BRUZZ actua - editie 1584

Rubrieknaam

#1584 WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE

TW EE WE KE LIJ KS

L E V E N

I N

D E

S TA D

|

N I E U W S

|

A C H T E R G R O N D

&

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

20 | 09 | 2017

O P I N I E

DE 19 GE ME EN TE N DE ZE WE EK

ELSENE

Madame Stromae CORALIE BARBIER

‘Hij de muziek, ik de mode’

© SASKIA VANDERSTICHELE

Abonneer je nu gratis op BRUZZ, en win tickets!

BRUZZ magazine, dat is iedere week een stevige portie actualiteit, ĂŠn heerlijk veel Brusselse cultuur (nl-fr-en).

Wil je BRUZZ magazine graag elke woensdag bij je thuis ontvangen?

Dat kan helemaal gratis voor wie in Brussel woont. Niet-Brusselaars betalen een bijdrage in de portkosten van 20 euro per jaar.

Abonneer je nu in september, en maak kans op een gratis duo-ticket voor AB, Beursschouwburg, Flagey, Kaaitheater, KVS of het Museum voor Natuurwetenschappen.

Abonnement? Ga naar bruzz.be/abonnement

Chou de Bruxelles

BRUZZ | VOORAF

Fotograaf Ivan Put trekt wekelijks door de stad voor een portret

FRANÇOISE ( 55 ) , MAXIMILIAANPARK

“De situatie is hier onmenselijk,” zegt Françoise uit Sint-Agatha-Berchem. “Brussel is een rijke stad. We moeten helpen. Je kan nu toch moeilijk 60.000 euro aan de buste van de burgemeester besteden. Ik hou van mijn Brussel, omdat het zo kosmopolitisch is. Op Facebook vind je ons bij Solidarité avec les réfugiés de la Gare du Nord. We geven eten, kleren, slaapzakken en wijzen de bewoners van het Maximiliaanpark de weg naar medische hulp. Ik kom hier elke dag met mijn hond, Choco (6), die ook een vrijwilliger is.”

3

Inhoud

COLOFON BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65

FLITS

ABONNEMENTEN

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80, Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Rest van België 20 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393, BIC: BBRU BE BB van Vlaams Brusselse Media vzw.

Buiten België 30 euro per jaar.

OPLAGE 62.609 exemplaren.

06

Openbaar vervoer

Plannen voor metrostation Grondwet gewijzigd

ADVERTEREN?

Ineke Le Compte, Ute Otten: sales@bruzz.be, 02-650 10 63

DE RONDE VAN BRUSSEL ELSENE

ALGEMENE DIRECTIE

Jo Mariens HOOFDREDACTIE

Tweewekelijks dossier in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen

Klaus Van Isacker WEEKBLAD

BRUZZ | VOORAF

Steven Van Garsse (chef) CONCEPT

Piet De Loof, Pieter Claerhout, Rosalien Eggermont

20

Politieke analyse

23

Michaël Bellon

24

Portretten

26

Hotspots

27

Big City

EINDREDACTIE

Karen De Becker ART DIRECTOR

Heleen Rodiers

Wiertzmuseum

LAY-OUT

Ruth Plaizier KERNREDACTIE

Jean-Marie Binst, Gerd Hendrickx, Bettina Hubo, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Laurent Vermeersch, Danny Vileyn, Tom Zonderman MEDEWERKERS

Hilke Andries, Michaël Bellon, An Devroe, Wauter Mannaert, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Tom Van Bogaert, Thomas Verbeke, Jurgen Walschot

Inwoners van Elsene

Fietsen in de Troonstraat

19

FOTOGRAFEN

Bart Dewaele, Ivan Put, Saskia Vanderstichele DISTRIBUTIE Ute Otten VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Steven Van Garsse, Flageyplein 18, 1050 Elsene.

