ECONOMY TODAY - DECEMBER 2022

A luxury lifestyle resort inspired by nature.

e Property Collection

Minthis is an inspiring hillside community, where every inch is in complete harmony with its breathtaking surroundings. Perched on a tranquil hilltop in a protected landscape, lies a collection of award-winning luxury residences, villas and suites conceived by world-renowned architects. With a championship golf course, fine dining, wellness amenities, a vast range of onsite experiences and a stunning natural environment to explore, this authentic residential retreat redefines holistic living.

VILLAS | 2&3 BEDS

Villas from €1,145,000 +VAT

To book an appointment, virtual tour or live property viewing please contact us on +357 26 848 800, info@pafilia.com

SUITES | 2 BEDS

Suites from €800,000 +VAT

BAKER TILLY SOUTH EAST EUROPE: Ενδυναμώνουμε την παρουσία μας στη Λεμεσό 28 PAFILIA: Καινοτομία, πάθος, φιλοδοξία 34 Συνάντηση στο γραφείο με τον Στέφανο Παντελίδη 64 ΤΑΣΟΣ ΓΙΑΣΕΜΙΔΗΣ: Η διαχείριση της οικονομίας δεν γίνεται με εκθέσεις ιδεών 80 ΒΡΑΣΙΔΑΣ ΝΕΟΦΥΤΟΥ: Η φούσκα των κρυπτονομισμάτων και η κατάρρευση του FTX 84 ΠΩΛΙΝΑ ΑΝΙΦΤΟΥ: Οι νέες πραγματικότητες στην αγορά ενέργειας και οι προκλήσεις για το 2023 88 Ελλάδα και Ισραήλ συναγωνίζονται στις εισαγωγές καυσίμων στην Κύπρο 92 ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ: Ο χειμώνας οδηγεί τους Bορειοευρωπαίους στον νότο 100 ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ: Μήνας μεταρρυθμίσεων και άλλα €85 εκ. στα ταμεία του κράτους

ίναι ξεκάθαρο ότι η καθημερινότητά μας και οι πολιτικές αποφάσεις που αφορούν την οικονομία είναι σαν συγκοινωνούντα δοχεία. Για να γίνει αντιληπτός πόσο έντονος είναι ο συσχετισμός αυτός ας σκεφτούμε την εικόνα της Λεμεσού, δηλαδή, πώς ήταν πριν 20 χρόνια και πώς είναι σήμερα. Οι πολιτικές αποφάσεις γύρω από το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα και

ΜΕΓΑΡΟ ΔΙΑΣ Λεωφόρος Άντη Χατζηκωστή και γωνία Λεωφόρου Αρχαγγέλου 31, 2057, Στρόβολος, Λευκωσία Τηλ.: 22580580 Φαξ: 22580675

ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΟ Υ ΝΤΑ ΔΟΧΕ Ι Α

τα κίνητρα που αφορούσαν μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ ακόμα και σε υπερπολυτελείς ουρανοξύστες έχουν δημιουργήσει μια εντελώς διαφορετική πόλη, η οποία ίσως σήμερα να μην καθίσταται βιώσιμη για τους κατοίκους της. Ο συσχετισμός γίνεται πιο κατανοητός αν αναλυθεί το οικονομικό μοντέλο της κυπριακής οικονομίας που ακολουθήθηκε από το 1990 και μέχρι την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα συνάμα με τις πολιτικές αποφάσεις ή την απουσία πολιτικών αποφάσεων που οδήγησε στην κατάρρευση του 2013. Οι πολιτικές αποφάσεις και η οικονομική πολιτική είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με το πώς κτίζουν το μέλλον τους οι πολίτες της κάθε χώρας. Είναι αποδεδειγμένο ότι η διαφθορά και η ανεπαρκής αντιμετώπισή της αποθαρρύνει τους πολίτες από το να μετέχουν στο επιχειρείν ή και στην πολιτική ζωή, αφού δεν έχουν εμπιστοσύνη στους Θεσμούς και στους διάφορους μηχανισμούς του κράτους. Είναι ένα μοτίβο που συνεχίζεται και επαναλαμβάνεται, καταδεικνύοντας ότι πολιτικές επιλογές και οικονομία αλληλοεπιδρούν και στην τελική η αλληλεπίδραση αντανακλάται στην καθημερινότητα των πολιτών. Με τις εκλογές αλλά και τη συμμετοχή γενικότερα στα κοινά μπορούν οι πολίτες να πιέσουν, ώστε οι πολιτικές αποφάσεις να λαμβάνονται προς όφελος της καθημερινότητας ολόκληρης της κοινωνίας. Ως εκ τούτου, αποφασίσαμε να θέσουμε 13+1 ερωτήσεις (ανάμεσα σε πολλές άλλες που μπορούσαν να τεθούν) στους τρεις επικρατέστερους υποψηφίους, οι οποίοι θα κληθούν μετά τις εκλογές του Φεβρουαρίου να αναλάβουν το τιμόνι του κράτους μετά την 10ετή διακυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη. Ρωτώντας και απαντώντας σκιαγραφείται το πλάνο των πολιτικών αποφάσεων που θα ακολουθήσει ο κάθε υποψήφιος πρόεδρος και δίνεται η ευκαιρία στους πολίτες με την ψήφο τους να επιλέξουν την καθημερινότητά τους, τουλάχιστον για την επόμενη πενταετία. Καλή ανάγνωση και καλή ψήφο.

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Ξένιος Μεσαρίτης

ART DIRECTOR: Χάρης Κατσιάμης ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: Έμιλυ Μιντή, Άγγελος Αγγελοδήμου, Χάρις Βωβού, Έλενα Καλυφόμματου, Θεόδωρος Καυκαρίδης, Άννα Κριθαρίδου, Ναταλία Γεωργιάδου, Μαρίνος Παυλικάς ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ/ΑΝΑΛΥΤΕΣ: Βρασίδας Νεοφύτου, Τάσος Γιασεμίδης, Κυριάκος Ε. Γεωργίου, Πωλίνα Άνιφτου ΔΙΟΡΘΩΣΗ: Μαρία Ζερβού ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ: Μαρία Τερεζοπούλου

SALES EXECUTIVE: Καρολίνα Νεοκλέους neocleousc@diasmedia.com 22580491

CLIENT SERVICE: Ελισάβετ Ηρακλέους iracleouse@diaspublishing.com 22580487

MARKETING EXECUTIVE: Κλέλια Γιασεμίδου

CLIENT SERVICE SUPERVISOR: Μαρία Χαραλάμπους ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ: Οδυσσέας Κωνσταντίνου ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ: Σάββια Αριστείδου

THE

Big Pilot’s Watch Perpetual Calendar.

Ref. IW5036: The deep blue dial of this Big Pilot's Watch gives the perpetual calendar the big stage it deserves. Developed by Kurt Klaus in the 1980s, its mechanism independently rec-

ognizes the different lengths of the months and leap years. The IWC-manufactured 52615 calibre with Pellaton winding, two barrels and a power reserve of seven days ensures precise drive. IWC. ENGINEERING

IWC Schaffhausen, Switzerland · www.iwc.com

ΣΤΟ ΙΣΡΑΗΛ

Με μεγάλη συμμετοχή από κυπριακές και ισραηλίτικες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε ευρύτατο φάσμα τομέων στους κλάδους της παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών, της μεσιτείας ακινήτων και της εμπορικής ναυτιλίας, ολοκληρώθηκε το επιχειρηματικό φόρουμ «Cyprus – Israel» στις 10 Νοεμβρίου στο Τελ Αβίβ. Το φόρουμ διοργανώθηκε από το Κυπριακό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο (ΚΕΒΕ) σε συνεργασία με το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας (ΥΕΕΒ),

την Ομοσπονδία των Ισραηλινών Επιμελητηρίων με τη στήριξη

του επιχειρηματικού συνδέσμου Κύπρου-Ισραήλ και του Κυπριακού Κέντρου Επιχειρηματικότητας στο

Τελ Αβίβ. Το φόρουμ πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της επίσκεψης του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη στο Ισραήλ. Στη διάρκεια του φόρουμ, το οποίο προσφώνησε η υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, κα. Νατάσα Πηλείδου, παρουσιάστηκαν οι ευκαιρίες για προώθηση της Κύπρου ως περιφερειακού κέντρου παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών και ως ελκυστικού προορισμού επενδυτικών ευκαιριών.

Ryanair

μεγαλύτερο πρόγραμμά της στην Κύπρο με 41 δρομολόγια για το καλοκαίρι του 2023, συμπεριλαμβανομένων 5 νέων δρομολογίων από την Πάφο προς διάφορους προορισμούς όπως η Νάπολη και η

Τουλούζη. Την ίδια ώρα η Ryanair ανακοίνωσε ότι ο στόλος της εταιρείας με έδρα την Πάφο θα αυξηθεί σε 4 αεροσκάφη, δύο από τα οποία θα είναι αεροσκάφη boeing 737-8-200 «Gamechanger» που προσφέρουν 4% περισσότερες θέσεις, καίνε 16% λιγότερα καύσιμα και δημιουργούν 40% λιγότερες εκπομπές θορύβου. Η επένδυση της Ryanair συνολικού ύψους άνω των $400 εκατ. δολαρίων στην Κύπρο στηρίζει 120 υψηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας και 1500 έμμεσες θέσεις εργασίας στο αεροδρόμιο Πάφου.

εταιρεία

Air, η οποία πρόσθεσε επιπλέον 800 χιλιάδες θέσεις από Λάρνακα, με τον συνολικό αριθμό των επιβατικών θέσεων από την Κύπρο να ανεβαίνει στο 1,9 εκατομμύριο. Σε δελτίο Τύπου της εταιρείας αναφέρεται ότι «η Wizz Air, η ταχύτερα αναπτυσσόμενη και πιο πράσινη αεροπορική εταιρεία στον κόσμο, ανακοίνωσε σήμερα την περαιτέρω ενίσχυση της βάσης της στην Κύπρο, με την προσθήκη δυο αεροσκαφών Airbus A321neo. Η προσθήκη των έξτρα αεροσκαφών, επιτρέπει την έναρξη τριών νέων δρομολογίων, καθώς και αυξημένη συχνότητα σε έξι δρομολόγια από το διεθνές Αεροδρόμιο Λάρνακας». Προστίθεται ότι «η διάθεση δύο ακόμη αεροσκαφών στη βάση της Wizz Air στη Λάρνακα αυξάνει τη βάση στα τέσσερα αεροσκάφη. Πρόκειται για μια κίνηση που ανεβάζει τον αριθμό των δρομολογίων από τη βάση σε 32, συμπεριλαμβανομένης της έναρξης τριών νέων δρομολογίων από τη Λάρνακα». Σημειώνεται ότι «οι επιβάτες θα μπορούν πλέον να πετούν προς Νταμάμ, Τζέντα και Ριάντ στη Σαουδική Αραβία. Επιπλέον, η αύξηση της διαθεσιμότητας θέσεων επιτρέπει στην Wizz Air να αυξήσει τη συχνότητα των πτήσεων της από τη βάση προς Αθήνα, Λονδίνο Λούτον, Πράγα, Τελ Αβίβ, Θεσσαλονίκη και Γιερεβάν».

ΤΟ 2023 ΤΟ ΚΑΛΑΘΙ ΤΟΥ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟΥ Η εφαρμογή «καλάθι του νοικοκυριού» μεταφέρεται για το 2023, με όλα τα κόμματα να συμφωνούν στην εφαρμογή του, αλλά να τονίζουν ότι είναι μέτρο διαφάνειας και όχι καταπολέμησης του πληθωρισμού. Το μέτρο συζητήθηκε αυτεπάγγελτα περί τα τέλη Νοεμβρίου στην Επιτροπή Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ενδεχομένως το μέτρο αυτό να εγκριθεί εντός Μαρτίου.

σε τριμηνιαία βάση. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου για το τρίτο τρίμηνο, ο αριθμός των Επενδυτικών Οργανισμών που υποβάλλουν στοιχεία αυξήθηκε στους 284 από 274 στο τέλος Ιουνίου, παρουσιάζοντας αύξηση για έκτο συνεχόμενο τρίμηνο. Αντίθετα στο σύνολο του ενεργητικού τους υποχώρησε στα €8,23 δις σε σύγκριση με €8,7 δις το προηγούμενο τρίμηνο. Σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο του 2021 το σύνολο

του ενεργητικού των Επενδυτικών Οργανισμών παρουσίασε μείωση 3,61%. Ειδικότερα, οι καταθέσεις και τα δάνεια των επενδυτικών οργανισμών αυξήθηκαν στα €856,5 εκατ. το τρίτο τρίμηνο του 2022, από €837 εκατ. το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ τα χρεόγραφα υποχώρησαν στα €799,4 εκατ. από €831 εκατ. το δεύτερο τρίμηνο. Σύμφωνα με την ΚΤΚ, το σύνολο των μετοχών και συναφών τίτλων των Επενδυτικών Οργανισμών υποχώρησε στα €6,06 δις το τρίτο τρίμηνο του 2022, από €6,5 δις το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ τα μη χρηματοοικονομικά στοιχεία, περιλαμβανομένων των πάγιων στοιχείων αυξήθηκαν στα €316 εκατ. από €301 εκατ. το προηγούμενο τρίμηνο. Τα λοιπά στοιχεία ενεργητικού υποχώρησαν στα €190 εκατ. στο

τέλος Σεπτεμβρίου από €227 εκατ. στο τέλος Ιουνίου του 2022.

ΣΤΟ GOOGLE PAY OI ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Τράπεζα Κύπρου και Ελληνική Τράπεζα βρίσκονται ήδη στο Google Pay προσφέροντας μια νέα εμπειρία στους πελάτες τους. Όπως αναφέρεται σε ανακοινωθέν της Τράπεζας Κύπρου, «το κινητό ή το tablet σου αρκούν για να πραγματοποιήσεις τις συναλλαγές σου, χρησιμοποιώντας το Google Pay όπου κι αν βρίσκεσαι. Το μόνο που χρειάζεται να κάνεις είναι να κατεβάσεις την εφαρμογή και να προσθέσεις την κάρτα σου, πιστωτική ή χρεωστική, της Τράπεζας Κύπρου στο Google Pay. Αυτόματα, η Android συσκευή σου, μετατρέπεται σε “πορτοφόλι” για τις διαδικτυακές συναλλαγές, αλλά και για τις πληρωμές σου σε φυσικά καταστήματα, με την ασφάλεια του Google Pay. Να θυμάσαι πως η χρήση της εφαρμογής γίνεται μόνο με λειτουργικό Android 5.0 (Lollipop) ή μεταγενέστερο. Το Google Pay, με τα πιο προηγμένα συστήματα ασφάλειας, προσφέρει πολυεπίπεδη ασφάλεια και προστασία στις πληρωμές σου. «Το ψηφιακό πορτοφόλι Google Pay™ είναι πλέον διαθέσιμο για τους πελάτες της Ελληνικής Τράπεζας κατόχους καρτών Visa και Mastercard, διασφαλίζοντας ακόμη μεγαλύτερη ευκολία και ασφάλεια στις καθημερινές τους συναλλαγές» αναφέρεται σε ανακοινωθέν της Ελληνικής Τράπεζας. «Με τη νέα αυτή πρωτοβουλία η Ελληνική Τράπεζα εμπλουτίζει τις διαθέσιμες υπηρεσίες της, αναβαθμίζοντας και απλοποιώντας ακόμα περισσότερο τις καθημερινές τραπεζικές συναλλαγές, στη βάση των διεθνών τεχνολογικών εξελίξεων. Με τη νέα εφαρμογή οι πελάτες μπορούν να πραγματοποιούν πληρωμές, απλά και γρήγορα, χρησιμοποιώντας μόνο το Android κινητό ή το συμβατό ρολόι τους, χωρίς να απαιτείται η χρήση κάρτας στη φυσική της μορφή ή η πληκτρολόγηση του ΡΙΝ της στο τερματικό αποδοχής καρτών (POS). Οι χρήστες μπορούν να χρησιμοποιούν την υπηρεσία σε όλα τα φυσικά καταστήματα

BIG BANG INTEGRATED

Sky blue ceramic case with integrated bracelet. In-house UNICO chronograph movement. Limited to 250 pieces.

Η Director of Strategy and Management Consulting της Baker Tilly South East Europe, Μόνικα Ιωαννίδου Πολεμίτη, μάς μιλά για τα νέα της καθήκοντα και εστιάζει στις προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις

Management Consulting Services) στην περιοχή στην οποία δραστηριοποιούμαστε (Κύπρος, Ελλάδα, Ρουμανία, Βουλγαρία και Μολδαβία). Η έδρα μου όπως και του νέου τμήματος είναι η Λεμεσός και η επιλογή αυτή δεν ήταν τυχαία. Η Λεμεσός είναι μια επαρχία που αναπτύσσεται ραγδαία σε όλους τους επιχειρηματικούς τομείς αποτελώντας την κύρια προτίμηση μεγάλων επιχειρήσεων της Κύπρου και του εξωτερικού. Οπότε, παράλληλα με τη δημιουργία της νέας υπηρεσίας, στόχος μας ήταν να ενδυναμώσουμε την παρουσία μας στην επαρχία της Λεμεσού, δίνοντας το «παρών» μας στο επιχειρηματικό οικοσύστημα της πόλης και προσφέροντας μια νέα δυναμική στο γραφείο μας. Βασικός πυλώνας των προσπαθειών μας πάντα, είναι να παραμένουμε πρωτεργάτες στη διαμόρφωση επιτυχημένων και βιώσιμων στρατηγικών για τους πελάτες μας, έτσι ώστε να ανταποκρίνονται με επιτυχία στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν ή αναμένεται να αντιμετωπίσουν. Οι προκλήσεις αυτές μπορεί να προκύπτουν εσωτερικά σε μια επιχείρηση είτε να είναι εξωγενείς, λόγω παραδείγματος χάριν νέων νομοθετικών πλαισίων, αλλαγών στις ανάγκες της αγοράς και των απαιτήσεων των καταναλωτών

Οι επιχειρήσεις που σέβονται και εκτιμούν το ανθρώπινο δυναμικό τους είναι αυτές που επενδύουν σε αυτό ποικιλοτρόπως, εφαρμόζοντας συγκεκριμένη πολιτική και μέτρα στήριξης. Αν η επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό δεν περιλαμβάνεται στην ευρύτερη στρατηγική μιας επιχείρησης ή ενός Ομίλου, τότε, απλά αναφερόμαστε σε μέτρα πρόχειρα και αποσπασματικά. Δεν μπορεί για παράδειγμα να λες, επενδύω στο ανθρώπινο δυναμικό μου αλλά αυτό να συμβαίνει μια φορά τον χρόνο ή συγκυριακά. Επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο σημαίνει να μπορείς ως εργοδότης να βλέπεις και να καλύπτεις, στο μέτρο του δυνατού, ολόπλευρα τις ανάγκες του προσωπικού σου. Σημαίνει να μπορείς να συναισθάνεσαι τι είναι αυτό που βιώνει το προσωπικό σου στην καθημερινή του εργασία, να επιδιώκεις τον διάλογο, την ελευθερία σκέψεων και κινήσεων, να τηρείς αυστηρούς κανόνες ίδιους για όλους και για όλες, να έχεις ολοκληρωμένο πλάνο, να παρέχεις εκπαίδευση, τις ίδιες ευκαιρίες μισθολογικής και επαγγελματικής ανέλιξης χωρίς διακρίσεις και κυρίως, να αντιμετωπίζεις το προσωπικό σου ως το πολυτιμότερο περιουσιακό στοιχείο. Οι επιχειρήσεις που προχωρούν από τα λόγια στις πράξεις είναι αυτές που εξελίσσονται, που προοδεύουν, που έχουν υγιείς στόχους και μακροπρόθεσμο όραμα το οποίο υλοποι -

είται. Αυτές οι επιχειρήσεις, έχουν την τιμή να φέρουν τον τίτλο του «Εργοδότη Προτίμησης». Πραγματικά, δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο και πιο επωφελές για έναν εργοδότη που έχει στο δυναμικό του επαγγελματίες που αγαπούν τη δουλειά τους, που είναι αφοσιωμένοι, που αισθάνονται τον χώρο εργασίας τους ως ένα «δεύτερο σπίτι», που ταυτίζονται με το όραμα και την αποστολή του οργανισμού, που είναι πρόθυμοι να συμβάλουν και να προσφέρουν πέραν των καθηκόντων τους και σε άλλες δραστηριότητες όπως για παράδειγμα στις δράσεις και πρωτοβουλίες Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Στο αφιέρωμα που ακολουθεί, το Εconomy Τoday παρουσιάζει πέντε επιχειρήσεις και ένα δημόσιο οργανισμό που έχουν βραβευθεί για τις δράσεις που αναπτύσσουν για το ανθρώπινο δυναμικό τους. Πρόκειται για την Εθνική Αρχή Στοιχημάτων (ΕΑΣ), την e-BOS, τη Melco, τη Remedica, την Vassos Eliades. Όλες οι πιο πάνω εταιρείες και η ΕΑΣ έχουν βραβευθεί και έχουν διακριθεί ως Εργοδότες Προτίμησης αφού λαμβάνουν μια σειρά από μέτρα προς όφελος των εργαζομένων τους γνωρίζοντας καλά πως, όταν ένας εργαζόμενος προσέρχεται με χαρά στη δουλειά του, έχει βρει την ισορροπία της προσωπικής

-

Ο ΠΡΩΤΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΜΕ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ GREAT PLACE TO WORK®. «ΟΙ ΑΞΙΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΜΕ ΥΙΟΘΕΤΗΣΕΙ ΕΙΝΑΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ, Η ΙΣΟΤΙΜΙΑ, Ο ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΥΣ, ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ»

λον το οποίο εμπνέει και στηρίζει το κάθε άτομο, ενώ παράλληλα με τις συνεχείς δράσεις που στοχεύουν στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, συνεχίζουμε να παραμένουμε δίπλα στο προσωπικό. Διασφαλίζουμε ότι, βάσει ετήσιου εξατομικευμένου μαθησιακού πλάνου, το προσωπικό λαμβάνει τακτικές και συχνές εκπαιδεύσεις στον τομέα των αρμοδιοτήτων του, ούτως ώστε να εξειδικεύεται πλήρως αναλόγως των καθηκόντων του. Πέραν της επαγγελματικής κατάρτισης και τεχνικών γνώσεων που αποκτά το προσωπικό, προσφέρουμε σφαιρική εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση σε θέματα κοινωνικής ευθύνης, προσωπικής ανάπτυξης και απόκτησης δεξιοτήτων ζωής. Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, το προσωπικό συμμετέχει σε ποικίλες και πολυδιάστατες δράσεις πέραν από αυτές που επιτάσσουν οι αρμοδιότητες του Οργανισμού, οι οποίες συνεισφέρουν στην ανάπτυξη της συνεργασίας και ομαδικότητας. Η Αρχή κάθε χρόνο λαμβάνει μέρος Η Αρχή είναι στη διαδικασία πιστοποίησης για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά με το Great Place to Work®.

ΗΕθνική Αρχή Στοιχημάτων έλαβε τον Δεκέμβριο του 2021 την πιστοποίηση Great Place to Work® και είναι ο πρώτος Οργανισμός δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα που έλαβε την εν λόγω πιστοποίηση. Με αυτή την πιστοποίηση αναγνωρίζεται η προσπάθεια της διοίκησης της Αρχής, για τη δημιουργία ενός υγιούς εργασιακού περιβάλλοντος, το οποίο διακρίνεται για τον σεβασμό της προσωπικότητας του κάθε εργαζόμενου, διασφαλίζοντας ίσες ευκαιρίες προσωπικής και επαγγελματικής ανάπτυξης. Η Αρχή είναι στη διαδικασία πιστοποίησης για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά με το Great Place to Work®. Η διάκριση με το Great Place to Work® έχει ιδιαίτερη σημασία για την Αρχή, καθώς για να επιτευχθεί η εν λόγω διάκριση, ο Οργανισμός έτυχε αξιολόγησης από το ίδιο το ανθρώπινο δυναμικό του. Είναι μια μέθοδος ανατροφοδότησης από το προσωπικό, αναφορικά με τις πρακτικές που ακολουθούνται για την ανάπτυξη και ευημερία των εργαζομένων. Παράλληλα με την

Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Αθλητισμού BeActive με σεμινάρια για την υγιεινή διατροφή και την άσκηση, σε ημερίδες καθαρισμού στο πλαίσιο της εκστρατείας Let’s do it Cyprus 2022, στον Radisson Blu Διεθνή Μαραθώνιο Λάρνακας, καθώς επίσης σε διάφορες άλλες δράσεις κοινωνικής ευθύνης. Επιπρόσθετα, παρέχεται στο προσωπικό ευέλικτο ωράριο εργασίας, καθώς επίσης το δικαίωμα της τηλεργασίας, δίδοντας έτσι την ευχέρεια να προσαρμόζουν το πρόγραμμά τους ανάλογα με τις προσωπικές τους υποχρεώσεις. ΟΙ ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ ΜΑΣ ΑΞΙΕΣ Οι αξίες που έχουμε υιοθετήσει είναι η κοινωνική υπευθυνότητα, η ισοτιμία, ο σεβασμός και η ακεραιότητα απέναντι σε όλους τους εμπλεκόμενους, περιλαμβανομένου και του προσωπικού του Οργανισμού. Οι αξίες αυτές διασφαλίζονται μέσα από τη διαφάνεια, την ειλικρίνεια και την εντιμότητα σε όλες τις λειτουργίες και διαδικασίες της Αρχής. Μεταξύ άλλων, στοχεύουμε στη συνεχή εκπαίδευση του προσωπικού, ούτως ώστε να είναι

σε θέση να ανταποκρίνεται με επαγγελματισμό, αποτελεσματικότητα και υψηλό αίσθημα ευθύνης προς τους εμπλεκόμενους στον τομέα της στοιχηματικής δραστηριότητας, τους αδειούχους και εποπτευόμενους της, τους φορείς του δημόσιου τομέα και κυρίως προς τους παίκτες και το ευρύτερο κοινό. Επιπλέον, η Αρχή έχει εκπονήσει και εφαρμόζει πολιτικές για την προστασία του προσωπικού και τη δημιουργία ενός ασφαλούς εργασιακού περιβάλλοντος όπως π.χ. πολιτική ασφάλειας και υγείας στον χώρο εργασίας, πολιτική πολυμορφίας και ίσης μεταχείρισης, κατά της παρενόχλησης προσωπικού, κ.ά..

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Η Αρχή, στο πλαίσιο του στρατηγικού της σχεδιασμού, δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο ανθρώπινο δυναμικό της. Συγκεκριμένα, στόχος είναι η προσφορά ευκαιριών προσωπικής εξέλιξης και επαγγελματικής ανάπτυξης, η ενίσχυση των δεξιοτήτων και γνώσεων και η αύξηση της παραγωγικότητας μέσω καινοτόμων μεθόδων απασχόλησης και υιοθέτηση της διά βίου μάθησης. Μέσω αυτών των δεξιοτήτων και μεθόδων, το ανθρώπινο δυναμικό είναι σε θέση να κατανοεί και να εξελίσσει τις γνώσεις του σε σχέση με τον ρυθμιστικό και εποπτικό ρόλο της Αρχής. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίδεται στην ποικιλομορφία σκέψης και ακαδημαϊκής κατάρτισης του προσωπικού, στο ομαδικό πνεύμα και νοοτροπία συνεργασίας, τα οποία συμβάλλουν στην επίτευξη των στρατηγικών επιδιώξεων της Αρχής. Η στρατηγική επικεντρώνεται στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του προσωπικού και στην ανάπτυξη ατόμων με ηγετικές ικανότητες που συμβάλλουν στην επίτευξη του οράματος, της αποστολής και των στρατηγικών προτεραιοτήτων της Αρχής, βασιζόμενοι πάντα στις αξίες της. Το ανθρώπινο δυναμικό σε όλα τα επίπεδα της ιεραρχίας είναι σε θέση να παρέχει

τις υπηρεσίες του με τα ψηλότερα πρότυπα, επαγγελματισμό και ποιότητα και να συμβάλλει ουσιαστικά στην αποδοτική λειτουργία της Αρχής.

ΟΙΚΟΔΟΜΟΥΜΕ ΣΧΕΣΕΙΣ

ΕΜΠΙΣΤΟΣΤΥΝΗΣ Κινητήρια δύναμη για εμάς αποτελούν οι άνθρωποι μας, γι’ αυτό και στην Αρχή επενδύουμε διαρκώς στην οικοδόμηση και τη διατήρηση σχέσεων εμπιστοσύνης και συνεργασίας με κάθε μέλος του προσωπικού με απώτερο στόχο τη διατήρηση του ομαδικού πνεύματος. Ανάμεσα στο κλίμα αβεβαιότητας που κυριαρχεί στην κοινωνία, οι εργαζόμενοί μας θα πρέπει να είναι βέβαιοι ότι ως Οργανισμός, πάντα θα προωθούμε την ανάπτυξη και την ευημερία του προσωπικού, ενισχύοντας παράλληλα τις εργασιακές σχέσεις και την προσφορά προς το κοινωνικό σύνολο. Κύριο μέλημά μας είναι ο αλληλοσεβασμός, επιτυγχάνοντας έτσι υψηλότερα επίπεδα αποδοτικότητας και παραγωγικότητας. Εν κατακλείδι, ως διοίκηση της Αρχής έχουμε ως επίκεντρό μας την ανέλιξη της προσωπικότητας τού εκάστοτε μέλους του προσωπικού και θα είμαστε πάντοτε αρωγοί

ς εργοδότης η eBOS έχει καταφέρει να εξασφαλίσει ένα αξιοπρεπές εργασιακό περιβάλλον, µε ίσες ευκαιρίες για τους 55 και πλέον εργαζοµένους της» ανέφερε, σε συνέντευξή του στο Economy Today, o founder & managing director της εταιρείας Φάνος Χριστοφή. Όπως επεσήµανε, «µέσω µιας συνεπούς κοινωνικής αντιµετώπισης των εργαζοµένων και της προβολής των καλών πρακτικών που ακολουθεί η εταιρεία, διασφαλίζει την κινητοποίηση του ανθρώπινου δυναµικού της προς την επίτευξη των επιχειρηµατικών της στόχων. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι έχει λάβει από το 2021 πιστοποίηση και τιµητική διάκριση από τον Φορέα Πιστοποίησης Επιχειρήσεων για την εφαρµογή καλών πρακτικών για την ισότητα των φύλων στο εργασιακό περιβάλλον». Ακολούθως ο κ. Χριστοφή αναφέρθηκε στις καλές πρακτικές που εφαρµόζει η eBOS σε ό,τι αφορά το ανθρώπινο δυναµικό καθώς και στις εταιρικές αξίες της εταιρείας που είναι «η αφοσίωση στην ανά-

πτυξη και ενδυνάµωση του προσωπικού µέσω προγραµµάτων

και πολιτικών, η ενηµέρωση του στους στόχους, στο όραµα και τις αξίες του οργανισµού καθώς και η συνεχής επένδυση σε υποδοµές µε απώτερο σκοπό την παροχή ενός άριστου και ευχάριστου εργασιακού περιβάλλοντος».

Ποια είναι η eBOS Technologies Ltd και ποιες υπηρεσίες παρέχετε; Η eBOS Technologies Ltd είναι µια καινοτόµος µικροµεσαία επιχείρηση που ειδικεύεται στην παροχή εξειδικευµένων και τεχνολογικά αναβαθµισµένων λογισµικών λύσεων στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Μετά από σχεδόν 20 χρόνια παρουσίας στην αγορά, η εταιρεία αποτελεί τον κατεξοχήν RegTech και FinTech οργανισµό στην Κύπρο, διατηρώντας ένα αξιόλογο πελατολόγιο πέραν των 750 επιχειρήσεων, σε τοπικό και διεθνές επίπεδο. Ειδικότερα, η eBOS παρέχει µια πληθώρα επιχειρηµατικών λογισµικών λύσεων, όπως για παράδειγµα Governance, Risk & Compliance, KYC & AML risk management and compliance, electronic customer verification,

transaction monitoring/ screening, customer screening, DAC6, corporate legal, litigation management, οι οποίες καλύπτουν τις ανάγκες επιχειρήσεων του ευρύτερου οικονοµικού τοµέα, όπως π.χ. τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, λογιστικά και δικηγορικά γραφεία, EMIs, fiduciaries, forex, κ.λπ.. Επιπλέον, πέραν των συνεχών εξελισσόµενων υπηρεσιών που προσφέρει στους επιχειρηµατικούς της πελάτες και την κοινωνία, η εταιρεία επενδύει σε πολύ µεγάλο βαθµό σε καινοτόµες τεχνολογίες στην Έρευνα, Ανάπτυξη και Καινοτοµία, έχοντας σηµαντική εµπλοκή και συµµετοχή σε πέραν των 50 ερευνητικών έργων µέχρι σήµερα, τα οποία (συν)χρηµατοδοτούνται από τα προγράµµατα Πλαίσιο ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ 2020 και

ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΕΥΡΩΠΗ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αξίζει να αναφέρουµε ακόµα, ότι µε βάση τα τελευταία στοιχεία που δηµοσιεύθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η eBOS κατατάσσεται στην πρώτη θέση µεταξύ

λαμβάνοντας συνολική χρηματοδότηση πέραν των €22 εκατομμυρίων. Γι’ αυτό τον λόγο, δεν είναι τυχαίο το γεγονός, ότι η eBOS αναγνωρίζεται ως ένας από τους πρωτοπόρους οργανισμούς στην Έρευνα, Ανάπτυξη και Καινοτομία τόσο σε τοπικό όσο και διεθνές επίπεδο, ενώ κατέχει τιμητική διάκριση ως καινοτόμος μικρομεσαία επιχείρηση, από το Υπουργείο Οικονομικών της Κύπρου. Επιπρόσθετα, η eBOS με προσανατολισμό στο μέλλον και στην ταχεία ανάπτυξη, παρέχει επαναστατικές και αποδοτικές υπηρεσίες στη βάση των προτύπων ασφάλειας, που διασφαλίζουν την εμπιστευτικότητα, την ακεραιότητα και τη διαθεσιμότητα των πληροφοριών. Ως εκ τούτου, έχει πιστοποιηθεί το 2022 με το διεθνές πρότυπο ασφάλειας και προστασίας των πληροφοριών ISO 27001:2013. Στόχος της eBOS είναι να συμβάλει με όλες της τις δυνάμεις στην επιτυχή διπλή μετάβαση της Ευρώπης και των πολιτών της

στην ψηφιακή και πράσινη εποχή, ενισχύοντας πρωτίστως την τεχνογνωσία της και αποκομίζο-

ντας τεχνολογικά οφέλη, τα οποία θα εφαρμόσει στις υπηρεσίες και τα προϊόντα που διαθέτει για τους πελάτες της. Ως εργοδότης, η eBOS έχει καταφέρει να εξασφαλίσει ένα αξιοπρεπές εργασιακό περιβάλλον, με ίσες ευκαιρίες για τους 55 και πλέον εργαζομένους της. Μέσω μιας συνεπούς κοινωνικής αντιμετώπισης των εργαζομένων και της προβολής των καλών πρακτικών που ακολουθεί η εταιρεία, διασφαλίζει την κινητοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού της προς την επίτευξη των επιχειρηματικών της στόχων. Με ποιες πιστοποιήσεις ή άλλες βραβεύσεις έχετε διακριθεί σε ό,τι αφορά τις δράσεις και τις πολιτικές που αναπτύσσετε για το ανθρώπινο δυναμικό; Η εταιρεία έχει πιστοποιηθεί με το πρότυπο ISO27001:2013, το οποίο έχει ως πυρήνα την ασφαλή διαχείριση πληροφοριών και πόρων της επιχείρησης και βασίζεται πρωτίστως στην αξιολόγηση, εκπαίδευση και ανάπτυξη του προσωπικού ως ο βασικός πυλώνας ανάπτυξης. Επίσης, η eBOS είναι μία από τις 10 εταιρείες που έχουν βραβευτεί το 2021 από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ως απότοκο της πιστοποίησής της από τον Εθνικό Φορέα Πιστοποίησης στο πλαίσιο του Κυπριακού Μοντέλου Πιστοποίησης Επιχειρήσεων για την Εφαρμογή Καλών Πρακτικών

συνεχή επένδυση στους ανθρώπους της ως η κινητήριος δύναμη σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων της. Ποιες καλές πρακτικές εφαρμόζετε; Με ποιους τρόπους στηρίζετε και ενθαρρύνετε το προσωπικό σας; Οι καλές πρακτικές που εφαρμόζουμε περιλαμβάνουν προγραμματισμένη αξιολόγηση της αποδοτικότητας του προσωπικού, συμμετοχή του στον σχεδιασμό και ανάθεση στόχων και επιβράβευση των προσπαθειών. Επίσης, ενθαρρύνουμε και εφαρμόζουμε τη δημιουργία προγραμμάτων ανάπτυξης και εκπαίδευσης, συμμετοχή σε αποφάσεις και στόχους οργανωτικού και αναπτυξιακού χαρακτήρα, καθώς και συνεχή βελτίωση των συνθηκών εργασίας. Η στήριξη παρέχεται μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα σε αντικείμενα εργασίας, καθώς και ανοικτά δομημένα κανάλια επικοινωνίας για έγκαιρη και έγκυρη αναγνώριση αναγκών και πρόληψη προβλημάτων. ΟΙ ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ ΜΑΣ ΑΞΙΕΣ Ποιες

μας μέσω προγραμμάτων και πολιτικών, η ενημέρωσή του στους στόχους, στο όραμα και τις αξίες του Οργανισμού, καθώς και η συνεχής επένδυση σε υποδομές με απώτερο σκοπό την παροχή ενός άριστου και ευχάριστου εργασιακού περιβάλλοντος.

Ποιοι είναι οι βασικοί άξονες της στρατηγικής σας σε σχέση με τους εργαζόμενους σας; Ποιοι είναι οι βασικοί σας στόχοι; Οι βασικοί άξονες της στρατηγικής μας παραμένουν οι άριστες εργασιακές σχέσεις, η ορθολογιστική αξιολόγηση και αμοιβή του προσωπικού, η αναγνώριση και η εκπαίδευση σε εργασιακά (και άλλα) θέματα. Επίσης, η υγεία, η ασφάλεια, το ευχάριστο, σύγχρονο και μοντέρνο εργασιακό περιβάλλον όπως διαμορφώνεται από τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις και η ανάγκη για εφαρμογή ανάλογων πρακτικών εκπαίδευσης, τεχνικής και επαγγελματικής κατάρτισης.

Ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στους ανθρώπους σας, ειδικότερα στις μέρες μας όπου το κυρίαρχο στοιχείο είναι η αβεβαιότητα Το μήνυμα είναι η δέσμευση του Οργανισμού μας στη διασφάλιση των εργασιακών θέσεων, ιδιαίτερα σε δύσκολες συνθήκες, καθώς επίσης στη συνεχή ανέλιξη και ανάπτυξη των

με γνώμονα πάντα τη

προσωπικού

«Η

επιτυχία της Melco εξαρτάται από τους ανθρώπους της» τονίζει, σε συνέντευξή του στο περιοδικό Εconomy Today, o γενικός διευθυντής του City of Dreams Mediterranean και των Cyprus Casinos (C2) Grant Johnson, σημειώνοντας πως «διαχρονική πεποίθησή μας είναι ότι αν φροντίζουμε τους ανθρώπους μας, αυτοί θα φροντίζουν τους επισκέπτες μας». Όπως εξηγεί, η πιο πάνω θέση αντανακλάται στις πολιτικές και στα προγράμματα που εφαρμόζει η εταιρεία, ενώ αναφερόμενος στις σημαντικές βραβεύσεις που έχει λάβει η Melco Cyprus υπογραμμίζει πως: «H Melco Cyprus παραμένει προσηλωμένη

με το προσωπικό μας την καρδιά της εταιρείας και έχουμε ανακηρυχτεί ως ένας από τους καλυτέρους εργοδότες στην Ασία «Best Companies to Work for in Asia» για τρεις συνεχόμενες χρονιές (2019-2021). Η εταιρεία τιμήθηκε επίσης με το βραβείο της WeCare™ HR Asia Most Caring Companies του 2021 και το βραβείο Excellence in Practice του 2022 από τον παγκοσμίου φήμης Οργανισμό Association for Talent Development (ATD) για το ειδικά σχεδιασμένο εταιρικό της πρόγραμμα ανάπτυξης ταλέντων «Morpheus Moments – Whatever It Takes, Whenever, However». Στην Κύπρο η Melco Cyprus έχει λάβει τρεις τιμητικές διακρίσεις στα

COMPANIES TO WORK FOR IN ASIA» (2019-2021)

WECARE™ HR ASIA MOST CARING COMPANIES (2021)

EXCELLENCE IN PRACTICE (2022)

CYPRUS HR AWARDS (2021)

Πρωτοβουλία Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης με τη Συμμετοχή του Προσωπικού (Best CSR Initiative with Employee Involvement) και Πιο Αποτελεσματική Στρατηγική Προσλήψεων (Most Effective Recruitment Strategy)

για την πολιτική προσλήψεών της «Resourcing & Diversity». Επιπρόσθετα, η εταιρεία τιμήθηκε με Χάλκινο βραβείο στην κατηγορία HR Εταιρική Εκδήλωση της Χρονιάς (HR Corporate Event of the Year)

για τη διοργάνωση του «C2Vision Talent Show».

Ποια είναι η προστιθέμενη αξία για μια Επιχείρηση/Οργανισμό που λαμβάνει μια τέτοια διάκριση/πιστοποίηση; H Melco Cyprus παραμένει προσηλωμένη στον στόχο να καταστεί εργοδότης επιλογής. Οι βραβεύσεις δεν αποτελούν μόνο αναγνώριση των προσπαθειών μας, αλλά ουσιαστικά επιβεβαιώνουν τη φιλοσοφία και τους στόχους της εταιρείας. Η αναγνώριση αυτή προσελκύει το ενδιαφέρον σημαντικού

προϋποθέτει τη θεμελίωση μιας ισχυρής ανθρωποκεντρικής κουλτούρας. Στη Melco θεωρού-

Cyprus HR Awards 2021. Ειδικότερα, έλαβε Αργυρά βραβεία στις κατηγορίες Καλύτερη

Το όραμα της Melco συνοψίζεται στη φράση «The Future is Ours», δηλαδή «το μέλλον μάς ανήκει», κάτι που αντικατοπτρίζει την προσήλωσή μας στη προώθηση μιας κουλτούρας καινοτόμου σκέψης που συνδέει το παρόν με το μέλλον και διασφαλίζει τη διατήρηση ηγετικής θέσης. Τοποθετώντας τους ανθρώπους μας στο επίκεντρο της εταιρικής μας στρατηγικής, δημιουργούμε το καλύτερο δυνατό περιβάλλον εργασίας γι’ αυτούς. Μέσα από την πολιτική ανθρωπίνου δυναμικού που εφαρμόζουμε, διασφαλίζουμε την προσφορά πλούσιων εμπειριών στους συνάδελφους, οι οποίοι με τη σειρά τους θα προσφέρουν μια αξέχαστη εμπειρία στους επισκέπτες μας. Ποιες καλές πρακτικές εφαρμόζετε; Με ποιους τρόπους στηρίζετε και ενθαρρύνετε το προσωπικό σας; Η επιτυχία της Melco εξαρτάται από τους ανθρώπους της. Διαχρονική πεποίθησή μας είναι ότι αν φροντίζουμε τους ανθρώπους μας, αυτοί θα φροντίζουν τους επισκέπτες μας. Αυτό αντανακλάται στις πολιτικές και τα προγράμματα που εφαρμόζουμε -συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων Προσέλκυσης & Διατήρησης Ανθρώπινου Δυναμικού, Ένταξης & Διαφορετικότητας, καθώς και Ασφάλειας & Υγείας του Οργανισμού- τα οποία έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να προσφέρουν ελκυστικές αμοιβές, ανταγωνιστικά πακέτα παροχών και ωφελημάτων και ευκαιρίες επαγγελματικής ανέλιξης με στόχο την προσέλκυση και διατήρηση εργαζομένων υψηλών αποδόσεων. H Melco έχει επενδύσει στον σχεδιασμό και τη δημιουργία ενός κορυφαίου εργασιακού περιβάλλοντος, αυτό που εμείς ονομάζουμε

Heart-of-House, για να φροντίζουμε τους ανθρώπους μας. Το Heartof-House περιλαμβάνει υψηλής ποιότητας ανέσεις, όπως εσωτερική ακαδημία μάθησης, τραπεζαρίες προσωπικού και χώρους χαλάρω-

σης. Είμαστε περήφανοι που ως Melco Cyprus θα εφαρμόσουμε το Heart-of-House και στο πολυθεματικό θέρετρο City of Dreams Mediterranean.

