CAW Inzicht 2017/3

DRIEMAANDELIJKS MAGAZINE VAN CENTRUM ALGEMEEN WELZIJNSWERK OOST-BRABANT VZW MAATSCHAPPELIJKE ZETEL: REDINGENSTRAAT 6, 3000 LEUVEN - P916883 - september 2017

Giften zi jn steeds welkom op IBAN BE59 7775 9209 2726

Dak- en thuisloosheid, Geweld, misbruik of mishandeling, Een moeilijke relatie...

Wat als jij ermee te maken krijgt?

Nr 3/2017

ZO GEZEGD Het is zo waardevol om ondanks, of net omwille van de drukte af en toe samen stil te staan bij ons CAW, ons werk en ons werkvermogen.

Een warme kom soep met brood is niet alleen een erg welkome maaltijd voor de meeste bezoekers in de Winteropvang, maar het biedt ook een rustmoment na een koude, vaak moeilijke dag.

Dat je met kinderen en jongeren moet praten over grenzen, over lichamelijkheid en seksualiteit, dat ook dat een opvoedingstaak is, zullen weinigen ontkennen. Toch is het iets dat te vaak wordt uitgesteld tot in de puberteit en wordt beperkt tot één ‘seks’gesprek.

Samenwerken is belangrijk binnen onze opdracht om een huis uit te bouwen waar jongeren graag willen zijn, waar fijne dingen gebeuren en waar ze steun kunnen vinden als het niet goed met hen gaat.

Editoriaal Editoriaal Editoriaal Beste lezer en sympathisant, Ondertussen is het zomer geweest en is 1 september alweer herinnering: Een ochtend waarop duizenden ouders hun kinderen terug naar school brachten – ik stond daar ook. Bekend belgeluid, nieuwe gezichten. Diezelfde ochtend gingen duizenden leerkrachten terug aan de slag. Vertrouwde klas, nieuwe kinderen. En ook in ons eigen CAW keerden velen terug naar hun werk. Vertrouwde en nieuwe collega’s, gekende en ongekende plannen, oude en nieuwe afspraken…

1 september luidt een tijd in van oude en nieuwe dingen, misschien meer nog dan 1 januari.

Een jaar wordt weer op gang getrokken, ook al viel het nooit helemaal stil. School, werk, vrije tijd, overal opnieuw dat tijdpad week-om-week. Een jaar van oude gewoonten en vertrouwde routines, van degelijk werk en betrouwbare praktijken. Tegelijk een jaar van nieuwe gezichten en inzichten, van verse uitdagingen en te realiseren plannen.

Het CAW is daarop geen uitzondering. Met frisse moed en tonnen energie zetten we ons werk verder: we blijven er zijn voor eender wie met om het even welke welzijnsvraag. We zullen, net als altijd, mee het verschil blijven maken.

En tegelijk rusten we niet op onze lauweren, wiegen routines ons niet in slaap. We bereiden toegankelijkere huisvesting voor, plannen een betere regionale bereikbaarheid van onze hulpverleners, en starten – al dan niet met partners – nieuwe projecten op.

In deze CAW Inzicht lees je over winteropvang, geïntegreerd breed onthaal, de frisse wind door onze Tiense werking, het OverKop-huis, de Belgian Homeless Cup, ons project seksueel grensoverschrijdend gedrag, kinderen in opvang, … Bijna alles is vertrouwd, niets blijft bij het oude.

Behalve dan dat we er nog steeds voor iedereen zijn en dat je daarover in deze CAW Inzicht kan blijven lezen. Ik wens je veel leesplezier.

Bert Lambeir Directeur CAW Oost-Brabant

3

4

INSPIRATIE IN CAW OOST-BRABANT ‘De zon kon niet anders dan schijnen’, zegt Jo De Keyzer, stafmedewerker personeelsbeleid, als ik haar vraag om over de inspiratiedag van CAW Oost-Brabant te vertellen.

Jo was motor achter dit initiatief, samen met heel wat medewerkers: de zogenaamde ‘actiebrigade’ die bergen verzette, de workshopgevers die het beste van zichzelf gaven, de studenten die de dag logistiek en qua permanentie mogelijk maakten, en de directie die ervoor koos hier tijd en budget voor in te zetten.

Werkvermogen en inspiratie Het CAW versterkt welzijn. Een missie die we enkel kunnen waarmaken dankzij onze medewerkers die dag na dag het beste van zichzelf geven.

Daarom zet CAW Oost-Brabant in op het werkvermogen van elke collega. Door middel van dagelijkse coaching door de teamverantwoordelijken, door vorming, training en opleiding, door de jaarlijkse teamuitstap, beter bekend als de ‘Leuke Dag’, door een warm onthaal van nieuwe medewerkers, ... en door af en toe een Extra, met grote E.

Zo was er in 2015 - 2016 het ESF-project ‘Geïntegreerd Strategisch Loopbaanbeleid’. Teams en medewerkers werden begeleid rond talenten, taken, werkvermogen en loopbanen.

In dat project groeide het idee van een personeelsdag als inspiratiedag. Een dag met als doelstellingen te inspireren, te reflecteren en te verbinden. Een dag opgehangen aan het Huis van werkvermogen.

5

Wat goed is, werkt en doet goed werken 1 juni 2017. We waren bijna voltallig, een bonte bende uit gans Oost-Brabant die allen kwamen deelnemen aan de inspiratiedag. Sommigen arriveerden met een gezonde dosis argwaan, anderen konden niet wachten, maar iedereen heeft mee gesurft op de inspiratiegolf.

