Heat+ februari 2021

Informatieblad Techlink voor installatiebedrijven speciale technieken

FEBRUARI 2021 DRIEMAANDELIJKS LEDENBLAD

by Techlink

by Tech

Duurzaam ondernemen

Rivierwater als verwarmingsbron 13de Warmtepompsymposium

Ons D-systeem apporteert verse lucht en verjaagt vervuilde lucht.

Het D-systeem van Itho Daalderop: gecontroleerde ventilatie.

Ons systeem van mechanische ventilatie voert verse lucht van buiten aan en voert vervuilde lucht, vocht en CO2 af. Gecontroleerd, energiezuinig en geluidsarm.

Itho Daalderop: uw garantie op verse lucht.

Ontdek het gamma op www.ithodaalderop-ventilation.be

EDITO

Groeiend bewustzijn voor duurzaam ondernemen Met dit eerste nummer van 2021 is meteen ook een nieuw jaar ingezet. Tijd voor goede voornemens, voor uzelf, uw familie en uw onderneming. Het nieuwe jaar zorgt voor hernieuwde energie en vaak ook een verhelderend perspectief. En dat wenst de raad van bestuur en alle medewerkers van Techlink u ook toe.

De installatiesector is vandaag koploper als het gaat over de energietransitie, digitalisering en duurzaamheid. Onze sector is toekomstproof en heeft meer dan ooit nood aan goed opgeleide medewerkers. Er is heel wat Jong Talent werkzaam bij onze leden en dit hebben we de voorbije weken reeds getoond op onze sociale mediakanalen. Op pagina 14-18 tonen we de gezichten en geven we hun volledig verhaal weer. Hiermee wordt de diversiteit van onze sector duidelijk in beeld gebracht. Er ligt een interessante toekomst voor onze jongeren in de installatiesector. Dat willen we met dit artikel uiteraard graag laten zien.

Karl Neyrinck

Duurzaam ondernemen is een heel breed concept. Het is in de eerste plaats denken op lange termijn. Daarnaast dient men een evenwicht te zoeken tussen mens, milieu en economische groei. We moeten allen beseffen dat duurzaamheid vooral ook een kans is om op een prettige en houdbare manier samen te werken met ketenpartners. Steeds meer leden linken hun duurzaamheidsstrategie aan de Sustainable Development Goals (SDG’s). Dit kader is erg nuttig als aanvulling op een praktijkgerichte aanpak om duurzame acties echt te integreren in uw bedrijfsvoering.

Techlink steunt dit groeiend bewustzijn voor duurzaam ondernemen door er op pagina 34-40 uitgebreid bij stil te staan. We brengen getuigenissen en praktische tips omdat we echt geloven dat wij allemaal stap voor stap impact kunnen hebben.

Laten we samen werken aan een innovatieve en duurzame maatschappij!

Karl Neyrinck VOORZITTER TECHLINK NATIONAAL

COLOFON Confederatie Bouw Lombardstraat 34-42 • 1000 Brussel confederatiebouw.be BTW: BE 406 479 092

Techlink vzw Joseph Chantraineplantsoen 1 • 3070 Kortenberg T. +32 2 896 96 10 info@techlink.be • www.techlink.be

Verantwoordelijke uitgever Jan Lhoëst, Commercial Director jan.lhoest@techlink.be

Director General Kris Van Dingenen kris.vandingenen@techlink.be

Periodiciteit • Oplage 4x per jaar • 3500 Nederlandstalig, 1500 Franstalig

Publiciteit Inge De Ridder T. +32 53 80 87 47 inge.deridder@techlink.be

Redactie Dirk De Wolf dirk.dewolf@techlink.be Vertaling André Verkaeren Vormgeving Nikka Cuypers nikka.cuypers@confederatiebouw.be Drukwerk Graphius

februari 2021 •

by Techlink

by Techlink

3

WiloXperts Het gloednieuwe getrouwheidsplatform Kent u WiloXperts? Het getrouwheidsplatform van Wilo?

Het bestaande platform kreeg een totale makeover en hebben we eenvoudiger en gebruiksvriendelijker gemaakt. Aan de basisformule hebben we niets veranderd. Bij aankoop van onze pompen verzamelt u nog steeds punten die u kan omruilen voor mooie prijzen. è Facturen kunnen héél gemakkelijk opgeladen worden. Ze moeten dus niet meer worden opgestuurd. è U spaart voor écht coole cadeaus.

U kiest uw cadeau zelf bij Coolblue.

De keuze is oneindig! è Via uw account kan u de historiek van uw punten, bestellingen, …. volgen.

Schrijf u vandaag nog in en word ook WiloXpert: www.wiloxperts.be

Pompenwijzer Wijst u de weg naar de juiste vervangingspomp è Wilt u ook snel en eenvoudig pompen uitwisselen? è Wilt u daarbij zoveel mogelijk informatie krijgen?

Ontdek dan de nieuwe Pompenwijzer van Wilo op www.pompenwijzer.be

INHOUD

20

34

50

Projectbezoek Climatrix

Duurzaam ondernemen

Warmtepompsymposium

Het project omvat een renovatie van een monumentaal gebouw dat werd omgebouwd tot 4 luxe appartementen, met o.a. lage opbouw vloerverwarming.

Investeren in een beter en duurzaam leefklimaat door het ontwikkelen van duurzame energiesystemen staat centraal bij Climatrix.

Ondernemingen focussen steeds vaker op innovatieve, duurzame strategieën die getuigen van betrokkenheid in de maatschappij. Het artikel reikt een aantal handige tips aan om duurzaam ondernemen in de bedrijfspraktijk te implementeren. We laten ook drie lidbedrijven aan het woord.

Op het 13de Warmtepompsymposium was de blik volop toekomstgericht, met aandacht voor de warmtepomp die zijn momentum kent binnen de ambitie voor meer duurzame verwarming. Groene warmte treedt immers meer en meer op de voorgrond binnen de energietransitie.

3

26

48

duurzaam ondernemen

samenwerking met ODE

privéwaterafvoer

6

30

50

rivierwater als verwarmingsbron

Indicator

10

32

coronavirus

Connected Buildings

14

34

toekomst!

de SDG’s

20

42

De medewerker: Technical Sector Manager HVAC - Kurt Van Campenhout

onder controle houden

64 Productnews

Edito: Groeiend bewustzijn voor

Actualiteit: Het potentieel van

Corona: Ventilatie en het

Jong Talent: We zorgen voor de

Project: Climatrix

Interview: Structurele

Actualiteit: Smart Readiness

Lid in de kijker: SUMI Smart &

Bedrijfsvoering: Aan de slag met

Bedrijfsvoering: Bedrijfskosten

Actualiteit: Wijzigingen keuring

Event: 13de Warmtepompsymposium

56

Save the date: ISH beurs

58

Techlink Masterclasses

62

februari 2021 •

by Techlink

by Techlink

5

Actualiteit

Het potentieel van rivierwater als verwarmingsbron De Vlaamse Scriptieprijs 2020 ging naar Sebastian Baes en Jan Denayer (KU Leuven) voor hun masterproef over rivierwater als mogelijke verwarmingsbron. De jonge ingenieurs willen met hun onderzoek een duurzaam antwoord bieden op de klimaatproblematiek.

Warmte onttrekking uit oppervlaktewater

Je huis verwarmen met water uit de rivier? Het klinkt bizar, maar het is mogelijk en bovendien vriendelijk voor het klimaat.

De energievraag, voornamelijk voor verwarming en koeling, neemt door de toenemende verstedelijking zeer sterk toe.

Idealiter gebeurt deze voorziening op een duurzame manier. Veel te vaak zijn fossiele brandstoffen echter nog in gebruik, met de gekende klimatologische gevolgen.

'60% van de CO₂-uitstoot in Vlaamse steden is afkomstig van verwarming. Met een warmtepomp kan je warmte uit rivierwater halen om zo gebouwen op te warmen.

Wanneer de warmtepomp zelf ook met

6

by Techlink

• februari 2021

hoeveelheid warmte die je uit de rivier mag onttrekken', aldus Baes en Denayer.

“

Moeten we nu écht het warm water uitvinden?

”

SEBASTIAN BAES EN JAN DENAYER

groene energie wordt aangedreven, kunnen we de CO₂-uitstoot drastisch doen dalen. Toch is het ook belangrijk om te kijken naar de impact op het ecosysteem van de rivier. Er is natuurlijk een grens op de

Het onttrekken van warmte uit oppervlaktewater houdt in dat een warmtepomp warmte uit rivierwater haalt om hiermee gebouwen op te warmen. De warmtepomp is namelijk in staat om energie uit water te halen en deze energie naar een bruikbare temperatuur voor verwarming te brengen. Nadat warmte uit het rivierwater onttrokken werd zal het water teruggepompt worden naar de rivier.

Op deze manier reduceren de huizen in de ruime buurt van een rivier drastisch hun CO2-uitstoot en hoeft men de eindige energiebron gas niet meer te gebruiken. Dit effect wordt nog versterkt indien groene stroom de warmtepomp aandrijft. Zo komt men nog een stap ›››

ADVERTORIAL

Ontdek dé nieuwe standaard in huishoudelijk watercomfort N I E U W E B W T P E R L A S E TA V O L D O E T A A N A L L E WAT E R ONTHARDINGSBEHOEFTEN, ZELFS DE MEEST VEELEISENDE Met de nieuwe BWT Perla Seta stelt waterbehandelingsspecialist BWT een extra zuinige en hygiënische duplexwater verzachter voor, met een grote capaciteit, een absolute lekveiligheid en een maximale connectiviteit.

Een state-of-the-art waterontharder dus, die garant staat voor grenzeloos watercomfort zonder zorgen, zelfs voor de meest veeleisende watergebruiker.

Troeven

• Duplextoestel met adaptief parallelle werking en grote capaciteit tot 50 l/min.

• Continue doorstroming en 24/7 zekere werking, ook bij grote waterafnamepieken tot 3m³/u.

• Absolute lekveiligheid dankzij AQA Watch, AQA Stop, AQA Safe-ventiel en AQA Guard • 100 % connectiviteit via de BWT Best Water Home-app • Maximale hygiëne tegen minimaal water- en zoutverbruik

GROTE CAPACITEIT

ABSOLUTE LEKVEILIGHEID

EXTRA ZUINIG EN HYGIËNISCH

2 4/ 7 Z E K E R VA N Z AC H T WAT E R , O O K B I J G R OT E WAT E R A F N A M E P I E K E N

4 X MEER BESCHERMING T EG E N WAT E R S C H A D E IN HUIS

M A X I M A L E H YG I Ë N E T EG E N M I N I M A A L WAT E RE N ZO U T V E R B R U I K

BWT Perla Seta is een duplex-waterontharder, uitgerust met 2 harskolommen die adaptief parallel werken om 24/7 en quasi-ongelimiteerd zacht water te leveren, tot 50 l. per minuut of 3 m³/u. Dat is handig bij piekafnames zoals het vullen van een zwembad, het nemen van een hoogdebietsdouche of wanneer op verschillende plekken tegelijk water wordt gevraagd.

BWT Perla Seta is standaard voorzien van intelligente veiligheidssystemen zoals AQA Watch, AQA Stop, AQA Safe-ventiel en AQA Guard die de water toevoer en de spoelwaterafvoer afsluiten en in alarmstand gaan in geval van een lek direct onder of naast het toestel of — via de draadloze AQA Guard wireless-vloersensoren (optioneel) — op 10 bijkomende plaatsen in huis.

De doorstroming in de BWT Perla Seta gebeurt in functie van het debiet, adaptief parallel. Regeneratie van de harskolommen gebeurt afwisselend en proportioneel. Een precisiepekelteller past het zoutverbruik tijdens het regenereren aan naar het verbruik gerekend vanaf de laatste regeneratie. Bij elke regeneratie maakt BWT Perla Seta ook chloor uit het onthardingszout aan om de harsen te ontsmetten.

MAXIMALE CONNECTIVITEIT 1

1 0 0% C O N T R O L E , 1 0 0% ZO R G E LO O S H E I D Via de BWT Best Water Home-app kan de gebruiker vanaf zijn gsm of computer de status van de BWT Perla Seta opvolgen of het wateren zoutverbruik monitoren. Hij krijgt meldingen als het zout moet worden bijgevuld of het toestel aan onderhoud toe is. Hij kan tevens het toestel in vakantiemodus zetten en vanop afstand hulp inroepen via de technische dienst van BWT of de eigen loodgieter die de gegevens van het toestel eveneens vanop afstand kan oproepen.

BWT Belgium NV Leuvensesteenweg 633 1930 Zaventem +32 2 758 03 10 bwt@bwt.be

bwt.com

Actualiteit

››› dichter bij klimaatneutrale steden.

Een wiskundig riviermodel

Het staat dus vast dat warmte onttrekken uit oppervlaktewater van rivieren mogelijk is, maar er is natuurlijk een grens op de hoeveelheid warmte die men mag onttrekken.

De hoeveelheid energie die kan, of beter gezegd mag, verbruikt worden uit een rivier is voorlopig echter onduidelijk. De milieurichtlijnen in VLAREM vermelden enkel een maximale temperatuur (+3°C) voor het opwarmen van waterlopen. Als uitgangspunt werd aangenomen dat dezelfde waarde ook mag gebruikt worden voor afkoeling (-3°C). Stel dat men bijvoorbeeld de Dijle in Leuven na onttrekking 1,5°C afkoelt en stroomafwaarts er in Mechelen ook 1,5°C afkoeling plaatsvindt, dan mag er op geen enkele andere locatie nog onttrekking gebeuren aangezien de limiet van -3°C bereikt is. Hierbij wordt er weliswaar geen rekening gehouden met het fenomeen “regeneratie”.

8

by Techlink

• februari 2021

Regeneratie houdt in dat de temperatuur van een rivier na afkoeling (verstoring in het evenwicht) na enige tijd terug naar zijn originele temperatuur (evenwichtstoestand) zal gaan. Bij het bovenstaande voorbeeld heeft dit als gevolg dat men in Mechelen meer dan 1,5°C kan afkoelen, en men dus meer hernieuwbare energie beschikbaar heeft.

Om de regeneratie in riviertemperatuur te berekenen is een wiskundig model nodig. Een model dat toelaat de temperatuur van een rivier te simuleren ten gevolge van allerhande omgevingsfactoren.

Rivieren verkrijgen hun natuurlijke energie via zoninstraling, warmtetransport met de bodem en de lucht, en andere fenomenen. Daarnaast hebben ook menselijke fenomenen een impact. De complexe invloed van al deze parameters zijn gebundeld in het model. Een simulatie kan gemaakt worden voor een beperkt gebied, een volledige rivier maar evengoed voor heel Vlaanderen. Op basis van de resultaten van de simulatie kan men bepa-

len hoeveel warmte onttrekking mogelijk is zonder dat de riviertemperatuur daalt met meer dan 3°C.

Conclusie

Dit onderzoek en het daarbij ontwikkelde riviermodel biedt een antwoord op één van de vele vragen die opgelost moet worden in tijden van een alsmaar warmer wordend klimaat. Het ontwikkelde model laat toe om te analyseren of een rivier de capaciteit heeft om een gebouw, wijk, of zelfs stad te verwarmen door middel van warmte onttrekkingen. Door zijn brede toepasbaarheid en flexibiliteit kan het model een belangrijke rol spelen in het klimaatneutraal maken van werkelijk elke stad gelegen nabij een rivier.

BRON: Baes, S. & Denayer, J. (2020). Modeling and Impact Analysis of Heat Extraction from Surface Water (Masterscriptie).

Geraadpleegd op www.scriptiebank.be.

effectieve ketelbescherming aanbevolen door de meeste ketelfabrikanten vuilafscheider 22 & 28 mm 3/4" & 4/4" effectieve ketelbescherming eenvoudige installatie installatie onder iedere hoek 360° strakke vormgeving robuuste messing behuizing bescherming van kostbare ketelonderdelen eenvoudig schoon te maken

luchtafscheider 22 & 28 mm 3/4" & 4/4" continue, effectieve ontluchting eenvoudige installatie installatie onder iedere hoek 360° radiatoren altijd helemaal warm terugverdiend in 2 tot 4 jaar handmatig ontluchten overbodig robuuste messing behuizing

badkamers

verwarming

Spiro-D by Spirotech Aalst Aartselaar Antwerpen Braine l’Alleud Brugge Châtelineau Diest Dison Forest | Vorst Gembloux Gent Habay Ieper Kuurne Liège Lier Lummen Malmedy Marche-en-Famenne Mechelen Mons Namur | Jambes

Temse

Tournai

Turnhout

Wemmel

Wijnegem

Zaventem

Zele

www.desco.be

technieken

Corona

Ventilatie en het coronavirus, hoe zit het nu precies?

Hoe dienen HVAC en andere bouwtechnische systemen te werken, om de verspreiding van het coronavirus op de werkplek te voorkomen? We geven een update over de laatste nieuwe gegevens wat betreft de verspreiding over lange afstand op basis van aerosolen.

Rol van ventilatie

Over het algemeen houdt een op een aerosol gebaseerde langeafstand verspreidingsmechanisme in dat het niet voldoende is om 1-2 m afstand te houden van een geïnfecteerd persoon. Om bovenstaand risico toch te beheersen tot 1,5 m van een persoon, is concentratiecontrole met ventilatie vereist.

Toekomstgerichte onderwerpen

Het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) heeft in het kader van COVID-19 richtlijnen opgesteld over de ventilatie van binnenruimten om de omgevingsrisico's van overdracht via de lucht te beperken.

De belangrijkste beweegredenen en conclusies van het ECDC kunnen als volgt worden samengevat: • De overdracht van COVID-19 komt vaak voor in gesloten binnenruimten.

• Er is momenteel geen bewijs van een menselijke infectie met SARS-CoV-2 veroorzaakt door infectieuze aerosolen die via de luchtkanalen van het ventilatiesysteem worden verspreid. Het risico wordt als zeer laag beoordeeld.

• Goed onderhouden HVAC-systemen, inclusief airconditioningsystemen, filteren grote druppels met SARS-CoV-2 veilig. COVID-19 aerosolen (kleine druppeltjes en druppelkernen) kunnen

zich door HVAC-systemen binnen een gebouw of voertuig en stand-alone airco-units verspreiden als de lucht wordt gerecirculeerd.

• De luchtstroom die door airconditioners wordt gegenereerd, kan de verspreiding van druppels vergemakkelijken die worden uitgescheiden door geïnfecteerde mensen over grotere afstanden binnen de ruimte.

• HVAC-systemen kunnen een aanvullende rol spelen bij het verminderen van de verspreiding in binnenruimten door de snelheid van de luchtverversing te verhogen, de recirculatie van lucht te verminderen en het gebruik van buitenlucht te verhogen.

Er zijn 3 manieren waarop COVID-19 zich verspreidt: Contact: Besmette objecten die ons kunnen infecteren als we ze aanraken en daarna onze handen niet wassen.

Druppels: Verspreiden zich vanuit de mond of neus van een drager, wanneer ze niezen, hoesten of zelfs praten (partikels > 5-10 µm).

Aerosolen: Minuscule druppeltjes (partikels < 5 µm) die urenlang in de lucht zweven.

10

by Techlink

• februari 2021

DucoBox Energy Comfort Het SLIMSTE Systeem D van Europa!

COMPACT & LICHT Kg

Slechts 21 kg

100% UITWISSELBAAR Links

Rechts

AUTO INREGELING save time = save money

www.duco-installateur.be

Heat+-185x130mm.indd 6

22/01/2021 15:07

www.caleffi.com

DIRTMAG

®

BESCHERMINGSKIT DUBBELE BEHANDELING

MAXIMALE PRESTATIE

Met de DIRTMAG® vuilafscheider inclusief afsluiters i.c.m. additieven die het systeem reinigen en langdurig beschermen, garandeert de KIT5453 een grotere efficiëntie van de installatie en daarmee een betere thermische opbrengst. CALEFFI GUARANTEED.

cale2051335_dEXE_KIT5453_ProtectionPack_185x130mm_NL_ADF.indd 1

21/10/20 18:11

Corona

• Gebouwbeheerders moeten de verwarmings-, ventilatie- en aircondi­ tioningsystemen onderhouden volgens de huidige instructies van de fabrikant, met name wat betreft het reinigen en vervangen van de filters.

Er is geen voordeel of noodzaak voor extra onderhoudscycli in verband met COVID-19.

• Energiebesparende instellingen, zoals een vraaggestuurde ventilatie die wordt geregeld door een timer of CO2 detectoren, moeten worden vermeden.

• Overwogen moet worden om de bedrijfstijden van HVAC-systemen voor en na de reguliere periode te verlengen.

• De directe luchtstroom moet worden afgeleid van groepen van personen om verspreiding van ziekteverwekkers door geïnfecteerde personen en overdracht te voorkomen.

