ïåðåæèâåìî — Ñêàæ³òü-íî, ëþäè, íåäàðìà Òåïåð ïðàöþºì çàäàðìà?! ² òèñÿ÷³ óæå — ÿê â³òåð: Êóïèâ ïîæåðòè é íå ïîì³òèâ! Òèðàæ 57337
12 ëèñòîïàäà 2015 ðîêó. ¹46/ 1540
Ìèêîëà Ñâ³òàí: ç «Áàðñà» ïî òîé á³ê
ó ÄÍÐ
«Â
Áîáðîâè÷÷èíà — êðàé ïàòð³îò³â. Ñòîÿëè íà Ìàéäàí³, ç³ çáðîºþ â ðóêàõ áîðîíÿòü Áàòüê³âùèíó íà Ñõîä³. Ò³ëüêè ç Íîâî¿ Áàñàí³ 25 ìîá³ë³çîâàíèõ. Õòîñü óæå äåìáåëü, õòîñü ñëóæèòü äîñ³. Ç óñüîãî Áîáðîâèöüêîãî ðàéîíó çà âñ³ õâèë³ ìîá³ë³çóâàëè á³ëüøå òðüîõñîò ÷îëîâ³ê³â, äåâ’ÿòü çàãèáëèõ. Ìèêîëà Ñâ³òàí òèì ÷àñîì ó ðîçøóêó. Ïðîïàâ 14 êâ³òíÿ 2014 ðîêó. Éîìó ³íêðèì³íóþòü ÷àñòèíó 3 ñòàòò³ 407 ÊÊ Óêðà¿íè («Ñàìîâ³ëüíå çàëèøåííÿ â³éñüêîâî¿ ÷àñòèíè àáî ì³ñöÿ ñëóæáè»). Ó Íîâ³é Áàñàí³ íå äóæå çíàþòü, äå õëîïåöü. Ïðèãàäóþòü, ùî áóâ ñîëäàòîì âíóòð³øí³õ â³éñüê ÌÂÑ. Äå çàðàç — çíèçóþòü ïëå÷èìà. Õòî çäîãàäóºòüñÿ — íå âèíÿòü. Êàæóòü, íå çíàþòü, ùî çìóñèëî õëîïöÿ òàê â÷èíèòè. À ùå ñóìíî õèòàþòü ãîëîâàìè: «Ùå íåâ³äîìî, êîëè âñå çàê³í÷èòüñÿ, õòî áóäå ãåðîºì». Ìîá³ë³çîâàíèé òåçêî ³ çåìëÿê Ìèêîëà ÌÀÉÑÀÊ â³äïîâ³â êîðîòêî: — Çðàäíèê³â çàâæäè ïîêàðàþòü. Ñï³â÷óâàòè íå çáèðàþñü. Ìàò³ð Ìèêîëè Ñâ³òàíà ³ éîãî ìîëîäøîãî íà äâà ðîêè áðàòà Ìèõàéëà ïîçáàâèëè áàòüê³âñüêèõ ïðàâ. Õëîïö³ ùå íå õîäèëè äî øêîëè. Òîä³ âîíè îáèäâà ìàëè ìàòåðèíå ïð³çâèùå Òèì÷åíêî. Îï³êó íàä ä³òüìè âçÿëà áàáóñÿ Ìèêîëè ïî áàòüêó Êñåí³ÿ Ñâ³òàí ç Íîâî¿ Áàñàí³. (¯¿ ñèí Ñåðã³é ð³äíèé
áàòüêî Ìèêîë³, ó Ìèõàéëà — ³íøèé òàòî). Êîëè Êîë³ ìèíóëî 18 ðîê³â, â³í çì³íèâ ïð³çâèùå Òèì÷åíêî íà áàòüêîâå Ñâ³òàí. 54-ð³÷íèé Ñåðã³é ѲÒÀÍ ñïî÷àòêó ïåðåêîíóâàâ, ùî éîìó ïðî ñèíà í³÷îãî íå â³äîìî. Ïîò³ì ðîçãîâîðèâñÿ.