Gastsprekers waren Marjolijn De Wilde en Dirk Geldof. Marjolijn stond stil bij haar onderzoek ’40 jaar OCMW en bijstand’ en vertelde over de discretionaire ruimte van elke hulpverlener. Dirk liet ons kennismaken met het concept superdiversiteit en transmigratie, waarmee hij ons een vernieuwende kijk bood op de zeer complexe diversiteit in onze huidige samenleving.

In de namiddag stonden 21 workshops op het keuzemenu. 9 daarvan werden geleid door interne inspiratoren die bereid gevonden werden hun expertise te delen. De thema’s prikkelden: veerkracht en mindfulness, de Duplo- en Bouncemethodiek, tips en tricks over Outlook en Slim Zitten, de Hoopverlening-reportage, radicalisering …

Uit de evaluaties en feedback leer ik dat de eerste inspiratiedag van CAW Oost-Brabant iedereen zal bijblijven. Ik hoop dat de energie, goesting, nieuwe vaardigheden, zelfzorgtips, hoop, inzichten, … nog lang mogen nazinderen in het waardevolle werk van elke dag en dat de verdiepingen van ons huis van werkvermogen weer wat steviger staan. en nog veel meer. Niet makkelijk kiezen dus, maar zo verbindend om in de diverse groepen samen te werken met collega’s uit andere teams en stil te staan bij het wat, hoe en waarom van wat we elke dag waarmaken.

De dag eindigde met het obligate glas in de tuin, waar iedereen nog graag wat napraatte over de vele indrukken en ideeën die ze hadden meegekregen.

De grote opkomst, de reacties in de dagen en weken nadien en de formele evaluatie van de dag lagen allen in dezelfde lijn: Het was zo waardevol om ondanks, of net omwille van de drukte even samen stil te staan bij ons CAW, ons werk en ons werkvermogen.

De inspiratiedag gaf energie, goesting en zuurstof om er weer tegenaan te gaan en allemaal samen de missie van ons CAW Oost-Brabant waar te maken, elke dag opnieuw.

6

VERNIEUWEND AAN DE SLAG IN TIENEN Als CAW nemen we continu ons eigen werk onder de loep. De wereld rond ons verandert snel, telkens opnieuw zijn er andere noden. Het is belangrijk dat we ook in onze organisatie, in onze hulpverlening blijven vernieuwen en blijven afstemmen op de reële noden van dat moment.

Aan het begin van 2017 startten we daarom een intern pilootproject, waarin we op zoek gingen naar manieren om onze hulpverlening nog gerichter te kunnen realiseren in de regio Tienen door naar onze eigen organisatievorm te kijken.

De uitgangsvraag was duidelijk: hoe kunnen we onze cliënten op de best mogelijke manier vooruit helpen? Met een gemotiveerde groep medewerkers gingen we aan de slag. Good practices werden gedeeld, verhalen waar mensen echt versterkt werden in hun kunnen. Maar ook de drempels waar wij en onze cliënten zowel binnen ons CAW als daarbuiten tegenaan lopen, werden benoemd.

Na maanden hard werken, ging half september een vernieuwde ploeg van start in Tienen, samen met een nieuwe teamverantwoordelijke.

Het komende jaar zullen zij nog verder werken en experimenteren, op zoek gaan naar de meest gepaste hulpverleningsvormen, de trajecten met het meeste effect en de krachtigste samenwer-

kingsverbanden. Al blijft de basis van wat we doen er natuurlijk dezelfde: mensen versterken in hun welzijn.

Onze adjunct-directeur Lieve Polfliet leidde het hele proces mee in goede banen: “We willen krachtgerichte hulpverlening blijven uitzetten, vertrekkend vanuit de persoon en zijn context met een hulpvraag.

En dit binnen een sterk veranderende regionale context. Ik heb mogen ervaren dat we met een kwaliteitsvolle ploeg klaar staan om dit nog sterker te realiseren.

En ik ben dankbaar om dat proces samen te mogen gaan!”

Intussen kijken we reikhalzend uit naar het voorjaar van 2018, wanneer we verhuizen naar de Hertogensite in het midden van de stad. Inloopcentrum Amerant zal er eindelijk onder hetzelfde dak te vinden zijn als onze andere diensten. Dit biedt niet alleen kansen voor de collega’s, maar vooral ook voor de bezoekers van Amerant. We hopen zo enkele drempels naar de verdere hulpverlening te kunnen wegwerken. Bovendien zal de aanwezigheid van heel wat sociale partners op dezelfde site, de kracht van het sociaal werk in Tienen alleen maar groter maken. Een evolutie waar wij alleszins voor staan te popelen.

7

WANNEER HET MOEILIJK LOOPT IN JE RELATIE Blijf met je partner beste maatjes, maak van donderdag je vaste datedag… De opmerkelijke relatiecampagne van minister Van Deurzen van eind vorig jaar kreeg in oktober een vervolg…

De slogan blijft dezelfde, maar het accent ligt anders.

Een relatie is niet altijd rozengeur en maneschijn…

En ook al heb je veel ‘gedatet‘ op donderdag, er kan al eens een flinke haar in de boter zitten…En soms krijg je die problemen niet zomaar opgelost door eens ‘lekker te gaan eten’, en heb je wat meer nodig.

De nieuwe campagne zet in op relatieondersteuning, m.a.w. hoe je zelf je relatieproblemen kan aanpakken en wie je hierbij kan helpen. Want het is niet alleen belangrijk ondersteund te worden tijdens een scheiding, maar tijdens het traject voorafgaand aan een scheiding is professionele hulp belangrijk. Om escalatie van relatieproblemen te voorkomen.

