GWIDA DECEMBER 2020

GWIDA fuq kollox u fuq kulħadd

GWIDA IKBAR, ISBAĦ U B’AKTAR PAĠNI KULL L-EWWEL ĦADD TAX-XAHAR! U TISTA’ TIRBAĦ

GWIDA. mt

€1.95

€1,000!

IL-PRESIDENT U S-SINJURA VELLA

Nitkellmu magħhom fuq l-importanza tal-Istrina din is-sena fl-isfond tal-pandemija tal-COVID-19

DIĊEMBRU 2020

GWIDA DiĊembru 2020

5

EDITUR Anthony M Baldacchino DIRECTOR OF SALES & OPERATIONS Lindsey Napier DISINJATUR James Debono QARREJJA TAL-PROVI Nicole Sammut SALES MANAGER TALPUBBLIKAZZJONI Jessica Spiteri Catania BRAND SALES EXECUTIVE Wanaha Camilleri OPERATIONS & CLIENT RELATIONSHIP MANAGER Elena Dimech RITRATT TAL-ISTORJA PRINĊIPALI Alana Bondin EMAIL info@gwida.mt SIBNA FUQ FACEBOOK @Gwida.mt SIT UFFIĊJALI www.gwida.mt UFFIĊĊJU EDITORJALI, PUBBLIKATUR, UFFIĊĊJU GĦAR-REKLAMAR Content House, Mallia Buildings, 3, Level 2, Triq in-Negozju, Zone 3, Central Business District, Birkirkara, CBD 3010 TEL 2132 0713 PUBBLIKATUR

10. Intervista mal-President u s-Sinjura Vella

KONTENUT GWIDA

DIĊEMBRU 2020

Storja Prinċipali

10. Intervista mal-President u s-Sinjura Vella – Tkellimna magħhom fuq kif

affettwathom il-pandemija, il-presidenza u l-importanza tal-Istrina din is-sena.

Kompetizzjoni

26. Is-sitt kupun biex tkun tista’ tirbaħ €1000 fi flus kontanti.

59. Tisliba bi premju!

78. Irbaħ 2 premijiet maż-żodjaku ta’ PaulJon

Intervista

20. Emma Spiteri – Waqt li kienet l-isptar, mara timlieha b’kuraġġ u tħeġġiġha biex tgħix mill-ġdid!

23. Dorianne Degiorgio – Intervista mad-disinjatriċi tad-djar fuq ix-xogħol tagħha 39. Howard Keith – Il-President t’assoċjazzjoni ġdida biex taqbeż għall-industrija tal-arti!

49. Santa Klaws – Nitkellmu miegħu fuq ir-rigali ta’ din is-sena!

61. Andy – Tifel ġenju ta’ 3 snin biss li jaf il-pajjiżi tad-dinja kollha!

Skeda

28. Il-Programmi tal-Ħadd 29. Il-Programmi tat-Tnejn 31. Il-Programmi tat-Tlieta 32. Il-Programmi tal-Erbgħa 33. Il-Programmi tal-Ħamis 35. Il-Programmi tal-Ġimgħa 36. Il-Programmi tas-Sibt

Editorjal

25. Immarkati b’tattoos għal għomorhom – Storja vera miktuba minn Missio Malta

45. The Entertainers – Mużika, spettaklu u aktar!

Tagħrif

21. Id-Dipressjoni – Artiklu miktub minn Dr Georgiana Farrugia Bonnici 63. Il-lingwa fit-tfal – L-importanza tal-iżvilupp © Content House 2020 Id-drittijiet huma kollha riservati. Riproduzzjoni tar-rivista jew parti minnha hu pprojbit mingħajr permess speċjali u bil-kitba. L-opinjonijiet inklużi fil-GWIDA mhux neċessarjament huma dawk talEditur jew tal-Pubblikatur. Minkejja li kull attenzjoni raġjonevolittieħdet biex il-magażin ikun korrett u komplut, l-Editur u l-Pubblikatur mhumiex responsabbli għal żbalji u nuqqasijiet fl-artikli, reklamar, ritratti u stampi.

GWIDA tkun għall-bejgħ kull l-ewwel Ħadd tax-xahar.

Skript

65. Strada Stretta – Episodju 4/ L-ewwel Staġun: It-Tielet Parti

Riċetti

70. Riċetti bil-salamun u s-seabass 73. Burgers veġetarjani bil-quinoa u fażola sewda 75. Gateau Victoria

Oroskopju

77. Tagħrif dwar iż-żodjaku Sagittarius!

78. Iż-żodjaku ta’ dan ix-xahar

GWIDA DiĊembru 2020

7

L-ITTRA TAL-EDITUR

Anthony M. Baldacchino - Editur ta' GWIDA Il-Milied it-tajjeb!

Wisq jogħġobni dan iż-żmien, mhux għax niċċelebra għeluq snini biss, iżda għax hu żmien ta’ ferħ. Ngħiduha kif inhi din is-sena għandna bżonn ftit ferħ wara sena ta’ niket, dwejjaq u mard.

Smajna b’ħafna mwiet minħabba l-pandemija tal-Covid-19, smajna ħafna negattivita, imma Diċembru għandu jkun tama’ ġdida.

Speċjalment tama’ għal dawk il-ħafna li jibbenefikaw mill-Malta Community Chest Fund. Din is-sena minħabba l-pandemija tħassru l-attivitajiet kollha anwali li jsiru bħal Rockestra, Funrun u aktar... talinqas l-Istrina għadha ser issir. L-għada tal-Milied ejja lkoll ninġabru ħa ngħinu lill-ħutna fil-bżonn.

Għal din ir-rivista xtaqt inlaqqakom ma’ Janice Mangion. Isem sinonimu mal-użu tal-ilsien Malti fil-kanzunetta li wara s-suċċess tagħha bil-kanzunetta Kewkba fil-Malta Eurovision Song Contest 2017 nediet tal-anqas kanzunetta oriġinali bil-Malti kull sena.

L-aħħar waħda, Għadu Mhux il-Waqt kienet finalista fit-43 edizzjoni tal-festival L-Għanja tal-Poplu. Għal prestazzjoni ta’ din il-kanzunetta, Janice rebħet it-titlu tal-Aqwa Interpretazzjoni, apparti li telgħet fil-quċċata tal-klassifika tal-iTunes għal darb’oħra.

14-il xahar wara dik l-esperjenza, wara diversi xhur ta’ ħidma flistudjo, kif ukoll xi postponimenti minħabba s-sitwazzjoni preżenti, Janice Mangion tniedi l-kanzunetta Sajjetta fil-Bnazzi li tagħha hija kitbet il-lirika, b’Mark Scicluna u Cyprian Cassar risponsabbli għallmużika u l-produzzjoni.

Il-messaġġ ta’ din il-kanzunetta huwa wieħed li kulħadd faċli jirrelata miegħu għaliex il-ħajja jaf tkun miexja ħarir, u f’sekonda, kollox idur ta’ taħt fuq. “Din il-kanzunetta ktibta proprju f’dawn iż-żminijiet daqstant diffiċli, meta irrealizzajt kemm fil-ħajja ċerti affarijiet jinqalgħu mingħajr ma wieħed ikun qiegħed jistennihom.

Għalhekk it-titlu, Sajjetta fil-Bnazzi. Irridu nitgħalmu napprezzaw aktar il-ħajja u n-nies li aħna mdawrin bihom għax malajr iqum

8

GWIDA DiĊembru 2020

rifnu u jtajjar kollox. B’mod ċar għall-aħħar, din il-pandemija urietna li mis-sema l-isfel kulħadd l-istess”, tgħid Janice Mangion.

Għalkemm is-sena 2020 ġiet b’diversi limitazzjonijiet, Janice żammet ruħa attiva matul dawn l-aħħar ftit xhur, billi pparteċipat fil-kanzunetta Anġli Moħbija ma’ diversi artisti oħra bil-għan li titqajjem kuxjenza dwar il-pandemija, f’kunċert nazzjonali li sar b’mod virtwali fejn interpretat il-kanzunetta Kewkba flimkien mal-kompożitur tal-istess kanzunetta li daqq il-pjanu kif ukoll rat li l-materjal kollu li nediet ġie ppubblikat f’kumpilazzjoni diġitali.

Sajjetta fil-Bnazzi issa hija parti minn din is-sena wkoll, u l-viżwal li ħa jgħin il-promozzjoni ġie maħluq minn Far Out Visuals.

Jekk tixtiequ tisimgħu l-kanzunetta, kif ukoll tiksbu aktar informazzjoni dwarha, inħeġġiġkom biex tidħlu fuq is-siti soċjali ta’ Janice Mangion fuq Facebook, Twitter, Instagram, u YouTube.

Saħħiet u nawgurawlkom kollha l-festi t-Tajba!

Anthony

PS. Fl-intervista li saret mal-E.T President ta’ Malta u s-Sinjura Vella ittieħdu l-miżuri kollha skont id-direttivi talawtoritajiet tas-saħħa.

Storja Prinċipali

Ritratti: Alana Bondin

IL-PRESIDENT TA’ MALTA U S-SRA VELLA

Nitkellmu magħhom dwar kif affettwathom il-pandemija tal-Covid-19

Ċertament l-akbar aħbar li ddominat l-aħbarijiet din is-sena kienet l-pandemija tal-Covid-19, pandemija li ħarbtitilna r-rutina, gerfxet l-ekonomija u bidlitilna ħajjitna. Din il-pandemija affettwat lil kulħadd, kull pajjiż u kull kontinent. Bosta tilfu ħajjithom minħabba din il-pandemija, bosta sabu xogħol ġdid u sfortunatament bosta tilfu xogħolhom. Tkellimna mal-President ta’ Malta u s-Sinjura tiegħu dwar dan. Ġejtu mitlubin toqogħdu f’self isolation minħabba każ pożittiv fil-palazz… X’ġara?

Kif ħassejtukom?

President: Kien hemm xi ħadd li rriżulta pożittiv u aħna ddeċidejna nagħmlu ġimgħa self-isolation. Ma kienx hemm kuntatt miegħu u ħadd ma qalilna biex noqogħdu. Għamilna ġimgħa waħidna. Wara ġimgħa, irrepetejna t-test ħalli naraw kellniex il-Covid u nkunu ċerti li ma ngħaddu xejn lil ħaddieħor. It-testijiet dejjem irriżultaw fin-negattiv.

Dik il-ġimgħa kienet differenti ħafna mill-ġranet impenjati tas-soltu…

President: Fil-bidu nett, f’Marzu, għamilna prattikament xahrejn fil-palazz magħluqin. La niltaqgħu ma’ tfal, la noħorġu… dak kien fil-verità iżolament. Dak iż-żmien kienet għadha qed tibda, dak li jkun jgħidlek din miżura li importanti li neħduha. Wara xahrejn, Miriam bdiet timmissja ħafna lit-tfal. Minn dakinhar lil hawn bdejna ngħixu b’mod normali, skont il-miżuri kollha li nħarġu mill-awtoritajiet tas-saħħa.

B’dispjaċir kellna xi ħadd mill-istaff li spiċċa miet. Daħal l-isptar u ħalliena. Konna inkwetati immens. Sar il-contact 10 GWIDA DiĊembru 2020

tracing ta’ kulħadd u l-istaff kollu għamel it-test biex inkunu ċerti. Nixtieq insellem il-memorja tiegħu b’rispett kbir.

Jiġifieri affettwatkom fil-laħam il-ħaj il-pandemija!

President: Ħafna! Dan ir-raġel kien persuna li kien jaħdem hawn regolari. Konna niltaqgħu miegħu meta kien ikollna xi avveniment jew ikla. Konna nafuh sewwa. Tħossha li tkun tlift membru mit-tim tiegħek.

Għamilt kuntatt ma’ familjari ta’ vittmi li ħallewna bil-Covid?

Sinjura Vella: Jiena familja waħda biss kont naf illi tilfet lil xi ħadd barra l-membru li kien jaħdem magħna. B’għafsa ta’ qalb ma stajtx immur magħhom il-quddiesa tal-memorja tiegħu għax konna qegħdin f’iżolament. Kienu marru t-tfal għan-nom tagħna. Kienet kiefra li ma stajtx nagħmel kuntatt magħhom f’dak iż-żmien diffiċli.

Bħala sena kienet turbulenti. Kulħadd għadda minn żminijiet koroh iżda kien hemm ukoll mumenti ħelwin u sbieħ. Liema kienu dawk il-mumenti li tibqgħu tiftakru?

Storja Prinċipali

President: Minn Marzu ’l hawn għaddejna xahar wara xahar fid-dell tal-Covid. Inbidlet ħajjitna kollha – tagħna u ta’ kulħadd – kemm mill-lat ta’ kif ngħixu u anke minn dak ta’ divertiment. Kellna nwaqqfu l-funzjonijiet kollha. Għallbidu bdejna nnaqqsu l-ammont ta’ nies li kienu jattendu, mbagħad spiċċajna waqqafna kollox. Is-safar u l-inviti li stajna noħorġu għall-kapijiet ta’ stat ukoll kellhom jitwaqqfu. Biddilna ċ-ċerimonja tal-preżentazzjoni tal-kredenzjali wkoll. Fejn qabel konna nilqgħuhom u jkollna d-diskussjonijiet imbagħad ikollna lunch, illum jagħtuk il-kredenzjali u tpoġġihom fuq mejda u żżomm diskussjoni għal ftit ħin biss. Il-funzjonijiet tal-president litteralment sfaxxaw fix-xejn bl-affarijiet li tista’ tagħmel u ma tagħmilx.

Min-naħa l-oħra, trid tara s-sabiħ! Minkejja kollox, trid tapprezza s-solidarjetà u l-ideat li bdew jiżviluppaw biex wieħed jara kif ser jegħleb dawn il-problemi. Infaħħar lillistaff kollu u dawk kollha li jaħdmu magħna għall-mod kif urew li aħna fil-fatt familja kbira. Kulħadd jagħmel minn kollox biex jgħin lill-ieħor. Id-daqqa l-kbira ħaditha l-Malta Community Chest Fund, li tifforma parti mill-presidenza.

In-nies kienu jeħduha for granted għax jippretendu li din tibqa’ tgħin, u l-uġigħ ta’ ras tagħha hu li wieħed isib diffikulta’ jiġbor fondi ħalli jkun jista’ jaqdi t-talbiet li jersqu lejna. Dik kidditna ħafna.

Qabel il-pandemija kellna xi safriet barra. L-aħħar waħda kienet l-Ingilterra. Iltqajna ma’ Boris Johnson, malPrinċep Charles u r-Reġina Eliżabetta. Fil-5 ta’ Marzu ġejna lura minn Londra.

Sinjura Vella: Imbagħad fis-6 ta’ Marzu, għamilna ġurnata b’ħafna receptions għax kien ġej Jum il-Mara.

Kelli festin kbir il-Verdala, b’mitejn ruħ u dik kienet l-aħħar waħda!

President: Kulma sar kien b’taqtigħ ta’ qalb. Meta f’Mejju beda jbatti, għamilna l-kuraġġ li nkomplu għaddejjin blAugust Moon Ball. Avveniment bħal dak li jattendu għalih 700 ruħ jinvolvi organizazzjoni kbira, permessi, eċċ. Meta bdejna nippreparaw, reġgħu bdew jiżdiedu l-każijiet.

Ridna nieħdu deċiżjoni jekk hux ser nieqfu jew inkomplu.

Spiċċajna għamilnieh, bil-miżuri kollha u konna mwerwrin ma jmurx jinqala’ xi ħaġa. Għall-grazzja t’Alla ma nqala’ xejn għax ħadna l-miżuri kollha; temperatura, ħasil talidejn, distanza u lanqas żfin! Suppost il-ballu t’Awwissu imma dan sar bla żfin ħalli ma jkunx hemm nies ġo xulxin.

Dan kien it-tip ta’ taqtigħ il-qalb li kien hemm u dan kien il-mod kif għaddejna din is-sena.

Anke spiċċat biex tħassret il-Fun Run! President: Il-Fun Run l-istess! Konna qegħdin naħsbu

“Min-naħa l-oħra, trid tara s-sabiħ! Minkejja kollox, trid tapprezza s-solidarjetà ...”

Il-President

f’mudell ieħor li jista’ jkun attwat qalb il-lokalitajiet differenti.

Bdejna nippruvaw inġebbdu kemm jista’ jkun il-possibiltà li nagħmlu xi ħaġa. Però bdejna naraw li aktar ma bdiet tiggrava l-Covid ma kinitx worth it. Konna diġà bdejna nitkellmu mal-kunsilli lokali u mal-awtoritajiet tas-saħħa, fosthom malProfessur Charmaine Gauci, u qalulna li aħjar ma jsir xejn.

Sinjura Vella: Kellna ħafna affarijiet li kellna talba għalihom.

Per eżempju fashion show bħala fundraising fil-ġonna kemm fil-Palazz ta’ San Anton u anke fil-Verdala. Konna diġà bdejna norganizzawhom, imbagħad spiċċajna waqqafna kollox.

Li jweġġgħuni l-aktar kienu l-book launches. Dawn bqajna nagħmluhom. L-awturi jkollhom xi ktieb li jnieduh hawnhekk u ma tistax tagħtihom kikkra te jew xarba. Trid tpoġġilhom il-flixkun tal-ilma fuq mejda u jeħduh huma. Wasalna f’din l-estremità. Minbarra r-restrizzjonijiet kbar fuq numru ta’ nies li tista’ tistieden..

President: Fis-sala Antoine De Paul bqajna nagħmlu xi affarijiet bħal book launches għaliex għal dawn ikollok 15-il ruħ spazjati ’l hemm u ’l hawn. Jekk għandek premju, lanqas taqbdu biex tagħtihomlhom, imma tgħidilhom biex jeħduh minn fuq il-mejda.

L-istess bħalma għamilna l-Verdala meta għamilna l-għotjiet taċ-ċivil. Ħallejna l-premjijiet fuq mejda u kull min jitla’ kien jieħu l-premju hu stess.

Sinjura Vella: Għall-awards tal-anzjanità attiva, l-anzjani ma kinux preżenti fis-sala! Għamilna kollox b’mod virtwali. Aħna konna ġo sala tal-MUŻA l-Belt u huma kienu fid-djar tagħhom.

Tkellimna magħhom permezz ta’ Zoom. Fl-istess ħin qed tagħmel użu mit-teknoloġija wkoll; xi ħaġa li ma konniex nużawha qabel.

Semmejtu r-rigali u għotjiet… Din is-sena ħafna Maltin għamlulna ġieħ. Kien hemm xi ħadd li ispirakom u li spikka?

President: Persuna Maltija Ii għamel ħafna ġid lil Malta hu l-kardinal Mario Grech. Għamel isem tajjeb lil pajjiżna. Fuq karità wkoll kellna ħafna Maltin li ħadmu, imma kien hemm ukoll barrani li għal sena wara sena kompla jagħti ammont enormi ta’ flus li jitqassmu fid-djar tat-tfal, komunitajiet ta’ nisa fix-xelter u lil Caritas. Jien ngħożż kull persuna li tfaħħar lil pajiżna. Noħlom li tisbaħ ġurnata u nibdew nitkellmu b’mod pożittiv u ninsew innegattività fuq pajjiżna.

GWIDA DiĊembru 2020

11

Storja Prinċipali

IL-ĦAJJA ĠENERALI FIL-PRESIDENZA

L-President ta’ Malta U s-Sra Vella jitkellmu magħna dwar il-ġurnata ta’ kuljum, il-Milied u dak li jagħmilhom kuntenti Fis-sigħat li qattajna fil-kumpanija tal-President ta’ Malta Dr George Vella, u s-Sinjura Vella indunajna kemm huma koppja dħulija. Wieħed ma jistax ma jindunax it-tbissima fuq fommhom u s-sinċerità li dejjem iħaddnu.

Fiż-Żejtun kont magħruf għat-tabib tal-lira għax kont tieħu lira biss fil-viżti tiegħek. Timmissjah dak iż-żmien?

President: Meta tkun għamilt ħajtek kollha b’dak it-tip ta’ xogħol, tapprezza kull sekonda li jkollok. Minn hawn nirringrazzja lil dawk kollha li għenuna. Bqajt sal-lum nieħu gost niltaqa’ ma’ xi ħadd u jfakkarni xi każ partikolari li kont rajt bħala tabib. Diffiċli li wieħed jesprimi s-sodisfazzjon li jkollok fl-età li għandi jien illum, meta tkun għamilt dak iż-żmien kollu tgħin lil dawk in-nies kollha. Mhux kemm qlajt flus, imma l-grazzi li jgħidulek ċertu nies wara dawn is-snin kollha. Dik hi xi ħaġa li diffiċli biex nispjega, imma nista’ ngħidilkom li l-aktar suġġett li jagħtini sodisfazzjon f’ħajti.

12 GWIDA DiĊembru 2020

Sinjura: Jien kelli xogħol full-time d-dar sakemm kien jaħdem żewġi. Dak iż-żmien ma kienx hawn internet u trid iżżomm nota tal-viżti. Ma kienx hemm data protection! Min jaf kemm-il darba kien hemm xi każ urġenti ħafna u jien kont ngħidilhom imorru għand it-tali f’dan l-indirizz għax hemm qiegħed, kif joħroġ stennewh u għidulu jiġi. Mur agħmel hekk illum! Kienu żminijiet oħrajn.

President: Min jaf kemm għamlet iljieli waħidha. Peress li ma kienx hawn polyclinics dik il-ħabta, kont nara n-nies billejl b’emerġenzi. Lanqas kienet tinduna li kont nidħol tard. Kienet tant xi ħaġa regolari li tidra u tistennieha.

Storja Prinċipali

Smajt ukoll li tmur id-dar biex tieħu ħsieb ilġnien li għandek!

President: Hawnhekk hawn ġonna kemm trid imma mhux ser tinżel u xxammar idejk. Dan il-ġnien qiegħed biex tħares lejh, mentri d-dar għandi ġnien imdaqqas li hu l-iżvog tiegħi. Meta spiċċajt mill-Parlament u għamilt xi xhur id-dar, kont għall-bidu nintefa’ naqra u wara ninżel nofs siegħa fil-ġnien. Għandi siġar tal-larinġ, żebbuġ, kappar; għandek fejn tedha. Dan għalija hu ħin rilassanti immens għax nagħmel xi ħaġa li nħobb. Fl-istess ħin inqisu bħala eżerċizzju wkoll.

Sinjura Vella: Dan iż-żmien sirna ninżlu nhar ta’ Sibt biss. Għamilna żmien twil ma nersqux ’l hemm minħabba l-pandemija. Il-ġurnata tiegħi kienet inqum filgħodu, ninħasel u nilbes, immur sal-uffiċċju biex ngħid xi kelma ma’ xi ħadd u nerġa’ mmur nisma’ lil Charmaine.

