De Vijfhoek december 2018

P 3A 9110 afgiftekantoor Brussel X Oude Graanmarkt 5 1000 Brussel

PB- PP B- 06386 BELGIE(N) - BELGIQUE

MAANDBLAD > JAARGANG 42 > NUMMER 10> DECEMBER 2018 (behalve in juli en augustus)

BUREN VAN DE MARKTEN > P6 >STÉPHANE AISINBER BOUWEN EN BREKEN IN BRUSSEL > P8 >LA BELLONE DROOGSTOPPEL > P9 >OPEN BRIEF AAN SERGE CREUZ

Stadsoase: la Bellone © ARNOUT WILLEMS

DECEMBER IN DE MARKTEN

© ARNOUT WILLEMS

Het Bellonahuis is een barokgebouw uit de late 17de eeuw. Het ligt verscholen achter een huizenrij en wordt bereikt doorheen een oud portaal. Het heeft een prachtige gevel die tussen 1697 en 1708 op een perceel van het voormalig klooster van de Witte Zusters van de Roos van Jericho werd gebouwd. Onder impuls van Serge Creuz – waarover meer in dit nummer – biedt het sinds 1980 onderdak en ondersteuning aan verenigingen voor podiumkunsten.

HET THEATER VAN DE PUBLIEKE RUIMTE

Stéphane Aisinber van de platenwinkel Seymour Kassel Records is onze buur van de maand. In de rubriek bouwen en breken in Brussel gaan we op zoek naar plekken met een oasegehalte in het stadscentrum. Op woensdag 19 december staat er voor onze lezers een bezoek aan CINEMA RITCS op het programma waar de hippieklassieker “Zabriskie Point” van Michelangelo Antonioni zal vertoond worden.

Op vraag van De Markten om via de binnenkoer het gemeenschapscentrum zichtbaarder te maken, stampten de Brusselse broers Frank en Roel Kerkhofs het project Theater van de Publieke Ruimte (TPR) uit de grond.

THEATER

Omdat publieke ruimte steeds meer opgeofferd wordt aan commerciële of toeristische doeleinden, bouwen wij onze binnenkoer om tot een platform voor creatie, theater, ontmoeting, dialoog en betrokkenheid voor iedereen.

Op zaterdag 15 december om 16u huldigen we het balkon van Theater van de Publieke Ruimte in. Kom luis2

teren hoe de trombonist James Fulkerson* (Illinois, US) onze binnenkoer verwarmt.

Theater van de publieke ruimte is een platform voor iedereen. Ook voor jou! Wil je graag zelf iets organiseren op onze binnenkoer, dan horen wij het graag!

Wens je meer info of heb je een voorstel? Neem contact op met Hilde of Jef: 02 512 34 25, hilde.vangeel@demarkten.be of jef.deyaert@demarkten.be

• Inhuldiging op zaterdag 15 december vanaf 16u * James Fulkerson (° 1945, Illinois, VS) is een Amerikaanse componist en een trombonist die nu in Nederland woont.

Als trombonist is hij gespecialiseerd in hedendaagse muziek. Meer dan 225 werken zijn voor hem gecomponeerd, waaronder twee van John Cage.

ACTIE

SOLIDAIRE DOUCHE SOLIDAIR MET DAKLOZEN? SCHENK HEN EEN WARME DOUCHE DoucheFLUX is een Brusselse organisatie die de re-integratie van mensen in bestaansonzekerheid wil bevorderen via een brede dienstverlening en verschillende activiteiten. Om die dienstverlening en de kwaliteit te kunnen garanderen, is extra financiering nodig en werd het project Solidaire Douche in het leven geroepen.

Een solidaire douche is een bon die je in verschillende Brusselse verkooppunten kan kopen én vanaf december 2018 kan dat ook in het onthaal van De Markten!

De bon kost 5 euro en dat bedrag dekt de werkelijke kostprijs van een douchebeurt voor DoucheFLUX, en omvat o.a. onthaal, toegang tot een douchecabine, een doucheset (handdoek, washandje, badslippers, hygiëneproducten…), water en energie, afschrijving

van de infrastructuur, omkaderend team.

De verkochte bonnen kunnen uitgedeeld worden door de koper zelf of door een verdeelpunt, dat is een sociale, medische, culturele… of burgerorganisatie die partner is van het verkooppunt. Zo komen de bonnen die in De Markten verkocht worden terecht bij onze buren van HOBO, een dagcentrum voor dak- en thuislozen.

Om dit mooie project te lanceren, organiseren we in december een speciale actie: De Markten schenkt per verkochte bon nog één extra bon aan HOBO vzw.

Waar wacht u nog op?

• Prijs:€ 5 Info:www.doucheflux.be www.hobo.be

© KATRIEN COLENBIE

NIEUWJAARSFEEST IN DE MARKTEN Naar aloude gewoonte ben je op de laatste vrijdag van januari welkom in De Markten voor een spetterend nieuwjaarsfeest.

Poets alvast je dansschoenen en noteer vrijdag 25 januari 2019 met stip in je agenda!

Hou zeker onze website, FB en Instagram goed in de gaten.

Organisatie en info: De Markten, 02 512 34 25, www.demarkten.be, demarkten@demarkten.be 3 3

POËZIECAFE POESJKIN EN CO

LEZINGEN

HEERLIJK PROEVEN VAN KLASSIEKE MUZIEK RICHARD STRAUSS EN HET EINDE VAN HET AVONDLAND

>BETERE LUCHTKWALITEIT DAT WILLEN WE TOCH ALLEMAAL? Luchtpijp siert al enige tijd de voorgevel van De Markten. Hiermee willen we graag het bewustzijn rond schone lucht verder aanwakkeren.

Luchtpijp meet het fijnstof in de lucht.