• Organisatoren en beheerders die verantwoordelijk zijn voor bijeenkomsten en kritieke infrastructuurinstellingen dienen met de hulp van hun technische/onderhoudsploegen de mogelijkheden te onderzoeken om het gebruik van luchtcirculatie zoveel mogelijk te vermijden. Zij dienen te overwegen hun procedures voor het gebruik van

12

by Techlink

• februari 2021

recirculatie in HVAC-systemen te herzien op basis van door de fabrikant verstrekte informatie of, indien deze niet beschikbaar is, advies in te winnen bij de fabrikant.

les” om de omgevingsrisico's van overdracht via de lucht te beperken.

• Het minimum aantal luchtverversingen per uur, volgens de geldende bouwvoorschriften, moet te allen tijde worden gewaarborgd. Door het aantal luchtverversingen per uur te verhogen, wordt het risico van overdracht in gesloten ruimten verminderd. Dit kan worden bereikt door natuurlijke of mechanische ventilatie, afhankelijk van de instelling.

Volgens de hiërarchie staan ventilatie en andere HVAC- en sanitair gerelateerde maatregelen op een hoger niveau dan de toepassing van administratieve controles en persoonlijke beschermingsmiddelen (inclusief maskers). Het is daarom van groot belang dat er maatregelen worden overwogen voor de ventilatie en andere maatregelen in het kader van een bouwtechnisch systeem, die bescherming bieden tegen de overdracht via de lucht.

In de richtlijn benadrukt het ECDC het belang van ventilatie door te concluderen dat het garanderen van een optimale ventilatie, aangepast aan elke specifieke binnen omgeving, van cruciaal belang kan zijn bij het voorkomen van uitbraken en verspreiding-versterkende gebeurtenissen.

Aanbevelingen REHVA

REHVA (Federation of European Heating, Ventilation and Air Conditioning Associations) publiceerde op 17 november 2020 een update van haar COVID-19 begeleidingsdocument met aanbevelingen voor ventilatieoplossingen als belangrijkste “technische contro-

In het document beperkt zich het zich tot commerciële en publieke gebouwen.

De Hoge Gezondheidsraad volgt de aanbevelingen van REHVA en deed in mei van dit jaar zelf ook een publicatie gebaseerd op de voorgaande versie van REHVA. Tot slot; de Wereldgezondheidsorganisatie adviseert ventilatiesystemen zo af te stellen dat ze maximaal lucht van buiten aantrekken, de lucht zo veel mogelijk filteren en verse luchtaanvoer garanderen in die vergaderruimtes waar meerdere mensen samen zitten.

MEER INFO? www.rehva.eu/activities/covid-19-guidance

Huishoudelijke waterontharder

ISH digital – moving forw@rd

DU: 15.01.2021

Zuiver en zacht water voor de hele familie!

WaterMax 63 BEQ Waterontharder met hoge capaciteit

NU AANMELDEN! ish.messefrankfurt.com

Geniet van geavanceerde en innovatieve technologie!

Beleef de ISH digital!

In de digitale ruimte kunt u een groot aantal sessies en gesprekken live volgen en kunt u netwerken met uw zakenpartners. info@belgium.messefrankfurt.com Tel. +32 2 880 95 87

Verkrijgbaar bij uw verdeler!

Meer informatie op

www.valeco.be

72350-005_ISH_Digital_Techlink_Heats_NL_90x270 • FOGRA 39 • CMYK • js |

HomeGUARD

Belgien-NL

World’s leading trade fair HVAC + Water 22 – 26. 3. 2021

Jong Talent

We zorgen voor de toekomst!

“

Techniek is op vele plaatsen vaak onzichtbaar, maar wél onmisbaar om de maatschappij te laten functioneren.

”

KRIS VAN DINGENEN

“

Op onze sociale mediakanalen hebben we de voorbije weken reeds het engagement van onze leden gebundeld en zo de diversiteit van onze sector gepresenteerd.

JAN LHOËST

”

Samen met de aangesloten bedrijven vestigt Techlink de aandacht op het engagement en het belang van de medewerkers in de installatiesector. We konden bij enkele lidbedrijven over de schouders van hun medewerkers meekijken en boeiende inzichten krijgen in de installatiesector, die we hebben samengevat in onderstaand artikel. Ze bieden tevens een kijkje achter de schermen van de bedrijven.

Het aantrekken van (jonge) arbeidskrachten is niet zo evident in de installatiesector. ‘Onze bedrijven zijn nochtans de ideale plaatsen voor jonge talenten die willen meewerken aan oplossingen voor de uitdagingen en trends van deze

14

by Techlink

• februari 2021

tijd zoals de energietransitie, digitalisering en duurzaamheid. Profielen van de meest uiteenlopende opleidingsniveaus zijn werkzaam bij onze bedrijven. Het is ook belangrijk om de diversiteit van de sector in beeld te brengen wat betreft

de activiteiten’, zegt algemeen directeur Kris Van Dingenen.

Hierna tonen we de gezichten en verhalen van jong talent in onze lidbedrijven.

Energie zonder zorgen voor morgen Als planner ben ik verantwoordelijk voor de planning van onze techniekers en depannages. Een grondige planning zorgt ervoor dat onze techniekers alle materiaal op voorhand kunnen klaarleggen per adres, zodat de 12 à 15 ploegen de dag nadien snel de baan op kunnen. Een planning is echter geen vaststaand gegeven en kan elke dag wijzigen of omgegooid worden door onvoorziene omstandigheden en dat maakt het uitdagend. In 2020 heb ik ze al meermaals moeten bijsturen door de weersomstandigheden, de grote vraag naar zonnepanelen en de afwezigheid van techniekers (door de coronagolf ). De planning maak ik eerst in Excel en daarna zorg ik voor de digitale verwerking van de gegevens in Teamleader.

Maar ook de administratie errond neem ik voor mijn rekening.

Naast de jobinhoud zelf zorgen mijn collega’s er ook voor dat ik elke dag graag kom werken. Iedereen staat klaar voor elkaar en er is een goedlachse sfeer! Een voorbeeld om dit te illustreren: toen ik begon had ik geen technische achtergrond of ervaring maar mijn collega’s gaven hulp waar ze konden.

Al doende leert men. Duidelijk communiceren kan ik als de beste en dat is ook nodig in deze job.

Kortom, het is leuk werken bij Alfasun/Alfacool. Het is een boeiend bedrijf met veel kansen en volop in evolutie. Binnen

Tiffany De Sloover, Verantwoordelijke Planning bij Alfasun/Alfacool te Ninove

twee jaar verhuizen we naar een nieuw bedrijfsgebouw-voorbeeldpand in bedrijventerrein Doorn Noord (Ninove) dat dé referentie wordt voor de energieneutrale aanpak van industriële gebouwen en privéwoningen.

KNX laat alle technieken met elkaar spreken

Op jonge leeftijd geraakte ik al gefascineerd door de wondere wereld van automatisatie. Ik pluisde bijvoorbeeld de werking van een wekker met een automatisch koffiezetapparaat uit. De laatste automatiseringstrends volg ik op de voet vandaar dat het niet meer dan logisch was dat ik de praktijkgerichte opleiding Energietechnologie van Odisee volgde. In het kader van mijn studies moest ik een stage doen bij een bedrijf. In de les kwamen Xavier Musschoot en Joeri Thiré, zaakvoerders bij Dynamitec uitleg geven over KNX (een internationale standaard voor gebouwenautomatisering). Na deze presentatie was mijn keuze snel gemaakt. Ik koos voor Dynamitec omdat hun activiteiten het best aansluiten bij wat ik later zou doen. Tijdens mijn stage kreeg ik het aanbod van een vaste baan bij hen. lk maak deel uit van een team met korte communicatielijnen dat zorgt voor de begeleiding vanaf het conceptmatig ontwerp tot de uiteindelijke uitvoering en programmatie van de woning- of gebouwenautomatisatie. Elk succesvol project begint met een uitvoerige behoefteanalyse. Wat verwacht de klant? En hoe kunnen we dat realiseren?

Mathieu Declercq, Junior System Integrator Woning & Gebouwenautomatisatie bij Dynamitec te Waarschoot

In mijn job staat afwisseling, zelfstandigheid, vakkennis en flexibiliteit centraal. Mijn takenpakket is heel divers; het voorbereidende werk gebeurt op kantoor (zie foto) maar daarnaast

ben ik vaak onderweg naar de werven. Voor de installatie zelf doet Dynamitec een beroep op gespecialiseerde elektriciens en erkende alarminstallateurs. ››› februari 2021 •

by Techlink

by Techlink

15

Jong Talent

›››

Klant- en servicegericht Ik ben op het eerste zicht misschien een buitenbeentje om met mijn masterdiploma in het tolken (Spaans – Frans – Engels) te werken als Service Dispatcher bij installatiebedrijf Chauffage Van Meerhaeghe (VMH), maar niets is minder

waar! Mijn kennis van het Frans komt dagelijks goed van pas.

Bovendien ben ik een sociaal persoon die mensen graag helpt en problemen wil oplossen. Ik fungeer als de link tussen de klant en VMH, en bouw hiermee een lange termijn vertrouwensrelatie uit. Dat kan alleen al door het luisteren naar hun vragen en het beantwoorden ervan. Daarnaast sta ik in nauw contact met onze techniekers door het onderhoud/de depannage aan hen toe te wijzen. Het bestellen en de orderopvolging van onderdelen noodzakelijk voor het uitvoeren van onderhouds- en serviceopdrachten hoort daar ook bij.

VMH is een familiebedrijf dat het menselijk kapitaal van doorslaggevend belang acht in zijn strategie. Er is trouwens wekelijks een sociaal uurtje op vrijdag met alle werknemers.

Technologie is ook prominent aanwezig binnen VMH: een gedigitaliseerd magazijn (incl. scanning), communicatie verloopt digitaal via tablets, WhatsApp-groepen, etc. We streven naar zo weinig mogelijk papierwerk.

Laurence Verstraete, Service Dispatcher bij VMH te Tielt

Ik werk in een mannenwereld maar je moet daar als vrouw niet bang van zijn. In eerste instantie dien je te kijken naar het werk zelf. Het is bovendien aangenaam werken tussen mijn mannelijke collega’s want ze zeggen eerder als er iets aan de hand is en ze zijn duidelijker. Ik voel me steeds met respect behandeld. De installatiesector staat steeds meer open voor vrouwen dus grijp jullie kans, girls!

Empowering People & Places

Van kleins af aan was ik als het ware omringd door technisch opgeleide mensen. Ik ben altijd al gefascineerd geweest door alles wat met elektriciteit te maken heeft en het bouwen van installaties. Zowel het voorbereidend werk als het afwerken ervan.

Op de middelbare school volgde ik de studierichting Elektrische installatietechnieken. Na mijn Bacheloropleiding in de Energietechnologie te Vives Kortrijk ben ik aan de slag kunnen gaan als assistent-projectleider bij Decat Empowering Places.

16

Mijn takenpakket bij Decat is divers. In mijn job is het de bedoeling dat ik zo goed mogelijk mijn projectleider, Kenny Winne, bijsta. Dit doe ik door elektrische kasten en schema’s van elektrische installaties uit te tekenen. Het programmeren van gebouwenautomatisatie, werfopvolging, bestellen van onderdelen en administratief werk horen hier ook bij.

projecten evolueren van begin tot eind. Dat ik hier zelf aan kan meehelpen vormt voor mij een zeer grote meerwaarde!

Het feit dat ik goed overweg kan met mijn projectleider maakt mijn job onmiddellijk zoveel plezanter! Doordat mijn job zo gevarieerd is kan ik veel doen. Ik hoef niet enkel en alleen achter mijn bureau te zitten, maar kan ook effectief mijn handen uit de mouwen steken. Ik kan meemaken hoe de verschillende

Bij Decat zet men zich voornamelijk in voor grote projecten.

Dit gaat van appartementen tot hotels en zelfs tot zwembaden.

Bij het realiseren van deze projecten maken ze telkens opnieuw gebruik van de nieuwste technologieën. Kortom, het is een uitdagende job in een groeiend bedrijf dat veel kansen biedt.

by Techlink

• februari 2021

Kenneth Vandemaele, Assistent-projectleider bij Decat Empowering Places te Diksmuide

Efficiëntie en energiezuinig comfort Als werkvoorbereider ondersteun ik de projectleiders bij het uitpluizen van lastenboeken en plannen, het in orde brengen van (werk)documenten voor de werven, het aanvragen en vergelijken van prijzen, het vergaderen met onderaannemers en leveranciers, etc. M.a.w. HVAC-projecten administratief opvolgen van opstart tot oplevering. Een goede voorbereiding is de sleutel tot succes. Hoe minder hindernissen we onderweg tegenkomen, hoe hoger onze efficiëntie en hoe gelukkiger onze klant.

De meeste uren spendeer ik op kantoor, maar af en toe ga ik de baan op voor werfopvolging. Ideaal om voeling met de praktijk te houden! Het uittekenen van de technieken in Autocad vind ik één van de leukste aspecten aan mijn job. Mijn collega’s zorgen bovendien voor een aangename werkplek en -sfeer waardoor de dag voorbijvliegt.

In deze coronatijden werd er bij Duall ook gedacht aan ons comfort; de burelen en vergaderzaal kregen een upgrade waardoor social-distancing gegarandeerd is. Binnen Duall heerst wederzijds respect en is er ruimte om voor je mening uit te komen en te zeggen wat je denkt, o.a. op de korte informatiemomenten die op regelmatige basis worden georganiseerd.

Duall investeert in haar mensen door vijf keer per jaar een zogenaamde Duall PRO Academy, een reeks opleidingen, te

Roy Loos, Werkvoorbereider bij Duall te Herk-de-Stad

organiseren voor haar werknemers. Daar komen onderwerpen zoals gaskeuringen, elektrische aansluitingen van HVAC, ventilatiedebieten, … aan bod, zodat we altijd up-to-date zijn.

Ik raad jongeren aan om bewuster te kiezen voor een opleiding die toekomstperspectieven biedt. In onze sector zit je niet snel zonder werk en bij Duall leer je veel bij over duurzame installaties.

Davy Van Wijnsberge, Projectleider HVAC bij BV Van Cauter Multitechnieken te Lede

Ik ben verantwoordelijk voor het technisch beheer en onderhoud van gebouwen. Onze dienstverlening omvat het complete traject van het opstellen van onderhoudsconcepten t.e.m. de complete uitvoering. Ik leid een team van 9 techniekers en 3 ploegen (van 2 personen) van installateurs. Mijn job is heel breed en niet beperkt tot één ding. Het is dan ook geen typische nine-to-fivejob.

Ik wil in de nabije toekomst meer grote projecten gaan opvolgen waarbij ik steeds streef om alles kwaliteitsvol af te leveren met oog voor detail en afwerking.

Opleiden is het nieuwe rekruteren

Ik volgde de Bacheloropleiding Elektromechanica met afstudeerrichting Klimatisering aan de Odisee. Nadien kon ik direct aan de slag gaan bij een wereldleider op het gebied van airconditioningsystemen waar ik werkzaam was op de afdeling koeling. Ik was toen veel de baan op, ook internationaal. Na een tijd wou ik dichter bij huis werken en ging ik aan de slag als projectleider bij Van Cauter Multitechnieken dat zich toespitst op elektriciteitswerken, HVAC, beveiliging en onderhoud.

Van Cauter is een familiebedrijf dat de laatste jaren sterk gegroeid is waardoor er veel nieuwe mensen bijkomen en men volop op zoek is naar extra techniekers. Als starter kan je hier veel bijleren en permanent bijscholen. Ik heb bijkomend een opleiding GI Brandertechnicus gevolgd en een RESCert zonneboiler voor SWW behaald. Het vak evolueert continu.

Om op de hoogte te blijven van de nieuwste technologieën in de verschillende technieken, bezoek ik graag beurzen zoals Install Day. februari 2021 •

by Techlink

by Techlink

›››

17

Jong Talent

›››

Opvolging verzekerd Bati 3 is een sanitair-, verwarmings- en ventilatiebedrijf dat in 2002 is opgericht.

Ik ben nu bijna vier jaar geleden bij het familiebedrijf Bati 3 gekomen. Voordat ik naar Bati 3 kwam, werkte ik voor verschillende bazen en leerde ik verschillende manieren van werken. In een familiebedrijf heb je als werknemer het gevoel dat er ook daadwerkelijk iets met jouw inspraak wordt gedaan en dat dit wordt gewaardeerd. Je bent geen nummer binnen ons bedrijf want er is veel betrokkenheid. Bij Bati 3 kon ik mijn kennis verdiepen en autonoom zijn in mijn werk.

voorschriften. Dit maakt het mogelijk om continu te leren en ik heb dit gevoel van voortdurende evolutie.

Als co-manager moet je ook een neus hebben om opportuniteiten te zien en je mag niet bang zijn om jezelf in vraag te stellen. Externe communicatie is zo’n opportuniteit. Onlangs Ik ben co-manager en ik werk op locatie met werden we namelijk geïnterviewd een jonge werker die ik train, waarbij ik mijn door Itho Daalderop tijdens een verkennis dagelijks deel. Ik zorg voor het installatiegedeelte en mijn vader (José) voor het adslag over warmtepompen. Vervolgens Mathieu Garcia, co-manager bij Bati 3 te Jette ministratieve gedeelte. Omgaan met mensen, konden we het type installatie dat we dat leer ik nog elke dag. Ik durf absoluut niet bij Bati 3 doen in de verf zetten. We zeggen dat ik daarin volleerd ben. Het voordeel van werken bij zien de hybridewarmtepompinstallaties als de oplossing van Bati 3 is dat ons bedrijf op de hoogte blijft van de normen en de toekomst!

gie) te volgen aan de Karel de Grote Hogeschool in Antwerpen.

Ik ben altijd erg nieuwsgierig geweest en gedreven in hetgeen wat ik wil bereiken.

Eén van de zaken die mij overtuigde om bij Celcio aan de slag te gaan, was het warme onthaal. Ik voelde direct dat het goed zat: brede variatie, flexibele werktijden, je krijgt veel vertrouwen met de nodige zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. Het is een jong team in een bedrijf met veel ervaring waar volop wordt ingezet op permanente bijscholing (via het Lean-principe) en innovatie.

Jorick Doomen, Projectleider bij Celcio te Gent

Tomorrow's energy experts

In het middelbaar volgde ik de praktijkgerichte studierichting “Koel- en warmtetechnieken” waarbij ik werd opgeleid om voorbereidende, uitvoerende en onderhoudswerkzaamheden uit te voeren aan koel- of verwarmingsinstallaties. Daarna deed ik één jaar ervaring op als monteur maar kwam tot de constatatie dat ik nog meer ambitie had op carrièrevlak. Ik besloot toen om een professionele bachelor elektromechanica (autotechnolo-

18

by Techlink

• februari 2021

Naast het ontwerp, de uitvoering en technisch beheer van installaties in verwarming, sanitair, airconditioning en ventilatie, staat Celcio ook in voor gebouwenbeheer (optimalisatie binnenklimaat in gebouwen d.m.v. automatisatie). We zijn steeds op zoek naar gemotiveerde jonge talenten om ons team te versterken! Ik werk hier als projectleider en leer nog iedere dag bij over techniek, materialen en vooral mensen. Want monteurs aansturen of met collega’s, klanten en leveranciers overleggen, blijft een uitdaging.

Techniek staat centraal in de aanpak van bijna alle maatschappelijke uitdagingen van de toekomst. Het is dus belangrijk om up to date te blijven van de ontwikkelingen in onze sector!

Digitaal sterk

Van Oirschot webshop al ontdekt?

In 2020 zijn we bij Van Oirschot druk bezig geweest met de creatie van een volledig nieuwe webshop om jou als klant nog beter van dienst te zijn. Met de vernieuwde zoekmachine kan je snel en accuraat jouw gewenste artikelen terugvinden in de onderliggende niveaus. Artikelen toevoegen aan een winkelmandje was nog nooit zo gemakkelijk.

Offertes, bestellingen, leveringen en facturen kunnen opgeroepen worden in een minimum aan clicks.. Wij blijven ook continue investeren in het toevoegen van nieuwe functionaliteiten in onze webshop.

Google Play

Nieuwe Fitting Selector

App store

Nog nooit was het bestellen van fittingen zo snel en gemakkelijk als met de nieuwe Van Oirschot Fitting Selector. Ontdek deze nieuwe functionaliteit op onze webshop vanaf maart.

Van Oirschot onderweg

Download onze app via de App store en Google Play.

V.E.R. Woe 17/03/2021 Limburg en Vlaams-brabant

Van Oirschot

Exposition Roadshows Woe 24/03/2021 Oost & West-Vlaanderen

Woe 30/03/2021 Antwerpen

Ontdek samen met ons de nieuwigheden in de HVAC markt aan de hand van digitale infosessies. Stel live je vragen in de chatbox op het einde van elke sessie. Iedere deelnemer krijgt een leuke verrassing voor de start van de roadshow.