President: Fil-bidu tal-presidenza, l-uffiċċji kienu l-palazz tal-Belt Valletta. Tliet xhur wara, beda r-restawr u kellna noħorġu ’l barra u nitrasferixxu ruħna, bl-istaff b’kollox, f’San Anton. Bdejna nfittxu spazju fejn stajna naħdmu, għax dan mhux kbir daqs tal-Belt. Jidher kbir, iżda uffiċċini ma għandux. Kien hawn xi kmamar għall-mistednin, ħriġna s-sodod u l-gwardarobbi, daħħalna skrivaniji u b’hekk l-istaff seta’ jaħdem minn hawnhekk. Illum il-palazz tal-Belt huwa vojt, b’tama li nerġgħu nidħlu fih għax ser ikun sabiħ ħafna, imma s’issa qed ngħixu hawnhekk.

Fejn qabel kont nitlaq mid-dar għall-Belt, minħabba xi laqgħa u jekk ikun hawn xi ċerimonja kont niġi Sant’Anton u nirritorna d-dar. Meta ċċaqalqu u l-attivitajiet kollha bdew isiru f’San Anton, tispiċċa taqsam il-kuritur u ssib ruħek fl-uffiċċju.

Issa ġej il-Milied. Is-sena l-oħra, Sinjura Vella, kellek ftit dwejjaq minħabba t-tiżjin għax kont ħallejt warajk il-presepju! X’ser tagħmel din is-sena?

Sinjura Vella: Il-presepju mhux ser intellgħuh għax wisq battikata, imma narma għall-Milied!

President: U le. Ser ikollna l-bambini u s-siġar tal-Milied. Infatti bdejna nitkellmu fuq dan iż-żmien fil-bidu ta’ Novembru. Iddeċidejna li narmaw ilkmamar ħalli jkun hawn ambjent ta’ Milied. Is-sena l-oħra għamilna quddiesa sabiħa ta’ billejl. Konna armajna apposta tinda quddiem il-palazz imma llum bl-ammont ristrett ta’ nies li tista’ ddaħħal, ma tistax tagħmilha. Ilna ma nkunu fil-kappella Russa

“Bqajt sal-lum nieħu gost niltaqa’ ma’ xi ħadd u jfakkarni xi każ partikolari li kont rajt bħala tabib.”

Il-President

fejn konna nisimgħu quddies regolari kull nhar ta’ Ħadd minn mindu bdiet il-Covid minħabba d-distanza soċjali.

Trid tkun persuna waħda għal kull erba’ metri kwadri.

Fil-kappella kienu jidħlu biss 17-il ruħ! Allura b’għafsa ta’ qalb kellna nagħlquha.

Sinjura Vella: Il-familja llum laħqet l-għoxrin. Kif ser niltaqgħu? M’aħniex ser nagħmluha. Tibdil ser ikun hemm żgur.

Imma rigali bejnietkom tagħtu?

Sinjura Vella: Ovvjament ir-rigali trid taħseb għalihom.

Trid tibqa’ tagħtihom għax ma jfissirx li għax mhux ser niċċelebraw il-Milied bħas-soltu m’aħniex ser nagħtu rigali!

GWIDA, rivista magħrufa għall-iskeda tatteleviżjoni. Din is-sena għandkom programm MillPalazz. Taraw televiżjoni u x’tistgħu tgħidulna fuq dan il-programm?

President: Marti, is-Sibt tara ħafna televiżjoni peress li ma jkollhiex ħafna funzjonijiet. Jien inħobb nara, speċjalment għall-ħabta tal-aħbarijiet, nieqaf ftit u jkun hemm programm warajh narawh ukoll.

Rigward il-programm, Mill-Palazz naħseb li smajt ħafna kummenti li għoġobhom għax qasir, iżda hemm ħafna riċerka warajh. Hemm għażla ta’ mużika tajba, hemm għażla ta’ qari mir-rumanzi tajbin u ser isegwi li jintagħżel artifatt (bħal vażun jew pittura) u jgħid l-istorja tiegħu. Għandna lil Sandro Debono li kien kuratur ewlieni tal-Muża, magħġun fil-kultura u jagħmel dan il-programm qasir. Jaqbad inkwatru u jgħid x’kien jirrapreżenta u l-affarijiet li hemm ġewwa fil-palazz.

Naħseb li idea tajba u mistħoqqa għal dan il-palazz.

GWIDA DiĊembru 2020

15

Storja Prinċipali

L-ISTRINA!

Attività annwali biex jinġabru flus għall-Malta Community Chest Fund L-Istrina, l-għada tal-Milied issa drajnieha. Kważi kważi daħlet fil-kalendarju tal-Maltin! Din il-ġurnata ta’ għaqda nazzjonali niġbru l-flus għal ħutna fil-bżonn. Matul is-sena jkun hemm ħafna ġbir għaddej, iżda L-Istrina qiegħda hemm biex tgħin lil kulħadd. Fl-intervista li għamilna mal-President u s-Sinjura Vella tkellimna dwar l-importanza li L-Istrina għandha din is-sena.

L-Istrina din is-sena kif qed tippreparaw għaliha?

Sinjura Vella: Dik biċċa wġigħ ta’ ras oħra għax ma tistax iddaħħal in-nies kollha tas-soltu. Ser tkun aktar ristretta, ser tkun b’inqas nies. Il-mudell tat-telethon li kellna f’Settembru imma fuq skala ikbar. Bħala spazju ser ikun ikbar u b’aktar prekawzjonijiet.

President: Il-maratona ta’ Settembru għallmitna ħafna!

Bdilna l-format fejn kien hemm aktar minn preżentatur wieħed. Għal L-Istrina ser nippruvaw inkabbru kemm kemm fil-limitu ta’ dak li hu possibbli. Ikollna naħdmu filparametri tagħhom.

Is-sena l-oħra san-neputijiet ġew jgħinukom u kienu voluntiera!

Sinjura Vella: Fil-maratona tal-aħħar ukoll ġew jgħinuna.

Jien it-tfal tiegħi kbar u dakinhar tagħmel dak li jkun hemm bżonn!

President: In-nies forsi ma jifhmux il-kobor ta’ xi jkun għaddej f’ L-Istrina. It-tfal ma kinux fejn jidhru iżda f’postijiet differenti. Fil-maratona t-tfal tagħna ħadu sehem fit-telefonati. Għal L-Istrina ta’ din is-sena hemm tim ta’ nies li qed jaraw li ser inħarsu l-miżuri kollha u ser tkun organizzata bil-mod li nistgħu. Nitlob lin-nies biex ma

GWIDA DiĊembru 2020

17

Storja Prinċipali

“Jien l-iskejjel ma mortx u għalija kienet ftit weġgħa ta’ qalb għax inħobb niltaqa’ mat-tfal.”

Is-Sra. Vella

jistennewx dak li kien jiġri fiż-żminijiet ta’ qabel. Wieħed irid jifhem li l-kunċett mhux li jipprovdi divertiment imma li tfakkar li dakinhar għandna s-sejħa li nagħtu xi ħaġa għall-Malta Community Chest Fund.

Din is-sena diffiċli tgħid lin-nies biex jagħtu, imma għaliex għandhom jgħinu lil ħaddieħor f’ L-Istrina?

President: Ma naħsibx li diffiċli u ser inkun onest. Aħna meta għamilna l-maratona ta’ Settembru, ma kellna l-ebda idea li ħa jidħol dak l-ammont ta’ flus. Il-qalb tal-poplu Malti hemmhekk qiegħda. Qed infakkru n-nies li din hi xi ħaġa li jekk kulħadd jagħti d-daqsxejn tiegħu tammonta għal ammonti kbar. Nappella wkoll għal dawk li kienu d-donaturi l-kbar tagħna. Aħna għandna kuntatt magħhom. Nifhmu li għandhom problemi u li għandhom negozju li mhux miexi ’l quddiem b’saħħa bħal qabel.

Nifhmu li minħabba l-pandemija x-xogħol hu f’periklu… imma xorta nappella lil dawk li jistgħu biex ma jonqsux milli jagħmlu dak li kienu għal snin kbar jagħmlu bħala kontributuri b’saħħithom tal-Community Chest Fund.

Is-sena l-oħra l-‘Piggy Bank Campaign’ kienet ilfavorita tas-Sinjura Vella għax iltqajt ma’ ħafna tfal.

Din is-sena?

Sinjura Vella: Din il-kampanja nedejnieha fil-bidu ta’ Novembru. Il-karus kien tal-kartun flok tal-plastik. Jien l-iskejjel ma mortx u għalija kienet ftit weġgħa ta’ qalb għax inħobb niltaqa’ mat-tfal. Għamilt il-messaġġ tiegħi bil-Malti u bl-Ingliż minħabba li l-iskejjel huma mħalltin u ser idur ġoliskejjel kollha. Ser nimmissja lit-tfal! Il-karus ġie gustuż ħafna għax matul il-Covid għamilnielhom kompetizzjoni lit-tfal biex jagħmlu tpenġijiet u kellna qrib il-mitt sottomissjoni minn etajiet differenti. Intgħażlu 3 tpenġijiet u qegħdin fuq il-karus.

Tajniehom il-karus b’mod ċatt, imbagħad it-tfal jagħmluh huma.

Inċident ħelu li rrakontatilna s-Sinjura Vella.

Is-sena l-oħra mort l-iskola tan-neputi! Jien għedtilhom, “Għandkom din il-karta, morru għand in-nanna jew nannu u għidulhom jagħtukom €2 u tkunu mlejtuha din il-karta.” Dan in-neputi ġie għandna l-Ħadd ta’ wara, “Nanna, ġibtha l-karta biex tagħtini ż-żewġ ewro.”

18 GWIDA DiĊembru 2020

Intervista

EMMA SPITERI

Waqt li kienet l-isptar, mara timlieha b’kuraġġ u tħeġġiġha biex tgħix mill-ġdid!

Kelma taf issabbtek mal-art jew ittellgħek il-ġenna. Emma Spiteri kienet qiegħda f’xifer li titlef ħajjitha, iżda pazjenta li kienet ħdejha l-isptar tatha l-kuraġġ li tgħix. Din ilpazjenta għadha sal-lum il-ġurnata ma tafx min hi. Emma tiftakar il-kliem tagħha ċar daqs il-kristall, u spikka l-vers: “Emma qum fuq saqajk u erġa’ għix mill-ġdid!”

Minn età żgħira, Emma kellha taffaċja problemi ta’ bullying minħabba kundizzjoni f'idejha li tagħmilhom jegħrqu ħafna. L-istudenti tal-klassi ma kinux iridu joqogħdu ħdejha u kienu jressqu l-imwejjed għax jitqażżuha. “Ersaq minn ħdejna għax nitqażżuk”, “Għandek l-għaraq f’idejk, teħodlix b’idi” kienu l-kliem li kienet tisma’ kuljum. Aġir bħal dan beda jaffettwa lil Emma mhux ftit. Ta’ sikwit kienet tispiċċa bl-uniformi mal-art u fil-brejk kienet tispiċċa waħidha. Dak iż-żmien kienet għamlet xi ftit żmien barra mill-iskola u meta rrritornat l-istudenti flok tawha merħba, qalulha li ħasbu li kienet mietet.

nesperjenza sintomi ta’ dipressjoni, l-ansjetà rikbitni u ridt intemm ħajti. Ma xtaqtx neżisti aktar. Għalija kien spiċċa kollox,” tgħidilna Emma fl-intervista. “In-nanna tiegħi għalija kienet pilastru, bastun, tlift bniedma speċjali f’ħajti! Ma aċċettajtx il-mewt tagħha u ridt nipprova ntemm ħajti.”

Emma kienet issib kuraġġ u tiftaħ qalbha ma’ persuna waħda biss; in-nanna li għaliha kienet id-dinja. Kienet tiftaħ qalbha ma’ nannitha li din dejjem kienet tagħtiha pariri siewja u timlieha b'kuraġġ. Sfortunatament, innanna Karmelina ħallietna u din l-aħbar kienet xokkanti għal Emma. Kif jista’ jkun l-aktar persuna li tħobb issa m’għadhiex hemm? Mat-telfa tan-nanna Karmelina, Emma tibda sejra għall-agħar. “Minn hemm bdejt

Tixtieq ħafna kieku tiltaqa’ ma’ din il-mara li bis-saħħa tagħha llum tinsab qawwija u sħiħa. Mhux talli hekk, talli Emma qed taħdem bħala LSE sabiex tgħin lil tfal li jkollhom problemi bħalma kellha hi. Emma tagħlaq b’messaġġ ċar, “Min qed jgħaddi minn problemi ta’ saħħa mentali, fittex l-għajnuna meħtieġa u taqta’ qalbek qatt! Tħallix l-ostakli jfixkluk. Hawn ħafna nies li jistgħu jgħinuk u jħobbuk.”

20 GWIDA DiĊembru 2020

Bis-saħħa ta’ familjari, bdiet tieħu l-kura professjonali.

Iżda n-nuqqas tan-nanna tagħha kien kbir wisq. Emma tispiċċa l-isptar minħabba l-ansjetà kbira li kellha u tiltaqa’ ma' pazjenta. “Kienet mara speċjali, għedtilha bl-istorja tiegħi, qagħdet tismagħni u wara qaltli erba’ kelmiet li ġegħlitni nqum mill-ġdid,” tisqarr Emma.

Tgħidilna li din il-mara qatt ma kienet ratha qabel u lanqas wara, iżda xxebbaħha man-nanna tagħha. “Dilmara xebbahtha man-nanna għax tatni l-għajnuna u dawk l-erba’ kelmiet kienu qishom qalithomli hi,” tgħidilna Emma bi dmugħ f’għajnejha.

Intervista

Id-Dipressjoni Dr. Georgiana Farrugia Bonnici, BSc (Hons). Rad, M.D. MSc FM L-istorja ta’ Emma fuq dipressjoni ħeġġitna biex inkomplu nżidu l-għarfien fuq dan is-suġġett. Tkellimna mat-tabiba, Dr. Georgiana Farrugia Bonnici u staqsejnieha ftit mistoqsijiet fuq dan is-suġġett.

X’inhuma s-sintomi assoċċjati mad-dipressjoni?

Id-dipressjoni hija kkunsidrata bħala kundizzjoni komuni, li tista’ tolqot lil nies ta’ kull età, inkluż tfal.

Id-dipressjoni hija kundizzjoni li taffettwa kif persuna tħossha, kif taġixxi u kif taħseb fil-ħajja ta’ kuljum. Ħafna drabi, min ikun qed ibati minn dipressjoni jibda jħoss diversi emozzjonijiet ta’ dwejjaq b’mod kontinwu, jew nuqqas ta’ interess f’attivitajiet li qabel kien iħossu komdu jagħmel. Jista’ jkun li dawn l-emozzjonijiet negattivi jwasslu għal nuqqas ta’ attenzjoni, kemm fuq il-post tax-xogħol jew anke fl-iskola.

Sintomi oħra li juru li wieħed jista’ jkun qed ibati minn dipressjoni, speċjalment jekk ikunu preżenti għal iktar minn ġimagħtejn infila, jinkludu nuqqas ta’ rqad, telf ta’ aptit, jew żieda fil-porzjonijiet tal-ikel, ħsibijiet ta’ qtigħ il-qalb jew nuqqas ta’ kunfidenza.

X’għandu jagħmel wieħed li qed jesebixxi dawn iddiversi sintomi, sabiex ifittex l-għajnuna kontra d-dipressjoni? Ħafna drabi, id-dipressjoni taħkem lil dak li jkun f’fażijiet, jiġifieri jista’ jkun hemm waqtiet illi wieħed ikun qed iħossu pjuttost tajjeb, iżda mbagħad jiġu mumenti oħrajn fejn wieħed iħossu mdejjaq ħafna, u jiġi affettwat minn diversi sintomi ta’ din il-kundizzjoni.

Ikun għalhekk importanti illi meta wieħed jinduna li din ilkundizzjoni qed taffettwah b’mod kroniku, jew iktar spiss, jieħu parir mediku jew parir psikoloġiku. Dan għaliex, jekk din il-kundizzjoni ma tiġix ittrattata kif suppost, wieħed ikun iktar f’riskju li terġa’ taqbdu aktar ’il quddiem.

X’tgħidilna fuq l-istigma li jaf jkun hemm assoċċjata mad-dipressjoni?

Sfortunatament, illum il-ġurnata qegħdin ngħixu f’soċjetà fejn ċerti nies ma jqisux id-dipressjoni bħala kundizzjoni medika.

Però, dan mhuwiex minnu għaliex din hija kundizzjoni illi jekk ma tiġix ikkontrollata, jaf twassal għal riperkussjonijiet gravi; kemm fiżiċi, kif ukoll mentali u soċjali bħal telf ta’ xogħol, rikoverazzjoni fi sptar, stress qawwi, ansjetà żejda, problemi fir-relazzjonijiet ta’ kuljum, u kif ukoll ħsibijiet ta’ suwiċidju.

X’inhuma l-mezzi ta’ trattament għal din ilkundizzjoni?

Din il-kundizzjoni tista’ tiġi ttrattata permezz ta’ viżti regolari għand psikologi klinici, li jużaw mezzi diversi, bħal cognitive behavioural therapy, sabiex wieħed ikun jista’ jaqleb għall-ahjar. Jekk dan ma jkunx biżżejjed, wieħed jista’ jirrikorri għand it-tabib tiegħu, jew għand psikjatra, sabiex ikunu jistgħu jinbdew mediċini apposta kontra d-dipressjoni. Ħafna drabi, dawn jieħdu ġimgħat sakemm jibdew jaħdmu, allura huwa importanti li wieħed jibqa’ jieħu t-trattamenti b’mod regolari. Wieħed għandu dejjem jiftakar li teżisti għajnuna varja biex tiġi kkontrollata din il-kundizzjoni, speċjalment f’mumenti koroh.

GWIDA DiĊembru 2020

21

Editorjal

DORIANNE DEGIORGIO

Kuntent/a bl-ispazju u l-ambjent tad-dar tiegħek?

Fi skiet taqtgħu b’sikkina, f’appartament miftuħ u b’ambjent rilassanti, ssib lil Dorianne tpenġi u toħloq ideat innovattivi biex issebbaħ id-djar tal-klijenti tagħha. Iltqajna ma’ din il-mara mimlija enerġija pożittiva li ħallietna nistagħġbu kemm nistgħu nagħmlu affarijiet ġodda fid-djar tagħna anke bi ftit flus. Dorianne hija disinjatriċi tad-djar u tgħin lin-nies jgħixu f’ambjent pożittiv, mimli dawl u spazju.

Kull klijent għaliha hu sfida ġdida. Bl-esperjenza li għandha, l-ideat li ġabret matul is-snin u bix-xewqat tal-klijent toħloq il-kamra ideali għall-klijenti tagħha.

Dorianne tisħaq fuq l-importanza li tisma’ l-klijent. “Ilklijent dejjem nitrattah bħala VIP, immur għandhom id-dar, nipprova nagħmel ċerta li jħossuhom komdi u nara li ma jonqoshom xejn. L-importanti hu li x-xewqat kollha tal-klijenti jkunu trażmessi fid-disinn tal-kamra.” Dorianne tagħmel minn kollox biex tkabbar l-ispazzju u tagħmel il-kamra aktar komda, dan filwaqt li tieħu ħsieb l-estetika.

Din tagħmel minn kollox biex tara l-klijent kuntent u jgħix f’trankwilità fid-dar. “Għalija hu importanti ħafna li nagħti servizz mill-aqwa lill-klijenti tiegħi” tgħidilna Dorianne.

Qabel tibda tħażżeż u toħloq id-disinni, Dorianne tagħti kwestjonarju lill-klijenti tagħha b’10 faċċati. Minn dan joħorġu l-karatteristiċi li dawn iħobbu, il-kuluri li jammiraw, il-gosti li jolqtuhom l-aktar u dawk l-ideat li żgur ma jimmaġinawx f’darhom. “Nieħu ħafna rispons mill-klijenti u nismagħhom f’kollox. Matul il-proċess, nagħtihom ukoll xi ideat fuq interior design ħalli l-ideat li joħorġu bihom ikunu xprunati minn teoriji li jistgħu jsiru.”

L-istorja kollha tinqasam fi tliet sezzjonijiet: Il-Pedament – Hawnhekk Dorianne tikseb l-informazzjoni dwar dak kollu li jixtiequ l-klijenti bis-saħħa talkwestjonarju u laqgħat iddettaljati. Tuża sistema ta’ ‘Magnetic Board’ biex tgħin lill-klijenti jimmaġinaw t-tqassim ġdid tal-kmamar.

Disinn – Meta l-klijent ikun għażel il-verżjoni li jixtieq, jibda x-xogħol iebes. Dorianne tibda tikteb u terħilha blimmaġinazzjoni kollha tagħha toħloq kmamar interessanti u sbieħ. Dorianne jaffaxinawha 3 affarijiet: l-avventura, ir-riskju u l-libertà. Tenfasizza ħafna fuq il-libertà għax sabiħ li meta tkun tgħix fid-dar tal-ħolm tiegħek tkun tista’ tieħu r-ruħ u tgħix fi spazju adekwat.

Dawl u Qisien – Fl-aħħar stadju Dorianne tara li jkun hemm struttura siewja ta’ dawl. Tara kemm għandha bżonn dawl il-kamra biex tkun imdawla u fl-aħħar tagħti l-qisien kollha neċessarji tal-affarijiet li l-klijent irid jixtri. Tajjeb ngħidu wkoll li Dorianne tmur mal-klijenti meta jiddeċiedu biex jixtru l-affarijiet fid-dar tagħhom. B’hekk il-klijent jista’ jserraħ rasu li dak li ħallas għalih fuq il-karta ser ikun jista’ jarah attwalment fid-dar tiegħu.

L-isbaħ ħaġa hi li Dorianne tagħmel dan kollu bi prezzijiet raġonevoli għall-but ta’ kulħadd. Illum il-ġurnata hawn diversi żgħażagħ li jkollhom appartament li jkunu jixtiequ l-aqwa u l-aħjar u Dorianne tista’ tgħinhom jagħmlu dan. Nistgħu ngħidu li din il-mara għandha l-esperjenza neċessarja sabiex tbiddel dar normali f’dar lussuża u mimlija ħsieb. Mhux ta’ b’xejn kumpanija fil-Kroazja għażlet lilha sabiex tiddisinja proġett! Kollox seħħ ħames snin ilu fejn din il-kumpanija sabet lil Dorianne tagħmel djar minn containers riċiklati. Użat madwar 30 container riċiklat biex għamlet appartament għal 4 familji b’erba’ bedrooms. Sistema tajba ħafna biex tiffranka l-flus, tiffranka l-materjal u jkollok dar b’saħħitha. Dorianne ħadmet f’diversi proġetti kummerċjali fosthom boutique hotels, fi kliniċi u kmamar ta’ terapija, ħwienet tax-xagħar u uffiċji, lil dawn għenithom joħolqu tqassim perfett.

Jekk tagħmel il-ħsieb biex tbiddel il-post fejn tgħix f’dar talħolm, bi ftit flus, agħmel kuntatt ma’ Dorianne fuq dorianne.degiorgio@gmail.com u tara li dan kollu li qrajt hu kollu minnu.

