MEELEVEN 3 - 2020: Hoe lossen we dit op?

Nr. 3-2020

Speciale

editie

MEELEVE

Jaarvers

N

lag 2019

HOE LOSSEN WE DIT OP?

PSYCHISCHE NOOD • AANSLUITING MISSEN • ARMOEDE • EENZAAMHEID • ONTHEEMD • DAKLOOSHEID

DE REGENBOOG GROEP IN 2019

INHOUDSOPGAVE

VAN DE REDACTIE Beste lezer,

4 PSYCHISCHE NOOD “Een noodkreet. Dat was het toen mijn jongste dochter elf jaar geleden een overdosis nam.” 6

10

16

GEEN WERK OF ONTHEEMD ZIJN DAGBESTEDING “Het lijkt me geweldig hem over een tijdje eens mee Amsterdam in te nemen.” 12

“Voor het eerst mis ik mensen als ik ze een tijdje niet zie.”

18

Voor je ligt ie dan, de Meeleven-editie van het jaarverslag. Een beetje later dan de bedoeling was. Want deze Meeleven hoort bij het jaarverslag 2019 en had al begin juni moeten verschijnen.

Maar, zoals we allemaal weten, zorgde een wereldwijde pandemie ervoor dat het roer even om moest voor alles en iedereen.

Ons cijfermatige jaarverslag staat al sinds juni op deregenboog.org/jaarverslag-2019.

Nu kun je een fijne selectie lezen uit de duizenden verhalen die achter deze cijfers schuilgaan.

We wensen je veel leesplezier!

DE KRACHT VAN DE REGENBOOG

DAKLOOSHEID

ARMOEDE

EENZAAMHEID

“In de vrouwenopvang, tussen vrouwen die al lang dakloos zijn, was ze echt niet op haar plaats.” 24

“Elke maandag krijg ik 65 euro om met mijn zoontje van te leven.” 30

“Ik noem hem Poes, Beest of Vriendje. Eigenlijk heet ie Helloise.” 36

28

34

22 2

HOE |LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019 JAARVERSLAG 2019 DE REGENBOOG GROEP

De Regenboog Groep wil dat Amsterdam een plek is waar iedereen zich thuis voelt. Of je nu psychische problemen hebt, dakloos bent, drugs gebruikt of schulden hebt. We stimuleren iedereen om het beste uit zichzelf te halen.

We ondersteunen Amsterdammers in sociale armoede. Dat doen we met vrijwillige maatjes en buddy’s, inloophuizen, maatschappelijk werk, re-integratie en veel meer. Maar vooral via tijd en aandacht voor elkaar; van mens tot mens.

Dat doen we al 45 jaar.

Lees verder op pagina 42

HOE LOSSEN WE DIT OP? Ze gaan ons aan het hart: de Amsterdammers met wie het niet goed gaat. Zoals de mensen die dakloos zijn of diep in de schulden zitten.

Of die door psychische problemen alles en iedereen zijn kwijtgeraakt. De Regenboog Groep bedenkt daarom samen met stadsbewoners de sociale oplossingen die zo hard nodig zijn.

Omdat we in de haarvaten van de stad zitten, weten we waar de nood hoog is en bij wie de pijn het diepste snijdt. Bij ons zijn er namelijk geen drempels. Iedereen kan bij ons binnenlopen. Zo horen we uit de eerste hand waar het misgaat en komen we direct in actie.

Al jaren doen we dat zo. Ik denk dat daarom het probleemoplossend vermogen zich diep in ons is gaan nestelen. Het is onze reflex om problemen op een eigenzinnige manier op te pakken. We nodigen elkaar daar voortdurend toe uit. Kom je een probleem tegen?

Vind dan een oplossing. Wees creatief. Wees ondernemend. Voel je vrij om met wie dan ook samen te werken, zoals onze financiers, de buren, winkeliers of bedrijven. Denk pragmatisch, en denk vooral ook buiten de lijntjes.

Die aanpak brengt veel in beweging. Kijk in dit nummer naar hoe we de problemen in de stad helpen aanpakken - en met wie.

Dat vertelt veel over wie we zijn, wat we doen en wat we in 2019 hebben bereikt.

Hans Wijnands, directeur

3

PSYCHISCHE NOOD 8% van de Amsterdammers heeft ernstige psychiatrische klachten 4% heeft psychische zorg nodig, maar krijgt die niet 14% is zware drinker 15% gebruikt harddrugs Bronnen: Gezondheid in beeld: Resultaten Amsterdamse Gezondheidsmonitor 2016 Tussentijdse Amsterdamse Gezondheidsmonitor 2018

4

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

Simone (72) Zoekt haar weg met een dochter die sinds haar 23e verslaafd is.

Lees haar verhaal >

Herman leerde me vertrouwen op mijn gevoel ‘‘Een noodkreet. Dat was het toen mijn jongste dochter elf jaar geleden een overdosis nam. Niet dat ze een einde aan haar leven wilde maken, maar ze hield het leven gewoonweg niet meer vol. En dat bleef niet bij één keer. Evenmin als de pogingen om van de drugs af te komen.

Wat kun je doen als moeder? Ik had bij verslavingsinstellingen al verschillende bijeenkomsten gevolgd voor familieleden.

