Cor & Vic Magazine Editie 4-2025

REGENWATER UIT DE KRAAN

GEBERIT FLOWFIT

BESTEL EEN GRATIS DEMOKIT

Geberit introduceert Geberit FlowFit: het systeem dat zich vloeiend en moeiteloos laat installeren. Ontdek de compleet nieuwe installatieervaring, met minder fysieke belasting, minder kans op fouten en zonder vervelende onderbrekingen. Stressvrij installeren direct vanaf de start: dit is de toekomst van installeren. Slim Bekeken!

www.geberit.nl/flowfit

Wil je meer uit jezelf halen? Wij Techniek geeft je de kans om te groeien. Ontdek onze trainingen en workshops en zet de volgende stap.

Jij zoekt uitdaging in je werk

Wij geven coaching en advies

Ontdek ons aanbod voor medewerkers Ga naar www.wij-techniek.nl/medewerkers medewerkers.

COLOFON & INHOUD

Cor & Vic is het leukste magazine voor de W-installateur. Van verwarming tot ventilatie en van sanitair tot riool. We reizen mee met onze vakmaatjes Cor en Vic. Zij gaan elke editie het land in en komen terug met verhalen uit de praktijk: altijd herkenbaar en uit het hart gegrepen. Hierdoor verbinden we jong en oud in de installatietechniek. Het magazine verschijnt vijf keer per jaar.

Jaargang 2, nummer 4, oktober 2025

UITGEVER

Media Vakman B.V.

Keulenstraat 9 7418 ET Deventer

HOOFDREDACTIE

Peter Besselink, redactie@mediavakman.nl

BLADMANAGER

Matthea Kiemeney, matthea@mediavakman.nl

REDACTIE

Sjoerd Geurts, Diede de Klein en Han Neijenhuis

AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE

Gejo Flierman (verkoop), Marco IJmker (vormgeving) en Tim Nijhof (eindredactie)

ADVERTENTIES

info@mediavakman.nl

VORMGEVING Media Vakman B.V. DRUK Tuijtel

ABONNEMENTEN EN ADMINISTRATIE info@mediavakman.nl

Verschijning: 5 x per jaar

Abonnementsprijs Nederland € 47,50 per jaar (excl. 9% btw, incl. verzendkosten) Losse nummers € 9,75 (excl. 9% btw, incl. verzendkosten) Abonnementen kunnen op elk gewenst moment ingaan en worden automatisch verlengd, tenzij twee maanden voor de vervaldatum schriftelijk is opgezegd.

ALGEMENE VOORWAARDEN EN PRIVACYSTATEMENT

Zie corenvic.nl

COPYRIGHT

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen aan de volledigheid en juistheid van de informatie, zoals weergegeven in deze uitgave, geen rechten worden ontleend. De uitgever en auteurs kunnen dan ook geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie uit deze uitgave.

VOLG ONS facebook.com/CorEnVic instagram.com/corenvicmagazine linkedin.com/company/cor-vic linkedin.com/in/vic-van-cor-en-vic info@mediavakman.nl

CORENVIC.NL

THEMA

HEMELWATERAFVOER EN HERGEBRUIK

In de oktober-editie richten we ons op het (her)gebruik van regenwater. Je leest over de innovatieve oplossingen van Heijmans, Wavin en Wildkamp en ontdekt waarom goedkoop drinkwater een belemmering is. Het gaat ook over de rol van de installateur bij regenwateropvang.

“WE SPOELEN DE DROL

WEG MET SPA BLAUW”

Drinkwater wordt schaars. We zouden regenwater moeten gebruiken voor toilet, wasmachine en tuin. Bouwbedrijf Heijmans realiseert regenwateropvang in vijf projecten. Dat bespaart ruim 30 procent drinkwater. Er zitten wel haken en ogen aan.

DE WARMTEPOMP: HET ECHTE VERHAAL

Nieuw in de Baderie-showroom van Hoes Installatiebedrijven in Lisse: een Warmtepomp Experience Center. Ondanks veranderende overheidsregels heeft de warmtepomp volgens directeur Ed Takken nog steeds de toekomst.

“TAAK INSTALLATEURS NÓG BELANGRIJKER”

Na periodes van droogte komen vaak stortregens. Dat regenwater moeten we opvangen, om het riool te ontzien en omdat het een goed alternatief is voor schaars drinkwater. Frank Pronk van Wavin vertelt hoe dat kan en bespreekt de rol van de installateur.

“BIJ TECHNIEK DACHT IK AAN GROTE KETELS”

Sjors Verkuijl was onderwijzer en werkte bij een tankstation. Maar de echte vonk vond hij niet. “Mijn zwager, die in de techniek werkte, vroeg me om eens mee te lopen. Het was een geweldige dag en ik was verkocht.” Nu zit hij bij Van der Sluis.

EEN ‘ZEIKCONSUMENT’ IS OVERTUIGD GERAAKT

Margot Snip van Installatiebedrijf Feenstra verkocht jarenlang warmtepompen, maar had er zelf geen. Sinds januari 2024 heeft ze een warmtepomp. En ze is om. Cor en Vic namen poolshoogte en leren en passant iets bij over de WC-Eend.

GEHEIM INGREDIËNT: GEREDDE GROENTE

In De Verspillingsfabriek in Veghel krijgt voedsel dat nét niet voldoet aan de standaard een tweede leven. Hoe dat zit? Cor en Vic zoeken het uit. “Ik ben bij voorbaat enthousiast”, zegt Cor, “want ik heb een hekel aan eten weggooien.”

WC SPOELEN MET REGENWATER?

Het opvangen van regenwater. Veel installateurs denken ze daar geen verantwoordelijkheid in hebben. Maar dat is dus niet zo. Vooral bij nieuwbouw ligt er via de Omgevingswet vaak al de eis dat de eerste zoveel millimeter regenwater per vierkante meter verplicht opgevangen moet worden. Per gemeente is de invulling van die wet weer verschillend.

Maar hoe je het ook wendt of keert: we gaan wel een bepaalde kant op. Het afvoeren, opvangen en hergebruik van regenwater wordt steeds belangrijker. Al is het alleen maar om de klimaatverandering. Ons land heeft steeds meer periodes van lange droogte. Gevolgd door vaak flinke stortregens. Verder is er de roep van het waterleidingbedrijf, dat we in de toekomst mogelijk een tekort hebben aan drinkwater.

Het is mooi om te zien dat daarom allerlei initiatieven worden genomen om regenwater op te slaan in reservoirs en te hergebruiken voor toilet, wasmachine en de buitenkraan. In deze uitgave een gesprek met Leon Dielen van bouwbedrijf Heijmans, dat binnenkort in vijf woningbouwprojecten een systeem voor regenwateropvang gaat aanleggen door middel van waterreservoirs.

In het buitenland zijn ze met regenwateropvang al een stukje verder. Wie in Duitsland zijn toilet doorspoelt met regenwater betaalt bijvoorbeeld minder rioolbelasting. En in België ben je bij woningrenovatie al verplicht een regenwateropvangsysteem voor het toilet te installeren. Het zou zomaar ook die kant op kunnen gaan in Nederland. Kansen voor de installateur dus! Hoogste tijd om je erin te verdiepen.

Peter Besselink, hoofdredacteur redactie@mediavakman.nl

Leon Dielen van Heijmans ziet vooral financieel dilemma

“GEBRUIK REGENWATER IN WONINGEN PRIMA MOGELIJK”

“We spoelen feitelijk onze drol weg met Spa Blauw.” Het is voor menigeen vanzelfsprekend, maar drinkwater wordt schaarser. We zouden regenwater moeten gebruiken voor toilet, wasmachine en tuin. Bouwbedrijf Heijmans gaat daarom in vijf nieuwbouwprojecten regenwateropvang realiseren. Dat bespaart ruim 30 procent drinkwater. Maar er zitten wel haken en ogen aan.

Als een van de grootste bouwers van Nederland loopt Heijmans niet zelden tegen vertragingen van bouwprojecten op. Netcongestie en stikstof zijn de belangrijkste oorzaken, maar drinkwater zal op termijn ook steeds schaarser worden, verwacht Leon Dielen, programmaleider water bij Koninklijke Heijmans. “Wij verwachten dat bij gebiedsontwikkelingen aansluiten op het drinkwatersysteem lastiger zal worden. Daarnaast ligt er een opgave vanuit de Rijksoverheid om het drinkwaterverbruik in woningen fors terug te dringen.”

De oplossing: gebruik drinkwater alleen waarvoor het echt nodig is. Oftewel: om te drinken en voor voeding.

Voor het douchen ligt het gezondheidstechnisch, en dus wettelijk, nog genuanceerd, maar verder zijn er voldoende zaken waarbij regenwater prima volstaat. Waarom de was doen, de tuin sproeien of de auto wassen met schoon drinkwater? En wat te denken van het toilet? “We spoelen nu feitelijk onze drol weg met Spa Blauw. Zonde van dat schaarse water”, zegt Dielen.

NIET INGEWIKKELD

Heijmans participeert in het initiatief ‘Drinkwaterbesparing: Bouwtafel Waterzuinige Wijken’, samen met diverse overheden, waterbedrijf Vitens en leveranciers. In dat kader gaat het bouwbedrijf volgend jaar

BUITENLAND

België en Duitsland zijn beduidend verder op het vlak van regenwateropvang dan Nederland. In Duitsland is de gebruikte hoeveelheid water de basis voor de rioolbelasting. Wie regenwater gebruikt voor toiletspoeling bespaart dus drinkwater én belasting. Dat is een financiële prikkel om regenwater te gebruiken. In België ben je bij woningrenovatie verplicht om een regenwateropvang voor het toilet te installeren. Systemen daarvoor zijn bij de bouwmarkt verkrijgbaar, in Duitsland trouwens ook. Leon Dielen: “Het vraagt wel kennis om dat te installeren, maar, eventueel met een monteur erbij: het kan goed. Voor de Nederlandse markt kan het ook een prima optie zijn.”

Leon Dielen programmaleider water

in vijf woningbouwprojecten een systeem voor regenwateropvang aanleggen. Technisch gezien is dat niet bijzonder ingewikkeld, zeker niet in nieuwbouw. Ook niet voor installateurs. Dielen: “Zij moeten de leidingen leggen van en naar het regenwaterreservoir. Niet lastig, maar wel relevant voor installateurs om te kunnen. Het wordt al mondjesmaat toegepast, maar straks gaan ze het zeker tegenkomen.”

DRIE SYSTEMEN

In de vijf woningbouwprojecten, verdeeld over het hele land, gaat Heijmans drie verschillende, bestaande opvangsystemen aanleggen. Justnimbus is een systeem waarbij regenwater wordt opgevangen in een zak in de kruipruimte. Mijn Waterfabriek is een betonnen reservoir onder de grond. Bij het vergelijkbare Raintanks gaat het

“KLANTEN DAAROP WIJZEN”

“Denk jij er wel eens bij na als je de wc doorspoelt, Cor?” vraagt Vic. Cor reageert verbaasd. “Nou euh, nee. Eigenlijk niet.” “Of dat er altijd schoon drinkwater uit de kraan komt?”, vervolgt Vic. Nee, dat doet Cor ook niet, geeft hij toe. “Nou, ik ook niet”, grinnikt Vic. “Maar het is goed om dat wel te doen. Zo vanzelfsprekend is het allemaal niet. En straks misschien helemaal niet meer.” Vic heeft goed geluisterd naar wat Leon van Heijmans allemaal heeft verteld over regenwateropvang. “Daar ligt een mooie taak voor ons als installateurs, Cor. Ik ga onze klanten hier eens voorzichtig over informeren.”

om ondergrondse plastic reservoirs. Het regenwater uit deze verschillende reservoirs wordt vervolgens gebruikt voor het toilet, de wasmachine en de buitenkraan. Goed voor een substantiële besparing van drinkwater. “In Nederland gebruiken we dagelijks 130 liter per persoon, dat gaat terug naar zo’n 90 liter”, aldus Dielen.