GWIDA DiĊembru 2020 23

24 GWIDA DiĊembru 2020

Editorjal

IMMARKATI B’TATTOOS GĦAL GĦOMORHOM

Addattament Claudia Cini

Faith, tfajla Amerikana, kienet abbużata sesswalment minn missierha tar-rispett sa mill-età tenera ta’ erba’ snin. Qatt ma qalet lil ħadd dwar dan, għaliex kienet tħoss li ħadd ma kien ser jemminha. Minflok, meta għalqet tnax-il sena, Faith ħarbet mid-dar. Ta’ ħmistax-il sena ltaqgħet mal-ewwel pimp li għamlilha l-ewwel tattoo. Ħafna pimps jimmarkaw lit-tfajliet bit-tattoos b’ismijiet jew simboli biex juru li dawn huma proprjetà tagħhom.

Faith spiċċat b’ġisimha kollu mimli tattoos, magħmula minn diversi pimps li kienu jħaddmuha, biex juru pussess fuqha. Illum il-ġurnata, it-tfajla tobgħod dawn it-tattoos għax ifakkruha f’dak kollu li għaddiet minnu: pistoli ppuntati lejn rasha, abbużi sesswali u swat. Meta nqabdet tqila, Faith iddeċidiet li titlaq mill-ħajja li kienet qed tgħix, għalkemm dan ma kienx faċli. Iżda dak li verament żammha milli tmur lura għall-ħajja ta’ qabel kien meta sabet lil Alla. It-tfajla tgħid li hemm diversi raġunijiet għaliex tfajliet bħalha jiddeċiedu li jħallu dik il-ħajja, iżda għaliha kienet dik il-ġurnata meta sabet it-tama għax skopriet lil Alla. Illum Faith hija persuna kompletament differenti u tixtieq ħafna li tibda ħajja ġdida, iżda minħabba t-tattoos li għandha qed tkun iġġudikata fin-negattiv. Mingħajrhom, Faith temmen li jkollha ħafna aktar opportunitajiet. Hija tixtieq ħafna teħles minnhom, imma ma taffordjax. Faith tħoss li ċerti programmi li jagħmlu kampanji kontra

l-prostituzzjoni, ikunu qed jużaw tfajliet bħalha biex jiġbru l-flus bla ma jintebħu li jkunu qed jagħmlulhom aktar ħsara milli ġid. Faith tqabbel dawn il-programmi li jiġbru l-flus billi jirrakkontaw stejjer bħal tagħha bla ma joffrulhom għajnuna, mal-pimps li wkoll idaħħlu l-flus minn dawn ittfajliet!

Faith kellha x-xorti li tiltaqa’ ma’ Rachel Lloyds u GEMS. Fihom sabet min verament jifhimha, għaliex Rachel innifisha kienet spiċċat vittma tal-pimps meta kienet għadha żgħira. Ta’ kuljum Faith ikollha mumenti ta’ solitudni u abbandun, u t-tattoos ikomplu jżidulha l-weġgħat u d-dwejjaq. Iżda għaliha llum il-ġurnata, l-aktar ħaġa importanti hi li tieħu ħsieb lil uliedha mill-aħjar li tista’ u bi mħabba.

Grazzi għad-donazzjonijiet ta’ flus li aħna nagħtu, ċkejkna kemm huma ċkejkna, tfal f’sitwazzjonijiet simili madwar id-dinja kollha, jirċievu dak kollu neċessarju biex jgħixu ħajja diċenti. Bis-saħħa ta’ ħafna benefatturi Maltin u Għawdxin, Missio Malta (l-Uffiċċju Missjunarju) fil-Belt u l-Mosta, jibgħat fondi lil diversi komunitajiet fejn hemm il-missjunarji sabiex jgħinu mill-aħjar li jistgħu lill-foqra u abbandunati, fost oħrajn. Aktar informazzjoni tista’ tinkiseb minn fuq il-websajt www.missio.org.mt, minn Facebook jew fuq T: 2123 6962.

GWIDA DiĊembru 2020 25

IRBAĦ €1,000 MA’ GWIDA Kull ma trid tagħmel hu li ġġemma’ 6 kupuni – wieħed minn kull edizzjoni tal-Gwida li ħarġu din is-sena, jigifieri: KUPUN 1: Mill-edizzjoni ta’ LULJU, KUPUN 2: Mill-edizzjoni ta’ AWWISSU, KUPUN 3: Mill-edizzjoni ta’ SETTEMBRU, KUPUN 4: Mill-edizzjoni ta’ OTTUBRU, KUPUN 5: Mill-edizzjoni ta’ NOVEMBRU u KUPUN 6: Mill-edizzjoni ta’ DIĊEMBRU (li jidher hawn taħt)

Kupun 6 – DIĊEMBRU 2020

Ibgħat is-sitt kupuni flimkien sal31 ta’ Diċembru

Issa ħriġna 6 rivisti. Liema rivista l-aktar li għoġbitek: _______________________________________________ Għaliex tixtri l-GWIDA?

Q Intervista prinċipali Q Tagħrif u stejjer interessanti Q Għall-iskeda

Q Għar-rumanz Q Għax drajt Q Biex nikkollezzjona l-front covers

6/ 6

Q Għar-riċetti Q Għall-oroskopju

Tixtieq tgħidilna xi ħaġa? ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ Ibgħat dan il-kupun flimkien mal-5 l-oħra sal-31 ta’ Diċembru 2020 fuq GWIDA, KOMPETIZZJONI, Content House, Mallia Buildings, 3, Level 2, Triq In-Negozju, Zone 3, Central Business District, Birkirkara, CBD 3010

Skeda

NHAR TA’ ĦADD TVM

06:30 TVAM News 07:00 Hygieia 07:30 Malti Pur 08:00 MEA 08:30 Ħadt L-Aħbar 09:30 Raħal Twelidi 10:00 Ħarifa Maltija 10:30 Malta U Lil Hinn Minnha 12:00 Aħbarijiet

12:15 Ħadd Għalik – F’wieħed mill programmi kien hemm mistiedna

l-kantanta Morena li tista’ tgħid

kulħadd jiftakarha għall kanzunetta Vodka fuq lirika ta’

Gerald James Borg u mużika

ta’ Philip Vella, li rrappreżentat lil

Malta fil-Eurovision Song

Contest tal-2008. Minn dakinhar

‘l hawn lil Morena ftit li xejn

rajnieha tkanta. Jidher li l-kantanta

Għawdxija ħadet pass lura mix xena iżda ħafna huma dawk li

jistaqsu dwarha u jistennew li xi

darba jew oħra tagħmel ir-ritorn

tagħha lejn ix-xena lokali. Iżda

jidher li mhux ħa jsir dan “Le...

Ma naħsibx li se tarani nkanta.

Xorta għadni nkanta imma mhux

għan-nies u hekk... qatt ma

ħarist lejn il-karriera” tgħid

Morena waqt il-programm.

Insomma, tul il-programm

jidher li t-tim tal-produzzjoni

rnexxielhom jikkonvinċu lil

Morena sabiex tkanta waħda

Vodka la kienet fuq il-programm

u jidher li niżlet għasel għax

kulħadd spiċċa jaqbeż u jiżfen magħha!

15:00 Aħbarijiet 15:05 Ċappas 16:00 Kompendju 17:00 Wonderama 28 GWIDA DiĊembru 2020

18:00 Aħbarijiet Għall-Persuni Neqsin Mis-Smigħ 18:15 Għawdex Illum 18:45 Ninvestigaw X’qed Nieklu 19:35 Tal-Ewwel 19:45 Mill-Palazz - Din is-sensiela

kulturali hija maħsuba biex,

permezz tal-Palazz ta’ Sant’Anton,

tqarreb lil-udjenza lejn l-istorja ta’ pajjiżna.

20:00 Aħbarijiet 21:00 Malta’s Got Talent - Malta’s Got

Talent impressjona lil kulħadd

bit-talenti straordinarji li sabu

f’Malta. Bħalissa qed naraw is semi-finali b’għadd ta’ parteċipanti

b’talent eċċezzjonali. Minn kull

programm jgħaddu 3 finalisti biex

b’hekk inkunu nafu min hu

r-rebbieħ ta’ din is-sensiela.

22:30 Gramma 23:00 Fil-Gnien Ma’ Melo 23:30 News / Sports Update

TVM2

6:00 Euronews 7:15 Wirt U Eredi (R) 7:45 Luxdesign (R) 8:45 Knots (R) 9:15 Aħbar Tajba (R) 9:30 Quddies Tal-Ħadd 10:30 Rome Reports (R) 11:00 Sensilhena (R) 11:30 Ilsienna (R) 12:00 Paq Paq (R) 12:30 Fil-Ġnien Ma’ Melo (R) 13:00 Mill-Palazz (R) 13:15 Animal Diaries (R) 14:00 Tgħid X’inhu? (R) 17:00 Kieku Kien (R) 17:30 Storja Teatru (R) 17:45 Madagascar (R) 18:15 Dot EU 18:30 Quddiesa Tal-Ħadd 19:30 Lenti (R) 20:00 Aħbarijiet Bl-Ingliż 20:05 Kunjomijietna (R) 20:15 Tertuqa 25 (R) 20:45 90 Minuta 21:45 @Magic (R) 22:15 Gadgets (R) 23:00 Gourmet Challenge (R) 23:30 F’Ġieħ L-Imħabba (R)

ONE

7:45 ONE News 08:00 Quddiesa 08:30 Paperscan

10:00 Ieqaf 20 Minuta (R) 10:30 Prim Ministru Intervista 11:30 Il-Kelma (R) 12:30 Telebejgħ 13:00 Araniissa (R) 15:30 ONE News 15:45 Duurella (R) 16:15 100 17:30 L-Argument 19:15 ONE Sport 19:30 ONE News 20:15 Ieqaf 20 Minuta 20:45 Prim Ministru Intervista 21:15 Min Imissu (R) 22:30 Distintivi (R) 23:30 One News

NET

07:00 Net News 07:30 Family Affair 08:15 Telebejgħ 09:15 Analiżi 10:00 Telebejgħ 10:30 Il-Quddiesa 11:15 Sabiex Nirnexxu 12:00 NET News 12:30 Telebejgħ 14:00 Jienint 15:00 NET News 15:05 Sabiex Nirnexxu 16:00 Sport Extra 16:30 Family Affair - Il-Milied aktar

ma jmur, aktar qed jersaq viċin u

fuq il-programm Family Affair

ser naraw lil Eileen Montesin

flimkien mal-familja tagħha

jkantaw kanzunetti tal-Milied.

Is-sena l-oħra Christine Haber,

it-tifla tagħhom ingħaqdet mal ġenituri tagħha għal kanzunetta

It’s The Most Wonderful Time

Of The Year, anke ċ-ċkejkna Nina

għamlet parti minn din il kanzunetta. Dan hu żmien ta’

Skeda

għaqda u dawn il-kanzunetti

ċertament li jnisslu tbissima ħelwa.

18:00 NET News 18:10 Flusek 18:45 Live Score 19:30 NET News 20:15 Life & Style 20:45 Replay 21:45 Net News 21:50 Replay 22:15 Life & Style 22:30 50 Sena In-Nazzjon 23:00 NET News 23:30 Xandiriet għal matul il-lejl

RAI 1

05:55 A Sua Immagine 06:30 Unomattina In Famiglia

07:00 TG 1 10:30 A Sue Immagine 10:55 Santa Messa 12:00 Recita Angelus De Piazza San Pietro 12:20 Linea Verde 14:00 Domenica In 17:20 Da Noi... A Routa Libera 18:45 L’Eredita Week End 20:00 Telegiornale 20:35 Sollti Ignoti – Ll Ritorno

Italia 1 07:04 07:24 07:43 08:13 08:43 09:43

Black-Ish - Purple Rain Tom & Jerry Conosciamoci Un Po’ Siamo Fatti Cosi’ The Flinstones The Vampire Diaries

12:25 Studio Aperto 13:00 Sport Studio Xxl 14:00 E-Planet 14:25 Station 19 16:15 The Brave 18:05 Camera Cafe’ 19:31 C.S.I. New York 21:15 Movie 23:45 Pressing Serie A

La 5

07:00 Una Vita 10:50 Verissimo 13:38 Grande Fratello VIP 15:15 Temptation Island 19:00 L’Onore E Il Rispetto 21:10 Magic Night 22:14 TGCOM24 22:15 Film

NHAR TA’ TNEJN TVM

06:15 Sorelle (R) 07:00 TVAM 09:00 Ħarifa Maltija 09:30 Kieku Kien 10:00 FITAM 12:00 News 12:15 Niskata - Programm magazine,

bi produzzjoni u preżentazzjoni

ta’ Angela Agius, iwassal suġġetti

varji li joffru lit-telespettaturi

waqtiet ta’ rilassament u

divertiment, imma ta’ tagħlim

u tagħrif fil-kumdità ta’ darhom

permezz ta’ kuntatt telefoniku u

sehem fid-diskussjoni; f’għadd

ta’ logħob u kompetizzjonijiet

b’bosta premjijiet x’jintrebħu.

Niskata hu alternattiva attraenti

għall-programmi televiżivi u

l-għażla naturali tat telespettaturi.

15:05 Żiżi 15:10 Wonder Grove 15:15 Taħbil Il-Moħħ 15:20 Naqraw Flimkien 15:25 Teeny Break 15:35 Ilsienna Short 15:40 Sorelle - Angela marret lura

d-dar tibki... x’qaltilha lil Jodi

dwar Sarah?... u Jodi x’taħseb

dwar dan kollu? Vince reġa’

daħal l-uffiċċju biex ikellem lil

Naomi... x’qallu dwar Kelly

u Patricia? Kelly għaliex

ċemplitlu lil Vince? Lorraine

kienet għaddejja waħida

mit-triq... x’kienet qed

taħseb u min ċemplilha? X’qalilha

xħin iltaqgħu? Tkellmu dwar

Neil... għaliex inħasdet...

emmnitu jew le? Xi ħadd reġa’

ċemplilha... min?

16:30 Maltarti 16:45 Illum ma’ Steph 18:00 Aħbarijiet għall-persuni neqsin mis-smigħ 18:30 Ilsienna 19:00 Popolin - Fr Colin kien

intervistat għall-programm

‘Popolin’ ta’ Quinton Scerri.

Fr Colin tkellem fuq esperjenzi

koroh li għadda f’ħajtu meta

kien ser jitlef lil xi ħadd.

Jispjega li oħtu, Anna li mietet

għax kellha kanċer, “Kont immur

nara kuljum, kienet titlob

kuljum u t-tabib qalli li ser

iwaqfulha milli nagħtuha

d-demm. Jien kont emozzjonat!

Diffiċli tiddeċiedi f’sitwazzjoni

bhal din” jispjega Fr. Colin

filwaqt li talab lit-tabib biex

jara x’inhu l-aħjar. Oħt Fr. Colin

tispiċċa titlef ħajjitha ftit wara.

Fr. Colin jispjega li l-ewtansja

passiva, l-knisja tgħid li hi

permessa għax huwa mod kif

tirtira l-kura u taf li l-pazjent ser imut.

19:45 Skritt 20:00 Aħbarijiet 20:47 Tertuqa Trailers 21:00 L-Ispettur – L-aħħar ftit episodji

tal-Ispettur. Kif ser tipiċċa

l-familja tal-Ispettur?

X’konsegwenzi ser jiġrulu iżjed

kif dawn ser jaffetwaw l-ħajja

tal-Ispettur Bonnici?

22:05 Realta 23:00 Raħal Twedidi 23:45 Sorelle

GWIDA DiĊembru 2020 29

Skeda

Sorelle - TVM

TVM 2

06:15 Popolin 07:00 Tertuqa 35 07:30 Teeny Break 07:40 Naqraw Flimkien 07:45 Tahbil il-Mohh 07:50 Wonder Grove 07:55 Zizi 08:00 Ilsienna Short 08:15 Storja Teatru 08:30 Hygieia 09:00 Champions League Magazine 09:30 Quddies 10:30 TVAM (Repeat) 12:30 Insights 14:00 Euronews 14:30 Malta u lil hinn minnha 16:00 News 16:15 Gadgets 17:00 MEA 17:30 Quddies 18:30 Zizi 18:35 Wonder Grove 18:40 Tahbil il-Moħħ 18:45 Naqraw Flimkien 18:50 Teeny Break 19:00 Ghawdex Illum 19:30 Venere 20:00 Aħbarijiet bl-Ingliż 20:05 Tal-Ewwel 20:15 Sports Ghawdex 20:45 Offside 22:30 Paq Paq 23:00 Maltipur 23:30 Tghid x’inhu 23:45 Maltarti 00:00 Headline News

ONE

07:45 ONE News 08:00 Quddiesa 08:30 Pjazza (R) 09:30 In D House (R) 10:30 Espresso - Programm prinċipali

ta’ kull filgħodu, matul il-ġimgħa

fuq ONE, ippreżentat minn

Wayne Aquilina, bis-sehem ta’

Agnes Pandolfino, diversi

mistiedna u kokijiet.

12:30 ONE News 12:40 Teftif 13:00 Kalamita 15:30 ONE News 15:45 Primetime Preview 16:30 Duurella

30 GWIDA DiĊembru 2020

16:45 Mhux kemm taf (R) 17:30 Flimkien ma’ Nancy 18:30 Pjazza 19:15 ONE Sport 19:30 ONE News 20:15 Primetime 20:35 Reboot - Claire mhux minn

dejjem kienet sportiva iżda minn

mindu bdiet, inbidlet f’ħafna

affarijiet. Mill-programm Claire

ser tkun qed twasslilna l-enerġija

tagħha u tħeġġiġna biex inkunu attivi.

21:15 Follow Up 22:15 Gizelle 23:30 ONE News

NET

07:00 NET News 07:30 Family Affair 09:00 Life & Style 09:30 Saħħtek 10:30 Telebejgħ 12:00 Net News 12:05 Il-Quddiesa 12:30 Bejnietna – Stephanie Chircop

u Dulcima Aquilina b’intervisti

ħelwin ma’ persuni Maltin minn

kull qasam, kif ukoll

dejjem ikun hemm xi riċetta bnina!

15:00 NET News 15:05 Dejjem Tiegħek Becky 15:55 Missio Tfal 16:00 Telebejgħ 16:30 Kikkra Te - Marco Calleja

Vassallo, Mireille Bonello u

Valerie Vella ser iwasslulna

programm ħelu u mimli divertiment.

18:00 NET NEWS 18:10 NET Live 19:30 NET NEWS 20:15 Life & Style 20:45 Profili 21:45 NET News 21:50 50 Sena in-Nazzjon 23:00 NET News 23:30 Xandiriet għal matul il-lejl

Rai 1

06:45 Unomattina 07:00 TG1 09:55 Storie Italiane

L-Ispettur - TVM

11:55 14:00 17:05 18:45 20:30

E’ sempre mezzogiorno Oggi è un altro giorno La vita in diretta L’Eredità Soliti Ignoti - Il Ritorno

Italia 1

06:40 Sorridi, Piccola Anna -- La Lettera 07:10 Marco Dagli Appennini Alle

Ande -- Un Uomo Cattivo 07:40 Papa’ Gambalunga -- Julia Si Ribella 08:10 Heidi -- Il Nonno Fa Acquisti 08:40 Una Mamma Per Amica 10:30 The Mentalist -- Nastri Rossi 12:25 Studio Aperto 12:58 Meteo.It 13:00 Grande Fratello Vip 14:05 I Simpson 15:25 Big Bang Theory 16:22 The Middle 17:12 Friends 18:07 Grande Fratello Vip 18:22 Studio Aperto Live 19:31 C.S.I. New York -- Gente Coi Soldi 21:20 Film 23:35 Tiki Taka

La 5

07:07 08:25 08:48 09:20 10:17 11:19 12:47 1:07 2:50 4:39 6:34 6:46 8:06 10:10

NewTempesta d’amore Beautiful Una Vita Daydreamer Il segreto Uomini e donne Grande Fratello Vip iZombie Dr. House Inga Lindstrom Nuove strade Uomini e donne Oltre l’oceano Uomini e donne

Skeda

NHAR TA’ TLIETA TVM

06:15 Sorelle 07:00 TVAM 09:00 Ħajjitna Ktieb 09:30 Malti Pur 10:00 FITAM 12:00 News 12:15 Niskata 14:45 Teleshopping 15:00 News Update 15:05 Żiżi 15:15 The adventures of Annie & Ben 15:15 Taħbil il-moħħ 15:20 Teeny Break - Mexxej,

enerġetiku, ħafif għal wara

l-iskola u immirat li jippromovi

dak kollu li jeżisti fid-dinja taż żgħażagħ. Imexxu grupp ta’

żgħażagħ li huma influenti

fil-media soċjali b’servizzi qosra

dwar kultura, xjenza, moda,

avvenimenti, teknoloġija, sport,

mużika u aktar! Teeny Break…

fejn il-mezzi tal-idja soċjali,

tgawdihom fuq is-sett tat televiżjoni tiegħek! Kuljum, fuq TVM! 15:35 Ilsienna Short 15:40 Sorelle 16:15 Teleshopping 16:30 Mill-Għalqa tad-dar 16:45 Illum ma’ Steph 18:30 Storja Teatru - jippreżenta

l-istili teatrali differenti li kienu

popolari matul iż-żminijiet

b’enfasi speċjali fuq

produzzjonijiet li ttellgħu

fit-teatri Maltin. StorjaTeatru

għandu produzzjoni u

preżentazzjoni ta’ Gabriella Parsons.

18:45 Tgħid x’inhu 19:00 Popolin 19:45 DOT EU 20:00 News, Sports News, Weather

report and Financial News 20:47 Tertuqa Trailers 21:00 F’Ġieħ L-Imħabba - Nibdew

l-episodju billi naraw lil

Germana u lil Karla mħassbin

fuq dak li kienu għaddew minnu.

Karla x’qaltlu lil Matteo?... u

Germana kif inhi sejra ma’

Carmine? Concetta marret

tfittex lil Sergio u sabitu ħdejn

iż-żwiemel... dwar xiex tkellmu?

X’qaltlu fuq Giuseppe Cuppola

u Emilio Garsena? Silvio qed

jibża’ minn Riccardo... għaliex?...

xi ftehmu li jagħmlu kuljum?

X’ġara minn Patrick... u

għaliex Silvio jrid ikellmu? Min

ċempel lil Riccardo u x’qallu?

Agatha marret l-istalel...

min kien hemm u dwar xiex

tkellmu? Concetta tinsab tassew

inkwetata għaliex Giuseppe ma

reġax lura d-dar...x’qaltlu lil

Salvatore?... Elena x’qalet li

semegħtu jgħid fuq it-telefon?

