Computer!Totaal 03 2018 preview

EDITIE 3 | JAARGANG 26 | MAART 2018|

€ 6,95

TEST

HÉT ANT WO ORD OP AL JE TECH-VRAGEN

IS GOEDKOOP ECHT DUURKOOP?

GEINIG VOOR WEINIG

TEST: TECH VAN DE ACTION HOE KAN ELEKTRONICA ZO GOEDKOOP ZIJN? TWEEDEHANDS = + 12 TWEEDE KANS? DINGEN 25X GOEDKOOP OM NIET OP TE BEZUINIGEN! SHOPPEN REPAREER JE TECH GEWOON ZELF!

6 BETAALBARE WIFI-ROUTERS

Meer uitgeven is helemaal niet nodig MASTERCLASS

WINDOWS FORT KNOX

Maak Windows 10 zo veilig mogelijk WORKSHOP

BEWERK FILMPJES SNEL MET STORY REMIX

De vervanger van Microsoft voor Windows Movie Maker

MASTERCLASS

VIRTUALISATIE

Draai Windows, Linux en macOS op één computer

10 APPS & EXTENSIES VOOR EEN SCHONE MAILBOX

MULTI

AWARD WINNING HIFI SYSTEEM

HAVE YOU EVER BEEN TOUCHED BY SOUND?

24 BIT HI-RES MUZIEK. IN IEDERE KAMER. DRAADLOOS.

Distributie: DALI Benelux B.V.

info@dalibenelux.com

www.bluesound.com

VOORWOORD

Voorwoord

Is goedkoop duurkoop?

Ik geef het gelijk toe, ik koop ook bij goedkope winkels als Action en bestel regelmatig spullen in China. En ergens voel ik me daar niet helemaal lekker bij. Is al dat goedkope shoppen wel goed voor mens en milieu?

Benadeel ik daar indirect mezelf niet mee omdat mijn handel niet bij Nederlandse bedrijven terechtkomt?

Probleem is dat ik niet zeker weet of een andere route voor mijn tech-spullen wel zoveel beter is. Het is in ieder geval slechter voor mijn portemonnee.

Want dat goedkope product, of het nu een Arduinobordje is of een kabeltje, kan ik ook voor veel meer geld in Nederlandse winkels halen. Maar waar halen die dat product vandaan? Waarschijnlijk ook bij AliExpress of de zakelijke variant daarvan. Kortom, dat extra geld komt niet op een betere of schonere plek terecht.

Hetzelfde geldt voor goedkoop vliegen. Voor een paar tientjes naar een bestemming een paar uur verderop vliegen is waanzin.

Dat kan eigenlijk niet en toch gebeurt het massaal. Natuurlijk wordt er beknibbeld op (of ‘efficiënt omgegaan met’, afhankelijk van je belang) personeel en onderhoud. Maar de duurdere maatschappijen betalen echt niet meer dan de goedkopere voor de vervuiling die ze veroorzaken. De prijs voor kerosine is voor alle maatschappijen veel te laag. En wat dacht je van de vervuiling die in Nederland door politici van diverse pluimage wordt toegestaan? Ik heb de documentaire ‘Beerput Nederland’ met open mond bekeken. En dan zou ik een schuldgevoel moeten hebben (en afkopen) voor de vervuiling die ík veroorzaak? Pak eerst eens de echte vervuilers aan! Dan betaal ik met liefde wat meer voor echt schonere producten.

Los van de vervuiling heb je nog de belastingconstructies die ervoor zorgen dat spullen in Nederland kopen niet betekent dat dat geld in Nederland terechtkomt. Kopen bij IKEA zorgt weliswaar voor werkgelegenheid in Nederland. Maar de winsten gaan via een fijne constructie vrijwel onbelast naar de eigenaren in andere landen. En dat geldt voor veel meer bedrijven. Kortom, ik ben wel gek om meer te betalen voor spullen die niet door een Nederlandse ambachtsman/vrouw zelf zijn gemaakt. Ik koop zo dicht mogelijk bij de bron en dat is ergens best ouderwets en degelijk.