Die vertelden allemaal hetzelfde: hou je er verre van, laat haar los. Op een ervan ontmoette ik Herman van De Regenboog Groep, hij was er om mensen aan te bieden na de bijeenkomst met hem in gesprek te blijven. En hij zei iets waardoor het kwartje viel.

Ik vertelde hem over mijn worsteling om mijn dochter niet te helpen als ze me om hulp vroeg. Want welke moeder laat haar kind nou in de goot terechtkomen? Herman zei toen heel zacht: maar daar ligt ze toch al?

Hij zei het zo liefdevol, terwijl ik daar zat, met pijn in mijn buik, omdat er al zo’n lange tijd aan de navelstreng werd getrokken.

Ik voelde me enorm begrepen. Er moet veel gebeuren om je kind los te laten, maar door het vast te houden, hou je ook de situatie in stand. Ergens wist ik dat, maar nu besefte ik 6

het ook. Ik pamperde haar. Ik sloot me zelfs drie maanden met haar in huis op om het tij te keren. En iedere keer was er de hoop: deze keer lukt het.

Herman is niet van de adviezen, maar laat je luisteren naar je gevoel. Daar heb ik op leren vertrouwen. Ik voel feilloos aan wanneer ze gebruikt heeft, wanneer ze verandert. En ik heb gezegd: als je onder invloed bent, kunnen we elkaar niet zien, dan hebben we geen contact. Ik heb het haar ook uitgelegd: ik doe het om mezelf te beschermen.

Het geeft me rust, die afstand. En dat geeft haar de ruimte om er zelf uit te komen. Het is niet van: je doet het niet goed, en ik wil je niet meer zien. Het is juist eerder de zachtheid, de mildheid waardoor ik haar kan laten gaan, zonder haar los te laten. Door mij niet te zien, leert ze te vertrouwen op haar eigen kracht en ervaart ze dat ze haar eigen besluiten moet nemen.

Maar het raakt me ook diep. Het is afschuwelijk om haar zo te zien. Je hart breekt.

Het heeft lang geduurd voor ik tegen haar kon zeggen: los het zelf op. Ik weet dat het de beste beslissing is. En ik zie dat onze relatie daardoor juist verbetert. Ik blijf in haar geloven. Want het is echt, echt een goed kind.’’

143 partners en gezinsleden gecoacht VOORBEELD

Partner- en familieondersteuning Partners en gezinsleden van mensen die verslaafd zijn, krijgen hulp van onze ervaren coaches. Zij luisteren naar hun verhaal. Ze helpen manieren te vinden om te overleven in de complexe situatie die zich iedere dag weer voordoet. En ze geven informatie over verslaving en psychiatrisch gedrag.

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

7

VOORBEELD

Inloophuis Het aantal mensen met psychiatrische problemen dat op straat leeft, neemt rap toe. Het inloophuis staat voor even rust. Een gezonde maaltijd. Een warme douche. Schone kleren. Een luisterend oor. Maatschappelijke ondersteuning.

En dagbesteding. Onze acht inloophuizen zijn verdeeld over de stad.

Aantal daklozen opgevangen: 5.126

19.497 x 75 jongeren van een

maatje voorzien

gedoucht

98.493 maaltijden verstrekt 23.281 x kledingstukken omgeruild

voor schone

PSYCHISCHE NOOD ONZE OPLOSSING VOORBEELD

Jongerenmaatje

Jongeren die moeilijk aansluiting vinden, zijn enorm geholpen met een maatje. Bijvoorbeeld omdat zij sociaal angstig zijn of zich somber voelen. Ze gaan bijvoorbeeld samen met hun maatje naar de film of kletsen bij. Dit sterkt jongeren om de draad weer op te pakken op school, op het werk en met leeftijdgenoten.

8

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

Zorgmijders in contact brengen met de hulpverlening Mensen die hetzelfde hebben meegemaakt, inzetten bij de hulpverlening Eenzaamheid doorbreken door wekelijks contact met een van onze vrijwilligers Praktische hulp en perspectief bieden 9

ONTHEEMD ZIJN

Anirudh Menon (30) Heeft een carrière in de IT en is als vrijwilliger gematcht met de Syrische Amer (28).

Hij probeert, hier in Amsterdam, zijn eerste stappen naar zijn droombaan in de IT te zetten.

Lees zijn verhaal >

In totaal kwamen er 26.720 asielzoekers en nareizigers naar Nederland 23% van de statushouders voelt zich sociaal geïsoleerd 989 Oost-Europeanen zijn in Amsterdam gestrand Bronnen: CBS Dossier 2019 Factsheet vluchtelingen, gemeente Amsterdam (IOS) 2019

10

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

11

Amer vertelt heel graag Wat help je oplossen?

“Ik heb altijd in de IT gewerkt. Toen ik klein was bouwde ik al mijn eerste computers en experimenteerde daarmee. En ja, soms vlogen ze in brand... Amer heeft geen achtergrond in computers en die ben ik hem nu een beetje aan het bijbrengen. Ik leer hem problemen opsporen en oplossen, want dat is waar IT voor het allergrootste gedeelte om draait. Ongeacht in welke taal je programmeert of welk systeem je moet beheren. Ik ben dus eigenlijk zijn pre-school leraar en probeer hem zo voor te bereiden op de opleiding die hij gaat kiezen.”

