
28 minute read
a]gLsf] cuf{lgs pkxf

nufpg] sk8f / ;hfpg] ;fdfgeGbf vfg]s'/fsf] ljljwtf kfOG5 sf];]nL 3/x¿df
Advertisement
Dof UbL lhNnfsf] ;b/d'sfd a]gL ahf/ sfnLu08sL / DofUbL vf]nfsf] tL/df pQ/ / klZrd km}lnPsf] 5 . a]gL If]qdf ldl>t hflt If]qL, du/, g]jf/, 5GTofn, afx'g, ljs, ysfnL cflb hfthfltsf] a;f]af; 5 .
Oltxf;, k|s[lt / ;+:s[ltsf] lqj]0fLwfd–a]gL . a]gL cfkm}+df ko{6sLo uGtJo xf] . ToxfFsf] a]gL gu/kflnsf If]qdf 9f]nyfg, sf]6 e08f/, l;Fuf tftf]kfgL s'08, emfFqmLkfgL, Hofd?ssf]6, lxdfnL ;f}Gbo{, s]elxn, nEnLlxn, 6f]8\s] nufot k|fs[lts / P]ltxfl;s ;Dkbf 5g\ . wfld{s ;Dkbfx¿df un]Zj/wfd, huGgfy dlGb/, dxf/fgL yfg, a]gL r}To, gjb'uf{ dlGb/, elb|jd lzjfno, k'nT:o k'nf>d / nIdLgf/fo0f dlGb/ nufot 5g\ . a]gL ahf/af6 ( lsld klZrddf l;Fuf tftf]kfgL s'08 5 . DofUbL vf]nf lsgf/df /x]sf] s'08df 8'a]/ k|fs[lts pkrf/ ul/G5 . s'08sf] kfgLsf] tfkqmd $% b]lv $* l8u|L;Dd x'G5 . To:t}u/L a]gL ahf/af6 !( lsld b"/Lsf] 6f]8\]s -@,#%) ld6/_af6 wf}nflul/ u'hf{, gLnlul/, dfgfkfyL, cGgk"0f{ / df5fk'R5«] lxdfn b]lvG5 . a]gLaf6 (=% lsld b"/Lsf] s]elxn -@,!@) ld6/_ af6 klg lxdfnL ;f}Gbo{ b]lvG5 . s]elxn;Fu}





huGgfy dlGb/ 5 . a]gL ahf/af6 # lslddf un]Zj/wfd 5 . sfnLu08sL gbL lsgf/df ( /f]kgLdf km}lnPsf] Pp6} kTy/dfly un]Zj/ dlGb/ 5 . a]gL ahf/af6 !@ lslddf Hofd?ssf]6 5 . ToxfFaf6 gfua]nL 8fF8f / lxdfno bz{g ug{ ;lsG5 . a]gL ahf/af6 @! lsld b"/Lsf] emfFqmLkfgL du/ hghLjg, v]taf/L / lxdfnL ns{gsf nflu k|Voft 5 .
Tolt dfq xf]Og, a]gL ahf/ d'lQmgfy, nf]–dGyfª, wf}nflul/ kbdfu{, u'hf{ kbdfu{, vf]k|f kbdfu{ / u'l/Nnf kbdfu{sf] u]6j] klg xf] .
s'g} klg 7fpF 3'd]/ kms{g] a]nf cfkmGt / Oi6ldqsf nflu sf];]nL lsGg'k5{ . a]gL ahf/df cuf{lgs kl/sf/ / x:tsnfsf ;fdfg kfOG5 . ToxfFsf sf];]nL 3/df DofUbL, kj{t / d':tfªsf pTkfbg lsGg ;lsG5 . sf];]nLsf nflu a}+s /f]8sf] …wf}nflul/ sf];]nL 3/Ú rlr{t 5 . ToxfF kmfk/, sf]bf] / ds}sf] kL7f], l;dL, df;, e6df;, af]8L, d'/nL ds} nufot u]8fu'8L kfOG5 . To:t} l6Dd'/, efFuf] nufot crf/ agfpg] vfB kbfy{, dx, :ofpsf] h';, a|f08L nufot k]o kbfy{ kfOG5 . To;}u/L l;hgdf :ofp, cf]v/, :ofpsf] ;'s'6L nufot ;fdfg klg kfOG5 . a]gLsf] u'Gb|'s, Rofpsf] ;'s'6L, r's cldnf], tf]/Lsf] t]n, lhDa', a];f/, hf}sf] ;ft', psfsf] ;ft', d'nfsf] l;GsL, e'6]sf] abfd klg :jflbnf] dflgG5 . a]gL If]q jif}{el/ 3'Dg ;lsG5 . sf7df8f}+af6 @** lslddf kb{5 a]gL ahf/ . ToxfF k'Ug a;df ( 3G6f nfU5 . cyjf sf7df8f}+–kf]v/f @% ldg]6 xjfO{ofqf . kf]v/faf6 a]gL ** lsld, a;df # 3G6f ofqf u/ k'U5 .



;Dks{ wf}nflul/ sf];]nL 3/ a]gL ahf/, DofUbL dLgf /fDhfnL–(*$&^@@*)@
uf]/vsfnL 9f]n
nf]k e};s]sf b'O6f afhf– uf]/vsfnL 9f]n / /fj0f afhfnfO{ k'gMlgdf{0f u/]/ g]kfnL nf]safhf ;+u|xfnon] ;+/If0f u/]sf] 5 .
…uf]/vsfnL 9f]nÚ uf]/vfnL ;]gfsf] :yfkgfsfnb]lv o'4df k|of]u ul/g] afhf xf] . ltgtfsf 7fpF7fpFdf uf]/vfnL ;]gfn] u9L agfPsf lyP . u9Laf6 o'4 ;~rfng ug]{ qmddf ;~rf/ / zlQmsf nflu o;sf] k|of]u ul/GYof] . uf]/vfnL ;]gfn] cfqmd0fsf of]hgf agfpFbf afhfsf] tfndf ljleGg ;+s]t ub{y] . d'v}n] 7"nf] :j/df cfb]z lbFbf b'Zdgx¿n] ;'Gg] jf a'‰g] ePsfn] ;]gfn] afhfsf ljleGg tfnnfO{ ljleGg ;+s]tsf ¿kdf k|of]u uy] . ToxL ;+s]t ;'g]/ dftxtsf ;]gfx¿ b'Zdgx¿;Fu hfOnfUy] . b'Zdglj?4 v's'/L, efnf, 5]nf], 3'o]Fqf], wg'ifsfF8 cflb s'g xltof/n] s;/L / s'g a]nf cfqmd0f ug]{ eGg] hfgsf/L afhfaf6} lbOGYof] . afhf ahfpg b'O{ hgf afgfbf/ x'Gy] . afgfbf/n] ;]gf k|d'vsf] cfb]z jf Ozf/fnfO{ afhfsf] ;'/ / tfndf ¿kfGt/0f uy] . ToxL ;'g]/ kmf}h hfOnfUYof] . csf]{ s'/f, uf]/vsfnL 9f]nsf] cfjfh ;'lg/xFbf pgLx¿ cfˆgf] z/L/sf] b]a|] efudf uf]/vsfnL / bflxg] efudf lzj–uf]/vsf] zlQm k|fKt ePsf] cg'ej ub{y] / ljho xfl;n uy] . l;Gw'nLu9L, lhtu9L / s]?ªsf] n8fOF h:tf ljutsf 7"N7"nf n8fOFdf uf]/vfnL ;]gfn] of] afhf k|of]u u/sf] kfOG5 . t/, g]kfn PsLs/0f cleofg cGtu{t jL/ cd/l;+x yfkfsf] cj;fgkl5 eg] uf]/vsfnL 9f]nsf] k|of]u ug{ 5f]l8of] . g]kfnL ;]gfn] o:tf P]ltxfl;s afhfsf] ;+/If0f tyf k|of]u ug{ ;s] /fd|} x'GYof] . cGoq uf]/vsfnL 9f]n e]l6Fb}g . nf]k e};s]sf] of] afhfnfO{ g]kfnL nf]safhf ;+u|xfnon] k'/fgf afgfbf/sf] >'lt, :d[ltcg';f/ agfP/ sf7df8f}+sf] lqk'/Zj/l:yt nf]safhf ;+u|xfnodf ;'/lIft /fv]sf] 5 . uf]/vsfnL 9f]n tfdfsf] kfqdf b'j}tkm{ afSnf] / kftnf] 5fnf df]8]/ agfOPsf] x'G5 . cfsf/df afhf 7"nf] x'G5 . o;nfO{ b'O{ hgfn] af]Sg'k5{ .

of] b'O{d'v] afhf xf], Psftkm{ 3f]/ cfjfh / csf]{tkm{ :j/ cfjfh lg:sG5 . 3f]/d'vdf Ps hgfn] Pp6f uhfn] ahfpg'k5{ eg] :j/ d'vdf csf]{ afgfbf/n] b'O{6f uhfn] ahfpg'k5{ .