Bruzz is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de persen van Eco Print Center (De Persgroep) en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

DE VERHALEN

12

12

Willem Jan Neutelings ‘Brussel maakt een kwaliteitssprong’

Edito

LOS VAN DE TIJD 30

Coralie Barbier, mevrouw Stromae 'Muziek is zijn vak, mode het mijne'

37

Geschiedenis

Straatnamen in Sint-Gillis

30

RUBRIEKEN 03

Chou de Bruxelles

05

Edito

08

In beeld

23

Michaël Bellon

27

Big City

28

Opinie

34

Enfant Terrible

36

Nick Trachet

De lokale besturen in Brussel zijn een machtsfactor van belang. Tot spijt van wie het benijdt. De negentien geven samen meer dan 4,5 miljard euro uit, een bedrag waarmee ze de begroting van het Brussels Gewest benaderen. Ze hebben belangrijke bevoegdheden op het vlak van veiligheid, netheid, sociale bijstand en burgerlijke stand. Ze beheren een groot deel van de wegen en de openbare ruimte in Brussel en geven onderwijs aan tienduizenden kinderen en jongeren.

De bestuursperiode die eind 2012 een aanvang nam, loopt zachtjesaan af.

Volgend jaar in oktober zijn er gemeenteraadsverkiezingen. Een moment om het bilan op te maken. Dat doet BRUZZ met het tweewekelijkse dossier De Ronde van Brussel.

Het is ook boeiend om die lokale besturen in hun geheel onder de loep te nemen. Brussel heeft legendarische burgemeesters gekend, die niet altijd de professionaliteit belichaamden die bij hun functie hoorde. Roger Nols, Michel Demaret, Richard Beauthier, Guy Cudell, Jacques Vandenhaute. Ze gaven misschien kleur aan de politiek, maar tegelijk hebben ze, met hun fratsen, de lokale democratie zelden een dienst bewezen.

Twintig jaar later heeft Brussel zeker een serieuze kwaliteitssprong gemaakt. Er is meer sérieux in de lokale besturen.

Minder dérapages. Een burgemeester die naast de lijntjes loopt, komt er minder makkelijk mee weg. Kijk maar naar wat

Yvan Mayeur is overkomen.

Keerzijde van de medaille is natuurlijk dat deze stad kreunt onder de bevoegdheidsniveaus. Gewest en gemeenten liggen ook vandaag nog altijd over honderden kleinere en grotere dossiers met elkaar overhoop. Sommigen zien in dat schurende in het beleid, dat trekken en duwen, dat voortdurend onderhandelen, het summum van de democratie.

Wij kunnen het daar moeilijk mee eens zijn. Er kunnen ook té veel checks and balances zijn. Ze helpen een stad, waar de uitdagingen enorm zijn, geen moer vooruit. Gelukkig beginnen Franstaligen dat ook in te zien.

Twee: er is de nog steeds onuitgesproken latente machtsstrijd tussen de stad Brussel en het Brussels Gewest, over wie hier nu echt de baas is. Ook dat is niet bevorderlijk voor een goeie governance.

En tot slot is er nog de macht van de Vlamingen in die lokale besturen. Die is in heel wat schepencolleges niet om over naar huis te schrijven. En dat is een jammerlijke zaak. Brussel zou trots moeten zijn op het tweetalig bestuur.

Bovendien levert de aanwezigheid van een Vlaamse schepen de negentien gemeenten op een bestuursperiode al gauw 200 miljoen euro op. Dat is een enorm bedrag waar te weinig tegenover staat. Het aantal lokale besturen waar geen Nederlandstalig onderwijs wordt aangeboden of waar de dienstverlening in het Nederlands te wensen overlaat, is nog altijd te groot.

BRUZZ | VOORAF

Sjerpen

— STEVEN VAN GARSSE

5

Flits TRAMSTATION LEMONNIER BLIJFT BESTAAN

Grondwet wordt compact metrostation

BRUZZ | VOORAAN

Er zal geen tramstation gebouwd worden aan Grondwet, aan het einde van de Stalingradlaan, alleen een metrostation.

De Brusselse regering wijzigt de plannen voor het metrostation Grondwet aan het einde van de Stalingradlaan. Het wordt compacter. Het tramstation Lemonnier blijft bestaan.

