ ά φ ι, οι δυσ κ ο λ ίες το υ σπιτικού, οι σ χ έσ ε ις μ ε εξο υ σ ίες π α λ ιές και νέ ες , με λη σ τές κάθε είδ ο υ ς. Η ιστορία το π ο θετείτα ι στα χ ρό ν ια τ η ς χ ο ύ ντα ς κι έτσι ο κλοιός είναι από πα ντού κλεισμένος. Η π ερ ιπ έτεια το υ Πρίγκιπα ξεκινάει α π ό τη ν απλή επιθυμ ία να σώ σει τη σ ο δ ειά το υ α π ό το ν το κ ο γ λ ύφ ο του χ ω ρ ιού π ο υ πα ρ α μ ο νεύει. Και στρ ιμ ω γμ ένο ς α πό πα ντο ύ επινο εί το μισοαστείο αλλά τολ μ η ρ ό σ χ έδ ιό το υ . Αφού α σφα λίσ ει στο υ π ό γειο το σιτάρι το υ - τ ο ν πο λύτιμ ο κα ρ π ό το υ ετή σιου μ όχθου το υ - κάνει το κρίσιμο βήμα: σκη νοθετεί με κάθε λ επ το μ έρ εια το θ ά να το και τη ν τα φ ή του . Μόνο αν θ ε ω ρη θ εί πε θα μ έ νο ς, θα κερδίσει τη ζωή το υ σπιτιού του. Το τέχνα σ μ α το υ θ α νά του του είναι, γ ι’ α υ τό ν το ν α πελ πισμ ένο ά νθρ ω πο , η μοναδική και τ ε ­ λική κατα φ υ γή του. Η καμπάνα, πο υ α υ τό ς έβα λ ε να χτυπ ήσ ο υν, σημαίνει τώ ρ α για το ν ίδιον, π ρ έ π ε ι να βιαστεί. Το μ εγά λο πα ιχνίδι ξεκίνησε και μόνο αν φτά σ ει σω στά ω ς τ ο τ έ λ ο ς - ό σ ο τρ ε λ ό κι αν φ αίνεται - υ πά ρ χει κάποια ελπ ίδα . Θ α υ π ερ β εί το θ ά να το με τη μίμησή το υ . Η πρ ά ξ η αυτή το ν ε λ ε υ θ ε ­ ρώ νει α πό κάθε συμβατική σ υ μ περ ιφ ο ρ ά . Το σ χέδ ιο περικλείει μ εγ ά λ ο υ ς κινδύνους, ό λα πια εξελίσσοντα ι σ τη ν ά κρη τ ο υ γκ ρ εμ ο ύ , με τρ ε λ ά τινά γμ α τα στα ύψη και στα β ά ρ α θ ρ α . Μ έσα σ τα βά σα να π ο υ τρ α β ά ει ω ς π ε θα μ έ νο ς, φ ροντίζει να τα κτοποιή σει μ ερ ικές βασανιστικές εκκρ εμ ό τη τες τ η ς οικο γένεια ς, πα ίζο ντα ς τη ν υ περκόσμ ια θεϊκή φω νή ή τη ν υπόμνηση τ η ς σ υ νείδ η σ η ς π ο υ τρ ο μ ά ζει ό σ ο υ ς δ εν τη ν έ ­ χ ο υ ν π ο τ έ ακούσει. Π α ρα κολουθεί με κ ρ υ φ ό χα μ ό γ ελ ο ό σ α συμ βα ίνουν και λ έγο ντα ι στην κη­ δεία του και κα τα φ έρ νει ν ’ α π ο δ ρ ά σ ει α π ό το ν τά φ ο το υ , α κρ ιβώ ς ό π ω ς τα είχε π ρ ο β λ έψ ει στο σ χ έδ ιό του. Η αληθινή όμ ω ς π ε ρ ιπ έτεια αρχίζει ό τα ν ο Π ρίγκιπας γ υ ρ ίζει στη ζωή και θεω ρείτα ι έν α ς «α­ να στη μ ένος» πο υ ξ έφ υ γε α πό το ν Άδη. Το χω ρ ιό το ν βλέπει μ ε δ έ ο ς σ αν πλ ά σ μ α εξω π ρ α γμ α ­ τικό, α λλόκοσμο... Γίνεται, για κά π ο ιο υ ς έ να ς ζω ντα νό ς ε φ ιά λ τη ς, φ έ ρ νει τ ύ ψ εις και ε ν ο χέ ς σε π ο λ λ ού ς. Ό λ οι ήτα ν έτοιμοι ν α δ εχ το ύ ν ένα «θαύμα». Το έ χο υ ν α νάγκη στη δύσκολη ζωή το υ ς. Τα θα ύ μ α τα γίνονται, α ρκεί να τ α πιστέψ ο υμ ε. Ό σ ο ο Π ρίγκιπας π ρ ο σ π α θ ε ί να τ ο υ ς πείσ ει ότι είναι έν α ς κανονικός ά νθρ ω π ο ς, τό σ ο η μ υ θο ­ πλα σία φουντώ νει. Ε κείνος, πο υ , ό τα ν ήτα ν ζω ντα νό ς α ν ά μ ε σ ά το υ ς γινό τα ν α σ τείο ς ή και π ε ­ ρ ίγελ ος, με τη ν ειλικρίνεια και τη ν α λή θεια το υ , είναι τώ ρ α το «θαύμα» στη ζωή τ ο υ ς πο υ το υ ς

τρ ομ ά ζει και τ ο υ ς συνεπαίρνει. Δ εή σεις, δο ξο λ ο γ ίε ς και κα μ π άνες η χο ύ ν στο χ ω ρ ιό για το μέγ α γε γ ο ν ό ς τ η ς Α νάστασης το υ Πρίγκιπα. Ατομικές και οικο γενεια κές σχέσ εις, χ ρέη και παλιότεροι λ ο γα ρ ιασ μο ί α πό τη ν κατοχή και το ν εμφ ύλιο ξανα γυ ρ ίζο υ ν τώ ρ α σε άλλη βάση. Ό λοι τώ ρ α το ν επαινούν. Και μόνο το χ α μ ό γ ελ ό το υ , η βουβή π α ρ ο υ σ ία το υ , γίνετα ι μια μ ο ρ ­ φή εκδίκησης. Έ να πλ έγμ α , μια μυρμηκοφ ω λιά α πό συμ φ έρ ο ντα , επιδιώ ξεις, φ ό β ο υ ς, όλο και διευρύνετα ι. Οι α ρ χ έ ς ανη συ χο ύ ν για τις δια σ τά σ εις το υ φαινομ ένου, δ εν ξ έρ ει κανείς ω ς πού μ πορεί να φ τά σει και π ό σ ο επικίνδυ νο ς μπο ρ εί να γίνει έν α ς τέ το ιο ς θρ ύ λ ο ς. Π ρέπει να το ν ελ έ γχ ο υ ν μη ξ εφ ύ γει α π ό τη ν εξο υ σ ία το υ ς. Το πή δ η μ α στην όλη όχθη δ εν είναι δ ιόλου απλό. Τον θ έλ ο υν κ α ιτο υ επιβά λλουν να μ εταβλη­ θεί σε πλ ά σμ α υ περφυσικό. Ο α γ α θ ό ς Π ρίγκιπας είναι ο π ω σ δ ή π ο τε έν α ς Ά γιος, Μ εσαίας, π ρ ο φ ή τη ς, έν α ς δ εύ τε ρ ο ς Χ ριστός. Η λαϊκή μ υθοπλα σία το ν θέλει και το υ επιβάλλει ν α είναι όλα α υ τά μαζί. Έ τσι β ρίσκεται πάλι μ πλεγμ ένο ς. Διάλεξε να γίνει Ά γιος - είναι ένα α πό τ α α στεία το υ - ή το ν κάνουν με τ ο ζόρι; Η α λήθεια ό ­ μω ς δ εν έχει καμιά σημασία, δ εν τ ο υ ς χρειάζετα ι. Το θα ύ μ α α ρ έσ ει σ το υ ς πο λ λ ο ύ ς, μερικοί μάλιστα β λέπουν ό τι τ ο υ ς σ υ μ φ έρ ει να το ενισχύσουν. Η κάθε εξουσία, η Ιερά Μ η τρόπολις, ο Τύπ ος, η Χωροφυλακή, έχει το υ ς λ ό γ ο υ ς τη ς να καλλιεργεί π α ρ ό μ ο ιες λ α ϊμ ές ψ υ χώ σ εις πο υ π ρ ο σ φ έρ ο ντα ι σε ποικίλη εκμ ετάλλευση. Ό λ α α υ τά δ εν είναι ε πινο ή σ εις το υ συ γγρ α φ έα . Π ολλά π α ρ ό μ ο ια μ α ς έ χει δ είξει η πρα γμα τικότητα. Η π λ ο ύ σια φα ντα σία το υ Μήτσου Κασόλα συνίσταται εδώ στη σύνθεση τ η ς ζω ντα νή ς και πο λ υ εδ ρ ικ ή ς α φ ή γη σ η ς. Ο α να στη μ ένο ς Π ρίγκιπας είναι πάλι έν α ς δυσ τυχισ μ ένο ς. Υ πο χρ εώ σεις και α π ρ ό β λ επ τες δ ε ­ σμ εύσ εις άλλου ε ίδ ο υ ς βα ραίνουν τώ ρ α το υ ς ώ μ ο υς το υ . Η α γιοποίηση έχει πο λ λ ά αγκάθια, μ ερικά είναι φα ρ μ α κερ ά . Και ενώ οι ο ρ γα νω μ ένες δ ο ξα σ τικές ε κδηλ ώ σεις για το ν Άγιο αυξάνονται, κατά τα σ υ μ φ έρ ο ­ ντα τω ν άλλων, α υ τό ς βρίσκεται στο κρατητήριο, στο ψυχιατρείο, σε α δ ιά κ ο π ες ανακρίσεις, αποκλειστικές σ υ νεντεύ ξεις, εκδηλ ώ σεις λ α τρ εία ς και ιατρικές ε ξετά σ εις. Π νίγεται σ το λ ιβά­ νι πο υ καίγεται στη χ ά ρ η το υ , περικυκλώ νεται α πό ξ ένε ς π ρ ο ς αυ τό ν δο λο π λο κίες. Καταδιώκεται για τί είναι π η γή ειδήσεω ν, βρίσκεται στο κέντρο μιας φήμης πο υ δ εν μπο ρ εί ν ’ αποτινάξει. Πολλοί αγω νίζονται ν ’ αυ ξή σο υ ν τη ν πίστη το υ κόσμου στον θεό π εμ π το Άγιο. Τον θέλ ο υν έ να ό ρ γα νό το υ ς. Οι ειδ ή σ εις για τα θα ύ μ α τά το υ γίνονται το πρ ώ το θέμ α σ τις ε φ η μ ε ρ ίδε ς, ρ επ ό ρ τε ρ και σ υ νεργεία βρίσκουν σ υ νεχώ ς ν έ ε ς π η γ έ ς και επα λ η θεύ σ εις. Γ ρά φονται συγκλονιστικές α φ η γή σ εις π ο υ βεβαι­ ώ νουν ότι

ο

Ά γιος γιά τρ εψ ε

πα ρ α λ υ τικ ο ύς,

τυ φ λ ο ύ ς, δα ιμ ονισμ ένους, ξεγ ρ α μ μ έ νο υ ς α πό α ­ νία τες α σ θένειες. Π ολλοί ά ρ ρ ω σ το ι δ εν θέλ ο υν να χ ειρ ο υρ γη θ ο ύν, π ε ρ ιμ ένο υ ν το ν Άγιο. Άλλοι δ η ­ λώ νουν υ πεύθ υνα ότι έ πα ψ α ν να π ο ν ο ύν μ όλις έπ ια σα ν το χ έρ ι το υ , άλλοι επειδή φίλησαν τα π ό ­ δια το υ , μερικοί θ ερ α πεύτη κ α ν μόνο επειδή το ν ακ ούμ πησαν ή έ π ε σ ε απά νω τ ο υ ς το βλέμμα του. Ανθεί και το απο δο τικό εμπ ό ρ ιο τ η ς ελ π ίδ α ς που όλοι τη ν έχο υ ν α νάγκη. Τ υπώ νονται φ υ λ λά δ ια για το βίο και τις π ρ ά ξ εις του. Π ολλοί φ ο ρ ο ύ ν περή -

Μελετη

φανοί τη ν κονκάρδα το υ Αγίου στο π έ το το υ ς, πρ ω το σ τα το ύ ν θρησκευτικά και επα γγελμ α τικ ά σω ματεία, ιδρ ύ θη κε ένα με τίτλο «Οι Πιστοί το υ Άγιου». Αυτοί χειρίζονται πια τη ν υ πό θεση του. Το πα ρ α λ ή ρ η μ α γενικεύεται. Ε μ βριθείς α να λ ύσ εις ειδικών ή μαχητικώ ν α ρ θ ρ ο γρ ά φ ω ν π ρ ο σ π α θ ο ύ ν να πρ ο σ ε γγ ίσ ο υ ν α πό σ π ο υδ α ίο

φ αινόμενο.

δ ιά φ ο ρ ε ς

α π ό ψ εις το

Κ εραυνοί

επικρίσεω ν

συγκρ ού οντα ι με φ λ ο γ ε ρ έ ς σ υ νη γο ρ ίες, α μ φιβο­ λ ίες βέβηλω ν σκεπτικιστώ ν και πλη θω ρικοί ύμνοι γρ ά φ ο ν τα ι σε δ ια δ ο χικ ές α ντιπα ρ α θέσ εις κατά περίπ τω ση . Οι ε υ σ ε β είς ορύοντα ι. Α υτός ό μ ω ς γ ε ­ λάει και μ άλιστα ά κουσαν ένα γέλ ιο νευρικό, α ­ σταμάτητο. Ίσ ω ς να είναι και τ ρ ε λ ό ς - αλλά ένα ς έ ν θ ε ο ς τρ ε λ ό ς. Η μ εγάλη επιρρ οπ ή το υ στο λα ό α νη συ χεί τώ ρ α κά π οιους κύκλους. Ο Π ρίγκιπας τείνει να γίνει μια ανεξέλεγκτη δύνα μ η πά νω α πό τις δ ιά φ ο ρ ε ς ε ­ ξουσίες. Α υτός μένει πεισματικά ο ίδιος. Δεν θρηνεί, δ εν κάνει κή ρυγμ α

ού τε κριτική με υψ ω μένο το δ ά ­

χτυλο, δ εν β γά ζει λ ό γ ο υ ς ού τε σ υ μ περ ιφ έρ ετα ι σύμ φω να με τις υ π ερ φ υσ ικ ές ιδιό τη τες π ο υ πισ τεύο υ ν ότι κατέχει. Και α υτό το υ ς τρ ο μ ά ζει περ ισ σ ό τερ ο . Το ένστικτό το υ τα ξέρ ει και τα β λέπει ολο κά θα ρ α . Μ ετέχει ά φ ω νο ς στο παιχνί­ δι τω ν άλλω ν και κρατάει το ν πρ ο σω πικό το υ κανόνα. Δ εν υ ποκρίνεται ού τε χάνει τη ν αίσθηση το υ αστείου. Με τόση ε πιρρ οή μ πο ρ εί να φ έ ρ ει α να τρ ο π έ ς, να κερδίσει ό,τι θέλει. Δ εν ζητάει ό μ ω ς τίποτα για το ν ε α υτό του , το μοναδικό το υ αίτημα είναι να το ν α φ ή σ ο υ ν ή σ υ χο να γυ ρ ί­ σει στο σπίτι του . Α υτά είναι τ α γνήσ ια σ η μ ά δια ε νό ς αγίου. Ό λ ο ι βλέπο υ ν ότι ο Π ρίγκιπας εί­ ναι και ήτα ν έ ν α ς α λη θινός Ά γιος. Ο θό ρ υ β ο ς και η ψεύτικη λ α τρ εία δ εν το ν α γγίζει. Βλέπει π ω ς είναι πάλι ένα ά τομ ο ξεκομμένο α πό το ν π ε ρ ίγ υ ρ ό του και π ου βρίσκεται σ ε μια α ξεπ έρ α σ τη μοναξιά, φ ο ρ τω μ έν ο ς απόγνω σ η και με όλα τ α βάρη πάλι απά νω το υ . Ξεκινάει α πό μια π ο νηρ ιά πο υ το ν οδη γεί, χ ω ρ ίς να το ε ­ πιζητήσει, στην έκπληξη να το υ π ρ ο σ φ έρ ο ντα ι πρ ό θ υ μ α α πό τ ο υ ς ά λ λο υ ς τα πάντα. Α υτός ό ­ μω ς φ τά νει α πλ ά και φυσικά στη θυσία. Η ανα τα ρ α χή όμ ω ς δ εν συ μ φ έρ ει να συνεχιστεί. Μ’ ένα νεύμ α το υ Άγιου μπο ρ εί να ξ εσ π ά ­ σουν θ ύ ελλ ες. Θ έλουν ένα ν Άγιο στα μ έτρ α το υ ς, πισ τό σ ’ α υ το ύ ς για να τ ο υ ς ε ξυ πη ρ ετεί. Και ότα ν τα σω ματεία π ο υ διαχειρίζονται το μ ύθο το υ τ ο ν πε ίθ ο υ ν να μιλήσει σ τα πλήθη, ά λ­ λοι έχο υ ν σ τρώ σει τέλ εια το σ χ έδ ιο να το ν ξ εφ ο ρ τω θο ύ ν για πά ντα . Ο φ τω χό ς Π ρίγκιπας π ρ ο σ έ ρ χε τα ι μάλλον σαν κα τά δικος στο κατάμ εστο σ τά δ ιο και ανεβαίνει στην ε ξέ δ ρ α το υ θριά μ βου του . Είναι η α ποθ έω ση . Βρίσκεται στο σ τό χα σ τρ ο . Α υτός ό μ ω ς αντί να πα ίξει το ρ ό ­ λο που θέλουν, λέει ξεκάθα ρα : «Δεν είμαι Ά γιος, με φτιάξαν. Δ εν έκανα θαύμ α τα , τα φτιάξαν». Και α μ έσ ω ς συμπληρώ νει: «Αν ήμουν, θα έσω ζα π ρ ώ τα εμένα και δ εν θ α άνοιγα μια τ ρ ύ ­ π α στον τά φ ο μου για να γλιτώ σ ω μια χ ο ύ φ τα στάρι». Κι α μ έσ ω ς ξεσ π ά ει ο χ α λ α σ μ ό ς. Η δ ο ­ λοφ ονία του δ εν πετυχα ίνει. Και ο Π ρίγκιπας, χ ω ρ ίς πια καμιά αίγλη σώ ζεται α πό το ν ε γγο ν ό το υ . Τον βγάζει α πό τ ο στάδιο. Δ ρ α π ετεύ ει π ά λι π ρ ο ς μια ελευ θερία , αλλά αυτή τη φ ο ρ ά για να πεθά νει εξο υ θενω μ ένο ς σαν σ ω σ τό ς ά νθρ ω πο ς. Ή τα ν μια ανω μαλία, έστω και κά π ω ς δ ιασκεδαστική. Δεν το υ το σ υ χώ ρ η σ α ν και α μ έσ ω ς άρχι-

Μελέιη

σε η α ντίστροφη κίνηση τ η ς τιμ ω ρ ία ς και τ η ς α υ σ τη ρ ή ς κα τα στολή ς. Ο Π ρίγκιπας το υ μύθου μα ς, ό π ω ς και κάθε α λλό κ ο το ς Π ρίγκιπας, π ρ έ π ε ι να ξ εχα στεί το τα χ ύ τε ρ ο σαν να μην υ π ή ρ ­ ξε ποτέ. Οι Π ρίγκιπες ό μ ω ς θα υ π ά ρ χο υ ν πά ντα . Είναι τ ο ά λ α ς π ο υ δ εν μω ραίνεται. Είναι ο κα θένα ς καλόγνω μ ο ς ά ν θ ρ ω π ο ς πο υ δ εν α νέχετα ι τη φυσική και τη ν α νθρώ πινη εξόντω σή το υ . Έ να ά ν θ ρ ω π ο ς τ η ς ανά γκ η ς π ο υ έχει το ένστικτο το υ ευτρ ά π ελ ο υ μέσα στην πίκρα τ η ς ζω ή ς και λ έει τη ν α λήθεια. Σε κάποια στιγμή α ποκ τά τη ν α υτονομ ία το υ - ασκεί τη δική το υ ελευ θερία , κάνει το μ εγά λο ή το μικρό το υ πή δη μ α , ξεπ ερ νά ει το ν πρ ο σ ω πικό κλοιό το υ σα ν αντίσταση στον μ ικρόκοσμο πο υ το ν περ ισ φ ίγγει. Ε ξαγνίζεται και με τη ν α θω ό τη τά το υ λ υτρώ νει το ν κό­ σμο.

ΑΝΔΡΕΑΣ ΦΡΑΓΚΙΑΣ

ΜΗΤΖΟΖ ΚΑΖΟΛΑΖ Ο Μήτσος Κασόλας γεννήθηκε το 1936. Σπούδασε Κινηματογράφο και Θέατρο («Σχολή Σταυρά-

κου»). Εργάστηκε ως φωτογράφος και οπερατέρ (1961-1967) στο Κινηματογραφικό Τμήμα του Υπουργεί­ ου Παιδείας. Εργάστηκε για τρία χρόνια στη «FINOS FILMS» ως βοηθός σκηνοθέτη σε πολλές ταινίες. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Θεατρικού Οργανισμού «ΔΕΣΜΟΙ» της Ασπασίας Παπαθανασίου και διοργανωτής των παραστάσεων των «ΔΕΣΜΩΝ». Ασχολείται με τη συγγραφή σεναρίων και κατά διαστήματα - και για πολλά χρόνια - υπήρξε μέλος των Γνωμοδοτικών Επιτροπών κρίσεως των κατατεθειμένων σεναρίων στο Ελληνικό Κέντρο Κινημα­ τογράφου. Παράλληλα με τις ασχολίες με τον Κινηματογράφο και το Θέατρο, άσκησε και το επάγγελμα του Δη­ μοσιογράφου - ως μέλος της ΕΣΗΕΑ - από το 1972 έως το 1991, σε πολλές εφημερίδες του Κέ­ ντρου και της Περιφέρειας: «ΝΕΑ», «ΑΥΓΗ», «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ» κ.λπ. Είναι συγγραφέας από το 1964 και έχει εκδώσει μέχρι τώρα δώδεκα βιβλία: πέντε ποιητικές συλλο­ γές, ένα χρονικό, έξι μυθιστορήματα. Το 1974- και για το χρονικό του «Η άλλη Αμερική» - πήρε το A ’ Κρατικό Βραβείο. Το 1981, και για το μυθιστόρημά του «Ο ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ», πήρε επίσης το Α ' Κρατικό Βραβείο μυθιστορήματος. «Ο ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ» προβάλλεται ως τηλεοπτική σειρά 26 επεισοδίων στην ΕΤ-1, σε σκηνοθεσία του Τά­ σου Ψαρρά. Το σενάριο της σειράς γράφτηκε σε συνεργασία με το συγγραφέα. Στίχους του συγγραφέα μελοποίησε ο Γιάννης Μαρκόπουλος. Κυκλοφορούν σε δίσκο και έχουν ενσωματωθεί στην ταινία του Ζυλ Ντασέν «Δοκιμή». Αποσπάσματα του βιβλίου του «Η άλλη Αμερική» περιέχονται σε βιβλία της Μέσης Εκπαίδευσης. Μια σειρά από τα βιβλία του διδάσκονται στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, στο Τμήμα Ξένων Γλωσσών. Επιλογή από το ποιητικό του έργο μεταφράστηκε και κυκλοφόρησε στην Αμερική, με τον τίτλο «Harvest».

Α ράδιασα π ά ν ω σ το γ ρ α φ ε ίο έ ν α σ ω ρ ό κομ μ ατάκια. Χ άρ­ τινα, ξύλινα, μετα λλικά , δ ερ μ ά τινα , π λ α σ τικά , πλ α σ τικ ο ­ π ο ιη μ ένα . Ό σ α π ε ρ ιε ίχ ε ο μ ε γ ά λ ο ς φ ά κ ε λ ο ς, π ο υ αγκομ α χο ύ σ ε π ια ν α τ α σ υ γκ ρ ο τή σ ε ι. Η σ υ λ λο γ ή τω ν σ ε λ ιδ ο ­ δεικτώ ν έ χ ε ι α ρ κ ε τά μ εγ α λ ώ σ ει. Ά ρ χισε να ... μιλάει γ α τ α καλά. Σ χη μ α τίζει φ ρ ά σ ε ις ο λ ό κ λ η ρ ες. Δ ια μ ο ρ φ ώ νει χ α ­ ρ α κτη ρ ιστικ ά , μ ε ψ η φ ίδ ε ς τ ο κ α θ ένα α π ό τ α κομ μ ά τια τη ς , κι ό λ α μαζί ζω γρ α φ ίζο υ ν , α ρ κ ε τά ε υ δ ιά κ ρ ιτα π λ έο ν, έ να ν π α ρ α γ ν ω ρ ισ μ έν ο μ ικ ρ ό κο σμ ο σ το χ ώ ρ ο το υ βιβλί­ ου. Π α ρ α γνω ρ ισ μ ένο , για τί ενώ είνα ι π ο λ λ ά χ ρ ό ν ια π α ρ ώ ν στη δ ια δ ικ α σ ία τ η ς α νά γν ω σ η ς, δ ε ν έ τ υ χ ε τ η ς φ ρ ο ν τίδ α ς πο υ είχ α ν τ α Ex-Libris, γ ια π α ρ ά δ ειγ μ α . Σ χ ε δ ό ν κά θ ε νέ ο βιβλίο σ υ ν ο δ εύ ετ α ι, σ το ν τό π ο τ η ς α γ ο ρ ά ς , α π ό α υ τό το μικρό σ τε νό μ α κ ρ ο , σ υ ν ή θ ω ς, χα ρ το ν ά κ ι. Σ χ ε δ ό ν πά ντα , μ ετά τ ο τ έ λ ο ς τ η ς α ν ά γν ω σ η ς , ε ίτε ξεχ νιέτα ι μ έσ α στο βιβλίο ε ίτε π α ρ α δ έ ρ ν ε ι α νά μ εσ α σ ε ά λ λ ε ς σ ε λ ίδ ες , μ έχ ρ ι τε λ ικ ή ς τ ο υ π τ ώ σ ε ω ς. Δ εν είνα ι εύκ ο λη η α να ζή τη σ η τ η ς ισ το ρ ία ς τω ν σ ε λ ιδ ο ­ δεικτώ ν στη νε ό τε ρ η ισ το ρ ία το υ βιβλίου στη ν Ε λλά δα . Δ ρ α σ τή ρ ιο ι και μ εθ ο δ ικ ο ί σ υ λ λ έ κ τε ς, ιδ ιώ τ ες ή μη, σ χ ε ­ δ ό ν α ιφ νιδ ιά σ τη κα ν μ ε τη ν ερ ώ τη σ η . Β ιβ λιογρα φ ία , α π ’ό ,τι φ α ίνεται, δ ε ν υ π ά ρ χε ι ο ύ τε καν σ ε βιβλία τ ο υ ε ­ ξ ω τερ ικο ύ, γ ια τ η ν εμ φ ά νισ η και τη ν π ο ρ ε ία τω ν εκεί σ ε ­ λιδ ο δ εικτώ ν. Φ ω ς φ ά νη κ ε μ ό νο κ ο υ β εντιά ζο ντα ς μ ε π α ­ λ α ιο β ιβ λ ιο π ώ λες, μ ε α ν θ ρ ώ π ο υ ς δ η λ α δ ή π ο υ έ χ ο υ ν τη ν τύ χη να ξεφ υ λ λ ίζο υ ν π ο λ λ ά βιβλία, ό χι μ ό νο σ η μ ερ ινά . Α νά μ εσα σ τις σ ε λ ίδ ε ς α υ τώ ν τω ν π α λ ιώ ν βιβλίω ν β ρ έθ η ­ καν ο ι π ρ ώ το ι σ ε λ ιδ ο δ ε ίκ τε ς, π ο υ τ ο έ τ ο ς γ έ ν ν η σ η ς και δ η μ ιο υ ρ γ ία ς τ ο υ ς φ τά νε ι σ τις τε λ ε υ τ α ίε ς δ ε κ α ε τίε ς το υ π ε ρ α σ μ έν ο υ α ιώ να , κ υ ρ ίω ς σ ε βιβλία εκκλη σια σ τικ ά ή

ότι τ α εκκλησιασ τικά βιβλία ή τα ν α ρ κ ε τά ψη λά στις π ρ ο τιμ ή σ εις το υ κόσμ ου, και ιδια ίτερ α το υ γυ να ικείο υ π λ η θυ σ μ ο ύ , π ο υ ά ρ χιζε π λ έ ο ν να μ ει­ ώ νει τ α π ο σ ο σ τά α να λ φ α β ητισ μ ο ύ π ο υ τ ο ν χ α ­ ρα κτή ριζα ν. Οι θρ η σκ ευ τικ ο ύ π ε ρ ιε χ ο μ έ νο υ σ ε ­ λ ιδ ο δ είκ τε ς σ υ νέχισ α ν τη ν έ ντο νη π ο ρ ε ία τ ο υ ς μ έσ α στις σ ε λ ίδ ες τω ν α ντίστο ιχω ν βιβλίω ν - μ ε ­ τα κο μ ίζο ντα ς και σ ε σ ε λ ίδ ε ς ά λλω ν β ιβλίω ν - μ έ­ χ ρ ι τη δ εκ α ετία το υ ’50. Υ πά ρ χο υν σ ε λ ιδ ο δε ίκ τε ς α υ τή ς τ η ς κ α τη γ ο ρ ία ς με λατινικά στο ιχεία στη μία όψη και με ελληνικά τ ο υ ς ύ μ νο υ ς π ο υ α να ­ γρ ά φ ο ν τα ι σ το π ίσ ω μ έ ρ ο ς (βρ έθη κα ν στη σ υ λ λο γή χ α ρ α κ τικ ώ ν το υ Χαρ. Λ εοντιάδη). Σ’ α υ τό το στο ιχείο , το υ γυ να ικείο υ α να γν ω σ τι­ κού κοινού, ο φ είλ ετα ι και η π λ η θ ώ ρ α χ ειρ ο π ο ίη ­ τω ν σελ ιδ ο δεικτώ ν. Υ φαντοί, πλ εκτοί, κεντητοί, σκα λισμ ένοι σ ε φ λ ο ύ δ α ξύλου, καλαμένιοι, είναι οι σ ε λ ιδ ο δ ε ίκ τε ς - όλοι έ χ ο υ μ ε κά π ο ιο ν καμ ω μ έ­ νο α π ό μ α ς ή α π ό π α λ α ιό τε ρ ε ς α να γν ώ σ τρ ιες, με καλλιτεχνική φ ύ ση , τ η ς ο ικο γένεια ς. Οι κατά κ α ιρ ο ύ ς πολιτικοί κ ρ α το ύ μ εν ο ι στη ν Ε λλάδα, σ τη δ ιά ρ κεια α υ το ύ το υ αιώ να, π ε ρ ν ώ ν τα ς π ο λ ­ λ έ ς ώ ρ ε ς με μόνη σ υ ντρ ο φ ιά τη ν α νά γνω ση , έ ­ χ ο υ ν κ α τα σ κ ευ ά σ ει π ο λ λ ο ύ ς σ ε λ ιδ ο δε ίκ τε ς, με

θ ρ η σ κ ευ τικ ού π ε ρ ιε χ ο μ έ ν ο υ . Α πό α υ τό τ ο χ ώ ρ ο , ά λ λω σ τε, π ρ έ π ε ι ν α π ρ ο ή λ θ α ν, μ ερ ικ ο ύ ς α ιώ νες π ρ ιν, με π ρ ώ τ ο υ ς α υ τ ο σ χ έ δ ιο υ ς δ η μ ιο υ ρ γ ο ύ ς τ ο υ ς α ν τιγ ρ ά φ ε ις βιβλίω ν - π ρ ιν α να κ α λ υ φ θ ε ί η τ υ π ο γ ρ α φ ία - μόνο π ο υ τ ό τ ε λ έγ ο ν τα ν α ρ α δ ο ­ δ είκ τε ς και «δουλειά » τ ο υ ς ή τα ν να θ υ μ ίζο υ ν σ τ ο υ ς υ π ο μ ο ν ε τικ ο ύ ς κ α λ λ ιγ ρ ά φ ο υ ς τη ν α ρ ά δ α π ο υ στα μ ά τη σ α ν... Η ανα κά λυψ η τ η ς τυ π ο γ ρ α φ ία ς έ φ ε ρ ε και τα κομ­ μάτια χ α ρ τιο ύ π ο υ π ε ρ ίσ σ ευ α ν κα τά τη ν ε κ τύ π ω ­ ση τ ω ν βιβλίων. Ε λληνικούς σ ε λ ιδ ο δ ε ίκ τε ς τ ύ π ω ­ νε και τ ο τυ π ο γ ρ α φ ε ίο τω ν Γ λυκήδω ν στη Βιέννη,

υλικά τ η ς στιγμ ή ς, με ό,τι υ π ή ρ χ ε σ το χ ώ ρ ο τ η ς ε ξο ρ ία ς και τ η ς φ υ λ α κ ή ς τ ο υ ς. Θ α ή τα ν ε ν δ ια φ έ ρ ο ν να σ υ γκ ε ­ ντρ ώ νο ντα ν κά π ο τε οι σ ε λ ιδ ο δ ε ίκ τε ς και α υ τή ς τ η ς κα τη γ ο ρία ς. Είναι ώ ρ α ό μ ω ς ν α «α­ κο ύσουμ ε» τ ις π λ η ρ ο ­ φ ο ρ ίε ς π ο υ δ ίνο υ ν οι ί­ διοι οι σ ε λ ιδ ο δε ίκ τε ς, οι σ η μ ερ ινο ί και όσοι

α ρ γ ό τε ρ α , σ τ α χ ρ ό ν α τ ω ν Β α υ α ρ ώ ν και το υ Ό θω -

π α λ α ιό τερ ο ι υ π ά ρ χο υ ν στη σ υ λ λο γή . Κ αταρχ ά ς είνα ι π λ έ ο ν ώ ριμοι

να. Το βιβ λιοπ ω λείο το υ «Ε λ ευ θερ ο υδά κη » έχει

να μ πο υ ν σ ε κα τη γ ο ­

τ ο ν 18ο αιώ να. Στην Ε λλά δα ό μ ω ς έ φ τα σ α ν πο λ ύ

τη ν π ρ ω τιά σ το υ ς ελλ η νικο ύ ς σ ε λ ιδ ο δε ίκ τε ς, γ ύ ­

ρ ίες. Σ ελ ιδ ο δ είκ τε ς δ εν

ρ ω σ τα 1910, σ ύ μ φ ω ν α με τ ο ν εκδ ό τη και σ υ λ λέ­

β γά ζο υ ν πια μό νο οι εκ­

κτη Κ ώστα Σ πα νό. Α κολούθη σε, α ρ γ ό τε ρ α , η

δο τικ ο ί οίκοι (ελληνικοί

«Εστία». Σ τά θη κε ό μ ω ς α δ ύ να το ν να α να κα ­

θρ η σκ ευ τικ ό μή νυμα ή τα ν α υ το ί π ο υ κυ ρ ιά ρ χ η ­

και ξένοι), α λ λά και οι γκ α λερ ί, οι τρ α πεζικο ί και πολιτισ τικοί ο ρ γα νι­ σμ ο ί και θεσμ ο ί, οι ρ α ­ δ ιο φ ω νικο ί στα θμοί, οι

σ α ν τ α ε π ό μ εν α χρόν ια , δ η λ ώ νο ντα ς τ α υ τό χ ρ ο ν α

εμ π ο ρ ικ ές

λ υ φ θ εί ο π α λ α ιό τε ρ ο ς σ ε λ ιδ ο δε ίκ τη ς τω ν δ ύ ο ι­ σ τορ ικώ ν β ιβλιοπωλείω ν. Οι σ ε λ ιδ ο δ ε ίκ τε ς με θρη σκ ευτικ ή α πεικόνισ η και

επιχειρή -

ΠΙΣΑΑΠΟ ΚΑΘΕΒΙΒΛΙΟ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΝΑΣ ΙΚΕΠΤΟΜΕΝΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ

A ΕΚΔΟΣΕΙΣ, Ω Κ Ε Α Ν ΙΔ Α

σεις- π ο υ δ ε ν «λένε»

σ υ γ γ ρ α φ έ α . Λ ιγό τερ ο συ νη θισ μ ένη κ α τη γ ο ρία

κα θ ό λο υ τ α ίδια π ρ ά γ ­ μ α τα και δ ε ν είνα ι π ια μ όνο χ άρτινοι.

είνα ι εκείνη τω ν σ ε λ ιδ ο δε ικ τώ ν π ο υ π ε ρ ιέ χ ο υ ν

Τη μ ερ ίδ α το υ λ έο ν το ς, στη ν π α ρ α γ ω γ ή σ ύ γ ­ χ ρ ο ν ω ν σ ελ ιδο δεικτώ ν, κα τέ χο υ ν οι εκδο τικ ο ί οίκοι και τ α β ιβλιοπω ­ λεία. Να ση μ ειω θεί ε ­ ξ α ρ χ ή ς ότι ό λο ι οι σ ελι­ δ ο δ ε ίκ τε ς είναι π ρ ο ϊό ­ ντα τ η ς π ρ ώ τ η ς έ κ δ ο ­ σ η ς τω ν βιβλίων. Οι εκ­ δ ό σ ε ις το υ βιβλίου μ π ο ρ ο ύ ν να ε πα να λ η φ θούν όσ ες φ ο ρ ές α­ π α ιτή σ ει η ζή τη ση τω ν α να γνω σ τώ ν, ό χι ό μ ω ς και οι ε κ δ ό σ εις τω ν σ ε ­ λ ιδο δεικτώ ν.

Α υτοί

σ υ νο δ εύ ο υ ν , σ υ χνά προαναγγέλλοντας, τη ν π ρ ώ τη μ όνο έ κ δ ο ­ ση τ ο υ κά θε βιβλίου. Τα

τ ε λ ευ τα ία

χ ρ ό ν ια

θ α λ έγ α μ ε ότι έ χ ε ι δ η μ ιο υ ρ γ η θ ε ί και «τάση» το υ κά θ ε ε κ δ ό τη , π ο υ α π ο τυ π ώ ν ε τα ι και σ τ ο υ ς σελι­ δ ο δ ε ίκ τε ς. Η α π ο τύ π ω σ η τω ν εξω φ ύ λ λ ω ν τ η ς κά θ ε έ κ δ ο σ η ς κ υ ρ ια ρ χ εί β έβ α ια σ τ ο υ ς π ε ρ ισ σ ό ­ τ ε ρ ο υ ς σ ε λ ιδ ο δ ε ίκ τε ς, υ π ά ρ χ ο υ ν ό μ ω ς και εκ­ δ ό τ ε ς π ο υ «α να γνω ρίζοντα ι» και α π ό τ ο υ ς σελι­ δ ο δ ε ίκ τε ς τ ο υ ς , με τ α μ ό νιμα θ έ μ α τα π ο υ φιγ ο υ ρ ά ρ ο υ ν σ τα σ τε νό μ α κ ρ α χα ρ τά κ ια , (Πατάκη ς, Ω κεα νίδα , με μόνιμο, οικο λ ο γικό ή φιλοζω ικό μήνυμα)· οι ε κ δ ό σ ε ις «Ύψιλον» μ ε τ ο γν ω σ τό π ια π ε νά κ ι τ ο υ ς και ο «Γκοβόστης» μ ε τ ο υ ς Ρώ ­ σ ο υ ς κ λ α σ ικού ς τ ο υ ' το σ ύ νο λ ο τω ν ε ξω φ ύ λ λ ω ν μ ια ς εκ δ ο τικ ή ς σ ε ιρ ά ς είναι, ε π ίσ η ς , α π ό τ α α γ α ­ π η μ έ ν α «θέματα» τω ν σ ε λ ιδ ο δε ικ τώ ν (Κ έδρ ο ς, Δ α μ ια νό ς, G u te n b erg , Το Ροδακιό) ε ίτε με τη ν α­ π εικόνιση τω ν εξω φ ύ λ λ ω ν είτε μ ε τη ν κ α τα γ ρ α ­ φ ή όλ ω ν τω ν τίτλ ω ν τ η ς σ ε ιρ ά ς (Ν εφέλη). Μια άλλη κ α τη γ ο ρ ία είναι και εκείνη τ η ς π α ρ ο υ σ ία ­ σ η ς, στη μια π λ ε υ ρ ά το υ σ ελ ιδ ο δείκ τη , τω ν Ε λλήνω ν ή τω ν ξ ένω ν π ε ζ ο γ ρ ά φ ω ν και π ο ιη τώ ν π ο υ σ υ ν ε ρ γ ά ζο ν τα ι με το ν σ υ γκ ε κ ρ ιμ ένο ε κ δ ο τι­ κό οίκο, ή τ ο υ ς σ υ γ γ ρ α φ ε ίς μ ια ς εκ δ ο τικ ή ς σει­ ρ ά ς (Ε κ δ ό σ εις το υ Ε ικοστού Π ρ ώ το υ, Ν εφ έλη , ε κ δ ό σ ε ις Κανάκη), ή το σ ύ νο λ ο τω ν βιβλίω ν ε ν ό ς

και μικρή πε ρ ίλ η ψ η το υ π ε ρ ιε χ ο μ έ ν ο υ το υ βιβλί­ ο υ π ο υ α π εικ ο νίζο υν (Ψ υ χ ο γιό ς, Α κρίτας, Δ ω ρ ι­ κό ς, O p era κ.λπ.). Τα σ υ νθ ή μ α τα γενικ ο ύ π ε ρ ιε ­ χο μ έ νο υ , ε π ίσ η ς σπ α ν ίζο υ ν σ τις ό ψ ε ις τ ω ν σελι­ δο δεικ τώ ν. Σ ’ έ να ν πα λ ιό το υ « Ο δυσσέα » είνα ι γ ρ α μ μ έ ν ο τ ο σ ύ νθ η μ α « Π ό λ εμ ο ς γρ α μ μ ά τω ν, όχι χαρ α κ ω μ ά τω ν!» . Σ υνθ ή μ α τα σ χ ετικ ά με τη ν α ιχ ­ μή σ το ο ικο λ ο γικό ή φ ιλοζω ικό θ έ μ α π ο υ π ρ ο ­ β ά λλ ο υ ν μ έσ ω τω ν σ ε λ ιδ ο δε ικ τώ ν τ ο υ ς έ χ ο υ ν ο «Π ατάκης» («Μην π ε ιρ ά ζ ε ις τ ο υ ς φ ίλ ο υ ς μου») και η «Ω κεανίδα» («Πίσω α π ό κά θ ε α δ έσ π ο το σκυλί υ π ά ρ χ ε ι έ ν α ς α ν ε ύ θ υ ν ο ς π ρ ώ η ν ιδιοκτή­ τη ς» )... Έ ξυ π ν η χρ ή σ η , α λ λά ό χι σ υ χνή , τω ν σ ε­ λ ιδ ο δ εικ τώ ν είνα ι ό τα ν σ το μ ικρό α υ τό σ χ ή μ α α ­ ν α γ ρ ά φ ο ν τα ι τ α π α ρ ο ρ ά μ α τ α τ η ς έ κ δ ο σ η ς («Κέ­ δ ρ ο ς» γ ια τ ο βιβλίο «Τα α γ γ ε ία και ο κ ό σ μ ο ς το υ ς» ). Ε κείνο π ο υ ε ύ κ ο λ α μ π ο ρ ε ί να π α ρ α τη ρ ή ­ σει ό μ ω ς κ α νείς σ τ ο υ ς σ η μ ερ ιν ο ύ ς σ ε λ ιδ ο δ ε ί­ κ τε ς τω ν ελλη νικώ ν ε κδ ο τικ ώ ν οίκω ν είναι ότι υ π ο λ είπ ο ντα ι σ ε φ α ντα σ ία , είναι βιαστικοί, σ τε ­ ρ ε ό τυ π ο ι, σ α ν να α κ ο λ ο υ θ ο ύ ν κι α υ το ί τη ν εκβ ιο ­ μ η χά νιση το υ κό σμ ου τ ο υ β ιβλίου.

Ό σ ο για τ ο σ χήμ α , οι Έ λ λ η ν ε ς ε κ δ ό τ ε ς δ ε ν π ρ ω ­ το τ υ π ο ύ ν ιδια ίτερ α . Οι π ε ρ ισ σ ό τ ε ρ ο ι σ ε λ ιδ ο δ ε ί­ κ τε ς έ χ ο υ ν τ ο γ ν ω σ τό σ τ ε νό μ α κ ρ ο σ χήμ α , με δ ια φ ο ρ ο π ο ιη μ έν ο τ ο μ ή κο ς. Οι ε ν α λ λ α γ έ ς σ το σ χ ή μ α σ π α ν ίζο υ ν τ ό σ ο π ο υ κ α τα λ ή γε ι - τ ο δ ια ­ φ ο ρ ε τικ ό σ χ ή μ α - ν α είνα ι και σ ή μ α κα τα τε θ έ ν γ ια το ν σ υ γκ ε κ ρ ιμ ένο εκ δ ο τικ ό ο ίκο (Μ ίνω ας, Κ απόν, Α κρίτας). Οι σ ε λ ιδ ο δ ε ίκ τε ς πα ιδ ικώ ν βι­ βλίω ν, ό μ ω ς, λ ό γ ω και το υ κοινού σ το ο π ο ίο α ­ π ε υ θ ύ ν ο ν τα ι, είνα ι ο ι μ ό νο ι π ο υ εξα κ ο λ ο υ θ ο ύ ν να π ε ιρ α μ α τίζο ντα ι « πα ίζο ντα ς» μ ε χ ρ ώ μ α τα και χ α ρ τό ν ι. Ε ν δ ια φ έ ρ ο ν έ χ ε ι η ε κ τύ π ω σ η μ ε δ ια φ ο ­ ρ ε τικ ά χ ρ ώ μ α τα τ ο υ ίδιο υ σ ε λ ιδ ο δε ίκ τη . Για π α ­ ρ ά δ ειγμ α , ο κλ α σ ικό ς κ ο ν δ υ λ ο φ ό ρ ο ς τ ω ν ε κ δ ό ­ σ ε ω ν «Ύ ψιλον» δ ε ν υ π ά ρ χ ε ι μ ό νο σ το γν ω σ τό και σ ύ ν η θ ε ς α σ π ρ ό μ α υ ρ ο α λ λά σ ε μ α υρ ό α σ π ρ ο , μ πλ ε, ρ ο ζ, π ρ ά σ ιν ο . Α ντίστοιχοι υ π ά ρ ­ χ ο υ ν σ ε α ρ κ ε τ ο ύ ς ε κ δ ο τικ ο ύ ς ο ίκ ο υ ς, σ υ λ λεκτι­ κά σ το ιχε ία ο ύ τ ω ς ή ά λ λ ω ς, α φ ο ύ ό λ ε ς α υ τ έ ς οι ε ν α λ λ α γ έ ς σ υ μ β α ίνο υ ν μ ό νο σ τις π ρ ώ τ ε ς ε κ δ ό ­ σ ε ις τω ν βιβλίω ν. Ο ν έ ο ς χ ώ ρ ο ς , ό π ο υ ο ι σ ε λ ιδ ο δ ε ίκ τε ς κάνο υ ν λ α μ π ρ ή ... κ α ρ ιέρ α είνα ι ο ι γκ α λ ε ρ ί και ο ι αί­ θ ο υ σ ε ς τέ χ ν η ς . Ε δώ η φ α ντα σ ία κ υ ρ ια ρ χ εί, πράγμα Α νά μ εσα σ τις π λ η ρ ο φ ο ρ ίε ς π ο υ π α ίρ ν ο υ μ ε α π ό τ ο υ ς σ ε λ ιδ ο δ ε ίκ τε ς είνα ι τ ο π ό τ ε έγιν α ν η μ ερ ί­ δ ε ς , σ υ μ π ό σ ια ή σ υ νέ δρ ια , (α ρκ ετο ί ε κ δ ό τ ε ς ή π ε ρ ιο δ ικ ά - α νά μ εσ ά τ ο υ ς και τ ο «διαβάζω » - ) και τ ο πο ια ή τα ν η τιμ ή το υ βιβλίου μ ερ ικ έ ς - ό χ ι π ο λ ­ λ έ ς - δ ε κ α ε τίε ς π ρ ιν («Η.Χ. Π α πα δη μη τρ α κ ό π ο υ λ ο υ - Ηλία Π ετρό π ο υλ ο υ , Μνήμη Νίκου Καχτίτσ η , Μια έ κ δ ο σ η το υ π ε ρ ιο δ ικ ο ύ “Φ ά σ μ α ” μ ε κεί­ μ εν α το υ α λ η σ μ όνη το υ π ε ζ ο γ ρ ά φ ο υ μ α ς, Τ ιμάται

που

δ εν

σ υ μ βα ίνει και πο λ ύ σ υ χ ν ά σ τ ο υ ς α ντίσ το ι­ χ ο υ ς τω ν ε κ δ ο τώ ν . Οι χορηγοί γεγονότω ν τέ­ χ ν η ς ε π ίσ η ς ε π ιλ έ γ ο υ ν τ ο υ ς σ ε λ ιδ ο δ ε ίκ τε ς γ ια τη ν υ π ε νθύ μ ισ η το υ γ ε γ ο ν ό τ ο ς π ο υ σ τη ρ ί­ ζο υ ν και υ π ο σ τη ρ ίζο υ ν,

δ ρ χ . 20» α ν α γ ρ ά φ ε τα ι σ το ν σ ελ ιδ ο δείκτη π ο υ

δ ια φ η μ ίζο ν τα ς π α ρ ά λ ­ λ η λα και τη ν ε τα ιρ ε ία

μ α ς π ρ ο σ έ φ ε ρ ε ο Η. Π α π α δ η μ η τρ α κ ό π ο υ λο ς).

τους

Λ ιγότερ ο συ νη θισ μ ένο ι π λ έ ο ν είναι ό σ ο ι έ χ ο υ ν τη

Θ ήκη-Μ ουσείο Α λέξαν­ δ ρ ο υ Σ ο ύ τσ ο υ για τη ν έκθεση του Ν τελα-

φ ω το γ ρ α φ ία ή τ ο σκίτσο ε ν ό ς σ υ γ γ ρ α φ έ α και έ ­ να μικρό β ιο γ ρ α φ ικ ό το υ (Ε κδ ό σ εις το υ Εικοστού Π ρώ του, Ν εφ έλη κ.ά.).

(Εθνική Π ινακο-

γίνου ν... δ ιε θ νε ίς, λ ίγ ο υ ς σ υ να ντή σ α μ ε, («Ελληνι­

κ ρ ο υ ά και τω ν Γάλλω ν ζω γρά φ ω ν με χο ρη γ ό τη ν P an a fo n . Σ το ν ίδιο

Σ ελ ιδ ο δ είκ τε ς Ε λλήνω ν ε κ δ ο τώ ν μ ε φ ιλ ο δ ο ξ ία να κά Γράμματα», ίσ ω ς να μ α ς έ χ ο υ ν δ ια φ ύ γ ε ι ένα-

χ ώ ρ ο η ε τα ιρ ε ία «Κω-

δ υ ο α κ ό μ η ). Μια π ο υ το ελληνικό βιβλίο κ υ κλ ο φ ο ­

τσ ό β ο λ ο ς» ή τα ν χ ο ρ η ­

ρ ε ί π ια σ το εξω τερ ικό , ε ίτε μ ετ α φ ρ α σ μ έν ο είτε μ ετ έχ ο ν τα ς σ ε δ ιε θ ν ε ίς ε κ θ έ σ ε ις β ιβλίου, θ α μ π ο ­

γ ό ς τ η ς έ κ θ ε σ η ς «Πε­ ρ ικ λ ή ς Π α ντα ζή ς,

ρ ο ύ σ α ν οι ξενό γ λ ω σ σ ο ι σ ε λ ιδ ο δ ε ίκ τε ς ν α γίνο υ ν

Έ να ς Έ λληνας ζω γρά­

η π ρ ώ τη ε π α φ ή το υ ξ ένο υ α να γν ώ σ τη μ ε τ ο ε λλ η ­

φ ο ς σ το Βέλγιο»· δ ια ­

νικό βιβλίο ή το υ λ ά χ ισ το ν τ ο ε ξώ φ υ λ λ ό το υ .

φ ή μ ισ η φ τη νή , χρη σ τι-

κή και εύκ ο λη υ πενθύ μιση το υ γ ε γ ο ν ό τ ο ς π ο υ π ρ ο β ά λ λ ο υ ν). Τα ελλ η νικά π α ν ε π ι­ στή μ ια ή τ α ε π ιμ έ ρ ο υ ς τμ ή μ α τα

δεν

έχουν

σ υ μ π ε ρ ιλ ά β ε ι σ τις δ ρ α σ τ η ρ ιό τ η τ ε ς τ ο υ ς α υ τή ν τη ν τ η ς ε κ τύ π ω ­ σ η ς σ ε λ ιδ ο δ ε ικ τώ ν με το σήμα τη ς σχολής ή με σύμβολο σ υ να φ ές με τ ο π ε ρ ιε χ ό μ ε ν ο τ η ς σ χ ο λ ή ς , κάτι π ο υ σ τα ξ ένα π α ν ε π ισ τή μ ια εί­ να ι π ο λ ύ σ υ νη θισ μ ένο , α ν α δ εικ ν ύ ο ν τα ς α υ τή τη δ ρ α σ τη ρ ιό τη τα σ ε τ ο μ έ α τ έ χ ν η ς , α φ ο ύ οι σ ε λ ιδ ο δ ε ίκ τε ς το υ ς δ ε ν είνα ι μ ό νο χ ά ρ τι­ νοι, α λ λά π ο λ λ ώ ν τ ε ­ χ νο τρ ο π ιώ ν , π ο υ πω -

H e r m a n M e l v il l e

Μ Π Ο Μ Π ΙΝ ΤΙΚ Ή Η ΦΑΛΑΙΝΑ MOBY DICK OR, THE WHALE editia tttaj& i ΤΟΜΟΣ ΠΡΩΤΟΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ, ΚΕΙΜΕΝΟ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ, ΣΧΟΛΙΑ & ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΝ

λ ο ύ ν τα ι σ τα κ α τα σ τή ­ μ α τα ή τ α β ιβ λ ιο π ω λ εία το υ κά θ ε π α νε π ισ τη μ ί­ ο υ . Ο μ ό ν ο ς π α ν ε π ισ τη μ ια κ ό ς σ ε λ ιδ ο δ ε ίκ τη ς π ο υ έ χ ο υ μ ε είνα ι τ ο υ Α ρ ισ το τελ είο υ Π α νεπ ισ τη ­ μίου Θ εσ σ α λο νίκ η ς, ο ο π ο ίο ς μ ά λ ισ τα είνα ι ξε­ ν ό γ λ ω σ σ ο ς και ση μ ειώ νει τη ν α να σ κ α φ ή τ η ς Β ε ρ γίνα ς και τ ο ό νο μ α τ ο υ Μ ανόλη Α νδρόνικ ου. Το Ε θνικό Κ έντρο Βιβλίου α π ο τυ π ώ ν ε ι π ο λ λ έ ς α ­ π ό τ ις δ ρ α σ τ η ρ ιό τ η τ έ ς τ ο υ και σ το σ χ ή μ α ε ν ό ς σ ε λ ιδ ο δε ίκ τη . Μ ετά τ ο υ ς 24 μ ε τ α γ ρ ά μ μ α τ α τ η ς α λ φ α β ή το υ , κ υ κ λ ο φ ό ρ η σ α ν κι ε κείνο ι μ ε τ ο κε­ φάλι του μ α υρ ό γ υπ α το υ Έ βρ ο υ , σήμα τ η ς π ε ­ ρ ιο χ ή ς και το υ π ιλ οτικ ού π ρ ο γ ρ ά μ μ α τ ο ς τ ω ν βι­ β λιοθη κώ ν το υ Έ β ρ ο υ . Έ χ ο υ ν σ ίγ ο υ ρ α να π ο υ ν π ο λ λ ά π ε ρ ισ σ ό τ ε ρ α α υ τά τ α μ ικρά χα ρ τά κ ια , και ιδ ια ίτε ρ α σ ’ εκεί­ ν ο υ ς π ο υ μ ελ ε το ύ ν δ ιά φ ο ρ ε ς « γρ α μ μ έ ς» τω ν σ ε ­ λ ίδ ω ν τ η ς νε ο ελ λ η νικ ή ς λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς και το υ κό­ σμ ου τ η ς . Θ α ε ίχ ε σ ίγ ο υ ρ α ε ν δ ια φ έ ρ ο ν η ό σ ο το δ υ ν α τ ό ν μ εγ α λ ύ τε ρ η σ υ γκ έ ν τρ ω σ η α υ το ύ το υ υλικού, η κ α τα γ ρ α φ ή τ η ς δ ια δ ρ ο μ ή ς το υ , τ η ς π α ρ ά λ λ η λ η ς με τ ο ελλ η νικό βιβλίο, και για τί όχι, ό τα ν α υ τ ό γίνε ι δ υ ν α τ ό , η έκ θ ε σ η ή η έκ δ ο σ η α υ το ύ το υ υλικού. Να τ ο β ά λ ο υ μ ε α υ τό τ ο σ το ί­

χημα; ΟΛΓΑ ΣΕΛΛΑ

A . Κ . ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ 8θ

Ο πρώτος τόμος της μεγάλης πεντάτομης έκδοσης του διάσημου βιβλίου του M elville, περιέχει τα γεγονότα από τη γέννηση του ως το 1849, διαπραγματεύεται τη γνωσιολογία του και αναλύει το πρώτο μεγάλο βιβλίο του, TO ΜΑΡΝΤΙ.

G3

GUTENBERG ORBIS LITER®

Εψηος Ο’Νψ ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ

Ε υ γ έ ν ιο ς θ ’ Ν η λ ε ίν α ι ο π ρ ώ τ ο ς Α μ ε ρ ι­

Ο

κανός δ ρ α μ α το υ ρ γό ς π ο υ άσκησε κα­

σ ά γ ο ν τ α ς π ρ ω τ ο π ό ρ ε ς π ε ιρ α μ α τικ έ ς τ ε χ ν ι­ κ έ ς , ό π ω ς π α ρ λ ά τ ε ς - μ ο ν ο λ ό γ ο υ ς , σ τ ις ο ­ π ο ί ε ς ε κ φ ρ ά ζ ο ν τ α ι ο ι κ ρ υ φ έ ς σ κ έ ψ ε ις τ ω ν

θ ο ρ ισ τ ικ ή ε π ί δ ρ α σ η σ τ ο π α γ κ ό σ μ ι ο θ έ α τ ρ ο . Κ υ ρ ι ά ρ χ η σ ε σ τ η ν α μ ε ρ ικ α ν ικ ή σ κ ηπ­ ρ ο σ ώ π ω ν τ ο υ έ ρ γ ο υ , ε ξ π ρ ε σ ι ο ν ι σ τ ικ ο ύ ς δ ι α λ ό γ ο υ ς , τ η σ υ μ β ο λ ικ ή χ ρ ή σ η τ η ς μ ά ­ ν ή κ α τ ά τ ο δ ιά σ τ η μ α τ ο υ μ ε σ ο π ο λ έ μ ο υ γ ι α σ κ α ς κ α ι ά λ λ α σ τ ο ι χ ε ία π ο υ σ ή μ ε ρ α έ χ ο υ ν ν α π α ρ α δ ώ σ ε ι σ τ η δ ε κ α ε τ ί α τ ο υ ’4 0 τ η (Α. Μ ίλ ε ρ ,

ε ν σ ω μ α τ ω θ ε ί ο ρ γ α ν ικ ά σ το σ ύ γ χ ρ ο ν ο θ ε ά -

Τ ε ν ε σ ί Ο υ ίλ ια μ ς κ .ά .) . Σ τ η ν ε π ο χ ή τ ο υ τ ο

τ ρ ο . Μ ετα ξύ 1 9 1 6 -1 9 3 4 , ο Ο ’ Ν η λ α ν α μ ό ρ ­

ε υ ρ ω π α ϊ κ ό θ έ α τ ρ ο , β α σ ισ μ έ ν ο σ ε π α ρ ά δ ο ­

φ ω σ ε τ ο α μ ε ρ ικ α ν ικ ό θ έ α τ ρ ο μ ε μ ια σ ε ιρ ά

σ η α ιώ ν ω ν , β ρ ισ κ ό τ α ν σ ε π ο λ ύ υ ψ η λ ό ε π ί ­

κ λ α σ ικ ώ ν έ ρ γ ω ν π ο υ α ν ε β α ί ν ο υ ν σ τ α θ ε ρ ά

σ κ υ τά λ η σ τ ο υ ς ε π ιγ ό ν ο υ ς το υ

π ε δ ο και α ν α π ό φ ευ κ τ α ο Ο ’ Ν ηλ δ έχ θ η κ ε

μέχρι σ ή μ ερα .

ε υ ρ ω π α ϊκ έ ς

Ό π ω ς κ ά θ ε μ ε γ ά λ ο ς σ υ γ γ ρ α φ έ α ς , έ τσ ι και

ε π ιδ ρ ά σ ε ις

κ υ ρ ίω ς

από

τον

Σ τ ρ ίν τμ π ε ρ γ κ α λ λ ά κ α ι τ ο υ ς Τ ζ ο ν Σ ιν τ ζ κ α ι Μ η έ ρ ν α ρ ν τ Σ ό ο υ . Χ ρ η σ ιμ ο π ο ι ώ ν τ α ς δ η μ ι ­

ο Ο ’ Ν η λ , υ φ ίσ τ α τ α ι τ η ν α δ υ σ ώ π η τ η δ ο κ ι μ α ­

ο υ ρ γ ικ ά τ ι ς π η γ έ ς έ μ π ν ε υ σ ή ς τ ο υ , α υ τ ο ν ο -

γ α τ ο υ ν α μ ο ιά ζ ο υ ν ξ ε π ε ρ α σ μ έ ν α , ά λ λ α ν α

σ ία τ ο υ χ ρ ό ν ο υ . Σ ή μ ε ρ α β λ έ π ο υ μ ε ά λ λ α έ ρ ­

μ ή θη κ ε α π ό α υ τ έ ς και ά ρ θ ρ ω σ ε έν α ν π ρ ο ­

δ ια ν ύ ο υ ν μ ια π ε ρ ί ο δ ο χ ε ι μ έ ρ ι α ς ν ά ρ κ η ς ώ ς

σ ω π ικ ό , ι δ ι ο σ υ γ κ ρ α σ ι α κ ό θ ε α τ ρ ικ ό λ ό γ ο ε ι-

τ η ν ε π α ν α ξ ιο λ ό γ η σ η κ α ι ά λ λ α ν α π α ρ α μ έ -

ν ο υ ν α ρ υ τ ίδ ω τ α , δ ε ί γ μ α τ α γ ρ α φ ή ς ε ν ό ς μ ε ­ γάλου

δ η μ ιο υ ρ γ ο ύ ,

το υ

π ιο

τ ο υ G e o rg e P ie rc e B a k er σ το Χ ά ρ β α ρ ντ.

σ η μ α ν τ ικ ο ύ

Α μ ε ρ ικ α ν ο ύ θ ε α τ ρ ικ ο ύ σ υ γ γ ρ α φ έ α τ ο υ μ ε ­

Ρ ε α λ ι σ μ ό ς κ α ι π ο ίη σ η

σοπολέμου.

Τ ο 1 91 6 υ π ή ρ ξ ε κ α θ ο ρ ισ τ ικ ό ς χ ρ ό ν ο ς γ ια

Π α ιδ ί τ ο υ S c e iT p o u

τ ο ν Ο ’ Ν η λ. Β ρ έ θ η κ ε σ τ ο Π ρ ό β ι ν σ τ α ο υ ν τ η ς

Ο Ο ’ Ν ηλ γεννή θη κ ε το 1888 σ ε ένα ξ εν ο δ ο ­

Μ α σ α χ ο υ σ έ τ η ς ό π ο υ μ α ζ ί μ ε μ ια ε ρ α σ ι τ ε ­

χ ε ίο σ τη Ν έα Υ όρ κη . Ο π α τ έ ρ α ς τ ο υ ή τα ν έ ­

χ ν ικ ή ο μ ά δ α ν έ ω ν σ υ γ γ ρ α φ έ ω ν κ α ι ζ ω γ ρ ά ­

ν α ς ιρ λ α ν δ ι κ ή ς κ α τ α γ ω γ ή ς η θ ο π ο ι ό ς σ ε π ε -

φ ω ν ίδ ρ υ σ α ν έ ν α π ε ιρ α μ α τ ικ ό θ έ α τ ρ ο π ο υ

ρ ιο δ ε ύ ο ν τ ε ς θ ιά σ ο υ ς κα ι η μ η τ έ ρ α τ ο υ τ ο ν

α ρ γό τερ α ανέβασ ε σ χεδόν όλα τα μονό­

α κ ο λ ο υ θ ο ύ σ ε σ τ ις π ε ρ ιο δ ε ίε ς α ν ά τ η ν Α μ ε­

π ρ α κ τ α το υ Ο ’ Ν ηλ σ τη Ν έα Υ όρκη. Τ ο 1920

ρ ικ ή . Η ο ι κ ο γ έ ν ε ια υ π ή ρ ξ ε έ ν α ς τ ρ α υ μ α τ ι ­

π α ρ ο υ σ ιά σ τ η κ ε τ ο π ρ ώ τ ο θ ε α τ ρ ικ ό τ ο υ , τ ο

κ ό ς π υ ρ ή ν α ς μ ε κ α θ ο ρ ισ τ ικ ή ε π ι ρ ρ ο ή σ τ ο

«Π έ ρ α α π ό τ ο ν ο ρ ίζ ο ν τα » , σ τ ο Μ π ρ ό ν τ γ ο υ ε ϊ.

έ ρ γ ο τ ο υ Ο ’ Ν η λ. Ο ι γ ο ν ε ί ς τ ο υ , λ ό γ ω τ η ς ά ­

Ο τ ρ α γ ικ ό ς ρ ε α λ ισ μ ό ς τ ο υ έ ρ γ ο υ ε ν τ υ π ώ ­

τα κ τη ς ζω ή ς το υ π α τέρ α , ενεπ λάκ η σ α ν σ ε

σ ι α σ ε κ α ι ο Ο ’ Ν η λ κ έ ρ δ ισ ε τ ο β ρ α β ε ίο Π ο ύ -

μ ια σ χ έ σ η α γ ά π η ς - μ ίσ ο υ ς π ο υ ο δ ή γ η σ ε τ η

λ ιτ ζ ε ρ π ο υ θ α τ ο υ α π ο ν ε μ η θ ε ί σ τ η σ υ ν έ χ ε ια

μ η τ έ ρ α τ ο υ σ τ α ν α ρ κ ω τ ικ ά , κ α ι τ ο ν μ ε γ α λ ύ ­

ά λ λ ε ς τ ρ ε ις φ ο ρ έ ς . Ο ρ ε α λ ισ μ ό ς α υ τ ό ς, κα­

τ ε ρ ο α δ ε ρ φ ό , Τ ζ έ ιμ ς , σ τ ο ν α λ κ ο ο λ ισ μ ό κ α ι

θυσ τερη μένη

τ ε λ ικ ά σ τ ο θ ά ν α τ ο . Ο Ο ’ Ν η λ έ λ ε γ ε : «... Ό λ α

π α ϊ κ ώ ν α ν α ζ η τ ή σ ε ω ν , α π ο τ έ λ ε σ ε μ ια ν α ν τ ί­

τ α π α ι δ ιά έ χ ο υ ν έ ν α σ π ίτι. Ε γώ ή ρ θ α σ τ η ζω ή

δ ρ α σ η σ τ ο χ α λ α ρ ό φ ο ρ μ α λ ισ μ ό τ η ς α μ ε ρ ι ­

αντανάκλαση

τω ν

ευρω ­

σ α ν μ έ λ ο ς π ε ρ ιο δ ε ύ ο ν τ ο ς θ ιά σ ο υ ... η μ η τ έ ­ ρ α μ ο υ μ ε θ ή λ α ζ ε σ τ α π α ρ α σ κ ή ν ια ...» . Ο ί­

κ α ν ικ ή ς σ κ η ν ή ς τ η ς ε π ο χ ή ς . Σ τ ο ν Ο ’ Ν η λ ο ρ ε α λ ι σ μ ό ς ά ρ χ ι σ ε ν α σ υ ν δ έ ε τ α ι σ τ α δ ια κ ά

δ ιο ς , π α λ ι ν δ ρ ο μ ώ ν τ α ς α ν ά μ ε σ α σ ε α ισ θ ή ­

μ ε μ ια δ ια π λ ά τ υ ν σ η τ ο υ ψ υ χ ικ ο ύ χ ώ ρ ο υ μ έ ­

μ α τα α γ ά π η ς και ο ρ γ ή ς α π έ ν α ν τ ι σ τ α τ ρ ία

σ ω τ η ς ο ι κ ε ι ο π ο ί η σ η ς τ η ς π ο ι η τ ικ ή ς α τ μ ό ­

μ έ λ η τ η ς ο ι κ ο γ έ ν ε ιά ς τ ο υ , υ π ή ρ ξ ε μ ε τ η σ ε ι ­

σ φ α ιρ α ς και τη σ ύ ζευ ξ η τ η ς ζ ω ή ς μ ε τ ο ό ­

ρ ά τ ο υ θ ύ μ α τ ο υ α λ κ ο ό λ κ α ι γ ύ ρ ω σ τ α ε ίκ ο ­

ν ε ιρ ο , σ τ ο ι χ ε ία ε μ φ α ν ή σ τ η ν «Ά ννα Κ ρ ίσ τι»

σ ι ε ίχ ε ή δ η κ ά ν ε ι μ ια α π ό π ε ι ρ α α υ τ ο κ τ ο ν ί α ς .

( 1 9 2 1 ).

Π α ντρ ε ύ τη κ ε τ ρ ε ις

Α ρ γ ό τ ε ρ α η θ ε α τ ρ ικ ή ο μ ά δ α τ ο υ Π ρ ό β ιν -

φορές

και α π έ κ τη σ ε

τ ρ ί α π α ι δ ιά , έ ν α ε κ τ ω ν ο π ο ίω ν , η Ο ύ ν α , π α ­

σ τ α ο υ ν δ ια λ ύ θ η κ ε κ α ι ο Ο ’ Ν η λ α π ο μ ο ν ώ θ η ­

ν τ ρ ε ύ τ η κ ε σ ε η λ ικ ία 18 ε τ ώ ν τ ο ν σ υ ν ο μ ή λ ι ­

κ ε , κ λ ε ίσ τ η κ ε σ τ ο ν ε α υ τ ό τ ο υ κ α ι ά ρ χ ι σ ε ν α

κ ο τ ο υ Ο ’ Ν η λ , σ κ η ν ο θ έ τ η Τ σ ά ρ λ ι Τ σ ά π λ ιν ,

π ίν ε ι. Σ τ η δ ιά ρ κ ε ια α υ τ ή ς τ η ς π ε ρ ι ό δ ο υ σ η ­

π α ρ ά τ ις έ ν τ ο ν ε ς α ν τιρ ρ ή σ ε ις το υ π α τ έ ρ α

μ ε ιώ θ η κ ε κ α ι η δ ε ύ τ ε ρ η , ο ρ ισ τ ικ ή τ ο μ ή σ τ η ν

της. Ο Ο ’ Ν η λ φ ο ί τ η σ ε έ ν α χ ρ ό ν ο σ τ ο Π ρ ίν σ τ ο ν

ε ξ έ λ ιξ ή τ ο υ ω ς δ η μ ι ο υ ρ γ ο ύ . Ξ ε φ ε ύ γ ο ν τ α ς

( 1 9 0 6 -7 ) κ α ι ύ σ τ ε ρ α μ π ά ρ κ α ρ ε , ζ ώ ν τ α ς σ α ν

ρεί να απεμπλακεί από τη ν π α ρά δοσ η , ανα­

α λ ή τ η ς σ τ ι ς π ρ ο κ υ μ α ί ε ς τ ο υ Μ π ο υ έ ν ο ς Άι-

ζ η τ ώ ν τ α ς τ η ν α λ ή θ ε ια σ τα α ν ε ξ ε ρ ε ύ ν η τ α

ρ ε ς , τ η ς Ν έ α ς Υ ό ρ κ η ς κ α ι τ ο υ Λ ο ν δ ίν ο υ .

β ά θ η τ ω ν ε ν σ τ ίκ τ ω ν . Έ τ σ ι, μ ο ιρ α ία , έ ρ χ ε τ α ι

Σ τ α 2 4 τ ο υ έ γ ιν ε ρ ε π ό ρ τ ε ρ κ α ι σ υ ν ε ρ γ ά σ τ η ­

σ ε ε π α φ ή μ ε τ ο ν φ ρ ό υ ν τ και τ ο υ ς α ρ χ α ίο υ ς

κ ε μ ε τ η N e w L o n d o n T e le g ra p h , ε ν ώ α ρ γ ό ­

α π ό τ ο υ ς α ρ χ ικ ο ύ ς π ε ιρ α μ α τ ισ μ ο ύ ς , ε π ιχ ε ι­

κ λ α σ ικ ο ύ ς . Δ ο κ ιμ ά ζ ε ι μ ια ε ξ π ρ ε σ ι ο ν ι σ τ ικ ή

τ ε ρ α α ρ ρ ώ σ τ η σ ε α π ό φ υ μ α τ ίω σ η . Κ λ ε ισ μ έ ­

α π ό δ ο σ η τ η ς τ ρ α γ ω δ ί α ς , ε γ κ α τ α λ ε ίπ ο ν τ α ς

ν ο ς σ ’ έ ν α σ α ν α τ ό ρ ι ο σ τ ο Κ ο ν έ κ τ ικ α τ , μ ε τ ά

τ η ν π ε ρ ι γ ρ α φ ή τ ο υ ε ξ ω τ ε ρ ικ ο ύ γ ε γ ο ν ό τ ο ς

α π ό έ ν α δ ιά σ τ η μ α ε σ ω τ ε ρ ι κ ή ς π ε ρ ισ υ λ λ ο ­

κ α ι φ ω τ ί ζ ο ν τ α ς τ η ν ο ικ ο υ μ ε ν ικ ή α ν θ ρ ώ π ι ν η

γ ή ς , ε μ β ά θ υ ν σ η ς και α υ τ ο σ υ γ κ έ ν τ ρ ω σ η ς ,

μ ο ίρ α . Π ρ ώ τ ο έ ρ γ ο σ τ ο ο π ο ί ο ε ν υ π ά ρ χ ε ι η

έ θ ε σ ε τ α θ ε μ έ λ ια γ ια τ η ν ε κ β ά θ ρ ω ν α ν α ­

έ ν ν ο ια τ η ς μ ο ίρ α ς μ ε τ ο ν τ ρ ό π ο τ η ς α ρ χ α ί ­

γ έ ν ν η σ ή τ ο υ κ α ι, ν ι ώ θ ο ν τ α ς ε π ιτ α κ τ ικ ή τ η ν α νά γκ η ν α ε κ φ ρ α σ τε ί μ έσ α α π ό τ ο ν θ ε α τ ρ ι­

α ς τ ρ α γ ω δ ί α ς ε ίν α ι ο ι « Π ό θ ο ι κ ά τω α π ό τ ις Λ ε ύ κ ε ς » (1 9 2 4 ), μ ια ρ ω μ α λ έ α τ ρ α γ ω δ ί α δ ί ­

κό λ ό γ ο , ά ρ χ ισ ε ν α γ ρ ά φ ε ι τ α π ρ ώ τ α το υ

χω ς

μ ε λ ο δ ρ α μ α τ ισ μ ο ύ ς π ο υ

α π ο π ε ιρ ά τα ι

μ ονόπρ α κ τα , π α ρ α κ ο λ ο υ θ ώ ν τα ς π α ρ ά λ λ η ­

μ ια μ α γ ε υ τ ικ ή ψ η λ ά φ η σ η τ ο υ « ά λ λ ο υ » κ ό ­

λ α τ α π ε ρ ίφ η μ α μ α θ ή μ α τ α δ ρ α μ α τ ο υ ρ γ ι κ ή ς

σ μ ο υ . Σ τ ο « Μ ε γ ά λ ο θ ε ό Μ π ρ ά ο υ ν » ( 1 9 2 6 ),

έ ρ γ ο - π ρ ο ά γ γ ε λ ο ς π ρ ω το π ο ρ ια κ ώ ν τ ά σ ε ω ν σ τ ο α μ ε ρ ικ α ν ικ ό θ έ α τ ρ ο μ ε κ α ιν ο τ ό μ α γ ι α τ η ν ε π ο χ ή τ ε χ ν ά σ μ α τ α , ό π ω ς ε ξ π ρ ε σ ιο ν ισ τ ικ ή σ κ η ν ο γ ρ α φ ία , χ ρ ή σ η τ η ς μ ά σ κ α ς , ε π ί σ κ η ν ή ς π ρ ο σ ω π ο π ο ίη σ η τ ο υ α σ υ ν ε ι δ ή τ ο υ , τ ο θ έ μ α ε ίν α ι η σ ύ γ κ ρ ο υ σ η τ ο υ ιδ ε α λ ισ μ ο ύ μ ε τ ο ν ω φ ε λ ιμ ισ μ ό . Σ τ ο «Ο Λ ά ζ α ρ ο ς γ έ λ α ­ σ ε» (1 9 2 8 ) ε ισ ά γ ε ι τ ο ν τ ρ α γ ι κ ό χ ο ρ ό μ ε μ ια ν έ α μ ο ρ φ ή σ το σ ύ γ χ ρ ο ν ο δ ρ ά μ α και σ το

« Π α ρ ά ξ ε ν ο Ιν τ ε ρ μ έ τ ζ ο » (1 9 2 7 ) π ε ι ρ α μ α τ ί ζ ε ­ τ α ι μ ε τ ις δ υ ν α τ ό τ η τ ε ς τ ο υ ε σ ω τ ε ρ ικ ο ύ μ ο ­ νόλογου . Η ο λ ο κ λ η ρ ω μ έ ν η χ ρ ή σ η τ ω ν α ρ χ α ίω ν ε λ λ η ­ ν ικ ώ ν

σχημ άτω ν

σ η μ ειώ ν ετ α ι

στη ν

α ρ ισ τ ο υ ρ γ η μ α τ ι κ ή τ ρ ι λ ο γ ία «Το π έ ν θ ο ς τ α ι ­

ρ ιά ζ ε ι σ τ η ν Η λ έ κ τ ρ α » (1 9 3 1 ), β α σ ισ μ έ ν ο σ τ η ν Ο ρ έ σ τ ε ια τ ο υ Α ισ χ ύ λ ο υ , τ ο π ο θ ε τ η μ έ ­ ν η σ τ η Ν έ α Α γ γ λ ία τ η ν π ε ρ ί ο δ ο τ ο υ Α μ ε ρ ι­ κ α ν ικ ο ύ Ε μ φ υ λ ίο υ . Μ ε σ τ α θ ε ρ ό π ρ ο σ α ν α ­ τ ο λ ισ μ ό τ ο υ έ ρ γ ο υ τ ο υ τ ο α ιώ ν ιο θ έ μ α τ η ς δ ρ α μ α τ ικ ή ς π ο ίη σ η ς , ο Ο ’ Ν η λ α ν α δ ύ ε ι α π ό τ ο α ν α λ υ τ ικ ό ψ υ χ ο λ ο γ ι κ ό δ ρ ά μ α τ η ν τ ρ α γ ι ­

Αφιέρωμα στη Διακυβερνητική Διάσκεψη

κή α ν θ ρ ώ π ι ν η μ ο ίρ α μ έ σ α σ τ ο ν δ ρ α μ α τ ι κ ό π υ ρ ή ν α τ η ς σ ύ γ χ ρ ο ν η ς ζω ή ς. Ε δώ , η ε μ μ ο ­ νή σ τη ν ε ν δ ο σ κ ό π η σ η τ ο υ χ α ρ α κ τ ή ρ α και σ τ ο ν κ α θ ο ρ ισ τ ικ ό ρ ό λ ο τ ω ν ε ν σ τ ίκ τ ω ν τ ο ν ο δ η γ ε ί σ ε δ ά ν ε ια α π ό τ ο έ ρ γ ο τ ο υ Φ ρ ό υ ντ,

Γράφουν: 0 πρόεδρος του Ευρ. Κοινοβουλίου

Χιλ Ρόμπλες, ο πρόεδρος της Ευρ. Επιτροπής Ζακ Σαντέρ

ε ν σ ω μ α τ ω μ έ ν α σ τ η θ ε α τ ρ ικ ή σ ύ μ β α σ η . Μ ε­ τ α ξ ύ 1 9 3 4 -4 6 π α ρ α τ η ρ ο ύ μ ε μ ια σ ιω π ή τ ο υ Α μ ε ρ ικ α ν ο ύ δ ρ α μ α τ ο υ ρ γ ο ύ . Ο Ο ’ Ν η λ , ό ­ μ ω ς, ή τα ν α φ ο σ ιω μ έ ν ο ς σ ε έ ν α μ εγ ά λ ο σ τ ό ­ χ ο : έ ν α κύ κ λ ο έ ν τ ε κ α έ ρ γ ω ν π ο υ θ α π α ίζ ο ­ ντα ν σ ε έντεκα σ υνεχή

β ρ ά δ ια , σ ύ ν θ ε σ η

σ τ η ν ο π ο ί α θ α δ ρ α μ α τ ο π ο ιο ύ σ ε τ η μ ο ίρ α

και ο πρωθυπουργός

μ ια ς α μ ε ρ ι κ α ν ι κ ή ς ο ι κ ο γ έ ν ε ια ς τ α τ ε λ ε υ τ α ία

Κώστας Σημίτης.

1 8 0 χ ρ ό ν ια . Έ ν α α π ό α υ τ ά , «Ο Π α γ ο π ώ λ η ς έρ χ ε τ α ι» , π ο υ α ν έ β η κ ε σ τ α 1 9 4 6 , ε ίν α ι έ ν α

Επίσης έλληνες ευρωβου­ λευτές, κορυφαίοι Ελλη­ νες πανεπιστημιακοί, δημοσιογράφοι και ειδικοί αναλυτές

δ ύ ν α μ ο υ ς χ α ρ α κ τή ρ ες π ο υ α να μ ένο υν το ν

δ ρ ά μ α τ η ς α ν θ ρ ώ π ιν η ς π τ ώ σ η ς τ ο π ο θ ε τ η ­ μ ένο σ ε ένα σοκάκι γ ε μ ά το μ εθ υ σ μ έ ν ο υ ς α ­ Π α γ ο π ώ λ η τ ο υ θ α ν ά τ ο υ . Η α ρ ρ ώ σ τ ια τ ο υ Π ά ρ κ ιν σ ο ν , ό μ ω ς , τ ο ν π ρ ό λ α β ε κ α ι τ ο σ χ έ ­ δ ιό τ ο υ έ μ ε ι ν ε η μ ιτ ε λ έ ς . Ο Ε υ γ έ ν ιο ς Ο ’ Ν η λ έ σ β η σ ε τ ο 1 9 5 3 σ ε έ ν α ξ ε ν ο δ ο χ ε ί ο τ η ς Β οσ τό ν η ς , με μ ό νη σ υ ν τρ ο φ ιά τ ο ν γ ια τ ρ ό το υ , μ ια ν ο σ ο κ ό μ α κ α ι τ η ν τ ρ ί τ η τ ο υ γ υ ν α ί κ α Κ α ρ λ ό τ α Μ ό ν τ ε ρ ε ϊ.

ΑΛΕΞΗΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣ

ΤΖΩΝ ΦΩΟΤΛΣ ΤΑΦΡΑΣΗ: ΜΒΑΚΑΚΗΣ

ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΠΙΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΝ ΤΗΣ «ΕΣΤΙΑ Σ»

BQB/AQ0 BQKiam

Λ To Χόλιγουντ των σελίδων Η δ ίψ α τ η ς β ιομ η χα νία ς το υ θ ε ά μ α το ς για βιβλία ι­ κανά να π ρ ο σ φ έ ρ ο υ ν τη ν ξ εχω ρ ιστή «πρώ τη ύλη» μ ια ς κινη μ α το γρ α φ ική ς τα ινία ς είναι, βεβ α ίω ς, α ­ π ό χ ρό ν ια γνω στή . Φαίνεται ό μ ω ς π ω ς , ενώ τ ο Χό­ λ ιγο υντ φ λ ε ρ τ ά ρ ε ι με τις ε κ δ ό σ εις α να ζη τώ ντα ς... π ερ ιεχ ό μ ενο , οι α μ ερικά νικες ε κδ ο τικ ές α ντιγρ ά ­ φ ο υ ν όλ ο και π ερ ισ σ ό τερ ο τη «φόρμα» το υ Χόλι­ γο υ ντ, τ ό σ ο στη λογική τω ν συμ φω νιώ ν με τ ο υ ς σ υ γ γ ρ α φ ε ίς ό σ ο και στη γ ενικό τερ η εμπορική π ο ­ λιτική το υ ς. Δ ιόλου π α ρ ά δ ο ξ α , τ α π ρ ο β λ ή μ α τα π ο υ πα ρ ο υ σ ιά ζο ντα ι σ το υ ς δ ύ ο χ ώ ρ ο υ ς α ρ χίζο υ ν να μοιά ζουν ό λο και πιο πολύ... Οι κ α νό νες ε ν ό ς α πλ ο ύ , μα α δ η φ ά γο υ μάρκετινγκ σ ε σ υ νδ υα σ μ ό με τη ν α δ υνα μ ία να συ γκ ρ α τη θ ο ύν τ α α νε ρ χό μ ε να κόστη χα ρ ίζο υ ν σ τις ε κδο τικ ές α υ τέ ς το μ έγιστο μ έρ ο ς α π ό τη «χολιγουντιανή» τ ο υ ς α ναλογία. Οι μ εγ ά λ ες ε τα ιρ ε ίε ς ανα ζη τούν το ν σ υ γγρ α φ έ α -α σ τέρ α , τη σ ίγο υ ρ η επιτυχία: χ ρ υ σ ο π λ η ρ ώ νο υ ν τ ο Ό νο μ α , ό π ω ς οι π α ρ α γ ω γ ο ί π ρ ο σ φ έ ρ ο υ ν γ η και ύ δω ρ σ το υ ς δ η μ ο φ ιλ έσ τε­ ρ ο υ ς π ρ ω τα γω νισ τέ ς για να σ τη ρ ίξο υ ν τη δ η μ ο ­ σιότη τα μια ς τα ινία ς το υ ς. Το σκλ η ρ ό α ντα γω νι­ στικό κλίμα σπ ρώ χ νει τις α μ ο ιβ ές τω ν «καθιερω ­ μένων» στη στρ α τό σ φ α ιρ α , μ ετα μ ο ρ φ ώ νο ν τα ς τις σχετικές ε κ δ ό σ εις σ ε ολ ο έν α πιο ριψ οκίνδυνα οι­ κονομικά σ το ιχή μ α τα - τ α βιβλία α υ τά ξεκινούν τη ν κα ρ ιέρ α τ ο υ ς υ π ο χ ρ εω μ έ ν α να θ ρ ια μ βεύ ­ σουν. Ο Χ άρισον Φορντ, ο Τζιμ Κάρεϊ ή ο Μελ Γκίμπσον π λ η ρ ώ νο ντα ι 20 ε κα το μ μ ύρ ια δ ο λ ά ρ ια για κάθε

πρ ω τα γω νιστικό τ ο υ ς ρόλο, νο ύ μ ερ ο π ο υ λ έει π ο λ λ ά α ν σκ εφ το ύ μ ε π ω ς τ ο κ ό σ το ς τ η ς μ έσ η ς χολιγο υ ντια νή ς π α ρ α γ ω γ ή ς δ εν ξ επ ερ νά τα 40 ε κα το μ μ ύρ ια δ ο λά ρ ια . Τ ις α ν ά λ ο γε ς σ υ νέ π ειε ς στις ισ ο ρ ρ ο ­ π ίε ς μια ς έ κ δ ο σ η ς έχ ο υ ν π .χ. τ α 6 εκα το μ μ ύρ ια δο λ ά ρ ια π ο υ εισ έ π ρ α ξ ε η η θ ο π ο ιό ς Γούπι Γ κόλντμπεργκ (ανεξή γη τα δ η μ ο φ ιλ ή ς στις ΗΠΑ) γ ια να... σ υλλέξει τις σ κέψ εις κι α π ό ψ ε ις τ η ς γ ια τη ζωή σ το βιβλίο «W hoopi». Γ ια τί μ πο ρ ο ύ μ ε να είμ α στε σ ίγουροι; Κ ανείς δ εν περ ιμ ένει υ π α ρ ξισ τικές α να λ ύσ εις α π ό τη ν α σ τεία κυρία, μα τ α χα ρ ιτω μ ένα εκείνα α νέκδ ο τα π ο υ σ υ νο δ εύ ο υ ν τη φή μ η της- μ ε τέτο ιο κό σ το ς, τ ο βιβλίο ο φ ε ίλ ε ι να γίνει λαϊκό b estseller, κι ελπίζει να ξ επ ερ ά σ ε ι τ α 2,5 εκα τομ μ ύρ ια δο λ ά ρ ια σε ε ισ π ρ ά ξ ε ις α π ό τη ν αρχική το υ έ κδ ο σ η με σκλη ρ ό εξώ φ υ λλο . Στην π ρ α γμα τικότητα, οι ά νθρ ω π ο ι π ο υ πλ η ρ ώ νο υν τ α χ ρ ή μ α τα δ ε ν είναι τίπ ο τε π α ρ α π ά ν ω α π ό επιχειρ η ­ ματίες: π ο ν τά ρ ο υ ν και ρ ισ κά ρ ο υν π ά ντ α γ ια τα πε ρ ισ σ ό τερ α , δ η μ ιο υ ρ γ ώ ν τα ς ένα α υ ξα νό μ ενο λογιστικό εκβιασμό το ν οποίο ό μ ω ς α π ο δ έ χο ντα ι και συ ντη ρ ο ύ ν με τη θέλη σή το υ ς. Οι πω λ ή σ εις αυ ξάνονται, μα σί­ γ ο υ ρ α όχι με το ρ υ θμ ό τω ν εξό δ ω ν. Ό π ω ς και στο Χόλιγουντ, η κα τά στασ η ο δ η γείτα ι σ τα θ ερ ά σ ε αδ ιέ ξο ­ δ ο γ ια τ ο υ ς ε κ δ ό τες και για κ ά θε οικονομικό θ ρ ία μ βο υ π ά ρ χο υ ν ά φ θ ο ν α δείγμ α τα οικτρώ ν αποτυχιώ ν. Σ τα χ ρ υ σ ά συ μ βόλα ια υ π ά ρ χε ι π ά ντα ο... ά γ ρ α φ ο ς ό ρ ο ς : ο σ υ γ γ ρ α φ έ α ς π ρ έ π ε ι να έ χει ή δ η κατακτήσει τη δια ση μ ότη τα , μα η πρ ο η γ ο ύ μ ε νη φή μ η δ ε ν ε ξα σφ α λ ίζει πά ντ α τα μ ελλοντικά α πο τελ έσ μ α τα . Σ π ρ ω γ­ μένο α π ό τις α μ ο ιβ ές τω ν σ τα ρ Χ άρισον Φ ορντ και Μ πραντ Πιτ (20 και 10 ε κα το μ μ ύρ ια δ ο λ ά ρ ια αντίστοι­ χα) τ ο κ όσ τος το υ π ρ ό σ φ α το υ φιλμ Ο Τρο μ ο κρά τη ς ά γγ ιξ ε τ α 100 εκα το μ μ ύρ ια δολά ρια · δ ίπ λα σε τέτο ιο νο ύ μ ερ ο, η μ έτρ ια εισπρακτική το υ π ο ρ ε ία μ οιάζει ακόμη π ε ρ ισ σ ό τερ ο με α πο τυ χία . Τι να πε ι ό μ ω ς τό τε το «Leading With My Chin», η α υ το β ιο γρ α φ ία το υ Τζέι Λένο, ε ν ό ς α π ό τ ο υ ς κ ο ρ υ φ α ίο υ ς τη λ εο π τικ ο ύς σ τα ρ σ τις ΗΠΑ; Οι εκ δ ό τες το υ έ δ ω σ α ν 4 εκα τομ μ ύρ ια δ ο λά ρ ια σα ν π ρ ο κ α τα β ο ­ λή, μ α το έ να εκα τομ μ ύριο τω ν αντιτύ πω ν τ η ς π ρ ώ τη ς έκδοσης χρη σ ιμ έυ σ ε κυρίω ς γ ια να στηρίζει τ ο υ ς ά λ λ ο υ ς τ ό μ ο υ ς τω ν βιβλιοπωλείω ν. Αν τ ο Χόλι­ γ ο υ ν τ α ντέχει α υ τέ ς τις οι­ κονομικές «τιμωρίες», οι ε κ δ ό τες δ εν μ πο ρ ο ύ ν να π ο υ ν το ίδιο. Οι π ε ρ ισ σ ό τε ­ ρ ε ς ετα ιρ ε ίε ς π ε ρ ιορ ίζου ν τ ο υ ς τίτλ ο υ ς τ ο υ ς ό σ ο και τα τιρ ά ζ τ ο υ ς αυτή τη ν ε ­ πο χ ή , μ έσ α σ ’ έ να κλιμα­ κούμ ενο ά γ χ ο ς για τ ο μ έλ­ λον. Ειδικά στις ΗΠΑ, ο α ­ ντα γ ω νισ μ ό ς π ρ ο ς τ α βι­ βλία π ρ ο έ ρ χ ε τα ι α π ό μια υ περ τρ οφ ικ ή βιομηχανία εικόνω ν (σινεμά και τ η λ εό ­ ραση) , στη ν ο ποία π ρ ο σ τίθεντα ι η λεκτρονικά π α ιχνίδια κάθε είδ ο υ ς . Α κριβώ ς γ ι’ α υ τό το λ ό γο , η π ρ ο σ π ά ­ θεια δ η μ ιο υ ρ γ ία ς « προεξασ φα λισμ ένω ν» σ υ γγρ α φ έ ω ν-σ τα ρ έ χει τις δ υ ο τ η ς όψ εις. Το «εμπορικό» βιβλίο δ ε ν μ πο ρ εί π ρ ο ς το π α ρ ό ν να ξ εφ ύ γε ι α π ό τις πρ α κ τικ ές α υ τές - να ζητάει π α ρ α π ά ­ νω χ ώ ρ ο έκ θ ε σ η ς (εις β ά ρ ο ς, π ά ντα , τω ν μ ικ ρ ό τερ ω ν εκδοτικών, π ο υ β λέπο υ ν τ α δικά τ ο υ ς π ε ρ ιθ ώ ρ ια να σ τενεύο υ ν σ υ νεχώ ς), να πλ ε ιο δ ο τε ί για τη σ ίγο υ ρ η αξία. Ό τα ν τη ρ ο ύ ντα ι οι α π α ιτή σ εις τ η ς δη μ ο σ ιό τη ­ τ α ς τό σ ο ευλαβικά, μ π ο ρ είτε να είσ τε σ ίγο υ ρ ο ι ότι τ ο π ε ρ ιε χ ό μ ε νο π ε ρ νά ε ι σ ε δ εύ τε ρ η μοίρα. Η δ η μ ο ­ σιότη τα είναι εκείνη πο υ π ρ ο ω θ ε ί τις πω λ ή σ εις τ η ς σ η μ α ντικό τα τη ς π ρ ώ τη ς έ κ δ ο σ η ς, πο λ ύ , π ολύ π ε ρ ισ ­ σ ό τε ρ ο α π ό τ α π ιθα νά καλά λό για όσ ω ν έ χο υ ν πρ ο λ ά β ει να δ ια β ά σ ο υν το βιβλίο. Ο ν ό μ ο ς τ η ς γ ρ ή γ ο ρ η ς

φή μ η ς έχει, πά ντω ς, τις δ ικ ές το υ σ ο β α ρ ές π α ρ ε ­ νέρ γειες: αν έν α ς φ ιλό δ ο ξ ο ς τό μ ο ς δ εν τ α πά ει πολύ καλά στην πρ ώ τη το υ έκδοση, βρίσκεται σ υ χνά σε π ολ ύ δύσκολη θέση γ ια τ ο μέλλον - πι­ θα νότατα θα έχει ξ εχα στεί μετά α π ό λ ίγ ο υ ς μήνες, εξοβ ελισ μ ένος στην α φ ά νεια α π ό τ ο υ ς ε περ χό μ εν ο υ ς διεκδικ ητές τω ν πρ ο β ο λ έω ν. Αν κι οι εκδοτικ ές δ ε δ ια θέτο υ ν στ' α λήθεια μαζοχιστικές τά σ εις, η δη μο σ ιό τη τα (κι όλο τ ο σ ε τ τω ν κανόνων τη ς) είναι ένα ευα γγ έλ ιο α π ό το οποίο δ εν το λ μ ο ύν να σηκώ σουν τ ο χέρι. Ε πιτυχίες σαν το «Seinlanguage» το υ κωμικού Τζέρι Σ άινφελντ ή τ ο «My Point... and I Do Have One» τ η ς Έ λεν Ντε Τ ζένερ ες π ε ίθ ο υ ν τ ο υ ς ε κ δ ό τες ν α συ νεχίσο υν να α ντλούν π ρ ό σ ω π α τ η ς δη μο σ ιό τη τα ς α π ό τ η ν TV, ό π ω ς το Χόλιγουντ απο μ υ ζά τ ις γ ρ α π τ έ ς σ ελ ίδ ες ανα ζη τώ ντα ς δ υνά μ ει σενάρια. Το τελικό τ ο υ ς επι­ χείρ ημ α π ρ ο έ ρ χε τα ι α πό ευ τυ χείς (κατά πρ ο τίμ η ­ ση) σ υ νε ρ γ ίε ς τέτοιο υ τύ πο υ , ό π ω ς, α ς πο ύ μ ε, τη ν εκπομ πή τ η ς Ό π ρ α Γουίνφρεϊ στην TV. Η κοκρυ φ α ία σ τα ρ το υ talk sh o w σ τις Η ΠΑ π α ρ ο υ σ ιά ­ ζει π ερ ισ τα σια κά βιβλία στο ν α έρα , και κα θένα α ­ π ό τ α έξι μ υθιστορήμ α τα πο υ έχει πα ρ ο υ σ ιά σ ει έ­

γινε b e st seller, π ο υ λ ώ ν τα ς 600 ή 700.000 αντί­ τυ π α μ ετά τη ν επιλογή το υ α π ό τη ν Ο πρα. Στην ουσία, το βιβλίο - ή η ταινία, ακόμα και το τ η ­ λεοπτικό σό ο υ - αρχίζει να γίνετα ι αντιληπτό όχι σα ν κάτι α υτόνομ ο, μα σα ν τμ ή μ α ε ν ό ς ευ ρ ύ τερ ο υ κυκλώ ματος. Η φετινή γιγα ντο -επιτυχία το υ Στίβεν Σ πίλμ περγκ The Lost W orld, για π α ρ ά δ ειγμ α , δ ε συνέβαινε μόνο στο σινεμά: υ πά ρ χει και το μυθι­ σ τό ρ η μ α τ ο υ Μάικλ Κράιτον, η έντονη διαφήμιση κι οι τη λ εο π τικ ές πα ρ ο υ σ ιά σ εις, τα α μ έτρη τα αντι­ κείμενα και π α ρ α σ τά σ ε ις το υ Lost W orld πο υ ξεπ η δ ο ύ ν α π ό τις δια φη μ ιστικές σ υ νεργ α σ ίες. Έ ν α ς π ρ α γμα τικό ς... κόσμ ος, σ ίγο υ ρ α ό μ ω ς όχι π ια χ α ­ μένος. Μετά το θρίαμ βο το υ Jurassic Park, το '93, ο Κράι­ το ν ήτα ν σ χ εδ ό ν υπ ο χ ρ εω μ έ ν ο ς να γρ ά ψ ει τη συνέχεια- β ασικότατος λ ό γ ο ς ύ πα ρ ξ η ς το υ μυθι­ στο ρ ή μ α το ς «Lost World» ήτα ν η κινημ ατογράφη­ σή του, ενώ η ταινία ξα να φ έρ νει α να γνώ σ τες στο βιβλίο. Δεν πρόκειται για μια τυ χα ία συμβίωση, α λ­ λά για μια συνεπέσ τα τη μηχανή, όχι μόνο για ένα έ ρ γο μ α για μια συστηματική αλ υσ ίδ α π ρ οϊόντω ν.

'C

7%

1.2

)Σ V

CLAUDE MOSSE

ΕΥΡΙΠΙΔΗ

.

Η Δίκη του Σωκράτη

Ε λ έν η

Μ τφ ρ.: Νάγια Παπασπύρου

Εισ. - Μτφρ. - Σχ.: Ερ. Χατζηανέστη

ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ

. J.-P. VEEN ANT - P.V ID A L-N A Q U ET

Μύθος και τραγωδία στην Αρχαία Ελλάδα

Περί φύσιος ανθρώπου . Εισ. - Μτφρ. - Σχ.: Δ αμιανός Τσεκουράκης

Μτφρ!: Στέλλα Γεωργούδη - A. Τσπ η

ΜΑΡΙΑ ΔΑΡΑΚΗ Ν.Α. ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Ο Διόνυσος και η Θεά Γη

Μυθολογία Γ. Σεφέρη J.-J. MAFFRE

Από τον Οδυσσέα στον Τεύκρο

Η ζωή στην κλασική Ελλάδα -

ϊ

'* J.-J.M A FFR E

Μτφρ.: Ευγ. Τσελέντη

Η Τέχνη στην Αρχαία Ελλάδα

JACQUELINE DE ROMILLY

Μτφρ.: Ευγ. Τσελεντη

Όμηρος * '

Μ. WEST

-

Μτφρ.: Φλ. Βρανίκου

Κριτική των κειμένων και τεχνική των εκδόσεων χ

\ . Μ τφ ρ.:Γ;Π α ρά σογλου

D..R. DICKS

Η πρώιμη ελληνική αστρονομία . Μτφρ.: Μ. Παπαθανασίου

J.-P. VERNANT - Μ. DETIENNE

Μ ή τ ις

SUZANNE SAID

Η Πολύτροπη νόηση στην Αρχαία Ελλάδα

Η Ελληνική Λογοτεχνία

Μτφρ.: I. Παπαδοπούλου

από τον Αλέξανδρο ως τον Ιουστινιανό Μτφρ.: Φλ. Βρανίκου

;■ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΡΑΣ

Οι θετικές επιστήμες στον Ελληνικό χώρο <15ος - 19ος αιώνας)

CLAUDE MOSSE

Η εργασία στην Ελλάδα και Ρώμη •

Μτφρ.: Αλεξ. Δήμου

Κεντρική Δ ιάθ εση: Αρσάκη 6 · Τηλ. 01 -3233271 - F a x 01 -3247791 Βιβλιοπωλείο: Πανεπιστημίου 18 - Τη λ. 01-3615011 - F a x 01-36 3853 6

Κώστα Πάρλα

(Κ&Ο

ϋΏΑ0®Ι^ϊ\2Ώ

f

' Ωδινεν όρος... Η α νά κ τη σ η τ η ς ε μ π ισ τ ο σ ύ ν η ς σ ε θ ε σ μ ο ύ ς και έ ν ν ο ιε ς , π ο υ έ χ ο υ ν σ χ έσ η μ ε τη ν κοινωνική δ ο μ ή ε ν ό ς τό π ο υ , φαί­ νετα ι να είναι α π ό τ α δ υ σ κ ο λ ό τερ α και ε π α χ θ έ σ τ ε ρ α ε γ χ ε ι­ ρ ή μ α τα στη ση μ ερ ινή επ ο χή . Ιδιαίτερα μ ά λιστα στη ν Ε λλάδα. Οι π ρ ο θ έ σ ε ις υ π ά ρ χο υ ν . Σ τη ν ο υ σ ία , π ο τ έ δ ε ν π η γ α ίνα μ ε κ α λ ύ τερ α α π ό π ρ ο θ έσ ε ις . ... Τ ις ο π ο ίε ς , ό μ ω ς, α ν α π ο δ ο γ υ ρ ίζ ο υ μ ε και κ α τα ρ γ ο ύ μ ε ε μ ε ίς ο ι ίδιοι (τω ν κα λ ώ ν π ρ ο θ έ σ ε ω ν ) μ ε π ε ρ ίτ ε χ ν ε ς τ ρ ι­ κ λ ο π ο δ ιέ ς ε κ τ ω ν π ρ ο τ έ ρ ω ν ε π ιν ο η μ έ ν ε ς . Ή , ω ς μ ω ρ έ ς π α ρ θ ένο ι, χ ω ρ ίς ν α έ χ ο υ μ ε α σ χ ο λ η θ ε ί και π ρ ο β λ η μ α τισ τεί εκ τ ω ν π ρ ο τ έ ρ ω ν κα τά π ό σ ο ν ο β ίο ς και η πο λ ιτεία μ α ς δι­ κ α ιο λ ο γο ύ ν τη δ ια κή ρ υ ξη μ εγ ά λ ω ν και εντυ πω σ ια κώ ν α π ο ­ φά σ εω ν. Η ιδιωτική και μη, τη λ ε ό ρ α σ η δ ε ν δια νύ ει, έτσ ι κι α λ λιώ ς, τη ν ε υ τυ χ έ σ τε ρ η ε π ο χ ή τ η ς σ τη ν Ε λλά δα . Με τ η ν π ρ ώ τη , ό μ ω ς , ε ξ α γ γ ε λ ί α τ ο υ π ρ ό σ φ α τ ο υ σ υ ν ε δ ρ ί ο υ σ τη Θ εσσ αλονίκη, π ρ ο ς σ τιγμ ή ν α να θ α ρ ρ ή σ α μ ε: Λ ες ν ’ α π ο φ ά ­ σισα ν οι υ π ε ύ θ υ νο ι μ ετά α π ό β α θιά π ε ρ ισ υ λ λ ο γή και έντο ­ νη αυτοκριτική και μ ετά νο ια ν α β ά λο υ ν τ ο μ α χα ίρι σ το κό­ καλο και ν α σ π ά σ ο υ ν π ια τ ο κακό α πό σ τημ α ; ή τα ν μια α π ό τ ι ς π ρ ώ τ ε ς , α θ ε ρ ά π ε υ τ α α ισ ιό δ ο ξ ε ς , α ν τ ιδ ρ ά σ ε ις μ α ς. Γ ρ ή γο ρ α ό μ ω ς πρ ο σ γ ειω θ ή κ α μ ε. Υ πέροχη, ό π ω ς φ ά νη κ ε η ο ρ γά νω σ η και ακόμ η κα λ ύ τερ η η π ρ ο β ο λ ή τ η ς εκδ ήλ ω σ η ς. Ό λ ο ι γ ύ ρ ω α π ό τ ο τρ α π έ ζι, α δ ελ φ ω μ ένο ι, να μιλούν ο κα­ θ έ ν α ς γ ια τ α ιδ ια ίτε ρ α π ρ ο β λ ή μ α τ ά τ ο υ ς . Και η Π ολιτεία π α ρ ο ύ σ α , και τ α κ α λ ά κ α ν ά λ ια και τ α κα κ ά , κ α ι ο ι π α ρ ο υ σ ια σ τέ ς -σ τ α ρ και οι σιτιζόμενοι εκ τω ν καναλιώ ν δ η μ ο ­ σ ιο γρ ά φ ο ι και ακα δη μ αϊκο ί δά σκα λο ι, α π ’ ό λ α ε ίχε ο μπα-

χ τ σ έ ς , ό π ω ς λ έγ ετα ι. Και είπ α ν ό λ ο ι τ ις δ ικ ές τ ο υ ς α π ό ψ ε ις γ ια τ η ν τ η λ εό ρ α σ η , και έκα να ν, ό σ ο ά ντε χε ο κα θ ένα ς, τη ν αυτοκριτική το υ , ε λά λ η σ α ν και μερικοί ξένο ι μ ερ ικ ές σ ο φ έ ς , α λ λά ε ντε λ ώ ς θε ω ρ η τικ έ ς και π α σ ίγ ν ω σ τε ς κο υ β έντες, έ σ τη σ α ν και οι σ τα ρ και κά π ο ια κο υ β εντο ύλ α α να λ ύ ο ν τα ς με γελ ά κ ια και πε ρ ισ σ ή φ ω το γέ ν ε ια τ α ό σ α λ έγ ο ντα ν, και τ ο σ υ νέ δ ρ ιο έ φ τ α σ ε στη λή ξη το υ . Την ο π ο ία λήξη ο ρ ιο θ έτ η σ ε η δ ια κή ρ υ ξη το υ π ρ ο έ δ ρ ο υ τ ο υ σ υ γ κ α λ ο ύ ντο ς καναλιού π ε ρ ί δ εο ν τ ο λ ο γ ία ς και τ η ς α π ό φ α σ ή ς τ ο υ η π ο ρ ε ία το υ ε φ ε ξ ή ς ν α έ χε ι σ α ν έμ β λ η μ α τη (βα θ ύτα τη και π ρ ω τό τυ π η ) σκέ­ ψη «δεν κά νου μ ε κακό σ το ν τη λ εθ εα τή » . Δ εν ε ίχ α μ ε τ η ν τύ χη να π α ρ α κ ο λ ο υ θ ή σ ο υ μ ε το σ υ νέ δ ρ ιο α π ό κοντά και μ όνο α π ό τ α τη λ εο π τικ ά ρ ε­ π ο ρ τ ά ζ και τ α δ η μ ο σ ιε ύ μ α τα τ ω ν ε φ η μ ε ρ ίδ ω ν π ρ ο σ π α θ ή σ α μ ε να δ ια μ ο ρ φ ώ σ ο υ μ ε κ ά π ο ια γνώ μ η . Ό σ ο α τε λ ή ς και α ν είναι π ά ν τ ω ς α υτή, δ ε ν στερ είτα ι μ ερικώ ν ε ρ ω τη μ ά τω ν και απο ρ ιώ ν. Σ ίγο υ ρ α μια τέ το ια π ρ ω το β ο υ λ ία ή τα ν θετική. Ό σ ο π ιο π ο λ ύ συζη τιέτα ι έ ν α κοινωνικό π ρ ό β λ η μ α τό σ ο τ ο κα λ ύ τερ ο, α ρ κ εί β έβ α ια να μ ην π α ρ α μ έ νει σ το ε π ίπ εδ ο τω ν σχ ο ινο τενώ ν σ υ ζη τή σεω ν. Χ ω ρίς α μ φ ιβολ ία α κο ύ σ τη κ α ν α π ό τ ο υ ς ξ έ ν ο υ ς κυ ρ ίω ς σ υ ν έ δ ρ ο υ ς , ό π ω ς α ν α φ έ ρ ο υ μ ε και π ιο πά νω , σ ο φ ά κι α νθ ρ ώ π ινα λ ό για γ ύ ρ ω α π ό τη λ ειτο υ ρ γία και κ υ ρ ίω ς γ ύ ρ ω α π ό τη ν α π ο σ το λή τ η ς τ η λ ε ό ρ α σ η ς στη σ ύ γχ ρ ο ν η επ ο χή . Και ο π ω σ δ ή π ο τε , οι λ ίγ ε ς ε υ θ ε ίε ς νύ ξεις γ ύ ρ ω α π ό τ ις ε υ θ ύ ν ε ς τω ν ιδιωτικώ ν καναλιώ ν γ ια το ε π ίπ ε δ ο τ ω ν ε κ π ε μ π ο μ έ ν ω ν π ρ ο γ ρ α μ μ ά τ ω ν και γ ια τ ο γ ν ω σ τ ό κ ύ κλ ω μ α « δ ια φ ή μ ισ η -μ ε τρ ή σ εις α κ ρ ο α μ α τικότη τα ς-π α ρα γω γο ί-κα νά λ ια» , δ ε ν έκα να ν κακό π ο υ α κούστη κα ν, π α ρ ά τ η ν εμ φ α νή ισχνότη τά το υ ς. Π α ρ ’ όλ α α υ τά ό μ ω ς τ α κενά π ο υ μ έν ο υν είναι π ο λ λ ά . Δ ιερω τά τα ι κανείς, σ α ν π α ρ ά δ ειγ μ α , π ό σ ο το σ υ νέ δ ρ ιο α υ τό α φ ο ρ ο ύ σ ε π ρ α γ μ α τ ικ ά τ ο τη λ εο π τικ ό κοινό και όχι α π λ ά τ α ίδια τ α κανάλια και μό­ νο. Και π ιο συ γκ εκ ρ ιμ ένα , π ο ια ρ ιζο σ πα σ τική , β α θ ιά το μ ή π ρ ο ώ θ η σ ε π ρ ο ς τ η ν κα τε ύ θ υ νσ η μ ια ς ακόμη ρ ιζ ο σ π α σ τικ ό τε ρ η ς β ελ τίω σ η ς -σ το ιχ ε ίο π ο υ π ρ ά γ μ α τ ι θ ’ α φ ο ρ ο ύ σ ε τ ο κοινό; Π έρ α ν τω ν δ ια κη ρ ύ ξεω ν, τω ν ε ξα γ γελ ιώ ν και τ ω ν (πά ντο τε καλών) π ρ ο θ έσ ε ω ν , δ ιερ ω τά τα ι επί­ σ η ς κα νείς γ ια τ ο κα τά π ό σ ο ν η πο λ ιτεία έ δ ε ιξ ε τ η ν π ρ α γ μ α τική τ η ς π ρ ό θ ε σ η να σ π ά σ ει τ ο ε π ί χ ρ ό ­ νια σ υ ντη ρ ο ύ μ ε νο τη λ εο π τικ ό κα θ εσ τώ ς, να ο ρ ιο θ ετ ή σ ε ι νο μ ο θετικ ά τ η ν α υ τεξ ο υ σ ιό τη τα και α ν ε ­ ξ α ρ τ η σ ία τ ο υ Ε ΡΣ , κ α ι π ά ν ω α π ’ ό λ α ν α α π ο δ ε σ μ ε ύ σ ε ι α π ό τ α κ ο μ μ α τ ικ ά π λ α ίσ ια κ α ι τ η ς σ κ ο π ιμ ό τη τε ς τη ν κρατική τη λ ε ό ρ α σ η (ένα τε ρ ά σ τιο , χ α μ έ ν ο γ ια τ η ν ώ ρ α , ό π λ ο σ τη μ ά χη γ ια τη βελτίω σ η το υ γε νικ ό τε ρ ο υ επ ιπ έδ ο υ ). Π ίσω α π ’ ό λ ’ α υ τά , π α ρ έ μ ε ιν α ν α ν α π ά ν τ η τ α και ά λ λ α ο γ κ ώ δ η ε ρ ω τ ή μ α τ α και π ρ ο β λ ή μ α τ α π ο υ έ χ ο υ ν ρ ιζώ σει στη ν ελληνική κοινωνία. Το π ρ ό β λ η μ α τ η ς τη λ ε ό ρ α σ η ς στη ν Ε λλά δα , τ ο π ρ ό β λ η μ α τω ν μ έσ ω ν επικοινω νία ς γενικ ό τερ α , είναι ε ξα ιρ ετικά π ο λ ύ π λ ο κ ο και αλ λη λ ο σ υ μ πλ εκό μ ενο . Η π α ρ ά ­ δ ο σ η τ η ς β ιομ η χα ν ία ς α υ τή ς, ίσ ω ς τ η ς πιο ε υ α ίσ θ η τη ς και ισ χυ ρ ή ς π ο υ υ π ά ρ χε ι σ το ν α ιώ να μ α ς, σ τα χ έ ρ ια μονοπω λ ια κ ώ ν κέντρω ν, π ο υ κι α υ τά είναι σ τα χ έ ρ ια επιχειρ η μ α τιώ ν π ο υ καμιά σ χ έσ η (με ε λ ά χ ισ τ ες εξα ιρ έσ εις) δ ε ν έχ ο υ ν μ ε τη ν επικοινωνία, π α ρ α μ έ ν ει π ρ ό β λ η μ α α νέγγιχτο . Η γενικό τερ η π ο ιό τη τα π ο υ χαρ α κ τη ρίζει τ η ν πλ ειο ψ η φ ία τ ο υ Τ ύπ ο υ είναι έ ν α ά λ λο θέμ α , π α ρ α φ υ ά δ α το υ π ρ ώ ­ το υ . Ο Τ ύ π ο ς κυ νη γά ει το ν κιτρίνισμά και τ η ν εμπ ο ρ ικ ό τη τα π ο υ επιδιώ κ ει η τη λ εό ρ α σ η , είπ α ν μερικοί. Μ πορεί. Π όση δ ια φ ο ρ ά ά ρ α γ ε υ π ά ρ χ ε ι μ ετα ξύ τω ν ε κ π ο μ π ώ ν π ο υ ε μ π ο ρ εύ ο ν τα ι τ η ν α νθρ ώ π ινη δ υ σ τυ χ ία και τ ο υ γ ε γ ο ν ό τ ο ς ό τι οι μ ε γ α λ ύ τ ε ρ ε ς ε φ η μ ε ρ ίδ ε ς τ ο υ τ ό π ο υ ό χι μ ό νο σ υ ν τη ρ ο ύ ν τ ις ε κ π ο μ π έ ς α υ τ έ ς με τη δ η μ ο σ ιό τη τα π ο υ τ ο υ ς δίνουν, α λ λά και δ ε ν δ ισ τά ζο υ ν να μ ετα βά λ λ ο ντα ι σ ε μ α γα ζά κια - έσ τω και μ πουτίκ - γενικο ύ εμ π ο ρ ίο υ , π ο υ δ ια θ έ το υ ν σ το νο ή μ ο ν κοινό τ ο υ ς α π ό χ α λ ιά μ έχρ ι τ σ ά ­ ν τ ε ς και α π ό δ ια μ ε ρ ίσ μ α τ α μ έ χ ρ ι σ κ ε ύ η κ ο υ ζίν α ς - π ο υ κ α τά σ ύ μ π τω σ η ε ισ ά γ ο υ ν σ ύ ζ υ γ ο ι δ ι­ ευ θ υ ντώ ν το υ ς; Π οιος λο ιπ ό ν θ α εμ π ισ τευ τεί π ο ιο ν και γιατί. Ε κτός α ν η ουσιαστική ε ιδ ο π ο ιό ς δ ια φ ο ρ ά π ο υ μ α ς α πο μ ένει είναι ν α α ν α θ α ρ ρ ή σ ο υ μ ε για τί τ ο κα­ νάλι π ο υ σ υ γκ ά λ ε σ ε τ ο σ υ νέ δ ρ ιο και δ ια κ ή ρ υ ξε τ α π ε ρ ί « δ εο ντο λο γία ς» και τ α π ε ρ ί «μη βλα π τικ ή ς πολιτικ ή ς σ ε β ά ρ ο ς τ ο υ πολίτη» είναι το κανάλι π ο υ φ ιλο ξενεί α π λ ά και μ ό νο τη ν κ. Ρ ο ύ λ α και όχι τη ν κ. Ανίτα ή τη ν κ. Βίκυ.

ΕΞΑΝΤΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ/ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 1997 ΛΙΛΑ ΧΑΜΠΙΠΗ

Λιποθυμία σ την Ακρόπολη ΤΑΝΙΑ ΙΑΚΩΒΙΔΟΥ

Λ ιλα ΧΑΜΠΙΠΗ

Λ ΙΠ Ο Θ Υ Μ Α ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ

Γιατί;

BAN Τ Α ξ;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΙΣΑΡΙΔΗΣ

Χ ρ ο ν ικ ό μ ιας π ρ ε μ ιέ ρ α ς ΕΥΡΥΔΙΚΗ ΤΡΙΣΟΝ-ΜΙΛΣΑΝΗ

Μ ο ν τ ε β ιδ έ ο

ΕΞΑΝΤΑΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. Δ ιδότου 5 9 - 1 0 6 81 ΑΘΗΝΑ Τηλ. 3 8 0 4 8 8 5 - 3 8 2 2 0 6 4 -F a x 3813065

ΕΞΑΝΤΑΣ ΕΑΑΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ/ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 1997

ΒΑΣΙΛΗΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ

0 μπαμπάς και ά λ λ α διηγήματα

ΕΞΑΝΤΑΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. Δ ιδότου 5 9 - 1 0 6 81 ΑΘΗΝΑ Τηλ. 3 8 0 4 8 8 5 - 3 8 2 2 0 6 4 -F a x 3813065

Ε Π Ι Λ Ο Γ Ε Σ ΑΠΟ ΤΟ Α Ρ Χ Ε Ι Ο Τ Ο Υ Γ Ι Ω Ρ Γ Ο Υ Ζ Ε Β Ε Λ Α Κ Η

Κ ε ίμ ε ν α του π α ρ ελ θ ό ν το ς που είτε δ ια β ά σ τη κ α ν π ο λύ σ τη ν ε π ο χ ή τους « « δ ε ν π ρ ο σ έ χ θ η κ α ν ό σ ο τους ά ξ ιζ ε . Η αν ά γ ν ω σ ή τους σ ή μ ερ α π ροσ φ έρ εται γ ια σ υ σ χετισμ ο ύς μ ε γ ε γ ο ν ό τ α κ α ι π ρόσω πα της ε π ικαιρότητας.

Τ έ ίΜ ο ς Α γ ρ α ς (1 8 9 9 - 1 9 4 4 ) Εύκολα μπορεί κανείς να σχηματίσει μια γνώμη για το έργο του ποιητή των «Καθημερινών» αν ανατρέξει στις εξαίρετες εργασίες του Κώστα Στεργιόπουλου. Χρήσιμες πληροφορίες δίνει και το σχετικό αφιέρωμα του διαβάζω αρ. 104, που επιμελήθηκε η φίλη φιλόλογος Μαρία Στασινοπούλου. Η πεζογραφία του, μικρή σε έκταση, δεν μπορεί να βαρύνει αποφασιστικά μέσα στο σύνολο του έργου του, διαπίστωση που ίσως θα άλλαζε αν δεν χανόταν το μισοτελειωμένο του μυθιστόρημα που το έγραφε δεκα­ πέντε και περισσότερα χρόνια, όπως σημειώνει ο Κώστας Στεργιόπουλος στο βιβλίο του: «0 Τέλλος Άγρας και το πνεύμα της παρακμής». Τα πεζά του Άγρα χωρίζονται σε μικρογραφίες και στιγμιότυπα και σε πιο αναπτυγμένα κείμενα με τη μορφή διηγήματος. Έχουν εντοπιστεί εννιά διηγήματα δημοσιευμένα από το 1927 έως το 1933 στα περιοδικά «Νέα Εστία», και «Εβδομός». Το πικρό πεζό «εξαγνισμός» που μεταφέρουμε εδώ από το λαϊκό περιοδικό «Εβδομός» αριθ. 128,20 Μαρτίου 1930, νομίζουμε πως χαρακτηρίζεται ως καλλιτεχνικό διήγημα, σύμφωνα με τον ορι­ σμό του ίδιου του Τέλλου Άγρα: Φιλολογία περισσότερο αισθητική παρά δημιουργική, σκοπεύει να ικανο­ ποιήσει τον εγκέφαλο με χίλια άλλα μέσα: με διαλόγους χαριτωμένους, με πνεύμα, με φραστική λεπτότητα και με το μυστικό εκείνο των διανοητικών χρωματισμών, που μας κάμνει, διαβάζοντας το έργο να έχουμε την αίσθηση διαλόγων προς τη σκηνή χρωματισμών. Γ.Ζ.

Ε Ξ /ΙΓ Λ /ΙΙΜ Ο Σ ΤΟΥ κ. ΤΕΛΛΟΥ ΑΓΡΑ Πρωτότυπα ελληνικά διηγήματα Εβδομός 20 Μαρτίου 1930 Στην καμπίνα το υ β α ποριού, πο υ ήτα ν εντελώ ς μ όνος, π ρ ο σ π α θ ο ύ σ ε ν α τα κ το π ο ιή σ η τις σ κέψ εις το υ , να ζυγίση τ α πρ ά γ μ α τα , ν ’ απο φ α σ ίση ... μα π ρ ο π α ν τ ό ς να θυμηθή!.. Αυτό ήτα ν τ ο δυσκολώ τε ρ ο α π ’ όλα! Α λγεινός πό ν ο ς σ τα μ ηλίγγια, το ν έ ­ κανε να υ π ο φ έρ η ένα μα ρτύριο, π ο υ το εξω τερίκευε α ρ α ιά σ ε β α θειο ύ ς, δ ια π ερ α σ τικο ύ ς σ τε να γ­ μού ς. Κι α υ τό ς ο π ό ν ο ς το υ π α ρ α λ υ ο ύ σ ε τη μνή­ μη.

τα Παλιά

Ε υτυχώ ς, ένα ημ ίφω ς, σ χ εδ ό ν σαν λ υκ ό φ ω ς, βα ­ σ ίλευε μ έσ α στο ν κλειστό χώ ρ ο . Στο φ εγγίτη χ τυ π ο ύ σ ε ώ ρ ες -ώ ρ ε ς η βρο χή , ω σά ν μια φ ο ύ χτα α πό μάταιη, υ γρ ή σ π ο ρ ά π ο υ η νοτιά έ σ π ε ρ νε α ­ πά νω στο π έ λ α γ ο ς . Η βουή τη ς μ ηχανής, πο υ δ ια ­ π ε ρ νο ύ σ ε ό λα σ ’ ένα ν μ ο υ γγό σπασ μό, α κουγότα ν νεκρω μ ένη και ω σάν α πό πο λ ύ μακρυά. Και τί­ π ο τ ε δ εν ε π ρ ό δ ιδ ε π ω ς έφ ευ γε , για ένα α πό τα μ εγά λα το υ συ νη θισμ ένα επα γγελ μ α τικ ά ταξίδια, με τα χ ύ τη τα δ ώ δ εκα μιλίων τη ν ώ ρα. ... Μια στενή τ η ς φίλη το υ ε ίχε κάνει τη ν τρ ο μ ερ ή αποκάλυψη: - Μα δ εν το ξ έρ εις; δ εν τ ο β λέπεις, ότι πίνει; Είναι δυνα τό; Στην α ρ χή α ισ θά νθη κε ω σά ν κάτι δ ιά π λα το ν ’ α ­ νο ιγό τα ν μ πρ ο σ τά του- ύ σ τερ α ω σά ν να σφα λού-

σε σ ε μια μ ελ α γχολ ία κι απελπισία. Έ π ειτα τι; η χαιρεκακία εκείνη γ ια τ α πλά σ μ α τα πο υ τ ’ α γ α ­ π ο ύ μ ε επειδ ή μ α ς εξουσιάζουν; ο πεσσιμ ισμ ό ς; το κυνήγι τ η ς εύκ ολη ς ευθ υμ ία ς; π ο ιο ς ξέρ ει τι α π ’ όλα, ή κι όλα μαζί, το υ σ φ ύ ρ ιζα ν σ το μυαλό να εκμ εταλλευθή το π ά θ ο ς τη ς. Στην α ρ χή το έκα μ ε δισταχτικά, σαν πε ίρ α μ α και με σοφή τέχνη . Κι ε μ ελ έτη σ ε ε πά νω στο χα ρ α κ τή ­ ρ α τ η ς τις φ ά σ ε ις πο υ έ πα ιρ ν ε η μέθη. Ό τα ν άρχιζαν, κ! επ ρ ο χω ρ ο ύ σ α ν, το π ρ ά γ μ α ήτα ν ανεπα ίσθη το. Η δ ια φ ο ρ ά ά ρχιζε να φ α ίνεται α π ’ το π έ μ π το ποτήρι. Έ να ε λ α φ ρ ό κέφι, ολίγο π ν εύ ­ μα, ολίγη λάμψη στα μάτια. Έ πειτα , σιγά-σιγά, το π ρ ά γ μ α εδυ νά μ ω νε. Ε γινόταν δια χυτικό τη ς. Έ π ε ι­ τ α α νέβα ινε σ ε π ερ ιπ ά θεια , σ ε λυρισμό. Για να μη τ η ς γίνη α ισθητό, τη ν ε σ υ ν τρ ό φ ευ ε στο πιοτό, πίνο ντα ς μ όλις ένα π ο τή ρ ι σε κάθε τέ σ σ ε ­ ρ α δικά τη ς . Αλλά κά π οτε - η φ α ντα σία το υ ίσω ς ήτα ν υπερβολική - νόμ ισε π ω ς έ πια σ ε ένα λ α ίμ α ρ ­ γ ο βλέμμα τ η ς να π έ φ τη στο π ο τή ρ ι το υ , γε μ ά το λύπη, πο υ μ οιρα ζόταν κι ά λ λ ο ς το θεϊκό β άλσαμο μαζί της! Μ πορούσε να μπήξει τ α πιο α κρ ά τη τα γέ λ ο ια ή τα πιο χειμ αρ ρ ώ δ η δά κρ υα . Εγονάτιζε να φ ιλήση τ α ελεεινά, τ α ψ ω ρ α λέα ζώ α πο υ τρ ιγυ ρ ν ο ύ ν τ α τρ α π έ ζια τω ν εξοχικώ ν μ παρ και οι σ ερ βιτόρ οι τα δ ιώ χνο υν με α π ά νθ ρ ω π ες κλω τσιές· ά δ εια ζε τη ν τσ ά ντα τ η ς σ τα χ έρ ια το υ πιο αντιπαθητικού ζητιάνου. Στο τέ λ ο ς, ό λ ’ α υ τά γίνοντα ν π ά θ ο ς ερω τικό. Με τη γλ ώ σ σ α τω ν σπασ μω δικ ώ ν χαδιώ ν, τ η ς ε π α φ ή ς το υ γ ό ν α τ ο ς με το γό ν υ , το υ μ ισ οδοσμ ένου α ­ στρ α π ια ίου φιλιού, το ν ικέτευε ν α τ η ν π ά ρ η να φ ύ ­ γο υ ν. Και σ υ χνά ο γυ ρ ισ μ ό ς τ ο υ ς εγινόταν, π έ ρ α α π ό τ α μ εσ άνυχτα, μ’ έ να α γο ρ α ίο α υτοκίνητο κλειστό, πο υ τ ο υ ς π α ρ α το ύ σ ε σ ε μια γειτο νιά έ ρ η ­ μη και αποκοιμισμένη α π ό πο λλή ν ήδη ώ ρα, χ ω ρ ίς φ ω ς, χ ω ρ ίς φ ρ ο υ ρ ό . Είχε, αληθινά, σ υ χνά α ισ θα νθή τρ ό μ ο , β λέπο ν τά ς τη ν στην αγκαλιά του , έπ ε ιτα α πό τέτο ια κρ α ιπά ­ λη, πο υ ο ίδιος ε ίχε πρ οκ α λέσ ει. Η πυ ρ κα γιά , η τρικυμία πο υ ε ίχε κάμει να σ π αρ ά ζη μ έσ α τη ς, το ν ετρ όμ α ζα ν τότε! Ο λόκληρο το σώ μ α τ η ς εγινό τα ν χ έρ ια, χ έρ ια πο υ δ εν τ ο υ ς έ φ θ α νε πια να χ α ϊδ εύ ­ ουν, π α ρ ά ζη τού σα ν να σφ ίγγ ο υ ν ω ς το ν πνιγμό. Η ίδια η φ ύ σ ις εξε γε ιρ ό τα ν μ έσ α τη ς , στην ώ ρ α τ η ς τ ε χνη τή ς α υ τή ς βα κχείας. Και μόνο ο σ φ α δ α σ μ ό ς πο λ λ ή ς ώ ρ α ς θα τ η ν έκανε να πέσ η αποκαμωμένη, κουρελιασμένη, α σάλευτη. Αλλά χ θ ε ς , τη χ θεσ ινή νύ χτα τ η ς α πό κ ρ ηα ς, π ώ ς ε ίχε γίνει; Π ώς έ γιν ε α υτό;... Είχε νοιώσει. Είχε α νακαλύψει!

- Α φού έ β γ α λε μόνο το εισιτή ριό το υ κ’ εφ ύλ α ξε,

με πο λ ύ σκεπτικισμό, μερικά ακόμη - ελά χισ τα χ ρή μ α τα , έ β α λ ε τ ’ άλλα στο π ο ρ το φ ό λ ι το υ , όσα ήτα ν - δ εν έ μενα ν π ια π ο λ λ ά - και τρ ά β η ξε στο σπίτι τη ς. Μ’ ένα π α ιδ ί τη ν ε ίχε ειδ ο πο ιή σ ει α πό νω ρ ίς να είναι ντυμένη, έτοιμη, για να τη ν πά ρ η να π ά νε να χο ρέψ ο υ ν, α φ ο ύ το άλλο π ρ ω ί θά φ ευ γε. Ε τοιμά ζοντα ς τις α π ο σ κ ευ έ ς το υ , είχ ε κα θ υσ τε­ ρή σ ει αρ κετή ν ώρα· και φ θ ά ν ο ντα ς λ α χα νια σμ έ­ νο ς, ήλπιζε να τη ν εύρ η στο κατώφλι, να φ ύ γο υ ν στη στιγμή. Π α ρ α δό ξω ς τη ν ευρ ή κε στο κρεββάτι. Ή τα ν τ α ­ ρα γμ ένη , τα χαρ α κ τη ριστικά τ η ς σκλη ρά και α υθά δη . Κι ό τα ν επλ η σ ία σ ε να τη ν φιλήση, αισθάνθηκε, α π ό μ ακρυά ή δη, τη μ υ ρω δ ιά το υ πιο ­ το ύ . Μ’ ελ ά χ ισ τ ες εξη γή σ εις, ενό η σ ε ότι δ εν είχε φ θά σ ει καμιά ειδο πο ίη ση - τι δυστυχία! - κι ότι πν έο ντα ς μένεα, είχε πλ α γιά σει, κ’ ε ίχε πιη, για να ζαλισθή, ν ’ αποκοιμηθή α μ έσ ω ς. Ε δέχτη κε ψ ύ χρ α ιμα τη ν περ ίσ τα σ η , έ β γ α λε το κα­ πέ λ ο το υ , τ ο π α λ τό το υ , κά θησ ε σε μια καρέκλα κι α π ο φ ά σ ισ ε να περ ιμ ένη το τρ ο μ ε ρ ό ξέσπ α σμ α . Τα λ ό για το υ ήτα ν σ ύ ντο μ α και γε μ ά τα π ρ ο σ π ο ιη ­ τή ν α δ ια φ ο ρ ία . Αν εκ ρ υφ ά κ ο υγ ε κανείς, α π ’ έξω , θα σ υ νελά μ β α νε π ό τ ε ένα ν τρ α χ ύ και α πό το μ ο τ ό ­ νο, και π ό τ ε μια φω νή μαλακιά, σ χ εδ ό ν θω πευ τι­ κή, ανάμικτη α π ό δ ια μ α ρ τυ ρ ία και πα ρ ά π ο νο . Σιγά-σιγά, τη ν επλη σία σε. Κ άθησε στα π ό δ ια το υ

τα Παλιά

κρεββατιού. Έ π ειτα ανέβηκε πα ρ α π άν ω . Κ άθησε σιμά τη ς . Τ ης π ή ρ ε με τ α χ έρ ια το κ εφάλι και ζή τη ­ σε να τ η ς φιλήση τα μαλλιά. Κ ατάλαβε π ω ς υ π ο ­ χω ρ ο ύ σ ε, μολονότι δ εν το ν άφ η σε. Και τό τε, - τι καταραμένη στιγμή! - έ σ τρ εψ ε στο τρα πεζά κι, το διπ λα νό στο κρεββά τι τη ς, π ή ρ ε το κρυστάλλινο ποτή ρ ι π ο υ έ φ ε γ γ ε α σ τρ α φ τερ ά , π ή ρ ε το μ πουκάλι πο υ βρισκότα ν κοντά μισ οαδειασμ ένο, - μια μά ρκα α π ’ τις πιο εκλεκ τές, - και με τέλ ειο κί­ νημ α τ ο γέμ ισ ε ω ς α πάνω . Έ σ τρ εψ ε και τ η ς π ρ ό σ φ ε ρ ε το βαθύ σ κού ρ ο κρασί, πο υ ο α φ ρ ό ς εσ φ ύ ριζε ακόμη στην ε πιφ ά νειά του.

- «Έλα», τ η ς είπε, ανα ση κώ νο ντα ς τη ρ άχη τη ς μ ε τ ’ άλλο χέρι. Αυτή τη στιγμή π ρ οδ ό θη κε! Το χ α μ ό γ ελ ό το υ φ α ί­ νετα ι π ω ς έγιν ε π ε ρ ισ σ ό τερ ο α π ’ ό σο έ π ρ ε π ε α ­ νοιχτό. Το χ ά δ ι σ το βλέμμα το υ φ αίνεται π ω ς σ κε­ πά στηκ ε α πό τη ν ειρω νεία. Κι ο τό ν ο ς τ η ς φ ω νή ς το υ δύσ κ ολ α έκρ υψ ε το ν ενδό μ υ χο σ α ρ κα σμ ό τ η ς ψ υ χή ς του. Ό ,τι α κολούθη σε, είναι έ να τ ρ ο μ ε ρ ό βλέμμα τ η ς, πο υ έ π ε σ ε στο δικό το υ σαν κερ α υνό ς. Έ γιν ε κάτω χρη κι έπειτα κ α τα π ό ρ φ υρ η . Με τ η ν ιλιγγιώ δη τα χ ύ τη τα πο υ ο ε γκ έ φ α λ ο ς σκέπτετα ι σε π α ρ ό μ ο ιες ώ ρ ες, εκείνο ς ενό η σ ε π ω ς θ α τίνα ζε το ποτή ρ ι στο π ρ ό σ ω π ό το υ , π ε ρ ιχ ύ νο ντά ς τον, ρί­ χ νο ντα ς σ τα μάτια το υ σ π ασ μ ένα γυ α λ ιά , τυ φ λώ νο ντά ς τ ο ν για πά ντα . Αλλά, μολονότι έξαλλη, κατώ ρ θ ω σ ε να συ γκρ α τη θ ή. Β ρόντησ ε το π ο τή ρ ι με το ν π ά το επά νω στο τρ α πεζά κι. Το κ ρύστα λλο έγι­ νε χίλια θρ ύ μ μ α τα και το αρω μ α τισμ ένο κρασί σφ εντονίστη κε σ τα σ κ επά σμ α τα σ α ν αίμα. Έ πειτα , μ ονομιάς, χ ω ρ ίς ν α σταμ ατήση, πετά χτη κε επά νω α π ’ το κρεββάτι, σ υ νεπα ίρ νο ν τα ς μαζί τ α σεντόνια, μ ισόγυμνη, με ξέπ λεκα τα μαλλιά, ω ­ σά ν φ ριχτή Α ναδυομένη, α νεβα σμ ένη απά νω α π ’ τ ο υ ς α φ ρ ο ύ ς α π α ίσ ια ς θύ ελλ α ς. Το κορμί τη ς, αγα λμ α τένιο, μ π ερ δεύ τη κε για μια στιγμή σ ’ αυ τό ν το ν σ υ ρ φ ετό.

