Nhật bình là gì?

Tự cổ chí kim, “Thực, y, trú, hành” (Ăn uống, may mặc, chỗ ở và đi lại) vốn là bốn vấn đề trọng tâm trong đời sống con người bất kể thời đại, bất kể hoàn cảnh.

Trong đó “y” tức y phục là yếu tố quan trọng thứ hai sau vấn đề cơ bản của con người là ăn uống. Khi tìm hiểu về văn hoá của một triều đại, các nhà nghiên cứu không chỉ xem xét tài liệu, các di tích còn sót lại mà còn nghiên cứu về trang phục thời đại đó. Có những loại trang phục phổ biến mọi tầng lớp như áo Tấc, áo ngũ thân,... cũng có những trang phục để phân biệt đẳng cấp, cấp bậc người mặc. Và áo Nhật Bình thời

Nguyễn chính là một trong những trang phục như vậy.

Qua việc tìm hiểu về nguồn gốc, ý nghĩa, giá trị lịch sử và văn hoá áo Nhật Bình, chúng tôi muốn đưa cổ phục người Việt Nam cũng có những trang phục của riêng mình, mà mỗi bộ phục trang đều mang đậm bản sắc văn hóa của dân tộc, của giai đoạn lịch sử đó. Vậy nhưng, trước sự phổ biến của những bộ phim cổ trang nước ngoài và sự mở cửa, hội nhập của nền văn hóa, những bộ cổ phục của các nước như Trung Quốc, Hàn Quốc hay

Việt Nam ngày càng đến gần hơn với thế hệ trẻ, qua đó giữ gìn những nét đẹp của văn hoá dân tộc. Thời gian gần đây, đã có rất nhiều cặp đôi, bạn trẻ lựa chọn trang phục này cho những dịp quan trọng của cuộc đời mình.

Nhật Bản lại khiến cho nhiều bạn trẻ mê mẩn vì sự lộng lẫy, cầu kỳ. Nhiều bạn trẻ còn bỏ tiền ra mua, thuê trang phục nước ngoài để chụp ảnh nghệ thuật hay chụp hình cưới. Đặc biệt, có một giai đoạn, những bộ quần áo cổ trang nước ngoài đã gây “sốt” trong cộng đồng người trẻ Việt. Một số bạn trẻ còn cho rằng, trang phục cổ của Việt Nam trông không được đẹp và “sang chảnh” như cổ phục của các nước khác.

Nguyễn

Áo Nhật Bình là cổ phục mang nét đẹp quý tộc, quyền quý dành cho hoàng hậu, công chúa, những phi tần và nữ quý tộc mặc khi kết hôn. Là loại áo xẻ cổ, có dạng đối khâm, cổ áo hình chữ nhật lớn bản, dưới ức có dải lụa thắt 2 vạt áo. Thường phục này xuất hiện vào khoảng thời vua Gia

Long cho đến cuối thời nhà Nguyễn. Trong quãng thời gian đó, bất cứ nữ nhân quý tộc nào cũng đều mặc Áo Nhật Bình có vấn khăn vành Việt Nam vốn là một đất nước có nên văn hóa lâu đời. Trong suốt quá trình phát triển và thay đổi của lịch sử, con

Tuy nhiên, nếu đầu tư và nghiên cứu kỹ về cổ phục Việt, ta sẽ có thể thấy được trang phục cổ đại của Việt Nam hoàn toàn không thua kém nước bạn. Mỗi bộ trang phục đều mang đậm bản sắc văn hóa và đặc trưng của từng triều đại, từng giai đoạn lịch sử. Cùng với sự phát triển của mạng xã hội, đã có rất nhiều bạn trẻ có đam mê với sử học đã lập ra nhiều hội nhóm bàn về trang phục cổ vủa nước ta. Nhiều bộ cổ phục của từng triều đại cũng được các bạn dựng lại sau khi được nghiên cứu, tìm hiểu kỹ càng. Ngày càng nhiều trang fanpage về cổ phục Việt dành được rất nhiều sự quan tâm của giới trẻ, người dùng Facbook yêu thích.Những bộ cổ phục nước ta hiện đang được giới trẻ ưa chuộng nhất chính là Áo Nhật Bình và Áo Tấc.

