2 minute read

3. Konkluzaun

Tipu de Vantajen

Iha ona Estatutu Administrador Munisipál no Autoridade Munisipál sira ho DL. 02/2016, 16 marsu

Advertisement

Vantajen Ezekusaun Jestaun Administrador Munisipiu

Razaun saida mak lori konsidera katak vantajem

Administradór sira bele halao sira nia funsaun ho efisiénsia no efetivamente ne’ebé bele dudu prosesu desenvolvimentu lokal ho lalais ba Administrasaun Lokal.

Delegasaun Territoriál ba Servisu sira iha 2016

DL no 3/2016, Estatutu Administrasaun Munisipál sira, Autoridade Munisipál sira no Grupu Tekniku Interministeriál ba Desentralizasaun Administrativa. Iha esperasna ba minimiza burokrasia ne’ebé bele fó atendimentu ho lalais no hamenus interpendénsia poder desisóriu.

Administrasaun Munisipál sira iha misaun atu asegura realizasaun funsaun, no ezekuta polítika no programa Governu iha nivel lokál ho atribuisaun kompeténsia lubun ida atu fó prestasaun ba bens no servisu públiku hodi promove desenvolvimentu ekonomia-sosial ba preparativu sira ba desentralizasaun administrativa.

3. Konklusaun

Melloria ba Prosesu Administrasaun Publika

Iha ambitu ba prosesu tomak iha servisu administrasaun publika hodi lori aproximasaun servisu ba populasaun, husu atu iha kapasitasaun kontinua ba funsionariu no halo interkambiu ho munisipiu iha rai-laran no mós iha rai-liur hanesan forma adekuadu ida ba melloria formas

mak diak no positivu hodi halao atendimentu atividade ba nesesidade koletivu ba moris diak, liu husi komponente rekursu umanu ida mak kualifikadu no konfiavel.

Desenvolvimentu Institusionl Administrativa.

Iha tinan hirak ikus ne’e, ne’ebé baseia ba poltitika ba desentralizasaun administrativa, ita iha ona transformasaun lubuk ida ne’ebe hahu halo delegasaun territoriál, hanesan meiu prinsipál ida atu hahú hakbesik dadaun ona servisus sira ba populasaun, tuir prinsipiu Administratsaun Públika, nune’e atu viabiliza politika desentralizasaun administrativa hodi apoia nesesariamente ba konsekusaun finalidade polítika ne’e, hodi kanaliza esforsu ba kumprimentu prosperiedade moris ema hotu nian. Presiza aselera kalenderizasaun ba ezekusaun estratejia politika desentralizasaun no kria orgaun Representativu Poder Lokal, hodi bele hahú halo divisaun kompeténsia no poder ba Munisipiu sira. Nune’e mós atu asegura vontade no determinasaun kona-ba desentralizasaun administrativa no instalasaun orgaun representativu Poder Lokal iha Munisipiu Liquiça hanesan kondisaun ba esénsia politika ne’e rasik, presiza hahú ona desenvolve proposta lei kona-ba Finansas, Patimóniu no Aprovisionamentu Munisipál no mós kona-ba entidade administrativa munisipál.

Jestaun iha Futuru

Iha kontestu ida ne’e, wainhira ita koalia kona-ba jestaun, hanesan termu ida ne’ebé bele dehan katak desafiu jerensiál ba Munisipiu Liquiça, atu internaliza/inkoorpora no implementa programa desenvolvimentu no administrativa sira hamutuk ho Governu Sentral, ne’ebé loron ba loron hahú senti desafiu oin-oin atu oinsa ema hotu iha konsiente nasionalismu no respnsabilidade hodi kontribui iha prosesu hari’i Estado ho konsiensia nu’udar Timor-Oan. Ho nune’e inkumbe ba ita hotu-hotu atu asenta politika ne’ebe administrativamente konduz ba minimiza burokrasia haktuir Artigu 137.o no. 2 “Administração Pública é estruturada de modo a evitar burocratização aproximar os serviços da população e assegurar a participação dos interessados na sua gestão efectiva”, atu nune’e atendimentu bele lalais, no hamenus interpendensia poder interorgânika.