Brussel Mobiliteit maakt tegen 2021 de premetrolijn van Albert naar Noord klaar voor de metro. Het is al langer geweten dat het huidige station Lemonnier ongeschikt is voor de metro. Daarom was beslist om een nieuwe koker te bouwen vanaf Anneessens naar de Stalingradlaan en daar, aan het eind tegen de kleine Ring, een nieuw station te bouwen op twee niveaus: een voor de metro en een voor de tram. Lemonnier zou dan op de schop gaan.

Die plannen zijn net voor de zomer gewijzigd, bevestigt minister van Mobiliteit Pascal Smet (SP.A). Er zal geen tramstation gebouwd worden aan Grondwet, alleen een metrostation. Het premetrostation Lemonnier wordt behouden. Het wordt gerenoveerd en toegankelijk gemaakt met liften. Grondwet en Lemonnier zullen met een ondergrondse doorgang verbonden worden. Een beetje zoals de verbinding aan De Brouckère, “maar dan minder lang”.

De beslissing komt er om verschillende redenen. Zo wil de gemeente Sint-Gillis geen ondergrondse tramtunnel aan Fonsny. Die was essentieel voor het grote metro- en tramstation aan Grondwet. Verder was er de grote verwachte werfimpact aan Stalingrad, die nu beperkter zal zijn. De beslissing betekent tot slot ook een besparing.

Aan MIVB en Brussel Mobiliteit is nu gevraagd om dit scenario verder te becijferen en de wijziging van het Gewestelijk Bestemmingsplan voor te bereiden. Die is nodig om de nieuwe metrolijn Noord te realiseren. Er is gevraagd om nog een tweede optie te onderzoeken, waarbij de tramlijn bovengronds wordt gelegd, op de kleine Ring. “Die optie maakt minder kans,” zegt Smet. Voor de zomer is ook beslist om de heraanleg van de bovengrondse openbare ruimte van alle metrostations op metro Noord in overleg met de buurt te doen. Daar was eerder al over gecommuniceerd. Een derde beslissing ging over het toekomstige metrostation Albert. Dat wordt een nieuw intermodaal knooppunt voor de trams 7, 4 en 51 en de toekomstige metrolijn. — STEVEN VAN GARSSE

Participatief park aan Recyclart Naast het station Kapellekerk, vooral bekend van cultuurcentrum Recyclart, komt een nieuw park. Het team achter het winnende ontwerp plant een heus participatietraject met de bewoners van de toren in de Brigitinnenstraat.

Een krakkemikkig plein boven een parkeergarage, een afgeleefd speelplein en wat versnipperd groen. Dat is in een notendop de status van de openbare ruimte aan de voet van de woontoren Brigitinnen.

Wijkcontract Jonction belooft de komende jaren komaf te maken met de verrommeling.

De benedenverdieping van de toren moet aantrekkelijker worden en er komt een hedendaags stadspark.

Een ontwerpwedstrijd voor het Jonctionpark, begeleid door de bouwmeester, is onlangs gewonnen door een team met architectenbureau L’Escaut. De laureaten willen onder meer de verticale wand tussen het hoger gelegen plein boven de parkeergarage en het straatniveau een ludieke functie geven, bijvoorbeeld door de integratie van een glijbaan en andere speeltuigen. Andere bijzonderheid is de integratie van een atelier dat kan dienen voor opleidingen of voor buurtbewoners die dingen willen maken.

Hoewel de grote lijnen vastliggen, is het huidige ontwerp nog niet helemaal definitief.

Eerst volgt immers nog een participatietraject met de buurtbewoners. Daarvoor ging L’Escaut in zee met de vzw Toestand, vooral bekend van Allee du Kaai. “We willen de 150 gezinnen die er wonen zoveel mogelijk betrekken bij het project,” zegt Pepijn Kennis van Toestand. “Het nieuwe park is hun achtertuin, dus kijken we met hen wat de noden en de verwachtingen zijn. In functie daarvan kan het project nog evolueren.”

