DE ZWETTEKRANT JAARGANG 4 - SEPTEMBER 2019
Nieuws van De Zwette voor iedereen in Leeuwarden en omgeving
46.000
exemplaren huis aan huis verspreid
Internationale belangstelling voor megashow van
Fuerza Bruta 7 | Fryslân Fungies
16 | Cambuur
19 | In je kracht
Groeit met oesterzwammen uit koffiedik
Drie varianten voor verkeersdrukte en parkeerdrukte
Vind werk en jezelf met de dames van Boost.frl
Vermeulen Verpakkingen Nu ook planten en bloemen!
Kerstdoos met kerstgevoel
Op vertoon van de coupon 25% korting op alle planten (geldig tot 1 november 2019)
COUPON
$
Bekijk ons assortiment in onze webshop!
Ampèrestraat 10 • LEEUWARDEN www.woonwinkelrustiek.nl
FAHRENHEITWEG 8 | LEEUWARDEN | T (058) 2136345
WWW.VERMEULENVERPAKKINGEN.NL
UCT Leeuwarden Elke week wordt er enthousiast les gegeven in Kungfu voor jong en oud. Deze praktische zelfverdediging afkomstig uit het huidige Hong Kong is genaamd Practical Wing Chun. Er wordt gebruikt gemaakt van snelheid, slimheid en structuur van je lichaam om efficiënt te kunnen verdedigen tegen een (sterkere) tegenstander. De trainingen vinden elke vrijdagavond plaats in De Fabriek in Leeuwarden. 17:00-18:00: Jing Wu kids kungfu 6 t/m 11 jaar 18:00-19:00: Jing Wu kids kungfu 12 t/m 15 jaar 19:00-21:00: Practical Wing Chun volwassenen www.jingwukids.com - www.uct-international.com
UCT Leeuwarden: 06 21 913 064 • Facebook: UCT Leeuwarden
Op zoek naar uw droombadkamer? Bij Sanisale.com helpen we u graag verder.
9.5 uit 10
Op zoek naar uw droomkeuken? Bij Keukensale.com helpen we u graag verder.
Zwettestraat 10, 8912 AH Leeuwarden • tel: 058 - 213 13 37
VOORWOORD
3
COLOFON Deze krant is een uitgave van De Fabriek Leeuwarden en Ontwerpstudio Vogelzang Redactie en vormgeving Ontwerpstudio Vogelzang, Johan en Fransisca Vogelzang, info@dezwettekrant.nl Telefoon 058 30 30 494 Acquisitie Jan Boonstra
‘Als paddenstoelen uit de grond schieten’ Economisch groeien, met passie werken, in je kracht gezet worden, jezelf hip en trendy verplaatsen, een internationale ‘Bruta’ megashow vol licht en vuurwerk meemaken, interieurstatements van een team Design-dames: we hebben weer allerlei leuke en interessante onderwerpen weten te verzamelen de afgelopen maanden. Want ook in de zomer staat het niet stil op De Zwette, er wordt altijd wel ergens aan gewerkt. Het winkel- en bedrijvenpark staat er maar weer goed voor, met al die interessante ondernemers die hard werken aan hun ideaal, dat wat ze mooi en zinvol vinden. De beleidsmakers achter het Randstedelijk populaire vervoersmiddel Carver kiezen er bijvoorbeeld voor vanuit Leeuwarden de wereld te veroveren, dat is op zich ook al mooi nieuws. Verder kán Leeuwarden de wereld gaan veroveren met de GrowKit en FungiFarm, met de groei van paddenstoelen. Niet van hallucinerende paddo’s, maar van de circulaire economie versterkende oesterzwammen die je thuis op je zolderkamer mag kweken op basis van…….koffiedik.
bovendien als vleesvervangers ook uitstekend in gerechten kunnen worden toegepast. Leuk dat zoiets vanuit Leeuwarden wordt bedacht en verder uitgewerkt wordt, wat nationaal (en waarom niet internationaal?) een groot succes kan worden. Waar dus ook regulier personeel, scholierpersoneel of herintredend personeel bij gebruikt kan worden om de Growkit en FungiFarm in grote getale te gaan maken. Maar dat is toekomstmuziek oftewel: koffiedik kijken. Hoe toepasselijk! Ook wij hebben genoeg werk aan De Zwette en hebben met veel aandacht weer een zo interessant mogelijke krant samengesteld. We wensen iedereen veel leesplezier, inzichten en nieuwe ideeën toe bij het lezen van deze editie.
Fotografie Sandra Wolf, Johan Vogelzang en dank aan alle bedrijven die fotomateriaal beschikbaar hebben gesteld. Oplage 46.000 exemplaren De Fabriek Leeuwarden James Wattstraat 4 8912 AR Leeuwarden www.defabriekleeuwarden.nl Telefoon 058 30 30 490 Ontwerpstudio Vogelzang www.ontwerpstudiovogelzang.nl Verspreider FRL vestiging Leeuwarden Verspreidingsgebied: Huis aan huis in Leeuwarden en veertig omliggende dorpen
Team Zwettekrant Jaap, Johan, Fransisca en Sandra Leeuwarden
Provincie Fryslân, Gemeente Leeuwarden en Friesland College hebben al zo’n FungiFarm staan, dus dan moeten het wel betrouwbare paddenstoelen zijn. Die
? T S E E F
Voordelig & verrassend!
Telefoon (058) 21 29 013 • info@onderdeluifel.nl
www.onderdeluifel.nl
ZWETTEKRANT | SEPTEMBER 2019
Nieuw: Zakelijk boodschappen doen Voordelig en snel alles in 1 keer Betaal je boodschappen achteraf op rekening Een fiscus proof factuur bij elke bestelling Eenvoudige registratie met je KvK-nummer Laat je boodschappen op je werk bezorgen of haal ze op
Al je boodschappen in 1 keer besteld
Ideaal voor: · MKB · Kinderdagverblijven · Verzorgingscentra · Iedereen die zakelijke lunches bestelt
Registreer je op jumbo.com/ zakelijk
Zo makkelijk werkt het
Bestel je boodschappen via jumbo.com of de app
Laat je boodschappen op je werk bezorgen of haal ze op
Klaar! Bestel makkelijk en snel nog een keer
Jumbo, Leeuwarden, Snekertrekweg 23
Supersnel internet via glasvezel voor iedereen! De beste glasvezeldeal op uw bedrijventerrein Sneller en nog stabieler internet Symmetrische bandbreedte Hét netwerk van de toekomst Regionale netwerkbeheerder Hoe meldt u zich aan?
U kunt ons bellen op 058 - 845 80 00 of aanmelden via onze website:
www.ddfr.nl/supersnelinternet
DE WERELD VEROVEREN
5
Hip en trendy Carver verkiest Leeuwarden boven Randstad
Het kantelmechanisme waarmee je prachtige bochten kunt maken, maakt de Carver ook al erg bijzonder en gewild. Het is natuurlijk ook helemaal geweldig en echt iets unieks, echt Carver. Ook bij het Engelse Top Gear zijn ze laaiend enthousiast zoals je op Youtube kunt zien. Over een eerdere Carver, toen het nog aangedreven werd met een benzinemotor. Tegenwoordig is het een cradle to cradle product, elektrisch aangedreven en bijna circulair. “We zijn er mee bezig om ook een herbestemming voor de accu’s te vinden. Als dat lukt is het helemaal cradle to cradle, zegt woordvoerder Bauke Lodewijk.
‘Ook bij de Engelse Top Gear zijn ze laaiend enthousiast zoals je op Youtube kunt zien’ Fotografie: Sandra Wolf
Hip en trendy kun je overal zijn, al kiest niet elke hippe en trendy producent voor Friesland of Leeuwarden. Want in de Randstad, daar moet je zijn, toch? Nee hoor, zeggen ze van het hippe en trendy Carver, van het driewielige elektrisch aangedreven voertuig dat met dak of als cabrio twee mensen kan vervoeren door smalle straatjes, als hip vervoersmiddel en helemaal bij de tijd. Bij de toekomst. Leeuwarden voldoet uitstekend. Leeuwarder Bauke Lodewijk, woordvoerder en marketing en event manager: “De NOM (Noordelijke Ontwikkelings Maatschappij), de FOM (Friese Ontwikkelings Maatschappij) hebben een bijdrage geleverd, Accel (van onder andere fietsmerk Batavus) is een aandeelhouder van ons en onze CEO Anton Rosier komt van origine van Leeuwarden en heeft een band met de stad. Zijn grootvader was de allereerste importeur van grote Amerikaanse automerken, aan de Tweebaksmarkt in Leeuwarden.” Ziedaar de band met de regio, de band met de stad. Het verkopen van de hippe Carver aan trendy en milieubewuste Randstedelingen gaat daarom ook zeker gebeuren, ook vanuit Leeuwarden en het voormalige (PTT/KPN) postsorteercentrum aan de Celsiusweg. Je kunt daar enkele modellen bekijken tijdens kantooruren. Bestellen kan ter plaatse en uiteraard via internet, maar dat terzijde. De Carver gaat ‘on tour’ door Nederland, in verschillende steden worden events gehouden, van één dag tot twee dagen per keer. De start van deze events was uiteraard in Leeuwarden, bij Grand Café Z aan het Zaailand, begin september. “We gaan dit jaar nog naar Amsterdam, Rotterdam, Utrecht,
Den Haag, Groningen en Eindhoven”, zegt Bauke, die zijn jarenlange ervaring als zelfstandig event manager daar volop bij inzet. Vanuit zijn event managing kwam hij dit jaar bij Carver terecht nadat hij in het Culturele Hoofdstadjaar 2018 zowel de opening als de sluiting en de Stormruiter had gemanaged. Carver is eigenlijk nog een start-up als onderneming, alhoewel het principe van de Carver al sinds de millennium-wisseling bestaat. Eerst had het een benzinemotor, nu elektrisch en tot dusver was/is het nog niemand gelukt de Carver écht van de grond te krijgen. Dat gaat Bauke en de anderen lukken. Dat weten ze zeker. Want de hippe Carver is scherp geprijsd met zijn negenduizend euro, gezien de technologie die je er voor krijgt.
