De Vijfhoek maart 2019

P 3A 9110 afgiftekantoor Brussel X Oude Graanmarkt 5 1000 Brussel

PB- PP B- 06386 BELGIE(N) - BELGIQUE

MAANDBLAD > JAARGANG 43 > NUMMER 3> MAART 2019 (behalve in juli en augustus)

BUREN VAN DE MARKTEN > P6 >DANIEL LAMBO BOUWEN EN BREKEN IN BRUSSEL > P8 >JO COX DROOGSTOPPEL > P9 >OPEN BRIEF AAN JO COX

Stadsoase: Jo Coxplein © CHARLES SIX

MAART IN DE MARKTEN

©CHARLES SIX

Heeft u al eens van het Jo Coxplein gehoord? Geen idee?

Wel, op 16 juli 2018 werd de Britse politica en geëngageerde feministe Joanne Cox vermoord. Jo woonde een tijdje in Brussel en bezocht toen regelmatig de Ancienne Belgique. Ter nagedachtenis van Jo, en omdat stad Brussel meer vrouwelijke namen wil toekennen aan openbare plaatsen en straten, werd het plein achter de AB omgedoopt tot het Jo Coxplein.

De Ancienne Belgique of kortweg AB is dé concertzaal in hartje Brussel, gelegen aan de Anspachlaan. Met zo’n 320 concerten en meer dan 300.000 bezoekers per jaar behoort AB tot de top van de Europese concertzalen. Wij nodigen u graag uit voor een blik achter de schermen op woensdag 27 maart.

CURSUSSEN

SPEELWEKEN PAASVAKANTIE Nog op zoek naar een fijne speelweek voor je kind(eren) in de paasvakantie?

Schrijf ze snel in voor het te laat is!

Een speelweek in De Markten, dat is samen met je vrienden spelen, genieten, lachen én spannende dingen ontdekken.

Nieuw tijdens de Paasvakantie is onze Audiostage voor kinderen tussen 9 en 12 jaar. Samen met de jongeren van het jeugdhuis Dar proef je van geluidsspelen, opnamesessies in de stad, trommelworkshops en nog veel meer.

2

• Wij voorzien opvang tussen 8 en 9u en tussen 16 en 17u. Kinderen nemen zelf een lunchpakket mee.

Prijs: € 80 standaardtarief, € 56 kortingstarief op basis van inkomen, € 10 Paspartoe aan kansentarief.

Wil je je kind inschrijven maar is de prijs een probleem? Neem dan contact op met Ruth, Jef of Hilde via cursussen@demarkten.be of 02 512 34 25

SPEELWEKEN PAASVAKANTIE Van 8 tot 12 april Speelweek: De speciale ster van kleine raket / 3-6 jaar Speelweek: Wereldfeesten / 6-9 jaar NIEUW! Audiostage / 9-12 jaar Van 15 tot 19 april Speelweek: De mooiste vis van de zee / 3-6 jaar Speelweek: DIY / 6-9 jaar

SALON DANSANT 82

TENTOONSTELLING

THE ALMOST SWINGING JAZZ BAND Een authentiek dixielandbandje, goedgemutst en in onberispelijke outfit.

The Almost Swinging Jazz Band brengt 'old school’ jazz uit de jaren '20-'50 (Louis Armstrong, Louis Prima, Frank Sinatra,...). De muzikanten dragen allen een onberispelijke uniforme outfit en zorgen voor sfeer met hun vrolijke feel-good

jazz. De bandleden spelen trompet, banjo, snaredrum en contrabas en dit wordt gecombineerd met vierstemmige zang.

• Zondag 3 maart om 15u (deuren open om 14u) Prijs: € 7, Paspartoe aan kansentarief € 2 of betaal € 2 in ruil voor 10 Paspartoepunten.

LEZINGEN

THROUGH ART WE CARE PROEVEN VAN KLASSIEKE MUZIEK

Welke thematische lijnen kun je trekken tussen kunst en zorg? De expo Through Art We Care toont de trajecten van tien IN/FINITY-kunstenaars die drie jaar lang in residentie werkten in het palliatief en supportief dagcentrum TOPAZ. Net zo goed is er ruimte voor de band tussen kunst en menselijkheid vanuit het oogpunt van de kunstenaar. Welke mogelijkheden kan kunst scheppen binnen de zorgsector?

Met: Christian Bakalov, Jorge León, Naomi Kerkhove, Emi Kodama, Rudi Meulemans, ORACLE (Michel Yang, Justine Maxelon, Caroline Daish), Michael Schmid, Vera Tussing • Tentoonstelling loopt van 28 februari tot 28 maart, dagelijks (behalve op maandag) open van 12 tot 18u. Gratis toegang.

• Tijdens Performatik – de Brusselse biënnale van de performance art – zijn er op zaterdag 16 en zondag 17 maart doorlopende performances, workshops en artist talks in de tentoonstelling.

Gratis toegang.

De muziek rond 1800: klassiek en vroegromantiek Ook dit voorjaar organiseert het BOp opnieuw in samenwerking met De Markten en het Koninklijk Conservatorium Brussel voordrachten rond klassieke muziek door de eeuwen heen.

Voordrachtgever is Dirk Baeten, leraar muziekgeschiedenis, specialist van westerse klassieke en oude muziek.

Na de voordracht volgt een optreden van talentvolle studenten van het Koninklijk Conservatorium. Wie wil kan nadien nog heerlijk lunchen in de buurt.

De Franse revolutie (1789) is een belangrijk scharnier in de Europese geschiedenis ook op sociaal als op cultureel vlak. Aan de hand van composities van Schubert, Haydn, Mozart, Beethoven, Rossini e.a. kunnen we een mooi beeld tonen van de muzikale verworvenheden uit de 18de eeuw en de veranderingen en vernieuwingen die geleidelijk aan het muziekleven zullen bepalen in de Weense Klassiek en verder in de Romantiek.

