Hazodi dossier ontrafeld

BECKERS

PIRARD

STEVAERT

REYNDERS

CLAES

VONCKX

DELVAUX

VANOPPEN

VRANCKEN

RUBENS

Een jaar geleden barstte de affaire HAZODI los.Wat is er intussen veranderd? Is er nu effectief gesjoemeld met vergoedingen? En is de rust weergekeerd op de werkvloer van de politie van Hasselt, Zonhoven en Diepenbeek? Een maand lang heeft een team van Het Belang van Limburg HAZODI onder de loep genomen.

Het resultaat leest u hier in 16 blz.

Redactie: Caroline VANDENREYT Nancy VANDEBROEK Eric DONCKIER Koen GORIS

2

HAZODI

DOSSIER HET BELANG VAN LIMBURG

ZATERDAG 3 EN ZONDAG 4 NOVEMBER 2012

1 Alleen verliezers

Perceptie regeert

HAZODI EEN JAAR LATER HASSELT - Een jaar geleden brak de HAZODI-affaire in volle hevigheid los. In een Panorama-reportage van de VRT werd de vloer aangeveegd met het politiekorps van Hasselt, Zonhoven en Diepenbeek. Volgens vier klokkenluiders, met mevrouw Vera Vrancken als boegbeeld, zou de graaicultuur er hoogtij vieren. De vier hadden het er ook over dat ze gepest werden. Wat is er sindsdien gebeurd met de klachten van de vier klokkenluiders? Welke procedures waren er of lopen er nog? Wie werd of wordt er gesanctioneerd? In dit dossier krijgt u de antwoorden. Het is het resultaat van vele tientallen uren opzoekingswerk, informele gesprekken, interviews en het uitpluizen van dossiers, rapporten en verslagen. Dit alles leidt ons tot de volgende vaststellingen en conclusies.

Ook in deze krant waren eerder al bijdragen verschenen over problemen binnen HAZODI. Maar de waarheid heeft haar rechten, het is pas na de uitzending van Panorama dat het probleem in al zijn facetten open en bloot op straat kwam te liggen.

Was het een evenwichtige reportage?

Niet helemaal. Omdat de makers van de reportage informatie die ze “off the record” kregen aangereikt niet hebben gebruikt en rapporten van bijvoorbeeld Arista over het hoofd zagen. Ze konden het ook niet laten de vergissing van Hilde Claes over de tijd dat ze al burgemeester was toch uit te zenden, hoewel ze zichzelf daarna gecorrigeerd had.

Maar het zijn vooral burgemeester Hilde Claes, korpschef Michel Beckers en procureur Marc Rubens die in de fout gingen door niet “on the record” te willen reageren.

Zwijgen was in dit geval schuld bekennen. Hiermee versterkten ze het overheersende beeld als zou Hasselt een rode burcht zijn waar iedereen iedereen kent en afdekt.

De uitspraak van procureur Marc Rubens - in een telefoongesprek met Wim Van den Eynde waarvan Rubens niet wist dat het werd opgenomen - dat de klokkenluiders zelf “monddicht” - door iedereen meteen vertaald in “monddood” - moesten gemaakt worden, beitelde dit beeld in marmer. De perceptie regeert en dat zal er niet op verbeteren nu blijkt dat de politieraad van HAZODI de klokkenluiders gaat dagvaarden.

2

Vreemde weddesprong

Drie dagen na de Panoramareportage kondigde burgemeester Hilde Claes een doorlichting aan van HAZODI. De opdracht ging naar het forensisch auditkantoor iForce dat vervolgens drie rapporten afleverde.

Door Eric DONCKIER

In het tweede rapport komt i-Force tot de conclusie dat in de periode 2001-2011 voor 258.913 euro onterechte premies en vergoedingen zijn uitbetaald, waarvan 31.737 euro voor rekening van korpschef Michel Beckers. In het derde rapport toont i-Force aan dat 4 van de 20 administratieve krachten die van de stad Hasselt naar HAZODI overstapten, onterechte weddesprongen maakten. Onder hen de drie vrouwelijke klokkenluiders, die deze weddesprong bovendien dankzij Vera Vrancken zelf zouden hebben georganiseerd.

Dit is een probleem. Van klokkenluiders mag men verwachten dat ze zelf in alle opzichten zuiver op de graat zijn. De dames ontkennen in alle toonaarden, i-Force beweert de bewijzen te hebben. Uiteindelijk zal de rechter moeten oordelen.

Opmerkelijk hierbij is dat het derde rapport er op uitdrukkelijk verzoek van de politieraad HAZODI kwam.

En dit ondanks het geven dat het Comité P en de Algemene Inspectie deze vermeende weddesprongen ook onderzochten en geen fouten vaststelden. Belangrijke nuance: deze diensten waren niet bevoegd in de periode dat de weddesprongen werden gemaakt. Halsstarrigheid?

U oordeelt.

3

Politieke processen

De politieraad HAZODI besliste eerder dat Michel Beckers zijn onterecht verkregen vergoedingen en de klokkenluiders hun onterecht verkregen weddesprongen moeten terugbetalen. De brieven gingen vrijdag de deur uit. Betalen ze niet op vrijwillige basis terug, dan worden ze gedagvaard.

Voor de klokkenluiders moet dat bitter zijn. Ze klagen terecht mistoestanden aan en worden uiteindelijk zelf vervolgd. Bovendien worden de zogenaamde “graaiers” niet vervolgd wegens juridische procedurekosten, die hoger zullen uitvallen dan het te recupereren geld en voor zover er al geen sprake is van verjaring.

Maar geldt dat dan ook niet voor de klokkenluiders? En voor Michel Beckers? We vrezen van wel. In feite kunnen we spreken van “politieke” processen. De politieraad HAZODI kan na wat er gebeurde het zich niet

permitteren om géén processen te voeren.

4

Overal premieshoppers

Wanneer we het hebben over “graaiers”, moeten we wel voorzichtig zijn.

Veelal gaat het om een slechte interpretatie en toepassing van wetgeving en nog slechtere opvolging. Het wordt wel een probleem wanneer steeds dezelfde agenten opdrachten mét premie krijgen. Binnen HAZODI spreekt men in dat verband over “Bietsianen”. Commissaris Rohnny Biets ontkent bevoordeliging. Veel agenten, zeker de oudere, willen geen nacht- en weekenddiensten mét premie kloppen.

De wetgever heeft 62 mogelijke premies vastgelegd, waaruit de korpsen een eigen selectie maken. Wanneer men de kat bij de melk zet, kan men de agenten niet verwijten dat ze liefst opdrachten mét een premie doen. Op een door politiechefs georganiseerde studiedag in november 2010 bleek dat het probleem van de premieshoppers zich in alle korpsen stelt en de werkorganisatie bemoeilijkt.

Een werkgroep op het kabinet Milquet buigt zich over het probleem van de premies. Eind dit jaar moet er een rapport zijn voor de minister.

Gaat Milquet daarna wél doen wat haar voorgangers Patrick Dewael en Annemie Turtelboom niet deden en snoeien in die vergoedingen? We denken van niet, andes heeft ze een politiestaking aan haar rok.

Kortom, Panorama had haar reportage over graaicultuur bij de politie overal in het land - bijvoorbeeld óók in Gent en Mechelen - kunnen draaien. Maar de klokkenluiders hadden ook verhalen over pestgedrag en dat was te leuk om te laten liggen.

5

Pesters gepest

Hét pest-voorbeeld dat ze daarbij gaven en dat bij iedereen is blijven hangen, was dat er zou geplast zijn op het bureau van Vera Vrancken. Daar is geen enkel bewijs van.

De vier stapten overigens al in 2009 naar Arista, de externe dienst voor preventie en bescherming, om hun beklag te maken. Het verslag van

DE HOOFDROLSPELERS

Michel Beckers

Philip Pirard

Steve Stevaert

Herman Reynders

Hilde Claes

Was: korpschef HAZODI Nu: geschorst

Was: korpschef politie Sint-TruidenGingelom-Nieuwerkerken Nu: korpschef HAZODI

Was: burgemeester Hasselt, gouverneur Nu: heeft mandaten neergelegd

Was: burgemeester Hasselt Nu: gouverneur

Was: gedeputeerde bij de provincie Nu: burgemeester Hasselt

Foto’s SvDi/TP/LD/Belga

INHOUD

6-7

De kleine en grote klachten

8-9

Het beruchte rapport van i-Force ingekeken

HAZODI

DOSSIER HET BELANG VAN LIMBURG

Arista leest als een thriller en toont aan dat er binnen HAZODI twee kampen waren - het kamp Vrancken en het kamp Beckers - die om ter hardst hun best deden om elkaar te pesten. Arista heeft het over een “hyperconflict”.

Voorts kreeg de redactie zowel anonieme als persoonlijk ondertekende getuigenissen over pestgedag van mevrouw Vrancken ten overstaan van haar medewerkers. Toen bekend raakte dat een of meerdere klokkenluiders misschien zouden terugkeren naar HAZODI, moest het antistressteam van de federale politie naar Hasselt afzakken om angstige medewerkers te begeleiden.

Ook daarover kon de redactie de documenten inzien.

Voor een goed begrip, het verslag van Arista was klaar op 11 augustus 2010. Dus meer dan een vol jaar voor de Panorama-reportage.

6

Het keerpunt

In een eerste fase werkten korpschef Michel Beckers en Vera Vrancken als hoofd van de administratie goed samen. Uiteindelijk kwamen ze lijnrecht tegenover elkaar te staan en hadden ze geen goed woord meer over voor elkaar.

Hoe kan dat?

Er zijn twee mogelijke verklaringen.

De eerste, een insinuatie die we vele malen kregen aangereikt, is de hypothese van de afgewezen minnares.

Het moet absoluut duidelijk zijn: hier is geen enkel bewijs van, geen enkele getuigenis over.

De tweede mogelijke verklaring is een stuk aannemelijker. Toen Vera Vrancken door het Comité P gehoord werd in een dossier van verzekeringsfraude, sprak ze de waarheid. Daarmee bracht ze Michel Beckers in de problemen omdat hij de verzekeringsfraude dekte. Toen kort daarna de vier klokkenluiders ook nog eens buitenspel werden gezet door middel van een nieuw organigram, was het hek helemaal van de dam.

van het European Foundation for Quality Management. Dat klinkt goed, het is niet meer dan een alibi.

Voor Michel Beckers was het organigram een middel om Vera Vrancken uit te schakelen. Hij werd daarin gesteund door de socialistische vakbond ACOD-LRMB. Dat blijkt ook uit het schrijven van Marc Willems, secretaris-propagandist van die vakbond, aan de redactie van Het Belang van Limburg.

De klokkenluiders gingen in beroep tegen het nieuwe organigram bij de Raad van State. Ze vingen bot wegens geen belang. Meester Hugo Lamon, samen met Michel Beckers lid van de loge La Tolérance, diende bij de Raad van State immers een organigram zonder namen in.

Meester Lamon zorgde ook voor de juridische onderbouw van het organigram. Volgens hem konden enkel politiemensen leidinggevende functies hebben, ook wanneer het om administratieve functies ging.

Ondertussen heeft huidig korpschef Philip Pirard het organigram opnieuw veranderd. En daarin worden een aantal leidinggevende functies naar de geest van de politiewet meer blauw op straat - toevertrouwd aan administratieve krachten.

8

De rol van Claes

3

ZATERDAG 3 EN ZONDAG 4 NOVEMBER 2012

wel of ze hun rapporten ook leest en instudeert. Het is ook de vraag of ze voldoende inlevingsvermogen heeft. En we kunnen ons niet van de indruk ontdoen dat Hilde Claes de klokkenluiders en Vera Vrancken persoonlijk viseert.

9

De rol van Rubens

Het gebeurt wel vaker dat een procureur, ook Marc Rubens, een dossier seponeert omdat de schade ondertussen hersteld is. Dat was het geval in het dossier van de verzekeringsfraude, de betrokken HAZODI-commissaris betaalde de schadeloosstelling die hij kreeg terug aan Ethias. Bovendien riskeerde hij een tuchtstraf binnen zijn korps, straf die hij uiteindelijk niet kreeg.

Toch blijft het de vraag waarom Marc Rubens dit en andere dossiers die op zijn bureau belandden en waarin Michel Beckers een rol speelde, niet aangreep om de korpschef tot de orde te roepen. Het is immers algemeen geweten dat hij geen hoge pet op had van het beetje doen en veel laten van Michel Beckers. Hij had het in dit verband steevast over het Peterprincipe: “In een hiërarchie stijgt elke werknemer tot zijn niveau van incompetentie.”

Het is ook nog altijd de vraag waarom hij in 2005 instemde met een mandaatverlenging voor Michel Beckers. Tijdens de deliberatie had hij nochtans bedenkingen bij het functioneren van Beckers, en nog meer over diens reis naar Hongarije samen met een man die in 2004 veroordeeld werd voor handel in grondstoffen voor XTC en speed.

Overigens - maar dat kon procureur Rubens toen nog niet weten - zou de naam van Michel Beckers later ook opduiken in het dossier Geladé. In de hallen van diens transportbedrijf werd in 2009 een grote wietplantage gevonden.

daatverlenging van Michel Beckers.

Die gebeurde in twee rondes. In de eerste ronde was er een staking van stemmen (2 tegen 2), procureur Rubens was tégen een mandaatverlenging. In de tweede ronde was er eenparigheid van stemmen (4 voor).

Tijdens de tweede ronde was gouverneur Steve Stevaert persoonlijk aanwezig, in de eerste ronde had hij zich laten vervangen door arrondissementscommissaris Jo Wiertz. Ook die was voor een verlenging van het mandaat van Beckers.

Waarom procureur Rubens in de tweede ronde van mening veranderde, daar hebben we het raden naar. De wandelgangen willen dat hij kandideerde voor de functie van procureur-generaal in Antwerpen en daarvoor best wat politieke steun kon gebruiken. Uiteindelijk ging die functie naar Yves Liégeois.

Uiteraard is het afwachten wat de rechtbank zal doen. Maar de kans is groot dat Michel Beckers en de klokkenluiders uiteindelijk worden vrijgesproken. Is dat inderdaad zo, dan is het de verwachting dat zowel Michel Beckers als Vera Vrancken en de klokkenluiders een aansprakelijkheidsvordering zullen indienen wegens geleden schade.

12

Verliezers

Steve Stevaert was de man die als titelvoerend burgemeester Michel Beckers naar Hasselt haalde als korpschef. Voor het overige heeft hij weinig te maken met de HAZODIzaak.

Hij speelde wel een rol in de man-

De HAZODI-affaire zorgde voor een vloedgolf aan procedures. Vooral Vera Vrancken liet zich niet onbetuigd, in die mate dat ze ondertussen zelf de tel kwijt is van het aantal procedures dat zij nu eens alleen en dan weer samen met de andere klokkenluiders aanspande.

In de procedures die er echt om deden - het beroep bij de Raad van State tegen het organigram en de klacht met burgerlijke partijstelling bij het parket omwille van graaien en pesten - trokken zij en de klokkenluiders aan het kortste eind wegens geen persoonlijk belang.

Het ziet er naar uit dat dit ook het geval zal zijn met hun klachten bij de arbeidsrechtbank. Volgens het advies van arbeidsauditeur Herwig L’homme is er immers sprake van wederzijds pestgedrag en is er met de uitgekeerde vergoedingen en toelagen ook strafrechterlijk niets aan de hand. Voor het pesten baseert hij zich op de conclusies van de dienst Toezicht op het Welzijn op het Werk.

