De Vlaamse Schrijnwerker februari 2018

Uitgave van de Confederatie Bouw - Afwerking Lombardstraat 34 - 42 • 1000 Brussel • Afgiftekantoor Gent X • Post P409635

De Vlaamse

Schrijnwerker

Houtstof: gezondheidsgevaren en explosieveiligheid

Gevolgen van het S-peil voor de schrijnwerker

Schrijnwerkers in de prijzen

FEBRUARI 2018 DRIEMAANDELIJKS VAKBLAD

#113

PROFESSIONEEL ADVIES OP MAAT

het volledige productgamma uit 1 hand! van klein tot groot ...

2

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

een barcode leidt u door het productieproces!

1

2

3

4

5

6

VENS & THIERS - 056 36 51 70 - info@vens-thiers.be - www.vens-thiers.be

INHOUD

10

12

24

Schrijnwerkers gehuldigd

Dossier veiligheid

Skyfold

Geen schrijnwerkersatelier zonder houtstof. Toch is dit goedje om meer dan één reden gevaarlijk. Lees er alles over op p. 12 en volgende.

FDS stelde recent een gloednieuw model van verticaal inklapbare wandsystemen voor in het Roeselaarse ARhus.

Bij de bekendmaking van de eliten van de arbeid vielen verschillende collega’s en vakbroeders in de prijzen.

5

22

36

Voorwoord

WTCB

Splinterberichten

Door Willy Simoens

Akoestische renovatie van houten vloeren

42

6 Prikbord

26 Glaswerken

8 Leden weten het beter

18

Brandveiligheid in glas: het is mogelijk!

28

Energiezuinig bouwen

Beursnieuws

Wat zijn de gevolgen van het S-peil voor de schrijnwerker?

34 Sectornieuws

Ledenvoordeel

44 Façade

Nieuw hoofdkantoor Alheembouw belichaamt bedrijfswaarden

46 Nieuwe leden

Nieuwe toonzaal voor Albintra

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

3

KAMELEON LATENT-POCKET Nog meer fijnbesnaard deurbeslag Volledig aangepast aan de noden van de hedendaagse

woon-

of

werkomgeving.

De looprail van de Kameleon LatentPocket is onzichtbaar in het plafond of linteel

geïntegreerd.

wandstructuur ophanging

Deze

behoeft

naar

de

zelfdragende

weinig

structuur

of

geen

van

het

gebouw. Dit biedt het voordeel dat men boven

het

verlaagd

plafond

vrij

spel

heeft voor het plaatsen van leidingen en kanalisaties.

Indien gewenst, verdwijnt de deur volledig in de Pocket en kan men ze, als men voor de optie “auto-eject” kiest, door een lichte Hall 3 - stand 3113

druk op de deurrand weer tevoorschijn laten komen.

www.rob.be

Glansrijk Wanneer u als spuiterij voor interieur

fabrikant houten buitenschrijnwerk ramen & deuren luiken & poorten alle maatwerk levering aan schrijnwerkers en aannemers

besparend wilt werken en met oog voor de regelgeving, vraagt u dan naar onze laksystemen voor een demonstratie.

Een snelle opbouw met gering aantal lagen en een uitmuntend resultaat is

aflakken van houten buitenschrijnwerk

binnen één dag mogelijk!

FSC-gelabeld houten buitenschrijnwerk

Producten: verwerking in één dag met UV; - Speed SP-T290-90 gangbare droging; - Blanke lak Quantum T263-90

Biezeweg 7 Industriepark Kwatrecht - 9230 Wetteren tel 09 252 30 21 - fax 09 252 33 16 email: wanzeele.ramen@busmail.net

4

een superhoge glans nodig heeft,

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

Voor meer informatie: 0031 (0)71-308 2900 (NL/BE)

www.akzonobel-woodcoatings.com

EDITO

Een veilig en gezond 2018!

Beste collega’s, Uiteraard wil ik in dit eerste magazine van 2018 van de gelegenheid gebruik maken om aan iedereen mijn beste wensen over te maken voor het nieuwe jaar.

Traditioneel wensen we elkaar bij de start van het jaar een goede gezondheid toe. En dat zijn geen loze woorden, want een goede gezondheid is het allerbelangrijkste in een mensenleven.

Als schrijnwerker komen we jammer genoeg met verschillende risicovolle situaties in aanraking. Ons beroep mag dan al heel wat veiliger geworden zijn dan enkele

Willy Simoens

decennia geleden, toch blijft veiligheid nog altijd een belangrijk aandachtspunt. De bouwsector is immers nog altijd een van de gevaarlijkste sectoren in ons land, en de schrijnwerkerij vormt daarop geen uitzondering. Daarom besteden we in dit nummer van De Vlaamse Schrijnwerker extra aandacht aan veiligheid.

Daarnaast hebben we het ook over enkele nieuwigheden die dit jaar hun intrede doen, denk maar aan de introductie van het S-peil in Vlaanderen en een gloednieuw type mobiele wandsystemen. Ook de vakbeurzen komen aan bod. Met Polyclose hebben we de eerste vakbeurs van 2018 al achter de rug, en Batibouw staat alweer voor de deur. Later op het jaar volgen nog de Dag van de Afwerking en Prowood.

2018 wordt dus een druk beursjaar. Het laat zich raden dat vele exposanten met nieuwe producten en technieken zullen uitpakken. Voor ons, schrijnwerkers betekent dat dus ook nieuwe uitdagingen, nieuwe mogelijkheden en nieuwe werkmethoden.

2018 wordt ongetwijfeld een boeiend jaar!

Willy Simoens

COLOFON Confederatie Bouw Vlaamse Schrijnwerkers

Lombardstraat 34-42 • 1000 Brussel Tel: +32 (0)2 545 57 10 Fax: +32 (0)2 545 58 59 www.vlaamseschrijnwerkers.be Verantwoordelijke Uitgever Filip Coveliers Lombardstraat 34-42 • 1000 Brussel filip.coveliers@confederatiebouw.be

VOORZITTER CONFEDERATIE BOUW – VLAAMSE SCHRIJNWERKERS

Administratie en redactie Redactie: Bram Schittecatte Tel: 02/545 59 47 Fax: 02/545 58 59 bram.schittecatte@confederatiebouw.be Advertentieverantwoordelijke Inge De Ridder Tel: 053 80 87 47 Fax: 053 80 87 48 inge.deridder@confederatiebouw.be

Vormgeving Abder-Razzaaq Boujdaini abder-razzaaq.boujdaini@confederatiebouw.be Nikka Cuypers nikka.cuypers@confederatiebouw.be Drukwerk: Graphius Coverbeeld: Dreamstime

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

5

Prikbord

Brabantse en Limburgse schrijnwerkers vieren Sint-Jozef De viering van Sint-Jozef, de patroonheilige van de timmerlieden en schrijnwerkers, is een diepgewortelde traditie die al honderden jaren teruggaat.

Op 25 maart 2017 verzamelden de Vlaamse Schrijnwerkers van de provincies Vlaams Brabant en Limburg in Averbode voor de traditionele Sint-Jozefsviering. Op het programma stonden onder andere een bezichtiging van de abdij, met een gegidst bezoek

langs de bakkerij, brouwerij en kaasrijperij. Uiteraard konden de aanwezige schrijnwerkers proeven van de typische Averbode kaas en speculaas. De avond werd afgesloten met een gesmaakt diner in restaurant Katsenberg in Molenstede-Diest.

De Vlaamse Houtproef zoekt juryleden In 2018 vindt een nieuwe editie van de Vlaamse Houtproef plaats, de grootste schrijnwerkerswedstrijd van het land.

Deze wedstrijd is slechts mogelijk dankzij de inzet van vele vrijwilligers. Jaar na jaar nemen meer scholen deel aan deze wedstrijd en dus zijn we op zoek naar vrijwilligers die willen zetelen in de jury.

Bent u een schrijnwerken er lid van de Confederatie Bouw, of staat u in het houtonderwijs en heeft u zin om uw steentje bij te dragen? Misschien is een rol als jurylid dan iets voor u.

6

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

We zoeken mensen die bereid zijn om zich in het voorjaar van 2018 gedurende één dag vrij te maken om de Vlaamse Houtproef te jureren. Op deze dag verzamelen de juryleden zich in iedere

provincie en nemen ze alle werkstukken onder de loep. Van ieder werkstuk wordt nagegaan of het voldoet aan de voorschriften uit de opdracht en wordt de afwerking gequoteerd.

Interesse of wenst u meer info? Neem dan contact op met uw lokaal secretariaat: ANTWERPEN, Vanessa Fioole, 03/2034407, vanessa.fioole@confederatiebouw.be LIMBURG, Evelien Baré, 011/301035, evelien.bare@confederatiebouw.be OOST-VLAANDEREN, Steven Imschoot, 09/2444507, steven.imschoot@confederatiebouw.be VLAAMS-BRABANT, Ilse Van Campenhout, 0475/515575, ilse.vancampenhout@confederatiebouw.be WAASLAND, Leen Van Puyenbroeck, 03/7604780, leen.vanpuyenbroeck@confederatiebouw.be WEST-VLAANDEREN, Gerd Decoene, 056/268141, gerd.decoene@confederatiebouw.be NATIONAAL SECRETARIAAT: Ann Cassauwers, 02/5455757, ann.cassauwers@confederatiebouw.be

Bourdeaud’hui wint Schrijnwerk-award De Geraardsbergse schrijnwerker Jo Bourdeaud’hui schoot tijdens de 14e editie van de Schrijnwerk Awards de hoofdvogel af in de categorie ‘Schrijn- en Timmerwerk’. Twee andere leden van de Confederatie Bouw vielen eveneens in de prijzen.

In de Hippodroom in Waregem waren op 23 november zo’n 175 schrijnwerkers aanwezig voor de uitreiking van de veertiende Schrijnwerk Awards, een organisatie van het vakblad Schrijnwerk.

Jo Bourdeaud’hui had zich kandidaat gesteld voor de vakprijs met een project vlakbij de Leie in Deinze. Het Oost-Vlaamse schrijnwerkersbedrijf stond er in voor de zichtbare structuurelementen (gelijmde Kerto-balken en balken en kolommen uit Accoya-hout), de daktimmerwerken en de productie en plaatsing van raamgehelen en deuren.

Jo Bourdeaud’hui poseert met zijn award

De klant eiste een hoge afwerkingsgraad waarbij vooral de knooppunten tussen de verschillende constructie-elementen bijzondere aandacht eisten.

Het winnende project

Nog twee Confederatie Bouw-leden bij winnaars

foto’s: Vakblad Schrijnwerk

Twee andere leden van de Confederatie Bouw vielen eveneens in de prijzen.

Vorsselmans uit Wuustwezel haalde het in de categorie ‘Aluminium’. Vorsselmans realiseerde het aluminium buitenschrijnwerk voor het WZC Hollebeek in Antwerpen.

Reynders NV (Houthalen-Helchteren) won in de categorie ‘Interieur’. De Limburgse aannemer werd beloond voor de plaatsing van het maatschrijnwerk in het hoofdkantoor van Axa. Dit project kwam uitgebreid aan bod in ‘De Vlaamse Schrijnwerker’ van november 2017.

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

7

Dienstverlening

Ontdek de voordelen op confederatiebouw.be

Leden van de Confederatie Bouw weten het beter!

Ieder jaar treden er een hoop nieuwe regels en wetten in werking en dat is dit jaar niet anders. Leden van de Confederatie Bouw zitten op de eerste rij, want zij kregen alle veranderingen of nieuwigheden in hun brievenbus of mailbox. We halen kort enkele belangrijke wijzigingen aan, een gedetailleerde bespreking vindt u in het ledenblad Bouwbedrijf.

Arbeid en sociale relaties

Langere opzegtermijnen bouwvakkers Het merendeel van de arbeiders in de bouw had tot nu toe kortere opzegtermijnen dan de arbeiders in andere sectoren. Maar vanaf 1 januari 2018 verdwijnt dit afwijkende stelsel.

Bouwvakkers aangeworven vanaf 1 januari 2014 vallen dan rechtstreeks in het algemene stelsel. Dat maakt geen onderscheid tussen arbeiders en bedienden. Daardoor worden de opzegtermijnen veel langer.

Op bouwvakkers aangeworven vóór 2014 is vanaf 2018 een overgangsregeling van toepassing. Deze steunt deels op de kortere opzegtermijnen die golden vóór 2014. Op www.confederatiebouw. be staat een gratis tool om de opzegtermijnen te berekenen.

Specifieke lastenverlaging bouw Vanaf 2018 krijgt de bouwsector de bijkomende lastenverlaging waarvoor de Confederatie al jaren pleit bij de regering. De precieze details hierover leest u in het ledenblad Bouwbedrijf.

Zelfstandigen: kortere carenz-periode Tot nu toe kregen zelfstandigen geen uitkering in de eerste maand van een arbeidsongeschiktheid. Vanaf 1 januari 2018 gaat deze carenz-periode naar veertien dagen. Zieke zelfstandigen zullen dus sneller een uitkering ontvangen. Maar het verschil met de werknemers blijft groot. Voor hen is er geen carenz-periode. Zij hebben vanaf dag één van een ongeschiktheid het

8

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

recht op een gegarandeerd loon, betaald door de werkgever.

Verlaging sociale bijdragen – Taxshift Op 1 januari 2018 zakte het tarief van de globale RSZ-bijdrage van 30% naar 25%. Dat is een gevolg van de taxshift.

Daartegenover staat dat de structurele bijdragevermindering verdwijnt.

Maar voor bouwbedrijven blijft het resultaat toch gunstig, omdat de bijdragevermindering voor lage lonen wordt uitgebreid.

Fiscaliteit

Vennootschapsbelasting In 2018 krijgen we een nieuwe vennootschapsbelasting. Het gewone tarief gaat dan van 33% naar 29%.

Maar dit is lang niet de enige wijziging.

De krachtlijnen van de nieuwe regeling vindt u in het ledenblad.

Juridisch

Bescherming persoonsgegevens Op 25 mei 2018 wordt in heel de EU de GDPR van kracht, een Europese verordening op de bescherming van persoonsgegevens. Die is veeleisender dan de huidige privacywet en zal bouwbedrijven dwingen om anders om te gaan met de persoonsgegevens die ze verwerken.

Verzekering tienjarige aansprakelijkheid Elke aannemer is gedurende 10 jaar aansprakelijk voor de gebreken die de stabiliteit en/of stevigheid van het gebouw in gedrang kunnen brengen.

Vanaf 1 juli 2018 komt daar een nieuwigheid bij: de wet van 31 mei 2017 verplicht de aannemer om de tienjarige aansprakelijkheid te verzekeren van de gesloten ruwbouw van gebouwen bestemd voor bewoning, waarvoor een stedenbouwkundige vergunning vereist is.

In het december/januarinummer van het ledenblad Bouwbedrijf worden al deze nieuwigheden, samen met vele andere wijzigingen, in detail besproken.

WIL U MEER WETEN? Leden van de Confederatie Bouw hebben een stapje voor.

