De Tijd Netto Duurzaam Levengids

netto - APRIL 2018 - MAANDBLAD NR. 4 - JAARGANG 12 - €6,90

DE BESTE TIPS OM ENERGIE TE BESPAREN EN UW GELD DUURZAAM TE LATEN RENDEREN

DUURZAAM LEVEN DUURZAAM BELEGGEN: HOE HET KAF VAN HET KOREN SCHEIDEN? STAPPENPLAN NAAR EEN ENERGIEZUINIG HUIS ZIJN ZONNEPANELEN NOG ALTIJD INTERESSANT? GROENE MOBILITEIT: PRIJZEN, PREMIES EN FISCALITEIT

netto DUURZAAM LEVEN GIDS ENERGIEZUINIGER HUIS 7

‘Alleen wat verplicht is, werkt’ Tegen 2050 moeten we allemaal in een ‘A-woning’ wonen. Dat zal nog veel werk vergen, vooral aan onze mentaliteit.

10

Energiezuinig bouwen in 10 stappen Van dubbelglas tot warmtepomp: de vele gezichten van energiezuinig bouwen.

14

Zonder geïsoleerd dak geen huurgeld Verhuurt u een woning, dan kunt u maar beter controleren of het dak voldoende is geïsoleerd. dat geldt ook voor wie een flat verhuurt.

17 Zonnepanelen nog altijd interessant Investeren in een dak vol zonnepanelen loont nog altijd. Een gemiddelde installatie is na 9 jaar terugverdiend, waarna ze 17 jaar gratis elektriciteit oplevert.

SCHONERE-STROOMFACTUUR 22 Groene stroom in 10 vragen & antwoorden Wat is groene elektriciteit? Hoe weet u zeker dat de stroom die u koopt groen is? En is er wel genoeg schone energie voor iedereen?

netto COLOFON Adres:

Redactie Netto, Tour & Taxis, Havenlaan 86C bus 309, B-1000 Brussel, redactie@netto.be

28 Tweedehands tech: topidee of teleurstelling?

Door een tweedehands toestel te kopen kunt u tot honderden euro’s besparen. Maar hoe tikt u een goed exemplaar op de kop?

Redactiedirecteur: Isabel Albers

GROENERE MOBILITEIT

Hoofdredacteur: Stephanie De Smedt Chef Netto: Sonja Verschueren

30 Duurzaam de weg op U wint erbij als u uw diesel- of benzinewagen aan de kant laat staan. Dankzij premies van de overheid en extra vergoedingen van uw werkgever.

Eindredacteur: Jan Lodewyckx Artdirector: Ilse Janssens

37 Handleiding voor ecologisch reizen U probeert zuinig om te springen met elektriciteit en zet de verwarming een graadje lager. Maar wat als u af en toe ook een stuk van de wereld wilt zien?

Lay-out: Willem Ravoet Redacteuren: Nadine Bollen, Ellen Cleeren, Petra De Rouck, Margot Dubuisson, Dirk Selleslagh, Caroline Sury

DUURZAMER RENDEMENT

Illustraties: Sara Vanbelle

40 Van pak-de-poenbelegger tot impactbelegger Wilt u veel geld verdienen? Investeer dan in wapens en alcohol. Al slaapt u misschien geruster als u kiest voor duurzame beleggingen.

Abonnementen: tel.: 0800/55.150, e-mail: abo@tijd.be Advertenties: Trustmedia, Tour & Taxis, Havenlaan 86C bus 309, B-1000 Brussel, tel.: 02/422.05.11, info@trustmedia.be

PRAKTISCH 38

+ 5 tips om minder te kopen Van toestellen lenen tot ze goedkoop laten repareren: tips om geld te besparen.

VOLGENDE KEER IN NETTO MAGAZINE:

BELASTINGGIDS 19 MEI BIJ DE TIJD

4 / NETTO APRIL 2018

Verantwoordelijke uitgever: Frederik Delaplace Netto wordt waterloos en milieuvriendelijk gedrukt bij Eco Print Center.

ENERGIEZUINIGER HUIS I SCHONERE-STROOMFACTUUR I GROENERE MOBILITEIT I DUURZAMER RENDEMENT

2

Let op de oriëntatie.

3

ENERGIEZUINIG BOUWEN IN 10 STAPPEN Van een paar rollen dakisolatie tegen uw dak pleuren tot een nulenergiewoning bouwen: energiezuinig wonen heeft vele gezichten. Hoe ver u daarin kan en wil gaan, hangt af van uw doelstelling, de aard van uw woning en uw budget.

Een overzicht, van het absolute minimum tot de puntjes op de i.

1. Bouw of koop slim De omvang en oriëntatie van uw woning kan u al een goede of een valse start geven. Algemeen geldt: hoe compacter, hoe zuiniger. Plaats de stookruimte, keuken en badkamer dicht bij elkaar, zodat de leidingen compact blijven.