BETALEN?

Niet ingewikkeld én heel duurzaam. Waarom dus deze systemen niet overal installeren? Maar er zitten veel haken en ogen aan, weet Dielen. Want wat is de milieu-impact van beton of plastic in de grond, hoe zit het met de wetgeving in deze, en vooral: wie gaat het betalen? Dielen: “Het kost tussen de 5000 en 10.000 euro per woning. Dat is zeker in de goedkope sector een probleem. Daar is simpelweg geen financiële ruimte. Punt daarbij is dat drinkwater heel goedkoop is, dus de investering verdient zich nauwelijks terug. Mensen moeten het doen vanuit een ideëel motief. Of de rijksoverheid moet het wettelijk regelen.”

Voor Heijmans is dat een zoektocht, erkent Dielen. “In de komende vijf projecten betalen wij, waar nodig, de extra kosten. Maar dat kunnen we niet blijven doen. Dus wij onderzoeken mogelijkheden, samen met onze partners. Subsidie hiervoor is een optie, of een rentekorting op de hypotheek. Daar valt nog wel een slag te maken.”

Hergebruik regenwater bespaart 50% op waterrekening

We gaan jaarlijks 2500 keer naar het toilet

Gemiddelde Nederlander doucht dagelijks 7,4 minuten

WERELDWIJD

VALLEN ER JAARLIJKS

7 MILJOEN(!) TELEFOONS IN TOILETPOT

80% NL NEEMT SMARTPHONE MEE NAAR HET TOILET

55% MANNEN IN NL KIEST VOOR ZITTEND PLASSEN

ELKE TOILETSPOELING

GEBRUIKT ONGEVEER 6 LITER WATER

BUITENSHUIS BLIJVEN MANNEN OVERIGENS LIEVER STAAN Een bad kost 3x zoveel water en energie als 5 min douchen

We brengen ongeveer 3 jaar van ons leven op het toilet door

Bron: Milieu Centraal, Besparingstips water en energie van Techniek Nederland, nu.nl, livios.be, Mooi Tegels en Sanitair

“MENSEN WILLEN EEN WARMTEPOMP VOELEN, HOREN EN BELEVEN”

ED TAKKEN Hoes Installatiebedrijven

Bij Hoes Installatiebedrijven in Lisse houden ze er vertrouwen in. Ondanks steeds veranderende overheidsregels heeft de warmtepomp volgens directeur Ed Takken nog steeds de toekomst. Daarom is de bestaande Baderie-showroom zelfs uitgebreid met een Warmtepomp Experience Center.

KOMT HET NOG GOED MET DE WARMTEPOMP?

“Ja hoor. Ik ben blij dat de verplichte hybride warmtepomp van tafel is. Door die verplichting kwamen er cowboys op de markt, die snel warmtepompen gingen plaatsen zonder goed advies of ontwerp. Dat maakte klanten huiverig. Daarom hebben we ons Warmtepomp Experience Center opgericht. Daar vertel ik mensen het echte verhaal: wat een warmtepomp wel en niet kan, welke oplossing bij een woning past en wat er allemaal bij komt kijken, qua installatie. Mensen willen voelen, horen en beleven hoe het werkt. Ze willen ontzorgd worden, niet alleen een apparaat kopen.”

WAT IS ER IN JULLIE EXPERIENCE

CENTER TE ZIEN?

“Alle soorten warmtepompen en afgiftesystemen, van bronboring en PVT-panelen tot lucht-water- en monoblocksystemen. Mensen horen hier hoeveel geluid een buitenunit maakt, ze voelen of er trillingen zijn en zien welke binnenunits er bestaan. Zo maken klanten een keuze op basis van ervaring, in plaats van alleen een brochure.”

MET WELKE VOOROORDELEN KOMEN

KLANTEN BINNEN?

“Dat we duur zijn, of dat warmtepompen niet werken. Veel wantrouwen komt door on-

duidelijk beleid uit Den Haag. Mensen denken dat ze verplicht van het gas af moeten, of dat ze straks niets meer terugkrijgen voor stroom van zonnepanelen. Ook denken sommigen dat een warmtepomp de hele dag veel herrie maakt en dat je huis nooit meer warm wordt. Ik leg dan uit hoe je juist slim kunt verwarmen en koelen. Bijvoorbeeld dat je overdag warmte kunt bufferen, als de stroom goedkoop is, en ‘s avonds de pomp een graadje lager kunt zetten als de prijzen hoog zijn. En dat een goed geïnstalleerd systeem stiller is dan veel mensen verwachten.”

WAAROM DE WARMTEPOMP LAGER ZETTEN?

“De stroomprijzen zijn het hoogst tussen 16.00 en 21.00 uur. Als je de warmtepomp overdag hebt laten draaien, kun je die warmte bufferen in je huis. Zo hoeft de pomp ’s avonds niet of nauwelijks meer aan en bespaar je flink op je energiekosten. Bovendien help je zo het elektriciteitsnet te ontlasten op deze piekmomenten. Het comfort blijft hetzelfde, want je huis is dan al op temperatuur.”

NOEM NOG EENS WAT VOORDELEN VAN EEN WARMTEPOMP?

“Het hoge rendement blijft het grootste voordeel. Met minder energie produceer je meer warmte. Uiteindelijk is het goedkoper dan gas. Bovendien draag je bij aan verduurzaming en een beter binnenklimaat. Koelen kan ook, maar

HOES: EERSTE KATHOLIEKE LOODGIETER

Hoes Installatiebedrijven uit Lisse bestaat sinds 1910 en begon als de eerste katholieke loodgieter in de regio. Ooit werden hier zinken pannetjes gesoldeerd om de oorlog door te komen, inmiddels is Hoes uitgegroeid tot een allround installatiebedrijf met negen medewerkers. Hoes richt zich op duurzame klimaattechniek, zoals warmtepompen, airco’s en zonneboilers, maar ook op klassiek loodgieterswerk. Denk aan dakbedekking en zinkwerk. Daarnaast heeft Hoes een Baderie-showroom voor badkamers en sanitair, waar klanten inspiratie opdoen en advies krijgen. De nieuwste trots is het Hoes Warmtepomp Experience Center, waar consumenten en professionals warmtepompen kunnen zien, horen en ervaren, voordat ze een keuze maken.

is lastiger. Ik zeg altijd: begin eerst met goede zonwering. Daarnaast heeft een warmtepomp geen verbranding en dus geen rookgasafvoer, wat bijdraagt aan veiligheid en lagere onderhoudskosten.”

JE BENT DE SPIL IN JE EIGEN BEDRIJF.

WAT DOE JE ALLEMAAL?

“Alles! Van opname en offertes tot werkvoorbereiding, planning, klantencontact en nazorg. Ik zie elke badkamer en elk warmtepompproject voordat we starten. Ook maak ik offertes, bestel ik materialen en doe ik de facturatie. Soms spring ik zelf bij, als we monteurs tekortkomen. Ik vind het belangrijk om feeling te houden met de praktijk. Zo weet ik precies waar klanten en collega’s tegenaan lopen.”

WAT MAAKT JE WERK ZO LEUK?

“De afwisseling en het contact met mensen. Elke dag is anders. Ik haal er voldoening uit als

ik een oplossing kan bieden waar mensen blij van worden. Daarnaast is het prettig om te werken met een leuk en enthousiast team.”

JULLIE HEBBEN OOK EEN BADERIE. IS SANITAIR EEN APARTE TAK VAN SPORT?

“Ja, maar het sluit naadloos aan bij onze installatietak en de warmtepomp. Mensen willen een mooie badkamer én goede techniek erachter. Dankzij de Baderie-organisatie kunnen we gebruikmaken van een sterke formule voor marketing en productpresentatie. Baderie helpt ons om zichtbaar te zijn en daar profiteert ook onze installatie en warmtepomptak van.”

VAN ORIGINE ZIJN JULLIE LOODGIETER?

“Ons bedrijf bestaat al sinds 1910. Na drie generaties Hoes ben ik negentien jaar geleden als ‘buitenstaander’ ingestapt. Dakwerk, zink, lekkages, wij doen het allemaal. Alles onder één dak, dat is onze kracht. Onze monteurs zijn breed opgeleid, van warmtepompen tot loodgieterswerk. We doen vrijwel alles zelf. Zo houden we de kwaliteit hoog en de lijnen kort.”

DAT BETEKENT DUS CONTINU BIJSCHOLEN?

“Dat is inderdaad belangrijk. Elk jaar volgt iedereen trainingen. Bijvoorbeeld voor F-gassen, zodat we warmtepompen volledig zelf kunnen installeren. Zo blijven we op de hoogte van alle ontwikkelingen

en kunnen we sneller en beter werken. Iedereen krijgt hier de kans zichzelf te ontwikkelen. Ik ga zelf vaak mee naar trainingen, omdat ik het leuk vind en up-to-date wil blijven.”

JE STOND IN HET VERLEDEN BIJ EEN

ROC VOOR DE KLAS. HOE WAS DAT?

“Superleuk. Ik gaf installatietechniek aan BBL-studenten. Maar ik ben gestopt door bureaucratie in het onderwijs. De school wilde dingen anders, zonder precies te weten wat ik deed. Dat frustreerde me. Jammer, want ik deed het niet voor het geld, maar uit pure passie. Studenten vonden het juist leuk dat ik praktijkervaring meenam.”

KOMT HET GOED MET DE AANWAS VAN JONGEREN?

“Er melden zich hier nog steeds jonge mensen spontaan aan. Enthousiasme werkt aanstekelijk. Het is belangrijk dat we jongeren eerlijk over het vak vertellen. Dat het een leuk en uitdagend vak is, dat meebeweegt met nieuwe technieken.”

MAKEN JULLIE AL GEBRUIK VAN AI?

“Jazeker. AI gaat veel veranderen. Nu gebruiken we het in onze 3D-ontwerpsoftware. Dat gaat steeds verder. Straks loopt een monteur met

TRAININGEN VOOR ENERGIECOACHES

In opdracht van drie gemeenten traint Ed Takken energiecoaches in de regio. Ed: “Dat zijn vaak vrijwilligers of vutters die namens gemeenten inwoners adviseren over verduurzaming. Ze komen bij mensen thuis en geven tips over kleine maatregelen zoals radiatorfolie, maar ook over grote stappen zoals isolatie en warmtepompen. Ik leer hen hier in het Warmtepomp Experience Center alles over warmtepompen, soorten bronnen en afgiftesystemen, zodat ze het echte verhaal kunnen vertellen. Het zijn vaak gemotiveerde mensen met veel levenservaring. Ze stellen goede vragen en willen echt snappen hoe het werkt. Het is belangrijk dat zij het juiste verhaal doorvertellen, want Google staat vol halve waarheden en misverstanden.”

een iPad een ruimte in en scant direct maten en type radiatoren. Dat scheelt veel tijd en denkwerk. AI kan nooit alles overnemen, maar wel ondersteunen, waardoor monteurs slimmer en efficiënter kunnen werken.”

JE BENT NU 56. WAAR STAAT HOES OVER VIJF TOT TIEN JAAR?

“Ik hoop nog tot mijn zeventigste met plezier te werken. Met mooie badkamers, duurzame installaties en volop ruimte voor ons bedrijf om mee te groeien met technologie.”

MASTER ISO AKS DE STILSTE DEMPER VAN NEDERLAND

OVERSIZED GELEVERD WAARDOOR

DEZE ALTIJD PAST EN GEMAKKELIJK IS TE INSTALLEREN

Deze Master ISO AKS energie-efficiënte flexibele geluiddemper is speciaal ontwikkeld om hoge en lage tonen te dempen in ventilatieof airconditioningssystemen. De binnenzijde is voorzien van een dunne non-woven binnenslang van polyester, die voorkomt dat glaswoldeeltjes in de luchtstroom terecht komen. Daar omheen de unieke Ecose isolatiewol die zorgt voor een hoge geluiddemping. Deze geluiddempers hebben een gekraalde rand met een overmaatse diameter van ca. 6 mm, waardoor deze gemakkelijk zijn te installeren.

