

;+s6f]Gd'v ‘kz'kfng’ Aoj;fo
&! jif{ cl3 z'? ePsf] ‘b'w 8]/L’ Aoj;fo ;+s6df sfe|]knf~rf]sdf z'? ePsf] lyof] klxnf] 8]/L @)^& ;fn b]lv cfTdlge{/ u'dgfd s[lif dGqL, ;/sf/ / /fhgLlts bnx?
df]tL/fd ltdlN;gf w'lnv]n
sfe|]knf~rf]s lhNnfsf s[ifs tyf b'Uw Aoj;foL knfog tkm{ pGd'v ePsf 5g\ . sfe|]knfGrf]s lhNnfdf b'Uw pTkfbg tyfk|zf]wg pBf]ug]kfnd} klxnf]k6s @))(;fndfg}z'?ePsf]lyof].
…;/sf/n] b'Uw vl/b dfq} /f]s]sf]5}g,vl/bu/]sf]b'Uwsf]e'QmfgL ;d]t u/]sf] 5}gÚ–b'Uw s[ifsx?sf cWoIf gf/fo0f a8fnn] eg]–…k6s k6s ;/sf/sf] Wofgfsif{0f ul/of] . jftf{ eof] . 5nkmn ul/of] . k|wfgdGqLn] lgb{]zg lbFbf ;d]t s[ifsx?sf] b'Uwsf] e'QmfgL x'g ;s]sf] 5}g.Ú;+3Lo;/sf/sfs[lifdGqLa]b'fd e'iffn dfq} x}g k|b]z txsf s[lif dGqLx? ;d]t u'dgfd 5g\ . sfe|]knf~rf]s lhNnfsf s[ifsx?n] pTkfbg u/]/ ljqmL u/]sf] b'Uwsf] df3 d;fGt;Dddfq}sl/a%)s/f]8?k}of e'QmfgL ug{ afFsL 5 . pkef]Qmfx?n] b'Uw vl/b u/]/ d'No lt/]s} 5g\ . ;/sf/sf] sDkgLn] vl/b u/]sf] b'wsf] e'QmfgL gx'Fbf lghL If]q ;d]t xlRsPsf]5. …s[ifsx?n] s[lif dGqLsf] /flhgfdf dfq} dfu]sf 5}gg\ . ;/sf/n] lgjf{w v'Nnf l;df dfkm{t cfoft u/]sf] b'w aGb ug{ dfu u/]sf 5g\Ú–cWoIf gf/fo0f a8fnn] eg]–…s[lif Aoj;fodf ;+nUg s[ifsx? knfog x'g'sf] ljsNk 5}g . b'w ljqmL

x'Fb}g . ePsf] b'wsf] e'QmfgL 5}g . kz'kfngsf nflu cfjZos kg{] vfB ;fdfu|Lsf]d'NocfsflzPsf]5.nDkL l:sgaf6 c/af}+sf] Iflt ePsf] 5 . jLdf ul/Psf kz'x?sf] e'QmfgL x'Fb}g . s[ifsx?n] csf{] kz' lsGg ;s]sf] 5}g . kz' cfxf/sf] d'No cfsflzPsf] 5 . ljb]zaf6 s]lx u5{' eGg] p2]Zo lnP/ :jb]z kmls{Psf] o'jf k'gM ljb]z hfg afWo 5 .Ú sfe|]af6 pTkflbt b}lgs tLg nfv ln6/ b'w :yfgLo ahf/ ;lxt sf7df8f}, eQmk'/, nlntk'/ lhNnfdf vkte}/x]sf]5.
@)^& ;fndf b'wdf cfTdlge{/ 3f]if0ff e};s]sf] sfe|]knf~rf]s lhNnfdf pTkflbt b'Uw ljut Ps jif{ b]lv ljqmL x'g

g;ls/x]sf] cWoIf a8fnn] atfP . b'Uw ljsf; ;+:yfg tyf lghL 8]/Lx?n] @ b]lv $ dlxgfsf] b'Uw ljqmL u/]sf] e'QmfgL /sd lbPsf 5}gg\ . b'w ljqmLaf6 k|fKt x'g] e'QmfgL /sd gkfpFbf s[ifsx?nfO{ kz' cfxf/f 3fF;, k/fn, e';f, bfgf, rf]s/, a|fG8, vl/b u/L v'jfpg g;Sg] cj:yf ;[hgf ePsf] pgn] atfP . a}+s tyf ljlQo ;+:yfx?af6 kz'kfngdf lnPsf] shf{sf] ;fFjf Aofh ls:tf ;d]t /f]lsPsf]cWoIfa8fnn]atfP. …b'wsf] e'QfgL gx'Fbf s[ifssf] b}lgs r'Nxf] aNg /f]lsg] cj:yf >[hgf x'g yfNof]Ú–pgn] eg]–…kz'kfng Joj;fo k|lt lg/f;f pTkGg e} knfog x'g] ;Defjgf a9]sf] 5 .Ú
s]lGb|o b'Uw ;xsf/L ;+3 tyf lhNnf b'Uw ;xsf/L ;+3n] b'w ljqmL jfkt kfpg' kg{] e'QmfgL nufot !! a'Fb] dfu /fv]/ @)*) d+l;/ @* ut] b]lv cfGbf]ngsf sfo{qmdx? 3f]if0ff u/]sf lyP . s[ifsx?nfO{ e'QmfgL ug'{kg{] aSof}tf /sd kf}if d;fGt leq e'QmfgL ul/ ;Sg], s[ifsx?af6 lnO/x]sf] b'wsf] kl/df0f g36fO{ ;+sng ug{], s[lif tyf kz'k+IfL ljsf; dGqfno ePsf] 5nkmn cg';f/ s[ifsx?sf dfu k'/f ug{] u/L @)*) d+l;/ @^ ut] ePsf] ;xdtL;/sf/n]kfngfgu/]sf]cWoIf a8fnn]atfP. b'Uw ls;fgx?n] ;/sf/L :jfldTjdf /x]sf] b'Uw ljsf; ;+:yfg tyfcGo8]/L afFsL # k]hdf
u7–aGwg, u8–a9

