Dubbelpunt december 2018 - Straffen en belonen!

STRAFFEN

Tijdschrift van en voor Chiroleiding | verschijnt maandelijks, niet in juli en augustus | nr. 4 | Chirojeugd-Vlaanderen vzw v.u. & afzendadres: E. Cools, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen | Afgiftekantoor 9099 Gent X | P409362

© jan van bostraeten

DECEMBER 2018

en belonen!

1

2

3

4 1. WOW! De kerels van Chiro Joniek maakten een megazotte reuzenhamburger. Die bevatte 2 kg gehakt, 1 kg pita, veel spek en kaas. Dat monster hebben ze met z’n tienen moeten verslaan.

2. Check de nieuwe caravan van gewest Bramstempers. Geen lokaal meer? Geen probleem voor deze straffe bende!

5

3. Drie generaties in de Chiro? Dat kan! Bij Maarten thuis trokken moeder en zoon deze Chiro­ kleren nog eens aan voor de Dag van de Jeugdbeweging.

4. De ribbelleiders van Chiro Zolder gaan samen een jaar vol fantasie tegemoet, zoals hier te zien op hun zelfgemaakte bank.

5. Langs deze weg willen wij onze groepsleiding van Chiro Duffel West eens in de bloemetjes zetten. Kusjes en knuffel van de hele leidingsploeg.

Wil je iemand de groetjes doen? Of wil je gewoon met een grave foto in Dubbelpunt? Voor al je boodschappen en foto’s één adres: dubbelpunt@chiro.be. Als je foto’s doorstuurt, laat dan weten wie er op staat, waar ze gemaakt zijn en welke boodschap erbij hoort. Zorg wel dat je toestemming hebt van de personen op de foto.

2

]DECEMBER 2018[

STRAFFEN EN BELONEN <DIAGONAAL: DE LIJN VAN AMINA NAAR EVELIEN EN TERUG>

Ik ben nooit een heel strenge leidster geweest voor mijn leden. Althans, dat Ik vind ik zelf toch. Ik kon veel tolereren, had vaak geduld en misschien zelfs had het weinig gezag. Of nee, dat zijn niet de juiste woorden om het uit te leggen. ‘geluk’ dat Ik had gewoon nooit zin om me heel kwaad te maken. De Chiro bleef ik vaak sa­ voor mij altijd een plek waar kinderen zich mochten uitleven, heel men in leiding luid mochten schreeuwen en tieren, en af en toe eens ondeugend stond met nog mochten zijn. Ik zag zo nu en dan weleens wat door de vingers als strengere leiding. mijn kwiks iets mispeuterd hadden. En ook bij de aspi’s durfde ik al Ik dacht van mezelf eens een oogje dicht te knijpen. Die waren nog het meest ondeugend van dat ik best wel streng allemaal. Ze dachten misschien wel dat ze alles stiekem deden, maar als leidster was, maar dat bleek wel weet je vaak meer dan ze vermoeden. Ondertussen zijn ze leiding en zullen ze mee te vallen. Als het echt dit misschien lezen. Bij deze: lieve ex-aspirantjes, natuurlijk hadden wij wél genoeg was geweest en mijn door dat jullie op midweek stiekem wegslopen van ons terrein. Natuurlijk medeleidster haar keel openzet­ wisten wij wél dat daar dingen gebeurden die misschien niet helemaal te, dan wisten de leden hoe laat strookten met de Chiroregels. Maar hey, hoe was ik zelf, denk je? ;) het was! En zo kwam de rest van de leiding er altijd uit als de ‘leuke, lieve’ Een ongeschreven regel was voor mij altijd: als de leidsters het leiding en zij als de ‘hysterische heks’. niet zien, dan is er niets gebeurd. Wil dat zeggen dat ik nooit Achteraf bekeken niet zo netjes, maar het straffen heb uitgedeeld? Natuurlijk wel. En de origineelste waren dan ook rakwi’s met veel fantasie. eerst. Zo liet ik ooit een kwik ‘s avonds een vierkante meter gras knippen met een schaar omdat ze na drie waarschu­ Als lid heb ik wel enkele keren straf gekregen. wingen nog altijd aan het babbelen was in de tent. Was (Altijd onterecht, natuurlijk!) Toen ik eerstejaars dat achteraf gezien een goede straf? Waarschijnlijk aspirant was, waren mijn beste vriendinnetje en ik niet, maar ze heeft alleszins wel haar effect gehad. de enige twee meisjes die mee op kamp waren. Het was op een heel enge kampplaats in Steinbach, waar de De visie op straffen en belonen is de afgelopen Waalse boswachter iedereen schrik aanjaagde, dat weet ik jaren zo hard veranderd dat ik er niet altijd nog goed. De keti’s kwamen ons ‘s nachts altijd treiteren en goed aan uit kan wat nu juist de beste de jongens van onze afdeling leken zich daar niks van aan te oplossing is in een bepaalde situatie. trekken. Dus namen de meisjes (ja, wij tweeën) het heft in eigen Dubbelpunt to the rescue, dan maar! handen. In het holst van de nacht slopen we naar de kooktent en Blader, lees en ontdek ontzettend grepen we de eerste vettige knijpflessen saus die we konden vinden. veel tips en ervaringen over dat We zouden het die keti-jongens weleens betaald zetten! We kropen langs dynamische – en misschien de zijkant onder hun patrouilletent en spoten de slaapzak zelfs ietwat gevoelige – van een nietsvermoedend slachtoffer vol saus! Maar we thema. Wedden dat je hadden natuurlijk niet echt stilgestaan bij de gevolgen. daarna je leden nóg Kevin werd wakker met een verdwaasd hoofd en wou beter kan temmen in weten wat er aan de hand was, maar wij waren al lang stressmomenten? gevlucht! Een waterdicht plan, dachten wij, maar we werden natuurlijk betrapt. De volgende dag moesten we de slaapzak van Liefs Kevin helemaal uitwassen en de hele keukenafwas doen, terwijl Amina iedereen ons aangaapte en onze nachtelijke escapades duidelijk al aan de grote klok hingen. Ach ja, iedereen is ooit jong geweest, toch?

Veel liefs Evelien

Dubbelpunt verschijnt maandelijks, maar niet in juli en augustus. Een jaarabonnement is gratis, je kunt het bestellen via chiro.be/dubbelpunt. ] Redactieadres[ Jessica Vanhoeck, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen ]E-mail[ dubbelpunt@chiro.be ]Eindredactie[ Jessica Vanhoeck ]Redactie[ Lotte Van Doren, Evelien Reyntjens, Amina Laribi, Emilie De Clerck, Eva Laudes, Marie Maerten, Oona Platel, Lieven Persoons, Charlotte Reynhout, Kato Van Achte, Bart van der Ha, Jasper Van Loy en Keltoume Raes ]Taalnazicht[ Bart Boone ]Tekeningen[ Pieter Deprez ]Vormgeving[ Valerie Vanderlooy en Jan Van Bostraeten ]Druk[ Drukkerij Vanden Broele, Brugge ]Giften[ giften aan Chirojeugd-Vlaanderen vzw kunnen gestort worden op rekeningnummer BE67 0000 1507 2887.

3

]DECEMBER 2018[

DOSSIER STRAFFEN EN BELONEN

HOE STRAF BEN JIJ? Ben jij de good cop of de bad cop tegenover je leden? Wat doe je als je leden de boel op stelten zetten en je haren ondertussen helemaal grijs zijn? Ontdek hier hoe straf jij eigenlijk bent!

Door Lotte en Kato

■■ C. Ik vertel Leen onmiddellijk dat dat gedrag niet oké is. Daarna overleg ik met mijn medeleiding hoe we het verder aanpakken. We nemen samen de tijd om hier met Leen en Lieselot over te praten.

Ribbel Leon heeft Mira in het gezicht geslagen. Wat doe je?

■■ A. Ik geef Leon een klets terug.

■■ B. Ik doe alsof ik niets gezien heb, dan kan ik einde­ lijk weer doorgaan met het spel.

Tijdens bosstratego duwt speelclubber Valerie Stan hard tegen de grond.

■■ C. Ik maak duidelijk aan Leon dat ik zijn gedrag ongepast vind, laat hem even afkoelen en ga dan met hem praten over het incident.

■■ A. Stratego is een oorlogsspel, Stan moet er maar tegen kunnen.

■■ B. Ik ga snel naar het materiaalkot, want volgens mij hebben we te weinig speelkaarten.

Op kamp vraag je aan je rakwi’s om stil te zijn tijdens een avondactiviteit. Iris blijft na vele waarschuwingen echter verder praten. Als je naar haar toe stapt, loopt ze weg.

■■ A. Ik besluit de rest van het kamp niet meer tegen Iris te praten.

■■ B. Ik laat haar gaan en hoop dat ze niet verloren loopt.

■■ C. Ik laat haar even afkoelen en spreek haar later aan over haar gedrag. We spreken af dat ze voor elke nieuwe waarschuwing een kwartier vroeger naar bed zal gaan.

■■ C. Ik bedenk samen met Valerie een gepaste compen­ satie voor haar gedrag. Ik laat haar bijvoorbeeld kiezen tussen Stan een knuffel geven, een tekening voor hem maken, enzovoort.

Rakwi Lennert heeft tijdens jullie kooknamiddag expres een pak bloem op de grond gegooid.

■■ A. Ik word heel kwaad en laat hem met een theelepel alles van de grond rapen.

Vlak voordat je met je tito’s een spel wil beginnen, zegt Leen tegen Lieselot dat ze niet wil samenspelen omdat Lieselot een andere huidskleur heeft.

■■ B. Ik neem snel een vuilnisblik en praat er niet meer over.

■■ C. Ik laat hem de bloem opruimen en vraag hem waarom hij dat nu deed. We spreken samen af dat hij pas als laatste een pannenkoek krijgt, want misschien zijn er onvoldoende door zijn frats.

■■ A. Ik geef Leen gelijk.

■■ B. Ik begin snel over de Chirofuif van volgende week.

Over problemen praten is voor losers.

4

]DECEMBER 2018[

RESULTATEN © jan van bostraeten

JE HEBT VOORAL A GEANTWOORD: DE UITDAGER

Je medeleiding Sander heeft een slechte dag en ondermijnt altijd je gezag.

Leden hebben volgens jou voo ral een harde hand nodig als ze iets fout doen. Tact is bovendien niet je sterkste eigenschap waardoor je leden meermaals wenend naar huis gaan. Pas op voor boze ouders!

Wie weet heb je tegen het kam p niemand meer om leiding aan te geven.

■■ A. Ik roep tegen Sander dat hij de rest van de dag met de ribbels mag gaan spelen als hij zich zo onvol­ wassen gedraagt.

■■ B. Ik durf niets te zeggen, want de leden lijken hem leuker te vinden.

Oplossing: doe aan yoga om je innerlijke rust terug te vinden.

■■ C. Ik neem hem even apart en leg uit dat zijn gedrag me stoort. Ik maak voor de rest van het jaar betere afspraken met hem.

JE HEBT VOORAL B GEANTWOORD: DE CONFRONTATIE-ONTWIJKER

Kyara, een van je aspi’s, komt elke zondag een uur te laat aan in de Chiro.

■■ A. Ik laat haar na de Chiro nog een uur alleen in het lokaal zitten.

Potentieel gevaarlijke situatie s ontmijnen is niet jouw talent. Jij houdt absoluut niet van confrontatie en hoopt dat de problemen zich zelf wel zullen oplossen. De bom van onopgel oste problemen is echter aan het tikken. Tik tak, tik tak.

Oplossing: volg een cursus bok sen om de confrontatie met je demone n aan te gaan. Een goede horrorfilm kan ook help en.

■■ B. Ik laat het zo en hoop dat ze geen leiding wordt.

■■ C. Ik vraag haar rustig hoe het komt dat ze altijd te laat is. Daarbij geef ik duidelijk aan dat er als aspi van jou verwacht wordt het goede voorbeeld te geven. Na ons gesprek laat ik haar meespelen met het spel.

JE HEBT VOORAL C GEANTWOORD: DE EVENWICHTIGE STRAFFER

Je ontdekt dat Joren Leander pest via Facebook Messenger.

■■ A. Ik pest Joren op dezelfde manier terug, boontje komt om zijn loontje.

Jij bent de geboren diplomaat van je leidingsploeg.

Jij kan je leden op een gepaste manier duidelijk maken dat je hun gedrag ong epast vindt. Tegen het einde van het jaar is al je med eleiding jaloers op het gezag dat je uitstraalt.

■■ B. Ik ben niet zeker of je daar met de privacy­ wetgeving wel over mag praten, dus ik laat het zo.

■■ C. Ik praat erover in groep. Als het niet opgelost raakt, licht ik Jorens ouders in.

Oplossing: help andere leiding als ze even niet weten hoe ze moeten reageren op een situatie.

5

]DECEMBER 2018[

DOSSIER STRAFFEN EN BELONEN

VOX POP: LEIDING IN DE HOEK? Heb je een strikte ‘wetgeving’ binnen de leidingsploeg of passen jullie een grappig spelletje toe om je leiding te laten gehoorzamen? We vroegen het op Facebook aan Chiroleiding. De beste reacties hebben we verzameld en kan je hieronder teruglezen. Enjoy!

NILS SANNEN - CHIRO JONGENS EVERSHEIM

RUBEN WOUTERS - CHIRO ZANDHOVEN

In onze Chirogroep doen we de ‘Line of Deads’. Dat is een soort paardenrace waarbij je stappen vooruit kan doen als je een deadline haalt of een taakje uitvoert. Als je een deadline niet haalt, doe je twee stappen achteruit.

We hebben een ganzenbord dat we de ‘Road of Absence’ noemen. Als je te laat komt, moet je gooien met de dobbelsteen. Zo ga je verder op het bord. Onderweg staan er verschillende taakjes zoals een cake bakken of de keuken opruimen. Normaal gezien blijf je dus op je plek staan, maar hoe vaker je je niet aan de afspraken houdt, hoe verder je dus op het bord komt te staan. Hoe verder op het bord, hoe erger de straffen.