22:00 Headline News 22:05 Venere 22:30 Paq Paq 23:00 MEA 23:30 News and Sports Update 23:45 Sorelle

TVM 2

05:00 Euronews 06:15 Popolin 07:00 Rahal Twelidi 07:30 Teeny Break 07:40 Naqraw Flimkien 07:45 Tahbil il-Mohh 07:50 The adventures of Annie & Ben 07:55 Zizi 08:00 Ilsienna Short 08:15 Mill-Ghalqa tad-dar 08:30 Fil-Gnien ma’ Melo 09:00 Sport Ghawdex 09:30 Holy Mass 10:30 TVAM (Repeat) 12:30 Realta’ 14:00 Euronews 14:30 Trish Paris Kitchen 15:00 Hygieia 15:30 Gourmet Challenge 16:00 News 16:15 Storja Teatru 16:30 Luxdesign 17:30 Holy Mass 18:30 Zizi 18:35 The adventures of Annie & Ben 18:40 Tahbil il-Mohh 18:45 Naqraw Flimkien 18:50 Teeny Break 19:00 @ Magic 19:30 Kieku Kien 20:00 News in English 20:15 Tigrijiet Biss 20:45 TVM Sports 21:30 Ninvestigaw x’qed Nieklu 22:30 Tertuqa 23:00 Gramma 23:30 Harifa Maltija 00:00 Headline News

17:30 Dak li jgħodd 18:30 Pjazza 19:15 ONE Sport 19:30 ONE News 20:15 Primetime - Aktar mistednin

interessanti intervistati minn

Owen Bonnici.

20:35 Ħabrikt 21:00 100 22:15 Legends of country 23:00 On d road 23:30 ONE News

NET

07:00 NET News 07:30 NET Live 08:50 Missio Tfal 09:00 Life & Style 09:30 Profili 10:30 Telebejgħ 12:00 Net News 12:05 Il-Quddiesa 12:30 Bejnietna 15:00 NET News 15:05 Dejjem Tiegħek Becky 15:55 Storja u Talba 16:00 Telebejgħ 16:30 Kikkra Te 18:00 NET NEWS 18:10 NET Live 19:30 NET NEWS 20:15 Life & Style 20:45 Newsroom 21:45 NET News 21:50 Saħħtek 23:00 NET News 23:30 Xandiriet għal matul il-lejl

Rai 1

09:00 TG 1 09:07 Che tempo fa 09:09 Unomattina 09:30 TG1 FLASH 09:35 Parlamento Telegiornale

ONE

07:45 ONE News 08:00 Quddiesa 08:30 Pjazza (R) 09:30 Better Living (R) 10:30 Espresso 12:30 ONE News 12:40 Teftif 13:00 Kalamita 15:30 ONE News 15:45 Primetime Preview 16:30 Follow up (R)

Dak li jgħodd - ONE

GWIDA DiĊembru 2020

31

Skeda

09:40 Linea Verde Meteo Verde 09:40 Unomattina 09:55 Storie italiane 11:55 E’ sempre mezzogiorno 14:00 Oggi è un altro giorno 15:55 Il Paradiso delle Signore 17:05 La vita in diretta 18:45 L’Eredità 20:00 TELEGIORNALE 20:30 Soliti Ignoti - Il Ritorno 21:25 Film

13:55 15:20 16:25 17:15 18:00 18:50 19:00 19:35 20:40 22:20 23:25

Italia 1

La 5

7:30 8:30 10:30 11:00 11:25 11:50 13:30

La Dolce Vita Destinazione Finale (2000) Camera Cafe’ Centovetrine Ix Fatti E Misfatti Mattino Cinque Il Mammo

07:08 08:25 08:48 09:20 10:17 11:19 12:47

Forum Lo Sportello Di Forum Grande Fratello Stasera Italia Ricette all’italiana Cotto e mangiato TG5 Grande Fratello Mattino Cinque Uomini e donne Caduta libera Tempesta d’amore Beautiful Una vita Daydreamer - Le ali del sogno Il segreto Uomini e donne Grande Fratello Vip

13:07 14:00 16:39 18:34 18:46 20:06 21:58

iZombie Dr. House Now Is Good Nuove strade Uomini e donne Rosamunde Pilcher Inga Lindstrom

The Local -

NHAR TA’ ERBGĦA TVM

06:15 Sorelle 07:00 TVAM 09:00 Paq Paq 09:30 Madagascar 10:00 FITAM - Flimkien ma’ Andreana DeBattista, Melanie se twasslilna programm FITam. Fitness, kif tikkura lilek innifsek u l-importanza li nkunu attivi, kollha f’programm wieħed.

12:00 News 12:15 Niskata 14:45 Teleshopping 15:00 News Update 15:05 Żiżi 15:15 Wonder Grove 15:15 Taħbil il-moħħ 15:20 Teeny Break 15:35 Ilsienna Short 15:40 Sorelle 16:15 Teleshopping 16:30 Maltarti 16:45 Illum ma’ Steph 18:30 Wirt u Eredi - Dan il-programm ilaqqana ma’ diretturi ta’ kumpaniji ewlenin. Rachel Vella kienet mistiedna fuq il-programm ‘Wirt u Eredi’ fejn tkellmet fuq in-negozju tagħha u tal-familja, fosthom il-programm ‘Tista’ Tkun Int”. Kien missier Rachel li ħareġ bl-idea ta’ ‘Tista’ Tkun Int’ għax il-mama’ tiegħu li kienet tgħix l-Awstralja kien joġgħobha programm simili li kienu jlaqqgħu familji flimkien. Minn hemm Rachel u l-familja tagħha bdew

32 GWIDA DiĊembru 2020

jaħdmu għall-programm. Bdew joħorġu reklami li tista’ tirbaħ karozza ta’ Lm11,000 li għal dak iż-żmien ma kinitx ċajta! “Wara 7 snin, ħadna deċiżjoni li kien wasal iż-żmien biex jieqaf għa xkienu ġraw xi affarijiet u waqqafna l-programm. Xejn xejn konna għidna li nistgħu nieħdu ħsieb il-kumpaniji tagħna li dak iż-żmien kienu kibru mhux ħażin” tgħid Rachel fl-intervista.

19:00 Popolin 19:45 Super 5 Lottery 20:00 News, Sports News, Weather report and Financial News 20:47 Tertuqa Trailers 21:00 L-Erbgħa fost il-Ġimgħa huwa programm ta’ diskussjoni u attwalità li se jitratta temi soċjali u politiċi. Fil-programm qed jinħoloq spazju fejn l-esperti, l-opinjonisti u n-nies imġarrba jistgħu jiltaqgħu u jiddiskutu b’mod miftuħ u informattiv fuq kull suġġett li jkun qed iqanqal l-interess tal-pubbliku.

23:00 Ħajjitna Ktieb 23:30 News and Sports Update 23:45 Sorelle

TVM 2

05:00 Euronews 06:15 Popolin 07:00 Kieku Kien 07:45 Teeny Break 07:35 Taħbil il-Moħħ 07:50 Wonder Grove

07:55 Żiżi 08:00 Ilsienna Short 08:15 Mill-Għalqa tad-dar 08:30 Għawdex Illum Subtitled 09:00 Tiġrijiet Biss 09:30 Holy Mass 10:30 TVAM (Repeat) 12:30 Raħal Twelidi 13:00 Catherine’s Family Kitchen 14:00 Euronews 14:30 Storja Teatru/Tgħid x’inhu?

15:00 Venere 15:30 Lenti 16:00 News 16:15 Mill-Għalqa tad-dar 16:30 Ħarifa Maltija 17:00 Madagascar 17:30 Holy Mass 18:30 Żiżi 18:35 Wonder Grove 18:40 Taħbil il-Moħħ 18:45 Teeny Break 19:00 Sensilhena - Fr Brendan Gatt rega’ kien il-mistieden ta’ Christine Delicata waqt ir-recording tal-Programm Sensilhena. Din hija l-ahhar darba li ser naraw lill Fr Brendan f’dan il-programm ghax il-gimgha ddiehla nibdew ix-xaghar ta’ Dicembru u maghna ser ikollna lill Mons Joe Galea Curmi, Isqof Awziljarju ta’ Malta.

Fr Brendan f’dan il-programm ser jghaqqad it-temi kollha li gew diskussa waqt il-programmi precedenti , ghalhekk anke dan il-programm ser ikun interessanti hafna.

Skeda

19:30 Hygieia 20:00 News in English 20:05 Il-Bolla 20:15 3 Pointer 20:45 TVM Sports 21:30 CL Magazine Programme 22:00 Kieku Kien 22:30 Gadgets 23:15 Paq Paq 23:45 Maltarti 00:00 Headline News

li dan qed ikabbar il-ħaxixa, tgħid ser jinqabad? Kif ser jibqgħu l-priġunieri nisa issa li waħda millgwardjani saret waħda bħalhom?

Il-ħabs tal-irġiel veru li ser jinqatel xi ħadd? Kif ser jibqa’ Franġisku u l-Mons għadu bit-tir li jeħles minnu?

22:30 Distintivi 23:30 ONE News

ONE

07:00 NET News 07:30 NET Live 08:50 Storja u Talba 09:00 Life & Style 09:30 Newsroom 10:30 Telebejgħ 12:00 Net News 12:05 Il-Quddiesa 12:30 Bejnietna 15:00 NET News 15:05 Becky the Return 15:55 Missio Tfal 16:00 Telebejgħ 16:30 Kikkra Te 18:00 NET NEWS 18:10 NET Live 19:30 NET NEWS 20:15 Life & Style 20:45 Dritt Għall-Punt 21:45 NET News 21:50 Il-Kunsill 22:20 Sport Extra 23:00 NET News 23:30 Xandiriet għal matul il-lejl

07:45 ONE News 08:00 Quddiesa 08:30 Pjazza (R) 09:30 Dak li jgħodd (R) 10:30 Espresso 12:30 ONE News 12:40 Teftif 13:00 Kalamita 15:30 ONE News 15:45 Primetime Preview 16:30 Duurella 16:45 Pink Panther (R) 17:30 #Pajjiżi 18:30 Pjazza 19:15 ONE Sport 19:30 ONE News 20:45 The local traveller - “Malta għandha ħafna x’toffri u dan hu biss il-bidu ta’ x’qed niskopri” tgħidilna Clare. FIl-programm rajnieha tagħmel diversi sports innovattiv fil-gżerjjer tagħna.

Rajnieha todgħos u tiskopri l-isbuħija tal-baħar, rajnieha titla’ ma għolja u tixxabbat ġo għar!

Rajnieha ukoll b’esperjenza man-naħal fejn raw il-proċess talgħasel.

21:15 Division 7 – Amir issa li sar jaf li ħuħ qatel lil ommu qed jipprova jagħmel minn kollox sabiex dan ma jeħlisiex lixxa.

Hassan qal lil Amir li l-pulizija jafu

NET

Rai 1

08:25 Che tempo fa 08:27 Unomattina 09:00 TG 1 09:35 Parlamento Telegiornale 09:38 Unomattina 09:50 TG 1 09:55 Storie italiane 11:55 E’ sempre mezzogiorno

13:30 TELEGIORNALE 14:00 Oggi è un altro giorno 15:55 Il Paradiso delle Signore 5 17:05 La vita in diretta 18:45 L’Eredità 20:00 TELEGIORNALE 20:30 Soliti Ignoti - Il Ritorno 21:25 DOC 23:45 Porta a Porta

ITALIA 1

8:30 il gioco della mantide 10:00 La Dolce Vita 10:30 Camera Cafe’ 11:00 Centovetrine Ix 11:25 Fatti E Misfatti 11:50 Mattino Cinque 1:30 Il Mammo 13:55 Forum 15:20 Lo Sportello Di Forum 16:25 Grande Fratello 17:15 Stasera Italia 18:00 Ricette all’italiana 18:50 Cotto e mangiato 19:00 TG5 19:35 Grande Fratello 20:40 Mattino Cinque 22:20 Uomini e donne 23:25 Caduta libera

La 5

07:08 08:25 08:48 09:20 10:17 11:19 12:47 12:07 15:00 15:53 16:46 18:43 20:06 21:58

Tempesta d’amore Beautiful Una vita Daydreamer - Le ali del sogno Il segreto Uomini e donne Grande Fratello Vip iZombie Suits Dr. House - Medical Division Una telecamera per due Uomini e donne Rosamunde Pilcher Inga Lindstrom

NHAR TA’ ĦAMIS TVM

06:15 Sorelle 07:00 TVAM 09:00 Għawdex Illum 09:30 Venere 10:00 FITAM – Personalita magħrufa fuq Facebook magħruf bħala Christopher il-Kaboċċ deher fuq il-programm FITam fejn għamel id-debutt tiegħu fuq it-televiżjoni lokali. Il-preżentaturi Andreana u Melanie Kelly tawh xi ftit

eżerċizzju x’jagħmel. Għal bidu qal li kien ftit eċitat u Melanie Kelly issuġġeriet li forsi jtellgħuh ftit fuq ir-rota li għandhom fuq is-sett tal-programm, il-Kaboċċ jgħid, “Telqitli l-arja kollha li għandi.” Biex jiċċajta anke jibda jirtogħod.

12:00 News 12:15 Niskata 14:45 Teleshopping 15:00 News Update 15:05 Żiżi

Illum ma’ Steph - TVM

GWIDA DiĊembru 2020 33

Skeda

FITAM - TVM

15:15 The Adventures of Annie & Ben 15:15 Taħbil il-moħħ 15:20 Teeny Break 15:35 Ilsienna Short 15:40 Sorelle 16:15 Teleshopping 16:30 Mill-Għalqa tad-dar 16:45 Illum ma’ Steph - Waqt wieħed mill-programmi, ġrat xi ħaġa li mhux soltu tiġri. Lil Steph jgħidulha min-naħa talproduzzjoni li laqtulha l-karozza b’gaffa. Mistieden fil-programm kellha lill-preżentatur Ron ta’ ‘Serataron’. Steph tinfixel u toħroġ mill-programm minnufih u tħalli lil Ron waħdu. Ron itemtem u ma jafx kif ser ikompli l-programm, prova jagħmel minn kollox biex jimla’. Tajjeb li ngħidu li l-programm kien qed jixxandar b’mod dirett u t-telespettaturi raw il-praspura kollha! Din ma kienet xejn għajr ċajta fuq Ron tal-fares li jagħmel fil-programm.

Sa fl-aħħar wasslet tiegħu wkoll!

18:30 Gourmet Challenge 19:00 Popolin 19:45 Il-Bolla 20:00 News, Sports News, Weather report and Financial News 20:47 Tertuqa Trailers 21:00 XTRA 22:00 Headline News 22:05 Kieku Kien 22:30 Tertuqa 35 23:00 Wirt u Eredi – 23:30 News and Sports Update 23:45 Sorelle

TVM 2

05:00 Euronews 06:15 Popolin 07:00 Wirt u Eredi 07:30 Teeny Break 07:40 Naqraw Flimkien 07:45 Tahbil il-Mohh 07:50 The adventures of Annie & Ben

34 GWIDA DiĊembru 2020

07:55 Zizi 08:00 Ilsienna Short 08:15 Il-Bolla 08:25 Kunjomijietna 08:30 Ilsienna 09:00 3 Pointer 09:30 Holy Mass 10:30 TVAM (Repeat) 12:30 Madagascar 13:00 Kevin Dundon Modern Irish Food 14:00 Euronews 14:30 Sensilhena 15:00 Kieku Kien 15:30 Fil-Gnien ma’ Melo 16:00 News 16:15 Tghid x’inhu 16:30 Ninvestigaw x’qed nieklu 17:30 Holy Mass 18:30 Zizi 18:35 The adventures of Annie & Ben 18:40 Tahbil il-Mohh 18:45 Naqraw Flimkien 18:50 Teeny Break 19:00 MEA 19:30 Hajjitna Ktieb 20:00 News in English 20:05 DOT EU 20:15 Ruggers 20:45 Europa League - Tottenham vs Ludogoretes 23:00 Highlights Programme 23:45 Storja Teatru 00:00 Headline News

ONE

07:45 ONE News 08:00 Quddiesa 08:30 Pjazza (R) 09:30 #Pajjiżi (R) 10:30 Espresso 12:30 ONE News 12:40 Teftif 13:00 Kalamita 15:30 ONE News 15:45 Primetime Preview 16:30 Zona Sport 17:00 Popcorn 17:45 Mhux kemm taf - Game show ippreżentat minn Matthew Sant Sultana addattat għall-familja kollha. Game show b’laqta komika, b’mistoqsijiet fuq xogħlijiet Maltin bħall-parrukkier, ħajjat, pastizzar etċ...

18:30 Pjazza 19:15 ONE Sport 19:30 ONE News 20:15 Primetime – Owen Bonnici jkollu diversi personalitajiet mistiedna fosthom kellu lil Jolene Micallef ħafna jiftakruha bħala ‘Peprina’ fis-serje ‘Gizelle’. Bħalissa ‘Gizelle’ qed jixxandar fuq ONE kull nhar

ta’ Tnejn filgħaxija. It-tifla ta’ Jolene li issa għandha 6 snin u nofs, ma kinitx laħqet tara ‘Gizelle’ imma ftit ilu waqt li kienet qed tqalleb it-telviżjoni tara lil ommha tirreċta! “Das-sajf rat reklam u qaltli, dik inti Mà! Għedtilha ‘Iva’” imma ma tantx irrakontatilha ħafna għax l-istorja mhiex tat-tfal!

Jolene fuq Primetime tirrakonta l-fares li għamlitilha t-tifla tagħha.

“Meta ħaditli l-make-up kollu!

Bdiet tagħmel il-make-up ma’ wiċċha u qabdet l-affarijiet iżżgħar u daħlithom ġo xagħrha” tirrakonta Jolene. Għalkemm tipprova tirrabja, tispiċċa dejjem b’xi tbissima! Jolene tgħid li bħala tifla għandha karattru sod.

20:35 Dirett 21:00 Ilsien In-nisa - Programm divertenti mit-tliet nisa Clare Agius, Claire Agius Ordway u Pauline Agius.

22:30 Reboot 23:30 ONE News

NET

07:00 NET News 07:30 NET Live 08:50 Missio Tfal 09:00 Life & Style 09:30 Dritt għall-Punt 10:30 Telebejgħ 12:00 Net News 12:05 Il-Quddiesa 12:30 Bejnietna 15:00 NET News 15:05 Becky the Return 15:55 Storja u Talba 16:00 Telebejgħ 16:30 Kikkra Te 18:00 NET NEWS 18:10 NET Live 19:30 NET NEWS 20:15 Magħkom 20:45 Fattigi 21:45 NET News 21:50 JienInt 23:00 NET News 23:30 Xandiriet għal matul il-lejl

Rai 1

08:27 Unomattina 09:00 TG 1 09:07 Che tempo fa 09:35 Parlamento Telegiornale 09:38 Unomattina 09:50 TG 1 09:55 Storie italiane 11:55 E’ sempre mezzogiorno 14:00 Oggi è un altro giorno 15:55 Il Paradiso delle Signore 5

Skeda

17:02 Previsioni sulla viabilità 17:05 La vita in diretta 18:45 L’Eredità 20:00 TELEGIORNALE 20:30 Soliti Ignoti - Il Ritorno 21:25 In diretta dallo Studio 5

ITALIA 1 8:30 10:00 10:30 11:00 11:25 11:50

Icaro La Dolce Vita Camera Cafe’ Centovetrine Ix Fatti E Misfatti Mattino Cinque

13:30 13:55 15:20 16:25 17:15 18:00 18:50 19:00 19:35 20:40 22:20

Il Mammo Forum Lo Sportello Di Forum Grande Fratello Stasera Italia Ricette all’italiana Cotto e mangiato TG5 Grande Fratello Mattino Cinque Uomini e donne

La 5

08:25 08:48 09:20 10:17 11:19 12:47 13:07 15:00 16:46 18:43 20:07 23:50

Beautiful Una vita Daydreamer - Le ali del sogno Il segreto Uomini e donne Grande Fratello Vip iZombie Dr. House - Medical Division Rosamunde Pilcher Uomini e donne Temptation Island Una nuova vita

07:08 Tempesta d’amore

NHAR TA’ ĠIMGĦA TVM

06:15 Sorelle 07:00 TVAM 09:00 Lenti 09:30 Wirt u Eredi 10:00 FITAM 12:00 News 12:15 Niskata 12:30 Press Conference by Prof Gauci Covid 19 update 13:00 Niskata 14:45 Teleshopping 15:00 News Update 15:05 Żiżi 15:15 Wonder Grove 15:15 Taħbil il-moħħ 15:20 Teeny Break 15:35 Ilsienna Short 15:40 Sorelle 16:15 Teleshopping 16:30 Maltarti 16:45 Illum ma’ Steph 18:30 @ Magic - Dorian u Amber blaħħar aħbarijiet mix-xena mużikali kemm f’Malta kif ukoll barra.

19:00 Popolin 19:45 Super Star Lottery 20:00 News, Sports News, Weather report and Financial News 21:00 Serataron - Spettaklu għatteleviżjoni Maltija b’divertiment u varjet mmexxi minn Ronald Briffa. Waħda mill-mistednin kienet Pawla. Bħala sorpriża t-tim intervistaw liċ-ċkejkna tagħha, Nina. Kien hawn fejn Pawla rat lil Nina titkellem fuqha.

Nina tgħallmet sew il-Malti!

It-tim staqsieha kif tirrabja l-mama’ u Nina ta’ tifla innoċenti għamlet il-mossi ta’ Pawla meta tirrabja! Trid taraha x’qalet meta ġiegħluha tagħżel bejn il-mama’ u

ċ-ċikkulata, Nina tagħżel lil Mama’ għax tħobbha ħafna ħafna! Kemm hi ħelwa 22:30 Insights 23:30 News and Sports Update 23:45 Sorelle

TVM 2

05:00 Euronews 06:15 Popolin 07:00 Ilsienna 07:30 Teeny Break 07:45 Taħbil il-Moħħ 07:50 Wonder Grove 07:55 Żiżi 08:00 Ilsienna Short 08:15 Tgħid x’inhu 08:30 Ħarifa Maltija 09:00 Ruggers 09:30 Holy Mass 10:30 TVAM (Repeat) 12:30 XTRA 14:00 Euronews 14:30 Malti Pur 15:00 Kompendju 16:00 News 16:15 Mill-Għalqa tad-dar 16:30 Paq Paq 17:00 Ħajjitna Ktieb 17:30 Holy Mass 18:30 Żiżi 18:35 Wonder Grove 18:40 Taħbil il-Moħħ 18:45 Teeny Break 19:00 Dine or Dishes 20:00 News in English 20:05 Il-Palazz 20:15 GFA Round up 20:45 Sports Panorama 22:00 Malta u lill Hinn Minnha 23:30 Skritt 23:45 Maltarti 00:00 Headline News

ONE

07:45 ONE News 08:00 Quddiesa 08:30 Pjazza (R) 09:30 Flimkien ma’ Nancy (R) 10:30 Espresso 12:30 ONE News 12:40 Teftif 13:00 Kalamita 15:30 ONE News 15:45 Primetime Preview 16:30 Duurella 16:45 Dirett (R) 17:30 In D House - Programm immexxi minn Pauline Agius fejn tagħtina pariri fuq l-interior design, dekorazzjonijiet fid-dar, u kif nistgħu nsebbħu d-dar tagħna.