Η παγκόσμια φιλοσοφία της Melco όσον αφορά τις προσλήψεις είναι να προσλαμβάνουμε βάσει προσωπικότητας, εικόνας και προοπτικής και να εκπαιδεύουμε με στόχο την ανάπτυξη των ικανοτήτων του καθενός. Σ’ αυτό το πλαίσιο, η Melco Cyprus δημιούργησε το πρώτο εταιρικό εκπαιδευτικό κέντρο για κρουπιέρηδες στην Κύπρο, ώστε να εκπαιδεύσει νεοεισερχομένους εργαζόμενους στη διεξαγωγή επιτραπέζιων παιχνιδιών στο City of Dreams Mediterranean. Αξίζει να αναφερθεί ότι κατά τη διάρκεια της τρίμηνης εκπαίδευσης, η οποία θα είναι δωρεάν, οι εκπαιδευόμενοι θα πληρώνονται ως τακτικό προσωπικό. Ενθαρρύνουμε επίσης τους συναδέλφους να υιοθετήσουν τη διά βίου μάθηση για να μεγιστοποιήσουν τις προοπτικές τους και να επενδύσουν στην καριέρα τους. Για τον σκοπό αυτό, η Melco Cyprus συνεργάζεται με κορυφαία πανεπιστήμια της χώρας παρέχοντας στο προσωπικό της υποτροφίες πλήρους ή μερικής κάλυψης διδάκτρων σε 35 κλάδους σπουδών. Είμαστε βέβαιοι ότι η Melco προσφέρει το καλύτερο περιβάλλον για προσωπική και επαγγελματική ανέλιξη με πολλές ευκαιρίες και μακροπρόθεσμες προοπτικές. Μέχρι στιγμής η εταιρεία έχει προσφέρει περισσότερες από 31.000 προαγωγές και ευκαιρίες εσωτερικής μετακίνησης στους εργαζομένους της διεθνώς. Τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι κάνουμε πράξη τα όσα λέμε. Ποιες είναι οι εταιρικές σας

τους επισκέπτες των θερέτρων μας. Αποτελεί δέσμευσή μας να είμαστε εργοδότης ίσων ευκαιριών. Είναι κεφαλαιώδους σημασίας για εμάς να παρέχουμε ένα εργασιακό περιβάλλον χωρίς αποκλεισμούς, απαλλαγμένο από προκατάληψη και αυτό εδράζεται στην πολιτική της μηδενικής ανοχής οποιασδήποτε μορφής διάκρισης λόγω φυλής, θρησκείας, ηλικίας, φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού, ικανότητας, γονικής/οικογενειακής κατάστασης ή άλλων μη αξιοκρατικών παραγόντων. Καλωσορίζουμε τους πάντες και υποστηρίζουμε την ανέλιξή τους σε όλα τα στάδια της πορείας τους εντός της εταιρείας. Εστιάζουμε στη διασφάλιση της ισότητας των φύλων και στην παροχή ίσων ευκαιριών στις γυναίκες, καθώς θεωρούμε πολύ σημαντικό το συγκεκριμένο θέμα. Επιδίωξή μας είναι να δημιουργήσουμε ένα εργατικό

εμπειριών για

ρεία μας

να παραμένει σ’ αυτήν.

τα άτομα που απασχολούνται στη Melco να ανυπομονούν να

έρθουν δουλειά και να αισθάνονται ότι η εταιρεία τούς προσφέρει κάτι πολύ περισσότερο από «εργασία». Η στρατηγική της Melco είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε να παρέχει συνεχείς ευκαιρίες εκπαίδευσης και ανέλιξης και να επιτρέπει στο προσωπικό να αξιοποιεί πλήρως τις δυνατότητές του. Τα ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα που εφαρμόζει στοχεύουν στην ενδυνάμωση των εργαζομένων και ταυτόχρονα συμβάλλουν στη διασφάλιση της παροχής αυθεντικών και υψηλού επιπέδου υπηρεσιών. Πιστεύουμε ότι η φήμη της Melco, ως ένας Οργανισμός με ισχυρή ανθρωποκεντρική στρατηγική και κουλτούρα, την καθιστά εργοδότη επιλογής. Ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στους ανθρώπους σας, ειδικότερα στις μέρες μας όπου το κυρίαρχο στοιχείο είναι η αβεβαιότητα; Κατά τη διάρκεια της συνεχιζόμενης πανδημίας ήταν επιτακτική ανάγκη να παραμείνουμε επικεντρωμένοι στην κάλυψη των αναγκών του προσωπικού μας. Προσπαθούμε να διατηρήσουμε ένα εργασιακό περιβάλλον όπου οι άνθρωποί μας να αναπτύσσονται, να ευημερούν και να νιώθουν ασφάλεια και σιγουριά, ειδικά σε αυτές τις πρωτόγνωρες συνθήκες που βιώνουμε. Το προσωπικό είναι το πολυτιμότερο κεφάλαιο της εταιρείας μας και θεωρούμε ότι πάντα θα συμβάλλει στη συνεχή επιτυχία της.

«Σ

τόχος της Remedica είναι να συνεχίσει να διακρίνεται για τον ανθρωποκεντρικό της χαρακτήρα και να τοποθετεί στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων της τον άνθρωπο» τονίζει, σε συνέντευξή του στο Εconomy Today, ο δρ Μιχάλης Νεοπτολέμου, CEO της Remedica. Μιλώντας μας για τις βραβεύσεις που έχει λάβει η εταιρεία αναφορικά με τις δράσεις και τις καλές πρακτικές που υιοθετεί για το ανθρώπινο δυναμικό της, ο δρ Νεοπτολέμου τονίζει ότι «η Remedica επενδύει σε σχέσεις εμπιστοσύνης και αλληλοσεβασμού, απορρίπτοντας τις διακρίσεις και κάθε ασυνείδητη προκατάληψη που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι». Σημειώνοντας ότι όλοι είναι ευπρόσδεκτοι να εργαστούν στην εταιρεία, υπογραμμίζει ότι «απώτερος σκοπός μας είναι να είμαστε ο εργοδότης επιλογής για ταλαντούχους ανθρώπους από όλο τον κόσμο».

Με ποιες πιστοποιήσεις ή άλλες βραβεύσεις έχετε διακριθεί σε ό,τι αφορά τις δράσεις και τις πολιτικές που

αναπτύσσετε για το ανθρώπινο δυναμικό; H Remedica έχει βραβευτεί πολλές φορές για τις πολιτικές που αναπτύσσει για το ανθρώπινο δυναμικό της. Η έρευνα, οι επενδύσεις, η εξωστρέφεια είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά της στρατηγικής της που της χάρισε τα ακόλουθα βραβεία:

• Βραβεία Ανθρωπίνου Δυναμικού «Cyprus HR Awards» (2019 και 2020)

• Πιστοποίηση Εργοδότη Ισότητας (2021)

• Βραβείο «Υγιείς Χώροι Εργασίας» (2017)

• Βραβείο Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της IMH (2017)

• Ασημένιο βραβείο Ανθρώπινου Δυναμικού «Cyprus HR Awards» 2021

Ποια είναι η προστιθέμενη αξία για μια Επιχείρηση/Οργανισμό που λαμβάνει μια

παρακαταθήκη

του στόχου είναι

άνθρωποι. Στη Remedica το ανθρώπινο δυναμικό είναι αυτό που διαμορφώνει τον εταιρικό χαρακτήρα και δίνει προστιθέμενη αξία στις υπηρεσίες μας. Η

ανάδειξη του ταλέντου, η παροχή των αναγκαίων κινήτρων εξέλιξης στους εργαζόμενους και η έμπρακτη αναγνώριση και επιβράβευση της προσπάθειας είναι μία αυτονόητη πρακτική και θεμελιώδης υποχρέωση της εταιρείας.

Ποιες καλές πρακτικές εφαρμόζετε; Με ποιους τρόπους στηρίζετε και ενθαρρύνετε το προσωπικό σας; Θέλουμε το προσωπικό της εταιρείας μας να νιώθει ότι είναι κομμάτι της Remedica και ότι δεν τους βλέπουμε σαν μέσο εξυπηρέτησης συμφερόντων. Εάν επισκεφθεί κανείς τις εγκαταστάσεις μας, θα εντυπωσιαστεί από το εύρος των ηλικιών που διαθέτουμε σε ανθρώπινο δυναμικό. Έχουμε συνάδελφους που βρίσκονται μόλις στο 18ο έτος της ηλικίας τους καθώς και συνάδελφους που συνταξιοδοτούνται. Οι άνθρωποι μας μπορεί να διαθέτουν από

κό παράγοντα για τη συνέχιση της επιτυχίας μας, ιδιαίτερα για το ερευνητικό κομμάτι, ωστόσο δίνουμε την ευκαιρία και σε άτομα που δεν κατάφεραν να αποφοιτήσουν από Πανεπιστήμια για εκπαίδευση και κατάρτιση. Είμαστε υπερήφανοι που δίνουμε την ευκαιρία σε ανθρώπους που δεν έχουν καν ξεκινήσει τις σπουδές τους ή είναι ανειδίκευτοι εργάτες, να αρχίσουν την επαγγελματική τους σταδιοδρομία κοντά μας. Επενδύουμε συνεχώς στην καλλιέργεια της κουλτούρας όπου όλοι οι εργαζόμενοι αισθάνονται συλλογικά ότι αποτελούν μέρος της επιτυχίας της εταιρείας. ΟΙ ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ ΜΑΣ ΑΞΙΕΣ Ποιες είναι οι εταιρικές σας αξίες σε ό,τι αφορά το ανθρώπινο δυναμικό και το εργασιακό περιβάλλον; Σήμερα η Remedica απασχολεί

800 και πλέον εργαζόμενους και όλοι είναι ευπρόσδεκτοι να εργαστούν κοντά μας. Δεσμευόμαστε να λειτουργούμε χωρίς διακρίσεις σε ό,τι αφορά ηλικία, αναπηρία, φύλο, γάμο ή κοινωνική σχέση, μητρότητα ή εγκυμοσύνη, φυλή, θρησκεία ή πεποιθήσεις. Το ζητούμενο είναι η προστιθέμενη αξία που ο κάθε εργαζόμενος θα φέρει στον Οργανισμό. Οι δεξιότητες, οι γνώσεις, η εμπειρία, μετρούν ασφαλώς ανάλογα με την εκάστοτε θέση για την οποία θα γίνει μία πρόσληψη αλλά έμφαση δίδεται κυρίως στον χαρακτήρα του ατόμου. Με άλλα λόγια, «προσλαμβάνουμε τον χαρακτήρα και εκπαιδεύουμε τη δεξιότητα». Μόνο κατανοώντας ότι όλοι είμαστε διαφορετικοί μπορούμε να προχωρήσουμε μπροστά, αξιοποιώντας τη διαφορετικότητά μας ως πλεονέκτημα, για να δημιουργήσουμε ένα εργασιακό περιβάλλον, αλλά και έναν κόσμο χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς.

καινοτομία και στην επέκταση σε νέες αγορές. Αποβλέπει, ακόμα, στην επικεντρωμένη διαχείριση του χαρτοφυλακίου προϊόντων και των συστημάτων, κάτι που θα συμβάλει στην πιο αποτελεσματική, επαγγελματική και έγκαιρη λειτουργία της.

στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων της τον άνθρωπο είτε αφορά ασθενείς, επαγγελματίες στον χώρο της υγείας ή το ανθρώπινο δυναμικό της. Επιπλέον, στοχεύει να συνεχίσει να επενδύει στην έρευνα και την ανάπτυξη προϊόντων, καθώς και στην

Ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στους ανθρώπους σας, ειδικότερα στις μέρες μας, όπου το κυρίαρχο στοιχείο είναι η αβεβαιότητα; Η Remedica επενδύει σε σχέσεις εμπιστοσύνης και αλληλοσεβασμού, απορρίπτοντας τις διακρίσεις και κάθε ασυνείδητη προκατάληψη που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι. Η διαφορετικότητα στην Remedica σημαίνει ότι όλοι είναι ευπρόσδεκτοι. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δεσμευόμαστε να λειτουργούμε χωρίς διακρίσεις σε ό,τι αφορά ηλικία, αναπηρία, φύλο, γάμο ή κοινωνική σχέση, μητρότητα ή εγκυμοσύνη, φυλή, θρησκεία ή πεποιθήσεις, σεξουαλικό προσανατολισμό ή συμμετοχή σε Συνδικαλιστική Οργάνωση. Επίσης, η Remedica αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την εδραίωση της έμφυλης ισότητας, ώστε κάθε συνεργάτης, γυναίκα και άνδρας, να νιώθει ασφάλεια και αναγνώριση της δουλειάς και της προσωπικότητάς της/του. Θέλουμε να προσελκύουμε και να αναπτύσσουμε ανθρώπους με δημιουργικότητα και πάθος γι’ αυτό που κάνουν, ενώ ο απώτερος σκοπός μας είναι να είμαστε ο εργοδότης

ο μήνυμά μας προς τους ανθρώπους μας είναι ότι θα είμαστε δίπλα τους, θα τους στηρίζουμε και θα συνεχίσουμε να βελτιωνόμαστε, να εξελισσόμαστε και να διατηρούμε ένα ιδανικό περιβάλλον εργασίας» υπογραμμίζει σε συνέντευξή της στο περιοδικό Economy Today η HR Manager της Vassos Eliades Ltd, Doreen Demirdjian Αναφερόμενη στις σημαντικές βραβεύσεις που έχει λάβει η εταιρεία σε σχέση με την πολιτική της και τις δράσεις που εφαρμόζει για το ανθρώπινο δυναμικό η κα Demirdjian σημειώνει πως: «Στόχος μας είναι να έχουμε πάντοτε μια κουλτούρα που καλωσορίζει την ειλικρινή, ανοιχτή επικοινωνία μεταξύ διαφορετικών επιπέδων και αυτό απαιτεί εμπιστοσύνη και εποικοδομητική ανατροφοδότηση». Σημειώνει ακόμα ότι, «λόγω της ανθρωποκεντρικής κουλτούρας της εταιρείας μας, στοχεύουμε πάντα να στηρίζουμε τους εργαζομένους μας σε

οποιεσδήποτε προσωπικές ή επαγγελματικές δυσκολίες μπορεί να συναντήσουν».

Με ποιες πιστοποιήσεις ή άλλες βραβεύσεις έχετε διακριθεί σε ό,τι αφορά τις δράσεις και τις πολιτικές που αναπτύσσετε για το ανθρώπινο δυναμικό; Η εταιρεία Βάσσος Ηλιάδης Λτδ κατατάχθηκε ως ένας από τους καλύτερους χώρους εργασίας το έτος 2022 στην Ευρώπη (BEST WORKPLACES Europe 2022) για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά από το Great Place to Work®. Η εταιρεία μας έχει διακριθεί για διάφορες δράσεις και πολιτικές που εφαρμόζει για το Ανθρώπινο Δυναμικό της εταιρείας. Έχουμε λάβει το βραβείο Εργοδότη Ισότητας για την Εφαρμογή Καλών Πρακτικών για την Ισότητα των Φύλων στο Εργασιακό Περιβάλλον για 2η συνεχόμενη φορά. Επιπρόσθετα, έχουμε λάβει το βραβείο «Workplace Well-being» λόγω του ότι υλοποιούμε δραστηριότητες που βοηθούν στην προώθηση υγείας και ευεξίας

για τους εργαζομένους μας. Για παράδειγμα, σε συνεργασία με ειδικούς διατροφολόγους διοργανώνουμε παρουσιάσεις ισορροπημένης διατροφής με στόχο την παροχή συμβουλών διατροφής, προσφέρουμε δωρεάν διαδικτυακές συνεδρίες γυμναστικής, συμμετέχουμε σε εταιρικούς αγώνες δρόμου και προσφέρουμε ειδικό/προσωπικό πλάνο γυμναστικής για όσους ενδιαφέρονται από εξειδικευμένο προπονητή.

Επιπλέον, έχουμε διακριθεί για τη «Στρατηγική Ανάπτυξής» μας και για την εκπαίδευση που παρέχουμε στις ομάδες πωλήσεων μας και έχουμε λάβει βραβείο «Εταιρικής Κοινωνικής Υπευθυνότητας» για δράσεις που υλοποιήθηκαν για να αντιμετωπιστούν οι αρνητικές επιδράσεις της πανδημίας του κορωνοϊού. Ακόμη ένα βραβείο για την εταιρεία μας, είναι το «Most Effective Recruitment Strategy» το οποίο υποδεικνύει ότι η στρατηγική προσλήψεων

Ποια είναι η προστιθέμενη αξία για μια Επιχείρηση/Οργανισμό που λαμβάνει μια τέτοια διάκριση/πιστοποίηση; Σίγουρα οι βραβεύσεις και οι διακρίσεις αυτές δίνουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε μια εταιρεία και αντανακλούν τις δράσεις που λαμβάνονται από το Τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού για ένα άρτιο εργασιακό περιβάλλον. Κάθε πιστοποίηση ή άλλη βράβευση είναι και μια επιβεβαίωση για πιθανούς υποψήφιους/ταλέντα που θα ήθελε ο Οργανισμός να προσελκύσει ότι η εταιρεία υποστηρίζει το ανθρώπινο δυναμικό της και επενδύει σε αυτό. Επιπρόσθετα, επιβεβαιώνεται η δέσμευση προς το προσωπικό μας και η προσπάθειά μας να γινόμαστε όλο και καλύτεροι. Ποιες καλές πρακτικές εφαρμόζετε; Με ποιους τρόπους στηρίζετε και ενθαρρύνετε το προσωπικό σας; Η εταιρεία μας παρέχει ευκαιρίες κατάρτισης σε όλους τους εργαζόμενους. Υπάρχει καταγεγραμμένη πολιτική εκπαίδευσης και επιμόρφωσης. Κατά τη διάρκεια

της εργοδότησής τους στην εταιρεία οι εργαζόμενοι έχουν τη δυνατότητα να διατηρούν και να αναπτύσσουν τις ικανότητές τους και επιπλέον, μέσα από επιχορηγημένα προγράμματα κατάρτισης και εξειδίκευσης να αποκτήσουν και άλλες δεξιότητες και γνώσεις. Παρέχουμε ευκαιρίες ανέλιξης με καταγεγραμμένες διαδικασίες, αναγνωρίζοντας την απόδοση και τη θέληση του κάθε εργαζομένου μας. Παρέχουμε πληρωμένες άδειες ασθενείας, δικαίωμα άδειας ανά ώρα και ευέλικτο ωράριο. Το Τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού της εταιρείας είναι υπεύθυνο να συζητά μαζί με το προσωπικό οποιοδήποτε θέμα τους αφορά, να τους συμβουλεύει και να τους παρέχει βοήθεια. Στο πλαίσιο αυτό ως εταιρεία εφαρμόζουμε συγκεκριμένες πρακτικές για την ισορροπία της προσωπικής και επαγγελματικής ζωής συμβάλλοντας στη δέσμευση των εργαζομένων και στη δημιουργία ενός υγιούς και παραγωγικού περιβάλλοντος. ΟΙ ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ ΜΑΣ ΑΞΙΕΣ Ποιες είναι οι εταιρικές σας αξίες σε ό,τι αφορά το ανθρώπινο δυναμικό και το εργασιακό περιβάλλον; Η βασική αξία της εταιρείας μας είναι ο ανθρωποκεντρισμός μας, η ομαδικότητα και σεβασμός προς τους εργαζομένους. Στηρίζουμε και σεβόμαστε ο ένας

τον άλλο και συμπεριφερόμαστε όπως θα θέλαμε να μας συμπεριφέρονται. Ακόμη μια βασική αξία είναι η ευελιξία και δημιουργικότητα. Επιζητούμε και ενθαρρύνουμε νέες ιδέες και είμαστε πάντα έτοιμοι και πρόθυμοι να τις εφαρμόσουμε όταν χρειάζεται. Η υγεία και ασφάλεια των συναδέλφων μας, των συνεργατών μας και της κοινωνίας είναι εξαιρετικά σημαντική για εμάς. Είμαστε κοινωνικά υπεύθυνοι και δουλεύουμε πολύ σκληρά για να υποστηρίξουμε και να διατηρήσουμε υγιές και ασφαλές το προσωπικό μας. Ορίζοντας τις αξίες και μοιράζοντας τις με τους εργαζομένους μας, δημιουργούμε ομάδες, προσφέρουμε εξαιρετική εξυπηρέτηση πελατών και προωθούμε την καινοτομία. Οι βασικές αξίες της εταιρείας μας είναι πολύ σημαντικές αφού διαμορφώνουν την εταιρική μας κουλτούρα και επηρεάζουν την επιχειρηματική μας στρατηγική. Μας βοηθούν να δημιουργήσουμε ένα σκοπό, να βελτιώσουμε την ομαδική συνοχή και να δημιουργήσουμε μια αίσθηση δέσμευσης στο χώρο εργασίας. Ποιοι είναι οι βασικοί άξονες της στρατηγικής σας σε σχέση με τους εργαζόμενους σας; Ποιοι είναι οι βασικοί σας στόχοι; Στόχος μας είναι να έχουμε πάντοτε μια κουλτούρα που καλωσορίζει την ειλικρινή, ανοιχτή επικοινωνία

μεταξύ διαφορετικών επιπέδων και αυτό απαιτεί εμπιστοσύνη και εποικοδομητική ανατροφοδότηση. Υποστηρίζουμε πάντοτε τη διαφάνεια και θεωρούμε ότι όταν η διαφάνεια είναι μέρος της κουλτούρας στον χώρο εργασίας, συνοδεύεται από εμπιστοσύνη, επικοινωνία και μεγαλύτερα επίπεδα συμμετοχής των εργαζομένων. Στόχος μας επίσης είναι ο καθορισμός των βασικών μακροχρόνιων στόχων της εταιρείας μας, επιβεβαιώνοντας ότι οι συνάδελφοί μας είναι αφοσιωμένοι και κατανοούν σαφώς τους στόχους και τις αξίες της εταιρείας. Λόγω της ανθρωποκεντρικής κουλτούρας της εταιρείας μας, στοχεύουμε πάντα να στηρίζουμε τους εργαζομένους μας σε οποιεσδήποτε προσωπικές ή επαγγελματικές δυσκολίες μπορεί να συναντήσουν. Επιπλέον, ακολουθούμε τη στρατηγική όπου προωθούμε τη βελτίωση της ισορροπίας οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, βοηθώντας τους συναδέλφους μας να έχουν την ευχέρεια να αφοσιώνονται στις σημαντικές οικογενειακές στιγμές.

Ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στους ανθρώπους σας, ειδικότερα στις μέρες μας όπου το κυρίαρχο στοιχείο είναι η αβεβαιότητα; Οι δράσεις του τμήματος Ανθρώπινου Δυναμικού σε περιόδους αβεβαιότητας είναι πολύ σημαντικές αφού βοηθούν στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης και ικανοποίησης του προσωπικού, που ως αποτέλεσμα επηρεάζει τη δέσμευση και παραγωγικότητά τους. Θα θέλαμε να στείλουμε το μήνυμα στους ανθρώπους μας ότι θα είμαστε δίπλα τους και θα υιοθετούμε περισσότερες πρακτικές που να στηρίζουν τους συναδέλφους μας και τέλος ότι θα συνεχίσουμε να βελτιωνόμαστε και να εξελισσόμαστε καθημερινά για να διατηρούμε ένα ιδανικό περιβάλλον εργασίας.

Για περισσότερα από 45 χρόνια, η Pafilia δημιουργεί διεθνούς εμβέλειας έργα όπως το Minthis και το ΟΝΕ, σε συνεργασία με κορυφαίους επαγγελματίες του εξωτερικού. Τα έργα της Pafilia ξεχωρίζουν για την ποιότητα, τον μοντέρνο σχεδιασμό, την καινοτόμα προσέγγιση, τον σεβασμό στο περιβάλλον, αλλά και για τη δυνατότητα να προσφέρουν μια ολιστική εμπειρία στους επισκέπτες τους. Για παράδειγμα, το Minhtis Spa, που ολοκληρώθηκε πρόσφατα -το μοναδικό στο είδος του στην Κύπροαναμένεται να θέσει νέους «όρους» στον τομέα της ευεξίας, τόσο για το επίπεδο υπηρεσιών που μπορεί να απολαύσει ο επισκέπτης όσο και για τις παγκοσμίου κλάσης εγκαταστάσεις του. Βεβαίως στην ολότητά του το εντυπωσιακό και συνάμα μαγευτικό θέρετρο Minhtis αποτελεί ένα μοναδικό προορισμό, όπως επίσης και το επιβλητικό ΟΝΕ.

δημιουργία κορυφαίων ακινήτων και αποκλειστικών πολυτελών κοινοτήτων, με σύγχρονη αλλά και διαχρονική αρχιτεκτονική, που παρέχουν μια εκλεπτυσμένη ποιότητα ζωής (lifestyle) στους ενοίκους. Για τον σκοπό αυτό η ποιότητα βρίσκεται στον πυρήνα όλων των σχεδίων της Pafilia. Από την ιδέα μέχρι την κατασκευή, τις συνεργασίες που δημιουργούνται μέχρι και τις συνεχιζόμενες υπηρεσίες που παρέχονται. Κάθε έργο δημιουργείται σύμφωνα με τα πιο υψηλά διεθνή πρότυπα και σε αυτό αντικατοπτρίζεται ένας διακριτικά εκλεπτυσμένος τρόπος ζωής. Ο εξαιρετικός σχεδιασμός είναι το σήμα κατατεθέν της Pafilia και η δημιουργική της ομάδα συνεργάζεται με μερικά από τα πιο γνωστά και αναγνωρισμένα αρχιτεκτονικά γραφεία στον κόσμο.

DESTINATION PROJECTS

Το 2022, μέσα από πολλές δυσκολίες μετά από την πανδημία και τον πόλεμο, καταφέραμε να ολοκληρώσουμε το ΟΝΕ, του υψηλότερο οικιστικού πύργου στην παραλιακή της Λεμεσού, αλλά και τις υπόλοιπες εγκαταστάσεις στο Minhtis. Ως εκ τούτου, σήμερα η Pafilia μετρά δύο μεγάλες ολοκληρωμένες αναπτύξεις-ορόσημα για την εταιρεία αλλά και για την Κύπρο, με πολλά βραβεία και διεθνή προβολή και ετοιμάζεται να «ταράξει» τα νερά με ένα τρίτο φιλόδοξο έργο. Με διαπιστευτήρια τα έργα της, η Pafilia είναι μια ασφαλής επιλογή για αγορά ακινήτου είτε είναι για επένδυση ή για ιδιοκατοίκηση αφού αφουγκραζόμενη τις ανάγκες της εκλεκτής πελατείας της, δημιουργεί πρωτοπόρες αναπτύξεις με σεβασμό στο περιβάλλον, προσφέροντας στις ντόπιες κοινότητες και χαρίζοντας στην Κύπρο μια θέση στην παγκόσμια αγορά ακινήτων.

CLUBHOUSE

Το MINTHIS είναι μια πολύ ξεχωριστή, πολυτελής και ιδιωτική κοινότητα στην πλαγιά ενός λόφου, όπου κάθε εκατοστό ανάπτυξης βρίσκεται σε πλήρη αρμονία με το περιβάλλον. Το τοπίο λες και βγήκε από πίνακα μιας άλλης εποχής, απεικονίζει την ήρεμη κορυφή της Τσάδας, μέσα στο προστατευόμενο φυσικό τοπίο Natura 2000, όπου βρίσκεται καλά κρυμμένη μια συλλογή από βραβευμένες πολυτελείς κατοικίες, επαύλεις και σουίτες που σχεδιάστηκαν από τους παγκοσμίου φήμης αρχιτέκτονες Woods Bagot.

BUILDING A LEGACY FOR THE FUTURE

SUITES

θέα και ιδιωτικότητα. Η προσεκτική προσέγγιση του σχεδιασμού όλων των κτηρίων στο Minthis, εξισορροπεί το πρακτικό και το αισθητικό, χρησιμοποιώντας την παραδοσιακή αρχιτεκτονική ως έμπνευση για τη δημιουργία σύγχρονων κοινόχρηστων χώρων και μοντέρνων κατοικιών. Ταυτόχρονα, λαμβάνονται μέτρα για να διασφαλιστεί ότι η ποιότητα του θέρετρου θα είναι πάντα ανταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο, συνεργαζόμενοι με τους καλύτερους ειδικούς στον τομέα τους και εξελίσσοντας συνεχώς τα σχέδια, καθώς και τα είδη των υλικών και φινιρισμάτων που χρησιμοποιούνται. Χαρακτηριστικό παράδειγμα του πρωτοποριακού τους οράματος είναι η ολοκλήρωση του νέου Minthis Spa, ενός από τα πιο πρωτοποριακά καταφύγια ευεξίας στη Μεσόγειο και της Πλατείας. Πάνω από €30 εκ. επενδύθηκαν εκ των προτέρων για την ανάπτυξη υποδομών και εγκαταστάσεων παγκόσμιας κλάσης. Αυτή η επένδυση εξασφαλίζει τη μακροζωία του θέρετρου, βοηθά στη διατήρηση της ταχύτητας πωλήσεων και διασφαλίζει ότι τα αποτελέσματα είναι απαράμιλλα στην περιοχή της Μεσογείου. Σε μια περίοδο 5 ετών, έχουν επενδυθεί επιπλέον €10 εκατομμύρια στο γήπεδο γκολφ, για να αναπτυχθεί και να διασφαλιστεί η άριστη λειτουργία του γηπέδου, όπως θα περίμενε κανείς από ένα θέρετρο αυτού του διαμετρήματος.

WORLD-CLASS FACILITIES

Την 1η Οκτωβρίου 2022, το Minthis Spa καλωσόρισε τους πρώτους εκλεκτούς επισκέπτες του σε ένα νέο, μοναδικό κόσμο ολιστικής ευεξίας, παρέχοντας μια καθηλωτική εμπειρία Spa, εμπνευσμένη από τη μαγεία του φυσικού τοπίου που το περιβάλλει. Το concept του Spa συνδυάζει τις τονωτικές ιδιότητες των τοπικών βοτάνων και μετάλλων με τη σύγχρονη επιστήμη για αναζωογόνηση και αποκατάσταση. Το Minthis Spa είναι μοναδικό στο είδος του σε ολόκληρο το νησί, τόσο για τις πρωτοποριακές εγκαταστάσεις του που το διαφοροποιούν, όσο και για τις υπηρεσίες που προσφέρει. Το Minthis destination Spa στεγάστηκε σε ένα εντυπωσιακής αρχιτεκτονικής κτήριο που σχεδιάστηκε και τοποθετήθηκε έτσι ώστε η γαλήνη που εκπέμπει η απίστευτη θέα της οροσειράς του Τροόδους να κυριαρχεί σε κάθε αίθουσα. Μέσα από τα τεράστια παράθυρα δεσπόζει καταπράσινη η προστατευόμενη περιοχή Natura 2000 και επιβεβαιώνεται η συνεκτική σχεδιαστική φιλοσοφία του Resort για ολιστική αντιμετώπιση των αναγκών του σύγχρονου ανθρώπου. Με πάνω από 2.700 τ.μ. ολιστικών εγκαταστάσεων, το εναλλακτικό κτήριο του Spa βρίσκεται κρυμμένο κάτω από μια καταπράσινη στέγη, πλήρως εναρμονισμένο με τα φυσικά στοιχεία γύρω του, παράλληλα λειτουργεί ως φυσικός κλιματισμός. Το Spa αναδύεται κυριολεκτικά από τη γη καθώς πλησιάζει κανείς και μπαίνοντας στον προθάλαμο σε έχουν συνεπάρει ήδη τα αρώματα του κρεμαστού βοτανόκηπου. Οι μεγάλες αίθουσες όπως αυτή της εσωτερικής πισίνας, το γυμναστήριο και η πισίνα υδροθεραπείας μοιάζουν να αιωρούνται πάνω από το συγκλονιστικό τοπίο. Το Minthis Spa υλοποιήθηκε από μια ομάδα ειδικών από πολλά μέρη της γης. Σχεδιασμένο

τους ταξίδι σωματικής και πνευματικής ευεξίας. Οι παγκοσμίου φήμης αρχιτέκτονες συνέβαλαν καθοριστικά στην υλοποίηση του μεγαλεπήβολου masterplan του Minthis. Σχολιάζοντας εξάλλου το ολοκληρωμένο κτήριο, ο διευθύνων σύμβουλος της Woods Bagot, Nik Karalis είπε: «Δεν μας συμβαίνει συχνά να ζωντανεύουν επακριβώς τα πιο τολμηρά σχέδιά μας με κάθε λεπτομέρεια προσεκτικά μελετημένη και εφαρμοσμένη. Το να σου δοθεί η ευκαιρία να σχεδιάσεις και να δημιουργήσεις

ένα ολόκληρο μεσογειακό συγκρότημα, συνδυάζοντας ένα εξαιρετικό κτήριο ευεξίας με βιώσιμες εμπειρίες, είναι ένα επίτευγμα που γίνεται μόνο μία φορά στη ζωή ενός αρχιτέκτονα. Ανυπομονούμε να ανακαλύψουν οι άνθρωποι αυτή την εξαιρετική και πραγματικά μεθυστική τοποθεσία στην κορφή του Minthis σε ένα από τα πιο υπέροχα τοπία του κόσμου». ΑΝΟΙΓΕΙ Η ΠΛΑΤΕΙΑ ΤΟΝ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟ Από τον Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους πριν από την περίοδο των Χριστουγέννων, το Minthis θα ανοίξει την Πλατεία, που αποτελείται από μια περαιτέρω σειρά επιλογών για φαγητό και ψώνια, καθώς και ένα αθλητικό γήπεδο με υπαίθρια παιχνίδια και εγκαταστάσεις άθλησης. Το νέο lounge εστιατόριο στην Πλατεία, προσφέρει την ιδέα του θέρετρου με «μια εμπειρία από το αγρόκτημα στο τραπέζι» χρησιμοποιώντας βιώσιμα τοπικά προϊόντα, για να σερβίρει ένα μενού που είναι τόσο δημιουργικό και καινοτόμο όσο και νόστιμο. Το εκλεπτυσμένο βραδινό μπαρ, προσθέτει μια νέα διάσταση στο Minthis, με τους σκοτεινούς και πολυτελείς εσωτερικούς του χώρους, αποπνέει εξοικείωση και σερβίρει μια επιλογή από νόστιμα πλάτερ και σνακ, καθώς και την καλύτερη επιλογή ποτών, κοκτέιλ, κρασιών και σαμπάνιας. Ένα αμφιθέατρο 200 θέσεων είναι έτοιμο να φιλοξενήσει διάφορες εκδηλώσεις από τοπικούς και διεθνείς καλλιτέχνες, προσθέτοντας μια νότα κουλτούρας στο τοπίο, ενώ η γκαλερί τέχνης θα φιλοξενήσει έργα κύρους, καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο. Αυτές οι εγκαταστάσεις παγκόσμιας κλάσης μαζί με τη διαχρονική αρχιτεκτονική και το ευρύ φάσμα ακινήτων δίνουν στο Minthis μια παγκόσμια λάμψη, με πολλές οικογένειες να αποκαλούν ήδη το θέρετρο σπίτι τους.

ΑΡΧΙΣΕ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ RESORT

Αξίζει να αναφέρουμε ότι οι σουίτες άρχισαν φέτος να λειτουργούν σαν boutique ξενοδοχείο και ήδη παρατηρήθηκε μεγάλη κινητικότητα στις κρατήσεις. Αυτό δεν είναι τυχαίο, καθώς το τοπίο συμπληρώνεται με το βραβευμένο γήπεδο γκολφ, 18 οπών, φημισμένο για την επαγγελματική του αριστεία και την προτίμησή του από διεθνούς φήμης αθλητές, όπως και από το εξαιρετικό εστιατόριο στο Clubhouse, τις ανέσεις και υπηρεσίες που προσφέρονται στο κέντρο ευεξίας, ενώ υπάρχει μεγάλη γκάμα δραστηριοτήτων τόσο στον χώρο του ξενοδοχείου όσο και στο εκπληκτικό φυσικό περιβάλλον για εξερεύνηση. Αυτό το αυθεντικό οικιστικό και τουριστικό καταφύγιο επαναπροσδιορίζει τον ολιστικό τρόπο ζωής.

αξίας των ακινήτων αλλά και των ενοικίων. Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για να επενδύσει κανείς, καθώς οι κύριες υποδομές και εγκαταστάσεις έχουν ολοκληρωθεί. Η επένδυση σε μια πολυτελή έπαυλη μέσα σε μια ανάπτυξη σαν το Minthis είναι μια από τις ασφαλέστερες επενδύσεις σε ακίνητα και αυτό φαίνεται στις πωλήσεις που ξεπέρασαν τα €250 εκ. μέχρι σήμερα. Εκτός από τα βασικά οικονομικά οφέλη από την αγορά μιας πολυτελούς έπαυλης, τα ακίνητα σε ένα θέρετρο γκολφ με τόσες πολλές ανέσεις και υποδομές έχουν υψηλή υπεραξία λόγω της συνεχούς ζήτησης. Οι επαύλεις στο Minthis προσφέρουν άπλετους εξωτερικούς χώρους σύμφωνα με τις νέες τάσεις της αγοράς και επιπλέον συντηρούνται πάντα με τα υψηλότερα πρότυπα. Υπάρχει αναμφισβήτητα κάτι γαλήνιο και ευχάριστο σε ένα περιβάλλον που συντηρείται σχολαστικά. Το Minthis παρέχει επίσης 24ωρη ασφάλεια μέσω επανδρωμένων και ελεγχόμενων εισόδων, προσφέροντας στους κατοίκους ηρεμία και ασφάλεια για τους ίδιους και την ιδιοκτησία τους. Η πολυβραβευμένη συλλογή ακινήτων στο Minthis περιλαμβάνει 4 τύπους: τη νεότερη σειρά τυπολογιών με την ονομασία Topos, που αποτελούν την εξέλιξη των υφιστάμενων αρχιτεκτονικών σχεδίων, προσφέροντας ακόμα περισσότερη αλληλεπίδραση με το φυσικό περιβάλλον και περισσότερους ανοιχτούς εργονομικούς χώρους. Πληροφορίες: www.minthisresort.com

αιθέριος και μοναδικός

είδος του, ο ψηλότερος οικιστικός παραθαλάσσιος πύργος στην Ευρώπη απλώνει τη θέα του στον ορίζοντα, αγκαλιάζοντας τα κρυστάλλινα νερά της Μεσογείου. Το όνομά του, ΟΝΕ. Είναι ο απόλυτος ορισμός της λέξης «ορόσημο», καθώς αποτελεί ένα μοναδικό πολυώροφο κτήριο στη Λεμεσό. Ο εκλεπτυσμένος σχεδιασμός της κορώνας (crown) του κτηρίου, εξαιρετικό στοιχείο αεροδυναμικής και ασφάλειας, είναι και ο λόγος που πλέον, ο πύργος ΟΝΕ είναι αναγνωρίσιμος, κοσμώντας αρμονικά τον ορίζοντα της πιο ζωντανής πόλης της Κύπρου, της Λεμεσού. Το ONE δεν χτίστηκε σε μια νύχτα από την Pafilia. Με υπομονή, επιμονή και επαγγελματισμό, ένας μεγάλος αριθμός επαγγελματιών, έδειξαν τεράστια αφοσίωση, πάθος και στωικότητα και κατάφεραν το ακατόρθωτο, ακολουθώντας πάντα διεθνή πρότυπα σε συνδυασμό με απαράμιλλης ποιότητας υλικά και τεχνικές. Από τα αρχικά στάδια της ιδέας που γεννήθηκε από τον ίδιο τον κ. Ηλία Ηλιάδη, ο οποίος οραματίστηκε ένα μοναδικό στο είδος του πολυώροφο κτήριο στις ακτές της Λεμεσού, κλήθηκαν να συνδράμουν, μερικές από τις καλύτερες διεθνείς εταιρείες συμβούλων. Οι διεθνείς σύμβουλοι είχαν τη γνώση, την τεχνογνωσία και τον επαγγελματισμό να καθοδηγήσουν την Pafilia στον σωστό δρόμο για μια εντατική περίοδο τριών περίπου χρόνων, με στόχο να προετοιμάσουν

διαθέσιμες μόνο λίγες premium μονάδες. Αναφερόμενη στο ΟΝΕ, η εκτελεστική διευθύντρια της Pafilia, Ευαγγελία Ηλιάδη, εκφράζοντας υπερηφάνεια για το έργο δήλωσε πως: «Προτεραιότητά μας τώρα είναι να διασφαλίσουμε ότι παρέχουμε στους πελάτες μας τις πολυτελείς υπηρεσίες και εμπειρίες που ταιριάζουν με το νέο τους σπίτι και γι’ αυτό έχουμε μια ομάδα ειδικών φιλοξενίας στο χώρο του ΟΝΕ προσφέροντας υπηρεσίες 5 αστέρων και αποκλειστική πρόσβαση σε εξαιρετικές εγκαταστάσεις, στην άνεση και την πολυτέλεια της δικής τους ιδιωτικής κατοικίας. Οι υπηρεσίες και οι εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα υπηρεσίες θυρωρείου, μεγάλη πισίνα με ογκώδεις ξαπλώστρες, φυτεμένες βεράντες, πανοραμική θέα, υπερσύγχρονο γυμναστήριο και σπα. Όσο για την τοποθεσία αυτού του μοναδικού πύργου, κάποιος δεν θα μπορούσε να ζητήσει καλύτερη θέση, καθώς είναι δίπλα σε μια παραλία με γαλάζια σημαία, την αστραφτερή Μεσόγειο Θάλασσα και κοντά σε όλες τις ανέσεις, εστιατόρια και εμπορικά κέντρα στην καρδιά της ριβιέρας της Λεμεσού. Το ΟΝΕ, είναι πράγματι ένας νέος κόσμος πολυτέλειας από μόνος του». Πληροφορίες:https://www.onelimassol.com/

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Pafilia Property Developers Νικοδήμου Μυλωνά 33, Πάφος T: +357 26 848 800

E: info@pafilia.com W: www.pafilia.com

Βασικοί σχεδιαστές του ONE, δεν είναι άλλοι από το διεθνούς φήμης γραφείο Atkins, μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες συμβούλων στον κόσμο με πλούσιο χαρτοφυλάκιο έργων όπως το εκπληκτικό Burj Al Arab. Επιπλέον, η επίβλεψη του έργου έγινε από την WKK Architects. Η άριστη συνεργασία μαζί με την WKK, εξασφάλισε τη μοναδική έκφραση πολυτέλειας που διαθέτει σήμερα ο πύργος. «Αυτός ο πύργος θέτει ένα νέο σημείο αναφοράς. Γιορτάζει τη φυσική ομορφιά, το κλίμα και τον πολιτισμό της Λεμεσού και φέρνει τον εμβληματικό, βιώσιμο, έξυπνο σχεδιασμό στο οικιστικό τοπίο της Κύπρου με μια εκλεπτυσμένη πολυτέλεια» δήλωσε ο Hakim Khennouchi, διευθυντής και επικεφαλής αρχιτέκτονας Σχεδιασμού, WKK. Το ΟΝΕ βρίσκεται στα 170μ. πάνω από το έδαφος, με 83 πολυτελή διαμερίσματα και μέχρι 3 ανά όροφο. Όλα τα διαμερίσματα έχουν απρόσκοπτη θέα προς τη θάλασσα και το βουνό με την απαράμιλλη ποιότητα των ανέσεων και υπηρεσιών να αυξάνει επιπλέον στην αξία του έργου. Η προστασία της ιδιωτικότητας και η προσοχή στη λεπτομέρεια είναι αυτά που κάνουν το έργο να ξεχωρίζει. Οι ένοικοι του ΟΝΕ έχουν απεριόριστη πρόσβαση σε ένα αποκλειστικό και ειδικά διαμορφωμένο spa, με πλήρως εξοπλισμένο γυμναστήριο, πισίνα με άνετους χώρους για ηλιοθεραπεία και εξωτερική βεράντα. Το ταξίδι κατασκευής του ONE και η παράδοση των ακινήτων στους εκλεκτούς αγοραστές του έχει πλέον ολοκληρωθεί. Η μεγάλη ζήτηση από αγοραστές από όλο τον κόσμο είχε ως αποτέλεσμα να παραμείνουν

και την κατασκευή ποιοτικών και πολυτελών ακινήτων παγκόσμιας κλάσης για τους πιο απαιτητικούς αγοραστές και επενδυτές. Η δυναμική ομάδα, οι οικογενειακές αξίες και η πελατοκεντρική προσέγγιση αποτελούν τον θεμέλιο λίθο για την πολύχρονη επιτυχία της εταιρείας. Για 45 χρόνια η Pafilia προσφέρει χωρίς συμβιβασμούς πρωτοποριακές ιδέες, σχεδιασμό, ποιότητα και εξυπηρέτηση με στόχο πάντα την εξέλιξη, στοιχεία τα οποία της επιτρέπουν να καθορίζει πρότυπα στον τομέα των ακινήτων στην Κύπρο. Προκειμένου να ενισχύεται ο πυρήνας της αναπτυξιακής της δραστηριότητας, η Pafilia έχει δημιουργήσει μια ομάδα θυγατρικών εταιρειών, που προσφέρουν υπηρεσίες σε ό,τι αφορά τις διάφορες πτυχές της ιδιοκτησίας ενός ακινήτου και τις ανάγκες που προκύπτουν από τον τρόπο και το επίπεδο διαβίωσης και lifestyle των ενοίκων. Ανάμεσα στις υπηρεσίες που προσφέρονται, συμπεριλαμβάνονται η διαχείριση ακινήτων, ενοικιάσεις, μεταπωλήσεις, αλλά και η υποδοχή και εξυπηρέτηση νέων ενοίκων και ιδιοκτητών. Με 45 χρόνια εμπειρίας, η Pafilia έχει σήμερα 7 γραφεία σε όλο τον κόσμο, ενώ τα 58 διεθνή βραβεία που απέσπασε επιβεβαιώνουν με τον καλύτερο τρόπο τη δέσμευση στην ποιότητα και στην πρωτοπορία. Με περισσότερες από 250 αναπτύξεις-ορόσημα σε Κύπρο και Ελλάδα, η Pafilia παρέχει