De laatste in de race moet elke week de vergaderruimte opruimen. Op het einde van het jaar wordt de eindstand opgemeten. De winnaar krijgt dan een symbolische medaille en een verassing. De laatste heeft het aan zijn rekker en moet het volledige vergaderlokaal opruimen.

ANNE FAASSEN – CHIRO MEEUWEN

MICHIEL LAMMENS - CHIRO WILDURAANTJES Voor elke minuut die je te laat komt op een leidingskring, activiteit of evenement krijg je één streepje. Als je dertig streepjes hebt, moet je een bak betalen.

6

Wij hanteren een kloksysteem. Je krijgt strafminuten als je te laat komt, als je gsm afgaat tijdens een vergadering of als je een taakje niet gedaan hebt. Wie een uur verzameld heeft, moet trakteren! Dan hebben we er allemaal nog plezier aan.

]DECEMBER 2018[

DOSSIER STRAFFEN EN BELONEN

DAT STRAFFEN, IS DAT ALTIJD NODIG? Stel: leider Jens heeft de reputatie dat hij vaak te laat komt op de leidingskring. Telkens krijgt hij een waarschuwing en hij heeft al meermaals een straf gekregen voor dat gedrag. Op een dag daagt hij niet op voor de leidingskring. De eerste reflex van de leidingsploeg: een zwaardere straf opleggen.

Zal die straf ervoor zorgen dat Jens de volgende keer wel op tijd komt? Waarschijnlijk niet. Het gedrag van Jens werd als onaanvaardbaar bestempeld, maar er was geen overleg met de leider zelf. Jens moet zich namelijk erg haasten om op tijd op de vergadering te raken en bovendien vindt hij dat er maar weinig nuttigs wordt besproken.

Daar zit ‘m dus de trigger. Het is dan ook een gedeelde verantwoordelijkheid: de groepsleiding kan de vergaderingen efficiënter doen verlopen, Jens laat op voorhand weten dat hij later zal zijn als hij in tijdsnood komt. Jullie maken samen een afspraak om de situatie in de toekomst te voorkomen. En wat Jens zal doen om zijn gedrag goed te maken tegenover de ploeg? Dat kan hij zelf wel verzinnen. Wie weet kan hij heel erg goed koken en nodigt hij alle leiding uit voor een etentje bij hem thuis, met een welgemeende sorry op het menu.

NELE FIERS – CHIRO SPARTOK Vroeger moesten we onze gsm op ‘niet storen’ zetten tijdens vergaderingen. Als iemand toch een sms kreeg, moest de rechterbuur dat bericht voorlezen. Als er iemand gebeld werd, moest de linkerbuur opnemen.

ROBIN BASTAENS – CHIRO HEIST-STATION Werken met een stappensysteem. Als je bijvoorbeeld te laat komt of je taken niet uitvoert, ga je stappen vooruit.

Als je dan een bepaald aantal stappen hebt, krijg je een sanctie. Zo is er bijvoorbeeld naar de mis gaan op zondag, een recensie schrijven over drankjes op café, een presentatie over een door de leiding gekozen onderwerp, de auto van de VB wassen, enzoverder.

Voor je leidingsploeg lijkt straffen misschien een makkelijke oplossing. Zeker als het op een ludieke manier gebeurt. Toch mag een straf niet op zich staan. Creëer geen sfeer van angst: “In de Chiro mogen we niets verkeerd doen, want dan krijgen we ruzie met de hele ploeg en worden we gestraft!” Ga voor een open sfeer waar je uit je fouten kan leren en je samen op zoek gaat naar de oplossing. Geen autoritair gedoe, maar een horizontale structuur.

SOFIE VAN GRUNDERBEECK – CHIRO FAR WEST Iemand van onze leiding had zijn taakje niet goed uitgevoerd. Hij moest de vergadertafel opruimen. Toen dat op een avond alweer niet gedaan was en hij al gaan slapen was, hebben we de tafel helemaal ingepakt met huishoudfolie. ‘s Ochtends werd hij wakker met de tafel in zijn tent, vergezeld van een briefje dat het in orde moest zijn tegen de volgende vergadering. Toen was het effectief na twee dagen wel in orde.

7

]DECEMBER 2018[

DOSSIER STRAFFEN EN BELONEN

Straffen en belonen is een hele uitdaging, en voor leiding is het niet evident om altijd te weten hoe je op ongepast gedrag moet reageren. Dubbelpunt zette enkele situaties op een rijtje en vroeg raad aan Wendy ‘Supernanny’ Bosmans.

Je speelt met de ribbels een spelletje ­schipper-mag-ik-overvaren. Tijdens het spel merk je dat Kate in haar competitiviteit Tom nijpt en port. Je spreekt haar erop aan, maar even later zie je dat ze hem zomaar omver duwt. Wat doe je?

Wendy Bosmans: “Zo ver zou je het niet mogen laten komen. Je kan het beste al bij de eerste keer dat je het opmerkt er niet alleen iets van zeggen, maar Kate ook uit de buurt van Tom zetten. Zo vermijd je herhaling of escalatie van het probleem. Daarnaast kan het helpen om op voorhand uit te leggen hoe je het spel zal spelen en duidelijk afspraken te maken over valsspelen of unfair spelen, bijvoorbeeld: wie te ver gaat, wordt tikker.”

Het is quizactiviteit bij de speelclub. Het ploegje van Yasmina, Amber en Kasper ligt duidelijk achterop.

Wanneer ze nog maar eens nét te laat afdrukken, gaat Kasper helemaal door het lint en begint hij al wat los en vast zit kapot te maken: hij gooit stoelen omver, trekt posters van de muur en gooit potloden door het lokaal. Hoe pak je dat aan?

Wendy: Het eerste wat belangrijk is, is dat Kasper afkoelt.

Hij moet nu even in time-out en – als dat mogelijk is – uit de groep. Op dat moment moet je zeker nog geen gesprek met hem voeren, dat doe je beter wanneer hij afgekoeld is. Na dat gesprek laat je hem de schade herstellen: de potloden opruimen, de posters weer ophangen, enz.

8

]MEI 2018[

DOSSIER STRAFFEN EN BELONEN

Een achttal rakwi’s zijn tijdens het vieruurtje een partijtje voetbal aan het spelen. Wanneer Farah met overtuiging naast de goal trapt, hoor je hoe Toon begint te vloeken: “Shit! Fuck! Godverdomme!” Op het terrein lopen op dat moment uiteraard ribbels en speelclubbers rond. Hoe reageer je daarop?

Wendy: Humor! Geef hem leuke alternatieven om zijn frustratie te uiten, zoals ‘chips’ in plaats van ‘shit’, ‘sapperdepietjes’, enzovoort. Wees creatief!

Net wanneer de werking afgelopen is, passeer je op het terrein een klein groepje tito’s. Wanneer je dichterbij komt, merk je dat vier van hen rond Marie staan, en dat ze haar allerlei verwensingen naar het hoofd slingeren: dat ze vettig haar heeft, dik is, te dom en te traag is om ooit een spel te winnen, dat niemand van de leden of leiding haar tof vindt, enz. Hoe grijp je in?

Wendy: Dat gaat natuurlijk ver en is echt pesten. Hier moet je onmiddellijk en snel ingrijpen. Dit is nog wanneer je het ziet, dan kan je er zeker van zijn dat het ook gebeurt wanneer je het niet ziet. Hou onmiddellijk een gesprek met de pesters om hen duidelijk te maken wat die woorden met iemand doen, en probeer hen zichzelf eens in de positie van de gepeste te laten stellen.

Later kan je eens een spel over pesten doen, meer informatie over het thema met hen delen of een professional laten langskomen.

De keti’s zijn niet erg gemotiveerd om een spel te spelen vandaag. Veel liever hangen ze in hun luie zetel.

Wanneer jij een poging doet om een activiteit op te starten, staat iedereen op, behalve Thomas. Die begint te roepen dat ze geen leiding nodig hebben, dat hij thuis al genoeg moet en hier wel zelf zal beslissen wat hij wel en niet doet, dat jij je vooral niet moet bemoeien, dat de activiteiten nooit fijn zijn, en hij alleen maar naar hier komt omdat dat íéts beter is dan thuis zijn ... of dat dacht hij toch. Hij raast maar door, en zijn toontje wordt alsmaar agressiever en respectlozer. Wat te doen?

Wendy: De groep die al rechtstaat, moet in staat zijn en de kans krijgen om het spel te gaan spelen. Het zou jammer zijn als Thomas de controle krijgt over de volledige groep. Bovendien is het natuurlijk niet de bedoeling dat je je als leiding gewoon de huid vol laat schelden. Op dit moment een gesprek voeren met Thomas is echter niet zinvol. Hij moet eerst kalmeren.

Als het mogelijk is, laat je de groep zo snel mogelijk aan de activiteit beginnen en negeer je Thomas’ gedrag.

Achteraf kan je duidelijk maken dat dergelijk gedrag niet oké is.

DE RAAD VAN WENDY Straf zo weinig mogelijk. Zeker in een jeugdbeweging moeten kinderen plezier kunnen maken en niet voortdurend op de vingers getikt worden. Straffen kan je voorkomen door: xx vooraf duidelijke afspraken te maken, en eventueel al vast te leggen wat de gevolgen van het overtreden ervan zullen zijn. Structuur biedt duidelijkheid en veiligheid. xx grenzen te stellen. xx te voorkomen dat dingen uit de hand lopen door op tijd in te grijpen. xx te voorkomen dat kinderen zich vervelen, want dan gaan ze moeilijk doen. xx humor: zeg waar het op staat, maar met een kwinkslag. xx binnen je afdeling/ploeg een groepsgevoel te creëren waarin storend gedrag niet aanvaard wordt. xx zelf aanwezig te zijn tussen je leden, hen aandacht te geven en hen regelmatig positief te bekrachtigen. Een positieve begeleidingshouding levert je het meest respect op.

9

]MEI 2018[

DOSSIER STRAFFEN EN BELONEN

WAAR MOET JE OP LETTEN ALS JE TOCH MOET STRAFFEN? DO’S!

DON’TS!

xx Spreek op voorhand af wanneer de straf eindigt. En hou je daaraan!

xx Je leden bang maken. xx Fysieke straffen zijn een absolute no-go! Het is vernederend en vaak buiten proportie, het doet kinderen en jongeren niet nadenken over het gestelde gedrag en je voedt er hun frustratie mee.

Vooral omdat je je ‘boven’ hen stelt. Een goede straf is een straf die geen schade toebrengt. Die grens ligt voor iedereen anders; wat jij leuk vindt, vinden je leden misschien níét prettig.

xx Leg het waarom van vastgelegde regels uit: een regel “omdat de leiding altijd gelijk heeft” vraagt om overtreden te worden. Het belang van de groep is vaak een goed uitgangspunt om een afspraak te verklaren. xx Straf (zo) snel (mogelijk): snel werkt beter dan zwaar.

xx Groepsstraffen geven: het kweekt bij leden nogal dikwijls een solidariteitsgevoel tégen jou.

xx Zorg voor een straf met een betekenis, die – wan­ neer mogelijk – een rechtstreeks verband heeft met wat er fout gedaan is. Gooit Sam expres alle pingpongballen in een modderplas, laat hem de balletjes dan proper maken. Let erop dat de straf voor het lid aanvoelt als een straf: als iemand niet mag meespelen met een spel dat hij of zij toch niet leuk vindt, zal de straf niet helpen. Door een lid mee te laten nadenken over een straf, laat je hem of haar bovendien verantwoordelijkheid opnemen. Hoe jonger, hoe meer je dat proces zal moeten sturen. Je kan zelf een aantal opties aanreiken.

En vergeet niet dat belonen beter werkt dan straffen.

Voorbeelden van belonen zijn: xx een compliment voor eenvoudige dingen, zoals meteen stil zijn bij de speluitleg. xx verantwoordelijkheid geven, bijvoorbeeld de kaart lezen. xx Inspraak geven.

xx Geef je leden de kans om een fout goed te maken en sorry te zeggen.

xx iets onaangenaams wegnemen, bijvoorbeeld de afwas níét hoeven doen.

xx Wees eerlijk: zeg het als je boos bent, wees niet bang om toe te geven dat je iets niet weet en geef het toe als je zelf een fout gemaakt hebt. xx Veroordeel het gedrag en niet de persoon. Maak een onderscheid tussen hoe het lid zich gedraagt en hoe het lid in werkelijkheid is. xx Practice what you preach: doe zelf geen dingen die je bij je leden zou bestraffen of niet zou tolereren. xx Wees kalm en ga niet dreigen. xx Heb je het even moeilijk? Laat dan een andere leider of leidster overnemen. xx Laat je leden na de straf met een propere lei beginnen: voorbij is voorbij.

10

]DECEMBER 2018[

Het is weer zover: de blok staat voor de deur. Bereid je alvast voor met deze elf tips om de examens te overleven.

Door Cécile

Leg lekkers tussen de pagina’s van je boek en geniet van een snack na elk hoofdst uk.

eet Drink melk en bevordert bananen, dat e. de concentrati

Pauze is belan Tijd om grijk! n terug te og even denken het biva aan kd favoriet oor je e ka nog een mpfoto’s s boven te halen .

eg slaap Je hebt geno s te nodig om alle onthouden!

Hoe komt het dat je al die Chiroliedjes kan onthouden? Herhaling! Dat werkt ook voor je leerstof. je minder snel afgeleid.

Ruim je bureau eens volledig op. Zo raak Aanduiden in fluo mag, maar het werkt pas als je alleen de allerbelangrijkste dingen aanduidt.

Een productieve dag gehad? Beloon jezelf met bijvoorbeeld een uurtje extra slaap!

Niet veel gestudeerd vandaag? Geen dessert vanavond!

é!

ok en is

Wen

Leg je leerstof uit aan iemand anders!

Laat je hoofd niet hangen, morgen is een nieuwe dag!