- Εσύ; Εσύ; ε φ ώ ν α ξε με φω νή πρ ω τά κο υ σ τη για τ ’ αυτιά του . Κ’ έπειτα έ β γ α λε μια κραυγή, π ο υ χ ω ­ ρ ίς ά λλο θ ’ ακούστηκε σ ’ όλη τη γειτονιά , κι ω ς τ ο υ ς ε ρ γά τε ς, πο υ κοιμισμένοι στο δ ρ ό μ ο , φ ύ λ α ­ γ α ν το υ ς α νο ιχτο ύ ς υ δρ ο σ ω λ ή νες. Άνοιξε το π α ρ ά θ υ ρ ο για να ρ ιχτή έ ξω , α π ’ το τρ ίτο πάτω μα! Και δ ε θ α π ρ ό φ τα ινε, καθόλου να τη ν εμ ποδίση, αν, μ έσ α στις τρ ο μ ε ρ έ ς μ ετα πτώ σ εις πο υ ακολ ου θού ν τέτο ιο υ ς π α ρ ο ξ υ σ μ ο ύ ς, η ίδια δ ε γύ ρ ιζε πίσω μόνη τ η ς να πέσ η σ τα γό ν α τα ε ­ μ π ρ ό ς σε μια μ εγάλη εικόνα τ η ς Π αναγίας, πο υ κρ α τού σε σ τα χ έρ ια τ η ς τ ο Χριστό, και ν ’ ανα λυθή σ ε ποτάμ ι δά κρυα . Αλλά δ εν ε ίχε καιρό να περ ιμ ένη . Πριν να μα­

ταΠαλιά

ζευτο ύ ν οι γ ε ίτ ο ν ες - πρ ώ τη η πονετικιά γερ ό ντισσα η διπλανή, με τ α σ η μ ά δια μ ια ς πα λ ιά ς, ε υ λ ο ­ γ ιά ς σ το π ρ ό σ ω π ο - έ π ρ ε π ε να φ ύ γει. Ά ρπα ξε το καπέλο, το πα λ τό το υ και κα τεβ α ίνοντα ς τ α σκα­ λ ο πά τια τρία -τρία , εβγήκ ε στο δ ρ ό μ ο , π ρ ιν ακόμη συ ναντήση ψυχή. Στη γω νιά στα μ ά τη σε και σφ ο υ γγ ίσ θ η κ ε α π ό το υ ς λ εκ έδ ες... Ό λ η ν αυτή τ η ν ε πα νά σ τα σ η πο υ είχ ε ιδή τό σ ο σι­ μά το υ , τη ν συ λλο γιό τα ν με η λιθιότητα, με α π ά ­ θεια πο υ έμοια ζε σαν π ό ρ ω σ η . Κ ανένα αίσ θημ α οίκτου, καμιά τύψ η. Και το εξη γο ύ σ ε μ ό νο ς το υ , γ ια να βρη κάποια δ ι­ καιολογία, ότι δ εν ε ίχε καιρό, δ εν είχε θ έση ακόμα στην ψυχή το υ μια τό σ ο πλ ο ύ σ ια και πυκνή τ ρ α ­ γω δία , γ ια να σκεφθή και να λυπηθή. Έ β γ α λ ε α πό τη ν τσ έ π η τ ο υ τη ν πρ ω ινή ν ε φ η μ ε ρ ί­ δα, π ο υ είχε α γο ρ ά σ ε ι μεταξύ τ η ς β ά ρ κ α ς και τ η ς π ρ ο κ υμ α ίας. Κι ω σά ν α π ό σατανική σ υ νέργεια , τ ο μάτι το υ έ π ε σ εν απά νω σ ’ αυτή τη ν είδησι: «Τας ν υ κτερ ινό ς ώ ρ α ς τ ή ς χ θ ε ς , ηυτοκτόνη σε, βληθείσ α τρ ις δ ιά πε ρ ισ τρ ό φ ο υ , ε ις τη ν ε π ί τ η ς ο δ ο ύ Κ* οικίαν τη ς , η κυρία Β.* Π.* δ ι’ οικο γενεια κο ύ ς λ ό ­ γ ο υ ς . Εξηκριβώθη ότι πρ ό κ ειτα ι π ε ρ ί νε υ ρ α σ θ ε ­ νούς». Η είδηση το ν εκλόνισε σα ν ηλεκτρικό ρεύμα. Φυσικά, δ ε ν ή τα ν αυτή! Ο ύτε τ ’ ό νο μ α ού τε ο δ ρ ό ­ μος! Ή τα ν κάτι ά λ ω ς διό λ ο υ ά σ χ ετο και ξένο. Αλλά το τρ ο μ ε ρ ό ενδε χ ό μ ε νο α να πή δ η σ ε, με μ υστη ριώ δη σύ νδεσμ ο , μ έσ α α π ό τ α τυ π ο γ ρ α φ ι­ κά στοιχεία, π ο υ νόμιζε π ω ς το ν κυττούν με μιαν α νυ π ό φ ο ρ η ο ξυδ έρκ εια ω ς μ έσ α στην ψυχή. Ό λη η κα θυστερ η μ ένη μετά νοια ανέβηκε μέσα το υ σαν κύμα. Μ ονομιάς αισ θά νθη κε π ω ς ο χ ώ ρ ο ς έγινε πο λ ύ σ τενό ς. Χύθηκε στην π ό ρ τα και μ’ έ να βίαιο κίνημα τη ν άνοιξε. Έ τρ εξ ε έξω . Υ γρ ό τα το ς ν ό το ς το ν έ β ρ ε ξε μο νο μ ιά ς με πυκνό νερ ό . Ο κα π νός το υ βα πο ρ ιο ύ , πο υ σ τροβ ιλιζότα ν π ρ ο ς τα κάτω, το ν έπνιξε. Μα π ε ρ ισ σ ό τερ ο το ν έπνιξε η α π ό σ τ α ­ ση! Οι σ τε ρ ιέ ς έσβυ να ν π ια στο ν ο ρίζοντα και σ την ο ­ μίχλη. Ε μ πρ ό ς, ήτα ν μόνο η θάλασσα. Τ ουή ρ θ ενα φ ω νά ξη : - Π ιάστε με, ε σκό τω σα ά νθρ ω πο χ θ ε ς τη νύχτα! Έ π ειτα πάλι π α ρ ά φ ο ρ α το υ ή ρ θ ε η επιθυμ ία τη ς α σ τρ α πια ία ς ε π ισ τρ ο φ ή ς. Έ π ειτα τίποτε... Η μοίρα, αλύγιστη, ψηλή, γιγά ντια , σα ν τα κα τά ρ ­ τια το υ βαπο ρ ιο ύ , ε ίχε π ά ρ ε ι τη ν α πό φ α σ ή τη ς.

______________________□ Χτο ίπόμίνο τΐύχος διήγημα του ΝΙΚΟΥΧΛΡΑΒΛ

ΘΕΟΔΩΡΙ [I ΟΥΛΟΥ Κ Α Τ Σ Ο * Λ A Ρ II Σ ΘΕΟΔΩΡβΗΦΥΛΟΥ X Ω ill Η Σ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ κ ατς2)ΙΉαρης

mmmi mmmt mimm Χ

ΒΙΚΥ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ

Γ Ρ Α Μ Μ Α Α Π ’ Τ Ο Δ Ο Υ Β Λ ΙΝ Ο ΕΣΤΙ Α

ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ

ΙΣ Τ Ο Ρ ΙΕ Σ Α Π Ο Τ Ο Ν Α Φ Ρ Ο

Ω

Μ

Ε

Ν

Ι

Δ

Η

Σ

ΘΕΟΔΩΡΟΙΙ ΟΥΛΟΥ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ ΧΩΜΕΝΙΔ Η Σ ΘΕΟΔΩΡΟΙΙ ΟΥΛΟΥ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ Χ ΩΜΕ ΝΙ Δ Η Σ ΘΕΟΔΩΡΟΠ ΟΥΔΟΥ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ ΧΩΜΕ ΝΙ Δ Η Σ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ Χ

Ω

Μ

Ε

Ν

Ι

Δ

Η

Σ

ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ X Ω Μ' Ε Ν I Δ Η Σ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ Χ

Ω

Μ

Ε

Ν

Ι

Δ

Η

Σ

ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ ΧΩΜΕ ΝΙ Δ ΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ Χ Ω ΜΕ ΝΙ Δ Η Σ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ ΧΩΜΕ ΝΙ Δ ΗΣ

Στα Λιλιπούτεια άνθρωποί των γραμμάτων και της τέχνης απαντούν σε καίρια ερωτήματα με αφορμή την έκδοση ενός βιβλίου

(

Στο τρίτο βιβλίο του, «Σκιές Γυναικών», ο Τάοος Γουδέλης, συγγραφέας, κριτικός κινηματογράφου και (ουν-)εκδότης του λογοτεχνικού περιοδικού «Το Δέντρο», καταγράφει εμπειρίες και βιώ­ ματα κατ’ ουσίαν εσωτερικά, μνήμες, ό­ νειρα και αισθήσεις ενός κόσμου που μοιάζει να βρίσκεται κάπου ανάμεσα στην πραγματικότητα και τον ονειρόκοσμο του συγγραφέα. Το θηλυκό στοιχείο, Σκιές Γυναικών η μορφή της γυναίκας, είναι κυρίαρχο Αθήνα, Νεφέλη, 1996 Σελ. 120 στο βιβλίο και η σημασία του πολυδιά­ στατη.

ΤάνοζΓονΆηζ

)

ΕΡ.: Τι σημαίνει ο τίτλος Σκιές Γυναικών; Ποιος είναι ο ρόλος τη ς γυναίκας στο βιβλίο σας; ΑΠ.: Οι δύο λέξεις δηλώ νουντην πρόθεσή μου να το ­ νιστούν οι δύο ανεξάρτητοι, αλλά ταυτοχρόνω ς και τεμνόμενοι, άξονες τη ς συλλογής τω ν διηγημάτων μου: εκφραστικοί και δραματουργικοί. 0 π ρ ώ το ς ά­ ξονας αφ ο ρ ά στην προσωπική μου σχέση με τα πράγματα και ω ς εκ τούτου στην ιδιότητα τη ς γλώ σ­ σ α ς μου να τείνει να αναπαραστήσει με τον δικό τη ς τρ ό πο όσα συμβαίνουν: δηλαδή να μιλήσει μόνο για τη «σκιά», τη ν α ύρα και την απουσία τω ν πραγμάτων. Ειδικά για την «απουσία» θα ήθελα να πω ότι την αντι­ λαμβάνομαι ω ς έναν πλήρη χώρο: γεμάτο από ψιθύ­ ρους, σημαίνουσες σιωπές, αναμονές κάποιων βα­ ρυσήμαντων γεγονότω ν ή και ω ς παρελθόν, κυρίως, το οποίο συνίσταται από παρόμοια καθέκαστα, μια και η φ ο ρ ά μου δεν έχει χρονικό προσανατολισμό. 0 δεύ τερ ο ς άξονας σχετίζεται με το βασικότερο στοι­ χείο τη ς μυθοπλασίας μου, στο συγκεκριμένο βιβλίο, που είναι οι γυναίκες, και υπογραμμίζει το ρόλο το υ ς στη συνείδηση του ήρωα. Οι θηλυκές υπάρξεις που κινούνται γύ ρ ω α πό τον τελευταίο, διαθέτουν ένα α­ πόμακρο και μονήρες προφίλ, επειδή είναι μια μετω-

Αάυιοντεια

νυμία όσων περιέγραψ α προηγουμ ένω ς γύ ρ ω από τη σχέση μου με τα πράγματα μέσω τη ς γλώ σσας. Δεν ξέρω εάν οι γυναίκες στο βιβλίο μου παίζουν τον γνωστό, συμβατικό, θηλυκό ρόλο, π ου ξέρουμε. Ο ε­ ρω τισμός που υφέρπει είναι διαποτισμένος, πριν α π’ όλα, α πό έκπληξη, περιέργεια και φόβο.

ΤΑΣΟΣ Γ ΟΤΔ Ε Λ ΗΣ

ΕΡ.: Οι Σκιές Γυναικών ακροβατούν, θα ’λεγε κανείς, κάπου ανάμεσα στην ποίηση και το ν αυτοβιογραφικό λόγο. Αποτελεί, μήπως, το βιβλίο σα ς μια απόπειρα να βρεθεί η χρυσή τομή α νάμεσα σ’ αυτά τα δύο είδη του λόγου;

ΑΠ.: Από προδιάθεση δ εν αποκλείω τη χρήση ποιητι­ κών στοιχείων στη γρ α φ ή μου, αλλά και από πεποίθη­ ση: δεν πιστεύω στην περιγραφική αφήγηση, τουλά­ χιστον όπω ς την ξέραμε. Ο ηθογραφ ικός α υτός λό­ γο ς, π ου περισσότερη σχέση έχει με την κοινωνιολογία και τη δημοσιογραφία π α ρ ά με την πεζογραφία, «κατακυρώθηκε», πλέον, στο ρεαλιστικό σινεμά και στα σίριαλ. Ό σο για τον αυτοβιογραφικό λόγο, που α­ ναφέρετε: χρησιμοποιώ εντέλει προσχηματικά ή και ψ ευδεπίγραφα το βιωματικό υλικό και το εξομολογητικό ύφος. Ό σ α περιγράφω στα διηγήματά μου, στην πλειοψηφία το υ ς είναι πεποιημένα ή παραλλαγμένα εν σχέσει π ρ ο ς την αληθινή το υ ς διάσταση. Υπαινίχθηκα, προηγουμένως, ότι προσπα θώ να εντοπίσω και να συλλάβω πολύ ρευστά και μετακινούμενα συναισθήματα, να αποδώ σω εσωτερικές καταστά­ σεις, οι οποίες δ εν προέρχονται αναγκαστικά α πό το «ιστορικό» μου, όπω ς θα έλεγαν οι γιατροί. Δεν είναι αλήθεια, λοιπόν, ότι ασχολούμαι με τον αυτοβιογραφικό λόγο. Επαναλαμβάνω ότι μόνο σποραδικά χρη­ σιμοποιώ αληθινά περιστατικά τη ς ζω ής μου· οι πε­ ρισσότερες αφετηρίες μου είναι φανταστικές. Εάν δεχθούμε, βέβαια, όπω ς έχει πει ο Μπόρχες, ότι κάθε είδους λογοτεχνική γ ρ α φ ή έχει σχέση με την εξομο­ λόγηση και την αυτοβιογράφηση, τότε θα μπορούσα να αντιμετωπίσω και τα δικά μου διηγήματα μέσα από την ειδολογική κατάταξη που επιχειρείτε. Εκτός και αν οι καταγραφ ές τω ν συγκεκριμένων ημιπαραληρηματικών μου καταστάσεων, αυτές οι αγχώ δεις σημει­ ώ σεις κάποιου που «προσποιείται» ότι παρακολουθεί α π’ έξω τις ανα δρά σεις του ίδιου του εαυτού του, συνιστούν ένα είδος αφανούς «ημερολογίου», οπότε θα δεχόμουν την κατάταξή σας. Μπορεί ο α φηγητής να μεταφέρει πολλές εικόνες α πό το ν οικογενειακό του χώρο, αλλά ποιος μας εγγυάται ότι λέει αλήθεια; Ο Κώστας Ταχτσής στα Ρέστα κάνει ένα πολύ ενδια­ φ έρον «παιχνίδι» με το υ ς γονείς του, παραλλάσσοντα ς τα χαρακτηριστικά το υ ς α πό διήγημα σε διήγη­ μα.

Και όμως, η συλλογή αυτή μοιάζει αυτοβιογραφική. Οι αυτοβιογραφούμενοι, εξάλλου, γενικώς, είναι οι μεγαλύτεροι μυθοπλάστες, επινοούν τα πιο τερατώ ­ δη ψέματα για το ν εαυτό το υ ς, α ς βρίσκονται πλησιέστερα στην αλήθεια α πό το υ ς άλλους, το υ ς εξ ορι­ σμού κατασκευαστές ιστοριών (οι οποίοι, πολλές φο­ ρές, ανομολόγητα, προσθέτουν στις αφηγήσεις το υ ς αυτοβιογραφικό στοιχεία. Φ αύλος κύκλος). Στις Σκιές Γυναικών, λοιπόν, δ εν αποπειράθηκα κά­ ποια σύζευξη ανάμεσα στον ποιητικό και αυτοβιογραφικό λόγο, ό πω ς με ρωτάτε. Το μόνο εμπρόθετο στη γρα φ ή το υ ς υπήρξε ο στόχος μου για μια διήγη­ ση βασισμένη στους ποιητικούς συνειρμούς, πάνω σε μοτίβα ανθολογημένα α πό τις δικές μου εμπειρίες και βιώματα τρίτων. Να προσθέσω : έχω αρχίσει να αμφιβάλλω εάν είναι α υθεντικές κάποιες εικόνες του προσωπικού μου «αρχείου», με τον τρ ό πο που έχουν περάσει στο βιβλίο... Τελικά έχουν ακαθόριστη πρ ο έ­ λευση, αλλά μου α ρέσει να πιστεύω ότι τις έζησα... Δεν θα μπορούσα να κατατάξω αυτό που κάνω σε συγκεκριμένο είδο ς λόγου, έστω και μεικτό... Για να βγω από τις φιλολογικές «παγίδες» τω ν ειδολογιών, μιλάω, κυρίως, για το ποιητικό υπόστρω μα τω ν διηγη­ μάτων και π έρ α ν αυτού. Ό σον α φ ο ρ ά τη μορφή, πιο ειδικά: ίσως έχω επηρεαστεί από την κινηματογραφι­ κή εικόνα. Νομίζω ότι ο τρ ό π ο ς που παρακολουθώ τα πρά γμα τα θυμίζει μοντάζ, πότε νευρικό και πό τε χα­ λαρό, πάνω σ ε ένα υλικό μάλλον φιξιόν και όχι αυτοβιογραφικό.

□ M u io v m a

1 ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ i m Κεντρική διάθεση: Σόλωνος 133,106 77 Αθήνα, τηλ. 3806305,3821813, fax 3838173 Βιβλιοπωλείο στη Στοά του Βιβλίου: Πεσμαζόγλου 5 / Σταδίου 44,105 64 Αθήνα, τηλ. 3311719 Νικόλ Ρούσσου

ΝΙΚΟΛ ΡΟΥΣΣΟΥ Πες στη Μορφίνη, ακόμα την ψάχνω Η Μορφίνη στην πόλη: μια παρδαλή γάτα σαν πατσαβούρι κι ένας αλλιώτικος κόσμος μέσα στον κόσμο. Στους δρόμους, τις αυλές και τις ταράτσες του, πλά­ σματα της νύχτας, σχεδόν ανίδεα ή αδιάφορα για την πρωινή πραγματικότητα, επιβιώνουν με τους δικούς τους νόμους και την καταδικιά τους βέβηλη γλώσσα, παίζοντας πότε με σκληρότητα και αγριάδα, πότε με τρυφερότητα και σωτήριο χιούμορ.

m Μ Αλεξάνδρεια

ΝΤΟΛΛΗ ΝΤΑΛΚΑ Κάτω α π ’ τον ίδιο ουρανό Η ζωή, τα πάθη και το δράμα μιας ελληνικής οικο­ γένειας στην προαιώνια ύπαιθρο και τις σύγχρονες πο­ λιτείες της Μαύρης ηπείρου. Ένα μυθιστόρημα για την οδυνηρή συνύπαρξη μαύρων και λευκών, στηριγμένο σε μια πραγματική ιστορία που τάραξε, πριν πολλά χρόνια, τη ζωή της ελληνικής παροικίας στη Ροδεσία και τη Νότιο Αφρική.

ΕΥΑ ΚΑΡΑΪΤΙΔΗ Ονειρεύομαι πως γλύτωσα Δώδεκα ιστορίες Φύλλα σκορπισμένα στον άνεμο, ημερολόγια, φω­ τογραφίες και ρομάντζα εποχής δίνουν το πρόσχημα γ ι’ αυτά τα ατελείωτα παιχνίδια της γραφής και της μνήμης: δώδεκα ιστορίες, ονειρικές ή εφιαλτικές, δρα­ ματικές ή ευτράπελες, όπου τίποτα δεν είναι αδύνατο, καθώς οι ήρωες διασχίζουν τη χώρα της επιθυμίας α­ κροπατώντας στα σπασμένα κομμάτια της πραγματι­ κότητας.

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

PERUGIA

TINA ΖΩΓΟΙΚΜΟΥ Λσνκηι 8 - Μ ω νος 116, 106 81 Αθήνα Τηλ.: 3816559, 3803193, Fax: 3821158

4/ mum

ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΕΖΟΓΡΑΦΟΙ

iim m u iiiim m i

Ζωήείναι και τ’όνειρο

Όταν η θάλεια ερωτεύεται και παντρεύεται το Αργύρη, αισθάνεται η πιο ευτυχισμένη γυναίκτ του κόσμου - πιστεύει πως θα ζήσει πλάι του ι ήσυχη, απλοϊκή ζωή που παντα ονειρευόταν. Όμως, γρήγορα τα πράγματα αλλάζουν - ο Αργύρης, ζηλεύοντας την επιτυχία του μεγαλύτερου αδερφού του, του Κωνσταντή, αποφασίζει πως ο ορίζοντας της επαρχιακής πόλης είναι πολύ στενός για να χωρεσει τα όνειρα και τις φιλοδοξίες του. Έτσι, αρχίζει πια η αντίστροφη μέτρηση.

γιος της; Η Ιωάννα Μπουκουβάλα-Αναγνώστου ξεπλέκει περίτεχνα το κουβάρι του μύθου, οδηγώντας αναγνώστες και πρωταγωνιστές στην κάθαρση...

ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΤ’ ΟΝΕΙΡΟ Η Ελευθερία Κοτζεβίνου, παρακολουθεί ανήμπορη τις εξελίξεις... γεμάτη από τη σοφία και τις εμπειρίες των ογδόντα χρόνων της, βλέπει την καταστροφή να πλησιάζει, μα δεν μπορεί να ανακόψει τον σαρωτικό διασκελισμό της. Η Ελευθερία πονάει για τα παιδιά της και τα εγγόνια της, υποφέρει μαζί τους, προσπαθεί να ΜΥΣΤΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ σώσει τον γιο της από το ερωτικό του πάθος για Η Μαρίνα γνωρίζει τον μεγάλο έρωτα και ζει τις τη μοιραία γυναίκα, τη Νάντα, αλλά το ποτάμι δε πιο ευτυχισμένες στιγμές της ζωής της. Όμως, η γυρίζει πια πίσω... ευτυχία της δεν θα κρατήσει πολύ - ο Ο ΕΦΗΒΟΣ ΜΕ Τ’ ΑΘΑΝΑΤΑ ΜΑΤΙΑ 0 Δημόνικος, ένας από τους πλουσιότερους καρπό ενός παράφορου έρωτα - μόνο ι._. r άρχοντες της αρχαίας Αθήνας, αποφασίζει να για να το χάσει κι αυτό, μια που ο σκληρός καταφύγει στο μαντείο των Δελφών, για να πατέρας της δεν ανέχεται τη σκέψη πως η κόρη μάθει ποια είναι η φύση της αρρώστιας που του είναι μια ανύπαντρη μητέρα. μαραζώνει την όμορφη κόρη του, τη Δάφνη. Στο Από εκεί κι έπειτα, ένα μόνο σκοπό έχει η ταξίδι τούς συνοδεύει κι ένας σκλάβος, ο Μαρίνα: να ξαναβρεί το παιδί της. Μετά από προσπάθειες πολλών χρόνων, το ξαναβρίσκει είναι, όμως, ο Πέτρος Κουβέλης, ι------------ * '

τους θεούς θα 'λεγε κανείς, για να επαληθευτεί ο χρησμός της Πυθίας προς τον Δημόνικο: «Η μια πληγή θα γιατρέψει την άλλη!» Στην κορύφωση αυτής της ερωτικής ιστορίας, ο Δημόνικος, η Δάφνη, ο Νίκανδρος, ο Μεγακλής και η Πυθία Αριστόκλεια συνθέτουν ένα «θίασο» αρχαίας τραγωδίας, όπου ο καθένας από τους πρωταγωνιστές συναντάει τη μοίρα του, όπως την έχουν ορίσει γι' αυτόν οι θεοί... ΚΩΣΤΟΥΛΑ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΜΕΤΡΗΣΗ Στη δεκαετία του 70 το καινούριο γαλλικό μυθιστόρημα (nouveau roman) είχε χάσει την παλιά του αίγλη και είχε γεμίσει αμφιβολίες που κλόνισαν τους υποστηρικτέςτου σεολητην ευρώπη. Τότε κυκλοφόρησε εδώ η «ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΜΕΤΡΗΣΗ» της Κωστούλας Μητροπούλου, βιβλίο

και ο χώρος για τον Άντρα και τη Γυναικα «καταδικάζονται» από κάποια δύναμη υπεράνθρωπη π.χ. χούντα στην περίπτωση του Βιβλίου. Και οι δύο είναι εκπρόσωποι του παράλογου μιας εποχής σαν τη δική μας. Αγωνίζονται για την προσωπική τους ελευθερία.

0 παράνομος έρωτάς τους είναιη αφορμή για μια επανάσταση. ΕΓΡΑΦΕ ΠΑΝΤΟΥ Τ’ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ Η Αλίκη είχε έρθει από τους κήπους. Τα καλοκαίρια με τον Αλέξανδρο και μια μπλούζα σκούρα ναυτική. Κοιτάζεις γύρω σου σαν παιδί. Ονειρεύεσαι. Κοίταζε τις μύτες των παπουτσιών του. «θέλω να φύγω» έλεγε. Στο τέλος είχε έρθει εκείνος. Το τελευταίο καλοκαίρι. «Άργησες». Άσπρος μεγάλος διάδρομος. Ασπρα μάτια. Ασπρη γραμμή ανάμεσάτους. Πρώτα ήτανε το παιδικό καλοκαίρι με την Αλίκη. Το τριανταφυλλί φουστάνι και το μαντίλι στα μάτια. Έκλαιγε. Το είχε παραδεχτεί. Έπειτα ήταν το πρόσωπό του. Με σχήμα. Μεχρώμα. Με μυρουδιά. Ο αέρας. Ακόμα τότε η εικόνα των άσπρων καλοκαιριών ήταν μια αντίρρηση. Πότε ήταν; Χτες; Πέρυσι; Πότε; «Τι είναι αυτό;» Του εξηγούσε. «Τι θα βάλεις στο λεξικό;» Όλα. Το στόμα του υγρό και ζεστό. «Πόσες μέρες έχεις να με φιλήσεις;» Την τράβηξε κοντά του. «Πόσες μέρες έχεις να κοιμηθείς;»

15 ακόμα τίτλ ο ι τον Οκτώβρη Εξώφυλλα με έργα μεγάλων Ελλήνων Ζωγράφων Διεύθυνση σειράς: Ελένη Γκίκα - Σχεδιασμος σειράς: Δημήιρης θ. Αρβανίτης

4/

ΣΥΓΧΡΟ ΝΟ Ι ΕΛΛΗΝΕΣ Π ΕΖΟ ΓΡΑΦ Ο Ι

ΒΑΣΙΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΑΚΟΜΑ ΚΙ ΕΝΑ ΛΑΘΟΣ ΚΑΝ’ ΤΟ ΣΟΣΤΑ Τι είναι τελικά ένας ερωτικός χωρισμός; Τι είναι για μας όταν τον ζούμε με πονο άγριο; Και τι όταν τον αναπολούμε, χρόνια μετά, σαν πολύτιμη εμπειρία;

ι έρημος πια εραστής, τίμιος και αποτυχημένος, θυμωμένος αλλά και αλληλέγγυος ακόμα και με τον αντίζηλο, σοφός αλλά και ηλίθιος όπως μοναχα ο άτυχοο έρωτας μας Βαφτίζει, στέκει αμήχανος να αναρωτιέται - ισόβια μάλλον - για το σκοτεινά αίνιγμα της γυναικείας επιθυμίας. ΕΙΡΗΝΗ ΒΟΓΙΑΤΖΗ-ΧΑΡΑΛΑΜΠΗ ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟ ΖΑΧΑΡΗ Πώς η ζωή της μάνας στοιχειώνει τη ζωή της κόρης, έτσι ώστε ο χρόνος γίνεται μια τεράστια ρουφήχτρα που μέσα της στριφογυρίζουν και χάνονται πρόσωπα και καταστάσεις; Μια ιστορία που απλώνεται ανάμεσα στο χθες και το

αράντα ολόκληρων χρόνων όπως τη αό την καλομαθημένη Χλόη, τη μητέρα ιι τη θεία Άννα.

ΘΕΤΗ ΧΟΡΤΙΑΤΗ ΤΟ ΤΥΧΕΡΟ ΤΗΣ ΘΑΛΕΙΑΣ Η θάλεια θεριεύει και παλεύει στο μεταίχμιο δύο εποχών. ΣΣτην πρώτη εποχή όπου το δίδυμο αγάηραγιάς, με αγά τον άντρα και ραγιά τη γυναίκα, είχε ράγιάς, ~φέρει ί— ~ην την υποκριτικότητα στις ανθρώπινες ανθρώπιν σχέσεις. Στη δεύτερη εποχή τη μεταβιομηχανική ι δημιούργησε άλλους τύπους ανθρώπων τελικά ο έρωτας του Αγγέλου. βεντετιζοντες, τους αφανείς ισχυρούς, ι τηλεκατευθυνόμενα κοπάδια των πανομοιότυπων ανθρώπων. Όμως, καμιά φορά, κάποιο απολωλός πρόβατο Εκείνα ταχρόνια, ο κόσμος ολόκληρος έσφυζε από ξεφεύγει από το κοπάδι, κι αυτό έχει το κουράγιο να δημιουργία, πάθη και όραμα Εκείνα τα χρόνια, ο αγωνιστεί μόνο του, αξιοποιώντας τα καλά στοιχεία που σκοτωμένος οίστρος από τον πόλεμο είχε αρχίσει να κάθε άνθρωπος έχει μέσα του. Αυτοί οι ελάχιστοι ανασταίνεται πάλι, και να κεντρίζει τα νιάτ---------άνθρωποι ίσως να φέρουν πς καινούριες ελπίδες στον κόσμο». ομορφιά ίσαμε την τρέλα... Μέσα σ’ αυτό το φορτισμένο πλήθος, ξεγλιστρούσα μεγάλοι έρωτες, πάντοτε στα κρυφά, κάτω από το Τ ΑΚΗΣ ΧΑΤ ΖΗΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ άγρυπνο μάτι της κοινωνίας που μπορούσε ακόμη kc ι ΑΓΑΛΜΑ ΣΟΥ ΜΙΛΟ!... για ένα τρυφερό φιλί να φτάσει στα άκρα! Μια σειρά διηγήματα, που αφορούν ατομικές Και η ορμή των ιδεών προς έναν καλύτερο κόσμο πο J περιπτώσεις του γύρω μας κόσμου, όπως πς βιώνουμε γκρέμιζε τα προπολεμικά τείχη δεν κρατιόταν με κάθε μέρα. Βέβαια, η ζωή των ημερών μας μπορεί να μην προβάλλει στο προσκήνιο της τρέχουσας καθημερινότητας ήρωες του παλιού τύπου, δηλαδή υπερφυσικά κι εξωπραγματικά όντα, που παίρνουν στα χέρια τους πς τύχες των πολλών κι ανππαλεύουν είτε τις δυνάμεις του κακού, είτε τις δυνάμεις της φύσης, και νικούν πάντα... Όμως, λίγο αν ψάξουμε γύρω μας, μέσα στο ανώνυμο πλήθος, που ζει και ανασαίνει τον ίδιο αέρα με μας, θα βρούμε άπειρες περιπτώσεις ατόμων, που αγωνίζονται αληθινά ηρωικά εναντία στις εξοντωτικές ανπξοότητες του τρέχοντος βίου, αδιάφορο αν αυτές προέρχονται από αντικειμενικές δυσκολίες, ή από εμπαθείς ανππαλότητες συνανθρώπων μας, ή ακόμα από ανπ'πραξη του ίδιου μας εαυτού, καθώς ταλανίζεται απ’ τη σύγχρονη μοναξια, τις διαψεύσεις των προσδοκιών ΤΑΚΗΣ ΧΑΤΖΗΑΝΑΓΝΟΣ του, και πς μάταιες ελπίδες, ενώ δεν παύει να κυνηγά συνέχεια όνειρα, και ιδέες, και επιθυμίες για προσωπική ευτυχία...

Άγαλμα, σουμιλώ!...

10 7 X Ρ 0

Π Α Ρ Α Δ Ο Σ Η

ΖΕΑΜΙ ΤΟ ΦΙΛΙΑΤΡΟ TOT Π Η ΓΑΔΙΟ Υ ελληνική απόδοση ΕΡΡΙΚΟΣ ΣΟΦΡΑΣ

ΣΑΤΩΜΠΡΙΑΝ ΡΕΝΕ μετάφραση ΘΑΝΑΣΗΣ ΧΑΤΖΟΠΟΤΛΟΣ

Γ. ΜΠ. ΓΕΗΤΣ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΓΚ μετάφραση ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΟΤΛΙΑΡΑΚΗΣ

ΖΩΡΖ ΜΠΑΤΑΪΓ Η ΑΓΙΟ ΣΥΝΗ, Ο ΕΡΩΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΜΟΝΑΞΙΑ μετάφραση ΛΙΖΤ ΤΣΙΡΙΜΩΚΟΤ

ΡΑΪΝΕΡ ΜΑΡΙΑ ΡΙΛΚΕ ΜΑΛΤΕ ΛΑΟΥΡΙΝΤΣ Μ ΠΡΙΓΚΕ μετάφραση ΔΗΜ. ΣΤ. ΔΗΜΟΤ

ΓΚΕΟΡΓΚ ΤΡΑΚΑ Π ΟΙΗΣΕΙΣ μετάφραση ΔΗΜ. ΣΤ. ΔΗΜΟΤ

ΣΑΜΟΥΕΛ ΜΠΕΚΕΤ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΕΣ ΜΕΡΕΣ· Ω, ΟΙ ΩΡΑΙΕΣ ΜΕΡΕΣ ελληνική απόδοση ΡΟΤΛΑ ΠΑΤΕΡΑΚΗ - ΚΟΣΜΑΣ ΦΟΝΤΟΤΚΗΣ

ΤΖΕΗΜΣ ΤΖΟΫΣ ΦΑΝΕΡΩΣΕΙΣ μετάφραση ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΟΤΛΙΑΡΑΚΗΣ

ANTON ΤΣΕΧΩΦ ΨΥΧΟΥΛΑ μετάφραση ΜΑΡΙΑ ΤΣΑΝΤΣΑΝΟΓΛΟΤ

ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΦΥΛΛΑ ΔΑΦΝΗΣ ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΦΑΝΤΑΡΗΣ ΓΥΡΙΣΜ ΕΝΑ ΛΟΓΙΑ ΜΙΝΩΣ ΜΑΡΚΑΚΗΣ ΤΟ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΟ ΣΠΙΤΙ ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΠΟΥΤΟΣ Π Α ΡΑ Τ Η ΡΗ Τ Η Σ ΣΤΗ Ν ΚΡΟΑΤΙΑ ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΡΟΥΝΙΑΣ ΣΗΜ ΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΝΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΟΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ Κ . Γ. ΚΑΡΥΩΤΑΚΗ

ΧΑΡΙΤΩΝΟΣ ΧΑ ΙΡΕΑ Σ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΡΟΗ μετάφραση ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΕΝΤΑΚΗΣ

ΕΚΛΟΓΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΗΣΙΟΔΟ μετάφραση Δ. Ν. ΜΑΡΩΝΙΤΗΣ

ΤΟ ΑΓΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΜΑΤΘΑΙΟ μετάφραση ΝΤΙΝΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΠΟΤΛΟΣ

ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΟΡΡΕΣ Η ΚΕΡΑΤΣΑ ΜΟΥ άπό

Το

ΡοΛλΚ

ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ 35 · ΠΛΑΚΑ · Τ.Κ. 105 56 · ΤΗΛ. 3221700 · FAX 3246008

Το

διαβάζωευχα ρισ τεί θ ερ μ ά

το υ ς χ ο ρ η γο ύ ς τη ς εκδ ή λω σ η ς για τη ν απ ονομή

τω ν Λ ο γ ο Η χ ν ικ ώ ν Β ρ α β ε ίω ν

1996 (12 Ιουνίου σ το Αίθριο τη ς

Σ το ά ς το υ Βιβλίου)

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

Π ΑΤΑΚΗ

φ PARKER KfHM A ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΛΗ

Ευχαριστεί επίσης Τον ANT 1 για τις τρ εις εκπ ομπ ές που αφ ιέρω σε σ τους βρ α βευ μένου ς συγγραφείς στα Δ ελτία Ειδήσεων To M IG A CHANNEL για την κάλυψη και προβολή της εκδήλω σ ης σ την πρωινή ζώνη και στο Δ ελτίο Ειδήσεων Την Κρατική Ραδιοφωνία για τις εκπ ομπ ές που αφ ιέρω σε και τα διαφημιστικά μηνύματα που εξέπ εμπ ε Τον 9 .8 4 Τον McAwSia FM και ό λου ς το υ ς ά λλο υ ς ραδιοφω νικούς σ ταθμούς που ασχολήθηκαν μ ε την εκδήλω σ η τη ς απ ονομής τω ν Αογοτ<χνικών Βραβείων 1 996. Η συμβολή το υ ς στην επιτυχία αυτού του θεσ μού ήταν πολύτιμη.

Το Βραβείο Ποίησης 1996 6ό8ηκε παμψηφεί από την Επιτροπή Κριτικών στον Βύρωνα Αεοντάρη για την ποιητική συλλογή Εν γη αλμυρά (Ερασμος). Ο ποιητής 6εν αποδέχτηκε το βραβείο και έστειλε στο διαβάζω την παρακάτω επιστολή:

Αθήνα, 9 Ιουνίου 1997 Προς το περιοδικό "διαβάζω" Αγαπητοί φίλοι Μόλις πληροφορήθηκα ότι επίκειται η απονομή «λογοτεχνικού βραβείου 1996» του περιοδικού σας και σε μένα. Ια ς δηλώνω ότι ειλικρινά ευχαριστώ την Επιτροπή Κριτικών και το περιοδικό σας για την τιμή που μου κάνουν, όμως για λόγους καθαρά προσωπικών πεποιθήσεών μου δεν θα δεχθώ το βραβείο. Με θερμούς χαιρετισμούς Βύρων Αεοντάρης

ΒΥΡΩΝ ΑΕΟΝΤΑΡΗΣ

Έ ν γη άλμυρα

Το διαβάζω συγχαίρ» τον Βύρωνα Λιονταρή για τη βράβευσή του και αναδημοσιεύει, με την άδειά του, το ποίημα «Προς Am ager», που περιλαμβάνεται στη βραβευθείσα ποιητική συλλογή.

Πρός Amager "Ανυδρο νέφ ο ς μ’ έπαιρνε τ ’ αεράκι λευκές ένθύμησες έτρεμαν ατούς κροτάφους καί στούς ώμους γύρω ψίθυροι σκιές άνάλαφρες καί τρυφερά στενάγματα Τίποτε τό αισθητό δ έν βάραινε όχι πια άγγίγματα ούτε λόγια - οί ψ υχές το υ ς μόνο θλιμμένες νά μ’ άκολουθούν καί στά γυμνά μου πόδια ή χό ρτο ς των ήμερων τού '60 δακρυσμένη "Α, πώ ς νά μή θροούμαι ολόκληρος φεύγοντας πιά άπό τήν κυβεία τών ανθρώπων κι άπ’ τίς δολοπλοκίες τού πνεύματος καί τή ς καρδιάς Τί σχέδια μάταια, τί παιδεμοί καί άγώ νες πού άπέτυχαν ζητώντας σωτηρία γυρεύοντας ν ’ αλλάξουμε τήν έρημο με δέκα κόκκους άμμο μέ δέκα δίκαιους τά Σόδομα τής ζωής μας Μά πού οί δίκαιοι καί πού οί δέκα; Μέ τήν άλαζονεία τής σιγουριάς γιά τήν άποτυχία μου μέ άφινε καί παζάρευα ό Χαμός μέ άπέχθεια καί ίσως μέ κάποια λύπη μ’ έβλεπε νά αύτοεξευτελίζομαι καί νά ξεπέφτω όλο καί πιό πολύ γή καί

σποδός Τού πρότεινα πενήντα καί τό δέχτηκε τού πρότεινα σαράντα καί τό δέχτηκε μετά τριάντα... είκοσι... δέκα καί τό δέχτηκε

ού μή άπολέσω ένεκεν τών δέκα... Ύ στερα μετρηθήκαμε· δε φτάσαμε ποτέ τούς δέκα

Πάντα σέ κάθε μέτρημα περίσσευαν τά δάχτυλά μας καί τά δαγκώναμε μ’ άπελπισία καί λύσσα στά Τρία Πηγάδια παραδέρνοντας άνάμεσα στή δρΰ Μαμβρή καί στό ξωκκλήσι τού Άγιου Λύπιου κι άνάμεσα σέ Φιλοθέη καί Χαλάνδρι Πεινώντας καί διψώντας τή δικαιοσύνη τήν άμαρτία πεινάμε καί διψάμε γιατί ο νόμος άμαρτία καί μέσ’ στήν άμαρτία ή σωτηρία καί ή χάρη γι’ αύτό κι ή μόνη μας έλευθερία ή έκτροπή, ή παράβαση κι ή μόνη μας χαρά καί περηφάνεια ή άδικία ώσπου πιά βγαίνεις ά π’ αύτό τό άγριο παιχνίδι όπου ήσουνα άπό τήν αρχή χαμένος καί δ έν εύρίσκεται κανείς νά σέ ρωτήσει πού υπάγεις Αλλά νά τώρα ταραχή σάν άπό άναχώρηση ψυχής ήχοι βημάτων δίπλα μου νά γέρνουν τά χορτάρια άπό πατημασιές καί λόγια νά μιλάνε μέ άλλα λόγια σαλέματα τού άέρα σάν άπό χειρονομίες πού ζητούν νά μέ κρατήσουν κι ό πό νο ς μέ άδραξε γιά τελευταία φορά σ’ αύτό τό άξαφνο συναπάντημα - οί φίλοι μου πού μετρηθήκαμε καί δ έν έφτάσαμε ποτέ τούς δέκα οί φίλοι μου κι αύτοί βγαλμένοι έξω άπ’ τό παιχνίδι πλάι μου νά πορεύονται Μά δέν το ύ ς έβλεπα κι ούτε τούς άγγιξα γιατί είχα χάσει πιά τό χάρισμα έπαφής σωμάτων καί μορφών

δένδρον φθινοπωρινόν, δίς άποθανόν, έκριζωμένον όμως αύτοί δ έν τό ’ξέραν ούτε μπορούσαν νά τό φανταστούν γιατί πολύ μ’ άγάπαγαν κι έτσι μαζί πηγαίναμε κατά τή δύση πάλι γιά ποίηση κουβεντιάζοντας κι άμφισβητώντας τήν δυνατότητα μιάς πίστης ποιητικής κι άν μέσ’ σέ κάθε τής ζωής συμβάν ύπάρχει ή ποίηση καί κάποια χάρη, σέ όποιον θέλει αύτή, τήν φανερώνει κι άλλα τέτοια ”Α, τί μακάριοι όσοι δ έν είναι σάν κι έμάς άντιδογματικοί πιστοί τή ς ποίησης φλέγόμενοι μά μή καιόμενοι πού τούς έδόθη ή χάρη τής εΰλογης άπόστασης άπ’ τήν πληγή καί τό ούρλιαχτό στό μέσο τού ύψους στό μέσο τού ύψους... Κι έτσι πηγαίναμε καί βουή κι άνθόσκονη σήκωναν οί μιλιές μας καί μάς τύλιγαν ώσότου κέκλινεν ή ήμέρα κι έκεϊ άνάμεσα σέ Φιλοθέη καί Χαλάνδρι μ’ έπνιξαν τά δάκρυα καί χωρίσαμε

διέστην άπ’ αύτών ό δρόμος μου έστριβε γιά τό Amager.

Ένα μυθιστόρημα απελευθερωμένο από την εντοπιότητα, το μικροαστισμό, το προσωπικό δράμα, την εθνική τραγωδία, το «Γιαντες» της Αμόντας Λίιχαλοπούλου είναι μια σημαία ωριμότητας για την ελληνική πεζογραφία. Πολυεπίπεδο, κοσμοπολίτικο, «διαβαστερό», έξυπνο και γεμάτο τεχνάσματα και στυλ γραφής, είναι το βιβλίο που ομόφωνα σχεδόν η κριτική υποδέχθηκε με ενθουσιασμό. Η Αμάντα Λίιχαλοπούλου, γνωστή ήδη από την πρώτη εμφάνισή της με τη συλλογή διηγημάτων «Έξω η ζωή είναι πολύχρωμη» (εκδ. Καστανιώτη), έκανε το τόλμημα να γράψει το μεγάλο μυθιστόρημα. Διαβάστηκε, επαινέθηκε, προκάλεσε, και μαζί με τ ο «Γιάντες» γεννήθηκαν ιδέες, απόψεις, χρωματισμοί για την ίδια την ταυτότητά μας, αν και το «Γιάντες» δεν παίζει με συλλογικές ταυτότητες, αλλά ακολουθεί μοναχικές πορείες στο χρόνο. Αυτές οι πορείες όμως γραπώνουν τον αναγνώστη, τον οδηγούν σε μια «ενοχλητική» ορισμένες φορές διαδικασία αυτογνωσίας για να τον φέρουν ενώπιον ενός πεδίου πολλαπλών επιλογών και ακόμη περισσότερων εκδοχών. Τελικά, ο αναγνώστης είναι αυτός που καλείται να επιβιώσει νικητής διαβάζοντας ένα μυθιστόρημα που δεν υψώνει δάχτυλο διδαχής, αλλά που εκθέτει μια ζωή σύνθετη, αμφίσημη, αυτοαναιρούμενη, πολύχρωμη (ναι, και πάλι!) και οπωσδήποτε εύγευστη. Το «Γιάντες» συζητήθηκε πολύ γιατί πρότεινε μια άλλη άποψη για το σύγχρονο τρόπο γραφής, γιατί άνοιξε ένα παράθυρο σε μια άλλη Ελλάδα που ζει κοντά μας εργαζόμενη σιωπηλή, μια Ελλάδα ευρωπαϊκή, με επίγνωση των αντιφάσεών της, με ελπίδα για τις δυνατότητάς της. Λίέσα σε αυτό το θετικό πλαίσιο, το «Γιάντες» κρυφοκοιτάει τα μικρά δράματα που σαν μικροί θάνατοι ή σαν απρόσμενα γεννητούρια εξασφαλίζουν το απρόβλεπτο και το απύθμενο μιας ζωής που αξίζει εντέλει να τη ζήσουμε. Με το τίμημα της επιλογής του καθενός...

Νίκος Βατόπουλος: Πώς ξ α φ ν ικ ά π α ίρ νει κ α ν είς τ η ν α ­

νεχίστηκε, αλλά αισθάνθηκα ένα διαφορετικό είδος δέ­

π ό φ α σ η να π ε ρ ά σ ε ι σ τη δ η μ ιο υ ρ γ ία , να κ ά ν ει δηλ α δ ή

σμευσης. Το μυθιστόρημα αναστάτωσε τη γραμμική

τη ν ε π ιθ υ μ ία σ τό χ ο ; Π ό τ ε έγ ιν ε α υ τή η τ ο μ ή για σ ένα ;

σχέση μου με το γράψιμο και απαίτησε πολύ διαφορετι­

Αμάντα Μιχαλοπούλου: Βαθιά μέσα μου δεν υπήρχε πο­

κά πράγματα, διαφορετικές ικανότητες που κι εγώ η ίδια

τέ τομή, δεν υπήρχε απόσταση μεταξύ επιθυμίας και

διερευνώ ακόμη. Θέλω να πω, το μυθιστόρημα με ανά­

στόχου. Πάντοτε έγραφα, απλώς παλιότερα έγραφα αυ­ τάρεσκα, περισσότερο για να με κοιτάζουν οι άλλοι να γράφω και για να κοιτάζω κι εγώ η ίδια τον εαυτό μου να

γκασε, με ύπουλο τρόπο, να αναθεωρήσω τη σχέση μου

γράφει. Στα φοιτητικά μου χρόνια το γράψιμο ήταν μια

Δ η λ α δ ή το μ υ θ ισ τ ό ρ η μ α ως δ η μ ιο ύ ρ γ η μ α α ν τα γ ω ν ί­

εικόνα, όχι συνειδητή πράξη. Με τα διηγήματα αυτό συ­

ζ ε τ α ι τ ο ν ίδ ιο τ ο σ υ γ γ ρ α φ έ α ;

με το γράψιμο, την ίδια τη στιγμή που έγραφα.

Το Γ ιά ντες ε ίν α ι έ ν α μ υ θ ισ τ ό ρ η μ α ιδ ε ώ ν . Α κ ρ ιβ ώ ς α υ τή η ιδ ιό τη τά τ ο υ π ρ ο κ ά λ ε σ ε κ α ι τ ό σ ο θ ό ρ υ β ο γ ύ ρ ω α π ό τ ο β ιβ λ ίο . Σ τ η ν Ε λ λ ά δ α δ ε ν έ χ ο υ μ ε σ υ ν η ­ θ ίσ ε ι σ τ ο μ υ θ ισ τ ό ρ η μ α π ο υ π ρ ο ϋ π ο θ έ τ ε ι τ η ν έ ρ ε υ -

Δεν μπορώ να φανταστώ έναν άνθρωπο που ασχολείται με ιδέες χωρίς ερευνητική διάθεση. Δεν εννοώ α­ παραίτητα ότι πρέπει να διαβάζει βιβλία, μπορεί να α ­ ναζητά τις ιδέες μέσα του, μπορεί να κοιτάζει από το πα ράθυρο του τρένου και να βλέπει έναν άνθρωπο που βαδίζει βιαστικά στην αποβάθρα, μια οπτικοποιημένη ιδέα γύρω από τη βιασύνη. Πιστεύω ότι τα κύρια υλικά του μυθιστορήματος είναι οι ιδέες. Το διήγημα μπορεί να είναι μια εικόνα, το μυθιστόρημα επίσης περιλαμβάνει εικόνες, αλλά η κινητήρια δύναμη, κατά τη γνώμη μου, είναι οι ιδέες πίσω από τις εικόνες. Το μ υ θ ισ τ ό ρ η μ α ε ίν α ι μ ια δ ια ν ο η τ ικ ή κ α τ α σ κ ε υ ή . Σ τ η ν π ε ρ ίπ τω σ η τ ο υ Γ ιά ντες ο α ν α γ ν ώ σ τ η ς δ ια π ι­ σ τ ώ ν ε ι τ η σ υ ν ύ π α ρ ξ η δ ύ ο π ρ ο σ ε γ γ ίσ ε ω ν . Α π ό τ η μ ια υ π ά ρ χ ε ι η β ά σ η τ η ς ο ρ θ ο λ ο γ ικ ή ς ο ρ γ ά ν ω σ η ς , τ η ς τ ε χ ν ικ ή ς τ ο υ δ η μ ιο υ ρ γ ο ύ κ α ι, α π ό τ η ν ά λ λ η , τ ο α χ α ν έ ς π ε δ ίο τ ο υ φ α ν τ α σ ια κ ο ύ μ έ σ α σ τ ο ο π ο ίο α ­

Ναι, με την έννοια ότι σου μαθαίνει, μέσα από τα λάθη, πώ ς να εργάζεσαι. Στο Γ ιάντες, μπλέχτηκα σ’ ένα κυκε­ ώνα πληροφοριών γύρω από τη μαγειρική και όπως κάθε πρωτόπειρος δεν ήξερα πώ ς να χειριστώ το υλι­ κό. Πριν ακόμη εξαντλήσω βιβλιογραφικά το θέμα άρ­ χισα να γράφω κι αυτό μου κόστισε πολύ σε χρόνο και σε ψυχική αντοχή. Τώρα ξέρω ότι το μυθιστόρημα δεν είναι μόνο πλοκή και χαρακτήρες, αλλά και πανεπιστη­ μιακή διατριβή γύρω από μια ιδέα που στηρίζει και την πλοκή και τους χαρακτήρες. Κι αυτό δεν το έμαθα μό­ νη μου. Μου το έμαθε το μυθιστόρημα.

ν α π τ ύ σ σ ε τ α ι η π λ ο κ ή . Τ ο α π ο τ έ λ ε σ μ α δ ε ν ε ίν α ι ό ­ μ ω ς ο ύ τ ε ε γ κ ε φ α λ ικ ό , ο ύ τ ε μ ε λ ο δ ρ α μ α τ ικ ό .

Μερικοί το βρήκαν εγκεφαλικό κι αυτό θεωρείται ένα είδος παράξενης αναπηρίας στη χώρα μας, το να μη γρά φεις δηλαδή με τα δύο πόδια βουτηγμένα στο συ­ ναίσθημα. Με ενοχλεί πολύ η προκατασκευασμένη συγκίνηση τηλεοπτικού ύφους. Ιδίως σήμερα, στην ε­ ποχή των σίριαλ και των ριάλιτι σόου ο μόνος τρόπος για να πλησιάσεις το συναίσθημα είναι να απομακρυν­ θείς από αυτό και να το αντιμετωπίσεις όχι με καχυπο­ ψία, αλλά ανατέμνοντάς το, αναζητώντας την αλήθεια

του κάτω από τις επιστρώσεις μελοδράματος.

Πιθανόν να ξένισε ο κοσμοπολιτισμός του Γ ι ά ν τ ε ς , η απουσία κάθε φολκόρ ή ακόμη και εθνικού στοι­ χείου. Το Γ ι ά ν τ ε ς δ ε ν είναι ένα ελληνικό αλλά ένα ευρωπαϊκό μυθιστόρημα. Ήταν πρόθεσή σου αυ­ τό; Πρόθεση όχι. Έ να μυθιστόρημα δεν βασίζεται σε προγραμματικές δηλώσεις, αλλά ασφαλώ ς μιλάει σ’ ένα βαθμό τη γλώ σσα του δημιουργού του. Θεωρώ ότι ζω στην Ευρώπη, αλλά πολλά γεγονότα γύρω μου κλονίζουν τον ισχυρισμό μου. Έ χω α ρκετούς φί­ λ ους που δουλεύουν για τη LIA, τη διεθνή αντιαπαγορευτική οργάνωση που πιστεύει στο διαχωρισμό μεταξύ μαλακών και σκληρών ναρκωτικών και όταν ακούσαμε το ΚΚΕ να λέει ότι η άποψη του Γιώργου Παπανδρέου για το χασίς είναι επικίνδυνη και ότι θα πρέπει να τον απομακρύνουν από την κυβέρνηση, αισθάνθηκα για μια ακόμη φ ορά ότι ζω σε μια άλλη χώ ­ ρα, σε μια χώρα που έχω κατασκευάσει με το υ ς φί­ λους μου στο μυαλό μου και όπου υπάρχει δημοκρα­ τία, ανάπτυξη, πλουραλισμός και την αμέσως επόμε­ νη στιγμή αυτή η χώ ρα γκρεμίζεται και στη θέση τη ς στήνεται αυτό που δ ε θέλουμε να δούμε: ένα τσιφτε­ τέλι που το χορεύουν ξανθά κορίτσια με συντηρητι­ κούς μπαμπάδες που λένε εν έτει 1997 ότι το χασίς οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην ηρωίνη.

Χ ω ρ ίς τη ν απ οδοχή το υ θ α ν ά το υ δ«ν θ α είχ α γ ρ ά ψ ε ι το Γ ιά ν τε ς , α λ λ ά θ α α ν έ β α λ λ α δ ια ρ κώ ς τη ν ολοκ λή ρ ω σ ή του Μήπως όμως υπάρχουν δύο ή περισσότερες «Ελλάδες»; Ναι, θέλω να πιστεύω ότι υπάρχουν πολλές Ε λλάδες, γιατί αλλιώς στην επικρατούσα Ελλάδα εγώ δεν θα μπορούσα να ζήσω. Τα πρόσω πα που συχνάζουν στα τηλεοπτικά σόου, η απάθεια και η διάθεσή το υ ς να χειραγωγηθούν, μοιάζουν με πρόσω πα από εφιάλτη. Ή ο τρομ ερός συντηρητισμός μιας μέσης αστικής οικογένειας. Ή τα κοριτσάκια του δημοτικού που ξέ­ ρουν α π’ έξω όλες τις λαϊκές επιτυχίες... Ευτυχώς α­ νήκει και η Ελλάδα στο χώρο των ιδεών κι έτσι σου α ­ φήνει το περιθώριο να τη δεις, να την ερμηνεύσεις, να κρατήσεις αποστάσεις α π’ ό,τι σε καταθλίβει.

λογοτεχνικά Βραβεία

Η Ελλάδα, ως ιδέα, όπως ερμηνεύεται από τον μέ­ σο Έλληνα ανήκει επίσης στο χώρο του φαντασιακού; Απολύτως νομίζω. Αν ο Έ λληνας είχε μια πιο ρεαλι­ στική εικόνα για τη χώ ρα του και για το παρόν του, θα ασκούσε πιο συχνά αυτοκριτική και κατά συνέ­ πεια θα ήταν ένας άλλος άνθρω πος. Φοβάμαι ότι μπορεί να ακούγεται διδακτικό αυτό και ο διδακτισμός με φοβίζει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, όμω ς νομίζω ότι η μόνη - υποθετική - πρ ό ο δ ο ς που μ πορούμε να έχουμε είναι η υποχώρηση από τις συλ­ λογικές φαντασιακές εικόνες ενός έθνους νταήδων καιλεβέντηδων.

Μέσα σ’ αυτή όμως την πολυπρόσωπη Ελλάδα το Γ ιά ν τ ε ς έτυχε μιας θερμής υποδοχής. Μήπως αυτό σημαίνει ότι αναλαμβάνει, δίχως ίσως να το διεκδικήσει, την εκπροσώπηση αυτών των «άστεγων» Ελλήνων που νιώθουν λίγο ξένοι σ ’ αυτή τη χώρα; Μακάρι να το νιώθουν αυτό οι «άστεγοι» Έλληνες. Μακάρι γιατί τότε μεγαλώνει το κομμάτι τη ς δικής μου εσωτερικής Ελλάδας και μπορώ να το μοιραστώ με άλλους. Αυτό όμω ς δεν το ξέρω εγώ. Ο ύτως ή άλ­ λως ο σ υγγρα φέα ς πάντα υποψιάζεται, ποτέ δεν ξέ­ ρει τι ακριβώς κάνει με το βιβλίο του.

Σε ξάφνιασε η υποδοχή των κριτικών; Η ομοψυχία της κριτικής είναι σπάνιο φαινόμενο. Με ξάφνιασε ευχάριστα. Είναι ω ραίο να σε α ποδέχο­ νται. Αλλά νομίζω ότι και οι κριτικοί ξαφνιάστηκαν και μου το έδειξαν. Αυτό είναι κάτι που με προβληματίζει από παλιά, το ξάφνιασμα τω ν άλλων απέναντι σε ό,τι αποκαλούν « δυνατότητές μου». Ό ταν έκανα κάτι δη ­ μιουργικό ή κάτι διαφορετικό οι άλλοι έλεγαν «δεν περίμενα κάτι τέτοιο από σένα» και κάποια στιγμή συνειδητοποίησα ότι η σιωπή, η εσωτερίκευση έδινε την εντύπωση ότι δεν είχα τι να πω. Απεναντίας εγώ δεν ήξερα τι να πρωτοπώ. Νομίζω ότι αυτό ήταν κι έ­ να ελάττωμα στο Γιάντες: ήθελα να τα πω όλα μαζί, φοβόμουν ότι μπορεί να με πατήσει αυτοκίνητο και να μη ξαναγράψω άλλο βιβλίο.

Μιλάς για την αγωνία του συγγραφέα... Ναι και νομίζω ότι τα βιβλία είναι προϊόντα αυτής α ­ κριβώς τη ς αγωνίας. Παλιότερα, είχε τύχει να πάρω συνεντεύξεις από συγγραφείς που μιλούσαν για τα βιβλία το υ ς σαν να μιλούσαν για το άγνωστο αρι­ στούργημα, χω ρίς κανένα μέτρο και ντρεπόμουν για την αμετροέπειά τους. Θυμάμαι ότι έσκυβα το κεφά­ λι...

Τ ώ ρ α ε ίσ α ι σ τ η ν α ν τ ίπ ε ρ α ό χ θ η ...

Το περίεργο είναι ότι πάντα αισθανόμουν ότι βρισκό­ μουν σ ’ αυτή την όχθη, ακόμη κι όταν δεν φαινόταν καν στον ορίζοντα. Η δημοσιογραφία στην αρχή με φόβιζε, πίστευα ότι με απομάκρυνε από το στόχο μου. Μόνο τώ ρα μπορώ να δω καθαρά τι είχε συμβεί: το ρεπορτάζ ουσιαστικά ενίσχυσε την α πόφασή μου να γράφω και μου έμαθε και μερικές τεχνικές. Πριν γίνω δημοσιογράφος έγρ α φ α κάτι λυρικά ημερολό­ για. Στην «Καθημερινή» έμαθα ότι τα κείμενα έχουν αρχή, μέση και τέλος όπω ς και τα μ υθιστορήματα. Γ ι α τ ί ο ρ ι σ μ έ ν ο ι ε ίπ α ν ό τ ι τ ο Γ ιάντες ε ίν α ι ε π η ρ ε α ­ σ μ έ ν ο α π ό τ ο « Σ α ν ν ε ρ ό γ ια ζ ε σ τ ή σ ο κ ο λ ά τ α » ;

Το είπαν αυτό; Δεν έχει φτάσει στ’ αυτιά μου, αλλά για να το λες έτσι θα είναι. Υποθέτω επειδή το βιβλίο τη ς Εσκιβέλ, όπω ς και το δικό μου, διαπραγματεύε­ ται το θέμα του μέσω τη ς μαγειρικής. Βέβαια το δικό τη ς βιβλίο βασίζεται σε μια γραμμική αφήγηση, γι’ αυτό και έγινε ταινία. Το δικό μου βιβλίο είναι εντε­ λώ ς αντι-κινηματογραφικό, νομίζω. Είναι αστείο π ά ­ ντω ς αυτό που μου λ ες, γιατί μοιάζει να λέμε ότι από τη στιγμή που γράφτηκε ένα κατασκοπικό μυθιστό­ ρημα, το επόμενο βιβλίο που θα γρα φεί γύρω από την κατασκοπεία αποτελεί μίμηση. Δυστυχώς τα θ έ ­ ματα του σ υγγραφέα είναι πεπερασμένα. Το ερώτη­ μα είναι πώ ς διαπραγματεύεται κάθε φορά το θέμα του. Κάποια στιγμή, στο Γιάντες, η Λαδικού, κριτικός λογοτεχνίας, λέει στην αφηγήτρια, την Αθηνά, ότι και η Εσκιβέλ έχει γράψει ένα βιβλίο με συνταγές και η Αθηνά τη ς απαντά ότι στο βιβλίο τη ς Εσκιβέλ τα φ α ­ γητά δεν μιλάνε όπω ς στο Γιάντες και επιπλέον το θέ­ μα δεν είναι η πρωτοτυπία, αλλά η αφήγηση μιας ι­ στορίας. Νομίζω ότι η ηρωίδα μου απαντά πολύ κα­ λύτερα από μένα. Ή ρ ω ε ς , όμω ς, ε ίν α ι κ α ι τ α φ α γ η τ ά , ό π ω ς ε ίπ ε ς ... Στην αρχή προσω ποποίησα τα τρόφιμα για να δια­ σκεδάσω. Αλλά μετά, όταν πέρασε το πρώ το σοκ τη ς επινόησης, συνειδητοποίησα ότι τα φαγητά μιλού­

σαν για τ ’ ανθρώπινα καλύτερα από το υ ς ανθρώ ­ πους. Δηλαδή, η αποδοχή του τσιγαρίσματος, τη ς φθοράς, του θανάτου το υ ς ήταν για μένα μια αλλη­ γορία τη ς επικούριας φιλοσοφίας. Ό ταν μια ντομάτα λέει «κατρακυλώντας στον ανοξείδωτο πυθμένα προλαβαίνω να σκεφτώ τη μεταθανάτια ζωή», ουσια­ στικά εκφράζει μια φιλοσοφική στάση απέναντι στο θάνατο. Η ιδ έ α τ ο υ θ α ν ά τ ο υ κ α ι η α π ο δ ο χ ή τ ο υ δ ια π ε ρ ν ά

ΤΗΖ ΑΜ Α Ν ΤΑΧ Μ ΙΧ Α Λ Ο Π Ο Υ Λ Ο Υ Γεννήθηκα στην Αθήνα, στις 10 Οκτωβρίου 1966. Αισθανόμουν ότι η σιωπή είναι ένα είδος εκδίκη­ σης γι ’ αυτό την εξάσκησα πεισματικά, κυρίως στα εφηβικά μου χρόνια. Ήθελα να σπουδάσω γλωσ­ σολογία στο Παρίσι, αλλά τελικά σπούδασα γαλλι­ κή φιλολογία στην Αθήνα. Γνώρισα το Παρίσι λίγο αργότερα ως δημοσιογράφος, με μια υποτροφία του Γαλλικού Ινστιτούτου στο C.F.P.J. και στο πολι­ τιστικό τμήμα της «Liberation». Σήμερα εργάζομαι στην «Καθημερινή» και στο περιοδικό «Γυναίκα». Πίστευα ότι εξαττίας του πολύ κοινού μου ονοματε­ πωνύμου δεν θα καταφέρω το παραμικρό στη λο­ γοτεχνία και τότε οι άλλοι μου θύμιζαν την περί­ πτωση της Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου. Αυτό δεν με παρηγορούσε, κι έτσι στην πρώτη μου δημοσί­ ευση κατέφυγα σε ψευδώνυμο και εικονική αλλαγή φύλου: ο Δημήτρης Ρωμανός πήρε, στη θέση μου, το βραβείο διηγήματος του περιοδικού «Ρεύμα­ τα». Στη συνέχεια ο Κωστής Παπαγιώργης με πα­ ρότρυνε να εκδώσω τα διηγήματά μου. Ετσι βγήκε ο τόμος «Έξω η ζωή είναι πολύχρωμη» (Καστανιώτης, 1994) χάρη στον οποίο γνώρισα και μια πόλη που αγαπώ, τη Λισαβόνα: με το διήγημα «Τα πόδια μου και το κεφάλι μιας γυναίκας» συμμετείχα στην Μπιενάλε Νέων Καλλιτεχνών που εκείνο το χρόνο γινόταν στο νοτιότερο άκρο της Ευρώπης. Το «Γιάντες» (Καστανιώτης 1996) είναι το πρώτο μου μυθιστόρημα. Ξεκίνησε με πολλές δυσκολίες στην Αθήνα - τότε δούλευα ακόμη στην εφημερίδα με πιεστικούς ρυθμούς - και ολοκληρώθηκε στο Βερολίνο, στις πολυτελείς συνθήκες στις οποίες δικαιούται να γράψει ένας συγγραφέας αν κερδί­ σει την ετήσια υποτροφία του ευρωπαϊκού προ­ γράμματος Pepinieres. Θέλω, επίσης, να βεβαιώσω ότι αυτό το βιογραφικό είναι σχηματικό, επιφανειακό και σχετικά αυτά­ ρεσκο, όπως όλα όσα κάνουμε όταν πρέπει να μι­ λήσουμε για τον εαυτό μας δημοσίως. Κατά συνέ­ πεια έχει πολύ μικρή σχέση με την πραγματική μου βιογραφία·με τις αγωνίες, τα πάθη και τις διαψεύ­ σεις που ζει κάθε άνθρωπος.

άλλωστε όλο το βιβλίο. Είναι ο θάνατος ένα από τα βασικά θέματα του Γ ιά ν τ ε ς ; Νομίζω πω ς ναι. Ο θάνατος επανέρχεται ω ς leit motiv ακόμη κι όταν σε πρώτη ανάγνωση φαίνεται ότι η Διονυσία ετοιμάζεται να τρίψει ένα κολοκυθάκι. Το τριμμένο κολοκυθάκι είναι ένα ετοιμοθάνατο κολο­ κυθάκι στη γλώσσα των φαγητών. Μ’ ενδιαφέρει πο ­ λύ το θέμα τη ς επιθανάτιας αγωνίας, αλλά και η προ-

γνή, ψυχρή μεταφράστρια. Η εξέλιξή τη ς ήταν για μένα μια ζωντανή απόδειξη ότι, όπω ς στη ζωή, έτσι και στα μυθιστορήματα ο καθένας ορίζει τη μοίρα του.

Υπάρχει δηλαδή αυτονομία των ηρώων απέναντι στο συγγραφέα; Για μένα ναι. Ας πούμε η Καρ, αυτή η αλλόκοτη Αγγλογιαπωνέζα που γνωρίζει η Αθηνά στο Λονδίνο, όταν πάει να επισκεφτείτον α δελφό της, εμφανίζεται ξανά στην Ελλάδα, κι εκεί η παρουσία τη ς αποκτά άλλη υπόσταση. Ή ρθε σχεδόν από μόνη τη ς στην Αθήνα, χωρίς να τη ς το ζητήσω, επειδή χώρισε και πίστευα ότι το ταξίδι ήταν ο καλύτερος τρ ό πο ς για να αντιμετωπίσει το χωρισμό. Ό ταν ήρθε, εδώ όμως, αναστάτωσε τη ζωή τω ν ηρώων μου, την παρατηρού­ σα χω ρίς να μπορώ να αμυνθώ ή να τη ς ζητήσω να φύγει. Έ νας απρόσκλητος ήρω ας είναι όπω ς ένας α ­ πρόσκλητος άνθρω πος. Μπορεί ξαφνικά ν ’ αλλάξει τα πάντα.

όλο το βιβλίο είναι ένα βιβλίο συνεχών α­ νατροπών. Τίποτα δεν είναι αναμενόμενο και τίπο­ τα συμβατικό. Η Αθηνά κι ο Ηλίας θα μπορούσαν να είναι οι δύο όψεις ενός προσώπου...

Α λ λω σ τε

Ό σ ο ι ζ ο υ ν με το α ρ σ ενικό κ α ι το θ η λ υ κ ό σ το ιχ είο , που φ έρ ο υ ν μέσα το υ ς , ε ίν α ι πιο σ υ μ φ ιλ ιω μ έν ο ι με το ν εα υ τό το υ ς σμονή του θανάτου γενικότερα. Χωρίς την αποδοχή του θανάτου δεν θα είχα γράψει το Γιάντες, αλλά θα ανέβαλλα διαρκώς την ολοκλήρωσή του. Είναι απί­ στευτη η ελευθερία που δημιουργεί στον άνθρωπο η βαθύτερη αποδοχή του θανάτου. Σε μένα λειτούργη­ σε λυτρωτικά: όταν, πριν από δύο χρόνια περίπου, συνειδητοποίησα ότι έχω μόνο μια ζωή, τα άφησα ό ­

94

λα, έκανα μια μεγάλη στροφή και αποφάσισα ότι θ έ­ λω ν’ αφιερωθώ στο γράψιμο.

Χαίρομαι που το λ ες αυτό, ήταν μια βασική επιδίωξή μου. Μ’ ενδιαφέρει πολύ το αμφίφυλο και το αμφιφυ­ λόφιλο στοιχείο σ τους ανθρώ πους, πιστεύω ότι όσοι ζουν με το αρσενικό και το θηλυκό στοιχείο που φ έ­ ρουν μέσα το υ ς είναι πιο συμφιλιωμένοι με τον εα υ­ τό τους. Ο Ηλίας έχει τα θηλυκά στοιχεία μιας πρ ο ­ σωπικότητας, η Αθηνά τα ανδρικά κι έτσι μαζί, κατά τη γνώμη μου, δημιουργούν κάτι συνολικότερο, ένα ευκίνητο σώμα με τέσσερα πόδια κι ένα κείμενο που γράφεται από τέσσερα χέρια.

Το Γ ιά ν τ ε ς γράφτηκε από τέσσερα χέρια; Θέλω να ελπίζω π ω ς ναι. Στα κείμενα τη ς Αθηνάς και του Ηλία υπάρχουν δια φορές θυμικού, διαφορές προσέγγισης. Δεν αισθάνομαι λιγότερο Ηλίας και περισσότερο Αθηνά. Ταυτίστηκα και με το υ ς δυο τους, παρότι νιώθω ότι η Αθηνά τραβάει τα νήματα τη ς αφήγησης. Νομίζω πω ς αυτό είναι φυσικό γιατί

Επιλέγουμε τη ζωή μας; Η Αθηνά, η κεντρική ηρωίδα του Γιάντες, επιλέγει τα βήματά της;

είναι χρονικά ο δ εύτερος αφηγητής, έχει την ευθύνη τη ς τελικής αφήγησης.

Νομίζω ναι, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Η Αθηνά επέλεξε τη ζωή της, ακόμη και εναντίον μου, εναντίον τη ς ζωής που τη ς είχα ετοιμάσει εγώ στα πρώ τα σχε­ διάσματα του μυθιστορήματος. Ποτέ δεν είχα σκεφτεί ότι θα μπορούσε να γίνει σεφ αυτή η τόσο στε­

Ο αναγνώστης καλείται να παρακολουθήσει διάφο­ ρα επίπεδα και είδη γραφής: μυθιστόρημα μέσα στο μυθιστόρημα, προσωποποίηση των τροφίμων, επιστολογραφία, ερανισμούς από την παγκόσμια

λ ο γ ο τ ε χ ν ία , η μ ε ρ ο λ ο γ ια κ έ ς ε γ γ ρ α φ έ ς . Τ ο α π ο τ έ λ ε ­

π α ρ α μ ε ίν ε ι α λ λ ό κ ο τ η γ ι α τ ο υ ς π ο λ λ ο ύ ς , α ν έ ν τ α χ τ η

σ μ α ε ίν α ι ο ι π ο λ λ έ ς ε κ δ ο χ έ ς τ ο υ ίδ ιο υ θ έ μ α τ ο ς ...

σ τ η ν α ν θρ ώ π ιν η δ ρ α σ τ η ρ ιό τ η τ α , ίσ ω ς α κ ό μ η κ α ι ά -

Μ ’ ε ν δ ια φ έ ρ ο υ ν ο ι α ν τ η χ ή σ ε ις . Π ισ τ ε ύ ω ό τ ι μ έ σ α α ­

χ ρησ τη.

π ό τ ι ς α ν τ η χ ή σ ε ις γ ί ν ε τ α ι κ α τ α ν ο η τ ό ,

σε

όλο το εύ ­

ρ ο ς τ ο υ , έ ν α θ έ μ α . Ε π ίσ η ς π ισ τ ε ύ ω ό τ ι έ ν α θ έ μ α δ ε ν

Σ υ ν ε χ ίζ ε ις να γ ρ ά φ ε ις ;

ε ίν α ι π ο τ έ α π ο κ ο μ μ έ ν ο - γ ύ ρ ω τ ο υ κ υ κ λ ο φ ο ρ ο ύ ν ά λ ­

Σ υ ν ε χ ίζ ω κ ι α υ τ ό ξ ε ν ίζ ε ι ο ρ ισ μ έ ν ο υ ς π ο υ π ισ τ ε ύ ο υ ν

λ α μ ικ ρ ά κ α ι μ ε γ ά λ α θ έ μ α τ α . Η μ α γ ε ιρ ικ ή ε ίν α ι σ υ ν -

ό τ ι έν α μ υ θ ισ τ ό ρ η μ α α π α ιτ ε ί δ ύ ο χ ρ ό ν ια α γ ρ α ν ά π α υ ­

δ ε δ ε μ έ ν η μ ε τ η ν τ έ χ ν η , τ η β ο υ λ ιμ ία , τ η ν α ν ο ρ ε ξ ία ,

σ η ς κ α ι τ ο α μ έ σ ω ς ε π ό μ ε ν ο μ ια π ε ν τ α ε τ ία κ υ ο φ ο -

τ η ν κ α τα ν ά λ ω σ η , τ η φ θ ο ρ ά ό π ω ς τ η β λ έ π ο υ μ ε σ το ν

ρ ία ς . Σ τ ο γ ρ ά ψ ιμ ο δ ε ν υ π ά ρ χ ο υ ν κ α ν ό ν ε ς , ο κ α θ έ ν α ς

π ά το μ ια ς ά δ ε ια ς κ α τ σ α ρ ό λ α ς , α κ ό μ η κ α ι μ ε τ ο ν γ ε ­

ε μ π ισ τ ε ύ ε τ α ι τ ο β ιο λ ο γ ικ ό τ ο υ μ ο λ ύ β ι. Μ ο λ ύ β ι είπ α ;

ν ε τ ικ ό κ ώ δ ικ α .

Κ ο μ π ιο ύ τ ε ρ κ α λ ύ τ ε ρ α . Ο σ η μ ε ρ ιν ό ς σ υ γ γ ρ α φ έ α ς , ε ­ φ ό σ ο ν γ ρ ά φ ε ι σ ε υ π ο λ ο γ ισ τή , δ ια ν ύ ε ι π ιο γ ρ ή γ ο ρ α

Τ α γ ο ν ίδ ια φ έ ρ ο υ ν μ έ ρ ο ς ε υ θ ύ ν η ς ;

τ ι ς α π ο σ τ ά σ ε ις . Ό σ ο γ ι α τ ο ν εσ ω τ ε ρ ικ ό χ ρ ό ν ο π ο υ α ­

Ν ο μ ίζ ω ό τ ι α υ τ ό ε ίν α ι έ ν α α π ό τ α β α σ ικ ά θ έ μ α τ α τ ο υ

π α ιτ ε ί έ ν α μ υ θ ισ τ ό ρ η μ α , α υ τ ό τ ο ν ξ έ ρ ε ι μ ό ν ο τ ο ίδ ιο

β ιβ λ ίο υ κ α ι δ ε ν υ π ά ρ χ ε ι μ ια σ α φ ή ς α π ά ν τ η σ η . Η Α θ η -

τ ο μ υ θ ισ τ ό ρ η μ α . Π ά ν τ ω ς ε γ ώ έχ ω τ η ν α ίσ θ η σ η ό τ ι α ­

ν ά π ο υ α φ ή ν ε ι τ ι ς μ ε τ α φ ρ ά σ ε ις - τ η ν π λ ε υ ρ ά τ ο υ π α ­

κ ό μ η κ ι ό τ α ν δ ε ν γ ρ ά φ ω , σ υ ν ε χ ίζω ν α γ ρ ά φ ω . Δ ε ν θ α

τ έ ρ α - γ ι α ν α μ π λ έ ξ ε ι μ ε τ η μ α γ ε ιρ ικ ή - τ η ν π λ ε υ ρ ά

ξ ε χ ά σ ω π ο τ έ π ώ ς έ ν ιω σ α ό τ α ν τ έ λ ε ιω σ ε η π ρ ώ τη

τη ς μ η τέρ α ς - κ α τευ θ ύ ν ετα ι π ρος το μέλλον τ η ς με

γ ρ α φ ή τ ο υ Γ ιά ν τ ε ς . Ή μ ο υ ν σ τη Γ ε ρ μ α ν ία , α π ό τ ο δ ω ­

τ α ό π λ α π ο υ τ η ς έ δ ω σ ε ο Π ε ρ ικ λ ή ς Ξ έ ν ο ς , ο π α τ έ ­

μ ά τ ιό μ ο υ έ β λ ε π α μ ια α δ ιά φ ο ρ η π λ ε υ ρ ά τ ο υ κήπ ου

ρ α ς τ η ς , κ α ι τ α ο π ο ία η ίδ ια κ α λ λ ιέ ρ γ η σ ε μ ε τ ο ν τ ρ ό ­

κ α ι τ ο δ ά σ ο ς τ ο υ Β ίπ ερ σ ν το ρ φ , τ α ο π ο ία γ ι α μ έ ν α , ε ­

π ο π ο υ π ίσ τ ε υ ε ό τ ι ή τ α ν ο ε π α ρ κ έ σ τ ε ρ ο ς . Δ η λ α δ ή έ ­

κ είν η τ η σ τ ιγ μ ή , μ ε τ α τ ρ ά π η κ α ν σ ε έ ν α ψ υ χ ικ ό τ ο π ίο

γ ιν ε σ ε φ κ ρ α τ ώ ν τ α ς τη δ υ σ π ισ τία τ ο υ π α τ έ ρ α τ η ς γ ι α

π ο υ κ ο υ β α λ ά ω μ έ σ α μ ο υ έ κ τ ο τ ε . Η α δ ιά φ ο ρ η π λ ε υ ­

τ ο υ ς α ν θ ρ ώ π ο υ ς κ α ι π ρ ο σ θ έ τ ο ν τ α ς σ ’ α υ τ ή ν κ ά τ ι δ ι­

ρ ά τ ο υ κ ή π ο υ ισ ο δ υ ν α μ ε ί μ ε τ η σ ω μ α τικ ή κ ο ύ ρ α σ η

κ ό τ η ς , τ η ν κ α τ α ν ό η σ η γ ι α τ ’ α ν θ ρ ώ π ιν α . Κ ρ ά τ η σ ε ό ,τ ι ή τ α ν α π α ρ α ίτ η τ ο κ α ι π έ τ α ξ ε ό ,τ ι δ ε ν τ η ς χ ρ ε ι α ζ ό ­ τ α ν . Ε ίν α ι έ ν α ς κ α ν ό ν α ς φ υ σ ικ ή ς ε π ιλ ο γ ή ς κ α ι π ρ ο ­

Ε ίμ α σ τε π ο λ ύ μ ό ν ο ι μας π ια , όπως

σ α ρ μ ο σ τ ικ ό τ η τ α ς , π ε ρ ισ σ ό τ ε ρ ο α π ό μ ια α π λή ισ τ ο ­

π ά ν τ ο τ ε , α λ λ ά η μ ε γ ά λ η δ ια φ ο ρ ά

ρ ία χ ρ ω μ ο σ ω μ ά τ ω ν ...

ε ίν α ι ό τι το ξ έ ρ ο υ μ ε κ α ι ό τι το

Ε σ ύ έ χ ε ις π ρ ο σ α ρ μ ο σ τ ε ί σ τ η ν ιδ έ α τ ο υ σ υ γ γ ρ α φ έ α

μ ο ιρ α ζ ό μ α σ τ ε α ν τ ί ν α το κ ρ ύ β ο υ μ ε

ω ς δ η μ ό σ ιο υ π ρ ο σ ώ π ο υ ;

μ έσ α μ α ς

Ν α ι, ό τ α ν α υ τ ό γ ί ν ε τ α ι μ ε ο υ σ ια σ τ ικ ό τ ρ ό π ο , ό τ α ν ο σ υ γ γ ρ α φ έ α ς α ν τ ιμ ε τ ω π ίζ ε τ α ι ω ς φ ο ρ έ α ς ιδ εώ ν . Μ ’ ε ν ο χ λ ε ί ό μ ω ς ο τ ρ ό π ο ς π ο υ α λ ιε ύ ο ν τ α ι α υ τ έ ς ο ι ιδ έ ­

π ο υ μ ’ έ κ α ν ε ν α π ισ τ έψ ω ό τ ι γ έ ρ α σ α ξ α φ ν ικ ά ή έσ τ ω

ε ς σ ή μ ε ρ α σ τ η ν τη λ ε ό ρ α σ η κ α ι σ τ ις σ τ ή λ ε ς τω ν ε φ η ­

ό τ ι μ ε γ ά λ ω σ α α ρ κ ε τ ά . Τ ο δ ά σ ο ς π ά λ ι ή τ α ν κ ά τ ι π ου

μ ε ρ ίδ ω ν . Μ ο υ έ χ ο υ ν ζ η τ ή σ ε ι α ρ κ ε τ έ ς φ ο ρ έ ς ν α π ά ω

δ ε ν ή ξ ε ρ α α κ ό μ η π ό σ ο μ α κ ρ ιά φ τ ά ν ε ι κ α ι ν ο μ ίζω ό τ ι

σ τη ν τ η λ ε ό ρ α σ η κ α ι ν α σ χ ο λ ιά σ ω τ α γ ε γ ο ν ό τ α τ η ς ε -

α υ τ ό δ ε ν τ ο ξ έ ρ ω α κ ό μ η . Ί σ ω ς γ ι ’ α υ τ ό α κ ρ ιβ ώ ς σ υ ­

π ικ α ιρ ό τ η τ α ς , α λ λ ά δ ε ν τ ο έχ ω κ ά ν ει. Μ ε ε ν ο χ λ ε ί ο

ν ε χ ίζω ν α γ ρ ά φ ω .

τ ρ ό π ο ς π ου τ ο δ η μ ό σ ιο π ρ ό σ ω π ο , ε ίτ ε ε ίν α ι σ υ γ γ ρ α ­ φ έ α ς ε ίτ ε π ο λ ιτ ικ ό ς , π ε ρ ιφ έ ρ ε τ α ι σ τ α μ έ σ α ω ς ο τ ιδ ή ­

Α ν ή κ ε ις κ ά π ο υ ; Ε ίσ α ι η γ ε ν ιά τ ο υ fin d e s i e c le ;

π ο τ ε ά λ λ ο ε κ τ ό ς α π ό α υ τ ό π ο υ ε ίν α ι. Π ρ έ π ε ι ν α έ χ ε ι

Α κ ό μ η κ α ι ν α μ η ν ή θ ε λ α , α υ τ ό ε ίμ α ι. Ν ο μ ίζω ό τ ι γ ρ ά ­

ά π ο ψ η γ ι α τ ι ς α π ε ρ γ ίε ς , γ ια τ η φ ο ρ ο λ ο γ ία , γ ι α τ ο ν

φ ω ό π ω ς θ α έ γ ρ α φ ε κ α ν ε ίς σ το τ έ λ ο ς τ ο υ α ιώ ν α , χ ω ­

τ ε λ ε υ τ α ίο α θ η ν α ϊκ ό φ ό ν ο , γ ι α τ α κ α λ λ ισ τ ε ία . Α υ τ ά τ α

ρ ίς σ α φ ε ίς π ρ ο σ δ ο κ ίε ς , μ ε δ ιά θ ε σ η π α ρ α τ ή ρ η σ η ς . Η

σ υ ζ η τ ά ε ι ο κ α θ έ ν α ς σ τ ο σ π ίτι τ ο υ α ν τ ο ν α π α σ χ ο ­

α ίσ θ η σ η τ ο υ σ υ ν α ν ή κ ε ιν δ ε ν είν α ι α ίσ θ η σ η α υ τ ή ς τ η ς

λ ο ύ ν . Ο σ υ γ γ ρ α φ έ α ς ό τ α ν ε μ φ α ν ίζ ε τ α ι σ τ α μ έ σ α ,

γ ε ν ιά ς . Ε ίμ α σ τ ε π ο λ ύ μ ό ν ο ι μ α ς π ια , ό π ω ς π ά ν τ ο τ ε ,

π ρ έπ ει, κ α τ ά τ η γ ν ώ μ η μ ο υ , ν α μ ιλ ά ε ι κ υ ρ ίω ς γ ια τ η

α λ λ ά η μ ε γ ά λ η δ ια φ ο ρ ά ε ίν α ι ό τ ι τ ο ξ έ ρ ο υ μ ε κ α ι ό τ ι

δ ο υ λ ε ιά τ ο υ , γ ι α τ α β ιβ λ ία τ ο υ . Κ α ι ό χ ι ν α δ ικ α ιο λ ο γ ε ί

τ ο μ ο ιρ α ζ ό μ α σ τ ε α ν τ ί ν α τ ο κ ρ ύ β ο υ μ ε μ έ σ α μ α ς . Θ έ ­

τ η ν π α ρ ο υ σ ία τ ο υ κ α ι τ ο α λ λ ό κ ο τ ο γ ι α π ο λ λ ο ύ ς ε ­

λ ω ν α π ισ τ ε ύ ω ό τ ι η δ ικ ή μ α ς μ ο ν α ξ ιά ε ίν α ι π ιο ε ιλ ι­

π ά γ γ ε λ μ ά τ ο υ μ ιλ ώ ν τ α ς ε π ί π α ν τ ό ς ε π ισ τ η τ ο ύ ε κ τ ό ς

κ ρ ιν ή ς κ α ι ε π ο ικ ο δ ο μ η τ ικ ή . Α σ φ α λ ώ ς κ α ι π ιο β α ρ ιά .

απ ό τ ο ν δ ικ ό τ ο υ κ ό σ μ ο . Γ ια τ ί τ ό τ ε η δ ο υ λ ε ιά τ ο υ θ α

□

Το Βραβείο Διηγήματος 1996 απονεμήβηκε στον Δημήτρη Νόλλα για τη συλλογή των 6ιηγημάτων του με τίτλο Τα θολά τζάμια (Καστανιώτης). Αντί συνέντευξης, ως είβισται, ο βραβευμένος συγγραφέας έδωσε για δημοσίευση στο θιαθάζω το ανέκδοτο διήγημα που ακολουθεί, με τίτλο <έΕνα χαμένο δελτίο ταυτότητας»

Ένα χαμένο δελτίο ταυτότητας Αημήτρης Νόλλας Ό τ α ν ή ρ θ ε ή ώ ρ α ν ά π ο υ λ η θ ε ί τ ό χ ω ρ ά φ ι, ό Κ ο σ μ ά ς θ υ μ ή θ η κ ε π ώ ς ό μ ο ν α δ ικ ό ς σ υ γ γ ε ν ή ς π ο ύ το ϋ ’χ ε ά π ο μ είν ει, τ ό α ίμ α τ ο υ , ό π ρ ω τ ο ξ ά δ ε ρ φ ο ς Ή λ ία ς , ό κ ο λ λ η τ ό ς μ έ τ ό ν ό π ο ιο ψ ά ρ ε ψ ε σ τ ή ν λ ίμ ν η κ α ί κ υ ν ή γ η σ ε σ τ ό δ ά σ ο ς , τ ό τ ε θ υ μ ή θ η κ ε π ώ ς α ύ τ ό ς ό ά ν θ ρ ω π ο ς τ ή ς π ό λ η ς , ό π ο τ ε ά ν έ β α ιν ε σ τ ό χ ω ­ ρ ιό γ ιά ν ά τ ο ύ ς δ ε ίξ ε ι τ ό κ α ιν ο ύ ρ γ ιο τ ο υ α ύ τ ο κ ίν η τ ο , π ά ν τ α τ ά ίδ ια λ ό γ ια ε ίχ ε σ τ ό σ τό μ α , « Α φ ο ύ δ έ ν έ χ ε ι π ρ ο κ ο π ή τ ό π ρ ά γ μ α » , έ λ ε γ ε , « τ ί τ ό ζ α λ ίζ ε ις ; Έ λ α κ ά τω σ τ ή ν ’Α θ ή ν α ν ά σ υ ν ε τ α ιρ ισ τ ο ύ μ ε , ν ά σ έ κ ά ν ω κι ά ρ χ ο ν τ α !» Τ ό ν ά γ ί ν ε ι ά ρ χ ο ν τ α ς ή τ α ν τ ό τ ε λ ε υ τ α ίο π ρ ά γ μ α π ού ε ίχ ε επ ιθ υ μ ή σ ε ι ό Κ ο σ μ ά ς ό σ ο κα ιρ ό κ α τ ά φ ε ρ ν ε ν ά ζ ή ά π ’ τ ο ύ ς κ α ρ π ο ύ ς τ ή ς γ ή ς π ο ύ κ α λ λ ιε ρ γ ο ύ σ ε . Α π ό μ ικ ρ ό ς έ δ ε ιχ ν ε μ ο υ ν τ ρ ο ϋ χ ο ς κ α ί μ ο ν ό χ ν ω τ ο ς , γ ι’ α ύ τ ό κ α ί τ ό εισ ό δ η μ α ά π ’ τ ό χ ω ρ α φ ά κ ι π ο ύ ’χ ε κ λ η ρ ο ν ο μ ή σ ε ι έ φ τ α ν ε καί π ε ρ ίσ σ ε υ ε , έ τ σ ι ό π ω ς ε ίχ ε ά π ο φ α σ ίσ ει ν ά ζ ή μ ό ν ο ς το υ . Μ έ τ ό ν κα ιρ ό ό μ ω ς φ ά ν η κ ε π ώ ς γ ιά ν ά σ υ ν ε χ ίσ ε ι ν ά δ ο υ λ ε ύ ­ ε ι σ τ ό ν τ ό π ο , ό π ο υ π ρ ιν ά π ’ α ύ τ ό ν ε ίχ α ν ζή σ ε ι ό π α π ο ύ ς τ ο υ κι ό π α τ έ ρ α ς τ ο ύ π α π ο ϋ το υ , έ π ρ ε π ε σ υ ν ε χ ώ ς ν ά δ η μ ιο υ ρ γ ε ί κ α ιν ο ύ ρ γ ια χ ρ έ η γ ιά ν ά ξ ε π λ η ρ ώ ν ε ι τ ά π α λιά . Α ρ χ ισ ε ν ά α ισ θ ά ν ε τ α ι σ ά ν τ ό ζώ ο σ τ ό μ α γ γ α ν ο π ή γ α δ ο π ο ύ π ρ έπ ει ν ά γ υ ρ ίζ ε ι ά σ τ α μ ά τ η τ α κι α ύ τ ό δ ε ν τ ο ϋ ά ρ ε σ ε κ α θ ό λ ο υ . Π ίσ τ ε ­ ψ ε π ώ ς κ ά τ ι ε ίχ ε μ ε σ ο λ α β ή σ ε ι, κ ά τ ι π ο ύ ε ίχ ε κ ά ν ε ι τ ή ν γ ή έ χ θ ρ ικ ή . Μ ό λ ις ε ίχ ε π α τή σ ε ι τ ά τ ρ ια ν τ α π έ ν τ ε κ α ί σ κ έ φ τ η κ ε π ώ ς δ έ ν π ρ έπ ει ν ά π ε θ ά ν ε ι μ α γ γ ο ύ φ η ς , ίσ ω ς ν ά έ κ α ν ε ο ικ ο γ έ ν ε ια . Κ ι έ τ σ ι θ υ μ ή θ η ­ κ ε τ ό ν ξ ά δ ε ρ φ ο τ η ς π ό λ η ς κα ί π ή ρ ε τ ή ν μ ε γ ά λ η ά π ό φ α σ η . Α φ ο ύ τ ό ν δ ιώ χ ν ε ι τ ό χω ρ ά φ ι, κά π ο υ ά λ λ ο ϋ θ ά ’π ρ ε π ε ν ά β ο λ ε υ τ ε ί, ίσ ω ς ν ά δ ο κ ιμ ά σ ε ι ν ά γ ίν ε ι ά ρ χ ο ν τ α ς .

Τ ό ό τ ι δ έ ν σ κ έ φ τ η κ ε ν ά π ά ει ά λ λ ο υ , σ έ χ ώ ρ α μ α κ ρ υ ν ή κ α ί π λ ο ύ σ ια , ή τ α ν π ο ύ δ έ ν ή ξ ε ρ ε κ α ν έ ν α ν σ έ ’κ ε ίν α τ ά μ έ ρ η κι ό χ ι ε π ε ιδ ή τ ό ν τ ρ ό μ α ζ ε ή α π ό σ τα σ η . Γ ιά τ ό ν Κ ο σ μ ά , έ τ σ ι ό π ω ς τ ο ύ ά ρ ε σ ε ν ά γ ο ν α ­ τ ί ζ ε ι π ά νω σ τη ν σ π α ρ μ έν η γ ή κα ί ν ά β υ θ ίζ ε ι τ ά δ ά χ τ υ λ ά τ ο υ σ τ ό λ α σ π ω μ έ ν ο χώ μ α κ α ί ν ά ν ιώ θ ε ι έ κ ε ίν η τ ή ν β α θ ε ιά κα ί γ λ υ κ ε ιά ά ν α τρ ιχ ίλ α , ή Α θ ή ν α ή τ α ν τ ό ίδ ιο μ α κ ρ υ ά μ έ τ ή Μ ε λ β ο ύ ρ ν η . Ή δ ια φ ο ρ ά τ ο υ ς ή τ α ν π ώ ς σ τ η ν Α θ ή ν α τ ό ν π ε ρ ίμ ε ν ε έ ν α ς δ ικ ό ς τ ο υ ά ν θ ρ ω π ο ς . Κ ι έ τ σ ι ή γ ή β γ ή κ ε σ τ ό σ φ υ ρ ί, π ή ρ ε ή Τ ρ ά π ε ζ α ό ,τ ι τ ή ς ά ν α λ ο γ ο ϋ σ ε κι ό Κ ο σ μ ά ς τ ά ύ π ό λ ο ιπ α , έ ν α μ ι­ κ ρ ό κ ε φ ά λ α ιο ά π ό τ ρ ία έκ α το μ μ ύ ρ ια , κ α ί β ρ έ θ η κ ε σ τ ό Κ α μ α τ ε ρ ό , σ τ ό π ρ ώ ην π λ υ σ τα ρ ιό μ ιά ς τ α ρ ά ­ τ σ α ς , ν ά ά γ ν α ν τ ε ύ ε ι μιά γ κ ρ ίζ α θά λ α σ σ α ά π ό τ σ ιμ έ ν τ ο . Ή τ α ν μ ιά ζ ε σ τ ή κ α λ ο κ α ιρ ιά τικ η μ έ ρ α π ο ύ δ έ ν μ π ο ρ ο ύ σ ε ς ν ’ ά ν α σ ά ν ε ις , ό τ α ν έ γ κ α τ α σ τ ά θ η κ ε σ τ ό κ α μ α ρ ά κ ι. Μ ιά ν ύ χ τ α , π α ρ α μ ο ν έ ς τ ώ ν Χ ρ ισ τ ο υ γ έ ν ν ω ν , μ ε τ ά ά π ό μ ιά β ό λ τ α σ τά σ ο υ β λ α τζίδ ικ α τ ή ς γ ε ιτ ο ν ιά ς καί τ ό κ α φ ε ν ε ίο τ ο ύ Ή λ ία , τ ρ ά β η ξ ε μ ιά κ α ρ έ κ λ α σ τή ν ά κ ρ η τ ή ς τ α ρ ά τ σ α ς κι ά γ ν ά ν τ ε ψ ε τ ό ν ο ύ ρ α ν ό . Ό Κ ο σ μ ά ς έ μ ο ια ζ ε μ έ φ ύ λ λ ο κ ιτρ ιν ισ μ έν ο π ού ’χ ε λ ικ ν ισ τ ε ί μ α κ ρ υ ά ά π ό δ έ ν τ ρ ο ξ ε ρ ό , έ τ σ ι ό π ω ς κι ό ν υ χ τ ε ρ ιν ό ς ο ύ ρ α ν ό ς τ ό ν ά ν τ ίκ ρ υ ζ ε . Μ ό ν ο π ο ύ έ ν α δ έ ν τ ρ ο ά κ ό μ η κ α ί ά σ τ ρ ο π ε λ ε κ η μ έ ν ο θ ά ξ α ν α β λ α σ τή σ ει, έ ν ώ έ κ ε ΐν ο ς έ τ σ ι ό π ω ς ε ίχ ε κ α τ ρ α κ υ λ ή σ ε ι π ά νω σ ’ α ύ τ ή τ ή ν τα ρ ά τ σ α δ ύ σ κ ο λ α θ ά μ π ο ρ ο ύ σ ε ν ά ξ α ν α σ τ ε ρ ιώ σ ε ι ο π ο υ δ ή π ο τε. Έ δ ε σ ε τ ά χ έ ρ ια πίσω ά π ’ τ ό ν α ύ χ έ ν α κ α ί σ τ ή ρ ιξ ε τ ό κ ε φ ά λ ι το υ , τ ό β ά ρ ο ς τ ο ύ ό π ο ιο υ π ο λ λ α π λ α σ ιά σ τη κ ε κ α θ ώ ς τ ό ν π ε ρ ιέ β α λ ε τ ό σ κ ο τά δ ι, κ α ί έ ψ α ξ ε σ τ ό σ κ ο τ ε ιν ό β ά ­ θ ο ς τ ο ύ ο ύ ρ α ν ο ϋ , έ κ ε ϊ ά κ ρ ιβ ώ ς π ο ύ τ ο ύ φ ά ν η κ ε π ώ ς ά ν ο ιγ ό τ α ν μιά τρ ύ π α . Α π ο μ ό ν ω σ ε έ ν α μ α ύ ρ ο κ ο μ μ ά τι, έ ν α λ α μ π ε ρ ά σ κ ο τ ε ιν ό σ η μ είο , ά ν ά μ ε σ α σ τά π ιό ά χ ν ά ά σ τ έ ρ ια π ού μ π ο ρ ο ύ σ ε ν ά δ ια κ ρ ίν ε ι κι έ τ ο ιμ ά σ τ η κ ε ν ά κ α τα π ιω θ εί. Τ ά π ρ ά γ μ α τα δ έ ν τ ο ύ ’ρ χ ο ν τ α ν ό π ω ς τ ά ή θ ε λ ε . Σ τ ή ν ά ρ χ ή τ ο ύ ’χ ε φ α ν ε ί λ ο γ ικ ό ν ά σ υ μ β ά λ ει σ τ ή ν ά γ ο ρ ά ή λ ε κ τ ρ ο ν ικ ώ ν π α ιχ ν ιδ ιώ ν κα ί μ η χ α ν η μ ά τω ν γ ιά τ ό ν ε ξ ο π λ ισ μ ό το ύ κ α φ ε ν ε ίο υ . Π ώ ς ά λ λ ιώ ς θ ά μ π ο ρ ο ύ σ ε ν ά σ υ ν ε τ α ιρ ισ τ ε ί μ έ τ ό ν ξ ά δ ε λ φ ό τ ο υ κα ί ν ά έ χ ε ι μ ερ ίδ ιο σ τά μ ε λ λ ο ν τ ικ ά κ έ ρ δ η τ ή ς έ π ιχ ε ίρ η σ η ς . "Ε ν τώ μ ε τ α ξ ύ ό μ ω ς ε ίχ α ν π ερ ά σ ε ι κ ιό λ α ς έ ξ η μ ή ν ε ς ά π ’ ό τ α ν τ ο ύ ε ίχ ε δ ώ σ ει τ α χ ρ ή μ α τ α κι ά κ ό μ η δ έ ν έ β λ ε π ε ν ά γ ί ν ε τ α ι τ ίπ ο τα . Ο ύ τ ε ό έ ξ ο π λ ισ μ ό ς ν ά έ ρ χ ε τ α ι, ο ύ τ ε ν ά κ ά ν ο υ ν έ ν α τυ π ικ ό χ α ρ τ ί γ ιά έ ξ α σ φ ά λ ισ η . Τ ίς π ρ ο ά λ λ ε ς ε ίχ ε χ ά σ ε ι κ α ί τ ή ν τ α υ τ ό τ η τ ά τ ο υ κι έ π ρ ε π ε ν ά γ ρ ά ψ ε ι σ τ ό χω ρ ιό ν ά τ ο ύ σ τ ε ίλ ο υ ν χ α ρ τ ιά ν ά β γ ά λ ε ι κ α ιν ο ύ ρ γ ια . " Α ν τε ν ά κ ά ν ε ις σ υ μ φ ω ­ ν ία χ ω ρ ίς τ α υ τ ό τ η τ α . Τ ο χ ε ιρ ό τ ε ρ ο ή τ α ν π ώ ς ό ξ ά δ ε ρ φ ο ς γ κ ρ ίν ια ζ ε γ ιά τ ή ν κ α τά σ τ α σ η κα ί τ ί ς ά ν α δ ο υ λ ε ιέ ς κ α ί δ έ ν τ ό ν π ρ ό σ ε χ ε ό π ω ς τ ό ν π ρ ώ τ ο κα ιρ ό . Κ α μ μ ιά φ ο ρ ά , ό τ α ν π ε ρ ίμ ε ν ε ν α λ ά β ε ι χ ρ ω σ τ ο ύ μ ε ν α κ αί τ ό ν φ ε σ ώ ν α ν ε , τ ό τ ε έ β ρ ιζ ε κ α ί έ β ρ ιζ ε ά σ χ η μ α . Ό Κ ο σ μ ά ς έδ ώ κ α ί λ ί γ ε ς μ έ ρ ε ς ε ίχ ε ά π ο φ α σ ίσ ει ν ά ψ ά ξ ε ι γ ια κα μ μ ιά δ ο υ λ ε ιά , κ α θ ώ ς γ ιν ό τ α ν ο λ ο φ ά ­ ν ε ρ ο , π ώ ς γ ιά τ ή ν ώ ρ α το υ λ ά χ ισ τ ο ν , δ έ ν μ π ο ρ ο ύ σ ε ν ά π ε ρ ιμ έ ν ε ι τ ίπ ο τ α ά π ό τ ό κ α φ ε ν ε ίο . Ό τ α ν τ ίς π ρ ο ά λ λ ε ς π ρ ό τ ε ιν ε ν ά π ά ρ ει τ ή ν θ έ σ η τ ο ύ σ ε ρ β ιτ ό ρ ο υ π ο ύ ε ίχ ε φ ύ γ ε ι, ό ξ ά δ ε ρ φ ο ς ε ίχ ε π ε ι κ α γ χ ά ­ ζ ο ν τ α ς , « Θ ά ά π ο λ ύ σ ω κι έ μ έ ν α ά ν σ υ ν ε χ ισ τ ε ί α ύ τ ή ή κ α τά σ τ α σ η » , κι έ π ε ιδ ή τ ό ν ε ίδ ε ν ά σ τ ε ν ο χ ω ρ ιέ ­ τ α ι θ έ λ η σ ε ν ά τ ο ύ τ ό γ λ υ κ ά ν ε ι, « Λ ίγ η ύ π ο μ ο ν ή , μ ω ρ έ ξ ά δ ε λ φ ε , κ α ί θ ά φ τ ιά ξ ο υ ν τ ά π ρ ά γ μ α τα !» ε ίχ ε π ε ι π ρ ο σ π α θ ώ ν τα ς μ α τ α ίω ς ν ά κ ά ν ε ι τ ά π ικρ ά γ λ υ κ ά . Ύ π ο μ ο ν ή ξ ε ϋ π ο μ ο ν ή ό Κ ο σ μ ά ς , π ο ύ τώ ρ α π ιά ό γ υ ρ ισ μ ό ς σ τ ό χω ρ ιό θ ά έ μ ο ια ζ ε μ έ τ ή ν τα π ειν ω τικ ή έπ ισ τ ρ ο φ ή τ ή ς ν ύ φ η ς σ τ ό σ π ίτι τ ώ ν γ ο ν ικ ώ ν τ η ς , ε ίχ ε έ ν α ν π α ρ α π α νίσ ιο λ ό γ ο ν ά θ έ λ ε ι ν ά φ ύ γ ε ι. Ε ίχ ε ά π λ ώ σ ει χ έ ρ ι π ά νω σ τή Ν ίτσ α , τ ή ν γ υ ν α ίκ α τ ο ύ ξ α δ έ ρ φ ο υ το υ , έ ν α ά π ο μ ε σ ή μ ε ρ ο π ού ’χ ε β α λ θ ε ϊ ό ο ύ ρ α ν ό ς ν ά β ρ έ χ ε ι ά σ τα μ ά τη σ α κι ό ά λ λ ο ς έ λ ε ιπ ε σ τ ή ν Θ ή β α ν ά δ ια π ρ α γ μ α τ ε υ θ ε ϊ τ ά τ ρ α π ε ζ ο κ α θ ί­ σ μ α τ α μ ιά ς χ ρ ε ο κ ο π η μ έ ν η ς κ α φ ε τ έ ρ ια ς . Κ ά θ ο ν τ α ν κι έ π ιν α ν κ α φ έ κι ά π ’ τ ό π α ρ ά θ υ ρ ο τ ο ύ π ρ ώ το υ π α τ ώ μ α τ ο ς έ β λ ε π α ν τ ό ν ε ρ ό ν ά κ α τ ε β α ίν ε ι σ τ ό ν σ τ ε ν ό δ ρ ό μ ο χ ω ρ ίς σ υ γ κ ρ α τη μ ό . Έ ν α ς τ ε ρ ά σ τ ιο ς ύ δ ά τ ιν ο ς β ό α ς έ β α ζ ε κι έ β γ α ζ ε τ ό β ο ρ β ο ρ ώ δ ε ς κ α ί ά φ ρ ίζ ο ν σ ώ μα τ ο υ μ έ σ α ά π ό ύ π ό γ ε ια σ π ίτια, ισ ό ­ γ ε ια μ ικ ρ ο μ ά γ α ζα κ α ί ά σ τ ρ α φ τ ε ρ έ ς λ ιμ ο υ ζ ίν ε ς κ ο υ β α λ ώ ν τ α ς σ κα μ ν ιά , κ ο υ β έ ρ τ ε ς και μ α ξ ιλ α ρ ο θ ή κ ε ς , κ α σ έ λ ε ς , π λ α σ τ ικ έ ς π ο λ υ θ ρ ό ν ε ς κ α ι ξ ε κ ο ιλ ια σ μ έ ν ε ς β α λ ίτ σ ε ς . Ή β ο υ ή τ ο ύ ν ε ρ ο ύ μ π ε ρ δ ε υ ό τ α ν μ έ φ ω ν έ ς ά π ό γ ν ω σ η ς κ α ί π α ρ α κ ά λ ια μ α ζ ί μ έ ά λ λ ε ς φ ω ν έ ς π ο ύ έ δ ιν α ν κ ο υ ρ ά γ ιο κι ά ν α κ α τ ε ύ ο ν τ α ν μ έ κ λ ά μ μ α τα κ αί σ τ ρ ιγ γ λ ίσ μ α τα μω ρ ώ ν . Ό Κ ο σ μ ά ς ε ίχ ε ά γ ρ ιε υ τ ε ί κ α ί έ ν τ ε λ ώ ς ά σ υ ν α ίσ θ η τα , μ έ έ ν α ν α ύ τ ό μ α τ ο τρ ό π ο , ε ίχ ε κ α τ ε β ά σ ε ι τ ό χ έ ρ ι τ ο υ π ού τ ό κ ρ α τ ο ύ σ ε δ ιπ λ ω μ έν ο π ά νω σ τ ό σ το μ ά χ ι, κα ί έ σ φ ιξ ε τ ό χ έ ρ ι τ ή ς Ν ίτ σ α ς έ τ σ ι ό π ω ς σ τ ε κ ό τ α ν δ ίπ λ α το υ . 'Ε κ είν η ε ίχ ε τ ρ α β η χ τ ε ί έ ν α β ή μ α δ ίν ο ν τ ά ς τ ο υ ν ά κ α τ α λ ά β ε ι π ώ ς, ε ίτ ε ά π ό λ ά θ ο ς ε ίτ ε ή θ ε λ η μ έ ν η , ή χ ε ιρ ο ν ο μ ία ή τ α ν

κομμένη

κα ί δ έ ν θ ά ’π ρ ε-

π ε ν ά ’χ ε σ υ ν έ χ ε ια . Ε ίχ α ν π ε ρ ά σ ε ι ο ί γ ι ο ρ τ έ ς κι ό Κ ο σ μ ά ς ε ίχ ε φ ά ε ι τ ο ύ ς δ ρ ό μ ο υ ς ψ ά χ ν ο ν τ α ς γ ιά μιά δ ο υ λ ε ιά . Ό π ο υ

ά κ ο υ γ ε π ώ ς μ π ο ρ ε ί ν ά χ ρ ε ιά ζ ο ν τ α ι κ ά π ο ιο ν π α ρ ο υ σ ια ζό τα ν . Ε ί χ ε χ τυ π ή σ ε ι π ό ρ τ ε ς κα ί π ό ρ τ ε ς , ε ρ γ ο ­ σ τά σ ια , μ ε γ α λ ο μ π α κ ά λ ικ α π ο ύ π α ίρ ν α ν ά ν ε ιδ ίκ ε υ τ ο υ ς , ά κ ό μ η κ α ί σ τ ο ν Π ε ιρ α ιά ε ίχ ε κ α τ έ β ε ι κ α ί σ τη ν κ ε ν τ ρ ικ ή Λ α χ α ν α γ ο ρ ά . Κ α τ ά λ α β ε π ώ ς δ έ ν θ ά μ π ο ρ ο ύ σ ε ο ύ τ ε χ α μ ά λ η ς ν ά δ ο υ λ έ ψ ε ι, τ ή μ έ ρ α π ού ά κ ο υ σ ε γ ιά κ ά π ο ιο ν π ο ύ μ ίσ θ ω ν ε έ ρ γ ά τ ε ς χ ω ρ ίς ν ά τ ο ύ ς α σ φ α λ ίζ ε ι. Α ύ τ ό τ ο ύ φ ά ν η κ ε π ώ ς ή τ α ν τ ό λ ι­ γ ό τ ε ρ ο κ α θ ώ ς χ ρ ώ σ τ α γ ε δ ύ ο ν ο ίκ ια κα ί τ ί ς π ρ ο ά λ λ ε ς π ο ύ τ ό ν σ υ ν ά ν τ η σ ε ό ξ ά δ ε ρ φ ό ς το υ , σ χ ε δ ό ν έ π ε σ ε π ά νω τ ο υ , έ κ ε ΐν ο ς ο ύ τ ε π ού τ ο ύ μ ίλ η σ ε, κ ά τ ι μ ο ύ γ κ ρ ισ ε κα ί π έ ρ α σ ε ά π έ ν α ν τ ι σ ά ν κ υ ν η γ η μ έ ­ ν ο ς . Ά ς β ρ ε ! π ρ ώ τα μ ιά δ ο υ λ ε ιά ό Κ ο σ μ ά ς κα ί τ ό τ ε θ ά ’χ ε ι τ ό ν τρ ό π ο ν ά δ ιε κ δ ικ ή σ ε ι τ ά χ ρ ω σ τ ο ύ μ ε ν α , τ ό ΙΚ Α θ ά τ ό σ κ ε φ τ ό τ α ν ε ά ρ γ ό τ ε ρ α . Έ π ρ ε π ε π ά σ η θυ σ ία ν ά π ιά σ ει μιά δ ο υ λ ε ιά , ν ά μ π ο ρ έ σ ε ι ν ά σ τ α θ ε ί σ τ ά π ό δ ια το υ , γ ια τ ί έ τ σ ι σ ε ρ ν ά μ ε ν ο ς κ α ν ε ίς δ έ ν τ ό ν ύ π ο λ ό γ ιζ ε . Ό Κ ο σ μ ά ς π λ η σ ία σ ε μ έ δ έ ο ς έ κ ε ϊν ο τ ό π α γ ω μ έν ο ξ η μ έ ρ ω μ α , τ ή ν ο γ κώ δ η κ α τά μ α υ ρ η Μ ε ρ σ ε ν τ έ ς π ού έ μ ο ια ζ ε μ έ ν ε κ ρ ο φ ό ρ α , ό χ ι μ ό ν ο ά π ό τ ό χ ρ ώ μ α τ η ς ά λ λ ά κι άπ ό τ ό σ χ ή μ α . Τ ά σ κ ο ύ ρ α τ ζ ά μ ια δ έ ν τ ό ν ά φ η ν α ν ν ά δ ε ϊ ά ν ύ π ή ρ χ ε κ α ν ε ίς μ έ σ α κι έ τ ο ιμ ά σ τ η κ ε ν ά χ τυ π ή σ ε ι τ η ν π ό ρ τα , ό τ α ν α ύ τ ή ά ν ο ιξ ε δ ιά ­ π λ α τ α σ ά ν ν ά τ ό ν π ε ρ ίμ ε ν α ν . Ό ά ν θ ρ ω π ο ς π ού κ α θ ό τ α ν σ τή ν θ έ σ η τ ο ύ ο δ η γ ο ύ μ ιλ ο ύ σ ε σ έ έ ν α κ ι­ ν η τ ό τη λ έ φ ω ν ο κ α ί σ η μ είω ν ε ά ρ ιθ μ ο ύ ς σ έ έ ν α χ ο ν τ ρ ό μ π λ ο κ ά κ ο υ μ π ισ μ έν ο σ τ ό β α ρ ύ τιμ ό ν ι. Ά ν ά σ α ιν ε σ φ υ ρ ιχ τά κ α ί ρ ο υ φ ο ύ σ ε χ υ μ ό π ο ρ το κ ά λ ι α π ό έ ν α κ ο υ τ ί π ού ά κ ο υ μ π ο ϋ σ ε κ ά θ ε τ ό σ ο δ ίπ λ α το υ , σ τό λ ε β ιέ τώ ν τ α χ υ τ ή τ ω ν . Έ ν α ς π ο λ υ ά σ χ ο λ ο ς έπ ιχ ε ιρ η μ α τία ς . Ό τ α ν κ ά θ ισ ε σ τ ό φ α ρ δ ύ δ ε ρ μ ά τ ιν ο κ ά θισ μ α , π ο ύ τ ό ν τ ύ λ ιξ ε μ έ σ α το υ , ο Κ ο σ μ ά ς , ε ίπ ε , « Έ μ α θ α ψ ά ­ χ ν ε ις έ ρ γ ά τ ε ς » . Ό ά λ λ ο ς τ ο ύ ε ίχ ε ή δ η ρ ίξ ε ι μ ιά π ρ ώ τη έ ξ ε τ α σ τ ικ ή μ α τ ιά τ ή ν ώ ρ α π ο ύ π ρ ο σ π α θ ο ύ σ ε ν ά β ο λ ε υ τ ε ί καί ε ίπ ε , « Ν α ι, σ κ α φ τ ιά δ ε ς » . Ο Κ ο σ μ ά ς ά ν α σ ή κ ω σ ε τ ο ύ ς ώ μ ο υ ς τ ο υ — δ η λ ώ ν ο ν τ α ς έ τ σ ι π ώ ς α ύ τ ό π ού τ ό ν έ ν ο ια ζ ε ή τ α ν ή δ ο υ λ ε ιά κ ι ό χ ι τ ό ε ίδ ο ς τ η ς κ α ί ρ ώ τη σ ε, « Κ α ί τ ί π λ η ρ ώ ν εις ;» Ό έ ρ γ ο λ ά β ο ς τ ο ύ ά ρ π α ξ ε τ ό ν κα ρ π ό μ έ μιά ά π ό το μ η κίνησ η, π ο ύ έ κ α ν ε τ ό ν Κ ο σ μ ά ν ά τ ρ α β η χ τ ε ί π ί­ σω τ ρ ο μ α γ μ έ ν ο ς , κ α ί τ ο ύ γ ύ ρ ισ ε τ ό χ έ ρ ι π ρ ό ς τ ά π ά νω . Κ ο ί τ α ξ ε τ ή ν ρ ο ζ ια σ μ έ ν η σ κλ η ρ ό π ε τσ η π α λ ά ­ μη, ό π ω ς έ ν α ς έμ π ο ρ ο ς ά λ ο γ ω ν θ ά έ ξ έ τ α ζ ε τ ά δ ό ν τ ια τ ο ύ ζώ ο υ , κα ί ε ίπ ε ικ α ν ο π ο ιη μ έ ν ο ς . « Έ ν α ν Κ ω λ ο κ ο τρ ώ ν η π λ η ρ ώ νω . Φ τ ιά χ ν ο υ μ ε μ ιά π ισ ίνα έ δ ώ π ιό π ά νω , έ φ τ ά μ έ τ ρ ε ις κ α ί δ ιά λ ειμ μ α μ ισ ή ς ώ ρ α ς γ ιά κ ο λ α τ σ ιό . Ε γ ώ σ ά ς π η γ α ίν ω , έ γ ώ σ ά ς φ έ ρ ν ω » . Ό Κ ο σ μ ά ς δ έ ν έ β γ α λ ε μ ιλ ιά , κ α θ ώ ς τ ό ν κ α τ έ κ λ υ σ α ν ά π α ν ω τ έ ς ε ικ ό ν ε ς ά π ό τ ή ν τ ε λ ε υ τ α ία τ ο υ σ υ ν ά ­ ν τ η σ η μ έ τ ό ν δ ιε υ θ υ ν τ ή τ ή ς Τ ρ ά π ε ζ α ς , ό τ α ν π ρ ο σ π α θ ο ύ σ ε ν ά π ά ρ ε ι π α ρ ά τ α σ η γ ιά τ ό δ ά ν ε ιο . Ί δ ιε ς κ ο φ τ έ ς κ ο υ β έ ν τ ε ς , ίδ ια δ ε ρ μ ά τ ιν α κ α θ ίσ μ α τα , ίδ ια σ κ ο ύ ρ α τζ ά μ ια . Α ύ τ ά π ο ύ π λ ή ρ ω ν ε ό έ ρ γ ο λ ά β ο ς δ έ ν ή τ α ν ο ύ τ ε τ ό τ ρ ίτ ο έ ν ό ς κ α ν ο ν ικ ο ύ μ ε ρ ο κ ά μ α τ ο υ . Έ ν ιω σ ε μ ιά σ τ ά λ α κ ά τ ο υ ρ ο ν ά γ λ ισ τ ρ ά ε ι άπ ό σ τ ό μ π ο ύ τι τ ο υ κ α ί ζ ε μ α τ ίσ τ η κ ε σ ά ν ν ά ε ίχ ε σ τ ά ξ ε ι β ιτ ρ ιό λ ι. « Ε ίν α ι λ ίγ α » , ε ίπ ε σ ιγ ά . Ό ά λ λ ο ς ά π ά ν τ η σ ε π ο λ ύ ή ρ ε μ α κ α ί σ ά ν ν ά τ ό ν π ο ν ο ϋ σ ε α ύ τ ό π ο ύ έ λ ε γ ε « Ν α ι, έ τ σ ι ε ίν α ι» , ε ίπ ε . Μ ί­ λ η σ ε μ έ τ ό ν τρ ό π ο π ο ύ π λ η σ ιά ζε ι έ ν α ς ή σ υ χ ο ς θ ά ν α τ ο ς . Σ χ ε δ ό ν χ α ϊδ ε υ τ ικ ά . « Δ υ σ τυ χ ώ ς δ έ ν ύ π ά ρ χ ο υ ν δ ο υ λ ε ιέ ς » , σ υ ν έ χ ισ ε . « Θ ά κ α τ α λ ά β ε ις π ώ ς ε ίν α ι ά ρ κ ε τ ά ό τ α ν δ ε ις π ώ ς δ ο υ λ ε ύ ο υ ν ο ί ά λ λ ο ι» . Τ ίν α ξ ε τ ό π η γ ο ύ ν ι τ ο υ π ρ ό ς τ ή μ ε ρ ιά έ ν ό ς ή μ ιφ ο ρ τ η γ ο ύ π ο ύ ή τ α ν σ τ α μ α τ η μ έ ν ο λ ίγ α μ έ τ ρ α μ π ρ ο σ τά τ ο υ ς . Μ ιά ο μ ά δ α ε ρ γ α τ ώ ν χ ο υ χ ο ύ λ ια ζ α ν τ ά χ έ ρ ια τ ο υ ς μ έ σ α σ τ ό π ρ ω ιν ό ά γ ιά ζ ι, ν τ υ μ έ ν ο ι μ έ π α λ ιο μ ο δ ίτικ α ά π ο φ ό ρ ια . Έ σ β η σ ε τή μ η χ α ν ή κα ί τ ό κ α λ ο ρ ιφ έ ρ σ τ α μ ά τ η σ ε ν ά δ ο υ λ ε ύ ε ι. Ε ίπ ε, « Ε γ ώ δ έ ν σ υ ν ε ρ γ ά ζ ο μ α ι μ έ Έ λ λ η ν ε ς . Ε ίμ α σ τ ε ά τ ιμ η φ ά ρ α , γ κ ρ ιν ιά ρ η δ ε ς κι ά χ ό ρ τ α γ ο ι» . Ό Κ ο σ μ ά ς κ α τ ά λ α β ε π ώ ς έ π ρ ε π ε ν ά π α ρ α σ τ ή σ ει κά π ο ιο ν ά λ λ ο ν κι έ ξ α κ ο λ ο ύ θ η σ ε ν ά α ισ θ ά ν ε τ α ι σ ά ν ν ά β ρ ισ κ ό τ α ν σ τ ό ύ π ο κ α τ ά σ τη μ α τ ή ς Τ ρ ά π ε ζ α ς ό τ α ν ό δ ιε υ θ υ ν τ ή ς ε ίχ ε π ει, « Έ τ σ ι ε ίν α ι τ ά π ρ ά γ μ α ­ τ α . Τ ό σ α τ ά χ ρ ω σ το ύ μ ε ν α , τ ό σ α ο ί τ ό κ ο ι. Δ έ ν γ ί ν ε τ α ι τ ίπ ο τα » . Τ ο ύ τ ό π ε ρ ιέ γ ρ α φ ε σ ά ν μ ιά φ υ σ ική κ α ­ τ α σ τ ρ ο φ ή . Σ ά ν τ ό ν ή λ ιο π ο ύ π έ φ τ ε ι. Β γ ή κ ε ά π ’ τ ή ν β α ρ ε ιά Μ ε ρ σ ε ν τ έ ς κα ί π ρ ο χ ώ ρ η σ ε π ρ ό ς τ ο μ ικ ρ ό φ ο ρ τ η γ ό κι έ ν α ς ά ν τ ρ α ς τ ο ύ έ τ ε ιν ε τ ό χ έ ρ ι γ ιά ν ’ ά ν έ β ε ι σ τ ή ν κ α ρ ό τσ α . "Α ν ο ιγ α ν έ ν α ν λ ά κ κ ο δ ώ δ ε κ α έ π ί ε ίκ ο σ ιπ έ ν τ ε μ έ τ ρ α κ α ί μ έ τ ί ς π λ ά τ ε ς τ ο υ ς ν ά κ ο ιτ ά ζ ο ν τ α ι, έσ κ α β α ν γ ύ ρ ω γ ύ ρ ω τ ί ς π λ ε υ ρ έ ς τ ή ς π ισ ίν α ς . Σ τ ή μ έσ η ε ίχ α ν σ τ ή σ ε ι μιά ρ ά μ π α μ έ κ α δ ρ ό ν ια καί έ β γ α ζ α ν μ έ κ α ρ ο τσ ά κ ι τ ά χ ώ μ α τα σ τ ή ν έπ ιφ ά ν ε ια . Έ τ σ ι ό π ω ς ή τ α ν σ τ ε ν ή , σ υ χ ν ά κ ά π ο ιο ς έ χ α ν ε τ ή ν ισ ο ρ ρ ο π ία τ ο υ κι έ π ε φ τ ε μ έ σ α σ τ ό ν λ ά κ κ ο . Τ ό τ ε ή τ α ν ή μ ό ν η σ τιγ μ ή δ ια σ κ έ δ α σ η ς κ α θ ώ ς ό λ ο ι έ τ ρ ε χ α ν ν ά β ο η -

θ ή σ ο υ ν τ ό ν σ ύ ν τ ρ ο φ ό τ ο υ ς π ο ύ ε ίχ ε κ α τ α π λ α κ ω θ ε ί ά π ό τ ά χ ώ μ α τα κ α ί τ ό κ α ρ ό τσ ι. Μ έ σ α σ έ χ ά χ α ν α κ α ί σ φ υ ρ ίγ μ α τα τ ό ν ά ν έ σ υ ρ α ν καί, β ο η θ ώ ν τ α ς τ ο ν τ ά χ α μ ο υ ν ά τ ι ν ά ξ ε ι ά π ό π ά νω τ ο υ τ ά χ ώ μ α τα , τ ό ν έ δ ε ρ ν α ν ξ ε σ κ ο ν ίζ ο ν τ ά ς τ ο ν . Ό Κ ο σ μ ά ς , ό μ ό ν ο ς π ο ύ δ έ ν ή τ α ν ξ έ ν ο ς , φ ρ ό ν τ ιζ ε ν ά μ ή ν δ ο υ λ ε ύ ε ι κ ο ­ ν τ ά σ τή ρ ά μ π α γ ια τ ί τ ο ύ ’χ ε κ α ρ φ ω θ ε ί ή ιδ έ α π ώ ς θ ά μ π ο ρ ο ύ σ ε ν ά τ α φ ε ί κ ά τω ά π ό τ ά χ ώ μ α τα π ο ύ θ ά ’π ε φ τ α ν , χ ω ρ ίς ν ά β ρ ε θ ε ί κ α ν ε ίς ν ά τ ό ν β ο η θ ή σ ει. Ε ίχ ε π ρ ο σ έ ξ ε ι π ώ ς ο ί π ε ρ ισ σ ό τ ε ρ ο ι ά π ’ α υ τ ο ύ ς δ ο ύ λ ε υ α ν σ κλ η ρ ά χ ω ρ ίς ν α λ ο υ φ ά ρ ο υ ν . Έ σ κ α β α ν μ έ μ α ν ία σ ά ν ν ά έ π ρ ό κ ε ιτ ο ν ά τ ρ υ π ή σ ο υ ν τ ή ν γ ή κ α ί ν ά β γ ο ϋ ν ά π ό τ ή ν ά λ λ η μ ερ ιά . « Ή σ ά ν ν ά θ έ λ ο υ ν ν ά φ υ τ ε υ τ ο ύ ν σ τ ό ν λ ά κ κ ο π ο ύ ά ν ο ίγ ο υ ν » , σ κ έ φ τ η κ ε ό Κ ο σ μ ά ς , ό τ α ν ε ίδ ε τ ή Ν ίτ σ α ν ά έ ρ χ ε τ α ι ά π ό τ ή μ ε ρ ιά τ ο ύ δ ρ ό μ ο υ , έ ν α μ εσ η μ έ ρ ι λ ίγ ο π ρ ίν σ χ ο λ ά σ ο υ ν . Β ρ ισ κ ό τα ν ά π ’ τ ή ν ρ η ­ χ ή π λ ε υ ρ ά τ ή ς π ισ ίν α ς κ α ί τ ό κ ε φ ά λ ι τ ο υ ίσ α π ο ύ έ φ τ α ν ε σ τ ό ύ ψ ο ς τ ο ύ έ δ ά φ ο υ ς . Σ τ α μ ά τ η σ ε ν ά π ά ­ ρ ε ι μ ιά ν ά ν ά σ α κ α θ ώ ς τ ή ν ε ίδ ε ν ά π λ η σ ιά ζε ι ν τ υ μ έ ν η σ τ ά μ α ύ ρ α κ α ί π ά ν ω σ έ ψ η λ ο τ ά κ ο υ ν ε ς γ ό β ε ς . Α ν ά μ ε σ α σ τά χ ό ρ τ α , τ ά μ π ά ζα κα ί τ ά τ σ α κ ισ μ έ ν α π εύ κα , δ έ ν ή τ α ν σ ίγ ο υ ρ ο ς π ώ ς ή τ α ν έ κ ε ίν η , ό τ α ν σ τρ α β ο π ά τη σ ε σ τα π ε σ μ έ ν α φ ύ λ λ α π ού ε ίχ α ν ά ρ χ ίσ ε ι ν ά σ α π ίζο υ ν , καί τ ό τ ε ό Κ ο σ μ ά ς π ε τ ά χ τ η κ ε ν ά τ ή ν σ ηκ ώ σ ει. Τ ό π ρ όσ ω π ό τ η ς έ λ α μ π ε κ ά τω ά π ό τ ό ν χ ε ιμ ω ν ιά τικ ο ή λ ιο καί ή τ α ν α ύ τ ό τ ό φ ω τ ε ιν ό π ρ όσ ω π ο π ού ’χ ε τ ρ α β ή ξ ε ι τ ά β λ έ μ μ α τ α ό λ ω ν τ ώ ν ά ν δ ρ ώ ν κι έ κ α ν ε ν ά σ τα μ α τ ή σ ο υ ν τ α χ τυ π ή μ α τα σ ά ν ν ά ’χ α ν π α ­ γ ώ σ ε ι ο ί ά ξ ίν ε ς σ τ ό ν ά έ ρ α . Σ τ ό κ ε ν ό χ ρ ό ν ο υ π ο ύ δ η μ ιο ύ ρ γ η σ ε ή π α ρ ο υ σ ία τ η ς , ή Ν ίτ σ α ε ίπ ε π ώ ς ό Ή λ ία ς ε ίχ ε π ε θ ά ν ε ι τ ή ν π ρ ο η γ ο υ μ έ ν η . « Έ π ε σ ε ξ ε ρ ό ς » , ε ίπ ε , ό τ α ν ο ί τ ο κ ο γ λ ύ φ ο ι ή ρ θ α ν ν ά τ ο ύ κ ά ν ο υ ν κ α τά σ χ ε σ η μ έ έ π ιτ α γ έ ς δ ικ έ ς τ ο υ κα ί χ ρ έ η κ α ν ο ν ικ ό τ α τ α . Ό λ α έ ν τ ά ξ ε ι. Τ ώ ρ α π ο ύ τ ή ν κ ο ιτ ο ύ σ ε ά π ό κ ο ν τ ά φ α ιν ό τ α ν ν ά ε ίχ ε κ λ ά ψ ει κ α ί ν ά ’χ ε ι μ α κ ιγ ιά ρ ει β ια σ τικ ά τ ά μ ά τ ια τ η ς . Π ρ ο σ π ά θ η σ ε ν ά χ α μ ο γ ε λ ά σ ε ι ό τ α ν ό Κ ο σ μ ά ς σήκω σε τό χ έ ρ ι το υ καί τό άκούμπ η σε σ τό ν ώ μο τη ς . Ό ή χ ο ς ά π ’ τ ί ς ά ξ ίν ε ς , σ ά ν τ ό ρ υ θμ ικ ό χ τύ π η μ α σ τ ό τα μ π ο ύ ρ λ ο τ ή ς γ α λ έ ρ α ς , ά κ ο ύ σ τ η κ ε ξ α ν ά μ α ζ ί μ έ τ ά λ ό γ ια τ ή ς Ν ίτ σ α ς , « Δ έ ν ε ίχ ε κ α ν έ ν α ν σ ’ α ύ τ ή τ ή ν π ό λ η , ο ύ τ ε κι έ γ ώ έ χ ω . Ή ρ θ α ν ά σ έ π ά ρω ν ά τ ό ν κ λ ά ψ ο υ μ ε. Σ τ ις π έ ν τ ε ε ίν α ι ή κ η δ ε ία » . Ό τ α ν έ ρ ιξ ε τ ό φ τ υ ά ρ ι κα ί τ ό ν κ α σ μ ά σ τ ό φ ο ρ τη γ ά κ ι, ή ώ ρ α ή τ α ν ή δ η τ ρ ε ις κα ί ο ί έ ρ γ ά τ ε ς ε ίχ α ν ά ρ χ ίσ ε ι ν ά τ ά μ α ζ ε ύ ο υ ν . Π ρ ίν κ α τη φ ο ρ ίσ ο υ ν τ ό ν χ ω μ α τό δ ρ ο μ ο , τ ο ύ ς π λ η σ ία σ ε ό έ ρ γ ο λ ά β ο ς κ α ί είπ ε , « Α κ ο υ Κ ο σ μ ά , μ έ ειδ ο π ο ίη σ α ν μ π ο ρ εί ν ά κ ά ν ε ι έ φ ο δ ο τ ό Α λ λ ο δ α π ώ ν κι έ τ σ ι δ έ ν θ ά δ ο υ λ έ ψ ε ι κ α ν ε ίς α ύ ρ ιο . Ν α μ ή ν β ρ ο ύ ν ε τ ά π α ιδ ιά κ α ν α μ π ελ ά » . Θ ά ’λ ε γ ε ς ε ίχ ε σ υ γ κ ιν η θ ε ΐ ρ ίχ ν ο ν τ α ς έ ν α β λ έ μ μ α ό λ ο σ υ μ π ό ν ια σ τ ο ύ ς έ ρ γ ά τ ε ς π ού σ τ ο ιβ ά ζ ο ν τ α ν σ τ ό ή μ ιφ ο ρ τη γ ό . « Θ ά σ ο ϋ π α ρ α γ γ ε ίλ ω έ γ ώ π ό τ ε θ ά ξα ν α δ ο υ λ έ ψ ο υ μ ε . Τ σ ίμ π α κι α ύ τ ά π ο ύ σ ο ϋ χ ρ ω ­ σ τά ω » , σ υ μ π λ ή ρ ω σ ε κι έ κ λ ε ισ ε τ ή ν κ ο υ β έ ν τ α . Ό Κ ο σ μ ά ς π ή ρ ε τ ά δ υ ό π ε ν τ ο χ ίλ ια ρ α κι ε ίπ ε , « Κ α λ ά , ό π ω ς ν ο μ ίζ ε ις » . Ό έ ρ γ ο λ ά β ο ς μ π ή κ ε σ τ ό φ ο ρ γ η γ ό κ α ί ξε κ ίν η σ ε . Μ έ χ ρ ι ν ά χ α θ ε ί τ ό α ύ τ ο κ ίν η τ ο σ τή ν κ α τ η φ ό ρ α π ού έ β γ α ζ ε σ τ ή ν ά σ φ α λ τ ο τ ο ύ ς κ ο ίτ α ζ α ν ά π ’ τ ή ν κ α ρ ό τ σ α κα ί κ ά π ο ιο ς σ ή κ ω σ ε τ ό χ έ ρ ι τ ο υ κ α ί τ ο ύ ς χ α ­ μ ογέλα σ ε. Ή Ν ίτσ α ε ίπ ε, » Π ά ω σ το ίχη μ α π ώ ς α ύ τ ό ς τ ο ύ ς έ χ ε ι ειδ ο π ο ιή σ ει ν ά ’ρ θ ο υ ν ν ά τ ο ύ ς σ υ λ λ ά β ο υ ν . Ε ίν α ι π α ρ ά ν ο μ ο ι κα ί θ ά τ ο ύ ς ά π ελ ά σ ο υ ν . Κ ι έ τ σ ι δ έ ν θ ά χ ρ ε ια σ τ ε ί ν ά τ ο ύ ς π λ η ρ ώ σ ει... Ε σ ύ τ ο ύ π ερ ίσ σ ευ ες » . Ό Κ ο σ μ ά ς ε ίπ ε , « Τ ό ξ έ ρ ω μ ω ρ έ ...» κι ύ σ τ ε ρ α π ρ ό σ θ ε σ ε δ υ ν α τ ά , « Κ α ί μ έ τ ά λ ε φ τ ά μου; Τ ί θ ά γ ίν ε ι μ έ τ ά δ ικ ά μ ο υ τ ά λ ε φ τ ά ;» . « Π ο ιά λ ε φ τ ά σου; Μ ό ν ο κ ά τ ι χ ρ έ η ά φ η σ ε ό μ α κ α ρ ίτη ς . Α ν τ ά γ λ υ τώ σ ω , θ ά π ο υ λ ή σ ω τ ά π ρ ά γ μ α τα τ ο ύ μ α γ α ζιο ύ κα ί θ ά σ η κ ω θώ ν ά φ ύ γ ω . Ό σ ο π ιό μ α κ ρ υ ά γ ί ν ε τ α ι θ ά φ ύ γ ω ... Ν ά , π ά ρ ε, β ρ ή κα κ α ί τ ή ν τ α υ τ ό τ η τ ά σ ο υ » , σ υ μ π λ ή ρ ω σ ε ά ν α σ ύ ρ ο ν τ α ς ά π ό τ ή ν τ σ ά ν τ α τ η ς τ ό γ α λ ά ζ ιο π λ α σ τικ ό δ ε λ τ ίο . Ό Κ ο σ μ ά ς τ ή ν τσ έ π ω σ ε κα ί π έ ρ α σ ε τ ό χ έ ρ ι τ ο υ σ τ ό μ π ρ ά τσ ο τ η ς κα ί τ ή ν σ τ ή ρ ιξ ε κ α θ ώ ς β ιά ζ ο ν τ α ν ν ά β γ ο ϋ ν σ τ ή ν ά σ φ α λ τ ο π ο ύ τ ο ύ ς π ε ρ ίμ ε ν ε τ ό τ α ξ ί. Ό τ α ν π α ρ α π ά τη σ ε σ τ ις π ε υ κ ο β ε λ ό ν ε ς κ α ί τ ή ν σ υ γ κ ρ ό τη σ ε θ έ λ η σ ε ν ά τ ή ς π ει, « Κ α ί π ο ύ ν ά π ά ς κ α ­ κ ο μ ο ίρ α μ ο υ; Δ έ ν β λ έ π ε ις π ό σ ο μ ικ ρ ό ς ε ίν α ι ό τό π ο ς , ό π ο υ κα ί ν ά π ά ς μ έ σ α θ ά ’σ α ι» . Δ έ ν τ ή ς τ ό ’π ε, ίσ ω ς ν ά τ ή ς τ ό ’λ ε γ ε μ ε τ ά τ ή ν κ η δ ε ία , κα ί χ α λ ά ρ ω σ ε τ ό σ φ ίξιμ ο σ τ ό μ π ρ ά τσ ο τ η ς . Μ έ σ α σ τό τ α ξ ί τ ή ς κ ρ ά τ η σ ε τ ο χ έ ρ ι κι έ κ ε ίν η τ ό ά φ η σ ε κ ρ υ μ μ έ ν ο μ έσ α σ τ ίς σ κ λ η ρ έ ς π α λ ά μ ε ς τ ο υ , ώ σ π ου ν ά φ τ ά σ ο υ ν σ τ ό ν ε κ ρ ο τ α φ ε ίο .