Verderop in de krant krijgt u een overzicht van de voornaamste nog lopende procedures. En er staan er nog een paar voor de boeg. Indien Michel Beckers en drie van de vier klokkenluiders de onterecht verkregen premies en weddesprongen niet vrijwillig terugbetalen, zal de politieraad HAZODI hen dagvaarden voor de rechtbank.

De HAZODI-affaire is het resultaat van totaal foutgelopen menselijke verhoudingen waarbij de klachten over graaien en pesten niet meer dan een hefboom waren om helemaal met elkaar af te rekenen.

Alle betrokkenen in de affaire dragen een grote verantwoordelijkheid.

Michel Beckers - de man met het grote hart en de kleine vuist - omdat hij door zijn gekende premiehonger geen gezag had, niet in staat was zijn korps te leiden en vervolgens vluchtte in meer dan 40 clubs, loges, organisaties en studiecommissies om toch enig maatschappelijk aanzien te hebben. Vera Vrancken omdat zij de zaken te veel in zwart/wit ziet en de kleinste opmerking meteen heel persoonlijk opvat. Herman Reynders toen hij nog burgemeester was en procureur Marc Rubens omdat ze ondanks beter weten Michel Beckers toch een mandaatverlenging gunden.

De enig mogelijke conclusie bij dit alles is dat het HAZODI-dossier enkel maar verliezers heeft opgeleverd. De klokkenluiders zijn na het i-Force-rapport zelf in opspraak gekomen. Michel Beckers heeft geen enkele toekomst meer als korpschef.

Op politiek vlak incasseert Hilde Claes de klappen, zij verloor de gemeenteraadsverkiezingen. De naam van procureur Marc Rubens zal voor heel Vlaanderen altijd verbonden blijven aan het woord “monddood”.

En zolang de procedureslagen aanhouden, kan ook de rust en het enthousiasme binnen het HAZODIkorps niet terugkeren.

Iedereen is uitgeput. Het is tijd om een bladzijde om te slaan en een nieuw hoofdstuk te schrijven.

Michel Beckers en Vera Vrancken houden de pen vast. Maar we vrezen voor nog meer procedures.

11

Procedures

Het organigram moest er komen om de werking van de politiezone te verbeteren volgens de voorschriften

Burgemeester Hilde Claes erfde het HAZODI-dossier toen ze in oktober 2009 burgemeester werd. Toch draait zij en niet Herman Reynders er voor op. Dat heeft ze aan zichzelf te danken.

Nog voor ze burgemeester werd, had Hilde Claes al een gesprek met de vier klokkenluiders. Ze moet ook geweten hebben dat Herman Reynders, toen die nog burgemeester was, zich verzette tegen het nieuwe organigram waarmee Vera Vrancken en haar medestanders werden uitgerangeerd. Toch gaf ze haar fiat aan het nieuwe organigram op 17 december 2009. Vervolgens “promoveerde” ze Vera Vrancken tot haar veiligheidsadviseur, ergens ver weg verborgen op een zolderkamertje. Meteen daarop begon Vera Vrancken aan haar kruistocht die uiteindelijk tot de Panoramareportage leidde.

Het is de vraag of Hilde Claes wel goed geadviseerd en bijgestaan wordt door haar medewerkers dan

Marc Rubens

Vera Vrancken

Serge Delvaux

Anita Vanoppen

Mary-Anne Vonckx

Was: procureur des konings in Hasselt Nu: procureur des konings in Hasselt

Was: hoofd administratie HAZODI, secretaris van de politie Nu: met ziekteverlof (nieuwe functie: integrale veiligheidsadviseur/coördinatie samenwerking)

Was: hoofd van de personeelsdienst HAZODI Nu: overgestapt naar politiezone Antwerpen

Was: plaatsvervangend hoofd van de personeelsdienst HAZODI Nu: gedetacheerd naar federale politie Hasselt (arrondissementeel informatiekruispunt)

Was: beleidssecretaris HAZODI Nu: diensthoofd autonome politieonderzoeken verkeer HAZODI

7

Organigram als middel

12-13

Vera Vrancken: “Ik wil eerherstel”

10

Steve Stevaert

16

Portret van Michel Beckers

Panorama Was: uitzending van oktober 2011 over graaicultuur bij HAZODI Nu: reportage ‘HAZODI – 1 jaar later’ is afgeblazen

4

DOSSIER HET BELANG VAN LIMBURG

HAZODI

ZATERDAG 3 EN ZONDAG 4 NOVEMBER 2012

HOE KON HET ZO VER KOMEN? Augustus 1996

aan de kant moet zetten. Het organigram wordt op het politiecollege gebracht maar voorzitter Herman Reynders wil namen bij de functies zien staan.

De zaak Dutroux zorgt ervoor dat het politielandschap in ons land hertekend wordt.

Nadat pijnlijk duidelijk werd dat vier meisjes moesten sterven omdat politie, rijkswacht en justitie niet vlot konden samenwerken (en elkaar zelfs tegenwerkten), werd beslist - in het Octopusakkoord van 1998 - om werk te maken van een eengemaakte politie.

Eenvoudig op papier, maar aartsmoeilijk in de praktijk omdat je met twee verschillende culturen (rijkswacht en politie) zat.

23 september 2009 Vera Vrancken en Mary-Ann Vonckx trekken naar het kabinet van gedeputeerde Hilde Claes om de pesterijen en het gesjoemel met de vergoedingen aan te klagen. Ze hebben vooral problemen met korpschef Beckers en commissaris Rohnny Biets, die ze beschuldigen van vriendendiensten en geknoei met premies.

20 januari 2000

5 oktober 2009

Het botert in Hasselt niet tussen burgemeester Steve Stevaert (sp.a) en politiecommissaris Walter Dekens (zelf ex-rijkswachter).

Michel Beckers wordt daarop door de burgemeester vanuit Lommel naar Hasselt gehaald. Op 20 januari 2000 legt Beckers de eed af als de baas van de Hasseltse politie.

In volle verkiezingsstrijd laat Stevaert weten dat hij opstapt als gouverneur. Herman Reynders legt op 5 oktober de eed af als zijn vervanger, Hilde Claes wordt burgemeester van Hasselt.

2000

19 oktober 2009

HAZODI wordt één van de proefzones van Binnenlandse Zaken, als voorloper op de politiehervorming. De eenmaking van de polities van Hasselt, Zonhoven en Diepenbeek met de rijkswacht van Hasselt en Diepenbeek moet als nationaal voorbeeld dienen. Michel Beckers wordt chef van de politiezone. Burgerpersoneel van de stad wordt overgeheveld naar de politie. Vera Vrancken wordt aangesteld als secretaris van de politiezone. Het sociaal secretariaat van de stad moet de gelijkschakeling van de lonen becijferen (om ervoor te zorgen dat het personeel op hetzelfde niveau wordt ingeschaald als op de stad).

Vrancken stapt met een klachtenbundel van 158 bladzijden naar Comité P.

12 november 2009 Vera Vrancken en Mary-Ann Vonckx gaan aankloppen bij Arista, de externe preventiedienst van HAZODI, om klacht in te dienen voor pesten op het werk.

17 december 2009 Vanaf nu wordt de situatie niet langer houdbaar. Met Hilde Claes als nieuwe voorzitter van het politiecollege wordt het organigram goedgekeurd. Het burgerpersoneel mag niet langer hoofd zijn van een dienst, commissarissen staan voortaan op alle strategische plaatsen. Het organigram komt op het politiecollege, wordt dan goedgekeurd door de politieraad en nog eens besproken op een extra politiecollege (om het meteen in te voeren). Achteraf zullen Vrancken, Vonckx, Delvaux en Vanoppen bij de gouverneur bezwaar indienen tegen de beslissing.

1 april 2001 Politie HAZODI is officieel een feit. De samenwerking Beckers-Vrancken verloopt aanvankelijk vlot. Zij wordt zelfs gevraagd om in andere korpsen te gaan spreken over het geslaagde ‘proefproject’ HAZODI.

Najaar 2005 De verlenging van het mandaat van korpschef Beckers gaat niet zonder slag of stoot.

Procureur Rubens verzet zich, onder meer omwille van een reisje van Beckers naar Hongarije met een man wiens naam achteraf in XTC-dossiers opduikt. Uitzonderlijk valt er geen beslissing tijdens de eerste vergadering.

Tijdens de tweede bijeenkomst is gouverneur Stevaert er opeens bij (in plaats van de arrondissementscommissaris). Politiesecretaris Vera Vrancken wordt gevraagd om tijdelijk buiten te gaan. Als ze weer binnen mag, is de mandaatverlenging een feit.

1 maart 2007 Michel Beckers wordt ‘gedetacheerd’ naar het kabinet van de gouverneur, Nico Schrooten wordt plaatsvervangend korpschef. Officieel heet het dat Beckers veiligheidsadviseur wordt, maar in de wandelgangen klinkt dat de korpschef moest overgeplaatst worden omdat hij geen leiding kon geven, omdat er te veel strubbelingen met Vrancken waren en omdat hij iets te gul was met premies en voordelen.

Maart 2008 Na net geen jaar bij de provincie moet Beckers terugkeren als korpschef naar HAZODI. De problemen beginnen te escaleren. Beckers lijkt af te rekenen met de mensen van wie hij denkt dat ze achter zijn verbanning

21 december 2009 zaten. Schrooten wordt aan de kant geschoven. Ook de vete tussen de korpschef en de politiesecretaris wordt nu openlijk op de werkvloer uitgevochten, met slaande ruzies in de gangen van het politiegebouw.

September 2008 Jacqueline, de echtgenote van Michel Beckers, overlijdt onverwacht.

Februari 2009 Commissaris Rodolphe Vyncke knalt met zijn eigen auto tegen een obstakel, op weg naar huis. Hij geeft dat aan als een werkongeval en krijgt al snel een vergoeding van Ethias. Achteraf wordt een anonieme klacht bij Comité P ingediend om de (vermeende) verzekeringsfraude aan het licht te brengen.

25 juni 2009 Vera Vrancken wordt thuis opgepikt door het Comité P om als ‘getuige’ de verzekeringsfraude van Vyncke uit te klaren.

Augustus 2009 Bij de federale politie komt een mail binnen van Vrancken waarmee ze klacht wil indienen voor pesterijen op het werk.

1 september 2009 Een commissaris van HAZODI maakt een afspraak voor Vera Vrancken, om haar beklag te gaan doen bij procureur Rubens.

“Ik wilde alles vertellen over de fraude en het pesten maar kreeg de kans niet. Hij had alleen een vraag over het ongeval van Vyncke”, zal Vrancken achteraf zeggen. Volgens andere bronnen had ze het alleen over een anonieme brief met seksuele intimidatie, waarvan ze Michel Beckers verdacht. Een brief die nooit onderzocht kon worden, omdat ze die al weggegooid bleek te hebben.

7 september 2009 Een nieuw organigram voor politie HAZODI wordt op papier gezet. Om te voldoen aan een Europees managementsmodel noemen ze het, maar in de praktijk lijkt het vooral op een organigram dat Vera Vrancken en co

De klokkenluiders maken een tweede klachtenbundel op en sturen die ook aan de ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie.

15 januari 2010 Bij de Hasseltse arbeidsrechtbank spant Vrancken een kortgeding in wegens geweld en pesten op het werk. Ze is ook geen politiesecretaris meer en eist haar werk terug. De arbeidsrechter roept Vrancken en burgemeester Claes rond de tafel. Het resultaat: Vrancken wordt ‘integraal veiligheidsadviseur’. Haar kantoor verhuist naar de Thonissenlaan 70. “Mijn deportatie naar de zolder”, noemt ze het.

8 februari 2010 Serge Delvaux trekt de deur bij HAZODI achter zich dicht en gaat bij de federale politie in Brussel werken (vanaf juli wordt dat in Antwerpen).

27 februari 2010 Klachtenbundel nummer 3 is een feit.

Opnieuw krijgen Binnenlandse Zaken en Justitie een exemplaar.

DOSSIER HET BELANG VAN LIMBURG

HAZODI

ZATERDAG 3 EN ZONDAG 4 NOVEMBER 2012

30 april 2010

Maa er zijn ook opvallende premies, zoals Maar de kilometervergoeding voor Beckers terwijl hij een dienstauto met tankkaart had. Michel Beckers wordt geschorst.

Vrancken, Vonckx en Delvaux vechten het organigram aan voor de Raad van State. De Raad oordeelt dat ze geen zaak hebben: ze kunnen geen persoonlijk belang aantonen (want op het getoonde organigram staan geen namen). Een ‘vals’ organigram noemen de klokkenluiders het, want volgens hen is er wel een exemplaar met namen. De klokkenluiders dienen klacht in.

24 februari 2012 De raadkamer beslist dat maar één deel van de (tweede) klacht met burgerlijke partijstelling ‘ontvankelijk’ is: dat wil zeggen dat alleen dat luik verder onderzocht mag worden. Voor de rest van de omvangrijke bundel kunnen de klokkenluiders geen persoonlijk belang aantonen. Belang hebben ze enkel bij de politieraad/college van december 2009, toen het omstreden organigram is goedgekeurd. Volgens Vrancken is er toen valsheid in geschrifte gepleegd door Beckers en de nieuwe politiesecretaris in het raadsverslag.

20 augustus 2010 Een deurwaarder verschijnt bij Vrancken en Vonckx: ze moeten zich voor de correctionele rechtbank van Hasselt verantwoorden voor diefstal, heling en valsheid in geschrifte. Het gaat om het examen van Eva Sweeck, de secretaresse van Michel Beckers. Volgens de klokkenluiders was Sweeck niet geslaagd maar moest ze aangenomen worden. Haar examen bleek opeens verdwenen uit de kantoren van HAZODI maar dook later anoniem - op bij Comité P.

April 2012 Het federaal stressteam moet ingeschakeld worden voor een 25-tal administratieve personeelsleden en politiemensen als ze horen dat Mary-Ann Vonckx terug aan het werk gaat.

10 september 2010

11 juni 2012

Vrancken en Vonckx worden geschorst omdat hen een correctioneel proces boven het hoofd hangt. Ook de zaak voor de arbeidsrechtbank (de klacht van pesten) wordt hierdoor stilgelegd.

Procureur Rubens laat weten aan burgemeester Claes dat het hele dossier van HAZODI is uitgevlooid maar dat er strafrechtelijk niets aan de hand is.

Oktober 2010

Juni 2012

Michel Beckers laat weten dat hij niet voor een derde termijn als zonechef gaat. “Met deze stap opzij wil ik ruimte geven aan vers bloed.”

Als duidelijk wordt dat Comité P het ‘elfde’ punt uit het tweede i-Force-rapport - de inschaling van vier vrouwelijke personeelsleden - niet mag onderzoeken, wordt i-Force voor een derde rapport ingeschakeld. Comité P haalt aan dat het onbevoegd is omdat de inschaling gebeurde tijdens de ‘burgertijd’ van de vrouwen: toen ze nog werkten voor de stad.