11

]DECEMBER 2018[

JAARTHEMA 2018-2019

“Kan het zijn dat ik me schuldig voel?” #çava?!#meetEenhoorn

Yes, het is Chiro! Normaal gezien is dat Eenhoorns favoriete dag van de week. Vandaag zit eenhoorn echter niet zo goed in zijn vel. In plaats van samen met Eekhoorn naar huis te huppelen, trekt hij er alleen opuit.

Hij wil met niemand praten en sjokt door het bos. In de weerspiegeling van een riviertje ziet hij dat zijn manen bijna doorzichtig zijn geworden. “Het lijkt wel mist”, denkt Eenhoorn bij zichzelf. Het verbaast hem niet, er is ­immers heel wat gebeurd in de Chiro. De Chiro­ namiddag begon nochtans goed: ze gingen een bosspel spelen. Eenhoorn kon zijn geluk niet op. Zijn lievelings­ activiteit! Veel te enthousiast gooide hij zich in het spel.

Hij wilde zo graag winnen dat hij amper oog had voor de anderen. Eigenlijk had hij kunnen weten dat het zou mislopen. Niet veel later donderde hij met veel geraas het kamp van de andere ploeg binnen. “Ik ben er!” verkon­ digde hij hijgend. Dat hij met zijn aanval het halve kamp verwoest had, deerde hem niet. Hij griste het gewonnen leventje uit de handen van de tegenstanders en rende terug naar zijn kamp. Dat de anderen woedend waren, merkte hij zelfs nauwelijks op. Hij ging voor de winst.

De hele weg naar huis speelt Eenhoorn de Chironamid­ dag nog eens af in zijn hoofd. Was hij erover gegaan?

Had hij beter moeten luisteren naar de anderen?

Misschien had hij zich toch een beetje onvriendelijk opgesteld. Eenhoorn voelt zich niet lekker. De anderen waren wel heel boos. Hoe zou het de volgende week nu gaan? Zouden ze nog altijd boos zijn? Zou hij nog

12

welkom zijn? Eenhoorn piekert en piekert en voelt zich alsmaar slechter. Zijn manen worden mistiger.

Plots verschijnt zijn vriend Eenhoorn. “Wat kijk jij sip”, klinkt het. “Gaat het wel goed met je?”

Eenhoorn haalt zijn schouders op en zucht. “Ik weet het niet zo goed”, komt er uiteindelijk uit. De twee vrienden gaan zitten op Eenhoorns steen. Met horten en stoten vertelt Eenhoorn wat er die middag gebeurd is. Een­ hoorn luistert geduldig.

“Zou het kunnen dat ik me ...” Eenhoorn twijfelt even. “... schuldig voel?”, brengt hij uit. Zijn vriend glimlacht.

“Je schuldig voelen is net iets goeds,” vertelt hij wijs. “Als je je schuldig voelt, kan je je fouten rechtzetten.”

Dat klinkt wel logisch, vindt Eenhoorn. “Heb jij je al eens schuldig gevoeld?” vraagt hij.

Eenhoorn begint te vertellen over al die keren dat hij an­ deren gekwetst heeft, soms zelfs zonder het te willen. Hij vertelt dat hij geleerd heeft zich te verontschuldigen en het weer goed te maken. Eenhoorn is één en al oor. Hier kan hij iets mee! Samen met zijn vriend maakt hij een plan op voor de volgende Chironamiddag. Hij zal sorry zeggen tegen zijn Chirovrienden en aanbieden om samen een nieuw kamp te bouwen. Alleen al bij de gedachte fleurt hij op en zijn manen krijgen weer alle kleuren van de regenboog.

]DECEMBER 2018[

© valerie vanderlooy

Nog niet klaar om ECHT sorry te zeggen?

Enkele materialen die je kan gebruiken:

Sorry, sorry, sorry. We gebruiken het woordje zo veel dat het zijn waarde verliest. Wanneer het echter écht nodig is, krijgen we het moeilijk over onze lippen. Sorry zeggen draait om fouten toegeven en daarvoor moeten we ons kwetsbaar opstellen. Net als voor Eenhoorn is dat voor ons en onze leden vaak heel moeilijk. Dat praten dé op­ lossing is, weten we allemaal, maar wat als dat voor onze leden nog even te moeilijk is?

xx Touwtjes met knopen omdat je ‘in de knoop zit met iemand anders’ xx Kikkertjes omdat je ‘een krop in je keel hebt’ xx Snorretjes om ‘s(n)orry’ te zeggen

Laat het zien!

Maak in het lokaal of op kamp een plekje waar ­allerhande materialen liggen waarmee ze kunnen tonen hoe ze zich voelen. Op die manier kunnen ze gewoon iets afgeven aan een vriendje of vriendinnetje met wie ze ruzie hebben in plaats van dat uit te spreken. Het is wel belangrijk om dat met de leiding een beetje in de gaten te houden.

Zo kan je, als het nodig is, toch nog helpen in het uitspreken.

13

]DECEMBER 2018[

DOSSIER STRAFFEN EN BELONEN

Hen troosten bij een geschaafde knie, slaapwel wensen en hun vlees snijden op bivak.

Luisteren naar hun verhalen over school, gezwijmel over eerste liefdes en twijfels over het leven. Als Chiroleiding voel je je meer dan eens de moeder of vader van je leden. Maar betekent dat ook dat ‘s zondags jouw wil helemaal wet is?

Door Bart en Lotte

HELP,

DE OUDERS KLAGEN! Staat er een mama of papa aan de poort om te klagen over de straf die zijn of haar kind de week ervoor kreeg? En te foeteren dat ze niet willen dat je zo met hun kroost om­ gaat? Vermijd het gesprek niet, maar ga het aan en hou deze tips in je achterhoofd.

• Kom op voor jezelf, maar blijf altijd beleefd. In de verdediging of aanval schieten, heeft meestal een averechts effect. Luister naar wat de ouders te zeggen hebben, geef eventuele fouten toe en vraag om tips en advies. Onterechte kritiek? Laat die voor wat het is.

• Praat over wat het kind gedaan heeft, en niet over het kind zelf, zeker niet in negatieve termen. Benoem het gedrag. Benadrukken dat Bart of Liesbet meestal een heel fijn kind is, kan natuurlijk wel. Vertrek vanuit je eigen gevoel, en vanuit hoe jij de dingen ervaren hebt.

• Voel je je niet zeker genoeg om het alleen aan te pak­ ken? Vraag of je groepsleiding of VB er even bij kan komen staan (en vertel de ouders waarom).

• Luister écht naar hen, en maak tijd vrij. Rond het ge­ sprek pas af als je voelt dat alles gezegd is of als de ou­ ders op afronden aansturen.

• Geef genoeg informatie: ze weten misschien nog niet alles, en bovendien zijn er aan elk verhaal twee kanten.

14

• Er zijn grenzen aan wat ouders van leiding mogen ver­ wachten en dat mag je aangeven. Bescherm jezelf, en laat je niet zomaar de les lezen over zaken waar jij geen vat op hebt en onvoldoende over weet.

• Ouders kennen hun kind het beste.

• Alle ouders zijn anders, dus elke ouder vereist een an­ dere aanpak.

VOORKOMEN IS BETER DAN GENEZEN Leg in je leidingsploeg – en zéker binnen je eigen afde­ ling – op voorhand richtlijnen vast. Hoe verwacht je dat je leden zich gedragen en wat vinden ze zelf ongepast?

Overloop die richtlijnen in het begin van het jaar. Hang ze eventueel ergens op, zodat je er altijd (fysiek) naar kunt verwijzen. Zo vermijd je dat twee gelijkaardige situaties een totaal andere aanpak krijgen, waardoor leden zich un­ fair behandeld voelen.

Denk altijd goed na over een regel of straf, zodat je ze kan uitleggen en verantwoorden als ouders er vragen over hebben.

Laat het kind zelf een straf bedenken. Heeft Bart ruzie ge­ maakt met Fara? Laat hem zelf beslissen hoe hij het goed zal maken. Bij jonge leden kan je zelf een paar suggesties

]DECEMBER 2018[

DOSSIER STRAFFEN EN BELONEN

doen: sorry zeggen, een tekening maken of een knuffel ­geven. Zo weet Bart erg goed wat hij misdaan heeft en zal hij er thuis minder snel over klagen.

EXTRA TIPS Als leiding ben je geen opvoed(st)er, maar ben je wel ver­ antwoordelijk voor de groepssfeer binnen je afdeling of ploeg. Ga niet afwijken van de afgesproken regels omdat een bepaalde ouder snel klaagt of omdat een kind uit een moeilijke thuissituatie komt. Zorg er wel voor dat het kind begrijpt waarom het gestraft wordt.

Je bent geen ouder, dus het is normaal dat je bepaalde dingen over kinderen, opvoeden of omgaan met moeilijke situaties niet weet. Je mag dat gerust aan ouders vertellen.

Probeer bij problemen vooral in het hier en nu te blijven.

Wat heeft iemand gedaan? Wat is daar mis mee of hoe kunnen we daar mee verdergaan? Het is niet jouw taak om je leden op te voeden.

In je groep gelden er bepaalde regels: niet op blote voeten rondlopen, geen frisdrank tijdens het vieruurtje, enz. Leg aan je leden en aan ouders uit waarom die regels bestaan.

Kan je leidingsploeg dat niet? Dan is het tijd om de regel in vraag te stellen.

DIT ZEGGEN LEERKRACHTEN....

“Leg de nadruk op belonen en probeer goed gedrag aan te moedigen en te versterken.’

“Straffen helpt niet bij iedereen. In dat geval kan je werken met een time-outsysteem.”

“Wees consequent! Als je ermee ‘dreigt’ dat aan een be­ paalde actie een straf vasthangt, laat hen de straf dan ook uitvoeren. Anders loop je het risico je gezag te verliezen.”

“Er zijn altijd twee kanten aan een verhaal. Geef je leden de kans om in dialoog te gaan over hun gedrag.”

“Als leerlingen mij respect geven, dan stel ik daar soms iets tegenover, bijvoorbeeld hen eens een spel laten kiezen.”

WANNEER MOET JE ‘OVERTREDINGEN’ MELDEN AAN OUDERS? Kinderen gaan nog altijd naar de Chiro om zich te amu­ seren. Af en toe gaat het er dus wat ondeugender aan toe, dus je meldt het beste niet iedere misstap die een kind

© jan van bostraeten

begaat aan de ouders. In een paar gevallen is dat wel aan te raden.

• Vandalisme: maakt een kind bewust iets kapot waar­ door je als Chirogroep serieus in de kosten valt, dan meld je dat het beste wel aan de ouders.

• Bij alcohol- en drugsmisbruiken verwittig je sowieso de ouders. Je werkt met minderjarigen, dus drugge­ bruik is een crimineel feit. Alcoholmisbruik kent gra­ daties. De ouders van een aspi die eens een pintje te veel drinkt, moet je niet op de hoogte brengen, tenzij hij of zij alcohol drinkt op een moment waarop het niet mag. Bij tito’s of keti’s is ieder drankgebruik on­ gepast, dus breng je de ouders het beste op de hoogte.

15

]DECEMBER 2018[

RIBBELS

Volg-deregelsstickerspel

Wat krijg je als je goed je best doet? Inderdaad: stickers! Wie wil er nu geen verzameling van die prachtige kleef­ dingetjes? Vandaag kunnen de ribbels dergelijke stickers verzamelen en wie weet komt er daarna nog meer!

IN HET KORT Leg je ribbels aan de hand van een spel de regels uit. Iedere ribbel krijgt een stickerkaart.

Als ze goed opletten en mee­ spelen, verdienen ze een sticker.

Krijgen ze hun stickerkaart vol?

Dan volgt er een beloning!

SPELLETJES GOED LUISTEREN – DE RODE LETTER De ribbels staan op een lijn aan de ene kant van het terrein. Er staat één ribbel aan de andere kant van het terrein die de rode letter mag bepalen. Daarna

mag hij of zij letters van het alfabet opnoemen. Als ribbels een letter horen die in hun naam voorkomt, mogen ze een stap vooruit zetten. Het is de bedoeling dat je als eerste bij de ribbel aan de overkant raakt.

Maar opgepast! Als die ribbel vooraan de rode letter zegt, mogen ze geen stap vooruit zetten. Wie dat toch doet, moet terug naar de startlijn.

Als de ribbels goed meespelen, krijgen ze allemaal een sticker.

Braaf gaan slapen – dode vis Al de ribbels liggen op de grond.

Ribbel Joris loopt rond. Als Joris ‘dode vis’ zegt, mag niemand zich nog verroeren. Ziet Joris toch iemand bewegen, dan moet die ribbel rechtstaan en mee zoeken. Als Joris ‘levende vis’ zegt, moeten de ribbels spartelen en moeten Joris en wie eraan is, zoeken naar ribbels die niet spartelen. Het spel is voorbij als alle ribbels betrapt zijn.

Als de ribbels goed meespelen, krijgen ze allemaal een sticker.

16

]DECEMBER 2018[

Op tijd komen – wolfje-hoe-laat-is-het De ribbels staan aan één kant van het terrein. Aan de andere kant staat één ribbel die de wolf is. De spelers roepen in koor: ‘Wolfje, wolfje, hoe laat is het?’

De wolf roept een tijdstip, bv. ‘drie uur’. De spelers zetten dan hetzelfde aantal stappen vooruit.

Zegt de wolf echter ‘etenstijd’, dan moet iedereen zo snel mogelijk teruglopen en zorgen dat ze niet getikt worden. Wie getikt wordt, wordt de nieuwe wolf of een assistent van de wolf.

Als de ribbels goed meespelen, krijgen ze allemaal een sticker.

Je bord leeg eten – boontjes en broccoli Verdeel de ribbels in twee groepen. Laat hen op twee lijnen tegenover elkaar staan. De ene ploeg zijn de boontjes, de andere zijn de broccoli’s. Vertel een ver­ haal waar de woorden ‘boontjes’ en ‘broccoli’ in voorkomen. Bij

AFDELINGEN

het woord ‘boontjes’ moeten de boontjes gaan lopen. Als de broccoli’s boontjes kunnen tikken, worden die boontjes broccoli’s. Hetzelfde gebeurt in de omgekeerde richting.