‘Het kantelmechanisme waarmee je prachtige bochten kunt maken, maakt de Carver ook erg gewild’ De onderdelen komen vanuit verschillende delen van de wereld naar een fabriek in China, daar wordt de Carver in elkaar gezet en verscheept naar Nederland, alwaar in Leeuwarden de laatste details er in worden geplaatst en het geheel tot in de puntjes verzorgd wordt. De Carver kent één model met altijd dezelfde motor en dergelijke en het kent vier verschillende kleuren. “Al kun je het ook altijd laten ‘wrappen’ naar eigen smaak”, zegt Bauke. “Wij gaan dat binnenkort ook met een Carver doen, het is toch echt wel mooi dat het kan.”
ZWETTEKRANT | SEPTEMBER 2019
Hij gebruikt het testmodel regelmatig in Leeuwarden, met het naar school brengen van de kinderen. Er kan steeds eentje met hem mee achterin. Parkeerproblemen heeft hij dan niet bij de school, overal komt hij soepeltjes langs. “Ik mis’m ook echt wanneer ik de Carver even niet kan gebruiken.” Er is dan ook geen ander elektrisch aangedreven voertuig te bedenken dat op de Carver lijkt. “Je bent echt een bezienswaardigheid als je hiermee rijdt. En bovendien, het rijdt ook nog eens heerlijk, is milieuvriendelijk. Dat is toch prachtig?”
HOOOFDSPONSOR
PRESENTEERT
EXCLUSIEF IN 2019 IN NEDERLAND 22 VOORSTELLINGEN - 5 T/M 19 DECEMBER LOCATIE: MANNEN VAN STAAL - LEEUWARDEN
N E G N I L L E T S R O O V E R I A L U C A T C E P S 2 2
KOOP NU JE K AARTEN!
Ontsnap uit de realiteit en ervaar deze dynamische show. Wees voorbereid op het onverwachte. THRILLING!
Edinburgh Evening News
KOOP JE KAARTEN VIA WWW.VANPLAN.NL
AWE-INSPIRING! The New York Times
Scan de ZAPPAR code en krijg een voorproefje!
SPECTACULAR! Bild Berlin
CIRCULAIRE ECONOMIE
7
Fryslân Fungies kweekt oesterzwammen uit koffiedik
van leven, maar als het even kan willen ze er fulltime hun boterham mee verdienen. In Nederland wordt veel koffie gedronken, dus is er ook een grote potentiële afzetmarkt voor de oesterzwammen. Die oesterzwammen zijn ook uitstekend als vleesvervangers te gebruiken, meldt Michiel, dus ook in het kader van minder vlees eten zijn de paddenstoelen een uitstekend alternatief.
Gezonde vleesvervanger die je thuis kunt maken In een FungiFarm groeien de oesterzwammen al vrij snel. “Ze groeien in twee fasen van elk drie weken: een donkere fase en een lichte fase. Vanaf dat moment kun je naar verwachting elke week zo’n twee kilo oogsten!” De bedrijfsrestaurants van het Provinciehuis, de gemeente Leeuwarden en Friesland College gaan deze of volgende maand met de oesterzwammen aan de slag en op de menukaart zetten. Wander en Michiel zijn best ambitieus. “Wij willen dat zoveel mogelijk koffiedik wordt omgezet in paddestoelen en niet in de prullenbak belandt. We beginnen in Friesland, waar we wonen en werken. Daarna willen we doorstromen naar Noord-Nederland en de rest van het land. Er zijn al meer initiatieven op het gebied van koffiedik en oesterzwammen, maar ons concept is vernieuwend omdat we de kwekerij naar de klant toe brengen en er storytelling aan vast knopen.”
Michiel de Groot en Wander Oele van Fryslân Fungies maken kweek kastjes waarmee particulieren uit hun eigen koffiedik paddenstoelen kunnen laten groeien (oesterzwammen) waar ze vervolgens heerlijke gerechten mee kunnen maken. In plaats van het koffiedik als afval weg te gooien, kun je er dus nu verantwoord, milieuvriendelijk nieuw eten uit maken. Mooi voorbeeld van de circulaire economie waar iedereen naartoe wil, naar zo weinig mogelijk afval weggooien.
hele proces via informatieve teksten en infographics goed gevolgd kan worden. Michiel: “Zo willen we niet alleen koffiedik hergebruiken en heerlijke zwammen kweken, maar ook bijdragen aan de bewustwording rondom circulariteit. De FungiFarm is een schoolvoorbeeld van circulaire economie. We zetten een afvalstroom om naar een hoogwaardig product en doen dat bij de klant op locatie.”
De eerste drie grote klanten zijn deze zomer al gescoord: op het Provinciehuis staat een grote kast waar de provincieambtenaren hun koffiedik tot oesterzwammen transformeren, in het gemeentehuis van Leeuwarden staat er zo eentje en ook bij opleidingscentrum Friesland College. Zo’n grote kast heet een FungiFarm. Die is dus voor bedrijven en instellingen met veel koffiedik.
Michiel en Wander bouwen de FungiFarm vanuit hun werkplaats op bedrijvencentrum De Fabriek. De Growkit laten ze elders maken. Die is voor 15,15 euro te koop. “Dat vinden we een mooie prijs, dan is het ook nog net leuk om zoiets aan iemand cadeau te doen op een verjaardag bijvoorbeeld”, zegt Michiel. De Growkit is te koop bij Nørd Concept Store aan de Sint Jacobsstraat 15 in Leeuwarden, maar ook in Buitenpost en op Terschelling. Of via de website van Fryslân Fungies te bestellen.
De FungiFarm is een mini kwekerij waarin oesterzwammen worden gekweekt op koffiedik. Hij bestaat uit twee kasten, waarin de paddestoelen zichtbaar groeien. Dit gebeurt op locatie waarbij het
Voor de Fungi Farm hebben Michiel en Wander een ander verdienmodel. Ze verhuren de door hen gemaakte farm/kweekkas en verzorgen het onderhoud. Michiel en Wander kunnen er nu nog net niet
ZWETTEKRANT | SEPTEMBER 2019
Het verhaal van de circulaire economie krijgt door Fryslân Fungies een tastbaar gezicht, met eetbare gezonde oesterzwammen die lekker zijn en een uitstekende vleesvervanger. Aangezien de productie van vlees niet als milieuvriendelijk vanwege de schade aan de natuur, zijn de oesterzwammen ook in dat opzicht een mooie keuze. Michiel en Wander bouwen de Growkit en de FungiFarm nu nog zelf, maar zijn al druk bezig met oriëntatie richting mogelijkheden om het in grotere aantallen te produceren. Hoe dat vorm gaat krijgen komt de komende weken/maanden wel naar buiten. Dat de groei gaat komen is wel duidelijk, de vraag is alleen hoe snel.
FABORY DAYS
CHECK WWW.FABORY.COM VOOR EEN SHOP BIJ U IN DE BUURT!
8-9-10 OKTOBER
Acties alleen geldig in Nederland en België
TELESCOPISCHE LADDER
VAN € 169,00 VOOR € 119,90
O629620
KNIPEX SMARTGRIP®
WATERPOMPTANG MET AUTOMATISCHE INSTELLING. LENGTE 250 MM, MAX. CAPACITEIT 36 MM. K1090.001.250
HANDSCHOENEN C4175.000.020 MAAT 9 C4175.000.025 MAAT 10 C4175.000.030 MAAT 11
PRIJS PER PAAR BIJ AFNAME VAN 12 PAAR
VAN € 2,20 VOOR € 1,49
MESSENSET
VAN € 52,20 VOOR € 29,90
VAN € 30,90 VOOR € 19,75
9G373516
TOP ACTIES
OP = OP LED HOOFDLAMP
POWER LED, IN HOOGTE VERSTELBAAR 3 WITTE LEDS, 285 LUMEN INCL 3 X AAA BATTERIJEN
WTC EXPO
LEEUWARDEN 5V662041
VAN € 41,95 VOOR € 35,00
SCHROEVENDRAAIERSET P0376.012.215
VAN € 60,20 VOOR € 29,20W
24 / 25MRT
Prijzen zijn exclusief BTW en gelden alleen bij afhalen in de shop. Druk- en zetfouten voorbehouden.