18:30 Pjazza 19:15 ONE Sport 19:30 ONE News 20:15 Primetime 20:35 Min Imissu – Dan ser ikunu l-aħħar ftit programmi għal Min Imissu. Fil-programmi li ġejjin ser naraw programm speċjali ma’

GWIDA DiĊembru 2020 35

Skeda

Min Imissu - ONE

21:45 22:45 23:30

xi ħadd mit-tim. Is-sena l-oħra kien hemm Annaliese bħala protagonista! Tgħid din is-sena min ser ikun? Fl-aħħar żewġ programmi ser naraw l-aqwa siltiet minn din l-iskeda.

Kick Off Mhux kemm taf (R) ONE News

NET

07:00 NET News 07:30 NET Live 08:50 Storja u Talba 09:00 Magħkom 09:30 Jekk Jogħġobkom 10:30 Telebejgħ 12:00 Net News 12:05 Il-Quddiesa 12:30 Bejnietna 15:00 NET News 15:05 Becky the Return 15:55 Missio Tfal 16:00 Telebejgħ 16:30 Kikkra Te 18:00 NET NEWS 18:10 NET Live

19:30 NET NEWS 20:15 Flusek 20:45 Meander Arti w Kultura 21:30 Replay Preview 21:45 NET News 21:50 Replay Preview 23:00 NET News 23:30 Xandiriet għal matul il-lejl 20:45 Meander Arti w Kultura 21:15 Replay Preview 21:45 NET News 21:50 Replay Preview 23:00 NET News 23:30 Xandiriet għal matul il-lejl

RAI 1

08:00 TG 1 08:25 Che tempo fa 08:27 Unomattina 09:35 Parlamento Telegiornale 09:55 Storie italiane 11:55 E’ sempre mezzogiorno 14:00 Oggi è un altro giorno 15:55 Il Paradiso delle Signore 5 17:02 Previsioni sulla viabilità CCISS Viaggiare informati 17:05 La vita in diretta 18:45 L’Eredità 20:00 TELEGIORNALE 20:30 Soliti Ignoti - Il Ritorno 21:20 5In diretta dallo Studio 5

13:30 13:55 15:20 16:25 17:15 18:00 18:50 19:00 19:35 20:40 22:20 23:25

Il Mammo Forum Lo Sportello Di Forum Grande Fratello Stasera Italia Ricette all’italiana Cotto e mangiato TG5 Grande Fratello Mattino Cinque Uomini e donne Caduta libera

LA 5

08:14 Daydreamer - Le ali del sogno 08:57 Il segreto 09:41 Uomini e donne 12:47 Grande Fratello Vip 13:07 iZombie 14:08 iZombie 15:00 Dr. House - Medical Division 16:46 Matrimonio impossibile 18:43 Uomini e donne 20:06 Inga Lindstrom 21:58 Uomini e donne 23:25 X-Style

ITALIA 1 8:30 10:00 10:30 11:00 11:25 11:50

In Fuga Dalla Legge () La Dolce Vita Camera Cafe’ Centovetrine Ix Fatti E Misfatti Mattino Cinque

Serataron - TVM

NHAR TA’ SIBT TVM

06:30 TVAM NEWS LOOP 07:00 Żiżi

Wonder Grove

The Adventures of Annie & Ben

Taħbil il-moħħ

Teeny Break 09:30 Ċappas 10:30 Ilsienna 11:00 Fil-Ġnien ma’ Melo 11:30 Hygieia 12:00 News 12:15 Dine or Dishes 13:15 Sibtek – Alana kienet waħda mill-mistednin ta’ Ryan Borg fil-programm ‘Sibtek’. Ryan staqsieha fuq it-tieġ tagħha li sippost kellu jsir din is-sena.

36 GWIDA DiĊembru 2020

Wara li kienu ilhom 11-il sena flimkien, Alana u Nicky iddeċidew li jiżżewġu, l-ewwel data kienet f’April iżda minħabba l-pandemija din kellha titħassar. It-tieni kienet fl-14 t’Awissu u ġiet imħassra 9 tijiem qabel biss! Mhux ċajta jkollok kollox lest u t-tieġ ma jsirx. Sadanitant Sibtek jirritorna kull Sibt fuq TVM b’aktar personalitajiet.

15:00 News Update 15:05 Sibtek…cont 16:15 Teleshopping 16:30 Lenti 17:00 Luxdesign 18:00 News for the Hearing Impaired 18:15 Gadgets – Wieħed mis-

Arani Issa - ONE

Skeda

The Entertainers - NET

supermarkets f’Malta ewlenin beda joffri servizzi ta’ selfcheckout. Is-supermarket, permezz ta’ filmat minn Gadgets, saħqet li l-ebda impjegat mhu se jitkeċċa taħt is-sistema l-ġdida, u li l-kaxxiera preċedenti se jiġu promossi għal żoni oħra meħtieġa madwar is-supermarket. Issistema l-ġdida se tippermetti kju aktar mgħaġġel u se tgħin biex tillimita t-tixrid tal-COVID-19.

Aktar aħbarijiet mid-dinja tatteknoloġija fuq Gadgets!

19:00 Animal Diaries 19:35 Kunjomijietna 19:45 LOTTO 20:00 News, Sports News, Weather report and Financial News 20:47 Tertuqa Trailers 21:00 Queens 22:00 Headline News 22:05 Home 22:30 Malti Pur 23:00 Madagascar 23:30 News and Sports Update

TVM 2

06:00 Euronews 06:45 Lenti 07:15 Tertuqa 35 07:45 Sports Panorama 09:00 GFA Roundup 09:30 Holy Mass 10:30 ROLEX MIDDLE SEA RACE 12:30 Raħal Twelidi 13:00 Sorelle catch up weekend 16:00 Teleshopping 16:30 Europa League Magazine Programme 17:15 Mewta Siekta 17:45 Rome Reports 18:15 Aħbar Tajba 18:30 Holy Mass from Ta’ Pinu 19:30 Għawdex Illum Subtitled 20:00 News in English 20:05 Skritt 20:15 Knots 20:45 TVM Sports 21:30 Champions League Magazine

22:00 Wirt u Eredi 22:30 Venere 23:00 Kieku Kien 23:30 L-Ispettur Bonnici ® 00:30 Headline News

20:30 21:45 21:50 23:00 23:30

ONE

Rai 1

07:45 ONE News 08:00 Quddiesa 08:30 Better Living 09:30 Dirett (R) 10:00 #Pajjiżi 10:45 Popcorn (R) 11:30 In d house (R) 12:30 ONE News 12:40 Teftif 12:45 Hazzzard 14:45 Ħabrikt (R) 15:00 The Local Traveller (R) 15:30 ONE News 15:45 Dak li jgħodd (R) 16:30 Flimkien ma’ Nancy 17:30 Il-Kelma - Antonella Galea Loffreda l-prezentatrici talprogramm Il-Kelma f’wieħed mill-programmi laqqatna ma Clive Seychell biex flimkien ma Fr Louis Mallia mssp, il-mistieden residenti tal-programm ser titkellem maghhom dwar il-Vanġelu. Robert Aloisio kiteb script dwar Gilbert Simiana, tfajjel malti mir-Rabat li ghex hajja tajba maghquda ma Gesu imma mar jiltaqa’ mieghu ta’ 15 il-sena .

17:45 On d road 18:30 Pink Panther 19:15 ONE Sport 19:30 ONE News 20:15 Ieqaf 20 minuta 20:45 Arani Issa 23:30 ONE News

NET

07:00 Net News 07:30 Net Live 08:50 Missio Tfal 09:00 Telebejgħ 10:30 Saħħtek 11:30 Telebejgħ 12:00 NET News 12:05 Il-Quddiesa 12:30 Telebejgħ 13:30 Il-Kunsill 14:00 Flusek 15:00 NET News 15:30 Dak Żmien Ħelu 16:30 Family Affair 18:00 NET News 18:10 Jekk Jogħġobkom 19:10 Imkejjen Storiċi 19:30 NET News 20:15 Life & Style

The Entertainers Net News The Entertainers NET News Xandiriet għal matul il-lejl

08:30 UnoMattina in famiglia 09:30 TG 1 L.I.S. 10:30 Buongiorno benessere 11:25 Gli imperdibili 11:29 Che tempo fa 11:30 Passaggio a Nord-Ovest 12:20 Linea Verde Life - Agrigento 14:00 Linea Blu - Porto San Giorgio 15:00 Linea Verde Tour 15:30 A Sua immagine 16:25 ItaliaSì!

18:45 L’Eredità Week End 20:35 Ballando con le Stelle

Italia 1 7:30 8:30 10:00 10:30 11:00 1:05 3:05 4:50 5:25 6:15 9:10 10:00

La 5

07:07 07:40 09:59 10:05 12:09 12:32 4:26 8:07

La Dolce Vita Inganni () La Dolce Vita Camera Cafe’ Il Mammo Scherzi a Parte Questa è la mia terra Grande Fratello Melaverde Stasera Italia Movie Grande Fratello Una nuova vita Beautiful Vernice L’onore e il rispetto Grande Fratello Vip Non smettere di sognare Temptation Island Grande Fratello Vip

Il-Kelma - ONE

GWIDA DiĊembru 2020 37

GWIDA SpeĊjali

HOWARD KEITH DEBONO

Ritratti: Albert Camilleri

Il-President t’assoċjazzjoni ġdida biex taqbeż għall-industrija tal-arti!

Għal ħafna artisti, il-pandemija kienet tfisser telf ta’ impjieg! Jekk tħares madwar id-dinja kollha l-aktar settur li ħa daqqa, kien dak tal-arti u kultura. Madwar id-dinja tħassru l-famużi musicals; f’Malta tħassru r-rappreżentazzjonijiet teatrali fost attivitajiet oħra... Għalhekk qalb id-diffikultajiet li l-artisti affaċċjaw fi żmien il-pandemija ġiet maħluqa din l-assoċjazzjoni sabiex taqbeż għad-drittijiet tal-artisti.

Tkellimna mal-artist manager Howard Keith Debono li hu l-President ta’ din l-assoċjazzjoni.

GWIDA DiĊembru 2020 39

GWIDA SpeĊjali

B’mod personali, kif ġejt affettwat millpandemija? Ħa nibda bil-pożittiv. L-ewwel nett, qattajt aktar ħin mal-familja tiegħi. Pandemija bħal din iġġiegħlek tirrealizza kif xejn m’għandu jittieħed bħala fatt u kif in-natura tista’ tikkontrollana f’kull ħin u b’kull mod li tagħżel hi. L-aspett negattiv huwa li kelli kull attività kkanċellata u ħafna mill-artisti li nimmaniġġja u entitajiet oħra li naħdem flimkien magħhom qed jaffaċċjaw ħafna inċertezza. M’iniex wieħed li nħalli l-paniku jaħkimni u għalhekk ippruvajt insib ukoll soluzzjonijiet, billi għamilt użu minn dan iż-żmien biex noħloq din l-assoċjazzjoni, niddiġitalizza l-operat kollu, nipprevedi fejn tista’ tkun l-industrija fi żmien 5 snin u nipprova naddatta fejn hu possibbli. Imma mhux ser nigdeb, bħalissa bosta artisti fis-setturi differenti għaddejjin minn ħafna ansjetà, dipressjoni minħabba l-ebda dħul, u kriżi ta’ identità. Ilkoll umani u nispera, anzi jien ċert, li l-perċezzjoni tal-pubbliku tinbidel u jiftakru meta l-industrija kienet hemm għal avvenimenti filantropiċi u feel-good factor f’ħajjithom. Aħna niddependu mill-pubbliku u s-soċjetà tiddependi minna.

Ukoll nemmen li s-settur kreattiv għandu jkun fil-qofol tas-setturi kollha. Fil-fatt, hemm bosta pajjiżi ta’ suċċess li jħaddnu dan il-ħsieb.

Fl-20 ta’ Lulju ġie mħabbar l-eżekuttiv tal-Malta Entertainment Industry and Arts Association fejn ġejt elett bħala president. X’jinvolvi dan l-irwol?

L-ewwel nett, nixtieq nirringrazzja lil kull min wera fiduċja fija u vvutali bħala president. Jien tassew onorat.

MEIA hija assoċjazzjoni li ġiet imwaqqfa għan-nies li jaħdmu fl-industrija tad-divertiment, awtonoma u indipendenti minn kwalunkwe partit politiku. Ix-xogħol tiegħi bħala president huwa li nwassal it-tħassib u l-vuċi ta’ kulħadd, nagħti d-direzzjoni u niżgura li nagħmlu ħilitna kollha biex ngħinu. Irrid inħeġġeġ ukoll ħarsa aktar professjonali lejn l-industrija tagħna. Diġà għandna qrib l-1,400 persuna rappreżentati. Jien kont u għadni ċar ħafna fid-direzzjoni tiegħi. Irrid veduti ta’ sfida, perspettivi diversi u anke opinjonijiet opposti.

Inħeġġeġ dejjem trasparenza sħiħa. Din l-assoċjazzjoni ma tistax tiġi mċappsa b’aġendi personali, issir personali jew li l-assoċjazzjoni tintuża għal kwalunkwe qligħ finanzjarju personali. M’hemm l-ebda post għall-egos. Nixtieq li dan ikompli fis-snin li ġejjin b’ħafna presidenti u kumitati oħra li jsegwu bil-għan li l-industrija tingħaqad b’vuċi komuni, fejn in-nies fi ħdan din l-industrija, kemm jekk huma full time, part time jew saħansitra jikkunsidrawha bħala karriera, iħossuhom rappreżentati.

40 GWIDA DiĊembru 2020

GWIDA SpeĊjali

X’ser tkun qed tagħmel din l-assoċjazzjoni?

Mingħajr dubju l-għan ewlieni huwa li titqajjem kuxjenza dwar il-problemi u l-isfidi fl-industrija u tiġbor flimkien is-setturi kollha, irwoli varji inklużi dawk li jikkreaw, artisti, promoturi, produtturi, postijiet, fornituri u n-nies tekniċi kollha fl-industrija taħt umbrella waħda. Se nkunu qed naħdmu iebes ħafna internament kif ukoll ma’ assoċjazzjonijiet oħra, u l-awtoritajiet responsabbli.

F’ċirkostanzi normali kelli ħafna affarijiet f’moħħi li xtaqt nipproponi li jinkludu tisħiħ ta’ strutturi jew ħolqien ta’ oħrajn ġodda li ma jeżistux jew saħansitra esplorazzjoni tat-teknoloġija high-tech, biex inħejju l-industrija tagħna għall-futur. Madankollu, bħalissa l-prijorità hija li negħlbu l-isfidi kollha, nissalvagwardjaw is-setturi differenti fl-industrija tagħna u nagħrfu kif qed jiġu affettwati permezz ta’ din il-pandemija.

Xi rnexxielkom twettqu diġà?

Peress li l-MEIA tnehdiet uffiċjalment fl-20 ta’ Lulju 2020, mingħajr litteralment l-ebda ħin biex nagħmlu xi ħaġa oħra, konna ffaċċjati bit-tieni mewġa li sarrfet fl-għeluq tal-maġġoranza tas-setturi kollha fl-industrija tagħna.

Allura b’urġenza ħadet 3 azzjonijiet. L-ewwel waħda kienet li tirrakkomanda lista ta’ linji gwida għal operazzjoni ristretta biex tevita aktar tixrid u tibbilanċja l-perċezzjoni pubblika. Dan seħħ, iżda sfortunatament kien tard wisq.

It-tieni kien li nirrakkomandaw pjan ta’ rkupru li bħalissa

qed nagħmlu lobbying għalih u qed nistennew bil-ħerqa.

It-tielet huwa li tenfasizza li dan mhux daqs wieħed għal kulħadd. Xi wħud ikunu jistgħu joperaw filwaqt li oħrajn jistgħu jkunu f’pożizzjoni differenti, iżda fl-aħħar mill-aħħar qed inħarsu lejn soluzzjonijiet ħolistiċi. Irridu wkoll nibdlu n-narrattiva dwar is-settur kreattiv fl-ispazju pubbliku u l-lista ta’ prijoritajiet tal-Gvern, li se tkun kampanja kontinwa sakemm naslu għall-għan tagħna.

X’qiegħed fit-top tal-aġenda?

Biex tissalvagwardja l-għajxien tal-professjonisti li ddeċidew li jagħżlu t-triq tal-arti u d-divertiment bħala l-karriera tagħhom. 20-30 sena ilu ma kien hemm l-ebda strutturi, l-ebda opportunitajiet, l-ebda standards internazzjonali minbarra ftit eċċezzjonijiet. Diversi individwi, jien inkluż, ħadu deċiżjoni biex jiffokaw full time fuq din il-karriera. Kien ifisser bosta sagrifiċċji personali, self mal-bank, riskji għoljin u vvjaġġar barra l-pajjiż biex tikseb esperjenzi varji f’dan is-settur. Dak li wieħed jista’ jimmaġina, għamilnieh. Meta wieħed iħares lura, fl-2019, is-settur kreattiv kien qed jiffjorixxi u minbarra l-bidliet li

GWIDA DiĊembru 2020 41

GWIDA SpeĊjali

għadhom meħtieġa sal-lum il-ġurnata, imxejna ‘l bogħod minn fejn bdejna. Issa, għandna diversi membri flassoċjazzjoni tagħna li huma mġiegħla jieqfu mis-settur kreattiv u jfittxu impjiegi oħra. Dan jiġi bi prezz għall-istat u wkoll f’telf kbir għas-settur kreattiv li jitlef talenti bħal dawn. Aħna se nagħmlu dak kollu fil-poter tagħna biex dan ma jseħħx. Dik hija l-ogħla prijorità tagħna, flimkien mal-iżgurar li kull settur jiġi mħares.

Qed issibu kooperazzjoni mill-awtoritajiet?

Iva, il-laqgħat kollha ntlaqgħu tajjeb. Biss però, issa qegħdin nistennew b'ħeġġa u ħerqa għal azzjoni urġenti meħtieġa!

Mingħajr ma nneħħu l-mertu tal-awtoritajiet, x’deċiżjonijiet kieku tieħu għas-settur tal-kultura f’dan iż-żmien?

L-MEIA tirrispetta l-linji gwida u r-restrizzjonijiet tas-saħħa imma naħseb ukoll li l-addozzjoni ta’ daqs wieħed għal kulħadd tista’ tkun problema kbira. Ittieni, l-awtoritajiet għandhom bżonn jifhmu li s-settur kreattiv għandu rwol importanti x’jaqdi fis-soċjetà.

Għandha tkun riżorsa nazzjonali strateġika, ugwalment prijorità li teħtieġ attenzjoni urġenti. Issa, jekk wieħed jagħżel li jinjora l-valur intrinsiku tal-arti u l-kultura li jarrikkixxu ħajjitna, il-benessere għas-soċjetà, il-ħtiġijiet filantropiċi u l-edukazzjoni allura kulma trid tagħmel hu li sempliċement tħares lejn il-figuri tal-GVA fl-ekonomija flaħħar 3 snin biex tifhem għaliex il-ġlieda tagħna għandha tkun ukoll il-ġlieda ta’ kulħadd! Biex insemmu biss li l-industrija tagħna hija d-doppju ta’ dik tal-industrija tal-bini f’termini ta’ daqs kif ukoll GVA. Kulħadd huwa ħerqan li jaħdem, kulħadd jifhem ir-restrizzjonijiet tassaħħa iżda bl-istess mod, kulħadd fl-industrija tagħna jistenna li tittieħed azzjoni sinifikanti. Azzjoni bbażata fuq ir-rakkomandazzjonijiet tal-MEIA biex tissalvagwardja l-industrija li aħna wissejna aktar minn darba li jekk ma tittiħidx l-ebda azzjoni sinifikanti, l-industrija tal-arti u d-divertiment tintbagħat lura għaż-żmien ta’ dlam.

Sa mill-bidu nett kont wieħed mill-vuċijiet li xtaqt il-Eurovision isir. Int qed tipproduċih kif kont tagħmlu?

Inħoss li l-Eurovision huwa avveniment tal-kalendarju bħal ħafna oħrajn u jeħtieġ li jiġi ttrattat b’dan il-mod.

Dak li għedt kienu żewġ affarijiet. Waħda hija li nħossni dispjaċut għar-rebbieħa tagħna X Factor Destiny u nkun onest anke għall-finalisti kollha tal-X Factor 1 u 2 għax hekk kif kienu se jibdew jibnu fuq il-vjaġġ tagħhom, il-pandemija ħolqot litteralment pandemija. Ovvjament jien ridt li Destiny tipparteċipa u hi fl-opinjoni tiegħi u ta’ ħafna nies kellha ċans tajjeb li tkun fil-quċċata. Nemmen li għamilna biċċa xogħol tajba bil-kanzunetta u l-filmat.

42 GWIDA DiĊembru 2020

It-tieni ħaġa hi, fl-opinjoni tiegħi l-EBU żbaljat għalkollox.

Fiż-żmien meta l-Ewropa kellha bżonn xi ħaġa biex titbissem dwarha, l-EBU injorat l-għażla li timxi 'l quddiem mingħajr l-udjenza. L-ironija hi li l-ispettaklu tal-Eurovision kien dejjem ibbażat l-aktar dwar it-TV. L-udjenza kienet dejjem prop.

Howard apparti li hu l-President ta’ din l-assoċjazzjoni hu wkoll wieħed mill-ġurija tal-programm Malta’s Got Talent li jixxandar kull nhar ta’ Ħadd fid-9:00pm fuq TVM.

Editorjal

THE ENTERTAINERS

Mużika, spettaklu u aktar!

Xi tkun qed tistenna s-Sibt filgħaxija wara ġimgħa ġiri u ġenn biex tipprova tlaħħaq mal-ħajja? Bla dubju, serata ta’ mistrieħ mimlija divertiment, mużika u kumpanija tajba fejn litteralment tista’ tpoġġi fuq il-pulturna jew fuq issufan u għal sagħtejn u nofs tħalli d-dinja ddur!

Dan hu dak li se jerġa’ joffri l-programm tant popolari, The Entertainers li jirritorna għas-sitt sensiela tiegħu kull nhar ta’ Sibt mit-20.30 ’il quddiem fuq Net Television. The Entertainers huwa sinonimu mal-mużika LIVE u x’aktarx l-uniku programm televiżiv fil-gżejjer Maltin li fih il-kantanti kollha jkunu akkumpanjati minn band live. Imma minn din is-sensiela, l-ikbar varjetà televiżiva tas-Sibt filgħaxija li għandha preżentazzjoni ta’ Janvil u produzzjoni ta’ Spiteri Lucas Entertainment, se żżid id-doża tad-divertiment.

Minbarra l-aspett mużikali flimkien mal-band residenti taħt it-tmexxija tas-surmast Mark Spiteri Lucas, il-kantanti residenti Ivan Spiteri Lucas u Michela Galea, u bosta artisti mistiedna, minn dan l-istaġun, it-tim tal-produzzjoni ħaseb

GWIDA DiĊembru 2020 45

Editorjal

ukoll biex ta’ kull ġimgħa jinkludi numru ta’ sfidi li żgur se jqanqlu tbissima fuq fomm it-telespettaturi.

