Pd2012 01

e Pijpendraaier Ledenblad van het Cornelis Vreeswijk Genootschap

Interview Ulf ThorĂŠn deel2

Nibbla Woonhuis van familie Vreeswijk met sloop bedreigd!

Noordelijk Film Festival 2011 Jaargang 4 - Nummer 1

04-02-2012

Jack Vreeswijk NoordelijkFilmFestival

luisterlied

INHOUD Pagina 2: Het Luisterlied Pagina 3: Van de voorzitter Pagina 4: Verslag Noordelijk Film Festival 2011 Pagina 5: Verslag Noordelijk Film Festival 2011 vervolg

Op pagina 6 en 7 vindt u de CD-bespreking van Tio vackra Visor och Personliga Person. Wij kiezen als luisterlied een nummer van die plaat. Deze keer voor de afwisseling een lied dat Cornelis ook zelf heeft vertaald, maar niet in zijn eigen vertaling. De onderstaande versie van Veronica verscheen al eerder dan de vertaling van Cornelis, op een plaat uit 1970 van de Vlaamse folkgroep De Elegasten. Hun vertaler Wouter Verhaert is dus uitgegaan van de oorspronkelijke Zweedse tekst en is goed beschouwd dichter bij het origineel gebleven dan Cornelis zelf twee jaar later.

Veronikja (Veronica – C. Vreeswijk / vertaling W. Verhaert) Veronikja, Veronikja Waar is je blauwe hoed Je vriendje zoekt hem in de nacht de hele nacht als ‟t moet Je vriendje is verdwenen hij keert toch niet meer weer In de morgen

Pagina 6: CD bespreking Tio vackra visor och personliga Person Pagina 7: CD bespreking Tio vackra visor och personliga Person vervolg

Veronikja, Veronikja Ontvouw je parasol Je vriend heeft je verlaten maar speelt dat jou een rol Er zijn zo vele anderen je hebt er zeker meer In de morgen

Pagina 8: Interview door Ulf Thorén deel 2 Pagina 9: Interview door Ulf Thorén deel 2

Veronikja, Veronikja Je ene kousenband heeft iemand je ontstolen die jou zijn hart verpandt Bij nacht is hij niet bij jou je mist hem nooit een keer In de morgen

Pagina 10: Nibbla, woonhuis familie Vreeswijk met sloop bedreigd!

Pagina 11: Uitnodiging en agenda Jaarvergadering CVG

Maar vind je ooit, Veronikja Een morgen met een traan En vraag je ooit jezelf, waarom liet je hem gaan Spring naar de telefoon dan en spreek met hem weer In de morgen

Colofon Disclaimer Pagina 12 Billboard

Eindredactie: Hans Westin Vormgeving: #19 Foto omslag: Renske Bakker © Noordelijk Film Festival

Veronikja, Veronikja Laat neer je lange haar en zie je vriend in de ogen en zeg: kom nu maar!

En slaap zacht in zijn armen ontwaak blij als weleer In de morgen

Te beluisteren via YouTube: http://www.youtube.com/watch?v=LdRL2H2IH2w

-2-

Van de voorzitter

Beste liefhebbers van Cornelis Vreeswijk, Het is tijd voor een nieuwe Pijpendraaier. De vorige verscheen toen het officieel al lang herfst was.

Toch stonden veel bomen nog volop in blad op 13 november, de Cornelisdag in Leeuwarden, waarover u elders in dit nummer meer kunt lezen. En de herfst bleef doorgaan, totdat er in de week voor kerst wat schoorvoetende natte sneeuw verscheen. Maar winter werd het niet.

De eerste echte sneeuw kwam pas in de nacht van 29 op 30 januari van het jaar 2012. Althans in Amsterdam.

Op de Cornelisdag vond er ook een extra Algemene Ledenvergadering plaats, die vooral was samengeroepen om te stemmen over de voorgestelde nieuwe statuten met een daarbij ingediend amendement. Voor een beslissende stemming was nodig, dat twee derde van de leden een positieve stem zou uitbrengen. Helaas werd dit stemmenaantal ondanks de grote opkomst niet gehaald. Binnen vier weken moest een nieuwe extra ALV worden bijeengeroepen, waarvoor de strenge eis van twee derde niet meer gold.

Dat is gebeurd. Op 3 december meldden het bestuur van het CVG en ons gewaardeerde lid Wim van Kooten zich bij Starbucks op Utrecht Centraal. Er waren ook een aantal volmachten binnengekomen, waardoor de nieuwe statuten uiteindelijk met 12 stemmen voor en 0 stemmen tegen konden worden aangenomen.

Tijdens de vergadering van 13 november vond er tevens een bestuurswisseling plaats. Jan Deurloo nam afscheid van het bestuur, nadat hij er zich voor een behoorlijk lange periode voor had ingezet. Hij wil wat meer tijd om zich aan de muziek te kunnen wijden. Wel blijft hij nog de lay-out verzorgen voor De Pijpendraaier. Als nieuw bestuurslid is Harry van den Aardweg voor hem in de plaats gekomen. Die heeft al

een paar keer gepubliceerd in de Pijpendraaier en we hebben hoge verwachtingen van hem.

Het afgelopen CVG-jaar is een mooi jaar geweest met een meeslepend muzikaal opgeluisterde jaarvergadering op 20 maart, een waar muziekfestijn op 22 mei in Soest en feestelijke gebeurtenissen op het Havenfestival in IJmuiden op 28 augustus. Bij de laatste twee data verdient Laurens Joensen het om speciaal genoemd te worden vanwege zijn sprankelende vermogen om Cornelis en de Faeröer tot leven te brengen.

