Doelen Magazine editie 11, dec jan feb mrt 2016

INTERVIEW DIRIGENT

TEODOR CURRENTZIS

‘Als ik bescheiden was, zou ik dit werk niet doen.’

MILES DAVIS Heroïne, drank en geniale muziek

DOELENGEHEUGEN Wie bouwt er mee aan het vastleggen van onze geschiedenis?

MEEZING MESSIAH Want het is lastig om niét mee te zingen met deze klassieker

www.dedoelen.nl

MINIMAL THEATRE

Breekbaarheid, traagheid en tedere droefenis klinken door in de liederencyclus Silent Songs van de Oekra誰ense componist Valentin Silvestrov. Het DoelenEnsemble en Internationaal Danstheater onder leiding van choreografe Neel Verdoorn slaan de handen ineen voor een betoverende uitvoering van onder meer dit breekbare werk. zaterdag 12 december 2015 www.dedoelen.nl

2

DE DOELEN

VOORWOORD

VOORWOORD Beste bezoeker, Dit magazine omspant Kerstmis én Pasen. Ons 50-jarig jubileum heeft de nadruk in de maanden april, mei en juni, en voor die maanden komt er dan ook een speciaal Jubileum Magazine. Het magazine dat u nu leest loopt dus door tot en met maart, en zo kan het dat de twee feestdagen die een groot stempel drukken op het muzikale seizoen er allebei in staan.

Maar nu ik dit schrijf moeten de donkerste en koudste dagen van het jaar nog komen. Het is een seizoen waarin de meeste mensen extra behoefte hebben aan tradities om zich aan te warmen. Aan een behaaglijke plek waar we ons thuis voelen, aan sfeervolle muziek, bekende verhalen en liedjes, goed eten en gelijkgestemden.

Ik tenminste wel. Daarom verheug ik mij altijd zo op de wintermaanden in de Doelen, want we hebben het allemaal in huis.

‘Bij het kerstontbijt thuis draaien we de Toccata van Widor. Keihard. Elk jaar weer.’

INHOUDSOPGAVE DE HARP

In gesprek met Remy van Kesteren

pagina 6

TEODOR CURRENTZIS

Zelf ben ik opgegroeid in een gezin dat een aantal muzikale tradities hoog in het vaandel had staan. Sommige daarvan geven mijn vrouw en ik nu weer door aan onze kinderen van 8 en 10 jaar.

Als de kinderen op kerstochtend naar beneden komen, staat het ontbijt klaar en draaien we de Toccata van Widor. Keihard. Elk jaar weer. Eenmaal aan tafel stappen we over op de wat meer stichtelijke Christmas Carols en tijdens het avondeten gaan er kerstcd’s uit heel de wereld op. Ja, daar hebben we een apart schap in de muziekkast voor gereserveerd.

Met mijn achtergrond als a cappella-zanger, kan ik in de Doelen mijn hart ophalen, want er staan de meest fantastische zangprojecten op het programma. Om te beginnen met Frommerkerst van de groep Frommermann, die evergreens als Stille Nacht brengt in de traditie van Comedian Harmonists en The Mills Brothers. Een beetje tussen klassiek en lichtvoetig in, met hier en daar een vleugje jazz. Met een van hen heb ik zelf nog gezongen; ik wilde ze heel graag een keer in de Doelen hebben. Maar ook de kerstconcerten van Wishful Singing en het Ierse kamerkoor Anúna bieden warmte in koude dagen. O, en u kunt zelf ook in de Doelen zingen in de meezing-Messiah! Gecombineerd met het speciale kerstdiner in In de Doelen is een avond uit helemaal compleet.

‘Oproer, revolutie, die spirit wil ik laten horen.’

pagina 8

Ik wens u alvast een warme kerst! En maar meteen een mooie Pasen!

Hartelijke groeten, Gabriël Oostvogel, directeur-voorzitter de Doelen

Op (en achter) het podium

Het leven van een musicus

pagina 14

DE DOELEN

3

INHOUDSOPGAVE

MILES DAVIS

The man with the horn in beeld en geluid

pagina 16

Proeven en ontdekken op Cross-linx pagina 38

ROOKWORST EN BIER pagina 43

Op bezoek bij Bezoekers in beeld

pagina 24

DRAAG BIJ AAN HET DOELENGEHEUGEN Deel uw mooiste herinneringen

pagina 46

MET MOZART DOOR EUROPA De Grand Tour van de kleine Mozart

pagina 30

De Notenkraker

Kerstvoorstelling Rotterdams Philharmonisch Orkest

pagina 36

EN VERDER Tips om niet te missen | pagina 5 Bestel & win | pagina 18 Reacties | pagina 19 Uitvoerend leiderschap, concertmeesters aan het woord | pagina 20 Uw naam in ons jubileumboek | pagina 41 Andere geluiden, tips buiten de Doelen | pagina 42 BoddĂŠ aan het woord | pagina 44 Kijkje achter de schermen | pagina 45 Zing mee met de Messiah | pagina 50 Genreoverzicht | pagina 53 Concertagenda | pagina 54

Piano’s Piano’sen en vleugels vleugels nieuw & gebruikt nieuw & gebruikt

Revisie && taxatie taxatie Revisie

Piano’s en Piano’s en Piano’s en vleugels vleugels Piano’s en vleugels vleugels nieuw & gebruikt nieuw & nieuw & gebruikt nieuw & gebruikt gebruikt

Revisie taxatie Revisie taxatie Revisie && taxatie Revisie &&taxatie

Piano’s Piano’sen en vleugels vleugels nieuw nieuw&& gebruikt gebruikt

Revisie &&taxatie taxatie Revisie

Piano-&&vleugelverhuur vleugelverhuur Piano-

Stemmen Stemmen && onderhoud onderhoud

Pianovleugelverhuur Pianovleugelverhuur Piano&&vleugelverhuur Piano&& vleugelverhuur

Stemmen && onderhoud Stemmen &&onderhoud Stemmen onderhoud Stemmen onderhoud

Piano-&&vleugelverhuur vleugelverhuur Piano-

Stemmen Stemmen &&onderhoud onderhoud

ancier r e v e L van Hét officiële verkoop- en serviceadres van Steinway & Sons in Nederland.

Hét officiële len verkoop- en serviceadres van Steinway & Sons in Nederland. e o D De De De mooiste pianobeleving Nederland mooiste pianobeleving,van sinds 1868

HétHét officiële verkoopen serviceadres serviceadres van Steinway & in Hét officiële verkoopen serviceadres serviceadres Steinway & in Hét officiële verkoopen van van Steinway & Sons Sons in Nederland.

Nederland. officiële verkoopvan Steinway & Sons Sons in Nederland.

Nederland.

Robijnstraat 5, 1812 RBen Alkmaar, T 072-541 44 00, www.steinwaycenter.nl Robijnstraat 5, 1812 RB Alkmaar, T 072-541 44 00, www.steinwaycenter.nl

DE DOELEN

5

TIPS

TIPS

om niet te missen

VRIJDAG 18 DECEMBER 2015

Prachtig de drie B’s!

MAARTEN VAN VEEN Artistiek leider DoelenEnsemble

Als kind was ik altijd gefascineerd door allerlei soorten muziek. Ik wilde ‘t liefste alles spelen op de piano: van de Sacre tot Bach! Gelukkig leven we nu in een generatie waarbij pianisten alles mogen én kunnen spelen. Dat heeft ook alles te maken met je interesse, maar ook met de tijdsgeest. Ik was de eerste pianist die met zo’n breed repertoire mocht afstuderen in Amsterdam. Ook Piotr Anderszewski heeft zo’n breed repertoire dat allemaal zeer de moeite waard is. Ik verheug me alweer op zijn komst!

Prachtig de drie B’s!

Kijk voor meer informatie over dit concert op pagina 59.

ZONDAG 21 FEBRUARI 2016

Canto ostinato van Ten Holt JESSICA DE LIGT Ontwerper bij Das Buro Al jaren luister ik de Canto ostinato. Hoeveel weken, dagen, uren ik ermee heb doorgebracht, geen idee.

Wat het precies is dat dit stuk zó fijn maakt, laat zich lastig omschrijven.

Het schept een omgeving waarin alles gebeurt. Je kan er helemaal in verdwijnen.

Je kunt je voorstellen dat de Canto en ik al van alles samen hebben meegemaakt.

We zijn op reis geweest naar zonnige oorden, hebben donkere winterdagen doorstaan, avonden met goede gesprekken en vele fietstochten kriskras door de stad gemaakt. Het enige wat we niet hebben meegemaakt is een live-ontmoeting. Gelukkig duurt dit niet langer meer. Ik zie er ontzettend naar uit om in de Doelen te komen verdwijnen in de Canto.

Kijk voor meer informatie over dit concert op pagina 73.

WOENSDAG 20 JANUARI 2016

Calefax ESTHER SMIT

Kassamedewerker de Doelen Een bezoek aan een concert van Calefax is eigenlijk een heel veilige keus. Elk concert is anders, maar altijd zijn de geweldige arrangementen zo verrassend en gewoon zo mooi. Deze vijf rietblazers hebben een heel divers repertoire, van eeuwenoud tot hedendaags. Ik zal het concert van Calefax en het DoelenEnsemble samen, zo’n tien jaar geleden, niet snel vergeten.

Nog hoor en zie ik hoe ze met Steve Reichs New York Counterpoint de hele zaal op zijn kop zetten. Ik ben heel benieuwd waar ze me deze keer weer mee naar toe nemen.

Kijk voor meer informatie over dit concert op pagina 67.

19 EN 20 DECEMBER 2015

Van Mozart tot White Christmas ANOUK BIENEFELT

Medewerker marketing & communicatie de Doelen Mijn eerste herinnering aan klassieke muziek is tijdens kerst bij opa en oma. Nu ik in de Doelen werk, kom ik sinds tijden weer in aanraking met klassieke muziek.

Het eerste concert dat ik hier bezocht was Late Night met Gergiev. Wat een nieuwe en interessante ervaring!

Een kenner ben ik nog lang niet, maar ik laat me graag inspireren. Tal van concerten zou ik willen bijwonen.

Mozart van de gebroeders Jussen is er één van, maar ook White Christmas at the Doelen. Om zo nog eens terug te gaan naar die eerste herinneringen aan klassieke muziek. Dit keer live en in de indrukwekkende Grote Zaal.

Kijk voor meer informatie over dit concert op pagina 59 en 61.

6

INSTRUMENT IN BEELD

DE HARP

DE DOELEN

Van eensnarige jachtboog tot ingenieus tokkelinstrument INSTRUMENT IN BEELD

De harp een typisch vrouweninstrument? Het is een hardnekkig beeld, dat van kabbelende beekjes en blondines met engelenhaar. De Nederlandse harpist Remy van Kesteren (1989) maakt op 21 januari korte metten met alle clichĂŠs die aan het instrument kleven. Hij laat het publiek kennismaken met de harp avant la lettre.

Improvisaties op het grensvlak van klassiek en jazz, samen op het podium met stertrompettist Eric Vloeimans.

DOOR GILLES DE SITTER | FOTO’S SANNE DONDERS

De stemmechanieken die de toonhoogte van de snaren alteren.

Geometrische Art Deco vormen die de Lyon & Healy Salzedo zo typeren.

De pedaalharp heeft zeven pedalen die in drie standen kunnen worden gezet.

DE DOELEN

7

SPOTIFY

Beluister Remy van Kesteren op de Spotify playlist van dit magazine. www.dedoelen.nl/ spotify

‘Ik ontdekte dat de muziek die ik wil maken er niet is’ - REMY VAN KESTEREN

De harp bestaat al duizenden jaren en evalueerde van eensnarige jachtboog tot ingenieus tokkelinstrument. Als een vergelijking gemaakt moet worden, dan het liefst met de piano. ‘Kijk naar de harp en je telt 47 snaren’ zegt Van Kesteren. ‘Die snaren vertegenwoordigen zeg maar de witte toetsen van de piano.’ Een halve toon hoger of lager klinkt pas wanneer een ingenieus systeem in werking wordt gezet. De harpist doet dat door een van de zeven pedalen te beroeren.

‘Die kennen drie standen’ gaat Van Kesteren verder. ‘Los, neutraal of helemaal ingetrapt. Dat maakt de harp lastig te bespelen, zeker als je improviseert.’ En dat doet Van Kesteren veel de laatste tijd. ‘Ik ontdekte dat de muziek die ik wil maken er niet is. Dus moet je zelf aan de slag, ook met improvisaties. Daar studeer ik op met een bevriende pianist. Hij laat mij allerlei pianolicks (soort loopjes) horen uit de jazz en de blues.

Voor hem gesneden koek, maar ik bijt me erop stuk. En om zo’n loopje nou precies na te spelen… Je moet uitvogelen hoe je het vertaalt naar het idioom van de harp. Daar zit de uitdaging.’

Remy van Kesteren liet in 2014 bij Lyon & Healy in Amerika zijn harp bouwen. ‘In alle opzichten een prachtinstrument’, zegt Van Kesteren.

‘Het model is een Salzedo’, genoemd naar de legendarische Franse harpist en componist Carlos Salzedo die met Witold Gordon aan het ontwerp werkte. Lyon & Healy introduceerde het model in 1928. Wat opvalt is de basiskolom in de typische geometrische Art Deco stijl. Subtiel zijn de handgeschilderde rood en zilveren strepen op de klankkast, ook een kenmerk van de Art Deco. ‘Maar ik heb deze harp gekozen om z’n warme klank. Vooral het laag klinkt echt fantastisch’.

BESTEL KAARTEN

donderdag 21 januari 2016, Jurriaanse Zaal 20.15 uur

MUSICA CALLADA MUZIEK VAN DE STILTE MET REMY VAN KESTEREN EN ERIC VLOEIMANS

De muziek van Federico Mompou (1893-1987) vormt de basis voor dit verrassende programma dat uitwaaiert naar zowel klassiek, jazz als improvisatie. www.dedoelen.nl

8

INTERVIEW TEODOR CURRENTZIS

DE DOELEN

ROMANTISCHE ANARCHIST Sterdirigent Teodor Currentzis eindelijk in de Doelen.

INTERVIEW DOOR GUIDO VAN OORSCHOT FOTO’S SANNE DONDERS

DE DOELEN

INTERVIEW TEODOR CURRENTZIS

DOOR GUIDO VAN OORSCHOT FOTO’S SANNE DONDERS

9

10

INTERVIEW TEODOR CURRENTZIS

Voor muziek en expressie trekt de Griekse dirigent Teodor Currentzis alles uit de kast.

In Siberië richtte hij zijn eigen orkest op, waarmee hij in januari debuteert in de Doelen. Aan valse bescheidenheid lijdt de musicus niet.

‘Ik voel me thuis in elke tijd en begrijp de stijl van elke periode.’

Geniaal. Radicaal. Bagger. Naar pittige meningen over de Griekse dirigent Teodor Currentzis hoef je niet ver te zoeken. Een enfant terrible kun je hem met zijn 43 jaar niet meer noemen. Maar het woord ‘omstreden’ past hem als gegoten. Hoort de ene recensent in zijn musiceren een ‘fabelachtige klankencarrousel’, de andere klaagt over ‘vulgair, walgelijk geluid’. Ook Currentzis zelf smijt trouwens graag met grote woorden. ‘Ik ga de klassieke muziek redden’, riep hij ooit in een Britse krant. Waarvan? Van braaf musiceren, wat voor hem gelijk stond aan ‘vrijen met een condoom’.

Teodor Currentzis schiet in de lach. ‘Heb ik dat gezegd? Haha!’

Zijn sonore bariton klinkt vanaf een sjofele bank, in een sjofele Duitse artiestenkamer. Hij is lang, voor een Griek. Tenger ook, al doen de biceps vermoeden dat hij de weg naar de sportschool weet te vinden.

Zijn uitstraling is vergeleken met die van Nick Cave, de popheld met het bleke doodgraverhoofd. Maar Currentzis moet kleurrijker zijn, want hij werd ook gesignaleerd met een hipsterknotje, huzarenlaarsjes en wufte sjaals. In het Ruhrgebied houdt hij het op een T-shirt met spijkerbroek. In de Jahrhunderthalle van Bochum, een voormalige fabriek, repeteert hij Wagners opera Das Rheingold. De partituur ligt dichtgeklapt op tafel en op het kaft ligt een hamer.

De dirigent heeft er zojuist ritmisch mee staan meppen op een gietijzeren pilaar. Grapje van de regisseur, de Nederlander Johan Simons. Evengoed kun je er een krachtig symbool in zien van Currentzis’ esthetiek.

Want als het aankomt op muziek en expressie, trekt hij alles uit de kast.

‘Als ik bescheiden was, zou ik dit werk niet doen.’

DE DOELEN

DE DOELEN

11

INTERVIEW TEODOR CURRENTZIS

JEUGDIGE AVONTURIERS Desnoods verhuist hij ervoor naar Siberië. Verbaasd zag de muziekwereld in 2004 hoe een onbekende Griek neerstreek als chef van het operahuis in Novosibirsk. Nog groter was de verbazing toen hij daar, 3400 kilometer voorbij Moskou, een nieuw orkest uit de grond stampte. Musica Aeterna luidde de naam, ‘eeuwige muziek’.

Net als bijvoorbeeld het Orkest van de Achttiende Eeuw moest het gaan spelen op authentieke instrumenten.

Currentzis doorkruiste Siberië en rekruteerde aan muziekscholen en conservatoria de grootste talenten.

De jongelui kregen niet alleen een straf muzikaal regime opgelegd, Currentzis nam ook hun culturele vorming ter hand. Hij stuurde ze naar tentoonstellingen, draaide films en organiseerde poëzieavonden – alles voor de verbeelding. In 2011 verhuisden de avonturiers met hun dirigent mee naar Perm, toen daar de condities gunstiger bleken.

‘In de meeste orkesten’, zegt Currentzis, ‘spelen musici vakkundig hun noten. Ze kijken vaak op hun horloge en hebben een hekel aan de dirigent.

Die trekt zich daar niets van aan, want hij is toch beroemd en altijd op weg naar het volgende vliegtuig. Zo zit de orkestwereld in elkaar, maar ik doe er niet aan mee. Om de extase van muziek te beleven, werk ik liever met gemotiveerde mensen.’

ROMANTISCHE ANARCHIST Zijn moeder was pianolerares. In zijn Atheense kindertijd speelde ze elke ochtend Mozart en Schubert.

Zijn vader, een eigenzinnige politieman, hielp communisten die door de toenmalige dictatuur werden vervolgd. ‘Mijn ouders behoorden tot de hippiegeneratie: ze waren jong, anarchistisch en liefdevol.’

Op z’n vierde kroop Teodor Currentzis voor het eerst achter de piano, op z’n zevende kreeg hij een viool. Na zijn conservatoriumstudie – viool en compositie – trok hij de wijde wereld in. Begin jaren negentig verkende hij het voormalige Oostblok. ‘Ik trok naar steden als Boekarest, Boedapest en Praag. Het IJzeren Gordijn was in 1989 gevallen en er gebeurden buitengewoon interessante dingen. > lees verder

‘In de meeste orkesten spelen musici vakkundig hun noten.

Ze kijken vaak op hun horloge en hebben een hekel aan de dirigent.’

12

‘De Vijfde van Beethoven is je reinste barricademuziek.

Oproer, revolutie, die spirit wil ik laten horen.’

INTERVIEW TEODOR CURRENTZIS

DE DOELEN

DE DOELEN

Als romantische anarchist vond ik dat opwindend, alles leek mogelijk in die tijd.’ In 1994 vestigde Currentzis zich in het voormalige Leningrad, de Sovjetstad die nog maar net was herdoopt tot Sint-Petersburg. Hij leerde er het dirigentenvak van de hoogbejaarde Ilja Moesin. Deze legende had eerder talenten afgeleverd als Yakov Kreizberg en Valery Gergiev.

In tegenstelling tot de meeste maestro’s zoekt Currentzis zijn repertoire in liefst vijf eeuwen: van de 17de tot en met de 21ste. Op die veelzijdigheid is hij trots.

‘Soms hoor ik een barokdirigent die romantisch repertoire dirigeert, maar dan mist het innerlijke kracht.

Andersom komt ook voor: een romantische maestro die zich op barokmuziek stort, maar niet de juiste groove vindt.’

‘Aartsmuzikaal’ - Volkskrant over Teodor Currentzis

13

INTERVIEW TEODOR CURRENTZIS

Als hij iets positiefs over zichzelf mag zeggen: ‘Ik vind mezelf geen typische barokdirigent, maar ook niet uitgesproken romantisch of hedendaags.

Ik voel me thuis in elke tijd en begrijp de stijl van elke periode.’ Klinkt dat onbescheiden? Dat moet dan maar, meent Teodor Currentzis. ‘Als ik bescheiden was, zou ik dit werk namelijk niet doen.

Leer mij ze kennen, de dirigenten die bescheiden doen maar het in werkelijkheid niet zijn. Je mag me egoïstisch noemen, maar ik houd in elk geval oprecht van de musici met wie ik werk.’

BESTEL KAARTEN

woensdag 13 januari 2016, Grote Zaal 20.15 uur

JE REINSTE BARRICADEMUZIEK Bij zijn debuut in de Doelen dirigeert Currentzis muziek van Mozart en Beethoven. In hun noten voelt hij ‘van alles verschuiven’.

‘Neem de Vijfde Symfonie van Beethoven, dat is je reinste barricademuziek. Oproer, revolutie, die spirit wil ik laten horen.’

Patricia Kopatchinskaja is de soliste in Mozarts Vioolconcert nr. 5. Wie de Moldavische ooit heeft zien optreden – blootsvoets, zinderend – snapt de associatie met een vulkaan.

Zou Teodor Currentzis haar ook zo omschrijven? Voor het eerst in het gesprek valt de dirigent stil. Hij piekert een halve minuut en zegt: ‘Ze is mijn muzikale tweelingzus, we voelen elkaar perfect aan.’ Na nog een halve minuut stilte klinkt het aarzelend: ‘Ik zie haar eerder als een fragiel, sensitief vogeltje. Maar je hebt gelijk, in veel gevoelige mensen sluimert een vulkaan.’

Musica Aeterna, Perm Teodor Currentzis dirigent Patricia Kopatchinskaja viool Combattimento Mozart Symfonie nr.25 Mozart Vioolconcert nr.5 Biber Keuze uit Rosenkranz-Sonates Beethoven Symfonie nr.5 www.dedoelen.nl

Dirigent Teodor Currentzis 1972

1976

1984

1994

2004

wordt geboren in Athene; zijn moeder is pianolerares, zijn vader werkt bij de politie

krijgt zijn eerste pianolessen

begint aan het conservatorium van Athene met de studies viool en compositie

trekt naar Sint-Petersburg, waar hij het dirigeervak leert van de beroemde pedagoog Ilja Moesin

wordt chef-dirigent van het operahuis in Novosibirsk (Siberië); richt het koor en orkest Musica Aeterna op

Teodor Currentzis over muziek en liefde

‘Liefde is de drijvende kracht van muziek.’

‘Braaf musiceren is als vrijen met een condoom.’

‘Elk concert is als een zwangerschap.

Je droomt en wacht tot het wonder zich voltrekt.’

2006 sticht in Moskou het Territoria Modern Art Festival, dat is gewijd aan oude en nieuwe muziek

2011 verhuist met Musica Aeterna naar het operahuis van Perm (Siberië)

2016 debuteert in de Doelen, dirigeert Verdi’s Macbeth aan het operahuis van Zürich

TEODOR CURRENTZIS OP CD EN DVD         

Purcell, Dido & Aeneas (Alpha) Mozart, Requiem (Alpha)

Sjostakovitsj, Symfonie nr.14 (Alpha) Sjostakovitsj, Pianoconcerten (Harmonia Mundi, met Alexander Melnikov) Mozart, Le nozze di Figaro en Così fan tutte (Sony) Rameau, The sound of light (Sony) Stravinsky, Le sacre du printemps (Sony) Purcell, The Indian Queen (dvd, regie Peter Sellars) Tsjaikovski, Vioolconcert (Sony, met Patricia Kopatchinskaja, januari 2016)

14

OP HET PODIUM

‘Eerst waren de orkestleden absolute goden voor mij. Nu zie ik ze als familie.’

DE DOELEN

DE DOELEN

DOOR ELSBETH GRIEVINK FOTO’S SANNE DONDERS

15

OP HET PODIUM

MARGARET & ROBERT

Hoe ziet het leven van een musicus eruit? Wat zijn de leukste kanten van het vak? En hoe werkt dat, tussen twee geliefden in één en hetzelfde orkest? We spraken met Margaret Urquhart (58) & Robert Franenberg (57), beide contrabassist bij onder meer het Orkest van de Achttiende Eeuw.

OP HET PODIUM

JEUGD Margaret: ‘Toen mijn moeder me voor het eerst meenam naar een concert, kon ik alleen maar naar de contrabas kijken. Wat een ding! Wat een geluid!’

Robert: ‘Ik ben opgegroeid in Los Angeles, in een familie van zakenmannen.

Muziek speelde geen rol.

Toen ik op school een instrument moest kiezen, zei mijn moeder: jij bent lang, neem de contrabas. Ik ben haar nog altijd dankbaar.’

NEDERLAND R: ‘Op de Amerikaanse Universiteit waar ik studeerde, had ik als hoofdvak muziek.

In het laatste jaar luisterde ik veel opnames van Frans Brüggen en raakte er compleet van in de ban. Daar in Nederland was iets bijzonders aan de hand, daar moest ik naartoe! Oude muziek was het op dat moment helemaal. Een totaal nieuwe smaak. Warmer en mooier dan alles wat ik daarvoor gehoord had.’

M: ‘Ik ben van Engeland naar Den Haag verhuisd om les te kunnen krijgen van Anthony Woodrow, een van de pioniers in oude muziek.’

DROOM M: ‘Voor ik zelf bij het Orkest van de Achttiende Eeuw speelde, waren de orkestleden absolute goden voor mij. Nu zie ik ze als familie – hier ben ik thuis.’

R: ‘Ik verdeel mijn tijd tussen het Rotterdams Philharmonisch en het Orkest van de Achttiende Eeuw, allebei zeer speciale orkesten.’

LIEFDE R: ‘Ik zag Margaret voor het eerst op de Begijnhof in Amsterdam, waar ze optrad.

Dat is nu 33 jaar geleden.’

M: ‘Inmiddels spelen we al meer dan 25 jaar samen bij het Orkest van de Achttiende Eeuw, wat nog altijd even heerlijk is.’

R: ‘Muzikaal passen we ook goed bij elkaar. Ons spel is anders, maar net als topsporters, nemen we elkaar

de wind uit de zeilen. Het is teamwork.’

GEZIN M: ‘Toen we kinderen kregen, stonden we voor een uitdaging: hoe gaan we dat doen op tournee? Dat was snel opgelost, want het hele orkest wierp zich op als oppas. Hadden we een huilende peuter op het vliegveld? Dan was er altijd een collega die te hulp schoot.’

R: ‘Ik herinner me een concert waarbij onze manager in de coulissen stond met onze baby op de arm.’

M: ‘Haha! O ja!’

MEE OP TOUR R: ‘Zo min mogelijk. Een contrabas is al zwaar genoeg.’

M: ‘Mijn Bose koptelefoon, al heb ik die niet veel op. Ik vind het veel leuker om met mijn collega’s te kletsen.’

MINDER LEUK R: ‘Als er een trein uitvalt of als er file is op weg naar

de concertzaal. Dat geeft stress.’

M: ‘Vreselijk. Daarom ga ik het liefst altijd heel vroeg van huis.’

LEUK OM TE DOEN R: ‘Inmiddels zijn de kinderen alle drie het huis uit.

Dat geeft ons weer ruimte voor andere dingen. Nieuwe instrumenten uitproberen, manuscripten lezen, mediteren, Feldenkrais.’

M: ‘En Robert kookt heel graag en goed. Vooral zijn chocoladetaarten en cheesecakes zijn onovertroffen.’

FAVORIETE PLEK R: ‘De Kralingse Plas. We wonen vlakbij. Ik ga er graag heen om een rondje hard te lopen of een wandeling te maken met Margaret.’

M: ‘Hoogzomer of vorst, het is er altijd mooi.

Waar ik ook graag kom is Arboretum Trompenburg.

Het heeft een leuk theehuis om bezoek mee naartoe te nemen.’

16

DE DOELEN

ONDER DE LOEP

‘The man with the horn’ in beeld en geluid

MILES DAVIS DOOR HELMUT DE HOOGH

TURBULENT

RAUW

Zelden is er zo’n krankzinnige tijd geweest als eind jaren vijftig en daarna de jaren zestig en zeventig in Amerika. Met zijn unieke stijl wist trompettist en bandleider Miles Davis de tijdgeest te vangen en als een muzikale meesterkok te vertalen naar revolutionair vernieuwende jazz. De top van de Nederlandse jazzscene brengt nu live een ode in beeld en geluid.

Hoewel Miles Davis uit een welgestelde familie kwam, kwam zijn inspiratie bepaald niet uit de upperclass, maar van het rauwe straat- en nachtleven van New York. In 1926 begon hij aan zijn 65-jarige leven waarin hij uitgroeide tot een van de meest invloedrijke en vernieuwende muzikanten van de twintigste eeuw. Op zijn dertiende kreeg hij een trompet van zijn vader. Toen woonden zijn nog op een ranch in St. Louis. Maar na zijn middelbare schooltijd verhuisde Davis naar New York.