Η

μεγαλύτερη πρόκληση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε

στο τμήμα μάρκετινγκ είναι η βαθιά κατανόηση των αναγκών των πελατών μας, τονίζει στη συνέντευξή του, στο περιοδικό Εconomy Τoday, ο Στέφανος Παντελίδης, marketing & CX manager της Τράπεζας Κύπρου. Σημειώνοντας ότι «πετυχημένες εκστρατείες μπορούν να κάνουν πολλοί», εξηγεί πως «η κατανόηση των πραγματικών αναγκών και

ανησυχιών των πελατών μας μέσω ερευνών αγοράς και ανάλυσης δεδομένων είναι το κλειδί για ανάπτυξη μακροχρόνιων σχέσεων μαζί τους, προσφέροντάς τους προϊόντα και υπηρεσίες που ευκολύνουν τη ζωή τους». Ο Στέφανος Παντελίδης μάς μιλά

είχε στον εργασιακό στίβο, ενώ δεν κρύβει το πάθος του για τη δουλειά του, επισημαίνοντας πως «αν δεν αγαπάς αυτό που κάνεις ποτέ δεν θα είσαι πολύ επιτυχημένος στον τομέα σου». Τι περιλαμβάνει το τυπικό πρόγραμμα μιας μέρας στο γραφείο; Η πρωινή διαδρομή από το σπίτι στο γραφείο, πίνοντας τον πρώτο μου καφέ, αποτελεί το τελευταίο «φυσιολογικό» μέρος μιας «τυπικής» μέρας. Στο γραφείο καμιά μέρα δεν είναι «τυπική» και καμία μέρα δεν μοιάζει με την προηγούμενη. Οι κρίσεις, οι προκλήσεις και οι αναποδιές ματαιώνουν αρκετές φορές τους σχεδιασμούς μας και η ομάδα καλείται να ανταποκριθεί άμεσα με δημιουργικές λύσεις, διατηρώντας όμως τους μακροπρόθεσμους στρατηγικούς μας στόχους. Οποιοσδήποτε εργάζεται στον τομέα Eπικοινωνίας και Mάρκετινγκ σε μεγάλο Oργανισμό,

«live εκστρατεία 24/7», αντιλαμβάνεται πως αυτό που περιγράφω δεν είναι υπερβολή. Οι πελάτες σήμερα συναλλάσσονται κατά χιλιάδες μαζί μας σε κάθε ώρα της μέρας μέσω δεκάδων σημείων επαφής και η επικοινωνία μαζί τους αλλά και η προσεγμένη και καλοδουλεμένη προβολή μας ως η ηγέτιδα τράπεζα του τόπου απαιτεί οργάνωση, συντονισμό, ευελιξία, δημιουργικότητα και συνεχή εγρήγορση. Ποιες προκλήσεις καλείστε να διαχειριστείτε ως marketing & CX manager της Τράπεζας Κύπρου και ποιο είναι το δικό σας προσωπικό στοίχημα; Οι προκλήσεις είναι πολλές. Πρωτίστως, είναι η ευθύνη διαχείρισης της εικόνας (Brand Image) της μεγαλύτερης Τράπεζας της Κύπρου ως επίσης και των δύο Ασφαλιστικών Eταιρειών Eurolife και Γενικές Ασφάλειες που πρωταγωνιστούν στον Kλάδο Zωής η πρώτη και στον Γενικό Κλάδο η δεύτερη. Ακολούθως, είναι οι πολλές και

συνεχείς εκστρατείες προώθησης

που απαιτούνται για προϊόντα και υπηρεσίες που το Συγκρότημα στρατηγικά προωθεί. Χρειάζονται γνώσεις, εμπειρία, δυνατή ομάδα και συνεργάτες για να καθοριστεί

το πιο κατάλληλο μήνυμα, το πιο κατάλληλο μείγμα μέσων επικοινωνίας (π.χ. τηλεόραση, ραδιόφωνο, έντυπα, social media, digital platforms, google ads) στον σωστό χρόνο, διάρκεια και ένταση, παραμένοντας πάντοτε στο επιθυμητό πλαίσιο της διαφάνειας και επαρκούς πληροφόρησης του καταναλωτή. Όλα αυτά βέβαια πρέπει να επιτευχθούν με μειωμένα κονδύλια, βασικό χαρακτηριστικό κάθε επιτυχημένης εταιρείας στο δύσκολο επιχειρηματικό περιβάλλον του σήμερα. Η μεγαλύτερη πρόκληση όμως είναι η βαθιά κατανόηση των αναγκών των πελάτων μας. Πετυχημένες εκστρατείες μπορούν να κάνουν

δεδομένων είναι το

κλειδί για ανάπτυξη μακροχρόνιων

σχέσεων μαζί τους προσφέροντάς τους προϊόντα και υπηρεσίες που ευκολύνουν τη ζωή τους και τους επιτρέπουν ως ιδιώτες ή/και επιχειρήσεις να πετύχουν τα όνειρά

τους. Οι win-win συναλλαγές

σε καθημερινό επίπεδο κτίζουν ειλικρινείς σχέσεις, που μακροπρόθεσμα αυξάνουν τους δείκτες εμπιστοσύνης προς την Τράπεζα Κύπρου και τις Aσφαλιστικές μας Eταιρείες. Η ανάπτυξη τέτοιων σχέσεων εμπιστοσύνης με τους πελάτες μας είναι το δικό μου προσωπικό στοίχημα. Τι περιλαμβάνει ο σχεδιασμός του τμήματος μάρκετινγκ της Τράπεζας Κύπρου για τη νέα χρονιά; Σε ποια κατεύθυνση θα κινηθεί η στρατηγική σας; Χαριτολογώντας: I could tell you… but then I would have to kill you! Ποιοι σταθμοί καθόρισαν την επαγγελματική σας πορεία; Στις πωλήσεις, στα πρώτα μου χρόνια, έμαθα την αξία τού να ακούς τον πελάτη και να κερδίζεις σε λίγα λεπτά την εμπιστοσύνη του με την ειλικρίνεια και τον επαγγελματισμό σου. Ως business development manager έμαθα την αξία τού να ακούς τις ανάγκες των συναδέλφων στην πρώτη γραμμή για να μπορείς να τους υποστηρίζεις επαρκώς με προϊόντα, εργαλεία και βοηθήματα πωλήσεων. Ως strategy & insights manager έμαθα πως καμιά στρατηγική δεν έχει αξία αν δεν στηρίζεται στα πραγματικά θέλω των πελατών

σου. Εδώ και ένα χρόνο ως marketing & CX manager μαθαίνω πως ούτε οι εμπειρίες ούτε οι δεξιότητές μου είναι αρκετές για να πετύχω. Στηρίζομαι στην εξαιρετική μου ομάδα, στους επιλεγμένους συνεργάτες και στη διεύθυνση που συντονισμένοι προχωρούμε «σε κάθε επόμενη κίνηση».

Ποιες νέες συνήθειες έχετε αποκτήσει στον εργασιακό τομέα μετά την Covid-19 εποχή; Είχαμε πάντοτε στα τμήματα μάρκετινγκ την ανάγκη να μπορούμε να δουλεύουμε ατομικά αλλά και να συντονιζόμαστε ως ομάδα εκτός γραφείου και τυπικών ωρών εργασίας. Η τεχνολογία υπήρχε και προ Covid-19 γι’ αυτό. Η πανδημία όμως ανάγκασε και τον Oργανισμό μας και τους συνεργάτες μας να αναβαθμίσουμε και να βελτιστοποιήσουμε σχετικά συστήματα και εφαρμογές με όφελος την πιο άμεση, αποτελεσματική και απρόσκοπτη επικοινωνία μας.

Ποιο είναι το μότο σας; Πρόσφατα στα βραβεία διαφήμισης Carob awards επιλέχθηκα για να απονείμω ένα εκ των βραβείων. Στην εισαγωγή της ολιγόλεπτης ομιλίας μου είπα: «Όλοι όσοι είμαστε μαζεμένοι εδώ – διαφημιστές και marketers – χαρακτηριζόμαστε συχνά ως παράξενοι και εκτός νόρμας. Είμαστε παράξενοι και εκτός νόρμας… and we bloody love it» Η τελευταία πρόταση έτυχε θερμής αποδοχής από τους παρευρισκόμενους. Λίγες μέρες αργότερα η ομάδα μου σχεδίασε ως moto το «Είμαστε παράξενοι και εκτός νόρμας… and we bloody love it» και το τοποθέτησε στον τοίχο του γραφείου μου. Η επικοινωνία στα ΜΜΕ χρειάζεται «παραξενιά» και «εκτός νόρμας προσέγγιση» για να ξεχωρίσει. Και αυτή ακριβώς την παραξενιά αγαπούμε εμείς οι διαφημιστές, όπως αγαπούμε επίσης γενικότερα τον δύσκολο αλλά απολαυστικό τομέα του μάρκετινγκ. Και είναι μεγάλη αλήθεια πως αν δεν αγαπάς αυτό που κάνεις, ποτέ δεν θα είσαι πολύ επιτυχημένος σε αυτό.

με τη θέση σας. Το 2023 θα είναι απρόβλεπτο, εφόσον ζούμε σε εποχές εύθραυστες τόσο λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων και όσων ακόμη έχουμε να αντιμετωπίσουμε με την πανδημία. Ασφαλείς προβλέψεις δεν μπορεί να κάνει κανείς. Αυτό που μπορούμε και είναι στο χέρι μας να κάνουμε, είναι να συνεχίσουμε να πολιτευόμαστε με σοβαρότητα όπως κάναμε μέχρι σήμερα και βλέπουμε τα θετικά αποτελέσματα. Η οικονομία μας καταγράφει σταθερούς, θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια, παρά τα επαναλαμβανόμενα εμπόδια που βρίσκονται στον δρόμο μας. Από την οικονομική κρίση του 2012-13, που καταφέραμε η χώρα να ανακάμψει και να επανακτήσει την αξιοπιστία της, περάσαμε στην πανδημία. Στηρίξαμε έμπρακτα την κοινωνία και εκείνο το διάστημα. Τώρα αντιμετωπίζουμε μια νέα πολυεπίπεδη κρίση ως αποτέλεσμα της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Πήραμε εκ νέου σωρεία μέτρων στήριξης της κοινωνίας σε όλα τα επίπεδα και το κυριότερο έχουμε αποφύγει την όποια επιβράδυνση της οικονομίας, αλλά αυτά που έχουμε πετύχει δεν πρέπει να θεωρούνται από κανένα δεδομένα. Από το σημείο που βρισκόμαστε σήμερα, το επόμενο βήμα στην αναπτυξιακή προοπτική της Κύπρου περνά μέσα από την ακόμη μεγαλύτερη θωράκιση της οικονομίας. Έχοντας ισχυρή οικονομία μπορούμε να στηρίζουμε και τις επιχειρήσεις και τους συμπολίτες μας. Κι αυτό θα γίνει πράξη με ένα νέο παραγωγικό μοντέλο που θα διορθώνει τις παθογένειες του παρελθόντος ώστε να προσελκύει μακρόπνοες ξένες επενδύσεις και εργαζόμενους υψηλής εισοδηματικής στάθμης. Επιπρόσθετα πρέπει να θέσουμε τις βάσεις για τη δημιουργία καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας για όλους τους Κύπριους. Για να επιτευχθεί ο διττός στόχος πρέπει η χώρα μας καταρχήν να συνεχίσει να εκπέμπει σήματα σταθερότητας. Πρώτο μας μέλημα πρέπει να είναι η ασφάλεια. Να μη ρισκάρουμε ό,τι πετύχαμε έως σήμερα με μια ασταθή και ανεπαρκή κυβέρνηση. Είδαμε το παράδειγμα της Μ. Βρετανίας. Αρκούσαν δύο ημέρες κακών αποφάσεων για να φτάσει στο χείλος της χρεοκοπίας. Φανταστείτε τι μπορεί να γίνει με ανεύθυνες επιλογές στην πιο ευάλωτη στις εξωτερικές συνθήκες Κύπρο. Δεύτερον, χρειαζόμαστε ανταγωνιστικό φορολογικό σύστημα, στο πλαίσιο ενός φιλικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος.

Τρίτον, να βελτιώσουμε τις υποδομές. Τόσο τις φυσικές, για παράδειγμα μέσω της διαρκούς αναβάθμισης του ΓεΣΥ, των σχολείων κ.τλ, αλλά και τις ηλεκτρονικές όπως η ταχύτητα συνδεσιμότητας αλλά και εν γένει η συνδεσιμότητα της χώρας μας με άλλες χώρες. Τέταρτον, να προχωρήσουμε με το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα ώστε η Κύπρος να γίνει το νησί της πράσινης και τεχνολογικής ανάπτυξης στην περιοχή. Πρέπει να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες που δημιουργούνται μέσα από «Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης», μια ιστορική ευκαιρία με προίκα 3 δισ. ευρώ, που αποτελεί βάση για ακόμη 1,5 δις. που θα αντλήσουν επενδυτές από τις αγορές. Αυτός είναι ο δρόμος μέσα από τον οποίο θα κρατήσουμε δυνατή την οικονομία μας.

ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ

Είναι αλήθεια πως η κυπριακή οικονομία και κατ’ επέκταση η κοινωνία μας, αφέθηκε ανοχύρωτη μπροστά στο μεγάλο κύμα ακρίβειας. Χωρίς ευρεία χρήση των ΑΠΕ, χωρίς μέσα μαζικής μεταφοράς και με το φυσικό αέριο που ανακαλύψαμε να βρίσκεται ακόμα στον βυθό της θάλασσας, είμαστε πλήρως εξαρτημένοι στα ορυκτά

καύσιμα, τόσο για τις μετακινήσεις μας όσο και για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Οι πολίτες καλούνται να αντιμετωπίσουν τις απανωτές αυξήσεις των τιμών σε αγαθά πρώτης ανάγκης, οι οποίες επηρεάζουν δυσμενώς την ποιότητα της ζωής τους. Για εμάς, το κράτος, έχει την υποχρέωση να σταθεί αρωγός σε όλους τους πολίτες, ιδιαίτερα στα χαμηλά και μεσαία εισοδηματικά στρώματα. Γι’ αυτό έχουμε σχεδιάσει ένα ολοκληρωμένο πακέτο μέτρων προς ανακούφιση των πολιτών. Μεταξύ άλλων προτείνουμε: • Καθολική εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε οικιακές μονάδες, στη βάση κλιμακωτής επιδότησης, η οποία θα φτάνει μέχρι και το 100%.

• Προώθηση στην Ε.Ε. για λήψη απόφασης του Συμβουλίου για περαιτέρω μείωση του φόρου κατανάλωσης. • Πλήρης απόδοση της ΑΤΑ, με βάση τη διακύμανση του πληθωρισμού και διεύρυνσή της για όλους τους εργαζομένους. • Μείωση του ΦΠΑ στο ηλεκτρικό ρεύμα από το 19% στο 9% για όσο διαρκεί η κρίση. • Κατάργηση της διπλής φορολογίας στα καύσιμα. • Φορολόγηση των απροσδόκητα υπέρογκων κερδών των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ενέργειας. • Αναβάθμιση των μέσων μαζικής μεταφοράς για μείωση της εξάρτησης από το ιδιωτικό αυτοκίνητο και των καυσίμων. ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ Είναι γεγονός ότι βρισκόμαστε ενώπιον σοβαρών εξελίξεων ως αποτέλεσμα της διεθνούς αβεβαιότητας και αστάθειας, κυρίως ένεκα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία με τις γνωστές επιπτώσεις πάνω στην τιμή της ενέργειας και όλα τα συνεπακόλουθα. Ο πληθωρισμός έχει προσεγγίσει διψήφιο ποσοστό σε μεγάλες χώρες όπως οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και στις πλείστες χώρες της Ε.Ε. συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου. Το κυπριακό καλάθι του

παρέχουμε στήριξη στις οικονομικά ασθενείς ομάδες των συμπολιτών μας και παράλληλα αναπτύσσουμε πρωτοβουλίες για την επιτάχυνση της οικονομικής ανάπτυξης στη χώρα μας. Προς αυτή την κατεύθυνση, υιοθετούμε και υλοποιούμε συγκεκριμένα μέτρα και πολιτικές. Το λεπτομερές Πρόγραμμα για την Οικονομία βρίσκεται ήδη αναρτημένο στην ιστοσελίδα μας, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να είναι κοστολογημένο και υλοποιήσιμο.

την άλλη

πορτοφόλια

την

πληθωρισμού έχουν

πολιτών

αυξηθεί.

έσοδα των τραπεζών αυξάνονται

αυξήσεις των δανειακών επιτοκίων αλλά και από τον τερματισμό των αρνητικών επιτοκίων στην υπερβάλλουσα ρευστότητα που έχουν κατατεθειμένη στην ΕΚΤ. Συνεπώς, πώς προτίθεστε να παρέμβετε σ’ αυτήν τη στρέβλωση που προκύπτει;

από

ΑΒΕΡΩΦ ΝΕΟΦΥΤΟΥ Οι τράπεζες δεν μπορούν να ανεβάζουν τα δανειστικά επιτόκια και ταυτόχρονα να διατηρούν αρνητικά καταθετικά επιτόκια. Αυτή η στρέβλωση πρέπει να διορθωθεί και έχουμε τρόπο να το επιβάλουμε. ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ Έχετε δίκαιο να εντοπίζετε τις αυξήσεις των επιτοκίων της ΕΚΤ ως πρόβλημα για τα πορτοφόλια των Κυπρίων πολιτών. Και είναι πρόβλημα γιατί έχει αφεθεί η ευθύνη της χρηματοδότησης των κοινωνικών αναγκών, των

στεγαστικών αναγκών και της επιχειρηματικότητας, αποκλειστικά στις εμπορικές τράπεζες. Εξακολουθούμε, δηλαδή, να λειτουργούμε σαν να υπάρχει ακόμη Συνεργατισμός που ήταν το αντίβαρο στις τράπεζες ή τις συμπλήρωνε, παρέχοντας υπηρεσίες σε πελάτες με μικρά πορτοφόλια που δεν τους ήθελαν οι τράπεζες. Και δεν είναι μόνο ότι κατάφεραν και έκλεισαν τον Συνεργατισμό σε συνθήκες οικονομικής σταθερότητας, αντί οικονομικής κρίσης όπως το 2013, αλλά και ότι δεν μπήκαν στον κόπο να παρέχουν απλές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες σε ευάλωτες ομάδες μέσα από τις υπηρεσίες του κράτους ή να έρθουν σε συνεργασία με τις τράπεζες για παροχή κρατικών εγγυήσεων για όσα νοικοκυριά δεν είναι πλέον επιλέξιμα. Κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν ότι αυτοί οι άνθρωποι έχουν ουσιαστικά αποκλειστεί από βασικές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και έχουν καταδικαστεί σε συστημική φτώχεια. Και σίγουρα μην περιμένετε πως θα λύσουν ένα πρόβλημα το οποίο δημιούργησαν και δεν αναγνωρίζουν πως έρχεται να μας βρει όλους με τη μορφή της χιονοστιβάδας. Και το βλέπουμε πλέον όλοι, καθώς είναι αυτή η έλλειψη ανταγωνισμού που καθιστά τα επιτόκια ανυπέρβλητο πρόβλημα. Και σύμφωνα με την ΕΚΤ υπάρχει κίνδυνος για νέο κύμα μη εξυπηρετούμενων δανείων. Για εμάς χρήζουν άμεσης προστασίας οι ευάλωτες ομάδες και οι πρώτες κατοικίες αυτών των ανθρώπων, όπως επίσης και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Εμείς θα δώσουμε αγώνα για να αντιστρέψουμε την πορεία που μας έχουν

οδηγήσει. Επιτρέψετέ μου να αμφιβάλλω αν μπορούν να συλλάβουν το μέγεθος της ζημιάς που προκαλούν με τις πράξεις και τις παραλείψεις τους. ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ

Οι συνεχείς αυξήσεις των επιτοκίων της ΕΚΤ – 2% συνολική αύξηση - επιβαρύνει τους δανειολήπτες και αυξάνει το ενδεχόμενο αύξησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Είχαμε διαβλέψει έγκαιρα το πρόβλημα της αύξησης των επιτοκίων και μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο συμπεριλάβαμε στο Πρόγραμμά μας το θέμα της διαχείρισης του επιτοκιακού κινδύνου. Είναι γι’ αυτό τον λόγο που αναφερθήκαμε στην ανάγκη συμπερίληψης τού εν λόγω θέματος στη χρηματοοικονομική παιδεία και ίσως πιο σημαντικό, ενθαρρύνουμε τις τράπεζες να ακολουθήσουν συνετές τιμολογιακές πολιτικές, αξιοποιώντας παράλληλα όλα τα διαθέσιμα χρηματοοικονομικά εργαλεία για την προστασία των δανειοληπτών. Θα πρέπει όλοι να προσαρμοστούμε. Οι δανειολήπτες θα πρέπει να ενεργούν πάντοτε στο πλαίσιο της δυνατότητας εξυπηρέτησης του χρέους τους και τα πιστωτικά ιδρύματα θα πρέπει να επιδεικνύουν αυτοσυγκράτηση και σύνεση ως προς την αύξηση των δανειστικών τους επιτοκίων αναφορικά με τον καθορισμό του περιθωρίου κέρδους. Παράλληλα να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για προστασία των δανειοληπτών με τα κατάλληλα χρηματοοικονομικά εργαλεία -π.χ. δανεισμός με σταθερά επιτόκια με ευνοϊκούς όρους.

Συζητείται εδώ και πάρα πολύ καιρό η φορολογική μεταρρύθμιση. Ένα από τα πιο καίρια σημεία αφορούσε την αύξηση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή από το 12,5% στο 15%, ενώ έχουν τεθεί πρόσφατα και ζητήματα αύξησης του αφορολόγητου εισοδήματος από τις 19.500 στις 24.500. Πώς τοποθετείστε επί τούτου, ποιοι οι στόχοι σας σχετικά με τη φορολογική μεταρρύθμιση – θέλετε οι αλλαγές που

για αύξηση στον συντελεστή καμίας φορολογίας. Ως προς τον εταιρικό φόρο, είναι θέση μας ότι μια αύξηση από το 12,5% στο 15%, με τουλάχιστον ισόποση μείωση άλλων φορολογιών που επιβαρύνουν τις επιχειρήσεις ενδεχομένως να υποβοηθήσει

που έχουμε καταθέσει είναι ξεκάθαρη. Με βάση τις δημοσιονομικές δυνατότητες και για περίοδο ενός έτους - για το 2023 - θα προσδιορίσουμε φορολογική ελάφρυνση προς όφελος όσων έχουν ετήσιο εισόδημα από 19.500 έως 28.000 ευρώ. Για όσους έχουν εισοδήματα κάτω από το όριο των 19.500 ευρώ και δεν πληρώνουν Φόρο Εισοδήματος θα προσδιορίσουμε αντίστοιχη ελάφρυνση στις συνεισφορές στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, οι οποίες θα αναπληρωθούν από το κράτος και πάλι για περίοδο ενός έτους. Επίσης, έχουμε καταθέσει την πρότασή μας για αύξηση του αφορολόγητου οικογενειακού εισοδήματος στα 39.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι χιλιάδες νοικοκυριά θα έχουν όφελος έως και 4χιλ. ευρώ. Αυτές οι στοχευμένες κινήσεις, δεν επιβαρύνουν τα δημόσια οικονομικά και έρχονται να ενισχύσουν

τυπωθεί. Και δεν έχουν την τόλμη να προχωρήσουν έστω και αν ξέρουν πως οφείλουν να αυξήσουν τον εταιρικό φορολογικό συντελεστή για να εξαλείψουμε τις όποιες σκιές για τη χώρα και τις κατηγορίες πως είμαστε φορολογικός παράδεισος. Το σπρώχνουν για πάρα κάτω και το χειρότερο από όλα, δημιουργούν την ψευδή εντύπωση στον κλάδο των υπηρεσιών, πως μπορούν να το αποφύγουν, με αποτέλεσμα να βρεθεί απροετοίμαστος. Αυτό όμως που μας διαφοροποιεί ουσιαστικά από τους συνεχιστές της κυβέρνησης Αναστασιάδη, είναι πως όταν εμείς μιλάμε για φορολογική μεταρρύθμιση, δεν περιοριζόμαστε στον κλάδο των υπηρεσιών. Για εμάς κεντρικός άξονας είναι οι πολίτες και τα νοικοκυριά, αλλά και οι δαπάνες του κράτους, μέσα στα πλαίσια της δημοσιονομικής πειθαρχίας και της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Πρόκειται για πολύ σοβαρά θέματα και θα ήταν ανεύθυνο να δώσω αριθμούς για το μέχρι πού μπορεί να φτάσει το αφορολόγητο των πολιτών. Όχι πριν γίνουν οι σχετικές μελέτες από τους τεχνοκράτες του Υπουργείου Οικονομικών. Σε αυτό που θέλω όμως να είμαι σαφής είναι πως θα είναι μια φορολογική μεταρρύθμιση με κοινωνικό πρόσημο, που θα λαμβάνει υπόψη τις πραγματικότητες της οικονομίας και που θα ισορροπεί ανάμεσα στην ανάγκη για ανάπτυξη και τη δίκαιη κατανομή των βαρών. Μπορείτε να δείτε τη δυσαναλογία έμμεσων και άμεσων φόρων στον προϋπολογισμό. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να διορθωθεί συντεταγμένα. Την ίδια ώρα, δεν θα επιβαρύνουμε παραγωγικούς τομείς της οικονομίας, αλλά τον αδρανή πλούτο, με μοναδικό στόχο να τον επαναδραστηριοποιήσουμε προς όφελος της οικονομίας και της αγοράς εργασίας. ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ Η φορολογική μεταρρύθμιση αποτελεί σημαντικό ζήτημα για την κυπριακή οικονομία, γι’ αυτό και έχουμε συγκεκριμένη εισήγηση στο Πρόγραμμά μας. Αξιολογούμε το θέμα ολιστικά, στοχεύοντας στον εκσυγχρονισμό του φορολογικού συστήματος για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας σε εναρμόνιση με την ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση. Θεωρούμε ότι δεν είναι ορθό να λαμβάνουμε μεμονωμένα

επιτρέπει να καταπολεμήσουμε τη φοροδιαφυγή

διαφάνειας και της πληροφόρησης – σύμφωνα

τη Eurostat 2020, η παραοικονομία στην Κύπρο ανέρχεται στο 30% του ΑΕΠ. Αναφορικά με την αύξηση του αφορολόγητου εισοδήματος από τις 19.500 στις 24.500, θα ήθελα να τονίσω πως ένα τέτοιο μέτρο, αν και μεμονωμένο, κινείται προς την ορθή κατεύθυνση, δεδομένου ότι προσφέρεται στήριξη σε ευάλωτη ομάδα των πολιτών σε μια περίοδο υψηλού πληθωρισμού. Όπως ανέφερα πιο πάνω, μεμονωμένα μέτρα δικαιολογούνται όταν το επιβάλλουν οι συνθήκες.

σημερινού ποσοστού ανεργίας δεν συμπεριλαμβάνονται οι λήπτες του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, ενώ κλάδοι διαμαρτύρονται για έλλειψη εργατικού δυναμικού. Υπάρχουν προτάσεις ούτως ώστε να καλυφθεί το κενό που δημιουργείται στην αγορά εργασίας με τροποποιήσεις της νομοθεσίας που αφορά το ΕΕΕ; ΑΒΕΡΩΦ ΝΕΟΦΥΤΟΥ Έχω δηλώσει και δημόσια, με κάθε ταπεινότητα, ότι η σημερινή Κύπρος αντιμετωπίζει προβλήματα που είναι και αποτέλεσμα της επιτυχίας της. Διότι είναι επιτυχία σε αυτές τις εύθραυστες όσο ποτέ παγκόσμιες συνθήκες, ένα από τα βασικά μας προβλήματα να είναι η έλλειψη εργατικού δυναμικού. Άρα με κανένα τρόπο δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανεργία από αυτή

υπήρξε μια ανάλογη μείωση των δικαιούχων Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Το ΕΕΕ πρέπει να εκσυγχρονιστεί και να μετατραπεί ως επίδομα για εργασία και όχι να συνεχίσει να είναι επίδομα μη εργασίας. ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ Δεν πρόκειται να μπω στη διαδικασία να αμφισβητήσω τους αριθμούς, ωστόσο θα συμφωνήσω πως υπάρχουν δείκτες που ξεκάθαρα δείχνουν προς μια μερίδα των εργαζομένων που είναι οικονομικά ευάλωτοι παρόλο που εργάζονται. Αυτό γιατί τα εισοδήματά τους είναι πολύ μικρά ή γιατί είναι μερικώς απασχολούμενοι, είτε γιατί είναι γυναίκες και νέοι υποαμειβόμενοι ή γιατί η εργασία τους δεν έχει σχέση με τα προσόντα, τις δεξιότητες και την κατάρτισή τους ή/και όλα αυτά μαζί. Την ίδια ώρα, ναι υπάρχουν τομείς της οικονομίας που καταγράφουν μεγάλα κενά. Εμείς πιστεύουμε τα κενά αυτά δεν θα καλυφθούν από τη μια μέρα στην άλλη και εμάς μας προκαλούν προβληματισμό, γιατί αν αφεθούν ακόμη μια πενταετία, να είστε σίγουροι πως θα μολύνουν

καταγράψει

στην Ευρωπαϊκή

-3,7%. Το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα είναι μια μεταρρύθμιση που σχεδιάστηκε και εφαρμόστηκε με στόχο να δημιουργηθεί ένα δίκτυ κοινωνικής προστασίας, το οποίο να βοηθά και να στηρίζει τους πολίτες και τις οικογένειες όταν χρειάζονται τη στήριξη αυτή. Όταν η ανεργία στην Κύπρο είχε ξεπεράσει το 16%, οι οικογένειες που στηρίχθηκαν από το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα ήταν περί τις 40.000, ενώ με τη μείωση της ανεργίας από το 2016 μέχρι σήμερα,

πολιτική, μια μεταναστευτική πολιτική και μια δημογραφική πολιτική που να ξεκινά όχι από αγκυλώσεις και στερεότυπα, αλλά από το γεγονός πως υπάρχουν ανάγκες και αυτές πρέπει να καλυφθούν. Λυπάμαι να επισημάνω, πως χαραμίσαμε δέκα χρόνια με μια κυβέρνηση που θεωρεί το πρόβλημα προσωρινό, που θεωρεί πως αφορά μόνο συγκεκριμένους τομείς. Νομίζετε πως θα αλλάξουν στάση και πολιτικές τα επόμενα πέντε; Όσο για το ΕΕΕ, όπως καταλαβαίνετε εμείς δεν θεωρούμε πως το πρόβλημα δεν θα λυθεί, ούτε

και προκαλείται από το γεγονός πως ίσως μερικοί να το εκμεταλλεύονται. Για εμάς είναι πολύ πιο βαθύ από αυτό που έγκειται στα δομικά προβλήματα της αγοράς εργασίας, όπως σας έχω ήδη πει πιο πάνω. ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ Είναι γεγονός ότι όταν θεσμοθετήθηκε το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (ΕΕΕ) ήταν ένα αναγκαίο και ορθό, οριζόντιο μέτρο το οποίο στήριξε πολλούς συμπολίτες μας κατά τη δύσκολη περίοδο της οικονομικής κρίσης. Το ΕΕΕ όπως και η γενικότερη Επιδοματική Πολιτική του Κράτους θα πρέπει να επαναξιολογηθούν στη βάση των σημερινών δεδομένων. Στο πρόγραμμα διακυβέρνησής μας προτείνουμε τον εξορθολογισμό του ΕΕΕ αφού εκπονηθεί Σχέδιο Αξιολόγησης και Βελτίωσής του, ώστε να αντιμετωπιστούν τα όποια προβλήματα έχουν παρουσιαστεί κατά την εφαρμογή του. Όσον αφορά τη γενικότερη Επιδοματική Πολιτική του κράτους, στόχος μας είναι να τη βελτιώσουμε και να την εκσυγχρονίσουμε. Προς αυτή την κατεύθυνση προχωρούμε με εκπόνηση μελέτης, η οποία θα χαρτογραφεί τα υφιστάμενα επιδόματα, ώστε να προχωρήσουμε με εισηγήσεις για νέες πολιτικές στη βάση των πραγματικών αναγκών όλων των ομάδων του πληθυσμού, λαμβάνοντας και στήριξη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πάντα σύμφωνα με τη δημοσιονομική

Κύπρο θα αντικατασταθούν από την τεχνολογία και την αυτοματοποίηση. Ποια είναι η πολιτική αντιμετώπισης του συγκεκριμένου φαινομένου να διασυνδέσετε την εκπαίδευση με την αγορά εργασίας; ΑΒΕΡΩΦ ΝΕΟΦΥΤΟΥ Είναι δεδομένο ότι η κατεύθυνση του σχολείου πρέπει να αλλάξει, διότι είναι πεποίθησή μου ότι στο προσεχές μέλλον οι νέες τεχνολογίες και το ποσοστό των εργαζόμενων σ’ αυτόν τον τομέα, είναι οι παράγοντες που καθιστούν μια χώρα δυνατή. Για να προλάβουμε όμως αυτό το τρένο, πρέπει σήμερα να κάνουμε την αρχή. Και η αρχή γίνεται αν μετακινηθούμε από την αποκλειστική εστίαση στη μετάδοση της «ξερής» γνώσης και να πάμε στην καλλιέργεια των δεξιοτήτων, τη συνδυαστική και δημιουργική σκέψη, την ομαδική εργασία στα σχολεία. Παράλληλα, πρέπει όπως σωστά τονίζετε, να συνδέσουμε την εκπαίδευση με την εργασία. Το δήλωσα και δημόσια και θα επιμείνω σε αυτό παρά τις αντιδράσεις. Οι παράγοντες της αγοράς είναι οι καταλληλότεροι για να μιλήσουν στους μαθητές για την αγορά εργασίας. Όχι για να αντικαταστήσουν τους καθηγητές αλλά για να εξηγήσουν τις ανάγκες της οικονομίας τα επόμενα 10-15 χρόνια. Σ΄ αυτό το πλαίσιο μπορούν να συνεισφέρουν φορείς όπως το ΚΕΒΕ, η ΟΕΒ,

ο ΠΑΣΥΞΕ, το ΣΤΕΚ, το Techisland, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να μιλήσουν για τα επαγγέλματα του μέλλοντος και τις ανάγκες της οικονομίας και της αγοράς. Την ίδια ώρα με αυτό τον τρόπο μπορούμε να διορθώσουμε ακόμη μια στρέβλωση, ακολουθώντας και τα όσα η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει για την παιδεία. Η κατεύθυνση σήμερα είναι προς τις θετικές επιστήμες, την τεχνολογία, την καινοτομία, τη μηχανική, την πληροφορική (τα γνωστά STEM: Science, Technology, Engineering, Maths). Την ίδια ώρα πρέπει να στηρίξουμε και να ενθαρρύνουμε τις νέες γυναίκες να στοχεύσουν πιο ψηλά και να σπάσουν τις γυάλινες οροφές. Είναι δυστυχώς σπάνιο να συναντούμε σήμερα γυναίκες μηχανικούς υπολογιστών εφόσον υπο-εκπροσωπούνται σε τομείς σπουδών που άπτονται των θετικών επιστημών, της τεχνολογικής έρευνας και εφαρμογής. Από τους 100 εργαζόμενους στο software σήμερα, μόνο οι 3 είναι γυναίκες κι αυτό πρέπει να αλλάξει. Ταυτόχρονα να εστιάσουμε και στις Τεχνικές Σχολές. Προανέφερα ότι δεν θα εγκαταλείψουμε τους παραδοσιακούς τομείς της οικονομίας που έχουν τη δική τους συνεισφορά στο ΑΕΠ. Και αναφέρομαι στον κατασκευαστικό τομέα και στην ξενοδοχειακή βιομηχανία. Η τεχνική εκπαίδευση αποτελεί το 21% της δημόσιας εκπαίδευσης. Αν υπολογιστεί και η ιδιωτική εκπαίδευση, τότε το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 17%. Ο μέσος όρος της τεχνικής εκπαίδευσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση ανέρχεται στο 50%. Βλέπουμε λοιπόν ότι και εδώ υπάρχουν πολύ μεγάλα περιθώρια βελτίωσης. ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ Πολύ σωστά το εντόπισε το Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας και εγώ θα πρόσθετα πως τα πράγματα θα είναι ακόμη πιο έντονα. Φοβάμαι πως τώρα βλέπουμε μόνο την κορυφή του παγόβουνου και είναι για αυτό που πρέπει να αλλάξουμε ρότα στον τρόπο διακυβέρνησης. Θα αλλάξουμε επαγγέλματα, θα προσαρμοστούμε ή θα χαθούμε. Τελείωσαν οι εποχές που κάναμε σε όλη μας τη ζωή μόνο μια δουλειά και το κράτος θα πρέπει να προσαρμόσει τις πολιτικές του. Δεν πρέπει να πολεμήσει την τεχνολογία

Η Κύπρος είναι μια μικρή ευρωπαϊκή ανοιχτή οικονομία και ως τέτοια επηρεάζεται από τις παγκόσμιες ευκαιρίες και προκλήσεις. Στόχος μας είναι μια χώρα η οποία να αποτελεί «ιδανικό τόπο για να εργάζεται, να ζει και να αναπτύσσεται επιχειρηματικά ο καθένας», όπως εύστοχα αποτυπώνεται στο «Όραμα 2035» για την οικονομία, που ετοιμάστηκε από το Συμβούλιο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας και το οποίο εντάσσουμε στο δικό μας ανθρωποκεντρικό μοντέλο. Η αγορά εργασίας πρέπει να εξελίσσεται και να προσαρμόζεται ανάλογα με τη φύση των οικονομικών εξελίξεων και αλλαγών. Δεδομένου ότι η αγορά εργασίας αποτελεί βασικό συντελεστή της οικονομικής ανάπτυξης, το κράτος πρέπει να αναπτύξει τέτοιες πολιτικές έτσι ώστε να συμβάλει στην καταπολέμηση της ανεργίας και στην αξιοποίηση του εργατικού δυναμικού στους υποσχόμενους τομείς ανάπτυξης της οικονομίας. Η διεύρυνση της παραγωγικής βάσης της οικονομίας αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς μας στόχους. Αυτό προϋποθέτει την ανάπτυξη των κατάλληλων δεξιοτήτων και την παροχή κινήτρων, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η επιτυχής διασύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας και με τις νέες ανάγκες όπου αυτές εμφανίζονται. Μέσα από το πρόγραμμά μας παρουσιάζουμε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες στο πλαίσιο εθνικής στρατηγικής. Δίνουμε έμφαση στην ανάπτυξη των τεχνικών σχολών, στη σύνδεση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα) με τις επιχειρήσεις και στην ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων για τη νέα εποχή. Η τεχνολογία καταργεί υφιστάμενες θέσεις εργασίας, όμως δημιουργεί άλλες – αντίστοιχα λειτούργησε και η αγορά εργασίας κατά τη βιομηχανική επανάσταση. Ως κράτος πρέπει να αδράξουμε την ευκαιρία ώστε να αξιοποιήσουμε τις νέες τεχνολογίες και τις νέες θέσεις εργασίας για να επωφεληθούμε στον μέγιστο δυνατό βαθμό από τη μετάβαση στην Ψηφιακή και στην Πράσινη Οικονομία.

και σε άλλους τομείς της οικονομίας.

μας για αυτές τις δραστηριότητες. Στόχος εν τέλει είναι να συνδεθεί το όνομα της Κύπρου με την κάλυψη συγκεκριμένων πακέτων αναγκών που δύσκολα μπορούν να βρουν αλλού και τα οποία θα συνδυάζουν ποιοτικές υπηρεσίες και πολύ ανταγωνιστικές τιμές. Για να μπορέσει όμως να γίνει αυτό, πρέπει να διασφαλίσουμε την εύκολη πρόσβαση στο νησί. Αυτό θα επιτευχθεί μέσα από τη διασφάλιση σταθερών και πυκνών δρομολογίων από και προς διάφορες σημαντικές πόλεις του εξωτερικού αλλά και κυρίως με κοντινούς αεροπορικούς κόμβους. Εφόσον όλα τα παραπάνω μπουν σε τροχιά υλοποίησης θα δώσουμε την ευκαιρία σε ξενοδοχειακές και τουριστικές μονάδες να παραμένουν ανοιχτές και τον χειμώνα με επιδότηση της απασχόλησης αντί της ανεργίας,

στο μοντέλο επιδότησης κατά την πανδημία.

χώρα

να συνεισφέρουν στη βελτίωση του τουριστικού μας προϊόντος; ΑΒΕΡΩΦ ΝΕΟΦΥΤΟΥ Η εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής για τον Τουρισμό είναι ο ακρογωνιαίος λίθος για την Επόμενη Μέρα αυτής της μεγάλης μας βιομηχανίας. Με στόχο να πετύχουμε την ποιοτική αναβάθμιση και αισθητή απεξάρτηση από πολύ μικρό αριθμό αγορών και παροχών. Και ήδη βλέπουμε ότι η φετινή χρονιά κατέγραψε σημαντική αύξηση στο κατά κεφαλήν εισόδημα. Προχωρούμε αποφασιστικά για να πετύχουμε ολόχρονο τουρισμό υψηλής ποιότητας, καθώς και τη διεύρυνση του τουριστικού προϊόντος με ειδικές κατηγορίες όπως ο αθλητικός, ο πολιτιστικός, ο γαστρονομικός, ο θρησκευτικός, ο τουρισμός συνεδρίων, ο αγροτουρισμός, η οινοποίηση και η κατοχύρωση παραδοσιακών προϊόντων. Προχωράμε παράλληλα στην αποτελεσματική θεσμοθέτηση της οικοτεχνίας και ακόμη πιο καινοτόμες πρωτοβουλίες, όπως αυτή του επισκέψιμου αγροκτήματος. Ήδη, καταθέσαμε νομοσχέδιο για το επισκέψιμο αγρόκτημα. Μια πρόταση νόμου που ενισχύει τόσο το εισόδημα

ότι η μέση δαπάνη μπορεί να αυξηθεί. Έφυγε ο όγκος των all inclusive Ρώσων και αυξήθηκαν οι Ευρωπαίοι που ήρθαν πιο πολύ για να εξερευνήσουν το νησί αντί να περιοριστούν στις ανέσεις ενός ξενοδοχείου. Φυσικά πρέπει να πούμε ότι μετά και τον εγκλεισμό της πανδημίας, ο κόσμος ενδεχομένως να ήταν σε θέση και διάθεση να ξοδέψει περισσότερα για την προσωπική του ψυχαγωγία. Μερίδιο σ’ αυτό ίσως να έχει και ο πληθωρισμός. Εμείς καλούμαστε να διατηρήσουμε ένα υψηλό ποσό κατά κεφαλήν δαπάνης. Προς αυτή την κατεύθυνση έχουμε σχεδιάσει συγκεκριμένα μέτρα τα οποία θα αναβαθμίσουν ποιοτικά το τουριστικό μας προϊόν, ώστε να μπορεί να ανταγωνιστεί σε υψηλής ποιότητας υπηρεσίες. Ξέρετε, εμείς δεν μπορούμε να συναγωνιστούμε χώρες με χαμηλό εργατικό κόστος, όπως είναι η Αίγυπτος και η Τουρκία. Μπορούμε όμως κάλλιστα να επενδύσουμε στο εργατικό προσωπικό. Με αναβαθμισμένες δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες τουριστικές σχολές που θα προσελκύουν σε ξενόγλωσσα προγράμματα Κύπριους και κοινοτικούς φοιτητές, που έπειτα θα διοχετεύονται στην τουριστική βιομηχανία. Παράλληλα, θα αναπτυχθεί μία στρατηγική προώθησης της Κύπρου βασισμένη στα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που δημιουργούνται μέσα από την οικοδόμηση ταυτότητας στο τουριστικό προϊόν που ανέφερα προηγουμένως. Τέλος, βασικός πυλώνας της πολιτικής μας, είναι η προσέλκυση επενδύσεων με σκοπό τα έργα υποδομής που αφορούν τον τουρισμό, όπως η πρόσβαση σε υπηρεσίες στις ορεινές περιοχές, τα εξειδικευμένα κέντρα υγείας και τα αθλητικά κέντρα. Όλα αυτά μπορούν να αναβαθμίσουν το προϊόν και τις υπηρεσίες που παρέχονται. ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ Κομβικό σημείο για την επιτυχή ανάπτυξη του τουριστικού τομέα αποτελεί η δημιουργία της κατάλληλης κουλτούρας, η προώθηση του τουρισμού με στοχευμένο και σύγχρονο μάρκετινγκ και η ενίσχυση της συνδεσιμότητας του νησιού. Μέσα στο πλαίσιο αυτό επικαιροποιούμε και ενισχύουμε τη Στρατηγική Τουρισμού 2030, δημιουργούμε Φορέα Προβολής και μεταξύ άλλων, επενδύουμε στην οικονομική διπλωματία με στόχο την εδραίωση σχέσεων με άλλα κράτη και με παγκόσμιους τουριστικούς κολοσσούς, ώστε να ενδυναμώσουμε υφιστάμενες και να αναπτύξουμε νέες αγορές. Στο πλαίσιο ενίσχυσης της Στρατηγικής Τουρισμού, προωθούμε την περαιτέρω ανάπτυξη της ενδοχώρας και της υπαίθρου, βελτιώνοντας την προσβασιμότητα από και προς τα αστικά κέντρα και αναβαθμίζοντας τις προσφερόμενες εμπειρίες. Προς αυτή την κατεύθυνση εμπλουτίζουμε το τουριστικό μας προϊόν, ενδυναμώνοντας και προωθώντας τον αθλητικό τουρισμό, τον ιατρικό τουρισμό, τον καταδυτικό τουρισμό, τον αγροτικό τουρισμό τον επιχειρηματικό τουρισμό, τον πολιτιστικό/θρησκευτικό τουρισμό, μεταξύ άλλων, στοχεύοντας

Ο υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης έκανε λόγο για το ότι το μεταναστευτικό αποτελεί δυνητικά δημοσιονομική βόμβα. Ποιες πολιτικές θα εφαρμόσετε για να διασφαλίσετε ότι το μεταναστευτικό δεν θα αποτελεί πληγή στα ταμεία του κράτους; ΑΒΕΡΩΦ ΝΕΟΦΥΤΟΥ Πριν από όλα να τονίσω ακόμη μια φορά ότι σεβόμαστε απόλυτα τα ανθρώπινα δικαιώματα των προσφύγων και ότι είμαστε έτοιμοι να προσφέρουμε άσυλο σε αποδεδειγμένα κατατρεγμένους και απελπισμένους ανθρώπους, όσο επιτρέπουν οι δυνατότητές μας. Σήμερα όμως η χώρα μας αντιμετωπίζει ένα δυσβάστακτο βάρος, πολύ περισσότερο από αυτό που μας αναλογεί και μάλιστα από υπερβολικές ροές μεταναστών που δεν θεωρούνται πρόσφυγες ή άνθρωποι που βρίσκονται σε κίνδυνο. Το 2021 είχαμε 13.235 αιτήσεις ασύλου σε σχέση με 7.094 το 2020, μια αύξηση της τάξης του 87%, ενώ από τον Ιανουάριο μέχρι τον Οκτώβριο του 2022, οι αιτήσεις ασύλου έχουν ανέλθει σε 18.345. O υπουργός Οικονομικών αλλά και ο υπουργός Εσωτερικών μίλησαν για το μεταναστευτικό και ανέφεραν ότι πρόκειται για μια εν δυνάμει βόμβα όσον αφορά το κράτος προνοίας και αυτή είναι μια πραγματικότητα. Έχουμε την υποχρέωση να βάλουμε όρια και κανόνες. Να διαφυλάξουμε τη νομιμότητα και να αντιμετωπίσουμε παράνομα φαινόμενα και ενδεχόμενες υβριδικές απειλές. Δεν γίνεται να είναι η Κύπρος μια χώρα υπό κατοχή χωρίς έλεγχο και με ελεύθερη πρόσβαση, εφόσον οι επιπτώσεις είναι πολλαπλές, μεταξύ άλλων και στην οικονομία

όπως αναφέρατε.

