Leeuwarder Seniorenkrant 7

SENIOREN LENTE 2020 | EDITIE 7

‘

COLUMN

FAMILIE

Ria Bremer:

‘LEEUWARDEN IS LIEFDE VOOR EEUWIG EN ALTIJD’

DUURZAAMHEID

LEEUWARDEN

ZORG

02

SENIORENkrant

Voor het

lenen, huren kopen van

hulpmiddelen

Vegro Expertisecentrum Hulpmiddelen

Al ruim 30 jaar is Vegro het Expertisecentrum voor hulpmiddelen.

Bij ons kunt u terecht voor het lenen, huren en kopen van hulpmiddelen.

Goede hulpmiddelen kunnen het leven een stuk aangenamer maken. Denk bijvoorbeeld aan een rollator die ervoor zorgt dat u die wandeling door de stad weer kunt maken. Vegro biedt een uitgebreid assortiment aan hulpmiddelen als het gaat om mobiliteit, bewegen, wonen, gezondheid en zwangerschap. Wij geven u graag advies over producten die u kunnen helpen om langer veilig thuis te wonen, te revalideren of de zelfredzaamheid te vergroten.

Advies aan huis Denkt u aan het kopen van een hulpmiddel dat uw zelfredzaamheid vergroot? Maar weet u niet zeker of een dergelijk hulpmiddel in uw huidige woonsituatie past? Maak dan een afspraak met onze woonconsulent voor een gratis thuisdemonstratie. De woonconsulent kan u ook adviseren over aanpassingen in huis.

Waar kunt u ons vinden?

Henri Dunantweg 2

(Medisch Centrum Leeuwarden)

1909-02-a

De medewerkers van Vegro Thuiszorgwinkel MCL Leeuwarden helpen u graag verder.

Foto Jeannette de Groot

Wijke en Meint: klanten waar we trots op zijn.

Oogmode Cocon WirdumerdÄłk 33 8911 CC Leeuwarden 058 215 13 53 info@oogmodecocon.nl

SENIORENkrant

03

11

‘ Leeuwarden is liefde voor eeuwig en altijd’ We kennen presentatrice en journaliste Ria Bremer (80) van populaire tv-programma’s als Stuif es In en Vinger aan de Pols. Dat haar carrière in Friesland begon, is misschien minder bekend. Bremer draagt de provincie nog steeds een warm hart toe. Ze heeft veel dierbare herinneringen aan de tijd dat ze in Leeuwarden woonde.

HOE REDDEN WE DE AARDE?

08

Het gaat niet goed met onze planeet.

De tijd begint te dringen als we er voor willen zorgen dat onze kleinkinderen nog een leefbare wereld hebben. De tekenen zijn overduidelijk: bosbranden, enorme stortbuien, overstromingen, zandstormen, hagelstenen zo groot als golfballen. We moeten nú handelen.

HULP VOOR OUDEREN DIE MISHANDELD WORDEN Je dochter die je een klap geeft omdat je te langzaam bent met aankleden. Je buurman die geld uit je portemonnee steelt als hij boodschappen voor je doet. Naar schatting werden vorig jaar 62.000 ouderen mishandeld en door de vergrijzing zal dit aantal alleen maar toenemen. Dat hoeft niet. Er is hulp om de mishandeling te doen stoppen.

07

05

Beste Lezers Wat fijn dat u de Leeuwarder Seniorenkrant leest! We hebben weer een afwisselende krant voor u gemaakt. Ik wil er graag twee thema’s uitlichten.

Stel, u loopt over de Nieuwestad en u moet

EEN OORLOGSVERHAAL UIT DE MUUR VAN VERBINDING Dit jaar staan we stil bij het feit dat ons land 75 jaar geleden bevrijd is. Het is belangrijk de verhalen over de oorlog te blijven vertellen, om te beseffen dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Ook in Leeuwarden heeft zich van alles afgespeeld in de Tweede Wereldoorlog.

Bijvoorbeeld in het huis aan de Wijnhornsterstraat, vlak achter het station. Johanna Romkes-Nota (92) weet het nog goed.

nodig plassen. U baant zich een weg door het winkelende publiek, de vasthoudende verkopers en de goede doelenwervers, op zoek naar een oplossing. Is er dan een openbaar toilet in de buurt of bent u genoodzaakt om wild te plassen? En hoe zijn de sanitaire voorzieningen in Leeuwarden voor iemand in een rolstoel? Op pagina 15 kunt u er alles over lezen.

Verder

IS WILDPLASSEN NOODZAAK IN LEEUWARDEN?

15

Veel lezers, zeker de oudere, zullen het probleem kennen: je moet naar de stad en voor vertrek ga je nog even naar het toilet. Want je weet niet of je onderweg makkelijk een plas kunt doen.

Dus als je nu nog even gaat, dan speelt hoge nood je straks minder parten.

brengen

we

een

artikel

over

ouderenmishandeling. Vorig jaar werden naar schatting 62.000 ouderen in ons land mishandeld. Schokkende cijfers, waar je stil van wordt. Reden te meer om het onderwerp zoveel mogelijk bespreekbaar te maken.

Tenslotte nog dit. Tot mijn grote vreugde gaat Cambuur dit seizoen promoveren naar de Eredivisie. Ja, dat durf ik nu al te zeggen! Wat een man hè, onze trainer

Uitgever Devea

EN VERDER....

Wat is Thuiszorg Patyna?

Hoe we de zorg zorgzamer kunnen maken Doe het licht uit!

www.devea.nl

06 12 17

Redactieleden Sara Kroos, Martin van Mourik, Peter Teeuwen (Eind)redactie

Meraki Tekst & Zo

Foto's Ria Bremer

Joyce Hoedelmans

19

LOS voor u...

19

COLUMN Peter weet het beter

21 22

Cambuur op de tribune zitten. Komt u al (bijna) 56 jaar bij Cambuur of kent u een

Druk

met ons op. We willen heel graag weten

NDC Print exemplaren op meer dan 50 distributie-

Advertenties

daar in de volgende editie aandacht

Doede Vellema /06 15 37 22 55

aan besteden. U kunt ons bereiken via

E-mailadres info@leeuwarderseniorenkrant.nl Facebook

wat de club voor u betekent en zullen

punten in de gemeente Leeuwarden

www.facebook.com/Leeuwarder-Seniorenkrant

Disclaimer Ondanks alle zorg die aan deze uitgave is

info@leeuwarderseniorenkrant.nl. Bellen mag ook: 06 15 37 22 55

besteed blijven vergissingen mogelijk.

Wij kunnen daar echter geen aansprakelijkheid voor aanvaarden. Auteursrecht

Oplossing puzzelpagina

datum in 1964 bij de wedstrijden van

fan van het eerste uur, neem dan contact

18

COLUMN: Sara schrijft erop los

er lezers zijn die al vanaf de oprichtings-

Oplage 60.000 Verspreiding Ingestoken in de huis aan huis plus 3.000

Puzzelpagina

Henk de Jong. De redactie is benieuwd of

voorbehouden. ©2020

Doede Vellema

04

SENIORENkrant

Wânswert, 52e kerk

Vier het feest met ons mee!

Word donateur! Of steun ons met een bijdrage.

Kerken zijn prachtig, van buiten én van binnen.

De eeuwenoude gebouwen ontroeren, vertellen verhalen en maken stil. Dit bijzondere Friese

Voor dit bijzondere werk hebben we uw steun nodig. Word daarom vandaag nog donateur.

Dat bent u al voor € 17,50 per jaar.

erfgoed bepaalt de omgeving: wat is het Friese landschap zónder de honderden kerktorens?

Samen met u maken we ons er sterk voor dat

Bijzonder welkomstcadeau We verrassen u met een bijzonder welkomst-

deze schat aan cultuurhistorie behouden blijft.

cadeau: het boek ‘De Friese Elfkerkentocht’

Wij beschermen al 50 jaar De Stichting Alde Fryske Tsjerken bewaakt de bijzondere schat aan kerken in Fryslân.

In de afgelopen 50 jaar zijn 52 kerken, 7 begraafplaatsen en 2 klokkenstoelen aan ons toevertrouwd. Veel van deze kerken zijn gerestaureerd. Samen met meer dan 300 lokale vrijwilligers geven we de gebouwen een nieuw leven.

van dr Justin Kroesen óf het nieuwe boek ‘Levende stenen’ over onze 52 kerken.

Vier het jubileumfeest mee en word donateur!

Augsbuurt, 1e kerk

Word vandaag nog donateur van de Stichting Alde Fryske Tsjerken ❑ Ik word donateur voor (minimaal) € 17,50 per jaar en ontvang als welkomstcadeau: ❑ Het boek ‘De Friese Elfkerkentocht’ ❑ Het boek ‘Levende stenen’ ❑ Ik machtig de Stichting Alde Fryske Tsjerken € 17,50 jaarlijks van mijn rekening af te schrijven ❑ Ik word geen donateur, maar machtig de Stichting om jaarlijks een bijdrage van ............... van mijn rekening af te schrijven.

Naam: Adres:

N STEUS! ON

PC/Plaats: E-mail: Tel:

Aanmelden kan ook via: www.aldefrysketsjerken.nl/donateur

Iban: Geboortedatum: Datum: Handtekening:

Stuur deze bon (of een kopie daarvan) in een gesloten envelop naar: Stichting Alde Fryske Tsjerken, Antwoordnummer 76 8900 WC Leeuwarden. Een postzegel is niet nodig.

Incassant-ID: NL56ZZZ410009590000

OUDK_hele_19

SENIORENkrant | FAMILIE

05 Dit jaar staan we stil bij het feit dat ons land 75 jaar geleden bevrijd is. Het is belangrijk de verhalen over de oorlog te blijven vertellen, om te beseffen dat vrijheid niet vanzelfsprekend is.