Schrijf je dus snel in voor de digitale roadshow van jouw keuze via www.vanoirschot.be

Nieuw magazijn Zavelheyde Innovatie en ontwikkeling zijn bij Van Oirschot meer dan alleen woorden. Zo zijn we druk in de weer met het bouwen van een nieuw state-of-the-art magazijn in Zavelheyde Herentals.

De uitbreidingsoperatie stemt overeen met quasi een verdubbeling van de opslagcapaciteit. De verhuis staat ondertussen gepland voor deze zomer en in het najaar hopen we volledig operationeel te zijn.

Heb je een vraag?

Contacteer onze dienst Order Entry!

T 014 80 00 80 E orderentry@vanoirschot.be

www.vanoirschot.be

Follow us on social media

Project

Climatrix zorgt voor een geslaagde renovatie met vloerverwarming Lidbedrijf Climatrix, gespecialiseerd in ecologische verwarmingssystemen die op lage temperatuur werken (vloer-, wand- en plafondverwarming), hielp Yannick Opsteyn (HVAC bedrijf) bij de installatie van de vloerverwarming. Het project omvat een renovatie van een monumentaal gebouw in Maastricht dat werd omgebouwd tot 4 luxe appartementen, met lage opbouw vloerverwarming, houten vloeren en houtskeletbouw. Investeren in een beter en duurzaam leefklimaat door het ontwikkelen van duurzame energiesystemen staat centraal bij Climatrix.

“

Climatrix werkt vooral in partnership met HVAC-installateurs.

Dankzij deze ‘tandem’ krijgt de eindklant steeds een hoogtechnologische oplossing op maat.

KIM VAESSEN

”

We ontmoeten Kim Vaessen, zaakvoerster van Climatrix, op haar kantoor in Dilsen-Stokkem. Op de site staat een groot kantoorgebouw van 650 m2 , een magazijn van 1600 m2 en biedt ook plaats voor een toonzaal. Al vlug in ons gesprek

20

by Techlink

• februari 2021

blijkt dat ze trots is om te ondernemen in een stad die de lokale economie steunt.

‘Daarom heb ik er ook alles aan gedaan om binnen de grenzen van Dilsen-Stokkem te blijven. Een belangrijk pluspunt: voor het merendeel van ons team is het

de perfecte uitvalsbasis.’

Verwarmen zoals de zon

Met de klimaatsystemen van Climatrix kan je verwarmen én koelen via de vloer, de wand en/of het plafond. Dit gebeurt

door stralingswarmte, hetzelfde principe als dat van de zon. Dit betekent dat de ruimte rechtstreeks verwarmd wordt.

Bij traditionele systemen wordt eerst de lucht opgewarmd, waardoor er veel energie verloren gaat. Stralingsverwarming benadert het ideale verwarmingsmodel.

Het reageert direct en zorgt voor een behaaglijke gevoelstemperatuur.

Vloerverwarming is de beste keuze als je kijkt naar efficiëntie en comfort. Vloerverwarming wekt warmte op in de vloer en die warme lucht stijgt tot een hoogte van 2,2 meter. De temperatuur is daardoor over de hele ruimte constant waardoor je een warmer gevoel hebt dan met klassieke radiatoren of convectoren. Plus de luchttemperatuur kan ongeveer 2°C lager lager ingesteld worden zonder aan comfort in te boeten. Een bijkomend voordeel is dat vloerverwarming geen koude- en warmtestromen creëert die stof door je woning blazen.

‘Ecologisch verantwoord verwarmen is een absolute must. Met stijgende energiekosten en een groeiend milieubewustzijn kiezen we steeds vaker voor een energieneutraal verwarmingssysteem’, zegt Kim.

Project

'Het jaar 2020 mag dan wel een vreselijk jaar voor de economie zijn geweest, voor Climatrix was het ook een jaar waarin we getoond hebben hoe veerkrachtig we zijn. Ondanks alle miserie hebben we onze klanten kunnen blijven helpen om super mooie projecten te verwezenlijken, zoals onderstaand project in Maastricht.

We zijn gevestigd in Dilsen-Stokkem, tegen de Nederlandse grens, die wordt gevormd door de rivier de Maas. Het hoeft dus niet te verwonderen dat we zo nu en dan ook buiten die omgeving actief zijn’, aldus Kim.

tie met 150 m² staalnet in de kelder en 12 m² elektrische vloerverwarming in de badkamers, direct onder de tegels geplaatst.’

LEGPLAN

De uitdagingen voor het opmaken van de legplannen waren: •

Hoe panelen leggen met zo weinig mogelijk afval

•

Waar komt géén vloerverwarming (blanke panelen leggen)

•

Buizen intekenen op basis van dat legplan

•

Rekening houden met vloerpotten voor glazen deuren: niet in buizen boren als vloerpotten geplaatst worden

VLOERVERWARMING

Steven Verjans, Sales Driver bij Climatrix, licht het project toe: ‘Het project betrof de renovatie van een monumentaal gebouw (accountancykantoor) in Maastricht dat in vier wooneenheden (luxe appartementen) werd opgesplitst en waarin houten vloeren lagen.

Dan kan je niet anders dan werken met een droog systeem met een hoogte van 2 cm exclusief de vloerafwerking. Het was best een uitdagende werf: 750 m² vloerverwarming en -koeling waarvan zo’n 650 m² VarioComp, in combina-

Marktevolutie

Kim: ‘Klimaatbeheersing evolueert snel.

Vroeger was klimaatbeheersing heel eenvoudig. De aannemer installeerde een enorme ketel, en vlammen maar. Zo simpel was het. Verbruik, uitstoot en luchtkwaliteit, daar was men niet mee bezig. februari 2021 •

by Techlink

by Techlink

›››

21

Project

CLIMATRIX KLIMAATSYSTEEM Blauw – Vloerverwarming Bij vloerverwarming wordt warmte afgegeven via kunststofleidingen in de vloer. De overdracht van warmte gebeurt gelijkmatig door een straling van het vloeroppervlak naar de omgeving. Deze techniek zorgt voor een hoog comfort en een laag energieverbruik.

Een grote troef is dat de buizen onmiddellijk verwarmen! De meeste vloerverwarmingen hebben wel een langere opstarttijd nodig. De vloerafwerking heeft bovendien een effect op het rendement van de vloerverwarming.

Rood – Klimaatwand Een klimaatwand is een onzichtbaar systeem dat werkt op basis van warmte- en koudestraling. Het grote verschil met een traditioneel convectiesysteem is dat de warmte of koeling in het materiaal wordt opgeslagen en gelijkmatig wordt afgegeven.

Bij convectiesystemen is koeling niet mogelijk.

Klimaatwanden zijn ideaal als je van plan bent te renoveren én toch een perfect binnenklimaat wenst.

‘Wij gebruiken thermische folie om de buizen te lokaliseren. Als de installatie eenmaal afgerond is en je wil iets monteren aan de wand, komt deze folie zeer goed van pas. De verkleuring geeft aan waar de warme/koude buizen zich bevinden zodat je perfect kunt boren in de wand zonder gevolgen’, zegt Kim. Klimaatwanden zijn het meest uitgekiende reactieve systeem dat je gemakkelijk aanpast aan de noden van jouw binnenklimaat. Klimaatwanden staan ook

bekend als knuffelmuren omdat het grote warme oppervlakte een aangename stralingswarmte afgeeft en een gelijkmatige temperatuurverdeling.

Groen – Klimaatplafond Klimaatplafonds werken via een watersysteem dat geplaatst wordt op plafondplaten. De warmte wordt af- of aangevoerd in functie van de wens om te koelen of te verwarmen. Doordat de warmte/koeling rechtstreeks in de ruimte komt, bereik je snel het perfecte binnenklimaat.

Zeker in het tussenseizoen zoals de lente of herfst is dit ideaal omdat je kan switchen tussen verwarmen en koelen en het systeem bovendien heel reactief is.

In tegenstelling tot vloerverwarming waar je met een dikke laag chape zit, is er bij een klimaatplafond enkel een gipskarton tegen het plafond die de warmte of koelte van de ruimte scheidt.

Positie van de verdeler Vanaf de verdeler worden de buizen uitgewaaierd en nadien opgevuld met dezelfde vulpasta die ook gebruikt wordt voor de panelen.

De buizen worden gefixeerd door middel van cliprails.

22

by Techlink

• februari 2021

Vloerverwarming

Kunststof collector voor vloerverwarming en vloerkoeling Gemonteerde collectoren ø1 in kunststof met topdebietmeters, automatische ontluchters, aftapkranen, thermometers.

Beschikbaar van 2 tot 16 aansluitingen øEK. Aangewezen bij vloerkoeling om condensatie te vermijden.

www.begetube.com

Project

Legplan

››› Tegenwoordig gaan we daar veel bewuster mee om, en in de eerste plaats dankzij de overheid. Door de strenge normeringen in nieuwbouw, zijn we verplicht om met meer finesse te werk te gaan. De moderne oplossingen zijn slim en ecologisch. Het is precisiewerk geworden. Dit is de expertise van Climatrix.’

Ambitie

‘Ik heb de ambitie om de beste te zijn, en dit iedere dag weer opnieuw. Ik heb

namelijk voor mezelf en voor Climatrix targets opgelegd om groei te realiseren, maar wel zonder dat de structuur in het gedrang komt. Ik werk richting een duurzame groei. Door niet de grootste te willen zijn maar de beste onderscheiden we ons op de markt. Ik bouw duurzame partnerschappen op die verder gaan dan de pure leverancier-klantrelatie.

bedrijf een flexibele partner die op zeer korte termijn kan schakelen en de klanten ontzorgt. Vaak maakt Climatrix voor haar klanten het onmogelijke mogelijk door bijvoorbeeld op zeer korte termijn legplannen te leveren. Het zijn juist de problemen van onze klanten die er ons toe aanzetten om innovatieve tools te ontwikkelen’, besluit Kim.

Door onze kleinschaligheid en de directe communicatielijnen is Climatrix als

OVER CLIMATRIX: De geschiedenis van Climatrix gaat een eind terug in de tijd en vindt zijn roots bij het Limburgse familiebedrijf Rofix. In 1978 werden Rob Vaessen en mevrouw Liliane Verheijen met Rofix nv specialist in de verwarmingsindustrie met hun innovatieve radiatorbevestigingen. Dochter Kim Vaessen stapte later in hun voetsporen en hield de vinger aan de pols van de veranderingen in de markt rond ecologie en energiebesparing. Dit zorgde voor het ontstaan van een nieuwe divisie: het ecologische broertje van Rofix, Climatrix. In 2011 vaarde Climatrix zijn eigen koers. ‘In samenwerking met het IWT (Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie), werd er gezocht naar de perfecte oplossing voor

24

by Techlink

• februari 2021

een goed binnenklimaat’, vertelt Kim. ‘Dankzij een gepatenteerd systeem klimaatwanden en -plafonds kan men bij zowel nieuwbouw als renovaties toch van het comfort van stralingswarmte genieten zonder de vloer te moeten openbreken. De werking is te vergelijken met die van de zon en hierdoor brengt het klimaatsysteem energiebesparing teweeg en is het een duurzame oplossing.’ Vandaag zijn ze uitgegroeid tot een bedrijf met 23 werknemers.

OM TE VERWARMEN ZIJN ER ORIGINELE COMBINATIES...

EN IS ER DE PERFECTE COMBINATIE.

Stookolieketel

Minder uitgeven om zich beter te verwarmen: het zal ook uw klanten zeker interesseren. Adviseer hen een hoogrendementsketel op stookolie om zich tegelijk voordelig en duurzaam te verwarmen. Want moderne stookolie-installaties zijn zuiniger en kunnen perfect gecombineerd worden met hernieuwbare energieën.

Ze zijn zelfs klaar voor de koolstofneutrale brandstoffen die binnenkort beschikbaar zijn. Meer informatie ontdekt u in onze gidsen op www.informazout.be/nl/faq/gidsen.

Thermisch zonnepaneel

Warm voor de toekomst

Interview

Structurele samenwerking met ODE Organisatie voor Duurzame Energie Vlaanderen (ODE) organiseert het overleg tussen hernieuwbare energiebedrijven en met de overheid. Voor de domeinen PV (fotovoltaïsche zonne-energie) en warmtepompen werkt ODE samen met Techlink. Dirk Van Evercooren kwam het ODE-team versterken op een moment dat de energietransitie en de omslag naar een duurzamere samenleving de wind in de zeilen heeft. Hoog tijd dus voor een gesprek met de nieuwe algemeen directeur.

ODE is de sectororganisatie voor duurzame energie in Vlaanderen en brengt meer dan 230 leden (bedrijven, kenniscentra, universiteiten, lokale besturen, private en publieke organisaties) samen in technologieplatformen en werkgroepen, om kennis uit te wisselen en aan belangenbehartiging en sensibilisering te doen. ODE is dan ook de belangrijkste stakeholder inzake hernieuwbare energie en energie-efficiëntie voor de betrokken overheden en streeft naar 100% hernieuwbare energie in 2050.

ODE is actief in de volle breedte van de energietransitie, van warmtepompen en warmtenetten tot wind-, bio- en zonne-energie.

Dirk Van Evercooren (55) volgde op 1 november 2020 Bram Claeys op als algemeen directeur bij ODE Vlaanderen.

Dirk is geen onbekende in de energiesector. Met een diploma algemene economische wetenschappen aan de VUB begon Dirk zijn carrière op de studiediensten van het ABVV. In 2002 stapte hij over naar de VREG, de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt, waar hij de functie van directeur van het departement Marktwerking vervulde. Daarnaast was hij tot vorig jaar voorzitter van het Association of Issuing Bodies (AIB) en co-voorzitter van de Customer Empowerment Work Stream binnen de CEER, Council of European Energy Regulators. Door te fungeren als woordvoerder van verschillende organisaties heeft hij ook ervaring met de media en fungeerde hij als spreker op diverse internationale conferenties.

26

by Techlink

• februari 2021

Dirk heeft er heel veel zin in en wil samen met zijn team en de ODE-leden ervoor zorgen dat hernieuwbare energie en energie-efficiëntie een centrale rol spelen in het toekomstige energiesysteem: ‘De energietransitie speelt in Vlaanderen een belangrijke rol voor de werkgelegenheid en zet ons op de kaart als expertisecentrum.’

Waarom overstappen van de VREG naar ODE?

In die 19 jaar mocht ik bijna alle projecten uitvoeren die binnen VREG relevant zijn voor de (hernieuwbare) energiemarkt en die binnen mijn verantwoordelijkheden lagen. Ik zat bij de VREG goed maar had niet meer het gevoel dat ik nog echt een verschil kon ›››

ACV HEATMASTER TC

De totaalcondenserende warmwaterkampioen > Krachtig: van 1000 tot 3620 l/u. sanitair warm water (van 25 tot 120 kW) > Economisch: totale condensatie zowel in SWW als verwarming > Efficiënt: geringe vloeroppervlakte > Duurzaam: inox Tank-in-Tanksysteem > Eenvoudig: ACV MAXregeling voor SWW en verwarming (standaard 2 verwarmingscircuits)

G

JAAR

AR

ANT

IE

Type Rendement met 30% belasting (EN677)

%

Opgegeven capaciteitsprofiel

HM 25 TC

HM 35 TC

HM 45 TC

HM 70 TC

HM 85 TC

HM 120 TC

108,9

108,9

XXL

XXL

108,9

109

108,4

108,8

XXL

XXL

XXL

XXL

Capaciteit (sanitair warm water)

L

96

96

96

190

190

190

Capaciteit (primair)

L

101

101

101

125

125

125

Piekdebiet bij 40°C

L/10’

361

408

451

716

783

900

Piekdebiet 1ste uur bij 40°C

L/60’

1018

1328

1610

2455

2895

3620

HEATMASTER

25TC 35TC 45TC 70TC 85TC 120TC www.acv.com

Interview

››› maken. Dan is het tijd voor een nieuwe uitdaging!

De rode draad doorheen mijn carrière is mijn passie voor duurzaamheid en hernieuwbare energie en voor mobiliteit.

Deze twee passies zijn maatschappelijk uiterst relevant en vind ik beide ook terug bij ODE, dankzij de opkomst van de elektrische mobiliteit (voertuigen en fietsen). ODE biedt mij kortom de mogelijkheid om persoonlijk en professioneel te groeien.

beleidsvoorstellen die deze energietechnologieën ondersteunen verder opvolgen en uitwerken. Doordat Ellen quasi dagelijks in contact staat met Techlink weten we wat er leeft bij installateurs en tegen welke problemen zij aanlopen.

Deze signalen van de werkvloer proberen we op een gestructureerde en geobjectiveerde manier bij het beleid te brengen. Daar ligt de unieke meerwaarde van ODE.

De energietransitie zal alleen succesvol zijn als bedrijven en burgers daarin centraal staan en de voordelen ervan rechtstreeks ervaren.

Om een breed gedragen energietransitie te laten slagen, is draagvlak bij zowel bedrijven als burgers daarom essentieel. ODE wil hieraan bijdragen.

De samenwerking realiseert een meer gecoördineerde aanpak. Als lid van Techlink heb je toegang tot de kennis van ODE. Je hoeft dus geen tweede lidmaatschap af te sluiten. ODE heeft een duidelijke beleidswerking terwijl Techlink meer met de ondersteuning van de vakman in de dagelijkse praktijk bezig is. De werking is zeer complementair omdat de leden in de richting worden gestuurd van het platform waarbij ze het best gebaat zijn.

Vormt het een meerwaarde dat Ellen Van Mello (beleidsmedewerker warmtepompen en PV) werkt voor beide organisaties?

Zeer zeker, in 2016 sloegen ODE en Techlink de handen in elkaar om een structurele samenwerking op te zetten.

Deze samenwerkingsovereenkomst laat het toe om een projectleider PV (fotovoltaïsche zonne-energie) en warmtepompen aan te werven die voor beide organisaties werkt.

Sinds 17 augustus 2020 vervult Ellen deze functie. In haar functie zal Ellen de

28

by Techlink

• februari 2021

2

Het moet onze ambitie zijn om te evolueren naar het post-subsidietijdperk. We zijn ondernemers in hernieuwbare energie, die niets liever willen dan in een gewone marktcontext werken. Maar voorlopig weerspiegelen de economische factoren nog niet voldoende de maatschappelijke voordelen van hernieuwbare energie en is dus nog steun nodig. Daarom moeten we werken aan manieren om hernieuwbare energie beter in de markt en in het systeem te integreren.

“

Wat is de meerwaarde van de samenwerking tussen ODE en Techlink?

Wanneer men met twee afzonderlijke organisaties eenzelfde doel nastreeft is dat toch een zeker verlies aan efficiëntie.

Nauwer samenwerken verhoogt de efficiëntie en dat zal niet enkel resulteren in een betere verdediging van de sector, maar ook in een meer kwalitatieve service voor de installateurs. De relevantie bestaat enerzijds uit de meerwaarde die kan gerealiseerd worden voor de leden van de twee organisaties afzonderlijk en anderzijds uit de strategische positionering die zo kan ingenomen worden binnen het Vlaams hernieuwbaar energielandschap.

verder dan het aspect steun. Dat moeten we aanpakken. Eén van de zaken die al zichtbaar anders aangepakt worden, is het aankondigen van onze nieuwe leden via de sociale media zoals LinkedIn en Twitter.

Zo creëren we ook meerwaarde voor onze leden.

”

DIRK VAN EVERCOOREN

Wat wil u de komende jaren realiseren?

Op basis van de strategie die we met de Raad van Bestuur uittekenden, zie ik enkele grote opdrachten. In mijn rol als verbinder zie ik het als een uitdaging om de systeemintegratie en sectorkoppeling tussen de verschillende hernieuwbare energiebronnen binnen ODE te stimuleren. Koolstofneutraliteit staat wereldwijd hoog op de agenda en als ODE moeten we hierop inspelen. Ik denk hierbij aan:

1

Van hernieuwbare energie een vanzelfsprekende keuze maken. Daarvoor moeten we de communicatie van ODE intern en extern verder uitbouwen. Zo kunnen we de meerwaarde van duurzame energie aantonen en de prestaties van onze leden in de kijker zetten. Hernieuwbare energie heeft bij sommige burgers en zelfs politici nog een eerder slecht imago, ze kijken dan niet

3

Bruggenbouwer zijn om coherentie te brengen in de versnippering van beleid (Europees, federaal en regionaal). Ik wil bestaande partnerschappen verder uitdiepen en de samenwerkingen opdrijven. ODE maakt met zes andere energiefederaties deel uit van de Energy Hub. De bedoeling is te zoeken naar spontane en georganiseerde vormen van synergie en de uitwisseling van ideeën. Ook met partners als WTCB en de kennisinstellingen werken we structureel samen, zo dekken we een heel breed speelveld van duurzame energie: zowel energie-efficiëntie als hernieuwbare energie.