Meer aandacht voor het gewone, de na-

©WIKIPEDIA ROSSINI

tuur, de fantasie, het gevoelige, alsook het verschuiven naar de publieke sector en de groeiende onafhankelijkheid van de componisten bepalen mee deze belangrijke evolutie in de muziekgeschiedenis.

• Vrijdag 22 maart om 9u30 Inschrijvingen en info: 02 210 04 60, info@bop.brussels Prijs: € 12, met BOp-kaart € 10, € 2 Paspartoe aan kansentarief (koffie, voordracht en concert inbegrepen).

Wie nadien wil deelnemen aan een middaglunch in een restaurant in de buurt, betaalt bijkomend € 20.

Organisatie en info: De Markten, 02 512 34 25, www.demarkten.be, demarkten@demarkten.be 3

VOOR DE LEZERS VAN DE VIJFHOEK EEN BLIK ACHTER DE SCHERMEN VAN DE ANCIENNE BELGIQUE

TE GAST

OXFAM VROUWENDAG: WORKSHOPS EN MARKT OP 9 MAART FESTIVAL

PASSA PORTA FESTIVAL De zevende editie van het Passa Porta Festival vindt plaats van 28 tot en met 31 maart. Een honderdtal auteurs en kunstenaars verzamelt in Brussel voor tal van auteursgesprekken, debatten, voorleesmomenten en ontmoetingen.

Via meer dan 100 activiteiten ontdekt het festivalpubliek toonaangevende boeken, ideeën en verhalen in uiteenlopende vormen, van klassiek tot ludiek, op een tiental locaties in de Brusselse binnenstad. De Markten is een van die locaties!

4

De eerste namen zijn al bekend: Adeline Dieudonné, Jenny Erpenbeck, Rachida Lamrabet, Marie Ndiaye, Ilja Leonard Pfeijffer, Olga Tokarczuk, Ali Smith en Lize Spit zijn erbij.

De rest van de festivalprogrammatie ontdek je op www.passaporta.be • Reservaties: demarkten@demarkten.be 02 512 34 25

Doorheen het jaar vindt u in de Oxfam Wereldwinkels voedings- en verzorgingsproducten, juwelen en decoratie-artikelen afkomstig uit eerlijke handel. Het geheel van coöperaties van producenten waarmee Oxfam samenwerkt zet zich sterk in voor correcte arbeidsomstandigheden voor mannen en vrouwen. De producten die u op de faire markt zal vinden zijn daar het resultaat van.

Samen met u wil Oxfam Wereldwinkel Brussel de Internationale dag van de rechten van de vrouw vieren.

In samenwerking met Agentschap Integratie en Inburgering Brussel (bon) &

De Markten, nodigt Oxfam Wereldwinkel Brussel een tiental ondernemende vrouwen uit om een verscheidenheid aan workshops te animeren, gaande van fotografie, illustratie, shiatsu, relaxatie tot een initiatie in fair trade textiel. Op dit evenement wil Oxfam Wereldwinkel Brussel verder ook het knappe werk van vrouwelijke producenten uit het Zuiden in de kijker zetten. Mis het niet en kom zeker eens langs.

• Zaterdag 9 maart van 14 tot 18u in De Markten, Oude Graanmarkt 5, 1000 Brussel Prijs: € 5 voor de workshops Info & inschrijving: nele@oxfambxl.be

De Ancienne Belgique of kortweg AB is dé concertzaal in hartje Brussel, gelegen aan de Anspachlaan. Met zo’n 320 concerten en meer dan 300.000 bezoekers per jaar behoort AB tot de top van de Europese concertzalen.

De Markten nodigt 10 lezers uit voor een blik achter de schermen op woensdag 27 maart om 12u45. Afspraak aan de Ancienne Belgique, Anspachlaan 110, 1000 Brussel.

• Reservaties: demarkten@demarkten.be 02 512 34 25

> OP DE BANK

Op een zonnige winterdag ga ik op zoek naar het Jo Coxplein. Het is net klimaatmars geweest, dus ik moet om de zoveel meter voor iemand uitwijken.

Het is precies zomer in Brussel. Naar verluidt ligt het Jo Coxplein achter de Ancienne Belgique. Aha, gemakkelijk te vinden! Niet dus. Na vijf keer door de Kolenmarkt te wandelen – de cafégangers bekeken mij al vreemd – stoot ik plots op een steegje. De Lollepotstraat.

Ik vond het de moeite waard - hoe kan dat ook anders met zo’n naam - en ik sla het steegje in. En ja hoor, aan mijn rechterkant, verscholen achter cafés, huizen en natuurlijk de Ancienne Belgique, ligt het Jo Coxplein. Op het eerste gezicht is het een bescheiden pleintje.

Zo eentje waar je gemakkelijk voorbij wandelt. Dat is wat mensen dan ook voornamelijk doen.

Buiten twee hangjongeren is er niemand te zien. Tot ik plots iemand zie roken bij de achteringang van de Ancienne Belgique. Ik stap eropaf en begin een praatje. Langzaamaan leer ik hem een beetje beter kennen.

Zijn naam is Smith. “Smith from the U.K.” Hij treedt vanavond met zijn band Murkage Dave op in ‘den AB’. Ze zijn het voorprogramma van The Streets, en het optreden is volledig uitverkocht. “Ik kom altijd vlak voor de generale repetitie even alleen buiten staan. Dan rook ik een sigaret en neurie ik al onze lied-

jes nog even. Het is een soort van eenmans-ritueel geworden.” Hij beschrijft zijn muziek als ‘kind of new wavy, R&B’ met veel Engelse invloeden. Murkage Dave bestaat uit twee mensen, Smith en Dave. Ze hebben net een tour door het Verenigd Koninkrijk achter de rug, en op dit moment touren ze door Europa. Brussel is de vierde stop.