De turbulente tijdgeest van na de Tweede Wereldoorlog in Amerika had een enorme invloed op de muziek en andere kunsten. De jaren zestig brachten de moorden op president Kennedy en Martin Luther King, de landing op de maan en blije hippies. Het conflict in Vietnam leidde na een aanloop van zo’n twintig jaar in de jaren zeventig tot een pijnlijke nederlaag en een trauma van de Amerikanen. President Nixon raakte intussen verstrikt in het Watergate schandaal.

DE DOELEN

17

ONDER DE LOEP

‘Vaak was Davis niet te harden, zo heftig was hij in zijn levensstijl met veel drank en vrouwen.’

HET CONCERT KIND OF BLUE HEROÏNE De wereld had bijna het grote talent van Miles Davis moeten missen, doordat hij in de jazzclubs begin jaren vijftig een heroïneverslaving opliep. Gelukkig nam Davis zelf maatregelen en probeerde bij zijn vader in St. Louis af te kicken. Of dat echt gelukt is of dat alcohol ervoor in de plaats kwam, weet niemand precies. Feit is dat Davis als herboren in New York terugkwam en zijn Miles Davis Quintet oprichtte met topmuzikanten als John Coltrane, Sonny Rollins en Charles Mingus.

Miles Davis liefhebber en saxofonist Ben van den Dungen vertelt hoeveel indruk het album ‘Kind of Blue’ dat in 1959 verscheen op hem heeft gemaakt.

‘Het is een mijlpaal, waardoor je anders denkt over alle jazz daarvoor.’ Het werd het best verkochte jazzalbum tot dan toe.

Davis was daarbij de people manager, die muzikaal het beste uit de muzikanten haalde.

Knap, want vaak was Davis niet te harden, zo heftig was hij in zijn levensstijl met veel drank en vrouwen.

LANG VERNIEUWEND Het knappe is dat Miles Davis over een lange periode vernieuwend zou blijven. Volgens Van den Dungen heeft hij de jazz wel vijf keer radicaal vernieuwd. Zo is ook het album ‘Tutu’ uit 1986 nog legendarisch. Davis voelde precies aan welke kant het opging met de muziek.

De voorstelling ‘Miles!’ neemt het publiek mee op een tocht door het roerige creatieve brein van een genie.

De line-up bestaat uit topmuzikanten Michael Varekamp op trompet en Ben van den Dungen op saxofoon met rijzende ster Eline Gemerts als zangeres en vertelster en ondersteuning van de Vito Brothers.

Van den Dungen: ‘Het concert gaat in een rap tempo. Op drie doeken zie je beelden die iets te maken hebben met de muziek. Tachtig minuten zit je in het hoofd van die man. Het is niet chronologisch of belerend. We zetten vooral een sfeer neer, een flow in een periode van de jazzmuziek met honger naar vernieuwing.’

BESTEL KAARTEN

vr 26 februari 2016, Jurriaanse Zaal 20.15 uur

MILES!

Live jazz & film ‘The man with the horn’ in beeld en geluid Ft. Eline Gemerts, Michael Varekamp en Ben van Dungen m.m.v.

Vito Brothers o.l.v.

Wiboud Burkens.

Om 19.15 uur interviewt Frank van Berkel trompettist Michael Varekamp Bestel online www.dedoelen.nl

ROLLINS

MINGUS COLTRANE

Handtekening Miles Davis, gastenboek de Doelen 9 november 1969

18

DE DOELEN

BESTEL & WIN

BESTEL & WIN (VOOR)LEZEN

De Kleine Kerstman In de kerstvakantie speelt in de Doelen de familievoorstelling De Kleine Kerstman waarin Joep Onderdelinden in zijn kerstmannenpak de allergrappigste kerstman is die je je kunt voorstellen. De voorstelling is gebaseerd op de populaire prentenboeken van Anu Strohner en Henrike Wilson. We geven drie prentenboeken weg.

SCHEUREN MAAR

De enige echte Rotterdam Scheurkalender De mooiste Rotterdamse uitdrukkingen, foto’s van vroeger, wist-u-datjes en Echte Rotterdamse Records vindt u iedere dag terug in de Rotterdam Scheurkalender. En op 18 mei, de dag waarop wij ons 50-jarig jubileum groots vieren, is er een prominente plek voor de Doelen ingeruimd.

Nieuwsgierig? We mogen drie exemplaren verloten.

VAN BOSCH TOT BRUEGEL

TOEGANGSKAARTEN BOIJMANS ZELF AAN DE SLAG

DOELEN BOUWPLAAT ‘Rotterdamse Gebouwen’ is een serie papieren bouwplaten van beroemde gebouwen in Rotterdam, de architectuurstad van Nederland. Voor wie een beetje handig is en beschikt over lijm, schaar en wat geduld, is het een koud kunstje om gebouwen als de Markthal, de Rotterdam of Rotterdam Centraal Station in elkaar te zetten. De Doelen mocht in dit rijtje niet ontbreken, dus sinds kort is er ook een mooie bouwplaat van de Doelen & Codarts. Zin om te knutselen? De Doelen Winkel geeft vijf bouwplaten weg.

De tentoonstelling De ontdekking van het dagelijks leven – van Bosch tot Bruegel geeft met zo’n veertig schilderijen en evenveel prenten een beeld van het 16de eeuwse dagelijks leven: van bordelen tot schaatsende menigten, van ongelijke liefde tot feestende boeren. Met topstukken vanuit de hele wereld biedt Museum Boijmans van Beuningen een inzicht in drie generaties pioniers die de schilderkunst voor goed veranderden. Met panelen van Jheronimus Bosch, Lucas van Leyden, Marinus van Reymerswale, Jan Sanders van Hemessen, Quinten Massys en Pieter Bruegel de Oude. Doelen Magazine geeft 3 x 2 kaarten weg voor deze tentoonstelling.

KANS MAKEN Mail uw naam en adres o.v.v. de prijs waarop u kans wilt maken naar communicatie@dedoelen.nl Prijswinnaars ontvangen bericht. Over de uitslag wordt niet gecorrespondeerd.

DE DOELEN

19

REACTIES

Wij doen mee! :-) RT @ Irma010 Hoe leuk is dat!

Je eigen naam in het jubileumboek van 50-jarige @ deDoelen! dedoelen.nl/ jubileumboek

@MEFDEBOCK

Het duurde even voordat ik weer helder was. Samen met een lieve vriend de prachtig gespeelde pianoklanken beleefd.

Intens samen genoten!

MARIE-JOSÉ REIJNDERS-MAAS, OVER HET DUBBELCONCERT VAN LUCAS EN ARTHUR JUSSEN

Pas in feb. ‘16 hoor, maar hoe gaaf! Das Cabinet des Dr. Caligari met live orgelbegeleiding in @ deDoelen #erheen!

@ILONAVG

REACTIES Hoe veel muziek betekent voor velen en wat een concert teweeg kan brengen beseffen wij ons dagelijks dankzij de vele reacties die we per brief, e-mail en social media ontvangen.

Kippenvel krijgen we soms bij de ontroerende berichten die u ons stuurt, en vaak zorgen uw reacties ook voor nuttige ingevingen. Dank voor al uw reacties en blijf ze sturen!

Na 21 jaar afscheid Hans de Lange als programmeur Jazz en Wereldmuziek @deDoelen #warmewoorden

@GUUSDUTRIEUX

Tasting the menu at the brand new restaurant In De Doelen ...wow!!! #indedoelen #food #foodporn…

@LIVELIKETOMCOM Liszt had dit moeten horen! @deDoelen @Gergiev Festival Het dak ging eraf vanochtend. #behzodabduraimov

@BREEKYZER

Het moment voor de WAANZINNIGE uitvoering van Rachmaninov 1 t/m 4 #kippenvel #Gergiev @deDoelen #nietnormaal #besteooit

@KATINKADUFFHUIS

 twitter.com/dedoelen |  facebook.com/dedoelen  communicatie@dedoelen.nl

20

CONCERTMEESTERS

DE DOELEN

MARIEKE BLANKESTIJN

UITVOEREND LEIDERSCHAP De concertmeester als muzikaal tolk-vertaler, podiumpsycholoog en people manager.

DE DOELEN

21

CONCERTMEESTERS

IGOR GRUPPMAN

De rol van een concertmeester is doorgaans in de zaal niet echt zichtbaar. De eerste violist die op de eerste stoel het dichtst bij de dirigent zit, lijkt een orkestmusicus als alle andere. Toch is hij of zij als eerste onder de gelijken de belangrijkste schakel tussen dirigent en orkest. Bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest bekleden de Russische violist Igor Gruppman en de Nederlandse Marieke Blankestijn gezamenlijk deze functie. Zij spreken vol vuur over hun werk en over het orkest.

DOOR PAUL JANSSEN BEELD HANS VAN DER WOERD

22

DE DOELEN

CONCERTMEESTERS

‘Het Rotterdams Philharmonisch is een soort Marlon Brando: nooit voorspelbaar, altijd spelend vanuit het hart.’

‘Het is eigenlijk toevallig gebeurd’, zegt Marieke Blankestijn over haar concertmeesterschap van het Rotterdams Philharmonisch Orkest, een functie die ze sinds 2012 vervult. ‘Ik woon in Engeland, en was net verhuisd naar het platteland van Dorset toen ik door het Rotterdams Philharmonisch gevraagd werd of ik het orkest een keer wilde aanvoeren. Ik kwam nietsvermoedend binnen en wist niet dat het orkest op zoek was naar een nieuwe concertmeester.

Na die invalbeurt heeft het zich ontwikkeld. Ik leerde de mensen kennen, er ging een nieuwe wereld van repertoire voor mij open. Dat begon mij te inspireren. Zo ben ik gaan spelen met de gedachte en heb ik auditie gedaan. De stap kwam onverwacht, ook voor het Chamber Orchestra of Europe, waar ik sinds de oprichting in 1985 concertmeester ben.

Dat orkest heeft mij echt de ruimte gegeven om het concertmeesterschap in Rotterdam te ontdekken.

Ik blijf betrokken bij het kamerorkest, maar ik speel er een stuk minder. Met het reizen tussen Engeland en Nederland heeft het concertmeesterschap in Rotterdam haken en ogen, maar ik geniet enorm.’

PODIUMPSYCHOLOOG ‘Voor de functie van concertmeester bestaat geen opleiding’, zegt routinier Gruppman, die al sinds 2004 de Rotterdamse eerste violen aanvoert. ‘Het is heel complex en je hebt het of je hebt het niet.

En het heeft vele aspecten. Een concertmeester is niet alleen de aangewezen persoon om de vioolsoli in de orkestpartij te spelen, de functie behelst ook een vorm van uitvoerend leiderschap. Een goede concertmeester is in staat om de geest van een dirigent te lezen en te begrijpen en vertalen wat hij wil horen qua stijl en interpretatie. Bovendien hebben we een belangrijke psychologische rol op het podium bij concerten en repetities. Je hebt in een orkest met vele persoonlijkheden te maken en bovendien komen er wel eens dirigenten langs met behoorlijke ego’s. Het vergt wat people skills om dat alles in goede banen te leiden. De belangrijkste job van een concertmeester is daarom het orkest te dienen. Wij vormen de lijm tussen het orkest en de dirigent. Je moet daarbij wel een topartiest zijn en een voorbeeld voor allen. Pas dan wil men jou volgen.’

‘Er zit zoveel in het werk van een concertmeester’, haakt Blankestijn in. ‘Ik hoop ook dat we elkaar aanvullen en dat we beiden andere elementen brengen waar het orkest beter van wordt. Wat dat aangaat is het goed dat we verschillende achtergronden hebben. Ik kom uit de hoek van de klassieke kamerorkesten en heb veel met iemand als Nikolaus Harnoncourt gewerkt. Ik ben geheel fris en onbevangen als het om de Mahlers en de Bruckners gaat.

Ik heb daarin geen traditie en hoop wat nieuwe ideeën in te kunnen brengen. Igor is een kind van het Russische repertoire en heeft altijd midden in de grote symfonische traditie gestaan. Ik hoop dat we samen een mooie balans brengen in het orkest.’

DE DOELEN

23

CONCERTMEESTERS

NIEUW LICHT ‘Ik dirigeer zelf ook en dat heeft veel nieuw licht geworpen op mijn functie’, verwijst Gruppman naar zijn andere muzikale leven. Hij is tevens chefdirigent van het Orchestra at Temple Square in Salt Lake City en stond ook al eerder voor het Rotterdams Philharmonisch. Zondag 31 januari dirigeert hij het orkest in een programma met onder meer Beethovens Eerste Symfonie. ‘Het heeft mij meer anticiperend gemaakt in de rol van concertmeester’, zegt hij over zijn ervaring als dirigent. ‘Een dirigent heeft een hele andere taak en positie dan de concertmeester. Ik beschouw het ook als een eer dat het orkest mij wil laten dirigeren. Als concertmeester ben ik een brug, een interpreet van de wensen van de dirigent. Als dirigent ben ik in charge.’

Marieke Blankestijn is weer gewend een kamerorkest vanaf de eerste stoel te leiden. ‘Dat heb ik ook al een keer gedaan bij het Rotterdams Philharmonisch. Een fantastische ervaring was dat. Het was geen grote bezetting – een pianoconcert van Beethoven – en veel mensen in het orkest hadden nog nooit op deze manier gespeeld. Maar als je gewoon naar elkaar luistert is er heel veel mogelijk, zo bleek.’ Kort voor het verschijnen van dit Doelen Magazine leidde Blankestijn het orkest wederom vanaf de eerste stoel in Vivaldi’s fameuze Vier jaargetijden. ‘Ik hoop dat ik het orkest iets bieden kan vanuit mijn eigen ervaring’, zegt ze, nog vooruitblikkend op dit concert. ‘Ik ben geen specialist als het om de oude-muziekpraktijk gaat, maar de praktijk van het op deze wijze spelen ken ik heel erg goed.’

VUURWERK Hoewel ze eigenlijk nooit samen op het podium zitten, hebben de twee concertmeester regelmatig overleg. ‘Dan spreken we over de zaken die gaande zijn binnen het orkest’, zegt Blankestijn. ‘We hebben het uiteraard ook veel over onze eigen groep, de eerste violen. Het is de grootste groep om te leiden en bijeen te houden. Een groep vol vuurwerk.

Gelukkig heb ik alleen nog maar prettige ervaringen.

Het is een hele fijne club en ik ben echt dol op ze.’

‘Marieke wordt alom gewaardeerd’, beaamt Gruppman. ‘En dat is mooi, want hoewel we min of meer dezelfde ideeën hebben over het orkest, hebben we elk onze eigen manier van doen. En de concertmeesters bepalen toch mede de continuïteit van een orkest. Al blijft het vooral bij het Rotterdams Philharmonisch opvallend hoe een andere dirigent het geluid van het orkest compleet kan veranderen. Het is voor ons concertmeesters steeds de uitdaging om de instrumentale taal te vinden die het geluid kan overbrengen dat de dirigent in zijn hoofd heeft. Daarmee onderscheidt het Rotterdams Philharmonisch zich naar mijn idee ook van andere orkesten: het kan zich als een kameleon gedragen en daar ben ik trots op. Het is de spirit van het orkest, onafhankelijk en vrij van geest. Ik houd daarvan. Het is een echte vaardigheid om verschillende rollen te spelen en steeds weer iets nieuws te ontdekken. Het Rotterdams Philharmonisch is een soort Marlon Brando: nooit voorspelbaar, altijd spelend vanuit het hart. Misschien niet altijd perfect, maar altijd enerverend.’

BESTEL KAARTEN

zondag 31 januari 2016, Grote Zaal 11.00 uur

MOZART EN BEETHOVEN

Rotterdams Philharmonisch Orkest Igor Gruppman dirigent Emanuel Ax piano Mozart Pianokwartet KV478 Beethoven Symfonie nr.1 www.dedoelen.nl

24

OP BEZOEK BIJ

IN BEELD

OP BEZOEK BIJ In de zaal zitten we vaak in stilte naast elkaar, te genieten van muziek. Zonder te weten wie diegene is die naast ons zit. Op deze plek vertellen bezoekers van de Doelen hun verhaal.

DOOR ELSBETH GRIEVINK FOTO’S SANNE DONDERS

DE DOELEN

DE DOELEN

25

OP BEZOEK BIJ

‘Alsof de muziek je omhelst.’

ALIT DJAJASOEBRATA (80, GEPENSIONEERD MUSEUMCONSERVATOR)

26

DE DOELEN

OP BEZOEK BIJ

‘Nieuwe, lastige muziekstukken bewaar ik voor lange autoritten.’

MARC VAN DER HEIJDE (46, MEDE-OPRICHTER VAN GREEN ROOM CREATIVES)

DE DOELEN

27

OP BEZOEK BIJ

‘We hebben toch niet voor niets zo’n mooi concertgebouw in onze stad?’

ANNE VAN SUMMEREN EN PAUL GEURTS (35 EN 37, SOCIOLOOG EN ARCHITECT)

28

OP BEZOEK BIJ

‘Binnen de kortste keren stond de hele zaal te swingen.’

NOY SINGER (27, INTERNATIONAAL PEDAGOOG)

DE DOELEN

DE DOELEN

Anne van Someren en Paul Geurts

Alit Djajasoebrata (80, GEPENSIONEERD MUSEUMCONSERVATOR) IS DOL OP DE INTIMITEIT VAN KAMERMUZIEKCONCERTEN.

‘Van mijn jeugd in West-Java herinner ik mij de zo melodieuze gamelan-degung muziek van onze familie. Nog steeds raak ik ontroerd als ik die hoor, dan komen al die oudooms en -tantes weer tot leven. In 1945 ontvluchtten wij Bandung, alles achterlatend. Twee jaar verbleven we in de bergen. Ik besloot toen voor de rest van mijn leven: behalve foto’s wil ik niet veel bezitten. Liever omring ik me met mooie dingen die ik kan zien, horen en bestuderen.

Muziek hoorde daarbij.

Eind 1949 kwamen we aan in Nederland. Andere cultuur, ander klimaat, meer muziek! Ik raakte in de ban van pianomuziek en jazz - van mijn zakgeld kocht ik het blad Tuney Tunes en las dat van voor tot achter.

Tijdens mijn studie in Amsterdam ben ik lid geworden van een Indonesische zang- en dansgroep. Ik zong ‘kroncong’, een Indonesische zangstijl met invloeden zoals in de Portugese fado. Toen ik naar Rotterdam verhuisde, ontdekte ik de jazzconcerten in de Doelen, later werd mijn smaak steeds klassieker. Nu bezoek ik het liefst strijkkwartetten; ik hou van het kleine, intieme. Je ziet de interactie tussen de musici en tussen de musici en het publiek, dat doet me echt wat.

Soms is het alsof de muziek je omhelst.’

Marc van der Heijde

(35 EN 37, SOCIOLOOG EN ARCHITECT) BEWAARDEN HUN BEZOEKJES AAN CONCERT- EN OPERAGEBOUWEN VOORAL VOOR VAKANTIES. TOT VOOR KORT. Paul: ‘Muziek speelt geen grote rol in ons leven, maar we vinden het erg leuk om nu en dan een concertgebouw te bezoeken. Gek genoeg komt dat er vaak pas van als we in een andere stad zijn.’

Anne: ‘De Staatsopera in Praag vond ik superindrukwekkend.

Het was een beetje een last minute actie – zaten we daar, in onze vakantieoutfits tussen de avondjurken. Vanaf ons balkonnetje genoten we vooral van de prachtige zaal en de kroonluchters, het orkest konden we helaas niet zo goed zien.’

Paul: ‘Sindsdien liep ik rond met het idee om wat vaker klassieke concerten in Rotterdam te bezoeken. We hebben tenslotte niet voor niets zo’n mooi concertgebouw in onze stad.

Onlangs voegden we de daad bij het woord. Het werd De Schepping van Haydn.’ Anne: ‘We zaten áchter het orkest en dat had wel wat; je kon de orkestleden bijna aanraken. Ik heb vooral zitten observeren. Wat doen de muzikanten? Hoe communiceren ze onderling? Hoeft die ene echt alleen maar twee keer op een trom te slaan, het hele concert lang? Hoe reageert het publiek?

Soms liet ik mijn gedachten ook gewoon gaan, aangestuurd door de muziek. Vooral in de eerste helft lukte dat goed. Die was energiek en heftig!’ Paul: ‘Het had wat mij betreft nog bombastischer gekund, al waren er momenten dat de zaal ból stond van het geluid. Erg gaaf. We moesten binnenkort maar weer eens een keer gaan.’

Noy Singer (27, INTERNATIONAAL PEDAGOOG) DOET DE BESTE MUZIKALE ONTDEKKINGEN OP REIS. OP DIT MOMENT HEBBEN DE CARAÏBISCHE KLANKEN HAAR IN DE GREEP.

(46, MEDE-OPRICHTER VAN GREEN ROOM CREATIVES, EEN BEDRIJF DAT STRATEGIEËN ONTWIKKELT EN UITWERKT VOOR KLASSIEKE MUSICI EN GEZELSCHAPPEN) ZET GRAAG ZIJN TANDEN IN MUZIEK. ‘Op de middelbare school hadden mijn beste vrienden een heel uitgesproken muzieksmaak, waar ik jaloers op was, maar The Cure en The Smiths deden mij niet veel. Pas toen ik via de symfonische rock bij Richard Strauss terechtkwam, viel het kwartje: ha, dus hiertoe ben ik op aard!

Kort daarna is de ontwikkeling van mijn diepe liefde voor Beethoven begonnen. Het aantrekkelijke van klassieke muziek vind ik de complexiteit. Je bent niet klaar na een paar keer luisteren; je wordt gedwongen er steeds naar terug te keren, telkens een nieuw laagje af te pellen.

29

OP BEZOEK BIJ

Bij het Red Sofa-programma van de Doelen krijg je het soms flink voor je kiezen, daar houd ik van.

Ik daag mezelf graag uit met een lastig stuk, ook al voelt het in het begin als een soort wortelkanaalbehandeling. Lange autoritten zijn daar heel geschikt voor, je kunt geen kant uit. De mooiste muzikale momenten beleef ik echter in de concertzaal, als alles klopt. Dat je zelf ontspannen bent en niet afdwaalt naar je boodschappenlijstje, dat het orkest op topniveau is, de dirigent een visie heeft en je zodanig in vervoering raakt, dat de zaal om je heen langzaam verdwijnt.’

‘Ik ben mijn tas aan het pakken.

Morgen vlieg ik naar Kaapverdië, voor een sociaal project van een half jaar. Ik verheug me ontzettend om terug te gaan – ik bezocht het land al twee keer eerder, en was ook al een keer in Suriname. De sfeer, de warmte van de mensen én de muziek en dans hebben me daar enorm geraakt. Ik heb er danslessen genomen om salsa, zouk en bachata te leren. Eenmaal terug in Nederland, bleken in Rotterdam ook leuke Caraïbische feestjes te zijn, zoals Hoelahoep in TwentySix. Een vriendin wees me op 40 dagen Kaap-

verdië in de Doelen. Een geweldige avond met optreden van Kaapverdische sterren als Nazalio Fortes en Lura. Ik weet nog dat ik de Grote Zaal binnenkwam, al die stoelen zag en dacht: die Kaapverdianen blijven echt niet in hun stoel zitten als ze hun muziek horen!

En inderdaad, binnen de kortste keren stond de hele zaal te swingen. Lura kende ik nog niet en zij was voor mij een echte ontdekking. Wat een geweldige entertainer! Ik heb de hele avond gedanst en genoten van Kaapverdische hapjes. Ik was alvast even in Kaapverdië.’

30

MET MOZART DOOR EUROPA

DE DOELEN

DE DOELEN

MET MOZART DOOR EUROPA

Met

MOZART door Europa

Toen Wolfgang Amadeus Mozart veertien jaar oud was, had hij een groter deel van zijn leven op reis doorgebracht dan thuis in Salzburg. Van het huidige Tsjechië en Duitsland, Frankrijk, Engeland en Italië, tot zelfs België en Nederland, hij had het allemaal al gezien. Reizen was in Mozarts tijd stukken minder comfortabel dan tegenwoordig en de jonge Mozart was vaak ziek.

Waarom reisde hij dan zo veel, waar ging hij heen en wat leerde hij onderweg?

DOOR ALEXANDER KLAPWIJK

31

32

DE DOELEN

MET MOZART DOOR EUROPA

GRAND TOUR

Tien procent van de scholieren neemt een tussenjaar na het eindexamen. Ze gaan backpacken in Australië, rondreizen door Zuid-Amerika of doen vrijwilligerswerk in Afrika. Op zoek naar zichzelf ontdekken ze onderweg – tussen de feestjes door – dat ‘iets met economie’ toch niet hun droomstudie is en dat er meer in het leven is dan aan de verwachtingen van anderen te voldoen. De jonge ontdekkingsreizigers vertrekken als kind en komen terug als volwassene.

Een Grand Tour, heette zo'n tussenjaar in de achttiende eeuw. Jongeren uit gegoede kringen trokken langs de culturele hoogtepunten van Europa.

Vooral Italië was een populaire bestemming. Zo leerden ze de kunst en cultuur van het Europese vaste land kennen en transformeerden ze ondertussen tot heren van stand.

Grand Tour klinkt weliswaar beter dan het moderne Gap Year, maar laat u zich niet inpakken door mooie woorden. Voor veel jonge heren was de reis door Europa niet alleen een cultureel, maar ook een seksueel avontuur. Van hun nieuw verworven vrijheid maakten de jongeren toen net zo gretig gebruik als nu.

Toen Leopold Mozart in 1763 met zijn vrouw en twee kinderen aan een Grand Tour begon, was dochter Nannerl elf en zoon Wolfgang pas zeven jaar oud. Dat is wat jong voor een Grand Tour, die dus eigenlijk bedoeld was om de wilde puberharen kwijt te raken. En dat ouders als chaperonnes meegaan op zo'n reis is natuurlijk ook niet erg gebruikelijk. Vader Leopold had dan ook andere motieven voor de reis. Hij herkende al vroeg de uitzonderlijke talenten van zijn dochter en bovenal die van zijn zoon, en stelde zijn leven geheel in het teken van hun ontwikkeling.

Dat heeft deels met geld te maken.

Wonderkinderen waren populair in de achttiende eeuw en Leopold wist dat hij met zijn kinderen aan de hoven en bij de adel goed geld kon verdienen. Ze waren letterlijk een veredelde kermisattractie, om het maar oneerbiedig te zeggen. Het gaf Leopold ook de kans om zelf alsnog de Grand Tour te ondernemen die hij als lid van de lagere middenklasse zelf nooit had kunnen maken. De intelligente en verlichte Leopold wilde graag meer van de wereld zien en zijn kinderen boden hem die kans.

‘God gaf mijn kinderen talenten, die mij – zelfs als ik niet doordrongen zou zijn van mijn verantwoordelijkheden als vader – moeten stimuleren om alles op te offeren voor een goede educatie. Elk moment dat ik verlies, is voor altijd verloren. Als ik ooit wist hoe waardevol tijd is voor de jeugd, dan wel nu. Je weet dat mijn kinderen gewend zijn om te werken; zouden ze - als rechtvaardiging voor het feit dat ze maar één ding tegelijk kunnen doen - gewend raken aan uren van nietsdoen, dan zou mijn volledige concept instorten. Regelmaat is een ijzeren hemd.’

– LEOPOLD MOZART

WOLFGANG MET VADER LEOPOLD ZUS NANNERL

JONGE MOZART

DE DOELEN

33

MET MOZART DOOR EUROPA

DEN HAAG

‘Met Permissie zal de heer Mozart, Muziek-Meester van den Prins Bisschop van Saltzburg, de eer hebben op Maendag den 30 September 1765, in de Zael van den Ouden Doelen in 's Hage een Groot Concert te geeven, in het welke zijn zoon, oud maar 8 Jaeren en 8 Maenden, beneevens zijne Dogter oud 14 jaeren, concerten op het Clavecimbael zullen executeren. Alle die Ouvertures zullen zijn van de Compositie van dien jonge Componist die nooyt zijn weerga gevonden hebbende, de goedkeuring van de hoven van Weenen, Versailles en Londen heeft weggedragen. De liefhebbers kunnen na het plaizier hem Muziek voorleggen, hij zal hetzelve alles voor de vuyst spelen. Ieder billet voor een persoon is 3 Guldens, en voor een Heer en Dame f. 5.50.’ - 's-Gravenhaagse Vrijdagse Courant

‘DE ZAEL VAN DEN OUDEN DOELEN’

Dit klinkt wellicht alsof het allemaal eigenlijk om hemzelf draaide, maar dat is zeker niet het geval. Leopold was geen egocentrische exploitant van zijn kroost. Hij wilde het beste voor zijn kinderen. Dit was het moment om vooral Wolfgang als wonderkind te introduceren in de hoogste kringen. Daarvan zou hij de rest van zijn leven profijt hebben.

Dus vertrekt het hele gezin van thuisstad Salzburg en reizen ze via München, Frankfurt en Brussel naar Parijs en Londen, via Antwerpen en Rotterdam naar Den Haag. Daarvandaan zouden ze doorreizen naar Parijs, om vervolgens via Dijon en München terug naar huis te gaan. Het loopt anders dan gepland.