Januari 2011 De klokkenluiders dienen klacht ‘met burgerlijke partijstelling’ in bij de Hasseltse onderzoeksrechter: tegen burgemeester Claes, korpschef Beckers, commissaris Biets, Liesbeth Klaykens (de nieuwe politiesecretaris), commissaris Jean-Marie Ramaekers en Johan Tomsin. Ze hebben het over pesten en corruptie. Omdat de naam van procureur Rubens in hun bundel valt, verhuist het dossier naar het parket-generaal in Antwerpen. Daar wordt de zaak opgesplitst: het Hasseltse parket moet enkele klachten onderzoeken, de rest is voor arbeidsauditeur L’Homme.

Augustus 2011 Philip Pirard, voordien korpschef in politiezone Sint-Truiden-Gingelom-Nieuwerkerken, wordt de nieuwe baas van HAZODI. Hij begint meteen met een grote opkuisoperatie.

Vergoedingen worden geschrapt en van een nieuw organigram wordt werk gemaakt.

6 oktober 2011 Panorama pakt uit met een ophefmakende reportage over de graaicultuur en pesterijen binnen HAZODI. Procureur Rubens laat zich in een telefoongesprek zelfs ontvallen dat “stoorzenders monddicht moeten gemaakt worden”. Geschrokken van de publieke oproer geven stadsbestuur en politiecollege aan het Brusselse advocatenkantoor Eubelius de opdracht om de zaak uit te spitten. Na een aanbesteding krijgt het forensische bureau i-Force de taak om HAZODI door te lichten.

11 oktober 2011 De correctionele rechtbank spreekt Vera Vrancken en Mary-Ann Vonckx vrij in de zaak van het ‘verdwenen’ examen van Eva Sweeck.

Augustus 2012

26 oktober 2011 Een dikke week krijgt i-Force om een voorlopig rapport op te stellen. De bundel van een 158-tal bladzijden aantijgingen van de klokkenluiders moet onderzocht worden: om uit te klaren of er zwaar gepest en gesjoemeld werd, of dat het enkel om roddels ging. Daarnaast wordt de financiële handel en wandel van HAZODI door een computerprogramma gegooid, op zoek naar ‘onregelmatigheden’.

Op 26 oktober wordt het voorlopige verslag gepresenteerd: op een 10-tal punten zijn er vreemde resultaten opgedoken.

15 november 2011 Het eerste i-Force-rapport wordt officieel voorgesteld en meteen wordt beslist om de 10 ‘vreemde’ punten verder te onderzoeken.

Want het is niet omdat die punten opduiken als ‘anomalieën’ in het computerprogramma, dat er ook effectief fraude is gepleegd. Een elfde punt is de mogelijke foute inschaling van enkele personeelsleden, maar i-Force moet zich daar niet om bekommeren omdat dit dossier bij Comité P ligt. Daarnaast

moet i-Force ook nadrukkelijk de klacht met burgerlijke partijstelling van de klokkenluiders aftoetsen. Die was intussen wel al afgewezen door het gerecht, maar het politiecollege wilde zeker zijn dat elke steen werd omgedraaid.

6 december 2011 Een nieuwe klacht met burgerlijke partijstelling wordt ingediend bij de Hasseltse onderzoeksrechter door de klokkenluiders.

Dit keer klagen ze ook procureur Rubens aan.

December 2011 Het tweede onderzoek van i-Force is een feit: de 10 punten zijn onderzocht en daaruit blijkt dat er onterechte premies en vergoedingen zijn uitgekeerd. In het rapport is gedetailleerd becijferd om hoeveel geld het gaat: 258.913 euro. Dat wil nog niet zeggen dat die politiemensen allemaal gefraudeerd hebben. De grote schuldige: het ondoorzichtige premiestelsel van de hervormde politie. Zo kregen mensen van de plantondienst (die binnenshuis blijven) onterecht wel een maaltijdvergoeding.

Het derde rapport van i-Force wordt gepresenteerd. Hun onderzoek wijst uit dat er een en ander is misgelopen met de inschaling van vier vrouwelijke personeelsleden: Vera Vrancken, Anita Vanoppen, Mary-Ann Vonckx en A.S. (die eerder bij HAZODI vertrok). In totaal zou die ‘loonsprong’ goed zijn voor zo’n 330.000 euro, die de vier te veel hebben gekregen. De politieraad beslist op 6 augustus om het geld terug te vorderen.

September 2012 Eén jaar na hun uitzending over de graaicultuur bij HAZODI trekt Panorama opnieuw naar Hasselt. In overleg blazen journalisten en hoofdredactie een nieuwe reportage af.

De klokkenluiders roepen uit dat er politieke druk is uitgeoefend. Een dag later organiseren ze, samen met politievakbond NSPV, een persconferentie.

5 september 2012 Michel Beckers krijgt een tweede schorsing aan zijn broek nadat de onderzoeksrechter hem in verdenking stelt van valsheid in geschrifte (in het verslag na de politieraad van december 2009).

Oktober 2012 De klokkenluiders geven hun advocaten meesters Mary en De Baere de opdracht om klacht in te dienen tegen Hilde Claes voor laster en eerroof.

5

6

DOSSIER HET BELANG VAN LIMBURG

HAZODI

ZATERDAG 3 EN ZONDAG 4 NOVEMBER 2012

DE KLEINE EN GROTE KLACHTEN Het examen van de secretaresse Volgens Vera Vrancken heeft korpschef Michel Beckers er persoonlijk voor gezorgd dat Eva Sweeck, dochter van een logevriend, bij de politie kon beginnen als zijn secretaresse.

“Ze was niet geslaagd op het schriftelijk examen maar we moesten haar doorlaten naar de tweede ronde”, zegt ze. Op de achterkant hadden ze dat zelfs genoteerd.

Sweeck ontkent met klem: “Het examen bestond uit twee delen: na mijn positief resultaat op de schriftelijke proef werd ik uitgenodigd voor het mondelinge examen.

Vrancken zat zelf in die jury, net als Delvaux, Vonckx en iemand van politie Lommel. Ik kon op alle vragen antwoorden en achteraf is Vrancken me zelfs nog komen zeggen dat ik goed gescoord had. Mijn vader heeft met dit hele verhaal niets te maken.”

Zelf meent ze dat de relatie tussen Vrancken en haar verzuurd is nadat ze niet wilde klikken over een kledingincident. “Op een warme dag kwam ik toe op het werk in een bloes met spaghettibandjes. Iemand sprak me aan dat er een dresscode was en dat ik beter die bloes niet meer zou aantrekken.

De volgende dag moest ik bij Vera komen.

Ik moest zeggen wie dat gezegd had, want dat was om haar zwart te maken. Omdat ik mijn werksfeer niet wilde verzieken, heb ik geweigerd te antwoorden. Sindsdien is het nooit meer goedgekomen.”

Achteraf kwam er dan de opmerking dat haar examenuitslag vervalst was, maar het examen zelf bleek spoorloos toen het Hasseltse parket het in beslag wilde nemen. Via een anonieme brief kwam het uiteindelijk toe bij Comité P. Vrancken en Vonckx zijn in 2011 gedagvaard voor diefstal, heling en valsheid in geschrifte (omdat de verdenking bestond dat zij die ‘anonieme’ weg waren) maar werden vrijgesproken. Omdat de toegevoegde tekst het examen op zich niet had aangetast.

Het parket heeft overigens getracht om te onderzoeken of het examen nu geslaagd was of niet, maar dat bleek onmogelijk omdat er geen punten op stonden. Die vorm van examineren is intussen aangepast.

De Bietsianen “Rohnny Biets wil alleen maar macht. Hij wil alles naar zich toe trekken en geeft de mooie jobs met veel premies en vergoedingen aan zijn vrienden”, is de kritiek van de klokkenluiders aan het adres van commissaris Biets. Het politiecollege van HAZODI ziet dat helemaal anders en schreef onlangs nog een brief waarin hij wordt vrijgepleit en zelfs geprezen voor zijn inzet: “De organisatie van Biets was zeer goed, tot tevredenheid van het publiek.”

Als verantwoordelijke van de dienst planning en registratie (DPR) is het Rohnny Biets die beslist wie overuren of nachtwerk klopt.

“Alleen de ‘Bietsianen’ krijgen die, zoals op Pukkelpop of de Jeneverfeesten”, stelt Vera Vrancken.

Op het politiecollege - waarvoor Biets zich moest verantwoorden - heeft hij dat vurig tegengesproken. Zijn argumenten: late posten en weekendwerk zijn niet populair bij heel wat politiemensen. Vooral jonge mensen hadden wel wat anders te doen (naar het voetbal, co-ouderschap,...). Voor grote evenementen werden mails rondgestuurd om kandidaten te ronselen, maar die kregen maar weinig respons. Vandaar dat de enkelingen die wel wilden werken op die dagen regelmatig op de aanwezigheidslijsten stonden. Een gelijkaardig systeem bestaat nu nog.

Toch kan niet ontkend worden dat er in de wandelgangen de nodige kritiek op het systeem Biets was en dat het woordje ‘favoritisme’ meer dan eens is gevallen.

De gulle hand van Beckers Iemand die er bijna nooit was, die zichzelf gul met premies bedeelde en haar openlijk in de politiegangen uitschold. Zo beschrijft Vera Vrancken haar geschorste baas Michel Beckers. Het lijstje van de klokkenluiders: hij vroeg kilometervergoeding maar reed tegelijkertijd met een dienstwagen van HAZODI met tankkaart, hij kreeg om de drie maanden een forfaitaire onkostenvergoeding van 1.115 euro, geld voor politiekledij ging naar heel andere outfits, hij diende overuren in terwijl dat inbegrepen zat in zijn mandaatvergoeding, enz. “Op een bepaald moment kwam hij zelfs een tweetaligheidspremie vragen. In politiezone HAZODI. Maar die heb ik geweigerd”, zegt Vrancken. Het i-Force-rapport legde inderdaad de vinger op een aantal onregelmatigheden van de korpschef, maar zelf is hij hierover nog niet ondervraagd omdat het gerechtelijk onderzoek nog loopt. Tijdens de opmaak van het rapport zijn er al wel een aantal verklaringen opgedoken. De vergoeding van 1.115 euro zou destijds zijn afgesproken met Stevaert als compensatie voor de verkassing van Beckers van Lommel naar Hasselt. Hoge reiskosten zouden vooral toe te schrijven zijn aan een studieweek in Barcelona. Door sommige leden van de administratie werd ook met klem ontkend dat er kledingbonnetjes voor lingerie en kinderschoenen door politiemensen zijn ingediend. De politieraad besliste afgelopen zomer wel om het geld - zo’n 27.000 euro - terug te vorderen van Beckers.

Zelf betwist hij de onregelmatigheden.

Ongeval met verzekeringsfraude In februari 2009 krijgt commissaris Rodolphe Vyncke een ongeval op de - besneeuwde - weg naar huis tijdens zijn wachtdienst. Zijn auto is een wrak, maar hij kan de botsing aangeven als een dienstongeval. Onterecht, volgens sommigen. Wel correct, aldus de commissaris, want hij zou nagevraagd hebben op de personeelsdienst of het ongeval onder de polis valt.

Volgens Vyncke krijgt hij de raad om waarheidsgetrouw alles aan te geven bij Ethias.

De verzekeraar betaalt uit - 10.735 euro - omdat hij van wacht is (en het dus geen woon-werkverkeer is). Zonder zijn weten zou korpschef Beckers bevestigd hebben in een brief aan Ethias dat Vyncke geen dienstwagen had. Vyncke zoekt zich een nieuwe auto uit (de reclamefolders gaan in de cafetaria rond) maar na een anonieme tip bij het Comité P wordt het dossier opnieuw opgediept.

Ethias verandert het geweer van schouder als blijkt dat er toch een dienstvoertuig ter beschikking stond. “Beckers heeft mij altijd verdacht als tipgever, maar ik heb dat nooit gedaan. Sindsdien is hij me beginnen zoeken”, zegt Vera Vrancken. De tip zou inderdaad niet van Vrancken komen, maar van een commissaris. Een veroordeling van Vyncke is er nooit gekomen, het dossier is geseponeerd. Omdat hij terugbetaald heeft en altijd goed gewerkt had, klinkt bij het parket. “Ook al moest hij niet terugbetalen aan Ethias, toch heeft hij dat gedaan om de valselijke betichtingen aan het adres van Beckers een halt toe te roepen”, aldus zijn advocaat. Intussen is Vyncke bij HAZODI verantwoordelijk voor de verkeersdienst.

DOSSIER HET BELANG VAN LIMBURG

HAZODI

ZATERDAG 3 EN ZONDAG 4 NOVEMBER 2012

Deze procedures en rechtszaken lopen nog

Grote en kleine schandalen hangen er rond politiezone HAZODI. Van pesterijen tot vriendjespolitiek.

Van vervalste ongevalaangiftes tot geverfde appartementen. Al dan niet gebeurd. Zowel Vera Vrancken en de drie andere klokkenluiders als politiemensen van HAZODI hebben de voorbije jaren een hele waslijst aan (mogelijke) wanpraktijken verzameld.

Wij pikten er de belangrijkste uit.

Het eliminatieorganigram Vlak na de start van HAZODI als politiezone wordt in 2002 het hele korps doorgelicht door Deloitte & Touche. Dat gebeurt onder meer op vraag van toenmalig burgemeester en voorzitter van het politiecollege Herman Reynders. Er wordt een organigram opgemaakt met de bedoeling om de ‘operationelen’ (de politiemensen) veel op de baan te hebben en om de administratie te laten afhandelen door Calogs (burgerpersoneel).

Politiechef Michel Beckers zwaait de plak, hoofd van de administratie wordt Vera Vrancken. Tot december 2009. Via een nieuw ‘eliminatie-organigram’ worden Vrancken en co aan de kant gezet en worden de operationelen baas over elke dienst. “Had niets te maken met Vrancken”, luidt het vandaag in verschillende hoeken. “Het nieuwe organigram is er gekomen op vraag van de zonale veiligheidsraad (in maart 2009), volgens de regels van de EFQM: European Foundation for Quality Management (oftewel: een Europees managementsmodel).”

Feit is wel dat Vrancken vooraf angstvallig weg werd gehouden van info over dat nieuwe organigram. Een overleg met de vakbonden werd belegd tijdens haar vakantie. Enkele functies werden haar vooraf al afgenomen.

l van Vals verslag politieraad Het omstreden organigram en de bewuste politieraad waarop het gestemd werd, kreeg voor Michel Beckers nog een serieus staartje.

Vera Vrancken heeft klacht ingediend tegen Beckers voor valsheid in geschrifte: zo zou hij de naam van Vrancken hebben laten noteren in het verslag. Sommige getuigen hebben haar die avond in Diepenbeek op het gemeentehuis gezien, anderen houden vol dat ze in een taverne zat. Ook over wat er gezegd is, blijft discussie: Beckers stelt dat hij Vrancken had laten weten dat ze nog aanwezig moest zijn op een extra politiecollege (na de politieraad). Waarop ze volgens sommigen furieus is opgestapt. Vrancken zelf blijft er bij dat Beckers haar die avond met opzet in het ongewisse heeft gelaten over een tweede politiecollege (waardoor hij het organigram onmiddellijk kon doordrukken).

Beckers is intussen officieel in verdenking gesteld voor valsheid in geschrifte door de onderzoeksrechter. De plaatsvervangende politiesecretaris van die avond, Liesbeth Klaykens, is niet in verdenking gesteld: zij maakte het raadsverslag op, op vraag van Beckers en de burgemeester.

