België-Belgique P.B. 8000 Brugge 1 BC21170 Afgiftekantoor 8000 Brugge 1

juli augustu s ‘09 [ tweemaandelijks tijdschrift • voor

alle keti’s, aspi’s & hun leiding van

Chirojeugd Vlaanderen • jaargang

15 nummer 6 • v.u. & afzendadres:

H. Bouwen, Kipdorp 30, 2000 Antw erpen]

Heet, heter, heetst [Adresklever]

warm De wereld wordt

jij

...

groen? 1

De opwarming van onze aardbol is voor velen geen droomscenario – hoewel wij niets tegen een toekomst van constant zomerweer hebben (nooit meer regen op bivak!) – maar een doemscenario . Een horrorverhaal dat het einde van de wereld, ons melkwegstelsel en dus ook van de Chiro en Kramp voorspelt! Badend in het zweet worden astrologen, wetenschappers, huisvrouwen en ook uw Krampredactie ’s nachts wakker, want niemand zal eraan kunnen ontsnappen. Het einde van de wereld is immers onherroepelijk en helemaal ... het einde.

Vanuit verschillende hoeken worden theorieën aangeleverd, de ene al geloofwaardiger dan de andere. In ongeveer alle wereldgodsdiensten wordt er gesproken over een mysterieus en onbepaald ‘einde der tijden’. De Hopiindianen uit Latijns-Amerika zijn ervan overtuigd dat dit wel eens niet zolang meer zou kunnen duren, en dat achtereenvolgens natuurrampen, wereldoorlogen en een nucleaire aanval ons de das zullen omdoen.

2

De Maya’s, een oude indianencultuur, stelden een kalender op die om een duistere reden stopt in het jaar 2012. Aangezien die jongens wel iets afwisten van astrologie en wiskunde is dat voor velen reden genoeg om voorbereidingen te treffen, te bibberen en te beven.

Ook de wetenschap – waar enkel feiten en logisch nadenken tellen – sluit een naderend einde van de wereld niet uit! Zonnestormen, enorme hoeveelheden straling en energie die door de zon uitgestoten worden, zouden binnen afzienbare tijd alles op de aardbol vernietigen. Anderen beweren dat de zon juist veel minder activiteit vertoont, en dat er zelfs uitdovingsgevaar is. Dan zou het op de aarde bitter koud worden, en elke vorm van leven is dan onmogelijk. Volgens andere wetenschappers ligt het magnetisch veld van de aarde aan de oorsprong van de naderende Apocalyps: de magnetische noord- en zuidpool van de aarde zouden gedurende de volgende honderd jaar van plaats wisselen, waardoor kompassen het noorden zullen verliezen en – wat belangrijker is – de aarde zou stoppen met draaien. Resultaat: donderbliksems, tsunami’s, orkanen en vulkaanuitbarstingen. Kortom: het einde van de wereld.

Zeker even spectaculair is de voorspelling dat onze aardbol naar de verdoemenis gaat door een botsing met wat ruimteafval, gigantische rotsblokken of afgestorven sterren. De inslag op het aardoppervlak zal natuurlijk niet van de poes zijn, maar de enorme opgewaaide stofwolk zou het zonlicht tegenhouden. Als op die manier de Tyrannosaurus Rex en de Velociraptor ten onder zijn gegaan, maken wij natuurlijk geen schijn van kans! Het toeval wil dat er mogelijk zo’n botsing zal plaatsvinden in het jaar ... 2012. Niet zulke rare jongens, die Maya’s...

3

Schroeihete groetjes uit ...

2 Intro 4 Edito listen ecia 6 De sp e-gehalte -j st 10 Te jes en Kalfjes 13 Koet 16 Expo gentschap sela 18 Voed ontje fo le 20 Te kost e aff tr 22 S 26 Mixer kel 27 Krin naar links k 29 Ru efs 30 Met li

4

colofon

waar je toch wel met je volledige dikke teen Wat zullen jullie dit jaar op de bivakkaartjes onder kunt schuilen. Ondertussen wordt het richting thuisfront mogen schrijven: zonnige bos rond de bivakplaats overspoeld door een groetjes of zeiknatte groetjes? Bivak is altijd leger moordlustige teken, dus daar is het ook een feest, maar het weer bepaalt toch altijd al niet aangenaam vertoeven. En de tent? Dat mee de sfeer. is een broeikas/zweethut geworden. Je kent ze wel, de bloedstollende horrorverhalen over het bivakweer. Iedere ChiroExtreem bivakweer, achteraf kun je er altijd groep is ooit al wel eens geteisterd door een wel om lachen. Maar wat als dat extreme weer bivaktsunami. Regen die met bakken de standaard wordt? Als het in ons mooie Bel– wat zeg ik? VATEN! – uit de lucht dondert en genlandje altijd blijft regenen of altijd snikheet binnen de 10 seconden het hele terrein tot is? Wat als het klimaat hier en daarbuiten voleen modderige zwempoel herleidt. De kampledig op zijn kop gaat staan? De gemiddelde grond wordt rampgrond! Rond de tenten wortemperatuur op aarde neemt ieder jaar toe, den er greppels gegraven (te laat!), rugzakken da’s een feit. Wat zijn daarvan de gevolgen? en valiezen worden gered van de verdrinkingsOm mee te lachen of niet? In deze Kramp over dood, spelmateriaal wordt geëvacueerd, enz. global warming stelden we deze en anOf een ander uiterste: de bivakhittevragen aan specialisten Frank Deboosere, golf! Tien dagen aan een stuk gloeiendhete dere Dimitri Leue en Dixi Dansercoer, en aan enkele zon, de temperatuur die niet onder de 28° keti’s en aspi’s. daalt, alsof je in de woestijn zit. Bij de minste n beweging slaat je lichaam tilt en op het terrei staat er maar één schrale tak – sorry ‘boom’ –

elijke Verantwoord en, Kipdorp uw Bo ns briefuitgever: Ha ieadres en ct da erpen | Re n, Tel: 03-231 pe er tw 30, 2000 Antw An 00 30, 20 | Redactie amp, Kipdorp amp@chiro.be wisseling: Kr 62, e-mail: Kr ckx, Jasper 51 lin 32 ne -2 in 03 W en 07 95, Fax: alsteen, Karli rn ucke, He dy To An s, yman m Co amp: van deze Kr s, Lieselotte He Elke an rs lem te Da or ic strep ouzz), Cédr dank aan ga Van Camp (B : Jan Van fevere | Met ng Le vi a ge nn Ja rm Vo en s Saroeh | Michiel Deny e | Kramp | Cartoons: ie: Bart Boon arijke Luwel | Taalcorrect Polders en M oy en vzw Lo er r nd de n laa gd-V Valerie Va van Chirojeu Bostraeten en e uitgave jks eli 5. nd 0,2 aa € : m er is een twee ijs per numm ent: € 0,99 Pr Jaarabonnem eun van de Vlaamse

met st ap Gemeensch

|

5

k n a r F , ieimitri! DnixD e

de Specialisten

Toen ze jong waren, was milieu geen ‘hot’ thema. Nu is dat wel even anders. Elk op hun manier zijn ze gezond bezorgd over de opwarming van de aarde. Poolreiziger Dixie Dansercoer, weerman Frank Deboosere en acteur Dimitri Leue: drie mannen die met plezier zorgen voor een groene woordenstroom!