Hoe kwam dit tot stand?

“Ik ben bevriend met Lenneke van Amsterdam Hometown. Zij vertelde me dat ze een deelnemer had die graag meer wilde leren over het IT-vakgebied. Toen dacht ik: ik kan helpen. Ik heb in Mumbai, waar ik vandaan kom, bij een bank de IT gedaan maar ik verveelde me daar kapot. Toen ben ik naar Londen getrokken en heb daar een aantal banen gehad. Toen de Brexit in de lucht hing dacht ik: Amsterdam, why not? Zo ben ik hier terecht gekomen. Ik heb nu in mijn vakgebied mijn specialisatie gevonden en vind het hier fijn. Ja, ik blijf hier wel wonen, maar een huis in Amsterdam kan ik niet betalen.”

nog wel sterker kan worden in de toekomst.

Hij is nu heel gefocust op de doelen die hij zichzelf gesteld heeft en is zich nu aan het voorbereiden op een heel belangrijk examen.

Logisch dus dat er nu niet zoveel ruimte is voor iets anders. Maar het lijkt me geweldig hem over een tijdje eens mee Amsterdam in te nemen.”

Wat haal jij uit deze relatie?

“Ik hou er gewoon van om mensen te helpen. Dat zit in mijn karakter en is er altijd geweest. Ik heb me altijd bekommerd om wat er om me heen gebeurde. In India heb ik jarenlang les gegeven aan dakloze kinderen tussen de acht en tien jaar. Dat deden we in een schooltje dat in de weekends leeg stond. Ik heb altijd wel terug willen geven wat ik krijg. Ik verwacht ook niets terug, ik vind het gewoon fijn om te doen.”

37 mensen steun gekregen

30 mensen aan de slag

De naam Amer is gefingeerd op verzoek.

Hoe ziet jullie omgang er uit?

“Onze omgang is goed. Amer vertelt heel graag en ik luister naar wat hij te vertellen heeft. Ik denk dat de persoonlijke connectie

van een buddy

gegaan in een vrijwilligersbaan VOORBEELD

Amsterdam Hometown

Amsterdam wil ook een veilige plek zijn voor mensen die op de vlucht zijn voor geweld en onderdrukking. We helpen statushouders aan vrijwilligerswerk in onze sociale werkplaatsen, zoals de fietsenmakerij en de buurtboerderij.

Zo ontmoeten zij stadsgenoten, werken zij samen en raken zij steeds meer verbonden met de stad.

12

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

13

VOORBEELD

Repatriëring 989 Oost-Europeanen zijn door psychische nood en drugsgebruik in onze stad gestrand.

Vaak hebben ze geen recht op voorzieningen en is er niemand om op terug te vallen.

Inloophuis AMOC zorgt voor een eerste opvang en kijkt wat er nodig is, zodat zij kunnen terugkeren naar hun land.

513 mensen geslapen in

de noodopvang

310 Oost-Europeanen begeleid

Voor 189 statushouders een eigen maatje

naar hun thuisland

Aantal verschillende thuislanden: 30

ONTHEEMD ZIJN ONZE OPLOSSING VOORBEELD

Maatje Hoe vind je als statushouder je weg in Amsterdam waar je niemand kent? De nieuwkomers kunnen langere tijd terugvallen op een eigen maatje van De Regenboog Groep. Elke week hebben zij een afspraak om wegwijs te raken in de nieuwe stad, de taal te oefenen en hun weg te vinden in

14

het nieuwe leven.

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

De kracht van én een leerwerkplek én een buddy Lhbt’ers in contact brengen met de Amsterdamse lhbt-gemeenschap Een speciale Op Eigen Kracht-training voor statushouders Hulp bij terugkeer van dakloze Oost-Europeanen 15

GEEN WERK OF DAG BESTEDING In Amsterdam kunnen 4.402 mensen aanspraak maken op dagbesteding vanuit de Wmo 40% van hen is tussen de 46 en 65 jaar 4.026 mensen maakten gebruik van deze regeling 16

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

Benjamin (52) Werkt op de boekbinderij. Elke baan gaat aan hem voorbij omdat hij niet zou passen in het team.

Lees zijn verhaal >

Voor het eerst mis ik mensen als ik ze een tijdje niet zie ‘‘Het verbaast me zelf ook: ik werk al weer vier jaar bij de boekbinderij. Het heeft nooit geklikt tussen een baas en mij.

Nergens was ik welkom; niemand wilde me mij in dienst nemen. Je past niet in ons team, zeiden ze dan, terwijl ze nauwelijks geïnteresseerd waren in wie ik ben. Ik denk dat mensen bang voor me zijn. Ik heb zo veel meegemaakt in mijn leven, dat bijna niemand mij nog de les kan lezen.

Mijn leven hield al op toen het nog moest beginnen. Vanaf mijn achtste gebruik ik marihuana en hasjiesj. Dat was het moment dat ik dacht: ik wil hier niet meer zijn. Ik heb later nog geprobeerd alcoholist te worden om naar de kloten te gaan. Maar dat lukte niet, je wordt er vooral erg ziek van. Ik kom uit een erg gewelddadig gezin. Die ouwe was erg agressief. Mijn moeder ook, maar dan met woorden. Waren het maar klappen geweest. Sindsdien weet ik: alles mag gezegd worden, maar als je de waarheid zegt, keren de mensen zich tegen je, ook je ouders. Sindsdien is er de eenzaamheid.