Dit mag je echter niet verwarren met stikstof zoals bij het gelijkaardig project CurieuzeNeuzen. De metingen van Luchtpijp is geen exacte wetenschap, ze geven wel een goede indicatie over de kwaliteit van de lucht.

De slechte luchtkwaliteit baart heel wat mensen zorgen. Daarom lanceren Beweging.net en CM Sint-Michielsbond dit doe-het-zelfproject. Luchtvervuiling zichtbaar maken door als burgers zelf te 4

gaan meten, staat daarbij centraal.

Hoe goed is de lucht in jouw straat of wijk? Volg een workshop of meet het zelf met je eigen gebouwde fijnstofmeter.

Wil je weten hoe het zit met de luchtkwaliteit op de Oude Graanmarkt?

Neem dan een kijkje op de website van Luchtpijp.

• Info: www.luchtpijp.be De luchtpijp aan de gevel van De Markten is nummer 17719.

Het Brussels Ouderenplatform BOp organiseert in samenwerking met De Markten en het Koninklijk Conservatorium Brussel voordrachten rond klassieke muziek door de eeuwen heen. Na de voordracht volgt een optreden van talentvolle studenten van het Koninklijk Conservatorium. Wie wil kan nadien nog lunchen in de buurt.

fase. Hij brengt vernieuwingen mee.

Dit vooral in zijn opera’s samen met zijn hoogwaardige Librettist Hugo von Hofmannsthal. Strauss’ ‘Avondland-cyclus’ behoort tot de absolute top van de westerse klassieke muziek.

We ondernemen samen deze zwanenzang en eindigen ook hier met een optreden van talentvolle studenten van het conservatorium.

Twee figuren markeren het einde van twee muzikale periodes: Gustav Mahler en Richard Strauss zetten een finaal punt achter een tonale periode en ronden de 19de eeuwse Romantiek af.

Op vele vlakken is Richard Strauss wat dat betreft een hekkensluiter.

Zijn vroege werken, de ‘Symfonische gedichten’ zijn hier pareltjes van. Wie kent ‘Eine Alpensymfonie’ niet of nog meer: ‘Also sprach Zarathustra’? Zij vormen de voorlopers naar de tweede

• Vrijdag 14 december in de Spiegelzaal van De Markten: onthaal met koffie om 9u, voordracht om 9u30 en concert om 11u45.

Inschrijvingen en info: Brussels Ouderenplatform (BOp) 02 210 04 60 info@bop.brussels

De Markten brengt in samenwerking met het Brussels Ouderenplatform (Bop) maandelijks poëzienamiddagen. Voordrachtgever Ivo van Strijtem zorgt voor een mooi programma en brengt ons in de ban van de bijzondere wereld van de poëzie. In deze reeks ontmoetingen in het Poëziecafé besteden wij extra aandacht aan de Nederlandstalige poëzie.

De voetbalgekte van de wereldbeker in Rusland is intussen gaan liggen, maar vandaag geven we de aftrap voor twee speelhelften onversneden Russische poëzie. Aleksandr Poesjkin zal de aftrap geven. Michail Lermontov zorgt voor de nodige emotie evenals de grandes dames van de Russische poëzie Anna Achmatova en Marina Tsvetajeva.

Uiteraard komen hedendaagse Russische gedichten eveneens aan bod.

We starten de namiddag met de poëzie van Paul Snoek.

• Woensdag 12 december van 14 tot 16u Brussels Ouderenplatform (BOp), Zaterdagplein 6, 1000 Brussel Inschrijvingen en info: 02 210 04 60 info@bop.brussels

> OP DE BANK

We ontmoeten Patrick Scref onder de glazen stolp van het Maison du Spectacle – La Bellone. Patrick was jarenlang biologieleraar in Frankrijk en is vandaag op pensioen. Hij is geboren en getogen in Frankrijk, maar is zich er goed van bewust dat zijn voorouders Belgen waren. Zijn tweedaagse bezoek aan de hoofdstad heeft te maken met zijn zoektocht naar zijn voorouders. De voorbije dagen heeft hij meer duidelijkheid gekregen over de tragedies die zijn Belgische familie heeft meegemaakt.

“Brussel is mijn tweede hoofdstad, ik noem het de hoofdstad van mijn hart”, zegt de Fransman. Patrick Scref woont in Colombes, een noordwestelijke voorstad van Parijs. Hij is een fan van Brussel. “De Parijzenaren zijn arrogant, de Belgen daarentegen zijn zeer warm.” Patrick houdt van reizen en daar heeft hij nu veel tijd voor, nu hij op pensioen is. Hij gaf biologieles op een middelbare school, maar de laatste jaren waren moeilijk voor hem. “Kinderen zijn moeilijk geworden en willen levendige lessen. De methodes die ik heb aangeleerd werkten de laatste jaren niet meer.” Door de veranderde technologie merkte hij dat het tijd was om de fakkel door te geven aan een andere, veel jongere generatie, een generatie die meer mee is met de technologie en de veranderde manier van lesgeven.

Hij houdt ervan om op vakantie te gaan. Senegal heeft hij al twee keer bezocht en in Mali is hij ook al geweest.

Patrick heeft ook verschillende steden in Nederland bezocht zoals Amsterdam en Maastricht. De havenstad Rotterdam wenst hij graag te bezoeken. Wanneer de Fransman naar Nederland gaat drukt hij zich graag in het Nederlands

uit. Hij spreekt de woorden “hartelijk dank” en “ik ben blij u te zien” accentloos uit. Wat best opmerkelijk is voor een Franstalige die het Nederlands heeft geleerd met behulp van video’s en woordenboeken. “De lidwoorden zijn een probleem voor mij: het gebruik van ‘de’ of ‘het’ is voor mij nog altijd een raadsel. Sissende klanken zoals de schklank kennen we niet in het Frans en zijn niet natuurlijk om uit te spreken.”

