Analyse 103 - Prettige Dagen

DIT IS EEN COMMERCIËLE BIJLAGE GEDISTRIBUEERD DOOR AD. DE REDACTIE IS NIET VERANTWOORDELIJK VOOR DE INHOUD.

Nr. 103 December 2021

Prettige Dagen EUROPEAN

MEDIA PARTNER

Lees meer interessante artikelen op analysenederland.nl

Geef om elkaar Tijdens de feestdagen Erik Scherder:

‘Onze hersenen zijn liever lui dan moe’ Lees meer op pagina 10

Focus:

Actueel:

Focus:

‘Kerst is een periode om samen te zijn’

Luchtreiniging is tijdens en na de corona van groot belang.

Wat armoede doet met kinderen

Juist in de feestdagenperiode is de televisie voor veel mensen heel belangrijk,

De oplossing is bipolaire ionisatie. Virussen en bacteriën kunnen zich niet zomaar verspreiden.

Dagelijks overleven is niet alleen een gevecht voor Collins en zijn oma.

Lees meer op pagina 2

Lees meer op pagina 25

Lees meer op pagina 17

DRAAG BIJ AAN NATUUR- EN SOORTBEHOUD

ADOPTEER EEN DIER! Scan de QR-code of kijk voor meer informatie op www.ouwehand.nl.

2

Prettige Dagen analysenederland.nl

IN DE PUBLICATIE Prettige Dagen 2. ‘Kerst is een periode om samen te zijn’ 10. ‘Onze hersenen zijn liever lui dan moe’ 12. Ontstaat trombose door een ontsteking?

15. Aandacht voor gevangenen

17. Wat armoede doet met kinderen 21. Muziek hoort bij de mens 26 Het westen van Oostenrijk.

28. Investeren in vastgoed is aantrekkelijk voor de lange termijn

ANALYSENEDERLAND.NL ‘We moeten vandaag investeren in preventie om ons land gezond te houden’ Goede voeding speelt daarin uiteraard een essentiële rol.

ANALYSENEDERLAND.NL Deze kerst gaan we voor vegetarisch Vaak staat op deze dagen vlees of vis centraal, maar wat nou als je dit jaar eens wat minder vlees wilt consumeren?

‘Kerst is een periode om samen te zijn’

Met de feestdagen zijn we het liefst gezellig samen. We eten uitgebreid of doen samen een spelletje.

Focus

Met de feestdagen zijn we het liefst gezellig samen. We eten uitgebreid of doen samen een spelletje. Daarnaast staat vaak de televisie aan, zodat we kunnen genieten van een mooie kerstprogrammering.

Tekst: Marjon Kruize Foto: Joshua Herrera & Pexels

J

feestdagenperiode is de televisie voor veel mensen heel belangrijk, vertelt Jan Slagter, directeur van Omroep MAX. “Zeker voor mensen die alleen zijn is de televisie een vriend”, stelt hij. “Maar mensen gaan rond de feestdagen ook graag samen rond de televisie zitten om te genieten van mooie programma’s. Zo kijkt men nog altijd graag naar nieuwe uitvoeringen van klassieke kerstverhalen, zoals Scrooge Live. En ook een mooi concert of samen een spelletje spelen zoals de MAX Pubquiz doet het rondom de feestdagen goed.

Er is in de feestdagenperiode altijd een prachtig palet aan verschillende programma’s te zien op de Nederlandse televisie, en daar maken wij graag onderdeel van uit.” uist in de

donker en koud is, is het gewoon leuk om samen naar een mooi programma te kijken, vertelt Slagter. “Je bent natuurlijk ook allemaal lekker thuis, dan heeft men gewoon behoefte aan een leuke film, een mooi concert of een interessant praatprogramma. Zo rond de feestdagen zijn we ook minder gestresst. We nemen tijd voor onszelf en het gezin, en daar hoort de televisie gewoon bij. Zeker met de stress die we het afgelopen jaar rondom corona hebben gehad is ontspannen met de mensen die je liefhebt erg belangrijk. Televisie helpt daarbij.”

Als het buiten

voor sociale kwesties. “In de kerstperiode, waarin wij gezellig bij elkaar bij de kachel zitten, is het enorm belangrijk om ook stil te staan bij mensen die het minder goed hebben dan wij”, stelt Slagter.

“Daarom besteden we met MAX Maakt Mogelijk ook aandacht in de situatie in bijvoorbeeld Roemenië en Moldavië, waar mensen in de winterperiode sterven van de kou. Of we doen ons best voor het Nationaal Fonds Kinderhulp, voor kinderen die in Nederland in armoede leven. Daar staan we natuur-

Prettige Dagen

op tv, ook in het echte leven zouden we meer stil moeten staan bij de mensen om ons heen, stelt Slagter. “Als je zelf een gezin hebt en je schoonzus komt op bezoek, dan is dat natuurlijk hartstikke leuk, maar er zijn ook een heleboel mensen die alleen zijn met de feestdagen. En daar moeten we iets aan doen. Iedereen kent wel iemand die alleen is met de kerst. Nodig zo iemand eens

En niet alleen

uit voor een kopje koffie of vraag ze aan te schuiven aan de kersttafel. Laten we daar met zijn allen ook oog voor hebben.” dan nog: wat doet Jan Slagter zelf eigenlijk met de feestdagen? “Voorheen ging ik nog wel eens naar het buitenland rondom de kerstperiode, maar dit jaar blijf ik lekker thuis. Dan komen we met het hele gezin samen om samen de kerstboodschappen te doen en lekker te eten. Dat thuisgevoel van het hele gezin bij elkaar vind ik heerlijk.

En tot slot

Normaal gesproken ga ik ’s ochtends vroeg de deur uit en ben ik ’s avonds laat pas weer terug, maar rondom de kerst zijn we allemaal lekker vrij.

Dan ontbijten we zelfs samen. Ik vind het echt heerlijk om in die periode bij elkaar te zijn, ik kijk er dan ook echt naar uit.”

In de kerstperiode, waarin wij gezellig bij elkaar bij de kachel zitten, is het enorm belangrijk om ook stil te staan bij mensen die het minder goed hebben dan wij. in deze periode ook extra aandacht Daarnaast is er

Er is in de feestdagenperiode altijd een prachtig palet aan verschillende programma’s te zien op de Nederlandse televisie.

Campagne Manager: Wolf van Nispen Managing Director: Amanda Ghidoni

ANALYSE #103

lijk het hele jaar bij stil, maar met de kerst heeft men daar toch meer oog voor.”

Redactie: Marjon Kruize, Féline van der Linde Graphic Design: Blanca van Megen Tekst: Marjon Kruize, Féline van der Linde, Inge-Mirjam Bosveld, Hans Pieters Coverfoto: Pexels Gedistribueerd met: Het AD 2021

European Media Partner Wij maken online en print campagnes met waardevolle, interessante content die gedistribueerd worden naar relevante doelgroepen om de business van onze klanten te laten groeien. Onze branded content en native advertising oplossingen zetten jouw verhaal op de eerste plaats.

Uitgegeven door: European Media Partner Nederland B.V Keizersgracht 424 NL-1016 GC Amsterdam

Partner content in deze campagne is tot stand gekomen in samenwerking met onze klanten. Dit zijn commerciële uitingen.

Web: www.europeanmediapartner.com

Dit is een commerciële uitgave. De AD-redactie heeft geen betrokkenheid bij deze productie.

Email: nl@europeanmediapartner.com redactie@europeanmediapartner.com

Tel: +31 20 808 82 00

Prettige Dagen

3

analysenederland.nl

Preventief voor je eigen gezondheid en die van je dierbaren zorgen Focus

Nog altijd is het gezondheidssysteem gericht op het feit dat er pas actie wordt ondernomen zodra iemand ziek is.

Maar wat als iemand zijn gezondheid preventief kan checken en daarmee een hoop tijd en zorgkosten en vooral ziekte kan besparen en voorkomen?

Tekst: Féline van der Linde Foto: Pexels & Persfoto

“

mij geërgerd aan het feit dat mensen pas naar de huisarts of ziekenhuis gaan wanneer zij ziek zijn of een vermoeden hebben dat er iets mis is”, vertelt Mischa Kremer, oprichter van Perfect Health. “Maar je kunt heel veel narigheid voorkomen door tijdig een bloed-of ontlastingsonderzoek te laten doen. Hieruit kan veel gezondheidsinformatie gehaald worden en actie op worden genomen om te zorgen voor een goede gezondheid. Zo kun je uit bloed lezen welke waarden of risicomarkers zich aan het ontwikkelen zijn.

Met die informatie kan met bepaalde voedingsstoffen, in de vorm van supplementen, die waardes weer in balans worden gebracht.”

Jarenlang heb ik

het menselijk lichaam komt, bloed, urine Alles wat uit

en ontlasting geeft alle basale informatie die nodig is om iemands gezondheid te analyseren. “Wijkt een bepaalde waarde enorm af na een bloedonderzoek dan wordt de patiënt direct doorgestuurd naar de huisarts. Blijken de waarden eerste tekenen te vertonen van welvaartziektes als diabetes, hart- en vaatziekten of leververvetting dan kan er actie worden ondernomen. Met een aantal kleine eenvoudige aanpassingen in de leefstijl kun je deze voortekenen gericht aanpakken, als je er vroeg bij bent.”

Welvaartsziekten zijn

toe te schrijven aan onze levensstijl. Kremer: “Factoren als verkeerde voeding, stress, alcohol en overgewicht zijn een aantal voorbeelden die aan welvaartsziekten ten grondslag liggen. De gevolgen hiervan kun je al snel detecteren.

In de meeste gevallen zelfs voordat er klachten ontstaan.

Met een aantal eenvoudige aanpassingen kun je voorkomen dat je klachten krijgt.

Een voorbeeld hiervan is het cholesterolgehalte. Een te hoog cholesterol kan leidden tot hart- en vaatziekten. Je kunt dit gemakkelijk aflezen in het bloed. En naast deze waarden kun je nog zoveel andere bloedwaarden aflezen.

Met het tijdig detecteren van afwijkingen en de juiste voedingsstoffen en supplementen veelal

kan de balans in het lichaam worden teruggebracht.” nog normaal is om eerst klachten te krijgen zou het veel beter zijn om deze klachten voor te zijn, besluit Kremer. “We willen allemaal gezond en vitaal oud worden. Maar waarom wachten totdat klachten gaan ontstaan? Wanneer er geen afwijkingen worden aangetroffen zou je in principe ook niet meer een gezondheidsrisico kunnen op lopen.

Het op peil houden van je bloedwaarden stelt je in staat om op een gezonde manier oud te kunnen worden. Met de juiste leefstijlaanpassingen, specifiek gericht op jouw lichaam, zou je misschien wel honderd jaar kunnen worden!”

Waar het nu

als je al heel gezond leeft? “Men kan denken dat hij of zij gezond leeft, maar is dat ook echt zo?

Voedsel uit de supermarkten is bespoten, bevat e-nummers en heeft bij lange na niet voldoende voedingsstoffen.

Tegelijkertijd is dat wel de plek waar we ons voedsel kopen. Je zou je dus kunnen afvragen of je wel echt gezond leeft. Bovendien weet je zonder bloedonderzoek niet welke waarden van belang zijn. Misschien heb je wel een vitamine D tekort dan kom je daar zonder bloedonderzoek nooit achter en ga je op de En wat nu

Mischa Kremer Oprichter Perfect Health

lange termijn wel klachten ontwikkelen met alle gevolgen van dien. Vitamine D is namelijk essentieel voor een goed immuunsysteem. Leidt dit vervolgens tot ziekte dan kan dit lastig zijn om te herleiden waar de verstoringen voorkwamen in het bloed.

Niet voor niets is meten weten.” waarden afwijken dan kun je daar op Weet je welke

inspelen en je gezondheid optimaliseren. “Zoveel mogelijk mensen bewust laten worden van hun eigen gezondheid en hoe daar goed en preventief voor te zorgen zal een hoop ellende besparen. De kracht van preventie zit in herhaling.

Door elk jaar een checkup te laten doen middels een bloed- en of ontlasting onderzoek weet je hoe je waarden ervoor staan en kun je bijsturen waar nodig. Zo

houd je de regie over je eigen gezondheid. Maar niet alleen je eigen gezondheid kun je bijsturen, ook de gezondheid van je ouders, vrienden en kennissen kan op deze manier preventief worden gecheckt, want niets is mooier dan je dierbaren in goede gezondheid om je heen.”

ADVERTENTIE

inzicht in je gezondheid

Preventief medisch onderzoek voor iedereen toegankelijk Introductie Heb je klachten? Loop je gezondheidsrisico’s? Heeft je lichaam tekort aan voedingsstoffen? Wil je weten hoe gezond je echt bent en hoe je jouw gezondheid kunt verbeteren? Doe nu de preventief medische onderzoeken van Perfect Lab met 20% korting.

Informatie Wil je aanvullende informatie over preventie en hoe je gezond oud kunt worden? Onze gezondheidsadviseurs staan dagelijks voor je klaar. Bel met 020-2809250 of mail naar info@perfectlab.nl Vergoeding Wanneer je aanvullend verzekerd bent kan het zijn dat onze preventief medische onderzoeken worden vergoed door je zorgverzekeraar.

Eenvoudig online te bestellen

Prikpunt bij jou in de buurt

Thuis zelf sample afnemen

PERFECT LAB • Preventief bloed- en ontlastingsonderzoek zonder wachttijden • Persoonlijke leefstijlanalyse • Gezondheids- en voedingssupplementenadvies naar persoonlijke behoefte • Tijdelijk vanaf 119,-

Scan voor 20% korting Code: PREVENTIE Ga naar perfectlab.nl

Snel de uitslag

*deze actie loopt t/m 31-12-2021

www.perfectlab.nl

Nu te koop!

Een unieke kerstbal gevuld met herinneringen €7,95

Van dit bedrag gaat €3,50 naar Alzheimer Nederland

Herinneringen Kerstbal Leg samen je dierbaarste herinneringen vast van afgelopen jaar en beleef ze iedere Kerst opnieuw.

Deel met je dierbaren de mooiste herinnering van het afgelopen jaar en schrijf deze op.

Rol het kaartje op en doe er het elastiekje omheen.

Stop de herinneringen in de glazen kerstbal.

Sluit deze af met de kurk.

Schrijf het jaartal op het Vergeetmij-niet-labeltje aan de bal.

Hang de kerstbal op en herbeleef de herinneringen, ieder jaar opnieuw!

De Herinneringen Kerstbal is te koop bij Karwei of via alzheimer-nederland.nl Koop jouw kerstbal nu!

En steun hiermee Alzheimer Nederland.

6

Prettige Dagen analysenederland.nl

Met hiv kan je gewoon oud worden Focus

Waar hiv in de jaren tachtig en vroege jaren negentig nog een doodsvonnis was, is dat tegenwoordig al lang niet meer het geval. We zijn zelfs al zo ver dat mensen met hiv het virus met medicatie volledig kunnen onderdrukken en niet meer kunnen overbrengen. Patiënten met hiv kunnen tegenwoordig net zo oud worden als mensen zonder, en dat brengt een aantal grote vraagstukken met zich mee.

Tekst: Marjon Kruize Foto: Pexels

I

naar schatting 23.700 mensen met hiv, zo stelt Stichting HIV Monitoring. Van hen zijn er 20.612 in behandeling bij een van de 24 behandelcentra in ons land. Tegen hiv is nog steeds geen geneesmiddel of vaccin beschikbaar, maar met de juiste medicatie (vaak één pil per dag) is hiv volledig te onderdrukken. Het is dan niet langer meetbaar in het bloed en daardoor ook niet overdraagbaar. N=N, noemen we dat. En dat betekent dus dat je als persoon met hiv gewoon seks kunt hebben met je geliefde, zonder dat deze het risico loopt ook besmet te raken. n Nederland leven

Patiënten met hiv kunnen tegenwoordig net zo oud worden als mensen zonder. grootste gedeelde van de Nederlandse hiv patiënten die op de hoogte is van hun hiv-status onder behandeling is (95 procent, volgens de laatste cijfers van Stichting HIV Monitoring), blijft preventie een heikel punt. In het hiv maatschappelijk debat van communicatiebureau Volle Maan werd daarom uitgebreid aandacht besteed aan PrEP, de hiv-preventiepil. Iemand zonder hiv die seks heeft met iemand met hiv, of hierop risico loopt, kan deze pil nemen om te voorkomen dat hij besmet raakt met het virus. Deze pil levert een cruciale bijdrage in de ambitie om tot nul nieuwe hiv-infecties in Nederland te komen, maar wordt momenteel niet vergoed in de Ondanks dat het

Het stigma rondom hiv en aids leeft nog steeds.

basisverzekering. Dat zou een drempel kunnen opwerpen voor mensen die minder te besteden hebben.

De hiv-zorg in Nederland is van grote klasse en iemand met hiv is al lang niet meer een doodzieke patiënt, maar een mens als ieder ander.

Daarnaast blijft preventie

bij heteroseksuele mannen en vrouwen die risico lopen op hiv achter. Wanneer zij voor een soatest langs de huisarts of de GGD gaan, wordt de bloedtest die nodig is om hiv op te sporen vaak overgeslagen. Deze groep is onbekend en wordt dus niet behandeld, wat ertoe leidt dat er nog steeds nieuwe hiv-patiënten bij zullen komen. Zonde, want een hiv-test kan voorkomen dat iemand anderen ongemerkt infecteert en dat kan de samenleving ongeveer een half miljoen euro schelen, zo stelde Marc van

der Valk, hoogleraar interne geneeskunde, in het bijzonder hiv-behandeling, aan de Universiteit van Amsterdam onlangs in NRC Handelsblad.

En niet alleen in de preventie valt nog een hoop te winnen, ook het stigma rondom hiv en aids leeft nog steeds.

Uit onderzoek van de Erasmus Universiteit Rotterdam bleek dit jaar dat de kwaliteit van leven van mensen met hiv grotendeels gelijk is aan die van mensen zonder hiv, maar dat ze wel vaker kampen met angstgevoelens en depressies. “Het is natuurlijk bij elke ziekte belangrijk om goed op de mentale gezondheid te letten, maar bij hiv komt hier nog een extra lading bij, omdat een aanzienlijk deel van de mensen met hiv nog steeds last heeft van het stigma rondom de ziekte”, vertelt Guido van den Berk, internist-infectioloog in het hiv-behandelcentrum van het OLVG en voorzitter van de HappiApp foundation.

“Zowel vanuit zichzelf als vanuit de omgeving en zelfs vanuit de zorg wordt er nog steeds door sommigen op een andere manier gekeken naar

mensen met hiv en dat kan schadelijk zijn voor de mentale gezondheid. Een kwart van de mensen die leven met hiv ervaart psychische stress. Dat kan een grote impact op hun

Een kwart van de mensen die leven met hiv ervaart psychische stress. leven hebben en er soms zelfs toe leiden dat mensen minder therapietrouw worden.” in Nederland aan hiv en aids denken, denken ze al gauw aan René Klijn, de eerste Want wanneer mensen

bekende Nederlander met aids die doodziek in de show van Paul de Leeuw een lied zong. Zo bleek ook in een filmpje dat getoond werd tijdens het hiv maatschappelijk debat van Volle Maan.

Men gaf hierin aan te denken dat mensen met hiv er waarschijnlijk slecht uitzien en dat zij erg ziek zijn. Het filmpje met Klijn was destijds baanbrekend, maar het beeld is hardnekkig hangen bij veel mensen, terwijl er sindsdien gelukkig heel veel is veranderd en verbeterd. Tijdens het debat riep hiv-consulent Loek Elsenburg De Leeuw dan ook op opnieuw een hiv-patiënt aan het woord te laten in zijn tv-programma.

De hiv-zorg in Nederland is

van grote klasse en iemand met hiv is al lang niet meer een doodzieke patiënt, maar een mens als ieder ander. Dat moeten we laten zien.

Op 15 november vond in centrum De Nieuwe Liefde in Amsterdam het Hiv maatschappelijk debat plaats, georganiseerd door Volle Maan. Ter gelegenheid van 40 jaar hiv in Nederland werd hier vijf jaar vooruitgeblikt.

Kijk het debat terug via www.volle-maan.nl/ hivdebat.

