Tuyển dụng vị trí: Kỹ thuật y đại học chuyên ngành xét nghiệm

TÀI LI U VÀ CÂU H I KI M TRA, SÁT H CH KI N TH C CHUYÊN NGÀNH Tuy n d ng v trí: K thu t y

i h c chuyên ngành xét nghi m

I. TÀI LI U - Quy trình k thu t khám b nh, ch a b nh chuyên ngành Huy t h cTruy n máu-Mi n d ch-Di truy n ban hành kèm theo Quy nh s BYT ngày 09/11/2012 c a B Y t .

-

ng d n quy trình k thu t chuyên ngành Huy t h c-Truy n máu-

Mi n d ch-Di truy n- Sinh h c phân t , ban hành kèm theo Quy -BYT ngày 09/6/2014 c a B Y t . v

ng d n ho

26/2013/TT-BYT ngày 16/9/2013 c a B ng truy n máu.

ng d n th c hi n qu n lý ch b nh.

-

ng xét nghi m t

nh s

ng B Y t aB Yt v khám b nh, ch a

ng d n quy trình k thu t chuyên ngành Hóa sinh, ban hành kèm

theo Quy

nh s

- BYT ngày 23/01/2014 c a B Y t .

- Giáo trình Vi sinh v t Y h c, B môn Vi sinh v t c Hu , 2008.

ih cY

II. CÂU H Câu s 1. Anh (ch ) hãy nêu hình th , tính ch t b t màu, tính ch t nuôi c y, tính ch t sinh v t hóa h c c a vi khu n E.coli ?

N i dung

m

1.Hình th và tính ch t b t màu : - Hình que th -

3

u tròn

c : dài 2-3 micromét , r ng 0.3µm . Trong môi ng nuôi c -8µm

- Ph n l

ng , 1 s

c do có

3

3

lông xung quanh thân - Có th có v , không sinh nha bào

3

- Citrat Simmons (-) - B t màu gram (-)

2

2.Tính ch t nuôi c y :

3

- Phát tri n d

ng nuôi c

- Phát tri

c

T ng

ng

5-400C, thích h p là 370C

nhi

3 65

Câu s 2: Anh (chi) hãy nêu hình th , tính ch t b t màu, tính ch t nuôi c y, tính ch t sinh v t hóa h c c a vi khu n Klebsiella ?

3

- PH thích h p : 7 - 7,2 - Hi u khí và k khí tu ti n -4 gi u

phát tri

N i dung

3 c nh

ng , sau 24 gi

ng : sau 24 gi m c khu n l c tròn l ng kính 1,5 mm b u , d ng S

ng

3

3

Ngoài ra còn có khu n l c xù xì d ng R và khu n l c dày d ng

c

-Con-Key : Khu n l c tròn , b u , bóng , lên men ng lactoza nên kh n l cánh sen và làm màu , 1 s ch ng lên men lactoza

ch m 3.Tính ch t sinh v t hoá h c : - Glucose (+)

3

- Lactose (+)

3

-

3

1. Hình th : ng th ch vi khu n có - Có nhi u hình th , trong môi hình c u tr c khu n, ng canh thang vi khu n có hình tr c khu n dài - B t màu gram âm

3

- Có v dày g p 2-3 l n t bào

3

2. Tính ch t nuôi c y: -M cd ng nuôi c u ki n hi u k khí tùy ti n, nhi pH t 7,2-7,5 -

3

m

3 3

4 ng, trong thích h p 35-370 C, ng và l ng c n

3

ng nghi m 3

3

ng th ng: Khu n l c nh y d ng M, có màu xám - Trên môi ng Mac- Conkey: khu n l c to,tròn, l y nh y, có màu h ng, l y que c y th ng ch m vào khu n l c kéo lên thành s i dài 2-3mm 3. Tính ch t sinh v t hóa h c:

3

- Glucose (+)

4

3

- Lactose (+)

4

3

-

4

- Indol (+)

3

-

- Ure (-)

3

- H2S (-)

-

nh ng (+), m t s ch

ng

- H2S (-) - Ph n

methyl (+)

- Ph n ng VP( Voges

Proskauer) (-)

2

ng (-)

3

4 4

3

- Ph n ng

methyl (-)

- Ph n ng VP( Voges

4 Proskauer) (+)

4

- Indol (-)

4

- Ure (+)

4

- Citrat Simmons (+)

4

ng Mac- Conkey: Khu n l c trong, không màu ho c màu h ng nh t

3

-

3

ng Istrati: khu n l c nh , trong xanh

3. Tính ch t sinh v t hóa h c: ( m

m)

3

- Glucose (+) T ng

65

Câu s 3: Anh (ch ) hãy nêu hình th , tính ch t b t màu, tính ch t nuôi c y, tính ch t sinh v t hóa h c c a vi khu n Shigella?

- Lactose (-)

3

-

-) , tr Shi.flexneri tuyp 6

3

-

ng (-)

3

- H2S (-) n:

- Ph n N i dung

1.Hình th : - Tr c khu n nh - B t màu gram âm

m

ng, không sinh nha

ng nuôi c nhi

0

s 2nh n, b

3

4

- Indol (-/+)

3

3

- Ure (-)

3

4

- Citrat Simmons (-)

3

ng 0

6-40 C, thích h p nh t là 37 C

65

Câu s 4 :Anh (ch ) hãy nêu hình th , tính ch t b t màu, tính ch t nuôi c y, tính ch t sinh v t hóa h c c a vi khu n Staphylococcus aureus?

3

- Hi u khí và k khí tùy ti n - pH thích h pH 6,8-8,8

Proskauer) (-/+)

3

m)

- Phát tri n d c

3

T ng

2. Tính ch t nuôi c y: ( m

- Phát tri

methyl (+)

- Ph n ng VP( Voges

c 1-3µm

- Không có lông, không có v bào

3

3 phát tri n

ng có

3 N i dung

ng l

anh thang, pepton: vi khu n m c ng

ng SS: Sau 24 gi m c khu n l

c

m

1. Hình thái:

3

Vi khu n hình c u ho c hình thu 3

ng kính 1 µm

Trong canh thang h p thành t ng c

ng kính, không màu ho c màu h ng nh t, m t u, khu n l c d ng S

4 4

th c t p h p này do vi khu n phân bào theo nhi u chi u trong không gian. Trong b nh ph m vi khu n h p thành t 4

5

ho c t Vi khu n b

resistance S. aureus (vi t t t là MRSA), do nó t protein g n vào v ng c a kháng sinh. Hi n nay m t s r t ít t c c v i cephalosporin các th h ng h p này là vancomycin.

4

Vi khu n không có v sinh nha bào

ng, không

4

2.Tính ch t nuôi c y:

65

T ng

-

4

- Thích h

c

u ki n hi u và k khí

Câu s 5: Anh (ch ) hãy nêu hình th , tính ch t b t màu, tính ch t nuôi

4

-

c y, tính ch t sinh v t hóa h c c a vi khu n Streptococcus pneumoniae?

4 ng

-

4

sau 5-

4

N i dung

m

1. Hình th : - Ph c u là song c

n n n, x p thành

4

u gi ng nhau t o thành hình s 8 hay hình m t kính 3.Tính ch t sinh v t hóa h c: -

ng manit.

4

- Catalase (+),

4

-Urease (+)

4

- Coagulase (+)

4

- S.aureus có h th ng men r v i nhi u lo i cacbonhydrat, lipit, protein i ch u nhi t và thu c sát khu vi khu n khác, ch khô và có th s ng NaCl cao (9%)

v i liên c u

c

ng nuôi c y x p thành chu i ng n d nh m

- Trong b nh ph ng nuôi c y giàu albumin thì vi khu n t o v . Nuôi c y lâu ngày ng nhân t o thì không có v

4

- Vi khu

4

ng, không sinh bào t

4 - Nh ng enzym t ly gi i làm cho vi khu n m t màu gram r i ly gi i

ng ng n ng

- S kháng l i kháng sinh c a t c u vàng là m mr t t c u kháng l i penicillin G do vi khu n này s n xu c men penicillinase nh gen c a R-plasmid.

M t s còn kháng l c methicillin goi là methicillin

4

4

4

2. Tính ch t nuôi c y: - Vi khu n hi u, k khí tùy ti n -M ct t 10% CO2 . Nhi

5

ng giàu ch thích h p là 370C, pH 7,2-7,6

4 ng 5-

- thachh máu khu n l c sau 24h nh , tròn , b gi u l i, sau lõm gi a v i b cao xung quanh, 6

4

3

7

t

nl c

m t s vi khu n

ng th ch máu có gentamycin: khu n l c tròn, bóng, sáng, trong. Nh ng ph c u có v khu n l nh gi c tính này cho phép phân bi t ph c c l c và ph c cl c ng nghèo ch r t khó, khu n l c d ng R -

th

3

ng: ph c u phát tri n

ng: khu n l c nh , khô, xù xì

- Nh ng ph c u có v khu n l xám

ng l

y, màu

6,5

Ch

6,5

4

- Quy

- T o nên n

- Không có men Catalase: Catalase (-)

4

- B ly gi i b i mât, mu i m t: Ph n ng Neufeld (+) ( tan

4

2.

4

: Là màng bán th m dày kho ng 10nm

: Là c c bao b c bên ngoài b i tr ng thái gel, c u trúc này g m 80%

65

6,5

6,5

c, các protein có tính ch t enzym, cacbohydrat, lipid và các n cao, và các h p ch t có tr ng phân t th c ribosome. Ngoài ra còn

Câu s 6: Anh (ch ) hãy trình bày c u t o t bào c a vi khu n?

có th th y nh ng h t d tr glycogen, granulosa hay polymetaphosphat

m

1. Vách t bào Vách t bào c a vi khu n 50nm.

Thành ph n ch y u là mucopeptid, N-acetyl glucosamin, Nacetyl muramic và nh ng chu i peptid ng n ch a alanin, acid glutamic và acid diaminopimelic ho c lysin. Ngoài ra vách c a

ng ru t

i xúc tác vi c ph m v t khác vào bên trong t chuyên ch nh ng v t ph m khác vào bên trong t n a màng t bào ch a nhi u h th ng enzym và vì v y nó có ch p th ng v t và th c v t

4

N i dung

c t c a vi khu

ng ru t

n m sát vách t bào. Nó ch a 60-70% lipid, 20-30% protein và m ng nh c n th m th u c a t n không cho nhi u

trong dung d ch m t hay mu i m t

ng

nh tính b t màu gram c a vi khu n

- T o nên kháng nguyên thân O c a vi khu

4

ng có Optochin

a vách t bào:

- Duy trì hình th vi khu n

4

- Ph c u d ch t b i nh ng ch t sát khu (phenol, Cl2Hg) và nhi t( 600C trong 30 phút) T ng

Vách t bào c a vi khu n gram âm: g m 3 l p. L p mucopeptid m p lipoprotein và lipopolysaccharide bên ngoài, l p lipoprotein ch a các acid ng, không có acid teichoic

3

3.Tính ch t sinh v t h c: - Ph c u lên men nhi u lo

- Không m c

a acid teichoic

6,5

8

4.Nhân t bào: có th hình c u, hình que, hình qu t ho c 3x109 hình ch V. Nó là m t s i DNA tr dalton và ch a m t nhi m s c th duy nh t dài kho ng 1mm n u không xo n

6,5

5. Lông c a vi khu n: Ch u trách nhi m v

6,5

ng c a vi

9

Câu s 7: Anh (ch ) hãy trình bày c u trúc kháng nguyên c a t c u ?

khu n. Cách th c m c lông là m c tính di truy n. M t s lo i nhi u lông m c quanh thân, m t s lo i m t lông m c c c, m t s khác m t chùm lông m t c c. N u lông b l m m c thì lông m c t o thành nhanh chóng. vi ng ru t. khu 6. Pili: Là nh ng b ph hình s i, m m m ng th

nh

N i dung

tìm

th y m t s vi khu m v trong s ti p h p. Nh ng pili khác giúp cho vi khu n bám vào niêm m c ho c b m t khác c a t bào 7 V c a vi khu n: Là m t c u trúc nh y b c quanh vách t bào c a m t s vi khu ng là polysaccharide, ch có v c a B.anthracis là m t polypeptid acid D-glutamic. V có

6,5

T ng

t ch y u c a t c u ng ho t hóa b th t bám dính c a t c u vào niêm m n vào polysaccharid vách t c ph c hi u c a kháng nguyên O Protein A: là nh ng protein bao quanh b m t vách t c u vàng và là m t tiêu chu nh t c u vàng. 100% các ch ng

15

15

u này

hóa (opsonisation), nên làm gi m th c bào..

V polysaccharid: m t sô ít ch ng S. aureus có v và có th cb m v . L p v này bao g m nhi cb

15

c hi u kháng nguyên và có th ch ng minh t thanh h c

6,5 Kháng nguyên adherin (y u t bám) Gi u vi khu n khác, t c u có protein b m c hi u, có tác d c hi u t bào. Adherin có

15

th là các protein: laminin, fibronectin, collagen 65

T ng

thu n l i bên ngoài, nha bào góp ph n quan tr ng trong kh ây b nh c a tr c khu n hi u khí t c khu n than ho c tr c khu n k khí t nh t là tr c khu n u n ván, ho

5

t c u vàng có protein này. s protein A, vì protein này g c ph n Fc c d n t i làm m t tác d ng c a IgG, ch y u là m

nhi m v duy nh t la b o v vi khu n ch ng th c bào và ch ng virus g n vào vách t bào 8. Nha bào: m i t bào làm phát sinh m t nha bào. Nha bào có th n m gi a, u nút ho c g u nút tùy theo loài. Vách nha bào ch a nh ng thành ph n mucopeptid và acid dipicolinic. S dè kháng v c là do tính không kháng v i nhi t liên quan th m th u c a vách nha bào, s n tr ng thái m c cao. Vì ch ng v u ki n khong

Các t c u có nhi u lo i kháng nguyên: protein, polysaccharid, acid teichoic c a vách.

Acid teichoic

6,5

ng kính 2-3nm và dài t m t ngoài vi khu n.

0.3-1nm, tìm th y t m Pili xu t phát c tìm th y vi khu

m

Câu s 8: Anh (ch ) hãy trình bày kh

nh c a S.aureus?

c th t N i dung

65

8

1.Nhi m khu n ngoài da Do t c u vàng ký sinh 10

m

da và niêm m 11

d d i, phân l sau phân và ch t nôn ch y u là c. Do m t nhi n gi i có th d n t i shock.

Ng c th c u vàng là m t trong nh ng ng c th ng g p Vi t Nam

th xâm nh p qua các l chân lông, chân tóc ho c các tuy n m khu n sinh m : m n nh t, các nhi m khu n này ph thu c vào s kháng c c l c c a vi khu n. Nhi m t c ng g p tr em v i suy gi m mi n d ch.

5.Nhi m khu n b nh vi n do t c u: r i nhi m trùng v t m , v t b khu n huy t. Các ch ng t c u này có kh

8

2. Nhi m khu n huy t

ng g p, nh t là n t i nhi m kháng

sinh r t m nh và ph i dùng t i vancomycin. T l t vong c a b nh này r t cao

T c u vàng là vi khu ng gây nhi m khu n huy t nh t.