1. Αυστηρότερη επιτήρηση διαύλων εισόδου.

2. Συμφωνίες επαναπατρισμού.

3. Και οι δικαιούχοι πολιτικού ασύλου να ενταχθούν στην κοινωνία και στην παραγωγή.

ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ Το μεταναστευτικό και προσφυγικό ζήτημα είναι ένα ευαίσθητο, σύνθετο και πολύπλοκο θέμα, το οποίο δεν μπορεί να λυθεί οριστικά όσο υφίστανται οι αιτίες που το δημιουργούν. H αποτελεσματική διαχείριση του ζητήματος, απαιτεί έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό, στη βάση των δυνατοτήτων της χώρας μας, με σεβασμό πάντοτε στα ανθρώπινα δικαιώματα και στις υποχρεώσεις μας έναντι των διεθνών και ευρωπαϊκών συμβάσεων. Από κει και πέρα, παρατηρώ ότι η απερχόμενη κυβέρνηση απέτυχε παταγωδώς ως προς τη διαχείριση του ζητήματος. Η απουσία ενός γρήγορου και αποτελεσματικού συστήματος εξέτασης αιτήσεων ασύλου αλλά και η υιοθέτηση ξενοφοβικών πρακτικών που έρχονται σε ρήξη με διεθνείς συμβάσεις και το ευρωπαϊκό κεκτημένο, δεν έδωσαν λύσεις στο πρόβλημα, αντίθετα το διόγκωσαν. Ένας φράχτης 20 χιλιομέτρων, μας στοίχισε 2 εκατομμύρια. Αν προχωρήσουμε σε φράχτη σε όλο το μήκος της Πράσινης Γραμμής, όπως εξήγγειλε ο κ. Αβέρωφ Νεοφύτου και που θα μελετήσει λέει ο κ. Χριστοδουλίδης, θα μιλάμε για δεκάδες εκατομμύρια. Ξέρετε τους φράχτες δεν τους επιδοτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, επιβαρύνουν απευθείας τα δημόσια ταμεία. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των

κονδυλίων εκατομμυρίων που χορηγεί η Ε.Ε. για το μεταναστευτικό, εμείς επιμένουμε ότι χρειάζεται ορθή αξιοποίηση, διαφάνεια και λογοδοσία. Έλαβαν σχεδόν 200 εκατομμύρια από την Ε.Ε., για τη διαχείριση του προσφυγικού-μεταναστευτικού ζητήματος. Μπορούν να ενημερώσουν τον κυπριακό λαό πώς αξιοποίησαν αυτά τα κονδύλια; Για το κέντρο φιλοξενίας στο Πουρνάρα, έλαβαν 20 περίπου εκατομμύρια και βλέπουμε όλοι σε πόσο άσχημη κατάσταση βρίσκεται. Για εμάς, η ανθρώπινη μεταχείριση των προσφύγων και μεταναστών είναι χρέος. Στόχος μας είναι να επιταχυνθούν δραστικά οι διαδικασίες ώστε να επιτευχθεί ταχεία εξέταση αιτήσεων. Με νέα διαδικασία διαλογής των αιτήσεων ανάμεσα στις προδήλως αβάσιμες και στις προδήλως βάσιμες που θα συνδέεται με μια σταθερή και αποτελεσματική διαδικασία εθελούσιας επιστροφής και επαναπατρισμού με την αρωγή της Ε.Ε., καθώς και με την επιδίωξη συνομολόγησης από την Κυπριακή Δημοκρατία διμερών συμφωνιών επανεισδοχής με τρίτα κράτη. Ταυτόχρονα, θα εκσυγχρονιστεί η Στρατηγική Απασχόλησης Ξένου Εργατικού Δυναμικού, στη βάση της Αρχής της Ίσης Μεταχείρισης στην Απασχόληση, με κύριο στόχο την καταπολέμηση της εργασιακής εκμετάλλευσης των μεταναστών αλλά και της ομαλής ένταξής τους στην κοινωνία και την αγορά εργασίας. ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ Το μεταναστευτικό αποτελεί ένα από τα ζητήματα που ανησυχεί δικαιολογημένα σε μεγάλο βαθμό τους πολίτες. Τα δεδομένα ως έχουν σήμερα, αφορούν μεταξύ άλλων και μια συνειδητή προσπάθεια από πλευράς Τουρκίας να εργαλειοποιήσει ανθρώπους, προωθώντας συνεχώς παράτυπους μετανάστες μέσω της Πράσινης Γραμμής. Είναι ένα θέμα που πρέπει μακριά από λαϊκισμούς, αλλά με πολύ συγκεκριμένες ενέργειες, η Κύπρος να σταματήσει να είναι ελκυστικός προορισμός. Αναγνωρίζοντας τις σημαντικές ενέργειες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, συμπεριλαμβάνοντας και τις βελτιώσεις στις διαδικασίες, μέσα από τις προτάσεις μας να ενισχύσουμε τις προσπάθειες για άμεση εξέταση ασύλου και για άμεση επιστροφή των πρόδηλα αβάσιμων αιτήσεων, διαφυλάσσουμε την επιδοματική πολιτική μας καταπολεμώντας την κατάχρησή τους, ενώ

αριθμό των εξεταστών αιτήσεων ασύλου για περίοδο 3 χρόνων, με στόχο την εξέταση επιπλέον 3.000 αιτήσεων τον μήνα. Παράλληλα διαφυλάσσουμε ότι το σύνολο των ληπτών του έκτακτου επιδόματος πού παραχωρείται από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, σε δικαιούχους που είναι οι αιτητές ασύλου, πριν και κατά τη διάρκεια εξέτασης του αιτήματός τους, θα συμμετέχουν, καθημερινά, σε δραστηριότητες, που συνδέονται με την προσφορά προς το Κράτος που τους φιλοξενεί. Για παράδειγμα, σε ό,τι αφορά στους λήπτες Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (ΕΕΕ), σε δικαιούχους που είναι οι κάτοχοι Διεθνούς Προστασίας, θα λαμβάνουν μέρος σε καθημερινή βάση σε δραστηριότητες που έχουν ως απώτερο σκοπό την ομαλή ένταξή τους στην κυπριακή κοινωνία και στην αγορά εργασίας. Οι δραστηριότητες αυτές, αφορούν στην εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας και στην εργοδότησή τους σε βιοτεχνίες και μικρές επιχειρήσεις, με τα έξοδα να μην επιβαρύνουν τον εργοδότη αλλά να καλύπτονται από το ΕΕΕ. Στόχος η απαλλαγή της Κύπρου ως ελκυστικός προορισμός λόγω και των επιδοματικών πολιτικών που απολαμβάνουν. Για να είναι εφικτά όλα τα πιο πάνω προχωρούμε στη σύσταση Υφυπουργείου Μετανάστευσης, στα πρότυπα άλλων κρατών της Ε.Ε., με πλήρη προγραμματισμό, συντονισμό, οργάνωση, εποπτεία και την ευθύνη αξιολόγησης και αναβάθμισης των Υπηρεσιών/Τμημάτων που θα υπάγονται σ’ αυτό, με σκοπό την επίλυση των υφιστάμενων προβλημάτων και προκλήσεων

COVER STORY

μου να πω ότι το

μήνυμα που λαμβάνουμε από τους

καταρρακώνεται η δική τους

Νόμο επιλεκτικά, ενώ η εμπιστοσύνη των πολιτών προς το Κράτος και τους Θεσμούς έχει καταρρακωθεί. Την ίδια στιγμή, οι διεθνείς δείκτες διαφθοράς κάθε άλλο παρά τιμούν τη χώρα μας. Είναι όλα αυτά που εμείς θα αλλάξουμε. Βασικός μας στόχος είναι να επαναφέρουμε το ήθος στη διακυβέρνηση του τόπου. Τη χρηστή διοίκηση, τη λογοδοσία, τη διαφάνεια στη λήψη αποφάσεων. Ξέρετε πολλές φορές το ζήτημα της διαφθοράς δεν είναι αποτέλεσμα έλλειψης νομοθεσιών ή κανόνων, αλλά ελλιπούς βούλησης. Κι εμείς έχουμε τη βούληση να βάλουμε φρένο σε αυτά τα φαινόμενα. Την ίδια ώρα προτείνουμε ορισμένα σημαντικά μέτρα τα οποία θωρακίζουμε το Κράτος Δικαίου. Σας αναφέρω μερικά, όπως: -Θεσμική/νομοθετική ρύθμιση περιορισμού των θητειών σε διάφορα πολιτειακά αξιώματα και εναλλαξιμότητα σε νευραλγικές θέσεις της Δημόσιας Υπηρεσίας. -Μεταρρύθμιση της Νομικής Υπηρεσίας και διαχωρισμός της αρμοδιότητας του δημόσιου κατήγορου από τη λειτουργία του νομικού συμβούλου του Κράτους. - Υποχρεωτική δήμευση περιουσιακών στοιχείων, ανάλογης αξίας, πρώην και νυν πολιτειακών αξιωματούχων και δημόσιων λειτουργών, οι οποίοι καταδικάζονται για αδικήματα φοροδιαφυγής, δεκασμού και διασπάθισης δημόσιου χρήματος, όπως και στενών συγγενών τους εξ αίματος ή/και εξ αγχιστείας, αν αποδειχθεί ότι εμπλέκονται. -Θέσπιση κριτηρίων επιλεξιμότητας και καταλληλότητας για όλους τους διορισμούς και διασφάλιση της γνωμοδοτικής συμμετοχής άλλων οργάνων. -Εκσυγχρονισμός της δήλωσης «Πόθεν έσχες».

φαινόμενα έλλειψης λογοδοσίας και διαφάνειας, υπονόμευσης των Θεσμών και διάβρωσης των παραδοσιακών Ηθικών Αξιών. Όπως ορθά διαπιστώνεται, η διαφθορά επιδρά αρνητικά στην ανταγωνιστικότητα, αμαυρώνει την εικόνα της χώρας και δυσχεραίνει την προσέλευση ποιοτικών επενδύσεων, περιορίζοντας τις δυνατότητες της οικονομίας για ανάπτυξη. Η ανάγκη για την ανασύνταξη του κράτους είναι επιτακτική. Επιβάλλεται η αποκατάσταση του αισθήματος ενός Κράτους Δικαίου. Μέσα από σειρά προτάσεων στοχεύουμε στην ανάπτυξη κουλτούρας μηδενικής ανοχής στη βάση εμπιστοσύνης, δια-

φάνειας, λογοδοσίας και αποτελεσματικότητας. Προωθούμε αριθμό θεσμικών μεταρρυθμίσεων για καλύτερη συνεργασία μεταξύ των τριών εξουσιών, αξιολογούμε στη βάση των συστάσεων της GRECO τον διαχωρισμό του ρόλου του νομικού συμβούλου του κράτους από εκείνο του δημόσιου κατήγορου, εισάγουμε ειδικά κριτήρια για τον διορισμό ανεξάρτητων αξιωματούχων, ενισχύουμε τα αποτρεπτικά μέτρα για τη σύγκρουση συμφερόντων, θεσμοθετούμε κανονισμούς για την πρόσληψη συγγενικών προσώπων, εκσυγχρονίζουμε τη δημόσια διοίκηση στοχεύοντας στη λογοδοσία και την αποτελεσματικότητα και υιοθετούμε τον Θεσμό της Συμμετοχικής Δημοκρατίας, ώστε οι πολίτες να συμμετέχουν πιο ενεργά και αμεσότερα για τη διαμόρφωση πολιτικών.

11Πόρισμα για την κατάρρευση της κυπριακής οικονομίας, πόρισμα για το κλείσιμο του Συνεργατισμού και πορίσματα για το Πρόγραμμα των «Χρυσών Διαβατηρίων». Από τα πορίσματα προκύπτουν ευθύνες και συμπεράσματα αλλά δεν έχουν υπάρξει τιμωρίες, παρά το γεγονός ότι κάποιες υποθέσεις έχουν οδηγηθεί στα δικαστήρια και παρατηρείται αδράνεια ως προς την εξέλιξη των υποθέσεων. Θα προχωρήσετε τις διαδικασίες με στόχο την απόδοση δικαιοσύνης και την τιμωρία όσων εμπλέκονται, ώστε να

που επιτείνει τη διαφθορά και τη διαπλοκή. Όντως πορίσματα πάνε και έρχονται αλλά ελάχιστες περιπτώσεις κατέληξαν τελικά σε καταδικαστικές αποφάσεις. Η εκτελεστική εξουσία δεν μπορεί να παρέμβει στη δικαιοσύνη ούτε να αντικαταστήσει τη δικαστική εξουσία. Συνεπώς το μόνο πράγμα που μπορούμε να διαβεβαιώσουμε τους πολίτες, είναι ότι εμείς θα διευκολύνουμε τη δικαιοσύνη για να κάνει το καθήκον της, ώστε να διερευνήσει ως οφείλει κάθε καταγγελία για ενδεχόμενη διαφθορά. Σε αντίθεση με την απερχόμενη κυβέρνηση, που όπως όλοι είδαμε σε πολλές περιπτώσεις, ήρθε σε ρήξη με τους Ανεξάρτητους Θεσμούς που επιχείρησαν να της ασκήσουν έλεγχο. Σε ό,τι μας αφορά λοιπόν, ναι ξεκάθαρα όλα τα πορίσματα, για την οικονομία, για το κλείσιμο του Συνεργατισμού και το τεράστιο σκάνδαλο των «Χρυσών Διαβατηρίων», θα οδηγηθούν στη δικαιοσύνη προς πλήρη διαλεύκανση. Από εμάς, η ατιμωρησία δεν θα γίνει ανεκτή. Αξίζει, επίσης, να αναφέρω ότι έχουμε εκπονήσει ένα συνολικό σχεδιασμό για μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης, ώστε να της παρέχουμε τα εργαλεία να επιτελέσει αποτελεσματικά το έργο της. Αναφέρω επιγραμματικά μερικές από τις προτάσεις μας: -Μετά την ψήφιση πρόσφατα του πρώτου πακέτου, θα επικεντρωθούμε στη μεταρρύθμιση της πρωτοβάθμιας δικαιοδοσίας, επιλύοντας καταρχάς το χρονίζον πρόβλημα της καθυστέρησης εκδίκασης χιλιάδων υποθέσεων. -Διασφάλιση του δικαιώματος πρόσβασης στη δικαιοσύνη για όλους, ανεξαρτήτως εισοδήματος. Μηχανισμός ελέγχου του Θεσμού της Νομικής Αρωγής, επέκταση του δικαιώματος για νομική αρωγή στη βάση κοινωνικο-οικονομικών κριτηρίων. -Εκσυγχρονισμός των Θεσμών και απλοποίηση των διαδικασιών Πολιτικής Δικονομίας. Εκσυγχρονισμός και αποτελεσματικότητα του δικαίου εκτέλεσης των αποφάσεων. -Ίδρυση Δικαστηρίου απαιτήσεων μικρής κλίμακας, για αποφόρτιση των Επαρχιακών Δικαστηρίων. -Άμεση υλοποίηση και διαρκής εκσυγχρονισμός της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης σε όλα τα επίπεδα, περιλαμβανομένης και της ψηφιοποίησης του Πρωτοκολλητείου. -Εφαρμογή του Θεσμού ODR (online dispute resolution), ειδικότερα σε διαδικασίες όπου δεν απαιτείται προσαγωγή μαρτυρίας, όπως για παράδειγμα στην αναθεωρητική δικαιοδοσία και στο Δικαστήριο διεθνούς προστασίας. ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ Είμαστε ένα Κράτος Δικαίου, μέλος της Ε.Ε. και ως τέτοιο η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης είναι δεδομένη. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση δεν έχει την αρμοδιότητα άσκησης διώξεων, ούτε μπορεί να παρεμβαίνει στο ανακριτικό έργο, ούτε μπορεί να υποκαταστήσει τα δικαστήρια. Συμφωνούμε σε αυτό που σημειώνετε ότι θα πρέπει να εμπεδωθεί το αίσθημα δικαίου, ειδικά όταν υπάρχουν πορίσματα ερευνητικών επιτροπών και θα διαβουλευθούμε με όλους τους εμπλεκόμενους, ώστε εάν υπάρχει το παραμικρό που μπορεί να βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση εκ μέρους της κυβέρνησης, να γίνει. Είτε με αλλαγή νομοθεσιών, είτε με περαιτέρω μεταρρυθμίσεις.

Πώς σχολιάζετε το εν λόγω μοντέλο ανάπτυξης και πώς προτίθεστε να συνεχίσουμε; ΑΒΕΡΩΦ ΝΕΟΦΥΤΟΥ

απέναντί της,

νοουμένου ότι θα εξακολουθήσουμε να έχουμε ισχυρή και σταθερή κυβέρνηση που θα μπορεί να αντιμετωπίσει τους εξωγενείς κινδύνους. ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ Είναι βασική μας θέση ότι το οικονομικό μοντέλο της χώρας, που σήμερα βασίζεται στο πρόσκαιρο κέρδος, έχει προ πολλού φτάσει σε τέλμα. Έχετε αναφέρει ένα πολύ καλό παράδειγμα που το επιβεβαιώνει. Τη δεκαετία που μας πέρασε οι κυβερνώντες έδωσαν ένα πακέτο κινήτρων μέσα από το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων, που όλα στόχευαν στις μεγάλες αναπτύξεις πολυτελών διαμερισμάτων. Γι’ αυτά τα διαμερίσματα, η ζήτηση υπήρξε τεχνητή. Δεν υπήρξε στην ουσία εξυπηρέτηση μίας ανάγκης. Με αποτέλεσμα, όλες οι παραγωγικές δυνάμεις της Λεμεσού, αλλά και κατ’ επέκταση της χώρας, να επιδοθούν στην κατασκευή αυτών των πολυτελών μονάδων, αντί να κατασκευάζουν ακίνητα σε προσιτές τιμές αγοράς και ενοικίασης. Έτσι η πραγματική ζήτηση από συμπολίτες μας, φοιτητές, νεαρά ζευγάρια και εργαζόμενους που φτάνουν για εργασία στην πόλη της Λεμεσού, να μην μπορεί να καλυφθεί, καθώς η προσφορά είναι μειωμένη. Μετά τη διεθνή κατακραυγή και το ρεζίλεμα της χώρας από τα παράτυπα διαβατήρια σε υπόδικους και φυγάδες, τερματίσαμε το πρόγραμμα και από το ζενίθ, οι κατασκευές έφτασαν στα ναδίρ. Σήμερα οι πρώτοι που πάνε στο ταμείο ανεργίας είναι οι εργαζόμενοι αυτού του κλάδου. Μας έμεινε όμως κληρονομιά η στρέβλωση των υψηλών τιμών και ενοικίων. Η δική μας φιλοσοφία έγκειται στην ισορροπημένη ανάπτυξη. Στη λήψη πολιτικών αποφάσεων

από

συμφέρον, που θα διασφαλίζουν

κάθε κλάδο και ανάπτυξη

οφέλη αντί πρόσκαιρα. Πιο συγκεκριμένα, για

κατασκευαστικό κλάδο, θα δοθούν κίνητρα φορολογικά και πολεοδομικά, ενώ θα επιβληθεί τέλος αδρανούς περιουσίας μεγάλης αξίας, στα αστικά κέντρα, που θα λειτουργήσει ως αντικίνητρο στη συσσώρευση αδρανούς πλούτου. Την ίδια ώρα, ο παραγωγικός πλούτος, θα ενθαρρυνθεί για νέες επενδύσεις, με στοχευμένα κίνητρα σε κάθε κλάδο, τουρισμό, ναυτιλία, μεταποίηση και πρωτογενή τομέα. Ειδικά οι υπηρεσίες που αποτελούν ένα πολύ σημαντικό τομέα για μια μικρή νησιώτικη χώρα όπως η Κύπρος, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι έχουν πληγεί από τα σκάνδαλα διαφθοράς της απερχόμενης διακυβέρνησης ΔΗΣΥ-Αναστασιάδη. Βασικός μας στόχος είναι να αποκαταστήσουμε την αξιοπιστία των χρηματοοικονομικών μας υπηρεσιών και την ίδια ώρα με κίνητρα να προσελκύσουμε εταιρείες που να έχουν φυσική παρουσία στην Κύπρο. Που θα φέρουν χρήμα, θα εργοδοτήσουν προσωπικό και θα έχουν ως μόνιμη έδρα την Κύπρο για τις δραστηριότητές τους εντός κι εκτός Ε.Ε.. Όλα τα κίνητρα βεβαίως, θα υπηρετούν τον στόχο της πράσινης μετάβασης και της αειφορίας, ώστε να επιτύχουμε τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού

τη μια η ενίσχυση της ανθεκτικότητας της κυπριακής οικονομίας και από την άλλη, η προώθηση και πιο υποσχόμενων μορφών ανάπτυξης και η προώθηση νέων παραγωγικών τομέων, όπως της τεχνολογίας (π.χ. αγροτεχνολογία, πληροφορική, πράσινη μετάβαση), της έρευνας και του πολιτισμού. Μιας οικονομίας που καινοτομεί και είναι την ίδια στιγμή ανθεκτική, βιώσιμη, διευρυμένη και λιγότερο επιρρεπής σε εξωγενείς παράγοντες.

μέλλον της Κύπρου. Η ηλιακή τεχνολογία είναι πολύ φθηνότερη και αποδοτική, η τεχνολογία αποθήκευσης ενέργειας από ΑΠΕ έχει ωριμάσει, αλλά έχουμε ακόμη συγκεκριμένα βήματα να κάνουμε όπως το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, η εισαγωγή του Θεσμού του Οne Stop Center για αδειοδότηση έργων ΑΠΕ, ενώ ήδη έχουν εξασφαλιστεί €334 εκατ. για επιχορηγήσεις έργων ενεργειακής αναβάθμισης και ΑΠΕ. Το 2021 προκηρύχθηκαν σχέδια χορηγιών για ενεργειακή αναβάθμιση και εγκατάσταση ΑΠΕ πέραν των €40 εκατομμυρίων, ενώ εντός του 2022 το συνολικό ποσό που θα προκηρυχθεί σε σχέδια θα είναι υπερδιπλάσιο και θα ξεπερνά τα €150 εκατομμύρια, περισσότερα απ’ όσα είχαν προκηρυχθεί συνολικά την περίοδο 2015-2020. Προχωρούμε λοιπόν στην Επόμενη Μέρα της Ενέργειας με ένα γενναίο πλάνο εμπλουτισμένο με την εγκατάσταση συστημάτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε όλα τα δημόσια κτήρια, σχολεία, νοσοκομεία, υπουργεία, αλλά και κίνητρα για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε κάθε κτήριο. Σε συνδυασμό με την επέκταση των προγραμμάτων ενεργειακής αναβάθμισης των κτηρίων και την ενθάρρυνση της εγκατάστασης συστημάτων αποθήκευσης, θα πετύχουμε τη μείωση της κατανάλωσης μαζί με την αυτοπαραγωγή. Ήδη το ποσοστό δυνατότητας αυτοπαραγωγής αυξήθηκε στο 100%. Στόχος μας είναι, μόλις το δίκτυο διανομής αναβαθμιστεί, η δυνατότητα αυτοπαραγωγής να ανέβει στο 125%, προκειμένου το κάθε νοικοκυριό να μπορεί να έχει και έσοδα, χωρίς φορολογική επιβάρυνση, από την παραγωγή ρεύματος με ανανεώσιμες πηγές, περνώντας από το Net Metering στο Net Billing. Ένας σχεδιασμός που σταδιακά μπορεί να επεκταθεί στην ξενοδοχειακή βιομηχανία, τη γεωργία

ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ποσοστό για την Ελλάδα είναι στο 35%, ενώ ο μέσος όρος της Ε.Ε. είναι στο 37%. Είναι γεγονός, επίσης, ότι η αδράνεια της απερχόμενης κυβέρνησης όσον αφορά τη διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα έχει μεγάλο κόστος για τον καταναλωτή. Το Mea Culpa που ζήτησε τις προάλλες ο Υπ. Οικ. κοστίζει μερικά εκατομμύρια τον χρόνο σε πρόστιμα, ρύπους και ακριβό μαζούτ, τα οποία πληρώνουν οι πολίτες. Αν συνυπολογίσουμε και την καθυστέρηση στην έλευση του φυσικού αερίου, το κόστος ξεπερνά τα 200 εκατομμύρια ετησίως. Αισθάνομαι παράλληλα την ανάγκη να αναφέρω ότι με μετρήσεις του 2020, 21% των συμπολιτών μας ζούσαν σε κίνδυνο ενεργειακής φτώχειας. Σήμερα με την ακρίβεια να καλπάζει, οι πολίτες είναι περισσότερο ανοχύρωτοι και το ποσοστό, λυπάμαι που το λέω, θα διογκωθεί ανησυχητικά. Πρωτίστως για εμάς είναι αδήριτη ανάγκη

να φέρουμε το φυσικό αέριο στον τόπο μας, ώστε να μειώσουμε το κόστος παραγωγής ενέργειας. Αυτό ως ένα μεταβατικό στάδιο καθώς το 2030 και το «Fit for 55», είναι κοντά. Παράλληλα, για σκοπούς μείωσης του κόστους αλλά και στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης, έχουμε σχεδιάσει προγράμματα καθολικής εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων, με κλιμακωτή επιδότηση που θα φτάνει μέχρι και 100% για ευάλωτα νοικοκυριά. Επενδύσεις για αναβάθμιση του δικτύου από τα έσοδα δημοπράτησης των ρύπων με ταυτόχρονη δημιουργία υποδομών αποθήκευσης ενέργειας. Χρηματοδότηση για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε όλα τα δημόσια κτήρια. Χρηματοδότηση Δήμων και Κοινοτήτων για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων για κοινοτικές ανάγκες και στήριξη στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις,

αναφέρω ότι υιοθετούμε πρακτικές «έξυπνων πόλεων», με χρήση της ηλεκτροκίνησης στις μαζικές μεταφορές και ποδηλατοδρόμους, ενώ οι ειδικές επενδύσεις προς το υδρογόνο που λαμβάνεται από τις ΑΠΕ και προς νέες τεχνολογίες, θα βοηθήσουν τη χώρα μας να μην ξαναγίνει ουραγός στην ενέργεια. ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ Το ενεργειακό μέλλον της Κύπρου είναι ελπιδοφόρο δεδομένου ότι θα υιοθετήσουμε άμεσα, απλά και ουσιαστικά μέτρα προκειμένου να μεταβούμε από Συμβατικές Πηγές Ενέργειας, σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) πιο φιλικές προς το περιβάλλον. Όντως, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας η Κύπρος βρίσκεται στις χαμηλότερες θέσεις αναφορικά με την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και αυτό μας αφήνει περιθώρια μεγάλης προόδου. Η Ενεργειακή Στρατηγική που προτείνουμε έχει στο επίκεντρό της τον άνθρωπο και τις επιχειρήσεις, αφού η κρίση που μαστίζει την Ευρώπη επηρεάζει πρωτίστως τα νοικοκυριά και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Αποτελείται από 3 πολιτικές με συγκεκριμένα και αλληλένδετα μέτρα. Πιο συγκεκριμένα, προτείνονται μέτρα για οικονομικά προσιτή ενέργεια στον καταναλωτή, μέτρα για την περαιτέρω προώθηση της ενεργειακής απόδοσης και της διείσδυσης ΑΠΕ στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης και μέτρα για τη βέλτιστη αξιοποίηση των υδρογοναθρακικών πόρων της Κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) ως μεταβατική δράση προς επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας. Αναφορικά με τη διείσδυση ΑΠΕ στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι απαραίτητη η δημιουργία των απαραίτητων δομών, η απλοποίηση των σχετικών διαδικασιών και η προώθηση προγραμμάτων επενδύσεων και κινήτρων. Έχουμε προχωρήσει στον σχεδιασμό μιας σειράς από κοστολογημένες δράσεις που θα συμβάλουν ακριβώς προς αυτή την κατεύθυνση άμεσα και αποτελεσματικά. Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, απλοποιούμε τις διαδικασίες, διευρύνουμε τους δικαιούχους και αυξάνουμε κλιμακωτά τις χορηγίες:

- Για την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών. - Για την αντικατάσταση ενεργοβόρων συσκευών.

- Για τη θερμομόνωση των υποστατικών. - Για την αντικατάσταση των συμβατικών οχημάτων με υβριδικά και ηλεκτροκίνητα οχήματα. Παράλληλα, προωθούμε και απλοποιούμε τις διαδικασίες που αφορούν το virtual net metering για την αξιοποίηση των ΑΠΕ από διαμερίσματα και γραφεία, ενώ εισάγουμε καινοτόμες μορφές χρηματοδότησης για την πράσινη μετάβαση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.

κατοχή και το τι μπορεί να χάσουμε στο μέλλον. Σε ό,τι αφορά τα διαφυγόντα ποσά από φόρους λόγω της προμήθειας καυσίμων από τα κατεχόμενα, είναι επίσης σοβαρό πρόβλημα, αλλά η λύση του περνά μέσα από τη μείωση των τιμών των καυσίμων και μια ευρύτερα ευαίσθητη προσέγγιση. Αυτά τα πράγματα αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά μόνο μέσα από λύση του Κυπριακού. Όσο έχουμε κατοχή, ο πρόσφυγας θα στερείται της περιουσίας, η οικονομία τους πόρους και τις δυνατότητες για ανάπτυξη, η κοινωνία το κόστος της αβεβαιότητας και των εξοπλισμών και οι πρατηριούχοι πελάτες και το κράτος φόρους. Μην

της απώλειας εσόδων για το κράτος, καθώς και τον αθέμιτο ανταγωνισμό για τις επιχειρήσεις που λειτουργούν νόμιμα στην Κυπριακή Δημοκρατία. Οι οποιεσδήποτε ενέργειές μας για την εφαρμογή του κανονισμού πρέπει πάντα να συνάδουν

Π

ολλές είναι οι προτάσεις που θέτουν οι υποψήφιοι στη σφαίρα των συζητήσεων, όσον αφορά τις δημοσιονομικές και γενικότερα τις οικονομικές πολιτικές, που προτίθενται να υιοθετήσουν. Γίνεται αντιληπτό ότι οποιεσδήποτε θεσμικές αλλαγές για μετασχηματισμό της οικονομίας επεκτείνονται πέραν της πενταετίας και απαιτεί ένα χειροπιαστό και υλοποιήσιμο σχέδιο και όχι θεωρίες και εκθέσεις ιδεών. Σίγουρα οι οποιεσδήποτε προτάσεις θα πρέπει να αξιολογηθούν μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο της παγκόσμιας οικονομίας, ειδικά όταν αναφερόμαστε σε μια εξωγενή οικονομία. Η χώρα τις τελευταίες δύο δεκαετίες προωθείται ως κέντρο υπηρεσιών, ενώ σημαντικές είναι οι αναφορές στα προγράμματα των υποψηφίων για την ανάγκη επέκτασης της οικονομικής βάσης. Η ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα, η Ψηφιοποίηση και η Πράσινη Ανάπτυξη αποτελούν κοινούς παρονομαστές στις οικονομικές προτάσεις που διατυπώνονται δημόσια. Είναι θεμιτό ο καθένας να έχει τις δικές του πολιτικές πεποιθήσεις ανάλογα με το πού πρόσκειται πολιτικά. Θεωρίες του παρελθόντος που αποδείχτηκαν μη εφαρμόσιμες και λάθη που οδήγησαν τη χώρα στην ύφεση πρέπει να αποφευχθούν.

Την ίδια στιγμή είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι οι δημοσιονομικές πολιτικές πρέπει να συνάδουν με τις ευρωπαϊκές οδηγίες και το δημοσιονομικό σύμφωνο, ενώ το χρηματοπιστωτικό σύστημα εποπτεύεται κεντρικά από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ενώ η κυπριακή οικονομία παρουσιάζεται, προς το παρόν, ανθεκτική, πυκνώνουν οι αναλύσεις ότι η παγκόσμια οικονομία μπαίνει σε μια περίοδο ύφεσης (χαρακτηριστική είναι η ανάλυση της Citi που κάνει αναφορά για την όγδοη ύφεση της κερδοφορίας των εταιρειών διεθνώς στα τελευταία πενήντα χρόνια). ΔΙΑΦΈΡ Έ Ι Η Θ Έ ΩΡ Ι Α ΑΠΌ ΤΗΝ ΠΡΑ ΞΗ Πολλές φορές η θεωρία από την πράξη είναι διαφορετική. Για παράδειγμα αποτελεί παράδοξο το ότι ζούμε σε ένα περιβάλλον υψηλών επιτοκίων και υψηλού πληθωρισμού. Επιπλέον οποιοσδήποτε οικονομικός σχεδιασμός πρέπει να παρουσιάζει δυναμική και να έχει τη δυνατότητα τροποποιήσεων σε σύντομο χρονικό διάστημα. Τα τελευταία χρόνια με την εξάπλωση του ιού και το ουκρανικό ζήτημα, είναι ξεκάθαρο ότι οι οικονομίες και οι κυβερνήσεις καλούνται να λειτουργήσουν σε ένα δύσκολο και συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Αυτό καταδεικνύει την αναγκαιότητα ισχυροποίησης της οικονομικής βάσης, μακριά από παλληκαρισμούς που έχουμε δει στο παρελθόν. Η οικονομία πρέπει να διευκολύνει τις παραγωγικές δυνάμεις να παραγάγουν και να ενισχύουν το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν

αφορά τις διαδικασίες και τον σεβασμό στους εργαζομένους. Το σημαντικό είναι να μεγαλώσει η «πίτα» και ο ανταγωνισμός να μην αφορά μόνο την εγχώρια οικονομία. Η διεύρυνση του ΑΕΠ της χώρας μόνο θετικά αποτελέσματα θα έχει για τους πολίτες, οπότε πέραν από το «συστάρισμα» των εσωτερικών θεμάτων είναι σημαντικό να βρεθούν οι τρόποι προώθησης της οικονομίας στο εξωτερικό. ΠΡΈΠ Έ Ι ΝΑ ΠΡΟΣΑΡΜΟΖ ΟΜΑΣΤ Έ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΣΦΑΛ ΙΣΟΥΜ Έ ΙΣΧΥΡΉ ΟΙΚΟΝΟΜ Ι Α Με τον ρυθμό που κινείται η παγκόσμια οικονομία και την παγκοσμιοποίηση, οποιαδήποτε αδυναμία προσαρμογής γρήγορα στα νέα δεδομένα θα οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα. Διατήρηση της ανταγωνιστικότητας, διευκόλυνση και αμεσότητα στις διαδικασίες που αφορούν το δημόσιο και ενίσχυση του Κράτους Δικαίου είναι από τις σημαντικότερες παραμέτρους (δεν μπορεί μια εμπορική διαφορά να δικάζεται σε βάθος χρόνου κρατώντας δεσμευμένες τις δύο πλευρές). Είναι αυτονόητο ότι ο κάθε ηγέτης θέλει το καλύτερο για τον λαό του. Βασική προϋπόθεση είναι η παρουσία μιας ισχυρής οικονομίας. Οποιεσδήποτε πολιτικές που θα προωθηθούν δεν πρέπει να πνίγουν την επιχειρηματικότητα αλλά αντίθετα να την ενισχύουν, μέσα από ένα πλαίσιο ελέγχου και λογοδοσίας, που δεν θα αποτελεί εμπόδιο για την ανάπτυξη. Από εκεί και πέρα είναι σημαντικό να υπάρξει ένα Κράτος Δικαίου, με γρήγορες διαδικασίες και έλεγχο ώστε να διασφαλίζεται η αξιοποίηση και του τελευταίου ευρώ για αυτούς που έχουν ανάγκη. Ασυγκράτητη παροχολογία θα οδηγήσει σε δύσκολα μονοπάτια. Η διατήρηση του πληθωρισμού σε υψηλά επίπεδα σε συνδυασμό με την αύξηση των επιτοκίων, που αποφασίζονται με επιθετικό τρόπο από τις Κεντρικές Τράπεζες, περιορίζουν το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών και την αγοραστική τους δύναμη. Ως εκ τούτου, ενισχύονται οι συζητήσεις για τη λήψη μέτρων ενίσχυσης των εισοδημάτων, είτε με συγκεκριμένα μέτρα ή μέσω της τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των μισθών. Οι συζητήσεις γίνονται ακόμη εντονότερες λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυπριακή οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί με ρυθμό κοντά στο 6% το 2022 (φυσικά θα ήταν καλό η σύγκριση να μη γινόταν μόνο με πέρσι και πρόπερσι, όπου η βάση λόγω πανδημίας ήταν περιορισμένη), άρα κάποιος μπορεί να συμπεράνει ότι υπάρχουν δυνατότητες για παραχωρήσεις από επιχειρήσεις, την κυβέρνηση και γενικότερα όσους συμμετέχουν στην αγορά. Υπενθυμίζεται ότι, αρκετά μέτρα που αποσκο -

ΟΙ ΤΩΡΙΝΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΠΙΕΣΕΙΣ ΣΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ, ΟΠΟΤΕ ΑΝΑΖΗΤΟΥΝΤΑΙ ΛΥΣΕΙΣ

πούσαν στη μείωση του διοικητικού κόστους και στη διασύνδεση των μισθών με την παραγωγικότητα λήφθηκαν τα τελευταία χρόνια, ειδικότερα μετά την εφαρμογή του Μνημονίου. Δυστυχώς, οι τωρινές συνθήκες στην οικονομία δημιουργούν σημαντικές πιέσεις στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις, οπότε αναζητούνται λύσεις.

ΟΙ ΠΡΟΤΑ Σ Έ ΙΣ Π Έ Ρ Ι ΟΙΚΟΝΟΜ Ι ΑΣ ΠΡΈΠ Έ Ι ΝΑ ΔΙΈΠΟΝΤΑΙ ΑΠ Ο ΒΑΣΙΚΈΣ ΑΡΧΈΣ

Οποιεσδήποτε προτάσεις αφορούν τα πιο πάνω πρέπει να διέπονται από τις εξής βασικές αρχές: να μην οδηγήσουν σε εκτροχιασμό τα δημόσια οικονομικά, να προωθούν την κοινωνική δικαιοσύνη, να μη δημιουργούν ασύμφορο κόστος στις επιχειρήσεις οδηγώντας τες σε περιορισμό των δραστηριοτήτων τους, οποιεσδήποτε αυξήσεις να συνδέονται και με την αντίστοιχη αύξηση της παραγωγής και να μην αλλοιώνονται οι ιεραρχίες, οι διοικητικές και οργανικές δομές στους οργανισμούς και στις επιχειρήσεις. Μεγάλο ζητούμενο όσον αφορά το Ταμείο Αλληλεγγύης είναι η διασφάλιση της μεγαλύτερης δυνατής άντλησης πόρων για ενίσχυση των παραγωγικών δυνάμεων του τόπου και η μεγέθυνση του πολλαπλασιαστικού χαρακτήρα των μέτρων. Το τελευταίο θα γίνει μόνο αν υπάρχει πλήρης συνεννόηση με τους παράγοντες της αγοράς και της κοινωνίας, ώστε να προσαρμόσουν τα μοντέλα και τις πολιτικές τους στις Δράσεις του προγράμματος. Σημαντικό κομμάτι σε αυτή την προσπάθεια είναι η αφομοίωση των οποιωνδήποτε αλλαγών από την κοινωνία και τους πολίτες ώστε να στηρίξουν τις μεταρρυθμίσεις. Πέραν της τοπικής κοινωνίας, η δημιουργία ενός ευέλικτου επιχειρηματικού περιβάλλοντος και η ενίσχυση των δημόσιων υπηρεσιών αναμένεται να προσελκύσουν ξένους επιχειρηματίες, οι οποίοι είτε θέλουν να δραστηριοποιηθούν μέσω Κύπρου ή να δημιουργήσουν την έδρα τους στη χώρα. Οποιεσδήποτε αλλαγές και κίνητρα που παρέχονται πρέπει να υιοθετούν και μηχανισμούς ελέγχου και λογοδοσίας, χωρίς όμως αυτό να αναιρεί το ίδιο το μέτρο και να προκαλεί ασύμμετρες καθυστερήσεις. Ο εκσυγχρονισμός των μηχανισμών ελέγχου μέσα από την τεχνολογική αναβάθμιση θα προσδώσει ταχύτητα και αποδοτικότητα στις διαδικασίες. Πρέπει απαραίτητα να υπάρξει αξιολόγηση των ανθρώπινων και άλλων πόρων της χώρας, να αναλυθούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και οι ευκαιρίες που δημιουργούνται. Απαιτούνται συγκεκριμένες ενέργειες και υλοποιήσιμοι σχεδιασμοί.

ή θα αναγκάσει τις αυτοκινητοβιομηχανίες αφενός να αναπροσαρμοστούν στον σκληρό ανταγωνισμό

δώδεκα χρόνων, θα ενθαρρύνει

γραφίτη και 3 φορές περισσότερο νικέλιο. Έτσι θα έχουμε τεράστια κατανάλωση πρώτων υλών και πρέπει να τα μελετήσουμε

«ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΕΧΟΥΝ ΗΔΗ ΣΤΡΕΨΕΙ ΤΑ ΒΛΕΜΜΑΤΑ ΟΛΩΝ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗ ΚΙ ΑΥΤΟ ΓΙΑΤΙ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2035 Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΘΑ ΒΑΛΕΙ ΤΕΡΜΑ ΣΤΗΝ ΠΩΛΗΣΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΜΕ ΚΙΝΗΤΗΡΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΚΑΥΣΗΣ, ΔΗΛΑΔΗ ΤΩΝ ΣΗΜΕΡΙΝΩΝ ΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ»

ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ

ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΗΣ

ΓΙΑ ΑΓΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ

Παρά τις προσπάθειες που γίνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο για υλοποίηση του στόχου των μηδενικών ρύπων, στην Κύπρο, σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, το 50% των εκπομπών αυτών προέρχονται από τις μεταφορές. Προς αυτήν την κατεύθυνση προωθήθηκε και εγκρίθηκε το 2021 το Γενικό Πλαίσιο Πολιτικής για την Προώθηση της Χρήσης Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων, το οποίο στοχεύει το 2030 το 25% των νέων εγγραφών οχημάτων να είναι ηλεκτρικά και μέχρι το 2035 το ποσοστό αυτό να αυξηθεί στο 100%. Προς υλοποίηση του αποτελέσματος αυτού, στο γενικό πλαίσιο είχε τεθεί ως στόχος για το 2022, 1.036 νέες εγγραφές οχημάτων να είναι ηλεκτρικά. Από τον Αύγουστο του 2022 έχουν εγγραφεί ή παραγγελθεί 1.343 οχήματα επιτυγχάνοντας τον στόχο του έτους κατά 144%.