/fj0f afhf kf}/fl0fs syf cg';f/ n+sfklt /fj0f zlQm k|fKt ug{ sf7df8f}+, uf]s{0f]{Zj/ dlGb/sf] klZrdkl§ o18f]n 8fF8fdf o1 ug{ yfn] . o;/L lzjk'/Lsf] sfvdf a;]/ pgn] sl7g tk:of / o1 ubf{ klg eujfg lzj k|s6 ePgg\ . pgnfO{ h;/L x'G5 lzjnfO{ v';L agfP/ cfzLjf{b k|fKt ug'{ lyof] . s]xL pkfo gnfu]kl5 /fj0fn] h'lQm lgsfn] . pgn] cfkm\g} bz j6f 6fpsfsf] k|tLssf ¿kdf bz j6f d'v ePsf] afhf agfP clg Tof] afhf ahfP/ k~r rfd/ 5Gbdf lzj tf08j :tf]q l;h{gf u/ . o;/L pgL x/s lbg bzd'v afhf ahfpFb} :tf]q kf7 ub}{ lzj bz{gsf] kvfO{df a;] . lzj tf08j :tf]q / bzd'v] afhfsf] zlQmn] Ps lbg lzj k|s6 eO{ /fj0fnfO{ p;sf] clei6 k"/f x'g] j/bfg lbP . ToxL a]nfb]lv of] afhf / lzj tf08j :tf]q k|rlnt eof] eGg] ls+jbGtL 5 . eGgnfO{ /fj0f afhf elgP klg o;sf] cufl8 lzjsf] tf08j d'vf}6f] hl8Psf] x'G5 . To;sf] k5fl8 sf7sf] ;fgf]b]lv 7"nf];Dd % j6f 9'+u|fdf 5fnf df]// v/L nufO{ agfOPsf afhf x'G5g\ . kfFr j6} afhf cfk;df hf]l8Psf x'G5g\ . ahfpFbf 5Gbsf] tfndf kfn}kfnf] ahfOG5 . nf]k e};s]sf] o; afhfnfO{ klg g]kfnL nf]safhf ;+u|xfnon] k'glgdf{0f u/L ;'/lIft /fv]sf] 5 . o;/L k'/fgf afhfsf] ;+/If0fdf ;+u|xfnosf afhf ljz]if1 /fdk|;fb sF8]nsf] cu'jfO k|+zgLo b]lvG5 .

