Zoom 09 2018 preview

FEEDBACK: FOODFOTOGRAFIE OM JE VINGERS BIJ AF TE LIKKEN!

Expertcursus

MAAK HET PERFECTE PORTRET

+ LEER WERKEN MET EEN REFLECTIESCHERM

GOED BELICHTEN

ZOOM ACADEMY

FOTOGRAFEREN VANUIT DE LUCHT

ONDER ALLE OMSTANDIGHEDEN

LIGHTROOM PANORAMA STITCHEN

Fotografeer

DIEREN WILD VAN EIGEN BODEM

dicht bij huis

€ 6,95 • OKTOBER 2018

FULLFRAME VERSUS APS-C SIZE MATTERS!

Fotowedstrijd Puur Natuur

Leg je camera vast klaar, want wij dagen je uit om de mooiste natuurbeelden vast te leggen. Panasonic organiseert in samenwerking met Zoom.nl een toffe en vooral uitdagende natuurfotowedstrijd die je niet mag missen. Door deelname maak je kans op het topmodel van Panasonic: Lumix DC-G9LEG-K!

Powered by

D oe me e me t de fotowedstrijd Puur Natuur En maak kan s op de Panasonic Lu mix DC-G9LEG-K t.w.v. € 2299 ,-

Meedoen gaat als volgt: Ga naar zoom.nl/puurnatuur Upload drie foto’s die een serie vormen Schrijf er een motivatie bij Stuur je foto’s in en maak kans!

TIP!

Vergroot je kans om te winnen. We zijn op zoek naar pure, rauwe en zo min mogelijk bewerkte foto’s.

Uitreiking Wanneer de fotowedstrijd is afgelopen, worden de foto’s beoordeeld door Panasonic en de redactie van Zoom.nl. De top 25 wordt uiteindelijk uitgenodigd op een locatie in Nederland voor een feestelijke uitreiking van de winnaars.

Prijzen 1e prijs Panasonic Lumix DC-G9LEG-K ter waarde van € 2299,-

2e prijs Een Zoom.nl-pakket met onder meer cameratas, bidon en abonnement op Zoom.nl ter waarde van € 150,-

Meedoen kan tot en met 31 december 2018.

3e prijs Een jaarabonnement op Zoom.nl ter waarde van € 66,-

INHOUD

PRAKTIJK

INSPIRATIE

16 Basiscursus Wild in NL

28 In the picture

Fotografeer dieren in hun natuurlijke omgeving dicht bij huis.

Zoomer Skrolleke vertelt waarom zij zo graag verschillende dieren fotografeert.

44 Expertcursus Portretfotografie

36 Met de heli op pad!

16

Het ultieme portret met deze experttips!

Verslag van een dag in de lucht met Zoomers.

52 Fotowedstrijd

64 Portfolioreview Stadsgezicht

56 Licht en belichting Creëer de perfecte belichting bij licht én donker.

Fotograaf Herman H. van Doorn beoordeelt het portfolio van Zoomer Christophe van Walleghem.

68 Reflectieschermen

92 Feedback Foodfotografie

Leer werken met deze accessoires.

Professioneel fotograaf Goffe Struiksma geeft feedback op heerlijke foto’s van Zoom.nl-lezers.

44

36

99 Community Nog meer beelden uit onze community

68

106

74 Hands on: Creatief kleurenpalet

92

76 Quickstart: Contrast

8 Flits

80 Fullframe vs. aps-c

De laatste cameranieuwtjes.

De invloed van sensorgrootte.

14 Cameragadget

88 Workshop

3-in-1 Clip Lenzen voor smartphones.

Een panorama maken in Lightroom.

78 Gebruikersreview:

96 Spoedcursus:

Sony RX100 VI

Onderwater

112 Expertuitdaging: Verhalende vakantiefotografie De resultaten plus de nieuwe uitdaging!

ZOOM.NL OKTOBER 2018

TECHNIEK

Zoom.nl-lezer Mark de boer test voor Zoom de nieuwe Sony RX100 VI.

102 Reviews 112

Fujifilm X-T100, Leica C-Lux, Pentax K-1 II, Sigma 70mm Macro Art, Tamron 70-210mm.

7

BASISCURSUS

Door de vegetatie heen fotograferen resulteerde in een spannender beeld.