Ook in Leeuwarden heeft zich van alles afgespeeld in de Tweede Wereldoorlog. Bijvoorbeeld

Tekst: Boukje Wiersma Meraki Tekst & Zo

in het huis aan de Wijnhornsterstraat, vlak achter het station. Johanna Romkes-Nota (92) weet het nog goed. het project bijzonder maakt, is dat de verhalen achter de voorwerpen in de buisjes digitaal geregistreerd zijn en dus voor altijd bewaard blijven.

Over honderd jaar weet men dan ook precies wat het DNA van Leeuwarden was in 2018. Waar kinderen mee speelden, wat de inwoners bezighield.

En dat niet alleen. In de buisjes zitten ook herinneringen aan vroeger, zodat het project een veel breder tijdsbeeld geeft. Om die reden, en omdat al die buisjes samen echt een prachtig geheel opleveren, is ervoor gekozen om het kunstwerk in een andere vorm een nieuwe definitieve plek te geven. Deze Muur van Verbinding van 23 meter lang staat bij de ingang van

het

Historisch

Centrum

in

Leeuwarden. Op 14 februari werd dit lichtkunstwerk als afscheidscadeau aangeboden aan oud-burgemeester

Een oorlogsverhaal uit de MUUR VAN VERBINDING

Ferd Crone. Zijn opvolger Sybrand Buma zei bij de presentatie: “Er zijn dus 17.000 mensen die, als ze hier langslopen, echt wat voelen. En ik denk dat alle andere mensen dat mee zullen voelen.” Hein de Graaf benadrukte dat kunst in de openbare ruimte veel meer is dan een lollig opgeschilderde

“Mijn broer Piet is van 1925, ik ben

belden ze aan. Mijn moeder ging altijd

Ze hebben hem niet ontdekt, wat je

bloempot. “ Het dient tot verfraaiing,

twee jaar jonger. In de oorlog werd hij

tijd rekken en deed de deur pas na een

best een wonder mag noemen.”

maar het is minstens zo belangrijk om

opgeroepen voor de Arbeidsdienst. Hij

hele tijd open, zodat mijn broer snel

kreeg een donkergroen uniform en

naar de vliering kon. Mijn zus kroop in

Deze oorlogsherinnering van mevrouw

van Verbinding vertelt iets over onze

werd naar Brabant gestuurd. Piet was

zijn bed. Het ging altijd goed.

Romkes is één van de verhalen uit

stad, over de inwoners. Dat is toch

het community kunstwerk dat tijdens

geweldig?”

een beetje een meneer, hij had HBS

het betekenisvol te maken. De Muur

gedaan en zag dat werken niet zo zitten.

Eén keer was er op een middag een

het Culturele Hoofdstad jaar in het

En hij had ook gewoon heimwee, hij

razzia. Het was winter en vroeg

stadskantoor stond. Een enorme kubus

De Muur van Verbinding staat aan

was nog maar een jaar of 18. Toen Piet

donker. Er was veel drukte in huis,

met daarin duizenden reageerbuisjes,

de Groeneweg in Leeuwarden. Alle

een keer met verlof thuis was, zei mijn

we waren er die dag allemaal. Ons

bedacht door kunstenaar Hein de

buisjes zijn gefotografeerd en staan

vader “Je blijft maar mooi hier”. Hij

gezin bestond uit acht meisjes en drie

Graaf en gemaakt door De Mannen

met het bijbehorende verhaal op

moest toen natuurlijk wel onderduiken

jongens. Mijn vader is hertrouwd nadat

van Staal. In die buisjes kon iedereen

www.dnaleeuwarden.nl. Als je het

en dat kon bij ons op de vliering. We

ik al jong mijn moeder had verloren.

die een band met Leeuwarden of

trefwoord oorlog invoert, krijg je alle

woonden aan de Wijnhornsterstraat 1,

Mijn broer Piet zat in een hoek van de

Friesland heeft iets stoppen dat voor

buisjes te zien die met dat onderwerp

in de Hollanderwijk achter het station.

kamer, in zijn donkergroene uniform.

hem of haar belangrijk is. Om daarmee

te maken hebben, waaronder dat van

Er was een losse ladder naar de vliering

Er brandde geen licht in huis en het

een soort DNA achter te laten. Wat

Johanna Romkes. ■

en als hij zich moest verbergen, dan

was al best donker, in ieder geval in

zat hij daar achter allerlei spullen. De

de hoek waar Piet zat. De Duitsers

ladder werd weggehaald en bedekt

kwamen binnen en mijn moeder ging

met een deken.

breeduit staan om hen het zicht op mijn broer te ontnemen. Een soldaat

Piet kon niet naar buiten, dat was

wees naar de lamp en vroeg of die aan

te gevaarlijk, maar we hadden een

kon. Mijn moeder zei dat de lamp kapot

klein binnenplaatsje. Daar kon hij

was en ze geloofden haar blijkbaar.

even een frisse neus halen. De enige

Er werd in huis gezocht en met

achterburen die hem daar konden

bajonetten in matrassen en kleding

zien zaten bij de ondergrondse, dus

geprikt. Wij hielden onze mond,

die hebben hem nooit verraden. Wel

dat was ons opgedragen. Maar mijn

kwamen de Duitsers regelmatig langs

oudere zus schold op de soldaten,

om te controleren of Piet bij ons was.

dat was een pittig ding. Al die tijd

Meestal gebeurde dat ’s nachts en dan

zat Piet stil in zijn donkere hoekje.

06

SENIORENkrant

rt a a 21 men daguur Op 5:00 0 10.0

-1

Ouder worden doe je samen Wilt u zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen, met maximale regie over uw leven? Dan is Nijlânstate een perfecte plek om samen te genieten van het leven, met vele voorzieningen en sociale activiteiten. Daarnaast beschikt Nijlânstate over een eigen zorgteam dat dag en nacht aanwezig is. Heeft u nog geen zorg nodig?

Dan is dat een prettige zekerheid voor de toekomst.

Serviceflat Nijlânstate

Nijlânsdyk 73 | Leeuwarden | tel. 058 288 4488 | www.nijlanstate.nl

WAT IS THUISZORG PATYNA? Patyna is een gespecialiseerde organisatie voor zorg in Friesland. We bieden een breed scala aan zorg- en dienstverlening. Van thuiszorg tot en met intensieve verpleeghuiszorg en revalidatie.

Thuiszorg

Patyna

zorgorganisatie

is

die

een

thuis-

andere disciplines en streven naar de

Thuiszorg Patyna Team Leeuwarden

met

kleine

beste zorg voor de cliënt.

tel. 0515 - 72 97 60 ■

teams, bestaande uit (wijk)verpleegkundigen

en

zorgkundigen,

zorg

Mocht u naar aanleiding van boven-

levert aan huis. Het gaat hierbij om

staand verhaal nog vragen hebben of

alle soorten thuiszorg. Wij verstaan

nieuwsgierig zijn geworden dan kunt

hieronder

verzorging,

u vrijblijvend contact opnemen met

nachtzorg,

vakantiezorg,

verpleging, hulp

in

de huishouding en individuele begeleiding. We hebben een kantoor in Techum, maar leveren zorg in heel leeuwarden, Grou, Wergea, Wytgaard, Wirdum, Deinum.

Wij zijn 24 uur, 7 dagen in de week bereikbaar. Wij hebben een nauwe samenwerking

met

huisartsen

en

www.patyna.nl

SENIORENkrant | ZORG

07

HULP VOOR OUDEREN DIE MISHANDELD WORDEN Je dochter die je een klap geeft omdat je te langzaam bent met aankleden. Je buurman die geld uit je portemonnee steelt als hij boodschappen voor je doet. Naar schatting werden vorig jaar 62.000 ouderen mishandeld en door de vergrijzing zal dit aantal alleen maar toenemen. Dat hoeft niet. Er is hulp om de mishandeling te doen stoppen.

Er wordt van oudermishandeling gesproken als het mensen van 65 jaar en ouder betreft. Er zijn verschillende soorten: lichamelijke mishandeling, geestelijke mishandeling, financiële uitbuiting,

seksueel

geweld

en

verwaarlozing. Daders kunnen professionals zijn (denk aan de thuishulp of de verpleegkundige), maar ook een mantelzorger, zoals je echtgenoot of echtgenote,

zoon,

dochter

of

buurvrouw.

“Het is erg moeilijk voor ouderen die mishandeld worden om erover te praten omdat ze afhankelijk zijn van degene die voor ze zorgt. Je bent bang dat je bijvoorbeeld geen boodschappen meer krijgt, dat je huis niet wordt schoongemaakt of dat je niet uit bed wordt gehaald als je er iets van zegt. Dus zwijg je en pas je je aan,”

vertelt

Gerda

de

Groot,

werkzaam bij Fier en coördinator

traag bent geworden, je voelt je stom

moe, heeft een korter lontje en kan

bespreken

Centrum Seksueel Geweld Friesland.

en onhandig. Of als het om geld gaat,

dan soms een duw of tik geven,

mantelzorger die de zorg niet meer

Fier is het landelijk expertise- en

weet je niet meer zo goed hoe het zit

knijpen

en

goed kan bieden, terecht kan. Dat

behandelcentrum op het terrein van

en begint je aan jezelf te twijfelen:

schreeuwen. Er was bijvoorbeeld een

geldt ook voor de mensen van

geweld in afhankelijkheidsrelaties.

heb je wel goed geteld?”

man die zijn dementerende vrouw

wijkteams. Of je kunt bellen met

aan de verwarming vastbond zodat

Veilig Thuis, Fier of het Centrum

Bij seksueel misbruik komt er nog

hij boodschappen kon halen. Het

Seksueel Geweld. Gerda: “Het is heel

iets anders om de hoek kijken, geeft

was goedbedoeld, hij wilde ervoor

belangrijk dat je erover praat. Om het

Gerda aan. “Veel ouderen vinden het

zorgen dat ze warm bleef en niet

te stoppen, om het patroon van

moeilijk om over seksualiteit te

weg kon lopen.”

mishandeling te doorbreken, zodat

'HET IS HEEL BELANGRIJK DAT JE EROVER PRAAT. OM HET TE STOPPEN, OM HET PATROON VAN MISHANDELING TE DOORBREKEN, ZODAT JIJ JE WEER VEILIG VOELT EN DE ANDER HULP KRIJGT'

praten,

dat

was

vroeger

of

boos

worden

geen

en

waar

ook

jij je weer veilig voelt en de ander

onderwerp waar vrijelijk over werd

Als het om een professional gaat

gesproken. Als iemand je helpt met

die zich schuldig maakt aan mis-

douchen en je aanraakt op een

handeling, dan kun je bijvoorbeeld

www.veiligthuis.nl

manier die je niet prettig vindt, dan

een klacht indienen bij de werkgever.