Voorbeeldverhaal en Er was eens een jongen j Hi o. un Br s zijn naam wa heel at j Hi er. mm bro had een n at ete t da graag boontjes. Bij hij or Vo es! ett ch hij graag bro st eer l we hij est mo n, kon ete ar Ma . bonnetjes gaan halen k broc­ toen zag hij dat hij oo te net aak sm t Da coli kreeg! tjes. on bo de n da rs de an iets ten en gro e Twee verschillend hij ar Ma al. cia spe l is toch we g dan gin j Hi ! zen kie t nie kon Dat toch voor de broccoli. t had da r, ke lek l was best we c­ bro van t ch wa ver t hij nie t wa l we t coli. Al vond hij he s. tje on bo de jammer voor

Proper opruimen – Bomspel Er ligt op het terrein een hoop materiaal. Op drie voorwer­ pen na is alles een bom. Beslis met de leiding welke drie en schrijf dat op een papiertje.

De ribbels nemen om beurten een stuk materiaal vast. Roep “Boem!” als ze een bom vastne­ men. Die ribbel valt af. Als het geen bom is, mag de ribbel het materiaal aan de kant leggen.

Het is de bedoeling dat de ribbels uitzoeken welk mate­ riaal geen bom is. Als dat lukt, krijgen ze elk een sticker.

17

]DECEMBER 2018[

Laat je ribbels in he t begin van het jaar een sp elletje op een blaadje papier schrijven (of laat hen er een opnoemen als ze nog niet goed kunnen schrijven). Knutsel daarna met hen een groot rad waar je de papiertjes op hangt.

Als je in de loop va n het jaar even niet weet wat te doen, laat je een ribbel aa n het rad draaien en spee l je het spel dat het rad aa ngeeft.

EINDE VAN HET SPEL Op het einde van het spel zijn hopelijk al de stickerkaarten vol. Bedenk een leuke belo­ ning voor als ze daarin slagen.

Je kan hen achteraf iets laten bedenken wat ‘stout’ is en hen laten vertellen waarom.

© jan van bostraeten

Ribbeltip: Rad van Plezier

SPEELCLUB

krijgt lekkers ‘t Is weer tijd voor Sint en Piet, maar is de speelclub wel braaf geweest? Daar zijn de hulppieten toch niet zo zeker van. Tijd om te bewijzen hoe zoet de speelclubbers dit jaar geweest zijn!

In het kort Gedurende het spel kan de speelclub gummyberen verdienen door snoepspelletjes te spelen. Op het einde leggen alle speelclubbers een gummybeertje op hun tong. Ze moeten met een uitgestreken gezicht tegen de hulppieten kunnen zeggen dat ze dit jaar weer héél braaf zijn geweest. Dat is niet voor iedereen gemakkelijk, want er zijn niet alleen zoete maar ook zure beertjes. Als de hulppieten niet kunnen zeggen wie zuur heeft in de plaats van zoet wint de speelclub! Welk team valt door de mand?

Voorbereiding Koop een zak zure en een zak gesuikerde gummyberen. Als je daar geen budget voor hebt, kan je zout en suiker in bekertjes water doen. Maak kaartjes waar verschillende soorten snoepjes op staan en schrijf op

de achterkant het bijbehorende spel. Zet een parcours op en zet de vier-op-een-rij op het einde.

Materiaallijst xx Kom xx Beertjessnoepen xx Vier-op-een-rijspel of een bord waarop je gele en rode bollen kan prikken xx Uitgeknipte afbeeldingen van snoepjes

Inkleding Nu, in december, kan je je verkleden als hulppiet om te kijken wie zoet en wie zuur/zout was. Als je dit spel niet in december speelt, kan je het inkleden als ‘de gekkebekkeninspectie’ die op bezoek komt. Met de leiding kan je dan bijvoorbeeld een laborantenjas en een clipboard meenemen.

xx Suikerklontje xx Tennisballen/aardappelen xx Touw xx Balpennen xx Lege flesjes xx Voorwerpen voor de estafettes

18

]DECEMBER 2018[

Spelverloop Verdeel de speelclub in twee ploegen. Die ploegen spelen spelletjes tegen elkaar. Het winnende team krijgt een zoet snoepje en het verliezende team een zuur. Zorg ervoor dat alle speelclubbers op het einde van het spel een snoepje op hun tong kunnen leggen.

AFDELINGEN © jan van bostraeten

Verdeeltip: zet alle kinderen op een lijn. Zeg dat je zo dadelijk gaat aftellen en dan ‘spring’ zal roepen. Op ‘spring’ moeten ze opzij springen, ze mogen zelf kiezen naar rechts of naar links. Als de ploegen niet helemaal gelijk zijn, kan je nog eens opnieuw proberen of zelf enkele kinderen naar het andere groepje brengen.

Parcours Het spel begint met een ‘vierop-een-rijparcours’. Geef elke groep een kleur schijven van het vier-op-een-rijspel en laat hen telkens een parcours doen om een schijfje in het spel te steken.

Wie als eerste vier op een rij heeft, mag een snoepje kiezen (met op de achterkant een spelletje). Het parcours kan je nog veranderen door een extra voorwerp of moeilijkheid toe te

voegen. Voorwerpen die je daarvoor kan gebruiken: stoelen, bezemstelen, hoepels, een touw om over of onder te kruipen, enz.

Spelletjes De winnaars van het vier-opeen-rijparcours mogen een snoepje kiezen. Speel het spel dat op de achterkant staat. Het team dat het spel wint, krijgt (afhankelijk van het aantal speelclubbers) twee of drie snoepjes.

Tik-tak-boem: alle speelclubbers staan – geschrankt per team – in een cirkel en geven een bal door. De leiding staat in het midden en telt met de ogen dicht tot twintig. Bij twintig roept de leiding: ‘Boem!’ Wie dan de bal vastheeft, gaat op de grond zitten. Als je buren op de grond liggen, moet je over hun benen springen om de bal door te geven. Wie als laatste nog overeind staat, wint het spel.

19

]DECEMBER 2018[

Iedereen speelt dit spel wat anders, dus speel gerust jullie eigen variant.

Snoepketting: laat de speelclub om beurten een snoepje opnoemen. Die naam moet telkens beginnen met de laatste letter van het vorige snoepje.

Bijvoorbeeld: spek – kauwgom – marsepein. Geef de speelclub eerst tijd om in hun ploeg al een aantal snoepsoorten op te noemen. Te moeilijk? Bedenk gerust een ander thema.

Suikerklontje: verstop een suikerklontje in het lokaal.

De kinderen komen binnen in het lokaal en kijken rond.

Als ze het suikerklontje zien liggen, gaan ze zitten zonder iets te zeggen. Wie als laatste nog rechtstaat, verliest.

Neusjes: geef iedere speelclubber een tennisbal of aardappel.

Die moeten ze om het eerst met hun neus tot de overkant

SPEELCLUB Sint en piet Het beeld van Zwarte Piet kan sommige kinderen, jongeren en ouders kwetsen. Denk bijvoorbeeld aan grapjes en opmerkingen over de samenhang van hun eigen donkere huidskleur en die van Piet.

© jan van bostraeten

Piets donkere kleur mag volgens de verhalen van tegenwoordig dan wel door het roet komen, toch zijn er heel wat kenmerken die verwijzen naar de zwarte slavernij: kroeshaar, dikke lippen, oorbellen, een knecht zijn en de pietenkleren. Dat is volgens ons niet nodig.

van het terrein rollen. Het team dat als eerste volledig aan de overkant is, wint.

Snoepveters: touwtrekken. Spreekt voor zich!

Colasnoepjes: bind een balpen aan de broek of rok van iedere speelclubber. Zet achter hen een leeg (cola)flesje. Na het startsignaal moeten ze zo snel mogelijk hun balpen in hun flesje krijgen. Het eerste team waarvan alle leden hun balpen in hun flesje kregen, wint.

Einde van het spel De twee teams hebben zowel zoete als zure beertjes verdiend tijdens het spel. Alle speelclubbers krijgen een snoepje uit hun pot en leggen dat op hun tong.

De hulppieten gaan nu aandach-

tig naar de onschuldige snoetjes kijken en proberen te ontdekken wie een zuur snoepje heeft. Als ze niemand kunnen ‘betrappen’, heeft de speelclub gewonnen!

Speelclubtip: leid(st)er voor een dag Verzin met je speelclub­ leiding een heleboel kleine, eenvoudige spelletjes. Voor elk lid moet er één zijn. Tijdens de Chironamiddag laat je alle speelclubbers een spelletje trekken. Gedurende de dag zijn zij dan verantwoordelijk wanneer hun spelletje gespeeld wordt. Je speelclubbers worden zo leiding voor één dag en met de leiding kan je keihard meespelen.

20

]DECEMBER 2018[

Omdat we willen dat Sinterklaas een feest voor iedereen is, vinden we dat het ook zonder die elementen kan. Daarbovenop: sinds er minder schoorstenen zijn, is het toch normaal dat de huid van Piet minder zwart is dan vroeger? Dat heeft Bart Peeters, de beste vriend van de Sint, zelf gezegd! Onder Piets roetvegen kan hij – of zij! – elke huidskleur hebben, want iedereen kan de beste vriend van de Sint zijn, toch?

De Chiro wil een plek zijn waar alle kinderen en jongeren zich thuis voelen. Daarom voeren we Piet niet meer op als een stereotiep personage met verwijzingen naar het kolonialisme. Op die manier wordt het Sinterklaasfeest fijn voor iedereen.

Tips nodig voor hoe je dat kan doen? Check chiro.be/sinterklaas!

RAKWI’S

Rakwi’s zijn deugnieten die zich niet altijd graag aan de regels houden.

Hoe ga je daar als leiding mee om? Laat hen zelf de regels bepalen!

In het kort In het eerste deel van het spel mogen de rakwi’s zelf regels bepalen die ze willen toepassen tijdens de rest van het jaar. Daarna spelen ze in twee teams tegen elkaar om de beloningen te bepalen die ze kunnen verdienen als ze zich goed aan die regels houden.

Spelverloop Deel 1: regels opstellen De rakwi’s en de leiding stellen samen regels op waar ze zich de rest van het jaar aan zullen houden. Per twee mogen de rakwi’s een regel bedenken.

Help als leiding door bij de groepjes mee te gaan nadenken over wat ze belangrijk vinden.

Voorbeelden ÇÇ We spelen altijd flink mee. ÇÇ We luisteren naar de leiding en naar de andere rakwi’s als die aan het praten zijn. ÇÇ We lopen niet weg tijdens een spelletje.

Laat elk duo hun regel vertellen en schrijf alle regels op een grote flap. Eventueel vul je met de leiding nog een of twee regels aan die jullie belangrijk vinden.

Deel 2: beloning bedenken Verdeel de rakwi’s in twee teams.

Laat elke rakwi een beloning bedenken en die op een papiertje schrijven. Help de rakwi’s bij wie dat niet zo goed lukt. Stop alle papiertjes in twee grote potten, één voor elk team.

Speel spelletjes waarbij er telkens één team wint. Het winnende team mag een papiertje uit de pot van het andere team nemen.

De bedoeling is dat er op het einde van het spel een stuk of vier beloningen overblijven.

Spelletjes ÇÇ Touwtrekken ÇÇ Muurke-sjot (trefbal) ÇÇ Tienbal ÇÇ Om het snelste haasje-over doen tot een bepaald punt ÇÇ Om het hoogst of origineelst een levende piramide maken ÇÇ De langste klerenketting maken

21

]DECEMBER 2018[

ÇÇ Om het snelste drie keer juist raden wat de leiding uitbeeldt ÇÇ Estafetten (met krabbenloop, hinkelen, achteruit lopen, enz.) ÇÇ Bedenk voor elke letter van het alfabet een dier (behalve voor x, y en q)

Vervolg van het spel Noteer de regels die jullie in deel 1 bepaald hebben op een groot blad en hang dat op in jullie lokaal. Overloop na elke Chironamiddag met de rakwi’s de regels. Aan welke regel hebben ze zich vandaag goed gehouden? Bespreek dat met de rakwi’s en kleef een sticker achter die regel. Spreek met hen af hoeveel stickers ze moeten verzamelen om een beloning te verdienen. Daarvoor kan je de beloningen gebruiken die in deel 2 van het spel overbleven.

Rakwitip: tocht na ar nergens Doe eens een toch t met je rakwi’s, m aar bereid hen daar ni et op voor. Geef de rakwi’s een eindpun t en laat hen vervolgens zelf de rout e kiezen. Zijn ze he t wandelen even beu?

De rakwi’s hebben wel een idee hoe ze het weer leuk kunn en maken. Als ze com pleet de verkeerde weg uitgaan, laat je hen gewoon begaan .

Het gaat immers ni et om de bestemming maar om de weg ernaartoe.

HET HENK-DE-EE

TITO’S

Hoe zit het met de kennis van de tito’s over eenhoorns, meer bepaald over Henk de eenhoorn? Henk is een ijdele eenhoorn die zijn aanbidders beloont. Hij heeft over zichzelf een eenhoornbord gemaakt. Slagen de tito’s erin om tot bij het einde en dus bij de beloning te raken?

In het kort De tito’s zullen in groepjes probe­ ren om de beloning van Henk de eenhoorn te bereiken. Dat doen ze door zich op het eenhoornbord te verplaatsen en de nodige opdrach­ ten uit te voeren. Die opdrachten kunnen zowel in kleine als in grote groep zijn. Wanneer ze een opdracht niet goed uitvoeren, moeten ze drie vakjes terugkeren als straf. Het doel is dus eenvou­ dig: raak zo snel mogelijk bij Henk de eenhoorn!