Do chúng gây nên nhi u lo i nhi m khu c bi t là các nhi m khu n ngoài da, t y vi khu n xâm nh p vào máu gây nên nhi m khu n huy là m t nhi m trùng r t n ng. T nhi m khu n huy t, t c và gây nên các áp xe (gan, ph i, não, tu c viêm n i tâm m c. Có th gây nên các viêm t ch. M t s nhi m trùng khu trú này tr thành viêm m n

6. H i ch ng da ph ng r p (Scalded skin syndrome)

8

7. H i ch ng shock nhi

8

c (toxic shock syndrome) T ng

65

Câu s 9: Anh (ch ) hãy trình bày ch

N i dung

Viêm ph i do t c u vàng ít g p. Nó ch x ng hô h c sau nhi m khu n huy t. Tuy v i tiên phát do t c u vàng, tr em ho c nh i suy y u. T l t vong c a b nh này khá cao, vì th c coi là b nh n ng c u có th

tc p ng ph

th nhi

i th - Nuôi c

ch ch

c u và b

6 u tr

nh

5

17 Tiêu chu

c t ru t c a

nh ph c u gây b nh

+ Song c u gram + Khu n l

ng c ng ru t nh y c m kháng sinh b u ki n thu n l i cho t c u vàng (kháng ng v s ng.Tri u ch ng c a ng c

c ng r t c ct t c ut n 8 gi , b

m

- Nhu m gram n u th y nhi u c u khu ng n n n x p thành t ng th i v i b ch c

t c u, ho c do t c u vàng v ng ru t chi th v s ng. Nguyên nhân là sau m t th i gian dài b nh n các vi nhân s d ng kháng sinh có ho t ph r ng, d khu tiêu di t và t

nh v t h c c a ph c u?

8

3.Viêm ph i

4. Nhi c th Ng c th

8

i th

nn nh trên th ch máu có Gentamycin

9 9

+

9

+ Th nghi m Neufeld(+),

9

+ Optochin(+) ( d>14mm)

9

+ K t t a v i kháng huy t

12

t

c hi u

9

13

Câu s 10: Anh (ch

c t và các yêu t

cl cc at c u?

N i dung c t ru t (enterotoxin) c t ru c s n xu t b i ph n l n các ch ng t c u vàng, i là t t c m i ch ng ng protein tr

toxin là m t protein tr ng phân t 33.000-36.000 dalton.

Nó g n trên màng tê bào và th hi n các thu c tính ho ng b m ct c a nó không có tác d ng ch ng nhi m khu n

65

T ng

c t b ch c u (Leucocidin) M c dù m t s staphylolysin ch

m 11

m

c v i b ch c c cho b ch c

c coi là i và th và

c cho b ch c u các lo ng v c t này làm bach c u m ng và b phá h ct này ch tác d ng v i b ch c i th c bào .

i ch u nhi t, nên không b hu b i s u, có ng phân t t 28.000 30.000 dalton và bao g m 6 c kýhi u t A-F. V mi n d c phân

Leucocidin bao g m 2 m nh F và S và có th tách ròi b ng s c ng phân t là 32.000 và 38.000 dalton. N u ký ion, tr tách r i 2 m nh này thì m t tác d ng gây c.

bi t khá rõ ràng, m c dù gi a chúng có kháng nguyên chéo. V c t ru t kích thích t o ra m ng l n nh enterotoxin b ng các k thu t

6. Ngo

mi n d ch

11

c t sinh m (pyogenic exotoxin)

Protein ngo

c t gây h i ch ng shock nhi c (Toxic shock syndrome toxin-TSST) c t gây shock nhi ng g p nh ng ph n có n ho c nh nhi m trùng v c t này khó phân bi t v i enterotoxin F c a t c u vàng. TSST kích thích gi i phóng TNF (Tumor necrosis factor, y u t ho i t gây shock c an ct

11

3. Exfoliatin toxin hay epidermolytic toxin t ngo c t . Nó gây nên h i ch ng ph ng r p và

11

c t này có tác d ng sinh m và phân bào ng th yc mv m ts di ìv in ct it n bi c 3 lo i ngo c t sinh m , ký hi u là A, B, C. Ba lo i này khác nhau v tr ng phân t (theo th t : 12.000, 18.000 và 22.000 dalton) và v c hi phân bào

ng nhau v kh

và

T ng

ch c l da (Scaded skin syndrome) tr em. H i ch c bi i ta m i bi t ct c t o b i gen c a 85% các ch ng

65

Câu s 11: Anh (ch ) hãy trình bày c u trúc kháng nguyên c a Shigella ?

t c u vàng thu c lo i phage nhóm II 4. Alpha toxin c t này gây tan các b ch c u c u, t áp xe, gây ra ho i t da và tan máu. Alpha

c t t c u th c s ct

10 c t b ch c

N i dung 11

Shigella có kháng nguyên thân O, không có kháng nguyên H. D a vào kháng nguyên O và tính ch i ta chia Shigella làm 4 nhóm 14

m 5

15

Nhóm A ( Shigella dysenteriae) Không lên men manitol, có 10 tuýp huy c ký hi u b ng các ch s r p t 1-10. Các tuýp huy t thanh trong nhóm không có quan h v kháng nguyên v không có quan h kháng nguyên v i nhóm khác. Tuýp 1 hay còn g i là tr c khu n Shiga là tuýp có ngo ct Nhóm B ( Shigella flexneri)

phòng ho g n ng n l a.

15

15

- Làm cho vi khu n b t màu t Có nhi -C

5

nh tiêu b n

nh b ng nhi

n kính qua l i trên ng n l

c n 2-3 l n, lâu ch nóng b ng.

15

n

-C

nh b

u etylic 96% trong 5-20 phút

-C

nh b

u metylic trong 5 phút

65

65

T ng

Câu s 12: Anh (ch ) hãy trình bày k thu t làm tiêu b n ?

Câu s 13: sai sót và x trí c a xét nghi

N i dung

20

- Làm cho vi khu n g n ch t vào phi n kính

Lên men manitol, có 15 tuýp huy t thanh. M i tuýp có kháng c hi u tuýp

T ng

n

- Gi t ch t vi khu n

15

Nhóm D ( Shigella sonnei) Lên men manitol, lên men lactose ch m, ch có 1 tuýp huy t thanh

m 370

ng h p c nh b ng c n, n u v nh thì vi khu n s trôi m ng h p c nh b ng nhi t n uv hô mà c nh thì vi khu n s không ch t mà bi n d ng 3. C nh: có 3 m

Lên men manitol, có 6 tuýp huy t thanh. Các tuýp này có 1 kháng nguyên nhóm chung và m i tuýp huy t thanh l i có 1 c hi u tuýp Nhóm C ( Sgigella boydii)

vào t

c ti n hành, nh ng máu ( Glucose )?

nh k t qu , nh ng

m

1. Dàn m ng v t bôi: V t bôi ph m ng.

Mu n th ph i ch n phi n kính th t s ch và khô không dây d u m , không b m c. kh trùng que c y, l y m t quai canh khu n

N i dung

20

m 15

I. NGUYÊN LÝ Glucose là carbohydrate quan tr ng nh

ho c m t quai vi khu n c hòa trong m t gi t cc c trên phi n kính. Dùng que c y t t dan m ng b ng tác nh ng xo n c

t cháy glucose là ngu n chính cung c

i vi. Quá trình ng cho t bào. ng h c có s tham gia c a

enzzym hexokinase:

t trong ra ngoài t o nên m t di n tích kho ng 1cm2 hình vuông ho c hình tròn 2. Làm khô: Làm khô là m r i c d nh thành m

c. T t nh

n tách khô t nhiên

20

nhi t 16

17

ng giáp.

- Glucose máu gi m trong: + Suy tuy n yên, suy tuy n giáp. + B nh Insulinoma. quang c a NADPH

+ Thi

c sóng 340 nm.

ng

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X 20

C TI N HÀNH

Nguyên nhân

1. L y b nh ph m

ph

c ly tâm tách l y huy t thanh, huy 2-8o

trong vòng 8 gi ,

c 72 gi

b nh ph m, chu n, control ti n hành xét nghi m.

nhi

o qu n

c khi nh ph m

hi

15-25oC

L

Sai sót

X trí

lâu không ly Làm gi m k t qu . Sau 1 S d ng ch t ch ng ng ngay gây gi gi m kho g 7% tránh h y

B nh ph

B nh ph m ph cl thu t vào ng tiêu chu ti n hành k thu t. Có th s d ng huy t thanh ho c huy

15

TRÍ

ng h

ng

ng t qu

Làm l i m

t l n. phòng (20-25oC) và l

B nh ph

c khi

irubin, K t qu

huy

ng không

rõ d ng thu c

2. Ti n hành k thu t - Máy móc, hóa ch

t và chu

N >d 41,6 mmol/L)

c khi th c hi n phân tích.

Control n m trong mi n cho phép tùy thu c vào k thu t, thu c th c a t ng công ty. Thôn ng ch y control- 2 mi ng và b i chi u v i lu t v n i ki m ch

ng n

III. NH -

NH K T QU

Sai l ch k g p

qu . R t ít

Pha loãng b nh ph m

T ng

65

t thì ti n hành phân tích m u.

c ti n hành, nh

Câu s 14.

nh ph m vào phân tích theo protocol c a máy. Khi có k t qu thì phân i chi u v i phi u xét nghi m và tr k t qu .

-

-

nh ng sai sót và x trí c

nh k t qu ,

ALT (Alanin transaminase).

15 N i dung

ng: i l n: 3.9 - 6.4 mmol/l

15

I. NGUYÊN LÝ

+ Tr em: 3.3 - 5.6 mmol/l + Tr

m

Ho

- 4.4 mmol/l

c a enzym ALT trong máu c ng h c enzyme d a trên ph n ng:

ib

ng + Viêm t +Ut

y. ng th n.

18

19

Ho th i gian.

ng s gi m n

NADH

c song 340 nm theo

20

C TI N HÀNH a máy: ch làm khi b t.

xét nghi -D

- M u huy t thanh ki m tra ch

III. NH

NH K T QU

1. Tr s

ng

i k t qu xét nghi m: i k t qu .

+ Các thu c có th

c

c ch men chuy n

angiotensin, acetaminophen, thu c ch ng co gi t, m t s lo i kháng sinh, thu c u tr tâm th n, benzodiazepin, estrogen, sulfat s t, heparin, interferon, thu c làm gi m m máu, thu c ch ng viêm không ph i steroid, salicylat, thu c l i ti u lo i

n vào s

thiazid.

in ra b ng máy.

T ng

65

15

Nam: < 41 U/L.

c ti n hành, nh nh k t qu , AST (Aspatat transaminase).

Câu s 15. nh ng sai sót và x trí c a

N : <31 U/L.

Các b nh gan: viêm gan c

u, g p 50-150 l

N i dung

ng) và m n

p 5- 6 l

m 15

I. NGUYÊN LÝ

Các b nh v tim: suy tim xung huy t, viêm màng ngoài tim, nh

c làm cùng v ti n tri n c a gan hay tim m nghi

Viêm túi m t.

Nhi

i chi u v i thông tin trên phi u yêu c u xét

+ M u máu v h ng c u có th

chính xác và xác th c trong gi i h n cho phép và không vi ph m các lu t c a quy trình ki m tra ch ng. n vào phi u xét nghi

ng v màu s c huy t

- Các y u t góp ph

c ch y trên máy phân tích khi k t qu ki m tra ch t

c chuy n vào ph n m m qu n lý d li

cb

ki

N u th y không có gì b ng, nên ch y l i ki m tra l i l n n a trê cùng ph i h p v i m u huy t thanh ki m tra ho c chuy n sang máy khác.

c

protocol c a máy.

ho

+ Nh c

+ Ki m tra l i thông tin nghi m: h i b nh, tu

t.

ng, m u b nh ph

- K t qu

ng)

i chi u k t qu v i l i ch

phân tích trên máy phân tích sinh hóa t ng MODULAR, COBAS 6000, COBAS 8000 (hãng Roche), ho c các máy AU 480 (hãng Minh Tâm) theo

- M u b nh ph m ch

c th

u tri n khai

ng chu c làm khi b u tri n khai xét nghi m trên máy, khi i m t trong các y u t : n chu n m i, thu c th m

hay thay cóng ph n ng, và khi th y k t qu ki m tra ch

+ Khi th y k t qu ALT b c n ki m tra l i k t qu b ng cách:

u c p.

Ho Tai bi n m ch máu não.

c a enzym AST trong máu c

nh b nh lý và theo dõi

i b nh nghi

c ph i h p v i m t s xét u.

ib

ng h c enzyme, theo ph n ng:

Viêm t y c p ho i t .

Ho i t th IV. NH NG SAI SÓT VÀ S

TRÍ

15

20

21

Các b nh v tim: suy tim m t bù (gan xung huy tim, bóp tim ngoài l ng ng c, ph u thu t tim, sau thông tim (t s AST/ALT>1).

Viêm túi m t.

Nhi

u c p.

Viêm t y c p ho i t .

Ho t

ng s gi m n

NADH theo th i gian

c sóng

340 nm.

xét nghi - D

a máy: ch làm khi b t. ng chu

H i ch ng vùi l p.

20

C TI N HÀNH

c làm khi b

i m t trong các y u t : n

- Ho

u tri n khai

B nh Beriberi.

Nhi

u tri n khai xét nghi m trên máy, khi chu n m i, thu c th m

hay thay cóng ph n ng, và khi th y k t qu ki m tra ch

AST có th gi m trong các nguyên nhân chính sau:

ng.

L c máu. t.

Có thai

- M u huy t thanh ki m tra ch

ng, m u b nh ph

phân tích trên máy phân tích sinh hóa t

c H i ch ng ure máu cao.

ng MODULAR, COBAS 6000,

COBAS 8000 (hãng Roche), ho c các máy AU 480 (hãng Minh Tâm) theo

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

15

TRÍ

protocol c a máy.

- M u b nh ph m ch

- Khi th y k t qu AST b ki m tra l i k t qu b ng cách:

c ch y trên máy phân tích khi k t qu ki m tra ch t

c th

ng) c n

chính xác và xác th c trong gi i h n cho phép và không vi ph m các lu t c a quy trình ki m tra ch - K t qu ho

+ Nh c

ng.

n vào phi u xét nghi n vào s c chuy n vào ph n m m qu n lý d li in ra b ng máy.

+ Ki m tra l i thông tin nghi m: h tê

III. NH

ng v màu s c huy t

i chi u v i thông tin trên phi u yêu c u xét

i b nh, tu

N u th y không có gì b

ng:

ng, nên ch y l i ki m tra l i l n n

cùng ph i h p v i m u huy t thanh ki m tra ho c chuy n sang máy khác.

Nam: < 37 U/L.

- Các y u t góp ph

N : < 31 U/L.