Ze zijn hier maar twee dagen, maar dat heeft Smith niet tegengehouden om het leven hier als brusseleir toch wat uit te proberen. “Ik heb vooral veel frieten, mosselen en bier naar binnen gewerkt. Ik klaag echt niet. Ik vind het hier echt zalig.” Het is zijn eerste keer in Brussel en hij zegt zelf, in niet al te veel woorden weliswaar, wat een toffe stad het is. Volgens Smith is Brussel ‘chilled out’, prachtig en gemakkelijk om de tijd van je leven te beleven. Dat is dan ook wat hij na zijn optreden met de rest van de band en – in zijn woorden – hopelijk wat nieuwe vrienden, gaat doen.

Al lachte hij deze opmerking daarna wel subtiel weg. “Echt feesten doen wij niet, gewoon wat drinken met onze vrienden is meestal veel gezelliger.” Hij kijkt er wel naar uit om eens weg te zijn uit de stad, weg van het lawaai, de uitlaatgassen en de mensen. “Maar ik kan niet klagen, optreden is echt wat ik het liefste doe en ik zou het voor geen goud van de wereld kunnen missen.”

Op die noot tikt hij zijn sigaret tussen

duim en wijsvinger weg op het nog steeds verlaten plein en maakt hij aanstalten om naar binnen te gaan. Ik ben in ieder geval al blij dat ik 5 minuutjes met hem heb kunnen doorbrengen.

Zo zie je, je weet nooit wie je zomaar kan tegenkomen op een plein in Brussel. Hoe verborgen het ook is. Na nog eens goed gelachen te hebben met een zatte voorbijganger wens ik hem ‘good luck’ met zijn optreden en we gaan beiden weer onze eigen weg.

Francisca Van Esch, studente journalistiek Erasmushogeschool

Elke maand strijkt een reporter van De Vijfhoek neer op een bank in een Brusselse stadsoase en vraagt aan een buurtbewoner of passant hoe het met hem of haar gaat, wat er zich afspeelt in zijn of haar leven.

Deze maand ontmoeten we Smith, “Smith from the U.K.” © FRANCISCA VAN ESCH

5

BUREN VAN DE MARKTEN Daniel Lambo

Steeds meer Brusselaars, dromend van een leefbaardere stad, laten van zich horen. Daniel Lambo, een sociaal geëngageerde Brusselse filmmaker, is één van hen. Hij maakt films over mensenrechten, sociale gelijkheid, armoede, …

6

Als je jezelf in enkele zinnen zou moeten omschrijven, hoe zou je dat doen?

Ik ben een soort fluwelen rebel van de Vlaamse cinema. Ik ben geen barricadestormer maar ik volg ook niet altijd het voorgeschreven pad. Als filmmaker wil dat dan zeggen dat je bij het Filmfonds moet langsgaan om scenario-, ontwikkelings- en productiesteun te krijgen. Dat kan tot 5 à 6 jaar duren, zelfs voor makers als Stijn Coninx of Dominique Deruddere, die al grote prijzen gewonnen hebben.

Ik heb ergens rond 2004 een inspirerende ontmoeting gehad op een Rotterdams filmfestival met een regisseur uit Mexico en één uit de Filippijnen. Terwijl we pintjes dronken vertelden ze dat dit soort steun bij hen niet bestaat. Als zij iets willen maken, nemen ze gewoon een videocamera en beginnen ze te filmen. Dit heeft mij enorm geïnspireerd om mijn eerste film te maken volgens de regels van de ‘digital guerilleros’ of ‘revolutionaries’. Hou het flexibel, simpel, low-budget, maak een film met de dingen die je vindt in de buurt waarin je woont. Zo heb ik Miss Homeless (2010) gemaakt met daklozen die ik kende uit mijn buurt. Toen ik eraan begon had ik een vaag idee van wat mijn scenario zou zijn, maar ik ben gewoon beginnen filmen. Ik heb heel lang in de Roskam en andere cafés gezeten met mijn vrienden om te praten over films, maar uiteindelijk moet je filmen en doen. Dat is niet evident voor een filmmaker, zeker niet als je het voorgeschreven pad niet volgt.

Je vertelde dat je die inspirerende ontmoeting had in 2004, maar jouw carrière begon vroeger, toch?

Ik had daarvoor al twee kortfilms op 35 millimeter gedraaid met alles erop en eraan en met de steun van het Filmfonds. Voorheen was ik scenarist, vooral voor televisie. Na een tijdje begon ik te merken dat de verhalen die ik schreef anders geïnterpreteerd werden door regisseurs en dat ik graag eens mijn eigen verhaal wilde vertellen.

Dan is een verhaal waarbij je zelf filmt én monteert interessant.

Dat is filmen zoals een schilder werkt. Je neemt een wit canvas en verf en brengt je idee meteen aan op dat canvas. Als je regisseur, schrijver, cameraman én

”

'Ik ben een soort fluwelen rebel van de Vlaamse cinema.'

monteur bent, is dat een beetje hetzelfde. Dan kan je alles heel dicht bij jezelf houden. Want in een groter productieproces ben je als regisseur vooral bezig met communicatie.

Hoe ben je eigenlijk in de filmwereld terechtgekomen?

Ik ben al van kinds af aan bezig met schrijven. Ik vond het fantastisch om verhalen te bedenken. In mijn jonge jaren kon je dat nog niet studeren in

België. Ik ben dan tweemaal cursussen gaan volgen in Los Angeles. Eén van mijn docenten daar schreef voor Friends. Mijn eerste ervaringen met televisie liggen in Buiten de Zone. Ik zat in hetzelfde amateurtheatergroep als Bart de Pauw. Als 18, 19-jarige schreef ik al sketches voor televisie en van het één kwam het ander. Ik heb nooit een serieuze sollicitatie moeten doen, ik ben er heel jong in gerold.

Heb je daarna in België nog aan een filmschool gestudeerd?

Ik heb daar wel aan gesnuffeld, maar ik ben heel snel beginnen werken. On the road heb ik steeds bijgestudeerd. Het echte regisseurswerk is eigenlijk gekomen vanuit mijn sociaal engagement, de motor van mijn werk. Ik vertrek altijd vanuit dingen die mij kwaad maken, het verhaal volgt dan vanzelf.