Voorbereiding ➔➔ De eindbeloning zit in een eenhoornpiñata die Henk voorstelt. Hij moet nog niet af­ gewerkt zijn, want daar zorgen de tito’s tijdens het spel voor. ➔➔ Vul de eenhoorn met de beloning. Dat kan gaan van hun vieruurtje over snoep tot feestmateriaal zoals toeters en confetti. ➔➔ Leg wat basismaterialen klaar die de leden kunnen gebruiken: knutselgerief (bv. lijm, verf, glitters, scharen, plakband), kranten, schmink, verkleed­ kleren en karton. ➔➔ Materiaal voor de vakjes­ opdrachten: een soort ring (bv. hoepel) om over een kegel te werpen, confetti en punaises. ➔➔ Materiaal voor groepsopdrach­

ten: blinddoeken, fototoestel, papier, verf en kurken. ➔➔ Leg een of meerdere dobbelstenen klaar.

TIP VOOR DE EENHOORNPIÑATA:

gebruik enkele kartonnen dozen die je aan elkaar plakt zodat de vorm iets weg heeft van een eenhoorn en leg er eventueel een laagje papier-maché over voor de stevigheid. Je hoeft hem nog niet helemaal af te werken, want dat doen de tito’s tijdens het spel.

Spelbord Maak een groot spelbord. Teken met krijt 27 spelvakjes op de grond en geef ze opeenvolgende nummers. Er zijn drie kleuren nodig: een voor de gewone vakjes, een voor de groepsopdrachten en een voor de vakjesopdrachten in kleine groep. De volgorde van de kleuren bepaal je zelf. Heb je een grote groep? Voeg gerust extra vakjes toe.

Spelverloop Ploegverdeling en start Een ideetje voor de ploegverde­ ling: kies enkele eenhoornleiders

22

]DECEMBER 2018[

(aantal afhan­ kelijk van groeps­ grootte).

Iedereen gaat vervolgens gehurkt zitten met een blinddoek aan en de leiders maken hun persoonlijke een­ hoornlawaai. Zo vinden de kleine eenhoorntjes een leider. Wanneer er genoeg babyeenhoorns bij de leider zijn, is die ploeg compleet.

Laat elke ploeg vervolgens een pion zoeken en op het startvakje leggen. De ploegjes proberen vervolgens zo’n laag mogelijk getal te gooien met de dobbelsteen om als eerste te starten.

Ready, set, go!

Nu kan het spel beginnen! Laat de ploegen om beurten met de dobbelsteen gooien, hun pion ver­ plaatsen en de opdracht uitvoeren.

Wanneer een opdracht lukt, mag de ploeg blijven staan en haar beurt afwachten. Als de opdracht niet lukt, volgt er een straf: keer drie vakjes terug. De ploegen hoe­ ven niet te wachten met dobbelen tot de opdracht van de andere ploegen uitgevoerd is. Het kan dus zijn dat een bepaalde ploeg nog bezig is met hun opdracht wanneer ze aan zet zijn. Op dat moment wordt hun beurt gewoon overgeslagen en komt de volgende ploeg aan beurt.

Spelvakjes Basisvakjes

Dit zijn vakjes zonder opdracht, maar met typische ganzenbord­ elementen. Hier kan je zo’n tiental vakjes van maken. Uitbreiden of inperken naargelang de groeps­ grootte en de tijd kan zeker.

Enkele voorbeelden: ➔➔ Jullie worden gestraft door Henk: ga terug naar start. ➔➔ Henk vindt dat jullie goed jullie best doen: ga naar vakje 15. ➔➔ Henk vindt dat jullie een beetje traag zijn: sla een beurt over. ➔➔ Jullie ontmoeten de heilige Henk: gooi nog een keer. ➔➔ Henk denkt dat jullie nog niet capabel genoeg zijn: ga drie vakjes terug.

Vakjesopdrachten Dit zijn opdrachtvakjes waarbij de spelers met hun eigen ploeg een opdracht uitvoeren. ➔➔ Teken Henk (zonder hoorn!) op een groot karton en versier hem ➔➔ Eenhoorntje-prik: maak een hoorn uit karton en steek er een punaise door. Prik hem geblinddoekt op de juiste plaats van de kartonnen hoornloze eenhoorn ➔➔ Dode eenhoorn: speel dode vis.

Alle spelers gaan op de grond liggen of zitten. Na het start­ signaal mogen ze niet meer bewegen. Eén speler loopt rond en noemt de namen van dege­

nen die toch bewogen hebben.

Die spelers lopen nu ook mee rond. De speler die als laatste overblijft, wint het spel.

Groepsopdrachten Deze opdrachten voer je met de hele titogroep uit. Als een ploegje op zo’n vakje komt, stoppen alle anderen tijdelijk met hun opdrachten. De winnende groep mag een vakje vooruit, de andere worden gestraft en moeten een vakje terug. ➔➔ Elke tito krijgt een blad papier aan hun poep geplakt en een kurk met verf in de kleur van hun ploeg. Die kurk moeten ze als hoorn tegen hun voorhoofd houden. Ze proberen de andere ploegen te prikken door met hun ‘hoorn’ een stip op het blad van de andere spelers te zetten. ➔➔ Laat de tito’s in een kring zitten. Iemand begint en zegt: “Ik, Joris Rippelstippel zonder stippel, vraag aan Febe Rippel­ stippel zonder stippel: hoeveel stippels heb jij?” Febe gaat dan verder en stelt die vraag aan iemand anders. Zeg dus eerst je eigen naam, en dan de naam van de persoon aan wie je de vraag stelt. Na elke naam zeg je ‘Rippelstippel’ en hoeveel stippels die persoon heeft (dat kan dus zijn: zonder stippel, met twee stippels, enz.). Zo’n stippel krijg je als je een fout maakt in het zinnetje. Als je een stippel gekregen hebt, mag je uiteraard niet meer zeggen ‘zonder stippel’, maar moet dat ‘met één stippel’ worden, enzo­ voort. Het gaat erom zo weinig

23

]DECEMBER 2018[

mogelijk stippels te hebben op het einde van het spel.

➔➔ Henk wordt blij als iemand hem vertelt dat hij er goed uitziet: elke groep moet in vijf minuten zoveel mogelijk com­ plimenten verzinnen. Na die vijf minuten overloop je alles.

Wat meermaals voorkomt, schrap je. Wie het meest com­ plimentjes overhoudt, wint!

Einde van het spel Wie als eerste het einde van het eenhoornbord bereikt, krijgt een stukje van Henk. Daarvoor moe­ ten ze op de eenhoornpiñata mep­ pen. Enkel de winnaars krijgen die eer, maar uiteraard mag iedereen mee van de beloning smullen.

Titotip: plaats-spel-voorwerp

Aan het begin van je Chironamiddag Eén zet je drie bekers klaar voor je tito’s. één beker is voor verschillende plaatsen, voor één en n spele nde hille voor versc verschillende voorwerpen. Laat je tito’s voor elke beker een papier invullen.

Daarna trekt elke tito een plaats, een het spel en een voorwerp en zo gebeurt rtje dan dat jullie op een namiddag tikke ­ kom een met en spelen in je eigen huis mer. kom

MEER OPDRACHTEN VIND JE BIJ HET TITOSPEL OP CHIRO.BE/SPEL-VAN-DE-WEEK.

AFDELINGEN

ENHOORN-BORDSPEL

KETI’S

De

keticampagne

© jan van bostraeten

Leuk, jullie afdeling begint een hechte groep te vormen!

Niets kan nog roet in het eten gooien. Behalve als die leuke leden geen zin hebben om zich aan de regels te houden. Wat nu gedaan? De oplossing is simpel. Laat een deel van de huisregels opstellen door de keti’s zelf! Maak er bovendien een grootse verkiezingsstrijd van en hopla, je jaar kan niet meer stuk!

Doel

Verdelingsspel

Tijdens dit spel ronselen de keti’s zoveel mogelijk aanhangers voor hun partij om uiteindelijk als sterkste uit de Chiroverkiezing te komen. De sterkste partij krijgt na het spel de eerste keuze voor het bepalen van de leefregels die jullie tijdens het jaar toepassen.

De eerste ronde van het spel bestaat uit het samenstellen van de partijen en het opstellen van de leefregels waar de leden zich aan willen houden tijdens het komende jaar.

Om de keti’s in kleinere groepjes te verdelen, moeten ze eerst in een rij achter elkaar gaan

24

]DECEMBER 2018[

staan. Laat hen allemaal op een afgesproken signaal naar links of rechts springen – dat kiezen ze zelf. De groep is nu verdeeld in een links en een rechts blok.

Geen paniek als dat oneerlijk verdeeld is, dat is geen probleem.

Elk blok moet nu nog verder opgedeeld worden. Roep daarvoor willekeurige getallen.

AFDELINGEN © jan van bostraeten

De leden moeten telkens zo snel mogelijk een groepje vormen met dat aantal spelers. Roep dan een ander getal, de leden vormen nieuwe groepjes. Doe dat een paar keer achter elkaar totdat iedereen willekeurig door elkaar aan het lopen is en roep dan tot slot het getal vier. De groepjes die ze dan vormen, zijn de uiteindelijke partijen.

Geef elke partij nu de opdracht om een drietal leefregels te bepalen waar ze zich echt aan zullen houden het komende jaar.

Enkele voorbeelden: een beurtrol om het lokaal op te ruimen, zelf af en toe een spel bedenken, eens een dessert maken, enz.

Let er als leiding op dat de keti’s het opstellen van die regels een beetje ernstig nemen. Struikelen jullie over bepaalde thema’s zoals gsm-gebruik of eten tijdens de activiteiten? Zorg ervoor dat ze die zeker mee opnemen.

Voordat de leden stemmen gaan ronselen, mogen ze hun standpunten aan de rest van de groep voorleggen.

Win die stemmen!

Nadat de leden de standpunten van hun partij opgesteld hebben, kunnen ze de straat op om de kiezers te overtuigen! Voor deze ronde van het spel moet elke partij op z’n minst een gsm bij zich hebben of op een andere manier foto’s kunnen maken. De leden krijgen op voorhand een lijst met persoonsbeschrijvingen mee die ze moeten zoeken in hun dorp en met die mensen maken ze een foto. De persoonsbeschrijvingen bestaan telkens uit drie willekeurige eigenschappen. Elke foto met iemand die twee van die drie eigenschappen heeft, is een stem waard.

Voorbeelden persoonsbeschrijvingen: • Blond, vrouwelijk, getrouwd • Lang haar, tattoo, jonger dan 25 • Slank, krullen, bruin haar

25

]DECEMBER 2018[

Als de leden hun campagne overtuigender maken door bijvoorbeeld een affiche te maken met hun standpunten en iemand daarmee op de foto te zetten, telt de stem dubbel!

Hier mogen ze zich creatief mee uitleven en het is een optie om extra punten te geven aan leden die daar meer moeite in steken.

De keti’s hebben ongeveer anderhalf uur de tijd om hun campagne voor te bereiden en daarna met zoveel mogelijk mensen op de foto te gaan en op die manier zoveel mogelijk kiezers te overtuigen.

De verkiezing De winnende partij kan bekendgemaakt worden als alle foto’s binnen en geteld zijn. Maar dit zou geen echte verkiezing zijn zonder een goede coalitie. De winnaars van het spel mogen een kort debat leiden waar de uiteindelijke leefregels uit voortkomen.

ASPI’S

De aspi’s zijn de oudsten, maar daarom niet altijd de braafsten. ‘The Nanny’ komt deze week langs om de aspi’s eens een lesje te leren. Of dat wil ze tenminste toch proberen. Het loopt allemaal wat uit de hand en The Nanny is onvoorzien bijzonder streng. Slagen de aspi’s erin om te ontsnappen uit de handen van The Nanny? Komen ze heropgevoed terug of kunnen de aspi’s zich goed verweren?

IN HET KORT de Om te ontsnappen uit moey nn Na handen van The n en lpe he r aa elk i’s ten de asp n de ete mo Ze n. rke we samen n die The opdrachten uitvoere zichzelf om eft ge Nanny hen Bovenn. jde vri be en te kunn el wat he y dien stal The Nann i’s. Die asp de n ‘bezittingen’ va emo rkt me ge on zullen ze zonder en en rdi ve ug ter ten ran het dat die opvoedingsti t wandig ein el sp t merkt. He . zijn j vri i’s asp e all neer

SPELVERLOOP De aspi’s mogen in het begin samen beslissen wie van hen de meest betrouwbare is. Die persoon wordt niet vastgebonden door The Nanny en moet superviseren. Alle andere aspi’s bind je vast aan een boom, want The Nanny wil hen leren wat braaf zijn is. Ze bedacht acht opdrachten die in genummerde enveloppen zitten om de bengels

VOORBEREIDING xx Leg op voorhand het volgend materiaal klaar: puzzel en oplossing, blinddoeken, sjortouw of ander materiaal om aspi’s mee vast te maken aan een boom, enkele lege flessen, lippenstift, fietsbanden, rietjes, een volle fles water, eventueel walkietalkies. xx Leg lucifers, een luciferdoosje en een kaarsje verspreid op het terrein. xx Maak met afbakenlint een grote tekening van een oog op het terrein. Doe dat op loopafstand van enkele bomen waaraan de aspi’s vastgebonden worden. Die tekening symboliseert het Alziend Oog van The Nanny. xx Neem materiaal dat de aspi’s moeten (terug)verdienen: bijvoorbeeld vieruurtje, drinken, op weekend eventueel hun slaapgerief of toiletzak, hun truien of schoenen, enz. Leg dat materiaal in het Alziend Oog. Je kan vooraf vragen aan de aspi’s om hun rugzak mee te brengen en die gebruiken.

herop te voeden. Opdracht volbracht? Maak een aspi los. Die krijgt dertig seconden de tijd om naar het oogsymbool te lopen en gestolen materiaal terug te nemen.

