VanHetPadjeAf

Ik had - terwijl ik voortvarend revalideerde van een herseninfarct nooit verwacht dat ik eerst door de hel zou moeten voordat ik weer aan het werk zou kunnen. @Denkbeeldhouwer 2

“An individual’s shadow is invariably bound up with the collective shadow of his group, and as he digests his own evil, a fragment of the collective evil is invariably co-digested at the same time.”

-Erich Neumann

3

“No tree, it is said, can grow to heaven unless its roots reach down to hell.” ~ C.G. Jung

IN VERTROUWEN SAMENWERKEN ....

Op 6 december 2015 heb ik een herseninfarct gehad. Een week later ben ik geopereerd aan een halsslagader. Ik ben gestopt met roken en drinken en ben flink aan het revalideren geslagen. Op 10 maart kreeg ik een terugslag, waarschijnlijk een tweede, kleine herseninfarct. Een week later zat ik desondanks te solliciteren voor de interne functie van contentmanager HAN Academy.

Ik heb gedurende het revalidatietraject altijd prima gesprekken gehad met mijn arbo-arts. Ik ben echter geschrokken op het moment dat ik met een arbeidskundige, om tafel zit in juni. De werkgever heeft een arbeidskundig onderzoek aangevraagd, ik werk daar netjes aan mee.

In dat gesprek brengt de arbeidsdeskundige een lijst van beperkingen (FML) ter sprake. De lijst is opgesteld door de arboarts, zonder dit met mij te hebben be-

sproken. Ik voel mij diep aangetast in mijn privacy en geef dat ter plekke aan in het gesprek. Ik vraag dezelfde dag nog de lijst beperkingen op bij de arboarts.

Een week later, tijdens een extra consult dat ik aanvraag, geef ik bij de arboarts aan dat ik het raar vind dat hij medische gegevens deelt zonder mij daarin te kennen. ‘Dat kun je raar vinden’ reageert de arboarts lakoniek.

Mijn intuitie geeft code rood ...

Een tijd later vraag ik het medisch dossier op. In het medisch dossier is geen FML opgenomen… Er is ook geen correspondentie in het medisch dossier terug te vinden over het versturen van de FML-lijst naar de werkgever, danwel de arbeidskundige.

4

Het gesprek met de arbeidskundige vindt plaats rond 20 juni. Het concept verslag wordt 2 maanden later pas verstuurd, op 21 augustus 2016.

Conclusies van de arbeidskundige:

1.Rekening houdend met de door de bedrijfsarts gegeven beperkingen is het eigen werk niet passend en ook niet passend te maken.

2. Met de bedrijfsarts is afgesproken dat er nog een neuropsychologisch psychologisch onderzoek zal plaatsvinden.

Wanneer er medio december 2016 nog geen concreet zicht is op een passende functie voor werknemer binnen de organisatie, is het advies om een 2 sporenbeleid te volgen door zowel intern- als extern te zoeken naar passend werk.

“No tree, it is said, can grow to heaven unless its roots reach down to hell.” ~ C.G. Jung

Klopt dit advies wel?

Deze ‘kundige’ concludeert dit op basis van een gesprek met een hr-medewerker, een gesprek met mij, een (eenzijdig opgestelde) FML en zonder verder enig onderzoek te doen (bijvoorbeeld bij mijn behandelende artsen).

Bovenstaande conclusie staat dan ook totaal haaks op een - heel algemeen reintegratie advies van mijn revalidatie-arts dat ik maanden later aanvraag tijdens een second opinion:

“Uiteindelijk is natuurlijk het daadwerkelijk aan de slag gaan/blijven de optimale manier van reintegratie in dit soort gevallen.”

In een telefoongesprek met de arbeidsdeskundige - waarin ik opklaring vraag over zijn rapport en de conclusies die hij trekt - wordt vervolgens mijn vertrouwen beschaamd. Hij weigert in dat gesprek om zijn antwoorden op mijn vragen schriftelijk te bevestigen ondanks dat ik aangeef dat ik hem niet helemaal begrijp.

Het verhaal gaat verder, het pad wordt steeds donkerder. Bij iedere actie waarmee ik mijn licht laat schijnen op de omgeving en mijn talent, passie, nieuwsgierigheid, creativiteit en moed deel met anderen lijkt het universum steeds genadelozer terug te willen slaan.

Ik ben er nu nog niet aan toe om het hele verhaal te delen. Ik ben namelijk weer aan het opklimmen tot de docent die - zonder angst voor represailles - zich in vrijheid kan verhouden tot studenten zodat hij hen weer een podium kan bieden. .......... we slaan de donkerste periode in mijn carriere even over, het dal in U-Theory, en maken een sprongetje naar #VanHetPadjeAf, mijn opgaande weg met lessen voor een betere toekomst.

5

Ring the bells that still can ring Forget your perfect offering there is a crack in everything that's how the light gets in. ~ Leonard Cohen

12

“No tree, it is said, can grow to heaven unless its roots reach down to hell.� ~ C.G. Jung

13

In dit verhaal liggen de wortels van mijn standvastigheid.

IK BEN EEN EIK ‘Jij bent een eik’ schreef ooit een studente, ‘eenzaam en alleen, maar ook trots en standvastig op de vlakte’.

Ik voelde direct waar het vandaan kwam, ze had de kracht achter mijn kwetsbaarheid gezien. Want dat wat ik ten diepste ben is liefde ... omwikkeld door eenzaamheid, wantrouwen, angst en haat.

Dat ligt in mijn diepste zijn geworteld.

Het is zaadje is geplant, in dat speelse jongetje van 11, dat daar in een hoek van het schoolplein door 5 klasgenoten aan de grond genageld is geworden. Als een boom, als een eik, omringd door een halve klas halvegaren die spektakel wilden zien, die bloed wilden zien vloeien omwille van een briefje over liefde. Vier of vijf klasgenoten overmeesterden me, trokken me bokshandschoenen aan, plaatsten me tegenover de sterkste jongen van de klas, zeker een kop 14

groter dan mezelf en trokken een kring van waaruit ontsnappen mij niet meer mogelijk leek. De hele meute werd opgejut. Dit doodenge moment in mijn leven heeft me gevormd tot wie ik nu ben.... bang voor groepen...

Op de grijze rauwe betonnen tegels plantte ik op dat moment de onverwoestbaarheid, strijdvaardigheid, kracht en liefde die uitgegroeid is tot de eik die ik nu ben. Op dat plein heb ik, temidden van de waanzin die zich als een virus verspreidde in de ogen van alle omstanders, heb ik de ander recht in zijn ogen gekeken en hem verteld dat hij vrij was om te doen waar hij zin in had. En dat ik hem geen pijn zou doen. Ik heb mijn armen langs mijn lichaam laten hangen terwijl er om me heen geschreeuwd, geduwd en gesjord werd. Ik heb de eerste voorzichtige slagen rustig opgevangen, totdat het incasseren van de klappen zwaarder en zwaarder werd en ik mijn schaamte liet varen, samen met de tranen. Toen de ander de angst uit mijn ogen zag verdwijnen en het medelijden zag verschijnen hield het slaan op.

neer ze me niet (willen) zien staan. Maar net als toen ik nog een kleine eikel was van 11, ik ga niet maaien, niet zwiepen met mijn takken die vrij willen spelen in de wind. Ik adem, ik voel. En soms, heel soms, als een mens met zijn mes zijn naam in mijn kern wil graveren, laat ik stilletjes mijn sappen vloeien.

Ik zal er nog staan lang nadat zij vergeten zijn.

Van eikel naar eik. Is dat wat ik in essentie ben? Hoe moet ik dat rijmen met dat wat ik steeds zoek in de ander, liefde. Liefde voor het vak, liefde voor de student, liefde voor de leerling in jezelf. In mijzelf.

Wat heb ik allemaal nog te leren? Hoe kan ik de kunstenaar in mezelf wakker kussen? In mijn ‘werk’ ben ik continue op zoek naar de ander in mezelf, als spiegel van de wereld.

Mijn spiegel voor jouw wereld.

Ik sta nog steeds geworteld op die plek van het schoolplein. De tegels zijn rondom allemaal uit hun verband geduwd en getrokken, een enkele zelfs gespleten onder de kracht van #thePowertoFlower.

Vaak kijk ik met verbazing hoe hard mensen zich kunnen stoten wan15

Story ystem

heory

n

einventing

ou

Hier mag je nog een (hopelijk) goed verhaal verwachten over hoe ik door te verhalen steeds weer op het goede pad terecht kom .... #VanHetPadjeAf

grip meer op leek te kunnen uitoefenen - hoe pijnlijk het was om afscheid te nemen van mezelf. Afscheid te nemen van mijn verhaal.