Hij weet dat hij ook Vlaamse roots heeft, want sommige familieleden woonden in Vlaanderen, dichtbij de provincie Henegouwen. Zijn bezoek aan Brussel had hij van tevoren geboekt en het is geen reis zoals een andere. De voorbije twee dagen heeft Patrick de archieven doorzocht naar sporen van zijn voorouders. “Mijn grootvader heeft gevochten tijdens de eerste wereldoorlog. Ik heb in het militair archief informatie gezocht over zijn parcours als soldaat.”

Toen Patrick jong was hoorde hij vaak verhalen over zijn familie, maar hij wou meer te weten komen. “Ik heb familie die de bombardementen in 1940 in Waver heeft meegemaakt. Ik heb een aantal gaten in het verhaal van mijn familie kunnen dichten. Toen ik jong was

Elke maand strijkt een reporter van De Vijfhoek neer op een bank in een Brusselse stadsoase en vraagt aan een buurtbewoner of passant hoe het met hem of haar gaat, wat er zich afspeelt in zijn of haar leven.

Deze maand ontmoeten we Patrick Scref in la Bellone. hoorde ik verhalen over een tante die caféhoudster was, maar wat blijkt nu: het ging over het café van haar schoonbroer. De waarheid is helemaal anders dan wat men soms vertelt.” De zoon van Patrick is archiefbeheerder van opleiding en hij wil de juiste informatie kunnen doorgeven aan zijn kinderen.

Hij sluit zijn bezoek aan Brussel luchtig af door La Bellone te bezichtigen. “La Bellone is een heel mooi gebouw en de architectuur is geweldig, ik hou ervan om originele dingen te bezichtigen.”

De Fransman houdt van Belgische stripboeken zoals Suske en Wiske en Jommeke: zijn volgende bestemming vandaag is daarom het Stripmuseum.

Na zijn bezoek aan het Stripmuseum zal hij de TGV nemen richting Parijs en later zal hij de ontdekkingen die hij hier in België heeft gedaan, delen met zijn familieleden.

Candice Domingo studente journalistiek

5

BUREN VAN DE MARKTEN Stéphane Aisinber van platenwinkel Seymour Kassel Records wanneer is de winkel open?

Ik ben een geboren en getogen Brusselaar, heb lang in Anderlecht en Elsene gewoond tot ik hier dan in de wijk verzeild ben geraakt. Na jarenlang in de internetwereld te hebben gewerkt, raakte ik daar tenslotte op uitgekeken. Ik heb dan maar van mijn passie mijn beroep gemaakt: muziek. In het begin verkocht ik alleen maar online, maar ik wou heel graag ook mensen leren kennen om over muziek te praten. Voor mij dient muziek als een soort van uitwisseling, men ontdekt nieuwigheden, muziek opent vele deuren. Ik wou een plek vinden om te starten met een kleine platenwinkel.

Ongeveer op het einde van het eerste deel van de Vlaamsesteenweg treffen we de platenwinkel Seymour Kassel Records aan. De verkoop van vinyl is de laatste jaren aan een stevige opmars bezig. Muziekliefhebber, verzamelaar en uitbater van de zaak Stéphane Aisinber verduidelijkt waarom.

6

DV: De winkel heeft een speciale naam, hoe ben je daarop gekomen?

SA: Het heeft niets met de overleden acteur Seymour Cassel, noch met de Duitse stad te maken. Mijn grootouders zeiden Seymour tegen mij en mijn grootmoeder haar achternaam was Kassel, vandaar.

Seymour Kassel Records is een platenwinkel waar men zeldzame en originele platen kan vinden. De collectie bestaat uitsluitend uit limited editions en eerste platenpersingen. Vooral platenfetisjisten komen hier goed aan hun trekken. Toch is het niet zo dat je hier enkel dure platen kan vinden.

Hoe kunnen we je zaak omschrijven?

Hoe ben je hier verzeild geraakt en sinds

Ben je zelf ook muzikant?

Ik ben van jongsaf aan altijd in elke vorm van muziek geïnteresseerd geweest.

Vroeger heb ik ook wat piano gespeeld, maar een muzikant ben ik niet, spijtig.

Aan de andere kant beluister ik de hele dag muziek die ik dan nog zelf mag kiezen. Dus mij hoor je niet klagen.

Vanaf deze maand worden de openingstijden aangepast?

Inderdaad, vanaf december zal de shop zeven dagen op zeven open zijn.

Seymour Kassel Records, een platenwinkel voor de meerwaardezoeker.

Je bent in de jaren 1980 veel in Brussel naar concerten geweest.

Plan K een voormalige suikerraffinaderij in Molenbeek, was the place to be voor de rockconcerten. Die optredens speelden een grote rol in mijn ontdekking van nieuwe muzikale smaken. We gingen ook veel uit in dancing Mirano aan het Madouplein, l’ Archiduc, de DNA en de AKA Moon. Er zijn nu meer cafés in het centrum bijgekomen waar er regelmatig optredens plaatsvinden. En ook het genre van die tijd, de postpunk, is terug in de mode.

Nederlandstaligen, multi- en intercultureel, een divers publiek. Een echte buurt waar de mensen nog goeiedag zeggen.

Ik wist dat het huis hier sinds jaren leeg stond. Ik contacteerde de eigenaar en ben hier dan snel daarna ingetrokken. In oktober 2016 opende de winkel en tot op

Ik zie hier in de platenbakken werk van Brian Eno, Serge Gainsbourg en Joy Division. Men treft hier nogal wat genres aan?

Ik heb inderdaad allerlei muziek in de winkel, ik deel niet graag op in genres.

Met de jaren verandert de muzieks-

En toen kwam je hier terecht?

Ik kende de buurt vanuit mijn jeugdjaren en heb het hier altijd leuk gevonden. Het is een gemengde wijk: Franstaligen en © ARNOUT WILLEMS

heden voel ik me hier gelukkig.