REIZIGERSZIEKTE

Bij aankomst in Den Haag loopt Nannerl een nare ziekte op – waarschijnlijk buiktyfus. Ze wordt behandeld door Dr. Levie Heymans, die door maar liefst vier verschillende ambassadeurs wordt aangeraden.

Maar Dr. Heymans ziet de tyfus aan voor pokken en geeft haar een dieet dat vooral uit melk bestaat en

medicijnen die vermoedelijk net zo schadelijk zijn als de kwaal zelf.

Gelukkig stuurt prinses Carolina van Nassau-Weilburg, die de Mozarts naar Den Haag heeft laten komen, haar hofarts, prof. dr. Thomas Schwenke.

Die schrijft een ander dieet voor (soep en rijst!), waardoor ze aansterkt en overleeft.

Vervolgens wordt Wolfgang ziek. Zo ernstig zelfs, dat hij een week lang buiten bewustzijn raakt. Het is waarschijnlijk aan de hofarts van prinses Carolina te danken dat hij overleeft.

Door al deze malaise loopt de reis een half jaar vertraging op. Voordeel is dat de Mozarts nu wel wat toeristische trekpleisters kunnen aandoen: ze gaan naar Scheveningen (Nannerl ziet een zeehond) en in Amsterdam bezoeken ze het paleis op de Dam. Ook biedt het de jonge Wolfgang de gelegenheid wat te componeren: een aantal vioolsonates (KV27, 30 en 31) als dank aan prinses Carolina en Gallimathias musicum (KV32) en variaties op 'Laat ons juichen Batavieren' (KV24) en 'Willem van Nassau' (niet ons Wilhelmus!, KV25) voor de inauguratie van Carolina's broer Stadhouder Willem V. > lees verder

34

MET MOZART DOOR EUROPA

DE DOELEN

ALLEGRI

In de Sixtijnse kapel hoort Mozart het Miserere van Gregorio Allegri. Het in die tijd wereldberoemde muziekstuk mocht niet uitgevoerd worden buiten de Sixtijnse kapel en wie de partijen kopieerde werd geëxcommuniceerd. Mozart was zo onder de indruk van de hemelse klanken, dat hij het twaalf minuten durende stuk na de dienst op zijn kamer uit zijn hoofd opschrijft.

GREGORIO ALLEGRI

ITALIË

Dat de Grand Tour uiteindelijk 3,5 jaar duurt en bijna de levens van zijn beide kinderen kost, weerhoudt Leopold er niet van om al snel na thuiskomst weer grote reizen te plannen. In 1769 vertrekt hij alleen met Wolfgang naar Italië. In Milaan sleept Wolfgang een compositieopdracht voor een opera in de wacht. In Rome bekwaamt hij zich bij Padre Martini, een franciscaner monnik en muziektheoreticus, in het strenge contrapunt van de oude kerkmuziek. En hij hoort er Gregorio Allegri's beroemde Miserere. In Venetië maakt hij het carnaval mee.

In Milaan componeert Mozart de Symfonie nr.13 in F KV 112. De lessen die Mozart in Italië krijgt en de muziek die hij er leert kennen, zijn voor de rest van zijn leven bepalend, vooral voor de manier waarop hij het contrapunt toepast in zijn composities.

Maar wie een Italiaanse stijl probeert te herkennen in deze symfonie komt bedrogen uit. Mozart imiteert geen stijl, maar vermengt de Italiaanse stijlkenmerken met zijn eigen muzikale taal, assimileert ze. Italië wordt in Mozarts muzikale DNA opgenomen.

Na terugkomst in Salzburg maakt Mozart in de jaren ‘70 van de achttiende eeuw nog een aantal grote reizen.

Maar de meeste muziek schrijft hij thuis in Salzburg. Daar ontstaan bijvoorbeeld de Symfonie nr.25 in g KV183 (1773, op 13 januari in de Doelen te horen in een uitvoering o.l.v.

Teodor Currentzis), het Vioolconcert nr. 5 in A KV219 (1775, ook 13 januari op het programma) en het Concert voor twee piano's in Es KV365 (1779, in de Doelen te horen in een uitvoering door Arthur en Lucas Jussen) dat hij waarschijnlijk schreef voor zijn zusje Nannerl en hemzelf als solisten.

Dat het fenomeen papadag in de achttiende eeuw nog niet bestond moge duidelijk zijn, maar dat Mozart het Strijkkwartet nr. 15 in d tijdens de bevalling van zijn eerste kind componeerde, gaat wel erg ver.

MOZARTS ZOONS

DE DOELEN

35

MET MOZART DOOR EUROPA

WENEN

CONSTANZE

In 1781 verhuist Mozart naar Wenen, waar hij bij de familie van zijn toekomstige vrouw Constanze Weber intrekt. Na de dood van zijn moeder – de verbindende factor in het gezin Mozart – verslechtert de band met zijn vader. Soms hebben vader en zoon langere periodes nauwelijks contact. Mede daardoor wordt Mozart veel honkvaster. Het was immers zijn vader die al die reizen plande. Mozart combineert in Wenen met wisselend succes het gezinsleven en zijn muzikale carrière. Dat het fenomeen papadag in de achttiende eeuw nog niet bestond moge duidelijk zijn, maar dat Mozart het Strijkkwartet nr.

15 in d KV421 (concert 12 januari, Aviv Quartet) tijdens de bevalling van zijn eerste kind componeerde, gaat wel erg ver.

De faam van de componist rijkt natuurlijk verder dan de stadsmuren van Wenen. Zo brengt het daverende succes van zijn opera Le Nozze di Figaro (de Ouverture klinkt in de Doelen op 14 februari) hem in 1787 naar Praag, waar ook zijn nieuwe Symfonie nr. 38 in D ‘Prager’ KV504 in première gaat.

In 1791, vlak na de première van Die Zauberflöte (19 december speelt het Residentie Orkest de Ouverture Die Zauberflöte) verslechtert de gezondheid van Mozart plots drastisch. Op zijn vijfendertigste ziet hij er uit als een oude man. Zou het door al die reizen komen? Heeft hij zich doodgewerkt, omdat zijn vader hem leerde elk moment van de dag te benutten?

Of leeft iemand die op zijn zevende al zijn Grand Tour maakt twee keer zo snel, en komt de dood je dan ook twee keer zo vroeg halen?

MOZART IN DE DOELEN za 19 december 2015

RESIDENTIE ORKEST EN ARTHUR EN LUCAS JUSSEN Mozart Ouverture Die Zauberflöte Mozart Concert voor 2 piano's in Es KV365

Let op: de laatste plaatsen

di 12 januari 2016

AVIV QUARTET

Mozart Strijkkwartet nr.15 in d KV421/417b

wo 13 januari 2016

MUSICA AETERNA PERM EN PATRICIA KOPATCHINSKAJA O.L.V. TEODOR CURRENTZIS

Mozart Symfonie nr.25 Mozart Vioolconcert nr.5

zo 31 januari 2016

ROTTERDAMS PHILHARMONISCH ORKEST O.L.V. IGOR GRUPPMAN Mozart Pianokwartet in g KV478

vr 5 februari 2016

ROTTERDAMS PHILHARMONISCH ORKEST

Rafael Payare dirigent Mariam Batsashvili piano

zo 14 februari 2016

ORKEST VAN DE ACHTTIENDE EEUW

Mozart Ouverture Le nozze di Figaro Mozart Symfonie nr.38

di 16 februari 2016

VAN BAERLE TRIO

Mozart Pianotrio in E KV542 do 18 februari 2016

Mozart Ouverture Don Giovanni

za 13 februari 2016

SINFONIA ROTTERDAM EN ROSANNE VAN SANDWIJK

Mozart Eine kleine Nachtmusik KV525

vr 19 februari 2016

ROTTERDAMS PHILHARMONISCH ORKEST LEONIDAS KAVAKOS, VIOOL Mozart Vioolconcert nr.3

Volledige concertprogramma’s en bestellen: www.dedoelen.nl

36

DE DOELEN

DE NOTENKRAKER

DE NOTENKRAKER KERSTVOORSTELLING MET HET ROTTERDAMS PHILHARMONISCH ORKEST EN THEATER TERRA DOOR BART DIELS FOTO’S HÉLÈNE VAN DOMBURG

Het is een spannend sprookje: kleine Clara beleeft een groot avontuur als de notenkraker-pop die ze onder de kerstboom heeft gevonden tot leven komt.

De muziek van Tsjaikovski maakt van dat verhaal een schitterend ballet. Deze kerst is het feest compleet: de familievoorstelling De Notenkraker brengt het sprookje naar de concertzaal met Tsjaikovski’s muziek door het Rotterdams Philharmonisch Orkest, en voegt daar het poppenspel van Theater Terra aan toe. Een betoverende belevenis voor alle leeftijden, alleen in de Doelen.

DE GEBOORTE VAN EEN POP

1.

Op een terras zitten en kijken naar mensen, naar hun gezichten, daar kan ik echt van genieten. Wat maakt nou dat een gezicht precies die uitdrukking heeft? Zit het in de ogen, in de neus, de kaak?

2.

Hier knip ik de vorm van een hoofd uit een stuk poppenschuim. Dat is een speciaal soort schuimrubber, heel licht en sterk. Hoofden kun je ermee maken, lijven, handen, armen – alles.

3.

Als ik een bekende pop heb – zoals een muppet – dan knip ik die bek van hard plastic. Die plastic delen plak ik aan elkaar met duct tape, want dat is soepel, het wordt een soort scharnier.

DE DOELEN

37

DE NOTENKRAKER

‘Naar muziek luisteren is de ultieme vorm van gevoelens oproepen’ ‘Naar muziek luisteren is de ultieme vorm van gevoelens oproepen’, vindt Kathelijne Monnens, poppenmaker van Theater Terra. ‘Als je dat samenbrengt met magische beelden, dan heb je een heel mooi geheel. En De Notenkraker gaat over een pop die tot leven komt, dus dat leent zich bij uitstek voor poppenspel.’ Het maken van die poppen begint met een brainstorm door het hele creatieve team.

‘Als we een rode draad hebben, trekt iedereen zich terug naar zijn eigen discipline en weet precies wat hij moet doen. Doordat je gaat praten met elkaar, komen de beelden vanzelf. Ik kan het al heel snel ruimtelijk maken. De poppen ontstaan echt onder mijn handen.’

Een maand voor de première komen de cast-leden.

‘Dan moet ik al wat poppen af hebben, zodat ze kunnen zien wat voor beelden ze ermee kunnen gaan maken. Dat vind ik altijd wonderlijk: als je iets creëert, is het toch een stukje van jezelf – maar in het repetitieproces zie je dat een pop langzaam ook het kindje wordt van de poppenspeler.

Als de voorstelling al een tijdje speelt, en ik zit

5.

4.

Hier knip ik een vorm die ik uiteindelijk op dat platte plastic plak. Daar kun je je hand in schuiven. Het zeem komt aan de binnenkant, omdat dat stroef is en een beetje het zweet opvangt.

weer in de zaal, dan heb ik het losgelaten. Dan zie ik die poppen en denk ik: o ja, die had ik gemaakt – hoe had ik dat ook alweer gedaan? Dat is een mooi moment: dan weet ik dat het goed is.’

BESTEL KAARTEN

wo 23 december 2015, 14.15 uur zo 27 december 2015, 14.15 en 16.00 uur

DE NOTENKRAKER (4+) Rotterdams Philharmonisch Orkest Lorenzo Viotti dirigent Maasstedelijk Kinderkoor Theater Terra poppenspel Tsjaikovski Delen uit De Notenkraker www.dedoelen.nl

Dit is een voetje van de pop. Zo’n dunne, soepele stof gebruik ik ook vaak voor de kleding. De poppen voor De Notenkraker moeten heel beweeglijk worden, omdat ze echt moeten kunnen dansen.

6.

Een pop: als je die in de hoek zet, is het niks, het is een dood ding. Iemand anders blaast er leven in. Dat is eigenlijk wat ik er zo mooi aan vind: het is een ultieme vorm van samenwerking.

38

CROSS-LINX

Proeven en ontdekken op Cross-linx Het rondreizende festival Cross-linx is sinds 2000 dé plek voor nieuwsgierige muziekliefhebbers. Het festival biedt een mix van nieuwe klassieke muziek en populaire genres als indiepop, folk, rock en avant-garde. ‘Bezoekers willen proeven en ontdekken.

Luisteren naar één enkel genre is er niet meer bij.’

DOOR GILLES DE SITTER

DE DOELEN

DE DOELEN

39

CROSS-LINX

‘De nieuwe cultuuromnivoor gaat recht op zijn doel af.

Hij zoekt het niet alleen in de verdieping, maar flitst juist ook van de ene ervaring naar de andere.’

Onvoorstelbaar, vindt Frank Veenstra het. Als programmeur en medeoprichter zag hij Crosslinx in de afgelopen tien jaar uitgroeien tot een gerenommeerde naam binnen de internationale muziekscene. Cross-linx laat bezoekers kennismaken met een overweldigend palet aan stromingen, versmeltingen en nieuwe klanken.

‘De programmering is wel veranderd door de jaren heen’, vertelt Veenstra. ‘De eerste edities hadden één bepaalde richting als uitgangspunt, maar de behoefte meer te experimenteren met andere genres was eind jaren negentig sterk aanwezig onder musici. Zoeken naar nieuwe mogelijkheden was het devies. De scene was enorm in beweging.’ Een fenomeen dat volgens Veenstra is begonnen in de jaren ‘70 en ‘80. Hij noemt Louis Andriessen, als componist een van de grondleggers van de Haagse School. ‘Die mixte toen al lang en breed verschillende stijlen met elkaar, wars van de heersende conventies.’ In andere delen van de wereld borrelde het ook. ‘Ken je de openingstune van het televisieprogramma Buitenhof?’ vraagt Veenstra. 'De Britse componist Steve Martland componeerde het. Dat stuk schuurt en schurkt tegen popmuziek aan.’

Gaandeweg kreeg Veenstra een steeds scherper beeld van wat het publiek wilde horen. ‘We zien dat de laatste jaren indie-classical of neo-klassiek erg in trek is.’ Hoe je de muziek nu ook betitelt, feit is dat mensen behoefte hebben aan nieuwe, frisse klanken en de luistercultuur veranderd is door de opkomst van internet.

Interessant is daarom Veentra’s verwijzing naar de Italiaanse schrijver Allessandro Baricco die in 2011 een boek publiceerde over de teloorgang van cultuurbeleving. Het boek kreeg nietsontziend de titel De Barbaren mee. Maar het valt wel mee met dat barbarisme, vindt Veenstra. ‘Het is een prachtig boek dat precies omschrijft wat er aan de hand is in het culturele veld’, zegt Veenstra enthousiast.

De nieuwe cultuuromnivoor gaat recht op zijn doel af. Hij zoekt het niet alleen in de verdieping, maar flitst juist ook van de ene ervaring naar de andere.

Nogmaals, Veenstra is daar niet rouwig om. ‘Het is natuurlijk te gek voor woorden dat een kleine elite uitmaakt wat mooi is en wat niet. Smaak en etiquette veranderen.

Neem de band Snarky Puppy of Binkbeats, groot

geworden dankzij hun slimme aanwezigheid op het internet en op de sociale media. Dan kan een krant schrijven wat die wil, maar gelijkgestemden hebben de macht.’ Er is ook een keerzijde, vindt Veenstra.

‘Verdieping is natuurlijk wel belangrijk. Ik vind het heerlijk om lang en aandachtig naar muziek te luisteren, een spanningsboog te ervaren, je te concentreren en de diepgang te zoeken. Op Cross-linx kan dat ook.’

De komende editie is voor Veenstra een hoogtepunt. Bijna euforisch is hij over de samenwerking met de Nieuw-Zeelandse singer-songwriter Neil Finn en zegt bijzonder blij te zijn met zijn toezegging. Neil Finn komt niet zomaar een setje spelen.

‘We hebben een ambitieus project opgezet. Samen met de Amerikaanse drummer Glenn Kotche, bekend van de indie rockband Wilco, werkt Neil Finn aan een 75 minuten durende songcyclus die exclusief op Cross-linx wordt gepresenteerd.’ Wie het werk van Neil Finn kent, weet dat hij een echte ‘songsmid’ is. Met zijn band Split Enz en later Crowded House veroverde hij in de jaren ‘80 en ‘90 de wereld. ‘Neil is erg veelzijdig’, aldus Veenstra.

‘Hij is een bevlogen muzikant die graag nieuwe uitdagingen aanpakt. Een paar weken geleden heb ik hem ontmoet in Brussel om te praten over het project. Hij zei 'dit is precies wat ik nodig heb.

Geen oude tricks of chops maar een nieuw project met nieuwe muziek en nieuwe mogelijkheden.’ Andere namen op het festival zijn Andrew Bird, Third Coast Percussion, On Fillmore en aanstormende toptalenten als Aart Strootman en Luke Deane & Ragnar Olafsson.

Cross-linx is misschien wel het antwoord op een steeds groter wordende vraag naar kwaliteitsmuziek in een eigentijdse en aansprekende setting.

‘Je ziet voortdurend musici uit verschillende hoeken zich oriënteren op andere genres.’ Hij noemt ook violist en zanger Andrew Bird als innovator.

‘Je hoort dat Bird klassiek geschoold is. Maar de vraag is wat een musicus er vervolgens mee doet.

In het geval van Andrew Bird is dat: heel goede muziek maken.'

> lees verder

BESTEL KAARTEN

zaterdag 27 februari 2016, diverse zalen 19.00 uur

CROSS-LINX 2016

feat. Neil Finn, Glenn Kotche, Andrew Bird, Third Coast Percussion e.v.a.

www.dedoelen.nl

40

DE DOELEN

CROSS-LINX

ON FILLMORE

NEIL FINN Wereldberoemd als frontman van de formatie Crowded House, maar ook zeer succesvol als experimenteel solo-artiest, waarmee hij aantoont dat hij nog veel meer kan dan wereldhits schrijven als ‘Weather With You’.

GLENN KOTCHE Als drummer van de rockband Wilco leidt Kotche het leven van een rockster, maar deze uitzonderlijke percussionist en componist heeft ook een hele andere kant. Als klassiek percussionist gaat hij experimenten niet uit de weg en ging hij al oneindig veel succesvolle samenwerkingsverbanden aan.

LUKE DEANE & RAGNAR OLAFFSON De Britse componist Luke Deane begon zijn muzikale ontdekkingsreis zoals zo velen met pianolessen. Al snel kwam hij er achter dat hij nog liever zelf stukken componeerde. Deane maakt grote indruk met zijn werk waarin hij grenzen opzoekt en overschrijdt, zoals in zijn meest recente ‘opera’ 3 Cars, waarin de hoofdrollen gespeeld worden door op afstand bestuurbare autootjes. Tijdens Cross-linx treedt hij op met gitarist Ragnar Olafsson.

Duo On Fillmore (bassist Darin Gray en drummer Glenn Kotche) maakt minimalistische muziek die intrigeert. De laatste plaat van het duo, Extended Vacation, voelt geïmproviseerd aan, maar laat vooral horen dat we te maken hebben met twee exceptionele talenten.

THIRD COAST PERCUSSION AART STROOTMAN Spelen op een instrument dat alleen op een schilderij bestaat? Gitarist Aart Strootman doet het. Tijdens Cross-linx stort hij zich zich op Jeroen Bosch’ Tuin der Lusten. Op het rechterpaneel – ook wel muzikale hel – van dit schilderij, is een luitharp afgebeeld. Strootman raakte geïntrigeerd en bouwde dit instrument zelf na. Hoor het resultaat in de Doelen!

Het uit Chicago afkomstige Third Coast Percussion staat bekend om baanbrekende samenwerkingsverbanden. De groep combineert de kracht van rockmuziek met het avontuur van eigentijds klassieke muziek. Samen met Glenn Kotche zullen ze op Cross-linx laten zien waarom Third Coast Percussion te boek staat als een van de beste percussiegroepen ter wereld. Op het programma: werken van Steve Reich en Glenn Kotche.

DE DOELEN

41

JUBILEUMBOEK

Omvang: 256 pagina’s Formaat: 240 x 305 mm Verkoopprijs: € 29,95 Verschijning: voorjaar 2016

NAAM JUBILEUMBOEK

U KUNT NOG MEEDOEN TOT 1 JANUARI 2016!

UW

IN ONS

Ter ere van ons jubileum maken we een bijzonder boek vol verhalen, foto’s en andere herinneringen over 50 jaar de Doelen. Voelt u zich onderdeel van deze geschiedenis en wilt u dit boek mede mogelijk maken? Laat uw naam dan opnemen in ons boek of draag het boek op aan een dierbaar persoon!

Door mee te doen, creëert u niet alleen een mooie herinnering voor uzelf of een ander, maar helpt u ons ook om deze prachtige publicatie te financieren.

Wat krijgt u terug voor uw donatie? € 50,00

€ 150,00

Bij een donatie van € 50 wordt uw naam als mede-mogelijk-maker opgenomen in het boek.

Er ligt een exemplaar van het boek voor u klaar in de Doelen Winkel.

€ 100,00 Bij een donatie van € 100 wordt uw naam opgenomen in het boek. U ontvangt per post een door de directie van de Doelen en de auteurs van het boek gesigneerd exemplaar. We nodigen u ook uit voor een backstage rondleiding door de Doelen met Gabriël Oostvogel, directeur van de Doelen.

Bij een donatie van € 150 mag u het boek opdragen aan iemand! We maken een uniek exemplaar van het jubileumboek met op één van de eerste pagina’s de naam van de persoon aan wie u het boek opdraagt. Uiteraard staat uw eigen naam ook in het boek vermeld. U ontvangt per post twee gesigneerde exemplaren, waarvan één uniek aan iemand opgedragen boek. Natuurlijk krijgt u ook een uitnodiging voor de backstage rondleiding door de Doelen door Gabriël Oostvogel.

€ 250,00 Bij een donatie van € 250 doen we er nog een flinke schep aan dank bovenop. U krijgt twee gesigneerde boeken, waarvan één uniek is met voorin de naam van degene aan wie u het boek opdraagt. Uw naam staat er natuurlijk ook in. De boeken worden bij u thuisbezorgd.

Daarnaast wordt u met introducé uitgenodigd voor een diner met de directie van de Doelen en aansluitend concertbezoek. Wij leggen u in ons jubileumjaar een avond lang in de watten!

Wilt u meedoen? Ga dan naar het digitale formulier op www.dedoelen.nl/jubileumboek of neem contact op met Irma van Lierop of Alysia van Dijk van de afdeling relatiemanagement van de Doelen via 010 2171755.

42

DE DOELEN

ANDERE GELUIDEN

ANDERE GELUIDEN Tips buiten de muren van de Doelen DAVID BOWIE IS IN GRONINGEN De tentoonstelling David Bowie, samengesteld door het Victoria and Albert Museum, is het eerste internationale overzicht van de uitzonderlijke carrière van David Bowie, een van de meest baanbrekende en invloedrijke artiesten uit onze tijd. In deze zinnenprikkelende multimediale ervaring ziet u meer dan 300 objecten uit het persoonlijke archief van David Bowie, zoals handgeschreven songteksten, originele kostuums, foto’s, ontwerpen van albums en ander zeldzaam materiaal van de afgelopen 50 jaar. De tentoonstelling is op wereldtour en heeft na Londen al de steden Toronto, Sao Paulo, Berlijn, Chicago en Parijs bereikt.

David Bowie is in het Groninger Museum te bezoeken van 11 december 2015 tot en met 13 maart 2016. www.davidbowie-groningen.nl

Barokke orgeltranscripties In september jl. nam Geert Bierling op het grote Doelenorgel een cd op met de integrale uitvoering van Händels beroemde 6 Orgelconcerten op.7 in de originele 18de-eeuwse versie voor orgelsolo. Geert Bierling, stadsorganist van Rotterdam, is enthousiast pleitbezorger van het spelen en maken van barokke orgeltranscripties. Hij voerde de afgelopen jaren alle orgelconcerten van Händel uit op zijn stadsorgel in de Grote Zaal en wekte daarmee een verloren gegane traditie weer tot leven.

De cd is nu verkrijgbaar in de Doelen Winkel en via www.geertbierling.nl

30 JAAR CALEFAX

Rietkwintet Calefax bestaat in 2015 30 jaar.

Dat vieren de heren met een tournee en de tweedelige uitgave Calefax en de Caleidoscoop.

Dit tweedelige boek (met cd) is geschreven door journalist en radiopresentator Lex Bohlmeijer.

Het boek vertelt het uitzonderlijke verhaal van Calefax. Wat is de kracht van deze groep van vijf jongens die zich, elk met hun eigen temperament, in de loop der jaren ontwikkeld hebben tot volwassen mannen en tegelijkertijd zo’n sterke eenheid blijven vormen? Wie zijn ze? Wat bindt ze?

Calefax en de Caleidoscoop is verkrijgbaar in de Doelen Winkel en in de webshop op www.calefax.nl

Mooie versjes van Lars Ik kan me soms een heel oud huisje op de Hordijk voelen En dan weer een dag of twee de hoge Euromast En als jij dicht bij me bent voel ik me de Doelen Omdat dat dan bij de muziek die klinkt goed past Klein, lief, mooi: de versjes van Lars zijn heel Rotterdams en vertederend mooi in hun eenvoud. Auteur is Lars van der Werf, een in 1987 geboren plezierdichter en schrijver uit Rotterdam. Zijn boek ‘Versjes van Lars’ is geweldig, zijn website even fijn en nog fijner: Lars schrijft persoonlijke gedichtjes op maat!

Kijk op versjesvanlars.tumblr.com

DE DOELEN

43

HISTORIE

HET DOELENGEHEUGEN

In het kader van ons jubileum werken we aan een online plek waar we de verhalen over 50 jaar de Doelen verzamelen.

Meer verhalen over de historie van de Doelen lezen? Kijk op www.doelengeheugen.nl en lever ook uw bijdrage!

22 april 1964, hoogste punt de Doelen bereikt, toespraak wethouder van Kunstzaken mej. mr. J. Zeelenberg © Jean Smulders. Bron: gahetna.nl

Rookworst en bier DOOR ELSBETH GRIEVINK

Het was 1964. Iedere dag werkten tientallen bouwvakkers aan het Kruisplein, waar langzaam maar zeker een nieuw concertgebouw verrees. Toen het hoogste punt bereikt werd, was het tijd voor een feestje.

Eerst snapte de heer Bekker (inmiddels 84 jaar en gepensioneerd, maar destijds kok bij HEMA Beursplein) niet helemaal wat zijn chef bedoelde, toen die zei dat de HEMA een feestje zou geven in de Doelen. Meer dan een betonnen skelet stond er immers nog niet op de plek waar het nieuwe concertgebouw zou komen? Al snel kreeg hij te horen waar het om ging: de Doelen had zijn hoogste punt bereikt en dat werd aangegrepen om de werklui in het zonnetje te zetten! Aan Bekker de taak dat feestje te cateren. Bekker: ‘Mijn chef en ik maakten een plan de campagne.

Rookworst met bier moest het worden. In een vrachtwagen reden we grote soepketels, waarin we de worsten warm hielden, en kratten bier richting de Doelen.

Via de bouwlift kregen we die ongeschonden naar boven, waar de viering plaatsvond op een grote, betonnen plateau zonder omheining.

‘Mijn chef en ik maakten een plan de campagne.

Rookworst met bier moest het worden. ’ Van wat schragen en planken bouwden we ter plekke een buffet, waar de werklieden in de rij mochten aansluiten voor een halve rookworst en een biertje. Het ging erin als koek. Tijdens het eten en drinken werden ze toegesproken door de wethouder, die zelf ook een aperitiefje nam.

Mijn chef en ik namen ook gauw een hap en een slok, voordat we aan de tweede ronde begonnen. Het was koud daarboven, meer en meer arbeiders kwamen hun handen warmen aan onze soepketels, en visten er dan snel nóg een halve rookworst uit. Die was binnen de kortste keren op. Nog altijd kijk ik met plezier terug op deze gebeurtenis. Het was een leuke middag met spijs en drank en een waarderend schouderklopje van de baas. Bovendien verscheen er de volgende dag een stukje in de krant met een foto van ons erbij.’

44

DE DOELEN

COLUMN MIKE BODDÉ

Boddé aan het woord DOOR MIKE BODDÉ

Er moet mij iets van het hart, op het gevaar af dat ik een hoop lezers op de kast, danwel de boom in jaag. Er hangt om klassieke muziek soms een sfeertje dat me niet aanstaat.

Klassieke muziek is, net als alle andere muziek, gewoon trillende lucht. Goed georganiseerde trillende lucht, soms aangrijpende trillende lucht, soms zelfs schijnbaar verheven trillende lucht, maar het blijft trillende lucht. Maar her en der in de klassieke muziekwereld wordt er nogal belangrijk gedaan over klassiek.

Zo hangt er in concertzalen soms een bijna kerkelijke sfeer: een ijselijke stilte, elk kuchje wordt met misprijzende blikken beantwoord. Er heerst een dodelijke ernst; de muzikanten – vaak in formeel rokkostuum – worden niet geacht om plezier te maken. Nee, ze moeten met een serieuze en gespannen blik in hun partituur staren. Tussen de delen van een pianoconcert mag niet geklapt worden, alleen de krampachtig ingehouden kuchjes mogen even losgelaten worden, maar geen applaus. De minder ervaren toeschouwer die toch klapt, ontvangt weer de neerbuigende glimlach van de mensen rondom hem.