Aanpalende buren zijn een fantastische isolatie.

Een appartement is daarom doorgaans al uit zichzelf vrij zuinig. Een rijwoning is zuiniger dan een halfopen of open bebouwing.

2. Gezicht naar de zon Ook de oriëntatie van de ramen maakt een verschil.

Grote ramen op het zuiden oogsten veel gratis warmte van de zon. Op het noorden kunt u dan weer beter geen al te grote raamopeningen voorzien. Denk bij grote raampartijen ook aan zonnewering om oververhitting in de zomer te voorkomen.

3. Isoleer uw dak Een geïsoleerd dak is het absolute minimum. Zonder dakisolatie ‘stook je voor de mussen’. Een dak isoleren is een zeer laagdrempelige ingreep. Meestal hoeft u er niet te veel voor te kappen en te breken. Wie een beetje handig is, kan zelf isolatie plaatsen. Er zijn doehet-zelfpakketten op de markt die zowel isolatie als dampscherm combineren.

10 / NETTO APRIL 2018

4

Isoleer het dak.

Plaats dubbelglas.

1

Bouw of koop slim.

9

Plaats zonnepanelen en/of een zonneboiler.

6

8

5

Isoleer de muren.

Maak uw woning luchtdicht ĂŠn ventileer.

Vervang uw oude vervuilende stookolie- of aardgasketel.

7

10

Isoleer uw vloer of kelder.

Plaats een warmtepomp.

APRIL 2018 NETTO / 11

ENERGIEZUINIGER HUIS I SCHONERE-STROOMFACTUUR I GROENERE MOBILITEIT I DUURZAMER RENDEMENT

10

VRAGEN & ANTWOORDEN DIE U HELPEN BIJ DE KEUZE VOOR

GROENE STROOM Steeds meer Belgen kiezen bewust voor groene energie. Maar wat is nu precies groene elektriciteit? Hoe weet u zeker dat de elektriciteit die u koopt groen is? En is er genoeg schone stroom voor iedereen?

Tekst: Dirk Selleslagh

1

Wanneer is stroom groen?

2

Is er genoeg groene stroom voor iedereen?

Groene stroom is elektriciteit die wordt opgewekt uit duurzame energiebronnen, bijvoorbeeld zonneenergie, windenergie, waterkracht, biomassa en aardwarmte. Tegenover de groene stroom staat de grijze stroom, opgewekt uit fossiele brandstoffen en kernenergie.

Als alle elektriciteitsklanten alleen groene stroom zouden willen, zou dat op dit ogenblik niet kunnen.

Volgens de gegevens van de Vreg, de Vlaamse regulator van de elektriciteits- en gasmarkt, kwam in 2016 welgeteld 30,66 procent van de geleverde elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen. Niet alle leveranciers bieden contracten met volledig groene stroom aan. Maar doorgaans zit er in de mix van de meeste leveranciers toch altijd al een groene component.

22 / NETTO APRIL 2018

APRIL 2018 NETTO / 23

ENERGIEZUINIGER HUIS I SCHONERE-STROOMFACTUUR I GROENERE MOBILITEIT I DUURZAMER RENDEMENT

1

Is het zinvol om duurzame beleggingen te kopen bij een bank die ook niet-duurzame beleggingen aanbiedt?

Mogelijk is uw geweten gesust als uw bankadviseur u op het hart drukt dat uw centen niet naar wapenfabrikanten, goedkope-kledingketens, olieproducenten of goktenten vloeien.

Maar hebt u al eens stilgestaan bij de vraag welk fonds uw adviseur aan de volgende klant aanbiedt? Misschien wel een beleggingsproduct waarbij de duurzaamheidscriteria helemaal niet van tel zijn. Wat is dan de impact van uw individuele keuze?

Voor econoom Geert Noels, de oprichter van vermogensbeheerder Econopolis, is het duidelijk: ‘Als je duurzame producten aanbiedt, moet je volledige gamma duurzaam of ethisch zijn. Een aanbieder kan daar niet schizofreen in zijn. Wie geloofwaardig wil zijn, kan onmogelijk duurzame producten aan de man brengen en tegelijk fondsen met daarin bijvoorbeeld Lockheed Martin, het grootste defensieconcern ter wereld.’

Toch geeft Noels toe dat het soms moeilijk is om aan de verleiding te weerstaan. ‘Elke analist weet dat defensiebedrijven door de retoriek van de Amerikaanse president Donald Trump op een gegeven ogenblik de wind in de zeilen krijgen. Dan is het moeilijk om daar af te blijven. Maar alleen als je voluit de kaart van duurzame beleggingen trekt, creëer je een hefboom waarmee je impact kan hebben.’

2

Leidt duurzaam beleggen tot een beter rendement?