Hoogtepunten van het jaar vormden evenwel de lancering van de Cornelis Vreeswijk Fietsroute op 26 augustus in IJmuiden (er is inmiddels al een verbeterde versie verkrijgbaar) en het optreden van Jack Vreeswijk op 13 november in Leeuwarden.

Jack heeft mij bij deze gelegenheid persoonlijk beloofd dat hij komend jaar op 12 november naar IJmuiden zal komen voor het Cornelisgala.

Want dit jaar is een jubileumjaar, het jaar waarin Cornelis 75 zou zijn geworden, maar waarin het ook 25 jaar geleden is, dat hij stierf.

Bovendien bestaat het Cornelis Vreeswijk Genootschap in november 2012 twaalf en een half jaar, een koperen jubileum dus.

De reguliere bijeenkomsten van het CVG zijn al gepland: op 3 maart in Soest de jaarvergadering met de film Cornelis en daarna een wervelend muzikaal samenzijn, en in het laatste weekend van augustus opnieuw een Cornelismanifestatie op het Havenfestival van IJmuiden.

Op 12 november, de sterfdag van

Cornelis, zal de jubileumviering plaatsvinden in de stadsschouwburg van Velsen. Onze vaste muzikanten zorgen voor een gevarieerd voorprogramma waarin u ook van heerlijke Zweedse hapjes en drankjes kunt genieten, en daarop volgt het Cornelisgala met beroemde artiesten, waaronder Jack. Wij houden u op de hoogte.

Werd de Cornelis Vreeswijk Fietsroute op 26 augustus 2011 al ingereden, in het jubileumjaar zal de inmiddels verbeterde route officieel worden geopend. Verder mag u dit jaar een geheel vernieuwde website verwachten en ten slotte kan ik u aankondigen, dat er een Nederlandse biografie van Vreeswijk zal verschijnen. Het is geen vertaling of bewerking van Klas Gustafsons bekende biografie „Ett bluesliv‟, maar eigen werk van CVG-er van het eerste uur Rutger Vahl. Het moet een op de Nederlandse markt gerichte biografie worden, waarin het levensverhaal van Cornelis wordt verteld, maar waarbij de schrijver ook wil proberen diens rijke Zweedse repertoire toegankelijk te maken voor Nederlandse lezers.

Vahl heeft al veel research gedaan.

Tonny Vreeswijk en Hans Westin verlenen hun medewerking aan het boek. Rutger heeft inmiddels met uitgeverij Nijgh & Van Ditmar een contract getekend en de publicatie is gepland voor 2013.

In het oktobernummer van „Cornelisbladet‟, het orgaan van Cornelis Vreeswijksällskapet, wordt gewag gemaakt van de ellendige toestand waarin het kleine huisje op Ekerö verkeert, waar Cornelis zijn tienerjaren heeft doorgebracht. Pas sinds kort beseft men, dat dit huisje eigenlijk een monument is. Er is een actie gestart om het te redden. Rutger Vahl schrijft er in deze Pijpendraaier een artikel over.

Uw voorzitter wenst u een fantastisch jubileumjaar.

Harry v/d Aardweg Marlies Philippa Jack Vreeswijk

-3-

Marlies Philippa

Vreeswijk hoofdrol in Noordelijk FilmFestival

De organisatie van het sfeervolle evenement in Leeuwarden had zondag 13 november een prominente plaats ingeruimd voor Cornelis Vreeswijk. Een uitgelezen kans voor het Cornelis Vreeswijk Genootschap om zich in de eigentijdse Stadsschouwburg de Harmonie te profileren. Praktisch ingesteld, had het bestuur van het CVG direct deze mogelijkheid aangegrepen om het evenement te combineren met een ledenvergadering. Voor de leden uit het hoge noorden een buitenkansje om nu eens niet zo ver te hoeven reizen.

Ook bij de productie van de Pijpendraaier is Jan nadrukkelijk betrokken en gelukkig blijft hij dat ook doen. Net als muziek maken.

Marlies bedankte het aftredend bestuurslid voor zijn inbreng en zijn inzet.

Na het vergadergedeelte waren alle ogen gericht op Tonny Vreeswijk, met haar twee hondjes.

Geroutineerd, d.w.z. zonder soundcheck, startte de zangeres in de foyer haar programma. De persoonlijke herinneringen en achtergronden gaven de vertolkingen van de Cornelis-versies een extra dimensie. Vooral het Klaaglied van een toerist klinkt daardoor authentiek. Hoewel Tonny niet veel meer optreedt, brengt ze haar liedjes enthousiast en overtuigend. Ook eigen liedjes behoren tot haar repertoire. Naast de aanwezige leden Jack en Love op het toneel van het Genootschap was er inmiddels behoorlijke belangstelling De vriendelijke ontvangst in de van de overige filmliefhebbers voor Harmonie deed het beste verwachten van het optreden. deze dag. Gezien de lengte van het totale programma en het feit dat de meesten de En dan nog meer muziek: een openingsfilm al hadden gezien, kozen optreden van het gelegenheidsduo veel leden om te starten met Svarta Jan Deurloo en Jurjen Oostenveld.

Palmkronor, het Braziliaanse Normaal spelen zij met elkaar in de filmavontuur van Cornelis met klinkende namen als Max von Sydow en Bibi Anderson. Marlies had ons al gewaarschuwd dat we ons er niet te veel van voor moesten stellen, omdat ze de kritieken op internet al had gelezen. Het bleek inderdaad zo te zijn: de film was saai, met nauwelijks muziek en een warrig verhaal.