□

Ζτο προηγούμενο τεύχος αρ. 375 στο κείμενο του Αλέξη Ζήρα (οελ. 107) απαλείφθηκαν οι 6ύο τελευταίες λέξεις: συγκροτημένη συγκίνηοη.Έτσι η τελευταία πρόταοη πρέπει να διαβαστεί: «Η διακωμώδηση που περνάει φανερά ή υπόγεια μέσα από όλα τα διηγήματα είναι συνυφασμένη οργανικά με έναν τρόπο ζωής, όπου η σκληρότητα διαδέχεται την ευαισθησία και όπου η εγκαρτέρηση συνυπάρχει με τη συγκρατημένη συγκίνηση».

Παράλειψη ακόμη ήταν το ότι δεν δημοσιεύτηκε στο προηγούμενο τεύχος το εξώφυλλο του Μάκη Τσίτα «Πάτυ εκ του Πετρούλα» (Καστανιώτης) που αφορούσε στις προτάσεις του Βαγγέλη Αθανασόπουλου για τον πρωτοεμφανιζόμενο πεζογράφο 1996.

Τέλος, το Βιβλίο του Γιώργου Ζκαμπαρδώνη «Πάλι κεντάει ο στρατηγός» (Καστανιώτης) ήταν στις πρώτες επιλογές της Ελισάβετ Κοτξιά και του Βαγγέλη ΧατξηΒασιλείου για το Βραβείο Διηγήματος 1996. Γι' αυτό η φωτογραφία του εξωφύλλου έπρεπε να ήταν μεγαλύτερων διαστάσεων απ' ό,τι στις «άλλες προτάσεις».

Ζητάμ< συγνώμη και Επανορθώνουμε

----------εκδόσεις Π Ο Λ Ι Σ -----------

Νίκος Π α να γιω τόπ ουλ ος

Η ενοχή των υλικών

Μια φορά κι έναν καιρό, ένας άνθρωπος πήγε και κάθησε κάτω από μια μηλιά. Εκεί που καθότανε, ένα μήλο ξεκόλλησε από κάποιο κλαρί και του ’πεσε στο κεφάλι. Κάποιος άλλος στη θέση του το μόνο που θα κέρδιζε ίσως να ήταν ένα καρούμπαλο. Επειδή όμως ο άνθρωπος αυτός δεν ήταν όποιος κι όποιος, αλλά ένας μεγάλος μαθηματικός, φυσικός και φιλόσοφος, που τον έλεγαν Νεότωνα. το αποτέλεσμα της πτώσης του μήλου -όσο τραβηγμένο κι αν ακούγεται- ήταν η αφορμή για τη διατύπωση της θεωρίας της παγκόσμιας έλξης. Τηρουμένων των αναλογιών, κάτι τέτοιο συμβαίνει και στους ήρωες των εννιά διηγημάτων της Ενοχής των υλικών. Μόνο που δεν είναι σπουδαίοι επιστήμονες σαν τον Νεότωνα, χώρια που οι περισσότεροι νόμοι της Φυσικής έχουν διατυπωθεί από καιρό. Οπότε το «μήλο» που πέφτει στο δικό τους κεφάλι -που μπορεί να είναι ένας σεισμός, ή απλώς ένα πάρτι, ένα έμφραγμα ή μια διακοπή ρεύματος, ένα τροχαίο ατύχημα ή μια παρτίδα μπιλιάρδο- τους αναγκάζει να δουν με άλλα μάτια τα υλικά με τα οποία είναι χτισμένη η ίδια τους η ζωή. (κδό σα ς

ΠΟΛΙΣ · ΟΜΗΡΟΥ 32 · 106 72 ΑΘΗΝΑ · ΤΗΛ. 36 43 382 · ΓΆλ 36 36 501

και 077, ΣΤΟΑ ων ΙίΙΜΚΗ · ΠΙΣΛΗ/ΟΙ \ΟΥ Γ>· ABHNA · 1ΊΙΥ 32 Ι(. 146

«ιιμέλ«α: Ηρακλής Παπαλεξης

(lira είκοσι tq Στο διαβάζω (Αρ. 5-6, Νοέμβριος ’76-Φεβρουάριος 7 7 ) δημοσιεύθηκε μια συζήτηση γιο τη στροφή της ελληνικής πεζογραφίας μετά τον πόλεμο. Συζήτηση η οποία αποτελεί ώς σήμερα σημείο αναφοράς τόσο για το υς μ ελετη τές ό­ σο και για τους αναγνώστες της πεζογραφίας μας, επειδή συστηματοποίησε και οριοθέτησε μιαν ολόκληρη εποχή. Συνομιλητές ο μυθιοτοριογράφος και κριτικός Αλέξανδρος Κοτζιάς, ο ποιητής και κριτικός Κώστας Κουλουφάκος και οι κριτικοί Αλέξανδρος Αργυρίου και Α λέξης Ζήρας. Τα ερωτήματα που τέθηκαν ήταν: • Ποια η θεματογραφία της μεταπολεμικής πεζογραφίας μας; • Ποιες οι διαφορές της από την προπολεμική; • Ποια τα βασικά χαρακτηριστικά στην πορεία της; «Το οδυνηρό πέρασμα στην πολιτικοποίηση», ο τίτλος εκείνης της συζήτησης σηματοδοτούσε επιγραμματικά και χαρακτήριζε καίρια τη μεταπολεμική μας πεζογραφία. Απ’ αυτή τη συζήτηση προέκυψε ότι η μεταπολεμική πεζο­ γραφία ήταν πιο σύνθετη σε προβληματισμούς, οσμιζόταν και απεικόνιζε ως ένα βαθμό τα προβλήματα τω ν καιρών σε αντίθεση με την ατομοκεντρική προσήλωση τω ν προπολεμικών πεζογράφων, τω ν οποίων τα έργα μπορεί κα­ νείς, συμφωνώντας ενμέρει με τον Κώστα Κουλουφάκο, να χαρακτηρίσει ω ς «επαρχιακά» και «τοπικά» και τους ί­ διους τους συγγραφείς το υς ως «θεατές τω ν πραγμάτων», κατά τη ρήση του Α λέξ. Αργυρίου. Από τό τε έχουν περάσει 20 ολόκληρα χρόνια. Πολλοί νέοι πεζογράφοι, αλλά και παλιότεροι που κατέθεσαν έργα τους σ’ αυτό το διάστημα, προσπαθώντας να προσαρμοστούν στα κελεύσματα τω ν καιρών, έχουν αλλάξει αισθητά το τοπίο της μεταπολεμικής μας πεζογραφίας. Σήμερα άραγε μπορούμε να υιοθετήσουμε την άποψη του Αλέξη Ζήρα, την οποία εξέφ ρασε πριν από 20 χρόνια, «Οι νεώ τερ οι π εζογράφοι δ εν έχουν πια τη μαστοριά που είχαν οι παλιότεροι, μπορεί και να μη δίνουν σημασία στην καλλιέπ εια της έκφρασής τους, ωστόσο σαν απ ίβ αρ ο έχουν τη συνεπέστερη στράτευσή τους απέναντι στην πο­ λιτική σημασία που έχουν τα καθημερινά βιώματά τους και στα αντίστοιχα φανερώματα που έχουν στην κοινωνική μας ζω ή»; Η σημερινή μας συζήτηση με εκπροσώπους τέσσερις πεζογράφους από διαφορετικές γενιές θα πιάσει το νήμα ε ­ κείνης της προ 20ετίας συζήτησης, θα το ξετυλ ίξει, θα ανασκευάσει τα ήδη λεχθέντα, αν τούτο κρίνεται σκόπιμο. Ο πεζογράφος Μένης Κουμανταρέας, ο πεζογράφος και κριτικός Δημοσθένης Κούρτοβικ, ο πεζογράφος Πέτρος Τατσόττουλος και ο πρωτοεμφανισθείς πεζογράφος Αλέξανδρος Αθωνίτης θα διαχειριστούν τα του οίκου τους και θα καταθέσουν τις δικές το υς απόψεις για τη μεταπολεμική μας πεζογραφία. Ευπρόσδεκτες και οι προβλέψεις για το άμεσο μέλλον.

Θ φα m Μήνα

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ:

λ η ς τ η ς ελ λ η ν ική ς π ε ζ ο γ ρ α φ ία ς π ριν απ ό τ η γ ε ν ιά το υ

Α ξ ίζ ε ι ν α ρ ίξ ο υ μ ε π ά λι μ ια μ α τ ιά σ ’ α υ τ ή τ η ν π ερ ίφ η μ η

’30 . Α υ τό ό μω ς, κ α τά τ η γ ν ώ μ η μ ο υ , είν α ι έ ν α π ρ ό β λ η μ α

σ υ ζή τη σ η τ ο υ 1 9 7 6 κ α ι ν α τ η ν κ ά ν ο υ μ ε α φ ε τ η ρ ία γ ια μ ια

τ ο οπ οίο π α ρ α μ έ ν ει. Μ π ο ρ εί σ ή μ ε ρ α ν α ε ίμ α σ τ ε κάπ ω ς

κ α ιν ο ύ ρ ια σ υ ζή τη σ η , ό χ ι έ τσ ι απ λά γ ια ν α α π ο τίσ ο υ μ ε

δ ε κ τ ικ ό τε ρ ο ι κ α ι θ ε τ ικ ό τ ε ρ ο ι α π ένα ν τι σ το ν 1 9 ο α ιώ να

φ ό ρ ο τιμ ή ς σ το υ ς τέ σ σ ε ρ ις σ υ ζ η τ η τέ ς εκ ε ίν η ς τ η ς επ ο­

κ α ι τις π ρ ώ τες δ ε κ α ε τ ίε ς τ ο υ 2 0 ο ύ , α κ ό μ α ό μ ω ς σ έρ ν ε­

χή ς , απ ό τ ο υ ς ο π οίους ο ι δ ύ ο έ χ ο υ ν ήδ η α π οχω ρήσ ει α ­

τ α ι η π ερ ίφ η μ η μ ο μ φ ή τ η ς γ ε ν ιά ς τ ο υ ’3 0 εν α ν τ ίο ν τ η ς

πό τη ζω ή, α λ λ ά κι επ ειδ ή μπ ο ρ ο ύ μ ε ν α τ η ν π ά ρ ο υ μ ε ω ς

π α λ ιό τ ερ ή ς τ η ς π εζ ο γ ρ α φ ία ς , ό τι ή τα ν η θ ο γ ρ α φ ικ ή , ε ­

μ έ τ ρ ο τω ν α λ λ α γ ώ ν που έχ ο υ ν επ έ λ θ ε ι σ το μ ε τ α ξ ύ σ την

π α ρχιώ τικη λ ο γ ο τε χν ία , π ου δ ε ν ά γ γ ιζ ε τ α π ρ ο β λ ή μ α τα

ελ λ η ν ικ ή π εζ ο γ ρ α φ ία . Γ ια ν α μιλ ήσ ω κάπ ω ς πιο π ροσω ­

τ ο υ κ α ιρ ο ύ τ η ς . Κα ι α υ τ ό τ ο βλέπ ω ν α υ π ά ρ χ ει σ τις τ ο ­

π ικά, ξ α ν α δ ια β ά ζο ν τα ς τ ο κ είμ εν ο εκ είν η ς τ η ς σ υ ζή τ η ­

π ο θ ετή σ εις όλω ν, θ α έλ ε γ α , τ ω ν τ ό τ ε σ υ ζη τη τώ ν . Σ η μ ε ι­

σ η ς ύ σ τερ α απ ό είκ ο σ ι χ ρ ό ν ια , μ ο υ έκ α ν ε , σ ε α ρ κ ε τ ά

ώνω εδ ώ κ ά τι π ου μου έ κ α ν ε ιδ ια ίτερ η εντύπ ω σ η, μια

μ ε γ ά λ ο β α θ μ ό , δ ια φ ο ρ ετικ ή εν τύπ ω σ η απ ’ ό ,τ ι τ ό τ ε .

το π ο θ έτ η σ η τ ο υ Α λ έξη Ζ ή ρ α γ ια τ η «Ζω ή ε ν τά φ ω » , ό ­

Βλέπω , δ ε ν θ α έ λ ε γ α τ ις α δ υ ν α μ ίε ς τ ω ν τό τ ε π ρ ο σ εγ γ ί­

π ου λέ ει: « τ α π ε ζ ο γ ρ α φ ή μ α τ α επ ίση ς, χ α ρ α κ τη ρ ίζο ν τ α ι

σεω ν, α λ λ ά τ ο υ ς π ερ ιο ρ ισ μ ο ύ ς π ου επ έ β α λ λ ε η επ οχή,

απ ό μ ια μ εγ α λ ο σ τ ο μ ία π ου απ ο δ υ να μ ώ νει τ ις κ α τα σ τ ά ­

η α μ έ σ ω ς μ ε τ ά τη ν π τώ ση τ η ς Χ ο ύ ν τ α ς , σ τη σ τά σ η τω ν

σ εις π ου π ερ ιγ ρ ά φ ο υ ν . Π α ρ ά δ ειγ μ α , ο επ ικός χ α ρ α κ τή ­

π εζ ο γ ρ ά φ ω ν κ αι τω ν κριτικώ ν π ου π ή ρ α ν μ έ ρ ο ς στη

ρ α ς π ου έδ ω σ ε ο Μ υ ρ ιβ ή λ η ς σ τη "Ζω ή ε ν τάφω "». Ν ο μ ί­

σ υ ζή τη σ η . Δ η λ α δ ή , υ π ήρ χε υπ έ ρ μ ετ ρ η α ισ ιο δ ο ξία γ ια

ζω ό τ ι π ρ ό κε ιτα ι γ ια τ ε λ ε ίω ς ά σ το χη και ά δ ικ η α ν τιμ ε τώ ­

τ ις ε υ ε ρ γ ε τ ικ έ ς σ υ ν έπ ειες τ η ς π ο λ ιτική ς σ τρ ά τευ σ η ς

πιση, το υ λ ά χ ισ τ ο τη ς π ρ ώ τη ς έκ δ ο σ η ς ...» .

τ ο υ σ υ γ γ ρ α φ έα . Ενώ , απ ό τ η μ ια μ ερ ιά , κα τα δ ικ ά ζ ο ν τα ι δ ο υ ν ά μ ε σ α π ο λ ιτικά μ η ν ύ μ α τα , κα ι μ ά λ ισ τα μ η ν ύ μ α τα

Πέτρος Τατσόπουλος: Η π ρώ τη έκ δ ο σ η δ ε ν ή τα ν γν ω σ τή τ ό τ ε . Ξ α να τυ π ώ θη κ ε

α ρ ε σ τ ά σ τις α ρ ισ τ ε ρ έ ς σ υ ν ειδ ή σ εις τ η ς επ οχής, απ ό

απ ό τ η ν « Εστία» μ ό λ ις πριν απ ό π έν τ ε -έ ξ ι χ ρ ό ν ια . Τ ο 7 6 ,

τ η ν ά λ λη

π ερ ίπ ου σ υ λ λ ή β δ η ν ό λ ο ι οι σ υ γ γ ρ α φ είς π ου δ εν μ ε τ α δ ί­

μ ερ ιά υ π ερ εκ τιμ ώ ν τα ι π ο λ λ ές φ ο ρ έ ς οι

ό τα ν γ ίν ε τ α ι η σ υ ζή τη σ η , κ υ κ λ ο φ ο ρ ε ί η ψ α λ ιδ ισ μ έν η έ κ ­

σ υ γ γ ρ α φ ε ίς π ου ε κ φ ρ ά ζο υ ν έν α ν τ έ τ ο ιο μη ν υμ α τισ μ ό .

δ οσ η απ ό το ν ίδιο τ ο ν Μ υ ρ ιβ ή λ η . Α υ τή ν έ χ ε ι υ π ό ψ ιν το υ

Επ ίσης, ν ο μίζω ό τ ι υ π ά ρ χ ει π ολύ μ εγ ά λ η υ π οβ άθμισ η ό-

ο Ζ ή ρ α ς . Επί τ η ς ου σ ία ς , τώ ρ α , σ υμφ ω νώ μ ε ό σ α είπ ες,

Θέμα τον Μήνα

Δ η μ ο σ θ έν η . Σ η μ α σ ία έ χ ε ι η οπ τική τ η ς κ ο υ β έ ν τα ς π ρο

ζο υ ν τ η σ ύ γ χρ ο ν η π ρ α γ μ α τικ ό τη τα . Τ ο υ ς κα τα ν ο ώ απ ο­

εικ ο σ α ε τ ία ς . Ο σ α φ ή ς δ ια χ ω ρ ισ μ ό ς α ν ά μ ε σ α σ τη ν απ ο­

λ ύ τω ς . Α ν τιμετω π ίζω κι εγ ώ το ίδ ιο π ρ ό β λ η μ α .

λιτικ ή π ρ οπ ολ εμικ ή λ ο γ ο τ ε χ ν ία κ α ι σ τη ν π ολ ιτικοπ ο ιη­ μέν η μ ετ α π ο λ εμ ικ ή λ ο γ ο τε χ ν ία . Α υ τή η τ α κ τικ ή , ν α θ ε ω ­

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ:

ρ ε ίτ α ι ω ς α ξ ία ή ω ς α π α ξία τ ο α ν υ π ά ρ χ ει ή δ ε ν υπ ά ρ χ ει

Εγώ νο μ ίζω ό τ ι α υ τ ή η απ ώ θησ η είν α ι έ ν α γ ε ν ικ ό χ α ρ α ­

σ το λ ο γ ο τ έ χ ν η μ α η π ολ ιτική μ ετ α β λ η τ ή . Α υ το ύ τ ο υ ε ί­

κ τη ρ ισ τικ ό τ η ς μ ετ α π ο λ εμ ικ ή ς λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς μ α ς . Α ν

δ ο υ ς η κ ρ ιτικ ή αν τιμετώ π ισ η κ ρ ά τ η σ ε έω ς τ ο 1 9 8 9 , χ ρ ο ­

δ ο ύ μ ε σ υ ν ο λ ικ ά τ ο σ ώ μ α τ η ς ελ λ η ν ικ ή ς π εζ ο γ ρ α φ ία ς

ν ο λ ο γ ία ο ρ ό σ η μ ο . Τ ε λ ειώ ν ει μ ια ισ το ρ ία - κ α ι τ α υ τ ό ­

μ ε τ ά τ ο 1 9 45 , υ π ά ρ χ ει γ ε ν ικ ά η α ίσ θ η σ η ό τι ο π ό λ εμ ο ς

χ ρ ο ν α μ ια σ υμ π ερ ιφ ο ρ ά , μ ια σ τά σ η , έ ν α ς τρ ό π ο ς τ ο υ

τ η ς Α λ β α ν ία ς , η Κ α το χή , η Α ν τίσ τα σ η ή τ α ν η τ ε λ ε υ τ α ία

σ κ έ π τεσ θ α ι - π ου ξ ε κ ίν η σ ε π ρ ιν απ ό δ ια κ ό σ ια χ ρ ό ν ια ,

π ε ρ ίο δ ο ς α ν ά τα σ η ς σ το ν ε θ ν ικ ό βίο, π α ρ α γ ω γ ή ς η ρ ώ ­

τ ο 1 7 8 9 , μ ε τ η Γα λ λ ικ ή Ε π α ν ά σ τα σ η . Η π ο λ ιτική μ ε τ α ­

ω ν, κ α ι ό τ ι ό σ α α κ ο λ ο ύ θ η σ α ν ή τ α ν μ ια σ υ ν εχ ή ς δ ια δ ικ α ­

β λ η τή π ερ ν ά ει σ το π ερ ιθ ώ ρ ιο . Ε κλ είπ ει η α ν ά γ κη ν α ε ­

σ ία μ α ρ α σ μ ο ύ κ α ι μ ικ ρ ό τη τα ς . Ξ εκ ιν ώ ν τα ς απ ό το ν Α λ έ­

ν τ ά ξ ε ις τ η ν π ο λ ιτική τ α υ τ ό τ η τ α τ ο υ ή ρ ω ά σ ο υ ω ς σ το ι­

ξα ν δ ρ ο Κ ο τ ζιά κ α ι φ τά ν ο ν τα ς μ έχ ρ ι τ ο ν Π α ν σ έλ η ν ο , ή

χ ε ίο τ ο υ χ α ρ α κ τ ή ρ α το υ . Τ ίπ ο τε δ ε ν σ η μ α ίν ει πια, α ν

κα ι α κ ό μ α ν ε ό τ ε ρ ο υ ς , δ ε ν β λ έπ ο υ μ ε ν α λ έ γ ε τ α ι σ χ εδ ό ν

τ ο ν χ α ρ α κ τ η ρ ίσ ε ις «α ρ ισ τ ερ ό » ή « δ εξιό ». Η π ολ ιτική μ ε­

τ ίπ ο τα θ ε τ ικ ό γ ια τ η σ η μ ερ ιν ή Ε λ λ ά δ α . Μ ε ρ ικ ο ί σ υ γ γ ρ α ­

τα β λ η τ ή κ α τ α ρ ρ έ ε ι, τ η ν ίδ ια α κ ρ ιβ ώ ς σ τιγ μ ή π ου κ α ­

φ ε ίς , όπ ω ς ο Π λ α σ κ ο β ίτη ς σ το θα υ μ ά σ ιο «Η π όλη», φ α ί­

τ α ρ ρ έ ο υ ν τ α κ α θ ε σ τ ώ τα τ η ς Α ν α το λ ικ ή ς Ε υρώ π ης. Ο

ν ε τ α ι ν α τ ο π ο θ ε τ ο ύ ν α κ ό μ α πιο πίσω τ η ν έν α ρ ξ η α υ τ ή ς

κό σ μ ο ς δ ε ν είν α ι π λ έο ν μ α ν ιχ α ϊσ τικό ς . Η π ολ ιτική ω ς α ­

τ η ς έκ π τω σ η ς α ξιώ ν , σ το Μ εσ ο π ό λ εμ ο , α λ λ ά τ ο μ υ θ ι­

ρ ε τ ή σ ’ έ ν α μ υ θ ισ τό ρ η μ α είν α ι μ ετ α π ο λ εμ ικ ό σύμπ τω ­

σ τ ό ρ η μ α αυ τ ό γ ρ ά φ τ η κ ε εν δ ε ικ τ ικ ά σ τα τ έ λ η τη ς δ ε κ α ε ­

μα. Κ ο ρ υ φ ώ ν ε τ α ιτ η χ ρ ο ν ιά που γ ίν ε τ α ι η σ υ ζή τ η σ η τω ν

τ ία ς τ ο υ ’7 0 .

τ εσ σ ά ρ ω ν κ ι α ρ χ ίζει ν α ε κ φ υ λ ίζ ε τ α ι απ ό το ’8 5 κι ε ν τ ε ύ ­ θε ν . Ε ίνα ι φ α ν ε ρ ό ό τι σ ή μ ε ρ α δ ε ν π α ίζει κ α ν έν α ν απ ο­

Α λέξανδ ρ ο ς Αθωνίτης:

λ ύ τω ς ρ ό λο . Β λ έπ εις σ υ γ γ ρ α φ ε ίς όπ ω ς η Μ ά ρ ω Δ ο ύ κ α

Α ν π ρ έπ ει ν α σ χ ο λ ιά σ ει κ α ν είς τ η σ υ ζή τη σ η τ ο υ ’7 6 , θ α

ή ο Α λ έ ξ η ς Π α ν σ έλ η ν ο ς , σ υ γ γ ρ α φ ε ίς π ου α σ χ ο λ ή θ η ­

π ρ έπ ει ν α π ο ύ μ ε ό τι π α ρ ο υ σ ιά ζετα ι η κ α κο δ α ιμ ο ν ία ω ς

κ αν κ α τά κ ό ρ ο ν σ τα β ιβ λ ία τ ο υ ς μ ε τ η ν π ολ ιτική μ ε τ α ­

ε υ δ α ιμ ο ν ία . Κ α τά τ η γν ώ μ η μ ο υ , ό λ η η ελ λ η ν ική π εζο ­

β λ η τή κι α ισ θ ά ν ο ν τ α ι κ άπ ω ς α μ ή χ α ν ο ι σ τη δ ε κ α ε τ ία τ ο υ

γρ α φ ία απ ό τ ο '5 0 κ α ι μ ε τ ά τ α λ α ιπ ω ρ είτ α ι απ ό τ ο σ ύ ν­

’9 0 . Β ά ζο υ ν σ τη ν π ά ν τα τ η ν π ολ ιτική τ α υ τ ό τ η τ α τ ω ν η ­

δ ρ ο μ ο τ ο υ Κ Κ Ε, τ ο οπ οίο α π ο τέλ εσ ε α ν ά χ ω μ α γ ια μ ια

ρ ώ ω ν τ ο υ ς , β ά ζ ο υ ν σ τη ν π ά ν τα τ ο π α ρ ό ν κ α ι σ τ ρ έ φ ο ­

φ υ σ ιο λ ο γ ική λο γ ο τε χ ν ικ ή α ν ά π τυ ξη . Ε ίν α ι χ α ρ α κ τ η ρ ι­

ν τ α ι π ρ ο ς το π α ρ ελ θ ό ν , γ ια ν α φ ω τίσ ο υ ν το π α ρόν . Δ ια ­

σ τικό ό τ ι ό λ ο ι ο ι τ ό τ ε σ υ ν ο μ ιλ η τ ές α φ α ιρ ο ύ ν ο π οιοδή -

β ά ζ ο ν τα ς το « Ε ις τ ο ν π ά τον τ η ς εικ ό ν α ς » ή τ ι ς « Β ρ α δ ιές

π ο τ ε μ ειο ν έ κ τη μ α απ ό οπ ο ιο δ ή π ο τε μ υ θ ισ τό ρ η μ α , α ρ ­

Μ π α λ έτο υ » , δ ια κ ρ ίν α μ ε ή δ η μ ια ν απ ώ θησ η απ ό τ η σ ύ γ ­

κ ε ί ν α έ χ ε ι έ ν α σ υ γ κ εκ ρ ιμ έν ο π ο λ ιτικό μ ή ν υ μ α . Π ρ ό κ ε ι­

χ ρ ο ν η π ρ α γ μ α τικ ό τη τα , μ ια ν α π ο σ τρ ο φ ή . Σ ή μ ε ρ α η α ­

τ α ι γ ια κ α ν ό ν ες σ ο σ ια λ ισ τικο ύ ρ εα λ ισ μ ο ύ . Α κ ρ ιβ ώ ς τ έ ­

π ο σ τρ ο φ ή έ χ ε ι μ ε τ α λ λ α χ θ ε ί σ ε π λ ή ρ η απ έχθ εια . Η Δ ο ύ ­

τ ο ια μ υ θ ισ τ ο ρ ή μ α τ α γ ρ ά φ ο ν τα ν , ή το υ λ ά χ ισ τ ο ν , έ τσ ι

κ α σ τ ρ έ φ ε τ α ι π ρ ο ς τ ο Β υ ζά ν τ ιο μ ε τ ο « Έ ν α ς σ κ ο ύ φ ο ς α ­

ν ο μ ίζο υ ν ό τι έ π ρ επ ε ν α γ ρ ά φ ο ν τ α ι. Ε ίν α ι μ ια π ερ ίο δ ο ς η

π ό π ο ρ φ ύ ρ α » , ο Π α ν σ έλ η ν ο ς π ρ ο ς τ ο ν δ έ κ α τ ο έν α τ ο α ι­

οπ οία θ α π ρ έπ ει ν α ξε χ α σ τ ε ί γ ρ ή γ ο ρ α , η π ερ ίο δ ο ς τ η ς

ώ ν α μ ε τ ο «Ζ α ΐδ α ή Η κ α μ ή λ α σ τα χιόν ια» . Ο Γ ια τρ ο μ α -

π ο λ ιτικο π ο ίη σ η ς. Κ α ι ν ο μίζω ό τι εδ ώ και α ρ κ ε τ ά χ ρ ό ν ια

ν ω λ ά κ η ς , σ το «Ε ρ ω τικόν », π ρ ο χ ω ρ ά ει α κ ό μ α π α ρ α π έ­

ο ι σ υ ν θ ή κ ε ς ε ίν α ι ε υ ο ίω ν ες γ ια ν α γ ρ α φ τ ο ύ ν κ α λ ά μ υ θ ι­

ρ α , δ ε ν ζ η τ ά ε ι μ ο ν ά χ α ισ το ρ ικ ό , α λ λ ά κ α ι γ λ ω σ σ ικ ό κ α ­

σ τ ο ρ ή μ α τ α , δ εδ ο μ έ ν ο υ ό τι η α ν ά π τ υ ξη τ ο υ μ υ θ ισ το ρ ή ­

τ α φ ύ γ ιο - α η δ ια σ μ έν ο ς , υ π ο θ έτω , απ ό τ η σ η μ ερ ιν ή

μ α τ ο ς έ χ ε ι σ χ έσ η μ ε τ η ν π ολ ιτική κα τά σ τ α σ η , δ η λ . να

γ λ ω σ σ ικ ή έν δ ε ια . Γ ια ό λ ο υ ς α υ τ ο ύ ς τ ο π α ρ ό ν ε ίν α ι ά-

υ π ά ρ χ ει δ η μ ο κ ρ α τ ία , ν α μ π ο ρ εί κ α ν είς ν α ε κ φ ρ ά ζ ε τ α ι ε ­

κ ρω ς απ ω θητικ ό.

λ ε ύ θ ε ρ α , απ ό τ ο ’8 0 κα ι μ ε τ ά λο ιπ όν έ χ ο υ μ ε ό λ ο ι μ α ς , κα ι π ολ ύ π ερ ισ σ ό τερ ο α υ τ ο ί π ου

είν α ι ν ε ό τ ε ρ ο ι απ ό

Μ ένης Κουμανταρέας:

μ α ς , τ η δ υ ν α τ ό τ η τ α κ α ι τη ν ε υ κ α ιρ ία ν α μη μ α ς ε ν ο χ λ εί

Ε ίναι ά κ ρ ω ς απ ω θη τικ ό ή μήπ ω ς δ ύ σ κο λ ο ν α απ οτυπ ω ­

κ α ν έν α ς Κ α ρ α μ α ν λ ή ς κ α ι κ α ν έν α ΚΚ Ε. Μ π ο ρ ο ύ μ ε απ ε­

θ ε ί σ ή μ ε ρ α μ ε τ ι ς π α ρ α μ έ τ ρ ο υ ς π ου ή δ η έχ ο υ ν α υ τ ο ί

ρ ίσ π ασ τοι ν α γ ρ ά ψ ο υ μ ε τ α μ υ θ ισ το ρ ή μ α τα , π ου α ξ ί­

β ά λ ε ι σ τη ν α ρ χ ή το υ έ ρ γ ο υ το υ ς ;

ζο υ ν ν α γ ρ α φ τ ο ύ ν σ τη ν Ε λ λ ά δ α . Δ ιά β α σ α π ρ ό σ φ α τα μ ια σ υ ν έ ν τε υ ξη τ ο υ Π ά β ιτ ς σ το π ε ρ ιο δ ικ ό τ η ς « Θ εσ σ α -

Πέτρος Τατοόπουλος:

λ ο ν ίκ η ς -Π ο λ ιτισ τ ικ ή Π ρ ω τ ε ύ ο υ σ α ς τ η ς Ευρώ π ης» και

Π ισ τ εύ ω κ α ι τ α δ ύ ο . Α ν το ν ίσ ε ις σ τα π ρ ώ τα σ ου έ ρ γ α

μ ο υ έ κ α ν ε ε ξ α ιρ ε τ ικ ά ά σ χ η μ η εν τύπ ω σ η, ό χ ι α υ τ ό που

μ ια μ ε τ α β λ η τ ή , η ο π ο ία σ υ ν τω χρ ό ν ω ε ξ α σ θ ε ν ε ί, χ ά ν ε ι

είπ ε, α λ λ ά η π ρ α γ μ α τικ ό τη τα , το ν ρ ώ τησ α ν: «τι γν ώ μ η έ ­

τ η σ η μ α σ ία τ η ς , έ π ε ιτα ε ίν α ι δ ύ σ κο λ ο , ε σ ύ ο ίδ ιο ς , να

χ ε τ ε γ ια τη σ ύ γ χρ ο ν η ελ λ η ν ική λ ο γ ο τε χ ν ία ;» κα ι ε κ ε ίν ο ς

έ ρ θ ε ις σ ε ρ ή ξη ο υ σ ια σ τικ ά μ ε τ ο π ρ ο γ εν έσ τερ ο έ ρ γ ο

α π ά ν τη σ ε ό τ ι ξ έ ρ ε ι μ ό ν ο ν τ ο ν Ρ ίτσ ο, τ ο ν Κ α β ά φ η κ α ι τ ο ν

σ ου, ν ’ α ν α κ α λ ύ ψ ε ις τ ις ν έ ε ς σ υ ν τ ε τ α γ μ έ ν ε ς π ου ο ρ ί­

Σ ε φ έ ρ η κι α υ τ ό γ ια τ ί ε ίχ ε ε π ιμ ε λ η θ ε ί μ ια σ ε ιρ ά π ρ ιν απ ό

m

δ έ κ α χ ρ ό ν ια σ ε έν α ν εκ δ ο τικ ό ο ί­

π ου μ α ς χ ω ρ ίζει σ ή μ ε ρ α από

κο.

τ ο υ ς σ υ ζ η τ η τ έ ς τ ο υ 7 6 , δ ε ν ο­

Τ ο υπ ’ α ρ ιθ μ ό ν έ ν α ζή τ η μ α α υ τ ή

φ ε ίλ ε τ α ι σ το ό τ ι α π ο ρ ρ ίπ το υ μ ε

τ η σ τιγ μ ή , κ ι α υ τ ό π ρ έπ ει ν α α ­

τ η ν π ολ ιτική ω ς θ ε μ α τ ικ ό π α ρ ά ­

ν τ ιμ ετω π ίσ ο υ μ ε, είν α ι τ ο εξ ή ς :

γ ο ν τ α τ η ς π ε ζ ο γ ρ α φ ία ς , α λ λ ά

π οια είν α ι η θ έ σ η τ η ς σ ύ γ χ ρ ο ­

α π ο ρ ρ ίπ το υ μ ε α υ τ ή τ η ν , π ώ ς να

νη ς

τ η ν πω, σ τα υ ρ ο φ ο ρ ικ ή α ν τίλ η ­

ε λ λ η ν ικ ή ς

π εζ ο γ ρ α φ ία ς

σ το ν κ όσ μο, π οια δ ε δ ο μ έ ν α και

ψ η π ου υπ ή ρ χ ε τ ό τ ε , ό τι έ ν α πο­

σ τά ν τα ρ

λ ιτικ ο π ο ιη μ έν ο

π ρ έπ ει ν α

λά β ο υ μ ε

έρ γο

είν α ι

υπ όψ η ω ς κ ρ ιτ ή ρ ια κ α ι β ά σ ει

ο υ σ ια σ τικ ά έ ν α επ ιπ λέο ν όπ λο

αυτώ ν

Π ι­

σ το ν α γ ώ ν α γ ια τ η ν α ν ατρ οπ ή

σ τεύ ω ειλ ικ ρ ιν ά ό τ ι α υ τ ή η ισ το ­

τ ο υ κα π ιτα λισ μ ο ύ κα ι γ ια τ η ν έ ­

να

σ υ ζη τ ή σ ο υ μ ε.

ρ ία μ ε τη ν π ολ ιτικοπ ο ίησ η έ κ α ν ε

λ ε υ σ η μ ια ς κ α λ ύ τ ε ρ η ς π α γκ ό ­

τ ρ ο μ α κ τικ ή ζη μ ιά , α ν α φ έρ ω τ ο

σ μ ια ς τ ά ξ η ς . Κι α υ τ ή είν α ι β έ­

π ο ίη μ α τ ο υ Ρ ίτσ ο υ «Τ α π α ιδ ιά

β α ια , το υ λ ά χ ισ τ ο ν απ ό τ η σ η μ ε ­ ρ ινή σκοπ ιά, μ ια α φ ε λ ή ς , γ ια ν α

τ η ς Κ Ν Ε π ου λ έ ν ε σ τη ζω ή τ ο μ έ-

μ η ν πω α π α ρ ά δ ε κτη , α ν τίλ η ψ η

γ α ναι», α θ λ ιό τ η τ ε ς δ η λ α δ ή , α ­ ν α φ έ ρ ω κ α ι το υ Τ σ ίρ κ α τ η « Χ α μ έν η Ά ν ο ιξη » , κ,λπ ., έ ν α ς

γ ια τ ο ν π ρ ο ο ρ ισ μ ό τ η ς τ έχ ν η ς .

π ολύ κ α λ ό ς μ υ θ ισ τ ο ρ ιο γ ρ ά φ ο ς χ α μ έ ν ο ς μ ε τ η « Χ α μένη Ά ν ο ιξη » . Εν π ά ση π ερ ιπ τώ σ ει, είν α ι κ α ιρ ό ς ν α π ρ οσ π α­

Μ ένης Κουμανταρέας:

θ ή σ ο υ μ ε ν α σ υ ν α γ ω ν ισ τ ο ύ μ ε τ ο υ ς κ α λ ύ τ ε ρ ο υ ς απ ό

Ε υ τυ χ ώ ς π ου είπ ες α υ τ ά τ α τ ε λ ε υ τ α ία δ ιό τ ι νο μ ίζω ό τι

τ ο υ ς ξ έ ν ο υ ς σ υ γ γ ρ α φ ε ίς , γ ια τ ί δ ε ν ζ ο ύ μ ε μό ν ο ι μ α ς , ξ έ ­

υ π ή ρ ξα τε τ ρ ο μ ε ρ ά ά δ ικ ο ι. Ξ ε χ ν ά τ ε τ ις σ υ ν θ ή κ ε ς μ έσ α

ρ ο υ μ ε π ω ς γ ρ ά φ ο υ ν ο ι ά λ λ ο ι, ξ έ ρ ο υ μ ε ποιο ε ίν α ι τ ο επ ί­

απ ό τι ς ο π ο ίες π έ ρ α σ ε ο τό π ο ς κα ι π ώ ς β γ ή κα ν α υ τ ά τ α

π εδ ό το υ ς . Φ α ν τ ά ζο μ α ι ό τι κ α ν είς δ ε ν είν α ι ε υ τ υ χ ή ς , ό ­

έ ρ γ α , ό σ α έ ρ γ α θ ε ω ρ ο ύ ν τ α ι π ο λ ιτικο π ο ιη μ έν α ή μ η. Δ η ­

τ α ν ξ έ ρ ε ι ό τι τ α β ιβ λ ία τω ν Ε λλ ήνω ν π εζ ο γ ρ ά φ ω ν δ εν

λ α δ ή ε ίν α ι σ α ν ν α α ρ ν ιό μ α σ τε τ ο π α ρ ελ θ ό ν μ α ς . Γ ια τί

μ ε τ α φ ρ ά ζ ο ν τ α ι ή ό τα ν μ ε τ α φ ρ ά ζ ο ν τ α ι δ ε ν π ά νε κ α λ ά ή

π ώ ς ε ίν α ι δ υ ν α τό ν ν α α γ ν ο ή σ ο υ μ ε τ ο «Κ ιβώ τιο» το υ Ά ρ η

π ο λ το π ο ιο ύ ν τα ι σ ε έ ν α χ ρ ό ν ο . Α υ τό ε ίν α ι τ ο π ρ ό β λη μ α .

Α λ ε ξά ν δ ρ ο υ , τ ο οπ οίο, π ερ ιέρ γ ω ς π ω ς, σ τη σ υ ζή τη σ η

Δ ε ν είν α ι π λ έο ν τ ο π ρ ό β λ η μ α ο ύ τ ε η Α ρ ισ τ ε ρ ά ή η δ ε ξ ιά ,

εκ είν η π ερ ν ά ει σ ε μ ια α ρ ά δ α , όπ ω ς α γ ν ο ε ί κα ι τ η ν «Κ α-

ο ύ τ ε η π ολ ιτικοπ ο ίησ η, γ ια τ ί ευ τ υ χ ώ ς α π α λ λ α χ τή κ α μ ε

γ κ ελ ό π ο ρ τα » τ ο υ Φ ρ α γ κ ιά . Α ν α φ έ ρ ο ν τ α ς τ η «Χ α μ ένη

απ ό α υ τ ά . Επ ίσης, θ α ή θ ε λ α ν α πω γ ια τ η δ ήλω σ η το υ

Ά ν ο ιξη » είσ α ι π ά ρ α π ολ ύ ά δ ικ ο ς , Α λ έ ξ α ν δ ρ ε , δ ιό τι είν α ι

κ υ ρ ίο υ Ζ ή ρ α σ χ ετικ ά μ ε τ ο υ ς ν ε ό τ ε ρ ο υ ς π εζ ο γ ρ ά φ ο υ ς

έ ν α έ ρ γ ο γ ρ α μ μ έ ν ο σ τα σ τ ε ρ ν ά τ ο υ Τ σ ίρ κ α χ ω ρ ίς τ η ν

τ ο υ 7 0 , ε ίν α ι μ ια κ εν ό δ ο ξη άπ οψ η, δ ε ν ξέ ρ ω σ ε π ο ιο υ ς

π ρ οοπ τική εκ είν η π ου τ ο υ έδ ω σ α ν ο ι « Α κ υ β έρ ν η τες Π ο ­

α ν α φ έ ρ ε τ α ι κ α ι τ ι εν ν ο εί, α λ λ ά έ τ σ ι όπ ω ς είν α ι δ ια τυπ ω ­

λ ιτείε ς » , έ ν α π ολ ύ σ η μ α ν τικ ό μ υ θ ισ τό ρ η μ α , όπ ω ς ό λ ο ι

μέν η, μ ου π ρ ο κ α λ εί απ α ρ έ σ κ εια .

ξέ ρ ο υ μ ε , π ου κι α υ τ ό π ερ ιέρ γ ω ς δ ε ν α ν α φ έ ρ ε τ α ι. Μ έν ο ­ ν τ α ς σ τη « Χ α μ έν η ά ν ο ιξη » είν α ι σ α ν ν α κ α τ α δ ικ ά ζ εις έ ­

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ: Ι δ ώ υ π ά ρ χ ει έ ν α ς κ ίν δ υ ν ο ς . Ό π ω ς ε μ ε ίς κ α τη γ ο ρ ο ύ μ ε

να ν π ολ ύ σ η μ α ν τικ ό σ υ γ γ ρ α φ έ α γ ια τ ο τ ε λ ε υ τ α ίο τ ο υ έ ρ γ ο ...

α υ τ ή τ η ν υπ ερπ ολ ιτικοπ οίησ η τ η ς λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς κα ι τ ο υ ς σ υ ζ η τ η τ έ ς τ ο υ 7 6 ό τι έδ ω σ α ν υπ ερ β ο λ ικ ή

έμ φ α σ η

Α λέξανδρος Αθωνίτης:

σ τ ο υ ς π ο λ ιτικο κ ο ιν ω ν ικο ύ ς π α ρ ά γ ο ν τ ες , έ τ σ ι θ α μπ ο­

Είπα εγ ώ κ ά τι τέ τ ο ιο ; Ε γώ είπ α απ λώ ς ό τι η «Χ α μ ένη ά ­

ρ ο ύ σ α ν ε κ α ι κάπ οιο ι ά λ λ ο ι μ ε τ ά απ ό δ ύ ο δ ε κ α ε τ ίε ς ν α

ν ο ιξη » ε ίν α ι μ ια χ α μ έν η ε υ κ α ιρ ία γ ια τ ο ν Τ σ ίρ κ α να δ ε ίξ ε ι

κ α τη γ ο ρ ή σ ο υ ν ε κ α ι μ α ς ό τ ι α γ ν ο ο ύ μ ε τ ε λ ε ίω ς τ ο υ ς π ο­

π ο ιο ς π ρ α γ μ α τικ ά είν α ι. Λ έω ό τι ε μ ε ίς έ χ ο υ μ ε τ ι ς κ α λ έ ς

λ ιτικ ο κ ο ιν ω ν ικ ο ύ ς π α ρ ά γ ο ν τ ε ς ...

σ υ ν θ ή κ ε ς π ου δ ε ν ε ίχ α ν εκ ε ίν ο ι...

Πέτρος Τατσόπουλος: Ό π ω ς τ ο 7 7 κ α τη γ ο ρ ο ύ σ α ν τ ο υ ς π ρ ο π ο λ εμ ικ ο ύ ς ...

Μ ένης Κουμανταρέας: Ο ι κ α κ έ ς σ υ ν θ ή κ ες , κ α μ ιά φ ο ρ ά , ε ίν α ι π ου κ ά ν ο υ ν τ α κ α λ ά έ ρ γ α . Ε γώ π ά ν τω ς ν ο μ ίζω ό τ ι τ ο π ρόσω π ο τ η ς π ε­

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ: Α κ ρ ιβ ώ ς . Γ ια ν α μ η ν π α γ ιδ ε υ τ ε ί η σ υ ζή τ η σ η σ το α ν π ρ έ­

ζο γ ρ α φ ία ς α ρ χ ίζ ε ι κ α ι α λ λ ά ζ ε ι τ ο 1 9 8 0 . Π ο λ ύ σ ω σ τά έ ­ κ α ν ες και έ θ ε σ ε ς ω ς ο ρ ό σ η μ ο τ ο ’8 9 , Π έ τ ρ ο , α λ λ ά πι­

π ει ή δ ε ν π ρ έπ ει ν α ’να ι π ολ ιτική η λ ο γ ο τε χ ν ία κ,λπ ., θ α

σ τεύ ω ό τι, ο υ σ ια σ τικ ά , σ τη ν Ε λ λ ά δ α τ α π ρ ώ τα χ ρ ό ν ια

π ρ έπ ει να β ρ ο ύ μ ε μ ια γ έ φ υ ρ α μ ε τ η ν π ρ ο β λ η μ α τικ ή το υ

τ ο υ ’8 0 ε ίν α ι π ου α ρ χ ίζ ε ι ν α α λ λ ά ζ ε ι η π εζ ο γ ρ α φ ία .

7 6 . Ν ο μ ίζω ό τ ι δ ε ν θ α δ ια φ ω ν ο ύ σ α μ ε κ α ι π ολ ύ μ ε τ α ξ ύ

Ε μ φ α ν ίσ τη κ ες εσ ύ , Π έ τ ρ ο , ο Β α γ γ έ λ η ς ο Ρ α π τό π ο υ λ ο ς

μ α ς ό τ ι η κ ρ ιτικ ή π ου α σ κ ο ύ μ ε σ ή μ ερ α , η α π όσ τασ η

- όσ ο κι α ν α π ο δ ε ιχ θ ή κ α τε ε κ τω ν υ σ τέρ ω ν τ ε λ ε ίω ς δ ια -

φ ο ρ ε τ ικ ο ί μ ε τ α ξ ύ σ α ς - κ α ι μ ερ ικ ο ί α κ ό μ α ά λ λ ο ι, τ ρ ε ις -

τ η ς σ κά ψ α μ ε τ ο λ ά κκ ο . Ό σ ο γ ια τη δ ικ τ α τ ο ρ ία π ου λ ε ς ,

τ έ σ σ ε ρ ις π ε ζ ο γ ρ ά φ ο ι. Ε ίσ τε ο ι π ρ ώ το ι π ου δ ίν ε τ ε μια

μ η ν ξε χ ν ά ς , τ η φ ά γ α μ ε σ το π ετ σ ί μ α ς ...

κ α ιν ο ύ ρ ια ν ό τ α σ τη ν π εζ ο γ ρ α φ ία . Κ α τ α θ έ τ ε τ ε τ α μ ε τ α -

Πέτρος Τατοόπουλος:

δ ικ τα το ρ ικ ά β ιώ μ α τα σ α ς , τ α ο π ο ία δ ε ν έχ ο υ ν κα μ μ ιά σ χέσ η μ ε τη ν π ο λ ιτική π α ρ ά μ ό ν ο ν απ ό σ π όν τα. Έ χ ο υ ν

θ έ λ ω ν α πω ό τ ι τ α β ιβ λ ία τ ο υ Τ σ ίρ κ α ή τ ο υ Α λ ε ξά ν δ ρ ο υ ,

σ χ έσ η μ ε τ ι ς π α ρ έ ε ς , τ ο υ ς έ ρ ω τ ε ς μ ε τ ι ς κ ο π έλ ε ς , τ ις

ε ίχ α ν κ ι ά λ λ ε ς δ ια σ τ ά σ εις , π έρ α απ ό τη ν πολ ιτική. Ε ίχαν

δ ια λ υ μ έ ν ε ς ν ε ο λ α ίε ς , μ ε τ η ν α γ ω ν ία σ α ς ν α β ρ ε ίτ ε μ ια

κ α τ ε ξ ο χ ή ν κ α λ λ ιτε χ ν ικ ές α ρ ε τ έ ς .

δ ο υ λ ε ιά ή μ ια έ ξ ο δ ο π ρ ο ς τη ζω ή, μ ε ό λ ο το το π ίο όπ ω ς δ ια μ ο ρ φ ώ ν ε τα ι σ τη ν α ν α το λ ή τ η ς δ ε κ α ε τ ία ς α υ τ ή ς . Κα ι γ ια π ρ ώ τη φ ο ρ ά υ π ά ρ χ ει τ ο σ το ιχ είο τ ο υ γ έ λ ιο υ μ έσ α

Μ ένης Κουμανταρέας: Μ α ω ς τ έ τ ο ια τ α θ υ μ ό μ α σ τε ...

σ ε α υ τ ά τ α β ιβ λ ία , π ρ ά γ μ α π ου δ ε ν υ π ή ρ χ ε σ τη ν ε ο ε λ ­ λη ν ικ ή λ ο γ ο τε χ ν ία , δ ιό τ ι ε ίν α ι μ ια α γ έ λ α σ τ η λ ο γ ο τ ε χ ν ία

Πέτρος Τατοόπουλος:

- α ν ε ξ α ιρ έ σ ε ις τ ο ν Σ κ α ρ ίμ π α κα ι π ολ ύ π α λ ιό τ ερ α , β έ ­

Ιυ μ φ ω ν ώ α π ο λύ τω ς. Κι ε π ίτρ ε ψ έ μ ο υ ν α π ρ ο σ θέσ ω ό τι

β α ια , τ ο ν Κ ο ν δ υ λ ά κ η κ α ι τ ο ν Ρ ο ίδ η - ή τα ν απ ό τ α ’3 0 κα ι

ο ι π λ έο ν π ο λ ιτικ ο λ ο γ ο ύ ν τες , ο ι π λ έο ν ά κ α μ π το ι π ο λ ιτι­

έπ ε ιτα μ ια α γ έ λ α σ τ η π ε ζ ο γ ρ α φ ία . Ε π ο μ έν ω ς, λο ιπ όν , η

κ ά, ή τ α ν ε κ είν ο ι που δ ε ν ε ίχ α ν ο δ υ ν η ρ ά β ιώ μ α τα απ ό τη

β ά σ η γ ια έ ν α κ α ιν ο ύ ρ ιο π ρ όσ ω π ο τη ς λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς μ α ς ,

δ ικ τα το ρ ία . Τ α ν έ α π α ιδ ιά, όπ ω ς εγ ώ , δ εκα τεσ σ ά ρ ω ν -

νο μ ίζω , μ π α ίνει μ ε σ α ς . Α υ τ ό δ ε ν σ η μ α ίν ει ό τ ι ο Β α σ ιλ ι­

δ εκ α π έν τε κα ι λ ίγ ο μ ε γ α λ ύ τ ε ρ α , υ π ε ρ σ κ ελ ίζ α μ ε τ ο υ ς

κ ό ς , ε γ ώ κα ι μ ε ρ ικ ο ί ά λ λ ο ι α κ ό μ α τ η ς γ ε ν ιά ς μ α ς , α σ χ ο ­

π α λ α ιό τε ρ ο υ ς . Ή τ α ν φ υ σ ικ ό , γ ια μ α ς ή τ α ν μ ια π ρ ω τό ­

λ η θ ή κ α μ ε μό ν ο μ ε μ ια π ο λ ιτικο π ο ιη μ έν η Ε λ λ ά δ α . Ί σ α ί­

γν ω ρ η εμ π ε ιρ ία . Α λ λ ά ή τα ν μ ια ε μ π ε ιρ ία χ ά ρ τιν η , δ ο τή -

σ α επ ίκ εν τρ ό μ α ς ε ίν α ι ο μ ετα π ο λ ε μ ικ ό ς τ α ρ α γ μ έ ν ο ς

κ α ι ή τα ν φ υ σ ικ ό σ ε μ ε ρ ικ ά χ ρ ό ν ια ν α κ α τα ρ ρ ε ύ σ ε ι. Ο ι

κ ό σ μ ο ς . Τ ο π ρόσω π ο μ ια ς Ε λ λ ά δ α ς σ π α ρ α γ μ έν η ς κα ι

«π α θό ν τες » , α ν θ ε ς , τ η ς π ο λ ιτική ς, ο ιπ α λ α ιό τ ε ρ ο ι, είν α ι

δ ια ιρ ε μ έ ν η ς π ου π ρ ο σ π α θ εί ν α επ ο υ λ ώ σ ε ι τ α τ ρ α ύ μ α ­

κι εκ ε ίν ο ι που μ ιλ ο ύ ν λ ιγ ό τ ε ρ ο γ ια π ολ ιτική.

τ ά τη ς . Ο νέ ο ς άνθρ ω π ο ς μ ε τ α κληρ ο νο μ η μ ένα τ ρ α ύ ­ μ α τ ά τ ο υ απ ό τ ο υ ς γ ε ν ν ή τ ο ρ ε ς κα ι τ η δ υ σ φ ο ρ ία τ ο υ ν α

Δημοσθένης Κούρτοβικ:

υ π ά ρ ξε ι σ ’ έ ν α ν ξέ ν ο π ρ ο ς α υ τ ό ν κό σ μ ο . Δ ε ν έ χ ε ι π α ρ ά

Π ρ έ π ε ι ν α λ ά β ο υ μ ε υπ όψ ιν ό τι ο ι τ ρ ε ις απ ό τ ο υ ς τ έ σ σ ε ­

ν α α ν α τ ρ έ ξ ε ι κ α ν είς σ το « Φ ύλ λο , τ ο Π η γ ά δ ι κ α ι τ ο

ρ ις σ υ ν ο μ ιλ η τ ές τ ο υ 1 9 7 6 ή τ α ν ά ν θρ ω π ο ι τ η ς εμ φ υ λ ια -

Α γ γ έλ ια σ μ α » . Ή σ τα δ ικ ά μ ο υ , α ν μ ο υ ε π ιτρ έ π ετε, « Μ η ­

κ ή ς επ ο χ ή ς . Ή τ α ν εικ ο σ ά ρ η δ ε ς -ε ικ ο σ ιπ ε ν τά ρ η δ ε ς τ η ν

χ α ν ά κ ια » . Ε π ο μ έν ω ς η α φ ε τ η ρ ία ε ίν α ι ε κ ε ί. Η δ ική σ α ς

επ οχή τ ο υ Ε μ φ υ λ ίο υ και, όπ ω ς ή τα ν φ υ σ ικ ό , σ φ ρ α γ ί­

γ ε ν ιά , α π α λ λ α γ μ έν η απ ό α υ τ ά , φ έ ρ ν ε ι μ ια κα ιν ο ύ ρ ια

σ τη κ α ν απ ό ε κ ε ίν α τ α γ ε γ ο ν ό τα .

ν ό τ α σ τη λ ο γ ο τε χ ν ία . Π ρ ο φ ο ρ ικ ό τ η τ α σ τη γ λ ώ σ σ α , α ­

Η ο υ σ ία ε ίν α ι ό τ ι τ ο ξε κ α θ ά ρ ισ μ α τ ω ν λ ο γ α ρ ια σ μ ώ ν μ ε

π ο φ υ γ ή λ ο γ ο τε χ ν ικ ώ ν σ τερ εο τύ π ω ν , δ ρ ο σ ιά , γ έ λ ιο , ε ­

τ ο τ ρ α υ μ α τ ικ ό π α ρ ε λ θ ό ν τ η ς δ ε κ α ε τ ία ς τ ο υ ’4 0 έ γ ιν ε μ ε

λ α φ ρ ό τ η τ α , ρ ο κ μ ο υ σ ικ ή . Β γ ά ζ ε τ ε έξ ω κ α θ ε τ ί π ου μπ ο­

π ά ρ α π ολλή μ ε γ ά λ η κ α θ υ σ τ έρ η σ η σ τη ν Ε λ λ ά δ α , μ ε κ α ­

ρ ε ί ν α έ χ ε ι σ χ έσ η μ ε τ ο επ ίσ η μ ο , τ ο τ ρ α γ ικ ό , τ ο ε λ ε γ ε ια ­

θ υ σ τ έ ρ η σ η σ χ εδ ό ν σ α ρ ά ν τα χρόν ω ν . Κα ι ό τα ν έγ ιν ε,

κό.

δ ε ν ή τα ν μό ν ο ν η χ ρ ο ν ικ ή υσ τέρ η σ η , ή τα ν κα ι τ ο γ ε γ ο ­ ν ό ς ό τι τ ο π ρόσω π ο τ η ς Ε λ λ ά δ α ς ε ίχ ε α λ λ ά ξ ε ι τ ε λ ε ίω ς .

Πέτρος Τατοόπουλος:

Φ α ιν ό τα ν ό χ ι μό ν ο ν α ν α χ ρ ο ν ισ τικό , α λ λ ά κ α ι κάπ ω ς κω­

Έ ν α μ ικ ρ ό α κ ό μ η σ χόλιο γ ια τ η ν π ολ ιτική - γ ια ν α κλ εί-

μικό σ τ α μ έ σ α τ η ς δ ε κ α ε τ ία ς τ ο υ ’8 0 ν α μ ιλ ά ς μ ε ό ρ ο υ ς

σ ο υ μ ε ο ρ ισ τικ ά μ ε α υ τ ό τ ο ζ ή τ η μ α . Δ ε ν μ π ο ρ ο ύ μ ε α ­

π ου α ν ή κα ν σ ε εν τ ε λ ώ ς ά λ λ η επ οχή, σ ε ά λ λ ε ς σ υ ν θ ή κ ες

σ φ α λ ώ ς ν α μ ε μ φ θ ο ύ μ ε τ ο 7 6 , δ ιό τι τ ό τ ε ο ι άν θρ ω π ο ι, α ­

κα ι σ ε ά λ λ η δ ιά θ ε σ η τω ν π ν ευμάτω ν .

π ό τ ο πρ ω ί ω ς τ ο β ρ ά δ υ , μ ιλ ο ύ σ α ν γ ια τ η ν π ολ ιτική ή έ γ ­

Συ μ φ ω ν ώ α π ό λ υ τ α μ ε το ν Μ έν η ό τ ι ο ι α ρ χ έ ς τ η ς δ ε κ α ε ­

γ ρ α φ ο ν μ ε γν ώ μ ο ν α τ η ν π ολ ιτική. Δ ε ν μ π ο ρ εί τ ο μ έλ λ ο ν

τ ία ς τ ο υ ’8 0 είν α ι έ ν α ο ρ ό σ η μ ο σ τη ν ε ξ έ λ ιξ η τη ς ελ λ η ν ι­

ν ’ α σ τυ ν ο μ ε ύ ε ι τ ο π α ρ ελ θ ό ν - ε ίν α ι φ α ιδ ρ ό ω ς π ρ ό θεσ η .

κ ή ς λ ο γ ο τε χ ν ία ς , τ ο οπ οίο α κ ό μ α δ ε ν έ χ ο υ μ ε σ υ ν ειδ η ­

Π ρ ο φ α ν ώ ς μ ιλ ο ύ σ α ν δ ια ρ κ ώ ς γ ι α τ η ν π ο λ ιτική , δ ιό τι τ η ν

το π ο ιή σ ει απ ό λ υ τα . Κ α ι γ ια τ ο οπ οίο π ο λ λ ο ί ξ έ ρ ω ό τι

π ολ ιτική είχ α ν σ τ ε ρ η θ ε ί, τη ν ε λ ε υ θ ε ρ ία τ ο υ λ ό γ ο υ . Β γ α ί­

δ ια φ ω ν ο ύ ν . Α υ τό ίσ ω ς ο φ ε ίλ ε τ α ι σ το γ ε γ ο ν ό ς ό τι η λ ε ­

ν α μ ε απ ό μ ια δ ικ τα το ρ ία . Κι απ ό ε κ ε ί π ου η π ολ ιτική ή ­

γ ά μ ε ν η γ ε ν ιά τ ο υ ’8 0 δ ε ν έ ρ χ ε τ α ι μ ε τυ μ π α ν ο κ ρ ο υ σ ίες

τ α ν μ ια μό ν ο απ ό τ ι ς μ ε τ α β λ η τ έ ς σ τα β ιβ λ ία το υ Τ σ ίρ κα

σ το π ρ οσ κήν ιο τ η ς λ ο γ ο τε χ ν ία ς , όπ ω ς η γ ε ν ιά τ ο υ ’30 .

ή τ ο υ Α λ ε ξά ν δ ρ ο υ , μ ε τ α π ο λ ιτευ τ ικ ά π α ρ ο υ σ ιά ζει μ ε τ ά ­

Δ ε ν έ ρ χ ε τ α ι ω ς σ χ ο λ ή μ ε μ α ν ιφ έ σ τα κ α ι δ ια κ η ρ υ γ μ έ ν ε ς

σ τα σ η , μ ε τ α μ ο ρ φ ώ ν ε τα ι σ ’ έ ν α κα ρ κίν ω μ α , έ ν α λ ο γ ο τ ε ­

θ έ σ ε ις π ερ ί λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς κ α ι π ερ ί Ε λ λ ά δ ο ς . Α λ λ ά μπ αίνει

χ νικό κ α ρ κ ίν ω μ α κι ε ξα π λ ώ ν ετ α ι π α ντο ύ ...

π ολ ύ π ιο χ α λ α ρ ά , μ ε λ ιγ ό τ ε ρ ο σ υμπ α γή χ α ρ α κ τή ρ α , λ ι­ γ ό τ ε ρ ο μ ε δ ιά θ ε σ η ν α α λ λ ά ξ ε ι τ α κ α κώ ς κ είμ εν α ή να

Μ ένης Κουμανταρέας:

π ρ ο β ά λ ει μ ια ε ν ια ία α ν τίλ η ψ η . Ε κ φ ρ ά ζ ε ι ό μ ω ς α υ τ ή τη ν

Τ ι θ α π ει «μ ια μ ετ α β λ η τ ή » ; Μ ο υ είν α ι δ ύ σ κ ο λ ο ν α κ α τ α ­

κ α τ ά ρ ρ ε υ σ η δ ύ ο ο ρ α μ ά τ ω ν τ α οπ οία, κ α τά τ η γν ώ μ η

λ ά β ω α υ τ ή τ η γ λ ώ σ σ α . Θ υ μ ίζ ε ι τη ν π ολ ιτικοπ ο ίησ η π ου

μ ου, η Α ρ ισ τ ε ρ ά είχ ε σ υ ν α ιρ έσ ει. Τ ο έ ν α ή τ α ν η ου το π ία

τ η ς μ ε γ ά λ η ς α λ λ α γ ή ς τ ο υ κό σ μ ο υ μέσ ω τ η ς επ α ν ά σ τ α ­

Μ ά τ ε σ ις σ το «Η μ η τ έ ρ α τ ο υ σ κύ λου» , ο Ά ρ η ς Φ α κ ίν ο ς , ο

σ η ς κ α ι τ ο ά λ λ ο τ ο α ίτη μ α τ η ς ε λ λ η ν ικ ό τη τα ς . Τ ο τ ε ­

Δ η μ ή τ ρ η ς Ν ό λ λ α ς σ το «Ο τ ύ μ β ο ς κ ο ν τά σ τη θά λ α σ σ α » .

λ ε υ τ α ίο τ α λ α ν ίζ ε ι (δ εν δ ισ τά ζω δ ιό λ ο υ ν α χ ρ η σ ιμ ο π ο ιή ­

Απ ό τ η ν ά λ λ η μ ερ ιά , ο Τ ά κ η ς Θ εο δ ω ρ ό π ο υ λ ο ς σ το

σω α υ τ ή τη λ έ ξ η ) τ η ν ελ λ η ν ική λ ο γ ο τε χ ν ία , κα ι όχι μόνο,

« Α δ ια ν ό η το τοπ ίο» ά σ κ η σ ε εξο ν τω τικ ή κ ριτική σ ’ α υ τ ή

απ ό τ η δ ε κ α ε τ ία τ ο υ τ ρ ιά ν τ α κα ι μ ε τ ά . Ν ο μ ίζω ό τ ι η γ ε ­

τ η ν εμ μ ο ν ή σ τη ν ελ λ η ν ικό τη τα .

ν ιά τ ο υ '8 0 ε ίν α ι η π ρ ώ τη η οπ οία ό χι α π λώ ς δ ε ν δ ίν ε ι μ ια ά λ λ η απ άντησ η σ το ε ρ ώ τ η μ α τ ι σ η μ α ίν ει ελ λ η ν ικό τη τα ,

Πέτρος Τατσόπουλος:

α λ λ ά α γ ν ο ε ί επ ιδ ε ικ τ ικ ά α υ τ ό τ ο ερ ώ τη μ α . Δ ιό τ ι α ν α φ έ-

Υ π ή ρ ξ ε μ ια δ ε κ α ε τ ία , απ ό τη μ ετ α π ο λ ίτευ σ η έ ω ς τ α μ έ ­

ρ ε τ α ι π ια σ ε μ ια κ α τά σ τ α σ η , σ ε μ ια π ρ α γ μ α τικ ό τη τα , ό ­

σ α το υ ’8 0 , κ α τά τη ν οπ οία το π ρ ό β λ η μ α τ η ς « ελ λ η ν ικ ό ­

π ου ο ι δ ια φ ο ρ έ ς α ν ά μ ε σ α σ τη ζω ή σ τη ν Α θ ή ν α , σ το

τη τ α ς » ε ίχ ε μπ ει κ α τ ά μ έ ρ ο ς . Ο Ρ ό ν τ ερ ικ Μ π ή το ν σ την

Α μ β ο ύ ρ γ ο ή σ το Σ α ν Φ ρ α νσ ίσ κο ε ίν α ι π ολ ύ μ ικ ρ ό τ ε ρ ε ς

«Ε ισ α γω γή σ τη ν ε ο ελ λ η ν ική λο γ ο τε χ ν ία » (όπ ου ο ι π α ρ α ­

α π ’ ό ,τ ι ο ι δ ια φ ο ρ έ ς εν ό ς ν ε α ρ ο ύ Α θ η ν α ίο υ τ η ς δ ε κ α ε ­

τη ρ ή σ ε ις τ ο υ κ α τά κα ν ό ν α είν α ι π ολύ εύ σ τ ο χ ε ς , έ ω ς τις

τ ία ς τ ο υ ’8 0 κ α ι ε ν ό ς Α θ η ν α ίο υ τ η ς δ ε κ α ε τ ία ς τ ο υ ’5 0 ή τ ο υ ’3 0 . Μ ε α υ τ ή τη ν έν ν ο ια είν α ι ό ν τω ς ο ρ ό σ η μ ο .

α ρ χ έ ς τ η ς δ ε κ α ε τ ία ς το υ ’8 0 ' απ ό ε κ ε ί κ ι έ π ε ιτα δ ε ν δ ε ί­ χ ν ει κ α λ ά εν η μ ερ ω μ έν ο ς ) α π ο δ ίδ ε ι α υ τ ή τη «σιωπή» σ το γ ε γ ο ν ό ς ό τ ι η έν ν ο ια τ η ς « ε λ λ η ν ικ ό τη τ α ς » ε ίχ ε δ ια κ ο ­

Μ ένης Κουμανταρέας: Η έν ν ο ια τ η ς ε λ λ η ν ικ ό τη τα ς , σ ή μ ερ α , α π α σ χ ο λ εί μ όν ον

ρ ε υ τ ε ί κ α τά τη δ ικ τα το ρ ία . Τ α π ρ ώ τα χ ρ ό ν ια μ ε τ ά τ η δ ι­

τ ο υ ς ε θ ν ικ ισ τ έ ς κ α ι τ ο υ ς ν ε ο ρ θ ό δ ο ξ ο υ ς ...

λ ε ς ε κ ε ίν ε ς τ ι ς μ α ρ ξ ισ τ ικ έ ς ο ρ γ α ν ώ σ εις , τ ις π α ρ α φ υ ά ­

κ τα το ρ ία , μ έσ α σ το γ ε ν ικ ό κ λ ίμ α τ ο υ δ ιεθ ν ισ μ ο ύ , μ ε ό ­ δ ε ς τ ω ν π α ρ α φ υ ά δ ω ν , ε θ ε ω ρ ε ίτ ο αν επ ίτρ επ το ν ’ α σ χο -

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ:

λ ε ίσ α ι μ ε τ η ν ελ λ η ν ική σ ο υ κα τα γ ω γ ή , όπ ω ς κ α ι μ ε τ η

Δ ε ν ξ έρ ω , δ ε ν ε ίμ α ι α π ό λ υ τ α σ ίγ ο υ ρ ο ς . Ν ο μ ίζω δ η λ α δ ή

σ χέσ η Α ν α το λ ή ς -Δ ύ σ η ς , έ ν α ζ ή τ η μ α που π ρ ώ το ι ο ι ν ε ο -

ό τι κ α ι σ τη μ ετ α π ο λ ιτευ τ ικ ή π ερ ίο δ ο π ου θ έ λ ο υ μ ε ν α ε ­

ο ρ θ ό δ ο ξ ο ι ξ α ν ά φ ε ρ α ν σ το π ρ οσ κήν ιο, κ α τά τ α μ έσ α

π ισ κ οπ ήσ ουμ ε σ ή μ ε ρ α υπ ά ρ χ ο υ ν π α ρ α φ υ ά δ ε ς ή π ρ ο ε­

τ η ς επ ό μ εν η ς δ ε κ α ε τ ία ς . Θ α ή θ ε λ α ό μ ω ς ν α σ τα θ ώ λ ίγ ο

κ τά σ ε ις α υ τ ο ύ τ ο υ π ρ ο β λ η μ α τισ μ ο ύ . Ο Χ α τζ ή ς σ το «Δ ι­

σ τη γ ε ν ιά τ ο υ ’8 0 , μ ια γ ε ν ιά ό π ου αν ήκω θ έ λ ω -δ ε ν θ έλ ω ,

πλό βιβλ ίο» ψ ά χ ν ει ν α β ρ ει τ ι σ η μ α ίν ει ν α είσ α ι Έ λ λ η ν α ς

κα ι να π α ρ α σ τή σ ω το ν σ υ ν ή γ ο ρ ο τ ο υ δ ια β ό λ ο υ . Δ ιό τ ι ό ­

σ το ν σ η μ ερ ιν ό κ όσ μο. Β έβ α ια , έ χ ε ι τ η ν ευ α ισ θ η σ ία ν α

σ α είπ α μ ε, μ έχ ρ ι σ τιγ μ ή ς , γ ια τ η γ ε ν ιά τ ο υ ’80 , ε ίν α ι μ ο ­

θ έ σ ε ι τ ο ερ ώ τη μ α σ τις α λ λ α γ μ έ ν ε ς σ υ ν θ ή κ ε ς τ η ς σ ύ γ ­

ν ά χ α θ ε τικ ά ...

χρ ο ν η ς κ οινω νίας κ α ι χ ω ρ ίς ε θ ν ικ έ ς π α ρω π ίδ ες. Ο Α ρ ι­ σ τ ο τ έ λ η ς Ν ικ ο λ α ΐδ η ς σ το ν « Ιερ ό Μ α σ τό » κ α τ ’ ε μ μ ο ν ή ,

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ:

θ α έ λ ε γ α , α σ χ ο λ είτα ι α κ ρ ιβ ώ ς μ ε τ ο ίδ ιο π ρ ό β λ η μ α , τ ο ­

Εγώ έχω ν α πω κι ά λ λ α . Δ η λ α δ ή , τ ο ά λ λ ο σ η μ είο , ε κ τ ό ς

π ο θ ετώ ν τα ς τ ο , κ α ι γ ι’ α υ τ ό ε ίν α ι εν δ ια φ έ ρ ο ν τ ο μ υ θ ι­

απ ό τ η θ ε μ α τ ο λ ο γ ία , π ου δ ε ν είν α ι π ια επ ικεν τρ ω μ έν η

σ τό ρ η μ ά τ ο υ , σ ε π α γ κ ό σ μ ια π ρ οοπ τική. Κ ά τι α ν ά λ ο γ ο

γ ύ ρ ω απ ό τη ν ελ λ η ν ικ ό τη τα ή τ η ν επ α ν ά σ τα σ η , τ ο ά λ λ ο

κ ά ν ει κ α ι ο Β α σ ιλ ικ ό ς σ το ν «Γ λ α ύ κο Θ ρ α σ ά κ η » . Η Δ ο ύ κ α

σ η μ είο π ου δ ια φ ο ρ ο π ο ιεί ρ ιζικ ά τ η γ ε ν ιά τ ο υ ’8 0 απ ό τις

σ το « Έ ν α ς σ κ ο ύ φ ο ς απ ό π ο ρ φ ύ ρ α » , κ ά ν ο ν τα ς μ ια π ολύ

α μ έ σ ω ς π ρ ο η γ ο ύ μ εν ες ε ίν α ι ο ι λ ο γ ο τ ε χ ν ικ έ ς επ ιρ ρ ο ές

μ ε γ ά λ η σ τρ ο φ ή , σ χ εδ ό ν εκ α τ ό ν ο γ δ ό ν τα μοιρ ώ ν , σ ε

τ η ς και ο ι λο γ ο τ ε χ ν ικ έ ς τ η ς α ν α φ ο ρ έ ς . Δ ε ν ε ίν α ι π ια τ ό ­

σ χ έσ η μ ε τ α π ο λ ιτικο π ο ιη μ έν α β ιβ λ ία τη ς τ ή ς δ ε κ α ε τ ία ς

σ ο π ολ ύ ο ι α μ έ σ ω ς π ρ ο η γ ο ύ μ εν ες γ ε ν ιέ ς , μ έ χ ρ ι τ η γ ε ­

τ ο υ 7 0 κ α ι τω ν αρ χ ώ ν τ ο υ ’8 0 , μ ιλ ά ει γ ια τ ο Β υ ζά ν τιο

ν ιά τ ο υ '3 0 , α λ λ ά η ελ λ η ν ική λ ο γ ο τε χ ν ία το υ 19 ο υ αιώ να

σ α ν ν α λ έ ε ι ό τ ι π ρ ο ς τ α ε κ ε ί π ρ έπ ει να κ ο ιτ ά ξ ο υ μ ε α ν θ έ ­

ή τω ν αρ χ ώ ν τ ο υ 2 0 ο ύ . Ε ίν α ι η γ ε ν ιά τ ο υ 1 8 8 0 , ο Ρ ο ΐδ η ς ,

λ ο υ μ ε ν α κ α τ α λ ά β ο υ μ ε τ ι γ ίν ε τ α ι σ ή μ ε ρ α κα ι π οιοι ε ίμ α ­

ο Β ιζυ η ν ό ς , ο Π α π α δ ια μ ά ν τ η ς , α κ ό μ α ο Α ν ώ ν υ μ ο ς τ ο υ

σ τε. Μ ια μόν ιμη σ υ ν ισ τώ σ α π ου δ ια τ ρ έ χ ε ι το β ιβ λ ίο τ η ς

«Η Σ τ ρ α τιω τικ ή ζω ή ε ν Ε λλ ά δ ι» - σ τα β α θ μ ό π ου ή τα ν

απ ό τ η ν α ρ χ ή μ έχ ρ ι τ ο τ έ λ ο ς είν α ι η α ν τιπ α ρ ά θεσ η

γ ν ω σ τό σ ε μ ε ρ ικ ο ύ ς - , έ ρ γ α τ α οπ οία, ό τα ν τ α δ ια β ά ­

Ε λ λ ά δ α ς -Δ ύ σ η ς , η οπ οία κ α ι σ ή μ ε ρ α ο ισ τ ρ η λ α τεί, κ α ι ό ­

ζ ο υ μ ε σ ή μ ερ α , μ α ς φ α ίν ο ν τα ι π ολ ύ π ιο κ ο ν τά σ τη ν έ κ ­

χ ι μ ό ν ο ν τ ο υ ς ν ε ο ρ θ ό δ ο ξ ο υ ς ...

φ ρ α σ η κ α ι σ τ ο υ ς κ υ μ α τισ μ ο ύ ς τ η ς λ ο γ ο τε χ ν ικ ή ς σ υ ν εί­ δ η σ η ς τ ω ν π εζ ο γ ρ ά φ ω ν τ η ς γ ε ν ιά ς το υ 1 9 8 0 απ ’ ό ,τι, α ς

Μ ένης Κουμανταρέας:

π ο ύμ ε, τ η ς π ρ ώ τη ς μ ετ α π ο λ εμ ικ ή ς γε ν ιά ς .

Α π α σ χ ο λ ε ί κ α ι το ν Π α ν σ έλ η ν ο ... Ε ίν α ι η ελ λ η ν ική σ χιζο ­ φ ρ έν εια : ζ ο ύ μ ε σ α ν Α ν α το λ ίτ ες , σ κ ε φ τό μ α σ τε σ α ν Δ υ τ ι­ κοί.

Πέτρος Τατσόπουλος: Η γ ε ν ιά τ ο υ ’8 0 έν ιω σ ε π ιο π ολ ύ σ υ γ γ εν ή ς μ ε τ η γ ε ν ιά τ ο υ 1 8 8 0 , π α ρ ά μ ε τ η γ ε ν ιά τ ο υ ’3 0 ή τη ν πρ ώ τη μ ετα π ο ­

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ:

λ ε μ ικ ή γ ε ν ιά - κ α ι η σ υ γ γ έ ν ε ια α υ τ ή , π ρ ώ τα απ ’ ό λ α , ή ­

Α π α σ χ ο λ ε ί κ α ι τ ο ν Π α ν σ έλ η ν ο σ τη «Ζ α ΐδ α » κ άτω απ ό

τ α ν σ υ γ γ έν εια , όχι τ ό σ ο θ ε μ α τικ ή , κ α θ ό λ ο υ θ α έ λ ε γ α

ά λ λ ε ς π ρ ο ϋ π ο θ έσ εις . Κα ι α π α σ χ ο λ εί επ ίση ς, μ ε π ολύ

θ ε μ α τ ικ ή , α λ λ ά σ υ γ γ έ ν ε ια γ λ ω σ σ ική . Β γ α ίν α μ ε απ ό έ ­

π ιο «π ατρ ιω τικ ό» τρ ό π ο , σ υ γ γ ρ α φ ε ίς όπ ω ς ο Π α ύ λ ο ς

ν α ν μ ά χ ιμ ο δ η μ ο τικισ μ ό , έν α ν υ σ τερ ικ ό δ η μ ο τικισ μ ό -

Θέμα τον Μήνα

κ α ι ε ίχ α μ ε α ν τικ ρ ίσ ει τ α ό ρ ιά

τ ο κ ά ν ο υ ν απ ό α φ έ λ ε ια , νο μίζω ,

το υ . Μ ε τ η γλ ω σ σ ικ ή μ ε τ α ρ ρ ύ θ ­

τ ο κ ά ν ο υ ν σ κόπ ιμα: τ α υ τ ίζ ο υ ν α ­

μιση τ ο υ Ρ ά λ λ η , ο δ η μ ο τικ ισ μ ό ς

π ό λ υ τα τ η ν α φ ή γ η σ η μ ε τ η ν η ­

έ χ α σ ε τ ο α γ ω ν ισ τικ ό τ ο υ φ ω τ ο ­

θ ο γ ρ α φ ία . Γ ι’ α υ τ ο ύ ς , οπ οιοσ ­

σ τέφ α ν ο . Ε ίχ ε α ν ο ίξ ε ι π ά λι η

δ ή π ο τε α φ η γ η μ α τ ικ ό ς λ ό γ ο ς , ο-

« ψ αλ ίδ α» α ν ά μ ε σ α σ τη γ λ ώ σ σ α

π ο ιο δ ή π ο τε έ ρ γ ο π λ ο κή ς ή έ ρ γ ο

π ου μ ιλ ο ύ σ α μ ε κ α ι σ τη δ η μ ο τι­

μ ε χ α ρ α κ τ ή ρ ε ς είν α ι a priori η ­

κή. Ό π ω ς δ ε ν μ ιλ ή θ η κ ε π ο τ έ η

θο γ ρ α φ ικ ό .

κ α θ α ρ ε ύ ο υ σ α , έ τ σ ι δ ε ν μ ιλ ιό τα ν

Μ ένης Κουμανταρεας:

π λ έον κ α ι η δ η μ ο τικ ή . Η δ η μ ο τι­ κ ή τ ο υ Μ υ ρ ιβ ή λ η . Α κ ό μ η κ α ι η

Μ ήπ ω ς

δ η μ ο τικ ή τ ο υ Κ ο τζιά , θ α έ λ ε ­

μ π λ εξ...;

το

κά ν ο υ ν

απ ό

κό ­

γ α ...

Πέτρος Τατοόπουλος: Μ ένης Κουμανταρέας:

Δ ε ν ξ έ ρ ω α ν τ ο κ ά ν ο υ ν απ ό κό­

Ιδ ίω ς η γ λ ώ σ σ α τ ο υ Κ ο τζιά ... Δ ί­

μ π λ εξ,

χ ω ς α υ τ ό ν α σ η μ α ίν ει τίπ ο τα για τ η λο γ ο τε χ ν ικ ή α ξ ία τ ο υ Κ ο τζιά ...

κό μ π λ ε ξ

έχουμε

όλοι

μ α ς . Ε γώ τ ο α π ο τέλ εσ μ α κ ο ιτά ­ ζω . Δ ε ν μ π ο ρ είς ν α κ ά ν εις ε ύ κ ο λ α σ υ ζή τ η σ η μ ε κάπ οιο ν π ου δ ε ν α π ο δ έ χ ετ α ι τ η ν κα τα γ ω γ ή τ ω ν ίδιω ν τ ω ν αρ χ ώ ν

Πέτρος Τατοόπουλος: Ιυ μ φ ω ν ώ . Β λ έπ α μ ε λ ο ιπ όν ό τι η γ λ ώ σ σ α το υ 1 8 8 0 , η α ­

το υ . Α ν ο μ ο ν τερ ν ισ μ ό ς δ ε ν είν α ι έ ν α κ ίν η μ α τ ο υ 2 0 ο ύ α ιώ να , α λ λ ά γ ε ν ικ ώ ς τ ο «καλ ό» δ ια μ έσ ο υ τω ν αιώ νω ν,

π λή κ α θ α ρ ε ύ ο υ σ α εκ ε ίν η ς τ η ς επ ο χ ή ς (γ ια τ ί μ ε τ α μ έ­

δ ε ν μ π ο ρ είς ν α κ ά ν εις σ υζή τ η σ η . Έ χ ο υ ν ε υ ρ ύ ν ε ι τ ό σ ο

τ ρ α τω ν λ ο γ ίω ν τ ο υ 1 8 8 0 , μ ια α π λοπ οιημένη μ ο ρ φ ή κα­

π ολ ύ το ν κ ύ κλ ο τ ο υ ς , ώ σ τε ν α π ερ ιλ α μ β ά ν ο υ ν τ α πά ντα .

θ α ρ ε ύ ο υ σ α ς έ γ ρ α φ ε ο Π α π α δ ια μ ά ν τ η ς ) π ερ ιέχ ει π ερ ισ ­

Βλέπ ω τ ε λ ε υ τ α ία μ ια εμ μ ο ν ή τ ο υ ς ν α εν σ τερ ν ισ το ύ ν τ ο ν

σ ό τ ε ρ α κ ο ιτά σ μ α τα απ ό τ η δ η μ ο τική τ ο υ ’30 , ε ίν α ι πιο

Π α π α δ ια μ ά ν τ η . Α φ ή σ τ ε π ου, τ ο ν κα ιρ ό το υ Π α π α δ ια μ ά -

π λ ο ύσ ιο γ λ ω σ σ ικ ό ο ρ υ χ είο , π ιο π λ ο ύ σ ια γ λ ω σ σ ική δ ε ­

ντη , κ ά θ ε ά λ λ ο π α ρ ά μ ο μ φ ή ή τ α ν ν α σ ε α π ο κα λ ο ύ ν η θ ο ­

ξ α μ ε ν ή . Κ α ι δ ε ίτ ε τ ώ ρ α τ η σύμπ τω σ η. Μ ε ρ ικ έ ς φ ο ρ έ ς ,

γρ ά φ ο .

ο ι σ υ μ π τώ σ εις ε ίν α ι φ ο β ε ρ έ ς σ τη ν ισ το ρ ία τ η ς λ ο γ ο τ ε ­

Μ ένης Κουμανταρέας:

χ ν ία ς , σ τη ν ισ το ρ ία τ η ς κ ρ ιτ ική ς τ η ς λ ο γ ο τε χ ν ία ς , γ ια τ η ν α κ ρ ίβ εια . Ό π ω ς κ α τ η γ ο ρ ή θ η κ ε η γ ε ν ιά τ ο υ 18 80 ,

Ό π ο ιο ς ε ίν α ι τό σ ο π ολ ύ δ ια ν ο ο ύ μ εν ο ς , α υ τ ά π α θα ίν ει.

γ ια τ η ν π ρ οσ ήλω σ ή τ η ς σ τη ν η θ ο γ ρ α φ ία , έ τ σ ι κ α τη γ ο ­

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ:

ρ ή θ η κ ε κ α ι η γ ε ν ιά τ ο υ 1 9 8 0 , γ ια τ η ν επ ισ τ ρ ο φ ή τ η ς σ τη ν η θ ο γ ρ α φ ία . Κα ι π α ρ α τ η ρ ο ύ μ ε τ ο ο ξύ μ ω ρ ο : ο ι τ ό τ ε

Ιυ μ φ ω ν ώ α π ό λυ τα !

«η θ ο γ ρ ά φ ο ι» ν α δ ικ αιώ νον ται, ύ σ τ ε ρ α απ ό δ ε κ α ε τ ίε ς

Η ρακλής Παπαλέξης:

σιω π ής, κ α ι ο ι σ η μ ερ ιν ο ί «η θο γ ρ ά φ ο ι» ν ’ α ν α θ ε μ α τ ίζ ο ­ ν τα ι. Ο ι επ ίγ ο ν ο ι τ ω ν μ ο ν τερ ν ισ τ ώ ν - σ το μ υ α λ ό μ ο υ έ ρ ­

Ε κεί α π ο δ ίδ ε τε τ ο κ ό μ π λ εξ, όπ ω ς είπ α τε, κ ύ ρ ιε Κ ο υ μ α -

χ ε τ α ι η τ ρ ια ν δ ρ ία : Α ρ ισ τη ν ό ς , Μ α ρ α γ κ ό π ο υ λ ο ς , Μ ή ­

ν τ α ρ έα ; Σ τ ο ό τ ι δ η λ α δ ή ε ίν α ι π ολ ύ δ ια ν ο ο ύ μ εν ο ι;

τ ρ α ς - κ ά ν ο υ ν τ ο ε ξ ή ς λο γ ικ ό ά λ μ α κ α ι γ ι’ α υ τ ό είν α ι δ ύ ­

Μ ένης Κουμανταρέας:

σ κο λο ν α τ ο υ ς α ν τιμ ετω π ίσ εις . Β γ ά ζο υ ν τ ο μ ο ν τερ ν ισ μ ό απ ό τ α ισ το ρ ικ ά τ ο υ π λ αίσ ια , απ ό τ η ν ισ το ρ ικ ή τ ο υ κ α τ α ­

Α ν υ π ά ρ χ ει κό μ π λ ε ξ είν α ι γ ια τί... π ώ ς τ ο είπ ε ο Π έ ­

γ ω γ ή , λ ε ς κ α ι ο μ ο ν τερ ν ισ μ ό ς ε ίν α ι έ ν α κ ίν η μ α που ξ ε κ ι­

τ ρ ο ς ...;

ν ά ε ι απ ό τη ν επ οχή τ ο υ Ο μ ή ρ ο υ κα ι όχι απ ό τη δ ε κ α ε τ ία τ ο υ ’3 0 γ ια τ η ν Ε λ λ ά δ α , απ ό τ η Θ εσ σ α λ ο ν ίκη , κ α ι απ ό τ η

Πέτρος Τατοόπουλος:

δ ε κ α ε τ ία τ ο υ ’2 0 ή τ ο υ Ί Ο γ ια τ η ν υπ όλοιπ η Ε υρώ π η.

Δ υ σ κ ο λ ο -α ν τιμ ετώ π ισ το ι, δ υ σ κ ο λ ο -μ ετα χ ε ίρ ισ τ ο ι. Β ά ­

Κ α ι μ ε α υ τ ό ν τ ο ν σ υ λ λ ο γ ισ τικ ό δ ρ α σ κ ελ ισ μ ό , ό ,τ ι κα λό

ζ ο υ ν π ρ ώ τα τ ο δ ιά λ ο γ ο σ το π λ αίσ ιο π ου θ έ λ ο υ ν εκ ε ί-

υπ ά ρ χ ει σ τη λ ο γ ο τε χ ν ία δ ια χ ρ ο ν ικ ά , δ ια μ έσ ο υ τω ν α ιώ ­ νω ν, τ ο ε ν σ τερ ν ίζο ν τα ι κ α ι ό ,τ ι κ α κό υ π ά ρ χ ει τ ο π ρ ο σ ά ­ π το υ ν σ τη ν η θ ο γ ρ α φ ία . Μ ε π α ρ ό μ ο ια λ ο γ ικ ή , ο Π α π αδ ια μ ά ν τη ς π ερ ν ά ει απ ό τη ν κ ο λ υ μ β ή θ ρ α τ ο υ Σ ιλ ω ά μ και

Μ ένης Κουμανταρέας: 'Ο χι, ε ίν α ι επ ειδ ή ε ίν α ι δ υσ κο λ ο δ ιά β α σ το ι.

β α φ τ ίζ ε τ α ι μ ο ν τερ ν ισ τ ή ς . Τ ο ίδ ιο κ α ι ο Β ιζυ η ν ό ς , τ ο ίδ ιο κα ι ο Ρ ο ΐδ η ς . Ά σ ε π ου κ ά ν ο υ ν κ α ι τ ο ά λ λ ο - κ ά τι π ου έ ­

Πέτρος Τατοόπουλος:

χ ε ις ή δ η επ ισ η μ ά ν ε ι εσ ύ , Δ η μ ο σ θ έν η , σ το ν Μ ή τρ α , σ ε

Είναι, α ν θ ε ς , η α ιχμ ή τ ο υ δ ό ρ α τ ο ς . Ο ι ε κ φ ρ α σ τ έ ς μ ια ς

μ ια σ υ ζή τ η σ ή σ α ς δ η μ ο σ ιευ μ έν η σ το « Δ έν τρ ο » - κ α ι δ εν

μ ο ρ φ ή ς π ου υ π ήρ χε, υ π ά ρ χ ει - κι ε ν μ έ ρ ε ι ε ίν α ι σω στή:

Θέμα τον Μήνα

ο η θ ο γ ρ α φ ικ ό ς χ α ρ α κ τ ή ρ α ς τ η ς γ ε ν ιά ς τ ο υ ’8 0 . Για

κ αίω ς ή α δ ίκ ω ς, έ χ ο υ μ ε σ υ ν δ έσ ει μ ε τ ο υ ς σ ύ γ χρ ο ν ο υ ς

π ρ ώ τη φ ο ρ ά μ ε τ ά απ ό χρ ό ν ια , μ ε τ ά απ ό τ η δ ε κ α ε τ ία το υ

Γά λλους:

’6 0 , η γ ε ν ιά τ ο υ ’8 0 έ σ τ ρ ε ψ ε τ ο β λ έ μ μ α τ η ς π ρ ο ς τ α έξω .

Ό π ο ιο ι κι α ν ε ίν α ι ο ι φ ο ρ ε ίς α υ τ ώ ν τω ν «ασ θεν ειώ ν» :

Σ τ α μ ά τ η σ ε τ η ν ομφ α λ ο σ κό π η σ η .

Ά γ γ λ ο ι, Γά λ λ ο ι, Π ο ρ τ ο γ ά λ ο ι-κ ι 'Ε λ λ η ν ε ς , φ υ σ ικ ά ...

της

σ ο β α ρ ο φ ά ν εια ς ,

το υ

φ ιλ ο λ ο γ ισ μ ο ύ .

Μ ένης Κουμανταρέας:

Μ ένης Κουμανταρέας:

Π ρ ο τ ο ύ π ά ρ ει τ ο λ ό γ ο ο Δ η μ ο σ θ έ ν η ς κ α ι π ει τ α «κατά»

Π α ρ ό λ ο π ου η π ρ ώ τη μου ξέν η γ λ ώ σ σ α είν α ι τ α Γ α λλ ι-

α υ τ ή ς τη ς γ ε ν ιά ς , τ α οπ οία θ α ακ ο ύ σ ω μ ε μ εγ ά λ η ε υ χ α ­

κά, εγ ώ επ η ρ ε ά σ θ η κ α απ ό τ ο υ ς Α μ ε ρ ικ ά ν ο υ ς , γ ι’ α υ τ ό

ρ ίσ τη σ η , γ ια τ ί ε ίσ τ ε δ ιά δ ο χ ο ί μ α ς , κα ι π ά ν το τ ε, ο ι μ ε γ α ­

κα ι ε ίδ α απ ό π ολ ύ νω ρ ίς τ α π ρ ο τ ε ρ ή μ α τ α τ ω ν π αιδιώ ν,

λ ύ τ ε ρ ο ι α ισ θ ά ν ο ν τ α ι ευ χ α ρ ίσ τη σ η ό τα ν κ α τα π ιέζο υ ν

τ ο υ Π έ τ ρ ο υ Τ α τ σ ό π ο υ λ ο υ , τ ο υ Β α γ γ έλ η Ρ απ τόπ ουλ ου

τ ο υ ς ν ε ό τ ε ρ ο υ ς ...

κα ι όλ ω ν τω ν άλλω ν, δ ε ν κ ά ν ει ν α τ α λέ ω μ ό ν ο ς μ ο υ , α λ ­

Π έ ρ α απ ό τ η σ υ γ γ έ ν ε ιά σ α ς μ ε τη γ ε ν ιά το υ 1 8 8 0 , έ χ ε τ ε

λ ά νο μ ίζω π ω ς ή μ ο υ ν απ ό τ ο υ ς π ρ ώ τ ο υ ς π ου μίλ η σ α ν

μ ια σ α φ έσ τα τη σ υ γ γ έ ν ε ια μ ε τ ο υ ς Α μ ε ρ ικ ά ν ο υ ς , δ ιό τι

γ ι’ α υ τ ο ύ ς ...

ε ίν α ι α υ τ ή η γ ε ν ιά τ ο υ Σ ά λ ιν τ ζ ε ρ κ α ι τω ν μ ε τ έ π ε ιτ α Α μ ε -

Πέτρος Τατοόπουλος:

ρ ικά νω ν π εζ ο γ ρ ά φ ω ν π ου σ α ς εμ π ν έει και π ου σ α ς κ ά ­ ν ε ι ν α π α ρ ο υ σ ιά ζεσ τε σ τα β ιβ λ ία σ α ς αφ τ ια σ ίδ ω τ ο ι, χω ­

Δ ε ν έ χ ο υ μ ε ά λ λ ο ν τ η ς γ ε ν ιά ς σ ο υ εδ ώ γ ια ν α τ ο π ει...

ρ ίς π ο λ λ ά ε π ίθ ετα , χ ω ρ ίς π α ρ ο μ ο ιώ σ εις , ν α ε ίσ α σ τ ε ά ­

Μ ένης Κουμανταρέας:

μ εσ ο ι, ν α ε ίσ τ ε ... π ώ ς το λ έ ν ε ... γ ε λ α σ τ ο ί, α ν θ έ λ ε ις ...

Ε ίμ α ι α π ρ ο σ τά τευ τ ο ς . Μ π ο ρ είτε ν α π είτε ό ,τ ι θ έ λ ε τ ε γ ια

Πέτρος Ταταόπουλος: Γ ια τ η ν α ίσ θ η σ η το υ χ ιο ύ μ ο ρ , π ά ντω ς, χ ρ ω σ τά μ ε π ερ ισ ­ σ ό τ ε ρ α σ το υ ς Ά γ γ λ ο υ ς π α ρ ά σ τ ο υ ς Α μ ε ρ ικ ά ν ο υ ς ...

τ η γ ε ν ιά μ ο υ ... Ν ο μ ίζω ό τι τ ο β ιβλ ίο π ου είν α ι τ ο έμ β λ η ­ μ α τ ο δ ικό σ α ς είν α ι τ ο «Ο φ ύ λ α κ α ς σ τη σίκαλη ». Α υ τό μ α ζ ί μ ε τ α «Μ π α να ν ό ψ α ρ α » είν α ι έ ν α απ ό τ α π ρ ότυπ ά σ α ς ...

Μ ένης Κουμανταρέας: Πέτρος Τατοόπουλος:

Χ τ ο υ ς Α γ γ λ ο σ ά ξο ν ο ς , γ ια ν α τ ο π ο ύ μ ε έτσ ι. Ε ίσ α σ τε ε ­ χ θ ρ ο ί τω ν Γά λλ ω ν ...

Κ ι απ ό π ο λ λ ές α π ό ψ εις , έ ν α μ ο ν τερ ν ισ τ ικό βιβλ ίο. Για τ η ν επ οχή π ου γ ρ ά φ τ η κ ε , τ η δ ε κ α ε τ ία τ ο υ ’5 0 . Α υ τό ε ί­

Πέτρος Τατσόπουλος:

ν α ι τ ο ο ξ ύ μ ω ρ ο τ η ς υ π ό θ εσ η ς .

Τ ω ν σύ γ χρ ο νω ν Γ ά λ λω ν - δ ιό τι υ π ά ρ χ ει κ α ι ο δ έ κ α τ ο ς έ ­ ν α τ ο ς ... Α ν κ α ι δ ε ν γ ν ω ρ ίζω τ ό σ ο κ α λ ά τ ο υ ς σ ύ γ χ ρ ο ­

Μ ένης Κουμανταρέας:

ν ο υ ς Γ ά λ λ ο υ ς σ υ γ γ ρ α φ ε ίς , γ ια ν α μιλ ήσ ω τ ε κ μ η ρ ιω μ έ ­

Ν α ι, κ ο ίτα ξ ε , εγ ώ δ ε ν επ ιμένω σ τις τ α μ π έ λ ε ς τω ν μ ο-

να . Ε ίμ α σ τ ε μ ά λ λ ο ν εν α ν τ ίο ν τω ν « α σ θεν ειώ ν» π ου, δ ι­

ν τερ ν ισ τικώ ν ή μη, κ α ι ξ έ ρ ε ις π ά ρ α π ολ ύ κ α λ ά ό τι ό λ ε ς

Θφα τον Μψα

α υ τ έ ς ο ι τ α μ π έ λ ε ς έ χ ο υ ν π έσ ει κ α ι ό τι β ρ ισ κ ό μ α σ τε σ ε μ ια επ οχή χ ύ μ α όπ ου ο κ α θ έ ν α ς γ ρ ά φ ε ι όπ ω ς τ ο υ α ρ έ ­

Πέτρος Τατσόπουλος: Τ ο υ ς επ ιγ ό ν ο υ ς το υ ...

σ ει. Α υ τό ε ίν α ι κ α λ ό κ α ι κ α κ ό μ αζί. Κ α λό γ ια τ ί δ ε ν υπ ά ρ ­ χ ε ι η λ ο γ ο τε χν ικ ή π ό ζα κ α ι ρ η το ρ ική , κ α κό απ ό τ η ν ά λ ­

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ:

λ η π λ ευ ρ ά γ ια τ ί ξ ε χ ν ά μ ε κ ά π ο ιο υ ς κα ν ό ν ες , ά γ ρ α φ ο υ ς

Ν α ι, α λ λ ά δ ε ν ε ίν α ι κ α ν ο ι επ ίγ ο ν ο ι τ ο υ μ ο ν τερ ν ισ μ ο ύ ,

α ν θ έ λ ε ις , τ η ς λ ο γ ο τε χ ν ία ς , π ου φ έρ ν ο υ ν μ ια κάπ οια

ε ίν α ι μ ια μ ά λ λ ο ν π ερ ιθ ω ρ ια κ ή ο μ ά δ α μ ε εμ μ ο ν έ ς . Η α ­

κ α λ λ ιέπ ε ια κ αι κ α λ λ ιέ ρ γ ε ια κ α ι π ου ε σ ε ίς τ η ν έ χ ε τ ε ξ ε -

λ ή θ ε ια ε ίν α ι ό τ ι η γ ε ν ιά τ ο υ '8 0 σ η μ α τ ο δ ο τ ε ί τ η ν α π ο­

χ ά σ ει, τη γ ρ ά ψ α τ ε σ τ α π α λ ιά σ α ς τ α π α π ούτσ ια . Ε ίν α ι έ ­

μ ά κ ρ υ ν σ η τ η ς ε λ λ η ν ικ ή ς λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς απ ό μ ια μ ο ν τ ε ρ -

ν α ε ίδ ο ς κ ο μ ψ ό τ η τα ς , π ο ίη σ η ς θ α έ λ ε γ α , κ α λ ώ ς εν ν ο -

ν ισ τικ ή π α ρ ά δ ο σ η , η ο π ο ία κ ρ α τ ά ε ι α κ ρ ιβ ώ ς απ ό τη γ ε ­

ο υ μ έν ο υ ρ ο μ α ν τισ μ ο ύ , κάπ οιο υ β ά θ ο υ ς π ου σ τ η ρ ίζετ α ι

ν ιά τ ο υ

σ τις α ν θ ρ ω π ισ τικ ές α ξ ίε ς , μ ια ς κ ά π ο ια ς... δ ε ν βρίσκω

σ π ο υ δ α ία έ ρ γ α σ τη ν ελ λ η ν ικ ή λ ο γ ο τ ε χ ν ία . Ο μ ο ν τ ε ρ ν ι­

τ ι ς λ έ ξ ε ις - ξ έ ρ ω , ζη τ ά ω π ο λ λ ά κ α ι τ α ζη τά ω μ ε τ ο υ ς ό ­

σ μ ό ς σ υ ν ε χ ίζ ε τ α ι, ω ς μ ά λ λ ο ν κ υ ρ ία ρ χ ο κ ίν η μ α σ τη ν

ρ ο υ ς που η δ ικ ή μ ο υ γ ε ν ιά έ χ ε ι σ υ ν η θ ίσ ει - όπ ω ς επ ίση ς

’3 0 κ α ι η ο π ο ία β έ β α ια έ δ ω σ ε κ α ι π ολ ύ

Ε λ λ ά δ α , ό χ ι μ ο ν ά χ α σ τα π ρ ώ τα χ ρ ό ν ια μ ε τ ά τ η μ ε τ α ­

έ χ ε τ ε ξ ε χ ά σ ε ι τ η ν έν ν ο ια τ ο υ τρ α γ ικ ο ύ , π ου, β έβ α ια , δ ύ ­

π ο λ ίτευ σ η α λ λ ά κ α ι σ ε ό λ η τ η δ ε κ α ε τ ία τ ο υ ’8 0 . Η Τ α ­

σ κ ο λ α υ π ά ρ χ ει σ τις μ έ ρ ε ς μ α ς . Η π ε ζ ο γ ρ α φ ία σ α ς φ έ ρ ­

τ ιά ν α Γ κ ρ ίτ σ η -Μ ιλ ιέ ξ , π ο υ δ ίν ε ι τ ο 1 9 8 8 τ ο ω ρ ιμ ό τ ε ρ ο

ν ε ι γ έ λ ιο , μ ε τη ν κ α λή έν ν ο ια ...

έ ρ γ ο τ η ς μ ε τ ο «Από τ η ν ά λ λ η ό χ θ η τ ο υ χ ρ ό ν ο υ » , ε ίν α ι μ ια κ α θ α υ τ ό μ ο ν τε ρ ν ίσ τ ρ ια , ά μ ε σ α επ η ρ ε α σ μ έ ν η απ ό

Πέτρος Τατσόπουλος:

τ ο ν Π ρ ο υ σ τ , κ α ι εδ ώ έ χ ο υ μ ε τ η ν ιδ α ν ικ ή επ ιρ ρ ο ή . Κ α ι

Ν ο μ ίζω πω ς ο ύ τ ε τ η ν έν ν ο ια τ ο υ τρ α γ ικ ο ύ έ χ ο υ μ ε ξ ε χ ά -

δ ια φ ω ν ώ μ ε τ ο ν Μ έν η π ου λ έ ε ι ό τ ι η γ ε ν ιά τ ο υ ή τ α ν ε ­

σ ει, γ ια να σ ο υ μ ιλ ήσ ω κ α ι μ ε ό ρ ο υ ς ηθοπ οιώ ν...

π η ρ εα σ μ έν η απ ό τ ο υ ς Α μ ε ρ ικ α ν ο ύ ς . Ν ο μ ίζω ό τ ι ε σ ύ , Μ έν η , ή σ ο υ ν α ε π η ρ ε α σ μ έ ν ο ς απ ό τ ο υ ς σ ύ γ χ ρ ο ν ο ύ ς

Μ ένης Κουμανταρέας:

σ ο υ Α γ γ λ ο σ ά ξ ο ν ο ς σ υ γ γ ρ α φ ε ίς . Ά λ λ ο ι ό μ ω ς τ η ς γ ε ­

Ε ίσ α σ τε α δ ύ ν α το ι σ ε α υ τ ό . Κ α ι μ η ν α ν α κ α τ ε ύ ε ις τ ο υ ς η ­

ν ιά ς σ ο υ ή λ ίγ ο π α λ ιό τ ε ρ ο ι ε ίν α ι ε π η ρ ε α σ μ έ ν ο ι κ υ ρ ίω ς

θο π ο ιο ύ ς σ τη σ υ ζή τη σ η γ ια τ ί ε ίν α ι ο ι χ ε ιρ ό τ ε ρ ο ι, ιδ ίω ς ό τα ν δ ια β ά ζο υ ν π εζ ο γ ρ α φ ία .

απ ό τ η γ α λ λ ικ ή λ ο γ ο τ ε χ ν ία ή απ ό τ ο ν π ρ ο π ο λ εμ ικ ό ευ ρ ω π α ϊκ ό μ ο ν τερ ν ισ μ ό . Ό π ω ς ο Α λ έ ξ α ν δ ρ ο ς Κ οτ ζ ιά ς ...

Πέτρος Τατσόπουλος: Ιυ μ φ ω ν ώ κι επ α υ ξά ν ω . Π α ρ ’ ό λ ’ α υ τ ά , θ α χρ η σ ιμ ο π ο ιή ­

Μ ένης Κουμανταρέας:

σω τ η δ ίκ ιά τ ο υ ς ο ρ ο λ ο γ ία γ ι α ν α κ α τ α δ ε ίξ ω τ η δ ια φ ο ­

Μ ιλ ά μ ε γ ια τη δ ε ύ τ ε ρ η μ ετ α π ο λ εμ ικ ή γ ε ν ιά ... Ε μ ε ίς δ εν

ρ ά τ ο υ τ ρ α γ ικ ο ύ σ τη ν α ν τίλ η ψ η τ η ς δ ικ ή ς μ α ς γ ε ν ιά ς .

ε ίχ α μ ε κ α μ ιά σ χέσ η ο ύ τ ε μ ε τ ο ν Κ ο τ ζιά ο ύ τ ε μ ε τ ο υ ς

Τ ο τ ρ α γ ικ ό , έ ν α ς η θ ο π ο ιό ς έ χ ε ι δ ύ ο τ ρ ό π ο υ ς ν α τ ο χ ε ι­

σ υ ν ο μ ή λ ικ ο ύ ς τ ο υ ...

ρ ισ τεί: ε ίτ ε ν α τ ο π ε ρ ιγ ρ ά ψ ε ι μ ε τ ο π α ίξιμ ό το υ , ν α δ ιολ ισ θ ή σ ε ι σ το σ υ ν α ισ θ η μ α τικ ό π α ίξιμ ο (α υ τ ό κ ά ν ο υ ν ο ι

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ:

π ερ ισ σ ό τε ρ ο ι η θ ο π ο ιο ί, ιδ ίω ς ο ι π α λ α ιό τερ ο ι), ε ίτ ε ν α

Ι τ η δ ε ύ τ ε ρ η μ ε τ α π ο λ ε μ ικ ή γ ε ν ιά υ π ά ρ χ ε ι τ ο π α ρ ά ­

σ τ α θ ε ί ψ υ χ ρ ά α π έν α ν τι το υ , α ν έ κ φ ρ α σ τα , κ α ι ν α τ ο α ­

δ ε ιγ μ α τ ο υ Χ ε ιμ ω ν ά , ο ο π ο ίο ς ε ίν α ι χ α ρ α κ τ η ρ ισ τ ικ ή

φ ή σ ε ι ν α υπ οφ ώ σ κει. Ν ο μ ίζω ό τ ι η γ ε ν ιά το υ ’8 0 - κ α ι η

π ερ ίπ τ ω σ η

γ ε ν ιά τ ο υ ’9 0 , π ου α κ ο λ ο υ θ ε ί - δ ιά λ ε ξ ε τ ο δ ε ύ τ ε ρ ο τ ρ ό ­

κ α ι μ ε τ α μ ο ν τ ε ρ ν ισ τ ικ ή ς , ό χ ι μ ε τ α μ ο ν τ έ ρ ν α ς , σ κ έ ­

π ο γ ρ α φ ή ς . Τ ο τ ρ α γ ικ ό δ ε ν α π ο υ σ ιά ζε ι απ ό τ α γ ρ α π τά

ψ η ς ...

μ ετακένω σ ης

γ α λ λ ικ ή ς

ψ υχανάλυσ ης

μ α ς . Δ ε ν δ ια τ υ μ π α ν ίζει απ λώ ς τ η ν π α ρ ο υ σ ία τ ο υ . Ε λ λ ο ­

Μ ένης Κουμανταρέας:

χ ε ύ ε ι.

Ν α ι, α λ λ ά κ α θ ό λ ο υ α ν τ ι-μ υ θ ισ τό ρ η μ α , όπ ω ς λ έ ε ι ο Ζ ή -

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ:

ρ α ς σ τη ν π α λ ιά σ υ ζή τη σ η .

Είνα ι η π α λ ιά σ υ ζή τ η σ η τ ο υ Β εν έζη μ ε το ν Δ ο ύ κ α , όπ ου

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ:

ο π ρ ώ το ς ε ίχ ε κ α τη γ ο ρ ή σ ε ι τη ν « Ισ το ρ ία ε ν ό ς α ιχμ α λ ώ ­ το υ » α κ ρ ιβ ώ ς επ ε ιδ ή έ β ρ ισ κ ε τ ο β ιβλ ίο υ π ε ρ β ο λ ικ ά

Α υ τ ά ε ίν α ι ο ρ ο λ ο γ ίε ς π ου έ χ ο υ ν π α λιώ σ ει...

ψ υ χρ ό . Π ο υ θ ε ν ά δ ε ν κ λ α ίν ε κ α ι π ο υ θ εν ά δ ε ν φ ω ν ά ζο υ ν.

Μ ένης Κουμανταρέας:

Κ α ι τ ο υ α π ά ν τη σ ε ο Δ ο ύ κ α ς ό τ ι ο μ ε γ ά λ ο ς π ό ν ο ς β ο υ β α ίν ει. Ν ο μ ίζω ό μ ω ς ό τ ι πάνω σ ’ α υ τ ό ό λ ο ι σ υ μ φ ω ­

Μ π ο ρ ε ί ν α έ χ ο υ ν π α λιώ σ ει α λ λ ά μ έ ν ε ι τ ο φ ά ν τα σ μ ά

ν ο ύ μ ε. Ο ύ τ ε ο Μ έ ν η ς έ γ ρ α ψ ε π ο τ έ τέ τ ο ιο υ ε ίδ ο υ ς α ι­

τ ο υ ς . Απ ’ ό ,τ ι ξ έ ρ ω μ ά λ ισ τα , ο Γ ιώ ρ γ ο ς ο Χ ειμ ω ν ά ς β α ­

σ θ η μ α το λ ο γ ίε ς , τ ο α ν τ ίθ ε τ ο μ ά λ ισ τα . Ό λ ’ α υ τ ά ξ εκ ίν η ­

ρ ιέ τ α ι κ α ι α π εχ θ ά ν ετα ι φ ο β ε ρ ά τ ο a n ti-ro m a n , ε ίν α ι ό ,τ ι

σ α ν απ ό τ ι ς εν σ τ ά σ ε ις π ερ ί η θ ο γ ρ α φ ία ς τω ν μ ο ν τερ ν ι-

χ ε ιρ ό τ ε ρ ο μ π ο ρ είς ν α τ ο ύ δ ώ σ εις ... Κ α τά τ ο ν ίδ ιο τρ ό π ο

οπών, όπ ω ς τ ο υ ς είπ ες , α λ λ ά νο μίζω ό τ ι ε δ ώ α δ ικ ε ίς το ν

π ου απ ’ όσ ο ξέ ρ ω , π ολ ύ λ ίγ ο ε κ τ ιμ ά τ η σ ύ γ χρ ο ν η γ α λ λ ι­

μ ο ν τερ ν ισ μ ό ...

κή λ ο γ ο τε χ ν ία .

Δημοσθένης Κούρτοβικ: Ο Μ π α κ ό λ α ς είν α ι μ ια ά λ λη π ερ ίπ τω σ η, όπ ω ς φ υ σ ικ ά

γ ρ ά φ ο υ » κ α ι ν ’ α π ο λ ο γ ο ύ μ α ι ε φ ’ ό ρ ο υ ζω ή ς ω ς « η θ ο ­ γ ρ ά φ ο ς » . Δ ε ν δ έ χ ο μ α ι τη ν τα μ π έ λ α .

κ α ι ο Π εν τζίκ η ς . Δ η λ α δ ή , υ π ά ρ χ ει α υ τ ό τ ο ρ ε ύ μ α π α­ ρ ά λ λ η λ α μ ε τ η γ ε ν ιά τ ο υ ’8 0 ω ς τ ις μ έ ρ ε ς μ α ς , α ν και

Δημοοθένης Κο ύ ρτο β ικ:

σ τη δ ε κ α ε τ ία τ ο υ ’9 0 έ χ ε ι π ια ξ ε φ τ ίσ ε ι τ ο π ρ ά γ μ α . Ο μ ο ­

Ν ο μ ίζ ω ό τ ι θ α μ π ο ρ ο ύ σ α μ ε ν α τε λ ε ιώ σ ο υ μ ε μ ε τ η ν ο ­

ν τ ερ ν ισ μ ό ς κ α τ έ λ η ξ ε σ ’ έ ν α ε ίδ ο ς κα λ λ ιτεχν ικ ο ύ α υ τ ι­

μ ά δ α α υ τ ή λ έ γ ο ν τ α ς ό τ ι π ρ ό κ ε ιτ α ι γ ι α μ ια ξε π ε ρ α σ μ έ ­

σ μού, σ ε μ ια α υ τ ά ρ εσ κ η επ ίδ ε ιξη λ ο γ ο τε χν ικ ώ ν ε ρ γ α ­

ν η π ια π ε ιρ α μ α τικ ή λ ο γ ο τ ε χ ν ία . Δ η λ α δ ή , ο Α ρ ισ τη ν ό ς ,

λ είω ν π ου δ ε ν χρη σ ιμ ο π ο ιο ύ ν τα ν γ ια τ η ν ε ρ μ η ν ε ία τ η ς

ο Μ ή τ ρ α ς , η Έ ρ σ η Λ ά ν γ κ ε , η Κ ω σ το ύ λ α Μ η τρ ο π ο ύ -

π ρ α γ μ α τικ ό τη τα ς , α λ λ ά γ ια τ η ν υπ ο κα τά σ τα σ η τ η ς μ ε

λ ο υ , απ ό τ ο υ ς π α λ ιό τ ε ρ ο υ ς , μ ε β ιβ λ ία π ου δ ια β ά σ τ η ­

δ ια ν ο η τικ ά παιχνίδια. Μ ο ιρ α ία τ ο κοινό α π ο ξεν ώ θη κ ε, ό ­

κ α ν π ο λ ύ, α ς μ η ν τ ο ξ ε χ ν ά μ ε α υ τ ό , τ η ν επ ο χ ή ε κ ε ίν η ς

π ω ς α π ο ξεν ώ θ η κ ε, γ ια το υ ς ίδ ιο υ ς λ ό γ ο υ ς , απ ό τ ο ν λ ε ­

τ η ς σ υ ζή τ η σ η ς . Η Κ ω σ το ύ λ α Μ η τρ ο π ο ύ λ ο υ π ο υ λ ο ύ ­

γ ό μ εν ο Ν έ ο Ε λλ ηνικό Κ ιν η μ α το γ ρ ά φ ο .

σ ε τ ’ ά ν τ ε ρ ά τη ς , κ α τ ά το κο ινώ ς λ ε γ ό μ ε ν ο , τ ό τ ε ...

Πέτρος Τατοόπουλος: Μ α κι α ν θ έ λ ε ις , λ ε ιτο υ ρ γ ο ύ σ α ν ω ς σ υ γ κο ιν ω ν ο ύ ν τα δ ο χ εία . Π ο τ έ δ ε ν υ π ήρ χαν ο ι μ π ά ρ ες , μ ε τ ο ν τρ ό π ο π ου

Πέτρος Τατοόπουλος: 'Ο τ α ν σ τη θ ε μ α τ ο γ ρ α φ ία τ η ς ε ν έ τ α ξ ε τ ο Π ο λ υ τ ε ­ χ ν ε ίο ...

α υ τ ο ί ο ι άν θρ ω π ο ι, ο ι επ ίγο ν ο ι τω ν μ ο ν τερ ν ισ τώ ν , τ ις π ερ ιγ ρ ά φ ο υ ν . Α ν δ ε ίτ ε μ ια σ υ ν έ ν τ ε υ ξ η τ ο υ Χ ειμ ω ν ά τ ο ’81 σ τη ν « Α υγή», σ το ν Κω στή Λ ιό ν τη - θ α ε κ π λ α γ είτε μ ε τ α ο ν ό μ α τα π ου ε κ τ ιμ ά ο Χ ειμ ω ν ά ς , μ ε τ α ο ν ό μ α τα σ η μ ερ ιν ώ ν «η θ ο γ ρ ά φ ω ν » . Δ ε ν π α ρ ο υ σ ιά ζω τ ο ν Χ ειμ ω ν ά ω ς ά λ λ ο θ ι - μ ο ν ά χ α ω ς μ ια έ ν δ ε ιξ η π ω ς κά π ο ια επ ο ­ χή, ό χ ι κ α ι τ ό σ ο μ α κ ρ ινή , δ ε ν είχ α ν π έσ ει ο ι σ η μ ερ ιν έ ς μ π ά ρ ες . Ο δ ιά λ ο γ ο ς α ν ά μ εσ α σ τ ο υ ς κ λ α σ ικ ό τρ ο π ο υ ς κ α ι τ ο υ ς μ ο ν τερ ν ισ τ ές ή τα ν α κ ό μ η εφ ικ τ ό ς κ α ι γό ν ιμ ο ς .

Δημοσθένης Κούρτοβικ: Π ά ν τω ς , απ ό τ η σ υ ζή τη σ η βγ ά ζω κ ά τι π ου δ ε ν φ α ίν ετα ι ν α π ρ ο κύ π τει ά μ ε σ α απ ό τ α κ είμ εν α τη ς γ ε ν ιά ς το υ ’8 0 .

Δ ημοοθένης Κο ύ ρτο βικ: Δ ε ν ή τ α ν μ ό ν ο ν τ ο Π ο λ υ τ ε χ ν ε ίο . Π ρ ό κ ε ιτ α ι π ά ν τω ς γ ια β ιβ λ ία π ου σ ή μ ε ρ α ε ίν α ι α δ ύ ν α τ ο ν α τ α δ ια β ά σ ε ι κ α ­ ν ε ίς . Ή τ α ν ό μ ω ς έ ν α α ξ ιο σ η μ ε ίω τ ο φ α ιν ό μ εν ο ...

Πέτρος Τατοόπουλος: Ε π ειδ ή, α κ ρ ιβ ώ ς , δ ε ν ε ίχ α ν π έσ ει α κ ό μ η ο ι μ π ά ρ ες . Τ ο α ν α γ ν ω σ τ ικό κο ινό π ε ιρ α μ α τ ιζ ό τ α ν επ ίσ η ς . Δ ε ν α ν τ ι­ μ ετ ώ π ιζ ε μ ε κ α χ υ π ο ψ ία τ ο υ ς μ ο ν τ ε ρ ν ισ τ έ ς , όπ ω ς τ ο υ ς α ν τιμ ε τω π ίζει σ ή μ ε ρ α . Ο ι α ν α γ ν ώ σ τ ες ή τ α ν α κ ό ­ μη α ν ο ιχ το ί σ ε ο π ο ιο δ ή π ο τε ε ίδ ο ς γ ρ α φ ή ς .

Υ π ά ρ χ ει μ ια σ α φ ή ς κ α ι σ υ ν ειδ η τή α ν τιπ α λ ό τ η τα π ρ ο ς τη μ ο ν τερ ν ισ τικ ή π α ρ ά δ ο σ η , π α ρ ά τ α ό σ α είπ ες πριν. Έ χω

Η ρακλής Π απαλέξης:

λ ίγ ο τη ν α ίσ θ η σ η ό τ ι λ ο γ ο δ ο τ ε ίς σ το μ ο ν τερ ν ισ μ ό θ έ λ ο ­

Δ ε ν θ έ λ ω ν α π ισ ω γ υ ρ ίσ ει η σ η μ ερ ιν ή σ υ ζή τ η σ η σ τη

ν τ α ς κ α ι ν α δ ια φ ο ρ ο π ο ιη θείς απ ό α υ τό ν . Η έν σ τα σ ή μου

σ υ ζή τ η σ η π ου έ γ ιν ε π ρ ιν απ ό 2 0 χ ρ ό ν ια κ α ι σ τις α π ό­

είν α ι ό τι δ ε ν θ α π ρ έπ ει ν α μ εγ α λ ο π ο ιο ύ μ ε τ η ν επ ίδρ ασ η,

ψ ε ις τ ω ν τ ε σ σ ά ρ ω ν κ ρ ιτικώ ν . Α υ τό π ου θ α ή θ ε λ α να

τ η ν απ ήχησ η κ α ι τ η ν π ροοπ τική κάπ οιω ν α κρ α ίω ν π ερ ι­

τ ο ν ισ τ ε ί είν α ι ό τ ι όπ ω ς η λ ο γ ο τ ε χ ν ία π α ίρ ν ει τ ο δ ρ ό μ ο

π τώ σεω ν, α υ τ ό κ λ η τω ν επ ιγόνω ν τ ο υ μ ο ν τερ ν ισ μ ο ύ , οι

τ η ς , σ χ ε δ ό ν ε ρ ή μ η ν μ α ς , ά λ λ ο τ ό σ ο κ α ι ο ι α π ό ψ εις

οπ οίοι, γ ια ν α επ α υ ξή σ ω α υ τ ό που είπ ε π ρ ο η γ ο υ μ έν ω ς

τω ν α ν θρ ώ π ω ν π ου α σ χ ο λ ο ύ ν τ α ι μ α ζ ί τ η ς - σ υ γ γ ρ α ­

ο Μ έν η ς , α μ φ ιβ ά λ λ ω α ν κ α λ ά κ α λ ά έ χ ο υ ν σ το χ α σ τ εί π ά­ νω σ το τ ι σ η μ α ίν ει μ ο ν τερ ν ισ μ ό ς ...

φ ε ίς κ α ι κ ρ ιτ ικ ο ί - μ ε τ α χ ρ ό ν ια α λ λ ά ζο υ ν . Ε ίμ α ι σ ί­ γ ο υ ρ ο ς ό τ ι α ν ε κ ε ίν η η σ υ ζή τ η σ η γ ιν ό τ α ν σ ή μ ε ρ α μ ε τ ο υ ς ίδ ιο υ ς ο μ ιλ η τ έ ς , θ α δ ια τ υ π ώ ν ο ν τ α ν ά λ λ ε ς θ έ σ ε ις

Πέτρος Τατσόπουλος:

γ ια τη μ ε τ α π ο λ εμ ικ ή π ε ζ ο γ ρ α φ ία . Θ έλ ω ό μ ω ς ν α τ ο ν ί­

'Ο τα ν , ό μω ς, γ ίν ε τ α ι μ ια υπ ε ξα ίρ εσ η ιδ εώ ν, κι ό τα ν α υ τ ή

σ ω τ ο ε ξ ή ς : α υ τ ή η π ο λ ιτικο π ο ίη σ η γ ια τ η ν ο π οία, τ ό τ ε

η υπ ε ξα ίρ εσ η π ρ ο β ά λ λ ετα ι, β ρ ίσ κει β ήμα , έ ν α λ α ϊκ ό β ή ­

κ α ι σ τη σ η μ ερ ιν ή σ υ ζή τ η σ η , γ ίν ε τ α ι τ ό σ ο ς λ ό γ ο ς « ε ξ έ ­

μ α - τ η ν «Κ υ ρ ια κ ά τικη Ε λ ευ θερ ο τυ π ία » , γ ια π α ρ ά δ ειγ ­

θρ ε ψ ε » έ ρ γ α , τ α ο π ο ία σ η μ α δ ε ύ ο υ ν μ ια επ ο χ ή , ε ίν α ι

μ α ... Υ π ά ρ χ ει μ ια π ρ οβολ ή ε ν τε λ ώ ς αν α ν τίσ το ιχη μ ε τη ν π ρ α γ μ α τικ ή επ ιρ ρ ο ή το υ ς .

μ υ θ ισ τ ο ρ ή μ α τ α -α ν α φ ο ρ έ ς σ ε μ ια επ ο χ ή . Α ν α φ έρ ω τ ο ν Σ τ ρ α τ ή Τ σ ίρ κα , τ ο ν Α ρ ισ τ ο τ έ λ η Ν ικ ο λ α ΐδ η μ ε τ ο υ ς «Σ υ ν υ π ά ρ χ ο ν τε ς » , τ η Μ ά ρ ω Δ ο ύ κ α μ ε τ η ν « Α ρ χ α ία

Α λέξανδρος Αθωνίτης: Α ς μη σ τ α θ ο ύ μ ε ά λ λ ο ...

σ κο υ ρ ιά » κ α ι π ο λ λ ο ύ ς ά λ λ ο υ ς . Η π ο λ ιτικο π ο ίη σ η ε ν τ έ λ ε ι ω ς χ α ρ α κ τ η ρ ισ τ ικ ό τ η ς μ ε τ α π ο λ ε μ ικ ή ς π ε ζ ο γ ρ α ­ φ ία ς δ ε ν ε ίν α ι τ ο α π ό λ υ τ ο κ ακό .

Πέτρος Τατοόπουλος: Α π α ν τ ώ σ ε μ ια υ π ε ξα ίρ ε σ η , σ ε μ ια δ ια σ τ ρ έβ λ ω σ η . Δ ε ν δ έ χ ο μ α ι ν α μπω κ ά τω απ ό τ η ν τ α μ π έ λ α τ ο υ « η θ ο ­

Θφα τον Μήνα

Δ ημοσθένης Κο ύ ρτο βικ: Σ υ μ φ ω ν ή σ α μ ε ό λ ο ι πά νω σ ’ α υ τ ό .

Ηρακλής Παπαλέξης:

δυνατόν να τους αγνοούμε αυτούς τους ανθρώπους;

Ε κτό ς απ ό τ ο ν Ασ ω νίτη...

Πέτρος Τατσόπουλος: Α λέξανδρος Ασωνίτης:

Μ α δ ε ν α γ ν ο ε ί κ α ν είς ό λ ο υ ς ό σ ο ι έ δ ω σ α ν τ ο α ίμ α τ ο υ ς .

Α ν τ η ν π ολ ιτικοπ ο ίησ η τ η σ υ ν δ έσ ο υ μ ε μ ε τη ν Ισ το ρ ία ,

Ο ύ τ ε α υ τ ο ύ ς π ου α ν έ φ ε ρ ε ς ο ύ τ ε α ν θρ ώ π ο υ ς σ α ν τ ο ν

είν α ι α π ο λύ τω ς θ ε μ ιτή , δ ια φ ο ρ ε τ ικ ά είν α ι τ ε λ ε ίω ς π ερ ιτ­

Θ .Δ . Φ ρα γ κ ό π ο υ λ ο ...

τ ή κ α ι α π ο τελ εί εμπ ό διο. Α ν α σ χ ο λ η θ εί κ α ν είς μ ε τη ν Ισ το ρ ία , π ρ ο φ α ν ώ ς θ α π ο λ ιτικ ο λ ο γ ή σ ει, γ ια τ ί έ ν α έ ρ γ ο

Μ ένης Κουμανταρέας:

δ ε ν γ ρ ά φ ε τ α ι σ το ν α έ ρ α , έ χ ε ι ο ύ τ ω ς ή ά λ λ ω ς ισ το ρ ικ ές

Ό χ ι, μ ε σ υ γ χ ω ρ είς π ά ρ α π ολύ, ο Φ ρ α γ κ ό π ο υ λ ο ς δ εν έ ­

α ν α φ ο ρ ές . Α λ λ ά είν α ι άλ λ ο η Ισ το ρ ία κ α ι είν ’ ά λ λ ο τ α π ο­

δ ω σ ε κ α ν έν α α ίμ α .

λ ιτικ ά γ ε γ ο ν ό τ α εκ ε ίν η ς τ η ς επ ο χ ή ς ή τ η ς α μ έ σ ω ς π ρ ο η γ ο ύ μ εν η ς ...

Πέτρος Τατσόπουλος: Π ρ ο σ π α θ ώ απ λώ ς ν α θ υ μ η θ ώ κα ι μ ερ ικ ά ο ν ό μ α τα απ ό

Πέτρος Ταταόπουλος:

τ η ν ά λ λ η «όχθη»...

Π ά ν τω ς , κ α ι τ α β ιβ λ ία -ο ρ ό σ η μ α π ου α ν έ φ ε ρ ε ς π ρ ο η ­

Μ ένης Κουμανταρέας:

γ ο υ μ έν ω ς , Η ρ α κ λ ή , α ν τ α δ ια β ά σ ο υ μ ε σ ή μ ερ α , θ α δ ια ­ κ ρ ίν ο υ μ ε π ο λ λ ές « ρ υ τίδ ες » .

Ν α τελ ειώ σ ω . Ο ύ τ ε α ίμ α υπ ή ρ χ ε σ το έ ρ γ ο το υ Ρ ο ύ φ ο υ , εφ ό σ ο ν π α ς σ τη ν ά λ λ η «όχθη», όπ ω ς λ ε ς . Ο Ρ ο ύ φ ο ς ή ­

Α λέξανδρος Ασωνίτης: Ό π ω ς είπ ε κ αι ο Μ έν η ς , τ ο «Κ ιβώ τιο» π ερ ν ά ει σ το ν τ ο ύ -

τ α ν έ ν α ς εξ α ιρ ε τ ικ ό ς δ ιπ λ ω μ ά τη ς κα ι ικ α ν ό τα τ ο ς μ εσ ο ­ λ α β η τ ή ς μ ε τ η ν «Ν τό ιτ σ ε Β έλ ε» κα ι τ ο «Λ ονδίνο» σ τη

κο υ σ τη ν π ρ ο η γ ο ύ μ εν η σ υ ζή τη σ η και, κ α τά τ η γν ώ μ η

δ ιά ρ κ ε ια τ η ς δ ικ τα το ρ ία ς . Α λ λ ά ό χ ι ο σ υ γ γ ρ α φ έ α ς , ο ο ­

μ ου, ε ίν α ι τ ο κ α λ ύ τερ ο μ υ θ ισ τό ρ η μ α π ου έχ ο υ μ ε . Ε ίνα ι

π ο ίο ς ε ίχ ε ψ α χνό. Δ ικ α ίω ς π έρ α σ ε σ τη λή θη .

τ ε λ ε ίω ς π ολ ιτικό. Τ α υ τό χ ρ ο ν α ό μ ω ς είν α ι κα ι τ ε λ ε ίω ς α ­

Δημοσθένης Κούρτοβικ:

π ολ ιτικό. Α υ τό το ζή τ η μ α θ α πρ έπ ει να τ ε λ ε ιώ σ ε ι κ άπ οια σ τιγ μ ή . Ο ι σ υ γ γ ρ α φ ε ίς τ η ς επ ο χ ή ς εκ ε ίν η ς σ υ μ π ιέσ τη ­

Ο Κ ά σ δ α γλ η ς;

κ αν π ά ρ α πολ ύ κ α ι δ ε ν μ π ό ρ εσ α ν ν α τ η ν ξ επ ερ ά σ ο υ ν . Ο τ α υ τ ό χ ρ ο ν α έ γ ρ α ψ ε το ν «Ξ ένο», τ ο ’4 3 . Ενώ ο ίδ ιο ς π ο­

Μ ένης Κουμανταρέας: Α, π ρ ο σ έξτε ... Ο Κ ά σ δ α γ λ η ς είν α ι ά λ λ ο π ρ ά γ μ α . Είνα ι

λ ε μ ο ύ σ ε τ ο υ ς Γ ε ρ μ α ν ο ύ ς . Κ α ν έν α ς μ υ θ ισ το ρ ιο γ ρ ά φ ο ς

π ρ ω τα ρ χ ικ ά έ ν α ς άν θρ ω π ο ς μ εγ ά λ ο υ , ίσ ω ς ά ν ισ ου, π ά­

δ ε ν είν α ι υ π ο χ ρ εω μ έ ν ο ς ν ’ α ν α φ ε ρ θ ε ί σ ε τ έ τ ο ια γ ε γ ο ν ό ­

ντ ω ς μ ε γ ά λ ο υ τα λ έ ν τ ο υ . Ο ι «Κ εκ α ρ μ έν ο ι» ό σ ε ς ε κ τιμ ή ­

Κ α μ ί ή τα ν α ρ χ ισ υ ν τ ά κ τη ς σ τη ν ε φ η μ ε ρ ίδ α τ η ς ΙΥΙΑΚΙ κα ι

τ α , π ου το ν α φ ο ρ ο ύ ν μ εν ω ς πολ ίτη, α λ λ ά η δ ο υ λ ε ιά τ ο υ

σ εις κι α ν μ εσ ο λ α β ο ύ ν , π α ρ α μ έ ν ει έ ν α β ιβλ ίο α ν α φ ο ­

είν α ι άλ λ η . Ε μ έν α ω ς σ υ γ γ ρ α φ έ α δ ε ν μ ’ εν δ ια φ έ ρ ε ι, γ ια

ρ ά ς . Π ρ ό σ φ α τ α έγ ρ α ψ ε έν α π ολ ιτικό κ είμ εν ο π ου εγ ώ ε ­

π α ρ ά δ ειγ μ α , τ ο Π ο λ υ τε χν είο .

κτιμώ π ά ρ α πολύ. Τ ο «Α ρ α ρ ά τ α σ τρ ά φ τ ει» .

Μ ένης Κουμανταρέας:

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ:

Τ ο «σ υ μπ ιέσ τηκ αν » δ ε ν α π εικ ο ν ίζει σ ω σ τά τ η ν κ α τά σ τ α ­

Ν α ι, είν α ι έ ν α ς π ο λ ιτικο π ο ιη μ έν ο ς σ υ γ γ ρ α φ έ α ς π ου π ο­

ση...

τ έ δ ε ν ή τ α ν εν τ α γ μ έ ν ο ς σ τη ν Α ρ ισ τερ ά ...

Α λέξανδρος Ασωνίτης: Ε γκλω β ίσ τη κ α ν δ ιό τι...

Μ ένης Κουμανταρέας: 'Η τ α ν κ α ι είν α ι δ ε ξ ιό τ α τ ο ς ! Μ η σ ε π α ρ α σ ύ ρ ει...

Μ ένης Κουμανταρέας: Τ ι θ α π ει «εγκ λω βίσ τηκ αν »; Η π εζ ο γ ρ α φ ία τ ο υ Τ σ ίρ κ α ε ί­

Δημοσθένης Κούρτοβικ: Ό χ ι ό μ ω ς κα ι α ν τιδ ρ α σ τικ ό ς ή φ α σ ίσ τ α ς ...