Veel leesplezier!

Jeroen de Jager Hoofdredacteur jeroen@computertotaal.nl

MAART 2018

W W W . C O M P U T E R T O TA A L . N L

3

NUMMER 3 2018

GEINIG VOOR WEINIG

IS GOEDKOOP ECHT DUURKOOP? Via prijsvechters als Action kun je elektronica goedkoper dan ooit aanschaffen, en bij Chinese webshops is het vaak nóg goedkoper. Hoe kan het dat elektronica en andere spullen vrijwel niets kosten en zelfs gratis worden opgestuurd naar Nederland? We leggen het je deze maand haarfijn uit en vertellen je uiteraard hoe je de beste deals vindt.

ENTER

6

MASTERCLASS Supply-chain-aanvallen

Nieuws, gadgets, gear, apps, geruchten, cij-

CCleaner kwam in het nieuws door een

fers, uitspraken én meningen. Uit alles wat

malware-probleem. Gebruikers werden

langs is gekomen, viel dit ons het meeste op.

aangevallen via deze bestaande software.

Is dát even lekker binnenkomen!

Hoe werkt zo’n aanval en kun je je hiertegen wapenen?

86

TIPS & TRUCS Grote mailschoonmaak Deze tien extensies helpen jou om je e-mailbox op te ruimen én schoon te houden. Zo houd je orde in al die communicatie.

Infographic

CRYPTOCURRENCY

97

WORKSHOP Story Remix We gaan aan de slag met deze nieuwe videobewerker van Microsoft. Hiermee

84

maak je gemakkelijk een leuke video van de filmpjes en foto’s die je hebt

Digitale munt voor woekerprijzen

4

gemaakt.

98

INHOUD

TEST Betaalbare routers 20 Wegwerpmaatschappij

Routers van 400 euro of meer zijn tegen-

44 Shortlist: Puur voor de duur

Waardoor is elektronica zo goedkoop?

26 Test: Budgetelektronica

78

woordig geen uitzondering. Maar voor minder dan 60 euro kun je ook een router

Deze producten koop je toch beter bij de

kopen. Maar wat krijg je dan eigenlijk?

lokale elektronicadealer dan bij een Chi-

We testen zes betaalbare modellen.

nese webshop!

We kopen twintig goedkope populaire producten en testen ze grondig

34 Shortlist: Pareltjes uit China

48 Tweedehands en refurbished We nemen een kijkje in de wereld van gebruikte producten. Wat is refurbished

Goedkoop shoppen? Deze prima producten haal je voor spotprijsjes uit China

precies en wat is er zoal verkrijgbaar?

TEST Shoppen bij de Action

52 Masterclass: Tech repareren

38 Tips & Trucs: Goedkoop shoppen Dit zijn de 25 beste websites en apps voor

26

Hup, steek de handen uit de mouwen

Een powerbank voor net geen drie euro

want dít kun je prima zelf!

of

een

micro-usb-oplaadkabel

voor

krap zeventig cent. Dat kan niet goed

koopjesjagers

zijn toch? We kopen twintig populaire producten en leggen ze op de pijnbank.

BASISCURSUS Online beeldrecht

QUICK FIX

“Als je niet wilde dat ik die afbeelding gebruikte, had je hem niet op Facebook moeten zetten.” Er is nogal wat onduidelijkheid

SCHAKELEN TUSSEN GMAIL-ACCOUNTS

97

SCAN NAAR PDF MET JE MOBIEL

113

SUPERSNELLE FOTOVIEWER

124

VRAAG & ANTWOORD

126

over rechten en plichten wanneer je online actief bent. Wat mag er wel en niet?