0800-2000

begin je daar niet zomaar over.”

Gaat het om iemand uit je eigen

hulp krijgt.” ■

omgeving, zoals een mantelzorger,

www.fier.nl

HULP

dan kun je de huisarts bellen. Bij

088-20 80 000

Het is goed om hulp te zoeken als je,

iemand die dementie heeft, is ook

op welke manier dan ook, mishandeld

vaak een casemanager betrokken

Centrum Seksueel Geweld

wordt, benadrukt Gerda. “Het is

met wie je de mishandeling kunt

0800-0188

belangrijk voor jezelf, maar ook voor degene die je mishandelt. Hij of zij moet ook hulp krijgen. Misschien is

GELDZAKEN REGELEN

de mantelzorg je man of dochter

Je kunt ervoor zorgen dat meer mensen je geld beheren, zo valt het

SCHAAMTE

te

Ontspoorde

sneller op als er iets misgaat op het gebied van je financiën. Je kunt

Ook schaamte speelt een grote rol

mantelzorg noemen we dat. De

overwegen om naar een Regiobank te gaan, die hun klanten goed

ouderen-

mantelzorger is zelf op leeftijd of

kennen. De Rabobank heeft seniorenadviseurs die er voor zijn opgeleid

mishandeling. “Je denkt dat het aan

heeft ook nog een baan en een gezin,

om geldzaken van ouderen goed te regelen.

jou ligt, omdat je door je ziekte zo

dus kan overbelast zijn. Hij of zij is

in

het

zwijgen

over

zwaar

geworden.

de

INTERVIEW | SENIORENkrant

Foto: Joyce Hoedelmans

08

vrouwelijke journalisten. Een paar collega’s van de oude garde hebben het me wel eens moeilijk gemaakt.

Fronsten

hun

wenkbrauwen

als

ik er met een stevig onderwerp vandoor ging. Maar ook anderen moesten wennen. Als ik de telefoon opnam met “U spreekt met de redactie” dan hoorde ik vaak “Ik wil graag een redacteur spreken”. Toch vindt ze haar weg in de krantenwereld snel. “Ik was maar heel kort leerling-journalist. In de tijd bij de Friese Koerier had ik twee hoofdredacteuren aan wie ik veel te danken heb, Laurens Ten Cate en Fedde Schurer. Ik hoor het Laurens

RIA BREMER:

nog zeggen: “Ria gaat een dagje naar

‘ LEEUWARDEN IS LIEFDE VOOR EEUWIG EN ALTIJD’

de

stamboekveekeuring

in

Leeuwarden”. Echt, ik had geen idee.

Liep ik daar in mijn nieuwe Brigitte Bardotjurk tussen de koeien, stieren en mannen uit de hele wereld die met stevige stokjes het vee beklopten.

Zo af en toe kreeg ik ook een tik en zelfs een uitnodiging om mee te gaan naar een of ander emiraat.

Het werd een bijzonder verhaal.”

Na de Friese Koerier wordt Ria journalist bij het Noord Hollands Dagblad. Haar standplaats is Hoorn.

Daarmee komt een einde aan de tijd

We kennen presentatrice en journaliste Ria Bremer-Sitskoorn (80)

in Friesland, maar zeker niet aan

van populaire tv-programma’s als Stuif es In en Vinger aan de Pols.

daar hoe een krant technisch gemaakt

haar journalistieke pad. “Ik leerde

Dat haar carrière in Friesland begon, is misschien minder bekend.

werd en stond ’s nachts ’aan steen’.

Bremer draagt de provincie nog steeds een warm hart toe. Ze heeft

en samen met de zetters plaatste ik

veel dierbare herinneringen aan de tijd dat ze in Leeuwarden woonde.

vorm.

Het was het computerloze tijdperk loden letters in een ijzeren paginaMijn

aanwezigheid

werd

in die mannenwereld van zetters geduld, maar daar was alles ook wel

R

mee gezegd. Toch had ik het nooit ia Sitskoorn wordt ge-

een speciaal apparaatje en een dun

jammer dat mijn vader dat niet meer

willen missen. Toen ik later bij de

boren in Rotterdam en

haakje frutselde ik die ladders naar

heeft geweten. Hij zou het prachtig

Volkskrant de pagina’s volautomatisch

woont daarna een tijdje

boven en zette ze vast. Soms wel vijf

hebben gevonden!”

van de persen zag rollen, begrepen

in Amsterdam. Als haar

ladders naast elkaar. Een paar uur

vader een baan krijgt als chef bij

later konden ze, gerepareerd en wel,

Na de lagere school gaat Ria naar de

wanneer ik zei dat ik het ruiken van

schoenenfabrikant Bata, verhuist het

weer worden opgehaald. Tien cent

Mulo en de MMS en krijgt een vriendje

de krant miste.”

gezin naar Leeuwarden. “Ik kwam toen

per ladder kostte het geloof ik.”

die journalist is bij het Vrije Volk.

maar weinigen wat het betekende

in de tweede klas van de Elisabeth-

Haar overstap naar de Volkskrant

school in de Grote Kerkstraat. Eén

betekent het begin van ‘Hilversum’.

van de leerkrachten, juffrouw De Vet, herinner ik me heel goed. Ik heb haar later nog wel eens opgezocht.”

Vader

en

moeder

Sitskoorn

beginnen na een aantal jaren een

'OP ZATERDAG STOND IK ACHTER DE TOONBANK EN DOOR DE WEEK HAALDE IK LADDERS IN NYLONKOUSEN OP. JA ECHT!'

Ze wordt gevraagd om omroepcorrespondente te worden en brengt het Hilversumse radio en tv nieuws in een speciale rubriek. “Ook bij de Volkskrant was het de hoofdredacteur die mij de weg wees, in dit geval

eigen winkel in kousen, shawls en

Joop Lücker. Hij gaf me niet alleen

handschoenen: Sits. Ria, die enig

journalistieke sturing, maar leerde

kind is, helpt regelmatig een handje

De zaak van haar ouders groeit en

Die liefde blijkt niet voor eeuwig,

me ook de ethiek van het vak. Ik liet

mee. “Op zaterdag stond ik achter de

heeft uiteindelijk drie vestigingen

maar

wél

hem een keer een heel leuk sigaretten-

toonbank en door de week haalde ik

in Leeuwarden. Eén daarvan zit aan

een grote rol gaan spelen in haar

doosje zien dat ik van de KRO had

ladders in nylonkousen op. Ja echt!

Over de Kelders, in het pand waar

leven. Als ze achttien is begint haar

gekregen. Ik rookte en was er heel

Kapotte kousen bracht je destijds

jaren

winkel

carrière bij de Friese Koerier. “In de

blij mee. Hij bekeek het, stopte het in

naar de winkel voor reparatie. Met

Christine le Duc zich vestigt. “Zo

zestiger jaren waren er nog niet veel

een bureaulade, pakte zijn portefeuille

later

de

erotische

de

journalistiek

zal

SENIORENkrant | INTERVIEW

en

vroeg

hoeveel

zoiets

09

kostte.

komen die dat talent ontdekken en

“Koop er maar één”, zei hij. “En we

helpen het te ontwikkelen. Dat geluk

nemen voortaan geen cadeautjes meer

heb ik gehad.”

aan”.

Nieuwsgierig en gedreven noemt ze Vanuit Hilversum krijgen het leven

zichzelf.

en de carrière van Ria steeds verder

zoals bijvoorbeeld Vinger aan de Pols,

vorm. “Een verhaal voor de Volkskrant

worden door haar van a tot z bedacht

over Open het Dorp werd mijn

en gemaakt. “Ik kan niet anders.

eerste voorpagina-artikel én mijn

Een tekst door een ander geschreven

kennismaking met mijn man Bob.

‘bekt’ niet. Nee, ik doe het graag

Hij werkte bij de AVRO en iedereen

zelf.” Ria maakt in meer dan vijftig

was ingeschakeld bij die unieke, 24

jaar honderden programma’s voor

uur durende grote televisieactie. Ik

televisie. En altijd is de journalistiek

interviewde Bob ergens bij een ingang

de basis. Zoals bij Stuif es In, waar ze

van de RAI, waar hij mensen moest

met kinderen praat, naar hun hobby’s

tegenhouden of doorlaten. De volgende

vraagt en gesprekken voert over hun

dag zaten we volkomen toevallig bij

leven, hun vreugde en verdriet. En

elkaar op de achterbank van de auto

bij het grote tv-interview met Prins

van NOS-verslaggever Joop van Zijl en

Claus in 1986 ter ere van zijn zestigste

van het een kwam het ander. Oftewel:

verjaardag.

een huwelijk van inmiddels 55 jaar, drie

een programma was altijd meer

kinderen en zes kleinkinderen.“

dan zomaar iemand die je eventjes

De

meeste

programma’s

“De hoofdpersoon

uit

UW OPTICIEN AAN HUIS

tegenkwam. Die werd voor korte of Schrijven over Hilversum vindt Ria

langere tijd een deel van mijn leven en

geweldig, maar stiekem méédoen in

is dat soms nog steeds.”