MARIA MULDERS (MARIAMULDERS) ISO 800 · F 6,3 · 1/800 SEC · 600 MM

16

Wilde dieren fotograferen

Wild van eigen bodem Bij het fotograferen van wilde dieren denkt menigeen direct aan verre en niet zelden tropische oorden. Maar ons eigen land heeft meer te bieden dan je misschien denkt! We vertellen wat de beste locaties zijn en geven tips over hoe je de dieren het beste kunt benaderen, zodat je met mooie fotografische jachttrofeeĂŤn thuiskomt.

TEKST EDWIN GIESBERS

ZOOM.NL OKTOBER 2018

17

IN THE PICTURE

Mijn eigen honden, de Australische herders Luna en Kili, zijn gewend om samen te poseren. Deze foto is gemaakt op een braakliggend stuk bouwgrond naast ons huis. Het geel van het stro kleurt mooi bij hun vacht, vind ik.

ISO 250 · F 4 · 1/1000 SEC · 70 MM

Skrällan De Neve

‘Het dier

staat in de picture’ 28

Dierenfotografe Skrällan De Neve vindt het heerlijk om een wereld te creëren met een dromerige, magische uitstraling. Dat bereikt ze met name door te werken met een groot diafragma, tussen F 2,8 en F 4. ‘Ik hou van een zachte achtergrond.

Dat maakt dat mijn model centraal staat.

De rest is bijzaak.’

TEKST MEREL VAN DER LANDE

Even voorstellen → De Vlaamse Skrällan De Neve

(33) woont samen met haar vriend in Watervliet, een dorpje net over de grens bij Terneuzen.

Ze hebben geen kinderen, maar wel ‘een soort dierentuin’: drie honden, twee katten, kippen, konijnen, cavia’s en in de toekomst ook nog paarden. Skrällan werkt vier dagen per week als klinisch laborant. Ze begon pas twee jaar geleden met het fotograferen van haar eigen honden.

Daarna kreeg ze binnen no time de ene na de andere opdracht.

SKROLLEKE.ZOOM.NL WWW.LUKIPHOTOGRAPHY.BE WWW.FACEBOOK.COM/ LUKIPHOTOGRAPHY.BE FOTO ELLEN BRAECKMAN

ZOOM.NL OKTOBER 2018

29

ACADEMY

Fotograferen op hoog niveau

Zoom Academy in

vogelvlucht

Vanuit de lucht krijg je zomaar een aantal extra standpunten cadeau.

Foto: Roel Ovinge

Het is rond 9 uur in de ochtend, als vliegveld Lelystad net open is. De eerste vliegtuigjes taxiĂŤn richting de startbaan en een stuntvliegtuigje trekt witte strepen door de strakblauwe lucht. Binnen bij HeliCentre ruikt het naar koffie wanneer Zoomers Stephanie van der Lee en Ivo Mostert arriveren.

TEKST REDACTIE

36

↘

Stephanie van der Lee en Ivo Mostert hebben eerder een cursus Landschapsfotografie of Reisfotografie gevolgd bij de Zoom Academy. Om de start van de Zoom Academy te vieren, nodigde Zoom.nl hen uit om een van de eerste live masterclasses van de Academy te volgen. Vandaag is dat de Masterclass Luchtfotografie onder leiding van professioneel luchtfotograaf Roel Ovinge.

Vanuit een helikopter zullen Stephanie en Ivo de fijne kneepjes van dit vak leren.

Dat ze allebei vol adrenaline arriveren, zal niemand verbazen.

Op deze zomerse dag verzamelen Stephanie, Ivo, Roel en twee Zoom.nlredacteuren bij HeliCentre, een van de weinige échte helikopterbedrijven die Nederland kent. Er zijn namelijk veel helikopterbedrijven die alleen tickets voor rondvluchten verkopen, maar waarbij de vlucht vervolgens door een van die échte helikopterbedrijven wordt uitgevoerd.

HeliCentre is een vliegschool, verzorgt zakelijke vluchten en (fotografie)rondvluchten. HeliCentre stelt voor deze dag een helikopter met piloot beschikbaar.