+ M u máu b v h ng c u

Các b nh gan (t s AST/ALT <1): viêm gan do virut c p, viêm gan do thu c

codein, statin, hydralazin, isoniazid, meperidin.

c (CCl4, amanit phalloid),

+ Các thu c có th làm gi m ho

t c m t do các nguyên nhân không ph Các b nh gan (t s

i k t qu xét nghi m:

+ Các thu c có th AST là: Acetaminophen, allopurinol, m t s lo i kháng sinh, acid ascorbic, chlpropamid, cholestyramin, cholinergic, clofibrat,

-

(rifampicin, INH, salicylat, heparin), Viêm gan nhi

cb

15

NH K T QU

Tr s

ki

T ng

u, Xâm nhi m gan

AST là; metronidazol, trifluoperazin.

65

).

22

23

c ti n hành, nh

Câu s 16. nh ng sai sót và x trí c

nh k t qu ,

ng ACID URIC.

B nh Goutte Suy th n Nhi

N i dung

m

- Acid uric máu gi m trong:

15

I. NGUYÊN LÝ

c chì, th y ngân

B nh Willson

Acid Uric là s n ph m chuy n hóa cu i cùng c a

t chu k Xanthin ni u V. NH NG SAI SÓT VÀ X Nguyên nhân

S n ph

20

1. L y b nh ph m: b nh ph m ph

cl

thu t vào ng tiêu chu n.

c khi ti n hành k thu t. Có th s d ng huy t thanh ho c huy ch

ng heparin. B o qu n

2-8oC trong vòng 5 ngày,

- 20o

B nh ph c6

t K t qu

ng không rõ

tá

t l n. b nh ph m, chu n, control

X trí

Sai sót

B nh ph m l y vào ng ch ng Làm gi m k t qu kho ng 7% Không s d ng ng EDTA lo i ch t ch ng

c sóng 546nm.

C TI N HÀNH

15

TRÍ.

d ng thu c nhi

o

phòng (20-25 C) và l

c khi ti n

N

>d

- 1487Sai l ch k t qu . R t ít g p

Pha loãng b nh

hành XN. ph m 2. Ti n hành k thu t

T ng

- Máy móc, hóa ch t và chu c khi th c hi n phân tích.

Control n m trong mi n cho phép tùy thu c vào k thu t, thu c th c a t ng công ng ch y control 2 mi n: bình t ng và b lu t v n i ki m ch ng n t thì ti n hành phân tích m u.

i chi u v i

Câu s 17. Trình bày nguyên nh ng sai sót và x phosphatase - ALP)

nh ph m vào phân tích theo protocol c a máy. Khi có k t qu thì phân

-

65

c ti n hành, nh

trí c a

nh k t qu ,

PHOSPHATASE KI M (Alkaline

i chi u v i phi u xét nghi m và tr k t qu .

IV. NH

NH K T QU

15

ng:

-

N i dung

Nam: 202 -

m 15

I. NGUYÊN LÝ

N : 143 -

Ho

c a enzym ALP trong máu c

ib

ng h c enzym.

ALP

24

25

p-nitrophenyl phosphate + H2O => phosphate + p-nitrophenol

Abces gan), b nh th

Mg2+

+ ALP máu gi m trong: gi

p-

c t o thành t l thu n v i ho

c sóng

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

405 nm.

+ Nh ng y u t gây nhi u cho k t qu xét nghi m 20

C TI N HÀNH

K t qu xét nghi m không b

1. L y b nh ph m -L ch

ng khi:

- Huy t thanh vàng: Bilirubin < 70 mg/dL hay 1197 µmol/L. ch vào ng không có ch t ch ng có ch t 4-heparin. Máu không v h ng c u. B nh ph m n

nh 7 ngày

15

TRÍ

2-8oC, 2 tháng

-15o

- Sau khi l

- Tán huy t: Hemoglobin < 500 mg/dL. - Huy

n -25oC.

Kh c ph c: Có th hòa loãng b nh ph m và th c hi n l i xét nghi

y huy t thanh ho c huy

- B nh ph m ch

n và ph

b nh ph

tránh hi

c: Triglyceride <2000 mg/dL.

t nhi

k t qu v không c n nhân v

c khi

nh ph m, ch t chu n, ch t ki m tra ch t

ng h p có hòa loãng t ng trên máy thì k t qu tính toán k t qu ).

T ng

ng nên phân tích trong vòng 2 gi .

65

2. Ti n hành k thu t - Máy phân tích c n chu n b s

th c hi n phân tích m

Câu s 18. nh ng sai sót và x trí c

c

c chu n v i xét nghi m ALP. K t qu ki m tra ch

ng v i xét nghi

nh k t qu ,

t yêu c u không n m ngoài d i

cho phép và không vi ph m lu t ki m tra ch -

c ti n hành, nh AMYLASE.

ng.

i th c hi n phân tích m u nh p d li u v

N i dung i b nh và ch

nh

m

xét nghi m vào máy phân tích ho c h th ng m ng (n u có).

I. NGUYÊN LÝ: Amylase là enzyme th y phân tinh b t, có ngu n g c t t y và 15 tuy c b t. Xét nghi c ch nh trong b nh lý tuy n t y

- N p m u b nh ph m vào máy phân tích

ho c tuy

- Ra l nh cho máy th c hi n phân tích m u b nh ph m

Ho

-

vào phi u xét nghi III. NH

t qu tr

i b

nh theo

-amylase 5 ethylidene-G7PNP + 5 H2O < => 2 ethylidene-G5 + 2 G2PNP + 2

c ghi k t qu

ethylidene-G4 + 2 G3PNP + ethylidene-G3 + G4PNP

i b nh.

NH K T QU

+ Tr s

c ng h c enzym.

i máy phân tích m u theo protocol c a máy

- Khi có k t qu c

cb

-glucosidase2 G2PNP + 2 G3PNP + G4PNP + 14 H2O < => 5 PNP + 14 G

15

ng: và có th

Nam: 40 - 129 U/L.

màu s c c a PNP hình thành t l thu n v i ho c c sóng 415 nm

amylase huy t thanh

C TI N HÀNH

N : 35 - 104 U/L.

20

1. L y b nh ph m

ng c n giáp, Thi u Vitamin D, B m, nh gan (T c m t ngoài gan, Viêm ng m t, K gan,

-L ch

26

ch vào ng không có ch t ch ng có ch t -heparin ho c EDTA (n u dùng EDTA, k t qu

27

th

-10% so v i huy t thanh). Máu không v h ng c u. B nh ph m

1 tháng

2-8oC, 7 ngày

20o

nh

Kh c ph c: Có th hòa loãng b nh ph m và th c hi n l i xét nghi k t qu v ng h p có hòa loãng t ng trên máy thì k t qu không c n nhân v tính toán k t qu )

n 25oC. y huy t thanh ho c huy

- Sau khi l - B nh ph m ch phâ tránh hi

n và ph

c b t và m hôi có ch

b nh ph t nhi c khi nh ph m, ch t chu n, ch t ki m tra ch t

nhi m nh ng ch t này

vào b nh ph m hay hóa ch t.

ng nên phân tích trong vòng 2 gi .

T ng

65

2. Ti n hành k thu t - Máy phân tích c n chu n b s

th c hi n phân tích m

c

Amylase. K t qu ki m tra ch ng v i xét nghi không n m ngoài d i cho phép và không vi ph m lu t ki m tra ch -

i th c hi n phân tích m u nh p d li u v

t yêu c u ng.

i b nh và ch

N i dung

nh

xét nghi m vào máy phân tích ho c h th ng m ng (n u có).

m 15

I. NGUYÊN LÝ

- N p m u b nh ph m vào máy phân tích

ng b

- Ra l nh cho máy th c hi n phân tích m u b nh ph m -

c ti n hành, nh nh k t qu , ng CA 125 (Cancer antigen 125).

Câu s 19. nh ng sai sót và x trí c a

c chu n v i xét nghi

ngh

n d ch sandwich s d ng công n hóa phát quang. CA 125 có trong m u th

c k p gi a hai kháng th , kháng th th nh t là kháng th

i máy phân tích m u theo protocol c a máy c hi

- Khi có k t qu c vào phi u xét nghi III. NH + Tr s

t qu tr

in báo cáo ho c ghi k t qu

i b nh.

15

NH K T QU

thu n v i n

ng: < 100 U/L nh t y (viêm t y c p và m n), B

ng m t,

CA 125 có trong m u th .

y m n tính. Viêm t y m n tính ti n tri

-L ch

ch vào ng không có ch t ch ng có ch t -Heparin và K3-EDTA và Sodium Citrat. Máu không

v h ng c u.

ng d n t y

- Sau khi l

l y huy t thanh ho c huy

ti n tri n.

- B nh ph m TRÍ

15

nh 5 ngày

- B nh ph m ch

Nh ng y u t gây nhi u cho k t qu xét nghi m. K t qu xét nghi m không b nh

o

2-8 C, 3 tháng n và ph

tránh hi

ng khi:

-20oC.

b nh ph

t nhi

c khi

nh ph m, ch t chu n, ch t ki m tra ch t

ng nên phân tích trong vòng 2 gi .

- Huy t thanh vàng: Bilirubin < 60 mg/dL hay 1026 µmol/L.

2. Ti n hành k thu t

- Tán huy t: Hemoglobin < 500 mg/dL.

- Máy phân tích c n chu n b s

- Huy

20

1. L y b nh ph m

+ Amylase gi m khi t y b ho i t lan r ng, ngoài ra nó còn gi m trong m t s

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

u ruthenium (ch t có kh phát quang t l

C TI N HÀNH

B nh b ng không ph i b nh t y (loét th ng d dày, t c ru t...), Quai b , t c tuy n cb

b

u biotin, kháng th th hai là kháng th

c hi quang) t o thành ph c h p mi n d ch ki

c: Triglyceride <1500 mg/dL.

28

th c hi n phân tích m c c chu n v i xét nghi m C 125.

29

K t qu ki m tra ch

ng v i xét nghi m C

d i cho phép và không vi ph m lu t ki m tra ch

t yêu c u không n m ngoài

i th c hi n phân tích m u nh p d li u v

-

T ng

65

ng. i b nh và ch

nh

c ti n hành, nh

Câu s 20.

xét nghi m vào máy phân tích ho c h th ng m ng (n u có).

nh ng sai sót và x trí c

- N p m u b nh ph m vào máy phân tích

nh k t qu ,

ng CHOLESTEROL toàn ph n.

- Ra l nh cho máy th c hi n phân tích m u b nh ph m -

N i dung

i máy phân tích m u theo protocol c a máy

- Khi có k t qu c

t qu

vào phi u xét nghi III. NH - Tr s

tr

m

i b nh.

Cholesterol toàn ph

c t ng h p

gan và t bào thành ru m ch

15

NH K T QU

15

I. NGUYÊN LÝ

c ghi k t qu

ng: < 35 U/ml.

nhi

y u là

cs d phát hi u tr các b

ng nn

i lo n chuy n hóa lipid hay lipoprotein

-

ng tr ng, n i m c t nh t trong vi c ch

Cholesterol toàn ph

ng tr ng; CA 125

ts b

màu

i m c, viêm ph n ph , viêm t y

- C 125 máu gi m trong: S gi m n c u tr , s l i báo hi u b nh tái phát IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

theo dõi hi u qu

CE: Cholesterolesterase

15

TRÍ

CHOD: Cholesterol oxidase

- Nh ng y u t gây nhi u cho k t qu xét nghi m. K t qu xét nghi m không b ng khi:

POP: Peroxidas

+ Huy t thanh vàng: Bilirubin < 66 mg/dL.

20

C TI N HÀNH

+ Tán huy t: Hemoglobin <3.2 g/dl.

1. L y b nh ph m: b nh ph m ph

+ Huy

c khi ti n hành k thu t. Có th s d ng huy t thanh ho c huy ch ng Li-heparin. Không s d ng citrate, oxalate, fluorid. B o qu n t l n.

2-8oC trong vòng 7 ngày, - 20o

c: Triglyceride < 2000 mg/dl. ng h

i b nh s d ng Biotin v i li u > 5 mg/ngày

c n l y máu xét nghi m ít nh t 8h sau khi s d ng Biotin l n cu i. + Không có hi u cao) khi n CA 125 t i 50 000 U/mL

b nh ph m, chu n, control

u ng m u b nh ph m có n

thu t vào ng tiêu chu n.

phòng (20-25oC) và l

c khi ti n

hành xét nghi m.

2. Ti n hành k thu t

+ RF <1200 IU/mL

- Máy móc, hóa ch

- Kh c ph c: Có th hòa loãng b nh ph m và th c hi n l i xét nghi k t qu v không c n nhân v

nhi

cl

t và chu

c khi th c hi n phân tích.

Control n m trong mi n cho phép tùy thu c vào k thu t, thu c th c a t ng công

ng h p có hòa loãng t ng trên máy thì k t qu tính toán).

ng ch y control 2 mi ng và b lu t v n i ki m ch ng n t thì ti n hành phân tích m u.

30

i chi u v i

31

creatin

nh ph m vào phân tích theo protocol c a máy. Khi có k t qu thì phân i chi u v i phi u xét nghi m và tr k t qu .

-

III. NH

i ch y u qua th n. u và cu i)

15

NH K T QU ng: 3.9 - 5.2 mmol/l

-

II.

20

C TI N HÀNH

1. L y b nh ph m: b nh ph m ph Vàng da t c m t ch

R i lo n chuy n hóa lipid Ti

c

t áp.

b nh ph m, chu n, control

Viêm th n, h i ch ng th

phòng (20-25oC) và l

nhi

- 20oC

c khi ti n

2. Ti n hành k thu t

- Cholesterol máu gi m trong:

- Máy móc, hóa ch

t và chu

c khi th c hi n phân tích.

Control n m trong mi n cho phép tùy thu c vào k thu t, thu c th c a t ng công

ng giáp

ng ch y control 2 mi ng và b lu t v n i ki m ch ng n t thì ti n hành phân tích m u.

H i ch ng Cushing Nhi m trùng c p

i chi u v i

nh ph m vào phân tích theo protocol c a máy. Khi có k t qu thì phân tích

-

Thi u máu

i chi u v i phi u xét nghi m và tr k t qu .

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

B nh ph

15

TRÍ.

Nguyên nhân

Sai sót K tq

III. NH -

X trí

>d

-20,7

ng:

Nam: 62N : 44 - 88 mol/L

ng không

Tr em: 15 - 77 mol/L

Sai l ch k t qu .

-

Pha loãng b nh ph m

mmol/L)

Suy th n và các b nh v th n

T ng

65

c ti n hành, nh

Câu s 21. nh ng sai sót và x trí c

15

NH K T QU

d ng thu c rõ

N

thu t vào ng tiêu chu n. Ly

hành xét nghi m.

c giáp

huy

cl

c khi ti n hành k thu t. Có th s d ng huy t thanh ho c huy ng EDTA, heparin. B o qu n 2-8oC trong vòng 7 ngày, t l n.

Ng

nh k t qu ,

ng CREATININ.

c th y ngân

U

t, bang quang, tinh hoàn, t cung, ti n li t tuy n)

B nh b ch c u B nh tim m

N i dung

m

I. NGUYÊN LÝ :Creatinin là s n ph m c a quá trình thoái hóa creatin phosphate và 15

- Gi m trong: có thai, s n gi IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

32

TRÍ.