Hierna de ledenvergadering, waarin de twee agendapunten vlotjes werden afgewerkt. Voor de aanpassing van de statuten bleken er te weinig stemmen te zijn, dus moest dit onderdeel worden doorgeschoven. De benoeming van ondergetekende als nieuw bestuurslid was een hamerstuk. De voorzitter stond verder stil bij het afscheid van bestuurslid Jan Deurloo, die veel voor het Genootschap betekend heeft; zo was hij een van de pioniers van de Fietsroute in IJmuiden.

Huldra Hans Westin

Huldra

Jan en Jurjen -4-

Cornelis Band, maar nu brachten zij op deze verrassende manier het werk van Cornelis. Het was toch nog even wennen voor de beide muzikanten en zangers, want voor gezamenlijk repeteren was nog geen gelegenheid geweest. De sfeer zit er al snel in wanneer het Blues voor Jacques Brel klinkt: een ode van Cornelis Vreeswijk aan de Belgische zanger.

En de eigen successen van Cornelis, zoals Veronica, Marjolein, Saskia en Teddybeer van Cornelis worden zachtjes meegezongen. Gezien de positieve reacties van het publiek is het experiment van dit optreden voor herhaling vatbaar!

Hans Westin hield een warm pleidooi voor de literaire erkenning van Cornelis Vreeswijk als vertolker van de werken van de Zweedse oertroubadour, Carl Michael Bellman. Het Duo Huldra begeleidde Hans daarbij muzikaal en gedreven. Opvallend is, dat sommige liedjes van Cornelis die dag al door anderen gebracht zijn, maar zich desondanks prima lenen voor eigen interpretaties. Hans leidde tot slot de speelfilm Cornelis in, die de meeste leden van het CVG al eerder hadden gezien. Maar voor de andere bezoekers van het Filmfestival zal het ongetwijfeld een eerste kennismaking met het werk en het leven van Cornelis geweest zijn.

Hoogtepunt van het Filmfestival, wat mij betreft in ieder geval: het optreden van Jack Vreeswijk, die hiervoor samen met zijn vrouw uit Zweden was overgekomen.

Ook had Jack een prima muzikaal begeleider in de persoon van gitarist Love Tulin meegenomen. Jack vertelde vooraf nerveus te zijn voor dit optreden, omdat hij voor het eerst in het Nederlands zingt. Jack heeft zijn jeugd in Nederland doorgebracht en spreekt daardoor goed Nederlands. Hij bewaart fijne herinneringen aan zijn lagere- en middelbare school in IJmuiden.

Doordat Jack de begeleiding tijdens het concert aan zijn maat overlaat, kan hij zich heerlijk uitleven en hij neemt ruimschoots de gelegenheid om zijn liedjes en herinneringen toe te lichten. Als hij het Lille Prinsen brengt, besef je opeens hoe dicht dit wiegeliedje hem bij zijn vader brengt en lijkt het alsof je bij een privĂŠconcert bent.

Kortom, een unieke dag daar in Leeuwarden!

Harry van den Aardweg

Tonny Vreeswijk

Jack Vreeswijk en Love Tulin

Fotografie: Renske Bakker Š Noordelijk Film Festival -5-

CD-bespreking Tio Vackra Visor och Personliga Person

Of: hoe een overbodige film een meesterwerk kan baren Toen Cornelis Vreeswijk in het voorjaar van 1967 door Lars-Magnus Lindgren werd gevraagd voor een rol in de speelfilm Svarta Palmkronor, die dat jaar in Rio de Janeiro zou worden gedraaid, kwam hij voor een dilemma te staan. Of misschien kreeg hij juist een ontsnapping aangeboden. Hij had er hoe dan ook absoluut geen tijd voor: de zomer was al volgeboekt voor een tournee langs de Zweedse Volksparken, samen met het trio van jazzpianist Jan Johansson. Hij had echter nog niet aan Johansson verteld dat hij ook elders werd verwacht, te weten in de gevangenis wegens onbetaalde verkeersboetes. Misschien vandaar dat hij het aanbod van de regisseur met beide handen aangreep, op die manier plaatste hij de halve aardbol tussen zichzelf en een onmogelijke situatie.

Sommige lezers zullen de film inmiddels hebben gezien, afgelopen november bij het Noordelijk Filmfestival in Leeuwarden. Dan weten zij dat degene die er niet bij was niets heeft gemist. Het was een saaie, warrige vertoning met een flinterdun en veel te lang uitgesponnen verhaal. Daar konden de bijdragen van coryfeeën als Max von Sydow en Bibi Andersson weinig aan redden. Ook de talenten van Vreeswijk werden nauwelijks aangeboord, zijn belangrijkste bijdrage aan de film bestond uit het hebben van hetzelfde postuur als de romanfiguur waarop zijn rol gebaseerd was.

En toch moet gesteld worden dat de film een cruciale, welhaast legendarische rol heeft gespeeld in de loopbaan van Vreeswijk. Voor hem betekenden de opnames vooral de ontmoeting met Brazilië en de sambamuziek. Helemaal nadat hij bij het spelen van een treinoverval zijn been had gebroken en voor een paar weken in een strandbungalow werd geparkeerd om te revalideren. Algauw ging onder de inheemse strandbevolking het nieuws rond dat er op zeker adres

een volvette Zweed gitaar zat te spelen, een spektakel met een onweerstaanbare aantrekkingskracht op de plaatselijke sambascene. Het was in die weken, tijdens muzikale jamsessies tot diep in de kleine uurtjes, dat de artiest Cornelis Vreeswijk muzikaal volwassen werd.

