Meeleven 2 -2018: MIJN GOD

Nr. 2-2018 DE REGENBOOG GROEP

MIJN GOD

MEELEVEN MEELEVEN IS EEN MAGAZINE VAN DE REGENBOOG GROEP EN VERSCHIJNT VIER KEER PER JAAR

ENGELTJES AARDIGE AMSTERDAMMERS VAN HET JAAR!

WAT EEN JOB! ANNET IS MAATJE VAN EEN PECHVOGEL

PASTOR EVA: “MIJN GOD IS STEEDS VAKER EEN VROUW”

IN DEN BEGINNE HOE DE REGENBOOG GROEP BEGON 1

HOOFDREDACTIONEEL COMMENTAAR De inkt op mijn eerste contract met de De Regenboog Groep was nog maar amper droog, toen ik buiten op de brandtrap een sigaretje ging roken. Daar zag ik – aan de achterkant van ons inloophuis Blaka Watra, op de begane grond van ons pand, een mooi tafereel.

Drie mannen, die zich op dat moment op enkele meters van elkaar met hun eigen religie bezig hielden: één was naar het oosten aan het bidden, één werkte in de moestuin en één rookte in een pijpje een substantie waarvan ik de samenstelling niet herkende uit de tabakszaak of coffeeshop.

Een prachtig stilleven, zonder oordeel over de ander, deden de drie naast elkaar, elk in hun eigen wereld wat zij op dat moment het belangrijkste ter wereld achtten. ‘Ieder zijn God’, dacht ik en ik vond mijzelf zeer eloquent en open minded.

Maar deze vergelijking gaat natuurlijk mank. Een hobby kun je niet met een verslaving vergelijken, noch een van die twee met een religie of omgekeerd.

Toch, de kern van deze anekdote is: Dat iedereen zijn eigen God heeft of mag hebben, is pas bij het samenstellen van deze Meeleven tot me doorgedrongen.

Religie, geloof, God… Het werd mij gepresenteerd in de vorm van een strenge juf, weesgegroetjes in de ochtend en een kale kerk, waar het naar natte stenen en wierook rook. Afstandelijk, oud en met urenlange verhalen van duizenden jaren geleden. Ik voelde me dan ook niet aangesproken: het leven binnen die koude kerk stond in geen verhouding tot mijn alledaagse problemen. God, daar moest ik voor bidden, Colofon Meeleven wordt vier keer per jaar uitgegeven door De Regenboog Groep ISSN 13840607 De Regenboog Groep Droogbak 1-d 1013 GE Amsterdam 020 531 76 00 www.deregenboog.org info@deregenboog.org Contactpersoon donateurs Fré Meijer 020-531 76 00 2

vergiffenis aan vragen en braaf van zijn, want Hij ziet alles. Oh ja? Nou Sinterklaas anders ook.

Dat God ook Mijn God zou kunnen zijn en me troost kon geven, hoop of een luisterend oor, had ik niet geleerd.

Van God moest ik dingen, maar ik had het al druk genoeg en dus scheidden onze wegen. Pas sinds ik bij De Regenboog Groep werk, een dikke dertig jaar na ons afscheid, is mijn kijk op kerken, religie en geloof veranderd.

Niet langer krijg ik alleen mee wat het journaal me er over vertelt en wat ik me nog denk te herinneren van vroeger.

Ik leer van kerkelijke fondsen, die heel gericht doneren om ons helpen te helpen. Ik zie en hoor van kerken in Amsterdam, maar ook ver daarbuiten die collectes houden voor de mensen die het nodig hebben. Van een zusterorde diep in een verre provincie die een spaarpotje doneert, van de Diaconie die al jaren -en jarenlang helpt plekken op te starten waar mensen echt geholpen worden. Om nog maar te zwijgen van alle individuele goedheid en onvoorwaardelijkheid die mensen investeren in een ander die het nodig heeft, religieus gemotiveerd of niet. Geen woorden, maar daden. Heel veel daden.

Toen we aan deze editie begonnen, begon het klein, maar kwamen we meer en meer verhalen tegen. Zoals directeur Hans al tegen me zei: “Je kan er wel honderd Meelevens mee vullen”, en zo voelde dat ook bij de productie ervan.

Ineens zie ik Zijn (Haar?) hand overal aan het werk en schaam ik me een beetje hoe vaak ik dit tot voor kort over het hoofd heb gezien.

Mijn God, ik had geen idee.

Sander Kersten, hoofdredacteur.

Fotografie cover Martijn van de Griendt

Hoofdredactie Sander Kersten

Fotografie Merlijn MIchon Daniel Cohen Martijn van de Griendt

Druk Drukkerij Schuttersmagazijn

Tekst Nicolline van der Spek Brechtje Keulen Sander Kersten Design Bourne Design Correcties Veu Studio

Disclaimer De in dit magazine gepresenteerde informatie is in samenspraak met en met toestemming van de geraadpleegde bron tot stand gekomen.

Samensteller De Regenboog Groep accepteert dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor onjuistheden anders dan spellings- of interpunctiefouten.

Acceptgiro We sturen altijd een acceptgiro mee voor abonnees, zodat ook de lezers die geen donateur zijn aan onze projecten kunnen doneren.

Direct doneren? Dat kan ook NL21 INGB 0000 0080 81

De Regenboog Groep Amsterdam@Regenboog020 Nieuwsbrief ontvangen? www.deregenboog.org/nieuwsbrief Meeleven niet meer ontvangen?