ν α ι σ υ ν ά ρ τη σ η τ η ς α ιγ υ π τιώ τικ η ς κ α τα γ ω γ ή ς τ ο υ και τ η ς θ έ σ η ς τ ο υ σ το α ρ ισ τερ ό κ ίν η μ α κα ι μ ά λ ισ τα τ η ς α ­

Μ ένης Κουμανταρέας:

ν α θ εω ρ η τ ικ ή ς μ α τ ιά ς κ α ι σ χ έσ η ς τ ο υ μ ε α υ τ ό . Ή τ α ν ο

Η α ρ ε τ ή τ ο υ Κ ά σ δ α γ λ η είν α ι π α ρ ά λ λ η λ η κα ι α ν ά λ ο γ η μ ε

άν θρ ω π ο ς π ου π ή γ ε σ το ν Ισ π ανικό Ε μ φ ύ λ ιο π ό λ εμ ο , ο

εκ είν η τ ο υ Κ ο τζιά . Τ α π ο λ ιτικά τ ο υ ς π λ έγ μ α τα , κα ι τ ο υ ε ­

ά ν θρ ω π ο ς ο ο π οίος σ τη δ ιά ρ κ ε ια τη ς δ ικ τα το ρ ία ς ή τα ν

ν ό ς και τ ο υ ά λ λ ο υ , τ ο υ ς ο δ ή γ η σ α ν , τ ο ν μ εν έν α σ τη ν π ε­

κ υ ρ ιο λ εκ τικ ά ο δ η γ ό ς μ α ς εδ ώ σ τη ν Α θ ή ν α , μ ε τ η ν καλή

ρ ιγ ρ α φ ή ε ν ό ς τρ α μ π ο ύ κ ο υ σ τη δ ικ τα το ρ ία , τ ο ν δ ε ά λ λ ο

έν ν ο ια κ α ι ό χ ι μ ε α υ τ ή τ ο υ ιν σ τρ ο ύ χτ ο ρ α . Λοιπ όν, δ εν

σ τη ν π ερ ιγ ρ α φ ή τ ο υ β α σ α νισ τή τ η ς Ε Σ Α σ το Μ α κ ρ ο ν ή -

μ π ο ρ ο ύ μ ε ν α π ο ύ μ ε ό τι ο ι ά ν θρ ω π ο ι α υ τ ο ί ε γ κλ ω β ίσ τη ­

σι. Τ α δ ικ ά τ ο υ ς εσ ώ ψ υ χ α , μ π λ εγ μ έ ν α π ολ ιτικά, κ α ι δ ε ­

καν. Ή τ α ν τ ο α ίμ α τ ο υ ς α υ τ ό το π ρ ά γ μ α . Κ α ι ή τα ν τ ο α ί­

ξ ιά σ το ιχεία , β γ ή κα ν σ ’ α υ τ έ ς τις κ α τα π λ η κ τικ ές απ εικο­

μ α τ ο υ Χ α τζ ή . Ο Φ ρ α γ κ ιά ς , τ ο ίδ ιο π ρ ά γ μ α . Π ώ ς είν α ι

νίσ εις π ου υπ ά ρ χ ο υ ν σ τα β ιβ λ ία τ ο υ ς ...

τον

Δημοσθένης Κούρτοβικ:

κ ε ς νω ρίς» τ ο υ Χ ρ ό ν η Μ ίσ σ ιου,

Κ α ι π α ρ εξη γ ή θ η κ α ν τ α μ έγ ισ τα

η « Α ρρ αβω νια σ τικό το υ Α χ ιλ λ έ-

απ ό τ η ν Α ρ ισ τερ ά ...

α» τ η ς Α λ κή ς Ζ έ η . Α λ λ ά λ έω ό τι α ρ χ ίζει ο υ σ ια σ τικ ά ν α δ ια μ ο ρ ­

Μένης Κουμανταρέας:

φ ώ ν ετα ι το μ ετ α π ο λ ιτευ τ ικ ό τ ο ­

Α ς μην μ π λ εχτο ύμ ε π ερ ισ σ ό τε­

πίο μ ε τ η «Β ιο τεχν ία υαλικώ ν»,

ρ ο και ιδίω ς α ς μη γ υ ρ ίσ ο υ μ ε

επ ειδ ή σ ε ασ τό τ ο βιβλ ίο ο Μ έ ­ ν η ς δ είχ ν ε ι κά τι π ου, νομίζω ,

π ά λι σ την π ολ ιτικολ ογία. Ό π ω ς είν α ι κ α ιρ ό ς ν α φ ύ γ ο υ μ ε από

δ εν τ ο είχ α ν ε δ ε ίξ ε ι ο ι π ριν από

το ν μον τερ νισ μ ό κ α ι κ α ιρ ό ς να

τ η Χ ο ύ ν τ α σ υ γ γ ρ α φ είς κα ι ίσω ς α κ ό μ α κα ι σ ή μ ερ α δ εν τ ο έ ­

δ ο ύ μ ε τ ο σ ημερ ινό τοπ ίο, τ ι ε ί­

χο υ μ ε

ν α ι η π εζ ο γ ρ α φ ία σ ή μ ερ α ...

σ υ ν ειδ ητοπ οιήσ ει.

Το

π α λιό π ρόσω πο τ ο υ ελ λην ικο ύ μικ ρ ο α σ τισ μ ο ύ

Δημοσθένης Κούρτοβικ:

έχει

π εθά ν ει.

Α υ τό τ ο π ρόσω π ο, έ τ σ ι όπω ς

Ν α ι, γ ια ν α δ ο ύ μ ε ό μ ω ς τ ο σ η­

σ κια γ ρ α φ ή θ η κε , σ την π εζ ο γ ρ α ­

μ ερ ιν ό τοπ ίο δ εν μπ ο ρ ο ύμ ε ν α

φ ία τ η ς δ ε κ α ε τ ία ς τ ο υ ’5 0 και

α γ ν ο ή σ ο υ μ ε τ ις μ ο μ φ ές , ο ι ο ­ π ο ίες εκ τ ο ξ ε ύ θ η κ α ν κα ι εκ τ ο ξ ε ύ ο ν τ α ι ε ν α ν τίο ν τ η ς γ ε ­

το υ ’6 0 κυρίω ς, είν α ι έ ν α ς μ ικ ρ ο α σ τό ς που ζ ε ι μ ε τ ο ό ­

ν ιά ς το υ ’8 0 , ο ι ο π ο ίες δ ε ν είν α ι μόνον, Π έτ ρ ο , τ ο ζή τ η ­

ν ε ιρ ο τ η ς α υ τ ά ρ κ εια ς , ν α είν α ι α φ εν τικ ό τ ο υ ε α υ το ύ

μ α τ η ς η θ ο γ ρ α φ ία ς . Α υ τό είν α ι μ ά λ λ ο ν λυ μ έν ο . Υ π άρ ­

το υ , σ ε σ υ ν θ ή κ ες που επ έτρ επ α ν α κ ό μ α μ ια τ έ τ ο ια

χ ε ι μια άλ λ η σ ο β α ρ ό τερ η , κ α ι πιο π ολύπ λοκη, κ α τη γ ο ­

ψ ε υ δ α ίσ θη σ η ...

ρία, ό τι ο υ σ ια σ τικ ά η γ ε ν ιά το υ '8 0 το π ο θ ε τ ε ίτα ι κ υνικά

Πέτρος Τατσόπουλος:

κ α ι α δ ιά φ ο ρ α απ έναν τι σ το δ ρ ά μ α τ η ς επ ο χ ή ς τη ς , σ το σ υ γ κ εκ ρ ιμ έν ο τόπ ο κ α ι χρ ό ν ο . Ό τ ι δ η λ α δ ή , απ ό α ν τί­

Είναι η μ ετα κό μ ισ η μ ια ς α γ ρ ο τ ικ ή ς σ υ ν είδ ησ ης. Μ ια α ­

δ ρ α σ η σ την υπ ερπ ολ ιτικοπ οιημέν η λ ο γ ο τε χ ν ία τω ν

γ ρ ο τική σ υν είδ ησ η σ την πόλη.

π ρ ο η γο ύμ ενω ν δ εκ α ετιώ ν , σ την υ π έ ρ μ ετρ η σ ο β α ρ ό τη ­ τ α απ ό τ ο ’3 0 κ α ι π έρ α , σ την τ α ύ τισ η μ ε σ υ λ λ ο γ ικέ ς α ­

Δημοσθένης Κούρτοβικ:

ξ ίε ς , ο ι οπ οίες σ την π ρ α γ μ α τικό τη τα τ ο υ ’8 0 δ εν είχ α ν

Ν α ι, σω στά, μ ια α γ ρ ο τικ ή σ υν είδ ησ η μ ε τ ά σ ε ις και επ ι­

κ α ν έν α α ν τίκ ρ ισ μ α , απ ό α ν τίδ ρ α σ η σ ε ό λ ’ α υ τ ά ο δ η γ ή ­

θ υ μ ίε ς α π ό λυτη ς α υτ ο ν ο μ ία ς και τ ο υ «να π ιά σ ουμε τ η ν

θ η κ ε σ ε έν α ν να ρκ ισ σ ισ τικό μ ηδ εν ισ μό, ο οπ οίος επ ικα­

καλή». Δ εν μπ ορ εί ν α τ ό κ ά ν ει ο μ ετ α ν ά σ τη ς σ το ε ξ ω τ ε ­

λ ύ π τετ α ι απ ό τ ο χ ιο ύ μ ο ρ , απ ό τ η χά ρ η τ ο υ ύ φ ο υ ς , α λ λ ά

ρικό, α λ λ ά μ π ορ εί ν α τ ό κ ά νει ο μ ετ α ν ά σ τη ς σ την Αθ ή ν α

μ ια χ ά ρ η επ ιτη δ ευ μ έν η και κενή β α θ ύ τε ρ ο υ π ερ ιεχ ο μ έ­

ή σ τη Θ εσ σ αλ ονίκη. Σ τη «Β ιοτεχν ία υαλικώ ν», εγ ώ

νο υ. Κα ι όσ ο κι α ν έδ ω σ ε β ιβλ ία π ου απ οπ νέουν μ ια

τ ο υ λ ά χ ισ τ ο ν βλέπω γ ια πρώ τη φ ο ρ ά ν α δ η λ ώ ν ετα ι με-

δ ρ ο σ ιά , δ εν είν α ι τ α β ιβ λ ία εκ ε ίν α π ου, όπ ω ς λ έ μ ε , α φ ή ­

σ ο ύ σ η ς τ η ς δ ε κ α ετία ς το υ 7 0 ό τι τ α π ρ ά γ μ α τα έχ ο υ ν

ν ο υ ν κ ά τι, γ ίν ο ν τα ι σ η μ είο α ν α φ ο ρ ά ς . Σ ’ α υ τ ή ν τ η ν κα­

α λ λ ά ξει, ό τι τ ο π ρόσω πο τη ς Ε λ λ ά δ α ς έχ ε ι α λ λ ά ξ ε ι πια,

τ η γ ο ρ ία υ π ά ρχει γ ε ρ ή δ όσ η α λ ή θ εια ς . Επί 15 χ ρ ό ν ια οι

ό τι η π ρ α γ μ α τικό τη τα τ ε ίν ε ι να δ ια μ ο ρ φ ώ σ ει ά λ λ ο υ ς

π εζ ο γ ρ ά φ ο ι τ η ς γ ε ν ιά ς τ ο υ ’8 0 έ γ ρ α φ α ν σ αν έφ η β ο ι

κοινω νικούς και ψ υ χο λ ο γ ικο ύ ς τύ π ο υ ς και ό τι άνθρω π οι

που τ ο π α ίζο υν κ υνικοί γ ια ν α φ α ν ο ύ ν εν ή λικο ι, κ ρ ύ β ο ­

όπω ς τ ο ζε ύ γ ο ς Τ α ν τή σ τη «Β ιοτεχνία» είν α ι απ ομειν ά-

ν τ α ς τ η ν α ν ω ρ ιμ ό τη τά το υ ς . Τ η ν αίσ θη σ η τ ο υ δ ρ ά μ α ­

ρ ια το υ π α ρ ελ θό ν το ς σ ε έν α ν κόσ μο που «δεν τ ο υ ς π ά­

τ ο ς τ η ς ε π οχής θ α π ρ έπ ει ν α τ η ν α ν α ζη τ ή σ ο υ μ ε σ τα έ ρ ­

ει» πια, όπω ς θ α λ έ γ α μ ε σ ή μ ερ α . Από κει, νομίζω , ξεκ ι­

γ α π α λιό τερ ω ν σ υ γ γ ρ α φ έω ν . Για μ έν α η μ ετα π ο λ ιτευ τ ι­

ν ά ει η κα ιν ο ύρ ια π ρ οβλη ματική τ η ς μ ετα π ο λ ιτευ τικ ή ς

κή π εζ ο γ ρ α φ ία ξε κ ιν ά ε ι ο υ σ ια σ τικ ά μ ε τ η «Β ιο τεχν ία

λ ο γ ο τε χν ία ς . Ο ι σ η μ ερ ινο ί Έ λ λ η ν ες μ ικ ρ ο α σ το ί είν α ι οι

υαλικώ ν» τ ο υ Μ ένη Κ ο υ μ α ν τ α ρ έα . Δ ε ν τ ο λ έω α υ τ ό μ ε

βλ α χο γιά π η δ ες το υ Φίλιππου Δ ρ α κ ο ν τα ειδ ή σ το «Χ ρ ό­

δ ιά θ εσ η κ ο λ α κ εία ς επ ειδ ή ο Μ έν η ς είν α ι παρώ ν, α λ λ ά

ν ια π ρ οϋπ ηρ εσ ίας » ή τ ο υ Δ ιον ύσ η Χ αρ ιτό π ο υ λο υ σ το

επ ειδ ή π ρ α γ μ α τικ ά , όσ ο π ερ νο ύ ν τ α χ ρ ό ν ια τ ο π ισ τεύω .

«Ε ναντίον το υ M arlboro», οι π ρώ ην ριζοσ π άσ τες και νυ ν

Μ π ο ρ εί τ ο «Κ ιβώ τιο» το υ Α λ εξά ν δ ρ ο υ ν α είν α ι έν α

ν ευ ρ ω τικ ο ί σ α ρ α ν τά ρ η δ ες δ ια ν ο ο ύ μ εν ο ι σ τη ν «Π τώ ση

σπ ουδ αίο βιβλίο, α λ λ ά απ ό άπ οψη π ρ ο β λη μ α τισ μ ο ύ , ό ­

το υ Ν ά ρκισ σ ου» τ ο υ Τ ά κ η Θ εο δ ω ρ ό π ο υ λ ο υ , ο ιε υ ρ ω λ ε -

χ ι απ ό άπ οψη κ α λλ ιτεχν ικώ ν επ ιτεύ ξεω ν , α ν ή κε ι πιο π ο­

βαν τίν οι χ α ρ το γ ια κ ά δ ες σ την αγ ν ο η μ έν η «Α π όδραση»

λύ σ τη δ ε κ α ε τ ία το υ ’5 0 . Τ ό τ ε θ α ή τα ν η φ υσ ική το υ θ έ ­

το υ Π έτ ρ ο υ Π α ρ λ α β ά ν τζα , απ ό τ ο 1982.

ση και τό τ ε θ α ή τα ν έν α α ξ επ έρ α σ το ο ρ ό σ η μ ο . Δ η μ ο σ ι­ ε ύ τ η κ ε δ η λ α δ ή ετε ρ ο χ ρ ο ν ισ μ έν α . Τ ο ίδ ιο έγ ιν ε κ α ι μ ε ό ­

Ηρακλής Παπαλέξης:

λ α τ α κ α λ ά π ολ ιτικά έ ρ γ α που κ υ κλ ο φ ό ρ η σ α ν απ ό το

Ε σ είς σ υ μ φ ω νείτε, κ ύ ρ ιε Κ ο υ μ α ν τα ρ έα , μ ε α υ τ ά π ου λ έ ­

7 4 μ έχ ρ ι τ ο ’8 9 π ερίπ ου, όπ ω ς το «Κ αλ ά εσ ύ σ κο τώ θ η ­

ε ι ο Δ η μ ο σ θ έν η ς; Ε ξά λ λ ο υ σ α ς α φ ο ρ ά .

Θφα τον Μήνα

Μ ένης Κουμανταρέας:

φ άν ι» κ α ι απ αντούσ ε: « Δ εν θέ λ ω ν α ξα ν α π ερ ά σ ω τ α όσ α

Ε ίναι δικ ό μου βιβλ ίο κ α ι είν α ι π ολ ύ δ ύ σ κο λ ο ν α δ ια φ ω ­

π έρ α σ α τ η ν επ οχή που τ ο έγ ρ α φ α » . Μ ά λ ισ τα , α κ ο ύ γ ε τ α ι

νήσω ή ν α σ υμφ ω νήσ ω . Ό π ω ς κα ι ν α ’χ ει, σ τη « Β ιο τε­

α σ τε ίο , α λ λ ά έπ ο ς γ ίν ε τ α ι ο τιδ ή π ο τε. Έ π ο ς μ π ο ρ εί ν α

χ ν ία υ αλικώ ν» π ερ ιέγ ρ α ψ α έν α ν κ όσ μο π ου α λ λ ά ζει, έ ν α

ε ίν α ι η κ ο υ ρ ε λ α ρ ία μ ε τ η ν οπ οία ν τ ύ ν ε τ α ι σ ή μ ε ρ α ο κό­

ξεπ ο ύ λ η μ α ιδ εο λ ο γ ιώ ν - έτ σ ι δ ε ν είν αι; - κα ι ό τα ν, μ ά λ ι­

σ μ ο ς. Έ π ο ς είν α ι ν α είσ α ι π άνω σ τη μηχαν ή σ ο υ , ν α έ ­

σ τα , β γ ή κ ε τ ο β ιβλ ίο υπ ή ρ ξε σ τη ν α ρ χ ή μ ια κ α τα ­

χ ε ις τ ο κ ο ρ ίτσ ι σ ου απ ό πίσω. Έ π ο ς είν α ι τ ο ν α τ ρ ω ς σ το

κρ α υ γή : « Μ α π ώ ς είν α ι δ υ ν α τό ν ν α π ερ ιγ ρ ά φ ε ις έ τσ ι

φ α σ τφ ο υ ν τά δ ικο ...

τ ο υ ς α ρ ισ τερ ο ύ ς ;» . Ή τ α ν α μ έ σ ω ς μ ε τ ά τ η δ ικ τα το ρ ία κ α ι κ α τα λ α β α ίν ε τε τ ο κ ό σ το ς . Β έβ α ια , ύ σ τ ε ρ α απ ό λ ίγ ο κα ιρ ό , ο ι ίδ ιο ι α υ τ ο ί ά ν θρ ω π ο ι βγ ή κα ν κα ι είπ αν: « ε ίχ ες

Ηρακλής Παπαλέξης: Μ π ο ρ ε ί να γ ίν ε ι έπ ο ς τ ο φ α σ τφ ο υ ν τά δ ικο ;

δίκιο». Α υ τό δ ε ν σ η μ α ίν ει ό τι τ ο έ γ ρ α ψ α μ ε σκοπ ό ν α α ­ π ο δ είξω κ ά τι. Ό χ ι. Α π λά η σ υ ν α ισ θη μ α τικ ή μ ο υ π ίεση ή ­

Μ ένης Κουμανταρεας:

τ α ν τέ τ ο ια π ου μ ε ο δ η γ ο ύ σ ε, σ χ εδ ό ν ά θ ε λ ά μ ο υ , σ τη ν ι­

Ν α ι, μ π ο ρ εί ν α γ ίν ει. Δ ε ν έ χ ο υ μ ε ίσ ω ς τ η ν α π α ρ α ίτη τη α ­

σ το ρ ία τ ο υ ζ ε ύ γ ο υ ς Τ α ν τή , π ου μ π ο ρ εί μ εν ν α μην είχ ε

π όσ τα σ η. Ο κ ό σ μ ο ς α λ λ ά ζ ε ι α σ τρ α π ια ία γ ύ ρ ω μ α ς . Και

ά μ ε σ η σ χέσ η μ ε τ η ζω ή μ ου, α λ λ ά π ου π ο τ ιζό τα ν μ ε τ ο

ο χ ρ ό ν ο ς ε ίν α ι τ ο δ ε ξ ί χ έ ρ ι τ ο υ π εζ ο γ ρ ά φ ο υ . Π ρ ο ς τ ο

δ ικό μ ο υ φ α ρ μ ά κ ι κ α ι κ α η μ ό ε κ ε ίν η ς τ η ς επ ο χ ή ς. Ή τ α ν

π α ρ ό ν ε π ικ ρ α τεί α υ τ ή η κ α τα ρ α μ έ ν η β ια σ ύνη ν α β γ ά ­

κάπ ω ς σ αν ά λ λ ο θ ι γ ια ν α πω τ α δ ικ ά μ ου. Ν α π ερ ιγ ρ ά ψ ω

λ ο υ μ ε σ ώ ν ει κ α ι κ α λ ά κ ά θ ε τρ ία -τ έ σ σ ε ρ α χρ ό ν ια κι α κ ό ­

τ η σ τεν α χ ώ ρ ια που έν ιω θ α κ α ι τ η ν α σ φ υ ξ ία . Κι α κ ό μ α να

μ α π ιο π υκνά έν α βιβλ ίο. Η ίδ ια η β ιβ λ ια γ ο ρ ά σ ε π ιέ ζει ν α

φ ύ γ ω απ ό τ α σ τεν ά δ ικ ά μ ο υ ό ρ ια , ν α μπ ορ έσ ω ν α μπω

είσ α ι σ υ ν εχώ ς π αρώ ν, π ρ ά γ μ α π ου δ εν ίσ χ υ ε π α λ ιό τε-

σ το π ετσ ί τω ν ά λ λω ν ανθρώ π ω ν.

ρα. Ό λ ο ι μ ιλ ά μ ε σ ή μ ε ρ α κ α τ ’ α υ τ ό ν τ ο ν τρ όπ ο: «Θ α

Τ ο θ έ μ α τ ώ ρ α δ ε ν είν α ι α ν σ υμφ ω νώ μ ε τ ο β ιβλ ίο ή όχι

π ο υ λ ή σ ει ή δ ε ν θ α π ουλ ήσ ει;» . Ε ίν α ι έ ν α λ ά θ ο ς νο μίζω .

κα ι τ ι ρ ό λ ο έπ α ιξε. Τ ο θ έ μ α είν α ι ό ν τω ς ό τ ι απ ό έ ν α σ η­

Δ ιό τ ι μ π ο ρ εί εσ ύ , Π έ τ ρ ο , ν α έχ ε ις π ο υ λ ή σ ει έν α σ π ίτι και

μ είο κι ύ σ τερ α τ ε λ ειώ ν ο υ ν τ α ψ έ μ α τ α κα ι τ α σ το λ ίδ ια κι

ν α τ ο έ χ ε ις επ ε ν δ ύ σ ει σ ε χ ρ ό ν ο γ ια ν α γ ρ ά ψ ε ις έ ν α βι­

α ρ χ ίζει να ε μ φ α ν ίζ ε τ α ι τ ο π ρόσω π ο «κιτς» τ η ς Ε λ λ ά δ α ς .

βλίο, ό μ ω ς δ ε ν π ισ τεύω ό τι σ κ έ φ τε σ α ι σ υ ν έχε ια , «θ α

Ό χ ι π ια μ ε το « γ κ λ ά μ ο ρ ο υ ς » π ρ οσ ω π είο τ η ς γ ε ν ιά ς το υ

π ο υ λ ή σ ει ή δ εν θ α π ουλ ήσ ει;» . Κ α ν έν α ς σ υ γ γ ρ α φ έ α ς

’30 , ο ύ τ ε μ ε τ η βασ α νισ μ έν η , τ ρ α γ ικ ή θ α έ λ ε γ α , όψ η

π ου σ έ β ε τ α ι το ν ε α υ τ ό τ ο υ δ ε ν β ά ζ ει α π ο κλ εισ τικό σ τό ­

που σ ω σ τά τ η ς έδ ω σ α ν ο ι π ρ ώ τοι μ ετα π ο λ εμ ικ ο ί

χ ο τη ν εμ π ο ρ ικ ό τη τ α . Έ ν α β ιβλ ίο δ ο υ λ ε ύ ε τ α ι ε ξ α ν τ λ η τ ι­

σ υ γ γ ρ α φ ε ίς . Α ρ χ ίζει π ια μ ια ν έ α ισ το ρ ία , π ου είν α ι μ ια

κ ά σ τη β άσ η ό χ ι τ ο υ α ν θ α α ρ έ σ ε ι σ τ ο υ ς ά λ λ ο υ ς , α λ λ ά

Ε λ λ ά δ α π ου τ ρ ικ λ ίζ ει, π α ρ α π α ίει κ ά τω απ ό τ ο τρ ιπ λ ό

σ το α ν μ α ς αν τιπ ρ ο σ ω π εύει κι α ν α ρ έ σ ε ι πρ ώ τα σ ’ ε μ ά ς

β ά ρ ο ς τω ν μ ετ απ ολ εμικ ώ ν , μ ετ εμ φ υ λ ια κ ώ ν κ α ι μ ετ α δ ι-

τ ο υ ς ίδ ιο υ ς που τ ο γ ρ ά φ ο υ μ ε . Υ π ά ρ χ ει λο ιπ όν μ ια ε υ κ ο ­

κ τα το ρ ικ ώ ν σ υνεπ ειώ ν. Τ ω ν ν έω ν αν θρ ώ π ω ν που ξ ε ν ι­

λ ία , μ ια ε λ α φ ρ ό τ η τ α θ α έ λ ε γ α , σ το ν α π α ρ α σ κ ευ ά ζ ο ­

τ ε ύ ο ν τ α ι σ τη Δ υ τικ ή Γ ε ρ μ α ν ία , κ α ι π ου λ ίγ ο τ ο υ ς ν ο ιά ζει

ντ α ι, ν α μ α γ ε ιρ ε ύ ο ν τα ι β ιβλ ία. Υ π ά ρ χ ει μ ια υπ οχώ ρησ η

τ ο σ φ υ ρ ο δ ρ έπ α ν ο ή η εθ ν ικ ο φ ρ ο σ ύ ν η , τω ν ν έω ν που

σ το σ τιγ μ ια ίο , σ το εφ ή μ ε ρ ο . Κ α ι οι δ η μ ο σ ιο γ ρ ά φ ο ι,

θ έ λ ο υ ν ε λ ε υ θ ε ρ ία σ το ν έ ρ ω τ α κ αι σ το σ ε ξ. Ν α μ π ο ρ είς

σ υ ν η θισ μ έν ο ι σ το ν α γ ρ ά φ ο υ ν γ ια τ η ν ε φ η μ ε ρ ίδ α τ ο υ ς

ν α φ ιλ ιέσ α ι σ το δ ρ ό μ ο . Ο π ε ζ ο γ ρ ά φ ο ς α γ ω ν ίζετ α ι ν α

π ου ζε ι μ όν ο μ ια μ έρ α , τ ο ε π ιτείν ο υ ν. Π α ρ ’ ό λ α α υ τ ά , μ έ­

π ιά σ ει τ ο ν έ ο τοπ ίο, π ου α λ λ ά ζει σ υ ν εχώ ς ό ψ εις . Για τί

σ α απ ό α υ τ ά τ α « ενσ τα ντα νέ» , τη σ τιγ μ ια ία φ ω τ ο γ ρ ά φ η ­

κ ά θ ε απ όπ ειρ α να γ ρ α φ τ ε ί έ ν α β ιβλ ίο είν α ι κ αι απ όπ ειρ α

ση, ν ο μίζω ό τ ι σ τις κ α λ ύ τ ε ρ ε ς π ερ ιπ τώ σ εις δ ια μ ο ρ φ ώ ­

σ τιγ μ ια ία ς φ ω τ ο γ ρ ά φ η σ η ς τ ο υ το π ίο υ α υ τ ο ύ . Ε ίνα ι οι

ν ε τ α ι μ ια π ε ζ ο γ ρ α φ ία π ά ρ α π ολ ύ ε ν δ ια φ έρ ο υ σ α . Γ ρ ά ­

ν εό π λ ο υ το ι μ ε τ ι ς β ίλ ες κ α ι τ α σ κά φ η , ο ι ε ρ γ ο λ ά β ο ι που

ψ ο υ ν σ ή μ ε ρ α ο ι άν θρ ω π ο ι π ερ ισ σ ό τερ ο π α ρ ά π ο τέ και

απ ο τελ ειώ ν ο υ ν τ η ν Α θ ή ν α , η ν ε ο λ α ία σ τα μ π α ράκια , η

δ η μ ο σ ιεύ ο υ ν - ο ι ε κ δ ο τικ ο ί ο ίκ ο ι τ ο υ π ο θάλ π ουν - , ό ­

π ο δ οσ φ αιροπ οίησ η - κ α ι δ εν υπ οτιμώ κ α θ ό λ ο υ τ ο π ο­

μ ω ς α ν ά μ ε σ ά τ ο υ ς υπ ά ρ χ ο υ ν τ α λ έ ν τ α . Π ισ τ εύ ω ό τι ε ί­

δ ό σ φ α ιρ ο - ε ίν α ι η π α ρ ά γ κ α π ου ε ίδ α μ ε σ ή μ ε ρ α σ τη ν

μ α σ τ ε μ ια φ ύ τ ρ α π α ρ α μ υ θά δ ω ν . Υ π ά ρ χ ει α κ ά μ α τ ο π α­

τη λ ε ό ρ α σ η ν α κ α τ ε δ α φ ίζ ε τ α ι σ τη Ν έ α Φ ιλ α δ έ λ φ εια .

ρ α μ ύ θ ι σ τη ζω ή μ α ς . Ε ίνα ι μ έσ α σ τη ν ελ λ η ν ική φ ύ σ η και

Α υ θ α ίρ ε τ ο είν α ι ό λ ο τ ο τοπ ίο. Κα ι έρ γ ο τ ο υ π εζ ο γ ρ ά φ ο υ

τ ις σ υ ν ή θ ε ιέ ς μ α ς , π ρ ά γ μ α τ ο οπ οίο σ τη Γ α λ λ ία ιδ ίω ς

είν α ι ν α μ η ν είν α ι α υ θ α ίρ ε τ ο ς σ τη ν απ εικό νισ ή τ ο υ . Ν ο ­

α λ λ ά κα ι σ ε ά λ λ ε ς δ υ τ ικ έ ς χ ώ ρ ες , έ χ ε ι εκ λ είψ ει. Γ Γα υ τ ό

μίζω ό τι α ν υ π ά ρ χ ει έν α λ ά θ ο ς σ ε μ ε ρ ικ ο ύ ς απ ό τ ο υ ς ν ε ­

κ α ι είν α ι β υ θ ισ μ έν ο ι σ ’ α υ τ ό ν τ ο ν α δ ιέ ξ ο δ ο δ ια ν ο ο υ μ εν ι-

ό τ ε ρ ο υ ς , δ ε ν λ έ ω σ ’ ό λ ο υ ς , είν α ι ό τ ι α ρ κ ο ύ ν τα ι σ ’ α υ τ ή

σμό...

τ η σ τιγ μ ια ία φ ω τ ο γ ρ ά φ η σ η κ α ι α ρ ν ο ύ ν τα ι ν α δ ο ύ ν ε τ α π ρ ά γ μ α τα απ ό κ άπ οια α π όσ τασ η και ύ ψ ο ς , ν α ρ ίξο υ ν

Ηρακλής Παπαλέξης:

μ ια ψ υ χρ ή μ α τ ιά σ το τοπ ίο, εν δ ε χ ο μ έ ν ω ς ν α τ ο κάν ο υ ν

Μ ε α φ ο ρ μ ή α υ τ ό π ου είπ α τε τ ώ ρ α , έχω δ ύ ο τρ α ν τ α χ τ ά

έπ ο ς . Ί σ ω ς δ ε ν ε π ε ν δ ύ ο υ ν α ρ κ ε τ ά απ ό τ ο ν ε α υ τ ό τ ο υ ς .

π α ρ α δ είγ μ α τ α , α ς τ ο πω δ η λ ώ σ εις , γ ια τ η σ ύγ χρ ο νη ,

Έ χ ε ι έν α κ ό σ το ς α υ τ ό . Θ υ μ ά μ α ι π ά ν τα σ το ν Τ α χ τσ ή π ου

τ ο υ λ ά χ ισ τ ο ν τω ν τ ε λ ε υ τ α ίω ν π έν τε χρόν ω ν , π εζ ο γ ρ α ­

τ ο ν ρ ω το ύ σ α ν γ ια τ ί δ ε ν γ ρ ά φ ε ι έ ν α δ ε ύ τ ε ρ ο « Τ ρ ίτο Σ τ ε ­

φ ία . Ο Α ρ ισ το τ έ λ η ς Ν ικο λ ά ίδ η ς , δ ύ ο μ έ ρ ε ς π ρ ιν π εθ ά -

τον

νε ι, μ ο υ είπ ε ό τ ι ή θ ε λ ε ν α γ ρ ά ψ ε ι έ ν α ά ρ θ ρ ο σ το «Δ ια ­

Πέτρος Τατσόπουλος:

βάζω » μ ε τ ίτ λ ο : « Τ α σ κο υ π ίδ ια τη ς ελ λ η ν ικ ή ς π ε ζ ο γ ρ α ­

Ο ι «χ ω ρ ο φ ύ λ α κ ες » τ ο υ ΚΚ Ε θ α μ α ς φ α ν ο ύ ν τ ε λ ικ ά π ερ ι­

φ ία ς μ ά ς έχ ο υ ν κ α τα κ λ ύ σ ει» . Η Ζ υ ρ ά ν ν α Ζ α τ έ λ η , ό τα ν

σ τ ε ρ έ ς , μπ ρ ο σ τά σ το ν ο λ έ θ ρ ιο π α ρ εμ β α τισ μ ό τω ν σ η­

γ ύ ρ ισ ε απ ό τ η Γ α λ λ ία , όπ ου ή τ α ν γ ια έ ν α ν π ερ ίπ ου

μ ερ ινώ ν ιδ ιω τώ ν - τ ω ν ιδ ιω τώ ν εκ δ ο τώ ν , τω ν ιδιω τώ ν

χ ρ ό ν ο , μ ο υ είπ ε έκπ λ η κ τη : «Α υ τό π ου βλέπ ω να

π α ρ α γ ω γ ώ ν κ,λπ. Κ α ν έν α ς «χ ω ρ ο φ ύ λ α κ α ς» τ ο υ ΚΚΕ

σ υ μ β α ίν ει μ ο υ θ υ μ ίζ ε ι β ιο τ ε χ ν ία ε το ίμ ω ν μ υ θ ισ τ ο ρ η μ ά ­

δ εν ε ίχ ε το θ ρ ά σ ο ς - κα ι τη δ ύ ν α μ η - π ου έ χ ε ι σ ή μ ερ α ,

τω ν».

λ ό γ ο υ χ ά ρ ιν , έ ν α ς τη λ εο π τ ικ ό ς π α ρ α γ ω γ ό ς .

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ:

Δημοσθένης Κο ύ ριο Βικ :

Ν α ι, α κ ρ ιβ ώ ς . Ε δ ώ τ ίθ ε τ α ι έ ν α μ ε γ ά λ ο π ρ ό β λ η μ α γ ια

Εδώ σ τη ν Ε λλ άδ α;

π ρ ώ τη φ ο ρ ά σ τη ν ισ το ρ ία τ η ς ε λ λ η ν ική ς λ ο γ ο τε χ ν ία ς ,

Ηρακλής Παπαλέξης:

δ η λ α δ ή τ ο π ρ ό β λ η μ α τ η ς λ ο γ ο τε χ ν ία ς ω ς βιο μ η χα ν ικ ή ς π αραγω γής.

Ν α ι, εδ ώ σ τη ν Ε λ λ ά δ α ...

Α λέξανδρος Δσωνίτης:

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ: Δ ε ν γ ίν ε τ α ι κ ά τι κ α λ ύ τε ρ ο σ τη Γ α λ λ ία ό μ ω ς...

Δ ε ν θ α ή τα ν κ α λ ό ν α σ υ ζη τ ή σ ο υ μ ε π ώ ς έ χ ε ι εν σ κή ψ ει η μ α ν ία τ ο υ «μ α γικο ύ ρ εα λ ισ μ ο ύ » σ τη ν Ε λ λ ά δ α σ ή μ ερ α

Ηρακλής Παπαλέξης: Δ ε ν τ ο είπ ε γ ια τ η Γ α λ λ ία . Σ τ η ν Ε λ λ ά δ α α ν α φ έ ρ θ η κ ε .

κ α ι τ ι σ χέσ η έ χ ε ι μ ε τ η ν π α ρ ά δ ο σ ή μ α ς κα ι π ώ ς είν α ι δ υ ν α τό ν ν α δ η μ ιο υ ρ γ ή σ ο υ μ ε έ ν α ν α υ τ ό ν ο μ ο π ολ ιτισμ ό, τ η σ τιγ μ ή π ου β α σ ιζό μ α σ τε σ ε π ρ ότυπ α τ η ς Ν ό τ ια ς

Μ ένης Κουμανταρέας:

Α μ ε ρ ικ ή ς κα ι δ α ν ειζό μ α σ τ ε, α ρ κ ε τ ο ί σ υ γ γ ρ α φ είς , κα ι τη

Εγώ δ ε ν θ α τό λ μ α γ α π ο τέ ν α γ ρ ά ψ ω έ ν α ά ρ θ ρ ο μ ε το ν

μ έ θ ο δ ο κα ι τ η σ ύ λ λ η ψ η , κ α ι ε π ιμ έρ ο υ ς α κ ό μ α σ τοιχεία;

τ ίτ λ ο π ου α ν έ φ ε ρ ε ς ...

Ό π ω ς μ ιλ ά μ ε γ ια τ α α υ τ ο β ιο γ ρ α φ ικ ό μ υ θ ισ το ρ ή μ α τα κα ι τ α έν το ν α π ολ ιτικοπ ο ιημέν α, ά λ λ ο τό σ ο θ α έπ ρ επ ε

Πέτρος Τατοόπουλος:

ν α ε ξ ε τ ά σ ο υ μ ε τώ ρ α κα ι α υ τ ή τ η ν κα τη γ ο ρ ία , δ ιό τι

Ε ίναι η ν ο ο τρ ο π ία π ου ε π ε σ ή μ α ν α π ρ ο η γ ο υ μ έν ω ς . Μ ια

υ π ά ρ χ ει μ ια θ ύ ε λ λ α . Ό λ ο ι ξ α φ ν ικ ά α ν α κ ά λ υ ψ α ν ό τι ό λ ο ι

κ αλβινισ τική,

ο ι ά ν θρ ω π ο ι είν α ι θυ μ ό σ ο φ ο ι, χω ρ ιά ο λ ό κ λ η ρ α είν α ι

θα

έλεγα ,

νο ο τρ ο π ία .

Ο

«κ α θ α ρ ό ς »

σ υ γ γ ρ α φ έ α ς κ ο ν τα ρ ο μ α χ εί μ ε τ η «βρόμικη» κ α θ η μ ε ρ ι­

θ υ μ ό σ ο φ α , π α π ά δ ες, ψ ιλ ικ α τ ζή δ ες , νέ ο ι, γ έ ρ ο ι, γ ρ ιέ ς ,

ν ό τη τα . Ν ιώ θ ε ι π ω ς τ ο ν κα τα κ λ ύ ζο υ ν τ α σκο υπ ίδ ια, υπ ο­

κα ι α υ τ ό δ ε ν το ’χ ε α ν τιλ η φ θ ε ί κ α ν είς μ έχ ρ ι τη δ ε κ α ε τ ία

φ έ ρ ε ι απ ό τ η δ υσ ω δ ία .

τ ο υ ’90 , κι έ χ ο υ μ ε το φ α ιν ό μ εν ο κι ε ν ό ς «α σ τικού» μ α γ ι­ κού ρ εα λ ισ μ ο ύ .

Ηρακλής Παπαλέξης: Ό χ ι, ίσ ω ς ή θ ε λ ε ν α εκ φ ρ ά σ ε ι τ η ν α γ ω ν ία ε ν ό ς σ υ γ γ ρ α ­ φ έ α , ο οπ ο ίο ς γ ια ν α γ ρ ά ψ ε ι έ ν α β ιβλ ίο κ ο π ιά ζει π ά ρ α π ολύ,

Μ ένης Κουμανταρέας: Π ο ιο ς το α ν τιλ ή φ θη κ ε; μ π ο ρ είς ν α π εις;

εν ώ α ν τ ίθ ε τ α σ ή μ ε ρ α έ ν α ς ν έ ο ς μ ε τ ο π ρώ το

α υ τ ο β ιο γ ρ α φ ικ ό α φ ή γ η μ α γ ίν ε τ α ι π ρ ω το σ έλ ιδ ο σ τις ε ­

Α λέξανδρος Αθωνίτης: Δ ε ν χ ρ ε ιά ζ ε τ α ι ν α πω ο ν ό μ α τα ...

φ η μ ερ ίδ ες .

Μ ένης Κουμανταρέας: Είνα ι μ ια α ρ ισ το κ ρ α τικ ή σ τά σ η σ ε κ α ιρ ο ύ ς κ ά θ ε ά λ λο

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ: Η Ζ υ ρ ά ν ν α Ζ α τ έ λ η είν α ι σ α φ ώ ς έ ν α π α ρ ά δ ε ιγ μ α ...

π α ρ ά α ρ ισ το κ ρ α τικ ο ύ ς . Δ ε ν μ π ο ρ ο ύ μ ε ν α α γ ν ο ή σ ο υ μ ε τ ο γ ε γ ο ν ό ς ό τι απ ό έν α ση μ είο κι έπ ε ιτα σ το ν αιώ να μ α ς ,

Α λέξανδρος Α σ ον ίτη ς:

λ ο γ ο τε χ ν ία όπ ω ς κ α ι ζω γ ρ α φ ικ ή γ ίν ε τ α ι α κ ό μ α κα ι μ ε α ­

Ό π ω ς είπ ες κ α ι πριν, Μ έν η , γ ια τ η ν ελ λ η ν ικό τη τα , ό τι

π ο ρ ρ ίμ μ α τα , χω ρ ίς α υ τ ό κ α τ ’ αν ά γ κη ν α σ η μ α ίν ει

υπ ή ρ χ ε τ ο α ίτη μ α τ η ς ε λ λ η ν ικ ό τη τα ς απ ό τ η δ ε κ α ε τ ία

σ κο υπ ιδ αρ ιό.

τ ο υ ’30 , ο Ε λ ύ τ η ς κ α ι ό λ ο ι ο ι μ ε γ ά λ ο ι μ α ς π ο ιη τές α σ χ ο ­ λ ο ύ ν τ α ι κ α τα ρ χ ά ς μ ε τ η ν ελ λ η ν ικό τη τα . Α υ τό είν α ι έ ν α

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ:

θ έ μ α π ου δ εν έ χ ο υ ν θ ίξ ε ι π ο τέ, σ τη ν έκ τα σ η π ου τ ο έ ­

Εγώ θ α α ν α φ ε ρ θ ώ σ ε α υ τ ό π ου είπ ε ο Α λ έ ξ α ν δ ρ ο ς

χ ο υ ν θ ίξ ε ι ο ι π ο ιη τές , σ τη ν π εζ ο γ ρ α φ ία μ α ς . Έ χ ο υ μ ε ε ­

σ τη ν α ρ χ ή , ό τ ι έ χ ε ι ε κ λ ε ίψ ε ι ο « χ ω ρ ο φ ύ λ α κ α ς » τ η ς λ ο ­

θν ικ ό π οιητή α λ λ ά δ ε ν έ χ ο υ μ ε εθ ν ικ ό π εζ ο γ ρ ά φ ο .

γ ο τ ε χ ν ία ς π ου λ έ γ ε τ α ι Κ Κ Ε. Ν ο μ ίζω ό μ ω ς ό τ ι υ π ά ρ χ ει

Τ α υ τό χ ρ ο ν α θ α π ρ έπ ει ν α δ ο ύ μ ε, α ν δ ο υ λ ε ιά τ η ς μ υ θ ι­

τ ώ ρ α έ ν α κ α ιν ο ύ ρ ιο «ΚΚΕ» έ ν α ς κ α ιν ο ύ ρ ιο ς «χ ω ρ ο φ ύ ­

σ το ρ ιο γ ρ α φ ία ς ε ίν α ι ν α α ν α φ έ ρ ε τ α ι σ τη ν επ οχή τ η ς κα ι

λ α κ α ς » , ο ο π ο ίο ς λ έ γ ε τ α ι εμ π ο ρ ικ ή α ν ά γ κη , ε μ π ο ρ ικ ό ­

σ ε μ ια ο μ ά δ α ανθρώ π ω ν, ή ν α α ν α φ έ ρ ε τ α ι σ το ά το μ ο ...

τη τ α .

τον

Α λέξανδρος Αθωνίτης:

Μ ένης Κουμανταρέας: Ν ο μ ίζω α υτή

η

Δ ε ν σ υμφ ω νώ μ α ζ ί σ ου, Π έτ ρ ο .

ό τι είν α ι π ολ ύ άδ ικ η κ α τη γ ο ρ ία

ό τι

Π ά ν τω ς , α ς α ν α ρ ω τη θ ε ί κάπ οι­

ακο­

ο ς , γ ια τ ί ό λ α τ α έ ρ γ α τ ο υ μ α γ ι­

λ ο υ θ ο ύ μ ε τ ο μ α γ ικ ό ρ εα λ ισ μ ό . Π ο λ λ ο ί λ ίγ ο ι Έ λ λ η ν ες τ ο έχ ο υ ν

κού ρ εα λ ισ μ ο ύ γ ρ ά φ ο ν τ α ι σ το

επ ιχε ιρ ή σ ει... ε ίν α ι ό μ ω ς κ α ι γ ό ­

τ ρ ίτ ο πρόσω π ο...

νιμ ο ν α μ π ολ ιάζεσ αι, ν α α ρ δ ε ύ ε ­ σ α ι απ ό ξ έ ν α ρ ε ύ μ α τ α , κ ά τι π ου

Ηρακλής Π αηαλέξης:

σ το π α ρ ελ θ ό ν γ ιν ό τ α ν μ ε κ α­

Α λ έ ξ α ν δ ρ ε , δ ε ν μ α ς ο ρ ίζεις τ ι

θ υ σ τ έρ η σ η αιώ νω ν ή π ολλώ ν

είν α ι α υ τ ό που εγ γ ρ ά φ ε τ α ι σ τη ν

χρόν ω ν . Τ ώ ρ α γ ίν ε τ α ι π ιο σ ύ ν το ­

ελ λ η ν ική π εζ ο γ ρ α φ ία ω ς μ α γ ι­ κ ό ς ρ εα λ ισ μ ό ς . Α ν δ ε ν είν α ι τ ο

μ α γ ια τ ί είμ α σ τ ε σ ε π ολύ σ τεν ό ­ τ ε ρ η επ α φ ή μ ε τ η ν Ε υρώ π η κ α ι

μ υ θ ισ τό ρ η μ α τ η ς Ζ α τ έ λ η , τ ό τ ε

τ η ν Α μ ε ρ ικ ή , επ ο μ έν ω ς τ α ρ ε ύ ­

π οιο ά λ λ ο είν αι;

μ α τ α π ερ ν ά ν ε π ολύ π ιο γ ρ ή γ ο ­

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ: Ν α πω κ ά τ ι εδ ώ ; Δ ε ν ν ο μ ίζω ό ­

ρ α κ α ι είν α ι κ α λ ό α υ τ ό . Ε π ειδ ή ό μ ω ς ξ έ ρ ω πολ ύ κ α λ ά ό ­ τ ι κάτω απ ό α υ τ ή τη ν κ α τη γ ο ρ ία υ π ο κ ρ ύ π τετα ι τ ο βιβλίο

τ ι π ρ έπ ει ν α μ α ς α π α σ χ ο λ ή σ ει ο ο ρ ισ μ ό ς τ ο υ μ α γ ικ ο ύ ρ ε α λ ισ μ ο ύ α υ τ ή τ η σ τιγ μ ή . Θ α πω τ ι κ ρ α τ ά ω ε γ ώ απ ό

τ η ς Ζ α τ έλ η ...

τ η ν π α ρ έμ β α σ η τ ο υ Α λ έ ξ α ν δ ρ ο υ . Δ ε ν σ υ μ φ ω ν ώ μ ε

Α λέξανδρος Αθωνίτης:

τ ο ν Μ έ ν η ό τ ι σ ή μ ε ρ α υ π ά ρ χ ε ι μ ια σ χ ε δ ό ν α υ τ ό μ α τ η ά ρ δ ε υ σ η τ η ς ε λ λ η ν ικ ή ς λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς απ ό ρ ε ύ μ α τ α τ ο υ

Α ν ήτα ν , θ α τ ο έ λ ε γ α ε υ θ έ ω ς .

ε ξ ω τ ε ρ ικ ο ύ κ α ι ό τ ι α υ τ ό ε ίν α ι α π ό λ υ τ α θ ε τ ικ ό . Α σ φ α ­

Μ ένης Κουμανταρέας:

λ ώ ς κ α ι ε ίν α ι θ ε τ ικ ό , δ ε ν ν ο μ ίζω ό μ ω ς ό τ ι είν α ι κ α ιν ο ύ ­

Ν α ι, τ έ λ ο ς πάντω ν, εγ ώ θε ω ρ ώ ό τ ι είν α ι έ ν α απ ό τ α σ η ­

ρ ιο φ α ιν ό μ ε ν ο . Σ ή μ ε ρ α α ν α κ α λ ύ π τ ο υ μ ε μ ε π ο λ ύ μ ε γ ά ­

μ α ν τικ ό τερ α μ υ θ ισ το ρ ή μ α τα π ου έ χ ο υ ν γ ρ α φ τ ε ί τ α τ ε ­

λ η κ α θ υ σ τ έ ρ η σ η ό τ ι ο ι σ υ γ γ ρ α φ ε ίς μ α ς τ ο υ 1 9 ο υ κ α ι

λ ε υ τ α ία χ ρ ό ν ια ...

2 0 ο ύ α ιώ ν α , ξε κ ιν ώ ν τ α ς απ ό τ ο ν Γ ρ η γ ό ρ ιο Π α λ α ιο λ ό γ ο κ α ι π ερ ν ώ ν τ α ς σ το ν Ρ ο ΐδ η , τ ο ν Β ιζυ η ν ό , φ τ ά ν ο ν τ α ς

Α λέξανδρος Αθωνίτης: Β έβ α ια , δ ε ν κ ρ ίν ετα ι ό μ ω ς τ ο μ υ θ ισ τό ρ η μ α τώ ρ α ...

σ τη γ ε ν ιά τ ο υ ’3 0 , ή τ α ν π λ ή ρ ω ς ε ν η μ ε ρ ω μ έ ν ο ι σ χ ε τ ικ ά μ ε τ ι ς ε ξ ε λ ίξ ε ις π ου δ ια δ ρ α μ α τ ίζ ο ν τ α ν σ τα μ ε γ ά λ α λ ο ­ γ ο τ ε χ ν ικ ά κ έ ν τ ρ α τ ο υ ε ξ ω τ ε ρ ικ ο ύ κ α ι μ ε τ α φ ύ τ ε υ α ν ,

Μ ένης Κουμανταρέας:

π ε τ υ χ η μ έ ν α ή μη π ετ υ χ η μ έ ν α , ξ έ ν ε ς , κ α ιν ο ύ ρ ιε ς τ ε ­

Μ π ο ρ ε ί ν α μ η ν τα ιρ ιά ζ ε ι σ τη ν ιδ ιο σ υ γ κρ α σ ία σ ο υ , Α λ έ ­

χ ν ο τ ρ ο π ίε ς σ τ α δ ικ ά τ ο υ ς γ ρ α π τά . Π ρ ά γ μ α τ ο οπ οίο

ξ α ν δ ρ ε. Ε ίνα ι έ ν α π ά ρ α π ολ ύ ελ λ η ν ικό β ιβλ ίο. Κι απ ό

σ υ ν ε χ ίζ ε τ α ι μ έ χ ρ ι σ ή μ ερ α : η σ χ έσ η , η επ ικο ιν ω ν ία , α ς

α υ τ ή τ η ν άπ οψ η μ π ο ρ ο ύ μ ε ν α μ ιλ ά μ ε γ ια « ε λ λ η ν ικ ό τη ­

τ ο π ο ύ μ ε έ τ σ ι, τ η ς ε λ λ η ν ικ ή ς λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς , μ ε ξ έ ν α

τα » . Ε ίνα ι έ ν α β ιβλ ίο τ ο οπ οίο δ ε ν κ α τα λ α β α ίν ε ις εσ ύ ,

ρ ε ύ μ α τ α ε ίν α ι π ιο σ τεν ή , π ιο ά μ ε σ η α π ’ ό ,τ ι π ισ τ ε ύ α μ ε

δ ιό τι δ ε ν είσ α ι Β ο ρ ειο ε λ λ α δ ίτη ς . Γ ια τί α ν ε ίχ ε ς ζή σ ε ι τ α

λ ίγ ο π α λ ιό τ ε ρ α . Ο Σ ο υ ρ ο ύ ν η ς , γ ια π α ρ ά δ ε ιγ μ α , ε ίν α ι

π α ιδ ικά χ ρ ό ν ια ό π ω ς η Ζ α τ έ λ η σ το χ ω ρ ιό, σ τη ν π όλη τ η

ε π η ρ ε α σ μ έ ν ο ς απ ό τ ο ν Μ π ο υ κ ό φ σ κι, α λ λ ά π ρ ο χ ω ρ εί

μικρή , που ε ίχ ε ζή σ ει, κ ο ν τά σ τη Θ εσ σ α λ ο ν ίκη , θ α ή ξ ε ­

π ολ ύ π ιο π έ ρ α απ ό εκ ε ίν ο ν κ α ι ε ίν α ι, μ ε τ η ν ε υ κ α ιρ ία ,

ρ ε ς ό τι α υ τ ά τ α π ρ ά γ μ α τα , η «μ α γο λ ο γία » , ν α τ ο πω έ ­

έ ν α ς απ ό τ ο υ ς λ ίγ ο υ ς Έ λ λ η ν ε ς σ υ γ γ ρ α φ ε ίς π ου α ­

τσ ι, π ου υ π ά ρ χ ει σ το υ ς «Λ ύ κ ο υ ς» μ έσ α , λ ε ιτ ο υ ρ γ ε ί. Και

σ χολήθηκα ν μ ε το

θέμ α τη ς σ ύγχρ ονης μ ετα νά ­

ευ τ υ χ ώ ς π ου λ ε ιτ ο υ ρ γ ε ί γ ια τ ί είν α ι π ά λι μ ια φ ύ τ ρ α π α­

σ τε υ σ η ς .

ρ α μ υ θ ιώ ν . Κα ι είν α ι α υ τ ό χ θ ο ν ελ λ η ν ικό α υ τ ό τ ο π ρ ά γ ­

Ε κ είν ο σ το ο π ο ίο δίνω δ ίκ ιο σ το ν Α λ έ ξ α ν δ ρ ο ε ίν α ι τ ο ε ξ ή ς κ α ιν ο φ α ν έ ς : ό τ ι κ ά π ο ια ξ έ ν α λ ο γ ο τ ε χ ν ικ ά ρ ε ύ μ α ­

μ α ...

τ α κ α ι κ υ ρ ίω ς κ ά π ο ιο ι ξ έ ν ο ι σ υ γ γ ρ α φ ε ίς , δ ε ν α ν α κ α λ ύ ­

Α λέξανδρος Αθωνίτης: Εκείνο π ου μ ’ ε ν δ ια φ έ ρ ε ι ε μ έ ν α ε ίν α ι ό τ ι έ ν α ς π ο λ ιτι­

π τ ο ν τα ι μ ε κ α θ υ σ τ έ ρ η σ η , α λ λ ά γ ίν ο ν τ α ι α ν τ ικ ε ίμ ε ν α μ ίμ η σ η ς μ ε κ α θ υ σ τ έ ρ η σ η , α φ ο ύ έ χ ο υ ν κ ά ν ε ι μ ια μ ε γ ά ­

σ μ ό ς , Μ ένη , π ρ έπ ει ν α είν α ι α υ τ ό χ θω ν . Κα ι α υ τ ό δ ε ν ε ί­

λ η κ α ι π ε τ υ χ η μ έ ν η π ο ρ ε ία δ ιε θ ν ώ ς . Δ ε ν α ν α κ α λ ύ π τε ­

ναι α υτόχθον.

τ α ι ο Μ ά ρ κ ε ς τ ο 1 9 6 7 , π ο υ γ ρ ά φ ε ι τ ο « Ε κ α τό χ ρ ό ν ια μ ο ν α ξ ιά ς » , α ν α κ α λ ύ π τ ε τ α ι δ ε κ α π έ ν τ ε -ε ίκ ο σ ι χ ρ ό ν ια

Πέτρος Τατοόπουλος:

μ ε τ ά , ό τ α ν έ χ ε ι γ ίν ε ι κ ε ρ δ ο φ ό ρ ο ς μ ύ θ ο ς σ το ε ξ ω τ ε ρ ι­

Α υ τ ό χ θ ω ν π ο λ ιτισ μ ό ς δ ε ν υ π ά ρχει. Δ ε ν υ π ή ρ ξε π ο τ έ

κό . Δ ικ α ιο λ ο γ η μ έ ν α , μ π ο ρ εί ν α σ κ ε φ τ ε ί κ α ν ε ίς ό τ ι η

κα ι π ο υ θ εν ά .

κ α θ υ σ τ ε ρ η μ έ ν η μ ίμ η σ η τ ο υ Μ ά ρ κ ε ς α π ο κρ ύ π τε ι ά λ -

λ ο υ ε ίδ ο υ ς κ ίν η τ ρ α , εξ ω λ ο γ ο τ ε χ ν ικ ά , τ α οπ ο ία δ ε ν

Πέτρος Τατοόπουλος:

χ ρ ε ιά ζ ε τ α ι ν α τ α α ν α φ έ ρ ο υ μ ε κ α ν. Α υ τ ό τ ο σ το ιχ είο

Χ ίγ ο υ ρ α , α λ λ ά νιώ θω τη ν α ν ά γ κη ν α ε κ θέσ ω ο λ ο κλ η ρ ω ­

τ η ς « σ ά γ κ α » ε π α ν έ ρ χ ε τ α ι νο μ ίζω σ τη σ ύ γ χ ρ ο ν η π εζ ο ­

μ έν α τ η γ ν ώ μη μ ου. Μ η ν ξα ν α γ υ ρ ίσ ο υ μ ε π ά λι πίσω, σ το

γ ρ α φ ία μ ε τ ο ν Μ ά ρ κ ε ς . Ε ίχ ε τ ε λ ε ιώ σ ε ι σ τη δ ε κ α ε τ ία

δ έ κ α το έν α τ ο κα ι σ το ν Γρ η γ ό ρ ιο Π α λ α ιο λ ό γ ο , α ς σ τα ­

τ ο υ ’2 0 κ α ι ε π α ν ή λ θ ε εξ ή ν τ α -ε β δ ο μ ή ν τ α χρ ό ν ια μ ε τ ά ...

θ ο ύ μ ε σ τη ν τ ε λ ε υ τ α ία εικ ο σ α ετ ία . Ν ομ ίζω π ω ς ο μ α γ ι­ κ ό ς ρ εα λ ισ μ ό ς , όπ ω ς κα ι ά λ λ ε ς « μ ό δ ες» τ ο υ ’8 0 - η νο υ -

Α λέξανδρος Ασωνίτης:

ά ρ α φ ή γ η σ η , λ ό γ ο υ χ ά ρ ιν - έ φ θ α σ ε κ α θ υ σ τ ε ρ η μ έ ν α ε ­

Ε ίναι τ α μ υ θ ισ το ρ ή μ α τα ο ικ ο γ ε ν εια κο ύ τύ π ο υ , τ α οπ οία

δ ώ , ά σ κ η σ ε ε π ίδρ ασ η σ ε ο ρ ισ μ έν α έρ γ α , α λ λ ά δ ε ν ά φ η ­

έ χ ο υ ν τ α π ά ντα . Δ η λ α δ ή , ο Τ α χ τσ ή ς έ κ α ν ε έ ν α ο ικ ο γ ε­

σ ε β α θ ύ τ ε ρ α ίχνη. Η Ζ α τ έ λ η , κ α τά τ η γ ν ώ μ η μ ο υ , ε ίν α ι η

ν ε ια κ ο ύ τύ π ο υ μ υ θ ισ τό ρ η μ α , α λ λ ά ή τα ν π ρ ω τότυπ ο, ή ­

λ α μπ ρ ή ε ξ α ίρ ε σ η τ ο υ κανόν α. Μ ε γ α λ ύ τ ε ρ η επ ίδ ρ α σ η ά ­

τ α ν δ ικ ό το υ . Ο Ν ό λ λ α ς είν α ι π ρ ω τοπ όρο ς σ τα δ ιη γ ή μ α -

σ κη σ ε τ ο δ ο κιμ ια κ ό μ υ θ ισ τό ρ η μ α , τ ο μ υ θ ισ τό ρ η μ α που

τ ά τ ο υ ειδ ικ ά . Ο Κ ο υ τρ ο υ μ π ο ύ σ η ς π ου μ ’ α ρ έ σ ε ι πολύ.

γ ε φ υ ρ ώ ν ε ι τη ν π λοκή μ ε τ ο ν σ το χ α σ μ ό πάνω σ την π λο­ κή, σ ε π α ρ α λ λ α γ ή Φ ά ο υ λ ς , Έ κ ο ή Κ ο ύ ν τε ρ α . Α υ τό τ ο ν

Μ ένης Κουμανταρέας:

δ ρ ό μ ο α κ ο λ ο ύ θ η σ ε ο Γ ια τρ ο μ α ν ω λ ά κ η ς , η Γ α λ α ν ά κ η , ο Α σ ω νίτης, ο Μ ή τσ ο υ , ο Θ ε ο δ ω ρ ό π ο υ λ ο ς . Απ ό τ η δ ε κ α ­

Κ α ι τ η ς Ζ α τ έ λ η είν α ι δ ικό τη ς ...

ε τ ία τ ο υ ’5 0 π α ρ α μ έ ν ο υ ν μ ά χ ιμ ο ι ο Κ ά σ δ α γ λ η ς κ α ι ο Β α ­

Α λέξανδρος Ασωνίτης: Κ α τ ά τ η γν ώ μ η μ ο υ , δ εν είν α ι κ α ι τ ό σ ο δ ικό τ η ς ...

σ ιλ ικός . Ό σ ο ι εμ φ α ν ίσ τη κ α ν κ α τά τ ι ς δ ε κ α ε τ ίε ς ’6 0 και 7 0 , δ ίνο υ ν κ α τά τη ν τε λ ε υ τ α ία ε ικ ο σ α ε τ ία τ α π ιο ώ ρ ιμα έ ρ γ α το υ ς . Ε κ τ ό ς απ ό τ ο ν Κ ο υ μ α ν τ α ρ έα , τ η Δ ο ύ κ α και

Μ ένη ς Κουμανταρέας: Δ ε ν ή τ α ν κ α θ ό λ ο υ μ ια α π ό π ειρ α ν α κ ά ν ει μ ια σ ά γ κ α ό ­ π ω ς λ έ τ ε , υ π ά ρ χ ει κ ά τ ι π ολ ύ β α θ ύ τ ε ρ ο . Ο α ν α γ ν ώ ­ σ τ η ς θ α ν ο μ ίζ ε ι ό τ ι ε ίμ α ι α τ ζ έ ν τ η ς τ η ς Ζ α τ έ λ η κ α ι ό τι π α ίρν ω π ο σ ο σ τά . Ε ίν α ι η π ρ ο σ π ά θ εια ν α εν ώ σ ει τ α δ ιη γ ή μ α τ α τω ν π ρ ώ τω ν σ υ λ λ ο γ ώ ν κ α ι ν α κ ά ν ε ι μ υ θ ι­ σ τ ό ρ η μ α . Ξ έ ρ ο υ μ ε ό τ ι α υ τ ό ε ίν α ι π ά ρ α π ο λ ύ δ ύ σ κ ο λ ο , γ ια τ ί η Ε λ λ ά δ α δ ε ν έ χ ε ι ο υ σ ια σ τικ ά μ υ θ ισ τ ο ρ η μ α τ ικ ή π α ρ ά δ ο σ η . Η π α ρ ά δ ο σ ή τ η ς ε ίν α ι δ ιη γ η μ α τ ο γ ρ α φ ικ ή κ υ ρ ίω ς κ α ι ε ίν α ι σ το δ ιή γ η μ α κ α ι σ τη ν ο υ β έ λ α π ου οι νεοέλληνες

δ ια π ρ έ ψ α μ ε .

Ξέρ ο υ μ ε,

οι

π α ρό ν τες

τ ο υ λ ά χ ισ τ ο ν , π όσ ο δ ύ σ κ ο λ ο ε ίν α ι ν α χ τ ίσ ο υ μ ε έ ν α μ υ θ ισ τ ό ρ η μ α . Τ ο μ υ θ ισ τ ό ρ η μ α είν α ι κ α θ ε δ ρ ικ ό ς ν α ό ς . Κ α ι τέ τ ο ιο υ ς δ ε ν έ χ ο υ μ ε σ τη ν Ε λ λ ά δ α . Έ χ ο υ μ ε τ α π ε ι­ ν έ ς εκ κ λ η σ ίε ς .

τ ο ν «α ρ γ ο π ο ρ η μ έν ο » Π α ν σ έλ η ν ο (ε μ φ α ν ίζετ α ι σ τη δ ε ­ κ α ετία τ ο υ ’8 0 ), τ ο μ υ α λ ό μ ο υ π η γ α ίν ει σ το ν Μ π ακόλα , σ το ν Β α λτινό , σ το ν Ν ό λ λ α , σ το ν Σ ο υ ρ ο ύ ν η , σ το ν Χ ο υ λ ια ρ ά , σ το ν Μ ηλιώ νη, σ το ν Α μ π α τζό γ λ ο υ , σ την Ε υ θυ μ ιά δ η , σ τη Ζ α ρ ό κ ω σ τα , σ το ν Π λ α σ κ ο β ίτη , σ τον Δ ρ α κ ο ν τα ειδ ή , σ το ν Σφ υ ρ ίδ η , σ τη ν Ε υ γ ε ν ία κ α ι στο ν Μ ιχ ά λ η Φ ακίνο. Η γ ε ν ιά τ ο υ ’8 0 , κατόπ ιν, χ α ρ α κ τη ρ ίζε τα ι απ ό ε ξ α ιρ ε τ ικ ή π ο ικιλ ο μ ο ρ φ ία . Ρ ε α λ ισ τέ ς όπ ω ς ο Δ η μ η τρ ίο υ , ο Ρ απ τόπ ουλ ος, ο Τ σ ια μ π ο ύ σ η ς, ο Π ε τ σ ε τίδ η ς , ο Κ α λ ο ύ τ σ α ς , ο Δ εν δ ρ ιν ό ς , ο Μ π αμπ ασ άκης, ο Μ π ο ύ το ς, ο Γ κ ιμ ο σ ο ύ λ η ς , ο Γ ρ η γ ο ρ ιά δ η ς , ο Α ρ κ ο υ δ έ α ς . Ά λ λ ο ι εμ ­ φ α ν ίζο ν τα ι ω ς α κ ρ α ιφ ν ε ίς ρ ε α λ ισ τ έ ς κα ι ά λ λ ο ι π αρω δ ο ύ ν τ ο ν ρ εα λ ισ μ ό , όπ ω ς ο Σ φ α κια ν ά κη ς , ο Α λ ε ξ ά κ η ς , η Σ ω τη ρ ο π ο ύ λ ο υ , ο Β α σ ιλ ειά δ η ς , ο Δ ο ξ ιά δ η ς κα ι ο Κ ού ρτο β ικ. Ο ι ρ ε α λ ισ τ έ ς σ υ ν υπ ά ρ χο υν μ ε σ τυ λ ίσ τες π οικί­ λω ν τά σ ε ω ν , απ ό τ ις π α ρ υ φ ές τ ο υ ρ εα λ ισ μ ο ύ έω ς τ ο

Α λέξανδρος Αθωνίτης: Έ χ ο υ μ ε κ α ι έν α ν Π α ρ θ εν ώ ν α . Γ ια τί ν α μ ην μ π ο ρ ο ύ μ ε ν α χ τίσ ο υ μ ε ά λ λ ο ν ένα;

χώ ρ ο τ ο υ φ α ν τα σ τ ικο ύ , όπ ω ς ο Σκ α μ π α ρ δ ώ ν η ς, ο Α ρ α ν ίτσ η ς , ο Τ α μ β α κ ά κ η ς , η Μ ή τσ ο ρ α , η Μ ιτσ ο τά κη , ο Γ ο υ δ έ λ η ς , ο Γ κ ο υ ρ ο γ ιά ν ν η ς . Σ υ ν υ π ά ρ χ ο υ ν κα ι μ ε τ ο υ ς μ έ τ ο ικ ο υ ς απ ό τ ο θ έ α τ ρ ο - τ ο ν Μ ά τεσ ι, τ ο ν Μ ο υ ρ σ ελ ά , τ ο ν Σ κ ο ύ ρ τη , τ ο ν Μ α νιώ τη . Α ν π ε ρ ά σ ο υ μ ε σ τη δ ε κ α ε τ ία

Μ ένης Κουμανταρέας:

τ ο υ ’90 , ο φ ε ίλ ο υ μ ε π ρ ώ τα ν α μ ν η μ ο ν εύ σ ο υ μ ε τ ο υ ς

'Η τ α ν τό σ ο π α λ ιά π ου... β λ έπ ο ν τά ς τ ο ν μ ά λ ισ τα ερ ειπ ω ­

« π ρ εσ β ύ τερ ο υ ς » , τ ο υ ς β λ α σ το ύ ς τ η ς π ερ α σ μ έν η ς γ ε ­

μ έν ο , ερ είπ ια κ ά ν ο υ μ ε κι ε μ ε ίς . Τ α ερ είπ ια α υ τ ά είν α ι

ν ιά ς , π ου κ α θ υ σ τ ε ρ ο ύ ν ν α δ η μ ο σ ιεύ σ ο υ ν : η Κ α ρ υ σ τιά -

σ ύ γ χρ ο ν α , δ εν είν α ι π α λ ιά κ α ι δ ε ν έχ ο υ ν τ η ν αίγ λ η το υ ς .

νη , η Τ ρ ια ν τα φ ύ λ λ ο υ , ο Μ ίλ τ ο ς Φ ρ α γ κ ό π ο υ λ ο ς, ο Φ άις, ο Μ π ρ ο υ ν τζά κη ς , η Ε ξα ρ χ ο π ο ύ λ ο υ , ο Α δ α μ ίδ η ς , η Κα-

Πέτρος Τατοόπουλος:

ρ α ΐτίδ η , ο Ξ εν ά ρ ιο ς , η Σ κ ια δ α ρ έσ η . Κα ι φ θ ά ν ο υ μ ε

Φ ο β ά μ α ι ό τι φ θ ά σ α μ ε σ ε έ ν α ο ρ ια κ ό σ η μ είο . Ε ίμ α σ τ ε

σ τ ο υ ς κ α θ α ρ ό α ιμ ο υ ς τ ο υ ’90 : ο Χ ω μ εν ίδ η ς , ο Κ υ ρ ιά κο ς

κ αι λ ίγ ο κ ο υ ρ α σ μ έν ο ι. Μ ήπ ω ς θ α π ρ έπ ει ν α δ ώ σ ο υ μ ε

Α θ α ν α σ ιά δ η ς , η Μ ιχ α λ ο π ο ύ λ ο υ , ο Ζ α ρ κ α δ ά κ η ς , η Ν ικό λ

τ η ν ε υ κ α ιρ ία , σ το ν κ α θ έν α απ ό ε μ ά ς , ν α ε κ θ έ σ ε ι

Ρ ο ύ σ σ ο υ , ο Π α π α δ ο ύ λ η ς , ο Π α σ το υ ρ μ α τζή ς , ο Μ η τρ ό -

σ υ γ κ ρ ο τη μ έν α τη ν ά π οψ ή το υ ;

π ο υ λ ο ς, ο Τ ζ ε ρ μ ιά ς . Α ς μου σ υ γ χω ρ εθ ο ύ ν ο ι π α ρ α λ εί­ ψ ε ις , α λ λ ά κα ι μ ε α υ τ ό ν , τ ο ν κ ο υ τσ ο υ ρ εμ έν ο κ α τά λ ο γ ο ,

Ηρακλής Παπαλέξης: Έ χ ει ό μ ω ς κ α ι μ ια ζω ν τά ν ια ο τρ ό π ο ς π ου σ υ ζη τ ά μ ε.

Θέμα τον Μήνα

γ ίν ε τ α ι φ α ν ε ρ ό πω ς η π εζ ο γ ρ α φ ία μ α ς , σ ή μ ερ α , εμ φ α ν ί­ ζ ε τ α ι ιδ ια ίτ ε ρ α εύρ ω σ τη . Ε ά ν δίπ λα σ ε ό λ ο υ ς α υ τ ο ύ ς

εμ φ α ν ίζο ν τα ι κ α ι «σκουπ ίδια», όπ ω ς θ α έ λ ε γ ε κα ι ο Α ρ ι­

κ α ε τ ία π ιο πριν, α ν ε ξα ιρ έ σ ο υ μ ε τ ο π α ρ α γ νω ρ ισ μ ένο

σ το τ έ λ η ς Ν ικ ο λ α ΐδ η ς , δ ε ν π ειρ ά ζει. Α ς π ά ρ ο υ μ ε τ ο

«Σ υμπ όσ ιο» τ ο υ Π α ν τε λ ή Κ α λ ιό τσ ο υ . Η « Ζ αΐδ α» το υ

β λ έμ μ α μ α ς απ ό τ α «σ κουπ ίδια» κα ι α ς τ ο σ τρ έ ψ ο υ μ ε

Π α ν σ έλ η ν ο υ , ό π ο ιες ε ν σ τά σ ε ις κι α ν έ χ ε ι κα ν έν α ς , είν α ι

πάνω τ ο υ ς - α ρ κ ε τ ά α σ χ ο λ η θ ή κ α μ ε μ ε τ η σ κο υπ ιδ ολο -

έ ν α φ ιλ ο σ ο φ ικό μ υ θ ισ τό ρ η μ α , κ α θώ ς επ ίσ η ς κα ι έ ν α ι­

γ ία . Κ α τά τ η δ ε κ α ε τ ία τ ο υ ’9 0 , β έβ α ια , επ ισ τ ρ έφ ε ι κ α ιη ι­

σ το ρ ικ ό μ υ θ ισ τό ρ η μ α , ό χ ι μ ε τ η ν έν ν ο ια «μ υ θισ τ ό ρ η μ α

σ το ρ ία σ τη ν π εζ ο γ ρ α φ ία . Μ η ν ξ ε χ ν ά μ ε π ω ς η γ ε ν ιά το υ

επ οχής» , α λ λ ά μ ε τη ν έν ν ο ια ό τ ι π α τά ε ι γ ε ρ ά σ τη ν Ισ το­

’8 0 α ν δ ρ ώ θ η κ ε ερ ή μ η ν τ η ς ισ το ρ ία ς . Ο ισ το ρ ικ ό ς χ ρ ό ­

ρ ία και σ τ ο χ ά ζ ετα ι πάνω σ τη ν Ισ το ρ ία . Α υ τ ά ό λ α είν α ι

ν ο ς ή τα ν π α γω μ ένο ς. Δ ε ν υ π ήρ χαν ε θ ν ό τ η τ ε ς , ο ύ τ ε

σ α φ ώ ς ελ π ιδ ο φ ό ρ α μ η ν ύ μ α τα . Ν ομ ίζω π ά ντω ς ό τι δ εν

σ υ γ κ ρ ο ύ σ εις ε θ ν ο τή τω ν . Δ ε ν υ π ήρ χαν Έ λ λ η ν ες , Σ έ ρ -

υπ ά ρ χ ει μ ε τ α ξ ύ τ η ς γ ε ν ιά ς τ ο υ ’9 0 κ α ι τ η ς γ ε ν ιά ς τ ο υ ’8 0

βοι, Τ ο ύ ρ κ ο ι, Α λ β α ν ο ί - υ π ήρ χαν μ ο ν ά χ α Δ υ τ ικ ο ί και

τ ο χ ά σ μ α π ου υπ ά ρ χ ει αν τίσ τ ο ιχ α μ ε τ α ξ ύ τ η ς γ ε ν ιά ς το υ

Α ν α το λ ικ ο ί. Σ υ ν ο μ ή λ ικ ο ί μ ου έ ζη σ α ν ω ς τ α τρ ιά ν τ α τ ο υ ς

’8 0 κ α ι τω ν π ρ ο η γ ο ύ μ εν ω ν . Υ π ά ρ χ ει μ ια π ιο ο μ α λ ή μ ε τ ά ­

μ ε τ η «βολικ ή» ψ ε υ δ α ίσ θ η σ η π ω ς ο επ ό μ εν ο ς π ό λ εμ ο ς ,

βασ η.

ε ίτ ε θ α είν α ι π υρ η ν ικό ς, ε ίτ ε δ ε ν θ α υ π ά ρ ξε ι π ο τέ. Κ α ι να π ου, τώ ρ α , ο ι το π ικ ο ί π ό λ εμ ο ι επ ισ τ ρ έφ ο υ ν σ τα Β α λ κ ά ­ νια. Η ισ το ρ ία επ ισ τ ρ έφ ε ι. Επ ώ δυνα.

Μ ένης Κουμανταρέας: Μ α σ ε ρ ω τήσ ω κ ά τι, Δ η μ ο σ θ έν η : Τ ο γ ε γ ο ν ό ς ό τι α ρ κ ε ­ τ ο ί σ υ γ γ ρ α φ ε ίς σ ή μ ε ρ α μ ε τ ο π ρ ώ το το υ ς κ ιό λ α ς βιβλ ίο

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ:

α γ κ α λ ιά ζο ν τ α ι απ ό τη ν κ ριτική , ή το κοινό, α υ τ ό ν ο μ ίζεις

Ιγ ώ βλέπ ω τ η μ εγ ά λ η δ ια φ ο ρ ά α ν ά μ εσ α σ τη γ ε ν ιά τ ο υ

δ ε ν ε ν έ χ ε ι κ ινδ ύν ο υς; Θ ε ω ρ ε ίς δ η λ α δ ή , ό τ ι ε ίν α ι μια

’9 0 κ α ι τη ν α μ έ σ ω ς π ρ ο η γ ο ύ μ εν η , όχι τό σ ο σ το ά ν ο ιγ μ α

ε υ κ ο λ ία τ η ς επ ο χ ή ς ή α ν τ ίθ ε τ α μ ια απ ελ ευ θ ερ ω μ έν η και

τ η ς ψ α λ ίδ α ς , γ ια τ ί ν ο μίζω ό τ ι τ α ίδ ια λ έ γ α μ ε κα ι π ριν α ­

χ ω ρ ίς κό μ π λ ε ξ α π οδοχή εν ό ς αν θρ ώ π ο υ που π ρ ω το-

π ό δ έ κ α χ ρ ό ν ια γ ια τη γ ε ν ιά τ ο υ ’8 0 . 'Ο τι δ η λ α δ ή , σ ε σ ύ ­

γ ρ ά φ ει;

γ κ ρ ισ η μ ε τ η ν α μ έ σ ω ς π ρ ο η γ ο ύ μ εν η , ή τα ν π ολ ύ πιο α ­

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ:

ν ο ιχτή σ ε επ ιλ ο γ ές κ α ι ε ξ έ φ ρ α ζ ε μ ια π ολ ύ π ιο ρ ευ σ τή κ α τά σ τα σ η , π ρ ά γ μ α π ου, φ α ν τά ζ ο μ α ι, α λ η θ ε ύ ε ι γ ια κά ­

Ιή μ ε ρ α

θ ε λο γ ο τε χν ικ ή γε ν ιά . Ό τ α ν π α ρ α κ ο λ ο υ θ ο ύ μ ε κ ά τι ε ν τω

σ υ γ γ ρ α φ ε ίς τ ο υ ε ν ό ς ή τ ο υ εν ά μ ισ ι βιβ λ ίο υ π ου, ελ έω

γ ίγ ν εσ θ α ι, είν α ι π ολ ύ δ ύ σ κ ο λ ο ν α δ ια κ ρ ίν ο υ μ ε τ ι θ α α ­

κ ρ ιτική ς , α ισ θ ά ν ο ν τ α ι ό τι έ χ ο υ ν κ ιό λ α ς κ α τα κ τή σ ει θ έ ­

κ υ κλ ο φ ο ρ ο ύ ν

α ν ά μ εσ ά

μας

π ο λ λο ί

νέοι

π ο κ ρ υ σ τ α λ λ ω θ εί κ α ι έ χ ο υ μ ε τ η ν τ ά σ η ν α β λ έπ ο υ μ ε μ ε ­

ση, και μ ά λ ισ τα π ερ ίοπ τη, σ τη ν ισ το ρ ία τ η ς ε λ λ η ν ική ς

γ α λ ύ τ ε ρ η π ο ικ ιλ ο μ ο ρ φ ία απ ό εκ είν η π ου τ ε λ ικ ά επ ικρ α ­

λ ο γ ο τε χ ν ία ς . Θ εω ρ ώ λ ά θ ο ς τ ο ν α π α ρ α σ ύ ρ ετα ι ο κ ρ ιτι­

τ ε ί. Ν ομ ίζω ό τι η βασ ική δ ια φ ο ρ ά τ η ς γ ε ν ιά ς τ ο υ ’9 0 ε ί­

κ ό ς σ ε εν θ ο υ σ ιώ δ εις χ α ρ α κ τη ρ ισ μ ο ύ ς κ α ι π ρ ο γν ώ σ εις

ν α ι η ε π ά ν ο δ ο ς τ η ς ισ το ρ ικ ό τη τ α ς , π ρ ά γ μ α τ ο οπ οίο

γ ια έν α ν π ρ ω τ ο εμ φ α ν ιζό μ εν ο σ υ γ γ ρ α φ έα , μ ε βάσ η έ ν α

ά λ λ ω σ τε είπ ες κ α ι εσ ύ , Π έ τ ρ ο . Π ο λ ύ ω ρ α ία νο μίζω ό τι

μόν ο βιβλ ίο. Ν ο μ ίζω ό τι α υ τ ό έκ α ν ε κακό , λ ό γ ο υ χ ά ρ η ,

τ ο το π ο θ έ τ η σ ε ς . Η α ίσ θ η σ η ε ν ό ς αιώ νιου π α ρ ό ν το ς,

σ το ν Χ ω μ εν ίδ η , σ το ν Σκα μ π α ρ δ ώ νη , σ τη Μ ιχ αλο π ού-

π λ ηκτικο ύ, μ έτ ρ ιο υ , φ α ν τα χ τε ρ ο ύ απ ό τ η ν άλ λ η , ψ υ χρ ο ­

λ ο υ , σ ε α ρ κ ε τ ο ύ ς ά λ λ ο υ ς . Υ π ά ρ χ ει β έ β α ια κ α ι η Κίρκη

π ο λ εμ ικ ο ύ β εβ α ίω ς , τ ο οπ οίο κ α μ ία ισ το ρ ία , κ α μ ία επ α ­

π ου λ έ γ ε τ α ι « μ π εσ τσ ελ ερ ισ μ ό ς » , έ ν α φ α ιν ό μ εν ο σ το ο ­

ν ά σ τα σ η , κ α μ ία π ολ ιτική α ν ατρ οπ ή δ ε ν μ π ο ρ ο ύ σ ε να

ποίο δ ε ν έ χ ο υ μ ε α ν α φ ε ρ θ ε ί κ α θ ό λ ο υ ,

α λ λ ά είν α ι έ ν α

α λ λ ά ξ ε ι είν α ι κ α ι η β α θ ύ τ ε ρ η δ ια φ ο ρ ά τ η ς γ ε ν ιά ς το υ

κυ ρ ία ρ χ ο φ α ιν ό μ εν ο τ η ς μ ετ α π ο λ ιτευ τ ικ ή ς λ ο γ ο τε χ ν ία ς

’8 0 απ ό τ ις π ρ ο η γ ο ύ μ εν ες , π ου είχ α ν α κ ό μ α τ ο ό ρ α μ α

μ ε α υ ξ η τ ικ έ ς τ ά σ ε ις . Κ α ι επ ειδ ή , κ α λ ώ ς ή κακώ ς, ό λ ο

τ η ς επ α ν ά σ τα σ η ς . Α υ τό κ ά ν ει τη λ ο γ ο τε χ ν ία τ ο υ ’8 0 μι-

κα ι π ερ ισ σ ό τερ ο ι ν έ ο ι σ υ γ γ ρ α φ ε ίς έ χ ο υ ν τ η φ ιλ ο δ ο ξία

νιμ α λ ισ τικ ή κ αι αν ισ το ρ ικ ή . Κα ι α υ τ ό ε ίν α ι π ου α λ λ ά ζει

ν α ζ ο υ ν απ ό τ α γ ρ α π τά τ ο υ ς , είν α ι αν α π ό φ ε υ κτ ο ν α λα μ ­

τ η δ ε κ α ε τ ία τ ο υ ’9 0 . Μ π ο ρ ο ύ μ ε ν α θε ω ρ ή σ ο υ μ ε ω ς ο ρ ό ­

βά ν ο υ ν υπ όψ η τ ο υ ς τ η ν άπ οψ η τ ο υ κ οινού και τ η ν άπ ο­

σ η μ ο σ ’ α υ τ ή τ η ν ε ξ έ λ ιξ η τ ο «Ο β ίο ς τ ο υ Ισ μ α ή λ Φ ερίκ

ψη τ η ς κ ρ ιτική ς , σ το β α θ μ ό που η κ ριτική μ π ο ρ εί ν α επ η­

πασά» τ η ς Ρ έ α ς Γ α λ α ν ά κ η , απ ό τ ο 1 9 89 . Υ π ά ρ χ ει μ α ζί

ρ ε ά ζ ε ι τ ο κοινό. Α υ τό είν α ι έ ν α π ρ ό β λ η μ α κα ιν ο ύρ ιο .

μ ε α υ τ ή τ η ν επ ά νο δ ο τ η ς ισ το ρ ικ ό τη τ α ς μ ια επ ά ν ο δ ο ς

Δ ε ν τ ο ε ίχ α ν ο ι σ υ γ γ ρ α φ ε ίς τη ς δ ικ ή ς σ ου γ ε ν ιά ς , Μ ένη ,

π ολ ιτικώ ν α ιτη μ ά τω ν , ό χ ι μ ε τ η ν κ ο μ μ α τική έν ν ο ια , ο ύ τ ε

τ ο έ χ ο υ ν ο ι σ υ γ γ ρ α φ ε ίς τω ν δ ύ ο τε λ ε υ τ α ίω ν δ εκα ετιώ ν .

μ ε τ ο υ ς ό ρ ο υ ς τ ο υ δ ίπ ολ ου Δ ε ξιά -Α ρ ισ τε ρ ά , α λ λ ά μ ε

Ν ομ ίζω ό τι μ ε βάσ η τ η ν εικ ό ν α π ου έ χ ο υ μ ε σ ή μ ερ α , οι

τ η ν ε υ ρ ύ τ ε ρ η έν ν ο ια τ η ς δ ια π λ ο κ ή ς τ ο υ π ροσω π ικού μ ε

α ρ ν η τ ικ έ ς επ ιπ τώ σεις είν α ι π ολ ύ πιο β α ρ ύ ν ο υ σ ες απ ό

τ ο π ολ ιτικό. Υ π ά ρ χ ει μ ια αν αβίω σ η τ ο υ κοινω νικοπ ολιτι-

τ ι ς θ ε τ ικ έ ς . Τ α «σκουπ ίδια», γ ια τ α οπ οία μ ίλ η σ ε π ρ ο η ­

κού π ρ ο β λ η μ α τισ μ ο ύ , π α ρ ά δ ειγ μ α τ ο «Κ» τ ο υ Β α σ ιλι­

γ ο υ μ έν ω ς ο Π έ τ ρ ο ς , έχ ο υ ν ν α κ ά ν ο υ ν μ ε τ η ν επ ίγνω ση

κο ύ . Κ α ι υπ ά ρ χ ει επ ίσ η ς μ ια ε π ά ν ο δ ο ς - α υ τ ή η λ έ ξ η

ό τι θ α γ ρ ά ψ ο υ μ ε έ ν α β ιβλ ίο π ου μ π ο ρ εί ν α μ η ν απ ηχεί

μ π ο ρ εί ν α τρ ο μ ά ξ ε ι, ε ίχ ε εξ ο ρ ισ τ ε ί εδ ώ κα ι κ α ιρ ό απ ό τη

τ ις β α θ ύ τ ε ρ ε ς π επ ο ιθή σ εις μ α ς , α λ λ ά θ α μ α ς φ έ ρ ε ι κά ­

λ ο γ ο τε χ ν ία - φ ιλ ο σ ο φ ικώ ν α ιτη μ ά τω ν . Τ ο β ιβλ ίο το υ

π οια φ ή μ η χά ρ η σ τη ν ο π οία θ α μ π ο ρ έσ ο υ μ ε ν α γ ρ ά ­

Α λ έ ξα ν δ ρ ο υ Α σ ω νίτη είν α ι έ ν α φ ιλ ο σ ο φ ικό μ υ θ ισ τό ρ η ­

ψ ο υ μ ε έ ν α α κ ό μ α π ιο π ετ υ χ η μ έν ο βιβλ ίο, κι έ τ σ ι έ χ ο υ μ ε

μ α απ ό α υ τ ά π ου δ ε ν θ α μ π ο ρ ο ύ σ α μ ε ν α δ ο ύ μ ε μ ια δ ε ­

έ ν α φ α ύ λ ο κ ύκλ ο π ου σ υ ν εχ ίζετα ι β εβ α ίω ς σ το δ ιη ν ε­

Θέμα τον Μήνα

κ ές . Ν ομ ίζω ό μ ω ς ό τ ι κ α ι α υ τ ό θ α φ τά σ ε ι σ τα ό ρ ιά το υ ,

τ έ ρ α ν α μ η ν υπ ά ρ χ ο υ μ ε» μ ο υ θ υ μ ίζ ε ι σ α ν α είμ α σ τ ε ε ­

ειδ ικ ά σ τη ν ελ λ η ν ικ ή α γ ο ρ ά , π ου είν α ι μικρή . Δ ε ν είν α ι

θν ική ο μ ά δ α σ ε π α ρ α μ ο νή αγ ώ ν ω ν σ το ε ξω τε ρ ικ ό . Δ εν

α γ γ λ ο σ α ξο ν ικ ή α γ ο ρ ά . Ε ίνα ι μ ια α γ ο ρ ά δ έ κ α ε κ α τ ο μ ­

είν α ι έ τσ ι μ ε τ ο σ υ γ γ ρ α φ ιλ ίκι. Κ α λ ύ τ ε ρ α π ρ ώ το ς σ την

μυρ ίω ν, έ χ ε ι ή δ η υ π ε ρ κ ο ρ ε σ τ ε ία π ό τ η ν υ π ερπ α ραγ ω γ ή

π α τρ ίδ α σ ο υ , π α ρ ά τ ε λ ε υ τ α ίο ς σ το ν κ όσ μο.

μ υ θ ισ το ρ η μ ά τω ν , κ α τά κ α ν ό ν α α υ τ ο β ιο γ ρ α φ ικ ο ύ χ α ρ α ­

Πέτρος Τατοόπουλος:

κ τή ρ α . Θ α υ π ά ρ ξε ι π ριν απ ό τ α τέ λ η τ η ς δ ε κ α ε τ ία ς , κά ­ νω έ τ σ ι μ ια π ρ όγνω σ η, π ερ ιο ρ ισ μ ό ς τ ο υ α ρ ιθ μ ο ύ τω ν

Μ ο υ φ α ίν ετα ι σ α ν κ ο μ μ α τικό ς σ τό χ ο ς , έ τσ ι όπ ω ς το θ έ ­

π εζ ο γ ρ α φ η μ ά τ ω ν π ου β γ α ίν ο υ ν κ ά θ ε χρ ό ν ο , κα ι θ α

τ ε ις , Α λ έ ξα ν δ ρ ε . Ή ν α ε ξα φ α ν ισ τ ο ύ μ ε ή ...

δ ο ύ μ ε ίσω ς, α ν τίσ το ιχ α , ά ν ο δ ο τ η ς π ο ιό τη τα ς , γ ια τ ί οι

Α ς π ερ ιο ρ ισ το ύ μ ε, εγ ώ θ α έ λ ε γ α , ν α γ ρ ά φ ο υ μ ε κ α λ ά -

π ρ ο ϋ π ο θ έσ εις είν α ι π ρ ά γ μ α τι κ α λ ές .

κ α ι απ ό κ ε ι κα ι π έρ α , εξα φ α ν ισ τ ο ύ μ ε -δ ε ν ε ξα φ α ν ισ το ύ ­ μ ε, δ ε ν έ χ ε ι σημ α σ ία . Τ ο πα ιχνίδ ι είν α ι «σικέ», σ το λέω ε κ

Α λέξανδρος Αθωνίτης:

τω ν π ρ οτέρ ω ν . Ο ι α γ γ λ ο σ α ξο ν ικ ές χ ώ ρ ες δ ε ν εν δ ια φ έ ­

Επ ειδή φ ά ν η κ ε μ ε ρ ικ έ ς σ τιγ μ έ ς ό τ ι κάνω π ο λ εμ ική σ ε

ρ ο ντα ! γ ια τ ι ς μ ικ ρ έ ς λ ο γ ο τε χ ν ίε ς - δ εν π α ’ ν α γ ρ ά ψ ο υ ν

π ρόσω π α κ,λπ ., ε ίν α ι κ ά τι π ου ο ύ τ ε σ το χ α ρ α κ τ ή ρ α μ ου

τ ο α ρ ισ το ύ ρ γ η μ α τω ν αιώ νω ν... Απ ό κ α ιρ ο ύ ε ις κα ιρ ό ν

είν α ι, ο ύ τ ε κ α ι μ ’ ε ν δ ια φ έρ ει, θ α ’θ ε λ α ό μ ω ς να έ ρ θ ε ι μ ια

θ ’ αν α κ α λ ύ π το υ ν κι απ ό έν α ν Φ ιλα νδ ό, κι απ ό κ α νέν α ν

σ τιγ μ ή , κι α ν α ρ ω τιέμ α ι π ό τε θ α είν α ι π ου θ α υ π ά ρ ξο υ ν

Δ α ν ό - τ έ τ ο ιο ς Έ λ λ η ν α ς , μ έχ ρ ι σ τιγ μ ή ς , δ ε ν υ π ή ρ ξε -

ξ έ ν ο ι οπ ο ιο σ δ ή π ο τε χ ώ ρ α ς , π ου θ α π ο ύ ν ε ό τ ι ε π η ρ εά ­

α λ λ ά π ρ α γ μ α τικά δ ε ν έ χ ε ι κα ι τό σ η σ η μασ ία : μ έσ α σ' έ ­

σ τη κ α ν απ ό τ ο ν χ ή τ ο ν ψ Έ λ λ η ν α σ υ γ γ ρ α φ έ α . Κι α ν α ­

ν α δ ά σ ο ς απ ό Α γ γ λ ο σ ά ξο ν ο ς , ν ’ α ν α κ α λ ύ ψ ο υ ν α ύ ρ ιο κι

ρ ω τιέμ α ι π ό τε θ α γ ρ ά ψ ο υ μ ε έ ρ γ α π ου θ α π ά ρ ο υ ν ε Ν ό -

έν α ν Έ λ λ η ν α ...

μπ ελ. Κ α ι θ έ λ ω ν α πω επ ίση ς, ό τι ό τα ν κάνω έν το ν η κρ ι­ τ ικ ή κ α ι π ρ οσ ω π ικές α ν α φ ο ρ έ ς , δ ε ν τ ο κάνω επ ειδ ή ε ί­ μ α ι τσ ό γ λ α ν ο ς , τ ο κάνω ό μ ω ς επ ειδ ή δ ε ν α ν έχ ο μ α ι ν α είμ α σ τ ε δ ε ύ τ ε ρ ο ι. Σ τ η ν π εζ ο γ ρ α φ ία , γ ια π ο λ λ ο ύ ς λ ό ­ γ ο υ ς , δ ε ν έχ ο υ μ ε τ η θέ σ η π ου μ α ς α ξ ίζε ι. Ο μ ο ν α δ ικ ό ς σ τό χ ο ς τ η ς ελ λ η ν ικ ή ς μ υ θ ισ το ρ ιο γ ρ α φ ία ς π ρ έπ ει ν α ε ί­ ν α ι α π ο κ λ εισ τικ ά α υ τ ό ς . Ό λ α τ α ά λ λ α , ό λ ε ς ο ι ά λ λ ε ς σ υ ζη τ ή σ εις π ερ ί μ ο ν τερ ν ισ μ ο ύ , α ρ ισ τε ρ ό ς , μ α γ ικ ο ύ ρ ε ­

Α λέξανδρος Αθωνίτης: Ό χ ι, διαφ ω νώ , έ χ ε ι σ η μ α σ ία γ ια τ ί ο Ε λ ύ τ η ς , μ ια απ ό τ ις π α ρ α κ α τ α θ ή κ ε ς π ου ά φ η σ ε, η πιο ο υσ ια σ τική νο μίζω , είν α ι α υ τ ή π ου λ έ ε ι «π ρέπ ει ν α δ η μ ιο υ ρ γ ή σ ο υ μ ε έν α ν Ε λλ ηνικό π ολ ιτισμ ό τ έ τ ο ιο , ώ σ τ ε ν α α ν α γ κα σ τ ο ύ ν ν α σ τρ α φ ο ύ ν σ ε α υ τ ό ν , όπ ω ς κ α ι σ το ν α ρ χαίο» .

α λ ισ μ ο ύ , α υ τ ο β ιο γ ρ α φ ία ς κ,λπ . είν α ι α σ τ ε ιό τ η τ ε ς μπ ρ ο­ σ τ ά σ ε έ ν α σ τό χ ο ο οπ οίος είν αι: «ή θ α δ ια κ ρ ιθ ο ύ μ ε ή κ α λ ύ τ ε ρ α α ς μην υ π ά ρχουμε» .

Μ ένης Κουμανταρέας: Δ ε ν είν α ι κ α κό ν α είσ α ι τσ ό γ λ α ν ο ς . Κ α λ ύ τ ε ρ α α υ τ ό π α­

Πέτρος Τατοόπουλος: Εγώ δ ε ν π ισ τεύω σ το ν ελ λ η ν ικό π ολ ιτισμ ό. Ο ύ τ ε σ το ν α γ γ λ ικ ό , ο ύ τ ε σ το ν γ α λ λ ικ ό , ο ύ τ ε σ το ν κ ο γ κ ο λ έζικο . Εγώ π ισ τεύω π ω ς ο π ο λ ιτισ μ ό ς ε ίν α ι έν α ς . Έ ν α ς τ ε ρ ά ­ σ τιο ς κ ο υ μ π α ρ ά ς , απ ’ ά κ ρ ο υ ε ις ά κ ρ ο ν τ ο υ π λ αν ήτη. Αν ρ ίξ ε ις τ ο ν οβ ο λ ό σ ο υ σ ’ α υ τ ό τ ο κοινό τ α μ ε ίο , έ χ ε ι κα ­

ρ ά α κ α δ η μ α ϊκ ό ς .

λ ώ ς. Ε ιδ ά λ λ ω ς , α ν τ ώ ρ α ξε κ ιν ή σ ο υ μ ε μ ια ν έ α π ο ρ εία γ ια

Α λέξανδρος Αθωνίτης: Εγώ λ έω τ ο «τσ ό γ λ α ν ο ς » μ ε τ η ν κακή έν νο ια , ν α είσ α ι

έν α ν νέ ο ε λ λ η ν ικό π ολ ιτισμ ό, εγ ώ μέν ω π α γ ε ρ ά αδ ιά φ ο ­ ρ ο ς.

α υ θ ά δ η ς κ,λπ.

Αημοοθένης ΚούρτοΒικ: Μ ένης Κουμανταρέας:

Χ υ μ φ ω ν ώ α π ό λ υ τα μ ε τ ο ν Α λ έ ξα ν δ ρ ο ό τι τ ο κύρ ιο , τ ο

'Ο χι, εγ ώ τ ο εκ λ α μ β ά ν ω μ ε τ η ν κα λ ή έ ν ν ο ια ... Σ τ η γ ε ν ιά

β ασ ικό α ίτη μ α , η β ασ ική π ρ όκλ ησ η γ ια τη ν ελ λ η ν ική π ε­

μ ο υ «τσ ό γλ α ν ο ς» ή τ α ν ο Β α σ ίλ η ς Β α σ ιλ ικό ς ν ε α ρ ό ς .

ζο γ ρ α φ ία είν α ι α κ ρ ιβ ώ ς η οικ ο υ μ εν ικ ή χ ρ ο ιά τ η ς . Π ό σ ο

Ό χ ι ό μ ω ς μ ε τ η ν έ ν ν ο ια π ου τ ο υ έδ ω σ ε ο Χ ρ ισ τια ν ό -

δ η λ α δ ή θ α μ π ο ρ έσ ει ν α β γ ά λ ει, όχι π ο λ λ ο ύ ς , δ ε ν νο μίζω

π ο υ λ ο ς σ το ομ ώ νυμ ο π ε ζ ο γ ρ ά φ η μ ά το υ γ ια τ ο ν Β α σ ιλι­

ό τι...

κό. Β λ έπ εις, η σ ο β α ρ ο φ ά ν εια τω ν π ρ ο η γ ο ύ μ εν ω ν επ ο­

Α λέξανδρος Αθωνίτης:

χώ ν δ ε ν ά φ η ν ε τ έ τ ο ιο π ερ ιθ ώ ρ ιο . Η ω ρ α ιο λ ο γ ία μερ ικώ ν εκπ ροσώ π ω ν τ η ς γ ε ν ιά ς το υ ’3 0 και η σ ο σ ια λ ισ τική η θ ι­

Έ στω κα ι δ ύ ο ή έ ν α ν ...

κή κ α ι η έ λ λ ειψ η χ ιο ύ μ ο ρ τω ν α ρ ισ τερ ώ ν μ ετ α π ο λ εμ ι­ κών σ υ γ γ ρ α φ έω ν ή θ ε λ ε τ ο υ ς σ υ γ γ ρ α φ ε ίς σ ιδ ερ ω μ έ­

Αημοοθένης ΚούρτοΒικ:

ν ο υ ς κ α ι π ρ ότυπ α ηθ ικ ή ς . Α κ ό μ α κ α ι σ ή μ ε ρ α επ ιβιώ ν ουν

© α ή τα ν π ολύ σ η μ α ν τικό ν α υ π ά ρ ξο υ ν δ υ ο -τ ρ ε ις Έ λ λ η ­

η θ ικ ο λ ό γ ο ι μ ε τ η μ ο ρ φ ή π λ ηρω μένω ν κονδ υ λ ο φ ό ρ ω ν

ν ε ς σ υ γ γ ρ α φ ε ίς , ο ι οπ οίοι θ α μπ ο ρ ο ύν ν α μ ιλ ή σ ο υ ν κα ­

σ το ν η μ ερ ή σ ιο κ α ι π ερ ιο δ ικ ό τύ π ο ... Ό μ ω ς γ ια ν α επ α ­

τ ε υ θ ε ία ν σ τη ν ψυ χή κ α ι ε ν ό ς Γά λλ ο υ κα ι εν ό ς Γ ε ρ μ α ­

ν έ λ θ ο υ μ ε σ το θέ μ α : Α υ τό τ ο «ή θ α δ ια κ ρ ιθ ο ύ μ ε ή κα λ ύ -

νο ύ.

Θέμ τον Μήνα

Α λέξανδρος Αθωνίτης:

Μ ένης Κουμανταρέας:

Δ ε ν είμ α σ τ ε μό ν ο ι μ α ς ... α υ τ ή είν α ι μ ια π ά γ ια άπ οψή

Α λ ίμ ο ν ο α ν κ ά ν ο υ μ ε κ α λ ά τη δ ο υ λ ε ιά μ α ς γ ια ν α μ α ς μι-

μ ο υ ... δ ε ν έ χ ε ι κ α μ ιά σ η μ α σ ία ν α λ έ ε ι ο έ ν α ς σ το ν ά λ λ ο

μ η θ ε ί έ ν α ς Ε γ γ λ έζο ς . Π ά μ ε χ α μ έν ο ι...

γ ια τ ο β ιβλ ίο το υ ...

Α λέξανδρος Αθωνίτης: Μ ένης Κουμανταρέας:

Μ ι α π ρ ο ϋ π ό θεσ η είν α ι ν α είμ α σ τ ε σ ε θέ σ η ν α α ξ ιο λ ο ­

Α υ τ ό έ χ ε ι ή δ η γ ίν ε ι α ν τιλ η π τό απ ό τ η γ ε ν ιά τ ο υ ’8 0 .

γ ο ύ μ ε ε π α κρ ιβ ώ ς τ ο έ ρ γ ο μ α ς . Α υ τό θ α έ π ρ επ ε ν α είν α ι

Α λ λ ά η εφ α ρ μ ο γ ή τ ο υ είν α ι α κ ό μ α μ α κ ρ ιά . Από τ η μια,

έ ν α χ α ρ α κ τη ρ ισ τικ ό τ η ς σ υ γ γ ρ α φ ικ ή ς , α ς π ο ύ μ ε, ιδ ιό­

τ α θ έ μ α τ ά μ α ς ίσω ς δ ε ν εν δ ια φ έ ρ ο υ ν κα ι δ ε ν α π ασ χο­

τ η τ α ς . Μ ε ά ρ ισ τα τ ο 10 τ ι π α ίρ ν ο υ μ ε; Α ν π α ίρ ν ο υ μ ε 7 κ α ι

λ ο ύ ν τ ο υ ς ξέ ν ο υ ς , απ ’ τ η ν ά λ λ η σ κ ο ν τά φ το υ μ ε σ το σ ο ­

μ α ς δ ίν ο υ ν 9 , θ α έπ ρ επ ε ν α είμ α σ τ ε δ υ σ α ρ εσ τη μ έν ο ι,

βινισ μό το υ ς . Θ α π ρ έπ ει ίσ ω ς ν α γ ίν ο υ μ ε π α γκό σ μ ιο ι τ ο -

γ ια τ ί μ α ς κ ο ρ ο ϊδ εύ ο υ ν ε. Α ν π α ίρ ν ο υ μ ε 9 κα ι μ α ς β ά ζο υ ν

π ικ ισ τές.

7, θ α π ρ έπ ει ν α μ α ς ε ξ ο ρ γ ίζ ε ι.

Αλέξανδ ρ ο ς Αθωνίτης:

Μ ένης Κουμανταρέας:

Ό λ ε ς ο ι π ρ ο σ π ά θ ειες , κ αι ό λ ε ς ο ι σ υ ζη τ ή σ εις π ου γ ίν ο ­

Μ ο υ θ υ μ ίζ ε ι κινη μ α το γ ρ α φ ική κ ριτική τω ν «Ν έω ν». Δ εν

ντ α ι, θ α π ρ έπ ει ν α έ χ ο υ ν α π ο κλ εισ τικ ό σ τό χ ο τ ο π ώ ς θ α

υπ ά ρ χ ο υ ν β α θ μ ο λ ο γ ίε ς π α ρ ά μ όν ο σ τ α κ α λ λ ισ τεία . Ο

π ά ψ ο υ μ ε ν α ε ίμ α σ τ ε σ τη ν ά κ ρ η . Σ τ η ν π ε ζ ο γ ρ α φ ία ε ίμ α ­

μ ό ν ο ς κ ρ ιτ ή ς ε ίν α ι ο χ ρ ό ν ο ς και τ ο κοινό. Ό μ ω ς ό τα ν ζει

σ τε π ο δ ό σ φ α ιρ ο , σ τη ν π οίησ η ε ίμ α σ τ ε μπ ά σ κετ, ν α γ ί­

κ α ν είς τ η ν αγ ω ν ία εν ό ς γ ρ α π το ύ , ό λ α τ α ά λ λ α είν α ι ψ ιλά

ν ο υ μ ε κ α ι σ τη ν π εζ ο γ ρ α φ ία μπ ά σ κετ. Α ς π ρ οσ π αθή­

γ ρ ά μ μ α τ α . Ή είν α ι κ α ν είς β υ θ ισ μ έν ο ς σ το ν κ όσ μο το υ ή

σ ο υ μ ε ο κ α θ έ ν α ς π ερ ισ σ ό τερ ο . Κι ό π οιος κ ά ν ει κριτική ,

δ ε ν είν α ι. Α γ ν ο ε ί τ ο ν π ερ ίγ υ ρ ο , δ εν τ ο ν εν δ ια φ έ ρ ε ι. Εκ

α ς τ η ν κ ά ν ει μ ε β άσ η π ώ ς μ π ο ρ εί ο ίδ ιο ς ν α β ελ τιω θεί.

τω ν υ σ τέρ ω ν μ π ο ρ εί ν α σ υ ζη τ ή σ ει κ α ν είς πολλά: π α γκο­

Για τί ό λ ο ι ο ι π ρ ο ϋ π ά ρ ξα ν τε ς απ ό μ α ς , κ α ι εν νοώ κα ι τ ο ν

σ μ ιό τ η τες , το π ικισ μ ο ύ ς , μ ο ν τέρ ν α ή π α ρ ω χη μ έν α ή δ ε ν

Π έ τ ρ ο π ου ε ίμ α σ τ ε σ υ ν ο μ ή λικ ο ι, π ρ ο φ α ν ώ ς έχ ο υ ν

ξέ ρ ω τ ι ά λ λ ο ...

σ υ ν εισ φ έρ ε ι σ ε μ α ς ...

Δημοοθένης ΚούρτοΒικ: Μ ένης Κουμανταρέας: Δ ε ν είσ α ι σ υ ν ο μ ή λ ικ ο ς μ ε το ν Π έ τ ρ ο ...

Μ ι α ς κα ι ο Α λ έ ξ α ν δ ρ ο ς μ ίλ η σ ε γ ια « π εζο γ ρ ά φ ο Κ α βάφη», δ ε ν π ρ έπ ει ν α ξ ε χ ν ά μ ε ό τ ι ο Κ α β ά φ η ς ή τα ν Έ λ λ η ­ ν α ς τ η ς Δ ια σ π ο ρ ά ς. Δ ε ν είν α ι τ υ χ α ίο ό τι είν α ι Α λ ε ξ α ν ­

Α λέξανδρος Αθωνίτης:

δ ρ ιν ό ς . Μ η ν ξ ε χ ν ά μ ε ό τ ι ο ι π ερ ισ σ ό τερ ο ι μ ε γ ά λ ο ι μ α ς π ο ιη τές μ έχ ρ ι τ ο ’30 , ή τα ν Έ λ λ η ν ε ς τ η ς Δ ια σ π ο ρ ά ς.

Η λ ικ ια κ ά λέω ..

Α υ τό τ ι ση μ α ίνει; Ό τ ι μ εγ ά λ ω σ α ν σ ε έ ν α π ερ ιβ ά λ λ ο ν κο­

Μ ένης Κουμανταρέας:

σ μοπ ολ ίτικο, όπ ου υ π ήρ χε μ ε γ ά λ η επ ιμ ιξία π ολ ιτισμ ώ ν (η Α λ ε ξ ά ν δ ρ ε ια είν α ι κλα σ ικό π α ρ ά δ ειγ μ α ), δ έχ ο ν τ α ν ε ­

Κ ι εγ ώ εν νο ώ σ υ γ γ ρ α φ ικ ά .

π ιρ ρ ο ές απ ό π α ντού , δ ε ν είχ α ν έν α ν ε λ λ η ν ο κεν τρ ισ μ ό

Α λέξανδ ο ς Αθωνίτης:

σ τεν ό κ α ρ δ ο κα ι μ ίζε ρ ο , μ ια ν ο ο τρ ο π ία π ου α κ ό μ α μ α ς

Ό λ ’ α υ τ ά δ εν έχ ο υ ν κ α μ ιά απ ολύτω ς σ ημασ ία . Τ α ό ρ ια τ α

κ α τ α δ υ ν α σ τ ε ύ ε ι κ α ι π ου μ α ς κ ά ν ει ν α ψ ά χ ν ο υ μ ε μ ε τ ο

θ έ το υ ν ο ι σ υ ν θ ή κ ες . Α υ τή η σ τρ α τιω τική ς υ φ ή ς ιερ α ρ χ ία

το υ φ έ κ ι γ ια ξ ε ν ό φ ε ρ τ ε ς λ έ ξ ε ις σ ε έ ν α κ είμ εν ο . Ε π ίσης,

δ ια σ τρ εβ λ ώ ν ει τ η ν π ρ α γ μ α τικ ό τη τα . Ο φ είλ ο υ μ ε ν α ξ επ ε-

δ ε ν ε ίχ α ν τη ν α ίσ θ η σ η ό τ ι η Ε λ λ ά δ α ή τ α ν το κ έν τρ ο το υ

ρ ά σ ο υ μ ε τ η σ ημερ ινή κ α τά σ τα σ η , ν α υ π ε ρ β ο ύ μ ε ό σ α

κ ό σ μου. Μ π ο ρ εί ν α π ίσ τ ευ α ν ό τι ο ελ λ η ν ισ μ ό ς , ό χ ι η

μ α ς κ ρ α τ ο ύ ν χ α μ η λ ά , τ ο ν α μ ά χ ετ α ι ο έ ν α ς τ ο ν ά λ λο , ν α

Ε λ λ ά δ α , ε ίν α ι μ ια κ α θο ρ ισ τική σ υ ν ισ τώ σ α τ ο υ σ η μ ερ ι­

λ έ μ ε κ ακίες, τ α οπ οία είν α ι αν ούσ ια. Π ρ έπ ει ν α έ ρ θ ε ι μ ια

ν ο ύ π ο λ ιτισ μ ο ύ, α λ λ ά π ο τέ δ ε ν είχ α ν αυ τ ή τη ν αν τίλ η ψ η ,

σ τιγ μή π ου θ α β γ ει έ ν α ς π εζ ο γ ρ ά φ ο ς Κ α β ά φ η ς. Ν α ’ρ θ ε ι

π ου υ π ά ρ χ ει α κ ό μ α σ τ ο υ ς π ε ρ ισ σ ό τερ ο υ ς απ ό ε μ ά ς , ό τι

έν α ς Ε γ γ λ έζο ς , ο ο π οίος θ α μ ιμ η θ εί έν α ν δικό μας.

κ α θ ε τ ί π ου γ ίν ε τ α ι σ τη γ ε ιτ ο ν ιά μ α ς ε ίν α ι έ ν α κοσ μ ο ϊσ το ρ ικ ό γ ε γ ο ν ό ς π ου π ρ έπ ει ν α μ α ς απ α σ χ ο λ εί μ ο-

Μ ένης Κουμανταρέας: Γ ια τ ι ς κ α κ ίες - μ ο λ ο ν ό τι α λ α τίζο υ ν τ ο φ α γ η τό - σ υ μ φ ω ­

ν ίμ ω ς κ α ι ό τ ι θ α έ π ρ επ ε ν α α π α σ χ ο λ εί κ α ι τ ο υ ς ά λ λ ο υ ς , δ η λ α δ ή τ ο υ ς ξέ ν ο υ ς . Α υ τό , ν ο μίζω , είν α ι έ ν α ς απ ό τ ο υ ς

νώ α π ο λύ τω ς. Ο ι κ α κ ο ί είν α ι ε ίτ ε μικ ρ ο ν ο ϊκ ο ί είτ ε α τ ά λ α ­

ο υ σ ια σ τικ ό τερ ο υ ς λ ό γ ο υ ς π ου α κ ό μ α κα ι φ ίλ ο ι μ α ς , δ η ­

ντο ι. Ό μ ω ς π ο ιες π ρ ο ϋ π ο θ έσ εις θ έ τ ε ις γ ια ν α γ ίν ο υ ν ό λ ’

λ α δ ή ξ έν ο ι, που α σ χ ο λ ο ύ ν τ α ι μ ε τ η ν ελ λ η ν ική λ ο γ ο τ ε ­

α υ τά ;

χ νία και κάν ο υ ν ό ,τ ι μ π ορ ούν γ ια ν α τ η ν π ρ ο β ά λ ο υ ν σ το ε ξω τε ρ ικ ό , π α ρ α π ο νιο ύ ντα ι κα ι λ έ ν ε « β ρ ε π α ιδ ιά, γ ρ ά ψ ­

Πέτρος Τατβόπουλος: Α ς κ ά ν ο υ μ ε κ α λ ά τ η δ ο υ λ ε ιά μ α ς ...

τ ε επ ιτέλ ο υ ς κ α ι κ ά τι π ου ν α ε ν δ ια φ έ ρ ε ι έν α ν Γ ε ρ μ α ν ό , έν α ν Α μ ερ ικ α ν ό , έν α ν Γ ά λλ ο»...

Θέμα m Μήνα

Μ ένης Κουμανταρέας: ϊ ι ε ίν α ι α υ τ ό που ε ν δ ια φ έ ρ ε ι τ ο ν Γ ά λλ ο;

Φ υσ ικά, υπ ά ρ χ ο υ ν εξ α ιρ έ σ ε ις . Ο Κ α ζα ν τζά κ η ς κέρ δ ισ ε τ ο δ ιε θ ν έ ς κοινό π α ρ ά τ η γ λ ω σ σ ική τ ο υ ιδ ια ιτερ ό τη τ α , ή μ ά λ λ ο ν α κ ρ ιβ ώ ς επ ειδ ή α υ τ ή χ ά θ η κ ε σ τις μ ετ α φ ρ ά σ ε ις

Δημοσθένης Κούρτοβικ:

και α ν α δ είχ τη κ ε έ τ σ ι το π ιο ο υ σ ια σ τικ ό κ ο μ μ ά τι το υ έ ρ ­

Κ ο ίτ α ξ ε , ο Δ α ν ό ς Π έ τ ε ρ Χ ό ε, π ερ ίπ ου σ υ ν ο μ ή λ ικ ο ς το υ

γ ο υ το υ . Φ έτο ς έ χ ο υ μ ε δ ύ ο ελ λ η ν ικά μ υ θ ισ το ρ ή μ α τα

Π έτ ρ ο υ , έ γ ρ α ψ ε έ ν α μ υ θ ισ τό ρ η μ α τ ο οπ οίο ν α ι μ εν δ ια ­

υ π οψ ήφ ια γ ια τ ο Α ρ ισ τείο ν , κ α ι θ α έ λ ε γ α ό τι αν ταπ οκρ ί-

δ ρ α μ α τ ίζ ε τ α ι σ τη Δ α ν ία μ ε Δ α ν ο ύ ς ή ρ ω ες - η η ρ ω ίδ α ε ί­

νο ν τα ι τό σ ο σ το ν κα ν ό ν α όσ ο κα ι σ τη ν ε ξα ίρ ε σ η . Τ ο βι­

ν α ι μίσ η Δ α ν έ ζ α κ αι μίση Γ ρ ο ιλ α ν δ έ ζα , π ρ ά γ μ α π ου π αί­

βλ ίο τ ο υ Π α ν σ έλ η ν ο υ , κ α τά τ η γν ώ μ η μ ου, εκπ ληρ ώ ν ει

ζ ε ι π ολ ύ μ εγ ά λ ο ρ ό λ ο - δ ια δ ρ α μ α τ ίζ ε τ α ι λο ιπ όν σ τη Δ α ­

τ ι ς π ρ ο ϋ π ο θ έσ εις ε ν ό ς ο ικ ο υ μ εν ικ ο ύ μ υ θ ισ το ρ ή μ α το ς -

ν ία, είν α ι γ ρ α μ μ έ ν ο σ τα δ α ν ικά , μ ιλ ά ει γ ια τ η σ η μ ερ ιν ή

π έρ α απ ό τ ι ς ό π ο ιες ε ν σ τά σ ε ις έχ ο υ μ ε . Τ ο βιβλ ίο το υ

Κ οπ εγχάγ η, α λ λ ά ό σ ο τ ο δ ια β ά ζεις έ χ ε ις τ η ν α ίσ θ η σ η ό ­

Μ π ακόλα , εν ό ς α ν θρ ώ π ο υ π ου π ά ρ α π ολύ τ ο ν αγ απ ώ

τ ι θ α μ π ορ ούσ ε ν α σ υ μ β α ίν ει και σ την Α θ ή ν α , τ η ρ ο υ μ έ -

κ α ι τ ο ν εκ τιμ ώ γ ια τ α π α λ α ιό τερ α έ ρ γ α τ ο υ , δ ε ν τ ις ε κ ­

νω ν τω ν α ν α λ ογιώ ν. Τ α π ρ ο β λ ή μ α τα π ου σ υ ζη τ εί, η θ έ ­

π λ ηρώ νει...

ση τ ο υ αν θρ ώ π ο υ σ το ν σ η μ ερ ιν ό κ όσ μο, π ου ε ίν α ι δ ια -

Μ ένης Κουμανταρέας:

π ο λ ιτισ μ ικό ς, π ου κ υ ρ ια ρ χ είτα ι απ ό τ η δ ύ ν α μ η τ ο υ χ ρ ή ­ μ α τ ο ς κ αι όπ ου κ ά θ ε σ υ ν ειδ η το π ο ιη μ έν ο ς κ α ι ε υ α ίσ θ η ­

Α υ τ ό μ ο υ θ υ μ ίζ ε ι τ η δική μ ο υ «Σ υ μ μ ο ρ ία τ η ς Άρ π ας », ό ­

τ ο ς ά ν θρ ω π ο ς π ρ ο σ π α θ εί ν α κ ρ α τ ή σ ει μ ια γ ω ν ίτσ α ε ­

τ α ν ή τ α ν υπ ο ψ ή φ ια γ ια τ ο Ε υρω π αϊκό Α ρ ισ τείο . Μ ίλ η ­

λ ε υ θ ε ρ ία ς κ α ι α ν θρ ω π ιάς, α υ τ ά τ α θ έ μ α τ α δ ε ν αφ ο ρ ο ύ ν

σ α ν τ ό τ ε κάπ οιο ι εδ ώ εν θ ο υ σ ια σ τικ ά ό τι σ υ γ κέν τρ ω ν ε

μ ο ν ά χ α τ ο υ ς Δ α ν ο ύ ς . Α φ ο ρ ο ύ ν κα ι εμ ά ς .

τ α π ρ ο σ ό ν τα γ ια ο ικ ο υ μ εν ικ ό μ υ θ ισ τό ρ η μ α . Τ ο α π ο τέ­ λ ε σ μ α ; Ξ έρ ω το υ λ ά χ ισ τ ο ν έν α ν ξ έ ν ο ε κ δ ό τη π ου έπ λ η ξε

Μ ένης Κουμανταρέας:

α φ ό ρ η τ α μ ε τ ο β ιβλ ίο α υ τ ό .

Α ρ α , τ α θ έ μ α τ α τω ν δικώ ν μ α ς βιβλ ίω ν α π α σ χολούν μ ό ­ νο τ ο υ ς Α θ η ν α ίο υ ς , τ ο π ολ ύ π ολύ κα ι τ ο υ ς υπ όλ οιπ ους

Α λέξανδρος Αθωνίτης: Α υ τ ό γ ια τ ο ο ικ ο υ μ εν ικ ό π ου λ έ μ ε , γ ια τ ί είν α ι ό ν τω ς έ ν α

Έ λ λ η ν ες .

ζ ή τ η μ α θε μ ε λ ιώ δ ε ς , νο μ ίζω ό τι π α γκόσ μιο είν α ι α υ τ ό

Δημοσθένης Κούρτοβικ:

π ου είν α ι κ α τα ρ χ ά ς τοπ ικό, εκ είν ο π ου είν α ι α υ θ εν τικ ό

Ν α ι, τ α π ερ ισ σ ό τερ α , να ι. Α ς μ ο υ επ ιτρ α π εί εδ ώ ν α α ν α ­

κα ι π ου αν τιπ ρ ο σ ω π εύει το ν τό π ο τ ο υ , όπ ω ς κι α ν είν α ι

φ έρ ω τη ν , κ α τά τ η γν ώ μ η μ ου, κ λασ ική π ερίπ τω σ η το υ

α υ τ ό ς ο τό π ο ς , α ν αυ τ ό μ π ο ρ εί ν α γ ίν ε ι π α γκόσ μιο. Αντι-

Κ ώ σ τα Τ α χ τσ ή μ ε τ ο «Τ ρ ίτο Σ τ εφ ά ν ι» . Έ ν α β ιβλ ίο που ε ί­

θ έ τω ς , δ ε ν π ρ ό κε ιτα ι επ ο υ δ ε ν ί ν ά γ ίν ε ι π α γκόσ μιο κά τι

ν α ι λο γ ο τε χ ν ικ ό ε υ α γ γ έ λ ιο σ τη ν Ε λ λ ά δ α ε δ ώ κ α ι ε ικο σ ι-

π ου ξ ε κ ιν ά ει μ ε σκοπ ό ν α γ ρ ά ψ ε ι έ ν α ς Έ λ λ η ν α ς σ αν ν α

π έν τε χ ρ ό ν ια κ α ι π ου έ χ ε ι επ η ρ εά σ ει π ά ρ α π ολ ύ τ ο υ ς

ή τα ν Ά γ γ λ ο ς . Η π ερ ίπ τω σ η τ ο υ Κ α ζα ν τζά κ η είν α ι χ α ρ α ­

ν ε ό τ ε ρ ο υ ς π εζ ο γ ρ ά φ ο υ ς . Ό π ο υ ε κ δ ό θ η κ ε σ το ε ξ ω τ ε ρ ι­

κ τη ρ ισ τικ ή . Λ έω λο ιπ όν τ ο ε ξ ή ς : ό τα ν κάπ οιο ς κ ρ ίν ει τ η ν

κό, ό χ ι απ λώ ς π ή γ ε ά σ χ η μ α α λ λ ά π ρ ο κά λ εσ ε α π ο ρ ίε ς ό ­

π α ρ ά δ ο σ ή το υ μ ε α υ σ τ η ρ ό τ η τα δ ε ν σ η μ α ίν ει ό τ ι δ ε ν τη ν

π ω ς α υ τ ή π ου μ ου ε ξ έ φ ρ α σ α ν α ρ κ ε τ ο ί ξέ ν ο ι γ ν ω σ το ί

α γ α π ά ει. Ε π ειδ ή α κ ρ ιβ ώ ς τ η ν α γ α π ά ει, τ η ν α ν τιμετω π ί­

μ ο υ , σ το υ ς ο π ο ίο υς τ ο χά ρ ισ α : « Δ εν μ π ο ρ ο ύ μ ε ν α κ α τα ­

ζ ε ι μ ε α υ σ τ η ρ ό τ η τα . Γ ια τ η γ υ ν α ίκ α π ου α γ α π ά μ ε νο ια ­

λ ά β ο υ μ ε τ ι τ ο υ βρ ίσ κεις».

ζ ό μ α σ τε. Ό χ ι γ ια τ ι ς ά λ λ ε ς . Δ ιό τ ι είν α ι π ρ ο φ α ν ές ό τι δ εν μ ’ ε ν δ ια φ έ ρ ε ι η π α ρ ά δ ο σ η τ η ς Δ α ν ία ς . Τ ι ν α μ ε νο ιά ζει;

Α λέξανδ ο ς Α σ ονίτη ς:

κ α ρ φ ί δ ε ν μου κ α ίγ ετα ι... Α σ χ ο λ ο ύ μ α σ τε μ ε θ έ μ α τ α ε λ ­

Α υ τ ή ό μ ω ς είν α ι μ ια απ ό τ ι ς ιδ ια ιτ ε ρ ό τ η τ ε ς το υ « Τ ρίτου

λ η νικά, γ ια τ ί α υ τ ά είν α ι τ ο κα τα ρ χ ή ν υ π ό β α θρ ο τ ω ν έ ρ ­

σ τεφ α ν ιο ύ » . Η γ λ ώ σ σ α ...

γ ω ν μ α ς . Π ά ν τω ς , γ ια ν α γ ίν ο υ μ ε κα λ ύ τερ ο ι, θ α π ρ έπ ει ν α ξ έ ρ ο υ μ ε α κ ρ ιβ ώ ς τ ι ε ίμ α σ τε. Μ ό ν ο ν α ν ξ έ ρ ο υ μ ε τ ι ε ί­

Μ ένης Κουμανταρέας:

μα σ τ ε, θ α γ ίν ο υ μ ε κ α λ ύ τερ ο ι.

Δ ε ν είν α ι μό ν ο ν η γ λ ώ σ σ α . Ε ίνα ι η ν ο ο τρ ο π ία π ου δ εν

Δημοσθένης Κούρτοβικ: Η έν σ τα σ η τω ν ξέν ω ν δ ε ν α φ ο ρ ά τη ν π ο ιό τη τα τ η ς λ ο ­

κ α τα λ α β α ίν ο υ ν .

Δημοσθένης Κούρτοβικ:

γ ο τ ε χ ν ία ς π ου π α ρ ά γ ε τα ι στη ν Ε λ λ ά δ α . Α φ ο ρ ά τ η θ ε μ α ­

Ν α ι, α λ λ ά χ ω ρ ίς α υ τ ή τ η γλ ω σ σ ική ιδ ια ιτερ ό τη τ α , α υ τή

τ ο λ ο γ ία τ η ς . Κι α φ ο ρ ά τ η θ ε μ α τ ο λ ο γ ία τ η ς ό χ ι μ ε τ η ν έν ­

τ η ν γ ια π ρ ώ τη φ ο ρ ά απ οτύπ ω ση τ ο υ εκ φ ρ α σ τ ικο ύ ή ­

ν ο ια ό τι τ α μ υ θ ισ το ρ ή μ α τα έχ ο υ ν ελ λ η ν ικό χρ ώ μ α , α λ λ ά

θ ο υ ς τ η ς Ε λ λ η ν ίδ α ς μ ικ ρ ο α σ τή ς σ τη λ ο γ ο τε χν ία , τ ο βι­

ό τι η μ α τ ιά είν α ι σ τεν ά τοπ ικισ τική. Δ ε ν π ρ ο εκ τείν ει τ ο

βλ ίο μ ο ιά ζει μ ε ρ η χή π α ρ λ ά τα μ ια ς υ σ τερ ικ ή ς γ υ ν α ικ ο ύ ­

θ έ μ α σ ε β α θ ύ τ ε ρ ε ς δ ια σ τ ά σ εις , ο ι ο π ο ίες θ α μπ ορ ού­

λ α ς . Ε κ ε ί σ κ ο ν τά φ τει σ υ ν ή θω ς η π εζ ο γ ρ α φ ία μα ς : αν

σ α ν ν α δ ε ίξ ο υ ν τ ο υ ς δ ε σ μ ο ύ ς μ ε μ ια γ ε ν ικ ό τε ρ η π ρ ο­

τ η ς α φ α ιρ έ σ ε ις τ η «γλω σ σ ική ιδ ια ιτερ ό τη τ α » , δ ε ν μ έν ει

β λ η μ α τική , όπ ω ς κ ά ν ο υ ν α ρ κ ε το ί ά λ λ ο ι σ υ γ γ ρ α φ ε ίς απ ό

σ χ εδ ό ν τίπ ο τα . Α ν τα ν α κ λ ά μ ια εθ ν ικ ή ε ν δ ο σ τ ρ έφ εια .

μ ικ ρ έ ς χ ώ ρ ες . Δ ε ν ε ν δ ια φ έ ρ ε ι τ ο υ ς ά λ λ ο υ ς π ώ ς βλ έ-

τον

π ο ύ μ ε τη σ χέσ η μ α ς μ ε το Β υ ζά ν τιο , τ ι ισ το ρ ίες μ ά θ α μ ε

Π ρ έπ ει δ η λ α δ ή ν α ξ α ν α π ερ ά σ ε ι έ ν α ς μ εσ α ίω ν α ς γ ια ν α

απ ό τ η Μ ικ ρ α σ ιά τισ σ α γ ια γ ιά μ α ς , π ο ιες α ν α μ ν ή σ εις

’ρ θ ε ι π ά λι ο Δ ο ν Κιχώ της.

ξυ π ν ο ύ ν μ έσ α μ α ς ο ι γ ε ιτ ο ν ιέ ς τ η ς π ό λ η ς μ α ς , π οιοι τσ α κ ώ ν ο ν τα ι μ ε π ο ιο υ ς σ το σπ ίτι μ α ς , α ν σ το ν Ε μ φ ύ λ ιο είχ α ν δ ίκ ιο ο ι α ρ ισ τ ε ρ ο ί ή ο ι δ εξιο ί.

Πέτρος Τατσόπουλος: Εγώ δ ε ν συμφ ω νώ . Ν ομ ίζω ό τι υπ ά ρ χ ο υ ν κα ι τ α μ ε γ ά λ α θ έ μ α τ α κ α ι τ α μ ε γ ά λ α βιβλ ία.

Μ ένης Κουμανταρέας: Μ ή π ω ς α υ τ ό , Δ η μ ο σ θ έν η , λ έ γ ε τ α ι «λ ιγ ό τερ ο τα λ έν το » ;

Δημοοθένης Κούρτοβικ: Ό τ α ν έ γ ρ α φ ε ς εσ ύ , Μ έν η , τ α « Μ ηχαν άκια» , υ π ήρ χαν τ α

Δημοσθένης Κούρτοβικ: Εγώ θ υ μ ά μ α ι σ ’ α υ τ έ ς τ ι ς π ερ ιπ τώ σ εις κά τι που μου είπ ε

μ ε γ ά λ α ο ρ ά μ α τ α κ α ι τ α μ ε γ ά λ α ιδ αν ικά; Σ τ ο υ ς ή ρ ω ές σ ου, α ς π ούμ ε;

κ ά π ο τε ο μ ε γ α λ ύ τ ε ρ ο ς σ ύ γ χρ ο ν ο ς Φ ιλ α ν δ ό ς σ υ γ γ ρ α ­ φ έ α ς , ο Β έιγ ιο Μ έρ ι...

Μ ένης Κουμανταρέας: Χ τ ο υ ς ήρ ω έ ς μ ο υ δ εν υ π ήρχαν. Σ τ ο ν α έ ρ α ό μ ω ς π λανιό­

Μ ένης Κοκμανταρέας:

ν τ ο υ σ α ν α κ ό μ α , σ α ν έν α ε ίδ ο ς φ α ν τά σ μ α το ς , ο ι α ξ ίε ς ...

. . . ο οπ οίος ή τα ν μ ο ν ίμ ω ς μ εθ υ σ μ έν ο ς ...

Δημοοθένης Κούρτοβικ: Δημοσθένης Κούρτοβικ:

Α λ λ ά δ ε ν ε ίν α ι ά ρ α γ ε α υ τ ό ς ο β α θ ύ τ ε ρ ο ς λ ό γ ο ς π ου κά­

. . . ο ο π ο ίο ς ή τα ν μ ο ν ίμ ω ς μ ε θ υ σ μ έ ν ο ς , α λ λ ά μ ε γ ά λ ο ς

ν ε ι τ α «Μ η χα ν ά κια » π ά ν τα επ ίκα ιρ α , το υ λ ά χ ισ τ ο ν μ έχ ρ ι

σ υ γ γ ρ α φ έ α ς . Μ ο υ ε ίχ ε π ει, λο ιπ όν , ό τ ι γ ια ν α μ π ο ρ έσ ει

σ ή μ ερ α ; Τ ο γ ε γ ο ν ό ς δ η λ α δ ή ό τι τ ο 1 9 6 2 , π α ρ ’ όλ ο π ου

έ ν α ς Φ ιλ α ν δ ό ς σ υ γ γ ρ α φ έ α ς , κ α ι ε ν τ ό ς α γ κ υ λ ώ ν έ ν α ς

κυ ρ ια ρ χ ο ύ σ α ν α υ τ ά τ α ο ρ ά μ α τ α , ο ι δ ια δ η λ ώ σ εις , ο ι α ­

Έ λ λ η ν α ς , ν α κ α τ α κ τή σ ει, α ς π ο ύ μ ε, τ η ν α γ γ λ ο σ α ξ ο ν ι­

γ ώ ν ε ς , τ ο Κ υ π ριακό, α ρ γ ό τ ε ρ α τ α Ιο υ λ ια ν ά , έβ λ επ ες

κή ή τ η γ ε ρ μ α ν ικ ή α γ ο ρ ά , θ α π ρ έπ ει ν α γ ρ ά φ ε ι ό χ ι ισ ά ­

π ω ς ό λ ’ α υ τ ά ή τ α ν λ ιγ ό τ ε ρ ο σ η μ α ν τικ ά απ ό έν α ν ν έ ο δ ε ­

ξ ια , α λ λ ά π έν τε φ ο ρ έ ς κ α λ ύ τ ε ρ α απ ό τ ο ν Α γ γ λ ο σ ά ξ ο ­

κα ο χτώ χρ ό ν ω ν π ου α ισ θ ά ν ε τα ι ό τ ι τ ο ν έ ρ ιξ α ν σ ε έν α ν

ν ο ή τ ο ν Γ ε ρ μ α ν ό . Κ α ι α υ τ ό φ υ σ ικ ά ε ίν α ι έ ν α β α ρ ύ

κ όσ μο όπ ου δ ε ν μ π ο ρ εί ν α ζή σ ει όπ ω ς ο ν ε ιρ ε ύ ετα ι; Εί­

φ ο ρ τ ίο γ ια τ ο υ ς Έ λ λ η ν ε ς λ ο γ ο τ έ χ ν ε ς , π ου δ ε ν α ρ κ ε ί

ν α ι π ολύ σ η μ α ν τικ ό τ ο ό τι το είπ ες σ ε μ ια τ έ τ ο ια επ οχή.

ν α ε ίν α ι π ολ ύ κ α λ ο ί, δ ιό τ ι θ α σ ο υ π ει ο ά λ λ ο ς , έ χ ο υ μ ε

Ή τ α ν εύ κ ο λ ο ν α τ ο π εις τ ο ’8 0 , α λ λ ά δ ε ν ήτα ν εύ κ ο λ ο ν α

κ α ι ε μ ε ίς π ολ ύ κ α λ ο ύ ς . Θ α π ρ έπ ει λο ιπ ό ν να ε ίσ α ι π ολύ

τ ο π εις τ ο ’6 0 .

κ α λύ τερ ο ς.

Μ ένης Κουμανταρέας: Μ ένης Κουμανταρέας:

Χ ρ ε ιά σ τ η κ ε ν α φ τά σ ω σ τα 1 9 8 0 γ ια να γρ ά ψ ω απ ό απ ό­

Ε ίναι π ά ρ α π ολ ύ δ ύ σ κ ο λ ο ν α είσ α ι μ ε γ ά λ ο ς σ υ γ γ ρ α φ έ ­

σ τα σ η π ια τ ο ν «Ω ρ α ίο λ ο χα γ ό » π ου δ ια δ ρ α μ α τ ίζε τα ι

α ς σ ή μ ερ α . Α κ ό μ α κ αι μ εθ υ σ μ έν ο ς . Σ χ ε δ ό ν α δ ύ ν α το .

σ τα Ιο υ λ ια ν ά ...