”

maak ook, stel ik vast. Ik heb nu meer belangstelling voor klassieke muziek dan toen ik jonger was. Brussel is voor mij altijd een jazzstad geweest. Veel Belgische jazzlegendes komen dan ook uit de hoofdstad: Toots Thielemans, Philip Catherine, Marc Moulin. Vandaag is er hier nog veel jong jazztalent. In deze wijk zijn er ook veel muzikanten en artiesten aanwezig.

Van waar komen de klanten?

Het Belgisch klantenbestand bestaat voornamelijk uit vaste Brusselse klanten en daarnaast uit liefhebbers uit Vlaanderen en Wallonië. Maar we hebben ook een internationaal cliënteel. Van diggers tot Eurocraten en expats, toeristen... (tijdens het interview koopt een Aziatische toerist een jazz- en new-waveplaat n.v.d.r.)

Hoe herkennen we of een plaat al dan niet origineel is?

Dat is de vakkennis, maar ik zal een paar tips verklappen. Treffen we een plaat van The Beatles uit de jaren zestig zonder barcode aan, dan is het een origineel.

Normaal gezien zou er ook 'Made in Great-Britain' moeten opstaan en zeker niet 'Made in Holland'. Op het einde van een plaat is er altijd een ruimte waar geen muziek op staat, dat heet the dead wax, op die piste staan nummers vermeld. Aan de hand van die nummers kunnen we de editie met zekerheid vaststellen. Van bepaalde platen zijn er tientallen edities, wat aartsmoeilijk is om de

den. We evalueren ook verzamelingen van collectioneurs, wat heel belangrijk is voor hun verzekering. Iemand die 1000 platen heeft wil wel de waarde van zijn collectie weten.

© ARNOUT WILLEMS

originele te ontdekken en liefst van al dan nog de First Editions.

Waar plaatsen we de verkoop van vinyl in de muziekindustrie?

In de muziekindustrie worden vandaag nog steeds platen geperst. Van 'The Idiot' van Iggy Pop uit 1977 kan je nog steeds nieuwe exemplaren vinden. Er wordt in de muziekindustrie 4% aan vinyl verkocht, wat 20% aan inkomsten van de totale business oplevert, dat is enorm. We rekenen daar dan nog geen kopieën of piraterij bij.

De fabricatie van een plaat kost niet veel aan productiekosten, dus de muziekindustrie verdient veel aan de verkoop van vinyl.

Seymour Kassel Records is op het internet goed aanwezig.

Inderdaad, je kan onze collectie op onze website raadplegen, maar ook op Instagram, Facebook, Discogs en Ebay is Seymour Kassel Records aanwezig.

De sites worden druk bezocht, we trach-

ten die dan ook zoveel mogelijk up to date te houden en te vernieuwen. Het grote verschil met andere platenwinkels is dat ik maar een kleine collectie heb, ik verkoop uitsluitend muziek die ik zelf goed vind. De klanten hebben vertrouwen in mijn platenkeuze.

Nog een troef voor de platenverkoop zijn de hoezen.

Inderdaad. Sommige hoezen zijn echte kunstwerken. Er zijn mensen die alleen voor de hoes de plaat kopen en er zijn er zelfs die de hoezen inkaderen. De fotografen, designers en grafici waren heel verheugd wanneer ze een hoes mochten maken. Veel kunstenaars konden zich creatief uitleven in het ontwerpen van een platenhoes. Zo ook Andy Warhol met de hoes met de ritssluiting voor de plaat 'Sticky fingers' van The Rolling Stones.

Generaal Franco verbood de hoes in 1971 en in Spanje kwam dan de plaat in een kuisere verpakking op de markt. Een andere gecensureerde plaat omwille van de

hoes is 'Virgin Killer' van The Scorpions: op de hoes is een naakt hurkend jong meisje te zien van wie het geslachtsdeel maar net bedekt is door een gefingeerde glasbreuk. Het verhaal deed de ronde dat de mannequin die voor de foto wou poseren ziek was en die stelde dan maar

”

We bevinden ons in een zeer diverse wijk die leeft. voor dat haar jongere zusje haar plaats zou innemen, wat ook gebeurde.

Ik wil mijn oude platen verkopen en wens de waarde ervan te weten, hoe werkt dat?

Je platen worden zo goed mogelijk naar waarde geschat en als de originele LP’s zich nog in goede staat bevinden, zal je er ook een degelijk vergoed voor wor-

Hoe zie je de toekomst van het vinyl en de winkel hier?

In tegenstelling tot de cd is de levensduur van vinyl 50 jaar, dus dat zit wel goed.

Seymour Kassel Records zelf is hier nu al bijna twee jaar en we hebben het hier naar onze zin. We bevinden ons in een zeer diverse wijk, die leeft. Er heerst hier een uitstekende band tussen handelaars, bewoners, klanten en toeristen. Iedereen praat met iedereen, er zijn geen grenzen noch barrières, de wijk straalt positivisme uit. Hopelijk blijft het hier een authentieke Brusselse wijk, zonder te veel toerisme. Ik ben eveneens de vertegenwoordiger van het handelaars- en bewonerscomité van de Vlaamsesteenweg. Ik vervul dus ook een sociale rol tussen de buren en de andere handelaars.

De activiteiten van het comité bestaan onder andere uit 2 jaarlijkse braderieën (mei en september) en op 13 december een nocturne naar aanleiding van Winterpret. Welcome to everyone to pass by for bubbles and vinyl!