15

33

Nguyên nhân

Sai sót Có th làm

B nh ph m có n

X trí ng

ng creatinin b ng c pha

biliru loãng b nh ph m ho

u tr

tình tr B nh ph m huy

K t qu có th b nh d ng

ng

thu c Tr

il n

ng k t qu

có HbF > 60 m /dL

LPL: Lipoprotein lipase

nh

GK: Glycerol kinase

ng creatinin N

>d

-22 0 Sai l ch k t qu

GPO: Glycerol phosphate oxidase

Pha loãng b nh

T ng

nghi

65

c ti n hành, nh

Câu s 22. nh ng sai sót và x trí c

nh k t qu ,

ng TRIGLYCERID.

m

ng chu

c làm khi b

i m t trong các y u t : n

u tri n khai xét

u tri n khai xét nghi m trên máy, khi thay

chu n m i, thu c th m i, th t.

- M u huy t thanh ki m tra ch ng, m u b nh ph c phân tích trên máy phân tích sinh hóa t ng MODULAR, COBAS 6000, COBAS 8000 (hãng Roche), ho c các máy AU 480, AU 5800 (hãng Minh Tâm) theo

15

I. NGUYÊN LÝ

ng Triglycerid trong máu c

-D

ocol c a máy: ch làm khi b t.

cóng ph n ng, và khi th y k t qu ki m tra ch

N i dung

M a xét nghi tr ng cân b ng gi a tr

20

C TI N HÀNH

ph m

protocol c a máy.

- M u b nh ph m ch

h .

c ch y trên máy phân tích khi k t qu ki m tra ch

ng

chính xác và xác th c trong gi i h n cho phép và không vi ph m các lu t c a quy trình ki m tra ch ng.

ib

n ng sau:

- K t qu tr ho III. NH

n vào phi u xét nghi c chuy n vào ph n m m qu n lý d li NH K T QU

- Tr s -N

n vào s

in ra b ng máy.

15

ng: 0.46 - 1.88 mmol/l Triglycerid máu có th t áp

34

35

- Các y u t góp ph

ng

i k t qu xét nghi m:

+ Các ch t có th u, thu c ch n beta giao c m, cholestyramin, corticosteroid, estrogen, thu c ng a thai u ng, thu c l i ti u

Viêm t y c p u

thiazid. + Các ch t có th làm gi m n

triglycerid máu: Acid ascorbic, asparaginase,

B nh th n.

colestipol, clofibrat, dextronthyroxin, metformin, niacin.

H i ch ng th

+ Có thai, ho

Suy giáp

T ng

i b nh không nh

làm

triglycerid máu.

65

Nh

c ti n hành, nh

Câu s 23.

B nh gút.

Liên quan v i ch

nh ng sai sót và x trí c a xét nghi m nh

l protein th p, t l carbohydrat cao.

nh k t qu ,

ng AFP.

B nh lý kho d tr glycogen.

-N

Triglycerid máu có th gi m trong các nguyên nhân chính sau: m

N i dung -lipoprotein huy t b m sinh

15

I. NGUYÊN LÝ

ng giáp.

ng b

ng.

n d ch sandwich s d ng công n hóa phát quang. AFP có trong m u th c k p gi a hai kháng th , kháng th th nh t là c hi u biotin, kháng th th hai là c hi u ruthenium (ch t có kh

ngh Do ch

l m th p.

H i ch ng gi m h p thu.

kháng th kháng th

Nh i máu não

o thành ph c h p mi n d ch ki phát quang t l thu n v i n AFP có trong m u th .

B nh ph i t c ngh m n tính.

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

15

TRÍ c th

bình

1. L y b nh ph m

ng) c n ki m tra l i k t qu b ng cách: + Ki m tra l i thông tin ng má nghi m: h

i b nh, tu

+ Nh c

ki

i chi u v i thông tin trên phi u yêu c u xét

cb

ng gì không?

i chi u k t qu v i l i ch N u th y không có gì b

20

C TI N HÀNH

- Khi th y k t qu Triglycerid b

-L ch h ng c u.

ch vào ng không có ch t ch ng có ch t -Heparin và K3-EDTA và Natri Citrat. Máu không v

- Sau khi l

y huy t thanh ho c huy

- B nh ph m 1 l n và ph

ng, nên ch y l i ki m tra l i l n n

ph i h p v i m u huy t thanh ki m tra ho c chuy n sang máy khác.

hi

36

nh 7 ngày 2-8oC, 3 tháng b nh ph t nhi

-20oC. B nh ph m ch

nh ph m, ch t chu n, ch t ki m tra ch

tránh ng nên phân

37

tích trong vòng 2 gi .

+ RF <1500 IU/mL.

2. Ti n hành k thu t

- Kh c ph c: Có th hòa loãng b nh ph m và th c hi n l i xét nghi nhân k t qu v ng h p có hòa loãng t ng trên máy thì k t qu không c n nhân v tính toán).

- Máy phân tích c n chu n b s

th c hi n phân tích m c chu n v i xét nghi m AFP. K t qu ki m tra ch ng v i xét nghi t yêu c u không n m ngoài d i cho phép và không vi ph m lu t ki m tra ch ng.

-

i th c hi n phân tích m u nh p d li u v

T ng

i b nh và ch

65

Câu s 24.

nh xét nghi m vào máy phân tích ho c h th ng m ng (n u có).

nh ng sai sót và x trí c a

c ti n hành, nh

nh k t qu ,

ng BETA HCG.

- N p m u b nh ph m vào máy phân tích - Ra l nh cho máy th c hi n phân tích m u b nh ph m -

i máy phân tích m u theo protocol c a máy

- Khi có k t qu c qu vào phi u xét nghi III. NH

I. NGUYÊN LÝ

t qu i b nh.

tr

c ghi k t

ng: < 7.0 ng/ml

phát m phôi, M t s b là b ba xét nghi m dùng cho ch t tb tn ts

v t n su t và n

t, Ung , U nguyên bào

C TI N HÀNH i v i b nh Down và d

+ Tán huy t: Hemoglobin <2.2 g/dl. + Huy

2. Ti n hành k thu t

TRÍ

25

- Nh ng y u t gây nhi u cho k t qu xét nghi m. K t qu xét nghi m không b ng khi: + Huy t thanh vàng: Bilirubin < 65 mg/dL hay 1112 µmol/L.

c: Triglyceride < 1500 mg/dl.

ng h i b nh s d ng Biotin v i li u > 5 mg/ngày c n l y máu xét nghi m ít nh t 8h sau khi s d ng Biotin l n cu i. + Không có hi u cao) khi n

20

1. L y b nh ph m B nh ph m ph cl thu t vào ng tiêu chu c khi ti n hành k thu t. Có th s d ng huy t thanh ho c huy b ng heparin ho c EDTA. B o qu n 2-8oC trong vòng 3 ngày, -20o c tl b nh ph m, chu n, control nhi phòng (20-25oC) và l c khi ti n hành xét nghi tránh nh ng nh n k t qu , b nh ph m, chu c phân tích ngay trong vòng 2 gi

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

15

ng b n d ch ki u sandwich s d ng công ngh hóa phát quang ha n hóa phát quang. Beta hCG trong m u th c k p gi a 2 kháng th : kháng th dòng kháng hCG t chu t g n biotin, kháng th chu u b ng ruthenium. Ch u có kh C phát quang t l thu n v i n beta hCG có trong m u th .

15

NH K T QU

- Tr s

m

N i dung

- Máy móc, hóa ch t và chu c khi th c hi n phân tích.

Control n m trong mi n cho phép tùy thu c vào k thu t, thu c th c a t ng công ty. Thông t ng dung control 3 mi n: th i ng n t thì ti n hành phân tích m u. chi u v i lu t v n i ki m ch

u ng m u b nh ph m có n ng AFP t i 1 210 000 ng/mL

38

39

nh ph m vào phân tích theo protocol c a máy. Khi có k t qu thì i chi u v i phi u xét nghi m và tr k t qu .

-

III. NH

BIL.D trong máu c 15

NH K T QU

c, Bilirubin tr c ti p tác d ng v i thu c th diazonium màu c a ph c h p Azobilirubin t l Bilirubin tr c ti p có trong m u th c sóng

t o ph c h thu n v i n

ng h p:

-

ib

Bilirubin + diazonium ion => Azobilirubin

ng: < 1mIU/mL

-

15

I. NGUYÊN LÝ

ng h p

546 nm.

ch a tr ba xét nghi m dùng cho ch i v i b nh Down và các d t t b tn ts

1. L y b nh ph m

ng h p:

- Gi N ch

p ho

ch vào ng không có ch t ch ng có ch t -L ch ay EDTA. Máu không v h ng c u. B o qu n b nh ph m tránh ánh sáng. B nh ph m nh 7 ngày 2-8oC, 2 ngày 15-25oC, o o 6 tháng -15 n - 25 C.

ng v i tu i thai thì có th là thai

c thi

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

15

TRÍ.

- Sau khi l Nguyên nhân

Sai sót

B nh ph m có n uy t

X trí

K t qu có th c gi

i

20

C TI N HÀNH

c sinh

y huy t thanh ho c huy

- B nh ph m ch

u tr tình tr ng b nh lý ho c ng ng dùng thu c r ng l i

tra ch

n và ph

b nh ph t nhi c tránh hi nh ph m, ch t chu n, ch t ki m ng nên phân tích trong vòng 2 gi .

2. Ti n hành k thu t

d ng biotin - Máy phân tích c n chu n b s N >d mIU/mL) N

-10000 Sai l ch k

qu

Pha loãng b nh ph m

> 750000 mIU/mL Hi u ng hook effect

th c hi n phân tích m

c chu n v i xét nghi m BIL.D. K t qu ki m tra ch ng v i xét nghi t yêu c u không n m ngoài d i cho phép và không vi ph m lu t ki m tra ch t

Pha loãng b nh ph m

ng.

T ng

65

-

i th c hi n phân tích m u nh p d li u v i b nh và ch nh xét nghi m vào máy phân tích ho c h th ng m ng (n u có).

- N p m u b nh ph m vào máy phân tích Câu s 25.

nh ng sai sót và x trí c a

c ti n hành, nh

nh k t qu ,

- Ra l nh cho máy th c hi n phân tích m u b nh ph m

ng BILIRUBIN TR C TI P (BIL. D)

-

N i dung

m

40

i máy phân tích m u theo protocol c a máy

- Khi có k t qu c n x qu vào phi u xét nghi

tr

t qu i b nh.

c ghi k t

41

III. NH - Tr s

ch ph m tránh ánh sáng. B nh ph m 6 tháng -15o n - 25oC.

10

NH K T QU ng: < 5.1 µmol/l

gan: do s i, ung

cm ch to.

IV.NH NG SAI SÓT VÀ X

c m t ngoài

- Sau khi l ho c huy 20

TRÍ

Nh ng y u t gây nhi u cho k t qu xét nghi m. K t qu xét nghi m c ch nh ± 10% khi huy t thanh vàng. Huy huy u ng t i k t qu xét nghi m.

h ng c u. B o qu n b nh 2-8oC, 2 ngày 15 - 25oC,

4000 vòng trong 5 phút tách l y huy t thanh

- B nh ph m ch

u tra ch

n và ph b nh ph t nhi c tránh hi nh ph m, ch t chu n, ch t ki m ng nên phân tích trong vòng 2 gi .

2. Ti n hành k thu t

Kh c ph c: Có th hòa loãng b nh ph m và th c hi n l i xét nghi nhân k t qu v ng h p có hòa loãng t ng trên máy thì tính toán k t qu ). k t qu không c n nhân v T ng

nh 7 ngày

- Máy phân tích c n chu n b s

th c hi n phân tích m c chu n v i ng v i xét nghi m BIL. xét nghi m BIL. T, BIL.D. K t qu ki m tra ch t yêu c u không n m ngoài d i cho phép và không vi ph m lu t ki m tra ch ng.

65

Câu s 26. Trình bày nguyên lý, cá c ti n hành, nh nh k t qu , nh ng sai sót và x trí c a ng BILIRUBIN GIÁN TI P (BIL. I)

i th c hi n phân tích m u nh p d li u v i b nh và ch nh xét nghi m vào máy phân tích ho c h th ng m ng (n u có).

- N p m u b nh ph m vào máy phân tích - Ra l nh cho máy th c hi n phân tích m u b nh ph m m

N i dung 15

I. NGUYÊN LÝ

i b nh c nghi m.

c gi i thích v m

a vi c l

III. NH - Tr s

i b nh.

gan: do s

làm xét

c ghi k t

10

NH K T QU ng: < 12 µmol/l c m t trong gan: viêm ch to.

c m t ngoài

TRÍ

20

Nh ng y u t gây nhi u cho k t qu xét nghi m. K t qu xét nghi m c u ch nh ± 10% khi huy t thanh vàng. Huy áu hay tán

1. L y b nh ph m ch vào ng không có ch t ch

t qu i b nh.

tr

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

20

C TI N HÀNH

-L

- Khi có k t qu c qu vào phi u xét nghi

-N t công th c tính BIL. I thì tính toán theo công th c sau: BIL. I = BIL. T - BIL. D

Bilirubin gián ti p là bilirubin t c, nó lên màu gián ti p v i thu c th Diazonên g i là Bilirrubin gián ti p ti p.

Bilirubin gián ti p (BIL.I) trong máu c ib s s li ct ng BIL. T và BIL. D c

i máy phân tích m u theo protocol c a máy

ng có ch t

42

43

huy

u

ng t i k t qu xét nghi m.

c chu n v i xét nghi m BIL.T. K t qu ki m tra ch ng v i xét nghi t yêu c u không n m ngoài d i cho phép và không vi ph m lu t ki m tra ch ng.

Kh c ph c: Có th hòa loãng b nh ph m và th c hi n l i xét nghi nhân k t qu v ng h p có hòa loãng t ng trên máy thì k t qu không c n nhân v tính toán k t qu ).

T ng

65

i th c hi n phân tích m u nh p d li u v i b nh và ch nh xét nghi m vào máy phân tích ho c h th ng m ng (n u có).

- N p m u b nh ph m vào máy phân tích - Ra l nh cho máy th c hi n phân tích m u b nh ph m

c ti n hành, nh

Câu s 27.

nh ng sai sót và x trí c a

-

nh k t qu ,

ng BILIRUBIN TOÀN PH N (BIL. T)

- Khi có k t qu c qu vào phi u xét nghi m

N i dung 15

I. NGUYÊN LÝ Bilirubin là s n ph m thoái hóa c a hemoglobin. Xét nghi c ch nh trong b nh v gan, máu, t c m BIL.T trong máu c theo ph n ng:

i máy phân tích m u theo protocol c a máy

III. NH - Tr s

tr

c ghi k t

10

NH K T QU ng: <17.1 µmol/l

- BIL.T máu gan: do s

ng

t qu i b nh.

cm c m t ngoài ch to. Vàng da tiêu huyêt: thi u máu tan huy t, s t

ib IV. NH NG SAI SÓT VÀ X Acid

- Nh ng y u t gây nhi u cho k t qu xét nghi m. K t qu xét nghi m không b ng khi:

Bilirubin + diazonium ion => azobilirubin

+ Huy t thanh vàng: Bilirubin < 70 mg/dL hay 1197 µmol/L.