Een soort inleiding ... waarin ik mijn ‘theorie’ schets, mijn manier van kijken. Ik heb namelijk nu pas echt leren zien.... schrijft hij terwijl hij ten diepste onwetend is over hoe hij zich steeds weer in het hier en nu te verhouden heeft tot het theater waarvan hij niet alleen schrijver maar ook hoofdspeler, regisseur, en vooral ook toeschouwer is.

En ik verbaasde me erover hoe weinig ik eigenlijk veranderde .... hoe hetzelfde ik eigenlijk overal tegenaan bleef kijken. Totdat ik weer een nieuw scenario voor me zag, een nieuw verhaal, een nieuw perspectief op gedane zaken...

Systems Theory Of Reinventing You Denkbeeldhouwer. Hoe bedenk je zoiets. In mijn beleving bedenk ik eigenlijk niets en komen de gedachten bij mij langs. Ook dit, deze ‘Systems Theory Of Reinventing You’. Ik heb dit niet bedacht. Het is me overkomen. Het is tot mij gekomen. Het enige dat ik deed was me verbazen over hoe veel ik eigenlijk hechtte aan verhalen ... als verhalenverteller. Niet alleen aan mijn eigen verhaal, maar ook aan dat van anderen.

EN ik verbaasde me dat - toen mijn eigen verhaal volledig in elkaar stortte en ik er geen enkele

Dat ik bewust werd van de relativiteit van het spel der gedachten dat speelt in je bovenkamer.

En dat gebeurt me steeds vaker. Dat ik bewust word in mezelf. Dat ik opgevangen wordt door het universum en het me voorspiegelt wie ik daadwerkelijk ben.

Ik ben dan pas een met alles.

Heel even en dan komt die afgescheidenheid weer naar boven...

NieuweDingenDoen De keer dat ik zingend achter het stuur zat op weg naar een nieuwe dag in mijn werk, op weg naar www.NieuweDingenDoen.nl Ik had een prachtige agenda, vol met boeiende afspraken met studenten en opdrachtgevers, we gingen de wereld mooier maken.... ik voelde het helemaal in en om mij heen, een grote energiewolk.

De weg ligt onder je voeten De keer laatst bijvoorbeeld, dat ik op een bankje zat in het Sonsbeekpark en voor de gein het boek dat ik aan het lezen was, ‘de weg ligt onder je voeten’ letterlijk maar even onder mijn voeten legde, naast het bankje, op de weg. Even later spreekt een bejaard clubje wandelaars me aan, kijkend naar het boek. Er ontspringt een warm inspirerende ontmoeting waarin we mooie verhalen delen.

Reinventing You Ik ben bewust geworden in mezelf. Bewust geworden in mijn verhalen. Steeds vaker is het universum me gaan helpen. Me gaan helpen mijn eenzaamheid te dragen. De eenzaamheid van iemand die alles anders ziet. Iemand die zich daarin alleen voelt staan.

Ik heb er mijn identiteit opnieuw in vorm gegeven, in de verhalen. Of misschien wel uit de verhalen. Ik ben mijn eigen verhaal namelijk volledig verloren. Misschien al voorafgaand aan mijn herseninfarct. Gevoelsmatig echter pas echt tijdens mijn zogenaamde reintegratie. De waarde van mijn eigen verhaal verdween, stukje voor stukje.

Oordeel na oordeel werd er vanuit buiten op mij gelegd. Van schending van mijn privacy, gelijkheidsbeginsel, vertrouwensbeginsel, misbruik van bevoegdheden - detournement de pouvoir .....

17

Maar iedere dag weer, hoe zwart de nacht ook is geweest, de dag biedt je een kans om je eigen verhaal waar te maken.

Ik kan hier hulp bij gebruiken, bij het vorm geven van dit verhaal.

Het verhaal over het verhaal.

Het metaverhaal.

Vragen helpt.

Wil jij mij helpen?

Mij helpen mijn “systems theory of reinventing you” helder te krijgen?

Welk verhaal leefde er in jou

18

VanHetPadjeAf Masschelein en Ricken (2003) beschrijven Bildung als een oneindige reis van een individu op weg naar zich Zelf als onderdeel van een groter geheel.

Š Guido Crolla, @DenkBeeldHouwer xxii

SNULLUP Ik plof op de bank en kijk naar de tv. Er is iets mis met de ondertiteling. Heh, er is niet alleen iets mis met de tv, maar er zit een storing in mijn hele matrix. Kleuren beginnen door elkaar te lopen, contouren vervagen.

Charlotte, mijn vrouw, zit op de bank, zonder benen, met mobieltje in de hand. Ik wil iets zeggen tegen haar. Ehm, komt er nog wat van? Ik hoor mezelf volledige wartaal uitslaan, totaal niet wat ik verwacht had te horen. Ik ben de controle over mijn handelen kwijt‌.

23

Ik moet actie ondernemen, ik concentreer me, ik bereid me voor: ‘Snullup’ roep ik. Charlotte begrijpt ‘snel hulp’. Ze belt vast 112, al kan ik er geen touw aan vastknopen. Thierry, mijn oudste zoon, komt binnen. Hij gaat op de leuning van de bank zitten. Ik neem zijn hand vast en laat die niet meer los.

‘Neurons that fire together, wire together’, denk ik. Ik blijf maar door ratelen, mijn brein activeren zoveel ik kan, op zoek naar klanken die ik thuis kan brengen, op zoek naar mijn eigen taal. Tot nog toe is alles onverstaanbaar. Uit frustratie roep ik ‘Kut!’.

Heh, dat herken ik, daar word ik blij van. Ik probeer iets anders: ‘Fuck’. Yes, denk ik.

Ik voel een traantje komen, een traantje van zowel verdriet als vreugde. Verdriet om de onmogelijke positie van hulpeloosheid – mijn leven ligt even in de handen van anderen – en vreugde omdat ik iets voel van zelfbeschikking. Het voelt als het draaien aan het stuur van een auto op een ijsbaan ….

Dan gaat alles opeens heel snel. De brancard wordt de ambulance ingeschoven, ik denk in een flits aan Clark, typisch gevalletje van beroepsdeformatie, teken dat het goed gaat met me? De zuster met de vuurrode lippen gaat pal naast me zitten.

“Blabloefesakorhaan”. Mijn hersenpan is nog volledig van de kook.

Na wat letters uit het alfabet ga ik tellen, ik raak het spoor bijster bij twintwin. ‘Dit gaat niet goed’.

Net wanneer ik de hoop een beetje wil laat varen, gaat er een vonkje af in mijn brein. “Ta… Tal… Tal.. Talent” stotter ik liggend, kijkend naar wat metertjes. Ik lach en voel iets van winnen. Ik ga door: “Pa… Pas… Passie” en geef haar mijn gulste lach. #thePowertoFlower bloeit weer, alles komt goed, alles is goed.

He, die ambulancezuster is ontzettend knap met haar vuurrode lippen en gitzwart haar. Ze stelt vragen, dat zie ik aan haar gezicht, maar ik versta er volgens mij niets van. Ik lach haar maar aan, om haar, anderen en mezelf gerust te stellen. Ze plakt van die electrodingetjes op mijn borst.

Ondertussen zoek ik een strategie om het heft weer in eigen handen te nemen. Ik moet babystapjes maken, ik ben in een onbekend universum beland. Ik begin bij het alfabet. “Aaaaa”, euhm wat komt daar nog eens na? “Beee, Ceee” … tjonge wat een opgave. Ik sla hier en daar een letter over.

24

IK DRAAG MIJN KRUIS RECHTS Even voor negen werd ik de operatiekamer ingereden, een kleine twee weken na mijn herseninfarct.

Eigenlijk had ik dat infarct wonderwel goed doorstaan. In het ziekenhuis aangekomen werd ik direct onder de mri gelegd. Nog steeds begreep ik niets van wat me verteld werd en vroeg me af hoe ik mijn vraag beantwoord zou krijgen. ‘Hoe gaat het nu met me?’

Een warme gloed waart door me heen, een gloed vol vertrouwen.

Hier deed een spuitje beslist goed zijn werk, een bloedverdunner bleek achteraf. ‘Plop’, zei de prop in mijn hersenpan.

25

Ondertussen was er al een kamer geboekt voor me. In de lift daar naartoe begon ik al weer praatjes te krijgen, de eerste halve zin verliet mijn lippen, een vraag- en antwoordspelletje kwam weer op gang. En ’s avonds heb ik al weer chinees zitten eten, uit bed, aan een tafeltje.