;'g'jf/

jNnf] ls/ftsf] cflbjf;L
g] kfndf a;f]af; ug]{ cg]sf}F hfltdWo] Ps xf], ;'g'jf/ ;d'bfo . P]ltxfl;s e"ld jNnf] ls/ftsf] afl;Gbf dflgg] of] cflbjf;L hghflt ;d'bfo xfn d'Vou/L /fd]5fk, bf]nvf, l;Gw'nL / cf]vn9'+ufdf a;f]af; u5{ . /f]njflnª lxd>[+vnfsf] jl/kl/af6 aUg] dWo–k"jL{ g]kfnsf] ;'gsf];L, b"wsf];L, tfdfsf];L / lnv'j/k/sf e"efudf of] ;d'bfosf] a:tL 5 . d"ntM ls/ft wd{ dfGg] of] ;d'bfosf] cfkm\g} dft[efiff 5, h;nfO{ sf]OFr nf] elgG5 . x'g t of] ;d'bfosf dflg; cfkm"nfO{ sf]OFr hflt eGg] u5{g\ . t/, cflbjf;L hghflt pTyfg /fli6«o k|lti7fg P]g @)%* sf]cgˆ;"rL ! df eg] of] hfltnfO{ …;'g'jf/Ú gfd lbP/ %( cflbjf;L hghfltdWo] Pssf] ¿kdf ;"rLs[t ul/Psf] 5 . of] ;d'bfosf] k|ltlglwd"ns ;+:yf ;'g'jf/ ;]jf ;dfhn] …;'g'jf/Ú cflbjf;L hghftLo gfdnfO{ ls/ft …sf]OFrÚ egL ;Rofpg' kg]{ dfu /fVb} cfPsf] 5 . ;'g'jf/x¿sf] hg;+Vof sl/a %^ xhf/ 5, cyf{t\ g]kfnsf] hg;+Vofsf] )=@! k|ltzt 5 . of] ;d'bfon] …d'Sb'dÚ bz{gsf] cfwf/df k/Dk/f rnfpg] u/sf] ;'g'jf/ hfltsf cWo]tf pQd ;'g'jf/ atfpF5g\ . d'Sb'ds} cfwf/df hGdb]lv d[To';Ddsf ;+:sf/ ;~rfng x'g] u/sf] pgsf] egfO 5 . of] ;d'bfodf k|rlnt d'Vod'Vo ;f+:s[lts /Llt–k/Dk/f tyf rf8af8sf] oxfF 5f]6s/Ldf rrf{ ul/G5 .
hGd ;+:sf/ cWo]tf ;'g'jf/sf cg';f/ 5f]/L hlGdP lahf]/ lbg, cyf{t\ t];|f], kfFrf}F, ;ftf}F jf gjf}F lbgdf Gjf/g ug]{ ul/G5 . o;nfO{ …rf]Vofpg]Ú klg elgG5 . 5f]/f hlGdPdf hf]/ lbgdf cyf{t\, rf}yf], 5}7f}F jf cf7f}F lbgdf Gjf/g ul/G5 . ;dfGotof % lbgleq Gjf/g ug]{ rng x'G5 .
Gjf/g ubf{ w'k, aTtL afn]/ lkt[nfO{ ;lDemFb} cfdf / aRrfsf] :jf:ynfesf] sfdgf ub}{ k"hf ug]{ rng 5 . …k"hfdf ;'Ts]/Lsf] gfddf ksfP/ /fv]sf] hfF8 ;u'gsf] ?kdf v'jfpg' k5{,Ú cWo]tf ;'g'jf/ eG5g\, …Gjf/gsf] a]nf ;'Ts]/L Joyf nufpg] b]ptf rfdb]nfO{ ljbfO{ ug]{, aRrf hlGdPkl5 ;+/If0f ul/b]pm eg]/ snlkt b]ptfnfO{ k"hf ug]{ rng 5 . k"hfkf7 ug]{ k'/tnfO{ gf;f] eGg] rng 5 . To:t}, af]Gaf]n] klg wfld{s sfh]{ u/fpF5g\ .
eftVjfO 5f]/Lsf] eftVjfO cyf{t\ cGgk|f;g ;+:sf/ kfFr dlxgfdf ;DkGg ug]{ rng 5 . 5f]/fnfO{ eg] ^ dlxgfdf eft v'jfpg] ul/G5 . of] ;+:sf/ k"/f ug{ af]h', cyf{t\ xh'/cfdfsf] k|d'v e"ldsf x'G5 . aRrfnfO{ vfgf v'jfpg'eGbf klxn] af]h'n] k"hfkf7 u// lkt[nfO{ vfgfsf] efu lbg' kg]{ x'G5 . To;kl5 af]h'n] aRrfnfO{ 3/ aflx/ nu]/ Psl5g v]nfpFl5g\ . To;kl5 3/leq NofP/ vfgf v'jfOG5 .
5f]/LnfO{ u'Go'rf]nL 5f]/L x'ls{+b} uPkl5 u'Go' / rf]nL lbg] k/Dk/f 5 . o;sf nflu gf;f]n] ;fOt x]// lahf]/ jif{df ldlt to u5{g\ . ;fdfGotofM dlxgfjf/L x'g'eGbf klxn] &, (, !! jf !# jif{df u'Go'rf]nL lbOG5 . of] lbg 5f]/LnfO{ gofF sk8f klx¥ofpg] rng 5 . …/h:jfnf x'g'cl3 5f]/L ljjfxof]Uo eOg\ eGg] ;Gb]z lbg u'Go'rf]nL lbg] ;+:sf/ 5,Ú cWo]tf ;'g'jf/ eG5g\ . oBlk, ;'g'jf/ ;d'bfodf /h:jfnf x'Fbf 5f]/Ln] 5f]Ol56f] afg{ kb}{g .
5f]/fnfO{ 5]j/ 5f]/f klg x'ls{+b} uPkl5 5]j/ ug]{ k|rng 5 . &, ( jf !! jif{df 5]j/ ug]{ k/Dk/f 5 . efGhfsf] skfn sf6\g] a]nf eof] x} eg]/ dfdfnfO{ rfdn, lrp/f, /f]6L, /S;L / efn] lnP/ ;dfrf/ k'¥ofOG5 . To;kl5 dfdf gofF s}FrL, 6f]kL, ;]tf] km]6f, s]z kf]sf] kfg]{ ?dfn, yfn, Ps hf]/ sk8f, e]6L / ufu|L;lxt efGhfsf] 5]j/ ug{ cfpF5g\ . dfdf geP gftf kg]{ dfdfaf6 5]j/ u/fOG5 .
ljjfx dfgj hLjgs} Ps dxTjk"0f{ ;+:sf/ xf] ljjfx . x/s ;d'bfodf o;sf] plQs} dxTj 5 . ;'g'jf/ ;d'bfodf klg ljjfxsf] k|:tfj lnP/ s]6fsf] kl/jf/ klxn] s]6Lsf] kl/jf/df hfg'k5{ . ;u'gsf] ?kdf /S;L lnP/ uO{ 5f]/Lsf] xft dfUg] rng 5 . s]6L kIf ljjfxsf nflu /fhL ePdf s]6f kIfn] nu]sf] ;u'g x:tfGt/0f ul/G5 . …b'j} kIfn] /fhLv';L ;u'g vfPkl5 ljjfx kSsf x'G5,Ú ;'g'jf/ eG5g\ . cGo cflbjf;L hghfltx¿df k|rlnt km"k' / dfdfsf] 5f]/f5f]/LaLrsf] ljjfx ;'g'jf/ hfltdf grNg] cWo]tf ;'g'jf/sf] egfO 5 . …ljjfx ubf{ a'jf / cfdflt/sf] rf/k':tf s]nfOG5 . ;fOgf] gnfUg] /x]5 eg] dfq} a]Unfa]Un} y/sf] aLrdf ljjfx x'G5,Ú pgL eG5g\, …cfkm\gf] hfltleq} ljjfx ug'{k5{ .Ú oBlk pgsf cg';f/ s;}n] cGt/hftLo ljjfx ul/xfn] dfkmL dfUg nufP/ :jLsfg]{ rng 5 . abnfdf ljjfx ug]{ JolQmn] ef]h v'jfpg' k5{ . ;'g'jf/ hfltsf] ljjfx ef]hdf hfF8, /S;L / df;' Vjfpg] k/Dk/f 5 . ljjfxcl3 g} s]6f / s]6Lsf] gfddf 5'§f5'§} hfF8 ksfOPsf] x'G5 . ljjfx ef]hdf tL b'j} hfF8nfO{ ld;fP/ v'jfOG5 . b'O{ cfTdf / hLjgsf] ldngnfO{ ;f+s]lts ?kdf b]vfpg o;/L hfF8 ld;fP/ v'jfpg] rng /x]sf] ;'g'jf/sf] egfO 5 . efGhf–efGhLsf] ljjfxsf] vr{ dfdf–dfOh'n] klg a]xf]g]{ rng x'G5 . Toltdfq xf]Og, efGhf–efGhLsf] cfly{s cj:yf sdhf]/ ePdf dfdf–dfOh'n] hLljsfsf nflu klg ;3fpg] rng 5 .
d[To' ;+:sf/ k/Dk/fut ?kdf v; ;d'bfodf ljjfx u// 5f]/L k7fpFbf …df/ kfk, kfn] k"0oÚ eGg] ul/G5 . …t/, xfd|f]df ljjfxkl5 klg 5f]/L, alxgLdfly dfOtLs} xs nfU5,Ú ;'g'jf/ eG5g\, …s]xLu/L csfndf d[To' eP dfOtLnfO{ :ki6Ls/0f lbg'kg]{ x'G5 . ;fy}, d[To' ;+:sf/ ug'{ klxn] dfOtLnfO{ To;sf] hfgsf/L lbg'kg]{ x'G5 . dfOtLsf] pkl:yltlagf d[To' ;+:sf/ ug{ kfOFb}g .Ú ;b\ult ;lsPkl5 d[tfTdfn] cfkm\gf] k'vf{ e]§fpg ;s"g\ eg]/ pgsf nflu k"hfkf7 u/fpg] rng x'G5 . af]gaf] / gf;f]x¿ ldn]/ gf} lbg nufP/ k"hf ul/G5 . gjf}F lbgdf gf;f]n] d[tfTdfnfO{ Nxf;f nu]/ d'Qm ul/lbG5g\ . ;'g'jf/x¿sf] pb\udynf] Nxf;f xf] eGg] dfGotfsf sf/0f c:t'nfO{ Nxf;ftkm{ k7fOG5 . d[tfTdf tLg af6f] eP/ hfg] kl/sNkgf ul/Psf] x'G5 . sfnf] af6f] hfg]n] b'Mv kfpF5, /ftf] af6f] hfg]n] k'gh{Gd lng' k5{ / ;]tf] af6f] hfg] cfTdfn] b'Mv kfpFb}g eGg] rng 5 .
rf8kj{ ;'g'jf/ ;d'bfosf] ;a}eGbf d'Vo rf8 xf], :ofb/ lkb/ . of] x/s ^ dlxgf jf jif{df dgfpg] ul/G5 . sltko cj:yfdf # jf % jif{df klg dgfOG5 . of] rf8df cfkmGt;Fu e]63f6 u// ld7f]dl;gf] vfg] rng 5 . o;afx]s, ;fpg] ;+qmflGt, df3] ;+qmflGt klg ;'g'jf/x¿n] dgfpg] u5{g\ .
vfgf ;'g'jf/ ;d'bfodf ;fdfGotofM kxf8L If]qdf k|rlnt vfgf g} vfg] rng 5 . t/, d'Vou/L of] ;d'bfodf b'O{ kl/sf/nfO{ vf; dfGg] ul/G5 . h;dWo] Psf] kmfNsL . b'lwnf] ds}nfO{ pl;g]/ klxn] 3fddf ;'sfOG5 . To;kl5 e6df; ld;fP/ nfdf] kfOG5 . cGTodf ;fu klg ylkG5 . vf;u/L hf8f] df};ddf of] vfgf vfg] rng 5 . bf];|f] kl/sf/ xf], Ujf/dfnL . ux'Fsf] lk7f] d'5]/ ;;fgf] 8Nnf] agfOG5 . To;nfO{ w]/ b"wdf ksfOG5 . of] lgs} :jflbi6 x'g] u5{ .
klx/g ;'g'jf/ k'?ifx¿ ;Kt/ËL e]ife"iffdf ;lhG5g\ . pgLx¿ bf}/f, ;'?jfn / 6f]kL nufPkl5 unfdf ;Kt/ËL hfnL ?dfn le5{g\ . pQm ?dfnn] cb[Zo zlQmsf] b'ik|efjaf6 arfpg] ljZjf; ul/G5 . ;'g'jf/ klx/gdf k'?ifn] sfnf] O:6sf]6 nufpg}kg]{ dfGotf 5 . k'?ifx¿ sDd/df …sDd/LÚ s:5g\ . To;leq y}nL klg /flvPsf] x'G5 . h;df k};f /fVg] ul/G5 . ;a}n] sDd/df v's'/L le5{g\ . v'§fdf ;fdfGo lsl;dsf] h'Qf nufpg] rng 5 . dlxnfx¿ u'Go', rf]nL nufpF5g\ eg] k/Dk/fut klx/gdf k};fn] ;lhPsf] sfnf], ;]tf] tyf /ftf] /+usf] ef]6f] clgjfo{ dflgG5 . 6fpsf]df …s'KgLÚ l;pl/g'k5{ . …s'KgLÚ cg'zf;gsf] k|tLs dflgG5 . 5ftLdf tSdf h:tf] …n'h]Sof]Ú klg leg'{ k5{ . sDd/df k6'sfsf ;fydf y}nL /fVg'k5{ . k6'sf;Fu} …lsK;'/ km]g]Ú afFWg'k5{ . of] ljjflxtn] b'O{kl§ / cljjflxtn] Psfkl§ em'G8\ofpF5g\ . …Sof]Ë afF;Ú cyf{t ljgfof] af]Sg}k5{ . u/uxgfsf ¿kdf rf/cfgL, cf7cfgL leg]{ rng 5 . kfv'/fdf af3d'v] cyf{t\ sfF8]r'/f nufpF5g\ . v'§fdf rfFbLsf] sNnL nufOG5 . zL/km"n, 9'+u|L, d'Gb|L, k};fsf] dfnf, r]k6] ;'g cflb nufpg] u5{g\ .