Te beginnen bij het openingsnummer, Deirdres Samba, later in het Nederlands vertaald als Samba de Maria. Met deze vrijgevochten dame uit de Favela tekent Vreeswijk zijn laatste en tegelijk ook mooiste portret van een prostituee, mijlen verwijderd van de puberhumor in Fiffiga Nanette of Sportiga Marie.

Doe mij na, doe mij na!

Als je tijd en geld hebt koop dan van mij de samba In het live uitgevoerde nummer Rio de Janeiro bezingt hij de dans- en muziekcultuur van de stad en laat hij zien hoe de samba voor tegenwicht zorgt in een bestaan van armoede en onderdrukking.

Terug in Zweden moet hij eerst alsnog zijn straf uitzitten, daarom ontbreekt het jaartal 1967 in de vroege platenproductie van Vreeswijk. Pas in het voorjaar van 1968 treedt hij aan bij de studio van Metronome en kan de neerslag van Rio op vinyl worden gezet. Het resultaat heet Tio vackra visor och Personliga Person (Tien mooie liedjes en Persoonlijke Peter) en kan zonder overdrijven worden beschouwd als het eerste meesterwerk van Cornelis. Het wordt bovendien de plaat waarmee hij eindelijk bij een breder, liedminnend Zweeds publiek doorbreekt en definitief afscheid neemt van de toch vrij kinderlijke kwinkslagen waarmee hij zijn eerste drie platen grotendeels vulde.

De plaat staat in de volksmond bekend als de Sambaplaat en ademt aan alle kanten de sfeer van Brazilië, waarbij vijf van de elf nummers rechtstreeks voortkomen uit zijn verblijf in Rio.

-6-

In Rio de Janeiro dansen alle agenten samba.

Behalve de veiligheidspolitie, die mag niet meedoen.

Die staat aan de kant in het gelid.

Maar de echte politie is een echte sambawacht.

Patrouillerend in sambamaat.

De actrice Bibi Andersson staat zelfs aan de wieg van twee nummers op de plaat. Zij was op een avond alleen in de nachtelijke zee gaan zwemmen, een onverstandige actie die ze bijna met de dood moest bekopen. Op het nippertje wist ze zich los te vechten van de zeestroming en kon ze zich met haar laatste krachten naar het huisje slepen waar Cornelis met zijn been omhoog zat. Daarover schrijft hij later Bibis Visa, waarin de zanger zich afvraagt wat hij met de armband aanmoet die ze toen bij hem heeft laten liggen. Het andere lied is Papillas Samba, gewijd aan de personage die Andersson in de film speelde en het enige nummer dat ook inhoudelijk met de film is verbonden.

Zeg mij, Elin Papilla, waar ga jij naartoe?

Ik ben op zoek naar iemand die zich heeft verstopt Ik moet iemand vinden, Colette is zijn naam en Rio de Janeiro was zijn allerlaatste haven Tenslotte is Rio de Janeiro de plek waar Vreeswijk Felicia ontmoet. Geen bestaand persoon, maar een personage in een roman die tijdens de opnames rondgaat in de filmploeg. Het boek heet De Weerwolf, van de Noorse schrijver Aksel Sandemose, en zal een van de centrale invloeden worden in het leven van Cornelis. Hij identificeert zich met een van de hoofdpersonen uit het boek en herleest het regelmatig. Uiteindelijk schrijft hij in 1978 voor Felicia haar “Zweedse Suite”. Maar hun eerste ontmoeting vond in Rio plaats, wat duidelijk hoorbaar is aan de Latijnse ritmes in het lied dat haar naam draagt.

Dit is ook het album waarop Vreeswijk zich voor het eerst als dichter manifesteert. Virtuoos begeleid door congaspeler Sabu Martinez draagt hij het lange gedicht Florentijn i Byn (Florentijn in het Dorp) voor. Florentijn is een terugkerend personage in zijn poëzie en alles wijst erop dat er ooit een album had moeten verschijnen waarop deze Vlaamse sprookjesprins, alter ego van Vreeswijk en tegenpool van Don Quichot, centraal staat. Helaas is dat project blijven liggen, evenals een geplande cyclus rond de Spaanse edelman. We zullen het moeten doen met het gedicht op deze plaat, samen met een toonzetting van een nagelaten Florentijn-tekst die Inger Öst vijf jaar geleden maakte en op haar hommagealbum uit 2007 opnam.

Voor de Nederlandse luisteraar is dit bovendien het album waarop enkele

bekende personages het daglicht zagen. Ten eerste natuurlijk Veronica, maar ook Saskia komt langs, later door Peter Verschoor vertaald en door Jeroen van Merwijk op de plaat gezet. Verder uiteraard Deirdre en Felicia, en het lied over de armband van Bibi is zowaar ook vertaald, door de Vlaamse folkgroep De Elegasten (zie ook het luisterlied op pagina 2). En als uitsmijter is daar Persoonlijke Peter, onopvallende buurman en huiselijk geweldpleger, die voor Vreeswijks laatste Nederlandse plaat van stal werd gehaald. Jammer genoeg wilde dat lied zich maar moeilijk laten vertalen, de Zweedse opname kent een swing en een vrolijk cynisme die helaas in de Nederlandse versie ontbreken. Eén van vele redenen om uw Vreeswijk-collectie met dit album uit te breiden.

