ภูมิปัญญาพืน้ ถิ่น ซอกะปี๊ บ บ้ านโนนรัง ประวัติหมู่บ้านโนนรัง (บริบทพืน้ ที่ของหมู่บ้าน) บ้านโนนรังสันนิ ฐานว่ามีอายุมาประมาณ สองร้ อยกว่าปี ผูค้ น อพยพ มาจากลาวเวียงจันทร์ เป็ น หมู่บา้ นที่เลือกทาเลเป็ นโนน(ที่สูง) รอบๆ หมู่บา้ นเป็ นที่ลุ่มที่เหมาะสมกับการทานา บ่งบอกถึงความชาญ ฉลาดของภูมิปัญญาของคนในหมู่บา้ น บริ เวณๆ รอบๆ หมู่บา้ นเป็ นป่ า การตั้งชื่ อของหมู่บา้ นตั้งตามกายภาพของหมู่บา้ น คือ หมู่บา้ นเป็ นที่สูงจากระดับที่น้ าท่วมไม่ถึง จึง ใช้ชื่อว่า โนน และในป่ าของหมู่บา้ นมีตน้ รัง เป็ นจานวนมาก ดังนั้นทั้งสององค์ประกอบรวมกันแล้วจึงตั้ง ชื่อหมู่บา้ นว่า โนนรัง ด้วยสภาพของหมู่บา้ นเป็ นที่โนน ชาวบ้านจึงได้ทาการขุดบ่น้ าใช้เองเป็ นจานวนมาก เรี ยกว่า บ่น้ า สร้ าง สามารถใช้อาบและใช้กินได้ ในป่ าบ้านโนนรังมีผลไม้เช่ น มะขามป้ อม ซึ่ งมีเป็ นจานวนมาก และมี สัตว์นอ้ ยใหญ่อาศัยอยูด่ ว้ ยเช่น ลิง และเสื อ เป็ นต้น หากชาวบ้านโนนรังต้องการกินปลา หรื อเก็บผักน้ า ก็จะมาอาศัยหาปลาและเก็บผักที่บา้ นหนองปิ ง หรื อชาวบ้านสาวะถี และบ้านหนองปิ งต้องการหาของป่ าก็จะไปที่ ป่ าหรื อโคก ของบ้านโนนรั ง เป็ นต้น (สาเร็ จ คาโมง, 28 สิ งหาคม 2558: สัมภาษณ์) ประวัติการกาเนิดซอปี๊ บ บ้ านโนนรัง ซอปี๊ บเกิ ดจาก ครู คา ซึ่ งเป็ นครู ประชาบาล บ้านโนนรัง เป็ นผูก้ ่อตั้งคนแรก เมื่อประมาณปี 2483 โดยครู คาเป็ นหัวหน้าคณะซอปี๊ บมีผเู ้ ล่นประกอบอยู่ 3-5 คน ด้วยการรวมตัวกันขึ้นมา ซึ่ งทาเพื่อเล่นกันเอง ในหมู่คณะ คล้ายกับวง เซมเบอร์ มิวซิ ค (Chamber Music) คณะซอปี๊ บที่ครู คา นาไปแสดงนั้นประกอบด้วย ซ่อปี๊ บที่มีขนาดปี๊ บต่างกัน สองถึงสามอัน กลอง และฉิ่ ง ด้วยการบรรเลงอย่างเดียวไม่มีเสี ยงคนร้อง ไม่นานนักศึกษาอาเภอเมืองขอนแก่น ได้มาเชิ ญคณะครู คาไปเป็ นนักดนตรี ของแผนกศึกษาธิ การ จังหวัดขอนแก่น เล่นมาเรื่ อย ๆ จนท่านเกษียรราชการ (แทน คาน้อย, 1 กันยายน 2558: สัมภาษณ์) ประวัติผ้ศู ึกษาซอปี๊ บ คุ ณพ่อโกศล แสงศรี เรื อง อายุ 68 ปี อาชี พทานา บ้านเลขที่ 251 หมู่ 22 บ้านโนนรัง ตาบลสาวะถี อาเภอเมื อง จังหวัดขอนแก่น ได้เริ่ มหัดทาเครื่ องดนตรี กบั คนในหมู่บา้ นตั้งแต่อายุประมาณ ๑๕ ปี เครื่ อง ดนตรี ที่ทาประกอบไปด้วย แคน พิณ และซอ เป็ นต้น และนอกจากนี้คุณพ่อโกศลยังชอบทางานด้าน หัตถกรรมทุกประเภทอีกด้วย เช่น กระติ๊บข้าว ไซ ตะกล้า เป็ นต้น คุณพ่อโกศลทาทั้งจาหน่าย และทาเพื่อใช้ ในครอบครัว โดยไม่เคยไดซื้ อของเหล่านี้จากที่ใดเลย
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.