Trong môi ng acid Bilirubin tác d ng v i thu c th diazonium t o ph c h màu c a ph c h p Azobilirubin t l thu n v i n BIL.T có trong m u th c sóng 546 nm.

+ Tán huy t: Hemoglobin < 1000 mg/dL. + Huy 20

C TI N HÀNH

-L h m ch vào ng không có ch t ch ng có ch t ch -heparin hay EDTA. Máu không v h ng c u. B o qu n b nh ph m tránh ánh sáng và c n phân tích s m.

T ng

y huy t thanh ho c huy

65

c ti n hành, nh

Câu s 28.

nh ng sai sót và x trí c a

2. Ti n hành k thu t - Máy phân tích c n chu n b s

c: Triglyceride <1000 mg/dL.

- Kh c ph c: Có th hòa loãng b nh ph m và th c hi n l i xét nghi nhân k t qu v ng h p có hòa loãng t ng trên máy thì k t qu không c n nhân v tính toán k t qu )

1. L y b nh ph m

- Sau khi l

20

TRÍ

n

nh k t qu ,

ng CALCI toàn ph n.

th c hi n phân tích m

44

45

m

N i dung

B nh ddison.

15

I. NGUYÊN LÝ

qu n...).

- Ca máu gi m trong:

Calcium là nguyên t khoáng chi m t l cao nh . 90% calcium n còn l i phân b các mô khác nhau và d ch ngo i bào.

Calcium có vai trò quan tr máu, duy trì tính th m c a màng t bào, d n truy n th

c c n giáp.

Thi u Vitamin D. Viêm th n, th Viêm t y

pH ki m

20

C TI N HÀNH 1. L y b nh ph m: b nh ph m ph cl thu t vào ng tiêu chu n. Ly tâm c khi ti n hành k thu t. Có th s d ng huy t thanh ho c huy ng Li-heparin. B o qu n 2-8oC trong vòng 3 o tu n, - 20 t l n. b nh ph m, chu n, control

nhi

phòng (20-25oC) và l

TRÍ.

Nguyên nhân

Sai sót

B nh ph m ch EDTA B nh ph

c

khi ti n hành XN.

20

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

X trí

ng Làm gi m k t qu

Không s d ng m u này

t K t qu

ng không rõ

d ng thu c

2. Ti n hành k thu t N

t và chu c khi th c hi n phân tích.

- Máy móc, hóa ch Control n m trong mi n cho phép tùy thu c vào k thu t, thu c th c a t ng ng ch y control 2 mi ng và b ng i chi u v i lu t v n i ki m ch ng n t thì ti n hành phân tích m u.

-

NH K T QU

Pha loãng b nh ph m 65

c ti n hành, nh

Câu s 29.

i chi u v i phi u xét nghi m và tr k t qu .

III. NH

-5 Sai l ch k t qu . R t ít g p

T ng

nh ph m vào phân tích theo protocol c a máy. Khi có k t qu thì

-

> d mol/L)

nh ng sai sót và x trí c a

nh k t qu ,

ng CA 19-9(Carbonhydrat antigen 19-9).

10

ng: 2.15-2.55 mmol/l

m

N i dung

-

15

I. NGUYÊN LÝ ng c n giáp.

-9 (CA 19-9) là m K các t bào c a kh i u, t n t i trên b m t c a t u n kh theo dõi di n ti n c

Dùng nhi u Vitamin D.

46

c s n xu t b i m CA 19-9

47

ng m

c s d ng trong ch u tr i tràng và có giá tr nh t trong vi c ch

y, d dày, y.

- Khi có k t qu c qu vào phi u xét nghi

CA 19ng b n d ch sandwich s d ng công ngh n hóa phát quang. CA 19-9 có trong m u c k p gi a hai kháng th , kháng th th th nh t là kháng th c hi u kháng CA 19u biotin, kháng th th hai là kháng th c hi u kháng CA 19u ruthenium (ch t có kh o thành ph c h p mi n d ch ki u phát quang t l thu n v i n CA 19-9 có trong m u th .

III. NH

ch vào ng không có ch t ch ng có ch t -Heparin và K3-EDTA. Không s d ng ch t ch ng m này. Máu không v h ng c u.

- Sau khi l - B nh ph m

nh 1 tháng

- B nh ph m ch tránh hi tra ch

2-8 C, 3 tháng

n và ph ng

y, d ng y. CA 19-9 dày.

t th i và không cao trong b ng m t, viêm t y c p và m n

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

i t t bào

CA 19u tr CA 19-9 gi

20

TRÍ

-20oC.

b nh ph t nhi c nh ph m, ch t chu n, ch t ki m

- Nh ng y u t gây nhi u cho k t qu xét nghi m. K t qu xét nghi m không

ng nên phân tích trong vòng 2 gi .

b

ng khi:

2. Ti n hành k thu t

+ Huy t thanh vàng: Bilirubin < 66 mg/dL.

- Máy phân tích c n chu n b s

th c hi n phân tích m m CA 19c chu n v i xét nghi m CA 19-9. K t qu ki m tra ch ng v i xét nghi m CA 19t yêu c u không n m ngoài d i cho phép và không vi ph m lu t ki m tra ch t ng.

+ Tán huy t: Hemoglobin <2.2 g/dl.

-

+ Không có hi u cao) khi n

+ Huy

c: Triglyceride < 2000 mg/dl.

ng h i b nh s d ng Biotin v i li u > 5 mg/ngày c n l y máu xét nghi m ít nh t 8h sau khi s d ng Biotin l n cu i.

i th c hi n phân tích m u nh p d li u v i b nh và ch nh xét nghi m vào máy phân tích ho c h th ng m ng (n u có).

u ng m u b nh ph m có n ng CA 19-9 t i 500 000 U/mL

- N p m u b nh ph m vào máy phân tích

+ RF <1500 IU/mL

- Ra l nh cho máy th c hi n phân tích m u b nh ph m

Kh c ph c: Có th hòa loãng b nh ph m và th c hi n l i xét nghi

-

theo dõi

d ng ch t ch - S d ng nh m ch t ch Citrat cho xét nghi m này). Kh c ph i l y m u máu c n n m rõ yêu c u v b nh ph c khi l ng m u. Khi nh n m i nh n ki m tra xem u không.

y huy t thanh ho c huy o

ng: <39 U/ml.

- CA 19-9 máu gi m trong: S gi m n u tr hi u qu c CE.

1. L y b nh ph m -L ch

10

- CA 19m i tràng và có giá tr nh t trong vi c ch khi ch ph i h p v i CEA và CA 72CA 19-

c ghi k t

NH K T QU

- Tr s

20

C TI N HÀNH

t qu i b nh.

tr

nhân k t qu v

i máy phân tích m u theo protocol c a máy

48

ng h p có hòa loãng t

ng trên máy thì

49

k t qu không c n nhân v

không n m ngoài d i cho phép và không vi ph m lu t ki m tra ch

tính toán).

T ng

-

65

c ti n hành, nh

Câu s 30.

nh ng sai sót và x trí c a

nh k t qu ,

ng CEA(Carcinoembryonic antigen).

- Ra l nh cho máy th c hi n phân tích m u b nh ph m.

m

N i dung 15 n d ch sandwich s d ng công n hóa phát quang. CEA có trong m u th c k p gi a hai kháng th , kháng th th nh t là c hi u biotin, kháng th th hai là

kháng th kháng th

- B nh ph m ch tra ch

ng h

theo dõi hi u

TRÍ

20

- Nh ng y u t gây nhi u cho k t qu xét nghi m. K t qu xét nghi m không b ng khi: + Huy t thanh vàng: Bilirubin < 66 mg/dL.

-20oC.

+ Tán huy t: Hemoglobin <2.2 g/dl. + Huy

c: Triglyceride < 1500 mg/dl.

ng h i b nh s d ng Biotin v i li u > 5 mg/ngày c n l y máu xét nghi m ít nh t 8gi sau khi s d ng Biotin l n cu i.

2.Ti n hành k thu t

+ Không có hi u cao) khi n

th c hi n phân tích m c chu n v i xét ng v i xét nghi

i, bu ng trong m t s

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

b nh ph t nhi c tránh hi nh ph m, ch t chu n, ch t ki m ng nên phân tích trong vòng 2 gi .

nghi m CEA. K t qu ki m tra ch

ng tiêu hóa nh

- CEA máu gi m trong: S gi m n qu c u tr .

n và ph

- Máy phân tích c n chu n b s

ng:

tr t

y huy t thanh ho c huy 2-8 C, 6 tháng

10

i tr

-L ch vào ng không có ch t ch ng có ch t ch -Heparin và K3-EDTA. S d ng ch t ch Citrat và Sodium Heparin k t qu ph i c ng thêm 10%. Máu không v h ng c u.

nh 7 ngày

c ghi k t

NH K T QU

-

1. L y b nh ph m

o

t qu i b nh.

i hút thu c lá: < 4.3 ng/mL

20

- Sau khi l

tr c

i không hút thu c lá: < 3.4 ng/mL

CEA có trong m u th nghi m.

C TI N HÀNH

- B nh ph m

- Khi có k t qu c qu vào phi u xét nghi

- Tr s

c hi u ruthenium (ch t có kh o thành ph c h p mi n d ch ki

phát quang t l thu n v i n

i máy phân tích m u theo protocol c a máy.

III. NH

ng b ngh

i th c hi n phân tích m u nh p d li u v i b nh và ch nh xét nghi m vào máy phân tích ho c h th ng m ng (n u có).

- N p m u b nh ph m vào máy phân tích.

-

I. NGUYÊN LÝ

ng.

t yêu c u

u ng m u b nh ph m có n ng CEA t i 200 000 ng/mL.

- Kh c ph c: Có th hòa loãng b nh ph m và th c hi n l i xét nghi

50

51

nhân k t qu v k t qu không c n nhân v

máy s t

ng h p có hòa loãng t ng trên máy thì tính toán).

T ng

ng phân tích.

III. NH 65

+ Tr s tham kh o: - Tr em, nam gi i, n gi

c ti n hành, nh

Câu s 30.

nh ng sai sót và x trí c a

nh k t qu ,

CHOLINESTERASE (EC 3.1.1.8).

m

N i dung 15

I. NGUYÊN LÝ ng ho

10

NH K T QU

- Ph n tu i t 16-39 tu i không có thai, không dùng thu c tránh thai d ng hormon: 4260 - 11250 U/L (71 - 187.5 µkat/L).

- Ph n tu i t 18- 41 tu i có thai, dùng thu c tránh thai: 3650 - 9120 U/L (60.8 - 152 µkat/L). +Ho

c a ChE d a trên các ph n ng sau:

tu i 40: 5300-12900 U/L (88,8 - 215,3 µkat/L).

- Ng

ChE gi m: c thu c tr sâu nhóm phospho h

- Nhi m trùng c p, thi -

M hình thành 2-nitro-5-mercaptobenzoate t l thu n v i ho ChE tham gia trong ph n ng. Có th cb

c a

ch c

i ch ng ure máu cao 20

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

TRÍ

- Các y u t có th

n k t qu xét nghi m khi:

20

C TI N HÀNH 1. L y b nh ph m

+ M t s thu c làm gi m ho thu c tránh thai.

Ti n hành phân tích trên m u máu, có th dùng: Huy t thanh Huy

t ch

-Heparin, EDTA

nh c a m u: M u có th Tính 2-8oC; 6 tháng/nhi (-70oC).

nh 6h/nhi

ChE: cafein, morphin, atropin, acid folic,

- X trí: khi l y m u máu tránh gây v h ng c u, sau ly tâm th y v h ng c u nên lo i và l y l i m u máu khác.

15-25oC; 7 ngày/nhi t

T ng

65

2. Ti n hành k thu t 2.1. Chu n b máy phân tích Chu n máy b ng dung d ch chu n (m t ho c nhi u chu n = multical) Phân tích QC:

c

Câu s 31.

nh ng sai sót và x trí c a

t ti n hành phân tích m u

c ti n hành, nh

nh k t qu ,

ng CREATINE KINASE (CK).

2.2. Phân tích m u M u sau khi ly tâ (ho c ID c

c chuy

m

N i dung

ng b nh ph m

I. NGUYÊN LÝ

i b nh); l a ch n test và thao tác theo protocol

52

15

53

CK còn g i là Creatin Phophokinase, là m óng vai trò quan tr ng trong cung c c bi m t ch y u ng ít t ch c não. B nh lý xu t hi n u có th CK toàn ph n. ng ho

H s chuy

i:

U/L x 0.0167 = µkat/L Ho

:

CK (CPK) toàn ph

B nh tai bi n m ch não c p

ng h c enzym (kenetic)

Nh Ch

ng gi

Sau ph u thu t tim

Nh i máu ph i ng t th i gian

c hình thành m c hình thành NADPH t c sóng vùng t ngo i (340 nm), theo

Ho

CK (CPK) toàn ph n gi m:

B nh addison Gi m kh 20

C TI N HÀNH

B nh lý gan

1. L y b nh ph m

Gi m ti t c

M u b nh ph m có th dùng: huy t thanh, huy heparin) Khi l y máu b nghi m, nh tay tránh gây v h ng c u.

c tuy n yên

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

c khi chuy n máu vào ng

Các y u t

2. Ti n hành k thu t

20

TRÍ

M u máu b v h ng c u

H u qu t

CK

2.1. Chu n b máy phân tích

X trí Tránh v h ng c u, m u b huy t tán c n

Chu n máy b ng dung d ch chu n (m t ho c nhi u chu n = multical) Phân tích QC:

c

c lo i b và

t ti n hành phân tích m u

l y m u máu khác

2.2. Phân tích m u M

c chuy (ho c ID c

Sau các th thu t: tiêm truy n nhi u l n trong ngày, thông tim, ch n nt cao

ng b nh ph m

i b nh); l a ch n test và v n hành theo protocol c a

máy III. NH

NH K T QU Tr s tham kh o:

10

d ng thu c: photericin B, ampicillin, thu c ch clofibrat, statin dexamethason, thu c gây mê

Nam: 38-174 U/L-37oC o

N : 26 - 140 U/L- 37 C

54

CK

Chú ý khi bi n lu n, nh

CK

nh k t qu

Chú ý khi bi n lu n, nh

nh k t qu

55

ho

ng th l

cao

CK

Nh c nh

và không vi ph m lu t ki m tra ch

i b nh

i th c hi n phân tích m u nh p d li u v nghi m vào máy phân tích ho c h th ng m ng (n u có).

không t p luy n, ho t ng th l

ng.

ng

- Ra l nh cho máy th c hi n phân tích m u b nh ph m

T ng

65

-

i máy phân tích m u theo protocol c a máy

- Khi có k t qu c

c ti n hành, nh

Câu s 32.

phi u xét nghi

nh k t qu ,

ng ALBUMIN.

III. NH

N i dung 15

I. NGUYÊN LÝ ib

t qu tr

c ghi k t qu vào

i b nh

10

NH K T QU

- Tr s m

ng Albumin trong máu c

ng: 34 - 48 g/l.

- Albumin máu

c (nôn nhi u, tiêu ch y n ng).