4

De interne uitdaging is ODE nog sterker aan elkaar te doen hangen.

ODE staat ten dienste van en coördineert het Bio-energie Platform, PV-Vlaanderen, het Warmtepomp Platform, de Vlaamse Windenergie Associatie en het Warmtenetwerk Vlaanderen. Dit zijn technologieplatformen binnen ODE. De technologieplatformen behartigen de belangen van de sectoren en worden getrokken door de projectleiders.

Ik wil voortbouwen op deze sterke platformwerking, maar ook de horizontale werking versterken door in te zetten op thema’s als energieopslag, energiegemeenschappen, etc.

Gebruik je eigen zonne-energie met Niko Home Control Het is belangrijker dan ooit om de energie die je zonnepanelen produceren te verbruiken terwijl ze die opwekken, zeker nu digitale meters zo courant zijn geworden. Niko Home Control helpt je de zonne-energie die je zelf opwekt zo efficiënt mogelijk te verbruiken: • stem je energieverbruik af op de productie van je zonnepanelen • programmeer huishoudtoestellen zodat ze op het juiste moment energie verbruiken • ontvang een melding bij ongewoon hoog of laag verbruik in jouw systeem.

Niko Home Control maakt het jou gemakkelijk en helpt je jouw zonne-energie te verbruiken wanneer ze in overvloed beschikbaar is!

PA-1074-01

www.niko.eu/energy

Actualiteit

Bewustwording over de voordelen van slimme toepassingen Op 14 oktober 2020 keurde de Europese Commissie (EC) de implementatie van de Smart Readiness Indicator (SRI) goed binnen Europa. De SRI is een (optioneel) beleidsinstrument dat door de EC is uitgewerkt om meer bewustwording over de voordelen van slimme bouwtechnologie te creëren.

Om investeringen in gebouwrenovaties te versnellen en slimme, energie-efficiënte technologieën in gebouwen in Europa te stimuleren, lanceerde de EC de SRI, een methodiek om te beoordelen hoe slim gebouwen zijn en in hoeverre ze klaar zijn om te interageren met hun gebruikers en verbonden energienetten.

Gebouwen moeten slimmer worden

Smart Buildings hebben een belangrijke rol te spelen in ons toekomstig energiesysteem. Dankzij Internet of Things en moderne ICT-toepassingen zoals slimme energiebeheersystemen, is het mogelijk geworden om de energie-efficiëntie en flexibiliteit van een gebouw eenvoudig te monitoren en te beheren.

Wat is een Smart Building alweer? Een Smart Building is een gebouw dat duurzaam is, flexibiliteit als kenmerk heeft, waar de gebruiker centraal staat en ook interactie met deze gebruiker mogelijk is. Een Smart Building heeft bovendien een gezond binnenklimaat en laat veelal toe op te volgen hoe het presteert en inzicht te geven hoe het wordt gebruikt.

Het doel is meerwaarde te creëren voor zij die het gebouw beheren, onderhouden en gebruiken. Hiertoe worden in Smart Buildings veel sensoren geïntegreerd en data verzameld en gekoppeld via digitale informatieverwerkings- en besturingssystemen. De diverse gebouwinstallaties communiceren niet alleen met elkaar en met de gebruikers, maar ook met het gebouw zelf en diens omgeving (bv. slimme energie- en andere nutsvoorzieningen, bv. koppeling aan stedelijke energiegrids).

30

by Techlink

• februari 2021

Smart Buildings zijn energiezuinig. Ze besturen op intelligente wijze HVACen verlichtingssystemen om het comfort van de bewoners en de productiviteit van de werknemers te verbeteren. Smart

lijke manier te beoordelen’, zegt Stijn Verbeke, verbonden aan EnergyVille/ VITO (de Vlaamse onderzoeksinstelling die deze indicator heeft uitgewerkt in opdracht van de EC).

SRI

“

De SRI wordt een officiële tool om de digitalisering van gebouwen te ondersteunen in Europa.

”

STIJN VERBEKE

Buildings maken gebruik van data-analyse, real-time detectie en kunstmatige intelligentie om slimme systemen mogelijk te maken ... maar hoeveel van deze functies moeten er aanwezig zijn om een gebouw “slim” te kunnen noemen? Dit is één van de kernvragen die de Europese Unie (EU) behandelt in haar SRI. ‘Er was een wildgroei ontstaan aan claims over Smart Buildings, gaande van toepassingen zoals het aanpassen van kleuren van verlichting of automatisch vullen van het bad, tot gebouwen die slim energievraag en opslag kunnen sturen. De SRI biedt een kader om de slimheid/smartness op een onafhanke-

De Europese richtlijn voor de energieprestatie van gebouwen (EPBD) introduceert een SRI, die eigenaren en bewoners van gebouwen bewuster moet maken van de waarde van gebouwautomatisering en meer zekerheid geven over hun werkelijke besparingen. Het doel van de SRI is om de algehele energieprestatie te verbeteren en inzicht te geven in de mate waarin informatie- en communicatietechnologie in de gebouwen kan worden toegepast.

De EU heeft drie belangrijke functies opgesteld die een gebouw moet nastreven om als slim te worden beschouwd:

1

De mate waarin het gebouw door automatisering kan inspelen op de behoeftes van de gebruiker. Hierbij wordt rekening gehouden met gebruiksvriendelijkheid, gezond binnenklimaat en informatie over het energiegebruik.

2

De mate waarin gebouwen hun regelingen aanpassen om efficiënter te werken. Voorbeelden zijn automatische pompsturingen voor verwarming of sturing van verlichting met daglichtcompensatie.

EPBD De EPBD verplicht de

3

De flexibiliteit van de totale energievraag van een gebouw: het vermogen om de energievraag te sturen in functie van vraag en aanbod op het energienet (zowel elektriciteitsnet als warmtenet).

De SRI-evaluatiemethode is gebaseerd op een inspectie van de "smart ready" diensten die in het gebouw aanwezig zijn. Voor verlichting kan dit bijvoorbeeld variëren van eenvoudige aan/ uit-schakelaars tot systemen die de intensiteit van het kunstlicht kunnen aanpassen aan de beschikbaarheid van natuurlijk licht.

Volgens Stijn Verbeke is de SRI nuttig voor diverse doelgroepen, bijvoorbeeld: •

•

Gebouweigenaars en architecten die meer inzicht willen hebben in de prestatie van gebouw als geheel.

Gebouwbeheerders die inspiratie willen verkrijgen over nieuwe

technieken met een positieve impact op energie-efficiëntie, comfort van de gebruikers, etc.

•

Fabrikanten en installateurs die via de diverse “services” binnen SRI kunnen communiceren voor de meerwaarde van producten en oplossingen.

Tot slot

Europese lidstaten om vanaf 2006 minimumeisen voor de energieprestatie van gebouwen vast te leggen. De 3de versie van de EPBD werd in juli 2018 officieel van kracht. Hierin wordt een grotere plaats ingeruimd voor slimme technieken, met onder meer eisen voor automatische gebouwenbeheersystemen, aandacht voor laadinfrastructuur voor elektrische mobiliteit en

De introductie van de SRI moet de mogelijkheden van ICT in een gebouw onder de aandacht brengen, zodat gebruikers en opdrachtgevers meer geneigd zijn om te investeren in ICT en slimme technieken.

de SRI. De SRI kent een score

VITO schat dat het invoeren van een SRI zou kunnen leiden tot 5% bijkomende energiebesparing in de EU, € 181 miljard extra investeringen en 32 miljoen ton CO2-uitstoot die vermeden wordt.

zoals we die in België kennen met

-10%* OP UW VERZEKERINGSPAKKET

toe aan de mate waarin een gebouw in staat is om soepel in te spelen op wisselende noden en omstandigheden. In tegenstelling tot de score van de energieprestatie, een E-peil of EPC, is de SRI niet verplicht. Het is wel bedoeld als een sensibiliseringsinstrument rond de toepassing van intelligente systemen.

Nu exclusief CADEAU voor u, als lid van de Confederatie Bouw: een werfradio!** Met Build-Safe geniet u van een flexibel verzekeringspakket op maat! En -10% op uw polissen! En als lid van de Confederatie Bouw krijgt u daar nu een exclusief cadeau bovenop: een stevige werfradio!**

Ontdek Build-Safe en uw voordeel op go.federale.be/build-safe-confed

VOOR EEN BESCHERMING OP MAAT De verzekeraar die zijn winst met u deelt

* Actievoorwaarden op go.federale.be/build-safe-confed. ** Aanbod geldig t.e.m. 31/12/2020 of zolang de voorraad strekt

Federale Verzekering – Stoofstraat 12 – 1000 Brussel. www.federale.be. Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s CV. Financieel rekeningnummer: BIC: BBRUBEBB IBAN: BE31 3100 0723 3155 - RPR Brussel. BTW BE 0403.257.506 - Gemeenschappelijke Kas voor Verzekering tegen Arbeidsongevallen.

Financieel rekeningnummer: BIC: BBRUBEBB IBAN: BE19 3100 7685 5412 - RPR Brussel. BTW BE 0407.963.786

Buildsafe 186 x 128.indd 4

februari 2021 •

by Techlink

12/08/2020 14:45:06

by Techlink

31

Lid in de kijker

Innovatie gericht op Smart & Connected Buildings Lidbedrijf SUMI Smart & Connected Buildings is één van de belangrijkste onafhankelijke specialisten van gebouwenautomatisering voor middelgrote en grote niet-residentiële gebouwen in België. Ze bestaat uit een 25-tal vaste en losse medewerkers, een unieke mix van engineers, programmers, commissioners, integratoren, developers en data architecten met samen één passie: building automation robuust, betrouwbaar en zo simpel mogelijk maken, en het tegelijkertijd voor te bereiden naar de “next level” inzake Smart Buildings.

Smart Buildings zijn in opmars en veranderen ons leven grondig. Over wat de term precies inhoudt, zijn er diverse meningen. Sommigen leggen de klemtoon op home automation: verlichting, veiligheid en multimedia. Bij anderen ligt de nadruk op slim bouwen: isolatie, ventilatie, warmtepomp en passende inzet van daglicht en zonneschermen in bijna-energieneutrale woningen.

Nog anderen denken eerder aan slimme energiesystemen: slimme warmtepomp, zonnepanelen, huishoudtoestellen en de elektrische auto.

Hoog tijd voor een gesprek met een specialist ter zake. We ontmoeten CEO Stef Vande Meulebroucke in de kantoren van SUMI, gelegen langs de Ringlaan in Kortrijk-Heule.

Met Smart Buildings komen vijf potentiële technologieën samen: mobiel internet, cloud-technologie, Internet of Things (IoT), Artificiële intelligentie (AI) en hernieuwbare energie. Ontbreekt er volgens u nog iets?

Deze technologieën zitten er inderdaad allemaal mogelijk aan te komen, maar dit heeft geen zin als er niet gestart wordt met een volledig geïntegreerde aanpak van alle automatisering van de harde gebouwtechnieken in één gebouwbeheersysteem (GBS). Die data op een coherente manier organiseren en communiceren kan met een Building Operation System (BOS). En ze vormen meteen de noodzakelijke voeding voor de “next level” Smart Buildings.

32

by Techlink

• februari 2021

“

Wij zijn geen integrator die alles meent te weten, wij voelen ons co-integrator samen met de installateur.

”

STEF VANDE MEULEBROUCKE

Wat verstaat u onder de “next level” inzake Smart Buildings?

Building Automation gaat dus over het automatiseren, het aansturen, het controleren en het optimaliseren van de aanwezige technieken in een gebouw zoals elektriciteit, verlichting, zonnewering, poorten, HVAC, toegangscontrole, beveiliging, etc.

Bij “next level” Smart Buildings worden alle data in een bovenliggend beveiligd platform (BOS) georganiseerd, beheerd en gekoppeld aan verschillende andere soorten data zoals gebruik, beweging, bezetting ruimtes, maar ook data die komen uit andere nieuwe data-capture mogelijkheden zoals IoT-sensoren, smartphones, etc. Het is de bedoeling dat het dataplatform van een gebouw veilig data met externe platformen kan uitwisselen om bijvoorbeeld Smart Grids te vormen.

Zo kan significante vooruitgang geboekt worden inzake energiebesparing en -opslag, inzake efficiënter onderhoud, inzake het technisch ontzorgen van niet-technisch personeel en inzake verregaande verbetering van user en customer experience.

De NMBS heeft SUMI gevraagd om een Smart Buildings Platform te ontwikkelen voor haar 550 stationsites, bijhorende perrons, parkings, fietsenstallingen en diverse andere gebouwen. Waar komt dit op neer?

Nu wordt elke techniek in elk gebouw van de NMBS op een verschillende manier geautomatiseerd. Met het contract dat Sumi binnenhaalde, wordt dat anders. We ontwikkelen niet alleen software voor één gebouw of station, maar voor alle sites van de NMBS en dat

noemen we een Smart Building Platform.

De NMBS werkte een vooruitstrevend lastenboek uit voor de levering en ontwikkeling van alle nodige hardware en software voor de uniforme digitalisering van de technische installaties in de gebouwen van alle station sites. Enkele objectieven van de opdracht zijn: energiebesparing, onderhoudsbesparing, besparing op verplaatsingen, uniforme manier van meten en registreren op afstand, betere opvolging van opdrachtnemers, meer real time informatie voor reizigers en beter voldoen aan de Service Level Agreements.

Dit kan gerealiseerd worden dankzij een uiterst gebruiksvriendelijk software-platform, nauwgezette metingen, opvolging en monitoring van alle soorten verbruiken, intelligente en gepersonaliseerde alert systemen voor alle apparaten in de gebouwen, overzichtelijke dashboards voor de bediening van alle technieken, ultra-performante en multi-connecteerbare controller-hardware.

We hebben de volgende zes jaren de handen vol met het uitvoeren van de opdracht. NMBS-werknemers opleiden past ook in dat plaatje. Voor de raamovereenkomst met de NMBS ging SUMI een partnership aan met de gereputeerde smart hardware-producent WAGO uit Duitsland.

Sedert de bekendmaking van ons contract bij de NMBS krijgen we een storm aan aanvragen van andere grote gebouwbeheerbeheerders om ook bij hen een dergelijk voorstel uit te werken.

SUMI is ook bezig met zijn revolutionair Smart Retail Building platform SHOPCONTROLLER. Kan u dit verder toelichten?

Retailers moeten per definitie tientallen of honderden gebouwen beheren. Dit brengt extra uitdagingen met zich mee op vlak van diversiteit van technieken, moeilijk beheersbaar energieverbruik, een massa aan lastig oncontroleerbare onderhoudsinterventies, etc.

SHOPCONTROLLER biedt de retailer één data-platform dat alle technie-

OVER SUMI SMART & CONNECTED BUILDINGS SUMI ontstond in 2016 door het samengaan van twee vooraanstaande spelers in de markt: Domotic Lounge en Elektromat. De Kortrijkse KMO is een one-stop aanspreekpunt voor grote en kleine technische installatiebedrijven en voor publieke en private beheerders van tertiaire gebouwen. Zij kunnen er zowel terecht voor de componenten als voor de engineering, programmering, indienststelling en na verkoopservice. Dankzij de eigen R&D activiteiten worden gebruiksvriendelijke multisite oplossingen aangeboden aan specifieke niches. Zo kunnen toonaangevende retailers honderden vestigingen technisch opvolgen en aansturen via hun baanbrekende tool: zie www.shopcontroller.be. Op het recente palmares van SUMI staan o.a. gebouwen van het Europees Parlement, de Europese Raad, De Persgroep, de Manhattan Toren, Mastercard en Barry Callebaut.

ken en meetpunten in een compleet verkooppuntennetwerk centraal, op afstand en lokaal kan beheren en optimaliseren.

Niet alleen kost de automatisering van de technieken met SHOPCONTROLLER per winkelgebouw veel minder dan op de klassieke manier, het biedt het management van de retailer een uniform en krachtig tool om besparingen inzake energie, onderhoud en personeel permanent en online op te volgen.

Samenwerking met de installatiesector vormt nog steeds de belangrijkste pijler van onze activiteiten. Wij hebben sinds jaar en dag een sterke reputatie verworven bij de elektro-installatiebedrijven inzake automatisering van grote elektrische installaties met KNX of PLC. Wij bieden de voorbereidende engineering aan, de programmatie, de opstart, de fine-tuning en betaalbaar onderhoud en na-verkoopservice.

Met SHOPCONTROLLER 3.0 heeft SUMI nu een revolutionair nieuw data platform dat de retailer moet toelaten om data capture-mogelijkheden (IoT, Smartphone, etc.), de data storage en uitwisseling (ook met andere platformen bv. inzake energieproductie, commerciële data, workflow data, etc.) en de data intelligence (artificiële intelligence die een permanente geautomatiseerde optimalisering toelaat) onbegrensd uit te breiden.

Als één van de belangrijkste Eco-Expert partners van Schneider biedt SUMI nu ook het complete BMS-pakket aan voor alle HVAC-installateurs. Er is bij hen een groeiende vraag naar onze no-nonsense aanpak gericht op efficiëntie en service.

We zijn veel flexibeler dan de paar grote spelers die de markt nu nog domineren.

Wij stellen ons niet op als de integrator die alles meent te weten, maar voelen ons samen met de HVAC-installateur co-integrator. De HVAC-installateur heeft zijn expertise, wij de onze, en we kijken bij elk project hoe we die zo accuraat mogelijk op elkaar kunnen afstemmen, met twee hoofddoelstellingen: de HVAC-installateur een zo kostenvriendelijk mogelijke oplossing bieden én een zo groot mogelijke gebruiksvriendelijkheid van de installatie aanreiken aan zijn klant.

Na een moeizame start ben ik trots dat er ondertussen al tal van retailers met het platform werken, denk aan: Vandenborre, Fnac, Decathlon, Renmans, Henri Boucher, Boulangerie Louise, Ahold Delhaize, Torfs, etc.

Welke dienstverlening biedt SUMI aan de installateurs?

februari 2021 •

by Techlink

by Techlink

33

Bedrijfsvoering

Aan de slag met de SDG’s Uit de Belgische SDG Barometer 2020 blijkt dat bedrijven – door de coronacrisis – nog meer belang hechten aan duurzaam ondernemen, met bijvoorbeeld meer aandacht voor gezonde, milieuvriendelijke en lokale productieketens. COVID-19 kan dus een keerpunt vormen om de energietransitie te versnellen en onze samenleving te verduurzamen.

Ter opfrissing, met haar 17 Sustainable Development Goals (SDG’s) wil de Verenigde Naties (VN) de klimaatverandering aanpakken en armoede en ongelijkheid de wereld uithelpen tegen 2030. In september 2015 ondertekenden 193 landen de VN-resolutie Agenda 2030 voor Duurzame Ontwikkeling. De Agenda 2030 steunt op vijf pijlers, de vijf P’s van duurzame ontwikkeling: People, Planet, Prosperity, Peace en Partnership. Bedrijven zijn niet de oorzaak van problemen, maar een onderdeel van de oplossing (partner). Investeren in duurzaamheid is de boodschap! Maar wat is duurzaamheid nu precies? Sustabuild, de Vlaamse duurzaamheidstool voor de bouwsector, hanteert volgende omschrijving:

34

by Techlink

• februari 2021

• Duurzaamheid is het maximaliseren van toegevoegde waarde voor zoveel mogelijk stakeholders met een minimum aan verspilling van grondstoffen, energie, financiële middelen en talent!

• Duurzaamheid is ook zorgen dat uw businessmodel kan blijven duren.

• Duurzaamheid is optimaliseren en innoveren.

Veel bedrijven in onze sector vinden bij de SDG’s inspiratie om hun eigen duurzaamheidsbeleid aan te toetsen. In de praktijk kunnen ze daarvoor Sustabuild gebruiken dat de link legt van de werf en werkvloer naar dit internationale raamwerk.

SDG Barometer 2020

De Antwerp Management School (AMS) ontwikkelde in samenwerking met Universiteit Antwerpen, UCLouvain, en met de steun van het Federaal Instituut Duurzame Ontwikkeling (FIDO) de SDG Barometer. De eerste Belgische SDG Barometer werd gelanceerd in 2018. Met de resultaten van de 2de SDG Barometer kunnen de onderzoekers het gebruik van de SDG’s in het Belgische bedrijfsleven beter in kaart brengen.

‘De SDG’s vormen een routekaart voor ons allemaal. Onderweg naar een inclusieve en duurzame wereld. Het is belangrijker dan ooit om hierbij stil te

Grafiek 1

Grafiek 2

staan. Door de coronacrisis dreigt de wereld verder van de doelen af te raken.

Bedrijven zouden de SDG’s moeten ‘vertalen’ naar hun eigen context, naar hun duurzaamheidsbeleid en niet omgekeerd’, zegt Jan Beyne, onderzoeker bij het Sustainable Transformation Lab van de AMS. POSITIEVE EVOLUTIE

Eén ding is duidelijk: de aandacht voor duurzaamheid groeit. Dat blijkt ook uit de recente SDG Barometer 2020, die aangeeft dat 98% van de respondenten veel tot zeer veel aandacht hebben voor duurzaamheid. 91% van de respondenten geeft aan kennis te hebben van de SDG’s.