Muzikanten worden ook geacht exact de bedoelingen van de componist te volgen. O wee als iemand ‘ns wat anders wil. Daar moet eerst urenlang over vergaderd worden. Wat is dat voor onzin?

Als ik een cellosuite wil spelen op neusfluit dan doe ik dat toch gewoon? Als ik een prelude van Chopin anders wil

eindigen, wat dan nog? De componist is toch niet onze lieve heer? De muzikant is ten opzichte van de auteur toch niet als een dienaar ten opzichte van God? Kom op zeg: van oude romans brengt men toch ook hertalingen uit, om met de tijd mee te gaan?

Als ik een cellosuite wil spelen op neusfluit dan doe ik dat toch gewoon?

Ander voorbeeld: recensies over klassieke muziek staan vaak bol van de gezwollen taal. Waarom moet een journalist zeggen: ‘Zij legde een rijkgeschakeerd coloriet in haar behandeling van de discant’, wanneer hij gewoon bedoelt dat de pianiste mooie hoge noten speelde. Waarom klinkt Radio 4 altijd zo Radio 4? Waarom moet dat zo stijfjes en beschaafd? Waarom zo humorloos en saai? Waarom zo geaffecteerd en intellectueel? Waarom moet een ‘mooie uitvoering’ ineens een ‘puntige vertolking’ heten? Waarom, met andere woorden, worden eenvoudige maar enthousiaste liefhebbers zoals ik structureel buitengesloten? Als ik naar Radio 4 luister vraag ik mij altijd af voor wie dit gemaakt wordt, en of ik ook mag luisteren als ik geen gaatjesschoenen en lacosteshirtje draag.

Zijn de jaren zestig dan helemaal voor niets geweest? Het is mijns inziens de hoogste tijd voor een nieuwe revolutie.

En zo u niet al in de hoogste boom zit, dan ga ik u daar nu als nog injagen, let op: wat mentaliteit betreft kunnen veel klassieke musici en deskundigen een hoop opsteken van André Rieu. Je kunt veel van hem zeggen: onder meer dat de kwaliteit van zijn orkest niet altijd om over naar huis te schrijven is, en dat zijn repertoirekeuze nogal beperkt is, maar: zijn musici en hijzelf stralen plezier uit! Gewoon plezier, en wat is daar mis mee? De man bezorgt zijn publiek een heerlijke feestavond. Een avond waarvan je opgetogen en uitgelaten terugkeert, om een flinke pint te drinken. En niet om na afloop ernstig peinzend aan een glaasje port te nippen; nee: vollembak ambiance!

Een beetje minder angst en kramp is mijn devies. Een beetje meer lef en een beetje meer vreugde graag, en bewaar de ernst nou voor de crematies en de aankondiging van de jaarcijfers. Doe es een danspasje als je als solist een vioolconcert speelt. Trek es een maf hemd aan, toon je karakter en speel es op een witte vleugel. Neem jezelf toch niet zo serieus. ; > )

DE DOELEN

45

ACHTER DE SCHERMEN

Kjel Postema is te herkennen aan zijn bedrijfskleding: een zwarte broek met zwarte polo waarop het embleem van het RPhO staat afgebeeld. Soms draagt hij ter afwisseling een rode polo. Altijd heeft hij een rol gaffertape bij zich om snoeren af te plakken of om markeringen te maken op het podium, zodat heel snel instrumenten op de juiste plek kunnen worden neergezet. Kjel is ook herkenbaar aan zijn gezelschap Frans van Gelder (58). ‘We zijn nooit ziek, want er zijn altijd twee bodes nodig.’

De hoofdtaak van een bode is zorgen dat het orkest kan spelen, waar ook ter wereld. Heel leuk aan zijn werk vindt Kjel de buitenlandse optredens. ‘Je komt nog eens ergens. Van Noord- en Zuid-Amerika, tot China, Japan, Korea en Europese steden als Parijs en Londen. Aan de andere kant, je bent dan wel vaak weken van huis.’

Tijdens alle concerten zit hij strak in het pak. Zwart met een wit overhemd en vlinderstrikje, want een stropdas is onhandig tijdens het werk.

KJEL POSTEMA ACHTER DE SCHERMEN

Losliggende snoeren of snelle changementen. Bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest (RPhO) wordt heel wat afgeplakt, geregeld en versjouwd. Gelukkig zijn er de bodes, onder wie Kjel Postema (40).

DOOR HELMUT DE HOOGH FOTO SANNE DONDERS Klassieke muziek kon Kjel al waarderen voordat hij ruim zes jaar geleden geleden bij het Rotterdams Philharmonisch begon. Zijn vrouw is immers contrabassist. Zij speelt nu bij het Gelders Orkest. De schoonzus van Kjel speelt bij de eerste violen in het RPhO. Meestal rijdt hij ’s ochtends heel vroeg voor de files uit van Ede naar Rotterdam.

Dan beluistert hij muziek van zijn cd-wisselaar: popmuziek van U2, The Corrs, Billy Joel, Queen en Meatloaf. Kjel verheugt zich op een uitvoering door het orkest in kleine bezetting van de Vier Jaargetijden van Vivaldi.

Milde geintjes van collega Frans en omgaan met mensen, maken het werk leuk.

Klaarstaan voor dirigenten en solisten hoort er ook bij. ‘De echte groten zijn heel normaal’, vertelt Kjel. ‘De wat mindere grootheden vertonen soms wat divagedrag.

Maar als wij niet opvallen, doen we ons werk goed.’ Eén keer struikelde hij op het podium en ging languit over de vloer. Toen klonk er een ontzet ‘oehoe’ door de zaal. Anderzijds deed het hem goed toen de bodes na een ingewikkeld changement een spontaan applaus kregen van het publiek.

46

HET DOELENGEHEUGEN

DE DOELEN

HET DOELENGEHEUGEN HELPT U MEE MET HET VASTLEGGEN VAN ONZE GESCHIEDENIS? Het kan niemand ontgaan zijn: de Doelen viert dit jaar zijn 50-jarig bestaan. Het gebouw, dat algemeen wordt beschouwd als start van de culturele wederopbouw, betekent veel, voor heel veel mensen. Sinds de opening in 1966 hebben miljoenen de Doelen bezocht en hebben tienduizenden concerten plaatsgevonden. Een rijke geschiedenis, die niet verloren mag gaan.

DE DOELEN

47

HET DOELENGEHEUGEN

De groten der aarde hebben in de Doelen opgetreden, van Tina Turner tot Miles Davis, van Paul McCartney tot Herbert von Karajan. De koninklijke familie was kind aan huis, maar ook The Rolling Stones bivakkeerden – in het geheim – maar wat graag in ons gebouw. Mooie muziek inspireerde tot huwelijksaanzoeken, en zelfs huwelijken vonden in de Doelen plaats, maar ook herdenkingsconcerten waarbij stil werd gestaan bij de verwoesting van Rotterdam, of waarin grote musici die ons ontvallen zijn, werden geëerd. Jong talent en het talent van morgen heeft in de Doelen zijn eerste stappen op het podium gezet en regelmatig werd het gebouw op zijn kop gezet tijdens festivals waar schapen door de foyers

dwaalden of rockbands het podium kort en klein sloegen.

Die rijke historie mag niet wegzakken met het verstrijken der tijd. De verhalen over de bouw van de Doelen tijdens de moeilijke wederopbouwjaren in Rotterdam, over legendarische concerten, grappige en ontroerende anekdotes van achter de schermen, die mogen niet verloren gaan. Daarom is het Doelengeheugen gebouwd.

Een website die dient als centrale plek waar verhalen uit het verleden, maar óók het verhaal over de concerten van morgen, verteld kunnen worden.

Lees, laat u inspireren, en laat uw eigen verhaal achter. Maak deel uit van de historie van de Doelen en geniet!

WE BLIJVEN BOUWEN

Op www.doelengeheugen.nl ziet u de allereerste verhalen die zijn verzameld. Dit is slechts een fractie van de talloze bijzonder mooie herinneringen die bestaan. Daarom blijven we dagelijks bouwen aan het Doelengeheugen zodat we tijdens onze jubileummaand mei 2016 een website hebben met een indrukwekkend aantal verhalen. Helpt u ons mee?

Neem een kijkje op

DOELENGEHEUGEN.NL

MAHLER 2 EN ROTTERDAM Op 14 mei 1940 rukten Duitse bommen het hart uit de stad Rotterdam.

Vijftig jaar na dit bombardement herdacht het Rotterdams Philharmonisch Orkest hoe de stad uit haar as verrees.

Sterben wird ich, um zu leben. Als Huib Schouten aan het slotkoor denkt van Mahler 2, stromen de woorden en de melodielijnen als vanzelf zijn hoofd binnen. De uitvoering door het Rotterdams Philharmonisch Orkest met dirigent Bernard Haitink op 14 mei 1990 in de Doelen staat hem bij als de dag van gisteren. ‘Nimmer heb ik zo’n magistrale en ontroerende uitvoering gezien of gehoord. Het orkest liet zich aan de hand van de meester meevoeren tot een mythische hoogte, steeg ver boven dood en verderf uit en betrad daarmee de dimensie van glorend licht en hoop. Sterven deed mijn stad op die fatale dag in 1940, maar het was geen sterven voor de eeuwigheid.’

48

DE DOELEN

HET DOELENGEHEUGEN

CESÁRIA ÉVORA VOOR HET EERST IN ROTTERDAM Op 22 oktober 1995 gaf Cesária Évora haar eerste Nederlandse concert in de Doelen. Daar zorgde zij voor ‘trillende billen en sterk water’. Bezoeker Sonia Ruiz vertelt.

‘De Kaapverdische gemeenschap is natuurlijk goed vertegenwoordigd hier in Rotterdam’, vertelt ze. ‘Huilen moesten ze om de morna’s van Cesária. Het was een grandioos optreden. Bij de coladeira’s (dansbare songs) maakten tranen plaatst voor trillende billen. Iedereen danste in de zaal. Ik vergeet dat nooit meer. Er waren meerdere generaties Kaapverdiërs en allemaal kwamen ze voor één persoon.

Ik inspecteerde die avond de kleedkamers, zag erop toe dat alles wat Cesária Évora nodig had er ook was.’ Het werd Ruiz verboden water in doorzichtige glazen uit te schenken. ‘Tsja, daar zat natuurlijk geen water in.’

DEEL UW VERHAAL!

Wij roepen al onze bezoekers op om hun herinneringen aan 50 jaar Doelen (of, nog verder terug zelfs) met ons te delen. Hoe klein uw verhaal ook is: voor ons is iedere herinnering waardevol.

Stuur uw verhaal in via doelengeheugen.nl

NEW WAVE IN DE DOELEN Nimfen die limonade schenken, een kudde schapen in de foyer, security verkleed als obers - tijdens Pandora’s Music Box ging het er wild aan toe in de Doelen.

Bezoeker Marcel Strijbos zag bands als Big Country, The Armoury Show en The Gun Club. ‘Er kwamen talloze alternatieve bands, de hele Doelen stond op z’n kop. Ik herinner mij een mooie grote pop in de hal die uit een grote doos tevoorschijn kwam. Pandora dus, die alle narigheid verbeeldde. Dat was de grap.

The Gun Club heeft in het eerste jaar afgezegd. Ze kwamen het jaar daarna wel. Er is toen een opname gemaakt van het optreden en daarvan is een album uitgebracht. Ik was erbij en heb het album nog altijd.’

Het Doelengeheugen wordt mede mogelijk gemaakt door steun van Gemeente Rotterdam, Stichting DOEN, Prins Bernhard Cultuurfonds, Stichting Elise Mathilde Fonds, G.Ph. Verhagen-Stichting, Van Cappellen Stichting, STOER en Erasmusstichting.

DE DOELEN

49

NALATEN

Geef de muziek door NALATEN, EEN MOOI GEBAAR Denkt u weleens aan later, als u er niet meer bent. Wat gebeurt er dan met uw bezittingen en vermogen? Verdeelt u ze over familie, vrienden en goede doelen? Wij attenderen u graag op de mogelijkheid om een deel van uw erfenis te schenken aan de Doelen. Dan draagt u op een bijzondere manier bij aan het voortbestaan van uw geliefde concertgebouw.

EEN MOOIE BESTEMMING

DE VOLGENDE GENERATIE

‘Ik vind het belangrijk dat er een professioneel concertgebouw als de Doelen in Rotterdam blijft bestaan’ en ‘ik wil graag iets moois doorgeven aan de volgende generatie’ zijn de meest gehoorde redenen om aan de Doelen na te laten.

Wanneer de Doelen in uw leven veel voor u betekent, kunt u er voor kiezen om het Steunfonds van de Doelen in uw testament op te nemen. U laat dan iets heel moois en waardevols na aan de volgende generatie: het plezier dat je kunt beleven aan live uitgevoerde muziek.

ZO WERKT HET

Een notaris zorgt ervoor dat het De Doelen Steunfonds wordt opgenomen in uw testament. U bepaalt zelf welk deel van uw erfenis of vastgesteld geldbedrag u wilt nalaten aan de Doelen.

Ook kunt u in het testament uw wens vastleggen ten aanzien van de bestemming van uw nalatenschap.

INFORMATIE EN ADVIES

De medewerkers van het Steunfonds kunnen u ondersteunen bij het vinden van een notaris. Ook denken zij graag met u mee over de bestemming van uw nalatenschap aan de Doelen. Neem vrijblijvend contact op met Irma van Lierop (directeur) of Alysia van Dijk (relatiemedewerker) via 010-2171755.

BELASTINGVRIJ

Omdat het De Doelen Steunfonds een ANBI-status heeft, is het Steunfonds geen belasting verschuldigd over uw nalatenschap. Uw erfenis komt via het Steunfonds dus volledig ten goede aan de Doelen.

50

MEEZING MESSIAH

Zing mee met de Messiah HET BEGIN VAN EEN NIEUWE TRADITIE? Altijd al met een professioneel toporkest en gesteund door een dito koor die magistrale koren uit Händels Messiah mee willen zingen? Het kan. Op 6 december is er in het kader van de DoelenCampus een luistercursus, gevolgd door een meezingworkshop met Cappella Amsterdam en het Orkest van de Achttiende Eeuw onder leiding van Daniel Reuss. Bas-bariton David Wilson-Johnson is aanwezig om de stemmen van het aanwezige publiek te smeren. ‘Ik hoop op het begin van een traditie’, zegt hij.

DOOR PAUL JANSSEN FOTO ANNELIES VAN DER VEGT

DE DOELEN

DE DOELEN

51

MEEZING MESSIAH

MESSIAH

De Messiah geldt tegenwoordig als Händels meest succesvolle oratorium. Oratoria ontstonden uit economische noodzaak. In Engeland, waar Händel zijn eigen operatheater had, nam de belangstelling voor de Italiaanse opera met rasse schreden af. Händel begon met librettist Charles Jennen het gat te vullen met oratoria voor het theater, doorgaans op basis van bijbelverhalen zoals Saul en Israel in Egypt. Ook had Jennen een atypisch libretto liggen: geen afgerond bijbelverhaal, maar een soort biografie van Christus waarin alle christelijke feestdagen langskomen. Toen Händel in 1741 het verzoek kreeg een nieuw werk te schrijven voor een reeks liefdadigheidsconcerten in Dublin begon hij aarzelend aan de Messiah. De eerste uitvoering in 1742 was een groot succes en vanaf 1750 sloot Händel jaarlijks het seizoen af (niet rond Kerst maar rond Pasen) met een uitvoering van de Messiah. Zo bleef het werk repertoire houden. In 1789, veertig jaar na Händels dood, maakte Mozart nog een bewerking met een in het Duits vertaalde tekst. In Nederland kwam de grote belangstelling voor Händel en zijn oratoria pas in de laatste decennia van de twintigste eeuw op gang. Een aantal aria’s en koren uit de Messiah is wel altijd favoriet geweest, mede dankzij The New London Chorale dat onder leiding van Tom Parker in 1982 met een ‘popversie’ kwam: The Young Messiah.

‘Het zou mooi zijn als er veel jonge mensen komen’, zegt David Wilson-Johnson direct. ‘Het koor is toch de plek waar je de vaardigheden leert. Bovendien is het een sociaal evenement van de eerste orde en is het werkelijk een ervaring om Händel live te zingen in zo’n zaal als de Doelen.’

Hij weet waar hij over praat. Niet alleen heeft hij al zo’n vijftig jaar ervaring met Händels Messiah, ook heeft hij al verschillende meezingworkshops en -concerten in onder andere Spanje meegemaakt.

‘Ik heb daar gezien hoe fantastisch het kan werken.

Hier kan het publiek nog alleen tijdens de generale repetitie meezingen, maar in Spanje worden er echt concerten gegeven met enorme amateurkoren ondersteund door professionals. Die concerten worden gesponsord door een Spaanse bank, die dit ondanks allerhande crises nog altijd in stand houdt. Dat heeft alles te maken met een nog altijd geldende Spaanse wet uit het einde van de negentiende eeuw die banken verplicht twee procent van de winst te besteden aan culturele projecten.’

Volgens Wilson-Johnson is het een fantastische gelegenheid voor mensen die anders nooit in een koor zingen om aan te haken. ‘In Spanje kwamen hele dorpen op de Messiah af om mee te zingen.

Dat gaf zo’n sociale verbondenheid. Het levert misschien niet de meest authentieke Messiah op, maar het is wel een feest.’ En misschien valt het met die authenticiteit ook wel mee. Bij de eerste uitvoering van de Messiah, in Dublin in 1742, waren ongetwijfeld ook minder geschoolde zangers onder de koorleden. ‘Het maakt ook niet uit’, zegt Wilson-Johnson. ‘Ik heb sinds ik de Messiah voor het eerst als 15-jarige zong aan hele grote uitvoeringen meegedaan en ook in hele kleine bezettingen gezongen en Händels werk blijft altijd overeind.

De eerste keer dat ik het werk in Londen zong, betrof het een groots evenement waarbij amateurs mee konden zingen. Het is uitgegroeid tot een jaarlijkse traditie.’

Nu is Händels Messiah in Engeland rond de kerstdagen toch veel gangbaarder dan in Nederland, maar wat Wilson-Johnson betreft mag dat absoluut veranderen. ‘Nederland heeft Bachs Matthäus-Passion geadopteerd als een soort nationaal volkslied in de paastijd. Het zou mooi zijn als de Messiah hier met kerst net zo’n traditie wordt als in Engeland.’

Aan de koorpartijen zal het niet liggen. Iedereen kent het fenomenale Hallelujah dat het slot vormt van het tweede deel van de driedelige Messiah, maar ook koren als And the glory of the lord shall be revealed en For unto us a child is born behoren tot de favorieten. ‘En het afsluitende Amen is een van de meest verheven momenten die Händel ooit geschreven heeft. Absoluut kippenvel’, aldus Wilson-Johnson. ‘Het mooie van de Messiah is dat er zo veel universeel gevoel zit in de koren en aria’s. Mijn favoriete bassolo The trumpet shall sound past bijvoorbeeld bij vele gelegenheden, van een bruiloft tot een begrafenis. Ook daarom zou het goed zijn als dit evenement uitgroeit tot een traditie. De Messiah mag in Nederland veel meer gemeengoed worden dan het nu is. Misschien is er hier net als in Spanje wel een bank die mee wil doen om zo’n evenement duurzaam te financieren.’

BESTEL KAARTEN

zondag 6 december 2015, Grote Zaal 20.15 uur

ORKEST VAN DE ACHTTIENDE EEUW EN CAPPELLA AMSTERDAM Daniel Reuss dirigent Rosemary Joshua sopraan David Allsopp countertenor Thomas Walker tenor David Wilson-Johnson bas Händel Messiah Geef bij de bestelling van concertkaarten aan of u deelneemt aan de luistercursus en/of de meezingworkshop. www.dedoelen.nl

PROGRAMMA MEEZING MESSIAH 11.00-13.00 uur ‘Messiah ontmanteld’ luistercursus door Philip Ruitenberg 14.00-16.00 uur Meezingworkshop o.l.v.

Daniel Reuss m.m.v. leden van Cappella Amsterdam, David Wilson-Johnson en Sieuwert Verster.

16.00 uur Deelnemers aan de workshop mogen tijdens de generale repetitie enkele ingestudeerde koorpartijen meezingen met het voltallige koor en orkest.

20.15 uur Uitvoering Messiah door Orkest van de Achttiende Eeuw, Cappella Amsterdam en diverse solisten onder wie David WilsonJohnson

HorEN ZiEN VoELEN Proficiat Dura Vermeer feliciteert de Doelen met zijn gouden jubileumseizoen 2015-2016. We zijn trots dat we met de renovatie van de Grote Zaal een bijdrage hebben mogen leveren. Geniet van uw voorstelling én u beleeft wat wij daarmee bedoelen.

gen inin Tra e t nan Tor

Werknemers verbeteren hun Nederlandse taal met taaltraining van Tornante Trainingen

> DUraVErMEEr.NL

Klante n waarde ri in omg ng evin Rotterd g am

8.7

15049

Tornante Trainingen 010 742 04 65 – www.tornantetrainingen.nl

3844_FIG_15049_DV_105x137,5mm_DEF.indd 1

21-05-15 09:45 TT_ADV_DOELEN_1-4_FinV2.indd 1

A tradition of discovery maintained

DISCOVER THE MUSIC. MAKE IT HAPPEN. BEWONDERAAR EN BEGUNSTIGER VAN DE DOELEN

07-09-15 09:41

DE DOELEN

53

DECEMBER NAAM VAN HET ONDERDEEL

Overzicht per genre GROOTS EN SYMFONISCH wo 2 dec 12.30 Rotterdams Philharmonisch do 3 dec 21.00 | vr 4 dec 20.15 De grandeur van Parijs wo 9 dec 20.15 Budapest Festival Orchestra vr 11 dec 20.15 | za 12 dec 20.15 Beethoven en Berlioz do 17 en vr 18 dec 20.15 * Kerst met Joshua Bell za 19 dec 20.15 Mozart door broers Jussen zo 20 dec 14.15 * Kerst met Joshua Bell do 7 jan 20.15 * | zo 10 jan 14.15 * Rotterdams Philharmonisch do 21 jan 20.15 | vr 22 jan 20.15 Gergievs Petroesjka za 23 jan 20.15 Moesorgski’s Schilderijen wo 27 jan 12.30 Rotterdams Philharmonisch do 28 jan 21.00 Brahms Pianoconcert 2 vr 29 jan 20.15 Brahms en Schönberg zo 31 jan 11.00 Mozart en Beethoven zo 31 jan 14.15 Rotterdams Philharmonisch vr 5 feb 20.15 Tsjaikovski’s Pianoconcert 1 vr 12 feb 20.15 | zo 14 feb 14.15 Beethovens Missa solemnis za 13 feb 20.15 Codarts Symph. Orchestra ma 15 feb 20.15 Nederlands Studenten Orkest do 18 feb 20.15 | vr 19 feb 20.15 Een avond met Kavakos wo 24 feb 12.30 Yannick dirigeert Bruckner do 25 feb 21.00 | vr 26 feb 20.15 Yannick dirigeert Bruckner do 3 mrt 20.15 | vr 4 mrt 20.15 Van Zweden & Tsjaikovski vr 11 mrt 21.00 Tan Dun dirigeert R’dams Phil. vr 18 mrt 20.15 Dvorˇák en Janácˇek do 31 mrt 21.00 Yannick dirigeert Sibelius

MINSTENS 1x LIVE GEHOORD… do 3 dec 21.00 | vr 4 dec 20.15 Orgelsymfonie Saint-Saëns wo 9 dec 20.15 Eroica van Beethoven vr 11 dec 20.15 | za 12 dec 20.15 Symphonie Fantastique za 19 dec 20.15 Mozarts Concert 2 piano’s do 17 en vr 18 dec 20.15 | zo 20 dec 14.15 * Tsjaikovski’s Vioolconcert do 21 jan 20.15 Petroesjka van Stravinsky za 23 jan 20.15 Moesorgski’s Schilderijen vr 5 feb 20.15 Tsjaikovski’s Pianoconcert 1

KAMERMUZIEK EN -ORKESTEN zo 13 dec 11.00 Storioni Trio di 15 dec 20.15 Rubens Quartet & Robert Holl za 26 dec 15.00 * Rodrigues/Potgieter/Pachucka

di 12 jan 20.15 Aviv Quartet vr 15 jan 20.30 The Stolz Quartet zo 17 jan 11.00 Cordaria Ensemble ma 18 jan 20.15 Codarts String Orchestra wo 20 jan 20.15 Calefax za 13 feb 19.30 Sinfonia Rotterdam di 16 feb 20.15 Van Baerle Trio wo 17 feb 20.30 Leden R’dams Philharmonisch zo 21 feb 11.00 Gould Piano Trio zo 21 feb 12.00 Leden R’dams Philharmonisch za 5 mrt 20.15 Calefax Nieuwe Rietoogst zo 13 mrt 11.00 Codarts Kamermuziek di 15 mrt 20.15 Artemis Quartett zo 20 mrt 20.15 Codarts Wind Orchestra di 29 mrt 20.15 Grote Kamermuziekprijs

PIANORECITALS vr 18 dec 20.15 Piotr Anderszewski za 26 dec 15.00 * Eliane Rodrigues za 16 jan 20.15 Ronald Brautigam zo 21 feb 20.15 Canto ostinato di 1 mrt 20.15 YUNDI wo 30 mrt 20.15 Hélène Grimaud

OPERA & MUSICAL za 2 jan 20.00 * Rotterdams Opera Koor

LIEDRECITALS di 15 dec 20.15 Rubens Quartet & Robert Holl wo 10 feb 20.15 Van Sandwijk / Morsch

KOORMUZIEK wo 2 dec 20.15 Don KosakenChor Russland za 12 dec 14.00 * Deo Cantemus zo 13 dec 15.00 Laurens­cantorij di 15 dec 20.00 * Deo Cantemus wo 16 dec 20.15 * Kerst met Anúna do 17 dec 20.00 en 22.00 * Kerst in de Laurenskerk za 19 dec 14.00 * Deo Cantemus zo 20 dec 19.30 * Westlands Mannenkoor di 22 dec 20.00 * Deo Cantemus za 26 dec 10.30 * Vox Jubilans vr 15 jan 20.30 Estonian Philharmonisch Chamber Choir

vr 12 feb 20.15 Beethovens Missa solemnis wo 23, do 24 en vr 25 mrt 19.30 Matthäus-Passion

OUDE MUZIEK AUTHENTIEK do 3 dec 20.30 Orlando Consort zo 6 dec 20.15 * Messiah - Orkest 18de Eeuw wo 13 jan 20.15 Musica Aeterna, Perm wo 27 jan 20.30 Les Voix Humaines zo 14 feb 20.15 Orkest 18de Eeuw & Faust vr 11 mrt 20.30 La Divina Harmonia wo 16 mrt 20.15 Orkest 18de Eeuw di 22 mrt 19.30 Matthäus-Passion NBV

PUUR VOCAAL | A CAPPELLA ma 21 dec 20.15 * FrommerKerst

OP DE GRENS VAN EUROPA EN DAARBUITEN vr 4 dec 20.30 Locos Lindos vr 18 dec 20.30 The BvR Flamenco Bigband vr 29 jan 20.30 Silence of the Unspoken Word vr 12 feb 20.30 Made in Rotterdam vr 26 feb 20.30 Quatro Ventos vr 25 mrt 20.30 Seviloglou & Papanikolaou

RED SOFA EN ANDERE (VER)NIEUWE(NDE) MUZIEK zo 6 dec 20.15 DoelenKwartet wo 9 dec 20.15 Codarts Percussion Ensemble za 12 dec 20.15 DoelenEnsemble zo 17 jan 20.15 DoelenKwartet do 11 feb 20.15 DoelenEnsemble di 23 feb 20.15 Third Coast Percussion ma 29 feb 20.15 Ralph van Raat, Ilonka Kolthof do 10 mrt 20.15 DoelenEnsemble & Tan Dun za 12 mrt 20u | zo 13 mrt 15u+20u Tan Dun - Water Heavens

ORGELRECITALS wo 16 dec 13.15 Geert Bierling - Doelenorgel za 19 dec 13.00 * Charles Dickens Kerst zo 10 jan 15.00 * Hayo Boerema - Laurensorgel wo 20 jan 13.15 Geert Bierling - Doelenorgel zo 14 feb 15.00 Tobias Frankenreiter (CH) za 20 feb 13.00 Geert Bierling - Doelenorgel za 5 mrt 13.00 Geert Bierling - Doelenorgel

zo 13 mrt 15.00 Jan Hage - Laurensorgel wo 23 mrt 13.15 Geert Bierling - Doelenorgel

MET DANS za 12 dec 18.00-23.00 Balfolk in de Doelen za 12 dec 20.15 Internationaal Danstheater za 20 feb 14.00 Celtic & Balfolk Night ma 29 feb 20.15 Van Raat & Codarts Dans

MET FILM do 3 dec 20.30 Orlando Consort vr 15 jan 20.15 | za 16 jan 20.15 The Matrix Live za 20 feb 13.00 Geert Bierling - Doelenorgel

MASTERCLASS | WORKSHOP | CONCOURS zo 6 dec 14.00 * Messiah- workshop za 23 jan 15.00-17.00 Dirigentenmasterclass zo 20 mrt 14.00-16.30 Prinses Christina Concours

JAZZ di 8 dec 20.15 * Merry Jazzmas met José James vr 8 jan 20.30 Ben van den Dungen Quartet vr 22 jan 20.30 Braskiri vr 5 feb 20.30 Craig Taborn vr 19 feb 20.30 Kamperman Horizon Trio vr 26 feb 20.15 MILES! vr 18 mrt 20.30 Tutu Puoane - ‘In Joni’s World’ vr 25 mrt 20.15 LOUIS!