- Albumin máu gi m trong: B nh th n (suy th n, h i ch ng th không có albumin huy t b m sinh. Gi m t ng h p (viêm gan n

àu

ng, M t albumin (b ng, t m trùng.

pH = 4.1

d ch, b

u th n). B nh p thu, ng ru t m t protein).

Albumin + BCG => Albumin BCG complex

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

(BCG: Bromcresol green)

Nh ng y u t gây nhi u cho k t qu xét nghi m. K t qu xét nghi m không b

Ph c h p Albumin BCG có màu xanh t l thu n v i n

khi:

Albumin trong m u th

c sóng 570 nm.

20

1. L y b nh ph m ch vào ng không có ch t ch

là Heparin, EDTA, không s d ng ch t ch B nh ph m nh 5 tháng 2-8oC, 2.5 tháng - Sau khi l

ng có ch t ch

15 - 25oC. 4 tháng

-

n và ph

b nh ph

t nhi

nh ph m, ch t chu n, ch t ki m tra ch

c: Triglyceride <1000 mg/dL.

Kh c ph c: Có th hòa loãng b nh ph m và th c hi n l i xét nghi t qu ng h p có hòa loãng t ng trên máy thì k t qu không c n nhân v v i tính toán k t qu )

h ng c u. n -25oC.

y huy t thanh ho c huy

tránh hi phân tích trong vòng 2 gi .

T ng

65

c khi phân ng nên

Câu s 33.

nh ng sai sót và x trí c a 2. Ti n hành k thu t - Máy phân tích c n chu n b s ki m tra ch

ng

- Tán huy t: Hemoglobin < 1000 mg/dL. - Huy

- B nh ph m ch

20

TRÍ

- Huy t thanh vàng: Bilirubin < 60 mg/dL hay 1026 µmol/L.

C TI N HÀNH

-L

nh xét

- N p m u b nh ph m vào máy phân tích

cao

nh ng sai sót và x trí c a

i b nh và ch

ng v i xét nghi

c ti n hành, nh nh k t qu , ng BETA HCG (beta human chorionic

gonadotropin). th c hi n phân tích m

t

c chu n v i xét nghi m Albumin. K t qu t yêu c u không n m ngoài d i cho phép

56

57

m

N i dung 15

I. NGUYÊN LÝ Bet

ng b

ngh

n hóa phát quang. Beta hCG trong m u th

biotin, kháng th u có kh

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X Nguyên nhân

n d ch ki u sandwich s d ng công

c k p gi a 2 kháng th : kháng th

thi

Sai sót

B nh ph m có n

chu t g n

N

20

thu t vào ng tiêu chu

k thu t. Có th s d ng huy t thanh ho c huy EDTA. B o qu n

2-8oC trong vòng 3 ngày,

b nh ph m, chu n, control nghi tránh nh ng

>d

-10000

u tr tình tr ng b nh lý ho c ng ng dùng thu c r i ng l i

Sai l ch k t qu

Pha loãng b nh ph m

> 750000 mIU/mL

Hi u ng hook effect

Pha loãng b nh ph m

T ng

c khi ti n hành

65

ng heparin ho c

-20o

tl

phòng (20-25oC) và l n k t qu , b nh ph m, chu

nhi

i

mIU/mL) N

1. L y b nh ph m cl

bilirubin K t qu có th d ng biotin

có trong m u th .

B nh ph m ph

X trí

c gi m

chu u b ng ruthenium. Ch t phát quang t l thu n v i n beta hCG

C TI N HÀNH

20

TRÍ.

c ti n hành, nh

Câu s 34.

c khi ti n hành xét i

nh ng sai sót và x trí c a

nh k t qu ,

ISOENZYM CK-MB

c phân tích ngay trong vòng 2 gi 2. Ti n hành k thu t

N i dung

- Máy móc, hóa ch t và chu c khi th c hi n phân tích. Control n m trong mi n cho phép tùy thu c vào k thu t, thu c th c a t ng

I. NGUYÊN LÝ

dung control 3 mi n: th

c c u t o b i 2 ti là B (Brain - Muscle) tùy theo s t h p c a 2 lo i B và M mà t o nên 3 d ng isozyme c a CK là CK-MM, CK- MB và CK-

n -

i chi u v i lu t v n i ki m ch

ng

t thì ti n hành phân tích m u.

-

CK-

10

NH K T QU

Ho

ng ch

ng h p ch a tr ng,

- Gi N

ib

c a c a CK-

c nhân 2.

iv i

20

C TI N HÀNH

ts

1. L y b nh ph m

ng h p: p ho

c bi t là nh

ng h c enzym.

c a CK-MB là ho tn

nh trong b nh tim m

CK-MB bao g m 2 ti u ph n là CK-M và CKng h nh ho CK-MB, ti u ph n CK-M b c ch b ng kháng th kháng CK-M. Lúc này ch nh ho c a ti u ph n CK-B theo ph n nh ho CPK toàn ph n. Ho

ng h p:

b nh Down và các d t t b

c hàng rào máu não nên trong huy t thanh nó tim, trong huy t thanh chi m t l <6%. Xét nghi m

c a enzym CK-MB trong máu c

c ch mi n d

ng: < 1mIU/mL

ba xét nghi m dùng cho ch

15

BB t c CK não. CKch d ng v t. CK-MB có nhi u

nh ph m vào phân tích theo protocol c a máy. Khi có k t qu thì phân tích và i chi u v i phi u xét nghi m và tr k t qu .

III. NH

m

ng v i tu i thai thì có th là thai ch

-L

c

ch vào ng không có ch t ch

ng có ch t ch

là Li, Na hay NH4-Heparin ho c EDTA. Máu không v h ng c u. B nh ph m là huy t

58

59

thanh

nh 8 gi

2-8oC, 8 ngày

ph m là huy n -25oC. 15o

15o

n 25oC, 4 tu n

nh 8 gi

2-8oC, 5 ngày

-15o 15o

n - 25oC. B nh n 25oC, 8 tu n

T ng

- B nh ph m ch

n và ph

tránh hi phân tích trong vòng 2 gi .

b nh ph

t nhi

nh ng sai sót và x protein).

c khi phân

nh ph m, ch t chu n, ch t ki m tra ch

ng nên

- Máy phân tích c n chu n b s

th c hi n phân tích m

m CKng v i xét nghi m CK-

không vi ph m lu t ki m tra ch -

trí c a

nh k t qu ,

ng hs-CRP (High sensitive C-reactive

m

N i dung

2. Ti n hành k thu t

ki m tra ch

c ti n hành, nh

Câu s 35.

y huy t thanh ho c huy

- Sau khi l

65

-

t

15

I. NGUYÊN LÝ

c chu n v i xét nghi m CK-MB. K t qu t yêu c u không n m ngoài d i cho phép và

ng b nd c. Kháng th kháng CRP hstrong thu c th k t h p v i CRP trong m u th t o ph c h p mi n d ch kháng nguyên-

ng.

kháng th khi n dung d ch ph n

i th c hi n phân tích m u nh p d li u v

i b nh và ch

nh xét

thu n v

c. N

CRP có trong m u th t l

c do ph c h p mi n d ch kháng nguyên-kháng th t o ra.

nghi m vào máy phân tích ho c h th ng m ng (n u có).

1. L y b nh ph m

- Ra l nh cho máy th c hi n phân tích m u b nh ph m -

L

i máy phân tích m u theo protocol c a máy

- Khi có k t qu c phi u xét nghi III. NH - Tr s

t qu tr

ch vào ng không có ch t ch

c ghi k t qu vào

- Sau khi l

i b nh.

10

- B nh ph m

y huy t thanh ho c huy nh: 11 ngày

- B nh ph m ch

ng: < 24 U/L

15 25oC, 2 tháng

n và ph

tránh hi

- CKtoàn ph n, n u >6% thì ng h cho ch

ng có ch t ch

là Li-/Na-heparin, Na-/K3-EDTA, hay citrate. Máu không v h ng c u.

NH K T QU

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

20

C TI N HÀNH

- N p m u b nh ph m vào máy phân tích

b nh ph

(-15) (-25) oC.

t nhi

c khi phân

nh ph m, ch t chu n, ch t ki m tra ch

ng nên

phân tích trong vòng 2 gi .

ng tính t l CK-MB/CK

TRÍ

2-8o

2. Ti n hành k thu t

20

- Máy phân tích c n chu n b s n s m hs-

- Nh ng y u t gây nhi u cho k t qu xét nghi m. K t qu xét nghi m không b nh

ki m tra ch ng v i xét nghi m hskhông vi ph m lu t ki m tra ch ng.

ng khi:

th c hi n phân tích m

t

c chu n v i xét nghi m hs-CRP. K t qu t yêu c u không n m ngoài d i cho phép và

+ Huy t thanh vàng: Bilirubin < 60 mg/dL hay 1026 µmol/L. i th c hi n phân tích m u nh p d li u v nghi m vào máy phân tích ho c h th ng m ng (n u có).

+ Tán huy t: Hemoglobin < 20 mg/dL + Huy

c: Triglyceride <600 mg/dL.

i b nh và ch

nh xét

- N p m u b nh ph m vào máy phân tích

- Kh c ph c: Có th hòa loãng b nh ph m và th c hi n l i xét nghi t qu ng h p có hòa loãng t ng trên máy thì k t qu không c n nhân v

- Ra l nh cho máy th c hi n phân tích m u b nh ph m

v

-

tính toán k t qu ).

60

i máy phân tích m u theo protocol c a máy

61

- Khi có k t qu c phi u xét nghi III. NH

t qu tr

c ghi k t qu vào

10

NH K T QU

- Tr s

1. L y b nh ph m: b nh ph m ph cl thu t vào ng tiêu chu n. Ly tâm c khi ti n hành k thu t. Có th s d ng huy t thanh ho c huy b ng heparin (không dùng ch t ch o qu n 2-8oC

i b nh.

trong vòng 14 ngày (Cl-

ng: < 0.5 mg/dl.

b nh ph m, chu n, control

p kh p d ng th p, s t th p kh p, Nh khu n, Ph viêm do ph c IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

c

m

t l n. phòng (20-25oC) và l

nhi

c khi ti n hành

XN. 2. Ti n hành k thu t

20

TRÍ

t và chu

- Máy móc, hóa ch

c khi th c hi n phân tích. Control n m

trong mi n cho phép tùy thu c vào k thu t, thu c th c a t

- Nh ng y u t gây nhi u cho k t qu xét nghi m. K t qu xét nghi m không b nh

ch y control- 2 mi ng và b ng n t thì ti n hành phân tích m u.

ng khi: + Huy t thanh vàng: Bilirubin < 60 mg/dL hay 1026 µmol/L.

nh ph m vào phân tích theo protocol c a máy. Khi có k t qu thì phân tích và

-

+Tán huy t: Hemoglobin < 1000 mg/dL hay 621 µmol/L.

ng

i chi u v i lu t v n i ki m ch t

i chi u v i phi u xét nghi m và tr k t qu . +Huy

c: Triglyceride <1600 mg/dL (18.2 mmol/L).

IV. NH

+ Y u t d ng th p < 1200 IU/mL. + Không có hi u n CRP t i 1000 mg/L.

u ng m u b nh ph m có n

ng: Na: 133 - 147 mmol/l

- Kh c ph c: Có th hòa loãng b nh ph m và th c hi n l i xét nghi v

-

cao) khi

10

NH K T QU

ng h p có hòa loãng t

v

K: 3.4 - 4.5 mmol/l

t qu

ng trên máy thì k t qu không c n nhân

Clo: 94 - 111 mmol/l

tính toán).

-

T ng

65 Suy th n. thi u ni u, vô ni u...

Nhi m acid, thi u insulin (hôn mê ti

c ti n hành, nh

Câu s 36.

nh ng sai sót và x trí c a

ng các ch

ng)...

nh k t qu , D

n gi i (NA+, K+, Cl-).

ng n ng, t c ru t c p, suy tim, NMCT..

- Kali máu gi m trong B nh Westphal

m

N i dung

ng v Các ch

n gi

Nhi m acid ti n r t nhi u các chuy n hóa quan tr

K+, Cl- là các ion quan tr ng nh ch p thu d dày, ru Các ch

ng th n

15

I. NGUYÊN LÝ

n gi C TI N HÀNH

c s d ng nhi u nh i qua th n

ng

. Na+, B ng

c cung c p qua

Dùng thu c l i ni u. n c c ch n l c gián ti p

-

20

62

T

ng th

ng th n.

63

Dùng thu c l i ni u... m

N i dung

- Na máu gi m: Viêm th n.

15

I. NGUYÊN LÝ

Suy tim.

ng h c enzym.

Ethanol + NAD = acetaldehyde + NADH + H+

Nhi m trùng n ng có s t.

ADH

c chuy

n, m

i thành acetaldehyd và NADH b i ADH

(alcoldehydrogenase).

c, tiêu ch y n ng, dò ru t...

c hình thành trong quá trình ph n c sóng 340nm.

Suy th n c p, viêm th n. ng c n giáp

h p th , n

20

C TI N HÀNH

Nhi m ki m hô h p, nhi m acid chuy n hóa.

1. L y b nh ph m

- Clo máu gi m trong:

-L

t.

là Limáu ph

B ng n ng.

ch vào ng không có ch t ch t tiêu chu

ng có ch t ch

ý không s d ng ch t sát khu n có c l y máu. ng l y m b o ch t, kín. Máu c n chuy n t i phòng xét nghi m

trong vòng 30 phút.

Dùng thu c l i ti u...

- Máu c V. NH NG SAI SÓT VÀ X Nguyên nhân

20

TRÍ Sai sót

X trí

c ly tâm ngay tách l y huy t thanh ho c huy

- B nh ph m nh 2 ngày 15- 25oC, 2 tu n ch ng Na Fluorid thì b nh ph m tháng -15oC. - B nh ph m ch

B nh ph m l y vào ng có ch t Sai l ch k t qu ch c các lo i ch t ch

Không s d ng

n và ph

2-8oC, 4 tu n (-15)- (-25)oC. N u c 2 tu n 25oC, 3 tháng 5oC, 6

b nh ph

t nhi

các m u này

- B nh ph m (Huy t thanh, huy

a

B nh ph m c

Natri ho c kali ho c clo

c tách c

K t qu Kali sai tùy m

Không s d ng

y kín. cho 1 l n

ng g c.

- B nh ph m là máu toàn ph n c n x

m u này

T ng

ng trong

c phân tích ngay trong vòng 5 phút, ch l y b nh ph

phân tích. N u ph i phân tích l i nên l y m u b nh ph m khác B nh ph m huy t tán

c khi phân

tích.

L y 300 µl Acid tricloacetic 10% + 300 µl máu, tr

65

u r i ly tâm 5000 vòng trong 5

phút, tách l y ph n d ch n i.

2. Ti n hành k thu t

Câu s 37.

nh ng sai sót và x trí c a

c ti n hành, nh nh k t qu , ng ETHANOL ng n n c n).

- Máy phân tích c n chu n b s th c hi n phân tích m v i xét nghi m Ethanol. K t qu ki m tra ch ng v i xét nghi không n m ngoài d i cho phép và không vi ph m lu t ki m tra ch

64

c chu n t yêu c u ng.