Veel organisaties hebben verschillende concrete stappen gezet om de SDG's te integreren in hun strategieën (25%) en hebben de doelstellingen vertaald naar hun eigen context om de SDG's af te stemmen op hun specifieke organisatorische context (22%). Grafiek 1 laat zien dat organisaties de SDG's vooral als een bron van informatie voor hun duurzaamheidsstrategie (31%) en als een aanvulling op hun bestaande strategie (19%). Slechts 10% van de organisaties is niet van plan de SDG's in hun strategie te integreren.

Een belangrijk resultaat is dat de meerderheid van de organisaties (70%) de neiging heeft om prioriteit te geven aan een selectie van de SDG's in plaats van zich te concentreren op de hele set van doelstellingen, of één SDG te prioriteren.

EFFECT VAN COVID-19 OP SDG'S

De SDG Barometer bevat ook data over de toekomst van die SDG’s tegen het licht van COVID-19 (zie grafiek 2).

De onderzoeksresultaten onderstrepen dat de Belgische bedrijven nog meer belang hechten aan duurzaam onderne-

men, met bijvoorbeeld meer aandacht voor gezonde, milieuvriendelijke en lokale productieketens.

Tegelijkertijd verwacht meer dan 27% van de respondenten dat het bereiken van de SDG's zal worden vertraagd en minder dan 10% geeft aan dat zij verwachten dat de realisatie van de SDG's zal versnellen. Daarnaast is 22% van mening dat COVID-19 de noodzaak illustreert om de focus te verleggen naar andere duurzaamheidsprioriteiten.

Corona-enquête van Techlink

‘Uit onze enquête (zie ook Heat+ editie mei 2020) tijdens de eerste golf van de coronacrisis is gebleken dat onze installateurs de coronacrisis willen aangrijpen om meer in te zetten op verduurzaming.

Liefst 80% van onze leden heeft deze intentie (zie grafiek 3). De installatiesector is van groot belang bij het realiseren van de energietransitie en het behalen van de klimaatdoelstellingen. Deze moeilijke coronaperiode biedt een uitgelezen kans om een versnelling hoger te schakelen en de eigen bedrijfsvoering te verduurzamen op een economisch rendabele manier’, ››› zegt commercieel directeur Jan Lhoëst.

Grafiek 3:

WE MOETEN VAN DEZE CRISIS GEBRUIK MAKEN OM MEER IN TE ZETTEN OP VERDUURZAMING. 0,44% 1,76% 0%

17,62% 10%

Helemaal oneens

61,23% 20%

30%

Eerder oneens

40%

50%

Geen mening

18,94% 60%

Eerder akkoord

70%

80%

90%

100%

Helemaal akkoord

februari 2021 •

by Techlink

by Techlink

35

Bedrijfsvoering

“

›››

SDG’s implementeren in de bedrijfsvoering

Als elk bedrijf aan de slag gaat met de SDG’s dan is de wereld een stuk duurzamer in 2030. Er wordt veel vrijheid aan bedrijven gegeven om zelf invulling aan de SDG’s te geven. Bedrijven stellen vaak prioriteiten op de meest materiële SDG’s, op die thema’s die een duidelijke aansluiting vinden in de eigen doelstellingen van de organisatie. Dit is verstaanbaar, mits het effect op de andere doelen niet uit het oog wordt verloren.

SDG’s bieden kansen voor bedrijven om nog professioneler te kijken naar de bedrijfsrisico’s én opportuniteiten zoals hun energie en grondstof, bijvoorbeeld waar deze vandaan komen.

Er moet geïnvesteerd worden in een CO2-arme toekomst en ons economisch herstel moet duurzaam en verantwoord zijn.

JAN LHOËST

belangrijk. Daarbij is het waardevol om uw duurzaamheidsdoelstellingen af te stemmen op de financiële, operationele en strategische doelstellingen van het bedrijf. Enkel zo voorzie je een échte duurzaamheidsintegratie. Om de SDG’s goed in het bedrijf te integreren is het belangrijk zo veel mogelijk mensen bij het proces te betrekken om voldoende steun te krijgen’, zegt Jan Beyne.

Hans Verboven (oprichter van Sustacon en bedenker van de Sustabuild-tool) plaatst wel enkele kanttekeningen: ‘De

De bedrijfsleider/manager/eigenaar van het bedrijf zet de toon, maar uiteindelijk moet duurzaamheid doorklinken in de dagelijkse werkzaamheden. Duurzaamheid ingebed in de bedrijfsvoering loont, zowel maatschappelijk als financieel.

Concreet kan er o.a. worden ingezet op meer milieuvriendelijke productieprocessen, duurzaam woon-werkverkeer, welzijn op het werk, biodiversiteit op bedrijventerrein, duurzame innovatie en partnerschappen.

SUSTABUILD

Meer informatie op www.sustabuild.be.

36

by Techlink

• februari 2021

Voorbeelden uit de sector EEG GROUP

Voor lidbedrijf EEG Group is duurzaam ondernemen meer dan een modewoord. Het is de kern van hun langetermijnstrategie en sluit aan bij hun bedrijfswaarden (klantgericht, vakmanschap, zorgen voor elkaar, teamspirit, goesting en open communicatie). EEG Group heeft een aantal van de SDG’s opgenomen in hun strategische agenda.

Vanuit hun bedrijfsactiviteiten kunnen ze een aanzienlijke positieve bijdrage leveren tot de realisatie van doelstellingen 3, 8, 9, 12 en 13.

In het boek “Beter ondernemen – een inspiratieboek voor duurzame groei” van Hans Verboven, staan een aantal praktijkvoorbeelden waaronder die van EEG Group. In het boek verduidelijkt Karl Neyrinck, gedelegeerd bestuurder van EEG Group, dat hun duurzaamheidsbeleid bestaat uit vier pijlers: operational excellence, duurzame oplossingen voor klant en maatschappij, hun focus op de eigen mensen en organisatie en ten slotte hun toekomstvisie. Het beleid van EEG Group is opgemaakt binnen het Sustabuild-kader en legt ook de link naar de SDG’s.

‘Concrete doelstellingen zetten in lijn met de SDG’s (targets en indicatoren) en er acties en KPI’s aan koppelen, is

Sustabuild is een gratis, online tool voor bouwbedrijven die zich willen toeleggen op duurzaam ondernemen en werd ontwikkeld door prof. dr. Hans Verboven en zijn team (Universiteit Antwerpen) in een project van de Vlaamse Overheid met de Confederatie Bouw Provincie Antwerpen. Door Sustabuild krijgen bedrijven op een eenvoudig manier inzicht in de duurzaamheidsthema’s waarop ze beter scoren en deze waar ze een tandje moeten bijsteken.

”

SDG’s zijn een bijzonder belangrijk kader, maar het is raadzaam om toch eerst vanuit je eigen bedrijfscontext te vertrekken. Ik raad altijd aan om een beleid uit te werken op maat van je sector en bedrijfsprocessen, en dat dan later te linken met de SDG’s. Anders wordt het een ver-van-je-bed-show. Begin eens met faalkosten terug te dringen, met lean of 5S, met betere communicatie, met gerichte opleidingen, met respect en vriendelijkheid op de werf – je zal zien dat iedereen er wel bij vaart.’

Karl: ‘Operational excellence is eigenlijk de voorwaarde om nog te kunnen blijven werken. Je moet lean werken, maximaal proberen te digitaliseren, zuinig omspringen met tijd, middelen, geld en talent en gewoon proberen als goede huisvader alles te besturen. De aandacht voor het milieu is ook zeer sterk toegenomen. Duurzaamheid gaat ook over de mensen. Zij zijn onze grootste troef. We zijn toch vooral afhankelijk van de expertise van al onze medewerkers op werven en op kantoor. We streven er dan ook naar dat ze zich steeds goed voelen in hun job en vooral kunnen groeien op het tempo dat zij willen.’

Het bedrijf is zich ook erg bewust van de positieve impact die men bij en voor ›››

D R

N

IE

U

W

Slim zones regelen

VE

Slim verwarmen en koelen Slim energie besparen Slim vernieuwd Gewoonweg slimmer

evohome – de slimste zoneregeling is nu nog slimmer

Toepasbaar met warmtepompen

Temperatuurregeling verwarmen en koelen

Specifieke afgifte afstemming

Slim weersafhankelijk

Kijk voor meer informatie op: homecomfort.resideo.com/evohome

Ziet alles, denkt mee.

De nieuwe warmtebeeldcamera testo 883 met optimale beeldkwaliteit en professionele rapporten – uw efficiënte versterking.

• Resolutie van 320 x 240 pixels en NETD van 40 mK: elke zwakke plek herkennen • Intuïtieve analysesoftware testo IRSoft: warmtebeelden uitgebreid analyseren • Snel en eenvoudig een rapport opstellen

Professionele

rapporten

www.testo.com

testo februari.indd 1

29/01/2021 10:59:19

Bedrijfsvoering

››› de klant kan realiseren. Karl: ‘Door onze

multi-technieken aanpak kunnen we perfect geconditioneerde zuinige systemen aanbieden met een optimale total cost of ownership (TCO). Daarbij denken we voor en met de klant en houden we ons niet aan standaard oplossingen. We fungeren ook als kennispartner om de klant te ondersteunen in het kiezen van installaties die comfort met efficiëntie verzoenen, zoals warmtepompen, zonnepanelen, warmtekrachtkoppeling, BEO-velden, etc. De juiste dimensionering is echt belangrijk. Als we toekomen met minder technieken dan voorzien, zullen we dat ook transparant bespreken met de klant en de ontwerpers. Het resultaat zal dan beter zijn en dit zowel energetisch, als naar kostprijs, maar ook voor het milieu. De bouwteamsamenwerking biedt op dat vlak veel mogelijkheden, op voorwaarde dat dit op de correcte manier wordt opgezet, met vertrouwen en respect voor alle partners. Om een continue, efficiënte werking van onze installaties te kunnen garanderen, bieden we

vanuit EEG Group ook monitoringsystemen aan. Deze zorgen ervoor dat de installaties steeds optimaal en eco-efficiënt werken.

Als ik naar de toekomst kijk, dan denk ik dat we vandaag al gestart zijn om hieraan te bouwen door onze focus op duurzame partnerships met leveranciers en andere bedrijven. Zo maken we samen – binnen de complexe technologische context – de integratie van “Big Data” en intelligente apparatuur en infrastructuur mogelijk.’

SANITECHNIEK

De Willemen Groep is een diverse groep van bouwbedrijven met in totaal 2.400 werknemers. Vanzelfsprekend is de “war for talent” ook voor hen een belangrijke uitdaging. Duurzame inzetbaarheid is één van de antwoorden. Wil men de schaarse bouwvakkers langer aan het werk houden, dan zal men slim moeten omspringen met technologische hulpmiddelen en inzetten op interne mobiliteit en omscholing.

Sanitechniek – lid van Techlink – staat

Klimaat- en energiedoelstellingen van de EU

38

by Techlink

• februari 2021

binnen de Willemen Groep bekend als een “warm nest” waarin iedereen zich thuis en veilig voelt. Voor Tom Claes, bedrijfsleider van Sanitechniek, begint het allemaal met de veiligheid en de gezondheid van zijn 50 medewerkers. ‘We willen dit op verschillende manieren intern uitdragen, maar ook naar de buitenwereld toe. Samen met ons moederbedrijf Willemen Groep lopen reeds enkele jaren campagnes rond “Go For Zero” en “Safe forward” waarbij we streven naar geen enkel arbeids-¬ en verkeersongeval. Want elk ongeval is er één teveel. Bij Sanitechniek zetten we volop in op opleiding: Onze projectleiders volgden RESCert opleidingen voor warmtepompen en zonne-energie, ook interne en externe technische opleidingen (MS projects, Lean, …) komen aan bod, etc.’

Binnen de Willemen Groep staat op het vlak van processen “Lean” centraal. Lean is een synoniem van duurzaamheid. Tom: ‘Er is binnen de installatiesector nog een groot potentieel aan efficiëntieverhoging. ›››

AR

A NT

5

DE EVOLUTIE VAN VERWARMING

I

E

G

COMPLEET VOOR DE JUISTE PRIJS.

JAAR

Standaard met isolatieschaal

Calio De complete pomp: •

ModBus

•

0-10

•

Dynamic Control

•

RUN

•

...

Meer info

QR Calio

Nathan en alpha innotec, uw specialist in warmtepompen.

Contacteer ons voor al uw projecten.

www.nathan.be

Bedrijfsvoering

››› Het schuilt in kleine zaken, maar als je

die optelt, kom je aan teveel verlies van tijd, geld en grondstoffen. Leaner werken zowel bij uitvoering als bij onze binnendiensten moet voor alle medewerkers een topprioriteit zijn. Sinds 2020 organiseren wij op maandelijkse basis een innovatievergadering waaraan verschillende mensen uit de hiërarchische lijn en ook buiten Sanitechniek deelnemen om o.a. de faalkosten te bespreken, processen te optimaliseren, nieuwe technieken voor te stellen, etc.’

Digitalisering zit hem niet alleen bij de installaties zelf, ook de bedrijfsvoering is tegenwoordig erg afhankelijk van een degelijk softwarepakket. ‘Sinds juni 2019 hebben we een overkoepelend ERP-pakket aangekocht dat alle informatie en applicaties bevat voor de planning en calculatie.

Andere initiatieven die we nemen, zijn de uitrol van Office 365 (OneNote, Teams, etc.)’ en tal van e-learnings, zegt Tom. Sanitechniek is bewust bezig met duurzaamheid en de SDG’s. Zo beperkt men de energie-impact en werkt het bedrijf ook met CO2-reductieplannen. ‘Ons eigen kantoor willen we verder groen maken (we streven naar een BEN-gebouw) door het optimaliseren van de HVAC-installatie (met een 4-pijps warmtepomp in combinatie met een klimaatplafond), PV-panelen op het dak en een verticale tuin in 2022. Ook ons wagenpark willen we verder vergroenen door elektrische wagens te leasen, laadpalen te plaatsen en elektrische (plooi) fietsen te gebruiken voor korte verplaatsingen’, besluit Tom.

40

by Techlink

• februari 2021

VOS TECHNICS

Kristof en Maarten Onckelinx staan samen aan het hoofd van VOS technics, koeltechnisch lidbedrijf van Techlink met decennialange expertise inzake industriële koeltechnische oplossingen, volledig op maat én met natuurlijke koelgassen.

Kristof: ‘Als familiebedrijf dat van nature streeft naar harmonie tussen mens en milieu, namen (en nemen) we al heel wat initiatieven die gelinkt kunnen worden aan de SDG’s. Want duurzaam ondernemen: voor VOS technics betekent dat altijd de beste keuzes maken voor mens en milieu. Een gedachtegang die we in alles doortrekken, gaande van ons opleidingsbeleid en de competentiematrix tot de duurzame installaties die wij bedenken, plaatsen en onderhouden.

Alleen waren we ons niet bewust van de synergie tussen onze manier van werken en SDG’s. In onze perceptie stond het duurzaamheidscharter gelijk aan het plaatsen van zonnepanelen of windmolens. Dat zijn immers de zaken waaraan de doorsnee persoon denkt als je vraagt naar mogelijke duurzame initiatieven.

Toen het ons duidelijk werd hoe allesomvattend SDG’s zijn én vooral hoe goed ze aansluiten op onze ambities, hebben we dan ook geen seconde getwijfeld om daarmee aan te slag te gaan.

Bovendien zien wij er echt wel een win-winsituatie in. De beschikbare tools helpen ons immers om ons bedrijf kritisch onder de loep te nemen, de zaken in vraag te stellen en zo positief te groeien. Letterlijk en figuurlijk. Specifiek willen we met deze

oefening al onze stakeholders en processen in kaart brengen om ze zo duurzaam mogelijk te benaderen. Hoewel we nog maar pas gestart zijn met de oefening, halen we er nu al voordeel uit. Zo bracht een interne audit enkele non-conformiteiten aan het licht die we snel kunnen wegwerken. Maar ook meer ingrijpende acties. We gaan bijvoorbeeld ook KPI’s bepalen voor de 5 P’s (planet, people, prosperity, peace, partnership).

Neem nu “people”. In 2020 noteerden we een sterke personeelsgroei. Het engagement is langs beide zijden erg groot, maar wat zijn de limieten waartegen we kunnen botsen? Hoe kunnen we daar proactief op inspelen in onze acties rond fysieke en mentale gezondheid, kennisborging en competentiemanagement? Bij dergelijke vragen staan we dankzij de SDG’s nu nog meer bewust stil.’

JE STAAT VERDER DAN JE DENKT Hans Verboven begeleidt veel bedrijven in de bouw- en installatiesector. ‘Ik vind het steeds opvallend hoe veel zaken er eigenlijk al ad hoc gebeuren in sommige bedrijven. Dit vanuit gezond verstand, vanuit een overtuiging, omdat het goed voelt etc. Men weet echter niet altijd hoe men dit moet benoemen. Het ontbreekt meestal aan een kader om al die puzzelstukjes te leggen. Een beetje structuur en coördinatie kan wonderen doen. Sustabuild is daar het ideale kader voor. Het zorgt dat bedrijven een vliegende start kunnen nemen.’

DE FACQ PRO APP MEER DAN EEN WERKTUIG

UW beste werktuig is wellicht niet datgene dat u denkt.

Profiteer van al deze functies : een volledige lijst met de dichtstbijzijnde verkooppunten op basis van uw huidige locatie / controleer onmiddellijk de beschikbaarheid in uw dichtstbijzijnde Sanicenter / Stuur uw vraag aan de hand van foto’s / directe toegang naar de e-commerce om uw bestellingen en instellingen te modifieren / volg uw leveringen in real-time op Google Maps. www.facq.be EEN PRO AAN UW ZIJDE

Bedrijfsvoering

Bedrijfskosten onder controle houden in onzekere tijden Een verantwoord ondernemer of bedrijfsleider beheert zijn onderneming als een goede huisvader en houdt daarbij zowel de opbrengsten als kosten in het oog.

Wanneer onzekere tijden aanbreken, kan het evenwicht tussen opbrengsten en kosten ernstig verstoord raken en de rendabiliteit van de onderneming worden aangetast. Meer nog dan anders ontstaat de noodzaak aan goed bestuur om de schaarse middelen van de onderneming optimaal te benutten.

Voor succesvolle ondernemingen blijft de eerste prioriteit om de verkoop zo goed als mogelijk op peil te houden zodat het realiseren van omzet (en inkomende (financiële) middelen) gevrijwaard blijft. De bedrijfskosten worden vervolgens in lijn gebracht met de verwachtte omzet om zo alsnog voldoende rendement te genereren. Starten met het rationaliseren van de kosten, zonder de verwachtte omzet in rekening te nemen, is vaak niet de aangewezen aanpak. Maar op welke manier kan u nu op een verantwoorde manier omgaan met de bedrijfskosten? Hierbij volgen een aantal speerpunten en praktische aanbevelingen om de bedrijfskosten onder controle te houden.

Verkrijg inzicht in de verschillende types bedrijfskosten binnen uw onderneming Het is aangewezen om een goed beeld te krijgen op de verschillende bedrijfskosten die er binnen uw onderneming zijn. Dit zal ook bepalen hoeveel impact u kan hebben op bepaalde types van bedrijfskosten want sommige kosten zijn eigen aan het ondernemen, onafgezien van het volume van de activiteiten. Het is belangrijk om een

42

by Techlink

• februari 2021

onderscheid te maken tussen de volgende begrippen: VASTE VERSUS VARIABELE KOSTEN

De vaste kosten zijn de kosten die verbonden zijn aan het ondernemen zelf. Deze komen op regelmatige basis terug (maandelijks, kwartaal, jaarlijks) en blijven op hetzelfde niveau ongeacht de activiteiten van de onderneming.

Daarbij denken we aan huur, leasing, onderhoud gebouwen, ... . De variabele kosten zijn afhankelijk van de activiteitsgraad van de onderneming en variëren over de verschillende tijdsperiodes dat ze worden aangerekend, zoals grondstoffen, materialen, transportkosten, kosten van onderaannemers, etc. Wanneer we de variabele kosten aftrekken van de verkoopprijs, spreken we over de “contributie” of (directe) marge.

Het onderscheid tussen vaste en variabele kosten wordt in de praktijk onder meer gebruikt om het break-even punt van de onderneming te bepalen. Het break-even punt is het omzetniveau

vanaf welk punt de onderneming winst zal maken (zie formule hierboven).