KRAMP: Ons klimaat is al om zeep, hoor je wel eens zeggen. Waarom moeten we dan nog actie ondernemen? DIXIE: Er is een overdaad aan berichtgeving die gebaseerd is op sensatie. Hierdoor lusten veel mensen alleen maar desastreus nieuws. Ik pleit pertinent voor actie. Dat begint bij jezelf, dan in je onmiddellijke omgeving en als je een beetje ambitieus bent, groeit het verder uit.

6

FRANK: Ons klimaat is nog niet om zeep. En dat kunnen we bewijzen door zelf het goede voorbeeld te geven. Dat betekent niet meteen je auto inspringen wanneer je boodschappen gaat doen. Als het kan, neem dan voor korte afstanden de fiets! DIMITRI: Het klimaat om zeep? Zo mag je niet denken. Een leven zonder hoop is geen leven. Het je-m’en-foutisme is misschien nog erger dan de opwarming van de aarde. Ik spring in

de bres zonder daarover na te denken. Het is iets wat moet en wat we allemaal zouden moeten doen tot het niet meer nodig is.

KRAMP: Deelnemen aan initiatieven als Dikke-Truiendag of Earth Hour: blijven veel mensen niet onverschillig voor de milieuproblematiek omdat dit maar één dag per jaar is? DIXIE: De uitdaging is om de mensen duidelijk te maken dat het niet alleen een kwestie van wereldproblematiek is maar ook een uitnodiging om je persoonlijke leefruimte gezond en leefbaar te houden. FRANK: Die acties zijn uiteraard symbolisch. Die dag mag voor mij gerust een maand zijn. Veel mensen zijn bang dat ze op hun comfort zullen moeten besparen maar dat is niet het geval. Als je bijvoorbeeld je verwarming een graad lager zet, voel je daar nog niets van én spaar je geld uit. DIMITRI: Gewoonten zijn moeilijk te veranderen. Maar alle dingen beginnen met hele kleine stapjes. Iemand die van de eerste keer kan lopen, ben ik nog niet tegengekomen.

KRAMP: Voor veel jongeren is de milieuproblematiek een ver-van-mijnbedshow. Hoe kun je jongeren het best bereiken? Met een ludieke of een serieuze boodschap? DIXIE: Er moet niet meer gevist worden naar bewijzen van opwarming van de aarde. De wetenschap heeft nu al meer dan genoeg bewijs geleverd, alleen is het wat spijtig dat

de prognoses gesteld worden op 10, 50 of 100 jaar. Daar heeft niemand wat aan omdat er geen juiste datum op geplakt wordt. Om het wat concreter te maken, stel ik graag dat je lui bent wanneer je niets voelt voor recyclage of andere technieken om de opwarming van de aarde in te dijken. FRANK: Een ver-van-mijn-bedshow? Je zou het niet zeggen maar in de laatste dertig jaar zijn er procentueel gezien meer bossen verdwenen in Vlaanderen dan in het Amazonewoud. Humor is een sterk wapen om mensen te overtuigen. In dat opzicht heb ik graag het ‘milieumanneke’ gespeeld in Man Bijt Hond. DIMITRI: Jongeren kunnen jongeren het beste bereiken. Jongeren met grijze cellen die een beetje groen zijn moeten de grijze cellen van andere jongeren ook in gang krijgen. Een jeugdbeweging en leerkrachten kunnen heel veel invloed hebben. Ecologie moet een

7

gewoonte worden. Je zou er niet meer bij moeten nadenken. Dat licht moet gewoon uit, die waterkraan moet zo snel mogelijk dicht, een brooddoos is beter dan zilverpapier, enzovoort.

KRAMP: Welke tips kun je een lokale Chirogroep geven om groen(er) te worden? DIXIE: Een leuke vorm van engagement is bijvoorbeeld een groenbloedbroederschap te lanceren waarbij de ingezworenen een belofte meenemen voor het leven. FRANK: Met de fiets op bivak gaan, is een echte aanrader. Ik fiets zelf ontzettend veel. Als je heel regelmatig fietst, zul je merken dat het je een happy gevoel bezorgt. Fietsvakanties vind ik zalig! Als voorzitter van Kom Op Tegen Kanker wil ik graag de boompjesactie onder de aandacht brengen. Plant massaal bomen, zou ik zeggen! DIMITRI: Het probleem voor Chirogroepen zijn de lokalen. Die zijn meestal heel slecht geĂŻsoleerd. Mochten jullie daar iets aan kunnen veranderen, dat zou geniaal zijn. Spelletjes spelen over afval sorteren: een bosspel waarbij iedere leid(st)er iets verzamelt, maar je moet oppassen voor de

8

sluikstorter die alles afpakt en achterlaat in het bos. Of las een vegetarische dag in op bivak: vleeseters zijn op wereldschaal grotere vervuilers dan automobilisten!

KRAMP: Elke Chirogroep wil warm weer tijdens hun bivak. Dan is de opwarming van de aarde toch een goede zaak? Of niet? DIXIE: Zeker, en daar is niets mis mee. Natuurlijk ben ik goed geplaatst om mee te geven dat de echte warmte menselijke warmte is. Die maak je dus zelf, na een goede onderdompeling in de kou. FRANK: Dat is een open deur intrappen. Iedereen wil een warme zomer. Maar hitte is niet altijd goed. In ons land zijn er in een jaar procentueel veel regendagen maar het regent maar 8% van de tijd. Er wordt wel verwacht dat er de komende decennia meer hittedagen zullen zijn. Een tip bij extreem warm weer: drink voldoende water! DIMITRI: De seizoenen zijn in de war. Vorige zomer regende het bijna altijd en kwam de echte zomer pas in september. Dat lijkt me niet zo goed voor de Chiro. Wie weet krijgen we hier wel een droog seizoen en een nat seizoen, zoals in de tropen. Maar in welk seizoen willen jullie dan op bivak? In het droogseizoen bij 40°C of in het natseizoen met gigantische plensbuien?

Een surftocht waard volgens: e: www.circles.cc en n Dixi www.antarcticmatters.com k: www.frankdeboosere.be n Fran itri: n Dim www.lowimpactman.be

o t k c a b TEST JE ! te l a h e g s  basic Heb je oog voor de na een pet met zonn tuur en loop je rond met epaneeltjes om zo energie te genereren voor je iPod? Verbrand je wel eens autobanden in de tuin je frietvet in de be , begraaf je blikjes en giet ek? Hoeveel ‘gevo el voor de natuur’ heb jij? Of ka schelen? Check je n de aardbol jou geen bal groe feeling en je ecolog ngehalte, je natureic gende vragen op te iteit door enkele doordrinlossen.