SHORTLIST Pareltjes uit China

34

102

MASTERCLASS Virtualisatie

Wil je zo goedkoop mogelijk shoppen, maar geen miskoop doen? Voor een hele hoop producten kun je prima in China

Door een besturingssysteem te virtualiseren, kun je het gemakkelijk gebruiken naast

KIJKEN, KIEZEN, KOPEN Babyfoon

terecht. Deze veertien apparaten importeer je voor spotprijsjes.

130

je huidige OS. Zo gebruik je Windows, Linux en macOS op één systeem.

106

REVIEWS HARDWARE

62

MASTERCLASS Winfort Knox

SOFTWARE

67

Met de nodige instellingen en tools kun je

APPS

72

Windows 10 van extra sloten op de deur

GAMES

74

voorzien, zodat je systeem een flink stuk veiliger wordt.

MAART 2018

W W W . C O M P U T E R T O TA A L . N L

116

5

ENTER

Nieuws, gadgets, gear, apps, geruchten, cijfers, uitspraken én meningen. Uit alles wat langs is gekomen, viel ons dit het meeste op. Is dát even lekker binnenkomen!

SMARTPHONE

HIJ HEEFT ER GEEN KRACHT MEER VOOR Oude iPhones bewust trager Eind vorig jaar ontdekten Reddit-gebruikers dat hun iPhone een stuk sneller werd na het vervangen van de accu. Tegelijkertijd brachten de makers van benchmark GeekWETGEVING

Download dit vooral niet!

Dutch Filmworks gaat ervoor

bench data naar buiten waaruit bleek dat oude iPhones sinds iOS 10.2.1 minder goed scoorden.

Het duurde niet lang of Apple moest toegeven dat het iPhones sinds iOS 10.2.1 langzamer maakt bij een versleten accu. Het vertragen van de iPhone moet volgens Apple voorkomen dat de iPhone uitvalt omdat de versleten accu de piekbelasting van de processor niet aankan.

De oplossing voor een tragere oudere iPhone is simpel: vervang de accu door een nieuwe. De

6

Het illegaal downloaden van films en

vijf jaar te bewaren. Door de torrents in de

iPhone heeft geen eenvoudig te verwisselen

series is de Nederlandse filmdistribu-

gaten te houden, krijgt DFW de ip-adres-

accu, bij Apple zelf kost vervanging 89 euro.

teur Dutch Filmworks (DFW) al jaren een

sen van illegale downloaders in zijn bezit.

Nadat het bewust vertragen van de iPhone tot

doorn in het oog. Niet vreemd, want omdat

Maar dat is niet genoeg om een schikkings-

veel klachten leidde, zei Apple sorry en ver-

illegale downloaders niet betalen voor de

voorstel te sturen … het moet een ip-adres

laagt het de prijs voor het vervangen van een

media, loopt de distributeur geld mis. Na

eerst zien te koppelen aan de downloader.

iPhone-accu het hele jaar naar 29 euro.

veel gedreig en meerdere conceptplannen

Om die informatie in handen te krijgen,

gaat DFW nu daadwerkelijk actie onderne-

moet de distributeur waarschijnlijk rechts-

men door illegale downloaders een schik-

zaken tegen providers gaan voeren, omdat

kingsvoorstel van 150 euro te sturen. Dat

die hebben aangegeven dat ze de informa-

kan doordat de Autoriteit Persoonsgege-

tie niet zomaar overhandigen. DFW heeft

vens de distributeur onlangs toestemming

beloofd van tevoren te laten weten welke

heeft gegeven de privégegevens van tor-

films en series het in de gaten gaat houden

rentgebruikers te verzamelen en maximaal

en start met The Hitman’s Bodyguard.

