Bijloke Manufactuur 18.02.13

de puur muziek

de

18.02.13 | 20:00 | KRAAKHUIS & BIBLIOTHEEK

granvat minimalmedieval Muziekcentrum Gent

Bijloke-manufactuur

Granvat fieldtone In de muziek van de 20ste en 21ste eeuw stond klankexperiment vaak centraal. Dat artistieke onderzoek begon vaak vanuit een esthetische drang naar nieuwe klanken maar ook nieuwe technologieën zetten musici aan tot experiment. De mogelijkheid om elektrische signalen om te zetten in geluid en vice versa opende een hele nieuwe klankenwereld. Niet alleen kon muziek hierdoor opgenomen worden, klanken werden ook elektronisch manipuleerbaar. Ze konden worden gefilterd, voorzien van echo’s, versneld, vertraagd ...

Klank was niet langer een vluchtig akoestisch gegeven maar werd een manipuleerbaar, haast plastisch, elektroakoestisch sonoor ‘object’.

zijn. Beeldende kunstenaars, vooral die uit de twintigste eeuw, hebben vaak dergelijke vormen als uitgangspunt voor hun werk gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan het Atomium dat een onvoorstelbaar klein ijzeratoom als formeel model heeft. (Digitale) opname- en afspeeltechnieken maken een gelijkaardige observatie van geluid mogelijk – een temporeel vergrootglas, als het ware.

De muzikanten van ensemble Granvat laten zich inspireren door die interne structuren van geluiden. Dat wil echter niet zeggen dat ze met opgenomen of elektronisch gegenereerde klanken werken.

Veeleer vormen de resultaten van elektronische klankmanipulaties het uitgangspunt voor instrumentale composities en improvisaties. Wat kan je als live-muzikant bijvoorbeeld doen met extreem vertraagd afgespeelde opnames? Laten we even vergelijken met de visuele wereld.

Een microscoop geeft ons de mogelijkheid om minuscule structuren te bekijken die met het blote oog onmogelijk te ontwaren

Uitvoerders Indré Jurgeleviciute| kanklès Benjamin Sauzereau | gitaren Bert Cools | gitaren Nathan Wouters | contrabas Stijn Cools | drums

2

minimalmedieval KATELIJNE LANNEAU & DAVID CATALUNYA De oude muziekscène staat er nogal voor bekend om historisch geïnformeerd te werk te gaan. Dat wil zeggen: de muziek zo goed als mogelijk laten klinken zoals ze toen geklonken heeft. Die traditie van de zogenaamde historische uitvoeringspraktijk is ondertussen toch ook al enkele decennia oud en eigenlijk een nieuwe norm binnen de muziekwereld. Als je oude muziek speelt, doe je dat best historisch geïnformeerd (zo zegt de ongeschreven regel). Maar dat is niet meteen wat Katelijne Lanneau en David Catalunya wilden.

Eigenlijk is wat ze doen zelfs tot op zekere hoogte een zonde tegen de historisch geïnformeerde uitvoeringspraktijk. Het was alleszins – althans voor zover we weten – niet de gewoonte om in de (late) Middeleeuwen een blokfluit te combineren met een clavisimbalum met hamermechaniek.

toen ook echt gebouwd en bespeeld werd.

Alleszins hoeft het weinig betoog dat een dergelijke constructie heel wat ongehoord experiment met middeleeuwse muziek mogelijk maakt.

Met hun benadering van deze muziek streven Katelijne Lanneau en David Catalunya geen historische correctheid na. Meer nog, ze weten heel goed dat wat zij spelen wellicht nooit eerder zo geklonken heeft. Het is vanuit hun persoonlijke aanvoelen van een repertoire en de mogelijkheden van (nieuwe) instrumenten dat ze op zoek gaan naar wat ze zelf als muzikaal zinvol beschouwen, zonder restricties. Daarom combineren ze de eeuwenoude werken met composities van een hedendaags componist, Thomas Smetryns, die de nieuwe klankmogelijkheden exploreerde vanuit zijn eigen, 21ste eeuwse perspectief.

Los van het repertoire dat vanavond gebracht wordt, is het clavisimbalum van David Catalunya op zich wel historisch geïnformeerd. Het instrument werd in 2012 geconstrueerd door bouwer Paul Poletti in een nauwe samenwerking met Catalunya. Ze baseerden zich hierbij op een traktaat over klavierinstrumenten met hamertechniek (1430-40) van Arnout van Zwolle. Eigenlijk is het clavisimbalum een soort middeleeuwse piano geworden waarvan we absoluut niet weten of hij

Uitvoerders Katelijne Lanneau | blokfluit David Catalunya | clavisimbalum met hamertechniek Benjamin Dousselaere | tape Thomas Smetryns | compositie

3

Laatste bijloke-manufactuur van dit seizoen Dinsdag 4 juni 2013 1. Nadar Ensemble Thomas Smetryns | composities (grafische partituren) Componist en luitspeler Thomas Smetryns laat zijn grafische partituren creëren door het jonge en dynamische Nadar Ensemble.

Hij streeft er naar om de kijker/luisteraar een concert intérieur te laten beleven. Een voorstelling voor versterkte koperplaten, een compositie die evolueert bij de gratie van het gebrek aan absoluut gehoor.

2. Kevin Skelton | dans, tenor Thomas Baete | viola da gamba Bart Naessens | klavecimbel De Canadese tenor Kevin Skelton zoekt uit hoe hedendaagse dans en muziektradities uit de 17de eeuw samengaan. Purcell, Monteverdi en Schütz eigenzinnig benaderd.

blijf het volgen op www.debijloke.be

binnenkort DI | 19.02.13 | 20:00 Scott Colley Nieuw werk van Scott Colley WO | 20.02.13 | 20:00 | Kraakhuis Graindelavoix & Marrokaans soefigenootschap voor vrouwen, Björn Schmelzer (artistieke leiding) Repertoires van Marokkaanse broederschappen & socioreligieuze bewegingen uit het 13de-eeuwse Cambrai

Bespreekbureau Muziekcentrum De Bijloke Gent Colofon J. Kluyskensstraat 2, 9000 Gent Tekst programmaboekje | Maarten Quanten Di - vr 10:00 - 12:00 & 13:00 - 17:00 | Za 13:00 - 17:00 v.u. | Daan Bauwens 09 269 92 92 | tickets@debijloke.be | www.debijloke.be © Muziekcentrum De Bijloke Gent Muziekcentrum De Bijloke is mobiel dankzij het partnership met Gent Motors (www.gentmotors.be)