Ñåðã³é Ñâ³òàí — Ñèí ó÷èâñÿ ó Áîáðîâèöüêîìó òåõí³êóì³, — ïî÷àâ çäàëåêó Ñåðã³é Ìèõàéëîâè÷. — Íå çàê³í÷èâ. Ó 2013 ðîö³ ï³øîâ ñëóæèòè äî âíóòð³øí³õ â³éñüê, ó «Áàðñ», áóâ ó Íîâèõ Ïåòð³âöÿõ Êè¿âñüêî¿ îáëàñò³. Âåñíîþ 2014-ãî ç íèì çâ’ÿçîê îá³ðâàâñÿ.
Âðÿòóâàâ 21 á³éöÿ, à ñàì çàãèíóâ
30
æîâòíÿ ó Âîðîíüêàõ Áîáðîâèöüêîãî ðàéîíó ïîõîâàëè 35-ð³÷íîãî ²ãîðÿ Õðÿïó. ³í áóâ á³éöåì 81 îêðåìî¿ àåðîìîá³ëüíî¿ áðèãàäè. Çàãèíóâ ïîáëèçó Âîäÿíîãî (ßñèíóâàòñüêèé ðàéîí, Äîíåöüêà îáëàñòü).
ñå îê!» — òàêèé ñòàòóñ ó ñîöìåðåæ³ â ²íòåðíåò³ ó 23-ð³÷íîãî Ìèêîëè Ñâ³òàíà ç Íîâî¿ Áàñàí³ Áîáðîâèöüêîãî ðàéîíó. À íèæ÷å ôîòî — ç ÷åðâîíî-÷îðíî-ñèí³ì ïðàïîðîì, íà ÿêîìó íàïèñàíî «Äîíåöêàÿ ðåñïóáëèêà», á³éö³ ç ãåîð㳿âñüêèìè ñòð³÷êàìè, ç ï³ñòîëåòàìè. ϳä ôîòî, íà ÿêîìó Ìèêîëà òðèìຠíà ïëå÷³ ãðàíàòîìåò, íàïèñ: «Óêðîï÷èêîâ ãàøó». ª ñâ³òëèíè, ÿê³ äàòóþòüñÿ 2013 ðîêîì, — ùå â óêðà¿íñüê³é ì³ë³öåéñüê³é ôîðì³. Õòî â³í — Ìèêîëà Ñâ³òàí? Óêðà¿íñüêèé ì³ë³ö³îíåð ÷è ÄÍгâñüêèé ñòð³ëîê? ×è äîâîäèëîñÿ éîìó áà÷èòè â ïðèö³ë îáëè÷÷ÿ îäíîñåëüö³â? ×è ñòð³ëÿâ â³í ó íèõ?
«Òè ïî äîáð³é âîë³ â Äîíåöüê ïî¿õàâ?» — «À ùî ìåí³, â³ñ³ì ðîê³â ñèä³òè?»