ENTER

R E C T I F I C AT I E

AANVULLING EDITIE 1/2

ENERGIERAPPORTEN THERMOSMART In

het

vorige

Computer!Totaal slimme

thermostaten

nummer

van

vergeleken

we

waaronder

de

ThermoSmart V3. Helaas hebben we de energierapporten van ThermoSmart niet genoemd. ThermoSmart kan via de website een koppeling maken met de gegevens uit een slimme meter. Hiervoor hoef je dus geen kabel aan te sluiten op je slimme meter. Door deze data te combineren met data uit een OpenTherm-verwarmingsketel, kan het gasverbruik uitgesplitst

GADGET

Blik op de weg SmartHalo

worden in koken, tapwater (waaronder douchen) en verwarming. Hierdoor kun je terugzien wat iedere activiteit kost om zo gerichter te besparen.

Samsung heeft wat ons betreft een verplichting waar zij niet zomaar voor weg kan lopen.

MAART 2018

W W W . C O M P U T E R T O TA A L . N L

Een navigatiesysteem in de auto is

automatisch aanspringt als het donker

tegenwoordig de normaalste zaak

wordt. En ben je op de plaats van be-

van de wereld en met de SmartHalo

stemming, dan fungeert het apparaat

moet ook de fiets eraan geloven. De ma-

als alarm. Wanneer de gekoppelde

kers van de SmartHalo vonden een af-

smartphone via bluetooth verbinding

leidend schermpje echter niet zo’n goed

maakt, wordt het alarm uitgeschakeld.

idee en gebruiken op de SmartHalo

En kun je je fiets niet meer vinden? Via

daarom een ring led-lampjes om aan te

de bijbehorende app kun je de laatst be-

geven wanneer je moet afslaan. Je kunt

kende locatie terugzien. De SmartHalo

SmartHalo ook als een kompas gebrui-

is voorzien van een ingebouwde accu

ken terwijl je naar de bestemming fietst.

die zo’n drie weken meegaat als je 1 uur

De SmartHalo is ook een voorlamp die

per dag fietst en kost 169 euro.

ECHT GEZEGD Directeur Consumentenbond Bart Combée benadrukt waarom de Consumentenbond het advies geeft om geen Samsung Galaxy S7, S7 Edge of J3 2016 te kopen, omdat de gegarandeerde ondersteuning binnen twee jaar na releasedatum stopt.

7

ENTER

WINDOWS

Tabbladen in Windows 10

EINDELIJK: TABS IN APPS

P R I VAC Y

NS DICHT DATALEK OV-CHIPKAART

NOOIT TE OUD OM TE LEREN

Microsoft gaat tabbladen in Windows 10 introduceren! Het gebruik van tabbladen is in browsers al járen

De webwinkel van de Neder-

filmen), kun je ongeoorloofd achter-

gemeengoed, maar Microsoft gaat deze functionaliteit nu

landse Spoorwegen (NS) bleek

halen hoe oud iemand is. En dat is

ook naar Windows 10 uitrollen. Testers van Windows 10

te kampen met een datalek, zo ont-

privacygevoelige informatie die niet

kunnen de nieuwe functie genaamd Sets binnenkort ver-

dekte de Nederlandse beveiligingson-

voor iedereen inzichtelijk hoort te

wachten. Hiermee zijn meerdere programma’s naast elkaar

derzoeker Loran Kloeze. Voegde je in

zijn. Een datalek dus, zo oordeelde ict-

in een enkel venster te gebruiken. Zo kunnen bijvoorbeeld

de NS-webwinkel een product aan je

jurist Arnoud Engelfriet, en de NS

een Word-document en een Excel-sheet naast elkaar in

winkelmandje toe en vulde je het

beaamde dat. Het bedrijf dichtte het

een venster gezet worden. Ook Windows Verkenner zal

kaartnummer van een ov-chipkaart

lek nog dezelfde dag en deed – zoals

naar alle waarschijnlijk tabbladen krijgen, waardoor het

in, dan kreeg je de geboortedatum

het hoort – melding bij de Autoriteit

makkelijker wordt om bijvoorbeeld bestanden van de ene

van die persoon te zien. Omdat het

Persoonsgegevens. Kloeze laat op

naar de andere locatie te kopiëren. De tabfunctie zal de ko-

kaartnummer van een ov-chipkaart

Twitter weten erg tevreden te zijn

mende weken worden uitgerold naar deelnemers van het

eenvoudig is af te lezen (bijvoorbeeld

met de afhandeling en noemt de NS

Windows 10 Insiders-programma. Wanneer de functie

door de kaart op het treinstation te

een positief voorbeeld.