1. Je fietst door een donker bosweggetje, de avond valt. Plots rij je over enkele glassplinters, waardoor je lek rijdt. Verder fietsen is echt onmogelijk, en te voet zou het zeker nog een hele tijd duren voor je thuis bent

x Je belt dadelijk naar je vader, die met zijn grote jeep/familiewagen komt, je fiets vlotjes in de koffer laadt en tegen de snelheid van het licht door de bochten scheert. Nog geen vijf minuten later zit je al rustig voor de buis of ben je aan te chatten op het internet. (A) x Je legt je fiets aan de kant en speurt het bos af naar geschikte takken om een schuilhut te sjorren. In een handomdraai heb je zo een rustplaats voor de nacht geknutseld, en even later rooster je zorgvuldig geselecteerde paddenstoelen op een houtvuur. Je

ouders weten dat je af en toe ‘back to basics’ de bossen intrekt, en maken zich geen zorgen. (C) x Zuchtend stap je van je fiets en besluit je te voet verder te gaan. Je ouders bellen om te vragen om je te komen halen? Nee, dat is helemaal niet nodig, en ook niet goed voor het milieu! (B)

9

2. Sorteren vind ik ... x ... een kleine moeite van iedereen, voor een wereld van verschil! (B) x ... overbodig! Al die vuilniszakken in verschillende kleuren dienen toch maar om modieus het vuil buiten te zetten? (De pmdzakken passen wel perfect bij m’n nieuwe schoenen!) (A) x ... keitof! In m’n koelkast staat alles ook al gerangschikt. (C)

3. Later, wanneer ik groot ben, ... x ... ga ik overal met het openbaar vervoer naartoe, of probeer ik een lift te versieren bij vrienden wanneer het toch wat te ver is om te fietsen of te treinen. (C) x ... heb ik een wagenpark waar die Amerikaanse rappers van versteld zouden staan. Op zondag, vóór de Chirowerking, kies ik er eentje uit om te gaan racen tussen de zondagsrijders. Met m’n Porsche of Lamborghini laat ik iedereen achter mij! (A)

x ... heb ik wel een auto, want dat is handig voor boodschappen. Maar als het Belgische weer het toelaat, spring ik op mijn fiets en ga ik zo naar m’n werk! (B) 4. Waterspelen in de Chiro ... x ... zijn supertof! Eerst natuurlijk wat gecontroleerd, maar voor je ’t weet, hebben we de kraan open gezet en spuiten we het hele grasveld onder, en

10

ook de andere afdelingen! Dolle pret! In de winter spelen we ook waterspelletjes, maar dan met warm water! (A) x ... vind ik echt niet kunnen! Wanneer je beelden ziet op televisie van Afrikaanse landen waar de mensen snakken naar een druppel water, kun je het toch niet anders dan onverantwoord vinden om met water te spelen? Ik ben dan ook een petitie begonnen, en protesteer wanneer er waterspelletjes op het programma staan! (C) x ... zijn dik in orde! In de zomer is dat echt een must! Natuurlijk niet elke zondag, dat zou onverantwoord zijn. Maar één keertje op bivak is zeker nodig! En natuurlijk kun je ook waterspelletjes spelen tijdens een zwembadbezoek. (B) 5. Jullie hebben brute pech deze zomer: op bivak is het ’s nachts in de tent nog ijzig koud. Je hebt een lumineus idee om dat op te lossen: x Laten we met oude restjes wol een heel groot deken breien, en met heel de groep dicht bij elkaar gaan liggen! Dan zal de kou wel

REsultaten

overgaan! (C) x Laten we enkele Had je vooral A als antwoord: ngrijk. Van een ecologische elektrische verwarJij vindt vooral je eigen comfort bela denkt dat die kleiner zal Je mingstoestelletjes ord! geho t voetafdruk heb je nog nooi De zaken moeten verlopen kopen en die in de worden door hoge hakken te dragen. je aan deze kant van de tent installeren. We zoals jij het wilt, en je bent heel blij dat doet jou dromen van haing’ kunnen anders een aardbol geboren bent. ‘Global warm nnen. De vervuiling die Arde de beurtrol afspreken van voet gelwitte stranden aan de zetten jou allerminst aan het over wie er het dichtvliegtuigreisjes met zich meebrengen, wordt het hoog tijd om ste bij mag liggen? Of denken. Je leeft in een luchtbel, misschien elektrische dekentjes hem te doorprikken – als je durft. voor iedereen! Met een paar dominostekkers geraak je al een jou? Paste het B-antwoord meestal bij heel eind! (A) ns tussen atigd groen: je houdt een gezonde bala gem ben Jij x Dat is helemaal geen noden. Mensen die gebeten aandacht voor het milieu en praktische probleem! Als Chien, vind je eigenlijk zijn door ecologie en zich daarin ook uitlev romeisje of –jongen voor hun ideeën en laat oor idealistisch en dromerig – al heb je wel moet je toch wel tegen met jezelf, en weeg goed jk eerli s Wee . je jezelf er ook door inspireren een stootje kunnen? laten. af of je de auto nog iets meer thuis kunt Steek je hoofd eerst in je slaapzak en trek warme kousen aan of warm je voor het Was C jouw letter bij uitstek? slapengaan nog even Jij bent echt een geitenwolop aan een gezellig en lensokkendrager! Neem klein kampvuurtje. (B) dat zeker maar op als een compliment, want jij zit in met onze planeet. Je beseft dat een kleine moeite van ieder van ons een wereld van verschil kan maken! Probeer je ideeën niet op te dringen aan anderen via dromerig gewauwel, maar probeer feiten aan te halen waar je vrienden iets aan hebben. Heb begrip voor andere meningen, en geniet van de natuur!

11

Ben je ? een blauwe bever of een oranje egel

w 2 euro

Beker Bo Blau

Beker Freek Oranje 2 eu

ro

50 euro

k de Egel 7, Stempel Free

Stempel Bo de Bever 7,5

0 euro

Button Freek 1 euro

1 euro Button Boris

Te koop in de Chirowinkels aspi’s een prettig bivak! De Banier wenst alle keti’s en

Turnhout

Warandestraat 97, 014-42 15 13

Antwerpen St.Niklaas

Brugge

Nieuwstraat 13, 03-766 07 66

Katelijnestraat 67, 050-33 86 51

gent

Mechelen

Hoefslagstraatje 1, 09-233 87 87

roeselare Delaerestraat 16, 051-24 35 11

Kipdorp 30, 03-202 24 71

hasselt

O.L. Vrouwestraat 34, 015-41 02 34

Aalst Molenstraat 65, 053-70 13 80

Vaartstraat 14, 011-23 14 89

Leuven Brussel

Kolenmarkt 85, 02-511 44 31

J.P. Minckelersstraat 29, 016-29 97 84

ier.be

kkooeetjtjeess eenn jess kkaalflfje Na maanden van winterse koude, invasies van woeste sneeuwvlokken en druilerige lentebuien is ze er dan eindelijk: de brandende zomerzon! Hét ideale weer om enkele keti’s en aspi’s aan de tand te voelen over de opwarming van de aarde, natuurrampen en milieuacties. Gewapend met een bus zonnecrème trok onze reporter deze keer richting Westerlo, naar de gewestdag van het gewest Kwarekken. Emy, Elien, Stien, Gitte en Brent van Chiro De Keten uit Zoerle-Parwijs en Brent, Lieven, Jakobe en Nick van Chiro Kontakt uit Voortkapel stonden ons graag te woord! z KRAMP: Wat vinden jullie van het hele opwarmingvan-de-aardeverhaal? Overdreven of niet? Gitte: Het is wat overdreven, maar ze moeten het wel opblazen, anders beseffen de mensen niet wat ze aanrichten. Emy: We merken er misschien zelf niet zoveel van, maar ik vind ook dat je er beter te veel aandacht aan geeft dan het gewoon te negeren. Lieven: Ik geloof wel dat de aarde opwarmt, maar daar kunnen wij niet zo heel veel aan doen. Brent (Voortkapel): Het gaat er soms wat