lxdfn, kxf8, t/fO{sf kmnkm"n

l alatf tfdfª
lxdfndf kmNg] :ofp xf];\, kxf8sf] ;'Gtnf jf t/fO{sf] cfFk . cyjf h+unL ao/ xf];\, dl8nf] xf];\ of P]F;]n', kmnkm"n :jflbnf dfq} x'Fb}gg\, logsf] ;]jg dfgj :jf:Yosf nflu klg lgs} dxTjk"0f{ dflgG5 . To;}n] t eGg] ul/G5, …b}lgs Pp6f :ofp vfg';\, 8fS6/sxfF gwfpg';\ ÛÚ g]kfndf cg]sf}F k|hfltsf kmnkm"n kmnfpg ;lsG5 . t/, pTkfbgsf] sdL / dx+uLsf sf/0f xfdL kof{Kt kmnkm"n vfO/x]sf 5}gf} F . To;dfly klg la/fdL k/kl5 dfq} kmnkm"n vfg] rng Hofbf 5 . s[lifk|wfg elgg] xfd|f] d'n'sdf oxfFsf] hg;+VofnfO{ wfGg] kmnkm"n pTkfbg x'Fb}g . To;}n] cGo d'n'saf6 jflif{s bzf}F s/f]8 ?k}ofFsf] kmnkm"n xfdLn] cfoft ul//x]sf 5f} F . kmnkm"n dfq xf]Og, vfBfGgnufot s[lifhGo pkh cfoft ubf{ g]kfnn] vaf}{F ?k}ofF Jofkf/ 3f6f a]xf]l//x]sf] 5 . g]kfnn] cfly{s jif{ @)&$÷&% df ef/t / t];|f] d'n'saf6 Ps va{ ^ ca{ $@ s/f]8 @^ nfv ?k}ofFsf] s[lifhGo j:t' cfoft u/sf] lyof] . ;f]xL cfjdf kmnkm"n dfq} *& s/f]8 !* nfvsf] ?k}ofFsf] cfoft ul/Psf] lyof] . of] qmd jif]{lg a9\bf] 5 . sl/a ! nfv @^ xhf/ ( ;o #$ x]S6/ If]qkmndf kmnkm"n v]tL x'g] u/sf] s[lif dGqfnosf] tYof+s 5 . g]kfndf jflif{s !) nfv $) xhf/ d]l6«s 6g kmnkm"n pTkfbg x'g] cg'dfg ul/Psf] 5 . t/, To;n] gk'u]/ ut jif{ dfq} $ nfv !$ xhf/ d]l6«s 6g kmnkm"n cfoft ePsf] lyof] . kmnkm"n lj1 lul/wf/L ;'j]bLsf cg';f/ g]kfndf %) eGbf a9L k|hfltsf kmnkm"n kfOG5g\ . tLdWo] sl/a @% k|hfltsf kmnkm"n Jofj;flos ?kdf g} pTkfbg eO/x]sf 5g\ eg] cGosf] Jofj;flos pTkfbg cufl8 a9\g ;s]sf] 5}g . cyf{t\ g]kfndf kfOg] cfwfhlt k|hfltsf kmnkm"nnfO{ ahf/;Dd k'¥ofOFb}g, 3/n' pkef]u dfq x'g] u5{ . …;+;f/e/L hlt klg kmnkm"n kfOG5g\, Tof] ;a} kmnkm"n g]kfndf klg pTkfbg x'g ;S5,Ú ;'j]bL eG5g\, …lsgls g]kfnsf] ef}uf]lns agfj6 g} ToxL cg'?ksf] 5 . dWo kxf8, lxdfn t/fO{nufotsf x/s If]qdf kmNg] kmnkm"n g]kfndf nufpg pko'Qm 5 .Ú
t/, Jofj;flos ?kdf 7"nf] dfqfdf pTkfbg ug{ ;lsg] kmnkm"ndf klg xfdL cfoftdf lge{/ 5f} F . ;a}eGbf w]/ :ofp, s]/f, ;'Gtnf, cfFkh:tf kmnkm"n cfoft x'g] u/sf] 5 . ut s]xL jif{df ls;fgx¿ lsaL, Pef]sf8f]h:tf kmnkm"n v]tLk|lt cfslif{t ePsf] b]Vg ;lsG5 . t/, oL kmnkm"nsf] pTkfbg / dfu b'j} g]kfndf lgs} sd 5 . …g]kfnLnfO{ ?vd} kfs]sf] kmnkm"n vfg] afgL 5,Ú ;'j]bL eG5g\, …t/, lsaL, Pef]sf8f]h:tf kmn af]6df kfSb}g . l6k]/ /fv]kl5 dfq kfSg] xf] . To;}n] ltgsf] vkt klg sd 5 . g]kfndf ;a}eGbf a9L cfoft x'g] / lxdfn, kxf8 tyf t/fO{df pTkfbg x'g] d'Vo tLg kmnkm"naf/ oxfF rrf{ ul/G5 .
n :ofp M g]kfnsf lxdfnL lhNnfx¿df :ofp v]tL x'g] u/sf] 5 . vf;u/L s0ff{nLsf x'Dnf, h'Dnf, 8f]Nkf, d'u' tyf dgfª, d':tfª, ;f]n'v'Da'nufotsf lhNnfdf :ofp kmN5 . …g]kfndf nueu #) b]lv #% hftsf :ofp pTkfbg x'g] u/sf] 5,Ú kmnkm"n lj1 ;'j]bL eG5g\, …t/ Jofj;flos tl/sfn] v]tL x'g] :ofpsf] hft rflxF % b]lv ^ j6f dfq} 5 . /8 8]lnl;o;, /f]on 8]lnl;o;, uf]N8]g
e]udf kmNg] ;'Gtnfsf] Pp6} k|hfltsf] /x]sf] ;'j]bLsf] egfO 5 . …g]kfnsf] :yfgLo ;'Gtnfdf vf;} km/skg 5}g . 88]nw'/f uP lg Onfd uP lg Pp6} vfn] ;'Gtnf vfg kfOG5,Ú pgn] eg], …:yfgLo hft Ps} lsl;dsf] 5 . g]kfn aflx/af6 NofOPsf] ;'Gtfndf rflxF u]8f x'Fb}g . To;}kl5 tL