Zij zijn als eerste op de hoogte van de laatste veranderingen en nieuwigheden in de bouwsector. Dat gebeurt via de website, een maandblad en een dagelijkse nieuwsbrief. Alle bovenstaande onderwerpen kwamen hierin ruimschoots aan bod. Wil u dat ook? Neem dan contact op met uw lokale Confederatie Bouw: ∙ confederatiebouw.be/oostvlaanderen ∙ confederatiebouw.be/westvlaanderen ∙ confederatiebouw.be/antwerpen ∙ confederatiebouw.be/limburg ∙ confederatiebouw.be/brusselvlaamsbrabant

OOK ZO VAN DE T

BOUW? SC

O P E N WH R I J F I N V I A E RV E N DAG . B E

Zondag 6 mei 2018 initiatief van

sponsors

partners

Eretitels

Eliten van de arbeid gehuldigd Op 19 november werden eretitels uitgereikt aan meer dan 280 mensen die zich jarenlang ingezet hebben voor de bouwsector. Met de eretitels worden ze beloond voor hun professionele inzet en verdiensten Om de vijf jaar huldigt het Koninklijk Instituut der Eliten van de Arbeid mensen die zicht buitengewoon hebben ingezet voor hun beroep. Eind vorig jaar werden 280 mensen uit de bouwsector beloond voor hun jarenlange inspanningen voor het vak. De plechtige ceremonie vond plaats in de Sint-Michielsschouwburg in Etterbeek.

Goud, zilver, brons

Er werden verschillende soorten eretekens uitgereikt. Wie minstens drie jaar lang getuigd heeft van vakbekwaamheid en bijzondere verdiensten voor het vak, kan het bronzen label van Professional krijgen, voor minstens tien jaar inzet is er het zilver van Specialist en om het Expert-label te behalen, is 15 jaar beroepservaring vereist.

10

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

Tijdens de ceremonie op 19 november kregen 14 gelukkigen een bronzen ereteken en 38 een zilveren. 192 Experts ontvingen hun gouden ereteken uit handen van minister van werk Kris Peeters.

Naast de titels van Professional, Specialist en Expert zijn er ook eretitels die voorbehouden zijn aan vakmensen die voorgedragen worden door hun beroepsfederaties. Om ‘Eredeken van de Arbeid’ te kunnen worden, moeten kandidaten tussen 45 en 65 jaar oud zijn en minstens 20 jaar ervaring hebben in hun vak. Ze moeten bovendien de waarden en tradities verpersoonlijken die eigen zijn aan het vak en het moreel en sociaal prestige van hun beroep uitdragen. 21 mensen kregen eind

vorig jaar het halssnoer van Eredeken van de Arbeid overhandigd. 19 anderen ontvingen een brevet van ‘Emeritus Eredeken’.

Kandidaten gezocht

Sinds enkele jaren is er een daling van het aantal mensen dat zich inschrijft om aanspraak te kunnen maken. En dat is een jammere zaak. Willy Imbrechts, commissaris-generaal voor de regering bij het Koninklijk Instituut der Eliten van de Arbeid, kondigde daarom aan dat er de komende jaren inspanningen zullen geleverd worden om het instituut beter bekend te maken. In februari 2018 komt er ook een manifestatie om jongeren warm te maken voor dit initiatief. Het Instituut hoopt daarnaast ook de interesse aan te wakkeren bij vrouwen, want momenteel vormen zij slechts een kleine minderheid van het totale aantal kandidaten.

Meer info: www.iret-kiea.be

Eretitels voor schrijnwerkers Tijdens de uitreiking van de eretitels werden ook verschillende schrijnwerkers gehuldigd. Jan Jacobs, Willy Simoens en Joseph Devilers jr ontvingen de titel van Eredeken. Daarmee werden ze beloond voor hun jarenlange inzet voor de beroepsfederaties voor schrijnwerkers binnen de Confederatie Bouw.

Jan Jacobs (1964) heeft zich zijn hele loopbaan ingezet in het geven van opleidingen voor glazeniers. Als geboren Turnhoutenaar heeft hij het beroep van kindsbeen meegekregen in het bedrijf van zijn vader. Later heeft hij zich gevestigd in Wallonië en is een perfect tweetalig ambassadeur van het beroep. Hij is een gewaardeerd collega en wordt regelmatig door collega glazeniers ingeschakeld voor het uitvoeren van speciale glaswerken. Jan geeft regelmatig les in de centra van IFAPME, CEFOVERRE en SYNTRA en bij leveranciers. Ook voor de federatie van aannemers van glaswerken van de Confederatie Bouw, waar hij ook bestuurslid is, staat hij in voor de opleidingen. Binnen het WTCB is hij ondervoorzitter van het TC Glaswerken en heeft hij meerdere jaren het voorzitterschap tijdelijk waargenomen.

Willy Simoens (1956) uit Wilsele is sinds de jaren ’90 actief binnen de federatie van de schrijnwerkers. In 2016 werd hij verkozen als voorzitter van Confederatie Bouw Vlaamse Schrijnwerkers. Gedreven in het geven van opleiding startte hij ooit zijn carrière als leerkracht.

Glazenier Jan jacobs ontvangt het ereteken

Momenteel zetelt hij nog in de jury van enkele scholen waar hij de jeugd wil motiveren om het schrijnwerkersberoep met fierheid uit te oefenen. Willy Simoens is voorzitter van het Technisch Comité Binnenschrijnwerk en actief in verschillende werkgroepen van het WTCB. Hij is Erevoorzitter van de Confederatie Bouw Vlaamse Schrijnwerkers te Leuven en als bestuurder van Confederatie Bouw Vlaamse Schrijnwerkers de medebezieler van de Vlaamse Houtproef.

Sinds 2016 is Willy Simoens tevens voorzitter van het sectorcomité Bouw van de Hoge Raad van de Zelfstandigen en KMO Joseph Devilers jr (1965) is sinds 2015 voorzitter van de federatie van aannemers van glaswerken, voorzitter van de Confederatie Bouw regio Hainaut in Charleroi en lid van de TC Glaswerken van het WTCB. Gedurende zijn hele carrière heeft hij veel belang gehecht aan de opleiding van de jonge glazeniers. Elk jaar zetelt hij als jurylid voor het eindexamen van de toekomstige glazeniers. Hij is de drijvende kracht achter het opleidingscen-

Voorzitter Willy Simoens wordt gehuldigd.

trum CEFOVERRE in Charleroi. Joseph kocht het bedrijf Aluglaver van zijn vader, investeerde en moderniseerde het machinepark en onderhield op dezelfde manier als zijn vader het contact met het personeel. Hij zet de traditie van het verdedigen van zijn beroep voort in navolging van zijn vader.

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

11

Veiligheid

Als schrijnwerker kom je onvermijdelijk in aanraking met houtstof.

Blootstelling aan houtstof houdt echter enkele risico’s in, waartegen je je best kan wapenen.

Opgepast voor houtstof!

Bij vrijwel alle bewerkingen van hout komt stof vrij. Dat houtstof is echter niet zo onschuldig als het lijkt. “Werkzaamheden waarbij men wordt blootgesteld aan stof van hardhout” zijn niet voor niets opgenomen in de lijst van procedés waarbij kankerverwekkende stoffen vrijkomen. Enkele voorbeelden van hardhout zijn esdoorn, els, kastanje, beuk, kerselaar, eik, rood grenen, palissander, ebbehout en teak.

12

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

Andere gezondheidsrisico’s

Veel houtsoorten bevatten ook stoffen die irriterend zijn voor huid, ogen of slijmvliezen. Grenen, meranti, merbau en iroko kunnen aanleiding geven tot huiduitslag en/of eczeem.

Bij andere houtsoorten als padoek en wengé, kunnen splinters voor flinke ontstekingen zorgen. In sommige gevallen kan de inademing van houtstof zelfs voor braakneigingen of

GRATIS ONDERZOEK NEUSKANKER

Voorwaarden gratis onderzoek

Houtstof zorgt voor een verhoogd risico op neus- of sinuskanker. Elk jaar stelt men in België bij meer dan 100 personen neuskanker vast. Vaak zijn dit ex-houtbewerkers. Ongeveer de helft overleeft deze ziekte niet. Als de ziekte vroeg ontdekt wordt, is er een grote kans op genezing en een kleinere kans op blijvende ernstige letsels. Als voormalige houtbewerker is het daarom van groot belang dat je je tijdig laat onderzoeken op neus- en sinuskanker.

Als schrijnwerker loop je jammer genoeg een verhoogd risico op neus- of sinuskanker. Daarom kunnen ex-houtbewerkers zich gratis laten onderzoeken.

Ex houtbewerkers die: - minstens 55 jaar oud zijn, - minstens 20 jaar in de houtsector gewerkt hebben, - in de privésector, bij een provinciale of gemeente lijke overheid, - en die niet langer actief zijn in de houtsector kunnen zich gratis laten onderzoeken op neuskanker via het Federaal agentschap voor beroepsrisico’s (Fedris), het vroegere Fonds voor de Beroepsziekten.

Om hiervoor in aanmerking te komen, stuur je een ingevuld formulier ‘gratis opsporing van neuskanker’ naar Fedris. Je vindt dit formulier op www.fedris.be.

Vervolgens maak je zo snel mogelijk een afspraak met een neus-, keel- en oorarts (NKO-arts). Fedris bezorgt je zo snel mogelijk een antwoord. Bij een positief antwoord geeft Fedris ook documentatie mee voor de arts. Fedris betaalt dan de kosten voor de raadpleging van de NKO-arts en de endoscopie met of zonder biopsie. Het agentschap betaalt maximaal 2 onderzoeken per persoon en per jaar.

Als de arts neus- of sinuskanker vaststelt, moet je je zo snel mogelijk laten behandelen. De ziekte zal dan ook als beroepsziekte worden erkend. Daarvoor moet de NKO-arts het medische verslag en het resultaat van een biopsie aan Fedris bezorgen.

Meer info op: www.fedris.be

Welke signalen wijzen op neuskanker?

Verschillende symptomen kunnen het gevolg zijn van neuskanker. Uiteraard kunnen deze signalen ook op iets anders wijzen, maar je neemt ze beter ernstig als je lang in de houtsector gewerkt hebt. Herken je één of meerdere van deze symptomen, aarzel dan niet en laat je onderzoeken door een arts.

De symptomen: - een verstopte neus aan één kant zonder duidelijke reden langer dan twee weken, - neusbloedingen zonder je ergens aan gestoot te hebben, - het verminderen of verdwijnen van de reukzin, - bloed in de zakdoek als je je neus snuit.

maagkramp zorgen. Dat is onder andere het geval bij de houtsoort afromosia.

Allergieën als gevolg van blootstelling aan bepaalde houtsoor-

ten komen vrij regelmatig voor. Bekende houtsoorten die een allergie kunnen veroorzaken, zijn onder andere: grenen, western red ceder, iroko, robinia, eik en teak. Naast de gezondheidseffecten kan houtstof ook explosiegevaar veroorzaken.

Afzuigsystemen bestaan in alle vormen en maten.

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

13

Veiligheid

Materialen en technieken

Houtstof komt vrij bij het zagen, frezen, afkorten, schuren en schaven van hout. De hoeveelheid stof is afhankelijk van het materiaal waarmee werknemers werken. Zo komt bij plaatmateriaal zoals mdf meer stof vrij dan bij multiplex of massief hout.

Snel draaiend of bewegend gereedschap verspreidt meer stof dan langzaam bewegend gereedschap. En scherp gereedschap produceert minder stof dan bot gereedschap. Ook bij schoonmaakwerkzaamheden komt doorgaans veel houtstof vrij.

Sommige houtsoorten zijn gevaarlijker dan andere. De tabel hieronder bevat de mogelijke gezondheidsgevolgen van verschillende bekende houtsoorten.

Hoe je beschermen tegen houtstof?

Beschermingsmaatregelen zijn mogelijk op verschillende niveaus. In het ideale scenario bestrijd je het probleem bij de bron en probeer je zo veel mogelijk stofvorming tegen te gaan.

Dat kan bijvoorbeeld door technieken die veel stofvorming veroorzaken, te vervangen door alternatieven die minder stof genereren. Dit is dus een belangrijke factor om rekening mee te houden bij de aankoop van nieuwe machines. Ook kan nuttig zijn om hout kopen dat reeds bewerkt, geschuurd of op de juiste lengte afgekort is. Andere mogelijkheden om stofvorming te beperken, zijn de draaiende machines laten werken op een lager toerental of botte werktuigen slijpen.

Het volledig elimineren van stofvorming is echter een utopie, en dus komt het erop aan om de blootstelling aan het stof zo veel mogelijk in te perken. Daarbij speelt afzuiging een beHERKOMST

Huidontsteking

Neusverkoudheidverschijnselen (rhinitis)

Kortademigheid (astma)

allergische alveolitis

Vuren

Europa, Noord Amerika, Azië

x

x

x

x

x

Grenen

Europa, Azië

Western Red Ceder

Noord Amerika

x

x

x

x

x

x

x

Oregon Pine

x

Noord Amerika

x

x

x

x

Rode Maranti

Azië

x

Alle soorten Eiken

Europa, Noord Amerika, Azië

x

x

x

Azobé

Afrika

x

Merbau/Azelia

Azië

x

x

x

x

Beuken

Europa

x

x

x

x

Balau,Bankirai,Selangbatu

Azië

x

Iroko/Kambala

Afrika

x

x

x

x

x

Ramin

Azië

x

x

x

x

x

Keroewing/Yang

Azië

x

Okoumé

Afrika

x

x

x

x

x

Populieren

Europa

x

x

x

x

Abachi

Afrika

x

x

x

x

Sipo/Sapelli

Afrika

x

Bilinga

Afrika

x

x

x

x

Mahonie

Zuid Amerika

x

x

x

x

x

Teak

Azië

x

x

x

x

x

HOUTSOORT

Oogbindvliesontsteking

Jeuk

Naaldhoutsoorten

Loofhoutsoorten

14

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

x

x

x

Bron: www.arbokennisnet.nl

langrijke rol. Een goede afzuiginstallatie kan veel stof bij de bron reeds afvoeren. Iedere houtbewerkingsmachine moet voorzien zijn van een houtspaander- en stofafzuiging die aangepast is aan het machinetype. Zorg ervoor dat beweegbare afzuigkappen en vangbakken altijd zo dicht mogelijk bij de bron (de plaats waar het houtstof en geluid vrijkomt) geplaatst worden, en indien mogelijk de bron omsluiten. Voor het terugdringen van de blootstelling aan houtstof is het ook van belang om afzuigkappen en vangbakken zo te plaatsen dat zo goed mogelijk gebruik wordt gemaakt van de richting waarin het stof bij de bewerking wordt weggeworpen. De afzuigkap of vangbak moet zich dus bevinden in de verspreidingsrichting van de houtstofstroom. Uiteraard is een regelmatig onderhoud van de afzuigingsinstallatie cruciaal.

Een andere mogelijkheid (of een aanvulling op de afzuiging), is het plaatsen van afschermingen rondom machines die veel stof produceren. De plaatsen waar veel houtstof ontstaat, moeten zo veel mogelijk afgeschermd zijn van de overige werkposten.

Het regelmatig schoonmaken van de werkplaats is een ander belangrijk element. Stofzuigen is hier een betere optie dan vegen, wat meer stof veroorzaakt. Een andere manier om stofontwikkeling tegen te gaan tijdens het schoonmaken, is het bevochtigen van het stof.

Wanneer bovenstaande methoden onvoldoende blijken en blootstelling aan houtstof toch onvermijdelijk is, zijn persoonlijke beschermingsmiddelen noodzakelijk. Halfgelaatsmaskers zijn hier de meest aangewezen middelen. Gebruik bij voorkeur halfgelaatsmaskers met P2 stoffilters. De eenvoudige mondmaskers met een P1 filters bieden onvoldoende bescherming omdat het fijne houtstof door deze filters dringt.

CAMPAGNES ARBEIDSINSPECTIE IN 2018 De arbeidsinspectie (Toezicht Welzijn op het Werk) kondigt ieder jaar haar proactieve acties aan voor het volgende kalenderjaar. Deze acties zijn steeds toegespitst op één of meerdere sectoren. In 2018 zijn er verschillende acties aangekondigd voor de bouwsector.