chiro de keten

over. De media willen ons precies een schuldgevoel aankweken en dat werkt meer averechts. Stien: En er zijn natuurlijk ook nog andere erge dingen die we niet uit het oog mogen verliezen.

z KRAMP: Zoals?

Stien: Arme mensen. Gitte: De Mexicaanse griep. Elien: En oorlog. Brent (Zoerle): Oorlog is ook vervuilend! Al dat buskruit dat ze de lucht in schieten.

13

z KRAMP: Kunnen jullie zelf iets doen om de opwarming van de aarde in te dijken?

Gitte: Meer met de fiets en het openbaar vervoer rijden in plaats van ons te laten brengen door onze ouders. Emy: Maar eigenlijk rijden wij toch al wel heel veel met de fiets. Stien: Da’s natuurlijk ook omdat we nog geen rijbewijs hebben. Brent (Voortkapel): Niet echt. De fabrieken zijn de grote vervuilers. Maar we kunnen wel allemaal ons steentje bijdragen door bijvoorbeeld afval te sorteren. Lieven: Ik zal bijvoorbeeld nooit een blikje in het bos gooien.

z KRAMP: Hoe milieubewust is jullie Chirogroep?

Gitte: Wij sorteren alles. We hebben een aparte gang waar vijf bakken staan. Emy: We gebruiken nooit wegwerpbekers, maar herbruikbare plastieken bekers. Op bivak hebben we ons eigen bord en bestek bij. Lieven: Wij zijn daar niet echt mee bezig, denk ik. We moeten wel altijd sorteren. Brent (Voortkapel): We fietsen veel! En we gebruiken glazen flesjes voor het vieruurtje!

z KRAMP: Doen jullie nog andere zaken om jullie bivak zo milieuvriendelijk mogelijk te houden?

Emy: Vanaf de tito’s gaan we met de fiets op bivak. Gitte: Soms rijden de rakwi’s ook mee, als het niet te ver is. Maar dit jaar gaan we naar Bocholt, dus dat is net iets te lang rijden voor hen. Emy: De afdelingen die niet met de fiets rijden, rijden ook altijd samen in één bus. Da’s toch beter dan dat alle ouders de jongste leden apart naar de bivakplaats brengen. Elien: Elke morgen moet één van de afdelin-

14

gen papiertjes van het terrein rapen. Dat is een vaste dagtaak naast wc’s poetsen en zo. Brent (Voortkapel): De Chiro is eigenlijk een heel milieuvriendelijke hobby!

z KRAMP: En hoe zit het met het waterverbruik op bivak? Letten jullie daarop?

Emy: Iedereen heeft hun eigen waskom die je moet vullen. We mogen tijdens de wasbeurt niet meer water dan dat gebruiken. Elien: En we mogen op bivak ook maar één keer douchen. Gitte: Bij waterspelletjes mogen we nooit overdrijven met water. Onze leiding let daar echt wel op. Zij vullen bijvoorbeeld de ballonnen met water. Lieven: Wij letten daar toch niet hard op. Tijdens het spel is het in Voortkapel altijd alle remmen los! Brent (Voortkapel): De Chiro moet plezant blijven. We willen ons niet inhouden!

z KRAMP: Hergebruiken jullie ook materiaal in de Chiro?

Stien: Ja, bijna alles: oude kleren worden verkleedkleren... Gitte: ... we hebben een heel materiaalkot en een zolder vol met materiaal! Lieven: Kleine stukjes sjorkoord houden we niet bij, maar grotere stukken rollen we altijd weer op.

z KRAMP: Hebben jullie met de Chiro ooit al een milieuactie op touw gezet?

Brent (Zoerle): Met de Chiro nog niet, maar met de school al wel. Emy: Maar da’s uiteindelijk iedereen van de Chiro die daaraan meedeed! Brent: Inderdaad, we moesten toen zwerfvuil oprapen en wegen. En dat was wel heel wat.

z KRAMP: Stel: het is koud. Wat kies je: een dikke trui of de verwarming opzetten?

Gitte: Dikke trui! Elien, Emy en Stien (in koor): De chauffage! Emy: Kou lijden is er toch wel wat over. Elien: Er is in ons lokaal toch maar één chauffage die nog werkt. Emy: En het is niet dat we die nu weer zoveel opzetten.

chiro kontakt

z KRAMP: Volgens sommige voorspellingen krijgt België binnenkort een tropisch klimaat. Wat vinden jullie daarvan?

Gitte: Dan kan iedereen hier op vakantie komen! Emy: Zo’n tropisch klimaat? Dat went volgens mij heel snel. Kijk maar naar vandaag! Brent (Voortkapel): Laat maar komen. Beter te warm dan te koud!

z KRAMP: Laatste vraag: welke natuurramp denk je dat het ergst is?

Emy: Overstroming! Elien: Ja, een tsunami. Emy: Dat bedoel ik ook. Of een orkaan, en dat je ziet dat die alles wegblaast. Stien: Dat niets meer groeit. Alles wordt dor. Brent (Zoerle): Ja, dat lijkt mij ook het ergste, dat alles uitdroogt en dat het hier een woestijn wordt.

Gitte: Bosbranden! Hier in Westerlo zijn er veel bossen. Als die weg zijn, dan komen er huizen in de plaats en dan wordt het hier precies zoals in China! Emy: Man, jij zoekt het ver! Lieven: Ik ga voor de tsunami, want dan moet je wel weg van hier! Maar eigenlijk is elke ramp even erg. Brent (Voortkapel): Bij een orkaan kun je alles opnieuw opbouwen. Jakobe: Mij lijkt het ergste dat het zeewater begint te stijgen. Nick (die er nu pas bij komt en dus nog de laatste vraag meepikt): Hier gebeurt toch nooit iets. Doe mij maar de tsunami. Alhoewel, dan kunnen we nog wel eens goed zwemmen!

z KRAMP: Wat ronddobberen in het water? Dat ziet deze zwetende Krampreporter wel zitten! Chiro De Keten en Chiro Kontakt, bedankt voor het interview!