BCDN.NL
REGISTREER JE NU!
WWW.FABORY.COM
Fabory Leeuwarden WWW.FABORY.COM
Zwettestraat 29 • 8912 AV Leeuwarden Telefoon: 058-2983452 • www.fabory.com
Meer dan 12 cursus-/vergaderruimtes voor 2 tot 200 personen GRATIS FLEXWERKEN • SPREEKKAMERS • STILTEWERKPLEK • LOKAAL VOOR COMPUTERTRAINING • TRAININGS-/OEFENRUIMTES • DOJO • ETC.
Goed bereikbaar met openbaar vervoer • Volop gratis parkeren • Snelle en stabiele wifi verbinding Ondersteuning op gebied van techniek • Koffie, thee, lunch, warm en koud buffet naar keuze
058 30 30 490 - WWW.DEFABRIEKLEEUWARDEN.NL James Wattstraat 4 - 8912 AR Leeuwarden Bekijk ons aanbod op www.defabriekleeuwarden.nl
STIJLVOL MET KARAKTER
9
De interieurstatements van de dames van Design Fabriek
smeren, komen mensen niet meer terug. Die voelen het verschil wel tussen die manier van verkopen en van onze manier van oprecht advies.”
‘Onze beetje gekke grappige items vind je niet op elke hoek van de straat’ Voor kinderen heeft Design Fabriek Meneer Peer in het assortiment. “Daar zitten bijzondere dingen bij zoals schommelschapen, die passen bij elk interieur, ook bij trendy interieurs. Onze beetje gekke grappige items vind je niet op elke hoek van de straat, wij verkopen geen wegwerpmateriaal.” Noor: “Iedereen kan bij ons slagen, mits wij weten wat bij diegene past. Elke bank of stoel is in verschillende formaten en kleuren te verkrijgen. Daarom is het ook zo belangrijk om goed in gesprek te raken over wat bij je past, want als klant zie je niet altijd wat er mogelijk is als je door onze winkel loopt. Er is echt veel meer mogelijk op interieurgebied dan de meeste mensen denken.”
Noor van Horick en Lisanne Adema en de andere enthousiaste vrouwen van Design Fabriek maken elke dag met plezier leuke, hippe, trendy, grappige interieurstatements in hun nieuwe hotspot aan de Alexander Cohenwei. Vorig jaar zijn ze vanuit het Zaailand verhuisd. Ze merkten de praktische voordelen al vrij snel, zoals bereikbaarheid en (gratis) parkeerruimte. Klanten komen gericht en kunnen nu de tijd nemen voor hun bezoek. Dat vindt het team van Design Fabriek ook erg fijn. De Design-dames vinden het prettig nu echt quality-time aan hun klanten te kunnen geven. Die persoonlijke aandacht kunnen schenken geeft meer diepgang en kwaliteit aan hun werk. “Mensen komen hier gerichter naartoe”, zegt Noor. “Dat maakt dat wij met de gesprekken meer de diepte in kunnen gaan over smaak- en stijlvoorkeuren en onze adviezen daarbij.” Iedereen wordt sowieso ontspannen ontvangen aan de grote leeftafel met een lekkere kop koffie of thee en er wordt de tijd voor genomen om te ontdekken wat bij je past. Ongedwongen kletsen, ontspannen, zonder meteen als verkoper in de nek van de klant te moeten springen: dat is de manier waarop de dames van Design Fabriek graag werken. “Als winkel zijn wij sowieso eigenlijk een leuke vreemde eend in de bijt”, zegt Lisanne. “Wij mixen heel veel stijlen, van rauw industrieel tot warm en zacht. Dat grappige gekke van ons assortiment is geweldig om in de markt te zetten en heerlijk om
te merken dat het aanslaat. Onze designstijl zit tussen het hele dure luxe segment en het bouwmarktniveau in. Wij vullen met onze Design Fabriek graag het gat in het midden segment op. Ook daarom zitten we hier prettig op De Zwette, waar je alle niveau’s en stijlen vindt op woongebied.” In de ontzettende grote hoeveelheid mogelijkheden op design-gebied kun je als leek makkelijk verdwalen of op je eigen (dwaal)spoor blijven zitten en zou je nu net datgene missen wat eigenlijk perfect bij jou past. En laten de dames van Design Fabriek het nu juist geweldig vinden om dat te vinden wat echt bij jouw stijl en bij jouw persoonlijkheid past.
‘Als winkel zijn wij sowieso eigenlijk een leuke vreemde eend in de bijt’ Noor: “Onze mensen vinden het fijn met mensen om te gaan, met hen te praten en naar hen te luisteren. Enthousiasme en echt naar mensen kunnen luisteren vinden wij belangrijker dan een vooropleiding.” Echt luisteren zonder de verkoopcijfers voorop te stellen. Mensen die bij hen op bezoek komen voelen het nuanceverschil haarfijn aan. Lisanne: “Wij geven altijd eerlijk advies, zelfs als dat betekent dat iemand iets niet bij ons koopt. Eerlijk zijn wordt meer gewaardeerd merken wij. Als je de klant koste wat het kost iets probeert aan te Fotografie: Sandra Wolf
ZWETTEKRANT | SEPTEMBER 2019
Autobedrijf Jaap Hoekstra. Ook iets voor U! Zwettestraat 29 - Leeuwarden - (058) 2152882 - info@autobedrijfjaaphoekstra.nl
JONGE FILMMAKERS
11
CineMakkers wil de beste van Noord-Nederland worden De kwaliteit van deze jonge Friese filmmakers is hoogstaand. Adrian Meindersma uit Leeuwarden en Jacob Fokkens uit Weidum hebben sinds november vorig jaar hun intrek genomen in het glazen bedrijvenverzamelgebouw Crystalic en daar zijn ze blij mee. “Nu worden we als bedrijf ook echt serieus genomen. Dat is ook wel prettig, want wij leveren serieuze kwaliteit”, zegt Adrian. Jacob: “Op onze website staan enkele van onze films en commercials, die geven een goed beeld.” Ze begonnen beide – klassiek – vanaf hun zolderkamer en van daaruit maakten ze op individuele basis als zzp’er al professioneel filmmateriaal. Nu ze hun krachten hebben gebundeld en een professioneel kantoor met studio hebben – en hun gasten in een professionele setting kunnen ontvangen – werpt het echt zijn vruchten af. “Onze klanten komen nu heel erg makkelijk even bij ons langs, we zitten vlak langs de snelweg, je kunt hier gratis parkeren, dat is echt super handig”, zegt Adrian. Met verschillende collega-bedrijven in Crystalic werken ze al samen aan bepaalde producties. Het klinkt afgezaagd, maar zo werkt het echt. Internet is leuk, maar menselijk contact blijft ook belangrijk. Beiden zijn ze 29 jaar en beiden hebben ze in 2010 hun eigen bedrijf bij de Kamer van Koophandel ingeschreven. Jacob: “We zijn beide vanuit ons eigen bedrijf begonnen en kwamen elkaar daardoor vaak bij verschillende momenten al tegen. Het klikte wel tussen ons, dus op een bepaald moment zijn we
gaan kijken of we in een samenwerking bijvoorbeeld grotere klussen konden aannemen. En dat blijkt het geval.”
‘Het leuke is dat bedrijven tegenwoordig steeds beter de meerwaarde van een film zien’ Bovendien ontstaat er een logische samenwerking, de een vult de ander automatisch aan, als vanzelf. De een doet de aankleding van de set, de ander van de personen, Jacob neemt meestal de regie in handen en Adrian het beeld. Soms nemen ze elkaar taken over, het gaat vloeiend. Ze zien en weten wat er moet gebeuren en doen dat. Adrian heeft meer een TV-stijl, Jacob meer een filmische stijl. Afhankelijk van wat de klant wil, wordt één van die stijlen ingezet. Of gemixt. Ze kunnen samen meer dan alleen en hebben bovendien een grote flexibele schil aan freelancers ter beschikking, van fotografen tot 3D-animatoren, drone-filmers, tekenaars: CineMakkers kan van klein tot groot project alles aan. “Laatst hebben we nog opgeschaald voor een multinational uit Naarden. Dat is echt geweldig om te doen.”Jacob: “Het leuke is dat bedrijven tegenwoordig steeds beter de meerwaarde van een film zien, omdat ze
ZWETTEKRANT | SEPTEMBER 2019
nu veel meer kanalen dan vroeger ter beschikking hebben waarop ze het kunnen laten zien en reclame kunnen maken. Van Facebook, Instagram, LinkedIn en ze kunnen het ook als linkje in hun mailings plaatsen, gebruiken op hun website, afspelen als film bij een stand op een bedrijvenbeurs.” Adrian: “Eén zo’n film van ons is een investering die je jarenlang heel breed kunt inzetten, waardoor je de investering uitstekend terug kunt verdienen.” Jacob en Adrian durven te zeggen dat CineMakkers tot de top drie van de videoproductiebedrijven van Noord-Nederland behoort. “Daar zijn we best trots op. Wat onze kracht is? Wij focussen ons op dat wat je als bedrijf, als onze klant, écht wilt vertellen. Wij selecteren de kern. Dat is ook het leukste, om te puzzelen naar wat een bedrijf echt wil vertellen. Dat communiceren we naar de klant, daarna finetunen we het en gaan we los met het filmen. Een goede voorbereiding is het belangrijkste.” En wat de toekomst brengen moge? “In elk geval het beste videoproductiebedrijf van Noord-Nederland worden. Als we dat eenmaal zijn, zien we daarna wel weer verder. Wij vinden allebei het zelf actief filmen nog geweldig en willen nog niet te ver van de werkvloer af. Misschien dat we te zijner tijd mensen kunnen vinden die ons kunnen aanvullen. Maar dat zien we dan wel weer. Eerst maar eens genieten van het huidige succes en daar hard aan blijven werken.” Fotografie: CineMakkers
VOORSTELLING
12
Internationale belangstelling voor megashow van Fuerza Bruta Megavoorstelling Fuerza Bruta trekt in december duizenden bezoekers naar bedrijven- en winkelpark De Zwette, waar achter de fabriekshal van Mannen van Staal een tent van 40 bij 40 meter en een hoogte van 17 meter wordt neergezet. De helft van de fabriekshal wordt bovendien gebruikt als belevingsgebied voor de bezoekers, met kunstwerken van Friese kunstenaars, muziek van drie bands. Organisator Claudia Woolgar – bekend van de Reuzen van vorig jaar – maakt er iets moois van. Duizend mensen kunnen er per voorstelling komen kijken.