Ηρακλής Παπαλέξης:

Πέτρος Τατοόπουλος:

Γ ια τί είν α ι π ολ ύ δ ύ σ κ ο λ ο ν α είσ α ι κ α λ ό ς σ υ γ γ ρ α φ έ α ς

Δ ε ν συμφ ω νώ μ ε το ν Μ έν η π ω ς δ ε ν υπ ά ρ χ ο υ ν τ α μ ε γ ά ­

σ ή μ ερ α ; σ τη ν Ε λ λ ά δ α ή κ α ι αλ λο ύ ;

λ α β ιβλ ία. Α ν τίθ ετα , π ισ τεύω π ω ς ο π λ η θω ρ ισ μ ό ς τ η ς π ρ ο σ φ ο ρ ά ς π ν ίγει τ α μ ε γ ά λ α βιβλ ία. Δ ε ν έ χ ο υ μ ε τ ο

Μ ένης Κουμανταρέας:

χ ρ ό ν ο γ ια ν ’ α ν α κ α λ ύ ψ ο υ μ ε τ α μ ε γ ά λ α βιβλ ία, δ ε ν τ ο υ ς

Π α γ κ ό σ μ ια . Δ ε ν υπ ά ρ χ ο υ ν ιδ α ν ικά , δ ε ν υπ ά ρ χ ο υ ν κοινά

π α ρ έχ ο υ μ ε τ ο ν α ν α γ κα ίο χ ρ ό ν ο κ α ι χ ώ ρ ο σ τη σ υ ν είδ η ­

ο ρ ά μ α τ α , δ ε ν υπ ά ρ χ ει π α ρ ά α υ τ ό π ου π ερ ιγ ρ ά ψ α μ ε ό ­

σ ή μ α ς . Α κ ό μ η κα ι γ ια ν α τ α γ ρ ά ψ ο υ μ ε , α ύ ρ ιο -μ εθ α ύ ρ ιο ,

λ ο ι σ α ν χ ύ μ α σ τη ν Ε λ λ ά δ α , τ ο οπ οίο, λ ίγ ο π ολ ύ, π α ντού

δ εν θ α έ χ ο υ μ ε χ ρ ό ν ο . Χ ρ ό ν ο μ α ς λη σ τ εύ ο υ ν , όχι θ έ μ α ­

έ τ σ ι ε ίν α ι. Μ η ν κ ο ιτά τ ε π ου σ τη ν Ε υρώ π η κα ι σ τη ν Α μ ε ­

τ α . Κα ι σ ε μ ια π ο λ υ π ο λ ιτισ μ ικ ή κ ο ιν ό τη τα , όπ ω ς δ ια μ ο ρ ­

ρική είν α ι π ιο ο ρ γ α ν ω μ έν ο ι. Μ π ο ρ εί ν α κ ά θ ο ν τα ι σ τις

φ ώ ν ετα ι π λ έο ν ο π λ α ν ή τη ς μ α ς , μ ο ιά ζει α ν ο ύ σ ιο ς κα ι α ­

ο υ ρ έ ς κ α ι να π λ ηρώ νου ν τ ο υ ς φ ό ρ ο υ ς τ ο υ ς α δ ια μ α ρ τ ύ ­

ν ό η το ς κ ά θ ε ε θ ν ικ ό ς σ τό χ ο ς . Ε μ είς ο ι Έ λ λ η ν ες , ε μ ε ίς οι

ρ η τα . Ν α τρ ώ ν ε κ α ρ π α ζιέ ς α λ ά Μ ά α σ τρ ιχ τ κ α ι ν α λ έ ν ε

Δ α ν ο ί, ε μ ε ίς ο ι Σ έ ρ β ο ι. Α υ τή η ισ το ρ ία , α υ τ έ ς ο ι α ιμ α το -

ευ χ α ρ ισ τώ . Σ τ ο β ά θ ο ς ό λ ο ι αν ιούν . Π ά σ χο υ ν απ ό τ η ν

κ ρ ισ ίε ς , α υ τ ό τ ο Π Ε Ρ Π Α τ ο υ α ίμ α το ς , είν α ι μ ια γ ε λ ο ία

α ρ ρ ώ σ τια π ου λ έ γ ε τ α ι π λ ή ξη . Σ ’ έν α ν τ έ τ ο ιο κ όσ μο μ ό ­

π ια υ π ό θ εσ η , μ ε τ ά απ ό τ ό σ ε ς μ ετ α κ ιν ή σ εις π λ ηθυσ μώ ν,

νο ο ρ ά μ α τ α δ ε ν μ π ορ ούν ν α υπ ά ρχουν . Λ είπ ο υ ν τ α μ ε­

τ ό σ ε ς κα ι τ ό σ ε ς επ ιμ ιξίε ς . Θ α β γ ά λ ο υ μ ε π ο τέ έν α ν κ α λό

γ ά λ α θ έ μ α τ α . Λ είπ ει τ ο σ υ ν α ίσ θη μ α . Ό λ ο τ ο π λ αν ητικό

Έ λ λ η ν α σ υ γ γ ρ α φ έα ; Π ο τ έ ν α μ η ν β γ ά λ ο υ μ ε. Ε ίμ α σ τ ε

το π ίο σ ή μ ε ρ α ε ίν α ι σ τ ερ η μ έν ο απ ό η γ ε τ ικ έ ς φ υ σ ιο γ ν ω ­

Έ λ λ η ν ε ς π ρ ώ τα απ ’ όλ α; Π ό σ ο Έ λ λ η ν ε ς είμ α σ τε; Τ ρ ιά ­

μ ίε ς σ τη λ ο γ ο τε χ ν ία . Τ ο μόν ο μ ε γ ά λ ο θ έ μ α είν α ι η βία

ν τ α τ ο ις εκ α τό ; Τ ρ ια ν τα δ ύ ο τ ο ις ε κ α τό ; Α ς γ ρ ά ψ ο υ μ ε

π ου επ ικ ρ α τεί. Γ ίν ετ α ι ό μ ω ς μόν ο μ ε τη β ία λ ο γ ο τε χν ία ;

κα λή λ ο γ ο τε χ ν ία , Α λ έ ξα ν δ ρ ε , κι α ς π ε ρ ιμ έν ο υ μ ε κι εμ ε ίς

τον

εκ α τ ό χ ρ ό ν ια , όπ ω ς ο Π α π α δ ια μ ά ν τη ς , ν α β ρ ε θ ε ί έν α ς

δ ια β α τή ρ ιό σ ο υ . Ο Α λ έ ξ α ν δ ρ ο ς είπ ε π ρ ο η γ ο υ μ έν ω ς:

Π ρ ο γ κ ίδ η ς , ν α μ α ς β ά λ ει δ ίπ λ α σ το ν Κ ο ύ ν τε ρ α σ το Π α ­

«Τι μ ε ν ο ιά ζ ε ι η π α ρ ά δ ο σ η τ η ς Δ α ν ία ς ;» . Κ α ι τ ο ν Δ α ν ό ,

ρίσι. Δ ε ν π ειρ ά ζ ει. Α ς π ε ρ ιμ έν ο υ μ ε δ ια κό σ ια -τ ρ ια κό σ ια

τ ι τ ο ν ν ο ιά ζ ε ι η π α ρ ά δ ο σ η τ η ς Ε λ λ ά δ α ς , μ ε τη ν ίδ ια λ ο ­

χ ρ ό ν ια . Μ η μ α ς τ ρ ε λ ά ν ε ι τ ώ ρ α κι ε μ ά ς τ ο ό ν ειρ ο , π ό τε

γ ική ; Ξ έ ρ ε ις π ού ο δ η γ ε ί αυ τ ή η λ ο γική ;

θ α ε ξ α γ ά γ ο υ μ ε τ ο ν π ρ ώ το Έ λ λ η ν α Ρ ο ύσ ντι. Π ο τ έ να

Δ ημοσθένης ΚούρτοΒικ:

μ ην τον εξαγ άγο υμε.

Μ α δ ε ν είπ ε κ α ν είς ό τ ι δ ια β ά ζ ε ι δ α ν έζικ η λ ο γ ο τε χ ν ία

Μ ένης Κουμανταρέας: Χ α ίρ ο μ α ι π ά ρ α π ολ ύ που δ ια φ ω ν ο ύ μ ε μ ε τ α ξ ύ μ α ς , γ ια τ ί

γ ια ν α μ ά θ ε ι τ η ν ισ το ρ ία τ η ς Δ α ν ία ς ή τ ο ν π ολ ιτισμ ό τ η ς ...

σ τη ν π ρ ο η γ ο ύ μ εν η σ υ ζή τ η σ η π ου έ γ ιν ε π ρ ιν απ ό 2 0 χ ρ ό ν ια ό λ ο ι ή τα ν έν α κ ο σ το υ μ ά κ ι όπ ου χ ω ρ ο ύ σ α ν κα ι οι

Πέτρος Τατσόπουλος:

τ έ σ σ ε ρ ις σ ’ α υ τ ό . Ε μ είς είμ α σ τ ε τ έ σ σ ε ρ α κο σ το ύ μ ια κ α ι

Ό χ ι, α λ λ ά είπ ε ό τ ι α ν τ λ ε ί απ ό μ ια σ υ γ κ εκ ρ ιμ έν η δ ε ξ α μ ε ­

χ ω ρ ίς γ ρ α β ά τ ε ς .

νή π ο λ ιτισ μ ο ύ . Κι εγ ώ λ έ ω ό τ ι δ ε ν α ν τλ ώ απ ό μ ια σ υ γ κ ε ­ κ ρ ιμ έ ν η δ ε ξ α μ ε ν ή . Α ν τλ ώ απ ό

ό σ ε ς π ερ ισ σ ό τερ ες

Α λέξανδρος Ασωνίτης:

μπ ορώ . Θ α δ εχ θ ώ τ η ν επ ίδ ρ α σ η κ α ι τω ν Ε λλ ήνω ν κα ι

Ή θ ε λ α ν α πω ό τ ι ο π ο λ ιτισ μ ό ς, κα ι είν α ι κα ι δ ε ν είν α ι πα­

τω ν Ε γ γ λ έζω ν κ α ι τω ν Β η σ ιγ ό τθ ω ν . Κ α ν έν α ς π ο λ ιτι­

γκ ό σ μ ιο ς . Κ ά θ ε χ ώ ρ α έ χ ε ι ιδ ια ίτερ α χα ρ α κ τη ρ ισ τικ ά ,

σ μ ό ς δ ε ν φ ύ τρ ω σ ε σ α ν μ α ν ιτά ρ ι.

τ ο ν δ ικ ό τ η ς π ολ ιτισμ ό. Κ α ι σ τη ν π εζ ο γ ρ α φ ία κ α ι γε ν ικ ά . Α υ τή η ισ το ρ ία τ η ς π α γκ ο σ μ ιό τη τ α ς είν α ι μ ια ισ το ρ ία φ α σ ισ μ ο ύ , η οπ οία ξε κ ιν ά ε ι απ ό τ ο ν Μ έ γ α Α λ έξα ν δ ρ ο , σ υ ν εχ ίζετα ι μ ε τ η Ρ ω μα ϊκή Α υ το κ ρ α τ ο ρ ία κ α ι ε δ ρ α ιώ ν ε­ τ α ι μ ε τ ο ν Χ ρ ισ τια ν ισ μ ό και μ ε τ ά μ ε τ ις α π ο ικίες τω ν Ευρω π αίω ν κ α ι τ ο υ ς Β ο ρ ειο α μ ερ ικ ά ν ο υ ς . Α υ τή είν α ι π ου δ η μ ιο υ ρ γ ε ί τ ο ν φ α σ ισ μ ό , δ ιό τι το π ικο ί π ολ ιτισμ οί σ η μ α ίν ει π ολ υφ ω ν ία, σ η μ α ίν ει δ η μ ο κ ρ α τ ία κ α ι σ η μ α ίν ει ό τ ι α ισ θ ά ν ο μ α ι α ν ό χ ι υ π ε ρ ή φ α ν ο ς , το υ λ ά χ ισ τ ο ν κ α λ ά π ου ε ίμ α ι μ α ύ ρ ο ς , άσ π ρ ο ς ή κ ίτρ ιν ο ς ...

Πέτρος Τατοόπουλος:

Α λέξανδ ρ ο ς Ασω νίτης: Τ ο π ρ ο φ α ν ές ό τ ι δ ε ν μ ’ ε ν δ ια φ έ ρ ε ι η π α ρ ά δ ο σ η κ α ι η ε ­ ξ έ λ ιξ η τ η ς δ α ν έζικ η ς λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς δ ε ν σ η μ α ίν ει ό τι θ α π ρ οσ π αθήσ ω ν α μην επ η ρ εα σ τ ώ απ ’ α υ τ ή ν . Ε ξά λ λ ο υ ό ­ λ ε ς μ ο υ ο ι επ ιρ ρ ο έ ς ε ίν α ι απ ό τ η ν ξ έ ν η λο γ ο τε χ ν ία , απ ό τ α Β ίπ ερ, π ου τ ο ’7 0 -’8 0 π ο υ λ ιό ν το υ σ α ν σ τα π ερ ίπ τ ερ α 14 φ ρ ά γ κ α . Ό σ ο γ ια τ ο υ ς π ο λ ιτισ μ ο ύ ς , α ρ χ ικ ά έ τ σ ι φ ύ ­ τρ ω σ α ν , σ α ν μ α ν ιτά ρ ια . Τ ο λ έ ε ι και η λ έ ξ η φ ύσ η : φ ύω . Ό τ α ν τ ο ε π ιτρ έ ψ ο υ ν ο ι σ υ ν θ ή κ ε ς κ α ι τ ο επ ιβ ά λ ε ι η α ν ά ­ γκη.

Φ α σ ισ μ ό ς είν α ι ο εθ ν ικ ισ μ ό ς . Ξ έρ ω π ω ς δ ε ν ε ίμ α ι τ η ς μ ό δ α ς , α λ λ ά τ ο π ισ τεύω .

Μ ένης Κουμανταρέας: Ω ρ α ία ό λ ’ α υ τ ά , α λ λ ά π ρ ο σ έ ξ τ ε π ά ρ α π ολ ύ γ ια τ ί ε ίμ α ­

Μ ένης Κουμανταρέας: Ξ έ ρ ε τ ε π οιος είν α ι ο κ ίνδ υν ο ς. Π α ρ α ε ίσ τ ε έξυ π ν ο ι σ υ γ γ ρ α φ είς . Ε γώ φ ο β ά μ α ι το υ ς έ ξυ π ν ο υ ς σ υ γ γ ρ α φ είς . Ω ς σ υ γ γ ρ α φ έ α ς υ π ή ρ ξα λίγ ο κ ο υ τό ς ...

σ τ ε σ τη δ ε κ α ε τ ία τ ο υ ’9 0 α κ ό μ α , κ α ι ηλ ικ ια κ ά είσ α σ τ ε έ ­ τ ο ιμ ο ι ν α γ ρ ά ψ ε τ ε τ α σ η μ α ν τικ ό τερ α β ιβ λ ία σ α ς . Κ α ι ο ­ τ ιδ ή π ο τε π είτε γ ια π α γ κ ό σ μ ια χ ω ρ ιά , μ ε τ α μ ο ν τ ερ ν ισ μ ο ύ ς , π ο λ ιτικο π ο ιή σ εις, π ο λ υ-π ο λ ιτισ μ ικά , β η σ ιγ ο τθ ισ μ ο ύ ς κ α ι ά λ λ α ε ίν α ι έ ν α τίπ ο τα μ π ρ ο σ τά σ το δ έ ο ς π ου

Α λέξανδρος Ασωνίτης: Α υ τ ή είν α ι μ υ σ τή ρ ια σ π όντα που π έ τ α ξ ε ς , Μ έν η ...

έ χ ε τ ε , σ το φ ά σ μ α τ ο υ ν α γ ρ ά ψ ε τ ε κ α λ ύ τ ε ρ α β ιβλ ία. Η λ ικ ια κ ά ε ίσ α σ τ ε σ το σ ύ ν ο ρ ο π ου π ρ έπ ει να γ ρ ά ψ ε τ ε ή ν α μη γ ρ ά ψ ε τ ε .

Πέτρος Τατοόπουλος: Η ρακλής Π απαλέξης:

Π ρ ο β ο κ α τό ρ ικ η .

Ε σ είς δ η λ α δ ή , κ ύ ρ ιε Κ ο υ μ α ν τ α ρ έα , ό ,τ ι ή τα ν ν α γ ρ ά ψ ε ­

Δημοσθένης ΚούρτοΒικ:

τ ε τ ο γρ ά ψ α τε ;

Ξ έ ρ ε ις Π έ τ ρ ο , εγ ώ τείν ω ν α σ υμφ ω νήσ ω μ ε τ ο ν Α λ έ ξ α ν ­

Μ ένης Κουμανταρέας:

δ ρ ο . Η έν ν ο ια τ η ς π α γκ ο σ μ ιό τη τ α ς ε ίν α ι και α υ τ ή λ ίγ ο τ ε λ ειω μ έν η , είν α ι έ ν α απ ό τ α φ α ν τά σ μ α τα τ η ς δ ε κ α ε ­

Τ η «Β ιο τε χν ία υαλικώ ν» π ου α ν α φ έ ρ θ η κ ε ο Δ η μ ο σ θ έ ­

τ ία ς τ ο υ ’8 0 . Σ ή μ ερ α , κ α ι θ α χρησ ιμοπ οιήσ ω ά λ λ η μια

ν η ς , τ η ν έ γ ρ α ψ α σ τη ν η λ ικία τ ο υ ς . Ό μ ω ς π ε ρ ιμ έ ν ε τ ε λί­

λ έ ξ η τ ο υ σ υ ρ μ ο ύ , μ ιλ ά μ ε γ ια μ ω σα ϊκό π ολιτισμό.

γ ο , δ ε ν π έθ α ν α α κ ό μ α . Κ α ιρ ό ς τ ώ ρ α , ν ο μίζω , ν α π ά μ ε σπ ίτια μ α ς κα ι σ τα γ ρ α ­

Πέτρος Τατσόπουλος:

π τ ά μ α ς , κ α ι ν ’ α φ ή σ ο υ μ ε τ ο υ ς α ν α γ ν ώ σ τ ες ν α β γ ά λ ο υ ν

Υ π ο σ τ ή ρ ιξ α ό τ ι σ ε μ ια π ο λ υ-π ολ ιτισ μική κ ο ιν ό τη τα , ό ­

ό ,τ ι σ υ μ π ερ ά σ μ α τα θ έ λ ο υ ν . Ε ίν α ι ο ι μ ό ν ο ι α μ ε ρ ό λ η ­

π ω ς η σ η μ ερ ιν ή , δ ε ν μ π ο ρ είς ν α π ρ ο τά σ σ εις π λ έο ν τ ο

π τοι.

τον

Ε Κ Δ Ο Σ Ε ΙΣ

Ηρακλής Παπαλίξης

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

π α β ιβ λ ία τ η ς σ ε ι ρ ά ς ε ί ν α ι μ ο ν ο τ ο ν ικ ά ) τ α ιρ ιά ζ ε ι σ α ν έ ν α ζ ε σ τ ό π α ν ω φ ό ρ ι σ το ύ ­ φ ο ς κ α ι τ η ν ο π τ ικ ή π ο υ ο Δ η μ ή τ ρ η ς Κ α ­ μ π ε ρ ίδ η ς β λ έ π ε ι τ ο ν κ ό σ μ ο .

Ό χ η μ α η κιβ ω τός

Ό . Σελλά

Έ ν α ς η θ ο π ο ιό ς μ ιλ ά ε ι ε κ τ ό ς κ ε ιμ έ ν ο υ ή κ α λ ύ τ ε ρ α μ ι λ ά ε ι μ ε δ ικ ό τ ο υ κ ε ίμ ε ν ο . Ο

Στο π α ρελθόν

Δ η μ ή τ ρ η ς Κ α μ π ε ρ ίδ η ς ε π ι χ ε ι ρ ε ί ν α π ε ρ ­ π α τή σ ε ι σ ’ έ ν α ν ν έ ο δ ρ ό μ ο κ α ι τ ο ε γ χ ε ί­ ρ η μ α α π ο δ ε ικ ν ύ ε τ α ι μ ια ε υ χ ά ρ ισ τ η έ κ ­ π λ η ξ η . Μ ε σ τ ο ι χ ε ί α κ ιν η μ α τ ο γ ρ ά φ ο υ κ α ι θ ε ά τ ρ ο υ σ τ ο ύ φ ο ς τ η ς γ ρ α φ ή ς , ο Δ .Κ .

-------------------------------------------------- Σ τ ο

ΝΙΚΗ ΛΟΪΖΙΔΗ Ημερολόγιο θεραπείας Αθήνα, Νεφέλη, 1997

X W

χώ ρο

τη ς

Ρέ Χ Ρ 1 W

τέ-

P 0

κ α ι ε ξ α ιτ ία ς α υ τ ή ς κ α ί g jg χ ώ ρ ο τω ν

χ ρ η σ ι μ ο π ο ιε ί σ α ν β α σ ι κ ό σ κ η ν ικ ό τ ο κ έ ­

κ ε ιμ έ ν ω ν , η Ν ί κ η Λ ο -

ν τ ρ ο τ η ς Α θ ή ν α ς , ό π ο υ ξ α ν α γ υ ρ ίζ ε ι, ξ α -

--------------------------------------- ϊ ζ ί δ η α υ τ ό π ο υ δ ο κ ι ­

ν α π ε ρ π α τά κ α ι ξ α ν α σ υ ν α ν τά τ ις μ ν ή μ ε ς

μ ά ζ ε ι τ ο ύ τ η τ η φ ο ρ ά ε ίν α ι έ ν α ά λ λ ο ε ί­

τ ο υ . Α λ λ ά έ χ ε ι κ α ι φ ό ν τ ο τ ο β ιβ λ ίο · έ ν α

δ ο ς λ ό γ ο υ . Γ υ ρ ίζ ε ι κ ι ε κ ε ίν η - ό π ω ς α ρ ­

φ ό ν τ ο π ο υ ξ ε κ ιν ά α π ό τ η μ υ θ ο λ ο γ ία κ α ι τα

κ ε τ ά β ιβ λ ία α υ τ ό ν τ ο ν κ α ιρ ό , ό π ω ς ό λ ο ι

γ ο η τ ε υ τ ικ ά

μ α ς σ υ χ ν ό τ α τα - σ το π α ρ ε λ θ ό ν . Ό χ ι γ ια

μ υ σ τικ ά τ η ς , π ε ρ ν ά

ν α τ ο ν ο σ τ α λ γ ή σ ε ι. Α λ λ ά γ ι α ν α τ ο δ ια ­

απ ό το Σω κρ άτη και το

Φ ιλ ό σ τ ρ α τ ο

και

φ τά ν ει σ το ν Π ό ν το κ α ι σ τ η γ ια γ ιά τ ο υ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΜΠΕΡΙΔΗΣ Η κιβωτός της Πελαγίας Νουβέλα Αθήνα, Καστανιώτης, 1997 Σελ. 90

τ η ν Π ε λ α γ ία , π ο υ ε ί­ ναι

το

α π ο κρ υ π το γρ α φ ή σ ει

δ ρο » τη ς μ νή μ η ς και τη ς αυτο α ν ά γν ω ­ σης και γύρω

τα υ το χ ρ ό ν ω ς

τ ο υ π ε ρ ισ τ ρ έ φ ο ν τ α ι ό λ ο ι

και όλα.

κ α ι η π ε δ ιά δ α π ο υ κ α τα κ λ ύ σ τη κ ε

βά σ ει και να

φ ω ν α χ τ ά , δ η μ ό σ ια . Έ ν α ς π ά τ ε ρ - φ α μ ί λ ια ς -π ρ ό τ υ π ο α π λ ώ ν ε τ α ι σ ’ ό λ ο τ ο « κ ά ­

Δ ια φ ο ρ ε τ ικ έ ς

π ιν ε λ ιέ ς

έβα λε

η

Ν ίκ η

απ ό

Λ ο ϊζ ίδ η σ ’ α υ τ ή τ η δ ια φ ο ρ ε τ ικ ή τ έ χ ν η κ α ι

τα νερ ά τη ς θά λα σ ­

τ α « χ ρ ώ μ α τ ά » τ ο υ ς σ ε κ ε ρ δ ίζ ο υ ν . Α π ό τ ο

σας,

ο τό π ο ς

μας

δηλαδή. Η ε π ιλ ο γ ή - α π ’ ό ,τ ι φ α ίν ε τ α ι

-

το υ

ε ξ ώ φ υ λ λ ό τ ο υ σ ε κ ε ρ δ ί ζ ε ι α υ τ ό τ ο β ι­

Έ κιβωτός τής Π εΙαγίας

β λ ίο , μ ε τ η

θ α υ μ ά σ ια ε ικ ο ν ο γ ρ ά φ η σ η

τ ο υ Ν ί κ ο υ Χ ο υ λ ι α ρ ά . Μ ό ν ο π ο υ ε π ε ιδ ή σ τη

δ ια δ ι κ α σ ί α

μ ια ς

έκδο σ η ς

π ολλοί

σ υ γγρ α φ έα να χ ρη ­

« δ α ίμ ο ν ε ς » κ α ιρ ο φ υ λ α κ τ ο ύ ν , ξ έ φ υ γ ε έ ­

σ ιμ ο π ο ιή σ ε ι

πο­

ν α ς τ έ τ ο ιο ς σ τ ο ε ξ ώ φ υ λ λ ο , α λ λ ά ζ ο ν τ α ς

σ ύσ τη μ α

τ ο ε π ί θ ε τ ο τ η ς σ υ γ γ ρ α φ έ ω ς σ ε “Λ ο ιζ ί-

λ υ τ ο ν ικ ό

γ ρ α φ ή ς σ τ ο β ιβ λ ίο ( μ ι α π ο υ τ α υ π ό λ ο ι­

MoL·;Κυκλοφόρησαν

δ η ” α ν τ ί Λ ο ϊζ ίδ η . Ό . Σελλά

Κ α τ α θ έσ ε ις Ο

Δ ημήτρης

Λ υμπ ερ όπ ουλος

ε ίν α ι ο

γ ν ω σ τ ό ς κ ο σ μ ο π ο λ ίτη ς ρ ε π ό ρ τ ε ρ μ ε ό ­

γ ρ α φ ία ς ; Τ η ν α π ά μ ά λ λο ν π ε-

ΣΟΦΙΑ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ =ανθια πατημένη (και 27 ακόμη ιστορίες) Αθήνα, Κέδρος, 1997

1 ^

ρ ιε χ ο υ ν τ α ρ ή μ α τ α π ο υ ή δ η χ ρ η σ ιμ ο ­

λ ο τ ο μ ύ θ ο π ο υ τ ο ν σ υ ν ο δ ε ύ ε ι. Ε δ ώ , ω ­

π ο ιή θ η κ α ν

σ τό σ ο , π έρ α απ ό μ ύ θ ο υ ς , κ α τα θ έ τε ι κ ά ­

σ τ ις

ρ ω τ η μ α τ ικ έ ς

π ο ι α ά λ λ η ς υ φ ή ς κ ε ίμ ε ν α : π ε ζ ά κ α ι θ ε α ­

σ ε ις

που

π ρ ο η γ ο ύ ν τ α ι:

ε-

φρά­

«κα τα φ εύ­

τ ρ ικ ά τ ο υ , π ο υ γ ρ ά φ τ η κ α ν π α ρ ά λ λ η λ α ό ­

γ ο υ μ ε» , «δ ρ α π ετεύ ο υ μ ε» , σ το ν

λ α α υ τ ά τ α χ ρ ό ν ια . ________________________

τ η ς π ε ζ ο γ ρ α φ ία ς , τ η ς λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς γ ε ν ι­

Ο ι δ ιη γ ή σ ε ις τ ο υ ο ρ -

κ ό τ ε ρ α . Κ ι ό χ ι γ ια τ ί ό ,τ ι α π ο τ υ π ώ ν ε τ α ι

μ ώ ντα ι

και

εξα ­

ντλού ν

κάθε

φορά

κ ά π ο ιο σ υ γ κ ε κ ρ ι μ έ ­

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Η ντουλάπα της γιαγιάς Αθήνα, Βασδέκης, 1996 Σελ.126

νο θέμ α με αφ ορμή

κόσ μο

κ α ι γ ίν ε τ α ι τ έ χ ν η σ τ η ν π ε ζ ο γ ρ α φ ία δ ε ν α φ ο υ γ κ ρ ά ζ ε τ α ι τ η ν π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α . Ί σ α ίσ α . Α λ λ ά γ ι α τ ί μ έ σ ω τ η ς τ έ χ ν η ς τ ο υ λ ό ­ γ ο υ π ρ ο σ ε γ γ ίζ ο υ μ ε α λ λ ιώ ς α υ τ ή ν α κ ρ ι­

κ ά π ο ια ε μ π ε ι ρ ί α π ο υ

βώ ς

μ ετα π λ ά θετα ι

σε

π ο υμ ε, α κ ο λο υ θώ ντα ς τη γ ρ α φ ή και τη

Ρ ε α λ ι­

μ α τ ιά τ ο υ σ υ γ γ ρ α φ έ α , ό ,τ ι δ ε ν φ α ίν ε τ α ι

μ υ θ ο π λ α σ ία .

σ τ ικ ή γ ρ α φ ή τ ι ς π ε ­ ρ ισ σ ό τ ε ρ ε ς

απ ό το ν

φ ο ρ ές,

ν ικ ά

ζη τή μ α τα όπω ς

κόσμο

γύρω

μας,

Γ ια τ ί β λ έ ­

ό ,τ ι ε ίν α ι

κ ρ υ μ μ έ ν ο , ό ,τ ι δ ε ν έ χ ε ι φ ω ν ή .

θ ί γ ε ι κ ά π ο ια κ ο ιν ω ­ τόλμη,

τ η ν π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α .

Τ ο β ιβ λ ίο , τ ο π ρ ώ τ ο β ιβ λ ίο τ η ς Σ ο φ ί α ς

με

Ν ικ ο λ α ΐδ ο υ ,

αυτά

κ α τα γρ ά φ ει

π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α ς ,

που α ναφ έρ ονται σ ε

μ ια ς

σ τ ιγ μ έ ς

τη ς

π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η ­

τ α ς σ υ χ ν ά υ π ε ρ β ο λ ικ ή ς , π ο υ δ ε ν σ ε π η ­

χ α ρ α κτή ρ ες που π α­

γ α ίν ε ι ό μ ω ς π ο υ θ ε ν ά . Ή μ ά λ λ ο ν σ ε π η ­

ρ ε π ιδ η μ ο ύ σ α ν

και

γ α ίν ε ι α κ ρ ιβ ώ ς ε κ ε ί ό π ο υ ο δ η γ ε ί έ ν α ρ ε ­

π α ρ ε π ιδ η μ ο ύ ν

σ τη

π ο ρ τ ά ζ γ ια φ ό ν ο λ ό γ ω ε ρ ω τ ικ ή ς α ν τ ιζ η ­

Μ ύ κ ο ν ο ε ίτ ε ω ς « κ α ­

λ ία ς , ή τ ο κ ο ίτ α γ μ α α π ό τ η ν κ λ ε ιδ α ρ ό ­

μ ά κ ια » ε ί τ ε ω ς ε υ α ί ­

τ ρ υ π α τ ω ν « ρ ιά λ ιτ ι σ ό ο υ » .

σ θ η τ ο ι ν τ ό π ιο ι π ο υ δ έ χ ο ν τ α ι , α μ φ ό τ ε ρ ο ι ,

Ό .Σ ε λ λ ά

τ ις φ ρ ο ύ δ ε ς υ π ο σ χ έ σ ε ις τω ν ξέ ν ω ν π ο υ ε ισ β ά λ λ ο υ ν σ τ ο ν η σ ί α λ λ ο ιώ ν ο ν τ α ς τ η ν τα υ τό τη τα

κ αι τ ις

σ υ μ π ε ρ ιφ ο ρ έ ς .

Κά­

Ο θ ρ ία μ β ο ς του α νέφ ικτου

π ο ι α ά λ λ α κ ε ί μ ε ν α ο ρ μ ώ ν τ α ι α π ό τ ι ς ο ι­ κ ο γ ε ν ε ια κ έ ς α ν α μ ν ή σ ε ις ή κ α ι α π ό κ ά ­ π ο ια τ υ χ α ία γ ε γ ο ν ό τ α σ τ η ν Α μ ε ρ ικ ή , ό ­ π ο υ ό λ α μ π ο ρ ο ύ ν ·ν α σ υ μ β ο ύ ν . Α λ η θ ι ν ά ή ό χ ι, θ α π ρ έ π ε ι ν α δ ι ε υ κ ρ ι ν ι σ τ ε ί ό τ ι η μ ε τά π λα σ ή

το υ ς

σε

μ υ θ ο π λ α σ ία

Μ ι α α π λ ή ε ρ ω τ ι κ ή ι-

ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Έκθυμος Έρως

σ τ ο ρ ία ε ν ό ς ά ν τ ρ α Κα ι μ ι α ς π α ν τ ρ ε μ έ ν η ς γ υ ν α ί κ α ς (σ ω ς

δημητρης

Α θ ή ν α ^ Ί " 7

λ ε ι­

ν α ’ν α ι η « π ρ ό φ α σ η »

τ ο υ ρ γ ε ί ικ α ν ο π ο ιη τ ικ ά . Ξ ε χ ω ρ ι σ τ ή θ έ σ η

γ ια ν' α π ο τυ π ω θ ο ύ ν

α π ό τ α π ε ζ ά κ α τ έ χ ε ι τ ο ε υ ρ η μ α τ ικ ό « Τ ο

μ ε τ ε ικ ά σ μ α τ α μ ν ή μ η ς α π ό τ ο π α ρ ε λ θ ό ν

σ ο φ ό μ ω ρ ό » , ε ν ώ α π ό τ α θ ε α τ ρ ικ ά , τ ο

τ ο υ α φ η γ η τ ή -π ρ ω τ α γ ω ν ισ τ ή α υ τ ή ς τ η ς

μ ο ν ό π ρ α κ τ ο « Ο ι σ υ ν α ρ π α σ τ ικ ο ί» μ ε τ η ν

ισ τ ο ρ ί α ς . Ή κ α ι τ ο α ν τ ί θ ε τ ο . Γ ι α ν α π ι­

α λ η θ ο φ ά ν ε ια τ ω ν δ ια λ ό γ ω ν τ ο υ κ α ι τ ις

σ τ ο π ο ιη θ ε ί τ ο

θ ε α τ ρ ικ έ ς ε ικ ό ν ε ς π ο υ δ η μ ιο υ ρ γ ε ί.

σ χ έ σ η ς ο ν ε ίρ ο υ κ α ι π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α ς ,

Δ . Τ σ ατσ ο ύλης

α μ φ ιμ ο ν ο σ ή μ α ν τ ο

τη ς

τ ο φ α ν τ α σ τ ικ ό δ ια ρ ρ η γ ν ύ ε ι τ η μ ν ή μ η κ ι η ε ρ ω τικ ή π λ η ρ ό τ η τ α μ έ σ α α π ό σ π α ρ ά γ ­ μ α τ α π ρ α γ μ α τ ι κ ώ ν ε ικ ό ν ω ν γ ί ν ε τ α ι έ ν α π α ραλήρ ημα που εκ φ ρ ά ζει έν α

«Π α τ η μ έν ες» ισ τ ο ρ ίες

ανεκ­

π λ ή ρ ω τ ο ό ν ε ιρ ο , π ο λ ύ κ ο ν τ ά σ τ ο ε φ ι κ τ ό ή

μ ια ν

ο υ τ ο π ικ ή

ενόρα σ η

π λά ι σ τη ν

Γ ια τ ί ε π ιλ έ γ ο υ μ ε τ ο ν κ ό σ μ ο τ η ς α ν ά γ ν ω ­

ε υ τ υ χ ία . Ή τ η ν α ν θ ρ ώ π ιν η π ε ρ ιπ έ τ ε ια τ ε ­

σ η ς : Γ ια τ ί κ α τ α φ ε ύ γ ο υ μ ε σ ’ α υ τ ό ν ; Γ ια τ ί

λ ικ ά π ο υ ε ν α γ ώ ν ια α ν α ζ η τ ά τ ο ε ρ ω τικ ό

δ ρ α π ε τ ε ύ ο υ μ ε μ έ σ ω τ ω ν σ ε λ ίδ ω ν π ε ζ ο ­

σ το ιχ ε ίο

μέσ α

α π ό γ ε ν ε σ ιο υ ρ γ ό

α ίτ ια

σ τη ν ε κ π λ ή ρ ω σ η ε ν ό ς π ρ ο ο ρ ισ μ ο ύ α σ α ­

φ ο ρ ο ύ ν σ τ ι ς ε ρ ω τ ι κ έ ς ( κ υ ρ ίω ς ) σ χ έ σ ε ι ς

φ ο ύ ς κ α ι μ ε τ έ ω ρ ο υ , π ο υ π α λ ιν ω δ ε ί μ ε ­

α ν ά μ ε σ α σ ε μ έ λ η τ η ς κ α λ ή ς κ ο ιν ω ν ί α ς

τα ξύ τη ς σ τέρ η σ η ς, τη ς ά ρ νη σ η ς και τη ς

τ ο υ Π α ρ ισ ιο ύ κ α τ ά τ ο ν 1 9 ο α ιώ ν α . Β έ ­

έ λ ξ η ς , γ ι α ν α β ρ ε ι τ ε λ ι κ ά τ η δ ικ α ίω σ ή τ ο υ σ τ ο θ ρ ία μ β ο τ ο υ α ν έ φ ικ τ ο υ . Ε ίν α ι τ ο π ρ ώ τ ο β ιβ λ ίο ε ν ό ς σ υ γ γ ρ α φ έ α π ο υ δ ε ίχ ν ε ι ν α έ χ ε ι σ τ ις α π ο σ κ ε υ έ ς τ ο υ δ υνα τά

ε κ φ ρ α σ τ ικ ά

μέσ α,

π λ η ρό τη τα

σ τ ο λ ό γ ο τ ο ν ο π ο ί ο μ ε τ ο υ σ ι ώ ν ε ι π ο ι η τ ι­ κ ά κ α ι α ξ ι ο σ η μ ε ί ω τ η μ υ θ ο π λ α σ τ ικ ή δ ε ι ­

β α ια , ο ι ρ ο μ α ν τ ικ ο ί

ΟΝΟΡΕ ΝΤΕ ΜΠΑΛΖΑΚ Τα μυστικά της Πριγκίπισσας του Κανονιάν Μτφρ.: Κωνσταντίνα Παπαπετροπούλου Αθήνα, Ερατώ, 1996 Σελ. 176

νό τη τα .

κ ι ε υ α ίσ θ η τ ο ι ε υ γ ε ν ε ίς τ ο υ Μ π α λ ζ ά κ α ­ π έχουν

πολύ

απ ό

τ ο ν κ υ ν ισ μ ό ε κ ε ίν ω ν το υ Λ α κλό ς· κα ι εδ ώ όμω ς,

τα

μ υ σ τικ ά

κ α ι ο ι ίν τ ρ ιγ κ ε ς Γ. Π α π α δ ά το ς

χουν τη

έ­

δ ικ ή τ ο υ ς ,

ξ ε χ ω ρ ισ τ ή θ έ σ η . Μ έσ α

ΞΕΝΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ ΟΝΟΡΕ ΝΤΕ ΜΠΑΛΖΑΚ

Μία Α μ ερ ικ ά ν α στη ν Ε υ ρ ώ π η Τ ο α ρ ισ τ ο ύ ρ γ η μ α τ η ς π ρ ώ τ η ς φ ά σ η ς τη ς

σ υ γ γ ρ α φ ικ ή ς

σ τ α δ ιο δ ρ ο μ ία ς

το υ

Τ ζ α ίη μ ς , π ο υ ε κ δ ό θ η κ ε τ ο 1 8 8 1 κ α ι μ ε τ α ­

απ ό

μ ια

ευ φ υ έσ τερη , μα και

ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΡΙΓΚΙΠΙΣΣΑΣ ΤΟΥ ΚΑΝΤΙΝΙΑΝ

φ έ ρ θ η κ ε π ρ ό σ φ α τ α σ τ ο ν κ ιν η μ α τ ο γ ρ ά ­

σοφή,

α ν ά π τυ ξη

μ ια ς

ο υ σ ια σ τ ικ ά

υπ οτυπ ώ δους

( ε ιδ ι­

κ ά σ τ ο π ρ ώ τ ο κ ε ίμ ε ­ νο) π λοκής, ο Μ π αλ­ ζ ά κ σ υ ν δ υ ά ζ ε ι π ε ρ ί­ φ η μ α τ α ( δ ια κ ρ ιτ ικ ά

φ ο α π ό τ η ν Τ ζ έ η ν Κ ά μ π ιο ν μ ε τ η Ν ι κ ό λ

α λ λ ά π ά ν τ α κ α υ σ τ ι­

Κ ί ν τ μ α ν σ τ ο ν π ρ ω τ α γ ω ν ισ τ ικ ό ρ ό λ ο . Τ ο

κά)

π ο ρ τ ρ α ί τ ο τ η ς ε ν η λ ικ ίω σ η ς τ η ς Ιζ α μ π έ λ

σ χ ό λ ια μ ε μ ι α λ ε π τ ή

Ά ρ τ σ ε ρ , μ ια ς π ο λ λ ά υ π ο σ χ ό μ ε ν η ς ν ε α ­

α ν ά λ υ σ η τ ω ν σ υ ν α ισ θ η μ ά τ ω ν τ ω ν η ρ ώ ­

ρής

Α μ ε ρ ικ ά ν α ς

που

τ α ξ ιδ ε ύ ε ι

κ ο ιν ω ν ι κ ά

το υ

σ τη ν

ω ν τ ο υ , ο κ α θ έ ν α ς α π ό τ ο υ ς ο π ο ίο υ ς α ­

Ε υ ρ ώ π η γ ι α ν α π έ σ ε ι θ ύ μ α τ ο υ ί δ ιο υ τ η ς

ν τ ιπ ρ ο σ ω π ε ύ ε ι δ ι α φ ο ρ ε τ ι κ έ ς π τ υ χ έ ς τ η ς

τ ο υ ε π α ρ χ ιω τ ισ μ ο ύ . Μ ι α ε ύ σ τ ο χ η ε κ τ ί ­

α ν θ ρ ώ π ιν η ς ψ υ χ ή ς τ ο υ δ έ κ α τ ο υ έ ν α τ ο υ

μ η σ η τ ο υ α μ ε ρ ικ α ν ικ ο ύ χ α ρ α κ τ ή ρ α μ έ σ α απ ό τη

μ ο ίρ α μ ια ς

---------------------------------------

κ ο π έλ α ς π ο υ ενσ ω μ α τ ώ ν ε ι τ η ν ε θ ν ικ ή μ υ θ ο λ ο γ ία (κ α ι θ ο λ ο γ ία )

π ερ ί

λ ε υ θ ε ρ ία ς

κ α ι ισ ό

ΧΕΝΡΥ ΤΖΑΙΗΜΣ Το Πορτραίτο μιας Κυρίας Αθήνα, Καστανιώτης, 1997 Σελ. 959

α ι ώ ν α . Σ τ η ν ο υ σ ία , ο σ υ γ γ ρ α φ έ α ς δ ε ν μ α ς α π ο κ α λ ύ π τ ε ι τ ίπ ο τ α π α ρ ά ό λ α ό σ α τ ο υ « ε π ιτ ρ έ π ο υ ν » , ο ι ίδ ι ο ι ο ι ή ρ ω έ ς τ ο υ ν α α π ο κ α λ ύ ψ ε ι. Μ ι α π ρ ο σ ε γ μ έ ν η μ ε τ ά ­ φ ρ α σ η κ α ι έ κ δ ο σ η γ ε ν ικ ά . Η . Μ α γ κ λ ίν η ς

τ η τ α ς ό π ω ς π ε ρ ιχ α ­ ρ α κ ώ ν ε τ α ι α π ό τ ι ς π α ρ ω π ίδ ε ς τ ω ν ι σ τ ο ­

Ο ικ ο γ ε ν εια κ ό έ π ο ς

ρ ικ ώ ν κ α τ α β ο λ ώ ν κ α ι τ η ς π ε ρ η φ ά ν ι α ς . Γ ρ ά φ ει

χ α ρ α κ τ η ρ ισ τ ικ ά

ο

ίδ ι ο ς

ο

σ υ γ γ ρ α φ έ α ς σ τ ο ν π ρ ό λ ο γ ο τ ο υ β ιβ λ ίο υ :

«Μ έσω π οιας δια δικα σ ία ς λο γικώ ν προ­ σ φ ύσ εω ν έμ ελλε α υ τή η ανεπ α ίσ θητη "προσω πικότητα", η απλή ισχνή σκιά μ ιας νοήμονος α λλά π ρ οπ ετούς κο π έλα ς να π ρ ο ικιστεί με τα υψηλά κ α τη γο ρ ή μ α τα ε ­ νός Θέματος;». Α. Σταμάτης

ΡΟΖΑΜΟΥΝ ΠΙΛΤΣΕΡ Ο Γυρισμός Α '+ Β ’ τόμος Μτφρ.: Έρη Κανδρή Αθήνα, Ωκεανίδα, 1996 Α’ τόμ. Σελ. 493, Β' τόμ. Σελ. 506

Μ ετά

τη ν

σ β ή τη τη που

α δ ια μ φ ι­ ε π ι τ υ χ ία

σ η μ ε ίω σ α ν

μ π ο ρ ικ ά

και

ε­

ανα­

γ ν ω σ τ ικ ά ,

και σ τη ν

Ε λλά δ α ,

τα

δύο

π ρ ο η γ ο ύ μ ε ν α β ιβ λ ία « Ψ ά χ ν ο ν τ α ς γ ι α κ ο χ ύ λ ια » (1 9 8 9 ) κ α ι « Σ ε π τ έ μ β ρ ιο ς » (1 9 9 2 ), μ ε τ α ο π ο ία μ ά λ ισ τ α έ γ ιν ε δ ιε θ ν ώ ς γ ν ω ­ σ τή , η σ υ γ γ ρ α φ έ α ς Ρ ό ζ α μ ο υ ν Π ίλ τ σ ε ρ

Ε π ικ ίν δ υ ν ε ς σ χ έ σ ε ις

ε π ισ τ ρ έ φ ε ι μ ε τ ο π α ρ ό ν δ ίτ ο μ ο έ ρ γ ο « Ο Γ υ ρ ισ μ ό ς » , π ο υ ο υ σ ι α σ τ ι κ ά ε ί ν α ι έ ν α ς ύ ­

Δ ύ ο α φ η γ ή μ α τ α -κ ο μ ψ ο τε χ ν ή μ α τα , α π ό

μ ν ο ς σ τ η ν ο ικ ο γ έ ν ε ι α , σ τ η φ ι λ ί α κ α ι σ τ η ν

έ ν α ν κ λ α σ ικ ό τ η ς π ε ζ ο γ ρ α φ ί α ς , π ο υ α -

αγάπη. Η γρ αφ ή τη ς

Π ίλ τ σ ε ρ , ό ν τω ς

σ υ ν α ρ π α σ τ ικ ά κ υ ρ ίω ς

ρ ε α λ ισ τ ικ ή ,

μαγεύει

τ η γ υ ν α ικ ε ία ψ υ χ ή , α φ ο ύ απ ό

μ ό ν ο ν έ ξ ω α π ό τ α π ε π ε ρ α σ μ έ ν α ε δ α φ ικ ά σ ύνορα αυτού το υ κόσμου.

κ ε ι α ν τ λ ε ί τ η μ ε γ ά λ η τ η ς α ν τ α π ο δ ο τ ικ ό -

Α . Σταμάτης

τ η τ α κ α ι ε κ ε ί δ ιε ισ δ ύ ε ι μ ε θ έ μ α τ α π ο υ κ υ ρ ιο λ ε κ τ ικ ά

τη ν

αφορούν.

Το

τε­

Χ ιο υ μ ο ρ ισ τ ικ ή έ μ π ν ε υ σ η

λ ε υ τ α ίο έ ρ γ ο τ η ς Π ίλ τ σ ε ρ σ υ γ κ ρ ίν ε τ α ι, π ά ν τ α τ η ρ ο υ μ έ ν ω ν τ ω ν α ν α λ ο γ ιώ ν κ α ι τ ω ν ε π ο χ ώ ν , μ ε τ α σ ο β α ρ ό τ ε ρ α μ υ θ ι­ σ το ρ ή μ α τα ,

που

δ η μ ιο υ ρ γ ή θ η κ α ν

σε

σ υ ν θ ή κ ες π έρ α και π άνω απ ’ τη ν α ν θρ ώ ­ π ιν η θ έ λ η σ η , ό π ω ς γ ι α π α ρ ά δ ε ι γ μ α ο χ ω ρ ισ μ ό ς α γ α π η μ έ ν ω ν π ρ ο σ ώ π ω ν λ ό ­ γ ω τ ο υ π ο λ έ μ ο υ κ α ι τ ω ν δ ε ιν ώ ν τ ο υ , τ α ο π ο ί α ό μ ω ς π α ρ ά τ α τ ρ α ύ μ α τ α π ο υ ε π ι­ φ έ ρ ο υ ν , δ ε ν σ τ έ κ ο ν τ α ι ικ α ν ά ν α ε μ π ο δ ί­ σ ο υ ν τ ο ν ά ν θ ρ ω π ο ν α ξ ε χ ά σ ε ι, γ ι’ α υ τ ό κ α ι τ ο φ ιν ά λ ε σ τ η ν τ έ χ ν η ε ίν α ι - τ ο υ λ ά χ ι­ σ το ν γ ια τ η ν Π ίλ τ σ ε ρ , α λ λ ά κ α ι π ο λ λ ο ύ ς ά λ λ ο υ ς - α ισ ιό δ ο ξ ο .

Χρ.

Τ α μ π ο υ ρ ω μ έ ν ο ι π ί­

ΡΟΝΤΙΝΤΟΫΛ Τοβαν Μυθιστόρημα Μτφρ.: Παυλίνα Παμπούδη Αθήνα, Νεφέλη, 1996 Σελ. 346

σω

απ ό

ν ε α ν ικ έ ς

κ α ι ε φ η β ικ έ ς υ π ε ρ ­ βολές,

δύο

φ ίλ ο ι,

μ ε σ ό κ ο π ο ι π ια ,

α­

π ο φ α σ ίζ ο υ ν

α­

να

γ ο ρ ά σ ο υ ν έ ν α π α λ ιό β α ν , π ρ ο κ ε ιμ έ ν ο υ ν α τ ο μ ε τ α τ ρ έ ψ ο υ ν σ ε κ α ν τ ίν α . Μ ε έ ­ ντονο

χ ιο ύ μ ο ρ

και τρ υ φ ερ ό τη τα

γ ι’

α υ τ ή τ η δ ύ σ κ ο λ η π ε ρ ίο δ ο τ η ς α ν τ ρ ι­ κής

ψ υχοσ ύνθεσης,

ο

β ρ αβευμένος

σ υ γ γ ρ α φ έ α ς Ρ ό ν τ ι Ν τ ό υ λ , π ο υ ε ίν α ι ο α γ α π η μ έ ν ο ς σ ε ν α ρ ιο γ ρ ά φ ο ς τ ο υ Σ τ ή -

Π α π α γ ε ω ρ γ ίο υ

β ε ν Φ ρ ία ρ ς , μ α ς π α ρ α δ ίδ ε ι έ ν α μ υ θ ι­ σ τ ό ρ η μ α α π ο λ α υ σ τ ικ ό κ α ι σ χ ε δ ό ν ε -

Στην ε π ο χ ή τω ν α ιθ έρ ω ν

π η ρ μ έ ν ο α π ό ο ν ε ιρ ικ έ ς δ ια θ έ σ ε ις . Η π ο δ ο σ φ α ιρ ικ ή

α τ μ ό σ φ α ιρ α

που

ε π ι­

κ ρ α τ ε ί σ τ η ν π ό λ η γ ίν ε τ α ι α ιτ ία ώ σ τ ε τ ο Ο

Γκράχαμ

Σ ο υ ίφ τ

(γ ε ν ν . 1 9 4 9 ) θ ε ω ρ ε ί ­ τ α ι ο π ιο σ η μ α ν τ ι κ ό ς ν έο ς Β ρ ετα νό ς σ υ γ­ γ ρ α φ έα ς. Τον π ερα­

ΓΚΡΑΧΑΜ ΣΟΥΙΦΤ Έξω από τον κόσμο αυτό Μτφρ.: Ερρίκος Μπελιές Αθήνα, Εστία, 1997 Σελ.198

σ μέν ο χ ρ ό ν ο το ύ απ ο νεμ ή θη κε το βρ α ­ β ε ίο Μ π ο ύ κ ε ρ γ ι α τ ο β ιβ λ ίο

το υ

«Last

έ ρ γ ο ν α χ α ρ α κ τ η ρ ί ζ ε τ α ι α π ό μ ια φ ο β ε ­ ρ ή ανα κύκλω σ η π α θώ ν κα ι εντά σ εω ν, ε ν ώ , ό π ω ς ε ίν α ι φ υ σ ικ ό , η κ α τ ά λ η ξ η θ α έ χ ε ι ό λ α τ α σ η μ ά δ ια τ η ς α π ο τ υ χ ία ς κι α υ τή ς

τη ς

π ρ ο σ π ά θ ε ια ς .

Και βέ­

β α ια , δ ε ν ε ίν α ι τ υ χ α ίο τ ο γ ε γ ο ν ό ς , ό τ ι τ α έ ρ γ α τ ο υ Ν τ ό υ λ γ ίν ο ν τ α ι κ ιν η μ α τ ο ­ γ ρ α φ ικ έ ς ε π ιτ υ χ ίε ς , α φ ο ύ η δ ο μ ή τ ο υ ς σ τ η ρ ίζ ε τ α ι σ τ ο δ ιά λ ο γ ο , σ τ η ν ε ικ ο ν ο -

O rd ers» . Σ τ ο π α ρ ό ν

π λ α σ ία κ α ι σ τ α π λ ά ν α , π ο υ α ν μ η τ ι ά λ ­

β ιβ λ ίο ο Σ ο υ ί φ τ β ά ­

λ ο , έ χ ο υ ν κ α θ η μ ε ρ ιν ό -

ζε ι έν α ν π α τέρ α και

μ έ σ ο - ε ν δ ια φ έ ρ ο ν .

μ ία κ ό ρ η , μ έ λ η τ η ς ο ικ ο γ έ ν ε ια ς να

κα ι γ ι’ α υ τό

X . Π α π α γ ε ω ρ γ ίο υ

Μ π ιτ ς ,

α φ η γ ο ύ ν τα ι π α­

ρ άλληλα ρ ίε ς

τ ις

το υ ς,

σ π α ρ τες

δ ιά ­

σ ε ις α π ό ά λ λ α π ρ ό ­ σω π α

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ

ισ τ ο ­

με

π α ρεμβά­

που

Στιχου ρ γική ε ικ ο νο π λα σ ία

εμ π λέ­

κ ο ν τ α ι σ τ ο ν κ ε ν τ ρ ικ ό κ α μ β ά τ η ς α φ ή γ η ­ σης. Ε λλάδ α το υ

'6 0 , α π ό η χ ο ι Χ ο ύ ν τ α ς ,

Ν έ α Υ ό ρ κ η , Α γ γ λ ία , Β ’ Π α γ κ ό σ μ ιο ς π ό ­ λ ε μ ο ς , Β ιε τ ν ά μ , ε ιδ η σ ε ο γ ρ α φ ία , φ ω τ ο ­ γ ρ α φ ία , ψ υ χ α ν ά λ υ σ η σ υ μ π λ έ κ ο ν τα ι σ ε έ ν α β ιβ λ ίο π ο υ μ ιλ ά γ ι α τ η μ ν ή μ η τ η ς ε ι ­ κ ό ν α ς , τ α α ν θ ρ ώ π ιν α τ ρ α ύ μ α τ α κ α ι τ η δ υ σ κ ο λ ία τ η ς ε π α φ ή ς , μ ια ς ε π α φ ή ς π ο υ σ υ μ β ο λ ικ ά μ π ο ρ ε ί ν α π ρ α γ μ α τ ο π ο ιη θ ε ί

Έ ξ ι σ υ λ λ ο γ έ ς τ ρ α γ ο υ δ ιώ ν τ ο υ Θ ο δ ω ρ ή Γ κ ό ν η (Τ α Π ορφυρά Καμπάγια, Τα τρ α ­ γούδια του Θ εού, Καινούρια Ρούχα, Χάδια ___________________ και Καρφιά, Επτά Τραγούδια και ένα ΘΟΔΩΡΗΣ ΓΚΟΝΗΣ Παραμύθι, Ακρω τή­ Λόγια για Τραγούδια ριο Ταίναρον), π ο υ έ ­ Αθήνα, Άγρα, 1997

Σελ. 86

χ ο υ ν μ ε λ ο π ο ιη θ ε ί α ­ π ό τ ο υ ς Ν ίκ ο Ξ υ δ ά -

κη, Π έτ ρ ο Τ α μ π ο ύρ η , Τ ά σ ο Γ κ ρ ο υ ς, Κώ ­

ΜΕΛΕΤΕΣ

σ τ α Π α π α δ ό π ο υ λ ο , Π α ν τ ε λ ή Θ α λ α σ σ ιν ό , Γ ιώ ρ γ ο Α ν δ ρ έ ο υ κ α ι έ χ ο υ ν τ ρ α γ ο υ δ η θ ε ί μ ε τ α ξ ύ τ ω ν ά λ λ ω ν α π ό τ ο υ ς Ε λ ε υ θ ε ρ ία Α ρ β α ν ιτ ά κ η , Γ ε ρ ά σ ι μ ο Α ν δ ρ ε ά τ ο , Μ α ν ώ ­

Υ π έ ρ β α σ η και δ οκιμιογρ αφ ία

λ η Λ υ δ ά κ η , Ε λ έ ν η Τ σ α λ ιγ ο π ο ύ λ ο υ , Μ ε λ ί ­ ν α Κ α ν ά , Β ο ύ λ α Σ α β β ίδ η , Τ ά ν ι α Τ σ α ν α κ λ ίδ ο υ . Σ τ α τ ρ α γ ο ύ δ ι α τ ο υ Γ κ ά ν η π α ρ ά ­ δ ο σ η κ α ι λ υ ρ ισ μ ό ς , ε ι κ ο ν ο π λ α σ τ ικ ή κ α ι ε υ α ίσ θ η τ η

σ τ ιχ ο υ ρ γ ι κ ή

μ ε τ α δ ίδ ο υ ν

ή­

χ ο υ ς π ου ε γ γ ρ ά φ ο ν τ α ι σ τη μ ν ήμη. Σ ύ γ ­

ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΠΡΩΙΜΟΥ-ΕΡΗΝΑΚΗ Οδυσσέας Ελύτης Η αθέατη πλευρά του κόσμου και η καθαρότητα του φωτός Αθήνα, Ελληνικά Γοάμματα, 1997 Σελ. 253

χ ρ ο ν ο ς λ ό γ ο ς π ο υ α ν τ λ ε ί γ ό ν ιμ α α π ό τ ο

Τ ρ ο π ο π ο ιώ ν τ α ς τ η ν α ρ χ ικ ή

δ ιδ α κ τ ο ρ ικ ή

τη ς

δ ια τ ρ ι β ή

πάνω

σ το

π ο ι η τ ικ ό

έρ γο

το υ

μεγάλο υ

π ο ιη τ ή

μας

Ο δυσ σ έα

Ε λ ύ τ η κ α ι εμ π λ ο υ τί-

π α ρ ε λ θ ό ν π ρ ο σ φ έ ρ ο ν τ α ς σ τ ο σ η μ ε ρ ιν ό

ζ ο ν τ ά ς τ η ν μ ε σ τ ο ι­

ε λ λ η ν ικ ό τ ρ α γ ο ύ δ ι έ ν α α ξ ιο π ρ ό σ ε κ τ ο σ τ ι-

χ ε ία π ο υ α π ο ρ ρ έ ο υ ν

χ ο υ ρ γ ικ ό θ ε μ έ λ ι ο .

απ ό Α. Σταμάτης

το

δ ο κ ι μ ια κ ό

τ ο υ μ έ ρ ο ς , η Μ α ρ ιλένα

Π ρ ω ίμ ο υ -Ε ρ η -

Ο Π ο ιη τ ή ς τω ν λιμανιώ ν

ν ά κ η π α ρ α θ έ τ ε ι μ ια

Ο π α ρ ώ ν τ ό μ ο ς ε ίν α ι ο δ ε ύ τ ε ρ ο ς κ α ι τ ε ­

τη γ ια τ η

λ ε υ τ α ί ο ς , κ α ι σ υ μ π ε ρ ι λ α μ β ά ν ε ι τ ι ς π ο ι­

π α ρακαταθήκη,

η τ ικ έ ς

κ α ι, ό π ω ς π ισ τ ε ύ ε ι η

σ υ ν α ρ π α σ τ ικ ή μ ε λ έ ­

σ υλλογές

το υ

Τάσου

Κόρφη,

ίδ ια ,

που γρ ά φ τη κα ν μ ετά τη ν έκδο σ η το υ

ησ ης,

κ α θ ώ ς κ α ι κ ά π ο ια α ν έ κ δ ο τ α π ο ι ή μ α τ α , β ρ έθηκαν

μετά

το

θά να τό

το υ .

Έ τσ ι έχ ο υ μ ε μ π ρ ο σ τά μ α ς ο λ ο κ λ η ρ ω ­ μένο το π ο ιη τή

έρ γο τω ν

το υ

________________________

λ ιμ α τα ς ο ς κο ρφ ή ς

ΑθήναΠ/ 7 ρ " ο ς , 1997 Σελ. 135

π ε ια π λ ή ρ η ά π ο ψ η κ ρ ιτ ικ ή κ α ι α ισ θ η τ ιπ α ρ α τ η ρ ε ίτ α ι

όσο

και τη ς

φ ιλ ο σ ο φ ικ ή ς α ιχ μ ή ς τ ο υ π ο ιη τ ή , δ ε ν έ χ ο υ ν ε ρ ε υ ν η θ ε ί κ α ι α ­ φ ο μ ο ιω θ ε ί, ό σ ο κ α ι ό π ω ς θ α έ π ρ ε π ε . Η έ κ δ ο σ η τ ο υ β ιβ λ ίο υ σ υ μ π ί π τ ε ι μ ε τ ο ν έ ν α χ ρ ό ν ο α π ό τ ο θ ά ν α τ ο τ ο υ π ο ιη τ ή κ ι ε δ ώ

ν ιώ ν κ α ι κ α τ ά σ υ ν έ -

κ ή . Η τ ε χ ν ικ ή π ο υ

μ ια

β α θύτερ ο

ν ό η μ α τ ό σ ο τ η ς π ο ί­

π ρ ώ τ ο υ , ε δ ώ κ α ι δ ε κ α τ έ σ σ ε ρ α χ ρ ό ν ια , που

το

σ υ ν ο λ ικ ή

________________________________

σ τα

γ ε ν ν ι έ τ α ι τ ο ε ρ ώ τ η μ α , π ο υ β α σ α ν ισ τ ι κ ό μ ε ν χ ρ ή σ ιμ ο δ ε , ο φ ε ίλ ε ι ν α α π α ν τ η θ ε ί: Έ χ ο υ μ ε δ η λ α δ ή « ά λ λ ο έ ν α μ ε λ έ τ η μ α γ ια τ ο ν Ε λ ύ τ η » μ ε α φ ο ρ μ ή τ η ν ε π έ τ ε ιο ή έ ν α ο υ σ ια σ τ ικ ό ε γ χ ε ίρ η μ α , π ο υ β ο η θ ά σ τ η ν

« Π ο ι ή μ α τ α - Β ’» π ο ι κ ίλ λ ε ι :

Από σ ο νέτα

π ε ρ α ιτ έ ρ ω δ ιε ρ ε ύ ν η σ η τ ω ν σ η μ α σ ιο λ ο ­

κ α ι χ ά ι-κ ο υ μ έ χ ρ ι τ α , ό π ω ς π ά ν τ α , μ ε ­

γ ι ώ ν ε ν ν ο ιώ ν π ο υ κ α τ έ θ ε σ ε ; Η α π ά ν τ η ­

σ α ία ς

έκ τα σ η ς

π ονήματα,

που

αφο­

σ η ε ίν α ι π ω ς η Μ α ρ ιλ έ ν α Π ρ ω ίμ ο υ -Ε ρ η -

ρ ο ύ ν τ η θ ά λ α σ σ α , τ ο υ ς ν α υ τ ικ ο ύ ς κ α ι

ν ά κ η , μ ε ό π λ ο σ τ ις α π ο σ κ ε υ έ ς τ η ς τ η ν

ό ,τ ι ά λ λ ο έ χ ε ι σ χ έ σ η μ ’ α υ τ ο ύ ς . Ο Τ ά ­

τ ρ ο μ α κ τ ικ ή τ η ς δ ιε ισ δ υ τ ικ ό τ η τ α , σ ’ έ ν α

σ ο ς Κ ό ρ φ η ς κ λ η ρ ο δ ό τη σ ε μ ε τη ν εμ μ ο ­

έ ρ γ ο ά κ ρ ω ς υ π ε ρ β α τ ικ ό μ α ς π ρ ο σ φ έ ρ ε ι ,

ν ή τ ο υ σ ’ α υ τ ά τ α θ έ μ α τ α , τ α ο π ο ία ε ί­

π έρ α ν ό λ ω ν τω ν άλλω ν, και τη δ υ ν α τό τη ­

χ α ν π ά ν ω α π ’ ό λ α β ά σ η β ιω μ α τ ι κ ή , τ η ν

τ α ν α δ ο ύ μ ε τ ι ς σ υ ν ισ τ ώ σ ε ς τ ο υ μ έ σ α α ­

α γ ά π η τ ο υ γ ια τ η ν α μ φ ίδ ρ ο μ η ε π α φ ή

π ό μ ια ε ρ μ η ν ε ί α θ ε ω ρ η τ ι κ ώ ν α ρ χ ώ ν .

Χρ.

π ο ιη τ ικ ο ύ λ ό γ ο υ κ α ι θ ά λ α σ σ α ς , π α ρ ά λ ­

Π α π α γ ε ω ρ γ ίο υ

λ η λ α μ ε τ ι ς ε μ π ν ε ύ σ ε ις ά λ λ ω ν ο μ ο ε ιδ ώ ν δ η μ ιο υ ρ γ ώ ν , π ο υ

έζη σ α ν π α ρ α ­

Ο π ο ιη τή ς τη ς «αΟγνότητας»

π λ ή σ ια κ α ι τ η ν κ α τ έ γ ρ α ψ α ν . Έ ν α σ η μ α ­ ν τ ικ ό β ιβ λ ίο , π ο υ σ ίγ ο υ ρ α θ α π ά ρ ε ι τ η θ έ σ η τ ο υ κ α ι σ τ ις κ α ρ δ ιέ ς μ α ς κ α ι σ τ ις β ιβ λ ιο θ ή κ ε ς μ α ς .

νήθηκε

σ τη ν

Κ ε φ α λ λ ο ν ιά

το

1826

-

σ υ γ κ λ ο ν ισ μ έ ν ο ς α π ό τ η ν Κ ρ η τ ικ ή Ε π α ­

Χρ.

Μόλις Κυύοφόρηοαν

Ο π ο ιη τή ς Γ ε ρ ά σ ιμ ο ς Μ α ρ κ ο ρ ά ς - γ ε ν ­

Π α π α γ ε ω ρ γ ίο υ

ν ά σ τα σ η

και τη

θ υ σ ία σ το Α ρ κ ά δ ι τ ο

1 8 6 6 , ε μ π ν έ ε τ α ι τ ο ν « Ό ρ κ ο » , τ ο ν ο π ο ίο

κ ή - τ η ς ε λ λ η ν ικ ή ς κ α ι κ υ ρ ί ω ς τ η ς δ ι ε ­

ε κ δ ίδ ε ι σ τη ν Κ έ ρ κ υ ρ α τ ο 1 8 7 5 . Τ ο έ ρ γ ο

θ ν ο ύ ς π ρ α γ μ α τ ι κ ό τ η τ α ς , τ η σ χ ε τ ικ ή μ ε τ ά

π ρ ο κ α λ ε ί α μ έ σ ω ς ε υ ν ο ϊκ έ ς κ ρ ιτ ικ έ ς κ α ι

« σ ε ξ ισ τ ικ ά σ τ ε ρ ε ό τ υ π α » κ α ι, τ η « φ ε μ ιν ι­

π ρ ό κ ε ιτ α ι γ ια επ ικ ό

σ τ ικ ή κ ρ ιτ ικ ή » κ α ι, σ τ η σ υ ν έ χ ε ια , τ η ν π ρ ο ­

π ο ίη μ α

β α σ ισ μ έ ν ο

β ά λ λ ε ι σ ε έ ν α σ ώ μ α ε λ λ η ν ικ ώ ν μ υ θ ισ τ ο ­ π .δ . μ α ςτ ρ ο δ η μ η τ ρ η ς

σ τ ο π ο ι η τ ικ ό π ρ ό τύ π ο το υ Σ ο λ ω μ ο ύ

ΟΌρκοςτουΜαρκορά Αθήνα, Κανάκη, 1996

κ α ι τω ν «Ε λ εύ θ ε ρ ω ν

1 Σελ 217

Π ο λ ιο ρ κ η μ έ ν ω ν » . έρ γο

19 95 . Σ ’ έν α δ εύ τερ ο μ έρ ο ς δ ε, α ν α φ έρ ερ α μ υ θ ιώ ν . Κ ο ν τ ο λ ο γ ί ς θ α λ έ γ α μ ε ό τ ι ο α ­

Τ ο σ η μ α ν τ ικ ό λ ο ιπ ό ν αυτό

ρ η μ ά τ ω ν γ ι α π α ιδ ιά τ η ς π ε ρ ιό δ ο υ 1 9 7 0 τ α ι σ ε γ υ ν α ι κ ε ί ε ς μ ο ρ φ έ ς τ ω ν λ α ϊκ ώ ν π α ­ φ ο μ ο ιω τ ικ ά α ν α λ υ τ ι κ ό ς κ α ι π ο ι ο τ ικ ό ς χ ε ι­

γ ν ω ρ ίσ ε ι

ρ ισ μ ό ς τ ω ν θ ε ω ρ ιώ ν κ α ι ο δ ιε ι σ δ υ τ ι κ ό ς

σ τ ο ν σ η μ ε ρ ιν ό α ν α γ ν ώ σ τ η ο κ α θ η γ η τ ή ς

α να λα μ β ά νει

τρ ό π ο ς εφ α ρ μ ο γ ή ς το υ ς κάνουν αυτό το

το υ

π ο λ ύ σ η μ α ν τ ικ ό β ιβ λ ίο ό χ ι μ ό ν ο ν α κ α λ ύ ­

Π α ν ε π ισ τ η μ ίο υ

να

Α θηνώ ν

Π .Δ .

Μ α-

σ τ ρ ο δ η μ ή τ ρ η ς , μ έ σ α α π ό μ ια ε π ιμ ε λ η ­ μ έ ν η έ κ δ ο σ η . Τ ο β ιβ λ ίο ε ν τ ά σ σ ε τ α ι σ τ η σ ε ιρ ά « Ε ρ μ η ν ε υ τ ικ έ ς Ε κ δ ό σ ε ις Ν ε ο ε λ ­ λ η ν ικ ώ ν Κ ε ι μ έ ν ω ν » τ ω ν ε κ δ ό σ ε ω ν « Κ α ­ ν ά κ η » κ α ι π ε ρ ιλ α μ β ά ν ε ι ε κ τ ό ς α π ό τ ο π λ ή ρ ε ς κ ε ίμ ε ν ο τ ο υ « ό ρ κ ο υ » , ε κ τ ε τ α μ έ ­ ν ο χ ρ ο ν ο λ ό γ ιο γ ια τ ο ν Μ α ρ κ ο ρ ά κ α ι τ η ν

π τ ε ι έ ν α κ ε ν ό σ τ η ν έ τ σ ι κ ι α λ λ ι ώ ς λ ε ιψ ή ________________________

ΜΕΝ Η Δ. ΚΑΝΑΤΣΟΥΛΗ Πρόσωπα Γυναικών σε παιδικά λογοτεχνήματα Όψεις και Απόψεις Αθήνα, Πατάκης, 1997 Σελ. 192

θ ε ω ρ ία τ η ς

ε λ λ η ν ι­

κ ή ς π α ιδ ικ ή ς λ ο γ ο ­ τ ε χ ν ία ς , α λ λ ά κ α ι ν α δ η μ ιο υ ρ γ ε ί σ τ έ ρ ε ε ς π ρ ο ϋ π ο θ έ σ ε ις τη ν

γ ια

π ε ρ α ιτ έ ρ ω

έ-

ε π ο χ ή τ ο υ , β ιβ λ ιο γ ρ α φ ία , ε ισ α γ ω γ ή σ τ ο

ρ ευνα , κα θώ ς κα ι να

έ ρ γ ο , κ α θ ώ ς ε π ίσ η ς κ ρ ιτ ικ ό ε π ίμ ε τ ρ ο κ α ι

π ρ ο ω θ ε ί έ ν α δ η μ ι ο υ ρ γ ι κ ό π ρ ο β λ η μ α τ ι­

λ ε ξ ι λ ό γ ι ο . Π ρ ό κ ε ι τ α ι γ ι α μ ια π λ ή ρ η υ π ο ­

σ μ ό σ τ η ν π ρ ω τ ο γ ε ν ή λ ο γ ο τ ε χ ν ικ ή π α ρ α ­

δ ε ιγ μ α τ ικ ή ε ρ γ α σ ία , σ α ν α υ τ έ ς π ο υ μ α ς

γ ω γ ή κ ι α υ τ ό ε ί ν α ι τ ο σ η μ α ν τ ικ ό τ ε ρ ο .

έ χ ε ι σ υ ν η θ ίσ ε ι ο κ α θ η γ η τ ή ς Μ α σ τ ρ ο δ η -

Γ. Π α π α δ ά το ς

μ ή τ ρ η ς μ ε τ η ν ε π ι σ τ η μ ο ν ικ ή τ ο υ α ρ τ ι ό ­ τ η τ α , α ν ά λ ο γ η τ η ς α ξ ία ς τ ο υ « Ό ρ κ ο υ » .

Χρ.

Π ν εύ μ α δ ικ α ίω σ η ς

Π α π α γ ε ω ρ γ ίο υ

NENA I. KOKKINAKH Η ανήσυχη αναζήτηση και η δικαίωση Ξαναδιαβάζοντας Γιώργο Θεοτοκά Αθήνα, Δόμος, 1996

Η οπτική του φ ύλο υ στη λο γοτ εχν ία για παιδιά Η δ ια φ ο ρ ο π ο ί η σ η τ ω ν φ ύ λ ω ν σ τ η μ ε λ έ τ η τ η ς λ ο γ ο τ ε χ ν ί α ς γ ι α π α ιδ ιά ε ί ν α ι έ ν α σ η ­

Ο

Θ εο το κά ς

υ π ή ρ ξε

μόνο

δ εν ένας

α π ό τ ο υ ς κ ο ρ υ φ α ί­ ους

π εζογρ άφ ους

τ η ς γ ε ν ι ά ς τ ο υ ’3 0 , α λ λά και έν α απ ό τα κ ο ρ υ φ α ία π ν ε υ μ α τ ι­

μ α ί ν ο ν κ ε φ ά λ α ιο ό χ ι μ ό ν ο γ ι α τ η ν ίδ ια τ η

κά α ν α σ τή μ α τά τη ς ,

θ ε ω ρ ία τ η ς λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς , α λ λ ά κ α ι γ ια τ ο

π ο υ μ ίλ η σ ε μ ε π ρ ο ­

π ο σ ο σ τ ό π ο υ α φ ο ρ ά τ η ν ίδ ια τ η λ ο γ ο τ ε ­

φ η τικ ή κ α ι « ε λ λ η ν ο ­

χ ν ί α ω ς έ μ μ ε σ η δ ια π α ιδ α γ ω γ η τ ικ ή δ ια δ ι­

κ ε ν τ ρ ικ ή » φ ω ν ή . Μ ε

κ α σ ία γ ι α τ ο ν α ν α γ ν ώ σ τ η . Π α λ α ι ό τ ε ρ α

τ ο π ρ ώ τ ο δ ο κ ιμ ια κ ό

ά ρ θ ρ α π ο υ α φ ο ρ ο ύ σ α ν τ η ν ε λ λ η ν ικ ή π α ι­

έρ γο το υ , το «Ε λεύ­

δ ικ ή λ ο γ ο τ ε χ ν ία , α λ λ ά κ α ι μ ε λ έ τ ε ς δ ια π ί­

θ ε ρ ο π νεύμα», ο Θ ε ­

σ τ ω ν α ν μ ια ν έ ν τ ο ν η σ τ ε ρ ε ο τ υ π ικ ή δ ια -

ο το κά ς

φ υ λ ικ ή α π ο τ ύ π ω σ η σ τ η ν ε λ λ η ν ικ ή π α ιδ ι­

τ η δ ι ά θ ε σ η τ η ς κ α ι­

κ ή λ ο γ ο τ ε χ ν ία . Τ ο γ ε γ ο ν ό ς α υ τ ό έ κ α ν ε ε ­

ν ο ύ ρ ια ς γ ε ν ιά ς π ο υ

εξέφ ρ α σ ε

π ιτ α κ τ ικ ή τ η ν α ν ά γ κ η μ ια ς ν έ α ς μ ε λ έ τ η ς

ερ χό τα ν

π ο υ θ α έ π α ιρ ν ε υ π ό ψ η τ η ς τ α σ ύ γ χ ρ ο ν α

δ ια μ ο ρ φ ω ν ό τ α ν

θ ε ω ρ η τ ικ ά

β ι­

ο ρ θ ο λ ο γ ικ ό κ α ι δ ιε -

β λ ιο γ ρ α φ ία ς σ ε σ υ ν ά ρ τ η σ η μ ε τ η ν ε ό τ ε ­

θ ν ισ τ ι κ ό π ν ε υ μ α τ ικ ό

ρ η π α ρ α γ ω γ ή . Έ τ σ ι, η σ υ γ γ ρ α φ έ α ς σ τ ο

π ρ ο σ α ν α τ ο λ ισ μ ό , ώ σ τ ε δ ί κ α ι α θ ε ω ρ ή θ η ­

δ εδομένα τη ς

δ ιε θ ν ο ύ ς

και

ήδη με

π ρ ώ τ ο μ έ ρ ο ς τ ο υ β ιβ λ ίο υ τ η ς μ ε κ ρ ιτ ικ ό

κ ε ω ς τ ο μ α ν ι φ έ σ τ ο τ η ς . Ά λ λ ω σ τ ε τ ο ίδ ιο

τ ρ ό π ο π α ρ ο υ σ ιά ζ ε ι τ η ν π ρ ο β λ η μ α τ ικ ή -

έ ρ γ ο έ δ ω σ ε ν έ α ώ θ η σ η σ τ η λ ο γ ο τ ε χ ν ικ ή

ε ν ν ο ιο λ ο γ ικ ή , μ ε θ ο δ ο λ ο γ ι κ ή κ α ι θ ε ω ρ η τ ι -

δ η μ ιο υ ρ γ ία κ α ι ε ισ ή γ α γ ε ν έ ο υ ς τ ρ ό π ο υ ς

π λό β ο ή θ η μ α γ ια τ ο υ ς μ ε λ ε τη τ έ ς κ α ι ε ­

έ κ φ ρ α σ η ς κ α ι κ α ιν ο ύ ρ ιε ς ιδ έ ε ς . Ο λόκληρο όμω ς το έρ γο το υ Θ εο το κά

ρ ε υ ν η τ έ ς . Τ ο π ε ρ ιε χ ό μ ε ν ο τ ο υ τ ό μ ο υ α ­

δ ια κ ρ ίν ε τ α ι σ ή μ ε ρ α γ ια τ η ν ε π ικ α ιρ ό τ η -

π ο τ ε λ ε ί σ υ ν ά μ α κ α ι μ ι α έ μ μ ε σ η α π ε ικ ό ν ι­

τ ά τ ο υ κ α ι ε ξ α κ ο λ ο υ θ ε ί ν α ε π ι β ιώ ν ε ι σ τ α

ση

ε λ λ η ν ικ ά λ ο γ ο τ ε χ ν ικ ά π ρ ά γ μ α τ α , ό χ ι μ ό ­

λ υ σ υ λ λ ε κ τ ικ ο ύ λ ό γ ο υ τ ο υ ο π ο ίο υ σ τ ο ι­

ν ο ό σ ο ν α φ ο ρ ά σ τ ις σ χ έ σ ε ις μ ε τ ο π α ­

χ ε ί α , σ ίγ ο υ ρ α , μ π ο ρ ο ύ ν ν α ω θ ή σ ο υ ν τ ο ν

σ το ιχ ε ίω ν

πο­

ρ ελθό ν, α λ λά α κό μ α και όσ ον α φ ο ρ ά

ερ ευνη τή

σ τ η ν ε κ τ ί μ η σ η λ ο γ ο τ ε χ ν ικ ώ ν ε ιδ ώ ν ( θ έ α ­

χ ν ε υ σ η ς ε ν ό ς κ ρ ιτ ικ ο ύ κ α ι θ ε ω ρ η τ ι κ ο ύ λ ό γ ο υ τ η ς ε γ χ ώ ρ ι α ς π α ιδ ικ ή ς μ α ς λ ο γ ο ­

μ υ θ ισ τ ό ρ η μ α ),

σ το υς

τ ρ ό π ο υ ς έ κ φ ρ α σ η ς κ α ι σ τ ις τ ε χ ν ο τ ρ ο ­

μ ιά

εκφ ρα σ μένου

τρ ο ,

αφήγηση,

σε

ενός

π ρ ο σ π ά θ ε ια

α ν ί­

τ ε χ ν ία ς . Γ. Π α π α δ ά το ς

π ίε ς . Η μ ε λ έ τ η τ η ς Ν έ ν α ς Κ ο κ κ ιν ά κ η ε ί ν α ι έ ν α α ξ ι ό λ ο γ ο κ ρ ιτ ικ ό δ ο κ ί μ ιο , π ο υ δ ε ν π ε ρ ι ο ­ ρ ίζ ε τ α ι σ τ α κ υ ρ ιό τ ε ρ α σ η μ ε ία τ η ς π ο ρ ε ί­ α ς τ ο υ «π ρ ω το π ό ρ ο υ επ α ν α σ τά τη » κ α ι

Π α ιδ ί-εν ή λ ικο ς και π α ιδικό βιβλίο

τ ι ς σ υ ν έ π ε ιε ς π ο υ π η γ ά ζ ο υ ν α π ό τ ο έ ρ γ ο τ ο υ , α λ λ ά μ ε τ ι ς α ισ θ η τ ικ έ ς π α ρ α τ η ρ ή ­ σ ε ις κ α ι σ υ σ χ ε τ ίσ ε ις π ο υ κ ά ν ε ι μ ε β ά σ η τ ο έ ρ γ ο τ ο υ Θ ., φ α ν ε ρ ώ ν ε ι κ α ι τ η β α θ ιά θ ε ω ρ η τ ικ ή κ α ι φ ιλ ο λ ο γ ικ ή π α ιδ ε ία τ η ς , π ο υ τ η ς ε π ιτρ έ π ε ι τ η σ ύ γ χ ρ ο ν η κ α ι π ο λ ­ λ α π λ ά ω φ έ λ ιμ η

ΜΕΞΑΝΔΡΑ ΖΕΡΒΟΥ Στη χώρα των θαυμάτων Το παιδικό βιβλίο ως σημείο συνάντησης παιδιών-ενηλίκων Αθήνα, Πατάκης, 1997 Σελ. 200

Ε ίν ’ α λ ή θ ε ι α ό τ ι έ ν α β ιβ λ ίο

που γ ρ ά φ ε­

τ α ι γ ι α π α ιδ ιά α π ο ­ τελεί

το

π ε δ ίο

«σ υγκρούσ εω ν» α υ τ ο λ ο γ ο κ ρ ισ ία ς

ε κ τ ί μ η σ η ο υ σ ια σ τ ικ ώ ν

κ α ι α ν α κ α ιν ισ τ ικ ώ ν π τ υ χ ώ ν τ η ς λ ο γ ο τ ε ­

το υ

χ ν ία ς μ α ς .

π α ιδ α γ ω γ ικ ώ ν ή ά λ ­

δ η μ ιο υ ρ γ ο ύ ,

λ ω ν μ ο ρ φ ώ ν μ ια ς α ­

Κ .Δ . Μ α λ α φ ά ν τ η ς

φ ανούς

θ η τ ε ία μ ιας ο λ ό κ λ η ρ η ς ζ ω ή ς

μ εν

αλλά

π ρ α γ μ α τ ικ ή ς

α μ φ ί-

δ ρο μ η ς σ χέσ η ς το υ με

του ς

αναγνώ ­

Η Α υ γ ή Π α π ά κ ο υ - Λ ά γ ο υ ε ί ν α ι μ ια σ η μ α ­

σ τες,

ν τ ικ ή σ υ γ γ ρ α φ έ α ς π ο υ α σ χ ο λ ε ί τ α ι μ ε ό ­

μ εγάλο υς, αλλά και

λ α σ χ ε δ ό ν τ α ε ίδ η τ ο υ λ ό γ ο υ . Π α ρ ά λ λ η ­

μ ετα ξύ

λ α έ χ ε ι α σ χ ο λ η θ ε ί, κ α τ ά κ α ιρ ο ύ ς , κ α ι θ ε ­

γ ν ω σ τ ώ ν δ ια φ ό ρ ω ν

ω ρ η τικ ά μ ε γ ε ν ικ ό τ ε ρ α θ έ μ α τ α π ο υ α φ ο ­

η λ ικ ι ώ ν . Η σ υ γ γ ρ α ­

ρ ο ύ ν σ τ η ν π α ιδ ικ ή λ ο γ ο τ ε χ ν ί α κ α θ ώ ς κ α ι

φ έας,

μ ε π ρ ο β λ ή μ α τ α τ ο υ κ α ιρ ο ύ μ α ς . Τ ο έ ρ γ ο

μ ικ ρ ο ύ ς τω ν

και ανα­

σ το

π ρώ το

μ έρ ο ς το υ

β ιβ λ ίο υ

τ η ς , ιδ ίω ς τ ο λ ο γ ο τ ε χ ν ι κ ό , α ν α μ φ ί β ο λ α

που

π α ρ ο υ σ ιά ζ ο υ μ ε ,

έ χ ε ι δ ώ σ ε ι σ τ ο ιχ ε ία θ ε μ α τ ο λ ο γ ικ ά α λ λ ά

τη ν

π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α

κ α ι υ φ ο λ ο γ ικ ά ά ξ ια ν α μ ε λ ε τ η θ ο ύ ν π ε ­

« π α ιχ ν ίδ ι τ ω ν κ α ν ό ν ω ν κ α ι τ ω ν π α ρ α ­

ρ α ιτ έ ρ ω . Σ ’ α υ τ ό ν τ ο ν τ ό μ ο ε ίν α ι σ υ γ κ ε ­

β ιά σ ε ω ν »

με το

α ξ ιο π ο ιε ί που

αυτή

ο ν ο μ ά ζει

ο π ο ίο , χ ρ η σ ιμ ο π ο ιώ ­

ν τ ρ ω μ έ ν ε ς κ α ι τ α ξ ιν ο μ η μ έ ν ε ς κ ρ ιτ ικ έ ς ,

ν τ α ς τ ο ω ς ε ρ ε υ ν η τ ικ ό ε ρ γ α λ ε ίο , ε ξ ε ­

π α ρ ο υ σ ιά σ ε ις , α π ο σ π ά σ μ α τ α ε π ισ τ ο λ ώ ν

τ ά ζ ε ι κ ε ίμ ε ν α δ ια φ ό ρ ω ν ε π ο χ ώ ν κ α ι ε ι ­

κ ρ ιτ ικ ώ ν ,

δ ώ ν , ρ α δ ιο φ ω ν ικ έ ς ε κ π ο μ π έ ς τ ο υ W .

μ ελ ετη ­

τ ώ ν , ε κ π α ιδ ε υ τ ικ ώ ν και π α ν ε π ι σ τ ή μ ια κ ώ ν . Ε ίν α ι μ ια π ρ ο α π ά θ ε ι α σ η μ α ν τ ικ ή ,

B e n ja m in σ τ ο π ρ ο π ο λ ε μ ικ ό Β ε ρ ο λ ίν ο ,

35 χρόνια στην παιδική λογοτεχνία

« Δ ι ά π λ α σ ι ς τ ω ν Π α ίδ ω ν » τ ο υ 1 9 6 5 , κ ο ­

Επιμ· ε“

'* £ * * * Σελ. 228

γ ια τ ί σ υ μ β ά λ λ ε ι σ το ν α α π ο τυ π ω θεί ο λ ο -

αυγή π α π α κ ο υ -μ γ ο υ

---------------------------------------------------

κ λ η ρ ω μ έ ν α , μ έ σ ω τ η ς α ν ά γ ν ω σ η ς ε ιδ ι­

ρ ιτ σ ίσ τ ικ ε ς α ν θ ο λ ο γ ίε ς τ ο υ

1 9 ο υ α ι.,

κ α ι ά λ λ α κ ε ίμ ε ν α , π α λ ιά κ α ι ν έ α . Σ τ ο δ ε ύ τ ε ρ ο μ έ ρ ο ς τ ο υ β ιβ λ ίο υ , ε φ α ρ μ ό ζ ε ­ τ α ι έ ν α σ χ ή μ α , « τ ο π α ιχ ν ίδ ι τ ο υ α π ο χ ω ­ ρ ισ μ ο ύ κ α ι τ η ς σ υ ν ά ν τ η σ η ς » , π ο υ έ χ ε ι

κ ώ ν , τ ο έ ρ γ ο μ ια σ υ γ γ ρ α φ έ ω ς π ο υ έ χ ε ι

ν α κ ά ν ε ι μ ε τ η σ χ έ σ η τ ε λ ικ ά α λ λ η λ ο ε -

δ ώ σ ε ι π ο λ λ ά σ τ η ν ε ό τ ε ρ η π α ιδ ικ ή λ ο γ ο ­

π η ρ ε α σ μ ο ύ , τ ι ς α ν α γ ν ώ σ ε ις δ ια φ ό ρ ω ν

τ ε χ ν ία κ α ι μ π ο ρ ε ί ν α α π ο τ ε λ έ σ ε ι π ο λ λ α ­

η λ ικ ι ώ ν , τ ι ς σ υ γ κ ρ ο ύ σ ε ι ς κ α ι τ ι ς ε π α -

ΜόΙΐζΚνύοφόρηοαν

φ έ ς τ ο υ ς , τ ι ς τ ε χ ν ικ έ ς τ η ς μ ε τ α μ φ ίε σ η ς κ α ι τ η ς α ν τ ικ α τ ά σ τ α σ η ς κ α ι τ ι ς δ ια κ ε ι­

τ ο υ τ υ π ω μ έ ν ο υ χ α ρ τ ιο ύ π ο υ κ α τ α κ λ ύ ­ ζ ο υ ν κ ά θ ε χ ρ ό ν ο τ η ν α γ ο ρ ά τ ο υ β ιβ λ ί­

μ ε ν ικ έ ς π ρ ο σ ε γ γ ίσ ε ις σ υ γ γ ρ α φ έ α κ α ι

ο υ , μ ε α μ φ ίβ ο λ η π ο λ λ έ ς φ ο ρ έ ς α ξ ία , η

αναγνώ στη.

π ρ ω τ ο β ο υ λ ία τ ω ν ε κ δ ό σ ε ω ν « Τ υ π ω θ ή ­

Ε ίν α ι έ ν α π ο λ ύ σ η μ α ν τ ικ ό β ιβ λ ίο π ο υ

τω » - Γ ιώ ρ γ ο ς Δ α ρ δ α ν ό ς α π ο τ ε λ ε ί τ ο

σ υ μ β ά λ λ ε ι σ τ η ν α ν ά π τ υ ξ η τ η ς θ ε ω ρ ία ς

δ ια φ ο ρ ε τ ικ ό σ τ ο ε κ δ ο τ ικ ό τ ο π ίο .

τη ς

π α ιδ ικ ή ς

λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς

σ τη

Χρ.

χώ ρα

Π α π α γ ε ω ρ γ ίο υ

μ α ς . Τ ο γ ε γ ο ν ό ς δ ε τ η ς δ η μ ιο υ ρ γ ικ ή ς ε φ α ρ μ ο γ ή ς , μ ε ο ξ υ δ έ ρ κ ε ια κ ι ε φ ε υ ρ ε -

Μια σ ημ α ν τική μ ελέτ η

τ ικ ό τ η τ α , ε ρ ε υ ν η τ ικ ώ ν ε ρ γ α λ ε ίω ν τ η ς σ υ γ γρ α φ έω ς, σ υ νυφ α σ μ ένο μ ε τη ν ά ­ ν ε σ η μ ε τ η ν ο π ο ία κ ιν ε ίτ α ι σ τ η δ ιε θ ν ή β ιβ λ ιο γ ρ α φ ία

( Γ α λ λ ικ ή ,

Α γ γ λ ικ ή ) κ ά ν ο υ ν τ ο

Γ ε ρ μ α ν ικ ή ,

σ υ γ κ ε κ ρ ιμ έ ν ο β ι­

β λ ίο ν α υ π ε ρ β α ί ν ε ι τ η ν ε γ χ ώ ρ ι α π ρ α γ ­ μ α τ ικ ό τ η τ α .

- Το

ΜΕΝΗ ΚΑΝΑΤΣΟΥΛΗ Εισαγωγή στη θεωρία και κριτική της παιδικής λογοτεχνίας Θεσσαλονίκη, University Studio Press, 1997 Σελ. 160

σε

ε ιδ ικ ά

ζ η τ ή μ α τ α π ο υ ε γ ε ί­ ρ ε ι μ ια κ ρ ιτ ικ ή θ ε ω ­ ρ ία ,

Γ. Π α π α δ ά το ς

τα

τ ε λ ε υ τ α ία

χ ρ ό ν ια , σ τ ο ν δ ιε θ ν ή π ε ρ ισ σ ό τ ε ρ ο π α ιδ ικ ή ς

Φ ό ρ ο ς τιμή ς

σ υ γ κ ε κ ρ ιμ έ ν ο

β ιβ λ ίο α ρ χ ικ ά α ν α φ έρ ετα ι

χώ ρο,

σ το ν

λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς .

το μ έα

τη ς

Π ρ ο σ δ ιο ρ ίζ ο ­

ν τ α ς τ ο υ ς ό ρ ο υ ς « Π α ιδ ικ ή Λ ο γ ο τ ε χ ν ία » κ α ι « Π α ιδ ί» ε ξ ε τ ά ζ ε ι τ ο π α ιδ ί ω ς α ν α ­

Ο Θ ε ό φ ι λ ο ς Κ α ΐρ η ς - φ ιλ ό σ ο φ ο ς , δ ά σ κ α ­ λ ο ς , π ν ε υ μ α τ ικ ό ς ά ν ­ θ ρ ω π ο ς (1 7 8 4 -1 8 9 3 ) -

υ π ή ρ ξε

χουσα

μ ια

μορφή

εξέσ το ν

ε λ λ η ν ικ ό χ ώ ρ ο , π ο υ δυ σ τυ χ ώ ς

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Π. ΠΑΣΚΑΛΗΣ Θεόφιλος Καΐρης Ιστορική και φιλοσοφική μελέτη μ’ ένα εισαγωγικό κείμενο του Β.Α. Κύρκου Αθήνα, Τυπωθήτω Γιώργος Δαρδανός, 1996 Σελ. 268

γ ν ώ σ τ η κ α ι κ ρ ιτ ικ ό , κ α θ ώ ς κ α ι θ έ μ α τ α π ο υ α φ ο ρ ο ύ ν σ τ ο δ ιά β α σ μ α κ α ι γ ε ν ικ ό ­ τερ α

σ τη

μ ελ έτη

τω ν

κ ε ιμ έ ν ω ν .

Στη

σ υ ν έ χ ε ι α κ α ι ύ σ τ ε ρ α α π ό έ ν α ισ τ ο ρ ι κ ό δ ιά γ ρ α μ μ α τ η ς ε λ λ η ν ικ ή ς π α ιδ ικ ή ς λ ο ­ γ ο τ ε χ ν ία ς , η σ υ γ γ ρ α φ έ α ς α ν α φ έ ρ ε τ α ι σ υ ν ο π τ ικ ά

και εύ σ το χα

σ τ η ν π ο ίη σ η ,

τ α λ α ιπ ω ­

σ τ ο π α ρ α μ ύ θ ι, σ τ ο μ ύ θ ο , σ τ ις π α ρ α δ ό ­

ρ ήθηκε βάναυσ α απ’

σ ε ις , σ τ ις ε υ τ ρ ά π ε λ ε ς δ ιη γ ή σ ε ις , σ τ ο

κ α τα σ τά θη κ ε

μόνον

δ ε κ α ι μ ε τ α β ι β λ ί α γ ν ώ σ ε ω ν , τ ο π α ιδ ικ ό

μ ετά απ ’ το θά να τό

θ έ α τ ρ ο , τ ο θ ε α τ ρ ι κ ό π α ιχ ν ίδ ι, τ ο ν Κ α ­

δ ι ή γ η μ α , σ τ η μ ικ ρ ή ι σ τ ο ρ ί α , σ τ ο μ υ θ ι ­ σ τ ό ρ η μ α κ α ι σ τ α ε ίδ η τ ο υ . Α σ χ ο λ ε ίτ α ι

το υ . Τ ο

1928

ένας

ρ α γ κ ιό ζ η , τ ο κ ο υ κ λ ο θ έ α τ ρ ο , τ α π ε ρ ιο ­

ά λ λ ο ς Α ν δ ρ ιώ τ η ς λ ό ­

δ ικ ά , τ α

γ ιο ς ,

β ιβ λ ία , τ ι ς

ο

Δ η μ ή τ ρ ιο ς

κ ό μ ικ ς , τ α

ε ικ ο ν ο γ ρ α φ η μ έ ν α

μ ε τ α φ ρ ά σ ε ις κ α ι τ ις δ ια ­

Π α σ χ ά λ η ς , τ ιμ ώ ν τ α ς

σ κ ε υ έ ς . Ε π ίσ η ς μ ε τ η λ ο γ ο κ ρ ι σ ί α ω ς

τη μνήμη το υ , π ρο­

« κ α ν ό ν α » σ τ η ν π α ιδ ικ ή λ ο γ ο τ ε χ ν ί α , τ η

σ φ έ ρ ε ι έ ν α μ ο ν α δ ικ ό π όνημα,

παρακο­

λ ο υ θώ ντα ς κ α ι κ α τα ­ γ ρ ά φ ο ν τ α ς β ή μ α π ρ ο ς β ή μ α τη ζω ή κ α ι τ η

δ ιδ α σ κ α λ ία τ η ς π α ιδ ικ ή ς λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς κ α ι τ η ν α π ο τ ύ π ω σ ή τ η ς σ τ α β ιβ λ ία τ ο υ Δ η μ ο τ ικ ο ύ Σ χ ο λ ε ίο υ . Π ρ ό κ ε ιτ α ι

γ ια

έν α

πολύ

σ η μ α ν τ ικ ό ,

δ ρ ά σ η α π ό τ η γ έ ν ν η σ ή τ ο υ έ ω ς τ ο ν θ λ ιβ ε ­

ε υ σ ύ ν ο π τ ο ε γ χ ε ιρ ίδ ιο π ο υ α ν α μ φ ισ β ή ­

ρ ό κ α ι ά δ ικ ο θ ά ν α τ ό τ ο υ , γ ν ω ρ ίζ ο ν τ ά ς

τ η τ α σ υ μ β ά λ λ ε ι σ τ η θ ε ω ρ ία κ α ι σ τη δ η ­

μ α ς έ τ σ ι τ η σ π ά ν ια φ υ σ ιο γ ν ω μ ία α υ τ ο ύ

μ ιο υ ρ γ ία κ ρ ιτ ικ ο ύ λ ό γ ο υ τ η ς π α ιδ ικ ή ς

το υ ανθρώ π ου.

λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς σ τη χ ώ ρ α μ α ς . Π α ρ ά λ λ η ­

Η π α ρ ο ύ σ α έ κ δ ο σ η ε ίν α ι η α ν α τύ π ω σ η

λ α δ ε λ ε ιτ ο υ ρ γ ε ί κ ι ω ς α π α ρ α ίτ η τ ο β ο ή ­

τ η ς ε κ δ ό σ ε ω ς τ ο υ 1 9 2 8 ε μ π λ ο υ τ ισ μ έ ν η

θ η μ α γ ια ό σ ο υ ς θ έ λ ο υ ν ν α α σ χ ο λ η θ ο ύ ν

μ ’ έ ν α κ ε ίμ ε ν ο τ ο υ Β α σ ιλ ε ίο υ Κ ύ ρ κ ο υ ,

α π λ ά μ ε τ η μ ε λ έ τ η τ η ς ( δ ά σ κ α λ ο ι, φ ο ι­

π ο υ μ α ς ε ισ ά γ ε ι ε υ κ ρ ιν ώ ς σ τ η φ ιλ ο σ ο ­

τ η τ έ ς , γ ο ν ε ίς κ .ά .) , α λ λ ά κ α ι τ η ν ο υ σ ια ­

φ ι κ ή σ κ έ ψ η τ ο υ Κ α ΐρ η .

σ τ ικ ή δ ιά δ ο σ ή τ η ς .

Ε ά ν α ν α λ ο γ ισ τ ε ί κ α ν ε ίς τ ο υ ς τ ό ν ο υ ς

Γ. Π απ αδάτος

ΔΟΚΙΜΙΑ

π ε ρ ι σ σ ό τ ε ρ η ε π ί δ ρ α σ η σ τ η Λ ο γ ο τ ε χ ν ικ ή Κ ρ ιτ ι κ ή π α ρ ά σ τ ο ν υ π ο τ ιθ έ μ ε ν ο τ ο μ έ α τ ο υ , κ ι ίσ ω ς σ ε τ ε λ ι κ ή α ν ά λ υ σ η ν ’ α π ο δ ε ι-

Για τη ν κριτική

χ θ ε ί π ρ α γ μ α τ ι κ ά έ ρ γ ο Λ ο γ ο τ ε χ ν ι κ ή ς Κ ρ ι­ τ ικ ή ς » .

Ε ξ α ιρ ε τ ικ ά ε ν δ ια φ έ ­

NORTHROP FRYE Ανατομία της κριτικής Τέσοερα δοκίμια Εισαγωγή: Ζ.Ι. Σιαφλέκης Πρόλογος-μτφρ.-επιμέλεια: Μαριζέτα Γεωργουλεα Αθήνα, Gutenberg, 1996 Σελ. κα'+379

ρ ο ν β ιβ λ ίο (κ α ι ε ξ α ι ­ ρ ε τ ικ ά φ ρ ο ν τ ισ μ έ ν ο ε κ δ ο τ ικ ά ),

που

κα­

λ ύ π τει π ρ ά γ μ α τι έν α κενό

σ τη ν

γλω σ σ η

ελληνό­

β ιβ λ ιο γ ρ α ­

Υ π ό τ η ν ε π ή ρ ε ι α τ η ς α ν ά γ ν ω σ η ς τ ο υ β ι­ β λ ίο υ τ ο υ F r y e ε π ι θ υ μ ώ ν α π ω , π α ρ α λ λ ά σ σ ο ν τ α ς μ ια π ε ρ ιλ α μ β α ν ό μ ε ν η σ ’ α υ τ ό φ ρ ά σ η τ ο υ Ο ρ α τ ίο υ , π ρ ο ς φ ιλ ο λ ό γ ο υ ς , κ ρ ιτ ικ ο ύ ς ,

θ ε ω ρ η τ ικ ο ύ ς

τη ς

λο γο τε­

χ ν ί α ς , ο ι ο π ο ίο ι - ε ν γ ν ώ σ ε ι ή ε ν α γ ν ο ί α «σ νομπ ά ρουν»

τη

λ α ο γ ρ α φ ία :

fa v e te

φ ί α τ η ς κ ρ ιτ ικ ή ς κ α ι

l a o g r a p h ia e ! Ε ίμ α ι β έ β α ι ο ς , ό τ ι κ ά τ ι τ έ ­

τ η ς θ ε ω ρ ία ς τ η ς λ ο ­

τ ο ιο θ α τ ο υ ς έ β γ α ιν ε σ ε κ α λ ό . Μ .Γ . Μ ε ρ α κ λ ή ς

γ ο τ ε χ ν ί α ς . Τ ο ι δ ια ί­ τερ ο

ε ν δ ια φ έ ρ ο ν

τ ο υ έ γ κ ε ιτ α ι σ το γ ε ­

ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

γ ο ν ό ς ό τ ι ο (Κ α ν α ­ δός

π α ν ε π ι σ τ η μ ια ­

κός

καθη γ η τή ς)

Οι ε ξό ρ ισ το ι τ η ς Σίκινου

F ry e π ρ ο τε ίν ε ι τ η ν « α ρ χ ε τ υ π ικ ή

κ ρ ιτ ι­

κή» γ ια τ η ν π ρ ο σ έ γ ­

Ο Κ . Τ σ α κ ίρ η ς ε ίν α ι ο σ υ γ γ ρ α φ έ α ς τ ο υ

γ ισ η τ ω ν έ ρ γ ω ν τ η ς

β ρ α β ε υ μ έ ν ο υ β ιβ λ ίο υ « Β ο ύ ρ λ α η μ ε γ ά λ η

λ ο γ ο τ ε χ ν ί α ς . Η κ ρ ι­

α π ό δ ρ α σ η » . Η « Σ ίκ ιν ο ς » ε ί ν α ι έ ν α χ ρ ο ν ι ­ κ ό α π ό τ α χ ρ ό ν ι α τ η ς ε ξ ο ρ ί α ς . Ε ίν α ι α κ ό ­

τικ ή α υ τ ή α ν ά γ ε τ α ι σ ε α ρ χ έ τυ π α , σ ε α ρ χ ε τυ π ικ ο ύ ς μ ύ θ ο υ ς ,

μ η μ ι α σ υ μ β ο λ ή σ τ η ν π ρ ο σ π ά θ ε ια κ α τ α ­

π ο υ λ ε ι τ ο υ ρ γ ο ύ ν ε ν π ρ ο κ ε ιμ έ ν ω ω ς « δ ο ­

γ ρ α φ ή ς τ η ς η ρ ω ικ ή ς , ό σ ο κ α ι κ α θ η μ α γ -

μ ικ ή , ο ρ γ α ν ω τ ικ ή α ρ χ ή τ η ς λ ο γ ο τ ε χ ν ι κ ή ς

μ έ ν η ς ι σ τ ο ρ ί α ς τ ο υ ε λ λ η ν ικ ο ύ κ ο μ μ ο υ ν ι­ σ τ ικ ο ύ

μ ο ρ φ ή ς » ’ ό π ω ς σ η μ ε ιώ ν ε ι σ τ η ν ε ι σ α γ ω ­ γ ή τ ο υ ο κ. Σ ια φ λ έ κ η ς , σ ύ μ φ ω ν α μ ε τ ο ν F r y e « ο ι μ ύ θ ο ι, τ α α ρ χ έ τ υ π α κ α ι η Β ί β λ ο ς α π ο τ ε λ ο ύ ν τ ο υ λ ικ ό τ η ς δ υ τ ι κ ή ς λ ο γ ο τ ε ­ χ ν ία ς α π ό α ιώ ν ε ς , δ ια μ ο ρ φ ώ ν ο ν τ α ς τ ο υ ς κα νό ν ες

τη ς» .

σ υγγρ α φ έα ς προς

τ ις

Γ ια

το

ν ιώ θ ε ι

λόγο

αυτό

ιδ ια ίτ ε ρ α

α ν θ ρ ω π ο λ ο γ ικ έ ς

ο

ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΤΣΑΚΙΡΗ Σίκινος Αναμνήσεις από την εξορία 1936-1941 Αθήνα, Οδυσσέας, 1997 Σελ. 158

ρ ιν ό τ η τ α ς τ ω ν « α π ο ­ συνάγω γω ν» δ ο σ μ έ­ ν ε ς μ ε χ ιο ύ μ ο ρ κ α ι τρ υ φ ερ ό τη τα . Ο ι α­ ν α μ ν ή σ ε ις τ ο υ Τ σ α -

ο ικ ε ίο ς

ε π ισ τ ή μ ε ς ,

κ ιν ή μ α τ ο ς .

Σκη νές τη ς κα θη μ ε­

κ ίρ η - σ υ γ γ ρ α φ έ α

ζω ντα νεύο υν

ακόμη

π ο υ α ν τ ικ ε ίμ ε ν ό τ ο υ ς α π ο τ ε λ ο ύ ν κ α ι ο ι

π ε ρ ι σ σ ό τ ε ρ ο α π ό τ α σ χ έ δ ι α τ ο υ Τ σ α κ ί-

μ ύ θ ο ι μ ε τ α σ υ μ φ ρ α ζ ό μ ε ν ά τ ο υ ς . (Ά σ χ ε ­

ρ η -ζ ω γ ρ ά φ ο υ . Π ρ ό κ ε ιτ α ι γ ια έ ν α φ ό ρ ο

τ η π ρ ο ς α υ τ ό δ ε ν ε ίν α ι η ά ρ ν η σ ή τ ο υ ν α

τ ιμ ή ς τ ο υ σ υ γ γ ρ α φ έ α σ τ ο υ ς σ υ ν ε ξ ό ρ ι-

μ π α ίν ο υ ν « φ ρ α γ μ ο ί μ ε τ α ξ ύ τ ω ν δ ι α φ ό ­

σ το υ ς σ υν τρ ό φ ο υ ς το υ σ ’ α υ τό τ ο ό μ ο ρ ­

ρ ω ν μ ε θ ό δ ω ν » τ η ς κ ρ ιτ ικ ή ς ). Ε ν δ ε ικ τ ικ ά

φ ο νη σ ί τω ν Κ υκλάδω ν π ου μ ετα τρ ά π η ­

α ν α φ έ ρ ω μ ια μ ό ν ο φ ρ ά σ η , π ο υ α φ ο ρ ά τ ο

κ ε σ ε κ ο λ α σ τ ή ρ ι.

μ ν η μ ε ιώ δ ε ς έ ρ γ ο τ ο υ F ra z e r , « Ο χ ρ υ σ ό ς

Τ . Παππάς

κ λώ ν ο ς» (μ ε τα φ ρ α σ μ έ ν ο τώ ρ α κ α ι σ τα ε λ λ η ν ικ ά , σ τ η σ υ ν ε π τ υ γ μ έ ν η μ ο ρ φ ή τ ο υ , α π ό τ ις ε κ δ ό σ ε ις

Εκάτη): « Ο ι μ ε λ έ τ ε ς

τω ν

ΙΣΤΟΡΙΑ

κ λ α σ ικ ώ ν φ ιλ ο λ ό γ ω ν π ο υ α κ ο λ ο ύ θ η σ α ν τ α ίχ ν η τ ο υ F r a z e r π α ρ ή γ α γ α ν μ ια γ ε ν ικ ή θ ε ω ρ ία τ ο υ θ ε α μ α τ ικ ο ύ ή τ ε λ ε τ ο υ ρ γ ικ ο ύ π ε ρ ιε χ ο μ έ ν ο υ

το υ

α ρ χ α ίο υ

Οι τόσ ο γνω στοί μα ς άγνωστοι

ε λ λ η ν ικ ο ύ

δ ρ ά μ α το ς. Ο Χ ρυσ ός Κλώ νος γ ρ ά φ τη κ ε

Ο ι α ρ α β ι κ έ ς σ π ο υ δ έ ς ε ίν α ι μ ια μ ε γ ά λ η έ λ ­

γ ι α έ ρ γ ο Α ν θ ρ ω π ο λ ο γ ία ς , α λ λ ά ά σ κ η σ ε

λ ε ιψ η γ ι α τ η χ ώ ρ α μ α ς π ο υ θ α έ π ρ ε π ε ν α

Μόλις Κνχλοφόρηοαν

φ ι λ ο ξ ε ν ε ί π α ν ε π ι σ τ η μ ια κ ά ε ξ ε ι δ ι κ ε υ μ έ ν α

σ τ ο τ ε λ ε υ τ α ί ο κ ε φ ά λ α ιο ο Γ . Μ α υ ρ ο γ ο ρ -

τ μ ή μ α τ α α π ό π ο λ ύ ν ω ρ ίς . Ο α ρ α β ικ ό ς κ ό ­

δ σ τ ο ς σ υ γ κ ρ ίν ε ι α υ τ ή τ η ν ο ρ γ ά ν ω σ η μ ε

σ μ ο ς , η ισ τ ο ρ ία τ ο υ , ο ε ξ ι σ λ α μ ι σ μ ό ς τ ο υ

τ α φ α σ ισ τ ικ ά κ α ι ν α ζ ισ τ ι κ ά κ ιν ή μ α τ α τ η ς

κ α ι η μ ε τ έ π ε ιτ α ε ξ έ λ ι ξ ή τ ο υ α π ο τ ε λ ο ύ ν ό χ ι

Ιτ α λ ί α ς κ α ι τ η ς Γ ε ρ μ α ν ία ς . Σ ύ μ φ ω ν α μ ε

μ ό ν ο ν χ ρ ή σ ιμ ο υ ς α λ λ ά κ α ι ε ν δ ια φ έ ρ ο ν τ ε ς

τ η ν α ν ά λ υ σ ή τ ο υ , π α ρ ά τ ι ς π ρ ο φ α ν ε ίς ο ­

τ ο μ ε ί ς . Τ ο π α ρ ό ν β ι­

μ ο ι ό τ η τ ε ς τ ω ν Ε π ισ τ ρ ά τ ω ν μ ε τ ο υ ς φ α σ ί­

BERNARD LEWIS Οι Αραβες σιην Ιστορία Μτφρ.: Δ.Π. Κωστελένος Επιμέλεια κειμένου: Βασ. Αναστασοπούλου Αθήνα, Γ κοβόστης, 1996 Σελ. 223

β λ ίο , γ ρ α μ μ έ ν ο α π ό το 1947 α λλά έκ το τε αναθεω ρ ημένο

σε

μ εγ ά λ ο β α θ μ ό , σ τη ν ε λ λ η ν ικ ή τ ο υ έ κ δ ο σ η

σ τ ε ς τ η ς Ιτ α λ ί α ς κ α ι τ ο υ ν α ζ ισ τ έ ς τ η ς Γ ε ρ ­ μ α ν ία ς , ε κ ε ί ν α τ α σ τ ο ι χ ε ί α π ο υ ε μ π ό δ ι σ α ν τ η ν ο ρ γά ν ω σ η ν α μ ε τ ε ξ ε λ ιχ θ ε ί σ ’ έ ν α κ α­ θ α ρ ό φ α σ ισ τ ικ ό κ ίν η μ α ή τ α ν : ο ε χ θ ρ ι κ ό ς π ρ ο σ α ν α τ ο λ ισ μ ό ς τ η ς π ρ ο ς τ η ν ε μ π ο ρ ικ ή

α κ ο λ ο υ θ εί τη ν επ α-

α σ τ ι κ ή τ ά ξ η , ο ε σ ω σ τ ρ ε φ ή ς ε θ ν ικ ισ μ ό ς

νέκδοσ η

τ η ς π ο υ ε ίχ ε σ τ ό χ ο τ ο υ ς π ρ ό σ φ υ γ ε ς κ α ι η

το υ

Α ν τ ικ ε ίμ ε ν ό

1993. οι

ο μ ο γ ά λ α κ τ η σ χ έ σ η τ η ς μ ε τ ο ν μ ο ν α ρ χ ι­

Ά ρ α β ε ς σ ε ό λ η τ η ν ι­

σ μ ό . Ε ίν α ι σ τ η ν ο υ σ ία η π ρ ώ τ η μ ε λ έ τ η γ ι ’

σ τ ο ρ ικ ή τ ο υ ς π ο ρ ε ία

α υ τ ό τ ο α τ ε λ έ ς κ α ι α ν ο λ ο κ λ ή ρ ω τ ο φ α ιν ό ­

μ ε μ ια τ α υ τ ό χ ρ ο ν η α ­

μ ε ν ο τ ο υ ε λ λ η ν ικ ο ύ φ α σ ισ μ ο ύ .

π ό π ε ιρ α

το υ ,

ε ρ μ η ν ε υ τ ι­

Τ . Π αππάς

κ ή ς . Η Α ρ α β ί α π ρ ιν τ ο Ισ λ ά μ , Η ε μ φ ά ν ισ η

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ

τ ο υ Μ ω ά μ ε θ , Η επ ο ­ χ ή τω ν κ α τα κ τή σ εω ν , Α ρ α β ι κ ό Β α σ ίλ ε ι ο κ α ι Ισ λ α μ ικ ή Α υ τ ο κ ρ α τ ο ­

Έ ρ ε υ ν α για τη σ υ μπ ερ ιφ ορ ά

ρ ία , Ο ι Ά ρ α β ε ς σ τ η ν

τω ν ν έω ν

Ε υ ρ ώ π η κ .ά . ε ίν α ι μ ε ­ ρ ικ ά α π ό τ α ε π ι μ έ ρ ο υ ς κ ε φ ά λ α ια , ε ν ώ π ο ­ λ ύ τ ι μ ο ς ε ίν α ι ο α ν α ν ε ω μ έ ν ο ς χ ρ ο ν ο λ ο γ ι­

Ο

σ υγ γρ α φ έα ς, καθη γ η τή ς το υ Τ ο μ έα

κ ό ς π ίν α κ α ς κ α ι ο ι Χ ά ρ τ ε ς π ο υ δ ε ίχ ν ο υ ν

Π α ι δ α γ ω γ ι κ ή ς τ ο υ τ μ ή μ α τ ο ς Φ ιλ ο σ ο φ ί α ς

τ ι ς κ ρ ίσ ιμ ε ς π ε ρ ιό δ ο υ ς τ ο υ α ρ α β ικ ο ύ κ ό ­

τ ο υ Π α ν /μ ί ο υ Ιω α ν ν ίν ω ν , δ ε χ ό μ ε ν ο ς τ ο ν κ ο ιν ω ν ικ ο π ο ιη τ ικ ό μ η χ α ν ισ μ ό τ η ς ε κ π α ί­

σμου. Δ . Τσ ατσ ο ύλης

δ ε υ σ η ς κ α ι σ υ γ κ ε κ ρ ιμ έ ν α τ ο υ σ χ ο λ ε ίο υ ω ς έ ν α ν α π ό τ ο υ ς σ η μ α ν τ ι κ ό τ ε ρ ο υ ς δ ια ­ μ ο ρ φ ω τ έ ς τ η ς ε κ ά σ τ ο τ ε ν έ α ς γ ε ν ι ά ς μ ια ς

Ελλ η ν ικό ς φ α σ ισ μ ό ς

κ ο ιν ω ν ία ς , α ν α ρ ω τ ι έ τ α ι κ α τ ά π ό σ ο σ τ η σ ύ γ χ ρ ο ν η ε π ο χ ή τ ω ν ρ α γ δ α ί ω ν κ ο ιν ω ν ι-

Κ α τ ά τ ο σ υ γ γ ρ α φ έ α ο ι Ε π ίσ τ ρ α τ ο ι τ ο υ

κ ο -ο ικ ο ν ο μ ικ ώ ν κ α ι π ο λ ιτ ικ ώ ν α λ λ α γ ώ ν ό ­

1 9 1 6 ή τ α ν η π ρ ώ τ η μ α ζ ικ ή ο ρ γ ά ν ω σ η σ τ η

π ω ς κ α ι τ ω ν σ υ ν α κ ό λ ο υ θ ω ν ιδ ε ο λ ο γ ικ ώ ν

ν ε ό τ ε ρ η π ο λ ιτ ικ ή ισ τ ο ρ ία . Π α ρ ο υ σ ι ά ζ ε τ α ι

ε ξ ε λ ί ξ ε ω ν σ ε δ ι ε θ ν έ ς ε π ίπ ε δ ο , τ ο σ χ ο λ ε ί ο

ε ξα ν τ λ η τ ικ ά

η

β ρ α - ________________________

)ΓΟΡΔΑΤΟΣ Εθνικός διχασμός και μαζική οργάνωση Οι επίστρατοι του 1916 Αθήνα, Αλεξάνδρεια, 1997 Σελ. 190

χ ύ β ια π ο ρ ε ία τ η ς α ­ π ό τ η ν ε μ φ ά ν ισ ή τ η ς τ ο ν Ιο ύ ν ιο τ ο υ 1 9 1 6 έ ω ς τ η ν ε π ίσ η μ η δ ι ά ­ λ υ σ ή τ η ς τ ο ν Ια ν ο υ ά ­

δ ύ ν α τ α ι ν α α ν τ α π ο κ ρ ιθ ε ί σ τ ις κ ο ιν ω ν ι κ έ ς α σ υ ν έ χ ε ιε ς . Έ τ σ ι, π έ ρ α α π ό τ ο θ ε ω ρ η τ ικ ό π λ α ίσ ιο τ η ς έ ρ ε υ ν α ς , π ρ ο χ ω ρ ά κ α ι σ ε μ ια σ τ α τ ισ τ ικ ή έ ρ ε υ ν α μ ε δ ε ί γ μ α τ α α π ό 8 χ ώ ­ ρ ε ς τ η ς α ν α τ ο λ ικ ή ς κ α ι δ υ τ ι κ ή ς Ε υ ρ ώ π η ς , μ ε τ α ξ ύ τ ω ν ο π ο ίω ν κ α ι η Ε λ λ ά δ α , μ ε ζ η ­ τ ο ύ μ ε ν ο τ η δ ια μ ό ρ φ ω σ η τ ω ν ν έ ω ν α ξ ιώ ν

ρ ιο τ ο υ 1 9 1 7 . Κ α τ α τ ί­ θ ε ν τ α ι π ο λ λ ά σ τ ο ιχ ε ία - α λ ιε υ μ έ ν α α π ό τ η

μ ετ α ξύ τω ν νέω ν, τη χρ ή σ η το υ χ ρόνου,

φ τ ω χ ή β ιβ λ ιο γ ρ α φ ία α λ λ ά κ α ι α π ό τ ι ς ε ­

τ ις

φ η μ ε ρ ίδ ε ς τ η ς ε π ο χ ή ς . Ε ξ ε τ ά ζ ε τ α ι ο ρ ό ­

τ ο υ ς γ ι α τ ο μ έ λ λ ο ν . Ε ιδ ικ ά τ ο ν α π α σ χ ο λ ε ί

λ ο ς τ η ς τ η ν ε π ο χ ή τ ο υ α β υ σ σ α λ έ ο υ μ ί­

η σ η μ ε ιο ύ μ ε ν η α π ο κ λ ίν ο υ σ α σ υ μ π ε ρ ιφ ο ­

ε μ π ε ιρ ί ε ς τ ο υ ς

κ α ι τ ι ς π ρ ο σ δ ο κ ίε ς

σ ο υ ς μ ε τ α ξ ύ β ε ν ιζ ε λ ικ ώ ν κ α ι α ν τ ιβ ε ν ιζ ε λ ι-

ρ ά (ό π ο υ π α ρ α τ ί θ ε ν τ α ι α ν α λ υ τ ικ ο ί σ τ α τ ι­

κώ ν,

σ τη

σ τ ικ ο ί π ίν α κ ε ς ) κ α ι ι δ ι α ί τ ε ρ α η ν ε α ν ι κ ή β ία .

κ α ι κ α θο δ ή γ η σ ή τη ς , ενώ

Μ ια ε ν δ ι α φ έ ρ ο υ σ α , α ν α μ φ ισ β ή τ η τ α , μ ε -

η

συμβολή

σ υ γ κρ ό τη σ η

το υ

I.

Μ ετα ξά

ΜόΙΐζΚνχΙοφόρησαν

λ έ τ η . Θ α δ ια τ η ρ ο ύ ­ σ α , ω σ τ ό σ ο , κ ά π ο ιε ς ε π ιφ υ λ ά ξ ε ις

(ό π ω ς

έ χ ω κ ά ν ε ι κ α ι γ ια α ­ ν τ ίσ τ ο ι χ ε ς

μ ελέτες

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ε.ΓΚΟΤΟΒΟΣ Νεολαία και κοινωνική μεταβολή Αξίες, Εμπειρίες και Προοπτικές Αθήνα, Gutenberg (Παιδαγωγική Σειρά), 1996 Σελ. 322

τ η τ α . Η μ ε λ έ τ η δ ε τ ω ν κ ε ιμ έ ν ω ν κ α ι ο π ρ ο ­ β λ η μ α τ ισ μ ό ς , π ο υ θ έ τ ο υ ν , α π ο τ ε λ ο ύ ν σ η μ α ίν ο υ σ α σ υ μ β ο λ ή σ τ η ν κ α τ α ν ό η σ η τ η ς σ υ λ λ ο γ ισ τ ικ ή ς , τ ό σ ο σ τ ο ε π ίπ ε δ ο τ η ς θ ε ­ ω ρ ία ς ό σ ο κ α ι τ η ς π ρ ά ξ η ς , τ ω ν δ ια δ ικ α ­

σε

σ ιώ ν τ η ς α ν α π ό φ ε υ κ τ η ς (;) ε ν σ ω μ ά τ ω σ η ς

σ χ έ σ η μ ε τ ο ν π ο ι ο τ ι­

τ η ς Ε λ λ ά δ α ς σ τ η ν ε υ ρ ω π α ϊκ ή ο λ ο κ λ ή ρ ω ­

κό

ση.

σ το

π α ρελθόν)

π ρ ο σ δ ιο ρ ι σ μ ό

Γ. Π α π α δ ά το ς

τ η ς β ία ς κ α ι, σ υ γ κ ε ­ κ ρ ιμ έ ν α , ό π ω ς π ρ ο ­ κύπ τει

απ ό

το υ ς

σ υ γ κ ρ ιτ ικ ο ύ ς

π ίν α ­

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

κ ε ς , π ο υ π α ρ α τ ίθ ε ­ ν τ α ι, γ ι α τ η ν ε ν τ υ π ω ­ σ ια κ ά

Δ α ίμ ο ν α ς ή ά γ γ ε λ ο ς

εν το νό τερ η

« β ία » σ τ ο υ ς

Έ λλη­ ανα-

Σ τ ο β ιβ λ ίο α υ τ ό δ η μ ο σ ιε ύ ο ν τ α ι ε ισ η γ ή ­

ρ ω τώ μ ενο ς κ α τά πό­

σ ε ις κ α ι π α ρ ε μ β ά σ ε ις π ο υ π α ρ ο υ σ ιά ­

νες

μ α θ η τές,

σ τ η κ α ν σ ε δ ιά φ ο ρ α σ υ μ π ό σ ια κ α θ ώ ς

σ ο δ εν θ α έπ ρ επ ε ν α λη φ θο ύ ν υπ όψ η και

κ α ι μ ε λ έ τ ε ς π ο υ α φ ο ρ ο ύ ν σ τ η ν κ ρ ίσ η

άλ λο ι π α ρ ά γ ο ντες, όπ ω ς ο α υ ξη μ ένο ς

τ ο υ ε ν ια ίο υ ν ο μ ισ μ α τ ικ ο ύ σ υ σ τ ή μ α τ ο ς

β α θ μ ό ς ο ι κ ε ι ό τ η τ α ς π ο υ π ο λ ιτ ι σ μ ικ ά χ α -

κ α ι τ η ν π ρ ά σ ιν η β ί β λ ο . Η φ ι λ ο λ ο γ ί α π ο υ α ναπ τύχθηκε

ρ α κ τ η ρ ίζ ε ι τ ο υ ς Έ λ λ η ν ε ς σ ε σ χ έσ η μ ε τ ο υ ς ν έ ο υ ς σ ε π λ έ ο ν α υ θ ό ρ μ η τ ε ς σ χ έ σ ε ις ( λ ε κ τ ι κ έ ς κ α ι σ ω μ α τ ικ έ ς ) π ο υ δ ύ σ κ ο λ α θ α χ α ρ α κ τη ρ ίζ ο ν τ α ν ή θ α μ π ο ρ ο ύ σ α ν ν α ε -

π ερ ί

τη σ υνθήκη το υ Μ ά-

τ ο υ ς Ε υ ρ ω π α ίο υ ς , π ρ ά γ μ α π ο υ ο δ η γ ε ί κ α ι

α σ τ ρ ιχ τ ε ίχ ε κ υ ρ ίω ς

ΚΕΝΤΡΟ ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΟΝ ΕΡΕΥΝΩΝ Λευκή και πράσινη βίβλος Αθήνα, Σύγχρονη Εποχή, 1996 Σελ. 152

δύο

κ α τ ε υ θ ύ ν σ ε ις :

ε ίτ ε

απ οθέω νε

τη

σ υ ν θ ή κ η ω ς τ η ζω ­

κ λ η φ θ ο ύ ν ω ς « β ία ιε ς »

τικ ή

Δ .Τ σ α τ σ ο ύ λ η ς

π ρ οϋπ όθεσ η

γ ια τ η ν έν ω σ η τ η ς

Πολιτική θεω ρία και π ρ άξη

Ε υ ρ ώ π η ς ε ίτ ε τ η δ α ιμ ο ν ο π ο ιο ύ σ ε ω ς το ν α π ό λυτο ε χ θ ρ ό τω ν σ υ μ φ ερ ό ντω ν

Ο σ υ γ κ ε κ ρ ιμ έ ν ο ς τ ό ­ μ ο ς α π ο τ ε λ ε ίτ α ι α π ό τ ι ς ε ισ η γ ή σ ε ις Ε λ λ ή ­ ν ω ν κ α ι ξ έ ν ω ν ε π ι­ σ τη μ ό νω ν

που

έ γ ι­

ν α ν σ τ ο π λ α ίσ ιο τ ο υ Δ’

Π α ν ε λ λ ή ν ιο υ

ΧΡ. ΛΥΡΙΝΤΖΗΣ Η.Ι. ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Δ. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ (Επιμέλεια) Κοινωνία και Πολιτική Όψεις της Γ Ελληνικής Δημοκρατίας 1974-1994 Αθήνα, Θεμέλιο, 1996

τω ν ερ γα ζο μ ένω ν. Εδώ έχ ο υ μ ε να κ ά ­ νο υμ ε μ ε τη δ εύ τερ η εκδο χή. Π α ρ ά τη ν π ρ ο σ π ά θ ε ια ν α π ρ ο σ ε γ γ ισ τ ο ύ ν ο ι ε ιδ ι­ κ έ ς π λ ε υ ρ έ ς τ ο υ Μ ά α σ τ ρ ιχ τ μ ε ε π ισ τ η ­ μ ο ν ικ ό

τρ όπ ο,

δ εν

α π ο φ εύ γο ντα ι

οι

ε υ κ ο λ ί ε ς κ α ι τ α ιδ ε ο λ ο γ ή μ α τ α π ρ ο κ ε ιμ έ ν ο υ ν α υ π η ρ ε τ η θ ο ύ ν π ο λ ιτ ικ έ ς σ κ ο ­ π ιμ ό τ η τ ε ς .

Σ υ ν ε δ ρ ί ο υ (Α θ ή ν α 7 -

Τ . Παπ π άς

9 / 1 2 / 9 4 ) , έ χ ο ν τ α ς ω ς θ έ μ α σ χ ε τ ικ ό τ α 2 0 χ ρ ό ν ια Δ η μ ο κ ρ α τ ί α ς σ τ η ν Ε λ λ ά δ α . Ω ς ε κ τ ο ύ τ ο υ , τ ο π ε ρ ιε χ ό μ ε ν ο τ ω ν ε ισ η γ ή σ ε ω ν

Ο «σο σ ια λμ α ν ή ς»

α ν α φ έ ρ ε τ α ι α π ό δ ια φ ο ρ ε τ ι κ έ ς ο π τ ικ έ ς - ι­ δ ε ο λ ο γ ικ έ ς κ α ι μ ε θ ο δ ο λ ο γ ικ έ ς -

σ τ ις α ­

ν α ζ η τ ή σ ε ι ς , σ τ ις ό ψ ε ις , σ τ ις σ υ ν έ χ ε ι ε ς κ α ι τ ι ς α σ υ ν έ χ ε ι ε ς τ ο υ ε λ λ η ν ικ ο ύ κ ο ιν ω ν ικ ο ύ σ χ η μ α τ ι σ μ ο ύ κ α τ ά τ η μ ε τ α π ο λ ίτ ε υ σ η , σ ε τ ο μ ε ί ς , π ο λ ιτ ι κ έ ς κ α ι θ ε σ μ ο ύ ς ό π ω ς τ ο

Ο

Π.

Π απ αληγού-

ρ α ς ή τα ν ένα

ΠΑΝΑΓΗ ΠΑΠΑΛΗΓΟΥΡΑ Ομιλίες άρθρα Αθήνα, Αίολος, 1996 Σελ. 624

τα

απ ό

φ ω τ ε ιν ό τ ε ρ α

μυαλά ρ η τ ικ ή ς

τη ς

σ υντη ­

π α ρ α τά ξε-

κ ρ ά τ ο ς π ρ ό ν ο ι α ς , τ ο σ υ ν δ ι κ α λ ισ τ ι κ ό κ ίν η ­

ω ς . Χ ω ρ ίς τ ι ς ε μ μ ο ­

μα, τη ν α να θεώ ρ η σ η το υ σ υ ν τά γ μ α το ς, το

ν έ ς κ α ι τ ο υ ς δ ο γ μ α τ ισ μ ο ύ ς ά λ λ ω ν « ο -

ρ ό λ ο τ ω ν Μ Μ Ε , τ η ν ε κ κ λ η σ ία , τ η ν π ο λ ιτ ικ ή

μ ο τρ ά π εζώ ν »

τ α υ τ ό τ η τ α κ α ι τ η γ υ ν α ι κ ε ί α υ π ο κ ε ιμ ε ν ικ ό ­

λ ο υ θ ο ύ σ ε ε π ί χ ρ ό ν ια η κ α τ η γ ο ρ ία γ ι α

Μ όΙΐζΜ Ιοψψιοαν

το υ

-

το ν

π αρακο­

« σ ο σ ια λ μ α ν ία » - υ π η ρ έ τ η σ ε τ ο κ ρ ά τ ο ς α π ό κ α ίρ ιε ς θ έ σ ε ις . Σ τ ο λα μβάνονται ά ρ θρ α

β ιβ λ ίο π ε ρ ι­

κ α ι ο μ ιλ ίε ς

μ ια ς

μ ε γ ά λ η ς π ε ρ ιό δ ο υ ( 1 9 4 6 - 1 9 7 9 ) κ υ ρ ίω ς γ ι α ο ικ ο ν ο μ ι κ ά θ έ μ α τ α . Ο Π . Π α π α λ η -

ε δ ώ τ η ν α ί σ θ η σ η τ ω ν δ ύ ο ό ψ ε ω ν τ ο υ ί­ δ ιο υ ν ο μ ίσ μ α τ ο ς . Μ έ σ α α π ό τ η χ α ο τ ικ ή ε μ φ ά ν ισ η τ ω ν τ υ χ α ίω ν γ ε γ ο ν ό τ ω ν ξ ε ­ π ρ ο β ά λ λ ε ι η τ ά ξ η , ο ν τ ε τ ε ρ μ ιν ισ μ ό ς . Σ τ ο χ ώ ρ ο τ η ς β ιο λ ο γ ία ς η θ ε ω ρ ία τ ο υ

γ ο ύ ρ α ς ή τ α ν έ ν α ς απ ό τ ο υ ς λ ίγ ο υ ς π ο ­

Μ α ρ κ ό π ο υ λ ο υ ε π ιχ ε ιρ ε ί ν α ε ξ ιχ ν ιά σ ε ι

λ ιτ ικ ο ύ ς τ η ς σ υ ν τ ή ρ η σ η ς π ο υ η ο ικ ο ν ο -

τ ο ν « τ υ χ α ίο » τ ρ ό π ο μ ε τ ο ν ο π ο ίο δ η μ ι-

μ ικ ο -π ο λ ιτ ικ ή σ κ έ ψ η τ ο υ ε γ κ ω μ ιά σ τ η κ ε

ο υ ρ γ ή θ η κ α ν ο ι μ α κ ρ ο μ ο ρ ια κ έ ς α λ υ σ ί­

α κ ό μ η κ α ι α π ό τ ο υ ς α ν τ ιπ ά λ ο υ ς τ ο υ .

δ ε ς τ ω ν π ρ ω τ ε ϊν ώ ν κ α ι τ ω ν ν ο υ κ λ ε ϊν ι-

Π ρ ό κ ε ιτ α ι γ ια έ ν α σ η μ α ν τ ικ ό β ο ή θ η μ α

κ ώ ν ο ξ έ ω ν , α λ λ ά κ α ι σ τ ο χ ώ ρ ο τ ω ν κ ο ι­

γ ια τ ο υ ς ε ρ ε υ ν η τ έ ς .

ν ω ν ικ ώ ν φ α ιν ο μ έ ν ω ν ν α ε ξ η γ ή σ ε ι τ ι ς Τ. Παπ π άς

κ ο ιν ω ν ικ έ ς α ν ισ ό τ η τ ε ς . Έ ν α γ ο η τ ε υ τ ι κ ό β ιβ λ ίο π ο υ α γ γ ί ζ ε ι δ ύ ­ σ κο λα ερ ω τή μ α τα π ρ ώ της α ρ χ ή ς μ ε έν α ν ιδ ια ίτ ε ρ α α π λ ό κ α ι κ α τ α ν ο η τ ό τρ ό π ο .

ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Μια... αιτιοκρατική τυχαιότητα

Ε. Ράης

Η βιολογική γν ώ σ η

« Τ ο μ υ σ τ ικ ό τ η ς ζ ω ή ς β ρ ίσ κ ε τ α ι ε ν α π ο τ ε θ ε ιμ έ ν ο σ τ ο ε π ίπ ε δ ο τ η ς χ η μ ικ ή ς ο ρ ­ γ ά ν ω σ η ς τ ω ν π ρ ω τ ε ϊν ώ ν » , δ ι α τ ε ί ν ε τ α ι ο

Γάλλος

β ιο λ ό γ ο ς

Jacques

M onod

σ τ ο γ ν ω σ τ ό β ιβ λ ίο τ ο υ « Τ ύ χ η κ α ι α ν α ­

Τ α έ μ β ια ό ν τ α ε ίν α ι

HENRY PLOTKIN Η φύσητηςγνώσης Μτφρ.: Ευαγ. Καφετζόπουλος Αθήνα, Κάτοπτρο, 1996 Σελ. 340

π ολύπ λοκοι

μηχα­

ν ισ μ ο ί σ υ ν δ υ α σ μ έ ­ ν ω ν χ α ρ α κ τ η ρ ισ τ ι­ κώ ν π ου σκοπ ό έ ­

γ κ α ιό τ η τ α » .

χ ο υ ν τ η ν ε π ι β ίω σ η

Τ ο β ιβ λ ίο τ ο υ Χ ρ ή σ τ ο υ Μ α ρ κ ό π ο υ λ ο υ

και

τη ν

αναπ αρα­

« Τ ύ χ η κ α ι Τ ά ξ η » φ ιλ ο δ ο ξ ε ί ν α δ ια τ υ π ώ ­

γ ω γ ή . Σ τ η δ ιά ρ κ ε ια

σ ε ι τ ο ν ό μ ο τ η ς χ η μ ικ ή ς α υ τ ή ς ο ρ γ ά ν ω ­

τ η ς ζω ή ς τ ο υ ς μ έ­

σ η ς χ ω ρ ίς ν α ισ χ υ ρ ίζ ε τ α ι ό τ ι α π ο κ α λ ύ ­

σα σ’ ένα μ ετα β α λ­

π τ ε ι κ α ι τ ο μ υ σ τ ικ ό τ η ς ζ ω ή ς .

λ ό μ ε ν ο π ε ρ ιβ ά λ λ ο ν

Σ τ η ρ ιζ ό μ ε ν ο ς σ τ η θ ε ω ρ ία τ ω ν π ιθ α ν ο ­

α π ο κτο ύν που

κτω ρ

ν α ο ν ο μ ά σ ε ι κ α ν ε ίς

τω ν

φ υ σ ικ ώ ν

ε π ισ τ η μ ώ ν ,

δ ια ­

θα

γνώ ση

τ ή τ ω ν ο Μ α ρ κ ό π ο υ λ ο ς , π ο υ ε ίν α ι δ ιδ ά -

μπ ορούσε

τ υ π ώ ν ε ι τ η θ ε ω ρ ία τ ο υ , π ο υ ο ν ο μ ά ζ ε ι ε ­

β ιο λ ο γ ικ ή .