8]lnl;o;, /f]d Ao'6L / hf]gfyg g]kfndf v]tL x'g] u5{ .Ú clxn] km'hL, DoflsG6f]; hftsf :ofp pTkfbg eP To;n] dfu wfGg ;s]sf] 5}g . t;y{
klg pTkfbg eO/x]sf] pgn] atfP . g]kfnLx¿n] ;a}eGbf a9L 8]lnl;o; hftsf :ofp dg k/fpg] pgsf] egfO 5 . csf]{ w]/n] dg k/fO/x]sf] :ofp km'hL eg] w]/h;f] rLgaf6 cfoft eO/x]sf] 5 . kl5Nnf] ;do :ofpdf cfTdlge{/ aGg eGb} ;/sf/n] lxdfnL lhNnfx¿df Jofj;flos pTkfbgnfO{ k|a4{g ug]{ sfo{qmd cl3 ;f/sf] 5 .
;'Gtnf g]kfnL ahf/df cfPsf] ;'j]bL ;'gfpF5g\ . tL hftsf ;'Gtnf ebf}df kfSg] u5{g\ . ;'Gtnf vf;u/L kxf8L kmn xf] . g]kfnsf] dWokxf8L k|hfltsf ;'Gtnf g]kfnLx¿n] dg k/fpg yfn]sf 5g\ .Ú uf]/vf, ndh'ª, tgx'F, sf:sL, :ofª\hf, kj{t, afun'ª, DofUbL, kfNkf, u'NdL / c3f{vfFrLdf ;'Gtnf aFu}rf ;'b[9Ls/0f sfo{qmd ;~rfng

n cfFk M kmnkm"nsf] /fhf dflgG5 cfFk
. lsg t < ;'j]bL eG5g\– ;fob u'lnof] eP/ xf]nf . g]kfndf w]/ hftsf cfFksf] Jofj;flos ?kdf v]tL x'g] u5{ . …ef/t;Fu v'Nnf l;dfgf ePsf sf/0f klg ef/tdf kmNg] cfFk g]kfndf klg Jofj;flos ?kdf pTkfbg x'Fb} cfPsf 5g\ . pbfx/0fsf nflu aDaO{ / rfª\rfnfO{ lng ;lsG5,Ú ;'j]bL eG5g\, …cfFksf k|hfltdWo] gofF cfd|kfnL / dlNnsf Jofj;flos ?kn] kmfObfhgs x'G5 . lsgeg] logsf] af]6 xf]rf x'G5g\ . yf]/ hUufdf w]/ ?v /f]Kg ;lsG5 . To;dfly x/s ;fn kmN5 .Ú g]kfnLdf ahf/df sl/a !% y/Lsf cfFk kfOg] ;'j]bLsf] egfO 5 . t/, w]/ y/Lsf cfFk
ul/Psf] 5 . n ;'Gtnf M kl5Nnf] ;do s]xL gofF hftsf g]kfnaf6 cfFk guGo dfqfdf dfq} lgof{t x'g] u/sf] 5 .

kmnkm"ndf cfTdlge{/ s;/L aGg]<
g]kfndf df};d cg';f/ dfq kmnkm"n pTkfbg x'g] u/sf] 5 . xfdLn] 7"nf] dfqfdf kmnkm"n cfoft ug'{kg]{ sf/0f oxL g} ePsf] ;'j]bLsf] 7DofO 5 . …xfd|f]df ;'Gtnf # dlxgfhlt dfq x'g] xf] . cGo kmnkm"nsf] cj:yf klg To:t} 5,Ú pgL eG5g\, …To;}n] cfoft clgjfo{ ag]sf] 5 .Ú pgsf cg';f/ ;'Gtnf / cfFk d'Vou/L ef/taf6 cfoft x'g] u5{ . :ofp rflxF ef/t, rLg;lxt blIf0f cd]l/sL d'n'saf6 ;d]t cfoft x'g] u5{ . g]kfndf cg]sf}F k|hfltsf g]kfnnfO{ e"uf]nn] ;fy lbP klg kmnkm"n kmnfpg ;lsG5 . ;/sf/;Fu kmnkm"ndf cfTdlge{/ aGg] t/, pTkfbgsf] sdL / pko'Qm gLlt g} gePsf] ;'j]bLsf] lgisif{ dx+uLsf sf/0f xfdL kof{Kt 5 . p;f]eP cfTdlge{/ aGg ;/sf/n] kmnkm"n vfO/x]sf 5}gf} F . s:tf pkfo ckgfpg' k5{ t< …u'0f:t/Lo la?jf k|z:t pTkfbg ug'{k¥of] / ls;fgnfO{ ljt/0f ug'{ k¥of] . h;df ;/sf/sf] ;xof]u x'g h?/L 5,Ú pgL eG5g\, …clxn] ls;fgn] Pp6f cfFksf] la?jfsf] nflu # b]lv $ ;o ?k}ofF ltg'{kg]{ x'G5 . To;dfly kmnkm"n Ps} jif{df pTkfbg x'g] rLh xf]Og . t;y{ ;/sf/n] la?jf ;x'lnotdf lbg h?/L 5 .Ú To:t}, kmnkm"n pTkfbgsf nflu ufpFufpFdf ;r]tf a9fpg'kg]{ pgsf] ;'emfj 5 . pTkfbg a9fP/ dfq klg s] sfd olb ahf/sf] plrt Joj:yfkg ePg eg] .
To;}n] ahf/ Joj:yfkgdf klg Wofg lbg'kg]{ ;'j]bL atfpF5g\ . oBlk, a9L vkt x'g] kmnkm"ndf tTsfn cfTdlge{/ aGg ;Sg] ;Defjgf g/x]sf] pgsf] egfO 5 . …lga'jf, cDafnufotdf cfTdlge{/ x'g ;lsG5,Ú pgn] eg] . :yfgLo km'nkm"n vfg' kmfObfhgs l 8f= c?0ff pk|]tL, kf]if0f lj1
:jf:Yosf nflu x/s kmnkm"n pko'Qm x'G5 . ljz]ifu/L :yfgLo kmnkm"n :jf:ysf nflu kmfObfhgs x'G5 . cfofltt kmnkm"ndf s]xL dfqfdf ljiffbL x'g] ePsfn] xfdLn] :yfgLo kmnkm"n pkef]udf hf]8 lbg'k5{ . g]kfndf sf]xL la/fdL eO;s]kl5 kmnkm"n vfg] / v'jfpg] ul/G5 . jf:tjdf la/fdL x'g glbg rflxF kmnkm"nn] 7"nf] e"ldsf v]Nb5 . To;}n] la/fdL x'g'cl3 g} kmnkm"n vfg] u/f} F . kmnkm"ndf dflg;sf] z/L/sf nflu cfjZos ;a} k|sf/sf le6fldg x'g] ePsfn] b}lgs ?kdf vfg h?/L 5 . sltkodf dx+uf] kmnkm"n vfFbf a9L :j:y eOG5 eGg] e|d cem} 5 . t/, :j:y /xgsf nflu sd k};fdf kfOg] cdnf, cDafnufotsf kmnkm"n vfg ;lsG5 . x/s kmnkm"nn] dflg;nfO{ kmfObf g} u5{ . dw'd]xsf] la/fdLn] cfFk vfg' ePg . ljrf/ ug'{kg]{ olt dfq xf] .
ld:6/ sg{ ds}sf] dfq kl/sf/ kfOg] /]:6'/]G6