Meer info: www.panflex.nl

FLEXIBELE OPLOSSINGEN VOOR EEN GEZOND EN VEILIG BINNENKLIMAAT

ALLEEN DENKEN AAN BROODTROMMEL”

Hij nadert zijn jubileum. Chef-monteur Raymon Kolthoorn uit

Biddinghuizen werkt bijna 25 jaar bij Unica Building Projects in Zwolle. Bijzonder is dat hij al jarenlang geen werkbus rijdt, maar een personenauto. Op dit moment rijdt Raymon dagelijks met collega’s naar zijn werk met de elektrische Kia Niro EV.

Niemand kijkt ervan op wanneer Raymon Kolthoorn met zijn elektrische auto bij een klus aan komt rijden. Of een auto ten opzichte van een werkbus niet onhandig is? Raymon: “Nee hoor. Wij werken met Unica Building Projects aan grote projecten, bijvoorbeeld in ziekenhuizen en op universiteiten. Op locatie staan altijd zes tot zeven grote kanbancontainers, met allemaal bakjes vol materialen. Van kabels tot kabelgoten. De groothandel levert de spullen op locatie, dus die hoeven wij niet te vervoeren. Ik heb heel soms wat gereedschap bij me, maar meestal alleen de broodtrommel. Wij houden zelf bij of materialen op raken en dan bestellen we die weer. Groot voordeel is dat je op deze manier duurzamer werkt. Je rijdt minder heen en weer met werkbusjes en het materiaal is voor iedere monteur beschikbaar.”

Raymon is blij met de Kia Niro EV. Bij Unica Building Projects rijden er nu twee. “Het is een comfortabele auto om te rijden en de snelle acceleratie is ook leuk meegenomen. Met een dashboard dat automatisch aangeeft wanneer de auto aan de lader moet, waarna de navigatie locaties op de route aangeeft die vrij zijn.”

Actieradius

De actieradius van de Kia Niro EV bedraagt volgens Raymon ongeveer 440 kilometer. “Maar dat is in de zomer. Als het in de winter koud is kan het zomaar 300 kilometer zijn. Dat is geen probleem. Over het algemeen is de actieradius ruim voldoende om op

en neer te rijden. Op de locatie waar we werken kunnen we vrijwel altijd de auto opladen. Snelladen kost ongeveer een half uur. Thuis kan ik de auto normaal opladen. Unica Building Projects heeft een laadpaal bij mijn huis laten plaatsen. Overigens haal ik ’s morgens altijd enkele collega’s op die meerijden naar het project.” Raymon Kolthoorn mag zijn auto ook privé gebruiken. “Ik betaal de bijtelling. Ik ben getrouwd en heb twee kinderen. De auto is groot genoeg om ermee op vakantie te gaan. Dat hebben we ook al gedaan en het beviel goed. Tussendoor opladen is niet erg. Het is meteen een pauze voor de kinderen.”

VIC: “KIA NIRO HEEFT STOERE UITSTRALING”

Vic is onder de indruk van de luxe Kia Niro EV, maar moet ook wennen dat Raymon als monteur doorgaans geen gereedschappen meeneemt. “Dan heb je volgens mij vaak het gevoel dat je iets vergeten bent. Maar het is natuurlijk wel fijner rijden in een gewone auto. En ik vind het mooi dat de witte auto met de bedrijfsnaam bestickerd is. Het zorgt voor een stoere uitstraling. Met deze auto denk je aan het milieu en kun je voor de dag komen bij de opdrachtgever. Die zou ik ook wel willen. Maar ja, hoe neem ik alle materialen dan mee?”

Raymon Kolthoorn van Unica Building Projects

Nefit Bosch heeft zijn nieuwe onderzoeks- en ontwikkelingscentrum in Deventer, met waterstoflab, officieel geopend. Vanaf 2029 wil Bosch cv-toestellen leveren die klaar zijn voor waterstof. In het R&D-centrum voert het bedrijf hiervoor duurtesten uit. Volgend jaar wil Essent bij Nefit Bosch een elektrolyser van 2,5 megawatt bouwen, die groene stroom uit de regio omzet in waterstof. Andere regionale bedrijven kunnen daar gebruik van maken. Nefit Bosch voert in het testcentrum, dat meer dan 3500 vierkante meter beslaat, ook functionele testen uit voor cv-ketels, warmtepompen en hybride systemen.

NEFIT BOSCH TEST MET WATERSTOF

ZORGEN OVER PERSONEEL

Bijna zeven op de tien technische bedrijven (68 procent) meldt een personeelstekort in 2025: 6 procent meer dan vorig jaar. Dit blijkt uit de TechBarometer van ROVC. Belangrijke oorzaken: steeds minder jongeren kiezen voor techniek, vergrijzing en grote concurrentie van andere sectoren bij het werven van personeel. Waldo Linders, directeur opleidingen & trainingen bij ROVC, zegt: “De vijver waarin we vissen wordt steeds kleiner, de strijd om technisch talent heviger. Dit is een probleem voor de hele samenleving. De technieksector is de motor van onze economie, een onmisbare pijler voor welvaart en welzijn.”

MEETAFDELING NAAR ALMERE

Groothandel Hitma heeft zijn werkzaamheden voor meet- en regelinstrumenten van Purmerend naar Almere verplaatst. De vestiging in Purmerend, het voormalige adres van Atal, sloot in september. Met het samenbrengen van de serviceteams en expertise op instrumentatiegebied in Almere, wil Hitma de klant efficiënter bedienen. De locatie aan de Antennestraat 26 wordt verbouwd en uitgebreid. Mensen kunnen er terecht voor onderhoud, beheer, reparatie, kalibratie en justering van HVAC-meetinstrumenten.

GENERATOR MET WATER

De Aquastroke, de nieuwe fossielvrije generator van Vattenfall en Feenstra, draait op een mix van water (70 procent) en bioalcohol (30 procent). Hij zou stille en krachtige stroom leveren en ‘een veel schonere verbranding dan conventionele generatoren’. De Aquastroke heeft een gepatenteerd brandstofsysteem met een hoge compressieverhouding en staat op platen van CO2-negatief beton. De samenwerkende bedrijven laten weten dat ze op het punt staan deze techniek op de Europese markt te brengen.

VERSPILLEN VAN WATER HARDNEKKIG

Volgens internetpanel PanelWizard vindt 62 procent van de Nederlanders waterverspilling een serieus probleem, waar iets aan gedaan moet worden. Dit zou echter niet vaak tot verandering van eigen gedrag leiden. 52 procent van de ondervraagden vindt dat ze hier thuis al genoeg aan doen, aldus PanelWizard. Het internetpanel onderzocht het in opdracht van Waterpompshop.nl. De waterpompspecialist trekt daaruit de conclusie dat veel mensen het probleem erkennen, maar zich niet genoodzaakt voelen meer maatregelen te nemen. “Als iedereen op die manier denkt, verandert er niets. Dus blijven we water verspillen en ons daarover zorgen maken”, zegt oprichter Niels van de Ven van Waterpompshop.nl.

Warmtenet: zorgenkind

Vic: “Komt het goed met het warmtenet? Vind ik een lastige. Woningcorporaties hebben gezegd dat ze huurders geen garanties kunnen geven over hoeveel ze op de lange termijn voor het net moeten betalen. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) onderzocht het. Vanwege zorgen over de betaalbaarheid zijn huurders terughoudend in het geven van toestemming. ‘Dat vertraagt de warmtetransitie’, meldt de ACM. In 2050 moeten alle woningen aardgasvrij zijn. Die doelstelling lijkt onhaalbaar als het warmtenet zich buiten de markt prijst. Lagere tarieven zijn nodig. Het is wat dat betreft het een of het ander.”

VIEGA: TWEEDE FABRIEK IN VS

Viega LLC heeft een nieuwe fabriek met seminarcentrum geopend in Mantua. Met de nieuwe productiefaciliteit van 20.400 vierkante meter, die circa 178 miljoen dollar kostte, breidt de Viega Group zijn productiecapaciteit in Amerika verder uit. Na de fabriek in McPherson is dit de tweede van de multinational in de VS. “Ondanks de uitdagingen blijft Noord-Amerika een centrale markt in onze groeistrategie”, aldus directeur Markus Brettschneider van de Viega Group. Hij ziet vooral veel potentieel in metalen persfittingen voor sanitair en verwarming. Het nieuwe seminarcentrum, waar vakmensen en partners de Viega-systemen in de praktijk leren kennen, is een van de 24 van het bedrijf, wereldwijd.

“ROL INSTALLATEUR BIJ REGENWATER NOG BELANGRIJKER”

Het klimaat verandert, de temperatuur, maar ook de regenintensiteit. Periodes van droogte worden vaak gevolgd door stortregens. Dat regenwater moeten we opvangen. Om het riool te ontlasten, maar ook omdat het een goed alternatief is voor het schaars wordende drinkwater.

Key accountmanager Frank Pronk van Wavin, producent van duurzame oplossingen voor drinkwaterdistributie, over de mogelijkheden en de rol van de installateur.

Klimaatverandering, dat kennen we Frank. En nu moeten we ook weer wat met regenwater?

“Ik snap de gedachte van ‘nou dat weer’. Maar het is echt belangrijk. Na een warme periode kan je erop wachten dat de regen losbarst. De grond is te droog om alles op te nemen, dus veel water verdwijnt in het riool. Dat kan het riool vaak niet meer aan, met alle gevolgen van dien. Maar bovendien kunnen we dat regenwater goed gebruiken. Drinken gaat nog net niet, maar het is heel schoon.

Geschikt voor de tuin en het toilet, maar ook voor douche en wasmachine. Hier gaan we zeker naartoe in de nabije toekomst.”

Dus twee vliegen in één klap? Riool ontlast, minder drinkwater nodig.

“Precies. Want drinkwater wordt steeds schaarser. Straks kunnen nieuwe wijken misschien niet eens een wateraansluiting krijgen. Dus moeten we naar alternatieven. Met opslag en gebruik van regenwater kunnen we het drinkwaterverbruik fors

verlagen. Ook zijn er inmiddels wettelijke regels voor hoeveel regenwater naar het riool mag.”

Maar Frank, dit is toch niet het probleem van installateurs?

“Ik weet dat veel installateurs dat zo zien. Die leggen gewoon een regenpijp naar het riool, klaar. Maar zo simpel is het niet meer. De taak van installateurs wordt nóg belangrijker. Ze moeten oplossingen bieden waarmee regenwater kan worden opgevangen, vastgehouden en her-

Water vasthouden? Hoe dan?

4

“Bijvoorbeeld in een ondergronds krattenstelsel. Van daaruit wordt het water weer mondjesmaat teruggevoerd naar het grondwater. Zo blijft dat grondwater beter op peil en kunnen ook gewassen beter groeien. Voor steden zijn er weer andere oplossingen. Zo heeft Wavin de zogenoemde blauwgroene daken. Die eerste is een waterbergend dak, met een bassin om het water vast te houden. De andere een dak met beplanting.”

En iedere gemeente heeft zijn eigen regels, hoorden we. Ook lekker handig.

in. Ook omdat de rioolwaterzuivering dat schone regenwater eigenlijk liever niet wil hebben, dit kost extra capaciteit en brengt kosten met zich mee. De ene gemeente eist dat je de eerste 70 millimeter regenwater per vierkante meter moet bergen. In andere gemeenten gelden weer andere cijfers. Dat maakt het werk van installateurs lastiger. Ze moeten per gemeente de regels uitzoeken. Ook omdat zij uiteindelijk juridisch verantwoordelijk zijn voor de juiste installatie en materialen.”

6

Ook dat nog, dus installateurs lopen risico?