15

OverheelhetVlaamselandstuntenketi’senaspi’seroplos.Sommigenleggenerzelfsheelwat kilometersvooraf.Zotrofonzereporter7keti’svanChiroDonBosco uitSchotenaanop ChiroExpoinhetvoorhenverreBokrijk.Watzedaarkwamendoen?Datwildenwijookwel eens weten! z KRAMP: Wat brengt jullie naar Chiro Expo in Bokrijk?

Michael: We hebben van onze leider enkele uitdagingen gekregen die we tot een goed einde moesten brengen. Eén daarvan was: breng een Chiro-T-shirt naar Chiro Expo. En dat is ons dus gelukt!

z KRAMP: Wat vinden jullie van Chiro Expo?

Nico: Geweldig! Het is een echte aanrader. Je kunt er zien hoe het er in de Chiro van vroeger aan toeging. Mathias: En hoe ze er toen bijliepen, met van die gele dassen.

z KRAMP: Chiro Expo valt dus in de smaak! Wat vinden jullie er het leukste aan?

Ellen: De oude Chiro-uniformen die je mag aandoen! Stijn: En die je mag showen op de catwalk (waarop Stijn zich helemaal laat gaan in een blauw Chirokleedje uit de jaren 70) Yannick: Ik vond het stuk over bivak wel de max. Je moet er een tent binnengaan. Daar vind je dan enkele veldbedden en een flatscreen waarop oude Chirofilmpjes getoond

worden. Je kunt er dus gewoon vanuit je luie veldbed tv kijken! Mathias: Jaja, zo kan het dus ook op bivak! (hilariteit alom!)

z KRAMP: De Chiro Expoproef hebben jullie met glans volbracht. Welke andere uitdagingen hebben jullie zoal moeten doen?

Ellen: We hebben een standbeeld moeten aankleden in het toeristisch centrum van Schoten. En dat is geweldig goed gelukt! Stijn: We moesten ook een spandoek aan de kerktoren hangen, maar dat is spijtig genoeg niet gelukt. Yannick: De pastoor had ‘geen tijd’. Nico: En dan moesten we nog de burgemeester overtuigen om de ‘75 jaar Chiro’-das te dragen. Yannick: Helaas was de burgemeester niet thuis, maar die opdracht gaan we zeker nog proberen te verwezenlijken!

z KRAMP: En als kers op de taart is de dolgekke ketibende van Schoten in Kramp verschenen! Nog een geslaagde uitdaging die ze op hun palmares mogen schrijven. Goed gedaan!

16

Bezoek Chiro Expo in Mol en ga gratis zwemmen in het Zilvermeer

GRATI S na Zilvearrmheet er

Dit moet je d

Van 6 juli tot en met 23 augustus staat Chiro Expo in Mol, in het Ecocentrum dicht bij het recreatiedomein Zilvermeer. Omdat het Zilvermeer ook feest viert (het domein bestaat 50 jaar!), mogen alle Chirogroepen die Chiro Expo bezoeken gratis het domein binnen. Het Zilvermeer = een gigantische zwemvijver, een groot strand, een surfvijver, waterfietsen, enz. Met andere woorden, dé ideale bivakuitstap!

Chiro Expo in Mol...

... is gratis ocentrum De Goren, ... is te vinden in het Ec 0 Mol Postelsesteenweg 71, 240 ). .be rum ent (www.ecoc tot vrijdag van 8.30 ... is open van maandag het weekend en op ens tot 16.30 uur, en tijd uur. feestdagen van 10 tot 14

mm Surf

oen!

naar www .chiro.be/ expo en d ownload d aar het specia le toegang s­ ticket. mm Vul h et ticket in en breng het mee n aar Chiro Ex po. mm Geef het ticket af aan één van de twee ingan gen van h et Zilverm eer. mm Mee r weten? Surf naar

www.chiro .be/expo, mail naar g eertje. cools@chir o.be of be l 03-231 07 95 en vraa g naar Geert je Cools.

Wat is er leuker dan op mooie zomerdagen of op bivak met z’n allen gezellig de barbecue aan te steken? Lekker wat tafelen in open lucht, een heerlijk stuk vlees met frisse groenten en een dessert om duimen en vingers van af te likken! Vervolgens heerlijk voldaan gaan slapen. Hopelijk krijg je ’s nachts geen bezoek van tourista!

Tourista? Wat? Tourista is een andere naam voor ‘reizigersdiarree’, veroorzaakt door bacteriën. Die bacteriën zijn aanwezig in bijna alle voedingsmiddelen, maar alleen bij een onaangepaste temperatuur en vochtigheidsgraad gaan zij zich snel vermeerderen. Gelukkig is de overgrote meerderheid ongevaarlijk. Slechts enkele zijn in staat om ons ziek te maken.

Hoe kunnen we dit vermijden?

1.

Maak een lijstje en ga dan pas op boodschappentoer Bijna de koelbox vergeten! Rap de koelelementen uit de diepvries halen, in de propere koelbox, en we zijn er mee weg.

3.

In de diepvries of koelkast Zo gauw je thuis bent, steek je de diepvriesproducten in de diepvries en de bederfbare waren in de koelkast. Doe koelkast en diepvries zo weinig mogelijk open – dat is ook goed voor de portemonnee! Als je genoeg tijd hebt om dingen te laten ontdooien, doe je dat best in de koelkast. Moet het toch snel gaan, dan is de microgolfoven de beste optie. Leg ribbetjes en de hamburgers nooit open en bloot op het aanrecht. Het ziet er niet appetijtelijk uit en het trekt bacteriën aan.

2.

Bekijk de houdbaarheidsdatum Koop geen producten waarvan de houdbaarheidsdatum al overschreden is. Ook producten waarvan de verpakking open, vervormd of beschadigd is, laat je best liggen. Producten uit de koeltoog en de diepvries koop je pas op het laatste moment. Blijf op de parking niet staan kletsen en maak geen ommetje op weg naar huis.

18

4.

Keukenhanddoeken, vaatdoeken en sponsen: in de wasmachine ermee! Gebruik je ze al twee dagen? Dat is veel te lang in de zomer! Gebruik liefst de keukenrol om je handen af te drogen.

5.

Handen wassen Ga je naar het toilet, snuit je je neus of raak je rauw vlees of ongewassen groenten aan? Was dan direct daarna je handen.

Meer weten over veilig voedsel? Surf naar de website van het Fed eraal Agentschap voor de Veiligheid van de Vo edselketen: ww

w.favv.be/home-nl.

6.

Hou snijplanken proper Maak ze schoon met water en zeep. Groenten die je rauw opeet, leg je ook nooit op dezelfde plank als het vlees dat nog gebakken moet worden.

7.

Bikkebikkebik Alles is klaar! De tafels met eten staan in de schaduw en het eten is bedekt. Zo kunnen er geen vliegen aan! Zorg ervoor dat het vlees goed doorbakken is en leg het zeker niet op dezelfde schotel als het rauwe vlees.

8.

En wat doe je met de restjes? Die gaan snel de koelkast in. Wat je niet opeet binnen de twee dagen, vries je best meteen in.