Stuur een mail naar Fré Meijer: fmeijer@deregenboog.org

HANS IN GESPREK MET…

JEZUS Althans, zo stond hij lang bekend bij onze collega’s, maar zelf vindt vrijwilliger Youssef (54) het wel welletjes met die bijnaam.

Ooit was hij dakloos en alcoholist, maar hij stopte met drinken, besloot te gaan zingen in een koor en kwam te werken als vrijwilliger bij De Regenboog Groep. Daar werkt hij nog steeds, in onze inloophuizen Makom en Oud West. Hans Wijnands is directeur bij De Regenboog Groep.

“H: “Het thema van deze Meeleven is ‘Mijn God’.

Ik ben benieuwd naar jouw God.” Y: “Voor mij is God overal aanwezig. Ik werk als vrijwilliger in de inloophuizen Makom en OudWest en ook daar zie ik hem overal.”

H: “Heb jij steun aan God?” Y: “Jazeker, maar je moet begrijpen dat God niet op al je vragen antwoord geeft. Ik kan hem vragen of hij mijn pijn wegneemt als ik ziek ben, dan krijg ik steun. Zeg ik: ‘Alsjeblieft God, ik wil graag de burgemeester van Amsterdam zijn, of de directeur van De Regenboog, dan is het logisch dat ik geen antwoord krijg. Je mag God alleen dingen vragen die logisch zijn.”

H: “En niet het onmogelijke?”

Y: “Precies.”

H: “Zie je God terug in hoe mensen met je omgaan?”

Y: “Absoluut, de mensen bij Makom en Oud-West zijn goed voor de daklozen. Dat heb ik zelf ook gemerkt toen ik nog dakloos was. Ik kwam bij De Regenboog Groep en zag in de mensen daar de kracht en liefde terug van God.” H: “Kun je vertellen wat voor jou het moment was dat je brak met de tijd waarin je dakloos was?”

Y: “Ik was lange tijd alcoholist. In die tijd voelde ik de aanwezigheid van God niet. Ik was afgeleid en alleen maar bezig met de drank, groepen mensen, drukte en lawaai op straat. Totdat ik tien dagen in het ziekenhuis belandde met een alcoholvergiftiging.

Daarna ben ik gestopt met drinken en ben ik een andere weg ingeslagen. In de natuur vond ik God terug en kreeg ik antwoord op hele domme vragen, zoals ‘hoe ziet de hemel eruit’ en ‘wat eten planten?’”

H: “Je kwam in die tijd ook terecht bij Makom en Oud-West en bent daar nu al jaren vrijwilliger. Doe je dit werk ook om naar het voorbeeld van God te leven?”

Y: “Zeker weten. Ik wil wat terugdoen. Ik kreeg zoveel gratis: eten en drinken en voelde dat ik dit moest terugbetalen. Toen ben ik spontaan de tafels gaan opruimen en schoonmaken.”

Tekst: Nicolline van der Spek/ Foto: Merlijn Michon 3

IN DEN BEGINNE Ook De Regenboog Groep heeft een scheppingsverhaal, dat begint in het voorjaar van 1971. Begonnen als interkerkelijke organisatie staat het adagium, zoals geformuleerd bij de echte oprichting in 1975, nog onverminderd hoog in het vaandel: Helpen die geen helper heeft.

H

ippies in het Vondelpark De Damslapers waren, onder landelijke druk, op bevel van de gemeente naar het Vondelpark verhuisd. Iedere zomer, tussen 28 mei en 1 september, mochten de internationale hippiejongeren neerstrijken in deze, door de gemeente aangewezen Hof van Eden, met Paradiso en De Melkweg op loopafstand. In eerste 4

instantie leek het een gouden greep: de hippies hadden hun plek voor hun sleep-in onder de sterren en de mensen die de taferelen van het ‘langharig werkschuwe tuig’ bij het oorlogsmonument niet meer konden aanzien, waren tevreden. Zelfs de touroperators die zo graag welgestelde toeristen van hoog niveau wilden binnenhalen, konden opgelucht ademhalen.

bewust van de slimmeriken die maar al te graag van hun nieuwsgierigheid en goedgelovigheid gebruik maakten.”

47.000 overnachtingen Het werkte goed. Misschien wel een beetje té goed.

Het park telde tijdens pieknachten al snel 2.000 slapers in het eerste jaar. Het totaal werd geschat op 47.000 overnachtingen in die eerste zomer.

Op 31 augustus 1974 hield de gemeente het voor gezien: het moest maar eens gedaan zijn met die chaos. Ook de magische wereld van de flowerpower had veel van zijn sympathieke glans verloren. Wat er overbleef, waren duizenden jongeren die in de stad bleven hangen. Onder hen velen die verslaafd waren geraakt aan een nieuwe drug: heroïne. Deze achterblijvers vormden de eerste generatie van de Amsterdamse drugsscene.

Gewone jongens en meisjes Dominee Douwe Wouters beschrijft verder in zijn boek, De Regenboog 25 jaar – Zorg op Straat: “De kerken van Amsterdam waren, zoals gebruikelijk, drukdoende met van alles en nog wat, maar niet met het Vondelpark. Het Leger Des Heils kwam je er wel tegen, dat was te verwachten. Het Leger is gewend er op uit te trekken op tijden dat iedereen de gordijnen dichttrekt en naar bed gaat. Zij bereikten mensen waar de kerk nauwelijks aandacht aan gaf: hoeren, zwervers, dronkenlappen.