Goed, terug naar de operatiekamer. Ik werd die kamer met een kruis op de rechterkant van mijn hals ingereden en ik kwam met een litteken aan de linkerkant naar buiten. Say what?

Met een trots ‘dit is de kamer van 6 miljoen’ werd de ruimte gelabeld waar ik de komende tijd buiten bewustzijn zou vertoeven. Ik werd van het bed getild, de operatietafel op. Verschillende mensen verzamelden zich rond mijn hoofd waarvan enkelen zich al eerder hadden voorgesteld waaronder een chirurg en een anesthesist. Voor de operatie werd een soort stand-up scrummeeting gehouden waarin een checklist werd doorlopen. Op een kleine 10 punten werd afzonderlijk door ieder een ‘go’ gegeven. De operatie kon beginnen.

Terwijl twee mensen begonnen te frunniken aan de plek waar mijn narcose waarschijnlijk zou worden toegediend kwam er een tweede chirurg de operatiezaal binnen. Hij had de scrummeeting gemist, dus liep hij nog even individueel het lijstje door. Nog voordat er een slangetje gekoppeld was werd alles stilgelegd. De tweede chirurg constateerde een fout in het protocol, daar waar iedereen onbewust op elk punt een go had gegeven ….

De eerste chirurg bracht me op de hoogte van het dilemma. Hij vroeg of ik wist aan welke kant ik geopereerd zou worden. Ik vroeg hem of hij wist dat ik net een herseninfarct had gehad en dat het me niet slim leek op mijn oordeel af te gaan. Twee medewerkers doken achter de computer om het medisch dossier raad te plegen, de chi-

rurg zelf klom in de telefoon om direct met de neuroloog te overleggen…

Starend in de lampen van het plafond probeerde ik mijn brein te bewegen iets van mijn lichaam te voelen. WtF? ‘In welke slechte B-film ben ik nu weer beland’, was een van de eerste gedachten die nestelde in mijn hoofd. Totdat ik er echt op ging letten. De operatiekamer zat vol energetische chaos die zich meester maakte van mijn gedachten. Drie personen spraken net buiten mijn beeld, maar heel dicht bij mijn hoofd – of was dat mijn eigen projectie – en afwisselend en door elkaar over links, rechts, goed, links, rechts, fout en goed. Ik kon er geen soep meer van trekken.

Ik moest NU iets doen, mijn wereldbeeld aanpassen. Laat ik angst mijn leven regeren? Ik projecteerde het beeld dat ik – nog voordat er iets met of aan mijn lichaam gedaan werd – om te gaan zitten, iedereen lachend aan te kijken en te zeggen, ‘dames en heren, ik wens jullie allemaal nog een prettige dag, ik ga ergens anders spelen’.

Dat beeld gaf mij een enorme rust. Ik had een exit scenario verzonnen. Ik nam me voor me tot die tijd volledig over te geven en volledig een(s) te zijn met de situatie.

Na een tijdje kwam de chirurg met een goed verhaal. Het infarct had links in het spraakcentrum plaatsgevonden. Omdat er aan beide kanten vernauwingen waren van de halsslagader is er ergens een foutje ingeslopen en heeft iemand aan de verkeerde (rechter) kant een kruis gezet. Ik word aan de linkerkant geopereerd, iedereen is het er over eens, inclusief ikzelf. Welterusten. Enkele weken na de prima uitgevoerde operatie spreek ik mijn broer, chirurg in een ziekenhuis in Breda, aan de telefoon. Ik heb een luisterend oor nodig.

Hoe is het in godsnaam mogelijk dat dit is gebeurd? Mijn broer heeft ondertussen al wat telefoontjes gepleegd, chirurgen onder elkaar.

26

Voor de chirurg die later de operatiezaal binnenkwam was die vrijdag zijn laatste operatiedag in het Rijnstate. Hij startte de maandag erna in een nieuwe functie, chirurg in het ziekenhuis van Breda, als directe collega van mijn broer‌..

Ik draag mijn engelbewaarder links

27

BRAINS IN A VAT Het voelde na een nachtje slapen allemaal zo ‘gewoon’, dat ik de dans ontsprongen was, dat het een dubbeltje op zijn kant was geweest, dat – ondanks dat er iets vreselijk fout ging – alles vlekkeloos scheen te zijn verlopen. Het voelde zo ‘gewoon’ dat ik er nauwelijks iets aan over leek te hebben gehouden. Mijn denkbeeldenstroom deed mijn hersenpan nog steeds overlopen, mijn handen, armen, benen bewogen allemaal de richting op die ik bedacht en dat ik doodmoe was en een beetje stotterde nam ik dan wel voor lief.

Ik pakte daarom mijn mobieltje en beschreef wat ik hoorde, zag en voelde tijdens mijn infarct, een dag eerder. Ik wilde – heel 28

hard – checken of ik ‘ze nog wel allemaal op een rijtje had’. ‘Maar jij hebt ze nog nooit op een rijtje gehad’ gaf een goede vriend me later lachend terug toen ik hem dit verhaal vertelde. Nadat ik mijn schrijfsel een aantal keren had herlezen, sloot ik af met de titel ‘Snullup’.

Voor mij was het nu helder, mijn proeve van bekwaamheid was geslaagd, ik was weer helemaal het mannetje, mij mankeerde niks, ik voelde me goed. Tenminste, dat dacht ik….

Signalen in je brein maken geen onderscheid tussen een fysieke ervaring en de gedachte aan die ervaring…. Denk maar eens aan zo’n zuur, geel, rond Napoleon snoepje in zo’n knisterend doorzichtig plastic omhulsel. Je speekselklieren worden al geactiveerd zonder dat je het snoepje in je mond stopt. Je denkt er alleen maar aan, jouw brein volgt een computerprotocolletje.

‘Brain in a vat’ is een filosofisch gedachte-experiment – de film ’the Matrix’ speelt ook met dit fenomeen – waarbij je hersenen op sterk water zijn geplaatst en aangesloten zijn op een computer die jouw werkelijkheid simuleert. Omdat het onmogelijk is om uit te sluiten dat je hersenen niet aangesloten zijn aan een computer, kun je er ook niet van op aan dat je denkt wat je denkt omdat je niet weet of je gedachte ‘waar’ is. Bovendien, hoeveel controle heb je eigenlijk over je gedachten? Hardware, software, mindware.

Na twee dagen mocht ik naar huis. Anderhalve week later werd mijn retraite onderbroken voor een operatie aan mijn slagader. Voor de kerst was ik weer thuis en had alle tijd om na te denken over realiteit, kennis, waarheid en bewustzijn. Zie ik de wereld nog zoals ik die zag?

Maandenlang liep ik met beelden rond dat mij niets mankeerde, dat ik me goed voelde. Af en toe kwamen wel gedachten binnen over mijn denken die mijn beeld van mijn gedachten in een ander perspectief plaatste, maar daar ben je denkbeeldhouwer voor, dat varkentje had ik al vaker gewassen. Eigenlijk daalde het besef, het nieuwe perspectief, pas twee maanden later in. En weer, als een donderslag bij heldere hemel, met een traan, een druppel die de emmer deed overlopen, dat teken van hardleers ervaringsleren. Ik, ego, latent multi talent, ik was ‘out of sync’ met mijn wereld, met mijn werkelijkheid. Ik was erachter gekomen dat de tijd sneller was gaan draaien dan een van mijn kernkwaliteiten, mijn snelheid van denken.

En langzaam zag ik mijn werkelijkheid transformeren.

Ik zag mijn eigen ongeduld, gespiegeld in de ogen van de ober, toen ik mijn eerste biertje wilde bestellen op mijn #BrainsonTour.

Waar ik vroeger de betekenis van het woord nooit (er)kende, had hij nu geen geduld voor me, terwijl ik mij alle tijd van de wereld waande. Constant liep ik tegen nieuwe ervaringen op die mijn waarheid van geduld tartten.

Ondertussen is mijn hele wereld van collega’s, vrienden, doktoren en familie liefdevol gaan spiegelen ‘rustig aan – neem de tijd – geduld’. Zo schrijf ik dit nu, mijn derde hoofdstuk (pas) voor #BrainsonTour, op 30 maart, terwijl ik het stuk al 30 keer eerder in mijn hoofd geschreven heb. Ik nam er nog niet de tijd voor. En dat terwijl ik het boek al af had willen hebben. Geduld, het gevoel van falen kan ik maar slecht onderdrukken. Accepteren, voor lief nemen, jezelf liefhebben, nu. Pfffffffff. Dankbaar zijn voor dat wat ik nu schrijf, terwijl ik net dacht dat het nog niet goed genoeg was, dat het nog niet genoeg resoneerde.