ãåðî¿ íå âìèðàþòü
— ²ãîð ïîì³òèâ ç âèñîòè ãðóïó äèâåðñàíò³â ³ ïåðøèì â³äêðèâ âîãîíü ç³ ñëîâàìè «Ïàöàíè, ëÿãàé!» — ïîâ³äîìèâ ïðî ñìåðòü áðàòà Àíäð³é ÕÐßÏÀ. — Âðÿòóâàâ 21 á³éöÿ ï’ÿòî¿ ðîòè 81 áðèãàäè. Àëå ñàì çàãèíóâ â³ä ðîçðèâíî¿ êóë³ ç³ ñòð³ëåöüêî¿ çáðî¿. Áðàò ó ìåíå áóâ ÷åñíèì, ÷óéíèì, òóðáîòëèâèì, ëþáëÿ÷èì ÷îëîâ³êîì ñâî¿é äðóæèí³ Íàòàë³ ³ ïðåêðàñíèì áàòüêîì. Äâîº ä³òåé çàëèøèëèñÿ ñèð³òêàìè. Êóëÿ âëó÷èëà ²ãîðåâ³ Õðÿï³ â ãðóäè. Ãðóäíà êë³òêà áóëà ðîç³ðâàíà. Õîâàëè ãåðîÿ ó â³äêðèò³é òðóí³. Æèòåë³ Âîðîíüê³â êàçàëè, íà ïîõîðîí³ çäàâàëîñÿ, í³áè áîºöü ïðîñòî ñïèòü. Ìîá³ë³çóâàëè ²ãîðÿ Õðÿïó 2 ëþòîãî 2015-ãî. Çàïèòàëà ïðî ñòàâëåííÿ Àíäð³ÿ Õðÿïè äî Ìèêîëè Ñâ³òàíà. — Öå íàøà êðà¿íà, ¿¿ òðåáà çàõèùàòè äî îñòàííüîãî ïîäèõó, — ïåðåêîíàíèé áðàò çàãèáëîãî ãåðîÿ. — ̳é áðàò, ³ íå ò³ëüêè â³í, çàõèñòèâ äåñÿòêè òèñÿ÷ á³éö³â. À ïî ÒÁ ïåðåìèð’ÿ?! Õëîïö³ áîÿòüñÿ ãîëîâè ï³äíÿòè, áî ö³ëîäîáîâî ãàòÿòü. Ïðèêðî. ßêáè çóñòð³â îöüîãî ç Íîâî¿ Áàñàí³ (÷èòàé çë³âà) â áîþ, âèïóñòèâ áè â íüîãî ö³ëèé ð³æîê ÀÊÌ. Òàêèì íåìà ì³ñöÿ íà íàø³é ç âàìè Áàòüê³âùèí³. À äå ïðèñÿãà ñëóæèòè ³ çàõèùàòè? Äå ñëîâî ³ ÷åñòü? *** 11 ëèñòîïàäà ó ×åðí³ãîâ³ ïîõîâàëè ïðèêîðäîííèêà, 37-ð³÷íîãî ²ãîðÿ Íåøêà. ³í çàãèíóâ 8 ëèñòîïàäà á³ëÿ ñåëèùà Êóðàõ³âêà Äîíåöüêî¿ îáëàñò³.
³êòîð³ÿ ÒÎÂÑÒÎÍÎÃ
Ìèêîëà Ñâ³òàí — Çîâñ³ì? — íå â³ðþ. — ²íêîëè â³í äçâîíèòü ïî ìîá³ëüíîìó. Éîãî íîìåðà â ìåíå íåìà. Ìîæó ïîêàçàòè ìîá³ëêó. — Ùî â³í âàì ðîçïîâ³äàº, êîëè òåëåôîíóº? — «Ó ìåíå âñå íîðìàëüíî, âñå äîáðå». — Êîëÿ ïðîïàâ ç³ ñòîëèö³? — ͳ, â³í ïî¿õàâ ç äîìó. Ñêàçàâ: «¯äó íà ñëóæáó». — Áðàò Ìèøà (æèâå ç íàçâàíèì áàòüêîì) ïîêàçóâàâ ôîòî Êîë³ â ²íòåðíåò³? — À äå â íàñ òîé ²íòåðíåò? Íå áà÷èâ. ß