The Nanny zit geblinddoekt in het midden van het oog en mag met een knuppel van krantenpapier proberen de aspi’s te raken. Ze besluipen het Oog dus zo stil mogelijk. Als The Nanny hen geraakt heeft, neemt ze de spullen die de aspi’s konden terugstelen opnieuw af. Het is een

26

]DECEMBER 2018[

kwestie van doen wat The Nanny vraagt en toch ‘stout’ genoeg zijn om onder het Alziend Oog hun materiaal terug te winnen. Hoe meer aspi’s er vrij zijn, hoe minder tijd ze krijgen om materiaal uit het oog te halen.

Heb je een grote groep? Laat dan meerdere spelers per opdracht vrij. Heb je een heel kleine groep, laat hen dan meerdere opdrachten volbrengen voor je iemand vrijlaat. Bij grote groepen kan je ook wat meer tijdsdruk op de opdrachten zetten.

AFDELINGEN

Opdracht 1: digitale detox The Nanny wil dat de aspi’s afkicken van het digitale tijdperk, maar ze mogen zich uiteraard niet te veel vervelen. De vrije persoon moet een puzzel maken. De vastgebonden aspi’s zien de puzzel voor zich en moeten uitleggen welk stuk waar moet. Raakt de puzzel af, dan hebben ze bewezen dat ze zich offline kunnen ontspannen en komt er één persoon vrij.

Opdracht 2: blind vertrouwen

Opdracht 4: the show must go on Om de vastgebonden leden wat te doen bewegen zodat ze zich niet vervelen, moeten ze iets uitbeelden.

De vrije leden moeten telkens binnen de drie minuten raden wat het is. Als dat gelukt is, mag je iemand vrijmaken.

Opdracht 5: liefdevol met elkaar omgaan

Elkaar kunnen vertrouwen is een belangrijke eigenschap die The Nanny aan de aspi’s wil meegeven. Daarom laat ze voor één keer de aspi’s toe in haar Alziende Oog om bij het materiaal te komen. Blinddoek de vrije spelers en zet hen op een plek ver genoeg van het Alziende Oog, maar zorg dat ze de vastgebonden aspiranten nog kunnen horen. De vastgebonden aspi’s geven instructies aan de geblinddoekte spelers om het Oog te bereiken en elk één stuk materiaal mee te nemen. Ze krijgen daarvoor twee minuten de tijd. Als de tijd om is, mogen ze niet meer verder.

In een groep is het belangrijk om liefdevol met elkaar om te gaan. Hang enkele fietsbanden aan elkaar en maak ze vast aan een boom tegenover de vastgebonden aspi’s. De vrije leden moeten zich in de constructie van fietsbanden plaatsen en lippenstift opdoen. Vervolgens moeten ze op een bepaald deel van de vastgebonden aspi een kusje gaan geven. Als elke vastgebonden aspi een kus kreeg, komt er iemand vrij.

Opdracht 3: water, de rest komt later

Ondertussen is de groep al wat op elkaar ingespeeld en is het tijd voor een spelletje mastermind. De vrije leden verzamelen bij The Nanny en haar Alziend Oog. De vastgebonden leden kennen de kleurencode en de anderen moeten die in tien beurten raden. Ze mogen enkel vanop een afstand met elkaar praten en ze mogen niet de kleur zelf vermelden.

Kraken ze de code? Er komt weer iemand vrij!

The Nanny vindt dat jongeren veel te veel frisdrank drinken. Ze wil hen meer water laten drinken. Er staat een volle fles water op een paar meter afstand van de vastgebonden aspi’s.

Die fles moet minstens half leeggedronken worden door de vastgebonden leden. De vrije leden krijgen enkele rietjes, waarmee ze een constructie moeten maken om de gevangenen te laten drinken. Als de opdracht geslaagd is, mag er weer iemand bevrijd worden.

Opdracht 6: communicatie is alles

Opdracht 7: help de zwaksten Door zo lang vastgebonden te zijn, zijn de laatste aspi’s ondertussen verzwakt. De vrije leden moeten een draagberrie maken (bv. sjorren) om de laatste vastgebonden leden binnen de dertig seconden na het losmaken naar het Alziend Oog te brengen.

27

]DECEMBER 2018[

EINDE VAN HET SPEL Als alle aspi’s vrij zijn, en ze de opdrachten dus goed volbracht hebben, zouden ze heropgevoed moeten zijn. Uiteraard hebben ze soms eens buiten de lijntjes gekleurd en zijn ze ondertussen stiekem wat materiaal gaan stelen. Dat materiaal mogen ze nu als beloning houden.

Aspi’s in charge!

Verdeel random aan het begin van het jaar alle aspi’s in groepjes. Elk groepje krijgt de opdracht om één Chironamiddag volledig zelf in elkaar te steken (ze kunnen wel advies vragen bij de leiding). Leg op voorhand al de momenten vast, zodat de groepjes zich op tijd kunnen voorbereiden.

Extra: voor aspigroepen is het extra leuk om een bepaalde ‘identiteit’ te creëren. Laat hen aan het begin van het jaar een ontwerp uitwerken voor een bepaald kledingstuk. Dat kunnen jullie dan samen een heel jaar dragen en later blijft het een mooie herinnering.

‘Toen ik lid was, werd ik alleszins veel harder gestraft’ Van links naar rechts: Bram, Ruben, Bo, Margot, Triestan, Jorn

Er zijn eindeloos veel manieren om te straffen en te belonen. Sommige leiders en leidsters zijn voorstander van een zachtere aanpak, andere wanen zich in het leger met de tuchtmaatregelen die ze bedenken. Wij gingen eens luisteren bij Chiro Korneelke uit Aalbeke hoe zij stoute leden aanpakken.

Door Emilie

DUBBELPUNT: Wanneer hebben jullie zelf voor het laatst nog iemand moeten straffen of belonen en waarom was dat?

Jorn: De laatste keer dat ik ie­ mand heb gestraft, was op kamp.

Omdat die persoon de andere kindjes wakker hield. Ik heb het kind even buiten laten afkoelen.

Bram: Ik denk een van de zondagen van dit jaar. Omdat de leden niet luisterden, heb ik hen gewoon aan de kant gezet.

Bo: Het is mijn eerste jaar als leiding en ik heb in die paar werkingen nog nie­ mand moeten straffen. Be­ lonen ook nog niet echt.

Margot: Ik was vorig jaar

leiding van de aspi’s, en daar moet je niet echt straffen. We hadden geen echt belonings­ systeem, maar wel een manier om de leden aan te moedigen zodat ze vaker kwamen. Dat was met een opdracht die ze iedere keer moesten uitvoeren, ofwel tegen de volgende zondag, ofwel tegen een periode erna. Als ze een aantal opdrachten voltooi­ den, kregen ze een beloning.

Ruben: Ik heb vorige week nog leden gestraft omdat ze niet luisterden tijdens de speluitleg.

En omdat ze het tijdens een spel zelf voor de andere kindjes lastig maakten om te kunnen volgen.

Ik heb hen aan de kant gezet

28

]DECEMBER 2018[

en toen mochten ze niet meer meedoen voor een bepaalde tijd.

Triestan: Bij mij was het op kamp dat ik voor het laatst een lid heb gestraft en dat was omdat ze in de tent ‘s nachts te luid­ ruchtig waren. Ik heb hen dan gewoon wat toertjes laten lopen.

DUBBELPUNT: Wanneer vinden jullie het nodig een kind te straffen? Wanneer is het niet langer ‘gek doen in de Chiro’, maar vervelend gedrag?

Bo: Ik zal echt niet rap iemand straffen omdat ze ambetant doen ten opzichte van de leiding, of ten opzichte van mij. Als ze niet luisteren tijdens een speluitleg

DUBBELPUNT: Wat zijn de vervelendste straffen die jullie zelf gekregen hebben?

Triestan: Er was op onze kampplaats een gigantische berg met kiezelsteentjes. Als speelclubbers moesten we als straf op onze blote voeten tien keer die berg naar boven lopen.

Jorn: We haalden vroeger wel

meer kattenkwaad uit dan de le­ den nu. Wij hebben eieren in de schoenen van de leiding gestopt.

Margot: Als rakwi was ik een keer aan het babbelen in bed. Ze hebben mij toen uit de kamer gehaald en ik heb in een ander bed moeten slapen, zonder onderlaken, helemaal alleen in een kamer waar het vol zat met vliegen!

DUBBELPUNT: Merken jullie zelf een groot verschil met straffen die je kreeg toen je zelf nog lid was?

Margot: Toen ik lid was, werd ik alleszins veel harder gestraft.

Misschien is het omdat ik weet hoeveel pijn ik heb gehad, gewoon omdat ik een beetje aan het babbelen was, dat ik daarom veel milder ben voor de kinderen. Omdat ik denk: dat kan echt niet de bedoeling zijn. Ik weet nog toen ik lid was, dat zal ik nooit vergeten. Het had op weekend gevroren, dus het gras was helemaal bevro­ ren. En wij moesten allemaal op onze blote voeten toertjes gaan lopen op dat bevroren gras, dat was echt de hel.

Ruben: Nu zijn het vooral las­ tige straffen, om hen een beetje uit te putten. Zodat ze vermoeid zijn wanneer ze weer in hun bed kruipen, en snel gaan slapen.

DUBBELPUNT: Naast straffen kan je leden voor goed gedrag belonen. Wat zijn leuke beloningen die jullie al verzonnen hebben voor jullie leden?

Margot: In mijn eerste jaar was ik speelclubleidster en hadden

29

]DECEMBER 2018[

we in het begin van het kamp een stickerboek gegeven met lege blaadjes. Elke keer als ze flink waren, kregen ze een aantal stickers en mochten ze die in hun boekje kleven.

Op het einde van het kamp hebben we hen wel al de rest van de stickers gegeven, maar dat wisten ze in het begin niet.

Bram: In mijn tweede jaar leiding hadden we een knuffel bij de sloebers. Het kind dat het flinkst was, dat het het meest verdiende of het actiefst mee­ speelde, kreeg de knuffel en het vriendenboekje mee naar huis.

In dat boekje mochten ze dan schrijven en een foto plakken.

Bo: Toen ik rakwileiding was, mocht degene die een dag het beste meespeelde op kamp de volgende dag de marcel aandoen van ‘rakwi van de dag’. Dat was heel tof om mee te pronken. We zorgden er wel voor dat iedereen dat T-shirt een keer kon dragen en iedereen deed echt hun best. Je wist wel dat je hem een keer ging krijgen.

Bram: Vorig jaar hadden wij een bel van de dag. Dat waren groene fietsbellen, en elke avond bespraken we één lid dat een fietsbel verdiende en waarom. Er was bijvoorbeeld de leuke bel, de enthousi­ aste bel. Dat schreven we dan op een fietsbel, en die fietsbel was hun cadeautje op het einde van het kamp.

VRIENDEN ONDER ELKAAR

zou ik daar nooit iemand voor straffen. Zo ben ik gewoon niet.

Maar zodra iemand persoonlijk tegen een ander lid echt kwet­ sende dingen begint te zeggen, of begint te slaan of schoppen, dan zou ik toch wel ingrijpen.

Margot: Ik vind zodra je merkt dat andere kinderen eronder lijden en daardoor geen plezier meer hebben, door die jongen of dat meisje. Als iemand babbelt tijdens een speluitleg zou ik die persoon daar niet direct voor straffen, maar als ik zie dat dat de hele groep echt stoort, vind ik dat je dan wel moet ingrijpen.

Triestan: Maar niet onmiddel­ lijk, ik vind dat je eerst een paar waarschuwingen moet geven voor je overgaat tot straffen.

Bram: In een jeugdbeweging mag je speels zijn, je moet niet de hele tijd streng zijn. De leden weten wanneer ze een beetje stil­ ler moeten zijn zodat ze de spel­ uitleg kunnen begrijpen. Zodra de speluitleg voorbij is, mogen ze roepen en doen wat ze willen.

Maar het is belangrijk dat ze dat verschil begrijpen. Als ze toch te lang te luid zijn, kan je hen een keer wat langer laten zitten om te tonen dat het niet leuk is voor hen als ze niet snel stil zijn.

VRIENDEN ONDER ELKAAR

DUBBELPUNT: Wat werkt er volgens jullie het beste: dreigen met een straf, of zeggen dat ze een beloning krijgen als ze iets doen?

Margot: Ik ben 100 % pro belonen, want ik denk dat dat op lang termijn het meeste effect heeft. Als het echt niet gaat, vind ik wel dat je een keer moet durven straffen.

Bram: Ik vind niet dat je moet dreigen met straffen, maar als ze erover gaan, moet je hen een waarschuwing geven. En als ze er over blijven gaan, dan straf je hen.

Jorn: Ik ben wel pro straffen. Ik vind dat ze soms weleens mogen weten dat ze iets misdaan hebben, dat ze beseffen dat het niet kan.

Margot: Maar ik denk dat als er één kind iets misdoet en alle andere leden krijgen een belo­ ning, dat je het ook wel beseft.

Bo: Ik denk vooral dat belonen goed werkt naar de ouders toe. Want als je als leiding de reputatie hebt om rap te beginnen straffen, dan zal je daar als ouder negatief tegenover staan.

DUBBELPUNT: Ten slotte, hebben jullie al leden moeten straffen voor dingen die je vroeger zelf hebt gedaan?

Allemaal samen (lachend): Ja! DUBBELPUNT: En vonden jullie dat moeilijk?

Jorn: Nee, niet echt. Ik besef wel dat als wij vroeger gestraft werden, dat dat was omdat we iets misdeden. Nu pas besef je hoe lastig je vroeger was.

Margot: Al bij al vond ik gestraft worden soms wel tof, zolang het niet te erge straffen waren. Zo ‘s nachts uit je tent moeten komen om een paar toertjes te gaan lopen, ik heb daar goede herinneringen aan. Als je samen gestraft werd met je vriendinnen met wie je aan het babbelen was. Op het moment zelf vond ik het waarschijnlijk minder leuk, maar nu kan ik daar wel al lachend naar terugkijken.

WELK TYPE LEIDING BEN JIJ? Niet alle leiding is hetzelfde. Elke leider en leidster heeft een iets andere manier van begeleiden. Welk type ben jij? Doe deze test en ontdek het.