19

ag: es, en wel op deze vra gen we heel wat reacti kre er ke ze de k Oo . goed de antwoorden. Facebook? Dat werkt Een vraag lanceren op ord of niet?” En dit waren

“Bij slecht weer: weg

bivaksfeer! Akko

uit Roeselare) Lotte (Chiro Romejo ker niet! Als het slecht Ze De sfeer op bivak weg? woon binnen gezellig. t ge he je ak ma n da weer is, weer! , goed weer of slecht ijd Sfeer op bivak blijft alt e) oog uit Nederboelar Wannes (Chiro Regenb t weer speel je binslech Absoluut oneens! Bij je. psspelletjes, of kaart tzeil ha lsc ze ge on wo nen ge ten n ee op en d van de reg Bovendien is het gelui nde lge vo de len oe modderp megagezellig, en zijn dag verzekerd! iro De Kadullekes uit Heleen en Maaike (Ch Hooglede) Je doet Het kan superleuk zijn. voor Dit klopt totaal niet! d tij er ar je anders mind dan gewoon dingen wa l samen een babbeltje emaa mashebt. Je kunt met all halen, eens rustig een uit n de doen, onnozelhe is altijd dikke fun. sage krijgen... Bivak

20

gem) e Beregoed uit Ware Jasper (Chiro Gaverk slecht bij en veel dingen do Totale zever! Je kunt zo en was het keihard aan led weer. Een paar jaar ge we muziek op te leggen, en nn go be en het regenen danin de regen begon te el sn al en ere waarna ied sen. Sfeer verzekerd!

Gijzegem) Joke (Chiro Popov uit t totaal geen verschil. ak Slecht of goed weer ma een drupje kunnen en en teg je et mo iro Ch n en In de binnenspelletjes spele anders kun je nog altijd lemaal niet weg zijn. Ze zal he ‘effe chillen’. De sfeer emaal g beter op omdat je all d no lfs ze ms wordt er so ron erg ht aten met op de ac gezellig samen kunt pr en op het dak. getrommel van de reg llen uit Sijsele) Julie (Chiro Laat Ma-ro t slecht weer is dat de he t Neee! Het is niet omda als het bij ons begint el, de sfeer weg is. Integen automatisch te zingen wij te regenen, beginnen wieso nat dus in plassen so t rd wo Je ! het en te dansen aal extra leuk! Dus als em all t he t ak ma n ! ;) ap springe sch od bo en: zingen is de opeens begint te regen

Ilke (Chiro Bornem) Nee, natuurlijk niet! Met tent zangstonden doen heel de Chiro in de refter... de kleintjes ook de ou GEWOON ZALIG! Zo leren de liedjes. Super gewo on! Aspi’s van Chiro Sint Marti Regen op bivak is nooit nus uit Beveren leu kleren en slaapzakken k: het is koud en nat, alle worden klam en ze he bben geen kans meer om te drogen. Het terrein is éé grote modderpoel ge worden, tenten lopen n onder water, alles stinkt, sp elen ter, gezellig aan het ka vallen letterlijk in het wamp vuile beesten kruipen vuur zitten is uitgesloten, uit de grond, ... Maar natuurlijk hangt het ervan af ho Niet bij de pakken bli e je het als groep aanpakt. jven met de regen op het da zitten! Spelletjes spelen k kan ooh zo gezellig zijn!

Brecht (Chiro De Bran din Natuurlijk niet, door ee g uit Nieuwpoort) n beetje regen laten we fun toch niet bederve n. Lekker spelen in de de regen of gewoon zaalspelen sp elen!

21

gocart

Hou je klaar voor het gevaar van ... de gocart! Gocarts op de dijk van Oostende? Daar kijkt niemand van op. Gocarts nabij de Antwerpse gemeente Schelle? Da’s iets speciaals, iets dat je niet bepaald elke dag ziet. En toch: op zondag 24 mei, rond 18 uur, werden er daar drie grote gocarts gespot. Heel erg verdwaalde dagjestoeristen, misschien? Zeker niet! De kerels van Schelle haalden zich het waanzinnige idee in hun hoofd om zomaar even 160 kilometer te gaan gocarten. Da’s op z’n minst gezegd straffe

kost!

z KRAMP: Vertel eens wat jullie gocartstunt precies inhield? Mathias: Ieder jaar zamelen de kerels geld in om

op bivak iets te kunnen doen. In plaats van truffels of zo te verkopen, wilden we iets origineels doen. Dus besloten we om een tocht te doen met gocarts. We lieten ons hiervoor sponsoren door familie en door bedrijven. We hingen dan het logo van die bedrijven aan onze gocarts. Rune: We reden van Oostende naar Schelle.

z KRAMP: Hoe zijn jullie op dat waanzin-

nige idee gekomen? Pieter: Onze leiders hadden ooit al eens zo’n go-

carttocht gedaan toen ze nog lid waren. Ze vonden dat toen zo geweldig dat ze het met ons ook eens wilden proberen. Rune: Dat was ongeveer acht jaar geleden. Toen ze het voorstelden, dachten we direct: ‘Da’s iets moois, dat moeten we ook doen!’.

z KRAMP: Waar haalden jullie de gocarts?

Rune: Die huurden we gewoon aan de dijk van Oostende.

z KRAMP: Op wat voor gocarts reden jullie?

Mathias: We huurden er drie: eentje voor 8, eentje voor 6 en een voor 4 personen. Rune: Die voor 8 man was de beste want die had de gemakkelijkste trappers.

22

Ruben: En je kon dan voor 8 man beslissen hoe je reed, wat natuurlijk altijd fijn is.

z KRAMP: Met hoeveel waren jullie in totaal op tocht? Ruben: Met 20 man, waarvan 3 leiding.

z KRAMP: Da’s heel veel! Waren dat alleen maar kerels? Mathias: Wij zijn dan ook één van de grootste

Chirogroepen in Vlaanderen! Rune: En dan was nog niet eens iedereen mee. Er waren vier thuisblijvers. Pieter: Er was ook wat oud-leiding mee: de kookploeg! Die reden mee in een wagen met daarachter de kooktent. Pieter: De kookploeg bereidde ons krachtvoedsel: pita, boterhammen, en patatten met spek en zo.

z KRAMP: Hoe lang zijn jullie onderweg

z KRAMP: Mochten jullie de gewone weg volgen? Ruben: Eén van onze leiders die ooit ook al zo’n

tocht had gedaan, had een speciale route uitgestippeld langs het kanaal. Mathias: Met gocarts mag je niet langs de autostrade rijden, dus we moesten wel langs kleine paadjes. Ruben: We moesten zelfs de veerboot nemen om van Bazel tot in Hemiksem te geraken, en dan zo verder richting Schelle te trappen.

geweest? Mathias: We zijn naar Oostende vertrokken op

z KRAMP: Geen pech gehad onderweg?

donderdagavond en zondag om 18 uur waren we terug in Schelle. Ruben: In totaal reden we zo’n 160 kilometer, wat toch niet slecht is.

velg. De kookploeg is toen een nieuwe gaan halen in Oostende en dan konden we weer verder. Rune: We hebben ook een paar keer lekgereden. Gelukkig had de kookploeg gerief bij om ons direct te depanneren. Iemand van de kookploeg is fietsenmaker, en dat kwam heel goed van pas. Ruben: En we hadden ook geluk met het weer: altijd zon, af en toe een beetje regen. De sfeer zat ook heel goed. We zijn echt een hechte ploeg en dan kan het gewoon niet tegensteken.

z KRAMP: Hielden jullie veel tussenstops?