‘:df6{
sf7df8f}÷g]kfnsf]cl:y/ /fhgLlt, /fhgLlts bnsf cl:y/ g]tfx? / cl:y/ vfns} lgjf{rg sfg'g / k|0ffnLsf sf/0f Ps} jif{sf] cjwLdf tLgk6s bnx? aLrsf u7–aGwgdfu8–a9ePsf]5. @)&$ kl5 z'? ePsf] bnx? aLrsf u7jGwg / u8a9sf] >[+vnf hf/L 5 . h;/L klg ;Qf, ;Qfsf] g]t[Tj / ;Qf j/Lk/L a:g' kg{] g]kfnsf clwsf+z /fhgLlts bnx?sf] csf{] rl/q ev{/} e+u ePsf] u7jGwg / gofF ag]sf] gj u7jGwgn] k'l:6 u/]sf] 5 . g]skf dfcf]jfbL s]Gb|sf cWoIf ;d]t /x]sf k'iksdn bfxfnn] cfkm' afr'~h]n g]kfnsf] /fhgLltdf pynk'yn eO{/xg] 3f]if0ffn] w'lnv]n gu/kflnsfdf l8lh6n 3/ gDa/ k|0ffnL ;'? ePsf] 5 . g]kfndf g} klxnf]k6s w'lnv]n gu/kflnsfj8fgDa/$af6l8lh6n 3/ gDa/ k|0ffnL ;'? ul/Psf] lyof] . :df6{ zx/ sfof{Gjog ug{] cleofgdf /x]sf] w'lnv]nn] gful/sx?nfO{ 3/d} a;]/ ;a} ;]jf lng ;lsg] k|0ffnLx?
d'n's yk cl:y/tftkm{ pGd'v x'g] cfz+sf a9]sf] 5 . pgsf] pynk'yn g]kfnlgdf{0f,ljb]lzPsfo'jfx?kmsf{pg, knfog /f]Sg / gful/sx?df a9]sf] r/d lg/fzfnfO{ klxnfs} cj:yfdf kmsf{pg eof] eg] kSs} klg ;fy{s x'g]5 . ;Qfs} nflu dfq} ePsf] pynk'ynn] d'n's / g]kfnL hgtfsf nflu s'g} tflTjs cGt/ kfb{}g . kl5Nnf] u7jGwgsf] s8L klg gful/s s]lGb|t x'g ;Sof] eg] dfq} To;n] tflTjsleGgtflbg]5. g]kfnL sfFu|]; ;Qfaf6 aflxl/P/ g]skf Pdfn] hfFb}df gful/sx?;Fusf] 8]lne/Ldf slt km/s k5{ < z'zf;g, zflGt ;'/Iff;Fu} d'n'sdf cfly{s ultljlwnfO{ ;Gt'ng sfod ug{' kg{]r'gf}tLnfO{gjafFsL#k]hdf
zx/’ sfof{Gjogdf w'lnv]n
– ;a} 3/df l8lh6n 3/ gDa/ k|0ffnL ljsf; ltdlN;gf w'lnv]n tyf cGo ;]jfx?df ;d]t l8lh6n ;]jf z'? u/]sf] w'lnv]nn] kl5Nnf] ;do l8lh6n 3/ gDj/nfO{ k|fyldstfdf /fv]/ sfdul//x]sf]gu/k|d'vczf]sAof~h'n] atfP.
sfof{GjogdfNofPsf]5. :yfgLo txx?sf] ljQLo ;'zf;g hf]lvd d'Nof+sgdf *# gDj/ NofP/ lhNnfs} klxnf] kflnsf ag]sf] w'lnv]n] of]hgf ah]6 tyf sfo{qmd Aoj:yfkg, sfof{Gjog Ifdtf tyf Aoj:yfkg, n]vf+sg tyf k|ltj]bg, cg'udg, d'Nof+sg tyf n]vfk/LIf0f / /fjZj Aoj:yfkgdf ;d]t ;a} kflnsfx?nfO{ pl5g]sf] 5 . /fhZj
l8lh6n 3/ gDa/ k|0ffnLdf /xg] So'cf/ sf]8df ;DalGwt 3/ sxfF 5, 3/ s] af6 ag]sf] 5, slt tNnfsf] 5 eGg] nufotsf ;Dk'0f{ ljj/0f pknAw x'G5 . o;n] cfunfuL x'Fbf, rf]/L x'Fbf / dflg;lj/fdLk/]sf];dodfbdsn,k|x/L, PDa'n]G;nfO{ nf]s]zgsf nflu k6s–k6s ;f]lw/xg' kb}{g . o:t} gu/kflnsfdf slt 3/ ag]sf 5g, s:tf] k|sf/sf] 3/ ag]sf] 5, /fhZj lt/]÷glt/]sf] ;d]t yfxf kfpg ;lsG5 . l8lh6n 3/ gDa/ k|0ffnLn] gful/sn] 3/dfg}a;]/;xh?kdf;]jfk|fKtug]{5g\ .o;n];dosf];d]tartx'g]5. w'lnv]n gu/kflnsfsf * j6fj8fdfSo'cf/sf]8 afFsL # k]hdf
lghLnfO{ kl5 kfb{} ;fd'bflos
lhNnfs} w]/} ljBfyL{ ePsf] ljBfno w'lnv]n ;~hLjgL /x]sf] 5 eg] sd ljBfyL{ ePsf] ljBfno e}/j dfjL wfk /x]sf] 5 . ;~hLjgLaf6 ! ;o $^ ljBfyL{n] k/LIffdf ;xeflutfsf nflu kmf/fd el//xFbf dxfef/tdf /x]sf] e}/j dfljaf6 $ hgf ljBfyL{ ;xeflu x'Fb}5g\ . gLlh tkm{ g]kfn k|x/Ldf ! ;o (% hgf 5g\ . clwsf+z gLlh ljBfnodf Ps ;o eGbf sd ljBfyL{ 5g\ . nId0f ltdlN;gf w'lnv]n ljBfnoaf6 !) eGbf sd ljBfyL{ 5g\ . ufpFdf /x]sf clwsf+z ljBfnox?df ljBfyL{ ;+Vof 3l6/x]sf] 5 . zx/L If]qsf ljBfnox?dflghLdfeGbf;fd'bflosdf w]/} b]lvPsf 5g\ . cfhfb dflj ag]kfaf6 v'Nnf tkm{sf !) hgf ljBfyL{ k/LIffdf ;xeflu x'Fb} 5g\ eg] cgf}krfl/s tkm{ ! ;o *! hgf ljBfyL{ ljBfs'~h cgf}krfl/s dfjLaf6 ;xeflu x'Fb}5g\ . cfO{taf/kmfu'g@&ut]s]Gb|fWoIfx?nfO{ k/LIffsfaf/]dfk|lzIf0f afFsL # k]hdf
P;O{O{ @)*) df sfe|]knf~rf]s lhNnfsf @ ;o !^ dfWolds ljBfnoaf6 % xhf/ ( ;o %^ ljBfyL{ ;xeflu x'Fb}5g\ . h;df lgoldttkm{%xhf/&;o!(,@;o% k|fljlws, #@ hgf PShfD6]8 5g\ . k/LIff lbg]x?df alx/f ljBfnoaf6 !! hgf 5g\ . #$ j6f