Hier in het Vondelpark was echter iets heel anders aan de hand. Gewone jongens en meisjes streken neer. Aardige, goedwillende jonge mensen. Een beetje antiburgerlijk, soms heftig alternatief, maar tegelijkertijd nogal naïef, zich onvoldoende

Summer of Love Wouters vervolgt: “Iedereen kon via de media toekijken hoe jongeren op de grasmat van Het Vondelpark de Summer Of Love beleefden. Verder dan de tribune kwam ook de kerk niet. Toen namen enkele predikanten – nadat ze bij de kerkelijke instanties tevergeefs aan de bel hadden getrokken – zelf het initiatief voor een project dat door enkele Amsterdamse wijkgemeenten werd gedragen en door gemotiveerde jongeren werd getrokken. Onverwacht, onvoldoende voorbereid en eigenlijk overhaast kwam er dan toch een project van de grond voor de verslaafde jongeren in het Vondelpark.”

Dat dit project zich, door decennia heen, zich steeds aanpassend aan de problemen in de stad, zou uitbouwen tot een organisatie met 180 medewerkers en meer dan 1.100 vrijwilligers, had waarschijnlijk destijds niemand kunnen verwachten.

Anno 2018 kun je op www.deregenboog.org/nieuws het vervolg van deze tijdlijn lezen!

Meeleven Het tijdschrift Meeleven, dat nu voor je ligt, ziet voor het eerst het licht in 1977. Haar doel zoals dat toen geformuleerd werd? “Geïnteresseerden informeren en goodwill kweken voor het werk van De Regenboog.”

En zo komt De Regenboog Groep aan haar naam Naar de woorden van de oprichter, Douwe Wouters: “De naam is in 1975 volgens drie argumenten gekozen: 1 De regenboog uit het zondvloedverhaal is het teken van Gods barmhartigheid en trouw.

2 Het gaat om mensen die wat nationaliteit, cultuur en mentaliteit betreft zo geschakeerd zijn als de regenboog.

3 De naam draagt geen aanmatigende pretenties in zich.”

De leus is het adagium van Psalm 72: Helpen die geen helper heeft.

Tekst: Sander Kersten 5

ENGELTJES

AARDIGE AMSTERDAM Dit zijn ze, de vier Aardige Amsterdammers die vanuit de organisatie zijn aangedragen zijn door collega’s, leidinggevenden en soms ook deelnemers of bezoekers! Alle vier verdienen ze natuurlijk te winnen en alle vier zijn dan ook prachtig geportretteerd door fotograaf Daniel Cohen. De volledige interviews staan op www.deregenboog.org/nieuws.

REGINE

6

017 R2

Het serial-maatje van velen, met haar getrainde therapiehonden en luisterend oor opent ze de harten van elk mens en dier: “Nu is het effe rustig, nu heb ik er twee. Maar ik heb ook periodes wel vier mensen tegelijk gehad! Vanuit De Regenboog Groep is het de bedoeling dat je minstens een uurtje aan iemand besteed, maar ik trek altijd wel een dagdeel uit voor mensen. Ik heb ook een vrouw die best wel eenzaam is en die bel ik zo twee à drie keer per week. En dan voelt ze zich weer effe lekker! Naast De Regenboog Groep heb ik nog best wat mensen die ik spreek. Ik kom nog steeds veel mensen tegen, ook uit mijn tijd bij Makom en daar neem ik ook altijd even de tijd voor.”

RDIGE AM AA

ERDAMME ST

ELMI

WINNAAR

De oh zo bescheiden en trouwe alleskunner bij ons inloophuis Makom, die zelfs lange periodes heeft ingevallen voor overspannen (betaalde) locatiehoofden. Al 23 jaar is ze vrijwilliger en wordt door haar stagiair(e)s ook wel eens als strenge doch rechtvaardige bitch betiteld. Regine stemde zelf op een ander en kreeg nog steeds de meeste stemmen!

“Er zijn allerlei mogelijkheden bij onze inloophuizen die onze bezoekers kunnen helpen. Voor mij geldt echt het gesprek met de bezoeker; wat haal je daar uit? Soms kan ik dan mensen in contact brengen met de juiste mensen. Maar het hoeft niet, ze mogen van mij ook gewoon een kopje koffie drinken en hier zijn.”

MMER VAN HET JAAR: Elk jaar houden wij van De Regenboog Groep de ‘Aardige Amsterdammer van het Jaar-verkiezing’. Deze benoeming is een eerbetoon aan alle vrijwilligers die zich inzetten voor kwetsbare stadsgenoten en wordt ieder jaar opgedragen aan een bijzondere vrijwilliger.

MARCO Deze vrijwillige veteraan is naast zijn fulltimebaan in het speciaal onderwijs, gezin en organisator van de jaarlijkse nieuwjaarsduik in de Sloterplas al dertien jaar buddy van mensen met de meest complexe problematiek: “Ik heb zo’n negen à tien mensen mogen begeleiden in de afgelopen dertien jaar. En ik heb ook vaak afscheid moeten nemen van mijn maatjes. Ja, toch wel zo’n zes keer. Maar zo is het gewoon, soms zit het werk ook in de harde kant en maak je rauwe dingen mee. Zo had ik ooit een maatje dat ik maar niet te pakken kreeg. Een paar dagen later werd ze dood gevonden. Dan sta je met zijn tweeën op de begrafenis...