ïðàöþþ â «Çåìë³ ³ Âîë³» ßêîâèøèíà îõîðîíöåì. Õîò³â ³ Ìèøêà çàáðàòè, òàê ó íüîãî ïðîïèñêè íåìà. À áåç öüîãî íà ðîáîòó íå áåðóòü. Ñèí õàòè êðèº, øòóêàòóðèòü. — Êîëÿ çàðàç ó Äîíåöüêó? — Òàì. ß éîãî ïèòàâ, ÷îãî òè, Êîëüêî, òàì îïèíèâñÿ. ³í íå äóæå õî÷å ðîçêàçóâàòè. Êîëèñü ò³ëüêè ïðîãîâîðèâñÿ: «Òè ïðîñòî âñüîãî íå çíàºø». Êîëÿ ñëóæèâ ó «Áàðñ³» íà êîíòðàêò³. Áóâ íà÷àëüíèêîì ïðîìèñëîâîãî ñêëàäó â³éñüêîâî¿ ÷àñòèíè. Ð î ç êà çó â à â , ù î ç à ì ï îë ³ ò ùîñü òàì ïðîäàâàâ. Ïàëàòêè, ³íøå. ß éîìó êàçàâ: «Ñèíîê, òè äèâèñÿ, áî öå òâî¿ ï³äïèñè
ñòîÿòü ï³ä óñ³ìà äîêóìåíòàìè. Òè æ çàâ³äóºø ñêëàäîì. Òðåáà ñïèñóâàòè ò³ æ ïàëàòêè, ùîá òè íå âèéøîâ êðàéí³ì». À âîíî òàê ³ ïîëó÷èëîñü. Íà÷àëüíèêà òîãî ïåðåâåëè íà ñëóæáó â ³íøå ì³ñöå. ϳñëÿ ïåðåâîäó — ðåâ³ç³ÿ. Õòî âèíåí? Êîëÿ. Ñêàçàëè, ùî â³ñ³ì ðîê³â ìຠñèä³òè çà òàê³ ñïðàâè. Êîëè ÿ éîãî ïèòàâñÿ: «Òè æ ïî äîáð³é âîë³ â Äîíåöüê ïî¿õàâ?», â³í: «À ùî ìåí³, â³ñ³ì ðîê³â ñèä³òè?». Íå çíàþ, íàñê³ëüêè öå ïðàâäà, àëå òàê â³í ðîçêàçóâàâ.
«Íå âñ³ì ñèíàì Óêðà¿íè çíàõîäèòüñÿ â í³é ì³ñöå»
— Áóëà ðàí³øå ó ñèí³â ïðîïèñêà â áàáèí³é õàò³, — ðîçïîâ³äຠÑåðã³é Ñâ³òàí. — Ïîò³ì âîíà ¿õ âèïèñàëà. Òåïåð ìè íå ìàºìî í³÷îãî, àíåêñîâàí³, ÿê Êðèì. Àíåêñóâàëà áàáà Ñåíüêà. Ñòîñóíêè íå ëàäÿòüñÿ. Ìè äëÿ íå¿ í³õòî, í³ íà ùî íå ìàºìî ïðàâ. — Áàáà áîÿëàñÿ, ùî õëîïö³ ¿¿ âèæåíóòü? — Ò ³ ò êà õ ë î ï ö ³ â , ì î ÿ ñåñòðà, ïî÷àëà áóíòóâàòè. ×àñòèíó áàáèíî¿ õàòè ïåðåïè-
ñàëè íà ìîãî áðàòà Âàñþ. Òîä³ ïðè¿õàëà ñåñòðà: «Âàñ³ äàëè, à ìåí³?» À ìè ðåìîíò çðîáèëè â õàò³. ϳäëîãó ïåðåñòåëèëè, äàõ ï³ä ºâðî ïåðåêðèëè. ß êóïóâàâ òåõí³êó. Ïðîâåëè ãàç. Îá³éøîâñÿ îäèíàäöÿòü òèñÿ÷ ãðèâåíü â³ñ³ì ðîê³â òîìó. À ëèøèëèñü áåç í³÷îãî. Æèâåìî