65

i th c hi n phân tích m u nh p d li u v nghi m vào máy phân tích ho c h th ng m ng (n u có).

i b nh và ch

nh xét

u tiên FT3 trong m u th và kháng th c hi c cho ti p xúc v i nhau. có kh

- N p m u b nh ph m vào máy phân tích

Sau khi thêm các vi h t ph

- Ra l nh cho máy th c hi n phân tích m u b nh ph m

trên kháng th

i máy phân tích m u theo protocol c a máy

- Khi có k t qu c phi u xét nghi III. NH

t qu tr

c ghi k t qu vào

- Ethanol t 10.9-21.7 mmol/l: Bi u hi nh y bén.

y, n

FT3 trong

20

1. L y b nh ph m -L ch vào ng không có ch t ch là Li, Na, NH4-Heparin và K3-EDTA. Máu không v h ng c u.

m t, nôn m a, ph n x ch m ch p, gi m

- Sau khi l

- 21.7 mmol/l: Bi u hi n c ch th

TRÍ

o

nh 7 ngày

- B nh ph m ch tránh hi

20

ng có ch t ch

y huy t thanh ho c huy

- B nh ph m

- 86.8 mmol/l: Có th gây nguy h i cho tính m ng.

-20oC.

2-8 C, 1 tháng n và ph

b nh ph t nhi c khi phân nh ph m, ch t chu n, ch t ki m tra ch ng nên

phân tích trong vòng 2 h.

- Nh ng y u t gây nhi u cho k t qu xét nghi m. K t qu xét nghi m không b nh

2. Ti n hành k thu t

ng khi:

- Máy phân tích c n chu n b s

- Huy t thanh vàng: Bilirubin < 66 mg/dL. - Tán huy t: Hemoglobin < 0.2 g/dl. N u n ng m u máu toàn ph n.

- Huy

tác gi

C TI N HÀNH

10

ng: <10.9 mmol/L

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

nk t

m u th càng cao thì ph c h p này càng th p và do v y tín hi u ánh sáng phát ra t l ngh ch v i n FT3 có trong m u th .

i b nh.

NH K T QU

- Tr s

u biotin, các v

u ruthenium b chi m gi . Toàn b ph c h p tr nên g n k t v i

pha r n thông qua s -

u ruthenium (ch t

Hb quá m c này c n x lý m

ch

ng v i xét nghi

ph m lu t ki m tra ch

c: Triglyceride < 500 mg/dl.

th c hi n phân tích m t c chu n v i xét nghi m FT3. K t qu ki m tra t yêu c u không n m ngoài d i cho phép và không vi

ng.

i th c hi n phân tích m u nh p d li u v nghi m vào máy phân tích ho c h th ng m ng (n u có).

- Acid Lactic < 30 mmol/L.

T ng

65

i b nh và ch

nh xét

- N p m u b nh ph m vào máy phân tích - Ra l nh cho máy th c hi n phân tích m u b nh ph m

Câu s 38.

nh ng sai sót và x trí c a

c ti n hành, nh

nh k t qu ,

-

ng FT3 (Free tri iodothyronine).

i máy phân tích m u theo protocol c a máy

- Khi có k t qu c phi u xét nghi m

N i dung I. NGUYÊN LÝ

15

III. NH

t qu tr

- Giá tr tham chi u: 3.95 - 6.8 pmol/l

- FT3 máu gi m trong: Thi

66

10

NH K T QU

-

ng theo nguyên lý mi n d ch c nh tranh s d ng công ngh hóa phát n hóa phát quang.

c ghi k t qu vào

i b nh.

ng giáp, Nhi

c giáp i yên, Suy giáp.

67

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

- Sau khi l

20

TRÍ

y huy t thanh ho c huy

-Nh ng y u t gây nhi u cho k t qu xét nghi m

- B nh ph m

- K t qu xét nghi m không b

- B nh ph m ch

ng khi:

n và ph

b nh ph

t nhi

c khi phân

nh ph m, ch t chu n, ch t ki m tra ch

ng nên

2. Ti n hành k thu t

c: Triglyceride < 1500 mg/dl.

c huy t thanh, b nh ph

i b nh s d ng Biotin v i li u > 5 mg/ngày c n l y

n máy phân tích

th c hi n phân tích m

t

c chu n v i xét nghi m FT4. K t qu ki m tra

Kh c ph c: Có th hòa loãng b nh ph m và th c hi n l i xét nghi ng h p có hòa loãng t tính toán).

c chuy

- Máy phân tích c n chu n b s

máu xét nghi m ít nh t 8h sau khi s d ng Biotin l n cu i.

v v

-20oC.

2-8 C, 1 tháng

phân tích trong vòng 2 h.

+ Tán huy t: Hemoglobin <2.0 g/dl.

ng h

nh 7 ngày

tránh hi

+ Huy t thanh vàng: Bilirubin < 37 mg/dL.

+ Huy t than

o

k t qu

ch ng v i xét nghi ph m lu t ki m tra ch

ng trên máy thì k t qu không c n nhân

-

T ng

65

t yêu c u không n m ngoài d i cho phép và không vi ng.

i th c hi n phân tích m u nh p d li u v

i b nh và ch

nh xét

nghi m vào máy phân tích ho c h th ng m ng (n u có).

- N p m u b nh ph m vào máy phân tích

Câu s 39.

nh ng sai sót và x trí c a

nh l

c ti n hành, nh ng FT4 (Free thyroxine).

nh k t qu ,

- Ra l nh cho máy th c hi n phân tích m u b nh ph m -

i máy phân tích m u theo protocol c a máy

- Khi có k t qu c m

N i dung 15

I. NGUYÊN LÝ

phi u xét nghi III. NH - Tr s

ng theo nguyên lý mi n d ch c nh tranh s d ng công ngh hóa phát n hóa phát quang.

t qu tr

u ruthenium (ch t

ng: 12 -22 pmol/l ng giáp, Nhi

trên kháng th

u biotin, các v

20

TRÍ

- Nh ng y u t gây nhi u cho k t qu xét nghi m. K t qu xét nghi m không b nh ng khi:

pha r n thông qua s g tác gi y, n FT4 trong m u th càng cao thì ph c h p này càng th p và do v y tín hi u ánh sáng phát ra t l

+ Huy t thanh vàng: Bilirubin < 41 mg/dL.

FT4 có trong m u th .

+ Tán huy t: Hemoglobin <2.0 g/dl.

20

C TI N HÀNH

+ Huy

c: Triglyceride < 2000 mg/dl.

1. L y b nh ph m -L ch vào ng không có ch t ch là NH4,Li, Na-Heparin và K3-EDTA. Máu không v h ng c u.

i yên, Suy giáp.

nk t

u ruthenium b chi m gi . Toàn b ph c h p tr nên g n k t v i

ngh ch v i n

c giáp

- FT4 máu gi m trong: Thi IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

Sau khi thêm các vi h t ph

10

NH K T QU

-

u tiên FT4 trong m u th và kháng th c hi có kh c cho ti p xúc v i nhau.

c ghi k t qu vào

i b nh.

ng h

i b nh s d ng Biotin v i li u > 5 mg/ngày c n l y

máu xét nghi m ít nh t 8h sau khi s d ng Biotin l n cu i.

ng có ch t ch

+ RF <339 IU/mL

68

69

- Kh c ph c: Có th hòa loãng b nh ph m và th c hi n l i xét nghi t qu ng h p có hòa loãng t ng trên máy thì k t qu không c n nhân v v tính toán).

T ng

- K t qu n vào phi u xét nghi c chuy n vào ph n m m qu n lý d li in ra b ng máy. ho III. NH

65

n vào s

10

NH K T QU

1. Giá tr tham chi u - Nam: 8 - 61 U/L

Câu s 40. Trình bà

nh ng sai sót và x transpeptidase).

c ti n hành, nh nh k t qu , GGT (Gamma glutamyl

trí c a

- N : 5 - 36 U/L 2. GGT máu có th - B nh lý gan, m t (viêm gan c p và m n, viêm gan nhi m trù m t, thoái hóa m m

N i dung I. NGUYÊN LÝ Ho

GGT cho phép phát hi

máu h ng c i b nh nghi

i b nh nghi c ch

- B nh lý

i thi u

nh sarcoidose, áp

ng m t, theo dõi tình tr nh ph i h p v i phosphatase ki

u xác

- Các t - Các t

c a enzym GGT trong máu c

ng h

m

ng m

óa, s i m

u

ng m t.

m trong b Ho

- Các thâm nhi

15

y t ng: Viêm tuy c p, viêm t y m n: H i ch ng th

y, u bóng Valter. u mô th n.

ib n ng sau:

IV. NH NG SAI SÓT VÀ S

TRÍ

* Khi th y k t qu GGT b

ng (ca

20 c th

ng) c n ki m

tra l i k t qu b ng cách: + Nh c

ki

cb

ng v màu s c huy

hay không?

20

C TI N HÀNH -

a máy: ch làm khi b

nghi

u tri n khai xét

+ Ki m tra l i thông tin h i b nh, tu

t.

-D ng chu m t trong các y u t : n

c làm khi b u tri n khai xét nghi chu n m i, thu c th m

ph n ng, và khi th y k t qu ki m tra ch

i chi u k t qu v i l i ch

i

- N u th y không có gì b

t.

ng, m u b nh ph

c ch y trên máy phân tích khi k t qu ki m tra ch

- Máu v h ng câu - Các ch t có th

u, aminoglycosid, barbiturat, thu c kháng

H2, thu c ch ng viêm không ph i steroid, phenytoin, thu c ng a thai u ng, thu c ch ng

t

tr m c m.

chính xác và xác th c trong gi i h n cho phép và không vi ph m các lu t c a quy trình ki m tra ch

i k t qu xét nghi m:

c phân tích

trên máy phân tích sinh hóa t ng MODULAR, COBAS 6000, COBAS 8000 (hãng Roche), ho c các máy AU 480, AU 2700, AU 5800 theo protocol c a máy.

- M u b nh ph m ch

ng, nên ch y l i ki m tra l i l n n

ph i h p v i m u huy t thanh ki m tra ho c chuy n sang máy khác. * Các y u t góp ph n là

- M u huy t thanh ki m tra ch

i chi u v i thông tin trên phi u yêu c u xét nghi m:

- Các thu c có th làm gi m ho

ng.

70

GGT: Clofibrat.

71

T ng

- L y kho ng 2 mL máu toàn ph n vào ng có ch t ch

65

- B o qu làm xét nghi c m t tu n). qu n

c ti n hành, nh ng HbA1c (Hemoglobin A1c).

Câu s 41.

nh ng sai sót và x trí c a

2.1. Chu n b máy phân tích

m

N i dung 15

I. NGUYÊN LÝ

ng chu n

glucose trong huy

dài, glucose s

III. NH - Giá tr

Valin (m t amino acid

-T l

ph n cu i c a chu i beta) t o ra s n ph m trung gian là Aldimin, c.

y u là glucose do v y thành ph n ch y u c a Hb 1 là HbA1c (70%). Do v y HbA1c có giá tr chuyên bi b 1a1, Hb 1a2, Hb 1b nói riêng và Hb 1 nói chung. Tình tr ng g n k t này s th hi n trong su

t, ti n hành phân tích m u.

2.2. Phân tích m u

k t h p v i hemoglobin g i là ph n ng glycosyl hóa (hay Glycosylated Haemoglobin).

Nhóm aldehyd t do c a phân t glucose k t h p v i phân t Hb c a h ng c u thông qua c chuy n thành HbA1c theo s chuy

c

c tr

ng b nh ph m. dùng mã v ch

(barcode) ho c (ho c ID c máy s t ng phân tích

a máu. Khi n

ng trong m t kho ng th

Phân tích QC:

M u máu toàn ph

Hemoglobin (Hb) là protein có c u trúc b c b n hoàn ch nh c a h ng c u. Hb có ch c n chuy n oxy t ph i t i t ch c và CO2 t t ch c t i ph i. N glucose c a in

2-8oC có th b o

2. Ti n hành k thu t

nh k t qu ,

D

h ng c

c lâu ( nhi

i s ng c a h ng c u.

ng HbA1c:

i b nh); v n hành theo protocol c a máy và

10

NH K T QU ng c a HbA1c là 4i gi a tr s HbA1c, n

glucose và Fructosamine máu

HbA1c

Glucose máu

Fructosamine

%

(mmol/L)

(µmol/L)

4

3,3

141

5

5,0

200

6

6,7

258

7

8,3

317

8

10,0

375

9

11,7

435

10

13,3

494

11

15,0

552

12

16,7

611

13

18,3

670

14

20,0

729

D a trên nguyên lý s c ký l ng áp l c cao (HPLC).

G m

-

tr n

-

ng là ch t l ng di chuy

ng c a áp su t cao.

-M

ng

D a vào ái l c khác nhau gi a các ch t c c tách nhau ra nh thích h p vi

nh v

phân c c c c th c hi n nh

m u thêm chu

ng mà chúng ng cùng v i c t tách i chu n (so sánh m u v i

u ki

h u hi

ng các ch t h

t phân h y th p)

20

C TI N HÀNH 1. L y b nh ph m -

nh nghiêm ng t v th

ml

c).

72

73

IV. NH NG SAI SÓT VÀ X

20

TRÍ

- HbA1c có th PreHbA1c; HbF; H i ch - HbA1c có th

: do Hb b

m gi

Các b nh làm gi

i s ng HC: huy t tán (tan máu); Thi u máu m n ho c c p; Xu t

huy HbH,

u tr ; Nhi m s c t s t; Hemoglobine b

ng (VD:

T ng

xét nghi m.

- Kéo tiêu b n và nhu m Giemsa (theo quy trình kéo nhu m tiêu b n).

6

Làm h ng c i (cho vào ng nghi m nh 2 gi t máu, 1 gi t xanh cresyl, l u, nút kín, cho vào t m 370C trong 15-20 phút, l y ra kéo tiêu b c trên kính hi n vi quang h c) và tính s ng h ng c u khô t nhiên r i trong 1000 h ng c ng thành, ghi k t qu vào gi y xét nghi m.

6

us d không ph i làm.

65

3. Nh

m t bào có kèm h ng c

c này

nh k t qu :

12

-

c ti n hành, nh

Câu s 42: nghi m Huy (b ng máy).

c tiêu b n nhu m Giemsa trên kính hi i chi u v i k t qu ch y các thông s cùng v i ý ki n nh n xét vào gi y xét t s yêu c u xét nghi m thêm ho ng nghi m. Có th ch uc c k t qu và bác

nh k t qu quy trình xét

N i dung

m 9

Nhi u tình tr ng sinh lý và b nh lý c gián ti p qua s là b n t ng k t có bình lu n các bi u hi u tr .

i c n xét nghi m ho

y ch

nh xét nghi m.

ch tr c ti p t i b nh cho vào ng ch u (theo quy trình l ch) ho c nh n i b nh do ng viên l y s n (máu ph mb os ch ng, ng viên ph i ghi vào s nh n b nh ph m ngày gi m và ký tên), trên thông tin phù h p v i gi y xét nghi m.

6

6

65

i b nh (cùng m t s ).

u ng máu (b ng máy l c n u có).