Daar heb ik er wel meerdere van meegemaakt.”

ANNELIES Ondanks haar hartproblemen, (wat volgens haar collega’s ook nog eens van goud is) en soms intense bezoekers van ons inloophuis Princehofop de Wallen, blijft ze lief en positief. Ze is al tien jaar een vaste waarde achter ‘haar’ barretje.“Het doet me goed als ze blij zijn dat ze lekker hebben gegeten, of dat ze het leuk vinden dat je met ze praat. Of wanneer iemand die heel moe is, even kan slapen. Ook als iemand heel verdrietig is of heel boos als iets weer niet gelukt is bij een instantie en dat ik hen dan weer een beetje rustig kan krijgen. Ook al kan ik nog steeds wel schrikken als mensen heel boos doen. Het is ook weer niet dat ik dan wegloop ofzo, maar soms dan weet ik even niet wat ik moet zeggen en dan zegt een collega hier: ‘Hé, doe jij eens even rustig!’. Ik voel me echt een collega hier.”

Fotografie: Daniel Cohen 7

VRIJWILLIGERS

“ MIJN GOD, WAT EEN JOB!” “H

Als probleemoplosser van de stad traint De Regenboog Groep vrijwilligers die mensen kunnen bijstaan. Mensen bij wie de ‘jobstijdingen’ zich opstapelen, krijgen dankzij de dagelijkse inzet van vrijwilligers als Anneke weer ademruimte, een eerste – en oh zo belangrijke stap naar een menswaardig bestaan.

Sinds 2017 is Anneke Boeke als vrijwilliger bij De Regenboog Groep actief. Ze trekt wekelijks op met Fariq* (48), een man die zijn leven lang wordt achtervolgd door pech. Sinds Anneke hem helpt, ziet hij weer een beetje licht. Anneke zelf vindt het heel normaal om iemand bij te staan.

oeveel pech kan een mens hebben in het leven? Als een tweede Job uit het beroemde bijbelverhaal volgt in het leven Fariq de ene catastrofe de andere op. Hij raakte betrokken bij de Bijlmerramp, die hij – anders dan zijn huisgenoot – ternauwernood overleefde. Zijn paspoort raakte zoek bij de vreemdelingdienst. Hij is uitgezet en kwam in de gevangenis in Marokko terecht. Inmiddels is hij lichamelijk een wrak als gevolg van een aantal mislukte operaties, die hij nota bene zelf moest betalen, omdat hij niet verzekerd was. Daardoor is hij flink in

8

de schulden gekomen. Dit alles heeft hem behoorlijk bitter gemaakt”, aldus Anneke Boeke, “dat vind ik heel begrijpelijk.”

Erkenning Fariq was heel blij toen Anneke Boeke in het najaar van 2017 zijn maatje werd. Anneke: “Hij zei: ‘Jij komt als Nederlander vast veel verder dan ik bij instanties.’ Dat dacht ik eerlijk gezegd ook. Nee dus.

Fariq is niet dom, maar wel zwak, zowel mentaal als lichamelijk, en kan zich niet lang concentreren. Ik ben mondig en geef me niet snel gewonnen. Als eerste heb ik zijn verhaal op schrift gezet, zodat Fariq dit niet telkens aan iedereen hoeft te vertellen. Het is nogal wat namelijk. Gelukkig kunnen we het goed samen vinden. En ik moet zeggen dat Fariq er al heel anders uitziet dan in het begin. Zijn ogen staan beter, hij heeft weer kleur op zijn wangen. Ik denk dat het ermee te maken heeft dat hij zich gesteund voelt.

Daar gaat het natuurlijk om: als je zoveel pech hebt, wil je dat iemand anders je problemen erkent.”

Naaste “Waarom ik dit werk doe? Ik ben niet christelijk, maar vind wel dat je je naaste moet liefhebben.

Volgens mij is dat de strekking van elke religie. Zelf heb ik nooit honger gehad. Ik heb ook nooit hoeven vluchten en heb geen oorlog gekend. We zijn hier zo bevoorrecht. Dat realiseren we ons vaak veel te weinig. Nederland is zo’n ontstellend rijk land. Ik ben juist blij dat ik iets tastbaars kan doen voor een ander.” * Fariq is niet zijn echte naam.

Heb je een beetje vrije tijd en kan je ook iemand bijstaan die behoorlijk wat pech heeft gehad in het leven en daardoor vast zit? Kijk dan eens op deregenboog.org onder de knop ‘vrijwilliger worden’ of het iets voor je is!

Tekst: Nicolline van der Spek | Fotografie: Merlijn Michon

9

COVERSTORY

WIE OF WAT IS

MIJN GOD?

EN WIE IS GOD ÜBERHAUPT? Ook deze maand is de cover van Meeleven weer als canvas beschikbaar gesteld aan een bekende fotograaf. Deze keer is het aan Martijn van de Griendt om invulling te geven aan het thema. Hij koos een foto uit zijn serie ‘Opwekkingsfestival’ van de Pinkstergemeente.