We zijn zelfs al zo ver dat mensen met hiv het virus met medicatie volledig kunnen onderdrukken en niet meer kunnen overbrengen.

MINDER ZORGEN OVER MORGEN

MEER DAGEN ZOALS DEZE

MINDER HIV

MEER JEZELF

NP-NL HVU ADVT 200002, December 2021

8

Partner Content - KNRM analysenederland.nl

KNRM - Partner Content

NALATENSCHAPPEN ZIJN ONMISBAAR VOOR LEVENSREDDEND WERK OP ZEE

De KNRM hecht aan persoonlijke relatie bij leven

Cora Bartels en Cees Prins (KNRM) specialisten op het gebied van schenken en nalaten.

Partner Content KNRM

Zijn hele leven steunde Martin Benschop de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij. Uit bewondering voor het levensreddende werk, benoemde hij de KNRM tot erfgenaam. Ook Alies Floor schonk de Redding Maatschappij haar nalatenschap, al raakte zij pas op latere leeftijd verknocht aan de organisatie.

Een groot deel van zijn jeugd brengt Martin Benschop door op het water. Omdat zijn vader grondschipper is in Boskoop, trekt het gezin er elke zomervakantie op uit met het 15 meter lange schip. Niet verwonderlijk dus dat Martin opgroeit tot een fanatiek watersporter.

Naast zijn passie voor boten, ontstaat een grote liefde voor het werk van de KNRM. ‘Hij had groot ontzag voor de vrijwilligers die altijd en bij het slechtste weer uitvaren om mensen te helpen’, zegt zijn vrouw Anja.

‘Jarenlang steunde hij de KNRM en bezocht regelmatig bijeenkomsten.’

www.knrm.nl

Drie jaar geleden komt Martin op 55-jarige leeftijd te overlijden aan huidkanker. Anja: ‘Martin had altijd al een slechte gezondheid.

Als 10-jarig jongetje kreeg hij diabetes, rond zijn dertigste ontstonden nierproblemen’. De artsen geven hem hooguit twee jaar, maar dankzij een nier- en pancreastransplantatie krijgt Martin zijn oude leven terug. Het stel is zo blij dat ze ontslag nemen en het roer omgooien: Anja en Martin beginnen in 2003 een verhuurbedrijf van sloepen aan het Zuidhollandse Braassemermeer.

hun testament op te nemen. Ook willen zij de KNRM als executeur aanwijzen. ‘Het is nogal een verantwoordelijkheid om de verdeling van de nalatenschap aan familieleden of vrienden over te laten’, verklaart Anja die hun wensen een half jaar na Martins dood bij de notaris laat vastleggen. ‘Mocht mij onverwacht iets overkomen, dan staat het op papier.’

Vlootvernieuwing Al bijna tweehonderd jaar redt de KNRM met 1.400 professionele vrijwilligers mensen die in nood raken op het water. Daarmee Laatste uitje vervult de Redding Maatschappij - zonder Er breken mooie jaren aan, maar in 2008 overheidssteun - een belangrijke maatschapvolgt opnieuw slecht nieuws: Martin heeft pelijke taak. Jaarlijks is veel geld nodig voor huidkanker. De ziekte is het gevolg van zware het levensreddende werk. Daarbij staat de medicatie die hij gebruikt sinds zijn transplan- KNRM de komende vijftien jaar voor een tatie. De ondernemer vindt afleiding in het enorme investering. Het grootste deel van de opknappen van boten, maar gaat achteruit.

75 reddingboten is aan vervanging toe.

Als de KNRM in 2017 Martin en andere Gelukkig kan de KNRM rekenen op ruim donateurs uitnodigt voor een boottocht, heeft 105.000 donateurs. Niet alleen bij leven, Anja twijfels of haar man het wel aankan. menig donateur laat de vrijwilligersorganisatie ‘Door de huidkanker kan Martins gezicht ook na de dood een mooi bedrag na. Het is geen wind meer verdragen.’ Ze belt met Cora voor de KNRM erg belangrijk deze schenkers Bartels, één van de relatiebeheerders bij de te leren kennen. De organisatie denkt graag KNRM, die haar gerust stelt. Tijdens de tocht mee hoe zij hun geld willen besteden. ‘Er op de voormalige reddingboot Johanna Loui- is veel mogelijk’, stelt Cees Prins die samen sa mag Martin in de stuurhut zitten. ‘Prachtig met Cora Bartels contacten onderhoudt met vond hij dat. Tot kort voor zijn dood heeft hij donateurs en erflaters. ‘Mensen kunnen een het over dat laatste uitje gehad.’ schenking doen aan één van de 45 reddingAl eerder hadden Anja en Martin - die geen straditie aan overlevingspakken of helmen kinderen hebben - besloten de KNRM in bijvoorbeeld. Daarnaast kunnen schenkers

kiezen voor een fonds op naam waaraan ze zelf een doel verbinden’. Als het om een groot geldbedrag gaat, kunnen mensen daarmee een reddingboot laten bouwen. Prins: ‘Het is traditie dat de schenker de naam van de boot bepaalt en betrokken wordt bij het bouwproces en de doop. Vaak vernoemt de schenker de reddingboot naar een dierbare. Achter alle namen van de KNRM-boten schuilen bijzondere levensverhalen.’ Deze zijn terug te lezen in het boek “Wie goed doet, waarom heten reddingboten zoals ze heten” (bestel gratis via www.knrm.nl/boek).

”

We besteden veel zorg aan het executeurschap en voeren het persoonlijk uit.

KNRM als executeur Voor mensen die de KNRM in hun testament opnemen, doet de organisatie graag iets terug. Zo treedt de KNRM steeds vaker op als executeur. ‘Vooral oudere mensen zonder kinderen vinden dat prettig. We besteden veel zorg aan het executeurschap en voeren het persoonlijk uit’, zegt Prins. De KNRM vindt

KNRM - Partner Content

9

KNRM - analysenederland.nl Partner Content

De betrokkenheid is groot’, erkent Prins.

‘Maar we zijn schenkers oprecht dankbaar en doen daar graag iets voor terug’. Op 20 september 2020 overleed Alies Floor. Met haar vermogen dat ze aan de KNRM naliet, zal volgens haar wens opnieuw een reddingboot worden gebouwd.

Op de website van de knrm (www.knrm.nl) kunt u de uitzending van het tv-programma De Nalatenschap terugkijken en zelf zien hoe bijzonder de band is tussen de donateurs en de KNRM.

Foto: Anja Benschop (links) in gesprek met Cora Bartels (KNRM). Still uit de uitzending De Nalatenschap

het belangrijk om een persoonlijke relatie met de erflater op te bouwen. ‘Zo kunnen we zijn of haar laatste wil ook echt uitvoeren, zoals is bedoeld.’

De persoonlijke benadering van de KNRM wordt door veel mensen gewaardeerd. Zo blijkt ook uit het verhaal van de in 2020 overleden Alies Floor. In 2008 belde de Bennebroekse omdat zij na de dood van haar man een schenking wilde doen. Ze had al eerder geïnformeerd bij een andere goede doelenor-

ganisatie, die verwees haar naar internet of daar kon ze dat rondmaken.

Hoe anders verliep het contact bij de KNRM. Ze werd direct doorverbonden met de toenmalig directeur. ‘Het ging om een aanzienlijk bedrag’, herinnert Cees Prins zich. ‘Tijdens een persoonlijk gesprek over de mogelijkheden ontstond het idee om met haar schenking een reddingboot te laten bouwen. Ze koos ervoor om de boot te vernoemen naar haar overleden echtgenoot Evert Floor.’

Grote betrokkenheid Aanvankelijk had Alies Floor geen enkele affiniteit met de KNRM, maar geleidelijk raakte ze verknocht aan de vrijwilligersorganisatie. Prins: ‘Ze werd warm ontvangen door reddingstation Elburg, waar ze de doop van de Evert Floor verrichtte. Ze kwam er later nog regelmatig.’

Als Alies Floor in 2015 haar heup breekt, kan ze niet langer zelfstandig wonen en verhuist ze naar Driehuis. ‘Daar kon ik haar vaker bezoeken; dat waardeerde ze enorm.

Over de KNRM De Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij redt levens op zee: 24 uur per dag, 365 dagen per jaar, kosteloos en onder alle omstandigheden. De vrijwillige bemanningen op de 45 reddingstations komen jaarlijks zo’n 2.500 keer in actie, waarbij ongeveer 4.000 mensen veilig aan de wal worden gebracht. De KNRM is een goed doel dat volledig afhankelijk is van donaties en nalatenschappen. Voor meer informatie: www.knrm.nl

“Onze zoon leeft voort via deze reddingboot”

­ ­

­

­

10 Prettige Dagen analysenederland.nl

‘Onze hersenen zijn liever lui dan moe’

Erik Scherder, hoogleraar klinische neuropsychologie.

Focus

Meer bewegen draagt bij aan een betere gezondheid en kan helpen obesitas tegen te gaan. We weten het allemaal, maar zo makkelijk als het klinkt, is het in de werkelijkheid vaak niet. En dat heeft alles te maken met onze hersenen.

Tekst: Marjon Kruize Foto: Annette Kolkman, fotosentekst.nl & Unsplashed

D

is fysieke inactiviteit wereldwijd uitgeroepen tot een pandemie.

Jaarlijks sterven zo’n 3,2 miljoen mensen aan de gevolgen van ziekten die voortkomen uit deze fysieke inactiviteit, zoals diabetes type twee en obesitas. “Zitten is het nieuwe roken, zeggen ze dan ook”, vertelt Erik Scherder, hoogleraar klinische neuropsychologie. oor het WHO

Beweging heeft een groot effect op de insulinehuishouding en dat is een belangrijk onderdeel in de bestrijding van obesitas en diabetes type twee, want insuline blokkeert de vetverbanding. naar de invloed van beweging op obesitas, zijn er een aantal processen in onze hersenen die een bijdrage kunnen leveren, vertelt Scherder. “Bewegen alleen is niet genoeg om het obesitasprobleem op te lossen, daarvoor moeten we ook kijken naar voeding, maar vooral ook naar de impact hiervan op onze hersenen.”

Als we kijken

wel een bijdrage leveren en je Echter, bewegen kan

Bewegen zit veel minder in ons systeem, daar heb je externe factoren voor nodig.

helpen je gezondheid te beschermen. En ook dat heeft alles te maken met de manier waarop onze hersenen bepaalde hormonen maken als we bewegen. “Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat als kinderen nadat ze een half uur stil gezeten hebben, drie minuten bewegen een hogere insulinesensitiviteit hebben dan kinderen die dat niet doen. En dat geldt ook voor kinderen met overgewicht.

Beweging heeft een groot effect op de insulinehuishouding en dat is een belangrijk onderdeel in de bestrijding van obesitas en diabetes type twee, want insuline blokkeert de vetverbanding. Als je dus gevoeliger bent voor insuline, heb je minder insuline nodig en loop je minder risico op obesitas en diabetes type twee.”

Bewegen alleen is niet genoeg om het obesitasprobleem op te lossen, daarvoor moeten we ook kijken naar voeding, maar vooral ook naar de impact hiervan op onze hersenen. een grote en voor een deel nog onbegrepen rol in obesitas.

Zo wordt er in de hersenen van mensen met obesitas een grote hoeveelheid leptine aangemaakt. “Dat hormoon zorgt voor het verzadigingsgevoel”, vertelt Scherder.

“Nou zou je dus denken dat De hersenen spelen

mensen met obesitas sneller vol zouden zitten, omdat ze zoveel leptine aanmaken.

Maar door die te grote hoeveelheid zijn ze ook resistent geworden voor leptine en daarom geeft hun brein geen seintje af om te stoppen met eten. Ook hier kan bewegen weer een rol spelen, want door te bewegen daalt de leptine weer, waardoor de gevoeligheid toeneemt en men dus weer een ‘vol’ gevoel krijgt.

Daarnaast zorgt bewegen ook voor een verhoging van het adiponectine, een eiwit dat zorgt voor verzadiging. Al die stoffen hebben een effect op de hypothalamus. Een onderdeel van de hersenen dat de verzadiging regelt.

Door te bewegen zit je dus sneller vol.”

ger geeft ons even een goed gevoel en als je dan gaat bewegen dan verbruik je die energie van die hamburger weer, dus dat ga je niet doen.

Bewegen zit veel minder in ons systeem, daar heb je externe factoren voor nodig.

Ons brein is namelijk liever lui dan moe, want dat was evolutionair gezien beter om je energie te sparen. Mensen met overgewicht kunnen daar dus helemaal niet zo makke-

lijk iets aan doen als wordt gedacht.” weten we dus al een hele hoop over onze hersenen en hun invloed daarop, maar willen we de obesitaspandemie echt bestrijden is nog meer onderzoek nodig naar de manieren waarop we de processen in onze hersenen kunnen beïnvloeden, besluit Scherder.

“Zeker ook wanneer het aanWat betreft bewegen

komt op de invloed van vet en suikers op onze hersenen, want daar is nog een wereld te winnen.”

Ons brein is namelijk liever lui dan moe, want dat was evolutionair gezien beter om je energie te sparen.

Bewegen kan wel een bijdrage leveren en je helpen je gezondheid te beschermen. we dan niet gewoon meer bewegen?

“Ja dat is een van de lastigste vragen, want dat vraagt om gedragsverandering”, vertelt Scherder. “Ook dat heeft weer te maken met je hersenen. Veel mensen hebben fijne momenten in hun dag en leuke dingen om naar uit te kijken, maar er is ook een grote hoeveelheid mensen die dat niet hebben. Zij hebben geen mooie dingen om naar uit te kijken, behalve dan die hamburger die ze voor één euro kunnen kopen. Daar zit namelijk veel vet en suiker in en vanuit de evolutie wil ons brein daar graag zoveel mogelijk van. Die hamburMaar waarom gaan

Bewegen zit veel minder in ons systeem, daar heb je externe factoren voor nodig.

Herseninstituut - Partner Content

11

analysenederland.nl

HERSENINSTITUUT- Partner Content

Obesitas, er is meer aan de hand Partner Content Herseninstituut

Fo

to : M

arieke de Lorij n

Susanne la Fleur Onderzoeker bij het Herseninstituut

Wanneer iemand kampt met overgewicht wordt al gauw gesteld dat deze persoon gewoon minder moet eten of meer zou moeten sporten. We vinden zo iemand al gauw ‘lui’ of ‘zwak’. Echter, voor veel mensen is afvallen helemaal niet zo gemakkelijk. Bij het zwaarder worden spelen onze hersenen ook een belangrijke, maar deels nog onbekende rol. De mechanismen in hun hersenen zetten hen aan tot het eten van meer voedsel dan nodig, en daar kunnen ze zelf weinig aan doen. Om deze invloeden beter te begrijpen doet Het Nederlands Herseninstituut, een onderzoeksinstituut speciaal voor hersenonderzoek, onderzoek naar de verschillende mechanismen in onze hersenen die van invloed zijn op obesitas.

Sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw zijn we een stuk zwaarder geworden. “En dat terwijl onze hersenen niet zo gek veel veranderd zijn”, vertelt Susanne la Fleur, die bij het Herseninstituut onderzoek doet naar de rol die onze hersenen spelen bij obesitas.

“Dat betekent dat we ook goed moeten kijken naar de omgeving en de manier waarop het eten van suiker en vet ons stimuleert.”

Immers, sinds de jaren vijftig is er ook steeds meer voedsel beschikbaar gekomen.

Maar waarom willen we dat dan ook zo graag opeten? “Ons lichaam is ingesteld op overleven en slaat om die reden heel efficiënt vet op”, vertelt la Fleur. “Daarnaast zet suiker bepaalde gebieden in de hersenen ‘aan’ die je aansporen om te eten. Die combinatie levert obese mensen op. We zagen dit ook in onderzoek bij proefdieren. Als we die vette maaltijden voorzetten vinden ze dat in het begin heel lekker, maar ze raken er al snel op uitgekeken. Voeg echter suiker toe, en het vet wordt een stuk aantrekkelijker.” Een soort natuurlijke smaakversterker waar onze hersenen graag meer van willen. Door dat effect voelt het alsof je moet blijven eten en wordt je uiteindelijk dus te dik. Iets waar, blijkt uit hersenonderzoek, de hersenen een grote rol in spelen.

Maar ondanks dat dit voedsel voor iedereen beschikbaar is, wordt niet iedereen

herseninstituut.nl

obees. En dat verschil zit hem dus in de hersenen. “Mensen die niet obees worden, hebben waarschijnlijk een heel goed ontwikkeldcontrole centrum in hun hersenen.

Zij kunnen al die verleidingen daardoor beter weerstaan”, legt la Fleur uit. “Obese mensen kunnen dit controle centrum in hun brein niet zo succesvol inzetten. Simpelweg zeggen dat zij minder moeten eten is dus te kort door de bocht, want hun hersenen sporen hen juist aan meer te eten. We moeten daarom de effecten van vet-suiker-interactie op de hersenen onderzoeken om zo te kunnen verklaren waarom afvallen voor hen bijna onmogelijk is, en waarom ze dit niet kunnen volhouden. Daarom doen wij dit onderzoek” Door verder onderzoek te doen naar de rol van de hersenen bij obesitas, kunnen ook de risico’s op aan overgewicht gerelateerde ziektes als diabetes type 2 flink afnemen.

“Die ziekte wordt gekenmerkt door een verminderde insulinegevoeligheid”, stelt la Fleur. Zij moeten dus insuline bijspuiten, wat weer voor gewichtstoename kan zorgen “Bij toeval is echter ontdekt dat het stimuleren van iemands dopaminesysteem – waardoor dopamine in de hersenen toeneemt – een grotere insulinegevoeligheid veroorzaakt. Er is dus minder insuline nodig voor hetzelfde effect, waardoor de vetafbraak beter werkt.”

”

Mensen die niet obees worden, hebben waarschijnlijk een heel goed ontwikkeldcontrole centrum in hun hersenen.

Dat soort bevindingen zouden kunnen leiden tot nieuwe medicatie of therapieën om obesitas tegen te gaan. “Op dit moment zijn ernstig obese mensen het beste geholpen met een maagverkleining”, vertelt la Fleur.

“Drie kwart van de geopereerde mensen heeft daarna blijvend gewichtsverlies. In de eerste zes weken na deze ingreep zijn mensen

vaak flink afgevallen, maar we zien nog geen veranderingen in hun dopaminesysteem.

Leggen we ze drie jaar later onder de scan, dan zien we die veranderingen wel. Door langere tijd minder te eten neemt ook de zin in eten af.”

van het Herseninstituut of te doneren aan Stichting Vrienden van het Herseninstituut maak je baanbrekend onderzoek naar obesitas en onze hersenen mogelijk. En dat is van het grootste belang, want obesitas is een grote bedreiging voor onze algehele gezondheid.

Volhouden dus, maar laat dat nou net weer makkelijker gezegd dan gedaan. “De vraag is hoe dat werkt in de hersenen”, stelt la Fleur. “Momenteel onderzoeken we bij het Herseninstituut hoe we dat dopaminesysteem kunnen sturen. Bijvoorbeeld door te kijken of het uitmaakt op welk tijdstip mensen eten, en hoeveel ze dan precies op dat moment eten.

Bij een dieet waarbij iemand maar vijftig procent van een gewone inname eet, valt iedereen af, ongeacht het tijdstip, maar we zien wel dat het brein verschillend reageert op verschillende eetpatronen. Misschien kunnen we op termijn een medicijn ontwikkelen dat dit hersengebied kan beïnvloeden, en zo de zin in eten kan beteugelen. Als duidelijk is op welke manier vet en suiker het brein aanzetten tot (over)consumptie, wordt het op termijn ook mogelijk om die mechanismen te beïnvloeden.”

Ook vriend worden van het Herseninstituut? Scan de QR-code!

Willen we de obesitaspandemie echt bestrijden, dan moeten deze mechanismen nog veel grondiger onderzocht worden. En daarvoor is geld nodig. Door vriend te worden

Meer weten over hersenonderzoek en schenken en nalaten? Stuur vrijblijvend deze bon op.

Wij nemen dan graag contact met u op.