ZWETTEKRANT | SEPTEMBER 2019
VOORSTELLING
Er komen dertien voorstellingsavonden, met 22 voorstellingen in totaal. Op de meeste avonden voert Fuerza Bruta de show tweemaal op. “Het is echt een mega-evenement en ik ben ontzettend blij met de medewerking van Theunis en Lize Bakker van Mannen van Staal. Zelfs op onze meest bijzondere vragen krijgen we een ‘ja’ te horen.” Als de 22 voorstellingen uitverkocht raken, zijn er nog extra mogelijkheden om nog een paar te doen. Claudia is speciaal voor dit project een stichting gestart en het is de bedoeling dat deze stichting (Brave New World Producties) als het even kan jaarlijks grote producties naar Leeuwarden haalt. Ter groei en promotie van lokale/regionale kunstenaarstalenten en ter vermaak voor een grote doelgroep. Ze vormt de stichting samen met beroepsorganisator Jan van Erve uit Wiuwert. Claudia woont sinds vier jaar in Nederland en is vanwege de mogelijk aanstaande Brexit tot Nederlandse genaturaliseerd, spreekt al ontzettend goed Nederlands en kan zich goed redden in haar nieuwe woonplaats Leeuwarden. “Ik leer nog steeds, al ben ik ook ontzettend blij met Jan van Erve en zijn netwerk in Friesland, hij kent echt ontzettend veel mensen die iets voor ons kunnen betekenen.” Het enige dat bij Fuerza Bruta namelijk niet uit Leeuwarden en Friesland komt is het theatergezelschap en de tent van 40x40x17 meter. Die komt uit
13
Noord-Brabant. “Fuerza Bruta is namelijk een belevenis van 360 graden, die heeft ook veel ruimte in de lucht nodig. De 8 meter van de fabriekshal van de Mannen van Staal was te laag, vandaar dat we deze optie hebben bedacht. Verder zijn het alleen maar Leeuwarders en Friezen als individu of als bedrijf annex met het megaproject.
‘Fuerza Bruta is een belevenis van 360 graden, een voorstelling zonder woorden’ Fuerza Bruta heeft een eigen website waarop je impressies van eerdere voorstellingen in Rio de Janeiro, Singapore en Barcelona kunt zien. “Het is niet uit te leggen, het is zoveel omvattend, het is theater, het is rave, het is club, het is beweging.” Het zijn voorstellingen zonder woorden. Toch zijn er 120 koptelefoons beschikbaar voor blinde mensen, voor wie het Friese (!) bedrijf Komt Het Zien tijdens de voorstelling vertelt wat er allemaal gebeurt, zodat ze het toch kunnen beleven. Voor slechthorende mensen is er genoeg te zien, ook die kunnen het komen meemaken. Tevens is er ruimte voor tien
ZWETTEKRANT | SEPTEMBER 2019
mensen met een rolstoel, met een begeleider per rolstoelgebruiker, per voorstelling. “Dat heb ik bij alles wat ik tot nu toe heb georganiseerd belangrijk gevonden, dat het voor iedereen toegankelijk is”, zegt Claudia. Ook de Reuzen waren voor iedereen toegankelijk. “Daar heb ik geregeld dat slechtziende mensen de Reuzen mochten aanraken, zodat ze op hun manier een beeld er van kregen.” Haar werk voor Culturele Hoofdstad 2018 werd gewaardeerd. “Want ik kreeg vorig jaar van het LOF (Leeuwarder Ondernemers Fonds) het verzoek om weer iets te organiseren, als legacy van Culturele Hoofdstad.” Dit jaar is het Fuerza Bruta geworden. “Ik heb ook alweer leuke ideeën voor 2020 en 2021. Ik verklap er nog niks van, want het heeft er ook mee te maken of er dan wel budget voor is. Ik hoop het wel want dit soort projecten zetten Leeuwarden en Friesland internationaal op de kaart.” “We hebben nu al toegangskaarten verkocht aan mensen uit Oostenrijk, Duitsland, Frankrijk en Nederland natuurlijk. Leeuwarden staat in het Fuerza Bruta-rijtje naast Singapore, Rio de Janeiro en Barcelona. Zoiets is natuurlijk geweldig voor de uitstraling van het evenement.” Wil je kaarten? Wees er dan snel bij, via de website www.vanplan.nl.
oud nderh O bouw Nieuw
N U R O OO N K IN I G N EN G
n e n e k a t s d i l e a i D c e p s n ! e d t n o a g l s e i r F r o o v
Klanten beoordelen ons met een
MOBILITEIT BEWEEGT ONS!
Wilt u zorgeloos zakelijk rijden in een jong gebruikte of nieuwe leaseauto? Dan bent u bij Bourguignon Lease aan het juiste adres! Met ons ervaren en vakkundige team bent u snel geholpen. Als hét leasebedrijf van het Noorden zijn de mogelijkheden om bij ons te leasen eindeloos. Uw wensen en behoeften staan voorop. Zo kiest u zelf uw dealer en is er altijd een vestiging bij u in de buurt. Met een persoonlijke en transparante aanpak weet u waar u aan toe bent en leveren wij maatwerk voor iedere klant. Van ons kunt u een passende oplossing voor iedere situatie verwachten. Zakelijk rijden? Dat doet u bij Bourguignon Lease!
ovatie - Ren
Alkimon is hét adres voor reparaties, onderhoud en verbetering van daken en dakgoten in Friesland. Dankzij onze jarenlange ervaring, bent u verzekerd van hoogwaardig
“
- Daken - Goten - Isolatie - EPDM - Zink -
- Schoonmaakbedrijf
info@alkimon.nl Tel. 06 11 91 84 98 www.alkimon.nl
Adv_Alkimon_A4 Stnd_FC.indd 1
Snel, vakkundig en altijd met een glimlach, zo zien wij de service van Bourguignon Lease.
“
vakmanschap.
22-02-17 16:55
Metaalrecycling, goed voor het milieu en uw portemonnee!
- In- en verkoop van auto's - Altijd 25 auto's op voorraad. - Alle onderhoud voor universele auto's - Kleine beurt vanaf 35.- euro. - Grote beurt vanaf 150.- euro. - Airco vullen vanaf 50.- euro. - Airco Controle is gratis - Auto's uitlezen vanaf 15.- euro.
Edisonstraat 34 8912 AW Leeuwarden 058-2159090 absautobedrijf@hotmail.com www.absdevries.nl
Kom bij ons langs met uw • • • • •
OUD IJZER METALEN COMPUTERS ACCU’S SLOOPAFVAL
Einsteinweg 16, Leeuwarden Tel: 058-2130402 E-mail: info@vdmm.nl www.vdmm.nl
NIEUW OP DE ZWETTE
15
Passie voor stoffen en dessins bij Modestoffenonline.nl De nieuwe website annex webshop is klaar en mede dankzij de publiciteit in kranten en haar eigen activiteiten op social media, is het bedrijf Modestoffenonline van Riny Charisius gegroeid sinds de Goutumse het bedrijf per 1 juni dit jaar overnam. “De website is gebruiksvriendelijker en meer overzichtelijk geworden”, zegt Riny. Ze werkt vanuit bedrijvenverzamelgebouw De Fabriek waar ze haar kantoor, voorraad en naaiatelier heeft. Het is op de nieuwe website vooral makkelijker geworden voor online bezoekers om foto’s van stoffen te bekijken en om te zien welke stoffen je erbij kunt combineren. De Facebookpagina en Instagramaccount van het bedrijf helpt daar ook bij, daar kunnen mensen hun ervaringen delen en ook kennis delen door het aan elkaar laten zien welke leuke kledingstukken ze hebben gemaakt en welke stoffen en patronen ze hebben gebruikt en gecombineerd. Riny: “Het brengt mensen op leuke nieuwe ideeën. Dat doen we overigens ook met een nieuwsbrief waarin we ons eigen nieuws vertellen over nieuwe stoffen en patronen en waar we ook creaties van onze klanten laten zien.” De mogelijkheden bij Modestoffenonline zijn bijna eindeloos. “Wij hebben zo’n grote voorraad aan stoffen, kleuren en dessins en dat maakt dat er heel veel combinaties mogelijk zijn.”