7

Het aantal rechtszaken, onderzoeken en procedures in de zaak HAZODI lijkt nog amper te tellen. Zelfs Vera Vrancken kan, bij benadering, niet zeggen hoeveel processen en klachten ze intussen heeft aangespannen. De belangrijkste die nog lopen:

ONDERZOEKSRECHTER Tegen: Michel Beckers Klacht: schriftvervalsing

Vijf politiewagens maar zes betaald

Na een klacht van Vera Vrancken loopt er op strafrechtelijk vlak nog één onderzoek: ze beschuldigt Beckers van schriftvervalsing in het verslag van de politieraad van 2009 (toen het ‘eliminatieorganigram’ werd gestemd). De onderzoeksrechter heeft Beckers in verdenking gesteld, dat betekent dat nu - à charge en décharge - wordt onderzocht wat er gebeurd is. Daarna kan het parket of de raadkamer beslissen of er een rechtzaak moet komen.

In de rand van de affaire HAZODI circuleren heel wat hardnekkige geruchten. Indianenverhalen waaraan ook het Hasseltse parket de nodige manuren heeft besteed. Zoals het verhaal van de aankoop van vijf politiewagens bij een bekende Hasseltse garage. Volgens de geruchten waren er vijf auto’s besteld (en geleverd) maar had HAZODI betaald voor zes. Beckers zou persoonlijk naar de garage gebeld hebben om dat te melden, met het verzoek om het foutief gestorte geld opnieuw op een rekening van HAZODI over te maken. Maar dat zou dan een rekening van de jeugdwerking van voetbalploeg Lommel SK zijn geweest (die zelf meteen het geld teruggestort had zodra ze het ‘cadeautje’ zagen). Niets van aan, blijkt na uitgebreid onderzoek van de federale gerechtelijke politie. Er zijn vijf auto’s besteld, geleverd en betaald. Niet meer of minder.

RAAD VAN STATE 1. Tegen: politiezone HAZODI Klacht: tegen voorlopige schorsing Vera Vrancken diende klacht in tegen voorlopige schorsing van 4 maanden in september 2010 met inhouding van 25 procent van de wedde. Er wordt gewacht op pleitdatum.

2. Tegen: politiezone HAZODI Klacht: tegen voorlopige schorsing Mary-Ann Vonckx diende klacht in tegen voorlopige schorsing van 4 maanden in september 2010 met inhouding van 15 procent van de wedde. Er wordt gewacht op pleitdatum.

3, 4 en 5.

Tegen: HAZODI Klacht: nietigverklaring voorlopige schorsing Michel Beckers eist dat zijn voorlopige schorsing (met inhouding van 25 procent van zijn wedde) door politiecollege van december 2011 nietig wordt verklaard. Loopt nog. Idem voor de procedure tegen de verlengingen van de schorsing.

6. Tegen HAZODI Klacht: tegen aanstelling i-Force Beckers heeft bezwaar aangetekend tegen het politiebesluit waarin het onderzoeksbureau i-Force is aangesteld. Procedure loopt nog.

ARBEIDSRECHTBANK 1. Tegen: HAZODI / Michel Beckers Klacht: vordering staking pesterijen Vrancken daagde de twee partijen voor de rechter in twee dossiers van pesterijen. Uitgesteld in afwachting van haar correctionele proces (voor diefstal van examen). Geen initiatief meer genomen sinds haar vrijspraak.

Flat in Blankenberge geverfd Nicht van de gouverneur Vera Vrancken was onaantastbaar want ze was de nicht van ex-burgemeester en huidig gouverneur Herman Reynders. Ook die uitspraak circuleerde in en om HAZODI. Wat is daar van aan, meneer Reynders? “Ik kan en mag officieel niets over de zaak HAZODI zeggen, maar ik kan wel aangeven dat mijn vader en de vader van Vera Vrancken neven waren. We zijn dus geen onmiddellijke bloedverwanten. Ik had haar voor ze ging werken voor de politie zelfs nog nooit ontmoet.”

Nog zo’n onuitroeibare roddel binnen HAZODI: Vera Vrancken zou haar appartement aan zee hebben laten schilderen door een gesco-personeelslid van HAZODI. “Dat is door de federale politie onderzocht en op een sisser uitgelopen: ze hebben vrienden van mij opgepakt om te kijken of dat klopte. De man die ze daarvan valselijk betichtten, heeft onmiddellijk een advocaat in dienst genomen.

Hij werkte niet eens meer bij de politie in de periode dat ze hem ervan beschuldigden bij mij geverfd te hebben”, bijt Vrancken van zich af. Het dossier blijkt inderdaad grondig onderzocht door de federale politie: de flat is geverfd tijdens de vrije uren, op kosten van Vrancken zelf.

2. Tegen: HAZODI / Beckers/ Biets Klacht: vordering staking pesterijen Ook Vonckx trok naar de rechter voor pesterijen.

Uitgesteld in afwachting van haar correctionele proces (voor diefstal van examen). Geen initiatief meer genomen sinds haar vrijspraak.

3. Tegen: HAZODI Klacht: erkenning arbeidsongeval Na een zaak voor de arbeidsrechtbank is Vera Vrancken gestruikeld. Ze wil dat het als arbeidsongeval erkend wordt. De rechtbank heeft dat gedaan, maar er is een deskundige aangesteld om de schade te begroten.

4, 5, 6 en 7.

Tegen: HAZODI / Beckers / Biets Klacht: afgifte Arista-verslag / pesterijen Serge Delvaux, Anita Vanoppen, Vera Vrancken en Mary-Ann Vonckx willen dat erkend wordt dat ze slachtoffer zijn geweest van pesterijen op het werk en eisen schadevergoeding. Naar de rol gestuurd in afwachting van resultaten strafonderzoek (parket en auditeur).

8

DOSSIER HET BELANG VAN LIMBURG

HAZODI

ZATERDAG 3 EN ZONDAG 4 NOVEMBER 2012

HET GEHEIME I-FORCE-RAPPORT Korpschef Michel Beckers heeft een nonbeleid gevoerd als het gaat om toelagen en vergoedingen, hij heeft zelf ook niet bepaald het goede voorbeeld gegeven.

En er is geen enkel bewijs dat de gewone politiemensen doelbewust naar premies gehengeld hebben. Dat zijn de belangrijkste conclusies van het i-Forcerapport: het zogenaamde tweede rapport dat nog steeds angstvallig geheim wordt gehouden. Een handvol mensen heeft het in hun bezit. Wij konden het inkijken en lichten u hier de belangrijkste bevindingen van de doorlichting van HAZODI toe.

Het eerste rapport Aanbesteding Na het uitbreken van de HAZODI-affaire in oktober 2011 gaat de politiezone aankloppen bij de Brusselse advocaat Patrick Hofströssler. Hij stelt voor om de politiezone te laten doorlichten door een onafhankelijk onderzoeksbureau. Een openbare aanbesteding wordt uitgeschreven, 3 kandidaten reageren.

i-Force i-Force, een forensisch onderzoeksbureau uit Erpe Mere, haalt het. Een van de selectievoorwaarden is: thuis zijn in de politiestatuten. i-Force heeft onder meer ex-rijkswachters in de rangen. Ze krijgen vanaf 17 oktober 2011 zes werkdagen om een ‘forensische audit’ van HAZODI uit te voeren. De onderzochte periode loopt van januari 2006 tot 30 september 2011.

Premies Vijf vragen moeten de speurders van i-Force uitklaren: 1. Welke premies of voordelen konden gegeven worden aan het personeel en hun omgeving?

2. Wie heeft genoten van die voordelen?

3. Zijn ze wettelijk toegekend?

4. Zijn de voordelen administratief correct afgehandeld?

5. Wie kreeg welke voordelen of premies? En zijn er voordelen op onrechtmatige wijze gegeven of genoten?

Anomalieën Op 26 oktober 2011 wordt het eerste rapport van i-Force voorgesteld. De conclusie in 64 bladzijden: er zijn - in het financieel (computer)onderzoek - aanwijzingen van anomalieën ontdekt, maar die moeten verder uitgespit worden.

Vervolgopdracht Na de presentatie van de resultaten krijgt i-Force op 26 oktober 2011 van de politieraad een vervolgopdracht. In twee delen: 1. Onderzoek mogelijke onregelmatigheden bij de premies en voordelen. Probeer ook te begroten wie die gekregen heeft en om welk bedrag het gaat. De bewuste premies zijn: • premies nabijheidspolitie • mandaattoelage korpschef • maaltijdvergoedingen • vervoerskosten • weekend- en nachturen • overuren • bereikbaarheid en terugroepbaarheid • weddeschalen Calog (burgerpersoneel) • betalingen onkosten in de boekhouding 2. Onderzoek ook de klacht met burgerlijke partijstelling die de klokkenluiders op 20 december 2010 hebben ingediend.

- Korpschef Beckers zou voor 45.870 euro te veel aan onkosten hebben opgestreken. Er was een regeling dat hij - zoals enkele burgemeesters - de zitpenningen en onkosten voor Interviews politieraden en -colleges (13.777 euro) zou terugstorten.

Het is gebleven bij 6.638 euro zitpenningen. De bijzondere Voor het tweede onderzoek worden een 13-tal politiemensen rekenplichtige stelde dat Beckers de forfaitaire verplaatvan HAZODI geïnterviewd. Alleen ex-korpschef Beckers singskosten niet moest terugbetalen omdat zijn werkelijke wordt niet uitgenodigd omdat hij al voorlopig geschorst was verplaatsingskosten de volgende jaren hoger lagen. Onteen er een gerechtelijk onderzoek tegen hem liep. recht, stelt i-Force, want Beckers had een dienstwagen met tankkaart.

Voorwaardelijk verhoor - De korpschef deelde 177 vakantiedagen te veel uit aan officieren: bij de start van de eenheidspolitie konden ofOok de klokkenluiders zijn aanvankelijk niet gehoord, maar ficieren kiezen voor het ‘geïntegreerd stelsel’ waarbij ze uiteindelijk gaan ze toch in op de herhaalde vragen van geen overuren of nachtwerk mochten aanrekenen (met i-Force om geïnterviewd te worden op 5 december 2011. de belofte dat ze dit werk niet meer moesten doen). Het I-Force vraagt hen afzonderlijk te spreken, maar ze willen stadsbestuur wilde dat er toch op zaterdagnacht een officier alleen samen aan tafel. Op volgende voorwaarde: “Deze was, Beckers liet hen daarop een vakantiedag opschrijven verklaring kan op generlei wijze tegen ons gebruikt worden, als ze toch werkten. niet gerechterlijk, noch administratief en kan ook niet gezien De personeelsdienst is maar in beperkte mate verantwoorworden als een schending van ons beroepsgeheim gezien wij op delijk, omdat ze geen invloed hadden op de dienst planning het verzoek van de overheid hier aanwezig zijn.” en registratie (waar onder meer beslist werd over overuren) - er was niet echt iemand aangeduid die de controle moest Onterechte premies houden over premies.

Op 8 december 2011 heeft i-Force de tweede doorlichting op papier staan. Over 74 bladzijden stelt het rapport dat er wel En wat na het tweede rapport? degelijk onterechte vergoedingen of voordelen zijn uitbetaald.

Voor een bedrag van 258.913 euro. Uitgesplitst wordt dat: Vaststellingen doen ze wel, maar juridische conclusies trekt i-Force zelf niet. Het was advocatenkantoor Eubelius (Hofströssler) dat uitvlooide wat nog kan gerecupereerd worden.

Toelagen En of dat wel wenselijk is, want heel wat vergoedingen zijn te Onterecht goeder trouw opgestreken: de politiemensen wisten niet dat Vaste toelagen 140.676 euro ze het geld niet mochten krijgen, daarnaast zijn een aantal Variabele toelagen 86.500 euro dossiers verjaard.

Het tweede rapport

Onterecht ontvangen 77.644 euro 1.249 euro 8.982 euro 52.799 euro 86.500 euro 31.737 euro

• premie nabijheidspolitie: 77.644 euro aan 38 mensen Voor wie: politiemensen die vaak in contact komen met het publiek (vb: wijkagenten) De feiten: toegekend bij vergissing omdat ze niet is stopgezet als mensen van functie veranderden Juridisch advies: niet echt opportuun om ze terug te vorderen: bedragen zijn klein, ze zijn per ongeluk ontvangen en per persoon moet een rechtszaak gevoerd worden

- sommige toelages (zoals premie nabijheidspolitie) zijn onder meer het gevolg van twee computersystemen - Galop en Harmony - die niet op elkaar afgestemd zijn.

• mandaattoelage korpschef: 1.249 euro aan Beckers Voor wie: Michel Beckers, die op dat moment naar de provincie was gedetacheerd

nabijheidspolitie mandaattoelage korpschef rijdend personeel (overgang) rijdend personeel maaltijdvergoedingen vergoedingen aan korpschef Beckers

Opvallende vaststellingen

DOSSIER HET BELANG VAN LIMBURG

HAZODI

9

ZATERDAG 3 EN ZONDAG 4 NOVEMBER 2012

Wat is i-Force?

INGEKEKEN

Een onafhankelijk forensisch auditkantoor, gespecialiseerd in fraude-onderzoeken. Zo omschrijft i-Force uit Erpe-Mere zelf haar werk op de website.

Forensisch betekent in feite ook: ‘gerechtelijk fraudeonderzoek’. Regelmatig wordt i-Force ingeschakeld voor onderzoeken door rechtbanken, overheden en bedrijven. Aanvankelijk juichten de Hasseltse klokkenluiders toe dat i-Force ingehuurd werd. “Eindelijk een onafhankelijk onderzoek”, klonk het. Maar na de eerste resultaten werd hun werk zowel door Vrancken en co als door politiemensen afgekraakt. In die mate dat i-Force uiteindelijk - tegen hun gewoonte in zelf reageerde met een bericht: “Tijdens de recente uitzending van De Kruitfabriek werden niet onderbouwde beweringen geuit aangaande het gebrek aan onafhankelijkheid en professionaliteit van i-Force. (...) Niettemin wenst i-Force duidelijk te maken dat zij steeds in volledige onafhankelijkheid en met de grootste professionaliteit haar opdrachten uitvoert.

Ook tientallen rechters en advocaten konden in het verleden (...) rapporten van i-Force inkijken. Nooit eerder werd geoordeeld dat ze niet professioneel of niet objectief zouden zijn opgemaakt, integendeel.”

Het derde rapport Foute inschaling In augustus is het derde rapport van i-Force een feit. Dit keer moesten ze enkel de ‘merkwaardige sprongen’ in het loon van 4 mensen onderzoeken. Volgens hun analyse is er 330.000 euro (met interesten tot aug 2012) te veel verdiend.

De politieraad beslist om de procedure op te starten om het geld terug te kunnen vorderen.

Uitgelokte handeling De vier maken deel uit van het Calog-personeel - in totaal 20 mensen - dat op 1 april 2001 van de stad Hasselt naar politiezone HAZODI is gemuteerd. Het sociaal secretariaat van de geïntegreerde politie heeft via de bijzonder rekenplichtige de weddeschalen opgevraagd, om voor elk een gelijk loon van stad naar politie te berekenen. De lonen zijn destijds bekrachtigd door het politiecollege. Volgens i-Force is er geen sprake van een ‘loutere vergissing’ maar een ‘bewuste of een uitgelokte handeling’.