Συγκεκριμένα, στην κατηγορία του αμιγώς ηλεκτρικού αυτοκινήτου, καθώς και μικρού εμπορικού, δόθηκαν εγκρίσεις σε Σχέδια Επιχορήγησης του αρμόδιου υπουργείου και επιβεβαιώθηκαν παραγγελίες σε αριθμό αιτήσεων πέραν των διαθέσιμων χορηγιών (οι οποίες ήταν 426) με χρήση εξοικονομήσεων που προήλθαν από άλλες κατηγορίες του Σχεδίου.

Σύμφωνα με το Υπουργείο Μεταφορών, όσον αφορά τα Σχέδια Επιχορήγησης, η μεγαλύτερη ζήτηση διαφάνηκε να υπάρχει για καινούρια αμιγώς ηλεκτροκίνητα

οχήματα, για μοτοποδήλατα και μοτοσυκλέτες και για μικρά εμπορικά οχήματα. Διαφάνηκε δε ότι για μικρά ή μεγάλα λεωφορεία δεν υπάρχει ακόμη αναπτυγμένη αγορά σε βαθμό που να προσφέρει τιμές που να τα καθιστά ελκυστικά. Όσον αφορά το Σχέδιο που προκηρύχθηκε παράλληλα και αφορούσε Σχέδιο απόσυρσης παλαιού οχήματος με συνδυασμό αγοράς αμιγώς ηλεκτρικού ή μερικώς ηλεκτρικού (plugin-hybrid) οχήματος έχουν δοθεί όλες οι διαθέσιμες εγκρίσεις, 433 στον αριθμό και είχαν επιβεβαιωθεί μέχρι τον περασμένο Σεπτέμβριο 359, ενώ αναμένεται οι επιβεβαιώσεις να ξεπεράσουν και τον μέγιστο αριθμό διαθέσιμων χορηγιών, οπόταν και θα καλυφθούν από εξοικονομήσεις από άλλες κατηγορίες. Το ποσό συνολικής χορηγίας ανέρχεται σε 7.611.000 ευρώ. Όπως αναφέρει το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, ο στόχος για το 2022, έχει κατά πολύ ξεπεραστεί. Και ο στόχος αφορούσε σε επίτευξη εγγραφών αμιγώς ηλεκτρικών αυτοκινήτων, με ποσοστό 144%. Σε αυτό υποβοήθησαν τα Σχέδια που έχουν προκηρυχθεί καθώς και η συνολική προσπάθεια που καταβάλλεται σε σχέση με άλλα μέτρα

που προωθούνται στο πλαίσιο της γενικής πολιτικής για την προώθηση ηλεκτροκίνητων οχημάτων. Επιπρόσθετα, το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων ετοιμάζει νέα Σχέδια που θα προκηρυχθούν στην προσπάθειά του για συνέχιση της υποστήριξης τής προώθησης της ηλεκτροκίνησης. Σ’ αυτά τα νέα Σχέδια θα ληφθούν υπόψη τα αποτελέσματα και το ενδιαφέρον που είχε επιδειχθεί σε κάθε κατηγορία οχήματος, καθώς και σχόλια και εισηγήσεις που λήφθηκαν από πολίτες και φορείς στο πλαίσιο υλοποίησης του πρώτου Σχεδίου, περιλαμβανομένης και της επέκτασης της δυνατότητας

υποβολής αίτησης για χορηγία σε ηλεκτρικά ποδήλατα διαφόρων προδιαγραφών. Για υποστήριξη της ηλεκτροκίνησης, το υπουργείο προωθεί παράλληλα όλα τα μέτρα που προβλέπονται στο γενικό Σχέδιο πολιτικής, όπως είναι η ανάπτυξη των υποδομών επαναφόρτισης, η αντικατάσταση κυβερνητικών οχη-

μάτων με ηλεκτρικά, η προώθηση

νομοθετημάτων για την απλοποίηση των διαδικασιών, ώστε να διευκολύνεται η προσπάθεια του ιδιωτικού τομέα για δημιουργία σημείων επαναφόρτισης. Συγκεκριμένα, το νέο Σχέδιο Επι-

χορήγησης για αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου θα προκηρυχθεί μέσα στον Δεκέμβριο.

ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ, ΑΠΟΥΣΙΑΖΟΥΝ ΟΙ ΥΠΟΔΟΜΕΣ

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε κατά τις αρχές του μήνα η Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA), η Κύπρος παρουσιάζει τα μεγαλύτερα ποσοστά σε αύξηση εγγραφών ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Παρόλα αυτά η είδηση δεν είναι αισιόδοξη, καθότι καταδεικνύει, κυρίως, το μικρό ή σχεδόν ελάχιστο ενδιαφέρον που υπήρχε τα προηγούμενα χρόνια. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο Οργανισμός για το τρίτο τρίμηνο του 2022, η Κύπρος παρουσιάζει τη μεγαλύτερη αύξηση σε πωλήσεις και εγγραφές ηλεκτρικών οχημάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το 2022 σε σχέση με το 2021. Συγκεκριμένα, ενώ η Ε.Ε. παρουσιάζει 22% αύξηση, στην Κύπρο καταγράφεται 490% αύξηση. Κι αυτό γιατί οι μονάδες ηλεκτρικών οχημάτων το 2021 ήταν σχεδόν ελάχιστες και συγκεκριμένα 20 σε σχέση με

κρινές ενδιαφέρον, αυτό που έχει σημασία είναι οι υποδομές που υπάρχουν στους κυπριακούς δρόμους, οι οποίοι είναι ανέτοιμοι να υποδεχθούν μαζικές ροές ηλεκτρικών αυτοκινήτων τα οποία θα αναζητήσουν σταθμό φόρτισης. Σύμφωνα με τα στοιχεία τα οποία δημοσιοποίησε η Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων, η Κύπρος είναι εκ των ουραγών για διάθεση σταθμών φόρτισης. Συγκεκριμένα, κατατάσσεται μαζί με την Ελλάδα στην προτελευταία θέση με μόλις 0,4 φορτιστές ανά 100 χιλιόμετρα δρόμου, πίσω από τη Λιθουανία η οποία διαθέτει μόλις 0,2 φορτιστές. Και για να συγκριθούμε με τις χώρες με τους περισσότερους φορτιστές στο οδικό δίκτυο, αξίζει να σημειωθεί ότι πρώτη χώρα είναι

η Ολλανδία με 64,3 φορτιστές

ανά 100 χιλιόμετρα, δεύτερο το Λουξεμβούργο με 57,9, τρίτη η Γερμανία με 25,8 και τέταρτη η Πορτογαλία με 24,9.

Πάντως, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων, το μερίδιο της αγοράς ηλεκτρικών οχημάτων φαίνεται να αυξάνεται ολοένα και περισσότερο. Σύμφωνα με τα στοιχεία που

παρουσιάστηκαν, τα ηλεκτρικά αντιπροσωπεύουν πλέον το 11,9% των συνολικών ταξινομήσεων επιβατικών αυτοκινήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, από 9,8% κατά το τρίτο τρίμηνο του 2021.

ΣΧΈΔΙΟ ΈΠΙΧΟΡΉΓΉΣΉΣ ΈΓΚΑΤΑΣΤΑΣΉΣ 1000 ΣΉΜΈΙΩΝ ΈΠΑΝΑΦΟΡΤΙΣΉΣ Προς αυτή την προσπάθεια, βέβαια, αξίζει να επισημανθούν και οι προσπάθειες της κυβέρνησης, αφού στις αρχές Νοεμβρίου εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο πρόταση του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων που αφορά στο Σχέδιο Επιχορήγησης για την εγκατάσταση 1000 δημόσιων σημείων επαναφόρτισης ηλεκτρι-

κών οχημάτων. Όπως αναφέρει το αρμόδιο υπουργείο, για την επίτευξη του στόχου αυτού το Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών έχει συμπεριλάβει στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στον Άξονα Πολιτικής «Ταχεία Μετάβαση σε μια Πράσινη Oικονομία – Βιώσιμες Μεταφορές», το Σχέδιο Χορηγιών «Ηλεκτροκίνηση με τα 1000» για την παροχή ενί-

σχυσης με σκοπό την εγκατάσταση 1000 σταθμών επαναφόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. Το Σχέδιο Χορηγιών θα υλοποιηθεί σε δύο φάσεις (Α’ και Β’ Φάση), με συνολικό διαθέσιμο προϋπολογισμό €3.700.000. Αιτήσεις για την Α’ Φάση θα υποβάλλονται μέχρι 31/01/2023 και θα διατεθεί το ποσό των €1.850.000. Η Β’ Φάση αναμένεται να προκηρυχθεί περί τα τέλη του 2023, επίσης, με χορηγίες ύψους €1.850.000. Οι δυνητικοί δικαιούχοι είναι φυσικά και νομικά πρόσωπα (Εταιρείες, Σωματεία, Ιδρύματα), Μη Κυβερνητικοί Οργανισμοί, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, Αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης που είναι ιδιοκτήτες ή ενοικιαστές «χώρου στάθμευσης για δημόσια χρήση» και δραστηριοποιούνται σε περιοχές που είναι υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τα επιλέξιμα σημεία εγκατάστασης είναι, μεταξύ άλλων, χώροι στάθμευσης για δημόσια χρήση, δημοτικοί και κοινοτικοί χώροι στάθμευσης, ιδιωτικοί χώροι στάθμευσης για το κοινό, χώροι πρατηρίων πετρελαιοειδών, χώροι σταθμών επαναφόρτισης κ.τλ.. Ο κάθε δικαιούχος δύναται να λάβει χορηγία για τέσσερις σταθμούς επαναφόρτισης, ανά επαρχία, με

Αρχές οι οποίες μπορούν να λάβουν χορηγία για να τοποθετήσουν μέχρι και οκτώ σταθμούς εντός της επικράτειάς τους. Το Σχέδιο προνοεί χρηματοδότηση σε ποσοστό 50% της ολικής δαπάνης, με μέγιστο ποσό χρηματοδότησης ανάλογα με τη μέγιστη ισχύ εξόδου του φορτιστή. Σημεία φόρτισης τα οποία θα εγκατασταθούν σε ορεινές περιοχές, θα λαμβάνουν αυξημένο ποσοστό χορηγίας μέχρι 55%, με τα ανώτατα όρια χρηματοδότησης να παραμένουν ως έχουν. Σε δηλώσεις του ο υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων κ. Γιάννης Καρούσος ανέφερε ότι, «προχωρούμε στην υλοποίηση ενός ακόμα στόχου του πλαισίου πολιτικής για ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης στη χώρα μας σε ό,τι αφορά τις υποδομές. Δηλαδή τους σταθμούς επαναφόρτισης, με στόχο μέχρι και το 2026 την εγκατάσταση χιλίων (1000) σταθμών επαναφόρτισης σε δημόσια προσβάσιμους χώρους. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα το οποίο

βάνεται

να λανσάρει ένα ηλεκτρικό μοντέλο κάθε χρόνο έτσι ώστε από το 2030 και έπειτα να κατασκευάζει αποκλειστικά αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκίνητα και να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2040. Σχεδιαστικά το νέο EX90 ακολουθεί πιστά τη φιλοσοφία του μινιμάλ σουηδικού ντιζάιν, όμως καταφέρνει να είναι συνάμα ιδιαίτερα μοντέρνο και εντυπωσιακό. Το επταθέσιο μοντέλο παρέχει τεχνολογίες οι οποίες στόχο έχουν να παρέχουν κορυφαία άνεση αλλά και ασφάλεια, όπως προηγμένοι αισθητήρες, κάμερες, ραντάρ και lidar που συνδέονται με την υψηλών προδιαγραφών κεντρική υπολογιστική μονάδα του αυτοκινήτου, όπου ο επεξεργαστής NVIDIA DRIVE «τρέχει» το εξελιγμένο από την ίδια τη Volvo λογισμικό, παράγοντας σε πραγματικό χρόνο θέαση 360 μοιρών για τον κόσμο γύρω από το αυτοκίνητο. Ενδεικτικό της προηγμένης τεχνολογίας του Volvo EX90 είναι ότι διαθέτει από τώρα τον απαραίτητο εξοπλισμό για να είναι έτοιμο για αυτόνομη οδήγηση, χωρίς επίβλεψη, στο μέλλον. Σε ό,τι αφορά στην αυτονομία, η έκδοση των 408 ίππων θα μπορεί να καλύπτει έως και 600 χιλιόμετρα χωρίς την ανάγκη φόρτισης, ενώ θα αρκούν 30 λεπτά ώστε οι συσσωρευτές ενέργειας να ανακτήσουν το 80% της ενεργειακής χωρητικότητάς τους. Το νέο Volvo EX90 αναμένεται να το δούμε στους κυπριακούς δρόμους μετά το φθινόπωρο του 2023.

AUDI A6 E-TRON Έρχεται με 600 χλμ. αυτονομία Το νέο Audi A6 e-tron θα βασίζεται πάνω στη νέα PPE πλατφόρμα για τα μεγάλα ηλεκτρικά της γερμανικής εταιρείας. Σ’ αυτή την πλατφόρμα θα βασιστεί και η επόμενη ηλεκτρική Porsche Macan. Χαρακτηριστικό της αποτελεί το γεγονός ότι θα μπορεί να υποστηρίξει φόρτιση έως και με 270 kWh, κάτι που σημαίνει ότι η μπαταρία του A6 e-tron θα φορτίζει στο 80% σε 25 λεπτά. Η Audi θα παρουσιάσει τρεις διαφορετικές εκδόσεις μπαταρίας-αυτονομίας του A6 e-tron, με την πρώτη να εξοπλίζεται με μπαταρία 83 kWh και αυτονομία έως 550 χιλιομέτρων. Το 0-100 χλμ./ώρα θα απαιτεί 7,6 δευτερόλεπτα. Η δεύτερη θα φέρει τη μεγαλύτερη μπαταρία των 100 kWh, θα έχει την κορυφαία αυτονομία των 600 χλμ. και θα προσφέρει 0-100 χλμ./ώρα σε 6,5 δευτερόλεπτα. Η τρίτη έκδοση θα είναι τετρακίνητη, με δύο ηλεκτροκινητήρες (έναν στο εμπρός άξονα και έναν στον πίσω), ενώ θα φέρει και πάλι την μπαταρία των 100 kWh. Η αυτονομία θα είναι 600 χλμ. και το 0-100 χλμ./ώρα θα έρχεται σε 5,7 δευτερόλεπτα. Σε ό,τι αφορά στη σχεδίασή του, το νέο Audi A6 e-tron θα εξελίξει τις αεροδυναμικές γραμμές του ομώνυμου πρωτότυπου, σε ένα τελικό σχήμα που θα παραπέμπει σε 4πορτα-κουπέ μοντέλα. Στο εσωτερικό η σχεδίαση θα είναι απλή, δίνοντας έμφαση στην παρουσία των μεγάλων οθονών για το σύστημα πολυμέσων και τον πίνακα οργάνων. Τον Μάρτιο αναμένεται να δούμε το Audi Q6 e-tron, τον Ιούνιο θα ακολουθήσει το Q6 e-tron Sportback και έπειτα

SUV iX1, οι Βαυαροί, ετοιμάζουν την επόμενη ηλεκτρική έκδοση του επίσης μικρού SUV της εταιρείας. Η παρουσίαση της ηλεκτρικής έκδοσης της BMW X2 αναμένεται εντός του 2023, ενώ δεν έχουν ακόμη παρουσιαστεί επίσημες εικόνες του νέου μοντέλου. Η BMW iX2 θα χρησιμοποιεί την ίδια πλατφόρμα με την iX1, καθώς και τα ίδια συστήματα ηλεκτροκίνησης. Ωστόσο, το νέο μοντέλο

χιλιόμετρα αυτονομίας. Συνηθώς μετά τις φωτογραφίες από τις δοκιμές εξέλιξης, βλέπουν το φως της δημοσιότητας και οι πληροφορίες σχετικά με τα κινητήρια συστήματα των μοντέλων. Μάλιστα, όπως όλα δείχνουν, η BMW iX2 θα είναι διαθέσιμη με δύο ηλεκτρικούς κινητήρες και κίνηση στους 4 τροχούς. Οι κινητήρες θα προσφέρουν συνδυαστική απόδοση 308 ίππων και 494 Nm ροπής. Αντίστοιχα χαρακτηριστικά διαθέτει και η iX1 iDrive 30. Επιπλέον, αργότερα θα κυκλοφορήσει και μία πιο προσιτή οικονομικά έκδοση, με κίνηση στους 2 τροχούς και έναν ηλεκτροκινητήρα.

HYUNDAI IONIQ 6

IONIQ 6 ενισχύεται περαιτέρω από το σύστημα EV Performance Tune-up. Το IONIQ 6 διατίθεται με μια γκάμα κινητήρων και μπαταριών για να ταιριάζει στις ανάγκες κάθε πελάτη. Η μπαταρία μεγάλης εμβέλειας 77,4 kWh μπορεί να συνδυαστεί με δύο ηλεκτροκινητήρες, είτε με κίνηση στους πίσω τροχούς (RWD) είτε με κίνηση σε όλους τους τροχούς (AWD). Η κορυφαία έκδοση διπλού κινητήρα είναι μια επιλογή AWD που παράγει συνδυασμένη ισχύ 325 ίππων (239 kW) και 605 Nm ροπής φθάνοντας από τα 0 στα 100 km/h σε μόλις 5,1 δευτερόλεπτα. Το IONIQ 6 μπορεί να καυχάται για τη χαμηλή κατανάλωση ενέργειας, η οποία με την τυπική μπαταρία 53 kWh, ελαστικά 18 ιντσών και κινητήρα RWD εκτιμάται ότι είναι κάτω από 14 kWh/100 km, σύμφωνα με το WLTP. Το IONIQ 6 είναι εξοπλισμένο με το επόμενο επίπεδο Hyundai SmartSense, Advanced Driver Assistance Systems, διασφαλίζοντας ασφάλεια και άνεση στο δρόμο.

χρη-

καθαρής σχεδίασης και σύμφωνα με την εταιρεία, επιτυγχάνει μια μινιμαλιστική σχεδίαση που θα περίμενε κανείς από ένα BEV σε συνδυασμό με βιώσιμα υλικά χαμηλής επίπτωσης στο περιβάλλον. Η αεροδυναμική μορφή του πρωτοτύπου ενισχύει τη φουτουριστική του εμφάνιση και διατηρεί μεν τις γραμμές και τη φιλοσοφία του CH-R κάνοντάς τις

σιμοποιώντας μια

ακόμη πιο δυναμικές. Στο εσωτερικό ξεχωρίζουν τα φυσικά και ανακυκλώσιμα υλικά που ακολουθούν τη φιλοσοφία «Beyond Zero» της Toyota. Ένας προσωπικός βοηθός στο αυτοκίνητο συνδέει τον οδηγό και τους επιβάτες με το όχημα μέσω ηχητικών και οπτικών ενδείξεων φωτισμού, ενώ χαρακτηριστική είναι και η σχεδίαση του πηδαλίου (τύπου yoke), της κονσόλας ανάμεσα στα καθίσματα αλλά και του μινιμαλιστικού ταμπλό, στο οποίο δεσπόζουν (τι άλλο;) δύο μεγάλες και κυρτές οθόνες. Προς το παρόν η Toyota δεν ανακοινώνει περισσότερα στοιχεία για το Toyota bZ Compact SUV Concept δηλώνοντας, ωστόσο, ότι επιπλέον πληροφορίες γι’ αυτό θα ανακοινωθούν τον επόμενο κιόλας μήνα.

ίππους και ροπή 565 Nm. Αμέσως μετά, η τετρακίνητη 350 4Matic προσθέτει στο όλο μίγμα έναν ακόμα ηλεκτροκινητήρα (στον εμπρός άξονα), διατηρώντας την ίδια συνδυαστική ισχύ, αλλά ανεβάζοντας τη μέγιστη ροπή στα 765 Nm. H έκδοση 500 4Matic, από τη μεριά της, αποδίδει 300 kW, δηλαδή 408 ίππους, σε συνδυασμό με 858 Nm ροπής. Κερασάκι στην τούρτα, οι εκδόσεις Mercedes-AMG, με την «43» να αποδίδει 350 kW (476 ίππους) και την «53» όχι λιγότερο από 505 kW (687 ίπποι).

JEEP AVENGER

Δυναμική και ελκυστική σχεδίαση Η Jeep παρουσίασε πρόσφατα το πρώτο αμιγώς ηλεκτρικό μοντέλο της που σχεδιάζεται ώστε να ανταποκρίνεται με τον καλύτερο τρόπο στις ανάγκες της ευρωπαϊκής αγοράς, με συμπαγείς διαστάσεις, σύγχρονο, πρακτικό και τεχνολογικά προηγμένο εσωτερικό, ευρυχωρία για τους επιβάτες και τις αποσκευές, αλλά και ηλεκτρική αυτονομία 400 χλμ. Το εσωτερικό του νέου Avenger εκπέμπει στυλ, αλλά και χρηστικότητα. Οι καθαρές και στιβαρές γραμμές είναι εμπνευσμένες από το Wrangler, ενώ η οριζόντια διάταξη περιλαμβάνει τους αεραγωγούς, τον κρυφό φωτισμό, αλλά και την οθόνη αφής των 10,25 ιντσών. Στο κάτω μέρος του ταμπλό η ανοικτή επιφάνεια προσφέρει άπλετο χώρο αποθήκευσης. Η κεντρική κονσόλα επίσης σχεδιάστηκε ώστε να προσφέρει όσον το δυνατόν περισσότερο χώρο, με 34 λίτρα χωρητικότητας, εντυπωσιακή τιμή σε σχέση με τα 15 λίτρα που κατά μέσο όρο προσφέρει ο ανταγωνισμός στην κατηγορία. Η ίδια φιλοσοφία πρακτικότητας κυριαρχεί και στον χώρο αποσκευών που με 380 λίτρα είναι από τους κορυφαίους στην κατηγορία.

αυτή την περίπτωση, μέσα σε 15 λεπτά φόρτισης, η ενέργεια που θα ανακτάται θα είναι ικανή για την κάλυψη 220 χλμ. Η βασική έκδοση 350+ διαθέτει

ρα που αποδίδει μέγιστη

kW, δηλαδή 292

Καθώς η τεχνολογία στην αυτοκίνηση επιφέρει συνεχείς και δραματικές βελτιώσεις, όλο και περισσότεροι καταναλωτές προσανατολίζονται στην αγορά ενός ηλεκτρικού οχήματος. Γι’ αυτό, ο Όμιλος Πηλακούτα διαθέτει μια ευρεία γκάμα ηλεκτρικών αυτοκινήτων μέσα από τα κορυφαία brands που αντιπροσωπεύει: BMW, MINI, NISSAN και JAGUAR. Η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση αποτελεί τον πρωταρχικό παράγοντα που καθιστά ελκυστική την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Ωστόσο, παράγοντες όπως το μειωμένο κόστος συντήρησης, η αστάθεια στην τιμή των καυσίμων και η βελτιωμένη οδηγική εμπειρία, μπορούν επίσης να διαδραματίσουν καταλυτικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση. Φυσικά, σημαντικό ρόλο στην εδραίωση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων ως προτιμητέα λύση διαδραματίζουν και οι εθνικές και υπερεθνικές αρχές ανά τον κόσμο, που έχουν θεσπίσει – και συνεχίζουν να θεσπίζουν – μια σειρά από κίνητρα για αύξηση της ζήτησης για ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Αφουγκραζόμενος τις επιταγές της σύγχρονης εποχής και ως ο ηγέτης στην αυτοκίνηση στην Κύπρο, ο Όμιλος Πηλακούτα δεν θα μπορούσε παρά να διαθέτει

τον μεγαλύτερο στόλο ηλεκτρικών και υβριδικών αυτοκινήτων στην κυπριακή αγορά, ούτως ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί σε κάθε ανάγκη και προτίμηση.

ΝΕΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΥΒΡΙΔΙΚΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΤΟ 2023 Ο Όμιλος Πηλακούτα διαθέτει

μεγάλη γκάμα μοντέλων τεχνολογίας Plug-in Hybrid, περιλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, των BMW 2 Series, 3 Series, 5 Series, 7 Series και X Series, MINI Countryman, Jaguar E-Pace και F-Pace, Land Rover

Defender, Range Rover, Range Rover Sport, Discover Sport, Evoque και Renault Captur. Ταυτόχρονα, η γκάμα περιλαμβάνει Hybrid μοντέλα όπως το Nissan Juke, Renault Captur και Arkana, αλλά και ηλεκτροκίνητα μοντέλα που προσφέρουν ηλεκτρική οδηγική εμπειρία, χωρίς φόρτιση, με την καινοτόμα τεχνολογία της Nissan e-POWER, η οποία είναι διαθέσιμη στο νέο X-Τrail και στο Qashqai. Η γκάμα των αυτοκινήτων στην αγορά θα γίνει ακόμα πιο εντυπω σιακή το 2023, με την προσθήκη νέων μοντέλων.

Η ΓΚΑΜΑ

ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ

BMW BMW iX3

Χάρη στο βασικό πακέτο M Sport στη νέα του σχεδίαση, το νέο BMW iX3 δείχνει πιο σπορ από ποτέ. Αεροδυναμικά στοιχεία και μπλε πινελιές αναδεικνύουν την ηλεκτρική φύση του οχήματος στο έπακρο. Είτε για μικρές είτε μεγαλύτερες διαδρομές – με αυτονομία έως και 461 km και κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από 18,5 kWh/100 km, η νέα BMW iX3 ταιριάζει ιδανικά σε κάθε διαδρομή.

BMW i4 Το πρώτο αμιγώς ηλεκτρικό Gran Coupé, το BMW i4 προσφέρει εξαιρετική δυναμική με υψηλό επίπεδο άνεσης και μηδενικές τοπικές εκπομπές. Το πεντάθυρο μοντέλο είναι εξοπλισμένο με την τεχνολογία BMW eDrive πέμπτης γενιάς

μία και πέντε ευρύχωρα καθίσματα πλήρους μεγέθους, είναι ο τέλειος σύντροφος για κάθε ταξίδι.

BMW iX

Η πρώτη BMW iX είναι πρωτοπόρος μιας νέας εποχής και η ναυαρχίδα νέας τεχνολογίας του BMW Group. Χαρίζει την εμπειρία της μοντέρνας σχεδίασης σε συνδυασμό με τη δυναμική οδήγησης με αδρεναλίνη – με μηδενικές τοπικές εκπομπές CO2 και μεγάλη αυτονομία. Με τον πρωτοποριακό σχεδιασμό του και ένα εσωτερικό αφιερωμένο στην πολυτέλεια, η BMW iX ενσαρκώνει μια νέα άποψη για το SUV.

BMW iX1 Η πρώτη πλήρως ηλεκτρική BMW iX1 εκπέμπει ηλεκτρισμένη

αποφασιστικότητα και με τη λειτουργικότητα και την ευελιξία της παρέχει έμπνευση για να ακολουθήσετε νέα μονοπάτια ακόμα και στην καθημερινή χρήση. Η νέα iX1 προσφέρει καινοτομία και άνεση με μια σίγουρη παρουσία στο εξωτερικό, εξαιρετική άνεση στο εσωτερικό και μοντέρνο πιλοτήριο πολυμέσων χάρη στην καινοτόμο BMW curved screen.

BMW i7

H πρώτη ηλεκτρική BMW i7 συνδυάζει ηλεκτρική απόδοση και πολυαισθητηριακή ψυχαγωγία για να δημιουργήσει μια αξέχαστη εμπειρία οδήγησης. Η i7 δημιουργεί την οδηγική απόλαυση της επόμενης γενιάς με τους κρυστάλλινους προβολείς και τη φωτιζόμενη μάσκα BMW «Iconic Glow», την

κινηματογραφική εμπειρία στην οθόνη 31,3” στον πίσω χώρο επιβατών και τα εξαιρετικά χειροποίητα υλικά υψηλής ποιότητας που προσφέρουν πολυτελή άνεση.

MINI

3-DOOR HATCH COOPER SE

Είναι το πρώτο ηλεκτρικό ΜΙΝΙ στην ιστορία της μάρκας και αυτό ύστερα από 60 και πλέον χρόνια από τη δημιουργία του θρυλικού μοντέλου. Το πρώτο αμιγώς ηλεκτρικό πολυτελές μικρό αυτοκίνητο προσφέρει γνήσια αίσθηση MINI με οδήγηση μηδενικών ρύπων.

JAGUAR JAGUAR I-PACE Το αμιγώς ηλεκτρικό coupé SUV της Jaguar, το I-Pace ξεχωρίζει από κάθε άλλο αυτοκίνητο στον δρόμο. Είναι το πρώτο ηλεκτρικό αυτοκίνητο στην ιστορία της μάρ-

κας που τοποθετεί και επίσημα την εταιρεία στη νέα εποχή της αυτοκίνησης, γνωρίζοντας καλά ότι το μέλλον του αυτοκινήτου είναι ηλεκτρικό. Το I-Pace έχει κατακτήσει τους τίτλους World Car of the Year, World Car Design of the Year και World Green Car.

NISSAN NISSAN LEAF

Το πλήρως ηλεκτρικό Nissan LEAF είναι η τέλεια έκφραση του Nissan Intelligent Mobility. Το Nissan LEAF είναι εξοπλισμένο με τις καλύτερες τεχνολογίες Intelligent Driving, συμπεριλαμβανομένων των e-Pedal και ProPILOT και που παρέχουν ασφάλεια και συνάμα τον ενθουσιασμό της απόλυτης εμπειρίας στην ηλεκτροκίνηση.

NISSAN ARIYA

Το Ariya αποτελεί το πρώτο ηλεκτρικό coupé crossover της Nissan με τολμηρή σχεδίαση, το οποίο προσφέρει εντυπωσιακές επιδόσεις, σε συνδυασμό με ένα ιδιαίτερα φιλόξενο και πολυτελές εσωτερικό. Με διπλό κινητήρα, το σύστημα e-4ORCE All-Wheel Drive προσφέρει την απόλυτη συγκίνηση δυναμικής οδήγησης.

Με γνώμονα την όλο αυξανόμενη στροφή προς τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, η Hyundai έχει προχωρήσει σε αξιοσημείωτες επενδύσεις, με στόχο την εξυπηρέτηση των αναγκών και απαιτήσεων των οδηγών. Στη νέα εποχή της ηλεκτροκίνησης, η Hyundai προσφέρει τρεις λύσεις υψηλού επιπέδου, για χαμηλότερη συγκέντρωση ρύπων στα αστικά κέντρα, για μείωση του κόστους συντήρησης των οχημάτων και για καλύτερες επιδόσεις. ΤΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΜΑΣ ΚΟΝΑ Το μέλλον που δεν χρειάζεται να περιμένεις για να ’ρθει. Σήμερα, δύο χρόνια από την πρώτη μέρα κυκλοφορίας του στους ευρωπαϊκούς δρόμους, το Hyundai KONA συνεχίζει την επιτυχημένη πορεία του, με πωλήσεις άνω των 120.000 οχημάτων παγκοσμίως, με τις 53.000 να είναι στην Ευρώπη.

Το ηλεκτρικό ΚΟΝΑ, με προχωρημένο σχεδιασμό και έξυπνη τεχνολογία, είναι διαθέσιμο με δύο σύγχρονες μπαταρίες λιθίου-ιόντων με 39 & 64 kWh, απόδοσης 136 & 204 ίππους αντίστοιχα και αυτονομία μέχρι και 484 πραγματικά χιλιόμετρα. Γοητεύει με τη σχεδίασή του ενώ συνδυάζει την ευελιξία ενός SUV, αλλά και συναρπάζει με την προηγμένη ηλεκτροκίνησή του. Με μέγεθος αρκετά μικρό αλλά ευρύχωρο και καθόλα άνετο για τους επιβάτες, το ΚΟΝΑ περιλαμβάνει μια σειρά καινοτόμων χαρακτηριστικών

ασφαλείας, που επιτρέπουν μια πιο προσεκτική και άνετη οδήγηση. Με το ηλεκτρικό ΚΟΝΑ, η οδήγηση δεν είναι ποτέ ανιαρή, χάρη στη ροπή 395Nm που του χαρίζει επιτάχυνση από 0 σε 100χλμ/ ώρα σε μόλις 7,9 δευτερόλεπτα. Σε κανονική φόρτιση, η μπαταρία 39,2kWh χρειάζεται από 4 ώρες και 20 λεπτά μέχρι 6 ώρες, ενώ σε σταθμό γρήγορης φόρτισης από 47 μέχρι 64 λεπτά. To ηλεκτρικό KONA είναι διαθέσιμο στην Κύπρο από €35.400 στον δρόμο.

IONIQ 5

Με σχεδιαστικές αναφορές που παραπέμπουν στο πρώτο μοντέλο της εταιρείας, το Pony του 1978, αλλά και εμπνευσμένο από το φουτουριστικό και παράλληλα ρετρό χαρακτήρα του Concept 45, το ηλεκτρικό Hyundai IONIQ 5 εκφράζει απόλυτα τις προθέσεις των ιθυνόντων για πρωτοπορία στον τομέα της τεχνολογίας και του σχεδιασμού οχημάτων του μέλλοντος. Εκθαμβωτικά ωραίο και εκπληκτικά προχωρημένο το IONIQ 5 έρχεται να επαναπροσδιορίσει τον τρόπο που οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Κομψό

και καινοτόμο, με εντυπωσιακές επιδόσεις, με υλικά φιλικά προς το περιβάλλον και πανέξυπνη τεχνολογία, αυτό το ολότελα

ηλεκτρικό, μεσαίο CUV αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού. Εφοδιασμένο με σύστημα μπαταριών 800V το IONIQ 5 επιτυγχάνει

CAR OF THE YEAR”»

Μπορεί να φορτιστεί από 10% σε 80% σε μόλις 18 λεπτά για πολύ γρήγορη φόρτιση και με αυτονομία 500 χιλιομέτρων έχει δημιουργηθεί για να σας πάει βήματα πιο μπροστά. Το νέο IONIQ 5 έχει βραβευτεί με δεκάδες βραβεία μεταξύ άλλων το «World Car Of the Year». Το εσωτερικό του IONIQ 5 αποτελεί μια εντελώς νέα εμπειρία άνεσης και ασφάλειας. Ρυθμιζόμενα καθίσματα προς όλες τις κατευθύνσεις, κεντρική κονσόλα που μετακινείται, υλικά απόλυτα φιλικά προς το περιβάλλον, είναι μερικές από τις νέες απόψεις της Hyundai για το πώς θα κατασκευάζονται τα αυτοκίνητα του μέλλοντος.

Το IONIQ 5 έρχεται σε τέσσερις εκδόσεις ιπποδύναμης:

• 58kWh με 170 ίππους και αυτονομία 384 χιλιόμετρα

• 77,4kWh με 228 ίππους και αυτονομία 476 χιλιόμετρα

• 58kWh με 235 ίππους και αυτονομία 360 χιλιόμετρα (κίνηση στους 4 τροχούς)

• 77,4kWh με 325 ίππους και αυ-

τονομία 454 χιλιόμετρα (κίνηση στους 4 τροχούς)

Το IONIQ 5 είναι διαθέσιμο στην Κύπρο από €43.500.

IONIQ 6

To IONIQ 6, που αναμένεται να κυκλοφορήσει στους ευρωπαϊκούς δρόμους στο τέλος της χρονιάς, θα είναι η πρώτη επέλαση της Hyundai στην αγορά των ηλεκτρικών σεντάν. Αφού κατάφερε να καθιερώσει το ηλεκτρικά μοντέλα KONA, IONIQ και IONIQ 5, προανήγγειλε την επόμενή της κίνηση με το IONIQ 6. Το IONIQ 6 έχει αεροδυναμικό σχεδιασμό με συντελεστή 0,21, ένα από τα πιο αεροδυναμικά αυτοκίνητα στον κόσμο και χρησιμοποιεί βιώσιμα υλικά για να συνάδουν με τους μηδενικούς ρύπους. Ο σχεδιασμός του σαλονιού ανθρωποκεντρικός, με ευρυχωρία και άνεση για τους επιβάτες και με μία εργονομικά σχεδιασμένη μονάδα ελέγχου σε κεντρική θέση, για να μειώνει την απόσπαση προσοχής και να ενισχύει την ασφαλή οδήγηση. Το αρθρωτό ταμπλό, με οθόνη αφής, περιλαμβάνει οθόνη ενημέρωσης και ψυχαγωγίας 12 ιντσών. Μια κεντρική κονσόλα παρέχει γενναιόδωρο αποθηκευτικό χώρο. Με κατανάλωση κάτω από 14kWh/100 χιλιόμετρα και αυτονομία 610 χιλιομέτρων, το IONIQ 6 θα είναι το πιο ενεργειακά αποδοτικό της αγοράς.

Ο Όμιλος Volkswagen, ο μεγαλύτερος κατασκευαστής αυτοκινήτων, έχει ξεκάθαρα διατυπώσει το όραμά του για μία βιώσιμη αυτοκινητική κινητικότητα που θα συμβάλλει στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και θα προστατεύει το περιβάλλον. Η στρατηγική υλοποίησης του οράματος του ομίλου έχει εξελιχθεί στον βασικότερο βραχίονα ανάπτυξης της ηλεκτροκίνησης παγκοσμίως. Με βάση αυτό το όραμα, όλα τα brands που βρίσκονται κάτω από την ομπρέλα του μεγάλου γερμανικού Ομίλου παρουσιάζουν την πληρέστερη γκάμα ηλεκτρικών αυτοκινήτων, ενώ η επιθετική «ηλεκτρική» πολιτική συνεχίζεται με νέα λανσαρίσματα για το 2023. Η ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΣ VOLKSWAGEN Η πρωτοπόρος της ηλεκτροκίνησης Volkswagen προσφέρει τα μοντέλα ID.3, ID.4 και ID.5. Η «ηλεκτρι κή» οικογένεια ID. αποτυπώνει με τον πλέον εμφατικό τρόπο την αποφασιστικότητα της μάρκας για άμεση μετάβαση στη νέα πραγματικότητα. Η βασική έκ δοση κάθε μοντέλου ξεπερνά κατά

πολύ τα 230 χιλιόμετρα αυτονομίας και φτάνει, στις πιο ενισχυμένες εκδόσεις, τα 550 χιλιόμετρα. Η σειρά των ID. μοντέλων φέρνει την επανάσταση στις κατηγορίες μικρομεσαίων και SUV αυτοκινήτων με κύρια χαρακτηριστικά την αξιοπιστία, την άνεση, την εμπειρία τεχνολογίας υπεροχής, το σύγχρονο design αλλά και τις αναβαθμισμένες υπηρεσίες συνδεσιμότητας. Αξίζει να σημειωθεί πως το ID.4 ανακηρύχτηκε ως παγκόσμιο αυτοκίνητο της χρονιάς 2021 επιβραβεύοντας με τον καλύτερο τρόπο την αφοσίωση της Volkswagen στην παραγωγή μοντέλων που έχουν ως επίκεντρο τη λειτουργικότητα και την τεχνολογία.

Η ΥΠΕΡΟΧΗ ΤΗΣ AUDI

Η Audi, premium μάρκα του Ομίλου Volkswagen, έχει θέσει ως βασικό στόχο τον εξηλεκτρισμό της γκάμας της δημιουργώντας τη σειρά e-tron που διακρίνεται για τον μυώδη και δυναμικό σχεδιασμό της, τις μοναδικές αναλογίες της, τις σύγχρονες υπηρεσίες συνδεσιμότητας αλλά και το πολυτελές εσωτερικό της. Η ηλεκτρική γκάμα e-tron παρέχει αυτονομία έως 520 χιλιόμετρα! Q4 e-tron, Q4 e-tron Sportback, e-tron GT,RS e-tron GT συμπληρώνουν την πλέον ολοκληρωμένη γκάμα premium ηλεκτρικών αυτοκινήτων με το κορυφαίο RS να φτάνει τα 100 χιλιόμετρα από στάση στο 3,6 δεύτερα έχοντας κάτω από το καπό 600 ίππους! Όσον αφορά στην άνεση, η υπεροχή της Audi είναι ξεκάθαρη με Virtual cockpit, συστήματα υποβοήθησης οδήγησης που ελαχιστοποιούν τις περιπτώσεις ατυχημάτων, με το αναβαθμισμένο Audi Drive Select και τετραζωνικό κλιματισμό να δημιουργούν μία μοναδική εμπειρία, ενώ οι εξωτερικοί καθρέφτες «Virtual» με μετάδοση εικόνας στο εσωτερικό του αυτοκινήτου δίνουν την αίσθηση της καινοτομίας.

H MAINSTREAM SKODA

Η Skoda, λάνσαρε με επιτυχία το Enyaq iV κερδίζοντας αμέσως τις εντυπώσεις. Πρόκειται για ένα SUV που καλύπτει και τον πλέον απαιτητικό αγοραστή. Η άνεση, η αξιοπιστία αλλά και η ευρυχωρία είναι στοιχεία που το κάνουν ιδανικό για μία σύγχρονη οικογένεια. Βασίζεται στην καινοτόμα πλατφόρμα MEB του Ομίλου Volkswagen που είναι σχεδιασμένη ειδικά για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Εξοπλισμένο με τα πλέον αναβαθμισμένα συστήματα ασφαλείας και συνδεσιμότητας αποτελεί την επιτομή της σύγχρονης τεχνολογίας στην αυτοκίνηση. Η αυτονομία του φτάνει τα 552 χιλιόμετρα που το κατατάσσει αυτόματα ανάμεσα στις πιο δυνατές επιλογές ηλεκτρικών SUV.

ΠΛΗΡΗΣ ΓΚΑΜΑ ΥΒΡΙΔΙΚΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ

Εκτός όμως των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, ο Όμιλος Volkswagen διαθέτει μία πλήρη γκάμα plug-in hybrid μοντέλων που μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες του σύγχρονου καταναλωτή που αναζητά μία πιο φιλική προς το περιβάλλον

που συνδυάζουν με επιτυχία και τους δύο κόσμους, κινούμενα με ηλεκτρισμό αλλά και με βενζίνη ή πετρέλαιο. Μοντέλα όπως το Volkswagen Tiguan, τα Audi A3, Q3, Q5, Q7 και Q8 αλλά και το CUPRA Formentor προσελκύουν το ενδιαφέρον των καταναλωτών και υπόσχονται μία μοναδική οδηγική εμπειρία.

NEA ΛΑΝΣΑΡΙΣΜΑΤΑ ΤΟ 2023

To 2023 αναμένεται να αποτελέσει άλλο ένα σκαλί στη διαδικασία μετάβασης στην ηλεκτροκίνηση. Είναι το έτος που η CUPRA, η πλέον ασυμβίβαστη και έξω από τα καθιερωμένα, φίρμα του Ομίλου θα λανσάρει το BORN ταράσσοντας τα νερά της κατηγορίας του. Φέροντας 100% DNA της CUPRA και με εντυπωσιακό σχεδιασμό, βασισμένο στη γειτονιά El Born της Βαρκελώνης, της οποίας φέρει και το όνομα, το Born διατίθεται αποκλειστικά με κίνηση στους πίσω τροχούς. Με σπορ σχεδίαση που συναρπάζει και παρακινεί, με δυναμικές επιδόσεις που δεν αφήνουν κανέναν ασυγκίνητο και με ένα εσωτερικό που μαγνητίζει τα βλέμματα, το Cupra Born δίνει μία νέα διάσταση στην ηλεκτροκίνηση. Η Audi αγγίζει την «ηλεκτρική»

τελειότητα λανσάροντας το Q8 e-tron & Q8 Sportback e-tron. Με μεγαλύτερη χωρητικότητα στην μπαταρία, δυναμικά οδηγικά χαρακτηριστικά, εντυπωσιακή σχεδίαση και με αυτονομία που αγγίζει τα 600 χιλιόμετρα εξακολουθεί να θέτει τα στάνταρτ στην κατηγορία των πολυτελών ηλεκτρικών SUVs. Ένα άλλο χαρακτηριστικό είναι η μεγάλη ευρυχωρία και η εξαιρετική άνεση στην καμπίνα των επιβατών που συμβάλλουν στη δημιουργία μίας μοναδικής οδηγικής εμπειρίας. Επιπροσθέτως, αξίζει να αναφερθεί πως το Q8 e-tron είναι εφοδιασμένο με 40 συστήματα υποβοήθησης του οδηγού! Εκείνο όμως που κάνει τη διαφορά είναι το remote parking assist plus, το οποίο με τη βοήθειά του το αμάξι Σε δήλωσή του στο περιοδικό Economy Today o μάρκετινγκ μάνατζερ της Unicars, Κωνσταντίνος Ανανιάδης, κληθείς να σχολιάσει σε ποιες ενέργειες προβαίνει η Unicars ώστε να κάνει τη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση πιο άμεση και πιο προσιτή στον περισσότερο

μπορεί να ελιχθεί αυτόματα με άνεση ακόμα και στις πιο στενές θέσεις παρκαρίσματος. Οι οδηγοί μπορούν να ελέγξουν τη διαδικασία παρκαρίσματος μέσα από την εφαρμογή MyAudi! Τέλος, η Skoda αναμένεται να λανσάρει τη σπορ έκδοση του Enyaq iV, το Enyaq iV Coupe, που αναμένεται να δώσει μία πιο έντονη σχεδιαστική φιλοσοφία και να τραβήξει την προσοχή όσων επιθυμούν να συνδυάσουν επιδόσεις και μοντέρνα σχεδίαση. ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗ ΣΕ ΟΧΗΜΑΤΑ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ Στα άμεσα πλάνα της Volkswagen είναι το λανσάρισμα πολλών νέων μοντέλων ώστε να εμπλουτίσει

ακόμα περισσότερο την γκάμα της οικογένειας ID, με σκοπό την ικανοποίηση κάθε ανάγκης του αγοραστικού κοινού. Μία από τις ανάγκες αυτές είναι και η εμπορική χρήση. Γι’ αυτό και η Volkswagen πρόσφατα λάνσαρε το ID.Buzz. Πρόκειται για τον εξηλεκτρισμό του εμβληματικού Type 2 (T1) / Microbus που είχε σημαδέψει την αγορά του αυτοκινήτου για δεκαετίες. Αξίζει να αναφερθεί πως διατίθεται και σε van αλλά και σε επιβατικό.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Unicars ltd. Λεωφ. Γιάννου Κρανιδιώτη 144, 2235 Λατσιά Τηλ: 22204222 www.unicars.com info@unicars.com

εκπαίδευσε δημόσιους οργανισμούς και φορείς, όπως για παράδειγμα την Πυροσβεστική Υπηρεσία Κύπρου, με σκοπό την παροχή της κατάλληλης γνώσης για τη διαχείριση ατυχημάτων που εμπλέκονται ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Επιπροσθέτως έθεσε σε εφαρμογή ένα φιλόδοξο και εκτεταμένο πρόγραμμα αναβάθμισης όλων των σημείων επαφής (εκθεσιακοί χώροι και συνεργεία) με τους καταναλωτές, στα αυστηρά

στην after sales

των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Πα-

στη διαμόρφωση των πλέον ιδανικών συνθηκών για την ομαλή και απρόσκοπτη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση».