Ik wens u veel luisterplezier.

Hans Westin

Persbericht: DVD release Cornelis Vreeswijk liedjesprogramma ‘De Fleanende Hollanner’ van Piter Wilkens Onlangs opgenomen in Het Posthuistheater te Heerenveen tijdens een extra voorstelling, uitgezonden rond de afgelopen kerstdagen bij Omrop Fryslan en vanaf 10 januari ook op DVD: Piter Wilkens & band met een friestalige muziekregistratie optima forma rondom het muzikale erfgoed van Cornelis Vreeswijk; ‘De Fleanende Hollanner’. Als jonge jongen bewonderde Piter Wilkens Cornelis Vreeswijk al, kocht hij al zijn platen en draaide deze grijs!

Op de DVD 22 nummers met o.a. bekende en minder bekende bewerkingen als Felicia farwol, Bakker de bakstien, Veronica, De noazem en de non.

Naast de live registratie in het Posthuis bevat de DVD als bonusmateriaal de unieke tv documentaire ‘Piter Wilkens op zoek naar Cornelis Vreeswijk’ Piter in Zweden op zoek naar het ware verhaal achter Cornelis Vreeswijk.

De DVD is o.a. verkrijgbaar via de ‘regio cd winkels’ in Friesland en via http://www.piterwilkens.nl Voor verdere info, aanvraag DVD’s etc: Tone of Voice 1e Oosterveldstraat 51 9001 BK Grou tel: 0566-840001 mob: 06-20000914

peter@tone-ofvoice.com www.tone-ofvoice.com -7-

Interview door Ulf Thorén

deel 2 In het tweede en laatste stuk van het interview door Ulf Thorén wordt even teruggeblikt op de samenwerking tussen de zanger en de programmamaker in de jaren zestig. “Hvar fjortonde dag” (“Om de veertien dagen”, in nepklassieke spelling) was het beroemdste programma wan Thorén en is nog steeds legendarisch.

Daarvoor maakte hij “Hänt i Veckan” (“Gebeurd in de Week”, vernoemd naar een populair weekblad en vergelijkbaar met het “Keek op de Week” van Van Kooten en De Bie).

De rol van Thorén bij de “censuur-rel” tussen Vreeswijk en de Zweedse Radio is al eerder in de Pijpendraaier besproken (nr. 3 van 2009). Het memo waar Cornelis het over heeft werd destijds bewust naar hem gelekt door niemand minder dan Thorén zelf.

Linnéa is de tweede naam van Bim Warne, de tweede vrouw van Vreeswijk.

De LP “Linnéas fina Visor” uit 1973 was een poging om hun wankelend huwelijk op de valreep nog te redden. Die perikelen werden destijds op de voet gevolgd door de gezamenlijke Zweedse roddelpers, aangevoerd door de damesbladen Dameswereld en Femina.

Het interview eindigt ermee dat Vreeswijk een lied zingt waarvan hij in het vorige deel uitdrukkelijk stelde dat hij het nooit meer hoopte te zingen. Hoe dat zit vraagt om een aparte uitleg, die we aan het eind van dit stuk hebben toegevoegd.

En dan is nu het woord aan Ulf Thorén:

Weet je nog, het was ergens in de jaren ‟60, toen jij meedeed aan elke aflevering van mijn programma...?

- “Hvar fjortonde Dag”!

Er zijn mensen, vooral veel ouderen,die jou nogal onverzorgd vinden – qua uiterlijk dan! Daar heb je vast wel van gehoord?

- Ja, ik weet nog dat ik... euh... ik begrijp het niet zo goed, maar ik denk dat het iets te maken heeft met dat ik bijvoorbeeld nooit een stropdas draag, en tegenwoordig is het toch vrij normaal om geen stropdas te dragen.

Maar begin jaren zestig, weet je, toen was het... als je in de publieke belangstelling komt en zo, tja, je weet hoe het destijds toeging – jij was er immers ook bij. Het was ook onder andere door jouw programma dat ik hepp... of hänt...

Heb je ooit een lied op bestelling geschreven?

- Ja, hoor! De “Censuurballade”!

Was dat een bestelling?

Hepp!

- Hepp! Hepp! Hahaha! ... dat een belangrijke bijdrage leverde in dat verband. Ik droeg dus nooit een stropdas en ik werd – zelfs nadat ik een zogenaamde “Bekende Zweed” was geworden, om eens een lelijk woord te gebruiken, werd ik verdomme niet eens toegelaten in de Operabar zonder stropdas, dat was een vreselijk gedoe allemaal – toen moest je dus een stropdas dragen! En ik vind het een belachelijk kledingstuk, dus daar doe ik gewoon niet aan. Een beetje... nou goed!

Onverzorgd... tja ik denk niet dat ik erg modebewust ben. Weet je, als je dat wilt zijn, dan – dat kost dus gewoon tijd en zo, bewaar me! Huf!

Het verschijnsel censuur is meen ik iets waar jij niet erg van houdt!

- Nee! Dat doe jij immers ook niet, naar ik begrepen heb!?

Nee, maar ik bedoel, jij hebt immers van die boze versjes geschreven...

Nee, het was al eerder, tijdens “Hänt i - Ja! Dat heb ik inderdaad gedaan!

Veckan!”, toen jij, terwijl je dat niet eens wilde, dagstukjes maakte van tien minuten op de melodie van “Brief van het Komt dat omdat je blootgesteld bent geweest aan censuur?

Zomerkamp”. Weet je dat nog?

- Jaah! Jawel hoor...