0 Ja, ik wil graag meer informatie ontvangen over periodiek schenken voor het Nederlands Herseninstituut 0 Ja, ik wil graag een vrijblijvend gesprek over schenking vanuit een erfenis voor het Nederlands Herseninstituut 0 Ja, ik wil graag meer informatie over een lidmaatschap van de Stichting Vrienden van het Herseninstituut Naam: Straat & huisnummer: Postcode: W Telefoonnummer: Geboortedatum:

m/v oonplaats: E-mailadres:

Stuur deze bon in een envelop naar het Nederlands Herseninstituut. T.a.v. Deborah Alfarez, Antwoordnummer 39332 1090 WC Amsterdam. Een postzegel is niet nodig. www.hersenvrienden.nl

12

Prettige Dagen analysenederland.nl

Ontstaat trombose door een ontsteking? voor een hogere neiging tot bloedstolling zorgt. Ook externe factoren, zoals de pil, kunnen voor een dreiging van trombose zorgen.”

Dan werkt het remmingsmechanisme op de bloedstolling niet meer en krijg je een verhoogd risico op bloedstolsels en dus trombose.”

met antistollingsmedicijnen het stolsel oplossen en voorkom je dat er nieuwe stolsels zich kunnen gaan ontwikkelen. “Maar aan die medicijnen zitten nadelen. Je hebt bijvoorbeeld een risico op bloedingen. Om die reden is het onderzoek gestart om nu eens nader te gaan kijken wat de oorzaak is van trombose. Het is aannemelijk dat een vorm van ontsteking de boosdoener is en trombose veroorzaakt.

Echter is dit tot nu toe in de wetenschap nog niet toereikend onderzocht. Het fundamentele onderzoek wat ik doe voer ik op celniveau uit en kijk ik naar witte en rode bloedcellen in het plasma, die heel belangrijk zijn bij de bloedstolling. Hierin zitten namelijk bepaalde eiwitten die heel duidelijk een rol spelen, maar daar is nog onvoldoende naar gekeken.”

Nu is er

Nu kun je

Dr. Rory Koenen universitair hoofddocent Biochemie aan de Universiteit van Maastricht en onderzoeker naar de oorzaak van trombose.

Verdieping

Bij de meeste mensen die trombose hebben gehad is niet te achterhalen wat nu precies de oorzaak was. De stolling van het bloed is een ingewikkeld proces en er kan van alles zijn misgegaan. Volgens dr. Rory Koenen spelen ontstekingen in het lichaam waarschijnlijk vaker een rol dan tot nu toe is gedacht.

Tekst: Féline van der Linde Foto: Persfoto

“

Wanneer je trombose

vergelijkt met een brand dan kun je zeggen over trombose dat we het goed kunnen blussen”, stelt Rory Koenen, universitair hoofddocent Biochemie aan de Universiteit van Maastricht en onderzoeker naar de oorzaak van trombose. “Trombose houdt in dat er een bloedstolling in een bloedvat ontstaat. Het bloedstolsel kan te groot worden waardoor het bloedvat wordt afgesloten. Onder normale omstandigheden werkt de bloedstolling prima. Maar sommige mensen hebben bijvoorbeeld een genetische mutatie die

naar de oorzaak van trombose wordt dat wel gedaan. Koenen: “Wij kijken met ons onderzoek vooral naar een bepaald antistollingseiwit: TFPI (Tissue Factor Pathway Inhibitor). In een normale, gezonde, situatie is dit eiwit geweldig. Het houdt namelijk het evenwicht tussen bloeding en stolling in stand. In het onderzoek kijken we naar hoe bepaalde witte bloedcellen, de neutrofielen, dit eiwit beïnvloeden. Een gezond lichaam heeft veel voordeel aan neutrofielen omdat ze zorgen voor een immuunreactie bij een infectie. Maar als de neutrofielen doorslaan kunnen ze bijvoorbeeld TFPI doorknippen of veranderen.

In het onderzoek

de afgelopen twee jaar veel aandacht geweest voor het immuunsysteem.

“En hierdoor heeft het onderzoek meer aandacht gekregen. Als mensen ernstig ziek worden kan een op hol geslagen immuunreactie voor allerlei complicaties zorgen, zoals trombose. Waar vijftien jaar geleden mensen het een absurd idee vonden om onderzoek te doen naar ontstekingen als een belangrijke oorzaak voor trombose is dat nu echt mainstream aan het worden. Ook vanuit de biologische hoek is het goed om te kijken naar dit verband bij op het eerste oog compleet ontstekingsvrije processen. Denk bijvoorbeeld aan trombose na een lange vlucht, waarvan men in het algemeen denkt dat dit absoluut niets te maken heeft met ontstekingen.

Maar kijk je goed naar het lichaam dan zie je toch een ontsteking. Als je erg lang zit, stroomt je bloed namelijk niet zoals het hoort. In de wand van het bloedvat kun je dan

toch een soort ontstekingsproces waarnemen.” het onderzoek van Koenen kan de interactie tussen TFPI en neutrofielen beter in kaart worden gebracht. “We kijken grondig naar plasma en isoleren dan TFPI. Vervolgens meten we mogelijke veranderingen, bijvoorbeeld met behulp van specifieke antilichamen. Met het doel om te ontdekken waarom TFPI bij mensen met trombose vaak is veranderd of minder goed werkt. Trombose is maatschappelijk gezien een belangrijk onderwerp. Heel veel mensen komen hier mee in aanraking, vaak ook zonder het zelf te beseffen, bijvoorbeeld in het geval van stolsel in de longen bij een coronabesmetting. Ook mensen met hartritmestoornissen krijgen er vaak mee te maken. Daarnaast levert de huidige antistollingsbehandeling in sommige gevallen nare bloedingen op. De hoop is dan ook dat met ons onderzoek op termijn echt bij te dragen aan het minder voorkomen van trombose en een veiligere behandeling.”

Dankzij steun voor

Trombose houdt in dat er een bloedstolling in een bloedvat ontstaat.

Olifanten hebben een sterke sociale band.

Natuureducatie? Ga naar de dierentuin!

Actueel

Voor de Nederlandse dierentuinen waren de afgelopen twee jaar zwaar.

Door de lockdown waren er minder bezoekers, maar de kosten liepen gewoon door.

Immers, die dieren moeten al die tijd gewoon verzorgd worden. De dierentuinen staan dus onder grote druk, terwijl ze juist zoveel te bieden hebben.

Tekst: Marjon Kruize Foto: ARTIS, Amber Dekker

“Een dierentuin heeft een enorme educatieve waarde”, vertelt Karel Greven, hoofd fondsenwerving bij ARTIS. “In ARTIS leer je alles over natuur en hoe al het leven op onze aarde met elkaar verbonden is. Je hebt er natuurlijk dieren en planten, maar de natuur omvat nog veel meer. Denk bijvoorbeeld aan het Planetarium, waar je onze aarde vanuit het heelal kunt observeren of Micropia, een museum compleet gewijd aan micro-organismen. Want ook wij zijn natuur en hebben een flinke impact op de aarde.”

In een dierentuin maak je op een laagdrempelige manier kennis met de vele diersoorten die de natuur rijk is, vertelt Greven.

“De Aziatische olifant, ringstaartmaki of bedreigde goudwanggibbon zien, ruiken en horen, doet iets anders met je beleving en emotie dan wanneer je een dier alleen op een iPad of op televisie kan waarnemen.

Niet iedereen kan zomaar

naar Afrika vliegen om dieren in het echt te bekijken. Dat zou overigens ook funest zijn voor het milieu.

Maar Iedereen, van jong tot oud, kan terecht in ARTIS.”

“Veel mensen in de stad komen niet vaak in contact met de natuur. ARTIS zit in het historische centrum van Amsterdam en is daarom ook een groene oase in de stad”, vertelt Greven. “We zien vaak dat abonnementhouders ARTIS als een J soort achtertuin gebruiken.”

Maar is de dierentuin nog wel van deze tijd? “De dierentuin is relevanter dan ooit”, stelt Greven. “De IUCN publiceerde dit jaar een nieuwe Rode Lijst die anno 2021 ruim 38.000 soorten bevat die met uitsterven worden bedreigd! En de dreiging is vaak afkomstig van ons menselijk handelen zoals ontbossing en stroperij. Naast de natuurbehoudsprojecten in de oorspronkelijke leefgebieden, kunnen dierentuinen een belangrijke rol vervullen in het in stand houden van gezonde populaties en vooral door bewustwording te creëren bij een groot publiek. ARTIS ontvangt jaarlijks bijna 1,5 miljoen bezoekers, die we daarover kunnen vertellen.

“In het ARTIS van nu en de toekomst wordt duidelijk hoe verbonden alles in de natuur is. Je krijgt er echt een ander inzicht over onze rol daarin als mens. Dus het is zeker belangrijk dat we, juist nu, ARTIS blijven steunen en bezoeken.”

ADVERTENTIE

Elk uur krijgen 11 mensen trombose Wist u dat elk uur maar liefst 11 mensen trombose krijgen?

Bijvoorbeeld een longembolie of herseninfarct. Bij trombose blokkeert een bloedstolsel de bloedsomloop. Veel mensen houden hier langdurige en ernstige klachten aan over. De Trombosestichting Nederland zet zich al bijna 50 jaar in voor een toekomst zonder tromboseleed. Door het financieren van wetenschappelijk onderzoek, het geven van voorlichting en het ontwikkelen van effectievere nazorg.

Wilt u ook bijdragen aan een toekomst zonder tromboseleed?

Ga naar trombosestichting.nl en word donateur.

Trombosestichting Nederland trombosestichting.nl tsn@trombosestichting.nl 071 – 561 77 17 NL35 INGB 0000 302030

e A c j d I v k g

T F

s d s m s

Prettige Dagen

13

analysenederland.nl

Beroepsopleidingen staan erom bekend veel impact te maken in het leven van studenten.

‘Met beroepsopleidingen jeugdwerkloosheid aanpakken’

Focus Jeugdwerkloosheid is een enorm probleem in Afrika. Tenminste 40 procent van de Afrikaanse jongeren ten zuiden van de Sahara zijn werkloos.

In 2016 leefde 70 procent van de werkende Afrikaanse jongeren in matige of extreme armoede.

Tekst: Marjon Kruize Foto: Emmanuel Ikwuegbu

V

aak zijn jongeren

(van 15 tot 25 jaar oud) in Afrika niet in staat reguliere beroepsopleidingen te volgen doordat ze school op een jonge leeftijd moeten verlaten, ze niet in staat zijn een opleiding te

betalen, en geen plek hebben om tijdens hun opleiding te verblijven.

Door jongeren integraal

onderwijs aan te bieden, waar zij naast praktische beroepsopleidingen ook les krijgen in ondernemerschap en persoonlijke vorming, aanvullend met psychologische hulpdiensten en talentontwikkeling, zijn zij in staat het heft in eigen handen te nemen.

En worden ze in een korte tijd voorbereid op werk of het starten van een eigen bedrijf.

Beroepsopleidingen staan

bekend veel impact te maken in het leven van studenten. Dit kan op een duurzame manier. Opleidingscentra opereren als erom

sociale ondernemingen, waar bedrijven trainingen geven, studenten les volgen en waar ze hands-on ervaring opdoen.

Door middel van de huur die de bedrijven betalen is het opleidingscentrum na ongeveer vijf jaar financieel onafhankelijk. Elk opleidingscentrum biedt op de lokale markt afgestemde opleidingen aan, zoals installeren van zonnepanelen, schoonheidsspecialist, catering, lassen en solderen en automonteur. De opleidingscentra faciliteren alle werkplekken en geven de studenten aanvullend les in overige vakken zoals ondernemerschap, Engels en ICT. Het opleidingscentra draagt zorg voor de algehele kwaliteit en implementatie van dit unieke businessmodel.

een mooi voorbeeld van hoe integrale beroepsopleidingen in combinatie met een uniek businessmodel werkt. Om haar leven te beteren had Mimosa uit Zimbabwe maar één kans nodig. Dit is hoe ze die aangreep: als kind was het Mimosa’s grootste droom om automonteur te worden. Ze ging tegen alle verwachtingen in en waagde zich in het door mannen gedomineerde veld van autotechniek.

Mimosa (19) is

enige meisje in deze groep. In het begin waren de jongens voorzichtig om me heen. Ze wilden me overal mee helpen. Ik heb ze laten zien dat ik alles net zo goed kan als zij”, aldus Mimosa.

“Ik ben het

Als tienermoeder wil

Mimosa een voorbeeld zijn voor haar eigen dochter. “Ik ken niet veel vrouwen in deze sector. Ik heb mezelf uitgedaagd door voor dit beroep te kiezen. Ik doe dit ook zodat ik mijn dochter kan laten zien dat als vrouw alles mogelijk is”, zegt een contente Mimosa.

Door jongeren integraal onderwijs aan te bieden,zijn zij in staat het heft in eigen handen te nemen.

wist ik niet eens wat de motor was. Nu ik een diploma heb gehaald weet ik zeker dat ik elke auto kan repareren. De on-thejob training die we krijgen is geweldig. We doen praktische vaardigheden op en leren snel.” Mimosa valt op in haar klas en de vakman die haar traint is trots op haar. Ze heeft de kans om het beste van haar leven te maken.

“Toen ik begon,

Mimosa en haar medestudenten behoren tot de duizenden jongeren die baat hebben bij een integrale beroepsopleiding. Zij zijn nu in staat betaald werk te vinden of een eigen bedrijf te starten.

En het werkt!

ADVERTENTIE

14 Prettige Dagen analysenederland.nl

Als een kind lijdt onder vervolging Actueel

De vrijheid van godsdienst en levensbeschouwing is een mensenrecht.

Toch spreekt dat niet vanzelf. Bijvoorbeeld als de overheid één religie als staatsgodsdienst accepteert. Dan komen andersgelovigen in de knel. Net als hun kinderen.

Tekst: Féline van der Linde Foto: Persfoto

N

een 11-jarig meisje uit het noorden van Irak. Zij groeide op in een christelijk gezin in Mosul.

In deze metropool van 1,8 miljoen inwoners woonde eeuwenlang een aanzienlijke christelijke minderheid. In 2014 viel de stad in handen van Islamitische Staat, een extremistische beweging die vrijwel alle christenen verdreef. Rafif verloor haar vader in 2010 bij een bomaanslag op een bushalte. Het was een gerichte aanslag op christelijke studenten. Rafifs vader had de chauffeurs van een konvooi schoolbussen net op tijd kunnen waarschuwen.

Daarmee redde hij het leven van tientallen christelijke studenten, maar kwam zelf om bij de explosie. Onder de studenten vielen verschillende gewonden en een dode. Op dat moment was Rafif nog niet geboren. Zij heeft haar vader nooit gekend. Toch denkt ze met veel respect aan hem terug. Met kerst haalt ze de kerststal tevoorschijn eem nou Raf if,

die haar vader ooit van papier-maché heeft gemaakt.

“Dan heb ik het gevoel dat hij er toch een beetje bij is”, zegt ze. “Met kerst ben je vrolijk.

Je lacht en je bent samen met de mensen van wie je houdt.” Op zulke momenten mist ze haar vader het meest.

Rafif gaat regelmatig naar de Bijbelklas in haar kerk.

Hier ontmoet ze leeftijdsgenootjes, hoort ze verhalen uit de Bijbel en leert ze wat het betekent om christen te zijn. De lessen helpen Rafif om na te denken over wat er met haar vader is gebeurd.

“Er zijn verhalen in de Bijbel waarin mensen het leven van andere mensen redden. Als ik die verhalen hoor, denk ik:

‘Hé, dat is mijn vader!’ Hij is ook gestorven om het leven van anderen te redden.”

Wereldwijd worden circa 340 miljoen christenen ernstig vervolgd om hun geloof. hebben het zwaar. Veel Iraakse christenen zijn op de vlucht geslagen voor het geweld van IS. Hun aantal is geslonken van 1,3 miljoen (2003) naar circa 200.000. Ze hebben te maken met discriminatie en aanslagen. Aanslagen Christenen in Irak

van het Turkse leger in het noorden van Irak zorgen voor een leegstand van kerken.

Bij ontvoeringen hoeven Iraakse christenen geen steun vanuit de overheid te verwachten. Die behandelt hen als tweederangs burgers.

Christelijke jongens en meisjes als Rafif krijgen soms geen toegang tot school.

Volwassenen raken vanwege hun geloof hun baan of huis kwijt. Bekering tot het christendom is verboden.

Moslimbekeerlingen houden hun geloof daarom vaak geheim. Want anders verliezen zij hun recht om te trouwen of te erven. Ook lopen zij het risico bedreigd, verstoten of mishandeld

te worden door hun eigen familie of omgeving.

Mijn vader is gestorven toen hij anderen wilde redden.

Wereldwijd worden circa

340 miljoen christenen ernstig vervolgd om hun geloof.

Hun situatie lijkt met het jaar zwaarder te worden. Hulporganisaties spelen een belangrijke rol om hun lot onder de aandacht te brengen, en zorgen voor bewustwording en gebed. Vaak gaat dat in combinatie met praktische steun

als trainingen, voedselhulp en traumazorg. Daarnaast is politieke pleitbezorging nodig voor verdrukte en vervolgde christenen. De Verenigde Naties, maar ook landen als Nederland, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten, hebben een speciale gezant om de godsdienstige rechten van mensen te waarborgen.

Die post is bij de Europese Unie nog vacant. Maar ook op dat punt oefenen hulporganisaties druk uit om pal te staan voor geloofsvrijheid.

Niet alleen voor volwassenen, maar ook voor de jonge generatie.

Rafif (tweede van links) samen met haar vrienden.

ADVERTENTIE

Help de jongste generatie christenen standhouden Open Doors steunt christenen die om hun geloof worden vervolgd of verdrukt. Dat doen we door Bijbels en christelijke lectuur naar landen te brengen die daarvoor gesloten zijn.

Daarnaast geven we trainingen en praktische hulp, zoals traumazorg en noodhulp.

Geef het licht door en steun het werk van Open Doors.

opendoors.nl/lichtdagblad

Prettige Dagen

15

analysenederland.nl

Rivelino Rigters is rapper en songwriter en zet hij zich in voor jeugdige criminelen. Hij geeft rapworkshops in jeugdgevangenissen.

Aandacht maakt voor gevangenen het verschil om écht te veranderen Focus

Rivelino Rigters (42) is rapper en songwriter en zet hij zich in voor jeugdige criminelen. Hij geeft rapworkshops in jeugdgevangenissen.

Ook helpt hij met zijn team jongeren binnen en buiten jeugdgevangenissen met het ontdekken en ontwikkelen van hun talenten.

Tekst: Féline van der Linde Foto: Persfoto

“

Belangrijk voor de

jongeren is dat ik echt bent, geen masker op heb en serieus in hen geïnteresseerd ben. Dat hebben ze keihard nodig. Ze worstelen ook met vragen als: Kan ik straks nog thuiskomen of moet ik ergens anders wo-

nen? Hoe kom ik aan werk of een uitkering? En zullen de mensen mij nog accepteren als ze erachter komen dat ik een criminele achtergrond heb?” jongeren hoop bieden, door mijn eigen verhaal te vertellen, door hen mijn boeken te laten lezen en mijn muziek te laten horen.

Ik hoop ik dat ze geïnspireerd raken door hoe ik eruit ben gekomen én dat ze nieuwsgierig worden naar rol die God in mijn leven heeft gespeeld en nog altijd speelt.”

“Ik wil de

jaar is pleegt hij in Amsterdam met een aantal vrienden een straatroof. Hij wordt opgepakt en veroordeeld. Zijn veroordeling en detentie waren niet genoeg om hem weer op het rechte pad te krijgen.

Daar gaat hij pas naar op Als Rivelino dertien

zoek als hij vijftien is en voor het eerst harddrugs heeft gedeald. Een moment waarop hij voor zichzelf vind dat hij te ver is gegaan en weet dat hij anders moet gaan leven.

Rivelino Rigters, ambassadeur van het gevangenenwerk van Ark Mission: “Ik wil jonge gevangenen hoop bieden door te vertellen hoe ik eruit ben gekomen.” naar een uitweg uit alle ellende komt hij toevallig in contact met een Amerikaanse jeugdgroep In zijn zoektocht

die een zomeractie houdt met een kerk in Amsterdam-Noord. “Ze nodigden me uit voor een voetbalwedstrijd en daarna mocht ik ook nog mee eten in hun jeugdhonk. Het viel me meteen op hoe aardig iedereen tegen elkaar deed. Na het eten werd er nog een toneelstuk opgevoerd over het leven en situaties waarin je moet kiezen tussen goed en kwaad.