7

“Er moet een dubbel waterleidingsysteem komen. In nieuwbouw zien we al initiatieven ontstaan, zodat je regenwater kan gebruiken voor de wasmachine, het toilet en zelfs de douche. Maar de douche moet natuurlijk ook werken als er geen regenwater beschikbaar is. Dus dat is best complex. In bestaande bouw is het sowieso natuurlijk heel lastig, een tweede installatie voor het regenwater. Bij renovatie zou het kunnen, dat hangt af van de omvang ervan.”

5

“Tja, daar moeten we simpelweg mee dealen. We hebben het dan over de zogenaamde Omgevingswet, die iedere gemeente zelf moet invullen. Bijvoorbeeld over het bergen van regenwater. Niet alles mag meer het riool

“Installateurs denken vaak dat het wel losloopt. Maar ze zijn verantwoordelijk tot aan de erfscheiding. Als blijkt dat niet aan de wettelijke normen wordt voldaan, dan moet de installateur kunnen aantonen welke materialen en constructies zijn gebruikt. Dus goed documenteren is essentieel. Alleen dan ben je niet aansprakelijk bij problemen of calamiteiten.”

Hoe kan je in een woning eigenlijk drinkwater en regenwater scheiden?

“Dat wil natuurlijk niemand, want drinkwater moet voor iedereen beschikbaar zijn. Maar er komt een tijd dat er niet meer voldoende is, dat waterbedrijven de grote vraag niet meer aankunnen. De verwachting is dat de prijs dan omhooggaat. Dat is een extra reden om nu al te investeren in opvang van regenwater”, zegt Frank. gebruikt. Zij zijn de vakmensen die daarvoor de kennis in huis moeten hebben en de installaties gaan aanleggen. Wavin en andere gespecialiseerde bedrijven helpen hen met de beste oplossingen.”

Tjonge, het wordt er voor de installateur alweer niet makkelijker op?

8

“Nieuwe regels, nieuwe producten, het is schakelen. Maar we kunnen er niet omheen, de markt gaat erom vragen. Maar geen stress, het is niet ingewikkeld. En het levert simpelweg meer werk op. Dus installateurs, verdiep je erin, adviseer je klanten. Wees je bewust van de kansen die dit oplevert. En werk samen met ons of andere producenten voor het beste resultaat.”

VIC: “FINANCIËLE PRIKKEL ONTBREEKT”

“Drinkwater is te goedkoop”, dreunt Vic op. Elders in dit blad zegt Leon Driessen van bouwbedrijf Heijmans het al. “En ook Frank Pronk van Wavin noemt het. Door de lage prijs ontbreekt de financiële prikkel om zuinig te zijn met drinkwater, of om te investeren in regenwateropvang. Terwijl dat hoognodig is”, stelt Vic vast. Cor wijst erop dat Frank denkt dat drinkwater juist duurder wordt.

WAAROM DE HYBRIDE WARMTEPOMP

GEEN WC-EEND IS

Margot Snip werkt bij Installatiebedrijf Feenstra. Ze verkocht jarenlang warmtepompen, maar had er zelf geen. “Het is het verhaal van ‘Wij van WC-Eend adviseren WC-Eend’. Maar ik wil eerst zelf voelen of het werkt.” Sinds januari 2024 heeft ze een warmtepomp in huis. En ze is om. Cor en Vic gingen op bezoek – met vragen én twijfels.

Margot Snip

Cor parkeert zijn Toyota bij een tussenwoning in Emmeloord met uitzicht op kabbelend water. Vic stapt uit en zet zijn zonnebril op. “Hier woont Margot Snip?”, vraagt hij. “Ja”, zegt Cor. “Ze werkt bij Installatiebedrijf Feenstra. En sinds januari draait een hybride warmtepomp bij haar thuis.” Nieuwsgierig loopt Vic achter hem aan.

De deur zwaait open en Margot verwelkomt de twee mannen met een brede glimlach. Binnen straalt het huis karakter uit. “Ik ben kritisch”, zegt ze zonder omwegen. “Ik ben echt een zeikconsument. En juist daarom snap ik de klant zo goed.” Margot werkt al elf jaar bij Feenstra, waarvan zeven jaar op de salesafdeling. “Langzaam ben ik meegenomen in het hele duurzaamheidsverhaal. Eerst dacht ik: ja hoor, 80 procent besparing, dat zal wel. Maar je blijft nieuwsgierig en kritisch. Dus dan wil je het zelf ervaren.”

Alleen hybride

Sinds januari draait de hybride warmtepomp. “Feenstra doet momenteel alleen hybride”, legt Margot uit. “Hiermee kunnen we veel meer consumenten aan een duurzame oplossing helpen. Niet elke woning is al geschikt voor all-electric. En de installatie van een all electric warmtepomp is een veel grotere klus dan die van een hybride variant.”

Ze zegt het met kennis van zaken. Margot is meer dan tevreden over haar hybride warmtepompsysteem. “We wonen met z’n tweeën. Ons gasverbruik was niet

COR: “Je was eerst wat sceptisch?”

extreem hoog, maar het verschil met hoe we het nu hebben geregeld, is bizar. De vloerverwarming is constant warm, de lucht is droger en de thermostaat staat altijd op 20 graden. Daar komen we niet meer aan.” Cor krabbelt aantekeningen in zijn boekje. “En je was eerst sceptisch?”, vraagt hij. Margot: “Zeker. Ik dacht: leuk verhaal, maar werkt het ook echt? Nu zie ik het in de cijfers. Het verschil is verbluffend.” Vic wijst naar een hoekje in de tuin. “Die buitenunit, hoor je die veel?”, wil hij weten. “Je hoort hem”, zegt Margot. “Maar ik vind het niet storend. Ik hoor de bootjes die voorbij varen ook. Je kunt de buitenunit ook wrappen als je hem mooier wil maken, maar bij ons staat hij uit het zicht.”

Sporten met stroom

Ook thuis draait het bij Margot en haar man veel om energie en verbruik. “We hebben acht zonnepanelen. Ik probeer mijn stroomverbruik en stroomopwekking

gelijk te houden. Met de app van de P1-meter kun je alles volgen. Soms zet ik apparaten bewust uit of aan. Dat is een sport geworden, een hobby zelfs. Ik zit er echt bovenop. Je wilt niet te veel terugleveren. Typisch Nederlands hè? Wat het ook is: ik ben fanatiek. Als je het doet, moet je het goed doen. Ik wil niet onnodig een energiemaatschappij spekken.”

Vic knikt. “Ik merk dat je er helemaal in zit”, stelt hij vast. “Ik heb veel klantcontact”, reageert Margot. “Dan ben ik ook erg nieuwsgierig naar de ervaring en hoe mensen omgaan met energie. En het helpt echt als je weet hoe iets werkt. Ik laat zien hoe ik het zelf doe. ‘WC-Eend adviseert WC-Eend’, zeg ik dan. Maar het ís echt zo. Je kunt het pas overtuigend uitleggen als je het zelf hebt meegemaakt.”

Comfort telt ook

Op de vraag of ze ooit helemaal van het gas af wil, schudt ze haar hoofd. “Nee, dat hoeft van mij niet. Hybride is prima. Comfort telt, en dat hebben we nu. Geen tocht meer, geen natte ramen. Het is altijd behaaglijk in huis.” Cor klapt zijn boekje dicht. “Nog tips voor mensen die niet weten waar ze moeten beginnen met besparen?”, vraagt hij. Margot knikt direct. “Ga naar het energieloket van de gemeente voor onafhankelijk advies. Wij zijn bij Feenstra eerlijk en realistisch, maar het is goed om meerdere perspectieven te horen. En lees je van tevoren goed in. Bijvoorbeeld op zorgeloos.nu, met veel achtergrondinformatie, actuele artikelen en praktische tips voor een duurzaam huis.”

Vic glimlacht. “Handig. Maareuh… Dat hele verhaal over WC-Eend zegt mij niets”, biecht hij op. “Ik Google het straks wel even. Er is vast iets over te vinden.”

P1-METER: INZICHT IN JE VERBRUIK

Margot houdt haar energieverbruik scherp in de gaten met een P1-meter van HomeWizard. Dit kastje in de meterkast maakt verbinding met een app op je telefoon. Zo zie je realtime hoeveel stroom je verbruikt en hoeveel gas je nog gebruikt. “Ik ben gek op cijfertjes”, zegt Margot. “Met die app zie ik precies wat mijn warmtepomp vraagt. Het geeft inzicht, bewustwording, en het is nog leuk ook. Voor 30 euro heb je al zo’n meter. Het is de eerste stap naar slimmer omgaan met je energie.”

Panama geluiddemper

ULTIEME DEMPER VOOR MONOBLOCK WARMTEPOMP

Met de opkomst van ventilatielucht monoblock warmtepompen ontstaan nieuwe uitdagingen op het gebied van thermische en akoestische isolatie. Panflex introduceert de Panama geluiddemper: een oplossing die beide problemen effectief aanpakt.

De Panama geluiddemper van Panflex is dé oplossing voor geluidsoverlast, condensvorming en energieverlies – veelvoorkomende uitdagingen bij ventilatielucht monoblock warmtepompen en WTW’s. Deze geluiddemper is specifiek ontworpen om deze problemen bij zowel de aanvoer als afvoer van lucht effectief aan te pakken.

Met een focus op efficiëntie, prestaties en duurzaamheid biedt de Panama geluiddemper installateurs een innovatieve oplossing die voldoet aan de hoogste eisen van moderne installaties.

DAMPDICHT

De geluiddemper onderscheidt zich door zijn dampdichte PVC binnenslang, die condensvorming voorkomt en warmteverlies tegengaat. Condens ontstaat wanneer warme, vochtige lucht een koud oppervlak raakt, wat vaak voorkomt bij warmtepompen en warmteterugwininstallaties, door de grote temperatuurverschillen tussen aan- en afvoer van lucht.

De geluiddemper heeft ook een dampdichte aansluiting met een isolatiekraag, die zorgt voor een luchtdichte en efficiënte verbinding.

GEBRUIKSGEMAK

Bij de ontwikkeling van de Panama geluiddemper is zorgvuldig nagedacht over de installatie. De metalen aansluitbussen met dubbele lippenring zorgen voor een snelle, stevige en probleemloze montage. Daarnaast zijn deze aansluitbussen voorzien van een dampdichte isolatiekraag, die lucht- en vochtlekkage volledig voorkomt.

Dit resulteert in een betrouwbare verbinding en draagt bij aan de efficiëntie en levensduur van het systeem. Het flexibele ontwerp maakt het mogelijk om de geluiddemper eenvoudig te plaatsen, zelfs op moeilijk bereikbare locaties. Of het nu gaat om compacte ruimtes of complexe installaties, de Panama geluiddemper biedt altijd een praktische en gebruiksvriendelijke oplossing.

TECHNISCHE EIGENSCHAPPEN

• PVC binnenslang

• Ecose isolatiewol 25 mm / 19 kg/m³

• PVC/aluminiumlaminaat buitenslang

• Werkdruk max. 2.500 Pa

• Luchtsnelheid max. 30 m/s

• Temperatuurbereik -30°C / +80°C

• Warmtegeleiding glaswol Rd = 0.69 m² K/W

• Warmteweerstand glaswol 0.036 W/(m·K) Info: panflex.nl

CALEFFI DIRTMAGPRO® VUILAFSCHEIDER

Merk: CALEFFI

Productnaam: DIRTMAGPRO®

Productgroep: VUILAFSCHEIDERS

CARLO LANZA

Helm-Ruijgt installaties

+ Eenvoudige montage, zowel horizontaal als verticaal op het leidingwerk

+ Handige magneetfilter die makkelijk te reinigen is

Eigenlijk geen minpunten. Misschien boven en onder bij koppeling een Ballofixafsluiter voor het nog makkelijker reinigen

Hoe heb je de installatie ervaren in vergelijking met andere vuilafscheiders?

Ik was al bekend met de Caleffi vuilafscheider, maar deze is verbeterd.