Het aanbod aan relatieondersteuning is uitgebreid en divers, maar het is ook erg versnipperd en daardoor weinig overzichtelijk. Dit maakt dat mensen vaak niet weten waarnaartoe als ze vragen of problemen hebben in hun relatie. Bovendien is het ook nog wat taboe om daar ‘met een ander’ over te gaan spreken.

De komende campagne wil dit doorbreken door dit relatieondersteunend aanbod en de verschillende mogelijkheden voor de burger beter bekend te maken.

Ook in een CAW kan je altijd terecht voor hulp en ondersteuning bij relatieproblemen. Het aanbod is erg uitgebreid en omvat zowel een preventief aanbod om te voorkomen dat relationele spanningen verglijden naar destructieve conflictsituaties, als effectieve ondersteuning in het traject tot verschillende scheidingswegen en alternatieven.

Meer info binnenkort ook op www.tijdvoorjerelatie.be en op www.cawoostbrabant.be

8

LOKALE SAMENWERKING VOOR MEER EN BETER WELZIJN Een jaar geleden lanceerde de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Jo Vandeurzen, een projectoproep ‘Geïntegreerd Breed Onthaal’. Een hele mondvol, maar de oproep houdt in dat verschillende welzijnsvoorzieningen de krachten bundelen met als doel sociale onderbescherming te bestrijden.

Onderbescherming betekent dat je je grondrechten niet realiseert: om een menswaardig leven te kunnen leiden heeft elke mens recht op arbeid, sociale zekerheid, bescherming van de gezondheid, onderwijs, sociale, geneeskundige en juridische bijstand, behoorlijke huisvesting, bescherming van een gezond leefmilieu en culturele en maatschappelijke ontplooiing. 4,2% van de Belgische bevolking leeft (tijdelijk) onderbeschermd. Het zijn mensen die in precaire omstandigheden leven en recht hebben op begeleiding, financiële steun of dat ene duwtje in de rug dat hen uit de moeilijkheden kan helpen, maar vaak niet op de hoogte zijn van de mogelijkheden.

Wie en wat wordt bedoeld?

Het CAW, OCMW en de diensten maatschappelijk werk van de Mutualiteiten (DMW) hebben alle drie de opdracht om ‘onthaal’ te organiseren. Dit wil zeggen dat zij hulp moeten aanbieden aan iedereen die welzijnsvragen heeft. Die hulp moeten ze zo organiseren dat mensen snel hun weg vinden in dat zorgaanbod én de juiste hulp krijgen.

Daarom is het van groot belang dat zij niet naast elkaar werken, maar samenwerken, met het welzijn van mensen voor ogen.

Om die samenwerking vlot te laten verlopen, moet er afgestemd worden. In veel steden en gemeenten wordt reeds goed samengewerkt tussen die drie actoren en tal van andere organisaties en voorzieningen, maar het kan structureler en het kan beter: dat wil het Geïntegreerd Breed Onthaal (GBO) realiseren.

9

Proefdraaien Op dit ogenblik lopen er in Vlaanderen 11 proefprojecten. De bedoeling is om de ervaringen te bundelen en in te zetten in de definitieve uitbouw van dit GBO in heel Vlaanderen.

Ook CAW Oost-Brabant werkt mee aan zo’n proefproject. Samen met het OCMW en de diensten maatschappelijk werk (DMW) van de mutualiteiten werd het voorbij jaar gewerkt aan een plan om hulpverlening in de regio Diest - Scherpenheuvel-Zichem toegankelijker te maken zodat iedereen, en in het bijzonder mensen in zeer kwetsbare positie zoals ouderen, zieken, personen met een handicap, mensen in armoede, makkelijker de weg vinden naar de (minst ingrijpende) hulp.

Concrete samenwerking OCMW’s, Mutualiteiten en CAW’s blijven verschillende organisaties met een andere positie en soms ook andere doelgroepen. In het samenwerkingsproject komt het er op aan mekaar nog meer en beter aan te vullen. Vaak zien kwetsbare mensen door het bos de bomen niet meer. Om grondrechten te realiseren, is het belangrijk dat ze niet van het kastje naar de muur gestuurd worden, maar dat hun hulpvragen daadwerkelijk en op een efficiënte manier worden opgevolgd.

Goede, directe en gerichte doorverwijzing is hier een belangrijke opdracht en gemeenschappelijke bekommernis van de drie betrokken partners.

Om ieders expertise zo direct mogelijk in te kunnen zetten, werden structurele afspraken gemaakt om cliënten rechtstreeks naar elkaars aanbod door te verwijzen. Anders gezegd fungeren we zo als voordeur voor het eigen aanbod én voor het specifieke aanbod van de ander.

Voor de hulpvrager betekent dat in de regio Diest – ScherpenheuvelZichem alvast een deur minder!

10

OVER KOP IN TIENEN! Heel wat beleidsmakers en experts, maar ook jongeren en hun ouders zijn vragende partij voor een betere opvang van jongeren met psychische problemen. Daarom lanceerde het Rode Neuzen Fonds vorig jaar een oproep naar initiatiefnemers om samen met gespecialiseerde organisaties te komen tot geïntegreerde ontmoetingsplekken voor jongeren.

In antwoord hierop nam CAW Oost-Brabant het initiatief om samen met De Wissel en de Zorgroep Alexianen een project in te dienen om in de regio Tienen zo’n plek voor jongeren te realiseren: ‘een huis voor jongeren’, waar ze zonder wachten en zonder label snel iemand kunnen vinden als ze dat nodig hebben, een OverKop-huis dus.