Seymour Kassel Records, Vlaamsesteenweg 93, 1000 Brussel 0487 136 572 seymourkassel@gmail.com www.facebook.com/seymourkasselrecords www.instagram.com/seymourkassel, www.seymourkassel.com Openingstijden: van maandag tot zaterdag van 11 tot 20u / zondag van 13 tot 18u

Résumé

« Seymour Kassel Records » est un magasin de disques. Le collectionneur y trouvera des disques exclusivement d'éditions limitées et de premières éditions. Une offre rare composée d’originaux qui profitera aux fétichistes des disques. Ces dernières années, les ventes de vinyle ont augmenté. Amateur de musique, collectionneur et gérant du magasin Stéphane Aisinber explique pourquoi.

Bedankt voor dit zeer interessante en leerrijke gesprek, Stéphane.

7

BOUWEN EN BREKEN IN BRUSSEL >LA BELLONE

Het is een beetje vreemd om in het stadscentrum op zoek te moeten gaan naar rustplekken, oases in de openbare ruimte. En dan uit te komen bij een ingesloten gebouw dat bovendien de naam draagt van de Romeinse oorlogsgodin Bellona die meer gekend was voor de gruwelen van de oorlog dan voor zijn 'heldhaftige' aspecten.

Het oasegehalte van het stadscentrum is sowieso bijzonder mager als we een oase mogen omschrijven als een plek waar het goed toeven is. Een rustige plek in het gewoel of zoals de originele betekenis, een plaats met water en groen, een vruchtbare plaats in de woestijn. In de onmiddellijke omgeving van la Bellone en in de laagstad in het algemeen ontbreken er rustplekken in de publieke ruimte.

Katelijneplein, Vismarkt, Varkensmarkt en Oude Graanmarkt hebben hun eigen dynamiek en komen niet in aanmerking.

De Nieuwe Graanmarkt met zijn indrukwekkend platanenkader (als ze niet pas

8

gesnoeid zijn) en zijn vele zitbanken zou er op bepaalde momenten van de dag, buiten de verkeerspieken, vagelijk aanspraak op kunnen maken maar is wel wat groot van schaal.

Groen en water De square Marguerite Duras (ex-Pantsertroepensquare) kan misschien mogelijkheden bieden. Er is in ieder geval groen en water, als we het Plassenplein (Oeverpoortplein) erbij rekenen. In de zomer wordt er op het heuveltje onder de paardenkastanje vredig gepalaverd, maar de rest van de square ligt er droevig bij. Eind jaren negentig lag dit enig

stukje groen er zwaar verwaarloosd bij.

Onder de stromende regen hebben we toen met vele buurtbewoners, in het verlengde van de bezettingsacties rond Hotel Central, een grote opkuis gehouden onder het motto 'beter zelf doen dan staan klagen'. Enige tijd later werd de hele square dan toch heraangelegd: een zwierig superbreed pad van noord naar zuid, met ingewerkte feeërieke blauwe lichtjes, een speelrotondeke voor de allerkleinsten, een klimpiramide, banken en ook een canisite. En veel gras, kris kras doorsneden door rechtlijnige paden, getrokken met artistieke hand en niet geïnspireerd door enig respect voor natuurlijke looplijnen. Un grand geste.

Het resultaat liet zich raden: de lichtjes gingen al na enkele maanden één voor één kapot en werden nooit vervangen, de natuurlijke looplijnen namen snel de overhand op het gras. We vrezen dat

de naïeve gazonnetjes op de piétonnier hetzelfde lot zullen ondergaan en het geen drie maand zullen uithouden.

Troosteloos De square Marguerite Duras ligt er intussen al lang weer troosteloos bij: er werd al een stuk afgesneden voor het grote Rad van Winterpret en recent werd ongeveer één derde van de oppervlakte DogZone of loopweide voor honden.

Het is waar dat deze beesten ook recht hebben op vrije ruimte, maar moet dat in dit park dat al te benepen is voor de druk bewoonde buurt?

Dat op vele plaatsen gras weggelopen is en paden niet gevolgd worden heeft natuurlijk te maken met het gebrek aan groene ruimten in deze dichtbevolkte wijken en de intensiteit van het gebruik.

Maar het getuigt ook van weinig kennis

Foto’s Marcel Rijdams

en vakmanschap van de ontwerpers.

Hun ontwerp is niet gebaseerd op observatie en participatie van omwonenden en gebruikers. Intelligente aanplantingen in plaats van domweg gras zouden al veel helpen, hagen en lage struikmassieven zouden daarenboven bijdragen tot het creëren van meer intimiteit en het oasegehalte al fel verhogen. Intussen wachten we op de volgende heraanleg.

Marcel Rijdams

Résumé

Les oasis du centre-ville sont particulièrement pauvres si tel est de considérer une oasis comme un lieu où il fait bon vivre. Un endroit tranquille au cœur de l'agitation ou comme le sens originel, un endroit fertile avec de l'eau et de la verdure au milieu du désert. Dans les environs immédiats de la Bellone, et en général dans la ville basse, il n'y a guère de lieux de repos dans l'espace public.

Le square Marguerite Duras pourrait offrir ces possibilités. A la fin des années 90, les riverains ont procédé à un grand nettoyage de l’unique morceau de verdure du quartier alors totalement négligé. Par la suite, la place a été réaménagée. Aujourd’hui, l'endroit est à nouveau dans un état désolant. C’est bien malheureux.

>DROOGSTOPPELS OPEN BRIEF AAN...

SERGE CREUZ (1924-1996) Beste Serge Creuz, Het klinkt als een huizenhoog cliché, maar ge waart werkelijk een artistieke duizendpoot: schilder, tekenaar, scenograaf, journalist, schrijver, docent en last but not least stichter van het Maison du Spectacle – La Bellone. Wie uw biografie leest kan alleen maar onder de indruk komen van die tomeloze creatieve energie die ge heel uw leven lang tentoon spreidde.