Wat vind je van de werking en effectiviteit tijdens en na de ingebruikname?

Deze is makkelijk open te maken met bijgeleverde sleutel, waardoor hij eenvoudig te reinigen is.

Voor welk type installatie zou je de DIRTMAGPRO® aanbevelen, en waarom?

Ik adviseer deze altijd bij een warmtepompinstallatie om de levensduur te verlengen. Maar ook bij oude cv-installaties.

WILLEM SEINE

Deltion College

+ Makkelijke montage

+ Filter makkelijk schoon te maken

− Niet te zien hoe fijnmazig de filter is

Hoe heb je de installatie ervaren in vergelijking met andere vuilafscheiders?

Beter te onderhouden.

Wat vind je van de werking en effectiviteit tijdens en na de ingebruikname?

Installatie was goed doorgespoeld. Tot nu weinig vuil.

Voor welk type installatie zou je de DIRTMAGPRO® aanbevelen, en waarom?

Cv-installatie.

DIRTMAGPRO®: dubbele magneet, dubbele efficiëntie

Voor installaties waar een grotere vervuiling aan de orde is, biedt DIRTMAGPRO® de perfecte oplossing. De kunststof vuilafscheider met dubbele magneet verwijdert vuil en magnetiet efficiënt, voor schoon systeemwater en een optimale duurzame werking van de verwarmingsinstallatie.

JULIAN PIJNENBURG SVD

+ Je kan hem van binnen helemaal reinigen + Zowel horizontaal als verticaal als aansluiting te maken

Hoe heb je de installatie ervaren in vergelijking met andere vuilafscheiders? Heel makkelijk aan te sluiten en doordat de vuilafscheider los is, is hij makkelijk met koppeling vast te zetten.

Wat vind je van de werking en effectiviteit tijdens en na de ingebruikname? De twee magneten werken goed en halen veel vuil eruit.

Voor welk type installatie zou je de DIRTMAGPRO® aanbevelen, en waarom? Voor verwarming.

JOOP LEFFERS

W&S NEN keuringen

+ Verpakking en inhoud compleet en zeer verzorgd

+ Duidelijke handleiding en degelijk uitgevoerd

− Vuilfilter is vrij zwaar, leiding goed beugelen

Hoe heb je de installatie ervaren in vergelijking met andere vuilafscheiders?

Installatie is gemakkelijk, wel rekening houden met gewicht en afmetingen van het vuilfilter.

Wat vind je van de werking en effectiviteit tijdens en na de ingebruikname?

Installatie was op een oude cv-installatie met stalen buizen. Behoorlijk wat ijzervijlsel eruit gehaald.

Voor welk type installatie zou je de DIRTMAGPRO® aanbevelen, en waarom? Cv-installatie met stalen buizen.

SPECIFICATIES

Aansluitmaten:

Temperatuurbereik: 0-90 °C

Maximale gebruikte vloeistof: Water, glycoloplossingen

Maximaal glycolpercentage: 30%

Magnetische inductie lussysteem: 2 x 0,3 T

Magnetische inductie centraal invoersysteem: 4 x 0,485 T Vuilafscheiding: t.e.m. 5 μm

Materiaal: Technopolymeer

Filteropties: Intern element + 2 magneten

Reinigen: Aftapkraan

Installatie: Horizontaal of verticaal

Onderhoud: Periodieke reiniging

Toepassing: Verwarmings- en koelinstallatie

Toegangspunt additieven: Ja

Isolatie beschikbaar: Ja, optioneel

OORDEEL TESTPANEL:

KEUZE VOOR DE W WAS PUUR TOEVAL’’

SJORS VOSKUIJL

W-leerling en assistent-monteur

CV VAN

SJORS VOSKUIJL (28)

BEDRIJF:

Van der Sluis

Technische Bedrijven

FUNCTIE:

Assistent-monteur, leerling

OPLEIDING:

Eerste jaar pabo, Niveau 2 monteur

ZWEMDIPLOMA

A en B

WERKERVARING

Tankstation, onderwijs, krantenwijk, komkommerkwekerij

WEKKER

5.20 uur

ONTBIJT

Op het werk een banaan en breakers (yoghurt)

STERKSTE PUNT

Communicatie

MINDER GOED

Te perfectionistisch

VAKLITERATUUR

Boeken van school

CV OF WARMTEPOMP

Cv

VAN PABO STUDENT

NAAR LEERLING IN DE WERKTUIGBOUWKUNDE. HOE IS HET ZO GEKOMEN?

“Ik wilde altijd voor de klas staan en volgde daarom de pabo. Maar ik merkte dat ik het niet in me had om jonge kinderen les te geven. Daarom ben ik gaan werken bij een tankstation, waar ik af en toe leidinggevende taken mocht oppakken. Ik bleef twijfelen. Mijn zwager, die in de techniek werkte, vroeg me om eens mee te lopen. Dat heb ik gedaan. Het was een geweldige dag en ik was verkocht.”

WAT MISTE JE IN HET ONDERWIJS EN HET WERK IN HET TANKSTATION?

“In het onderwijs ben je veel bezig met politiek gedoe en gesprekken met ouders. Voor de klas staan vond ik leuk, maar alles eromheen niet. Bij het tankstation werkte ik puur voor het geld.”

“Bij techniek dacht ik aan grote installaties en ketels”

EN WAT TROK JE BIJ TECHNIEK OVER DE STREEP?

“Ik had er weinig beeld bij. Ik dacht bij techniek aan grote installaties en ketels, maar het bleek anders. Leidingwerk en mooie installaties maken. Ik geniet er iedere dag van. Het is mooi om met je handen bezig te zijn en je ziet direct resultaat. Hoe leuk wil je het hebben?”

WAT VOND JE OMGEVING ERVAN DAT JE DEZE SWITCH MAAKTE?

“Die was verbaasd. Ook mijn vader was verrast, maar steunde me wel. Veel mensen zeiden: ‘Zonde van je studie.’ Maar ik vond in de techniek een stuk plezier. Dan is het nooit zonde.”

HOE KWAM JE BIJ TOP TERECHT?

“Via Van der Sluis Technische Bedrijven. Als je je daar aanmeldt, kom je automatisch bij opleidingsbedrijf TOP. Dat is een initiatief van Van der Sluis. Je krijgt eerst een introductie en vervolgens kom je er één keer in de maand terug om zaken bij te spijkeren. Normaal krijg je als nieuwe leerling ook vier weken introductie. Maar ik had al op hbo-niveau gestudeerd. Ik mocht meteen aan de slag. BBL, vier dagen werken, één dag leren bij opleiding Deltion. Inmiddels heb ik de opleiding Monteur werktuigkundige installaties niveau 2 versneld afgerond en ga ik verder met niveau 3. Het valt me allemaal niet tegen.”

LEER JE MEER OP SCHOOL OF OP DE BOUW?

“In de praktijk leer je het meeste. Je bent elke dag bezig en ziet wat jouw werk doet in het geheel. Op school krijg je de theorie en dat is ook belangrijk, maar op de bouw komt alles samen en snap je beter hoe systemen werken.”

JE HEBT GEKOZEN VOOR WERKTUIGBOUWKUNDE. WAAROM JUIST DE W?

“Puur toeval. Maar ik vind het wel leuk. Al pakken we er soms ook E-werkzaamheden bij. Overal hangt een draadje aan. De W spreekt me aan omdat het leuk is om te werken aan warmtepompen en eindinstallaties.”

WAT VIND JE HET MOOISTE WERK OM TE DOEN?

“De afmontage van badkamers, toiletten en warmtepompen. Dan zie

Jij hebt de beste praktijkbegeleider

Wij halen hem of haar op het podium

Nomineer jouw praktijkbegeleider voor TopCoach van het Jaar

STEM OP JOUW FAVORIET

De twee shortlists met genomineerden voor de verkiezing ‘Installatiebedrijf van het Jaar’ zijn bekend. Tot 31 oktober kan er opnieuw gestemd worden! installatiebedrijf van het jaar

Breng jouw stem uit op: installatiebedrijfvanhetjaar.nl OF

Sponsoren:

FILMPJES OP SOCIAL MEDIA

Hoe maak je techniek aantrekkelijker voor jongeren? Volgens Sjors is beeldvorming heel belangrijk: “Laat bijvoorbeeld met filmpjes en op social media zien hoe leuk en veelzijdig het vak is. Jongeren kopiëren hun ouders, dus betrek gezinnen daarbij. Zo rolt de liefde voor techniek vanzelf door naar een nieuwe generatie.” Ook het zelf ervaren helpt volgens Sjors. “Bezoek open dagen en neem je kinderen mee. Bij ons zijn de kinderen van medewerkers die dagen welkom om te komen knutselen. Daar begint techniek al.”

je meteen wat je hebt gemaakt. Dat geeft veel voldoening.”

HOE WIL JE JE VERDER ONTWIKKELEN?

“Ik wil eerst monteur worden en daarna doorgroeien tot voorman. Maar ik overweeg ook E-opleidingen te gaan volgen. Ik kijk elk jaar opnieuw wat er op me afkomt.”

HOE BELANGRIJK IS GOEDE BEGELEIDING OP DE WERKVLOER?

“Bij Van der Sluis word je aan de hand meegenomen. Mijn voorman had veel geduld en gaf me het vertrouwen om fouten te maken en vragen te stellen. Volgens mij draait daar alles om. Leerlingen moeten zich veilig voelen, fouten maken en vragen stellen, zonder direct kritiek te krijgen.”

JE HEBT OOK EEN WELKOMSTDAG

GEHAD BIJ VAN DER SLUIS. HOE WAS DAT?

“Je leert het bedrijf op die manier goed kennen. Van der Sluis voelt echt als een familiebedrijf. Tijdens de welkomstdag leer je wat over de geschiedenis en de mensen. Je voelt je direct onderdeel van het team.”

WAT ZOU JE JONGE ZIJ-INSTROMERS AANRADEN DIE NOG TWIJFELEN OVER TECHNIEK?

“Je moet het gewoon proberen. Loop eens een dag mee en bezoek open dagen. Je komt er snel achter of het iets voor je is.”

WAT IS JOUW STIP AAN DE HORIZON?

“Ik doe het allemaal stap voor stap. Mijn eerste doel was het eerste papiertje halen. Dat is gelukt. Nu ga ik voor niveau 3. Misschien groei ik door naar voorman, maar veel verder vooruit kijk ik niet. Ik besef dat dit fysiek zwaar werk is. Dus na verloop van tijd kijk ik hoe ik er voorsta…”

OF JE GAAT STRAKS VOOR DE KLAS STAAN ALS TECHNIEKDOCENT?

“Haha, goed idee. Al is dat volgens mij ook pittig, met de doelgroep die dan in de klas zit. Maar ik houd ervan om dingen uit te leggen. Wie weet wat de toekomst brengt.”

“

Lex Konijn van HR naar techniek:

GEEN TYPE DAT GRAAG OP KANTOOR ZIT”

Lex Konijn (29) leek hard op weg naar een carrière in HR of horeca. Maar écht gelukkig werd hij toen hij koos voor een job in de techniek bij Feenstra. “Elke keer als ik een ketel netjes installeer, voel ik mij echt een vakman.”

JE BENT TECHNICUS WERKTUIGKUNDIGE INSTALLATIES. WAT HOUDT DAT IN?

“Ik installeer verwarmingsketels en rookgasafvoerkanalen bij mensen thuis en voor de zakelijke markt. Dat is meer dan alleen een ketel ophangen, want juist de details maken het verschil. Zo sluit je vaak aan op bestaande installaties.”

MOOI WERK?

“Dat is het zeker. Je werkt met je handen én je hoofd. Ik ben geen type dat graag op kantoor zit. Ik heb veel verschillende baantjes gehad en dan was ik na een dag werken altijd fysiek én mentaal op. Nu ben ik vaak alleen fysiek moe, maar vooral voldaan.”

WAT DEED JE HIERVOOR?