Waarom Tienen?

De omgevingsanalyse die CAW Oost-Brabant eerder dat jaar had gemaakt toonde dat de regio Tienen duidelijk nood had een laagdrempelige eerstelijnshulp voor jongeren en jongvolwassenen. Een nood die zich ook bij veel andere partners - zowel professionele organisaties als vrijwilligers - in de welzijns- en gezondheidszorg stelde.

Zo ontstond heel snel een draagvlak voor een knap project waarbij ook de Stad Tienen zich graag aansloot: het OverKop-huis.

Een huis voor jongeren…

Het OverKop-huis in Tienen wordt een open, mooie, leuke plek in het centrum van de stad waar veel gebeurt en beweegt. Samen met de omgeving en de jongeren zelf geven we vorm en kleur aan deze plek. Die samenwerking is belangrijk binnen onze opdracht om een huis uit te bouwen waar jongeren graag willen zijn, waar fijne dingen gebeuren en waar ze steun kunnen vinden als het niet goed met hen gaat.

Om die opdracht uit te werken, te bewaken en te laten groeien is er de Raad. Zij zijn de hersenen, het hart en de nieren van het OverKop-huis. Iedereen die betrokken is op het huis is welkom op de Raad: jongeren, vrijwilligers, organisatoren, buren.

De hersenen: De Raad heeft een duidelijke drieledige opdracht. Ze moeten de ontmoetingsplaats, de activiteiten en de hulp organiseren, beheren en sturen. De Raad is het brein van het huis. Er wordt nagedacht, uitgewisseld, beslist, opgevolgd, bijgestuurd.

Het hart: Op de Raad komen al de betrokkenen bij elkaar. Je leert elkaar beter kennen.

Het is het ontmoetingsmoment bij uitstek.

De nieren: Soms gaat het moeilijker op een plaats waar mensen samen zijn, samen werken, samen plezier maken. De Raad moet dit samen-zijn onderhouden, moeilijkheden bespreken, zorg dragen voor elkaar.

11

…. en door jongeren De voorbereiding van het OverKop-huis maakten we samen met Tiense jongeren van Erm ‘n Erm, de Jeugdraad en JAC-jeugdadviseurs. Zij hebben ons ‘voorgeschreven’ wat een OverKop-huis zou moeten zijn en hoe hulp er kan uitzien. Ze hebben ons uitgedaagd om de kijk op geestelijke gezondheid te verbreden. Deze input heeft ons sterk gestuurd in de opzet van het huis. Het gaat niet over ziek en gezond of problematieken. Het draait wel om welkom zijn, plezier maken, groeien, mee vorm geven en zin ervaren.

In verbinding We hopen dat de structuur van de werking prikkels biedt die de jongeren uitnodigt, bezielt en inspireert om in beweging te komen. Vanuit die verbinding met zichzelf, anderen en hun omgeving kunnen jongeren er tijdig hun vragen kwijt en moeilijkheden (psychisch of andere) bespreekbaar maken. OverKop helpt contact leggen met andere gespecialiseerde hulp.

Wanneer en waar De voorbije maand werd het team samengesteld en de basisstructuur op poten gezet. Samen met de Raad zal het aanbod verder worden uitgebouwd zodat we tegen eind 2017 op volle toeren draaien. We weten nu al dat er heel wat Tiense jongeren staan te popelen om eraan te beginnen.

Het OverKop-huis wordt in de toekomst een OverKop-loods in de Ooievaarstraat in Tienen. Deze loods wordt het komende jaar ingericht en verbouwd. Dit wordt een van de eerste grote opdrachten van de Raad.

12

AANBOD BIJ DAK- EN THUISLOOSHEID CAW’s zetten zich samen in om dak- en thuisloosheid te voorkomen. Dat houdt in dat er in alle regio’s verschillende acties en projecten worden opgezet die hiertoe bijdragen.

Ook CAW Oost-Brabant heeft een extra aanbod voor specifieke doelgroepen.

Op 15 november 2017 start voor het zevende jaar op rij de winteropvang van Leuven, in een heel gewoon rijhuis in de Vesaliusstraat in Leuven. Elke nacht kunnen hier 11 dak- of thuislozen terecht voor een bed, een bad (of douche), een maaltijd en ondersteuning bij hun traject. Om zes uur gaat de deur open. Nieuwe bezoekers worden steeds toegeleid via een OCMW, het CAW-Onthaal, een wijkgezondheidscentrum of andere basiswerkingen in het Leuvense. Het Crisisopvangcentrum verzamelt die nieuwe aanmeldingen, zodat we weten wie te verwachten. Bekende gezichten komen rechtstreeks naar het huis.

Tinne vertelt hoe zo’n avond verloopt: Om zes uur gaat de deur open. Samen met Jan ontvang ik de mensen die komen overnachten, Jan is vrijwilliger.

We wijzen hen eerst een bed toe, dan kunnen ze samen met de andere bezoekers een beetje op hun positieven komen in een warme, huiselijke sfeer.

Vanaf 19u is iedereen in huis en wordt er samen

Een warme kom soep met brood is niet alleen een erg welkome maaltijd voor de meeste van hen, maar het biedt ook een rustmoment na een koude, vaak moeilijke dag gegeten. Een warme kom soep met brood is niet alleen een erg welkome maaltijd voor de meeste van hen, maar het biedt ook een rustmoment na een koude, vaak moeilijke dag. Daarna kan er televisie gekeken worden of halen we de spelletjes boven – hier stond al menig Yathzee-kampioen op!