FUSION, CROSS-OVER, MUZIEK MET BREDE BLIK vr 11 dec 20.30 Re:Freshed Orchestra do 21 jan 20.15 Vloeimans & Van Kesteren za 27 feb 19.00 Cross-linx 2016 vr 4 mrt 20.30 Vincent Bijlo & The Rossettis vr 11 mrt 20.30 Re:Freshed Orchestra do 24 mrt 20.15 Karsu do 31 mrt 20.15 Eric Vaarzon Morel

POPULAIR wo 2 dec 20.15 Don KosakenChor Russland zo 13 dec 11.00 Herman van Veen wo 16 dec 20.15 * Kerst met Anúna do 17 dec 20.15 Harry Sacksioni

zo 20 dec 11.00 * White Christmas ma 21 dec 20.15 * René Shuman & Angel-Eye do 24 dec 20.00 * The Joy of Christmas za 26 dec 20.00 * The Joy of Christmas vr 15 jan 20.15 Rosenberg Trio ma 1 feb 20.15 Kodo One Earth Tour 2016 zo 21 feb 11.00 The Ramblers zo 28 feb 11.00 Di Gojim zo 6 mrt 11.00 Swinging Sunday zo 13 mrt 11.00 Wibi Soerjadi zo 20 mrt 11.00 Van Smartlap tot Opera

POP za 5 dec 20.15 Rafet El Roman ‘Live’ zo 20 dec 20.15-22.30 Mehmet Erdem ‘Live’ za 27 feb 19.00 Cross-linx 2016 zo 28 feb 20.15 Tindersticks

COMEDY zo 27 dec 19.00 * Comedyshow KERZZT za 26 mrt 20.15 Comedyshow MARHABA

CONCERTEN VOOR (HEEL) JONG PUBLIEK wo 2 dec 14.00 en 16.00 Sinterklaasconcert (4+) wo 23 dec 14.15 * De Notenkraker (4+) do 24 dec 13.30 * De Kleine Kerstman (5+) za 26 dec 13.30 en 16.o0 * De Kleine Kerstman (5+) zo 27 dec 13.30 en 16.00 * De Kleine Kerstman (5+) zo 27 dec 14.15 en 16.00 * De Notenkraker (4+) ma 28 dec 13.30 en 16.00 * De Kleine Kerstman (5+) zo 10 jan 14.00 Dansworkshop & concert (9 t/m 12 jaar) za 30 jan 10.30-12.30 Speel je eigen filmmuziek (6+) zo 31 jan 11.00 Mozart/Beethoven (4-10 jr) zo 6 mrt 11.00, 14.00 en 16.00 Zwier (1,5+) zo 6 mrt 14.00 Tijgers op de trap (6+) za 12 mrt 10.30-12.30 Zing de sterren van de hemel (6+) zo 13 mrt 14.00 en 16.00 Matilda en Kleine Vis (4+) za 26 mrt 19.30 Zapp Mattheus (8+)

RONDLEIDING DE DOELEN za 19 dec 11.45 | za 23 jan 13.45 * Kerst- of Nieuwjaarsconcert

54

DE DOELEN

DECEMBER

december 2015

wo 2 december

wo 2 december

ROTTERDAMS PHILHARMONISCH

SINTERKLAASCONCERT (4+)

MUZIEKCURSUS DOOR GREGOR BAK

Lunchconcert

Ensemble van het Rotterdams Philharmonisch Orkest

met diverse gastsprekers

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Stéphane Denève dirigent | Olivier Latry orgel Poulenc Orgelconcert Openbare repetitie, gratis toegankelijk als lunchconcert.

woensdag 2 december 2015 Grote Zaal 12.30-13.00 uur Vrij entree

Met een kinderkoor van Theater Hofplein en een ensemble van het Rotterdams Philharmonisch Orkest Sinterklaasliedjes zingen en luisteren. Natuurlijk is Sinterklaas aanwezig met een flink aantal Pieten!

Zes colleges op woensdagavond 21 oktober 2015 | 2 december 2015 | 20 januari 2016 | 17 februari 2016 | 23 maart 2016 | 13 april 2016 | Extra: rondleiding

woensdag 2 december 2015 Eduard Flipse Zaal 20.00-21.30 uur

woensdag 2 december 2015 Eduard Flipse Zaal 14.00 en 16.00 uur Entree t/m 26 jaar of cjp

BESTELLEN www.dedoelen.nl Kassa: 010 2171717 Kassabalie, Schouwburgplein 50, Rotterdam

wo 2 december

€ 15 €9

© Drew Farrell

© Leo van Velzen

DOELENMENU Bestel tegelijk met uw concertkaarten en diner in ons spiksplinternieuwe Restaurant In de Doelen voor een complete avond uit.

© Barbara Mulderink

wo 2 december

do 3 december

do 3 december

DON KOSAKENCHOR RUSSLAND

ORLANDO CONSORT BEGELEIDT JEANNE D’ARC

CORE CLASSICS: DE GRANDEUR VAN PARIJS

Don KosakenChor Russland | Marcel ‘Nikolajevitsj’ Verhoeff dirigent

De Laurenskerk is het decor voor de vertoning van de stille film La Passion de Jeanne d’Arc (1928), live begeleid met de soundtrack ‘Voices Appeared’: middeleeuwse zang door het gerenommeerde Orlando Consort.

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Stéphane Denève dirigent | Olivier Latry orgel

A Russian Night Het Don KosakenChor Russland bestaat uit in Rusland woonachtige professionele zangers. Met de gezangen van de Russisch-orthodoxe kerk en met hun Slavische volksliederen symboliseren ze voor mil­­joenen mensen het oude Rusland.

woensdag 2 december 2015 Grote Zaal 20.15 uur

donderdag 3 december 2015 Laurenskerk 20.30 uur | Om 19.30 uur inleiding door Saskia Törnqvist Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

Entree rang 1 € 32,50 rang 2 € 27,50

€ 32 € 30 €9

Poulenc Orgelconcert | Saint-Saëns Symfonie nr.3 ‘Orgelsymfonie’ Saint-Saëns geeft het orgel een glansrol in zijn magistrale Derde Symfonie, waar het prachtig mengt met het orkest. Poulenc weet de koningin der instrumenten zelfs tot frivole sensualiteit te verleiden.

Om 20.00 uur voorprogramma met ontmoeting musici en special guest Abdelkader Benali.

donderdag 3 december 2015 Grote Zaal 21.00 uur Toprang,1,2,3 € 43 | € 39 | € 31 | € 18 t/m 26 jaar of cjp € 10

La Passion de Jeanne d’Arc

© Drew Farrell

DE DOELEN

55

DECEMBER

vr 4 december

vr 4 december

DE DERDE VAN SAINT-SAËNS Rotterdams Philharmonisch Orkest | Stéphane Denève dirigent | Olivier Latry orgel Ravel Le tombeau de Couperin | Poulenc Orgelconcert | Saint-Saëns Symfonie nr.3 ‘Orgelsymfonie’ ‘Daar gaat de Franse Beethoven’, zei Gounod toen hij Saint-Saëns zag wegwandelen na de bejubelde première van zijn Derde Symfonie, een hoogtepunt van het Franse classicisme.

za 5 december

LOCOS LINDOS

RAFET EL ROMAN

Een frisse kijk op de Argentijnse muziek: dat is wat de jonge bandleden van Locos Lindos met elkaar verbindt. Het kwintet, bestaande uit Russische, Belgische en Nederlandse musici, vertolkt zowel klassiek tangorepertoire als onbekendere nieuwe composities.

Live in de Doelen presented by Mystiek Productions

vrijdag 4 december 2015 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 19 € 17 €9

Rafet El Roman komt op veler verzoek naar Nederland voor een exclusief concert. De meester van romantische nummers is geliefd bij jong en oud. Sinds zijn doorbraak in Turkije in 1995 met ‘Seni Seviyorum’ is Rafet El Roman niet meer weg te denken uit de Turkse muziekwereld. Door de vele albums die hij sindsdien heeft uitgebracht, velen met verkooprecords, is hij een artiest met een hoog aanzien.

EEN PERIODIEKE GIFT AAN HET STEUNFONDS VAN DE DOELEN IS 125% AFTREKBAAR. KIJK OP WWW.DEDOELEN.NL/STEUNFONDS

zaterdag 5 december 2015 Grote Zaal 20.15 uur

vrijdag 4 december 2015 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Gijsbert Kok (entree € 4)

VIP, Golden Seats,1,2 € 79 | € 39 | € 35 | € 29

Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10 © Eric van Nieuwland

© Uwe Ditz

zo 6 december

zo 6 december

DOELENKWARTET

MESSIAH VAN HÄNDEL Orkest van de Achttiende Eeuw | Cappella Amsterdam | Daniel Reuss dirigent | Rosemary Joshua sopraan | David Allsopp countertenor | Thomas Walker tenor | David Wilson-Johnson bas Händel Messiah Händels icoon Messiah door vier topsolisten van de Britse eilanden, het Orkest van de Achttiende Eeuw, Cappella Amsterdam en diens chef-dirigent Daniel Reuss. Een heerlijk, hemels avondje!

Randprogramma 11.00-13.00 u - ‘Messiah ontmanteld’, luistercursus Philip Ruitenberg 14.00-16.00 u - Meezingworkshop o.l.v. Daniel Reuss met leden van Cappella Amsterdam, David Wilson-Johnson en Sieuwert Verster 16.00 u - Deelnemers aan de workshop mogen tijdens de generale enkele ingestudeerde koorpartijen meezingen met koor en orkest

zondag 6 december 2015 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Philip Ruitenberg

Wim Henderickx The Seven Chakras voor strijkkwartet en live elektronica (2004) | George Crumb Black Angels Zwarte engelen en Indiase chakra’s inspireerden Crumb en Henderickx tot het schrijven van elektronisch gemanipuleerde muziek voor strijkkwartet. Beide werken maken onvermoede krachten vrij bij musici én publiek.

zondag 6 december 2015 Jurriaanse Zaal 20.15 uur Om 19.15 uur gesprek op de Red Sofa door Wim Henderickx met enkele musici Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

Toprang,1,2,3 € 36 | € 34 | € 31 | € 28 R’pas/65+ € 34 | € 32 | € 29 | € 26 t/m 26 jaar of cjp € 9

Lees ook het interview met David Wilson-Johnson op pag. 50

DoelenKwartet

€ 24 € 22 €9

di 8 december

MERRY JAZZMAS MET JOSÉ JAMES

en Jazz Orchestra of the Concertgebouw Het Jazz Orchestra of the Concert­ gebouw staat bekend om zijn verrassende en swingende kerstconcerten. Dit jaar treedt het prestigieuze jazzorkest op met José James. Met zijn soulvolle, zwoele cross-over tussen jazz en hiphop heeft deze Amerikaanse zanger het grote publiek voor zich gewonnen.

Hij zingt zijn klassiekers, nummers van zijn nieuwe album ‘Yesterday I had the Blues’ en enkele kerst­ songs.

dinsdag 8 december 2015 Jurriaanse Zaal 20.15-22.10 uur Entree € 35

Orkest van de Achttiende Eeuw © Annelies van der Vegt

© Govert Driessen

56

wo 9 december

wo 9 december

BUDAPEST FESTIVAL ORCHESTRA

CODARTS PERCUSSION ENSEMBLE

Budapest Festival Orchestra | Iván Fischer dirigent | Dimitris Sgouros piano

Codarts Percussion Ensemble Hans Leenders dirigent

Brahms Pianoconcert nr.1 Beethoven Symfonie nr.3 Iván Fischer en ‘zijn’ Budapest Festival Orchestra – dat behoort tot de top-10 van ’s werelds beste orkesten! – brengen twee symfonische werken van heroïsche proportie en zeggingskracht. Beethoven en Brahms op hun best!

woensdag 9 december 2015 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Huib Ramaer Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 R’pas/65+ € 52 | € 47 | € 37 | € 21 t/m 26 jaar of cjp € 9

DE DOELEN

DECEMBER

Bach Concert in C BWV161a-1 Loevendie Timbo Ravel Alborada del gracioso Bodypercussion/muziektheater Reich Mallet Quartet Andreasson Tinplay Milhaud Scaramouche Afrikaanse traditionals

woensdag 9 december 2015 Jurriaanse Zaal 20.15-22.15 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 15 € 13 €9

vr 11 december

BEETHOVEN EN BERLIOZ Rotterdams Philharmonisch Orkest | Stanislav Kochanovsky dirigent | Behzod Abduraimov piano Beethoven Pianoconcert nr.1 Berlioz Symphonie fantastique Behzod Abduraimov verblufte in het Gergiev Festival 2015 met zijn parelende pianospel: ‘kristal­helder, fabelachtig gaaf’ aldus Trouw.

Achter de schermen maakte assistent-dirigent Stanislav Kochanovsky al even grote indruk. Reden om beide supertalenten terug te vragen voor een ingelast concert met werk van Beethoven en Berlioz, muziek vol jeugdig elan die deze jonge meesters op het lijf is geschreven.

vr 11 december

RE:FRESHED ORCHESTRA PRESENTS DJ FRANKADELIC Het hotste en meest energieke orkest van Rotterdam en omstreken presenteert elke editie van ‘Re:Freshed Orchestra presents’ een bijzondere muzikale solist.

Deze avond is de eer aan dj Frankadelic.

vrijdag 11 december 2015 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 15 € 13 €9

vrijdag 11 december 2015 Grote Zaal 20.15 uur Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

© Marcel van Oostrom Behzod Abduraimov © Hans van der Woerd

© Marco Borggreve

za 12 december

za 12 december

KERSTCONCERT

BALFOLK IN DE DOELEN

Chr. Gemengd Koor Deo Cantemus o.l.v. Cor de Haan Bethelkerkkoor Zwijndrecht en Geref. Kerkkoor Alblasserdam Chr. Mannenkoor Soli Deo Gloria (Urk) o.l.v. Jaap Kramer Wendy Roobol sopraan | Sander Heutinck bariton | Doesjka van der Linden harp | André de Jager orgel | André van Vliet piano | l’Orchestra Particolare

Duo t’en Bal, Duo Brabants Bauweraerts

De Kerst-Doelenconcerten van Deo Cantemus bieden een programma met verrassende kerstbewerkingen en oude en vertrouwde melodieën.

zaterdag 12 december 2015 Grote Zaal 14.00-17.00 uur Entree € 29 € 25 (kaarten via www.deocantemus.nl)

Het is weer tijd voor Balfolk in de Doelen, dans mee of kom om te luisteren. programma 16.00-18.00u - workshop voor gevorderde dansers 18.00-19.00u - dansworkshop voor beginners vanaf 19.00u - balfolk dans­concert met Duo Brabants Bauweraerts en het Franse Duo t’en Bal 23.00u - einde

zaterdag 12 december 2015 Eduard Flipse Zaal 18.00-23.00 uur Entree € 15 | € 13 | € 9 incl beginnersworkshop Dagkaart € 25 | € 23 | € 9 incl workshops (vanaf 16u)

za 12 december

DOELENENSEMBLE & INTERNATIONAAL DANSTHEATER DoelenEnsemble | Wiebe-Pier Cnossen bariton | Maarten van Veen piano | Internationaal Danstheater | Neel Verdoorn choreografie Valentin Silvestrov Delen uit Silent Songs

zaterdag 12 december 2015 Jurriaanse Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding met het DoelenEnsemble en Maarten van Veen Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

za 12 december

BEETHOVEN EN BERLIOZ Rotterdams Philharmonisch Orkest | Stanislav Kochanovsky dirigent | Behzod Abduraimov piano Beethoven Pianoconcert nr.1 Berlioz Symphonie fantastique

<< zie vrijdag 11 december

zaterdag 12 december 2015 Grote Zaal 20.15 uur Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

€ 24 € 22 €9

Kassa open van 15.45 tot 16.15 uur en van 17.30 tot 21.00 uur

© Robert Benschop

Behzod Abduraimov © Hans van der Woerd

57 DE DOELEN

57

UITGELICHT

BUDAPEST FESTIVAL ORCHESTRA EEN VAN ’S WERELDS BESTE ORKESTEN + EEN VAN ’S WERELDS MOOISTE WERKEN

wo 9 december 2015

BEETHOVEN – EROICA EEN COMBINATIE DIE U NIET WILT MISSEN

58

zo 13 december

zo 13 december

ZONDAGOCHTEND­CONCERT

STORIONI TRIO

Herman van Veen en Edith Leerkes

Liszt/Saint-Saëns Orphée | Rebecca Clarke | Pianotrio in es | Schumann Pianotrio nr.1

Een intiem Zondagochtendconcert door Herman van Veen en Edith Leerkes. Geniet van het virtuoze, muzikale spelplezier van deze twee grootheden. Zij brengen u ‘oude, nieuwe en vandaag nog niet bestaande liedjes’. (Hanson)

zondag 13 december 2015 Grote Zaal 11.00 uur Uitverkocht

DE DOELEN

DECEMBER

Het Storioni Trio omringt de vrouwelijke componist Rebecca Clarke met werk van haar collega’s Liszt en Schumann.

zondag 13 december 2015 Jurriaanse Zaal 11.00 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 21 € 19 €9

Aansluitend kunt u in Café Restaurant ‘In de Doelen’ een Doelenbrunch genieten (€ 20 p.p.), te bestellen t/m vrijdag 11 december.

zo 13 december

HAYO BOEREMA & LAURENSCANTORIJ Hayo Boerema Laurensorgel | Laurenscantorij | Wiecher Mandemaker dirigent Bach Clavierübung III ‘Grote Orgelmis‘ Bachs ‘Grote Orgelmis’, een deel van zijn Clavierübung III, is gebaseerd op Lutherse koralen. Een uitstekende gelegenheid voor Hayo Boerema en de Laurens­cantorij om samen een concert te geven!

zondag 13 december 2015 Laurenskerk 15.00 uur Vrij entree (reserveren verplicht)

di 15 december

KERSTCONCERT Chr. Gemengd Koor Deo Cantemus o.l.v. Cor de Haan Bethelkerkkoor Zwijndrecht en Geref. Kerkkoor Alblasserdam Chr. Mannenkoor Soli Deo Gloria (Urk) o.l.v. Jaap Kramer Wendy Roobol sopraan | Sander Heutinck bariton | Doesjka van der Linden harp | André de Jager orgel | André van Vliet piano | l’Orchestra Particolare De Kerst-Doelenconcerten van Deo Cantemus bieden een programma met verrassende kerstbewerkingen en oude en vertrouwde melodieën.

dinsdag 15 december 2015 Grote Zaal 20.00-23.00 uur Entree € 29 € 25 (kaarten via www.deocantemus.nl)

© Jesse Willems

© Hiba Vink

di 15 december

wo 16 december

wo 16 december

do 17 december

RUBENS QUARTET & ROBERT HOLL

LUNCHCONCERT

KERST MET ANÚNA

Geert Bierling Doelenorgel

KERST IN DE LAURENSKERK

Rubens Quartet Robert Holl bas/bariton

Pachelbel Preludium in d | Bach Nun komm, der Heiden Heiland BWV659 | Pachelbel Ciaconna in d | Bach Nun komm, der Heiden Heiland (a due bassi e canto fermo) BWV660 | Pachelbel Ricercare in c | Bach Nun komm, der Heiden Heiland (in organo pleno / il canto fermo nel pedale) BWV660

Opnieuw in de Doelen na hun succesvolle kerstconcert in 2013!

Laurens Collegium R’dam | Combattimento | Wishful Singing | Wiecher Mandemaker dirigent | Hayo Boerema orgel

Brahms Strijkkwartet nr.3 | Barber Dover Beach voor bariton en strijkkwartet | Webern Zes bagatellen | Schoeck Notturno voor bariton en strijkkwartet Het Rubens Quartet kenmerkt zich door een warme toonvorming, gepassioneerde uitvoeringen en fijngestileerde nuances in klank en dynamiek. Daar sluit bas/bariton Robert Holl naadloos bij aan.

Via zijn oudste broer Johann Christoph kwam Johann Sebastian op latere leeftijd in contact met de muziek van Pachelbel.

dinsdag 15 december 2015 Jurriaanse Zaal 20.15 uur

woensdag 16 december 2015 Grote Zaal 13.15-13.45 uur

Toprang,1,2 € 43 | € 37 | € 30 t/m 26 jaar of cjp € 9

Vrij entree

Met hun loepzuivere zang, betoverende presentatie en serene atmosfeer creëert het Ierse kamerkoor Anúna een onvergetelijk kerstconcert, laverend tussen middeleeuwse Ierse traditionals en moderne kerstklassiekers.

woensdag 16 december 2015 Grote Zaal 20.15 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 27 € 25 €9

Bach Cantate I uit WeihnachtsOratorium | Bach Gloria uit Cantate BWV191 | Händel Delen uit Messiah | Mouton Nesciens Mater | Manfredini Concerto grosso ‘Pastorale per il Santissimo Natale’ | Diverse werken voor koor a cappella Overal om u heen klinken de prachtigste stemmen en u wordt letterlijk omringd door muziek. Kerstmuziek zoals u die nog nooit eerder heeft beleefd en gevoeld.

donderdag 17 december 2015 | Laurenskerk 20.00 (uitverkocht) en 22.00 uur Entree € 29 R’pas/65+ € 27 t/m 26 jaar of cjp € 9

© Sanne Donders

DE DOELEN

59

DECEMBER

do 17 december

do 17 december

vr 18 december

vr 18 december

HARRY SACKSIONI

KERST MET JOSHUA BELL

KERST MET JOSHUA BELL

PIOTR ANDERSZEWSKI

Jubileumshow 65 jaar!

Ridder in de orde van Oranje Nassau, Edison-winnaar en vooral virtuoos gitarist en verhalen­ verteller Harry Sacksioni viert zijn vijfenzestigste verjaardag met een grootse soloshow: een jubileum­ overzicht van zijn roemrijke carrière.

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Pablo Heras-Casado dirigent | Joshua Bell viool

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Pablo Heras-Casado dirigent | Joshua Bell viool

Piotr Anderszewski piano

Prokofjev Suite uit Cinderella | Tsjaikovski Vioolconcert | Moesorgski/Ravel Schilderijen van een tentoonstelling

Prokofjev Suite uit Cinderella | Tsjaikovski Vioolconcert | Moesorgski/Ravel Schilderijen van een tentoonstelling

Drie Russische componisten brengen licht en warmte in de donkere dagen voor kerst. Prokofjev vertelt het sprookje van Assepoester, Tsjaikovski’s Vioolconcert wordt uitgevoerd door meesterviolist Joshua Bell en Moesorgski zorgt voor een oogverblindend slotvuurwerk.

<< zie donderdag 17 december

donderdag 17 december 2015 Jurriaanse Zaal 20.15 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 22 € 20 €9

vrijdag 18 december 2015 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Huib Ramaer (entree € 4) Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

Bartók Bagatelles | Beethoven Bagatelles op.126 | Bach Engelse Suite nr.3 BWV808 | Andere werken n.t.b Piotr Anderszewski gaat als een perfectionist door het leven en heeft in zijn muziek graag iets te melden. Dat wordt een boeiende avond, want hij brengt onder anderen Bach, Beethoven en Bartók ten gehore.

vrijdag 18 december 2015 Jurriaanse Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Philip Ruitenberg Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

donderdag 17 december 2015 | Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Huib Ramaer (entree € 4)

€ 29 € 27 €9

Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10 © Frans van Viegen & Rob Chrispijn

© Lisa Marie Mazzucco

© Lisa Marie Mazzucco © MG de Saint Venant

vr 18 december

za 19 december

THE BVR FLAMENCO BIGBAND

CHARLES DICKENS KERSTPROGRAMMA

o.l.v. Bernard van Rossum sax, compositie, arrangement María Marín zang, palmas Mathilde Antón dans Edsart Udo de Haes Spaanse gitaar Pablo Martínez zang, palmas, percussie, trombone Ruven Rupic percussie/cajón

Geert Bierling Steendam kistorgel Willem de Vries zang en verteller

Krachtige flamenco met dans!

De flamenco bigband van Bernard van Rossum is een oversized band die bestaat uit maar liefst 22 musici.

Zij weten Van Rossums bijzondere cross-overs vol vuur te brengen.

vrijdag 18 december 2015 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 19 € 17 €9

Het verhaal van Dickens wordt tot leven gebracht met zwijgende film en live muziek.

Geert Bierling bespeelt nu eens niet het Flentrop-orgel in de Grote Zaal, maar het prachtige Steendam kistorgel in de Jurriaanse Zaal. Na afloop van zijn ‘Dickens-concert’ bent u ongetwijfeld in kerstsfeer!

zaterdag 19 december 2015 Jurriaanse Zaal 13.00 uur Vrij entree (reserveren verplicht)

za 19 december

KERSTCONCERT Chr. Gemengd Koor Deo Cantemus o.l.v. Cor de Haan Bethelkerkkoor Zwijndrecht en Geref. Kerkkoor Alblasserdam Chr. Mannenkoor Soli Deo Gloria (Urk) o.l.v. Jaap Kramer Wendy Roobol sopraan | Sander Heutinck bariton | Doesjka van der Linden harp | André de Jager orgel | André van Vliet piano | l’Orchestra Particolare De Kerst-Doelenconcerten van Deo Cantemus bieden een programma met verrassende kerstbewerkingen en oude en vertrouwde melodieën.

zaterdag 19 december 2015 Grote Zaal 14.00-17.00 uur Entree € 29 € 25 (kaarten via www.deocantemus.nl)

za 19 december

MOZART DOOR LUCAS EN ARTHUR JUSSEN Residentie Orkest | Michal Nesterowicz dirigent | Lucas en Arthur Jussen piano Mozart Ouverture Die Zauber­ flöte | Mozart Concert voor 2 piano’s en orkest in Es KV365 | Sjostakovitsj Symfonie nr.9 Het Residentie Orkest zet expressieve, levendige werken van Mozart en Sjostakovitsj op de lessenaars en deelt het podium met de even energieke pianisten Lucas en Arthur Jussen.

zaterdag 19 december 2015 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Philip Leussink Toprang,1,2,3 € 36 | € 34 | € 31 | € 28 R’pas/65+ € 34 | € 32 | € 29 | € 26 t/m 26 jaar of cjp € 9

© Peter van der Heyden

60 60

DOELEN DEDEDOELEN

UITGELICHT DECEMBER

ROBERT HOLL & RUBENS QUARTET

di 15 december 2015 ‘Ik verheug me heel erg op dit concert in de Doelen in mijn geboorteplaats Rotterdam. Vooral de samenwerking met het Rubens Quartet en de uitvoering van het werk van Schoeck, een werk voor strijkkwartet en bariton, dat al jaren op mijn verlanglijstje staat, zal erg spannend worden!’

- ROBERT HOLL

i.s.m.

DE DOELEN

61

DECEMBER

zo 20 december

WHITE CHRISTMAS AT THE DOELEN Een sfeervol en warm Zondagochtendconcert in kerstsfeer.

Dirigent Rien den Hartog – al ruim 20 jaar een vertrouwd gezicht in de Doelen – neemt een nieuw groot orkest mee. Zij trakteren u op een gevarieerd en sfeervol programma met bekend en minder bekend kerstrepertoire. (Hanson)

zondag 20 december 2015 Grote Zaal 11.00 uur Entree € 13,60

zo 20 december

KERST MET JOSHUA BELL Rotterdams Philharmonisch Orkest | Pablo Heras-Casado dirigent | Joshua Bell viool Prokofjev Suite uit Cinderella | Tsjaikovski Vioolconcert | Moesorgski/Ravel Schilderijen van een tentoonstelling

<< zie donderdag 17 december

zondag 20 december 2015 Grote Zaal 14.15 uur | Om 13.15 uur inleiding door Huib Ramaer (entree € 4) Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

zo 2o december

KERSTCONCERT WESTLANDS MANNENKOOR Westlands Mannenkoor | Hans de Wit dirigent | Haags Kamerorkest | Sae-Jeong Kim sopraan | Martin van Broekhoven piano De Kerstconcerten van het Westlands Mannenkoor zijn een begrip in de regio. Behalve in Naaldwijk en Maasland geeft het koor dit jaar ook een concert in de Doelen.

zondag 20 december 2015 Grote Zaal 19.30-23.00 uur Entree VIP,1,2,3 € 25 € € 20 € 15 € 10

ma 21 december

MEHMET ERDEM ‘LIVE’ presented by Mystiek Productions Mehmet Erdem komt eindelijk naar Nederland! De charismatische zanger met de lage stem geeft slechts twee concerten en doet daarbij de Doelen aan. In 2012 verscheen zijn debuutalbum ‘Herkes Aynı Hayatta’ en een jaar later volgde ‘Hiç Konus¸madan’.

Erdems albums leverden hem vele hits en de prijs voor ‘Beste Opkomende Artiest 2013’.

zondag 20 december 2015 Jurriaanse Zaal 20.15-22.30 uur Entree R’pas/65+

€ 35 € 25

© Lisa Marie Mazzucco

ma 21 december

FROMMERKERST Frommermann, het vocale ensemble in de traditie van de Comedian Harmonists.