“Ik heb een hbo-opleiding human resource management afgerond. Bijna was ik horecaondernemer geworden: het scheelde een haartje of ik had een bestaand horecabedrijf overgenomen, maar ik kreeg het financiële plaatje niet rond.”

TERUG NAAR DE SCHOOLBANKEN, BESLOOT JE TOEN?

“Ik heb in 2,5 jaar de monteursopleiding op niveau 2, 3 en 4 afgerond. Ik werkte vier dagen per week en ging één dag naar school. Eerst in Amsterdam voor niveau 2 en 3, daarna in Amersfoort voor niveau 4.”

WERKEN EN LEREN TEGELIJK. JE KON DIRECT AAN DE SLAG?

“De eerste tijd was ik servicemonteur. Nadeel daarvan is dat je altijd alleen werkt en vaak in het weekend. Ik ben een sociaal dier. Wil collega’s om me heen. Daarom ben ik overgestapt naar installatie.”

VOEL JE WAARDERING VOOR JE WERK?

“Nou en of. Ik merk dat er steeds meer respect is voor mensen die met hun handen werken. Je komt bij klanten over de vloer die niets van ketels weten. Als je dan de ketel netjes hebt geïnstalleerd, zijn zij blij en voel je je echt een vakman.”

WAT VOOR CIJFER GEEF JIJ JOUW BAAN?

“Een 9! Ook het salaris en de secundaire arbeidsvoorwaarden zijn top – van vakantiegeld tot de extra’s. Daaraan merk je dat je baas blij met je is.”

EN JE TOEKOMST?

“Ik heb hier mijn STEK-certificaat gehaald. Dat stelt me in staat om met koudemiddelen en warmtepompen te werken. Ik wil dit werk nog tientallen jaren blijven doen en dan moet je meegaan met de tijd. Gelukkig biedt een groot bedrijf als Feenstra veel mogelijkheden om door te groeien.”

Bron: demakersvanmorgen.com/Techniek Nederland

Foto’s: Sander van der Torren

Lex Konijn (links)

Wat je met regenwater kunt doen

WILDKAMP PRAAT JE BIJ

Met goed gefilterd regenwater kun je de wasmachine laten draaien, het toilet spoelen en de tuin besproeien. Je kunt zelfs kraanwater maken van hemelwater. Toch is het gebruik van regenwater hier nog niet volledig ingeburgerd. Technisch groothandel Wildkamp probeert dat taboe te doorbreken.

Er zijn mensen die geloven dat filtering van regenwater voor gebruik geen groot verschil maakt. Dat is een misverstand, zegt vestigingsleider Rick van Dijken van Wildkamp Roden. “De filtering is essentieel. Je wil dat het water zo schoon mogelijk via de regenpijpen de watertank ingaat. Op die manier kun je het veilig en hygiënisch in het huishouden gebruiken, bijvoorbeeld voor de wasmachine en de spoeling van het toilet.”

Reductie watergebruik

Wildkamp heeft complete hemelwaterafvoersystemen en een uitgebreide productenlijn voor hergebruik van regenwater. De groothandel koestert daarnaast zijn adviserende rol. Van Dijken: “Zo vertellen we klanten over de kwaliteit van een watertank en leggen we uit wat je met een tank kunt doen. We leveren maatwerk.” De groothandel ondersteunt ook installateurs. “Als je bij ons een regenwaterhergebruiksysteem aanschaft, krijg je ons advies er gratis bij. We denken oplossingsgericht mee.”

Nederland loopt niet voorop met het hergebruik van regenwater, constateert Van Dijken. En dat in tijden van waterschaarste. Een gemiste kans, vindt hij. “Drink-

waterbedrijven zoeken vooral naar nieuwe winwatergebieden. Terwijl we juist zouden moeten inzetten op reductie van watergebruik. In België hebben ze het plaatsen van een regenwatertank verplicht gesteld. Het dagelijkse waterverbruik is er gedaald van 130 liter naar 89 liter per persoon. Nogal een verschil.”

Huis voeden met regenwater

Wildkamp levert in samenwerking met Drop2Drink een filtersysteem waarmee het hele huis kan worden gevoed met regenwater. Met het systeem kan hemelwater ook worden omgezet in drinkwater. Van Dijken: “Dat wordt op dit moment nog niet veel toegepast. Drinkwater is nog te goedkoop. Waarom zou je dan iets anders proberen?” Het is deels een mentale kwestie, weet Van Dijken. “We moeten de overtuiging krijgen dat goed gefilterd regenwater een bruikbare bron is. Bij waterbesparende sanitaire toepassingen begint dat besef te komen. Nu door. Het gebruik van regenwater in het huishouden zou gewoon moeten worden. Alleen al uit het oogpunt van zuinigheid. Het wordt een mooie uitdaging om dat voor elkaar te krijgen.”

Het hoofdkantoor van Wildkamp is bereikbaar via 0523-687500. Meer info: wildkamp.nl

Nieuwbouw kantoor kinderopvang Kibeo in Goes

VERWARMING IN HELE GEBOUW MET AIRCO’S

Cor en Vic zijn op weg naar Zeeland. Daar bezoeken ze in Goes het nieuwe kantoorgebouw van kinderopvangorganisatie Kibeo. Vanaf deze nieuwe locatie worden straks alle opvanglocaties in de regio aangestuurd.

Het is een lange rit voor Cor en Vic. “Goes lijkt wel aan de andere kant van de wereld te liggen”, moppert Cor. Vic moet lachen om zijn brommende collega. “Je moet er wat voor over hebben om een mooi project te bezoeken.” Ze melden zich bij het hoogste gebouw in het blok. Op locatie is monteur Franswa Traas aanwezig om de mannen van koffie te voorzien, maar vooral om over het bijzondere project te vertellen. Wat de status is, vraagt Vic. Franswa: “De bouw begon in juni 2024. De afwerking is inmiddels in volle gang. Kibeo verhuist vanaf oktober in etappes naar het nieuwe pand.” Cor en Vic krijgen een rondleiding. Overal wordt druk gewerkt. Het duurzame servicekantoor, een absolute wens van Kibeo, krijgt vorm. Het gebouw telt vijf verdiepingen en heeft geen gasaansluiting meer. Vastgoedbeheerder Pebbles Groep heeft het kantoor in beheer. Aannemer Fraanje werd ingeschakeld en het Zeeuwse installatiebedrijf ITN Groep mocht aan de slag met zowel de

E- als W-installaties. In totaal werken vier monteurs namens ITN Groep aan dit project.

Totaaloplossing

ITN Groep bedacht voor Kibeo een totaaloplossing.

DOMOTICA KAN IN TOEKOMST WORDEN TOEGEPAST

Domotica stond aanvankelijk op de planning voor het nieuwe Kibeo-kantoor in Goes, met slimme koppelingen tussen verlichting, zonwering en klimaatinstallaties. Uiteindelijk is besloten deze investering voorlopig niet te doen, vertelt Franswa Traas. “De basisinstallaties werken nu zelfstandig met sensoren en thermostaten in alle ruimten.” Het pand is wel voorbereid op toekomstige uitbreiding, waarin domotica alsnog kan worden toegepast. “Als dat gebeurt, kunnen systemen met elkaar communiceren en centraal worden bediend via tablet of smartphone. Maar zover is het nog niet.”

Franswa: “Sanitair, waterleidingen, riolering, ventilatie, klimaatregeling: alles is geïntegreerd. Dat geldt ook voor de E-installaties zoals verlichting, data-aansluitingen, voedingspunten, laadaansluitingen voor auto’s en fietsen én een beveiligingsinstallatie.”

De sanitaire ruimtes zijn voorzien van moderne toiletten, wastafels en pantry’s. Warm water komt uit energiezuinige boilers. Onder de vloeren en achter de wanden loopt een uitgebreid netwerk van leidingen en riolering, zorgvuldig afgestemd op het

Franswa Traas

ITN Groep

gebruik door de medewerkers die hier straks dagelijks gaan werken.

Sanitair en waterdruk

Voor een constante waterdruk is een hydrofoor geplaatst: een drukverhogingsinstallatie die voorkomt dat de druk inzakt als meerdere kranen of toiletten tegelijk worden gebruikt. “Zonder hydrofoor zou de druk sterk wisselen. Nu blijft de waterdruk stabiel en gebruiksvriendelijk.”

Zonder hydrofoor zou de druk sterk wisselen

Warmteterugwinning

Cor is benieuwd naar de ventilatie. Franswa: “We hebben gekozen voor een warmteterugwininstallatie (WTW). Dat systeem haalt warmte uit de afgevoerde lucht en gebruikt die om de binnenkomende lucht op te warmen. Zo verlies je nauwelijks energie en heb je toch altijd frisse lucht. Zeker in een kantoor met zoveel mensen is dit onmisbaar.

De hydrofoor

Links airco en rechts WTW

In de vergaderruimtes en kantoren hangen CO₂-sensoren. Zodra het aantal mensen toeneemt, gaat de ventilatie automatisch harder draaien. Comfort en gezondheid gaan hier hand in hand met duurzaamheid.”

Klimaatregeling per ruimte

Opvallend is dat niet gekozen is voor een warmtepomp, vloerverwarming of radiatoren. Franswa: “Het gebouw wordt volledig verwarmd en gekoeld door een VRF-systeem van Mitsubishi. Elke ruimte heeft een eigen thermostaat en is voorzien van een ingebouwde airco. De temperatuur wordt via dit systeem centraal geregeld, maar je kunt het ook per ruimte bijstellen. Dat draagt bij aan duurzaamheid en comfort. In een volle vergaderzaal wil je koelen, terwijl je de temperatuur lager zet in een leeg kantoor.

Zo gebruik je energie alleen waar het nodig is.” Daarnaast is er aan zonwering gedacht.

“In de meeste ruimtes zijn aansluitingen voorbereid voor Somfy-systemen. Somfy is

Als bedrijf gratis en veilig afgedankte apparaten, lampen en batterijen kwijt? wecyclevoorbedrijven.nl

Gebruik regenwater slim!

Alles voor het infiltreren en hergebruiken van regenwater

Infiltratiebuizen

Infiltratiekratten

Infiltratie putten & kolken

Zandvangputten

Geotextielen

Dakgoten

HWA buizen & hulpstukken

Kiezelbakken

Lijnafwatering/lijngoten

Regentonnen

Drainage

wildkamp.nl/installatie

een automatiseringsoplossing waarmee zonwering automatisch reageert op zonlicht en warmte.”

Samenwerking E en W

E en W komen in dit project nadrukkelijk samen, constateren Cor en Vic. Hoe zorg je dat dit vlekkeloos verloopt, vraagt Cor. Franswa: “Door veel overleg tussen de collega’s. Het helpt enorm dat ITN totaalinstallateur is, waardoor we snel kunnen schakelen. Een wijziging in de elektra stemmen we direct af met de collega van W en omgekeerd. Zo blijft het overzichtelijk en voorkomen we misverstanden.

Dat is de kracht van werken onder één dak.”

Ledverlichting

De mannen lopen verder, terwijl Vic benieuwd is naar de elektrotechnische kant van het project. Franswa: “Deze bevat onder meer ledverlichting met aanwezigheidsdetectie, data-aansluitingen en een moderne verdeelinrichting. Er is niet gekozen voor domotica: elk systeem werkt zelfstandig. De verlichting schakelt met sensoren, de airco’s met thermostaten.”

Cor en Vic zien dat de bovenste verdiepingen nagenoeg gereed zijn. Alleen het dak verraadt dat er nog een stap moet worden gezet. Daar komen nog 94 zonnepanelen. Franswa: “Dat gebeurt binnenkort. Met de zonnepanelen wekt het pand een aanzienlijk deel van de eigen energie op. Het systeem is bovendien voorbereid op de toekomst; zo kan er later een batterij aan worden toegevoegd om energie op te slaan en slim te gebruiken.”

OP DE

TERUGWEG

Op de terugweg hebben COR en VIC veel te bespreken.