Ik kan niet praten met mensen als het nergens over gaat. Dan kan je net zo goed met elkaar een liedje zingen of gewoon zwijgen. In de boekbinderij werken allemaal mensen die net als ik beschadigd zijn. Juist

omdat mensen zo veel deuken hebben opgelopen, worden ze socialer. Onbaatzuchtiger. Het gaat minder over ik en jij.

Het is ook voor het eerst dat ik mensen mis als ik ze een tijdje niet zie. Nog nooit heb ik dat zo gevoeld. En dat is heel waardevol als je je eenzaam voelt.

Toen de boekbinderij op mijn pad kwam, dacht ik: hoe kan dit? Alles kwam bij elkaar.

Als kind kon je me altijd in de tweedehandsboekwinkels vinden. Later heb ik de grafische school gedaan en het boekbinden geleerd. Ik was dus hartstikke blij dat ik wat kon gaan doen met wat ik ooit geleerd had.

Ik herstel nu voor klanten oude boeken of ik bind speciale uitgaves in. Maar het liefste maak ik boeken vol lege vellen, waar mensen zelf in kunnen schrijven wat ze bezighoudt.

Een van de dingen die de maatschappij me geleerd heeft, is om er zelf wat van te maken. Vaak koop ik mijn eigen boeken op tegen 20 procent korting en die geef ik dan weg. Daar maak ik mensen blij mee.

Ik werk ook alleen aan de boeken met goede gedachten. Misschien ben ik dan wel geen makkelijk mens, maar een gemakkelijker mens zul je niet snel treffen.’’

10 mensen aan het werk

11 opdrachten gekregen van kunstenaars 86 boeken gerepareerd of opnieuw ingebonden

155

doosjes gemaakt

VOORBEELD

Boekbinderij De mensen die werken bij de boekbinderij, hebben vaak veel ingrijpends meegemaakt.

Deze plek helpt hen re-integreren. De medewerkers helpen met passie en vakmanschap oude boeken repareren. Ook geven ze oude kaarten en boekomslagen als doosje een tweede leven. Zo behouden ze veel waarde-

18

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

vols.

19

VOORBEELD

Villa Buitenlust Wat als je nergens aan de slag kan, omdat je nooit de kans hebt gehad? Wij bieden kwetsbare Amsterdammers een plek om werkervaring op te doen. Met onze hulp houden zij Villa Buitenlust draaiende. De villa biedt bijvoorbeeld een vergaderlocatie voor bedrijven. Dat leidt tot onvergetelijke ontmoetingen.

Werkervaring opgedaan: 13 mensen

2 doorgestroomd naar een betaalde baan

4 gidsen samen 1 eigen coĂśperatie opgericht

2.901 mensen een inkijkje gegeven in

het dakloze bestaan

VOORBEELD

Amsterdam Underground De gidsen van Amsterdam Underground zijn zelf dakloos geweest. Tijdens de stadswandeling laten ze Amsterdammers de rauwe kant van hun stad zien. Hun eigenwaarde groeit, en de deelnemers aan de wandeling kijken voortaan anders naar de daklozen, die zij voorheen het liefst uit

20

de weg gingen.

HOE |LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019 JAARVERSLAG 2019 DE REGENBOOG GROEP

GEEN WERK OF DAGBESTEDING ONZE OPLOSSING

Arbeidsvaardigheden ontwikkelen in een van onze werkbedrijven Kunnen doorstromen naar een van onze sociale firma’s Bedrijven inspireren om te investeren in kwetsbare Amsterdammers Een eigen mentor die mensen en hun talenten verder brengt Hulp om vanuit vrijwilligerswerk een stap te zetten naar werk of studie 21

DAKLOOS HEID 1.100 economisch daklozen Per week melden zich 24 zelfredzame daklozen Oorzaken: relatiebreuk, verlies van baan, schulden, geen woning Risico: kans op afglijden

22 22

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

mevrouw Cornelisse (73) Zij biedt samen met haar man (77) tijdelijk onderdak aan een vrouw (40) die na een nare scheiding op straat stond.

Lees haar verhaal >

In de vrouwenopvang was ze echt niet op haar plaats Hoe kwam dit alles tot stand?

“De laatste jaren hoor je overal dat er zo veel daklozen bijkomen en mijn man en ik dachten steeds: we moeten iets nuttigs doen met die kamers die we hebben. Maar je kan of wil ook niet zomaar iemand van de straat plukken, dus bleef het er een beetje bij. Tot we over Onder de Pannen lazen, toen dachten we: dát durven we wel aan.

We hebben contact gezocht en alles liep vervolgens zo correct, snel, zakelijk en duidelijk. Dat was echt prettig! Al snel kwam de coördinator van Onder de Pannen, Cindy, kijken wat we te bieden hebben en we waren ook vrij om precies aan te geven wat we zelf wilden. Het is toch best spannend om een onbekende in huis te nemen. Daarbij zijn we een ouder, rustig echtpaar, dus zochten we ook wel een rustig iemand. Al snel werden we voorgesteld aan de eventuele huurder: een lieve vrouw die op straat stond na een nare scheiding.