Ge kreegt de terpentijn bij wijze van spreken al met de paplepel toegediend, want uw vader was ook al schilder. Uw eerste levensjaren bracht ge door in Molenbeek en in 1939, je was nog maar 15 jaar oud, publiceerde een blad al uw eerste schetsen van gemobiliseerde Belgische soldaten. In mei 1940 namt gij deel aan de vlucht: een fietstocht die u via Parijs en Rouen tot in Carnon-Plage in de Provence bracht, waar ge een Vlaams meisje leerde kennen met de naam Zeger. Haar naam inspireerde u om uw voornaam om te vormen tot Serge. Dat vond ge beter klinken dan het toen nog banale Victor.

Op zestien jaar verliet ge het middelbaar om u in te schrijven aan de Academie voor Schone Kunsten van Brussel, later volgde een opleiding aan La Cambre. Ge speelde als jonge gast met de marionetten van Toone en van het een kwam het ander want ge werd assistent-decorateur voor beroemde

theaterregisseurs in Parijs. Het verzet verleidde u ook om in de clandestiene pers te publiceren. De jaren na de Bevrijding verdeelde gij uw tijd tussen de cafés en bars van de Zavel en die van Saint-Germain-des-Prés.

In de schilderkunst, die andere passie van u, bleeft gij stug trouw aan het figuratieve: het abstracte noch het socialistische realisme konden u echt bekoren. Permeke en Picasso waren uw twee grote voorbeelden. In 1946 leert ge zelfs de grote meester Picasso in eigen persoon kennen in het Zuiden van Frankrijk. Maar ge kon blijkbaar moeilijk kiezen tussen Frankrijk en België. In het eerste land hield ge u intens bezig met de decentralisering van het theater naar meer perifere steden zoals Rennes en Straatsburg terwijl ge in uw geboorteland kostuums en scenografieën verzorgde van talloze theaterhuizen.

Ge waart ook jarenlang de auteur van humoristische tekeningen voor het blad Pourquoi Pas? Een rechts blad, terwijl ge uw humanistische hart links droeg en met de ingesteldheid van een ware vrijdenker spaarde gij paus noch kerk met uw terechte kritiek. Tentoonstellingen van uw werk volgden overal in de wereld, van Rome tot Tokyo. Ge kon prachtige portretten schetsen: vrouwelijke figuren, getekend met een tedere toets en warme kleuren. Maar ook kunstenaars zoals Joris Minne,

Paul Delvaux en Michel de Ghelderode werden door uw fluwelen penseel vereeuwigd.

In het jaar 1980 opende het Maison du Spectacle. Daarmee kreeg de kunst van het efemere en het vluchtige eindelijk zijn veilige haven. Een plaats waar maquettes en decorarchieven een laatste rustplaats vonden, maar die ge ook zag als een ontmoetingsplek voor kunstenaars, een plek voor tentoonstellingen, debatten, een centrum voor verenigingen uit de wereld van de scenografie en decorbouw. Ge schreef zelfs een boek over de symboliek van het Bellona-huis, een burgerwoning die niet zou misstaan naast de mooiste barokparels van de Grote Markt.

Op het einde van uw leven werd ge getroffen door een ernstige ziekte en op 16 januari 1996 besloot ge zelf een einde te maken aan dat mooie en creatieve leven. De avond voordien hadt ge nog de laatste hand gelegd aan een tekst die eindigde met deze woorden: “Et je crie: Merci la Vie! Continuez”.

Op mijn beurt, mijn beste Serge, bedank ik u van harte, voor al die mooie tekeningen, portretten en voor het mooie huis dat we dankzij u nu kunnen bewonderen!

Droogstoppel

Droogstoppel is een Brusselse eeuweling die zijn stad enorm heeft zien veranderen, soms ten goede maar vaak ook ten kwade. In zijn open brieven gaat hij een openhartig gesprek aan met beroemde of minder beroemde Brusselaars. Droogstoppel kan wel eens zeuren of doordrammen, maar in de grond is Droogstoppel een wijs man met het hart op de juiste plaats.

© FONDS SERGE CREUZ

Résumé

Droogstoppel écrit une lettre à Serge Creuz. Artistique polyvalent: écrivain, professeur, dessinateur, peintre et scénographe infatigable.

Fondateur de la Maison du Spectacle - La Bellone. Cette âme humaniste a laissé une œuvre aux multiples facettes avec, notamment, des dessins et des portraits humoristiques. Il connaissait Picasso personnellement.

9

TE GAST

LITERATUUR © MAARTEN MARCHAUD

CONCERT

Wanneer de dagen korten en de nachten langer worden maken wij tijd voor een van de oudste literaire tradities: het korte verhaal.

HAYDN GOES FOLK Ensemble Traffik Klassik brengt samen met sopraan Lieselot Dewilde een origineel, boeiend en afwisselend programma met muziek van en rond Haydn.

Op hun eigen, aanstekelijke manier brengen de muzikanten van Traffik Klassik een selectie van Schotse en Engelse volksliederen die Joseph Haydn en zijn tijdgenoten bewerkten voor de Londonse salons. Daarnaast brengen ze een intieme versie van Haydns Londense symfonieën, bewerkt door diens concertmeester J.P. Salomon. Haydn zoals je hem nooit eerder hoorde!

10

KORT DAG: BRUSSEL

Met: Lieselot Dewilde, sopraan Jan Vandenborre, traverso Dirk Vandaele en Ortwin Lowyck, viool Manuela Bucher, altviool Michel Boulanger, cello Sayuri Nagoya, pianoforte • Donderdag 20 december om 14 en 20u Toegang: € 10 of € 8 (-25/+65/werkzoekenden/BOp-kaarthouders) of € 6 (leerlingen muziekschool) en ook andere scholen of € 2 Paspartoekansentarief en andere begeleide groepen Reservaties: www.demarkten.be

Samen met cultuurhuis De Warande selecteert Passa Porta een groep toonaangevende auteurs uit binnen- en buitenland die het beste brengen uit het genre van het korte proza, van kortverhaal tot prozagedicht. De auteurs brengen hun verhalen live, wij zorgen voor vertaling: u hoeft zich dus enkel te concentreren.