Tijdens de voorstelling gebeurde er iets waardoor het verhaal bij me binnenkwam en ik emotioneel brak. Een van de jongens praatte met me en bad voor me. En toen, tijdens het gebed kwam er een enorme rust over me als nooit tevoren, een zware last viel van me af.”

Rivelino is bijzonder, maar zeker niet het enige verhaal van een jongen die verkeerde keuzes Het verhaal van

heeft gemaakt. Uit recent onderzoek bleek dat vier op tien jongeren zegt weleens of regelmatig een delict te plegen. Dit betekent niet dat alle jongeren crimineel zijn, maar wel dat de stap naar criminaliteit erg klein kan zijn.

Met verschillende activite-

wordt aandacht gegeven aan gevangenen om zo een bijdrage te leveren aan de kans op verandering. De Bajesagenda is zo’n initiatief waarmee een gevangene dagelijkse zaken kan bijhouden, maar ook raps, gedichten en verhalen van hoop van medegedetineerden en ex-gedetineerden kan lezen. Het is een papieren agenda omdat het voor een gevangene niet is toegestaan om een mobieltje of digitale agenda te hebben. Deze brengt structuur in hun leven én ze voelen ze zich geliefd. Ze gaan door iten

het dak als ze ontdekken dat hun eigen gedicht of rap erin voorkomt! ieder jaar een gedichtenwedstrijd voor gevangenen gehouden. De beste inzendingen krijgen een plek in de bajesagenda van het volgende jaar. Deze wedstrijd stimuleert jongeren op een creatieve manier hun gevoelens te uiten. Ze voelen zich erkend en hun talent wordt zichtbaar, en dat geeft een boost aan hun zelfvertrouwen.

Ook wordt er

Gevangenen hebben net

als iedereen behoefte aan een goede vriend, broer of zus waaraan ze hun verhaal kwijt kunnen. Echte aandacht kan het verschil maken tussen berusting of de moed opbrengen om écht te veranderen.

Echte aandacht maakt het verschil!

ADVERTENTIE

e Help me ,- per met €5 maand

Geef gevangen hoop en steun Ark Mission Scan de QR-code of doneer via: www.arkmission.nl/donatie-gevangenenwerk

16

Prettige Dagen analysenederland.nl

‘De beste remedie tegen het kwaad is een lach’ - Hoe corona het leven van straatkinderen in Colombia raakte Actueel

Voor veel kinderen in Nederland waren de afgelopen coronajaren zwaar. Ze konden lange tijd niet naar school, mochten niet naar de sportclub en konden niet met vriendjes afspreken.

Gelukkig konden ze in de coronaperiode echter wel thuisonderwijs volgen en hadden ze in de meeste gevallen genoeg te eten. In armere landen op onze wereld, zoals in Colombia, was dat echter heel anders.

Tekst: Marjon kruize Foto: Persfoto

D

e coronacrisis raak-

ook Colombia hard, en veel kinderen werden daar de afgelopen tijd de dupe van. Door de strenge lockdowns konden hun ouders vaak niet naar hun werk en was thuiswerken geen optie omdat ze hiervoor niet de middelen hebben. En niet werken, betekent ook geen geld om eten te kopen of de huur te betalen. In Colombia was er geen vangnet vanuit de overheid, waardoor veel kinderen en hun ouders in schrijnende situaties terechtkwamen. Dat gold des te meer voor de vele straat- en zwerfkinderen in Colombia.

Want ook de opvanghuizen waar zij normaalgesproken terechtkunnen om met andere kinderen te spelen en naar school te gaan, moesten hun deuren tijdens deze lockdown sluiten.

aangekondigd in het land.

Lagere inkomens moesten meer belasting gaan betalen en de belasting op levensmiddelen, energie en water zou omhooggaan. Zo zouden de economische gevolgen van de crisis opgevangen moeten worden. Er volgden demonstraties, waar hard tegen opgetreden is, en uiteindelijk werd de hervorming teruggedraaid. Als gevolg van dit alles werd er echter in vele sectoren gestaakt en sloten steden de toegangswegen af.

Het transport lag nagenoeg stil waardoor de prijzen van levensmiddelen enorm zijn gestegen. Voor arme gezinnen die nauwelijks inkomsten hadden door corona was dit dus een ramp bovenop de al bestaande ramp.

te

eens bij op dat in april van dit jaar een belastinghervorming werd

Voor de Colombiaanse

straatkinderen die al die tijd thuis moesten zitten, waren het dan ook enorm zware maanden. “Ik kon niet meer naar school en niet meer naar het opvangtehuis”, vertelt

Juan Angel Pasaje (10 jaar oud). “Dat heb ik het meest gemist. Maar ook het niet heb kunnen spelen met mijn vriendjes, het lekkere eten in het opvanghuis en het kunnen voetballen op het sportveld miste ik. Ook kreeg ik van school heel veel huiswerk, maar er was niemand om het me uit te leggen. Dat vond ik erg vervelend.”

José Villamarin (16 jaar), was het een zware tijd. “Ik heb mijn best gedaan om ondanks de omstandigheden mijn huiswerk te doen, maar dat was wel lastig zonder computer.

Omdat we hele dagen thuis zaten, hadden we hogere kosten, want we aten allemaal thuis en niet op school, het tehuis of op het werk. Gelukkig kregen we veel hulp en ook voedselpakketten vanuit het opvanghuis. In de tijd dat we thuis zaten, speelde ik met mijn broertjes, dan deden we bijvoorbeeld alsof we een concert gaven, een beetje als Ook voor Juan

afleiding. We proberen altijd gelukkig te zijn ondanks de tegenslagen, want de beste remedie voor het kwaad is een lach.”

In Colombia was er geen vangnet vanuit de overheid, waardoor veel kinderen en hun ouders in schrijnende situaties terechtkwamen. de kinderen in Colombia nog niet naar school. Straatkinderen als Juan Angel en Juan José dus ook nog niet. Daardoor hebben ze grote achterstanden opgelopen. Waar kinderen in Nederland thuisonderwijs kregen, was dit voor de kinderen in Colombia minder vanzelfsprekend. Vanuit de school werd dagelijks wel een uur of twee online les Ook nu gaan

aangeboden, maar de meeste kinderen hebben thuis geen laptop of tablet, waardoor onderwijs volgen enorm lastig was. graag dat de kinderen op korte termijn weer teruggaan naar school, maar de overgrote meerderheid van de ouders of verzorgers ziet dat voorlopig nog niet zitten. Veel mensen in Colombia durven zich namelijk niet te laten vaccineren, omdat het ontbreekt aan goede voorlichting daarover. Men is bang voor bijwerkingen en ziet het nut er niet van in en bovendien worden kinderen sowieso niet gevaccineerd, waardoor veel volwassenen bang zijn dat de De regering wil

kinderen op school het virus oplopen en dit weer mee naar huis nemen.

opvanghuis voor straat- en zwerfkinderen in Palmira Valle, waar Juan Angel en Juan José worden opgevangen, weer opengesteld. Daar wordt alles op alles gezet om ze bijles en huiswerkbegeleiding te geven en de achterstanden in te halen. Scholing is voor straat- en zwerfkinderen in Colombia hét ticket naar een zelfstandig bestaan. Daar leren zij de juiste vaardigheden om in de toekomst een baan te vinden. Alleen zo kan de vicieuze cirkel van armoede en gebrek aan werk voor de kinderen worden doorbroken.

Gelukkig is het

Tel daar nog

Voor de Colombiaanse straatkinderen die al die tijd thuis moesten zitten, waren het dan ook enorm zware maanden.

ADVERTENTIE

Kleinschalig, effectief en persoonlijk Wij zijn Juconi. We vangen straat- en zwerfkinderen op in LatijnsAmerika. Ons eigen opvanghuis staat in Colombia, in de stad Palmira Valle, andere huizen steunen we financieel. Onze aanpak (opvangen, opvoeden, opleiden) werkt. Al vijfentwintig jaar.

Samen met u geven we verloren kinderen de kans op een toekomst.

UNESCO MEXICO kenmerkt de JUCONI-aanpak als een van de meest veelbelovende methodes om straat- en zwerfkinderen succesvol hulp te bieden!

Geeft u om hun toekomst? Doneer uw bijdrage voor de kinderen op NL 44 INGB 000 478 41 41 of scan de QR-code hiernaast.

Elke euro telt!

Meer doen?

Wilt u structureel van betekenis zijn? Word dan Padrino: financieel pleegouder van een kind in ons tehuis. U bent al pleegouder voor €28,75 per maand. Neem contact op met Annik Wierenga. Stuur daarvoor een e-mail naar info@juconi.nl of bel Annik op 0703655650. Of download de folder op www.juconi.nl Stichting Hoop voor Straat- en Zwerfkinderen – Juconi President Kennedylaan 19 2517 JK DEN HAAG 070-3655650 info@juconi.nl www.juconi.nl

Prettige Dagen

17

analysenederland.nl

r

Wat armoede doet met kinderen Focus

“De moeder van Collins is gestorven en een vader heeft hij nooit gehad.

Daarom heb ik hem opgevoed sinds hij een peuter is,” vertelt oma Kim. Met een trotse blik kijkt ze naar haar kleinzoon: “Hij is een goede jongen.”

Aan Kims liefdevolle inzet voor haar kleinzoon ligt het niet. Toch kan de kranige Keniaanse met haar werk nauwelijks voorzien in hun levensonderhoud.

Als ze geen hulp krijgen, . is de kans groot dat zij en haar kleinzoon zullen sterven van de honger.

Daarom klopte oma Kim aan bij de lokale kerk, die een project runt dat gericht is op kindontwikkeling.

Tekst: Inge-Mirjam Bosveld Foto: Persfoto Compassion

D

agelijks overleven

niet alleen een gevecht voor Collins en zijn oma. Wereldwijd leven 736 miljoen volwassenen en kinderen onder de grens van extreme armoede.

Dit betekent dat een gezin in deze situatie moet leven van minder dan € 1,60 per dag.

Meer dan de helft van hen is kind. is

opgroeit in extreme armoede, heeft te maken met ingrijpende effecten van armoede op zijn of haar leven. Zo heeft armoede effect op gezondheid. Elke dag overlijden er Een kind dat

duizenden kinderen onder de vijf jaar, waarvan de meesten aan ziekten die gemakkelijk te voorkomen zijn. Denk aan problemen tijdens de bevalling, diarree, longontsteking of malaria.

sche kosten of schoolgeld?

Kinderen zijn gedurende hun schoolcarrière dus regelmatig een periode thuis of moeten soms langere tijd werken om geld te verdienen. dat een kind dat opgegroeid in armoede hetzelfde leven krijgt als vorige generaties?

Daarvoor moet je beetje bij beetje ingewikkelde armoedeproblematiek ontrafelen. De rol van ouders is hierin essentieel. Zowel zij, als hun kinderen hebben hierbij begeleiding nodig van lokale mensen, die heel goed weten wat ouders en kinderen doormaken en nodig hebben.

Lokale medewerkers kennen de omgeving en de kinderen als geen ander.

Hoe voorkom je

Elke dag overlijden er duizenden kinderen onder de 5 jaar, waarvan de meesten aan ziekten die gemakkelijk te voorkomen zijn. effect op de veiligheid. Een kind in extreme armoede is erg kwetsbaar voor uitbuiting, geweld en misbruik. Soms moet een kind aan het werk om bij te dragen aan het familie-inkomen. Het gebeurt regelmatig dat meisjes jong worden uitgehuwelijkt, omdat dit geld oplevert en er daarmee een mond minder is om te voeden. Ouders willen wel het beste voor hun kinderen, maar de omstandigheden dwingen hen tot andere keuzes.Een zwangere vrouw in extreme armoede draagt vaak een ondervoed kindje. Deze ondervoeding heeft levenslang impact op het leervermogen van het kind. Het komt regelmatig voor dat ouders schoolgeld (tijdelijk) niet kunnen betalen.

Als je niet veel verdient, moet je kiezen: geef ik mijn geld uit aan eten, huur, mediArmoede heeft ook

Kim maakt eten voor haar en Collins voor hun huis.

Ouders willen wel het beste voor hun kinderen, maar de omstandigheden dwingen hen tot andere keuzes. waar oma Kim heeft aangeklopt, wordt een kind begeleid in de ontwikkeling van baby tot volwassene. Dat vergt een lange adem, veel tijd, geduld en ook geld. Als kinderen geboren worden in extreme armoede, is het moeilijk om daaruit te komen. Kinderen hebben hulp nodig op alle gebieden van hun leven.

Scholing, gezondheidszorg, voeding, coaching; het is In het programma

Collins.

allemaal nodig om een kind écht te helpen in zijn of haar eigen kracht te staan. van Collins en zijn oma is dat verschil ook duidelijk zichtbaar. Via het In het leven

project en de lokale kerk vond Collins een sponsor en met extra hulp van het project kregen de twee ook een nieuw huis, toen na een storm hun huis, gebouwd met modder, was ingestort. En Collins?

In plaats van een verlegen, ondervoede jongen, kijkt nu een vrolijke scholier met zelfvertrouwen de wereld in.

Oma Kim heeft weer hoop voor zijn toekomst.

ADVERTENTIE

18 Prettige Dagen analysenederland.nl

Een lichtpuntje in de koude wintermaanden in Oost-Europa Actueel

De temperatuur daalt, de kachel gaat aan, de muts komt voor de dag en je bent er weer klaar voor!

Helaas geldt dit niet voor mensen zo’n 2.000 kilometer hiervandaan. In Oost-Europa kunnen de mensen ternauwernood hun gasrekening betalen, of normaal boodschappen doen door stijgende voedselprijzen.

Tekst: Féline van der Linde Foto: Persfoto

A

altijd al geweest. Vrijwilligers Menno Zetzema en Roeline Peters bezochten een aantal mensen die met hulp de winter door konden komen. Door lokaal eten te kopen kan er meer voedsel gekocht worden voor minder. Vele vrijwilligers kopen dan ook lokaal eten en medicijnen om zoveel moge-

lijk mensen de winter door te helpen.

Iren. Zij is 61 jaar en woont in de buurt van Târgu Mureș, Roemenië en woont samen met haar zus.

Ze is lichamelijk gehandicapt en krijgt extra financiële ondersteuning om haar medicijnen te bekostigen. Ze krijgt ook hout om de kachel brandende te houden. Ze heeft de hulp hard nodig omdat de kosten in de winter stijgen.

Ze moet rondkomen van een laag gehandicaptenpensioen van 106 euro per maand.

Zo ook voor

rmoede is er

kunnen het net redden in hun kleine huisje. De ene zus is bijna volledig verlamd aan haar benen en heeft psychische problemen.

Zij kookt elke dag het eten.

De jongere zus heeft ook ernstige gezondheidsproblemen.

Zo kan zij moeilijk lopen en praten. Ze zorgt ervoor dat de hond te eten krijgt, die De twee zussen

hen beschermt tegen stelende buurtbewoners. Deze twee vrouwen zijn erg kwetsbaar en daardoor ook angstig voor de buitenwereld. apart van elkaar, maar omdat dit niet meer ging besloten ze bij elkaar in te trekken en elkaar zo tot hand en voet te zijn.

“Als mijn zus naar buiten gaat, dan ga ik bidden. Want als zij valt, is er niemand die ons helpen kan en hoe zal het dan met ons aflopen?” vraagt de oudste zus zich af.

Gelukkig worden ze regelmatig bezocht door de sociale werkers van het CE Huis, een christelijke maatschappelijke organisatie die omziet naar kwetsbare mensen. Er worden dan ook medische controles gedaan. Het is mooi om te zien hoe ze leven vanuit hun geloof, hoe dankbaar ze zijn en dat de twinkeling in hun ogen nooit verdwijnt, hoe weinig ze ook hebben.

Vroeger woonden ze

klein dorpje in het midden van Roemenië, krijgen veel gezinnen winterhulp. Deze gezinnen hebben te maken met ziekten, ouderdom of handicaps, waardoor ze beperkt zijn in hun doen en laten. De winter is voor hen een moeilijke en lange periode en met de winterhulp kunnen ze hun huis verwarmen, hun medicijnen betalen en krijgen ze voedselpakketten, waarmee ze een aantal maanden vooruit kunnen.

In Alma, een

in het dorp ook een oude vrouw (80 jaar en Zo woont er

Vele vrijwilligers kopen dan ook lokaal eten en medicijnen om zoveel mogelijk mensen de winter door te helpen.

In Oost-Europa kunnen de mensen ternauwernood hun gasrekening betalen, of normaal boodschappen doen door stijgende voedselprijzen.

krijgt ook winterhulp). De zaterdag voor Pasen was ze gevallen over een drempeltje toen ze wat naar de keuken bracht en brak toen haar pols. Op dinsdag kon ze eindelijk naar een ziekenhuis worden gebracht. Daar moest haar pols opnieuw worden gebroken, zodat het weer goed zou aangroeien. Ze is een moedige vrouw, maar ze liet ook wel doorschemeren dat ze soms liever zou sterven omdat het zo uitzichtloos lijkt op sommige momenten.

Een ander bijzonder

verhaal is het verhaal van Lenke Gondos. Ze zit sinds 2014 in het Granny-Project, een sponsorprogramma om ouderen te ondersteunen.

Lenke is 61 jaar en heeft gezondheidsproblemen. Ze lijdt aan astma, hypertensie, bloedcirculatiestoornis, maagzweren en ze heeft gal- en zenuwproblemen. Voor deze chronische ziekten heeft ze

medicijnen voorgeschreven, maar ze kan ze niet elke maand kopen vanwege haar financiële problemen. Ze heeft een heel klein pensioen van ongeveer 110 euro en ze moet voor haar drie kleinkinderen zorgen omdat hun ouders hen in de steek hebben gelaten. Ze is weduwe. Samen wonen ze in een tweekamerappartement. De oudste kleindochter maakte de middelbare school af en ging werken in Nederland.

Helaas moest ze terug wegens ziekte. Als ze zich beter voelt, zal ze hier in de stad een baan zoeken. Ze heeft haar CV al op verschillende plaatsen verzonden, maar ze krijgt geen antwoord. De middelste kleinzoon werd begin maart met hepatitis in het ziekenhuis opgenomen. Nu is hij thuis en moet hij een speciaal dieet volgen. Haar jongste kleindochter heeft astma.

Ondanks deze problemen is oma aanwezig tijdens Granny

Club-evenementen. Ze voelt zich gelukkig en ze weet dat God altijd bij hen is en dat Hij haar zal helpen. elke voordeur een ander verhaal.

“Het is altijd bijzonder om deze mensen op te zoeken en persoonlijk hun verhaal te horen”, besluiten Menno en Roeline. “Het doet hen zichtbaar goed om bezoek én winterhulp te krijgen.”

Zo schuilt achter

Zo schuilt achter elke voordeur een ander verhaal.

ADVERTENTIE

Winter in Oost-Europa. Ik wil graag aandacht voor kwetsbare mensen in Oost-Europa die in deze periode extra geconfronteerd worden met hun armoede.

Ik zie het als een voorrecht mijn gekregen rijkdom te delen met naasten in Oost-Europa

Het lijkt wel een bodemloze put… elk jaar weer moet er aan deze nood aandacht worden geschonken. Maar er is niets nieuws onder de zon. In de Bijbel lezen we al dat Jezus zegt dat we de armen altijd bij ons zullen hebben. Ik wil vanuit mijn rijkdom delen met mijn naaste in Oost-Europa en op die manier omzien naar de ander. Het is een voorrecht recht te doen en het Koninkrijk van God zichtbaar te maken.

Hoe zie jij dat?

Doe jij ook mee? stichtinghoe.nl/wintercampagne of scan de QR NL84 INGB 0000 0088 87 o.v.v. ‘Wintercampagne AD13’ t.n.v.

Hulp Oost-Europa in Barneveld

Winter

campagne 2021-2022

Evert (19) Deelnemer

diaconale jongerenreis

T +31 (0)342 420554 E info@stichtinghoe.nl I stichtinghoe.nl

stichtinghoe.nl

Prettige Dagen

19

analysenederland.nl

Het blijven vertellen van de verhalen is belangrijk om de jongeren van nu te blijven betrekken.