Als alles rustig is, laat ik rond 21u het huis met een gerust hart achter in handen van Jan, die vrijwilliger is voor de komende nacht. ’s Morgens kom ik dan opnieuw langs om samen te ontbijten. We bespreken de eventuele vragen van de mensen en bekijken wat de plannen voor de dag zijn. Er wordt dan meestal druk getelefoneerd, afspraken worden gemaakt en sommige bezoekers worden toegeleid naar het CAW-Onthaal, OCMW of andere organisaties voor meer gepaste hulp. Om 9u30 is het huis dan weer leeg, even maar, tot 18u.

Van 15 november tot 31 maart, dat is het leven zoals het is in de winteropvang.

13

17.10 17 oktober is de internationale dag van Verzet tegen de Armoede.

De Tiense en Leuvense inloopcentra van CAW Oost-Brabant zijn reeds jaar en dag erg betrokken in de actiegroepen rond 17/10. In Diest is er geen collectieve actie, maar wordt evenzeer geëngageerd gewerkt rond het thema.

Het Collectief tegen Armoede organiseert in Leuven al vele jaren een grote optocht van het station, over de Bondgenotenlaan met als eindpunt de Grote Markt. Hier zijn er aansluitend optredens, toespraken en informatieve standjes. Dit jaar leggen we de focus op betaalbare gezondheidszorg.

Lange wachtlijsten, dure tandzorg, veranderende terugbetalingen van geestelijke en lichamelijke gezondheidszorg: er zijn heel wat thema’s op de bijsluiter te vinden: • Klachten: armoede, uitsluiting • Bijwerkingen: isolement, twijfels, gepieker • Frequentie: stopt nooit, chronisch Al 10 jaar bundelen ook in Tienen tal van sociale organisaties de krachten om zich in solidariteit te verzetten tegen armoede. Hier staat de strijd om betaalbaar wonen hoog op de agenda.

Vertelster Katelijne Billet beet zich vast in het thema van kwalitatieve huisvesting en interviewde verschillende mensen. Zij brengt deze verhalen op 15 en 17/10 in een korte voorstelling dichterbij:

“(...) De droomhuizen van de mensen die ik interviewde zien er over het algemeen hetzelfde uit. Iedereen verlangt naar een eigen vooral droge en lichte plek.

Stromen zonlicht komen de huizen binnen door de grote ramen. De muren zijn zacht en droog. En als je er langs wrijft met je hand voelt het alsof je een zijde kussen streelt. Om het huis heen ligt een mooie tuin waar groenten kunnen groeien, maar waar ook bloemen en fruitbomen staan.

In de winter zijn de huizen warm en gezellig.

Al deze huizen staan dicht bij familie of vrienden zodat niemand ver hoeft te gaan om een bezoekje te brengen bij mensen waar ze zich goed bij voelen.

Voor heel wat mensen is de realiteit heel anders...”

Katelijne Billet

14

Door mensen in een kwetsbare situatie mee te nemen in de positieve dynamiek van het voetbal, kunnen ze opnieuw bouwen aan hun zelfvertrouwen, terug structuur in hun leven brengen, de kracht van de groep ervaren en het gevoel hebben ergens bij te horen.

BHC – OHL STREETSOCCER De Belgian Homeless Cup is een (inter)nationale sociaal-sportieve voetbalcompetitie voor dak- en thuislozen. Sinds maart 2013 heeft ons CAW een ploeg, in samenwerking met OCMW en OHL. Wekelijks traint de OHL Streetsoccerploeg met een twintigtal mannen Ên vrouwen in de Sporthal van de Rijschoolstraat. Na de training gaan de spelers samen naar het clublokaal, het Inloopcentrum De Meander, voor een maaltijd en nabespreking van de training. Dan is er aandacht voor de sportieve prestaties maar ook voor de groepsdynamiek. Door mensen in een kwetsbare situatie mee te nemen in de positieve dynamiek van het voetbal, kunnen ze opnieuw bouwen aan hun zelfvertrouwen, terug structuur in hun leven brengen, de kracht van de groep ervaren en het gevoel hebben ergens bij te horen.

Onze ploeg is actief in de Centerliga, waar er tegen andere Leuvense sociaalsportieve ploegen wordt gespeeld. Daarnaast zijn er jaarlijks meerdere toernooien van de Belgian Homeless Cup over heel het land, onder andere al twee keer in Leuven.

Elk jaar nemen enkele uitverkoren spelers van de BHC-competitie ook deel aan de Homeless Worldcup met ploegen, dit jaar in Oslo. Voor de tweede keer is er ook een speler van onze ploeg opgenomen in deze selectie. Dirk ging eind augustus een week lang naar Noorwegen om het beste van zichzelf te geven.

15

“(…) De Leuvense BHC-ploeg heeft mij geholpen om me terug in de maatschappij te integreren. Zo'n 7 jaar geleden had ik een zware psychose door jaren lang psychische vernederingen te ondergaan, waardoor ik ook in aanraking kwam met Justitie. Hierdoor ben ik in een diepe put gevallen en ben ik in financiële problemen gekomen. Maar dankzij één van mijn broers die me overtuigde om eens mee te gaan eten bij één van de sociale restaurants in het Leuvense, kreeg ik weer sociaal contact waardoor ik weer vriendschap vond.