De feiten: vergissing van de personeelsdienst, de toelage werd bij het begin van de maand al uitbetaald Juridisch advies: opportuun om terug te vorderen, maar verjaring kan ingegaan zijn • premie rijdend personeel overgangsmaatregel: 8.982 euro aan commissaris B. Voor wie: commissaris B., die van het politiecollege in 2008 met terugwerkende kracht de motorvergoeding krijgt De feiten: volgens i-Force reed B. niet met zijn motor in de onderzochte periode. B. zegt van wel, maar dat hij dat vooraf niet aangaf omdat hij de mensen op het terrein moest controleren. Het probleem: de commissaris kon de premie wel krijgen in 2001, maar niet met terugwerkende kracht in 2008 want het was een overgangsmaatregel.

Juridisch advies: eerst moet de beslissing van het politiecollege worden ingetrokken en dat kan de commissaris aanvechten voor de Raad van State. Weinig slaagkans op terugvordering • premie rijdend personeel niet-officieren: 33.752 euro aan 3 niet-officieren Voor wie: politiepersoneel dat met de motor rijdt en aan 4 voorwaarden voldoet De feiten: de drie niet-officieren voldeden niet altijd aan de voorwaarden Juridisch advies: weinig kans op terugvordering want bedrag is deels verjaard • premie rijdend personeel officieren: 19.046 euro aan commissaris Bl. Voor wie: politieofficieren die met de motor rijden en aan 4 voorwaarden voldoen De feiten: commissaris Bl. voldeed niet altijd aan de voorwaarden Juridisch advies: weinig kans op terugvordering want bedrag is deels verjaard • maaltijdvergoedingen aan niet-officieren voor plantondienst: 86.500 euro aan 88 mensen Voor wie: een maaltijdvergoeding wordt toegekend aan politie als ze buitenshuis werken. Dat geldt niet voor de plantondienst (het onthaal) De feiten: planton is niet populair. Om toch genoeg mensen te vinden, is de dienst op een bepaald moment opgenomen

in de pool van de interventiedienst (die wel maaltijdvergoeding krijgt).

Juridisch advies: niet echt opportuun om terug te vorderen: bedragen zijn klein, te goeder trouw ontvangen en wellicht gekregen door foute berekeningen. Kan ook niet in één proces worden teruggevorderd: het bedrag zou dus niet opwegen tegen alle proceskosten • onkosten via boekhouding uitbetaald: 31.737 euro aan Beckers Voor wie: korpschef Beckers De feiten: Beckers diende onkosten in voor geschenken, kleding, medische kosten, reis- en restaurantkosten. Volgens i-Force is hiervoor geen aannemelijke verklaring (maar dat betekent niet per se onterecht, zonder verhoor). Verder is er ook een 3-maandelijkse forfaitaire onkostenvergoeding van 1.115 euro die hij enkele keren opstreek Juridisch advies: kan verjaard zijn, maar wel belangrijk om te proberen terug te vorderen omdat het verwijst naar de ‘vermeende graaicultuur’ • toelage ononderbroken dienst meer dan 24u: 261 euro aan Beckers Voor wie: Michel Beckers De feiten: als korpschef mag hij geen overuren indienen, die zitten in de mandaattoelage Juridisch advies: nog niet verjaard, kan teruggevorderd worden • ‘merkwaardige’ weddesprongen: 218.882 euro voor 4 Calogpersoneelsleden Voor wie: de drie vrouwelijke klokkenluiders en een vierde personeelslid dat vertrokken is De feiten: i-Force stelde vreemde sprongen vast, maar heeft die niet verder onderzocht (omdat Comité P er mee bezig was) Juridisch advies: onderzoek Comité P afwachten

Opdracht drie Nadat duidelijk werd dat de mogelijke foute inschaling van vier vrouwelijke Calog-personeelsleden moet gebeurd zijn tijdens hun tijd op de stad, verklaart Comité P zich niet langer bevoegd. I-Force krijgt daarop een derde taak toegeschoven: onderzoek de inschaling.

Subtiel Volgens de klokkenluiders gebeurde er niets onregelmatig, i-Force noemt het ‘subtiel’ en ‘quasi-onopspoorbaar’. Zo wordt aangegeven dat Vera Vrancken haar normale loon nam, daar een toelage voor hogere functies (die nog moest goedgekeurd worden door het parlement) al aan toevoegde en dat doorgaf als effectief loon. Toen de toelage dan goedgekeurd was, zou ze ook de premie voor secretaris van de politie nog ontvangen hebben.

Werknemer 1 Was ingeschaald: Juiste inschaling: Verschil op jaarbasis: Te veel ontvangen (2003-aug 2012):

categorie jaarwedde AA5 43.655 euro AA3 35.651 euro 8.003 euro 77.371 euro

Werknemer 2 Was ingeschaald: Juiste inschaling: Verschil op jaarbasis: Te veel ontvangen (2003-2007):

categorie jaarwedde B3B 29.152 euro C4A 25.045 euro 4.107 euro 16.431 euro

Werknemer 3 Was ingeschaald: Juiste inschaling: Verschil op jaarbasis: Te veel ontvangen (2003-aug 2012):

categorie jaarwedde B3B 29.152 euro C2A 21.470 euro 7.682 euro 74.246 euro

Werknemer 4 Was ingeschaald: Juiste inschaling: Verschil op jaarbasis: Te veel ontvangen (2003-aug 2012):

categorie jaarwedde B2B 21.681 euro D3C 17.155 euro 4.525 euro 43.750 euro

10

DOSSIER HET BELANG VAN LIMBURG

HAZODI

ZATERDAG 3 EN ZONDAG 4 NOVEMBER 2012

WAT HEBBEN Comité P Comité P mocht zich voor het eerst over het dossier HAZODI buigen na een anonieme klacht in het voorjaar van 2009.

Een 20-tal aantijgingen werden daarin aangekaart: zoals het ongeval van Vyncke, onterechte premies en vergoedingen (vooral van Beckers), oude dienstwapens die door politiemensen zijn opgekocht (en dat mag niet), kledingpunten die voor andere outfits dan uniformen zijn gebruikt, enz.

Dat ze weinig of niets gedaan hebben, willen de speurders van Comité P eindelijk uit de wereld: voor die eerste aanklachten alleen al zijn een 30-tal mensen verhoord en 61 processenverbaal opgesteld, samen goed voor 855 bladzijden. Ook achteraf zijn nog bundels over HAZODI bij het Comité terechtgekomen, maar de inhoud was haast altijd dezelfde: het ging vooral om kopieën van hun klachten die de klokkenluiders naar Binnenlandse Zaken en Justitie hadden gestuurd.

“Er zijn heel veel manuren in het onderzoek naar HAZODI gestoken, meer dan in een aantal onderzoeken naar de aanpak van moordzaken. Onze conclusies: het was zeker nodig om orde op zaken te stellen. Er was een probleem met de leiding, er zit een grond van waarheid in de klachten van de klokkenluiders. We vinden het dan ook heel goed dat er een nieuwe korpschef gekomen is”, zegt Diane Reynders van Comité P. Het strafonderzoek van het Comité gebeurde, zoals dat wettelijk hoort, onder leiding van het parket.

Net voor de Panorama-uitzending was Comité P overigens al gestart met een ‘toezichtsonderzoek’: een onderzoek van de goede werking en effectiviteit van de zone. Ze hadden daarmee gewacht tot na de aanstelling van de nieuwe korpschef, omdat ze ook wel inzagen dat onder de ex-politiebaas niets meer ging veranderen (en zijn vertrek was intussen aangekondigd). “We blijven de reorganisatie volgen. Een tussentijdse evaluatie is nu af en daaruit blijkt dat Pirard goed bezig is. Maar niemand krijgt die problemen ogenblikkelijk opgelost.”

En het verhaal van Vrancken dat haar verklaring over het ongeval van Vyncke al meteen gelekt was aan korpschef Beckers, toen ze amper het bureau weer binnen was? “Er is niets gelekt. Misschien heeft de korpschef gewoon hoog spel gespeeld en gedaan of hij iets wist.”

Arbeidsauditeur De Hasseltse arbeidsauditeur Herwig L’Homme kreeg het dossier van de pestklachten en bepaalde aanklachten van vergoedingen en premies - uit de burgerlijke partijstelling van de klokkenluiders (zie 8 en 9 )- in handen van het parket-generaal.

Het strafrechtelijk onderzoek naar pesten op het werk werd gevoerd door de inspectiedienst ‘Toezicht Welzijn op het Werk’. Ze baseerden zich deels op de verslagen van Arista, de preventie-adviseur van HAZODI. Hun conclusie: er was (en is) sprake van een ‘hyperconflict’. De leiding van de politiezone heeft een machtsstrijd uitgevochten met een aantal personeelsleden die net één niveau lager zaten. De twee partijen wantrouwden elkaar, er waren onaangename ‘interacties’ en elke handeling werd automatisch als pesten ervaren. Er waren twee partijen die elkaar met alle mogelijke middelen de macht wilden ontnemen. De werksfeer werd onhandelbaar, er werd met deuren geslagen, op elkaar gevloekt. “Dat ‘grensoverschrijdend’ gedrag maakt het normaal functioneren van een politiekorps onmogelijk maar is volgens ons niet te bestempelen als een vorm van ‘pesten op het werk’”, klinkt bij het arbeidsauditoraat. Om juridisch van pesten te kunnen spreken, hebben je een pester en gepeste(n) nodig. En wat HAZODI betreft, was er van twee kanten sprake van weinig fraai gedrag.

Ook het luik van de ‘graaicultuur’ draaide op een sisser uit: zowel de auditeur als het parket komen tot de conclusie - na onderzoek - dat er strafrechtelijk niets vervolgd kan worden.

Zo zijn er onder meer geen valse documenten ontdekt tussen de papieren die voorgelegd werden aan de politieraad voor de betaling van kosten en vergoedingen. Maar de seponering van die dossiers betekent niet dat alle premies sowieso terecht zijn uitbetaald. Via een burgerlijke procedure kunnen ze eventueel nog teruggeëist worden.

De conclusies van de arbeidsauditeur en het parket zijn nu overgemaakt aan het Antwerpse parket-generaal voor de eindbeslissing.

Procureur Rubens Het luik ‘corruptie’, ook vermeld in de klacht van de klokkenluiders, is door het Hasseltse parket onderzocht. De anticorruptiecel

➊ ➋ ➌ ➍ ➎ van de Hasseltse federale politie, aangevuld met specialisten uit Brussel, heeft het dossier onder de loep genomen. In mei is beslist om de zaak te seponeren, omdat er geen echte bewijzen van strafbare feiten zijn gevonden (zie 7 ).

In totaal zijn 1.200 uren besteed aan de klachten (van de burgemeester, de zonechef en de klokkenluiders). Er schort wat binnen HAZODI, weten ze ook bij het parket, maar ‘stroeve intermenselijke relaties’ en ‘een soort onvrede bij het reilen en zeilen binnen de zone’ behoren nu eenmaal niet tot het strafrecht. Het parket heeft daar niets over te zeggen.

Over de premies: die zijn - samen met de problematiek van de inschaling - overgemaakt aan de arbeidsauditeur.

Procureur Rubens heeft achteraf in een brief aan burgemees-

ter Hilde Claes, het politiecollege en de politieraad toegelicht waarom ze niet verder in dit onderzoek gaan investeren (zie 5 en 6 ). Het zit hem ook hoog dat het woordje ‘monddicht’ uit de reportage van Panorama een eigen leven is gaan leiden. “Ik vind het niet kunnen dat de journalist telefonisch verzoekt om een interview en zonder dat te melden dit gesprek, waarin het woord gebruikt werd, opneemt. Ik wilde in het telefoongesprek zeggen dat de klokkenluider beter haar mondje zou dichthouden, met alles wat we met haar al hadden meegemaakt in deze affaire. In vertrouwelijke spreektaal werd dat dan: monddicht.”

Rubens benadrukt ook dat er voor het losbarsten van de hele affaire al heel wat inspanningen zijn gedaan door het parket om HAZODI en Beckers weer op de rails te krijgen. Zo hield

DOSSIER HET BELANG VAN LIMBURG

HAZODI

11

ZATERDAG 3 EN ZONDAG 4 NOVEMBER 2012

ZE GEDAAN? ➏ ➐ ➑

uit de wereld kan geholpen worden. Pesten zou er van twee kanten gebeurd zijn. In november 2010 organiseerde datzelfde Arista - op vraag van de zone - ook een medewerkerstevredenheidsonderzoek. Politiemensen mochten - anoniem - hun hart luchten over de werksfeer. Het resultaat is niet meteen schitterend: 36 procent van HAZODI geeft aan gepest te worden. Vooral de leidinggevenden krijgen kritiek: gebrek aan inspraak, personeel weet niet duidelijk wat ze moeten doen.

Maar ook: gebrek aan steun van de collega’s, emotionele belasting, te hoge werkdruk. Er is beslist om het onderzoek volgend jaar over te doen, om uit te maken of de nieuwe structuur en het beleidsplan van korpschef Pirard de sfeer hebben verbeterd.

Binnenlandse Zaken Het resultaat van alle onderzoeken van de arbeidsauditeur en het Hasseltse parket is ook aan Milquet overgemaakt. Zij heeft in het voorjaar het tuchtonderzoek naar Michel Beckers naar zich toegetrokken (Beckers is toen een tweede keer geschorst nadat hij in verdenking is gesteld van schriftvervalsing). Als Milquet - net als parket en auditeur - oordeelt dat Beckers geen strafbare feiten heeft gepleegd, kan ze hem nog altijd tuchtmaatregelen opleggen: omdat uit alle onderzoeken bijvoorbeeld bleek dat hij een non-beleid voerde en omdat er sprake is van normvervaging (onvoorzichtig omspringen met premies). Voor ze dat doet, wacht ze eerst het vonnis van de arbeidsrechtbank af.

Voorts is het zo dat Joëlle Milquet zich buigt over het premiesysteem. Zoals geweten kunnen agenten in aanmerking komen voor 62 verschillende premies en vergoedingen gekoppeld aan een prestatie. Voorbeelden daarvan zijn de klassieke premies voor nacht- en weekendwerk. Maar ze kunnen ook een motorvergoeding krijgen of een premie voor verplaatsing naat het buitenland. Het is niet zo dat alle korpsen alle premies toekennen, veelal werken ze met een 20-tal premies.

In oktober werd een werkgroep geïnstalleerd die zich buigt over het premiesysteem. In de loop van deze maand zijn er meerdere vergaderingen gepland. Tegen eind dit jaar moeten ze een tussentijds rapport maken. In de werkgroep zetelen vertegenwoordigers van het adminstratief-technisch secretariaat van zowel Justitie als Binnenlandse Zaken en experten.

Vakbond NSPV

➒

het parket zelfs huiszoekingen op het politiebureau om het onthaal te verbeteren: mensen die een klacht (bijvoorbeeld van een diefstal in een auto) kwamen aangeven, werden op aangeven van de korpsleiding doorgestuurd naar de politie van hun woonplaats. “Ik schreef meerdere, persoonlijke brieven naar de korpschef om te wijzen op foute werkprocessen en zorgde zelfs voor de dagelijkse aanwezigheid van een jurist of parketmagistraat om op het politiebureau het juridisch werk van HAZODI veilig te stellen.”