Van bovenaf Terwijl al informeel kennis gemaakt is en de eerste kopjes koffie verorberd zijn, begint de masterclass veilig met beide benen op de grond. Roel legt uit

INFO

HeliCentre → HeliCentre in Lelystad is een van de weinige helikopterbedrijven in Nederland die deze naam ten volle waarmaken. Met hun moderne helikoptervloot verzorgen zij dagelijks rondvluchten op locatie, controleen inspectievluchten, foto- en filmvluchten, personen- en vipvervoer ... tot complete opleidingen aan toe.

Dankzij hun generieke landingsvergunning mogen hun helikopers op vrijwel elke locatie in Nederland landen.

WWW.HELICENTRE.NL

ZOOM.NL OKTOBER 2018

De droogte van de afgelopen tijd is goed zichtbaar van bovenaf.

IVO MOSTERT ISO 100 ∙ F 4 ∙ 1/500 SEC ∙ 56 MM

wat met luchtfotografie bedoeld wordt.

Luchtfotografie is eigenlijk niets meer dan landschapsfotografie, maar dan van bovenaf. Ook air-to-air-fotografie – dat is het fotograferen van luchtvaartuigen vanuit een ander luchtvaartuig – valt onder luchtfotografie, maar vandaag gaat het daar even niet over. Luchtfotografie is méér dan alleen foto’s maken vanuit een helikopter of vliegtuig. Ook fotograferen vanuit een (kerk)toren, flat, vlieger, drone

of luchtballon valt onder luchtfotografie.

Zoals aan het maken van een ‘gewone’ landschapsfoto al een gedegen voorbereiding voorafgaat, gaat dat bij luchtfotografie nog een stapje verder. Niet alleen voor de veiligheid, maar ook omdat je meestal geen halve dag de tijd hebt, zoals vaak wel bij landschapsfotografie vanaf de grond. In korte tijd wil je een aantal goede foto’s maken. Je moet dus zorgen dat je weet wat er gaat gebeuren. Met de piloot

37

Actie: 30 min fotovlucht voor € 399,–

Fotograferen vanuit de lucht SPECIALE KORTINGSACTIE VOOR ZOOMERS Wil jij ook een keer fotograferen vanuit een helikopter en met unieke foto´s thuiskomen? Maak dan nu gebruik van deze eenmalige kortingsactie voor Zoomers.

Maak kennis met luchtfotografie!

Leuk voor jezelf of om cadeau te geven!

De beste luchtfoto’s maak je vanuit een helikopter. HeliCentre zorgt ervoor dat je in overleg met de piloot de beste standpunten kunt uitkiezen zodat je de foto’s kunt maken die jij wilt. Mis deze kans niet en neem nu contact op met HeliCentre in Lelystad. Vermeld bij het boeken dat het om de Zoom.nl actie gaat. www.helicentre.eu

Jaarabonnement Zoom.nl Inclusief Case Logic SLRC-206 cameratas t.w.v. € 95,-

Nu voor maar € 79,-* (i.p.v. € 160,-)

→ Ontvang 10 nummers van Zoom.nl magazine thuis op je mat. → Onbeperkte foto-opslag op www.zoom.nl. → Abonneevoordeel op events en foto-accessoires. → Bovendien lees je alle nummers ook digitaal.

Ga naar www.zoom.nl/rugzak word abonnee en ontvang die fototas! * excl. € 6,95 verzendkosten

EXPERTCURSUS

Klassieke glamourverlichting. Aan de onderkant is de verlichting een heel klein tikje donkerder dan aan de bovenkant, waardoor je nog een minuscuul verschil ziet. Dit doet wel natuurlijk aan.

ROY FROMA (ROYFROMA) ISO 400 · F 2,8 · 1/125 SEC · 55 MM

44

Portretfotografie

Het ultieme

portret

Een goed portret maken is het leukste wat er is!

Het is spelen met licht, pose en diafragma, maar bovenal je model in de juiste spotlights zetten.

Dit kan op heel veel verschillende manieren, en heeft zowel te maken met techniek als met goed communiceren. We stomen je klaar voor het maken van het ultieme portret.

TEKST JEROEN JAZET

↘

Een goed portret is de optelsom van een heleboel juiste keuzes. Als je die keuzes helder hebt, kom je sneller tot resultaat. Denk goed na over scherptediepte, verlichting, compositie en standpunt en je bent al een heel eind op weg. Door te communiceren met je model voor de juiste blik, pose en kijkrichting maak je er echt iets bijzonders van. We nemen deze keuzes een voor een met je door, zodat je bij je volgende portret niet meer voor verrassingen komt te staan.