I

etsist “Ik denk dat ik mezelf als atheïstisch zou omschrijven, of wellicht is een IETSIST beter. Ik denk namelijk wel dat er iets is. Maar wat dat dan is? Geen flauw idee. Ik geloof niet in toeval, denk dat dingen niet zomaar gebeuren. Ik geloof zelfs in het paranormale. Ik geloof in mensen aanvoelen. Ik geloof in verbinding. Ik geloof niet in een alwetende God, laat staan een zoon van hem. Ik geloof wel dat mensen als Jezus en Mohammed echt hebben geleefd. En in die overlevering van verhalen zitten mooie waarheden. Lessen uit de Bijbel of uit de Koran waar iedereen iets aan heeft. De tien geboden zijn zo gek nog niet.

Cynisch…

Ik ben wel vrij cynisch over geloof, omdat ik geloof dat religies ook veel ellende op de wereld veroorzaken, nu en in het verleden. In mijn werk als fotograaf heb ik al heel lang een speciale aandacht 10

voor het geloof. Ik fotografeerde kerken in de Bijlmer, een doop in het Veluwemeer en maakte foto’s op dat Opwekkingsfestival van de Pinkstergemeente, zoals je op de cover en hierboven kunt zien. …maar met respect En daar komt mijn cynische fotoblik dan tevoorschijn.

Overigens wel met respect. Maar het is een andere blik dan de blik die ik doorgaans gebruik in het werk voor De Regenboog Groep. Die blik is zachter en met meer compassie.

In deze foto’s van het Opwekkingsfestival zit dat kleine beetje cynisme, omdat ik me verbaas hoe mensen zo kunnen opgaan in hun geloof. Ik snap wel dat mensen behoefte hebben aan houvast, aan iemand die vertelt hoe het moet – LEVEN – want dat is nog niet zo eenvoudig. Soms kan een religie daarbij helpen, voor andere mensen is het hun smartphone. Daar maak ik trouwens ook foto’s mee tegenwoordig, maar dat is weer een ander verhaal.”

BIO MARTIJN VAN DE GRIENDT Martijn van de Griendt (Eindhoven, 1970) is documentaire fotograaf en filmmaker uit Amsterdam. Hij maakt foto’s voor kranten, tijdschriften en werkt voor communicatie- en reclamebureaus. Daarnaast werkt hij voornamelijk aan zijn eigen, langlopende projecten die hij meestal in boekvorm presenteert.

In maart 2017 werd zijn eerste documentaire Maria I Need Your Lovin’ uitgezonden door de IKON op NPO 2Doc. Hij fotografeert al twintig jaar jongeren over de hele wereld. Je kunt zeggen dat dat inmiddels een ‘specialiteit’ is geworden.

De serie resulteerde in 2014 in een solo tentoonstelling in de Rotterdamse Kunsthal, inclusief bijbehorend fotoboek: Forever Young. De tentoonstelling kreeg vier sterren en een zeer lovende recensie in de Volkskrant: ‘Talrijke fotografen streven ernaar jongerencultuur te vereeuwigen; zelden lukt het de oppervlakkigheid te ontstijgen. Martijn van de Griendt slaagt daar wel in. Behalve uitbundig en kleurrijk is zijn werk ernstig en respectvol.’

Hij heeft inmiddels negen fotoboeken gemaakt, waaronder Hassan & Hoessein (2005) (over een Marokkaans-Nederlandse tweeling), Allemaal! (achter de schermen van het Nederlandse levenslied, 2006). Het fotoboek Ik ben zeventien (mei 2016, naar aanleiding van het 60 jarig bestaan van Wij zijn 17 van Johan van der Keuken). En het boek Maria I Need Your Lovin’ (maart 2017) dat tegelijk uitkwam met de gelijknamige documentaire.

Van de Griendt werkt inmiddels aan zijn tweede documentaire, wederom over jongeren.

Meer info: www.martijnvandegriendt.nl

Tekst en fotografie: Martijn van de Griendt 11

EEN TWEEGESPREK

“ IK HEB WEL EENS VOOR EEN KLANT GEBEDEN” Chesed, caritas, zakat. ‘Zorg voor je naaste’ is een begrip in bijna elke godsdienst. Ook De Regenboog Groep – van oorsprong een interkerkelijke organisatie – staat mensen in nood bij. Hanane Achir (24) en Ellina van der Boon (43) werken bij ons. Ze zijn allebei moslima. In hoeverre speelt hun religie een rol in hun werk bij De Regenboog Groep? Een tweegesprek over God, geloof en goedertierenheid.

H

ebben jullie bewust gekozen om bij De Regenboog Groep te gaan werken vanwege de interkerkelijke oorsprong?

H: “Dat niet, maar toen ik erachter kwam dat De Regenboog Groep door dominee Wouters is opgezet, vond ik dat wel een mooi idee. Mij sprak vooral het maatjescontact heel erg aan.”

E: “Voor mij geldt hetzelfde. Ik wilde iets voor mensen betekenen.”

Vanwege je geloof?

E: “Volgens mij niet. Nou, misschien onbewust. Ik merk in ieder geval wel dat mijn geloof me houvast geeft in de uitoefening van mijn werk.”

Ellina, kun je vertellen hoe je tot de islam bent gekomen?

E: “Van huis uit ben ik protestants. In 1999 ben ik getrouwd met een moslim. Ik heb me toen bekeerd.

Ik voel me heel erg thuis binnen de islam. Na mijn scheiding bleef ik moslim, maar pas sinds vijf jaar

12

voelde ik de behoefte om weer actiever met mijn geloof bezig te zijn. Ik ben meer gaan lezen over de islam en ben gaan bidden.”