Áo Nhật Bình bắt đầu xuất hiện từ thời nhà Nguyễn, theo điển chế, Nhật Bình là Thường phục của Thái hậu, Hoàng hậu, các bậc Công chúa; cũng là Triều phục cao quý nhất của các Phi tần, Nữ quan và các Mệnh phụ dùng cho các nghi lễ trang trọng, quy mô không quá lớn. Áo Nhật Bình được đặt định vào năm 1807 thời vua Gia Long và được duy trì cho đến cuối thời Nguyễn. Các tư liệu tranh ảnh đầu thế kỉ XX cho thấy bất kể hoàng hậu, công chúa hay cung tần đều vấn khăn vành, mặc áo Nhật Bình. Đồng Khánh trở đi, quy chế thời kỳ cuối ở cung đình đã tối giản hơn hẳn, thường mặc kết hợp với quần vải sa trắng. Sau khi thời Nguyễn kết thúc, bộ áo trở thành bộ áo trang trọng của giới quý tộc được mặc vào một số dịp lễ quan trọng.

Sau năm 1945, áo Nhật bình lan tỏa ra dân gian, được phụ nữ Huế rất yêu thích, thường chọn làm lễ phục trong đại sự hôn lễ của mình. Từ một loại trang phục chỉ dành cho nữ giới quý tộc chốn cung đình, áo Nhật bình đã trở thành một loại trang phục phổ thông, dành cho mọi người. Dẫu vậy, áo Nhật bình vẫn được xem là loại lễ phục cao cấp, chỉ được sử dụng trong các nghi lễ đặc biệt trang trọng. Áo Nhật Bình vốn là trang phục của Hoàng tộc Triều Nguyễn, là thường phục của Hoàng Hậu, Phi tần và Công chúa. Áo Nhật Bình có nguồn gốc từ áo Đối Khâm Phi Phong đời Minh là dạng áo Đối Khâm có cổ hình chữ nhật to bản, dùng dây buộc 2 vạt áo. Do hoa văn ở cổ áo khi ghép lại tạo thành một hình chữ nhật ngay trước ngực người mặc, nên áo này gọi là áo Nhật Bình. Khắp thân áo trang trí theo thể thức hoa văn chính là dạng hình tròn khép kín, rải rác khắp áo đan xen với các hình phượng múa, hoa lá đính thêm các hạt tuyến phục này. Màu sắc áo của các mệnh phụ quy định dựa vào phẩm cấp của chồng. Bậc Nữ quan có trang phục đơn giản hơn hẳn, gần với áo Phi Phong nguyên mẫu nhất.

Vào thời Gia Long và Minh Mạng, quy chế còn đủ đầy, áo Nhật Bình thường phối với một bộ Xiêm y màu tuyết bạch, đội mũ Phượng tùy thứ bậc. Tuy nhiên về sau, nhất là từ thời

Đồng Khánh trở đi, trang phục này thường phối với quần ống trắng và vấn khăn vành to bảng, cho thấy quy chế thời kì cuối nhìn chung ở cung đình đã tối giản hơn hẳn. Sau khi thời lấp lánh. Ở tay áo đặc biệt có dải màu ngũ hành; lục, vàng, xanh, trắng, đỏ. Tuy nhiên quy chế tay dãy màu này lại không áp dụng trên loại áo Nhật Bình của bậc Hậu. Màu áo của bậc Hậu đều là màu vàng chính sắc, đôi khi là màu cam; còn bậc Công chúa đều là màu đỏ chính sắc, bậc Phi tần nhị giai là màu xích đào, bậc Tam giai là màu tím chính sắc và bậc Tứ giai là màu tím nhạt, bậc phi tần thấp hơn không có quy định trang

Nguyễn kết thúc, bộ áo này trở thành bộ áo trang trọng của giới quý tộc được mặc vào một số dịp lễ và nhất là ngày cưới.

Trừ Nhật bình dành cho bậc hoàng hậu ra, các kiểu áo Nhật bình khác ở tay áo đều có dải màu ngũ hành: lục, vàng, xanh, trắng, đỏ khiến loại trang phục này càng thêm rực rỡ. Các hoa văn trang trí được sắp xếp dựa vào cấp bậc, vai vế của người mặc.

Từ năm Gia Long thứ 6 (1807), triều nguyễn đã có quy định về trang phục áo Nhật bình dành cho hậu phi, công chúa, cung tần cả về màu sắc, chất liệu, hoa văn và các phụ kiện đi kèm (như kim ước, kim phượng, trâm phượng, trâm hoa).