De inspectie Toezicht Welzijn op het Werk bestaat uit 8 regionale directies. Aan iedere regio wordt gevraagd om een thema te kiezen voor de regionale inspectiecampagnes. Zo zal de inspectie van de regio Antwerpen in 2018 proactief bouwpromotoren controleren op de veiligheid bij bouw-coördinatie.

Naast de regionale campagnes zijn er ook landelijke campagnes. Hierbij werken de arbeidsinspectie en de sociale inspectie samen. Deze inspecties vinden meestal plaats in fraudegevoelige sectoren. Vandaar dat bij de inspecties in de bouwsector veel aandacht uitgaat naar Europese gedetacheerde werknemers.

De inspecties gebeuren steeds volgens een vast stramien. Bij elk bezoek wordt het beleid van de werkgever inzake welzijn nagegaan. Vervolgens wordt de aanpak in elk domein van de welzijnswet overlopen en wordt er dieper ingegaan op het thema gekozen voor de sector. Indien de inspecteurs tekortkomingen of inbreuken vaststellen, zullen ze acties ondernemen. Dit kan gaan van een mondeling of schriftelijk advies, over een waarschuwing tot zelfs het stopzetten van de activiteit indien er echt ernstige tekortkomingen worden vastgesteld.

In 2018 zijn er twee inspecties aangekondigd in de bouwsector: enerzijds de campagne rond het veilig werken op hoogte (deze campagne loopt al verschillende jaren). Anderzijds staat er ook een proactieve inspectiecampagne gepland in de sector van de afbraakwerken.

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

15

Veiligheid

Explosieveiligheid in de schrijnwerkerij In schrijnwerkerijen waar men met hout werkt, is onvermijdelijk ook houtstof aanwezig.

En dus ook het risico op stofontploffingen. De zogenaamde ATEX-regelgeving bevat de belangrijkste voorschriften inzake explosieveiligheid.

Met het begrip ATEX verwijst men naar de Europese ATEX-richtlijnen, die ook omgezet zijn in Belgisch recht.

De naam ATEX is de afkorting van ATmosphère EXplosible (explosieve atmosfeer). De ATEX-richtlijnen bevatten de minimale veiligheidseisen die werkgevers moeten toepassen om voor hun werknemers een gezonde en veilige

werkomgeving te creëren. De ATEX-reglementering omvat twee luiken. Enerzijds is er de ATEX94-reglementering die eisen oplegt aan fabrikanten van materieel dat gebruikt wordt in explosieveilige zones. Deze regels gelden zowel voor ATEX-producten die in de Europese Unie geproduceerd worden, als op producten van elders die hier op

de markt worden gebracht. Anderzijds is er de ATEX 137 reglementering die eisen oplegt aan werkgevers die arbeidsplaatsen hebben waar een explosiegevaarlijke atmosfeer kan heersen.

Werkgeversverplichtingen

Als werkgever heb je verschillende verplichtingen in verband met de bescherming van werknemers tegen explosiegevaar. Eerst en vooral moet je het explosierisico beoordelen voor ieder arbeids- en productieproces (zowel bij het normaal als abnormaal gebruik, inen buitenbedrijfstelling, onderhoud en bedrijfsstoringen). Op basis van deze risicoanalyse moet je vervolgens de gepaste technische maatregelen nemen.

Bij dit proces volg je bij voorkeur de zogenaamde preventiehiërarchie. In eerste instantie tracht je dus explosieve atmosferen te voorkomen. Ook is het belangrijk om zo veel mogelijk ontstekingsbronnen (zowel mechanisch als machinaal) te vermijden.

Verder moet je als werkgever de nodige organisatorische maatregelen treffen, bv. het opleiden van de werknemers, schriftelijke procedures en instructies opstellen om het ontploffingsrisico in te perken, het markeren van de explosiegevaarlijke zones,… Tot slot moet je trachten om de schadelijke gevolgen in te perken in het geval zich toch een ontploffing zou voordoen. Denk hierbij aan explosiebestendige constructies rondom machines, het gebruik van explosiedrukontlasting of -onderdrukking,….

Zonering

Een van de verplichtingen binnen de ATEX-regelgeving is het indelen van het bedrijf in gevarenzones en het opstellen van zoneringsplannen. Afhankelijk van het risico wordt de arbeidsplaats ingedeeld in zone 0, 1 of 2. De classificatie die wordt toegewezen aan

16

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

sche preventiemaatregelen moeten erin opgesomd staan. Het zoneringsplan maakt eveneens deel uit van het explosieveiligheidsdocument. Verder moeten de verantwoordelijkheden van de verschillende aanwezigen (werknemers, contactors,…) opgesomd staan.

Belangrijk hierbij is om op te merken dat bijvoorbeeld in houtateliers meestal niet het ganse atelier als een explosiegevaarlijke zone moet worden beschouwd, maar wel bijvoorbeeld de stofafzuiginstallatie. Bij de periode herkeuring van de elektrische installatie moet ook dit aspect mee in acht worden genomen.

een bepaalde zone, heeft gevolgen voor de apparaten die er mogen worden gebruikt. Hoe hoger het explosierisico in een bepaalde zone, hoe strenger de regels voor de toestellen die er geïnstalleerd en gebruikt zijn. In de gevaarlijkste zones zullen enkel explosieveilige toestellen mogen gebruikt worden.

Voor iedere zone worden vervolgens zoneringstekeningen opgemaakt. Alle zones waar explosiegevaar heerst, moeten bovendien ook aangeduid worden met het pictogram.

Het explosieveiligheidsdocument

Een laatste belangrijke verplichting is het opstellen van het explosieveiligheidsdocument. Dit document bevat een beschrijving van de arbeidsplaats en de procedés en activiteiten die er plaatsvinden. Ook de resultaten van de risicobeoordeling en de daaruit voortvloeiende technische- en organisatori-

Het explosieveiligheidsdocument kan worden ingedeeld in drie hoofdstukken: - een beschrijving van de arbeidsplaatsen, procedés, gebruikte stoffen en parameters; - de resultaten van de risico-inschatting en -beoordeling; - de getroffen maatregelen op het vlak van bescherming tegen explosiegevaar (de verwezenlijking en de coördinatie van deze maatregelen).

Goedkoop werkt ook

Niet alle maatregelen om het explosiegevaar te vermijden hoeven veel geld te kosten. Meestal kan met zeer eenvoudige middelen al heel wat worden bereikt.

Zo weet men al lang dat de belangrijkste schade bij stofexplosies wordt veroorzaakt door liggend stof. Een degelijk en regelmatig onderhoud van het atelier is daarom al een zeer belangrijke preventiemaatregel.

MACHINEVEILIGHEID BIJ HOUTBEWERKINGS- EN MEUBELMACHINES De Nederlandse arbeidsinspectie (Inspectie SZW) heeft op haar website een tool die een overzicht geeft van de meest voorkomende veilige en onveilige situaties bij veelgebruikte houtbewerkingsmachines.

Op deze virtuele werkvloer vind je onder andere een tafelfrees, afkortzaag, vandiktebank, lintzaagmachine, pennenbank, vlaktebank en cirkelzaagmachine. Bij iedere machine staat een korte toelichting met de meest voorkomende veilige en onveilige situaties. Je vindt de virtuele werkplaats via deze link: www.veiligvakmanschap.nl

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

17

Energiezuinig bouwen

Vlaanderen introduceert nieuwe EPB-eis: het S-peil Vlaanderen voert dit jaar een nieuwe indicator in voor de energetische kwaliteit van de gebouwschil van nieuwbouwwoningen: het S-peil. Het is de opvolger van het vroegere K-peil.

Het S-peil of ‘schilpeil’ vervangt vanaf 2018 het K-peil in de EPB-eisen voor nieuwe woningen. Dit jaar moet de gebouwschil van een nieuwbouwwoning S31 halen. Vanaf 2021 daalt het S-peil verder tot S28. Ook het maximale E-peil moet vanzelfsprekend gehaald worden.

Verschuiving

De reden voor de introductie van het S-peil schuilt in het feit dat het oude K-peil te veel de nadruk legde op technieken en niet op de beperking van de energiebehoefte. Het K-peil gaf geen accuraat beeld van de kwaliteit van de gebouwschil (dak, muren, ramen,…). Het hield geen rekening met de luchtdichtheid, alleen met de U-waarden, de bouwknopen en de compactheid. Daardoor bevoordeelde het K-peil grotere gebouwen en waren kleine gebouwen benadeeld.

S-peil samengevat

Het S-peil integreert een groot aantal aspecten. Het omvat de energiebehoefte die de gebouwschil creëert voor ruimteverwarming én voor koeling. De behoefte voor verwarming hangt af van de warmtetransmissie door muren, vensters en bouwknopen, maar ook van de verliezen doordat de gebouwschil niet perfect luchtdicht is.

Met de verluchting (de ‘hygiënische ventilatie’ door een installatie) houdt het S-peil geen rekening. De gebouwschil heeft daarop in principe geen invloed.

De energiebehoefte voor koeling hangt eveneens af van de transmissie en de ventilatie, en daarnaast van de zon (de ‘zonnewinsten’).

In plaats van compactheid hanteert het S-peil de vormefficiëntie, een indicator van de mate waarin de verliesoppervlakte van een wooneenheid afwijkt van het ideaal. Dat ideaal is een bol.

Die vorm heeft namelijk de kleinst mogelijke oppervlakte in verhouding tot het volume. Door deze keuze werkt men in het S-peil de discriminatie van kleinere woningen weg.

Andere belangrijke verschillen

- Een K-peil moest berekend worden voor het hele gebouw, het S-peil wordt berekend per wooneenheid. In een flatgebouw moet elke flat dus S31 halen. De mindere energieprestaties van een penthouse met gigantische ramen zaten vroeger verborgen in het K-peil van het hele gebouw. Nu komen ze aan de oppervlakte.

- Het K-peil hield rekening met warmteverliezen naar de buitenomgeving en naar aangrenzende onverwarmde ruimten

18

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

(AOR). Het S-peil voegt daaraan de verliezen naar aangrenzende verwarmde ruimten (AVR) toe.

Beter bouwen

Door de invoering van het S-peil komt de kwaliteit van de gebouwschil meer op de voorgrond. Het nieuwe S-peil geeft de zuivere isolatie- en ventilatiewaarde van de schil van een woning weer (muren, ramen, dak,…). Zuinige installaties en hernieuwbare energie blijven belangrijk om een laag E-peil te halen. Maar een minder dan optimale gebouwschil compenseren met installaties, dat wordt zeer moeilijk.

De gevolgen? Het ontwerp van nieuwe woningen moet van in het begin rekening houden met de eisen gesteld door S31. De Vlaamse overheid zelf zegt dat de vormefficiëntie en de verhouding tussen glas- en vloeroppervlakte cruciaal zijn. Als de opdrachtgever dan toch grote ramen wil, is driedubbel glas een noodzaak.

Maar de luchtdichtheid is de derde cruciale factor, aldus de overheid. Aannemers die ingrepen aan de gebouwschil uitvoeren, kunnen zich dus geen slordigheden meer permitteren. Een luchtdichtheidstest zal nodig zijn voor een voldoende laag S-peil.

Wat bij inbreuken?

Als niet voldaan is aan de S-peileis, kan dat leiden tot een boete voor de aangifteplichtige van de wooneenheid. De boete bedraagt 1,5 euro per afwijking van 1 kWh. Als de verslaggever het S-peil niet waarheidsgetrouw rapporteert in de EPB-software, kan dat leiden tot een boete voor de verslaggever.

Belangrijke rol voor schrijnwerk in nieuwe S-peil

Door de introductie van het S-peil in Vlaanderen wordt de rol van het schrijnwerk veel belangrijker bij nieuwbouwprojecten.

Luchtdichtheid wordt immers belangrijker dan ooit.

Glaswerken

Binnen de sector van de glazeniers bestaat de vrees dat de nieuwe regels grote gevolgen gaan hebben voor de beglaasde oppervlakte van gebouwen. Ramen vormen namelijk steeds een zwakke plek in de thermische schil. Wie grote ramen laat plaatsen, kan het S-peil enkel binnen de perken houden door te kiezen voor driedubbele beglazing, maar zelfs dan blijft het bij grote beglaasde oppervlakten moeilijk om de opgelegde S-peilen te behalen. Ook de oriëntatie van de ramen wordt veel belangrijker dan voordien.

De keuze voor kleinere ramen lokte felle kritiek uit, en niet alleen bij de Confederatie Bouw – Aannemers Glaswerken. Het Verbond van de Glasindustrie wees er in een reactie op dat het net interessant kan zijn om de beglaasde oppervlakte te vergroten. Met de keuze van het juiste glas kan de energetische balans van het gebouw aanzienlijk verbeterd worden. De verwarmingsbehoefte kan drastisch dalen dankzij de gratis zonnewarmte; de ruime aanvoer van natuurlijk licht vermindert de behoefte aan kunstverlichting aanzienlijk en verhoogt het visueel comfort; koelingsystemen kunnen vermeden worden en toch kan het thermisch comfort gegarandeerd worden door een goede keuze van de zontoetredingsfactor, aangepast aan de situatie.

Luchtdichtheid

Onder de nieuwe regels neemt ook belang van correcte aansluitingen van deuren en ramen aan muren toe. Luchtdichtheid is immers een doorslaggevend element in de berekening van het S-peil, aangezien de effecten van luchtdichtheid zowel in de zomer- als in de wintermaanden een aanzienlijke winst opleveren.

Ramen en deuren zijn noodzakelijk voor de leefbaarheid van een woning, maar ze vormen tegelijk een noodzakelijk kwaad aangezien ze altijd voor veel meer warmteverlies zorgen dan een goed geïsoleerde wand. Moderne raamprofielen zijn veel beter geïsoleerd dan vroeger en vormen reeds een stap in de goede richting, maar ramen en deuren blijven desondanks zwakke punten in de thermische schil.

Om het negatieve effect van ramen en deuren binnen de perken te houden, moeten deze bouwelementen zo goed mogelijk aansluiten aan de schil. Cruciaal is dat ze perfect in het vlak van de thermische schil geplaatst worden. De Technische Voorlichting nr. 255 “Luchtdichtheid van gebouwen” bevat de belangrijkste

principes die kunnen zorgen voor goede luchtdichtheidsprestaties.

Schrijnwerk in de ruwbouw

Voor deuren is de aansluiting met de dorpel een belangrijk aandachtspunt. Die kan men voorzien van een guillotineplint of een borstelvoeg. Nog beter is het gebruiken van een onderregel met een aanslag.

Voor een luchtdichte aansluiting tussen ruwbouw en het schrijnwerk bestaan er verschillende methodes. In de Technische Voorlichting geeft men meer toelichting bij de volgende types aansluitingen: verlijmde aansluitingsstroken, in pleister ingebedde aansluitingsstroken, omkasting en pleisterstop en soepele voeg.

Aansluitingen van een hellend dak met gevels

De aansluiting van het hellend dak met de gevels is een ander belangrijk aandachtspunt voor de luchtdichtheid van een gebouw. De TV 251 is het basisdocument over de thermische isolatie van hellende daken. In de technische voorlichting worden alle aansluitingen van daken op de gevel besproken. Denk maar aan aansluitingen van een dak op de nokbalk, de gordingen of de puntgevel. Maar ook aansluitingen van het dakschild op de gevelmuur en dakdoorvoeren komen aan bod.