In dit theatrale concert laat Frommermann zijn licht schijnen over het feestgedruis rond de kerstboom. Momenten van geestelijke verdieping en bezinning worden afgewisseld met pure kolder en vermaak. Er is gelegenheid tot meezingen. Frommermann piekt!

maandag 21 december 2015 Jurriaanse Zaal 20.15 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 25 € 23 €9

ma 21 december

RENÉ SHUMAN & ANGELEYE: CHRISTMAS TOGETHER Christmas Together is een feestelijke familieshow waarbij bezoekers worden meegenomen op een reis door kerstrepertoire in een swingende Rock and Roll-uitvoering.

Van Blue Christmas en Silent Night tot Rockin’ around The Christmas Tree.

Het duo René Shuman & AngelEye houdt de muziek van Elvis in ere met hun theatershows, tvspecials en opnamen en trekken met hun showband volle zalen.

Jaarlijks geeft het duo een bijzonder concert op 16 augustus, de sterfdag van Elvis.

maandag 21 december 2015 Grote Zaal 20.15 uur

© Juliadeboer.com

Toprang € 79,00 (incl. meet & greet en dvd) Rang 1,2,3 € 44,50 | € 36,50 | € 29,50

di 22 december

KERSTCONCERT Chr. Gemengd Koor Deo Cantemus o.l.v. Cor de Haan Bethelkerkkoor Zwijndrecht en Geref. Kerkkoor Alblasserdam Chr. Mannenkoor Soli Deo Gloria (Urk) o.l.v. Jaap Kramer Wendy Roobol sopraan | Sander Heutinck bariton | Doesjka van der Linden harp | André de Jager orgel | André van Vliet piano | l’Orchestra Particolare De Kerst-Doelenconcerten van Deo Cantemus bieden een programma met verrassende kerstbewerkingen en oude en vertrouwde melodieën.

dinsdag 22 december 2015 Grote Zaal 20.00-23.00 uur Entree € 29 € 25 (kaarten via www.deocantemus.nl)

62

wo 23 december

do 24 december

DE NOTENKRAKER (4+)

DE KLEINE KERSTMAN (5+)

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Theater Terra poppentheater | Lorenzo Viotti dirigent

Het Grote Kleine Kerstman Ensemble | Joep Onder­delinden

Clara krijgt als kerstcadeau een notenkraker die haar peetvader, de poppenmaker, voor haar heeft gemaakt. In haar droom verandert de notenkraker in een knappe prins, die haar meeneemt naar een sprookjeswereld met sneeuw, snoepgoed en feeërieke dansen!

Deze kerstvoorstelling komt terug naar de Doelen om de nieuwe generatie jong publiek van dit prachtige verhaal te laten genieten.

In zijn kerstmannenpak is Joep Onderdelinden de allergrappigste kerstman die er bestaat. Maar omdat hij nogal klein is – en niet groot en dik – kan hij niet mee op reis en moet hij thuisblijven in het hoge noorden... (i.s.m. Oorkaan)

woensdag 23 december 2015 Grote Zaal 14.15 uur

donderdag 24 december 2015 Jurriaanse Zaal 13.30 en 16.00 uur

Toprang,1,2 € 32 | € 29 | € 26 t/m 26 jaar of cjp € 10

Entree € 16 t/m 26 jaar of cjp € 12

Tsjaikovski Suite uit De Notenkraker

DE DOELEN

MAART DECEMBER

Lees meer over dit concert op pag. 36

do 24 december

THE JOY OF CHRISTMAS

Jan Mulder piano & The Amsterdam Festival Orchestra Geniet van kerstrepertoire, uitgevoerd door pianist/componist Jan Mulder (VS), die speciaal voor deze concerten naar Nederland komt. De in Rotterdam geboren musicus zal vanachter de vleugel het orkest dirigeren en presenteert zijn nieuwe cd (2015).

Dit concert wordt mede mogelijk gemaakt door de BeethovenFoundation.com.

donderdag 24 december 2015 Grote Zaal 20.00-22.00 uur VIP € 75 Entree € 50 € 25 € 75 > VIP-arrangement: ontvangst met koffie, luxe programmaboekje, gesigneerde nieuwe cd (2015), Meet & Greet, de mooiste plaatsen € 50 > entree incl. luxe programmaboekje, nieuwe cd (2015), mooie plaatsen

za 26 december

VOX JUBILANS

Groot kerstconcert André van Vliet dirigent Groot kerstconcert door de Hervormde Gemengde Zangvereniging Vox Jubilans. Voor de pauze bekende kerstliederen, na de pauze ‘The glory of Christmas’, een samengestelde kerstcantate met werk van diverse componisten.

Marjo van Someren sopraan | Bart Oenema bariton | Marco den Toom orgel | Lennart Morée piano | L’Orchestra Particolare | Ds. M. Messemaker spreker

zaterdag 26 december 2015 Grote Zaal 10.30 uur Entree € 21 | € 15 (tribune/podium)

© Henrike Wilson

za 26 december

KERSTMATINEE ELIANE RODRIGUES Eliane Rodrigues piano Charlotte Potgieter viool Joanna Pachucka cello Eliane Rodrigues geeft jaarlijks een verfijnd Chopin-kerstrecital. Dit keer laat zij die traditie een beetje los, het tweede deel is een eigen bewerking van de Vier jaargetijden van Astor Piazzolla voor piano­trio, met violiste Charlotte Potgieter en celliste Joanna Pachucka. Een sfeervolle en boeiende aanvulling!

zaterdag 26 december 2015 Grote Zaal 15.00 uur Entree € 27 R’pas/65+ € 20 t/m 26 jaar of cjp € 9

za 26 december

zo 27 december

zo 27 december

THE JOY OF CHRISTMAS

DE KLEINE KERSTMAN (5+)

DE NOTENKRAKER (4+)

Jan Mulder piano & The Amsterdam Festival Orchestra

Het Grote Kleine Kerstman Ensemble | Joep Onder­delinden

Geniet van kerstrepertoire, uitgevoerd door pianist/componist Jan Mulder (VS), die speciaal voor deze concerten naar Nederland komt. De in Rotterdam geboren musicus zal vanachter de vleugel het orkest dirigeren en presenteert zijn nieuwe cd (2015).

Deze kerstvoorstelling komt terug naar de Doelen om de nieuwe generatie jong publiek van dit prachtige verhaal te laten genieten.

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Theater Terra poppentheater | Lorenzo Viotti dirigent

Dit concert wordt mede mogelijk gemaakt door de BeethovenFoundation.com.

zaterdag 26 december 2015 Grote Zaal 20.00-22.00 uur VIP € 75 Entree € 50 € 25 € 75 > VIP-arrangement: ontvangst met koffie, luxe programmaboekje, gesigneerde nieuwe cd (2015), Meet & Greet, de mooiste plaatsen € 50 > entree incl. luxe programmaboekje, nieuwe cd (2015), mooie plaatsen

In zijn kerstmannenpak is Joep Onderdelinden de allergrappigste kerstman die er bestaat. Maar omdat hij nogal klein is – en niet groot en dik – kan hij niet mee op reis en moet hij thuisblijven in het hoge noorden... (i.s.m. Oorkaan)

zondag 27 december 2015 Jurriaanse Zaal 13.30 en 16.00 uur Entree t/m 26 jaar of cjp

© Henrike Wilson

€ 16 € 12

Tsjaikovski Suite uit De Notenkraker

<< zie woensdag 23 december 2015

DE DOELEN

ma 28 december

zo 27 december

DE KLEINE KERSTMAN (5+)

MAROCOMEDY PRESENTEERT Comedyshow KERZZT Kerst, ofwel KERZZT, wordt dit jaar humoristischer dan ooit!

MaroComedy laat met comedyshow KERZZT zien hoe de kerst door onze multi­culturele samenleving wordt gevierd. Lachen met en om elkaar door een ijzersterke line-up van comedians, cabaretiers en niet te vergeten muzikanten.

Deze KERZZT-editie van MaroComedy is er één om niet te missen.

zondag 27 december 2015 Willem Burger Zaal 19.00 uur Entree € 22,50

63

MAART DECEMBER

Het Grote Kleine Kerstman Ensemble | Joep Onder­delinden Deze kerstvoorstelling komt terug naar de Doelen om de nieuwe generatie jong publiek van dit prachtige verhaal te laten genieten.

In zijn kerstmannenpak is Joep Onderdelinden de allergrappigste kerstman die er bestaat. Maar omdat hij nogal klein is – en niet groot en dik – kan hij niet mee op reis en moet hij thuisblijven in het hoge noorden... (i.s.m. Oorkaan)

DONATEURS BRENGEN DE DOELEN VERDER. KIJK OP WWW.DEDOELEN.NL/STEUNFONDS

maandag 28 december 2015 Jurriaanse Zaal 13.30 uur Entree t/m 26 jaar of cjp

€ 16 € 12

© Henrike Wilson

KOM KERSTSHOPPEN IN DE DOELEN WINKEL! Nog op zoek naar een cadeautje voor onder de kerstboom?

Kom eens langs!

keuze uit honderden cd’s , o.a. Orkest van de Achttiende Eeuw, Rotterdams Philharmonisch Orkest en Ralph van Raat de mooiste jazzalbums op vinyl de enige echte Mwah verjaardagskalender Zeemansboter pindakaas uit Rotterdam

heilig neutje (maak zelf uw likeurtje!) bouwpakketten van Rotterdamse gebouwen, waaronder de Doelen een brede selectie boeken (o.a. klassieke muziek voor dummies, Bach - John Eliot Gardiner) de Doelen giftcard

©G

uido P

ijper

Of bestel het Jubileumboek en draag dit op aan een geliefde!

ZIE P.45

64

DE DOELEN

JANUARI

januari 2016

za 2 januari

NIEUWJAARSCONCERT Rotterdams Opera Koor

Rotterdams Opera Koor | Sinfonia Rotterdam | Ago Verdonschot dirigent Verdi Nabucco (concertant) Gabriëlle Mouhlen sopraan | Janine Waardenburg sopraan | Esther Kuijper mezzo | Pascal Pittie tenor | Martin van Os tenor | Bastiaan Everink bariton | Edmund Toliver bas | Jaap Sletterink bas

Met de Vrijdag in de Flip Knipkaart bezoekt u vier concerten in ‘de Flip’ naar keuze voor € 55

Met de Jurriaanse Collectie Knipkaart bezoekt u vier concerten naar keuze voor € 79

Concertante uitvoering van Verdi’s opera Nabucco t.g.v. 50 jaar samenwerking met de Doelen. Speciale gast is Edwin Rutten, die de aktes aan elkaar praat en verduidelijkt.

zaterdag 2 januari 2016 Grote Zaal 20.00-23.00 uur Entree € 35 € 32,50 € 29,50

zo 10 januari

ROTTERDAMS PHILHARMONISCH VERKENNER Dansworkshop & concert (9 t/m 12 jaar)

Concerten met dit logo kunt u bezoeken met de Red Sofa Bankpas: een heel seizoen alle concerten met nieuwe muziek voor slechts € 79

vr 8 januari

do 7 januari

NIEUWJAARSCONCERT Rotterdams Philharmonisch Orkest | Otto Tausk dirigent | Pierre Volders trombone Rossini Ouverture La gazza ladra | Rota Tromboneconcert | Respighi Suite La boutique fantasque | Johann Strauss jr. Ouverture Die Fledermaus | Postillon d’amour | Rosen aus dem Süden | Stürmisch in Lieb’ und Tanz | Grainger English Waltz | Josef Strauss Feuerfest Polka Dansend het nieuwe jaar in met walsen van Johann Strauss en zonnige klanken uit Italië.

BEN VAN DEN DUNGEN QUARTET & DEBORAH CARTER Blue Note Beleef de glorietijd van de jazz­ muziek met dit fenomenale kwartet, bij elkaar gebracht door Ben van den Dungen en geflankeerd door jazz-zangeres Deborah Carter.

vrijdag 8 januari 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 19 € 17 €9

donderdag 7 januari 2016 | Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Ronald Ent (entree € 4) Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

zo 10 januari

zo 10 januari

NIEUWJAARSCONCERT

HALLELUJAH VAN REGER

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Otto Tausk dirigent | Pierre Volders trombone

Hayo Boerema Laurensorgel Laurenscantorij | Wiecher Mandemaker dirigent

Als Verkenner ga je niet alleen de concertzaal in, maar doe je ook mee aan workshops. In deze workshop ga je dansen op Strauss.

<< zie donderdag 7 januari

Reger Hallelujah! Gott zu loben op.52 nr.3

zondag 10 januari 2016 Grote Zaal 14.15 uur | Om 13.15 uur inleiding door Ronald Ent (entree € 4)

zondag 10 januari 2016 Monchy Zaal 13.00 uur

Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

Regers koraalfantasie Hallelujah!

Gott zu loben vormt de opmaat voor een concert door Laurenskerkorganist Hayo Boerema en de Laurenscantorij.

Entree € 15 Volwassen begeleiders boeken en bezoeken het volledige concert.

Zie: Nieuwjaarsconcert 14.15 uur

Hélène van Domburg

zondag 10 januari 2016 Laurenskerk 15.00 uur Vrij entree (reserveren verplicht)

© Hiba Vink

DE DOELEN

65

JANUARI

wo 13 januari

di 12 januari

AVIV QUARTET Mozart Strijkkwartet nr.15 KV421 | Sjostakovitsj Strijkkwartet nr.4 | Tsjaikovski Strijkkwartet nr.3 Het Aviv Quartet koos zijn naam – Aviv betekent ‘lente’ in het Hebreeuws – om uitdrukking te geven aan zijn artistieke motto: begin fris en zonder opgelegde gevoelens aan muziek.

dinsdag 12 januari 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur

vr 15 januari

TEODOR CURRENTZIS | MUSICA AETERNA, PERM PATRICIA KOPATCHINSKAJA Musica Aeterna, Perm | Teodor Currentzis dirigent | Patricia Kopatchinskaja viool | Combattimento Mozart Symfonie nr.25 | Mozart Vioolconcert nr. 5 | Biber Keuze uit Rosenkranz-Sonates | Beethoven Symfonie nr.5 De geruchtmakende dirigent Teodor Currentzis en zijn orkest demonstreren de fascinerende overgang van barok naar klassiek.

Soliste is de temperamentvolle violiste Patricia Kopatchinskaja.

Toprang,1,2 € 43 | € 37 | € 30 t/m 26 jaar of cjp € 9

woensdag 13 januari 2016 Grote Zaal 20.15 uur | 18.45-19.45u - lezing met muziek Toprang,1,2,3 € 36 | € 34 | € 31 | € 28 R’pas/65+ € 34 | € 32 | € 29 | € 26 t/m 26 jaar of cjp € 9

THE MATRIX LIVE

Rotterdams Philharmonisch | Don Davis dirigent Live uitvoering van de originele soundtrack bij vertoning van de film.

Na het enorme succes van de The Lord of the Rings-trilogie Live en Gladiator Live presenteert het Rotterdams Philharmonisch The Matrix Live. Deze science fiction klassieker uit 1999 wordt op een groot scherm vertoond met op het podium het orkest in grote bezetting, dat de soundtrack live naar symfonische hoogte tilt. Een unieke filmische ervaring. Mis het niet!

vrijdag 15 januari 2016 Grote Zaal 20.15 uur Toprang,1,2,3 € 79 | € 69 | € 54 | € 39

© Tashko Tasheff

Teodor Currentzis

vr 15 januari

vr 15 januari

vr 15 januari

ROSENBERG TRIO

THE STOLZ QUARTET

ESTONIAN PHILHARMONIC CHAMBER CHOIR

Familia Met de nieuwste familietalenten Johnny (The Voice of Holland) en zijn neefje Mozes op gitaar brengt het Rosenberg Trio het programma Familia: met bekend gipsy-repertoire, sfeervolle crooner- en jazzstandards.

Gegoten in een theatrale vorm bieden de dames van dit kwartet een nieuwe blik op klassieke en moderne muziek.

Estonian Philharmonic Chamber Choir | Kaspars Putnin ˛ˇs dirigent

vrijdag 15 januari 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

vrijdag 15 januari 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 19 € 17 €9

Pärt Dopo la vittoria | Harvey Mortuos Plango, Vivos Voco | Pärt Nunc dimittis | Schnittke Boetepsalmen Met hun glasheldere zang presenteert het Estonian Philharmonic Chamber Choir u de prachtige eenvoud van landgenoot Arvo Pärt, naast werk van Harvey en Schnittke.

€ 25 € 23 €9

© Kaupo Kikkas

vrijdag 15 januari 2016 Laurenskerk 20.30 uur | Om 19.30 uur inleiding door Saskia Törnqvist Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 32 € 30 €9

66

DE DOELEN

JANUARI

THE MATRIX LIVE

BESTELLEN www.dedoelen.nl Kassa: 010 2171717 Kassabalie, Schouwburgplein 50, Rotterdam

z0 17 januari

za 16 januari

za 16 januari Rotterdams Philharmonisch | Don Davis dirigent Live uitvoering van de originele soundtrack bij vertoning van de film.

Na het enorme succes van de The Lord of the Rings-trilogie Live en Gladiator Live presenteert het Rotterdams Philharmonisch The Matrix Live. Deze science fiction klassieker uit 1999 wordt op een groot scherm vertoond met op het podium het orkest in grote bezetting, dat de soundtrack live naar symfonische hoogte tilt. Een unieke filmische ervaring. Mis het niet!

zaterdag 16 januari 2016 Grote Zaal 20.15 uur Toprang,1,2,3 € 79 | € 69 | € 54 | € 39

RONALD BRAUTIGAM

CORDARIA ENSEMBLE

Ronald Brautigam piano

Maria-Paula Majoor en Daniel Torrico Menacho viool | Karsten Kleijer altviool | Arno van der Vuurst cello | Ying Lai Green contrabas | Céleste Zewald klarinet | Birgit Strahl fagot | Elske Groen hoorn

Nielsen Chaconne op.32 | Beethoven Sonate nr.15 ‘Pastorale’ | Stenhammar Sensommernätter op.33 | Schumann Fantasiestücke op.12 Naast de welbekende Schumann en Beethoven speelt sterpianist Ronald Brautigam (onterecht) weinig uitgevoerde werken van de Scandinaviërs Nielsen en Stenhammar. Op avontuur naar het noorden!

zaterdag 16 januari 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Huib Ramaer Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 29 € 27 €9

Berwald Septet in Bes | Bob Zimmerman Nieuw werk voor Cordaria | Françaix A huit

zondag 17 januari 2016 Jurriaanse Zaal 11.00 uur Entree € 21 R’pas/65+ € 19 t/m 26 jaar of cjp € 9 Aansluitend kunt u in Café Restaurant ‘In de Doelen’ een Doelenbrunch genieten (€ 20 p.p.), te bestellen t/m vrijdag 15 januari.

© Marco Borggreve

zo 17 januari

ma 18 januari

DOELENKWARTET & KATRIEN BAERTS DoelenKwartet Frank de Groot viool Maartje Kraan viool Karin Dolman altviool Hans Woudenberg cello m.m.v. Katrien Baerts sopraan en twee strijkers Alban Berg Strijkkwartet op.3 | Sieben Frühe Lieder (bew. voor sopraan en strijkers) | Pianosonate op.1 (bew. voor zes strijkers) | Lyrische suite Alban Berg, de lyricus van de Tweede Weense School, krijgt van het DoelenKwartet een ‘eigen programma’, van de verwachtingsvolle Sieben Frühe Lieder tot de Lyrische Suite.

zondag 17 januari 2016 | Jurriaanse Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur gesprek op de Red Sofa met leden van het DoelenKwartet Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 24 € 22 €9

wo 20 januari

CODARTS STRING ORCHESTRA

LUNCHCONCERT

Codarts String Orchestra Gordan Nikolic´ dirigent

Bruhns Preludium in e ‘de kleine’ Bach Aria variata alla maniera italiana in a BWV989 Bach Koraalvoorspel ‘Erbarm dich mein, o Herre Gott’ BWV721 Bruhns Preludium in e ‘de grote’

Stravinsky Apollon Musagète Mozart Divertimento in F KV138 Lann Lullabye for a Young Girl Dreaming

maandag 18 januari 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 15 € 13 €9

Geert Bierling Doelenorgel

De jonge Johann Sebastian leerde de composities van Bruhns vermoedelijk kennen toen hij in zijn gymnasiumtijd in contact kwam met Georg Böhm in Lünenburg.

Bachs handgeschreven kopieën van de muziek van Bruhns nam hij later mee naar zijn geboortestreek Thüringen, waar ze weer onder zijn leerlingen werden verspreid.

woensdag 20 januari 2016 Grote Zaal 13.15-13.45 uur

© Annelies van der Vegt

Vrij entree © Jan Hordijk

© Sanne Donders

DE DOELEN

wo 20 januari

MUZIEKCURSUS DOOR GREGOR BAK met diverse gastsprekers Zes colleges op woensdagavond 21 oktober 2015 | 2 december 2015 | 20 januari 2016 | 17 februari 2016 | 23 maart 2016 | 13 april 2016 | Extra: rondleiding

woensdag 20 januari 2016 Eduard Flipse Zaal 20.00-21.30 uur

wo 20 januari

do 21 januari

CALEFAX

GERGIEVS PETROESJKA

Janácˇek Op een overwoekerd pad | Franck Sortie in F | Daan Manneke Archipel Vll/double | Duke Ellington In a Sentimental Mood | Daníel Bjarnason Nieuw werk

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Valery Gergiev dirigent Sibelius En saga | RimskiKorsakov Suite ‘De Gouden Haan | Stravinsky Petroesjka

woensdag 20 januari 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur

Rimski-Korsakov blonk uit in sprookjesmuziek vol orkestrale schittering. De suite ‘De Gouden Haan’ rijgt de hoogtepunten uit zijn laatste opera aaneen: briljant, betoverend en buitengewoon exotisch.

Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

donderdag 21 januari 2016 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Michel Khalifa (entree € 4)

Janácˇeks ‘Op een overwoekerd pad’ zet de toon voor een route langs Tsjechië, Frankrijk, Nederland, de Verenigde Staten en IJsland.

€ 24 € 22 €9

Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

© Leo van Velzen

67

JANUARI

do 21 januari

ERIC VLOEIMANS & REMY VAN KESTEREN Eric Vloeimans trompet | Remy van Kesteren harp Musica Callada | Muziek van de stilte Met sterharpist Remy van Kesteren onderzoekt de veelzijdige trompettist Eric Vloeimans de muziek van de Spaanse componist Federico Mompou in een muzikale reis op zoek naar de stilte.

donderdag 21 januari 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 25 € 23 €9

© Oliver Boekhoorn © Hans van der Woerd

vr 22 januari

GERGIEVS PETROESJKA

BRASKIRI

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Valery Gergiev dirigent

Killing the Mozzarella

Sibelius En saga | RimskiKorsakov Suite ‘De Gouden Haan’ | Stravinsky Petroesjka

<< zie donderdag 21 januari

vrijdag 22 januari 2016 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Michel Khalifa (entree € 4) Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

za 23 januari

vr 22 januari

Bert Lochs trompet en flugelhorn | Dirk Balthaus piano | Steffen Granly tuba | Wim Kegel | drums Bert Lochs is door zijn lyrische en avontuurlijke trompetspel al jaren een opvallende verschijning binnen de Nederlandse jazz­scene.

Braskiri is zijn kwartet met pianist Dirk Balthaus.

De lyriek van Lochs en de genuanceerde kleurschakeringen van Balthaus vullen elkaar wonderwel aan en leveren een fascinerende klankwereld op.

Deze avond wordt de nieuwe cd met de illustere titel ‘Killing the Mozzarella’ gepresenteerd.

vrijdag 22 januari 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree € 19 R’pas/65+ € 17 t/m 26 jaar of cjp € 9

MASTERCLASS VOOR DIRIGENTEN NJO Nationaal Jeugdorkest | Etienne Siebens dirigent Deze masterclass biedt een unieke kans om een grootmeester op een compleet andere manier en van heel dichtbij aan het werk te zien.

En de jonge talenten die mogen deelnemen leren tips & tricks van een inspirerend musicus.

zaterdag 23 januari 2016 Grote Zaal 15.00-17.00 uur Vrij entree

© Hans van der Woerd

© Marco Borggreve

68

za 23 januari

DE DOELEN

JANUARI

wo 27 januari

wo 27 januari

NJO NATIONAAL JEUGDORKEST

ROTTERDAMS PHILHARMONISCH

LES VOIX HUMAINES

NJO Nationaal Jeugdorkest | Etienne Siebens dirigent | Isabelle van Keulen altviool

Lunchconcert

Les Voix Humaines Susie Napper, Margaret Little, Mélisandre Corriveau en Felix Deak viola da gamba

Berlioz Harold en Italie | Moesorgski/Ravel Schilderijen van een tentoonstelling Een concert door deze ‘kweekvijver van orkestmusici’ is al iets om naar uit te kijken, zeker met de bevlogen soliste Isabelle van Keulen.

zaterdag 23 januari 2016 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Huib Ramaer

Rotterdams Philharmonisch Orkest Jirí Belohlávek dirigent Schönberg Pelleas und Melisande (selectie)

Die Kunst der Fuge

Bach Die Kunst der Fuge

Openbare repetitie, gratis toegankelijk als lunchconcert.

woensdag 27 januari 2016 Grote Zaal 12.30-13.00 uur Vrij entree

Hun muzikale kunnen wordt vergeleken met de behendigheid van trapezeartiesten en met de telepathie tussen jazzsaxofonisten.

Het Canadese ensemble Les Voix Humaines tekent op de BachDag voor een geconcentreerde uitvoering van Bachs Kunst der Fuge.

Een simpel thema vormt het speelmateriaal waarop Bach alle mogelijke fugatechnieken loslaat.

Compositorisch erg virtuoos, is Die Kunst der Fuge vooral een brok meeslepende en weldadige muziek.

woensdag 27 januari 2016 Laurenskerk 20.30 uur | Om 19.30 uur inleiding door Saskia Törnqvist

Toprang,1,2,3 € 22 | € 20 | € 18 | € 16 R’pas/65+ € 20 | € 18 | € 16 | € 14 t/m 26 jaar of cjp € 9

Entree € 25 Vriend Laurenskerk € 21 t/m 26 jaar of cjp € 10

© Tobias Haynes

© Marco Borggreve

do 28 januari

CORE CLASSICS: DE PIANO VAN BRAHMS Rotterdams Philharmonisch Orkest | Jirˇí Beˇlohlávek dirigent | Emanuel Ax piano Brahms Pianoconcert nr.2 Meesterpianist Emanuel Ax voelt een diepe band met Brahms’ Tweede Pianoconcert: ‘Majesteitelijk en ontroerend, grote muziek. Wat mij betreft een van de mooiste stukken ooit geschreven.’

Om 20.00 uur voorprogramma met ontmoeting musici en special guest Tjitske Jansen.

donderdag 28 januari 2016 Grote Zaal 21.00 uur

vr 29 januari

BRAHMS EN VERDER Rotterdams Philharmonisch Orkest | Jirˇí Beˇlohlávek dirigent | Emanuel Ax piano Brahms Pianoconcert nr.2 | Schönberg Pelleas und Melisande Pelleas und Melisande is Schönbergs meesterwerk uit zijn vroege jaren: met een kolossaal orkest schildert het in hartstochtelijke kleuren de bloei en ondergang van een verboden liefde. Muziek die Mahler naar de kroon steekt.

vrijdag 29 januari 2016 Grote Zaal 20.15 uur

vr 29 januari

SILENCE OF THE UNSPOKEN WORD Tiri fu den wortu di no taki Dit kleurrijke multimediaspektakel brengt in woord, beeld en klank een origineel eerbetoon aan de gedichten van drie belangrijke Surinaamse dichters: Trefossa, Dobru en Shrinivasi.

vrijdag 29 januari 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

za 30 januari

SPEEL JE EIGEN FILMMUZIEK (6+) Tijdens het International Film Festival Rotterdam leren wij je hoe je zelf een korte soundtrack kunt maken bij een scène uit een film of tekenfilm. Een leuke workshop voor het hele gezin!

zaterdag 30 januari 2016 Eduard Flipse Zaal 10.30-12.30 uur Entree € 9

€ 15 € 13 €9

Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

Toprang,1,2,3 € 43 | € 39 | € 31 | € 18 t/m 26 jaar of cjp € 10 © Barbara Mulderink

© Chris Chostodoulou

DE DOELEN

JANUARI

zo 31 januari

zo 31 januari

RISE AND SHINE: MOZART EN BEETHOVEN Rotterdams Philharmonisch Orkest | Igor Gruppman dirigent en viool | Emanuel Ax piano | Anne Huser altviool | Floris Mijnders cello Mozart Pianokwartet in g KV478 | Beethoven Symfonie nr.1 Eigenzinnig was Beethoven al vanaf zijn Eerste Symfonie. Je hoort hoe Mozart zijn grote voorbeeld was. Die roept met vier instrumenten een hele wereld op, een kunst die Beet­ hoven zou perfectioneren.

wo 27 januari - zo 7 februari

BRAHMS EN VERDER

INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 2016

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Jirˇí Beˇlohlávek dirigent | Emanuel Ax piano

De 45ste editie van het International Film Festival Rotterdam (IFFR) vindt plaats van 27 januari tot en met 7 februari 2015.