Ze was heel verlegen de eerste keer, wat ik ook wel begrijp, als je zo bij twee oudere mensen op visite komt. Ze heeft toen even moeten nadenken maar ze wilde toch wel heel graag komen. Zo zijn we naar het kantoor van De Regenboog Groep gegaan om te tekenen. Dan kom je daar aan en liggen al die keurige formulieren en contracten al klaar. Alles wordt helemaal juridisch en financieel afgedekt. Daardoor zijn wij hier met het volste vertrouwen aan begonnen.”

24

Hoe ziet het er nu concreet uit?

“Ze kon per 1 maart bij ons komen wonen.

Maar toen brak corona uit. Daardoor konden we niet eens zeggen: laten we gezellig eens samen eten. Ze maakt gebruik van onze keuken, dus daar komen we elkaar het vaakst tegen en dansen we om elkaar heen om die anderhalve meter afstand te bewaren.

Ze is ook supernetjes en is er vaak op uit om te gaan fietsen.”

Wat helpen jullie oplossen?

“Ze heeft hier voor een jaar een fijne plek om zich te beraden. Als je na een scheiding op straat komt te staan en niemand biedt je een bank aan om op te slapen, dan is er geen plek waar je terecht kunt. In de vrouwenopvang tussen vrouwen die al lang dakloos zijn, was ze echt niet op haar plaats.”

Heeft u nu opnieuw een telg in huis?

“Voorop gesteld: we doen dit niet om een lege-nest-syndroom tegen te gaan of zo, want de kinderen zijn al zo’n twintig jaar het huis uit. En mijn man en ik zijn druk bezet met van alles. We doen dit echt omdat we iets goeds willen doen. Laatst was het wel grappig: ze had een nieuwe vriend ontmoet en die wilde ze even aan ons voorstellen.

Toen hebben we in coronatijd, met inachtneming van alle maatregelen, hier in de voorkamer kennis gemaakt met die man.

De liefde hield helaas geen stand, maar we voelden ons wel even een beetje een soort schoonouders.”

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

49 mensen onderdak bij

een aardige Amsterdammer

16 van hen doorgestroomd naar vaste woonruimte

Voor 300 economisch daklozen een eenjarig huurcontract in 2020 VOORBEELD

Onder de Pannen Steeds meer mensen raken dakloos na hun scheiding of baanverlies. Wij brengen hen onder bij aardige Amsterdammers die een kamer over hebben. De verhuurder zelf heeft zo wat aanspraak, of wat extra inkomsten om de eigen huurschuld weg te werken.

Zo bieden we mensen tijd en ruimte om duurzame huisvesting te vinden.

25

VOORBEELD

Steunpunten in de stad

24 gezinnen ondergebracht

Economisch daklozen (die door bijvoorbeeld scheiding of schulden zonder huis zitten) worden door de gemeente standaard naar onze steunpunten verwezen. We helpen hen om de mogelijkheden in hun eigen netwerk

VOORBEELD

te benutten. Ook bieden we ze hulp om een postadres te krijgen, want dat is een voor-

Gezinshuis Bloemendaal

waarde voor het recht op een uitkering.

Er zijn nogal wat (eenouder)gezinnen die in

En we zetten met hen de eerste stappen

zwaar weer verkeren, bijvoorbeeld door

richting een vast onderkomen.

armoede of een scheiding. In Gezinshuis Bloemendaal kunnen ze een half jaar wonen.

In die tijd krijgen zij hulp om weer toekomstperspectief te vinden. Hoe wil ik verder leven?

Hoe ga ik dat voor elkaar krijgen?

DAKLOOSHEID

2 extra steunpunten geopend Nu in totaal: 4 steunpunten 359 personen geholpen

ONZE OPLOSSING

Regelen dat onderverhuur aan economisch daklozen mag Onbenutte vierkante meters aan woonruimte in de stad opsporen Vastgoedondernemers bereid vinden om woonruimte beschikbaar te stellen Snel een slaapplaats regelen met hulp van familie en vrienden Sleutel van de dagopvang ’s nachts in beheer geven aan daklozen met baan

26

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

27

ARMOEDE

Corvette (55) Heeft geen geld om zelf een schutting rond haar tuin te plaatsen. En die is van levensbelang.

Lees haar verhaal >

1 op de 4 Amsterdammers heeft schulden â‚Ź 26.000 = de gemiddelde schuld waarmee mensen hulp zoeken 27.407 Amsterdamse kinderen groeien op in een minimahuishouden Bronnen: Amsterdamse Agenda Armoede en Schulden 2019-2022

28

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

Eindelijk rust nu Kian veilig buiten kan spelen

VOORBEELD

Homeservice De dienstverleners van Homeservice weten wat tegenslag betekent: ze hebben zelf ervaring met psychische problemen. Daarom helpen ze tegen een kleine vergoeding

‘‘Opgeven? Dat woord ken ik niet. Ik doe alles voor mijn kind. Kian is 13 jaar en heeft een autistische beperking. 24 uur per dag ben ik met hem bezig. Hij heeft heel veel aandacht en liefde nodig. En bescherming, want het is een onderzoekend kind. Hij wordt steeds nieuwsgieriger naar wat zich in de wijde wereld afspeelt, maar kent geen gevaar. Dus kijk je even niet, dan piept hij de tuin uit. Doodsangsten heb ik uitgestaan als hij weer weg was.