COR: “Wat ik vooral meeneem is hoe compleet dit pand straks is. Geen gas, een moderne klimaatinstallatie, alles is doordacht.” VIC: “Daarbij wordt het gebouw in fases opgeleverd, zodat Kibeo er per afdeling naartoe verhuist. Slim bedacht!” COR: “Alleen houd je op deze manier wel langere tijd rommel over de vloer.” VIC: “Haha, bij jou thuis wordt er niet geklust COR, en ligt ook altijd rommel. Wat is het verschil…”

DE DAG VAN

MAX GOEDEMANS

Projectleider

Hij werkt al vijftien jaar bij Hoes

Installatiebedrijven in Lisse.

Max Goedemans (38) uit Lisse is projectleider werktuigbouw.

Hij regelt planningen, materialen en neemt de telefoon op. “Ik hou van die afwisseling. Geen dag is hetzelfde.”

KOFFIE? IK PAK LIEVER WATER OF CHOCOMEL”

6.00

“Ik sta elke ochtend om zes uur op. Mijn zoon Kaj (7) is dan vaak al wakker en eet beneden een broodje voor de tv. Mijn dochter Lois (10) slaapt tot het laatste moment. Mijn vrouw Amanda zorgt dat ze op tijd op school komen. Ik ontbijt niet, dus ben snel weg.”

“Mijn werkdag begint nooit hetzelfde. Vandaag start ik met het klaarzetten van spullen voor de monteurs. Hoes Installatiebedrijven is specialist in werktuigbouwkundige en sanitaire installaties, van badkamers tot warmtepompen. We werken voor particuliere klanten en bedrijven in de regio Lisse. Hoes is een heel leuk en gezellig bedrijf om voor te werken.”

8.00

6.45

“In het magazijn controleer ik meteen ook de binnengekomen goederen. Alles moet kloppen, anders loopt de planning vast. Komt iets te laat binnen, dan bel ik meteen de leverancier. Terug op mijn werkplek overleg ik even met eigenaar Ed Takken, die ook altijd vroeg aanwezig is. Hij geeft mij veel vrijheid en verantwoordelijkheid.”

9.30

“De telefoon gaat de hele dag door. Monteurs bellen met vragen over installaties en klanten willen weten wanneer iets geleverd wordt. Ik probeer iedereen direct te helpen. Als het nodig is, spring ik zelf in de auto om iets op locatie op te lossen. Juist dat maakt mijn werk zo leuk.”

“Ik drink geen koffie, nooit gedaan. Ik pak liever een glas water of chocomel. Collega’s vonden dat in het begin apart, haha. Maar ik voel me er goed bij. Ik werk hier al bijna vijftien jaar en het is nog steeds superleuk.

De afwisseling, de uitdagingen en het teamgevoel zorgen voor veel werkplezier.”

12.15

13.30

“Ik ga regelmatig op pad om werk voor te bereiden, onderdelen op locatie te controleren of, zoals nu, een badkamer in te meten. Nu ben ik bij een woning in Lisse. Vervolgens werk ik alles uit: ik noteer de maten, check de technische mogelijkheden en verwerk het daarna in een 3D-tekening en offerte.”

JIJ IN COR & VIC?

Wil jij ook eens een werkdag gevolgd worden door Cor en Vic? Of wil je met je bus of hobby in ons blad? Mail dan naar redactie@corenvic.nl en misschien sta jij de volgende keer in ons magazine!

“Ik overleg even met Dennis, onze badkamerverkoper, over een opdracht. Daarna ga ik naar huis. Vanavond eten we patat. Gezellig met het gezin aan tafel en daarna onze honden Ziva en Dana uitlaten. Dan ben ik nog niet klaar. Ik ga ook nog even klussen. Ik ben bezig met het bouwen van een tuinkamer. Stilzitten kan ik niet.”

15.30

Warm zonder gas

ELEKTRISCH VERWARMEN BIJ OOSTERBERG

Met het verdwijnen van de salderingsregeling en de overgang naar gasloos bouwen, wordt elektrisch verwarmen een oplossingsgericht alternatief. Koninklijke Oosterberg helpt installateurs met kennis, producten en oplossingen op maat.

Piet Voogd vertelt over de mogelijkheden van elektrisch verwarmen

Elektrisch verwarmen is voor veel klanten nog nieuw. Toch werkt het zoals je gewend bent, met radiatoren, maar dan elektrisch verwarmend in plaats van met warm water. Denk ook aan badkamer- en designradiatoren voor bijverwarming, of infraroodpanelen die je kunt combineren met verlichting. Bij een lichtplan – iets wat Oosterberg ook verzorgt – kan elektrische verwarming in de vorm van infrarood direct worden meegenomen.

Slim omgaan met opgewekte energie

De overgang naar elektrisch verwarmen speelt in op netcongestie en de afbouw van saldering. Door opgewekte zonne-energie direct voor verwarming te gebruiken, benut je stroom efficiënt zonder het net extra te belasten. In kleinere ruimtes zoals wc’s, badkamers of keukens is vervanging eenvoudig. Voor grotere ruimtes levert Oosterberg maatwerk, net als bij lichtplannen.

Oosterberg werkt al jaren samen met leveranciers van elektrische verwarmingsoplossingen en blijft het assortiment uitbreiden. Om installateurs en collega’s snel inzicht te geven in alle mogelijkheden, werkt het bedrijf aan een fysieke catalogus. Daarnaast gaat Oosterberg kennis delen in kennissessies, waarbij leveranciers hun expertise rechtstreeks overbrengen. De samenwerking met leveranciers leidt tot mooie projecten, zoals de ombouw van een oud bedrijfspand naar appartementen, waarbij de leverancier de berekeningen maakt en Oosterberg de materialen levert. Ook in andere sectoren biedt elektrisch verwarmen voordelen: op campings kunnen blokhutten volledig zonder gasaansluiting worden verwarmd.

Meer weten over elektrisch verwarmen?

Neem contact op met het Klimaat & Ventilatieteam van Oosterberg, via 055-3695537 of mail naar klimaatenventilatie@oosterberg.nl

Meer info: webshop.oosterberg.nl/klimaat-ventilatie

Door AI wordt in 2030 nog maar een derde werk gedaan door mensen

Kunstmatige intelligentie wordt meeste toegepast om teksten te schrijven AI ZORGT ERVOOR DAT WE SNELLER EN SLIMMER KUNNEN WERKEN DRIEKWART JONGEREN

MANNEN (40%)

GEBRUIKEN MEER AI DAN VROUWEN (25%)

GEBRUIKT AI

BIJ 40-PLUS MINDER DAN EEN KWART

1 OP DE 6 NEDERLANDERS

GEBRUIKT CHATGPT AL

Door Togal AI kan je in een paar seconden een calculatie maken

Door AI verdwijnen wereldwijd 9 miljoen banen

Maar door AI worden ook 11 miljoen nieuwe banen gecreëerd

Verspillingsfabriek Veghel maakt soep met een verhaal

DUIZENDEN KILO’S VOEDSEL GERED VAN DE STORT

Ze hadden er nog nooit van gehoord. De Verspillingsfabriek in Veghel? Klinkt interessant, vinden Cor en Vic. Hier krijgt voedsel dat nét niet voldoet aan de standaard een tweede leven. “Ik ben bij voorbaat al enthousiast”, zegt Cor, “want ik heb een hekel aan eten weggooien.”

Cor en Vic parkeren hun bus op de grote parkeerplaats. De naam Verspillingsfabriek siert de gevel. Operationeel manager John van Heel en productieleider Jop Rovers staan bij het koffieapparaat. In het Proeflokaal, de kantine, vraagt Vic meteen naar een stukje geschiedenis. “De Verspillingsfabriek werd in 2016 opgericht door Hutten Catering”, vertelt John. “Vanuit de filosofie om voedselverspilling tegen te gaan, maar ook om

mensen met minder kansen in de maatschappij een plek te geven.”

Het heeft geleid tot een fabriek waar reststromen worden omgeturnd in smaakvolle soepen en sauzen, zoals ketchup of saté. En dat gebeurt door zo’n 25 medewerkers, van wie een derde een afstand tot de arbeidsmarkt heeft. Jop: “We begonnen jaren geleden met de snijresten van tomaten, die bijvoorbeeld voor McDonald’s werden gebruikt”, vertelt Jop. “De mooie plakken gingen op de hamburgers, de rest was veevoer, dat werd vergist. Wij zijn in contact gekomen met versnijdingsbedrijven voor het restproduct.”

Vanaf dag één is de Verspillings-

“Het is A-kwaliteit, alleen niet in de juiste vorm”

John van Heel (links) en Jop Rovers

fabriek een succes, vertellen beide mannen. Tijdens een rondje over de werkvloer - natuurlijk gekleed met een witte jas en een haarnetje - zien Cor en Vic volop bedrijvigheid. Hier worden allerlei resten van groentesnijderijen verwerkt. John: “Wat bijvoorbeeld overblijft na het precies vierkant snijden van een paprika voor een satéspies, belandt bij ons in de soep. Dat kan prima. Het is A-kwaliteit. Alleen niet in de juiste vorm. Op deze manier produceren we dagelijks duizenden liters soep, maar ook veel sauzen.”

WEEGKEUKEN

Het gezelschap wandelt verder. Vic ziet dat er veel mensen aan het werk zijn. Dat komt omdat ze hier grotendeels handmatig werken, een bewuste keuze om mensen aan het werk te houden. Er is veel te zien. In de weegkeuken worden droge en vloeibare ingrediënten afgewogen. Daarna gaan de groenten naar de snijkeuken en worden ze gepureerd of versneden. In de warme keuken staan vier ketels van 400 liter klaar

EXTRAATJE VOOR

VOEDSELBANK

voor productie. Het vullen en sealen van zakken gebeurt deels met machines, maar ook hier komen nog veel handen aan te pas. John: “Het geeft ons de kans om mensen die elders misschien niet snel aan de slag komen werk te bieden. We kijken niet naar diploma’s, maar naar wie in het team past.”

INCLUSIVITEIT

Cor vraagt of het technisch gezien niet beter is om de fabriek verder te automatiseren. Jop: “Dat zou zeker kunnen, maar dan leveren we werkplekken in. We hebben bewust geen volledig geautomatiseerde lijnen. Liever zetten we een emmertje met de hand op de band.” Vic haakt in. “Is er dan nog wel ruimte voor innovatie?”, wil hij weten. “Jazeker”, antwoordt John. “We hebben twee autoclaven in gebruik, waarmee producten worden gepasteuriseerd en gesteriliseerd tot een houdbaarheid van een jaar. Dat maakt het mogelijk om op voorraad te produceren. Prettig voor het personeel en stabieler voor de fabriek.”

7000 LITER SOEP

De fabriek produceert op volle kracht, vijf dagen per week. Dagelijks verlaten zo’n 7000 liter soep en 2500 kilo salades de productielijnen. De afzet is puur zakelijk: soepen en sauzen belan-

den in bedrijfsrestaurants, stadions - zoals de Johan Cruijff Arena en het Philips Stadion - en bij grossiers als Sligro.

Door de manier van werken heeft elke soep die in de Verspillingsfabriek gemaakt wordt een verhaal, zegt John: “Niet alleen door de geredde groenten, maar ook door de sociale component. En dat verhaal doet het goed, bijvoorbeeld bij aanbestedingen van overheden of bedrijven die duurzaamheid belangrijk vinden. Je hebt iets op het buffet staan dat verder gaat dan smaak. Het gaat over impact.”