Attrazzjoni oħra li għandha tinżel għasel ma’ dawk li jħobbu l-gossip u fl-istess ħin l-umoriżmu se tkun ‘Mhux Ovvja li Jien!’ li matulha, kull nhar ta’ Sibt il-personalitajiet mistiedna se jiġu intervistati minn uħud fost l-aqwa komiċi li għandna f’pajjiżna b’numru ta’ mistoqsijiet individwali b’laqta umoristika.

Hemm il-ħsieb ukoll li darba fix-xahar il-kanzunetti ppreparati għal waqt il-programm ikunu marbuta ma’ tema partikolari. Fil-fatt, it-tim tal-produzzjoni diġà qed iħejji numru ta’ temi interessanti.

Kull nhar ta’ Sibt se jibda jkollna wkoll irrokna ‘Il-Klassiċi tal-Ġimgħa’ fejn matulha mhux biss nisimgħu 2 kanzunetti minn dawk li ma jmutu qatt, imma mbagħad se jkun hemm logħba mat-telespettaturi marbuta magħha biċ-ċans li jirbħu rigali mill-isbaħ. Se jirritorna wkoll, ikbar missnin ta’ qabel, The Entertainers Singing Challenge, il-kompetizzjoni tal-kant li bħas-sena l-oħra infetħet għal kantanti ta’ fuq it-tmintax-il sena wkoll.

Ma ninsewx li minn din il-kompetizzjoni fis-snin li għaddew ħarġu diversi kantanti li komplew jagħmlu isem. Tissokta wkoll is-sezzjoni tal-moda ‘Fashion Time’, dejjem b’kollezzjonijiet ġodda u b’pariri siewja li jinżlu tajjeb mat-telespettaturi, partikolarment dawk femminili li jkunu qed isegwu l-programm.

Tkompli wkoll is-sezzjoni interessanti tal-cocktails mill-bravu James Aquilina.

The Entertainers illum il-ġurnata huwa stabbilit sew u huwa vetrina tat-talent lokali. Dan il-programm irnexxielu jimla l-vojt kbir ta’ varjetà televiżiva lokali kif imiss, bl-aħjar mod possibbli. Għalhekk l-appuntament tagħkom ta’ kull nhar ta’ Sibt bejn it-20.30 u l-23.00 għandu jkun fuq Net Television u l-varjetà The Entertainers fejn id-divertiment, ir-rebħ ta’ rigali u s-sorpriżi mhumiex se jonqsu.

46 GWIDA DiĊembru 2020

Editorjal

INTERVISTA MA’ SANTA KLAWS!

Ix-xiħ tal-Milied din is-sena sab ftit ħin għall-GWIDA Dirett mill-aktar post kiesaħ fid-dinja, kien hemm ix-xiħ tal-Milied jistenniena b’kikkra ċikkulata sħuna.

Ingħaqqadna miegħu permezz ta’ telefonata b’ZOOM u staqsejnieh diversi mistoqsijiet.

Għażiż Santa Klaws, kemm qed nieħdu pjaċir niltaqgħu miegħek... Ħo, Ħo, Ħo! Nawgura l-festi t-tajba lill-Maltin u Għawdxin kollha! Naf kemm din ir-rivista jaqrawha ħafna nies minn diversi oqsma tal-ħajja! Inselli b’mod speċjali għan-nisa u l-irġiel li jaħdmu d-dar, għall-anzjani li din is-sena qattgħu inqas ħin mal-għeżież tagħhom u għal dawk li jbigħu dan il-magażin mill-ħanut tagħhom. Inselli wkoll għall-ħabsin li jaqraw din ir-rivista wkoll! Ma nsejtx lil dawk it-tfal ukoll li jaqraw xi artiklu ’l hemm u ’l hawn. Insomma lill-qarrejja kollha tal-Gwida. Insellimlek Sur Editur ukoll ma tmurx tieħu għalik!

Grazzi! Allura din is-sena kif ser tagħmel biex twassal ir-rigali lil kulħadd?

Din is-sena veru speċjali. Kemm ħabbilt rasi biex nara kif ser nagħmel u nqassam dawk ir-rigali kollha! Fl-aħħar

sħabi sabuli soluzzjoni; kull rigal ser niksih b’karti riċiklati u ser nibgħatuh 3 ijiem qabel ħalli jkun ħieles minn kull mikrobu! Għalkemm hawnhekk qgħadna ħafna attenti sabiex inkunu protetti wkoll. Il-ħin kollu naħslu jdejna bis-sanitizer, qed nilbsu l-visors u nżommu d-distanza!

X’ser tagħti rigali lit-tfal din is-sena?

It-tfal din is-sena qattgħu ħafna ħin id-dar, ’il bogħod minn sħabhom u mhux ser nagħti faħam suwed din issena. Kulħadd għamel xi forma ta’ sagrifiċċju u għandu jiġi ppremjat. Għat-tfal ħsibt ħafna. Hemm il-pupi ta’ L.O.L. li qed jogħġbuhom ħafna, hemm ħafna logħob bil-Malti sbieħ u interessanti. Ma nistgħux ninsew il-Lego li dejjem ikunu popolari. Irċivejt ħafna ittri mingħand tfal li jħobbu jagħmlu l-isports, għalhekk ħsibt li nippreparalhom roti u scooters addattati għad-daqs tagħhom. Hemm min ser jirċievi ballun tat-tim favorit tiegħu.

Kif nista’ ninsa l-karattri ta’ Peppa Pig, Toy Story 4, Cobra Kai u aktar! Dawn għandhom ħafna ġugarelli sbieħ assoċjati magħhom. Hemm ukoll il-pupa Qai Qai

GWIDA DiĊembru 2020 49

Editorjal

li qed iżżid fil-popolarità tagħha wkoll. Ma ninsewx il-qari!

Din is-sena ħarġu ħafna kotba sbieħ bil-Malti. Hemm dak ta’ Horizons, Patatinu – Il-Ħmar tar-Remissa. Kitbitu Maria Feriggi.

Kemm ħadt gost naqrah lin-neputijiet iż-żgħar! Dan il-ktieb għandu storja ħelwa fuq il-Milied. L-isbaħ parti meta, sħab Patatinu joħorġuh fuq il-muntanja meta jiltaqgħu mal-istilla tal-muntanja. Kemm kellhom leġġendi x’jirrakkontaw lil xulxin fuq din l-istilla!

Hemm ieħor tal-Merlin sabiħ immens! Kontu taf li n-Naxxar jgħixu s-sħaħar? Iva mela, u hemm sħaħar tajbin u sħaħar kattivi, Ta’ Petut u Ta’ Totall – gwerra antika din ta’ bejniethom.

Din hi l-premessa tas-sensiela għat-tfal Is-Sħaħar ta’ Petut ta’ Clare Azzopardi. L-ewwel ktieb fis-sensiela, Għand Rebus Totall, ħareġ is-sena l-oħra u qajjem ħafna kurżità minħabba t-taħlita eċitanti ta’ maġija, ħbiberija u ambjentazzjoni Maltija.

Issa hemm it-tieni ktieb fis-sensiela, Il-Wied tal-Lupu l-Aħmar.

Sensiela ideali għal tfal minn 8 snin ’il fuq, miktuba f’kapitli qosra u b’tipa kbira u komda għal dawk it-tfal li qed jibdew jieħdu gost jaqraw kotba qosra bil-Malti waħedhom. Ikomplu jgħinu l-qari u jżidu l-gost l-illustrazzjonijiet vibranti u kkuluriti ta’ Deandra Scicluna.

U liż-żgħażagħ? Ħafna jaħsbu li din il-ġenerazzjoni l-aktar li hija diffiċli, imma jien naf xi jħobbu. Hemm min iħobb il-gadgets, u qed tkompli żżid il-popolarità tal-kamera polaroid. Kemm kont nieħu ritratti bihom jien! Hemm ħafna żgħażagħ li jixtiequ speaker b’saħħtu biex joqogħdu jisimgħu d-diski fuqu. Nara ħafna żgħażagħ bihom jien! Xi ngħidu għall-headphones, dejjem joħroġ xi mudell ġdid. Din is-sena huma popolari l-headphones li jneħħu l-istorbju; dawk magħrufa bħala Noise-Cancelling. Ma jistax jonqos li kien hemm eluf ta’ żgħażagħ li talbuni l-mudelli l-ġodda ta’ smartphones. Din is-sena ħarġu erba’ mudelli li anke lili ġabuli għajnejja wara widnejja!

Bilħaqq kif nista’ ninsa l-vinyls li saru moda ħafna, dawn tajbin kemm għaż-żgħażagħ u anke għall-kbar. Iva! Xtrajna ħafna minnhom ta, qishom kaxxi portable li tista’ ddoqq il-vinyls minn fuqhom. Għal dawk li jħobbu jieħdu r-ritratti (li din issena qishom żdiedu) ħarġu mudelli sbieħ ta’ kameras tajbin.

Dawn jistgħu jservu bħala bidu ta’ passatemp sabiħ; ngħiduha kif inhi, bl-Instagram dawn ser jimxu żgur. Ħafna żgħar qed jieħdu ritratti tagħhom professjonali u jtellgħuhom fuq il-profil tagħhom. Imma nfakkarkom li l-likes mhux kollox eh! Oqogħdu attenti x’tiktbu wkoll għax mhux sew li nweġġgħu lill-oħrajn bil-kliem iebes tagħna!

Il-make-up, ġojjellerija, ħwejjeġ ma jonqsux; dejjem ngħid, imma possibbli l-gwardarobbi tal-Maltin kbar daqshekk?

Dejjem jitolbuni ħwejjeġ! U basktijiet! Kien hemm waħda ma nafx kemm-il basket għandha, taf li reġgħet talbitni basket ieħor din is-sena?

50 GWIDA DiĊembru 2020

Editorjal

f’dan iż-żmien. Iżda tajjeb li nfakkru li mhux f’dan iżżmien biss għandhom iħobbu lil xulxin. Iridu jfissdu lil xulxin dejjem.

Nifhmek Santa Klaws! X’ser tagħti lil dawk il-koppji?

Din is-sena sfortunatament kien hemm ħafna koppji li kienu ser jiżżewġu u kellhom jipposponu kollox! Kemm tħassarthom; qalbi sewda ġabuhieli. Imma m’hemmx x’tagħmel.

Il-pandemija affettwat lil kulħadd. Lilna wkoll għax ċertu rigali ħa jkollna nħalluhom għas-sena d-dieħla.

Lill-koppji ser nagħtuhom vawċers, mhux dawk tal-Gvern ta! Dawn oħrajn, vawċers ta’ sbuħija u massaġġi. Għandhom bżonn jirrilassaw ftit waqt li jerġgħu jiskopru lil xulxin. Hemm koppji li ser nibagħtilhom vawċers għal xi ristorant favorit tagħhom, ħalli jieklu ikla bnina flimkien u jitkellmu! Imma importanti li jitkellmu u mhux joqogħdu fuq dak il-mobile! Għandhom bżonn jintilfu ftit fl-imħabba ta’ bejniethom u jgawdu l-ħin prezzjuż. Hemm koppji li talbuni weekend break f’xi lukanda favorita tagħhom. Rigali li jduru mal-ħin ta’ kwalità. Napprezza l-fatt li ħafna jkunu jridu jgħożżu l-maħbub/a tagħhom

Għall-koppji hemm ukoll ħelwin il-logħob (board games). Hawn ħafna li ser iqattgħu l-ħin tagħhom waħidhom din is-sena, minħabba l-miżuri talCovid-19. B’hekk ħsibt li b’dawn il-board games ikunu jistgħu jqattgħu siegħa żmien jilagħbu flimkien. Għandna diversi board games tajbin u tad-daħk ta! Hemm ukoll dawk bil-Malti li qed isiru popolari ferm.

Ir-ritratti dejjem jibqgħu għal qalb dawn in-nies.

Trabbew f’kultura li jgħożżu ritratt żviluppat. Ħsibt li din is-sena nagħmel għadd ta’ albums speċjali mimlijin tifkiriet ta’ dawn il-koppji. L-2020 kienet sena speċjali għal ħafna nies; album tar-ritratti jfakkar dawk l-avvenimenti sbieħ li għaddew minnhom din is-sena. Jiena nogħxa bir-ritratti; għandi ta’ kull sena flimkien ma’ marti u t-tfal tiegħi!

Din is-sena talbuni wkoll għall-inkwatri b’xi frejm speċjali u anke mingħajr frejm ta! Ser inqassmu ħafna rigali ta’ dan it-tip, li żgur ser jintgħoġbu u jnisslu tbissima meta jaraw ir-ritratti li għażiltilhom jien!

Tiftakar f’kulħadd – forsi tgħidilna għal dawk l-anzjani x’għandek pjanat?

L-aktar ħaġa importanti għall-anzjani din is-sena ma nistax nagħtihielhom. Dawn iħobbu jqattgħu l-ħin mat-tfal u n-neputijiet tagħhom. Kiefra wisq din u hawnhekk ilqatni fil-laħam il-ħaj għax jien ukoll ser

GWIDA DiĊembru 2020 53

Editorjal

ikolli niċċaħħad min-neputijiet peress li avvanzat fl-età! Imma għall-anzjani ħsibt ukoll. Peress li ma jistgħux jaraw ħafna lil uliedhom, ħsibt li ninstalla ftit internet għal dawk l-anzjani li m’għandhomx.

Kien hemm anzjani li talbuni tablet, mhux pirmla oħra ta, imma tablet elettronika biex ikunu jistgħu jaraw lil uliedhom u lin-neputijiet xorta waħda.

Dawn ikunu sempliċi ħafna u meta n-neputijiet iċemplu kemm jagħfsu buttuna u jaqbdu magħhom.

L-anzjani jħobbu wkoll isajru, għalhekk kien hemm min ħaddem moħħu! Taf x’talbuni? Talbuni xirja mingħand supermarket, trid tarani jien kelli nilbes pajżan u ndur għall-ingredjenti li talbuni! Kien hemm min ried xirja laħam, xirja ħaxix u affarijiet li jkollhom bżonn ta’ kuljum. Kien hemm ittra partikolari mingħand xwejħa li qaltli hekk; “Għażiż, Tof li aħna ma nistewx niħorġu, għemilli xirje m’għand tal-ħexix ta’ warajna u nibqe nafulok”.

Xi ħlew, tirċievi ħafna ittri?

Uħħ! Kważi nirċievi ittra kull minuta mill-Maltin biss! Niftakar xi ħadd partikolari, tifel ta’ 5 snin qalli, “Dear Santa… Qed niktbulek din l-ittra biex jekk jogħġbok tiftakar fina dan il-Milied. Din is-sena ma tantx kienet faċli għal kulħadd, speċjalment għalija u għal oħti. Id-daddy vulnerabbli u miskin din issena tgħidx kemm-il darba daħal l-isptar biex joperawh. Bil-paga li għandu d-daddy u l-mummy ma taħdimx, ma tantx jistgħu jixtrulna rigali dan il-Milied.

54 GWIDA DiĊembru 2020

Editorjal

Bil-paga tad-daddy kemm nieklu u l-affarijiet ta’ kuljum għax ikun irid jixtri l-mediċina. Il-mummy tipprova tikkuntentana imma miskina ma tistax tiktri affarijiet li ma jkollniex bżonn għax ma sservihiex il-paga li jagħtiha d-daddy.

Oħti din is-sena kellha l-preċett u ma kellhiex party bħattfal l-oħra. Nitolbok jekk ikollok xi rigal żejjed aħseb fija u f’oħti din is-sena, imma nitolbok jekk ikun hemm tfal fil-bżonn aktar minni kkuntenta lilhom, ma jimpurtax. Għax għalkemm il-ġenituri ma jistgħux jixtruli rigali dan il-Milied, nieħu gost inkun naf li hemm tfal kuntenti li huma filbżonn aktar minni u minn oħti.”

Din l-ittra għaddithieli Angele Camilleri, li hi kunsilliera f’Ħaż-Żabbar. Għadha kif għamlet appell fuq Facebook dwar żewġt itfal (ta’ 9 u 7 snin) li sfortunatament ma jistax ikollhom rigali dal-Milied. Jien ser ngħinhom imma jekk tixtiequ tgħinuhom intom ukoll ikkuntattjaw lil Angele Camilleri fuq Facebook jew staqsu lil tal-Gwida.

Tuġagħni bdiet qalbi xħin qrajt din l-ittra għax naf kemm hemm tfal Maltin li qed ibatu wkoll u lil dawn irridu naħsbu fihom!

56 GWIDA DiĊembru 2020

Naċċertawk li s-solidarjetà u l-ġenerożità tal-Maltin hija infinita u ser jgħinu żgur lil dawn it-tfal. Hemm xi messaġġ tal-aħħar li tixtieq tgħaddi?

Nixtieq nawgura lil kulħadd il-festi t-tajba! Ftakru dejjem f’xulxin u jekk ma tafx ser tagħtu rigal dan il-Milied, pruvaw tkellmu bejnietkom jew araw ftit l-eżempji li tajtkom jien! Ħafna nies jgħidu grazzi għar-rigal għax l-aqwa jkun ilħsieb. Imma kemm jista’ jkun nippruvaw nifhmu xi jħobbu u x’ma jħobbux. Hemm rigali oħra sbieħ bħal inbid, kaxxa tal-ħelu, bukkett fjuri li dejjem jinżlu għasel magħna l-kbar.

Ma ninsewx li l-għada tal-Milied din is-sena hemm l-Istrina bħas-soltu u importanti li nkunu ġenerużi kemm nistgħu.

Jeħtieġ li nkomplu ngħinu aktar Maltin ikunu b’saħħithom, ngħinuhom għax fil-bżonn. Din is-sena kellna ħafna mrar, qgħadna ħafna ġewwa u forsi mill-ftit imġemmgħin li għandna nistgħu nferrħu lil ħafna nies.

Lilek ma nsejtekx din is-sena Sur Editur tafx! Naf kemm tħobb iċ-ċikkulata u ser nibgħatlek kaxxa ċikkulatini. Din mhux jien tajthielek imma Marija mir-Rabat Għawdex. Hi qaltli għax l-iskeda issa qed tagħmilha kif tħobb hi!

Grazzi Santa Klaws!

TISLIBA BIL-PREMJU DIĊEMBRU L-Ewwel Premju Herman Baldacchino, Balzan €20 Vawċer minn Gold Market It-Tieni Premju Paula Caruana, Msida Ktieb minn Horizons It-Tielet Premju Godwin Zahra, Rabat, Malta Ktieb minn Faraxa Ir-Raba’ Premju Doris Baldacchino, Mosta Ktieb minn Merlin Library

Soluzzjoni GWIDA Ottubru

Mimdudin 1 Baħbuħ; 3 Karfus; 8 Mezzanin; 10 Evita; 11 Abbat(ini); 13 Ankra, 15 Patata; 19 (Abbat)Ini; 20 Amik(evoli); 21 Qamar; 23 Kalma; 25 Fina; 26 Suvenir; 27 Ittra; 29 Laned; 30 Mitra; 31 (Amik)Evoli; 32 Panda; 33 Faxxa Weqfin 1 Barka; 2 Ħamiema; 4 Ftietaq; 5 Sari; 6 Palata; 7 Paga; 9 Zekka; 12 Beraq; 14 Kbir; 16 Tikka; 17 Taħlit; 18 San Filep; 22 Amerika; 24 Arkata; 26 Sadid; 27 Idea; 28 Troy

Mimdudin

Jew twapet, l-istess (6) Ingidem b’qarsa? (6) Għasfur eżotiku, li tgħid int jgħid warajk u bħalek (9) 10 Sustanza li tqaxxar bħalma hu l-ispirtu tal-melħ (5) 11 Kaxxa biex nindifnu fiha (5) 13. Kapaċi, jista’ (5) 15. Qabel kienu dawk il-ħallelin tal-baħar, illum issibhom fl-internet (6) 19. Avolja biċ-ċoqqa, iżda mhux patri, pjuttost qaddej tal-patrijiet (3) 20 Jaf ikun trassis f’miġemgħa, jolqtok ħdejn il-baħar u dak li għandu l-bżar hekk għamel (4) 21. Obbligu, dak li suppost tagħmel (5) 23. Irid ikun jaqbel wieħed fl-ieħor biex idur u 1.

3.

8.

Tisliba Bil-Premju DiĊembru Ibgħat is-soluzzjoni lill-GWIDA/ Tisliba Diċembru, Content House, Mallia Buildings, 3, Level 2, Triq in-Negozju, Zone 3, Central Business District, Birkirkara, CBD 3010 mhux aktar tard minn nhar l-Ġimgħa 11 ta’ Diċembru.

jagħlaq (5) 25. Miblula, imxarrba (4) 26. Magħruf, rakkomandat (7) 27. Tittiekel mal-insalata għalkemm hi frotta, tajba wkoll għaz-zlazi (5) 29. Xita tixxeblek ħafna magħrufa wkoll bħala liedna (5) 30. Kundizzjoni ta’ min ibati bil-qtugħ ta’ nifs (5) 31. La jkun tiegħek, tara x’tagħmel biex tieħdu (5) 32. Ara 5 Wieqfa (5,4) 33. ULBIR (Abagr,) Flus Russi (5) 1.

2.

4.

5.

Weqfin

Msiemer użati mill-iskarpan (5) Ħmerijiet tal-papri? (7) Għandu x’jaqsam ma’ tali ħaġa (7) (U 32 Mimduda) Ibati minnha kull min m’għandu lil ħadd u jgħix waħdu (4)

6.

7.

9.

12.

14.

16.

17.

18.

22.

24.

26.

27.

28.

Titlu nobbli ftit inqas minn Konti (6) Jifforma f’binja kantun fuq ieħor, jaf ikun tas-sejjieħ ukoll (4) Ferita (5) Dak ta’ xagħru isfar u għajnejh blu (5) Sieħeb il-melħ fuq il-mejda (4) Barraxa bis-snien użata min-naġġara (5) Taf tkun waħda tar-riħ jew dik bil-lenti biex tara sew mill-bogħod (6) Ġlieda, nuqqas ta’ ftehim (8) Imġiba ta’ min iqis dejjem lilu nnifsu u jaħseb għalih innifsu biss (7) Kisjiet, qxur anki livell jew grad (6) Meta vettura tiġbed oħra għax din ma taħdimx (5) Hekk tridu l-laħam biex ikun tajjeb u ta’ kwalità għolja (4) Ilqugħ fil-baħar (4)

Isem Indirizz Mob/Tel

GWIDA DiĊembru 2020 59

Intervista

ANDY

Il-ġenju ta’ 3 snin!

Andy għad għandu biss tliet snin u bħalissa qiegħed kinder 1; jagħlaq erba’ snin f'dan ix-xahar, proprju fis-17 ta’ Diċembru. Iltqajt ma’ Andy u ommu l-Fgura u staqsejnieh domandi li aħna ħsibna li kienu diffiċli.