Op een dag zei ik tegen een van die vrienden dat het nogal duur was om naar zo’n doehet-zelf wasserette te gaan. Hij vertelde me toen over De Meander, het Leuvense inloopcentrum van CAW Oost-Brabant, dat je daar ook je was kon doen voor een sociaal bedrag. Daar kwam ik dan in contact met enkele spelers van het BHC-team van OHL. Een paar maand later had ik een gesprek met Hannes, een maatschappelijke medewerker van het CAW en een voetbalcoördinator van het BHC team van OHL om eens een training mee te doen of eens een match te komen zien. Eerst hield ik de boot af omdat ik me te oud en te zwaar vond (105 kg). Maar uiteindelijk heb ik me toch aangemeld voor de eerste training en een maand later deed ik mee aan het eerste toernooi van de Belgian Homeless Cup. Door mee te doen aan de trainingen en wedstrijden voel ik me veel beter en fitter (80 kg) en heb ik mijn weg in de maatschappij teruggevonden. Bijna een jaar en half later maak ik deel uit van het de BHC Red Devil & Flames team en zit ik nu in Oslo op de Homeless World Cup. Dank aan iedereen die mij gesteund heeft!"

Dirk

16

WAAROM 1712 ZO BELANGRIJK IS Wie het (gratis) telefoonnummer 1712 draait, komt terecht bij de hulplijn voor geweld, misbruik en kindermishandeling. Burgers die met geweld of misbruik te maken krijgen, in welke vorm en op welke leeftijd dan ook, kunnen dat nummer bellen voor advies en toeleiding naar hulp. De lijn is een initiatief van de Vlaamse Overheid en wordt georganiseerd in een samenwerkingsverband tussen de Centra Algemeen Welzijnswerk (CAW) en de Vertrouwenscentra Kindermishandeling (VK).

Sanne is hulpverleenster bij het CAW Volwassenenonthaal en 1712-medewerker. Samen met een tiental hulpverleners uit CAW en VK bemant ze wekelijks vier uur de hulplijn. In ons CAW worden alle oproepen uit Vlaams-Brabant en Brussel beantwoord. Vorig jaar ging dat om 925 oproepen.

Gelijkaardige cijfers gelden voor de andere provincies, waardoor de lijn in 2016 in totaal 4.597 burgers te woord stond.

‘Het gaat over de kinderen…’

Onderstaand diagram toont de thema’s waarrond we gecontacteerd worden. Meer dan de helft van de oproepen gaat over kindermishandeling.

Kindermishandeling Partnergeweld Geweld tussen minderjarigen Geweld tegen volwassenen Oudermishandeling

61% betreft kindermishandeling

Ouderenmis(be)handeling Verwerkingsproblematiek Scheidingsproblematiek Andere problematiek Problematiek niet gespecificeerd

Noot: de cijfers en grafieken die we hier presenteren komen uit het 1712-jaarverslag van 2016, opgesteld door het departement welzijn, volksgezondheid en gezin.

17

Kinderen en jongeren zijn immers een kwetsbare groep als we spreken over fysiek, emotioneel of seksueel geweld en verwaarlozing. Door hun afhankelijkheid hebben zij weinig mogelijkheden om aan een onveilige situatie te ontsnappen, een uitspraak die aan kracht wint als je weet dat de context van het geweld heel vaak het gezin is.

Bellen helpt echt Vaak zijn het volwassenen die als getuige van dit geweld naar 1712 bellen, zoals de oma of tante van het kind, of een bezorgde buur of zelfs een collega van de mama of papa…Dat mensen zo de zorg en verantwoordelijkheid opnemen voor een kind kunnen we alleen maar aanmoedigen.

Wanneer mensen ons bellen gaat het veelal over gebeurtenissen die enkel zichtbaar zijn voor wie het gezin goed kent, situaties waar de school niet van weet, wat Kind en Gezin niet altijd ziet.

Om een goede inschatting van die situatie te maken, gaan we na hoe het geweld of de verwaarlozing ‘eruit ziet’. We vragen de beller dan heel concreet te benoemen waar het over gaat. Wie schaadt het kind en op welke manier? Hoe ervaart het kind dit? Hoe merk je dat het kind lijdt onder de situatie? Ervaren de ouders zelf ook dat het thuis moeilijk loopt?

Daarnaast kijken we ook naar mogelijke beschermende factoren: wie heeft weet van de mishandeling of verwaarlozing? Bij wie kan het kind terecht?

Zijn er aanwezigen die het kind nu al beschermen?

Met wie in hun omgeving hebben de ouders een goed contact? In welke mate staan zij open voor hulpverlening?

Afgestemd op dat verhaal, geven we zorgzaam en gepast advies. Soms schatten we in dat een gezin het best geholpen is met het laagdrempelige aanbod van een CAW, soms wordt een situatie meteen aan het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling doorgegeven. Maar altijd staat de veiligheid van het kind hierbij centraal.

Hier staat de veiligheid van het kind altijd centraal.

18

GEEF OM EEN ANDER In onze CAW Inzicht vertellen we u over het werk dat we doen. Over onze projecten waarbij we nog iets ‘meer’ willen betekenen voor mensen. Over ons streven om mensen dat tikkeltje extra mee te geven in hun zoektocht naar een uitweg uit hun problemen.

En we vragen u dan vaak om ons daarbij te steunen. Om daar samen met ons mee uw schouders onder te zetten. Omdat hulp verlenen iets is dat je met hart ziel doet….maar soms vraagt het meer dan dat…

De avonturen van Sara Jaarlijks verblijven honderden kinderen en jongeren in opvangcentra voor dak- en thuislozen. Dakloos worden - en alles wat daarmee samenhangt - is heel ingrijpend voor iedereen die het meemaakt. Vooral voor kinderen en jongeren, die door allerlei urgente problemen vaak op de achtergrond van het hele opvanggebeuren blijven. Want ook zij worden geconfronteerd met een hoop vragen en problemen: 'gedwongen' samenwonen met vreemden, diversiteit, beperkte ruimte, minder beschikbaarheid van ouder(s), nieuwe schoolomgeving, nieuwe vrijetijdsinvulling, zorg voor broers of zussen ...