Vanwaar komt dat engagement?

Vanuit het rebelse. Mijn vader was een vakbondsman en ik denk dat ik dat van thuis meegekregen heb. Ik kijk ook enorm op naar de jeugd die nu aan het betogen is! Zalig! Er is een beeld van Banksy waarbij een straatprotestant met bloemen gooit. Daar vereenzelvig ik me enorm mee. Ik zou zelf ook niet met een steen kunnen gooien, daar ben ik te zachtaardig voor. Het protest en de boosheid ervan herken ik wel.

Als je films maakt vanuit een sociale gedrevenheid, ben je dan bezig met het

stormsituatie. Op de set is het het hevigst: je hebt iets bedacht, en dan voel je ineens dat dat niet lukt omdat de situatie veranderd is, omdat ze bijvoorbeeld aan het werken zijn op de locatie die je uitkoos. Dit komt voort uit het onvoorziene en het flexibele, eigen aan het guerillafilmen.

evenwicht tussen objectiviteit en mensen informeren en politieke stellingnames?

Omdat ik veel van mijn projecten los van het Filmfonds uitvoer, kan ik er mijn eigen politieke visie in verwerken. Ik heb al projecten ingediend bij het Filmfonds waar ik de kritiek kreeg dat het niet objectief genoeg is of te pamflettair. Ik zie daar het probleem niet van in. Mogen er geen pamflettaire films meer gemaakt worden? Ik ben er niet vies van om stelling in te nemen en te zeggen ‘het is te nemen of te laten’, in de wetenschap dat je daarmee een deel van het publiek wegjaagt. Publiek dat je er als filmmaker omwille van de boodschap net wél graag zou willen bijhebben.

Je hebt al heel wat op je palmares staan.

Is er nog een grote droom die je wil verwezenlijken vooraleer je je camera aan de haak hangt?

Ik heb me, net als Jean-Luc Godard (een Franse filmregisseur en scenarist ge-

boren in 1930, nvdr) voorgenomen om toch nog zeker projecten voor de komende dertig jaar te plannen, zodat ik tot m’n 70 à 80 jaar kan blijven werken.

Ik wil zeker nog een echte mockumentary maken. Je kan dat vergelijken met een soort Borat: komisch, maar dan meer sociaal geëngageerd. Met acteurs en non-acteurs zodat het publiek constant twijfelt of het nu waar is of niet. Ik wil zeker de kick van het stoute nog eens voelen. Ik heb dit bij m’n Iraans project ('Dry Branches of Iran', een film gedraaid met gsm's in Iran) gevoeld en tijdens het draaien van Miss Homeless. Omdat ik toen voelde dat het niet mocht wat ik op die moment aan het doen was.

De kick van het stoute, is dat iets wat je alleen tijdens het maken hebt of ook achteraf wanneer je werk vertoond wordt?

Vooral tijdens de opnames. Tijdens het schrijven kan ik dat ook wel hebben, wanneer je iets bedenkt in een brain-

Kan je wat meer vertellen over je huidige project?

Ik ben enorm blij met wat ik nu doe. We maken momenteel de allereerste kinderwebserie, met de steun van Brussels Minister Pascal Smet, gericht op kinderen van 8 tot 11 jaar. Het heet Cyclomax en wil fietsen populair maken bij kinderen. Anderhalf jaar geleden kregen we de vraag van Bike for Brussels om een webserie te maken over fietsen.

Ik maakte mij toen wel de bedenking dat er eigenlijk nog niet genoeg fietspaden waren om aan kinderen te zeggen dat ze meer moeten fietsen. Maar het is aan het veranderen ondertussen en dat is bemoedigend. Toen we net startten met de serie was Café Filtré nog niet gestart met de acties aan de schoolpoorten en waren er nog geen klimaatbetogingen door studenten.

Het is fantastisch om nu met een project bezig te zijn dat volledig mee is met wat er leeft op de straat.

Wanneer komt de eerste uitzending online?

Dat weten we nog niet. Waarschijnlijk is dat ergens voor september.

Hoe is je relatie met Brussel?

Ik woon ondertussen meer dan twintig jaar in de Vlaamsesteenweg, maar ben opgegroeid in Kapelle-op-den-Bos, waar de Eternitfabriek staat. Vanaf mijn zestiende gingen wij met de fiets naar Brussel, via Wolvertem en Meise.

We gingen dan naar de AB of naar de Vaartkapoen. Ik ben dan later, net als zoveel Vlamingen, blijven plakken in de Dansaertwijk. Destijds zaten wij vaak met onze vriendenkliek voor De Markten aan een picknickbankje met een fles wijn te keuvelen over films. Er lag toen nog asfalt en overal stonden er auto’s geparkeerd.

Een ideaal Brussel, hoe ziet dat er voor u uit?

Een stad die ingericht is volgens het principe van de Superblocks (een stadsinrichting op maat van voetgangers, waarbinnen auto’s zoveel mogelijk geweerd worden, nvdr) met gratis openbaar vervoer, fietsen, voetgangerszones en nog meer cultuur. Cultuur op straat, die betaalbaar is. Ik wil niet dat de prijzen van de KVS of het Kaaitheater de hoogte in gaan, en dat het publiek steeds selecter wordt. Ik wil het andersom, dat mensen van de straat de cultuurhuizen kunnen binnenstappen, zo dat dat de mengelmoes van de stad ook voelbaar is in de cultuurhuizen. Ik denk dat De Markten daar ook nog aan kan werken, maar dat is niet makkelijk, dat is iets waaraan je moet trekken.

Projecten als de Zinneke parade vind ik

zeer belangrijk. Er zijn al genoeg initiatieven die zich enkel richten op toerisme. Het lichtfestival (Bright Brussels, dat van 14 tot 17 februari georganiseerd werd, nvdr) is daar een goed voorbeeld van. Ik woon daar middenin, maar ben nog nooit gaan kijken. Het voelt voor mij ook aan als iets wat voor toeristen gemaakt is. De kerstmarkt is nog zo’n voorbeeld, daar lachen wij ook mee. Als ik de 24ste november, als ze beginnen opbouwen, mijn koffietje ga drinken in de Daringman, zeg ik tegen Martine (de barvrouw) 'Zalig Kerstfeest, hé!'