Hierbij alvast een kleine greep uit het programma: Rob van Essen (1963) is een Nederlandse auteur van romans en korte verhalen. Hij debuteerde in 1996 met de roman ‘Reddend zwemmen’ (tevens de naam van zijn uiterst lezenswaardige blog).

Sindsdien verschenen nog negen boeken, waaronder de verhalenbundel ‘Hier wonen ook mensen’, waarmee hij de shortlist haalde van de Gouden Boekenuil en bekroond werd met de eerste J.M.A. Biesheuvelprijs, de enige Nederlandstalige prijs voor korte verhalen. Rob van Essen is in november en december writer-in-residence bij Passa Porta.

Saskia De Coster (1976) was piepjong toen ze haar eerste verhalen schreef.

Haar eerste publicatie het duistere verhaal 'Onder Elkaar' verscheen in 2000 in het legendarische Nieuw Wereldtijdschrift. In 2002 verscheen haar eerste roman Vrije val. Sindsdien volgden nog

acht romans. In november verschijnt ‘Nachtouders’, haar meest autobiografische roman tot nog toe. Op verzoek van Passa Porta schrijft Saskia De Coster een nagelnieuw verhaal.

Veellezer en meesterinterviewer Ruth Joos gaat met de auteurs in gesprek, na de avond kan u de boeken kopen en – waarom niet – ook laten signeren.

Het volledige programma kan je vinden op www.passaporta.be.

• Vrijdag 7 december om 20u De Markten, Oude Graanmarkt 5, 1000 Brussel Toegang VVK: € 8/6 & kassa € 10/8 Info & tickets: www.passaporta.be

>GEMEENTERAAD: LOPENDE EN ANDERE ZAKEN

De duurtijd van een gemeenteraadszitting bedraagt doorgaans drie uur. Sinds de verkiezingen op 14 oktober is die gereduceerd tot een half uur.

VOOR DE LEZERS VAN DE VIJFHOEK

allerlei zaken' en premier. De ontslagnemende regering Vanden Boeynants besliste om Mirage straaljagers aan te kopen. De vraag van een journalist of dat wel onder 'lopende zaken' viel beantwoordde hij met de onsterfelijke zin: “Dat zijn geen lopende zaken, vriend, dat zijn vliegende zaken.”

CINEMA RITCS

Een andere reden waarom de gemeenteraad tegenwoordig van korte duur is, is het gebrek aan interventies van gemeenteraadsleden die doorgaans kritische vragen stellen. Het gaat om Ecolo-Groen en Défi, die straks mee in het schepencollege stappen.

Burgemeester Close verklaart dat, aangezien er een nieuw schepencollege zal gevormd worden, het huidige stadsbestuur zich enkel nog kan buigen over 'lopende zaken'.

Dat gegeven is niet nieuw, het vindt plaats na verkiezingen op elk politiek niveau.

Zo herinner ik me een uitspraak van wijlen Paul Vanden Boeynants (19192001), een opmerkelijk politicus (PSC, het huidige CDH), voormalig schepen van de stad, maar ook minister 'van

Tijdens de zitting van 5 november waren 3 schepenen en nog meer gemeenteraadsleden afwezig. Schepen Hariche ontbrak (Nederlandse les*), ook schepen Courtois was er niet (acteursopleiding*), evenmin als gemeenteraadslid Persoons (Nederlands onderwijzen*).

Johan Van den Driessche (N-VA) blijft elke gemeenteraadszitting actief. Hij vroeg op 5 november aan de bevoegde schepen Lalieux welke criteria er worden gehanteerd om een uitbating op Winterpret toe te kennen. Uit haar antwoord bleek dat de criteria niet erg duidelijk waren. Burgemeester Close beloofde er werk van te maken. Win-

terpret is tenslotte nog maar aan de 17e editie toe.

De winter is nog niet aangebroken, maar de pret is er al, sinds 2 november, althans voor de buurtbewoners.

De opbouw van de markt is die dag begonnen. Vrachtwagens die het winterpretmateriaal leveren blokkeren de omliggende straten en ongeduldige automobilisten trakteren de buurt op claxonlawaai.

De grootste verrassing kwam er na afloop van de gemeenteraadszitting op 5 november. Op Bruzz24 kondigde Johan Van den Driessche zijn afscheid als politicus aan. Hij gaat met pensioen dacht ik toen. Nee hoor, hij heeft blijkbaar

een gezin met jonge kinderen en wil daar meer tijd voor vrijmaken. Op de gemeenteraad ontmoette ik mijn vroegere buurman, Mathias Vanden Borre, die me zei dat hij daar aanwezig was 'uit belangstelling', net als ik dus. Twee dagen later vernam ik via Bruzz.be dat hij de opvolger wordt van Johan Van den Driessche in de gemeenteraad.

De schepenen en de gemeenteraadsleden van de nieuwe legislatuur worden ingezworen op 3 december. *Behoorde tot de mogelijkheden Mireille Willems

'De verbeelding aan de macht' was één van de grote slogans van mei ’68.

CINEMA RITCS toont zes films van even veel belangrijke filmmakers die het verzet eind jaren zestig op eigenzinnige wijze hebben verbeeld. Telkens met een inleiding in het Engels.

Op woensdag 19 december wordt Zabriskie Point (1970, Michelangelo Antonioni) getoond.

Het verval van de Amerikaanse consumptiemaatschappij, door Antonioni weergegeven via de fantasieën van een aantal revolutionaire jongeren.

Een apocalyptische kijk op de Verenigde Staten. Op de soundtrack: muziek van tegencultuurartiesten als Pink Floyd en Grateful Dead.