Daarom is het van groot belang hier de juiste zorg aan te geven, deze kinderen en jongeren te ondersteunen, vertrekkend vanuit hun verhaal.

Wat willen wij? Het boek van Sara...

Een boek als toeverlaat. Voor en door kinderen. Dat inspeelt op hun kwetsbaarheid en een metgezel is in deze moeilijke periode.

‘De avonturen van Sara’ is en lees- en doe-boek, in dagboekstijl. Iets persoonlijk, iets om (van) te houden.

Wat wordt het?

Het boek is bedoeld voor kinderen tussen 8 en 12 jaar die terecht komen in opvangcentra voor dak- en thuislozen. Ze krijgen hun eigen exemplaar en kunnen dat gebruiken zoals ze zelf willen. Dat kan een dagboek zijn, waarin ze kunnen tekenen, schrijven, lezen, vertellen wat ze meemaken.

Voor jongere kinderen is het een voorleesboek dat ouders, hulpverleners en vrijwilligers in de centra kunnen gebruiken.

Voor scholen die regelmatig kinderen uit opvangcentra (tijdelijk) opvangen, kan het als didactisch materiaal dienen.

Ook professionals en vrijwilligers in de opvangcentra kunnen met het boek actief aan de slag a.h.v. een bijgevoegde handleiding.

Onze droom: Het boek van Sara Een boek als toeverlaat. Voor en door kinderen.

Dat inspeelt op hun kwetsbaarheid, een metgezel is in deze moeilijke periode.

“De avonturen van Sara” is een lees- en doeboek, in dagboekstijl. Iets persoonlijk, iets om (van) te houden.

Het verhaal wordt geschreven door een professionele hulpverlener, geïnspireerd door haar jarenlange ervaring met deze doelgroep, en geïllustreerd door een professionele illustrator zodat het ook voor minder taalvaardige kinderen aantrekkelijk en uitnodigend is.

19

Waarom zouden wij?

Via dit boek kan het kind zich even terugtrekken en de belevenissen van het hoofdpersonage - ook een kind in opvang - naast die van zichzelf leggen.

Door zelf in het boek te tekenen en te schrijven maakt het kind een persoonlijk verhaal. Een verhaal in kindertaal waardoor bepaalde moeilijke thema’s makkelijker bespreekbaar kunnen gemaakt worden. Het stelt volwassenen - ouders, hulpverleners - in staat om vanuit dat verhaal te werken aan veerkracht bij die kwetsbare kinderen.

Daarom!

Waarom zou jij?

Om dit project te kunnen realiseren hebben we mensen nodig die mee geloven in dit waardevolle project en ons willen steunen.

Wil jij meestappen in het avontuur van Sara?

Wil jij bijdragen tot de realisatie van dit boek dat deze kwetsbare kinderen weer veerkracht geeft?

Stort je gift op de giftenrekening van CAW Oost-Brabant IBAN BE59 7775 9209 2726 met de vermelding ‘Sara’. En kijk samen met haar, en alle kinderen in de opvangcentra, uit naar dit bijzondere boek.

Wil je meer informatie, dan kan dat ook. We vertellen je er graag over: lieve.polfliet@cawoostbrabant.be of 0479 95 22 04 Wij geven om een ander. Jij toch ook?

Lees meer over onze projecten op www.ikgeefomeenander.be

20

PROJECT SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Sinds 1 januari zet stad Leuven samen met CAW Oost-Brabant in op het voorkomen en aanpakken van seksueel grensoverschrijdend gedrag (SGG). Liesbeth werkt mee aan dit project: “Dat het nodig is om voor dit probleem meer aandacht te hebben is duidelijk in de actualiteit.”

Vooral minderjarigen Ook in Vlaanderen treft seksueel geweld vele kinderen, jongeren en volwassenen. Niet alleen krijgen 1 op de 10 meisjes ermee te maken, ook jongens worden het slachtoffer. En het zijn vooral minderjarigen: 10 tot 13 is een kwetsbare leeftijd.

Contexten zoals school en thuis, jeugdverenigingen of sportclubs zijn extra risicovolle omgevingen.

Ook internet verhoogt in sommige gevallen het risico op seksueel grensoverschrijdend gedrag.

Niet alleen stoere binken met een lang strafblad De meeste daden van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij minderjarigen worden gepleegd door een bekende: iemand uit het gezin of de familie of iemand uit de naaste omgeving. En het zijn niet alleen volwassenen, ook leeftijdsgenoten zijn vaak dader.

Meisjes én jongens Er is een gendereffect: meisjes zijn vaker terug te vinden aan de kant van de slachtoffers en jongens aan de kant van de plegers. Daardoor dreigen we de jongens als slachtoffers te vergeten. Onterecht, want deze groep is toch ook aanzienlijk.

Leren praten over seks Bij jongeren vindt het meeste seksueel grensoverschrijdende gedrag plaats tussen jongeren onderling. Niet kunnen communiceren en niet respecteren van de grenzen van jezelf en anderen speelt daarbij een grote rol. Dat je met kinderen en jongeren moet praten over grenzen, over lichamelijkheid en seksualiteit, dat ook dat een opvoedingstaak is, zullen weinigen ontkennen. Toch is het iets dat vaak wordt uitgesteld tot in de puberteit en dan niet zelden wordt herleid tot een eenmalig ‘seksgesprek’.