Hilversum wordt een sport. Ze maakt Ze mag dan wel tachtig zijn, Ria

ter Steeg. “Maar ik werd gesnapt en

Bremer is nog zeker niet klaar met

moest kiezen. Het werd een tv-carrière

televisie. Wie het programma Maestro

bij de AVRO. Ook hier heb ik grote

heeft gevolgd, zag haar vorig jaar nog

veranderingen

ontwikkelingen

vol energie een orkest dirigeren.

meegemaakt. Eerst één zender, nog

En op dit moment is Ria bezig met het

in zwart-wit. Daarna de komst van

maken van een televisieprogramma

nieuwe kanalen en de commerciëlen.

voor 2021. “De laatste weken wordt

En weer had ik bazen die mij op weg

erg benadrukt dat het coronavirus een

hielpen, zoals Siebe van der Zee en

risico vormt voor ouderen. Dus niets is

Ger

heeft

zeker natuurlijk. Maar ik blijf positief

talenten, maar je moet ook het geluk

hoor. In de goede zin van het woord”,

hebben dat er mensen op je pad

zegt ze met een knipoog! ■

Foto: Joyce Hoedelmans

radio onder het pseudoniem Marianne

en

Lugtenburg.

Iedereen

Voor een afspraak of meer informatie belt u met 0518 - 850125 Of kijk op onze website: www.thuisopticiensfriesland.nl

10

SENIORENkrant

WORD LID!

UW VOORDELEN:

STEUN MAX EN WORD NU LID!

SENIORENkrant | DUURZAAMHEID

11

Het gaat niet goed met onze planeet. De tijd begint te dringen als we er voor willen zorgen dat onze kleinkinderen nog een leefbare wereld hebben. De tekenen zijn overduidelijk: bosbranden, enorme stortbuien, overstromingen, zandstormen, hagelstenen zo Tekst: Peter Teeuwen Schrijft over maatschappelijke ouderenvraagstukken, puzzelkoning

groot als golfballen. We moeten nú handelen.

Hoe redden we

Tenslotte zonnepanelen, windmolens, getijdenstroom e.d. inzetten waar dat nuttig en wenselijk is.

DE AARDE?

HET ECHTE PROBLEEM Toch

ligt

het

echte

probleem

mijns inziens op een heel ander vlak,

namelijk

ons

economisch

systeem. En dat is wel een heikel punt. Er zijn twee aspecten in dit

VERBETER DE WERELD BEGIN

Bovenstaande dingen kunnen we zelf

nu in Australië verloren gaan door

stelsel die fataal zijn voor onze

BIJ JE ZELF

doen, maar dat is nog lang niet genoeg

de bosbranden is dat een regelrechte

planeet: de economische groei en

Wat kunnen we zelf doen? Best veel

natuurlijk. Het is de spreekwoordelijke

ramp!

de marktwerking. Beide aspecten

eigenlijk. Om te beginnen moeten we

druppel op de gloeiende plaat. Maar

ophouden met over de hele wereld

om in de spreekwoorden te blijven:

Maar ja, wat dan wel? Geen houtstook,

kúnnen niet meer verder groeien en

te vliegen, puur voor ons plezier.

alle beetjes helpen.

ook niet in pelletkachels, vanwege

door de marktwerking centreert het

fijnstof

luchtverontreiniging.

kapitaal zich steeds meer bij de rijken.

Ik snap heus wel dat veel mensen

zorgen voor heel veel problemen. We

en

denken: “Ik heb mijn hele leven

BEDRIJFSLEVEN EN OVERHEID

Kernenergie dan? Dat is op de lange

Organisaties als STRO (Social Trade

hard gewerkt, dan mag ik nu toch

Het bedrijfsleven en de overheid

termijn misschien een oplossing met

Organisation) laten zien dat het ook

wel lekker genieten?” Natuurlijk

moeten ook hun steentje bijdragen.

thorium als brandstof. Maar eerst

anders kan. Zij bevorderen duurzame

mag dat, maar zoek het asjeblieft

Wat

kunnen

moeten we een goede oplossing zien

productie zonder economische groei

wat dichter bij huis, als u om uw

Op

energiegebied

ze

te vinden voor het kernafval. Zolang

en noemen dat economische bloei.

kleinkinderen geeft. Het volgende

moeten stoppen met die flauwekul

die er niet is, kunnen we daar dus niet

is dat we onze kooplust moeten

van biomassa. Ik bedoel hiermee

aan denken. We zullen het moeten

TOT SLOT

leren bedwingen. Wanneer je op het

vooral het verstoken van hout, dat

doen

alternatieven.

Ik kan niet in mijn eentje de aarde

punt staat iets te kopen, stel jezelf

zogenaamd energieneutraal zou zijn,

Eerst maar eens alle huizen goed

redden en het is onmogelijk om

dan twee vragen: heb ik het echt

maar het zeker niet is. Degene die

isoleren en energieneutraal maken.

in dit artikel alle aspecten van het

nodig? En: kan ik het oude misschien

dat verzonnen heeft lag volgens mij

Producten

gericht

probleem te behandelen. Maar ik

repareren? Een vervolgvraag zou nog

te slapen in de natuurkundeles toen

op

Fossiele

heb geprobeerd een aantal zaken

kunnen zijn: kan ik ook een gebruikt

daar de wet van behoud van energie

brandstoffen

te

die volgens mij belangrijk zijn aan

product kopen, bijvoorbeeld in de

werd behandeld. Door deze onzin

beginnen bij de steenkolen en als

te stippen. Nogmaals, de lijst is niet

kringloopwinkel? Mijn ervaring is

worden vele bossen in de Baltische

laatste het gas. Want dat is relatief toch

volledig. Ik hoop echter op deze

dat je daar veel dingen, met name

staten,

Zuid-Amerika

een schone brandstof. Op termijn is

manier mijn steentje bij te dragen om

kleding, heel goedkoop kunt krijgen

gekapt. Opgeteld bij de bomen die

waterstof misschien een goede keuze.

dichter bij een oplossing te komen. ■

China

die

en

dan

doen?

zouden

met

andere

ontwerpen

herbruikbaarheid.

terugdringen,

Dan een aspect waar je misschien niet zo snel aan denkt: koop dingen die hier geproduceerd zijn. Zo blijft het geld in onze economie en dat is beter voor Nederland. Verder kunnen we natuurlijk ons afval netjes scheiden. Gebruik zo min mogelijk plastic. Maak als je boodschappen gaat doen een lijstje en laat je niet verleiden

tot

impulsaankopen.

Gooi restjes niet weg, maar gebruik ze bij een volgende maaltijd. Zo verspil je niet onnodig voedsel. O ja, probeer ook eens wat minder vlees te eten. Op het gebied van energie: als je de mogelijkheid hebt om je huis te verduurzamen (denk aan isolatie, dubbel glas, zonnepanelen) doe dat dan. Je huis wordt er aangenamer van, je energierekening gaat naar beneden en je doet ook nog wat voor het klimaat.

Photo by Freepik.com

en de kwaliteit is vaak uitstekend.

12

ZORG | SENIORENkrant

HOE WE DE ZORG

ZORGZAMER

KUNNEN MAKEN Photo by Freepik.com

Tekst: Martin van Mourik Financieel specialist, raadslid, onderzoekt ouderenvraagstukken

Vroeger was alles anders. Ouder worden deed je vaak thuis, vlakbij je familie of in een lokaal bejaarden- of verpleegtehuis. Die nabije omgeving is veranderd.

Kinderen werken en wonen niet altijd in de buurt en het individualisme heeft de samenleving er niet socialer op gemaakt.

Tegenwoordig zorgbehoevende

komen senioren

er

bij

diverse

zorgverleners over de vloer. Allen met

rond

een

UIT DE PRAKTIJK

cliënt kan leiden tot

onveilige situaties voor de cliënt en/

Mijn schoonzus Janneke was al tien jaar weduwe. Wij zagen haar

of overbelasting van de mantelzorg.

regelmatig en achteraf verbaasde het ons vooral dat wij nooit gemerkt

hun eigen expertise en eigen drukke

hebben dat het niet goed met haar ging. Als we met haar hadden

agenda. Dat ze hun kennis delen en van

Gea van Dijk van Zorgorganisatie

afgesproken belde ze regelmatig af. Altijd met een goede reden en ze

elkaars deskundigheid gebruik maken

Noorderbreedte wil de verschillende

gaf aan dat we snel weer een nieuwe afspraak zouden maken. Ook op

is niet altijd vanzelfsprekend. Toch

disciplines rondom de oudere meer

familiefeestjes en verjaardagen leek het of ze contact uit de weg ging.

kan dat ertoe bijdragen om de

met elkaar te verbinden. Zo kan de

Het was een schok toen haar zoon belde en vertelde dat Janneke

specifieke problemen waar kwetsbare

kwaliteit van de zorg verbeteren.

plotseling met ernstige ondervoeding opgenomen was in het ziekenhuis.

ouderen mee te maken hebben, beter

Eerder signaleren dat er dingen

Kort daarop is ze op 68-jarige leeftijd overleden. Toen bleek dat ze al

te herkennen en te behandelen. Het

spelen moet ervoor zorgen dat we de

langer leed aan het syndroom van Korsakov. Haar zoon vertelde dat ze

niet goed samenwerken van zorg-

oudere sneller kunnen helpen. Beter

zelfs het contact met haar eigen kinderen en kleinkinderen, op wie ze

en hulpverleners in het zorgnetwerk

ruim op tijd dan veel te laat.

altijd zo dol was, afhield. We vragen ons nog steeds af hoe we de signalen dat het slecht met Janneke ging, hebben kunnen missen.