Résumé

Daniel Lambo est un cinéaste bruxellois engagé dont les films portent sur les droits de l'homme, l'égalité sociale, la pauvreté. Il rêve d'une ville plus vivable.

Enfant, il a découvert le plaisir d’inventer et d’écrire des histoires.

Malheureusement, ces études-là ne pouvaient être suivies en Belgique. Il est alors parti se former à Los Angeles à UCLA avec notamment comme professeur, un scénariste de la série Friends. À l'âge de 19 ans, il écrivait des sketches pour la télévision.

Dans son dernier film, le documentaire Ademloos (À bout de souffle), il étudie la délocalisation de l'industrie de l'amiante dans les pays en développement.

7

BOUWEN EN BREKEN IN BRUSSEL >JO COXPLEIN

Mosselgat, Oestersteeg, Lollepot, Madrillegang neen het zijn geen scheldwoorden, het zijn door de eeuwen heen de namen van wat vandaag het Jo Coxplein is, het plein zonder naam dat eind 2018 terecht gedoopt werd ter herinnering aan het vermoorde Brits parlementslid dat een speciale band had met Brussel.

Het is een bijzonder pleintje midden het stadsgewoel, het zou een oase kunnen zijn, enige eenvoudige ingrepen volstaan. De omringende gebouwen geven er een geschikte schaal aan, zelfs de AB die er een beetje als mastodont op weegt heeft architecturaal zijn best gedaan om met zijn vijf “trapgeveltjes” een waardige open en transparante façade te bieden aan het plein (abstractie gemaakt van de industriële laad en los-poort). Het hoekje aan de kant van de Lollepotstraat met privéparking en garage-ingang en de hoge blinde muren zijn meer problematischer, een beetje stiekem geplante klimop zou hier al kunnen helpen.

Dat de AB het pleintje claimt middels verzinkbare straatbolders en kettingen kan niet echt de bedoeling zijn. Enkele banken aan de zonnekant en wat meer gestructureerd plantsoen dan de drie spichtige bomen zou zeker helpen om van dit pleintje een echte oase te maken. En die is erg nodig in dit stadscentrum ter compensatie voor de zeer levendige terrassen aan de Plattesteen en verder naar Fontainas, de oude 8

Kolenmarkt blijft een immers een gewaardeerde uitgangsbuurt.

Het toeristische en horecabedrijf legt een grote druk op deze omgeving en dat zal met de ontwikkeling van de piétonnier en de steeds grotere toestroom van bezoekers niet snel veranderen. De Visit-Brusselsen en andere overheden moeten vanaf nu werk maken van evenwicht in de publieke ruimte. Ervaringen uit Venetië, Barcelona en Amsterdam leren hoe destructief de ongebreidelde toeristenstroom kan zijn. Ok, het is in Brussel nog niet zo ver maar men mag het ook zo ver niet laten komen. Niet alle ruimte vermarkten, rustplekken inbouwen, de druk spreiden moet nu aangepakt worden en is een opdracht voor de stadsontwikkeling en voor overheden en administraties op alle niveaus.

Dat in Brussel op dat vlak te weinig

transversale visie en aanpak bestaat is een handicap. Zolang we de stad blijven indelen naar bevoegdheden en deelbevoegdheden zal een schepen van diversiteit een plein herdopen zonder dat de schepen van groene ruimten noch de schepen van stedenbouw en/ of de schepen van openbare werken de bijpassende aanleg verzekeren.

Door het uit handen geven (privatiseren) van bepaalde opdrachten en het aldus uithollen van eigen slagkracht zijn overheden steeds meer en meer aangewezen op ellenlange en onzekere aanbestedingsprocedures waarbij voor de geringste opdracht maanden, zo niet jaren verloren gaan.

Misschien is hier ook wel ruimte voor privé-initiatief? Misschien zou de AB ter compensatie van zijn “opstalrecht” ook al enkele banken en waarom ook geen paar vaste tafeltjes kunnen plaat-

sen aan zijn zonnezijde. De rustzoekende flaneur, de stadsliefhebber wars van drukke, consumptiegedreven, toeristenterrassen zouden er vast blij om zijn. Het Jo Coxplein wordt dan ons geheime plekje.

Marcel Rijdams

Foto’s Marcel Rijdams 1

https://www.theguardian.com/politics/ video/2016/nov/23/jo-cox-the-sort-of-personyoud-like-to-spend-your-life-with-videoprofile

Résumé

'Mosselgat', 'Oestersteeg', 'Lollepot', 'Madrillegang' non, ce ne sont pas des gros mots. Ce sont au fil des siècles les noms des ruelles et impasses de ce qui est aujourd'hui s’appelle la place Jo Cox. Cette place sans nom a été baptisée fin 2018 en mémoire à cette député britannique assassinée qui avait un lien particulier avec Bruxelles. Cette place spéciale est sise au milieu de l’agitation urbaine. Elle est loin d’être un oasis agréable. Pourtant, quelques petites interventions peuvent suffire à faire de ce carré une perle à découvrir.

>DROOGSTOPPELS OPEN BRIEF AAN JO COX (1974-2016) Beste Mevrouw Cox, Het plein dat jouw naam draagt is een vreemd plein, eigenlijk eerder restruimte die werd opgevuld met wat bomen en lantaarnpalen.

Lantaarnpalen in retrostijl die aan het plein een authentiek karakter moeten geven. Net zoals de ridicule spitsdaken aan de achterkant van de AB een pseudo-middeleeuws cachet aan dit stadslandschap proberen te geven.

Disneyland is niet ver. In het midden van het plein een straatnaambordje met jouw naam. Zonder enige uitleg, zelfs geboorte- en sterfdatum ontbreken.