g]kfndf k/Dk/fut ?kdf ds}af6 ;Lldt kl/sf/ agfpg] rng 5 . ds}nfO{ e'6]/, kf]n]/, pl;g]/ cyjf RofFVnf jf l9F8f] agfP/ vfg] ul/G5 . t/, ds}af6 bh{gf}F kl/sf/ aGg ;S5g\ eGg] rflxF yf]/nfO{ dfq yfxf xf]nf . ds}af6 km/skm/s :jfbsf cg]s kl/sf/ agfP/ g]kfnLx¿nfO{ v'jfO/x]sf] 5 ld:6/ sg{ /:6'/G6n] . rfalxn / emD;Lv]ndf /x]sf] ld:6/ sg{n] ds}sf] dfq kl/sf/ kfOg] /:6'/G6sf] ?kdf g]kfnL ahf/df cfkm\gf] klxrfg sfod ul/;s]sf] 5 . of] /:6'/G6df cd]l/sg sg{, af]on sg{, l:j6 sg{, sg{ Kofgs]s, sg{ lk|m6;{, sg{ 8u / sg{ au{/;Dd h:tf kl/sf/ kfOG5g\ . Toltdfq xf]Og, g]kfnLx¿n] vfhfsf] ?kdf vfFb} cfPsf] dMd, rfpldg, y'Skfb]lv ds}sf] /f]6L / l9F8f];Dd ds}s} kfOG5g\ . ds} ;+;f/df ;a}eGbf w]/ vkt x'g] cGgdWo] Ps xf] . of] :jflbi6 x'g'sf ;fy} kof{Kt dfqfdf kf]ifs tTjn] el/k"0f{ x'G5 . kf]if0fo'Qm ds}af6 ld:6/ sg{ /:6'/G6n] km/s km/s :jfbsf @) eGbf a9L kl/sf/ agfpg] u/sf] 5 . h;sf] d"No %) ?k}ofFb]lv b'O{ ;o %) ?k}ofF;Dd k5{ . ds}sf] dfq kl/sf/ kfpg] of] /:6'/G6 vf]n]sf x'g\ wgs'6fsf b'uf{axfb'/ ;'j]bL / df]/ªsf /fhs'df/ clwsf/Ln] . dxfnIdL gu/kflnsf, nlntk'/df a:b} cfPsf oL b'O{sf] e]6 sl/a kfFr jif{cl3 ePsf] lyof] . nfdf] ;do ljb]zdf xf]6n Joj:yfkg ;DaGwL sfd u// g]kfn kms]{sf b'uf{ / l;len OlGhlgol/ª tyf Joj:yfkg ljifo cWoog u/sf /fhs'df/sf] e]6 x/s lbg h;f] x'g] uYof] . b'j} hgf gofF Joj;fo ;'? ug]{ of]hgfdf lyP . g]kfnL ahf/df ljleGg k|sf/ / a|fG8sf /:6'/G6 v'ln/x]sf] klg pgLx¿n] b]lv/x]s} lyP . /, x/s lbg e]6 x'Fbf pgLx¿aLr Jofkf/ Joj;fos} s'/f x'g] uYof] . b'j} ldn]/ Joj;fo ;'? ug]{ rrf{ eO/x] klg pgLx¿ s'g} glthfdf k'Ug ;s]sf lyPgg\ . o:t}df Ps lbg ;Fu} dlg{ªjfs hfFbf ds}sf]
kl/sf/ dfq kfOg] /i6'/G6 vf]Ng] of]hgf pgLx¿n] agfP . k];fn] l;len OlGhlgo/ /fhs'df/n] kf]n]sf] ds} v'a dg k/fpFy] . …ds}sf] kf/vL ePsfn] slxn] af6f]df kf]n]sf] ds} vfGy]F t slxn] 7"nf xf]6nx¿df uP/,Ú /fhs'df/ eG5g\, …7"nf xf]6ndf hfFbf w]/ vr{ x'g] / ;8s v]pdf a;]/ vfFbf cJojl:yt b]lvg] x'G5 . To;}n] yf]/ k'FhLdf ds}sf] dfq kl/sf/ kfOg] /:6'/G6 lsg gvf]Ng] eGg] cfOl8of dgdf cfof] .Ú pgn] t'?Gt} of] s'/f b'uf{nfO{ ;'gfP . s'j]tdf tLg jif{ / ;fpbL c/adf b'O{ jif{ xf]6ndf sfd u// g]kfn kmls{Psf b'uf{nfO{ klg of] ljrf/ dg k¥of] . To;}n] b'j}hgf To:tf] /:6'/G6 vf]ng] of]hgfnfO{ ;fsf/ kfg{tkm{ nfu] . /:6'/G6 vf]Ng] tof/L @)&% sf] d+l;/af6 ;'? eof] . To;sf nflu ;a}eGbf klxn] /:6'/G6df s:tf kl/sf/ agfpg] eGg] to ug{ cfjZos lyof] . To:tf kl/sf/ agfpg h?/L lyof], h'g g]kfnLx¿sf] lha|f]df em'lG8g klg ;kmn xf];\ / Tof] dx+uf] klg gxf];\ . …To;qmddf ds}sf] kl/sf/ kfOg] gfd rn]sf g]kfnsf 7"nf xf]6n k'Uof}F,Ú b'uf{ eG5g\, …xf]6nx¿df pknAw ds}sf kl/sf/sf] :jfb rfVb} xfdLn] cfkm\gf] /:6'/G6sf] d]g' tof/ u¥of} F .Ú o;}aLrdf b'uf{ / /fhs'df/sf] of]hgfdf ;fd]n x'g cfOk'u] sdn ;'j]bL . ax/fOg, hfkfg nufot d'n'sdf nueu Ps bzs efG;fdf sfd u// kms]{sf sdnn] kl/sf/ tof/ ug]{ lhDd]jf/L ;DxfNg] eP . pg}n] 3/df g} km/skm/s :jfbsf ds}sf] kl/sf/ agfP . u'un, o'6\o'asf] ;xfotfdf pgLx¿ @) eGbf a9L kl/sf/ agfpg ;kmn eP . …w]/ kl/sf/ agfpg] k|of; u/sf] lyof} F . t/, sltkosf] :jfb rflxF gld7f] aGg k'Uof],Ú sdn eG5g\, …:jfb ld7f] ePsf kl/sf/nfO{ dfq xfdLn] cfkm\gf] d]g'df /fv]sf 5f} F .Ú /:6'/G6sf nflu kfos kg]{ 7fpF vf]Hg / kl/sf/sf] 5gf]6 ug{ pgLx¿nfO{ nueu kfFr dlxgf nfUof] . nufgLsf] lx;fa ubf{ sl/a !@ nfv nfUg] b]lvof] . Tolt /sd nufgL u// /:6'/G6 :yflkt ug{ ;lsG5 ls ;lsGg eGg] bf]wf/ pgLx¿df lyof] . t/, ha /:6'/G6 v'Nof], pgLx¿n] of] lrGtf g} lal;{P . lsgeg], ds}sf kf/vL u|fxs olt w]/ eP ls b'uf{ / /fhs'df/n] Pp6f /:6'/G6 vf]n]sf] ^ dlxgf gk'Ub} csf]{ zfvf vf]Ng EofP . @)&% r}tdf rfalxndf ld:6/ sg{ v'n]sf] lyof] . csf]{ zfvf eg] ut c;f]hdf emD;Lv]ndf v'n]sf] 5 . clxn] of] /:6'/G6df leGgleGg :jfbsf h]h:tf kl/sf/ kfOG5g\, tL g]kfnsf] :yfgLo ds}af6 ag]sf] eg] xf]Ogg\ . pgLx¿n] cfofltt ds} k|of]u ul//xg' k/sf] 5 . …w]/ kl/sf/ b'lwnf] ds}af6 aGg] u5{ t/ g]kfndf af/Laf6 Ps} lbgdf Koflsª eP/ ahf/df gcfpg] ePsfn] xfdLn] ljb]zL ds} k|of]u ug'{ k/sf] 5,Ú /fhs'df/ eG5g\, …ljb]zdf k|ljlwn] ubf{ of] ;a} sfd Ps} lbgdf ug{ ;Dej ePsf] xf] .Ú ahf/df Oh/fon / cd]l/sfaf6 k|zf]wg u// NofOPsf Kofs]6sf b"w] ds} k|ltlsnf] c9fO{ ;ob]lv tLg ;o ¿k}ofF;Dddf pknAw 5g\ . To;sf] t'ngfdf :jb]zL ds} w]/ u'0ff ;:tf] x'G5 . t/, k|zf]wg cefjdf k|of]u ug{ g;lsPsf] pgsf] u'gf;f] 5 . g]kfnL ds}af6 g} /:6'/G6sf kl/sf/


ds}df k|z:t dfqfdf kmfOa/ kfOg] x'gfn] kfrg k|0ffnLnfO{ ;Gt'lnt /fVg / :jf:Yosf nflu klg cToGt u'0fL vfBfGg dflgG5

agfpg] pb]Zon] b'uf{ / /fhs'df/n] ds} 5f]8\ofpg] k|ljlw leq\ofpg] of]hgf agfPsf 5g\ .
To:t}, ds} lrofsf] :jfb klg g]kfnL kf/vLnfO{ v'jfpg] of]hgf pgLx¿sf] 5 . /:6'/G6n] ds}sf] h'Fufaf6 lrof agfpg] tof/L klg ;'? ul/;s]sf] 5 . ;fy}, ds}s} lk7f]af6 g'8N; agfpg] of]hgf klg pgLx¿sf] 5 . dMd g]kfnLx¿sf] …/fli6«o vfhfÚsf ?kdf nf]slk|o 5 . ds}af6 dMd rflxF s;/L aG5 t < …;a} ljlw pxL xf], df;'sf] 7fpFdf rflxF xfdLn] ds} /fV5f}F,Ú sdnn] eg], …To;afx]s cfjZos dfqfdf wlgofF, Kofh / d;nf k|of]u u5f} {F .
Pp6f zfvfdf Ps} k6s @$ hgf u|fxsnfO{ ;]jf /:6'/G6sf] Ifdtf 5 . t/, /:6'/G6df sfd ug]{ sd{rf/L eg] hDdf tLg hgf 5g\ . laxfg Ps k6s ds} pl;g]/ /fv]kl5 lbge/Lsf nflu w]/h;f] kl/sf/ agfpg ldNg] ePsfn] w]/ sd{rf/L cfjZos gkg]{ pgLx¿sf] egfO 5 . …ds} pl;g]kl5 cfwf sfd ;lsG5,Ú sdn eG5g\, …To;kl5 kl/sf/ agfpg w]/ ;do nfUb}g .Ú :jf:Yosf nflu ds} cToGt u'0fL vfBfGg dflgG5 . o;df k|z:t dfqfdf kmfOa/ kfOg] x'gfn] kfrg k|0ffnLnfO{ ;Gt'lnt /fVg ds} pkof]uL x'g] lrlsT;sx¿sf] egfO 5 . ds}df PlG6clS;8]G6 klg k|z:t x'G5, h;n] /f]uk|lt/f]wL Ifdtf a9fpF5 . To:t}, lgoldt ds} vfg] dflg;nfO{ Pl;l86L / slAhotsf] ;d:of x'Fb}g. uef{j:yfdf ds} vfg' /fd|f] dflgG5 . To;}u/L ds}df sk/, DofUg]l;od, cfO/g / kmf]:kmf]/;sf] dfq klg kfOg] x'gfn] lgoldt vfgfn] x8\8L alnof] x'g] atfOG5 .