Camera Uiteraard is het instellen van je camera een van de eerste dingen die je doet. Omdat een persoon altijd beweegt, zul je met de sluitertijd niet zoveel kunnen variëren. Je wilt immers je model scherp in beeld. 1/60 seconde of korter is dan een goede keuze.

Je iso-waarde kun je aanpassen als dat vanwege het slechte licht nodig is, maar ga liever naar een andere plek waar wel voldoende licht is. Zo kun je de iso-waarde laag houden, en daarmee ruis beperken.

ZOOM.NL OKTOBER 2018

Het geijkte instrument om je portret aantrekkelijker te maken, is het diafragma.

En dan wel een open diafragma (lage diafragmawaarde). Hiermee creëer je een beperkte scherptediepte in je foto, waardoor het gezicht van je model goed scherp blijft, maar voor- en achtergrond lekker ‘blurry’ vervagen. Hierdoor wordt de blik van de kijker direct naar de ogen van je model getrokken. Normaal gesproken is F 2,8 of F 4 de grootste opening van je objectief. Je kunt echter ook met een objectief met F 1,4 als grootste opening werken. Vaak zijn zulke lichtsterke objectieven buitengewoon prijzig, maar er is een uitzondering. Een 50 mm vaste brandpunt (‘prime’) met lichtsterkte F 1,4 heb je al voor een paar honderd euro, en 50 mm is een prima brandpunt voor portretten.

Objectief De tweede keuze wordt dus je brandpunt.

De stelregel bij portretten is: alles boven de 50 mm is goed. Maar het is goed hier

45

CURSUS

Licht en belichting zijn essentieel om mooie foto’s te maken. Je hebt niet alleen voldoende licht nodig, je moet vooral ook weten hoe de camera op licht reageert. Want pas dan snap je wanneer en waarom de automatische belichting er regelmatig naast zit. En weet je ook precies hoe je dit oplost, zodat je alsnog prachtplaten maakt.

TEKST KEES KRICK

Goed belichte foto’s onder alle lichtomstandigheden

Licht en

belichting ↘

Om foto’s te maken heb je licht nodig.

Niet te veel, maar zeker ook niet te weinig.

Want als een camera te veel licht opvangt, raakt de foto overbelicht. En komt er juist te weinig licht op de sensor terecht, dan krijg je een donker plaatje waarop amper iets te zien valt.

De juiste dosering regel je door een foto op een bepaalde manier te belichten. Camera’s kunnen dat volledig automatisch, zodat je er geen omkijken naar hebt. Je mag het natuurlijk ook helemaal zelf regelen, of in samenwerking met de camera doen. Welke methode je ook kiest, het blijft essentieel dat je begrijpt hoe jouw camera met licht omgaat en de belichting bepaalt. Zodra je dat weet, maak je zelfs onder de moeilijkste lichtomstandigheden de prachtigste foto’s.

Variabel licht Het licht om ons heen verandert continu.

Onze ogen passen zich hier razendsnel en automatisch op aan, zodat we daar

56

doorgaans betrekkelijk weinig van merken en goed blijven zien. Een camera heeft hier veel meer moeite mee. Omdat er niet altijd evenveel licht is, bestaat er niet één standaardbelichting die altijd en overal werkt.

Belichten is dus echt maatwerk. Moderne camera’s analyseren daarom alles wat in beeld is te zien en rekenen dit om naar een soort gemiddelde lichtwaarde. Op die manier weet het toestel hoeveel licht er is, en dus of een foto krapper of ruimer belicht moet worden.

Elke camera heeft drie mechanismen waarmee de belichting fijnmazig kan worden geregeld. Deze drie lichtregelaars zijn het diafragma, de sluitertijd en de isowaarde. Waarom drie en niet één? Het gaat bij fotografie om meer dan alleen de juiste hoeveelheid licht opvangen. De regelaars hebben dan ook nog een extra functie, die een bepaald visueel effect op het beeld heeft. Daar komen we straks uitgebreider op terug. Belangrijk voor nu om te

onthouden is dat je er meer mee regelt dan alleen de belichting.