‘Wij hebben een grote voorraad aan stoffen, kleuren en dessins De collectie gaat met de tijd mee en klassiekers blijven ook op voorraad. “Van katoenen stofjes zijn er veel standaard series, die blijven in principe altijd. Tricot is bijvoorbeeld modegevoeliger, daarin verandert meer. Momenteel is een drakenprint daarin populair, maar dat kan zo weer veranderen. Afbeeldingen met ijsjes erop kunnen ook zo weer
populair worden. Die zie je bijvoorbeeld veel terug in de UV-stofjes die oplichten in de zon, die zijn sinds vorig jaar populair.” Riny is met haar modestoffen altijd één of twee jaargetijden/seizoen vooruit aan het denken. “Daarbij werk ik veel samen met het patronenblad By Poppy. Als dat tijdschrift uitkomt, twee keer per jaar, heb ik de stoffen van het magazine al op voorraad zodat mensen ze vanuit het tijdschrift meteen al bij mij kunnen bestellen.” In het blad staan ook meestal acht tot tien patronen die de doehetzelf(st)ers uit de klantenkring kunnen gebruiken om de stoffen in de juiste vorm te knippen of te snijden. “Ik ben nog op zoek naar een patronenontwerpster, om met haar samen te werken. Dan kan ik klanten zowel de stoffen als verschillende patronen verkopen zodat ze die niet nog eens zelf via internet of andere manieren hoeven op te zoeken. Dan hebben ze die meteen bij de hand.” Andere things-to-do op het wensenlijstje zijn bijvoorbeeld
ZWETTEKRANT | SEPTEMBER 2019
het maken van standaard pakketjes aan stoffen en patronen. “Dat is voor dat deel van de doelgroep dat graag iets ‘kant en klaars’ wil hebben om in elkaar te naaien. Niet iedereen heeft tijd of zin om zoiets zelf samen te stellen.”
‘Ik ben nog op zoek naar een patronenontwerpster’ Je kunt als klant nu nog op afspraak bij Riny op bezoek gaan, in haar werkplaats/winkel in bedrijvencentrum De Fabriek. “Ooit zou het leuk zijn om standaard één of meerdere dagen open te zijn voor publiek. Voorlopig richt ik me op de webshop. Als je voor 15.00 uur besteld verzend ik het dezelfde dag nog, daar ben ik alert op. Mensen kunnen mij ook altijd appen of mailen als ze advies willen hebben over bepaalde stoffen of combinaties. Zo klantvriendelijk kunnen zijn vind ik geweldig.”
Fotografie: Sandra Wolf
NIEUWS
16
De Zwette co-financier bij onderzoek ontsluiting nieuw Cambuur stadion De ondernemersvereniging van De Zwette financiert samen met de gemeente Leeuwarden het onderzoek dat zal worden gedaan naar de ontsluiting van het gebied Zwette IV en de wijk Westeinde, vanwege het nieuwe voetbalstadion van Cambuur. Er worden drie mogelijkheden onderzocht waarmee de verkeersdrukte en de parkeerdrukte zo goed mogelijk kan worden verdeeld. Iv-Infra uit Haarlem gaat het onderzoek uitvoeren, de uitkomst wordt in december verwacht. Zwette-parkmanager Lex Vergnes: “Er worden drie varianten onderzocht waarbij onder andere een variant zit met een extra aansluiting vanaf de Harlingerstraatweg richting de bedrijven van De Zwette IV. Om precies te zijn: iets ten noorden van het pand van Woonloodz.” “Door het maken van een extra ontsluiting vanaf de Harlingerstraatweg naar De Zwette IV sla je twee vliegen in één klap. Tijdens evenementen en voetbalwedstrijden kunnen de fans rechtstreeks naar het grote parkeerterrein rijden. Bovendien kan het vele verkeer dat op De Zwette IV moet zijn er het hele jaar ook gebruik van maken.” Lex vervolgt: “Ook zit er een variant bij die de Poptawei op de Harlingerstraatweg aansluit. Dat betekent een extra uitgang voor de wijk Westeinde. Door dit alles zal de verkeersdruk op de ingewikkelde kruising tussen Westeinde en Crystalic flink verminderd kunnen worden.” Wat betreft de parkeerdruk, komt er als neveneffect door de grote ‘Cambuur-parkeerplaats’ voor
500 auto’s, wellicht ook een oplossing voor het probleem waar Leeuwarder vrachtwagenchauffeurs – en vrachtwagenchauffeurs die de stad bezoeken om een vracht af te leveren – mee kampen. Althans, als het advies van de Zwettevereniging wordt opgevolgd. Lex: “In de gemeente Leeuwarden is nergens een voorziening voor de chauffeurs van vrachtauto’s om op een fatsoenlijke plek te parkeren en eventueel te overnachten. Ook het tijdelijk parkeren van de aanhangwagen, waarna zij met de truck afleveringen in de binnenstad kunnen doen, is nu officieel niet mogelijk.”
‘Er worden drie mogelijkheden onderzocht die de verkeersdrukte en parkeerdrukte zo goed mogelijk verdelen’ “Dus wat gebeurt er nu? Op diverse plekken overnacht men zonder toiletvoorziening en afvalbak en dat resulteert in plekken waar het een bende wordt. Daarnaast wordt ander verkeer, vooral vrachtverkeer, belemmerd in de doorgang.” Het grote parkeerterrein op De Zwette IV voor 500 auto’s – vanwege de komst van het Cambuur-stadion – zou dat probleem ook kunnen oplossen, omdat de vrachtwagens er gebruik van kunnen maken. Lex: “Natuurlijk is het parkeerterrein tijdens voetbalwedstrijden en andere evenementen hier niet beschikbaar voor.”
ZWETTEKRANT | SEPTEMBER 2019
Goede bijeenkomsten gehad
Parkmanager Lex Vergnes: “Wij hebben de ontwikkelingen nauwlettend gevolgd en bijeenkomsten bijgewoond. Zowel de algemene als de speciale voor de wijken en belanghebbenden. Deze zijn er veelvuldig geweest. In later stadium zijn er speciale bijeenkomsten geweest waarbij van iedere wijk een kerngroep van twee of drie personen de spreekbuis waren van de betreffende wijk. Dit om niet met tientallen mensen in de zaal te zitten maar met een te overzien gezelschap meningen, standpunten en ideeën te kunnen uitwisselen en stappen te zetten.” “Sinds voorjaar 2019 zijn er twee speciale werkgroepen gevormd. Eentje voor Infra, dat is het asfalt en inrichting van de wegen en parkeerplaatsen. De andere is voor Mobiliteit, dat is hoe worden verkeersregelaars en stewards ingezet bij de wedstrijden en de grote evenementen bij het WTC Expo.” In de overleggen is pittig gediscussieerd over geluid, licht, blauwe zones wel of niet in de omliggende wijken, de plaats van bijvoorbeeld de Mc Donalds opdat de overlast van bezoekers tot een minimum beperkt wordt voor de bewoners die er vlak naast wonen.”
GOEDE DOELEN
17
Heerlijk feest bij jubileum The Distinguished Gentleman’s Ride
Vier bands komen er na de finish een feestje van maken bij de vijfde editie van The Distinguished Gentleman’s Ride in Leeuwarden, op de laatste zondag van september. Iedereen is op het feestje welkom, zeker als je ervan houdt mooie antieke motoren en brommers* van voor 1970 te zien én nieuw dit jaar: Amerikaanse auto’s van voor 1956. Start, finish en feest is bij De Fabriek aan de James Wattstraat 4. Vanaf 10.30 uur word je welkom geheten en de tocht op de klassieke motoren en brommers – met berijders in keurige kledij – start om 12.00 uur. De rit voert door het centrum van Leeuwarden en over fraaie veelal onbekende plattelandsweggetjes
in de omstreken. De finish zal tussen 14.00 en 14.30 uur plaatsvinden. Voor het ‘@DGR Festival’ zorgen na de rit achtereenvolgens Gerco van Beek, Nancy and the Sinatra’s, Evening Architect en de 8-mans ska-formatie The Bouncers als slotstuk voor een swingende afsluiting. De Reizende Kookvrouw komt met haar foodtruck en maakt onovertroffen Siciliaanse pizza’s en bij Diana’s IJspaleisje smul je van ambachtelijk Italiaans ijs. Onder het motto; ‘we gaan nog niet naar huis’, kun je lekker wat langer blijven. De auto’s, foodtrucks en stands zijn dit jaar nieuw aan het event toegevoegd. De eerder genoemde fraaie Amerikaanse klassieke oldtimers zijn afkom-
ZWETTEKRANT | SEPTEMBER 2019
stig van de vrienden en zakenrelaties van het bedrijf Buckle Up uit Drachten, dat specialist is in restauratie, plaatwerk en spuitwerk van oldtimers. De opbrengst van dit wereldwijd georganiseerde evenement gaat zoals gebruikelijk naar programma’s voor onderzoek naar prostaatkanker en naar preventieprogramma’s met betrekking tot zelfdoding onder jonge mannen. Meer informatie hierover vind je op de website www.gentlemansride.com. Via deze website kun je na een paar keer doorklikken je ook aanmelden voor de Ride in Leeuwarden én kun je jouw bijdrage voor de goede doelen doneren. *Als je wilt weten of je motor of brommer geschikt is om mee te rijden, mail dan naar info@dgrleeuwarden.frl.