Ruben: Om het uur hielden we een kleine pauze. Dan wisselden we ook van positie. Zo kon iedereen eens aan het stuur zitten. Mathias: We moesten onderweg ook overnachten. Onze leiders hadden slaapplaatsen geregeld bij andere Chirogroepen en bij de KLJ. Pieter: We sliepen ook een keer onder een kerk. Dat was ook iets van de Chiro, denk ik.

Pieter: De tweede dag hadden we al een kapotte

z KRAMP: Keken de mensen onderweg raar wanneer jullie passeerden? Ruben: In Oostende viel dat goed mee, daar vin-

23

den ze gocarts normaal. Maar toen we dan zeiden dat we er 160 km mee gingen afleggen, dachten ze: ‘Goe zot!’. Mathias: Onderweg waren er wel een paar autobestuurders die maar raar naar ons keken. Pieter: In het begin hadden we ook volle bak muziek opstaan en dan trek je nog meer aandacht. Ik heb toch veel mensen zien kijken met zo’n blik van: ‘Wat moeten jullie hier met die gocarts?!’. Rune: Maar de meeste mensen reageerden echt wel positief. Dat viel goed mee. Ze riepen ‘go, go, go’ en ‘alles geven’. Er waren er ook veel die gewoon info vroegen over wat we aan het doen waren. En er was zelfs een vrouw die ons zo geweldig vond dat ze mee in onze gocart stapte en er een foto van nam.

auto’s. Die kunnen de weg afzetten en da’s echt wel handig – en veilig. Ruben: Goed insmeren! Bij ons is iedereen verbrand. En natuurlijk voorzichtig zijn op de weg. Zeker niet schrikken als er een auto begint te toeteren. Het belangrijkste is natuurlijk: zorgen dat je je goed amuseert! Mathias: Onze leiders hadden van tevoren een route uitgestippeld en de slaapplaatsen geregeld. Als je een hele dag hebt zitten trappen, heb je echt geen zin om nog eens 10 km om te rijden om ergens te gaan slapen. Rune: Het is echt wel een aanrader om te doen! Het is nu wel geen originele stunt meer, maar het blijft wel plezant.

z KRAMP: Eén van jullie gocarts heet de

z KRAMP: Kerels van Schelle, bedankt voor

Mickmobiel. Wat is dat voor een raar ding? Pieter: Dat was gewoon een grap van ons. Eén van onze leiders heet Mick en we hadden dat er om te lachen met plakband op geschreven.

z KRAMP: Kunnen jullie enkele tips geven

aan keti- of aspiploegen die hetzelfde willen doen? Rune: Begin op tijd sponsors te zoeken. Da’s echt

wel nodig: gocarts huren kost wel wat geld. Ruben: De bedoeling van de tocht was dat we er nadien ook wat geld aan zouden overhouden, en dat is dankzij die sponsoring toch gelukt. Rune: Nog een tip: laat je op weg begeleiden door

het interview, de vele ideeën en de tips!

De Mixer

er heel wat afgenden werd er we De afgelopen maa zeggen: ‘afgesjord’? Spectacun we stunt – of moete tje voor deze s? Een koud kuns tie uc str on rc sjo laire gen. keti- en aspiploe

Keti’s en aspi’s v Heist zitten 75 uan Chiro ur op een sjorplatform Wie? De keti’s en aspi’s, a.k.a. El Keti Stuntteam, uit He Stunt? 75 uur over ist. leven op een zelf ge sjord platform. Wanneer? De laa tste week van de pa asvakantie. Media-aandacht? Heel veel! Het Nieu wsblad, Het Laatste Nieuws, de lokale kranten, Fo cus-W TV en Radio maakten een repo 2 rtage. Stuntfacts: z De keti’s en aspi’s moesten het 75 uu r zonder elektriciteit doen. z Niemand mocht het platform verla ten tijdens die 75 uur. z Tijdens de stunt za melde Chiro Heist 1000 euro in voor de leukemieb ehandeling van Kil ian Maertens. Ze verkochten steunva kjes op hun borden , organiseerden een barbecue en hie lden een bar open . Kilian overleed op 15 mei.

25

Aspi’s Vorselaar Wie? De aspi’s va n Chiro Vorselaar. Stunt? 75 uur rond dobberen op de Kle ine Nete, op een zelf gesjord vlo t. Wanneer? Tijdens het hemelvaartwee kend. Media-aandacht? Absoluut! Verschil lende kranten en ook het VT M-nieuws stapten aan boord van het Vorselaarse vlo t. Stuntfacts: z Het vlot dreigde even vast te lopen op een zandbank. z Tijdens hun cruise zamelden de aspi ’s geld in voor de Kinder- en Jongerentelefoon.

ologo Gigantisch Chir

et alle Chiroekken, samen m ar Kw st we Ge ? Wie gio Westerlo. groepen uit de re logo. t menselijk Chiro Stunt? Een groo ei. Wanneer? 24 m s: ct tfa Stun deel aan deze iroleden namen z Meer dan 500 Ch stunt. met motor) motor (parachute z Vanuit een para . en to’s genom werden er luchtfo

26

Bericht aan alle aspi’s Zin in nog meer bivak? Ga mee op Krinkel! Krinkel? What the f*ck? Da’s een vijfdaags tentenbivak voor alle leiding van Chirojeugd Vlaanderen, en omdat het feest is dit jaar ook voor aspi’s. Krinkel vindt maar om de vijf jaar plaats dus deze editie missen is geen optie!

Waar en wanneer? We trekken met 3000 mensen naar de Landloperskolonie in het Kempense Merksplas. Krinkel 2009 start op dinsdagochtend 25 augustus en eindigt zaterdagnamiddag 29 augustus.

Groot slotfeest Speciaal voor deze feesteditie sluiten we af met een knaller. Wie niet meekan op Krinkel mag vrijdag 28 augustus mee komen feesten. Komen ook naar het Slotfeest: CPeX, Milk Inc. en 2Fabiola!