Cho máu vào ch y máy (theo quy trình ch m t bào). S th t trên v i ng máu. In k t qu vào gi y riêng r i ghim vào gi y

c ti n hành, nh

Câu s 43: máu Rh b ng huy t thanh m

nh k t qu

6

6 6

74

nh nhóm

ng nghi m.

N i dung nh nhóm máu Rh k thu t ng nghi m:

- Vào s theo th t ghi trên gi y xét nghi m.

-L

3 3

30

2.2. Ti n hành k thu t th t lên gi y xét nghi m và

3

C ng

12

-L l

-

- Tr k t qu .

42

2.1. L y b nh ph m -

t qu ho c vào máy vi tính.

- Xét nghi m tr trong vòng 24 gi .

c ph n ánh tr c ti p ho c n các t bào máu. Huy t ts

c ti n hành:

- Vào s

3

m 20

- H nhóm máu Rh là h nhóm máu quan tr ng th hai trong th c hành truy c phát hi i nhà bác h c Kahl Landsteiner và Wiener.

5

- Kháng nguyên nhóm máu h Rh r t phong phú v i kho ng 50 kháng nguyên khác nhau, tuy nhiên có 5 kháng nguyên chính là D, C, c, E, e.

Kháng nguyên D là quan tr ng nh i mang kháng nguyên D trên b m t h ng c cg i không mang kháng nguyên D trên b m t h ng c cg i có nhóm máu Rh (D) âm.

5

75

- Nhóm máu h kháng nguyên D trên b m t h ng c u.

- Nguyên lý c a k thu lý c a ph n

có m t ho c không có m t 5

nh nhóm máu h

c d a trên nguyên

t.

5

c ti n hành:

30

2.1. Chu n b d ng c , hóa ch t, sinh ph

5

c khi ti n hành xét nghi m.

2.2. Nh n b nh ph m và phi u yêu c nh nhóm máu Rh (D) c i b nh, ki i chi u các thông tin c i b nh trên ng máu và

5

phi u xét nghi m.

5

2.3. Chu n b h ng c ib 0,9% (1gi t h ng c u kh i c

2.5. Ti ng nghi

5

- N u ph n b m t h ng c

5

5

40

0

5

370 5

t.

5

15 t, k t lu n có kháng nguyên D trên b m t h ng

3

t, k t lu n không có kháng nguyên D trên u k t qu : nhóm máu Rh (D) âm.

3

5

0

- Ghi ngày tháng làm xét nghi c k thu t viên ho làm tr c ti p ký nháy vào phi u xét nghi m.

- Ghi k t qu vào s

- Ngoài vi m b o hòa h p h nhóm máu ABO, c n áp d ng k thu t phát hi n các tình tr ng không hòa h p ngoài h m soát tình tr ng an toàn th hi n qua d u hi u b ngoài c máu, qu i n ph m. chi u h

5

nh k t qu :

- N u ph n c u k t qu

5

u, ly tâm 1.000 vòng /phút x 20 giây.

c k t qu và ghi l i m 3. Nh

- Vi c truy n máu và các ch ph m máu ph m b o s hòa h p gi a các c bi t là h th ng mi n d ch thành ph n truy n vào h th ng mi n d h ng c u c i b nh.

35

thông

nh nhóm máu Rh (D): Nh 1 gi t thu c th anti -D vào n b trên; Thêm 1 gi t h ng c u 5% c i b nh

vào ng nghi m trên; Tr

10

55

c mu i sinh lý i b nh + 19 gi t NaCl 0,9%).

2.4. Chu n b 1 ng nghi m s ch, khô ghi nhãn anti tin c i b nh lên ng nghi m.

1. Nguyên lý:

t qu

ng

nh nhóm máu.

ng khoa xét nghi m ký gi y xét nghi b nh.

C ng

0

C. 5

trên.

3

5

th

3 tr k t qu

i

3

5

-

65

Câu s 44: Nguyên lý; nh ng sai sót và x trí trong quy trình xét nghi m hòa h p mi n d ch truy n máu và c p phát máu an toàn.

N i dung

m

76

15

-

-

0

C trong 60

5

77

b -BYT ngày

m c 2.1.

3

5

2.3. Nh l t 01 gi t h ng c u m u nhóm A và B pha loãng 3 - 5% vào ng nghi m có ghi ng.

5

2.4. L

5

2.5. Nghiêng nh t ng ng nghi c ph n ng b ng m c trên kính hi n vi quang h c.

u, ly tâm

2.6. Ghi hi

65

vào hi máu c

N i dung nh nhóm h ABO m thanh m u: 1.1. Chu n b 03 ng nghi lo i huy t thanh m u l

m

ib

t

i b nh ho c mã s t là anti-A, anti-B và anti-AB.

i b nh và

1.2. Nh l nghi

t 01 gi t huy t thanh m u anti-A, anti-B và anti -AB vào ng ng.

1.3. Nh l ng nghi m.

t 01 gi t h ng c

1.4. L

u, ly tâm

ib

- 5% vào m i

18

3

3

ng và nh

3 nh nhóm h ABO m m u:

ib

2.1. Chu n b 02 ng nghi m khác ghi và lo i h ng c u m u l 2.2. Nh l

i b nh ho c mã s

ng c u

18

i b nh

3

t là A và B.

t 02 gi t huy

i b nh vào m i ng nghi m chu n

78

nh nhóm c k thu nh nhóm i b nh.

nh nhóm ABO c a hai l

nh nhóm:

3 8

c khi k t lu n cu i

4

ng h ib c truy c nh nhóm t c: c n so sánh k t qu nh nhóm c a l n này v i l c.

C n ki m tra l i khi có s khác nhau gi a các l n xét nghi m (nh m m u máu, nh m h

4

máu, ch ph m máu:

15

6.1. L y m u máu c túi máu.

máu, ch ph m máu t

n dây dính kèm

máu toàn ph n và kh i b ch c u: Th c hi t 1 - 3. K t qu nh nhóm ph i gi ng v máu và h máu toàn ph n.

3

t và tan máu vào h

1.6. Ghi hi

t, tan máu

-

3

3

3

- K t qu c a hai l nh nhóm ph i gi cùng v nhóm máu ABO c i b nh.

1.000 vòng /phút trong 30 giây.

1.5. Nghiêng nh t ng ng nghi c ph n ng b ng m c trên kính hi n vi quang h c.

3

i b nh

5. So sánh k t qu

áp án:

3 3

i b nh:

4. M t k thu t viên khác l p l cl máu t 1 nh l i nhóm máu ABO c

Câu s 45: i b nh và nhóm máu túi máu) trong quy trình xét nghi m hòa h p mi n d ch truy n máu và c p phát máu an toàn.

ng và nh

t và tan máu vào h

3. K t lu n nhóm máu c C ng

3

1.000 vòng /phút trong 30 giây.

qu h

nh nhóm kh i h ng c u: Th c hi nh nhóm ph i gi ng v máu toàn ph n. nh nhóm các lo i huy t 2.1 - 2.6. K t qu máu và h

ng h p xét nghi m nhóm máu ghi trên nhãn và h t c sau.

c c ghi trên

3

3

t 6.1 - 6.4. K t máu và

3

i ti u c u, t a l nh: Th c hi n các nh nhóm ph i gi ng v i nhóm máu máu toàn ph n.

3

c 6.1 - 6.4 cho k t qu khác v i n tìm hi u nguyên nhân t c khi ti p

79

3 C ng

Câu s 46: tìm ký sinh trùng s t rét b

65

Câu h i 47: ph n máu an toàn.

nh k t qu , nh ng sai sót trong quy trình xét nghi m công.

c tiên hành xét nghi m sàng l

máu và thành

N i dung

m

1. Nguyên lý: N i dung

m 35

-

7

7 7

chân).

-

7 -

-M

máu hi n t

15 i hi

xét nghi m sàng l c m t s b nh lây truy s xét nghi m huy t thanh h c.

tiêu chu

u c n ph

c

5

ng máu và th c hi n m t

- Các xét nghi m ph i th c hi n trên các thi t b và sinh ph cc p aB Yt nh c hi u cao phù h p v i m duy trì ch ng s n ph mb ib c truy n máu, ch ph m máu.

- M i xét nghi u ph i th c hi ng d n s d ng c a nhà s n xu nh các công vi c c x iv i các tình hu ng x y ra trong quá trình th c hi n xét nghi m.

5

5

7

40

-

7

5

2.

20

-

4 STSR: (++++).

5 -HIV 1 và 2

4

6

4

-

4 10 2 2 2 2 2

t ELISA. 6

65

80

81

m t t kháng th trong m

-HCV

nh nhóm.

+ C n th c hi n k thu t r a h ng c u nhi u l 370 n khi h t hi ng t b ng huy t thanh m u.

Ghi k 6

u ki n nhi m c hi nh nhóm

+ C n h p ph t kháng th trong huy t thanh c t h ng c nhóm v i h ng c u m u.

- Ki m tra v i m u ch ng gi a huy t thanh c nhóm O: n t, c n ki m tra m (kho ng 40C) và nhi m 370C. +N trên.

6

ng th i x

nh nhóm v i h ng c u c hi nh nh nhóm và h ng c u ch ng t nhi l nh

t v i h ng c u t thân: x

C ng

- Ph

nhóm: 45

và nhi

m 370C. S

t

t thanh m u và

5

nh nhóm máu.

0

C trong 60 5

-

5 5

nh nhóm và h ng c u t thân: t nhi l nh (kho ng 40C) u ki n nhi

5

5 -

m

Khi không có s phù h p k t qu c h ng c u m u, c n ph i th c hi n các ki m tra b

t qu -

N i dung

- Ki m tra m u t thân gi a huy t thanh c n t, c n ki m tra m

máu, ch ph

5

15

Câu h i 48: Nh nh nhóm máu ABO, Rh trong quy trình xét nghi m sàng l máu và thành ph n máu an toàn.

nh nhóm h ng c u ABO

5

5

- N u huy t thanh c nh n tb ng v i h ng c u t thân và h ng c n không có s phù h p k t qu nh nhóm b ng huy t thanh m u và h ng c u m u: c n ki m tra các ph n ng không t b ng k thu t antiglobulin gián ti nh y c a các ph n t.

65

5

ng h p

nh nhóm không x t v i h ng c u t + N u huy t thanh c thân và ch t v i h ng c u nhóm O và các h ng c u khác: Th c hi n k thu t h p ph v i h ng c u ki n nhi t m nh nh i h ng c c hi n nh nhóm v i h ng c u m u.

6

5

5

C ng

65

trên cho th y s có

82

83

Câu h i 49: Nh ng sai sót xét nghi m sàng l c HIV, viêm gan B, viêm gan C, giang mai trong quy trình xét nghi m sàng l máu và thành ph n máu an toàn.

N i dung

cùng phi n xét nghi m.

- Khi m u xét nghi t, ho c có OD b ng ho do nhà s n xu t sinh ph m khuy n ngh , c n th c hi n l m

1. Xét nghi m sàng l c HIV, viêm gan B và viêm gan C:

40

- Khi m t trong các m u ch ng, m u ki m tra ch ng cho k t qu không t yêu c u. C n ph i th c hi n xét nghi m l i t t c các m u máu th c hi n

7

cùng phi n xét nghi m.

- Khi m u xét nghi m có OD b ng ho ph m khuy n ngh , c n th c hi n l

ng do nhà s n xu t sinh c sau:

+ L y thêm m u t chính túi máu, ch ph m máu c n xét nghi m. nh nhóm máu h ABO c a m u xét nghi m l y l u và m u l y t máu ho c ch ph m máu; So sánh k t qu nh nhóm, n u k t qu không gi ng nhau, c n ki m tra l i t t c c ti p nh n có

18

- K t qu xét nghi m và x trí v

u tiên.

5

5

- K t qu xét nghi m và x trí v

6

+ N u m u xét nghi m l y t máu, ch ph t ho c OD b ng ho ng do nhà s n xu t sinh ph m khuy n ngh thì k t lu n xét nghi máu, ch ph m máu.

6

10

+ N u k t qu nh nhóm c a các m u gi ng nhau, th c hi n xét nghi m v i c m u xét nghi m l y l u và m u l y t túi máu ho c ch ph m máu b ng k thu t xét nghi m, sinh ph nh c hi u b ng ho c n xét nghi

nh nhóm c a các m u gi ng nhau, th c hi n xét nghi m v i

c m u xét nghi m l y l u và m u l y t túi máu ho c ch ph m máu b ng k thu t xét nghi m, sinh ph nh c hi u b ng ho c n xét nghi u tiên.

+ L y thêm m u t chính túi máu, ch ph m máu c n xét nghi nh nhóm u và m u l y t máu ho c máu h ABO c a m u xét nghi m l y l ch ph m máu; So sánh k t qu nh nhóm, n u k t qu không gi ng nhau, c n ki m tra l i t t c c ti p nh n có liên quan.

6

liên quan. + N u k t qu

ng c sau:

máu, ch ph m máu có liên quan:

10

+ N u m u xét nghi m l y t máu, ch ph t ho c có OD th ng do nhà s n xu t sinh ph m khuy n ngh thì k t lu n xét nghi m âm tính và cho phép s d máu, ch ph m máu.

5

C ng

65

máu, ch ph m máu có liên quan:

+ N u m u xét nghi m l y t máu, ch ph m máu có OD b ng ho c ng do nhà s n xu t sinh ph m khuy n ngh thì k t lu n xét nghi máu, ch ph m máu.

15

5

+ N u m u xét nghi m l y t máu, ch ph m máu có OD th v ng ho c 80% so v ng do nhà s n xu t sinh ph m khuy n ngh thì k t lu n xét nghi m nghi ng và h máu, ch ph m máu. + N u m u xét nghi m l y t máu, ch ph m máu có OD th m c 80% so v ng do nhà s n xu t sinh ph m khuy n ngh thì k t lu n xét nghi m âm tính và cho phép s d máu, ch ph m máu.

5

5

Câu h i 50: Ng c ti n hành, nh th i gian prothrombin (th i gian Quick)

nh k t qu quy trình xét nghi m

N i dung 5

1. Nguyên lý:

2. Xét nghi m sàng l c giang mai:

25

- Khi m t trong các m u ch ng, m u ki m tra ch ng cho k t qu không t yêu c u. C n ph i th c hi n xét nghi m l i t t c các m u máu th c hi n

5

t trong nh ng xét nghi i sinh sau khi b sung ch c và canxi.

m 8

c s d ng r m ng thromboplastin t

ng

7

84

85

35

30 - Ga-

5

- Ga-

5

phòng.

-

5

5

5

phòng.

-

5 5

5 5 0

C. 3-5 phút.

- Cho thêm vào 100ml CaCl2

5 -

khi

25 5 nh

0

C trong

5

10

5 (giây) ISI

5 -

-

5 5 65

5 5

-

5 5

65

Câu h i 51: Nguyên lý, ch c ti n hành, nh nh k t qu quy trình xét nghi m th i gian thromboplastin t ng ph n ho t hóa (th i gian aPTT)

N i dung

m

1. Nguyên lý: cs d khi thay th y u t 3 ti u c u b ng cephalin và ho t hóa t xúc b ng các ch t ho t hóa.

10 i sinh sau u t ti p 10

86

87