18 Twee vrouwenbeelden bij zeedijk Holwerd Kunst- en cultureel landschappenprojectbureau Sense of Place, dat kantoor houdt op De Zwette, heeft maandag 16 september het grote beeld van een dunne vrouw geplaatst aan de zeedijk bij Holwerd. Jan Ketelaar uit Drachten is de bedenker en maker, Mannen van Staal (van De Zwette) heeft ook aan de realisatie van het beeld meegewerkt. De dunne dame is naast de dikke dame geplaatst. De dames beelden het thema ‘Wachten op hoog water’ uit. De twee van metaal gelaste vrouwen zijn vijf meter hoog. Ze kijken uit over zee. Het beeld gaat over de zoektocht naar balans en uitwisseling. De volle vrouw werd in december 2018 geïnstalleerd, het jaar van de ‘Culturele Hoofdstad’
BEDRIJVENVERENIGING DE ZWETTE
Lize Bakker nieuw bestuurslid van ondernemersvereniging Dit jaar is Lize Bakker als bestuurslid toegetreden bij de ondernemersvereniging van De Zwette. Lize vormt samen met haar man Theunis de directie van het bedrijf Mannen van Staal. Ze staat wel eens vaker in de krant, onder andere vanwege de milieuvriendelijke tuin vol biodiversiteit die op het bedrijfsterrein is aangelegd, maar op zulke momenten wordt er niet naar haar mening gevraagd over andere facetten dan die van haar bedrijf. Vandaar dat haar toetreden een uitgelezen mogelijkheid is om eens naar haar mening te vragen over hoe zij vindt dat De Zwette er als winkel- en bedrijvenpark voorstaat. Lize: “Volgens mij gaat het wel goed met De Zwette. Iedereen is druk met het ontwikkelen van het plan rond het nieuwe stadion van Cambuur en er komt ook nog eens Zwette deel VI bij.” “Het industrieterrein zal gestaag verder groeien en gelukkig wordt er daarbij ook steeds meer nagedacht over de natuur”, zegt Lize. De eigen biodiverse tuin is zo’n voorbeeld van een bedrijf dat ook aan de natuur en het milieu denkt, Energie Campus Leeuwarden op voormalige vuilstort Schenkenschans is daar een voorbeeld van en zonnepanelen in parken en op bedrijfsdaken zijn enorm groeiende. Mannen van Staal is zelf op dit moment ook bezig zonnepanelen op het dak te installeren.
Waterstofgasbuis GrainPlastics
Lize houdt ervan iets te betekenen voor de maatschappij en een rol in het bestuur van De Zwette zag ze wel zitten. “Toen ik de vacature zag, dacht ik meteen: misschien moet ik dat maar doen. Ik zag ook dat er maar één vrouw in het bestuur zat, dus dan kan er nog zeker wel eentje bij, haha. Ik vind
het sowieso goed om wat voor elkaar te doen. Omdat wij met ons bedrijf op De Zwette werken is het lijntje kort om hier wat te doen, de mensen van de gemeente en van de bedrijven kennen we al, dus dat praat al makkelijker dan wanneer je nog niemand kent. Bovendien vind ik het goed om iets te kunnen betekenen in mijn naaste omgeving.” Samen met haar man Theunis maakt ze ook deel uit van Rotary Franeker, een groep van ondernemers en notabelen die maatschappelijke doelen ondersteunt onder het motto ‘We Serve’. En verder? Lize: “Ik ben ook nog penningmeester bij de tennisvereniging in Winsum, TV Topspin.” In Winsum begonnen ze ruim dertig jaar geleden met hun bedrijf, in juni 2012 zijn ze verhuisd van Winsum naar De Zwette. Wat betreft hun bedrijf: het bruist en broeit er altijd met leuke, creatieve, kunstzinnige en praktische stalen projecten en objecten, die er in opdracht van verschillende kunstenaars, overheidsinstanties en bedrijven worden gefabriceerd. Geen opdracht is te gek, Theunis en Lize denken graag out of the box. Dus daar was en is het ook ‘logisch’ dat er in december een grote tent van tien bij 17 meter in omvang en veertig meter in hoogte op het terrein komt te staan. Alle voorstellingen van het licht- en geluidspektakel van Fuerza Bruta zal daar plaatsvinden (zie het artikel daarover met organisator Claudia Woolgar elders in de krant). Claudia zegt in dat artikel dat het heel erg prettig samenwerken is met Mannen van Staal. Lize houdt niet van opscheppen of op de borst kloppen, maar de kans is groot dat de ondernemersvereniging van De Zwette haar samenwerkende kwaliteiten in positieve zin zal merken.
Drainagebuizenfabrikant GrainPlastics heeft een certificaat ontvangen waarin wordt bevestigd dat de zelf ontwikkelde Gastec gasleidingbuis geschikt is voor het transport van waterstofgas (H²). GrainPlastics heeft de ‘Declaration of performance to AR 214’ volgens de keuringseis KE 214 mogen ontvangen uit handen van keuringsinstituut KIWA. Dit houdt in dat de PE100 GASTEC QA gasleidingbuizen volledig voldoet aan de keuringseis KE 214: ‘Geschiktheid voor waterstofgas’.
‘Het industrieterrein zal gestaag verder groeien en gelukkig wordt er daarbij ook steeds meer nagedacht over de natuur’
Met het KIWA-keurmerk wordt bevestigd dat deze producten geschikt zijn om te worden toegepast in distributiesystemen voor gas conform de MR gaskwaliteit voor laag calorisch gas tot een druk van 10 bar met een bijmenging van 100 procent waterstofgas. Directeur Jos van Steijn: “Wij als GrainPlastics zijn er ontzettend trots op dat we dit certificaat als één van de eerste producenten in Nederland hebben mogen ontvangen.”
Fotografie: Sandra Wolf
ZWETTEKRANT | SEPTEMBER 2019
NIEUW OP DE ZWETTE
19
Boost helpt jongeren creatief, krachtig en duurzaam op weg niet wachten om écht te starten met het eerste Boost-programma. Jonge mensen met verschillende achtergronden en uit heel Friesland kunnen bij Boost terecht. Jongeren die tijdelijk vastlopen, niet weten welke keuze(s) ze ‘moeten’ maken, positieve veranderingen willen in hun leven omdat ze bijvoorbeeld in een uitkering zitten, geen startkwalificatie hebben, weinig zelfvertrouwen hebben of een laag zelfbeeld. Jongeren hebben veel baat aan het Boost-programma, dat garanderen ze Thessa en Sanne.
Thessa van Lingen en Sanne Veenstra zijn met hun Stichting Boost Friesland net gevestigd op De Zwette. Met Boost werken ze voor het eerst écht samen, in het vakgebied dat ze eerder zelfstandig als ondernemers deden: namelijk jonge mensen op een creatieve out-of-the-box manier en altijd met persoonlijke aandacht in hun kracht zetten door hun trainingen en workshops. Ze laten hen hun passie ontdekken, hun kracht, waarmee zij positieve veranderingen in gang zetten voor zichzelf en hun omgeving en maatschappij. “Er wordt al zo vaak tegen hen gezegd wat ze niet kunnen, terwijl wij juist op zoek gaan naar wat ze wél kunnen”, zeggen Thessa en Sanne bijna in koor. Nu ze hun krachten hebben gebundeld met kantoor aan de James Wattstraat 1, hebben ze meteen ook hun eigen ruimte om trainingen te geven.” “Deelnemers voor ons programma kunnen bij ons komen, via sociale wijkteams/gebiedsteams of vanuit de hulpverlening. Alhoewel, iedereen mag ook op persoonlijke titel meedoen om voor zichzelf een
boost te krijgen. Je hoeft niet beslist in één of ander hulpverleningstraject te zitten om een inhoudelijke zelfvertrouwenverbetering en motivatieboost te krijgen van Thessa en Sanne. De informatie over hun trainingen en bijbehorende kosten vind je op de website www.boost.frl. “Samen hebben we 38 jaar ervaring”, lachen de twee vrouwen. “Wij zijn géén hulpverleners - wij en ons programma helpen wel – wij zijn mensenwerkers die ons richten op ‘persoonlijk leiderschap’ van de mensen met wie we aan de slag gaan, boren graag hun creativiteit, enthousiasme en motivatie aan en zetten transformatie op gang op het gebied van persoonlijke ontwikkeling bij hen.” Ook benutten ze elkaars kracht als coach en begeleider en ervaringen en alles wat er bij komt kijken. Want er komt nogal wat bij kijken. Het starten van een stichting gaat langzamer dan een eigen onderneming of BV, weten ze inmiddels. De basis van de stichting staat inmiddels als een huis. Als ondernemende enthousiastelingen kunnen ze
ZWETTEKRANT | SEPTEMBER 2019
Sanne en Thessa helpen hen graag hun mogelijkheden tastbaar te maken, in een trainingsprogramma van twintig weken. “Daarin geven we veel workshops op verschillende gebieden, vooral op persoonlijk ontwikkelingsgebied en ook laten we externe ondernemerstrainers langskomen door wie ze geprikkeld, geïnspireerd en op ideeën gebracht worden.” Ze zijn samen niet voor niets al 38 jaar in dit vakgebied aan het werk en hebben een groot netwerk aan bedrijven opgebouwd waar de deelnemers zich verder kunnen bekwamen met dat wat hun passie is, dat wat zij kunnen.