ag]kf÷lkk'N; art tyf C0f ;xsf/L ;+:yf lnld6]8n] cfˆgf] !* cf}+ :yfkgf lbj;sf cj;/df Ps} lbg !) j6f sfo{qmd ;DkGg u/]sf] 5 . ;fsf];n] pQm cj;/df ;/;kmfO{, v'Nnf /Qmbfg, ;xsf/L lzIff Pj+ ljlQo ;fIf/tf tyf kl/jf/ of]hgf, ;dj]bgf ;xof]u /sd ljt/0f, df]afO{n a}+lsª\ ;]jfsf] z'ef/De, ;+/lIft k"Flh lkmtf{ sf]if /sd ljt/0f, :jf:Yo pkrf/ ;xof]u /sd ljt/0f, lKfk'N; ;'gf}nf] eljio art of]hgf, / bL3{sfnLg artsf] r]s x:tfGt/0f u/L sfo{qmd ;DkGg u/]sf] 5 . sfo{qmd ;+:yfsf cWoIf lg/g zfSosf] ;efkltTjdf tyf ag]kf gu/kflnsf j8f gDa/ * sL j8f cWoIf z'enIdL dfgGw/sf] k|d'v cfltYotf /x]sf] lyof] . k|d'v cltyL dfgGw/n] ;/sf/L tj/af6 k|bfg ug'{ kg]{ ;'ljwf ;xsf/L ;+:yfn] lbP/ /fd|f] sfd ul/x]sf] ;fy} df]afO{n a}+lsª\ ;]jf k|of]u ;DalGw ;b:ox?nfO{ cfjZos hfgsf/L u/fpgnfO{ hf]8 lbPsL lyO{g\ . ;a} ;xsf/Lx?nfO{ Pp6} ?kdf gx]/L o:tf ;d'bfodf /x]sf] /fd|f ;xsf/Lx? klg ePsfn] ;b:ox?n] ;xsf/Lsf af/]df a'em]/ dfq} sf/f]af/ ug{' kg{] dfgGw/n] atfO{g\ . sfo{qmddf sfe|]knf~rf]s lhNnf art tyf C0f ;xsf/L ;+3 ln=sf pkfWoIf ;fu/ gfy skfnL, cfbz{ cfly{s ljsf; ;fsf];sf k|aGws e/t ltdlN;gf, k|d'v ;Nnfxsf/ gj/fh s]=;L=, ;+:yfsf ;b:o gs'n s]=;L nufotn] z'esfdgf ;fy} ;xsf/Ln] ;d'bfodf k'¥ofPsf] of]ubfgsf af/]df dGtAo /fv]sf lyP . sfo{qmddf ;+:yfsf cWoIf lg/g zfSon] ;fsf];n] ;b:ox?sf] ;'ljwfsf] nfuL
3/af6} lng ;lsg] w'lnv]n c:ktfnsf]
6]nLd]l8l;g ;]jf
w'lnv]n÷w'lnv]n c:ktfnn] @)*! a}zfv ! ut];Dd lgz'Ns 6]nLd]l8l;g ;]jf z'? u/]sf] 5 . cfO{taf/af6 z'qmaf/;Dd pQm ;]jf ;+rfngeO{;s]sf]5. :jb]z tyf ljb]zdf /xg] gful/sx?n] cfkm' a;]s} :yfgdf /x]/ pQm ;'ljwf lng ;lsg] sfo{qmd ;+of]hs lgzf yfkfn] atfO{g\ . sfo{qmd ;+of]hs yfkfsf cg';f/ x/]s lbg cfO{taf/af6 z'qmaf/;Dd pQm ;]jf pknAw x'g]5 . ;]jfu|fxL gful/sx?n] gfd ;lxt cfkm\gf ;d:of c:ktfnn] pknAw u/fPsf] kmf]g gDj/df efO{a/, Xjf6\;ckm jf kmf]g dfkm{t l6kfpg ;Sg] Aoj:yf c:ktfnn] u/]sf] 5 . pQm ;d:ofnfO{ 8fS6/;Fu k/fdz{ u/L ;dfwfg ;lxtsf] hfgsf/L u/fpg] u/L Aoj:yful/Psf]yfkfn]atfO{g\. c:ktfnn] pQm ;jfsf nflu ±(&&–(*)!!%)$@% df ;Dks ug{ ;Sg] Aoj:yf ldnfPsf] 5 eg] WWW.dhulikhelhospital.org df;dt;Dksug{;lsg]Aoj:yfu/sf]5.