ξ α ν α γ κ α σ μ έ ν η τ υ χ α ιό τ η τ α κ α ι κ υ ρ ια ρ ­

γνώ ση

Α υ τή

η

μ εταφ έρε-

σ το υς

χ ία τ ω ν π ρ ώ τ ω ν . Ξ ε κ ιν ώ ν τ α ς α π ό μ α θ η ­

απ ογό­

μ α τ ικ ά μ ο ν τ έ λ α ε π ιχ ε ιρ ε ί ν α α π ο δ ε ίξ ε ι

νο υ ς μ έσ α απ ό το

ό τ ι μ ι α σ ε ι ρ ά α π ό τ υ χ α ί α ισ ο π ί θ α ν α γ ε ­

γ ε ν ε τ ικ ό υ λ ικ ό .

γο νό τα

δ ε ν ε ίν α ι α ν ε ξ ά ρ τ η τ α

Η

μ ετα ξύ

ε ξ έ λ ι ξ η , λ ο ιπ ό ν ,

κ ά π ο ια

δ ε ν α γ ν ο ε ί π ρ ο η γ ο ύ μ ε ν α σ τ ά δ ια π ο υ ή ­

μ υ σ τ ικ ή σ χ έ σ η . Η α υ τ ο π ε ρ ιο ρ ιζ ό μ ε ν η

δη έχο υν κ α τα κ τη θ εί και έτσ ι ο άνθρ ω ­

το υ ς,

αλλά

σ υ νδ έο ντα ι

με

τ υ χ α ιό τ η τ α σ τ η ν ε ξ έ λ ιξ η τ ω ν γ ε γ ο ν ό ­

π ο ς , ό π ω ς κ α ι ό λ α τ α έ μ β ια ό ν τα , έ ρ χ ε ­

τω ν ,

τ α ι σ τ ο ν κ ό σ μ ο μ ε μ η χ α ν ισ μ ο ύ ς π ο υ

μ ε ιώ ν ε ι

βαθμούς

το υ ς

τη ς

ε - ----------------------------------------

λ ε υ θ ε ρ ία ς τ η ς έ τ σ ι π ου ευ ν ο ώ ν τα ς εκ ε ίν α π ο υ ε μ φ α ν ί-

χ ρ η στό ς μ α ρ κ ο π ο υ λ ο ς

Τύχη και τάξη Αθήνα, Καστανιώτης, 1997

σ χεδ ό ν

μ ια

ε ικ ό ν α

ρ ά τ η ν α ν θ ρ ώ π ιν η γ ν ώ σ η α π ο τ ε λ ε ί η γ λ ώ σ σ α . Τ ο έ μ φ υ τ ο γ λ ω σ σ ικ ό έ ν σ τ ικ τ ο χ α ρ α κ τ η ρ ί ζ ε ι τ ο π α ιδ ί. Σ ε π ο ι α γ λ ώ σ σ α

σ τη κ α ν π ρ ώ τα, π λη ­ σ ιά ζ ε ι

κ α θ ο ρ ίζ ο υ ν τ ι θ α μ ά θ ε ι κ α ι π ώ ς θ α τ ο μ ά θ ε ι. Κ ο ρ υ φ α ίο π α ρ ά δ ε ιγ μ α π ο υ α φ ο ­

------------------------------------------------------

α ιτ ιο κ ρ α τ ι­

θ α ε κ φ ρ α σ τ ε ί ε ξ α ρ τ ά τ α ι α π ό τ ο π ε ρ ι­ βάλλον.

κ ή . Ο ι δ ύ ο τ ό σ ο δ ια φ ο ρ ε τ ικ έ ς έ ν ν ο ιε ς ,

Η γ ν ώ σ η , λ ο ιπ ό ν , π ο υ α π ό α ι ώ ν ε ς α π ο τ έ -

η τ υ χ α ιό τ η τ α κ α ι η α ιτ ιο κ ρ α τ ία , δ ίν ο υ ν

λ ε σ ε α ν τ ικ ε ίμ ε ν ο α π ο κ λ ε ισ τ ικ ά τ η ς φ ιλ ο -

Μόλις Κυκλοφόρησαν

σ ο φ ία ς , π ε ρ ν ά ε ι π ια σ τ η ν α ρ μ ο δ ι ό τ η τ α

Κ α β ά φ η ς (Ο ι Μ ιμ ία μ β ο ι τ ο υ Η ρ ώ ν δ ο υ ,

τ η ς ε π ι σ τ ή μ η ς , μ ια ς ε π ι σ τ ή μ η ς β α σ ι σ μ έ ­

1 8 9 2 ). Σ τ η ν π α ρ ο ύ σ α έ κ δ ο σ η π ε ρ ιλ α μ ­

ν η ς σ τ η ν ε ξ ε λ ικ τ ικ ή β ιο λ ο γ ί α .

β άνο νται ο ι εξή ς: Η τσ α τσ ά , Υ π ο δ ή μ ατα,

«Δ ε θ α μ π ο ρ ο ύ σ α μ ε να κ α τα λ ά β ο υ μ ε τη ν

Ο ι θρ ή σ κες, Ο

δ ά σ κ α λ ο ς , Η ζ η λ ιά ρ α ,

α ν θ ρ ώ π ιν η λ ο γ ικ ή κ α ι ε υ φ υ ΐ α ή τ η ν α ν ­

Ν τ α β α τ ζ ή ς , Ο ι φ ιλ ε ν ά δ ε ς , ε ν ώ π α ρ α τ ί­

θ ρ ώ π ιν η ε π ικ ο ιν ω ν ία κ α ι τ ο ν π ο λ ιτ ισ μ ό » ,

θ ε τ α ι δ ίπ λ α σ τ η μ ε τ ά φ ρ α σ η κ α ι τ ο α ρ ­

γ ρ ά φ ε ι ο Η . P lo tk in υ φ η γ η τ ή ς ψ υ χ ο λ ο γ ία ς

χ α ί ο κ ε ίμ ε ν ο .

σ το

Π α ν ε π ισ τ ή μ ιο

το υ

Λ ο ν δ ίν ο υ

Δ .Τ σ α τ σ ο ύ λ η ς

και

σ υ γ γ ρ α φ έ α ς τ ο υ β ιβ λ ίο υ , « α ν δ ε ν κ α τ α λ α ­ β α ί ν α μ ε τ ο ν τ ρ ό π ο μ ε τ ο ν ο π ο ίο α υ τ έ ς ο ι

Τραγω δία ο λέθρ ου

μ η φ υ σ ικ έ ς ι κ α ν ό τ η τ έ ς μ α ς ρ ιζ ώ ν ο υ ν β α ­ θ ι ά μ έ σ α σ τ η ν α ν θ ρ ώ π ιν η β ιο λ ο γ ί α . Α π ο ­ τ ε λ ο ύ ν τ ις ξ ε χ ω ρ ισ τ έ ς π ρ ο σ α ρ μ ο γ έ ς π ο υ

Ο Τ ζο ν Γ ο υ έμ π σ τερ

ΤΖΟΝ ΓΟΥΕΜΠΣΤΕΡ Η Δούκισσατου Μάλφι

(π ε ρ . 1 5 8 0 - 1 6 3 4 ) , ε ­ λ ισ α β ε τ ια ν ό ς

μ α ς κ α θ ι σ τ ο ύ ν ξ ε χ ω ρ ισ τ ο ύ ς » . Ε. Ρ άης

Χριστίνα Μπάμπου-Παγκουρέλη Αθήνα, Εξάντας, 1996 Σελ. 198

μ ε ν ο ς α π ό τ ο Λ ο ν δ ί­ ν ο , θ ε ω ρ ε ίτ α ι ό τ ι έ ­

ΘΕΑΤΡΟ

γ ρ α ψ ε δ ύ ο τ ο υ λ ά χ ι­

Η ΔΟΥΚΙΣΣΑ ΤΟΥ ΜΑΛΦΙ

Η τέχνη των μίμων

δρα­

μ α το υ ρ γ ό ς κ α τα γ ό ­

σ το ν ματα

α ρ ισ τ ο υ ρ γ ή ­ σ το

ε λ ά χ ισ τ ο

δ ιά σ τ η μ α τ ω ν ε τ ώ ν 1 6 1 2 -1 3 , τ ο « Λ ε υ κ ό

Έ ν α ς α π ό τ ο υ ς σ η μ α ν τ ικ ό τ ε ρ ο υ ς Έ λ λ η ­

Δ α ίμ ο ν α »

ν ε ς ε π ιγ ρ α φ ικ ο ύ ς , ο α ρ χ α ιο λ ό γ ο ς Σ τ έ ­

« Δ ο ύ κ ισ σ α τ ο υ Μ ά λ ­

φ α ν ο ς Κ ο υ μ α ν ο ύ δ η ς (1 9 3 0 -1 9 8 7 ), μ α ζ ί

φ ι» π ο υ

και

τη

π ρ έπ ει να

μ ε τ ο ν Σ ω τ ή ρ η Κ α κ ίσ η , μ ε τ έ φ ρ α σ α ν π α -

π α ίχ τ η κ ε

λ ι ό τ ε ρ α , π ρ ώ τ ο ι, τ ο υ ς ε π τ ά μ ι μ ί α μ β ο υ ς

το τέλ ο ς το υ

τ ο υ Η ρ ώ ν δ α π ο υ , σ ή μ ε ρ α , μ ε τ η ν ε υ κ α ι­

Τ ο έ ρ γ ο εμ π ν εύ σ τη ­

π ρ ιν

απ ό 1614.

ρ ία τ η ς π α ρ ά σ τ α σ η ς σ τ ο Θ έ α τ ρ ο « Α μ ό -

κε απ ό τη ν π ρ αγμα­

ρ ε»

τ ικ ή ισ τ ο ρ ία τ η ς ν ε α ­

με

σ κ η ν ο θ ε σ ία

Α ν τώ νη

Κ α φ ετζό -

π ο υ λ ο υ , ε π α ν ή λ θ α ν σ τη ν ε π ικ α ιρ ό τ η τα .

ρ ή ς Ιτ α λ ίδ α ς χ ή ρ α ς

Ο ι μ ι μ ί α μ β ο ι, έ ν α ξ ε χ ω ρ ι σ τ ό λ ο γ ο τ ε χ ν ι κ ό

Τ ζ ιβ ά ν ν α ν τ ’ Α ρ α γ κ ό ν α , π ο υ σ υ ν έ β η μ ε ­

ε ίδ ο ς π ο υ ε π η ρ ε ά σ τ η κ ε α π ό τ α φ α λ λ ικ ά

τα ξύ

τ ρ α γ ο ύ δ ι α , α π ε υ θ υ ν ό τ α ν σ ε έ ν α π ε ρ ιο ­

τ ρ α γ ω δ ία χ ω ρ ίς δ ιε ξ ό δ ο υ ς , ό π ο υ η π λ ε -

ρ ισ μ έ ν ο , δ ι α φ ο ρ ε τ ι κ ό

1 4 9 0 κ α ι 1 5 1 3 . Π ρ ό κ ε ι τ α ι γ ι α μ ια

α π ό ε κ ε ίν ο τ ω ν

κ τά ν η τ ο υ κ α κ ο ύ υ φ α ίν ε τ α ι α π ο τε λ ε σ μ α ­

τ ρ α γ ω δ ι ώ ν κ α ι κ ω μ ω δ ιώ ν , κ ο ιν ό , π α ιζ ό ­

τ ικ ά κ α ι δ ε ν λ ύ ν ε τ α ι π α ρ ά μ ό ν ο ν ό τα ν έ ­

τ α ν σ ε π ε ρ ιο ρ ισ μ έ ν ο χ ώ ρ ο κ α ι ό χ ι σ τ α

χ ε ι , ο υ σ ια σ τ ικ ά , ο λ ο κ λ η ρ ώ σ ε ι τ ο έ ρ γ ο

θέα τρ α

α ρ χ α ίο

τ η ς . Ο ι δ ο λ ο φ ο ν ί ε ς α φ θ ο ν ο ύ ν ( σ υ μ π ε ρ ι­

όπου

δ ιδ α σ κ ό τ α ν

το

δ ρ ά μ α , εν ώ τ α θ έ μ α τ ά τ ο υ ή τα ν απ ό ­

λ α μ β α ν ο μ έ ν ω ν κ α ι μ ικ ρ ώ ν π α ιδ ιώ ν ), η

λ υ τ η ς κ α θ η μ ε ρ ι ν ό τ η τ α ς , χ ω ρ ί ς κ λ α σ ικ ή

Δ ο ύ κ ισ σ α

δ ο μ ή . Π ρ ό κ ε ιτ α ι γ ι α μ ικ ρ ο ύ ς δ ια λ ό γ ο υ ς

π ρ ό τυ π ο α ν ε ξ α ρ τ η σ ία ς τ η ς θ έ λ η σ η ς ε ­

ή

ν ά ν τ ια σ ε ε γ κ ό σ μ ιο υ ς θ ε σ μ ο ύ ς , π λ η ρ ώ ­

και μονολόγους,

σ ε έμ μ ετρ η μορφ ή, σ ε σ τ ί χ ο υ ς χ ω λ ιά μ β ο υ ς (ή σ κ ά ζ ο ν τ ε ς ) , δ η λ . σ ε ια μ β ικ ό τ ρ ί ­ μ ε τ ρ ο τ ο υ ο π ο ίο υ ο τ ε λ ε υ τ α ίο ς

ΗΡΩΝΔΑ Επτά Μιμίαμβοι Μτφρ.: Σωτήρης Κακίσης Στέφανος Κουμανούδης Αθήνα, Νεφέλη, 1996 Σελ. 101

ε ίν α ι

το υ

Μ άλφ ι

θα

απ ο τελ έσ ει

ν ο ν τ α ς α υ τ ή κ α ι ό σ ο ι τ η ν π ε ρ ιβ ά λ λ ο υ ν μ ε τ η ν ίδ ια τ ο υ ς τ η ζ ω ή . Έ ρ γ ο δ ύ σ κ ο λ ο , ό σ ο κ α ι θ ε λ κ τ ι κ ό , σ τ η σ κ η ν ικ ή τ ο υ α ν α ­ π α ρ ά σ τ α σ η , α ν έ β η κ ε τ ο ύ τ ο τ ο χ ε ιμ ώ ν α σ τ ο θ έ α τ ρ ο « Α μ ό ρ ε » , σ ε μ ια α ν α ν ε ω τ ι κ ή σ κ η ν ο θ ε τ ικ ή

π ρ ό τα σ η

το υ

Γ ιά ν ν η

σ π ο ν δ ε ίο ς . Γ ι α τ ο ν π ά π υ ρ ο ό π ο υ β ρ έ θ η ­

Χ ο υ β α ρ δ ά π ου δ εν β ο η θ ή θ η κ ε, ω σ τόσ ο,

κ α ν ο ι μ ιμ ία μ β ο ι τ ο υ Η ρ ώ ν δ α (σ τ η ν α ι­

κ υ ρ ί ω ς α π ό τ η δ ι α ν ο μ ή κ ά π ο ιω ν ρ ό λ ω ν

γ υ π τ ια κ ή π ό λ η Μ έ ιρ ) έ χ ο υ ν δ ια τ υ π ω θ ε ί

κ α ι α π ό τ α κ ο σ τ ο ύ μ ι α τ η ς Κ λ α ιρ Μ π ρ έ -

δ ια φ ο ρ ε τ ικ έ ς

Π ο ίη μ α

σ γ ο υ ε λ . Σ τ ο υ ς π ρ ω τ α γ ω ν ισ τ ικ ο ύ ς ρ ό ­

γ ι α τ ο υ ς μ ιμ ί α μ β ο υ ς α υ τ ο ύ ς έ γ ρ α ψ ε ο

λ ο υ ς ο Λ ά ζ α ρ ο ς Γ ε ω ρ γ α κ ό π ο υ λ ο ς , κ ι-

χ ρ ο ν ο λ ο γ ή σ ε ις .

ΜόλίζΚνχλοφόρησαν

ν ο ύ μ ε ν ο ς ε π α κ ρ ιβ ώ ς σ τ ο π ν ε ύ μ α τ η ς

Γ ια τ ου ς κα λο φ α γά δ ες

σ κ η ν ο θ ε σ ία ς , κ α ι η Κ α ρ υ ο φ υ λ λ ιά Κ α ρ α μ π έ τ η π ο υ , σ ’ έ ν α ε ρ μ η ν ε υ τ ικ ό π ε ρ ιβ ά λ ­ λ ο ν π ο υ σ τ ις π ε ρ ισ σ ό τ ε ρ ε ς σ κ η ν έ ς δ ε ν τ η β ο η θ ο ύ σ ε , ε κ ιν ε ίτ ο σ ε δ ια φ ο ρ ε τ ικ ή κ λ ίμ α κ α . Δ . Τσ ατσ ο ύλης

Α υ τ ό τ ο β ιβ λ ίο μ ά λ ι­

Η κουζίνα της Στέλλας Κατσαρού Πρόλογος: Δημήτρης Ποταμιάνος Αθήνα, Ποταμός, 1996 Σελ. 298

σ τα ! Θ α λ ε ρ ω θ ε ί, θ α φ θ α ρ εί απ ό τη χρ ή ­ σ η , θ α χ ρ η σ ι μ ο π ο ιη ­ θ ε ί δ η λ α δ ή σ το έπ α κ ρ ο ν . Δ ιό τ ι ό ,τ ι μ α ς

_________

ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΕΙΣ

π ρ ο τ ε ί ν ε ι η Σ τ έ λ λ α Κ α τ σ α ρ ο ύ ε ίν α ι α υ τ ό π ο υ ο κ α θ έ ν α ς θ α ή θ ε λ ε ν α ε τ ο ιμ ά σ ε ι γ ια τ ο ν ε α υ τ ό τ ο υ κ α ι τ α π ρ ο σ φ ιλ ή τ ο υ π ρ ό ­

Για τ ου ς ατνομπ

σ ω π α χ ω ρ ίς ν α κ ιν δ υ ν ε ύ ε ι ν α γ ε λ ο ιο π ο ιη ­

Ο ι ε κ δ ό σ ε ι ς « Π ο τ α μ ό ς » μ ά ς ε ίχ α ν σ υ ν η θ ί­

π έ ρ α σ ε ο κ α ιρ ό ς π ο υ η ν ο σ τ ιμ ιά ή τ α ν

θ ε ί μ ε π ε ρ ίτ ε χ ν ε ς π α ρ α σ κ ε υ έ ς . Ε ξ ά λ λ ο υ σ ε ι σ τ α κ α λ ά π α ιδ ικ ά β ιβ λ ία , ν α ό μ ω ς π ο υ

σ υ ν ώ ν υ μ ο τ ο υ δ ια φ ο ρ ε τ ι κ ο ύ , τ ο υ ε ξ τ ρ έ μ ,

ξ α ν ο ίγ ο ν τ α ι κ α ι σ ’ ά λ λ ε ς κ α τ η γ ο ρ ί ε ς - τ ι ς

τ ο υ π ο λ ύ π λ ο κ ο υ . Ο ι « μ π ά μ ιε ς φ ο ύ ρ ν ο υ »

ε ν α σ χ ο λ ή σ ε ις ,

ε ίν α ι έ ν α ε υ π ρ ό σ δ ε κ τ ο φ α γ η τ ό α λ λ ά κ ι

π ου έχ ο υ ν σ χέσ η

αυτό

χ ρ ε ιά ζ ε τ α ι

μ ε ρ ά κ ι-

το

ίδ ιο

τα

μ ε τ η μ α γ ε ιρ ικ ή -

« σ ο υ τ ζ ο υ κ ά κ ια

δ ίν ο ν τ α ς έ ν α ν έ ο

ε υ ν ό η τ ο ό τ ι α υ τ ά τ α φ α γ η τ ά τ α μ α γ ε ίρ ε υ ε

τ ό ν ο σ τ η φ υ σ ιο ­

ο ίκ ο υ

τη ς

σ τα σ ία ς

σ ά λτσ α ».

Δ εν

ε ίν α ι

έ ξ ο χ α κ ά π ο τε η μ η τ έ ρ α μ α ς . Μ π ο ρ ο ύ μ ε κι

γ ν ω μ ί α τ ο υ φ ιλ ό ­ δ ο ξ ο υ ε κ δ ο τ ικ ο ύ

με

ε μ ε ίς .

-----------------------------------------------

Α ρκεί

να

ακολο υθήσ ουμε

τ ις

σ υ μ β ο υ λ έ ς τ η ς Σ . Κ α τ σ α ρ ο ύ , η ο π ο ία μ α ς

Ανα­

κ α θ ο δ η γ ε ί τ ό σ ο α π λ ά , ό σ ο κ α ι έ ν α ς φ ίλ ο ς

Λα-

ή σ υ γ γ ε ν ή ς σ τ α μ υ σ τ ι κ ά τ η ς ε λ λ η ν ικ ή ς α ­

μ π ρ ία .

σ τ ικ ή ς κ ο υ ζ ίν α ς .

Σ ’ α υ το ύ ς που έ ­

Π ο ι ο ς ά λ λ ο ς α π ό τ ο ν γ κ ο υ ρ μ έ δ ια ν ο ο ύ μ ε ­

χ ο υ ν ε μ π ισ τ ο σ ύ ­

ν ο , π α ν ε π ι σ τ η μ ια κ ό κ α ι σ υ γ γ ρ α φ έ α Δ η μ ή -

ν η σ τ ις ι κ α ν ό τ η -

τ ρ η Π ο τ α μ ιά ν ο μ π ο ρ ο ύ σ ε ν α π ρ ο λ ο γ ίσ ε ι

τ έ ς το υ ς , σ το υ ς

κ α λ ύ τερ α α υ τό τ ο εύ χ ρ η σ το σ υ ν τα γ ο λό ­

π ρ οχω ρ ημένου ς

γ ιο ε δ ε σ μ ά τω ν !

κ α ι ο λ ίγ ο ν σ ν ο μ π α π ευ θύ ν ετα ι

Γ . Δ α ν ιή λ

το

β ιβ λ ίο τ ο υ Ιτ α λ ο ύ

ΠΑΙΔΙΚΑ

Φ α μ π ρ ίτ σ ι ο Μ π ο υ λι ά ν ι . Π ο ιο ς

κ ο ιν ό ς

θ ν η τ ό ς θ α ε π ι χ ε ιρ ο ύ σ ε ν α π α ρ α σ κ ε υ ά σ ε ι

Γλω σσ ική ξενομ ανία

τ ο « C a r p a c c io α ρ ν ιο ύ μ ε σ ά λ τ σ α γ κ ο ρ γ κ ο ν τ ζ ό λ α » ή τ η « σ α λ ά τ α θ α λ α σ σ ιν ώ ν μ ε τ α λ ι α τ έ λ ε ς a l n e ro » γ ι α τ η ν ο π ο ία χ ρ ε ι ά ζ ο ­ ν τ α ι ε ν ν έ α ε ίδ η θ α λ α σ σ ι ν ώ ν μ ε τ α ξ ύ τ ω ν ο ­ π ο ίω ν κ α ι χ τ έ ν ι α Α γ ίο υ Ια κ ώ β ο υ ; Ο υ δ ε ί ς ε χ έ φ ρ ω ν ! Π ά ν τ ω ς ο ι π ρ ο τ ά σ ε ι ς τ ο υ Ιτ α λ ο ύ

ΘΕΤΗ ΧΟΡΤΙΑΤΗ Του λαγού που ξέρει τόσα λάχανο του τρων τη γλώσοα Εικον.: Ν. Ανδρικόπουλος Αθήνα, Καστανιά)της, 1996 Σελ. 28

σ τρ ο υ Φ ερ έ -

θα σ ας οδηγήσουν κα­

ε π ιγ ρ α φ έ ς

τω ν

κα τα σ τη μ ά τω ν,

θα

μ α ς π ε ίσ ε ι ό τ ι μ ά λ ­ λ ο ν β ρ ισ κ ό μ α σ τ ε σ ε

σ ε φ μ ε π λ ο ύ σ ιο β ιο γ ρ α φ ικ ό - μ ά γ ε ι ρ α ς κ ά π ο τ ε τ ο υ ε υ τ ρ α φ ο ύ ς κ α λ ο φ α γ ά μ ό δ ι­

Μ ια β ό λ τ α σ τ η ν Π α ­ τ η σ ί ω ν , κ ο ιτ ά ζ ο ν τ α ς τ ις

κ ά π ο ιο ν π ο λ υ ε θ ν ικ ό δ ρ ό μ ο ε ν ό ς μ ά λ λ ο ν ά γ νω σ το υ

μέρ ους,

όπ ου

η

ξ ε ν ο μ α ν ία

τ ε υ θ ε ί α ν σ ε έ ν α ά λ λ ο β ιβ λ ίο , α π ό τ ο ν ίδ ιο

σ υ ν α γ ω ν ίζ ε τ α ι τ η ν κ α κ ο γ ο υ σ τ ι ά κ α ι τ η ρ ύ ­

ε κ δ ο τ ικ ό ο ίκ ο , μ ε σ υ ν τ α γ έ ς γ ι α κ α θ η μ ε ρ ι ­

π α ν σ η κ ι ό π ο υ μ ά τ α ια ο γ ν ω σ τ ό ς σ τ α θ μ ό ς

νο ύ ς ανθρ ώ π ο υς π ου αγαπ ούν το καλό

α υ τ ο ύ το υ δ ρ ό μ ο υ γ ια τ η μ έ τρ η σ η τ η ς ρ ύ ­

φ α γ η τ ό κ α ι κ υ ρ ίω ς τ ο ε ύ κ ο λ α π α ρ α σ κ ε υ -

π α ν σ η ς « π α σ χ ίζ ε ι» π ρ ο ς δ ό ξ α ν τ η ς κ α τ α ­

ά σ ιμ ο .

ν ά λ ω σ η ς ν α τ η β ρ ίσ κ ε ι μ ε ιω μ έ ν η . Κ α ι ν α ή ­ Γ . Δ α ν ιή λ

τ α ν μ ο ν ά χ α η Π α τ η σ ίω ν .. ! τ έ λ ο ς π ά ν τ ω ν ...

α υ τ ή τ η γ λ ω σ σ ικ ή ξ ε ν ο μ α ν ία π ρ ο σ π α ­

β ιβ λ ίο π ο υ θ α λ έ γ α μ ε ό τ ι α π ο τ ε λ ε ί κ α ι

θ ε ί ν α κ α υ τ η ρ ι ά σ ε ι η σ υ γ γ ρ α φ έ α ς μ ε ή·

ά ρ ι σ τ ο « υ λ ικ ό » γ ι α έ ν α « ά λ λ ο » μ υ θ ι σ τ ό ­

ρω ά τη ς ένα λα γό, που θέλο ντα ς να γί

ρ η μ α . Μ ε μ ια δ ια φ ο ρ ά : ό τ ι μ ε τ η ν α ν ά ­

ν ε ι ξ ε ν α γ ό ς π ε ρ ιέ ρ χ ε τ α ι τ η ν Ε λ λ ά δ α

γνω σ η τω ν π α ραπ άνω σ π α ρ α γ μ ά τω ν έ ­

δ ια β ά ζ ε ι τ ι ς ξ ε ν ό γ λ ω σ σ ε ς ε π ιγ ρ α φ έ ς

ν α μ υ θ ισ τ ό ρ η μ α μ ε π ο λ λ α π λ ά σ η μ α ιν ό -

ν ο μ ίζ ο ν τ α ς ό μ ω ς ό τ ι τ α ξ ιδ ε ύ ε ι σ τ ο ν κ ό ­

μενα

σμο.

τη ς

σ τ η σ υ ν ε ίδ η σ η τ ο υ α ν α γ ν ώ σ τ η .

γ λ ώ σ σ α ς τ ο υ . Π ρ ω τ ό τυ π ο κ ι ε υ ρ η μ α τ ι­

(Γ ια ε φ ή β ο υ ς κ α ι γ ια μ ε γ ά λ ο υ ς )

Α π οκτά

τέλ ο ς

σ υ ν ε ίδ η σ η

έ χ ε ι α ρ χ ίσ ε ι ν α π ρ α γ μ α τ ώ ν ε τ α ι

Γ. Π α π αδ άτο ς

κ ό ε ίν α ι σ τ η σ ύ λ λ η ψ ή τ ο υ τ ο θ έ μ α κ α ι δ ο σ μ έ ν ο μ ε α ρ κ ε τ ό χ ιο ύ μ ο ρ . Η ε ικ ο ν ο γ ρ ά φ η σ η ε ίν α ι θ α υ μ ά σ ια .

Ο Λ ο υ κ ά ς κι ο λ ύ κ ο ς

Ο Ν . Α ν δ ρ ικ ό π ο υ λ ο ς μ ε δ υ ο - τ ρ ε ις π ο λ ύ κ α λ έ ς δ ο υ λ ε ιέ ς τ ε λ ε υ τ α ία (σ τη μ ία ε ί­

Κ αι π άλι το γο υ ρ ο υ νά κ ι ο Λ ο υ κά ς με

ν α ι κ α ι τ ο κ ε ίμ ε ν ο δ ικ ό τ ο υ ) ε ισ β ά λ λ ε ι

τ ο λ ύ κ ο ( θ υ μ η θ ε ίτ ε τ ο υ ς σ τ ο « Ο υ π ς !» ).

δ υ ν α μ ικ ά κ ο μ ίζ ο ν τ α ς μ ια ά λ λ η α ι σ θ η τ ι­

Ο Λ ο υ κ ά ς , δ ίχ ω ς ν α α ν τ ιλ α μ β ά ν ε τ α ι τ ο

κ ή τ η ς ε ικ ό ν α ς σ τ ο χ ώ ρ ο τ η ς π α ιδ ικ ή ς

λύκο,

λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς .

κ ά τι

κάνει

τ η ν τ ε λ ε υ τ α ί α σ τ ιγ -

(Γ ια π α ιδ ιά α π ό 9 έ ω ς 1 0 ε τ ώ ν ) Γ. Π α π α δ ά το ς

Τ ο λό γ ο έ χ ε ι ο α ν α γ ν ώ σ τ η ς

c o l in

McNAUGHTON

μη _ χ υ χ α ίο ή α π ο -

Μτφρ.:ΑαΠαπασταύρου Αθήνα, Παπαδόπουλος, 1997

τέλεσ μ α λάθους τ ο υ ( ε ίν α ι ξ ε χ α σ ιά -

Σελ 32

ρης) ή και π ρονοη-

---------------------------------------------------------- τ ι κ ό τ η τ ά ς τ ο υ

-

κι

ο «κακός» π λην σ υ μ π α θέσ τα το ς λύ κο ς Μ έσ α απ ό υ π ο μ νή μ α τα , έν α η μ ερ ο λ ό ­ γ ιο , ε π ισ τ ο λ έ ς , α π ο κ ό μ μ α τ α ε φ η μ ε ρ ί­ δ ω ν , σ υ ζ η τ ή σ ε ις , α π ο σ π ά σ μ α τ α ρ α δ ιο ­ φ ω ν ικ ώ ν ε κ π ο μ π ώ ν π α ρ ο υ σ ιά ζ ε τ α ι υπ όθεσ η

ενός

μα-

θη τή , ο

ο π ο ίο ς

α­

π ο β λή θη κε απ ό

το τα

λ ό γ ια τ ο υ α μ ε ρ ικ α ­ ν ικ ο ύ

ε θ ν ικ ο ύ

μνου,

« π α ρ α β ιά ζ ο ­

ύ­

ντας» έτσ ι το ν κα­ ν ο ν ισ μ ό π ο υ

ίδ ια

Π ρ ό κ ε ιτ α ι γ ια

ε ν δ ια φ έ ρ ο υ σ α

ο π τ ικ ή

το υ

σ υ γ γ ρ α φ έ α , ο π τ ικ ή τ η ς έ μ μ ε σ η ς α ν α ­ λ ύ κ ο υ . Χ ω ρ ίς δ η λ α δ ή ν α π α ρ ο υ σ ιά ζ ε ­

Μόνο την αλήθεια Μτφρ.: I. Καρατζαφέρη Αθήνα, Πατάκης, 1996 Σελ. 208

σ χ ο λ ε ίο τ ο υ ε π ε ιδ ή τρ α γ ο υ δ ο ύ σ ε

τη ν

π ά ν δ ε ιν α .

τρ ο π ή ς το υ σ τερ εό τυ π ο υ το υ «κακού»

μ ια

ε ν δ ι α φ έ ρ ο υ σ α

π ερ νά ει τα

α π α ι­

τ α ι ο λ ύ κ ο ς « κ α λ ό ς » , σ υ ν η θ ισ μ έ ν ο μ ο τ ίβ ο τ ε λ ε υ τ α ία σ ε π α ρ α μ υ θ ικ έ ς ισ τ ο ­ ρ ίε ς , δ ο σ μ έ ν ο μ ε α π λ ο ϊκ ό τ η τ α π ο λ λ έ ς φ ο ρ ές, εδ ώ

α π ο τ υ π ώ ν ε τ α ι η φ υ σ ικ ή

τ ο υ ιδ ιό τ η τ α π ο υ « υ π ο ν ο μ ε ύ ε τ α ι» α π ό τ ι ς ο π ο ιε σ δ ή π ο τ ε α π λ έ ς κ ιν ή σ ε ις τ ο υ α ν θ ρ ω π ο π ο ιη μ έ ν ο υ π α ρ ά γ ο ν τ α . Τ ο χ ι­ ο ύ μ ο ρ π ο υ β γ α ίν ε ι α π ό τ α α π λ ά π ε ρ ι­ σ τ α τ ικ ά

ε ίν α ι

α υθ ό ρ μ η το

και

απ ο­

λ α υ σ τ ικ ό . (Γ ια π α ιδ ιά α π ό 4 έ ω ς 7 ε τ ώ ν )

το ύ σ ε σ εβ α σ μ ό και

Γ. Π απ αδάτος

σ ιω π ή . Π ο ι ο ς σ τ ’ α ­ λ ή θ ε ια ε ίν α ι ο « έ ν ο ­ χος»;

Η

δασκάλα,

Η α ξία τ η ς α ν θ ρ ώ π ιν η ς ζ ω ή ς

τ ο σ χ ο λ ε ίο κ α ι η δ ι­ εύ θ υ νσ η , ή α κ ό μ α ο

Α ν α μ φ ίβ ο λ α , ο Ο λ λ α ν δ ό ς Π . Μ π ίχ ε λ ε ί ­

ίδ ιο ς ο μ α θ η τ ή ς ; Ή

να ι απ ό το υ ς

μ εγ α λύ τερ ο υς σ ύγχρο­

κ ά π ο ιο ι ά λ λ ο ι π ο υ

νο υ ς π α ρ α μ υ θά δ ες . Κ α τά το ν κ α λ ύ τε­

γ ι α ιδ ιο τ ε λ ε ί ς σ κ ο π ο ύ ς υ π ο κ ιν ο ύ σ α ν τ ο

ρ ο τ ρ ό π ο χ ρ η σ ιμ ο π ο ιε ί μ ο τ ίβ α κ α ι σ ύ μ ­

γ ε γ ο ν ό ς ; Ή τ ε λ ικ ά ό λ α ε ίν α ι α π ο τ έ λ ε ­

β ο λ α λ α ϊκ ώ ν π α ρ α μ υ θ ιώ ν κ α ι π λ ά θ ε ι ι­

σ μ α π α ρ α νο ή σ εω ν; Ο σ υ γ γ ρ α φ έα ς α ­

σ τ ο ρ ίε ς π ο υ π ρ α γ μ α τ ε ύ ο ν τ α ι α ιώ ν ιε ς

φ ή ν ει το ν αναγνώ σ τη να το σ υμ π ερ ά -

α λ ή θ ε ιε ς κ α ι μ ε τ α φ υ σ ικ έ ς α γ ω ν ίε ς τ ο υ

ν ε ι.

ανθρώ π ο υ.

Ε ίν α ι έ ν α π ρ ω τ ό τ υ π ο κ α ι α π ο λ α υ σ τ ικ ό

Σ ε τ ο ύ τ ο τ ο β ιβ λ ίο , μ ια ν ε ρ ά ι δ α ισ τ ο ρ ε ί

Μόλις Κυκλοφόρησαν

σ ’ έν α ν νάνο το π ο­

ΠΑΟΥΛ ΜΠΙΧΕΛ Ιστορίες της νύχτας Εικον.: L. Postma Μτφρ.: Ε. Χουκ-Αποστολοπούλου Αθήνα, Ψυχογιός, 1996 Σελ. 222

λ ύ χ ρ ο ν ο τ α ξ ίδ ι τ η ς , γ ια

ν’

ανακαλύψ ει

τ ο Θ ά να το , ω ς σω ­ τ ή ρ ιο γ ε γ ο ν ό ς α π έ ­ να ντι

σ τη

νόημα που

χ ω ρ ίς

'

ΕΚΔΟ ΣΕΙΣ ΠΟ ΙΟ ΤΗ ΤΑ Σ Σειρά: Μύθοι και Ιστορία των Λαών

Για μικρούς και μεγάλους

α θ α ν α σ ία

υ π ο τ ίθ ε τ α ι ό τ ι

Του Βρετανικού Μουσείου και του Πανεπιστημίου ίου Τέξας

έχ ο υ ν τ α π λάσ ματα το υ μ ύθου.

R.I. PAGE

Ο σ υγγρ αφ έας μέ­ σα

απ ό

ε ν δ ια φ έ ­

Καθηγητής Πανεπιστημίου

ρ ο υ σ ε ς σ τη ν ε ξ έ λ ι­ ξ η κ α ι μ ε π ο λ ύ χ ιο ύ ­

Μ ύθοι

μ ο ρ φ α ν τ α σ τ ι κ έ ς ι­ σ τ ο ρ ίε ς , σ το

π ο ιη τ ικ έ ς

ύφ ο ς, όπ ου

των

ΒΟΡΕΙΩΝ

η

μ α γ ε ία κ α ι τ ο α π ρ ό ­ σ μ ε ν ο ε ίν α ι σ υ ν ή θ η φ α ιν ό μ ε ν α ,

αναφ έ-

ρ ετα ι και σ ε κα θη ­ μ ε ρ ιν έ ς

α π α ρ α ίτ η ­

τ ε ς γ ια τ ι ς α ν θ ρ ώ π ι­ ν ε ς σ χ έ σ ε ις α ξ ίε ς , ό π ω ς η α γ ά π η , η φ ι­ λ ία , ο έ ρ ω τ α ς . ( Γ ια π α ιδ ιά α π ό 1 0 ε τ ώ ν ) Γ. Π απ αδάτος

Ju st s a y NO Έ ν α β ιβ λ ίο π ο υ ε ξ η γ ε ί μ ε έ ν α ν α π λ ό , ε ι ­ λ ικ ρ ιν ή κ α ι ά μ ε σ ο τ ρ ό π ο τ ι ε ίν α ι τ α ν α ρ ­ κ ω τ ικ ά κ α ι π ο ιο ι ε ν α ι ο ι κ ίν δ υ ν ο ι α π ό

ΣΟΦΙΑ ΜΑΝΤΟΥ Η απόφαση είναι δική σου Σκίτσα: Νίκος Μαρουλάκης Αθήνα, Καστανιώτης, 1996 Σελ. 94

τη χρήσ η το υ ς. Χ ω ­ ρ ίς ν α τ ρ ο μ ο κ ρ α τ ε ί, χ ω ρ ίς ν α κ η ρ ύ τ τ ε ι, η Σ ο φ ία Μ α ν τ ο υ β ά λου

θ έ τ ε ι απ ό τη ν

---------------------------------------

Με 103 σελίδες 27 εικόνες και 1 χάρτη

α ρ χ ή τ ο θ έ μ α : « Υ π ά ρ χ ει θ έ σ η σ τη ζω ή σ ο υ γ ι α τ α ν α ρ κ ω τ ικ ά » ; Τ ο β ιβ λ ίο δ ε ν υ π ο τ ιμ ά τ α π α ιδ ιά , τ ο υ ς κ α τ α θ έ τ ε ι α ν τ ι­ κ ε ιμ ε ν ικ ά τ ο π ρ ό β λ η μ α κ α ι τ ο υ ς α φ ή ν ε ι ν α π ά ρ ο υ ν τ η δ ικ ή τ ο υ ς θ έ σ η . Α π α ρ α ί­ τ η τ ο κ α ι γ ια τ ο υ ς γ ο ν ε ίς , ε ιδ ικ ά γ ια ε ­ κ ε ίν ο υ ς π ο υ υ φ ίσ τ α ν τ α ι α δ ια μ α ρ τ ύ ρ η ­ τα τη ν π α ραπ ληρ οφ όρησ η και τη να ρ ­ κ ο τ ρ ο μ ο κ ρ α τ ία

τω ν

γράφ ηση

ιδ ια ίτ ε ρ α

ε ίν α ι

Μ Μ Ε.

Η

ε ικ ο ν ο ­

λ ε ιτ ο υ ρ γ ικ ή

κ α ι τ α σ κ ίτ σ α δ ια ν θ ίζ ο ν τ α ι μ ε ε υ π ρ ό σ δ ε κ τ ο χ ιο ύ μ ο ρ . (Γ ια π α ιδ ιά ά ν ω τ ω ν 1 2 ε τ ώ ν )

Ε

κ

δ

ό

σ

ε

ι

ς

ΠΑΠΑΔΗΜΑ Π ρο σ φ ο ρ ά σ τ ο ν Π ο λ ιτ ισ μ ό

Ιπποκράτους 8 Αθήνα Τηλ.: 36.27.318

Α . Στα μ ά τη ς

Μόλιζ Κυκλοφόρησαν

ΕΡΑΤΩ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΩΝ - ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 9 2 - 1 1 4 72 ΑΘΗΝΑ S

ΜΟΥΖΙΚΟΥΛΕΣ

I I οτ Η Ρ ΗI Κ Λ ΚΙ

.'·

Αθήνα, λ ■ '

ψ f

\, \τ,χ υ;.ν; ι>'

■

Φ Ρ Α Ν Τ Ι';

W O P fe M O l

ΡΗΓΑΣ I ΝΤΑΜΑ Λ ΒΑΛΕΣ-

ΤΑ ΤΡΙΑ ΚΟΡΙΤΣΑΚΙΑ ΤΗΣΜ ΑΜ ΑΣ ΙΟΥΣ

|

Μ ΙΑ \1 0 \A \IK i I ΓΡΩ Π Κ ΙI ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ Λογοτεχνία

ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ

<ρ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΠΟΣ Α Ε ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ 1 -10679 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ 36 02 535.3618 654. FAX 01 - 36 40 683

.V

Ζ η τή σ τε α ν α λυ τικό κατάλογο

Mmimm ΕΛΛΗΝΙ ΚΗ

Η σύμπλεξη ονειρικού κοι πραγματικού αποτελεί στο έρ γο του ένα επίτευγμα πρώτου μεγέθους

ΠΕ ΖΟΓΡΑΦΙ Α

τ ε ί μ ύ θ ο υ ς κ α ι ισ τ ο ρ ίε ς , π ε ρ ισ σ ό τ ε ρ ο α π ό τ ο ν μ υ θ ι-

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΜΠΑΡΔΟΝΗΣ Πάλι κεντάει ο στρατηγός Αθήνα, «Καστανιώτης», 1996.

τ α ξ ύ τ ο υ ε υ λ ο γ ο φ α ν ο ύ ς κ α ι τ ο υ π α ρ ά δ ο ξ ο υ . Έ ν α δ ιή ­

σ τ ο ρ ιο γ ρ ά φ ο . Ν α ε σ τ ιά ζ ε ι τ η σ υ γ κ ίν η σ ή τ ο υ σ ε επ ε ι­ σ ό δ ια κ α ι σ τ ιγ μ ιό τ υ π α π ο υ κ ιν ο ύ ν τ α ι σ ε έ ν α χ ώ ρ ο μ ε ­ γ η μ α α ιω ρ ε ίτ α ι μ ε τ α ξ ύ ψ ε υ δ α ίσ θ η σ η ς κ α ι β ε β α ιό τ η ­ τ α ς , π α ίζ ο ν τ α ς ο υ σ ια σ τ ικ ά κ α ι μ ε τ α δ ύ ο · α υ τ ό π ο υ Κ .Θ . Δ η μ α ρ ά ς α ν α φ ε ρ ό μ ε ν ο ς σ τ ο ν Π α π α δ ια μ ά -

0

δ ια μ ο ρ φ ώ ν ε τ α ι τ ε λ ικ ώ ς ε ίν α ι η α ίσ θ η σ η μ ια ς α ν ο λ ο ­

ν τ η έ γ ρ α ψ ε ό τ ι η α ν ά γ ν ω σ η τ ο υ π ρ ώ τ ο υ δ ιη γ ή ­

κ λ ή ρ ω τ η ς ισ τ ο ρ ία ς . Η ίδ ια η α ν α γ ν ω σ τ ικ ή π ρ ά ξ η θ α

μ α τ ο ς τ ο υ σ ε σ υ ν α ρ π ά ζ ε ι, η δ ε ύ τ ε ρ η σ ε σ υ γ κ ιν εί,

ο λ ο κ λ η ρ ώ σ ε ι τ ο ε λ λ ε ίπ ο ν π λ α ίσ ιο .

κό ε ίδ ο ς ιδ ια ίτ ε ρ α δ ύ σ κ ο λ ο κ α ι ε ξ α ιρ ε τ ικ ά π ερ ίπ λ ο κ ο ,

δ ό κ η τ η γ ι α τ η ν ε π ο χ ή μ α ς γ λ ω σ σ ικ ή ε υ φ ο ρ ία . Γ ε μ ά ­

η τ ρ ίτ η σ ε κ ο υ ρ ά ζ ε ι κ α ι η τ έ τ α ρ τ η σ ε π ν ίγ ει. Π ιθ α ν ώ ςΣ ε α υ τ ό τ ο χ ώ ρ ο τ ο υ μ ε τ α ξ ύ α ιω ρ ε ίτ α ι κ α ι η τ ε λ ε υ τ α ία σ υ λ λ ο γ ή δ ιη γ η μ ά τ ω ν τ ο υ Γ ιώ ρ γ ο υ Σ κ α μ π α ρ δ ώ ν η . Ο ο Δ η μ α ρ ά ς ν α μ η ν α ν α φ ε ρ ό τ α ν μ ό ν ο σ τ ο ν Π α π α δ ια λ ό γ ο ς τ ο υ κ α τ α ρ χ ή ν χ α ρ α κ τ η ρ ίζ ε τ α ι α π ό μ ια α π ρ ο σ ­ μ ά ν τη , α λ λ ά γ ε ν ικ ό τ ε ρ α σ τ ο δ ιή γ η μ α , έ ν α λ ο γ ο τ ε χ ν ι­ γ ι α τ ο ύ τ ο κ α ι ε ξ α ιρ ε τ ικ ά ε ύ κ ο λ ο σ τη σ υ γ γ ρ α φ ή το υ - εύ κ ο λ ο σ το να κα τα ­ ν τ ή σ ε ι ρ η τ ο ρ ικ ή

άσκηση

και θο ­

τ ο ς α ν α φ ο ρ έ ς σ τ α ε κ κ λ η σ ια σ τ ικ ά κ ε ίμ εν α , σ τη ν α ρ χ α ία φ ιλ ο λ ο γ ία , κα ι σ ε π ο λ λ ά κ ρ ίσ ιμ α κ ε ίμ ε ν α τ η ς σ ύ γ ­

ρ υ β ώ δ η ς π ο μ φ ό λ υξ.

χ ρ ο ν η ς λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς , ο Σ κ α μ π α ρ δ ώ -

Α ν έ ν α μ υ θ ισ τ ό ρ η μ α γ ί ν ε τ α ι β α ρ ε τ ό

νη ς μπ όρ εσ ε να π ερ ά σ ει σ ε έν α νέο

κ α ι υ π τ ιά ζ ε ι α ν α π ό φ ε υ κ τ α , έ ν α δ ιή ­

επ ίπ εδ ο γ ρ α φ ή ς κ α ι ν α ε ν σ ω μ α τ ώ σ ει

γ η μ α μ ε τ η ν ίδ ια ε υ κ ο λ ία κ α θ ίσ τ α τ α ι

μ ε τ ό λ μ η λ έ ξ ε ις κ α ι φ ρ ά σ ε ις τ η ς α γ ο ­

μ ικ ρ ό χ α ρ ο κ α ι α μ έ γ ε θ ε ς . Κ ο ν το λ ο ­

ρ α ία ς ιδ ιο λ έ κ τ ο υ , κ α θ ισ τ ώ ν τ α ς τ ε ς

γ ίς , η ισ τ ο ρ ία τ ο υ δ ε ν α π ο κ τ ά α υ τ ο ­

λ ε ιτ ο υ ρ γ ικ ό π α ρ ά γ ο ν τ α α ισ θ η τικ ώ ν

τ έ λ ε ια ,

α ν τ ιθ έ σ ε ω ν μ έ σ α σ τ ο κ ε ίμ ε ν ό τ ο υ .

γ ίν ε τ α ι έ ν α

εύ ρ η μ α ,

μ ια

π ν ε υ μ α τ ώ δ η ς δ ια π ίσ τω σ η , π ο υ δ ε ν

Τ ο δ ε ύ τ ε ρ ο χ α ρ α κ τ η ρ ισ τ ικ ό τ η ς δ ιη -

δ ια φ έ ρ ε ι σ ε τ ίπ ο τ α α π ό μ ια δ η μ ο ­

γ η μ α τ ο γ ρ α φ ία ς τ ο υ ε ίν α ι ό τ ι γ ν ω ρ ί­

σ ιο γ ρ α φ ικ ή ά σ κ η σ η ύ φ ο υ ς . Ο δ ιη -

ζ ε ι ν α α π ο μ ο ν ώ ν ει τ η ν κ α ίρ ια χ ρ ο ν ι­

γ η μ α τ ο γ ρ ά φ ο ς π ρ έπ ει ν α σ υ γ κ ρ ο ­

κ ή σ τ ιγ μ ή ε ν ό ς ε π ε ισ ο δ ίο υ κ α ι α π ό α υ τ ή ν α α ν α π τ ύ σ σ ει, ε ν ε ίδ ε ι μ ν η μ ο -

ν ικ ή ς α ν α σ υ γ κ ρ ό τ η σ η ς , τ α σ υ μ φ ρ α ζ ό μ ε ν α κ α ι τ α π α ­

τ η ν κ α τ α σ τ ρ ο φ ικ ό τ ε ρ η έ κ φ ρ α σ ή τ ο υ · γ ί ν ε τ α ι α δ ια φ α ­

ρ ε π ό μ ε ν ά τ η ς . Ο ε ν τ ο π ισ μ ό ς α υ τ ό ς τ η ς κ α τ ά λ λ η λ η ς

ν έ ς α υ τ ο ε γ κ ώ μ ιο . Ο σ υ γ γ ρ α φ έ α ς μ ιλ ά ε ι μ ε τ ο ν εα υ τ ό

σ τ ιγ μ ή ς ε ίν α ι έ ν α α π ό τ α σ η μ α ν τ ικ ό τ ε ρ α π ρ ο τ ε ρ ή μ α ­

τ ο υ ' ο ι α ν α γ ν ώ σ τ ε ς τ ο υ α π λ ώ ς δ ε ν υ φ ίσ τ α ν τ α ι κ α ι δ ε ν

τ α τ η ς τέ χ ν η ς το υ .

θ α υ π ά ρ ξ ο υ ν π ο τ έ.

Έ ν α ε ξ ίσ ο υ σ η μ α ν τ ικ ό π ρ ο τ έ ρ η μ α τ ο υ Σ κ α μ π α ρ δ ώ ν η

Δ ε ν έ χ ο υ μ ε ό μ ω ς π α ρ ά έπ α ιν ο γ ι α τ α υπ ό λ ο ιπ α δ ιη γ ή ­

ε ίν α ι ό τ ι γ ν ω ρ ίζ ε ι ν α ε σ τ ιά ζ ε ι τ η ν α φ η γ ο ύ μ ε ν η σ τιγ μ ή

μ α τ α τ η ς σ υ λ λ ο γ ή ς , ό π ο υ η σ υ μ π υ κ ν ω μ έν η σ υ γ κ ίν η ­

σ τη ν κ α ίρ ια α π ό σ τα σ η α π ό τ η μ ν ή μ η κ α ι τ η φ α ν τ α σ ία .

σ η , η έ ν τ α σ η τ η ς π ε ρ ιγ ρ α φ ή ς κ α ι η α π τ ό τ η τ α τ η ς ε ι-

Μ ε ά λ λ α λ ό γ ια , γ ν ω ρ ίζ ε ι ν α τ ο π ο θ ε τ ε ί τ ο γ ε γ ο ν ό ς π ο υ

κ ο ν ο π λ α σ ία ς έ χ ο υ ν π ρ ο σ φ έ ρ ε ι σ τη ν ε λ λ η ν ικ ή λ ο γ ο ­

α π ο τυ π ώ ν ει σ τ η ν α ρ μ ό ζ ο υ σ α δ ιά σ τ α σ η ο ύ τ ω ς ώ σ τ ε

τ ε χ ν ία , μ ε ρ ικ έ ς α π ό τ ι ς κ α λ ύ τ ε ρ ε ς σ ε λ ίδ ε ς τ η ς . Ο

ν α δ ια θ λ ά τ α π ρ ο η γ ο ύ μ ε ν α κ α ι ν α φ ω τ ίζ ε ι τ α επ α κ ό ­

Σκαμπαρδώνης εκφράζει την ευαισθησία μιας ολόκλη­ ρης γενιάς, ενός πολιτισμικού κύκλου, που ξεπερνώντας τις ιδεολογικές πολώσεις του παρελθόντος πα­ ρατηρεί γύρω του με την απληστία και την αδηφαγία μιας ζωντανής συνείδησης για ν α διακρίνει τι βρώσιμο υπάρχει για τη φαντασία και πώς μπορεί να εμπλουτι­ στεί από τον κόσμο των ονείρων - τα μόνα πράγματα που επιβίωσαν μετά το θάνατο του θεού.

λ ο υ θ α μ ε έ ν α α λ λ ό κ ο τ ο φ ω ς π ο υ ε π α ν α ρ ρ υ θ μ ίζ ε ι τ η ν ε σ ω τ ε ρ ικ ή τ ο υ ς δ ια σ ύ ν δ ε σ η . Η δ ιη γ η μ α τ ο γ ρ α φ ία τ ο υ , ε ξ α ιτ ία ς κ υ ρ ίω ς τ ο υ τ ε ­ λ ε υ τ α ί ο υ χ α ρ α κ τ η ρ ισ τ ικ ο ύ τ η ς , α ν ή κ ε ι σ ε κ ά π ο ιο ε ί­ δ ο ς μ α γ ικ ο ύ ρ ε α λ ισ μ ο ύ , ό π ω ς τ ο γ ν ω ρ ίσ α μ ε α π ό τ ο ν Γ κ ό γ κ ο λ , τ ο ν Μ ο π α σ ά ν , τ ο ν Π α π α δ ια μ ά ν τ η , τ ο ν Κ ά φ κ α , τ ο ν Μ π ό ρ χ ε ς κ α ι τ ο ν Μ α ρ κ έ ς . (Α φ ή ν ω έ ξ ω π ο λ λ ά ο ν ό μ α τ α μ ια ς κ α ι ο ι λ ο γ ο τ ε χ ν ικ έ ς γ ε ν ε α λ ο ­

Η σ ύ μ π λ ε ξ η ο ν ε ιρ ικ ο ύ κ α ι π ρ α γ μ α τ ικ ο ύ α π ο τ ε λ ε ί σ τ ο

γ ί ε ς δ ε ν δ η λ ώ ν ο υ ν τ ίπ ο τ ε π α ρ α π ά ν ω α π ό ε κ λ ε κ τ ικ έ ς

έ ρ γ ο τ ο υ έ ν α ε π ίτ ε υ γ μ α π ρ ώ τ ο υ μ ε γ έ θ ο υ ς . Η γ ρ α φ ή

σ υ γ γ έ ν ε ιε ς ). Δ ια κ ρ ίν ο υ μ ε ε π ίσ η ς τ η ν ε π ίδ ρ α σ η τ ο υ

τ ο υ Σ κ α μ π α ρ δ ώ ν η θ ε σ π ίζ ε ι τ η ν α ν α γ κ α ία α ν α λ ο γ ία

Α λ έ ξ α ν δ ρ ο υ Μ ω ρ α ΐτ ίδ η , α π ό σ π α σ μ α τ ο υ ο π ο ίο υ

μ ε τ α ξ ύ φ α ν τ α σ ία ς κ α ι π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α ς , ό σ ο α π α ιτε ί­

π α ρ α τ ίθ ε τ α ι σ τ η ν α ρ χ ή τ ο υ β ιβ λ ίο υ τ ο υ , ε ν ώ η β ια ­

τ α ι γ ι α ν α μ η δ ια λ υ θ ε ί η π ρ ώ τ η σ ε π α ρ α ίσ θ η σ η κ α ι γ ια

σ τ ικ ή α ν α φ ο ρ ά τ ο υ Ζ α χ α ρ ία Π α π α ν τ ω ν ίο υ θ α π ρ έ ­

ν α μ η χ α θ ε ί η δ ε ύ τ ε ρ η (π η ν κ ο ιν ο τ ο π ία .

π ε ι ν α δ η λ ώ ν ε ι μ ια ν ά λ λ η α γ α π η τ ικ ή σ χ έ σ η μ ε μ ία α ­

Α ν α μ φ ίβ ο λ α , ό λ ο ι ο ι ά ν θ ρ ω π ο ι ε ίμ α σ τ ε φ ρ ικ τ έ ς ε π α ­

π ό τ ι ς σ ε μ ν ό τ ε ρ ε ς ιδ ιο φ υ ί ε ς τ ο υ ν ε ο ε λ λ η ν ικ ο ύ λ ό ­

ν α λ ή ψ ε ις , λ ο γ ό τ υ π ο ι π ο υ π ρ ο σ θ έ τ ο υ ν , σ ε μ ια σ υ ν η θ ι­

γου.

σ μ έ ν η π α ρ ά σ τ α σ η , τ η ν ξε χ ω ρ ισ τ ή τ ο υ ς α π ό χρ ω σ η ,

Ο Κ α β ά φ η ς μ ιλ ώ ν τ α ς γ ι α τ ο ν Π α π α δ ια μ ά ν τ η π α ρ α ­

τ η χ ρ ω μ α τ ικ ή έ ν τ α σ η π ο υ μ ό ν ο τ ο δ ικ ό τ ο υ ς π ρ ό σ ω ­

τ ή ρ η σ ε ό τ ι γ ν ω ρ ίζ ε ι τ ι π ρ έπ ει ν α π α ρ α λ ε ίψ ε ι· τ ο ίδ ιο

π ο κ α τ ό ρ θ ω σ ε ν α σ υ λ λ ά β ε ι κ ά τ ω απ ό τ ι ς α κ τ ίν ε ς ε ν ό ς

δ ια π ισ τώ ν ε τα ι κ α ι σ το ν Σ κ α μ π α ρ δ ώ ν η . Ο λ ό γ ο ς τ ο υ

σ κ λ η ρ ο ύ κ α ι α π ρ ό σ ω π ο υ ή λ ιο υ .

α ν α π τ ύ σ σ ε τ α ι μ ε μ ια π λ ο ύ σ ια π ο λ λ έ ς φ ο ρ έ ς ε κ φ ρ α ­

Ο Σ κ α μ π α ρ δ ώ ν η ς σ υ ν έ λ α β ε α υ τ ή τ η μ ο ν α δ ικ ή α π ό ­

σ τ ικ ό τ η τ α π ο υ δ ια κ ό π τ ε τ α ι α π ό τ ο μ α κ α ι υ π ο χ ω ρ ε ί σ ε

χ ρ ω σ η σ τ ο κ α τα π λ η κ τικ ό δ ιή γ η μ α « Η κ υ ρ ία Σ ω σ ώ θ α

μ ο ρ φ έ ς ε ρ μ η τ ικ ή ς ε λ λ ε ιπ τ ικ ό τ η τ α ς π ο υ α ιφ ν ιδ ιά ζ ο υ ν

β γ ε ι β ό λ τα » , δ ίν ο ν τ α ς σ ε λ ίδ ε ς ισ ά ξ ιε ς μ ε τ α δ ιη γ ή μ α ­

τ ο ν α ν α γ ν ώ σ τ η , μ ε τ η ν π ο λ υ σ η μ ία τ η ς α ο ρ ισ τ ία ς

τ α τ ο υ W a s h in g to n Irvin g, τ ο υ N a th a n ie l H a th a w rn e ,

του ς.

τ ο υ O s c a r W ild e , τ ο υ Κίπ λινγ κ, τ ο υ Κ ά φ κ α κ α ι τ ο υ

Α υ τ ό ε ίν α ι β έ β α ια ε ν δ ια φ έ ρ ο ν , α ν κ α ι π ο λ λ έ ς φ ο ρ έ ς

Μ α ρ κ έ ς . Ο ι τ ε λ ε υ τ α ίε ς σ ε λ ίδ ε ς τ ο υ δ ιη γ ή μ α τ ο ς ό π ο υ

κ α τ α λ ή γ ε ι σ τ ο α π α θ έ ς , κ α τ ά τ ο ν Λ ο γ γ ίν ο , δ η λ α δ ή τ η ν

τ ο ό ν ε ιρ ο α π ο κ τ ά ό λ ο τ ο σ φ ρ ίγ ο ς ε ν ό ς β ιω μ έ ν ο υ γ ε ­

ψ υ χ ρ ό τη τα . Απ ό τ η σ υ λ λο γ ή μ ε ά φ η σ ε εν τε λ ώ ς α ­

γ ο ν ό τ ο ς , α π ο τ ε λ ο ύ ν ίσ ω ς μ ε ρ ικ έ ς α π ό τ ι ς κ α λ λ ιτ ε χ ν ι­

σ υ γ κ ίν η τ ο τ ο ο μ ώ ν υ μ ο δ ιή γ η μ α π ο υ ε ίν α ι σ χ ο ιν ο τ ε ­

κ ό τ ε ρ ε ς σ ε λ ίδ ε ς τ η ς π ε ζ ο γ ρ α φ ία ς μ α ς .

ν έ ς κ α ι ψ υ χ ο γ ρ α φ ικ ά α τ ε λ έ ς · τ ο « Ιχ θ ύ ο ς κ α τά λ υ σ ις » ,

Ε π ιπ λ έον , τ α δ ιη γ ή μ α τ α « Ό τ α ν θ ’ α σ τ ρ ά ψ ε ι η σ κ ο τ ε ι­

π ο υ η α τ μ ό σ φ α ιρ ά τ ο υ δ ια λ ύ ε τ α ι σ τ ο μ η δ έ ν ε ξ α ιτ ία ς

ν ή π ο λ ε μ ίσ τ ρ α » κ α ι « Η σ κ ιά σ τ α θ ε μ έ λ ια » θυ μ ίζ ο υ ν μ ε ­

τ η ς τ ε λ ε υ τ α ία ς τ ο υ π α ρ α γ ρ ά φ ο υ · « Τ ο ζ ω ν τα ν ό π όδ ι»

ρ ικ έ ς α π ό τ ι ς κ α λ ύ τ ε ρ ε ς ισ τ ο ρ ίε ς φ α ν τ α σ μ ά τ ω ν α π ό

κ α ι η « Α ν α φ ο ρ ά υ π α σ τυ ν ό μ ο υ » , π ο υ α π λ ώ ς ε ίν α ι π α ι­

τ η ν Κ ίν α κ α ι τ η φ ρ ίκ η τ ω ν δ η μ ο τ ικ ώ ν π α ρ α λ ο γ ώ ν , εν ώ

γ ν ιώ δ η σ τ ε ρ ε ό τ υ π α - τ ο « A D ID A S μ ε α ε ρ ο σ ό λ α » , τ ο

« Τ ο κ ό κ κ α λ ο σ τη ρ ά χ η » έ ν α ν α π ό τ ο υ ς α ν α τ ρ ιχ ια σ τ ι-

« Γ ρ ιβ ά δ ι» κ α ι τ ο « Η -Η -Η Ρ Α Κ Λ Η Θ » , π ο υ α π λ ώ ς δ ε ν λ έ ­

κ ό τ ε ρ ο υ ς ε φ ιά λ τ ε ς τ ο υ Κ ά φ κ α . Δ υ σ τ υ χ ώ ς , η τ ρ υ φ ε ­

ν ε τίπ ο τ ε , κ α ι α κ ο ύ γ ο ν τ α ι ω ς ν α ρ κ ισ σ ισ τ ικ ο ί α κ κ ισ μ ο ί

ρ ή α φ ή γ η σ ή τ ο υ « Ο π ο δ η λ ά τ η ς σ τ ρ ίβ ε ι ευ θ ε ία » π ε λ α ­

ε ν ό ς δ ε ξ ιο τ έ χ ν η .

γ ο δ ρ ο μ ε ί μ έ χ ρ ι ν α φ τ ά σ ε ι σ τ ο ευ ρ η μ α τ ικ ό τ ε τ ρ ά σ τ ιχ ο

Ο Σ κ α μ π α ρ δ ώ ν η ς χ α ίρ ε τ α ι ν α σ π α τ α λ ά ε ι τ ι ς α φ η γ η ­

τ ο υ τ έ λ ο υ ς , τ ο ο π ο ίο θ α έπ ρ ε π ε ν α α π ο τ ε λ ο ύ σ ε κ α ι ο ­

μ α τ ικ έ ς τ ο υ ικ α ν ό τ η τ ε ς . Ε ν ίο τ ε μ ά λ ισ τ α μ ο ιά ζ ε ι σ α ν

λ ό κ λ η ρ ο τ ο δ ιή γ η μ α . Ό λ α τ α υ π ό λ ο ιπ α μ ε τ ά τ ο ν τ ίτ λ ο

ν α μ ο ρ φ ά ζει π ρος το υ ς α ναγνώ στες το υ μ ε έν α λ ε­

ή τ α ν π ε ρ ιτ τ ά .

π τ ό χ ιο ύ μ ο ρ π ο υ σ τ ρ έ φ ε τ α ι ε ν α ν τ ίο ν τ η ς ίδ ια ς τ ο υ

Τ ο ίδ ιο ισ χ ύ ε ι κ α ι γ ι α τ ο τ ε λ ε υ τ α ίο δ ιή γ η μ α τ ο υ β ιβ λ ί­

τ η ς π ε ζ ο γ ρ α φ ικ ή ς δ ε ιν ό τ η τ α ς . Τ ο π ρ ό β λ η μ α α ν α δ ύ ε ­

ο υ « Κ α ν έ ν α ς δ ε ν τ ο ν έπ α ιζε» , ό π ο υ η π α λ ιν δ ρ ό μ η σ η

τ α ι ό τ α ν ο ι μ ο ρ φ α σ μ ο ί α υ τ ο ί γ ίν ο ν τ α ι α υ τ ο σ α ρ κ α ­

μ ετ α ξύ το υ τρ ο μ ερ ο ύ και το υ γκ ρ ο τέσ κ ο υ έχ ει απ ο­

σ μ ό ς . Ο σ υ γ γ ρ α φ ικ ό ς τ ο υ μ η δ ε ν ισ μ ό ς τ ό τ ε λ α μ β ά ν ε ι

δ ώ σ ε ι τ η ν α σ τ ικ ή π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α μ ε έν α ν τρ ό π ο α κ ό -

ρ υ φ ο , κ α τ ά τ ο ν Δ ι ο ν ύ σ ι ο τ ο ν Α λ ικ α ρ ν α σ σ έ α , π ο υ ο δ η ­

τ έ ω ρ η - δ ια ρ θ ρ ώ ν ε ι έ ν α ν έ ο ε κ φ ρ α σ π κ ό χ ώ ρ ο κ α ι τ ο ν

γ ε ί σ τ η ν α π α κ μ ή τ ο υ π ά θ ο υ ς κ α ι τ η ν ε ξ ά τ μ ισ η τ η ς

ψ η λ α φ ε ί μ ε τ η β ια σ ύ ν η ε ν ό ς ζ η λ ω τ ή κ α ι τ ο φ α ν α τ ισ μ ό

σ υ γ κ ίν η σ η ς .

τ ο υ ν ε ο φ ώ τ ισ τ ο υ . Λ ε ίπ ε ι ό μ ω ς η π υ ξ ίδ α .

Β έ β α ια , τ ο δ ιή γ η μ α είν α ι η υ π α ιν ικ π κ ό τε ρ η μ ο ρ φ ή λ ο ­

Ο Σ κ α μ π α ρ δ ώ ν η ς ε ίν α ι έ ν α ς ά ν θ ρ ω π ο ς , π ο υ , ό π ω ς ό ­

γ ο τ ε χ ν ία ς . Α ν η π ο ίη σ η ε σ τ ι ά ζ ε ι τ η σ υ γ κ ίν η σ η σ ε ό λ η

λ ο ι, έ χ ε ι ιδ έ ε ς α λ λ ά δ ε ν κ α τ έ χ ε ι α κ ό μ α ισ τ ο ρ ίε ς . Ό λ ο ι

τ η ς τ η ν έ ν τ α σ η κ α ι τ ο μ υ θ ισ τ ό ρ η μ α α ν α λ ύ ε ι τ η ν ισ το ­

μ α ς β ρ ισ κ ό μ α σ τ ε κ ά τω α π ό τ η ν τ υ ρ α ν ν ία τ ω ν ιδ εώ ν ,

ρ ία τ ω ν α ν θ ρ ω π ίν ω ν σ υ ν α ισ θ η μ ά τ ω ν σ τ α δ ια χ ρ ο ν ικ ά

α λ λ ά σ τ η δ ια δ ικ α σ ία τ η ς γ ρ α φ ή ς ο φ ε ίλ ο υ μ ε ν α α φ ή ­

τ ο υ ς κ α θ έ κ α σ τ α , τ ο δ ιή γ η μ α γ ι α ν α ο ρ θ ώ σ ε ι τ ο χ ώ ρ ο

ν ο υ μ ε τ ι ς ι δ έ ε ς ν α υ π ο δ η λ ώ ν ο ν τ α ι, ν α δ ιε ρ ε υ ν ώ ν τ α ι

τ ο υ α ν α γ κ ά ζ ε τ α ι ν α υ π α ιν ίσ σ ε τα ι, ν α υ π ο δ η λ ώ ν ει, ν α

α π ό τ ο ν α ν α γ ν ώ σ τ η π α ρ ά ν α δ ια δ η λ ώ ν ο ν τ α ι ά μ ε σ α

υ π ο ψ ιά ζ ει.

κ αι μ ε ο ξύ τη τα .

Έ ν α ε ξ α ίρ ε τ ο δ ε ίγ μ α τ η ς υ π α ιν ικ τ ικ ή ς γ ρ α φ ή ς είν α ι ε ­

« Π ρ έ π ε ι ν α ξ α ν α β ρ ώ τ α π ρ ά μ α τ α . Τ ο ν ε ρ ό . Τ η σ υ γ κ ί­

κ είν ο τ ο κ α τ α π λ η κ τ ικ ό δ ιή γ η μ α τ ο υ Π α π α ν τω ν ίο υ «Τ ο

ν η σ η . Τ ο σ ώ μ α . Ν α ξ α ν α β ρ ώ τ ο σ ώ μ α » . Α υ τ ό ν ο μ ί­

λ α μ π ρ ό α μ ά ξ ι» . Ε δ ώ β λ έ π ο υ μ ε μ ια φ α ιν ο μ ε ν ικ ά ά σ χ ε ­

ζ ο υ μ ε ό τ ι θ α ή θ ε λ ε ν α π ει ο Σ κ α μ π α ρ δ ώ ν η ς μ ε τ ο π α ­

τ η κ α ι ά σ η μ η ισ τ ο ρ ία ν α ο λ ο κ λ η ρ ώ ν ε τ α ι α π ό έ ν α α ­

ραπάνω απ όσπασμα. Π ό τε όμω ς χ ά νο υμ ε τ α π ρ άγ­

σ ύνδετο

μ α τα κα ι π ό τε ξε χ ν ά μ ε τ ο σ ώ μ α μ ας; Α υ τό α κ ο ύ γ ε τα ι

συμβάν

κ ά π ο ιο ς

γ ε ίτ ο ν α ς

π ο ιη τ ή ς

Κ ρ υ σ τ ά λ λ η ς , ά ρ ρ ω σ τ ο ς κ α ι ε τ ο ιμ ο θ ά ν α τ ο ς , β υ θ ίζ ε ­

κ ά π ω ς σ α ν εν τ υ π ω σ ιο θ η ρ ία κ α ι α υ τ ο θ α υ μ α σ μ ό ς , ν α

τ α ι σ τη σ υ γ γ ρ α φ ή τ ο υ π ο ιή μ α τ ο ς τ ο υ τ η ν ώ ρ α π ο υ ό ­

μ η ν π ο ύ μ ε θ ε α τ ρ ικ ή π ό ζ α - α π ό το κ ο , φ α ν τ ά ζ ο μ α ι κ α ι

λ η η υπ ό λ ο ιπ η α φ ή γ η σ η κ α τ α ν α λ ώ ν ε τ α ι σ τ η ν π ε ρ ι­

α γ κ ά θ ι τ η ς α ό ρ α τ η ς ε κ ε ίν η ς α γ κ ιν ά ρ α ς π ο υ ο ν ο μ ά ζ ε ­

γ ρ α φ ή ε ν ό ς α μ α ξ ιο ύ π ο υ α γ ό ρ α σ ε κ ά π ο ιο ς γ ι α ν α ε -

τ α ι ν ε ο -ο ρ θ ό δ ο ξ ο ς υ π α ρ ξ ισ μ ό ς .

π ιδ ε ίξ ε ι τ α π λ ο ύ τ η τ ο υ .

Δ ε ν ξ ε χ ν ά μ ε π ο τ έ ε κ ε ίν α π ο υ μ α ς κ ά ν ο υ ν ν α υ π ά ρ ­

Η ε μ μ ε σ ό τ η τ α κ α ι η έ λ λ ε ιψ η π ρ ο φ α ν ο ύ ς σ χ έ σ ε ω ς

χ ο υ μ ε . Η μ ό ν η μ α ς π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α κ α ι ο υ σ ία ε ίν α ι η

π ρ ο σ θ έ τ ε ι δ ύ ν α μ η κ α ι έ ν τ α σ η σ τ ο δ ιή γ η μ α π ρ ο σ δ ίδ ο ­

σ ω μ α τ ικ ή μ ο ρ φ ή μ α ς , τ ο π ιο τ ίμ ιο κ ο μ μ ά τ ι τ η ς ζ ω ή ς

ν τ α ς έ ν α π ά θ ο ς π ρ ω τ ό γ ν ω ρ ο . Τ ο ξ ά φ ν ια σ μ α τ η ς α ν ά ­

μ α ς , κ α τ ά τ ο ν Κ α β ά φ η . Α ν ο ίδ ιο ς ο Σ κ α μ π α ρ δ ώ ν η ς έ ­

γ ν ω σ η ς β ρ ίσ κ ε τ α ι σ ε α υ τ ό α κ ρ ιβ ώ ς τ ο ν α σ ύ ν δ ε τ ο χ α ­

χ ει ξεχ ά σ ει το σ ώ μα το υ , η λ ή θη α υτή δ εν έχ ει κ α τα ­

ρ α κ τ ή ρ α τ ω ν α φ η γ ο ύ μ ε ν ω ν π ερ ισ τα τικ ώ ν . Α υ τ ή τ η

σ τ ε ί α ισ θ η τ ικ ή μ ο ρ φ ή σ τ α δ ιη γ ή μ α τ ά τ ο υ . Α ν θ έ λ ε ι ν α

μ ο ρ φ ή γ ρ α φ ή ς β ρ ίσ κ ο υ μ ε σ τ ο ν Σ κ α μ π α ρ δ ώ ν η , α ν κ α ι

μ α ς π ει, ό τ ι ε μ ε ί ς έ χ ο υ μ ε ξ ε χ ά σ ε ι τ ο σ ώ μ α μ α ς , κ α λ ό

ό χ ι π ά ν τα · ό π ο υ τ η σ υ ν α ν τ ά μ ε ό μ ω ς , α υ τ ό ε ίν α ι κ α ι τ ο

θ α ή τ α ν σ α ν τ ο ν ά π ισ το Θ ω μ ά ν α τ ο ψ η λ α φ ή σ ε ι. Σ τ ο

κ α λ ύ τ ε ρ ο χ α ρ α κ τ η ρ ισ τ ικ ό τ η ς α ν ά γ ν ω σ η ς .

Ε υ α γ γ έ λ ιο π α ρ ό μ ο ιε ς σ κ η ν έ ς έ χ ο υ ν κά π ο ιο ν ό η μ α ·

Π ρ ο σ ω π ικ ά , σ τ ο έ ρ γ ο τ ο υ Σ κ α μ π α ρ δ ώ ν η β λ έπ ω τ ι ς

σ τη λ ο γ ο τ ε χ ν ία ό μ ω ς γ ίν ο ν τ α ι π α ρ ω δ ίε ς ν ο ή μ α τ ο ς , η

ψ η φ ίδ ε ς μ ια ς ζ ω ή ς φ α ν τ α σ ια κ ή ς , μ ια ς ζω ή ς μ ε τ α μ ο ρ ­

α π ισ τία σ ε ό λ ο τ η ς τ ο τ ρ α γ ικ ό μ ε γ α λ ε ίο .

φ ω μ έ ν η ς σ ε έ ν α ε ίδ ο ς μ ικ τ ή ς π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α ς , π ο υ

Η τ έ χ ν η τ ο υ Σ κ α μ π α ρ δ ώ ν η β ρ ίσ κ ε ι τ η ν α ρ τίω σ ή τ η ς

α π ο κ α λ ύ π τ ε ι τ ι ς κ ρ υ φ έ ς δ ια σ τ ά σ ε ις τ ο υ σ υ γ κ ε κ ρ ιμ έ ­

σ τη ν ο ν ε ιρ ικ ή μ ε τ ά λ λ α ξ η τ η ς π ρ α γ μ α π κ ό τ η τ α ς , σ τη

ν ο υ κ α ι τ ι ς σ κ ιέ ς τ ο υ π ρ ο φ α ν ο ύ ς . Ζ ο ύ μ ε σ ε μ ια επ ο χ ή

μ α γ ε υ τ ικ ή μ ε τ α μ ό ρ φ ω σ η τ η ς ε μ π ε ιρ ία ς . Ο α σ τ ικ ό ς

τ ο υ τ ρ α γ ικ ο ύ φ ό β ο υ κ α ι έ ­

ρ ε α λ ισ μ ό ς κ α ι η η θ ο γ ρ α φ ία , ε ίτ ε τ ο ν ξε π ε ρ ν ο ύ ν ε ίτ ε

χ ο υ μ ε τ η ν ε ν τύ π ω σ η ό τ ι η λ ο γ ο τ ε χ ν ία σ ή μ ε ρ α α π λ ώ ς

α υ τ ό ς τ α έχ ε ι α φ ή σ ε ι π ίσ ω τ ο υ . Ο ρ ε α λ ισ μ ό ς ά λ λ ω σ τ ε

α π ο τυ π ώ ν ει τ α γ ε γ ο ν ό τ α γ ι α ν α τ α ε ξ α φ α ν ίσ ε ι κ α ι ν α

ε ίτ ε α ν ή κ ε ι σ τ η ν π α ιδ ική η λ ικ ία ε ίτ ε σ τ ο ν ε π ιθ α ν ά τιο

π ο υ δ ε ν έ χ ε ι α ίσ θ η σ η

τ α α κ ιν η το π ο ιή σ ει, α φ α ιρ ώ ν τ α ς τ η δ ύ ν α μ η τ η ς τ ρ α χ ύ -

ρ ό γ χ ο ε ν ό ς α π ο γ ο η τ ε υ μ έ ν ο υ · μ ό ν ο ο ι μ ε σ ή λ ικ ε ς έ ­

τ η τ ά ς τ ο υ ς . Η λ ο γ ο τ ε χ ν ία έ χ ε ι χ ά σ ε ι π λ έ ο ν τ ο κ ε ν τ ρ ί

χ ο υ ν τ η δ ύ ν α μ η ν α ο ν ε ιρ ε ύ ο ν τ α ι, π ρ ο τ ο ύ α π ο γ ο η ­

τ η ς , ε ίν α ι μ ια ά σ κ η σ η φ ιλ ο ν ο μ ία ς κ α ι εθ ιμ ο φ ρ ο σ ύ ν η ς ,

τε υ τ ο ύ ν α π ’ ό σ α δ ε ν π ρ ό φ τ α σ α ν ν α κ ά ν ο υ ν . Ε π ιπ λ έον ,

μ ια σ π ο υ δ ή μ έ σ α σ τ ο μ η δ έ ν .

π ο λ ύ ε ύ κ ο λ α ο ρ ε α λ ισ μ ό ς κ α τ α λ ή γ ε ι σ το ν κ υ ν ισ μ ό κ α ι

Ο Π ε ν τ ζ ίκ η ς π α ρ α τ η ρ ο ύ σ ε ό τ ι σ τ α τ ε λ ε υ τ α ία δ ιη γ ή μ α ­

σ ε κ ά π ο ιο ν α δ ιά φ ο ρ ο κ α ι α σ ή μ α ν τ ο επ α ρ χ ιω τισ μ ό .

τ α τ ο υ Π α π α δ ια μ ά ν τ η , δ ε ν σ υ μ β α ίν ε ι α π ο λ ύ τ ω ς τ ίπ ο ­

Δ ε ν ξ έ ρ ο υ μ ε κ α τ ά π ό σ ο α π ο φ ε ύ γ ε τ α ι κ ά τ ι τ έ τ ο ιο α π ό

τ α , δ ε ν π ε ρ ιγ ρ ά φ ε τ α ι τίπ ο τ α ,κ α ι ό τ ι α κ ρ ιβ ώ ς ε κ ε ί β ρ ί­

τ ο ν Σ κ α μ π α ρ δ ώ ν η . Η μ υ θ ο λ ο γ ία ε ν ό ς τ ό π ο υ κ α ι ιδ ια ί­

σ κ ε τ α ι η σ η μ α σ ία το υ ς . Ε ίν α ι κ α ι α υ τ ή β έ β α ια μ ια λ ύ -

τ ε ρ α μ ια ς π ό λ η ς ε ίν α ι κ ά τ ι α ν α γ κ α ίο κ α ι μ α ς β ο η θ ά ε ι

σ ις . Ο Σ κ α μ π α ρ δ ώ ν η ς ό μ ω ς β α σ α ν ίζ ε τ α ι α π ό τ ο φ ό β ο

ν α υ π ε ρ β ο ύ μ ε το ν α ρ γ ό κ α ι δύ σ κα μ π το χρ ό ν ο τ η ς μ ο ­

τ ο υ κ ε ν ο ύ κ α ι θ έ λ ε ι ν α γ ε μ ίσ ε ι δ ια ρ κ ώ ς μ ε λ έ ξ ε ις , ε ικ ό ­

ν α ξ ιά ς , σ τ η ν ο π ο ία ο δ η γ ε ί η δ η μ ιο υ ρ γ ικ ή ε ξ α τ ο μ ί-

ν ε ς κ α ι χ ρ ώ μ α τ α τ ι ς σ ιω π ές τ η ς α ν ά γ ν ω σ η ς . Π ο λ λ έ ς

κ ε υ σ η . Μ ια ά λ λ η δ ιά σ τ α σ η ω σ τ ό σ ο θ α π ρ έ π ε ι ν α π ρ ο ­

φ ο ρ έ ς ο α ν α γ ν ώ σ τ η ς δ ε ν π ρ ο λ α β α ίν ε ι ν α α ν α σ ά ν ε ι α ­

σ τ ε θ ε ί γ ι α ν α α π ο κ τ ή σ ε ι τ ο ε ν θ ά δ ε τ η ν ο ξ ύ τ η τ α μ ια ς

π ό τ η ν τ α χ ύ τ η τ α τ η ς α φ ή γ η σ η ς κ α ι ε ξ α ν τ λ ε ίτ α ι. Σ ε ά λ ­

μ υ θ ικ ή ς ε μ π ε ιρ ία ς . Ω ρ α ία π ό λ η η Θ ε σ σ α λ ο ν ίκ η κ α ι

λ ε ς π ερ ιπ τ ώ σ εις , ό μ ω ς , ο σ υ γ γ ρ α φ έ α ς κ α τ ο ρ θ ώ ν ε ι ν α

π ο λ ύ ό μ ο ρ φ η η Μ α κ ε δ ο ν ία , α λ λ ά η μ ιζ έ ρ ια τ η ς γ ρ α φ ι­

μ ε τ α π λ ά σ ε ι τ η ν τ ε τ ρ ιμ μ έ ν η υπ ο δ ή λ ω σ η , π ρ ο σ θ έ τ ο ­

κ ό τη τα ς κ α τα σ τρ έφ ει π ά ρ α υ τα τη δ ύνα μ η τη ς γ ρ α ­

ν τ α ς τ η μ α γ ε ία τ η ς ο π τ ικ ή ς α ν α σ τίλ β ω σ η ς . Η τ έ χ ν η

φής.

τ ο υ ό μ ω ς σ ε γ ε ν ικ έ ς γ ρ α μ μ έ ς μ έ ν ε ι δ ισ τα κ π κ ή κ α ι μ ε ­

Β ρ α σ ίδ α ς Κ α ρ α λ ή ς

Κριτική

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

%M%0!SpW| /

Μια ολοκληρωμένη λογοτεχνική πρόταση, άρτια στη σύλληψη και την απόδοσή της, που διεκδικεί τη δική της ιδιαίτερη θέση στη σύγχρονη λογοτεχνική δημιουργία

ΠΕ Ζ ΟΓ Ρ ΑΦΙ Α

σ υ λ λ ο γ ή ς α π ο τ ε λ ε ί η α π ό λ υ τ η ο ικ ο ν ο μ ία τ ω ν

ΕΥΑ ΚΑΡΑΪΤΙΔΗ Ονειρεύομαι πως γλίτωσα Δώδεκα ιστορίες Αθήνα, «Αλεξάνδρεια», 1996. Σελ. 189

ν ω ν π ε ζ ο γ ρ ά φ ω ν ώ σ τ ε ν α π ρ ο σ δ ώ σ ο υ ν τ ο ν ε π ι-

ΕΛΛΗΝΙ ΚΗ

κ ε ιμ έ ν ω ν . Δ ε ν υ π ά ρ χ ε ι τ ί π ο τ ε τ ο π ε ρ ι τ τ ό α π ό ε ­ κ ε ίν α π ο υ γ ε μ ίζ ο υ ν τ ι ς σ ε λ ίδ ε ς π ο λ λ ώ ν σ ύ γ χ ρ ο ­ ζ η τ ο ύ μ ε ν ο ό γ κ ο σ τ ο β ιβ λ ίο . Ε δ ώ , ε ί ν α ι , α ν τ ί θ ε ­ τ α , π α σ ιφ α ν έ ς π ω ς η κ ά θ ε φ ρ ά σ η ε ίν α ι τ ο π ο θ ε ­ τ η μ έ ν η μ ε π ε ρ ίσ κ ε ψ η , α π α λ λ α γ μ έ ν η α π ό π ε ρ ι τ ­ έσ α σ το ν κ α τα κ λ υ σ μ ό τω ν εκ δ ό σ εω ν, όλο

Μ

τ ά φ τ ια σ ιδ ώ μ α τ α , α κ έ ρ α ιη κ α ι λ ε ιτ ο υ ρ γ ικ ή , σ ε

κ α ι σ π α ν ι ό τ ε ρ α σ ή μ ε ρ α , η ε λ λ η ν ικ ή λ ο γ ο τ ε ­

ά μ ε σ η σ υ ν ά ρ τ η σ η μ ε ό ,τ ι π ρ ο η γ ε ίτ α ι κ α ι έ π ε τ α ι

χ ν ία π ρ ο σ φ έ ρ ε ι τ ο σ υ ν δ υ α σ μ ό τ ο υ π ρ ω τ ό ­

σ τ ο ίδ ιο τ ο κ ε ί μ ε ν ο , ε ξ υ π η ρ ε τ ώ ν τ α ς τ ο ν π ρ ο δ ια ­

τυ π ο υ μ ε τη ν α π ό λα υ σ η τ η ς α ν ά ­

γεγρ α μ μ ένο

ευφ υού ς

π ο υ κ ά π ο ιε ς φ ο ρ έ ς α γ γ ί ζ ο υ ν τ η

γ ρ α φ ή ς μ ε τ η λ ο γ ο τ ε χ ν ικ ή α ρ ­

λ ιτ ό τ η τ α χ ω ρ ίς , ω σ τ ό σ ο , α υ τ ή

τ ιό τ η τ α . Τ ο ύ τ ο σ υ μ β α ίν ε ι μ ε τ ο

ν α γ ίν ε τ α ι μ α ν ιέ ρ α , α λ λ ά α π ο ­

τη ς

δόμηση.

και τη

σ υνεπ ή

σ το

συνδυασμό

το υ

σ τό χ ο το υ

γνω σ ης. Ό π ερ και μ ετα φ ρ ά ζετα ι

Κ ε ίμ ε ν α

π ρ ώ τ ο β ιβ λ ίο τ η ς Ε ύ α ς Κ α ρ α ϊτ ί-

β λ έπ ο ντα ς μ ε α υ τό το ν τρ ό π ο

δ η , έ ν α β ιβ λ ίο π ο υ σ υ ν α π ο τ ε λ ε ί -

σ τη ν κ α λ ύ τερ η απ ό δο σ η το υ π ε­

τ α ι α π ό δ ώ δ ε κ α ισ τ ο ρ ίε ς , ε ν ια ίε ς

ρ ιε χ ο μ έ ν ο υ .

υ φ ο λ ο γ ικ ά , δ ιά φ ο ρ ε ς θ ε μ α τ ο λ ο -

Π α ρ ό λο που σ ε κανένα απ ό α υ τά

γ ικ ά , ώ σ τ ε ν α μ π ο ρ ο ύ μ ε ν α π ο ύ ­

δ ε ν κ α τ α δ η λ ώ ν ο ν τ α ι ο ι θ ε ω ρ η τ ι­

μ ε π ω ς π ο ι ο ύ ν μ ια ν ο λ ο κ λ η ρ ω ­

κ έ ς α ν α ζ η τ ή σ ε ις τ η ς σ υ γ γ ρ α φ έ -

μ έ ν η λ ο γ ο τ ε χ ν ικ ή π ρ ό τ α σ η , ά ρ ­

ω ς , δ ε ν σ υ ν ισ τ ο ύ ν δ η λ α δ ή τ ε μ ά ­

τ ια σ τη σ ύ λ λη ψ η κ α ι τ η ν α π ό δ ο ­

χ ιο θ ε μ α τ ικ ή ς τ ο υ ς , ο ε π α ρ κ ή ς

σή τη ς.

α ν α γ ν ώ σ τ η ς δ ι α κ ρ ί ν ε ι π ίσ ω α π ό

Τ ο μ εγ ά λο π ρ ο τέρ η μ α τη ς ό λ η ς

τ ι ς λ έ ξ ε ι ς τ ο τ έ χ ν α σ μ α , π ίσ ω α π ό

Κριτική

τ η ν ο ια δ ή π ο τ ε α φ η γ η μ α τ ικ ή ε ξ έ λ ιξ η , τ η ν α γ ω ­

η υ π ο χ ρ έω σ ή τ ο υ π ρ ο ς το ν π α τέρ α το υ να ξα ν α -

ν ί α τ ο υ υ π ο κ ε ιμ έ ν ο υ τ η ς ε κ φ ώ ν η σ η ς ν α μ ε τ α -

β ρ ε ί έ ν α χ α μ έ ν ο κ ο μ μ α τ ά κ ι τ η ς « θ ρ υ μ μ α τ ισ μ έ ­

π λ ά σ ε ι σ ε κ ε ί μ ε ν ο τ ο ύ τ η τ η ν ί δ ι α τ η ν ισ τ ο ρ ί α

ν η ς » π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α ς , τ η ς ο π ο ία ς α γ ν ο ε ί χ ρ ώ ­

τη ς αν ά γ νω σ η ς, τ η ς γ ρ α φ ή ς κα ι τ η ς επ α νεγ -

μ α κ α ι υ φ ή , τ ο ν α ν α γ κ ά ζ ε ι ν α π έ φ τ ε ι σ ε δ ια ρ κ ε ίς

γ ρ α φ ή ς . Ή δ η , σ τ ο π ρ ώ τ ο δ ιή γ η μ α , τ ο « Λ ά θ ρ α

π α ρ α ν ο ή σ ε ις τ ω ν ε κ ά σ τ ο τ ε ε υ ρ η μ ά τ ω ν τ ο υ . Τ ο

β ιώ σ α σ α » , τ ί θ ε τ α ι μ ε έ ξ υ π ν ο ό σ ο κ α ι π α ιγ ν ιώ δ η

δ ιή γ η μ α , μ ε τ η σ ε ι ρ ά τ ο υ , α κ ο λ ο υ θ ώ ν τ α ς τ η ν ί­

τ ρ ό π ο τ ο θ έ μ α τ ο υ π ρ α γ μ α τ ικ ο ύ δ η μ ιο υ ρ γ ο ύ

δ ια λ ο γ ικ ή , δ ο μ ε ίτ α ι ψ η λ α φ η τ ά π ά ν ω σ ε ε κ δ ο ­

κ α ι τ η ς σ χ ε τ ικ ό τ η τ α ς π ο υ δ ιέ π ε ι τ ε λ ικ ά ό λ η τ η ν

χ έ ς τ η ς π ρ α γ μ α τ ι κ ό τ η τ α ς τ η ς ισ τ ο ρ ί α ς π ο υ ε -

π α ρ α φ ιλ ο λ ο γ ία π ο υ , π α ρ α β λ έ π ο ν τ α ς σ υ ν ή θ ω ς

π α ν α δ ι α π ρ α γ μ α τ ε ύ ε τ α ι , π ρ ο τ ε ί ν ο ν τ α ς τ ο δ ικ ό

τ ο κ ε ί μ ε ν ο , α ν α ζ η τ ε ί τ η σ η μ α σ ί α τ ο υ μ έ σ ω τ ο υ ί­

τ ο υ ψ έ μ α (ή α λ ή θ ε ι α ) κ α τ ’ ο μ ο λ ο γ ί α π ρ ο ς τ α ψ έ ­

δ ιο υ τ ο υ δ η μ ιο υ ρ γ ο ύ τ ο υ ω ς α ν α μ φ ισ β ή τ η τ η ς

μ α τ α (ή α λ ή θ ε ι ε ς ) τ ο υ μ υ θ ι σ τ ο ρ η μ α τ ι κ ο ύ τ ο υ ή -

σ τ α θ ε ρ ό ς . Τ ο δ ιή γ η μ α δ ε ν δ ίν ε ι λ ύ σ η α λ λ ά θ έ ­

ρω α.

τ ε ι τ ο ε ρ ώ τ η μ α : κ α τ ά π ό σ ο ο π α π π ο ύ ς, π ο υ δ ε ί­

Α ν τ ίσ τ ο ιχ ο π α ρ ά δ ε ι γ μ α α π ο τ ε λ ε ί τ ο έ ξ ο χ ο δ ι ή ­

χ ν ε ι ν α γ ρ ά φ ε ι δ ι α ρ κ ώ ς κ ά τ ι, ε ί ν α ι τ ε λ ι κ ά κ α ι ο

γ η μ α « Τ ο α τ ό π η μ α » . Η α ν α δ η μ ιο υ ρ γ ία ε ν ό ς τ ε ­

π ρ α γ μ α τ ικ ό ς σ τ ιχ ο υ ρ γ ό ς α υ τ ώ ν π ο υ σ ιγ ο τ ρ α -

μ α χ ίο υ κ ε ιμ έ ν ο υ σ ε ν έ ο κ ε ίμ ε ν ο , π ο υ α φ η γ ε ίτ α ι

γ ο υ δ ά η γ ι α γ ι ά ; Κ ι α ν ή τ α ν α υ τ ή η ί δ ι α μ ια λ ά θ ρ α

μ ια π α ρ ά ξ ε ν η ισ τ ο ρ ί α ε ν ό ς π α θ ι α σ μ έ ν ο υ μ ε τ ο

β ιώ σ α σ α π ο ι ή τ ρ ι α ; Σ τ η ν π ρ α γ μ α τ ι κ ό τ η τ α , δ ε ν έ ­

χρόνο

υ π η ρ έτη ,

α π ο τ ε λ ε ί, π έ ρ α

απ ό τη ν

ε­

χ ε ι τ ό σ η σ η μ α σ ία η α π ά ν τ η σ η σ τ ο ε ρ ώ τ η μ α ό σ ο

μ π ν ε υ σ μ έ ν η τ ο υ κ ιν η τ ή ρ ι α ι δ έ α , έ ν α υ π ό δ ε ι γ μ α

ο τρ ό π ο ς α ν έ λ ιξ η ς κ α ι α ν α τρ ο π ή ς τ η ς π ρ ώ τη ς

α φ ή γ η σ η ς π ο υ έ λ κ ε τ α ι απ ό τ ο π α ρ ά λ ο γ ο γ ια ν α

α λ ή θ ε ια ς π ο υ α κ ο λ ο υ θ ε ί τ ο κ ε ίμ ε ν ο . Τ ο π έ ρ α ­

κ α τ α λ ή ξ ε ι σ ε π ρ ο β λ η μ α τ ι σ μ ό π ά ν ω σ τ η ν ίδ ια

σ μ α , δ η λ α δ ή , α π ό τ η ν α ρ χ ικ ή

τη ν π ρ άξη τη ς γ ρ α φ ή ς.

κατά φ α σ η

«Ο

π α π π ο ύ ς μ α ς κ α τ α γ ι ν ό τ α ν μ ε σ τ ιχ ά κ ια » , ω ς α ­

Α ν τ ικ ε ίμ ε ν ο δ ια κ ε ιμ ε ν ικ ή ς π ρ ο σ έ γ γ ισ η ς δ ε ν α ­

δ ια μ φ ισ β ή τ η τ η ς α λ ή θ ε ια ς τ ο υ « τώ ρ α » τ η ς γ ρ α ­

π ο τ ε λ ο ύ ν μ ό ν ο ά λ λ α γ ρ α π τ ά κ ε ίμ ε ν α α λ λ ά κ α ι

φ ή ς , σ τ η ν π λ ά γ ια ε ρ ώ τ η σ η τ ο υ τ έ λ ο υ ς « κ α ι μ ή ­

ε ικ ό ν ε ς . Έ τ σ ι, δ ύ ο δ ιη γ ή μ α τ α π ο υ φ έ ρ ο υ ν τ ο υ ς

π ω ς η γ ια γ ιά , σ α ν τ ι ς γ υ ν α ίκ ε ς τ ο υ κ α ιρ ο ύ τ η ς ,

ε ν δ ε ι κ τ ι κ ο ύ ς τ ί τ λ ο υ ς « Φ ω τ ο γ ρ α φ ί α I» κ α ι « Φ ω ­

ή τ α ν η λ ά θ ρ α β ιώ σ α σ α π ο ιή τ ρ ια » , ε ρ ώ τ η σ η π ο υ

τ ο γ ρ α φ ί α II» ε φ ο ρ μ ώ ν τ α ς α π ό κ ά π ο ια φ ω τ ο ­

α ν α ι ρ ε ί ό λ η τ η δ ιή γ η σ η π ο υ π ρ ο η γ ή θ η κ ε κ α ι α ­

γ ρ α φ ία δ η μ ιο υ ρ γ ο ύ ν μ ια ισ τ ο ρ ία σ ε σ χ έ σ η μ ε τ η

π α ι τ ε ί μ ια ν ε π α ν ε γ γ ρ α φ ή τ η ς . Έ τ σ ι , τ ο ε ρ ώ τ η μ α

χ ρ ο ν ικ ή σ τ ι γ μ ή τ ο υ α π ο δ έ κ τ η / θ ε α τ ή η π ρ ώ τ η ,

δ ε ν α π ο τ ε λ ε ί τ μ ή μ α τ η ς α φ η γ ο ύ μ ε ν η ς ισ τ ο ρ ί α ς ,

σ ε σ χ έ σ η μ ε τ ο π ε ρ ιβ ά λ λ ο ν τ ο υ τ ό τ ε (τ η ς σ τ ιγ ­

α λ λ ά ε ν σ κ ύ π τ ε ι α π ό α υ τ ή τ ο ύ τ η τ η ν α π ό π ε ιρ α

μ ή ς π ο υ α π ε ικ ο ν ίζ ε ι) η δ ε ύ τ ε ρ η . Σ τ ο π ρ ώ τ ο α π ό

τ η ς α φ η γ η μ α τ ο π ο ίη σ ή ς τ η ς , σ τ ο ε δ ώ κ α ι τ ώ ρ α

τ α δ ι η γ ή μ α τ α , τ ο ο ι κ ε ί ο ν τ ο υ α π ε ικ ο ν ιζ ό μ ε ν ο υ

τη ς ανασ ύνθεσ ής τη ς.

σ τ η φ ω τ ο γ ρ α φ ία π ρ ο σ ώ π ο υ θ α π α ρ α μ ε ίν ε ι ά ­

Τ ο θ έ μ α τ η ς δ ι α κ ε ι μ ε ν ι κ ό τ η τ α ς , α υ τ ή ς τ η ς δ ια -

γν ω σ το σ το ν α π ο δ έκτη , α λ λ ά κ α ι σ το ν α ν α γ νώ ­

λ ο γ ικ ή ς σ χ έ σ η ς τ ο υ κ ε ιμ έ ν ο υ μ ε ά λ λ α « κ ε ίμ ε ­

σ τ η μ έ χ ρ ι ν α λ υ θ ε ί τ ο α ίν ιγ μ α τ η ς λ έ ξ η ς π ο υ μ ε

ν α » , μ ε τ η ν έ ν ν ο ια τ η ς ε π α ν ε γ γ ρ α φ ή ς τ ο υ ς , α λ ­

μ ια

π α ρ ά δ ο ξη

και

φ α ιν ο μ ε ν ικ ά

α υ θ α ίρ ε τ η

λ ο ίω σ η ς κ α ι μ ε τ ά π λ α σ ή ς τ ο υ ς α π ό τ ο ν έ ο κ ε ί μ ε ­

σ υ ν ε ιρ μ ικ ό τ η τ α έ χ ε ι π ρ ο κ λ η θ ε ί α π ό τ η θ έ α σ η

ν ο , δ ιέ π ε ι κ α τ ε ξ ο χ ή ν τ α δ ι η γ ή μ α τ α « Ρ ο δ ά ν θ η

τ η ς φ ω τ ο γ ρ α φ ία ς . Η κ α θ η μ ε ρ ιν ό τ η τ α α ν α τ ρ έ -

κ α ι Χ ρ υ σ η ί ς » κ α ι « Η α λ η θ ι ν ή ισ τ ο ρ ί α τ ο υ Β α ρ ώ -

π ε τ α ι, ο ι ε φ ι ά λ τ ε ς ε ι σ β ά λ λ ο υ ν , η π α ρ ά ξ ε ν η λ έ ξ η

ν ο υ Μ υ γ χ ά ο υ ζε ν » . Κ α τα σ κ ε υ α σ μ έ ν α γ ια τ ις α ­

ε μ μ έ ν ε ι λ ε ς κ α ι ε κ π έ μ π ε τ α ι α π ό τ η φ ω τ ο γ ρ α φ ία ,

ν ά γ κ ε ς τ η ς π α ρ ο ύ σ α ς δ ιή γ η σ η ς ή α λ η θ ι ν ά π ρ ο -

έ ω ς ό τ ο υ τ ο ο ικ ε ίο π ρ ό σ ω π ο τ η ς ε ικ ό ν α ς α ν α ­

ϋ π ά ρ χ ο ν τ α κ ε ί μ ε ν α (ό π ω ς ά λ λ ω σ τ ε κ α ι τ α σ τ ι ­

γ ν ω ρ ισ τ ε ί π ρ α γ μ α τ ικ ά κ α ι α π ο κ τ ή σ ε ι τ η θ έ σ η

χ ά κ ια τ ο υ π α π π ο ύ π ο υ π α ρ ε ισ φ ρ έ ο υ ν « δ ε ιγ μ α ­

π ο υ δ ιε κ δ ικ ε ί σ τ ο ν σ υ ν α ισ θ η μ α τ ικ ό κ ό σ μ ο τ η ς

τ ο λ η π τ ικ ά » σ τ ο σ ώ μ α τ ο υ π ρ ο η γ ο ύ μ ε ν ο υ δ ιη γ ή ­

η ρ ω ί δ α ς . Α ν τ ί θ ε τ α , σ τ η « Φ ω τ ο γ ρ α φ ί α II» , η α ρ ­

μ α τ ο ς ), δ ε ν ε ξ υ π η ρ ε τ ο ύ ν π α ρ ά μ ια α ν ά γ κ η ε π α -

χ ικ ή π ε ρ ι γ ρ α φ ή τ ω ν α ν α π α ρ ισ τ ώ μ ε ν ω ν π ρ ο σ ώ ­

ν ε ρ μ η ν ε ία ς , ε γ γ ρ α φ ή ς μ ια ς ν έ α ς α φ ή γ η σ η ς σ τ ο

π ω ν κ α ι τ ο υ χ ώ ρ ο υ , ό π ο υ β ρ ίσ κ ο ν τ α ι , τ έ μ ν ε ι έ ν α

π λ α ίσ ιο τ η ς ή δ η υ π ά ρ χ ο υ σ α ς , α ν τ ι π α ρ α β ο λ ή ς

κ ο μ μ ά τι τ ο υ « ε κ ε ί κ α ι τ ό τ ε » φ έ ρ ν ο ν τ ά ς τ ο σ το

τω ν δ ύ ο

« ε δ ώ κ α ι τ ώ ρ α » χ ω ρ ίς σ η μ ά ν σ ε ις ά λ λ ε ς α π ό

Έ τ σ ι,

τα

κ α ι α μ ο ιβ α ία ς γνω σ τά

α ν α σ η μ α σ ιο δ ό τ η σ η ς .

«ψ έματα»

το υ

βαρώ νου

α υ τ έ ς π ο υ ε π ιτρ έ π ε ι η κ α τα δ ή λ ω σ η α υ τ ή ς τ η ς

Μ υ γ χ ά ο υ ζ ε ν α ν τ ιπ α ρ α τ ίθ ε ν τ α ι π ρ ο ς τ α ψ έ μ α τ α

π ε ρ ιγ ρ α φ ή ς . Ω σ τ ό σ ο , η φ ω τ ο γ ρ α φ ία α π ο τ ε λ ε ί

τ ω ν ά λ λ ω ν σ υ ν δ α ιτ η μ ό ν ω ν , π ρ ο ς τ η ν α π ο δ ο χ ή

ε ξ ί σ ο υ έ ν α α φ η γ η μ α τ ι κ ό κ ε ί μ ε ν ο , δ ι η γ ε ί τ α ι μ ι α ι­

τ ο υ υ π ε ρ φ υ σ ικ ο ύ α π ό τ η ν ίδ ι α τ η ν α φ η γ η μ α τ ι κ ή

σ τ ο ρ ία , η ο π ο ία , ξ ε φ ε ύ γ ο ν τ α ς α π ό τ α έπ ιπ λ α

π ρ ά ξη π ου μ ετα τρ έπ ει τ ο Β α ρώ νο σ ε σ π όρο και

σ τ α ό ρ ι α τ ο υ φ ω τ ο γ ρ α φ ι κ ο ύ π λ α ισ ίο υ , ε ξ α κ τ ι -

π ρ ο ς τ η ν α π ο δ ο χ ή α π ό τ ο ν ίδ ιο τ ο Β α ρ ώ ν ο π ω ς

ν ώ ν ε τ α ι σ τ ο χ ώ ρ ο κ α ι τ ο χ ρ ό ν ο , ε μ π ε ρ ιέ χ ε ι δ ρ α ­

μ α τ ικ έ ς κ α τ α σ τ ά σ ε ις κ α ι δ ια φ ο ρ ε τ ικ ά ε ν ε χ ό μ ε ­

σ ε ι τ ο υ ς ά λ λ ο υ ς ν α ρ ίξ ο υ ν σ τ ο ν ά ν ε μ ο τ ι ς σ κ ό ρ ­

ν α π ρ ό σ ω π α , μ ε τ α τ ρ έ π ε τ α ι σ ε δ υ ν α μ ι κ ό π ε δ ίο

π ιε ς σ ε λ ίδ ε ς τ ω ν η μ ε ρ ο λ ο γ ια κ ώ ν κ α τ α γ ρ α φ ώ ν

σ υ γ κ ρ ο ύ σ ε ω ν κ α ι α ν τ ικ ρ ο υ ό μ ε ν ω ν σ υ μ β ά σ ε ω ν :

τ ο υ ς , ο ι ο π ο ίε ς , α ν α σ υ ν τ ιθ έ μ ε ν ε ς μ έ σ ω τ ω ν «α -

η απ λή κ α τα δ ή λ ω σ η το υ φ ω τ ο γ ρ α φ ο ύ μ ε ν ο υ α ­

έρηδω ν»,

θα

απ ο τελ έσ ο υν

σώ μα

κ ε ιμ έ ν ο υ .

ν τ ικ ε ιμ έ ν ο υ ε ίν α ι ε ξ ίσ ο υ ψ ε υ δ ή ς μ ε τ α ψ ε ύ δ η

Γ ρ α μ μ έ ν ο σ ε μ ο ρ φ ή ρ ο μ ά ν τ ζ ο υ τ ο υ π α λ ιο ύ κ α ι­

π ο υ μ π ο ρ ε ί ν α π ε ρ ικ λ ε ίε ι μ ια κ α τ ά σ τ α σ η λ ό γ ο υ .

ρ ο ύ , σ ε μ ι α Α θ ή ν α τ ω ν α ρ χ ώ ν τ ο υ α ι ώ ν α , α π ο δ ι­

Η π ε ρ ιγ ρ α φ ή τ η ς ε ικ ο ν ικ ή ς α ν α π α ρ ά σ τ α σ η ς , η

δ ό μ ε ν ο μ έ σ ω τ ω ν δ ι α φ ο ρ ε τ ι κ ώ ν ο π τ ικ ώ ν κ α ι α ­

λ ε κ τ ι κ ή τ η ς δ η λ α δ ή α π ε ικ ό ν ισ η , ε ν έ χ ε ι , α ν α γ κ α ­

φ η γ η μ α τ ικ ώ ν φ ω ν ώ ν τ ω ν τ ρ ιώ ν β α σ ικ ώ ν π ρ ο ­

σ τ ικ ά , μ ια ε ρ μ η ν ε υ τ ι κ ή τ ο υ τ ε λ ι κ ο ύ τ η ς μ η ν ύ μ α ­

σ ώ π ω ν π ο υ κ ρ α τ ο ύ ν η μ ε ρ ο λ ό γ ι α , δ ε ν α π ο κ λ ίν ε ι

τ ο ς π ο υ σ τ η ρ ίζ ε τ α ι σ τ α σ υ μ β α τ ικ ά ό ρ ια μ ια ς ά λ ­

λ ιγ ό τ ε ρ ο π ρ ο ς τ ι ς φ α ν τ α σ ια κ έ ς κ α ι ε ξ ω π ρ α γ μ α ­

λ η ς , π ιθ α ν ά , α φ η γ η μ α τ ι κ ή ς π ρ ά ξ η ς . Μ ε α υ τ ή τ η

τικ έ ς

λ ο γ ικ ή , μ ια ε ικ ό ν α δ ε ν ισ ο δ υ ν α μ ε ί μ ε χ ίλ ιε ς λ έ ­

σ τ η ν α λ η θ ο φ ά ν ε ι α τ η ς δ ι ή γ η σ η ς κ α ι, τ α υ τ ό χ ρ ο ­

ξ ε ις , α λ λ ά , α ν τ ίθ ε τ α , ε π ιδ έ χ ε τ α ι χ ίλ ιε ς δ ια φ ο ρ ε ­

να , π α ρ ω δ ώ ν τ α ς τ η ν ίδ ια τ η ν α λ ή θ ε ια τ ο υ π ρ α γ ­

τ ι κ έ ς α φ η γ ή σ ε ις π ο υ τ η ν ε ρ μ η ν ε ύ ο υ ν , π α ρ ε ρ ­

κ α τ α σ τ ά σ ε ις

εν τά σ σ ο ν τές τ ε ς

ε π ιδ έ ξ ια

μ α τ ικ ο ύ π ο υ π ε ρ ιγ ρ ά φ ε ι.

μ η ν ε ύ ο υ ν , π α ρ α ν ο ο ύ ν , π ο ιώ ν τ α ς ε π ’ α υ τ ή ς σ ύ γ ­

Τ α κ ε ίμ ε ν α τ η ς Ε ύ α ς Κ α ρ α ΐτ ίδ η δ ε ν ε ξ α ν τ λ ο ύ ν

χ ρ ο ν ε ς μ υ θ ο λ ο γ ίε ς .

τ η δ υ ν α μ ικ ή τ ο υ ς σ τ ις ό σ ε ς σ ύ ν τ ο μ ε ς π α ρ α τ η ­

Δ ύ ο ά λ λ α δ ιη γ ή μ α τ α . « Τ ο β λ έ μ μ α τ η ς ε ξ α δ έ λ -

ρ ή σ ε ις έ γ ιν α ν π α ρ α π ά ν ω . Τ α

φ η ς» κ α ι «Τ ο τέ ρ α ς » α π ο τελ ο ύ ν, όπ ω ς ά λ λω σ τε

δ ια β ά ζ ο ν τ ά ς τ α δ ε ν α π ο τ ε λ ο ύ ν , τ ε λ ικ ά , π α ρ ά

κ α ι τ α δ ύ ο π ρ ο η γ ο ύ μ ε ν α , μ ια π ρ α γ μ α τ ε ία π ά ν ω

δ ε ίγ μ α τ α α ν ά γ ν ω σ η ς , α π ό δ ε ιξ η τ ο υ π ο λ υ σ ή μ α ­

ό σ α αν έγν ω σ α

σ τη λ ε ιτ ο υ ρ γ ία τ ο υ β λ έ μ μ α τ ο ς . Τ α υ τ ό χ ρ ο ν α , ε ­

ν τ ο υ π ο υ α υ τ ά ε μ π ε ρ ιέ χ ο υ ν , ή τ ο ι τ ο υ γ ε γ ο ν ό ­

ν ώ δ ε ίχ ν ο υ ν κ α ι ε π ε ξ η γ ο ύ ν , α φ ή ν ο υ ν ν α α ιω ρ ε ί-

τ ο ς ό τ ι π ρ ο σ φ έ ρ ο ν τ α ι γ ι α π ο ι κ ίλ ε ς α ν α γ ν ώ σ ε ις ,

τ α ι η π ρ α γ μ α τ ι κ ή σ η μ α σ ία , α π ο κ ρ ύ π τ ο υ ν π ε ρ ί ­

ό τ ι α ν τ έ χ ο υ ν σ ε π ο ι κ ίλ ε ς π ρ ο σ ε γ γ ί σ ε ι ς . Ε κ ε ί ν ο

τ ε χ ν α α υ τ ό π ο υ ίσ ω ς δ ε ν π ρ έ π ε ι ν α ε ιπ ω θ ε ί, τ ο

π ο υ π α ρ α μ έ ν ε ι σ τ α θ ε ρ ό σ ’ α υ τ ά ε ίν α ι π ά ν τ ω ς η

α ν ε ίπ ω τ ο . Έ τ σ ι , γ ι α π α ρ ά δ ε ι γ μ α , η τ α ρ α γ μ έ ν η

α ρ τ ιό τ η τ α τ η ς σ ύ ν θ ε σ η ς , η ε υ φ υ ΐα τ η ς γ ρ α φ ή ς

α π ό τ η ν π ρ ό σ φ α τ η ε μ π ε ιρ ία τ η ς γ ρ ά φ ο υ σ α σ τ η

τ ο υ ς . Θ α ή τ α ν π ρ ά γ μ α τ ι ά δ ικ ο ν α μ ι λ ή σ ο υ μ ε , έ ­

φ ίλ η τ η ς α φ η γ ή τ ρ ι α , α π ο κ α λ ύ π τ ο ν τ α ς τ η γ ν ω ρ ι­

σ τ ω κ α ι μ ε τ η ν κ α λ ή σ η μ α σ ία , γ ι α κ ε ί μ ε ν α π ε ι ρ α ­

μ ία τ η ς σ ε

μ ια ε κ δ ρ ο μ ή μ ε τ ο « τ έ ρ α ς »

μπ ο ρ ώ ν τα ς να

α π ο δ ώ σ ε ι α κ ρ ιβ ώ ς

και μη

αυτό

μ α τ ικ ά π ρ ω τ ο ε μ φ α ν ιζ ό μ ε ν ο υ σ υ γ γ ρ α φ έ α . Τ ο ύ ­

που

το , σ υνή θω ς, α π ο τελ εί ά λ λ ο θ ι όσω ν α σ χ ο λ ο ύ­

σ υ ν έ β η , ε γ κ ιβ ω τ ίζ ε ι σ τ ο λ ό γ ο τ η ς μ ια ά λ λ η ισ τ ο ­

ν τ α ι μ ε τ η λ ο γ ο τ ε χ ν ία γ ια τ η ν α μ η χ α ν ία π ο υ α ι­

ρ ί α π ο υ τ η ς δ ι η γ ή θ η κ ε τ ο ίδ ιο τ ο « τ έ ρ α ς » , ε π ε ­

σ θ ά ν ο ν τ α ι μ π ρ ο σ τ ά σ ε κ ε ίμ ε ν α π ο υ ξ ε φ ε ύ γ ο υ ν

ξ η γ η μ α τ ικ ή τ η ς α ρ σ ε ν ικ ή ς ιδ ιό τ η τ α ς τ η ν ο π ο ία

α π ό τ ι ς κ α τ ε σ τ η μ έ ν ε ς κ α ι ο ικ ε ίε ς π ρ ο δ ια γ ρ α ­

τ ο υ π ρ ο σ έ δ ιδ ε μ ε τ α θ έ τ ο ν τ α ς έ τ σ ι τ ο π ρ ό β λ η μ α

φ έ ς τ ο υ ς , π ρ ο ε ρ χ ό μ ε ν α α π ό σ υ γ γ ρ α φ ε ίς π ο υ

σ ε έ ν α δ ι α φ ο ρ ε τ ι κ ό α π ό τ ο α ρ χ ικ ό ε π ί π ε δ ο . Μ ό ­

δ εν

ν ο π ο υ η ε γ κ ιβ ω τ ισ μ έ ν η α υ τ ή ισ τ ο ρ ία θ α α φ ή σ ε ι

« Ο ν ε ιρ ε ύ ο μ α ι π ω ς γ λ ύ τ ω σ α » α π ο τ ε λ ε ί ο λ ο κ λ η ­

ε ξ ίσ ο υ α ν α π ά ν τ η τ α ε ρ ω τ η μ α τ ικ ά ό σ α κ α ι η μ έ ­

ρ ω μ έ ν η λ ο γ ο τ ε χ ν ικ ή π ρ ό τ α σ η , α π ό λ υ τ α σ υ ν ε π ή

το υ ς

έχουν

ήδη

κ α τ η γ ο ρ ιο π ο ιή σ ε ι.

Το

χ ρ ι τ ό τ ε ε γ κ ιβ ω τ ίζ ο υ σ α δ ιή γ η σ η . Έ τ σ ι η ε ξ ή γ η ­

μ ε τ α ζ η τ ο ύ μ ε ν α κ α ι τ ις ε π ιλ ο γ έ ς τ η ς , π ρ ό τα σ η

σ η δ ε ν έ ρ χ ε τ α ι α π ό π ο υ θ ε ν ά , ο ι α ν τ ισ τ ο ιχ ίε ς α ­

π ο υ δ ι ε κ δ ι κ ε ί - α π α ι τ ε ί θ α έ λ ε γ α - τ η δ ικ ή τ η ς ι­

π ο υ σ ιά ζ ο υ ν , τ ο μ υ σ τικ ό π α ρ α μ έ ν ε ι μ υ σ τικ ό , η

δ ια ίτ ε ρ η θ έ σ η σ τ η σ ύ γ χ ρ ο ν η λ ο γ ο τ ε χ ν ικ ή δ η μ ι­

σ υ σ κ ό τ ισ η τ ο υ ν ο ή μ α τ ο ς ε ν τ ε ί ν ε τ α ι , τ ο ε ύ γ λ ω τ ­

ο υ ρ γ ία , π έ ρ α κ α ι έ ξ ω α π ό τ α γ ν ω σ τ ά π ε ζ ο γ ρ α -

τ ο γ ί ν ε τ α ι α π ο κ ρ υ φ ικ ό , η α ν α μ ο ν ή π α ρ α μ έ ν ε ι α ­

φ ικ ά κ α τ ε σ τ η μ έ ν α . Ε ξ ά λ λ ο υ , α π ό τ έ τ ο ιε ς π ρ ο ­

ν ι κ α ν ο π ο ί η τ η . Τ ο α ν ε ίπ ω τ ο δ ι έ π ε ι τ η δ ι ή γ η σ η ,

τ ά σ ε ις , η υ π ό θ ε σ η τ η ς λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς (έ ξ ω α π ό τ α

τ η δ ι α κ τ ι ν ώ ν ε ι σ τ ο ά π ε ιρ ο , τ η ν κ α θ ι σ τ ά α - σ ή μ α -

τ ρ έ χ ο ν τ α ε μ π ο ρ ε υ μ α τ ο π ο ιη μ έ ν α π ρ ο ϊό ν τ α π ο υ

ν τ α σ υ μ π α ν τ ικ ή . Ο λ ό γ ο ς γ ε ν ν ά λ ό γ ο σ τ η ν π ρ ο -

θω π εύου ν

σ π ά θ ε ιά τ ο υ ν α α υ τ ο - ε ρ μ η ν ε υ θ ε ί. Κ α ι τ ο δ ιή γ η ­

γν ω σ τώ ν κ α ι εκ δ ο τώ ν ) μ π ο ρ εί μ ό νο κ α ι π ρ οχω -

μ α α π ο τ ίε ι φ ό ρ ο τ ι μ ή ς , δ ια λ ε γ ό μ ε ν ο μ α ζ ί τ ο υ ,

ρά.

σ τ ο ν Ε .Χ . Γ ο ν α τ ά ( α υ τ ό τ ο ν μ ε γ ά λ ο ε ρ η μ ί τ η τ η ς

Α ς σ η μ ε ιώ σ ω , τ έ λ ο ς , π ω ς γ ι α ά λ λ η μ ια φ ο ρ ά ,

δ ια μ ο ρ φ ω μ έ ν ε ς

π ρ ο σ δ ο κ ίε ς

ανα­

λ ο γ ο τ ε χ ν ί α ς μ α ς ) κ α ι σ τ ο δ ικ ό τ ο υ έ ρ γ ο .

μ ια α ξ ιό λ ο γ η λ ο γ ο τ ε χ ν ικ ή π ρ ό τ α σ η π ρ ο έ ρ χ ε τ α ι

Α ν « Τ ο τ ρ ικ ά τ α ρ τ ο Σ ε λ ή ν η » π α ίζ ε ι μ ε τ ις α φ η γ η ­

α π ό τ η ν « Α λ ε ξ ά ν δ ρ ε ι α » , έ ν α ν ε κ δ ο τ ι κ ό ο ίκ ο φ ε ι ­

μ α τ ικ έ ς ε κ τ ρ ο π έ ς τ ο υ φ α ν τ α σ τ ικ ο ύ δ ο σ μ έ ν ο μ ε

δ ω λ ό ω ς π ρ ο ς τ η ν έ κ δ ο σ η έ ρ γ ω ν ε λ λ η ν ικ ή ς λ ο ­

λό γο αλη θο φ α νή , το «Α έρ ηδες», το εκ τεν έσ τε­

γ ο τ ε χ ν ί α ς , α λ λ ά μ ε έ γ κ υ ρ ε ς , μ έ χ ρ ι σ τ ι γ μ ή ς , ε π ι­

ρ ο κ ε ίμ ε ν ο τ η ς σ υ λ λ ο γ ή ς , σ τ η ρ ίζ ε ι ε ξ ο λ ο κ λ ή ­

λο γές.

ρ ο υ τ η ν π α ρ ο ύ σ α σ ύ ν θ ε σ ή τ ο υ σ τ ι ς μ α γ ι κ έ ς ι­ δ ι ό τ η τ ε ς ε ν ό ς α π ό τ ο υ ς ή ρ ω έ ς τ ο υ π ο υ θ α π ε ί­

Δ η μ ή τρη ς Τσ ατσο ύλης

Σύγχρονη Εκπαίδευση ηη Ε χ τ ϊ α ^ ε υ τ ι χ ώ ν θ ε μ ά τ ω ν . TO περιοδικό για

Σχο τε ύ χ ο ς

94 ;

που κυκλοφορεί:

Μ ά ϊ.-ΐο ύ ν . 1 9 9 7

ΕΛ εύθεροι Κ Υ κλοι Σ π ο υ δώ ν Φ Η εξα θλ ίω σ η σ υ ν ε χ ίζ ε τ α ι Φ | Ε π α να λ α μ β α ν ό μ εν ες ε ξ α γ γ ε λ ίε ς α να β ά θ μ ισ η ς | Λ ίσ τ ες... εντύ π ω ν Φ Π ερ ισ κ ο π ώ ντας την α λκ οόλη κ α ι τα α λ κ ο ο λ ο ύ χ α π ο τά Φ Το α ίν ιγμ α της σχολικής α π ο τυ χ ία ς Φ Φ

Ταένθετα: μεκεντρικόθέμα: {Βλαδίμηρος Μ αγιακο φ ςκι\ * και για το Ν λ ί ο : | Β ΙΒ Λ ΙΟ Γ Ρ Α Φ ΙΚ Η Σ .Ε . Φ Φ Φ | Α ρ θ ρ α | για Προσχολική Αγωγή Φ Η Πληροφορική στα σχολεία Φ Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές στο Δη­ μοτικό (Κύπρος) Φ Επαγγελματικός Προσανατολισμός (Σας αρέσει το επάγγελμά σας; και... τι γνώμη έχετε για τις Πανελλήνιες -300 φοιτητές νηπια­ γωγοί απαντούν-) Φ Ευρωπαϊκή Ένωση και Εκπαίδευση Φ Ισότητα των Φύλων Φ Εργαστηριακές ασκήσεις Φυσικής φ Ιστορία των Επιστημών Φ Η κατάργηση της υποχρεωτικής εγγραφής των παιδιών ηλικίας 51/2 χ ρ ό ­ νω ν Φ Φ Βιβλιοπαρουσίαση ^8? Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Φ Ε νη ­ μέρωση Φ Σχόλια Φ Ελλείψει Απαρτίας Φ Νομοθεσία για την Εκπαίδευση Φ Φ Φ Φ Φ Φ Φ Φ Φ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν ΙΚ Η Π Α Ρ Ε Μ Β Α Σ Η τ η ζ Σ .Ε .

Στη Λογοτεχνική Παρέμβαση της Σύγχρονης Εκπαίδευσης δημοσιεύονται: τ. 81: Η γενιά των Μπητ

Φ τ.

82/83: Μ. Χ άκκας

τ. 84: Η Δεκαετία του ’70

*

*

γ.

85: Φουτουρισμός -

Νταντά - Σουρρεαλισμός Φ τ. 86: Ν. Κ α ρούζος * τ. 87: A . Αρτώ * τ.88:Γ. Ιω άννου * τ. 89: Α. Ρεμπώ Φ τ. 90-91: Γ. Σ καρίμπας Φ τ. 92: Φ. Κ άφκα Φ τ. 93 Γ. Μακρής

* Σ τ ο

*

*

*

τ ε ύ χ ο ς 9 0 - 9 1 : Θ ε μ α τ ικ ή Ε υ ρ ε τ η ρ ία σ η Π ε ρ ιε χ ο μ έ ν ω ν τ ω ν τ ε υ χ ώ ν 5 1 -7 5 τ η ς Σ . Ε .

Σ Υ Γ Χ Ρ Ο Ν Η Ε Κ Π Α ΙΔ Ε Υ Σ Η : Τ.Θ. 250 S Τηλέφωνο: 88.23.762

Α^ίΐηίψιηζ «fflstmmm

Υπάρχει μια αίσθηση στοιχειωμένων πράξεων

ημιτελών έω ς ανέφικτων και ουτοπικών που, τις περισσότερες φορές, δεν ορίζονται από την ειμαρμένη αλλά την ορίζουν

ΕΛΛΗΝΙ ΚΗ

ΠΕΖΟΓ Ρ ΑΦΙ Α

π ό τ ι ς δ ια φ ο ρ ε τ ι κ έ ς ε κ δ ο χ έ ς τ ο υ τ α ό ρ ια τ ο υ π ά θ ο υ ς π ο υ , ω ς α π ε ιλ ή μ α ζ ί κ α ι κ α τ ά ρ α , ο ρ ίζ ε ι τ ι ς π ε π ε ρ α ­

ΚΩΣΤΙΑ ΚΟΝΤΟΛΕΩΝ Σιγανά, σιγανά πατώ τη γη Αθήνα, Δελφίνι, 1996, Σελ. 136

σ μ έ ν α β ε β ια σ μ έ ν ε ς ε ν έ ρ γ ε ιε ς τ ο υ α ν θ ρ ώ π ιν ο υ ε ί­

Κ ώ σ τια Κ ο ν το λ έ ω ν , ω ς σ υ γ γ ρ α φ έ α ς (ε ίν α ι κ α ι

Μ

δ ύ ο α λ λ η λ ε ξ α ρ τ ώ μ ε ν α επ ίπ εδ α : Ε κ ε ίν ο τ η ς ισ τ ο ρ ι­

δ ό κ ιμ η μ ε τ α φ ρ ά σ τ ρ ι α - κ ρ α τ ικ ό β ρ α β ε ίο 1 9 9 1 )

κ ή ς π ε ρ ιπ έ τ ε ια ς κ α ι τ η ς μ ο ίρ α ς τ ο υ μ ικ ρ α σ ια τ ικ ο ύ

(« Τ ο χ ά ρ τ ιν ο σ π έ ρ μ α » α π ό τ ι ς ίδ ιε ς ε κ δ ό σ ε ις ), μ ε τ ο

δω ν π ου μ ετα λλ ά σ σ ο ντα ι σ ε π υ ρ έσ σ ο ντα π ά θη ό-

δους. Η σ η μ ε ιο λ ο γ ία δ ε κ α ι η ε ρ μ η ν ε υ τ ικ ή τ ω ν α φ η γ ή σ ε ω ν σ τ ο σ υ μ β ο λ ικ ό τ ο υ ς επ ίπ εδ ο , κ ιν ο ύ ν τ α ι ε ν π ο λ λ ο ίς σ ε

π α ρ ο υ σ ιά σ τ η κ ε σ τ α ε λ λ η ν ικ ά γ ρ ά μ μ α τ α τ ο 1 9 8 9

ε λ λ η ν ισ μ ο ύ . Τ ο ά λ λ ο , ε ίν α ι ε κ ε ίν ο τ η ς υ π έ ρ β α σ η ς

(« Τ α χ ρ ό ν ια τ ο υ δ ρ ά κ ο υ » , Ε κ δ . Ρ ό π τρ ο ν ) κ α ι τ ο 19 9 1 τ ω ν α ν θ ρ ώ π ιν ω ν ο ρ ίω ν κ α ι τ η ς ε μ β ύ θ ισ η ς τ ω ν ελ π ί­

ψ ε υ δ ώ ν υ μ ο Ά ν ν α Δ ο μ η ν ίκ ο υ . Δ υ ο β ιβ λ ία π ο υ η κ ρ ιτ ι­

ν τ ω ν τ ρ α γ ικ ώ ν , δ α ιμ ο ν ικ ώ ν κ α ι α π ό κ ο σ μ ω ν , π α ρ ά ξ ε ­

κ ή σ τ ο σ ύ ν ο λ ό τ η ς τ α δ έ χ θ η κ ε ε υ ν ο ϊκ ά .

ν α έ ν θ ε ω ν , π ο υ φ α ν τ ά ζ ο υ ν σ τ ο α δ ιέ ξ ο ξ ό τ ο υ ς ε ρ ω -

Τ ο κ α ιν ο ύ ρ ιο τ η ς β ιβ λ ίο σ η μ α τ ο δ ο τ ε ί ό χ ι μ ό ν ο μ ια δ ι­

τ ο π α θ ή κ α ι ε π ίο ρ κ α , κ α τ α ρ α μ έ ν α , ε κ δ ικ η τ ικ ά κ α ι α ­

κή τ η ς ε ξ ε λ ικ τ ικ ή π ο ρ ε ία α λ λ ά κ α ι

ν ό σ ια , ρ ο μ α ν τ ικ ά , δ ιψ α σ μ έ ν α γ ι α

μ ια ο υ σ ια σ τ ικ ή κ α τ ά θ ε σ η , θ ε μ α τ ο -

ζω ή

λ ο γ ικ ή κ α ι υ φ ο λ ο γ ικ ή , σ τ η ν ε ό τ ε ρ η

Ά ν θ ρ ω π ο ι α π ά τ ρ ιδ ε ς τ ο υ έ ρ ω τ α , ό ­

ε λ λ η ν ικ ή δ ιη γ η μ α τ ο γ ρ α φ ία . Τ α έ ­

ν τ α ς σ τ η ν ο υ σ ία , μ ε τ η ν π λ α τ ιά έ ν ­

ν τ ε κ α δ ιη γ ή μ α τ ά τ η ς , ά λ λ α ω ς β έ ­

και

φ ρ ικ τ ά

π ε ισ ιθ ά ν α τ α .

ν ο ια , α π ά τ ρ ιδ ε ς κ α ι α ν έ σ τ ιο ι, π λ ά -

β η λ α μ ε τ ε ικ ά σ μ α τ α α ισ θ ή σ ε ω ν κ ι

ν η τ ε ς τ ω ν α ισ θ ή σ ε ω ν , ό ν τ α ς π λ ά -

ά λ λ α ω ς λ υ τ ρ ω τ ικ ά σ π α ρ ά γ μ α τ α ,

ν η τ ε ς τ η ς γ η ς . Α ν ιχ ν ε υ τ έ ς τ ω ν α ν ο ­

ε γ γ ρ ά φ ο υ ν τ ε λ ικ ά μ ια μ ε λ έ τ η θ α ν ά ­

μ ολόγητω ν π α θώ ν π ου μόνοι το υ ς

τ ο υ σ ’ έ ν α α μ υ δ ρ ό ισ τ ο ρ ικ ό το π ίο

φ τά νο υ ν σ το τέ λ ο ς εκ φ ρ ά ζο ν τα ς

μ ια ς α ιμ ά σ σ ο υ σ α ς π ο ρ ε ία ς τ η ς α ν ­

ε ί τ ε τ η δ ικ ή τ ο υ ς τ ρ α γ ικ ή μ ο ίρ α ε ίτ ε

θ ρ ώ π ιν η ς ύ π α ρ ξ η ς κ α ι μ ια ς μ ε τ α ­

γ ιν ό μ ε ν ο ι π α ρ α ν ά λ ω μ α τ η ς μ ο ίρ α ς

φ υ σ ικ ή ς α ν ίχ ν ε υ σ η ς ε ν ό ς έ ρ ω τ α ,

τ ω ν ά λ λ ω ν . Π ρ ο γ ρ α μ μ έ ν ο ι έ τ σ ι κι

π ου σ χ εδ ό ν π ά ντα δ ε ν ε υ δ ό κ η σ ε ν α

α λ λ ιώ ς α π ό τ ο υ ς τ ό π ο υ ς , γ ή ιν ο υ ς

α ν α χ θ ε ί σ ε γ ε ν έ θ λ ια δ ύ ν α μ η . Κ α τ ά -

ε ίτ ε ε ρ ω τ ικ ο ύ ς , ω θ ο ύ μ ε ν ο ι α π ό τ η

φ ε ρ ε ό μ ω ς ν α δ ε ίξ ε ι τ ε λ ικ ά μ έ σ α α ­

θ έ λ η σ η σ κ ο τ ε ιν ώ ν Ε ρ ιν ύ ω ν : ω ς ή -

Κριτικη

ρ ω ε ς έ ν τ ρ ο μ ο ι σ τ ά σ ιμ ω ν α ρ χ α ία ς τ ρ α γ ω δ ία ς α ν α ­

π ο υ ε π ιτ ε ίν ε τ α ι α π ό τ ο μ α κ ρ ο π ε ρ ίο δ ο λ ό γ ο , ό π ο υ α ­

δ ύ ο ν τ α ι κ α ι θ υ σ ιά ζ ο ν τ α ι σ τ ο ό ν ο μ α τ η ς π ρ α γ μ α τ ικ ό ­

π α ιτ ε ίτ α ι α υ τ ό ς , ε π ιτ α χ ύ ν ε ι τ η δ ια δ ικ α σ ία μ ια ς ά μ ε ­

τ η τ α ς κ ι ω ς γ ε ν ν ή μ α τ α μ ια ς ε γ γ α σ τ ρ ίμ υ θ η ς μ ο ίρ α ς

σ η ς α ισ θ η τ ικ ή ς α ν τ α π ό κ ρ ισ η ς . Χ ρ η σ ιμ ο π ο ιώ ν τ α ς δ ε

ε ίτ ε β ρ ίσ κ ο υ ν τ υ χ α ία τ η ν ε υ τ υ χ ία π ο υ β λ α σ τ α ίν ε ι μ έ ­

π ο λ λ έ ς ο π τ ικ έ ς γ ω ν ίε ς , η σ υ γ γ ρ α φ έ α ς (ή κ ά π ο ιο ς α ­

σ α α π ό τ ο η μ ίφ ω ς ε ίτ ε α ν ο σ ιο υ ρ γ ο ύ ν α ν α ιρ ώ ν τ α ς

π ό τ ο υ ς π ρ ω τ α γ ω ν ισ τ έ ς ;) σ ε ο ρ ισ μ έ ν α δ ιη γ ή μ α τ α

τ ο ν ε α υ τ ό τ ο υ ς ε ίτ ε α υ τ ο δ ικ ο ύ ν ε γ κ α τ α λ ε λ ε ι μ μ έ ν ο ι

«δ ίν ει» σ τ ο τ έ λ ο ς μ ια μ ά λ λ ο ν δ ικ ή τ η ς ε κ δ ο χ ή γ ι α τ α

π ρ ο α σ π ίζ ο ν τ α ς μ ια ν α ν θ ρ ώ π ιν η ε ικ ό ν α α υ τ ή τ η ς

τ ε κ τ α ιν ό μ ε ν α κ ι ε ν ώ φ α ίν ε τ α ι ν α α π ο σ τ α σ ιο π ο ιε ίτ α ι,

ο υ τ ο π ία ς ε ίτ ε δ ιε κ δ ικ ώ ν τ α ς μ ια φ ιλ ά ρ ε σ κ η κ α ι κ ο ύ ­

σ τ η ν ο υ σ ία « σ υ μ π ρ ά τ τ ε ι» π ρ ο κ α λ ώ ν τ α ς τ ο ν α ν α γ ν ώ ­

φ ια μ α τ α ιο δ ο ξ ία · ω ς κ ο ρ υ φ α ίο ι χ ο ρ ο ύ π ο δ η γ ε τ ο ύ ν

σ τ η σ ε ε γ ρ ή γ ο ρ σ η , « δ ίν ο ν τα ς » , ξ ο ρ κ ίζ ο ν τ α ς τ ο κ α κ ό ,

σ υ ν ά μ α τ ι ς α ισ θ ή σ ε ις ε κ ε ί ό π ο υ η « α ρ ά » (μ ε τ η ν α ρ ­

τ η ν κ ά θ α ρ σ η π ο υ χ ρ ε ι ά ζ ε τ α ι. Κ α ι κ ο ν τ ά σ ’ α υ τ ά τ α

χ α ία έ ν ν ο ια τ ο υ ό ρ ο υ ) τ ω ν θ ε ώ ν έ τ α ξ ε τ ο α ν θ ρ ώ π ιν ο

π ο λ ύ θ ε τ ικ ά , τ ο α π ό λ υ τ α π ο ιη τ ικ ό ύ φ ο ς έ ρ χ ε τ α ι ν α

γένος.