‘Team for Life is een community waar je na ons programma heel veel aan hebt, voor je verdere leven’ Ook hebben ze een Team for Life, waar ouddeelnemers bij zijn aangesloten. Voor netwerk (versterking) en ook om anderen voor altijd, for life, te inspireren met tips en trics. Sanne: “Onze nazorg is uniek. Team for Life is een community waar je ook na ons programma heel veel aan hebt, voor je verdere leven. Je ziet dat mensen soms heel snel doorgroeien en zelfs als ze inmiddels manager bij een bank zijn geworden, nog steeds graag bij de community betrokken willen blijven.” Thessa: “En zit het even tegen, ook dan zijn de leden van de groep er om je weer een ‘boost’ te geven. Het is echt een Team for Life.”
Fotografie: Sandra Wolf
NIEUWS
20
Opening Energie Kenniscentrum als start van Energiecampus
COLUMN
Commissaris van de Koning Arno Brok, voorzitter van Bouwend Nederland Maxime Verhagen en eigenaren Harm Beerda (Koninklijke Oosterhof Holman) en Douwe Faber (Ekwadraat) openden op 5 september het bijzondere Energie Kenniscentrum Leeuwarden, op de voormalige Leeuwarder vuilstort Schenkenschans.
BOUWE DE BOER
Projectleider Freonen fan fossylFrij Fryslân & Energiecommissaris Fryslân
PAS op de plaats met stikstof Twee maanden geleden kende vrijwel niemand de PAS. Nu is Nederland in rep en roer vanwege deze PAS. Het Programma Aanpak Stikstof houdt het land en dus ook de Provincie Fryslân in een ijzeren greep. Vele bouwprojecten staan on hold en ook op de Zwette staat een aantal projecten even in de koelkast. Eerst moet duidelijk worden wat de consequenties zijn voor de stikstof-uitstoot richting natuurgebieden, pas dan kan een vergunning worden afgegeven, tenminste als het voldoet aan die PAS... Maar er is nog niet een vastgestelde rekenmethode, dus daar wacht iedereen op. Het bijzondere is, dat ook projecten die een grote bijdrage leveren aan de klimaat-oplossing (CO2-reductie) en dus grote urgentie zouden moeten hebben, on hold zijn gezet.
Ramp of een zegen? De economie lijkt even stil te staan. Is dit een ramp of een zegen? Op het eerste gezicht zou je van een ramp kunnen spreken, maar kijk even dieper en het zou ook een zegen kunnen zijn. Maar dan op de langere termijn. Rampen zijn soms nodig om een echte verandering te kunnen realiseren. De rechter heeft geoordeeld dat dit kabinet zich niet houdt aan de spelregels die afgesproken zijn. Europese spelregels. Elk land heeft er mee te maken, maar voor Nederland is het extra lastig omdat we zo dichtbevolkt zijn. De stikstof-uitstoot is dus relatief in Nederland hoger dan in andere landen. Dat maakt het dus extra lastig.
De spelregels vernieuwen De spelregels voor Nederland worden dus nu opnieuw bekeken en in nieuwe regels omgebouwd. De rechter zal niet meer toestaan dat we doorgaan op de ‘sjoemelweg’ die nu in Nederland wordt gehanteerd. Hoe dit gaat eindigen? Vast wel in rake maatregelen die ons dwingen om op een nieuwe manier naar nieuwe plannen te kijken. Erg ingewikkeld, maar uiteindelijk vast slimmer en beter voor de natuur en de luchtkwaliteit.
Creatieve oplossingen bedenken Schone brandstoffen en elektrische auto’s zullen sneller worden geïntroduceerd, de veestapel zal krimpen, kunstmest zal verminderd worden en zo zal Nederland sneller veranderen dan we voor mogelijk houden. Puur omdat er paniek ontstaat. Paniek lijdt tot onrust en onrust leidt tot creatieve ondernemers. De financiële crisis van 10 jaar geleden heeft dat laten zien. Nederlanders zijn creatief, innovatief en strijdlustig. Dat zou kunnen betekenen, dat Nederland kiest voor innovatieve oplossingen die later in het buitenland als gids-maatregelen zullen gelden. Waterverontreiniging, bodemvervuiling, gat in de ozon, zure regen: steeds was Nederland het gidsland waar andere landen de maatregelen overnamen en het Nederlandse bedrijfsleven van profiteerde. Over een paar jaar gaat deze column misschien wel over de winst van de PAS.
Het Energie Kenniscentrum is het allereerste pand dat op de Energiecampus in Leeuwarden is gerealiseerd. Het kenniscentrum is een werkplek en ontmoetingsplaats voor duurzame innovators. Op de energiecampus wordt samengewerkt aan het concretiseren van de energietransitie, naar een geweldige milieuvriendelijke toekomst. Allerlei bedrijven, instanties, studenten gaan er onderzoeken verrichten, het wordt één grote proeftuin voor milieuvriendelijke projecten waar de maatschappij en de natuur op termijn baat bij hebben. Er wordt nu volop verder gewerkt aan het realiseren van de bijzondere Energie Campus Leeuwarden. Het uitgangspunt van eigenaren en oprichters Harm Beerda van Koninklijke Oosterhof Holman en Douwe Faber van Ekwadraat komt overeen: dit is nog maar het begin. Het Energie Kenniscentrum is het startpunt van samenwerken aan de energietransitie en wordt nu al volop ingezet als ontmoetingsplek voor innovatieve mensen en projecten. Commissaris van de Koning in Friesland Arno Brok complimenteerde de heren met hun durf en inzicht: “U geeft keer op keer aan dat u het verschil kunt maken. Wat hier vorm krijgt, past bovendien helemaal in het beleid van de provincie Friesland”. Maxime Verhagen, voorzitter van Bouwend Nederland, vulde aan: “Een cruciale factor voor het uiteindelijke succes is lef hebben. Gewoon DOEN. En dat is aan Harm Beerda en Douwe Faber wel besteed. Bouwen op een voormalige afvalstort heeft nog niemand aangedurfd. Maar dankzij hun lef staan we nu met zijn allen hier”. Energie Kenniscentrum Leeuwarden is een gasloos en demontabel gebouw, ontworpen door Achterbosch Architecten en is onderdeel van de Energiecampus. Er is hernieuwbaar biobased hout gebruikt, voor de gevelbekleding, de kozijnen en de vloer- en wandconstructie. Er is specifiek gekozen voor FSC gecertificeerd hout van lokale oorsprong. De Open Dag op zaterdag 7 september was een succes en druk bezocht op het terrein en in het Kenniscentrum. De rondleidingen, workshops, een rondvaart in een elektrische sloep, een proefrit in fossielvrije voertuiten en diverse games en energieproefjes sloegen goed aan. Thema van de Open Dag was: ‘Samen de energiewereld van morgen ontdekken’.
PAS op de Zwette De EnergieKampus Leeuwarden (EKL) is in dit soort transities een welkome gast. Juist in dit soort ontmoetingsplaatsen van creativiteit ontstaan de oplossingen. Binnenkort wordt begonnen rond de Zwette aan drie nieuwe zonneparken, samen bijna twintig hectare. Dit betekent dat de ook hier de randen worden opgezocht van de belastbaarheid van het stroomnet op bedrijvenpark de Zwette. Dat is ook al weer een situatie waar onrust zal ontstaan. Laat maar komen, want het gaat leiden tot nieuwe inventieve oplossingen. Juist vanuit een cluster van bedrijven op de Zwette, met nieuwe verdienmodellen met respect voor natuur en leefkwaliteit.
ZWETTEKRANT | SEPTEMBER 2019
DUURZAAMHEID EN OPLEIDINGEN
21
ROC Friese Poort en twee Zwette-bedrijven helpen bedrijven Súdwest Fryslân
Friese installatiebedrijven en Friese Poort verzorgen samen een opleiding Twaalf Friese installatiebedrijven hebben met opleider ROC Friese Poort een samenwerkingsovereenkomst voor de niveau 4 opleiding Smart Energy getekend. Deze vernieuwde variant van de middenkader Engineering opleiding heeft tot doel meer instroom te generen voor Installatietechniek. De installatiebranche staat namelijk te springen om goed opgeleid personeel. De eerste klas studenten is in september gestart. Pieter Hoekstra, coördinerend docent installatietechniek: “De installatiebranche vraagt om nieuwe medewerkers die geschoold zijn in innovatieve technieken in combinatie met elektrotechniek en ICT.