κερδοσκοπικές φούσκες να αναδείξει τα τελευταία 400 χρόνια και οι οποίες μας διδάσκουν τη λειτουργία των αγορών καλύτερα από κάθε άλλη οικονομική ανάλυση, όπως επίσης διδάσκουν και την ανθρώπινη φύση της απληστίας, της ματαιοδοξίας και της κερδοσκοπίας. Η κρίση της τουλίπας στην Ολλανδία το 1637 ήταν μία από τις κυριότερες οικονομικές κρίσεις της ιστορίας, ακολουθουμένη από τη μεγάλη ύφεση του 1929, την κατάρρευση του 1986, την τεχνολογική κρίση του 1999, την πρόσφατη κρίση των subprime δανείων του 2008 και τη νέα κρίση των κρυπτονομισμάτων που βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή την περίοδο. Όλες οι πιο πάνω φούσκες δημιουργήθηκαν και τελείωσαν με τα ίδια χαρακτηριστικά, υποστηριζόμενες από την ύπαρξη ενός μεγάλου διαθέσιμου εισοδήματος-κεφαλαίου (λόγω οικονομικής άνθησης ) για να επενδυθεί σε ένα αγαθό, του οποίου η τιμή αυξάνεται δυσανάλογα με την αξία του και στο τέλος μηδενίζεται, συμπαρασύροντας στις ζημιές όσους συμμετείχαν σ’ αυτό το παιχνίδι. Με απλά λόγια, η «φούσκα» είναι μια κατάσταση στην οποία για ένα μικρό χρονικό διάστημα οι τιμές ενός αγαθού διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα, κυρίως λόγω του ενθουσιασμού των επενδυτών και όχι λόγω της υψηλής αξίας του εμπορεύσιμου αγαθού. Οι επενδυτές-κερδοσκόποι προβαίνουν σε μια τέτοια

Η «ΦΟΎΣΚΑ» ΕΊΝΑΊ ΜΊΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΟΠΟΊΑ ΓΊΑ ΕΝΑ ΜΊΚΡΟ ΧΡΟΝΊΚΟ ΔΊΑΣΤΗΜΑ ΟΊ ΤΊΜΕΣ ΕΝΟΣ ΑΓΑΘΟΎ ΔΊΑΤΗΡΟΎΝΤΑΊ ΣΕ ΎΨΗΛΑ

δύο μεγαλύτερα κρυπτονομίσματα Bitcoin

Ethereum κορυφώθηκαν κοντά στις $68.000 και $4.800 αντίστοιχα στα μέσα Νοεμβρίου 2021, κανείς δεν μπορούσε να πιστέψει και να προβλέψει ότι 12 μήνες μετά, θα πάλευαν να κρατηθούν πάνω από τα επίπεδα των $15.000 και $1.000 αντίστοιχα, χάνοντας πέραν του 75% της κεφαλαιοποίησής τους. Παρόμοια και χειρότερη είναι η πτώση στα υπόλοιπα μικρότερα νομίσματα αλλά και στις (εισηγμένες στο χρηματιστήριο) εταιρείες που δραστηριοποιούνται και προσφέρουν υπηρεσίες στον ψηφιακό κόσμο, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις οι συνολικές ζημιές ξεπερνάνε το 90% για την ίδια περίοδο. Το ανερχόμενο Solana, που κατά πολλούς ήταν γνωστό σαν το «Ethereum killer» λόγω των μεγάλων δυνατοτήτων του, κατέρρευσε από τα υψηλά των $260 στα χαμηλά των $10, το MANA (Metaverse) σχεδόν εξαϋλώθηκε από τα $6 στα $0,40 σεντ, το Avalanche παρασύρθηκε από τη δική του «χιονοστιβάδα» από τα $145 στα $10, ενώ το πρωτοποριακό Polkadot έπεσε από τα $55 στα $5. Σημαντικές πτώσεις καταγράφουν και δημοφιλείς πλατφόρμες που συναλλάσσονται τα ψηφιακά νομίσματα, όπως το Coinbase όπου υποχώρησε από τα $350 στα $45, το Robinhood από τα $85 στα $5, ενώ η ψηφιακή τράπεζα Silvergate Capital (crypto custodian) βυθίστηκε από τα $240 στα $30. Αξίζει να σημειωθεί ότι η συνολική αξία των κρυπτονομισμάτων ανέρχεται σήμερα σε λιγότερα από $880 δισ., παρά το γεγονός ότι τον Νοέμβριο του 2021 είχε ξεπεράσει τα $3 τρις την ημέρα

12 μήνες μετά την κορύφωση των κρυπτονομισμάτων, δεν υπάρχουν πλέον διθυραμβικές αναλύσεις και φωνές υπέρ του νέου αποκεντρωμένου χρήματος που ήρθε να σώσει τον κόσμο από τις «κακές» κεντρικές τράπεζες και το αντίπαλο δέος του χρυσού, αλλά ακούμε μόνο τις έντρομες κραυγές της πτώσης, των σκανδάλων και την απόλυτη σιωπή (νεκρική) της κατάρρευσης ενός οικονομικού μύθου και παραμυθιού. Πλέον, δεν υπάρχουν και αυτοί οι νέοι (πρώην) εκατομμυριούχοι και δισεκατομμυριούχοι από την αγορά των κρυπτονομισμάτων, καθώς πολλοί από αυτούς έχουν χάσει σχεδόν το 90% της περιουσίας τους, ενώ μερικοί άλλοι κινδυνεύουν και με φυλάκιση για απάτες και σκάνδαλα κακοδιαχείρισης των καταθέσεων των πελατών τους. Και το χειρότερο, έχει πληγεί τόσο σοβαρά το γόητρο και η αξιοπιστία των κρυπτονομισμάτων που ίσως να είναι και μη ανατρέψιμη η κατάσταση στο μέλλον, καθώς η αγορά αποδείχθηκε ότι ήταν ένας γίγαντας με πήλινα πόδια, χωρίς θεμελιώδεις βάσεις και ασφαλιστικές δικλείδες για τους καταθέτες και επενδυτές. Ευτυχώς για το παραδοσιακό χρηματοπιστωτικό σύστημα, τα κρυπτονομίσματα έχουν αποσυνδεθεί χρηματιστηριακά με την υπόλοιπη αγορά τους τελευταίους μήνες, καθώς πολλοί θεσμικοί και άλλοι επενδυτές αποχώρησαν έγκαιρα, με αποτέλεσμα ελάχιστα να επηρεαστεί η παγκόσμια αγορά από το «ξεφούσκωμα» των κρύπτο. ΑΠΌ ΤΌ ΖΕΝΊΘ ΤΌΥ «ΒΑΣΊΛΊΑ ΤΩΝ CRYPTO» ΣΤΌ ΝΑΔΊΡ ΤΗΣ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ ΤΌΥ FTX Γνωστές εταιρείες και ανταλλακτήρια έχουν πτωχεύσει τις τελευταίες εβδομάδες με καταιγιστικό ρυθμό εν μέσω έλλειψης εμπιστοσύνης και ρευστότητας, με πιο σημαντική τη χρεοκοπία της ψηφιακής αυτοκρατορίας FTX του «βασιλιά των crypto» Μπάνκμαν Φριντ. Το πλεονέκτημα των κρύπτο σαν μια αγορά χωρίς ρυθμί σεις και κεντρική εποπτεία γύρισε σε μεγάλο μειονέκτημα, καθώς μετά τα συνεχόμενα σκάνδαλα και πτωχεύσεις, έχουν αφήσει τους επενδυτές τελείως εκτεθειμένους σε μεγάλες ζημιές και χωρίς κάποια αρμόδια αρχή (κεντρική τράπεζα) να τους προστατεύσει. Αυτό που ονομάστηκε «κρυπτοχειμώνας» νωρίτερα, φέτος έγινε καταστροφικό με τις πτωχεύσεις της Celsious, Three Arrows Capital, Terra και BlockFi στο καλοκαίρι, με αποκορύφωμα τη θεαματική κατάρρευση του διά σημου ανταλλακτηρίου FTX του Μπάνκμαν Φριντ στις αρχές Νοεμβρίου, του 2ου μεγαλύτερου στον κόσμο ανταλλακτηρίου με βάση τζίρου. Η αυτοκρατορία που έχτισε ο 30χρονος (πρώην) δισεκα τομμυριούχος Σαμ Μπάνκμαν Φριντ, με το ανταλλακτήριο (διαχείρισης κρυπτονομισμάτων) FTX και το επενδυτικό του όχημα Alameda Hedge Fund σωριάστηκε σαν πύργος από τραπουλόχαρτα μέσα σε 48 ώρες. Ο Μπάνκμαν Φριντ αποδείχτηκε ότι έκτισε την αυτο κρατορία του με δανεικά και κουτοπονηριά, καθώς

δημιουργώντας και εκτοξεύοντας την αξία του δικού του κρυπτονομίσματος FTT token, εκμεταλλεύτηκε τις υπεραξίες για να τα χρησιμοποιήσει ως ενέχυρο (collateral) για λήψη δανείων δισεκατομμυρίων δολαρίων. Με αυτό το κεφάλαιο δημιούργησε το επενδυτικό του όχημα Alameda Hedge Fund και το διάσημο ανταλλακτήριο FTX το 2019, με έδρα το Χονγκ Κονγκ και μετέπειτα τις Μπαχάμες το 2021 εν μέρει, λόγω της καταστολής των κρυπτονομισμάτων από την Κίνα. Μετά τη χρεοκοπία της Terra τον Ιούνιο, προχώρησε σε αγορές άλλων προβληματικών επιχειρήσεων και cryptofunds, όπως επίσης και σε μεγάλες τοποθετήσεις σε άλλα νομίσματα όπως το Solana. Με αυτόν τον τρόπο ο Μπάνκμαν Φριντ δημιούργησε μια αυτοκρατορία αξίας $32 δις στο απόγειό της, με τον ίδιο να απολαμβάνει τις δάφνες της δόξας και να παρουσιάζεται ως μια «επενδυτική ιδιοφυΐα» από την αγορά και ως το «παιδί θαύμα» και αυτοδημιούργητος δισεκατομμυριούχος κάτω από 30 χρονών από το περιοδικό Forbes.

μόλις δύο μέρες, μετά από πρόθεση της αντιπάλου Binance να πουλήσει (ξεφορτωθεί)

FTT στην αγορά, δημιουργώντας ένα ντόμινο πωλήσεων εν μέσω πανικού, ρευστοποιήσεων και margin calls καθώς δεν υπήρχαν αγοραστές. Η εξαΰλωση του FTT έφερε στο χείλος του γκρεμού τη μητρική FTX και την αδελφοποιημένη Alameda Hedge Fund, καθώς πλέον δεν θα υπήρχε αξία στις υποθήκες των δανείων που είχαν σαν ενέχυρο τα FTT. To αποτέλεσμα ήταν η επανάληψη της αρχής του τέλους του Celsious, Terra και BlockFi όπου και οι χρήστες του ανταλλακτηρίου FTX άρχισαν να προβαίνουν σε μαζικές αναλήψεις των χρημάτων τους, αναγκάζοντάς τον να

επιβάλει περιορισμούς στις αναλήψεις λόγω έλλειψης ρευστότητας και τελικά να υποβάλλει αίτημα χρεοκοπίας λίγες μέρες μετά. Η κατάρρευση της FTX έφερε και τη μεγαλύτερη απώλεια ατομικής περιουσίας στη σύγχρονη ιστορία σε τόσο σύντομο διάστημα, όπου σύμφωνα με τον Δείκτη Δισεκατομμυριούχων του Bloomberg, η περιουσία του Μπάνκμαν Φριντ μειώθηκε από τα $16 δισεκατομμύρια στα μόλις $900 εκατομμύρια στις 08 Νοεμβρίου και μετέπειτα στο μόλις $1 στις 11 Νοεμβρίου! Η ΕΠΌΜΕΝΗ ΜΕΡΑ ΤΩΝ

Ή ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ; Λόγω των πρόσφατων αρνητικών γεγονότων, η αγορά των κρύπτο έχει απολέσει τα 2/3 της συνολικής της αξίας, ενώ έχουν αυξηθεί οι φόβοι ότι το οικοσύστημα και η αξιοπιστία της αγοράς ενδέχεται να μην ανακάμψουν ποτέ. Η κατάσταση είναι οριακή και πολύ δύσκολη για την αγορά που πρέπει να ξεπεράσει τεράστιες προκλήσεις και πιθανόν νέες πτωχεύσεις και σκάνδαλα για να επιβιώσει το οικοσύστημα, καθώς μεγάλα κεφάλαια για την ανάπτυξη της αγοράς παραμένουν εγκλωβισμένα ή για πάντα χαμένα. Θα χρειαστεί μεγάλος χρόνος και προσπάθεια για να ξανακερδηθεί η εμπιστοσύνη των μικροεπενδυτών και των θεσμικών επενδυτικών οχημάτων, οι οποίοι θα διαθέσουν φρέσκα κεφάλαια για την αναχρηματοδότηση των προγραμμάτων για την ανάπτυξη του οικοσυστήματος των κρυπτονομισμάτων σε νέες πιο γερές βάσεις. Αν δεν βρεθεί η νέα χρηματοδότηση και κλείσουν οι μαύρες τρύπες, τότε η έλλειψη ρευστότητας πιθανόν να προκαλέσει νέο γύρο πτωχεύσεων στον χώρο των κρυπτονομισμάτων, καθώς και επέμβαση από τις ρυθμιστικές αρχές και ποινικές διώξεις. Ήδη, η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν δήλωσε ότι η κατάρρευση του FTX έδειξε ότι η βιομηχανία κρυπτονομισμάτων χρειάζεται «συνετή ρύθμιση», ενώ πρόσθεσε ότι οι συνέπειες του περιστατικού θα μπορούσαν να ήταν πολύ χειρότερες αν η αγορά κρυπτογράφησης ήταν περισσότερο συνδεδεμένη με το παραδοσιακό χρηματοπιστωτικό σύστημα. Όμως, το οικοσύστημα των κρυπτονομισμάτων και της τεχνολογίας του Blockchain ενδέχεται να βγουν πιο δυνατές από αυτή την καταιγίδα σε περίπτωση που καταφέρουν να κρατήσουν ζωντανές όσο περισσότερες εφαρμογές του οικοσυστήματος γίνεται, να παραμείνουν περισσότεροι χρήστες ενεργοί με τα κεφάλαιά τους, ενώ οι ομάδες προγραμματιστών να συνεχίσουν να κτίζουν το σύστημα. Το ενθαρρυντικό κατά τη διάρκεια της κατάρρευσης του Νοεμβρίου είναι ότι εισέρρευσαν τα τριπλάσια κεφάλαια στο σύστημα από αυτά που έφυγαν, που μεταφράζεται ότι πολλοί επενδυτές θεώρησαν την τεράστια υποχώρηση των τιμών μετά την

Νικόλας Βαλανίδης, oικονομικός διευθυντής στη Δημόσια Επιχείρηση φυσικού αερίου (ΔΕΦΑ), μας αναλύει

Όσον αφορά το πετρέλαιο, όπως φαίνεται και από τον πίνακα πιο κάτω οι μεγαλύτεροι παραγωγοί με μερίδια πέραν του 10% είναι οι ΗΠΑ, η Ρωσική Ομοσπονδία και η Σαουδική Αραβία, ενώ σημαντικά μερίδια πέριξ του 5% κατέχουν το Ιράν το Ιράκ και η Κίνα. Όσον αφορά τα στοιχεία της κατανάλωσης, ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι το 2021 η κατανάλωση ξεπέρασε κατά 4 εκ. βαρέλια ημερησίως την παραγωγή, λόγω του ότι έγινε σημαντική χρήση των αποθεμάτων που δημιουργήθηκαν λόγω του κορωνοϊού. Ενώ οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στο κόσμο, ταυτόχρονα είναι και ο μεγαλύτερος καταναλωτής και παρουσιάζεται έλλειμα 2 εκ. περίπου βαρελιών την ημέρα για το 2021. Ακριβώς αντίθετη είναι η εικόνα για Ρωσική Ομοσπονδία και Σαουδική Αραβία, που παρά το σημαντικό μερίδιο στην παγκόσμια κατανάλωση έχουν δυνατότητες να εξάγουν πέραν των 7 εκ. βαρελιών την ημέρα. Οι άλλοι μεγάλοι καταναλωτές που παρουσιάζουν σημαντικά ελλείμματα στο ισοζύγιο παραγωγής-κατανάλωσης είναι όπως αναμένεται η Κίνα, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ινδία. Για να συνεχίζουν την ομαλή λειτουργία τους οι οικονομίες της Κίνας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να εξασφαλίζουν εισαγωγές άνω των 10 εκ. βαρελιών ημερησίως ενώ 4 εκ. βαρέλια ημερησίως χρειάζεται η Ινδία. Όσον αφορά το φυσικό αέριο και πάλι οι μεγαλύτεροι παραγωγοί είναι οι ΗΠΑ και η Ρωσία, με ποσοστά στην παγκόσμια παραγωγή 23% και 17% αντίστοιχα για το έτος 2021. Άλλοι σημαντικοί παραγωγοί είναι το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Κίνα, το Κατάρ, η Αυστραλία και ο Καναδάς. Η εικόνα στην παγκόσμια κατανάλωση φ.α. είναι αντίστοιχη με

αυτή της αγοράς πετρελαίου, με τη

διαφορά ότι τόσο η ΗΠΑ όσο και η

Ρωσική Ομοσπονδία παρόλο που

είναι οι μεγαλύτεροι καταναλωτές

έχουν και οι 2 περιθώριο για να

προχωρούν σε εξαγωγές 100 δις

m³ ετησίως οι ΗΠΑ και 200 δις m³ ετησίως η Ρωσική Ομοσπονδία.

άλλη μεγάλοι καταναλωτές χωρίς αντίστοιχη παραγωγή είναι και πάλι η Κίνα και η Ευρωπαϊκή Ένωση με ανάγκες εισαγωγών 170 δις και 350 δις m³ αντίστοιχα. Όπως φαίνεται και από την ανάλυση που έχει γίνει στα στοιχεία παραγωγής/ κατανάλωσης, οι 3 χώρες που είναι περισσότερο εκτεθειμένες στις εισαγωγές ενεργειακών προϊόντων είναι η Κίνα, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ινδία. Οι κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη Ρωσική Ομοσπονδία αναμένεται να επηρεάσουν περισσότερο την αγορά φυσικού αερίου παρά αυτή του πετρελαίου, λόγω του ότι η αγορά του πετρελαίου είναι πολύ πιο ευέλικτη, κυρίως όσον αφορά τη μεταφορά και την αποθήκευση του τελικού προϊόντος. Η κύρια μέθοδος μεταφοράς του πετρελαίου από την παραγωγή στην κατανάλωση είναι με δεξαμενόπλοια τα οποία μπορεί εύκολα να οδηγηθούν σε εναλλακτική αγορά. Εν αντιθέσει, στην αγορά φυσικού αερίου η κύρια μέθοδος μεταφοράς είναι μέσω αγωγών, κάτι που δεν προσδίδει την ανάλογη ευελιξία για εναλλακτικούς τελικούς προορισμούς πώλησης. Παρά τη σημαντική πρόοδο που έχει γίνει στο θέμα μεταφοράς του φυσικού αερίου σε υγροποιημένη μορφή (LNG) η συγκεκριμένη αγορά αντιπροσωπεύει μόνο το 15% περίπου της παγκόσμιας κατανάλωσης, ενώ για να μπουν νέα τερματικά στην αγορά χρειάζεται μεγάλο χρονικό διάστημα και αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια επενδύσεων. Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω η εκτίμηση που μπορεί να γίνει είναι ότι σχετικά σύντομα η αγορά του πετρελαίου θα ισορροπήσει και οι τιμές θα σταθεροποιηθούν. Ήδη Κίνα και Ινδία προχώρησαν σε νέες συμφωνίες προμήθειας πετρελαίου με τη Ρωσική Ομοσπονδία εντός 2022 οπότε αναμένεται ότι οι ανάγκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα καλυφθούν από τους υπόλοιπους παραγωγούς. Δυστυχώς όμως όσον αφορά το φυσικό αέριο δεν φαίνεται να υπάρχει για την ώρα τουλάχιστον σοβαρός σχεδιασμός

για αντικατάσταση των σημαντικών

ποσοτήτων που εισήγαγε η Ευρωπαϊκή

Ένωση από τη Ρωσική Ομοσπονδία και ανερχόταν για το 2021 στα 150 περίπου δις m³. Η αντικατάσταση των εισαγωγών με υγροποιημένο φυσικό αέριο

ποιημένου φυσικού αερίου είναι σήμερα περίπου τριπλάσιο αυτού που εμπορεύεται μέσω αγωγών. Ποια ήταν τα αρχικά πλάνα για τον Nord Stream 2 και πώς άλλαξε η πορεία κατασκευής του με τον πόλεμο στην Ουκρανία; Ο αγωγός Nord Stream 2, παρόλο που έχουν ολοκληρωθεί τα κατασκευαστικά έργα, δεν έχει ακόμα χρησιμοποιηθεί, καθώς εμπίπτει στις κυρώσεις που επιβλήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει οποιοσδήποτε σχεδιασμός για χρήση του στο εγγύς μέλλον. Ο αγωγός είναι δυναμικότητας 55 δις m³ ετησίως και θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει το 1/3 των ετήσιων εξαγωγών της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το μέγεθός του είναι ακρι βώς αντίστοιχο του αγωγού Nord Stream 1. Από πλευράς της Ρωσικής Ομοσπονδίας ο αρχικός σχεδιασμός για τον αγωγό Nord Stream 2 προέβλεπε να αντικαταστήσει αρκετούς από τους πιο γερασμένους αγωγούς της ουκρανικής διαδρομής με σημαντικά χαμηλότερο οικονομικό κόστος, αφού σημαντικά ποσά πληρώνονται ακόμα στην Ου κρανία ως κόστος διαμετακόμισης του αερίου μέσα από την επικράτειά της. Παρά τις έντονες αντιρρήσεις των ΗΠΑ, ο αγωγός ολοκληρώθηκε εντός 2021. Πιο κάτω ο πίνακας παρουσιάζει

τα στοιχεία των εξαγωγών μέσω

αγωγών φυσικού αερίου από τη Ρωσική Ομοσπονδία στην Ευρώπη. Η Συμφωνία μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ πώς επηρεάζει τον East Med; Είναι όντως δυνατό να κατασκευαστεί ο αγωγός και αν ναι ποιος είναι ο χρονικός ορίζοντας και με ποια μέσα μπορεί να γίνει; Η συμφωνία Λιβάνου-Ισραήλ δεν αναμένεται να επηρεάσει την κατασκευή ή όχι του East Med, αφού αυτή αναμένεται να στηριχθεί σε καθαρά τεχνοοικονομικές αναλύσεις. Οι πρώτοι σχεδιασμοί προβλέπουν έναν αγωγό μήκους 2000 περίπου χιλιομέτρων που θα ξεκινά από τα θαλάσσια οικόπεδα του Ισραήλ και θα καταλήγει μέσω Κύπρου στην Ελλάδα και από εκεί θα ενώνεται με το δίκτυο της Ιταλίας. Οι προκαταρκτικοί υπολογισμοί αναφέρουν κόστος κατασκευής περίπου $7 δις. Ο σχεδιασμός για κατασκευή του East Med προβλέπει αγωγό δυναμικότητας 10 δις m³ετησίως. Όπως αντιλαμβάνεστε αυτός ο αγωγός δεν θα αντιπροσωπεύει σημαντικό μερίδιο των εισαγωγών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχει ανάγκες που υπολογίζονται στα 350 δις m³ άρα επί της ουσίας η γεωπολιτική του αξία είναι περιορισμένη

οικονομίας αυτός ο αγωγός θα είναι σημαντικός αφού οι ανάγκες για τις

2 χώρες υπολογίζονται σε περίπου 1 και 5 δις m³ φυσικού αερίου ετησίως, άρα ο συγκεκριμένος αγωγός υπερκαλύπτει τις ανάγκες των 2 κρατών.

Ποιο θα είναι το πιθανολογούμενο ΑΕΠ της Κύπρου σε περίπτωση εφαρμογής του East Med; Δεν αναμένεται να υπάρχει σημαντική συνεισφορά στο ΑΕΠ της Κύπρου από την ίδια την χρήση του αγωγού. Παρόλα αυτά αν μέσω του αγωγού επιτευχθεί η αγορά σημαντικών ποσοτήτων αερίου σε χαμηλότερη τιμή από το υγροποιημένο φυσικό αέριο τότε μπορεί να αναμένεται σημαντική μείωση στο κόστος του ηλεκτρισμού, κάτι το οποίο θα βοηθήσει σημαντικά την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας. Όταν ο πρόεδρος Ερντογάν αναφέρει πως η Τουρκία θα καταστεί «ενεργειακός κόμβος» για ποια μεγέθη μιλά και τι εννοεί; Η προσπάθεια της Τουρκίας για να καταστεί «ενεργειακός κόμβος» έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετά χρόνια. Όπως φαίνεται και στους προηγούμενους πίνακες οι αγωγοί TurkStream και Blue Stream που περνούν μέσω Τουρκίας μεταφέρουν πολύ σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου, ενώ ταυτόχρονα μέσω Τουρκίας διέρχεται ο αγωγός TANAP ( Trans Anatolian Gas

16 δις m³ που ενώνει τη παραγωγή στο Αζερμπαϊτζάν με την ευρωπαϊκή αγορά. Για την εσωτερική αγορά της Τουρκίας υπάρχει επίσης σε χρήση ο αγωγός Tabriz Ankara από το Ιράν, μήκους 2.500 χλμ. και δυναμικότητας 14 δις m³. Με βάση τη σημαντική αβεβαιότητα που υπάρχει στην περιοχή και το τεταμένο κλίμα μεταξύ Ευρώπης και Ρωσικής Ομοσπονδίας, η προσπάθεια της Τουρκίας ως επιτήδειος ουδέτερος θα είναι να εξασφαλίσει τη δίοδο μεγαλύτερων ακόμα ποσοτήτων φυσικού αερίου μέσω Τουρκίας προς Ευρώπη με τα οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη που αυτό συνεπάγεται. Μπορεί η πυρηνική ενέργεια να αποτελέσει ορόσημο στη γεωπολιτική ισχύ της Τουρκίας απέναντι στο Ισραήλ; Το πυρηνικό εργοστάσιο του Akkuyu αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2023 με κόστος $22 δις. Η δυναμικότητά του θα είναι πέριξ των 5000MW. Παρόλο που αναμένεται να οδηγήσει σε μειωμένο κόστος ηλεκτρισμού για την τουρκική οικονομία, δεν αναμένεται να δώσει στην Τουρκία σημαντικά γεωπολιτικά πλεονεκτήματα απέναντι στο Ισραήλ.

χειμώνας έφθασε, τα πρώτα χριστουγεννιάτικα στολίδια φωτίστηκαν σε πλατείες και γειτονιές της χώρας, οι εξορμήσεις σε ορεινά θέρετρα έχουν αρχίσει, τα δώρα των εορτών ξεκίνησαν να μοιράζονται σε αγαπημένα πρόσωπα και οι ευχές χαρίζονται απλόχερα μεταξύ μας. Ωστόσο, τον φετινό χειμώνα τα πράγματα θα είναι λίγο διαφορετικά. Παρά την πεποίθηση του υπουργού Οικονομικών Κωνσταντίνου Πετρίδη ότι «οι τιμές της ενέργειας θα παραμείνουν υψηλές αλλά δεν θα αυξηθούν περισσότερο, αφού οι μεγαλύτερες αυξήσεις έχουν ήδη γίνει», το κύριο ερώτημα που απασχολεί τους καταναλωτές είναι πώς θα εξασφαλίσουν μια αξιοπρεπή διαβίωση από τη γενικότερη ακρίβεια των αγαθών και υπηρεσιών, καθώς και πού θα κυμανθούν οι τιμές του πετρελαίου θέρμανσης ενόψει του χειμώνα, αλλά και αν τίθεται θέμα επάρκειας. Η ενεργειακή κρίση συνεχίζει να ανεβοκατεβάζει

διακύμανσης των τιμών, έχοντας υπόψη τα πιο κάτω καθώς και τις τεράστιες αλλαγές που συντελούνται διεθνώς όσον αφορά τον τομέα της ενέργειας». Υπενθυμίζει δε ότι «όπως είναι γνωστό από τον Μάιο του 2004 οι τιμές των πετρελαιοειδών στην Κύπρο, περιλαμβανομένου και του πετρελαίου θέρμανσης, είναι ελεύθερες και δεν καθορίζονται από το κράτος λόγω της απελευθέρωσης της αγοράς των πετρελαιοειδών που έλαβε χώρα με την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Περαιτέρω θα πρέπει να αναφερθεί ότι στην Κύπρο δεν εισάγεται αργό πετρέλαιο αλλά έτοιμα πετρελαιοειδή (διυλισμένα προϊόντα) όπως βενζίνη, πετρέλαιο κίνησης και πετρέλαιο θέρμανσης». Όπως συμπληρώνει η Υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή «κατ’ επέκταση η εγχώρια ζήτηση καλύπτεται εξ ολοκλήρου μέσω εισαγωγής έτοιμων διυλισμένων προϊόντων για την τιμολόγηση των οποίων χρησιμοποιείται ο ημερήσιος χρηματιστηριακός δείκτης Platts Basis Italy για κάθε είδος καυσίμου που εισάγεται. Τονίζεται ότι το κάθε καύσιμο έχει τη δική του διακύμανση. Ως εκ τούτου, οι τιμές των πετρελαιοειδών στην Κύπρο επηρεάζονται από ένα σημαντικό αριθμό παραγόντων, όπως την τιμή εισαγωγής των προϊόντων, τα αποθέματα που διατηρούν οι εταιρείες πετρελαιοειδών κατά τη χρονική στιγμή εισαγωγής των καυσίμων, τη συναλλαγματική ισοτιμία

το τι ποσότητες αποθέματος πετρελαίου θέρμανσης διαθέτουμε στην Κύπρο για τον φετινό χειμώνα και αν είναι ικανοποιητική η ποσότητα για να καλύψει τις ανάγκες μας, η Υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή απαντά ότι «τα εμπορικά αποθέματα των εταιρειών πετρελαιοειδών, σε πετρέλαιο θέρμανσης καλύπτουν τις ανάγκες θέρμανσης τουλάχιστον επτά με οκτώ ημερών κατά τη χειμερινή περίοδο, όπου η κατανάλωση είναι υψηλή. Νοείται ότι όταν παραληφθούν φορτία καλύπτονται οι ανάγκες πολύ περισσότερων ημερών. Επιπρόσθετα ο Κυπριακός Οργανισμός Διαχείρισης Αποθεμάτων Πετρελαιοειδών (ΚΟΔΑΠ), στα πλαίσια εκπλήρωσης των υποχρεώσεων του για διατήρηση των εθνικών αποθεμάτων πετρελαιοειδών που αντιστοιχούν σε 90 ημέρες καθαρών εισαγωγών, διατηρεί αποθέματα πετρελαίου που καλύπτουν τις ανάγκες σε πετρέλαιο για τουλάχιστον 90 ημέρες και είναι άμεσα διαθέσιμα σε περίπτωση που προκύψει ανάγκη. Τα εν λόγω αποθέματα μπορούν να διατεθούν στην τοπική αγορά, μόνο σε περίπτωση ενεργειακής κρίσης, δηλαδή όταν υπάρχει δυσχέρεια ή διακοπή στον εφοδιασμό της Δημοκρατίας σε πετρελαιοειδή». Σύμφωνα με την Υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή, «τα περισσότερα αποθέματα πετρελαίου διατηρούνται στην Κυπριακή Δημοκρατία, ενώ στην Κύπρο εισάγονται πετρελαιοειδή κάθε δέκα με δώδεκα ημέρες περίπου». Σήμερα στην Κύπρο δραστηριοποιούνται τέσσερις εταιρείες στον τομέα της εισαγωγής πετρελαιοειδών. Ονομαστικά είναι η Πετρολίνα, η ΕΛΠΕ (Ελληνικά Πετρέλαια), η Coral και η Exxon/Mobil. Αναφορικά με τα πιο πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, τα ολικά αποθέματα πετρελαιοειδών στο τέλος του Σεπτεμβρίου 2022 μειώθηκαν κατά 7,7% σε σχέση με το τέλος του προηγούμενου μήνα. ΟΊ ΈΊΣΑΓΩΓΈΣ ΚΑΥΣΊΜΩΝ Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, από τον Ιανουάριο του 2022 έως τον Ιούλιο του 2022 η Κύπρος εισήγαγε συνολικά περίπου 1,9 εκατ. τόνους καύσιμα, αξίας περίπου 1,5 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, οι περισσότερες ποσότητες καυσίμων έχουν εισαχθεί κατά το πρώτο οκτάμηνο του φετινού έτους από το Ισραήλ, οι οποίες αντιστοιχούν σε περίπου 508.000 τόνους αξίας 473.000 ευρώ και από την Ελλάδα σε περίπου 418.000 τόνους αξίας 406.000 ευρώ. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι τους φετινούς μήνες από τον Ιανουάριο έως τον Ιούλιο, η Κύπρος έχει εξάγει συνολικά περίπου 652.000 τόνους καυσίμων αξίας 641.000 ευρώ. Συγκεκριμένα, τα περισσότερα καύσιμα ταξίδεψαν σε Τρίτες χώρες, στον Λίβανο, στο Τόγκο, στην Υεμένη, στο Γιβραλτάρ, στο Ισραήλ και στην Ουκρανία, με τις ποσότητες και τις αξίες τους να καταγράφονται κατά προσέγγιση στον παρακάτω πίνακα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας.

Όπως εξηγεί η Υπηρεσία Ενέργειας του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, «η Κύπρος, παραδοσιακά τα τελευταία χρόνια, εισάγει βενζίνη, ντίζελ, πετρέλαιο θέρμανσης, κηροζίνη, υγραέριο και καύσιμα πλοίων από Ελλάδα και Ισραήλ, ενώ τα καύσιμα ηλεκτροπαραγωγής εισάγονται από διάφορες χώρες, συνήθως ευρωπαϊκές, ανάλογα με τον επιτυχόντα προσφοροδότη του διαγωνισμού που προκηρύσσει η ΑΉΚ για προμήθεια καυσίμων. Για το έτος 2021 το σύνολο των καυσίμων που εισήχθησαν στην Κυπριακή Δημοκρατία ήταν 2,35 εκατομμύρια τόνοι ως εξής:

· 815 χιλιάδες τόνοι καυσίμων από την Ελλάδα

· 687 χιλιάδες τόνοι από το Ισραήλ

· 312 χιλιάδες τόνοι από την Ιταλία

· 290 χιλιάδες τόνοι την Ολλανδία

· 260 χιλιάδες τόνοι και το Βέλγιο

· Ενώ μικρότερες ποσότητες εισήχθησαν από άλλες χώρες

Ανά είδος καυσίμων για το έτος 2021 εισήχθησαν:

· Βενζίνη 343 χιλιάδες τόνοι

· Ντίζελ κίνησης 390 χιλιάδες τόνοι · Πετρέλαιο εσωτερικής καύσης 405 χιλιάδες τόνοι, εκ των οποίων 275 χιλιάδες τόνοι για ηλεκτροπαραγωγή

· Καύσιμο αεροπλάνων 152 χιλιάδες τόνοι

· Μαζούτ 850 χιλιάδες τόνοι εκ των οποίων 690 χιλιάδες τόνοι για ηλεκτροπαραγωγή · Υγραέριο 53 χιλιάδες τόνοι · Κάρβουνο και οπτάνθρακακας 83 χιλιάδες τόνοι Στην Κυπριακή Δημοκρατία δεν εισάγεται αργό πετρέλαιο για το λόγο ότι δεν διαθέτουμε διυλιστήριο για διύλισή του», προστίθεται από την Υπηρεσία Ενέργειας του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας.

που επικρατεί στην Ευρώπη τις τιμές των εισαγωγών μας, η Υπηρεσία Ενέργειας του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας απαντά ότι «οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας δεν επηρέασαν την Κύπρο όσον αφορά στην επάρκεια σε καύσιμα όπως άλλες ευρωπαϊκές χώρες που είναι εξαρτώμενες από το ρωσικό φυσικό αέριο και αργό πετρέλαιο, καθόσον στην Κύπρο δεν χρησιμοποιείται φυσικό αέριο και δεν διυλίζεται αργό πετρέλαιο. Φυσικά, οι αυξημένες τιμές του αργού πετρελαίου και των παραγώγων αυτού, επηρέασαν τον Κύπριο καταναλωτή αφού αυξήθηκε το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς επίσης και το κόστος όλων των άλλων καυσίμων που χρησιμοποιούνται στις μεταφορές, στη βιομηχανία και

διυλισμένων προϊόντων (βενζίνης, πετρελαίου κίνησης, πετρελαίου θέρμανσης και μαζούτ) έχει αυξηθεί δραματικά το πρώτο οκτάμηνο του 2022, σε σχέση με το πρώτο οκτάμηνο του 2021. Οι διεθνείς τιμές της βενζίνης, του πετρελαίου κίνησης, του πετρελαίου θέρμανσης και του μαζούτ αυξήθηκαν το πρώτο οκτάμηνο του 2022 σε σχέση με το πρώτο οκτάμηνο του έτους 2021 ως ακολούθως: · Βενζίνη 87% · Πετρέλαιο κίνησης 120% · Πετρέλαιο θέρμανσης 116% · Μαζούτ 64%

ΚΥΠΡΙΑΚΑ ΔΕΞΑΜΕΝΌΠΛΌΙΑ ΕΩΣ 20 ΕΤΩΝ Την ώρα που οι τιμές των καυσίμων ανεβοκατεβαίνουν ανεξέλεγκτα, σε μια νησιωτική χώρα όπως η Κύπρος, τα δεξαμενόπλοια έχουν τον απόλυτο ρόλο μεταφορέα των καυσίμων για να εφοδιάσουν τα σπίτια και τις επιχειρήσεις παγκύπρια. Ο αριθμός των πετρελαιοφόρων που προμηθεύουν τη χώρα μας εξαρτάται από τις εταιρείες εισαγωγής πετρελαιοειδών, ωστόσο το Υφυπουργείο Ναυτιλίας σε ανακοίνωσή του θέλησε να ξεκαθαρίσει τι ισχύει τον τελευταίο χρόνο με τον στόλο των δεξαμενόπλοιων που πλέουν υπό κυπριακή σημαία. «Η εν ισχύι πολιτική εγγραφής πετρελαιοφόρων πλοίων στο Νηολόγιο Κυπριακών Πλοίων δεν επιτρέπει την εγγραφή πλοίων ηλικίας που υπερβαίνουν τα είκοσι έτη. Περαιτέρω, τους τελευταίους μήνες δεν έχουν εγγραφεί πετρελαιοφόρα στο κυπριακό νηολόγιο, μάλιστα σημειώθηκαν κάποιες διαγραφές τέτοιων πλοίων. Το συνολικό ποσοστό των υπό κυπριακής σημαίας πετρελαιοφόρων αποτελεί σε ολική χωρητικότητα ένα ποσοστό της τάξης μόλις του 12,6% της ολότητάς του υπό κυπριακή σημαία στόλου, ενώ παγκοσμίως συνιστά μόλις το 0,9% του παγκόσμιου στόλου πετρελαιοφόρων. Συνεπώς, ο κυπριακός στόλος πετρελαιοφόρων δεν είναι μεγάλου μεγέθους σε διεθνές επίπεδο. Η Κύπρος στα πλαίσια της προσπάθειας αποτελεσματικής και ενιαίας εφαρμογής των κυρώσεων και ιδιαίτερα στο θέμα της οριοθέτησης πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου, κάλεσε όλους τους εταίρους της τόσο εντός όσο και εκτός Ε.Ε., να ασκήσουν επιρροή και σε νηολόγια κρατών πέραν της Ε.Ε. και των G7 για να εφαρμόσουν το σχετικό πλαίσιο καθώς, Ε.Ε. και G7 μαζί αριθμούν μόνο το 17% του παγκόσμιου στόλου πετρελαιοφόρων», καταλήγει

για αθλητικό τουρισμό, θρησκευτικό, ιατρικό και πολλά άλλα είδη τουρισμού που ωθούν τους ταξιδιώτες να επισκέπτονται ξένες χώρες. Το τελευταίο διάστημα ωστόσο, έχει προκύψει και ένα άλλο είδος τουρισμού το οποίο αναπτύχθηκε εξαιτίας του αυξημένου κόστους διαβίωσης κυρίως στις βόρειες χώρες. Πρόκειται για τον ενεργειακό τουρισμό. Αν και ο όρος πιθανό να είναι κάπως αδόκιμος, εντούτοις εμπερικλείει την τάση που άρχισε να καταγράφεται κυρίως τους χειμερινούς μήνες. Όπως προκύπτει λοιπόν, σε χώρες όπως η Γερμανία, όπου το ενεργειακό κόστος είναι ιδιαίτερα αυξημένο, ενώ και με τον πόλεμο στην Ουκρανία, δεν πρέπει να αποκλείονται διακοπές ρεύματος, ο κόσμος ψάχνεται να φύγει και να ζήσει για μερικούς μήνες, ενδεχομένως και για ένα εξάμηνο, σε χώρα με χαμηλό ενεργειακό κόστος. Πιο εύκολο να «μεταναστεύσουν» για μερικούς μήνες είναι για τους συνταξιούχους ή ακόμα και για τα άτομα που δουλεύουν από απόσταση ή από το σπίτι. Αυτοί είτε βάζουν το σπίτι τους στο ενοίκιο ή και σε Airbnb και αποφασίζουν να επισκεφτούν για μερικούς μήνες κάποια άλλη χώρα, αφού αυτό θα τους κοστίσει φθηνότερα. Όλα αυτά βέβαια είναι εν πολλοίς απόρροια του πολέμου στην Ουκρανία και της απόφασης των χωρών της Ε.Ε. να διακόψουν την προμήθεια φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Η απόφαση αυτή ωστόσο εκτόξευσε τις τιμές στα ύψη και πλέον οι ευρωπαϊκές χώρες αναζητούν νέους προμηθευτές. Ειδικά για τη μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε. τη Γερμανία η κατάσταση είναι αρκετά δύσκολη, αφού μεγάλο ποσοστό του φυσικού αερίου που εισήγαγε προερχόταν από τη Ρωσία. Αποτέλεσμα των πιο πάνω ήταν να εκτοξευτεί το κόστος της ενέργειας και συνάμα να ενταθούν οι φόβοι για ενδεχόμενο blackout τον χειμώνα.