k|ljlw cg';f/sf] df]afO{n a}lsª z'? ul/Psf] atfP . ;+:yfn] ;fdflhs pQ/bfolTj cGt{ut /Qmbfg, :jf:yo lzlj/, ;/;kmfO{ h:tf ljleGg sfo{qmd ub}{ cfPsf] zfSon] atfP . ;fsf];n] ;xsf/L lzIff, ;b:onfO{ :jf:Yo pkrf/ /fxt, ;b:osf] d[To ePdf ;dj]bgf ;xof]u k|bfg ub{] cfPsf] / ;b:ox?sf] cfTdlge{/tfsf nfuL ljleGg ;Lkd'ns tflnd k|bfg ub}{ cfPsf] zfSon] atfP . sfo{qmddf wGoafb 1fkg n]vf ;ldlt ;b:o Clif/fd uf}tdn] / ;~rfng ;lrj b]j]G› >]i7n] u/]sf lyP . ;/;kmfO{ sfo{qmd ;xsf/L ;+:yfsf] ;DaGw jftfj/0f;+u klg :yflkt u/fpg' kb{5 eGg] s'/fnfO{ sfo{ ?kdf k|b{zg ug{sf nflu sfo{If]q leq ePsf ;fj{hlgs :yfg, d7 dlGb/, ;+:s[tL Pj+ ;Dkbf ;+/If0fdf ;+:yfsf] pkl:ytLsf] nflu / ;xof]uL e"ldsf v]Ng] x]t'n] jflif{s of]hgf cg';f/ ;+:yfsf] sfo{If]qsf sDtLdf ! cf]6f d7dlGb/ ;/;kmfO{ ug{ :yfgLo Snj, ;DjlGwt ;fdfhLs ;+:yfx? ;Fu ;dGjo u/L sfo{qmd ;DkGg ug{] nIo cg'?k ;+:yfsf]] k|f•0f j/k/ b]lv tLgbf]af6f] rf]s leq s?0ff dfu{, nIoZj/ dfu{, nIoZj/ dxfb]j dlGb/ x'Fb} tnfk'v' kf]v/L / u0f]z dlGb/ ;Dd ;/;kmfO{ ub}{ ;DkGg ul/of] . v'Nnf /Qmbfg ;+:yfsf] !* cf}+ :yfkgf lbj;sf] cj;/df cfof]lht v'Nnf /Qmbfg sfo{qmd g]kfn /]8qm; ;f];fO{6L sfe|] zfvfsf] k|fljlws ;xof]udf ;~rfng ePsf] lyof] . /Qmbfg sfo{qmddf dlxnf % hgf / k'?if !^ hgf u/L hDdf @! hgf /Qmbftf ;xefuL eO{ cd'No /Qmbfg u/]sf lyP .
;xsf/L lzIff, ljlQo ;fIf/tf tyf kl/jf/ of]hgf sfo{qmd ;b:osf lgldQ ;b:o lzIff, ljQLo ;fIf/tf tyf kl/jf/ of]hgf sfo{qmdsf] cfof]hgf ul/Psf] lyof] . sfo{qmddf dlxnf !^ hgf / k'?if !* hgf ul/ hDdf #$ hgf ;b:osf] pkl:ytL /x]sf lyof] . pQm lzIff sfo{qmd ;'/lj sfo:y / Plngf ;'jfnaf6 ;xeflux?nfO{ ;xlhs/0f ul/of] . ;+:yfsf k|aGws gj/fh ;fksf]6f af6 ;xsf/L lzIff Pj+ ljQLo ;fIf/tf laifodf k|:t'lt ul/Psf] lyof] . pQm sfo{qmddf ;+:yfsf n]vf ;ldlt ;b:o Clif/fd uf}tdn] xfnsf] cj:yfdf ;jn ;+:yf klxrfgdf ;xlhs/0f u/]sf lyP . ;xof]u /sd ljt/0f :yfkgf lbj;} ca;/df ;dj]bgf /fxt ljt/0f ul/Psf] lyof] . o; ;+:yfsf] Go'gtd ?=!),))).–-!)) lsQf_ a/fa/sf] z]o/ vl/b u/]sf ;b:ox?nfO{ pQm sf]if dfkm{t :jo+ / Psf3/sf] kl/jf/sf] d[To' ePsf] cj:yfdf ;+:yfn] /fxt :j?k ?= %))).– k|bfg ub}{ cfPsf] 5 . cf=j=)*)÷)*! sf] kmfu'g !% ut] ;Dd k|fKt ljj/0fsf cfwf/df $ hgf nfO{ pQm /fxt ljt/0f ul/Psf] lyof] . df]afO{n a}+lsª\ ;]jf pb\3fg æk|ljlwsf] pRrtd k|of]u dfkm{t ;b:ox?sf] ;xefuLtfÆ ;b:ox?nfO{ ;/n e/kbf]{ / 3/d} a;]/ sf/f]af/ ug{ ;Sg] ul/ ljleGg k|ljlwsf] ljsf;df jflif{s of]hgf cg';f/ a9\bf] ;+qmd0f gubaf6 x'g] hf]lvdsf] Go'gLs/0f ug{ / gub /lxt sf/f]af/sf] dfWodaf6 cfˆgf] k};fsf] ;'/Iff / sf/f]af/df ;/ntf Nofpgsf nflu !* cf}+ ;+:yf :yfkgf lbj;sf cj;/df ;b:ox?sf] dfemdf df]afO{n a}+lsª\ ;]jf ;'ef/De ul/Psf] 5 . ;+/lIft k"“hL lkmtf{ sf]if /sd ljt/0f
To;}u/L ;+:yfsf] :yfkgf lbj;s} cj;/df ;+/lIft k"Flh lkmtf{ sf]if /sd ljt/0f cGt{ut ef/ adf]lhdsf] shf{ tkm{-s"n /sdsf] ^)Ü_ # xhf/ eGbf al9 /sd kfpg] !$ hgf / art tkm{{ -s"n /sdsf] $)Ü_ ?= !%)) eGbf al9 /sd kfpg] !$ hgf ;b:ox?nfO{ pQm sf]ifaf6 /sd ljt/0f ul/Psf] lyof] . ;+/lIft k"Flh