Houtskeletbouw

Houtbouwers weten als geen ander dat luchtdichtheid bij houtskeletbouw een must is. De bouwmethode biedt het grote voordeel dat er door de plaatsing van voorzetwanden heel wat doorboringen beperkt worden. De sleutel tot een goede luchtdichtheid ligt echter ook grotendeels bij een goed doordacht ontwerp. Cruciaal is het aanbrengen van wachtstroken, bijvoorbeeld bij de aansluiting van de gevel op de dwarsmuren. Ook de muurvoet is bij houtskeletbouw een erg belangrijke plaats om rekening te houden met de luchtdichtheid.

Zonwering

Ook zonwering wint aan belang in het nieuwe S-peil. Door te kiezen voor zonwerende beglazing of door zonwering aan te brengen aan de binnen- of buitenzijde van de ramen (screens rolluiken, lamellen), kan men vermijden dat de binnentemperatuur te fel stijgt in de zomermaanden. Dat moet er dan weer voor zorgen dat de energiekost van de koeling daalt.

CONFEDERATIE BOUW LUIDT ALARMBEL De Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) heeft meteen na de bekendmaking van het nieuwe S-peil aan de alarmbel getrokken. Niet alleen dreigen de S-peilen nieuwe woningen 1 tot 2 % duurder te maken, die nieuwe voorschriften werden bovendien ook veel te snel doorgevoerd. S31 vanaf dit jaar, S28 vanaf 2021. De VCB is voorstander van een meer realistische S38 vanaf dit jaar en eventueel, na een evaluatie, S35 vanaf 2021.

De bouw kreeg ook te weinig tijd om zich voor te bereiden op S31. Dat S-peil is niet alleen te laag, het werd dan ook nog eens abrupt ingevoerd. Intussen aarzelt de Vlaamse regering energie-eisen op te leggen aan de bestaande woningen. Toch ligt daar een grote kans om de CO2-uitstoot terug te dringen.

De VCB vraagt daarnaast ook een grondig onderzoek om na te gaan of het S-peil de beoogde doelen wel zal halen. Weegt de energiebesparing wel op tegen de extra energie die nodig is voor de productie van nieuwe isolatiematerialen?

Ook de beroepsfederatie van de glazeniers, de Confederatie Bouw – Aannemers Glaswerken, is niet te spreken over de nieuwe regeling. De federatie betreurt dat ze niet gehoord werd tijdens het uitwerken van het nieuwe S-peil. Bovendien is de trend naar kleinere ramen geen goede evolutie voor de bewoners van de huizen.

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

19

PREMIES 2018 TOTAALRENOVATIEBONUS:

binnen 5 jaar minstens 3 nieuwe investeringen uitvoeren uit volgende lijst:

1.

2.

3.

4.

Dak- of zoldervloerisolatie Spouw, buitenisolatie, of binnenisolatie Beglazing

EXTRA BONUS BIJ: 3 MAATREGELEN: € 1250 4 MAATREGELEN: € 1750 5 MAATREGELEN: € 2750 6 MAATREGELEN: € 3750 7 MAATREGELEN: € 4750

Vloerisolatie

5. Warmtepomp 6. Zonneboiler 7. Ventilatiesysteem

1. DAK

∙ Aannemer: €6/m², R-waarde: min. 4,5 m²K/W ∙ Doe-het-zelf: €3/m², R-waarde: min. 4,5 m²K/W

6. ZONNEBOILER

€550/m², max. €2750, max. 40% van factuur.

Certificaat van bekwaamheid

3. BEGLAZING

€10/m² U-waarde: max. 1,1 W/m²K

2. MUUR

5. WARMTEPOMP

∙ Na-isolatie spouwen: €5/m² (STS 71-1) ∙ Na-isolatie muur buitenzijde: €15/m², R-waarde min. 3,0 m²K/W ∙ Na-isolatie muur binnenzijde (certificaat van bekwaamheid): €15/m², R-waarde min. 2,0 m²K/W

max 40% van factuur: certificaat van bekwaamheid ∙ Geothermische warmtepomp: €4000 ∙ Lucht-waterwarmtepomp: €1500 ∙ Hybride lucht-waterwarmtepomp: €800 ∙ Lucht-luchtwarmtepomp: €300

4. VLOERISOLATIE

€6/m² R-waarde: min. 2,0 m²K/W

VOOR WIE:

De premies zijn enkel geldig voor een bestaande woning,  wooneenheid of woongebouw, aangesloten op het elektriciteitsnet vóór 01/01/2006 of met een aanvraag van de stedenbouwkundige vergunning vóór 1/1/2006 én zonneboiler: zijn enkel geldig voor een bestaande  Warmtepomp woning, wooneenheid of woongebouw, aangesloten op het elektriciteits net vóór 01/01/2014 of met een aanvraag van de stedenbouwkundige vergunning vóór 1/1/2014

MEER INFO?

www.energiesparen.be

VRAGEN?

Contacteer de energiecel van de VCB: Bertrand Waucquez (bertrand.waucquez@vcb.be) of Tim Van Helden (tim.vanhelden@vcb.be)

Dıamond Board Gipsplaat Briljant in alle opzichten.

• • • • • •

Grote sterkte Stootvast Vochtwerend Sterke akoestische prestaties Brandwerend Flexibel

HT

W

ER EN D

T

FLE X

VO C

D EN ER

123722_ADV_plaatser_186x128-NL.indd 1

Knauf Dıamond Board

DW

www.knauf.be/diamondboard

AN

• Verwerkt even vlot als een klassieke gipsplaat • Duurzame afwerking en kostenefficiënt • Voor alle bouwtoepassingen: Utiliteitsbouw: winkels, kantoren, ziekenhuizen, scholen, sportcentra, evenementenhallen, ... - Gemengde woonprojecten - Particuliere woningen - Houtskeletbouw - Nieuwbouw en renovatie, ...

• Sinds jaren een vaste waarde

BR

1 plaat, 6 kwaliteiten, honderden toepassingen.

Zonder meerkosten in plaatsing en afwerking

AS TV OO ST

I BE L

GROTE STERKTE

AKOESTISCH

PART OF THE SOLUTION

22/08/17 14:46

De FELDER-topmodellen voor de hoogste eisen in ambacht, bedrijf en industrie!

K940X Formaatzaag ▪ De juiste machine voor elk budget ▪ Absolute betrouwbaarheid voor professioneel gebruik ▪ Uitstekende verwerking en heel hoge productiestandaards

Tema n.v.

Vosseschijnstraat 20 B-2030 ANTWERPEN Direct info +32/(0)3/541.64.74 www.felder.be

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

21

WTCB - TC Akoestiek TC Akoestiek

In het WTCB­Tijdschrift 2001/1 werden de akoesti­

Akoestische renovatie van houten vloeren

In het WTCB­-Tijdschrift 2001/1 werden de akoesti­sche prestaties van houten vloeren sche prestaties van houten vloeren reeds uitgebreid reeds uitgebreid geanalyseerd. In voorliggend artikel gaan we dieper in op enkele geanalyseerd. In voorliggend artikel gaan we dieper in courante en vernieuwende oplossingen om deze prestaties te verbeteren teneinde een op enkele courante en vernieuwende oplossingen om normaal of een verhoogd akoestisch comfort tussen woningen te behalen. deze prestaties te verbeteren teneinde een normaal of een verhoogd akoestisch comfort tussen woningen te behalen.

Akoestische renovatie van houten vloeren

De lucht- en contactgeluidsisolatie van vloeren vaak in verbinding met vertitraditionele houten vloeren is vaak cale, zware metselwerkwanden. Wanzeer zwak. Wanneer deze vloeren twee neer deze vloeren echter gerenoveerd woningen scheiden, zullen hun presworden met het oog op een akoestitaties nagenoeg steeds ontoereikend sche verbetering, wordt de maximaal De luchten contactgeluidsisolatie van ren haalbare vaak in luchtgeluidsisolatie verbinding met verticale, zijn om aan de huidige eisen uit de beperkt traditionele houten norm vloeren is vaak zeer tezware metselwerkwanden.

Wanneer deze akoestische NBN S 01-400-1 door de flankerende geluidstransmiszwak. Wanneer deze vloeren tweevan wo-derge-vloeren gerenoveerd worden voldoen. De geluidsisolatie sie echter via deze wanden (zie pijl met F-f in ningenlijke scheiden, hun prestaties op een akoestische verbetering, vloeren zullen kan gelukkig wel aanzienlijkhet oog onderstaande afbeelding).

Dit is te nagenoeg steeds worden ontoereikend zijn omvloer-wordt de maximaal haalbare luchtgeverbeterd door verhoogde wijten aan het grote massaverschil beperkt door de aan de systemen huidige eisen de akoestische en/ofuit verlaagde plafondsys-luidsisolatie tussen deze vloeren enflankerende de dragende temenS uit01-400-1 te voeren. van degeluidstransmissie wanden (zie WTCB-Tijdschrift 2001/1). via deze wanden (zie norm NBN teAfhankelijk voldoen. De randvoorwaarden (bv. plaats, budget, Omineen normaal akoestisch comfort pijl F-f onderstaande afbeelding).

Dit geluidsisolatie van dergelijke vloeren kan eigendom …) komen deze oplossingen te behalen, moeten doorlopende is te wijten aan het grote massaverschil gelukkig wel aanzienlijk verbeterd worsoms echter niet in aanmerking.

Daaromtussen massieve wanden waarvan de wanopperden door verhoogde vloersystemen en/of deze vloeren en de dragende heeft het WTCB in het kader van vervlaktemassa kleiner is dan deze van den (zie WTCB-Tijdschrift 2001/1). verlaagde plafondsystemen uit te voeren. schillende projecten (AH+, STAR, Do-It uit 30 cm dikke baksteen bestaande Om een normaal akoestisch comfort Afhankelijk van de randvoorwaarden Houtbouw …) en in samenwerking met wanden (m.a.w. 390 kg/m²), op minte behalen, moeten doorlopende mas(bv. plaats, budget, eigendom …) komen diverse fabrikanten in zijn akoestische stens één verdieping voorzien worsieve wanden waarvan de oppervlakdeze oplossingen soms echter niet in laboratorium een aantal uitgebreide den van een akoestisch efficiënte temassa kleiner is dan deze van uit aanmerking.

Daarom heeft het WTCB meetcampagnes gevoerd om hiervoor voorzetwand (∆R w ≥ 12 dB, zie de cm dikke baksteen bestaandeWanneer wanin het kader van verschillende innovatieve oplossingenprojecten te vinden. 30 WTCB-Dossiers 2013/4.14). den men (m.a.w.

390 kg/m²), op minstens (AH+, STAR, Do-It Houtbouw …) en een verhoogd akoestisch comfort één beoogt, verdieping worden van in samenwerking met diverse fabrikanmoetvoorzien er op beide verdiepingen ten in zijn laboratorium een een een akoestisch efficiënte voorzetwand dergelijke voorzetwand geïnstal1 akoestische De lucht­ en aantal uitgebreide meetcampagnes ge≥ 12 dB, zie de WTCB-Dossiers leerd worden. contactgeluidsisolatie van (∆Rw

rende geluidstransmissie een minder belangrijke rol en is de directe transmissie doorslaggevend. Bijgevolg kan een vloersysteem louter op basis van zijn in het laboratorium aangetoonde ten vloeren betreft, speelt de flankecontactgeluidsisolatieprestatie geserende geluidstransmissie een minder lecteerd worden.

belangrijke rol en is de directe transmissie doorslaggevend. Bijgevolg kan een vloersysteem louter op basis van zijn in 2 Innovatieve oplossingen het laboratorium aangetoonde contact2.1 Bij vloeren metgeselecteerd zichtbare worgeluidsisolatieprestatie draagbalken den. menoplossingen enkel langs de boven2 Wanneer Innovatieve

zijde kan ingrijpen, dan is het voor een basisvloer metmet zichtbare draagbalken 2.1 Bij vloeren zichtbare draagbalpraktisch onmogelijk om te voldoen aan ken de eisen voor een normaal akoestisch Wanneer men enkel langs de bovenzijde comfort tussen woningen. Wanneer men kan ingrijpen, dan is het voor een basisdaarentegen enkel langs onder kan vloer metdan zichtbare draagbalken prakwerken, heeft men de mogelijkheid tisch onmogelijk om te voldoen aan om een volledig onafhankelijk verlaagd deplafond eisen te voor een normaal akoestisch plaatsen en dit, door middel comfort woningen.

Wanneer van een tussen bijkomende balkenlaag (zie men daarentegen enkel langs regelwerk. onder kan afbeelding 1) of een metalen In voorkomend wel een houteninnovatieve vloeren oplossinvoerd om hiervoor 2013/4.14). Wanneer men een verhoogd werken, dan heeftgeval men zal de men mogelijkheid bevredigend akoestisch comfort kunWat de contactgeluidsisolatie van hougen te vinden. akoestisch comfort beoogt, moet er op om een volledig onafhankelijk verlaagd nen bereiken. vloeren betreft, speelt de flankeIn oude woningen staan de houtenbeideten verdiepingen een dergelijke voorplafond te plaatsen en dit, door middel

1 De lucht- en contactgeluidsisolatie van houten vloeren In oude woningen staan de houten vloe-

zetwand geïnstalleerd worden.

Wat de contactgeluidsisolatie van hou-

van een bijkomende balkenlaag (zie afbeelding 1) of een metalen regelwerk.

In voorkomend geval zal men wel een

1 2

3 4 5

1 | Vloeropbouw met een onafhankelijk verlaagd plafond op een bijkomende balkenlaag waarmee

1. 22 mm dikke OSB-plaat op bestaande balken 2. Plenum ≥ 40 cm gevuld met ≥ 20 cm minerale wol 3. Bijkomende balkenlaag, trillingsontkoppeld van de wand via elastische pads 4. ≥ 25 mm steenslag (zonder deze laag kan men een normaal akoestisch comfort behalen) 5. Twee 15 mm dikke brandwerende gipsplaten (geen contact met de wand en de balkschoenen)

men een verhoogd akoestisch comfort kan bereiken.

1 | Vloeropbouw met een onafhankelijk verlaagd plafond op een bijkomende balkenlaag waarmee men een verhoogd akoestisch comfort kan bereiken.

30

22

WTCB-Contact 2017/4 De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

TC Akoestiek

TC Akoestiek

1 2 13 2 3 4 5 46 5 6 2 | Vloeropbouw met een bijkomende trillingsontkoppelde balkenlaag op houten klossen waarmee een normaal akoestisch comfort behaald kan worden.

1. 18 mm dikke multiplex-plaat en 22 mm dikke OSB-plaat (geen contact met de bestaande balken) 2. Nieuwe balken op 15 mm dikke 1. 18 mm dikke multiplex-plaat en elastomeerpads op klossen, aange22 mm dikke OSB-plaat (geen bracht tussen de bestaande balken de bestaande balken) 3. contact Plenum met ≥ 20 cm volledig gevuld 2. Nieuwe balkenwol op 15 mm dikke met minerale op klossen, aange4. elastomeerpads Brandwerende platen op L-profielen bracht de bestaande tussen tussen de bestaande balken balken 3. ≥ 20 cm 5. Plenum Bestaande balkenvolledig gevuld minerale wol bestaande uit 6. met Bestaand plafond 4. Brandwerende pleisterwerk opplaten latjes op L-profielen tussen de bestaande balken 5. Bestaande balken 6. Bestaand plafond bestaande uit pleisterwerk op latjes

2 | Vloeropbouw met een bijkomende trillingsontkoppelde balkenlaag op houten klossen waarmee een normaal akoestisch comfort behaald kan worden.

2 | Vloeropbouw met een bijkomende trillingsontkoppelde balkenlaag op houten klossen waarmee

een normaal akoestisch comfort behaald kan worden.

bevredigend akoestisch comfort kunnen bereiken.