Er moest een schutting komen om hem te beschermen, maar zelf kan ik die niet betalen. Toen de vader van Kian wegging, bleef ik achter met een schuld. Een tijdlang werd ik helemaal panisch van elke envelop die binnenkwam, ik maakte er geen een meer open. Sindsdien zit ik in de schuldhulpverlening. Mijn uitkering gaat nu direct naar budgetbeheer. Die zorgt ervoor dat de vaste lasten worden betaald en elke maandag krijg ik 65 euro om met Kian van te leven.

Drie jaar heb ik geknokt voor de schutting, met hulp van allerlei instanties. En nu staan de mensen van Homeservice in de tuin om hem te bouwen. Ik heb gehuild – van opluchting, dankbaarheid, en trots op mezelf dat ik hiervoor ben blijven knokken.

Eindelijk is er de rust: Kian is veilig.

30

kwetsbare Amsterdammers in (psychische)

De mensen van Homeservice zijn nu twee dagen bezig met de schutting. Ze werken heel precies en met engelengeduld. Ik weet dat ook zij in moeilijke omstandigheden zitten. En zij weten het van mij. Dat maakt het voor mij makkelijker. We praten er niet over, dat hoeft ook niet. We hoeven elkaar alleen maar aan te kijken.

Ik schaam me niet voor de armoede, mijn kind maakt dat ik om hulp durf te vragen.

Wat het ergste is? Het liefst zou ik hem oppakken: kom op Kian, we gaan lekker naar een terrasje, naar de speeltuin, naar de Efteling. Maar dat kan niet, en dat doet zeer.

Ook als ik de kinderen in de straat zie met van die leuk geknipte kapsels, dan denk ik: dat zou ik voor Kian ook wel willen. Maar ja, dat is weer 12 euro, daar kunnen we ook boodschappen voor halen.

Ik wil uit die armoede en dat gaat me ook lukken. Eind van dit jaar ben ik uit de schuldsanering. Ik blijf dromen. Van een keer met Kian op vakantie gaan, in een vliegtuig.

Van rust. Van een keertje sushi eten. Een bezoek aan de sauna. Van niet meer voor álles hoeven te knokken. Ik wil gewoon een gewoon leven. En het beste voor Kian.’’

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

nood. Bijvoorbeeld met boodschappen halen, verhuizen en klusjes in huis. Zo maken zij het leven van anderen wat lichter en aangenamer.

46 vrijwilligers op pad 439 mensen geholpen

698 x een klus gedaan

31

VOORBEELD

Financiële maatjes Amsterdammers met problematische schulden kunnen terugvallen op een maatje.

Zo’n 6.000 maaltijden geserveerd in onze buurtrestaurants

Deze vrijwilliger helpt overzicht houden op inkomsten en uitgaven. Het leven op orde krijgen. En brieven schrijven. Het maatje gaat ook mee naar instanties en helpt het

Ruim 100 vrijwilligers in de keuken en in de bediening

schuldsaneringstraject voorbereiden.

VOORBEELD

Buurtrestaurants In onze elf buurtrestaurants kunnen kwetsbare Amsterdammers terecht voor een gezonde maaltijd voor maar weinig geld. Geen liflafjes, maar eten dat met liefde bereid is door een team van kwetsbare en redzame Amsterdammers. Samen eten is gezellig en maakt minder eenzaam.

ARMOEDE

ONZE OPLOSSING

534 Amsterdammers met forse

schulden terzijde gestaan

Inloopplekken voor financiële hulp en advies Wekelijks contact met een vrijwilliger (aanvullend op de schuldhulpverlening) Weggeefwinkel waar gratis geshopt kan worden Zorgen voor gezonde en betaalbare maaltijden Bij < € 5.000 schuld: deze aflossen zodat mensen opnieuw kunnen beginnen

32

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

33

EENZAAM HEID Eenzaamheid komt vaker voor in Amsterdam (47%) dan gemiddeld in Nederland (43%) 22% van de gescheiden mensen is eenzaam 18% binnen de laagste inkomensgroep is ernstig eenzaam Bronnen: Factsheet Eenzaamheid, gemeente Amsterdam 2018

34

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

Mike (29) Is vrijwilliger bij het project Dier&Vriend. Hij vangt kater Helloise (11) op, omdat de eigenaar van deze witte vriend dakloos werd en momenteel niet voor hem kan zorgen.

Lees zijn verhaal >

Nerissa van Dier&Vriend: “Zonder de opvanger in deze situatie zou het baasje erg down zijn geweest of zou ze enorme schulden hebben gemaakt die ze met haar daklozenuitkering niet kon betalen. Mike kan bij Dier&Vriend voor alle vragen bij ons terecht. Maar hij doet zoveel uit zichzelf en daarom zijn we ook ontzettend blij met hem.”

Ik noem hem Poes, Beest, of Vriendje Hoe kreeg je deze kater in huis?