‘Herdenken moet mee gaan met de tijd’ Actueel

Na de chaos van de Tweede Wereldoorlog lagen er in Nederland en verspreid over heel de wereld geïmproviseerde graven van omgekomen Nederlanders en ontstond er de wens om de slachtoffers een waardige laatste rustplaats te geven. In tegenstelling tot de landen om ons heen die betrokken zijn geweest bij de Eerste Wereldoorlog kende Nederland geen organisatie om voor deze laatste rustplaats te zorgen.

Tekst: : Féline van der Linde Foto: Pexels

1

80.000 mensen

indertijd geregistreerd als oorlogsslachtoffer. Militairen maar vooral veel burgers. Mannen, vrouwen en kinderen die werden

omkwamen tijdens de Tweede Wereldoorlog of tijdens de gewelddadige conflicten daarna, zoals in voormalig Nederlands-Indië, Korea en de meest recente (vredes) operaties.

die haar man heeft verloren tijdens de oorlog rouwde toen anders dan haar kleinkind nu. Het is de kunst om mee te bewegen met de jongere generatie zonder de oudere generatie te verliezen. Wij zien het als onze missie de verhalen levend te houden.

Blijven vertellen wie die mensen zijn, en hoe en waarom zij gestorven zijn. We willen mensen aan de hand van die verhalen aan het denken zetten. Want vrede vergt moed”, vertelt Theo Vleugels, expert oorlogsgraven.

Het is de kunst om mee te bewegen met de jongere generatie zonder de oudere generatie te verliezen.

Wij zien het als onze missie de verhalen levend Ze moeten de te houden. verhalen niet alleen zien vanuit Direct na de Tweede Wede ogen van het reldoorlog was herdenken vooral het rouwen over de slachtoffer maar vaders, moeders, zonen en waar mogelijk dochters die er niet meer ook vanuit die waren. “Maar 75 jaar is een lange tijd, en nu kijken we van de dader. daar anders naar. Een vrouw

Het meest recente

slachtoffer op Nationaal Ereveld Loenen is gesneuveld in 2015 in Mali. “Het is mijn wens dat er niemand meer bij komt. Maar ik vrees het ergste. Daarom blijven wij herdenken, de hand uitsteken naar de jeugd en kijken hoe we iedereen kunnen bereiken. In 2020 is een mooie interactieve tentoonstelling geopend op Nationaal Ereveld Loenen.

Daar staan bezoekers oog in oog met nabestaanden van oorlogsslachtoffers die vertellen over hun verloren dierbare en zijn of haar leven. En met veteranen die uit eigen hand vertellen over hun ervaringen in oorlogsgebied.” we 75 jaar oorlogsslachtoffers. Maar hoe vier je zo’n jubileum?

Wij hebben ervoor gekozen om iedere week één oorlogsslachtoffer centraal te stellen door zijn of haar verhaal te “Dit jaar herdenken

vertellen op de dag dat zij jarig zouden zijn geweest.

Dat doen we in de vorm van een klein maar indringend portret. Dat zijn niet altijd heldhaftige verhalen. We willen juist laten zien hoe complex oorlog is. Het is niet alleen goed of fout, maar daar zitten heel veel schakeringen tussen in. We beperken ons niet alleen tot de Tweede Wereldoorlog maar ook de dekolonisatie, Korea en de meer recente (vredes) missies komen aan de orde.”

“Ze moeten de verhalen niet alleen zien vanuit de ogen van het slachtoffer maar waar mogelijk ook vanuit die van de dader. Zo wordt ook de volgende generatie getriggerd om te blijven herdenken en zijn zij in staat een eigen beeld te vormen, maar dan wel op basis van het complete verhaal.”

Direct na de Tweede Wereldoorlog was herHet blijven vertel- denken vooral het len van de verha- rouwen over de vaders, moeders, len is belangrijk zonen en dochters om de jongeren die er niet meer van nu te blijven waren. betrekken. van de verhalen is belangrijk om de jongeren van nu te blijven betrekken, besluit Vleugels.

Het blijven vertellen

ADVERTENTIE

LANG ZOUDEN ZIJ LEVEN De Oorlogsgravenstichting bestaat dit jaar 75jaar. Geen reden onszelf in de schijnwerpers te zetten maar wel alle 180.000 Nederlandse oorlogsslachtoffers. Mannen, vrouwen en kinderen die hun leven verloren tijdens de Tweede Wereldoorlog of tijdens gewelddadige conflicten daarna - zoals in voormalig Nederlands-Indië en tijdens recente (vredes)missies. Mensen als Hans, Gehard, Jeroen, Gerrit, Annick, Lineke, Erik, Erna, Harry, Thelma, Wim en Lodewijk.

Mensen met een verhaal dat doorverteld moet worden aan toekomstige generaties. Dit doen wij in ons jubileumprogramma Lang Zouden Ze Leven. Een jaar lang publiceren we iedere we een kort maar indringend portret van één van hen op zijn of haar geboortedag.

Scan de QR-code en bekijk hun verhalen.

Steun ons Het is onze missie deze verhalen door te vertellen aan jonge mensen. Wilt u ons daarbij helpen? U steunt ons werk via de Vrienden van Oorlogsgravenstichting. Dat kan op verschillende manieren: met een eenmalige donatie, door donateur te worden of door de Oorlogsgravenstichting op te nemen in uw testament. U bepaalt zelf wat het beste bij u past. www.oorlogsgravenstichting/steun-ons

20 Prettige Dagen analysenederland.nl

‘Niet alleen van het eten van cho- WIN: Mijn lust en colade wordt je blij, maar ook mijn leven van het geven van chocolade’ Focus

De feestdagen staan weer voor de deur en dat betekent ook dat we ons (moeten) gaan afvragen wie we wat gaan geven.

Het is immers de tijd om iemand eens even flink in het zonnetje te zetten.

En vergeet daarbij niet chocolade. Zoals velen weten is chocolade een heerlijke verwennerij en worden we daar ook nog eens (wetenschappelijk bewezen) heel erg blij van. Verwen je kennis of geliefde dus eens flink met chocolade!

Marith Iedema Seksjournalist

Focus

Seksjournalist Marith Iedema schrijft in haar nieuwe boek ‘Mijn lust en mijn leven’ over het effect van een zwangerschap en een baby op haar relatie. Ze beschrijft zowel de pijnlijke als de grappige momenten en geeft tips waar (aanstaande) ouders écht wat aan hebben.

Tekst: Marjon Kruize Foto: Persfoto

Tekst: Féline van der Linde Foto: Pexels

V

erschillende stud-

aangetoond dat bepaalde voedingsmiddelen door hun samenstelling kunnen zorgen voor een geluksgevoel en een positieve invloed hebben op ons welzijn. Het brein bestaat voor een groot deel uit neurotransmitters die worden gecreëerd door de voedingsstoffen die wij nuttigen. Die neurotransmitters worden onder andere gemaakt in de hersenen. Bepaalde voeding kan invloed hebben op de beschikbaarheid van deze neurotransmitters en daarmee van invloed zijn op hoe jij je voelt. ies hebben

Chocolade bestaat voor

een heel groot deel uit cacao.

Cacao bevat phenylethylamine wat zorgt voor een prettig gevoel. Bovendien stimuleert het ook nog eens endorfine in onze hersenen. Dit stofje

Cacao bevat phenylethylamine wat zorgt voor een prettig gevoel.

ken je misschien ook wel als de bekende ‘runner’s high’ en zorgt naast een pijnstillende werking ook voor een gelukzalig gevoel en vermindert stress en angstgevoelens.

En waar komt dat nu precies door? Het eten van chocolade roept bij veel mensen een (mooie) herinnering op. Denk bijvoorbeeld aan de chocolaatjes die je altijd bij opa en oma kreeg. Of de chocolade paashaas (Gold Bunny), die je vroeger met Pasen kreeg.

Door de positieve associaties die men heeft bij chocolade kan dit dus gemakkelijk een gelukzalig gevoel oproepen bij mensen. smaak, maar ook geur, kleuren en verpakking van de chocolade hebben invloed op voorkeuren.

Niet alleen de

Zeker rond de kerstdagen wordt het (over het algemeen) kouder en willen we het liefst op de bank kruipen met warme chocolademelk en een lekker stukje chocolade. Kerst is dé tijd om met vrienden en familie door te brengen en hen te verwennen met cadeaus en daar hoort luxe chocolade zeker bij. En waar je bij het kopen van chocolade voor jezelf vaak eerst naar het merk kijkt en altijd je favoriete smaak koopt is dat anders wanneer je chocolade voor iemand anders koopt. Dan spelen kleuren en verpakking een grote rol. Allereerst is het prettig wanneer de chocolade mooi is verpakt, in mooie (kerst) kleuren zoals rood en goud.

Daarnaast moeten de smaken ook toegankelijk zijn zodat je

bijvoorbeeld niet een smaak geeft die de ontvanger helemaal niet lekker vindt. Dat zou zonde zijn. Nog altijd is melkchocolade de meest geliefde chocoladesmaak en door deze smaak cadeau te geven zit je (waarschijnlijk) altijd wel goed. Maar mocht je het niet zeker weten of de ontvanger daarvan houdt dan kun je dit gemakkelijk voorkomen door een mooie geschenkverpakking te geven met verschillende soorten chocolade erin (assorti). Chocolade is een cadeau waarvan iemand anders en jijzelf écht gelukkig van wordt. Een mooie gedachte wanneer je (kerst)cadeaus koopt voor de feestdagen!

“Ik had een actief en spannend seks- en liefdesleven toen ik zwanger werd. En ik was vastbesloten om dat zo te houden. Mijn partner en ik zouden, anders dan veel stellen, níet in een relatiedip terecht komen. Ik zou wel even laten zien hoe je het spannend houdt! Ha - al héél snel bleek dit grenzeloze zelfoverschatting. Ik veranderde in een hormoongestuurde bitch met het libido van een bejaarde. En mijn man? Die kon zich wel wat aantrekkelijkers voorstellen dan die zeekoe op de bank.”

“Met vallen en opstaan bleven wij er het beste van maken.

Ik zette alles op alles om mijn seksleven niet volledig in te laten kakken. Want juist in deze zware periode kan je het effect van (lekkere) seks op je relatie zeer goed gebruiken: intimiteit, mildheid, een goed gevoel over elkaar. Seks is hét middel om alledaagse irritaties mee te bestrijden. Het maakt je gelukkiger, ontspannener en je wordt minder lichtgeraakt. Je slaapt beter en maakt het ‘gelukshormoon’ endorfine aan. Je moet zien te voorkomen dat je in een ‘broer-zus-relatie’ belandt. Denk niet: ons seksleven komt wel weer goed als de kinderen naar school gaan. Want de draad oppakken na een lange seksloze periode is hartstikke moeilijk.”

Meer lezen? Wij geven drie exemplaren van ‘Mijn lust en mijn leven’ weg. Mail je naam en adres naar winactie@ europeanmediapartner.com om kans te maken.

ADVERTENTIE

Perfect cadeau voor een onvergetelijke

Prettige Dagen

21

analysenederland.nl

Ruth van de Putte Expert muziekeducatie

Vanaf groep vijf tot en met groep acht krijgen kinderen op een aantal Haagse scholen les op een instrument.

Muziek hoort bij de mens Focus

Meer mensen dan ooit genieten tegenwoordig van muziek, maar toch wordt er weinig geld uitgetrokken voor cultuur.

Zeker orkesten komen hierdoor in de knel. Nu het traditionele publiek weg begint te vallen wordt de vraag wat het betekent om een orkest te zijn steeds belangrijker. “Je moet een breder publiek aanspreken en je hebt een maatschappelijke taak, waaronder educatie.”

Tekst: Marjon kruize Foto: Persfoto

W

as getekend

van de Putte, expert muziekeducatie. “Orkesten hadden al langer een educatief medewerker, maar je ziet dat dat steeds serieuzere vormen aan is gaan nemen.

En dat is een noodzaak, want het muziekonderwijs in Nederland is tanende.

Ruth

Professionele musici begrijpen als geen ander wat het maatschappelijke, culturele en esthetische belang is van muziekbeoefening, en zijn ook steeds vaker bewapend met een didactische aantekening. Wat dat betreft is er echt een grote ontwikkeling geweest om orkesten ook een educatieve functie te geven.”

We wilden echt een binding tot stand brengen tussen de kinderen, de leraren en de muziek. hier nu mee bezig houden, is volgens Van de Putte een belangrijke ontwikkeling. “Het ligt voor de hand om op een zo jong mogelijke leeftijd te beginnen met muziekles, maar op de pabo krijgen toekomstige leraren nauwelijks muzikale training. Vroeger was het heel gewoon om een instrument te spelen. Kinderen kregen bijvoorbeeld blokfluitles op Dat orkesten zich

de basisschool of zongen in de kerk, maar tegenwoordig is dat niet langer het geval.

Daardoor is de drempel voor veel groepsleerkrachten om in de klas muziek te maken ook heel hoog.”

jammer dat het in de politiek gezien wordt als een hobby of een extraatje. Want muziek biedt zoveel. Dat muziekeducatie nu vaak enkel voorbehouden is aan kinderen van rijke ouders, is voor mij dan ook onbegrijpelijk.”

Tegelijkertijd genieten er

echter meer mensen dan ooit van muziek. “Het speelt een enorme rol in het leven van mensen”, vertelt Van de Putte. “Muziek hoort gewoon bij de mens, het ervaren van de schoonheid ervan is van het grootste belang in het leven.

Omdat het kleur geeft, betekenis verleent en zingeving in het leven verzorgt. Ook de roep om verbinding is enorm sterk en die vindt men echt in de podiumkunst en met name de muziek. Muziek helpt emoties te tonen, troost te vinden, het biedt comfort.

Iedereen heeft wel wat met muziek, zelfs voetbalfans verenigen zich in het stadion door samen te zingen.” het ook zo zonde dat muziek maken voor kinderen niet meer de standaard is. “Het is zo En dat maakt

zich beter te uiten”, stelt Van de Putte. “Marco de Souza heeft dit idee naar Nederland gehaald en inmiddels zijn er in verschillende steden leerorkesten, waaronder dus in Den Haag.” tot en met groep acht krijgen kinderen op een aantal Haagse scholen les op een instrument. “Echter, voorheen werd vaak niet aan de kinderen gevraagd wat zij eigenlijk wilden en een groot deel stopte dan ook al voor het einde van hun basisschooltijd”, vertelt Van de Putte. “We hebben toen enorm geïnvesteerd in het vinden van de juiste, gedreven leraren die de juiste sfeer in de les kunnen neerzetten. Leraren die een veilig leerklimaat kunnen realiseren en die daadwerkelijk geïnteresseerd zijn in de leerling.

We wilden echt een binding tot stand brengen tussen de kinderen, de leraren en de muziek.”

Vanaf groep vijf

De kinderen bespelen allemaal een instrument dat ze zelf cool vinden en waar ze ook echt op willen spelen. in Den Haag tien jaar geleden een muziekeducatieproject voor kinderen begonnen. Deels gefinancierd door fondsen, maar vooral door donateurs die het project mogelijk maken, om muziekonderwijs op scholen terug te brengen en weer toegankelijk te maken. “Het project is een afgeleide van de Venezolaanse leerorkesten waarin kinderen uit achterstandswijken muziekles krijgen om hen te helpen En dus is

een enorm verschil, merkte Van de Putte. “De kinderen bespelen

allemaal een instrument dat ze zelf cool vinden en waar ze ook echt op willen spelen.

Daarnaast zetten we enorm in op samenspel. Kinderen leren daar namelijk ontzettend veel van, maar het maakt ze ook onderdeel van een groep.

Dat heeft een fenomenaal effect gehad en kinderen willen nu zelfs na het basisonderwijs nog samen blijven spelen. Dat merkten we ook in de coronatijd. We stonden er toen op dat het muziekonderwijs gewoon door zou gaan en scholen waren daar ook heel blij mee. Heel veel kinderen waren buiten beeld, maar juist door de muzieklessen konden we hen bereiken.

In die tijd was het voor de kinderen enorm vertrouwd dat de juf thuis langskwam om een snaar te verwisselen, of om met klasgenootjes op straat een concertje te geven.

Muziek heelt en is echt van enorm belang voor het welzijn van veel kinderen. Zeker in het afgelopen jaar hebben we dat hard nodig gehad.”

En dat maakte

ADVERTENTIE

ZO MOOI KLINKT GEVEN ‘Samen muziek maken geeft me zo‘n fijn gevoel’ Utkun, The Residents

Kent u The Residents?

Muziek maakt kinderen gelukkig en is hét instrument om culturen te verbinden. Het project The Residents stelt kinderen in staat een instrument te leren bespelen.

Kinderen die dat van huis uit niet meekrijgen en nooit zelf zouden kunnen bekostigen.

We willen zoveel mogelijk kinderen de kans geven om de kracht van muziek te ervaren.

Helpt u mee?

Uw gift maakt The Residents mogelijk. Scan de QR code en doneer direct aan dit bijzondere project.

“Ik weet niet hoe ik het precies kan omschrijven. Ik vind het gewoon heel leuk!”

Mikaela, The Residents

22 Partner Content - Hartwig Medical Foundation analysenederland.nl

‘Zonder de complete DNA-test was ik er niet meer geweest’ Focus

Iedereen heeft in zijn omgeving wel eens te maken gehad met een vorm van kanker. Een zware ziekte, die afhankelijk van de plek waar de tumor ontstaan is goed of minder goed behandeld kan worden.

Maar wat nou als die tumor niet teruggevonden kan worden en de vorm van de kanker onduidelijk blijft?

Tekst: Marjon Kruize Foto’s: Persfoto

Het DNA van de tumor wordt gematcht met die van andere patiënten in de database, waarna vaak kan worden vastgesteld waar de tumor is ontstaan.

Inke Logtenberg

D

voor Maarten van Norden het geval, wat ervoor zorgde dat hij in een lang traject terechtkwam waardoor hij zijn leven en zijn werk als componist op pauze moest zetten. “In 2019 kwam ik voor het eerst bij de huisarts met last van mijn nieren. Na verschillende onderzoeken werd er in het ziekenhuis vastgesteld dat ik kanker had, maar lange tijd kon de primaire tumor niet gevonden worden. Ik kreeg allerlei verschillende dingen te horen, waaronder op een gegeven moment zelfs dat ik een neuro-endocrien carcinoom (zeldzaam voorkomende, kwaadaardige tumor die snel groeit, red.) en dat ik mogelijk nog maar twee maanden te leven had. Gelukkig belde de arts me de volgende dag al op dat er toch iets anders aan de hand was.” at was

maanden van zoeken, moest er een knoop doorgehakt worden.

“Zowel in mijn ziekenhuis als in het Antoni van Leeuwenhoek, waar ik later terechtkwam, kon geen duidelijke tumor aangewezen worden”, stelt Maarten.

“De artsen twijfelden tussen prostaatkanker en blaaskanker en omdat het allemaal zo lang duurde en er niets Uiteindelijk, na vele

met zekerheid gezegd kon worden, werd er een behandeling gestart.” dat de kans het grootst was dat het om blaaskanker zou gaan, en dus werd er een behandeling ingezet. “Ik was natuurlijk blij dat er eindelijk iets gedaan werd”, vertelt Maarten, “maar die blijdschap was van korte duur. Ik onderging chemotherapie, immuuntherapie en kreeg bestralingen. Hele zware behandelingen, waar ik maanden ziek van geweest ben. Ik lag alleen maar in bed en kon niet bewegen van de pijn, en toen bleek het allemaal ook nog eens niet te werken. Het was oktober 2020 toen de artsen zeiden dat ze niets meer voor me konden doen. Toen hebben ze me als het ware opgegeven.”

De artsen besloten

echter nog niet klaar om het op te geven en besloot een second opinion aan te vragen. “Mijn arts daar, dokter Van der Hoeven, was niet overtuigd van de diagnose en besloot een nieuw onderzoek voor te stellen. In het AVL is toen een nieuw biopt genomen en op basis van een compleet DNA-onderzoek, een onderzoek wat toen ik mijn eerste klachten kreeg nog niet breed beschikbaar was, is toen vastgesteld dat het toch niet om blaaskanker ging, maar om prostaatkanker.