Bid je weleens voor een deelnemer van De Regenboog Groep?

H: “Ik heb nooit concreet voor ze gebeden, aan de deelnemers die ik begeleid.”

E: “Dat heb ik één keer gedaan. Ik vond dat die persoon zoveel te verstouwen had. Ik wilde voor diegene bidden voor extra kracht.”

Dragen jullie je geloof uit?

E: “Nee. Voor mij is het iets heel persoonlijks. Wel heb ik een periode een hoofddoek gedragen. Dan krijg je vragen. Vraagt iemand er heel actief naar, dan vertel ik wat mijn geloof voor mij betekent.

Maar ik begin er uit mezelf nooit over.”

H: “Als je bent opgegroeid met de islam, zoals ik, dan hoort het uitdragen van je geloof erbij. Eerlijk gezegd vind ik het juist heel mooi hoe Ellina haar

geloof beleeft. Dat zie je vaker bij bekeerlingen.

Ze beleven het geloof meer vanuit zichzelf en zijn vaak spiritueler.”

Het thema van deze Meeleven is Mijn God. Hoe ziet jullie God eruit?

H: “O jee. Lastig. Ik ben eigenlijk nooit zo bezig met de vraag hoe God eruit ziet. Voor mij is God in ieder geval iets groter dan wij mensen zijn.”

E: “Mijn geloof biedt houvast en troost. Ik voel me door God geborgen en gekend.”

Wat zegt de islam over barmhartigheid?

H: “In de Koran komt telkens naar voren dat je de zakat moet verrichten, een vorm van verplichte aalmoezen aan de armen. Het is belangrijk door bijvoorbeeld donaties in de vorm van geld, eten, kleding en onderdak. Dat is het mooie van mijn werk. Ik denk mee, bied een luisterend oor en organiseer hulp voor mensen die het moeilijk hebben.”

Wat vinden jullie van De Regenboog Groep.

Zijn we anno 2018 nog voldoende kerkelijk?

E: “Het kerkelijke karakter is wel wat naar de achtergrond verdwenen, maar al mijn collega’s zijn zeker niet minder bevlogen!”

H: “Alle neuzen staan dezelfde kant op. In die zin, dat iedereen iets voor een ander wil betekenen, ongeacht het geloof. We hebben allemaal dezelfde waarden. Dat maakt deze organisatie heel bijzonder.”

Hanane is coördinator Informele Zorg, Ellina is coördinator Groepsactiviteiten. Hanane werkt 3 jaar bij De Regenboog Groep, Ellina 12 jaar. Hanane wil niet herkenbaar op de foto.

Tekst: Nicolline van der Spek | Fotografie: Merlijn Michon 13

DOMINICISKERK

Eva is 35 jaar en komt uit een katholiek nest. Na een propedeuse psychologie studeerde ze een paar jaar voor theatermaker aan de Hogeschool voor de Kunsten in Amsterdam. Ze zocht meer verdieping in haar leven en vond die in de studie Theologie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen.

“MIJN GOD IS STEEDS VAKER EEN VROUW” De Dominicuskerk in Amsterdam en De Regenboog Groep hebben van oudsher een sterke band. Sinds 6 mei gaat Eva Martens (35) voor in de viering. Een kort gesprek met de kersverse pastor.

M

ijn God “Als kind dacht ik bij God aan een man met een lange baard, die in de hemel zit.

Inmiddels is mijn Godsbeeld steeds vaker een vrouw. Vroeger sprak ik God ook met ‘u’ aan, nu zeg ik ‘jij’ als ik bid. God is toch iemand die dichtbij je staat. Tegen iemand die ik met ‘u’ aanspreek, durf ik niet alles te zeggen. Vandaar mijn ‘je’.”

Maakt God gelukkig?

“Het zou natuurlijk mooi zijn om hier als pastor volmondig ‘ja’ op te antwoorden, maar er zijn ook 14

mensen voor wie dat niet geldt. Sommige mensen ervaren God als een last. Het is maar wat je meegekregen hebt. Het kan zijn dat je denkt dat je het niet goed doet in de ogen van God. Denk alleen maar aan homoseksuelen die uit een streng christelijk milieu komen en worstelen met hun geaardheid, of mensen die gescheiden zijn.

Zulke verhalen raken me. Ik wens hen een lievere God toe. Persoonlijk draagt God wél bij aan mijn geluk. God geeft me zelfvertrouwen.

Ik hoef niet alles alleen te doen. Er is een plan met mij.”

“ ”

GELOOF NOG VOOR HET ONTBIJT IN ZES ONMOGELIJKE DINGEN

Innerlijke wijsheid “Mijn kerkgangers zou ik willen uitnodigen om de tijd te nemen eens stil te staan bij zichzelf. Ik denk dat ieder mens diep van binnen een innerlijke wijsheid heeft. Alleen zijn we de verbinding met onszelf kwijtgeraakt. We zijn te druk en zitten vast in een stroom van prikkels en informatie. Helemaal in een stad als Amsterdam is het moeilijk om dicht bij jezelf te blijven. Als student was ik vaak overprikkeld en zocht ik bewust de stilte op door een kerk binnen te lopen. Zo heb ik ook de Dominicuskerk ontdekt.”