29

Mijn hardware lijkt door het infarct iets aangetast, de bedrading zat waarschijnlijk een beetje los. Misschien dat mijn software daardoor in het begin niet zo soepeltjes draaide. Geluid produceren en tegelijkertijd nadenken over de inhoud, dat ging niet zo goed samen, ik ging hakkelen en stotteren, neurogeen stotteren om precies te zijn.

Mijn mindware zoekt nu – in de ruimte van de tijd en tussen de regels typend – een waardige werkelijkheid, een nieuw perspectief voor morgen.

Waarom zit ik dit nu te denken als ik nooit goede redenen kan hebben om te denken wat ik denk aangezien ik niet zeker kan weten of iets waar is? Afgelopen donderdag kreeg ik dit boek in mijn handen gedrukt: ‘Waarom we vrij zijn als we denken.’

Het zal toch niet waar zijn? #BrainsonTour, waar mag de reis heengaan?

30

MET EEN TIA HEEN EN WEER Ik werd vanmorgen wakker in een draaimolen toen ik mijn hoofd van mijn kussen tilde. Het draaide zo snel, dat ik er bijna misselijk van werd. Direct werd de verwondering wakker in mij. Hoe kan de wereld draaien, zonder dat mijn zintuigen een wereld waarnemen? Ik heb mijn ogen dicht. Zou Willem Wever hier raad mee weten?

Het lege, zwarte, donkere droombeeld in mijn hoofd tolt – met mijn ogen dicht – net zo hard als de zogenaamde waarneembare werkelijkheid. Is die hele ‘werkelijke wereld’ niet ook slechts een projectie vanuit mijn – nu tollende – hersenpan? Wat draait er eigenlijk? Wat is waar, wat is werkelijk? Is niet alles slechts een pro31

jectie van je eigen perspectief? Tol jij nu ook al door mijn gedachtenstroom?

Met moeite ben ik opgestaan, rustig even zittend op de rand van het bed, de armen stevig gespreid mijn bovenlichaam dragend. Het hoofd zit er nog op. Staan, wankelen, scheeflopen, kringetje. Ik trek de lade open en haal er een nieuw paar sokken uit. Als ik even later mijn tanden wil poetsen en mijn hoofd dwars onder de kraan heb gehad, floept mijn evenwichtsorgaan weer volledig uit balans. Ik sluit mijn ogen, wil mezelf niet zien vallen, hou me vast aan de wastafel en ga op rand van de wc zitten.

Beau komt binnen en vraagt bezorgd hoe het met me gaat. ‘Niet lekker, duizelig,’ geef ik hem terug en maskeer het drama in mijn gezicht. Ik bedenk me ondertussen wat te doen. Mijn lichaam verlangt naar buiten maar mijn hoofd tolt teveel om op de fiets te stappen. Ik zie mezelf al langzaam op mijn plaat gaan omdat de zwaartekracht mijn perspectief een pootje lapt.

Ik zet mijn mutsje op, doe mijn jas aan en loop enigszins wankel naar buiten. Ik loop langzaam door de wijk en scan mijn lichaam naar onwennigheden. Ik vraag me af of dit niet hetzelfde voelt als de dag na mijn infarct, een tikkeltje onwennig en slap in de spieren, vertraagd, en verder net zoals altijd, met een hoofd vol gedachten. Is de vraag stellen net als het beantwoorden? Een traan biggelt van mijn wang. Het is niet de ochtendkou, het is het drama dat zich afspeelt in mijn hoofd. Is mijn wereldbeeld echt? De draak in mijn hoofd wankelt verder de wijk uit, de vader van Job veegt zijn straatje schoon. Ik blaas een pluimpje ochtendmist en zoek de diepste lagen van mijn beeldtaal. Aan wat kan ik me anders nog vasthouden?

Naast de bushalte neem ik plaats op het bankje. Ik sluit de ogen, neem een volle teug lucht en laat hem weer gaan. Lucht dat op? Net genoeg om mezelf meteen weer mentaal op pad te sturen. Ik kijk over de ochtendnevel mijn ogen uit. Wat als ik hier weer een tia zit te hebben? In mijn uppie, niemand om me heen. Angstbeelden spuwen vuur, mijn draak mag tevreden zijn. Kutbeest. In de ruimte tussen wat zwarte gaten schilder ik nieuwe tijdreizen, ik loop een serie scenario’s langs. – Ik lig thuis op de bank, de rest van de dag te schillen. – Ik ga bij de dokter langs. – Ik ga niet bij de dokter langs.

– Mijn denkbeeldige dokter dicteert droog mijn medisch dossier; “patiënt rijdt met een tia op de fiets heen en weer”.

Dat ga ik doen, ik klim op mijn fietsje. Ondertussen zit ik al een paar uur in de hal van Rijnstate. En weer schrijf ik mijn verhaal, mijn eigen universum vorm gevend. Creatie.

Wat zit ik hier eigenlijk te doen? Wat zit ik hier te zijn, kijken, voelen, ervaren, proeven en te luisteren naar het stemmetje in mijn hoofd?

Maar alsjeblieft vandaag even geen drama meer. En mocht het universum mij onverhoopt toch nog eens wakker willen schudden, ik ben al in het ziekenhuis, mij kan niks meer gebeuren. Ik sluit het schrijven van dit hoofdstuk.

Ik voel me nog steeds ontzettend klote en besluit me te melden bij de internist waar ik sinds mijn infarct onder behandeling ben. Aan de balie leg ik mijn situatie voor, de vriendelijke dame verwijst me naar mijn huisarts. Ik hou me in, wens niemand ‘val dood’ – het zou immers zo mezelf kunnen overkomen, ik bedank de dame achter de balie met een vriendelijke glimlach, draai me om, denk ‘krijg het heen en weer’ en fiets naar mijn huisarts.

32

Zo denk ik dikwijls over het geheim van het bestaan En dat ik op de wereld ben om heen en weer te gaan Wij zien hier voor ons oog een onverbiddelijke wet Want als ik niet de veerman was dan was een ander het En zulke overdenksels heb ik nu de hele dag Soms met een zucht van weemoed, dan weer met een holle lach Heen en weer Heen en weer ~ Drs. P. Breng jezelf in beweging, dan volgt de rest.

33

OVER DOORZETTINGSVERMOGEN Dankbaar voor dat ik er nog ben, dat ‘ik’ er nog is wat ik deel met wij ja, jij.

Alles.

En nog steeds en steeds weer dat ik die laatste hartklopping steeds weer mag voelen, ervaren.

34

Dat ‘ik’ mag zijn, dat ik steeds de fik erin mag schieten, mijn wereld mag wekken met een explosie van leven die kracht en door en door en mijn kracht is jouw kracht.

Boem, rust Boem, rust Boem, rust.

Op naar de singularity.

Mocht je ooit twijfelen, aan je doorzettingsvermogen; Voel eens in je hart.

Het hart kent het woord, het begrip stoppen niet.

En gaan, en door.

Ik blijf denkbeeldhouwen, ik blijf storytelling, blijf jij lezen? #Tip (Teacher is Present) 35

YOU SEE Got God You see IT You have IT You have IT in you You are IT IT is you IT is Me Me

36

It’s every Me MeMeMe is We IT is all we’ve got.

In All that is This is IT; We. We. We.

God is nothing more or less than the intention you put into your life.

It’s the eternal part of you. It’s your father, your mother, your grandma, your grandpa, it’s your child, it’s the connection with everything around you. It’s the one you’re looking at when you look into a mirror, it’s the one when you look into her eyes.

We are God. We are the Messias complex.

We are ONE Every ONE of us.

God is energy.

You are energy.

We are energy.

I am energy.

We are I am.

This is just a thought.

See God Feel God Be God See Good Feel Good Be Good Got it?

Got God

37

IN FARCT Me totaal niet meer kunnen identificeren – identificatieplicht – met mezelf met docentschap meesterschap waarvoor ik geschapen ben geroepen ben en er niemand is die roept die beroep doet op mijn goed.

38

Wereld | beeld | | Wat beeld ik mezelf in?

Zelf | beeld |

Waar word ik gelukkig van? #BrainsonTour

39

Screenshot uit de video, gemaakt tijdens de donkerste periode in mijn ‘reintegratie’.