Hoeveel en hoelang

Er valt prachtig licht op het zwarte paard en ook de omgeving is mooi belicht.

CHRISTA MERK (CAHM) ISO 400 · F 4 · 1/800 SEC · 200 MM

Hoe worden de drie lichtregelaars ingezet voor de belichting? Laten we eerst naar de twee belangrijkste kijken: het diafragma en de sluitertijd. Het diafragma is een opening binnen in de lens (officieel eigenlijk een objectief). Deze opening kan in stapjes groter of kleiner gemaakt worden. Bij een grote diafragmaopening stroomt veel licht tegelijk door de lens. Maak je die opening klein, dan is dat nog maar een beetje.

Aanvullend bepaalt de sluitertijd hoelang dit licht op de beeldsensor in de camera valt. Daar zit namelijk een soort schuifdeur voor, sluiter genaamd. Dit ‘deurtje’ gaat heel even open zodra je een foto maakt, en meteen daarna weer dicht. Het diafragma bepaalt dus hoeveel licht tegelijkertijd de camera binnenstroomt, en de sluiter(tijd) hoelang dat licht op de sensor schijnt.

HOE STERKER DE SITUATIE AFWIJKT VAN HET GEMIDDELDE, HOE GROTER DE BELICHTINGSAFWIJKING

ZOOM.NL OKTOBER 2018

57

PRAKTIJK

Werken met een reflectiescherm

Het licht bijsturen

Het natuurlijk licht komt van achteren op deze foto. Zonder reflectiescherm zou het gezicht veel donkerder zijn.

JACQUELINE UITERLOO-DE LANGE (JACQUELINEUITERLOO) ISO 250 · F 2,8 · 1/400 SEC · 200 MM

68

Soms wil je het licht wat bijsturen. Je wilt het iets harder of juist zachter, hoger of lager, met meer of minder contrast. Een reflectiescherm kan je dan uit de brand helpen. In deze stoomcursus leer je verschillende soorten reflectieschermen begrijpen en gebruiken.

TEKST JEROEN JAZET

↘

Een passieve lichtbron, dat is de beste omschrijving van een reflectiescherm. Het ding geeft zelf geen licht, maar reflecteert het al aanwezige licht de goede kant op.

Een reflectiescherm kan alle soorten licht reflecteren, van zon tot flits, van maan tot kaarslicht. De schermen zijn in allerlei vormen en maten te verkrijgen. Je koopt ze in elke fotowinkel, maar ook bij de bouwmarkt zijn prima opties te vinden, al worden die niet direct als reflectiescherm verkocht. Elk reflecterend oppervlak kan namelijk dienen als reflectiescherm. Een veel gebruikt en goedkoop scherm is een plaat isolatiemateriaal. Voor drie euro heb je alles wat je nodig hebt. De plaat zorgt voor een witte reflectie van het licht. Natuurlijk kleven aan een dergelijke oplossing de nodige nadelen. Zo past het scherm van 1,22 meter nauwelijks in je auto en is hij niet op te vouwen. Binnen de kortste keren brokkelen er stukken piepschuim in de rondte, ook niet ideaal.

Een betere oplossing is dan een ‘echt’ reflectiescherm. Deze zijn meestal rond of ovaal van vorm en hebben twee kanten.

De ene kant reflecteert vaak wit, terwijl de andere kant een zilveren of gouden reflectie geeft. Bovendien zijn de schermen ingenieus op te vouwen tot een klein pakketje. Het opvouwsysteem van de meeste

ZOOM.NL OKTOBER 2018

reflectieschermen vergt enige oefening maar gaat makkelijker als je gewend bent in kleine tentjes te kamperen. Die hebben namelijk hetzelfde systeem met zelfspannende ijzeren delen. Als je het fout doet, heb je gelijk de aandacht van de hele buurt, of erger, een klap in je gezicht van je eigen reflectiescherm. Opgevouwen heb je trouwens nog altijd een reflectiescherm, dat een stuk kleiner is en daardoor harder licht geeft. De luxere varianten hebben een stevige greep, zodat je hem langere tijd kunt vasthouden zonder een lamme arm te krijgen. De goedkopere hebben dat niet, waardoor de hele boel snel verzakt tot een onhandelbaar geheel. Let daar dus op bij aanschaf.