- Jazeker ben ik dat geweest!

Toen je van die boze briefjes kreeg omdat je er zo vies uitzag – weet je nog?

Wanneer was dat?

- Jazeker!

hand. Ik heb toen nog een memo gelezen, ik denk zelfs dat jij je dat ook nog herinnert, dat toen bij Sveriges Radio rondging, waarin jullie erop werden gewezen dat je voorzichtig moest zijn bij het draaien van de producten van een zekere troubadour, en dan met name... En dan kwam er een waslijst van nummers die je met groot onderscheid moest draaien omdat ze niet zomaar in elk verband gepast waren.

- Nou, dat was... halverwege de jaren zestig was dat immers volop aan de

-8-

- Jazeker!

Van wie? De politie?

- Heheh! Ja hoor, dat was voor de eerste film waar ik ooit in speelde. Ik had maar een klein gastrolletje, want verder was het met Thore Skogman en Git Gay en nog een paar van die, ik weet niet meer wie het waren en ik weet niet eens wie de regisseur was, het was een of andere grappige film.

En daar kwam ook een stripteasedanseres in voor, en dat was toch vrij progressief in ‟65 of ‟66, en daar moest ik het dan in een liedje voor opnemen en dat heb ik toen gedaan. Je weet wel: “Dames zonder

kleren zien, da‟s tegen het fatsoen.

Daar mag u niet naar kijken, schande burgers die het doen!” – op die voet...

Yeah! Gewoon een bestellinkje.

Dat zou dus inhouden dat deze pikante Censuurballade niet voortkomt uit enige diepere betrokkenheid van de Hollander?

- Neeuuh.... ik zou niet kunnen beweren dat ik me speciaal betrokken voel bij de problemen van zo‟n stripteasedame.

Nee maar bij censuur, bij censuur!

- Ja, censuur lag en ligt mij na aan het hart, dus... want ik neem aan dat jij liederen analyseert...

Ongelooflijk, ongelooflijk!

- Nou, nou! ...en dan ontdek je gauw dat het verschijnsel op zich redelijk gehavend raakt in dat lied... Ach, ik zat nogal met de gitaar te klooien, haha, en bovendien had ik het allemaal wel eens eerder gezien...

Haha!

Linnéa heeft een hoop mooie liedjes gekregen. Waarom kreeg zij van die mooie liedjes?

- De situatie vroeg om mooie liederen.

Welke situatie?

- Mmm... eeh... de stand van zaken op dat moment, misschien?

Hoe bedoel je stand van zaken? Dat is toch gewoon...

- De situatie die toen heerste vroeg om bepaalde liedjes. Dat wil zeggen, tja, Linnéa vroeg dus om mooie liedjes, zou je misschien kunnen zeggen.

Bestaat Linnéa in het echt?

- Oh, ja! Jazeker!

Wil je niet verklappen wie dat is?

- Njaeee... ik dacht dat jij dat wel wist?

Maar daar hoeven we in dat geval niet verder op in te gaan!

Nou zeg! Ik weet het niet en de luisteraars weten het waarschijnlijk ook niet.

- Juist! Dan hoeven we daar dus niet verder op in te gaan, dat is natuurlijk, dat is immers, dan komen we in de Dameswereld terecht en die, en dat, en dat hele gedoe en zo! Dat kunnen we beter overslaan! Maar... tja, dat was, zo niet direct een hommage, dan toch wel... laten we zeggen een tegemoetkoming, of een... nou ja! Linnéa wilde toen dus mooie liedjes hebben, maar dat kreeg ik niet voor elkaar.

En toch heb je die titel gekozen...

- Ja, ik had immers wel mijn best gedaan...

En was ze tevreden?

- Dat denk ik niet.

Aan de Femina heb je ook een heel lied besteed...

- Jazeker, maar inmiddels hebben ze daar een nieuwe redactie, dus...

Komt dat daardoor?

- Nee hoor! Nee, dat was... laten we zeggen, dat was een pastiche had ik

haast gezegd, maar dat klopt niet, dat was gewoon een, tja... een Up Yours tegenover dat hele idiote damesbladengedoe.

Nu volgt er een lied waar zo te zeggen een verhaal aan vastzit. Zou jij in een paar woorden, graag wat sneller dan je tussenpraatjes, willen vertellen wat er toen gebeurde?

Idioot gedoe? Dan had je toch gewoon - Tja, dat was toen Thorén op Gröna niet hoeven antwoorden?

Lund optrad en hij had een show in - Jawel... Hehe! Nee, dat had... daar was geen reden... Jeetje! Maar ik heb dat Feminalied nog steeds op het repertoire, moet je weten, en ik vind het een dankbaar nummer om te gebruiken, want het geeft me de kans... Ik vind dat ik daarmee een paar punten kan scoren. Zij hebben vaak genoeg ten koste van mij gescoord, dus...

elkaar gezet die na de première tot het fiasco van de eeuw werd uitgeroepen en waar ze later een tv-programma van hebben gemaakt. Zeer geslaagd!

En op een avond had hij Harry Brandelius en mijzelf te gast, en Harry moest toen een lied zingen dat van mij was en de "Brief van het Zomerkamp" werd genoemd...

Weet je nog toen je chauffeur Polle dertigduizend kronen kwijtraakte, op weg naar Oslo was dat geloof ik...

daarna zou ik dus een lied van Harry zingen, “De oude Noordzee”... die golft en die bruist!

- Ja nou, ik weet niet meer... we hebben toen toch een volle draagtas met Noorse tientjes meegekregen of zo?