DAAR GAAN DE ZUSTERS WEER!

Natuurlijk hadden we wel gezien dat er achter haar stoel altijd een fles

Waar gaan ze naar toe? Wat gaan ze

wijn stond, maar Janneke hield wel van een gezellige borrel. Aangezien

doen en wat treffen ze aan tijdens

ze slecht ter been was, gingen we ervan uit dat dit haar een loopje naar

hun rondes door Leeuwarden? Ze

de keuken bespaarde als ze visite had. Het is geen moment bij ons

zijn er elke dag, ook ‘s avonds en ‘s

opgekomen dat ze wel eens alcoholiste kon zijn.

nachts. Goed dat ze er zijn, maar er komen nog meer hulptroepen over de vloer. De huishoudelijke in het MCL opgenomen vanwege een

wordt brozer qua gezondheid, ziet

wijkteam,

valpartij. De arts constateerde ook

mensen om je heen wegvallen, je

krijgen

ondervoeding en vochtgebrek. Verder

wordt kwetsbaarder. Zeker als je

vaak diverse zorgverleners over de

onderzoek wees dementie uit, de

partner wegvalt en je daar veel

vloer. Goed signaleren is belangrijk.

reden dat mevrouw regelmatig vergat

op hebt moeten steunen, komen

te eten.

kwetsbaarheden

Een voorbeeld. Huishoudelijke hulp

structuur is weggevallen en je moet

Anja maakte iedere week de keuken

Gea zit al veertig jaar in het vak. Ze

het dan vaak zelf en alleen doen. Dat

schoon van mevrouw Siebelt (79 jaar).

was van oorsprong fysiotherapeute in

lukt niet altijd, de balans is verstoord.

Het viel haar op dat mevrouw steeds

het ziekenhuis. Na veel verschillende

De stellen waar je met zijn tweeën vaak

magerder werd, terwijl de koelkast

banen in de zorg is ze nu Adviseur

mee op trok, komen niet meer. Samen

uitpuilde. Op de kaas stond schimmel

Kwaliteit en Innovatie. “Er gebeurt

was het gezellig, maar als je alleen bent

en de yoghurt was over datum. Vier

heel wat als je ouder wordt”, zegt

is de setting veranderd en daardoor

maanden later werd mevrouw Siebelt

ze. “Je verlaat het arbeidsproces,

verandert de vriendschap ook vaak.

hulp,

huisarts,

medewerker mantelzorger.

fysiotherapeut,

sociaal Ouderen

bovendrijven.

Je

SENIORENkrant | ZORG

13

Als iemand in je omgeving verschijnselen van dementie krijgt, dan

CIJFERS

zijn die soms moeilijk te herkennen.

Door de vergrijzing zullen meer

De een wordt lastig en is vaak

ouderen

boos, soms zelf agressief. De ander

problemen te maken krijgen. In

trekt zich terug in zichzelf en verliest

2012 waren er 34.000 Friese

het contact met de omgeving. Als

ouderen

bezoeker denk je dan misschien ”Ik

problemen. In 2030 zullen dat

kom er maar niet meer, want ik ben niet

er 44.000 zijn. Eenzaamheid en

welkom, ze zegt nooit wat terug”. Vaak

stemmingsstoornissen

leidt dit tot eenzaamheid. Het idee is

depressie zullen toenemen.

dat hulpverleners elkaar gaan helpen,

Maar

gebruik maken van elkaars kennis en

speelt de gezondheid parten.

ook

met

met

psychische

psychische

zoals

TAXIXTRA SPECIAAL VOOR SENIOREN 06 41 96 08 03

alcoholverslaving

vaardigheden, zodat wij deze ouderen betere zorg en ondersteuning kunnen geven. Dit willen wij samen met de

etenswaren aanleiding kan zijn om de

NHL Stenden Hogeschool en diverse

huisarts te bellen.

betrokken

partijen

onderzoeken”,

vervolgt Gea.

WAAROM RAAKT DE ENE OUDERE

IN DE PROBLEMEN EN SLAAT DE

Zo’n

onderzoek

moet

behapbaar,

•V ervoer naar MCL, uw dokter of naar de apotheker • Het doen van uw boodschappen •E n 101 andere vormen van senioren zorg en begeleiding

ANDERE ZICH ER DOORHEEN?

praktisch en dus niet te groot zijn

Wat voor je lichaam geldt, geldt ook

en het moet niet in een super sociale

voor je geest. Rust roest. En daardoor

omgeving plaatsvinden waar alles al

gaat het actieve mensen beter af dan

prima loopt. De wijk Aldlân leek daar

als ze een passieve houding zouden

geschikt voor, met veel verschillende

hebben. Belangrijk is ook een netwerk,

bevolkingsgroepen, een diversiteit aan

familie in de buurt, vrienden, kinderen,

inkomenscategorieën en relatief veel

buren. Verder speelt gezondheid een

ouderen.

rol. Daar heb je niet altijd invloed

Prijzen vanaf 11,50 euro en uw (inklapbare) rollator of rolstoel gaat natuurlijk GRATIS mee.

op. De ene mens heeft een grotere “Onder de 70-plussers zijn meer

belastbaarheid dan de andere.

WWW.TAXIXTRA.NL

psychische problemen. Dit komt omdat Daarnaast is de een meer bezig met

ook

hulpverleners

het heden en de toekomst, terwijl

over de vloer, huishoudelijke hulpen,

de ander vaker in het verleden leeft.

verpleegkundigen, medewerkers van

Mensen die bij een verlies de knop

het sociaal wijkteam, artsen, e.d. Als

kunnen omzetten en positief denken,

we deze groep hulpverleners alvast

zijn beter af dan degene die er heel

bagage kunnen geven om beter samen

lang bij stilstaat. Want dat maakt

te werken, dingen te herkennen en

vaak dat het slechter met je gaat. Ook

ervoor zorgen dat ze weten wat ze

belangrijk is of je er nog toe doet. Daar

kunnen doen om het te verbeteren,

kan de omgeving veel aan doen, maar

dan is er een grote stap gezet.”

het ligt ook aan jezelf. Het maakt niet

uit of je de ‘spil van de buurt’ bent of

De eerste stap kan zijn Leren zien

dat je het haakwerk dat klaar is iedere

en signaleren. In het voorbeeld van

keer weer losmaakt en opnieuw begint.

mevrouw Siebelt is het belangrijk dat

Een mens heeft zingeving nodig, een

de huishoudelijke hulp ziet dat mager

doel. Ook al is het maar heel klein zoals

worden en een koelkast met bedorven

een haakwerkje. ■

verschillende

Photo by Freepik.com

zij vaak kwetsbaarder zijn. Daar komen

HearLink

Als je beter luistert, ben je beter verbonden.

Maak kennis met Philips HearLink hoortoestellen, ontworpen om jou te helpen beter te luisteren en te verbinden met wat belangrijk is. Zo kun jij het volledige potentieel van jouw oren benutten.

Er is altijd een manier om het leven te verbeteren.

Philips HearLink verkrijgbaar bij:

www.jerrehoorzorg.nl

14

SENIORENkrant

beleef Leeuwarden vanaf het water met een unieke rondvaart Leeuwarden is van oudsher een knooppunt van waterwegen. Haar rijke historie als handelsplaats en bestuurscentrum komt tot uitdrukking in fraaie gebouwen en tuinen aan de singels en grachten. En ieder van de gevels en grachten vertelt een eigen verhaal.

Verhalen die de gidsen en schippers van Stichting Praamvaren Leeuwarden graag vertellen aan hun vaargasten. En wellicht binnenkort aan u!

reserveren, contact & informatie www.rondvaarten-leeuwarden.nl

GEZOCHT FRACTIEMEDEWERKER 50PLUS GEMEENTERAAD LEEUWARDEN Als fractie 50PLUS in de gemeenteraad Leeuwarden behartigen wij met name de belangen van de ouderen in de gemeente Leeuwarden. Sinds 2018 zit 50PLUS met 1 zetel in de gemeenteraad. De fractie bestaat uit 1 raadslid en 2 fractiemedewerkers. Samen zetten we de koers uit en bereiden we het raadswerk voor. Onderwerpen zijn b.v. een beter woonklimaat, gezondheidsproblematiek en werkgelegenheid.

Het artikel hiernaast geeft een goede indruk hiervan.

Om meer voor onze doelgroep in de gemeenteraad te kunnen doen, zoeken wij een fractiemedewerker om onze fractie verder te versterken.

Mear sjen www.tresoar.frl

Historisch, poëtisch en kunstzinnig Fryslân in beeld De komende tijd te zien Wy kinne der noch wol ien by ha Joodse smokkelkinderen in Fryslân in WOII - t/m 19 juli 2020 Frysk libben erfguod Fan wâldbeantsje oant wetterhoun - 19 juni t/m 5 september 2020 Iisbaan in ’e maaitiid 18 april t/m 1 juni 2020 Stinzenflora Stinzenplanten in Fryslân - vanaf 17 april 2020 t/m 2025

Het gaat om de volgende werkzaamheden: • Onderwerpen die op de agenda staan bestuderen, voorbereiden en zo nodig als woordvoerder optreden bij het Open en Politieke Podium.

• Samen met de fractie de agenda van 50PLUS bepalen.

Welke onderwerpen pakken wij op en hoe ziet de taakverdeling eruit.