Met het project SGG wil CAW Oost-Brabant daar mee verandering in brengen en zetten we in op sensibilisering van de samenleving.

Sensibilisering is nodig Met het project SGG wil CAW Oost-Brabant daar mee verandering in brengen en zetten we in op sensibilisering van de samenleving in het algemeen en bij opvoeders, ouders en leerkrachten in het bijzonder. Daarnaast proberen we obstakels in de preventie van SGG bij minderjarigen maar ook de maatschappelijke aanpak van slachtoffers, plegers en betrokkenen van seksueel geweld op beleidsniveau in kaart te brengen. We willen daarbij partners samenbrengen zonder een nieuwe koker te maken die naast de andere kokers functioneert.

Het komt er op neer om samenwerkingen te verankeren in bestaande netwerken.

Van het duiden van de actualiteit in de media, over een lezing over verkrachtingsslachtoffers in de opleiding van agenten, tot bewustwording over handelingsverlegenheid bij buitenstaanders en opvoeders overtuigen van de noodzaak om met kinderen te praten over grenzen en geheimen, de inzet van dit project is groot en de lat ligt hoog. Boeiende tijden.

21

Liesbeth Kennes bracht recent samen met Tie Veldeman en Naomi Christiaens een kinderboek uit over ‘grooming’: Dat is het proces waarbij een volwassene een kind/jongere benadert en manipuleert met het oog op seksueel contact. Grooming kan zowel tot online (vb. via webcam, chatberichten, mail) als offline (via een fysieke ontmoeting) seksueel misbruik leiden. Ook kan de groomer beeldmateriaal aanmaken of verspreiden, waardoor het kind opnieuw slachtoffer wordt. Groomers winnen het vertrouwen door de begrijpende vriend te spelen en complimentjes te geven. Zo proberen ze slachtoffers uit de kleren te praten.

Het boek heet “De spin en de vlieg” en verscheen zopas bij Van Halewyck. Het is een mooi voorleesverhaal over een gevoelig thema en alle gevaren die daarbij horen, ook bijzonder geschikt voor leerkrachten en therapeuten.

Meer info op www.vanhalewyck.be

22

DANKJEWEL VOOR ONZE MINIBUS! Een tijd geleden lanceerden we op onze website www.ikgeefomeenander.be een oproep om ons te steunen bij de aankoop van een nieuwe minibus voor het Vluchthuis van CAW Oost-Brabant.

23

Het busje ging al 15 jaar mee en reed op z’n laatste wielen. De nood was hoog.

Dank zij al jullie gulle giften spaarden we 15.000 euro bijeen en kochten we onlangs een ‘nieuw’ tweedehands minibusje, net voor het oude definitief de geest gaf.

We willen iedereen die ons steunde hiervoor welgemeend bedanken!

Hierbij een heel bijzonder woord van dank aan de Zonta club en de Soroptimist club Leuven voor hun schenkingen, ook aan Sebastiaan voor zijn prachtige benefietinitiatief, en aan Auto’s Marc uit Linden voor hun ondersteuning en financiële tussenkomst bij de aanschaf van ons nieuw busje.

Dank zij jullie kunnen we zoveel mensen weer nieuwe kansen geven.

Wie na een moeilijke periode zijn leven terug op gang wil trekken, werk wil zoeken, een opleiding wil volgen, in een eigen stek wil gaan wonen, staat vaak voor het probleem niet over eigen vervoer te beschikken. Openbaar vervoer is duur en brengt je lang niet altijd waar je moet zijn. Soms ben je gewoon te bang om alleen buiten te komen… Soms moet je wel je huis uit, omdat je eruit wordt gezet en dan wil je de weinige spullen die je hebt ook met je meenemen, maar hoe doe je dat zonder vervoer…

Met onze minibus kunnen we die mensen letterlijk en figuurlijk weer op weg helpen.

Onze hartelijke dank om dit mee met ons te realiseren!

... ook in JOU SLUIMERT een HELD Je moet niet kunnen vliegen om anderen te helpen.

Kom gewoon een nachtje slapen in onze Winteropvang, ons jongerenopvanghuis of crisisopvangcentrum.

Word vrijwilliger bij CAW Oost-Brabant!

Wij spreken graag met je af Jo De Keyzer 0488 24 92 70 - vrijwilligers@cawoostbrabant.be Meer info: www.cawoostbrabant.be/vrijwilligers

CAW Inzicht is een uitgave van Centrum Algemeen Welzijnswerk Oost-Brabant vzw Redactie: Bert Lambeir, Sabine Lehmann, Greet Monstrey, Lieve Polfliet, Bieke Roggen Eindredactie en coördinatie: Greet Monstrey Lay-out: Sabine Lehmann Verantwoordelijke uitgever: Bert Lambeir, Redingenstraat 6, 3000 Leuven Giften: CAW Oost-Brabant is als vzw gemachtigd giften, legaten en schenkingen te ontvangen.

Een fiscaal attest wordt afgeleverd bij giften vanaf 40 euro.

© 2017 CAW Oost-Brabant Gehele of gedeeltelijke overneming of reproductie van de inhoud of de uitgave, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de auteursrechthebbende is verboden. De foto’s zijn auteursrechtelijk beschermd.

Maatschappelijke zetel: CAW Oost-Brabant Redingenstraat 6, 3000 Leuven, tel 016 21 01 00, e-mail: secretariaat@cawoostbrabant.be, www.cawoostbrabant.be