Een vorm die veel beter te Maarten was zelf

behandelen is. We zijn toen gestart met hormoontherapie en dat werkte vanaf dag één ontzettend goed, en met veel minder bijwerkingen.” bleek het in Maarten’s geval om primaire tumor onbekend (PTO) te gaan, al werd deze diagnose tijdens Maarten’s traject niet zo gesteld, want ook bij artsen is PTO vaak nog onbekend. Bij deze diagnose wordt wel kanker geconstateerd, maar is het niet (volledig) duidelijk waar dit vandaan komt en kan er dus niet gericht behandeld worden.

Achteraf gezien

In eerste instantie werd er niets gevonden en wilde de internist het in de gaten houden en me een maand later opnieuw zien.

Inke Logtenberg ging er aan de diagnose PTO een lang traject vooraf. “Ik ging naar de huisarts omdat ik een verdikking van de lymfeklier in mijn lies voelde”, vertelt ze. “Deze ging maar niet weg, dus de arts stuurde me door naar de internist om een bloedonderzoek te doen.

In eerste instantie werd er niets gevonden en wilde de internist het in de gaten houden en me een maand later Ook voor

opnieuw zien. Die maand heb ik nooit gered, want niet veel later voelde ik ook een verdikking bij mijn nek en begon ik me heel slecht te voelen. Mijn huisarts stuurde me door naar de spoedeisende hulp en daar kwam na verschillende onderzoeken en een CT-scan het eerste vermoeden: lymfeklierkanker.” biopt genomen, maar daaruit bleek dat het geen lymfeklierkanker was, maar een uitzaaiing. “Toen ben ik doorgegaan naar het Antoni van Leeuwenhoek, waar ik behandeld werd op de PTO-poli”, vertelt Inke.

“Mijn behandelend arts, dokter Marchetti, heeft er toen voor gezorgd dat ik in een studie terechtkwam waardoor ik in aanmerking kwam voor een complete DNA-test. Net voor ik daarvan de uitslag kreeg werd deze ook in de basisverzekering opgenomen, dus dat was heel fijn.”

Er werd een

van de uitzaaiing gematcht was met de wereldwijde database kon met negentig procent zekerheid gezegd worden dat de primaire tumor zich in de baarmoederhals moest bevinden. “Daar had ik ook al lang een onderzoek gehad, en dat zag er allemaal prima uit”, vertelt Inke. “Dat was heel bizar. Elke keer werd er weer een nieuw onderzoek gestart, maar tot het complete DNA-onderzoek was niets Nadat het DNA

zeker. Na DNA-onderzoek kon gelukkig gestart worden met de behandeling. Dat was afgelopen maart, na een traject van drie maanden.” er gestart met een combinatie van chemotherapie en bevacizumab, een middel dat de aanmaak van kankerbloedvaatjes remt.

“Elke drie weken krijg ik een infuus en dat is eigenlijk peanuts in vergelijking met het alternatief. Daarnaast heb ik een goed team om me heen verzameld waarin ik ook oncologische fysiotherapie krijg en mijn voeding heb aangepast op de chemokuren.”

En dus werd

Het complete DNA-onderzoek is echt cruciaal geweest omdat daardoor een gerichte behandeling gestart kon worden. eigenlijk heel goed met Inke. “De kanker zit er nog wel, maar het is nu inactief en veel kleiner.

Het complete DNA-onderzoek is echt cruciaal geweest omdat daardoor een gerichte behandeling gestart kon worden. In combinatie met holistische zorg, waarbij naar alle aspecten van de gezondheid gekeken wordt, kan dit echt het verschil Nu gaat het

gaan maken voor patiënten met PTO.”

Maar ik wil anderen wel meegeven artsen vooral vragen te blijven stellen zodat je de diagnose ook echt kunt begrijpen. gaat het nu gelukkig heel goed. “De kanker is eigenlijk totaal onderdrukt”, vertelt hij. “Ik heb een jaar lang niet kunnen werken, maar in januari heb ik mijn opera af kunnen maken. Alle onzekerheid en behandelingen in het afgelopen jaar hebben er echter wel enorm ingehakt. Als het DNA-onderzoek al eerder gestart was, was me een hoop leed bespaard gebleven.

Dat neem ik de artsen niet kwalijk, want er was ook nog veel onbekend. Maar ik wil anderen wel meegeven artsen vooral vragen te blijven stellen zodat je de diagnose ook echt kunt begrijpen. Zonder die second opinion was ik er niet meer geweest. Mijn bloedwaarden zijn nu gelukkig helemaal goed, maar de kans dat het ooit terugkomt blijft aanwezig, dat is volstrekt onvoorspelbaar. Dat je nooit weet hoe lang je nog hebt is door dit hele gebeuren wel heel helder geworden. Dus: pluk de dag!”

Ook met Maarten

Hartwig Medical Foundation - Partner Prettige Content Dagen 23 Hartwig Medical Foundation - Partner Content analysenederland.nl

DNA-onderzoek maakt gerichte behandeling mogelijk bij Primaire Tumor Onbekend jaren geen verbetering bewerkstelligd wat de betreft de uitkomsten voor deze patiëntengroep. Omdat we de eerste tumor niet kunnen Elke week krijgen gemiddeld dertig pativinden, is er veel sprake van onzekerheid bij enten de diagnose kanker met uitzaaiinpatiënten en hun naasten. Ook weten we niet gen, terwijl de bron van de tumor zelf niet goed wat eigenlijk de beste behandeling is bij gevonden wordt. Dit heet Primaire Tumor PTO. Communicatie met patiënten en hun Onbekend (PTO). Ongeveer de helft van de naasten is heel belangrijk; duidelijke uitleg en patiënten met PTO overlijdt al binnen en- het aanbieden van de juiste (multidisciplinaikele maanden na hun eerste bezoek aan re), wat de uitkomst ook is.” het ziekenhuis. Compleet DNA-onderzoek Er is nu een onderzoeksmogelijkheid die zou kunnen helpen een gerichte behande- hoopgevende resultaten oplevert; ‘Whole ling mogelijk te maken en de overlevings- genome sequencing’. “Deze test is beschikkansen te vergroten. baar gemaakt door Hartwig Medical Foundation en onderzoekt het complete DNA van de uitzaaiing van de tumor én het gezonde DNA in het bloed van de patiënt. In de verschillen daartussen zien we waar het DNA is veranderd”, vertelt Erik Jan Dubbink, Klinisch Moleculair Bioloog in de Pathologie (KMBP) in het Erasmus MC. “Eerder heeft Hartwig Medical Foundation het DNA van een grote Debbie Robbrecht groep van meer dan 5.000 tumoren uit verschillende weefsels op deze manier onderzocht en gezien dat het profiel van alle DNA-afwijkingen in een tumor vaak helpt bij het bepalen van de oorsprong van de tumor. Nu al kan in meer dan 75 procent van de tumoren de afkomst worden ingeschat. De verwachting is dat dit percentage steeds hoger wordt als er Erik Jan Dubbink meer tumoren worden onderzocht door whole genome sequencing.”

Partner Content Hartwig Medical Foundation

Ondanks dat we kanker vaak classificeren aan de hand van de plaats van de tumor in het lichaam, begint de ziekte eigenlijk in het DNA. “DNA zit in alle cellen in ons lichaam en werkt als een soort lettercode die je kunt lezen als een boek”, vertelt Debbie Robbrecht, internist-oncoloog in het Erasmus MC. “Deze code vertelt onze cellen wat ze moeten doen en geeft aan of ze moeten delen en vermenigvuldigen. Fouten in het DNA kunnen leiden tot ongeremde groei van foutieve cellen (kanker) en verspreiding van de cellen. Wanneer deze cellen zich gaan verspreiden via de bloedbaan of de lymfeklieren kunnen ze zich gaan nestelen in organen of lymfeklieren. Zo ontstaan uitzaaiingen.”

In sommige gevallen vinden we wel de uitzaaiingen, maar niet de eerste of de primaire tumor, waar de kanker is begonnen. “Dat kan zijn omdat het immuunsysteem de tumor al opgeruimd heeft, maar de verspreiding niet kon stoppen, of omdat de tumor zo klein is dat we hem niet kunnen vinden”, stelt Robbrecht. “Als dat het geval is krijgt iemand de diagnose PTO. Ondanks dat we steeds beter worden in diagnostiek en behandelingen rondom kanker, is er voor PTO de afgelopen

Aantal behandelde en niet behandelde patiënten met een PTO over de jaren Bron: IKNL

www.hartwigmedicalfoundation.nl

Om dit te doen nemen we bij de patiënt een stukje weefsel af van een gevonden uitzaaiing.

Hiervan wordt het DNA geanalyseerd en op basis daarvan kan de primaire tumor met een redelijke zekerheid worden vastgesteld. “Dat biopt kan dus op een hele andere locatie genomen worden dan waar de tumor daadwerkelijk begonnen is”, vertelt Dubbink.

En als de primaire tumor met redelijke zekerheid is vastgesteld, dan kunnen we beoordelen of we gericht kunnen behandelen.

“De kans op succes is groter”, vertelt Dubbink. “We hebben het inmiddels vijf keer uitgevoerd bij patiënten in het Erasmus MC, bij vier van de vijf patiënten is de oorsprong van de tumor bepaald en is de behandeling daarop aangepast, dus dat is een enorm mooi resultaat. Het is een nieuw instrument waarmee we verder kunnen komen in de behandeling van de patiënt.”

Momenteel wordt het complete DNA-onderzoek nog lang niet altijd ingezet. “Onbekend maakt onbemind”, stelt Dubbink. “Daarom is het ook goed om hier meer aandacht aan te besteden.” Daarnaast is het belangrijk dat we het onderzoek ook eerder in het traject

aan gaan bieden, vult Robbrecht aan. “Als Het is belangrijk dat hiervoor een goede, natide patiënt graag behandeld wil worden, als onale richtlijn wordt opgesteld.” de patiënt fit genoeg is én als we een stukje weefsel kunnen afnemen, dan kan dit echt een uitkomst bieden. Met het complete DNA-onderzoek kunnen we in elk geval vaststellen óf er behandeld kan worden, en anders kunnen we, mits de patiënt fit genoeg is, een algemene behandeling starten of kunnen we palliatieve zorg geven. Daarnaast zal het doen van dit DNA-onderzoek enorm veel gegevens opleveren, waaruit we veel kunnen leren. Ook dat is heel belangrijk in de weg naar betere behandeling en betere uitkomsten van de patiënten.”

Onlangs is dit complete DNA-onderzoek in het basispakket van de zorgverzekeringen opgenomen voor patiënten met PTO. “Hierbij hebben we de afspraak gemaakt dat de uitslag van het DNA-onderzoek in een multidisciplinair team besproken wordt. Alle betrokken specialisten, dus de internist-oncoloog, maar ook de patholoog of KMBP’er kijken mee.

Meer steun voor patiënten en familie Patiënten met PTO bewandelen een onzeker en zwaar pad vol onderzoeken zonder dat er een uitslag komt. Om hen hierin te ondersteunen en de bekendheid rondom PTO te vergroten is Missie Tumor Onbekend opgericht.

Warnyta en haar verloofde Hederik

Mede-oprichtster Warnyta Minnaard had nog nooit van de diagnose PTO gehoord tot zij op kerstavond 2018 met haar verloofde in het ziekenhuis zat. “We waren al sinds eind juni bezig met zoeken in verschillende ziekenhuizen”, vertelt ze.

“Dus het traject duurde toen al een half jaar. Uit dat gesprek kwam de uitslag dat mijn verloofde uitzaaiingen had, maar dat de tumor niet gevonden kon worden. Het idee was om door te blijven zoeken, maar tegelijkertijd met een algemene chemokuur te beginnen. Op 11 januari werd de chemo ingezet, en op 12 januari is hij overleden. Hij lag toen zes weken in het ziekenhuis en werd eigenlijk nergens gezien als kritieke patiënt.

Ook zelf hadden we eigenlijk niet door hoe ziek hij was.”

Na het overlijden van haar verloofde besloot Minnaard nog eens met de arts te gaan praten. “Ik had het gevoel dat PTO iets heel zeldzaams was, maar toen ik met hem sprak bleek dat zo’n 1500 mensen per jaar deze diagnose krijgen. Toen dacht ik: er moet drastisch nieuwe diagnostiek komen om de kans op zorg te vergroten, tot op heden zaten deze patiënten letterlijk tussen wal en schip zonder complete diagnose.”

Laboratory Hartwig Medical bij de sequencer Laboratory Technicians Technician Hartwig Foundatidie het DNA vangenome de patiënten afleest uit on voert whole sequencing

Die diagnostiek bleek net te laat gekomen, want in januari 2019 werd in het Antoni van Leeuwenhoek gestart met compleet DNA-onderzoek. “Voor mijn verloofde kwam dit net te laat, maar voor andere patiënten kon dit nog wel het verschil maken. Ik heb daarom samen met een andere nabestaande de patiëntenorganisatie Missie Tumor Onbekend opgericht om meer aandacht te vragen voor PTO en om de diagnostiek en zorg drastisch te verbeteren.”

Mede door de inzet van Missie Tumor Onbekend werd op 24 april de facultatieve prestatie aan whole genome sequencing toegekend. “Dat betekent dat patiënten met het vermoeden PTO nu een compleet DNA-onderzoek kunnen krijgen in een ziekenhuis dat beschikt over een Molecular Tumor Board (MTB)”, vertelt Minnaard. “Dit is opgenomen in de basisverzekering waardoor de behandeling vergoed wordt. De vervolgstap is nu dat we ons blijven inzetten voor betere diagnostiek en het ontwikkelen van nieuwe gerichte behandelmogelijkheden, want nog niet alle patiënten kunnen al gericht behandeld worden.

Bovendien zijn er ook nog patiënten waarbij de DNA-test niet werkt. Ook hen willen we helpen door innovaties in de oncologie te blijven stimuleren.”

Daarnaast wil Minnaard ook de bekendheid van de ziekte onder het grote publiek vergroten. “Per week krijgen dertig mensen de diagnose PTO, dus het is absoluut niet zeldzaam”, vertelt Minnaard. “Daarnaast willen mensen kanker ook graag zichtbaar maken door het aan een specifieke plek in het lichaam te verbinden, maar dat kan dus lang niet altijd. En dat maakt het traject bij PTO ook extra zwaar. Daarom streven wij ernaar dat in alle ziekenhuizen verpleegkundigen zijn die kunnen ondersteunen in het traject.”

24 Prettige Dagen analysenederland.nl

Een elektrische haard brengt sfeer en gezelligheid in huis Focus

Ook dit jaar staat de decembermaand weer in het teken van huiselijkheid. We besteden nog steeds een groot deel van onze tijd binnenshuis, zowel in onze vrije tijd als tijdens ons werk en ook dit jaar besteden we daarom veel tijd aan het sfeervol maken van onze woning. Bijvoorbeeld met een elektrische haard.

Tekst: Marjon Kruize Foto: Nahan Mullet

E

en haardvuur brengt

de hartslag naar beneden, zo blijkt uit onderzoek. De warme gloed en vlammen brengen rust, sfeer en huiselijkheid in huis en helpen ons ontspannen.

Echter, een traditionele haard is in steeds meer woningen niet langer een optie.

Elektrische sfeerhaarden zijn daarom al een tijdje bezig aan een opmars. Ook deze haarden brengen extra sfeer.

Daarbij zijn ze energiezuinig, een schoorsteen is niet nodig, de uitstoot is nul en er komt geen geur vrij. En je hebt niets (meer) te maken met de huidige gasprijzen. De bediening is bovendien erg gemakkelijk. Zijn ze allemaal de moeite waard? Dat is een kwestie van smaak!

schoorsteen aangesloten moet worden, kan een elektrische haard eigenlijk overal in huis een plekje vinden. En daarom zijn er tegenwoordig elektrische haarden in talloze uitvoeringen en stijlen; voor inbouw, hangend aan de muur, of als vrijstaand kachelmodel. Royaal, of voor een tiny home. Denkt u aan nieuwbouw of duurzaam renoveren? Of woon je in een huurhuis? Zo krijgt je woning nóg meer waarde!

De warme gloed en vlammen brengen rust, sfeer en huiselijkheid in huis en helpen ons ontspannen.

effect, hoe hoger de kwaliteit, zou je kunnen zeggen. Als je op zoek bent naar een elektrisch haardvuur waarvan het effect bijna niet van echt te onderscheiden is, dan vind je dat vrijwel zeker in een elektrische haard die werkt op ... waternevel.

Hoe echter het

Waarom deze haarden

zo

overtuigen? Net als echte vlammen wervelt ook de waternevel, rood-oranje verlicht door LED’s , vrij omhoog door de haard. Deze driedimensionale ‘vlammen’ bewegen als echt vuur en je kunt ze van alle kanten bekijken. Voeg daaraan de intens gloeiende houtstammen, een fonkelend asbed en het geluid van knisperend hout toe, en

de ervaring is een bijna niet van echt te onderscheiden houtvuur. En het enige wat je ervoor nodig hebt is een normaal stopcontact en kraanwater; een half kopje per uur uit de leiding of een klein, ingebouwd reservoir.

De sfeer en gloed van waternevel haarden is intens, waardoor je woning direct extra huiselijk aanvoelt. gloed van waternevel haarden is intens, waardoor je woning direct extra huiselijk aanvoelt. Om het effect nog overtuigender De sfeer en

te maken hebben sommige modellen een fluisterstille bijverwarming. Voor extra behaaglijkheid, inschakelbaar op de momenten dat je daar zelf behoefte aan hebt. En zelfs de bijverwarming is elektrisch, dus óók heel efficiënt.

Esthetisch zijn waternevel-haarden dus een perfecte toevoeging aan je interieur.

Ze zijn er in alle soorten en maten; van royale inbouwhaarden tot vrijstaande kachels. Dankzij de driedimensionale vlammen is de technologie zonder meer geschikt voor driezijdige haarden en voor hoogstandjes als een doorzichthaard of een ‘ruimteverdeler’. De bediening via remote of de app zorgt ervoor dat de haard

past bij elke sfeer en gelegenheid. voor liefhebbers van de sfeer van houtvuur met oog voor een hoogwaardig én toekomstbestendig alternatief. Zónder zorgen over veiligheid, kosten of het milieu! En om elke dag van te genieten!

Goed nieuws dus,

Elektrische haarden zijn

er in vele soorten en maten.

En waar een traditionele haard of kachel altijd op een

Een elektrische haard brengt sfeer en gezelligheid in huis.

ADVERTENTIE

Zorgeloos en veilig genieten een duurzame keuze

ziewaterbranden.nl

Prettige Dagen 25 analysenederland.nl

Af en toe een raam openzetten blijft natuurlijk belangrijk, maar in sommige gevallen kan dit niet.

Luchtreiniging is tijdens en na de corona van groot belang.

D Focus

Nu de besmettingen weer oplopen en de ziekenhuizen vol raken, ontstaat er een levendige discussie over luchtreiniging en ventilatie. De afgelopen twee jaar is gebleken dat er tijdens de zomermaanden nauwelijks besmettingen zijn en dat deze weer sterk toenemen vanaf de herfst. Na onderzoek van het RIVM is ook vast komen te staan dat 53 procent van alle besmettingen in de thuissituatie ontstaat.

Reden te meer om ons hierop te focussen.

Tekst: Féline van der Linde Foto: Pexels

Een luchtreiniger is een aanvulling op goede ventilatie.

e oplossing is

bipolaire ionisatie.

Virussen en bacteriën kunnen zich niet zomaar verspreiden. Ze kunnen zich alleen verspreiden als ze zich hechten aan deeltjes zoals fijnstof, vluchtige stoffen, tabaksrook, schimmels. Per kubieke centimeter komen er al gauw 5000 vuildeeltjes voor in de lucht. De virussen hechten zich aan deze vuildeeltjes en krijgen daardoor een sterke positieve lading. Ze zweven rond in de ruimte en kunnen makkelijk ingeademd worden. “Waar de meest luchtreinigingsapparaten de lucht door het apparaat trekken om deze met filters te reinigen werkt actieve bipolaire luchtreiniging anders”, vertelt Hans Ploemen, expert luchtreiniging. “De bipolaire ionisatie is luchtreiniging waarbij ionisatie-apparatuur door middel van elektrische spanning negatief geladen ionen produceert en aan de lucht toevoegt. De negatieve ionen hechten zich aan de positieve vervuilde luchtdeeltjes waardoor deze

zwaar worden, naar beneden vallen en gedeactiveerd worden. Een uitermate efficiënte luchtreinigingstechniek waarbij het aantal luchtdeeltjes drastisch gereduceerd wordt en het gevaar op besmetting enorm afneemt.”