Je woonde zes jaar lang in Brussel. Je werkte voor Oxfam International. Het was een gelukkige tijd want je hield enorm van deze stad, van haar multiculturele en internationale karakter.

En van het uitgaansleven. Je vierde in Brussel je dertigste verjaardag en dat was een enorm feest. Je kwam graag naar de concerten in de AB en dus past een eerbetoon wel op het plein bij de artiesteningang van deze muziektempel.

Je was een enorm geëngageerde vrouw. Ellende was voor jou geen abstract begrip. Je had als migratiespecialiste slachtoffers van verkrachtingen in Darfur persoonlijk ontmoet. Maar je wilde je humanitaire engagement nog een stapje hoger brengen en je ging in de politiek. Je behaalde een zitje voor

Labour in het Lagerhuis. Je was tijdens je eerste kennismaking met de Houses of Parliament sterk onder de indruk van dit imposante gebouw maar je was toch vastbesloten om in dat eerbiedwaardige huis een gezond stukje cynisme en heel wat humor binnen te brengen. Wat eigenlijk een rare uitspraak was, want je was alles behalve cynisch.

Je joeg een nieuwe frisse wind door dit eeuwenoude neogotische decor. Je gaf in het Parlement een opmerkelijke eerste speech waarin je stelde dat we veel meer verenigd waren en veel meer met elkaar gemeen hadden dan dat er zaken waren die ons verdeelden. Pas na je dood zouden deze woorden opgevat worden als een samenvatting van je levensfilosofie. Je was een geëngageerde feministe, een voorstander van een verdraagzaam en verenigd Europa, een verdediger van de rechten van vluchtelingen. Je had lak aan diplomatie zoals toen je de Russische ambassadeur uitschold voor wat zijn land in Syrië aan het aanrichten was. En je maakte er geen geheim van dat je ambitie hoog reikte: je wilde ooit wel minister van Buitenlandse Zaken worden.

Een jaar na je maiden speech voerde je campagne tegen de brexit. Nog voor het referendum werd je op de straat van het dorp waar je was opgegroeid door een ploert uit de fachosfeer op een brutale manier vermoord. Een lafhartige moord op een flamboyante po-

litica, een moeder van twee kinderen.

Net zoals na de terreuraanslagen van Brussel enkele maanden eerder dat jaar, kwamen mensen spontaan bloemen neerleggen bij de trappen van de Beurs. In de AB kwamen je Brusselse vrienden en je collega’s van de partij een laatste hulde brengen aan “de roos uit Yorkshire” zoals ze je affectueus noemden. Net zoals vrienden en sympathisanten dat deden in New York, Londen en Nairobi. In de krant stond toen: “Ze wilden met de herdenking "een stem aan de stemlozen geven" en vragen om respect en waardigheid”.

Het is intriest om te zeggen maar ondertussen is je land meer dan ooit verdeeld over hoe het nu verder moet.

Jonge mensen stappen uit je partij omdat ze deze niet kordaat genoeg zou optreden tegen racisme en antisemitisme. Je boodschap van optimisme en eendracht lijkt wat ondergesneeuwd te geraken, mijn beste Jo, maar, mocht je nog in leven zijn, je zou er niet moedeloos van geworden zijn. Ooit komt het goed. Je zus zei tijdens de inhuldiging van het naar jou genoemde plein dat ze hoopte om het plein ooit te bezoeken met je twee kinderen. Wanneer ze volwassen zouden zijn. In de hoop dat de wereld er tegen dan wat beter uit zou zien. We zullen ons best doen …

Droogstoppel

Droogstoppel is een Brusselse eeuweling die zijn stad enorm heeft zien veranderen, soms ten goede maar vaak ook ten kwade. In deze kroniek neemt hij iedereen en alles wat hem dwarsligt op de korrel. Hij kan soms wel eens zeuren, doordrammen of bitter uit de hoek komen, maar in de grond is Droogstoppel een wijs man met het hart op de juiste plaats.

Résumé

Droogstoppel écrit une lettre à Mme Jo Cox (1974-2016), une femme politique britannique qui a vécu et travaillé durant six ans à Bruxelles pour Oxfam International. Féministe, elle défendait les plus faibles dans la société. Elle s’était également opposée au Brexit.

Elle fut brutalement assassinée en 2016. Deux ans plus tard, une petite place porte son nom.

9

>BRUSSEL DOOR DE LENS VAN DE STADSBIOGRAFIE

>TE GAST 5Hoek Maart - Wereld Poëzie Dag 21 maart 2019 TE GAST >

VROUWENLENTE I PRINTEMPS DES FEMMES

Een gloednieuw Geluid in het Land der Lichtgedichten

SPEAK UP I 01.03 - 29.03.2019

VROUWEN NEMEN HET WOORD, DOE MEE!

I OP VIJF LOCATIES IN BRUSSE L

Design by Grafik.brussels

Ons fotografie-huisgezelschap ‘Stadsbiografie’ bracht zijn eerste fotoboek uit.

Daarin stellen de leden van het collectief elk op hun eigen manier scherp op de stad: van dynamische straatfotografie tot indringende zwart-wit portretten.

Het zijn stuk voor stuk fotografen die gebeten zijn door Brussel.

Het is een unieke collectie van beelden die weergeven hoe mooi en lelijk, hoe vrolijk en droevig, hoe licht en zwaar deze stad terzelfdertijd kan zijn …

Als u ook zoveel van Brussel houdt, is dit boek een must in je boekenrek of op je salontafel!

‘Een origineel geschenk om je kunst- en Brussel-minnende vriend(inn)en mee te verrassen’.

• Vanaf nu te koop in De Markten voor € 17,50.

CHARLOTT POMM. & the POEMS 1.1 * the Poems * de Poëmen-de Gedichten * les Poèmes * Een origineel hoorspronkelijk vérzending, een bekoorlijk verzinding, een poëtisch spel met knipoog voor verwondering.