Als de leden een kamp bouwen: A. help ik mee met takken verzamelen.

B. word ik een monster dat het kamp wil aanvallen.

C. kijk ik of er kinderen zijn die geen zin hebben in bouwen.

Tijdens het eten op kamp: A. organiseer ik het aanschuiven zodat alles vlot verloopt.

B. start ik spontaan enkele tafelmomentjes.

C. kijk ik of mijn leden genoeg van alles gegeten hebben.

Wanneer een kind zich bezeert: A. hou ik de rest van de groep op afstand.

B. zorg ik voor de nodige afleiding door een nieuw spel te starten met de rest.

C. neem ik het kind even bij mij om zeker te zijn dat alles in orde is en troost ik waar nodig.

Op tocht: A. stap ik vooraan om het tempo erin te houden.

B. loop ik in het midden en maak ik de sfeer door te zingen.

C. loop ik achteraan om ervoor te zorgen dat de traagsten kunnen volgen.

Tijdens het toneeltje: A. zorg ik voor het scenario.

B. neem ik het liefste de hoofdrol op.

C. zit ik het liefste tussen de leden.

30

]DECEMBER 2018[

VORMING © valerie vanderlooy

HET ‘JUISTE’ TYPE BESTAAT NIET

DRIE REDENEN WAAROM ACCU DE MOEITE IS

Het perfecte type leiding bestaat niet. Je past je houding het beste aan naargelang de situatie. Af en toe ben je een planner, dan weer spontaan.

Soms beslis je zelf, dan weer laat je het aan je leden over. Af en toe doe je iets totaal nieuws, soms grijp je terug naar regelmaat. Het is handig als jij en je medeleiding elkaar op dat vlak aanvullen. Zo zorg je ervoor dat je leden structuur krijgen én wild mogen gaan; dat je ingaat op de dingen van het moment, maar ook in staat bent op voorhand een grote activiteit te plannen.

1. Beleef een puur Chiromoment met andere jonge leiding en aspi’s

Benieuwd naar hoe je alle lei­ dingsstijlen kan combineren in één Chironamiddag? Ga mee op Accu en probeer spelenderwijs alle verschillende stijlen uit. Zo zet je een gigantische stap naar de ideale begeleidingshouding. Je ontdekt tientallen handige tips voor je lei­ dingscarrière. Bovendien kan je ken­ nismaken met andere (bijna-)leiding tijdens gezellige avondactiviteiten.

31

]DECEMBER 2018[

2. Ontdek waardevolle kennis en animatorskills die je kan gebruiken in de Chiro 3. Ontvang een officieel animatorattest van de Vlaamse overheid (meerwaarde op je cv!)

ANIMATORTRAJECT OP M

AAT

Ook aspi’s of leidin g met een verstandelijke be perking of gedragsstoornis kunnen mee op Accu. In dat geval starten we een animatortraject op maat. Hierbij voorzien we extra ondersteuning vóór, tijdens en na de cursus, helemaal op maat van wat je nodig hebt om zoveel mo gelijk uit de cursus te halen. Zo kan echt iedereen mee op Accu! Meer weten? Check chiro.be/animatortr aject-op-maat.

Je kan je goed inleven in de leefwereld van kinderen en kan kinderen benaderen volgens hun leeftijd. Je plaatst de kinderen centraal en bent bezorgd over hun gevoelens. Bovendien heb je aandacht voor ieder kind apart en kan je heel zorgzaam zijn.

Heb je vooral C, dan ben je eerder een BABYSIT Je speelt zelf graag mee en hebt veel spelbagage en creatieve spelideeën. Je verkleedt je en kan kinderen enthousiast maken.

Je kan als de beste inspelen op impulsen en plaatst het spelplezier centraal: een goed spel is een geslaagde namiddag.

Heb je vooral B, dan ben je eerder een NAR Je voelt je verantwoordelijk voor de groep en kan goed omgaan met conflicten tussen kinderen.

Je vindt dat iedereen gelijk is voor de wet en zal sneller straf­ fen als ze tegen regels ingaan.

Je staat stevig in je schoenen.

Moet er iets gebeuren, dan neem jij als eerste initiatief.

Vooral A, dan ben je eerder een GIDS

DE RESULTATEN

LEIDINGSPLOEG

STRAFFE KINDEREN? STERKE PLOEG! Door de Groepsleidingscommissie

Het is zondagmiddag, 14.20 uur, en de werking loopt best goed. Je hebt een hele week zitten knutselen om de ribbels absoluut het gevoel te geven dat ze zich in elfenland bevinden. Op de spelletjes die je verzon, ben je vrij trots. Evelien, een van je leden, blijkt er echter geen zin in te hebben vandaag en begint daarom maar de versiering aan flarden te scheuren. Ze weigert deel te nemen aan de activiteiten en duwt ten slotte nog iemand in de planten. Je raakt vrij opgefokt – je had immers zo je best gedaan voor die werking – en beslist zonder verder nadenken om Evelien de rest van de dag aan de kant te zetten.

Je medeleiding heeft toegekeken zonder te oordelen, maar op het einde van de dag hebben ze toch wel enkele vragen. Ook jij bent niet meer zeker of je wel juist gehandeld hebt ...

In dergelijke situaties is het belang­ rijk dat je er als leiding nooit alleen voor hoeft te staan. Uiteraard weet je als leiding niet altijd hoe je moet rea­ geren op bepaald gedrag. Denk daar­ om proactief en bespreek met heel jullie ploeg het onderwerp ‘straffen’ al op voorhand. Op die manier is het vaak gemakkelijker om leden duidelijk te maken wat je van hen verwacht, om in te schatten welke reactie passend is op welk gedrag en om het begrip bij de rest van de ploeg te verhogen.

Het eerste wat je het beste bespreekt, zijn de verwachtingen. Bepaal wan­ neer gedrag te afwijkend is van de norm en hoe je dat overbrengt naar je leden (en leiding). Eens je erin slaagt om situaties beter in te schat­ ten, kan je een duidelijker antwoord bieden op wie zelf weet dat hij of zij hun boekje te buiten ging. Vragen

die bij die bespreking kunnen hel­ pen, zijn: xx Wat is een moeilijke gedragssitu­ atie in jullie Chirogroep?

xx Hoe betrek je leden bij het bepalen van de gevolgen van ­ ­bepaald gedrag?

Vervolgens bespreek je welke reacties je met de leiding allemaal kunt hebben, wat je gepast vindt en welke grenzen er zijn aan je eigen hande­ len. Vergeet hier niet dat straffen enkel werken als kinderen zelf inzien waar ze fout geweest zijn. Door hen te betrekken in de zoektocht naar een juiste straf geef je kinderen zelf (mede)verantwoordelijkheid en zul­ len ze in de toekomst hervallen ver­ mijden. Stel dus zeker de volgende vragen aan je leidingsploeg:

Tot slot praat je het beste over hulp.

Wat gebeurt er als je aan de grenzen van je kunnen blijkt te zitten? Som­ mige gedragingen bespreek je het beste altijd met de voltallige leidings­ ploeg. Daarbuiten is er altijd een net­ werk om te raadplegen. Betrek je er bijvoorbeeld de ouders van het kind bij? In sommige moeilijke gevallen zijn er tips verkrijgbaar. Zo vind je er al enkele op de Chirosite, maar ook bij andere, gespecialiseerde organi­ saties. Onthoud daarbij dat je met vragen te stellen nooit verkeerd doet.

Vraag daarom tijdens de leidings­ kring aan je leidingsploeg:

xx Hoe gaan jullie om met een kind dat moeilijk gedrag vertoont?

xx Bij wie kan je terecht om hulp te vragen?

xx Hoe maak je aan de leden duide­ lijk wat wel en niet kan?

32

]DECEMBER 2018[

\TOT UW DIENST: DIENST ARTISTIEKE ACTIVITEITENWanted: Positive Vibes Samen ergens voor gaan, dat is Chiro! Elkaar enthousiasmeren en van alle situaties iets positiefs maken, dat kunnen wij als de beste!

Héél af en toe zitten we weleens in een dipje en kunnen we wel een extra boost gebruiken.

De Dienst Artistieke Activiteiten deelt deze maand met jullie hét spel om de sfeer in de groep een superpositieve boost te geven. © jan van bostraeten

“Zullen we ...? Ja, fantastisch!”

Tijdens dit spel is ‘nee’ geen optie.

Iedereen mag een actie voorstellen en die voeren we allemaal samen superenthousiast uit! De acties kunnen gek, grappig, een beetje banaal of helemaal absurd zijn. Alles kan, zolang het leuk blijft. Klinkt simpel en dat is het ook. De rest van je Chirogroep zal je eerst wat gek bekijken, maar wedden dat jullie enthousiasme aanstekelijk werkt?

Genoeg gerold? Dan doet iemand anders een nieuw voorstel:

Als je in die positieve flow zit, wil je niet dat het spel stilvalt.

“Zullen we de speel­ club gaan knuffelen?”

Enkele tips:

Hoe verloopt het?

“Zullen we ons gaan verkleden?”

De leiding stelt als eerste een actie voor. Bijvoorbeeld: “Zullen we allemaal in het gras gaan rollen?”

Allemaal in koor: “Ja, fantastisch!”

Joepie, we gaan alle speel­clubbers een dikke knuffel geven.

Iedereen geknuffeld? Dan komt er weer iemand anders met een spontaan voorstel: Allemaal in koor: “Ja, fantastisch!”

We trekken snel wat ­gekke verkleedkleren aa­n.

Allemaal in koor: “Ja, fantastisch!”

Dan gaan we allemaal ­samen in het gras rollen.

Zo kan je wel eventjes door­ gaan! Iedereen mag spontaan acties voorstellen. Je moet daar geen volgorde voor afspreken.

33

]DECEMBER 2018[

• De acties zijn kort en krach­ tig. We gaan ons geen kwartier lang verkleden.

• Hou als leiding een paar acties in je achterhoofd.

• De oudere afdelingen zullen wellicht meer input hebben, maar moedig ook de jong­ sten aan. Fluister hen eens een ideetje in het oor.

• Moeilijk om zo uit het niets iets voor te stellen? Bedenk dan een fictieve plaats waar jullie zijn, zo kan je gerichter acties kiezen.

Bv.: we zijn op het strand, dus we gaan zonnen, ijsjes eten, zwem­ men, met de frisbee spelen, enz.

Dit is een geweldig spel om met je leidingsploeg te spelen. Laat jullie enthousiasme maar ontploffen!

DAGBOEK © jan van bostraeten

Elke maand volgen we iemand uit Chiroland. Deze maand stellen we ons de vraag: de agenda van een Chirovoorzitter, hoe ziet die er precies uit? Annelies is sinds dit jaar een van de voorzitters van de Chiro en geeft ons een kijkje in haar agenda van oktober.

2/10: AGENDAVERGADERING

19/10: DAG VAN DE JEUGDBEWEGING

Vandaag zitten we samen met de vier voorzitters, de nationaal en de pedagogisch secretaris en de proost van de Chiro. We proberen de vinger aan de pols te houden bij wat er allemaal gebeurt in Chiroland. We bespreken vragen van organisaties die onze steun willen. Zo werd ons bijvoorbeeld gevraagd om mee te wandelen in de klimaatmars op 2 december. Daar zeggen we graag ja op! We bekijken deze avond of we bij cursussen of evenementen van onze ploegen kunnen langsgaan en we proberen ons ook altijd inhoudelijk bij te schaven.

De enige dag van het jaar dat ik met plezier een beetje vroeger opsta. Zeer pijnlijk stond de wekker al om 4.45 uur, want die bokes smeren zichzelf natuurlijk niet! Hoewel het ontbijt pas officieel om 7 uur begon, stonden er om 6.30 uur al keiveel enthousiastelingen aan te schuiven in de rij voor spek met ei. De sfeer zat er dubbel en dik in toen het bandje begon te spelen en iedereen luidkeels kon meebrullen en de dansbeentjes kon losgooien. Een goed voorsmaakje voor de Nacht van de Jeugdbeweging. Het blijft een machtig gevoel om iedereen daar zo in de kleren van hun jeugdbeweging te zien. Het maakt me supertrots! Echt een geslaagde ochtend als je ‘t mij vraagt. En nu hup, naar het werk met een keimooie Chirotrui aan!

13/10: DATE YOUSSRA Op zondag neem ik de trein naar Brussel om met mijn medevoorzitster Youssra te meeten. Typisch ik: per ongeluk eerst de ­trein naar Oostende ge­ nomen. Wet van Murphy?

Maar uiteindelijk toch in Brussel geraakt voor een heerlijke lunch. Samen zijn Youssra en ik team Sfeerbeheer. Wij zorgen dus voor leuke momentjes in onze ploeg. We bedachten wat fijne extraatjes voor onze vergaderingen en een teambuildinguitstap om een nog betere ploeg te worden!

34

25/10: CHIRORAAD Elke laatste woensdag van de maand is het Chiroraad.

Daar bespreken we de grote thema’s van de Chiro samen met allerlei afge­ vaardigden van de verbon­ den, commissies, diensten en redacties. We aten deze maand samen een lekkere spaghetti en bespraken veel interessante topics.

Er werden beslissingen genomen over animatorcursus Accu en we bespraken het Solidariteitsfonds. We leerden dat we dit jaar in de Chiro met 4000 (!!!) meer zijn dan vorig jaar en dat leiding gemiddeld 3,8 jaar leiding blijft. Cool hé?

]DECEMBER 2018[

<CHIRONIEUWS> FAMILIENIEUWS

16 ONMISBARE APPS VOOR LEIDING

Proficiat Fara met de geboorte van Guus. Je Chirocollega’s wensen je alvast veel succes toe!

Soms moet je het warm water niet uitvinden. Even geen inspiratie? Deze zestien apps maken het leven van Chirolei­ ding makkelijker. Mediaraven maakte een handig overzicht mét downloadlink. Scan even de onderstaande QR-code en je bent vertrokken.