Kif iltqajna miegħu, Andy beda jgħidilna kemm jaf fuq ilpjaneti. Kollha kien jafhom wara xulxin! Ommu tgħidilna li hu ffissat fuq il-pjaneti u jafhom bl-amment, saħansitra jaf id-dwarf planets u kemm għandha qmura Saturn! Omm Andy tgħidilna li kienet sabitu jara d-Discovery Channel ma’ missieru u minn hemm beda jitgħallem. Ommu indunat li Andy beda jieħu ħafna interess f’dawn l-affarijiet u kienet toqgħod issiblu filmati tat-tfal fuq YouTube ħalli jkompli jitgħallem.

“Darba kont qed insajjar u Andy kien fil-kamra tiegħu; bdejt ngħid x’qed jgħid dan Poland, Libya... Hemm skoprejt li beda jitgħallem l-ismijiet tal-pajjiżi waħdu minn fuq ittelevision. Xħin rajtu ggustajtu u ħadtlu filmat. Andy kulma għandu biss 3 snin u ma jafx jaqra għad!” tgħidilna ommu.

Ommu tgħidilna li lanqas hi stess ma temmen kemm binha tgħallem daqshekk malajr. Andy ma jafx biss fuq il-pjaneti imma wkoll il-pajjiżi kollha tal-mappa x’jisimhom. Bdejt

nurih b’subgħajja fuq mappa pajjiż u Andy jgħidli l-isem ta’ dak il-pajjiż. Biex niċċajta staqsejtu fejn tinsab Malta u ta’ tifel innoċenti li hu qalli li Malta kienet żgħira wisq biex isibha! Mill-pajjiżi morna għall-bnadar, fejn permezz ta’ logħba fuq il-mobile, Andy beda jurina kemm-il bandiera jaf. Il-logħba bdiet tgħidlu biex jgħidilha liema hi l-bandiera ta’ pajjiż partikolari u fi ftit sekondi Andy għażel ir-risposta t-tajba! Apparti mill-Ġografija, Andy iffisat fuq l-anatomija tal-ġisem; ommu printjatlu qisu skaletru u beda jgħidilna l-ismijiet tal-partijiet tal-ġisem differenti. Kollha qalilna liema huma, anke dawk li forsi għandhom isem stramb bl-Ingliż.

Lil Andy ħadd ma sforzah jistudja. L-iskola, Andy imur tajjeb ħafna u l-għalliema kienet tgħid lil ommu li għandha tifel li jaf jikkomunika ħafna, iżda sfortunatament minħabba l-pandemija Andy bħalissa mhux imur skola, għalkemm il-ħin kollu jsaqsi lil ommu biex imur jiltaqa’ ma’ sħabu.

La jikber Andy jixtieq isir pumpier tat-tifi tan-nar bħallkarattru favorit tiegħu, Fireman Sam. Tul l-intervista kollha ma qalgħux minn idejh lil dan il-karattru. Jidher li għandu futur sabiħ għax diġà qed juri kemm hu tifel ġenju!

GWIDA DiĊembru 2020 61

62 GWIDA DiĊembru 2020

Tagħrif

IL-LINGWA FIT-TFAL

L-importanza tal-iżvilupp tal-lingwa f’età bikrija.

Il-lingwa hija essenzjali. Mingħajrha, wara ċertu età, t-tfal jibnu ċerti frustrazzjoni jew insigurtà għaliex jibdew iħossu nuqqas ta’ attenzjoni meta jħossuhom li mhumiex mifhmuma. Tinbena wkoll ċertu frustrazzjoni għaliex ma jkunux kapaċi jesprimu l-emozzjonijiet tagħhom ma’ dawk ta’ madwarhom. B’hekk jispiċċaw iduru għal alternattivi oħra biex jiġbdu l-attenzjoni jew jikkomunikaw xi ħaġa li ma jixtiqux.

Dawn l-azzjonijiet normalment ikunu unwanted behaviours li jwasslu li adult jikkoreġihom, b’hekk jinħoloq ċirku ta’ inċertezza.

Kif nista’ ngħin lit-tfal fil-lingwa minn età bikrija?

Il-lingwa fit-tfal tiġi żviluppata minn żewġ fatturi. Dik li fil-psikologija u studji fl-iżvilupp tat-tfal insejħulha: żvilupp naturali vs żvilupp ambjentali. Żvilupp naturali huwa l-iżvilupp li jsir b’mod naturali, bħal ċertu milestones, li awtomatikament jiġi żviluppat skont l-età.

Filwaqt illi żvilupp ambjentali huwa dak li aħna nesponu littfal tagħna għalih biex ngħinu l-iżvilupp tagħhom ikun aktar progressiv u ħolistiku.

Kif għandna nesponu lit-tfal tagħna biex ngħinuhom jiżviluppaw il-lingwa u l-komunikazzjoni tagħhom?

Hemm ħafna pariri illi wieħed jista’ jagħti biex b’hekk niffaċilitaw dan il-progress. Fosthom: 1) Fl-età ta’ tmien xhur tajjeb illi wieħed jibda jintroduċi l-ikel bi ftit iktar konsistenza u mhux likwidu għall-aħħar. Dan għaliex meta t-tfal jibdew jomogħdu, il-muskoli tal-ħalq jibdew jissaħħu. Dawn il-muskoli huma importanti għalliżvilupp tal-lingwa. Dan iwassal għall-punt fejn ngħidu li nnaqqsu l-użu tal-gażaża, biex b’hekk ikollhom l-istess opportunità.

2) Code Switching – Dan ifisser illi fl-istess sentenza nużaw lingwa waħda biss. Bħala Maltin għandna tendenza illi nibdew nitkellmu bil-Malti mbagħad nirreferu għal oġġett jew annimal bl-Ingliż. Tajjeb li fl-istess sentenza nużaw lingwa waħda biex b’hekk nibdew nibnu l-vokabularju u ma ngerfxux lit-tfal.

Dan ma jfissirx illi t-tfal ma nistgħux nesponuhom għallingwi differenti. Anzi studji juru li tfal sa tliet snin kapaci jitgħallmu bejn 3 sa 5 lingwi. L-importanti li s-sentenzi jkunu dejjem tal-istess lingwa.

3) Metodu ta’ “Ara u Għid” – Dan ifisser illi kull oġġett li t-tfal jixtiequ dejjem insemmuh. Nippuntaw lejn oġġett u ngħidu l-isem tiegħu. Bħal kull darba li t-tifel/tifla jixtiequ jixorbu kif naqbdu l-ilma, insemmu li hu ilma biex b’hekk nibdew nassoċċjaw il-vokabularju mal-oġġett.

4) Bandura huwa teorist fl-ewwel snin tat-tfal li jitkellem dwar kif it-tfal jitgħallmu billi jikkuppjaw l-aġir tagħna. B’hekk meta aħna nkellmu, naqraw jew inkantaw lit-tfal tagħna; huma jkunu qed josservaw il-moviment tax-xoffa u l-ħsejjes, u jippruvaw jikkuppjaw. B’hekk tajjeb li jkollna kuntatt uman mat-tfal tagħna.

5) Dan iwassal biex ħafna jaħsbu li l-użu tat-televiżjoni jew tablets jew teknoloġiji oħrajn jgħin. Però meta dan l-użu jkun eċċessiv, speċjalment ta’ età żgħira, dan ikun qed ifixkel ħafna l-progress tal-lingwa. Dan għaliex waqt screen time, il-komunikazzjoni hija direzzjoni waħda, fejn it-tfal tagħna jkunu qegħdin josservaw mingħajr opportunità ta’ replika.

Jekk għandek xi mistoqsijiet jew tixtieq li niddiskutu xi suġġett partikolari marbut mal-iżvilupp tat-tfal, ċemplilna fuq 7744 3464 jew ibagħtilna fuq info@magiccastlechildcare.com

GWIDA DiĊembru 2020 63

EPISODJU 4/ L-EWWEL STAĠUN

IT-TUFFIEĦA MĦASSRA (It-Tielet Parti) Skript miktub minn Audrey Brincat Dalli Produzzjoni SharpShoot Media ltd.

Adattament għall-GWIDA minn Anthony M. Baldacchino

X’ġara s’issa?

Violet, il-ħajjata marret biex tkejjel il-libsa tat-tieġ ta’ omm Lydia, Marie. Twanny id-detective mqabbad minn Guido (suppost għarus ta’ Lydia) mar jistaqsi lil Luċija biex jara fejn qiegħda iżda din ma tatu ebda informazzjoni. Iris qabdet lil Angela biex troddilha l-arloġġ lura!

Violet: Skużani sinjura...ma qaltli xejn Bernardette.

Marie: Dak għax lil Bernardette ma kelli għalfejn ngħidilha xejn. Bernardette ma titkellimx, tiġi taħdem.

Violet tkompli tiskuża ruħha u Marie tħeġġiġha biex tkompli ħalli tfittex tlesti. Sadanittant id-detective Twanny kien qed jieħu tazza kafè, Guido jiġi jiġri fil-post fejn kien qiegħed Twanny. Deher ftit mgħaġġel u aġitat. Kien qiegħed ftit tard għal-laqgħa għax kien laqgħa tal-partit. Hemm xħin tidħol taf imma xħin toħroġ ma tkunx taf. Guido poġġa ħdejn Twanny u dan beda jkellmu fuq l-aħħar żviluppi fir-riċerka li kien qed jagħmel fuq Lydia.

Twanny: Mela dalgħodu mort il-kunvent. Kellek raġun għax għamluhieli diffiċli biex inkellimhom, imma iġbed ’l hawn u iġbed ’l hemm, spjegajtilhom li jidħol fid-dover Kristjan tagħhom jgħinuni għax trid tinstab din it-tfajla mitlufa. (Hawn Guido waqqaf par widnejn biex jara x’ser ikun ir-riżultat wara din ir-riċerka) ...Ma daħlet l-ebda Lydia Vella Hawton f’dak il-kunvent.

Guido: Qed tara!

Twanny: Stenna... jista’ jkun li qiegħda ġewwa kunvent ieħor jew fhimt wieħed b’ieħor?

Guido: Le żgur dak, ikkonfermajt m’ommha kemm-il darba ...Indunajt li qed tigdeb dik il-mara.

Twanny: Għal ommha qed tgħid?

Guido: Mela min! Qed taħbi xi ħaġa, imma ma nistax nifhem kif Lydia ma kellmitnix.

Twanny: Dalgħodu pruvajt inkellem lill-fattiga wkoll, Luċija.

Guido: Iva Luċija, dik kienek tmur sew ma’ Lydia. X’qaltlek?

Twanny: Xejn! Riedet tkun taf min jien, spjegajtilha ...Kif staqsejtha fuq Lydia daqshekk, wiċċha nbidel, ma tatni xejn.

Guido: Jista’ jkun li taf xi ħaġa mela u qed tibża’ titkellem.

Twanny: Kif kont qed inkellimha, daħal fin-nofs ġuvni.

Guido: (b’bixra fuq wiċċu) Ħasbek qed tħebb għalija?

Twanny: F’dawn iċ-ċirkostanzi l-iktar nies li jistgħu jgħidulna x’ġara jew jagħtuna ħjiel relevanti huma n-nies li jaħdmu l-Palazz. Irrid insib mod biex inkellimhom, jafdawni.

Guido: Lill-Baronessa ħalliha f’idi, ma rridhiex tkun taf li daħħalt lilek fl-istorja.

Twanny: Le naturalment!

Guido: (imħasseb) Għedtilha li ħa nħassar it-tieġ jekk ma tgħidx lil Lydia tkellimni.

Twanny: Oqgħod attent. Taf tiħdok fuq il-kelma.

Guido ma setax jifhem x’ried jgħid biha din Twanny. Twanny daħallu suspett f’moħħu li jista’ jkun li Marie ma riditx iżżewweġ lil bintha lilu, jew inkella Lydia ma riditux! Guido hawn waqaf, din qatt ma kien ħasibha!

Bejnu u bejn ruħu beda jistaqsi jekk hux vera li Lydia tridx tiżżewġu.

Fi Strada Stretta, iċ-ċkejken Victor u missieru Jeffrey kienu qed jippreparaw biex imorru l-Music Hall. Victor kien ħerqan li ser jirritorna wara li d-darba l-oħra, kellu jitlaq minħabba l-pulizija! Victor mimli eċitament staqsa lil missieru biex jerġa’ jiġbor il-flus bil-beritta. Missieru assigurah li l-pulizija mhux ser joqogħdu It-Tuffieħa Mħassra - 73

GWIDA DiĊembru 2020 65

EPISODJU 4/ L-EWWEL STAĠUN IT-TUFFIEĦA MĦASSRA (It-Tielet Parti) Skript miktub minn Audrey Brincat Dalli Produzzjoni SharpShoot Media ltd.

Adattament għall-GWIDA minn Anthony M. Baldacchino

jiġu kuljum, “Allaħares” qallu waqt li taptaplu fuq dahru. Fil-pront tidħol Carmen, il-mara ta’ Jeffrey u omm Victor. Carmen kienet ftit imħassba u fil-pront għajtet lil żewġha, dan idur lejha biex jara x’ġara. Qabel tibda titkellem, Carmen taqbad id Victor waqt li tħares lejn żewġha, Victor b’għajnejh prova jagħmel komunikazzjoni ma’ missieru biex jgħinu u jaqbeż għalih.

Carmen: Victor: Carmen:

Jeffrey: Carmen:

Jeffrey: Carmen:

Jeffrey: Carmen: Victor: Carmen:

It-tifel daqshekk ġie Karnival.

Le mummy please ħa mmur!

Hemm ara kif ġennintu.

Iva Carm, mhux hekk ...jiġi jieħu siegħa gost!

Siegħa gost? Siegħa? Taf li għajtitli t-teacher dalgħodu.

X’għamilt Vic? X’għamel? Xejn għax il-ħin kollu rieqed. Iniżżel rasu fuq il-bank tal-iskola u daqshekk jorqod. Ħeqq tifel hu x’inhu!

Għalhekk Jeffrey. Postu d-dar, ħalli mat-tmienja jidħol jorqod.

Mat-tmienja? Le Mummy. Pa għidilha.

Ma jgħidli xejn ma ngħidlekx. Ejja d-dar,ejja!

Victor ma jaċċettax u jaqbad ma’ sieq missieru biex joffrilu l-għajnuna filwaqt li b’bikja jokroblu biex jiġi miegħu jdoqq! Carmen fil-pront waqfet widnejha, “Idoqq?”. Carmen kien mingħaliha li t-tifel qed imur ilmaħżen tal-Karnival ma’ missieru.

Jeffrey: Victor:

Jeffrey:

Hawn għandhom ftit strumenti jieħu gost idoqqhom (filwaqt li jehmeż lil Victor) Ibqa’ d-dar imbagħad nitkellmu ta.

Le papà, irrid niġi miegħek!

Illum ma tistax, smajtha lill-mamà, għal darb’oħra.

Carmen tiġbed lil Victor minn idejh u ma tħallihx imur ma’ missieru. Fit-triq ftit ’l isfel mid-dar ta’ Jeffrey u Carmen kien hemm Dumink, raġel qrib l-għoxrin li ta’ sikwit ikun qed ibigħ fi Strada Stretta xi karamelli u arloġġi misruqin. Kien qiegħed liebes tray tal-injam fejn kien iżomm għadd ta’ oġġetti għall-bejgħ. Kien iħuf fit-toroq u jħajjar lin-nies biex jixtru mingħandu. Kienet pjuttost ikonika l-għajta tiegħu, “Karamelli tajba, tajba u ħelwin. Very good sweets! Very nice, very nice!” waqt li jtamma’ t-tray lil xi ħadd li kien ikun miexi fit-triq biċ-ċans li jixtrulu xi ħaġa. Mhux l-ewwel darba li kien imur fuq baħri u jħeġġu biex jixtri arloġġ għal xi tfajla ta’ qalbu. Dawn malajr kienu jaqgħu u kienu jixtru. Iżda appena jagħtuh il-flus li jkun talabhom, kien iżerżaq pakkett tal-ħelu flok l-arloġġ lill-baħri. Dawk ma kinux jindunaw u kienu jitilqu mingħalihom li għamlu gwadan! Dumink mhux l-ewwel darba li spiċċa f’xi għawġ. Dakinhar kien qed juri l-arloġġi lil wieħed baħri. Dan il-baħri kien qiegħed ma’ tfajla.

Dumnik:

Maybe you interested in these lovely watches?...Maybe this?

Il-baħri ntebaħ li arloġġ minnhom kien jixbah dak li t-tfajla tiegħu kellha u tilfet ftit jiem qabel. Dan il-baħri beda jgħajjat u jallega li l-arloġġ kien appuntu tiegħu filwaqt li jgħajjar lil Dumink li kien ħalliel. Dumink f’leħħa ta’ berqa qabad l-arloġġ minn idejn il-baħri u ħarab jiġri, filwaqt li ċorma baħrin ġrew warajh.

Stella rat lil Dumink jiġri bit-tray tal-injam u l-arloġġi misruqin, tgħidx kemm bdiet tiddieħaq bih! Din daħlet fil-bar ta’ Polly. Polly u Reno kienu diġà hemm, waħda kienet qed taħsel l-art u Reno kien qed jimsaħ il-bar.

Reno ħares lejn l-arloġġ u dlonk intebaħ li ried imur xi mkien. Tefa’ l-biċċa li kellu f’idu u kien ser joħroġ.

Reno:

Għandi qadja ħa mmur nagħmilha. Hawn daqt niġi.

66 GWIDA DiĊembru 2020

It-Tuffieħa Mħassra - 74

EPISODJU 4/ L-EWWEL STAĠUN

IT-TUFFIEĦA MĦASSRA (It-Tielet Parti) Skript miktub minn Audrey Brincat Dalli Produzzjoni SharpShoot Media ltd.

Adattament għall-GWIDA minn Anthony M. Baldacchino

Polly: Reno:

Fejn sejjer int?

Hawn mhux se ndum, kwarta oħra hawn inkun.

Reno joħroġ ’il barra, mhux soltu li dan kien ikollu xi ħaġa f’dawk il-ħinijiet. Polly tħassbet u staqsiet bejnha u bejn ruħha “Dan fejn sejjer?”. Biex tiċċajta u taqbad magħha, Stella tagħrfitilha li forsi għandu xi waħda.

Polly:

Stella: Polly:

Stella: Polly:

Min? Dan? Iddaħħaqnix tridx.

Għala? Irbit m’għandux, familja anqas. Raġel ma jafx joqgħod waħdu ta!

Mhux Reno imma. Razza għalih! Il-bar hu d-dinja tiegħu, ma tarahx ħin kollu hawn?

Minn dan l-aħħar mhux ħin kollu!

Aħjar tgħinni naqra int gustuża, għax daqt nimtlew. Ejja!

Stella titbissem filwaqt li jkomplu bil-preparamenti fil-bar. Il-lejl beda dieħel fi Strada Stretta, il-baħrin erħilhom dak il-ħin b’naqra ta’ passiġġata romantika mat-tfajla li tkun serqitilhom qalbhom. Xorb fl-idejn, żfin, insomma lejl tipiku fi Strada Stretta. Angela kienet qed tippoża nuda fuq is-sodda għal Oscar. Dak kien fis-seba’ sema, it-tfajla tal-ħolm tiegħu, għalih biss! Iżda Angela ma tantx kienet tidher komda, kellha ħafna fuq moħħha, kienet taf li f’ħin jew ieħor lil Oscar trid tittradih u tisraqlu l-arloġġ. Oscar kien kważi lest, u lanqas ma riedx iħalli lil Angela fit-tul għax kien jaf li tegħja. Angela aċċertatu li kollox sew u seta’ jkompli. Fil-pront Oscar dawwar il-karta lejn Angela sabiex tkun tista’ tara l-kapulavur tiegħu. Staqsieha jekk għoġbitux u din assiguratu li kienet sabiħa ferm. Sodisfatt bir-riżultat, Oscar talab lil Angela xi mkien fejn seta’ jnaddaf idejh. Angela pront tiggwidah li għandha friskatur fil-kantuniera. Kien hawn li Oscar neża’ l-arloġġ u ħallieh fuq is-sodda filwaqt li dar il-kantuniera biex jaħsel idejh.

Oscar:

( jgħajjat biex jinstema’ mill-kamra l-oħra) Ħa nkun l-għira tal-iskola ...Minn fejn ġibtha din it-teknika kollha?

Bilfors ipprattikajt! ...Mur għidilhom.

Angela tħares lejn l-arloġġ u tipprova tisirqu, imma ma rnexxilhiex! Bdiet tiddejjaq u tibża’, kienet taf li ser jinduna jekk tieħdu. L-aħħar tentattiv, Angela determinata, toħroġ idejha u eżatt xħin tkun ser tmiss l-arloġġ, jidħol Oscar u ddaħħal idha immedjatament. Oscar jissuġġerielha biex tistrieħ ftit u hi tistiednu biex jiġi ftit ħdejha fuq is-sodda. Ftit anzjuż u tmiddu, Oscar jaċċetta l-istedina u Angela tistiednu biex ineħħi l-kowt li kellu. Dan iħalliha tneżżagħlu l-kowt, u hi pronta tmur biex tbusu. Iżda Oscar jinġibed lura u jistaqsiha biex ikomplu. F’widnejh tpespislu, “issa nkomplu”, filwaqt li Angela tibda tbusu, hu jitbissem, hi tibda tneħħilu l-qmis, sakemm it-tnejn li huma jinfexxew f’bewsa waħda. Waqt li qed tbusu, tara l-arloġġ għadu hemm, iżda dlonk hu jinġibed lura.

Oscar:

Angela: Oscar:

Aħjar le, mhux inħossni komdu hekk ...hekk għax ħallastek.

Allura?

Le, mhux sew hekk.

Angela tieħu nifs twil u tintefa’ minn tulha fuq is-sodda, Oscar baqa’ maġenbha, ħarsu lejn xulxin u tbissmu.

Angela b’ton nervuż tgħidlu li għandha n-ngħas, Oscar jgħidilha li tista’ tistrieħ u l-pittura jkompluha darb’oħra. Angela tagħti daharha lil Oscar u tagħlaq għajnejha biex tinsa l-problemi kollha li kienet ser taffaċċja l-għada ma’ Iris.

Il-lejl beda dieħel sewwa, Jeffrey kien qiegħed fis-sala tal-mużika, lest biex ikomplu s-serata mal-kollegi mużiċisti tiegħu. Sħabu kollha staqsew għat-tifel tiegħu u baqgħu mistagħġba kif dakinhar ma kienx ġie.

Pawlu, is-sid mar jiġri fuq Jeffrey u staqsieh kif ma tfaċċax it-tifel. Jeffrey jgħidlu li l-mara ma ħallitux din iddarba u bil-problema tal-iskola, miegħu stqarr li aktarx mhux ser ikun jista’ jiġi iżjed.

Pawlu:

Le ta, tagħmillix hekk, ħlisnieha mill-pulizija ħa ddeffes denbha l-mara issa. Għandi Ingliżi għalih biss jiġu, kulħadd isaqsi għal-little devil drummer.

It-Tuffieħa Mħassra - 75

GWIDA DiĊembru 2020 67

EPISODJU 4/ L-EWWEL STAĠUN IT-TUFFIEĦA MĦASSRA (It-Tielet Parti) Skript miktub minn Audrey Brincat Dalli Produzzjoni SharpShoot Media ltd.