efjk"0f >4f~hnL

lkmtf{ sf]if /sd k|fKt ug{ of]Uo cGo ;b:ox?sf] xsdf @)*) kmfu'g @% ut] ;Dd ;DalGwt vftfdf /sd hfg] Joj:yf ul/Psf] hgfPsf] lyof] . :jf:Yo pkrf/ ;xof]u /sd ljt/0f ;f]lx cj;/df ;b:onfO{ :jf:Yo pkrf/ ;xof]u /sd x:tfGt/0f ul/Psf] 5 . pQm of]hgfdf ;xefuL x'gsf nflu ;b:on] lg/Gt/ art vftf vf]nL dfl;s Go"gtd ?= @)) .– jf !)).– n] efu hfg] /sd lgoldt dfl;s ?kdf hDdf ub}{ hfg'kg]{5 . o; /fxt sf]ifdf ;xeflutfsf] nflu ;b:osf] art vftfdf slDtdf ?= !%,))).– /x]sf] x'g'kb{5 . ;+:yfdf ;b:otf cjlwe/ ;b:o lj/fdL eO{ c:ktfn egf{ u/L pkrf/ u/fpFbf a9Ldf Ps k6sdf ?= !),))).– jf lan adf]lhdsf] /sd e'QmfgL ul/g] k|jGws gj/fh ;fksf]6fn] hfgsf/L lbPsf lyP . lkk'N; ;'gf}nf] eljio art of]hgf ;+:yfn] lKfk'N; ;'gf}nf] eljio art of]hgf !^ aif]{ sfo{qmd ;~rfngdf NofPsf] 5 . h;df ;xefuL x'g rfxg] ;b:on] ! nfv, @ nfv, # nfv / $ nfvsfb/n] jf;f] sf]u'0ffdf x'gcfpg] /sd Psd'i6 art ul/ of]hgf l:sdsf] 5gf}6 ug{'kg{]5 . ;+:yfn] dfl;s ?kdf pknAw u/fpg] elgPsf] /sd ;b:osf] o; ;+:yfdf /x]sf] ;fwf/0f art vftfdf hDdf ul/g]5 / cjlw ;dflKt eP kZrft ;+:yfn] sa'n u/] cg';f/sf] Psd'i6 /sd e'QmfgL ug{]5 . –bL3{sflng artsf] r]s x:tfGt/0f @)^% kmfu'g ( ut] ;~rfngdf cfPsf] !% aif]{ bL3{sflng art of]hgfdf hDdf #! hgf ;b:ox?n] dfl;s @ ;o, # ;o, $ ;o, % ;o / ! xhf/sf b/n] !% aif{ ;Dd lgoldt arthDdf u/]sf;b;:ox?sf] kmfu'g( ut] of]hgf cjlw ;dfKt eP kZrft #! hgf ;b:ox?nfO{?=&$ nfv *)xhf/ ?kodf ;b:ox?nfO{x:tfGt/0f ul/Psf]lyof] . sfo{qmddf ;fsf];sf] k|jGws gj/fh ;fksf]6fn] ;+:yf ;d'bfo0df cfwfl/t ;xsf/Lsf] Pg] / sfg'g cg';f/ ;~rfng ul/Psf] atfP . ;fsf];df ;b:ox?sf] cfo :t/ psf:gsf nfuL ljleGg ;b:o s]lGb|t sfo{qmdx? ub{] cfPsf] atfP . sfo{qmddf ;~rfns ;ldlt, n]vf ;ldlt, ;Nnfxsf/ ;ldlt, pk–;ldlt, sd{rf/L, z]o/ ;b:o ljleGg ;+:yfsf k|ltlglwx?sf] pkl:ytL /x]sf] lyof] .
/]lah /f]uaf6 aRg af}nfxf s's'/ b]lv ;xh /xf}+ . :jf:Yo sfof{no sfe|]