Studenten Commercie van ROC Friese Poort hebben samen met de Zwette-bedrijven Tieluk en Mannen van Staal informatie en inspiratie gegeven aan twaalf MKB-bedrijven uit de gemeente Súdwest Fryslân. In samenwerking met de gemeente Súdwest-Fryslân, Vereniging Ondernemend Sneek (VOS) en Centrum Duurzaam van ROC Friese Poort bezochten studenten Junior Accountmanager uit Sneek de afgelopen tijd bedrijven om hen uit te nodigen voor een duurzame expeditie. Tijdens zo’n tocht – die een dagdeel duurt – gaan ondernemers op bezoek bij twee ondernemingen die vooroplopen qua verduurzaming. In juli heeft een pilotexpeditie plaatsgevonden, die de deelnemers naar Mannen van Staal en Tieluk
bracht. Daar zagen ze vele verduurzamingsmogelijkheden en merkten ze welke commerciële kansen deze maatregelen met zich meebrengen. “Na afloop van het bezoek aan deze Friese bedrijven onderzochten de ondernemers bij Centrum Duurzaam van ROC Friese Poort hoe zij hun geld het meest rendabel in kunnen zetten om hun eigen bedrijf te verduurzamen”, aldus Roelof Frankena, docent bij ROC Friese Poort. De workshop Duurzame technieken MKB hielp hen hierbij. Na die vier uur ontvingen de MKB’ers alle benodigde informatie om hun eigen verduurzamingsproces te kunnen starten. De bedrijven worden desgewenst ook ondersteund in het vervolgtraject, zoals bij het opstellen van een energie-advies, de financiering en een uitgewerkt plan. Studenten Junior Accountmanager zijn tijdens dit traject de casemanagers, het aanspreekpunt voor de bedrijven in Súdwest-Fryslân. Naast het voltooien van de duurzame expeditie, volgden de bezoekers ook een workshop in het Duurzaam Doen Huis. “De MKB’ers hadden de energiegegevens van het eigen bedrijf meegenomen, ter voorbereiding op de workshop Hoe verduurzaam ik mijn bedrijfspand”, vertelt Durk Reitsma, docent Installatietechniek. Wanneer ze daar behoefte aan hadden konden ze ook gebruik maken van cases, die waren afgestemd op een winkelpand of middelgroot mkb-bedrijfspand. Het Duurzaam Doen Huis is een levensechte leeromgeving voor studenten en bedrijven. Zij werken hier met de laatste duurzame technieken van 22 Nederlandse fabrikanten.
ZWETTEKRANT | SEPTEMBER 2019
Er is behoefte aan vakkrachten die met toekomstgerichte oplossingen kunnen inspelen op actuele veranderingen zoals het verduurzamen van woningen. Zonne-energie, warmtepompen en gasloos bouwen, het zijn allemaal nieuwe toepassingen waar onze studenten op voorbereid moeten worden.” Het afgelopen jaar is daarom door ROC Friese Poort de samenwerking gezocht met installatiebedrijven uit de regio, om samen de installateur van de toekomst op te leiden. De unieke samenwerking resulteert in een opleiding met een plus. Er is veel aandacht voor elektrotechniek en ICT en een coach begeleidt elke student. In de coachingslessen wordt gewerkt aan 21-eeuwse vaardigheden zoals klantgerichtheid, communicatie en digitale vaardigheden. In de eerste twee jaar wisselen theorie op school en beroepsvorming in het werkproces elkaar af. Vanaf leerjaar drie wordt de opgedane kennis toegepast binnen een van de deelnemende bedrijven door middel van een traineeship. “De kans op blijvend werk is daarmee groot”, zegt Luc Holwerda, vestigingsleider Strukton Worksphere. “Dat is ook de reden dat wij graag participeren in deze samenwerking, om ons personeelsbestand op peil te houden. School en bedrijf hebben elkaar nodig in deze tijden.” In september is de eerste klas studenten begonnen, om over vier jaar als Technicus Smart Energy de school te verlaten. De deelnemende Friese bedrijven aan deze opleiding Smart Energy zijn Bouma technisch installatiebedrijf, Damstra installatietechniek, DRS installatietechniek, Engie, Ewald bv, ITBB, Pranger-Posier installaties, Sijperda-Hardy Adviesbureau, Strukton, P. de Vries installatietechnieken bv, V.d. Weerd installatietechniek en Technisch buro Zonderland bv.
22
Puzzel Vul de puzzel in en maak kans op een cadeaubon van Design Fabriek ter waarde van 50,- euro. 10
1
5
2
3
11
3 1
4
7
2
9
8
4
PROFITEER VAN ZONNE-ENERGIE OP UW DAK
6
ZONNE-ENERGIE OP UW DAK? WIJ HELPEN U GRAAG!
Beantwoord onderstaande vragen: 1.Hoeveel Friese installatiebedrijven verzorgen samen een opleiding? 2. Wie is nieuw bestuurslid bij de ondernemersvereniging geworden? 3. Voor welk stadion vindt er een onderzoek plaats over een nieuwe ontsluiting? 4. Hoe noem je een mini kwekerij waarin oesterzwammen worden gekweekt op koffiedik?
Heeft u een groot dak beschikbaar voor zonnepanelen en wilt u met zonne-energie uw bedrijf verduurzamen? GroenLeven helpt u dan graag! U kunt bij GroenLeven zonnepanelen op uw dak aanschaffen, maar u heeft ook de mogelijkheid om uw dak te verhuren. Wij ontzorgen u graag van A tot Z. Meer weten over de mogelijkheden? Kijk dan op www.groenleven.nl.
OPLOSSING PUZZEL
Stuur de oplossing met jouw adres en telefoongegevens voor zaterdag 26 oktober naar: De Zwettekrant, James Wattstraat 4, 8912 AR Leeuwarden. Of stuur een mailtje naar puzzel@dezwettekrant.nl. In de volgende editie maken we de prijswinnaar bekend.
C: 75% M: 5% Y: 100% K: 0%
Pantone 361 C
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Prijswinnaars puzzel juni 2019 De juiste oplossing van de puzzel uit de vorige editie van De Zwettekrant is ‘Tandenborstel’. Uit de vele goede inzendingen kwam Henriëtte ten Cate uit Leeuwarden als winnares uit de bus. Zij heeft een luxe verrassingsontbijt ter waarde van 65,- euro gewonnen, die beschikbaar is gesteld door Ontbijt en Lunchservice de Broodmand uit Leeuwarden. Op de foto overhandigt Carolina Otter-Smulders van De Broodmand Henriëtte ten Cate en haar man Jelle de Jong een mand vol lekkernijen.
ZWETTEKRANT | SEPTEMBER 2019
C: 0% M: 0% Y: 0% K: 85%
Pantone cool grey 11 c
Ontdek het gemak van FRL
POSTBEZORGING • HUIS-AAN-HUIS VERSPREIDING • PAKKETBEZORGING
FRL is de allround specialist op het gebied van bezorging en logistiek: postbezorging, huis-aan-huis verspreiding, (fiets)koerierswerk en pakket- en palletdistributie voor de zakelijke markt. FRL biedt landelijke dekking, kwalitatief hoogwaardige bezorging en hanteert aantrekkelijke tarieven.
Leeuwarden • 058 - 21 54 157 • www.frlpost.nl
Waar BEARING zit, blijft het draaien BEARING BV
R E C L A M E M A K E R S
5905 _ Jumbozuil
Als specialisten op het gebied van aandrijftechniek, met een ruime voorraad en jarenlange ervaring staan wij 24/7 voor u klaar! • LAGERTECHNIEK
(GROOTSTE LAGERVOORRAAD VAN NOORD-NEDERLAND)
• SKF LINEARTECHNIEK
(MET BEWERKINGSMOGELIJKHEDEN)
KOGELLAGERS
SKF Linear Motion Distributor
RECHTGELEIDING
• KETTINGEN/KETTINGWIELEN • V-RIEMEN/PULLEY’S • PNEUMATIEK • ELEKTROMOTOREN • FREQUENTIEREGELINGEN • TECHNISCHE OPLEIDINGEN
(OP LOCATIE LEEUWARDEN, IN SAMENWERKING MET ROVC)
PNEUMATIEK
ELEKTROMOTOREN
TRANSPORTWIELEN
FREQUENTIEREGELAARS
MOTORREDUCTOREN
TECHNISCHE OPLEIDINGEN
zuil v.v. lichtdoorlatende folie. Extra vakken voor aanvullende logo’s al wel gesneden, maar nog niet verwijderd.
Bearing B.V. Heerenveen Businesspark Friesland-West 19c 8447 SL Heerenveen Tel.: 0513-78 99 07 e-mail: info@bearing.nl
Bearing B.V. Leeuwarden James Wattstraat 19 8912 AS Leeuwarden Tel.: 058-203 81 00 e-mail: leeuwarden@bearing.nl