• Scherp zijn op actuele onderwerpen die in de gemeente Leeuwarden spelen.

Wij vragen hiervoor een vrouw/man met de volgende eigenschappen: • Affiniteit met het politiek en maatschappelijk werk • Bereidheid om ook in de avonduren actief te zijn • Analytisch en procesmatig kunnen denken • Teamspeler • Betrokkenheid bij de doelgroep ouderen • Zowel mondeling als schriftelijk goede uitdrukkingsvaardigheid Voorwaarde is dat je woonachtig bent in de Gemeente Leeuwarden.

Wij bieden: • Een leuke werkomgeving waarin je volop je politieke interesse kunt ontwikkelen • Een vrijwilligersvergoeding Heb je interesse? Stuur dan je motivatie en je cv naar martin.vanmourik@leeuwarden.nl of naar Gemeente Leeuwarden. t.a.v. de Fractie 50PLUS, Postbus 21000, 8900 JA Leeuwarden.

Meer informatie is te krijgen via: Harry Lamberts (06 53441879) Martin van Mourik (058 2887189)

SENIORENkrant | LEEUWARDEN

15

Veel lezers, zeker de oudere, zullen het probleem kennen: je moet naar de stad en voor vertrek ga je nog even naar het toilet. Want je weet niet of je onderweg makkelijk een plas kunt doen. Dus als je nu nog even gaat, dan speelt hoge nood je straks minder parten.

Photo by Freepik.com

Tekst: Martin van Mourik Financieel specialist, raadslid, onderzoekt ouderenvraagstukken

Is wildplassen NOODZAAK in Leeuwarden?

Hoe is het eigenlijk met de toiletten in

dan zie je naam en adres. De app geeft

opgeeft en de meerderheid van je

ROLSTOELVRIENDELIJK?

onze gemeente gesteld? Zijn er genoeg

aan of er een heren- of damestoilet is.

collega’s doet dat niet, dan vraag je

In de app HogeNood staat een

en kunnen we er gemakkelijk gebruik

Als er een moeder-babyruimte is of

om een hoog toiletgebruik. Gelijke

tiental rolstoeltoegankelijke toiletten

van maken of is het zoeken naar een

een rolstoeltoegankelijk toilet, dan zie

monniken, gelijke kappen en samen

vermeld. Maar of ze allemaal werkelijk

speld in een hooiberg? En wat als je

je dat ook meteen.”

overleggen en meedoen zijn hier

toegankelijk voor een rolstoel zijn,

sleutelwoorden.

dat is nog maar de vraag. Bij het ING

afhankelijk bent van een rolstoel?

Harry Lamberts onderzoekt in de

Je kunt op ongeveer dertig locaties

gemeenteraadsfractie

van

Bank Huis aan het Zuiderplein 6

50PLUS

in de binnenstad van Leeuwarden

Wat opvalt aan de app is dat heel veel

staat het icoontje rolstoelvriendelijk.

regelmatig ouderenvraagstukken en

terecht. De meeste toiletten bevinden

toiletgelegenheden die Leeuwarden

Een bezoek van de redactie maakte

wil ook over dit onderwerp het naadje

zich bij horecagelegenheden, maar

heeft, verkeerd of zelfs niet genoemd

duidelijk dat dat niet klopt. Via de app

van de kous weten. Hieronder zijn

er zitten ook bioscopen en openbare

worden. Bij het samenstellen van dit

kun je een fout of wijziging doorgeven

bevindingen.

toiletten tussen. Wildplassen hoeft dus

artikel constateerden wij dat de vrij

en onze redactie heeft daar natuurlijk

niet in onze stad.

toegankelijke toiletten in dBieb bij de

gebruik van gemaakt. Zo simpel gaat

Blokhuispoort niet vermeld waren. “De

dat in deze tijd.

NAAR HET TOILET? WAAR MOET IK ZIJN?

TOILETGELEGENHEID

praktijk is dus anders dan in de app”,

Heb je een smartphone, dan ben je

AANBIEDEN

zegt Harry. “Maar die is natuurlijk ook

Overigens

in het voordeel. Met de gratis app

Als je een toiletgelegenheid hebt en je

veranderlijk.”

rolstoelgebruikers

HogeNood zoom je in op de plattegrond

wilt die aanbieden aan bezoekers van

van het centrum van Leeuwarden.

de stad, dan kun je jezelf aanmelden

IEPEN HÚSKE

Groene icoontjes geven aan waar je

via de app. Een kind kan de was doen

Van

terecht kunt en rood betekent dat een

en iedereen is blij. Maar er zit wel een

meededen met het succesvolle project

papieren

toilet gesloten is. Klik je op het icoontje,

risico aan, want als je jouw bedrijf

‘Iepen Húske’ (gratis toiletgebruik) in

medisch afvalcontainer binnen de

2018 zijn er nog maar weinig zichtbaar,

toiletruimte erg belangrijk. Voor

terwijl er toen heel veel Iepen Húske-

zeker 2.500 Leeuwarders is een

stickers

aangepaste

hebben

niet een

alleen

aangepast

toilet nodig. Heb je bijvoorbeeld een de

stoma, dan zijn een wastafel met

vele

op

deelnemers

ondernemers

de

voordeuren

prijkten.

die

van

Ook zonder

warm en koud water, zeepdispenser, handdoekjes

sanitaire

en

een

voorziening

noodzaak.

smartphone kon je destijds op een eenvoudige manier gebruik maken

“Aangepaste,

van de sanitaire gastvrijheid van onze

toiletten verdienen alle aandacht en

gemeente. Net als eten en drinken is de

dat is ook de mening van de gemeente

toiletgang een eerste levensbehoefte.

Leeuwarden.

Dat hadden we in 2018 goed voor

willen

elkaar. “Die grote blauwe sticker moet

graag meehelpen. Zoals met het

weer terugkomen in de binnenstad

in kaart brengen van de huidige

van Leeuwarden, maar ook in de

sanitaire

dorpen en buiten het centrum. En

meedenken in oplossingen. Dus niet

op onze City Map, die je gratis uit de

alleen zeggen wat er niet goed is,

automaat kan trekken, verdienen alle

maar actief meedoen. De inzet van

(rolstoeltoegankelijke) toiletten een

onze inwoners met een rolstoel of

plekje. Kleine moeite voor een groot

beperking, de ervaringsdeskundigen,

gemak. We kunnen een voorbeeld

is daarbij cruciaal. Niet over, maar

nemen

goede

mét hen praten. En ons einddoel?

voorzieningen.

Leeuwarden volgeplakt met Iepen

Zoals Frankrijk, waar ieder dorp een

Húske-stickers en een City Map van

burgemeester heeft en….een openbaar

Leeuwarden, waar onze sanitaire

(vaak zeer schoon) toilet!”

gastvrijheid vanaf straalt!” ■

openbare

aan

landen

sanitaire

met

we

rolstoeltoegankelijke

Als dat

ouderenpartij

benadrukken

voorzieningen

en

en

het

16

SENIORENkrant

BOARNSTERHIM STATE, PRACHTIG GELEGEN EN ZORG OP MAAT Wonen met zorg | Zorghotel | Dagverzorging | Thuiszorg T. 085 - 1305767 | www.boarnsterhimstate.nl 4

SENIORENkrant | ZORG

17

Doe het licht uit!

Denk vooral niet dat er niks gebeurt op een gesloten afdeling in een verpleeghuis.

Er gebeurt van alles, al is de waarheid daarvan soms moeilijk te achterhalen.

Tekst: Sara Kroos Verhalenschrijfster (www.saraschrijfteroplos.nl)

Ze lag op de bank van de woonkamer in

het

verpleeghuis.

De

deken

opgetrokken tot haar kin. Ze sliep.

Soms ontsnapte er een harde snurk vanuit de diepe rust. Dan opende ze haar ogen en riep “Hallo, hallo”. De medebewoners rondom de grote tafel riepen terug “Hallo, hallo”. Wij waren

Ik ga verhuizen, verhuis jij een beetje met mij mee? stond erop. Dat hebben we gedaan door Rietje regelmatig een bezoek te brengen. De bezoeken zijn altijd weer anders. We treffen haar vrolijk, maar soms ook verdrietig aan.

De ene keer druk, de andere keer stil en afwisselend verward en helder.

op bezoek bij Rietje en zaten samen

goed kon verstaan en ze knabbelde

Rietje vertelde dat ze erg verdrietig was

tevreden aan haar bonbon.

omdat haar ouders gingen scheiden.

Maar ook dat ze vanmorgen patatjes

Rietje, die naast mij zat, is zeer bevriend

hadden gegeten en dat de paarden

met Ankje. Ze kennen elkaar van buiten

langs waren geweest. Er ontstond een

op de hoek van de straat, aldus Rietje.

levendig gesprek over paarden die langs

Ze vertelde mij verder dat Ankje een

de ramen van het verpleeghuis liepen,

kaaswinkel heeft in Veendam. En dat

samen met de paardenboer. Jetty vulde

ze al een tijd niet in de kerk is geweest,

aan dat de paarden ook binnen waren

met haar ook aan de tafel. Ook wij

Dit keer hadden we bonbons mee-

want ze was de laatste tijd niet in

gekomen en zelfs op de gang liepen. Ik

riepen terug. Daarna werd het weer

gebracht om uit te delen. We sneden ze

orde. De pastoor had haar een bezoek

vroeg me af of dit waar was en stelde

stil.

eerst in kleine stukjes, omdat dat wat

gebracht en die vond het niet erg.

die vraag aan de verzorgende die bij ons

makkelijker was voor de oude mensen Rietje is 89 en woont al een jaar in het

zonder of met een broos gebit.

verpleeghuis, op een gesloten afdeling.

aan de tafel zat. Ja, er was inderdaad Aan de andere kant van mij zat Jetty.

een boer uit de buurt met hele kleine

Rietje en Jetty voerden een gesprek

paardjes die binnen mochten komen.