Inschrijven voor Krinkel:

] kan op www.chiro.be/krinkel/inschrijven ] kan tot 31 juli 2009 ] kan individueel of als groep

Meer weten? Surf naar www.chiro.be/krinkel of www.chiro.be/slotfeest. Mailen mag ook: info@chiro.be 27

Extra Een duik in het Belgische circusverleden - STRAFFE TOEREN di 18 aug, 19 uur: vernissage – gratis wo 19 aug t.e.m. zo 13 sep: 14-18 uur – € 3 (kinderen tot 12 jaar € 1,50) | gesloten op maandag Circus en kermis waren lange tijd het volksvermaak bij uitstek. De rondtrekkende circussen, de glitterkostuums van de witte clowns en de frivole pakjes van de plafondloopsters deden de mensen dromen. De stoere leeuwentemmers en excentrieke slangenmensen tartten de verbeelding. De tentoonstelling ‘Straffe Toeren’ maakt een duizelingwekkende sprong in het Belgische circusverleden. Prachtige affiches en foto’s, bijzondere kostuums en circusattributen uit de collectie van het Huis van Alijn (Gent) brengen de gloriedagen van weleer weer tot leven. Stap mee in de betoverende wereld van het circus en zijn artiesten! De Roma, Turnhoutsebaan 286, 2140 Borgerhout (Antwerpen) 03-292 97 40 www.deroma.be

28

Al surfend je licht opsteken over luchtvervuiling, groene jongens en vuilnis mijden? Dat kan! De Krampredactie probeerde het uit en wandelde wat rond over de draden van het wereld wijde web. Heb je tips nodig om zelf groen te leven en je energieverbruik op verschillende manieren te minimaliseren, volg dan het voorbeeld van Low Impact Man. Steven Vromman probeerde een jaar lang een zo klein mogelijke ecologische voetafdruk te maken. Lees zijn avonturen en tips tijdens het rondsnuisteren op www.lowimpact.be.

Weet je niet zo goed wat je van die ‘global warming’ moet denken? Vraag je jezelf af of je best niet gewoon afwacht, tot al die heisa overwaait? Een Amerikaanse professor zet de keuzes uiteen in een

verbazingwekkend overtuigende logica, die vertrekt van ‘the worst that could happen!’ http://www.youtube.com/ watch?v=zORv8wwiadQ

Wist je dat het recycleren van 1000 kg papier wel 17 bomen redt? Dat dit gelijk is aan 2 vaten olie (dit is genoeg om één auto meer dan 2000 kilometer te laten rijden), 4100 kilowatt energie (ongeveer het verbruik van een heel huis in een periode van zes maanden) en dat het bijna 30 kilogram vervuiling in de lucht uitspaart? Nee? Misschien toch even surfen naar http://www.recyclingsuperguide.com Gaat je liefde voor de natuur nog wat verder? Waarom dan geen bomen knuffelen? Op de onderstaande website vind je tien stappen om op

professionele wijze moeder natuur in je armen te sluiten: boomknuffelen! Ontdek of je een echte boomknuffelaar bent: http://healing.about. com/cs/trees/ht/How_hugtree.htm Vind je bomen knuffelen voor dromers, en wil je zelf of met je Chirogroep de handen concreet en duurzaam uit de mouwen steken? Misschien kun je dan wat inspiratie opdoen op de website van FutureSmile. Jongeren die projecten hebben opgezet rond duurzaamheid in al haar verschillende vormen: werken aan samenleven in diversiteit, aan bewustmaking rond recyclage, … http://www.futuresmile. be/futuresmile_frameset. asp?taal=NL&menu=7 Zin in een voorproefje van een mogelijk ‘einde der tijden’? Je vindt een bevattelijke omschrijving van verschillende natuurrampen, gerangschikt volgens natuurelement op http://mediatheek.thinkquest. nl/~jre0001.

29

uberichten grazen? Maailie of nemen we jou te rheden als een koe W

Milieu verklaart slaaptekort op bivak Doodmoe thuiskomen na een geslaagd zomerbivak: iedereen kent wel het gevoel. Wie dacht dat de oorzaak van het slaaptekort het voortdurend ravotten of een nachtje doortrekken is, moet zijn mening misschien bijstellen. Een onderzoek van de studiegroep ‘Slapen is gezond’ heeft aangetoond dat jongeren tijdens een bivak vooral uit hun slaap gehouden worden door het milieu. Uit gesprekken met een 500-tal jongeren van veertien jaar en ouder van verschillende jeugdbewegingen is gebleken dat ze onbewust bang zijn dat natuurrampen de geplande activiteiten dwarsbomen. Een bosspel dat niet kan doorgaan omdat er een bosbrand uitgebroken is of overvloedige regenval die het plein van de bivakplaats omtovert in een buitenzwembad: dat soort worstcasescenario’s zorgt bij sommigen voor slapeloze nachten. Het is algemeen geweten dat een goed voorbereid bivak veel tijd en energie vraagt. De leiding wil hun inspanningen beloond zien met onvergetelijke spelen maar het milieu kan daar anders over beslissen. Nog volgens het onderzoek zijn leidsters en leiders heel inventief om van een regendag op bivak toch iets leuks te maken. Leden koesteren ook hoge verwachtingen over een bivak. Bij die groep komen de onderzoekers tot gelijkaardige resultaten. Geannuleerde activiteiten door slechte weersomstandigheden zouden hen ’s nachts onrustig maken. Toch slapen ze op bivak gemiddeld beter dan hun leiding.  [

30

s Nieuw Oost-Vlaam ject heet BOS ro np re ge on uj lie mi

Kaprijke i’s uit het Oost-Vlaamse Twee keti’s en twee asp geren jon om ht BOS opgeric hebben de actiegroep t voor Beter staa S BO en. mak milieubewuster te met n ludieke naam maar één Ongekookte Spaghetti. “Ee t kerel Wout (15). “Het ,” zeg een duidelijke boodschap Het een afdelingsweekend. idee is ontstaan tijdens water wou and iem n Toe tti. ghe middagmaal was spa tti s plots: ‘Ongekookte spaghe beginnen koken, riep Lie we ren spa en, kok te tti niet is beter!’ Door spaghe aar. Bovendien kun je met energie uit en het blijft eetb spelen en creatief aan ado mik tti ongekookte spaghe tselactiviteit.” de slag gaan tijdens een knu fiets naar de Chiro en de met jd alti t gaa tal Het vier s Natuurpunt. Maandelijk is lid van de vereniging rijke een Kap uit en ger jon alle r organiseren ze voo it. ”We zijn geen freaks milieuvriendelijke activite tonen dat ook jongeren maar met BOS willen we bare planeet voor de leef een r voo zich inzetten doen zouden we een ts Nie volgende generatie. [ schande vinden.”

Verbo en tij te spud rten indbens het weekend ossen

Volgend n aj spurten in aar gaat er in Limb urg bossen ver dat de recr biedt tijden een proefproject van start ea dat zou schad tiedruk in Vlaamse s het weekend. Er is el v Onder sp ijker zijn voor het bossen is toegenom astgesteld urten wo en m . Spurten ilieu dan rdt extree mag wel. gewoon m weekend Door spurten tijd hard lopen verstaa wandelen. aa en n maken van n banden te leggen s een druk momen . Joggen , t goed nieu gezondere bossen wil de Vlaamse re zoals het . gering wer w een bossp s voor onder and Die proefmaatreg k el is mind el spelen. ere jeugd b er A krijgt, wo ewegingen ls h et p ro rd ef Vlaanderen t het verbod mogel project een positi die g raag eve ev ijk u . Overtred hoofd.  ers hangt itgebreid naar alle aluatie evenwel g b een boete ossen in boven het [

31