hf] 3'd]/ yfSb}gg\ eG5g\, …a? l/k|m]; eOG5Ú

3'Dg s;nfO{ dg nfUb}g / Û gofF–gofF 7fpFaf/ hfGg, ToxfFsf] l/ltl/jfh / ;+:s[ltaf/ a'em\g 3'dlkm/n] 7"nf] d2t u5{. emg\ snfsf/sf] t sd{ g} To:t}, 3'Dg klg kfOg], /f]lh/f]6L klg rNg] . :6]h sfo{qmdsf qmddf snfsf/x¿ b]zljb]z k'lu/x]sf 5g\. ToxLqmddf cfkm\gf] 3'dlkm/ ?rL klg k'/f u5{g\ . cfpg';\, k9f}F s]xL snfsf/sf 3'd3fd ?rLM
n 5'lN7d u'?ª, cleg]qL cleg]tf cfo{g l;Ub]n :6f// lkmNd …gf]e]Da/ /gÚaf6 lkmNd If]qdf k|j]z u/sL 5'lN7dn] klxnf] lkmNdaf6} bz{ssf] k|z+;f kfOg\ . Toltdfq} xf]Og lkmNd If]qn] klg pgnfO{ Gofgf] :jfub u¥of], ;Defjgf af]s]sL cleg]qLsf ?kdf . oxL lkmNdaf6 pgn] pTs[i6 cleg]qLsf ?kdf y'k|} lkmNd cjf8{ klg lhltg\ . log} cleg]qL;Fu xfdLn] pgsf] 3'd3fd ?rLaf/ lh1f;f /fVof} F . ;'?d} ;f]Wof}F– 3'd3fddf slQsf] ?rL 5< hjfkmdf pgn] d':s'/fpFb} elgg\, …s]xL s'/fdf dnfO{ vt/f ?rL 5 eg] Tof] 3'd3fd g} xf] . d}n] g]kfnsf clwsf+z 7"nf / rlr{t 7fpFx¿ 3'd]sf] 5' .Ú g]kfnafx]s aflx/ Ps bh{g a9L b]z 3'ld;s]sf] atfOg\ . …g]kfnsf] ;a}eGbf dgkg]{ 7fpF s'g xf] t<Ú elG5g\, …;a} 7fpFsf cf–cfkm\gf] ljz]iftf 5g\, ;a} 7fpFaf6 lnP/ kmls{Psf cf–cfkm\gf ;Demgfx¿ 5g\ . To;}n] of] g} dgk5{ eGg] 5}g . kf]v/f, w/fg, d':tfª, gfDr] nufot ;a} 7fpF dgk¥of] .Ú ljb]zdf eg] pgL b'aO{, sf]l/of, o's] nufot b]z k'u]sL l5g\ . ;a}eGbf a9L dgk/sf]rfFxL o's] . sf/0f, ToxfF ;lkª ug{nfO{ dHhf cfpF5 / . …bfdLbfdL ;fdfg kfOg] /5 ToxfF, Tof] klg a|fG8]8, a|fG8]8,Ú pgn] xfF:b} ;'gfOg . ;]So'l/6Lsf lx;fan]rfFxL pgnfO{ sf]l/of dgk5{ / . ToxfF /ftlj/ft lx8\g s'g} 8/ dx;'; gePsf] atfpFl5g\ . 3'Dg dgnfu]sf] l8«d sG6«Laf/ lh1f;f /fVbf pgn] elgg\, …7\ofSs} of] eGg] 5}g . efUon] hxfFhxfF k'¥ofpF5, ToxfF ToxfF k'Ug] xf] .Ú 3'Dg] qmddf pgnfO{ ;a}eGbf a9L nf]Eofpg] eg]sf] ToxfFsf] k|fs[ltsf] ;'Gb/tfn] xf] . elG5g\, …k|s[ltn] t dnfO{ n7\7} agfpF5, ;fob Tolt dfbs kbfy{n] klg agfpFb}g,Ú pgn] 76\of}+nL z}nLdf hjfkm lbOg\ . vfglkgsL lgs} ;f}lvg pgL ljb]z hfFbf eg] vfgf Tolt vfGgg\ . a9Lh;f] kmnkm'n vfg ?rfpFl5g\ . elG5g\, …ljb]z hfFbf Pef]sf8f] / lsaL Psbd} vfg dgk5{ .Ú

3'dlkm/sf qmddf ;lkª klxnf] k|fyldstf
n:jl:tdf v8\sf, cleg]qL
…a'na'nÚ lkmNdaf6 pTs[i6 cleg]qLsf ?kdf g];gn lkmNd cjf8{ lht]sL :jl:tdf klg 3'd3fd eg]kl5 x'?Ss} x'lG5g\ . w]/h;f] sfdsf] l;nl;nfdf 3'Dg] pgL slxn]sfFxL t sfdaf6 k'/ d'lQm lnP/ k'/ cf/fd ug]{ x]t'n] klg 3'lD5g\ . o;} jif{ pgL >Ldfg\ lgZrn a:g]t;Fu pgL ljbf dgfpg yfONofG8 k'u]sL lyOg\ . g]kfnsf k|foM h;f] 7fpF pgL k'u]sL l5g\ . ljb]zdf eg] ci6«]lnof, l;+ufk'/, yfONofG8, Dofgdf/, >Ln+sf nufot b]z k'u]sf] atfpg] pgL cfkm"nfO{ 3'd]dWo]sf] ;a}eGbf dgk/sf] b]z eg] g]kfn g} /x]sf] atfpFl5g\ . …aflx/ hfFbf sltv]/ sf7df8f}+ kmls{pm x'G5,Ú pgL elG5g\, …hxfF k'u]klg sf7df8f}+sf] ofbn] ;tfpF5 .Ú oBkL ljb]zdf 3'd]sf]dWo] /fd|f] nfu]sf] 7fpFsf] rrf{ ug'{kbf{ pgL yfONofG8nfO{ lal;{Ggg\ . pgsf] l8«d Kn];rfFxL …k]l/;Ú xf] / . ci6«]lnofsf] l;8\gLrfFxL PskN6 >Ldfg\;Fu 3'Dg dg 5 / . :jl:tdf k|foM ljb]z k'Ubf ;d'Gb|L t6 k'lu/x]s} x'lG5g\ . ToxfF k'u]/ kf]hkf]hdf kmf]6f] ;];g u/s} x'lG5g\ . clg, ;fdflhs ;+hfndf kf]i6 ug{ t 5'6fpg] s'/ ePg . elG5g\, …ljb]z hfFbf ljz]ifu/L dnfO{ ;d'Gb|L t6lt/ hfg dgk5{ . dnfO{ 7"N7"nf lalN8ªx¿n] eGbf klg ToxfFsf] k|fs[lts s'/fn] rfF8} nf]EofpF5 .Ú 3'Dg' eg]sf] pgsf nflu l;sfO{ klg xf] . …gofF gofF 7fpF k'Ubf ToxfFsf dfG5]x¿sf] af/df hfGg kfOG5, ToxfFsf ;+:s[ltsf af/df yfxf kfOG5,Ú pgn] elgg\ . 3'dlkm/sf qmddf ;lkª pgsf] klxnf] k|fyldstf xf] . ;'?d} ah]6 5§ofpFl5g\, ;lkªsf nflu . …Po/kf]6{df 8\o'6L k|mLaf6} ;'? x'G5 ;lkª ug]{ qmd,Ú pgL xfF:b} ;'gfpFl5g\, …To;kl5 t 3dlkm/ g;lsP;Dd /f]lsg] 5fF6sfF6 g} x'Gg . hxfF h] /fd|f] b]Vof], lslgxfNof] .Ú g]kfndf ofqf ubf{ k|foM Kn]g r9\g g?rfpg] pgL r9\bfrfFxL k|foMh;f] a'Wb Po/ g} k|of]u ug{] u/sf] atfpFl5g\ . cfkm"nfO{ km'8L eGg g?rfpg] :jl:tdf ljb]z hfFbf gofFgofF vfg]s'/f b]Vbf PskN6 6«fO ul5{g\ . ld7f] nfu] vflG5g\, gq cxF .