IK BEN OOK MAAR EEN GAAF MENS Heel lang heb ik rondgelopen met een video die ik prive heb gehouden. Die video was (is) erg persoonlijk, ik stel me kwetsbaar op, ik was er nog niet tevreden over, ik was er nog niet klaar mee, er liep nog een procesje… het was nog niet rond. En ik voelde dat ik er nog een verhaal bij moest vertellen.. mijn eigen verhaal. Maar wat als iemand anders dat verhaal veel beter kan vertellen? Iemand zoals Xandra van Hooff van ‘Gave Mensen’.

“Je wil niet verlegen met het leven flirten, om schalks tussen je wimpers door te lonken naar al je dromen; stilzitten, schattig kijken, een smetteloze witte jurk dragen, op veilig spelen, met gekruiste vingers, zwoel je onderlip naar binnen zuigend, hopend op het beste.

Je wil in actie schieten, je passie najagen met een hart vol vuur, met je neus in de wind en dansen met je angsten. Je wil in alles beleven, met je voeten in de modder, je tong uitsteken, een neongekleurd leven creëren en een frisse duik nemen in een zee vol tranen.

Freewheelen met je passie, je ‘te’ tegemoet. Verlangen naar alles dat in het verlengde ligt van jouw volgende stap. Duiken in de diepste spelonken van je ziel.

Het leven ten volste leven, het opeten, verteren, er fantastische dingen mee doen.

Al vlammend leven, intens krachtig zonder schroom, flirten met je flow, baden in het bloed van je blunders, je tederheid koesterend terwijl je wilde verlangen het wint van je dromen.

40

Je wil de held zijn in je eigen leven, je podium pakken en ontsnappen aan de middelmatigheid. De rauwe waarheid spreken en stoppen jezelf te verontschuldigen voor wie je bent.

Leven vol verwondering, met ongekamd haar, een spoor van tranen op je wangen, vieze vingernagels en een glimlach zo groot dat je mondhoeken je oren ervan raken.

Je wil geen suikerspin-perfect, lieflijk zoet, charmant sprookjesachtige fantasieleven. Je wil écht leven.

Een smerig zoetsappig leven, druipend van liefde, verbinding en waarheid, gevuld met kleine succesjes, teleurstellingen en oncharmante lessen.

Je bent niet lieflijk, vrolijk en beminnend.

Je bent heftig.

Je bent veel.

Je bent liefde.

Je bent waarheid.

Je bent mislukking.

Je bent succes.

Je bent geen muurbloempje met een altijd beleefde glimlach op je gezicht, jezelf klein en veilig houdend. Je bent bedoeld om voluit te leven, jouw dromen stoutmoedig waar te maken. Om je missie vorm te geven, voluit te spreken en om de wereld een mooiere plek te maken.

Je bent bedoeld om te schitteren, te vlammen, maar ook om afgebroken te worden, het stof van je kleding te schudden en door te gaan. Keer op keer opnieuw.

Je wil niet flirten met het leven, je wil het claimen.

Totdat je je herinnert wie je werkelijk bent.

Je jezelf laat zien en iets moois neerzet in de wereld.

En niemand jou meer kan ontkennen.”

~ Xandra van Hooff van ‘Gave Mensen’

En je koestert het allemaal, elk stukje in je.

Het leven stroomt door je aderen, je intensiteit is enkel een geconcentreerde uiting van pure passie; je voelt het vuur, de gutsende regen, een zomerbriesje op je huid, de geur van pas gemaaid gras, de smaak van pannenkoeken op zondag, de verbondenheid die je voelt bij een kampvuur en de sereniteit van een oud klooster.

Je houdt van elk detail.

Je ondergaat je rimpels van verdriet, de bitterzoete verwarring, de afwijzing, de sereenheid, de angst. Het dwarrelt rond in je hart, je ademt inspiratie, maakt nieuwe herinneringen, creëert jezelf in het machtige meesterwerk dat je altijd al geweest bent.

41

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit, sed do tempor incididunt ut labore et dolore magna.

IK BEN EEN EIK ‘Jij bent een eik’ schreef ooit een studente, ‘eenzaam en alleen, maar ook trots en standvastig op een vlakte’.

Ik voelde direct waar het vandaan kwam, ze had de kracht achter mijn kwetsbaarheid gezien. Want dat wat ik ten diepste ben is liefde, omwikkeld door eenzaamheid, wantrouwen, angst en haat.

Dat ligt in mijn diepste zijn geworteld.

Het is dat speelse jongetje van 11, dat daar in een hoek van het schoolplein aan de grond genageld is geworden. Als een boom, als een eik, omringd door een halve klas halvegaren die spektakel wilden zien, die bloed wilden zien vloeien omwille van een briefje over liefde. Vier of vijf klasgenoten overmeesterden me, trokken me bokshandschoenen aan, plaatsten me tegenover de sterkste jongen van de klas, zeker een kop groter dan mezelf en trokken een kring van 42

waaruit ontsnappen mij niet meer mogelijk leek. De hele meute werd opgejut. Dit doodenge moment in mijn leven heeft me gevormd tot wie ik nu ben.... bang voor groepen...

Op de grijze rauwe betonnen tegels plantte ik op dat moment de onverwoestbaarheid, strijdvaardigheid, kracht en liefde die uitgegroeid is tot de eik die ik nu ben. Op dat plein heb ik, temidden van de waanzin die zich als een virus verspreidde in de ogen van alle omstanders, heb ik de ander recht in zijn ogen gekeken en hem verteld dat hij vrij was om te doen waar hij zin in had. En dat ik hem geen pijn zou doen. Ik heb mijn armen langs mijn lichaam laten hangen terwijl er om me heen geschreeuwd, geduwd en gesjord werd. Ik heb de eerste voorzichtige slagen rustig opgevangen, totdat het incasseren van de klappen zwaarder en zwaarder werd en ik mijn schaamte liet varen, samen met de tranen. Toen de ander de angst uit mijn ogen zag verdwijnen en het medelijden zag verschijnen hield het slaan op.

ne eikel was van 11, ik ga niet maaien, niet zwiepen met mijn takken die vrij willen spelen in de wind. Ik adem, ik voel. En soms, heel soms, als een mens met zijn mes zijn naam in mijn kern wil graveren, laat ik stilletjes mijn sappen vloeien.

Ik zal er nog staan lang nadat zij vergeten zijn.

Van eikel naar eik. Is dat wat ik in essentie ben? Hoe moet ik dat rijmen met dat wat ik steeds zoek in de ander, liefde. Liefde voor het vak, liefde voor de student, liefde voor de leerling in jezelf. In mijzelf.

Wat heb ik allemaal nog te leren? Hoe kan ik de kunstenaar in mezelf wakker kussen? In mijn ‘werk’ ben ik continue op zoek naar de ander in mezelf, als spiegel van de wereld.

Mijn spiegel voor jouw wereld.

Ik sta nog steeds geworteld op die plek van het schoolplein. De tegels zijn rondom allemaal uit hun verband geduwd en getrokken, een enkele zelfs gespleten onder de kracht van #thePowertoFlower.

Vaak kijk ik met verbazing hoe hard mensen zich kunnen stoten wanneer ze me niet (willen) zien staan. Maar net als toen ik nog een klei43

Masschelein en Ricken (2003) beschrijven Bildung als een oneindige reis van een individu op weg naar zich Zelf als onderdeel van een groter geheel.

BILDUNG ALS HOUVAST Zo’n hersenfarct gaat je natuurlijk niet in de koude kleren zitten. Je gaat twijfelen aan je identiteit, aan je zijn.... en dat terwijl dat ook nog eens je vak is... identiteitsontwikkeling van jonge mensen ... in een school ... een hogeschool... Dit hele zogenaamde reintegratieproces heeft mijn wereld volledig op zijn kop gezet. Zo’n beetje alles waar ik in geloofde werd onderuit gehaald.... en ik geloofde nogal wat. Ik ben namelijk een bevlogen idealist. En dan ook nog eens creatief.

En er lijkt geen plek te zijn voor bevlogen idealisten die net een herseninfarct gehad hebben in een blauwe organisatie waarbij de top roept dat we naar rood moeten, dat niemand

weet hoe, we ondertussen alleen maar blauwe taal spreken en blauwe processen volgen die niet meer van deze tijd zijn.

Zo’n rode idealist valt, kijkend door de blauwe bril van een manager veel teveel op. Die schittert te hard, die vangt teveel licht. De welwillende manager die net zijn nieuwe rood-blauwe bril heeft opgezet, die ziet een prachtig plaatje. Er gaat een nieuwe dimensie voor hem open. Hij ziet meer diepte, meer diversiteit. Knijpt hij echter het (blauwe) oog dicht en kijkt hij alleen door het rode glas, dan begrijpt hij niet wat er aan de hand is. De rode idealist ziet hij niet, die is opgegaan in de achtergrond... van waar hij altijd opereert ... onopvallend.