2.2 Bij plafonds uit pleisterwerk op latjes 2.2 Bij plafonds uit pleisterwerk op latjesIn herenhuizen bestaan de plafonds 2.2 Bij plafonds uit pleisterwerk In herenhuizen bestaan deopplafonds vaak vaak uit latjes, waarvan op pleisterwerk latjes uit pleisterwerk opkan latjes, waarvan de 20 de massa sterk variëren (van zo’n tot 60 kg/m²) naargelang van de dikte massa sterk kan variëren (van zo’n 20 tot In herenhuizen bestaan de plafonds en het type van de pleister of de mortel.

60 kg/m²) de dikte en vaak uitnaargelang pleisterwerkvan op latjes, waarvan het type van de pleister of de mortel. de massa sterk kan variëren (van zo’n 20 Indien er bij dergelijke tot 60 kg/m²) naargelangvloerconstrucvan de dikte ties enkel langs boven ingegrepen kan Indien er type bij dergelijke vloerconstrucen het van de pleister of de mortel. worden, dan kan men een normaal ties enkel langs boven ingegrepen kan akoestisch comfort door een worden, dan kan menbereiken een normaal Indien er bij dergelijke vloerconstrucontkoppeld vloersysteem uit te ties enkel langs boven ingegrepen akoestisch comfort bereiken door voeren, eenkan bijvoorbeeld op basis van bijkoworden, dan kan men eeneen normaal

Wanneer men langs beide zijden aanpassingen kantrillingsontkoppelde doorvoeren, dan kan men een mende balkenlaag verhoogd akoestisch comfort bekomen (zie afbeelding 2). door een ‘zwaar’ zwevend vloersysteem te combineren met langs een bijkomend afhanWanneer men beide zijden aanmende trillingsontkoppelde balkenlaag gend plafond (ziedoorvoeren, afbeelding 3). passingen kan dan kan men (zie afbeelding 2). een verhoogd akoestisch comfort bekoTen slotte we zwevend te benadrukken men door wensen een ‘zwaar’ vloersysWanneer men langs beide zijden aanteem te combineren met een bijkomend datpassingen er voor alle hier voorgestelde oploskan doorvoeren, dan kan men afhangend (zie afbeelding 3). singen voorafplafond een stabiliteitsstudie en een verhoogd akoestisch comfort beko-

een brandveiligheidsanalyse uitgevoerd men door een ‘zwaar’ zwevend vloersysTen te slotte wensen we benadrukken dient teem teworden. combineren metteeen bijkomend

dat er voor alle hier voorgestelde oplosafhangend plafond (zie afbeelding 3). singen vooraf een stabiliteitsstudie L. De Geetere, dr. ir., afdelingshoofd, en een brandveiligheidsanalyse uitgevoerd afdeling Akoestiek, WTCB Ten slotte wensen we te benadrukken dient te worden. dat er voor alle hier voorgestelde oplos-❙

Dit artikel werd opgesteld in het kader van de Technologische Dienstverlening L. De Geetere, dr. ir., afdelingshoofd, ‘Duurzaam bouwen en duurzame afdeling Akoestiek, WTCB ontwikkeling’, gesubsidieerd door InnovIRIS, enopgesteld van het project Dit artikel werd in het kader van de L. De Geetere, dr. ir., afdelingshoofd, ‘Innovatieve details in de binnenTechnologische Dienstverlening ‘Duurzaam afdeling Akoestiek, WTCB afwerking’, gesubsidieerd doorontwikkeling’, het bouwen en duurzame VLAIO. gesubsidieerd door InnovIRIS, en van Dit artikel werd opgesteld in het kader van de het project ‘Innovatieve details in de binnenTechnologische Dienstverlening ‘Duurzaam afwerking’, gesubsidieerd door het VLAIO. Bron: WTCB Contact 2017/04 bouwen en duurzame ontwikkeling’, gesubsidieerd door InnovIRIS, en van het project ‘Innovatieve details in de binnenafwerking’, gesubsidieerd door het VLAIO.

1. Drie 10 mm dikke vezelversterkte gipsplaten (*) 2. 10 mm dikke minerale wol met een singen vooraf een stabiliteitsstudie en hoge densiteit een brandveiligheidsanalyse uitgevoerd 1.

10 mm vezelversterkte 3. Drie 18 mm dikkedikke OSB-plaat op balken dient te worden. ❙ gipsplaten (*) ≥ 45 cm hart-op-hart 2. minerale wol met een 4. 10 mm Plenum dikke ≥ 17 cm 1 2 3 densiteit 5. hoge Bestaand plafond bestaande uit 3. 18 mm dikkeopOSB-plaat pleisterwerk latjes op balken hart-op-hart 6. ≥ 45 cm Plenum gevuld met minstens 8 cm 4. Plenum ≥ 17 cmwol 1 dikke minerale 2 3 5. plafond bestaande 7. Bestaand Dubbel stalen regelwerk aan uit akoespleisterwerk op latjes (*) tische plafondhangers 6. gevuld met 8 cm 8. Plenum Twee 12,5 mm dikkeminstens akoestische dikke minerale gipsplaten (*) wol 7. Dubbel stalen regelwerk aan akoesplafondhangers (*) (brandwe(*) tische Bij gebruik van klassieke 4 8. Twee dikke rende)12,5 mm gipsplaten aan akoestische een dubbel gipsplaten (*) stijve plafondhangers regelwerk met wordt er doorgaans een normaal 5 (*) Bij gebruik van klassieke (brandweakoestisch comfort bereikt.

Dit is 6 4 rende) aan een dubbel ook hetgipsplaten geval wanneer slechts regelwerk met stijve plafondhangers twee vezelversterkte gipsvloerplaten 7 wordt er doorgaans eenmet normaal gecombineerd worden het in de 5 8 akoestisch bereikt.

Dit is afbeelding comfort voorgestelde verlaagde 6 ook het geval wanneer slechts plafond.

3 | Systeem bestaande uit een ‘zware’ zwevende vloer en een afhangend akoestisch plafond twee vezelversterkte gipsvloerplaten waarmee men een verhoogd akoestisch comfort kan behalen. 7 gecombineerd worden met het in de 8 afbeelding voorgestelde verlaagde 3 | Systeem bestaande uit een ‘zware’ zwevende vloer en een afhangend akoestisch plafond waarmee men een verhoogd akoestisch comfort kan plafond.

3 | Systeem bestaande uit een ‘zware’ zwevende vloer en een afhangend akoestisch plafond behalen. waarmee men een verhoogd akoestisch comfort kan behalen.

WTCB-Contact 2017/4 31

ontkoppeld vloersysteem uit te voeren, akoestisch door een bijvoorbeeld op comfort basis vanbereiken een bijkomenontkoppeld vloersysteem uit te de trillingsontkoppelde balkenlaagvoeren, (zie bijvoorbeeld op basis van een bijkoafbeelding 2).

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

23

WTCB-Contact 2017/4 31

Mobiele wanden

ARhus presenteert eerste verticale vouwwand van België Het Roeselaarse kenniscentrum ARhus pakte eind vorig jaar uit met een opmerkelijke nieuwigheid: een verticaal inklapbare glazen vouwwand. Funktie & Dekoratie Systems (FDS) uit Drongen, lid van de Confederatie Bouw – Vlaamse Schrijnwerkers plaatste de zogenaamde ‘Skyfold’, een primeur voor ons land.

In het ARhus, het nieuwe Albrecht Rodenbach open kenniscentrum in Roeselare, werd een tussenverdieping vlakbij de ingang omgevormd tot een polyvalente ruimte: de ARgora-conferentiezaal.

De 350m³ grote ruimte biedt plaats aan 180 aanwezigen en kan voor tal van activiteiten gebruikt worden: van traditionele lezingen, over workshops, tot optredens. Er zijn verschillende voorzieningen aangebracht die het mogelijk maken om het gebouw in verschillende kleinere delen op te splitsen, in functie van de activiteit die er op dat ogenblik plaatsvindt.

Om de conferentiezaal af te schermen van de inkomhal, greep men naar een creatieve oplossing: een verticaal in-

24

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

klapbare vouwwand die onzichtbaar weggewerkt zit in het plafond, een primeur voor België. Het voordeel hiervan?

Dankzij deze wand kan men de ARgora-conferentiezaal zowel als een open ruimte als gesloten zaal gebruiken. De wand is bovendien geluidswerend, zodat de aanwezigen in de zaal geen hinder ondervinden van het geroezemoes in de inkomhal wanneer de wand uitgevouwd is.

Multifunctionele vouwwand

“Er waren verschillende redenen waarom de mensen van ARhus voor dit systeem kozen”, vertelt Alain Ronse van FDS. “Men zocht een mobiele wand die elektrisch kon bediend worden, geluiddempend was en die automatisch

zou wegschuiven bij brand, zodat de luchtcirculatie verzekerd blijft en het rookafzuigsysteem zijn werk kan doen.

De bouwheer en architect overwogen verschillende opties, tot hun oog op de Skyfold viel. Dat is een Canadees systeem van vouwwanden dat aan al deze eigenschappen voldoet. Er was nog nooit eerder een Skyfold-wand geplaatst in België, en dus hebben wij met FDS het Canadese moederbedrijf gecontacteerd.

Zo ging de bal aan het rollen”.

Skyfold beschikt over verschillende soorten wanden die allen verticaal inklapbaar zijn. Het systeem biedt enkele voordelen ten opzichte van de traditionele mobiele wanden. Eerst en vooral is er de snelheid:

Skyfold in het ARhus: Aannemer: FDS Architect: Jo Baeke – B2Ai Architecten

in enkele minuten is de wand opgesteld of ingeklapt. Aangezien de opgeklapte wand onzichtbaar in het plafond dichtplooit, gaat er geen opslagruimte verloren wanneer de wand niet gebruikt wordt. Bovendien hoeft meen geen wanden te verslepen en daardoor is men ook verzekerd dat de gloednieuwe parketvloer (meer daarover in Parket/Parquet van mei 2017, nvdr.) niet beschadigd raakt. Daarnaast zijn de Skyfold-wanden veel lichter dan de traditionele mobiele wanden en vergen ze nauwelijks onderhoud.

Voor elk wat wils

sche eigenschappen en functionaliteit combineert. Het systeem is bovendien geschikt voor elk type gebouw. We kunnen verticaal inklapbare wanden tot 11 meter hoog maken en de breedte is evenmin een beperkende factor. We zijn ervan overtuigd dat dit voor veel multifuctionele ruimtes een interessante optie kan zijn”.

MOBIELE WANDEN

BUITEN ZONWERING

BINNEN ZONWERING

De Skyfold-wanden zijn verkrijgbaar in verschillende soorten afwerkingen: metaal, vinyl, fineer… Er zijn drie lijnen in het Skyfold-productgamma. De wanden uit de Classic-serie vouwen op als een harmonica, de wanden van de Zenith-reeks zijn gelijkaardig, maar de onderste elementen kunnen ook verticaal bewegen, hierdoor kan de ruimte voor- en achter de wand optimaal benut worden. De Mirage-serie, tot slot, bestaat uit een aluminium frame met glas en plexiglas, waardoor een transparante vouwwand ontstaat. Voor het ARhus koos men voor deze laatste optie.

“Transparantie loopt als een rode draad doorheen het volledige ARhus”, legt Alain Ronse uit. “Vroeger was dit een monolithisch bankgebouw, maar bij de renovatie heeft men alle buitenwanden gestript en vervangen door glaswerk. Zo ontstaat een transparant gebouw en kan je van buiten perfect zien wat er binnenin het ARhus gebeurt. De bouwheer en de architect wilden deze transparantie ook doortrekken naar de conferentiezaal. Wanneer de wand naar beneden is, wordt het geluid wel tegengehouden, maar je kan nog steeds van binnen naar buiten kijken en omgekeerd”.

Toekomst

Bij de Drongense aannemer FDS, een specialist in mobiele wanden en zonwering, geloven ze sterk in de mogelijkheden van de Skyfold. “Vandaar dat wij sinds vorig jaar ook verdeler zijn voor Skyfold in België”, licht Alain Ronse toe. “We geloven sterk in dit product, dat een decoratieve waarde, goede akoesti-

FDS N.V. Industriepark Drongen 11a 9031 Gent (Drongen)

info@fds.be www.fds.be +32 (0)9 280 84 30

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

25

Glaswerken

Wanneer een gebouw brandveilig gemaakt moet worden, denkt een projectontwikkelaar in eerste instantie niet aan de beglazing. Toch speelt ook het glas een doorslaggevende rol bij brand.

Brandveiligheid in glas: het is mogelijk!

Glas kan namelijk een belangrijke rol spelen in de ‘passieve’ (en dus permanente) bescherming van de mensen in het gebouw tegen brandgevaar. Op Belgisch en Europees niveau bestaan er specifieke normen voor de brandveiligheid van gebouwen. Het doel van deze normen is om het ontstaan, de ontwikkeling en het uitslaan van brand te voorkomen of te beperken, de bescherming en veilige evacuatie van de aanwezige mensen te waarborgen, en om interventiemaatregelen te faciliteren en de veiligheid van hulpdiensten zoals de brandweer te garanderen.

Deze voorschriften bepalen ook aan welke eisen de gebruikte materialen moeten voldoen.

In dit opzicht wordt onderscheid gemaakt tussen twee materiaaleigenschappen: brandreactie en brandwerendheid.

Brandreactie/ Brandwerendheid

De brandreactie is het gedrag van een bouwproduct en de mate waarin het vuur aanwakkert. Brandwerendheid staat gelijk aan het vermogen van een bouwelement om (voor een bepaalde tijdsperiode) de brandbestendigheid, de branddichtheid, de warmte-isolatie en/ of elke andere functie te behouden.

Het glas dat wordt gebruikt in brand-

26

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

werende beglazing bezit een brandreactie van klasse A1, ofwel een gedrag dat geen enkele bijdrage levert aan de ontwikkeling van een brand. De Europese brandveiligheidsnormen voor gebouwen (EN 357) onderscheiden 3 klassen van brandwerendheid van materialen: • Klasse E, ofwel een vlamdicht, brandbestendig element. Deze klasse wordt ook wel ‘vlam- en rookdicht’ genoemd.

• Vervolgens klasse EW, ofwel vlamdicht met beperking van de warmtestraling.

Deze klasse is niet van toepassing in België.

• Ten slotte is er de klasse EI, ofwel vlamdicht met temperatuurisolatie; deze vervangt de vroegere benaming ‘Rf ’, en kenmerkt het vermogen van een scheidingselement om de doorslag van vlammen te voorkomen en warmte te beperken. De warmteoverdracht moet worden beperkt om te voorkomen dat het niet aan brand blootgestelde oppervlak, noch een hieraan grenzend element, ontvlamt.

Compartimentering

Het basisprincipe van passieve brandbescherming bestaat uit de opdeling van gebouwen in compartimenten die bestand zijn tegen vlammen, rook en warmte. In dit verband moet eveneens rekening worden gehouden met aan-

grenzende constructies, om het uitslaan van een brand van het ene naar het andere gebouw te voorkomen.

Daarnaast is het ook verplicht om ervoor te zorgen dat vlammen niet kunnen overslaan van de ene naar de andere verdieping, zoals recent gebeurde bij de tragische branden in Lonen en de Emiraten.

De eisen op het gebied van brandwerendheid van de gekozen materialen hangen eveneens af van hun functie. De eisen voor een ziekenhuis of school verschillen logischerwijze met die voor een kantoor- of fabrieksgebouw. De totale hoogte van het gebouw speelt ook een rol in de bepaling van het vereiste niveau van brandwerendheid voor de wanden van dat gebouw. Hoe hoger het gebouw, hoe groter de afstand zal zijn naar de nooduitgangen, en dus hoe langer de vereiste beschermingsduur van bewoners in geval van brand.