AFSCHEID Het is onmogelijk iemand te vergeten die zoveel gaf om je te herinneren.

Op 9 september overleed Wouter van Asselberg, clubleider van Chiro Baarle-Drongen.

© jan van bostraeten

Op 19 september moest Chiro Sas uit Bredene afscheid nemen van Lani Velter.

Op 27 september overleed Maarten Decat, keti van Chiro Anto uit Boortmeerbeek.

Op 4 oktober nam Chiro Halen afscheid van Matteo Bijnens.

Nick ‘Barney’ Christiaens, Chiroman in hart en nieren van Chirojongens Emelgem, overleed op 5 oktober.

Op 28 oktober nam Chiro Sloepi uit Nieuwmoer afscheid van oud-leider Niels ‘Fons’ Van Hooijdonk.

GEZOCHT: KAMPPLAATSEN VOOR 2020 Nog heel wat Chirogroepen zijn op zoek naar een kampplaats voor 2020. Heeft jouw Chirogroep iets in de aanbieding? Geef het door via dubbelpunt@chiro.be en wij plaat­ sen het in deze rubriek.

35

]DECEMBER 2018[

© jan van bostraeten

We zijn de voddenm van Instagram Misschien komt haar stem je bekend voor of heb je een vintage pronkstuk gekocht via haar Instagram. Fien Germijns, presentatrice van Studio Brussel, is niet alleen een opkomend radiotalent, maar vooral een echte Chiromadam. Met een bijzondere passie voor kringloopwinkels.

Door Kato

DUBBELPUNT: Dag Fien. Je hebt nog niet zolang je Chirorok in de kast gehangen. Hoe lang heb je precies in de Chiro gezeten?

Fien: Ik heb van mijn 6 tot mijn 19 jaar in Chiro Divora in Merksem gezeten. Een jaar nadat ik gestopt was, vroeg een vriend van een jongens-Chirogroep in de buurt of ik daar geen leiding wilde worden, omdat ze daar een tekort hadden.

Hij heeft mij kunnen overhalen om nog een jaar leiding te geven en sa­ men onze Chirocarrière af te sluiten.

Dat was een jongens-Chirogroep en ik wilde dat supergraag doen omdat ik altijd in een meisjesgroep had gezeten. Bovendien is die vriend uiteindelijk mijn lief geworden.

DUBBELPUNT: Overschakelen van een meisjes- naar een jongensgroep was dan wel een bijzondere verandering?

Fien: Ja, we waren nog altijd een gemengde leidingsploeg, enkel de jongere leden waren nog gescheiden.

De leidingsploeg was wel een groot verschil met mijn meisjesgroep.

Tijdens de leefweek werd er bijvoor­ beeld vooral gegamed terwijl er bij de meisjes een oma was langsgeko­ men om ons te leren breien.

DUBBELPUNT: Wat was het hoogtepunt in je lange Chirocarrière?

Fien: Het was één groot hoogte­ punt (lacht). Ik ben altijd graag mee geweest op alle bivakken, Krinkel, Aspitrant, enzovoort. Als ik dan toch moet kiezen, was mijn grootste hoogtepunt mijn kamp als eerstejaars aspi. We hadden daar totaal geen verwachtingen van, want we hadden leiding van wie we niet verwacht hadden dat ze daar zoveel moeite in zouden steken.

Uiteindelijk hebben die het zotste programma ooit gemaakt, dat was zo tof! Heel het kamp was een rode­ draadspel waarbij we elke dag een ander tv-programma nadeden, van Expeditie Robinson waarbij we ons plan moesten trekken in het bos tot De Lama’s waarbij we onze impro­ visatieskills de vrije loop mochten laten gaan.

DUBBELPUNT: Je bent nu een paar jaar presentatrice bij Studio Brussel. Hoe ben je daar terechtgekomen?

Fien: Ik heb drie jaar geleden mee­ gedaan aan Studio Dada, dat is een zoektocht van Studio Brussel naar nieuw talent. We zijn toen met twee presentatoren uitgekomen. Sinds­ dien is het een zot parcours geweest.

Ik ben begonnen met de gekste

36

]DECEMBER 2018[

nachtblokken te doen, van 1 tot 3 uur ‘s nachts. Toen kon ik daar wel op vloeken, maar uiteindelijk waren dat zeer leerrijke momenten, want je kon doen wat je wilde. Daarna deed ik veel redactiewerk en mocht ik presenteren in het weekend. En nu mag ik elke schoolvakantie Linde vervangen, en binnenkort Siska. Dat zijn zotte hoogtepunten en soms sta ik daar niet helemaal bij stil.

Ik zal daar altijd wel een beetje de rebel blijven, ik ga niet flink in de rij lopen, maar ik denk dat ze mij daar juist daarom graag hebben.

DUBBELPUNT: Wat is het stoutste dat je als rebel in de Chiro hebt gedaan?

Fien: Ik herinner me toen we als lid nachtspel hadden en we echt bang waren, dat we altijd deden alsof het ons niets kon deren. Wij lachten dat allemaal weg en werden dan echt zo een irritante groep pubers. Onze leiding werd echt strontambetant en daardoor viel hun spel jaar na jaar in het water.

DUBBELPUNT: Zijn er dingen die je in de Chiro meegekregen hebt die je nu kan gebruiken bij de radio?

Fien: Ja, bij de radio moet je sowieso zot creatief zijn. Je moet kunnen im­

SUPERHIRO

marchanden

© joko

proviseren als je dik in de stress zit.

Improvisatie en creativiteit zijn twee dingen die terugkomen in de Chiro.

Als je op voorhand je programma bedenkt, maar ook als je à la minute iets moet verzinnen. Dan heb je het beste een brein met zeven hoeken af.

DUBBELPUNT: Je hebt op Instagram een tweedehandswinkel opgestart?

Fien: Dat is een uit de hand gelopen hobby. Mijn lief en ik houden echt van kringwinkels. Ik ben hier twee jaar geleden komen wonen en mijn inboedel is intussen al verdubbeld.

Ik word zo extatisch als ik iets zots vind dat dan maar één euro kost.

Dan zijn mijn lief en ik echt net twee onnozelaars in die kringwinkel. Het probleem was dat op de duur alles bomvol stond. We hebben toen een

Instagramaccount aangemaakt on­ der de naam Fernand, naar Fernand Costermans van F.C. De Kampioenen. We zijn de voddenmarchanden van Instagram. Dat werkt echt veel beter dan we hadden gedacht: als we er iets op zetten, is dat altijd een groot gevecht om het te kopen. We verkopen dat dan nog altijd aan een spotprijs zodat anderen ook ons extatisch gevoel kunnen voelen.

DUBBELPUNT: Wat is de mooiste ontdekking die je al in een kringwinkel hebt gevonden?

Fien: Vorige week zijn we nog naar een kringwinkel geweest en hebben we zo een lichtbak gekocht waar ze in het ziekenhuis scans van je gebroken benen in hangen. Dat geeft een supermooi warm geel licht. In plaats van scans hebben we daar een

37

]DECEMBER 2018[

prent van een Zwitsers Alpendorpje in gehangen. Dat is een prachtig collectiestuk in onze living, ik word daar helemaal zen van.

DUBBELPUNT: Heb je nog een laatste levenswijsheid die je aan de vele Chiroleiding wil meegeven?

Fien: Zodra ik weet dat iemand in de Chiro heeft gezeten, sta je bij mij direct op een goed blaadje. Dat opent altijd wel ergens een deur, je moet daar gewoon retetrots op zijn.

Dat is een sleuteltje voor dingen die je soms niet verwacht, bijvoorbeeld om een Chirolief te vinden. Je moet de Chiro gebruiken voor de rest van je leven.

Zullen we doen! Heel veel succes nog met Studio Brussel en Fernand.

VISSEN

KREEFT

SCHORPIOEN

21 februari - 20 maart

21 juni - 22 juli

23 oktober - 22 november

Normaal gesproken zou je je als een vis in het water voelen deze maand, maar helaas begint het te vriezen, dus dat zal niet gaan. Niet getreurd! Trek je schaatsen aan en glij zonder zorgen het nieuwe jaar in.

Als Kreeft ben je deze maand vaak het object dat de mensen op hun bord leggen. En wie weet volgt er daarna nog wel een dessert voor jou. In de liefde gaat het dus helemaal goed. Vergeet echter niet te focussen on the job want je werkgever wil het jaar goed afsluiten.

Het spreekwoordelijke venijn zit bij jou deze maand letterlijk in de staart.

Pas dus goed op je tellen. En vergeet vooral niet dat aan iedere belofte die je maakt een schuld vasthangt. Als het daardoor lijkt alsof iedereen je tegenwerkt, heb je het verkeerd voor: je hebt het aan jezelf te danken.

Feestartikel: de piek van de kerstboom

RAM 21 maart - 20 april Oei. Deze maand is druk-drukdruk. Maak op tijd je voornemens voor het nieuwe jaar, zodat je ze dat jaar wél kan uitvoeren. Liefde: met de Sint in het land staat er jou een aangename verrassing te wachten.

Feestartikel: de mijter van Sinterklaas

STIER 21 april - 20 mei Een Chirostier, dat ben je in hart, en in meer dan een nier. Maar deze maand staan de sterren nogal ongunstig voor de Stier. Bereid je voor op een hevige tegenslag. In de liefde daarentegen gaat het je deze maand wel voor de wind.

Feestartikel: een kerstmuts

LEEUW 23 juli - 22 augustus De Leeuw weet al waar hij of zij Nieuw­ jaar gaat vieren: in de Chiro, uiteraard.

Tijd om alle zorgen even van je af te zet­ ten en te genieten met al je Chirovrienden om je heen. Liefde: wie weet scoor je on­ verwacht bij iemand van je medeleiding!

Feestartikel: een slee

BOOGSCHUTTER 23 november - 21 december Je hebt het druk deze maand en werkt hard. Dat is goed. Maar je beseft dat je bepaalde vrienden en vriendinnen uit het oog aan het verliezen bent. Stuur hen een berichtje, want dat gemis is wederzijds.

Feestartikel: vuurwerk

Feestartikel: je bolletjeszakdoek

MAAGD

STEENBOK

23 augustus - 22 september

22 december - 20 januari

De Maagd beleeft de maand van zijn of haar leven. Alles wat dit jaar tegensloeg, gaat deze maand goed als je een mi­ nimum aan inspanningen levert. Dus Maagd: ga ervoor, dit is jouw maand!

Veel beslissingen die je moet maken, laat je uiteindelijk door anderen nemen.

Tijd voor actie deze maand. Neem je verantwoordelijkheid op en hak zelf die moeilijke knopen door. Zo handel je autonomer én sta je zeker voor de volle 100 % achter al je beslissingen.

Feestartikel: een gevulde kalkoen

Feestartikel: de zak van Sinterklaas

TWEELINGEN

WEEGSCHAAL

21 mei - 20 juni

23 september - 22 oktober

Twinning is winning. Daar mag je deze maand zeker van zijn. Beproef je geluk op alle vlakken en je zal er zeker als een winnaar uitkomen. Maar wat je exact zal winnen? Dat kunnen de sterren nog niet verklappen. Spannend!

De liefde blijft een moeilijk punt voor de Weegschaal. Tip van de sterren: probeer je privé- en je werk- of schoolleven op orde te krijgen, dan zal de rest daar vanzelf uit voortvloeien. En vergeet niet dat voor niets alleen de zon opgaat.

Feestartikel: een kerstboom

Feestartikel: je feestelijkste outfit

Feestartikel: je feesthoed

WATERMAN 21 januari - 20 februari Voor Watermannen is het een idee om deze maand eens absoluut geen water te drinken. Wil dat zeggen dat je alleen maar alcohol moet drinken? Nee, wel integendeel. Wees creatief en varieer in wat je drinkt. De sterren belonen je rijkelijk aan het einde van de maand als je ze niet tegengekomen bent.

Feestartikel: een fles champagne

38

]DECEMBER 2018[

CHIROSCOOP

CHIROSCOOP

S au de a c t Avoorchonder de kerstboom!

Chiro, daar blijf je aan vasthangen

TUSSEN 1 EN 15 EURO

Chirolat 17 cm – € 1,60 Musketon Chiro blauw of rood – € 2,50 Sleutelhanger-flesopener Chiro – € 3,50 Ecotandenborstel bamboe Chiro – € 4,95 Pennenzak Chiro – € 6,60 Handdoek Chiro 50 x 100 cm (bio en fair trade) – € 9,95 Keukenschort Chiro Ik (k)ook! Fair trade blauw – € 12,95 Cakevorm Chiro 25 cm – € 14,95

MEER IDEEËN OP DE NIEUWE WEBSHOP VAN DE BANIER OF IN DE CHIROCATALOGUS (VRAAG ERNAAR IN DE WINKEL).

ONZE WINKELS

Aalst, Molenstraat 65, 053-70 13 80 | Antwerpen, Kipdorp 30, 03-202 24 71 | Brugge, Katelijnestraat 67, 050-33 86 51 | Brussel, Kolenmarkt 85, 02-511 44 31 | Gent, Hoefslagstraatje 1, 09-233 87 87 | Hasselt, Vaartstraat 14, 011-23 14 89 | Heist-op-den-Berg, Bergstraat 34, 015/369 359 | Leuven, J.P. Minckelersstraat 29, 016-29 97 84 | Mechelen, O.L. Vrouwestraat 34, 015-41 02 34 | Roeselare, Delaerestraat 16, 051-24 35 11 | Sint-Niklaas, Stationsstraat 77, 03-766 07 66 | Turnhout, Sint Antoniusstraat 37, 014-42 15 13 | Commerciële dienst en magazijn: Langstraat 24, 2140 Borgerhout, 03-270 04 44

De leidingsploeg van Chiro-Kester (gewest Pajottenland) bedankt Chiro Jooniek uit Oost-Nieuwkerke (gewest Jakkedoe) voor de gastvrijheid en het gebruik van hun heem â&#x20AC;&#x2DC;t Okkernotje tijdens hun startweekend!