44

Al wandelend, #VanHetPadjeAf vond ik antwoorden in de levenslessen van een ander. Iedere keer weer gaven ze me nieuwe moed om door te pakken. Om niet het bijltje erbij neer te gooien. Dat heb ik namelijk meermaals overwogen. Iedere keer dat ik het licht aandeed en op iemand scheen, trok achter me iemand anders mijn stekker eruit. Stond ik weer in het donker. “Heh, Plato, waar is hier de uitgang?” vroeg ik me telkens weer af. (https://en.wikipedia.org/wiki/Allegory_of_the_Cave)

Voor hen die het nog zonder die nieuwe fancy 3-D bril moeten doen lijkt de nieuwe wereld om hen heen een groot chaotisch carnaval aan het worden waarin iedereen maar wat doet, zijn eigen gang gaat en de samenhang mist. Je terugtrekken en je wereld kleiner maken is dan een optie.

In die wereld ben ik op zoek gegaan naar lichtpuntjes in deze donkere tijden. Wat startte als - voor mij - therapeutische wandelingen met een mooi gesprek is, terugkijkend op deze hele periode, een uitgebreid onderzoek naar ‘zelf’ geworden, een onderzoek naar ‘Bildung’.

Gedurende mijn hele ‘reintegratie’ ben ik persoonlijke lessen van collega’s, studenten en mensen uit mijn netwerk van onderwijsvernieuwers gaan verzamelen. Ik heb mijn camera gericht op de wereld ‘buiten’ mij, op de wereld van de ander. 1001 vragen vlogen in het begin door mijn hoofd, op zoek naar de kern, de kern van het leven.

Waarom? Waarom? Ik dacht het niet te weten.

Het verdriet namelijk om niet gezien te worden, niet erkend te worden in wie jij bent ... kan dodelijk zijn... voor iemand die weinig liefde voor zichzelf kan opbrengen. Zo iemand komt alleen te staan. In het donker ook nog eens. Despressief werd ik ervan. Mijn oproep naar buiten om jezelf te laten zien in mijn video’s over Bildung viel bij sommigen zelfs in een vacuum. Ze gaven niet thuis. Ik was water naar de zee aan het dragen.

Al die energie die ik stak om het mooiste in de ander te zien ... het leek vergeefs. Het had geen effect. Mijn driedimensionaal denken in oorzaak en gevolg leidde niet tot enige verlichting. De pijn van de onnozelheid om me heen wilde ik halen uit de wijsheid en liefde van een ander. Hoe naief en onwetend leek ik toen in mijn zoektocht.

Niet bewust.

Ik ben namelijk liefde en wijsheid.

Ik kan dit nu schrijven - terwijl ik mijn ogen droog hou, een jaar na mijn diepste en donkerste periode. Ik ben dit allemaal waardig. Heel zachtjes voel ik een oog lichtjes vochtig worden... De beperking ligt in jezelf. Heel even wil een stukje ego hier nog een drama van maken, een stemmetje dat uit de donkerste krochten van mijn zelf roept “het is niet waar, je liegt, je legt het er veel te dik op, dat gelooft toch niemand, wie denk je wel dat je bent”.

45

“Until you make the unconscious conscious, it will direct your life and you will call it fate.” ~ C.G. Jung

46

Ik roep mezelf even terug. Dit is waar ik sta, dit is ook hoe ik sta.

Jorg Tholke: https://vimeo.com/196741332

Onverzettelijk.... in mijn liefde voor het vak, mijn liefde voor de student en liefde voor mezelf.... al blijft dat laatste wennen. Ik heb daar nog een lange weg in te gaan, de weg onder mijn voeten.

In de waan van een systeemcrisis ben ik wakker geworden in mijzelf, op zoek naar nieuwe overtuigingen, nieuwe verhalen. Ik ben onverzettelijk, dankzij mijn ‘Crolla-genen’, blijven zoeken, vinden en onvermoeid mijn talent, passie, nieuwsgierigheid, creativiteit, moed en waarden blijven delen in mijn zoektocht naar zingeving.

Sandra Broertjes: https://vimeo.com/175941749

Als je mij wilt zien, prima. Niet? Ook goed. Maar loop me aub niet in de weg, in mijn weg, zelfs als ik #VanHetPadjeAf ben. Voor iedere dialoog sta ik namelijk heel erg open. Ik luister.

En welke zin heeft dit dan allemaal gehad mijnheer Denkbeeldhouwer? Want ja, ieder verhaal verdient een goede moraal.

Plato zou trots op me mogen zijn.

Vanuit de donkerste plekken uit mijn zelf, heb ik mezelf bloot gesteld aan het licht buiten. Ik ben mensen gaan zien. Zien voor wie ze zijn. Zien zelfs wie ze willen zijn en waar ze staan of willen staan. Luisteren. Zonder oordeel, open, ruimte gevend.

Ik heb mij in het verleden veel teveel afhankelijk gemaakt van mijn buitenwereld. Die buitenwereld, ben ik nu achter, - en dat kan jammer zijn voor de lezer die daar deel van uitmaakt en zelf op zoek is naar bevestiging van buiten - is slechts een groot theater, een grote poppenkast. Het be“It is by going down into the abyss that we recover the treasures of life.

Where you stumble, there lies your treasure.” ~ Joseph Campbell Ik werd niet gezien.... dus ben ik staat niet. Niet echt. Het enige gaan kijken. https://vimeo.com/211180559 dat bestaat is namelijk het theater in je eigen hoofd. De rest is slechts informatie, zonder betekeTerug in de vertrouwde omgeving van mijn eigen grot heb ik de lesnis... die kun jij er alleen aan geven. sen van anderen gemonteerd en op een rijtje gezet. Ik hoop dat iedereen zijn eigen lessen eruit kan halen.

Zelf .... (hmm, welke zelf spreekt hier nu dan?) denk ik dat ‘story’ voor mij als rondtrekkend verhalenverzamelaar een nieuwe betekenis heeft gekregen; Systems Theory Of Reinventing You

Zo heb ik mijn afgelopen ‘diensttijd’ bij de HAN teveel opgehangen aan de de ‘definitie’ van kwaliteitscultuur volgens Kees Boele. Ik dacht dat ik - handelend vanuit deze filosofie - daarmee de kwaliteitscultuur binnen de HAN een plezier kon doen.

47

Liefde voor de student ... dat gaat ver. Heel ver. Het is in feite een liefde voor de mens. Die liefde heb ik gelegd in iedere ontmoeting.

100%. Ziek of niet ziek.

VanHetPadjeAf - Bildung in beweging https://vimeo.com/album/4485135

Het heeft geleid tot een serie levenslessen die te mooi zijn om er niets mee te doen. Doe er iets mee! Bekijk ze, analyseer ze, organiseer gesprekken eromheen, maak er video-mixes van. Ga zelf met anderen #VanHetPadjeAf.

https://vimeo.com/114956247

“Kwaliteit is in essentie een vorm van liefde, liefde voor het vak, liefde voor de student. En daar is in essentie alles mee gezegd.” ~ Kees Boele

Ik heb - in het theater in mijn hoofd - mogen ervaren dat deze definitie van kwaliteit slechts ten dele klopt, niet compleet is. De definitie is te beperkt... en werkt daarmee dus geen kwaliteit in het leven.

Liefde voor het vak, heb ik altijd gehad, het is er met de paplepel ingegoten, dat heb ik van mijn vader meegekregen. Ik maakte met mijn familie de mooiste reizen door - voornamelijk - Italie, #theLearningTrips. Leerreizen aanbieden aan studenten en medewerkers van de HAN leek dan ook heel erg natuurlijk, vandaar http://thelearningtrip.com Onderweg legde mijn vader zorgvuldig alles vast. Zowel op film als op foto. Beide apparaten heb ik nog. Ik ben niet anders dan mijn vader, ondanks het feit dat ik afscheid van hem heb moeten nemen toen ik me op mijn 17e verder dan ooit van hem verwijderd had.

Zo kom ik dan tenslotte tot het ontbrekende punt in de definitie van Kees Boele. Sorry Kees, nobody’s perfect.

De beperking in de definitie ligt in jezelf. ‘De beperking ligt in jezelf.’