Toegepast op glas

Tegenwoordig bestaan er verschillende soorten glas die een brandbeschermingsfunctie kunnen vervullen.

Om te beginnen is er de speciale geharde beglazing, die dankzij het hoge hardingsniveau en randbewerking bestand

is tegen zeer hoge temperaturen. Deze voldoet aan de eisen van de klassen E en EW volgens de Europese norm EN 357 en blijft helder bij brand. Deze beglazing biedt een goede bescherming tegen het uitslaan van vlammen en/of rook, bijvoorbeeld in de vorm van glazen scheidingswanden in ondergrondse parkeergarages of in de vorm van discrete rookgordijnen (barrières) die worden opgehangen in grote ruimten zoals winkelcentra of stationshallen.

Daarnaast is er de dubbele beglazing met opschuimende interlayer. Dit soort glas behoort tot klasse EI van de Europese norm (voorheen Rf volgens de Belgische normen). In geval van brand zal de eerste, geharde glazen plaat breken, waardoor de ingesloten en UV bestendige gel vrijkomt. Deze zal vervolgens uitzetten of sterk in volume toenemen om zo een ondoorzichtige en warmte-isolerende barrière te vormen tussen de ruimte waar de brand woedt en de aangrenzende ruimte. De aanwezigen kunnen dan evacueren zonder dat paniek ontstaat bij het zien van de vlammen of de rook.

Combinatie

Alle brandwerende beglazing die wordt verhandeld op de Europese markt is dui-

delijk herkenbaar herkenbaar en traceerbaar. Alle combinaties van een raam met brandwerende beglazing moeten als systeem worden getest in een erkend laboratorium en volgens de geldende normen.

De in het testverslag vastgelegde voorschriften rond maximale afmetingen, het soort beglazing, profiel, bevestigingen en dichtingen moeten nauwgezet nageleefd worden bij elke toepassing van dit systeem in een project. De brandwerende beglazingen worden getest in uiteenlopende profielen, zoals in staal, hout, aluminium en zelfs PVC (voor de klassen E en EW).

Het is ook mogelijk om scheidingswanden en zelfs structurele brandwerende deuren zonder verticale profielen te installeren door de beglazing strak naast elkaar te plaatsen en de naad opnieuw af te dichten met een geteste kit.

Inmiddels zijn er vele toepassingen van brandwerend glas mogelijk, omdat er de afgelopen jaren uitvoerig getest is in laboratoria en de ontwikkeling van glasproducten niet stil heeft gestaan: denk aan liftschachten, vloeren, gevels of glazen daken.

Het huidige aanbod van glazen scheidingswanden wordt steeds groter, maar

ook multifunctioneler. Het is immers mogelijk om brandwerende beglazing en bescherming tegen vallen en letsel te combineren met decoratieve functies, individuele wensen, en oplossingen waarmee de transparantie en geboden privacy van de scheidingswanden gecontroleerd kunnen worden (zoals de integratie van rolgordijnen in dubbele beglazing of een laagje vloeibare kristallen dat naar wens ondoorzichtig kan worden...).

En er kunnen nog meer eigenschappen aan de beglazing worden toegevoegd: bijvoorbeeld een verhoogde geluidsisolatie, of de combinatie van brandwerend glas met hoge veiligheidsfuncties zoals inbraakbeveiliging, kogelwerend glas of zelfs bescherming tegen explosiegevaar.

MEER INFO? Voor meer informatie neemt u contact op met: VETROTECH SAINT-GOBAIN BENELUX M. François Pigeolet – Country Manager BELUX Mob. +32(0)478 495 774 Francois.pigeolet@saint-gobain.com Bron: MENUISERIE PLUS Nr. 105 – December 2017

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

27

Beursnieuws

10e Dag van de Afwerking lokt meer dan 4.000 bouwprofessionals

Niets dan tevreden gezichten op de tiende editie van de Dag van de Afwerking, de grootste vakbeurs voor bouwprofessionals in België. De editie van 2017 was niets minder dan een recordeditie: zowel het bezoekersaantal als het aantal exposanten lagen nooit hoger.

Jaar na jaar bouwt de Dag van de Afwerking verder op het succes van de voorgaande edities. Dit jaar was het aanbod groter dan ooit tevoren. In drie grote hallen en twee enorme tenten, goed voor aan exposantenruimte van 9300 m², toonden meer dan 140 standhouders de nieuwste trends op het vlak van afwerkingstechnieken en -materialen. 4.600 bouwprofessionals maakten gebruik van die gelegenheid om hun producten- en materialenkennis bij te spijkeren.

De Dag van de Afwerking wil ook een echte belevingsbeurs zijn. En dat zijn geen loze woorden! In de demonstratietent konden de bezoekers getuige zijn van heel wat demonstraties van bouwproducten, van parketlijmen tot de laatste materialen voor binnenafwerking. De toeschouwers gaven hun ogen flink de kosten en bestookten de exposanten met vragen.

28

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

Bourgondisch beursbezoek

Net zoals de voorbije jaren kende ook de gratis catering veel succes. Vooral de ter plaatse gebakken hamburgers vielen fel in de smaak. Vele bezoekers bleven na hun bezoek aan de beurs dan ook nog lang nakaarten met collega’s en vrienden aan een van de talrijke voedsel- of drankstands. Want naast een belevingsbeurs is de Dag van de Afwerking vooral ook een uitstekende gelegenheid om te netwerken en contacten te leggen met mensen uit de sector.

Save the date

De volgende editie van de Dag van de Afwerking zal plaatsvinden op dinsdag 27 november 2018. Plaats van de afspraak wordt opnieuw Brussels Kart Expo in Groot-Bijgaarden. De organisatoren Confederatie Bouw Afwerking en BEWAP, de Beroepsvereniging voor Afwerkingsbedrijven, hopen om u daar opnieuw te mogen verwelkomen! www.dagvandeafwerking.be

DAG VAN DE NATUURSTEEN LOKT VEEL BEKIJKS De opvallendste nieuwigheid op de Dag van de Afwerking was de introductie van een nieuwe tent die volledig gewijd was aan natuursteen.

Alle bezoekers werden door deze tent geleid voor ze het hoofdgebouw bereikten. Binnen toonden een tiental exposanten verschillende mogelijkheden van natuursteen in de bouw. Doorheen de dag werden ook enkele demonstraties gegeven, en die konden op veel belangstelling rekenen. Blikvangers waren een gigantische CNC-machine om natuursteen te versnijden, het ambachtelijk bewerken van steen met hamer en beitel en het beleggen van gepolijste steen met bladgoud.

Organisator Patrick Noé van de Federatie Natuursteen (cluster complementaire bedrijven) toonde zich na afloop een tevreden man: “Met dit nieuwe initiatief hebben we aan duizenden bezoekers, vakmannen, voorschrijvers en architecten kunnen tonen dat natuursteen nog steeds een volwaardig en eigentijds bouwmateriaal is. Hypermoderne strakke bouwstijlen, of traditionele ambachtelijke afwerkingen, met natuursteen is het allemaal mogelijk en geef je een enorme upgrade aan het bouwproject! We hoorden dan ook niets dan positieve geluiden bij zowel bezoekers als exposanten. We willen graag op dit elan doorgaan en van de “Dag van de Natuursteen” een jaarlijkse traditie maken”.

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

29

Beursnieuws

13.461 bezoekers op Polyclose 2018 De voorbije editie van Polyclose, de tweejaarlijkse vakbeurs voor raam-, deur-, zonwering-, gevel- en toegangstechniek, was een succes. Na afloop waren er niets dan tevreden gezichten bij zowel standhouders als bezoekers.

Niet minder dan 270 standhouders gaven de bezoekers een overzicht van de laatste ontwikkelingen uit de wereld van raam-, deur-, zonwering-, gevel- en toegangstechniek. Verspreid over drie dagen, trok de beurs maar liefst 13.461 bezoekers. Opmerkelijk: een vijfde van de aanwezigen waren Nederlanders, die speciaal voor Polyclose naar Gent afzakten.

“Nederland heeft geen beurs als deze”, legt persverantwoordelijke Kurt Peeters uit. “We zien bij iedere editie dat we heel veel Nederlandse bezoekers aanspreken. De exposanten weten dit inmiddels ook en ze houden hier rekening mee. Voor hen is dit een handige manier om de Nederlandse markt te bereiken”.

Design wint aan belang

Op Polyclose zijn een groot aantal fabrikanten uit de wereld van het schrijnwerk aanwezig. Wie langs de standen loopt, krijgt dan ook een uitstekend beeld van de laatste trends en evoluties uit het vakgebied.

Kurt Peeters: “We zien dat techniek en design steeds vaker hand in hand gaan.

Een product moet niet langer alleen functioneel zijn, het moet ook passen binnen de architectonische ontwerpen van vandaag. We merken dat fabrikanten steeds vaker rekening houden met de verlangens van de architecten. Daarnaast zien we ook dat digitalisering en automatisering steeds belangrijker worden, denk bijvoorbeeld aan de sector van de toegangscontrole en beveiliging.

Daar zijn innovatieve technologieën als vingerafdruksensoren stilaan gemeengoed. Een laatste tendens is het feit dat duurzaamheid en energiezuinigheid nog steeds aan belang winnen”.

30

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

Afspraak in 2020

Gezien het succes van de beurs is het geen verrassing dat er over twee jaar een vervolg komt. Noteer alvast in uw

agenda: Polyclose 2020, van woensdag 15 tot en met vrijdag 17 januari 2020.

Plaats van het gebeuren wordt opnieuw Flanders Expo in Gent.

BouwForum 22/02/2018

Auditorium 2000 - Heizel - Brussel www.bouwforumconstruction.be

Veiligheid zit in onze genen

febelcem.pdf

1

11/01/18

14:40

Met de steun van onze partners & sponsors

division - Lab9 Construct

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

31

Prikbord

Smart houses en domotica centraal op Batibouw 2018 PRAKTISCH: Batibouw: Brussels Expo Professionele dagen: 22 en 23 februari Consumentendagen: 24 februari tot 4 maart

Batibouw is ieder jaar een vaste afspraak voor veel vakmensen. Dit jaar vindt de beurs plaats van donderdag 22 februari tot zondag 4 maart.

In dit digitale tijdperk wordt de invloed van digitale technologieën op onze woningen

32

steeds groter. Daarom besteedt Batibouw dit jaar extra aandacht aan domotica en smart-houses. Verwarmingssystemen die je vanop afstand kan besturen via een smartphone app, rolluiken die automatisch naar beneden gaan of verlichting en muziek die de bewoner volgen wanneer

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

hij door het huis beweegt. Het zijn maar enkele voorbeelden van technologieën die nu reeds beschikbaar zijn voor de consument.

Andere nieuwigheden op de beurs zijn de speciale afdelingen gewijd aan vloeren (Walk of Floors - paleis 6) en haarden

en kachels (Walk of Flame).

Naar jaarlijkse gewoonte is ook de Confederatie Bouw weer aanwezig op Batibouw. Op de openingsdag van de beurs organiseert de Confederatie voor de 14e keer het BouwForum.

Dit jaar staat de veiligheid in de bouwsector centraal.

YOUR HOME

YOUR LIFE

B AT I B O U W 2018

BRUSSELS EXPO Vaklui Groot publiek 22 & 23/02 24/02 > 04/03 WWW.BATIBOUW.COM

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

33

Sectornieuws

Indrukwekkende nieuwe toonzaal bij Albintra Distributeur Albintra uit Broechem (Ranst) opende in december 2017 een gloednieuwe toonzaal. Met de showroom hoopt Albintra de schrijnwerkers en dakdekkers nog beter de mogelijkheden van het Fakro-productgamma te kunnen tonen.

Albintra is sinds 2000 exclusief verdeler van Fakro voor België en het Groothertogdom Luxemburg. “Aanvankelijk verdeelden we enkel de zoldertrappen van Fakro”, vertelt Laurence De Bièvre van Albintra, “later zijn daar ook de dakvensters en platdakvensters bijgekomen. Sinds de Fakro -producten beschikbaar zijn op de Belgische markt, hebben ze steeds aan populariteit gewonnen. We weten dat niet alle vakmensen een eigen toonzaal hebben, terwijl elke klant toch graag eens met eigen ogen ziet hoe dakramen, platdakvensters of zoldertrappen eruit zien en hoe ze werken. Daarom heeft Albintra zelf geïnvesteerd in een gloednieuwe, ruime toonzaal. Nu hebben we de mogelijkheid om aan

34

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

de mensen uit de sector het volledige gamma van Fakro te tonen. Daarnaast vind je hier ook voorbeelden van de lichtstraten, die we zelf maken in ons atelier. De schrijnwerkers die zelf geen toonzaal hebben, kunnen bovendien hun klanten meebrengen naar de Albintra-showroom”.

Momenteel vind je in de toonzaal al heel wat soorten dakvensters van Fakro. “Die zijn een echt succes”, vervolgt Laurence De Bièvre.

“Maar we tonen ook verschillende types platdakvensters. De komende jaren verwachten we dat er steeds meer vraag zal komen naar deze producten. Uiteraard hebben we ook verschillende soorten zoldertrappen staan. Voor veel schrijnwer-

kers is Fakro immers nog altijd de onbetwistbare keuze voor inklapbare zoldertrappen. Op korte termijn gaan we ook de verticale ramen van Fakro een plaatsje geven”.

De nieuwe toonzaal is niet de enige nieuwigheid. “Tegelijk met de bouw van de showroom en de nieuwe burelen hebben we ook nieuwe, grotere magazijnen geplaatst.

Daardoor hebben we nu meer stock in voorraad en kunnen we onze klanten nog sneller bedienen”.

Dakdekkers en schrijnwerkers die graag kennis willen maken met het Fakro -productgamma, zijn steeds welkom bij Albintra. Neem gerust ook een klant mee.

Graag vooraf een seintje op 03/470 12 58.

Albintra en Fakro zijn ook aanwezig op Batibouw (Stand 4325) www.albintra.be www.fakro.be

INNOVATIEF STERK

FORT EN INNOVATION

Centrale stofafzuiging en werfstofzuigers / Schuren en polieren / Spuitpistolen / UV drogers Airless pompen / Werfverwarming / Spuitwanden / Werfverlichtingen / Verfrolreinigers

Invoerder

www.viptools.be

Neerlandweg 11 B-2610 Wilrijk

+ 32 3 844 52 52

info@viptools.be

Slim gereedschap?

Vraag Leitz ...

Leitz zorgt voor oplossingen in nieuwe dimensies en staat voor kennis, kwaliteit, betrouwbaarheid, efficiëntie, flexibiliteit, productiviteit en duurzaamheid.

BrillianceCut is hét platenopdeelcirkelzaagblad voor de bewerking van transparante kunststoffen in eindzaagkwaliteit. Het zaagblad is ideaal voor het bewerken van Corian®, acrylglas en composietmaterialen, zorgt voor zeer gladde zaagsnedes en maakt schuren overbodig.

De body met dempingselementen zorgt voor een hoge stabiliteit, rustige loop en minder geluid.

Wij vormen de toekomst

N.V. Leitz Service S.A. Tel 02 251 60 47 info@leitz-service.be www.leitz.org

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

35

Splinterinfo

Argent Alu neemt specialist in schuifdeurbeslag ROB over

West-Vlaamse Meulebeke. Gedurende de rondleiding worden de nieuwste producten en technieken voorgesteld en krijgen de aanwezigen de kans om vragen te stellen aan de experts van Carpentier.

Carpentier is een houthandel voor Europees hardhout.

Het bedrijf importeert en verwerkt duurzaam en stabiel hout voor binnen en buiten. Van basisproducten, tot maatwerk en afgewerkte producten, zoals gevelbekleding, terrasplanken en houten poorten.