De bewoners vonden dat prachtig.

Ze heeft er een eigen kamer. Na een val

De bewoners van het huis worden

langs en over mij heen. Jetty vertelde

op straat nadat ze was verdwaald en

allemaal bij hun voornaam genoemd.

dat ze de leiding had, dat was haar

een lange opname in het ziekenhuis,

Tegenover mij zat Ankje. Ik vroeg

werk. Zij keek of het allemaal wel goed

Terwijl

de

is ze verhuisd naar deze plek. Rietje

haar waar ze vandaan kwam en

ging. Jetty merkte op dat er veel werd

rondje

deed

heeft de ziekte van Alzheimer. Ruim

ze

Gronings

gestolen. De volgende dag zou haar

vrijwilligsters

een jaar geleden kregen wij een

“Veendam”. Daarna zei ze “Ik heb een

zoon komen en die stuurde ze er dan

warm water. Aan de bewoners werd

verhuiskaart. Die was verstuurd door

nieuwe knie”. Tijdens ons bezoek heeft

wel eventjes op af, want zo kon het niet

gevraagd of ze zin hadden in een

de dochter van Rietje, een goede

ze dat vaak herhaald, Veendam en een

langer. Wij luisterden, stelden af en toe

warmwaterhandenbadje. Ankje wilde

vriendin van ons. Een leuke, vrolijke

nieuwe knie. Ankje vond het lastig om

een vraag en lieten de bonbons nog

het

kaart van een mevrouw met een koffer.

Nederlands te praten. Ik zei dat ik haar

een keertje rondgaan.

gepoedeld in het warme water. Er

antwoordde

in

het

graag.

theepot

nog

een

er

twee

kwamen binnen

met teiltjes

Haar handen

werden

werd ruim de tijd voor genomen.

Ankje had zere handen van de artrose en ze genoot van het warme water en de aandacht. Daarna werden haar handen gemasseerd met crème. Ook de handen van Jetty kregen een badje en haar nagels werden verzorgd en gelakt. Jetty koos een roze nagellak uit.

Rietje merkte op dat ze tegenwoordig vaak huilde, vooral als ze naar bed ging. Daar kon ze niets aan doen. Ze wilde dan eigenlijk naar huis, maar ze wist dat dat niet kon en werd daar boos en verdrietig van. Ankje zei “Ik kom uit Veendam en ik heb een nieuwe knie”. Jetty mopperde dat je niemand kon vertrouwen. Ze zou de politie waarschuwen. De vrouw op de bank begon te roepen. “Doe het licht uit! Doe het licht uit.”

Wij maakten aanstalten om naar huis te gaan. Teruglopend over de gangen Photo by Freepik.com

zag ik de waarheid, die in het midden lag. In de verte hoorden we de vrouw nog roepen. “Doe het licht uit!” Morgen komen de paardjes weer, dat is wel heel fijn. En ja ze komen ook binnen, echt waar! ■

Win een mooie prijs!

Er wordt weer een prijs verloot. Deze keer kun je 2 kaarten winnen voor de voorstelling

© VICTOR MEIJER

18 PUZZELPAGINA | SENIORENkrant

Hendrik Groen op 8 april 2020 in De Harmonie. Stuur de oplossing van de prijspuzzel in vóór 2 april a.s. naar puzzel@leeuwarderseniorenkrant.nl of per post naar Leeuwarder Seniorenkrant, t.a.v. de Puzzelkoning, Gouverneursplein 6, 8911 HH Leeuwarden.

Puzzels: Peter Teeuwen Schrijft over maatschappelijke ouderenvraagstukken, puzzelkoning.

Vermeld naast de oplossing je naam, adres, woonplaats en je telefoonnummer. De winnaar krijgt persoonlijk bericht.

5-letterwoorden

Ruitpuzzel

Zet de volgende 5-letterwoorden in het raster, zodat alle woorden geplaatst kunnen

Vul het schema hieronder in. Tot aan het woord van

worden. De laatste letter van het eerste woord is de beginletter van het tweede

10 letters komt er per regel een letter bij. Daarna gaat

woord. EERST, KETEN, KORST, LOKJE, NAAKT, NAGEL, NETJE, NOTEN, ROEST,

er iedere keer weer een letter af. De volgorde van de

TENOR, TOCHT, TRAAN

letters kan veranderen.

Prijspuzzel Maak van de volgende lettercombinaties steeds een woord dat met het weer te maken heeft en vul dat in het diagram in. Begin met de eerste en zet die op plek 1, enzovoort. Houd dus dezelfde volgorde aan. Als je alles goed invult, verschijnt er op de gele balk een ander woord dat met het weer te maken heeft. Dat is de oplossing.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

EENHEID VAN VOLUME LENGTEMAAT HAARWAX KLEUR VOORMUUR ZINTUIG SAMENSPRAAK STELTLOPER BOOS KLAARSPELEN BELONING VOOR HET BERGEN VAN EEN SCHIP (MEERVOUD)

12.

BUISVORMIG ORGAAN AAN HET ACHTERLIJF VAN EEN INSECT OM GAATJES MEE TE BOREN (MEERVOUD) TE GAST ZIJN GLUREN KENNIS VERWERVEN PRIJZEN KIPPENHOK VOEGWOORD EENHEID VAN KRACHT

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

SENIORENkrant | COLUMN

19

COLUMN COLUMN

Sara schrijft erop los

VRIJHEID

Tekst: Sara Kroos Verhalenschrijfster (www.saraschrijfteroplos.nl)

Vanuit

haar

kamer

ver-

en haar gedachten terug laten gaan

Het

momenten

Het verkeer komt op gang, een klok

zorgingshuis kijkt ze op de straat.

naar de oorlog. Niet te lang denken,

geweest met haar man. Samen de

luidt in de verte, er blaft een hond. Het

Tegenover

en

want dan wordt ze verdrietig. Toen

vlag

vlaggetje wappert op de wind.

laagbouwhuizen. Met aan de voorkant

haar man nog leefde deden ze dit

gedenken. Maar ook feest vieren op

tuinen, sommigen met bloemen. Veel

altijd samen. Ze doet het nu alleen, al

Bevrijdingsdag. Het hele dorp vierde

groen

heel veel jaren doet ze het alleen, elk

altijd feest. Het feest van de vrijheid.

jaar weer.

Dat je opgroeit in een land zonder

haar

aan

de

in

een

het school

bomen,

een

doorschijnend lichtgroen. Door een kier van haar raam heeft ze een

zijn

belangrijke

uithangen

en

de

doden

oorlog, zonder angst. De vanzelf-

kindervlaggetje gestoken, vastgeplakt

Herinneringen aan de oorlog. Samen

sprekendheid dat je alles mag zeggen

met plakband op het kozijn. Zo hangt

zijn ze er met hun gezin met kleine

en kan gaan en staan waar je wilt.

ze toch de vlag uit; ze kan erom

kinderen goed doorheen gekomen.

Haar kinderen hebben dit gevoel

glimlachen dat ze dat heeft gedaan.

Ongeloof als ze eraan terugdenkt,

overgenomen en geven het ook weer

het is haast onwerkelijk dat ze de

door aan hun kinderen.

Aan de huizen hangen vlaggen met

oorlog echt heeft meegemaakt. De

rood-wit-blauw. Ze hangen halfstok.

Duitse bezetter zat notabene in hun

Nu zit ze zomaar te kijken, naar de

Het is vier mei, acht uur ’s avonds

eigen huis ingekwartierd. Ze is nu erg

bomen en de lucht. Naar het frisse

en

vanwege

oud, 96 jaar. De vrienden uit de

groen en de wolken. Haar gedachten

dodenherdenking. In de verte toch

oorlog zijn vrienden voor het leven

dwalen naar mooie herinneringen van

nog het geluid van een auto. Al heel

gebleken,

vroeger toen ze nog jong was, met

vaak heeft ze het zo gedaan: stil zitten

inmiddels overleden.

doodstil

op

straat

Vrijheid. ■

maar veel ervan

zijn

haar man en de kinderen.

LOS VOOR U...

LOS, de Leeuwarder Onafhankelijke Seniorenvereniging, is vier jaar geleden als zelfstandige vereniging opgericht uit onvrede met het beleid

correspondent in Berlijn. Leden van de

service die LOS biedt, hulp bij het

Stichting Missing Airman gaven een

invullen van de jaarlijkse aangifte

lezing over de luchtoorlog in Friesland

inkomstenbelasting. Belangrijk voor de

tijdens WO-II. Maar ook de uitstapjes

LOS-leden is het WMO-ombudsteam

vallen in de smaak. Bezoekjes aan musea

dat eind vorig jaar is gestart. Wyb

in of in de buurt van Leeuwarden en

Feddema en Jan van Olffen, beiden

rondleidingen zoals bij de Omrop en de

voormalig

van de ANBO. De hoop bij de oprichting op enkele honderden leden werd

Grutterswinkel. En ook de dagtochtjes:

ingevoerd in problemen rond de WMO,

geweldig overtroffen: al binnen enkele maanden waren dat er duizend.

afgelopen seizoen waren er dagtochtjes

bieden raad en hulp aan leden die

En dat aantal is de laatste jaren stabiel rond de elfhonderd.