precies zal worden uitgerold naar alle gebruikers is nog niet bekend. We kunnen nauwelijks wachten …

STOUT

VS schaft netneutraliteit af

HET WAREN TWEE MOOIE JAREN

8

Ondanks fel en wereldwijd pro-

rampzalig voor de vrije toegang tot

test, onder meer van grote tech-

internet en het zal de internetabon-

bedrijven, heeft de regering van de

nementen in de VS duurder maken.

Verenigde Staten besloten de netneu-

Providers kunnen namelijk de toe-

traliteit-wetgeving in te trekken. De

gang tot allerlei websites, waaronder

Amerikaanse FCC, de verantwoorde-

YouTube, Netflix en Facebook, uit

lijke overheidspartij, besloot met drie

hun basispakket schrappen en er

stemmen voor en twee tegen dat pro-

maandelijks extra geld voor vragen.

viders voortaan zelf weer mogen be-

Netneutraliteit werd pas in 2015 inge-

palen welke restricties zij het dataver-

voerd in de VS … lang hebben de

keer opleggen. Oftewel: providers

Amerikanen er dus niet van kunnen

mogen websites en diensten uitslui-

genieten. Het FCC-besluit heeft geen

ten van hun internetpakketten of de

gevolgen voor Nederland: hier blijft

internetsnelheid ervan fors vertra-

netneutraliteit

gen. Dat is volgens tegenstanders

geregeld.

‘gewoon’

wettelijk

C I J F E R TJ E

6 MILJARD DOLLAR Was het budget van Netflix in 2017 voor het maken van eigen producties. Inmiddels staat de teller van originele Netflix-producties op ruim 400 stuks: een verdubbeling ten opzichte van een jaar geleden.

ENTER

E E R ST E R E A C T I E VA N D E R E D A C T I E

EERSTE INDRUK

Joris Peterse Niet compatible met Windows 10

Snelle, betaalbare en compacte laptops – daar kun je me ’s nachts voor wakker maken (nou ja, bij wijze van spreken dan). De afhankelijkheid van de Windows Store is echter nog een pijnpuntje. Ik gebruik Windows eigenlijk alleen nog voor m’n Steam-games; de Store laat ik links liggen. Deze games zullen waarschijnlijk niet echt lekker draaien, waardoor er voor mij persoonlijk weinig gebruikstoepassingen overblijven voor deze laptops.

Jeroen Boer Surft vooral op de laptop

Voor echt krachtige werkzaamheden heb ik nog heel ouderwets een desktop. Daarnaast heb ik ook een laptop die ik ook thuis veel vaker gebruik dan de desktop, maar dan vooral lekker relaxed op de bank. En eigenlijk is het dan vooral de browser die ik gebruik, dus qua prestaties heb ik binnen de grens van het normale niet heel veel eisen. Wel kan een laptop me niet dun en licht genoeg zijn en heb

ALWAYS-ON CONNECTED PC

Windows 10 arm laptops

ik een hekel aan opladen. Dus eigenlijk lijkt zo’n apparaat met twintig uur batterijduur me wel wat.

Jeroen de Jager Wil liever volle bak prestaties

Ik geloof niet zo in één oplossing voor alle situaties. Van een laptop verwacht ik meer prestaties dan van een smart-

Qualcomm en Microsoft hebben de handen ineen geslagen voor een nieuw type Windows 10-laptop. Normaliter worden de chips van Qualcomm gebruikt voor smartphones.