Gedichtje hier, liedje daar, lange fabel of versje raar, van ‘de jager en het konijn’ langs ‘la fable fabulée’ en ‘the fabulous tale’ tot ‘het dobberrondrefrein’.

Verwonderbaarlijke verhalen in drie daarbij passende talen – in 't Nederlands, in 't Engels of in 't Frans – met daarrond, daaronder, daarbij of tussenin klanken, deuntjes en melodiebietjes.

WELKOM in een universum van babbelbubbels voor eenieder

X van en door en met Charlott Pomm. en aan de instrumenten Ciska Bruna Thomas ________________________________________________________________ „‘Charlott Pomm. & the Poems’ laten zich niet in een kooike vangen maar weten de aandachtige toehoorder te begeesteren met fabuleuze vertellementen in vier omnilinguïstische dimensies: woord, muziek, beelden en de verbeelding van de toeschouwer met (neus)vleugels.„ „Charlott Pomm. heeft duidelijk geen talent voor het lijden … „ „Taalplezier, geschift maar ook fijntjes-fragiel …„ ________________________________________________________________

een Pomm. House productie - Info : pomm.house@gmail.com WORKSHOPS . THEATER . CONCERT . LEZING . FILM . DEBAT . PLEZIER VrouwenlentePrintempsdesFemmes

10

vrouwenlente.brussels

• Donderdag 21 en vrijdag 22 maart om

Prijs: € 11 of € 2 Paspartoe aan

• Donderdag 21 en vrijdag 22 maart om 20u30 in De Markten 20u30 in De Markten kansentarief via www.demarkten.be Prijs: € 11 of € 2 Paspartoe aan kansentarief via www.demarkten.be

>GEMEENTERAAD en nevenactiviteiten

Verrassend veel volk op de gemeenteraadszitting die maandag 28 januari.

Het bleek te gaan om een delegatie van het gemeentelijk Franstalig secundair onderwijs. Het aantal aanwezigen werd, naargelang de bron, geraamd op dertig à vijftig, een hakende mevrouw en mezelf inbegrepen.

Het onderwijzend personeel was boos.

In een conflict tussen leerlingen van een bepaalde klas in de Pagodenschool en een leraar, had het lerarenkorps sterk de indruk dat de directie van het departement onderwijs, zonder grondig onderzoek, de leerlingen steunde.

In de wandelgangen had ik opgevangen dat de delegatie, tijdens de gemeenteraadszitting, haar vragen rechtstreeks aan schepen van onderwijs Faouzia Hariche (PS) wilde richten. Er klonk gemor toen dit niet werd toegestaan, enkelen spraken zelfs van “politieke spelletjes”.

Uiteindelijk stelde gemeenteraadslid Bruno Bauwens (PTB*PVDA) de bewuste vragen aan de schepen.

Ter info, een stadsbewoner kan vragen stellen in de gemeenteraad, op voorwaarde dat het onderwerp van algemeen belang is, de aanvraag door minstens twintig stadsbewoners ondertekend is, en ten minste vijftien kalenderdagen voor de gemeenteraadszitting schriftelijk aan de burgemeester wordt gericht.

personeel herbergt, en waar bpost haar hoofdzetel is gevestigd, is een feit.

Whitewood, een vastgoedbedrijf, is de nieuwe eigenaar en wil er na renovatie een hotel, kantoren en woningen in onderbrengen. Een ruimte van 3000 m² voor collectieve voorzieningen is eveneens gepland. Burgemeester Philippe Close (PS) denkt aan een bibliotheek en kinderopvang. Schepen van stedenbouw Ans Persoons (SP.A) wil het dak van het gebouw toegankelijk maken.

De verkoop van het muntcentrum of het gebouw dat een deel van het stads-

Nog meer aanwezigen op de gemeenteraadszitting van 11 februari.

Er volgt een debat over het klimaatplan van de stad, met veel discussie tussen meerderheid en oppositie. Deze laatste wil er amendementen (wijzigingen) aan toevoegen. Dit gekissebis is moeilijk te volgen omdat het publiek niet over de tekst van de voorgestelde amendementen beschikt. Op het voorstel van gemeenteraadslid Mathias Vanden Borre (N-VA) om de ontwerpbesluiten op de website van de stad te plaatsen, antwoordt de burgemeester dat dit vanaf de gemeenteraadszitting van 11 maart het geval zal zijn.

Tijdens de gemeenteraadszitting neemt schepen Mohamed Ouriaghli (PS) allerlei reclameblaadjes door. Op het einde van de zitting staat zijn besluit vast, morgen zal hij winkelen in de Aldi.

Naargelang de bron werd het aantal bezoekers ingeschat op 50 à 70. De krappe gemeenteraadszaal kon deze menigte niet aan. De debatten konden via een luidspreker gevolgd worden in de aangrenzende zaal. Vakbondsvertegenwoordigers legden de eisen van het gemeentepersoneel voor. Eén van de onderwerpen was de vraag om een baremaherziening van 10% bij de Brusselse lokale besturen, om de lonen op hetzelfde niveau te brengen als die van de Vlaamse en Waalse lokale besturen.

Deze en nog andere eisen maken ze kenbaar in elke gemeenteraad van de 19 Brusselse gemeenten.

Ze werden bedankt voor hun komst en verder veel succes gewenst door gemeenteraadsvoorzitster Liesbet Temmerman (Ecolo-Groen).

Gemeenteraadslid Mathias Vanden Borre (N-VA) meldt dat voor de verkiezingen burgemeester Close (PS) beloofde om de cumul van de schepenen af te schaffen. Deze belofte, aldus Vanden Borre, werd verbroken.

Bianca Debaets, gemeenteraadslid voor CD&V, stelt vast dat er meer dan 18% handelspanden binnen de Brusselse vijfhoek leeg staan, waarvan een deel eigendom is van de Grondregie en het OCMW van de stad. Ze suggereert om er starters en pop-ups in onder te brengen aan aantrekkelijke huurprijzen. Ze stelt hiervoor een samenwer-

king van Grondregie met OCMW voor.