“Ik hoorde van dit project maar ik twijfelde nog wat. Tot een collega, die een hond had opgevangen via Dier&Vriend, vertelde hoe leuk het was en hoe goed het allemaal geregeld werd. Toen heb ik het aan mijn huisgenoot voorgelegd. Mijn huisgenoot heeft een vriendin – en ik niet – en dan is het soms toch wel heel stil in huis. Het is leuk om zo’n beest rond te hebben lopen.”

Wat help je mee oplossen?

“Dat wij hem opvangen geeft zijn eigenaar de tijd om zaken op een rijtje te krijgen en een huis te vinden. Ze moest afstand doen van haar twee katten – Kaas en Helloise – omdat ze naar de daklozenopvang ging. Ik hoor dat het haar goed doet dat ze af en toe een positief bericht krijgt. En soms gebeurt er ook wel iets verdrietigs. Kaas was oud, kreupel, zwak en Helloise viel hem steeds aan. Na een operatie knapte hij niet meer op en is na een tijdje bij de dierenarts overleden.”

Dagen gingen voorbij. Als ik ’s nachts iets hoorde mauwen ging ik er meteen uit om te kijken of hij het was. Maar steeds was het een andere kat. Ik heb geflyerd, oproepen op internet gedaan en iedere avond na mijn werk rondgelopen, steeds in een grotere cirkel. Ik heb zelfs bij de dierenambulance een kattenval geleend, maar daar ving ik alleen de kat van de buren mee.

Na dik twee weken werd ik gebeld door een heel aardige vrouw die hem gezien had, een kilometer verderop. Dus ik daar heen, en eenmaal daar begin ik hem te roepen. Ineens zie ik in de verte, in het gras, een witte schim op me aflopen, met stevige pas, mauwend.

Het is hem! En vet mager geworden! Hij liet zich vangen en kon weer mee naar huis.

Hij moest weer even wennen, maar toen ie tot rust kwam, mocht ik hem aaien was het weer als vanouds.”

Zo’n avontuur heeft vast een band geschapen!

“Ik vind het echt leuk om voor hem te Een stormachtige start, is het nu rustiger? zorgen, het is echt een stressrelief zo’n “Nou… Helloise, die ik Poes, Beest of beest: hij komt ’s avonds bij me liggen Vriendje noem, is een echte binnenkat en en ’s ochtends duwt ie zijn snuitje in mijn mag echt niet naar buiten. Toch zag ik hem gezicht omdat ie wil eten. Als de eigenaar ineens in de tuin staan, wat verloren en een zou zeggen dat hij bij me mag blijven, dan beetje in paniek. Toen ik hem wilde pakken twijfel ik geen moment. Maar als ie terug ging hij er vandoor en kwam niet meer terug. moet… Tja, dan is het zo. Zolang hij maar Weg! Dat voelde verschrikkelijk, ook omdat een relaxed leventje krijgt is het altijd een het mijn kat niet is. win-win, wat er ook gebeurt.”

36

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

16

aanmeldingen voor opvang huisdier

8 huisdieren

opgevangen

VOORBEELD

Dier&Vriend Dieren verzachten de eenzaamheid. Daarom zijn ze voor veel kwetsbare Amsterdammers onmisbaar. Maar wat als je hulp in een verslavingskliniek nodig hebt en je nergens je huisdier even kwijt kan? Omdat je bijvoorbeeld weinig mensen kent of geen geld hebt voor een dierenasiel? Dan zorgen onze vrijwilligers tijdelijk voor je huisdier.

37

17 x de training gegeven

VOORBEELD

Rainbow Soulclub

Zoveel mensen deden er mee: 163

Samen kunst maken. Maar eigenlijk is de Rainbow Soulclub meer dan dat. Hier ontmoeten daklozen, harddrugsgebruikers, kunstenaars en kunstacademiestudenten elkaar. Door samen kunst te maken, vergroten ze elkaars werelden en raken ze nieuwsgierig naar elkaar. Samen vormen de deelnemers

34

deelnemers daarna doorgestroomd naar (vrijwilligers)werk

inmiddels een hechte community.

VOORBEELD

Op Eigen Kracht-training Door geld- en psychische problemen raken

mensen vaak op een zijspoor. Niks lijkt meer te kunnen, de stress loopt op, de eenzaamheid groeit. Onze trainers helpen deze mensen hun zelfvertrouwen en eigenwaarde terug te vinden.

Maar ook om weer plannen te maken voor de toekomst. Tijdens de training ontstaan er onderlinge sociale contacten.

EENZAAMHEID ONZE OPLOSSING

34 dakloze kunstenaars doen mee Sommigen al 15 jaar

2 x per week samen kunst maken

aan de tekentafel, voor wie wil 38

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

Zorgen voor vrijwilligersgroepen waar mensen zich bij kunnen aansluiten Een werkplek bieden, zodat mensen weer deel uitmaken van een community 1 op 1 een tijdje met iemand oplopen om het sociaal isolement te doorbreken Mensen mee op pad nemen, zodat ze hun verhaal met iemand kunnen delen Samen eten en daardoor anderen ontmoeten 39

MET ELKAAR LOSSEN WE DIT OP! Winkeliers geven groenten, fruit, vlees, brood,

Bedrijven in de buurt helpen met geld, goederen en diensten die onze organisatie draaiende houden Het Chinese restaurant Sea Palace doneerde geld en hielp ons zo met de aanschaf van een elektrische bestelbus waarmee we etenswaren voor de inloophuizen ophalen.

en nog heel veel meer aan de inloophuizen Slagerij Sera geeft wekelijks etenswaren en stimuleert klanten hun fooi in onze collectebus te doen die op de toonbank staat.