Indien de onderneming dus een omzetniveau onder het break-even punt realiseert, zal het niet in staat zijn al haar kosten te dragen, hetgeen resulteert in een negatieve rendabiliteit. Bovenstaande formule maakt bovendien duidelijk dat de vaste kosten het breakeven punt doen stijgen en de onderneming als het ware minder “flexibel” maakt. Indien bepaalde vaste kosten “variabel” kunnen gemaakt worden, wordt de onderneming meer wendbaar hetgeen interessant is indien de marktvraag volatiel is. Vaste kosten kunnen variabel gemaakt worden door een aantal zaken te “outsourcen” (in de brede zin van het woord), zoals bijvoorbeeld:

•

•

•

•

Maak voor uw IT-apparatuur gebruik van “software-as-a-service/platform-as-a-service” toepassingen i.p.v. te investeren in eigen IT-apparatuur waarbij de capaciteit mogelijks de nood van uw onderneming overschrijdt.

Maak gebruik van zogenaamde “sales agents” die op commissiebasis voor uw onderneming werken i.p.v. sales vertegenwoordigers in dienstverband aan te nemen. Een andere mogelijkheid is om het verloningspakket van uw sales vertegenwoordigers gedeeltelijk variabel te maken, gecorreleerd met de door de vertegenwoordiger aangereikte omzet.

Ga na of bepaalde logistieke activiteiten (bv. stockage/(her-) verpakking) door de leverancier verzorgd kunnen worden (weliswaar tegen een hoger aankoopprijs) opdat uw onderneming niet zelf moet investeren in deze logistieke oplossingen. …

DIRECTE VERSUS INDIRECTE KOSTEN

Directe kosten zijn de kosten die u direct kan toewijzen aan een project, product of dienst. Deze kosten zullen een combinatie zijn van variabele en vaste kosten. Daarbij gaat het over specifieke aankopen voor een project, loonkost van de medewerkers die op het project werken, … . De indirecte kosten zijn deze kosten die gemaakt worden voor

meerdere projecten en bijgevolg niet gemakkelijk toewijsbaar zijn aan één specifiek project. Voorbeelden hiervan zijn kosten voor materieel noodzakelijk om de verschillende projecten uit te voeren (i.e. boormachines, wagens, …), loonkosten van administratieve diensten, kosten voor algemene nutsvoorzieningen, etc. Het totaal van deze indirecte kosten zal in de praktijk procentueel verdeeld worden over de verschillende projecten conform een intern afgesproken verdeelsleutel. Het op deze manier (extra-comptabel) registeren van de bedrijfskosten wordt in de praktijk het voeren van een “analytische boekhouding” genoemd. Wel is het belangrijk dat de gemaakte allocatie-afspraken consequent overheen de tijd worden toegepast zodat cijfers over een langere termijn met elkaar vergeleken kunnen worden.

Deze opdeling in directe- en indirecte kosten wordt in de praktijk gebruikt om een inzicht te krijgen in de winstgevendheid per project, bijvoorbeeld in het kader van een nacalculatie. Zo wordt de gerealiseerde omzet van het project vergeleken met de kosten die voor dat project gemaakt zijn (zijnde de som van de directe kosten en een percentage van de indirecte kosten) en wordt de werkelijk gerealiseerde marge vergeleken met de tijdens de sales fase verwachte marge. Het is belangrijk dat deze nacalculaties gebeuren en er “lessons learned” kunnen getrokken worden voor toekomstige projecten.

Plan vooruit en kom voorbereid aan de start Een adequate beheersing van de kosten begint met een goede voorbereiding en planning, dit zowel op niveau van de onderneming alsook op niveau van het project.

OPMAAK VAN HET JAARBUDGET

Op niveau van de onderneming wordt aangeraden om een (jaar)budget op te stellen. Het budget zal immers een belangrijk sturings-en inzichtinstrument zijn voor de bedrijfsleiding. Het budget is de vertaling van de strategie van de onderneming naar objectieve kwantitatieve doelstellingen die vervolgens nagestreefd kunnen worden. Bovendien verschaft het budget heel wat inzichten. Vooreerst geeft het inzage in de types en grootordes van de kostenstromen (arbeidskosten, materiaalkosten, etc.). Vanuit het budget kunnen ook de terugbetalingscapaciteit en de toekomstige liquiditeitsposities van de onderneming worden afgeleid, hetgeen interessant is in het kader van financieringsbeslissingen. De budgetdocumentatie is dus niet enkel relevant voor interne medewerkers maar ook voor bepaalde externe partners (bv. bankiers, investeerders, etc.).

Er bestaan diverse budgetmethodologieën (o.a. “klassieke planning”, “driver based budgetting”, “zero based budgeting”, etc.) die afhankelijk van de specificiteit van de onderneming aangewend ››› februari 2021 •

by Techlink

by Techlink

43

Bedrijfsvoering

››› kunnen worden. Onafhankelijk van de gekozen methodologie is het belangrijk om bij het budgetproces steeds diverse medewerkers te betrekken. Niet alleen zorgt dit ervoor dat de budgetassumpties meer accuraat zijn maar bovendien verhoogt dit de draagkracht bij de medewerkers om de budgetdoelstellingen te halen.

Grosso modo kan u het budget­proces als volgt doorlopen:

1 Communiceer aan uw medewerkers

de commerciële plannen voor het komende jaar en maak duidelijk dat u van hen kwantitatieve input verwacht inzake de impact die dit heeft op de kosten (en eventueel opbrengsten) binnen hun (deel-) domein.

Stel hiervoor een inputsjabloon op waarbij ter indicatie ook de historische cijfers zijn opgenomen;

2 Maak een inschatting van de omzet voor het komende jaar;

3 Maak een inschatting van de kostprijs van de verkochte goederen die gepaard gaat met de gebudgetteerde omzet;

4 Maak een inschatting van de varia-

bele kosten (opnieuw op basis van de verwachte omzet);

5 Maak een inschatting van de vaste

kosten (hiervoor kan u zich baseren op vorige jaren);

6 Stel op basis van al deze info de nodige rapporteringsdocumenten op (winst- en verliesrekening, kasstroomoverzicht, investeringstabellen, etc.);

7 Deel

en communiceer het finale budget incl. de gemaakte assumpties met de (deelbudget)verantwoordelijken.

OPMAAK VAN EEN PROJECTBUDGET & PROJECTPLANNING

Gelijkaardig aan het budget op ondernemingsniveau is het ook op projectniveau belangrijk om gedegen voorbereid te zijn. In de praktijk is daarom

44

by Techlink

• februari 2021

de opmaak van een projectbudget en projectplanning onontbeerlijk. Vanuit kostenbeheersingsperspectief is het belangrijk om van bij de start de capaciteitsbezetting zo optimaal mogelijk in te vullen (bv. in termen van inzet materiaal, arbeiders, etc.).

Merk op! In onzekere tijden, zoals we kennen met bijvoorbeeld de COVID-19 pandemie, kunnen voortschrijdende budgetten ("rolling budgets”) een manier zijn om de voorspellingen en budgetten van bedrijven meer af te stemmen op de steeds veranderende realiteit en om het snel handelen ernaar mogelijk te maken en op te volgen.

Dit vergt een grote mate van flexibiliteit binnen zowel de financiële afdeling als doorheen de hele onderneming. De extra inzichten die ze brengen verrechtvaardigen een dergelijke aanpak.

Volg regelmatig de voortgang van uw onderneming en haar projecten op Van zodra het (project)budget is opgesteld, is het zaak om de voortgang ervan periodiek op te volgen. Idealiter wordt het opgestelde budget daarom in een IT-tool (boekhoudprogramma/project management software) opgenomen.

Deze tools zullen u helpen om bepaalde afwijkingen (“actual vs. budget”) te identificeren zodat er tijdig bijsturende acties ondernomen kunnen worden.

Naast de klassieke “actual vs. budget” opvolging van de financiële cijfers, is het voor project-gerelateerde ondernemingen ook waardevol om andere prestatiemaatstaven op projectniveau te bewaken om na te gaan of de projectvoortgang efficiënt verloopt en er dus kostenbewust tewerk gegaan wordt.

Voorbeelden van dergelijke maatstaven zijn o.a.: • Productierendement (bv. arbeidstijd/gerealiseerde lopende meter) • Rendement op meerwerken (bv. extra inkomsten/extra kosten) • …

Deze maatstaven dienen niet steeds manueel te worden berekend aangezien

er hiervoor beroep kan worden gedaan op bepaalde tools zoals o.a. PowerBI of QlickSense die dergelijke maatstaven (typisch voorgesteld in een “dashboard”) eenvoudig en recurrent kunnen reproduceren.

Verzeker u van een efficiënte bedrijfsvoering en heb oog voor de optimalisatie van de nood aan werkkapitaal Tenslotte is het voor een goed beheer van de kosten belangrijk dat de bedrijfsprocessen transparant en efficiënt zijn opgezet. Bovendien moet er aandacht worden besteed aan een optimale inzet van het “werkkapitaal1”. Het werkkapitaal van een onderneming is het geld dat nodig is om dagelijkse rekeningen te betalen (o.a. handelsschulden, lonen, etc.).

Het is belangrijk om de nood aan dit werkkapitaal tot een minimum te beperken. Werkkapitaal brengt immers op zich (financieel) niets op. Zo creëert het geen rente en weerhoudt het de onderneming ervan deze middelen te investeren in groei.

Meer specifiek zijn er 2 (financiële) processen die goed onder controle moeten worden gehouden, zijnde (a) aankoop-tot- betaling (“procure2pay”) en (b) bestelling-tot-betaling (“order2cash”).

A. AANKOOP-TOT-BETALING

In een concurrentiële markt waarbij er relatief weinig rek zit op de verkoopprijs, is het aankoopgebeuren een belangrijke factor bij het al dan niet behalen van een afdoende marge. Hieronder een aantal concrete tips: • Maak werk van een adequaat aankoopbeleid: - Vereis dat voor niet-recente aankopen vanaf een bepaald bedrag meerdere offertes worden opgevraagd; - Evalueer op periodieke basis de prijzen van recurrente aankopen en ga na of er op de markt kwalitatieve alternatieven zijn; - Neem op periodieke basis lange ›››

Avero Handling is sinds 1999 de specialist in elektrische trappenklimmers, montageliften, intern transportmateriaal en andere ergonomische hulpmiddelen voor het verplaatsen van moeilijke en zware lasten. We verdelen producten waar wij zelf voor 100% achter staan en waarop wij u een uitstekende service kunnen garanderen. Wij adviseren u graag, zo bent u zeker dat het toestel bij uw activiteit past.

www.averohandling.be T 051 48 02 05 | info@averohandling.be | Posterijlaan 53 - 8740 Pittem

/averohandling

Bedrijfsvoering

›››

termijn contracten onder de loep (bv. verzekeringspolissen, huur, telecom, energie, etc.); - Tracht het aantal leveranciers te beperken zodat de (administratieve) complexiteit beheersbaar blijft en er mogelijks hoeveelheidskortingen kunnen worden bekomen. Let anderzijds wel op dat er geen over afhankelijkheid ontstaat t.o.v. één bepaalde leverancier.

• Optimaliseer het logistiek- en voorraadbeheer: - Ga na wat de ideale bestelhoeveelheden zijn; • Indien hoeveelheidskorting bij aankoop mogelijk is, tracht aankopen te groeperen; • Indien magazijnruimte beperkt en/of kostbaar is, tracht de aankoophoeveelheden te beperken en verhoog het aantal bestellingen.

- Ontdoet u tijdig van voorraad die niet langer gebruikt wordt. Deze voorraad vertegenwoordigt wellicht nog een bepaalde marktwaarde en neemt onnodig kostbare magazijnruimte in; - Beperkt transportkosten tot een minimum via een adequate planning: • Vermijd “expres shipments” (bv. door aanhouden van een “safety stock”); • Streef naar volle vrachten (bv. volle bestelwagen/truck).

• Optimaliseer het beheer van handelsschulden: - Onderhandel zo gunstig mogelijke betalingstermijnen (in lijn met geplogenheden binnen de sector); - Implementeer een robuuste betalingsmethodiek in uw onderneming waarbij: • Facturen tijdig betaald worden indien er een korting voor contante betaling kan bekomen worden; • Facturen niet te vroeg betaald worden indien er hierbij geen voordeel kan worden bekomen; • Eventueel de idee kan worden gehandhaafd dat de betalingster-

mijn start vanaf de ontvangstdatum van de factuur en niet vanaf de factuurdatum.

B. BESTELLING-TOT-BETALING

Hoewel in het (bredere) verkoopproces de mogelijkheden om in de kosten te snijden beperkter zijn, is er ook hier ruimte voor optimalisatie inzake efficiëntie van het procesverloop als inzake de nood aan werkkapitaal: • M aak werk van een adequaat beleid rond handelsdebiteuren: - Factureer zo snel mogelijk uw geleverde prestaties/goederen; - Ga na of u een korting voor contante betaling kan toestaan; - Volg op dagdagelijkse basis openstaande debiteuren op en focus daarbij eerst op de grootste debiteuren; - Maak eventueel gebruik van alternatieve financieringsvormen zoals “factoring”.

• B etrek de klant actief bij uw lean manier van werken: - Spoor uw klanten aan om gegroepeerde bestellingen te plaatsen i.p.v. ad-hoc, hetgeen u zal toelaten uw productie/dienstverlening meer efficiënt te organiseren; - Onderhoud nauw contact met uw klanten opdat eventuele klachten en/of discussies vroegtijdig kunnen worden opgelost en laattijdige inningen van handelsvorderingen kunnen worden vermeden.

Dit zijn een aantal concrete tips die zaakvoerders van installatiebedrijven kunnen gebruiken bij het meer en kostenefficiënt omgaan met hun bedrijfsmiddelen. Het is immers belangrijk te bedenken dat u iedere Euro maar één keer kan uitgeven!

AUTEURS:

Geert Stienen, Partner in Business Restructuring bij Monitor Deloitte Belgium,

en Bruno Peelaers, Director Strategy Private market bij Deloitte Private.

1 Werkkapitaal = Vlottende activa (debiteuren, voorraden) + Liquide middelen - Kortlopende schulden (crediteuren, leningen, etc.)

46

by Techlink

• februari 2021

BRANDWEREND AFDICHTEN (NIET) VOOR IEDEREEN WEGGELEGD Elektriciteit- en sanitaire leidingen, die door een brand compartimentswand of vloer toegepast worden, dienen correct afgedicht te worden. Toch is het niet altijd even duidelijk welke wet of regelgeving er van toepassing is en hoe u deze correct dient uit te voeren. Het is bijgevolg een must om u goed te laten informeren voor aanvang van uw werkzaamheden. Voor een persoonlijke en op maat geleverde oplossing is het daarom aangewezen contact op te nemen bij een erkend fabrikant (leden PFPA).

000568-ADVERT

Soudal, lid van PFPA, is één van deze fabrikanten waar u terecht kan voor een persoonlijke oplossing met bijhorend advies voor het correct brandwerend afdichten. Door een uitbreiding van haar brandwerend assortiment is Soudal meer dan ooit in staat u bij te staan in het brandwerend afdichten van elektriciteit- en sanitaire leidingen.

Actualiteit

Wijzigingen keuring privéwaterafvoer Sinds 1 januari 2021 is de keuring van de privéwaterafvoer in gebouwen gewijzigd. Het betreft hier geen nieuwe wetgeving voor installateurs, enkel een uitvoering van wat er in het Algemeen Waterverkoopreglement (gepubliceerd op 21 juni 2019 in het Belgisch Staatsblad), ook wel het AWVR genoemd, werd vooropgesteld om gemeenten/rioolbeheerders te ontzorgen. Een nieuw Ministerieel Besluit over de inhoud van de keuring is nog in de maak.

Kader

© AquaFlanders

De keuring van de privéwaterafvoer is geregeld in het AWVR. Dit reglement omschrijft de rechten en plichten van enerzijds de watermaatschappijen en de rioolbeheerders en anderzijds hun klanten. Het vormt een algemeen kader voor de dagelijkse relatie tussen beide partijen.

Keuring privéwaterafvoer

De keuring heeft als doel na te gaan of de privéwaterafvoer conform is voor aansluiting op de huisaansluiting of het openbaar saneringsnetwerk. Een keuring van de privéwaterafvoer is verplicht in volgende gevallen:

1

bij nieuwbouw of herbouw conform de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening;

2

bij de realisatie van een nieuwe bijkomende huisaansluiting of bij de plaatsing van een individuele sanering;

3 4

nadat een inbreuk op de gelijkvormigheid is vastgesteld; bij de aanleg van gescheiden riolering op het openbaar domein, tenzij er een keuring is uitgevoerd voor nieuwbouw of herbouw die maximaal vijf jaar oud is;

5

nadat herstelmaatregelen genomen zijn naar aanleiding van een voorafgaande keuring van de privéwaterafvoer.

48

by Techlink

• februari 2021

Wijzigingen sinds 2021 m.b.t. keuring privéwaterafvoer Sinds 1 januari 2021 zijn er 3 extra afkeurcriteria voor de keuring van de privéwaterafvoer. Deze afkeurcriteria hebben betrekking op de verplichte infiltratievoorziening, de verplichte buffervoorziening en de septische put voor zwart water. Dit laatste criteria geldt enkel indien de gemeente/rioolbeheerder dit kiest.

Meer informatie kan u vinden op www.vlario.be/keuring.

Impact op installateurs

Deze gewijzigde keuring impliceert een verscherping van het handhavingskader. Dit heeft dus geen directe gevolgen voor de installateur die reeds conform de bestaande installatievoorschriften werkt. De praktische uitvoerzijde blijft ongewijzigd.

Oproep Techlink

Gelieve de voorschriften dus zoals altijd

strikt te blijven naleven. De keuring is immers een zaak tussen bouwheer en keurder: de bouwheer is verantwoordelijk om de keuring te laten uitvoeren. Maar als de installatie niet correct werd geplaatst, zal de bouwheer zich uiteraard opnieuw richten tot de installateur, die verantwoordelijk is en blijft voor het geleverde werk.

Webinar

Op vrijdag 15 januari 2021 organiseerde Techlink, in samenwerking met de Vlaamse Confederatie Bouw, een webinar over de wijzigingen aan de keuring van de privéwaterafvoer. Ook een overzicht van vaak voorkomende non-conformiteiten en aandachtspunten bij de huidige keuringen werd besproken. Één van de sprekers was Bart Bleys (WTCB) die in zijn presentatie het volgende benadrukte: ‘Een goede kennis van de bestaande installatievoorschriften is belangrijk om aanpassingen van de afvoerinstallatie na keuring te voorkomen.’

UTC 3G

NEW

UNIVERSAL TRANSITION COUPLING (UTC)

UNIVERSEEL KLEMKOPPELINGEN VOOR WATERTRANSPORT

Compacte behuizing

De inox klauwen bieden weerstand tegen druk- en trekkrachten

16

BAR Voedselveilige NBR dichtingen

EENVOUDIG

Dankzij de Slide & Tighten technologie

12,5 BAR

Vervaardigd in PP (zwart)

MET MESSING KOPPELING

Mogelijke aansluiting met multilayer buis

UNIVERSEEL

Dynamisch geactiveerd afdichtings- en gripingsysteem + Polyacetaal en nylon vergrendeling aan de PE-zijde

De UTC is speciaal ontworpen om buizen uit verschillende materialen met elkaar te verbinden. Bijvoorbeeld: PE, galva, koper, inox, ABS, en lood.

POM/ Acetaal moer

+ Inox vergrendeling aan de harde materiaalzijde

PVC

PVC

Koper Koper

PE

PVC

PVC

Koper Koper

Inox

Inox

Inox

Inox

ABS

ABS

ABS

ABS

PVC

Koper Koper Inox

Inox

ABS

ABS

PE m

Meer info over ons UTC 3G assortiment

PVC

3m

20

>6

20

m

3m

>6

> 15

61

mm

> 15

61

mm

Galva Galva

Galva Galva

Lood Lood

Lood Lood

> 15

61

mm

> 15

61

mm

> 15

61

mm

> 15

61

mm

Lood Lood

Parc industriel des Hauts Sarts | 1ère Avenue 106 | 4040 Herstal

+32 (0)4 248 89 40

+32 (0)4 248 06 54

info.nicoll@nicoll.be

Galva Galva

www.nicoll.be

Event

Het momentum voor de warmtepomp Het Warmtepomp Platform (WPP), één van de vijf platformen van ODE Vlaanderen, organiseerde op 28 oktober 2020 naar jaarlijkse gewoonte zijn 13de Warmtepompsymposium. Omwille van de coronacrisis ging het event online door. De (digitale) opkomst was groot: 182 deelnemers tekenden present. De blik was volop toekomstgericht, met aandacht voor de warmtepomp die zijn momentum kent binnen de ambitie voor meer duurzame verwarming. Groene warmte treedt immers meer en meer op de voorgrond binnen de energietransitie.