Ombuigen De primaire functie van een reflectiescherm is dus het ombuigen van het aanwezige licht tot een bruikbare lichtbron.

Als je in een woonkamer een portret wilt maken van een persoon aan de grote tafel, wil het licht nog weleens net niet lekker in het gezicht schijnen. Bijvoorbeeld omdat het raam zich achter het model bevindt. Als je dan een reflectiescherm (schuin) voor het model zet, licht dat het gezicht op dat anders flink donker zou kunnen worden.

In dit geval gebruik je het reflectiescherm

69

TECHNIEK

De invloed van sensorgrootte

vs

Fullframe aps-c

80

1

Size matters. De grootte van de beeldsensor bepaalt niet alleen hoe je foto eruitziet, maar ook de beeldkwaliteit bij weinig licht en of je kunt spelen met scherptediepte. We zetten alle pro’s en cons van fullframe en aps-c op een rij.

TEKST KEES KRICK

↘

Wil je een andere camera kopen, dan sta je voor een moeilijke keuze. Dan hebben we het niet zozeer over het specifieke merk of over de afweging of je beter voor het nieuwste model kunt gaan of dat het voorgaande model ook wel voldoet. Nee, de eerste en grootste uitdaging is dat er meerdere sensorformaten bestaan. Er zijn camera’s met grote sensoren en camera’s met kleine(re) sensoren. Op sommige punten is een grote sensor duidelijk in het voordeel, maar er zijn ook situaties waarin een kleinere sensor een slimme keus is.

We bespreken de belangrijkste voor- en nadelen, zodat je de voor jou beste keus kunt maken.

Sensorsoorten Camerasensoren bestaan in diverse soorten en maten. Voor het gros van de fotografen zijn vooral fullframe en het half zo grote aps-c interessant. Daar zullen wij het in dit artikel dan ook voornamelijk over hebben. Dat neemt niet weg dat er ook prima toestellen bestaan met nog kleinere sensoren, zoals micro-fourthirds en premium compactcamera’s met sensoren van 1 inch. Ga je nog kleiner, dan kom je uit bij de traditionele compactcamera’s, al zie je die tegenwoordig nauwelijks meer.

Zelfs dan kan het nog steeds kleiner, want tegenwoordig lopen wij (bijna) allemaal met een mooie smartphone rond. Daar zit een wel heel erg kleine beeldsensor in, waarmee je in veel situaties toch mooie plaatjes kunt schieten. Groter kan trouwens ook. Een middenformaat camera heeft een aanzienlijk grotere beeldsensor dan een fullframe-camera.

Het formaat van de beeldsensor is ZOOM.NL OKTOBER 2018

bepalend voor onder meer de technische beeldkwaliteit van je foto’s, de mate waarin je met scherptediepte kunt spelen en zelfs de grootte en het gewicht van je fotoapparatuur wordt erdoor beïnvloed.

Het is daarom echt belangrijk dat je hier even bij stilstaat.

2

Beeldkwaliteit Voor de beeldkwaliteit geldt dat een grotere sensor in principe altijd een betere beeldkwaliteit geeft dan een kleinere sensor. Fullframe wint het wat dat betreft dus al snel van aps-c. Een sensor met een groter oppervlak biedt nu eenmaal meer ruimte voor de individuele pixels om efficiënt licht op te vangen. Vooral als er weinig licht is, heb je daardoor minder snel last van ruis dan bij een kleinere sensor.

Hierdoor kun je de lichtgevoeligheid (de iso-waarde) hoger instellen; de beeldkwaliteit blijft langer acceptabel. Bij beide soorten sensoren krijg je uiteindelijk last van ruis. Het duurt bij fullframe alleen wat langer voordat het storend wordt.

Het is maar wat je afspreekt → In dit digitale tijdperk zien

Meer pixels Nu treedt helaas wel hetzelfde effect op als wanneer je groter gaat wonen. Verhuis je van een krappe zolderkamer naar een ruime woning, dan puilt je huis binnen de kortste keren opnieuw uit van de spullen, omdat je nu meer ruimte hebt en daardoor meer koopt en langer bewaart. Omdat een fullframe sensor zoveel ruimte biedt, kunnen fabrikanten er ineens veel meer pixels op kwijt. In plaats van bijvoorbeeld 24 megapixel is dat nu ineens 50.