Dertigduizend ballen bij elkaar...

- Was het echt zoveel?

Nou ja, dat zegt hij tenminste... misschien waren het er dan twintig...

- Nee, zoveel was het niet... maar het wapperde er allemaal vandoor! Haha!

Hij liet ze uit handen vallen...

- Ja, zoiets is er toen gebeurd...

Maar jouw reactie was toen niet bepaald...

- Nee, maar laten we het zo stellen, dat was dus een wilde periode en zo, waarin de gevolgen waar ik nog steeds mee te kampen heb, bedoel ik maar, om het weer eens over de fiscus te hebben, dat het toen allemaal ontstaan is...

Jouw goede reputatie!

- Dat tegoed, inderdaad!

[Inmiddels heeft Sture Nordin, Cornelis‟ vaste begeleider op de contrabas, zich bij de heren op het podium gevoegd] -9-

Daar wist hij niets van...

- Nee, en ik ook niet... en

Nee, daar klopt niets van! Zij kwamen dus, ze waren uitgenodigd. En Harry Brandelius kwam op en kreeg de tekst van de “Brief van het Zomerkamp” voor zijn neus. En dat zong hij toen op zijn geheel eigen wijze...

- Dat deed Harry dus... jaja... En dan komt daar die vetzak aan en... daarom sta ik hier. Want hij kende de tekst dus helemaal niet en ik moest daar staan aanwijzen... Goed, daar gaan we!

[En daar gaat Cornelis Vreeswijk: vol overgave en de tekst naar hartenlust verhaspelend doet hij voor hoe hij tijdens het besproken optreden De oude Noordzee had gezongen. Een traditioneel Zweeds zeemanslied vol brave sentimentaliteit, door velen gezongen en door niemand zo zalvend en oubollig als door de zanger Harry Brandelius. Overgeplaatst naar Nederlandse verhoudingen kunt u zich ongeveer voorstellen dat Vader Abraham eerst de Nozem en de Non heeft gezongen, waarna Vreeswijk zijn best doet om het kleine Café aan de Haven een kopje kleiner te maken.

Het zal een hilarisch moment zijn geweest.]

Vertaling: Hans Westin

Zweeds huis Cornelis geen erfgoed?

Het huis waar de familie Vreeswijk begin jaren ‟50 in Zweden woonde, wordt met sloop bedreigd. De gemeente Stockholm wil de houten woning vervangen door villa‟s. Een lokale politica komt in verzet.

In november 1950 verhuisde het gezin Vreeswijk van IJmuiden naar Zweden. Ze kwamen terecht op Ekerö, een eiland in het Mälarmeer ten westen van Stockholm. Na een aantal tijdelijke adressen kon het gezin in het voorjaar van 1951 een huisje betrekken in de buurtschap Nibbla. Met één woonkamer, tegelijk slaapkamer, en een piepklein keukentje was het ook voor Zweedse begrippen een zeer eenvoudige woning.

Er was stromend water van een mooie bruine kleur, en voor de dichtstbijzijnde wc moesten de Vreeswijks 150 meter het pad aflopen.

In dit piepkleine huisje woonde het gezin vijf jaar. Het waren vormende jaren voor de jonge Cornelis. Vanuit hier reisde hij elke dag met de bus naar zijn middelbare school in Stockholm, een ritje van een uur. Zijn zusje Tonny werd in Nibbla geboren, maar bovenal begon Cornelis hier met gitaar spelen. Zijn eerste moeizame akkoorden moet hij op het gras voor het houten hutje hebben aangeslagen. En hij was er ongelukkig, zoals hoort bij opgroeiende jongens van een jaar of 15.

iemand vriendelijk opendoet om je rond te leiden, is nihil. Er wonen al jaren geen mensen meer. Een huurder heeft er nu zijn spullen opgeslagen.

Toen de Vreeswijks er woonden was Ekerö een agrarische gemeenschap waar men nog niet vaak buitenlanders had gezien. Vandaag de dag geldt het eiland als de goudkust van Stockholm.

Op nog geen autohalfuurtje van de binnenstad begint hier het goede Zweedse leven, met zacht glooiende heuvels, fraaie bospartijen en vis- en zwemwater in overvloed. Ekerö is het domicilie van tal van Zweedse artiesten. Zo heeft Agneta van Abba er een hoogommuurde villa en bewoont rockzanger Stefan Sundström er zijn ecologisch verantwoorde stuga.

statutair geen mandaat om de nalatenschap van Cornelis voor iets anders te gebruiken dan voor het jaarlijkse Vreeswijk Stipendium. En de zusterorganisatie van het CVG, het Zweedse Sällskapet, beschikt al helemaal niet over dergelijke middelen. Het Sällskapet probeert wel een steentje bij te dragen aan de campagne van Lindberg: er is in het ledenblad Cornelisbladet uitgebreid aandacht aan besteed, met een appel op Zweedse artiesten en andere belangstellenden om te doneren. Dit heeft echter nog niet het gewenste resultaat opgeleverd.

Open dag.

Op 10 september was er een Vreeswijk-dag in Ekerö. Doel was bekendheid te vragen voor de dreigende sloop van het voormalige Huis van 3 miljoen. woonhuis van de beroemde zanger.