Brahms Pianoconcert nr.2 | Schönberg Pelleas und Melisande

Het IFFR is uitgegroeid tot een groot en veelzijdig filmevenement dat aandacht vraagt voor de nieuwste onafhankelijke en vernieuwende films uit de hele wereld. Het festival is een platform voor actuele filmkunst, voor opkomend en gevestigd filmtalent en voor filmgerelateerde kunst.

<< zie vrijdag 29 januari

zondag 31 januari 2016 Grote Zaal 14.15 uur Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

Het programma wordt te zijner tijd bekendgemaakt in de IFFR-bijlage van de Volkskrant en op www.filmfestivalrotterdam.com

Lees ook het interview met Igor Gruppman op pag. 20

zondag 31 januari 2016 Grote Zaal 11.00 uur | Optioneel: apart kinder­programma (4-9 jr) € 3,50 Toprang,1,2 t/m 26 jaar of cjp

© Andreas Terlaak

€ 29 | € 26 | € 19 € 10

Breng de Doelen verder Stichting De Doelen Steunfonds werft financiële steun onder particulieren en bedrijven voor de Doelen. Het gaat vooral om steun voor muziekeducatie, talentontwikkeling en innovatie van de programmering. Wist u dat al meer dan 800 muziekliefhebbers hun steentje bijdragen?

Donateurs geven structureel via automatische incasso. Hoeveel en met welke frequentie bepalen ze zelf. Schutters en Patronen schenken respectievelijk vanaf € 500 of € 5.000 per jaar met fiscaal voordeel.

Daar horen vanzelfsprekend privileges bij zoals voorrang bij de abonnementenverkoop en uitnodigingen voor

69

speciale concerten. Ten slotte is het mogelijk om het De Doelen Steunfonds op te nemen in uw testament.

Via een legaat of erfstelling geeft u ná leven.

Met uw bijdrage komt u dichter bij de Doelen te staan en brengt u de Doelen verder.

Sluit u zich ook aan?

Contact Meer informatie leest u op dedoelen.nl/steunfonds.

U kunt ook terecht bij onze medewerker Alysia van Dijk voor uw aanmelding, vragen of het ontvangen van de folder van het Steunfonds.

Bel 010 2171755 of mail a.vandijk@dedoelen.nl.

70

DE DOELEN

FEBRUARI

februari 2016

Concerten met dit logo kunt u bezoeken met de Red Sofa Bankpas: een heel seizoen alle concerten met nieuwe muziek voor slechts € 79

ma 1 februari

KODO ONE EARTH TOUR 2016: MYSTERY

TSJAIKOVSKI’S EERSTE PIANOCONCERT

The 35th Anniversary

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Rafael Payare dirigent | Mariam Batsashvili piano

Kodo komt naar Rotterdam voor een voorstelling in het kader van de Kodo One Earth Tour 2016. Het beroemde Japanse percussiegezelschap Kodo vermengt hedendaagse muziek en dans, gebaseerd op traditionele Japanse kunstvormen.

Artistiek leider van de productie is de gevierde kabuki-acteur Tamasaburo Bando.

De Europese tournee van de ‘Kodo One Earth Tour 2016’ wordt mede mogelijk gemaakt door ANA.

maandag 1 februari 2016 Grote Zaal 20.15-22.10 uur Entree € 39

Met de Vrijdag in de Flip Knipkaart bezoekt u vier concerten in ‘de Flip’ naar keuze voor € 55

Mozart Ouverture Don Giovanni | Tsjaikovski Pianoconcert nr.1 | Dvorˇák Symfonie nr.7 Op het Franz Liszt Concours 2014 was Mariam Batsashvili de glansrijke winnaar. Haar ‘passie, poëzie en persoonlijkheid’ – aldus NRC – maken haar tot een gedroomd vertolker van Tsjai­kovski’s Eerste Pianoconcert.

CRAIG TABORN De Amerikaanse pianist en componist Craig Taborn deelde al het podium met jazzhelden als James Carter en Roscoe Mitchell, maar heeft zich met zijn vindingrijke en creatieve composities ook als solopianist bewezen.

vrijdag 5 februari 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 19 € 17 €9

vrijdag 5 februari 2016 | Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Caecilia Andriessen (entree € 4) Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

© Rue Sakayama © Takashi Okamoto

wo 10 februari

ROSANNE VAN SANDWIJK EN ANDRÉ MORSCH Met de Jurriaanse Collectie Knipkaart bezoekt u vier concerten naar keuze voor € 79

vr 5 februari

vr 5 februari

Rosanne van Sandwijk mezzosopraan | André Morsch bariton | Hans Eijsackers piano | Lex Bohlmeijer presentatie Liederen van Brahms, Schumann en Quilter.

De Nederlandse mezzo en de Duitse bariton hebben beiden een vaste opera-aanstelling in Duitsland (Kiel resp. Stuttgart) en een gevulde concertagenda. Hans Eijsackers begeleidt hen in werken van Brahms, Schumann en Quilter.

woensdag 10 februari 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

i.s.m. Omroep Max

€ 31 € 29 €9

do 11 februari

DOELENENSEMBLE Béla Bartók Contrasten | Henry Cowell Dynamic Motion | Henry Cowell Four encores to Dynamic Motion | George Antheil Ballet mécanique De Amerikaanse muziekpioniers Henry Cowell en George Antheil gingen de piano met onorthodoxe middelen te lijf. Spelen met vuisten en mechanische middelen; alles was geoorloofd, zolang er maar muziek werd gemaakt.

donderdag 11 februari 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur | Inleiding met het DoelenEnsemble en Maarten van Veen Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 24 € 22 €9

vr 12 februari

BEETHOVENS MISSA SOLEMNIS Rotterdams Philharmonisch Orkest | Collegium Vocale Gent Philippe Herreweghe dirigent Carolyn Sampson sopraan | Ann Hallenberg mezzosopraan | Benjamin Hulett tenor | Florian Boesch bas Beethoven Missa solemnis De goddelijke glorie en de menselijke nietigheid: tussen die twee uitersten beweegt zich de Missa solemnis.

vrijdag 12 februari 2016 | Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Elmer Schönberger (entree € 4) Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

DE DOELEN

vr 12 februari

za 13 februari

MADE IN ROTTERDAM

NACHTMUZIEK

Made in Rotterdam brengt verrassende optredens van de talenten van Codarts, studenten van het Rotterdams Conservatorium.

In deze editie staat de flamenco centraal.

Sinfonia Rotterdam | Conrad van Alphen dirigent | Rosanne van Sandwijk mezzosopraan

vrijdag 12 februari 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

71

FEBRUARI

€ 12 € 10 €9

Mozart Eine kleine Nachtmusik KV525 | Jeff Hamburg Evening Song | Berlioz Les nuits d’été | Haydn Symfonie nr.8 Mozarts Eine kleine Nachtmusik als opmaat voor nachtelijke klanken.

ORKEST VAN DE ACHTTIENDE EEUW & ISABELLE FAUST Orkest van de Achttiende Eeuw o.l.v. Isabelle Faust viool Mozart Ouverture Le nozze di Figaro | Mozart Symfonie nr.38 | Beethoven Vioolconcert Muziek van de klassieke kopstukken Mozart en Beethoven door de specialisten bij uitstek voor dit repertoire: het Orkest van de Achttiende Eeuw, met de Duitse stervioliste Isabelle Faust!

zondag 14 februari 2016 | Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Guido van Oorschot Toprang,1,2,3 € 36 | € 34 | € 31 | € 28 R’pas/65+ € 34 | € 32 | € 29 | € 26 t/m 26 jaar of cjp € 9

REGERS STRALENDE MORGENSTER

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Collegium Vocale Gent | Philippe Herreweghe dirigent | Carolyn Sampson sopraan | Ann Hallenberg mezzosopraan | Benjamin Hulett tenor | Florian Boesch bas

Tobias Frankenreiter Laurensorgel

Beethoven Missa solemnis

Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

zondag 14 februari 2016 | Grote Zaal 14.15 uur | Om 13.15 uur inleiding door Elmer Schönberger (entree € 4)

€ 28 € 26 €9

ma 15 februari

NEDERLANDS STUDENTEN ORKEST Nederlands Studenten Orkest Bas Wiegers dirigent | Arthur Jussen piano Debussy Général Lavine. Excentric (orkestratie Luc Brewaeys) | Grahl Nieuw werk | Ravel Pianoconcert voor de linkerhand | Bartók Concert voor orkest Vrij Zonder beperking geen vrijheid. De zwarte Amerikaanse slaven dansten de cakewalk die we horen in Debussy, Trevor Grahl creëert binnen de kaders van een symfonieorkest een volledig nieuw werk. Ravel verschafte Wittgenstein de mogelijkheid om met alleen zijn linkerarm toch als concertpianist op te treden en Bartók werd bevrijd van enorme zorgen tijdens het componeren van het Concert voor Orkest.

zo 14 februari

BEETHOVENS MISSA SOLEMNIS

zaterdag 13 februari 2016 Jurriaanse Zaal 19.30 uur

U wordt ruim voor de concertdatum in de gelegenheid gesteld een diner bij te boeken. Een compleet verzorgde avond uit!

zo 14 februari

zo 14 februari

<< zie vrijdag 12 februari

Reger Wie schön leuchtet der Morgenstern op.40 Neem uw Valentijn mee naar een orgelconcert! Reger wist in zijn orgelwerken de knappe contrapuntist en de gevoelige romanticus te verenigen.

zondag 14 februari 2016 Laurenskerk 15.00 uur Vrij entree (reserveren verplicht)

Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

di 16 februari

VAN BAERLE TRIO Mozart Pianotrio in E KV542 | Smetana Pianotrio in g op.15 | Schubert Pianotrio nr.2 in Es D929

wo 17 februari

MUZIEKCURSUS DOOR GREGOR BAK met diverse gastsprekers

Het Van Baerle Trio toont dat verdriet soms de beste bron voor mooie muziek is.

Zes colleges op woensdagavond 21 oktober 2015 | 2 december 2015 | 20 januari 2016 | 17 februari 2016 | 23 maart 2016 | 13 april 2016 | Extra: rondleiding

dinsdag 16 februari 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur

woensdag 17 februari 2016 Eduard Flipse Zaal 20.00-21.30 uur

Toprang,1,2 € 43 | € 37 | € 30 t/m 26 jaar of cjp € 9

maandag 15 februari 2016 Grote Zaal 20.15 uur Entree € 23 R’pas € 16,50 t/m 18 jaar, cjp of studenten € 10

© Leo van Velzen

72

DE DOELEN

FEBRUARI

wo 17 februari

BRAHMS EN STRAUSS Leden van het Rotterdams Philharmonisch Brahms Pianokwartet nr.1 | Kaminski Kwintet voor hoorn, klarinet, viool, altviool en cello | Strauss Till Eugenspiegel - einmal anders (arr. Franz Hasenöhrl) Ze leken ooit onverzoenlijk: de klassiek-warmbloedige muziek van Brahms en het nieuwe geluid van Strauss. Maar het Kwintet van Kaminski verenigt brahmsiaanse hartstocht met een harmonische rijkdom die Strauss naar de kroon steekt.

do 18 februari

vr 19 februari

EEN AVOND MET LEONIDAS KAVAKOS

EEN AVOND MET LEONIDAS KAVAKOS

STEVEN KAMPERMAN HORIZON TRIO

Rotterdams Philharmonisch Orkest o.l.v. Leonidas Kavakos viool

Rotterdams Philharmonisch Orkest o.l.v. Leonidas Kavakos viool

Mozart Vioolconcert nr.3 | Haydn Symfonie nr.83 ‘La poule’ | Brahms Symfonie nr.4 |

Mozart Vioolconcert nr.3 | Haydn Symfonie nr.83 ‘La poule’ | Brahms Symfonie nr.4

Steven Kamperman Horizon Trio m.m.v. Michel Godard tuba | Oene van Geel altviool en cajón

‘Als Leonidas Kavakos speelt, zie je de musici naar het puntje van hun stoel schuiven. Ook zij kunnen nauwelijks geloven dat een mens van vlees en bloed in staat is zulke klanken aan een viool te ontlokken.’ (Het Parool)

woensdag 17 februari 2016 Jurriaanse Zaal 20.30 uur

donderdag 18 februari 2016 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Eveline Nikkels (entree € 4)

Entree t/m 26 jaar of cjp

Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

€ 29 € 10

vr 19 februari

<< zie donderdag 18 februari

vrijdag 19 februari 2016 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Eveline Nikkels (entree € 4) Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

Klarinettist/componist Steven Kamperman presenteert met zijn Horizon Trio een programma met twee bijzondere gasten: de Franse tubaspeler Michel Godard en altviolist Oene van Geel.

vrijdag 19 februari 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 19 € 17 €9

© Marco Borggreve

za 20 februari

DAS CABINET DES DR. CALIGARI Geert Bierling Doelenorgel Live orgelbegeleiding bij de zwijgende film Das Cabinet des Dr. Caligari (1920), een van de eerste horrorfilms ooit gemaakt... Alle gelegenheid voor Geert Bierling op het Doelenorgel de spannende, griezelige en raadselachtige muzikaal te verbeelden.

zaterdag 20 februari 2016 Grote Zaal 13.00 uur Vrij entree (reserveren verplicht)

za 20 februari

zo 21 februari

CELTIC & BALFOLK NIGHT

GOULD PIANO TRIO

Een succesvol festival dat geheel in het teken staat van Keltische klanken. Van melodieuze luisterconcerten tot de stampende jigs en reels van een heuse balfolk.

Een avond vol folkmuziek, walsen, mazurka’s en polka’s, maar ook dansworkshops, een whiskyproeverij en Guinnesbar. Een van de vele highlights is de Engelse folkrockband Fairport Convention.

Met hun invloedrijke album Liege & Lief zijn zij verantwoordelijk voor het begin van de Engelse folkrockbeweging.

Beethoven 10 Variaties op ‘Ich bin der Schneider Kakadu’ | MacMillan Pianotrio nr.2 (2013) | Brahms Pianotrio nr.1

zaterdag 20 februari 2016 Diverse zalen 14.00 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

Fairport Convention

€ 25 € 23 €9

Modern én bestaand repertoire.

Het Gould Piano Trio presenteert het nieuwe Tweede Pianotrio van James MacMillan, geflankeerd door twee van de grote B’s in de muziek: Beethoven en Brahms.

zondag 21 februari 2016 Jurriaanse Zaal 11.00 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 21 € 19 €9

Aansluitend kunt u in Café Restaurant ‘In de Doelen’ een Doelenbrunch genieten (€ 20 p.p.), te bestellen t/m vrijdag 19 februari.

zo 21 februari

ZONDAGOCHTENDCONCERT THE RAMBLERS Op 1 september 1926 werd dit orkest door Theo Uden Masman opgericht als cabaretorkest voor het cabaret La Gaîté in Amsterdam.

Het groeide uit tot het bekendste dansorkest van Nederland.

Het Guiness Book of Records vermeldt the Ramblers als het oudste nog optredende dansorkest ter wereld! Toch is het orkest zich blijven vernieuwen en heeft het steeds nieuwe nummers aan het repertoire toegevoegd. Maar natuurlijk spelen The Ramblers tijdens dit concert ook hun succesnummers (Hanson).

zondag 21 februari 2016 Grote Zaal 11.00 uur Entree € 13,60 www.zondagochtendconcerten.nl

DE DOELEN

zo 21 februari

zo 21 februari

RONDOM STRAUSS

CANTO OSTINATO

Leden van het Rotterdams Philharmonisch

Maarten van Veen piano | Ralph van Raat piano | Bobby Mitchell piano | Guy Livingston piano

Röntgen Strijktrio nr.5 | Kaminski Kwintet voor hoorn, klarinet, viool, altviool en cello | Strauss Till Eulenspiegel - einmal anders (arr.

Franz Hasenöhrl) Het Kwintet van Kaminski verenigt brahmsiaanse hartstocht met een harmonische rijkdom die Strauss naar de kroon steekt.

zondag 21 februari 2016 | Museum Boijmans Van Beuningen 12.00 uur Entree t/m 26 jaar of cjp

73

FEBRUARI

€ 29 € 10

Simeon ten Holt Canto ostinato | Joep Franssens Old Songs New Songs | Alexandr Rabinovitsj La Belle Musique nr.4

di 23 februari

THIRD COAST PERCUSSION & GLENN KOTCHE

ROTTERDAMS PHILHARMONISCH

Sean Connors, Robert Dillon, Peter Martin, David Skidmore en Glenn Kotche slagwerk

Lunchconcert

Glenn Kotche Wild Sound (Nederlandse première)

zondag 21 februari 2016 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur Neil Wallace in gesprek met enkele musici

Een revolutionaire, nieuwe concertervaring met buitenopnames die over de hele wereld zijn verzameld en met speciaal ontworpen instrumenten die tijdens de voorstelling op het podium worden opgebouwd, bespeeld en vernietigd.

Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

dinsdag 23 februari 2016 | Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur interview met ensembleleden door Neil Wallace

Een hommage aan de pioniers van de naoorlogse tonale muziek.

€ 24 € 22 €9

wo 24 februari

Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 24 € 22 €9

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Yannick Nézet-Séguin dirigent Bruckner Symfonie nr.8 (selectie) Openbare repetitie, gratis toegankelijk als lunchconcert.

woensdag 24 februari 2016 Grote Zaal 12.30-13.00 uur Vrij entree

© Hans van der Woerd

Ralph van Raat © Simon van Boxtel

© Barbara Johnson

do 25 februari

vr 26 februari

CORE CLASSICS: BRUCKNER MET YANNICK

YANNICK DIRIGEERT BRUCKNER

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Yannick Nézet-Séguin dirigent

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Yannick Nézet-Séguin dirigent | Juliette Hurel fluit

Bruckner Symfonie nr.8

Bruno Mantovani Love Songs voor fluit en orkest (wereldpremière) | Bruckner Symfonie nr.8

Bruckners Achtste begint als een gefluisterd geheim dat langzaam wordt ontsluierd. Yannick NézetSéguin heeft een zeldzaam gevoel voor deze muziek. Zijn Bruckner 8 is ‘sensueel en intens’, aldus NRC.

Met Bruckners Achtste in gedachten schreef Bruno Mantovani – ‘een

Om 20.00 uur voorprogramma met ontmoeting musici en special guest Bas Haring.

vr 26 februari

MILES! - LIVE JAZZ & FILM van de jonge helden van de Franse muziek’, aldus de Guardian – zijn Fluitconcert, en droeg het op aan Juliette Hurel.

vrijdag 26 februari 2016 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Maarten Brandt Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 R’pas/65+ € 52 | € 47 | € 37 | € 21 t/m 26 jaar of cjp € 9

Eline Gemerts vocals Michael Varekamp trompet en effecten Ben van den Dungen saxofoon met Vito Brothers, Job Geheniau vj Maarten van Hinte regie Miles! is een spetterende ode aan ‘the man with the horn’. Miles Davis stond bekend om zijn geniale ingevingen en gepassioneerde levensstijl. Miles! maakt een tocht door het roerige, creatieve brein van een genie in de glorietijd van de jazz, maar ook door tijden van grote verandering.

vrijdag 26 februari 2016 | Jurriaanse Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur interviewt Frank van Berkel Michael Varekamp.

donderdag 25 februari 2016 Grote Zaal 21.00 uur Toprang,1,2,3 € 43 | € 39 | € 31 | € 18 t/m 26 jaar of cjp € 10

Entree € 22

© Hans van der Woerd

74

DE DOELEN

FEBRUARI

vr 26 februari

QUATRO VENTOS Ilhas do Fado bandMet Ilhas do Fado maakt band­ leider Emanuel Pessanha een reis van de Portugese populaire muziek naar de klanken van de overzeese eilanden, om terug te keren bij de blues van het moederland: de fado.

Al meer dan twintig jaar is zanger en gitarist Pessanha voorman van Quatro Ventos. Het ensemble tourde door Europa en de VS en werkte met de Portugese popster Rui Veloso, Frank Boeijen en Fernando Lameirinhas.

za 27 februari

CROSS-LINX 2016

featuring Neil Finn, Glenn Kotche, Andrew Bird, Third Coast Percussion, On Fillmore, Aart Strootman, Luke Deane e.a.

Singer-songwriter Andrew Bird, de Nieuw-Zeelandse zanger/gitarist Neil Finn en Wilco-drummer Glenn Kotche zijn de hoofdacts op Crosslinx, het indie-classical festival dat van 25 t/m 28 februari 2016 door Nederland toert.

€ 19 € 17 €9

ZONDAGOCHTENDCONCERT DI GOJIM In 1988 verenigt een club nietJoodse muzikanten zich onder de geuzennaam Di Gojim, het eerste professionele klezmerorkest van Nederland. Van meet af aan belichten zij de theatrale kant van de klezmer. De heren van Di Gojim maken furore met een geheel eigen versie, pittig gekruid met Balkantraditionals en zigeunerklanten, afgemaakt met een toefje jazz. (Hanson) toefje

Entree € 39 Entree €

zondag 28 februari 2016 Grote Zaal 11.00 uur

Voorverkoop bij bij Ticketbij de Doelen en bij master. Andere (internet-) verkooppunten zijn zijn doorverkopers.

Entree € 13,60 www.zondagochtendconcerten.nl

Lees ook het interview met Frank Veenstra op pag. 42

zo 28 februari

ma 29 februari

RALPH VAN RAAT & ILONKA KOLTHOF

TINDERSTICKS De Britse band Tindersticks komt weer naar Rotterdam! De show van deze groep, rond frontman Stuart Staples, valt samen met de release van een nieuw album. In 2012 was Tindersticks voor het laatst in Rotterdam te zien, in bloedvorm, in een volgepakte maar muisstille Rotterdamse Schouwburg.

Tindersticks kenmerkt zich door een uiterst karaktervol geluid. De baritonstem van frontman Stuart Staples geeft een zwoele sound aan de literaire teksten. De muziek is sterk dramatisch en tegelijk sfeervol en toegankelijk. Kamermuziek meets popmuziek.

Andrew Bird presenteert zijn nieuwe cd die komend voorjaar uitkomt. Kotche en Finn werken voor Cross-linx samen in het Unlimited Orchestra waarin ook musici van Lunatree plaatsnemen, plus een keur aan bijzondere gasten. Andere bevestigde acts op Cross-linx zijn de Amerikaanse slagwerkgroep Third Coast Percussion, On Fillmore, gitarist Aart Strootman en het Britse talent Luke Deane.

zaterdag 27 februari 2016 Diverse zalen 19.00-24.00 uur

vrijdag 26 februari 2016 vrijdag Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

zo 28 februari

zondag 28 februari 2016 Grote Zaal 20.15 uur

fluit en piccolo | Dansers Ralph van Raat piano | Ilonka Kolthof fluit van Codarts Dans

Uitsluitend zitplaatsen (geplaceerd)

Bart Spaan Halo* | Karen Tanaka Northern Light | Crystalline II | Ann Southam Rivers no.8 | Bart Spaan Stasis (wereldpremière) | Vanessa Lann Recalling Chimes | Ann Southam Rivers 3rd set, no.7 | Karen Tanaka Water Dance II | Bart Spaan Onyx*

Toprang,1,2,3 € 32 32 | €€ 30 30 | €€ 27 27 | € 21 Toprang,1,2,3 € bij de Doelen en bij bij TicketVoorverkoop bij master. Andere (internet-) verkooppunten zijnn doorverkopers. zij

* gecomponeerd in opdracht van de Doelen

Tindersticks wordt gepresenteerd door Motel Mozaïque en Rotown.

© Simon van Boxtel

Ralph van Raat is fenomenaal vertolker van nieuwe muziek. fluitiste Ilonka Kolthof speelt Met fluitiste reflecteert over de hij muziek die reflecteert natuur, waarmee dansers van de Codarts Dansacademie goed uit de voeten kunnen.

maandag 29 februari 2016 Grote Zaal 20.15 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 24 € 22 €9

DE DOELEN

75

UITGELICHT

â&#x20AC;&#x2DC; Het publiek hangt volledig aan zijn lippen en ondergaat al luisterend steeds sterker die andere, exotische vorm van drama.â&#x20AC;&#x2122; - Trouw over Tan Duns Water Passion, april 2014 in de Doelen

za 12 & zo 13 maart 2016

Tan Duns Water Heavens Voor het eerst in Europa te zien!

UTOPIE?

2013

Speciaal voor de uitvoering van Water

Op Wereldwaterdag 2013

Heavens is in een dorpje net buiten

wordt Tan Dun benoemd

Shanghai de enorme Water Hall gebouwd.

tot UNESCO Goodwill

Een paviljoen annex bassin annex

Ambassador.

muziekinstrument annex concertzaal.

WATER ALS INSTRUMENT Tan Dun is vermaard om het gebruik van alledaagse voorwerpen als muziekinstrument. Denk aan papier, keramiek, water en keukengerei.

76

DE DOELEN

MAART

maart 2016

do 3 maart

di 1 maart

YUNDI YUNDI piano Chopin 4 Ballades In 2000 was YUNDI als 18-jarige de jongste en eerste Chinese winnaar ooit van het Internationale Frédéric Chopin Pianoconcours.

Sindsdien wordt hij gezien als een van de belangrijkste vertolkers van Chopins muziek.

dinsdag 1 maart 2016 Grote Zaal 20.15 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 32 € 30 €9

vr 4 maart

VAN ZWEDEN DIRIGEERT TSJAIKOVSKI

VAN ZWEDEN DIRIGEERT TSJAIKOVSKI

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Jaap van Zweden dirigent | Floris Mijnders cello

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Jaap van Zweden dirigent | Floris Mijnders cello

Keuris 3 Preludes | Tsjaikovski Rococo-variaties voor cello en orkest | Tsjaikovski Symfonie ‘Manfred’

Keuris 3 Preludes | Tsjaikovski Rococo-variaties voor cello en orkest | Tsjaikovski Symfonie ‘Manfred’

Op de vraag een werk te componeren over Lord Byrons heldendicht Manfred hield Tsjaikovski de boot af. Later ging hij toch overstag en schreef een spectaculaire partituur, ‘mijn beste symfonische werk’, aldus Tsjaikovski zelf.

<< zie donderdag 3 maart

vrijdag 4 maart 2016 | Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Patrick van Deurzen (entree € 4) Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

donderdag 3 maart 2016 | Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Patrick van Deurzen (entree € 4) Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10 © Uli Weber - Mercury Classics

Concertsponsor © Hans van der Woerd

vr 4 maart

BESTELLEN www.dedoelen.nl Kassa: 010 2171717 Kassabalie, Schouwburgplein 50, Rotterdam

DOELENMENU Bestel tegelijk met uw concertkaarten en diner in ons spiksplinternieuwe Restaurant In de Doelen voor een complete avond uit.

za 5 maart

za 5 maart

VINCENT BIJLO & THE ROSSETTIS

GUILMANT 5 EN 6

NIEUWE RIETOOGST

Geert Bierling Doelenorgel

Calefax

Op woeste hoogte In ‘Op woeste hoogte’ vertolkt cabaratier Vincent Bijlo, begeleid door The Rossettis, het romantische en fascinerende verhaal van de drie beroemde dochters Brontë in het ruige Noord-Engeland van de negentiende eeuw.

Guilmant Sonate nr.6 op.86 | Sonate nr.5 op.80

Nico Muhly Nieuw werk | Dai Fujikura Wind Skein | Theo Loevendie Ritorno | Jacob TV Nieuw werk | winnend werk van de Calefax Composers ­Competition

vrijdag 4 maart 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 19 € 17 €9

Geert Bierling voert dit seizoen alle orgelsonates van Guilmant uit: fraaie staaltjes contrapunt met expressieve kleuren. Dit concert is gewijd aan de Vijfde en Zesde Sonate.

zaterdag 5 maart 2016 Grote Zaal 13.00 uur Vrij entree (reserveren verplicht)

Calefax is dol op nieuwe rietoogst.

Talloze componisten raken al decennia geïnspireerd door dit illustere rietkwintet. Ook zo benieuwd naar de oogst van dit seizoen?

zaterdag 5 maart 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

© Marco Borggreve

€ 24 € 22 €9

DE DOELEN

77

MAART

zo 6 maart

zo 6 maart

ZONDAGOCHTEND­CONCERT SWINGING SUNDAY Tiny Little Bigband is de meest stijlvolle band van Nederland. De onberispelijk geklede heren zijn onder andere het huisorkest van toplocaties als Huis Ter Duin, Amstelhotel, Librije en Hotel New York. Crooner Franklin Brown neemt u samen met deze topmuzikanten mee naar een zwoele swingende nachtclubsfeer uit de jaren ’30 tot en met ’60.