Zabriskie Point (1970, Michelangelo Antonioni) – Engels met Franse ondertitels.

De Markten nodig 10 lezers uit voor deze film en een drankje achteraf op woensdag 19 december om 19u15. Afspraak aan CINEMA RITCS, Antoine Dansaertstraat 70, 1000 Brussel.

• Reservaties: demarkten@demarkten.be, 02 512 34 25 11

BERICHTJES VAN HIER EN GINDER

COLOFON VERENIGINGEN EN LEUKE ACTIVITEITEN LEZINGEN VLAAMSE CLUB Op 3 december situeert Luk Van Haute, vertaler-tolk en Japanoloog, de Japanse schrijver Haruki Murakami binnen de Japanse en de wereldliteratuur. Wat is er specifiek Japans en universeel aan zijn werk?

kunstwerken maar wel een verhaal vol politieke, literaire, artistieke en folkloristische anekdotes over de personages en locaties die op de werken staan afgebeeld. Bovendien deelt onze gids ook herinneringen aan de rondleidingen die ze sinds 1972 in het stadhuis verzorgt.

Op 17 december zal Yves Kerremans, bestuurslid van de Stichting Marc Sleen, het hebben over de gefilmde reportages van Sleens safari’s en zijn bekendheid als autoriteit op gebied van het Afrikaanse dierenrijk.

• Donderdag 13 december om 14u. Afspraak aan het onthaal van het Brussels stadhuis.

Inschrijvingen: 02 274 13 00 senioren@brucity.be

• Maandag 3 en 17 december telkens om 19u45 in de Spiegelzaal van De Markten. www.vlaamseclubbrussel.be info@vlaamseclubbrussel.be

DE ZINGENDE BRUG

GROTE EN KLEINE VERHALEN ROND DE KUNSTWERKEN IN HET STADHUIS Dit bezoek is bedoeld voor personen die het stadhuis aan de binnenkant kennen. De uitleg die gegeven wordt is niet zozeer een omschrijving van de

"Komt allen te samen om met ons kerstliederen te zingen". Zo nodigen de leden van de Zingende Brug u vriendelijk uit op hun maandelijkse bijeenkomst op zondag 16 december vanaf 13u30. Op het programma staan enkele pareltjes uit het rijke aanbod van Europese kerstliederen.

• De Markten 16 december vanaf 13u30, toegang € 8, eerste deelname gratis. www.zingendebrug.be

STIJLVOLLE KERSTVIERING, OOK VOOR KINDEREN Op 24 december om 16u nodigt de Finisterraekerk u uit op een stijlvolle viering. Ze wordt opgeluisterd door het gastkoor Framagomi onder leiding van Hugo Boon. Voor de kinderen is er een professioneel schimmenspel voorzien waaraan ze actief kunnen deelnemen. Ze plaatsen de figuren van de kerststal tegen de achtergrond van hun eigen leefwereld. Samen met hen drukken we ook de hoop uit, letterlijk, op een vriendschapsbandje. Dit bandje wordt uitgedeeld aan alle aanwezigen maar ook expliciet aan de mensen die kerstmis op straat moeten vieren.

Ook op kerstavond is er om 18u de stemmige viering in de Begijnhofkerk.

Ook op deze viering is iedereen welkom. Beide vieringen besluiten we met een feestelijk aperitief!

• Maandag 24 december om 16u in de Finisterraekerk, Nieuwstraat Maandag 24 december om 18u in de Begijnhofkerk, Begijnhof www.goedebijstand.be, info@goedebijstand.be

Werkten aan dit nummer mee: Nora De Kempeneer, Etienne Philips, Hilde Van Geel, Hanne De Nil, Jef Deyaert, Grigore Ionita, Lieve Verdeyen, Marcel Rijdams, Arnout Willems, Stefan Moens, Kris De Vroede, Charles Six, Mireille Willems en Candice Domingo.

Foto’s: De Markten en ingezonden Lay-out en druk: Drukkerij Atlanta Schaffen Oplage: 5.800 Advertentiewerving: De Markten, 02 512 34 25, demarkten@demarkten.be Verantwoordelijke uitgever: Isolde Boutsen De Vijfhoek is het maandblad van De Markten, Oude Graanmarkt 5, 1000 Brussel, 02 512 34 25, demarkten@demarkten.be, www.demarkten.be www.facebook.com/demarkten.brussel

Met de steun van de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

De Markten maakt deel uit van N22, het netwerk van de 22 Brusselse gemeenschapscentra.

Steun De Vijfhoek: Uw steun blijft welkom op rekeningnummer BE62-433-1147061-61 van De Markten met vermelding "steun De Vijfhoek".

Voor het januarinummer van De Vijfhoek zijn teksten en aankondigingen welkom tot uiterlijk 5 december: De Markten, 02 512 34 25, demarkten@demarkten.be Openingsuren onthaal: maandag tot donderdag van 9 tot 20u, vrijdag van 9 tot 17u en zaterdag van 9 tot 13u (behalve tijdens de schoolvakanties). De Markten is gesloten van vrijdag 21 december tot en met dinsdag 1 januari 2019.

Wie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest woont, kan De Vijfhoek gratis ontvangen.

Woont u buiten Brussel?

Dan krijgt u De Vijfhoek door € 12,50 over te schrijven op rekeningnummer BE62-433-1147061-61 met de vermelding van 'Abonnement De Vijfhoek'.

Wist je dat je al onze publicaties ook online kan bekijken?

Surf naar www.demarkten.be/publicaties. Wil je onze e-nieuwsbrief ontvangen? Mail naar demarkten@demarkten.be of schrijf je in op www.demarkten.be.

In het kader van de nieuwe Europese regelgeving over privacy, vragen we u het ons te laten weten als u De Vijfhoek niet meer wenst te ontvangen.

12