Als je hier de juiste kwaliteitslenzen bij gebruikt, kun je enorm gedetailleerde

1 Deze eikenpage is met een fullframe-camera gefotografeerd op 105 mm.

MIRJAM VAN STEENIS (MIRJAMVANSTEENIS) ISO 100 · F 3,2 · 1/2500 SEC · 105 MM

2 Met een telelens en een aps-c-cropsensor lijkt het net of je alles nog dichterbij haalt.

HAY HERMANS (HAYKE) ISO 400 · F 8 · 1/2000 SEC · 600 MM

wij 35 mm als standaardformaat en noemen dit fullframe (volbeeld). Daar vergelijken we alle andere sensorformaten mee.

Vandaar dat aps-c een cropsensor is en fullframe niet. Terwijl wat nu fullframe heet, in het analoge tijdperk juist als kleinbeeld werd aangeduid. Destijds was 35 mm een nogal klein fotoformaat, dat populair was bij consumenten omdat het een heerlijk compact alternatief was voor de nogal grote camera’s die met veel bredere negatieven werkten. Eigenlijk kun je daarom beter spreken over aps-c en fullframe (of nog liever 35 mm).

Dat is minder verwarrend dan de term ‘cropsensor’.

81

Duikbrevet

Wil je een goede onderwaterfotograaf worden? Dan is het van belang dat je in duiktechnisch opzicht weet waar je mee bezig bent. Je uitrusting moet in orde zijn en je moet vertrouwd zijn met het water. Zo raak je niet in paniek als er iets gebeurt. Alleen op deze manier kun je je helemaal focussen op de fotografie.

Tussen haakjes: de onderwaterwereld is kwetsbaar, dus raak niets aan, neem niets mee en laat niets achter.

Ken je camera

Doe research

Ken de mogelijkheden en vooral beperkingen van je camera. Je moet blindelings weten welke knoppen zich waar op je onderwaterbehuizing bevinden, zodat je snel iso-waarde, diafragma of sluitertijd kunt aanpassen. Via diafragma, iso-waarde en natuurlijk de flitskracht doseer je het flitslicht. Met de sluitertijd beĂŻnvloed je de weergave van de achtergrond: hoe langer je sluitertijd, hoe lichter. Houd daarbij ook rekening met de kortste flitssynchronisatietijd.

Zorg dat je een goed idee hebt van waar je gaat duiken en wat je daar zoal kunt tegenkomen. Zijn er belemmeringen in het gebied? Duik je alleen met een privĂŠgids of in groepsverband? Ook is research belangrijk voor de keus welke lens je meeneemt.

Wordt dit een macrolens of ga je grote onderwaterwezens fotograferen?

Onder water kun je immers niet snel even van lens wisselen.

Fotografeer in raw

De wereld onder water is heel anders.

De lichtmeter van de camera is daar meestal niet op berekend. Wil je belichten op het onderwerp op de voorgrond (vaak iets donkerder), of juist op het zonlicht dat op de achtergrond binnenkomt? Zeker de witbalans is belangrijk, waardoor je het beste in raw kunt fotograferen. Zodat je nog genoeg kleuren terug kunt halen zonder beeldkwaliteit in te leveren.

Flitsen

Hoe dieper je duikt, hoe meer kleuren je kwijtraakt.

Onder water is de lichtbreking nu eenmaal anders dan boven water.

Door gebruik te maken van een flitser haal je veel kleuren weer terug. Het zou zonde zijn als je zulke mooie tropische kleuren niet zou vastleggen!

96

SPOEDCURSUS

ROBERT SMITS (ROBERTSMITSPHOTOGRAPHY) ISO 320 · F 13 · 1/100 SEC · 16 MM

Onder de waterspiegel Fotograferen in de onderwaterwereld vergt veel van de camera én de fotograaf! Zoomer en fotograaf Robert Smits geeft je vijf essentiële tips voor onderwaterfotografie!

ONDER REDACTIE VAN ELKE VAN DER HONING FOTO EN TIPS ROBERT SMITS ROBERTSMITSPHOTOGRAPHY.ZOOM.NL

ZOOM.NL OKTOBER 2018

97

ABONNEREN