De binnenlucht in woningen en kantoren en andere grote gebouwen wordt continu vervuild door positief geladen ionen.

afhankelijk van de tijd, plaats en weersomstandigheden, zitten in één enkele kubieke centimeter 800 ionen met een overschot aan negatieve ionen. Een normale binnen ruimte bevat 200 ionen/ kubieke centimeter. Op 2200M hoogte ongeveer 1300 ionen/kubieke centimeter.

Mensen die klachten van astma of gevoelige luchtwegen hebben ervaren op plaatsen waar de lucht veel negatieve ionen bevat veel minder klachten. Ook de lucht hoog in de bergen of na onweer bevat over het algemeen veel negatieve ionen en is daardoor veel gezonder.

een aanvulling op goede ventilatie. Af en toe een raam openzetten blijft natuurlijk belangrijk, maar in sommige gevallen kan dit niet. “Denk bijvoorbeeld aan hele hoge gebouwen, hotels of ziekenhuizen waar ramen niet altijd open kunnen “, aldus Ploemen. “Naast dat soms een raam niet eens open kan is alleen een raam openzetten gewoonweg niet voldoende.

Dat hebben we het afgelopen Een luchtreiniger is

jaar geweten. Willen we in de toekomst een veilige leefen werkomgeving kunnen garanderen, dan is goede luchtreiniging van essentieel belang. Het voorkomen van overdracht van virusdeeltjes en bacteriën kunnen we nooit honderd procent voorkomen.

Maar de kans op overdracht kunnen we wel zo klein mogelijk maken.”

De binnenlucht in

woningen en kantoren en andere grote gebouwen wordt continu vervuild door positief geladen ionen. Buiten de virus en bacteriën overdracht kan een sterk vervuilde lucht klachten veroorzaken als astma, allergie, hart- en vaatziekten, vermoeidheid, misselijkheid, hoofdpijn, benauwdheid en nog veel meer. Normaal gesproken,

Willen we in de toekomst een veilige leef- en werkomgeving kunnen garanderen, dan is goede luchtreiniging van essentieel belang.

De lucht hoog in de bergen of na onweer bevat over het algemeen veel negatieve ionen en is daardoor veel gezonder.

ADVERTENTIE

Efficiënte lucht reiniging via BIPOLAIRE ionisatie.

26 Prettige Dagen analysenederland.nl

Het beste van de berg en stad in het westen van Oostenrijk binnen handbereik Focus

Poedersneeuw op de Stubaier Gletsjer? Cultuur en entertainment in de hoofdstad van Tirol?

Of lekker relaxen in de spa? Het kan allemaal in het westen van Oostenrijk.

Tekst: Féline van der Linde Foto: Pat Whelen

N

nadenken en plannen, maar gewoon heerlijk spontaan leuke dingen doen. Zo ziet natuurlijk een perfecte vakantie eruit. Met een speciale pas kan er toegang verkregen worden tot bovengenoemde activiteiten in het westen van Oostenrijk en natuurlijk nog veel meer!

In totaal zijn veertig attracties en activiteiten inbegrepen: van hoogalpiene belevenissen tot coole lifestyle attracties in de stad. iet lang hoeven

Dertien skigebieden, 305

pistekilometers en 48 kilometer aan skiroutes, waarvan acht ook nachtskiën of nachtrodelen aanbieden, liggen binnen handbereik met de speciale pas. Daarnaast zijn er tweeëntwintig lifestyleen cultuur-, en sightseeing attracties, drie zwembaden en kun je gebruik maken van meerdere bussen (waaronder skibussen en hop-on hop-off bussen). Je hoeft je dus geen moment te vervelen. De dag beginnen op de pistes of poe-

Chantal Verburg

dersneeuwhellingen, een bezoek brengen aan ’s werelds oudste museum Slot Ambras of de fonkelende kristalwereld van Swarovski ontdekken in de middag wordt zo ineens heel gemakkelijk.

Chantal Verburg Marketing Manager bij Ouwehands dierenpark

Actueel

Sportieve wintersporters

hun hart in de regio ophalen. Vanuit de hoofdstad van Tirol heb je keuze uit meer dan driehonderd kilometer aan pistes in dertien verschillende skigebieden inclusief een sneeuwzeker gletsjer skigebied. Deins je niet terug van een uitdaging? Probeer dan een steile skiroute op de Hafelekar op de Nordkette. Ben je de kou buiten beu? Dan kun je de sportieve uitdaging binnen opzoeken in één van de vele zwembaden, zoals de Badeparadies StuBay, het recreatiecentrum Neustift of zwembad Axams. Voor zowel kleine als grote gasten is het westen van Oostenrijk een heerlijk vakantieoord.

Naar hartenlust skiën, of je nu beginner of al wat verder gevorderd bent, ’s avonds rodelen, een bezoekje aan de Alpenzoo, of een spectaculaire excursie naar het Bergisel Springstadion. Er is voor ieder wat wils.

De natuur staat onder druk en blijven we haar uitputten zoals is gedaan de afgelopen decennia dan gaan we een hoge prijs betalen. Om dit te voorkomen is het belangrijk dat mensen worden geïnformeerd en gestimuleerd om te gaan handelen. Door een financiële bijdrage te leveren aan het behoud van het natuurlijk habitat van wilde dieren zorg je ervoor dat de natuur en wilde dieren worden beschermd en lever je een belangrijke bijdrage aan soortbehoud en natuurbeschermingseducatie.

kunnen

activiteiten biedt de regio uiteraard nog veel meer. Eerder genoemd renaissance kasteel Slot Ambras biedt unieke kunstverzamelingen en een wapenarsenaal of bezoek de Naast de sportieve

3Vragen aan

Tekst: Féline van der Linde Foto: Persfoto

Met een speciale pas kan er toegang verkregen worden tot bovengenoemde activiteiten in het westen van Oostenrijk.

Keizerlijke Hofburg of het museum bij het Goldenes Dachl en talrijke andere musea in de stad. Om het grote aanbod van attracties ook gemakkelijk en probleemloos te kunnen bereiken is er veel aandacht besteed aan de mobiliteit in de regio.

De skibussen zorgen ervoor dat alle pistes, zeker in het hoogseizoen, goed bereikbaar zijn. En de Sightseer, een dagelijkse hop-on hop-off bus naar bijna alle bezienswaardigheden en attracties in de hoofdstad van Tirol rijdt elke dag van 9.55 tot 15.55 uur.

Zo kun je de hele dag heerlijk van musea naar een volgende

activiteit gaan. Van al dat sporten en het bezoeken van bezienswaardigheden krijgt een mens trek. De restaurants en cafés van de regio bieden veel afwisseling. Van energy cuisine, een concept vol culinaire smaakexplosies en daarbij het lichaam met waardevolle voedingsstoffen vullen, tot aan internationale creaties en producten uit de lokale keuken. Na een heerlijke winterse dag vol (sport) activiteiten geniet je extra van de traditionele specialiteiten zoals knödelsoep, gevulde deegkussentjes of kaiserschmarren.

Waarom zou men financieel moeten bijdragen aan natuur- en soortbehoud?

“De dieren in de dierentuin worden veelal met uitsterven bedreigd in hun natuurlijke habitat. Het doel van dierentuinen is juist om mensen kennis te laten maken met deze dieren en om te laten zien hoe bijzonder en fascinerend ze zijn. Het is dan ook de rol van de dierentuin om ervoor te zorgen dat zowel de natuur- als soorten worden behouden en daar spelen zij dan ook actief een rol in.”

Kun je daar een voorbeeld van geven?

“Tot september 2016 stond de reuzenpanda nog genoteerd als ‘bedreigd’, maar dankzij goede beschermingsmaatregelen kon deze status worden veranderd in ‘kwetsbaar’, dus iets minder bedreigd. Maar dat betekent niet dat er geen aandacht meer voor de reuzenpanda in het wild en in zijn leefgebied hoeft te zijn. In samenwerking met het WNF is het doel van het project ‘Bescherming van de reuzenpanda en zijn natuurlijk leefgebied’ om het herstel van het leefgebied van de reuzenpanda in de Chinese provincie Sichuan te realiseren, waar de reuzenpanda in het wild leeft. Voor dit project werden ‘groen corridors’ gecreëerd, oftewel groene oversteekplaatsen, tussen geïsoleerde leefgebieden. Daarnaast werd de lokale bevolking geholpen met het ontwikkelen van alternatieve inkomstenbronnen in ruil voor het beschermen van het leefgebied van de reuzenpanda.”

Op welke manieren kan men bijdragen aan het behoud van de wilde dieren en natuur?

“Het beschermen van de dieren en de natuur gaat niet vanzelf. Hoe meer krachten er worden gebundeld hoe beter. De mensen thuis kunnen ook hun steentje bijdragen. Door bijvoorbeeld de dieren te bezoeken in de dierentuin of een donatie te geven. Dat kan op vele verschillende manieren. Het belangrijkste is dat je hiermee de natuur en dier een duurzame toekomst geeft.”

ADVERTENTIE

W W W. SKI - PLUS - CIT Y.COM #MYINNSBRUCK

S K I I N G SKIPLEZIER PLUS CITYTRIP MET ÉÉN TICKET

Foto: Innsbruck Tourismus / Schönherr

unlimited

Prettige Dagen 27 analysenederland.nl

Gezondheid in al haar facetten Focus

In de afgelopen anderhalf jaar zijn we meer dan ooit geconfronteerd met het belang van een goede gezondheid. Uit verschillende medische onderzoeken, waaronder die van het Radboudumc bleek dat patiënten met overgewicht meer kans hadden om met een COVID-19 besmetting op de Intensive Care terecht te komen.

Tekst: Marjon Kruize Foto: Polina & Pexels

H

et grootste deel

van de mensen die met COVID-19 worden opgenomen in het ziekenhuis heeft last van overgewicht of ernstig overgewicht. Mensen met overgewicht hebben namelijk last van een chronisch verstoord immuunsysteem, zo meldt het Erasmus MC. Daarnaast doen ook vaccins het over het algemeen minder goed bij mensen met obesitas.

Belangrijk dus om te zorgen dat we allemaal gezonder gaan leven.

Een gezonde levensstijl

kan bij veel mensen het immuunsysteem al binnen enkele weken versterken. Dat geldt zowel voor mensen met overgewicht als voor mensen met een gezond gewicht, zo wijzen verschillende studies uit. Zo kunnen zij de kans op een ernstig beloop van COVID-19 behoorlijk verkleinen, zo blijkt uit meerdere onderzoeken.

voor veel mensen in de voorgaande en huidige lockdown juist moeilijker om gezond te leven.

De lockdowns maakten het bewegen lange tijd onmogelijk en het thuiswerken werd toch een stuk draaglijker als we onszelf voorzagen van meer lekkers. Daarnaast viel door het thuiswerken voor velen de dagelijkse fiets- of wandeltocht naar het werk weg en kwamen we mentaal in de knoop te zitten door het weinige contact met vrienden en familie en de verhoogde hoeveelheid stress. Juist dat gezonde leven werd ons het afgelopen jaar dus niet gemakkelijk gemaakt.

Toch was het

ook nog eens ingewikkeld maakt, is dat een gezonde leefstijl voor iedereen anders is. Waar de een zweer bij een veganistische levensstijl, werkt het voor de ander juist om volledig koolhydraatvrij te eten. Om uit te zoeken wat voor jou werkt kan het dan ook goed zijn om in gesprek te gaan met een professional.

Wat het daarnaast

elke dag staat te buffelen in de sportschool, is voor de ander een wandeling naar de supermarkt eigenlijk al te veel gevraagd.

Toch is er voor iedereen een passende manier om gezonder en fitter te worden. Denk daarbij bijvoorbeeld aan passive EMS. Wil je afvallen, een beter figuur, maar ook voor mensen die door pijnklachten niet kunnen sporten is dit een zeer effectieve manier om toch spierkracht op te Waar de een

bouwen, waardoor de pijn ook vermindert.

Bij EMS worden er pads op de spieren van het lichaam geplaatst. Die spieren die jij wenst te trainen of sterker dienen te worden voor jouw persoonlijke doelstelling.

Deze pads staan in verbinding met een simulator die door een geavanceerd computer systeem elektrische impulsen naar de spieren stuurt.

Hierdoor worden de spieren op natuurlijke wijze gestimuleerd om samen te trekken, waardoor je ze eigenlijk aan het werk zet zonder dat je zelf iets hoeft te doen. Jij ontspant en je spieren doen het werk Uit verschillende onderzoeken blijkt dat dit een zeer effectieve methode is om kracht te verbeteren en spieren op te bouwen.

Toch is er voor iedereen een passende manier om gezonder en fitter te worden.

het ook erg belangrijk je te realiseren dat gezondheid meer is dan alleen je fysieke welbevinden.

Ook mentaal moet je goed in je vel zitten, want stress is funest voor je immuunsysteem.

Dat komt omdat je lichaam bij stress veel cortisol aanmaakt, stelt medicijnen.nl.

Dit hormoon onderdrukt het immuunsysteem, waardoor je vatbaarder bent voor ziekten en infecties.

Als laatste is

weten dat ons immuunsysteem zo belangrijk is, is het dus goed om stil te staan bij zowel je mentale als fysieke gezondheid. Zo gaan we het nieuwe jaar sterker en weerbaarder in.

Juist nu we

Waar de een zweer bij een veganistische levensstijl, werkt het voor de ander juist om volledig koolhydraatvrij te eten.

ADVERTENTIE

Lekker in je vel met Bailine

Fitter, strakker én met meer zelfvertrouwen het nieuwe jaar beginnen? Bailine biedt je alle handvatten voor een gezond lichaam en een gezonde geest.

Bailine biedt een totaalconcept voor je gezondheid.

Bailine geeft je voedingsadvies, helpt je mentaal gemotiveerd te blijven, bouwt je spiermassa op met krachttraining, vormt je figuur en wordt er gewerkt aan pijnvermindering. Ook wordt er gewerkt aan een natuurlijke frisse look voor je gezicht. Dit alles gecombineerd met het geautomatiseerde trainingsprogramma dat je helpt al je doelen te behalen. Op persoonlijke wijze, want geen lichaam werkt hetzelfde.

Hierbij wordt gebruik gemaakt van een geavanceerde, computergestuurde spierstimulator. Ofwel EMS (elektronic muscles stimulation). Deze is uniek en de Bailine werkwijze richt zich specifiek op de gebieden van je lichaam waar jij aan wilt werken. Heb je bijvoorbeeld veel last van rugpijn? Dan kan het helpen je buikspieren te trainen met de simulator. Deze methode helpt je spieren op te bouwen en te werken aan een gezonder lijf zonder inspanning, overigens zonder te zweten, waardoor je genoeg energie overhoudt om leuke dingen te blijven

doen. Daarnaast is alles volledig natuurlijk, het enige wat de simulator doet is het stimuleren van de spieren.

Bailine helpt je bij revalidatie van corona en chronische pijnen zoals fybromyalgie. Ook een lymfedrainage is mogelijk. Daarbij krijg je ondersteuning middels het Bailine boek en motiverende audiofragmenten. Dit allemaal kost weinig tijd, geeft meer energie en minder stress!

Minstens zo belangrijk als een gezond lijf, is een gezond brein. Bailine gaat daarom verder dan enkel de buitenkant en helpt je ook mentale motivatie op te bouwen. Zo krijg je alle middelen aangeboden voor een geleidelijke aanpassing van je levensstijl. Je wordt geholpen met een persoonlijk voedingsplan en krijgt alle middelen aangereikt om het dit keer ook écht vol te houden.

Wil jij het nieuwe jaar ook goed beginnen? Neem dan een kijkje op bailine.nl en boek een gratis proefbehandeling!

BAILINE® NEDERLAND De Wederik 1B 3355 SK Papendrecht Tel 078-842 10 31

28 Prettige Dagen analysenederland.nl

Investeren in vastgoed is aantrekkelijk voor de lange termijn

Investeren in vastgoed is aantrekkelijk voor de lange termijn.

Focus

Ons geld op de spaarrekening zetten is al lange tijd geen aantrekkelijke optie meer, zeker niet als je je vermogen wilt doen groeien. Voor wie op zoek is naar een relatief veilige beleggingsoptie kan vastgoed een interessante mogelijkheid zijn.

Tekst: Marjon Kruize Foto: Pexels

“

van Cushman & Wakefield Nederland en Vastgoedman van het jaar 2020.

“Een voordeel van een belegging in vastgoed is dat je het kunt zien staan.

Dat vinden veel mensen prettig. Je kan het gebouw zelf gebruiken, maar er ook rendement uit halen.

En daarnaast ziet men natuurlijk dat er veel mensen zijn die met vastgoed heel veel geld verdienen.” op de spaarrekeningen laag zijn, is men volgens Lokerse op zoek naar andere oplossingen om bijvoorbeeld pensioen op te bouwen. “Vastgoed is daar Nu de rentes

mensen belangrijk is bij vastgoed, is dat het heel tastbaar is”, vertelt Jeroen Lokerse, managing partner Wat voor veel

Er zijn veel mensen die met vastgoed heel veel geld verdienen.

heel geschikt voor, omdat het een investering is voor de lange termijn. Normaal bij beleggingen bepalen de cashflows het rendement. Bij vastgoed geldt dat ook voor de huurinkomsten, maar zelfs als het pand niet verhuurd wordt, behouden bijvoorbeeld woningen heel goed hun waarde. Voor veel beleggers is dat een fijn gevoel.”

Een voordeel van een belegging in vastgoed is dat je het kunt zien staan.

zijn de prijzen op de woningmarkt hard gestegen, al is dat natuurlijk relatief. “In Hamburg zijn de woningen nog altijd duurder dan in Amsterdam”, vertelt Lokerse. “Maar we zien wel dat de vraag in onze hoofdstad heel hoog ligt.

Zowel van beleggers als van mensen die er willen wonen. Daaruit blijkt wel hoe belangrijk locatiekwaliteit is voor zowel beleggers als woningzoekenden. Als je wilt investeren in vastgoed is het belangrijk om daar goed op te letten. De waarde zit hem niet zozeer in de bouwprijs, maar in de locatie.”

De afgelopen jaren

Echter, ook aan investeren in vastgoed zitten nadelen.

In tegenstelling tot beleggingen in aandelen, is het bij vastgoed vaak niet mogelijk je risico te spreiden. “De objecten zijn daar simpelweg te groot voor”, stelt Lokerse.

“Je moet dus zeker weten dat de woning die je koopt goed verhuurd kan worden en ook op de lange termijn op een aantrekkelijke locatie ligt.

Investeren in vastgoed lijkt wat dat betreft meer op ondernemen dan op beleggen.

Je moet beter onderzoek doen dan normaal, zelfs als je in een vastgoedfonds investeert.

Denk bijvoorbeeld aan een aankoop van een winkelpand die bij aankoop verhuurd is, maar de pandemie niet overleeft. Met een sector die zich in een structurele transformatie bevindt, blijft niet elke locatie aantrekkelijk en kunnen alternatieve invullingen lastig te vinden zijn. Je moet je daarom goed voorbereiden, inlezen en een goede visie ontwikkelen op de ontwikkeling van jouw vastgoed. Dat kan gaan over

de toenemende urbanisatie, maar ook over de verschuiving van de winkelstraat naar online. Daar ontstaan kansen.”

Wat voor veel mensen belangrijk is bij vastgoed, is dat het heel tastbaar is. goed aanpakt, kan een investering in vastgoed dus een hoop opleveren.

“Vaak worden er op de vastgoedmarkt lange contracten met huurders afgesproken, waardoor je voor vijf tot tien jaar zeker bent van huurinkomsten en rendement. Daarnaast gaat de waarde van vastgoed over het algemeen mee met de inflatie, waardoor je vastgoed over het algemeen meer waard wordt door de jaren heen.

Een mooie investering voor de lange termijn dus.”