De Snapdragon 835-processor is echter ook klaargestoomd voor Windows 10, maar omdat Windows doorgaans niet op mobiele (arm-)processors draait, is daar nog flink wat werk voor verzet. Het resulteert in een nieuwe serie laptops die enerzijds energiezuiniger en compacter moeten zijn. Anderzijds boeten ze in op de prestaties van gewone Windows-programma’s, met uitzondering van apps.

phone of tablet. In bepaalde gevallen voldoet het prima, net als vroeger bij de netbooks, maar even Photoshoppen of een andere zware applicatie draaien was daarop geen feest. Als alle applicaties native op de arm-architectuur draaien, kan het misschien. Ik vrees dat het tot die tijd aanmodderen blijft met deze laptops.

Daan Doedens Gelooft niet in de gulden middenweg

Ooit dachten we allemaal dat de tablet de opvolger van de laptop zou zijn. Dat was een flinke misrekening, maar het idee erachter klopt wel: hoe klein en licht ook, een laptop is veel logger dan een tablet of smartphone. Ik zet mijn geld in op de twee uitersten: een flinke desktop-pc, met daarnaast een telefoon waarop ik snel en mobiel kan werken. En dan is zo’n tussenoplossing als deze echt overbodig.

MAART 2018

W W W . C O M P U T E R T O TA A L . N L

9

ENTER

spotlight

ASUS NOVAGO Eelko Rol, is geen held op het gebied van accubeheer Eindelijk, hij is er: de Windows-laptop met een mobiele processor, in dit geval een Qualcomm Snapdragon 835. Dat betekent een

Techproblemen vragen een techoplossing! En in ons dagelijks techleven komen we vaak leuke nieuwe initiatieven tegen.

En de prijs? Die maakt niet zoveel uit als het een geniaal idee is.

ultralichte, energiezuinige en zeer gebruiksvriendelijke laptop met een actieve accuduur van 22 uur en een stand-bytijd van 30 dagen!

Beetje jammer van dat Windows 10S … www.tiny.cc/novago

EXPERIMENTEER-MOEDERBORD Jeroen de Jager, gebruikt liever geen experimenteerprintjes Voor mijn Arduino-projectjes gebruik ik liever geen experimenteerprintjes. Ik vind ze te fragiel en vaak zijn mijn projecten zo simpel dat ik met een moederbordje prima uit de voeten kan. Deze is voor de NodeMCU en heeft meteen extra logica voor motorsturing. Handig om meteen in te bouwen! www.tiny.cc/mobo

SAMSUNG W2018

PAPIEREN SIGNAALTJES

Daan Doedens, flipt al bij het zien van deze phone

Jeroen Boer, is dol op slimme knutsels

Het is inmiddels al zo’n vijftien jaar geleden

Google combineert een Adafruit Feather

dat ik mijn eerste flipphone kocht. Stiekem

HUZZAH (ESP8266) met een microcontrol-

wil ik wel weer eens zo’n klaptelefoon heb-

ler, servo en papier tot een Paper Signal, een

ben en Samsung maakt ze nog steeds. Deze

soort ‘real life’ widget. Je kunt deze Paper

W2018 bijvoorbeeld: twee schermen en een

Signals vervolgens gebruiken in combinatie

camera met een diafragma van f/1.5 (smart-

met Google Assistant. Grappig is de paraplu

phone-record!). Technologie die we waar-

die uitklapt als het gaat regenen.

schijnlijk ook in de Galaxy S9 gaan zien. Een

https://papersignals.withgoogle.com

voorproefje, dus.

KIJK DE HELE (WERK)DAG YOUTUBE Joris Peterse, kent geen grenzen Om eerlijk te zijn vind ik het ongehoord dat ik een video niet mag bekijken op basis van waar ik me bevind. Daarom gebruik ik de browser-extensie F***-Youtube die geogeblokkeerde YouTube-video’s gewoon afspeelt. Ironisch genoeg verwijderde Google de extensie uit de Chrome Store, dus de extensie moet handmatig worden geïnstalleerd via GitHub. http://tiny.cc/fuyo

10