Argent Alu, actief in de markt van bouwbeslag, neemt Louage & Wisselinck over, een familiebedrijf uit Ardooie beter bekend onder de merknaam ROB. Zowel het bestaande Argent Alu merk ‘argenta’ als ‘ROB’ blijven naast elkaar bestaan. Met de overname profileert Argent Alu zich nog sterker als totaalaanbieder van gespecialiseerde oplossingen voor binnendeuren.

BASIN: a base for a better living

Argent Alu zet volop in op de trend van compacter en kleiner wonen. Plaatsbesparende schuifdeuren bieden namelijk een oplossing om het maximum te halen uit steeds beperktere beschikbare ruimtes. Met nu ook de specifieke oplossingen van schuifdeurspecialist ROB in het assortiment, zorgt Argent Alu ervoor dat deurproducenten, schrijnwerkers en interieurspecialisten voortaan voor elke toepassing via éénzelfde distributiekanaal de best mogelijke oplossing kunnen terugvinden.

Dat deze 2 sterke merken – beiden als marktleiders in hun specialisatie, gekend voor hun kwalitatieve deursystemen en goede reputatie – de handen in elkaar slaan, opent een mooi perspectief voor de markt om voortaan via één kanaal alle oplossingen voor binnendeuren terug te vinden. Daarnaast biedt dit een mooie opportuniteit om verder door te groeien in het buitenland.

Houtspecialist Carpentier organiseert in 2018 opnieuw ontdekkingsdagen. De eerste ontdekkingsdagen staan dit jaar gepland op 18 en 19 april.

Met 60 jaar ervaring in de ontwikkeling, productie en verkoop van lijmen, vernissen, oliën en beitsen in de meubel- en parketsector is BASIN ChemEco, een Belgisch bedrijf met een infrastructuur van 11.000 m2 en een totale bedrijfsoppervlakte van ongeveer 5 hectare, gekend voor haar betrouwbare producten en prestatiegerichtheid.

Bij BASIN streven we naar een optimale kwaliteit en innovatie en dit alles met respect voor het milieu. Zowel in de meubel- als in de interieur- en parketindustrie doet men beroep op onze service en producten. Schrijnwerkers, parketteurs, meubelfabrikanten en industriëlen: allen vinden bij ons de geschikte kleur, vernis of lijm voor hun diverse realisaties. Wij bieden een volledig gamma aan zodat u een geschikte afwerking voor uw project kunt kiezen. Dankzij haar strategische ligging nabij Brugge, is BASIN ChemEco in staat om haar producten wereldwijd te leveren.

Op deze ontdekkingsdagen krijgen de bezoekers rondleidingen in de thuisbasis van het bedrijf in het

Meer info op: www.basin.be

Nieuwe ontdekkingsdagen bij Carpentier

36

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

ADVERTENTIE MAYER 192x66mm NL.pdf

1

13/09/12

15:36

STÖRI MANTEL LANGSCIRKELZAGEN Robuust, precies, snel, betrouwbaar.

N.V.

Opdelen van massief hout met enkele zaag: veilig, hoogprecies, met optimaal houtrendement.

Kwalitatief hoogstaand en toch zeer prijsgunstig.

Reveal the elegance of wood www.basin.be

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

37

Splinterinfo afstandsbediening meer nodig en kan je via de Connect-app je verlichting aan- en uitzetten, dimmen, de kleurtemperatuur wijzigen of de lichtkleur van RGB-LED veranderen. Bovendien kan je alles zelf eenvoudig programmeren zodat je verlichting automatisch en tijdgestuurd werkt. Ook kan je met de BLE-box de Häfele Sound modules bedienen en elektrisch aangedreven beslag aansturen, zoals bijvoorbeeld een tv-lift.

Häfele plant in de nabije toekomst nog veel meer applicaties te kunnen aansluiten op haar Connect-systeem.

Zowel de app (IOS en Android) zijn gratis en de BLE-boxen zijn nu reeds vlot leverbaar in België.

Reynaers Group neemt Forster Profilsysteme over Reynaers Group heeft bekendgemaakt dat het Forster Profilsysteme overneemt van de Arbonia Group. Forster Profilsysteme is de Zwitserse ontwikkelaar en fabrikant van kwaliteitsvolle profielsystemen in staal en roestvrij staal voor deuren, ramen en gevels. De overname is het resultaat van een strategische beslissing om zowel Reynaers als Forster te versterken en zal ervoor zorgen dat beide bedrijven hun leidende positie in de bouwmarkt voor respectievelijk aluminium- en staaloplossingen kunnen verstevigen.

Forster Profilsysteme en Reynaers Aluminium zullen onafhankelijk blijven werken en als afzonderlijke entiteiten deel uitmaken van Reynaers Group. Ze blijven allebei producten en diensten leveren binnen hun eigen markt.

Meer info: www.reynaers.com

Bedien licht en beslag via Häfele Connect app

Smart homes en domoticasystemen zijn al een tijdlang in opmars en vinden hun weg naar steeds meer nieuwbouwprojecten.

Beslagleverancier Häfele speelt in op deze trend en stelt een nieuw systeem voor waarmee zijn LED-verlichting en elektrisch aangedreven meubelbeslag bediend kunnen worden.

Wie via een tablet of smartphone zijn Loox LED-verlichtingsprojecten wil aansturen moet enkel een Häfele BLE-box (Bluetooth-low energy) tussen de Loox-LED-voeding en de Loox-LED-lampen inpluggen. Zo heb je geen schakelaar of

38

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

Meer info: www.hafele.be

Shanks en Van Gansewinkel worden Renewi Shanks en Van Gansewinkel, twee toonaangevende namen op het gebied van recycling en duurzaamheid, zijn sinds kort gefuseerd en vormen nu een nieuw waste-to-productbedrijf: Renewi.

Renewi is een centrale actor in de circulaire economie. De hoofdtaak? Een nieuw leven geven aan gebruikte materialen.

Renewi Wood Products verwerkt houtafval en houtstof en creëert kwalitatieve producten op basis van A-hout en AB end-of-life houtstof.

De verschillende Renewi-sites hebben elk hun eigen specialiteit. De afdeling in Wielsbeke richt zich op de voorbehandeling en het zeven van 0-20mm houtstof. De site in Bree, met Joint Venture Recypel, is dan weer speciaal ingericht om van A-hout de perfecte spaan te creëren, maar ook grondstoffen voor de aanmaak van stalstrooisel en kattenbakvulling. De pelletlijn is zo ontworpen dat ze snel kan omschakelen tussen verschillende eindproducten. Op die manier kan end-of-life houtstof ook gebruikt worden voor de aanmaak van industriële stookpellets.

Onlangs behaalde Renewi en Recypel het better biomass NTA8080 certificaat. Dat certificaat wordt gebruikt door organisaties om aan te tonen dat biomassa die er geproduceerd, verwerkt, verhandeld en verbruikt wordt, voldoet aan internationaal duurzaamheidscriteria.

Voor schrijnwerkers die houtafval en houtstof niet zien als een wegwerpproduct, maar als een kostbare grondstof, is Renewi dan ook de aangewezen partner.

Meer weten? Neem contact op via 056/67 45 40, wim.pype@renewi.be of neem een kijkje op www.renewi.com

Nulvoeg met laserkanten, lijmpatronen of PUR in 3 minuten!

an 60 Meer d ies t referen

Dunlijmfilmtechnologie  Voor lijmpatronen of 

korrels Standaard PUR-lijm zonder dagelijks onderhoud

Laserkanteneenheid  Geen geluid  Geen perslucht  Voor KMO en industrie

www.philipsconstant.be

End-of-life houtstof of afvalhout over?

Renewi biedt de oplossing!

Renewi produceert kwalitatieve producten op basis van A-hout afval en end-of-life AB houtstof Renewi Wood Products, een divisie van Renewi België en zijn Joint Venture Recypel heeft als visie: “afval bestaat niet”.

We staan in voor de verwerking van uw houtstof en garanderen verzekerde marktconforme tarieven. Omwille van onze vele troeven kunnen we lange termijn afspraken opstellen.

• Goeie geografische ligging • Sterke en goede samenwerking met partners • Hoge stockcapaciteit • Wel afgestemde logistiek • Performante productie Meer weten? Bezoek www.renewi.com

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

39

Splinterinfo

Nederlandse specialisten meubelbeslag bundelen krachten Maarten Delfortrie van Artitec b.v. en Michel Struijk van Wallebroek Benelux b.v. besloten hun krachten te bundelen.

tot en met 1.000kg worden perfect weerstaan.”

Modulec is makkelijk uitwisselbaar met alle SA & SH slotvangers en kan zowel aangesloten worden op 12V-24V als op AC/DC. Modulec wordt bevestigd op profielen vanaf 40mm en is te combineren met poortprofielen tot en met 60mm.

Dit zowel voor links- als rechtsdraaiende vleugels. www.locinox.com

Wallebroek is een specialist op het gebied van exclusief hang- en sluitwerk. Het Nederlandse familiebedrijf focust op beslag dat geschikt is voor de renovatiebouw en verdeelt merken als Mi Satori, M&T en Salice Paolo.

Artitec is een Nederlands familiebedrijf gespecialiseerd in het ontwikkelen van hoogwaardig RVS deurbeslag en aanverwante accessoires. De Artitec-deurkrukken en deurgrepen worden wereldwijd toegepast in grootschalige vastgoedprojecten, woningbouw en de utiliteitsbouw.

Voorlopig blijven beide bedrijven naast elkaar opereren vanuit hun bestaande locaties. Het is de bedoeling dat beide organisaties op termijn vanuit een nieuwe locatie gaan werken onder de gezamenlijke directie van Maarten en Michel.

Uw camionette verzekeren?

Geniet nu van 3 maand gratis op uw Omnium!1 Uw bedrijfsvoertuig(en) verzekeren kan een vervelende en dure zaak zijn. En toch is goede Omnium broodnodig. En dankzij Federale Verzekering geniet u nu van 3 maand gratis!

Zelfs een klein ongeval kan aanzienlijke schade aan uw voertuig toebrengen. Onze Omnium verzekert schade aan uw voertuig die veroorzaakt wordt door een verkeersongeval (of u nu in fout bent of niet), een diefstal,…

En onze Omnium stelt u helemaal af op uw maat. U kiest bv. welk soort schadevergoeding en franchiseniveau u wil.

Meer info op www.artitec.com en www.wallebroek.nl

Locinox introduceert Modulec, de innovatieve elektrische slotvanger Toegangscontrole is de dag van vandaag een hot-item.

Poorten en hekwerk zorgen hierbij voor de eerste en belangrijkste beveiliging van gebouwen en gronden. Daarom focust Locinox volop op de ontwikkeling van nieuwe producten die deze toegangscontrole kunnen garanderen. Modulec past perfect binnen dit plaatje.

“Slotvangers zijn misschien niet de meest opvallende producten binnen ons gamma, maar naar innovatie bieden deze tal van interessante opportuniteiten. Zo ook in het geval van Modulec, waar we enorm enthousiast over zijn.” legt Lieven Pieters, Sales & Marketing Director van Locinox, ons uit. “Er is een belangrijke rol weggelegd voor een slotvanger. Deze moet immers de dag- en nachtpen van het slot zodanig vergrendelen dat ongewenste gasten niet kunnen binnendringen.”

“Eén van de grootste voordelen van Modulec is dat de installatie zo makkelijk verloopt. Je hoeft slechts 3 gaten te boren dankzij het meegeleverde boorsjabloon en klaar is kees.

Zo hoeft de installateur geen insnijdingen te maken in het profiel – wat een grote tijdswinst biedt. Het gepatenteerde Quick-Fix bevestigingssysteem zorgt ervoor dat deze hoogwaardige slotvanger muurvast bevestigd wordt – trekkrachten

40

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

Uiteraard bestaan er uitsluitingen: een schadegeval bij het rijden zonder geldig rijbewijs of onder invloed, …

Bereken uw premie voor uw Omnium op www.federale.be/3maandgratis !

UW VOERTUIG BESCHERMT U. MAAR WIE BESCHERMT UW VOERTUIG? De Omnium van Federale Verzekering: de verzekering die uw voertuig beschermt.

U bent de gelukkige (toekomstige) eigenaar van een nieuwe bestel- of vrachtwagen? U koos voor zo wat alle opties voor uw veiligheid? Heel goed! U bent helemaal beschermd. Maar... wat met uw nieuwe voertuig?

Bescherm het tegen materiële schade met onze verzekering Omnium, de onmisbare bescherming voor nieuwe voertuigen. Geniet van een dienstverlening op maat en ontdek het plezier van het rijden zonder zorgen...

NU

3 MAAND GRATIS *

Bereken uw premie op federale.be/3maandgratis * Korting geldig vanaf het eerste jaar van de overeenkomst onderschreven tijdens de actie, rechtstreeks verwerkt in de berekening van de premie en pro rata herberekend bij verzekeringsduur van minder dan één jaar. Meer info en voorwaarden van onze actie op www.federale.be/3maandgratis.

Federale Verzekering – Stoofstraat 12 – 1000 Brussel www.federale.be Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s CVBA. Financieel rekeningnummer: BIC: BBRUBEBB IBAN: BE31 3100 0723 3155 - RPR Brussel BTW BE 0403.257.506.

De verzekeraar die zijn winst met u deelt

Auto 2018 camionette 185 x 130.indd 1

19/01/2018 16:35:47

DE KROON OP UW WERK !

DAKRANDPROFIELEN EN DAKAFWERKING

MUURAFDEKPLATEN EN RAAMDORPELS

PLOOIWERK MAATWERK

Blokkestraat 2 | 8530 Harelbeke | T +32 (0)56 35 15 56 | F +32 (0)56 37 00 85 | info@claerhoutaluminium.be | www.claerhoutaluminium.be

RoofBelgium_NL_195x139mm.indd 1

13/01/17 10:23

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

41

Splinterinfo

Sortimo op Batibouw met op maat ingerichte bedrijfsvoertuigen Sortimo, specialist in de professionele inrichting van bedrijfsvoertuigen, zal ook aanwezig zijn op Batibouw. Net als vorig jaar toont Sortimo op de bouwbeurs immers zijn specifieke oplossingen die van iedere standaard bestelwagen een mobiele, veilige en perfect georganiseerde werkplaats maken. Helemaal op maat van elke ondernemer in de bouw!

Op de Sortimo-stand (n° 9219, hal 9) zien bezoekers deze keer een volledig ingerichte Volkswagen Crafter L3H3 en een Volkswagen T6. In beide voertuigen wordt een complete Sortimo Globelyst inrichting op maat getoond.

De Volkswagen T6 wordt bovendien uitgerust met een oplossing met dubbele bodem en diepe schuifladen. Sortimo Globelyst is een allround bedrijfswageninrichting met een ruim aanbod functionaliteiten. Het resultaat is een ordelijke camionnette waarin het makkelijk zoeken én efficiënter werken is. Dit en de materiaalmix uit plaatstaal, licht aluminium en robuuste kunststoffen creëren een stevige en gebruiksvriendelijke werkplek ‘on the road’. www.sortimo.be

CAPRIOLE COFFEE SERVICE Capriole Coffee Service zorgt voor de lekkerste koffie op het werk bij bedrijven en instellingen in België en Nederland. Capriole Coffee Service adviseert, levert apparatuur en ingrediënten en verzorgt tevens de technische service.

Capriole is een echt familiebedrijf. In 1995 startte Peter’s zoon Pascal bij Capriole en in 2010 sloot ook Peter’s dochter Joyce zich aan bij de onderneming. Na het overlijden van hun papa in 2016 hebben beide de volledige leiding overgenomen.