σ φ ρ α γ ίσ ε ι τ η ν α δ ια μ φ ισ β ή τ η τ η α ξ ία τ ο υ ς . Τ ο φ α ν τ α -

Γ ι’ α υ τ ό λ ο ιπ ό ν η Λ υ δ ία π ο υ « μ ε κ α κ ό σ η μ ά δ ι γ ε ν ν ή ­

σ ια κ ό κ α ι η π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α ε μ π λ έ κ ο ν τ α ι μ ε τ έ τ ο ιο ν

θ η κ ε » « α ιχ μ ά λ ω τ η μ ια ς π α ρ ά ξ ε ν η ς μ ο ίρ α ς » θ ’ α κ ο ­

π ο ιη τ ικ ό τρ ό π ο , ώ σ τ ε η θ ε μ α τ ο λ ο γ ικ ή υ π έ ρ β α σ η ε ξ ι­

λ ο υ θ ή σ ε ι τ ’ α χ ν ά ρ ια μ ια ς ν ε ρ ά ι δ α ς σ τ η θ ά λ α σ σ α , ο

σ ο ρ ρ ο π ε ίτ α ι α π ό τ η ν υ π έ ρ β α σ η τ ο υ ρ ε α λ ισ τ ικ ο ύ ύ ­

Γ ιά γ κ ο ς θ α ψ ά χ ν ε ι ν α β ρ ε ι σ τ ο γ υ ν α ικ ε ίο σ ώ μ α , τ ο

φ ο υ ς , μ ε δ ια κ ε ίμ ε ν α μ ύ θ ω ν κ α ι π α ρ α δ ό σ ε ω ν γ ι α ν ε ­

σ ώ μ α τ η ς μ ικ ρ ή ς γ υ ν α ί κ α ς τ ο υ π ο υ π έ θ α ν ε , κ ι η Α σ η ­

ρ ά ιδ ε ς , μ ε λ λ ο ύ μ ε ν α κ α ι ξ ό ρ κ ι α μ ε μ ια ν α π α ρ ά μ ιλ λ η

μ ίν α α υ τ ό ν τ ο ν έ ρ ω τ α θ α ε κ δ ικ η θ ε ί. Κ ι η Ρ α χ ή λ , η

μ ε τ α μ υ θ ο π λ α σ τ ικ ή δ ε ιν ό τ η τ α . Η μ ε τ α μ υ θ ο π λ α σ ία

λ ο υ τ ρ ά ρ ι σ σ α π ο υ δ ιη γ ε ίτ α ι ισ τ ο ρ ίε ς π α ρ ά ξ ε ν ε ς κ α ι

τ η ς Κ ώ σ τ ια ς Κ ο ν τ ο λ έ ω ν ε κ κ ιν ε ίτ α ι απ ό π α ρ α δ ο σ ια κ ά

σ τ ο ιχ ε ιω μ έ ν ε ς . Κ ι ο Π έ τ ρ ο ς μ ε τ η ν Α γ γ έ λ α θ α ψ ά ­

σ τ ο ιχ ε ία α ρ χ ε τ υ π ικ ώ ν μ η τ ρ ώ ν μ α γ γ α ν ε ί α ς κ α ι μ α γ ε ί­

χ ν ο υ ν σ ’ ά λ λ ε ς π α τ ρ ίδ ε ς ν α β ρ ο υ ν τ α α β έ β α ια ό ν ε ι­

α ς κ α ι μ ε τ α λ λ ά σ σ ε τ α ι, μ έ σ α α π ό μ ια π ο ρ ε ία χ α ρ α γ ­

ρ α . Κ ι ύ σ τ ε ρ α ο σ ιν ε μ ά ς π ο υ κ ά η κ ε κ α ι μ α ζ ί η κ ό ρ η

μ έ ν η π ά ν ω σ τ α κ α θ η μ ε ρ ιν ά α ν θ ρ ώ π ιν α π ά θ η , π ο υ

κ α ι η γ υ ν α ίκ α τ ο υ Δ η μ η τ ρ ο ύ , π ου σ υ ν δ έ θ η κ ε α ρ γ ό τ ε ­

σ τ ο σ υ μ β ο λ ικ ό τ ο υ ς ε π ίπ εδ ο σ η μ α τ ο δ ο τ ο ύ ν τ ο π έ ­

ρ α , μ έ σ α α π ό σ υ ν θ ή κ ε ς θ λ ίψ η ς , μ ε τ η ν Ά ν ν α . Κ ι η

ρ α σ μ α τ ο υ α ν θρ ώ π ο υ π άνω σ τη γ η κι α υ τ ή η μ ε τ α λ ­

Ε λ β ίρ α π ο υ α ν ε ξ ή γ η τ α π έ ρ α σ ε α π ό « τ ο ν έ ρ ω τ α τ ω ν

λ α γ ή ε ίν α ι π ο υ ο δ η γ ε ί τ ε λ ικ ά σ τ α δ ύ σ β α τ α μ ο ν ο π ά ­

ανθρ ώ π ω ν σ το ν έ ρ ω τα τω ν αγ γέλ ω ν », κι ο Μ α ν ό λ η ς

τια τ η ς υ ψ η λή ς τέχ ν η ς.

ο Μ π α τ ή ς , π ο υ α ν κ α ι ξ α ν α β ρ ή κ ε , μ ε τ ά τ ο κ ά ψ ιμ ο τ η ς

Κ ι ε ίν α ι α λ ή θ ε ι α ό τ ι γ ι α ό λ α α υ τ ά δ ε ν μ π ο ρ έ σ α μ ε ν α

Σ μ ύ ρ ν η ς , τ ο υ ς δ ικ ο ύ ς τ ο υ , η μ ν ή μ η τ η ς π α τ ρ ίδ α ς ε ί­

ξ ε χ ω ρ ίσ ο υ μ ε κ ά π ο ια α π ό τ α δ ιη γ ή μ α τ α . Κ α ι τ α έ ν τ ε ­

χ ε φ ω λ ιά σ ε ι ε ν τ ό ς τ ο υ . Κ α ι μ ε τ ά η Α υ ρ ό χ α ρ η , π ο υ

κ α , α π ό κ ά θ ε ά π ο ψ η , ε ίν α ι δ ια μ ά ν τ ια τ η ς σ ύ γ χ ρ ο ν η ς

α ρ ρ ώ σ τ ια σ η μ ά δ ε ψ ε τ ο π ρ ό σ ω π ό τ η ς κ α ι δ ε ν δ ε χ ό ­

ν ε ο ε λ λ η ν ικ ή ς λ ο γ ο τ ε χ ν ία ς . Κ ι ίσ ω ς ν α ’ν α ι α π ό τ ι ς λ ί­

τ α ν τ ο ν έ ρ ω τ α π ο υ τ η ς π ρ ο σ φ ε ρ ό τ α ν κι έ γ ιν ε , λ έ ν ε ,

γ ε ς φ ο ρ έ ς π ο υ δ ε ν έ χ ε ις ν α π ρ ο σ ά ψ ε ις κ ά τ ι τ ο α ρ ν η ­

λ ά μ ια π ο υ έ π α ιρ ν ε τ α π α ιδ ιά . Κ ι η Κ λ α υ δ ία π ο υ γ ι α ν α

τ ι κ ό σ ’ έ ν α β ιβ λ ίο π ο υ , α ν α μ φ ισ β ή τ η τ α , ε ίν α ι α π ό τ α

’ν α ι μ α κ ρ ιά α π ό τ ο β ά σ κ α ν ο μ ά τ ι τ ο υ κ ό σ μ ο υ σ τ έ ρ ιω ­

ε λ ά χ ισ τ α σ η μ α ν τ ικ ό τ ε ρ α τ η ς ε λ λ η ν ικ ή ς δ ιη γ η μ α τ ο -

σ ε σ π ίτι σ ’ έ ν α β ρ ά χ ο τ η ς θ ά λ α σ σ α ς π ο υ η κ α τ ά ρ α τ η

γ ρ α φ ί α ς τ ω ν τ ε λ ε υ τ α ίω ν χ ρ ό ν ω ν . Κ α ι τ ο λ έ μ ε α υ τ ό

σ η μ ά δ ε ψ ε . Κ α ι τ έ λ ο ς ο Μ ά ρ κ ο ς π ο υ α λ λ ιώ ς τ ο ν ή θ ε -

κ α ι γ ι α έν α ν π α ρ α π ά ν ω λ ό γ ο π ο υ έ χ ε ι ν α κ ά ν ε ι μ ε τ η ν

λ ε η μ ά ν α τ ο υ , κ ιη Μ α γ ικ ή μ η τ έ ρ α π ο υ π ά ν τ α θ α ζ ει!

π ρ ο α ν α φ ε ρ ό μ ε ν η « κ ίν η σ η » τ ο υ α ν α γ ν ώ σ τ η μ έ σ α α ­

Κ α ι π ά ν ω α π ό ό λ α , υ π ά ρ χ ε ι μ ια α ίσ θ η σ η σ τ ο ιχ ε ιω μ έ -

π ό τ η ν « κ ίν η σ η » κ ε ιμ έ ν ο υ , ό π ω ς θ α έ λ ε γ ε ο W . Is er.

ν ω ν π ρ ά ξ ε ω ν η μ ιτ ε λ ώ ν έ ω ς α ν έ φ ικ τ ω ν κ α ι ο υ τ ο π ικ ώ ν

Ί σ ω ς ό μ ω ς , κ α ι γ ι α τ ί σ ε ό λ ο υ ς μ α ς τ α μ ε τ ε ικ ά σ μ α τ α

π ο υ τ ι ς π ε ρ ισ σ ό τ ε ρ ε ς φ ο ρ έ ς δ ε ν ο ρ ίζ ο ν τ α ι α π ό τ η ν

τ ω ν π ρ ά ξ ε ω ν κ α ι τω ν α ισ θ ή σ ε ω ν α κ ό μ α κι α ν ε ίν α ι ε -

ε ιμ α ρ μ έ ν η , α λ λ ά τ η ν ο ρ ίζ ο υ ν . Γ ι’ α υ τ ό κ α ι η α ιρ ε τ ικ ή

τ ε ρ ο κ α θ ο ρ ιζ ό μ ε ν α , έ σ τ ω κ ι α ν φ α ν τ ά ζ ο υ ν δ ικ ά μ α ς

τ ο υ ς σ η μ ε ιο λ ο γ ία , μ έ σ α α π ό μ ια α τ μ ό σ φ α ιρ α κ ιν ή σ ε ­

α π ο τ ε λ έ σ μ α τ α , φ α ίν ε τ α ι ν α μ α ς ε π ισ κ έ π τ ο ν τ α ι σ ε

ω ν μ ά λ λ ο ν α π ό γ ν ω σ η ς , έ χ ε ι ρ ίζ ε ς β α θ ιέ ς τ η ς π α ρ ά ­

δ ιά φ ο ρ ε ς π ε ρ ιό δ ο υ ς τ ο υ β ίο υ μ α ς ο λ ο έ ν α κ α τ ο ικ ώ ­

δ ο σ η ς , τ ω ν π ρ ο λ ή ψ ε ω ν , π ο υ β ρ ίσ κ ο ν τ α ι α ν ά μ ε σ α

ν τ α ς μ α ς . Κ ι ε ξ ο ρ κ ίζ ο ν τ ά ς τ α α κ ό μ α κ α ι τ ό τ ε α μ φ ι-

σ το κ α κό κ α ι τ ο ξ ό ρ κ ισ μ ά τ ο υ .

δ ρ ο μ ο ύ ν α ν ά μ ε σ α σ τ η μ ε τ ο ικ ε σ ία κ α ι τ η ν π α λ ιν ν ό -

Α ξ ίζ ε ι ν α σ τ α θ ο ύ μ ε κ α ι λ ίγ ο σ τ η ν υ φ ο λ ο γ ία τω ν δ ιη ­

σ τ η σ η . Γ ια τ ί π ά ν τ ο τ ε ο ι ό π ο ιε ς π α τ ρ ίδ ε ς φ α ν τ ά ζ ο υ ν

γ η μ ά τ ω ν . Τ α π ε ρ ισ σ ό τ ε ρ α ε ίν α ι σ π ο ν δ υ λ ω τά . Ή ρ ω -

μ η τ ρ ιέ ς . Έ σ τ ω κ ι α ν τ ι ς έ χ ο υ μ ε μ έ σ α μ α ς . Γ ια τ ί π ά ­

ε ς τ ο υ ε ν ό ς δ ιη γ ή μ α τ ο ς ε ίτ ε σ υ ν ε χ ίζ ο υ ν ν α π ρ ω τ α ­

ν τ ο τ ε ο ι α λ η θ ι ν έ ς α ισ θ ή σ ε ις , π ά ν τ α ε ρ ω τ ικ έ ς , ε ν ε ­

γ ω ν ισ τ ο ύ ν ε ίτ ε α π λ ώ ς ε ν υ π ά ρ χ ο υ ν σ ’ έ ν α ά λ λ ο ε ίτ ε

δ ρ ε ύ ο ν τ α ς σ τ α μ ύ χ ια τ η ς ψ υ χ ή ς μ α ς , ε ίν α ι α ν ο μ ο λ ό ­

ε ίν α ι α φ η γ η τ έ ς κ α τ α σ τ ά σ ε ω ν . Έ τ σ ι θ α λ έ γ α μ ε ό τ ι η

γ η τ ε ς . Κ ι ε κ φ ρ ά ζ ο ν τ α ι σ τ η ν υ π έ ρ β α σ η τ ω ν ο ρ ίω ν

σ υ γ γ ρ α φ έ α ς , ε ρ ε υ ν ώ ν τ α ς τ α μ ύ χ ια π ά θ η μ έ σ α α π ό

μ α ς . Γ ια τ ί π ά ν τ ο τ ε ό λ α α υ τ ά σ υ ν θ έ τ ο υ ν τ η ν α ν θ ρ ώ π ι­

μ ια ε ξ ίσ ω σ η έ ρ ω τ α κ α ι θ α ν ά τ ο υ , δ ίν ε ι σ τ ο ν α ν α γ ν ώ ­

ν η μ ο ίρ α σ τ ις α ν τ ιφ α τ ικ ά α κ ρ α ίε ς κ α ι γ ι’ α υ τ ό α λ η θ ι­

σ τ η κ α ι υ λ ικ ό γ ι α τ η ν π ρ α γ μ ά τ ω σ η τ ω ν κ ε ιμ έ ν ω ν μ έ ­

ν έ ς τ η ς μορ φ ές.

σ α α π ό σ υ ν θ έ σ ε ις δ ικ έ ς τ ο υ . Η α σ θ μ α ίν ο υ σ α γ ρ α φ ή

Κριτική

Γ ιά νν η ς Π α π α δ ά τ ο ς

Γιαΐϊ|1 τ<ί?ρ»|

Ο Γ ώ ρ γ ο ς Κεντρωτής επιχειρεί μ ε το βιβλίο αυτό να θέσει γενικότερα θεωρητικά θέματα και συγχρόνως να επιλύσει ειδικά πρακτικά ζητήματα, που άπτονται της μετάφρασης

Μ Ε Λ Ε Τ Η

δ ε ν μ π ο ρ ε ί ν α ε ίν α ι α π ό λ υ τ α α π ο δ ε κ τ ή , κ α τ α ν ο η τ ή , ε ν ια ία κ α ι ε ξ α ν τ λ η τ ι κ ή (σ . 1 6 ) , η Ε π ισ τή μ η τ η ς Μ ε τ ά ­

ΓΙΠΡΓΟΣ ΚΕΝΤΡΩΤΗΣ θεωρία και Πράξη της Μετάφρασης Αθήνα, «Δίαυλος», 1996. Σελ. 476

φ ρ α σ η ς έ χ ε ι ω ς σ τ ό χ ο ν α δ ια τ υ π ώ σ ε ι μ ια σ ε ιρ ά α π ό σ τ ρ α τ η γ ικ έ ς π ρ ο σ έ γ γ ισ η ς τ ω ν δ ια φ ό ρ ω ν μ ε τ α φ ρ α ­ σ τ ικ ώ ν π ρ ο β λ η μ ά τ ω ν . Γ ια τ ο λ ό γ ο α υ τ ό , η θ ε ω ρ ία ε ν δ ι α φ έ ρ ε ι χ ά ρ ιν τ η Π ρ ά ξ η ς τ η ς Μ ε τ ά φ ρ α σ η ς .

Ό ταν μεταφράζουμε, προσπαθούμε να δημιουργήσουμε έ­ να κείμενο που να μεταδίδει το ίδιο νόημα με αυτό που μετα­ δίδεται από το πρωτότυπο κείμενο και που να εκπληροί σω­ στά τις ίδιες λειτουργίες με αυτές που εκπληροί το πρωτό­ τυπο» (σ. 14)."

Τ ο π ε ρ ιε χ ό μ ε ν ο τ ο υ ε γ χ ε ιρ ι δ ί ο υ κ α θ ο ρ ίζ ε τ α ι μ ε σ α ­ φ ή ν ε ια κ α ι α κ ρ ίβ ε ια : δ ε ν π ρ ό κ ε ιτ α ι γ ι α Μ ε θ ο δ ο λ ο γ ία τ η ς Ε π ισ π ίμ η ς τ η ς Μ ε τ ά φ ρ α σ η ς ο ύ τ ε γ ι α θ ε ω ρ η τ ι­ κ ή μ ε τ α φ ρ α σ ιο λ ο γ ία (σ . 1 6 ). Τ α μ ε τ α φ ρ α σ τ ικ ά κ α ι δ ιδ α κ τ ικ ά ε ν δ ι α φ έ ρ ο ν τ α τ ο υ σ υ γ γ ρ α φ έ α κ α θ ο ρ ί­ ζο υ ν κ αι τ η φ ύσ η τη ς π α ρ ο ύ σ α ς ερ ­

Γ ιώ ρ γ ο ς

0

Κ εν τρ ω τής,

επ ί­

γ α σ ία ς . Η π α ρ α γ ω γ ή κ ο μ ψ ο ύ μ ε τ α ­

κ ο υ ρ ο ς κ α θ η γ η τή ς σ το Τ μ ή μ α

φ ρ α σ τ ικ ο ύ λ ό γ ο υ ε ίν α ι τ ο ζ η τ ο ύ μ ε ­

Ξ έν ω ν Γλω σ σ ώ ν, Μ ε τά φ ρ α σ η ς

ν ο κ ά θ ε μ ε τ α φ ρ α σ τ ή λ ο γ ο τ ε χ ν ικ ώ ν

κ α ι Δ ιε ρ μ η ν ε ία ς σ τ ο Ιό ν ιο Π α ν ε π ι­

ή ε ιδ ικ ώ ν κ ε ιμ έ ν ω ν . Γ ια τ η ν α π ο ­

σ τ ή μ ιο ( Κ έ ρ κ υ ρ α ), ε π ιχ ε ιρ ε ί μ ε τ ο

φ υ γ ή ό μ ω ς μ ια ς ά κ ο μ ψ η ς μ ε τ α γ λ ώ -

β ιβ λ ίο τ ο υ α υ τ ό , τ ο ο π ο ίο α π ε υ θ ύ ­

τ ισ σ η ς , α π α ιτ ε ίτ α ι β α θ ιά κ α τ α ν ό η ­

ν ε τ α ι κ υ ρ ίω ς σ τ ο υ ς φ ο ιτ η τ έ ς τ ο υ

σ η τ ο υ γ ν ω σ ιο θ ε ω ρ η τ ικ ο ύ π ε ρ ιβ ά λ ­

Τ .Ξ .Γ .Μ .Δ . , α λ λ ά κ α ι σ τ ο π λ α τ ύ τ ε ρ ο

λ ο ν τ ο ς κ ά θ ε κ ε ιμ έ ν ο υ . Α υ τ ή ά λ λ ω ­

κ ο ιν ό , ν α θ έ σ ε ι γ ε ν ικ ά θ ε ω ρ η τ ικ ά

σ τ ε ε ίν α ι κ α ι η α ρ χ ή τ ο υ Π α ν ε π ισ τ η ­

θ έ μ α τ α κ α ι σ υ γ χ ρ ό ν ω ς ν α ε π ιλ ύ σ ε ι

μ ια κ ο ύ Τ μ ή μ α τ ο ς , σ τ ο ο π ο ίο δ ιδ ά ­

ε ιδ ικ ά π ρ α κ τ ικ ά ζ η τ ή μ α τ α ,

που ά-

σ κ ε ι ο σ υ γ γ ρ α φ έ α ς κ α ι ό π ο υ η επ ι­

π το ντα ι τ η ς μ ετ ά φ ρ α σ η ς . Κ α θώ ς,

σ τή μ η τ η ς μ ε τ ά φ ρ α σ η ς θ ε ρ α π ε ύ ε ­

ό π ω ς υ π ο σ τ η ρ ίζ ε ι ο ίδ ιο ς ο σ υ γ γ ρ α ­

τ α ι τ α τ ε λ ε υ τ α ία δ ώ δ ε κ α χρ ό ν ια .

φ έ α ς , κ α μ ιά μ ε τ α φ ρ α σ τ ικ ή θ ε ω ρ ία

Σ τ α τ ρ ί α μ έ ρ η τ ο υ β ιβ λ ίο υ δ ε ν α ν α ­

π τ ύ σ σ ε τ α ι κ ά π ο ια κ α ιν ο ύ ρ ι α μ ε τ α φ ρ α σ τ ικ ή θ ε ω ­

τ ο υ ς θ ε ω ρ η τ ικ ο ύ ς σ ε κ υ κ λ ικ ο ύ ς ο ρ ισ μ ο ύ ς τ η ς μ ε ­

ρ ία . Δ η μ ι ο υ ρ γ ε ίτ α ι ό μ ω ς τ ο α π α ρ α ίτ η τ ο θ ε ω ρ η τ ι­

τά φ ρ α σ η ς. Τ ο όλο ζή τη μ α ω σ τόσ ο μπ ο ρ εί ν α ξεπ ε-

κ ό π λ α ίσ ιο γ ι α ό σ ο υ ς α σ χ ο λ ο ύ ν τ α ι μ ε τ η ν π ρ ά ξ η

ρ α σ τ ε ί π ρ α κ τ ικ ά , α φ ο ύ κ ύ ρ ι α μ έ ρ ιμ ν α τ ο υ μ ε τ α ­

τ η ς μ ε τ ά φ ρ α σ η ς , ε ί τ ε ω ς τ έ χ ν η ε ί τ ε ω ς ε π ισ τ ή μ η .

φ ρ α σ τ ή θ α π ρ έ π ε ι ν α ε ίν α ι τ ο κ ε ίμ ε ν ο τ η ς μ ε τ ά ­

Τ ο σ κοπ ό α υ τό εξυ π η ρ ε το ύ ν ά λ λω σ τε κ αι ο ι ε κ τε ­

φ ρ α σ η ς , π ο υ π ρ ό κ ε ιτ α ι ν α π α ρ α γ ά γ ε ι. Τ ο κ ε ίμ ε ν ο

ν ε ίς υ π ο σ η μ ε ιώ σ ε ις π ο υ σ υ ν ο δ ε ύ ο υ ν τ ο κ ε ίμ ε ν ο ,

α υ τ ό θ α π ρ έ π ε ι, σ ύ μ φ ω ν α μ ε τ ο σ υ γ γ ρ α φ έ α , ν α

ό π ο υ φ ιλ ο ξ ε ν ο ύ ν τ α ι κ υ ρ ί ω ς π α ρ α θ έ μ α τ α α π ό έ ρ ­

μ π ο ρ ε ί ν α λ ε ι τ ο υ ρ γ ε ί ω ς λ ό γ ο ς (σ .6 8 ). Ε π ιλ έ γ ο ­

γ α μ ε γ ά λ ω ν θ ε ω ρ η τ ικ ώ ν τ η ς μ ε τ ά φ ρ α σ η ς κ α ι φ ι­

ν τ α ς γ λ ω σ σ ικ ά σ τ ο ι χ ε ί α , κ α τ ά τ η μ ε τ α φ ρ α σ τ ικ ή

λ ο σ ό φ ω ν τ η ς γ λ ώ σ σ α ς . Ε κ ε ί, ο ι φ ο ιτ η τ έ ς τ ο υ

δ ια δ ικ α σ ία , ο μ ε τ α φ ρ α σ τ ή ς δ η μ ιο υ ρ γ ε ί μ ια ν έ α

Τ .Ξ .Γ .Μ .Δ . ή ο ι α ν α γ ν ώ σ τ ε ς μ ε μ ε τ α φ ρ α σ τ ικ ά ε ν ­

σ ύ ν θεσ η , ενώ σ υ γ χρ ό νω ς έ χ ε ι κ α τά νο υ έ ξ ι π α ρ α ­

δ ια φ έ ρ ο ν τ α , θ α β ρ ο υ ν υ λ ικ ό γ ι α π ρ ο β λ η μ α τ ισ μ ό

μ έ τ ρ ο υ ς : τ ι , γ ι α τ ί , π ο ύ , π ό τ ε , π ώ ς , π ο ιο ς . Η Θ ε ω ρ ία τ η ς Μ ε τ ά φ ρ α σ η ς δ ε ν π α ρ έ χ ε ι γ ε ν ικ ο ύ ς

σ χ ε τ ικ ά μ ε τ η μ ε τ α φ ρ α σ τ ικ ή τ ο υ ς π ρ α κ τ ικ ή . Σ τ ο π ρ ώ τ ο μ έ ρ ο ς τ ί θ ε ν τ α ι ο ρ ισ μ έ ν α ζ η τ ή μ α τ α σ χ ε ­

κ α ν ό ν ε ς π ρ ο ς χ ρ ή σ η ό λ ω ν τ ω ν μ ε τ α φ ρ α σ τ ώ ν γ ια

τ ι κ ά μ ε τ ο π ε ρ ιε χ ό μ ε ν ο τ ω ν ό ρ ω ν μ ε τ ά φ ρ α σ η , μ ε ­

π α ν τ ό ς ε ί δ ο υ ς μ ε τ α φ ρ ά σ ε ις , γ ι α τ ο λ ό γ ο ό τ ι δ ε ν

τ α φ ρ α σ τ ή ς , ισ ο δ υ ν α μ ία , κ α θ ώ ς κ α ι σ χ ε τ ικ ά μ ε τ ο

μ π ο ρ ε ί ν α υ π ά ρ ξ ε ι μ ε τ ά φ ρ α σ η ε ν κ ε ν ώ ή γ ε ν ικ ώ ς ι-

σ κ ο π ό τ η ς μ ε τ ά φ ρ α σ η ς . Π ρ ό κ ε ιτ α ι α σ φ α λ ώ ς γ ι α

σ χ ύ ο υ σ α μ ε τ α φ ρ α σ τ ικ ή π ρ α κ τ ικ ή . O t μ ε τ α φ ρ ά σ ε ις

β α σ ι κ έ ς έ ν ν ο ιε ς , π ο υ έ χ ο υ ν α π α σ χ ο λ ή σ ε ι τ ο σ ύ ν ο ­

π ο ικ ίλ λ ο υ ν α ν ά λ ο γ α μ ε τ ο υ ς ε κ ά σ τ ο τ ε ε π ιδ ιω κ ό μ ε -

λ ο τ ω ν θ ε ω ρ η τ ικ ώ ν , ο ι α π ό ψ ε ις τ ω ν ο π ο ίω ν ε ξ ε τ ά ­

ν ο υ ς σ κ ο π ο ύ ς . Ά λ λ ω σ τ ε , ο σ κ ο π ό ς μ ια ς μ ε τ ά φ ρ α ­

ζ ο ν τ α ι α π ό τ ο σ υ γ γ ρ α φ έ α ε π ι λ ε κ τ ικ ά α λ λ ά σ υ σ τ η ­

σ η ς μ π ο ρ ε ί ν α δ ια φ έ ρ ε ι α π ό τ ο σ κο π ό τ ο υ π ρ ω τ ο ­

μ α τ ικ ά . Ά λ λ ω σ τ ε , ο Κ ε ν τ ρ ω τ ή ς δ ε ν α π ο φ ε ύ γ ε ι ν α

τ ύ π ο υ κ ε ιμ έ ν ο υ - α φ ε τ η ρ ία ς (σ σ . 7 4 - 7 5 ) . Η Ε π ισ τ ή ­

δ ια τ υ π ώ σ ε ι τ ι ς δ ικ έ ς τ ο υ α ρ χ έ ς κ α ι θ έ σ ε ι ς , ο ι ο π ο ί­

μη τ η ς Μ ετά φ ρ α σ η ς σ υ ν α ντά τα ι μ ε τη Γλω σ σ ολο­

ε ς υ π α γ ο ρ ε ύ ο υ ν κ α ι μ ια α ν ά λ ο γ η μ ε τ α φ ρ α σ τ ικ ή

γ ί α σ τ ο β α θ μ ό π ο υ τ ο μ ε τ α φ ρ α σ μ έ ν ο κ ε ίμ ε ν ο α π ο ­

π ρ ά ξ η . Τ ο π ρ ο ς μ ε τ ά φ ρ α σ η κ ε ίμ ε ν ο α π ο τ ε λ ε ί γ ι ’

τ ε λ ε ί λ ό γ ο μ ε ε ιρ μ ό κ α ι σ υ ν ο χ ή , ιδ α ν ικ ή σ ύ ν θ ε σ η

α υ τ ό ν κ υ ρ ί ω ς μ ια σ η μ α σ ιο λ ο γ ικ ή ε ν ό τ η τ α . Α ν κ α ι

τ η ς γ λ ώ σ σ α ς α φ ε τ η ρ ία ς κ α ι τ η ς γ λ ώ σ σ α ς ά φ ιξ η ς .

ε ίν α ι α π ο τ έ λ ε σ μ α ε ν ό ς σ υ γ κ ε κ ρ ι μ έ ν ο υ σ υ ν δ υ α ­

Η μ ετ ά φ ρ α σ η , ω ς « μ ετα γ λώ σ σ α » τ ο υ π ρ ω το τύ ­

σ μ ο ύ λ ε ξ ικ ώ ν ε π ιλ ο γ ώ ν , η μ ε τ ά φ ρ α σ ή τ ο υ α φ ο ρ ά

π ο υ , α ν ή κ ε ι σ τ η δ η μ ιο υ ρ γ ι κ ή π λ ε υ ρ ά τ η ς γ λ ώ σ σ α ς

κ υ ρ ίω ς τ ο σ η μ α ιν ό μ ε ν ο . Μ ε δ ε δ ο μ έ ν η ό μ ω ς τ η

κ α ι α φ ο μ ο ιώ ν ε ι, μ ε τ α ξ ύ ά λ λ ω ν , π ο λ λ ά ισ τ ο ρ ικ ά κ α ι

σ υ μ β α τ ικ ό τ η τ α τ η ς γ λ ώ σ σ α ς ω ς σ υ σ τ ή μ α τ ο ς κ α ι

υ π ο κ ε ιμ ε ν ικ ά σ τ ο ι χ ε ί α π ο υ α φ ο ρ ο ύ ν τ ο μ ε τ α φ ρ α ­

τ η ν α π ώ λ ε ια π λ η ρ ο φ ο ρ ιώ ν κ α τ ά τ η δ ια δ ικ α σ ία τ η ς

σ τ ή (σ σ . 8 8 - 8 9 ) . Α ν κ α ι κ α τ ά τ ο υ ς ο π α δ ο ύ ς τ ο υ

μ ε τ α φ ο ρ ά ς τ ο υ κ ε ιμ έ ν ο υ α π ό τ η μ ια γ λ ώ σ σ α σ τ η ν

γ λ ω σ σ ικ ο ύ σ χ ε τ ικ ισ μ ο ύ , ο ι γ ν ω σ τ ικ έ ς δ ο μ έ ς ε ξ α ρ -

ά λ λ η , η π ρ ο σ π ά θ ε ια τ ο υ μ ε τ α φ ρ α σ τ ή π ε ρ ιο ρ ίζ ε τ α ι

τ ώ ν τ α ι ο λ ο κ λ η ρ ω τ ικ ά α π ό τ η γ λ ώ σ σ α κ α ι ο ι δ ια φ ο ­

σ το ν α μ ε τ α φ ρ ά σ ε ι ό χ ι α υ τ ό π ο υ σ η μ α ίν ε ι τ ο σ η ­

ρ έ ς μ ε τ α ξ ύ τ ω ν γ λ ω σ σ ώ ν σ υ ν ισ τ ο ύ ν δ ι α φ ο ρ ε τ ι ­

μ ε ίο (s ig n ific a tio n ), α λ λ ά α υ τ ό π ο υ π ρ ο σ δ ιο ρ ί ζ ε τ α ι

κ ο ύ ς τ ρ ό π ο υ ς π ρ ό σ λ η ψ η ς τ η ς π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α ς

α π ό τ ο σ η μ ε ίο (d e s ig n a tio n ) κ α ι δ ιά τ ο υ σ η μ ε ίο υ

(σ σ . 9 6 - 9 7 ) , η γ λ ω σ σ ικ ή δ η μ ιο υ ρ γ ι κ ό τ η τ α ε ρ μ η ­

(σ σ . 3 4 - 3 5 ) . Α σ φ α λ ώ ς , τ α λ ε ξ ή μ α τ α τω ν δ ια φ ό ρ ω ν

ν ε ύ ε τ α ι μ ε ε γ γ ε ν ε ί ς δ ιισ τ ά μ ε ν ε ς α π ό ψ ε ις , α π ο δ ε ι-

γ λ ω σ σ ώ ν δ ε ν ε ίν α ι κ α τ α δ η λ ω τ ικ ώ ς ισ ο δ ύ ν α μ α , α ­

κ ν ύ ο υ ν , ω ς έ ν α β α θ μ ό , δ ια φ ο ρ ε τ ι κ ο ύ ς τ ρ ό π ο υ ς

φ ο ύ κ ά θ ε γ λ ώ σ σ α κ α τ η γ ο ρ ι ο π ο ιε ί τ ο ν κ ό σ μ ο κ α τ ά

κ α τ α ν ό η σ η ς τ ο υ κ ό σ μ ο υ , ο ι ο π ο ίο ι ω σ τ ό σ ο χ α ρ α ­

δ ια φ ο ρ ε τ ι κ ό τ ρ ό π ο . Μ ε β ά σ η τ ο ν γ λ ω σ σ ο λ ο γ ι κ ό

κ τ η ρ ί ζ ο ν τ α ι α π ό μ ε γ ά λ η ς κ λ ίμ α κ α ς α ν α λ ο γ ίε ς , γ ε ­

α υ τ ό π ρ ο β λ η μ α τ ισ μ ό , ε ίν α ι φ υ σ ικ ό η λ ε γ ά μ ε ν η

γ ο ν ό ς π ο υ κ α θ ι σ τ ά δ υ ν α τ ή τ η μ ε τ ά φ ρ α σ η α π ό μ ια

« κ α τ ά λ έ ξ η » μ ε τ ά φ ρ α σ η ν α κ α θ ίσ τ α τ α ι ό χ ι α π λώ ς

γ λ ώ σ σ α σ ε μ ια ά λ λ η .

α ν ε π ιθ ύ μ η τ η α λ λ ά κ α ι α ν έ φ ικ τ η .

Σ τ ο δ ε ύ τ ε ρ ο μ έ ρ ο ς ο σ υ γ γ ρ α φ έ α ς α σ χ ο λ ε ίτ α ι μ ε

Ο μ ε τ α φ ρ α σ τ ή ς κ α λ ε ί τ α ι ν α α π ο κ ω δ ικ ο π ο ιή σ ε ι τ α

μ ια σ ε ιρ ά α π ό π ρ α κ τ ικ ό τ ε ρ α ζ η τ ή μ α τ α π ο υ σ χ ε τ ί­

μ η ν ύ μ α τ α ε ν ό ς κ ε ιμ έ ν ο υ , π ο υ έ χ ε ι γ ρ α φ τ ε ί σ ε μ ία

ζ ο ν τ α ι μ ε τ η μ ε τ ά φ ρ α σ η , ό π ω ς η μ ε τ α φ ρ α σ τ ικ ή ι­

σ υ γ κ ε κ ρ ι μ έ ν η γ λ ώ σ σ α κ α ι ν α τ α ε π α ν α κ ω δ ικ ο π ο ιή -

κ α νό τη τα ,

σ ε ι σ ε μ ία ά λ λ η γ λ ώ σ σ α . ΓΤ α υ τ ή τ ο υ τ η ν α π ό π ε ι­

γ λ ώ σ σ α ς , η χ ρ ή σ η τ η ς μ ε τ ά φ ρ α σ η ς σ τ η σ χ ο λ ικ ή

ρ α , δ ε ν ε π α ρ κ ε ί β έ β α ια η ά ρ ισ τ η γ ν ώ σ η τ ω ν δ ύ ο

τ ά ξ η , ο έ λ ε γ χ ο ς κ α ι ο ι δ ιο ρ θ ώ σ ε ις π ο υ ε π ι φ έ ρ ε ι ο ί­

γ λ ω σ σ ώ ν ( α φ ε τ η ρ ία ς κ α ι ά φ ι ξ η ς ) , α λ λ ά α π α ιτ ε ίτ α ι

δ ιο ς ο μ ε τ α φ ρ α σ τ ή ς σ τ η μ ε τ ά φ ρ α σ η π ο υ ε κ π ο ν ε ί.

σ υ σ τ η μ α τ ικ ή μ ε λ έ τ η ισ τ ο ρ ικ ώ ν κ α ι ε θ ν ο λ ο γ ικ ώ ν

Σ υ γ χ ρ ό ν ω ς , α ν α π τ ύ σ σ ο ν τ α ι π ε ρ ισ σ ό τ ε ρ ο ο ρ ισ μ έ ­

σ τ ο ιχ ε ίω ν

ν α θ έ μ α τ α π ο υ ε ίχ α ν τ ε θ ε ί σ τ ο π ρ ώ τ ο μ έ ρ ο ς . Ο ι ό ­

τη ς

γ λ ω σ σ ικ ή ς

κ ο ιν ό τ η τ α ς ,

τη ν

η

« κ ε ίμ ε ν ο » ,

π ρ ο β λ η μ α τ ικ ή

« σ η μ ε ίο » ,

τη ς

μεμ ο νω μ ένη ς

κ ο υ λ τ ο ύ ρ α τ η ς ο π ο ία ς ο μ ε τ α φ ρ α σ τ ή ς μ ε τ α φ έ ρ ε ι

ροι

α π ό τ η μ ια γ λ ώ σ σ α σ ε ά λ λ η (σ . 4 7 ) . Η δ ια τ ή ρ η σ η

« χ ρ ή σ η » , « ε ξ ω γ λ ω σ σ ικ ή π ρ α γ μ α τ ι κ ό τ η τ α » , « μ ε τ α ­

τ ω ν σ η μ α σ ιο λ ο γ ικ ώ ν κ α ι υ φ ο λ ο γ ικ ώ ν ισ ο δ υ ν α μ ιώ ν

γλ ώ σ σ α » ε ξ ε τ ά ζ ο ν τ α ι εδ ώ σ ε ά μ ε σ η σ υ ν ά ρ τ η σ η μ ε

« σ η μ α σ ία » ,

« έ ν ν ο ια » ,

ε ίν α ι έ ν α ά λ λ ο α κ α ν θ ώ δ ε ς θ έ μ α π ο υ π α ρ α σ ύ ρ ε ι

π ρ α κ τ ικ ά μ ε τ α φ ρ α σ τ ικ ά π ρ ο β λ ή μ α τ α , ε ν ώ γ ί ν ε τ α ι

δ ιά κ ρ ισ η μ ε τ α ξ ύ « π ρ ω τ ο τ α γ ώ ν » κ α ι « δ ε υ τ ε ρ ο τ α ­

Η έ κ δ ο σ η σ υ μ π λ η ρ ώ ν ε τ α ι μ ε ε κ τ ε ν ή β ιβ λ ιο γ ρ α φ ία

γώ ν» μ ετα φ ρ ά σ εω ν .

π ο υ χ ω ρ ίζ ε τ α ι σ ε ε π τ ά ε ν ό τ η τ ε ς : α ) γ ε ν ικ ά έ ρ γ α α ­

Χ α ρ α κ τ η ρ ι σ τ ικ ή γ ι α ό λ ο τ ο ν π ρ ο β λ η μ α τ ισ μ ό π ο υ

ν α φ ο ρ ά ς (σ σ . 3 9 7 - 4 1 7 ) , β ) γ ε ν ικ ά π ε ρ ί θ ε ω ρ ία ς ,

δ ια τ υ π ώ ν ε τ α ι σ τ α κ ε φ ά λ α ια α υ τ ά τ ο υ δ ε ύ τ ε ρ ο υ

μ ε θ ό δ ο υ κ α ι π ρ ά ξ η ς τ η ς μ ε τ ά φ ρ α σ η ς (σ σ . 4 1 8 -

μ έ ρ ο υ ς , ε ίν α ι η ά π ο ψ η ό τ ι η μ ε τ ά φ ρ α σ η δ ε ν ε ίν α ι

4 2 8 ), γ ) ε ιδ ικ ό τ ε ρ ε ς , κ υ ρ ίω ς γ λ ω σ σ ο λ ο γ ικ έ ς , π ε ρ ί

μ ια α π λ ή α ν τ ικ α τ ά σ τ α σ η λ έ ξ ε ω ν κ α ι κ α τ ά σ υ ν έ π ε ια

μ ε τ ά φ ρ α σ η ς π ρ ο σ ε γ γ ίσ ε ις (σ σ . 4 2 9 - 4 4 5 ) , δ ) π ε ρ ί

η Ε π ισ τ ή μ η τ η ς Μ ε τ ά φ ρ α σ η ς δ ε ν μ π ο ρ ε ί ν α β α σ ι­

μ ε τ ά φ ρ α σ η ς λ ο γ ο τ ε χ ν ικ ώ ν έ ρ γ ω ν (σ σ . 4 4 5 - 4 4 9 ) ,

σ τ ε ί σ ε μ ια α ν τ ιπ α ρ α β ο λ ικ ή γ λ ω σ σ ο -λ ο γ ικ ή σ ύ ­

ε ) π ε ρ ί μ ε τ ά φ ρ α σ η ς ε π ισ τ η μ ο ν ικ ώ ν έ ρ γ ω ν (σ σ .

γ κ ρ ισ η τ ω ν γ λ ω σ σ ώ ν (σ . 1 2 7 ), π ο υ θ α δ ιέ κ ρ ιν ε μ ε ­

4 4 9 -4 5 0 ),

σ τ)

χ ρ η σ ι μ ο π ο ιη θ ε ίσ ε ς

μ ε τ α φ ρ ά σ ε ις

τ α ξ ύ « μ ε τ α φ ρ ά σ ιμ ω ν » κ α ι « α μ ε τ ά φ ρ α σ τ ω ν » λ έ ξ ε ­

(σ σ . 4 5 0 - 4 5 2 ) κ α ι ζ) α ν α φ ο ρ έ ς σ ε π ρ ω τ ό τ υ π α έ ρ ­

ω ν . Η ε π ι τ υ χ ία ά λ λ ω σ τ ε μ ια ς μ ε τ ά φ ρ α σ η ς μ π ο ρ ε ί

γ α . Ε π ίσ η ς τ ι ς σ σ . 4 5 5 - 4 7 6 κ α τ α λ α μ β ά ν ο υ ν χ ρ ή σ ι­

ν α κ ρ ιθ ε ί μ ό ν ο μ ε β ά σ η τ ο σ υ ν ο λ ικ ό κ ε ίμ ε ν ο , π ρ ο ϊ­

μ α γ ι α τ ο ν α ν α γ ν ώ σ τ η ε υ ρ ε τ ή ρ ι ο κ υ ρ ίω ν ο ν ο μ ά ­

ό ν π ο υ ε ξ α ρ τ ά τ α ι α π ό τ η δ ε ξ ιό τ η τ α τ ο υ μ ε τ α φ ρ α -

τω ν κ α ι π ρ α γ μ ά τω ν.

σ τ ή -ε ρ μ η ν ε υ τ ή

(σ . 1 4 1 ). Ο ι σ η μ α σ ίε ς , κ α τ ά τ ο

Τ έ λ ο ς , τ ο ύ φ ο ς τ ο υ σ υ γ γ ρ α φ έ α φ α ίν ε τ α ι ν α έ χ ε ι ε ­

σ υ γ γ ρ α φ έ α , δ ε ν μ ε τ α φ ρ ά ζ ο ν τ α ι, δ ε ν ε π ι τ ρ έ π ε τ α ι

π η ρ ε α σ τ ε ί α π ό τ η θ η τ ε ί α τ ο υ σ τ η ν ο μ ικ ή ε π ισ τ ή μ η ,

να μ εταφ ρά ζο νται και δ εν μπ ορούν να μ ετα φ ρ ά ζο ­

κ α θ ώ ς κ ά ν ε ι ε υ ρ ε ία χ ρ ή σ η μ ε τ ο χ ώ ν , σ ύ ν θ ε τ ω ν

ν τ α ι (σ . 1 4 8 ). Ο μ ε τ α φ ρ α σ τ ή ς κ α λ ε ί τ α ι , κ α τ α ρ χ ά ς ,

φ ρ ά σ εω ν κ α ι υπ ερ β α τώ ν μ ε σ τό χ ο έν α π υκνό λ ό ­

ν α κ α τ α ν ο ή σ ε ι τ α σ η μ ε ία τ ο υ π ρ ο ς μ ε τ ά φ ρ α σ η κ ε ι­

γ ο , ο ο π ο ίο ς ω σ τ ό σ ο δ ε ν σ τ ε ρ ε ίτ α ι α κ ρ ί β ε ια ς κ α ι

μ έ ν ο υ κ α ι σ τ η σ υ ν έ χ ε ια ν α ε π α ν α κ ω δ ικ ο π ο ιή σ ε ι τ ο

σ α φ ή ν ε ια ς . Ά λ λ ω σ τ ε ο σ υ γ γ ρ α φ έ α ς χ ρ η σ ιμ ο π ο ιε ί

κ ε ίμ ε ν ο σ ε μ ια ά λ λ η γ λ ώ σ σ α , π ο υ δ ι α θ έ τ ε ι α σ φ α ­

τ ο λ μ η ρ ά μ ια σ ε ιρ ά α π ό ό ρ ο υ ς , ο ι ο π ο ίο ι, α ν κ α ι δ ε ν

λώ ς

ε ίν α ι π α γ ιω μ έ ν ο ι, α π ο δ ίδ ο υ ν μ ε ε π ά ρ κ ε ια τ ο π ε ρ ιε ­

δ ια φ ο ρ ε τ ι κ έ ς

σ η μ α σ ιο λ ο γ ικ έ ς

δ ομές

απ ό

α υ τ ή τ η ς γ λ ώ σ σ α ς -α φ ε τ η ρ ία ς .

χ ό μ ε ν ο π ο υ ο ίδ ιο ς τ ο υ ς π ρ ο σ δ ίδ ε ι (α ν α κ ω δ ί-

Σ τ ο τ ρ ίτ ο μ έ ρ ο ς θ ίγ ο ν τ α ι θ έ μ α τ α α ν α φ ε ρ ό μ ε ν α

κ ε υ σ η , κ ο υ λ τ ο υ ρ α λ ικ ό ς , ε π ικ ο ιν ω ν ό ς , ρ ή τ ε υ μ α ).

σ τ ις σ χ έ σ ε ις μ ε τ ά φ ρ α σ η ς κ α ι ν ο ή μ α τ ο ς δ ιά τ η ς Σ η ­ μ α σ ι ο λ ο γ ία ς , τ η ς Φ ιλ ο σ ο φ ί α ς κ α ι τ η ς Λ ο γ ι κ ή ς κ α ι

Χ ρ υ σ ο ύ λα Κ α ρ α ντζή

μ ε τ ά φ ρ α σ η ς κ α ι ισ ο δ υ ν α μ ία ς δ ιά τ η ς Α ν τ ιπ α ρ α β ο λ ι κ ή ς Γ λ ω σ σ ο λ ο γ ία ς κ α ι τ η ς Ε π ισ τ ή μ η ς τ η ς Μ ε τ ά ­ φ ρ α σ η ς , ε ν ώ ε π ι χ ε ιρ ε ί τ α ι η ε π ίλ υ σ η μ ε τ α φ ρ α σ τ ι­ κώ ν π ρ ο β λη μ ά τω ν π ου α φ ο ρ ο ύ ν τ ις μ ε τ α φ ο ρ έ ς , τ η ν a r g o t κ α ι τ α σ υ ν ώ ν υ μ α . Ιδ ια ίτ ε ρ η α ν α φ ο ρ ά γ ί ν ε ­ τ α ι σ τ η ν π ε ρ ί ν ο ή μ α τ ο ς κ α ι γ λ ω σ σ ο π α ιγ ν ίω ν φ ιλ ο ­ σ ο φ ία τ ο υ W ittg e n s te in , σ ε μ ια π ρ ο σ π ά θ ε ια ν α ο ρ ι­ σ τ ε ί η χ ρ ή σ η τ ω ν σ η μ α σ ιώ ν . Έ ν α σ η μ ε ίο ά ν ε υ χ ρ ή σ ε ω ς σ τ ε ρ ε ίτ α ι σ η μ α σ ία ς , ε φ ό σ ο ν λ ε ι τ ο υ ρ γ ε ί μ έ σ α σ ε έ ν α δ ε δ ο μ έ ν ο σ ύ σ τ η μ α γ λ ω σ σ ικ ώ ν κ α ι ε ξ ω γ λ ω σ σ ικ ώ ν σ χ έ σ ε ω ν (σ . 2 8 3 ) π ε ρ ιγ ρ ά φ ε ι μ ε τ ο ν κ α ­ λ ύ τε ρ ο τρ ό π ο τ ο σ τό χ ο τ η ς μ ετ ά φ ρ α σ η ς , α φ ο ύ , π α ρ ά τ ι ς ό π ο ιε ς « δ ια φ ο ρ έ ς » , π ρ έ π ε ι ν α δ ια φ υ λ ά σ σ ε τ α ι η σ υ ν ο λ ικ ή ισ ο δ υ ν α μ ία α ν ά μ ε σ α σ τ η γ λ ώ σ σ α - α φ ε τ η ρ ί α κ α ι τ η γ λ ώ σ σ α -ά φ ιξ η . Ο ι μ ε τ α φ ρ α σ τ ικ έ ς δ υ σ κ ο λ ίε ς π ρ ο κ ύ π τ ο υ ν ε ξ α ι τ ί α ς « π υ κ ν ώ ν υ φ ά ν σ ε ω ν ε ξ ό χ ω ς π ο λ ύ π λ ο κ ω ν α λ λ η λ ε π ι­ δ ρ ά σ ε ω ν μ ε τ α ξ ύ τ ω ν δ ο μ ώ ν κ α ι τ ω ν λ ε ιτ ο υ ρ γ ι ώ ν τ ο υ ς » (σ σ . 2 9 3 - 2 9 4 ) . Σ τ ό χ ο ς τ η ς ε φ α ρ μ ο σ μ έ ν η ς Ε π ισ τ ή μ η ς τ η ς Μ ε τ ά φ ρ α σ η ς θ α π ρ έ π ε ι ν α ε ίν α ι η ε κ π ό ν η σ η μ ια ς ο λ ο κ λ η ρ ω μ έ ν η ς μ ε θ ό δ ο υ π ε ρ ιγ ρ α ­ φ ή ς , ε ρ μ η ν ε ί α ς κ α ι α π ο τ ίμ η σ η ς τ έ τ ο ι ο υ ε ίδ ο υ ς δ υ σ κ ο λ ιώ ν μ ε α π ώ τ ε ρ ο σ κ ο π ό τ η σ υ σ τ η μ α τ ικ ή δ ι­ δ α σ κ α λ ί α τ ο υ ς (σ . 3 0 9 ) . Ε ιδ ικ ό τ ε ρ α ζ η τ ή μ α τ α , ό ­ π ω ς η μ ε τ ά φ ρ α σ η τ η ς μ ε τ α φ ο ρ ά ς (ν ε κ ρ ή , κ ο ιν ό τ ο ­ πη,

σ τερ εό τυ π η ,

α π ο θ η σ α υ ρ ισ μ έ ν η ,

α υ θ ε ν τ ικ ή ,

γ ν ή σ ια ), τ η ς a r g o t κ α ι τ η ς s la n g κ α ι τ ω ν σ υ ν ω ν ύ μ ω ν ε ξ ε τ ά ζ ο ν τ α ι μ ε β ά σ η σ υ γ κ ε κ ρ ιμ έ ν α π α ρ α δ ε ίγ μ α τ α .

Κριτική

ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗ

εκ δ όσ εις

ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ Αποστολοπούλου 64, 152 31 Χαλάνδρι, Τηλ.: 67.75.147

Μέσα από την έρευνα των ζητημάτων της βυζαντινής ζωγραφικής προβάλλει ολόκληρος ο μεσαιωνικός κόσμος, βυζαντινός και δυτικός, που δεν παρουσιάζουν μόνο αντιθέσεις μεταξύ τους αλλά και αρκετές ομοιότητες

Α Ο Κ I Μ I Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΙΖΙΚΙΡΙΚΗΣ Βυζάντιο και Δύση Πολιτιστικά και αισθητικά ζητήματα της ζωγραφικής Αθήνα, Αιγόκερως, 1996, Σελ. 189

ρ όσφ α τα κυκλοφόρησε το τελευτα ίο βιβλίο του θεω ρητικού τη ς τέ χνη ς Γιώργου Διζικιρίκη με τίτλο: Βυζάντιο και Δύση.

Πολιτιστικά και αισθητικά ζητήμα­ τα της ζωγραφικής. Είναι, ό π ω ς και ο ίδιος γρ ά φ ει, «έ­ να δοκίμιο κριτικής τω ν πολιτιστι­ κών και αισθητικών ζητημάτων τ η ς ζω γραφικής του Βυζαντίου στη σχέση του με τη Δ ύση και την Ανατολή» (σελ. 5). Δεν α πασχολεί το σ υ γγρ α φ έα του βιβλίου για πρώ τη φ ο ρ ά το θέμα αυτό. Στην ουσία, στο συγκεκριμένο βι­ βλίο γίνεται περ α ιτέρ ω ανάλυση και εμβάθυνση στη μελέτη ε νό ς α ­

π ό τα βασικά θέματα, που ήδη απασχόλησ αν το Γιώργο Διζικιρίκη στη σειρά έξι ντοκιμαντέρ του με γενικό τίτλο: «Βυζαντινοί λόγιοι και καλλιτέχνες

στην Αναγέννηση: Βυζάντιο και Ιταλία το 15ο αιώ­ να» (Ε Τ 1 ,1988). Ο σ υ γγρ α φ έ α ς πρ ο σεγγίζει τ ο θέμ α στηριγμένος - εκτός α πό γρ α π τές π η γ ές και βοηθήματα - και στις προ σω πικές του εμπ ειρίες α πό μουσεία και βυζαντινά μνημεία του ελλαδικού χώ ρου, του ε υρ ύ τερ ο υ βαλκανικού, τη ς Ρω σίας (Ζαγκόροσκ), τη ς Κύπρου και τ η ς Ιταλίας, κα­ θ ώ ς και α πό αναγεννησιακά μνη­ μεία τη ς τελευταίας. Εξετάζει τη βυζαντινή ζω γραφική (κατά βάση τη ν αγιογραφία) σε σύγκριση με τη δυτική μεσαιωνική και κατ’ εξο ­ χήν τη ν αναγεννησιακή ζω γραφι­ κή, α να φ ερ ό μ ενο ς βέβαια και στις επιδρ ά σ εις α πό το ν κόσμο τη ς Ανατολής. Έ τσι, αναδεικνύονται τ α χαρακτηριστικά τη ς ζω γραφι­ κής τω ν δ ύο πόλεω ν το υ χριστια­ νικού κόσμου μέσα στα ιστορικά πλαίσια, ό που γεννήθηκαν και α­ ναπτύχθηκαν: το φεουδαλισμό

Κριτική

τ η ς Δ ύ ση ς και το ιδιόμ ορφ ο τιμαριω τικό σύστημα το υ Βυζαντίου1, τα φιλοσοφικά συστή μ α τα πο υ δ ιέτρ εξα ν τ ο υ ς χ ώ ρ ο υ ς α πό τη ν α ρ χα ιό τη τα μ έχρι το τέ λ ο ς το υ μεσαίω να, τ α θρησκευτικά και κοινω­ νικά κινήματα, τις πολιτισμικές επιβιώ σ εις και τις α πό οπ ο υ δ ή π ο τε ε πιδρ ά σ εις. Α ναφέρεται σ τις π ο ­ λιτισμικές κα τα β ολές α φ ε νό ς το υ θεοκρατικού, μέχρι το τέ λ ο ς του Βυζαντίου (κλασική, ελληνιστι­ κή και ελληνορω μαϊκή αρχαιότητα, ελληνική γλώ σσα , χριστιανισμός, ν ε ό τε ρ ε ς επ ιδρ ά σ ε ις α πό ανατολικούς λ α ούς, με το υ ς ο πο ίο υ ς ή ρ θε σε π ο ι­ κ ιλόμ ορφ ες σχέσεις) και α φ ετέρ ο υ τ η ς Α ναγέννη­ σ η ς (ελληνορωμαϊκή σκέψη, χριστιανισμός, πάλη ανά μ εσ α στο παλιό και τ ο καινούριο, π ο λ λ ά ε ρ ω ­ τή μ α τα γύ ρ ω α πό τη ν εξο υ σία). Κατά τη ν επ ο χή ε ­ κείνη στη Δύση, π α ρ ά τη συνέχιση θρησκευτικότη­ τα ς , κυρίαρχο στοιχείο είναι η σ τρ ο φ ή π ρ ο ς το ν ά νθρ ω πο και η εμπιστοσύνη σ ’ αυ τό ν ω ς δημι­ ο υ ρ γό πνευματικού και υλικού πολιτισμού (σελ.

77). Έ τσι, θέτει τις π ρ ο ϋ π ο θ έσ ε ις ε ξέ τα σ η ς το υ θέμ α το ς που π ρα γμα τεύετα ι. Πριν γίνει α να φ ο ρ ά στο θέμ α τ η ς ζω γραφικής, π ρ έ π ε ι να επισημ ανθεί η επικέντρω ση το υ πρ ο β λ η ­ ματισμού του σ υ γγρ α φ έ α στο θέμ α το υ βυζαντι­ νού ουμανισμού και τ η ς ο ρ θ ή ς ή καταχρηστικής χ ρ ή σ η ς το υ όρου , «όταν», κατά το ν Lemerle, «όλα έτειναν να ξεπ ερ ά σ ο υ ν το ν άνθρω πο» (σελ. 19). Ποια ό μ ω ς γενικότερ α και π ο ια επ ιμ έ ρ ο υ ς π ρ ο ­ βλήματα το ν α πα σχολούν; Π ώς αντιμετω πίζει συνολικά το θέμα; Στον ελάχιστο διαθέσιμ ο χώ ρ ο είναι δύσκολη ακόμη και η συνοπτική εξέτασή το υ ς. Ο Γ.Δ. αντιμετω πίζει το θέμ α τ η ς βυζαντινής ζω γρ α φ ική ς (και του βυζαντινού γενικό τερ α πολι­ τισμού) σ ε σχέση με τη δυτική ξεπ ερ νώ ντα ς απ λ ου σ τεύσ εις και τ α συνήθη ιδεολογή μ α τα , που είναι: απόλυτη αντίθεση μεταξύ Α νατολής και Δ ύ­ σης· νοησιαρχική-αριστοτελική αποκλειστικά π ρ ο ­ σ έγγιση το υ θείου α πό τ ο υ ς Δυτικούς κατ’ αντίθε­ ση π ρ ο ς τη ν ενορατική π ρ ο σ έγγ ισ η α π ό το υ ς Βυζαντινούς·2 σ τα θ ερ ά και αναλλοίω τα χαρ α κ τη ­ ριστικά τ η ς βυζαντινής ζω γρ α φ ική ς μέσ α στο χ ρ ό ­ νο. Ο σ υ γ γ ρ α φ έ α ς ε πισημαίνει τη σχέση το υ δογματικού-λειτουργικού χαρ α κ τή ρα τ η ς βυζαντινής αγιο­ γρ α φ ία ς με τ α γενικό τερ α και σ τα θ ερ ά χαρ α κ τη ­ ριστικά τ η ς (ιερ οπρ έπεια και δέο ς), μ ε τ ά ο ποία δί­ νεται έμφ α ση στον υπερβατικό κόσμο (σελ. 50). Α ναφέρεται επίσ ης και στα επιμ έρ ο υ ς χαρ α κ τη ρι­ στικά (μετωπικότητα, έλλειψη πρ ο ο π τικ ή ς, όγκου, ε υ θ ύγρ α μ μ η ς δ ιά δ ο σ η ς το υ φ ω τό ς, μη ρεαλιστικ ό τη τα τ ω ν μ ορφικών στοιχείων), χαρακτηριστικά πο υ π α ρ ου σ ιά ζουν ω στόσο μ ετα βο λ ές κατά τό π ο και χρό ν ο 3.

Κριτική

Θ α ήτα ν ό μ ω ς σχηματικότητα και απλούστευση, υπενθυμίζει, το να ισχυριστεί κανείς ότι α π ό τη Δ ύ­ ση, ό πο υ η βασική α ρ χή τ η ς Α ναγέννησης: «Η ζω­ γρα φ ική α πο δ ίδει τα έ ρ γ α τ η ς φύ ση ς» μ ετα φ ρ ά ζε­ τα ι σε προοπτική και φω τοσκίαση, λείπο υ ν ολότελ α τ α στοιχεία τ η ς ιερ ο π ρ έ π ε ια ς και το υ δ έο υ ς (σελ. 78). Η σχέση τ η ς βυζαντινής ζω γρα φική ς με το μυστικισμό και μάλιστα με τη ν πλωτινική φιλοσ οφία (γεγο­ νό ς πο υ πολλοί σ ύγχρονοι μ ελετη τές υποστηρί­ ζουν) και με το ν ησυχα σμ ό α πα σχο λεί ιδιαίτερα το σ υ γγρ α φ έα . Το κοινό β έβαια στοιχείο ανάμεσ α στο χριστιανισμό και τη ν πλωτινική φιλοσοφία, η π ρ ο ­ σέγγιση το υ θείου, δ εν αναιρεί τις ουσιαστικές δια­ φ ο ρ έ ς το υ ς: το ν πρ ο σω πικό θεό και τη λύτρω ση το υ ανθρ ώ πο υ μέσω εκείνου, κατά το υ ς χριστια­ νο ύ ς, και τη ν α πρ ό σω πη υ περβατική αρχή (το «Εν») και τη λύτρω ση μ έσω τ η ς έμ φ υτη ς τε λ ειό τη τα ς το υ α νθρώ που, κατά τ ο υ ς ακό λο υ θο υ ς το υ Πλωτίνου. Αλλά στην αποκλειστική απεικόνιση το υ α ορά του και στην α πο φ υ γή α να πα ρ ά σ τα σ η ς τ η ς καθημερι­ νή ς ζω ή ς (όπω ς θέλο υν οι ανω τέρω μελετητές) ο Γ.Δ. αντιτάσσει τη ν ύπαρξη τέτοιω ν σκηνών στη γέννηση το υ Χριστού και στο γενέσιο τ η ς Θ εοτό­ κου, κα θ ώ ς και τη δ ιήγηση πολλώ ν επεισοδίω ν α πό τη ζωή αγίων στις εικόνες (σελ. 89). Ό σ ο ν α φ ο ρ ά τ ο θέμ α τη ς ε π ίδρ α σ η ς το υ η συχα σμ ού στη βυζα­ ντινή α γιο γρ α φ ία πα ρ α δ έχ ετα ι τη δυσκολία «να μι­ λήσει κανείς για το ιδιάζον ζω γραφικό ύ φ ο ς, χ α ρ α ­ κτηριστικό το υ η συχαστικού μυστικισμού», δ έχεται ό μ ω ς ανεπιφύλακτα τη ν ε πίδρ α σή το υ ω ς π ρ ο ς τα θ έμ α τα πο υ απεικονίζονται (σκηνές α πό τη ζωή αναχωρητώ ν, στυλιτώ ν κ.ά.). Το βιβλίο το υ Γιώργου Διζικιρίκη πα ρ ο υ σιά ζει π ο λ ­ λα πλό ενδια φ έρον: Μέσα α π ό τη ν έρ ευ να τω ν ζητημάτω ν τ η ς βυζαντι­ νή ς ζω γρ α φ ική ς και το συσχετισμ ό τ η ς με τη δ υτι­ κή πρ ο β ά λ λ ει ολό κλ η ρ ο ς ο μ εσαιω νικός κόσμος, β υζαντινός και δυτικός, ω ς κοινωνικοπολιτικά και πολ ύ πλ ο κα ιδεολογικά μ ορφώ ματα, π ο υ δ εν π α ­ ρ ουσιά ζουν μόνο α ντιθέσεις μ εταξύ τ ο υ ς α λλά και α ρ κ ε τές ο μ ο ιό τητες και α λλη λεπιδρά σεις. (Αναμ­ φ ισβ ήτητες είναι οι επ ιδρ ά σ ε ις τ η ς βυζαντινής ζω ­ γρ α φ ική ς στη Δύση ω ς τ ο 12ο και 13ο αιώνα, ενώ ακο λ ο ύ θω ς πα ρ ο υ σιά ζετα ι μια αντίστροφη, κυρίω ς, κίνηση α π ό τη Δύση π ρ ο ς τη ν Ανατολή. Η Δύση, ω στόσο, κατά τ α τέλη τ η ς μ εσαιω νικής ε π ο ­ χή ς, με τη ν α νάπτυξη το υ εμπ ο ρ ίο υ 4, τη ς δ ευ τε ρ ο ­ γε ν ο ύ ς π α ρ α γω γ ή ς και τ η ς τε χνο λ ο γία ς, ο δ η γεί­ τα ι βα θμ η δό ν στην α πο δ έσ μ ευ σ η α πό τις θεο κ ρ α ­ τικές α ντιλήψεις και στο ν ουρανισμό και τ η ν Ανα­ γέννηση, ιστορικό φαινόμενο πο υ κα τα στρέφει σιγά -σ ιγά τις δ ο μ ές τ η ς φ ε ο υ δ α ρ χία ς ).

Σ ’ α υτό το φαινόμενο, εκ τό ς τω ν άλλω ν π α ρ α γ ό ­ ντων, σημαντική ή τα ν και η σ υ νεισ φ ο ρ ά τω ν Ελλή­ νω ν ουμανιστώ ν. Το Βυζάντιο, αντίθετα, πίσω α πό τ α θρησκευτικά κινήματα το υ οπο ίο υ κρύβονταν και κοινωνικοπολιτικά ζητήματα, π α ρ ά τ α ό πο ια τ ε ­ χνολογικά επιτεύ γμ α τά το υ π α ρ α μ ένει ω ς το τέ λ ο ς κ ρ ά τος τιμαριω τικό και θεοκρατικό. Η διεξοδική, εξάλλου, α να φ ο ρ ά το υ σ υ γγρ α φ έ α στις ιδεολογικ ές σ υ γκρ ού σ εις α νά μ εσ α σε α ξιόλο­ γ ο υ ς εκπ ρ ο σ ώ π ο υ ς τω ν δ ύ ο ρευμάτω ν, τ η ς νοη ­ σ ια ρχίας και τη ς ενορ α τικ ής αντίληψης, τό σ ο στο βυζαντινό κόσμο ό σο και στο δυτικό, συντείνει στο να συνειδη τοποιήσ ει ο α να γνώ σ τη ς ότι ο πολιτι­ σ μ ό ς τω ν δ ύ ο κόσμω ν δ εν π ρ έ π ε ι να α ντιμετω πίζε­ τα ι σχηματικά. Από τη ν αναγεννησιακή τέχνη , ό ­ πο υ η έκφ ρ α ση δ ίνεται στο γήινο στοιχείο, δ εν λεί­ πο υ ν οι «συνταρακτικές μ ο ρ φ έ ς μ έσ α α πό φ ά σ μ α εικαστικότητας, φ α ντα σ ία ς και ιερότητας». Η β υζαντινή ζω γραφική, τ η ς ο π ο ία ς η αξία α μφισβη­ τή θη κε α πό πολ λ ο ύ ς κατά το π α ρ ελ θό ν, έ δω σ ε ο ­ ρ ισ μένα έ ρ γα , π ο υ ανήκουν στα α ρ ιστο υρ γήμ α τα τ η ς τ έ χ ν η ς - είναι έκφ ρ α ση μιας ά λλη ς κοινωνικής πραγμα τικότητας. Α ντανακλά τις ό π ο ιε ς εξελίξεις τη ς. Και πρ οκ α λεί ανα ντίρρη τα το ενδια φ έρ ο ν το υ σημερινού α νθρ ώ που μ ε τ ά νε ο τε ρ ισ τικ ά τη ς στοι­ χεία. Σ τοιχεία π ο υ θέτου ν ουσιαστικά το π ρ ό β λ η ­ μα τ η ς ε λ ε ύ θ ε ρ η ς α νά πλ α ση ς, π ο λ λ ο ύ ς α ιώ νες π ρ ιν α νατείλει στον εικαστικό χ ώ ρ ο τ ο υ νεό τερο υ κόσμου.

JO H N CH ADW ICK

Ο

ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ Ένα φιλολογικό μυθιστόρημα για τη μακρινή εποχή του χαλκού στην Ελλάδα. Τέχνη, θρησκεία, τάξεις, εμπόριο, γεωργία, όπλα και πόλεμος στη μυκηναϊκή εποχή.

Ματίνα Μελά

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 1. Για το θεοκρατικό χαρακτήρα του βυζαντινού κράτους βλ.

Steven Runciman, Η Βυζαντινή Θεοκρατία (μετάφρ. Ιωσήφ Ροηλίδης), Εκδόσεις «Δόμος», Αθήνα 1982 (γενικά και ιδι­ αίτερα σελ. 159).

2. Για την ύπαρξη και των δύο φιλοσοφικών ρευμάτων στο Βυζάντιο βλ. εκτός άλλων, Β.Ν. Τατάκη, Η Βυζαντινή Φιλο­ σοφία, Βιβλιοθήκη Γενικής Παιδείας - 5 -, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, Αθήνα 1977, κεφάλαια Τέταρτο και Πέμπτο, σσ. 137-287 Για την ύπαρξή τους στη Δύση βλ. γενικά: Ουμπέρτο Έκο, Τέχνη και κάλλος στην Αισθητική του Μεσαίωνα, (Μετάφρ. Έφη Καλλιφατίδη), Εκδόσεις «Γνώση», 1992.

3. Σχετικά με την ύπαρξη ρεαλιστικών π.χ. στοιχείων κατά την Παλαιολόγια εποχή βλ. Ν.Η. Baynes - Η. St. L. Β. Moss, Βυζάντιο. Εισαγωγή στο Βυζαντινό Πολιτισμό (μετάφρ. Δημητρίου Ν. Σακκά), Εκδόσεις Δ.Ν. Καρδαμίτσα, σ. 281.

4. Βλ. και Τηλέμαχου Αουγγή, Επισκόπηση της Βυζαντινής Ιστορίας 324-1204, Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα 1989, σ. 258.

Η ανάγνωση της Γραμμικής Β α π ’ τον αποκρυπτογράφο της έγινε επιτέλους κτήμα όλων των Ελλήνων.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ -ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:

Κ. Ν. ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

ΑΠΟ

ΤΙ Σ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

GUTENBERG Κριτική

Μίχης: O ip m m p m ;

Ένα βιβλίο που αποτελεί συμβολή στην κατανόηση ζωτικών πεδίων της πρόσφατης ιστορίας της χώ ρα ς

ντο ς είναι δ υσδιά κρ ιτα στο π α ρ ό ν, για το υ ς ε ­ μ πνευ σ μ ένο υ ς «κουζουλούς» είναι ευκ ρινείς εικό­ ν ε ς πο υ π ρ ο σ φ έρ ο ντα ι για α να λ ύσ εις και π ρ ο τά ­ σεις. Τα στοιχεία α υ τά βρίσκονται εν αφ θο νία στον Μίκη Θ εοδω ράκη. Είναι ο πολιτικός π ο υ σ υ χνά πυ κνά σε κα ιρούς χα λ επ ο ύ ς, για τη ν ελληνική ι­ στορία, υ περ έβ α ινε τις τ ρ έ χ ο υ σ ε ς καταστάσ εις ριν α πό μ ερικά χρόνια ο Μίμης Α νδρουλάκης ε κπο νώ ντα ς σ χ έδ ια εξαιρετικά πρ ω τοπ ορια κά , για σε μια συνέντευξή του είχε α π ο κ α λέ σ ε ιτο ν Μίτη στιγμή πο υ εμφ ανίζονταν στο προσκήνιο, γαλκη Θ εοδω ράκη «κουζουλό το υ _________ βανίζοντας τα πλήθη, προκαλώ έθνους». Ν ομίζουμε ότι πρόκειται ν τα ς π ο λ λ έ ς φ ο ρ έ ς ό μ ω ς τη ν ο ρ ­ γ ια ευσ τοχότα το σχόλιο πο υ επι­ γή τω ν συναγω νιστώ ν το υ και τη βεβαιώ νεται α πό τη ν πλ ού σια π ο ­ θυμ η δία τω ν αντιπάλω ν του. Μια λιτική δρ ά σ η του μ εγά λου σ υ νθέ­ δια δ εδ ο μ ένη σχολή σκέψ η ς εγκατη. Στην η θ ο γ ρ α φ ία ο «κου­ λεί τ ο υ ς πολιτικούς, τύ π ο υ Θ εο­ ζουλός» το υ χω ριού δ εν είναι μόνο δω ράκη, για τί λ ένε σ ω στά π ρ ά γ ­ ο γρ α φ ικός, ο κα ρ π αζοεισπρά κτο­ μ ατα σ ε λ ά θ ο ς χρό ν ο . ΓΤ αυτή τη ρ α ς, το παίγνιο τω ν εξυπνάκηδω ν σχολή, πολιτική είναι η τέχνη το υ το υ κα φενείου, αλλά και ο μοναχι­ εφικτού και ό,τι δ ε ν υ πη ρ ετεί αυτή κός και δ ιορ α τικός πα ρα τη ρ η τή ς, ι τη ν αντίληψη λο ιδο ρ είτα ι π ερ ίπ ο υ Ο Π Ο Λ ΙΤ ΙΚ Ό Σ 1 α υ τό ς που βλέπει τις εξελίξεις να ω ς τυχοδιω κτικό. Ό ντω ς ο Θ εοΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣΤ έρ χο ντα ι πρ ιν ακόμη α υ τές γίνουν δ ω ρ ά κ η ς «κουβαλά» ένα ν υγιή ο ρ α τέ ς στον μ έσο άνθρ ω πο. Αν σε τυχοδιω κτισμ ό και μια παγανιστικάποιον άλλον τ α ίχνη το υ μ έλλο­ κή ματαιοδοξία. Ιδιότητες π ο υ χαΠ Ο Λ Ι Τ Ι Κ Η

ΠΑΥΛΟΣ ΠΕΤΡΙΔΗΣ Ο πολιτικός Θεοδωράκης. 1940-96 Αθήνα, «Προσκήνιο», 1996. Σελ. 472

Π

% Jm

Κριτικη

ρα κτη ρ ίζουντις π ρ ο μ ή θειες το υ . Οι σ υλλή ψ εις για τη ν Α ριστερά αλλά και γενικό τερ α για τη ν πολιτική ζωή το υ τό π ο υ , κρινόμενες εκ τω ν υ στέρω ν, φ α ­ ντάζουν δικαιω μένες. Εκεί πο υ εντοπίζεται το π ρ ό ­ βλημα με τη συ μ π ερ ιφ ο ρ ά το υ Μίκη Θ εοδω ράκη είναι σ το επ ίπ εδ ο τω ν πολιτικών επιλο γώ ν του. Α υτές πρ ά γμ α τι δ εν ή τα ν πά ντο τε οι πιο ενδεδειγμ ένες. Κι α υ τό γιατί, κ α θ ο δη γο ύ μ ενο ς α π ό έναν α ­ φελή ρομαντισμό, επιχείρ η σε να συνταιριάζει τα π ρ ο φ α ν ώ ς αταίριαστα. Υ ποτίμησε τις σκοπιμότη­ τ ε ς τω ν άλλω ν επειδή ο ίδιος είχε α πα λλα γεί α πό α υ τές και υπερεκτίμησε, σε α ρ κ ε τές π ερ ιπ τώ σεις, τις δυ νά μ ε ις το υ θεω ρ ώ ν τα ς ότι το μυθικό στοι­ χείο μ π ο ρ εί να λειτο υ ρ γή σ ει λυτρω τικά. Την πληθω ρ ικ ότη τα το υ Θ εο δ ω ρ ά κη χ ρη σ ιμ ο πο ίη σ α ν σ χ εδ ό ν ό λ ε ς οι π ο λ ιτικ ές δ υ νά μ ε ις το υ τό π ο υ . Ά ρ δευ σ α ν α π ’ α υ τό ν το π ά θ ο ς για α ναζήτηση, για ενότη τα , για σ χ εδ ια σ μ έ νε ς π α ρ ε μ β ά σ ε ις και υ ψ ιπ ετείς σ το χ εύ σ ε ις, ό σ ο β εβ α ίω ς α υ τό ε ξυ π η ­ ρ ε το ύ σ ε τις μικροκομματικές τ ο υ ς κινήσεις, και α π έ σ υ ρ α ν τη ν υπο στή ρ ιξή τ ο υ ς ό τα ν ά ρ χισ α ν να δια ισθά νονται ότι οι π ρ ω το β ο υ λ ίες το υ ενσ ω μά ­ τω να ν το ν κίνδυνο υ π ε ρ κ έρ α σ ή ς το υ ς. Π ρ ώ το ς ο Θ εο δ ω ρ ά κ η ς μίλησε για τη ν υ π ό θεσ η τ η ς Κε­ ντρ ο α ρ ισ τερ ά ς λίγο πρ ιν α π ό τη ν α π ο σ τα σ ία το υ ’65, α λ λά σ υ νά ντη σ ε τη ν κα χυπ ο ψ ία τ η ς επίσ η ­ μ η ς Α ρ ιστερ ός, κ α θ ώ ς και τη ν εσκεμ μένη διστακ π κ ό τη τα το υ Α. Π α πα νδ ρ έο υ . Π ρ ώ το ς α υ τό ς π ά ­ λ εψ ε για τη ν ενότη τα τ ο υ αντιδικτατορικού κινή­ μ α τος, αλλά έ π ε σ ε πά νω στο ν η γεμ ο νισμ ό το υ ΚΚΕ και το υ ΚΚΕ ε σω τερ ικο ύ και στη μαξιμαλιστι­ κή δ ιά θεσ η το υ α ρ χη γ ο ύ το υ ΠΑΚ Α νδρ έα Π απαν­ δ ρ έο υ . Π ρ ώ τος α υ τό ς α να φ έρ θη κ ε στη λύσ η Κα­ ρ αμανλή, μ εσ ο ύ σ η ς τ η ς δ ικ τα το ρ ία ς, για ν α α ντι­ μετω π ίσει χλευ ασ τικ ά σ χό λια ιερ ε μ ιά δ ες, και α ­ π ε ιρ ό κ α λ ε ς ε π ιθ έσ εις α π ό τ ο υ ς σ υ ν τρ ό φ ο υ ς το υ . Α γω νίστηκε με νύ χια και με δ ό ντια γ ια τη ν ενό τη ­ τα τ η ς σ ύ νολ η ς κομμουνισ τικής Α ρ ισ τερ ό ς σ υ χνά υ π ο τα σ σ ό μ ε νο ς α φ ε λ ώ ς σ το υ ς ευκ αιρ ια ­ κο ύ ς και για λ ό γ ο υ ς εκλ ο γική ς σ κο π ιμ ό τη τα ς σ χ εδ ια σ μ ο ύ ς τω ν η γεσ ιώ ν τ η ς - για τί πίσ τε υ ε ότι μ όνο μια δ υνα τή Α ριστερά μ πο ρ εί να ανταποκριθεί σ α ς πρ ο κ λή σ ε ις τω ν καιρών. Και επ έ μ ε νε α κό­ μη κι ό τα ν ή τα ν πα σ ίδ η λ ο ότι κύκλοι τω ν η γεσιώ ν το υ ΚΚΕ και το υ ΚΚΕ εσ ω τερ ικο ύ το ν εκμεταλλ εύ θη κα ν α νενδ ο ία σ τα για να κ ερ δ ίσ ο υ ν σ το χ ρ η ­ ματισ τήριο τω ν εντυ πώ σ εω ν. Ή τα ν α π ό τ ο υ ς λί­ γ ο υ ς θ α ρ ρ α λ έο υ ς πο υ μίλησαν για τη ν ανάγκη τ η ς ελλ η νοτου ρ κική ς φιλίας, ό τα ν στην Ε λλάδα κυ ρ ια ρ χ ο ύσ ε ένα κλίμα τ ο υ ρ κ ο φ α γία ς, γ ια να εισ π ρά ξ ει τ α εύσ η μ α το υ τό τε π ρ ω θ υ π ο υ ρ γ ο ύ Α. Π α πα νδρ έου , ο ο π ο ίο ς ό μ ω ς λ ίγ ες μ έ ρ ε ς μ ετά α ­ να διπ λώ θη κ ε και εκστό μ ισε το πε ρ ίφ η μ ο «m ea

Κριτική

culpa» για τη συ νά ντη σή το υ με το ν Ο ζάλ στο Ν τα βός. Π ρ ο σ χω ρ ο ύ σ ε με ε ν θο υ σ ια σ μ ό σ ’ ό λ ες τ ις π ο λ ιτικ ές πο υ νόμ ιζε ότι εκ φ ρ ά ζο υ ν κάτι π α ­ ρ α πά νω α π ό τη σ τενό θω ρ η π ρ ο σ έ γγ ισ η τ η ς τ ρ έ ­ χ ο υ σ α ς πρ α γ μ α τικ ό τη τα ς, α λ λά γ ρ ή γ ο ρ α α π ο ­ γο η τε υ ό τα ν. ΓΤ α υ τό ά λ λω στε όλη η σ τα δ ιο δ ρ ο ­ μία το υ ση μ α δεύ τη κε α π ό α λ λεπ ά λ λ η λ ες π α ρ α ι­ τή σ εις. Οι εκμ υσ τη ρεύ σεις το υ Θ εοδω ρά κη για σημαίνο­ ντα π ρ ό σ ω π α τ η ς π ρ ό σ φ α τη ς ελληνικής ιστορία ς με τ α ο πο ία βρέθηκε, ά λλοτε σε συναγω νιστικές θέ σ ε ις και άλλοτε σ ε αντίπαλα σ τρ α τό π εδ α , είναι αποκαλυπτικές. Θ α έλε γε κανείς ότι πολιτικοί ό ­ π ω ς ο Κ. Κ αραμανλής, ο Α. Π α πα νδρέου, ο X. Φλωρά κη ς και άλλοι μ έσ α α π ό τη ν ε ξιστόρηση το υ Θ ε­ οδω ρά κ η το π ο θετο ύντα ι σ ’ ένα πλαίσιο, το οποίο πο λ λ έ ς φ ο ρ έ ς δ εν συ νά δει π ρ ο ς τη ν άποψ η πο υ έ ­ χ ει σχηματίσει η κοινή γνώ μ η γ ι’ α υ το ύς. Ο Θ εο δ ω ­ ρ ά κη ς α πο μ υ θο π ο ιεί με α πό λ υ τα πειστικό τ ρ ό π ο το υ ς «γίγαντες» τ η ς πολιτικής ζω ής, φω τίζοντα ς τις αδ υνα μ ίες το υ ς, τις πα λιμ βα σίες τ ο υ ς σ ε κρίσι­ μ ες φ ά σεις, χ ω ρ ίς ό μ ω ς να διστάζει να εξά ρ ει και τις α ρ ε τ έ ς το υ ς. Αυτό π ο υ λείπει π ά ντω ς α π ό το πό ν ημ α το υ Π. Π ετρίδη είναι η αυτοκριτική το υ Μ. Θ εοδω ράκη. Δεν μπο ρ εί εύκολα κανείς να συμφι­ λιω θεί με τη ν ιδέα ότι ο Μ. Θ εο δ ω ρ ά κη ς είχε π ά ­ ντο τε δίκιο, ενώ βρίσκονταν πά ντο τε εν αδίκω οι α­ π ο δ έ κ τε ς τω ν πρ ο τά σ εώ ν του. Ο Π α ύλος Π ετρίδης, π ο υ είναι ο μ εσ ά ζω ν α νά μ ε­ σ α στον πολιτικό Θ εο δω ρ ά κη και σ το υ ς α να γνώ ­ σ τε ς το υ βιβλίου, ε ίχε να α να μ ετρ ηθ εί με ένα π λ ο ύ σ ιο υλικό και τα κα τά φ ερ ε πο λύ καλά. Η π α ­ ρ ο υ σ ία το υ είναι διακριτική. Π αρεμβαίνει ελά χι­ σ τα και μόνο ό τα ν χρειάζετα ι για να π ε ρ ιγ ρ ά φ ει το πολιτικό π ερ ιβ ά λ λ ο ν ε ν τό ς το υ οπο ίο υ εκδηλώ νο­ νται οι π ρ ω το β ο υ λ ίες το υ Θ εοδω ρά κη . Α δύνατο σημ είο το υ βιβλίου είναι τ α μ α κροσκελή α υ τό νο ­ μα κείμενα το υ Μίκη π ο υ α φ ο ρ ο ύ ν σ ε π λ ε υ ρ έ ς τη ς π ο λ υ σ χιδ ο ύ ς δ ρ ά σ η ς το υ . Υ πονομεύουν τη γ ο η ­ τεία τ η ς α νά γνω ση ς. Θ α ήτα ν πρ ο τιμ ό τε ρ ο να ε ­ κτίθενται μόνο μ ερικά σημεία το υ ς, έτσι π ο υ και η φ ιλα ρ έσκεια το υ α υ το βιο γρ α φ ο ύ μ εν ο υ να ικανο­ ποιείται και ο α να γν ώ σ τη ς να μην τα λα ιπ ω ρείται α π ό τις σχο ινο τενείς και γ ι’ α υ τό κ ο υ ρ α στικές μ ε­ σ ο λ α β ήσ εις το υ Μ. Θ εοδω ρά κη . Έ τσ ι κι αλλιώ ς π ά ντω ς τ ο βιβλίο α πο τελ εί συμβολή στην κα τα ­ νόηση ζω τικών πε δ ίω ν τ η ς π ρ ό σ φ α τη ς ιστο ρ ία ς τ η ς χ ώ ρ α ς . Σ ίγο υ ρ α ενοχλητικό γ ια ό σ ο υ ς είναι α ­ γκυρ ο β ο λ η μένο ι σε ερμη νευτικά σ τερ εό τυπ α , σί­ γ ο υ ρ α ελκυτικό για εκείνο υ ς π ο υ δια β ά ζο υν τη ν ι­ στο ρ ία απρο κ ατά λη π τα ... Τ ά σο ς Π α ππά ς

Αρ. 376

1-31 ΜαΤου 1997

επιμέλεια: Έφη Απόχη

Η ΤΑζΙΝΟΜΗΣΗ των βιβλίων γίνεται με βάση το γνωστό Δεκαδικό Σύστημα Ταξινόμησης, προσαρμοσμένο στην ελληνική βιβλιογραφία ΤΟ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Δελτίο συντάσσεται με την πολύτιμη συνεργασία του βιβλιοπωλείου της «Εστίας»

Βιβλιογραφία

Γενικά

ΤΖΑΒΑΡΑΣ Γ. Η καθολική διάδοση της απελπισίας. Αθήνα, Δωδώνη, 1997. Σελ. 202. Δρχ. 3.120. ISBN 960-248-834-4.

ΜΙΣΣΙΟΣ Κ.Γ. (Αυτο/βιβλιογραφικά 9/8/1954-16/5/1996). Τόμος Ζ’. Μυτιλήνη, 1996. Σελ. 564. ISBN 960-85183-7-7.

ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΥ Ν.Δ. Η έννοια του Θεού στην κλασική Ελλάδα. Αθήνα, Θυμέλη, 1996. Σελ. 209. Δρχ. 3.120. ISBN 960-519-012-5.

ΦΑΡΑΝΤΟΣ Μ.Δ. Φιλοσοφία του άνω-κάτω. Αθήνα, Σμπίλιας, 1997. Σελ. 299. Δρχ. 3.120. ISBN 960255-195-Χ.

ΦΙΛΟΘΕΟΥ Α. Ελληνόγλωσση 6ι6λιο-αρθρογραφία για την έκθεση ι­ δεών. (Χωρίς εκδοτικά στοιχεία). Σελ. 80. Δρχ. 3.000. ISBN 9607676-00-7.

ΓΟΥΝΕΛΑΣ Σ. Η κρίση του πολιτι­ σμού. Αθήνα, Αρμός, 1997. Σελ.

398. Δρχ. 5.720. ISBN 960-527033-1.

ΦΙΛΟΘΕΟΥ Α. Λογική. (Χωρίς εκ­ δοτικά στοιχεία). Σελ. 54. Δρχ.

3.000.

ISBN 960-7676-00-9.

Γενικά Έργα

Τύπος Who’s who Δημοσιογράφων. Αθή­ να, Interad, 1996. ΔΑΝΟΠΟΥΛΟΣ Κ.-ΧΑΤΖΟΠΟΥΔΟΥ Λ. Η «Ευτέρπη» (1847-1855). Ευρετήρια περιοδικών λόγου και τέ­ χνης. Θεσσαλονίκη, University Studio Press, 1997. Σελ. 392. Δρχ.

5.000.

ISBN 960-12-0573-Χ. ΛΑΜΠΡΙΝΙΔΗΣ Μ. Πενήντα χρό­ νια δημοσιογραφικής ζωής. Τόμος Β’. Αθήνα, Ιωλκός, 1997. Σελ.

623. Δρ. 5.200. ISBN 960-426045-6.

Οδηγοί Πολιτιστικός οδηγός Θεσσαλονί­ κης. Θεσσαλονίκη, Μπαρμπουνάκης, 1997. Σελ. 268. Δρχ. 5.200.

Φιλοσοφία

ΛΙΟΝΗΣ Γ.Σ. Φιλοσοφικά. Αθήναι, Παρουσία, 1997. Σελ. 219. Δρχ.

3.120.

ISBN 960-7601-66-1. ΜΑΝΙΑΤΗΣ Γ.Ν. Φιλοσοφική δαι­ μονοπληξία. Αθήνα, Δωδώνη, 1997. Σελ. 213. Δρχ. 3.120. ISBN 960-248-840-9. ΠΕΛΕΓΡΙΝΗΣ Θ.Ν. Ηθική φιλοσο­ φία. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 1997. Σελ. 189. Δρχ. 2.790. ISBN 960-344-302-6. ΠΕΛΕΓΡΙΝΗΣ Θ.Ν. Οι πέντε επο­ χές της φιλοσοφίας. Αθήνα, Ελλη­ νικά Γράμματα, 1997. Σελ. 447. Δρχ. 5.720. ISBN 960-344-301-8. ΠΟΥΡΝΑΡΑΣ Ν.Σ. Αποστάγματα πατερικής σοφίας και φιλοσοφίας. Θεσσαλονίκη, Πουρναράς, 1997. Σελ. 224. Δρχ. 2.080. ISBN 960242-140-1.

VATIN F. Η εργασία. Οικονομία και φυσική (1780-1830). Μετ.-επιμ. Γ. Βώκος. Αθήνα, Πατάκης, 1997. Σελ. 171. Δρχ. 2.500. ISBN 960360-952-8. ΕΣΠΙΝΟΖΑ Λ. Ο δρόμος της καρ­ διάς των σαμάνων των Άνδεων. Μετ. Δ. Κουτσούκης. Αθήνα, Καστανιώτης, 1997. Σελ. 95. Δρχ.

2.080. ISBN 960-03-1796-8.

PEGUY C. Κλειώ. Μετ.-σημ. Κ. Τσικερδάνος. Αθήνα, Ολκός, 1996. Σελ. 338. Δρχ. 4.370. ISBN 9607169-54-9. ΡΙΒΣ X. ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ. Η πιο όμορφη ιστορία του κόσμου. Μετ. Β. Λάππα. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1997. Σέλ.

243. Δρχ. 2.600. ISBN 960-236762-8.

SCHELUNG W.J. Έρευνες για την ουσία της ανθρώπινης ελευθερίας.

Μ τίο

Μει. X. Μαρσέλλος. Αθήναι, Ίνδικτος, 1997. Σελ. 125. Δρχ. 3.640.

ISBN 960-518-012-Χ.

Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 1997. Σελ. 439. Δρχ. 5.200. ISBN 960344-310-7.

ΣΩ Μ. Τάδε έφη... Επιμ.-μετ. Κ. Αγγελάκη-Ρουκ. Αθήνα, Ερμείας, 1996. Σελ. 49. Δρχ. 2.080. ISBN 960-216-107-8.

ΜΑΝΤΖΑΡΙΔΗΣ Γ.Ι. Πρόσωπο και θεσμοί. Θεσσαλονίκη, Πουρναράς, 1997. Σελ. 203. Δρχ. 3.120.

ISBN 960-242-141-X.

Ατομική ψυχολογία

ΜΠΑΛΑΤΣΟΥΚΑΣ Σ.Π. Οι Άγιοι και το φυσικό περιβάλλον. Θεσσα­ λονίκη, Μυγδονία, 1996. Σελ. 222. Δρχ. 3.220.

TAGORE Α.Ν. Σανιάγκα ή οι έξι κα­ νόνες της ζωγραφικής. Μει. Τ. Καΐμη. Αθήνα, Ακρίτας, 1997. Σελ. 90. Δρχ.

1.500.

ISBN 960-328-064-0.

Αρχαία φιλοσοφία Επίκτητος. Η ζωή και το έργο του. Πρακτικά Επιστημονικού Συνεδρί­ ου. Πρέβεζα, Δήμος Πρέβεζας /Δημοτική Βιβλιοθήκη Πρέβεζας, 1997. Σελ. 157. ISBN 960-854854-2.

Αποκρυφισμός ΣΙΕΤΤΟΣ Γ.Β. Αδώνια μυστήρια. Αθήνα, Πύρινος Κόσμος, 1997. Σελ. 120. Δρχ. 1.900. ISBN 960430-024-5. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΣ Ι.Θ. Δελ­ φική μυσταγωγία. Αθήνα, Ευρώ­ τας, 1997. Σελ. 100. Δρχ. 1.245.

WALSCH N.D. Συζήτηση με το Θεό. Μετ. Ρ. Καρακατσάνη. Αθήνα, Sucess Dynamics, 1997. Σελ. 276. Δρχ. 3.640. ISBN 960-7604-16-4.

COHEN Α. Οι δράκοι δε ζούνε πια εδώ. Μετ. Δ. Σταθοπούλου. Αθήνα, Sucess Dynamics, 1997. Σελ. 399. Δρχ. 4.160. ISBN 960-7604-14-8.

KAHIR Μ. Προφητείες γύρω από το 2000. Μετ. Σ. Δροσοποΰλου κ.ά. Αθήνα, Πύρινος Κόσμος, 1997. Σελ. 231. Δρχ. 3.000. ISBN 960430-026-1. ΣΒΕΝΤΕΝΜΠΟΡΓΚ Ε. Περί ουρα­ νού και των θαυμαστών αυτού πραγ­ μάτων και περί του κάτω κόσμου. Μετ.-εισ. Κ. Θεοδωρόπουλος. Αθή­ να, Πύρινος Κόσμος, 1997. ΣΙ.

526. ISBN 960-430-019-9. Ψυχολογία

Γενικά Σύγχρονη ψυχολογία στην Ελλάδα.

Μ τίο

YOUNG J.F.-KLOSKO J.S. Ανακα­ λύπτοντας ξανά τη ζωή σας. Μετ. Μ. Χήρα. Αθήνα, Πατάκης, 1997. Σελ.

524. Δρχ. 5.200. ISBN 960-360996-Χ.

Εφαρμοσμένη ψυχολογία

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Σ.Γ. Θεολογία και γλώσσα. Αθήνα, Παρουσία, 1997. Σελ. 154. Δρχ. 2.600. ISBN 960-7601-67-Χ.

ΒΕΝΕΤΗΣ Π. Αφού μεγάλωσες... καλά να πάθεις! Αθήνα, Μοντέρνοι Καιροί, 1996. Σελ. 355. Δρχ.

2.600.

ISBN 960-8488-01-Χ.

ΠΡΟΒΑΤΑΚΗΣ Θ.Μ. Το Θαβώρ. Αθήνα, Αρσενίδης, 1997. Σελ.

142. Δρχ. 4.160. ISBN 960-253052-9.

ΠΟΥΡΚΟΣ Μ.Α. Ο ρόλος του πλαι­ σίου στην ανθρώπινη επικοινωνία, την εκπαίδευση και την κοινωνικοηθική μάθηση. Αθήνα, Gutenberg, 1997. Σελ. 479. Δρχ. 7.280. ISBN 960-01-0660-6.

ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΠΟΥ Μ.Π. Άγιος Νε­ κτάριος. Σύρος, Ιστορικά Τετρά­ δια, 1996. Σελ. 175. Δρχ. 1.560.

PEIFFER V. Φόβοι και φοβίες. Μετ. Π. Μοσχοπούλου. Αθήνα, Διό­ πτρα, 1997. Σελ. 210. Δρχ. 2.600.

ISBN 960-364-115-4.

SCHOTT-BILLMANN F. Όταν ο χορός θεραπεύει. Μετ. Λ. Χρυσικοπούλου. Αθήνα, Ελληνικά Γράμ­ ματα, 1997. Σελ. 308. Δρχ. 3.950.

ISBN 960-344-321-2. Θρησκεία

Γενικά ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ Σ. Μοναχισμός. Αθή­ να, Ελληνικά Γράμματα, 1997. Σελ. 166. Δρχ. 2.600. ISBN 960344-330-1. ΑΡΓΥΡΙΟΥ Α. Μακαρίου του Μακρή συγγράμματα. Θεσσαλονίκη, Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών, 1996. Σελ. 247. Δρχ. 6.760. ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ-ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΥ Β. Ο μοναχός Νεόφυτος Προδρομηνός και το θεολογικό του έρ­ γο. Αθήνα, Αρμός, 1996. Σελ. 565. Δρχ. 7.500. ISBN 960-527-028-5. ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ (ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΣ). Η ιερά εξομολόγησις. Άγιον Όρος, Ιερόν Κουτλουμουσιανόν Κελλίον, 1997. Σελ. 229. Δρχ. 2.700.

ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΠΟΥ Μ.Π. Πατήρ Παϊσιος Αγιορείτης 1924-1994. Σύ­ ρος, 1997. Σελ. 144. Δρχ. 1.560. ΧΑΤΖΗΦΩΤΗΣ Ι.Μ. Ορθοδοξία, σκοταδισμός και ρατσισμός. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 1997. Σελ.

149. Δρχ. 2.285. ISBN 960-344320-4. Ενότης εν τη ποικιλία. Επιλογή κει­ μένων από το θεολογικό περιοδικό SOBORNOST. Επιμ.-μετ. I. Ροηλίδης. Αθήνα, Ακρίτας, 1997. Σελ.

219. Δρχ. 2.600. ISBN 960-328064-Χ. ΣΛΑΪΕΡΜΑΧΕΡ Φ. Για τη θρη­ σκεία. Εισ.-μετ.-σχόλ. Κ. Ανδρουλιδάκης. Αθήνα, Παπαζήσης, 1997. Σελ. 239. Δρχ. 3.640. ISBN 96002-1197-3.

POPOVIC R. Le Christianisme sur le sol de l’illyricum Oriental jusqu’a l’arrivee des slaves. Thessaloniki, Institute For Balkan Studies, 1996. Σελ. 281. Δρχ. 5.200. ISBN 960-7387-10-4.

Ιερά κείμενα To κατά Φίλιππον Ευαγγέλιο. Μια κοινωνική-ιστορική προσέγγιση στο κοπτικό κείμενο. Εισ.-μετ.-σχόλ. Κ.Α. Μωραΐτης. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 1997. Σελ. 166. Δρχ.

3.120.

ISBN 960-344-233-Χ.

Μυθολογία ΔΑΡΑΚΗ Μ. Ο Διόνυσος και η Θεά Γη. Αθήνα, Ζαχαρόπουλος, 1997. Σελ. 372. Δρχ. 3.800. ISBN 960227-046-2. ΡΑΣΣΙΑΣ Β.Γ. Ζευς. Αθήνα, Ανοι­ χτή Πόλη, 1996. Σελ. 178. Δρχ.

3.640.

ISBN 960-7748-01-8.

FARNELL L. R. Ασκληπιός. Διό­ σκουροι. Met. Ε. Παπαδοπούλου. Αθήνα, Ιάμβλιχος, 1997. Σελ. 160. Δρχ. 2.300. ISBN 960-268-095-4. Κοινωνικές επιστήμες

Γενικά ΒΡΥΖΑΣ Κ. Παγκόσμια επικοινω­ νία και πολιτιστικές ταυτότητες. Αθήνα, Gutenberg, 1997. Σελ.

255. Δρχ. 4.160. ISBN 960-010653-3.

ELIAS Ν. Η εξέλιξη του πολιτισμού. Τόμος Α'. Μετ. Ε. Βάίκούση. Αθή­ να, Νεφέλη, 1997. Σελ. 366. Δρχ.

6.240. ISBN 960-211-312-Χ.

Κοιυωυιολογία Ελλάδα, Ευρώπη, Μετανάστες. Επι­ στημονικό Διήμερο, Δελφοί 1996. Αθήνα, Κέντρο Ερευνών Μειονο­ τικών Ομάδων, 1997. Σελ. 46. Δρχ. 830. ΛΑΖΟΣ Γ. Η σεξουαλικότητα ως α­ ξία στη σύγχρονη Ελλάδα. Αθήνα, Δελφίνι, 1997. Σελ. 504. Δρχ.

6.760. ISBN 960-309-324-6. ΦΙΛΙΑΣ Β. Προβληματισμοί και επι­ σημάνσεις. Τόμος Α1. Αθήνα, Σιδέρης, 1997. Σελ. 296. Δρχ. 4.000.

ISBN 960-08-0101-0.

AZNAR G. Λιγότερη δουλειά, δουλειά για όλους. Μετ. Μ. Παγουλάτου. Αθήνα, Τραυλός-Κωσταράκη, 1997. Σελ. 270. Δρχ.

3.120.

ISBN 960-7122-64-Χ.

ANDERSON Β. Φανταστικές κοινό­ τητες. Μετ. Π. Χαντζαρούλα. Αθή­ να, Νεφέλη, 1997. Σελ. 315. Δρχ.

3.640.

ISBN 960-211-311-1.

Πολιτική ΒΕΡΕΜΗΣ Θ. ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ. Εθνική

ταυτότητα και εθνικισμός στη νεότε­ ρη Ελλάδα. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1997. Σελ. 335. Δρχ. 4.000. ISBN 960250-132-4. ΓΙΑΛΛΟΥΡΙΔΗΣ Χ.Κ. Η ελληνο­ τουρκική σύγκρουση από την Κύ­ προ έως τα Ίμια. 1955-1996. Αθή­ να, Σιδέρης, 1997. Σελ. 430. Δρχ.

5.000.

ISBN 960-08-0103-7. ΓΙΑΛΛΟΥΡΙΔΗΣ Χ.Κ. Η Τουρκία σε μετάβαση. Αθήνα, Σιδέρης, 1997. Σελ. 174. Δρχ. 3.120. ISBN 960-08-0104-5. ΚΑΡΔΑΡΑΣ Χ.Δ. Η βουλγαρική προπαγάνδα στη γερμανοκρατούμενη Μακεδονία. Αθήνα, Επικαιρότητα, 1997. Σελ. 150. Δρχ.

1.660. ISBN 960-205-351-8. ΚΟΥΣΚΟΥΒΕΛΗΣ Η.Π. Εισαγωγή στην πολιτική επιστήμη και τη θεω­ ρία της πολιτικής. Αθήνα, Παπαζήσης, 1997. Σελ. 332. Δρχ. 4.680.

ISBN 960-02-1201-5. ΚΩΝΣΤΑΣ Δ.-ΑΡΒΑΝΙΤΟΠΟΥΛΟΣ Κ. Διεθνείς σχέσεις: Συνέχεια και μεταβολή. Τόμος Α’. Αθήνα, Σιδέρης, 1997. Σελ. 319. Δρχ. 4.500.

ISBN 960-08-0102-9. ΜΑΡΑΝΤΖΙΔΗΣ Ν.Α. Οι μικρές Μόσχες. Αθήνα, Παπαζήσης, 1997. Σελ. 323. Δρχ. 4.680. ISBN 960-02-1199-Χ. ΜΩΡΑΪΤΗΣ Ν.Α. Η μετάβαση σε έ­ να μεταβιομηχανικό κόσμο. Αθήνα, 1997. Σελ. 226. Δρχ. 2.600. ISBN 960-90571-71. ΜΟΥΡΤΟΣ Γ.Α. Ελλάδα και Τουρκία. Αθήνα, Τροχαλία, 1997. Σελ. 153. Δρχ. 1.660. ISBN 9607022-96-3. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Μ. Η τα­ ραγμένη εξαετία (1961-1967). Τό­ μος Α’. Αθήνα, Προσκήνιο, 1997. Σελ. 323. Δρχ. 5.200. ISBN 9607057-10-4. ΠΟΛΙΤΗΣ Μ.Α. Βασικές έννοιες του κράτους. Τεύχος Α’. Κέρκυρα, Ενημέρωση, 1996. Σελ. 94. Δρχ.

2.080.

ISBN 960-85670-1-7. ΡΩΜΑΙΟΣ Γ. Όταν τα έβλεπα απ’ έ­ ξω. Αθήνα, Καστανιώτης, 1997.

Σελ. 358. Δρχ. 4.160. ISBN 96003-1797-6.

ΣΤΡΙΓΑΣ Α.Κ. Τύμπανα πολέμου. Αθήνα, Νέα Οέσις, 1997. Σελ.

499. Δρχ. 6.240 ΤΡΙΓΑΖΗΣ Π. Οι πολίτες απαιτούν. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 1997. Σελ. 234. Δρχ. 2.910. ISBN 960344-314-Χ. ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ Α. Η κατάρρευση του κράτους στην Αφρική. Αθήνα, Στο­ χαστής, 1997. Σελ. 109. Δρχ.

1.560. ISBN 960-303-059-7. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΔΗΣ Κ. Στο τέλος της αρχής. Αθήνα, Καστανιώτης, 1997. Σελ. 263. Δρχ. 3.120. ISBN 960-03-1790-9. Η Έμμα Γκόλντμαν για την Ισπανι­ κή Επανάσταση. Μετ. Ρ. Τζάνη. Αθήνα, Αρδην, 1997. Σελ. 111. Δρχ. 1.040. ISBN 960-7575-03-2. ΜΑΡΤΕΝΣ Λ. Μια άλλη ματιά στον Στάλιν. Μετ. Σ. Σφακιανάκης. Αθή­ να, Σύγχρονη Εποχή, 1997. Σελ.

440. Δρχ. 4.680. ISBN 960-224797-5.

HOFMAN J. Πέραν του κράτους. Μει. Γ.-Ι. Μπαμπασάκης. Αθήνα, Στάχυ, 1997. Σελ. 279. Δρχ. 3.500.

ISBN 960-7151-50-Χ.

Οικονομία Η ανθρώπινη εργασία σε σταυρο­ δρόμι. Θεσσαλονίκη, Παρατηρη­ τής, 1997. Σελ. 183. Δρχ. 3.120.

ISBN 960-260-898-6. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Θ. Εισαγωγή στο στρατηγικό σχεδίασμά: Η περίπτω­ ση των τραπεζών. Αθήνα, Παπαζή­ σης, 1997. Σελ. 86. Δρχ. 1.250.

ISBN 960-02-1203-1. ΑΡΧΟΝΤΑΚΗΣ Κ.Σ.-ΒΑΒΟΥΡΑΣ Ι.Σ. Η σύγχρονη Λαϊκή Εταιρεία: Οι επιδόσεις της στην ακτοπλοΐα. Αθή­ να, Παπαζήσης, 1997. Σελ. 191. Δρχ. 3.120. ISBN 960-02-1202-3. ΘΕΟΔΩΡΟΥ Β.-ΛΟΥΚΟΣ X. Το αρχείο της βιομηχανίας «Κλωστήριον και Υφαντήριον Ε. Λαδόπουλου Υιών εν Σύρω». Αθήνα, Ε.Μ.Ν.Ε., 1996. Σελ. 93. Δρχ.

1.560. ISBN 960-7089-13-8.

Μ τίο

ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ Π.-ΛΑΖΑΡΕΤΟΥ Σ. Νομισματικές σχέσεις - διεθνής τραπεζική χρηματοδότηση. Αθήνα, Παπαζήσης, 1997. Σελ. 285. Δρχ.

5.720. ISBN 960-02-1204-Χ. ΚΟΝΤΟΥΛΗ-ΓΕΙΤΟΝΑ Μ. Πολιτι­ κή και οικονομία της υγείας. Αθήνα, Εξάντας, 1997. Σελ. 191. Δρχ.

3.640. ISBN 960-256-806-0. ΜΑΘΙΟΠΟΥΛΟΣ X. Απληστία στο όριο... Αθήνα, Μεταμεσονύκτιες Εκδόσεις, 1996. Σελ. 165. Δρχ.

3.500. ISBN 960-7800-00-1. ΜΑΝΤΖΑΡΗΣ B.-EDIGHEJI Ε. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Διε­ θνής Τράπεζα και η λεηλασία της Αφρικής. Αθήνα, Εντροπία, 1996. Σελ. 80. ΜΙΡΚΟΣ Γ.Τ. Η πολιτική της ανα­ διάταξης. 1993-1996. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1996. Σελ. 543. Δρχ.

6.760. ISBN 960-236-758-Χ. ΝΑΞΑΚΗΣ X. Η φτώχεια των ε­ θνών. Αθήνα, Εναλλακτικές Εκδό­ σεις, 1997. Σελ. 124. Δρχ. 2.080.

ISBN 960-427-045-1.

FORRESTER V. Η οικονομική φρί­ κη. Μετ. Α. Βερυκοκάκη. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1997. Σελ. 254. Δρχ.

2.600.

ISBN 960-236-775-Χ.

Επικοινωνίες ΑΛΑΤΑΣ Θ. Η «γένεση» της είδη­ σης. Αθήνα, 1997. Σελ. 93. Δρχ.

1.500. ISBN 960-7247-32-9. ΔΟΥΛΚΕΡΗ Τ. Η εικόνα του παι­ διού στην ελληνική τηλεόραση και στον ελληνικό τύπο. Αθήνα, Gutenberg, 1997. Σελ. 181. Δρχ.

3.640. ISBN 960-01-0671-1. Καστόρας Σ. Μάνατζμεντ ραδιοφώνου και τηλεόρασης. Αθήνα, Παπα­ ζήσης, 1997. Σελ. 536. Δρχ. 7.800.

ISBN 960-02-1200-7.

PROKOP D. Η δύναμη των Μέσων και η επίδρασή τους στις μάζες. Μετ. Α. Βηδενμάιερ. Αθήνα, Νέα Σύνο­ ρα, 1997. Σελ. 553. Δρχ. 5.720.

ISBN 960-236-768-7.

να, Mass, 1997. Σελ. 498. Δρχ.

10.400.

Λαογραφία ΑΛΕΞΑΚΗΣ Ε.Π. Τα παιδιά της σιωπής. Αθήνα, Παρουσία, 1996. Σελ. 251. Δρχ. 4.160. ISBN 9607601-64-5. ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ Μ.Α. Λαϊκοί ποιητές της Καρπάθου. Αθήνα, 1997. Σελ.

64. Δρχ. 1.560. ISBN 960-90484-04. ΒΑΡΒΟΥΝΗΣ Μ.Γ. Λαογραφικά των Πομάκων της Θράκης. Αθήνα, Πορεία, 1996. Σελ. 184. Δρχ.

2.600.

ISBN 960-7043-38-3. ΔΗΜΗΤΡΟΚΑΛΛΗΣ Γ. Θρησκειολογικά και λαογραφικά μελετήματα. Αθήναι, 1997. Σελ. 191. Δρχ.

3.120. ΚΟΥΤΟΥΖΗΣ Ν. Βωμολοχικές σά­ τιρες ιερέων. Αθήνα, Περίπλους, 1997. Σελ. 55. Δρχ. 1.040. ISBN 960-7131-42-8. ΜΙΧΑΛΟΣ Η.Ν. Ανθολογία γνωμικών και επιγραμματικών φράσεων. Αθήνα, Καλέντης, 1997. Σελ. 197. Δρχ. 3.120. ISBN 960-219-077-9. ΡΗΓΑΤΟΣ Γ.Α. Ιατρική παροιμιολογία. Αθήνα, Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής, 1997. Σελ. 146. Δρχ.

3.500.

ISBN 960-7308-72-7. ΣΚΑΡΤΣΗΣ Σ.Α. Φράσεις του λαϊκού λόγου. Τόμος A’ (Α-Ι). Αθή­ να, Ελληνικά Γράμματα, 1997. Σελ. 294. Δρχ. 3.120. ISBN 960344-279-3. ΣΤΑΦΥΛΟΠΑΤΗΣ Ν.Τ. Τα λαϊκά τραγούδια και τα κάλαντα της Σίφ­ νου (1829-1980). Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 1997. Σελ. 533. Δρχ.

5.200.

ISBN 960-344-299-2. Μεσαιωνικοί θρύλοι της Ουαλλίας. Εισ.-μει.-σχόλ. Ν. Κούρκουλος. Αθήνα, Γαβριηλίδης, 1997. Σελ.

303. Δρχ. 3.325. Παραμύθια των Αράδων. Εισ.-μετ. Α. Καλαθέρη. Αθήνα, Γαβριηλίδης, 1997. Σελ. 218. Δρχ. 3.120.

Δημόσιες σχέσεις

Οικολογία

ΓΚΟΜΠΛΙΑΣ Κ. Διαφήμιση. Αθή­

Γεωργία και περιβάλλον. Επιλ.-ε-

Μ τίο

πιμ. Ν.Σ. Μάργαρης. Αθήνα, Φιλιππότης, 1997. Σελ. 142. Δρχ. 2.080. ΜΠΟΥΡΑΤΙΝΟΣ Α. Περιβάλλον και συνείδηση στην Αρχαία Ελλά­ δα. Αθήνα, Αρσενίδης, 1997. Σελ.

108. Δρχ. 1.870. ISBN 960-253051-0.

SUZUKI D.-HEHNER Β. Μια ματιά στο περιβάλλον. Μετ. Ε. Παπανικολάου-Ι. Νικολαΐδου. Αθήνα, Αδωνις, 1997. Σελ. 117. Δρχ. 2.390.

ISBN 960-8477-01-8.

Παιδαγωγικιί-Εκπαίδευση

Παιδαγωγική Παιδαγωγική Επιστήμη στην Ελλά­ δα και στην Ευρώπη: Τάσεις και προοπτικές. Πρακτικά Συνεδρίου. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 1997. Σελ. 642. Δρχ. 6.240. ISBN 960344-309-3.

Εκπαίδευση Η συνθετική δημιουργική εργασία στο σχολικό πρόγραμμα. Θεωρία και πράξη. Αθήνα, Εκδόσεις της Σχολής Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου, 1997. Σελ. 241. ISBN 960-859630-0.

ΑΡΑΒΑΝΗΣ Γ.Ε. Αυθεντία και εκ­ παίδευση. Αθήνα, Γρηγάρης, 1997. Σελ. 85. Δρχ. 2.280. ISBN 960-333-140-6. ΚΟΛΙΑΔΗΣ Ε.Α. Θεωρίες μάθησης και εκπαιδευτική πράξη. Τόμος Γ’. Αθήνα, 1997. Σελ. 279. Δρχ. 3.640.

ISBN 960-344-312-3. ΚΥΡΙΔΗΣ Α.Γ. Η ανισότητα στην ελ­ ληνική εκπαίδευση και η πρόσβαση στο Πανεπιστήμιο (1955-1985). Αθήνα, Gutenberg, 1997. Σελ.

287. Δρχ. 6.240. ISBN 960-010674-6. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΩΝ. Πόλη και Παιδεία. Διή­ μερο Συμπόσιο. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 1997. Σελ. 197. Δρχ.

4.160.

ISBN 960-344-296-8. ΦΙΛΟΘΕΟΥ Α. Θεωρίες μάθησης. (Χωρίς εκδοτικά στοιχεία). Σελ. 38. Δρχ. 3.000. ISBN 960-7676-00-6.

ΦΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΑ.-ΔΡΑΓΩΝΑ Θ. «Τι είν’ η πατρίδα μας». Αθήνα, Αλεξάνδρεια, 1997. Σελ. 539. Δρχ.

5.720. ISBN 960-221-127-Χ. Γλωσσά

Γενικά ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ Π.Δ. Ερμηνευτικό λεξικό πασών των λέξεων του Ιπποκρότους. Αθήνα, Γαβριηλίδης, 1997. Σελ. 873. Δρχ. 29.120. ΒΕΡΕΤΤΑΣ Μ. Μέγα ονομαστικόν ή τα ονόματα των Ελλήνων. Αθήνα, Βερέπας, 1997. Σελ. 495. Δρχ.

6.000.

ISBN 960-7756-02-9. ΜΟΥΛΑΚΑΚΗΣ Ν. Αρχαίο ελληνι­ κό πολυλεξικό. Αθήνα, Gutenberg, 1996. Σελ. 210. Δρχ. 3.120. ISBN 960-01-0630-4. ΠΑΠΑΚΥΡΙΑΚΟΥ-ΑΠΕΡΓΗ-Ε.ΠΑΠΑΚΥΡΙΑΚΟΥ X. Βασικό λεξικό ξένων λέξεων της νέας ελληνικής. Αθήνα, Gutenberg, 1997. Σελ.

520. Δρχ. 8.320. ISBN 960-010662-2. ΧΑΤΖΗΙΩΑΝΝΟΥ Κ. Ετυμολογικό λεξικό της ομιλουμένης κυπριακής διαλέκτου. Λευκωσία, Ταμασός, 1996. Σελ. 265. Δρχ. 7.280. ISBN 960-9963-561-40-3. Θετικές επιστήμες

Μαθηματικά KLAMKIN M.S. Μαθηματικές Ολυ­ μπιάδες των ΗΠΑ (1972-1986). Επιμ. Θ. Μπόλης. Μετ. Π. Σταμούλης-Γ. Τσαπακίδης. Αθήνα, Κάτο­ πτρο, 1997. Σελ. 150. Δρχ.

4.060.ISBN 960-7778-05-7.

LANG S. Η γοητεία των μαθηματι­ κών. Μετ.-επιμ. Κ. Γαβράς κ.ά. Αθή­ να, Κάτοπτρο, 1997. Σελ. 187. Δρχ. 4.680. ISBN 960-7778-08-1.

Φυσική

ντασμα στο άτομο. Μετ. Δ. Μπονάτσος. Αθήνα, Λέξημα, 1997. Σελ.

158. Δρχ. 2.700. ISBN 960-757804-Χ.

ρέτων ζωγράφων, γλυπτών και αρ­ χιτεκτόνων. Μετ. Κ. Βαλάκας κ.ά. Αθήνα, Πατάκης, 1997. Σελ. 77. Δρχ. 5.900. ISBN 960-600-027-5.

Βιολογία

ΝΤΟΜΙΤΣΙΟ Λ. ΝΤΕ. Το τσόχινο καπέλο. Μετ. Μ. Μανδάνη. Αθήνα, Εξάντας, 1996. Σελ. 315. Δρχ.

4.160. ISBN 960-256-313-3.

ΜΠΑΜΠΙΛΗΣ Ν. DNA. Αθήνα, Προοπτική, 1997. Σελ. 34. Δρχ.

3.500.

ISBN 960-90570-0-4.

SWIFT R. Η γυναικεία απόλαυση. Μετ. Β. Λίγγρη. Αθήνα, Λύχνος, 1997. Σελ. 285. Δρχ. 3.325. ISBN 960-7097-57-2.

Ζωολογία ΠΑΣΧΑΛΙΔΟΥ Ζ. Οι φίλοι μου, οι τετράποδοι. Θεσσαλονίκη, Παρα­ τηρητής, 1997. Σελ. 67. Δρχ.

1.040.

ISBN 960-260-927-3.

GAHERY Α. Τα κουνέλια. Αθήνα, Βασδέκης, 1997. Σελ. 179. Δρχ.

3.120.

ISBN 960-7370-28-7. Εφαρμοσμένες επιστήμες

Ιατρική Σύγχρονη ιατρική και εναλλακτικές θεραπείες. Ετήσιος οδηγός. Αθήνα, 1997. Σελ. 142. Δρχ. 800.

CHOPRA D. Απεριόριστη ενέργεια. Μετ. Σ. Μεταξάς. Αθήνα, Ασημάκης, 1996. Σελ. 133. Δρχ. 2.600.

ISBN 960-7582-02-0.

Επιχειρήσεις ΓΕΩΡΓΑΚΑΣ Κ.Γ. Άμεσο μάρκετινγκ. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 1996. Σελ. 203. Δρχ.

4.160.

ISBN 960-286-229-7.

Γενικά ΔΟΥΚΑ Μ. Ένας άγγελος μια φο­ ρά... Αθήνα, Αδάμ. Σελ. 64. Δρχ.

2.600.

ISBN 960-7010-74-4.

ΣΑΛΜΑΝΛΗΣ Ν. Συμμετρία. Αθή­ να, Μάτι, 1997. Σελ. 282. Δρχ.

3.640.

ΡΟΥΧΩΤA-SCACCABAROZZI Ν. Πού οι Έλληνες; Αθήνα, 1997. Σελ. 230. Δρχ. 10.000 ISBN 9607247-33-7.

DAVIES P.C.W.-BROWN J. Το φά­

ΒΑΖΑΡΙ Τ. Οι βίοι των πλέον εξαι-

Πολεοδομία BENEVOLO L. Η πόλη στην Ευρώ­ πη. Μετ. Α. Παπασταύρου. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 1997. Σελ.

361. Δρχ. 4.370. ISBN 960-344305-0.

Ζωγραφική Νίκη Καραγάτση. Αθήνα, Αγρα, 1997. Σελ. 309. Δρχ. 15.600. ISBN 960-325-208-5. ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ Φ. Ανταύγειες του Βυζαντίου στον 20ό αιώνα. Αθήνα, Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού, 1997. Σελ. 78. Δρχ. 3.120. ISBN 960-7622-10-3. ΞΕΝΑΚΗΣ Κ. Αναδρομή 19581996. Αθήνα, Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού, 1996. Σελ. 143. Δρχ.

5.200. ISBN 960-7622-08-1.

Κινηματογράφος ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ Θ. 10 3/4. Σενά­ ρια. Τόμος Α’. Αθήνα, Αιγόκερως, 1997. Σελ. 333. Δρχ. 5.200. ISBN 960-322-104-Χ. ΒΑΛΟΥΚΟΣ Σ. Το σενάριο. Αθήνα, Αιγόκερως, 1997. Σελ. 250. Δρχ.

4.160. ISBN 960-322-102-3.

VILAIN D.To μοντάζ στον κινηματο­ γράφο. Μετ. Σ. Τριαντάφυλλου. Αθήνα, Σχολή Σταυράκου, 1996. Σελ. 163. Δρχ. 2.080.

Ραδιοτηλεόραση GOLDMAN J. X-Files. Τόμος Α’. Μετ. Θ. Μαστακούρης. Αθήνα, Έσοπτρον, 1997. Σελ. 334. Δρχ.

7.800. ISBN 960-7228-23-5.

Φωτογραφία Θράκη. Terra incognita. Ρόδος, Rodos Image, 1997. Σελ. 174. Δρχ. 14.560. ISBN 960-90194-4-7. Μ ώ

της Αλεξανδρουπόλεως. Φωτ. Μ. Μπολιάκης. Κείμ. Γ. Ξανθούλης. Αθήνα, Κσστανιώτης, 1997. Σελ.

93. Δρχ. 3.120. ISBN 960-03-18123. ΑΝΕΜΟΣ Θ. Ανασχηματισμοί. Φω­ τογραφίες. Αθήνα, Φωτοχώρος, 1997. Σελ. 26. Δρχ. 1.500. ΑΝΤΩΝΙΟΥ Π. Καθ’ οδόν. Φωτο­ γραφίες. Αθήνα, Φωιοχώρος, 1997. Σελ. 26. Δρχ. 1.500. ΓΑΜΠΙΕΡΑΚΗ Ζ. Siesta. Φωτογρα­ φίες. Αθήνα, Φωτοχώρος, 1997. Σελ. 26. Δρχ. 1.500. ΔΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Λ. Σημάδια μνήμης. Φωτογραφίες. Αθήνα, Φωτοχώρος, 1997. Σελ. 26. Δρχ.

1.500. ΔΗΜΟΛΙΤΣΑΣ Ν. Το άλλο μάτι. Φωτογραφίες. Αθήνα, Φωτοχώ­ ρος, 1997. Σελ. 26. Δρχ. 1.500. ΖΑΝΝΗ Λ. Στη χώρα των παιδιών. Φωτογραφίες. Αθήνα, Φωτοχώ­ ρος, 1997. Σελ. 26. Δρχ. 1.500. ΚΑΚΑΡΟΥΧΑΣ Γ. Στα μονοπάτια του χρόνου. Φωτογραφίες. Αθήνα, Φωτοχώρος, 1997. Σελ. 26. Δρχ.

1.500. ΚΑΡΑΜΑΓΚΙΩΛΗ Α. Ιδιωτικές στιγ­ μές. Φωτογραφίες. Αθήνα, Φωτο­ χώρος, 1997. Σελ. 26. Δρχ. 1.500. ΚΟΨΑΧΕΙΛΗΣ X. Άγνωστη χώρα. Φωτογραφίες. Αθήνα, Φωτοχώ­ ρος, 1997. Σελ. 26. Δρχ. 1.500.

KAEHLER S. Παλίρροια. Φωτογρα­ φίες. Αθήνα, Φωτοχώρος, 1997. Σελ. 26. Δρχ. 1.500.

Μουσική Οι ψάλτες του Οικουμενικού Πα­ τριαρχείου. Σειρά πρώτη. Αθήνα, Σύνδεσμος των Εν Αθήναις Μεγαλοσχολιτών, 1996. Σελ. 302. Δρχ.

3.120.

ISBN 960-7579-02-Χ. ΔΕΤΟΡΑΚΗΣ Θ. Βυζαντινή υμνογραφία. Β’ έκδοση. Ρέθυμνο, 1997. Σελ. 335. Δρχ. 5.200. ΡΕΜΟΥΝΔΟΣ Γ. Οξεία, βαρεία, πεταστή. Αθήναι, Παρουσία, 1997. Σελ. 126+1CD. Δρχ. 7.670. ISBN 960-7601-57-2.

Μ τίο

Μπομπ Μάρλεϋ. Μετ. Δ. Κουρέας. Αθήνα, Σιγαρέτα, 1997. Σελ. 79. Δρχ. 1.870. ISBN 960-7716-04-3.

The DOORS - τα τραγούδια. Μετ. Δ. Λαλέτας. Αθήνα, Σιγαρέτα, 1997. Σελ. 126. Δρχ. 2.080. ISBN 9607716-05-1. Ενασχολήσεις

Γενικά ΔΑΡΒΕΡΗΣ Τ. Καζίνο. Οδηγός παιχνιδιών. Θεσσαλονίκη, Ζήτρος, 1997. Σελ. 308. Δρχ. 3.500. ISBN 960-7760-06-9.

Οικιακή οικονομία ΤΟΛΗΣ Τ. Ελληνική μαγειρική. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1997. Σελ. 192. Δρχ. 2.500. ISBN 960213-363-5. Γαστρονομία. Μετ. Α. Αρβανίτη. Αθήνα, Ερμείας, 1997. Σελ. 96. Δρχ. 2.600. ISBN 960-216-112-4. Κλασική φιλολογία

Γενικά

Σελ.

292+278.

3.535+3.325.

Δρχ.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ. Άπαντα. Φυσικά. Βιβλία A, Β. Τόμος 41. Εισ.-μετ. Η.Π. Νικολούδης. Αθήνα, Κάκτος, 1997. Σελ. 602. Δρχ. 5.830. ISBN 960-352-245-7. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ. Άπαντα. Φυσικά. Βιβλία Γ, Δ. Τόμος 42. Εισ.-μετ.σχόλ. Φιλολογική Ομάδα Κάκτου. Αθήνα, Κάκτος, 1997. Σελ. 259. Δρχ. 3120. ISBN 960-352-246-6. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ. Άπαντα. Φυσικά. Βιβλία Ε, Ζ, Η. Τόμος 43. Εισ.-μετ.σχόλ. Φιλολογική Ομάδα Κάκτου. Αθήνα, Κάκτος, 1997. Σελ. 252. Δρχ. 2.910. ISBN 960-352-247-3. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ. Απαντα. Φυσική ακρόασις. Βιβλίο Θ. Εισ.-μετ. Η.Π. Νικολούδης. Αθήνα, Κάκτος, 1997. Σελ. 254. Δρχ.3015. ISBN 960-352-248-1. ΔΙΟΔΩΡΟΣ ΣΙΚΕΛΙΩΤΗΣ. Άπα­ ντα. Τόμος Α'. Εισ.-μετ.-σχόλ. Φιλο­ λογική Ομάδα Κάκτου. Αθήνα, Κά­ κτος, 1997. Σελ. 306. Δρχ. 3.535.

ISBN 960-352-405-0.

Ομηρικοί ύμνοι. Κείμ.-μετ.-σχόλ. Δ.Π. Παπαδίτσας-Ε. Λαδιά. Γ’ έκ­ δοση. Αθήνα, Εστία, 1997. Σελ.

151. Δρχ. 3.000. ISBN 960-050731- 7.

ΔΙΟΔΩΡΟΣ ΣΙΚΕΛΙΩΤΗΣ. Άπα­ ντα. Τόμοι Β'+Γ1. Εισ.-μετ.-σχόλ. Φιλολογική Ομάδα Κάκτου. Αθήνα, Κάκτος, 1997. Σελ. 219+252. Δρχ.

2.910+2.500. Τ. Β1ISBN 960-352407-7. Τ. Γ ISBN 960-352-406-9.

Ορφικοί ύμνοι. Κείμ.-μετ.-σχόλ. Δ.Π. Παπαδίτσας-Ε. Λαδιά. Γ έκ­ δοση. Αθήνα, Εστία, 1997. Σελ.

206. Δρχ. 3.500. ISBN 960-0-507325.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ. Ηθικά. Τόμος 28. Εισ.-μετ.-σχόλ. Φιλολογική Ομάδα Κάκτου. Αθήνα, Κάκτος, 1997. Σελ. 326. Δρχ. 3.740. ISBN 960352-372-0.

ΙΑΜΒΛΙΧΟΣ. Περί Πυθαγορικού βίου. Εισ.-μετ. Δ.Γ. Κουτρουμπάς. Αθήναι, Νέα Θέσις, 1997. Σελ.

325. Δρχ. 4.160.

ΠΛΟΥΤΑΡΟΣ. Ηθικά. Τόμος 29. Εισ.-μετ.-σχόλ. Φιλολογική Ομάδα Κάκτου. Αθήνα, Κάκτος, 1997. Σελ. 302. Δρχ. 3.535. ISBN 960352-373-9.

ΡΩΜΑΝΟΣ ΜΕΛΩΔΟΣ. Ύμνοι. Απόδ. Α. Κουστένης. Τόμοι Α’+Β’. Αθήνα, Μπούρας, 1997. Σελ.

705+553. Δρχ. 15.600. (Οι δύο τό­ μοι). ISBN 960-7119-01-0.

Αρχαίοι συγγραφείς ΑΡΕΤΑΙΟΣ. Άπαντα. Τόμοι Α'+Β'. Εισ.-μετ.-Σχόλ. Φιλολογική Ομά­ δα Κάκτου. Αθήνα, Κάκτος, 1997.

VITRUVIUS. Δέκα βιβλία. Απόδ.μετ. Σ.Χ. Ζερεφός. Θεσσαλονίκη, Παρατηρητής, 1997. Σελ. 400. Δρχ. 5.000. ΒΙΤΡΟΥΒΙΟΣ. Περί αρχιτεκτονι­ κής. Βιβλία I-V. Μετ.-σχόλ. Π. Λέφας. Αθήνα, Πλέθρον, 1997. Σελ.

345. Δρχ. 9.360. ISBN 960-348055-Χ.

ΜεΜιες MLILLER Η. Μορφές από τον Ευρι­ πίδη. Εισ.-μετ. Ε. Βαροπούλου. Αθήνα, Άγρα, 1997. Σελ. 106. Δρχ.

2.080.

ISBN 960-325-198-4. Λογοτεχνία

Γενικά Η εκδοτική δραστηριότητα των Ελλήνων στην Αίγυπτο. Αθήνα, Ίδρυμα Ελληνικού ΠολιτισμούΕλληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορι­ κό Αρχείο, 1997. Σελ. 111. Δρχ.

3.120.

ISBN 960-3201-125-4. ΒΙΚΕΛΑΣ Δ. Άπαντα. Τόμοι Α'-Η1. Αθήναι, Σύλλογος Προς Διόδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, 1997. Δρχ.

12.480 (Οι οκτώ τόμοι). ISBN Set 960-7133-43-9.

Ποίηση Ποίηση. Σύγχρονη νεοελληνική αν­ θολογία. Τόμος Α'. Επιμ. Γ.Χ. Κουλούρης. Αθήνα, Νέα Σκέψη, 1997. Σελ. 190. Δρχ. 4.160. ΑΓΤΕΛΑΚΗ-ΡΟΥΚ Κ. Ποιήματα.

1963-1977. Αθήνα, Καστανιώτης, 1997. Σελ. 227. Δρχ. 3.120. ISBN 960-03-1782-8. ΓΚΟΝΗΣ Θ. Λόγια για τραγούδια. Αθήνα, Άγρα, 1997. Σελ. 86. Δρχ.

1.660. ISBN 960-325-193-3. ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ X. 12 ναυαγοσω­ στικό ποιήματα. Αθήνα, Οιακιστής, 1997. Σελ. 32. Δρχ. 1.245. ISBN 960-590-001-7. ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ Μ. Ένα καράβι μια φορά. Αθήνα, Ωκεανίδα, 1997. Σελ. 32. Δρχ. 2.200. ISBN 960410-060-5.

Σελ. 32. Δρχ. 1.245. ISBN 960590-003-3.

1997. Σελ. 63. ISBN 960-710750-0.

ΚΑΠΕΛΩΝΗΣ Κ.Ζ. 12 μωρά ποιή­ ματα. Αθήνα, Οιακιστής, 1997. Σελ. 32. Δρχ. 1.245. ISBN 960590-002-5.

LAWRENCE D.H. Ποιητής του τώ­ ρα. Πρόλ.μετ.-σημ. Κ. Ιωάννου. Αθήνα, Οδός Πανός, 1997. Σελ.

187. Δρχ. 3.740. ISBN 960-771607-8.

ΚΑΡΑΒΙΤΗΣ Β. Το αγαθό σκοτάδι. Αθήνα, Κέδρος, 1997. Σελ. 57. Δρχ. 1.500. ISBN 960-04-1315-0. ΚΟΡΦΗΣ Τ. Ποιήματα-Β\ Αθήνα, Πρόσπερος, 1997. Σελ. 124. Δρχ.

2.080. ISBN 960-7255-15-1. ΛΙΒΕΡΙΑΔΗΣ Θ. Ο θάνατος του ζώ­ ου. 1988-1996. Αθήνα, Εξάντας, 1997. Σελ. 27. Δρχ. 2.080. ISBN 960-256-288-9.

NOUTSOS Ρ. U s plajas con los objetos abandonados. Poemas.

Ioannina, Universidad De Ioannina, 1997. Pag. 32.

FOSCOLO U. Ποιήματα. Αθήνα, Ωκεανίδα, 1997. Σελ. 71. Δρχ.

1.800. ISBN 960-7213-69-6.

Πεζογραφία

ΜΑΡΩΝΙΤΗ Α. Λίγο πριν κόψει το χαμόγελο. Αθήνα, Άγρα, 1997. Σελ. 46. Δρχ. 1.245. ISBN 960325-196-8.

Αφηγήσεις για ζώα. Ανθολ.-κειμ.βιογρ. σημ. Κ. Σταμάτης. Αθήνα, Πατάκης, 1997. Σελ. 219. Δρχ.

3.400. ISBN 960-600-046-Χ.

ΠΟΡΦΥΡΗΣ Δ. Τα απόκρυφα ποι­ ήματα. Αθήνα, Στοχαστής, 1997. Σελ. 77. Δρχ. 1.040. ISBN 960303-060-0.

ΑΒΡΑΜΙΔΗΣ Ο. Η κίτρινη σημαία. Αθήνα, Ωκεανίδα, 1997. Σελ. 252. Δρχ. 3.000. ISBN 960-410-045-9.

ΡΟΔΙΝΟΥ Μ. 12 αερικά ποιήματα. Αθήνα, Οιακιστής, 1997. Σελ. 32. Δρχ. 1.245. ISBN 960- 590-004-1.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Α. Αιωρούμενη πραγματικότητα. Αθήνα, Έψιλον, 1997. Σελ. 185. Δρχ. 2.285. ISBN 960-7062-72-8.

ΡΟΥΣΟΧΑΤΖΑΚΗΣ Α. Εμπειρίες ταλέντου. Αθήνα, Κέδρος, 1997. Σελ. 49. Δρχ. 1.500. ISBN 960-041314-2.

ΑΜΠΑΤΖΟΓΛΟΥ Π. Στη σιωπή του έρωτα. Αθήνα, Κέδρος, 1997. Σελ.

232. Δρχ. 3.300. ISBN 960-041332-0.

ΡΟΥΣΣΗ Ρ. Μόνοι στίχοι ζητούν μουσική συνοδεία. Αθήνα, Δωδώ­ νη, 1997. Σελ. 71. Δρχ. 2.080.

ISBN 960-248-843-3.

ΑΥΛΩΝΙΤΟΥ-ΠΕΡΙΒΟΛΙΔΟΥ Α. Δεισδαιμόνα, η αυτοβιοτραφία μιας σκυλίτσας. Αθήνα, Δανιάς, 1996. Σελ. 143. Δρχ. 2.080. ISBN 9607263-22-7.

ΣΤΑΜΟΥΛΗ Β. Δήλια οράματα. Μύκονος, 1997. Σελ. 62. Δρχ.

2.500.

ΒΕΡΓΗΣ Α. Βόρειοι άνεμοι. Διηγή­ ματα. Αθήνα, Μαυρίδης, 1997. Σελ. 122. Δρχ. 2.000.

ΖΑΦΕΙΡΙΟΥ Σ. Τα κατοικίδια. Θεσσαλονίκη, Εντευκτήριο, 1997. Σελ. 47. Δρχ. 830. ISBN 9607568-03-6.

ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ Β.Ν. Επί σκηνής. Ποιήματα. Αθήνα, Καστα­ νιώτης, 1997. Σελ. 106. Δρχ.