Samenwerkingspartners en opdrachtgevers schenken hun vertrouwen om samen de problemen op te lossen

Kerken uit heel Nederland schenken geld

De protestantse kerk in Dronten doneerde voor de aanschaf van keukenmateriaal in een van onze inloophuizen.

Fondsen geven geld en goede adviezen om onze ideeĂŤn aan te scherpen

40

Het Fonds Franciscus doneert voor de exploitatie van onze inloophuizen en organiseert kennisuitwisseling tussen inloophuizen in Nederland.

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

De gemeente Haarlem maakte zich sterk om ook in die regio economisch daklozen aan een kamer te helpen.

Lieve vrijwilligers die willen omzien naar de kwetsbare Amsterdammers Heren van de Nederlandsche Tafelronde organiseerden een sinterklaasfeest met hapjes en cadeautjes in de opvang voor dakloze gezinnen. Wat gezelligheid in een sober leven vol zorgen.

41

DE KRACHT VAN DE REGENBOOG GROEP De Regenboog Groep is dé Amsterdamse vrijwilligersorganisatie die opkomt voor kwetsbare stadgenoten. Met lef en ondernemingszin. Al 45 jaar.

Waar we van dromen Wij dromen van een Amsterdam waarin er plek is voor íédereen. Waarin mensen in rijkdom en (sociale) armoede met elkaar samenleven, zich onderling verbonden voelen en elkaar versterken. En waar mensen die dat kunnen, zich vrijwillig inzetten voor hun kwetsbare stadgenoten.

Dát maakt Amsterdam tot een thuis voor alle Amsterdammers. Een stad waarin niemand zich verloren hoeft te voelen.

Wat we doen We ondersteunen kwetsbare Amsterdammers die het zonder de vrijwillige inzet van hun stadgenoten niet zouden redden.

Voor wie we er zijn De Regenboog Groep komt op voor mensen die: – dak- of thuisloos zijn – verslaafd zijn of verslaafd geweest zijn – geen sociaal netwerk hebben – psychiatrische klachten hebben – worstelen met problematische schulden – langs de zijlijn staan

Colofon

Verantwoording

Dit is een uitgave van De Regenboog Groep © 2020

Deze uitgave is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid tot stand gebracht.

De cijfers zijn gebaseerd op verschillende bronnen binnen en buiten De Regenboog Groep. Omwille van de leesbaarheid is de weergave ervan vereenvoudigd, waardoor ze enigszins kunnen afwijken van gedetailleerde rapportages. Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.

De Regenboog Groep Droogbak 1D 1013 GE Amsterdam 020 531 76 00 www.deregenboog.org info@deregenboog.org

Wat we bieden Dit is een greep uit ons aanbod: – vrijwilligers die zich inzetten als maatjes – inloophuizen – hulpverlening – partner- en familieondersteuning – maatschappelijk werk – re-integratie

Samenstelling en coördinatie Sander Kersten, Marit Postma, Hans Wijnands, De Regenboog Groep

Hoe groot onze organisatie is Bij De Regenboog Groep bestaat uit 192 medewerkers en meer dan 1.200 vrijwilligers. Een deel van onze vrijwilligers is zelf ervaringsdeskundig en begrijpt daardoor heel goed wat een deelnemer meemaakt.

Eindredactie Marc van Bijsterveldt

Waar onze wortels liggen 45 jaar geleden ontfermde dominee Wouters zich over verslaafde dakloze jongeren in het Vondelpark. Dat leidde in 1975 tot de oprichting van De Regenboog.

Daarmee wilde hij helper zijn voor wie geen helper heeft. Inmiddels zijn we uitgegroeid tot dé Amsterdamse vrijwilligersorganisatie voor hulp aan de allerkwetsbaarsten. Zijn bevlogenheid inspireert ons nog steeds.

Wouters overleed in 2017.

Idee en tekst Cecile Vossen, met bijdragen van Sander Kersten (p. 12, 24, 36) Tekstredactie Addie Roetman

Vormgeving Ontwerpstudio Spanjaard

Direct doneren? Dat kan ook Triodos NL79 TRIO 0379 3155 64

De Regenboog Groep Amsterdam@Regenboog020 regenboog020 Nieuwsbrief ontvangen? www.deregenboorg.org/nieuwsbrief

Fotografie Daniël Cohen, Merlijn Michon (p.14) iStockphoto (p.8, p.32) Druk SMG Groep

Met dank aan alle mensen die zich lieten portretteren in deze uitgave en in het jaarverslag!

Het jaarverslag 2019 lezen?

Kijk op www.deregenboog.org/jaarverslag-2019 42

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019

43

ZO LOSSEN WE DIT OP! Help ons problemen op te lossen en doneer!

44

HOE LOSSEN WE DIT OP? | JAARVERSLAG 2019