Arista De klokkenluiders gingen bij Arista - de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk van HAZODI - aanklop-

pen met klachten over pesten op het werk. Een uitgebreid onderzoek volgde (van november 2009 tot augustus 2010, zie 1 , 3 en 4 ).

Een verzoeningspoging tussen Vrancken en Beckers leverde niets op. Arista concludeert: “Er is een onduidelijke taakverdeling wat betreft de administratie tussen de diensten onder Vera Vrancken en de diensten onder Rohnny Biets. Vrancken is van mening dat er taken aan Biets worden gegeven die eigenlijk voor haar dienst bestemd zijn. Hierdoor ontstaat er een machtsstrijd tussen hen.”

Een ‘hyperconflict’ noemt Arista het uiteindelijk: een conflict dat zodanig uit de hand loopt dat de betrokkenen er emotioneel of functioneel last van hebben en dat moeilijk

NSPV staat voor Nationaal Syndicaat Politie en Veiligheidspersoneel. Het is de sterkste vakbond binnen HAZODI. Zowel Michel Beckers als de vier klokkenluiders waren lid.

Toen het NSPV geïnformeerd werd over misbruiken binnen HAZODI, door de klokkenluiders maar ook door anderen, probeerde voorzitter Gert Cockx van het NSPV mee de zaken recht te trekken. Het hielp niet, waarna de zaken ontspoorden en de verhoudingen tussen Beckers en Vrancken op scherp kwamen te staan. Pogingen om de twee opnieuw te doen samenwerken mislukten. Voor Gert Cockx is het duidelijk dat Michel Beckers niet bekwaam was om een zo groot koprs als dat van HAZODI te leiden. Van Vera Vrancken vindt hij dan weer dat ze de zaken te emotioneel bekijkt en ondertussen haar zin voor billijkheid verloren is.

Het NSPV steunt de klokkenluiders. Maar het is niet zo dat zij de advocatenkosten van de klokkenluiders betalen.

Daarvoor zijn er te veel procedures, waarvan de meesten zijn opgestart zonder dat het NSPV daar weet van had.

Was dat wel het geval geweest, dan had het NSPV de meeste procedures afggeraden omdat ze tot niets (zullen) leiden en de positie van de klokkenluiders verzwakt.

Gert Cockx verwacht trouwens dat alle procedures, ook de twee nieuwe procedures van HAZODI tegen Beckers en tegen de klokkenluiders, op een sisser zullen aflopen. Daarna zullen er volgens de NSPV-voorzitter aansprakelijkheidsvorderingen volgen. Het NSPV zal de vier klokkenluiders daar wél in ondersteunen.

Vakbond ACOD Alleen het NSPV staat in de zaak HAZODI op de barricades voor de klokkenluiders. ACOD verstuurde zelfs een persbericht (zie 2 ) om de pestklachten van Vrancken te ontkrachten: “Halverwege 2009 werden wij gecontacteerd door enkele leden van HAZODI dat de situatie onhoudbaar werd voor het personeel door de houding van onder meer Vera Vrancken en haar invloed op de werking. (...) We hebben de bel aangebonden bij de korpschef en hem duidelijk gemaakt dat hier een einde aan moest komen.”

12

DOSSIER HET BELANG VAN LIMBURG

HAZODI ZATERDAG 3 EN ZONDAG 4 NOVEMBER 2012

VERA VRANCKEN HASSELT - Een jaar geleden liet ze een bom ontploffen door haar getuigenis in Panorama.

Tegenwoordig zit ze thuis, op ziekteverlof.

Maar wie denkt of hoopt dat ze moegestreden is, is eraan voor de moeite.

“Ik wil eerherstel, voor mezelf en de drie andere klokkenluiders”, herhaalt Vera Vrancken (55) een aantal keren.

“Zelf wil ik ook een job, een waardige functie. Ik blijf procederen tot in mijn graf, als het moet.”

De redactie heeft verschillende keren met Vera Vrancken gebabbeld, telkens in gezelschap van één of meerdere andere klokkenluiders.

In totaal zo’n 10 uur. Het interview zelf voeren we met Vrancken alleen.

U bent het boegbeeld van de klokkenluiders.

“Van ons vier ben ik de oudste en de mondigste. Zo ben ik uitgegroeid tot spreekbuis. Ik durf ook alles zeggen.”

U bent met vier. Als de toestand zo vreselijk was binnen het korps, waarom zijn er dan niet meer mensen opgestaan om te protesteren?

“De anderen hebben meer schrik, die durven niet praten. Er werden nog mensen gepest, die zijn gewoon vertrokken. De laatste twee jaar zijn vijf personeelsleden weggegaan.”

“Men stelt het nu voor alsof wij geisoleerde gevallen zijn, maar dat is niet zo. Er is een tevredenheidsonderzoek gevoerd binnen het korps, waarin werknemers anoniem hun mening kwijt konden. Dat verslag zegt dat het probleem bij de officieren ligt, bij de leidinggevenden dus, die met machtsspelletjes bezig waren. Het personeel was daar slachtoffer van.”

Hoe zijn de zaken zo kunnen ontsporen?

“Eigenlijk liep het al mis bij het begin van de politiehervorming, in april 2001, toen de rijkswacht en de gemeentepolitie van Hasselt, Zonhoven en Diepenbeek werden samengevoegd. De rijkswachters kregen de ondergeschikte functies, de politie mocht de leidinggevenden leveren. Dat creëerde meteen twee kampen. Sommige leidinggevenden trokken dan nog eens zoveel bevoegdheden naar zich toe dat er niet genoeg postjes waren voor alle officieren.

Dat veroorzaakte ook wrevel.”

“Als je dan als leidinggevende in een positie zit waarin je mensen de gegeerde diensten en de daaraan

verbonden premies kunt geven, veroorzaakt dat natuurlijk spanningen in het veld. Dat escaleerde.”

“Sommige leidingevenden hadden trouwens nooit genoeg, ze wilden alles hebben. Eigenlijk wilden ze gewoon korpschef zijn. Ze hadden bovendien veel armslag, omdat de eigenlijke korpschef Michel Beckers weinig deed. Het probleem was dat ze geen vat hadden op het personeelsluik. Dat zat bij Serge Delvaux en Anita Vanoppen, en ik was het hoofd van die dienst. Dus creëerde men eigenlijk een eigen personeelsdienst.”

Waren er ook onmiddellijk spanningen tussen het burgerpersoneel (Calog) en de operationelen (de politie)?

“Dat heb ik zo niet ervaren, maar ik was in het begin weinig aanwezig in Hasselt. Net door de politiehervorming zat ik veel in Brussel.”

“De operationelen waren toen vooral bezig met hun eigen postjes.

Wij zijn pas in het vizier gekomen toen onze leidinggevende functies definitief bekend werden. Dat was in 2002 , toen Deloitte&Touche een organigram had uitgetekend. De conclusie van de doorlichting van D&T was dat het Calog-personeel onderdrukt werd door de officieren, waardoor het zijn werk niet goed kon doen. Er moest één leidinggevende komen voor dat personeel, zonder dat de operationelen zich nog met dat werk moeiden. Ik ben die leidinggevende geworden.”

Wij snappen dat verzet van de operationelen niet. De politiehervorming kwam er toch net om meer blauw op straat te krijgen. Het papierwerk was voor administratief personeel.

“De operationelen wilden de macht hebben. Stel dat je bijvoorbeeld moet gaan onderhandelen over overheidscontracten, dan blijft er al eens wat plakken. Maar die positie moesten ze nu afgeven aan het diensthoofd financiën. Die dienst stond onder mij, maar ik heb mij

“Ik wil eerherstel voor mezelf en de drie andere klokkenluiders” daar nooit mee gemoeid. De dienst regelde alles van a tot z. Zolang de wet op de overheidsopdrachten werd gerespecteerd, was het voor mij in orde.”

Wij hebben vernomen dat de stemming 2-2 was. Rubens en de inspecteur-generaal zouden tegen een verlenging zijn geweest, de arrondissementscommissaris en burgemeester Reynders voor. ReynHoe was uw samenwerking met ders was niet tevreden over Beckers. korpschef Beckers in het begin?

Waarom koos hij toch voor een “Michel Beckers was met zijn ding verlenging van het mandaat? bezig, ik met het mijne. Hij was veel “Dat begrijp ik ook niet, want weg, ik weet ook niet waar hij zat.” Reynders wou Beckers eruit. De evaluatiecommissie kwam de Leunde hij op u? eerste keer niet tot een akkoord.

“Leunen? Hij luisterde niet eens Men heeft de beslissing uitgesteld, naar mij. Als ik zei dat iets niet al heeft men het zo niet genoemd, ging, hoorde hij dat niet. Ik dacht: omdat uitstel niet in de wet staat. foert, ge loopt binnenkort toch met Je moet voor of tegen stemmen, er uwe kop tegen de muur. Maar uit is geen opschortende maatregel ‘in loyauteit heb ik daar in het begin afwachting van’. Dat heb ik toen niks van gezegd. Ik dacht: er zal ook gezegd, als secretaris ken ik de wel een einde aan komen. Tot het wetgeving. Ik had beter mijn mond te gortig werd en burgemeester gehouden, Rubens keek mij dood.”

Herman Reynders Beckers naar “De tweede keer was de arrondisde provincie heeft laten verhuizen.” sementscommissaris er niet, maar Als Beckers niet goed functioneerde, wel gouverneur Steve Stevaert. Ik hoe is het dan mogelijk dat zijn ben toen naar buiten moeten gaan.”

5-jaarlijks mandaat werd verlengd Is dat normaal? in 2005?

“Natuurlijk niet. De commissie “Dat moet u aan de evaluatiecom- moet samengesteld zijn volgens de missie vragen. Die bestond uit wettelijke bepalingen. De secretaris procureur Rubens, de inspecteur- maakt deel uit van de commissie, hij generaal, de arrondissement- of zij is de enige die kan notuleren.” scommissaris en burgemeester En toen u terug binnen mocht?

Reynders.”

“Toen was het mandaat van Beckers verlengd.”

❞

IK HEB MEDELIJDEN MET DE SUKKELAARS DIE NOG ELKE DAG BINNEN HAZODI MOETEN WERKEN. HET IS ER NOG ALTIJD ALS VROEGER.

Waarom is Beckers in 2007 gedetacheerd naar de provincie?

“Omdat men van hem af wilde, zo eenvoudig is dat. Dat werd zo niet gezegd, natuurlijk. De uitleg aan het korps was dat Beckers een andere ambitie had.”

Functioneerde het korps op het terrein?

“Het probleem zat bij een twintigtal leidinggevenden. De mensen op straat hebben hun werk altijd goed gedaan: agenten, wijkagenten, inspecteurs, rechercheurs… dat waren gemotiveerde mensen met hart voor hun job. Maar die hadden ook last van die kibbelende officieren.”

In 2008 kwam Beckers terug naar het korps. Op zijn stoel zat toen Nico Schrooten als waarnemend korpschef.

“Toen zijn de zaken helemaal geescaleerd. Nico eindigde zoals ik in mijn laatste maanden: hij zat in een lege doos, geen functie.”

“In het jaar van de detachering zag Serge Delvaux dat Beckers nog steeds sjoemelde. Beckers had bij de provincie een wedde en een bijkomende vergoeding, maar diende ook nog onkostenvergoedingen in: weekenduren, nachturen, onkosten voor zijn privévoertuig terwijl hij een dienstvoertuig had… Die onkosten voor de provincie diende hij dan ook nog eens in bij de politiezone. Nico heeft Reynders verwittigd, die een brief naar gouverneur Stevaert heeft geschreven.”

“In maart 2008 vroeg burgemeester Reynders mij ook om alles klaar te maken voor een tussentijdse evaluatie van Beckers.”

Een evaluatie die Beckers op een zijspoor moest zetten?

“Ja.” In 2005 verlengde Reynders het mandaat van Beckers, in 2008 wilde hij van Beckers af?

“Reynders wilde schoon schip maken, maar is dan gepromoveerd tot gouverneur.”

“In januari 2009 zijn de zaken uiteindelijk toch ontploft door de zaak Vyncke, die verzekeringsfraude had gepleegd (zie blz 6). In september ben ik overigens naar procureur Rubens gestapt om de problemen aan te kaarten, op 15 september mijn syndicaat NSPV.” Hoe verliep die afspraak?

“De procureur vroeg: hoe staat het korps ten opzichte van de zaak Vyncke? Ik heb eerlijk mijn mening gezegd. Daarmee was de kous af.

Ik dacht: Rubens gaat het oplossen en dan kunnen we verder werken, maar Rubens deed niets. We hebben ook geen antwoord gehad”

DOSSIER HET BELANG VAN LIMBURG

HAZODI

13

ZATERDAG 3 EN ZONDAG 4 NOVEMBER 2012

WIL ABSOLUUT VOOR DE RECHTER VERSCHIJNEN

Bent u van mening dat Rubens zaken onvoldoende onderzocht heeft?

“Absoluut.”

Weet u waarom?

“Ik heb de indruk dat Rubens alles doet om de zaken voor de rechter weg te houden.”

Waarom?

“De rechter is de rechter hè. Ik vraag niets liever dan voor een onafhankelijke rechtbank te mogen verschijnen, dan kan ik mijn volledig dossier op tafel leggen.”

“Maar alles wat bij het parket terecht komt, wordt geseponeerd.

Daarom zijn wij verplicht geweest om naar de onderzoeksrechter te stappen en een klacht met burgerlijke partijstelling in te dienen.

Een klacht van 158 bladzijden, over pesten en corruptie.”

“Maar wat gebeurt er dan? Rubens roept voorrang van rechtsmacht in (omdat de procureur zelf in de klacht vernoemd wordt, nvdr, de onderzoeksrechter mag het dossier dan wettelijk niet onderzoeken).

Rubens stuurt het dossier naar procureur-generaal Liégois. Wat doet Liégois? Hij geeft het dossier terug aan Rubens en aan de arbeidsauditeur. Het zit dus terug bij het parket. Waarom heeft Liégois het dossier niet teruggegeven aan de onderzoeksrechter? Als men beweert dat er niks aan de hand was, dan mag de onderzoeksrechter dat toch verder onderzoeken?”

Weet u hoeveel procedures u heeft lopen?

“Vraag dat maar aan mijn advocaat. Ik weet het niet, het zijn er veel.”

Is u daardoor niet ongeloofwaardig aan het worden? U begint voor alles een procedure.

“Ik moet procederen, ik krijg geen communicatie. De enige communicatie die ik kan hebben is via gerechtelijke weg.”

“Op 10 oktober 2011 hebben we gevraagd aan burgemeester Hilde

Claes: laat ons de procedures stilleggen. Haar antwoord: procedeert u rustig verder. Wij hebben dus geen andere keuze. Als Claes met een voorstel in der minne komt, moet ik niet procederen.”

Zou u graag een minnelijke schikking hebben?

“Voor bepaalde zaken wel, voor andere niet. Voor mijn pestdossier niet, daar ben ik te erg in geschaad.

Dat is iets dat nooit uit mijn geheugen verwijderd kan worden. Die beelden zie ik nog dagdagelijks voor me. Daar moet recht geschieden.”

Wij hebben met veel mensen gesproken. Er wordt beweerd dat u zelf ook een pester was.

“De eerste vraag die ik dan stel: waar zijn de pestklachten tegen mij?

En waar is mijn recht om gehoord te worden in verband met die pestklachten? Wij zijn de enigen die officieel een pestklacht hebben ingediend.”