d]lygsf]6 c:ktfndf @ lbg] lgz'Ns bGt lzla/
es'08]÷d]lygsf]6 c:ktfnsf] cfof]hgfdf tyf gdf]a'4 gu/kflnsf / g]kfn k|x/L c:ktfn sf7df8f}sf] cfof]hgf lgMz'Ns @ lbg] bGt lzlj/ ;DkGg ePsf] 5 . lzlj/df @ ;o hgfsf] bGt kl/If0f ul/Psf] lyof] . lzlj/df ## hgfsf] bfFt lgsflnPsf], !% hgfsf] gofF bft /fVg'kg{] kl/If0fdf b]lvPsf] lyof] . lzlj/df c:ktfnsf d];' 8f= dw'/s/ bfxfnn] ;fdflhs pT/bfloTj cGt{ut pQm lzlj/sf] cfof]hgf ul/Psf] atfP . c:ktfnn] ljleGg :jf:Yo If]qsf sfdx? ub}{ cfPsf],
lhNnfsf] Ps dfq} ;/sf/L c:ktfndf Go'gtd\ z'Nsdf pkrf/ ;]jfx? pknAw x'Fb} cfPsf] atfP . sfo{qmddf c:ktfnsf 8]G6n xfOh]g ;'lhtf rf}w/L, sf7df8f} k|x/L c:ktfnsf 8fS6/x?n] kl/If0f u/]sf lyP . c:ktfnn] cfufdL lbgdf ;d]t cGo :jf:Yo lzlj/sf] cfof]hgf ug{] c:ktfnsf ck|];g gl;{ª OGrfh{ dy'/f ;Tofnn] hfgsf/L lbO{g\ . lzlj/df c:ktfnsf Aoa:yfkg ;ldltsf cWoIf s[i0f k|;fb vgfn nufotsf] ;xeflutf /x]sf] lyof] .
!@ aifL{of aflnsf *! alif{o a[4åf/f anfTs[t
w'lnv]n÷l;Gw'kfNrf]s 3/ eO{ w'lnv]n gu/kflnsf afF;3f/Ldf 8]/fdf a:b} cfPsL !@ alif{of aflnsfnfO{ *! alif{o h]i7 gful/sn] ha{hl:ts/0fL u/]sf 5g\ . ha{hl:ts/0fL ug{] h]i7 gful/snfO{ k|x/Ln] kqmfpu/]sf]5. aflnsfsf afa' lj/fdL eP/ cfdf pkrf/ u/fpg sf7df8f}+ uPsf avt 8]/fdf sf]lx gePsf] df}sf 5f]kL aflnsfnfO{ nnfO{kmsfO{ha{hl:ts/0fLu/]sf]hfx]/Ldf

pNn]v 5 . lhNnf k|x/L sfof{no sfe|]knf~rf]ssf cg';f/ kLl8t aflnsfn] cfkmGt 3/df cfP kl5 36gfsf af/]df hfgsf/L u/fPsL lyO{g\ . /fd]5fk 3/ ePsf h]i7 gful/snfO{ k|x/Ln]lgoGq0fdflnP/cg';Gwfgz'?u/]sf]5. sfe|]knf~rf]s lhNnfdf kl5Nnf] ;do hj{hl:ts/0fL / ha{hl:ts/0fL ;DaGwL pBf]usf 36gfx?df a[l4 eO{/x]sf] 5 . ljBfno txdf lzIfsx?åf/f afnaflnsfx?nfO{ ;d]t of}g b'Ao{jxf/sf36gf ePsf5g\ .
efjk"0f>4f~hnL