â îäí³é ê³ìíàòö³. — À äå ìàìà Ìèø³ é Êîë³? — Äåñü. — Êîòðèé ³ç ñèí³â âàì íåð³äíèé? — Îáèäâà ð³äí³. Áî íå òîé áàòüêî, ùî íàðîäèâ, à òîé, ùî âèõîâàâ. Òîé, íà êîãî âîíè áóëè çàïèñàí³, òàêîæ ïîçáàâëåíèé áàòüê³âñüêèõ ïðàâ, ÿê ³ ìàìà. ³í äåñü ç Äí³ïðîïåòðîâùèíè. ijòüìè õëîïö³ áóëè òàê³, ùî êðàùèõ íå òðåáà. Áàøêîâèò³. Äî øîñòîãî êëàñó â÷èëèñÿ íà «â³äì³ííî». Ç ïîâåä³íêîþ òðîõè ìàëè ïðîáëåìè. Ó íèõ áóëà ìîæëèâ³ñòü â÷èòèñÿ, àëå âîíè ¿¿ âòðàòèëè. Ìîæíà áóëî áåç ïðîáëåì, íà âåëèêèõ ï³ëüãàõ ïîñòóïàòè â Êè¿â. Çà ãóðòîæèòîê ïëàòèòè íå òðåáà. Îòðèìóé ñòèïåíä³þ ³ ò³ëüêè â÷èñü. À âîíè… Ðîçáàëóâàëèñü ó Áîáðîâèö³. ßê ñèðîòè îòðèìóâàëè õîðîøó ñòèïåíä³þ.  ³ ä á àò ü êà í å ç à ë åæà ë è .
² ñëóõàòèñÿ ïåðåñòàëè. ß ¿ì ïðîïîíóâàâ: äàâàéòå â êðåäèò êóïèìî ìàøèíó «Ëàíîñ». Âîíà íà òîé ÷àñ êîøòóâàëà 70 òèñÿ÷ ãðèâåíü. Òèñÿ÷ó íà ì³ñÿöü ïëàòèòèìó ÿ, òèñÿ÷ó — âè óäâîõ. Ïîêè çàê³í÷èòå íàâ÷àííÿ, âèïëàòèìî êðåäèò. Òà ìîº âæå íå òàíöþº. Íå çàõîò³ëè. Ìîâëÿâ, ¿õí³ ãðîø³ — ñàì³ íèìè ðîçïîðÿäæàòèìóòüñÿ. Îò ³ äîðîçïîðÿäæàëèñÿ. Ó òîìó, ùî Ìèêîëà ó Äîíåöüêó, Ñåðã³é Ìèõàéëîâè÷ âèíèòü äåðæàâó: — Íå âñ³ì ñèíàì Óêðà¿íè çíàõîäèòüñÿ â í³é ì³ñöå. Îò òå æ æèòëî. Éîìó æ ìàþòü äàòè ÿêåñü æèòëî, ÿê êðóãë³é ñèðîò³? Ó ÷åðç³ â³í ñòî¿òü äàâíî. Òà í³÷îãî íå îòðèìàâ. Ìåí³ çàâòðà ïðèéäå õåê, òàê õëîïö³â ç õàòè âèæåíóòü, âîíè â í³é íå ïðîïèñàí³. Äå ä³òÿì øóêàòè ïðèñòàíèùà? Íà ìåíå ïåðåïèñàíà õàòà ò³òêè. Âîíà ñòî¿òü íà ãîð³. Ãîðà ïðîñ³äàº, â ñò³íàõ ù³ëèíà òàêà, ùî âèë³çòè ìîæíà. Õàòà íåæèëà. ßêáè ìè çðàçó çíàëè, ùî íàñ ³ç äîìó áàáè Ñåí³ âèæåíóòü, ìè á ðîáèëè ðåìîíò ó áóäèíêó ò³òêè. Ìî’ á, ÿê ñïàñëè éîãî. À òåïåð óæå — í³ÿê.
³êòîð³ÿ ÒÎÂÑÒÎÍÎà Ôîòî àâòîðà òà ç ²íòåðíåòó