Op het programma stonden bijdragen over de huidige marktcijfers, het Vlaamse beleid en de Europese ambities. Daarnaast bekroonde men voor de tweede keer de meest innoverende projecten binnen de warmtepompsector.

Warmtepompen in België: marktcijfers

De introductie van het warmtepompsymposium werd gegeven door Luc De Smet, co-voorzitter Warmtepompplatform (WPP). Volgens hem staan warmtepompen sterker dan ooit met een groei van meer dan 150% in 2019 en worden ze ook steeds efficiënter met een gemiddelde SCOP van 4.

‘Warmtepompen verkoop blijft groeien, met doorbraak in nieuwbouw maar ook in renovatie. De productie van sanitair warm water via warmtepompen blijft groeien mede door een degelijke ondersteuning van de overheid. De verstrenging van de EPB eisen duwt de consument verder richting de warmtepomp en de Europese doelstellingen worden ook aangescherpt’, zegt De Smet.

voor de doorbraak van warmtepompen.

De renovatiegraad van onze gebouwen moet een stuk sneller, deze technologie moet nog breder worden gepromoot.’

Het Europees beleid

‘De verwarmings- en koelingsindustrie transformeren door duurzame praktijken te implementeren, is één van de kerntaken van de European Heat Pump Association (EHPA)’, zegt Thomas Nowak, secretaris-generaal van de EHPA. ‘Verwarming en koeling gebruiken binnen de Europese Unie 50% van de jaarlijkse eindvraag naar energie, waarvan ongeveer 75% zijn oorsprong vindt in fossiele brandstoffen. Warmte- ›››

Toch blijven er volgens De Smet nog heel wat uitdagingen op verschillende vlakken. ‘Groene warmte zal gestimuleerd moeten worden door de overheid.

Vooral de kloof tussen de gas- en elektriciteitsprijs is de blokkerende factor Evolutie Warmtepompen verkoop

2015

2016

Groei

2017

Groei

2018

Groei

2019

Groei

3.628

3.837

106%

5.049

132%

5.323

105%

8.009

150%

Ruimte waterpomp centrale systemen Lot 1 Lucht-water Water-water

5.484 1.404

5.462 1.600

100% 114%

6.338 1.963

116% 123%

7.028 1.872

111% 95%

8.651 2.595

Lot 10 Lot 21

7.190 1.908

8.483 2.197

118% 115%

10.978 2.549

129% 116%

15.378 2.751

140% 108%

15.986

17.742

111%

21.828

123%

27.029

124%

Sanitair water warmtepomp

Lucht-water

Lucht-water Lucht-lucht

Totaal

Bron: WPAC Toelichting: • Vermelding lot verwijst naar de categorieën uit Ecodesign.

• Enkel de centrale systemen zijn opgenomen, namelijk voor meerdere ruimtes.

• Lucht-lucht bestaat uit 2 loten, namelijk Lot 10 (<12 kW) en Lot 21 (>= 12kW).

• SCOP is het gemiddelde van elke lijn, voor alle verkochte toestellen.

50

by Techlink

• februari 2021

SCOP ruimteverwarming

Gemiddeld verwarmingsvermogen bij -10°c

123% 139%

4,1 5,0

7,9 10,4

Kunnen ook sanitair warm water leveren

27.311 3.109

178% 113%

4,3 4,0

4,6 15,7

Enkel ruimte verwarming

41.666

154%

CHEMINÉES • SCHOORSTENEN

Een bouwproject in een aardgasloze regio?

g n i s s o l p O e D k j i l e k a z d o o n die is …

Met het Primagaz propaannetwerk sta je sterk!

Primagaz biedt via het propaannetwerk een budget- en klantvriendelijke oplossing voor aardgasloze terreinen.

Minder pollutie • Voorkomt condensvorming • Bespaart de brandstoffen •

Interesse?

Meer over onze propaannetwerken vind je op www.primagaz.be/propaannetwerk

39, rue Trixhay - 4020 WANDRE • Tel. 04 362 65 34 www.colli-net.com • info@colli-net.com

PZ-519-PubliAdv-B90x270-Heat-NLFR.indd 1

27/01/2021 16:19

Event

››› pomptechnologie kan schone, efficiënte

en kosteneffectieve verwarming en koeling leveren, zodat de ecologische voetafdruk van de economie drastisch wordt verkleind en tegelijkertijd de luchtkwaliteit binnen en buiten wordt verbeterd.

Door deze direct beschikbare technologie te omarmen, kunnen beleidsmakers ambitieuzer zijn in het stellen van doelen op weg naar een CO2-neutraal Europa in 2050.’

Volgens Nowak wordt het potentieel van de warmtepomp nog teveel onderschat. Toch groeit de warmtepompmarkt in Europa aanzienlijk.

De Belgische markt blijft achter in vergelijking met de rest van Europa, vindt Nowak. ‘Vooral omdat de prijsverhouding tussen elektriciteit en gas een economische boete oplegt aan gebruikers die kiezen voor een warmtepomp. Dat probleem oplossen moet een topprioriteit zijn voor regeringen. Als de energieprijs niet wordt aangepakt, zijn alle andere beleidsmaatregelen louter symbolisch.’

De toekomst oogt rooskleurig: het grootschalig renovatieplan van de Europese Green Deal zal daartoe nog bijdragen en ook de EU-investering in relance na corona kan een goede zaak zijn voor de energietransitie. De kanttekening daarbij is volgens Nowak dat een

52

by Techlink

• februari 2021

groot deel van het geld niet geïnvesteerd zal worden in warmtepompen als de EU-lidstaten geen eigen plannen maken om warmtepompen te promoten.

Onderstaande case toont aan dat het bewust beperken van piekbelastingen heel wat besparing kan opleveren en vormt dus een opportuniteit.

Optimaliseren van het energieverbruik

In ons gesprek na het warmtepompsymposium licht Van Ryckeghem zijn presentatie verder toe: ‘Er zijn recent heel wat wijzigingen doorgevoerd in het energielandschap. Deze wijzigingen zijn voornamelijk gelinkt aan het realiseren van een efficiënter energiebeheer, dewelke noodzakelijk is om toekomstig niet te maken te krijgen met een sterke toename van de elektriciteitskosten.

Jurgen Van Ryckeghem, lector en onderzoekscoördinator bij de Howest, had het in zijn presentatie over het optimaliseren van het energieverbruik via de digitale meter en warmtepompen.

Een antwoord daarop ligt volgens Van Ryckeghem bij de nieuwe tariefstructuur die in 2022 wordt ingevoerd door de VREG, waarbij de netkosten meer op basis van de piekbelasting van het distributienet zullen berekend worden in plaats van het aantal afgenomen kWh.

De eerste stap in deze transitie is dan ook het afstappen van de typische oude ferraristeller door een digitale meter. Deze ›››

BLAUWE LIJN Eurolyzer STx Inruilactie

Tot € 250 retour voor uw oude rookgasanalyser!

Koop tussen 1 januari en 31 maart 2021 een Eurolyzer STx met OmniumKWS, ruil uw oude rookgasmeter in, ongeacht het merk, en krijg tot € 250,- retour!

De Eurolyzer STx wordt geleverd inclusief accessoires en Sortimo draagkoffer en de OmniumKWS onderhoud- en kalibratieformule.

Met OmniumKWS heeft uw toestel 7 jaar garantie tegen een vaste prijs die u om de 2 jaar betaalt voor onderhoud, reparatie en kalibratie.*. De OmniumKWS opstartkalibratie is inbegrepen in de actieprijs. * voorwaarden www.euro-index.be/nl/onderhoud-reparatie-en-kalibratie/omniumkws/

www.euro-index.be/nl/inruilactie

OmniumKWS, de maximale garantie voor uw Eurolyzer STx

Event

››› meter stelt ons in staat om op kwartier-

basis inzicht te verkrijgen in de energie die we gebruiken of injecteren in het distributienet. Door dit inzicht te verwerven wordt men in staat gesteld om deze energiestromen verder te optimaliseren.

Daaropvolgend wordt in 2022 ook een nieuwe tariefstructuur, ook wel het capaciteitstarief genoemd, doorgevoerd met de focus op de hervorming van de netkosten (ongeveer 30% van de elektriciteitsfactuur) Deze stapt af van een kostenberekening die gebaseerd werd op kWh verbruik, en zal zich voornamelijk focussen op het afstraffen van hoge pieken onttrokken uit het distributienet (via rollend maandgemiddelde), met een minimum te bepalen piek van 2,5kW. Deze komt er voornamelijk om zoals eerder aangehaald, de netkosten in de toekomst niet sterk te laten toenemen.

Op vandaag verbruikt men zonder echt rekening te houden met de capaciteit van het net. Zo kan je bv. het ene kwartier 7 kW vermogen uit het net onttrekken om het kwartier daaropvolgend mogelijks 1 kW uit het net te onttrekken. Deze hoge pieken in combinatie met een sterke toekomstige elektrificatie (warmtepompen, elektrische voertuigen,…) kan het net overbelasten. Echter kan men perfect, door deze nieuwe technologieën slim in te zetten deze pieken sterk verlagen door toestellen voor langere tijd op laag vermogen of zelf tijdelijk af te schakelen als men een hoog verbruik opmerkt in de woning. Daarnaast kan ook nuttig ingespeeld worden op energieoverschotten om deze net te gebruiken voor de warmtepomp (bv. maken van sanitair warm water) Dit zal dan terug leiden tot een hogere zelfconsumptie en een daling van de energiefactuur.

Nieuwe technologieën maken het perfect mogelijk om in te spelen op de wijzigingen in het energielandschap en kunnen dus verdere besparingen op de elektriciteitsfactuur realiseren door deze slim in te zetten en de afstemming tussen verbruik en opbrengst verder te verhogen.’

54

by Techlink

• februari 2021

Vernieuwing installatie-eisen EPB 2022

Dieter Patteeuw (Vlaams Energie- en Klimaatagentschap) ging dieper in op de nieuwe installatie-eisen voor warmtepompen en koeling.

“

Investeren in warmtepompen is één van de goedkoopste klimaatregelen!

THOMAS NOWAK

”

De EPBD-richtlijn (Europese richtlijn over energieprestaties van gebouwen) is herzien. Naar aanleiding daarvan is bijlage XII van het Energiebesluit, over de installatie-eisen, aangepast. De nieuwe bijlage XII is beschikbaar op de EPB-pedia. De nieuwe installatie-eisen gaan in voor bouwaanvragen vanaf 2022 en zullen beschikbaar zijn in de EPB-softwareversie in de zomer van 2021. In de nieuwe eisen wordt het systeemrendement van de technische bouwsystemen uniform bepaald aan de hand van correctiefactoren voor het adequaat installeren, dimensioneren, afstellen en controleren. Het toepassingsgebied van de installatie-eisen wordt verruimd naar alle centrale warmteopwekkers en naar alle ventilatietoestellen (behalve natuurlijke toevoer en afvoer). Tot slot zijn de eisen zoveel mogelijk afgestemd op de Ecodesignverordeningen.

In een volgende editie van Heat+ gaan we dieper in op deze wijzigingen.

Innovatie

Aan het einde van de webinar werden de 5 projecten voorgesteld die zich hadden ingeschreven voor de award van meest innoverend warmtepompproject: Van Marcke met European Distribution Center, Viessmann met Big Aquaponics farm, Johnson Controls met absorptiewarmtepomp Vyncke, Mitsubishi Electric met hoofdkantoor Cordeel te Temse en Boydens Engineering met Gare Maritime.

Na de stemming door de deelnemers kwam als winnaar het project Gare Maritime in Brussel uit de bus. In dit project worden o.a. de kantoren en retailzones zelf geklimatiseerd, met behulp van een geothermische ringleiding, die gevoed wordt via een open bronsysteem en waarop individuele warmtepompen aangesloten worden. Koeling gebeurt integraal passief en verwarming steeds via de tussenkomst van deze warmtepompen. Het systeem heeft tevens een valorisatie tot gevolg van de gelijktijdig optredende warmte- en koelbehoefte in de verschillende gebouwen, waardoor de KWO minder hard belast wordt en een optimaal rendement verkregen wordt.

Het laatste woord van het webinar was voor prof. Wim Boydens van Boydens Engineering, universiteit Gent en co-voorzitter van WPP. Hij riep op om ideeën in te sturen die voorgelegd kunnen worden aan het federale energiekabinet. Zo zal België hopelijk een onderbouwd dossier kunnen opstellen om Europese steun te vragen.

Logatherm WPL ART

voor n i f u ump j i r h Sc tp a e t H het lopmen deve lan! p

Don’t be a fossil.

Word een expert in warmtepompen.

Warmtepompen zijn dé verwarmingssystemen van de toekomst. Om installateurs te begeleiden bij deze transitie biedt Buderus een exclusief programma voor geïnteresseerde installateurs: het Heat pump development plan. Dit programma biedt vele voordelen, waaronder een bonus van € 2500 op onze verwarmingssystemen.

Meer informatie op www.hpplan.buderus.be

Save The Date

ISH beurs gaat digitaal Vakbeurs ISH Frankfurt is een begrip in onze sector. Tegen de achtergrond van de actuele ontwikkelingen rond de coronapandemie zal 's werelds grootste beurs voor water, verwarming en airconditioning de vorm aannemen van een digitaal evenement van 22 tot 26 maart 2021.

Toekomstgerichte onderwerpen

De Green Deal is één van de belangrijke, toekomstgerichte onderwerpen die in het energiegedeelte van ISH digitaal 2021 aan de orde komen. Uiteraard zullen ook de verwarmingsoplossingen en -systemen die een doorslaggevende bijdrage leveren aan het behalen van de klimaatdoelstellingen worden getoond.

En in dit kader zal het ISH Technologie- en Energieforum uitvoerig ingaan op de actuele politieke trends op de verwarmingsmarkt.

Daarnaast zal ook het enorme belang van ventilatie- en airconditioningapparatuur in de schijnwerpers staan, met name in het licht van de huidige Covid-19-pandemie. De ventilatietechnologie kan helpen de concentratie van corona-aërosolen te verminderen en te filteren door de binnenlucht voortdurend te mengen met verse lucht en zo het risico op infecties sterk te verminderen.

Het watergedeelte zal zich thematisch richten op de drinkwaterhygiëne en de trend naar hygiëne in de badkamer.

Met vuil- en bacteriebestendige oppervlakken, aanraakvrije bediening en hygiënische elektronische bidets biedt de sanitairbranche slimme oplossingen om te voldoen aan de toenemende verwachtingen op het gebied van hygiëne - of het nu gaat om hotelbadkamers, openbare toiletten of privébadkamers.

“Pop up my Bathroom” neemt de top thema's over en zal op ISH digital 2021 exclusief drie langlopende badkamer-

56

by Techlink

• februari 2021

trends presenteren. De drie trends die de komende jaren een blijvende invloed zullen hebben op het ontwerp en de bouw van badkamers zijn: “.Smart Bathroom”, “.Green Bathroom” en “.Living.Bathroom”. Met een nieuw leidmotief, “Inside | Outside”, willen de

initiatiefnemers van de badkamertrends presentatie de aandacht vestigen op de groeiende invloed van innovatieve technologie “achter de muur”.

Registatie

Aanmelden via ish.messefrankfurt.com

HEEFT JOUW KLANT GEEN AARDGAS? Propaangas van Antargaz vormt de oplossing!

Laat jouw klanten genieten van alle comfort van gas dankzij propaangas in een tank boven of onder de grond.

Propaangas biedt exact hetzelfde comfort als aardgas en stoot minder roetdeeltjes, CO2 en NOx uit dan andere fossiele brandstoffen.

installateur.service@antargaz.com - 02 246 00 65

www.antargaz.be

‘FULL ACCESS’ RP 219 COMPACTE PERSMACHINE MET PERSPRESS-CHECK! GEREEDSCHAP ONTDEK ONZE NIEUWE

NIEUW!

Ultra-dun Inline Design

< 2 kg

Koprotatie

OLED & Bluetooth

Press-CHECK!

32K Cycli Geen tijdslimiet!

ONTDEK MEER OP • RIDGID.eu/RP219

Techlink Masterclasses

Het effect van de energietransitie op installatiebedrijven: hoe overleven?

De energietransitie, het koolstofarmer maken van het huidige energiesysteem en de evolutie naar duurzame, hernieuwbare en slimme energiebronnen gaat de structuur van de installatiesector sterk beïnvloeden. Dat vindt Geert Vanhees (4Growth), docent van de masterclass Groeistrategie en de masterclass Innovatie bij Techlink. Geert heeft dagelijks ervaring in de installatiesector, zowel als strateeg als in Raden van Advies.

Tijd voor wat duiding rond deze visie.

Hoe zeker is de energietransitie met de bijhorende innovaties?

De energietransitie is eigenlijk één grote innovatiegolf die gestuwd wordt door overheden en ecologisch bewuste bedrijven en particulieren. Als overheden, trends naar duurzame energiebronnen, energiebesparing en energieopslag, vertalen naar wetten en verordeningen dan weet je dat deze evolutie zal plaats vinden, dat de sector de omschakelingskost en de klant de meerprijs van sommige innovaties zal betalen. We zitten daar midden in. Er is geen weg terug.

Welk effect gaat de energietransitie hebben op de handel?

Producenten gaan met nieuwe technieken komen die te technisch worden en teveel technische na-service vragen voor een aantal groothandels. Ik denk dat meer producenten rechtstreeks of via gespecialiseerde agenten die ook technische services leveren, met de installateurs zullen werken. Ik denk ook dat installateurs graag sommige services gaan overlaten aan specialisten van de producenten of agenten, zeker totdat voldoende kennis is opgebouwd bij installateurs.

Ook dit is al bezig.

Gaat de energietransitie effect hebben op nieuwe toetreders in de markt?

Er zijn momenteel al twee nieuwe toetreders. De energiebedrijven proberen

58

by Techlink

• februari 2021

de lead te nemen in de energiekeuze en installaties van hun klanten. Een aantal installateurs worden zo eerder subcontractors met minder rechtstreekse, eigen klanten. Het voordeel van weerkerende zekere omzetten uit onderhoud kan voor sommige installateurs hierdoor verloren gaan. Andere toetreders zijn de grote klasse 8 aannemers die zelf technische installateurs creëren met een totaalaanbod in diverse technieken voor zowel installatie als onderhoud. Grote aannemers hebben al lang door dat de technieken heel erg aan belang winnen, willen de toegang tot technische kennis verzekeren en merken dat heel wat technische installateurs in de markt te weinig innovatievermogen hebben en te weinig kapitaalkrachtig zijn om de nieuwe technieken te integreren en aan te bieden.

Beide nieuwe toetreders zijn vandaag snelheid aan het nemen. Dat daar leerprocessen bij horen is vanzelfsprekend, maar deze evolutie is niet te stoppen.

Is er een reden waarom grotere bedrijven hier snelheid nemen?

Dat heeft te maken met de soort innovatie die energietransitie vraagt. Het gaat hier om strategische innovatie die weinig verandering vraagt van de klant maar grote verandering vraagt van de producenten en installateurs. Om daartoe in staat te zijn heb je al veel innovatievermogen en veel lange termijn ma-

nagement nodig. En beide vragen een sterke financiële basis.

Wil je zeggen dat de kleine installateur onder druk komt door de energietransitie?

Op korte termijn zal de energietransitie trager gaan dan de innovators voorspellen. Tegelijk blijft er de vervangingsmarkt van oudere technieken en producten. En er zijn nu al te weinig technische installateurs. Dus de installateur die helemaal niet meegaat met nieuwe technieken heeft morgen zeker nog werk, weliswaar in een dalende markt met prijsdruk, dus in een minder aantrekkelijke markt.

Welk effect zal de energietransitie hebben op de kleine installateur op middellange termijn?

Laten we eerst duidelijk maken wat we een kleine installateur noemen. Dat zijn bedrijven met maximaal 25 medewerkers, waarbij de bedrijfsleider nog de meewerkende voorman is of toch al iets meer met het management bezig is, maar zonder een volwaardig management team rond zich te hebben gecreëerd. Zij hebben vaak geen organisatiestructuur om veel innovaties te integreren, ze hebben geen bewuste innovatiestrategie, en zijn zo opgeslorpt door de lopende projecten dat ze weinig innovatievermogen hebben. Het sterke aan die kleinere in- ›››

M BELG TE SO

TRO T

N ZIJ

N ZIJ M BELG TE SO

UW REFERRAL PARTNER VOOR AL UW PROJECTEN

TRO T

Anderlecht | Braine-l’Alleud | Cuesmes | Froyennes | Ghislenghien | Jumet | La Louvière | Loverval

Bent u als ervaren professional op zoek naar het beste voor u en uw klanten?

Badkamers, keukens, maatkasten, verwarming, hernieuwbare energie, ventilatie, airconditioning, waterbehandeling, verbindingssystemen, installatiemateriaal en gereedschappen...

Wij voorzien in al uw behoeften !