ΤΟ «BLACKOUT» ΦΈΡΝ Έ Ι ΟΡΓΑΝΩΜΈΝ Έ Σ ΔΙΑΚΟΠΈΣ ΣΤΗΝ Έ ΥΡ Ω ΠΗ Πριν από μερικές μέρες οι ανησυχίες αυτές μετουσιώθηκαν σε δηλώσεις οι οποίες έκαναν ακριβώς λόγο για ενδεχόμενο blackout τον χειμώνα. Όπως σημείωσαν οι ειδικοί, ο κίνδυνος για blackout τον φετινό χειμώνα στη Γερμανία, είναι «πολύ ρεαλιστικός». Το σχέδιο της χώρας προβλέπει οργανωμένες διακοπές σε συγκεκριμένες περιοχές, ενώ επιτρέπει στις εταιρείες να προγραμματίσουν, εκ των προτέρων, τον σχεδιασμό τους. Μιλώντας στο Bloomberg ο ειδικός σε θέματα ενέργειας στην Ένωση Γερμανικών Βιομηχανικών και Εμπορικών Επιμελητηρίων, Sebastian Bolay, υπογράμμισε ότι «ο συντονισμός γίνεται τώρα διμερώς. Πιστεύουμε ότι ο κίνδυνος να δούμε blackout τον χειμώνα είναι πολύ ρεαλιστικός». Τα πιο πάνω ανάγκασαν τον εκπρόσωπο της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Δικτύων, να δηλώσει ότι «η Γερμανία διαθέτει ένα από τα πλέον αξιόπιστα παγκοσμίως συστήματα παροχής ηλεκτρικού ρεύματος. Υπάρχουν πολυάριθμοι μηχανισμοί και εφεδρείες για τη σταθεροποίηση του δικτύου σε περίπτωση έντασης» σημείωσε, για να προσθέσει ότι «η Υπηρεσία Δικτύων εκτιμά ως ελάχιστη την πιθανότητα να καταστούν αναγκαίες διακοπές ρεύματος κατά τη διάρκεια του χειμώνα». Έχοντας λοιπόν υπόψη τα πιο πάνω, οι Γερμανοί, όπως και άλλοι Βορειοευρωπαίοι, σχεδιάζουν να ταξιδέψουν σε χώρες με χαμηλότερο ενεργειακό κόστος ή σε χώρες με ζεστό κλίμα. Σύμφωνα με άτομα που είναι γνώστες αυτής της τάσης, ορισμένες από τις χώρες που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν τέτοιους τουρίστες είναι η Τυνησία, η Αίγυπτος, το Μαυροβούνιο και η Κροατία, ενώ αν μιλάμε για χώρες με ζεστό κλίμα, τότε στις επιλογές βρίσκονται το Μπαλί και η Ταϊλάνδη. Η Έ ΛΛ Α ΔΑ ΜΠΑ Ι Ν Έ Ι ΣΟΒΑΡΑ ΣΤΟ ΠΑΙΧΝ Ι ΔΙ ΤΟΥ Έ Ν Έ ΡΓ Έ ΙΑΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Κομμάτι από την πίτα φέρεται να διεκδικεί και η Ελλάδα, η οποία διατηρεί οικονομικούς δεσμούς με τη Γερμανία, αφού κάθε χρόνο δέχεται σημαντικό αριθμό τουριστών από τη συγκεκριμένη χώρα, ενώ την ίδια ώρα αρκετοί Γερμανοί έχουν προχωρήσει σε αγορά ακινήτων είτε σε κάποιο νησί είτε στην ενδοχώρα. Σύμφωνα με ελλαδικά δημοσιεύματα, αρκετοί Γερμανοί φέρονται να ψάχνουν λεπτομέρειες για τη ζωή στην Ελλάδα τόσο σε σχέση με τον καιρό, όσο και σε σχέση με το ενεργειακό κόστος. Παράλληλα, από πλευράς Ελλήνων αρμοδίων, αλλά και επαγγελματιών, γίνονται προωθητικές ενέργειες ώστε να προσελκύσουν τους Γερμανούς να επισκεφθούν την Ελλάδα και είτε να αγοράσουν ακίνητο (κυρίως οι συνταξιούχοι), είτε να ενοικιάσουν για κάποιο χρονικό διάστημα. «Φέτος το φθινόπωρο και τον χειμώνα θα μας προκαλούσε μεγάλη χαρά να καλωσορίσουμε Γερμανούς συνταξιούχους που επιθυμούν να ζήσουν ένα μεσο -

γειακό χειμώνα με ελληνική φιλοξενία, ήπιο καιρό και υψηλότατο επίπεδο εξυπηρέτησης», δήλωσε τον Ιούλιο ο υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας στη γερμανική εφημερίδα «Bild», προαναγγέλλοντας την έναρξη της ελληνικής επικοινωνιακής εκστρατείας του χειμερινού τουρισμού. Τη θερμή του πρόσκληση προς τους Γερμανούς συνταξιούχους έστειλε, στο ίδιο δημοσίευμα, και ο δήμαρχος των Χανίων Παναγιώτης Σημανδηράκης. «Κανένας Γερμανός δεν θα παγώσει στην Ελλάδα», ανέφερε χαμογελώντας στη δημοσιογραφική ομάδα της «Bild», συμπληρώνοντας πως η κρητική πόλη μπορεί να υπερηφανευτεί πως προσφέρει ένα από τα θερμότερα κλίματα στην Ευρώπη και πως το συνολικό κόστος ζωής –από τα ενοίκια μέχρι τους λογαριασμούς και από τους καφέδες μέχρι τα καρβέλια ψωμιού– αποτελεί μόλις ένα κλάσμα του αντίστοιχου κόστους στη Βόρεια Ευρώπη. Ωστόσο, παρά τη φιλόδοξη καμπάνια, προς το παρόν από τη δεκάδα των προτιμήσεων απουσιάζει πλήρως η Ελλάδα. Ένας από τους παράγοντες που ενδεχομένως ευθύνονται για τη χλιαρή απόδοση της χώρας σε σχετική δημοσκόπηση, σύμφωνα με

Η χώρα μας μπορεί να μη χρησιμοποιεί φυσικό αέριο και έτσι να μην επηρεάζεται από την κατάσταση που είχε δημιουργηθεί με τη Ρωσία, ωστόσο είναι πλή ρως εξαρτώμενη από τις εισαγωγές καυσίμων, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται άμεσα από τις αυξήσεις στις τιμές του πετρελαίου. Μιλήσαμε με ξενοδόχους, τουριστικούς πράκτορες

και επαγγελματίες της αγοράς ακινήτων και όπως μας ανέφεραν γνωρίζουν για τη συγκεκριμένη τάση που υπάρχει, ωστόσο στην Κύπρο δεν φαίνεται να προκύπτει μαζική προσέλευση Βορειοευρωπαίων για να περάσουν τον χειμώνα στο νησί μας, παρά μόνο ίσως κάποιες μεμονωμένες περιπτώσεις. Χαρακτηριστικά μας ανέφεραν τέσσερις λόγους για τους οποίους η Κύπρος δεν προσελκύει μεγάλο αριθμό αυτού του είδους τουριστών. Ο ένας έχει να κάνει με το όχι και τόσο χαμηλό ενεργειακό κόστος. Επίσης, το κόστος διαμονής δεν είναι τέτοιο που να καθίσταται ιδιαίτερα ελκυστικό. Συγκεκριμένα, όπως μας αναφέρθηκε, κάποιος που θα θελήσει να φύγει από τη χώρα του για να γλυτώσει το ενεργειακό κόστος, θέλει να πάει κάπου όπου θα εξοικονομήσει χρήματα και θα δει και μια ξένη χώρα. Αν η διαφορά στο κόστος δεν είναι τόσο μεγάλη, τότε δεν καθίσταται ελκυστικός ο προορισμός. Σε όλα τα πιο πάνω, θα πρέπει να προστεθεί και το γεγονός ότι τον χειμώνα στην Κύπρο πολύ λίγα ξενοδοχεία μένουν ανοικτά για να φιλοξενήσουν τουρίστες. Καταληκτικά, σημειώνεται και η σχετικά μακρινή απόσταση της Κύπρου σε σχέση με τις χώρες της βόρειας Ευρώπης. Πώς όμως αναμένεται να κινηθεί ο φετινός χειμώνας όσον αφορά στον τουρισμό; Και όταν λέμε χειμώνας εννοούμε κυρίως την περίοδο των γιορτών των Χριστουγέννων, αφού μετά τα πλείστα ξενοδοχεία κλείνουν μέχρι και τον Μάρτιο που ξεκινά η επόμενη τουριστική σεζόν. Όσον αφορά στο 2023, αναμένεται ακόμα μια δύσκολη σεζόν, αλλά είναι ακόμα νωρίς για να λεχθεί κάτι συγκεκριμένο.

ΤΙ Λ Ε ΝΕ ΟΙ Π Ά ΡΆΓΟΝΤΕΣ ΤΟΎ ΤΟΜ ΕΆ

Μιλώντας στο Economy Today, ο πρόεδρος του ΠΑΣΥΞΕ Αμμοχώστου Δώρος Τάκκας ανέφερε ότι αυτή την περίοδο λειτουργούν δυο κατηγορίες ξενοδοχείων στην επαρχία. Στη μια κατηγορία εντάσσονται

αναμένεται να επιλέξουν να μείνουν ανοικτά, καθώς τη χειμερινή περίοδο φιλοξενούν ποδοσφαιρικές ομάδες που κάνουν τη μίνι προετοιμασία τους ενόψει του δεύτερου μισού της σεζόν. Ο κ. Τάκκας έκανε λόγο για μια δύσκολη περίοδο και ένα αρνητικό κοκτέιλ που δημιούργησε ο πόλεμος στην Ουκρανία και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τον πληθωρισμό και το ψηλό κόστος της ενέργειας. Και ασφαλώς την απώλεια των Ρώσων τουριστών, εξέλιξη που αποτέλεσε μεγάλο πλήγμα για τον τουρισμό μας και ιδιαίτερα για την επαρχία Αμμοχώστου, όπως είπε. Προσπαθούμε με τη συνεργασία του Υφυπουργείου Τουρισμού να αναπτύξουμε νέες αγορές ή

ΚΟΜΜΑΤΙ ΑΠΟ

ΤΗΝ

σημείωσε

κ. Τάκκας, με στόχο να καλυφθεί κατά το δυνατό περισσότερο το κενό που άφησαν οι Ρώσοι. Η περιοχή δέχτηκε μεγάλο πλήγμα με την απώλεια κυρίως των Ρώσων, αλλά και των Ουκρανών τουριστών, σημείωσε ο κ. Τάκκας. Ενδεικτικά, ανέφερε, από το ένα περίπου εκατομμύριο Ρώσων και Ουκρανών που αναμένονταν φέτος στο νησί, περίπου οι μισοί θα διέμεναν στην ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου. Χάθηκε σχεδόν ο μισός εισερχόμενος τουρισμός της επαρχίας και χρειάζεται πολλή δουλειά για να αναπληρωθεί έστω και ένα μέρος του, σημείωσε

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ Τα 18 προαπαιτούμενα θα έπρεπε να επιτευχθούν μέχρι τις 30 Ιουνίου 2022, έτσι ώστε τον Αύγουστο να είχε υποβληθεί το αίτημα πληρωμής της 2ης δόσης, κάτι βέβαια που δεν έγινε. Τα πέντε χρήζουν νομοθετικής ρύθμισης και η Βουλή πρέπει να τα εγκρίνει, οι τρεις μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να υιοθετηθούν από υπουργεία και φορείς και δέκα επενδύσεις θα πρέπει να υλοποιηθούν από διάφορους φορείς και υπουργεία. Τα πέντε ορόσημα που πέρασαν από τη Βουλή, αφορούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα υπολογιστικού νέφους για τη βελτίωση του εμπορίου και της συμμετρίας πληροφοριών στην αλυσίδα εφοδιασμού φρέσκων προϊόντων, η οποία θα πρέπει να υλοποιηθεί από τον Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών του Yπουργείου Γεωργικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος εντός του δεύτερου τρίμηνου του 2022. Το σχετικό μέτρο αφορά έναρξη ισχύος νέου νόμου για την αντιμετώπιση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών κατά τις συναλλαγές στην τοπική αγορά φρέσκων προϊόντων, όπως μονομερείς και αναδρομικές τροποποιήσεις των συμβάσεων, ακυρώσεις της τελευταίας στιγμής, προθεσμίες πληρωμής μεγαλύτερες των 30 ημερών, πληρωμές για προϊόντα που έχουν υποστεί ζημιά ή που δεν έχουν πωληθεί και άλλες ενέργειες που επηρεάζουν όσους εμπλέκονται στην αλυσίδα παραγωγής και διανομής γεωργικών προϊόντων. Επίσης, εγκρίθηκε η παραχώρηση κινήτρων για επενδύσεις και ανθρώπινο κεφάλαιο στους τομείς της έρευνας και καινοτομίας. Φορείς υλοποίησης του ορόσημου είναι το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής και το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο αφορά την έναρξη ισχύος νόμου για τη θέσπιση φορολογικής απαλλαγής για τους εταιρικούς επενδυτές (νομικές οντότητες) που επενδύουν σε καινοτόμες επιχειρήσεις. Εντός του πρώτου τριμήνου του 2022, τέθηκε σε εφαρμογή ο νόμος για τη σύσταση της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς, από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης για υλοποίηση του ορόσημου που προνοεί βελτίωση του νομικού και θεσμικού πλαισίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Τέλος ορίστηκε και η έναρξη ισχύος δευτερογενούς νομοθεσίας και έρευνας για ενδυνάμωση της Εθνικής Ρυθμιστικής Αρχής, από το Γραφείο Επιτρόπου Ρυθμίσεων Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομείων. Στο νομοσχέδιο που παρατηρείται καθυστέρηση είναι για τη διευκόλυνση στρατηγικών επενδύσεων, το οποίο συζητείται στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών. Συγκεκριμένα θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ ο νόμος για τη στήριξη των στρατηγικών επενδύσεων στην Κύπρο, ο οποίος θα περιλαμβάνει: Eναρμόνιση των διαδικασιών αδειοδότησης στρατηγικών επενδύσεων, διαχειριστή έργου για κάθε έργο, έγκαιρη έκδοση οικοδομικών αδειών. ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ Αρμόδιοι φορείς και υπουργεία κλήθηκαν να υλοποιήσουν τρεις μεταρρυθμίσεις, οι οποίες

θετικά το αίτημα για την πληρωμή ποσού ύψους €85 εκ. ●Ανεξαρτητοποίηση του κυπριακού Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς από την αρμόδια Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου. ●Εισαγωγή νέου πλαισίου για την αξιολόγηση και επιλογή των υποψηφίων για την πλήρωση κενών θέσεων στη δημόσια υπηρεσία και νέων κανονισμών για την αξιολόγηση των επιδόσεων των εργαζομένων. ●Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. ●Βελτίωση του νομοθετικού και θεσμικού πλαισίου για καταπολέμηση της διαφθοράς. ●Δημιουργία κανονιστικού πλαισίου για αποθήκευση ενέργειας. ●Ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας στη βιομηχανία. ●Σχέδιο δράσης για τις ηλεκτρονικές δεξιότητες (E-skills)-υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων. ●Προώθηση επενδύσεων ενεργειακής απόδοσης σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, δήμους, κοινότητες και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. ●Προώθηση των ΑΠΕ και μέτρων ενεργειακής απόδοσης σε κατοικίες, καθώς και αντιμετώπιση

της ταυτότητας των προϊόντων, μέσα από την ανάπτυξη πλατφόρμας με τη χρήση τεχνολογίας Blockchain. ●Αναβάθμιση

οι μεταρρυθμίσεις αφορούν την υιοθέτηση του Σχεδίου Δράσης για την αποτελεσματική διαχείριση θεμάτων ανθρώπινου δυναμικού στην εθνική δημόσια διοίκηση από το Υπουργικό Συμβούλιο. Το μέτρο θα πρέπει να υλοποιήσει το Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού στα πλαίσια του ορόσημου για ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας και βελτίωση της λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης για καλύτερη χάραξη και εφαρμογή πολιτικής. Η δεύτερη μεταρρύθμιση αφορά στη βελτίωση της είσπραξης φόρων και η αποτελεσματικότητα του Τμήματος Φορολογίας, με τη λειτουργία υπηρεσιών Φ.Π.Α. στο πλαίσιο του Ολοκληρωμένου Συστήματος Φορολογικής Διαχείρισης. Υπολογίζεται η έγκριση του έργου από το Συμβούλιο Έργου και η τρίτη αφορά στο καινοτόμο Σύστημα Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας της Δημόσιας Υγείας. Το Υπουργείο Υγείας θα θέσει σε λειτουργία την ενότητα του συστήματος επιτήρησης της γρίπης μέσω παρατηρητών νοσηρότητας στο πλαίσιο του Καινοτόμου Συστήματος και συγχρόνως να τεθεί σε εφαρμογή ένα σύστημα παρακολούθησης της αποτελεσματικότητάς της. ΔΕΚΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Οι κυπριακές Αρχές με βάση τα ορόσημα της δεύτερης δόσης θα πρέπει να ολοκληρώσουν 10 επενδύσεις, πολλές από αυτές βρίσκονται

στάδιο, όπως η αναβάθμιση

απόδοσης δημόσιων κτηρίων. Θα πρέπει να εγκατασταθούν θερμομονώσεις και φωτοβολταϊκά συστήματα σε τουλάχιστον 405 σχολεία, με στόχο να επιτευχθεί κατά μέσο όρο μείωση της ζήτησης πρωτογενούς ενέργειας κατά τουλάχιστον 30%. Το έργο θα υλοποιείται από την ΑΗΚ και Υπουργείο Παιδείας. Σημαντική επέν δυση είναι και η προστασία δασών από πυρκαγιές. Υπογράφησαν συμβάσεις με προμηθευτές για την αγορά πυροσβεστικών αεροσκαφών, οχημάτων, εξοπλισμού και την παροχή υπηρεσιών με στόχο τη συμβολή στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και στη

ΧΩΡΑ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ

ΥΛΟΠΟΙΗΣΕΙ

133 ΜΕΤΡΑ, ΑΠΟ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΤΑ

ΑΦΟΡΟΥΝ

75

μείωση του κινδύνου έκρηξης και επέκτασης των δασικών πυρκαγιών και την ενίσχυση της προστασίας από τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι πολίτες, οι υποδομές και τα δάση από το ενδεχόμενο περιστατικό πυρκαγιάς. Η επένδυση θα υλοποιηθεί από το Τμήμα Δασών και το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. Επίσης, το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει το έγγραφο λεπτομερούς ανάλυσης απαιτήσεων και σχεδιασμού του συστήματος παρακολούθησης και ελέγχου διαχείρισης υδάτων. Επιπρόσθετα, εξίσου σημαντική επένδυση είναι η δημιουργία Εθνικής Εμπορικής Ταυτότητας και προώθηση του παραδοσιακού εμπορικού προϊόντος «χαλλούμι», στο πλαίσιο της οποίας απαιτείται έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο Σχεδίων Δράσης που περιλαμβάνουν παροχή βοήθειας στις επιχειρήσεις για την προώθηση των προϊόντων και των υπηρεσιών τους με βάση την επωνυμία «made in Cyprus» και αύξηση της ιδιαιτερότητας του χαλλουμιού ως αυθεντικού κυπριακού προϊόντος και σχεδιασμός καμπάνιας προώθησης και ευαισθητοποίησης, καθώς και το Σχέδιο για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας μεγάλων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον μεταποιητικό τομέα. Μεταξύ άλλων είναι και η προώθηση κυκλικής οικονομίας σε ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, η δημιουργία και λειτουργία κεντρικού γραφείου μεταφοράς γνώσης και ο ψηφιακός Μετασχηματισμός Κεντρικής Κυβέρνησης. Το σύστημα αποθετηρίου για παρακολούθηση και έλεγχο, με σκοπό την πληροφόρηση πληροφοριών για την παρακολούθηση της εφαρμογής του ΣΑΑ. Οι συμβάσεις με παρόχους που επιλέγονται μέσω διαδικασιών δημόσιων συμβάσεων έχουν υπογραφεί για την ψηφιοποίηση/ψηφιακή αναβάθμιση τουλάχιστον τεσσάρων από τα ακόλουθα υπουργεία/τμήματα της κεντρικής κυβέρνησης: Τμήμα Οδικών Μεταφορών του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, Υφυπουργείο Ναυτιλίας, Υπουργείο Εξωτερικών, Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης, Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως του Υπουργείου Εσωτερικών (για την αρχιτεκτονική κληρονομιά).

του έτους, είναι η βελτίωση

αποτελεσματικότητας του Τμήματος Εργασίας και της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης και ενίσχυση της στήριξης των νέων. Το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων θα πρέπει να δημιουργήσει και λειτουργήσει τέσσερις κινητές μονάδες για προσέγγιση των νέων εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης και κατάρτισης. Η δεύτερη επένδυση που εκκρεμεί είναι η υπογραφή της σύμβασης για τη μαζική εγκατάσταση και λειτουργία έξυπνης υποδομής μέτρησης (υποδομής μέτρησης προηγμένης τεχνολογίας) από τον διαχειριστή συστήματος διανομής.

Σε συνέχεια από προηγούμενο άρθρο, όπου παρουσιάστηκαν κάποιες από τις προκλήσεις τις οποίες αντιμετωπίζει το Γενικό Σχέδιο Υγείας, σε σχέση με τη λειτουργία του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ), σ’ αυτό το άρθρο γίνεται αναφορά στον άλλο δημόσιο Οργανισμό που έχει την ευθύνη λειτουργίας των δημόσιων νοσηλευτηρίων και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο Οργανισμός Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥπΥ), οι οποίες είναι κρισιμότερες από αυτές του ΟΑΥ. Σε αντίθεση με τον ΟΑΥ ο οποίος έχει να διαχειριστεί το βασικό πρόβλημα των οικονομικών, αυτό της σπανιότητας των πόρων και το κόστος ευκαιρίας, ο ΟΚΥπΥ έχει να διαχειριστεί θέματα που άπτονται της χρηστής και ανταγωνιστικής διοίκησης και διεύθυνσης δημόσιων Οργανισμών Υγείας, σε ένα περιβάλλον ιδιωτικής πρωτοβουλίας και ανοικτής οικονομίας. Αν έχει αποδείξει κάτι η πανδημία είναι ότι τα δημόσια νοσηλευτήρια και οι εργαζόμενοι σ’ αυτά είναι σε θέση να αντεπεξέλθουν στα δύσκολα και να σηκώσουν στους ώμους τους το βάρος κρίσεων. Η ΑΡΧ Η ΤΟΥ PARETO Πριν την έλευση του ΓεΣΥ, ο τομέας υγείας λειτουργούσε στα πρότυπα της Αρχής του Pareto, η οποία στο ευρύτερο πλαίσιό της υποστηρίζει ότι 80% των αποτελεσμάτων προκύπτουν από το 20% των μέσων ή των αιτιών. Με άλλα λόγια, ο Κανόνας 80-20 σημαίνει ότι σε κάθε κατάσταση λίγοι παράγοντες (20%) είναι ζωτικοί και πολλοί (80%) είναι επουσιώδεις. Στην προκειμένη περίπτωση το 30% των ιατρών οι οποίοι

εργάζονταν στα δημόσια νοσηλευτήρια εξυπηρετούσαν περίπου το 85% των ασθενών. Αυτό επί της ουσίας σήμαινε ότι τα δημόσια νοσηλευτήρια είχαν υπερβολική εργασία και επομένως δεν μπορούσαν να εξυπηρετήσουν τους ασθενείς που προσέφευγαν σ’ αυτά, ενώ ο ιδιωτικός τομέας είχε πληθώρα ιατρών που εξυπηρετούσαν λίγους ασθενείς. Αυτή η αναλογία δεν ήταν βιώσιμη και για τις δύο πλευρές και έτσι ένας από τους πρώτους στόχους εισαγωγής του ΓεΣΥ ήταν να εξισορροπήσει την εξυπηρέτηση των ασθενών με τη μεταφορά από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα, τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια περίθαλψη. Αυτό στέφθηκε με επιτυχία και η πρωτοβάθμια περίθαλψη πέρασε, σε μεγάλο βαθμό, στον ιδιωτικό τομέα και φυσικά αυξήθηκε ο κύκλος εργασιών στα ιδιωτικά νοσηλευτήρια στη δευτεροβάθμια περίθαλψη. ΤΟ Β Α ΡΟΣ ΤΗΣ

η κυβέρνηση ανέλαβε να επιχορηγεί για πέντε έτη τα

ελλείμματα των δημόσιων νοσηλευτηρίων. Επίσης, με την εισαγωγή του ΓεΣΥ υπήρξε μια φυγή ιατρών από τον δημόσιο τομέα και τα δημόσια νοσηλευτήρια συνεχίζουν να έχουν πρόβλημα υποστελέχωσης σε ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό. Φυσικά, τα δημόσια νοσηλευτήρια είχαν και έχουν ψηλότερο κόστος λειτουργίας, κυρίως λόγω του αυξημένου κόστους προσωπικού και το παραϊατρικό προσωπικό προτιμά την ασφάλεια και τους καλύτερους όρους εργασίας του δημοσίου. Έτσι ο δημόσιος τομέας μπορεί να εργοδοτεί τους καλύτερους νοσηλευτές και λειτουργούς υγείας, αλλά προς το παρόν αυτό γίνεται με φειδώ, φοβούμενος το κόστος και τη προβλεπόμενη μελλοντική μειωμένη ζήτηση. ΤΑ ΚΕΝ Α ΣΤΗ ΛΕ Ί ΤΟΥΡΓΊΑ ΤΩΝ ΔΗΜ Ο Σ Ί ΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΡΊΩΝ Δυστυχώς, υπάρχουν προβλήματα τα οποία θα πρέπει να αντιμετωπισθούν ορθολογικά και στη βάση βέλτιστων

υπουργός Υγείας και το Υπουργείο Υγείας θα πρέπει να σταματήσουν να παρεμβαίνουν στη λειτουργία των δύο Οργανισμών που έχουν αναλάβει τη λειτουργία του ΓεΣΥ και των δημόσιων νοσηλευτηρίων. Αν ο υπουργός δεν έχει εμπιστοσύνη στα διοικητικά συμβούλια των δύο Οργανισμών ας τα αντικαταστήσει, ειδάλλως να τα αφήσει να λειτουργήσουν και να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Το δ.σ. του ΟΚΥπΥ θα πρέπει να καταρτίσει στρατηγική, να εξεύρει τους αναγκαίους πόρους και να την εφαρμόσει. Προς το παρόν δείχνει ατολμία να λύσει τα προβλήματα, εξακολουθεί να έχει κενές θέσεις σε καίριες θέσεις εργασίας, όπως η γενική διεύθυνση Λευκωσίας, η οποία έχει υπό την ευθύνη της δύο μεγάλα νοσηλευτήρια και αδυνατεί να επενδύσει σε προσωπικό και τεχνολογία και αυτά όλα έχουν αρνητικές επιπτώσεις στη βιωσιμότητά του. Για παράδειγμα στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας ακυρώθηκαν δύο φορές προσφορές για κλινικούς αναλυτές, την πρώτη φορά γιατί θεωρήθηκαν υπερβολικές οι προδιαγραφές των αναλυτών, προεξοφλώντας τη μείωση του όγκου εργασιών και τη δεύτερη το δ.σ, αγνοώντας βασικούς κανόνες χρηστής δημόσιας διοίκησης, ανέθεσε σε τεχνική επιτροπή την ανάληψη απόφασης που ανήκε στο ίδιο. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι κλινικές εξετάσεις δεν διεκπεραιώνονται έγκαιρα λόγω πεπαλαιωμένων μηχανημάτων και έλλειψης αντιδραστηρίων. Σημαντικά προβλήματα ακόμη υπάρχουν στη στελέχωση εξειδικευμένων ιατρικών κλινικών και η ενσωμάτωση πανεπιστημι-

ακών ιατρών σε κλινικές των δημόσιων νοσηλευτηρίων. Θέματα που έχουν επιλυθεί προ πολλού στον ιδιωτικό τομέα συνεχίζουν να ταλανίζουν τον δημόσιο

και να τον οδηγούν στην απαξίωση. Παλαιότερη μελέτη για τον κλάδο των νοσηλευτών είχε δείξει μικρότερο αριθμό νοσηλευτών από αυτό που προβλέπει η βέλτιστη διεθνής πρακτική και αντίστοιχη ει-

κόνα λογικά επικρατεί και στους υπόλοιπους κλάδους του παραϊατρικού προσωπικού. Η ΧΡΥΣ Η ΤΟΜ Η ΓΙΑ ΤΗ ΣΩΣΤ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓ Ι Α ΤΟΥ ΟΚΥΠΥ Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω θα πρέπει να βρεθεί η χρυσή τομή μεταξύ της σωστής θεραπευτικής πρακτικής και της οικονομικής βιωσιμότητας του ΟΚΥπΥ. Θα πρέπει

οι εμπλεκόμενοι, το Υπουργείο Υγείας, η Διοίκηση και Διεύθυνση του Οργανισμού και οι εργαζόμενοι και οι συντεχνίες τους να παραμερίσουν τις ιδεολογικές αγκυλώσεις και τις κάκιστες συνδικαλιστικές πρακτικές και να αξιοποιήσουν βέλτιστες πρακτικές στη Διοίκηση και Διεύθυνση Οργανισμών παροχής Υπηρεσιών Υγείας, ώστε να χαράξουν προσεκτικά και με όραμα το μέλλον των δημόσιων νοσηλευτηρίων, τα οποία είναι απαραίτητα για τη λειτουργία του ΓεΣΥ. Οι εργαζόμενοι δεν είναι πόροι και κόστος, είναι στην πλειονότητά τους στελέχη με ανώτατη μόρφωση και εξειδίκευση και μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Από την άλλη πλευρά οι συνδικαλιστές θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι ο συνδικαλισμός είναι στη βάση του σοσιαλιστικός και προοδευτικός και όχι αντιδραστικός συντηρητικός ούτε και μέσο διασφάλισης προσωπικών συμφερόντων. Θα πρέπει τα δημόσια νοσηλευτήρια να συνεχίσουν να προσφέρουν ποιοτικές Υπηρεσίες Υγείας και να αποτελούν τα νοσοκομεία αναφοράς. Σ’ αυτό το πνεύμα είναι σημαντικό να στελεχωθούν σωστά, να δημιουργηθούν οι σωστές διαδικασίες και πρωτόκολλα και να αξιοποιηθούν πλήρως η τεχνολογία, η οικονομετρία και οι μεθόδοι ελέγχου της ποιότητας. Για όλους τους συμμέτοχους θα πρέπει να σχεδιαστούν κίνητρα και αντικίνητρα, ποσοτικοί και ποιοτικοί δείκτες αποδοτικότητας (Key Performance Indicators) που να συντείνουν στη βελτίωση της αποδοτικότητας

σειρά προκλήσεων που παρουσιάζονται δημιουργούν εμπόδια στην παραπέρα πορεία της. Μιλώντας με επαγγελματίες της αγοράς, αυτό που διαπιστώσαμε είναι ότι υπάρχει ενδιαφέρον τόσο από απλούς πολίτες όσο και από επενδυτές, Κύπριους και ξένους, να προχωρήσουν σε αγορά ακινήτων. Την ίδια ώρα όμως θέματα όπως ο πληθωρισμός και η αύξηση των επιτοκίων, αλλά και προβλήματα που ταλανίζουν τις εταιρείες ανάπτυξης γης, όπως η έλλειψη εργατικού δυναμικού και η καθυστέρηση στην εισαγωγή των πρώτων υλών, δημιουργούν συνθήκες που δεν ευνοούν την ανάπτυξη της αγοράς. Ας δούμε πώς σκιαγραφούν την αγορά οι επαγγελματίες της αγοράς με τους οποίους συνομιλήσαμε. Ο πρόεδρος της Oμοσπονδίας Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου (ΟΣΕΟΚ) Στέλιος Γαβριήλ τόνισε ότι οι εργασίες στην κατασκευαστική βιομηχανία συνεχίζονται κανονικά.

είπε, ο πόλεμος στην Ουκρανία αναγκάζει αρκετές

να μεταφέρουν τη βάση τους αλλού και η Κύπρος

είναι μια από τις επιλογές. Παράλληλα, αυτό οδηγεί και αρκετούς εργαζόμενους στη μετεγκατάστασή τους και επομένως δημιουργούνται ανάγκες στην αγορά για τη στέγαση αυτών των ανθρώπων είτε αφορούν σε ενοίκιο είτε και σε αγορά. Σύμφωνα με τον κ. Γαβριήλ η Λεμεσός και η Λάρνακα παρουσιάζουν έντονη κινητικότητα όσον αφορά στις πωλήσεις ακινήτων, καθώς από τη μια η μεν Λεμεσός εδώ και χρόνια βρίσκεται στις προτιμήσεις των ξένων επενδυτών και επιχειρηματιών, ενώ το τελευταίο διάστημα η Λάρνακα φαίνεται να αναπτύσσεται δυναμικά. Βέβαια, ο κ. Γαβριήλ υπενθύμισε και τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν στην αγορά εξαιτίας του πολέμου και τα οποία εστιάζονται στην εκτόξευση του κόστους της ενέργειας και κατ’ επέκταση στην αύξηση της τιμής σειράς πρώτων υλικών και υλικών οικοδομής όπως είναι το τσιμέντο, ο σίδηρος, το αλουμίνιο, η ξυλεία και άλλα. Ταυτόχρονα, παρουσιάζονται και κάποιες καθυστερήσεις στα μεταφορικά. Πάντως, ο κ. Γαβριήλ επισήμανε ότι αρκετοί είναι οι εργολάβοι και οι developers, οι οποίοι επιδιώκουν να ολοκληρώνουν τα έργα που αναλαμβάνουν στην ώρα τους, ακόμα και αν αυτό θα αποβεί σε ζημιά τους, καθώς θέλουν να διατηρήσουν το καλό τους όνομα στο παζάρι. Συγκεκριμένα, όπως εξήγησε, οι επιχειρηματίες που ανέλαβαν κάποια έργα επωμίζονται αυξημένο κόστος εξαιτίας της αύξησης των τιμών των υλικών οικοδομής σε σύγκριση με όταν είχαν υπογραφεί τα συμβόλαια.

Επομένως θα επιθυμούσαν να καθυστερήσουν την ολοκλήρωση του έργου ώστε να μειωθούν κάπως οι τιμές των υλικών. Όμως αρκετοί είναι αυτοί που επιλέγουν να ολοκληρώσουν έγκαιρα τα έργα, ώστε να διατηρήσουν το καλό τους όνομα στην αγορά και να αναλάβουν στη συνέχεια και άλλα έργα. Συναφώς με αυτό, ο κ. Γαβριήλ επισήμανε ότι το δημόσιο ανακοινώνει αρκετά έργα το τελευταίο διάστημα, κάτι που δημιουργεί κινητικότητα στην αγορά, φτάνει βέβαια οι επαγγελματίες που τα αναλαμβάνουν να είναι σε θέση να τα φέρουν εις πέρας, με όλα τα προβλήματα που υπάρχουν στην αγορά. Καταλήγοντας, ο κ. Γαβριήλ επισήμανε ότι αρκετοί Ίσραηλινοί επενδυτές εντοπίζουν ευκαιρίες στην κυπριακή αγορά ακινήτων και τοποθετούν τα κεφάλαια τους εδώ, δημιουργώντας κινητικότητα στην αγορά. Όπως προκύπτει οι τιμές είναι πιο ψηλές στη χώρα τους και προτιμούν να τοποθετήσουν τα κεφάλαιά τους εδώ, εκμεταλλευόμενοι τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η Κύπρος. ΟΙ ΤΙΜΈΣ ΠΑΓΚΎΠΡΙΑ Ο Πόλυς Κουρουσίδης, αντιπρόεδρος του συνδέσμου επιστημόνων εκτιμητών ακινήτων και director της POLYS KOUROUSIDES & ASSOCIATES L.L.C. (TOTAL VALUATIONS), μιλώντας στο Economy Today, έκανε λόγο για μικρή επιβράδυνση στις πωλήσεις τουλάχιστον όσον αφορά στα επενδυτικά ακίνητα, καθώς στις κατοικίες και στα διαμερίσματα η ζήτηση συνεχίζει κανονικά. Αναλύοντας περαιτέρω την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην αγορά, ο κ. Κουρουσίδης σημείωσε ότι το αυξημένο κατασκευαστικό κόστος έχει μειώσει κάπως την παραγωγή, ωστόσο αυτό δεν έχει επηρεάσει ιδιαίτερα τις τιμές που παραμένουν στα ίδια επίπεδα. Εξού συμπλήρωσε και η στροφή αρκετών στο ενοίκιο, που μαζί με το ενδιαφέρον των ξένων έχουν ανεβάσει τις τιμές στα ύψη. Αναφερόμενος ειδικότερα στους ξένους, ο κ. Κουρουσίδης είπε ότι υπάρχουν αρκετές εταιρείες από το εξωτερικό που εγκαθίστανται στο νησί μας και αναζητούν γραφειακούς χώρους είτε γι’ αγορά είτε για ενοίκιο. Την ίδια ώρα, εξαιτίας της κατάστασης με τον πόλεμο, αρκετοί πολίτες από Ουκρανία και Ρωσία έρχονται Κύπρο για να ζήσουν και αναλόγως αν θα μείνουν εδώ μόνιμα ή προσωρινά προχωρούν σε αγορά ή σε ενοικίαση ακινήτων. Αρκετοί είναι αυτοί που επιλέγουν τη Λεμεσό, καθώς όπως είναι γνωστό, υπάρχει μεγάλη ρωσική κοινότητα στη συγκεκριμένη πόλη. Αυτή λοιπόν η κατάσταση, με τον μεγάλο αριθμό ξένων αγοραστών, οδηγεί τις τιμές προς τα πάνω, με αποτέλεσμα τα πλείστα κυπριακά νοικοκυριά να μην μπορούν να ανταποκριθούν σε αυτά τα ποσά και εκεί να δημιουργείται κάποιο πρόβλημα. Στο σημείο αυτό ζητήσαμε από τον κ. Κουρουσίδη να μας αναλύσει τις τιμές που ισχύουν σήμερα σε κάθε επαρχία όσον αφορά στα ακίνητα. Αρχίζοντας από την πρωτεύουσα, ισχύουν τα εξής: Για αγορά διαμερίσματος ενός υπνοδωματίου οι τιμές κυμαίνονται μεταξύ 115 – 135 χιλιάδες ευρώ. Για δυάρι οι τιμές είναι 180 – 240 χιλιάδες ευρώ

ΑΡΚΕΤΟΊ ΊΣΡΑΗΛΊΝΟΊ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ ΕΝΤΟΠΊΖΟΥΝ ΕΥΚΑΊΡΊΕΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΊΑΚΗ ΑΓΟΡΑ ΑΚΊΝΗΤΩΝ ΚΑΊ ΤΟΠΟΘΕΤΟΥΝ ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΊΑ ΤΟΥΣ ΕΔΩ, ΔΗΜΊΟΥΡΓΩΝΤΑΣ ΚΊΝΗΤΊΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

και για τριάρι οι τιμές είναι 240 – 450 χιλιάδες. Όσον αφορά στις κατοικίες, για ένα τριάρι σε μισό οικόπεδο στα περίχωρα της Λευκωσίας, οι τιμές κυμαίνονται μεταξύ 280 – 380 χιλιάδες ευρώ, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να βρεθεί το ίδιο ακίνητο και στις 250 χιλιάδες. Συνεχίζοντας για τη Λεμεσό, ο κ. Κουρουσίδης σημείωσε κατ’ αρχήν ότι πρόκειται για μια αγορά με πολλές ιδιαιτερότητες. Είναι αντιληπτό, σημείωσε ότι τα ακίνητα που βρίσκονται κοντά στη θάλασσα έχουν εντελώς διαφορετική τιμή από τα υπόλοιπα. Την ίδια ώρα έχουν δημιουργηθεί και συνεχίζουν να δημιουργούνται νέα σημεία αναφοράς, τα οποία επίσης ανεβάζουν τις τιμές των ακινήτων. Συγκεκριμένα, υπήρχε το mall που έδωσε μια ώθηση προς τα πάνω στις τιμές, ενώ ακόμη μεγαλύτερη ώθηση θα δώσει η ανέγερση του καζίνο θερέτρου. Για τα κανονικά ακίνητα που δεν περιλαμβάνουν τους πιο πάνω παράγοντες οι τιμές κυμαίνονται κατά 25 χιλιάδες περίπου περισσότερα σε σχέση με τις τιμές της Λευκωσίας. Για τη Λάρνακα ισχύει ό,τι και για τη Λεμεσό όσον αφορά στον παράγοντα θάλασσα, ότι δηλαδή εκεί τα ακίνητα είναι πιο ακριβά σε σχέση με τα υπόλοιπα. Παράλληλα, ο κ. Κουρουσίδης έδωσε και μια άλλη παράμετρο όσον αφορά στη συγκεκριμένη πόλη, επισημαίνοντας ότι υπάρχει μεγάλη ζήτηση από Ίσραηλινούς οι οποίοι φαίνεται να δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη συγκεκριμένη πόλη και να ανεβάζουν τις τιμές προς τα πάνω. Ενδεικτικά λοιπόν, ο κ. Κουρουσίδης ανέφερε ότι για ένα μονάρι διαμέρισμα οι τιμές κυμαίνονται μεταξύ 105 – 110 χιλιάδες ευρώ, για δυάρι οι τιμές είναι 160 – 200 χιλιάδες και για τριάρι μεταξύ 190 – 240 χιλιάδες. Για την Πάφο οι τιμές κυμαίνονται περίπου στα ίδια επίπεδα με τη Λάρνακα, ωστόσο η Πάφος είναι κάπως διαφορετική αγορά, υπό την έννοια ότι οι τιμές διαφέρουν αναλόγως περιοχής, ενώ φαίνεται να προτιμώνται οι κατοικίες σε σχέση με τα διαμερίσματα. Ταυτόχρονα, στην Πάφο

υπάρχουν αρκετές εξοχικές κατοικίες με πισίνα ή complex κατοικιών που εκεί μιλάμε για διαφορετικές τιμές. Ένδεικτικά, ο κ. Κουρουσίδης ανέφερε ότι μια κατοικία τριών υπνοδωματίων μπορεί να κυμαίνεται μεταξύ 350 – 500 χιλιάδων ευρώ. Τέλος για την ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου αυτό που μπορεί να λεχθεί είναι ότι πρόκειται για μια αμιγώς τουριστική περιοχή, με τα εξοχικά να έχουν τον κύριο λόγο όσον αφορά στις αγοραπωλησίες και επομένως δύσκολα μπορεί κάποιος να πει γενικά ποιες τιμές ισχύουν. Ώστόσο, αν πρέπει να καταγράψουμε κάποια νούμερα, τότε και εδώ μπορεί να λεχθεί ότι μια μέση κατοικία τριών υπνοδωματίων ανέρχεται στις 350 – 500 χιλιάδες, ενώ αν μιλάμε για κατοικία πάνω στο κύμα τότε η τιμή μπορεί να ανέλθει και στο ένα με ενάμισι εκατομμύριο. €20 ΕΚΑΤ. ΑΠΌ ΙΣΡΑΗΛΙΝΌ FUND Ο γνωστός μεσίτης Πέτρος Λαζάρου, διευθύνων σύμβουλος της G&P Lazarou μιλώντας στο Economy Today σημείωσε ότι διαπιστώνει ελαφρώς μειωμένο ενδιαφέρον αυτή την περίοδο από Κύπριους αγοραστές. Ώστόσο, διευκρινίζει ότι δεν προκύπτει μείωση και στις τιμές των ακινήτων, καθότι το ενδιαφέρον παραμένει ισχυρό από ξένους επενδυτές. Οι πελάτες μας μπορεί να είναι πιο λίγοι αυτή την περίοδο αλλά η αξία των συναλλαγών δεν μειώθηκε, σημείωσε χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με τον κ. Λαζάρου τα ακίνητα πολυτελείας (luxury properties) κινούνται σε διαφορετικούς ρυθμούς σε σχέση με τα υπόλοιπα και εκεί η τιμή αλλά και το ενδιαφέρον δεν φαίνεται να μειώνεται. Υπάρχουν αρκετοί ξένοι επενδυτές που ενδιαφέρονται για ακίνητα στο νησί μας ανέφερε, οι οποίοι είτε τα θέλουν για δική τους χρήση, είτε τα θέλουν για επένδυση με στόχο να αποκομίσουν μια καλή απόδοση. Χαρακτηριστικά, ο κ. Λαζάρου αναφέρθηκε σε ένα fund από το Ισραήλ το οποίο θέλει να επενδύσει στην Κύπρο

ΤΙΜΈΣ ΈΙ ΝΑΙ ΠΙΟ ΨΗΛΈΣ ΣΤΗ

ΤΟΥΣ ΚΑΙ

Υ Ν ΝΑ

Έ Τ Η ΣΟΥΝ

Α ΛΑΙΑ

Έ ΔΏ,

ΠΛΈΟΝΈΚΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΣΦΈΡΈΙ Η ΚΥΠΡΟΣ

ένα ποσό της τάξης των €20 εκατομμυρίων για φέτος, με στόχο να αγοράσει ακίνητα αλλά και γη τα οποία θα του αποφέρουν αποδόσεις της τάξης του 4 – 6%. Σύμφωνα με τον κ. Λαζάρου οι Ισραηλινοί επενδυτές, ενδιαφέρονται για ακίνητα σε Λευκωσία και Λάρνακα με στόχο να τα ενοικιάσουν και να έχουν εισόδημα. Αυτή τους η κίνηση, όπως σημείωσε αφορά στη φετινή χρονιά και εφόσον διαπιστώσουν ότι εξασφαλίζουν τις αποδόσεις που θέλουν, τότε θα επανέλθουν με νέες επενδύσεις. Η δυναμική της αγοράς και τα προβλήματα προσωπικού Στο Economy Today μίλησε και ο director της Cyfield Γιώργος Χρυσοχός. Όπως είπε, παρά τα προβλήματα που υπάρχουν, η αγορά φαίνεται να αντέχει και να παρουσιάζει ιδιαίτερη δυναμική. Έπίσης είπε ότι, παρά την αύξηση των επιτοκίων, η ζήτηση είναι ικανοποιητικά ψηλή. Αυτό που συμβαίνει εξήγησε, είναι πως ο κόσμος που έχει ανάγκη να αγοράσει ακίνητο θα μειώσει κάπως τα τετραγωνικά και αντί για σπίτι 200 τετραγωνικών θα αγοράσει ένα 170 – 180 τ.μ.. Αυτό αποδεικνύεται, σημείωσε και από το γεγονός ότι ο όγκος συναλλαγών παραμένει σταθερός. Αναλύοντας κάπως περισσότερο την κατάσταση που επικρατεί σήμερα, ο κ. Χρυσοχός σημειώνει ότι μετά από κάποια χρόνια ανάπτυξης, ο κόσμος φαίνεται να έχει την ευχέρεια να προχωρήσει σε αγορά ακινήτου αφού υπάρχουν εισοδήματα. Την ίδια ώρα, ο κ. Χρυσοχός σημείωσε ότι αυξάνονται μεν τα επιτόκια και θα ανέμενε κάποιος ότι το να έχει κάποιος τα λεφτά του στην τράπεζα θα ήταν μια καλή επιλογή, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει καθώς ο πληθωρισμός κατέγραψε τεράστια άνοδο και ό,τι και να κερδίσεις από το καταθετικό επιτόκιο θα το χάσεις στο πολλαπλάσιο από την αύξηση του πληθωρισμού. Έπομένως το ακίνητο ίσως να είναι μια καλύτερη επενδυτική επιλογή, σημείωσε. Την ίδια ώρα, ο κ. Χρυσοχός έδωσε και μια άλλη παράμετρο για τη δυναμική που καταγράφει η αγορά ακινήτων, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι καταγράφεται μια ραγδαία αύξηση του πληθυσμού της χώρας. Το τελευταίο διάστημα έχουν καταφθάσει στο νησί μας χιλιάδες ρωσόφωνοι πολίτες, οι οποίοι έχουν ανάγκη από στέγη. Έπομένως, είτε θα ενοικιάσουν, είτε θα προχωρήσουν σε αγορά. Ένας άλλος παράγοντας που συντείνει ώστε να καταγράφεται αυξημένη ζήτηση, είναι το headquartering. Όπως είπε, έχουν ήδη έρθει στην Κύπρο λιβανέζικες και ισραηλινές εταιρείες, οι οποίες έχουν φέρει μαζί τους και αρκετό προσωπικό, το οποίο με τη σειρά του ψάχνει ακίνητο είτε για ενοίκιο είτε για αγορά. Ώστόσο, δεν είναι όλα ρόδινα στον κλάδο. Η κατασκευαστική βιομηχανία βρίσκεται στα όρια της όσον αφορά στις δυνατότητες παραγωγής νέων μονάδων, ανέφερε ο κ. Χρυσοχός και αυτό γιατί υπάρχει μεγάλη έλλειψη προσωπικού όπως είπε. Θα πρέπει, συνέχισε το κράτος να προχωρήσει και να εκδώσει άδειες εργασίας για άτομα από τρίτες χώρες ώστε να ικανοποιηθεί η ζήτηση που υπάρχει. Ο κατασκευαστικός κλάδος έχει πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα από τον ξενοδοχειακό κλάδο όσον αφορά στην έλλειψη προσωπικού είπε και αυτό τον οδηγεί στα όρια του.