Levensmotto “Mijn levensmotto komt uit Alice in Wonderland: ‘geloof nog voor het ontbijt in zes onmogelijke dingen’. Alleen al om je verbeelding te oefenen.

Het trainen van je verbeelding kan je leven een extra dimensie geven: houd het onmogelijke voor mogelijk. Geloof niet te snel dat iets niet kan. Houd ruimte in je leven voor het onmogelijke. Als kind hield ik het bijvoorbeeld voor onmogelijk dat ik later theologie zou gaan studeren. En kijk nu!”

Tekst: Nicolline van der Spek | Fotografie: Merlijn Michon 15

anders, nl.

M

Nee

V

Wilt u het werk van De Regenboog Groep (extra) steunen? Dan kunt u periodiek of incidenteel een donatie doen. Knip deze donatiekaart uit en stuur hem op naar De Regenboog Groep, antwoordnummer 11641, 1000 RA Amsterdam. Een postzegel is niet nodig.

€50

Ik machtig Stichting De Regenboog Groep om met ingang van kwartaal

jaar, van IBAN

maand

per €10

€25

een bedrag af te schrijven van

Ja e-mailadres

Ik wil graag periodiek schenken, stuur mij een schenkingsformulier.

Naam Adres Postcode + plaats Geboortedatum Wilt u onze (digitale) nieuwsbrief ontvangen?

Telefoon Datum

16

Handtekening

Doneer eenmalig op NL21 INGB 0000 0080 81 U kunt zich ook via de website opgeven om donateur te worden. Ga naar www.deregenboog.org/donateur. Belt u liever? Telefoon 020 531 76 00

CODE 22047

EVEN VOORSTELLEN

VILLA BUITENLUST: CREËER JOUW RUIMTE “

MET JE VERBLIJF IN VILLA BUITENLUST CREËER JE RUIMTE VOOR JE BEDRIJF OF TEAM ÉN SCHEP JE LUCHT VOOR ANDEREN.

”

Dit nieuwe initiatief van De Regenboog Groep ligt naast de Buurtboerderij en is omgeven door weilanden en het Westerpark. Villa Buitenlust is een huiselijke stadsoase, toegerust op de perfecte heidag voor je bedrijf, met of zonder overnachting!

Onze verhuurruimtes zijn tevens geschikt voor presentaties en brainstorms, maar ook voor activiteiten als yoga, boksles of workshops.

Onze commerciële doelen staan natuurlijk in dienst van het maatschappelijk rendement dat we willen bereiken: kansen bieden voor deelnemers van De Regenboog Groep die werkervaring willen opdoen.

Ook wordt een gedeelte van de kamers ingezet als korte opvang voor bijvoorbeeld mantelzorgers die wat lucht nodig hebben, of mensen met een burn-out.

Geen sociale bubbels, maar gewoon voor iedereen Werelden elkaar laten ontmoeten, dat is de grootste ambitie van de Villa. Daarmee haken we in op de groeiende vraag van betrokken burgers en bedrijven die Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen op de agenda hebben staan.

Met je verblijf in Villa Buitenlust creëer je ruimte voor je bedrijf of je team én schep je lucht voor anderen.

Ook even voorstellen: Eva de Rooij “Op mijn 35ste bedacht ik me dat ik niet nog 35 jaar in de jeugdhulpverlening wilde werken. Maar wat dan? Ik deed het werk al sinds mijn negentiende.

Dankzij een design thinking project van SPIRIT en vervolgens een social starttraject kwamen er weer meerdere opties tot leven.

Bij Villa Buitenlust had ik al vrij snel een duidelijk plan. Het is te gek dat dit nu ook gaat gebeuren!

Sociaal ondernemen past volgens mij helemaal in deze tijd. Het is soms nog een beetje zoeken, maar zo onder de vleugels van De Regenboog Groep starten is natuurlijk ideaal. Met Villa Buitenlust kan ik mijn droom voor de stad waarmaken, ik nodig iedereen uit deze heerlijke plek te komen ervaren!”

We hebben jouw hulp nodig om VB tot een succes te maken!

Door ons mede te financieren en te steunen lever je een bijdrage aan de leefbaarheid in onze stad. Steun de crowdfundcampagne op www.crowdaboutnow.nl/campagnes/1098 Vanaf 1 juli geopend!

Kijk snel voor meer informatie op villabuitenlust.com 17

DAGELIJKS BROOD

BAKKER DICK, VRIJWILLIGER BIJ DE KLOOF

18

Dit is Dick van Leeuwen uit Woerden. Hij komt al dertien jaar bij inloophuis De Kloof en regelmatig neemt hij een auto vol brood en banket mee!

“I

k kwam destijds een kleine advertentie in de krant tegen: vrijwilligers gezocht. Die heb ik uitgeknipt en even weggelegd. Een paar weken later kwam ik dat papiertje weer tegen en toen heb ik het telefoonnummer gebeld. Ik kreeg een informatiepakket en werd uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek. Ik wilde er helemaal open in staan, want ik houd niet van vooroordelen.”

Wat was je eerste indruk?

“Na mijn eerste bezoek aan De Kloof ben ik meteen gebleven. Ik heb tussen de middag geholpen met koken. Toen de deuren opengingen, stond er een rij van zeventig of tachtig mensen voor de deur, met gelaten gezichten en borden in hun handen. Dat beeld zal ik nooit vergeten. Het was heel indrukwekkend.”We horen dat je vaak iets lekkers bij je hebt.“Ik hou niet van weggooien. Producten die in mijn bakkerij niet verkocht zijn, stop ik in de vriezer.