En dan maakt ze zich druk omwille van wat ze desinteresse in en gebrek aan respect voor de oppositie noemt.

Schepenen en gemeenteraadsleden praten onderling, er wordt ook gegeten tijdens de zitting. Mijn buur op de publieksbank heeft ook een hongertje en begint aan een groot pak chips (paprika). Het geknisper bemoeilijkt het volgen van de debatten.

In de belendende plaats van de gemeenteraadszaal zijn water, koffie en gezonde versnaperingen voorhanden voor schepenen en gemeenteraadsleden. Wanneer de bel weerklinkt bete-

kent dit dat er moet gestemd worden (ja, nee of onthouding), gewoontegetrouw volgens partijstandpunt. Gemeenteraadslid Mustapha Amrani (PS) was rustig een koffietje aan het drinken toen de bel klonk.

Hij haast zich naar de raadszaal waar zijn naam als eerste wordt afgeroepen om te stemmen. Hij antwoordt driemaal en steeds luider “oui”, waarop zijn partijgenoten hem duidelijk maken dat dit keer het enige juiste antwoord “non” is. Hij lacht en zegt doodgemoedereerd “non”. Het is niet altijd gemakkelijk gemeenteraadslid te zijn...

Mireille Willems 11

BERICHTJES VAN HIER EN GINDER

COLOFON

VERENIGINGEN EN LEUKE ACTIVITEITEN DE ZINGENDE BRUG

LEZING VLAAMSE CLUB Grensoverschrijdende solidariteit in Europa: is ze nodig? is ze haalbaar?

In de aanloop naar de Europese verkiezingen nodigt de Vlaamse Club Frank Vandenbroucke uit om te spreken over wat een sociaal Europa kan betekenen voor de burger. Enerzijds pleiten veel argumenten voor een versterking van solidariteitsmechanismen in de Europese Unie, met name om de Muntunie te versterken. Anderzijds lijkt de Europese bevolking er niet voor gewonnen om solidariteit uit te bouwen boven het vertrouwde niveau van de eigen nationale welvaartsstaten. Maar is dat laatste wel zo? En welke vorm van Europese solidariteit zou precies nodig zijn?

• Maandag 18 maart om 19u45 in De Markten. info@vlaamseclubbrussel.be, www.vlaamseculbbrussel.be Met: Frank Vandenbroucke, hoogleraar Universiteit Amsterdam

Maar is daar dan niets aan te doen, aan die wapenhandel?

An Vranckx buigt er zich al twee decennia over, in juridisch en ander speurwerk, publicaties, collegezalen, de internationale conferentie-arena's en op “het terrein”. De illegale handel en onhandig beheer van moordwapens helemaal onmogelijk maken klinkt als een naïef streven, maar we kunnen wel trachten om het elke dag een beetje moeilijker te maken. Naar De Markten brengt An enkele gevalstudies mee van terreinwerk, in meerdere uithoeken van Afrika maar toch vooral in Latijns-Amerika, waar ze o.a. advies verstrekte aan de Colombiaanse onderhandelaars die een uitweg zochten voor een al meer dan halve eeuw aanslepende gewapende strijd.

• Maandag 1 april om 19u45 in De Markten. info@vlaamseclubbrussel.be, www.vlaamseculbbrussel.be Met: An Vranckx, gedoctoreerd op ‘wetenschap voor beleid’ aan de VUB in 1998

De "Zingende Brug" vergadert op 10 maart. Hangt er dan reeds een pril lentegevoel in de lucht of beleven nog een late winterprik? Om het even: Veerle en Mik zullen zeker een passend volkslied hebben gevonden dat we ook met u willen zingen.

• Zondag 10 maart vanaf 13u30 in De Markten, toegang € 8, eerste deelname is gratis. www.dezingendebrug.be

Werkten aan dit nummer mee: Nora De Kempeneer, Grigore Ionita, Etienne Philips, Hilde Van Geel, Hanne De Nil, Jef Deyaert, Marcel Rijdams, Arnout Willems, Stefan Moens, Kris De Vroede, Charles Six en Mireille Willems.

Foto’s: De Markten en ingezonden Lay-out en druk: Drukkerij Atlanta Schaffen Oplage: 5.800 Advertentiewerving: De Markten, 02 512 34 25, demarkten@demarkten.be Verantwoordelijke uitgever: Isolde Boutsen De Vijfhoek is het maandblad van De Markten, Oude Graanmarkt 5, 1000 Brussel, 02 512 34 25, demarkten@demarkten.be, www.demarkten.be www.facebook.com/demarkten.brussel

Met de steun van de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

De Markten maakt deel uit van N22, het netwerk van de 22 Brusselse gemeenschapscentra.

Steun De Vijfhoek: Uw steun blijft welkom op rekeningnummer BE62-433-1147061-61 van De Markten met vermelding "steun De Vijfhoek".

Voor het aprilnummer van De Vijfhoek zijn teksten en aankondigingen welkom tot uiterlijk 15 maart.

Artikelwerving: De Markten, 02 512 34 25, demarkten@demarkten.be Openingsuren onthaal: maandag tot donderdag van 9 tot 20u, vrijdag van 9 tot 17u en zaterdag van 9 tot 13u (behalve tijdens de schoolvakanties).

Wie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest woont, kan De Vijfhoek gratis ontvangen.

Woont u buiten Brussel?

Dan krijgt u De Vijfhoek door € 12,50 over te schrijven op rekeningnummer BE62-433-1147061-61 met de vermelding van 'Abonnement De Vijfhoek'.

Wist je dat je al onze publicaties ook online kan bekijken?

Surf naar www.demarkten.be/publicaties. Wil je onze e-nieuwsbrief ontvangen? Mail naar demarkten@demarkten.be of schrijf je in op www.demarkten.be.

In het kader van de nieuwe Europese regelgeving over privacy, vragen we u het ons te laten weten als u De Vijfhoek niet meer wenst te ontvangen.

12