Ik ben, vanuit mijn hemelhoogrijkende ambitie (katholiek opgevoed, dan krijg je dat) voor het grootste deel te kritisch geweest naar mezelf, niet lief geweest voor mezelf. Dat heb ik - heel idealistisch - op allerlei creatieve wijzen gemanifesteerd naar buiten toe. Denkbeeldhouwen noem ik dat. En altijd ten dienste van iets dat groter is dan mezelf; de HAN, het onderwijs. Het web is er vol van. Google maar eens op Denkbeeldhouwer. Je zou hem maar in je organisatie hebben zitten en voor vol aanzien.

Dat ga ik doen, mezelf voor vol aanzien. Ik ga mijn best doen om mezelf niet meer te beperken, vandaar mijn toevoeging aan jouw definitie, Kees.

Kwaliteit is voor mij in essentie: “Liefde voor het vak en liefde voor de student uit liefde voor jezelf.” ! ! ~ Guido Crolla @Denkbeeldhouwer @HANnl

48

The following prayer was found at Ravensbruck death camp where 92,000 women and children died. It was scrawled on wrapping paper near a dead child.

O Lord, remember not only the men and woman of good will, but also those of ill will.

But do not remember all of the suffering they have inflicted upon us: Instead remember the fruits we have borne because of this suffering: our fellowship, our loyalty to one another, our humility, our courage, our generosity, the greatness of heart that has grown from this trouble.

When our persecutors come to be judged by you, let all of these fruits that we have borne be their forgiveness.

Typ hier om tekst in te voeren

Wat we nodig hebben is een waardewending. Ik richt mijn aandacht op de sociale en emotionele infrastructuur op zoek naar een meer menselijke maat. Ik geef vorm aan het kleine verhaal, daarin schuilen namelijk de grote lessen. ~ Guido Crolla

Ben je in staat zelf je eigen regie te nemen over je leven en kun je dan participeren in de maatschappij. 
 ~ Josephine Engels

Zorgalliantie Cafe

Dat vind ik mooi, dat mensen zichzelf kunnen zijn, zichzelf kunnen ontdekken.

Ik denk dan... ‘oh, misschien kan ik daar wel iets van leren’...

Ik probeer zoveel mogelijk mezelf te zijn.

Dan krijg je dat ook weer terug van je leerlingen en ze je dan respecteren om wie jij bent.

Pit

je hebt durf, lef nodig om keuzes te maken in deze tijd

Pret

mensen willen ergens bijhoren wat leuk is

Pegels er moet gewoon geld verdiend worden ~ Jan Erik Fokke

Dat het meer gaat over professionals die de kracht van de mens zoeken en zijn netwerk.

De docent zal in de toekomst een facilitator worden, iemand die de student leert de regie over zijn eigen leerproces te houden. ~ Jos van der Meulen

Dat je een heel klein onderdeeltje bent van de wereld met grootste plannen ... ~ Rob de Werker

Man! How can I coach students to make mistakes when I don’t allow myself to do that .... That triggered something in me.

It was just a wonderful day.

Wat me de dag gebracht heeft?

Dankbaarheid!

En dat is nieuw voor me...

Gaandeweg de middag ontdekte ik mijn eigen programma, mijn eigen passie ... en toen werd ik echt wel emotioneel.

Toen dacht ik van, ‘holy shit, wat gebeurt hier’?

Ik zag wel voor me dat ik dit soort processen ook wel wil gaan begeleiden.

~ Helene Baarda

Daar zie je dat je leert wat je wilt leren. En dat ze veel meer kunnen dan dat wij denken.

Een bevestiging van wat ik zie en denk en wil. En dat heeft me ook wel geraakt ... als het je lukt om de student mede eigenaar van het onderwijs te maken.

Het is een plek waar geleefd wordt, waar gedeeld wordt, waar geleerd en gelachen wordt. Waar zin is om iets aan te pakken omdat de zin ervan ingezien wordt. In de zin van dingen inzien gebeurt pas op het moment dat je diepere lagen in mensen aanraakt.

Wie ben jij eigenlijk?

Waarom ben je hier?

Wat is jouw diepste intentie in dit verhaal?

Zoeken suggereert altijd heel snel dat iets buiten jezelf ligt maar eigenlijk moet je het in jezelf zoeken.

Want het antwoord ligt ook in jezelf. ~ Sandra Broertjes

Let’s not hoar ourselves to nitwit ideologies.

Let’s not give our control to the least among us.

Rather, claim your place in the sun, and go forward into the light. The tools are there, the path is known. You simply have to turn your back on a culture that has gone sterile and dead and get with a program of a living world and a re-empowerment of the imagination. ~ Terence McKenna

Met name de ambitiewereld was ik al een tijdje beu.

Toen kwam ik een schaapherder tegen in het bos.

En van het een kwam het ander.

Als je alles hebt geleerd dan leer je dat er niks beters is dan afscheid nemen van geld.... en lekker de natuur in. ~ Bennie Vaassen

Gewoon doen en fouten maken, leren, ervaren. Alles wat je meemaakt moet je zien als iets waar je van kunt leren, beter van kunt worden. Omhels alle fouten die je gemaakt hebt en stop ze niet weg. ~ Coen Burgers

Feel the fear and do it anyway.

Hart open, licht aan, gas geven. ~ Dimitri Heesbeen

Ontspannen leren kan pas tot stand komen als er geen onnodige druk op studenten en docenten gelegd wordt. ~ Maaike Nap

Vooral op je vierkante meter blijven is nu mijn les.

Je kan niet de hele wereld gaan verbeteren. Het geeft heel veel voldoening om impact te maken in de wereld om je heen die niet groter hoeft te zijn dan die vierkante meter waarop jij bent met de mensen om je heen die je liefhebt. ~ Lotte Rensen

Als je steeds de handen naar ! elkaar uitsteekt, dan wordt je een soort vangnet en word je steeds slimmer om elkaar op te tillen." ~ Mirjam Ottens

26

IEDER TALENT TELT

Ik werd heel geinspireerd door de succesverhalen en wat ik mooi vind is dat die verhalen verteld worden.

Successen moet je delen. En die verhalen gingen over verbinding maken met de student wat natuurlijk een heel mooie gelegenheid schept om die talenten te kunnen laten bloeien en groeien. ~ Deelnemer @IederTalentTelt

IEDER TALENT TELT

DEELTIJD SOCIALE STUDIES

“Dat je van jezelf mag houden als persoon.

Dat heb ik hier ervaren en heeft een grote toegevoegde waarde tijdens de rest van mijn leven.”

28

Ik ben vooral op zoek naar een team of collega’s die bereid zijn zo af en toe collectief op de bek te gaan.... daarna weer op te krabbelen en vol overgave de student ondersteunen of misschien nog beter, de student niet in de weg te lopen.

SOCIAL LEARNINGTRIP

Hoe belangrijk is leiderschap en hoe belangrijk is het voorleven als leider ... Volgens mij hebben we in onderwijsland dienende leiders nodig die de hobbels wegnemen voor de mensen die het moeten doen in plaats van ze terugfluiten als ze niet in het systeem lopen. ~ Patrick Spierts

Het is de kunst om zoveel mogelijk aanwezig te zijn, je niet te verliezen, niet in de ander, niet in de situatie. Het is de kunst om jezelf te roepen, iedere dag weer.

Het hele idee van ‘je moet iets worden’ is krankzinnig. Je bent iets. En je kunt steeds meer ontdekken hoe je daar in kunt zijn. ~ Jürg Thölke

Wat meer durf, creativiteit, avontuur. Ik denk dat daarmee de leerprestaties stijgen. Je geeft leerkrachten en kinderen meer plezier in hun werk.

Wat wij heel graag zouden zien is dat er de komende jaren ruimte is om veel nieuwe experimenten binnen de HAN op te zetten richting nieuwe vormen van onderwijs, waar meer aandacht is voor eigen initiatief, passie volgen en relevante dingen in de praktijk doen.

Leren van het leven. ~ Paul Beekers

Het kan dus wel. Soms heb je het gevoel dat je idealistisch bezig bent, of dat je aan dingen aan het werken bent waarvan sommige mensen cynisch zeggen, nou ik weet niet of het allemaal gaat lukken en dat je hier ziet dat het kan. ~ Ruud Kroes

Help er zit een Knowmad in mijn organisatie!

(Ik ben bij les 2 van de mooc) Een knowmad dat is iemand die nieuwsgierig is, die kritische vragen durft te stellen, dingen durft aan te gaan waar een grote mate van onbekendheid in zit, vaak ook avontuurlijk is, bij de buren graag gaat kijken, iemand die graag deelt, er betekenis aan geeft, samen dingen creert met mensen, die toekomstgericht is....