hGdM @))#.#.!( :juf{/f]x0fM @)*).!!.!*

:j l/tfb]jL sfo:y
xfd|f cfTdLo ldq c~hnL sfo:ysf ddtfdoL dftf l/tfb]jL sfo:ysf] c;fdlos lgwg ePsf]df d[tsk|lt efjk"0f{ >4f~hnL ck{0f ub{} zf]s;GtKt kl/jf/hgk|lt xflb{s ;dj]bgf JoQm ub{5f}F .
cfhfb dfWolds ljBfno @)$# ;d"x kl/jf/, ag]kf, sfe|]



hGdM @))#.#.!( :juf{/f]x0fM @)*).!!.!*
:j l/tfb]jL sfo:y
o; ªfM a's; -sfo:y_ ;dfhsf sfo{;ldlt ;b:o dx]z sfo:ysf] ddtfdoL dftf l/tfb]jL sfo:ysf] c;fdlos lgwg ePsf]df d[tsk|lt efjk"0f{ >4f~hnL ck{0f ub{} zf]s;GtKt kl/jf/hgk|lt xflb{s ;dj]bgf JoQm ub{5f}F .
zflGt/fh sfo:y
cWoIf tyf
ªfM a's; -sfo:y_ ;dfh kl/jf/ ag]kf, sfe|]
efjk"0f >4f~hnL


hGdM @))#.)$.@% :juf{/f]x0fM @)*).!).)(

:j= cfzfsfhL j}B
o; O{lx sGof u'7L ;]jf ;ldltsf cWoIf cfzfsfhL a}Bsf] c;fdlos lgwg ePsf] cfh $% cf}+ lbgsf] k'0oltlydf d[tsk|lt efjk"0f{ >4f~hnL ck{0f ub{} zf]s;GtKt kl/jf/hgk|lt xflb{s ;dj]bgf k|s6 ub{5f}+ .
lktfDa/ j}B pkfWoIf k|Hjn k|wfg ;lrj uf]kfn eQm j}bf/ sf]iffWoIf ;Nnfxsf/x?
;b:ox?
wd{]Gb| j}B, clgn e}n, k|]dlht e}n, /fd hf]zL, ;Gb]z k|wfg, sdnf dNnL, /fs]z ef]l5ef]of / z]v/ ltldnf tyf
xl/awg k|wfg, ?b|k|;fb ltldnf
O{lx sGof u'7L ;]jf ;ldlt kl/jf/ ag]kf, sfe|]

xfd|f ;femf dxn art tyf
C0f ;xsf/L ;+:yf ln= ag]kf–%, sfe|], led;]gdfu{, /]8qm; ejg;Fu kmf]g g+= )!!–^^%%((, (*$(^&*$((, (*!)@%(#%)
sd{rf/L cfjZostf
o; ;xsf/L ;+:yf ln=sf nflu b]xfo adf]lhdsf sd{rf/Lx? cfk"lt{ ug{'kg{] ePsf]n] of]Uo OR5's JolQmn] cfkm\gf] of]Uotfsf] k|df0fkq ;lxt ;"rgf k|sflzt ldltn] !% lbgleq ;Dks{ /fVg'x'g cg'/f]w ul/G5 .
kb M ahf/ k|ltlglw
;+Vof M s]lx
of]Uotf M P;O{O{ pQL0f{ tna M ;+:yfsf] lgodfg';f/ gf]6 M b'O{ kf+u|] ;jf/L ;fwgsf] nfO;]G; k|fKt, ;DalGwt sfddf bIf, cg'ejL / :yfgLonfO{ ljz]if u|fXotf lbOg]5 .
s[i0f k|;fb c:ktfn
rf/bf]af6f], ag]kf
;:tf / e/kbf pkrf/sf nflu
xfd|f ;]jfx? M 8fS6/ pknAw ljxfg & ah]b]lv a]n'sf & ah];Dd . 8fS6/ e'if0f >]i7 ljxfg !! ah]b]lv lbpF;f] @ ah];Dd . :qL /f]u ljz]if1 lbpF;f] !@ ah]b]lv ! ah];Dd . xf8 hf]gL{ ljz]if1 lbpF;f] !@ ah]b]lv $ ah];Dd . afn/f]u ljz]if1 x/]s lbg a]n'sf % ah] / zlgjf/ ljxfg !) ah]b]lv % ah];Dd . gfs sfg 3fF6L lbpF;f] ! ah]b]lv $ ah];Dd . dfgl;s /f]u ljz]if1 dlxgfsf] bf]>f] zlgjf/ lbpF;f] @ ah]b]lv $ ah];Dd . lel8of] PS; /] (Ultra Sound) ljxfg !!M#) ah]b]lv lbpF;f] $ ah] ;Dd . lgMz'Ns ;'u/ hfFr x/]s dlxgfsf] ! ut] .