2.080. ISBN 960-03-1800-Χ.

ΒΛΑΧΟΣ Α. Διηγήματα. Αθήνα, Νεφέλη, 1997. Σελ. 395. Δρχ.

3.640.

ISBN 960-211-310-3.

ΥΦΑΝΤΗΣ Γ. Ναός του κόσμου. Αθήνα, Δελφίνι, 1996. Σελ. 141. Δρχ. 2.080. ISBN 960-309-318-1.

ΘΕΟΦΙΛΟΥ Φ. Ο μικρός ελληνι­ κός. Τρεις λόγοι. Αθήνα, Ελληνικό Γράμματα, 1996. Σελ. 53. Δρχ.

1.040.

ISBN 960-344-0257-7.

ΦΡΕΡΗΣ Γ. Ουλές ονείρων. Ποιή­ ματα. Θεσσαλονίκη, Τα Τραμάκια, 1997. Σελ. 45. Δρχ. 830. ISBN 9607757-406-8.

ΒΛΑΧΟΥ Κ. Η υπόθεση των νημά­ των. Αθήνα, Έψιλον, 1996. Σελ.

145. Δρχ. 2.080. ISBN 960-706268-Χ.

ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Ν. 12 φεγγάρια ποι­ ήματα. Αθήνα, Οιακιστής, 1997.

ΦΩΣΚΑΡΙΝΗΣ Θ. Ο καμβάς και το σκουλίκι. Αθήνα, Παρασκήνιο,

ΒΛΑΧΟΥ Κ. Το πέταγμα του γλά­ ρου. Αθήνα, Έψιλον, 1996. Σελ.

117. Δρχ. 1.870. ISBN 960-706268-Χ. ΓΙΟΒΑΝΝΑ. Ατμός με λεξεις. Διη-

Μ τίο

γήματα. Αθήνα, Κέδρος, 1997. Σελ. 170. Δρχ. 2.500. ISBN 96004-1330-4.

βυλώνα. Αθήνα, Ζαχαρόπουλος, 1997. Σελ. 424. Δρχ. 4.160. ISBN 960-208-548-7.

ΓΚΡΙΝΤΖΟΣ Σ. Γκόρκας. Μυθιστό­ ρημα. Αθήνα, Παιάκης, 1997. Σελ. 354. Δρχ. 2.400. ISBN 960600-061-3.

ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ Κ. Ιστορίες από τον αφρό. Αθήνα, Εστία, 1997. Σελ. 121. Δρχ. 2.200. ISBN 96005-0733-3.

ΓΛΑΒΑ Θ. Η πατρίδα μου. Αθήνα, Πύρινος Κόσμος, 1997. Σελ. 63. Δρχ. 2.000.

ΚΕΡΑΣΙΔΗΣ Σ. Πέτρες και ρόδα. Θεσσαλονίκη, Παρατηρητής, 1997. Σελ. 318. Δρχ. 3.430.

ΔΑΓΚΛΗ-ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΟΥ Σ. Οι δυο πατρίδες. Αθήνα, Εξάντας, 1997. Σελ. 183. Δρχ. 2.390. ISBN 960-256-299-4.

ΚΙΤΣΟΣ Κ. Ασπρόμαυρος κόσμος. Αθήνα, Πατάκης, 1997. Σελ. 250. Δρχ. 3.200. ISBN 960-600-073-7.

ΔΕΛΩΝΗΣ Α. Η εξομολόγηση. Αθήνα, Αγκυρα, 1997. Σελ. 125.

ISBN 960-234.335-9. ΕΛΛΗΝΑ Μ. Το στοιχειό της λί­ μνης. Μυθιστόρημα. Θεσσαλονί­ κη, Κώδικας, 1997. Σελ. 144.

ISBN 960-7332-245. ΘΕΟΧΑΡΗΣ Γ.Χ. Αμειψισπορά. Αθήνα, Λεβάδεια, Δημόσια Κεντρι­ κή Βιβλιοθήκη Λεβαδείας, 1996. Σελ. 62. ISBN 960-85645-1-4. ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ-ΠΑΥΛΟΥ Α. Ο τρί­ τος αγώνας. Θεσσαλονίκη, Παρα­ τηρητής, 1997. Σελ. 170. Δρχ.

2.080. ΚΑΜΠΕΡΙΔΗΣ Δ. Η κιβωτός της Πελαγίας. Αθήνα, Καστανιώιης, 1997. Σελ. 90. Δρχ. 2.080. ISBN 960-03-1793-4. ΚΑΜΠΥΣΗΣ Γ. Οχτροί και φίλοι και άλλα διηγήματα. Αθήνα, Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη, 1997. Σελ. 270. Δρχ.

3.120. ΚΑΠΕΛΩΝΗΣ Κ.Ζ. Η ελπίδα βγαί­ νει από την κατάψυξη. Αθηεενα, Οιακιστής, 1997. Σελ. 215. Δρχ.

2.495. ISBN 960-590-000-9. ΚΑΡΑΟΥΛΗΣ Κ. Σαραντάπηχοι. Κρητική τριλογία. Αθήνα, Προ­ σκήνιο, 1997. Σελ. 231. Δρχ.

3.640.

ISBN 960-7057-09-0. ΚΑΡΥΣΤΙΑΝΗ I. Μικρά Αγγλία. Μυθιστόρημα. Αθήνα, Καστανιώτης, 1997. Σελ. 365. Δρχ. 4.160.

ISBN 960-03-1780-1. ΚΑΤΣΑΝΗΣ Β. Άλλος για τη Βα­

Μ τίο

ΚΟΙΛΑΚΟΥ Λ. Α-όπως ηδονή. Αθήνα, Δανιάς, 1996. Σελ. 73. Δρχ. 1.560. ISBN 960-7263-19-7. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ Τ. Το παρά­ πονο της μαϊμούς. Αθήνα, Καστανιώτης, 1997. Σελ. 118. Δρχ.

2.080.

ISBN 960-03-1769-0. ΜΑΛΑΒΑΚΗΣ Ν. Τυχερή γυναίκα. Αθήνα, Ενάλιος. Σελ. 159. Δρχ.

2.700. ISBN 960-536-011-Χ. ΜΑΡΑΓΚΟΥ Λ.Α. Χνάρια στην άμ­ μο. Αθήνα, Οδός Πανός, 1997. Σελ. 62. Δρχ. 1.450. ISBN 9607716-02-7. ΜΕΛΕΑΓΡΟΥ Η. Πρώτη κατάδυση στον ωκεάνιο βυθό. Αθήνα, Δω­ δώνη, 1997. Σελ. 359. Δρχ. 3.640.

ISBN 960-248-836-0. ΜΗΤΡΟΠΟΥΑΟΥ Κ. Και όλα αυτά για ένα πήδημα. Αθήνα, Κέδρος, 1997. Σελ. 80. Δρχ. 1.500. ISBN 960-04-1312-6. ΝΕΜΕΑΣ Β. Πεταλούδες στο στο­ μάχι. Μυθιστόρημα. Αθήνα, Καστανιώτης, 1997. Σελ. 182. Δρχ.

2.600.

ISBN 960-03-1771-2. ΝΙΚΟΑΑΪΔΟΥ Σ. Ξανθιά πατημέ­ νη. Αθήνα, Κέδρος, 1997. Σελ.

78. Δρχ. 1.500. ISBN 960-041262-6. ΝΤΟΥΓΚΑ-ΚΟΤΟΠΟΥΛΟΥ Κ. Κα­ λοκαιρινή απόδραση. Αθήνα, Ζα­ χαρόπουλος, 1997. Σελ, 234. Δρχ. 2.080. ISBN 960-208-549-5. ΠΑΠΑΔΟΥΑΗΣ Δ. Με δανεική α­ νάσα. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1997. Σελ. 257. Δρχ. 3.120. ISBN 960236-750-4.

ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Β. Οι Ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη. Μυθι­ στόρημα. Αθήνα, Κέδρος, 1997. Σελ. 199. Δρχ. 2.500. ISBN 96004-1263-4. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ Γ.Π. Η βρύση των λύκων. Αθήνα, Μαυρίδης, 1997. Σελ. 134. Δρχ. 2.000. ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ Η. Θροίσματα α­ νέμων. Ποίηση. Αθήνα, Γκοβόστης. Σελ. 61. ISBN 960-270771-2. ΣΜΑΡΑΓΔΗΣ Γ. Καβάφης. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1997. Σελ. 176. Δρχ. 2.285. ISBN 960-236-777-6. ΤΖΕΡΜΙΑΣ Κ. Ο μαγικός χρόνος. Αθήνα, Δελφίνι, 1996. Σελ. 296. Δρχ. 3.640. ISBN 960-3090315-7. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ Σ. Αύριο μια άλλη χώρα. Μυθιστόρημα. Αθήνα, Πόλις, 1997. Σελ. 200. Δρχ.

3.120.

ISBN 960-7478-40-1. ΤΣΑΚΑΛΗΣΑ. Η απειλή του τίπο­ τα. Μυθιστόρημα. Θεσσαλονίκη, Μπίμπης. Σελ. 271. Δρχ. 3.120. ΦΕΡΕΝΤΙΝΟΣ Γ. Η δικαίωση. Αθήνα, Κονιδάρης, 1997. Σελ.

223. Δρχ. 3.000. ISBN 960-713674-8. ΧΑΡΙΤΟΠΟΥΛΟΣ Δ. Γραπτά 1976-1996. Αθήνα, Εξάντας, 1997. Σελ. 599. Δρχ. 7.280. ISBN 960-256-312-5. ΧΩΡΕΑΝΘΗ Ε. Τ’ αστέρια χαμη­ λώνουν κάποτε. Μυθιστόρημα. Αθήνα, Πατάκης, 1997. Σελ. 125.

ISBN 960-360-995-1. ΑΒΒΑΣ ΠΡΕΒΟ. Μανόν Λεσκώ. Μετ. Ε. Κορόμηλά. Αθήνα, Ωκεανίδα, 1997. Σελ. 273. Δρχ. 4.200.

ISBN 960-410-048-3. ΒΕΡΝ I. Τα παιδικά μου χρόνια. Μετ. Μ. Παπαδήμα. Αθήνα, Περίπλους, 1996. Σελ. 32. Δρχ. 1.040.

ISBN 960-7131-46-0.

YACINE Κ. Νέντζμα. Μετ. Λ. Μιλιλή. Φάρσαλα, Ηρόδοτος, 1997. Σελ. 276. Δρχ. 4.680. ISBN 9607290-54-2. ΓΚΑΙΤΕ Γ. Τα χρόνια της μαθητείας

του Γουλιέλμου Μάκπερ. Τόμοι Α'+Β1. Μετ.-σημ.-επιμ. Τ. Σιετή. Αθήνα, Κανάκης, 1997. Σελ. 701. Δρχ. 7.080. (Οι δύο τόμοι) ISBN Set 960-7420-34-9.

GAITE C.M. Περαστικό σύννεφο. Μετ. Ε. Κεκροπούλου. Αθήνα, Ψυχογιός, 1997. Σελ. 428. Δρχ.

4.200.

ISBN 960-274-218-6.

GLULD J. Πλούσιοι και διάσημοι. Μετ. Ρ. Γεωργιάδου. Αθήνα, Bell, 1997. Σελ. 640. Δρχ. 1.500. ISBN 960-450-547-5.

WALSH J.P. Η γνώση των αγγέ­ λων. Μετ. Μ. Αγγελίδου. Αθήνα, Ψυχογιός, 1997. Σελ. 346. Δρχ.

3.500.

ISBN 960-274-174-0.

ELSLANDER J.-F. Σαρκοβόρο πό­ θος. Μετ. Α. Γιαννάκης. Αθήνα, Ακτή-Οξύ, 1997. Σελ. 263. Δρχ.

3.120.

ISBN 960-7614-28-3.

JOURDAN Ε. Αίμα. Μετ. Ρ. Ζερ­ βού. Αθήνα, Ζαχαρόπουλος, 1997. Σελ. 320. Δρχ. 3.120. ISBN 960-208-552-5. ΚΟΒΑΤΣΕΒΙΤΣ Ν. Underground. Μετ. Γ. Ρόσιτς. Αθήνα, Νέα Σύνο­ ρα, 1997. Σελ. 392. Δρχ. 3.845.

ISBN 960-236-764-4.

να, Ψυχογιός, 1997. Σελ. 353. Δρχ. 3.800. ISBN 960-274-239-9. ΜΟΡΑΒΙΑ Κ.Λ. Άντρες. Μετ. Τ. Ζωγοπούλου. Αθήνα, Perugia, 1997. Σελ. 154. Δρχ. 2.390. ISBN 960-7180-34-8.

SPARKS Ν. Οι σελίδες της ζωής μας. Μετ. Β. Λούβαρη. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1997. Σελ. 254. Δρχ.

2.700. ISBN 960-236-754-7.

ΜΠΑΡΙΚΟ Α. Μετάξι. Μυθιστόρη­ μα. Μετ. Λ. Ταχματζίδου. Αθήνα, Πατάκης, 1997. Σελ. 111. Δρχ.

2.200.

ISBN 960-360-978-1.

THOMPSON J. Οι κλέφτες. Μετ. Φ.-Ι. Μπαμπασάκης. Αθήνα, ΑκτήΟξύ, 1997. Σελ. 213. Δρχ. 2.600.

ISBN 960-7614-32-1.

BARKER C. Υφαντόκοσμος. Μετ. Γ. Μπαρουξής. Αθήνα, Bell, 1997. Σελ. 768. Δρχ. 1.700. ISBN 960450-279-4.

CHIMO. Τι λέει η Λίλα. Μετ. Κ, Νικολά-Μ. Γιαννακάκη. Αθήνα, Ωκεανίδα, 1997. Σελ. 159. Δρχ.

2.100. ISBN 960-410-046-4.

ΜΠΕΡΓΚΜΑΝ I. Σαββατογεννημέ­ νος. Μετ. Ν. Σερβετάς-Α. Κονιδάρη. Αθήνα, Σύγχρονη Εποχή, 1997. Σελ. 116. Δρχ. 1.660. ISBN 960-224-794-0.

CHOPRA G. Το παιδί της αυγής. Μετ. Μ. Κατωπόδη. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1997. Σελ. 251. Δρχ.

2.390. ISBN 960-236-737-9.

BLUE C. Το ελεύθερο πουλί. Μετ. Σ. Σκουλικάρη. Αθήνα, Πατάκης, 1997. Σελ. 159. Δρχ. 2.600. ISBN 960-360-976-5. ΜΠΟΜΠΙ Ζ.-Ν. Το σκάφανδρο και η πεταλούδα. Μετ. Μ. Αγγελίδου. Αθήνα, Ψυχογιός, 1997. Σελ.

150. Δρχ. 2.200. ISBN 960-274270-4.

KHOURY-GHATA V. Οι αρραβω­ νιαστικιές. Μετ. Π. ΖαχοπούλουΒλάχου. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1997. Σελ. 307. Δρχ. 3.640. ISBN 960-236-760-1.

DIAZ-MAS Ρ. Το όνειρο της Βενε­ τίας. Μετ. Κ. Γιούργος-Ν. Galvez. Αθήνα, Αίολος/Θερβάντες, 1997. Σελ. 205. Δρχ. 2.910. ISBN 960521-007-Χ.

LABRO Ρ. Ο αρχάριος. Μυθιστό­ ρημα. Μετ. Β. Δέμου. Αθήνα, Πατάκης, 1997. Σελ. 338. Δρχ.

3.900. ISBN 960-600-028-1.

ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ Φ. Μια αξιο­ θρήνητη ιστορία. Μετ. Α. Κοτζιάς. Αθήνα, Κέδρος, 1996. Σελ. 102. Δρχ. 1.500. ISBN 960-04-1169-7.

ΔΕΜΑΝ Ρ. Σκονισμένα χρόνια. Μετ. Β. Μπόμπολα. Αθήνα, Αστάρτη. Σελ. 415. Δρχ. 5.200. ISBN 960-263-040-Χ.

ΠΙΣΤΟΝΕ Τ.Ν.-ΓΟΥΝΤΛΕΪ Ρ. Ντόνι Μπράσκο. Μετ. Μ. Κράλλη. Αθήνα, Καστανιώτης, 1997. Σελ.

322. Δρχ. 4.160. ISBN 960-031774-07.

MAHFUZ Ν. Μέρες και νύχτες της Αραβίας. Μετ. Π. Κουμούτση. Αθή­

SMITH Μ. Η ώρα των εκτελεστών. Μετ. Μ. Χρόνης. Αθήνα, Bell, 1997. Σελ. 640. Δρχ. 1.500. ISBN 960-450-546-7.

ΜΟΥΤΑΦΤΣΙΕΒΑ Β. Αλκιβιάδης ο μικρός, Αλκιβιάδης ο μέγας. Διλογία. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1997. Σελ. 426. Δρχ. 4.365. ISBN 960236-761-X.

COE J. Τι ωραίο πλιάτσικο! Μετ. Γ. Παπαϊωάννου. Αθήνα, Πόλις, 1997. Σελ. 525. Δρχ. 5.200. ISBN 960-7478-34-7.

ΛΟΒΕΛ Μ. Μια σκανδαλώδης ζωή. Μετ. Μ. Παππά. Αθήνα, Νέα Σύ­ νορα, 1997. Σελ. 527. Δρχ. 4.680.

ISBN 960-236-737-7.

Τουρ Ντι Πεν. Μετ. Α. Περιστέρη. Αθήνα, Πόλις, 1997. Σελ. 178. Δρχ. 3.120. ISBN 960-7478-39-8.

SEGALEN V. Ρενέ Λεϋς. Πρόλ.μετ.-σημ.-επιμ. Σ. Διαμάντη. Αθήνα, Εξάντας, 1997. Σελ. 298. Δρχ. 4.160. ISBN 960-256-307-9. ΣΙΣΛΙΝΓΚ Γ.Λ. Ο ζωγράφος της

HARDY Τ. Τζουντ ο αφανής. Μετ. Κ. Οικονόμου. Αθήνα, Ενάλιος. Σελ. 476. Δρχ. 4.780. ISBN 960586-007-1.

HOWARD R. Conan, πέρα από το Μαύρο Ποταμό. Μετ. Θ. Μασιακούρης. Αθήνα, Alien, 1996. Σελ.

119. Δρχ. 1.245.

HOAG Τ. Νυχτερινές αμαρτίες. Μετ. Π. Κωνσταντέας. Αθήνα, Bell, 1997. Σελ. 735. Δρχ. 1.600. ISBN 960-450-548-3.

Αλληλογραφία Αγαπητέ μου Γιάννη... Τρία γράμ­ ματα. Γιάννης Τσαρούχης-Γιάννης Μόραλης. Αθήνα, Ίκαρος, 1997. Σελ. 66. Δρχ. 2.600. ISBN 9607721-14-4.

Χρονογραφία ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΔΗΣ Σ. Τα πριν και τα μετά. Αθήνα, Θεμέλιο, 1997. Σελ. 258. Δρχ. 3.120. ISBN 960310-215-6.

Μελέτες Η πορεία της ποιήτριας Ζωής Καρέλλη. Αθήνα, Τετράδια «Ευθύ­

Μ τίο

νης», 1997. Σελ. 222. Δρχ. 3.640.

ISBN 960-7033-67-1.

να, Φιλιππότης, 1997. Σελ. 199. Δρχ. 2.910.

Οι Λόγιοι της ΠόΛης. Αθήνα, Σύν­ δεσμος των Εν Αθήναις ΜεγαλοσχοΛιτών, 1996. ΣεΛ. 157. Δρχ.

2.080. ISBN 960-7579-03-8.

ALEXANDRIAN S. Ιστορία της ε­ ρωτικής λογοτεχνίας. Αθήνα, Τραυλός-Κωσταράκη, 1997. Σελ.

601. Δρχ. 5.720. ISBN 960-712265-8.

ΑΝΘΙΜΟΣ Θ. Η αιτία και οι μνή­ μες. Αθήνα, ΑίοΛος, 1994. ΣεΛ.

48. Δρχ. 1.245. ΔΕΡΜΕΝΤΖΟΠΟΥΛΟΣ Χ.Α. Το ληστρικό μυθιστόρημα στην Ελλά­ δα. Αθήνα, Πλέθρον, 1997. Σελ.

267. Δρχ. 4.680. ISBN 960-348046-0. ΔΗΜΟΥΑΗΣ Σ. «Ως Ελαία και Κυπάρισσος». Κριτικές και δοκίμια. Αθήνα, 1996. Σελ. 379. Δρχ.

2.910. ΖΕΡΒΟΥ Α.Κ. Στη χώρα των θαυμάτων. Αθήνα, Πατάκης, 1997. Σελ. 197. Δρχ. 4.000. ISBN 960-360-968-4. ΚΑΝΑΤΣΟΥΛΗ Μ.Δ. Πρόσωπα γυναικών σε παιδικά λογοτεχνήμα­ τα. Αθήνα, Πατάκης, 1997. Σελ.

190. Δρχ. 3.600. ISBN 960-360970-6. ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΔΗΣ Φ.Κ. Προσολωμικοί. Τεύχος Ε'. Αθήναι, Ίδρυμα Νεοελληνικών Σπουδών, 1997. Σελ. 66. Δρχ.

2.080. ΟΡΦΑΝΙΔΗΣ Ν. Ο ελληνικός Κα6άφης. Αθήνα, Παρουσία, 1997. Σελ. 242. Δρχ. 3.325. ISBN 9607601-39-4. ΠΑΡΙΣΗΣ Ν. Επτά μελετήματα για τον Οδυσσέα Ελότη. Θεσσαλονί­ κη, Τα Τραμάκια, 1997. Σελ. 185. Δρχ. 2.080. ISBN 960-7757-407-6. ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ X. Ιστορία της παι­ δικής λογοτεχνίας. Ελληνική και παγκόσμια. Η' έκδοση. Αθήνα, Δανιάς, 1996. Σελ. 623. Δρχ. 6.240.

ISBN 960-7263-21-9. ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ X. Σχολές και ρεύματα στη νεοελληνική λογοτε­ χνία. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 1996. Σελ. 77. Δρχ. 1.560. ISBN 960-344-229-1. ΣΟΦΙΑΝΟΥ-ΓΕΩΡΓΟΥΣΗ Δ. Οδυσσέας Ελύτης. Τόμος Γ. Αθή­

Μ τίο

Δοκίμια ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ X. Αντιστάσεις στην αλλοτρίωση. Αθήνα, Ίκαρος, 1997. Σελ. 253. Δχ. 3.640. ISBN 960-7721-12-8. ΚΟΝΕΜΕΝΟΣ Ν. Τα ματογυάλια. Εισ.-φιλ. επιμ. Δ. Βίτσος. Αθήνα, Ωκεανίδα, 1997. Σελ. 154. Δρχ.

2.300. ISBN 960-7213-70-Χ. ΖΟΥΡΑΡΙΣ Κ. Άθλια, άθλα, θέμεθλα. Αθήνα, Αρμός, 1997. Σελ.

510. Δρχ. 6.500. ISBN 960-527038-2. ΚΑΜΥ Α. Το καλοκαίρι. Δοκίμια. Μετ. Ν. Καρακίτσου-Ντουζέ-Μ. Κασαμπαλόγλου-Ρομπλέν. Αθήνα, Πατάκης, 1997. Σελ. 127. Δρχ.

2.500. ISBN 960-360-969-2.

LE GOFF J. Η Ευρώπη. Μετ. Β. Τσοκόπουλος. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 1997. Σελ. 116. Δρχ.

3.500. ISBN 960-344-307-7.

CHARTIER R.-LA CAPRA D.WHITE Η. Διανοητική ιστορία. Μετ. Ε. Γαζή κ.ά. Αθήνα, Ε.Μ.Ν.Ε.-Μνήμων, 1996. Σελ.

179. Δρχ. 2.600. ISBN 960-708912-Χ.

LIVINGSTONE R.W. Ελληνικά ι­ δανικά και σύγχρονη ζωή. Μετ. Δ. Χόνδρος. Αθήνα, Πιτσιλάς, 1997. Σελ. 155. Δρχ. 2.600. ISBN 9607112-94-6.

SNELL Β. Οι αρχαίοι Έλληνες και εμείς. Μετ. Α. Μελίστα. Αθήναι, Ίνδικτος, 1997. Σελ. 131. Δρχ.

3.640.

ISBN 960-518-011-1. Θέατρο

ΠΑΤΕΡΑΣ X. Τα θέατρα των Αθη­ νών και η ιστορία τους (18351920). Αθήνα, Βουρνάς, 1997. Σελ. 199. Δρχ. 6.760. ISBN 9607463-07-2.

Έργα ΚΑΝΤΑΣ Α. Το ξέρουν πως είμα­ στε μέσα. Αθήνα, Έψιλον, 1996. Σελ. 91. Δρχ. 1.560. ISBN 9607062-65-5. ΣΩΤΡΙΝΗ Α.-ΚΥΡΙΑΚΗ Μ. Το α­ θάνατο νερό. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 1997. Σελ. 69. Δρχ.

1.040.

ISBN 960-344-319-0.

ZOLA Ε. Τερέζ Ρακέν. Μετ. Κ. Μιτσοτάκη. Αθήνα, Γαλλικό Ινστι­ τούτο Αθηνών, 1996. Σελ. 149.

ISBN 960-8473-10-1.

CAMBANELLIS I. Passage par le dedans. Trans. G. Andronidis-A. Richard. Αθήνα, Γαλλικό Ινστιτού­ το Αθηνών, 1993. Σελ. 123. ΚΛΩΝΤΕΛ Π. Η ανταλλαγή. Μετ. Α. Στάικος-Π. Πανταζή. Αθήνα, Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, 1994. Σελ. 110.

KOLTES Β.-Μ. Αγώνας νέγρου και σκύλων. Μετ. Σ. Κιούση. Αθήνα, Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, 1996. Σελ. 139. ISBN 960-847302 -0 .

ROHMER Ε. Τρίο σε μι μπεμόλ. Μετ. Ν. Παπανδρέου. Αθήνα, Γαλ­ λικό Ινστιτούτο Αθηνών, 1993. Σελ. 56.

STAIKOS A. Le petit doigt d’Olympias. Trans. K. Coressis. Athenes, Institut Fran^ais D’Athenes, 1994. Pag. 89. Ιστορία

Γενικά ΦΙΛΟΘΕΟΥ A. Η ιστορία μέσα α­ πό την ιστορία της. (Χωρίς εκδοτι­ κά στοιχεία). Σελ. 22. Δρχ. 3.000.

ISBN 960-7676-00-8

Γενικά

Αρχαιολογία

ΒΟΥΛΤΣΙΔΗΣ Γ. Θρακικό Θέατρο Σκιών. Ξάνθη, 1996. Σελ. 53 + Φιγούρες. Δρχ. 3.120.

ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ Μ. Αρχάμπολη. Αθήνα, 1995. Σελ. 47. Δρχ.

1.560.

COLDSTREAM J.N. Γεωμετρική Ελλάδα. Μει. Ε. Κεφαλίδου. Αθή­ να, Καρδαμίτσα, 1997. Σελ. 536. Δρχ. 10.400. ISBN 960-354-047-

Μαρτυρίες ΒΙΔΑΛΗΣ Ο.Ε. Ιστορικό ημερολό­ γιο. Τόμοι Α'+Β1. Αθήνα, Libro, 1997. Σελ. 1.147. Δρχ. 12.480. (Οι δύο τόμοι). ΒΟΥΛΤΕΨΗΣ Γ. Συναγωνιστής Ακέλας. Β' έκδοση. Αθήνα, Αλκυών, 1997. Σελ. 344. Δρχ. 3.640. ΔΙΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ Κ.Ι. Ίδρυμα Παπαγεωργίου. Το χρονικό της μεγά­ λης απάτης. Αθήνα, Λογοθέτης, 1997. Σελ. 303. Δρχ. 4.160.

24 συνεντεύξεις. Θεσσαλονίκη, Εντευκτήριο, 1996. Σελ. 171. Δρχ. 3.120. ISBN 960-85126-7-0. Το ημερολόγιο της Αννας Φρανκ. Επιμ. Ο.Η. Frank-M. Pressler. Μετ. Ρ. Χατχούτ. Αθήνα, Πατάκης, 1997. Σελ. 382. Δρχ. 3.500. ISBN 960-360-971-4. ΛΕΒΙΝΣΟΝ Ρ. Σερ Μπάζιλ Ζαχάρωφ. Αθήνα, Συλλέκτης, 1997. Σελ. 176. Δρχ. 2.910. ΜΠΕΚΕΤ Τ. Βαρβαρότητα στην Ελλάδα (1967-69). Μετ. Φ. Καράογλου. Αθήνα, Το Ποντίκι, 1997. Σελ. 189. Δρχ. 2.600. ISBN 9608402-46-8.

Βιογραφίες

ΚΑΤΙΝΑΣ ΠΑΠΑΠΩΡΓΗΣ. «Μη γίνεσθε δούλοι ανθρώπων». Αθή­ να, Σμπίλιας, 1997. Σελ. 178. Δρχ. 2.800. ISBN 960-255-196-8.

Δημήτρης Χορν. Επιμ. Δ. Μπαγέρης. Αθήνα, Οδός Πανός, 1997. Σελ. 175. Δρχ. 4.160. ISBN 9607716-06-Χ.

ΚΑΤΣΗΣ Δ.Ν. Το ημερολόγιο ενός αντάρτη του ΔΣΕ 1946-1949. Τό­ μος Δ'. Αθήνα, 1997. Σελ. 329. Δρχ. 4.160.

ΚΟΥΚΟΥ Ε.Ε. Ιωάννης Καποδίστριας-Ρωξάνδρα Στούρτζα. Ιστο­ ρική βιογραφία. Αθήνα, Εστία, 1996. Σελ. 649. ISBN 960-050715-5.

ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΙΔΗΣ Τ.Κ. Η άγνω­ στη νύχτα της 21ης Απριλίου 1967. Αθήνα, Ρήσος, 1997. Σελ. 237. Δρχ. 3.120. ΛΙΑΝΗΣ Γ. Ανδρέας Παπανδρέου. Ο τελευταίος αρχηγός. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1997. Σελ. 497. Δρχ. 4.160. ISBN 960-236-776-8. ΜΑΡΔΑΣ Κ. Αλέξανδρος Παυαγούλης. Αθήνα, 1997. Σελ. 543. Δρχ. 5.000. ISBN 960-90616-0-5. ΜΠΙΤΣΙΟΣ Δ. Στο όριο των και­ ρών. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1997. Σελ. 246. Δρχ. 2.600. ISBN 960286-779-2. ΜΩΡΑΪΤΗΣ Γ. Κόντρα στη χούντα. Αθήνα, Εντός, 1997. Σελ. 227. Δρχ. 3.325. ISBN 960-8472-08-3. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ Μ.Η. Η Κυψέλη του χθες. Αθήνα, Φιλιππότης, 1997. Σελ. 158. Δρχ. 2.235. ΣΟΥΡΗΣ Ν. Το τελευταίο αγώνι­ σμα του Δεκάθλου. Αθήνα, Σί­ συφος, 1997. Σελ. 220. Δρχ.

3.300. ISBN 960-7804-4-00-7. ΧΑΡΑΑΑΜΠΙΔΟΥ Β. Πρόσωπα.

ΜΟΥΤΖΑΝ-ΜΑΡΤΙΝΕΓΚΟΥ Ε. Αυτοβιογραφία. Εισ.-φιλ. επιμ. Β. Αθανασόπουλος. Αθήνα, Ωκεανίδα, 1997. Σελ. 196. Δρχ. 2.500.

ISBN 960-7213-71-8.

1996. Σελ. 61. Δρχ. 1.040. ISBN 960-7579-04-6. Ταυτότητες στη Μακεδονία. Επιμ. Β.Κ. Γούναρης - Ι.Δ. ΜιχαηλίδηςΓ.Β. Αγγελόπουλος. Αθήνα, Παπαζήσης, 1997. Σελ. 262. Δρχ.

3.120.

ISBN 960-02-1206-6. Το θωρηκτό Αβέρωφ. Αθήνα, FINATEC. Σελ. 72. Δρχ. 5.000.

ISBN 960-85805-1-Χ. Το πορτραίτο του καλλιτέχνη στο Βυζάντιο. Ηράκλειο, Πανεπιστη­ μιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1997. Σελ. 209. Δρχ. 5.720. ISBN 960524-019-Χ. ΑΓΓΕΛΙΔΗΣ Β. Θεμιστοκλής. Αθή­ να, Πιτσιλάς, 1997. Σελ. 261. Δρχ.

3.640.

ISBN 960-7112-96-2. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Γ.Δ. Απόστολος Μακράκης και εθνεγερσία. Αθήναι, 1997. Σελ. 94. Δρχ. 725. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ-ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ Δ.Ν. Δεκεμβριανά 1944. Παγίδευση και αφοπλισμός. Αθήνα, 1997. Σελ.

406. Δρχ. 5.200. ΖΑΟΥΣΗΣ Α.Λ. Ο εμπαιγμός. 21 Απριλίου 1967-24 Ιουλίου 1974. Τόμος Α1. Αθήνα, Παπαζήσης,1997. Σελ. 631. Δρχ. 6.760.

ISBN 960-02-1208-2.

ΝΤΕ ΠΙΑΝ Λ. Εμένα κοιτάνε. Αυτοβιογραφία. Αθήνα, Καστανιώτης, 1997. Σελ. 220. Δρχ.

3.120.

ISBN 960-03-1748-8.

ΖΟΥΜΠΟΣ Γ.Σ. Η οχύρωση της Κέρκυρας μέχρι του 18ο αιώνα και η πολιορκία του 1716. Κέρκυρα, Ενημέρωση, 1996. Σελ. 78. Δρχ.

2.080.

ISBN 960-85670-2-5.

ΣΑΚΕΑΛΑΡΙΟΥ X. Πηνελόπη Δέλ­ τα. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 1997. Σελ. 160. Δρχ. 2.100. ISBN 960-344-308-5.

ΖΩΡΖΟΣ Γ. Περί δούλων διαλεγόμευοι. Αθήνα, Γεωργιάδης, 1997. Σελ. 271. Δρχ. 3.120. ISBN 9607759-03-6.

ΧΑΡΙΤΟΠΟΥΛΟΥ Μ. Γλυκό κορί­ τσι. Αθήνα, Αστάρτη, 1997. Σελ.

383. Δρχ. 6.760. ISBN 960-263041-8.

ΚΑΙΡΟΦΥΛΑΣ Γ. Η Αθήνα στη δε­ καετία του ’60. Αθήνα, Φιλιππότης, 1997. Σελ. 488. Δρχ. 6.760.

BARDOT Β. Αυτοβιογραφία. Μετ. Γ. Καυκιάς. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 1997. Σελ. 607. Δρχ.

6.500.

ISBN 960-344-313-1.

Ελληνική Ιστορία Οι δάσκαλοι της Πόλης. Σειρά πρώτη. Αθήνα, Σύνδεσμος Των Εν Αθήναις Μεγαλοσχολιτών,

ΚΑΑΑΙΓΑΣ Π. Λασκαρίδαι-Παλαιολόγοι. Αθήνα, Δημιουργία, 1997. Σελ. 711. Δρχ. 9.050. ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ Σ. Οι παράνομοι. Ανθρωποι και ντοκουμέντα. Αθή­ να, Φιλίστωρ, 1997. Σελ. 638. Δρχ. 6.240. ISBN 960-369-019-8. ΚΙΑΠΟΚΑΣ Μ.Σ. Ιπποκράτης ο Κώος και ιπποκρατικός Όρκος.

Μ τίο

Αθήνα, Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Κω, 1996. Σελ. 316. Δρχ.

8.320. ΛΕΚΚΟΣ Ε.Π. Τα Μοναστήρια του Ελληνισμού. Ιστορία-παράδοσητέχνη. Τόμος Α'. Πειραιάς, Ιχνηλά­ της, 1997. Σελ. 395. Δρχ. 26.000.

ISBN 960-7770-01-3. ΜΠΑΡΜΠΗΣ Κ.Ν. Κωνσταντίνος και 13η Δεκεμβρίου 1967. Αθήνα, Λόγος, 1997. Σελ. 549. Δρχ.

6.240. ΠΑΛΙΟΥΓΚΑΣ Θ. Η Λάρισα κατά την Τουρκοκρατία (1423-1881). Τόμος Α'. Λάρισα, Δήμος Λάρι­ σας, 1996. Σελ. 400. Δρχ. 5.200.

ISBN 960-85318-9-6.

BERSTEIN S.-MILZA Ρ. Ιστορία της Ευρώπης. Τόμος Β’. Μετ.-σημ. Α.Κ. Δημητρακόπουλος. Αθήνα, Αλεξάνδρεια, 1997. Σελ. 303. Δρχ. 6.760. ISBN 960-221-129-6.

NAP Α. «Κειμένη επί ακτής θαλάσ­ σης...». Μελέτες και άρθρα για την Εβραϊκή Κοινότητα Θεσσαλονίκης. Θεσσαλονίκη, University Studio Press, 1997. Σελ. 356. Δρχ. 4.000 ISBN 960-12-0586-1.

Κόσμος ΚΑΛΑΪΤΖΑΚΗΣ Α. Ένας Έλληνας στη χαμένη Αφρική. Θεσσαλονίκη, Παρατηρητής, 1997. Σελ. 358. Δρχ. 4.160.

ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Λ.Π. Από τη θε­ οκρατία στη δημοκρατία. Αθήνα, Διογένης, 1997. Σελ. 283. Δρχ.

3.640.

ISBN 960-7153-23-5.

GAULLE C. DE. Δεύτερος Παγκό­ σμιος Πόλεμος. 1940-1946. Μετ. Δ.Π. Κωστελένος, Αθήνα, Γκοβόστης. Σελ. 878. Δρχ. 10.000. ISBN 960-270-725-9.

ΤΟΜΑΝΑΣ Κ. Οι πλατείες της Θεσ­ σαλονίκης μέχρι το 1944. Θεσσα­ λονίκη, Νησίδες, 1997. Σελ. 93. Δρχ. 2.285. ISBN 960-8480-15-9. ΦΙΛΙΑΣ Β.Ι. Τα αξέχαστα και τα λη­ σμονημένα. Αθήνα, Παπαζήσης, 1997. Σελ. 595. Δρχ. 5.200. ISBN 960-02-1205-6. ΧΑΛΚΟΚΟΝΔΥΛΗΣ Λ. Βυζαντίου Άλωσις. Απόδ. Ν. Νικολοΰδης. Αθήνα, Δημιουργία, 1997. Σελ.

126. Δρχ. 2.600. ΧΑΝΔΡΑ-ΡΟΔΑΚΗ Α.Π. Ιστορία της Χίου. Αθήνα, Ελεύθερη Σκέψις. Σελ. 256. Δρχ. 3.120. ISBN 960-7199-45-6. ΧΑΡΙΤΩΝ (ΜΟΝΑΧΟΣ). Ματιές στον Άθω. Άγιον Όρος, 1997. Σελ. 399. Δρχ. 24.000. ISBN 9607735-04-8.

Μ τίο

ΚΑΡΑΚΟΥΣΗΣ Δ.Δ. Θράκη. Τουριστικός ιστορικός, αρχαιολο­ γικός οδηγός. Αλεξανδρούπολη, χ.ε. Σελ. 397. Δρχ. 5.700.

Παγκόσμια Ιστορία

VICKERS Μ. Οι Αλβανοί. Μετ. Ε. Πέππα. Αθήνα, Οδυσσέας, 1997. Σελ. 349. Δρχ. 4.160. ISBN 960210-279-9.

ΣΚΟΠΕΤΕΑ Ε. Φαλμεράιερ. Αθή­ να, Θεμέλιο, 1997. Σελ. 188. Δρχ.

2.080.

ISBN 960-310-216-4.

Ταξίδια

Ελλάδα

The Via Egnatia under Ottoman rule (1380-1699). Symposium.

Rethymnon, Crete University Press, 1996. Σελ. 232. Δρχ.

11.440. ISBN 960-524-017-3.

ΠΑΠΑΔΡΙΑΝΟΣ Ι.Α. Η Ελληνική Παλιγγενεσία του 1821 και η βαλ­ κανική της διάσταση. Κομοτηνή, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θρά­ κης, 1996. Σελ. 62. Δρχ. 1.040.

ΠΛΕΥΡΗΣ Κ.Α. Αγία Σοφία. Αθήναι, Νέα Θέσις, 1997. Σελ. 79. Δρχ. 1.040.

ρόυ. Αθήνα, Παπαδήμας, 1997. Σελ. 192. Δρχ. 4.680. ISBN 960206-419-5.

παιδικά

Τέχνες Β Α Κ Α Λ Η -Σ Υ Ρ Ο Γ ΙΑ Ν Ν Ο ΠΟΥΛΟΥ Φ. Θέατρο για παιδιά 47 ετών. Αθήνα, Τραγάκης, 1995. Σελ. 60. ISBN 960-85558-9-2.

Ελεύθερα αναγνώσματα

GOODWIN G. Οι Γενίτσαροι. Μετ. Τ. Παπάίωάννου. Αθήνα, Οδυσσέ­ ας, 1997. Σελ. 351. Δρχ. 4.160.

ISBN 960-210-280-2.

Β Α Κ Α Λ Η -Σ Υ Ρ Ο Γ ΙΑ Ν Ν Ο ΠΟΥΛΟΥ Φ. Αγαπάει, Γιάγκο, α­ γαπάει... Αθήνα, Άγκυρα, 1997. Σελ. 121. ISBN 960-234-238-2.

NICOL D.M. Το τέλος της Βυζαντι­ νής Αυτοκρατορίας. Μετ. Μ. Μπλέτας. Αθήνα, Καρδαμίτσα, 1997. Σελ. 212. Δρχ. 3.120. ISBN 960354-047-1.

ΠΑΡΑΣΧΟΥ Σ. «Το χάνουμε!». Αθήνα, Πατάκης, 1997. Σελ. 52.

ISBN 960-600-011-7.

NOUZILLE J. Τρανσυλβανία. Χώ­ ρος επαφών και αγώνων. Μετ. Ε. Τσελέντη-Κ. Βερεκέτης. Αθήνα, EL-RO, 1997. Σελ. 394. Δρχ.

4.680.

ΑΙΟΛΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ. Διμηνιαίο περιοδικό. Τεύχος 164. Δρχ.

ΣΑΒΒΙΔΗΣ Α.Γ.Κ. Μελετήματα βυζαντινής, μεσαιωνικής και ισλαμικής ιστορίας. Αθήνα, Ηρόδοτος, 1997. Σελ. 405. Δρχ. 6.760. ISBN 960-7290-48-8. ΜΟΝΤΑΝΑΡΙ Μ. Πείνα και αφθο­ νία στην Ευρώπη. Μετ. Α. Παπασταύρου. Αθήνα, Ελληνικά Γράμ­ ματα, 1997. Σελ. 362. Δρχ. 4.365.

ISBN 960-344-306-9.

SOUSTELLE J. Η καθημερινή ζωή των Αζτέκων. Μετ. Α.Η. Σακελλα-

Περιοδικά

1.000.

ΑΜΥΝΑ ΚΑΙ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Τεύ­ χος 73. Δρχ. 1.700. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ. Μηνιαία επιθεώ­ ρηση. Τεύχος 348. Δρχ. 500. ΑΝΑΠΤΥΞΗ Ε.Β.Ε.Α. Τεύχος 4. ΑΝΕΣΠΕΡΗ. Τετραμηνιαία έκδο­ ση λόγου και τέχνης. Φύλλο 54. ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ. Μηνιαίο περιοδικό. Τεύχος 943. ΑΝΤΙ. Δεκαπενθήμερη πολιτική και πολιτιστική επιθεώρηση. Τεύ­ χος 634, 635. Δρχ. 500.

ΑΝΤΙΤΕΤΡΑΔΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙ­ ΔΕΥΣΗΣ. Τριμηνιαίο περιοδικό. Τεύχος 44-45. Δρχ. 1.000.

ΕΠΤΑΝΗΣΙΑΚΑ ΦΥΛΛΑ. Τόμος 12. αριθ. 4-5.

ΠΙΟ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Τεύχος 11. Αφιέρωμα στην Κρητι­ κή Σχολή, 1996.

ΑΡΧΑΙΟΛΟΠΑ. Τριμηνιαίο περιο­ δικό. Τεύχος 62. Δρχ. 2.000.

ΕΥΘΥΝΗ. Περιοδικό ελευθερίας και γλώσσας. Τεύχος 304. Δρχ.

800.

ΑΡΧΑΤΟΣ. Τριμηνιαία έκδοση. Τεύχος 2. Δρχ. 1.500.

ΗΧΟΣ ΚΑΙ HI-FI. Τεύχος 290. Δρχ. 1.500.

ΒΙΒΛΙΟΦΙΛΙΑ. Τριμηνιαία έρευνα. Τεύχος 75. Δρχ. 1.000.

ΙΑΤΡΙΚΗ. Ιατροβιβλιογραφία. Τό­ μος 71, Supplement 74.

ΒΙΒΛΙΟΦΙΛΙΑ. Τριμηνιαία έρευνα του βιβλίου. Τεύχος 76. Δρχ.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΗ. Τεύχης 346, 347. Δρχ. 800.

ΣΗΜΕΙΟ. Έκδοση κριτικής και λο­ γοτεχνίας. Τεύχος 4, 1996. Δρχ.

4.365.

1.000.

ΒΙΒΛΙΟΦΙΛΙΚΗ. Τεύχος 3.

ΙΩΛΚΟΣ. Περιοδική έκδοση. Τεύ­ χος 4. Δωρεάν.

Ο ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΤΕ­ ΚΝΩΝ. Φύλλο 71. Δρχ. 100.

ΠΑΤΙ. Μηνιάτικη επιθεώρηση. Τεύχος 262,263. Δρχ. 700.

ΚΑΘ’ ΟΔΟΝ. Περιοδική έκδοση. Τεύχος 12. Δρχ. 2.080.

ΣΥΡΙΑΝΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ. Τριμηνι­ αίο περιοδικό. Τεύχος 38. Δρχ.

1.200.

ΓΥΝΑΙΚΑ. Το κλασικό γυναικείο περιοδικό. Τεύχος 1143. Δρχ.

2 .000.

MAZI-TOGETHER. Τεύχος 66. Δρχ. 40.

ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΤΟΜΕΑΣ. Μηνιαίο οικονομικό περιοδικό. Τεύχος 130. Δρχ. 500. ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ. Τριμηνιαίο περιοδι­ κό. Τεύχος 45. Δρχ. 650.

ΛΑΓΚΑΔΙΑ. Τεύχος 8.

Ο ΡΑΜΠΑΓΑΣ ΚΙ Ο ΣΚΥΛΟΣ. Φύλλο 215. Δρχ. 100.

ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΠΙΤΙ. Τεύ­ χος 37. ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟ­ ΝΤΟΣ. Τεύχος 20. Δρχ. 500.

Η ΜΥΚΟΝΙΑΤΙΚΗ. Φύλλο 93. ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΚΑ. Τόμος (1996). Δρχ. 5.200.

ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟ­ ΓΗΣΗ. Τετραμηνιαία έκδοση. Φύλλο 4.

Η'.

ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ. Διμηνιαίο πολιτιστι­ κό περιοδικό. Διπλό τεύχος 5-6, 1996.

ΤΑΡΑΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΝΕΡΑ. Περιο­ δική έκδοση της GREENPEACE. Τεύχος 28. ΤΟΤΕ. Περιοδικό για την ελληνική ιστορία. Τεύχος 66. Δρχ. 700.

ΔΙΑΒΑΖΩ. Μηνιαία επιθεώρηση του βιβλίου. Τεύχος 375. Δρχ.

1.500.

ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ. Τεύχη 1675-1676. Δρχ. 900.

Η ΤΣΑΓΚΑΡΑΔΑ ΜΑΣ. Φύλλο 28.

ΔΙΑΛΟΓΟΣ. Περιοδική ενημερωτι­ κή έκδοση. Τεύχος 8.

ΝΕΑ ΟΙΚΟΛΟΠΑ. Τεύχη 150-151. Δρχ. 800.

Ο ΤΥΠΟΣ. Μηνιαία δημοσιογρα­ φική επιθεώρηση. Τεύχος 82. Δρχ.

ΔΙΑΥΛΟΣ ΕΨΙΛΟΝ. Τριμηνιαία έκδοσις. Τεύχη 1,2. Δρχ. 700.

ΝΕΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ. Φύλλο 169. Δρχ. 100.

ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΠΝΕΥΜΑ. Έρευναστοχασμός-τέχνη-κριτική. Τεύχος 103-104. Δρχ. 2.200.

ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΟΖΑΝΗΣ. Φύλλο 7.

ΕΛΕΥΣΙΣ. Τρίμηνη πολιτιστική έκ­ δοση. Τεύχος 15-16. Δρχ. 2.000.

ΝΟΥΜΑΣ. Τεύχος 49. Δρχ. 500. ΟΖΟΝ. Τεύχος 8. Δωρεάν.

ΕΛΙΤΡΟΧΟΣ. Τριμηνιαία έκδοση. Τεύχος 11. Δρχ. 1.560.

ΠΑΝΑΙΓΥΠΤΙΑ. Περιοδική έκδο­ ση. Τεύχος 75. Δρχ. 1.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΠΟ­ ΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ. Περιοδι­ κή έκδοση. Τεύχος 9. Δρχ. 1.800.

ΠΑΡΑΛΛΑΞΗ. Κινηματογραφική εφημερίδα. Τεύχος 34.

ΕΝΔΟΧΩΡΑ. Τεύχος 50. Δρχ.

600. ΕΝΕΝΗΝΤΑ ΕΠΤΑ. Τεύχος 10. Δωρεάν. ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟ. Τρίμηνο λογοτε­ χνικό περιοδικό. Τεύχος 38. Δρχ.

1.500.

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ. Τεύχος 98. Δρχ.

300. ΠΑΤΡΑΪΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ, 1996. Δρχ.

5.200.

1.000.

ΧΡΟΝΙΚΑ. Όργανο του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου της Ελλάδος. Φύλλο 148.

ARTI. Η τέχνη σήμερα. Τεύχος 34. Δρχ. 2.600.

BALKAN STUDIES. Vol 37, No 1, 2 1996. Δρχ. 4.160.

BESTSELLER. To περιοδικό για το βιβλίο. Τεύχος 10. Δρχ. 1.500.

COURIER ΤΗΣ UNESCO. Τεύχος 4. Δρχ. 600.

PRINT. Το περιοδικό της σύγχρο­ νης εκτύπωσης. Τεύχος 4.

ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ. Διμηνιαίο πε­ ριοδικό. Τεύχος 53.

PUBLISH. Το περιοδικό της ηλε­ κτρονικής τυπογραφίας. Τεύχος 60.

Ο ΠΟΛΙΤΗΣ. Δεκαπενθήμερος. Τεύχος 36. Δρχ. 800.

ΣΑΜΙΖΝΤΑΤ. Έντυπο κριτικής α­ νάλυσης. Τεύχος 26. Δρχ. 400.

Μ τίο

IN Γ E ϊ B I IN T

Γ Ο Υ Ι Σ Α Ρ Τ

ΕΓΩ, Ο ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ Π νεύ μ α και Α ίμα σ τη Ρώ μη τω ν Κ αισά ρω ν Ονομάζομαι Π όπλιος Β ιργίλιος Μ άρων. Ο ι φίλοι με αηοκαλούν σκέτα Βφ γίλιο. Ο ι φίλοι κι ο Αύγουστος.

ΕΓΩ , Ο Β ΙΡ Γ ΙΛ ΙΟ Σ

Ο Οκταδιανός Καίσαρ.

ΠΝΕΥΜΑ ΚΑΙ ΑΙΜΑ ΣΤΗ ΡΩΜΗ ΤΩΝ ΚΑΙΣΑΡΩΝ

Αυτός είναι ο μόνος που έχει απομείνει στη σκηνή από όλους εκείνους τους λαμπρούς πρωταγωνιστές τον Καίσαρα και τον Βρούτο, τον Αντώνιο και την Κλεοπάτρα, τον Πομπήιο και τη Δημοκρατία. Σ ε λίγο, θα φύγω και εγώ. Α φ ού όμως πρώτα σου διηγηθώ πώς το Αίμα έπνιζε το Πνεύμα σε τούτη την καινούργια Ρώμη. Τ ης χάρισα την Αινειάδα μου της Ρώμης, όπως με πρόσταζε ο Αύγουστος, για να έχει προγόνους κι αυτή, και τίτλους ευγενείας, όπως εκείνους που χάρισε ο Ό μ η ρος στην Ελλάδα, τη μητέρα όλων μας. Κ ι όταν γύρεψα καταφύγιο στην αγκαλιά της,

τι ρόλο θα μπορούσα να παίζω πια,

εκείνος ήρθε και με πήρε.

Ό ,τ ι είχα να προσφέρω στον Αύγουστο, το πρόσφερα.

Δεν μ πορεί να έχει την πολυτέλεια

Ό λ α όσα είδα και έζησα τούτα τα χρόνια,

να με αφήσει να γράφω την αλήθεια.

όλα όσα έκανα

Το κράτος του, βλέπεις,

θα τα δρεις μέσα σε τούτες τις γραμμές.

ο θαυμαστός καινούργιος κόσμος του,

Για το καλό ή το κακό μας,

θέλει θεμέλια γερά για να στηριχτεί...

η Αυτοκρατορία έχει πια γεννηθεί.

Κ ι εγώ, μέσα σε όλη αυτήν την κοσμογονία,

Κ ι εγώ δεν έχω λ ό γο να υπάρχω.

μέσα σε όλον αυτόν το χορό του αίματος,

Χαίρε.

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

ΚΑΑΕΝΤΗΣ

ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ 5 · 106 79 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.: 36 Q1 551 ·

FAX: 36 23 553

Αρ. 37 6

1-31 Μαϊου 1997

επιμέλεια: Ηλίας Μαγκλίνης

Στην Κριτικογραφία περιλαμβάνονται όλες οι επώνυμες βιβλιοκριτικές και βιβλιοπαρουσιάσεις των ελληνικών εκδόσεων που δημοσιεύονται στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο

Οδηγοί-Λεξικά Βοκοτοπούλου I.: Οδηγός Αρχαιο­ λογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης (Κ. Ντελόπουλος, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Καλογερέας Σ.: Πρακτικός οδηγός διατηρήσεως τροφών (Σ. Κουρουζίδης, Νέα Οικολογία, Μάιος ’97) Κώστιος Α.: Δ. Μητρόπουλος: Κα­ τάλογος έργων (Φ. Λάδης, Αδέ­ σμευτος Τύπος, 18/5/97), (Δ. Παπανικολάου, Επενδυτής, 24/5/97) Νάιμαν Κ.-Γκόλντμαν Ε.: Ζωή μετά τη Ζωή. Ένας πλήρης οδηγός για τη μεταθανάτια πραγματικότητα (Φ. Λάδης, Αδέσμευτος Τύπος, 11/5/97)

Φιλοσοφία Πελεγρίνης Θ.: Ηθική φιλοσοφία (I. Κλεφτογιάννη, Ελευθεροτυπία, 14/5/97), (Τ. Νατσούλης, Ελεύθε­ ρος, 13/5/97) Πελεγρίνης Θ.: Οι πέντε εποχές της φιλοσοφίας (Τ. Βασιλειάδου, Επενδυτής, 4/5/97), Τ. Νατσούλης, Ελεύθερος, 13/5/97), (Μ. Παπαγιαννίδου, Το Βήμα, 25/5/97) Τσιρόπουλος Κ.: Η υπόθεση ίου αν­

θρώπου (Γ. Ρωμανός, Πολιτικά Θέματα, 30/5/97) Έκο Ο.: Η αναζήτηση της τέλειας γλώσσας (Κ. Κωστής, Το Βήμα, 11/5/97) Μέρφυ Τζ.: Ηθική εξέλιξη και το νόημα της ζωής (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 4/5/97) Μπαλιμπάρ Ε.: Ο Σπινόζα κι η πολι­ τική (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 11/5/97)

Ψυχολογία Καλπάκογλου Θ.: Άγχος και πανι­ κός. Γνωσιακή θεωρία και θεραπεία (Π. Ψυχογιού, Account, 29/5/97) Λεοντάρη Α.: Αυτοαντίληψη (Π. Ψυχογιού, Account, 29/5/97) Γκόλμαν Ντ.: Η συναισθηματική νοημοσύνη (Ε. Αρανίτσης, Ελευθεροτυπία, 14/5/97) Μπεκ Α.: Δεν αρκεί μόνο η αγάπη (Ν. Αναστασέα, Vote Beaute, Μάιος ’97) Πικ Σ.: Πλάθοντας τη ζωή (Κ. Βαλέτας, Ραδιοτηλεόραση, 31/5/97)

Κοινωνιολογία Γεροζήσης Τ.: Το σώμα των αξιωμα­

τικών και η θέση του στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία 1821-1975 (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 25/5/97) Σινόπουλος Π.Α.: Εργασία με σχέ­ σεις αλληλεγγύης οικογενειακού τύ­ που: Η οικογένεια ως μονάδα εργα­ σίας του λαού της Παλαιός Διαθήκης (Δ. Παυλάκου, Αυγή, 11/5/97) Τρικκαίος Κ. Σύνοψη του κοινωνι­ κού τοπίου της Ελλάδας (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 27/5/97), (Π. Ψυχογιού, Account, 29/5/97) Ψαρρού Μ.: Κοινωνιολογία της αγροτικής ανάπτυξης (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 29/5/97) Βίλκε X.: Εισαγωγή στη συστημική θεωρία (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικονομι­ κός Ταχυδρόμος, 15/5/97) Μοντανάρι Μ.: Πείνα και αφθονία στην Ευρώπη (Κ. Κωστής, Το Βήμα, 11/5/97) Μπενερόλο Λ.: Η πόλη στην Ευρώπη (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 25/5/97) Ρίφκιν Τζ.: Το τέλος της εργασίας και το μέλλον της (Γ. Σιακαντάρης, Αυγή, 8/5/97), (Ντ. Σιώτης, Το Βήμα, 25/5/97) Ρούμπιν Τζ.: Do it! (Θ. Μουτσόπουλος, Ήχος, Μάιος ’97)

Μ τίο

W

Μ.Μ.Ε. Αλατάς Θ.: Η «γένεση» της είδησης (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 22/5/97) Πρόκοπ Nt.: Η δύναμη ίων Μέσων και η επίδρασή τους στις μάζες. Μια ιστορική ανασκόπηση (Α. Βιστωνίτης, Το Βήμα, 11/5/97)

Διαφήμιση Κουρμούσης Γ.Λ.: Διαφήμιση - Από τη θεωρία στην πράξη (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 13/5/97)

θρησκεία Ιερομόναχος Χριστόδουλος Αγιο­ ρείτης: Ο Γέρων Παΐσιος/Σκεύος Εκλογής (Δ. Παυλάκου, Αυγή, 25/5/97)

Μυθολογία Γεωργίου Α.: Κυνηγοί της αθανα­ σίας. Απομεινάρια ενός χαμένου πο­ λιτισμού (Γ. Ματζουράνης, Αυγή, 25/5/97) Χιλ Σ.: Concordia. Οι ρίζες της ελλη­ νικής σκέψης (Γ. Πλαχούρης, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97)

Πολιτική Γεωργής Γ.: Η πρώτη μακροχρόνια ελληνοτουρκική διένεξη (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 4/5/97), (Δ. Σταμέλος, Ελευθεροτυπία, 7/5/97) Γιαλλουρίδης Χρ.Κ.: Από την Κύπρο έως τα Ίμια 1995-1996 (Τ. Βασιλειάδου, Επενδυτής, 4/5/97) Γιαλλουρίδης Χρ.: Η Τουρκία σε με­ τάβαση (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 27/5/97) Δρουσιώτης Μ.: Η «εισβολή» της χούντας στην Κύπρο (Τ. Παππάς, διαβάζω, 374) Καραμανλής Κ.: Αρχείο, γεγονότα και κείμενα. 50 χρόνια πολιτικής ιστορίας (Τ. Λαμπρίας, Το Βήμα, 4/5/97) Καραφωτιάς Π.: Επισημάνσεις (Τ. Νατσούλης, Ελεύθερος, 6/5/97) Κουλουμπής Θ.: Κυπριακό. Λάθη,

Μ τίο

διδάγματα και προοπτικές (Σ. Ντάλης, διαβάζω, 374) Κρητικός Π.: Αμφίδρομες σκέψεις (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικονομικός Τα­ χυδρόμος, 8/5/97) Κυριαζής Ν.: Για μια νέα ισορροπία δυνάμεων Ελλάδος-Τουρκίας. Επαναπροσδιορίζοντας το ελληνικό αμυντικό δόγμα (Σ. Ντάλης, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 1/5/97) Λαζάνης Β.: Οι ρίζες του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος (Τ. Παππάς, διαβάζω, 374) Χουλιάρας Α.: Η κατάρρευση του κράτους στην Αφρική ΡουάνταΛιβερία-Σομαλία (Τ. Βασιλειάδου, Επενδυτής, 4/5/97), (Δ. Κωστόπουλος, Καθημερινή, 20/5/97) Χριστοδουλίδης Θ.: Στην τροχιά των διεθνών γεγονότων (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 6/5/97) Μπεκ Ο.: Η επινόηση του πολιτικού (Γ. Παπασωτηρίου, Τα Νέα, 27/5/97) Ντήκον Μπ.: Η νέα ανατολική Ευ­ ρώπη (Σ. Ντάλης, Αυγή, 25/5/97) Σμιτ X.: Η Γερμανία μετά τον Ψυχρό Πόλεμο (Σ. Ντάλης, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 8/5/97) Τουρέν Α.: Προς σοσιαλιστές ανοι­ κτή επιστολή (Σ. Ντάλης, Οικονο­ μικός Ταχυδρόμος, 29/5/97)

Οικονομία Αγγελάκης Α.: Ο κύκλος της ασφα­ λιστικής πώλησης (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 13/5/97) Αθανασίου Θ.: Εισαγωγή στο στρα­ τηγικό σχεδίασμά: η περίπτωση των τραπεζών (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 20/5/97) Αρχανιωτάκης Γ.: Μεταβίβαση περι­ ουσίας ή επιχείρησης (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 27/5/97) Βαφειάδης Γ.: Η αγροτική παραγω­ γή και οι παράγοντες αβεβαιότηταςκινδύνου (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 6/5/97) Γιαννίτσης Τ.: Η ελληνική βιομηχανία-ανάπτυξη και χρήση (Β. ΜαλισιόΒας, Επιλογή, Μάιος ’97) Δημέλης Σ., Κολλίντζας Τ.,

Χριστοδουλάκης Ν.: Οικονομικές διακυμάνσεις και ανάπτυξη στην Ελλάδα και την Ευρώπη (Β. ΜαλισιόΒας, Επιλογή, Μάιος ’97) Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της Alpha Τράπεζα Πίστεως: Η πο­ ρεία προς το Euro Εύρω (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικονομικός Ταχυδρό­ μος, 1/5/97) Ζοπουνίδης Κ., Δούμπου Μ., Ματσατσίνη Ν.: Πολυκριτήρια ευφυή συστήματα υποστήριξης αποφάσεων για την αξιολόγηση των επιδόσεων και της βιωσιμότητας των επιχειρή­ σεων (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 1/5/97) Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομη­ χανικών Ερευνών: Λειτουργίες του Δημόσιου Τομέα (Δ. Στεργίου, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 22/5/97) Καπόπουλος Π. & Λαζαρέτος Σ.: Νομισματικές σχέσεις. Διεθνής τρα­ πεζική και χρηματοδότηση (Β. ΜαλισιόΒας, Επιλογή, Μάιος ’97) Καραγιάννης Δ.: Παραδείγματα εφαρμογής και ανάλυσης του Γενικού Λογιστικού Σχεδίου στην πράξη (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 9/5/97) Μαθιόπουλος Χ.Α.: Απληστία στο όριο (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 29/5/97) Μούζουλας Σ.: Το κεφάλαιο επιχει­ ρηματικών συμμετοχών (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 13/5/97) Μπαμπανάσης Σ.: Αλλαγές και επι­ χειρηματικές ευκαιρίες στην Κεντροανατολική Ευρώπη (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 27/5/97) Μπρακατσούλας Β.: Διαταγές πλη­ ρωμής, πιστωτικοί τίτλοι και διαδικα­ σία (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 27/5/97) Νόνικας Σ.: Πτηνοτροφία ώρα μη­ δέν ή η περί ίσων όρων ανταγωνι­ σμού στην Ε.Ε. (Κ. Λατίφης, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 8/5/97), (Β. ΜαλισιόΒας, Επιλογή, Μάιος ’97) Πουρής Δ.: Επιχείρηση & Περιβάλλον (Β. ΜαλισιόΒας, Επιλογή, Μάιος ’97) Παπαηλίας Θ.: Ελληνική οικονομία 1948-1995, μύθοι και πραγματικό­

τητα (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 1/5/97), (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 9/5/97) Πειρουνάκης Ν.: Κατοικία και στεγαστική πίστη στην Ελλάδα (Δ. Στεργίου, Οικονομικός Ταχυδρό­ μος, 29/5/97) Τελλής Ν.: Η αποζημίωση πελατείας του εμπορικού αντιπροσώπου (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 20/5/97) Τσούμας Β.: Κώδικας εμπορικών μι­ σθώσεων (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 20/5/97) Φίλιος Β.: Η ποσοτική ανάλυση των οικονομικών (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 20/5/97) Χίλερ Ε.: Μακροοικονομική αντιπα­ ράθεση (Β. Μαλισιόβας, Επιλογή, Μάιος ’97)

Ανάπτυξη Μοδινός Μ.: Η αρχαιολογία της ανά­ πτυξης (Σ. Παπασπηλιόπουλος, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 1/5/97)

Οργόνωσπ-Διοίκησιν Δημητριάδης Α.: Διοίκηση-διαχείριση έργου (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 20/5/97) Κάστορας Σ.: Μάνατζμεντ ραδιοφώνου και τηλεόρασης (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 6/5/97)

Στατιστική Κιντής Α.: Σύγχρονη στατιστική ανά­ λυση (Β. Μαλισιόβας, Επιλογή, Μάιος ’97) Παπαδήμας Οθ.-Κοιλιάς Χρ.: Εφαρμοσμένη στατιστική (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 9/5/97) Χαφ Ντ.: Η απάτη της στατιστικής (Δ. Κούρτοβικ, Τα Νέα, 20/5/97), (Φ. Λάδης, Αδέσμευτος Τύπος, 18/5/97)

Οικολογία-Περιβαλλοντολογία Αραμπατζής Θ.: Αγριολούλουδα του Παρθένου Δάσους Δράμας (Σ. Κουρουζίδης, Νέα Οικολογία, Μάιος ’97) Γεωργόπουλος Αλ.: Γη, ένας μικρός

κι ευαίσθητος πλανήτης (Τ. Νατσούλης, Ελεύθερος, 6/5/97) Παναγόπουλος Θ.: Δίκαιο προστα­ σίας περιβάλλοντος (X. Δημακοπούλου, Εστία, 22/5/97) Σιδηράς Ν.: Οργανική λίπανση και αμειψισπορές (Σ. Κουρουζίδης, Νέα Οικολογία, Μάιος ’97)

Γεωγραφία Οικονόμου Π.Π.: Αθήναι και η πέριξ χώρα. Δοκίμιον πατριδογραφίας. Προς χρήσιν των σχολείων και προς ιδίαν μελέτην (Σ. Κουρουζίδης, Νέα Οικολογία, Μάιος ’97) Τερκενλή Θ.: Το πολιτιστικό τοπίο: γεωγραφικές προσεγγίσεις (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 11/5/97)

Εθνολογία Μπίρης Κ.: Αρβανίτες (Ε. Αλεξάκης, Τα Νέα, 27/5/97) Βίκερς Μ.: Οι Αλβανοί (Ε. Γκίκα, Έθνος, 18/5/97), (Γ.Ν. Μπασκό­ ζος, Εξπρές, 18/5/97) Σουστέλ Ζ.: Η καθημερινή ζωή των Αζτέκων (Ε. Γκίκα, Έθνος, 11/5/97)

Λαογραφία Πελοποννήσιος Μ.: Σερφιώτες Καραβοκύρηδες. Ο ταρσανάς της Σύρας (Π. Αθηναίος, Ελεύθερη Ώρα, 8/5/97), (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 15/5/97) Σκαρτσής Σ.Λ.: Η παροιμία (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 18/5/97), (Θ. Παπανικολάου, Κέρδος, 6/5/97)

Εκπαίδευση Κυρίδης Α.: Η ανισότητα στην ελλη­ νική εκπαίδευση και η πρόσβαση στο Πανεπιστήμιο (1955-1985) (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 9/5/97) Σάιφερ Σ.: Πρακτικές λύσεις για κά­ θε πρόβλημα (Γ. Παπαδάτος, διαβά­ ζω, 374) Χιουζ Μ.: Τα παιδιά και η έννοια των αριθμών (Γ. Παπαδάτος, διαβά­ ζω, 374)

Παιδαγωγική Εκδόσεις Άγρα: Κούκλες και παιχνί­ δια (Κ.Δ. Μαλαφάντης, διαβάζω, 374) Ελληνική Σημειωτική Εταιρεία: Σημειωτική και εκπαίδευση (Π. Αθηναίος, Ελεύθερη Ώρα, 2/5/97) Μιαλαρέ Ζ.: Εισαγωγή στις επιστή­ μες της αγωγής (Κ.Δ. Μαλαφάντης, διαβάζω, 374)

θετικές Επιστήμες Λέκκας Ε.Λ.: Φυσικές και τεχνολογι­ κές καταστροφές (Τ. Βασιλειάδου, Επενδυτής, 3/5/97) Στιούαρτ I.: Οι αριθμοί της φύσης (Ερ. Ράης, διαβάζω, 374)

Τέχνες Αποσιολίδης Τ.-Ζαγλοπίτου Μ.: Χαμένο φάσμα (Ν. Μολυβιάτης, δια­ βάζω, 374) Γουλάκη-Βουτυρά Α.-Καραδέλος Γ.Λάββας Γ.: Η εκκλησιαστική μαρμα­ ρογλυπτική στις Κυκλάδες από τον 16ο ως τον 20ό αιώνα (Χρ. Παπαγεωργίου, διαβάζω, 374) Ζαχαροπούλου Κ.: Τσόκλης (Ν. Μπακουνάκης, Marie Claire, Μάιος ’97) Φιοραβάντες Β.: Αλμπέρτο Τζακομέτι. Υπαρξιακή αγωγία ή οι κρίσιμες αντιθέσεις του Μοντερνι­ σμού (Γ. Παπαδάτος, διαβάζω, 374) Ντομίτσιο Λ. ντε: Γιόζεφ Μπόις - Το τσόχινο καπέλο (Μ. Φάις, Ελεύθερος Τύπος, 18/5/97)

Αρχιτεκτονική Πεπονής Γ.: Χωρογραφίες. Ο αρχι­ τεκτονικός σχηματισμός του νοήμα­ τος (Ν. Καλόγερός, Το Βήμα, 4/5/97)

Φωτογραφία Ζαννή Λ.: Στη χώρα των παιδιών (Γ. Πλαχούρης, Νίκη, 21/5/97) Ορδολής Κ.: Φωτογραφίζοντας τις πρόβες του «Μισανθρώπου» στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων (Μ.

Μ τίο

Φάις, Ελεύθερος Τύπος, 4/5/97) Ροζάκη Γκ.: Πορτραίτα του δρόμου (Σ. Ντάλης, Οικονομικός Τα­ χυδρόμος, 22/5/97)

fftfc io o

Έκδοση Τομέα Γλωσσολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης: Ζητήματα νεοελληνικής γλώσσας. Διδακτική προσέγγιση (Γ. Μπαμπινιώτης, Το Βήμα, 18/5/97) Ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν: Η νέα ελληνική ως ξένη γλώσσα. Προβλήματα διδασκαλίας (Γ. Μπαμπινιώτης, Το Βήμα, 18/5/97) Μπατρίνος Μ.: Μάθε νέα ελληνικά. Μια νέα μέθοδος εκμάθησης νέων ελληνικών (Γ. Μπαμπινιώτης, Το Βήμα, 18/5/97) Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων/Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας: Η γλωσσική εκπαίδευση των Ελλήνων μεταναστών στην Ευρώπη (Δ.Ν. Μαρωνίτης, Το Βήμα, 4/5/97)

Κλασική φιλολογία-Λογοτεχνία Άδωνις: Άσματα του Μιχιάρ του Δαμασκηνού (Ελ. Μαχαίρα, Επεν­ δυτής, 10/5/97) Βιτρούβιος: Δέκα βιβλία (Π. Αθηναίος, Ελεύθερη Ώρα, 2/5/97) Κέλσος: Αληθής λόγος (Αλ. Αθωνί­ της, Το Βήμα, 18/5/97) Πανιαζής Β.: Ομηρική γεωγραφία και Ομηρική εποχή (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 11/5/97) Παπαδημητρακόπουλος Λ.: Αρχαϊκή λυρική ποίηση (Π. Αθηναίος, Ελεύθερη Ώρα, 8/5/97), (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικονομικός Τα­ χυδρόμος, 29/5/97) Δάντης: Νέα ζωή (Β. Χατζηβασιλείου, Ελευθεροτυπία, 7/5/97)

Ανθολογίες Εκδόσεις Άγρα: Κούκλες και παι­ χνίδια (Κ. Ζαρόκωσια, Elle, Μάιος ’97), (Λ. Τσιριμώκου, Το Βήμα, 18/5/97)

Μ τίο

Εκδόσεις Ιανός: Η Θεσσαλονίκη των συγγραφέων. 20 διηγήματα από τη Θεσσαλονίκη (Μ. Κοντο­ λέων, Αυγή, 11/5/97) Εκδόσεις Καστανιώτη: Εβραϊκή ποί­ ηση (Φ. Λάδης, Αδέσμευτος Τύπος, 11/5/97) Μίχαλος Η.: Ανθολογία γνωμικών και επιγραμματικών φράσεων (Σ.Ι. Αρτεμάκης, Ναυτεμπορική, 25/5/97) Νέο Επίπεδο: 43 ποιητές και 23 χαράκτες (Ν.Γ. Ξυδάκης, Αθηνόραμα, 23/5/97)

Ποίηση Άγρας Τ.: Επιλογή από τα ποιήμα­ τα (Τ. Μενδράκος, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Αντωνάκος Α.: Το φθινόπωρο του στρατιώτη (Μ. Κορνήλιος, Ριζο­ σπάστης, 15/5/97) Αραμπατζής Α.: Η αλύπητη συμμε­ τρία των διχασμών (Γ. Καραβίδας, Ριζοσπάστης, 15/5/97) Βαρβέρης Γ.: Άκυρο θαύμα (Ντ. Σιώτης, Το Βήμα, 4/5/97), (Ε. Χουζούρη, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Βλάχος Γ.: Μαΐστρος (Τ. Νατσούλης, Ελεύθερος, 6/5/97) Γαλανός Γ.: Καταθέσεις (Τ. Νατσούλης, Ελεύθερος, 6/5/97) Γκόνης Θ.: Λόγια για τραγούδια (Τ. Βασιλειάδου, Επενδυτής, 18/5/97), Ν. Βατόπουλος, Καθημερινή, 3/5/97), (Α. Ξύδη, Μετρά, Μάιος ’97) Ελευθερίου Μ.: Ένα καράβι μια φορά (Ν. Βατόπουλος, Καθημερι­ νή, 3/5/97), (Ε. Γκίκα, Έθνος, 11/5/97), (Ντ. Πιέρρου, Είναι, 13/5/97), (Μ. Φάις, Ελεύθερος Τύπος, 4/5/97) Καβάφης Κ.Π.: Ποιήματα Α1& Β' (Α. Σταμάτης, διαβάζω, 374) Κακαβά-Γαρίδη Ν.: Προ των πυλών (Κ. Βαλέτας, Ραδιοτηλεόραση, 24/5/97) Καραβίτης Β.: Το αγαθό σκοτάδι, (Γ. Ρωμανός, Πολιτικά Θέματα, 30/5/97), (Β. Χατζηβασιλείου, Ελευθεροτυπία, 28/5/97)

Καρακούλης Π.: Έλενα II (Αρ. Ελληνούδη, Ριζοσπάστης, 25/5/97) Κατσαρός Μ.: Κορέκ και φόβος ποιητή (Γ. Καραβίδας, Ριζοσπάστης, 29/5/97) Καφή Κ.: Αλμπουμ από ανταύγειες τέχνης (Γ. Κότσιρας, Ευθύνη, 305) Κεφάλας Η.: Λόγος για την αβεβαι­ ότητα (Δ. Παυλάκου, Αυγή, 18/5/97) Λόγιος Η.: Έρημη γη (Α. Σταμά­ της, διαβάζω, 374) Λεοντάρης Β.: Εν γη αλμυρά (Ε. Χουζούρη, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Λύτρα Κ.: Το θαύμα των ονείρων (Τ. Νατσούλης, Ελεύθερος, 6/5/97) Μάρκογλου Πρ.: Εσχάτη υπόσχεση (Γ. Κουβαράς, Εντευκτήριο, Αρ. 38) Μουδάτσου Α.: Τα βότσαλα (Κ. Βαλέτας, Ραδιοτηλεόραση, 31/5/97) Μουζάκη Μ.: Δοξαστικός μαγνητι­ σμός της εφηβείας (Φ. Λάδης, Αδέσμευτος Τύπος, 11/5/97) Μπράβος Χρ.: Μετά τα μυθικά (Κ. Ζαρόκωστα, Βιβλιοφική, Μάιος ’97), (Φ. Φιλίππου, Αυγή, 4/5/97) Παπαθανασόπουλος θ.: Ρουμελιώτικα - Φορητές εικόνες (Κ. Βαλέτας, Ραδιοτηλεόραση, 10/5/97) Ρηνιώτη Ρ.: Εξόριστο φως (Τ. Νατσούλη, Ελεύθερος, 6/5/97) Σιδερίδου Ν.: Η μελωδία της αγά­ πης (Δ. Γιάκος, Εξόρμηση, 18/5/97) Σιμόπουλος Η.: Θροίσματα Ανέμων (Τ. Νατσούλης, Ελεύθερος, 13/5/97) Σινόπουλος Π.Α.: Ιωάννου του Χρυσοστόμου Θεία Λειτουργία (Ελ. Μπιστικά, Καθημερινή, 11/5/97) Στεργίου Γ.Κ. Δαγκωματιές κι ανά­ σες (Ζαμπάθα-Παγουλάτου Φ., Ριζοσπάστης, 22/5/97) Τριανταφυλλίδης Β.Ν.: Επί σκηνής (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 18/5/97) Υφαντής Γ.: Ναός του κόσμου (Ε. Αρανίτσης, Ελευθεροτυπία, 28/5/97) Φωστιέρης Α.: Η σκέψη ανήκει στο πένθος (Ν. Βαλαωρίτης, Το Βήμα, 4/5/97), (Ζαμπάθα-Παγουλάτου Φ., Ριζοσπάστης, 8/5/97), (Τ.

Μενδράκος, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Χατζόπουλος Θ.: Στον ήλιο μοίρα (Ε. Χουζοόρη, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Χιόνης Α.: Ο ακίνητος δρομέας (Τ. Μενδράκος, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97), (Ντ. Σιώτης, Το Βήμα, 4/5/97), (Β. Χατζηβασιλείου, Εντευκτήριο, Αρ. 38) Χρισιιανόπουλος Ντ.: Το Άγιο και Ιερό Ευαγγέλιο κατά τον Ματθαίο (Φ. Λάδης, Αδέσμευτος Τύπος, 11/5/97), (Δ. Χουλιαράκης, Το Βήμα, 25/5/97) Χωρεάνθη Ε.: Νύχτες της Βροχής (Θ.Μ. Πολίτης, Ελεύθερος Στερεός Ελλάδας, 19/5/97, 26/5/97) Βαλερί Π.: Επιλογή από το έργο (Μ. Φάις, Ελεύθερος Τύπος, 4/5/97) Εκδόσεις Παπαδήμα: Carolina Burana (Β. Μαλισιόβας, Επιλογή, Μάιος ’97) Μάστερς Ε.Λ.: Ανθολογία του Σπουν ΡίΒερ (Δ. Κούρτοβικ, Τα Νέα, 13/5/97) Πάστερνακ Μη.: Τα ποιήματα του Μάρμπουργκ (Δ. Κούρτοβικ, Τα Νέα, 13/5/97) Φόσκολο Ο.: Ποιήματα μεταφρα­ σμένα από Επτανήσιους (Ν. Βαγενάς, Το Βήμα, 25/5/97) Χέλντεριν Φρ.: Ύμνοι και αποσπά­ σματα και Ελεγείες, ύμνοι και άλλα ποιήματα (Δ. ΚούρτοΒικ, Τα Νέα, 13/5/97), (Δ. Χουλιαράκης, Το Βήμα, 4/5/97) Χίνι Σ.: Τα ποιήματα του Βάλτου (Δ. Κούρτοβικ, Τα Νέα, 13/5/97), (Π. Μπουκάλας, Καθημερινή, 13/5/97)

Πεζογραφία Αμπατζόγλου Π.: Στη σιωπή του έρωτα (Ε. Γκίκα, Έθνος, 18/5/97) Βαλαωρίτης Ν.: Παραμυθολογία (Δ. Τσατσούλης, διαβάζω, 374) ΒαμΒουνάκη Μ.: 0 πιανίστας και ο θάνατος (Ε. Γκίκα, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Βιζυηνός Γ.: Ποιος ήτο ο φονεύς

του αδελφού μου (Η. Κεφάλας, Ευθύνη, 305) Βικέλας Δ.: Άπαντα (Δ. Σταμέλος, Ελευθεροτυπία, 21/5/97) Βιντιάδης Μ.: Τι είπα στην Κλαούντια (Δ. Τσατσούλης, διαβάζω, 374) Βογιατζόγλου Σ.: Ύστερα έφυγες στ’ αλήθεια (Ε. Καρκίτη, Close Up, Μάιος ’97) Γκιζέλης Β.: Σε ματωμένο κύκλο (Τ. Νατσούλης, Ελεύθερος, 13/5/97) Γουδέλης Τ.: Σκιές γυναικών (Μ. Θεοδοσοπούλου, Εποχή, 4/5/97), (Χρ. Παπαγεωργίου, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Δαπόντες Κ.: Κήπος χαρίτων (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 25/5/97) Έλληνα Μ.: Το στοιχειό της λίμνης (Τ. Νατσούλης, Ελεύθερος, 6/5/97), (Ντ. Πιέρρου, Είναι, 27/5/97) Ευσταθιάδη Μ.: Γάντια με χέρια (Μ. Μαρκίδης, Αυγή, 22/5/97) Ζαραμπούκα Σ.: Φίλοι, φίλοι, καρδιοφίλοι (Γ. Σαρηγιάννης, Τα Νέα, 9/5/97) ΚαΒΒαδίας Ν.: Το ξαφνικό (Δ. Τσατσούλης, διαβάζω, 374) Κακουλίδης Γ.: Ελληνικός θάνατος (Χρ. Παπαγεωργίου, Αυγή, 18/5/97) Καλογήρου-Παύλου Α.: Ο Τρίτος αγώνας (Τ. Νατσούλης, Ελεύθερος, 13/5/97) Καράίτίδη Ε.: Ονειρεύομαι πως γλύ­ τωσα (Σ. Τσακνιάς, Το Βήμα, 11/5/97), (Φ. Φιλίππου, Αντί, 23/5/97) Καραπάνου Ρ.: Εν αναμονή (Α. Κούρκουλη, Ώρα για TV, 3/5/97) Καρυσπάνη I.: Μικρά Αγγλία (Τ. Βασιλειάδου, Επενδυτής, 31/5/97), (Α. Ξύδη, Μετρά, Μάιος ’97) Κασόλας Μ.: Ο πρίγκιπας (Θ.Μ. Πολίτης, Ελεύθερος Στερεός Ελλά­ δας, 5/5/97) Κοκκινάκη Ν.: Ο άνθρωπος της κλει­ στής πόρτας (Μπ. Δερμιτζάκης, Αντί, 23/5/97), (Ζ. Σπανάκου, Καθη­ μερινή, 27/5/97) Κύταρης Ν.: Επείγον (Τ. Νατσούλης, Ελεύθερος, 6/5/97) Λαζάνης Ν.: Κεφαλή ανδρός σε ορείχαλκο (Χρ. Παπαγεωργίου, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97)

Λαϊνά Μ.: Ένα κλεφτό φιλί (Μ. Φάις, Εντευκτήριο, Αρ. 38) Λαμπαδαρίδου-Πόθου Μ.: Γκρίζα πολιτεία (Ε. Χωρεάνθη, Καθημερινή, 6/5/97) Λαμπαδαρίδου-Πόθου Μ.: Πήραν την Πόλη, πήραν την... (Τ. Δημητρούλια, διαβάζω, 374), (Δ. Μουρατίδης, Νέα Βήμα της Νάουσας, 29/5/97), (Κ. Παράσχος, Diva, Μάιος ’97) Μαξίμου Π.: Η Ζαχαρούλα στην Αθήνα (Δ. Γιάκος, Εξόρμηση, 25/5/97) Μαρκίδης Μ.: Άλλα μέρη (Δ. Παυλάκου, Αυγή, 4/5/97) Μήτσορα Μ.: Ο ήλιος δύω (Κ. Ζαρόκωστα, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97), (Α. Σταμάτης, διαβάζω, 374) Μιτσοτάκη Κ.: Flora Mirabilis (Μ. Φάις, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Μιχαλοπούλου Α.: Γιάντες (Ν. Αναστασέα, Votre Beaute, Μάιος ’97), (Ε. Καρκίτη, Close Up, Μάιος ’97), (Ε. Κοτζιά, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97), (Π. Κρημνιώτη, Αυγή, 21/5/97) Μπακόλας Ν.: Η ατέλειωτη γραφή του αίματος (Γ.Δ. Παγανός, διαβάζω, 374), (Μ. Φάις, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) ’ Μπούτος Β.: Η συκοφαντία του αί­ ματος (Σ. Παπασπύρου, Μετρά, Μάιος ’97), (Α. Ναρ, Το Βήμα, 11/5/97) Ντούγκα-Κοτοπούλου, Κ.: Καλο­ καιρινή απόδραση (Γ. Πλαχούρης, Νίκη, 21/5/97) Παγώνης Απ.: Αρμενίζοντας στα πέλαγα (Π. Αθηναίος, Ελεύθερη Ώρα, 8/5/97) Πανσέληνος Αλ.: Ζαΐδα ή η καμήλα στα χιόνια (Δ. ΚούρτοΒικ, Τα Νέα, 6/5/97) Παπαθανασίου Β.: Οι Ερινύες πε­ θαίνουν στον καθρέπτη (Ε. Γκίκα, 25/5/97) Παπακώστας Δ.: Η μνήμη της αίσθη­ σης (Δ. Τσατσούλης, διαβάζω, 374) ΠέτροΒιτς-Ανδρουτσοπούλου Λ.: Καναρίνι και μέντα (Κ. Δουζένη, Το Βήμα, 11/5/97) Πίκη Μ.: Το δάσος με τις κομμένες

Μ ώ

πλεξούδες (Π. Αθηναίος, Ελεύθερη Ώρα, 19/5/97) Ποταμιάνου Β.: Το ταξίδι του Οδυσσέα (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 4/5/97) Ρούσσος Τ.: 0 Οδυσσε'ας (Δ. Τσατσούλης, διαβάζω, 374) Ροΰσσου Ν.: Πες στη Μορφίνη, ακόμα την ψάχνω (Σ. Παπασπύρου, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Σαλταφε'ρου-Τσακαλιά Κ.: Τα κόκκι­ να κεριά (Π. Καραβασίλης, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Σαρδέλάς Κ.: Το κλουβί (Δ. Γιάκος, Εξόρμηση, 4/5/97) Σερέφας Σ.: Το σπίτι υποδέχεται (Χρ. Παπαγεωργίου, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Σκαμπαρδώνης Γ.: Πάλι κεντάει ο στρατηγός (Μ. Θεοδοσοπούλου, Εποχή, 25/5/97), (Ε. Κοτζιά, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Σουροούνης Α.: Μισόν αιώνα άν­ θρωπος (Ε. Γκίκα, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Τριαντάφυλλου Σ.: Αύριο, μια άλλη χώρα (Ε. Καρκίτη, Close Up, Μάιος ’97), (Δ. Μάργαρης, Status, Μάιος ’97), (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 18/5/97), (Ν.Γ. Ξυδάκης, Αθηνόραμα, 9/5/97), (Χρ. Παπα­ γεωργίου, Αυγή, 4/5/97) Χατζή Ε.: Θα σου μιλήσω για το γιο μου (Τ. Νατσούλης, Ελεύθερος, 13/5/97) Χατζηκυριάκος-Γκίκας Ν.: Το χαλί όπου παίζαμε ήτανε κόκκινο (Χρ. Παπαγεωργίου, διαβάζω, 374) Ψαθάς Δ.: Η θέμις έχει κέφια (Ντ. Πιέρρου, Είναι, 27/5/97) Άνσγουωρθ Μπ.: Θρησκευτικό δρά­ μα (Ν. Βατόπουλος, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Βέγκα X. Γκ.: Πόθου προσκυνήματα (Κ. Παράσχος, Diva, Μάιος ’97) Γέλινεκ Ε.: Η πιανίστρια (Ν.Γ. Ξυδάκης, Αθηνόραμα, 2/5/97), (Ν.Γ. Ξυδάκης, Madame Figaro, Μάιος ’97) Γκαίτε Κ.Μ.: Περαστικό σύννεφο (Π. Αθηναίος, Ελεύθερη Ώρα, 19/5/97), (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 11/5/97), (Θ. Παπανικολάου,

Μ τίο

Κέρδος, 6/5/97)

Γκαίτε Γ.Β.: Υπάρχουν όρια (Κ. Ζαρόκωστα, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Γκαλό Μ.: Ο αρχηγός (Β. Χατζηβασιλείου, Ελευθεροτυπία, 14/5/97) Γκούτερσον Ντ.: Χιόνι πάνω στους κέδρους (Ελ. Γκίκα, Έθνος, 11/5/97), (Κ. Ζαρόκωστα, Elle, Μάιος ’97), (Ντ. Πιέρρου, Είναι, 27/5/97), (Ε. Σαραντίτη, Ελευθερο­ τυπία, 28/5/97) Γουίλσον Ρ.: Έργα και ημέρες του Ρίπλεϊ Μπογκλ (Ελ. Μαχαίρα, Επενδυτής, 10/5/97) Ζουρντάν Ε.: Αίμα (Γ. Πλαχούρης, Νίκη, 21/5/97) Καμύ Α.: Το καλοκαίρι (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικονομικός Ταχυ­ δρόμος, 29/5/97) Καπότε Τ.: Πρόγευμα στο «Τίφανυς» (Θ. Παπανικολάου, Κέρδος, 6/5/97), (Μ. Φάις, Ελεύθερος Τύπος, 11/5/97) Κέις Ντ.: Λουλούδια για τον Άλγκερνον (Λ. Εξαρχοπούλου, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Κινιάρ Π.: Όλα τα πρωινά του κό­ σμου (Αλ. Ράπτη, Επενδυτής, 10/5/97) Κλέιβαν Α.: Αληθινό έγκλημα (Σ. Παπασπύρου, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Κο6άσε6ιτς I.: Το αβγό του φιδιού (Αλ. Ράπτη, Επενδυτής, 10/5/97) Κοέλο Π.: Ο αλχημιστής (Ε. Γκίκα, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Κοντροτάς Σ.: Η σκιά του φιδιού (Ε. Ζωγράφου, Ριζοσπάστης, 15/5/97) Κόου Τζ.: Τι ωραίο πλιάτσικο (Ελ. Μαχαίρα, Επενδυτής, 10/5/97), (Μ. Παπαγιαννίδου, Το Βήμα, 18/5/97) Κουλίκια Τζ.: Πατατράκ! (Δ. Τατσούλης, διαβάζω, 374) Κούντερα Μ.: Η αβάσταχτη ελαφρό­ τητα του Είναι (Α. Ράπτη, Επενδυτής, 3/5/97) Κράιτον Μ.: Νεκροφάγοι (Δ. Μαρίτσα, Αθηναϊκή, 27/5/97), (Κ. Παράσχος, Diva, Μάιος ’97) Λαμπρό Φ.: Ο αρχάριος (Ε. Γκίκα, Έθνος, 25/5/97) Μαίηλερ Ν.: Το Ευαγγέλιο σύμφω­

να με τον Υιό (Φ. Κέρμοντ, Το Βήμα, 25/5/97) Μαν Κ.: Λούντβιχ. Σιδερόφραχτο παράθυρο (Λ. Εξαρχοπούλου, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97), (Λ. Εξαρχοπούλου, διαβάζω, 374) Μαν X.: Η Βασίλισσα της Κύπρου (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 11/5/97) Μανσέτ Ζ.Π. ΝΑΔΑ/Τι λούκι! (Τ. Βασιλειάδου, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Μαρίας X.: Αύριο στη μάχη να με σκεφτείς (Α. Πλατανιάς, Bazar, Μάιος ’97) Μάρκες Γκ.Γκ.: Η είδηση μιας απα­ γωγής (Σ. Παπασπύρου, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Μαχφούζ Ν.: Μέρες και νύχτες της Αραβίας (Π. Αθηναίος, Ελεύθερη Ώρα, 19/5/97), (Λ. Κέζα, Το Βήμα, 25/5/97) Μαχφούζ Ν.: Τα παιδιά του Γκεμπελάουι (Ε. Γκίκα, Έθνος, 4/5/97) Μεριμέ Π.: Η διπλή πλάνη (Θ. Παπανικολάου, Κέρδος, 6/5/97) Μιρζέ Ερ.: Σκηνές μποέμικης ζωής (Αλ. Ράπτη, Επενδυτής, 10/5/97) Μπανκς Ρ.: Μια άλλη γλυκιά διάστα­ ση (Σ. Παπασπύρου, Μετρά, Μάιος ’97) Μπάρικο Αλ.: Μετάξι (Λ. Κέζα, Το Βήμα, 18/5/97) Μπαρμπιελίνι Γκ.: Η αγάπη είναι ασφαλής (Κ. Μανανεδάκη, Ζάπινγκ, 10/5/97) Μπέιν Ε. Μακ: Ειδύλλιο (Φ. Φιλίππου, Το Βήμα, 11/5/97) Μπελ X.: Η συλλογή σιωπής του ντόκτορ Μούρκε και άλλες ιστορίες (Β. Χατζηβασιλείου, Ελευθεροτυπία, 21/5/97) Μπενεδέτι Μ.: Ευχαριστώ για τη φω­ τιά (Γ. Κεντρωτής, διαβάζω, 374) Μπέργκμαν I.: Το αβγό του φιδιού (Αλ. Ράπτη, Επενδυτής, 10/5/97) Μπέργκμαν I.: Σαββατογεννημένος (Ε. Ζωγράφου, Ριζοσπάστης, 8/5/97) Μπέρνχαρντ Τ.: Ξύλευση. Ένας ερε­ θισμός (Γ. Κωνσταντάτου, Επενδυτής, 24/5/97) Μπλέικ Μ.: Χορεύοντας με τους λύ­ κους (Αλ. Ράπτη, Επενδυτής, 10/5/97)

Μπομπί Ζ.: Το σκάφανδρο και η πε­ ταλούδα (Π. Αθηναίος, Ελεύθερη Ώρα, 19/5/97), (Α. Βασιλάκου, Έξυπνο Χρήμα, 10/5/97), (Ν. Βατόπουλος, Καθημερινή, 10/5/97), (Κ. Μαναναδάκη, Ζάπινγκ, 10/5/97), (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 25/5/97) Μύλλερ X.: Τόιενφλος «Η σχεδία των νεκρών» (Λ. Καζανιζάκη, Αυγή, 29/5/97) Νταλ Ρ.: Νχάνι, ο πρωταθλητής του κόσμου (Ν. Βατόπουλος, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Ντεφόε Ντ: Μολ Φλόντερς (Ν.Γ. Ξυδάκης, Αθηνόραμα, 16/5/97) Ντίκενς Κ.: Το παλαιοπωλείο (Β. Χατζηθασιλείου, Ελευθεροτυπία, 7/5/97) Ντοκτόροβ Ε.: Παγκόσμια έκθεση (Α. Βασιλάκου, Έξυπνο Χρήμα, 31/5/97) Ντόρφμαν Αρ.: Η εξομολόγηση (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 4/5/97) Οε Κ.: Τσάκισε τα από μικρά, σκό­ τωσε τα από παιδιά (Ελ. Μαχαίρα, Επενδυτής, 10/5/97) Ο’ Κόνορ Φλ.: Και οι βιασιαί αρπάζουσιν αυτήν (Μ. Φάις, Ελεύθερος Τύπος, 11/5/97) Ο’ Μπράιαν Π.: Το νησί της καταιγί­ δας (Π. Αθηναίος, Ελεύθερη Ώρα, 19/5/97) Οντάατζε Μ.: Ο Άγγλος ασθενής (Ν. Μαντάγαρης, Ήχος, Μάιος ’97), (Δ. Μάργαρης, Status, Μάιος ’97), (Γ. Πλαχούρης, Νίκη, 21/5/97) Όστεν Τζ.: Έμμα (Ντ. Πιέρρου, Είναι, 13/5/97), (Α. Ράπτη, Επεν­ δυτής, 3/5/97) Όουτς Τζ.Κ.: Παράνομο πάθος (Μ. Φάις, Ελεύθερος Τύπος, 11/5/97) Παδέζε Τσ.: Οι αγροίκοι (Κ. Ζαρόκωστας, Elle, Μάιος ’97) Πετάν Ζ.: Ο εύθυμος δικτάτορας (Π. Κρημνιώτη, διαβάζω, 374) Πιραντέλλο Λ.: Το χάος (Ν.Γ. Ξυ­ δάκης, Madame Figaro, Μάιος ’97) Πλαθ Ε.: Το κουστούμι δε με μέλει (Ε. Γκίκα, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Ροθ Φ.: Η ζωή μου ως άντρα-Αντίο Κολόμπους (Η. Μαγκλίνης, διαβάζω, 374), (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 25/5/97)

Ρούσντι Σ.: Ο τελευταίος στεναγμός του Μαυριτανού (Β. Χατζηδασιλείου, Ελευθεροτυπία, 14/5/97) Σ6ομπ Μ.: Η σταυροφορία των παι­ διών (Η. Μαγκλίνης, διαβάζω, 374) Σέλεϊ Μ.: Φρανκεστάιν (Α. Ράπτη, Επενδυτής, 4/5/97) Σηλντς Κ.: Τα πέτρινα ημερολόγια (Λ. Εξαρχοπούλου, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Σινουέ Ζ.: Το ζαφείρι του Θεού (Π. Αθηναίος, Ελεύθερη Ώρα, 19/5/97) Σίσλινγκ Γ.Λ.: Ο ζωγράφος της Τουρ νπ Πεν (Ε. Γκίκα, Έθνος, 25/5/97), (Μ. Φάις, Ελεύθερος Τύπος, 18/5/97) Σουίφτ Γκ.: Ο καταστηματάρχης (Α. Βασιλάκου, Έξυπνο Χρήμα, 24/5/97), (Δ. Μάργαρης, Status, Μάιος ’97), (Κ. Παράσχος, Exodos, 2/5/97) Τζόις Τζ.: Οι νεκροί (Ελ. Μαχαίρα, Επενδυτής, 10/5/97) Τόλκιν Τζ.: Το Σιλμαρίλλιον (Χρ. Παπαγεωργίου, διαβάζω, 374) Τόμσον Τζ.: Οι κλέφτες (Φ. Φιλίππου, Το Βήμα, 25/5/97) Τουρνιέ Μ.: Η χρυσή σταγόνα (Κ. Ζαρόκωστα, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Χόε Π.: Η Δεσποινίς Σμίλλα διαβά­ ζει το χιόνι (Α. Ράπτη, Επενδυτής, 3/5/97) Χόλινγκερστ Α.: Τα σκοτεινά μονο­ πάτια του έρωτα (Γ. Πλαχούρης, Νίκη, 21/5/97) Χόρνπυ Ν.: High Fidelity (Κ. Παράσχος, Exodos, 2/5/97)

Μεΰέΐες Βερέτας Μ.: Μέγα ονομαστικόν ή τα ονόματα των Ελλήνων (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικονομικός Ταχυ­ δρόμος, 1/5/97) Γκιόλιας Μ.: Το εργατικό κίνημα στην Ελλάδα και ο Κώστας Χατζόπουλος (Π. Τσούκας, Καθημερινή, 20/5/97) Δουλκέρη Τ.: Η εικόνα του παιδιού στην ελληνική τηλεόραση και στον ελληνικό τύπο (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 6/5/97)

Εκδόσεις Άγρα: Νίκη Καραγάτση (Ν.Γ. Ξυδάκης, Αθηνόραμα, 30/5/97) Ζωγραφίδης Ν.: Η Βυζαντινή φιλο­ σοφία της εικόνας (Τ. Νατσούλης, Ελεύθερος, 13/5/97), (Β. Χατζηβασιλείου, Ελευθεροτυπία, 28/5/97) Κατσιμπάρδης Γ.: Ο Ευριπίδης, η εποχή του και τα μηνύματα που εκ­ πέμπουν οι Φοίνισσες (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικονομικός Ταχυ­ δρόμος, 22/5/97) Μαλαφάντης Κ.Δ.: Οι «Αθηναϊκοί Επιστολαί» του Γρηγορίου Ξενόπουλου στη «Διάπλασιν των Παίδων» (1896-1947), (Θ. Καραγιάννης, δια­ βάζω, 374) Ντουνιά X.: Λογοτεχνία και πολιτική. Τα περιοδικά της Αριστερός στο Μεσοπόλεμο (Β. Χατζηβασιλείου, Ελευθεροτυπία, 21/5/97) Μαστροδημήτρης Π.Δ.: Εισαγωγή στη νεοελληνική φιλολογία (Γ. Κεχαγιόγλου, Το Βήμα, 11/5/97), (Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Καθημερινή, 6/5/97) Παπαλεοντίου Λ.: Τα πρώτα βήματα της κυπριακής λογοτεχνικής κριτικής (1880-1930), Ο. Σελλά, Καθημερινή, 20/5/97) Πέτα Σ.: Η ραψωδός της Εθνικής Αντίστασης (Ε. Ζωγράφου, Ριζο­ σπάστης, 29/5/97) Πιομπίνος Φ.: Σπουδή θανάτου (Α. Σακκέτος, Ελεύθερη Ώρα, 18/5/97) Ραυτόπουλος Δ.: Άρης Αλεξάνδρου, ο εξόριστος (Χρ. Παπαγεωργίου, διαβάζω, 374), (Σ. Τσακνιάς, Το Βήμα, 25/5/97), (Β. Χατζηβασιλείου, Ελευθεροτυπία, 7/5/97) Σπαταλάς Γ.: Η στιχουργική τέχνη. Μελέτες νια τη νεοελληνική μετρική (Κ. Κωστίου, Καθημερινή, 4/5/97) Στεργιόπουλος Κ.: Περιδιαβάζοντας στους ίδιους και άλλους καιρούς Δ' (Θ. Καραγιάννης, διαβάζω, 374) Τάκαρη Κ.: Σαπφώ, η δέκατη μού­ σα, μύθος και πραγματικότητα (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικονομικός Τα­ χυδρόμος, 22/5/97) Φιλίππου Φ.: Ο πολιτικός Νίκος Καββαδίας (Ε. Γκίκα, Έθνος,

Δάτίο

4/5/97), (Σ. Παπασπηλιόπουλος, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 22/5/97) Ζαν Ζ.: Η δύναμη των παραμυθιών (Β. Χατζηβασιλείου, Ελευθεροτυπία, 28/5/97) Ζελντίν Θ.: Η κρυφή ιστορία της αν­ θρωπότητας (Φ. Λάδης, Αδέσμευτος Τύπος, 18/5/97) Μπήτον Ρ. Εισαγωγή στη νεότερη ελληνική λογοτεχνία (Ε. Κοτζιά, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Φίνλεϊ Τζ.: Θουκυδίδης (Κ. Βαλήας, Ραδιοτηλεόραση, 24/5/97)

Δοκίμια Γκράτζιου Ο.: Αναμνήσεις από τη χαμένη βασιλεία (Σ. Κακλαμάνης, Το Βήμα, 18/5/97) Δερτιλής Γ.Β.: Αεί παίδες απαί­ δευτοι; Είκοσι τρία σχόλια περί εθνικισμού, πλούτου, παιδείας (Β. Καραλής, διαβάζω, 374) Δημητρακόπουλος Γ.: Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ’ Γυμνασίου τχ. Α1(Δ. Κόκορης, Ανπ' 9/5/97) Εταιρεία Ναυπακτιακών Μελετών: Γιάννης Βλαχογιάννης. Α' Συμπό­ σιο Ναυπακτιακής λογοτεχνίας (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικονομικός Τα­ χυδρόμος, 15/5/97) Καλιόρης Γ.Μ.: Εξ επαφής (Φ. Λάδης, Αδέσμευτος Τύπος, 18/5/97) Κατσιμπάρδης Κ.: Από τον Διόνυσο Κάδμειο στον Οιδίποδα (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικονομικός Τα­ χυδρόμος, 15/5/97) Πολίτη Τζ.: Συνομιλώντας με τα κείμενα (Μ. Χρυσανθόπουλος, Εντευκτήριο, Αρ. 38) Βαλερύ Π.: Η κρίση του πνεύματος (Μ. Φάις, Ελεύθερος Τύπος, 4/5/97)

Παιδικά Αναγνώστου Κ.: Η Μαραζούπολη που έγινε Ανθούπολη (Μ. Κο­ ντολέων, Καθημερινή, 27/5/97) Γιαντζής Γ.: Ευτυχισμένες γάτες (Θ. Χορτιάτη, Διαδρομές, Αρ. 45)

Μ ώ

Γουμενοπούλου Μ.: Πέτρινα λου­ λούδια (Θ. Χορτιάτη, Διαδρομές, Αρ. 45) Δελώνης Α.: Η εξομολόγηση (Α. Βαρελά, Διαδρομές, Αρ. 45) Δέμου Β.: Το μενταγιόν της γιαγιάς Ευγενίας (Α. Βαρελά, Διαδρομές, Αρ. 45) Εκδόσεις Νέοι Ακρίτες: Παραμύθια της Θράκης/Παραμύθια της Κύπρου (Γ. Γρηγοριάδη-Σουρέλη, Διαδρομές, Αρ. 45) Ζαραμπούκα Σ.: Μαγογιατρός - Οι γάμοι της κότας (Κ. Δουζένη, Το παιδί μου κι Εγώ, Μάιος ’97) Ιωαννίδης I.: Ένα δέντρο στο ποτά­ μι (Λ. Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Διαδρομές, Αρ. 45) Καμαράτου-Γιαλλούση Ε.: Το ξενολούλουδο (Α. Βαρελά, Διαδρομές, Αρ. 45) Καπάνταη I.: Στο κρυφό σχολειό (Ν. Μπακουνάκης, Marie Claire, Μάιος ’97) Καράγιωργας Π.: Τρία παιδιά στη Σμύρνη (Α. Βαρελά, Διαδρομές, Αρ. 45) Κρόκος Γ.: Το παιδί και το ψάρι (Β.Δ. Αναγνωστόπουλος, Διαδρο­ μές, Αρ. 45) Μανθόπουλος Δ.: Ο παππούς μου ο παπούα (Α. Βαρελά, Διαδρομές, Αρ. 45) Μαντουβάλου Σ.: Αλφαβήτα Χάχανα (Κ. Δουζένη, Το Π αιδί μου κι Εγώ, Μάιος ’97) Μάρρα Ειρ.: Το άδειο μπουκάλι (Γ. Παπαδάτος, διαβάζω, 374), (Λ. Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Διαδρομές, Αρ. 45), (Ε. Σαραντίτη, Ελευθεροτυπία, 21/5/97) Μάστορη Β.: Εκείνη τη φορά (Α. Βαρελά, Διαδρομές, Αρ. 45) Παπαδοπούλου Β.: Γεια χαρά (Θ. Χορτιάτη, Διαδρομές, Αρ. 45) Πατεράκη Γ.: Με τεντωμένο αυτί (Θ. Χορτιάτη, Διαδρομές, Αρ. 45) Περδικάρης Σ.: Περιβαλλοντικά παραμύθια (από μαθητές Γ' και Δ1 τάξεων δημοτικών σχολείων της Β' Δ/νσης Αθηνών) (Σ. Κουρουζίδης, Νέα Οικολογία, Μάιος ’97) Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου Λ.:

Καναρίνι και μέντα (Μ. Κοντολέων, Διαδρομές, Αρ. 45)

Σακκά-Νικολακοπούλου Ν.: Παρρέσα (Θ. Χορτιάτη, Διαδρομές, Αρ. 45) Σαλπαδήμου Ν.: Η μαρμαρένια κό­ ρη (Α. Βαρελά, Διαδρομές, Αρ. 45) Σκιαδαρέση Μ.: Κωνσταντίνος Κανάρης (Ν. Μπακουνάκης, Marie Claire, Μάιος ’97) Σουρούνης Α.: Το μπαστούνι (Γ. Παπαδάτος, διαβάζω, 374) Φίλντισι Σ.: Μικρές ιστορίες (Γ. Γρηγοριάδη-Σουρέλη, Διαδρομές, Αρ. 45) Χατζηδημητρίου-Παράσχου Σ.: Θαλασσινό σχολείο (Λ. ΠέτροβιτςΑνδρουτσοπούλου, Διαδρομές, Αρ.

45) Χατζηλουκά-Μαυρή Ε.: Λίγα απ’ τα δικά μας (Λ. Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Διαδρομές, Αρ. 45) Χορτιάτη Θ.: Ο Ρήγας της ρίγανης και άλλα παραμύθια (Λ ΠέτροβιτςΑνδρουτσοπούλου, Διαδρομές, Αρ.

45) Χωρεάνθη Ε.: Τ’ αστέρια χαμηλώ­ νουν κάποτε (Ε. Γκίκα, Έθνος, 18/5/97) Άνστερσεν Χ.Κ.: Το στοίχημα (Α. Βαρελά, Διαδρομές, Αρ. 45) Άρντεν 0.: Το μυστήριο της σκιάς που γελάει (Γ. ΓρηγοριάδηΣουρέλη, Διαδρομές, Αρ. 45) Βόιτ Σ.: Αναζητώντας τον πατέρα τους (Λ. Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Διαδρομές, Αρ. 45) Γαλιλαίος: Ο αγγελιοφόρος των αστεριών (Δ. Μαρίτσα, Αθηναϊκή, 17/5/97) Γκανέρι Α.: Εξερευνώντας την Ινδία (Α. Βαρελά, Διαδρομές, Αρ. 45) Γκά Α.: Οι μύθοι του Αισώπου (Α. Βαρελά, Διαδρομές, Αρ. 45) Γουέστολ Ρ.: Η γάτα του Γιάξλεϊ (Α. Βαρελά, Διαδρομές, Αρ. 45) Γουέστ Ν.: Το μυστήριο του δρά­ κου που ξεφυσάει (Γ. ΓρηγοριάδηΣουρέλη, Διαδρομές, Αρ. 45) Γουντ Ντ.: 0 Μόουλ πάει για ύπνο (Κ. Δουζένη, Το Παιδί μου κι Εγώ, Μάιος ’97) Κιταμούρα: Τα πρόβατα ντύθηκαν

Λύκοι (Κ. Δουζένη, Το Παιδί μου κι Εγώ, Μάιος ’97) Κορεντέν Φ.: Η δεσποινίς... τρέξε αν θέλεις να σωθείς (Δ. Μαρίισα, Αθηναϊκή, 17/5/97) Κρόσερ Τζ.: Αρχαία Αίγυπτος (Α. Βαρελά, Διαδρομές, Αρ. 45) Κρος Τζ.: Κύκος (Λ. ΠέτροδιτςΑνδρουτσοπούλου, Διαδρομές, Αρ.

45) Λόβερανς Ρ. & Γουντ Τ.: Αρχαία ΕΛλάδα (Α. Βαρελά, Διαδρομές, Αρ. 45) Μακ Νότον Κ.: Ξαφνικά! (Κ. Δουζένη, Το Π α ιδ ί μου κι Εγώ, Μάιος ’97) Μιλν Α.: Το σπίτι στην πουφογειτονιά (Γ. Παπαδάτος, διαβάζω, 374) Μπίχελ Π.: Ιστορίες της νύχτας (Α. Βαρελά, Διαδρομές, Αρ. 45) Μπραντέλ Μ.: Το μυστήριο του πε­ ριστεριού με τα δύο νύχια (Γ. Γρηγοριάδη-Σουρέλη, Διαδρομές, Αρ. 45) Μπροντέ Κ.: Τζέην Έϋρ (Γ. Γρηγοριάδη-Σουρέλη, Διαδρομές, Αρ. 45) Ουάιλντ 0.: Ιστορίες για παιδιά (Κ.Δ. Μαλαφάντης, διαβάζω, 374) Κιταμούρα Σ.: Το παπάκι λερώθηκε - το σκιουράκι πείνασε (Γ. Δανιήλ, διαβάζω, 374) Ντίκενς Τζ.: Ντέθιντ Κόπερφιλντ (Γ. Γρηγοριάδη-Σουρέλη, Διαδρομές, Αρ. 45) Πενάρ Ζ.: 0 Γιάννος Σκυλάκος και η Μαρίκα Φουντωτή (Κ. Δουζένη, Το Παιδί μου κι Εγώ, Μάιος ’97) Τόμπσον Ε.Σ.: Ο μοναχικός λύκος και άλλες ιστορίες (Α. Βαρελά, Διαδρομές, Αρ. 45) Τραπ Μ.: Η μελωδία της ευτυχίας (Γ. Γρηγοριάδη-Σουρέλη, Διαδρο­ μές, Αρ. 45) Χάσλαμ Α. & Πάρσονς Α.: Ζήσιε σαν... Ινδιάνοι (Α. Βαρελά, Δ ια­ δρομές, Αρ. 45)

θέατρο Δεληγιάννης Γ.: Τα πουλιά και τα παιδιά (Π. Καραδασίλης, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97)

Θεοδωρόηουλος Τ.: Όσοι έχασαν τον ύπνο τους (Δ. Τσατσούλης, δια­ βάζω, 374) Κεχαΐδης Δ.-Χαβιαρά Ελ.: Δάφνες και πικροδάφνες - Με δύναμη από την Κηφισιά (Δ. Τσατσούλης, διαβά­ ζω, 374) Νήσος Κ.: Αστερίσκοι. Χωρίς φόθο αλλά με πάθος. Τόμος Α’ (Δ. Τσατσούλης, διαβάζω, 374) Πατσαλίδης Σ.: Μεταθεατρικά (Μπ. Δερμιτζάκης, διαβάζω, 374) Σαίξπηρ Ο.: Πολύ κακό για το τίπο­ τα (Β. Χατζηδασιλείου, Ελευθε­ ροτυπία, 7/5/97)

Αρχαιολογία Χαλκιαδάκης Α.: Βιομηχανική αρ­ χαιολογία στο Νομό Χανιών (Δ. Δημακοπούλου, Εστία, 22/5/97)

Ιστορία Βαρδαμίδης Ε.: Ιστορία της νήσου Μεγίστης (Ε. Ζωγράφου, Ριζοσπά­ στης, 22/5/97) Βαρμζής Ν.: Το Γυμνάσιο Κατε­ ρίνης (1915-1955). Συμβολή στην τοπική ιστορία μιας μακεδονικής πόλης (Π. Μακρή, Εντευκτήριο, αρ.

38) Εκδόσεις Ακρίτας: Ένας νέος κό­ σμος γεννιέται (Α. Πολίτης, Τα Νέα, 27/5/97) Εκδόσεις Ολκός: Ο πυρετός των μαρμάρων 1800-1820 (Κ. Κοκκορογιάννης, Ιστορία, Μάιος ’97) Ενεπεκίδης Π.Κ.: Το ολοκαύτωμα των Εβραίων της Ελλάδος (19411944) (Β. Χατζηδασιλείου, Ελευθε­ ροτυπία, 14/5/97) Ζώρζος Γρ.: Περί δούλων διαλεγόμενοι (Σ. Χαλιώρης, Κέρδος, 13/5/97) Θεοδωρόηουλος Χρ.: Αγώνες και θυσίες της περιοχής Γρεδενών (1940-49) (Π. Καραδασίλης, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Θεοφάνους Κ.: Η Εθνική Αντίσταση (Τ. Παππάς, διαβάζω, 374) Καιροφύλλας Γ.: Η Αθήνα στη δε­ καετία του ’60 (Β. Κυλλεκίδης, Τα Νέα, 30/5/97)

Καρζής Θ.: Η παιδεία στην αρχαιό­ τητα (Γ. Πλαχούρης, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Λαζαρίδης Σ.: Από το Βαρδάρη ως το Δερβένι. Ιστορική καταγραφή μέ­ χρι το 1920 (Π. Μαρκή, Εντευ­ κτήριο, αρ. 38) Μακρυγιάννης: Απομνημονεύματα (Θ. Ποτήρη, Οικονομικός Ταχυ­ δρόμος, 8/5/97) Μαυροκορδάτος Γ.: Εθνικός διχα­ σμός και μαζική οργάνωση: 1. Οι επίστρατοι του 1916 (θ. Τσακίρης, Αυγή, 8/5/97) Σιφναίου Ε.: Λέσδος. Οικονομική και κοινωνική ιστορία (1840-1912) (X. Δημακοπούλου, Εστία, 22/5/97) Σκούρας Γ.: Η μάχη της Αγάθωνος το 1822 και η μάχη του Λυχνού (Κ. Βαλέτας, Ραδιοτηλεόραση, 10/5/97) Σταματόπουλος Κ.: Η τελευταία αναλαμπή (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικο­ νομικός Ταχυδρόμος, 22/5/97) Τσάγγας Ν.: Ματζικέρτ (Π. Αθη­ ναίος, Ελεύθερη Ώρα, 8/5/97) Γκοφφ Ζ. λε: Η δημιουργία της Ευρώπης (Κ. Κωστής, Το Βήμα, 11/5/97) Κρεσπέλ Ζ.Π.: Η καθημερινή ζωή στη Μονμάρτη τον καιρό του Πικάσο (Β. Χατζηδασιλείου, Ελευθεροτυπία, 14/5/97) Μοσς Κ.: Η δίκη του Σωκράτη (Δ. Κυρτάτας, Αυγή, 29/5/97) Μπέινς Ν.-Μοσς Σ.: Βυζάντιο. Εισαγωγή στο βυζαντινό πολιτισμό (Η. Μαγκλίνης, διαβάζω, 374) Μπόρντμαν Τζ.-Γκρίφιν Γ.-Μιούρεϊ Ο.: Η Ελλάδα και ο Ελληνιστικός κόσμος (Γ. Πλαχούρης, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Φυρέ Φ.-Ρισέ Ντ.: Η Γαλλική Επανάσταση (Σ. Ντάλης, Οικονο­ μικός Ταχυδρόμος, 22/5/97)

Μαρτυρίες Βούλτεψης Γ.: Ο συναγωνιστής Ακέλας (Π. Αθηναίος, Ελεύθερη Ώρα, 8/5/97) Γερμανός Π.Π.: Απομνημονεύματα (Δ. Μουρατίδης, Νέο βήμα της Νάουσας, 15/5/97)

Μ τίο

Ζαούσης Αλ.: Ο εμπαιγμός (Ε. Γκίκα, Έθνος, 11/5/97) Καλαϊτζάκης Α.: Ένας Έλληνας στη χαμένη Αφρική (Π. Αθηναίος, Ελεύθερη Ώρα, 2/5/97) Κασιμάτης Σ.: Οι παράνομοι άν­ θρωποι και ντοκουμέντα (Γ.Ν. Μπασκόζος, Εξπρές, 4/5/97) Κερασίδης Σ.: Πέτρες και ρόδα (Π. Αθηναίος, Ελεύθερη Ώρα, 2/5/97) Κοντογιαννίδης Τ.: Η άγνωστη νύ­ χτα της 21ης Απριλίου (Ε. Γκίκα, Έθνος, 18/5/97) Μωραΐτης Γ.: Κόντρα στη χούντα (Δ. Κανελλόπουλος, Ριζοσπάστης, 22/5/97) Παπαδημητρίου Ελ.: Κοινός λόγος (Χρ. Λιοντάκης, Το Βήμα, 4/5/97) Στεργιόπουλος Θ.: Η άγνωστη Ρωμιοσύνη (Κ. Βαλέτας, Ραδιοτηλεόραση, 10/5/97) Στρούμσας I.: Διάλεξα τη ζωή (Π. Αθηναίος, Ελεύθερη Ώρα, 2/5/97) Φερεντίνος Γ.: Η δικαίωση (Ε. Γκίκα, Έθνος, 11/5/97) Φιλίας Β.: Τα αξέχαστα και τα λη­ σμονημένα (Σ. Παπασπηλιόπουλος, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 8/5/97) Μακφέρσον Μ.: Τα τελευταία λόγια από το πιλοτήριο όπως καταγράφηκαν από το Μαύρο Κουτί (Δ. Κούρτοδικ, Τα Νέα, 20/5/97), (Κ. Παράσχος, Exodos, 2/5/97) Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ: (Δ. Μουρατίδης, Νέο Βήμα της Νάουσας, 23/5/97), (Γ. Πλαχούρης, Νίκη, 21/5/97), (Μ. Φάις, Ελεύθερος Τύπος, 18/5/97)

Λουλέ-Θεοδωράκη Ν.: Κωνσταντί­ νος Μητσοτάκης (Τ. Παππάς, δια­ βάζω, 374) Μπαγιέρης Δ. (επιμ.): Δημήτρης Χορν (Λ. Κέζα, Το Βήμα, 18/5/97) Μπαστιάς Γ.: Ο Κωστής Μπασπάς στα χρόνια του Μεσοπολέμου (Κ. Ραδιοτηλεόραση, Βαλέτας, 10/5/97), (Μ. Θεοδοσοπούλου, Εποχή, 11/5/97) Τάκις: Ο μύθος του Τάκις (Μ. Φάις, Ελεύθερος Τύπος, 18/5/97) Αβρίλ Ν.: Ελισάβετ της Αυστρίας (Κ. Βαλέτας, Ραδιοτηλεόραση, 31/5/97) Βαζάρι Τζ.: Οι βίοι των πλέον εξαί­ ρετων ζωγράφων, γλυπτών, αρχιτε­ κτόνων (Σ. Κακλαμάνης, Το Βήμα, 18/5/97) Κρόνιν Α.: Σάμουελ Μπέκετ: Ο τε­ λευταίος μοντερνιστής (Β. Παπαγεωργίου, Εντευκτήριο, Αρ. 38) ΛόΒελ Μ.: Μια σκανδαλώδης ζωή (Ντ. Πιέρρου, Είναι, 27/5/97) Μπορντό Μη.: Αυτοβιογραφία (Δ. Μαρίτσα, Αθηναϊκή, 8/5/97) Μπιάτζι Ε.: Η ωραία ζωή (Α. Κούρκουλη, Ώρα για 7V, 3/5/97), (Ν. Μπακουνάκης, Marie Claire, Μάιος ’97) Νόουλσον Τζ.: Καταδικασμένος στη φήμη: Η ζωή του Σάμουελ Μπέκετ (Β. Παπαγεωργίου, Εντευκτήριο, Αρ. 38) Παβαρότι Λ.-Ράιτ Ο.: Ο κόσμος μου (Ν. Μπακουνάκης, Marie Claire, Μάιος ’97) Χάρολντ-Ήγκλς Σ.: Εγώ, η Βικτωρία (Δ. Μουρατίδης, Νέο Βήμα της Νάουσας, 8/5/97)

βιογραφίες-Αυτοβιογραφίες Βικέλας Δ.: Η ζωή μου (Τ. Βασιλειάδου, Επενδυτής, 18/5/97), (Ν. Βατόπουλος, Καθημερινή, 17/5/97), (Μ. Φάις, Ελεύθερος Τύπος, 4/5/97) Γύρας Μ.: Το ημερολόγιο του χει­ ρουργού Μ. Γύρα (Κ. Βαλέτας, Ραδιοτηλεόραση, 24/5/97) Κώττη Α.: Γιάννης Ρίτσος - Ένας σχε­ δίασμα βιογραφίας (Τ. Βασιλειάδου, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97)

Μ ώ

Χρονογραφήματα Παπαδήμα-Θεοδωράκη Ε.: Χρο­ νογραφήματα (Κ. Βαλέτας, Ραδιο­ τηλεόραση, 24/5/97), (Τ. Νατσούλης, Ελεύθερος, 13/5/97)

Ταξιδιωτικά Ζαφέίρης Χρ.: Θεσσαλονίκης εγκόλπιον (Μ. Φάις, Ελεύθερος Τύπος, 4/5/97)

Λευκώματα Εκδόσεις Αδάμ: Δημήτρης Μηταράς (Μ,. Φάις, Ελεύθερος Τύπος, 18/5/97) Καΐρειος Βιβλιοθήκη: Άνδριοι καλλιτέχναι (Κ. Ντελόπουλος, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Κεφάλα Σ.: Του Πολέμου και της Κατοχής Εικονογραφημένο ημερο­ λόγιο (Τ. Βασιλειάδου, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Λύκειο των Ελληνίδων: Οι φορε­ σιές της Καραγκούνας (Χ.Ζ. Καρανίκας, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 15/5/97) Μυταράς: Σχέδια (Ε. Γκίκα, Έθνος, 25/5/97) Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ: Περικλής Πανταζής 1849-1884. Ένας Έλληνας ζωνράφος στο Βέλγιο (Κ. Ντελόπουλος, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Σκοπελίτης Σ.Β.: Λαύριο (Κυρ. Ντελόπουλος, Καθημερινή, 20/5/97) Σκουμπούρδη Α.: Θέατρα της πα­ λιάς Αθήνας (Ν. Βατόπουλος, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97) Σταμούλη Β.: Μυθικά όνειρα (Τ. Νατσούλης, Ελεύθερος, 6/5/97) Τσαμασφύρος Γ. & Μπασαντής Δ.: Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο 1837-1997 (Λ. Κέζα, Το Βήμα, 25/5/97) Ψυχοπαίδης Γ.: Τα κάτω άκρα (Κ. Ζαρόκωστα, Βιβλιοφιλική, Μάιος ’97)

Κινηματογράφος Κασοβίτς Μ.-Φαβιέ Ζ.: Το μίσος (Β. Ραπτόπουλος, Κλικ, Μάιος ’97) Κονσταντίνι Κ.: Συζητήσεις με τον Φελίνι (Ν. Μπακουνάκης, Marie Claire, Μάιος ’97) Ντόουσον Τζ.: Ταραντίνο. Η ιστο­ ρία συνεχίζεται (Β. Ραπτόπουλος, Κλικ, Μάιος ’97) Τζοβανίνι Φ.: Serial Killer. Οδηγός στους μεγάλους δολοφόνους στην ιστορία του Κινηματογράφου (Β. Ραπτόπουλος, Κλικ, Μάιος ’97)

Μουσική

Επιφυλλίδες

Βολιώτης Η.: Ελλήνων Μούσα Λαϊκή (Δ. Παπανικολάου, Επενδυ­ τής, 24/5/97) Οδός Πανός: David Bowie (Δ. Παπανικολάου, Επενδυτής, 24/5/97) Κέρτις Ντ.: Ίαν Κέρτις και Τζόι Ντιδίζιον (Δ. Παπανικολάου, Επενδυτής, 24/5/97) Στροφφ Σ.Μ.: Ανακαλύπτοντας την Τζαζ. Ιστορία, μουσικοί, δισκογρα­ φία (Δ. Μάργαρης, Status, Μάιος ’97), (Μ. Φάις, Ελεύθερος Τύπος, 11/5/97)

Βούλγαρης Κ.: Επισημάνεις (Β. Μαλισιόδας, Επιλογή, Μάιος ’97) Χρυσοστομίδης Σ.: Τα πριν και τα μετά, η καταγραφή μιας δεκαετίας (Α. Πανταζάπουλος, Αυγή, 22/5/97), (Ρ. Σωμερίτης, Το Βήμα, 18/5/97)

Επισιολές-Αλληλογραφία Τσαρούχης Γ.-Μόραλης Γ.: «Αγα­ πητέ μου Γιάννη...» (Μ. Φάις, Ελεύθερος Τύπος, 18/5/97) Αρεντ Χ.-Μακάρθι Μ.: Εμπιστευτικά, αλληλογραφία (Ε. Βαροπούλου, Το Βήμα, 11/5/97)

Αρεντ Χ.-Μπλούχερ X: Γράμματα 1936-1968 (Ε. Βαροπούλου, Το Βήμα, 11/5/97) Αρεντ Χ.-Μπροχ X.: Αλληλογραφία 1946-1951. (Ε. Βαροπούλου, Το Βήμα, 11/5/97)

Ενασχολήσεις Λαμπράκη Μ.: Τα χόρτα (X. Ιερείδης, Τα Νέα, 26/5/97)

Πασχαλίδου Ζ.: Οι φίλοι μου οι τετράποδοι (Τ. Νατσούλης, Ελεύθε­ ρος, 13/5/97)

Γραφτείτε συνδρομητές... ... σας συμφέρει ■ ■ Συνδρ Συνδρομές εσωτερικού και Κύπρου Ετήσια: 15.000 δρχ. Σπουδαστική: 13.000 δρχ. Εξάμηνη: 8.000 δρχ. Σπουδαστική: 7.000 δρχ. Βιβλιοθήκες - Ιδρύματα: 20.000 δρχ.

Ίί

’ m £ Συνδρομές εξωτερικού Ι η η | Ετήσια 85 δολ. ΗΠΑ Σπουδαστική 80 δολ. ΗΠΑ I Βιβλιοθήκες - Ιδρύματα: 110 δολ. ΗΠΑ

Παλιά τεύχη, δεκαπενθήμερα: 1.000 δρχ., μηνιαία τεύχη 1.500 δρχ. στη διεύθυνση: Α. Σπάθή, Αν. Μ εταξά 2 6 ,1 0 6 81 ΑΘΗΝΑ Fax: 33.01.315

Mrio

W A M Η εξέλ ιξη της ελληνικής θρησ κείας λειτούργησε πάντοτε καταλυτικά στην όλη ανάπτυξη του αρχαιοελ­ ληνικού πολιτισμού, ακολουθώ ντας κατά ένα τρόπο μια παράλληλη και αλληλεπιδρώσα πορεία. Αυτή η πορεία είναι που ακολουθείται ξεκινώντας από τα νηπιακά πρωτόγονα στάδια και κορυφώνεται με την εγκαθίδρυση του Ολύμπιου πάνθεου και τη θρησκευτική σκέψη των φ ιλοσόφ ω ν του 4ο υ αιώνα η,Χ. Στη συνέχεια παρατηρείται μια περίοδος βαθμιαίας παρακμής με την εισροή ανατολικών επιδράσεων στην ελληνιστική σκέψη και θρησκεία όπου, μετά και την αποτυχημένη απόπειρα αναβίω σης του ελληνικού πνεύματος από τον Ιουλιανό, οδηγείται στον πλήρη εξοστρακισμό και την εξαφ άνιση της.

Ο ι μ ο ρ φ ές της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας, έτσι όπως αναδύονται από τα βάθη των αιώνων, προβάλ­ λουν αξεπέραστα αρχέτυπα διατηρώντας την αρχική τους ζωντάνια και μαγεία. Κοινό χαρακτηριστικό τους η προσφορά στήν ανθρωπότητα, η ανίχνευση δρόμω ν και μεθόδω ν για την εξέλ ιξή της. Ως τέτοιο αρχέτυπο ο Ασκληπιός σ φ ράγισ ε τις απαρχές της ιατρικής επιστήμης, Η λατρεία του, παρά το θαυματουργικό της στοιχείο, δεν αντιστρατεύτηκε την επιστήμη, καθώ ς στα ιερά του οι αρχαίοι γιατροί αποκτούσαν κλινική εμπειρία. Ο ι Διόσκουροι, έκφραση των αρχέτυπων διδύμων, οι οποίοι έγιναν αντικείμενο λατρείας σε πολλές αρ χαίες θρησ κείες, αποτελούν το δεύτερο αντικείμε­ νο διερεύνησης του συγγραφέα. Αναδεικνύουν το υψηλό ιδανικό της φ ιλ ίας και εκφ ράζουν τη δισυπό­ στατη ανθρώπινη φύση. Συνάμα πρεσβεύουν την ελπί­ δα στη μακάρια αθανασ ία της ψυχής.

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΑΜΒΛΙΧΟΣ

ΠΕΝΤΕ I T A A I A ΙΑ Λ Η Ν ΙΚ Η ί Θ Ρ Η Σ Κ Ε ΙΑ Σ

ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ

ΕΚΔΟΣ ΕΙ Σ « ΠΑΤΑΚΗ Λεοπόλδος

φον

Ζάχερ-Μαζόχ

Η ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΜΕ ΤΗ ΓΟΥΝΑ Μετάφραση: Μυρτώ Ρήγου

Γιώργος

Βέλτσος

Η ΤΕΡΑΤΩΔΗΣ ΠΛΕΥΡΑ

Ανήκουμε στο κείμενο, γρά­ φουμε πάντα για ένα κείμενο

Το σχόλιο αυτό είναι η κατα­ γραφή της σχέσης μου με την Αφροδίτη με τη γούνα πριν ακόμη τη διαβάσω. Μιας εμπειρικής σχέσης, που τώρα περνά στο χαρτί. Είναι όμως και ο οδηγός μου, που μου επιτρέπει τώρα, μετά την ανάγνωση, να τις γραμμές εκείνες τις επικίνδυνες η απειλή, ίδια

ανήκουμε. Το σχόλιό μου για το κείμενο του Λεοπόλδου φον ΖάχερΜαζόχ, που το. .1 προσαρτώ στο τέλος αυτής της μετάφρασής του στα ελληνικά από τη Μυρτώ Ρήγου, ανήκει. Ανήκει στη λογοτεχνία και δεωρία που τη συνοδεύει, ωστόσο και στην ιδιωτική μου στην ένταση η οποία παραδίδεται σε σημασία.

Γ ιώ ρ γ ο ς Β ε λ τ ς ο ς ό λ α

τ α

β

ι

β

λ

ι

ο

π

ω

λ

ε

ί

α

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΙΑΘΕΣΗ: ΕΜΜ. ΜΠΕΝΑΚΗ 16,106 78 ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ.: 38.31.078, FAX: 36.28.950 - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Ν. ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΓ122,563 34, ΤΗΛ.: (031) 70.63.51*5 —Web site: http://www.conceptum.com.gr/patakis

δ ι α β ά ζω V //V

IM T tB του Ζιλ μ π έρ Χ ινουέ

flltAHH

* 9 γ Ζ

* « * * * ^ γ ΐ ~

ψ Ε βδομήντα φ ω ν ές γ ια το ν Μ ό ν ο Χ α τ ζ ιδ ά κ ι

rand

► * ρ ΐΓ

Ε λ λ η ν ικ ά C D -R O M

'^7

Ξ£Π0 BIBAID

Μ

^

+ * 0 < n h t f ' Α Τ Λ 4 - Τ ,ί* 0 Ύ ή

M n tp r Ιτ έ ιτ ς : t r r * " t ··+ ”

Β λέπ οντας στο σκοτάδ ι Χ κ έ ψ ε ις πάνω στα ό ν ειρ α

**

_ _ « ?/

ΤΑΠΑΑΙΑ " V » Δ ιή γ η μ α του Ν ίκ ο υ Ια ρ ά β α

<e*/«6V'T

οπό ίο θάνατό ίου Γράφουν: Kaicpiva Αγγελάκη - Ρουκ Δθηνά Βουγιούκα Βρασίδας Καραλής

KOI aΗ0ρ[): ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ Π0Ρ0νΐΙΑΣ£ΙΣ 50 ίΙίϋΠ ΒΙΒΑΙΟΠ BEST SfLLfR · ΒΙΒΛΙΟ KOI ΚΙΠΗίΙΤΟ ΓΡΑΦΟ Ι · ΒΙΒΛΙΟ ΚΑΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ · Λ ΙΛ ΙΠ Ο Μ · ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΟ 0ΕΛΤΙ0 · ΚΡΙΙΙΚΟΓΡΒΦΙΒ · VI10 ΕΚ00ΣΙΠ

ΑΤΕΛΕΙΩΤΕΣ

ΝΥΧΤΕΣ

Ιστορίες που σε κρατάνε με κομμένη την ανάσα ως την τελευταία τους λέξη.

Θρίλερ, ιστορίες τρόμου για τον κόσμο που κινείται στη σκιά της ζωής.

για ΤΟ

καλοκαίρι ΝΤΑΓ Κ Ρ ΙΤ Σ Α Ρ Ν Τ Σ Ο Ν

ΡΕΤΖ Γ Κ Α ΝΤ ΝΕ Ϋ

Κ Α Λ Ε Μ Π ΚΑΡ

ΣΚΟΤΕΙΝΟΣ ΑΝΤΙΠΑΛΟΣ

ΠΑΝΩ ΠΟΥ ΝΙΩΘΑΜΕ ΑΣΦΑΛΕΙΣ

Ο ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ

mt

m

Μ Ι

mm

mum

Στον κόσμο των μυστικών υπηρεσιών τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται. Ο συνεργάτης δεν είναι πάντα συνεργάτης και ο εχθρός δεν είναι πάντα ο εχθρός.

Ο αντίπαλος του υποψήφιου γερουσιαστή Μιτς Ντάτον είναι αποφασισμένος να κερδίσει τις εκλογές ακόμη και δολοφονώντας όποιον σταθεί στο δρόμο του.

Ε

Κ

Δ

Ο

Σ

Ε

Ι

Σ

Η

Ι

ν

Α

Λίγο πριν χαράξει ο εικοστός αιώνας ένας παρανοϊκός δολοφόνος σκοτώνει νεαρούς ομοφυλόφιλους μετανάστες, ώσπου να βρεθεί αντιμέτωπος με τον εκκεντρικό ψυχίατρο.

Σ

Τ

Α

Ν

Ι

Ω

ΓΡΑΦΕΙΑ: Ζαλόγγου 11, 106 78 ΑΘΗΝΑ, FAX: 382.25.30 ΧΟΝΔΡΙΚΗ ΠΩΛΗΣΗ: Ζαλόγγου 11,106 78 ΑΘΗΝΑ, FAX: 384.24.31 ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ: Ζωοδόχου Πηγής 3,106 78 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ: 330.12.08 e -mail: kastaniotis@ath.forthnet. gr ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ: Αριστοτέλους 7, 546 24 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΗΛ.: (031) 270.391 - FAX: (031) 271.659

Τ

Η

ΑΛΚΗ ΖΕΗ ΣΟΦΙΑ ΖΑΡΑΜΠΟΥΚΑ Μέσα από το ταξίδι της στη Χοιρα των Μαρμάρων i η Αλίκη οδηγεί τους μικρούς αναγνώστες J να γνωρίσουν το όραμα της επιστροφής των Ελγίνειων - κι όμως «δεν τα λένε Ελγίνεια, φωνάζει έξαλλη η Αλίκη, αλλά μάρμαρα τον Παρθενώνα».

ηαλιιιη οτη χώρα των μαρμάρων ΖΕΗ- ΖΑΡΑΜΠΟΥΚΑ

η Α λ ίκ η στη Χώρα των Μαρμάρων Κ εδροΣ

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