Siri Økland | DET STÅR TIL LIV Kortprosa og foto
S a m l a g et O slo 2 0 1 7
innh a ld
9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55
Trass Starten Gåva Etter diagnosen Krakelering Bråstopp Borte Kontrasten Komplimentet Sikkerheitsnåla Spørsmålet Også ei slags lykke Protesen Dei usynlege Dropar Håret går Nære på Håp Rekonstruksjon I takksemd Vatn Fatigue Tilbakefall Så godt ein ikkje veit
57 59 61 63 65 67 69 71 73 75 77 79 81 83 85 87 89 91 93 95 97 99 101
Det som ikkje står i boka Avstand Tankekraft Forskjellen Enn så lenge Forsvarslaus Nyttår Sagt og usagt I løynd Blodprøven Pause Brev Ting Det utelatne Bucket list Frykt Hell og lykke Ut av tida Arbeidsevne Slikt Under Natthimmel Bortanfor
TRASS: Trettisju år gamal blei du kreftpasient. Ei stund skumma du dødsannonsane dagleg, såg om nokon var fødde i ditt eige unge år. Stoppa alltid opp ved dei som i diktform tok avskjed. Lét deg røra av andres velvalde farvel. Din eigen annonse har du no, tretten år etter, sjølv no, med endeleg beskjed, enno ikkje utforma. Det er då noko.
9
STARTEN: På trening ein dag i april, ein kveld våt som andre kveldar, ein time som andre timar, med rytme, sveitte og puls. Mellom dei andre dansar du, tung i beina, mørk om hjartet, du ber ei usynleg bør. Berre halvtimen før fekk du liv og lagnad snudd om av ein leges korte rapport. Du fekk svar, det blei ja, det skjer deg. Så no, i kvar einaste rørsle, til kvar takt i musikken, gir du eit spark til kreften, forbannar alt det den er. Heimover surrar «Crying in the rain» på repeat.
11
GÅVA: Dagen etter at telefonen kom, den utenkelege, utolelege, umogelege: Du har kreft, me vil fjerna brystet ditt neste veke. Kreft? Fjerna? Neste veke? Akkurat då, då du treng det som mest, skal minstejenta visa deg noko større. Frå alle fire reiser ho seg, i ei sakte rørsle, like gamal som mennesket sjølv. Midt på golvet står ho rak, aleine for første gong. Stivar av kroppen, tar makt over føtene, og stabbar sine jomfrusteg mot deg.
13
ETTER DIAGNOSEN: Ei veke får du før operasjonen, før sjukehuset skal eiga deg med kjøt og hud og hår. Kva bruker du tida til? Eitt veit du, her blir det trong for skriving. Kan ikkje tenka utan, ikkje hugsa eller forstå. Til den beste butikken går du, kjøper den finaste boka, det skal vera godt å skriva om dei vanskelegaste ting. Sidan er bok etter bok skriven ut.
15
KRAKELERING: Barna dine kan du ikkje verja. Du kan velja orda dine så godt du kan, presentera trusselen så trygt og sterkt du berre klarer. Det er tøft, det går bra, mamma skal bli frisk igjen. Men vissa er så skjør. I husets nye blomeflor, blant alle kort og helsingar som følger, der stoppar niåringen opp ved eitt. Ho les med vaktande, vakent blikk: Håper det vil gå bra med deg. Håper …? Det opnar seg eit svart alternativ i dette milde ordet.
17