Noels’ mening wordt maar gedeeltelijk gedeeld door Dirk Coeckelbergh, die tot begin dit jaar directeur was bij de coöperatieve bank NewB en daarvoor actief was bij, onder meer, Bacob, DVV, Centea en Crelan. ‘De grootste verdelers van duurzame SRI-producten (socially responsible investing) in België zijn precies de grootbanken die behalve ‘duurzame beleggingen’ ook ‘gewone beleggingen’ aanbieden. Als investeerders daar zouden afhaken, zou 80 procent van het duurzaam beleggen in ons land wegvallen. Wie duurzaam wil investeren, zou zich dan uitsluitend nog kunnen wenden tot kleinere spelers zoals Van Lanschot, VDK of Triodos Bank.’ Of Econopolis, dat eveneens een volledig duurzaam beleggingsgamma aanbiedt.

Coeckelbergh, die ook enkele boeken heeft geschreven over ethisch en duurzaam beleggen, vindt wel dat grootbanken die consequent willen zijn, beter hun volledige aanbod verduurzamen.

Maar dan om een reden die ze zelf voortdurend als verkoopargument aanhalen. ‘Grootbanken verkopen niet zozeer duurzame fondsen omdat de wereld daar beter van wordt. Neen, hun motto is dat duurzame beleggingen op lange termijn leiden tot een hoger rendement of tot hetzelfde rendement als een gewoon fonds, maar dan met minder risico’s. Welnu, als een bank dat poneert, kan ze toch niet anders dan haar volledige pakket te verduurzamen? Waarom zou een bank of vermogensbeheerder dan nog gewone fondsen aanbieden? Nagenoeg alle studies wijzen uit dat ethisch beleggen op lange termijn minstens evenveel opbrengt als gewone beleggingsvormen.

Daarover bestaat nog weinig discussie.’

WIST U DAT? Nagenoeg alle studies wijzen uit dat ethisch beleggen op lange termijn minstens evenveel opbrengt als gewone beleggingsvormen.

42 / NETTO APRIL 2018

ENERGIEZUINIGER HUIS I SCHONERE-STROOMFACTUUR I GROENERE MOBILITEIT I DUURZAMER RENDEMENT

3

Is de ‘uitsluitingslijst’ van ’s werelds grootste pensioenfonds een goede leidraad?

WIST U DAT? Een ‘impactbelegger’ is iemand die echte resultaten wil zien in de maatschappij of het milieu en die het financieel rendement niet als eerste bekommernis ziet.

44 / NETTO APRIL 2018

Veel kans dus dat uw bankier u een duurzame belegging aanbiedt. Bent u kritisch ingesteld, dan kunt u misschien toch even vragen waarom uw adviseur precies op bedrijf x of fonds y het etiket duurzaam plakt. Wellicht vertelt hij u dan dat hij bewust bepaalde bedrijven, sectoren of landen weert, en daarbij gebruikmaakt van een zogenaamde ‘uitsluitingslijst’.

Beheerders verwijzen geregeld naar de uitsluitingslijst van het ‘Statens pensionfond utland’, het Noorse staatsfonds dat met ruim 1.000 miljard euro aan activa onder beheer het grootste ter wereld is. Bedrijven op die zwarte lijst vinden bijvoorbeeld geen genade in de producten van Econopolis. En de lijst wordt ook gebruikt door bijvoorbeeld Portfolio21, het duurzame project van Belfius Insurance in samenwerking met Candriam en Vigeo.

‘Het Noorse staatsfonds weigert te investeren in ondernemingen die de mensenrechten schenden of bijdragen tot de productie van kernwapens, in sigarettenfabrikanten of in ondernemingen die zware milieuschade veroorzaken’, legt Maxim Gilis van Econopolis uit.

Dat klinkt radicaler dan het is, want het Noorse staatsfonds, ook bekend als het ‘oliefonds’, investeert voorlopig nog wél in vervuilende olie- en gasbedrijven, terwijl het eerder nochtans uit kolen stapte. ‘Het Noorse oliefonds sluit relatief weinig bedrijven uit’, zegt Coeckelbergh. ‘Maar het heeft wel een enorme impact.’ Aanpassingen in het fonds worden op de financiële markten op de voet gevolgd. En als deze mastodont beslist om zich uit een bedrijf terug te trekken, zijn ethische overwegingen nooit veraf. Eerder kondigden de Noren aan om de ondernemingen in portefeuille door te lichten op belastingontwijking en zich te scharen achter de massaclaim tegen Volkswagen in de zaak van de sjoemelsoftware. Het maakte ooit ook ophef toen het om ethische redenen een gigantisch pakket aandelen verkocht van de Franse oliereus Total.

Het is moeilijk om het kaf van het koren te scheiden bij ondernemingen of beleggingsfondsen met het label ‘duurzaam’.

Hebt u deze Netto-special bij De Tijd gemist?

Koop hem nu in de krantenwinkel.

Download uw kortingbon van â‚Ź 2 op www.tijd.be/magazine, en betaal slechts â‚Ź 4,90 voor het magazine.