(Hanson)

zondag 6 maart 2016 Grote Zaal 11.00 uur Entree € 13,60 www.zondagochtendconcerten.nl

zo 6 maart

ZWIER (1,5+)

TIJGERS OP DE TRAP (6+)

Het Wervelwind Ensemble | Ide van Heiningen en Virág Dezsö regie, vormgeving en coaching | Toek Numan muziek

Percossa | Margrith Vrenegoor regie

Zwier is een intieme muziekvoorstelling voor kinderen van 1 tot 4 jaar en hun (groot-)ouders. Je stapt met zes muzikanten in een muzikale zweefmolen: hun wervelende klanken tillen je op en draaien je rond. Een luchtig spel van klanken en bewegingen.

zondag 6 maart 2016 | Eduard Flipse Zaal 11.00, 14.00 en 16.00 uur Entree t/m 26 jaar of cjp

€ 15 €9

Een humoristische en ontroerende voorstelling over niet meer bang zijn en een held worden. Nieuwe voorstelling door de slagwerkers van Percossa, na het succes van De Gebroeders Kist.

zondag 6 maart 2016 Jurriaanse Zaal 14.00 uur Entree

€9

Na afloop open podium voor alle muzikanten die hun kunsten willen laten horen. En je kunt met Villa Zebra werken aan een fantastisch kunstwerk dat alle Doelenbezoekers van 4 tot 12 jaar dit seizoen samen maken.

do 10 maart

TAN DUN DIRIGEERT TAN DUN DoelenEnsemble | Tan Dun dirigent Tan Dun Circles with Four Trios, Conductor and Audience | ­Concerto for Six | Concerto for pizzicato piano and ten instruments | Lou Harrison Varied Trio (1986) voor viool, piano en slagwerk

donderdag 10 maart 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur interview met Tan Dun en Maarten van Veen door Neil Wallace Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 24 € 22 €9

© Barbara Mulderink

© Barbara Mulderink

vr 11 maart

vr 11 maart

vr 11 maart

RE:FRESHED ORCHESTRA PRESENTS

LA DIVINA HARMONIA

TAN DUN DIRIGEERT TAN DUN

Händel & Corelli

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Tan Dun dirigent

Pauline Koning

La Divina Harmonia o.l.v.

Lorenzo Ghielmi orgel en clavecimbel

Korte film: Water, The Tears of Nature | Dun Water Concerto | Korte film: Paper, The Sound of Nature | Dun Paper Concerto

Het hotste en meest energieke orkest van Rotterdam en omstreken presenteert elke editie van ‘Re:Freshed Orchestra presents’ een bijzondere muzikale solist.

Dit keer is dat violiste Pauline Koning (Metropole Orkest, Kyteman’s Hiphop Orkest).

vrijdag 11 maart 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 15 € 13 €9

Händel Orgelconcerten | Corelli Concerti grossi De twee cd-opnamen die Lorenzo Ghielmi met zijn Divina Armonia maakte van Händels orgelconcerten zijn kleine discografische mirakels.

Ze zetten het ensemble op de kaart als een van de meest expressieve en integere barokorkesten van dit moment. Händel speelde zijn orgelconcerten in de pauze van zijn opera’s, en vaak kwam het Londense publiek daarvoor speciaal naar het theater. De Italianen vullen dit programma aan met concerti grossi van Corelli.

‘Als ik denk aan de Liuyang-rivier van mijn kinderjaren’, vertelt Tan Dun, ‘dan hoor ik weer de mensen die hun kleren in de rivier wassen, het geluid van het water als een muziek zonder einde.’

Voorprogramma vanaf 20.00 uur.

vrijdag 11 maart 2016 | Laurenskerk 20.30 uur | Om 19.30 uur inleiding door Saskia Törnqvist

© Jan Hordijk

Entree € 25 Vriend Laurenskerk € 21 t/m 26 jaar, student of cjp € 10

© N. Watanabe

vrijdag 11 maart 2016 Grote Zaal 21.00 uur Om 19.15 uur een gesprek met Tan Dun Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

78

za 12 maart

ZING DE STERREN VAN DE HEMEL (6+) Zingen is iets dat iedereen kan en samen zingen is nog leuker. Leer de liedjes voor groot en klein samen zingen. Vrolijke en droevige deuntjes, liedjes in alle sferen maken het muzikale theatrale verhaal compleet.

zaterdag 12 maart 2016 Eduard Flipse Zaal 10.30-12.30 uur Entree

DE DOELEN

MAART

€9

za 12 maart

zo 13 maart

TAN DUN - WATER HEAVENS

CODARTS KAMERMUZIEK

Water Heavens Company, Shanghai | Tan Dun compositie, concept en enscenering

De beste ensembles van onze naaste buur Codarts spelen voor u de mooiste muziek. Deze toptalenten staan garant voor een magistrale muzikale morgen.

Tan Dun Water Heavens (Europese première) In Shanghai staat Tan Duns Water Hall, een paviljoen dat dienstdoet als bassin voor stromend water en als muziekinstrument-annex-concertzaal, waar wekelijks zijn compositie Water Heavens klinkt.

De Doelen tekent voor de Europese

pre­mière van dit werk, gepresenteerd in een multimediale installatie.

zaterdag 12 maart 2016 | locatie ntb 20.00 uur | Om 19.00 uur Neil Wallace in gesprek met Tan Dun Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 24 € 22 €9

zondag 13 maart 2016 Jurriaanse Zaal 11.00 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 21 € 19 €9

Aansluitend kunt u in Café Restaurant ‘In de Doelen’ een Doelenbrunch genieten (€ 20 p.p.), te bestellen t/m vrijdag 11 maart.

© Barbara Mulderink

zo 13 maart

ZONDAGOCHTENDCONCERT WIBI SOERJADI Wibi Soerjadi is weer te gast in de serie Zondagochtendconcerten. In 2010 was hij voor het laatst bij ons te gast en velen zullen zich verheugen op zijn komst.

Wibi heeft opgetreden in gerenommeerde zalen in binnen- en buitenland, van Beijing tot New York. Hij mocht verschillende prijzen in ontvangst nemen en zijn cd’s en dvd’s zijn meervoudig bekroond met goud en platina. (Hanson)

zondag 13 maart 2016 Grote Zaal 11.00 uur Entree € 13,60 www.zondagochtendconcerten.nl

© Frank Doorhof

zo 13 maart

zo 13 maart

MATILDA EN KLEINE VIS (4+) Leden van Fluitoctet BlowUp! Gerard de Bruyne tekeningen Een vertel-, muziek-, kijk-, zing- en tekenvoorstelling voor kinderen vanaf 4 jaar. Matilda is met oma op vakantie aan zee. Op het strand vindt ze in een kuil met water Kleine Vis. Hij is zijn ouders kwijt.

Ook Matilda is veel te ver afgedwaald, waar is oma nou?

zondag 13 maart 2016 Eduard Flipse Zaal 14.00 en 16.00 uur Entree t/m 26 jaar of cjp

€ 15 €9

Knutselen met Villa Zebra is in de voorstelling geïntegreerd.

© Barbara Mulderink

zo 13 maart

REGERS ‘INFERNO-FANTASIE’

TAN DUN WATER HEAVENS

Jan Hage Laurensorgel

Water Heavens Company, Shanghai | Tan Dun compositie, concept en enscenering

Reger Symphonische Phantasie und Fuge op.57 Jan Hage speelt op het Laurensorgel onder meer Regers Symphonische Phantasie und Fuge, bijgenaamd ‘Inferno-fantasie’, omdat Dantes Inferno de inspiratiebron voor dit lange tijd onspeelbaar geachte werk zou zijn geweest.

zondag 13 maart 2016 Laurenskerk 15.00 uur Vrij entree (reserveren verplicht)

Tan Dun Water Heavens

<< zie zaterdag 12 maart

zondag 13 maart 2016 locatie ntb 15.00 en 20.00 uur Entree € 24 R’pas/65+ € 22 t/m 26 jaar of cjp € 9

DEDE DOELEN DOELEN

di 15 maart

79 79

MAART

wo 16 maart

vr 18 maart

ARTEMIS QUARTETT

GLORIA EN MIS VAN BACH

ˇ DVORˇÁK EN JANÁCEK

Schubert Strijkkwartet nr.10 in Es D87 | Beethoven Strijkkwartet nr.16 in F op.135 | Grieg Strijkkwartet in g op.27

Orkest van de Achttiende Eeuw | Cappella Amsterdam | Daniel Reuss dirigent

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Jirˇí Belohlávek dirigent | Josef Špacˇek viool

Het Artemis Quartett staat in hoog aanzien op het internationale strijkkwartettentoneel, met name vanwege zijn Beethoven-interpretaties. Behalve Beethoven biedt het viertal uit Berlijn u ook Schubert en Grieg.

dinsdag 15 maart 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur

Bach Gloria in excelsis Deo BWV191 | Bach Orkestsuite nr.3 BWV1068 | Bach Concert voor hobo d’amore BWV1055 | Bach Mis in A BWV234 Het Orkest van de Achttiende Eeuw, Cappella Amsterdam en dirigent Daniel Reuss delen wel vier visitekaartjes van Bach uit: een cantate, een suite, een soloconcert en een mis. Alle vier hoogstandjes!

woensdag 16 maart 2016 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Philip Ruitenberg Toprang,1,2,3 € 36 36 | € 34 34 | € 31 31 | € 28 Toprang,1,2,3 34 | € 32 32 | € 29 29 | € 26 R’pas/65+ € 34 cjp t/m 26 jaar of cjp €9

Dvorˇák De houtduif | Dvorˇák Vioolconcert | Janácˇek Taras Bulba Dvorˇáks symfonische gedicht De houtduif – over een jonge vrouw die haar man vermoordt – maakte grote indruk op Janácˇek. Dat het werk Janácˇek niet losliet, horen we in Taras Bulba: muziek die het duistere en gloedvolle meesterlijk samenbrengt.

vrijdag 18 maart 2016 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Veronika Lénártova

43 | € 37 37 | € 30 Toprang € 43 cjp t/m 26 jaar of cjp €9

Toprang,1,2,3 € 54 54 | € 49 49 | € 39 39 | € 23 Toprang,1,2,3 t/m 26 jaar of cjp € 10

© Molina Visuals © Marco Borggreve © Radovan Subin

vr 18 maart

TUTU PUOANE ‘In Joni’s World’ ft. Tineke Postma Tutu Puoane stem | Tineke Postma saxen | Ewout Pierreux piano | Clemens van der Feen bas | Jasper van Hulten drums Na verschillende albums en tournees met haar eigen muziek en na enkele samenwerkingen met het Brussels Jazz Orchestra, Bert Joris en de Filharmonie, onderneemt de Zuid-Afrikaans/Belgische zangeres Tutu Puoane een reis met de muziek en poëzie van een van haar favoriete artiesten, de Canadese singer-songwriter Joni Mitchell.

vrijdag 18 maart 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree € 19 R’pas/65+ R’pas/65+ € 17 Entree € t/m 26 jaar of cjp € cjp € 9

zo 20 maart

zo 20 maart

zo 20 maart

ZONDAGOCHTENDCONCERT VAN SMARTLAP TOT OPERA

FINALE PRINSES CHRISTINA CONCOURS 2016

GRANDE FINALE CODARTS WIND ERASMUS ORCHESTRA JAZZ PRIJS 2016

De zesde editie van het meezingconcert ‘Van Smartlap tot Opera’!

Heeft u altijd al eens willen zingen in de Grote Zaal van de Doelen, dan krijgt u deze ochtend de kans!

De vijf heren van Het Groot Niet Te Vermijden zijn geweldige multiinstrumentalisten en zangers.

Ervaar dat opera-aria’s en smartlappen dichter bij elkaar liggen dan u denkt. Zing mee met de bekende nummers of luister lekker naar de heerlijke melodieën, dat mag natuurlijk ook! (Hanson)

Acht jonge muzikale talenten van 12 t/m 19 jaar verzorgen een adembenemend optreden voor jury en publiek.

De middag wordt afgesloten met een spannende prijsuitreiking.

Wie valt er in de prijzen?

Muziekwedstrijd van nationale allure * Toekomst klassieke muziek * Wie krijgt de prijs?

Jazz International presents Codarts Wind Orchestra Erasmus Jazz Prijs (EJP) Arie van Beek dirigent Hans Leenders dirigent Tijdens deze 21ste editie strijden drie bands bestaande uit studenten Compositiesstudenten van Codarts om de hoofdprijs.

De Codarts Composition for bands zijn tijdens voorronde op Contemporary BigdeBand 6 maart in podium Ibert Concert voorGrounds cello en door een vakjury geselecteerd. Ook is er blazers eenStrauss aparte -prijs voor beste solist.

R. Sonatine voor blazers nr.2 in Es ‘Fröhliche Werkstatt’ Tot de winnaars in voorgaande edities20behoren Jan van Duikeren, zondag maart 2016 Bart Wirtz, Louk Grote Zaal 20.15 uurBoudesteijn, Mark Schilders, Stephanie Francke en Entree € 15inmiddels geAlessandro Fongaro, R’pas/65+ 13 Nederlandse vestigde namen in€het t/m 26 jaar of cjp €9 jazzlandschap.

Beleef de presentatie van de jongste toptalenten tijdens deze Grande Finale!

zondag 20 maart 2016 Grote Zaal 11.00 uur Entree € 13,60 www.zondagochtendconcerten.nl

zondag 20 maart 2016 Jurriaanse Zaal 14.00-16.30 uur Entree Entree € 18 R’pas/65+ € 14 R’pas/65+

zondag 20 maart 2016 Eduard Flipse Zaal 14.30-18.00 uur Entree € 12 R’pas/65+ € 10 Hans26 Leenders t/m jaar of cjp € 9

80 80

zo 20 maart

CODARTS WIND ORCHESTRA Codarts Wind Orchestra Arie van Beek dirigent Hans Leenders dirigent Compositiestudenten Codarts Composition for Contemporary Big Band Ibert Concert voor cello en blazers R. Strauss - Sonatine voor blazers nr.2 in Es ‘Fröhliche Werkstatt’

zondag 20 maart 2016 Grote Zaal 20.15 uur Entree € 15 R’pas/65+ € 13logo kunt Concerten met dit t/m 26 jaar of cjpmet de € 9Red Sofa u bezoeken Bankpas: een heel seizoen alle concerten met nieuwe muziek voor slechts € 79

DEDEDOELEN DOELEN

MAART

di 22 maart

MATTHÄUS-PASSION Solisten, ripiënisten en orkest Nederlandse Bach Bach­vereniging vereniging | Jos van Veldhoven dirigent | Benjamin Hulett tenor (Evangelist) | Maria Keohane sopraan 1 | Maarten Engeltjes contratenor 1 | Julius Pfeifer tenor 1 | Stephan MacLeod bas 1 | Griet De Geyter contrasopraan 2 | David Allsopp contra­ tenor 2 | Charles Daniëls tenor 2 | Matthias Winckhler bas 2 | Kampen Boys Choir

wo 23 maart dinsdag 22 maart 2016 Grote Zaal 19.30 uur | Om 18.30 uur inleiding door Neil Wallace Toprang € 43 43 | € 39 39 | € 35 35 | € 31 41 | € 37 37 | € 33 33 | € 29 R’pas/65+ € 41 t/m 26 jaar of cjp € 9

LUNCHCONCERT Geert Bierling Doelenorgel Bach Dorische toccata in d BWV538/1 | Böhm Koraalpartita ‘Ach wie nichtig, ach wie flüchtig’ | Koraalaria ‘Vater unser, im Himmelreich’ | Bach Fuga in d BWV538/2 Böhm was ‘meesterleraar’ van de jonge Johann Sebastian Bach in de tijd dat hij in Lüneburg op het gymnasium zat. gymnasium­

woensdag 23 maart 2016 Grote Zaal 13.15-13.45 uur

Bach Matthäus-Passion Voor vele muziekliefhebbers is de Paasperiode niet compleet zonder een concert met Bachs MatthäusPassion. Dit jaar kunt u het niet beter treffen met een topuitvoering door de Nederlandse Bachvereniging!

Vrij entree

© Marco Borggreve © Sanne Donders

Hans Leenders

Met de Vrijdag in de Flip Knipkaart bezoekt u vier concerten in ‘de Flip’ naar keuze voor € 55

Concerten met dit logo kunt u bezoeken met de Red Sofa Bankpas: een heel seizoen alle concerten met nieuwe Met de Jurriaanse Collectie muziek voor slechts Knipkaart bezoekt u vier € 79 concerten naar keuze voor € 79

Met de Vrijdag in de Flip Knipkaart bezoekt u vier concerten in ‘de Flip’ naar keuze voor € 55

wo 23 maart

MATTHÄUS-PASSION Rotterdams Philharmonisch Orkest | Laurens Collegium Rotterdam | Pablo HerasCasado dirigent | Werner Güra tenor (Evangelist) | Peter Rose bas (Christus) | Camilla Tilling sopraan | Lawrence Zazzo countertenor | Robert Murray tenor | Derek Welton bas Bach Matthäus-Passion

wo 23 maart woensdag 23 maart 2016 Grote Zaal 19.30 uur | Om 18.30 uur inleiding door Kees Wisse (entree € 4)

MUZIEKCURSUS DOOR GREGOR BAK

Toprang,1,2,3 Toprang,1,2,3 € 54 54 | € 49 49 | € 39 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

Zes colleges op woensdagavond 21 oktober 2015 | 2 december 2015 | 20 januari 2016 | 17 februari 2016 | 23 maart 2016 | 13 april 2016 | Extra: rondleiding

met diverse gastsprekers

woensdag 23 maart 2016 Eduard Flipse Zaal 20.00-21.30 uur

‘Tot het uiterste gaan’, is het motto van de jonge Pablo Heras-Casado, ‘ieder concert opnieuw’. Die opvatting herkent hij in het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Pablo’s Matthäus-Passion zou daarom wel eens een heel opzienbarende kunnen worden.

© Leo van Velzen

DE DOELEN

81

MAART

do 24 maart

do 24 maart

vr 25 maart

MATTHÄUS-PASSION

KARSU

MATTHÄUS-PASSION

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Laurens Collegium Rotterdam | Pablo HerasCasado dirigent | Werner Güra tenor (Evangelist) | Peter Rose bas (Christus) | Camilla Tilling sopraan | Lawrence Zazzo countertenor | Robert Murray tenor | Derek Welton bas

mengt jazz, blues, pop en world

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Laurens Collegium Rotterdam | Pablo HerasCasado dirigent | Werner Güra tenor (Evangelist) | Peter Rose bas (Christus) | Camilla Tilling sopraan | Lawrence Zazzo countertenor | Robert Murray tenor | Derek Welton bas

Bach Matthäus-Passion

<< zie woensdag 23 maart

donderdag 24 maart 2016 Grote Zaal 19.30 uur | Om 18.30 uur inleiding door Kees Wisse (entree € 4)

Karsu is pas begin twintig, maar met haar zelfgeschreven liedjes vol jazz, blues, pop en etnische invloeden toerde ze al over de hele wereld: van het North Sea Jazz Festival tot de legendarische Carnegie Hall in New York.

donderdag 24 maart 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 19 € 17 €9

Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

vr 25 maart

LOUIS! WHAT A WONDERFUL WORLD Michael Varekamp trompet en vocals Joy Wielkens zang Ben van den Dungen saxofoon Wiboud Burkens toetsen Harry Emmery contrabas Maarten van Hinte regie

vrijdag 25 maart 2016 Grote Zaal 19.30 uur | Om 18.30 uur inleiding door Kees Wisse (entree € 4)

LOUIS! neemt u in muziek, beeld en spoken word mee op een tocht door het hoofd van Louis Armstrong. Louis groeide op in het ruige straatleven van New Orleans. Hij kreeg te maken met armoede, discriminatie en justitie, maar ontdekte onderweg ook de jazz.

Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

vrijdag 25 maart 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur

Bach Matthäus-Passion

<< zie woensdag 23 maart

Entree € 22

vr 25 maart

MAKIS SEVILOGLOU & MARIA PAPANIKOLAOU Met ‘From the old to the new & back again’ verbinden de geliefde Griekse musicus Makis Seviloglou en de charismatische zangeres Maria Papanikolaou hedendaagse Griekse klankkleuren en ritmes met die uit het verleden.

vrijdag 25 maart 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 19 € 17 €9

za 26 maart

za 26 maart

ZAPP MATTHEUS (8+) Amsterdams Bach Consort koor | Collegium Delft orkest | Niek Idelenburg dirigent In Zapp Mattheus – geschreven door Gouden Griffel-winnaar Simon van der Geest – kunnen kinderen en hun (groot)ouders kennismaken met dit monumentale meesterwerk.

‘Het is de spreek­talige lichtvoetig­heid die het heftige onderwerp voor kinderen verteerbaar maakt, zonder de tragiek te ontkrachten.’

(Het Parool)

zaterdag 26 maart 2016 Jurriaanse Zaal 19.30 uur Entree t/m 26 jaar of cjp

© Barbara Mulderink

€ 15 €9

MAROCOMEDY & TANGER MARKT PRESENTEREN Comedyshow ‘MARHABA‘

MaroComedy is een avondvullende comedyshow met comedians van verschillende nationaliteiten. Met hun Marokkaanse, Turkse, Surinaamse en Nederlandse roots nemen ze onze multiculturele samenleving op de hak. Hedendaagse situaties en gênante voorvallen worden door middel van stand-up comedy, improvisatie en sketches ten tonele gebracht. Veel zal herkenbaar zijn (of je nu wil of niet), dus kom lachen en genieten.

(Nederlands gesproken)

zaterdag 26 maart 2016 Willem Burger Zaal 20.15-23.00 uur Entree € 22,50

di 29 maart

GROTE KAMERMUZIEKPRIJS Codarts Rotterdam en het Koninklijk Conservatorium Den Haag presenteren de Finale van de Grote Kamermuziekprijs.

Welk van de klassieke ensembles weet de harten van het publiek te veroveren?

dinsdag 29 maart 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur Toprang,1,2 € 43 | € 37 | € 30 t/m 26 jaar of cjp € 9

DOELEN DEDEDOELEN

UITGELICHT MAART

LANG STILZITTEN!

De Zapp Mattheus is gebaseerd op de Matthäus-Passion van Bach. Hierin vertelt hij met muziek het lijdensverhaal van Jezus.

Het is een van Bachs bekendste werken, en een van zijn langste werken. Een uitvoering kan zo meer dan drie uur duren! Onze Zapp Mattheus duurt maar een uurtje.

JEZUS OP GYMPIES

In de Zapp Mattheus klinkt de originele muziek van Bach. Uitgevoerd door een professioneel koor. En de voorstelling vertelt het verhaal van Jezus’ lijdensweg, zoals we dat kennen van de bijbel. Maar deze Jezus, die houdt van voetballen, hij coacht de twaalf discipelen, loopt op afgetrapte gympies en Het Laatste Avondmaal is het Laatste Wedstrijdje.

ZAPP MATTHEUS De Matthäus-Passion van Bach, maar dan voor kids BEELD BARBARA MULDERINK GOUDEN GRIFFEL

Het verhaal voor Zapp Mattheus is geschreven door Simon van der Geest, een bekende jeugdboekenschrijver. Hij won twee maal een Gouden Griffel: voor Spinder en voor NIET ZO SLIM Dissus.

De overeenkomst tussen Bach en Simon van der Geest? Ze hebben allebei weleens hele domme dingen gedaan.

Bach is 20 jaar als hij 4 weken vrij neemt om zijn grote voorbeeld Buxtehude te bezoeken.

Hij loopt 400 km van Arnstand naar Lübeck! en komt pas 4 maanden later terug. Tja, dan heb je wel ruzie met je baas, maar ook veel geleerd... En Simon? Die brak zijn pols toen hij dacht net als zijn grote held Superman een stukje te kunnen vliegen.

Niet handig Simon…

za 26 maart 2016

© Barbara Mulderink

8282

DE DOELEN

wo 30 maart

HÉLÈNE GRIMAUD Hélène Grimaud | piano Berio | Wasserklavier | Takemitsu | Rain Tree Sketch II | Fauré | Barcarolle nr.5 | Ravel | Jeux d’eaux | Albéniz | Almería | Liszt | Les jeux d’eau à la Villa d’Este | Janácˇek | In de mist (deel l) | Debussy | La cathédrale engloutie (bew. Luc Brewaeys) | Brahms | Sonate nr.2 in fis op.2

83

MAART

do 31 maart

do 31 maart woensdag 30 maart 2016 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Huib Ramaer Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 39 € 37 €9

APOCALYPS, HET MYSTERIE VAN JEROEN BOSCH

CORE CLASSICS: SIBELIUS MET YANNICK

Eric Vaarzon Morel flamencogitaar | Claron McFadden zang | Miguel Martinez saxofoon | Gijs Scholten van Aschat artistiek advies In het 500ste sterfjaar van de beroemde Nederlandse kunstschilder Jeroen Bosch presenteert flamenco­ gitarist Eric Vaarzon Morel ‘­Apocalyps’, een fonkelend muziek­theaterstuk geïnspireerd op het werk van de magisch-realistische meester.

Geïnspireerd door haar liefde voor de natuur stelde de Franse ster­ pianiste Hélène Grimaud een concertprogramma samen rond het thema ‘water’. U kunt uitzien naar een bijzonder poëtisch pianorecital!

donderdag 31 maart 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 25 € 23 €9

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Yannick Nézet-Séguin dirigent Sibelius Symfonie nr.2 ‘Als je naar de lucht kijkt op onze breedtegraad, dan heb je dat heldere licht, de scherpe kleuren, de voortdurende afwisseling. Ik voel een heel sterke relatie tussen dat klimaat en de muziek van Sibelius’, zegt Yannick Nézet-Séguin.

Om 20.00 uur voorprogramma met ontmoeting musici en special guest Jack Wouterse.

donderdag 31 maart 2016 Grote Zaal 21.00 uur Toprang,1,2,3 € 43 | € 39 | € 31 | € 18 t/m 26 jaar of cjp € 10

© Hans van der Woerd © Mat Hennek

Colofon Dit magazine is een uitgave van de Doelen en verschijnt drie maal per seizoen.

Programmering Neil Wallace (hoofd programmering) Frank van Berkel Elda Dorren Miriam Duiker Madelène Roovers Helinth Boks-Keller (Kamermuziekvereeniging) Redactie en tekst Mira van Baalen, Mathijs Bouwman, Bart Diels, Elsbeth Grievink, Helmut de Hoogh, Paul Janssen, Alexander Klapwijk, Philip Leussink, Gilles de Sitter Ontwerp Das Buro DTP agenda Philip Leussink, Dorine Verharen Coverfoto Sanne Donders

Foto openingspagina’s Internationaal Danstheater © Sebastiaan Peelen

Drukfouten en prijswijzigingen voorbehouden.

De Doelen heeft getracht alle rechthebbenden te achterhalen.

Oplage 35.000

Ypma Piano’s is exclusief leverancier van Steinway & Sons piano’s en vleugels in de Doelen

Druk MediaCenter Rotterdam Contact De kassa van de Doelen is uw aanspreekpunt voor alle vragen over concerten, het bestellen van kaarten en het doorgeven van (adres) wijzigingen. De kassa is bereikbaar van maandag t/m zaterdag van 14.00 tot 18.00 uur via 010 2171717 en via e-mail kassa@dedoelen.nl.

Het bezoekadres is Schouwburgplein 50, Rotterdam.

Advertenties Afdeling Marketing en Communicatie de Doelen, Femke Meeuwissen, 010 2171744, f.meeuwissen@dedoelen.nl

De Woonmall Rotterdam is leverancier van de Red Sofa en Blue Sofa

De Doelen maakt uitsluitend gebruik van FSC-papier

84 84

DE DE DOELEN DOELEN

MAART MAART

Bedankt!

Dankzij Dankzij de de steun steun van van onderstaande onderstaande begunstigers begunstigers kan kan de de Doelen Doelen een een toonaangevend, toonaangevend, laaglaagdrempelig drempelig en en vernieuwend vernieuwend muziekpodium muziekpodium zijn zijn en en blijven, blijven, met met aandacht aandacht voor voor muziekeducatie, muziekeducatie, jong jong talent talent en en innovatieve innovatieve –– internationale internationale –– programmering programmering van van het het allerhoogste allerhoogste niveau. niveau.

Jaap Jaap G. G. Hoogenhout Hoogenhout

De De viering viering van van 50 50 jaar jaar de de Doelen Doelen in in 2016 2016 wordt wordt mede mede mogelijk mogelijk gemaakt gemaakt door door financiële financiële bijdragen bijdragen van van onderstaande onderstaande begunstigers. begunstigers.

Jubileumsponsors

Overheid en fondsen

G.Ph. G.Ph. Verhagen-Stichting Verhagen-Stichting

De De Doelen Doelen en en Stichting Stichting De De Doelen Doelen Steunfonds Steunfonds bedanken bedanken alle alle Donateurs, Donateurs, Schutters Schutters en en Patronen Patronen voor voor hun hun belangeloze belangeloze bijdrage bijdrage aan aan de de instandhouding, instandhouding, het het onderhoud onderhoud en en de de vernieuwing vernieuwing van van het het gebouw gebouw en en de de programmering programmering van van de de Doelen.

Doelen. Uw Uw bijdrage bijdrage maakt maakt het het verschil! verschil!

Stichting Stichting H.M.A. H.M.A. Schadee-fonds Schadee-fonds

Wilt Wilt u u ook ook bijdragen? bijdragen? Op Op www.dedoelen.nl/steunfonds www.dedoelen.nl/steunfonds vindt vindt u u alle alle mogelijkheden mogelijkheden voor voor particulieren particulieren en en bedrijven. bedrijven.

WERELDS

WONEN

Kom gezellig woonshoppen in Woonmall Alexandrium waar je veel mondiale collecties van 55 woonwinkels zult vinden. Alles op het gebied van wonen, zitten, slapen, koken, verlichting, vloeren, wanden en accessoires. Ook verrassen wij u met spraakmakende themaâ&#x20AC;&#x2122;s en de laatste trends. Laat u verwennen door onze uitstekende horeca. Woonmall Alexandrium Rotterdam. Thuis in werelds wonen.

woonmallalexandrium.nl | Rotterdam A20 afslag 16 | makkelijk parkeren

www.dedoelen.nl