Adattament għall-GWIDA minn Anthony M. Baldacchino

Jeffrey ma kienx jaf x’ser jaqbad iwieġeb lill-imgħallem tiegħu. U żgur li kulħadd jistaqsi għalih daqskemm kien gustuż idoqq! Imma kif seta’ jikkonvinċi lil martu? Mur fehemha!

Il-bar ta’ Polly kien mimli baħħara. Stella kienet medhija titkellem ma’ baħri minnhom, imma fil-pront ħarset lejn Lydia u dawn għamlu kuntatt b’għajnejhom. Polly mill-ewwel indunat li kien hemm sparks għaddejjin bejn dawn it-tnejn u ħadet lil Lydia biex tara d-daqsxejn ta’ palk li Reno kien ippreparalha. “Palk?” staqsiet Lydia u Polly mill-ewwel ikkoreġiet ruħha u qaltilha li kien sempliċi platform.

Lydia: Polly: Lydia: Polly:

Jien nippreferi nibqa’ nagħmel il-laned, qed nitgħallem ta, Lilly tgħallimni, qed inżid issa.

Iva, imma rridek tkantalna wkoll. Kanta u kompli mal-klijenti. Ħa tiġbdilhom iktar attenzjoni hekk.

Ma nafx kemm se jirnexxili!

Ma jirnexxilekx?

Lanqas laħqet lestiet il-mistoqsija li ma tilmaħx wieħed baħri qed jipprova japprofitta ruħu minn Stella. Kien qed jipprova jżerżaq idu minn bejn id-dublett, fil-pront Polly ħarġet b’ħanġara daqsiex u widdbitu biex ineħħi jdejh! Stella nfaqgħet tidħaq bil-baħri u dan m’għandniex xi ngħidu nstaħa. Dawret ħarsa fuq Lydia u kompliet tikkonviċiha li kienet l-aħjar deċiżjoni li ħadet. Polly saħansitra stednitha biex tibda tkanta xi ħaġa. Kienet qed tħossha kburija li skopriet talent straordinarju bħal dak ta’ Lydia. Lydia kienet qed tħossha ftit nervuża, ħadd ma kien qed iħares lejha dak il-ħin. Staqsiet lil Polly x’ser tkanta u Lilly biex tagħmlilha kuraġġ qaltilha, “Xi ħaġa vivaċi Lyd!”. Trid taraha lil Lilly kemm kienet kburija bil-ħabiba tagħha, għamlitilha kuraġġ ta’ sur u saħansitra pespsitilha f’idejha l-kanzunetta li tista’ tkanta. Lydia bdiet tkanta kanzunetta popolari fil-ħamsinijiet u Lilly kienet kuntenta li kulħadd għoġbitu l-għażla tagħha, kulħadd barra Stella. Dak il-ħin kienet feroċi daqs iljun. Stella marret fuq Polly tgerger għax bit-tort tal-kant ta’ Lydia ma tistax tagħmel laned. Imma Polly malajr qaltilha li sħabha qed jirnexxilhom! Polly daret lejn Lydia u nfexxet f’ċapċipa b’ritmu mal-kanzunetta. Aktar ma Lydia bdiet iżżid il-kunfidenza aktar Stella bdiet tiħdar lejha.

Lura fil-kamra ta’ Angela, issa kienu t-tnejn reqdin fuq is-sodda. Angela qamet maħsuda tiftakar li Oscar kien rieqed maġenbha. Bil-mod tieħu l-arloġġ u titfgħu ġo kaxxa taħt is-sodda, filwaqt li terġa’ ddawwar idejha ma’ Oscar, tagħmel tabirruħha li kienet rieqda. Iżda Angela kienet imqajma, tħoss il-ħtija li serqet lil xi ħadd li vera kien iħobbha.

Xi mkien fuq il-baħar, kien hemm Mario jaħseb fuq Lydia, b’ritratt tagħhom flimkien f’idejh. Kien qed jerġa’ jġedded il-memorji ta’ żmien sabiħ li kellhom flimkien. Ftakar f’mument partikolari, Lydia kienet liebsa eleganti tħares mit-tieqa tal-palazz, fil-palazz kien hemm il-mistednin bix-xampanja f’idejhom bilqiegħda fuq is-sufan. Guido kien qed jitkellem ma’ sħabu l-irġiel imma ma qalax għajnejh fuq Lydia. F’ħin minnhom Lydia tinżel tiġri barra u taħrab lejn id-dgħajsa ta’ Mario. Dak il-ħin Mario kien qed jirranġa l-affarijiet. Kienet qaltlu li ddejqet id-dar u b’daħka beda jinkiha li kienet qiegħda hemm. Lydia kienet tieħu għaliha malajr u malajr weġbitu li kienet qiegħda f’festin. Għaliha dawn kienu xi ħaġa normali, iżda għal Mario ma kinux. Ma setax jifhem kif din kien ikollha festin kważi kuljum. Lydia wriet ix-xewqa li titla’ fuq id-dgħajsa, Mario mesaħ idejh mal-qalziet u ħareġ idu biex jgħin lil Lydia titla’ fuq id-dgħajsa. Dak il-ħin infexxu t-tnejn iħarsu, jammiraw lil xulxin u f’radda ta’ salib kienu qed jitgħannqu u jitbewsu. Xi ġmiel ta’ memorja, kemm xtaq Mario jerġa’ jxomm ir-riħa tfuħ tat-tfajla tiegħu.

Din kienet memorja wkoll għal qalb Lydia għax fid-djarju li kienet sabet Sylvana, din kienet miktuba.

Sylvana kienet għaddejja ġmielha taqra minn dan id-djarju interessanti. Darba minnhom Lydia kitbet hekk: “Ommi dejjem saħqet fuq ħaġa, tuffieħa waħda mħassra kulma trid u tnawwarlek il-frott kollu. Għal ħafna żmien ħassejtni jien il-frotta mħassra tal-familja. Imbagħad bdejt naħseb li forsi kien Mario, ħabbejtu u għamieni. Imma le, allaħares bniedem jitħassar għax jagħmilha ma’ bniedem wieħed ħażin, daqskemm hawn tuffieħ imħassar”.

68 GWIDA DiĊembru 2020

It-Tuffieħa Mħassra - 75

Intervista

70 GWIDA DiÄŠembru 2020

GWIDA DiĊembru 2020

71

RiĊetti

BURGERS VEĠETARJANI BIL-QUINOA U FAŻOLA SEWDA RiĊetta ta’ Manuel Xuereb

Ingredjenti

Direzzjoni

Għall-burgers P 80g quinoa mlaħalħa P mgħarfa żejt taż-żebbuġa P basla mqattgħa fin P 3 sinniet tewm imqattgħa fin P bżaru aħmar imqatta’ fin P bott fażola sewda P kuċċarina kemmun P mgħarfa kosbor frisk imqatta’ P mgħarfa tursin imqatta’ P melħ u bżar P bajda mħabbta P 150g ikkapuljat veġetarjan P 3 mgħaref frak tal-ħobż frisk

Ibda din ir-riċetta billi ssajjar il-quinoa f’ilma jagħli għal madwar 12-15-il minuta.

Ixxotta u warrab. Sadanittant, saħħan iż-żejt f’taġen u sajjar il-basla, it-tewm u l-bżar sakemm jirtabu. Poġġi l-fażola sewda msaffija ġo skutella kbira u għaffeġ bil-furketta. Żid it-taħlita tal-basla msajra segwita mill-quinoa msajra, kemmun mitħun, kosbor imqatta’ u melħ u l-bżar. Żid fis-sostitut tal-kapuljat taċ-ċanga, bajd u frak tal-ħobż u ħawwad sewwa flimkien. Ifforma f’4 burgers kbar u qiegħed fuq trej tal-ħami miksi bil-karta għall-ħami. Idlek bi ftit żejt taż-żebbuġa u aħmi fil-forn għal 15-20 minuta. Tista’ wkoll tpoġġi l-patata fuq folja tal-ħami u taħmi għal 20 minuta. Saħħan l-imgħarfa li jifdal taż-żejt taż-żebbuġa f’taġen u qalli l-basal imqatta’ għal 10 minuti biex tikkaramelizza. Għaqqad il-burgers flimkien, billi taqsam il-panini tal-burger min-nofs, idlek iż-żewġ naħat bi ftit mayonnaise, qiegħed ftit weraq tal-insalata fuq l-erba’ qigħan tal-ħobż u poġġi burger tal-ħaxix fuq kull wieħed. Għatti bit-tadam imqatta’, basal ikkaramelizzat u spiċċa bil-ġobon feta mfarrak fil-wiċċ. Servi mal-patata (fries).

Se jkollok bżonn ukoll P 700g patata (fries) P 4 panini tal-burger P 2 mgħaref mayonnaise P 2 basliet kbar P mgħarfa żejt taż-żebbuġa P 3 tadamiet kbar P 75g ġobon feta P weraq tal-insalata

GWIDA DiĊembru 2020 73

RiĊetti

GATEAU VICTORIA RiĊetta ta’ Anton B Dougall

Ingredjenti P panidispanja tonda u ftit għolja P krema pastiċċiera... skont ir-riċetta ‘Krema Pastiċċiera’ mogħtija f’dan il-ktieb P 150g zokkor P 5 abjad tal-bajd P ponta ta’ kuċċarina cream of tartar P xorb tal-gosti tiegħek P frott u ċikkulatini biex iżżejjen

Direzzjoni 1. Ixgħel il-forn 180oC, gass numru 4.

2. Lesti l-krema pastiċċiera.

3. Aqsam il-panidispanja fi tliet slices.

4. Qiegħed slice fuq platt ċatt li jkun tajjeb biex jidħol fil-forn. Xarrab bix-xorb u iksi bil-krema. Agħmel ammont sew ta’ krema.

5. Qiegħed it-tieni slice ta’ panidispanja fuq il-krema. Din id-darba tista’ żżid ftit ċikkulata mdewba jew kafè mal-krema li fadallek qabel tiksi biha; dejjem jekk tiggosta. Iksi l-panidispanja bil-krema u qiegħed l-aħħar slice fuqha.

6. Ferrex ftit xorb fuq l-aħħar slice tal-panidispanja.

7. Qiegħed l-abjad tal-bajd ġo skutella u ħaddmu tajjeb b’whisk tal-elettriku sakemm ikun kiber sew. Żid iz-zokkor u l-cream of tartar u kompli ħaddem sakemm ikollok xkuma wieqfa.

8. Iksi l-gateau biha u oħloq disinn fil-wiċċ.

9. Daħħal fil-forn sakemm l-ixkuma tieħu kulur sabiħ. Meta l-gateau jkun lest, ħallih jiksaħ sew u żejnu biċ-ċikkulatini u frott.

GWIDA DiĊembru 2020 75

Oroskopju

IŻ-ŻODJAKU MA’ PAULJON

Tagħrif dwar iż-żodjaku ta’ Sagittarius Nibdew dan l-aħħar xahar għal din is-sena, iżda mhux l-aħħar xahar tal-kalendarju żodjaku għax dan jagħlaq f’nofs ix-xahar ta’ Marzu taħt iż-żodjaku ta’ Pisces! Ix-xahar ta’ Diċembru jiġbor fih diversi temi importanti, xahar bl-aktar festi pubbliċi, xahar li jwassal għall-bidla tal-istaġuni, iżda ovvjament l-aktar attività importanti f’dan ix-xahar huwa l-Milied. Sfortunatament minħabba s-sitwazzjoni tal-Covid-19, żgur li ser ikun Milied b’differenza, iżda xorta naraw kif nistgħu nqattgħu dawn il-ġranet ta’ armonija bl-aħjar mod li nistgħu! Dan ix-xahar ilaqqagħna ma’ żewġ żodjaki kompletament differenti minn xulxin: fil-preżent qegħdin taħt Sagittarius sal-21 ta’ Diċembru u eżatt mal-bidu tal-istaġun tax-xitwa jibda Capricorn.

Sagittarius (♐︎) għandu żewġ simboli; is-simbolu prinċipali ta’ vleġġa u s-simbolu ta’ nofs persuna umana u nofs persuna kreatura ta’ żiemel. Skont il-mitoloġija Griega il-vleġġa tissimbolizza dak il-fejqan, imsejjaħ healing, li hu mezz ta’ fejqan mhux taħt kura medika imma permezz ta’ meditazzjoni profonda. Il-vleġġa tissimbolizza ukoll pont li jgħaqqad id-dinja tagħna mal-ġenna.

Sagittarius, skont il-mitoloġija Griega, ġej mill-kliem,

Τοξότης Toxotes, li meta tinqaleb għall-Latin toħroġ l-isem

proprju. Dan id-disa’ żodjaku, flimkien ma’ Aries u Leo jaqgħu taħt l-element tan-nar. Dawn it-tlieta joffru bosta prospetti, fosthom is-sensittività fl-imħabba u d-determinazzjoni b’aspetti differenti. Għandhom ukoll dik ir-ras iebsa fejn tkun trid tgħaddi tagħhom, iżda huma persuni li joffru l-għajnuna tagħhom, barra li tispikka l-umiltà kbira tagħhom!

Fatti interessanti dwar il-karattru taż-żodjaku ta’ Sagittarius

Meta tinkiseb il-kunfidenza kompluta ma’ dan iż-żodjaku int żgur tkun taf fejn int. Iżda dan iż-żodjaku jaf ibati ħafna mill-burdati, għalhekk trid tagħraf timxi sew ma’ dan. Waħda mill-aktar attivitajiet għal qalbhom hija l-ivjaġġar jew il-vaganzi iżda b’tema differenti minn kif wieħed jimmaġina.

Iż-żodjaku ta’ Sagittarius joffrilna vetrina sabiħa ta’ persuni famużi bħall-attur Brad Pitt, l-awtur Mark Twain, il-kompożitur Ludwig van Beethoven u l-kantanta Britney Spears. Sabiex ikollok idea aktar vasta ta’ fejn iwassal iż-żodjaku tiegħek, dan iż-żodjaku huwa simbolu ta’ kif wieħed jagħraf jiddeverti!

F’Malta wkoll insibu persuni famużi taħt dan iż-żodjaku, fosthom il-ġurnalisti Liam Carter, Aleander Balzan, Clifford Galea Vella Maslennikov u Glen Falzon. Hemm il-kantanti Franklin, Ludwig Galea, Mike Spiteri, Christian Arding, Davinia Pace, Chantelle Mercieca, Aidan Cassar, Laura Bruno, Miriana Conte u Fiona Cauchi. Atturi Sagittarius għandna lil Patrick Tanti, Frederick Testa u Mark Doneo. Personalitajiet oħrajn huma l-mudella Natalya Galdes, il-produttur Steve Aquilina, il-kompożitur Elton Zarb, l-eks preżentaturi Matthew Calleja u Natal Attard Bayliss, l-artist Frank Vella u t-tabiba ta’ Gwida, Dr. Georgiana!

Il-parti kbira ta’ Sagittarius jħobbu jinfexxu fix-xiri tal-ħwejjeġ.

Fatt ieħor interessanti ta’ dan iż-żodjaku huwa li jiffukaw ħafna fuqhom infushom; fuq kemm ikunu jridu jidhru tajbin, kemm fid-dehra kif ukoll fil-preżentazzjoni tagħhom. Fl-aħħar hemm il-parti sensittiva tagħhom li tagħmilhom uniċi jekk tkun tagħraf timxi magħhom kif ukoll li tagħraf tifhimhom sew!

L-aktar jum ideali għaż-żodjaku ta’ Sagittarius huwa dak talĦamis u għandek tevita l-jum tat-Tnejn. L-aktar xahar ideali għalik huwa dak ta’ Ġunju u għandek tevita dak ta’ Marzu.

Il-kristalli ideali għalik huma amethyst u sapphire u dati ideali għalik għax-xahar ta’ Diċembru (dejjem taħt dan iż-żodjaku) huma t-3, is-7, id-9, l-14 u d-19!

Jekk tkun tixtieq aktar informazzjoni dwar iż-żodjaku personali tiegħek, kulma għandek tagħmel huwa li tibgħat ismek u d-data tat-twelid f’ittra postali u tindirizzaha hekk: PaulJon (GWIDA) PO Box 27, Paola, jew żur is-sit tiegħi www.pauljon13.com Namaste.

GWIDA DiĊembru 2020 77

Oroskopju

IŻ-ŻODJAKU TA’ SAGITTARIUS MIT-22 TA’ NOVEMBRU SAL-21 TA’ DIĊEMBRU Aquarius mill-20 ta’ Jannar sat-18 ta’ Frar

Leo mit-23 ta’ Lulju sat-22 ta’ Awwissu

Pisces mid-19 ta’ Frar sal-20 ta’ Marzu

Virgo mit-23 ta’ Awwissu sat-22 ta’ Settembru

Aries mill-21 ta’ Marzu sad-19 ta’ April

Libra mit-23 ta’ Settembru sat-22 ta’ Ottubru

Taurus mill-20 ta’ April sal-20 ta’ Mejju

Scorpio mit-23 ta’ Ottubru sal-21 ta’ Novembru

Gemini mill-21 ta’ Ġunju sat-22 ta’ Lulju

Sagittarius mit-22 ta’ Novembru sal-21 ta’ Diċembru

Cancer mill-21 ta’ Ġunju sat-22 ta’ Lulju

Capricorn mit-22 ta’ Diċembru sad-19 ta’ Jannar

Taħt dan iż-żodjaku, ser tagħraf tevita taqbida li riesqa lejk sabiex din ma tikkawżalekx ħsara madwarek. Din it-taqbida li taf – jekk int ma ssibx tarf tagħha – toħloq ħafna problemi madwarek. Żgur bħalissa mhux il-mument għal dan. Kun preparat! Namaste.

Dan iż-żodjaku ser jipprovdilek sitwazzjoni fejn trid tagħraf tnaqqas minn pressjoni ta’ ħidma li int involut fiha. Dan minhabba li int m’intix qiegħed tlaħħaq ma’ dak kollu li hemm madwarek! Barra li bla ma taf, qed toħloq ċertu tensjoni madwarek li mhix tkun ta’ benefiċċju għalik. Sib aktar bilanċ! Namaste.

Dan iż-żodjaku ser jipprovdilek sfida fil-ħajja ta’ madwarek sabiex int tagħraf jekk hux vijabbli timxi ma’ dak li int għandek fil-preżent jew tibda ħajja kompletament ġdida. Minn issa ’l quddiem int trid tibda tagħraf iżjed kif ser tibda tmexxi l-madwar b’mod aktar għaqli.

Agħraf! Namaste.

Taħt dan iż-żodjaku ser ikun żmien li int trid tagħraf aktar l-impenn fl-imħabba! Trid tagħraf kif ser tagħti dak l-ispazju li verament jixraq, inkella, jekk dan int m’intix ser tagħrfu, jista’ jkollok l-istess sitwazzjonijiet li int kont esperjenzajt fil-passat. Dan żgur mhux flinteress tiegħek li terġa’ ġġarrbu. Irrifletti! Namaste.

Dan iż-żodjaku għandu jservi ta’ pont ta’ aktar għaqda bejn dak li dan l-aħħar qisek tlift il-kontroll fuqu għal dak li hemm fil-fatt riesaq lejk. Int trid tagħraf kemm il-ħajja ta’ madwarek hi aħjar, ta’ valur u t’aspirazzjoni għal dak illi hemm imħejji għalik. Għalhekk taqtax qalbek iżda kun aktar motivat. Namaste.

Dan iż-żodjaku ser jipprovdilek li int trid tagħraf tkun ċar dwar eżattament x’vera trid fil-ħajja personali tiegħek. Li int qed tipprova taħrab mir-realtà ma jiswa xejn, anzi taf li b’hekk xorta waħda llum jew għada trid taffaċċjaha. Għalhekk dan huwa l-mument ideali li ser ipoġġik f’dik it-triq ideali. Namaste.

Dan iż-żodjaku ser ikun riflessjoni fuq il-ħajja kompluta ta’ madwarek. Wasal il-mument sabiex tagħmel xi rtokki personalment, u grazzi għal dawn l-irtokki int tkompli tikber, tissaħħaħ u tagħraf aktar il-ħajja ta’ madwarek. Agħraf kemm għandek potenzjal x’toffri!

Namaste.

Dan iż-żodjaku ser jgħinek tagħraf ittejjeb ħidmietek, se tara x’hemm bżonn aktar li jkun vijabbli għalik u dak li mhux importanti naqqsu. Għalkemm issa int ser tiffoka aktar fuq il-karriera, grazzi għal dan int tista’ wkoll tagħraf issib aktar bilanċ fil-madwar tiegħek. Namaste.

Dan iż-żodjaku jkun dak il-perjodu li jagħtik motivazzjoni kemm personalment u kemm fil-karriera tiegħek. Dan ser iwasslek li f’laqgħa li int ikollok, ser tingħata aspirazzjoni aktar f’dak li int qed tkun ser twettaq fil-ġimgħat li ġejjin, għalhekk żomm iffukat sabiex tkompli tissaħħaħ. Namaste.

Taħt dan iż-żodjaku ser tagħraf aktar il-bżonnijiet ta’ dak kollu madwarek. Dan ifisser li jekk forsi ilek ma tagħmel xi forma ta’ riflessjoni fuq il-bżonnijiet personali tiegħek, ser ikun perjodu tajjeb li jagħtik dik il-bidla għal skeda ġdida. Skeda friska sabiex b’hekk int tkompli tħossok motivat. Namaste.

Dan iż-żodjaku ser jgħinek tieħu deċiżjoni verament iebsa sabiex jinfetħu ċertu bibien li sa issa kienu magħluqin. Issa se tara kemm int verament kapaċi tibni karriera aktar immexxija minnek. Namaste.

Dan iż-żodjaku ser jistimulak fit-tmexxija għaqlija li int tant magħruf għalija. Dan il-perjodu ser jagħtik dik il-fortuna li jista’ jkun kienet naqset xi ftit minn madwarek. Dan sabiex tagħraf aktar tmexxi lilek innifsek lejn dak li huwa verament ideali għalik. B’hekk issa se terġa’ tagħraf li int kapaċi tħares b’aktar ottimiżmu. Namaste.

KOMPETIZZJONI OROSKOPJU MINN PAULJON

Il-vleġġa ta’ Sagittarius x’inhu s-sinifikat tagħha?

____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ Isem u Kunjom: _________________________________________Mobile Number: ______________________ Indirizz: _____________________________________________________________________________________ Minħabba l-ammont kbir ta’ tweġibiet ħassejt li nibda nrebbaħ żewġ rigali għalikom il-qarrejja tal-GWIDA. L-ewwel premju – kalendarju żodjaku valur ta’ €15.

It-tieni premju – skont ta’ 10% fuq trattamenti ta’ sbuħija mit-terapista Graziella Miruzzi Ibgħat ir-risposta finali sal-10 ta' Diċembru!

Ir-rebbieħa tal-kompetizzjoni tax-xahar ta’ Novembru hi MS.GRACE HEDLEY mill-Qrendi.

78 GWIDA DiĊembru 2020