ANDEHIT – XETON A. MỤC TIÊU HỌC TẬP: - Trình bày được cấu tạo, phân loại, cách đọc tên của andehit - xeton - gluxit - Viết được các phương trình minh hoạ tính chất hoá học của các loại hợp chất - Trình bày các ứng dụng, ý nghĩa y học cơ bản B. NỘI DUNG: I: ANDEHIT VÀ XETON: 1. Định nghĩa và phân loại: 1.1. Định nghĩa - Andehit là loại hợp chất hữu cơ mà phân tử của nó có nhóm cacbonyl C=O liên kết với 1 gốc hidrrocacbon và 1 nguyên tử H ( RCHO) Ví dụ: H-CH=O
CH3-CH=O
C6H5-CH=O
O=CH-CH=O
Andehit focmic (metanal)
Andehit axetic (etanal) benzandehit
Andehit oxalic
-
Xeton là loại hợp chất hữu cơ mà phân tử của nó có nhóm cacbonyl C=O liên kết với 2 gốc hidrocacbon ( R1COR2 )
Ví dụ: CH3-CO-CH3
CH3-CO-C6H5
CH3-CO-C2H3
Dimetyl xeton (axeton)
Metyl phenyl xeton (axetophenon)
Metyl vinyl xeton
1.2.
Phân loại:
Andehit: -
Dựa vào đặc điểm cấu tạo của gốc hidrocacbon:
+ Andehit no: Nhóm -CHO liên kết với gốc hidrocacbon no (CH3CHO), + Andehit không no: Nhóm –CHO liên kết với gốc hidrocacbon không no (C2H3CHO) + Andehit thơm : Nhóm -CHO liên kết với gốc hidrocacbon thơm hoăc với mạch nhánh của gốc hidrocacbon thơm (C6H5CHO) -
Theo số nhóm –CHO trong phân tử,: Andehit đơn chức và andehit đa chức
Xeton -
Dựa vào đặc điểm cấu tạo của gốc hidrocacbon:
+ Xeton no: Nhóm cacbonyl liên kết với 2 gốc hidrocacbon no (CH3COC2H5) + Xeton không no: Nhóm cacbonyl liên kết với gốc hidrocacbon không no (C2H3COCH3) + Andehit thơm : Nhóm cacbonyl liên kết với 2 gốc hidrocacbon, trong đó có ít nhất một gốc hidrocacbon thơm (C6H5COCH3 , C6H5COC6H5)
1