επαρχία

νακας. Κληθείς

σχολιάσει,

να γνωρίζουμε

ενώ τονίζουν ότι δεν θα πρέπει να τρώμε έτοιμα ψημένα μανιτάρια από κάποιον που δεν γνωρίζουμε. Επίσης, ο συλλέκτης θα πρέπει να αποφεύγει τις δοκιμές με το στόμα του, δηλαδή να τα αγγίξει με τη γλώσσα του για να δει αν είναι γλυκά ή πικρά, ενώ παράλληλα θα πρέπει να χρησιμοποιεί προσεκτικά ένα μικρό μαχαίρι για να τα συλλέξει από τη γη, ώστε να μην καταστρέψει το οικοσύστημα με τη χρήση άλλων εργαλείων. ΤΑ ΟΦΈΛΗ ΤΩΝ ΜΑΝΙΤΑΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΑ ΑΓΑΠΗΜΈΝΑ ΠΙ Α ΤΑ ΤΩΝ ΚΥΠΡΙΩΝ Όσον αφορά στα οφέλη των μανιταριών, η εταιρεία Kyriakides Mushrooms μάς δίνει τις απαντήσεις. «Τα μανιτάρια είναι γνωστό πως είναι απίστευτα υγιεινά, με πολλές βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, πράγμα που τα κάνει πολύ ξεχωριστά και μια θρεπτική υπερτροφή. Το κάθε ένα έχει τις δικές του ξεχωριστές ιδιότητες που τα καθιστούν μοναδικά.

Οδυσσέως απαντά ότι «η ζήτηση ικανοποιείται σε πολύ σημαντικό βαθμό με την παραγωγή αυτών των τριών καλλιεργητών». Όπως εξηγεί, πρόκειται για μια «σύνθετη παραγωγική διαδικασία μέσα σε θερμοκήπια, τα οποία ρυθμίζουν την κατάλληλη θερμοκρασία και υγρασία. Είναι όλα βιομηχανοποιημένα. Μιλάμε για μεγάλες αποδόσεις, παράγουν πολλά κιλά μανιταριών και συνεχόμενα, δεν υπάρχει εποχικότητα. Τα κυριότερα είναι τα λευκά, αλλά παράλληλα γίνεται και μια μικρή βιολογική παραγωγή. Απαιτούνται μεγάλες επενδύσεις και υψηλή τεχνογνωσία». Όπως λέει ο κ. Οδυσσέως, το κόστος της ενέργειας ενδέχεται να είναι χαμηλότερο στην Κύπρο, καθώς τα μανιτάρια θέλουν ζεστό κλίμα με υγρασία. Φαγώσιμα μανιτάρια παράγονται όλο τον

«ΤΑ ΑΓΑΠΉΜΕΝΑ ΠΙΑΤΑ ΤΩΝ ΚΥΠΡΙΩΝ ΕΙΝΑΙ ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ ΜΕ ΤΑ ΑΥΓΑ, ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ ΚΡΑΣΑΤΑ, μανιτάρια στη σχάρα, ψητά ή γεμιστά στο φούρνο, σε ριζότο και με μακαρόνια».

ΕΊΣΑΓΏΓΕΣ ΠΕΡΊΣΣΟΤΕΡΏΝ ΜΑΝΊΤΑΡΊΏΝ ΑΠΟ ΊΑΝΟΥΑΡΊΟ 2022 ΕΏΣ ΊΟΥΛΊΟ 2022 ΕΊΣΑΓΏΓΕΣ ΠΕΡΊΣΣΟΤΕΡΏΝ ΜΑΝΊΤΑΡΊΏΝ ΤΟ 2021

που ευνοεί την ανάπτυξη ενδημικών ειδών, με πλήθος οικοσυστημάτων, ψηλά βουνά και διάφορες οικολογικές συνθήκες. Τα τελευταία 10 με 15 χρόνια μιλάμε για τα είδη μανιταριών, ενώ θα μπορούσε να προσελκύσουμε τουρισμό δημιουργώντας πάρκα προστασίας». Όπως εξηγεί υπάρχουν 6.000 - 7.000 είδη μανιταριών, τα οποία μπορούμε να τα βρούμε παντού ακόμη και σε παραλίες, με τις περισσότερες καρποφορίες να γίνονται μέσα στα δάση και στα ψηλά βουνά, όπως στην οροσειρά του Τροόδους, όπου υπάρχει περισσότερη βροχόπτωση. ΈΙΣΑΓΩΓΈΣ ΜΑΝΙΤΑΡΙΩΝ ΑΝΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Παρά τη μεγάλη ποικιλία μανιταριών που διαθέτουμε, δεν είναι επαρκής για να ικανοποιήσει όλους τους καταναλωτές, με αποτέλεσμα να εισάγουμε μανιτάρια από διάφορες χώρες. Ειδικότερα, μερικές από τις χώρες από τις οποίες εισάγουμε είναι το Ισραήλ, η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ρωσία, η Ισπανία, το Βέλγιο, η Τουρκία, το Αζερμπαϊτζάν. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, από τον Ιανουάριο του 2022 μέχρι τον Ιούλιο του 2022 έχουμε εισάγει συνολικά περίπου 1,9 εκατ. κιλά μανιτάρια αξίας 1,6 εκατ. ευρώ. Ενδεικτικά, τα περισσότερα έχουν έρθει από το Ισραήλ με ποσότητα 508.000 κιλά, αξίας 474.000 ευρώ. Ακολουθεί η Ελλάδα με ποσότητα 418.000 κιλά, αξίας 406.000 ευρώ, η Ιταλία με 287.000 κιλά, αξίας 245.000 ευρώ και η Ρωσία με 239.000 κιλά και 141.000 ευρώ. ΣΤΟΝ ΛΙΒΑΝΟ ΟΙ ΠΈΡΙΣΣΟΤΈΡΈΣ ΈΞΑΓΩΓΈΣ Η αγορά του Λιβάνου κατά τη φετινή χρονιά ήταν πολύ σημαντική για τις εξαγωγές μανιταριών από τη χώρα μας, χωρίς να είναι η μοναδική βέβαια. Όσον αφορά στις εξαγωγές μανιταριών, λοιπόν, η Κύπρος σήμερα στέλνει μανιτάρια σε διάφορες χώρες, όπως στον Λίβανο, το Τόγκο, το Γιβραλτάρ, τη Λιβύη. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία που διαθέτει η Στατιστική Υπηρεσία από τον Ιανουάριο 2022 έως τον Ιούλιο 2022 οι περισσότερες ποσότητες, δηλαδή 233.000 κιλά μανιτάρια, αξίας 226.000 ευρώ, εξήχθησαν στον Λίβανο, ενώ πέρυσι είχαμε εξάγει συνολικά 1,2 εκατ. κιλά, αξίας 641.000 ευρώ, δηλαδή περισσότερα μανιτάρια, όμως με την ίδια αξία που έχουμε εξάγει τα φετινά. ΧΏΡΑ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΑΞΊΑ ΕΛΛ Α ΔΑ 816.000 κιλά 151.000 ευρώ ΙΣΡΑΉΛ 687.000 κιλά 361.000 ευρώ ΙΤΑΛ Ι Α 313.000 κιλά 151.000 ευρώ ΟΛΛΑΝΔ Ι Α 289.000 κιλά 113.000 ευρώ Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία

αφορμή την εξόρμηση του κοινού τη χρονική περίοδο που διανύουμε για συλλογή μανιταριών, το Τμήμα Δασών του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, σε ανακοίνωσή του, απευθύνει έκκληση να εφαρμόζει τις σωστές πρακτικές εντοπισμού και συλλογής και να αναφέρει τυχόν παραβάσεις στον πλησιέστερο Δασικό Σταθμό. «Η σαρωτική απομάκρυνση της φυλλάδας προκαλεί ζημιά στο δασικό οικοσύστημα αφού θανατώνει και τα μικρά μανιτάρια που πρόκειται να βλαστήσουν, καθώς και μικροοργανισμούς και φυτά της περιοχής, ενώ ταυτόχρονα υποβαθμίζει αισθητικά το δάσος». Σημειώνεται επίσης ότι πολλοί συλλέκτες στην προσπάθειά τους να είναι πιο αποτελεσματικοί χρησιμοποιούν εργαλεία κυρίως τσουγκράνες (χτενιές), για απομάκρυνση της φυλλάδας που σκεπάζει τα μανιτάρια. «Η πρακτική αυτή απαγορεύεται ρητά από τον περί Δασών Νόμο και σε περίπτωση καταδίκης, επιφέρει ποινή φυλάκισης μέχρι ένα έτος ή χρηματική ποινή μέχρι 5.000 ευρώ ή και τις δύο αυτές ποινές». Όπως προστίθεται, ο εντοπισμός των μανιταριών πρέπει να γίνεται μετά από προσεκτική παρατήρηση, από συλλέκτες που είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τα εδώδιμα είδη από τα δηλητηριώδη. Κατά τη συλλογή πρέπει να αφαιρείται η φυλλάδα που βρίσκεται πάνω από το μανιτάρι και στη συνέχεια να αφαιρείται με προσεκτικές κινήσεις με το χέρι. Εναλλακτικά, το μανιτάρι μπορεί να κόβεται με μαχαίρι λίγο πάνω από το έδαφος. Ακολούθως να γίνεται επανατοποθέτηση της φυλλάδας που μετακινήθηκε. «Η συλλογή πρέπει να γίνεται με προσοχή και με σεβασμό προς τη φύση. Εκείνο που έχει μεγαλύτερη σημασία δεν είναι τόσο αν θα συλλεχθεί ή όχι το μανιτάρι (καρπός) όσο να μην καταστραφεί ο παραγωγικός μύκητας που βρίσκει προστασία κάτω από τη φυλλάδα». Είναι πολύ σημαντικό να συλλέγονται μόνο τα ώριμα μανιτάρια τα οποία έχουν απελευθερώσει μεγάλο αριθμό σπορίων, εξασφαλίζοντας έτσι την αναπαραγωγή τους και τα επόμενα χρόνια, καταλήγει η ανακοίνωση του Τμήματος Δασών.

ΤIP: Η

οικογένεια

Αντετοκούνμπο μετακόμιζε συχνά. Το τελευταίο τους σπίτι βρισκόταν στα Σεπόλια και ήταν ένα διαμέρισμα με δυο μικρά υπνοδωμάτια. Στο ένα από αυτά, σε μια διπλή κουκέτα, κοιμόντουσαν για χρόνια τα τέσσερα αδέλφια.

Γ

ιάννης Αντετοκούνμπο. Η ζωή του Έλληνα θρύλου του ΝΒΑ θα μπορούσε -κάλλιστα- να γίνει ταινία. Από τα φτωχικά χρόνια στα Σεπόλια και τις στερήσεις, στους κορυφαίους παίκτες όλων των εποχών. Μια μικρή «ενδοσκόπηση» στο βίο του είναι αρκετή για να αντιληφθεί κανείς τι πάει να πει «Greek Freak!» Η «οδύσσεια» για την κατάκτηση της κορυφής! Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο γεννήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 1994, στην Ελλάδα, από Νιγηριανούς γονείς. Οι δυσκολίες στα παιδικά του χρόνια για τον ίδιο και την οικογένειά του ήταν αρκετές, γι’ αυτό και κανείς δεν θα στοιχημάτιζε πως αυτό το παιδί θα έφτανε στην κορυφή. Οι γονείς του Γιάννη, Τσαρλς και Βερόνικα, ήρθαν στην Ελλάδα από το Λάγος της Νιγηρίας το 1991. Ο μεγαλύτερος αδερφός του, Φράνσις, παρέμεινε πίσω στο Λάγος με τον παππού και τη γιαγιά του. Οι γονείς του απέκτησαν άλλα τρία αγόρια: τον Θανάση, τον Κώστα και τον Αλέξη. Ο πατέρας

Μέχρι την ενηλικίωσή του, ο Γιάννης Αντετοκούνμπο δεν είχε επίσημα έγγραφα και δεν ήταν πολίτης ούτε της Ελλάδος, ούτε της Νιγηρίας. Μεγάλωσε στα Σεπόλια, εκεί που δεσπόζει -πλέον- ένα γηπεδάκι μπάσκετ που στο δάπεδο έχουν φτιάξει ένα τεράστιο graffiti με τον Γιάννη. Οι συνθήκες διαβίωσης της οικογένειας ήταν δύσκολες, καθώς οι γονείς του δυσκολεύονταν να βρουν εργασία και έτσι ο Αντετοκούνμπο μαζί με τον αδερφό του, Θανάση έβγαζαν τα προς το ζην πουλώντας γυαλιά ηλίου, τσάντες και ρολόγια στις υπαίθριες αγορές. Mάλιστα, σε πρόσφατη συνέντευξή του, αναφέρθηκε στη φτώχεια που βίωσε, λέγοντας, ότι «η μητέρα του έσκιζε σεντόνια και τα χρησιμοποιούσε σαν πάνες για τον μικρό του αδερφό. Δεν είχαν μοδάτα ρούχα αλλά μεγάλωσαν με αγάπη». Επιπρόσθετα, από τον πατέρα τους, έμαθαν πώς να ξεφεύγουν από τον ρατσισμό που βίωναν στις καθημερινές τους δραστηριότητες, στο σχολείο όπου ήταν οι μοναδικοί έγχρωμοι ανάμεσα σε τόσους λευκούς ή όταν πήγαιναν να βοηθήσουν τους γονείς τους στη δουλειά. Ο Γιάννης άρχισε να παίζει μπάσκετ στα 17 του, στον Φιλαθλητικό και δύο χρόνια αργότερα, μόλις στα 19 του, ήρθε η μεγάλη ευκαιρία. Επιλέχθηκε, στο νούμερο 15 του draft του NBA, στις 4 Απριλίου του 2013, από τους Milwaukee Bucks. Ο ίδιος πανηγύρισε μαζί με τον αδερφό του, τον Θανάση κρατώντας την ελληνική σημαία και καταλαμβάνοντας την υψηλότερη θέση σε draft για Έλληνα παίκτη του NBA έως τότε. Τα πρώτα χρήματα που άρχισε να βγάζει από το NBA πήγαιναν πίσω στην Αθήνα. Στήριζε, πάντοτε, την οικογένειά του και ήταν πάντα εκεί γι’ αυτούς. Μέχρι που η οικογένεια εγκατα στάθηκε στην Αμερική, όταν πια ο Γιάννης είχε εδραιωθεί για τα καλά στο NBA. Ο αδερφός του, Θανάσης, επιλέχθηκε -επίσης- στο draft του NBA, το 2014 για τους New York Knicks, στο νούμε ρο 51, ενώ ο Κώστας, ο οποίος είναι ο αμέσως νεό τερος αδερφός τους, παίζει κολεγιακό μπάσκετ στις ΗΠΑ στο Πανεπιστήμιο του Ντέιτον και ο μικρότερος αδερφός, ο Αλέξης, είναι αθλητής της καλαθοσφαίρι σης στα σχολικά πρωταθλήματα των ΗΠΑ. H ΙΑΤΡΙΚΉ ΠΕΡΙΘΑΛΨΉ ΚΑΙ Ή ΘΥΣΙΑ Σε μια εξομολογητική

πολλές φορές ο μπαμπάς μου ένιωθε φόβο να πάει στο νοσοκομείο. Φοβόταν την επίσκεψη στους γιατρούς, να πάει να μιλήσει μαζί τους ή να επισκεφτεί το νοσοκομείο λόγω του λογαριασμού. Δεν έχει σημασία από πού είσαι ή ποια είναι τα δεδομένα, πού μένεις ή τι κάνεις. Πρέπει να έχεις πρόσβαση σε αυτά. Πρέπει να έχεις πρόσβαση σε γιατρούς κα νοσοκομεία. Είναι ανθρώπινο δικαίωμα». Μεταξύ άλλων, ο superstar του NBA, συγκλόνισε με την απάντηση που έδωσε, σε ερώτηση που αφορούσε στο τι θα έκανε, εάν

από ανακοπή καρδιάς στο σπίτι της οικογένειάς του, στο Μιλγουόκι. Ή ΓΝΩΡΙΜΙΑ Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο, μπορεί να θεωρείται ένας από τους κορυφαίους μπασκετμπολίστες, σε παγκόσμιο επίπεδο, τα τελευταία χρόνια, αλλά και η σύζυγός του, Μαράια Ρίντλσπριγκε, που βρίσκεται συνεχώς στο πλευρό του και τον στηρίζει, υπήρξε και εκείνη αθλήτρια. Aπό το 2014 και μετά εργάζεται ως ειδικευόμενη στο ΝΒΑ και τους Philadelphia 76ers, στον τομέα του «Βasketball Operations». Η γνωριμία της με τον

Έλληνα καλαθοσφαιριστή έγινε μέσω κοινής παρέας και ο έρωτάς τους ήταν κεραυνοβόλος. Οι δυο τους λατρεύουν τα ταξίδια και ένας από τους αγαπημένους τους προορισμούς, είναι η Ελλάδα. Οι δυο τους έχουν αποκτήσει δυο πανέμορφα μωράκια, τα οποία συμπληρώνουν την ευτυχία τους!

» ΣΥΜΒΌΛΑΙΑ Τον Δεκέμβριο του 2020, ο Γιάννης Αντετοκούνμπο, υπέγραψε πενταετές συμβόλαιο ύψους $228 εκατομμυρίων, με δικαίωμα διακοπής μετά τον τέταρτο χρόνο. Η πρώτη φορά που κέρδισε τον τίτλο του MVP του προσέφερε υψηλότατα μπόνους από χορηγούς όπως η Nike, η οποία επέκτεινε τη συμφωνία της με τον Greek Freak το 2017. Επιπλέον η Disney εξασφάλισε συμφωνία το 2020 για τη δημιουργία της ταινίας «Rise», η οποία πραγματεύεται τη ζωή του. Δικαίως, ο κορυφαίος καλαθοσφαιριστής, βρίσκεται στην κορυφαία δεκάδα των πιο ακριβοπληρωμένων αθλητών του πλανήτη βάσει Forbes. ΤIP: Σύμφωνα με το Forbes, το συνολικό ύψος των απολαβών του Γιάννη Αντετοκούνμπο για το 2022 είναι $80,9 εκατομμύρια. ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΨΙΑΛΗ Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο φημίζεται για την ευαισθησία του, γι’ αυτό και αποδέχθηκε τη συνεργασία με τον Έλληνα Influencer, Αλέξανδρο Κοψιάλη, με τον οποίο θα έδιναν δώρο ένα διαμέρισμα με θέα την Ακρόπολη. Ωστόσο, η συνεργασία τους, διεκόπη άδοξα, λόγω των αναρτήσεων του Κοψιάλη, για τον βιασμό στη Θεσσαλονίκη. Η σύνδεση του γνωστού Influencer, με την υπόθεση βιασμού της 24χρονης στη Θεσσαλονίκη έγινε μέσω του Δημήτρη Φιντιρίκου. Ο γνωστός επιχειρηματίας βρέθηκε ανάμεσα στα ονόματα που φέρονταν ως εμπλεκόμενοι στην υπόθεση της Θεσσαλονίκης. Τότε, ο Κοψιάλης υπερασπίστηκε τον φίλο του με μερικά stories στο Instagram. Τις επόμενες ημέρες όμως, το hashtag #cancel_kopsialis πλημμύρισε το twitter με αμέτρητες επιθέσεις κατά του influencer, με αφορμή τον Ηλία Γκιώνη, τον ακτιβιστή που έχει την εμπιστοσύνη θυμάτων σεξουαλικής βίας, μέσω του προφίλ του στα social media. Παράλληλα, χρήστες του twitter «ανακάλυψαν» πως ο γνωστός Influencer έκανε like σε πολλά ομοφοβικά σχόλια εναντίον του Γκιώνη. Ανάμεσα στα tweets κατά του Αλέξανδρου Κοψιάλη ήταν και πολλά που καλούσαν τον Γιάννη Αντετοκούνμπο να τερματίσει τη συνεργασία μαζί του. Μετά τη θύελλα αντιδράσεων, η οικογένεια Αντετοκούνμπο δεν θα μπορούσε να μείνει άπραγη. Ετσι, με ανάρτησή τους, οι «AntetokounBros» ανακοίνωσαν πως ο διαγωνισμός συνεχίζεται, αλλά μόνο από τους δικούς τους λογαριασμούς. Από την πλευρά του, αντίστοιχη ανάρτηση έκανε και ο Αλέξανδρος Κοψιάλης, που ανέφερε επίσης πως το όνομά του έχει αναίτια εμπλακεί με τη λέξη «βιασμός». Παρά τα όσα συνέβησαν, ο Γιάννης απέδειξε για ακόμη μια φορά, ότι είναι «Άνθρωπος», γι’ αυτό και βρίσκεται στην κορυφή!

ουντιάλ. Κάθε τετραετία, δώστου μπάλα. Σπουδαία ματς, σπουδαίοι παίκτες. Είναι πάντα η διοργάνωση των μεγάλων αστέρων. Όλοι οι καλοί όμως δεν.. χωράνε. Υπάρχουν ορισμένοι εξαίρετοι ποδοσφαιριστές που δεν είχαν, για διάφορους λόγους, την τύχη να αγωνιστούν στη μέγιστη αυτή διοργάνωση. Αν τους βάλουμε όλους αυτούς σε μία λίστα βγάζουμε μία αποστολή εξαιρετικά δυνατή. Αν μάλιστα μπορούσαμε να υπολογίσουμε και την αγοραστική τους αξία, θα βγάζαμε απίστευτα νούμερα. Αλλά, ας το πάμε καθαρά ονομαστικά, αφήνοντας κατά μέρος (συγχωρέστε μας) τον χρόνο και κάνουμε μία μουντιαλική κλήση των όσων παικταράδων δεν πάτησαν σε γήπεδο αγώνα Μουντιάλ. Διαλέγουμε ανά θέσεις και βάζουμε 23 και κάτι (26) για κάλυψη (τα κριτήρια είναι υποκειμενικά και ίσως αδικούμε κάποιους όπως τον Ιάπωνα Μιούρα, τον Ρώσο Αρσάβιν, τον Αιγύπτιο Χασάν, τον Γκανέζο Γιεμπόα. ΤΕΡΜΑΤΟΦΎΛΑΚΕΣ Αρχίζοντας από το τέρμα. Να είσαι λοιπόν ο Φρανσίσκο Τόλντο και να μην έχεις παίξει δευτερόλεπτο. Ο γίγαντας ήταν σε αποστολές (1998, 2002), αλλά έμεινε στην προθέρμανση. Δεύτερος ο Νέβιλ Σάουθχολ. Ο κατά πολλούς καλύτερος τερματοφύλακας της Βρετανίας στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’80, τότε που μεγαλούργησε η Έβερτον. Αλλά όντας Ουαλός, Μουντιάλ δεν είδε. Είναι μέλος της καταραμένης εκείνης γενιάς της Ουαλίας (θα τους δούμε όλους). Τρίτος πορτιέρο, ο Ρέι Κλέμενς. Σκεφτείτε, ο τερματοφύλακας της τεράστιας Λίβερπουλ έπαιξε 61

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΟΡΙΣΜΕΝΟΙ

ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΧΑΝ, ΓΙΑ ΔΙΑΦΟΡΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ, ΤΗΝ ΤΥΧΗ

έπαιξε σε Μουντιάλ. ΑΜΎΝΑ Ο μεγάλος Άγιαξ της περιόδου ’70-’74 είχε και σπουδαίους αμυντικούς. Ο Μπάρι Χουλσόφ ήταν τέτοιος. Βασικός στην προκριματική φάση του Μουντιάλ 1974, αλλά στη Γερμανία δεν πήγε. Ένας σοβαρός τραυματισμός δύο μήνες πριν την τελική φάση η αιτία της απουσίας του. Ήταν ήδη στα 28 του και η ευκαιρία έκανε φτερά. Υπάρχει και δεύτερος Ολλανδός. Ο Τζόνι Μέτκογκ. Λίμπερο, αριστερό μπακ, μέσος. Ταλέντο μεγάλο που έκανε όνομα στην Αλκμάαρ και ανάγκασε με τις εμφανίσεις του τη Ρεάλ να τον αποκτήσει. Αλλά, η Ολλανδία αποκλείστηκε και από το Μουντιάλ του 1982 και από αυτό του 1986, οπότε ο Μέτκογκ δεν χάρηκε ποτέ συμμετοχή στη διοργάνωση. Ο επόμενος είναι ο Έμιλιν Χιουζ. Ο αρχηγός της τεράστιας

της δεκαετίας του ’70. Εκείνη τη χρονιά

Μουντιάλ, αλλά δεν έπαιξε λεπτό. Η Αγγλία δεν

φάσεις

Χιουζ

1974 και του 1978,

«Liverpoolian»

συμπαίκτες του στο

καημό.

ούτε

έβγαζε πάντα στον καναπέ. Πάμε και σε μία ιδιάζουσα περίπτωση. Άλλος ένας με σπουδαία καριέρα στην Αγγλία και τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ήταν ο Γκάρι Πάλιστερ. Το 1994 θα πήγαινε σίγουρα, αλλά τα «Τρία Λοντάρια» αποκλείστηκαν. Περίπτωση είναι και ο Σοβιετικός Ανατόλι Κονκόφ. Μεγάλη μορφή της Ντιναμό Κιέβου και τεράστια προσωπικότητα στην Ουκρανία ακόμη και σήμερα (το 2012 ανέλαβε την προεδρία της Ομο-

οπότε

σπονδίας). Δεξί μπακ, στόπερ και λίμπερο. Η ΕΣΣΔ όμως αποκλείστηκε από το Μουντιάλ του 1974 και του 1978 και ο Κονκόφ δεν… Τέλος είναι ο Χασάν Σαλιχάμιζιτς. Ο πρώην άσος της Μπάγερν, το πάλεψε Αρχίζουμε με την ιδιάζουσα περίπτωση. Μάσιμο Μπονίνι. Το 6άρι της Γιουβέντους για εφτά χρόνια (81-88). Ο Ένζο Μπεαρζότ τον παρακαλούσε να πάει στην Εθνική ομάδα, ειδικά στο Μουντιάλ του 1986, αλλά ο Μπονίνι είχε λόξα. Δεν ήταν Ιταλός, ήταν από τον Άγιο Μαρίνο. Και αρνείτο να αλλάξει υπηκοότητα, παρόλο που είχε δικαίωμα να το κάνει και να αγωνιστεί με τη «Σκουάντρα Ατζούρα». Στο Euro 1980 η Ευρώπη μένει ταλέντο του Μπερντ Σούστερ. Στα 21 του βλέπουμε ένα καταπληκτικό μέσο, έναν «πρόγονο» του «Βοx to Box». Τότε παντρεύτηκε και την έξι χρόνια μεγαλύτερη του Γκάμπι. Η οποία έγινε αφεντικό του σπιτιού. Ο Σούστερ δεν ταξίδεψε για τον προκριματικό αγώνα του Μουντιάλ 1982 απέναντι

‘Έμεινε σπίτι, τιμωρήθηκε με πρόστιμο, αλλά αντέδρασε και δήλωσε ότι αποσύρεται στα 23 του. Το 1984 ο Φραντς να επανέλθει ενόψει 1986. Ο Σούστερ είπε δήθεν «ναι», αλλά ζητούσε λαγούς και πετραχήλια. Λέγεται ότι η Φράου Πάμε και στον επόμενο. Τον καταπληκτικό Λίαμ Μπρέιντι. Ιρλανδός, καταπληκτικός τεχνίτης, φοβερά πράγματα σε Άρσεναλ, Γιουβέντους, Σαμπντόρια, Ίντερ. Αλλά το Έιρε δεν έπαιρνε προκρίσεις. Όταν τα κατάφερε το 1990, ο Μπρέιντι είχε ήδη αποσυρθεί. Τέλος για τετράδα στα χαφ. Ντάνκαν Έντουαρτ. Το παιδί θαύμα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Θα μπορούσε να παίξει το 1958, το 1962, ακόμη και το 1966. Αλλά έφυγε άδικα Φεβρουάριο του 1958, στην αεροπορική τραγωδία του Μονάχου. Ήταν μόλις 22. Περίπτωση πρώτη, εις διπλούν. Αφορά δύο σούπερ σταρ, δύο μύθους των Ρεάλ και Μπαρτσελόνα. Αλφρέδο Ντι Στέφανο και Λάζλο Κουμπάλα. Έπαιξαν έκαστος πρώτος. Τσεχία, Ουγγαρία, Ισπανία ο δεύτερος, αλλά όχι σε Μουντιάλ. Ο Ντι Στέφανο πήγε στην τελική φάση του 1962, αλλά ήταν τραυματίας και δεν αγωνίστηκε. Ο Κουμπάλα δεν πήγε καθόλου λόγω τραυματισμού. Ερίκ Καντονά. Τι να πει κανείς; Να μην πάει μία φορά

Μουντιάλ ο άνθρωπος. Θα πήγανε το 1994 στη μόνη εποχή που τα είχε καλά με προπονητές και Ομοσπονδία, αλλά η Γαλλία «αυτοκτόνησε». Ήθελε ένα βαθμό σε δύο εντός έδρας ματς με Ισραήλ-Βουλγαρία και έκανε δύο ήττες. Για τον ίδιο λόγο έμεινε εκτός Παγκοσμίου Κυπέλλου άλλος ένας Γάλλος παικταράς της εποχής. Ο Νταβίντ Ζινολά. Οι Ουαλοί είναι περίπτωση. Χιουζ, Γκιγκς, Ρας. Να τους έχεις στο ρόστερ, να τους έχεις κάποια στιγμή τριπλέτα (προκριματικά 1004) και να μπορούνε να πάνε, αφού η Ουαλία έμενε πάντα εκτός. Το τίμημα της αδυναμίας πρόκρισης πλήρωσε και ένας άλλος σπουδαίος Φινλανδός, ο Γιάρι Λίτμανεν. Ο Ντιμίτρι Μπερμπάτοφ γεννήθηκε σε λάθος εποχή με τη Βουλγαρία να αδυνατεί να προκριθεί σε Μουντιάλ μετά το 1998. Πάμε και σε έναν άλλο Βαλκάνιο. Δεν ξέρω αν σας λέει κάτι το όνομα Νικολάε Ντομπρίν, αλλά στη χώρα του «Δράκουλα» τον συγκρίνουν με τον Γκεόργκε Χάτζι. Ο Ντομπρίν ήταν δεκάρι πρώτης γραμμής, η Ρεάλ πάλευε χρόνια να τον αποκτήσει, αλλά ο Τσαουσέσκου έλεγε όχι. Ταξίδεψε με την Εθνική ομάδα στο Μεξικό το 1970, αλλά κτύπησε στην τελευταία προπόνηση και δεν αγωνίστηκε. Η Αφρική έβγαλε μεγάλους παίκτες. Μέγιστος ο Τζορτζ Ουεά, αλλά όταν είσαι από τη Λιβερία, δεν ελπίζεις και δεν παίρνεις προκρίσεις. Αν είσαι Γκανέζος ναι. Όπως, ο σπουδαίος Αμπεντί Πελέ σε 16 χρόνια παρουσίας στην Εθνική, αφού αποτύγχανε στα προκριματικά. Θα κλείσουμε με τον μέγα Τζορτζ Μπεστ. Η Βόρειος Ιρλανδία πήγε Μουντιάλ το 1958 όταν ο Μπεστ ήταν νιάνιαρο. Ξαναπήγε το 1982 και ο Μπεστ ήταν 36. Έπαιζε στις ΗΠΑ, είχε κοιλίτσα και έτρεχε ελάχιστα. Ο τεχνικός της ομάδας Μπίλι Μπίγκαμπ δέχτηκε πιέσεις να τον συμπεριλάβει

ΤΟΥ 1970 Η Ελλάδα ακούμπησε για πρώτη φορά την πρόκριση σε τελική φάση το 1970. Είχε μία καταπληκτική φουρνιά, κατάπιε την Πορτογαλία του Εουσέμπιο, αλλά έμεινε δεύτερη στον Όμιλο πίσω από τη Ρουμανία του Ντομπρίν (η οποία εφάρμοσε ένα πρόωρο μοντέλο του τίκι-τάκα). Δυστυχώς λοιπόν οι Δομάζος, Παπαϊωάννου, Κούδας, Οικονομόπουλος

ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ WTM

ΤΟ

CITY OF

DREAMS MEDITERRANEAN

Το City of Dreams Mediterranean, το πρώτο πολυθεματικό θέρετρο της Ευρώπης, συμμετείχε στη διεθνή έκθεση τουρισμού World Travel Market (WTM) London, προωθώντας την Κύπρο ως τουριστικό προορισμό για όλο τον χρόνο και παρουσιάζοντας τις παγκοσμίου επιπέδου πολυτελείς του εγκαταστάσεις. Το περίπτερο του City of Dreams Mediterranean βρισκόταν μεταξύ των κορυφαίων του χώρου, προσελκύοντας μεγάλο αριθμό επισκεπτών οι οποίοι έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το πρώτο πολυθεματικό θέρετρο της Ευρώπης και τις ξεχωριστές υπηρεσίες που θα προσφέρει. Ανάμεσα στους επισκέπτες ήταν και ο Κύπριος υφυπουργός Τουρισμού, κ. Σάββας Περδίος, ο οποίος είχε την ευκαιρία να συζητήσει με στελέχη της Melco για το City of Dreams Mediterranean. Το Υφυπουργείο και η Melco Cyprus έχουν συνάψει στρατηγική συνεργασία για τη διαμόρφωση ενός ανθεκτικότερου και πιο βιώσιμου μοντέλου τουριστικής ανάπτυξης. ΣΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗ

Με την παραλαβή ακόμα 17 ηλεκτρικών βαν Mercedes eSprinter, στις 16 Νοεμβρίου, ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση της σταδιακής αντικατάστασης του στόλου της DHL Express Κύπρου με φιλικότερα προς το περιβάλλον οχήματα. Αξίζει να σημειωθεί, ότι προηγήθηκε η παραλαβή 11 ηλεκτρικών βαν Mercedes eVito το καλοκαίρι από την CIC Ltd. Τα 28 νέα οχήματα αποτελούν μέρος του ευρύτερου πλάνου της DHL για περιβαλλοντική προστασία, με τη συνολική επένδυση να ανέρχεται στα 1,6 εκατομμύρια ευρώ, συμπεριλαμβανομένων και των υποδομών (φορτιστές και φωτοβολταϊκά) που έχουν εγκατασταθεί σε όλους τους σταθμούς της DHL. Η πλειοψηφία των βαν θα βρίσκεται στις εγκαταστάσεις της Λεμεσού, όπου έχουν ήδη εγκατασταθεί φωτοβολταϊκά για την παραγωγή ενέργειας και την κάλυψη της ζήτησης για τη φόρτιση των βαν. Στόχος της εταιρείας είναι να καλυφθεί το 90% του στόλου της με ηλεκτρικά βαν μέχρι το 2024. H DHL Express Κύπρου ακολουθεί την παγκόσμια πρωτοβουλία GO GREEΝ, που έχει στόχο να μηδενίσει το αποτύπωμα του διοξειδίου του άνθρακα της εταιρείας έως το 2050.

του Διεθνούς Προγράμματος «Οικολογικά Σχολεία» και των 17 Στόχων των ΗΕ (SDGs). Βασικοί συντελεστές της εκδήλωσης ήταν τα παιδιά που έπαιξαν επιδαπέδια και επιτραπέζια παιχνίδια με θέμα «Θάλασσα» και «Βιοποικιλότητα» αντίστοιχα, έφτιαξαν κατασκευές με ανακυκλώσιμα υλικά και ζωγράφισαν. Το Διεθνές Πρόγραμμα «Οικολογικά Σχολεία» λειτουργεί στη Κύπρο με Εθνικό Χειριστή τη CYMEPA, με τη στήριξη και συνεργασία του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας και με χορηγό την Ελληνική Τράπεζα.

ΜΟΥΝΤΙΑΛ ΜΕ ΤΙΣ ΥΠΕΡΑΓΟΡΕΣ ΑΛΦΑΜΕΓΑ Οι Υπεραγορές Αλφαμέγα παίζουν μπάλα με πλούσια δώρα με τη σέντρα στο Μουντιάλ 2022. Από τη Δευτέρα, 21 Νοεμβρίου και το εναρκτήριο λάκτισμα του Μουντιάλ, οι Υπεραγορές Αλφαμέγα εγκαινίασαν το παιχνίδι Spin & Win World Cup Edition, μέσω της εφαρμογής Stick & Win, το οποίο θα διαρκέσει μέχρι και την ημέρα του μεγάλου τελικού στις 18 Δεκεμβρίου. Με αγορές άνω των €50 σε μία απόδειξη, οι πελάτες των Υπεραγορών Αλφαμέγα θα έχουν την ευκαιρία να γυρίσουν τον τροχό και να κερδίσουν πολλά και πλούσια δώρα, καθώς και μεγάλες προσφορές σε ιδιαίτερα ελκυστικές τιμές. Το μόνο που χρειάζεται για να δοκιμάσει κανείς την τύχη του είναι να σκανάρει την εφαρμογή Stick & Win. Ταυτόχρονα, κατά τη διάρκεια του Μουντιάλ 2022 και για κάθε αγορά €40 με τη χρήση της Alphamega Family Card, οι πελάτες των Υπεραγορών Αλφαμέγα θα εξασφαλίζουν ένα εκπτωτικό κουπόνι 30%, το οποίο θα μπορούν να αξιοποιήσουν στα εστιατόρια της Pizza Hut, επιλέγοντας ό,τι επιθυμούν από το μενού της αλυσίδας. Τα κουπόνια θα μπορούν να εξαργυρωθούν μέχρι και τις 20 Δεκεμβρίου.

ebay για παροχή υπηρεσιών, αφού μέσα από την πλατφόρμα μπορούσες να λάβεις προσφορά για υδραυλικό, φωτογράφο, δικηγόρο και άλλες υπηρεσίες. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της υπηρεσίας προς τους παρόχους υπηρεσιών, που έχουν εγγραφεί τα τελευταία 10 χρόνια, το AtYourService σταματά τη λειτουργία του στις 30 Νοεμβρίου 2022.

H LOUIS HOTELS

WORLD TRAVEL MARKET

Ως ένας από τους παλαιότερους και μεγαλύτερους πρεσβευτές του κυπριακού τουρισμού και της τοπικής φιλοξενίας, η Louis Hotels συμμετείχε για ακόμη μια χρονιά δυναμικά με φυσική παρουσία και δικό της περίπτερο στη μεγαλύτερη τουριστική έκθεση World Travel Market (WTM), που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο 7-9 Νοεμβρίου. Στο περίπτερο της Louis Hotels τα έμπειρα στελέχη της εταιρείας έδωσαν έμφαση στην προσωπική επαφή και τη διαδραστικότητα, με στόχο αφενός την ενίσχυση των δεσμών και των στρατηγικών συνεργασιών του Συγκροτήματος με διεθνείς οργανωτές ταξιδιών και αφετέρου, την ακόμα μεγαλύτερη προσέλκυση επισκεπτών στη χώρα μας. Φορείς και εταιρείες του τουρισμού από όλο τον κόσμο, καθώς και επισκέπτες της έκθεσης είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για τα νέα ξενοδοχεία, τις ανακαινίσεις και αναβαθμίσεις αλλά και για τη νέα «Exclusive» συλλογή ξενοδοχείων της Louis Hotels! Η Louis Hotels διαχωρίζει τα ξενοδοχεία της στις συλλογές «Elegant», «Family» και «Villa», με την κάθε μια να έχει τα δικά της μοναδικά χαρακτηριστικά.

αγγλικών και όσοι πληρούν τα κριτήρια, θα εγγράφονται στο δωρεάν τρίμηνο πρόγραμμα προκειμένου να εκπαιδευτούν από κορυφαίους

επιτραπέζιων παιχνιδιών της Melco και ταυτόχρονα να εξασκηθούν στην τέχνη της εξυπηρέτησης πελατών. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα προσφέρει συναρπαστικές ευκαιρίες σταδιοδρομίας στον κόσμο του καζίνο, με τους ενδιαφερόμενους να γίνονται αυτόματα μέλη της ομάδας του City of Dreams Mediterranean. Ο πρώτος κύκλος μαθημάτων αρχίζει στις 5 Δεκεμβρίου 2022, ενώ ο δεύτερος κύκλος αρχίζει στις 9 Ιανουαρίου 2023. Πληροφορίες: 94088029, https://cityofdreamsmed.com.cy/en/career/ dealer-school-gr

ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ

πως η Kartell μπορεί να δημιουργήσει πρακτικά έπιπλα ικανά να καλύψουν διάφορες ανάγκες και να ταιριάξουν σε οποιονδήποτε

Μέσα από τη συνεχή αναζήτηση νέων υλικών και τεχνολογικών καινοτομιών, γεννιέται η συλλογή Smart Wood. Μέσω πατενταρισμένης τεχνολογίας, χρησιμοποιείται μόνο ένα λεπτό στρώμα ξύλου, διαμορφωμένο από ειδικό καλούπι που αξιοποιεί πλήρως την πλαστικότητα του υλικού, δημιουργώντας έτσι ένα κάθισμα με πρωτοφανή κυκλικότητα. Η ειδική αυτή τεχνολογία διασφαλίζει ελάχιστη κατανάλωση πρώτων υλών για τη δημιουργία των προϊόντων. Με τη βιωσιμότητα να αποτελεί σταθερό στοιχείο της φιλοσοφίας της, η Kartell χρησιμοποιεί αποκλειστικά ξυλεία με πιστοποίηση FSC, διασφαλίζοντας

θερμοπλαστικό τεχνοπολυμερές.

παραγωγής πιστοποιημένη με ISCC (International Sustainability and Carbon Certification), που εξασφαλίζει μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων έως 60% όσον αφορά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Από το πολυκαρμπονικό υλικό γεννήθηκε το διαφανές design

Join our world of information

How about a more personalised navigating experience? Now you can visit our website to tailor your content and subscribe to our news. Our website’s new functionality updates enable you to:

• Select your interests on industries, topics and countries

• Build your own library with personalised content

• Share articles with your network through social media

• Manage your communication preferences and personal data

• Choose your subscriptions to learn first – valuable industry-specific insights – top trends and developments – upcoming seminars and conferences

Scan the code to register on our website by using an existing social media/google account or your preferred email.

home.kpmg/cy/register

member firms affiliated with