ULTIEME DOEL

De Verspillingsfabriek in Veghel is sinds kort onderdeel van HAI, wat staat voor Hutten Albron Impactmakers. Hutten is onlangs overgenomen door Albron. In de Verspillingsfabriek worden snijresten van groente en fruit verwerkt tot soepen, sauzen en salades. Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt krijgen hier structureel werk. De Verspillingsfabriek laat zien hoe circulair ondernemen, lekker eten én maatschappelijk betrokken werk hand in hand kunnen gaan. Jaarlijks worden er duizenden kilo’s voedsel gered van de afvalberg. De Verspillingsfabriek koopt de grondstoffen in tegen een eerlijke prijs. De producten worden geleverd aan retailers, horeca, evenementen en via pakketten, zoals ‘Heel Veel Soeps’, waarin soms ook donaties aan de Voedselbank zijn ingebouwd.

Cor vraagt of de beste reclame voor de Verspillingsfabriek zou zijn dat de fabriek overbodig is geworden. John glimlacht: “Eigenlijk wel. Wij laten zien dat verspilling niet nodig is. Als er niks meer verspild wordt, dan hebben we ons doel

Zou de beste reclame zijn dat de fabriek overbodig WORDT?

bereikt. Toch is dat voorlopig niet aan de orde.” Vic wijst in de koeling naar kratten vol sinaasappels. Jop: “Soms komen hier sinaasappels of tomaten binnen waarvan je denkt: waarom liggen die niet gewoon in de supermarkt? Maar dan is de maat net niet goed. Gek, toch?”

De Verspillingsfabriek is volgens de gastheren vooral een fabriek van mensen, niet eens zozeer van machines. John: “Maar we hebben natuurlijk wel machines die onderhouden moeten worden. Dus hier wordt flink gesleuteld. Het basisonderhoud van de machines doen

de medewerkers zoveel mogelijk zelf. Ze volgen interne trainingen en krijgen waar nodig begeleiding van lokale installateurs. Een bewuste keuze, die past bij de zelfredzame en lerende cultuur van De Verspillingsfabriek.” Jop: “Al besteden we grote technische ingrepen wel uit, maar voor veel dagelijkse klussen is inmiddels genoeg kennis in huis.”

Cor en Vic zijn onder de indruk. Cor: “Je gaat toch ook even nadenken over hoe je zelf omgaat met voedsel dat overblijft.” Vic: “Dus je gooit nooit meer spruitjes weg?”

Cor: “Haha, ik zou niet meer durven...”

Dicht bij installateur met Energie Bespaar Centrum

KOFFIE STAAT ALTIJD KLAAR BIJ VIHAMIJ

Groothandel Vimahij bedient vooral de kleinere installatiebedrijven en zzp’ers. Ook in deze digitale en duurzame tijd, staat persoonlijk contact daarbij voorop. In de 31 vestigingen of in het Vihamij Energie Bespaar Centrum in Wormerveer, altijd is er tijd voor koffie. "De klant spreken en kennen, dat is onze basis."

Vihamij hecht heel veel waarde aan direct klantcontact. Tijd voor een bakkie, een praatje. Dat is essentieel, zegt Stef Biemans, directeur van Vihamij Handel. “De wereld wordt steeds meer online. Maar onze overtuiging blijft dat we zaken doen met mensen. Installateurs lopen bij ons binnen, nemen koffie en ‘oh ja, ik heb ook nog een bestelling’. Nou, dat regelen wij. Daar hebben ze geen omkijken naar.” Mensen houden simpelweg behoefte aan dit soort persoonlijk contact, denkt Biemans. “Veel bedrijven verdwijnen achter een

stuk digitalisering, dat willen wij niet. Wij zijn met onze vestigingen in het land dicht bij de installateur, laagdrempelig, maar wel met alle voordelen van een landelijk opererende groothandel.”

ONLINE PLATFORM

Wat niet betekent dat Vihamij niet met de nieuwste ontwikkelingen meegaat. Of het nou duurzaamheid of de digitalisering betreft. Biemans: “We hebben een goeie webshopformule. Een online platform, waar installateurs hun bestellingen kunnen doen en volgen, maar ook facturen kunnen

Stef Biemans van Vihamij

betalen en inzien. Of de voorraden per vestiging kunnen bekijken. Wij begrijpen uiteraard dat daar ook behoefte aan is.”

BESPAARCENTRUM

”Aanbod is ontploft: alleen al 180 warmtepompen”

Datzelfde geldt voor informatie en advies over duurzaamheid, het thema voor de toekomst, stelt Biemans. Zo heeft Vihamij in 2023 het Energie Bespaar Platform opgezet, een online platform met informatie over duurzame materialen en oplossingen. Tegelijkertijd is in Wormerveer het Vihamij Energie Bespaar Centrum (VEBC) geopend. Een experience center, waar installateurs en/of hun opdrachtgevers die duurzame oplossingen kunnen bekijken. Dit alles op de basis van Vihamij's 'schijf van vijf voor duurzaamheid': opwekking, opslag, wtw, isolatie en afgifte.

Drijvende kracht achter het VEBC is Serge Jongejans. Als voormalig w-installateur kent hij de sector en zijn klanten goed. “We hebben echt mooie oplossingen. Hybride installaties, warmtepompen, ketels, noem maar op. Met dit centrum willen we het gat tussen de leverancier en de eindgebruiker verkleinen. Ik merkte zelf als installateur dat het lastig was om de leverancier te pakken te krijgen voor advies. Terwijl installateurs veel vragen krijgen van hun klanten, zeker over duurzame installaties willen zij alles weten.

VIHAMIJ

Vihamij bestaat zeventig jaar. Opgericht in 1955 als vennootschap Industrie en Handelmaatschappij is Vihamij uitgegroeid tot een groothandel voor bedrijven en zzp’ers in de installatie, bouw en onderhoud. Naast oog voor persoonlijk contact met de klant profileert Vihamij zich ook als 'one stop shopping'-groothandel voor met name kleinere bedrijven en zzp’ers. Vihamij telt 31 vestigingen verspreid over het land. Het Vihamij Energie Bespaar Centrum zit in Wormerveer. Plan is om elders in Nederland nog één of enkele ervaringscentra te openen.

Voor de installateur soms best een probleem. Maar daarvoor kunnen ze bij ons terecht.”

VRIJBLIJVEND

Niet allereerst vanuit een commerciële gedachte, zegt Jongejans. “Natuurlijk willen we onze producten verkopen. Maar in ons centrum geven we vrijblijvend het beste advies. Het is aan de installateur wat hij daarmee doet.” Wel is in het VEBC een selectie gemaakt van producten en materialen, voegt Biemans toe. “Het aanbod in duurzaamheid is ontploft. Er zijn alleen al 180 verschillende warmtepompen. Installateur en eindgebruiker zien door de bomen het bos niet meer. Dus wij bieden producten die volgens ons het beste passen bij de klussen van onze klanten, vaak particulier of kleine utiliteit.”

KOFRI

Zo'n product is de Kofri warmtepomp, nieuw in het assortiment van Vihamij, vertelt Jongejans. “De pomp is niet vanuit commerciële overwegingen ontworpen, maar simpelweg met als doel een hoog rendement. Het is dus niet de goedkoopste warmtepomp, maar vanwege het hoge rendement wel met maximale subsidie én een relatief snelle terugverdientijd. Bovendien is het een plug & play-installatie. De Kofri is een heel interessante aanvulling op ons assortiment.”

PRODUCT NIEUWS

Nefit Bosch opent kenniscentrum

Nieuw, aan de Mollerusweg 2-6 in Haarlem: het eerste Nefit Bosch Experience Center. Je vindt er de laatste innovaties op het gebied van warmtepompen, cv-ketels en hybride systemen. In het kenniscentrum voor installateurs worden praktijkgerichte demonstraties van de nieuwste installatietechnieken en installateursdagen rond een actueel thema gehouden.

NEFIT-BOSCH.NL

EEN NIEUWE

SPOELVERDELER

VERNIEUWDE VENTILATIEBOX

De vernieuwde DucoBox Silent heeft zijn entree gemaakt. Deze mechanische woonhuisventilatie, geschikt voor nieuwbouw en renovatie, heeft een centrale vochtmeter die de luchtvochtigheid meet en automatisch het ventilatieniveau aanpast. Met een volume van 46,5 decibel moet hij superstil zijn. De box is eenvoudig instelbaar, wat installateurs tijd en arbeidskosten scheelt, aldus Duco.

DUCO.EU

Uit de koker van Geberit komen nieuwe modellen van de urinoirserie Renova. De innovatieve techniek van de makkelijk te installeren modellen staat volgens Geberit garant voor “perfecte spoelprestaties”. Dankzij de nieuwe spoelverdeler is een schone spoeling met een halve liter water mogelijk.

GEBERIT.NL

Meetgegevens direct te zien

Met de nieuwe draadloze digitale manifolds van Sauermann (2-weg en 4-weg), te verkrijgen bij Hitma, kun je koelinstallaties en warmtepompen testen, vullen en onderhouden. Hij kan eenvoudig aan een app worden gekoppeld. Daardoor zijn de meetgegevens direct digitaal beschikbaar.

HITMA.NL

Nieuwe pronkkamer voor badkamerdesign

Villeroy & Boch heeft een showroom voor badkamerdesign van 560 m2 geopend, op het landgoed van het hoofdkantoor in Mettlach. Je vindt in de showroom de nieuwste collecties van Villeroy & Boch en Ideal Standard. Door digitale planningstools kunnen gepersonaliseerde badkamerconcepten er worden gevisualiseerd.

VILLEROY-BOCH.NL

Obstakels weg in de badkamer

KLIMAATFAVORIET

De Strada Hybrid van Jaga is een radiator voor warmtepompen. Hij heeft een automatische sturing met sensoren. Daardoor wordt telkens de juiste werkingsstand geactiveerd en creëer je een optimaal binnenklimaat in alle seizoenen, aldus Jaga.

JAGA.NL

De barrièrevrije badkamer van Viega, ontworpen voor mensen die slecht ter been zijn, heeft een inloopdouche als middelpunt. Tot de andere voorzieningen die Viega hier kan toevoegen, hoort de douchegoot Advantix Vario, die comfort en veiligheid moet bieden. Voorwandelementen uit het programma Prevista Dry kunnen worden gebruikt voor de inbouw van wc's en wastafels.

VIEGA.NL

MEER DAN EEN STANDAARD PUT

De vernieuwde Tegra 600 Low Carbon is volgens ontwikkelaar Wavin meer dan een standaard rioolinspectieput. Zijn beloofde kwaliteiten? Gebruiksvriendelijk, flexibel, lange levensduur. Hij is volgens Wavin geschikt voor complexe installatieomstandigheden, zoals slecht uitgelijnde leidingen of uitdagende grondsoorten. De Tegra zou veel minder CO 2 uitstoten dan de huidige inspectieputten.

WAVIN.COM/NL

woord zoeker

P I G W A R M

N D O A S K E

S A Z M E T T

T K O G P R E

A A N E O I R

L A N K A S T

L L I G A O W

A M G W R L O

T U M A D A N

E U O T L T I

U R O E E I N

R S I R K E G

© Persbelangen

In deze woordzoeker staan woorden verborgen. Sommige letters worden vaker gebruikt. De overgebleven letters vormen een woord. Hoe luidt dit woord?

Aardlek

Dak

Installateur

Isolatie

Kast

Kort

Lang

Meter

Mooi

Muur

Pomp

Tang

Warm

Water

Woning

Zonnig

Oplossing:

Stuur de oplossing met je naam en adres naar info@mediavakman.nl o.v.v. Cor & Vic Puzzel Editie 4-2025 en maak kans op een Dagje Uit

Cadeaukaart t.w.v. 100 euro. Winnaar van de vorige editie: Antal Grimberg.

Verduurzamen doen we samen

Opwekking

Opslag

WTW

Isolatie

Afgifte

Kom langs in Wormerveer en maak kennis met het

Vihamij Energie Bespaar Centrum

Innovatief, informatief en inspirerend!

Wormerveer te ver weg?

Scan de QR-code en bezoek het online

Vihamij Energie Bespaar Platform!

Vihamij Energie Bespaar Centrum Industrieweg 36 1521 NE Wormerveer

VOOR IEDERE WONING EEN ECODAN