:qL/f]u ljz]if1 ;]jf k|To]s lbg
v'Ng] ;do M ljxfg & b]lv a]n'sf & ah];Dd
{g x/]s lbg ;h ;]jf l ;'u/ f x ]s gf]6 M gMz'Ns hFr / dl gsf ! ;'? ul x f ut] /Psf 5 ;Dks{ )!!–^^$##@, (*$)@^!!%^, (*$!^@(&^%
;6/ ef8fdf sfof{no, k;n tyf uf]bfdsf] nflu ag]kf gu/kflnsf k5fl8 t'N6L dfu{ cfTd1fg ;Fu} /x]sf] ejg÷;6/ ef8fdf . OR5's JolQmn] ;Dks{ ug{'xf]nf .
;Dks{ (*%!)^)^*$, (*$()!%%$(

sd{rf/L cfjZostf
-k|yd k6s k|sflzt ldlt @)*) kmfu'g @) ut], cfO{taf/_
o; c6n kfFrs'08 art tyf C0f ;xsf/L ;+:yf sfe|]knf~rf]ssf] nflu tkl;ndf plNnlvt sd{rf/L v'Nnf k|lt:kwf{af6 lgo'lQm ug'{ kg]{ ePsfn] OR5's g]kfnL gful/saf6 cfj]bg k]z ug'{ x'g ;"lrt ul/G5 .
lj1fkg g+= M )!÷)*)÷)*! kb / ;ª\Vof M sfof{no ;xfos—! hgf -k'?if_ ;]jfsf] lsl;d M s/f/ z}lIfs of]Uotf M Joj:yfkg ljifodf slDtdf !)±@ pQL0f{ cltl/Qm Go'gtd 1fg / l;k M sDKo'6/ ;~rfng;DaGwL 1fg ePsf] / b'O{ kfª\u|] ;jf/L rfns cg'dltkq k|fKt pd]/ M !* aif{ k'/f eO{ #% aif{ ggf3]sf] ;]jf tyf ;'ljwf M ;+:yfsf] lgodfg';f/ 5gf]6 k|lj|mof M lnlvt, k|of]ufTds / cGtjf{tf{ ljz]if u|fXotf M ;DalGwt If]qdf ! jif{sf] cg'ej k|fKt b/vf:t b:t'/ M ?=@)).—-cIf/]kL b'O{;o ?lkofF dfq_ b/vf:t a'emfpg] clGtd ldlt M @)*) kmfu'g #) ut] -sfof{no ;doleq_ k]z ug'{ kg{] sfuhftx¿M != gful/stf k|df0f kqsf] k|ltlnlk @= z}lIfs of]Uotfsf] k|df0f kqsf] k|ltlnlk #= JolQmut ljj/0f -afof]8f6f_ $= b'O{ kfª\u|] ;jf/L rfns cg'dlt kqsf] k|ltlnlk %= kf;kf]6{ ;fOhsf] kmf]6f] @ k|lt ^= cg'ej k|df0f kqsf] k|ltlnlk gf]6M l/t k"j{s k|fKt gePsf lgj]bg pk/ s'g} sf/jfxL ul/g] 5}g . k|fKt lgj]bgx¿dWo] ;6{ln:6df k/]sfx¿nfO{ dfq 5gf]6 k|lqmofdf af]nfOg]5 .


Quality Assurance and Accrediation (QAA) k|fKt
t]hu+uf ax'd'vL SoFDk; kgf}tL, sfe|]knf~rf]s
pRr lzIffsf] If]qdf cu|0fL :yfg cf]u6\g ;kmn kgf}tL–*, l:yt t]hu+uf ax'd'vL SofDk;df
M.B.S. M.E.d.
;+rflnt sfo{qmd B.B.S. B.Ed. B.A. 10+2 Management
4 Years - English & Nepali Medium
4 Years - English, Nepali, Maths Population
4 Years - Sociology & Rural Development
Education & Humanities
kmf]g g+= )!!–$$))@*, $$!$&&, (*$!#))*)*, (*%!!&%^## Email: tmcpanauti@gmail.com

ag]kf–*, sfe|] kmf]g g+= )!!^^)$^@, )!!^(!#%!
sd{rf/L cfjZostf ;DaGwL ;"rgf
o; ag]kf art tyf C0f ;xsf/L ;+:yf ln= sf] nflu lgDg adf]lhd l/Q /x]sf] kbsf] nflu sd{rf/L cfjZostf x'bfF tklzn adf]lhd of]Uotf k'u]sf] g]kfnL gful/saf6 of] ;'rgf k|sflzt ePsf] ldlt n] !) lbg leq ;+:yfsf] sfo{no ag]kf –* ,sfe|] knf~rf]sdf cfj]bg k]z ug{'x'g cfXjfg ul/G5 . cg'elj pd]bjf/ nfO{ laz]if k|yldstf lbO{g] 5 .
kb M ahf/ k|ltlgwL ;+Vof M @ hgf ;]jfsf] k|sf/ M s/f/ z}lIfs of]Uotf M SEE jf ;f] ;/x plQ{0f u/]sf] afG5lgo of]UotfM cfwf/e"t sDKo'6/ tflnd k|fKt, ;xsf/L ;DalGw cg'ej ePsf] k'?ifsf] xsdf b'O{kfu|f] ;jf/L rfnssf] cg'dlt kq k|fKt nfO{ k|yldstf lbO{g] . pd]/M !* aif{ k"/f eO{ #% aif{ ggf3]sf] kl/Iffsf] lsl;dM lnlvt tyf cGt/jftf{ -s'g} Ps klg x'g;Sg]_ cfjZos sfuhft M x:tlnlvt lgj]bg, gful/stf,zf}lIfs k|df0fkqsf] k|ltlnlk, kf;kf]6{ ;fOhsf] kmf]6f] @ k|lt, cg'ej tyf k]zfut Ifdtf ;DalGwt k|df0fkqsf] k|ltlnlk tna ;'lawfM ;+:yfsf] lgod adf]lhd
kbk"lt{ pk–;ldlt ag]kf ;fsf];