Als je het

CREDIT LINKED BEHEER- Partner Content 29 CREDIT LINKED BEHEER - Partner Content analysenederland.nl

Is beleggen in huurwoningen asociaal?

Partner Content Credit Linked Beheer

Hogere overdrachtsbelasting, een door de overheid gemaximeerde stijging van de huurprijzen, opkoopbescherming en zelfbewoningsplicht in heel veel gemeenten. Op verschillende manieren beknot de overheid de mogelijkheden om in woningen te beleggen en wordt ook het rendement op een dergelijke belegging onder druk gezet. Blijkbaar worden woningbeleggingen als niet wenselijk beschouwd.

Zijn woningbeleggers dan de oorzaak van de huidige problematiek?

“Gelukkig niet”, vertelt Eduardo Alvarez, algemeen directeur van Credit Linked Beheer, een beheerder van Nederlandse zes woningfondsen. “Beleggingen in duurzame en betaalbare huurwoningen leiden tot uitbreiding van de woningvoorraad in Nederland en die zijn hard nodig. Dat beseft de overheid ook.”

”

Beleggingen in duurzame en betaalbare huurwoningen leiden tot uitbreiding van de woningvoorraad in Nederland en die zijn hard nodig.

Dat beseft de overheid ook.

Structureel tekort aan woningen Er is een groot en nog altijd oplopend tekort aan betaalbare huur- en koopwoningen, veroorzaakt door onder andere de lagere bouwproductie tijdens de laatste crisis (met daarbij het structurele verlies aan bouwcapaciteit), de verduurzamingsopdracht van de woningvoorraad, te veel bureaucratie, de te lage rente en de verhuurdersheffing.

“Om dit tekort terug te dringen is het bouwen van meer koop- en huurwoningen noodzakelijk. Het geld voor vrije sector huurwoningen moet uiteindelijk komen van beleggers.”, stelt Alvarez. “Bouwen, bouwen, bouwen, al vaak geroepen, is echt de enige oplossing om het tekort te laten afnemen.”

Enerrgiezuinige en duurzame woningen De zes woningfondsen beheerd door Credit Linked Beheer omvatten circa 2.600 energiezuinige eengezinswoningen en appartementen, verspreid over ruim 90 locaties in Nederland. Er wordt nagenoeg alleen belegd in duurzame nieuwbouwwoningen. Eén van de allereerste Credit Linked Beheer fondsen was zelfs volledig gericht op groene woningen.

“Verduurzaming van de Nederlandse woningvoorraad gaat en moet gebeuren.

Daar willen we een steentje aan bijdragen.

We bouwen woningen die grotendeels zelfvoorzienend zijn qua energieverbruik.”

De build-to-let-strategie van Credit Linked Beheer is vergelijkbaar met die van woningcorporaties en institutionele partijen. De woningportefeuille van Credit Linked Beheer richt zich vrijwel alleen op middenhuur woningen.

Maatregelen van de overheid Waarom lijkt het dan toch dat de overheid beleggers in woningen op verschillende manieren aanpakt? “Dat heeft vooral te maken met de complexiteit van het woningtekort. Omdat dit niet op korte

termijn kan worden opgelost, grijpt de overheid naar middelen om de pijn voor met name starters en huurders te verzachten.

Symptoombestrijding.” Het beperken van de pijn voor huurders en starters ten koste van investeerders maakt de problemen echter niet kleiner.

De zelfbewoningsplicht lijkt echter een logische maatregel. Toetredende beleggers die goedkope bestaande koopwoningen verhuren voor te hoge prijzen dragen zeker niet bij aan de oplossing. In combinatie met de hogere overdrachtsbelasting worden “huisjesmelkers” wel degelijk aangepakt. “Het optreden tegen exorbitante huurprijsstijgingen en de wildgroei aan kamerverhuur is helaas noodzakelijk.”

Wat brengt de toekomst Onderaan de streep moet de woningvoorraad met duurzame middenhuur woningen prioriteit krijgen van de overheid.

Huishoudens die te veel verdienen voor sociale huur, maar te weinig voor een koopwoningen, vallen nu tussen wal en schip. “Dat kan niet worden opgelost door hypotheeknormen te verruimen, dat leidt alleen tot verdere prijsstijgingen.”

Ten aanzien van toekomstige maatregelen zegt Alvarez: “Bij elke maatregel dient de overheid zich dus af te vragen of dit daadwerkelijk leidt tot meer woningen want met symptoombestrijding los je uiteindelijk het tekort niet op. Extra regulering ten koste van de aantrekkelijkheid van buildto-let investeringen is een weg die niet moet worden bewandeld. Zolang de overheid dat besef houdt, kan een belegging in duurzame middenhuur woningen interessant zijn.”

Over de toekomst van Credit Linked Beheer vertelt Alvarez: “Wij streven ernaar om het logische alternatief te zijn voor mensen die willen beleggen in huurwoningen, zonder de rompslomp van het in eigen bezit hebben van één of enkele huurwoningen. Beleggers, maar ook bouwers en ontwikkelaars, weten ons gelukkig al goed te vinden.”

clbeheer.nl

BELEGGEN IN NIEUWE HUURWONINGEN

Beleggen in het fonds brengt risico’s met zich mee zoals de beperkte verhandelbaarheid, marktrisico, renterisico, risico op wijziging (fiscale) regelgeving en (her)financieringsrisico’s. Dit kan leiden tot een lager of negatief rendement.

RENDEMENTSPROGNOSE

9%

code voor Scan de QR matie meer infor

verwacht dividend 6,0% Beleggen in het fonds brengt risico’s met zich mee die kunnen leiden tot een lager of negatief rendement. Wanneer u een deelneming in het fonds overweegt, staat u op het punt een beleggingsproduct te kopen dat niet eenvoudig en wellicht moeilijk te begrijpen is. Potentiële beleggers wordt geadviseerd om, voordat zij een beleggingsbeslissing nemen, het AFM goedgekeurde prospectus te lezen om de potentiële risico’s en voordelen in verband met de beslissing om in de participaties te beleggen volledig te begrijpen. De goedkeuring van het prospectus mag niet worden beschouwd als aanprijzing van de aangeboden of tot de handel op een gereglementeerde markt toegelaten effecten.

30 Prettige Dagen analysenederland.nl

De afgelopen twee jaar zijn een half miljoen huishoudens voor het eerst gaan beleggen.

Beleggen wint sterk aan populariteit Focus

Met de stijgende inflatie en onzekerheid rondom het pensioen ontkom je niet aan beleggen, als je wilt zorgen dat je vermogen en koopkracht op peil blijven. De afgelopen twee jaar zijn een half miljoen huishoudens voor het eerst gaan beleggen.

Tekst: Hans Pieters Foto: Unsplash

M

iljoenen pensioenen kunnen

vanaf volgend jaar omhoog. Omdat het kabinet de eisen versoepelt waaraan pensioenfondsen moeten voldoen, kunnen de fondsen de uitkeringen verhogen. Voor veel gepensioneerden blijft de situatie zoals die is, ondanks de hoge inflatiecijfers van de afgelopen maanden. Onder meer ambtenarenfonds ABP en het fonds voor de zorg PFZW

hebben ook bij de lagere norm onvoldoende vermogen in kas om de pensioenen te verhogen. Gepensioneerden raken eraan gewend. Sinds de kredietcrisis van 2008 en de daaropvolgende jaren hebben ze hun verwachtingen jaar op jaar moeten bijstellen.

De toekomstige generaties krijgen te maken met de regels van het Pensioenakkoord, dat naar verwachting in 2023 ingaat. De kern van het nieuwe pensioenstelsel: het pensioen wordt beweeglijker. Als het economisch slecht gaat, daalt het pensioen mee.

Er is ook een positieve twist aan het nieuwe pensioen: op de pensioendatum kun je eenmalig 10% van je opgebouwde pensioen opnemen, bijvoorbeeld om te reizen.

Een onzeker(der) pensioen betekent dat je zelf in actie moet komen, wil je na je pensioen voldoende inkomen en vermogen hebben om vrij en onbezorgd te leven. Met sparen is het veel moeilijker

om je vermogensdoelen te halen dan met beleggen.

De lage spaarrente, beleggingsapps en de coronapandemie zorgen voor een toestroom van nieuwe beleggers. (en lui).

Je zet je geld op een spaarrekening en eventueel een spaardeposito, voor wat extra rente, en hoeft verder niks te doen. Maar die houding heeft een prijs, zeker nu de inflatie boven de drie procent uitkomt. Met een rente van (bijna) nul procent, betekent het dat je spaarvermogen over een jaar precies even groot is, maar dat de gemiddelde prijzen ruim drie procent duurder zijn geworden.

Bij beleggen is het gemiddelSparen is makkelijk

de rendement door de jaren heen drie à vier procent. Je houdt dus gelijke tred met de inflatie en meestal pak je ook nog wat extra rendement daar bovenop.

Beleggen is ingewikkelder

omdat je je moet verdiepen in het product en het risico.

Daar staat tegenover dat het de enige manier is om je geld te laten groeien, zeker op lange termijn. Meer en meer mensen zijn zich hiervan bewust. De lage spaarrente, beleggingsapps en de coronapandemie zorgen voor een toestroom van nieuwe beleggers, blijkt uit cijfers van onderzoeksbureau Kantar.

Het aantal beleggende huishoudens steeg de afgelopen twee jaar van 1,4 naar 1,9 miljoen (bron: AFM). Voor 2021 wordt een verdere toename verwacht. Een opvallende ontwikkeling is dat het zelf beleggen - dus zelf beslissen in welke aandelen, beleggingsfondsen, derivaten

e.d. men wil beleggen - weer meer in trek is. Kantar-onderzoeker Reg van Steen ziet het vele thuiszitten als een van de redenen. Mensen hebben tijd om zich er meer in te verdiepen en genieten de spanning en het plezier. beleggen of zelf beleggen. Dat laatste vraagt om sterke zenuwen.

Uit onderzoek van AFM blijkt dat een deel van de beleggers de neiging heeft tot overreactie op prijsschommelingen, waardoor ze meer gaan handelen, hogere kosten maken en een groter risico lopen om in de problemen te komen. Beleggen is een breed begrip. Je hebt veel keuzes. Je kunt beleggen in aandelen, obligaties, beleggingsfondsen, vastgoed(fondsen) of meer risicovolle producten.

Je kunt met je beleggingen ook impact maken en kiezen voor duurzaam beleggen.

Als je belegt als aanvulling op je pensioen, kun je kiezen Je kunt laten

voor lijfrentebeleggen. Dit houdt in dat je nu een fiscaal voordeel hebt en het bedrag na je pensioen wordt omgezet in een lijfrente-uitkering.

Check het risico dat je loopt

Er zijn een paar vuistregels rondom beleggen. Om te beginnen: beleg niet met geld dat je niet kunt missen. Check de kosten. Neem de tijd en kies niet voor de snelle winst. En beleg alleen in een product dat je begrijpt. Lees altijd eerst de financiële bijsluiter of essentiële beleggingsinformatie.

En zorg ervoor dat de onderneming waar je belegt, een vergunning heeft. Je kunt dit eenvoudig controleren in het AFM register (www.afm.nl). Een vergunning betekent dat de onderneming onder toezicht staat van de AFM.

TFH HOLLAND- Partner Content TFH HOLLAND - Partner Content

Beleg in het Nederlandse MKB met TFH Holland Partner Content TFH Holland

TFH Holland biedt particuliere investeerders de mogelijkheid om in het Nederlandse midden- en kleinbedrijf (MKB) te investeren.

Het Nederlandse MKB heeft in het verleden zeer goed gepresteerd en heeft het vastgoed en beursgenoteerde aandelen verslagen met een gemiddeld rendement van 11,2 procent op jaarbasis.

MKB “Het loont om te investeren in het MKB”, vertelt Nick Jacobs, algemeen directeur THF Holland Group. “In-

vesteren in het MKB kent twee grote voordelen. In de eerste plaats kent het MKB minder koersschommelingen dan beursgenoteerde aandelen.

Op de tweede plaats heeft het MKB grotere tussentijdse inkomsten dan de huur op vastgoed. Echter brengt beleggen (altijd) risico’s met zich mee.

Om die risico’s te verkleinen zorgen wij ervoor alleen dat we alleen volwassen MKB bedrijven aannemen en niet start-ups of ondernemingen die korter dan zes jaar bestaan en richten wij ons alleen op sectoren die sterk groeien, zoals ICT, cyberveiligheid, voeding en gezondheid.”

Uniek De bedrijven waarin TFH Holland

Bent u geïnteresseerd in het beleggen in het Nederlandse MKB? Ga dan naar onze website www.tfh-holland.nl

participeert worden conservatief gefi nancierd. Jacobs: “Wij halen met TFH Holland alleen eigen vermogen op en geen vreemd vermogen. En we maken in principe geen gebruik van bankleningen om overnames te financieren. Dit zorgt ervoor dat risico’s aanzienlijk worden gereduceerd. Maar bankfinancieringen worden niet helemaal uitgesloten. Het kan namelijk voorkomen dat bij een uiterst stabiel bedrijf een banklening waarde toevoegt aan de portefeuille.

Dit noemen wij ook wel ‘een slim financieringsbeleid’. Het reduceert risico’s, maar zorgt ervoor dat wij kunnen profiteren van additioneel rendement wanneer dit verantwoord is.” Daarnaast wordt het vermogen

van de investeerders van TFH Holland direct en indirect over meer dan dertig verschillende MKB-bedrijven verspreid. “Zo krijg je een optimale spreiding, waardoor een eventueel negatief resultaat van één of zelfs vijf bedrijven weinig impact op het rendement heeft.”

Transparant “Wij geloven dat informatievoorziening en transparantie de sleutels zijn tot vertrouwen”, gaat Jacobs verder. “Om deze reden hebben we een fonds administrateur ingeschakeld die op basis van een directe koppeling met de bankrekening van de fondsen de investeerders toegang geeft tot het

Investor Portal. Investeerders kunnen hier 24/7 inzien wat er met hun geld gebeurt. Daarnaast geven wij participaties uit, waardoor de investeerder eigenaar wordt van het fonds. De investeerder deelt als gevolg 90 procent mee in de winst van de MKB-bedrijven.

NATIONALE NEDERLANDEN - Partner Content

31

analysenederland.nl

NATIONALE NEDERLANDEN- Partner Content

Hoe te beginnen met beleggen?

Partner Content Nationale Nederlanden

“Sparen of beleggen? Of allebei? Het is een terugkerende vraag,” constateert Michel Engbers, Directeur Investment Office Nationale-Nederlanden Bank. “Op dit moment is het met sparen de facto onmogelijk om rendement te behalen.

Het is de reden voor veel mensen om te beginnen met beleggen.” Beleggen kan een goed alternatief zijn, maar kent natuurlijk wel meer risico’s en kosten dan sparen.

Engbers geeft twee belangrijke adviezen: “Denk goed na over de situatie waarin de resultaten van beleggen tegenvallen en of je dan je hoofd koel kunt houden. En begin niet aan beleggen als je geen lange termijn horizon hebt. Je moet het geld voor langere tijd niet nodig hebben.” Met Beheerd Beleggen biedt Nationale-Nederlanden Bank beleggen in beleggingsfondsen op basis van vermogensbeheer. De risico’s worden daarbij afgestemd op het individuele beleggingsprofiel en het persoonlijke doel. Nieuwe klanten die een Beheerd Beleggen rekening bij NationaleNederlanden Bank openen, krijgen eerst een online vragenlijst. De uitkomst daarvan bepaalt het beleggingsprofiel van de klant.

Beleggen steeds populairder 2021 is tot nu toe ‘overall’ een goed beursjaar, mede dankzij een sterk herstel van de economie. Het optimisme stimuleert het enthousiasme om te gaan beleggen, constateert Engbers. “Mensen nemen steeds meer risico. Het doet me denken aan het eind van de jaren ’90, toen beleggers ook steeds minder voorzichtig werden, totdat de koersen hard gingen dalen. Dat is wel het gevaar van deze fase.” Bij succes steeds meer risico’s nemen, is een veelvoorkomende valkuil voor particulieren die zelf beleggen, zogenoemd execution only. “Je moet heel veel kennis en ervaring hebben, voordat je beleggen in de vingers hebt. Je moet er echt tijd voor hebben.

Daarom is vermogensbeheer, door een team van professionals die dat voor jou doet, vaak een goed alternatief.”

Michel Engbers Directeur Investment Office Nationale-Nederlanden Bank

eerst met een bescheiden bedrag aan de slag te gaan. “Steek een teen in het water, zodat je het zelf kunt ervaren. Of je het beleggen nu zelf wilt doen of het uit handen geeft, let daarbij wel op de kosten.”

”

Met Beheerd Beleggen biedt Nationale-Nederlanden Bank beleggen in beleggingsfondsen op basis van vermogensbeheer.

Zelf doen of het uit handen geven?

Het overgrote deel van de beginnende beleggers is beter af met vermogensbeheer, is Engbers’ overtuiging. “Het is over het algemeen een beter alternatief dat je specialisten aan het werk zet en kiest voor vermogensbeheer. Dan wordt het beleggen uit Qua historische rendementen wint beleggen handen genomen.” Particulieren die het toch het over de lange termijn van sparen. leuk vinden om zelf te handelen, adviseert hij “Beleggen is investeren. Essentieel voor koopkrachtbehoud.” Engbers gebruikt bij zijn presentaties een voorbeeld van historische Beheerd Beleggen van Nationale rendementen, waaruit blijkt dat op de Nederlanden is in de categorie lange termijn aandelen veruit het hoogste ‘Beste Online Vermogensbeheerder’ rendement genereren, daarna obligaties en winnaar van de Cashcow Award dan sparen. Hij toont daarbij ook aan dat hoe 2021 en is door Finner beoordeeld langer de horizon van beleggen in aandelen met vijf sterren. is, hoe kleiner de kans op een negatief totaalrendement.

www.nn.nl

Technologieaandelen Engbers plaatst een kanttekening bij de records die de AEX en andere indices de afgelopen tijd hebben laten zien. “Met name de aandelen die ‘Corona-proof ’ zijn, zoals technologieaandelen, hebben het goed gedaan. Daardoor kunnen indices een enigszins vertekend beeld geven. Veel andere aandelen hebben het helemaal niet zo goed gedaan en zijn nog relatief laag gewaardeerd.

De koersdoelen voor ‘tech’ worden steeds verder opgevoerd, waardoor er heel veel geld naartoe gaat. Dat leidt ertoe dat een beperkt aantal technologiebedrijven een steeds groter deel van bepaalde beursindices uitmaakt.

Het zorgt voor een onevenwichtig beeld, waarbij de waarderingen tussen bedrijven in verschillende sectoren steeds verder uit elkaar lopen, stelt Engbers. “Sommige bedrijven die nog maar een paar jaar bestaan en alleen nog maar verlies hebben gemaakt, zijn op de Amerikaanse beurs tientallen miljarden waard.” Kennis van de markt helpt om de ontwikkelingen naar waarde in te schatten. “Ervaren beleggingsspecialisten monitoren continu de beleggingen van alle vermogensbeheerklanten. Zij baseren zich op actuele zaken en jarenlange ervaring.”

Wat gaan de aandelenkoersen doen?

Ondanks het sterke herstel van de economie, is sprake van een aantal zorgen. Allereerst COVID-19, dat telkens muteert, maar ook de problemen met de aanvoer van onderdelen wereldwijd en de inflatie.

“De producentenprijzen in Duitsland zijn bijvoorbeeld in november met ruim 18% op jaarbasis gestegen. Dit beeld zien we overal in de wereld.

Als die stijgingen gaan doorwerken in de consumentenprijzen kan de inflatie verder oplopen. Hoe de rente en inflatie zich ontwikkelen, en de reactie van de centrale banken, zal bepalend zijn voor 2022.” Desondanks is Engbers overwegend positief.

“Wellicht zien we de komende tijd af en toe een correctie in de aandelenkoersen. Al met al is onze verwachting dat aandelen voorlopig goed blijven presteren. Er is gewoon heel veel geld in de wereld en aandelen zijn relatief aantrekkelijk ten opzichte van de alternatieve investeringsmogelijkheden, zoals sparen en obligaties.”

A NETFLIX SERIES

NOW STREAMING

Speel het spel

en ga met ons op een Jurassic avontuur!