Er is ook een discussie over jullie loon.

Volgens het i-Force-rapport (blz 8-9) hebben vier personen, onder wie drie klokkenluiders, sinds 2001 te veel verdiend omdat u verantwoordelijk was voor de inschaling. De rest van het personeel niet. Heeft u zichzelf ingeschaald?

“Ik vind het straf dat u het rapport heeft kunnen inkijken, terwijl het niet aan ons gegeven wordt. Het is eenvoudig: ik was niet verantwoordelijk voor de inschaling. De administratie in verband met die inschaling heeft een officier gedaan, maar ik heb beloofd de naam niet te zeggen.”

Ja maar, dit is toch belangrijk? Dan kan men naar die man toestappen en hem ermee confronteren.

“Wij houden die informatie voor ons gerechtelijk dossier. Dat ze het maar bewijzen.”

Volgens het i-Force-rapport had u een loon en een extra vergoeding als politiesecretaris. U heeft die

twee in 2000 samengevoegd tot een basisloon. Waarna nadien die extra vergoeding er nog eens bijkwam.

“Ik heb een loon gekregen volgens de functie die ik uitvoerde. Minister van Binnenlandse Zaken Turtelboom heeft in 2007 alle functies van niveau A opnieuw gewogen.

Ze heeft duidelijk vastgesteld dat de functie die ik voordien deed dezelfde weddeschaal heeft als die ik nu heb. Ik heb ook een schriftelijk bewijs van het sociaal secretariaat van de federale politie dat ik volledig correct ben ingeschaald.”

I-Force zegt: mevrouw Vrancken heeft zelf het bedrag van haar loon bepaald. Dat kon niet gedetecteerd worden: u was het enige controleorgaan, u bepaalde de cijfers die vanuit Hasselt naar het nieuwe secretariaat gingen.

“Dat is gewoon bullshit. Dat ze me eens één document laten zien dat ik getekend heb. Eén! Eén ondertekend document waarin ik een opdracht heb gegeven aan het sociaal secretariaat. Geen enkel document zullen ze vinden. Ik heb dat nooit gedaan.”

“Trouwens, er zijn wel wettelijke controle-organen. Bij de politie is dat de rekenplichtige, Jean-Marie

❞

IK HEB DE INDRUK DAT PROCUREUR RUBENS ALLES DOET OM DE ZAKEN VOOR DE RECHTER WEG TE HOUDEN.

Geurden. En Jean-Paul Houben, de stadssecretaris, heeft de inschalingen gedaan. Ik weet nog heel goed dat de personeelsdienst lastig was omdat ze daar het bijkomend werk rond de inschaling van het Calog-personeel kregen. De gemeenteraad heeft vervolgens alles bekrachtigd. U gaat nu toch niet zeggen dat ik de besluiten van de gemeenteraad kan dicteren?”

Er wordt ook beweerd dat u een relatie gehad heeft met Michel Beckers, en dat het afspringen van die relatie ook voor spanningen zorgde.

“Het verspreiden van dit soort geruchten toont aan hoe vuil men het spel wil spelen. Zijn jullie een roddelkrant? Nee, ik heb nooit een relatie met Beckers gehad. En ik zou het ook niet gewild hebben.”

Zouden jullie het opnieuw doen, zo’n Panorama-uitzending?

“Voor mijn rechtvaardigheidsgevoel wel. Maar als ik naar de situatie kijk waarin ik ben beland: nee. Wat ik als mens heb moeten meemaken, wat mijn gezin nog iedere dag moet meemaken…

Wij hebben geen eerherstel gekregen. Willy Claes is correctioneel veroordeeld, maar hij heeft wel prachtig eerherstel gekregen. Hij is nu voorzitter van de associatie universiteit-hogescholen Limburg.

Wij zijn correctioneel vrijgesproken en wij krijgen niets.”

Eerherstel, dat is uw finale opzet, “Wij willen alle vier gerechtigheid.

En wij willen in eer hersteld worden.

Ik wil ook een waardige functie.”

“Ze hebben ons buiten spel gezet via dat eliminatie-organigram. Ze wilden ons buiten krijgen via zware pesterijen. Ik had geen functie, zat van ‘s morgens tot ‘s avonds in een lokaal zonder dat ik iets te doen had. Vervolgens wilden ze ons buiten krijgen via een correctionele veroordeling. Dat is mislukt. Wij hebben dan klacht ingediend bij de onderzoeksrechter, maar die mocht

het dossier niet onderzoeken. Het resultaat is uiteindelijk hetzelfde: ik lig eruit.”

Wilt u wel terug? De sfeer is toch heel verziekt.

“Dat was daarvoor ook al. Zijn wij de enigen die moeten gestraft worden voor een verziekte sfeer?

Want dat gebeurt nu wel. Wie is het enige lijdend voorwerp in heel die operatie? De klokkenluiders. Biets is gepromoveerd, Vyncke ook.”

U zei eerder tegen ons: “Ik procedeer tot in mijn graf, als het moet.”

“Ik heb geen andere keuze dan mij te blijven verdedigen.

“Als Hilde Claes deze zaak in der minne had geregeld, hadden wij geen rancune gehad en waren we met een propere lei kunnen beginnen. Maar Claes heeft geen enkel voorstel in der minne aangenomen.

Ze wil geen oplossing. Wat moet je dan doen? Als je niet in ere wordt hersteld en men blijft u maar treiteren?”

Hoe kijkt u nu naar HAZODI? “Ik heb medelijden met de sukkelaars die daar nog iedere dag moeten werken, onder tegenstrijdige instructies. Het is nog altijd als vroeger: de strijd tussen de officieren is nog steeds bezig.”

“Er wordt verkondigd: de rotte appels gaan eruit. Neen, de rotte appels zitten er nog steeds. En wie is er opgeruimd: de klokkenluiders.”

“In het verslag van advocatenkantoor Eubelius krijgt Hilde Claes een aantal aanbevelingen om al die onterecht betaalde premies terug te vorderen. Maar ze laat alles verjaren. Beckers pakken ze, de anderen laten ze lopen. Waarom hebben ze dan eigenlijk i-Force aangesteld?”

“Zolang de nieuwe korpschef Pirard geen totale zuivering doet en de echte rotte appels eruit gooit, gaat zijn korps nooit goed kunnen draaien.”

14

DOSSIER HET BELANG VAN LIMBURG

HAZODI

ZATERDAG 3 EN ZONDAG 4 NOVEMBER 2012

HILDE CLAES

OVERSCHOUWT HET SLAGVELD

HASSELT - Ging de HAZODI-affaire Hilde Claes haar sjerp kosten? Het antwoord kennen we inmiddels.

Haar sp.a verloor serieus, maar Claes zit nog op haar stoel. En vanop die stoel richt ze nu haar pijlen op haar voormalige korpschef Michel Beckers en op de klokkenluiders.

Wij hebben de indruk dat u in het begin partij gekozen heeft voor Beckers en daarna in aanvaring bent gekomen met Vera Vrancken en de drie andere klokkenluiders. Waarom heeft u niet aangestuurd op een compromis?

“Eén: ik héb geprobeerd een compromis te bereiken. Ik heb gesprekken gehad met hen allevier, zowel individueel als gezamenlijk. Twee: ik heb net altijd geprobeerd om géén partij te kiezen.”

“Er heerst blijkbaar wel heel wat verwarring over wettelijke bevoegdheden. Neem nu dat organigram.

Men heeft de indruk dat ik daarin kamp heb gekozen voor Beckers.

Maar als voorzitter van het politiecollege kon ik daar niks aan doen. De wettelijke bevoegdheid voor zo’n organigram ligt bij de korpschef, hij en hij alleen vult de namen in.”

Maar een en ander heeft geleid tot de Panorama-reportage. Daar heeft u geen garen uit gespind.

“Nee, integendeel. Tegen wie zegt u het. Ik heb na de reportage wel gezegd dat het een oogopener was, dat het tijd was om de problemen heel grondig en definitief uit te klaren. Ik wil wel zeggen dat ik er toen al mee bezig was. Op het moment van de reportage zat er bijvoorbeeld al een nieuwe korpschef, toch een procedure die 8 maanden duurt.”

Na de uitzending bent u communicatief in de fout gegaan. Om niet te zeggen: u heeft geblunderd.

“U mag dat woord gebruiken. Het belangrijkste is dat ik de problemen niet alleen onder ogen heb gezien, maar ook aangepakt. Ik heb er alles aan gedaan om de problemen van die twee kampen, die niets anders deden dan modder naar elkaar gooien, proberen op te lossen. Heb ik dat van in het begin doortastend genoeg gedaan? Neen. Ik heb dat intussen al 50 keer gezegd, als het moet zal ik het 100.000 keer zeggen.”

U heeft Vera Vrancken een job aangeboden, rechtstreeks onder u. Was dat een ernstig aanbod?

“Méér dan ernstig. Het ging om een job als veiligheidsadviseur. Wij willen in Hasselt en de zone meer initiatieven ontwikkelen rond veiligheid.

Op dat moment was daar niemand verantwoordelijk voor, er lag een heel domein open. Ik dacht op die manier dat hyperconflict binnen de zone te kunnen oplossen. Mevrouw Vrancken kreeg een zinvolle job op een andere werkplek, zodat de kampen gescheiden waren.”

“Samen met mijn toenmalige kabinetschef heb ik verschillende gesprekken gehad met mevrouw Vrancken over de jobinvulling.

Maar het conflict binnen de zone ging over macht, over méér macht krijgen. Ik denk dat mevrouw Vrancken mijn aanbod interpreteerde als had ik voor het andere kamp gekozen. Nogmaals, mijn bedoeling was dat conflict oplossen. Maar dat heeft ze nooit een fatsoenlijke kans willen geven.”

Heeft u ooit gezegd tegen de klokkenluiders: procedeert u rustig verder? Terwijl zij een minnelijke schikking willen.

“Onmiddellijk na de Panoramareportage heb ik een gesprek gehad met de zogenaamde klokkenluiders, korpschef Pirard was daarbij. Ze hebben toen letterlijk gezegd: wij zijn bereid al onze procedures te laten vallen, op voorwaarde dat u ons morgen al onze oude functies teruggeeft. Wij hebben gezegd: de waarheid moet aan het licht komen, en daarvoor moeten er neutrale procedures zijn. Punt aan de lijn.”

I-Force gaat bij zijn onderzoek naar de inschalingen vijf jaar terug in de tijd. Behalve voor de vier klokkenluiders, daarvoor gaan ze veel verder terug. Wie heeft dat gevraagd?

“Onze opdracht was: een totale financiële doorlichting, van de hele organisatie. Wat was correct? Wat niet correct? Want in de wandelgangen en op straat werd de indruk gewekt dat een volledig korps corrupt was, terwijl we toen al wisten dat minstens 97% van het korps correct was.”

“In een eerste fase heeft i-Force de toelages en premies bekeken.Maar ze zijn ook gestoten op mogelijk verdachte bewegingen wat de inschalingen betreft. Om dat te kunnen onderzoeken, zijn ze moeten teruggaan naar de oorsprong van het probleem. Dat situeerde zich twaalf jaar geleden. I-Force heeft zelf beslist om zo ver terug te gaan.”

Was de stadssecretaris verantwoordelijk voor de inschaling van het personeel dat de overstap maakte naar de politie?

“Eén van de vier zogenaamde klokkenluiders was de verantwoordelijke om de lonen in te geven. Op het moment dat alles moest omgezet worden naar de nieuwe politiezone, die dan ook nog eens testzone was, bestond er bovendien geen controlemechanisme. Door die combinatie was de foute inschaling mogelijk en heeft dat jaren kunnen duren. Zelfs toen er jaren later wel controle was, struikelde daar niemand over.”

Het is wel handig dat net de klokkenluiders niet goed uit dat i-Forcerapport komen.

“Nu is de kritiek: gij betaalt iForce, gij hebt dat rapport gekocht.

DOSSIER HET BELANG VAN LIMBURG

HAZODI

15

ZATERDAG 3 EN ZONDAG 4 NOVEMBER 2012

KORPSCHEF PIRARD OVER DE VELE PREMIES

“Deze affaire “Ingewikkeld, zelfs voor juristen kent enkel verliezers”

HASSELT - Hij zat goed in Sint-Truiden, als korpschef, tot ieders tevredenheid. Hij had er nog jaren kunnen zitten. Maar Philip Pirard houdt wel van, zoals dat heet, een uitdaging. Toen hem gevraagd werd of hij de nieuwe haan op de Hasseltse mesthoop wilde worden, begon hij er meteen aan.

In zijn zomervakantie.

Dat die opdracht destijds werd uitbesteed aan een externe firma, werd toen wel toegejuicht door de zogenaamde klokkenluiders. Zij beweerden dat het hele apparaat rot was. Net om die reden hebben we het onderzoek uitbesteed.”

“Bovendien heeft de politieraad toen ook beslist om hun klacht van 158 pagina’s, die ze bij het parket hadden ingediend, bij het onderzoek te voegen. Het parket had die klacht al onontvankelijk verklaard. Met andere woorden gezegd: we gaan dat niet ten gronde onderzoeken. Maar wij hebben die klacht letterlijk toegevoegd aan de opdracht.”

❞

WIJ HEBBEN EEN TOTALE FINANCIËLE DOORLICHTING GEVRAAGD. WANT DE INDRUK WERD GEWEKT DAT EEN VOLLEDIG KORPS CORRUPT WAS.

U gaat nu de klokkenluiders voor de rechtbank trekken.

“Ik beslis niet alleen hè, dit is een beslissing van de politieraad. De politieraad heeft sowieso de procedure in gang gezet om de inschalingen te herzien. Dat moet nog dit jaar gebeuren.”

“Eerst is er nog de hoorplicht. Het politiecollege is verplicht om die mensen uit te nodigen, zodat ze zich kunnen verdedigen. Die uitnodigingen worden opgestuurd. Daarna volgt de eventuele dagvaarding.

Indien de inschaling betwist blijft, starten we een procedure voor de rechtbank. Met andere woorden: wij moeten het initiatief nemen en de bewijslast ligt bij ons. Wij moeten voor de rechter aantonen dat de zogenaamde klokkenluiders verkeerd zijn ingeschaald en dat er sprake was van kwade trouw.”

Misschien vergist i-Force zich, is er wel een logische uitleg.

“Daar dient de hoorzitting voor.

Dit ligt voor, wat heeft u daar op te zeggen? De zogenaamde klokkenluiders hadden trouwens al uitleg kunnen geven aan i-Force, maar dat hebben ze niet gedaan. Over het luik van de premies en toelages zijn ze gehoord. Maar toen ze, zowel mondeling als per mail, werden

uitgenodigd om het te hebben over hun eigen inschaling, zijn ze daar niet op ingegaan.”

Wat met Michel Beckers?

“Beckers is geschorst. De politieraad is van oordeel dat er premies, toelages en onkostenvergoedingen onterecht aan hem zijn uitbetaald.

We hebben geprobeerd hem die via een minnelijke schikking te laten terugbetalen. Dat wilde hij niet, dus is ook voor hem de gerechtelijke procedure in gang gezet. Ook voor hem geldt de hoorplicht, dan volgt de dagvaarding.”

De klokkenluiders en Beckers worden vervolgd. De rest ontspringt de dans. Fraai signaal.