naar de Orchideeënhoeve, het Ot en

vastlopen in de gemeentelijke WMO-

Sienmuseum,

over

molen. In de paar maanden dat het team

de IJssel en een Waterlelietocht in

van Feddema en Van Olffen nu actief is,

een

bootreisje

raadslid

en

heel

goed

LOS richt zich voor de leden op drie

Ontspanning op een sportieve manier:

de Weerribben. Apart genoemd mag

zijn al tientallen klachten ontvangen en

onderdelen: informatie, ontspanning

er is een wandel- en fietsclubje, er

worden de cursus filosofie, dit jaar voor

vaak met goed gevolg opgelost. ■

en belangenbehartiging. De informa-

wordt gebowld en er is een koersbal-

het tweede jaar gegeven en elke keer

tie komt via het maandblad LosVast

groepje terwijl in de zomermaanden

helemaal vol!

waarin niet alleen aardige artikelen

jeu de boules wordt gespeeld. Er zijn

over de stad en jeugdherinneringen

gezellige muziekmiddagen met koren

Voor LOS is de belangenbehartiging

van leden zijn opgenomen maar ook

en

Brandsma,

van de leden steeds belangrijker aan

uitleg over computergebruik, vervoer,

bekend van de televisie, heeft een

het worden. Door de leden wordt veel

Voor aanmeldingen en meer info:

voeding en recepten. Ook worden

middag verteld over haar werk als NOS-

gebruik gemaakt van de belasting-

www.losleeuwarden.nl

Margriet

geregeld bijeenkomsten en informatiemiddagen gepland, waar gesproken wordt over allerlei thema’s die voor ouderen van belang zijn zoals financiën, inkomen, huur- en zorgtoeslag, wonen, de eigen uitvaart, erven en

Ja, ik doe mee en word lid van LOS! (€25,- per kalenderjaar)

nalatenschappen, valpreventie, fietsveiligheid en gezondheid.

Ontspanning is voor de leden van LOS de belangrijkste reden om lid te zijn.

Leeuwarder Onafhankelijke Seniorenvereniging

LOS, MISSCHIEN IETS VOOR U … ?

✃

orkesten.

U ZIET, ER IS VEEL TE DOEN.

Naam en voorletters: ....................................................................... Geboortedatum ..... - ..... - ............

Naam en vrl. partner: ....................................................................... Geboortedatum ..... - ..... - ............

Adres + postcode: Woonplaats

.................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................

Telefoonnummer: ..................................................... E-mail: .........................................................................

Stuur deze bon op naar LOS - Sassingastins 50, 8925 JN Leeuwarden.

E-mailen kan ook op: info@losleeuwarden.nl. Kijk voor meer informatie op onze website: www.losleeuwarden.nl

20

SENIORENkrant

De nieuwe AIXAM

SENSATION RANGE

“

Mijn bereik is enorm toegenomen dankzij mijn brommobiel

”

AIXAM SENSATION RANGE Vanaf 11.439,Zelf uitproberen?

Maak vrijblijvend een afspraak!

Minicars van der Ploeg Haadwei 47 9104 BB, Damwald www.minicarsvanderploeg.nl

SENIORENkrant | COLUMN

21

Photo by Freepik.com

COLUMN

Volgens de LETTER VAN DE WET Tekst: Peter Teeuwen Schrijft over maatschappelijke ouderenvraagstukken, puzzelkoning

Peter weet het beter Regels en wetten zijn nuttig, laat ik

op had. Pas toen de publieke opinie

REDELIJKHEID EN BILLIJKHEID

tegen hem was, bond hij in en was

Laatst zag ik bij meester Frank

hij bereid het geld terug te geven.

Visser iemand die het recht van

Zijn redenering: “Dan hadden we die

overpad had. Daarom banjerde hij

wet maar anders moeten maken”.

een aantal keren per dag door de

Helaas zijn er veel mensen die zo

tuin van zijn buurvrouw. Niet dat hij

denken. Die zichzelf schaamteloos

niet anders kon. Nee, hij had zelfs

zullen verrijken als dat wettelijk

nog een andere uitgang vanuit zijn

toegestaan is en dat verdedigen

tuin. Hij deed dat omdat hij het recht

met de woorden "dat ze toch niks

van overpad had. Dat zijn buur-

verkeerd doen?"

vrouw dat helemaal niet zag zitten

daar duidelijk over zijn. Het is echt

boeide hem niet. Gelukkig dacht

wel handig om af te spreken dat

OVERHEIDSDIENSTEN

meester Frank Visser daar anders

verkeer van rechts voorrang heeft.

STRAK IN DE LEER

over. Er bestaat ook nog zoiets als

Maar dat wil niet zeggen dat alles

Ook overheidsdiensten zijn over het

‘redelijkheid en billijkheid’. Op grond

zwart-wit is. De werkelijkheid is vaak

algemeen nogal strak in de leer.

daarvan vond meester Frank Visser

grijs. Wetten en regels zijn bedoeld

Regels zijn regels, maar als zij een

het billijk om het recht van overpad

om kaders aan te geven, structuur te

fout maken dan heb je pech gehad.

in te perken, tot grote opluchting

bieden. Dat betekent echter niet dat

Dat hebben talloze ouders aan den

van de buurvrouw en tot grote

je er niet vanaf kunt wijken. Wanneer

lijve ondervonden in de toeslagen-

teleurstelling van de betreffende

een jongere op straat zwerft dan

affaire. Ik zou willen dat er bij UWV,

man.

moet je hem niet afwijzen omdat

gemeente, CJIB en de belasting-

hij geen identiteitsbewijs heeft. Dan

dienst meer mensen werken die het

In de rechtspraak spreekt men zoals

'WETTEN EN REGELS

moet je zorgen dat hij er een krijgt.

lef hebben om te zeggen: ik volg de

gezegd van redelijkheid en billijkheid.

ZIJN BEDOELD OM

Staatssecretaris

noemt

wet zoals de wet bedoeld is, maar als

Laten we dat op ander plaatsen ook

dat 'artikel 5* toepassen'. Hij bedoelt

de wet niet goed werkt dan moeten

eens wat meer gebruiken en vaker

hiermee dat we wat vaker dingen

we daar een oplossing voor vinden.

'artikel 5*' van staatssecretaris Paul

door de vingers moeten zien. Een

Wetten zijn middelen, geen doelen.

Blokhuis toepassen. ■

man naar mijn hart.

Het gaat om individuen, om mensen.

KADERS AAN TE GEVEN, STRUCTUUR TE BIEDEN. DAT BETEKENT ECHTER NIET DAT JE ER NIET VANAF KUNT WIJKEN'

Blokhuis

Het gaat om die jongen die op straat zonder

identiteitspapieren.

* D e Artikel 5-procedure is een fictieve

PROFITEREN VAN REGELS

loopt

VVD-ers als Dijkhoff en Rutte denken

Zorg dat hij een ID-bewijs krijgt. Om

administratieve

daar anders over. Regels zijn er om

daklozen die op straat slapen. Geef

worden toegepast bij de controle of het

nageleefd te worden, maar ook om

ze geen boete, maar zorg dat ze

toezicht op regelgeving. De uitvoering

van te profiteren. Dijkhoff vond het

onderdak hebben. En in de zorg lever

bestaat uit het door de vingers zien van

geen enkel probleem om wachtgeld

je zorg, de rest is flauwekul. Al die

de overtreding van de betreffende regel,

te krijgen, puur omdat hij daar recht

codes en regels. Weg ermee!

waarna een oogje wordt toegeknepen.

procedure

die

kan

22 PUZZELPAGINA | SENIORENkrant

Prijswinnaar kerstpuzzel LEKKER BEWEGEN IN WARM WATER VAN 33 GRADEN! bij Maeykehiem in Sint Nicolaasga, in De Blauwe Golf in Leeuwarden of It Gryn in Stiens. Alles onder begeleiding van een gediplomeerd fysiotherapeut.

Nu ook in het Noorden van Friesland en Leeuwarden e.o.

Voor informatie over tijden en prijzen, mail naar penningmeester@rpvzuidwestfriesland.nl of bel 0515 - 56 95 61 | www.rpvzuidwestfriesland.nl

Peter Teeuwen maakt iedere editie van de Leeuwarder Seniorenkrant een puzzelpagina voor de fervente puzzelaars. Er is altijd een mooie prijs te winnen. Op de kerstpuzzel kregen we veel reacties. Maar liefst 104 lezers stuurden het juiste antwoord in: KALKOEN. Mevrouw Kramer uit Leeuwarden werd de gelukkige winnares van het Internet Control Station van KlikAanKlikUit. Puzzelkoning Peter overhandigde haar persoonlijk dit geweldige cadeau. Gefeliciteerd en veel plezier ermee!

Oplossingen puzzels Stuur de oplossing naar puzzel@leeuwarderseniorenkrant.nl of per post naar: Leeuwarder Seniorenkrant, t.a.v. De Puzzelkoning, Gouverneursplein 6, 8911 HH Leeuwarden.

SENIORENkrant

MUUR ISOLATIE

VLOER ISOLATIE

DAK ISOLATIE

SPECIALIST IN WONINGISOLATIE - Bespaart veel energie!

- Draagt bij tot een schoner milieu!

- Verhoogt het comfort!

- Verlaagt de energielasten!

- Zakelijk en particulier!

WWW.KOSTONNOORD.NL Koston Noord BV Rijksstraatweg 7 8814 JV Zweins Telefoon: 0517-767030 E-mail: info@kostonnoord.nl Website: www.kostonnoord.nl Informeer naar de subsidiemogelijkheden!

23

02 24

SENIORENkrant

BALANS TECHNOLOGIE

KOM SNEL DE NIEUWE VOORJAARSCOLLECTIE VAN XSENSIBLE BEKIJKEN

KAMSMA SCHOENEN LEEUWARDEN NIEUWE OOSTERSTRAAT 24 TEL: 058-2162496 WWW.KAMSMASCHOENEN.NL

Kamsma_Leeuwarden_Adv_262x398mm_SS20.indd 1

04-03-20 15:25