Hi Guido! ~ William de Kaste

Dat wij volwassenen het ook allemaal niet weten, hoe het zit, hoe het moet, hoe het verder gaat. En hoe kunnen we de jeugd helpen het anders te doen, beter te doen?

Binnen de HAN zouden we meer ruimte moeten creeren voor het gesprek, voor aandacht, voor elkaar. Samen leren. Met elkaar leren.

De persoon achter het cijfer leren kennen. ~ Cristel Busser

Als iedere leerling zich iedere dag afvraagt wat heb ik vandaag geleerd en wat ging er vandaag goed, dan ben je goed op weg naar een leven lang leren. ~ Levi van Dijk

Wat zijn nou thema’s die ons allen raken? Hoe kunnen we verbinden op thema’s die we nog hebben te ontdekken? Perspectieven die iets zeggen over nabijheid. Perspectieven die iets zeggen over ‘hoe leren we met elkaar’ anders dan we al gedaan hebben.

Zorgalliantiecafe

Dan zie ik studenten die verder zijn gekomen dan ze ooit waren. Dat vind ik zo mooi. Je stapt verder dan je ooit was.

Dat gun ik iedereen. Elke keer weer.

Een volgende stap, die weer nieuw is, die iets met je doet... Het is ook een komma, volgend stukje van de zin, volgende beweging, die dynamiek. Dat vind ik geweldig. Volgens mij is dat het leven. ~ Frits Roelofs

Het creeren van rust, van tijd, omdat dat veel effectiever kan zijn. ~ Janique Scharenborg Dat het goed is om ergens bewust in te stappen en bewust uit te stappen in plaats van het maar laten overkomen. ~ Marco Vleeming

Het gaat om het inzetten van die weg. Een bron van episch vertrouwen. ~ Tom B. de Vreugd Een vrije blik in de wereld, een vrijere blik in personen Hoe je de gids in jezelf kunt los- ~ Mieke van Corven maken, in verbinding met elkaar. ~ Guido Crolla

Bevrijding, denken in mogelijkheden. ~ Marco Vleeming

Ieder bracht zijn eigen stukje mee, zijn eigen perspectief. Ik neem daar heel veel van mee. ~ Tim van Dreumel Ik ga hier in beweging weg met een blik van betovering, verwondering, het blik van een kind. ~ Eva Martens

De ruimte om te mogen zijn. ~ Marion Agterberg

En met wijd open ogen, treed je de toekomst tegemoet, omarm je de toekomst en spreek jij uit wie je wilt zijn en wat jij daarin wilt betekenen. ~ Pepijn van Hove

Debiel doen en ‘de Bildung’. Dat lijkt niet voor niets op elkaar.

Dat Bildung, het woord... dan denk ik aan iets groots, iets belangrijks, serieus, bouwen aan jezelf. Bildung.

Maar als je gaat bouwen aan jezelf zonder debiel te doen, dan krijg je een waardeloos huis, een heel saai huis. Daar moet je niet in willen wonen.... Doe gek! ~ Luc Schoot

THE WEEK OF INNOVATION AND INSPIRATION You’re never alone. You’re always where you want to be.

And you’re always infinitely guided and supported. ~ Bentinho Massaro

Iedereen kan zichzelf in de kracht zetten, als je maar weet waarom je opstaat ‘s ochtends. Als je dat weet, dan kun je gaan. ~ Serge de Vries

Mijn droom is dat het onderwijs de student centraal stelt, in al zijn facetten.

Niet de student als partner, maar de student als eigenaar. ~ Jan van Riesen

In hoeverre kun je iemand stimuleren om ECHT op zoek te gaan, te gaan focussen op zijn passie en op die manier uit te zoeken waar ‘ie heen wil met zichzelf. Maak de student leider over zijn eigen bestaan. En laten we vanuit dat standpunt het onderwijs opnieuw gaan opbouwen. ~ Jan van Riesen

Ja, waar gaat het over?

Over zintuigen...

Over zin optuigen.

De beste kunstenaars waren ervan overtuigd dat ze erachter zouden komen. ~ Patrick Kreling.

Het is ook niet erg om te volgen. Om soms gewoon achter iemand aan te lopen.

Maar je moet er wel aan denken dat je soms wel je eigen pad kiest.

Dat je niet altijd hoeft te kijken naar het resultaat.

Dat we er mogen zijn.

Dat je het zo leuk kunt maken als je wilt. Anderen kunnen je daarbij helpen, maar het begin, dat moet je wel zelf doen. ~ Lian Mulder

"Work is only sustainable if you regain the energy you invest in it.�

Hoe krijg je dat nu de HAN in? Dat studenten en medewerkers gewoon bezig kunnen zijn met hun geluk?

Neem het op in het R&O gesprek, maak gebruik van een geluksmeter.. Zodat mensen fijner werken, fijner in hun vel zitten, minder burnout... SLB, neem het daarin ook mee. ~ Marco Vleeming

Onze uitdaging is om te kijken kunnen we het ook op een andere manier aanpakken? We zijn op heel veel fronten nog best wel traditioneel en er zijn zo’n leuke dingen in de wereld, zoveel gave manieren om leren te faciliteren om mensen te laten leren en dat is wat we met #theLearningTrip doe. We gaan die plekken bezoeken, we nemen mensen mee vanuit de HAN. Die laten we los op een plek waar het compleet anders gebeurt om dan te zien wat er gebeurt met die mensen als ze weer terugkomen op hun eigen plek. ~ Pepijn van Hove

Mooi dat je mensen aan het denken zet, aan het voelen zet, vind ik prachtig, dankjewel.

Je mag best wel meer voor jezelf doen nog. Je hart volgen. Het kan nog mooier.

Dat is misschien wel mijn visie om nog meer mijn hart te volgen en daar ook gehoor aan te geven. Ook wel misschien een voorbeeld zijn; als je je hart volgt, dan gebeurt er dit.

Dan word je misschien wel die creatieve man die juist dingen doet. Ga daar voor.

Doe dingen Marco.

Doe dingen Guido.

Ga #VanHetPadjeAf! Da’s hartstikke goed. ~ Marco Vleeming

Ik wil gewoon weer overnieuw beginnen, als een challenge. Dan ga ik naar buiten, moet ik allemaal nieuwe mensen ontmoeten.

Ik moet een nieuw pad vinden. Ik weet het niet, we zien wel. Ik moet het opnieuw creeren een beetje.

Ik denk dat dat misschien de interessantste tijd is.... Ik bedoel, ik ben nog jong genoeg dat ik van alles kan doen. Ik hoef niet zo bang te zijn op dit moment. ~ Paul de Jong

Stofzuiger van positivisme.

We leven in een tijd waarin ik bij jonge mensen zie dat puurheid en authenticiteit heel belangrijk is.

Laat dat een trigger zijn en een focus op heel vernieuwend denken...

Ik geloof ook in een nieuwe underground, een nieuwe revolutie die op alle vlakken zichtbaar wordt en er totaal nieuwe concepten gaan ontstaan. ~ Theo Wismans

Je leert waardecreatie en de methodes om dat te veroorzaken.

Je hebt geen idee wat je gaat ontwerpen. En als ontwerper leer je eigenlijk sneller door de chaos aan het begin van het project heen te gaan. Je weet welke stappen je moet nemen door de chaos heen. ~ Frank Bovenkerk

Wat ik ook echt te gek vind is dat mensen daadwerkelijk zichzelf laten zien en ook als zichzelf deelnemen aan zo’n LearningTrip.

Wat ik soms zie in het onderwijs is dat studenten, als docenten, als managers een rol spelen, een bepaald maskertje opzetten wat dan ‘de professional’ heet of ‘de student’ en zich daar naar gedragen. Dat vind ik zonde. ~ Tom B. de Vreugd

Ik wil heel graag dat ‘hoofd, hart en handen’ meer in het onderwijs stoppen. Dan weet ik niet hoe - en dat brengt dan wel weer spanning met zich mee - maar ik word daar wel heel erg blij van. En, dit wil ik graag!

Daar wil ik graag iets in bijdragen. ~ Angelique van Zuilen

Ik heb echt de inspiratie gevoeld om het onderwijs in de HAN flink op te gaan schudden. Ik voel echt de roep om in actie te komen.

En dat ga ik ook doen.

We gaan niet de revolutie ontketenen. We gaan er iets naast bouwen dat zo aantrekkelijk is, dat iedereen er zodadelijk bij wil horen.

~ Sylvia Bronkhorst

Bekijk hier de trailer https://vimeo.com/221114434