Dat Ekerö een geliefd woonoord is (Alleen een kniesoor wond zich geworden, betekent slecht nieuws erover op dat men zijn naam na al die voor het voormalige huis van Cornelis jaren nog steeds niet juist had weten Vreeswijk. De gemeente Stockholm te spellen: “Vreesvijk”). Bij hoge heeft een begerig oog laten vallen op uitzondering werd het voormalige het stuk grond waar deze (en een paar woonhuis opengesteld voor het andere) huizen op staan. Door de boel publiek. De belangstelling was groot: plat te gooien en te vervangen door 150 mensen namen een kijkje in de enkele prijzige villa‟s hoopt Stockholm woning. In een naburig restaurant zijn gemeentekas te spekken. was een culturele middag, waar onder De lokale politica Gunilla Lindberg andere de Zweedse Vreeswijk-biograaf verzet zich tegen de dreigende sloop.

Klas Gustafson en zanger Stefan Ze is geen verstokte Cornelis-fan, Sundström acte de presence gaven. maar heeft wel gevoel voor cultureel Veel heeft het nog niet uitgemaakt. erfgoed. In haar ogen behoort de Zoals het er nu naar uitziet zullen woning van een van de grootste sloophamers het huisje in Nibbla met Zweedse artiesten van de 20e eeuw de grond gelijk maken. Daarmee zou voor toekomstige generaties inderdaad een uniek stuk cultureel behouden te blijven. Haar droom is erfgoed verdwijnen, helemaal als je het huisje aan te kopen en om te weet dat de andere woning waar de toveren in een Cornelis-museum of familie Vreeswijk in Zweden woonde, Moeilijk vindbaar. writers residence voor dichters, in Lidingö, al eerder moest wijken Nergens in Zweden woonde Cornelis schrijvers en journalisten. Praktisch voor de aanleg van een fietspad. langer dan in Nibbla. Alleen al om die probleem is dat Lindberg voor de Rutger Vahl reden is de woning bijzonder. Toch is het aankoop van de woning 1,5 miljoen landarbeidershuis nooit een kronen nodig heeft. Het laten bedevaartsoord voor Cornelis-fans opknappen van de bouwval kost geworden. Sterker nog, zonder een lokaal nog eens 1,5 miljoen. Die drie ingevoerde gids is het huisje vandaag de miljoen kronen (circa dag nauwelijks te vinden. En ben je er, 300.000 euro) zijn er in de met je neus tegen de ruiten, dan volgt de verste verte (nog) niet. deceptie. Dankzij een stel vitrages en hoog De Cornelis Vreeswijk Stichting opgestapelde dozen zie je vrijwel niets van zou het bedrag misschien het interieur. En de kans dat er kunnen missen, maar heeft - 10 -

Officiële uitnodiging voor de jaarlijkse ledenvergadering van het C.V.G. Op 3 maart in het Arti shock te Soest.

Met: .

Om 13.00 uur de vergadering.

Om 14.00 uur de film over Cornelis Om 15.30.uur open podium voor een ieder die liedjes wil zingen of spelen van Cornelis. Dus neem gerust je instrument mee.

Het adres is: Arti shock Steenhoffstraat 46 a 3764BM Soest Adres Arti Shock

AGENDA Jaarvergadering CVG op 3 maart 2012 Theater Artishock Soest 1.

2.

3.

4.

5.

6.

Opening Mededelingen en jaarverslag Notulen ALV 20-03- 2011 + extra ALV’s van 13-11-2011 en 03-12-2011 Financiën + kascommissie Statutenwijziging Bestuur: Hans Westin en Jan Deurloo zijn het afgelopen jaar afgetreden. Zij zijn vervangen door Jurjen Oostenveld en Harry van den Aardweg. Er zijn geen termijnen die dit jaar aflopen 7. Activiteiten voor het jubileumjaar 8. W.v.t.t.k.

9. Rondvraag 10. Sluiting

Colofon: - De Pijpendraaier is het ledenblad van het Cornelis Vreeswijk Genootschap (CVG).

- Het CVG stelt zich ten doel om: * de herinnering aan Cornelis Vreeswijk in Nederland levend te houden * het vertolken van de liederen van Cornelis Vreeswijk in het Nederlands te stimuleren * in Nederland het bestaan en de ontwikkeling van een troubadourtraditie te bevorderen - Het CVG doet dit door: * informatie beschikbaar te stellen * dit ledenblad te publiceren * muziekbijeenkomsten te organiseren * het vertalen van het werk van Cornelis Vreeswijk uit het Zweeds te stimuleren - De Pijpendraaier verschijnt jaarlijks in februari, juni, september en december.

- De kopijsluiting per nummer is op de eerste van de maand waarin het nummer verschijnt.

- Kopij sturen naar: pijpendraaier@cornelisvreeswijk.nl - 11 -

Disclaimer: De Pijpendraaier wordt samengesteld voor verspreiding onder de leden van het Cornelis Vreeswijk Genootschap (CVG).

Omdat delen van de inhoud auteursrechtelijk beschermd kunnen zijn, is het uitdrukkelijk niet de opzet van de CVG dat deze inhoud buiten de kring en de bijeenkomsten van het Genootschap verspreid of gebruikt zal worden. Het CVG neemt geen verantwoordelijkheid voor zulke verspreiding, door leden of door derden.

Billboard

GEZOCHT regionale correspondent De redactie van de Pijpendraaier wil graag op de hoogte worden gehouden van alles wat er in ons land aan nieuws is rond Cornelis Vreeswijk en ook welke activiteiten er worden georganiseerd.

Wij vragen dan ook aan al onze leden om als regionaal correspondent op te treden, zodat we hierover actueel en compleet kunnen publiceren.

Reacties naar: redactie@cornelisvreeswijk.nl

- 12 -