“De premies en toelages van de anderen waren relatief kleine bedragen. Die mensen hebben ook niets uitgehaald om dat geld te verkrijgen. De kosten om al die mensen te vervolgen zouden groter zijn dan wat we eventueel zouden kunnen terugvorderen. Bovendien speelt hier ook de verjaring.”

Vera Vrancken denkt dat u die zaken bewust laat verjaren.

“Dat klopt niet. Het grootste deel was in december 2011 al verjaard.

We wisten toen al: als we een procedure beginnen krijgen we dat geld toch niet terug, ook al hebben we gelijk.”

Was het toch niet de moeite om achter die motorvergoedingen aan te gaan? Dat ging toch om serieuze bedragen, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de maaltijdvergoedingen.

“Philip Pirard is begonnen in augustus 2011. Hij heeft de motorvergoeding meteen afgeschaft voor sommigen. We hebben die zomer, onder andere daardoor, twee stakingsaanzeggingen gehad.

Uiteindelijk heeft minister van Binnenlandse Zaken Milquet toen beslist dat deze mensen binnen HAZODI wél recht hebben op een motorvergoeding. We hebben die premie dus terug ingevoerd.”

Misschien oordeelt de rechter dat de inschaling ook verjaard is.

“De inschaling is al meer dan 10 jaar fout. Als de rechter tot de conclusie komt dat er kwaad opzet is geweest, zullen we in ieder geval een aantal jaren terugvorderen. Bovendien, die foute inschaling loopt nog steeds.

Iedere maand opnieuw hè.”

In de Panorama-reportage ging het ook over burgemeesters die onterecht zitpenningen kregen voor hun aanwezigheid in politieraad en -college. Heeft Vera Vrancken ook zitpenningen ontvangen?

“Ja. Die zijn teruggevorderd, maar

ze zijn nooit door haar terugbetaald. Michel Beckers en Etienne Steegmans, nog tot 1 januari burgemeester van Diepenbeek, hebben wel terugbetaald. Mevrouw Vrancken en Marilou Welkenhuysen, de vroegere burgemeester van Zonhoven, niet.

Het politiecollege heeft al twee keer een herinnering gestuurd, de bijzonder rekenplichtige van de politiezone moet nu oordelen: starten we daarvoor een procedure, ja of nee? De huidige burgemeester van Zonhoven en ikzelf hebben nooit een vergoeding ontvangen.”

Na Panorama kondigde u een tienpuntenplan aan. Daar is niet veel van in huis gekomen.

“Dan zijn we het toch niet eens.

Ik heb 10 punten naar voor geschoven, ik denk dat 90 procent gerealiseerd is.”

“We zijn natuurlijk moeilijkheden tegengekomen. Ik wilde een extern onafhankelijk meldpunt en een onafhankelijke ombudsdienst. Twee keer hebben we daarvoor een openbare aanbesteding uitgeschreven - we mogen niemand aanduiden, we moeten wettelijk de markt bevragen - maar er heeft niemand ingeschreven. Die twee punten hebben we daarom toegevoegd aan de integriteitscommissie, onder leiding van de KU Leuven.”

Is het leed geleden?

“Als ik zie hoe hard de nieuwe korpschef het afgelopen jaar gewerkt heeft, dan denk ik dat die bijna het onmogelijke gerealiseerd heeft. Tegelijk zeg ik dat we nog niet thuis zijn.”

Hoe heeft u persoonlijk de hele affaire beleefd?

“Deze affaire is niet alleen een complex probleem, het is ook een diepmenselijk probleem. Waarin eigenlijk alleen maar verliezers zijn geweest: de zogenaamde klokkenluiders, Michel Beckers, de hele organisatie… en ja, ook ik persoonlijk.”

“Ik word er wel steeds minder over aangesproken. En bijna iedereen zegt dat de zaken veel genuanceerder liggen, helemaal niet zo zwart-wit als het werd voorgesteld in de Panoramareportage. Dat wordt hoe langer hoe meer duidelijk.”

“De Jeneverfeesten zijn voor mij het mooiste weekend van het jaar. Vorig jaar heb ik ze niet kunnen meemaken, ik zat er volledig onderdoor. Dit jaar heb ik mij geamuseerd.”

“Toen ik in Hasselt begon , in de zomer van 2011, had ik echt een déjà-vu: ik werd tien jaar teruggeslingerd in de tijd. Alle problemen waarmee ik geconfronteerd werd bij de opstart van de zone SintTruiden/Nieuwerkerken/Gingelom, lagen opnieuw op mij te wachten.

De manier van werken, de manier van uitvoeren, het niet optimaal benutten van de informaticatoepassingen...”

Toen hij het aanbod van Hasselt aanvaard had, begon hij in z’n vakantie meteen aan een informatieronde met vakbonden en officieren.

Hij bekeek de organisatiestructuur en de werkprocessen.

Geen auto’s meer “Ik heb meteen gezorgd voor gelijkwaardigheid tussen alle officieren. Sommige officieren hadden personeelsleden onder zich, anderen niet. Sommige officieren hadden bepaalde shiften, anderen niet. Sommigen hadden recht op een auto, anderen niet.”

“Die auto’s heb ik afgeschaft: d’r staan er op de parking, wie er eentje nodig heeft om zich te verplaatsen, moet er maar eentje nemen. Ik heb ook de verwevenheid van het Calogpersoneel (burgerpersoneel) binnen de organisatie bekeken en een nieuw organigram ontworpen. Het Calogpersoneel is niet ondergeschikt, maar wél ondersteunend.”

Pirard is momenteel ook met alle personeelsleden aan het spreken: groepen van 15 man, een voormiddag per keer. “Ik zit aan 80 procent, ik moet nog vier sessies doen. Ik heb al 100 bladzijden met wat de mensen me gezegd hebben over de werking van de organisatie. Een aantal zaken komt altijd terug. Er is te weinig communicatie, de basis voelt zich aan zijn lot overgelaten door de leidinggevenden, de transparantie, de dienstplanning... Ik werk eraan.”

Ingewikkelde premies En zegt dat personeel ook iets over pesten? Want dat pestgedrag zou nog altijd aan de gang zijn. “Ik denk dat het om een kleine minderheid gaat, een half procent van de totale organisatie, een restant uit het verleden. En eerlijk: ik denk dat

dat half procent nooit zal opgelost worden. Sommige mensen komen nu eenmaal niet overeen. Maar geen goeiedag zeggen, is dat pesten?”

Over de premies dan. Graaicultuur doet het hem altijd. Dat horen wij als belastingbetalers niet graag. Als i-Force zou losgelaten worden op zijn vroegere zone Sint-Truiden, zou er dan iets gevonden worden?

“In veel zones van België zou er wel iets gevonden kunnen worden.

Het premiestelsel is dan ook heel ingewikkeld, zelfs voor juristen.

In maart van dit jaar organiseerde ik een studiedag over de premies op een politieschool. Daar waren juristen aanwezig van de premiedienst van de federale politie. Zelfs die mensen hadden vragen bij bepaalde voorwaarden, ze wisten het soms ook niet goed. Bijvoorbeeld: iemand heeft binnendienst op de permanentie. Plots moet hij toch naar buiten voor een ongeluk. De afhandeling daarvan duurt door omstandigheden allemaal wat langer dan normaal. Heeft die persoon dan recht op een maaltijdvergoeding of niet?”

“En je verandert dat premiestelsel niet zomaar. Er was bijvoorbeeld intern wat onduidelijkheid over de motorvergoeding. We hebben daar diverse gesprekken over gehad met de vakbonden. Uiteindelijk heeft minister Milquet het begrip geïnterpreteerd, zodat het voor iedereen duidelijk werd.”

Vrancken Over Vera Vrancken is hij kort.

“Men heeft mij verteld dat ze zich gedroeg als een stadssecretaris. Een stadssecretaris is de hoogste ambtenaar, dat is de man of vrouw die de stad runt. Een politiesecretaris is wat anders. Het is trouwens officieel secretaris van de politieraad en -college. Dat zegt het: hij of zij moet notuleren wat er op de vergaderingen van de politieraad of het -college gezegd wordt, meer niet. Maar eigenlijk kan ik niet veel zeggen over mevrouw Vrancken.

Ik werk nu een jaar en 2 maanden als korpschef van HAZODI, ik heb haar in die tijd maar één keer gezien.”

16

DOSSIER HET BELANG VAN LIMBURG

HAZODI

ZATERDAG 3 EN ZONDAG 4 NOVEMBER 2012

MICHEL BECKERS EEN TE GROOT HART, EEN TE KLEINE VUIST LOMMEL - Een man wiens hart te groot was en wiens vuist te klein. Goed als commissaris voor Lommel, maar een grote politiezone als HAZODI was te hoog gegrepen. De omschrijvingen van de voormalige korpschef komen haast altijd op hetzelfde punt uit: te weinig leiderschap. Of hij daar zelf ook zo over denkt, krijgen we niet te horen: ondanks herhaaldelijk aandringen blijft Michel Beckers (58) zwijgen en alle interviews weigeren.

“Ik ben even afwezig” Michel Beckers in betere dagen, acher zijn bureau op HAZODI. Hij was meer mens dan baas.

Sinds enkele dagen is het berichtje op zijn voicemail aangepast: “Ik ben afwezig tot 5 november”. Toevallig tot na de bijlage over HAZODI die we aangekondigd hadden. Toevallig na de herhaalde telefoontjes van deze redactie om ook hem aan het woord te laten. We willen Michel Beckers de kans geven om te reageren op de aantijgingen van Vera Vrancken, op het vernietigende rapport van i-Force. Maar hij wil niet praten, heeft hij duidelijk laten verstaan. Omdat het gerechtelijk onderzoek nog loopt. Alleen betekent dit dat de perceptie blijft regeren. En die is niet altijd positief voor de voormalige korpschef.

Machtige mannen Zijn carrière bij de politie startte Michel Beckers als gewone straatagent bij de politie van Maaseik. Na een officierenopleiding kon hij opklimmen tot adjunct-commissaris

in datzelfde Maaseik. De grote promotie kwam er in 1995 na zijn studies criminologie aan de VUB: Michel Beckers mocht zich vanaf dan baas van de Lommelse politie noemen. En dat tot tevredenheid van heel wat mensen. Een korps van 60 à 70 mensen leiden, lag Beckers wel. Al wordt gefluisterd dat tijdens het onderzoek naar de HAZODIaffaire ter sprake kwam dat hij processen-verbaal van vriendjes had laten verdwijnen. Bewezen is dat niet.

Maar er zijn wel de nodige vragen bij die vrienden, bij zijn kennissenkring: veelal zakenmensen, machtige mannen, met niet altijd een onbesproken levenswandel.

Zoals de Noord-Limburgse grootindustrieel die hij vergezelde op een trip naar Hongarije, een man die enkele jaren later opgepakt werd in XTC-dossiers. Of de Hasseltse transporteur Geladé, die drugs-

plantages in zijn loodsen had, en blijkbaar ook al eens sprak met Beckers. En toch wil de overgrote meerderheid van zijn politiemensen geen kwaad woord over Beckers horen. Omdat hij meer mens dan baas was, iemand bij wie ze met grote en kleine problemen terechtkonden.

“Kom maar, kind, we zullen wel een oplossing zoeken...”

Doorhakken In 2000 haalde Stevaert Beckers dan naar Hasselt. Hij had genoeg van de discussies met zijn toenmalige korpschef Dekens en het was publiek geheim dat Stevaert en Beckers bij elkaar over de vloer kwamen. Die eerste jaren leek het ook behoorlijk te lopen, eerst bij politie Hasselt, later als korpschef van HAZODI. Michel Beckers had officieel de leiding, maar zijn politiesecretaris Vera Vrancken droeg de broek.

Waar het tussen hen is foutgelopen?

We hadden het graag van Beckers zelf gehoord. Feit is dat ze elkaar vanaf 2008 wederzijds begonnen te ‘zoeken’. “Zijn hart was te groot en zijn vuist te klein”, beschrijven medewerkers hem. “Hij had vaker met zijn vuist op tafel moeten slaan.

Knopen doorhakken, niet toestaan dat die ruzies uit de hand lopen.”

Vriend en vijand is het daarover eens: Beckers kon een korps als HAZODI niet aan. Lommel met een 60-tal mensen, ja. Maar HAZODI met ruim 300 politiemensen was te hoog gegrepen.

Lommel SK Als mens horen we vooral positieve verhalen van de man. Sociaal geëngageerd, zeer betrokken als voorzitter van het jeugdvoetbal in Lommel, een warme vader van twee kinderen. Iemand met wie je graag aan de toog hangt. Ook: iemand die

graag aan de toog hangt. En van het mooie leven wil genieten, met zijn vele vrienden uit de zakenwereld.

Zijn vuist mag dan klein geweest zijn, zijn open hand was dat niet altijd. Zo staat in het rapport van i-Force dat hij een dienstwagen met tankkaart had maar tegelijkertijd zijn kilometers liet terugbetalen.

Niet dat het bewezen is dat Beckers sjoemelde: zelf is hij niet gehoord tijdens de financiële doorlichting van i-Force omdat ze het gerechtelijk onderzoek wilden afwachten.

Misschien heeft hij wel een uitleg voor al die uitgaven. Misschien ook niet. Nu wil hij niet praten, hij gaat voor volledig eerherstel, heeft Beckers aangekondigd. Want het zit hem hoog dat alle mogelijke inspectiediensten thuis zijn binnengevallen, de spaarrekeningen hebben gecontroleerd, die van zijn kinderen. “Maar ik ben er gerust in”, liet hij zich onlangs ontvallen.

PANORAMA-JOURNALIST WIM VAN DEN EYNDE:

Geen tweede Panorama-reportage

Panorama-journalist Wim Van den Eynde.

BRUSSEL - Even was er sprake van een tweede Panorama-uitzending over de HAZODI-affaire. Daarin zou het ook gaan over de vermeende weddesprong van drie van de vier klokkenluiders. “Die komt er voorlopig niet”, zegt Panorama-journalist Wim Van den Eynde.

bewezen worden dat ze geen onrechtmatige weddesprongen maakten en die dus ook niet zelf organiseerden.

Met de Panorama-reportage van 6 oktober 2011 kwam de hele vuile was van het HAZODI-politiekorps op straat te liggen. Enkele weken geleden heette het dat er een tweede reportage zat aan te komen over HAZODI. Maar die ging niet door.

Voor de vier klokkenluiders was het

Maar volgens Wim Van den Eynde - de Panorama-journalist die de eerste reportage maakte en ook al begonnen was met de research voor de tweede reportage - is het op dit ogenblik niet mogelijk om zwart op wit aan te tonen dat er al

meteen duidelijk: minister Ingrid Lieten (sp.a), partijgenote van Hilde Claes, zat hier achter. Lieten en daarna ook de hoofdredactie van de VRT ontkenden met klem.

De klokkenluiders stelden al hun hoop op die tweede reportage, waarin eindelijk zwart op wit zou

Betrouwbaar

dan niet een weddesprong was en of die al dan niet door de betrokkenen zelf werd georganiseerd.

Van den Eynde: “Na de commotie over de eerste HAZODI-reportage moeten we voor de volle honderd procent zeker zijn over de feiten voor we een tweede reportage kunnen uitzenden. Dat zijn we nu niet. Mijn allereerste prioriteit als journalist is een betrouwbare en correcte journalist te zijn en te blijven.”