Met inmiddels 12 koffieliefhebbers in België en meer dan 90 in Nederland, zorgen we elke dag opnieuw voor tevreden klanten in de BeNeLux. In de afgelopen 40 jaar hebben we maar liefst 1 miljard koppen koffie en meer dan 30.000 koffieautomaten verkocht en met trots bedienen we nog steeds klanten die vanaf het allereerste begin bij ons zijn.

Wij blijven ons inzetten om de beste service te bieden vanaf het eerste contactmoment tot en met elk kopje koffie dat u drinkt.

Steven

42

Paul

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

LEDENVOORDEEL: Bij bestelling van 8 zakken Capriole Coffee

· Ontvang een gratis voucher maximum tot €350* · Krijg meteen 12,5% korting op de koffie · Geniet van een gratis levering Aarzel dus niet en doe meteen je bestelling via www.capriole.be/ledenkorting Of voor meer informatie over onze flexibele oplossingen, neem gerust contact op met Klaartje Timmermans.

Telefoon: 016 53 37 56 E-mail: info@capriole.be

∙

Oostenrijkse topkwaliteit voor ieders budget

Daag ons uit : contacteer ons voor een demo!

Kwaliteit en precisie “made in Austria�

Andere premium machines van Format-4 Profit H350

Kappa 500 e-motion

5-assen CNC

Paneelzaag

Een klasse apart.

www.format-4.be

Faรงade

Nieuw hoofdkantoor Alheembouw belichaamt bedrijfswaarden Het West-Vlaamse bouwbedrijf Alheembouw nam vorig jaar zijn intrek in een gloednieuw hoofdkantoor. Achter het opmerkelijke gebouw schuilt een interessant verhaal. Alheembouw wilde namelijk dat het nieuwe hoofdkantoor de bedrijfswaarden zou uitstralen. Het resultaat mag gezien worden.

Alheembouw is een algemene aannemer met erkenning klasse 8 categorie D uit Oostnieuwkerke (Staden). Het bedrijf, dat lid is van de Confederatie Bouw, is groot geworden in de industriebouw en specialiseerde zich in diepvriesloodsen, hoogbouwmagazijnen en fabriekshallen. Het voorbije decennium positioneerde Alheembouw zich ook meer in de markt van de kantoorbouw en via

44

De Vlaamse Schrijnwerker โ ข februari 2018

publiek-private samenwerkingen (PPS) in de scholenbouw.

Door de gestage groei van het bedrijf werd het vroegere hoofdkantoor te klein. Daarom besliste de directie om op dezelfde site een nieuw gebouw neer te poten. Het Roeselaarse architectenbureau B2Ai werd ingeschakeld en kreeg enkele opmerkelijke instructies. Het

nieuwe gebouw moest namelijk naar de buitenwereld de waarden weerspiegelen waar Alheembouw voor staat.

Openheid en complexiteit

B2Ai ontwierp een opmerkelijk cilindrisch gebouw. Door de keuze van een volledig rond gebouw is er geen sprake van een voor- of achterzijde.

Het ontwerp bestaat uit verschillende

bouwlagen, die zoals de rokken van een ui tegen elkaar aanliggen. De transparante buitenwand bestaat hoofdzakelijk uit glas en werd gecombineerd met een tweede schil van verticale, koperkleurige aluminiumprofielen.

De bovenste bouwlaag is wat teruggetrokken ten opzichte van het gelijkvloers, zo ontstaat een derde schil. In dit bovenste gedeelte zijn onder meer de directiekantoren en enkele loungeruimtes ondergebracht. Vanuit deze bovenste verdieping is er een aangenaam uitzicht over de terrassen en het groendak.

Binnenin het gebouw zorgen centraal opgestelde patio’s voor een maximale lichtinval. Dankzij deze open patio’s is het mogelijk om dwars door het gebouw heen te kijken. Met de transparantie, de grote glaspartijen en de keuze voor open ruimtes binnenin wil Alheembouw de open bedrijfscultuur benadrukken. Bij het bedrijf hecht men namelijk veel belang aan een transparante overlegstructuur, korte communicatielijnen teamspirit en een efficiënte informatie-uitwisseling.

De openheid is niet de enige manier waarop Alheembouw haar identiteit wilde belichaamd zien in het gebouwontwerp. Aangezien het bouwbedrijf zich vooral toelegt op complexe bouwprojecten, koos men ook bewust voor een technisch complexe constructie voor het nieuwe hoofdkantoor. Het gebruik van verschillende bouwniveaus, de volmaakt ronde vorm van het gebouw en het gebruik van verschillende schillen moeten dan ook in dit in dit kader gezien worden.

Aantrekkingskracht

Hoewel Alheembouw opteerde voor een architecturaal fraai gebouw, wilde men niet dat de constructie te fel zou afsteken tegen de landelijke omgeving en de nabijgelegen woningen. Het gebouw moest de ambitie van het bedrijf uitstralen, maar mocht de omgeving niet overheersen.

Bij Alheembouw hopen ze dat de keuze voor een ambitieus en gewaagd ontwerp een troef zal vormen in de ‘war for talent’ die momenteel in de bouwsector heerst. De voorbije jaren kende Alheembouw immers een explosieve groei.

Momenteel werken reeds een tweehonderd werknemers op de site. Men verwacht dat de inspirerende en creatieve werkomgeving in de toekomst een extra argument kan vormen om high potentials te overtuigen om voor Alheembouw te kiezen.

Groen en BEN

Uiteraard werd bij het ontwerp van het nieuwe hoofdkantoor ook zeer veel belang gehecht aan energiezuinigheid en de energieprestaties van het gebouw.

Aan de buitenzijde fungeren de aluminium profielen niet enkel als esthetische elementen, maar tegelijk ook als zonwering. De stand van de lamellen is berekend op basis van de invallende zonnestralen en bij de plaatsing ervan werd ook rekening gehouden met de functie van iedere ruimte.

Binnenin zitten heel wat technieken weggewerkt. Via betonkernactivering (verwarming en koeling in betonmassa), een BEO-veld (boorgat-energie-opslag), daglichtsturing en fotovoltaïsche panelen is het gebouw bijna-energieneutraal.

Een centraal gebouwenbeheersysteem monitort alle installaties de klok rond.

Ook het ecologisch aspect was voor Alheembouw van belang. Bovenop het gebouw ligt een groendak. Dit heeft niet alleen een esthetisch doel, het doet ook dienst als buffer tegen oververhitting en het zorgt voor een vertraagde afvoer van regenwater. Bovendien wordt het regenwater opgevangen en hergebruikt.

Verder werd in heel het gebouw zo veel mogelijk gekozen voor recycleerbare bouwmaterialen.

Visitekaartje

Met het nieuwe hoofdkantoor toont Alheembouw tegelijk wat het kan verwezenlijken, maar ook waar het bedrijf voor staat. Een ideaal visitekaartje dus.

PROJECT: HOOFDKANTOOR ALHEEMBOUW Opdrachtgever: Alheembouw nv Architect: B2Ai i.s.m. West 8 - Urban Design & Landscape Architecture Aannemer: Alheembouw nv Technieken: EEG Group Start werken 2015 – oplevering 2017

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

45

Wij heten de nieuwe leden van onze federatie welkom

B.V.B.A.

Lintermans Patrick

1600 SINT-LAUREINS-BERCHEM

G.C.V.

De Hr

Ophals Danny

1600 SINT-PIETERS-LEEUW

B.V.B.A. Lvq

8560 WEVELGEM

B.V.B.A. Appelmans

1760 ROOSDAAL

B.V.B.A.

Debuyck Interieur

8560

WEVELGEM

S.P.R.L.

Jean-Paul de Ryck

1785 MERCHTEM

B.V.B.A.

Bart Debrabandere

8570

ANZEGEM

B.V.B.A.

De Donder - Devos

1860 MEISE

B.V.B.A.

Interieur Vincent

8572

ANZEGEM

B.V.B.A.

Louis Herijgers en Zoon

2160 WOMMELGEM

B.V.B.A.

Wood-Works D’hulster

8647

LO-RENINGE

De Hr

Basteleysens Arne

2160 WOMMELGEM

De Hr

Pattyn Christophe

8650

HOUTHULST

B.V.B.A.

Planet Interior

2200 HERENTALS

B.V.B.A.

Algemene Ondernemingen Schollier

8670

KOKSIJDE

De Hr

Nijs Rob

2300 TURNHOUT

De Hr

Vanbleu Dimitri

8690

ALVERINGEM

B.V.B.A.

Schrijn- en Timmerwerken Brosens

2320 HOOGSTRATEN

B.V.B.A. Durama

8700 TIELT

De Hr

Schepers Gerry

2450 MEERHOUT

B.V.B.A. Nipaco-Storme

8730 BEERNEM

B.V.B.A.

Schrijnwerkerij Asselberghs

2531 BOECHOUT

G.C.V.

Ramen All-In

8730

BEERNEM

B.V.B.A.

Lenaerts Schrijnwerkerij

2820 BONHEIDEN

B.V.B.A.

Frederik Deruyter

8750

WINGENE

B.V.B.A. Bats

2850 BOOM

De Hr

Vercruysse Bruno

8760

MEULEBEKE

B.V.B.A.

2960 BRECHT

G.C.V.

Deconinck Geert

8760

MEULEBEKE

B.V.B.A. Craftec

2990 WUUSTWEZEL

B.V.B.A.

Mauws Tom

8800

ROESELARE

De Hr

Hakelbracht Willem

3001 LEUVEN

B.V.B.A. Villasco

8800 ROESELARE

De Hr

Capiau Simon

3078 KORTENBERG

De Hr

Slembrouck Sven

8800

ROESELARE

B.V.B.A.

Algemene Schrijnwerkerij R. en M.

3090 OVERIJSE

B.V.B.A.

Desimpel Renovatiewerken

8800

ROESELARE

B.V.B.A. Pacowood

3190 BOORTMEERBEEK

B.V.B.A. Cepem

8820 TORHOUT

De Hr

Minkiewicz Jaroslaw

3210 LUBBEEK

B.V.B.A.

Interieur Vandenbroucke

8830

HOOGLEDE

De Hr

Leunen Jurgen

3220 HOLSBEEK

B.V.B.A.

Houtcreatie Ghekiere

8830

HOOGLEDE

B.V.B.A. Emanuel

3300 TIENEN

De Hr

Mulier Robrecht

8870

IZEGEM

B.V.B.A. Spg

3300 Tienen

De Hr

Bossuyt Ward

8870

IZEGEM

E.B.V.B.A. Bn Interieur

3520 ZONHOVEN

B.V.B.A.

Parketvloeren Bram Bossuyt

8870

IZEGEM

De Hr

3570 ALKEN

De Hr

Carpentier Nicolas

8900

IEPER

B.V.B.A. Crea-Decor

3580 BERINGEN

De Hr

Desmedt Hans

8900

IEPER

B.V.B.A.

Vandewinkel Jorn

3600 GENK

B.V.B.A.

Pedro Messiaen

8940

WERVIK

B.V.B.A.

Willy Verstappen

3680 MAASEIK

B.V.B.A.

Debraco Interieur

8953

HEUVELLAND

B.V.B.A.

Winand Voets Voor Gyprocwerken

3700 TONGEREN

De Hr

Chermeux Stephane

8970

POPERINGE

B.V.B.A.

Jacky Aussems

3740 BILZEN

B.V.B.A.

De Groote

9050

GENT

E.B.V.B.A. Alu2+

3800 SINT-TRUIDEN

C.V.O.H.A. Constantin Parket Cvoa

9051

GENT

B.V.B.A. Gs-Interieur

3850 NIEUWERKERKEN (LIMB.)

B.V.B.A.

Dp Schrijnwerk

9112

SINT-NIKLAAS

B.V.B.A.

M&x Construct

3920 LOMMEL

De Hr

Roosen Raf

9120

BEVEREN

G.C.V.

Schrijnwerkerij Jomob

3950 BOCHOLT

B.V.B.A.

Van de Vyver Omer en Zoon, Schrijnwerkerij 9140

TEMSE

B.V.B.A. T-Projects

3990 PEER

B.V.B.A.

Plamuplast

MOERBEKE (WAAS)

B.V.B.A. Duze

8000 BRUGGE

B.V.B.A. Demecoplaf

9200 DENDERMONDE

B.V.B.A.

Plan 19

8210 ZEDELGEM

B.V.B.A.

Hans Keukens

9200

DENDERMONDE

De Hr

Vervaecke Jean-Marc

8300 KNOKKE-HEIST

B.V.B.A.

De Kinders Tom

9220

HAMME (VL.)

B.V.B.A.

Parket Vandycke

8340 DAMME

B.V.B.A.

Afabo

9220

HAMME (VL.)

De Hr

Adamczyk Leszek

8400 OOSTENDE

De Hr

De Maesschalck Chris

9230

WETTEREN

B.V.B.A. Nivic

8400 OOSTENDE

B.V.B.A.

Sem Poorten

9400

NINOVE

De Hr

8490 JABBEKE

B.V.B.A.

Arti Domi

9400

NINOVE

B.V.B.A. Belfloors

8500 KORTRIJK

B.V.B.A.

Van Der Bruggen Dominique

9550

HERZELE

B.V.B.A.

Devriese Dirk

8500 KORTRIJK

B.V.B.A.

Fire!doors & Projects

9800

DEINZE

B.V.B.A.

Nicolas Rigole

8501 KORTRIJK

B.V.B.A.

Renova Construct Bel Repair

9820

MERELBEKE

B.V.B.A. Clarysse

8520 KUURNE

N.V.

Saelens Gebroeders

9910

KNESSELARE

De Hr

Lecluyse Sammy

8520 KUURNE

B.V.B.A.

Tatra Konstrukt

9910

KNESSELARE

B.V.B.A.

Vervaecke Tom

8530 HARELBEKE

De Hr

De Vuysdere Omer

9910

KNESSELARE

B.V.B.A. Aluhover

8530 HARELBEKE

G.C.V.

Atelier 27

9940

EVERGEM

B.V.B.A.

8550 ZWEVEGEM

N.V.

Van De Velde

9988

SINT-LAUREINS

VP BUILD

America Luc

Kerckhove Lieven

Delamo Construct

Interieur Verschuere Nick

8550

9180

ZWEVEGEM

Wenst u ook te adverteren? contacteer Inge De Ridder op 053/80 87 47 46

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

FUSO - A Daimler Group Brand

EEN GAMMA AAN MOGELIJKHEDEN. CANTER. MADE FOR BUSINESS. Zoveel mogelijkheden, en dat allemaal met één voertuig. Met de Canter is immers alles mogelijk, of toch bijna alles. Van 3,5t tot 8,55t en van 4x4 tot Eco Hybride: tussen onze vijf gewichtscategorieën, drie cabine varianten, drie motoruitvoeringen, zes wielbasissen en talloze bovenbouwen vindt u gegarandeerd uw ideale transportoplossing. Tezelfdertijd laat de Canter met zijn 3,0 litermotor u een economisch voordelig rijden toe en voldoet aan de emissienorm Euro VI. Daarbij staat de DUONIC ® transmissie met dubbele koppeling in voor snel schakelen zonder onderbreking van de trekkracht. Met zijn standaard efficiëntiepack ECOFFICIENCY wordt elk traject een lucratieve zaak, waarbij uw brandstofbesparing kan oplopen tot 9%. www.fuso.be

F .DEALS Ontdek het aanbod stockvoertuigen op www.f-deals.be

beherman

Officiële invoerder voor Mitsubishi Motors en FUSO voor België en Groothertogdom Luxemburg.De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

47

Denk breder Denk ROCKWOOL spouwmuurisolatie