Techlink Masterclasses

››› stallateurs is dat de zaakvoerders vaak

heel goede vakmensen zijn. Maar vakmensen zijn jammer genoeg niet altijd sterke managers. Dat betekent eigenlijk dat 60 tot 80% van de installateurs op middellange termijn onder druk gaan komen te staan door de innovatiedruk van de energietransitie. De installatiesector is typisch een sector van vooral kleine bedrijven, maar dat gaat zo niet blijven. Ook hier zal de consolidatie zich doorzetten.

Wat zijn dan de goede strategieën voor kleinere installateurs?

Er zijn een viertal strategieën. In de eerste plaats moeten kleinere bedrijven die niet of weinig innoveren, best blijven aansluiten bij nieuwe groeimarkten en technieken door samenwerkingsverbanden aan te gaan met andere kleinere gespecialiseerde en innovatieve bedrijven. Hierdoor blijf je klanten dienen die nieuwe energiebehoeften hebben.

Dergelijke samenwerkingsverbanden kunnen gaan van losse afspraken in het netwerk tot strategische allianties. De waarde van het bedrijf wordt hiermee wel niet verhoogd, eerder verlaagd.

Wat is de tweede mogelijke strategie voor kleine installateurs?

Kleine bedrijven halen alleen gelijkaardige rendabiliteit dan grote bedrijven als ze zich specialiseren met focus op een specifieke niche of technologie en zich hierin differentiërend specialiseren. De voorwaarde van deze focusstrategie is wel dat die niche een voldoende grote groeimarkt is. Dus meegaan met de technische evolutie door differentiërend te specialiseren in een niche of technische specialiteit, ingebed in een netwerk van doorverwijzers, is zeker een strategie die goede rendabiliteit oplevert. Bij een verkoop van dergelijke bedrijven wordt de meerwaarde vaak door de markt erkent en gevalideerd.

60

by Techlink

• februari 2021

TECHLINK ZET IN OP M&A BEGELEIDING Techlink begrijpt zijn leden en biedt jullie de juiste dienstverlening op het juiste moment. Initiatieven die Techlink de komende maanden zal nemen:  Een database aanmaken van leden die openstaan voor M&A’s;  Opleidingen organiseren rond alle strategische, juridische, organisatorische en financiële aspecten van een M&A proces;  Leden in contact brengen met M&A specialisten die een diepgaande sectorkennis en uitgebreide ervaring hebben in M&A trajecten.

Meer informatie? Neem contact op met onze accountmanager: sandra.mertens@techlink.be.

En de derde strategie voor kleine installateurs is …?

Wat is de uitdaging van fusies of acquisities?

Ik voorspel een belangrijke golf aan fusies en acquisities in de technische sector, door de snelle technische evoluties en de integratie van diverse technische domeinen. Sommige kleinere installateurs kunnen alle innovaties bij één productcategorie, zoals verwarmingsketels, niet meer aan, laat staan dat ze er alle nieuwe energiesubstituten zouden bijnemen. De kleinere bedrijven zullen het hoe langer hoe moeilijker krijgen tegenover grotere bedrijven met een schaalvoordeel en een hogere innovatiesnelheid. De innovatiedruk zal het vormen van grotere bedrijven met een sterkere management structuur en groter totaalaanbod in de hand werken.

De uitdaging bij mergers en acquisities (M&A’s) is groot, daarom is het ook een niet te onderschatten bedrijfsrisico dat best goed begeleid wordt. Een succesvolle fusie of aankoop van een bedrijf begint bij een juiste M&A strategie. Een M&A is enkel een middel om een business probleem op te lossen. Dat business doel moet goed omschreven worden, de KPI’s van geschikte bedrijven moeten zijn bepaald. En de synergie die wordt gezocht met een ander bedrijf moet duidelijk zijn en berekend. Die gezochte synergie kan volume en margeverbetering zijn, of toegang tot innovatieve technologie, of toegang tot nieuwe markten, of schaalvergroting, op kostenbesparing, … . Ik voorspel dat het vooral de schaalgrootte en verschillende specialismen zullen zijn die mergers en acquisities zullen uitlokken in de sector van installatiebedrijven. De vraag om adviezen en hulp rond M&A’ s bestaat vandaag actief in de markt.

Er was ook nog een vierde strategie?

Dat is een doordachte exit strategie. Je kan jouw bedrijf best verkopen voordat de activiteiten en kennis in het bedrijf verouderd zijn of goede medewerkers naar een innovatiever toekomstgericht bedrijf zijn vertrokken. Verkoop op het moment dat het bedrijf nog waarde heeft en de medewerkers nog voldoende mee zijn met de technische evolutie. De slechtste exit strategie is de verkoop van een bouwval.

Dank Geert.

ULTRACUT FBS II.

De performante betonschroef voor absoluut installatiegemak.

Snel en eenvoudig te installeren voor topprestaties in beton: de fischer ULTRACUT FBS II betonschroeven staan voor absolute betrouwbaarheid en zijn ROCKSTARS voor het omgaan met zwaar metaal in beton. De innovatieve draadgeometrie absorbeert hoge trek- en afschuif- krachten. De zaagtanden van de fischer betonschroeven snijden diep in het beton bij het inschroeven.

Het gevarieerde ULTRACUT FBS II assortiment is ideaal voor het bevestigen van leuningen, consoles of rekken, en voor verankering van balken, dorpels en houtconstructies. De kleine diameter 6 versie past perfect voor de installatie van sanitaire-, verwarmings-, en ventilatieleidingen.

ULTRACUT FBS II. Heavy Metal in Beton.

ULTRACUT FBS II

fischer. be

De medewerker

KURT VAN CAMPENHOUT

> Geboren op 27 maart 1971 > Sterrenbeeld: Ram > Functie: Technical Sector Manager HVAC > In dienst sinds 12 maart 2020 > Favoriete film: De James Bond-filmreeks > Favoriete muziek: Pop

62

by Techlink

• februari 2021

De werknemers van Techlink staan dagelijks voor jou op de barricaden. Ze vertegenwoordigen onze sector in heel wat vergaderingen, analyseren wat de toekomst brengt voor de installatiesector en doen nog zoveel meer. Toch verschuilt zich achter de façade ook gewoon een mens met zorgen en dromen.

TECHNICAL SECTOR MANAGER HVAC KURT VAN CAMPENHOUT

“

Kennis verbreden en uitdragen

Kurt had van jongs af aan al een fascinatie voor auto’s en motoren. Sinds zijn 8 jaar hielp hij mee aan het repareren van auto’s, op zijn 10 jaar ging hij al naar rally’s en vanaf zijn 12 jaar legde hij reeds de eerste hand aan samenstellen van competitiemotoren en -transmissie. ‘Het was letterlijk je handen uit de mouwen steken. Een zalige tijd! (lacht) Tegenwoordig is de autotechniek gedigitaliseerd, geavanceerder geworden en moet je een laptop erbij nemen om te zien wat er scheelt.’

Autosport

In 1999 werd hij als industrieel ingenieur, de Technical & Workfloor manager bij het Rally Department van Future World – Hemiksem. Daarna maakte hij in 2005 de overstap naar de Royal Automobile Club of Belgium (RACB) waar hij Technical Director RACB Sport werd. In deze veelzijdige functie leidde hij de technische commissie in de Belgische autosport federatie. ‘Dit hield in de organisatie en opvolging van de automobielwedstrijden, het geven van opleidingen en technische ondersteuning aan de leden. Ook o.a. het opstellen van de reglementering, zowel op technisch als op sportief vlak, binnen de Belgische autosportwereld viel daaronder.’

Gezinstijd

‘Het vele reizen begon zijn tol te eisen. Want vaak weg zijn betekent ook dat het lastig is om af te spreken met familie en vrienden. Ik leerde bij de Belgische autosportfederatie ook

”

mijn vrouw kennen en wilde me meer gaan settelen en een gezin stichten. Ondertussen hebben we twee zonen: Jasper (4 jaar) en Xander (10 jaar). Ik wil hen laten opgroeien in een hecht, stabiel en liefdevol gezin want dit vormt een goede basis voor later.’

Het meeste plezier haalt Kurt uit de kleine dingen, zoals met het gezin erop uittrekken, eens lekker gaan eten of gaan wandelen aan de zee (zie foto), het brengen en halen van zijn zoon naar de voetbal hoort daar ook bij. ‘Ik word nog een echte voetbalvader.’ (lacht) ‘Ik ben momenteel ook mijn huis aan het renoveren (buiten bouwschil) waarbij ik zelf de verwarming legde en technieken leer van anderen.’ Kurt is dus iemand die graag zijn handen uit de mouwen steekt.

Technieken

‘In 2010 was het tijd voor iets anders.’ Dat “iets anders” was Technical Director bij Cedicol. ‘Ik volgde alle relevante regelgeving inzake verwarming- en installatietechniek op, verstrekte technisch advies aan leden, installateurs, belangengroepen, overheid en zoveel meer. Na 10 jaar Cedicol ben ik verheugd om mijn ervaring en kennis verder in te zetten bij Techlink. Deel uitmaken van het TechCert team (onder leiding van Jan Caerels) is een welgekomen uitdaging! De noden van de leden in kaart brengen en deze ondersteunen vanuit technisch oogpunt staat op mijn prioriteitenlijst.’

februari 2021 •

by Techlink

by Techlink

63

Productnews

Het belang van lucht- en vuilafscheiders

Kleine luchtbellen in het water in een cv-installatie stapelen zich op, door de circulerende luchtbellen ontstaat er corrosie wat dan weer voor magnetiet zorgt.

De circulatie wordt daardoor verstoord en de installatie werkt inefficiënt. Een luchtafscheider kan dit voorkomen. Kleine vuildeeltjes, afkomstig van corrosie of vervuiling (magnetiet) in het cv-water, kunnen verstoppingen en rendementsverlies veroorzaken. Om de installatie te beschermen, moet je een vuilafscheider plaatsen. Met de lucht- en vuilafscheiders van Desco Collection bied je, na een eenvoudige installatie (onder iedere hoek van 360°), een goede bescherming aan alle kostbare ketelonderdelen. De radiatoren geven hun volle rendement. Hierdoor geef je optimaal warmtecomfort. Bovendien is de aankoop terugverdiend in 2 tot 4 jaar én heeft jouw klant 6% minder gasverbruik. Dat wil toch iedereen?

Bewezen energiebesparing: Kiwa GASTEC, TNO en BSRIA getest.

beveiliging, komt met een aantal nieuwe features van het Honeywell Home evohome-systeem. Dit slimme zoneregel-systeem stelt consumenten in staat om - op locatie of via een app - de temperatuur in huis eenvoudig te regelen. De nieuwe functies maken evohome nog slimmer waardoor het dé draadloze alles-in-een-oplossing is voor vrijwel elke installatie en toepassing. Bovendien helpt het woningeigenaars besparen op hun energieverbruik en -rekening. Hierna de slimme nieuwe functies die evohome de ideale keuze maken voor zowel professionele installateurs als consumenten: klaar voor de volgende, klimaatbewuste generatie, universeel toepasbaar op verschillende warmtebronnen, maximaal comfort in elke ruimte en elk seizoen, nu inclusief koelingsfunctie voor warmtepompen, verbeterde ketelprestaties dankzij gepatenteerde technologie en slim weersafhankelijk. www.homecomfort.resideo.com/evohome

Samen 100 jaar Duco

www.desco.be

WiloXperts - Het gloednieuwe getrouwheidsplatform

Wilo heeft al jaren een getrouwheidsplatform opgezet. Nu werd het tijd om het platform een totale makeover te geven en het eenvoudiger en gebruiksvriendelijker te maken voor de WiloXperts leden. Voor de leden is het een pure win-win situatie. Bij aankoop van onze pompen verzamelen zij nog steeds punten die omgeruild kunnen worden voor leuke cadeaus. Aan de basisformule hebben we dus niets veranderd.

Wat er dan wel veranderd is, is de manier van het bezorgen van de facturen. Nu kan men zijn facturen héél gemakkelijk zelf opladen in het platform. Dit kan door een bestand (PDF, Word,...) of door een foto van de factuur op te laden. Ze moeten dus niet meer via de post opgestuurd worden. Het gekende e-mailadres kan ook nog steeds gebruikt worden om facturen door te geven. Daarnaast hebben we het aanbod van onze geschenken drastisch veranderd. We zijn in zee gegaan met Coolblue. De WiloXpert kan zijn cadeau zelf kiezen uit het oneindige assortiment van Coolblue. Via zijn account kan de WiloXpert nu de historiek van zijn punten, bestellingen,... volgen. WiloXpert worden heeft dus alleen maar voordelen. www.wiloxperts.be

Slimme zoneregeling van Resideo is nu nog slimmer Resideo Technologies Inc., toonaangevend wereldwijd leverancier van oplossingen voor comfort in huis en woning-

64

by Techlink

• februari 2021

Bij de start van het nieuwe jaar huldigt Duco zijn jubilarissen. Samen staan de zeven jubilarissen voor 100 jaar Duco.

Een unicum! 2021 is niet enkel een speciaal jaar voor de jubilarissen. Ook Duco zelf mag dit jaar kaarsjes blazen.

Het bedrijf, dat gespecialiseerd is in ventilatie en zonwering, viert dit jaar zijn dertigste verjaardag. Die verjaardag zal Duco vanaf deze zomer in een gloednieuw kantorencomplex vieren. De structurele buitenzonwering met rechthoekige designlamellen zorgt ervoor dat de nieuwe kantoren een absolute eyecatcher worden langs de E40. Bovendien kan de Belgische ventilatiespecialist ook meteen een visitekaartje afgeven op het vlak van duurzame ventilatietechnieken met slimme, natuurlijke ventilatie in combinatie met intensieve nachtventilatie. Of hoe op een natuurlijke manier een gezond binnenklimaat voor alle medewerkers gecreëerd wordt, zonder gebruik te maken van energieverslindende airco’s.

De 7500 m2 aan kantoorruimte faciliteren op hun beurt de blijvende groei van het DucoTeam. www.duco.eu

Uw rookgasanalyser houdt niet van vriestemperaturen!

Uw Blauwe Lijn rookgasmeter is temperatuurgevoelig. Laat het dus zeker niet in uw wagen liggen bij vriestemperaturen, want condens kan het toestel beschadigen. Gelukkig heeft het toestel een acclimatisatiefunctie. Deze functie voorkomt het condenseren van rookgasdampen als ze bij het koude toestel aankomen. Als het toestel bij het opstarten de melding

›››

Pontos

Comfort en veiligheid

Met Pontos, het watermanagementsysteem van hansgrohe, houdt u uw water altijd in de gaten en onder controle - voor een thuis waar waterschade kan worden beperkt en de levenskwaliteit van de bewoners kan worden verhoogd.

Pontos Base detecteert de kleinste lekken in het watersysteem en kan de watertoevoer afsluiten.

Controleer van overal uw watersysteem via de hansgrohe home app.

De slimme Pontos Scout watersensor meet de luchtvochtigheid en temperatuur.

Alarm bij lekken en overstroming

Verwittiging bij niet optimale kamertemperatuur

Schimmelpreventie

Ontvang rechtstreeks notificaties op uw Smartphone en voorkom waterschade.

Bewaar voeding en wijnen droog en koel, als de limieten overschreden worden wordt u op de hoogte gebracht.

Reageer op tijd dankzij controle van het binnenklimaat. Ideaal voor gevoelige personen en kinderen.

De hansgrohe home app is gratis beschikbaar

De Pontos Base en Pontos Scout producten zijn vanaf januari 2021 beschikbaar.

hansgrohe.be

Productnews

›››

'acclimatiseren' weergeeft, dan heeft het toestel te koud om een correcte meting uit te voeren. Laat het toestel omgevingslucht van minstens 12°C aanzuigen (pomp aan) totdat de melding 'herstarten' verschijnt. Na het heropstarten kan u weer aan de slag!

vestigingen. Het overkoepelt familiebedrijven zoals Cordes und Graefe in Duitsland, Comafranc in Frankrijk, Plieger in Nederland en BIMs Plus in Polen. De groeifilosofie van de groep is gebaseerd op een langetermijnvisie met actieve deelname van de familiale aandeelhouders. Dit sluit volledig aan bij de visie van Facq. De overeenkomst zal van start gaan na goedkeuring door het European Competition Network. www.facq.be

www.euro-index.be

Nieuwe waterontharder BWT Perla Seta

Met de nieuwe BWT Perla Seta stelt waterbehandelingsspecialist BWT (Best Water Technology) een uiterst zuinige en hygiënische waterverzachter van de nieuwe generatie voor. Dankzij zijn grote capaciteit, zijn lekbeveiliging voor het hele huis en zijn maximale connectiviteit staat de nieuwe duplex-ontharder BWT Perla Seta garant voor grenzeloos watercomfort zonder zorgen, zelfs voor de meest veeleisende watergebruiker. BWT Perla Seta is een duplex-waterontharder. Dat betekent dat hij uitgerust is met niet 1 maar wel 2 harskolommen om hard water te verzachten. De 2 harskolommen in de BWT Perla Seta werken adaptief parallel. De regeneratie gebeurt afwisselend en proportioneel: er wordt slechts 1 harskolom per keer geregenereerd, en dit enkel op afnameluwe tijdstippen. BWT Perla Seta is meer dan ‘alleen maar’ een waterontharder. Het toestel beschermt ook tegen waterschade in huis.

Daartoe is BWT Perla Seta voorzien van intelligente veiligheidssystemen die in geval van een waterlek de watertoevoer en de spoelwaterafvoer afsluiten en in alarmstand gaan. BWT Perla Seta is uitgerust met een AutoCheck-zelfdiagnoseprogramma en een naderingssensor die de interactieve BWT - druppel op het toestel doet oplichten van zodra de gebruiker in de buurt komt. De luxueuze duplexwaterontharder BWT Perla Seta zorgt niet alleen voor zacht water in overvloed. Op elk moment van de dag, en hoe hoog je verbruik ook is. Het garandeert eveneens een extra zuinige en extra hygiënische werking. www.bwt.com

Samenwerking Facq en GC-Gruppe

Groothandel Facq bundelt zijn krachten met de Duitse GC-Gruppe, de Europese leider in de sector. Hiermee wil Facq zijn ontwikkeling verder zetten en tevens zijn nationale verankering versterken door te putten uit de kracht van een grote Europese partner. Vandaag telt de groothandel ongeveer 900 medewerkers, 44 Sanicenters, 15 toonzalen en 3 logistieke centra. Om verder te groeien werd besloten om de GC-Gruppe een meerderheidsbelang in Facq te laten verwerven. De familiale aandeelhouders blijven wel een belang in het bedrijf behouden. De GC-Gruppe is aanwezig in 16 landen in Europe met ongeveer 24.000 medewerkers en 1.600

66

by Techlink

• februari 2021

Digitaal waterbehandelingsysteem voor verwarming

Het Val-Full DB vulstation voor verwarming van Valeco demineraliseert het bijvulwater en beschermt de installatie zo tegen kalkafzetting en corrosie. De digitale regeling en BA terugstroombeveiliging garanderen een optimale en veilige werking, in overeenstemming met de Duitse norm VDI 2035, die door verschillende ketelfabrikanten wordt geëist. Dit is slechts een deel van het totale aanbod van waterbehandeling van Valeco, naast systemen voor onder meer drinkwater, boorwater, regenwater, proceswater.... www.valeco.be

De Sortimo AutoAssistent

De AutoAssistent is snel en eenvoudig te installeren met behulp van de driepuntsgordel, waardoor hij op elke stoel in de auto kan worden gebruikt – ook achterin. De afgeronde randen van de geoptimaliseerde vorm zijn specifiek ontworpen om de zitkussens niet te beschadigen. Documenten zoals afleverbonnen, offertes, brochures of uw smartphone/tablet kunnen snel in het open opbergvak worden opgeborgen, zodat ze altijd bij de hand zijn wanneer u ze nodig heeft .

Er is ook een geïntegreerde pennenhouder en ruimte voor een 1,5 liter drinkfles. Huidige dagelijkse accessoires zoals gezichtsmaskers of desinfectiemiddel kunnen worden opgeborgen en blijven toch gemakkelijk toegankelijk.

Het deksel dient als praktisch schrijf- en werkblad, zodat u direct in uw auto aantekeningen kunt maken en rapporten kunt schrijven.

Andere benodigdheden worden opgeborgen in het royale opbergvak onder het deksel. Dit opbergvak kan indien nodig met tussenschotten worden onderverdeeld in maximaal drie compartimenten.

Voor iedereen die nog meer opbergruimte nodig heeft, kan de Auto-Assistant worden aangevuld met de nieuwe Office Organizer. www.mySortimo.be

STILLER. STERKER. SNELLER.

MASTER 3 PLUS is het meest complete meerwandige PP binnenriolering systeem van Pipelife. Mail voor meer informatie naar info@pipelife.be

pipelife.be

Vervang je +20 jaar oude gasketel & bespaar €500 gas.be/positieveenergie