Eens in de zoveel tijd rij ik hierheen met mijn auto vol brood, gebak en koekjes.”

Wat heb je voor bijzondere dingen meegemaakt in De Kloof?

“Ik vond het vroeger heel leuk om met een groepje mannen te gaan zwemmen. Dan kregen ze een zwembroek en een handdoek en ik nam koek en limonade mee. Ik schreef de nummers van de kluisjes maar op een briefje, want die vergat iedereen.

De mannen vermaakten zich in het water en op de glijbaan. Niemand had door dat ze dakloos waren.

Ondertussen kwam er op de kant dan weleens iemand naast me zitten om zijn verhaal te vertellen.

Al die verhalen zitten in mijn hoofd, die vertel ik aan niemand door.”

Wat trekt je aan in het vrijwilligerswerk?

“Het is ontspanning voor mij. Ik heb mijn eigen bedrijf en ik heb zakelijk soms ook wel moeilijke tijden gehad. Als ik dan hier kom, denk ik: waar maak ik me druk om? Ik rij straks naar huis, daar staat het warme eten klaar, ik word binnenkort opa. Ik heb alles. Toen het niet goed ging met mijn vader, vroeg een bezoeker: ‘Hé, hoe is het nou met die ouwe van je?’ Normaal zou ik dat niet erg respectvol vinden, maar dit was heel oprecht. Ik krijg er nog kippenvel van. Zo is mijn vrijwilligerswerk hier langzaam deel gaan uitmaken van mijn leven.”

“

ALS IK HIER KOM, DENK IK: WAAR MAAK IK ME DRUK OM?

”

Waar merk je dat aan?

“Kerst kan voor mij bijvoorbeeld pas beginnen als ik hier geweest ben. Op eerste kerstdag neem ik alles mee dat over is in de winkel. Als ik aankom, staat er al een rij voor de deur. ‘Merry Christmas, Dick’, zeggen ze dan. In de loop der jaren heb ik een glimp opgevangen van al die levens. Ken je die programma’s op tv waarin een BN’er met een dakloze meeleeft? Dat zou ik nou ook wel eens willen. Ik zou eigenlijk eens willen ervaren wat zij elke dag meemaken.”

Wil jij ook je steentje bijdragen in een van onze inloophuizen in Amsterdam? We zijn altijd op zoek naar enthousiaste mensen die een dagdeel in de week kunnen helpen in een team! Kijk snel op deregenboog.org!

Tekst: Brechtje Keulen | Fotografie Merlijn Michon 19

OP DE ZEEPKIST

GOD OP DE ZUIDAS Dominee van de Zuidas Ruben van Zwieten (34) begeeft zich dagelijks in de wereld van het grote geld. De Regenboog Groep zet zich in voor mensen die soms niet eens een dak boven hun hoofd hebben.

H

oe breng je beide werelden samen?

“Door terug te gaan naar de basis. Immers ieder mens wordt geboren uit een moeder.

En ook ieder mens heeft dezelfde behoeften.

Denk aan het verhaal van Mozes. Hij zegt: ‘Ik heb uw geschreeuw gehoord, uw verdrukking gezien.

Ja, ik ken uw smarten.’ Hier draait het om. Elk mens wil gezien en gehoord worden en zich gekend weten.

Daarin verschilt een bankier niet van een dakloze.”

Wat gebeurt er als je beide werelden verenigt?

“Dat kan confronterend zijn. Wie op de Zuidas werkt, zit in een plooiloos schema. De dakloze zet de bankier weer naast hem neer, van aangezicht tot aangezicht en stoort hem in zijn eendimensionale denken. Dat kan nieuwe inzichten opleveren.”

Wat zou je zelf doen als je zou bulken van het geld?

“Dan zou ik de oude diaconessenhuizen weer in werking stellen. Verder zou ik doen wat het laatste kabinet heeft afgebroken; meer sociale werkplaatsen maken, waar mensen elkaar kunnen treffen. Denk aan buurthuizen met grote woonkamers.”

Is geld de grootste religie ter wereld?

“Niet zozeer geld, maar competitie is de grootste religie ter wereld. Eerst ik, dan jij niet en dan ik weer. Het paradigma van altijd maar groter, meer en verder.”

Kun je exorbitant rijk zijn en toch diep religieus, denk aan de 93 Rolls Royces van Bhagwan en de rijkdom van het Vaticaan?

“In de bijbel staat dat je zo rijk mag zijn dat de aarde ervan doorzakt. De grote vraag is wat je met je zegeningen doet. Houd je die zegeningen – je geld of talent – voor jezelf, of ben je daar anderen mee tot zegen?”

20

Ruben van Zwieten is predikant en oprichter van De Nieuwe Poort op de Amsterdamse Zuidas en het Rotterdamse Weena; huizen voor ontmoeting en inspiratie. Hij is adviseur van het bestuur van de Goldschmeding Foundation, lid van het bestuur van het VUmc Fonds, lid van het bestuur van het Alzheimeren kankercentrum Adore en voormalig lid van de Monitoring Commissie Code Banken. Door NRC en de Volkskrant is hij uitgeroepen tot een van de meest invloedrijke Nederlanders voor de toekomst.