dg} nf]Eofpg] 7fpF x'g\, kf]v/f, O{nfd / s0ff{nL

n s]bf/ l3ld/ …dfUg] a'9f]Ú, cleg]tf
…d]/L af:;}Úaf6 ljZje/ …dfUg] a'9f]Úsf ?kdf cfkm\gf] v/f] kl/ro agfPsf v/f] cleg]tf s]bf/ l3ld/ 3'd3fddf Tolt ?rL /fVg] dfG5] t xf]Ogg\ t/ k]zf g} o:tf] kl/lbof] ls g3'dL ;fWo 5}g . snfsfl/tf k]zfs} sf/0f :6]h sfo{qmddf qmddf pgn] y'k|} b]z 3'ld;s] . g]kfnL a;f]af; u/sf k|foM;a} lhNnfdfq} xf]Og, ;a} b]z g} k'lu;s]sf] pgL bfaL u5{g\ . b]zleq pgsf] dg} nf]Eofpg] 7fpF x'g\, kf]v/f, O{nfd / s0ff{nL . ToxfFsf] k|fs[lts ;'Gb/tf g} tL 7fpF dgkg'{sf] sf/0f xf] . ljb]zdf eg] l:j6\h/Nof08 pgnfO{ cf}wL dgk¥of] . eG5g\, …dnfO{ Pltxfl;s dxTj af]s]sf] 7fpFx¿ dgk5{ .Ú 3'd3fd ;+jfbsf qmddf pgnfO{ ;f]lwof]– …tkfO{sf] l8«d Kn]; x'g xf] .Ú hjfkmdf pgn] eg], …cfkm}F hGd]sf] 7fpF dsjfg, xflQ;'9], dsjfgk'/ g} xf] . ToxL 7fpFdf a:g / afNosfndf h:t} 3'Dg dg 5 . t/, eGg hlt ;lhnf] s] xf]nf /ÛÚ 3'Dg' eg]sf] s]bf/sf nflu lbdfu k'gtf{huL ug'{ klg xf] . dfOG8 l/k|m]z ug'{ xf] . gofF–gofF h'lQmx¿ hGdfpg' klg xf] . …;lkªrfFxL slQsf] ug'{x'G5 lg<Ú hjfkmdf pgL eG5g,…;lkª t k};f eP ul/G5 . lab]zdf 3'Dbf rflxF g]kfnL ?k}ofFdf ?kfGt/0f u// x]bf{ æcf]xf] dx+uf] æ eGb} lslgG5 .Ú pgsf] clxn];Dd 3'd]sf]dWo] ;a}eGbf :d/0fLo ofqfrfFxL klxnf] k6s stf/ hfFbfsf] ofqf g} xf] . …7'nf] xjfO{hxfh / ;d'b| klxnf] rf]6L b]v]sf] lyPF, clg x'Fb}g t ofbuf/,Ú pgL xfF:b} ;'gfpF5g\ . k|foMh;f] a'Wb, olt / >L Po/nfOG; r9\g] pgL vfglkgdf Tolt ;f}lvg 5}g\ . df5f l9+8f] , r'sf}+gL , uf]Ne]8fsf] crf/ eP/ v'zL x'G5g\ . lab]z k'UbfrfFxL ToxfFsf] :yflgo laz]if vfgf vfg dg k5{ . eG5g\, …ufO{sf] df;' afx]s ;a}s'/f vfG5' .Ú
% s'/f
sl/idf 9sfn df]8n
sl/idf 9sfn nf]sbf]xf]/L If]qsL Jo:t df]8n x'g\ . ns8fpgsf] ;do ;Dk'0f{ dgf]/~hg If]q 7Kk ePkl5 pgL klg sfdljlxg lyOg\ . 3/d} l;h{glzn sfd u// ;do s6fO/x]sL lyOg\ . ha ns8fpg v's'nf] eof], To;kl5 Do"lhs lel8of]sf ;'l6ª ;'? x'g yfn] . ;'l6ª ;'? eP;Fu} pgL nuftf/ lel8of]sf] clegodf Jo:t l5g\ . …eujfgs} s[kf egf}F, clxn];Dd ;'/lIft 5',Ú pgn] elgg\ . cfkm"nfO{ sf]/f]gf efO/;sf] ;+qmd0faf6 ;'/lIft /fVg pgL d'vdf df:s nufP/ lx8\l5g\, ;]lg6fOh/ nufpFl5g / ;s];Dd ;fdflhs b'/L sfod ul5{g\ . pgL;Fu kfFr s'/f M
3'd3fd M dnfO{ 3'Dg Psbd} dgk5{. k|s[ltk|]dL x'F d . To;}n] k|fs[lts ?kdf ;'Gb/ :yfgx¿n] dnfO{ nf]EofpF5 . h:tf] ls, x'Dnf h'g dnfO{ clxn] 3'd]dWo] ;a}eGbf dgk/sf] 7fpF xf] . ToxfFsf dfG5]x¿ b]Vbf crDd nfUof] . xfdLn] g;'g]sf] efiff ToxfF ;'Gg kfOof] . dfG5]x¿ klg dfofn' /x]5g\ . ca d}n] :jb]zdf sl/a rf/–kfFrj6f lhNnfdfq 3'Dg afFsL xf]nf . /f/f c;fWo} 3'Dg] dg 5 .
vfglkg M d km'8L dfG5] xf] . dnfO{ lk/f], cldnf] ePsf] lrhx¿ Psbd} vfg dgk5{ . h:tf], kfgLk'/L, rfprfp ;fFw]/ . ;fFw]sf] vfg]s'/fx¿ lgs} dgk5{ . l98f] klg dgk5{ dnfO{ . t/, d]/f] bf/fdf c8\ lsg] ePsf] eP/ vfgrfFxL cln cK7]/f] x'G5 -xfF:b}_ .

klx/g M d Tolt w]/ klx/g ;r]t 5}g . ;w}F cfkm"nfO{ ;xh nfUg] klx/g nufpF5' . ;fdfGotM Sofh'cn 8«];x¿ nufpg dgk5{ . k|foMh;f] nlad dndf ;lkª ug{ ;xh nfU5 . st} hfFbf s'g} sk8f /fd|f] nfUof] eg] klg p7fP/ lx8\lbg] afgL 5 d]/f] -xfF:b}_ . p7fP/ eGgfn] rf]// xf]Og x}, lsg]/ xf] lg km]l/ .
lkmNdM km';{bsf] ;dodf d lkmNd x]g]{ u5'{ . ;fpy OlG8og lkmNd Psbd} w]/ x]l//x]sf] x''G5 . …l8o/ sd/8Ú dnfO{ lgs} dgk/sf] lkmNd xf] . of] ne:6f]/L lkmNd xf] . ;fob xfd|f] pd]/ klg ne ug]{ ePsf] eP/ xf]nf, dnfO{ o:t} /f]dflG6s lkmNdx¿ dgk5{g\ .
;+uLt M ;+uLt g;'Gg] t sf] xf]nf / Û d klg d'8cg';f/ km/skm/s ;+uLt ;'G5' . slxn] dfbn ah]sf] 8\ofª8\ofª jfnf uLt dgk5{, slxn] …t'd ldn], lbn lvn]Ú jfnf dg k5{ . clxn] kl5Nnf] ;do of] uLt d v'a u'gu'gfO/x]sf] 5' . of] uLtsf] l/bd Psbd} dHhf nfU5 .