Nu zondag 24 september wordt het voorlopige project voorgesteld aan de omwonenden. Zij kunnen dan kennismaken met het ontwerpteam. Daarna zal Toestand gedurende een jaar of twee een aantal evenementen organiseren om de dialoog voort te zetten. Vervolgens kan het project worden bijgestuurd. Over een tweetal jaar zouden dan de werkzaamheden moeten kunnen beginnen. LV

TE WEINIG BELANGSTELLING VOOR SPECIFIEKE CURSUS

Syntra dumpt opleiding gidsen De Nederlandstalige opleiding Gids Brussel is niet langer opgenomen in het aanbod van Syntra Brussel (volwassenenonderwijs in Thurn & Taxis). Vorig schooljaar was er al te weinig interesse, waardoor de cursus

6

werd afgelast. Wie een getuigschrift Gids Brussel wil behalen, kan alleen nog terecht bij Coovi CVO (Centrum voor Volwassenenonderwijs) in Anderlecht, waar in de opleiding Toerisme nog de cursus Gids kan worden gevolgd.

Die opleiding staat hoog aangeschreven bij touroperators, gidsbeurtverenigingen en musea.

Wie binnen de modulaire opleiding Gids - 520 lesuren, minstens af te werken in twee schooljaren - slaagt voor de

verplichte vakken, kan daarna een specifieke finaliteitsmodule (keuzevak) ‘Gids Brussel’ en ‘Museumgids’ volgen. Het attest wordt om kwaliteitsredenen meer en meer geëist bij musea en instellingen als Bozar. JMB

© IVAN PUT

DAKLOZENORGANISATIES OP STRAAT VOOR AMBITIEUS BELEID

‘Een superstructuur zal probleem niet oplossen’ De Brusselse daklozenorganisaties vinden dat de overheid dringend werk moet maken van een ambitieus daklozenbeleid.

Ze eisen een grotere plek op voor preventie en begeleiding van daklozen en verzetten zich, na het schandaal rond Samusocial, tegen een nieuwe superstructuur. — BETTINA HUBO

M

aandagmiddag verzamelden tientallen daklozenorganisaties bij het Brusselse parlement voor een ‘rode’ mars. Met hun actie en petitie wilden de deelnemers, rood van woede, de Brusselse politieke overheden bij de start van het nieuwe parlementaire jaar duidelijk maken dat het de hoogste tijd is voor een echt en structureel daklozenbeleid. Het initiatief ging uit van Bico en Ama, de federaties die respectievelijk de tweetalige en Franstalige organisaties vertegenwoordigen.

De aanleiding voor de mars was dubbel.

Enerzijds was er het Samusocial-schandaal, dat volgens de organisaties verder ging dan de zitpenningen en het gegraai. Volgens hen kreeg de in opspraak gekomen vzw, die zich vooral met noodopvang bezighoudt, altijd al een veel te grote hap van de financiële koek.

Anderzijds waren er de verontrustende cijfers die het steunpunt La Strada eerder dit jaar bekendmaakte. Daaruit bleek dat het aantal dak- en thuislozen in acht jaar tijd bijna verdubbeld was en momenteel schommelt tussen de 3.500 à 4.000. De huidige aanpak voldoet dus niet, is de conclusie.

Momenteel werken de Brusselse ministers Céline Fremault (CDH) en Pascal Smet (SP.A) aan een nieuwe ordonnantie die de oude, uit 2002, moet vervangen.

Het ontwerp veroorzaakt in de sector veel onrust. Het plan voorziet immers in de oprich-

ting van een nieuwe structuur, waarin het oude Samusocial en La Strada opgaan, en die zal instaan voor de coördinatie van de hele daklozenaanpak, voor onderzoek en analyse, maar ook voor de opvang. “Een superstructuur zal de strijd tegen armoede en dakloosheid niet oplossen. Wij pleiten voor kleinschaligheid,” zegt Birger Blancke van Bico.

De plannen voor de bouw van een roll-on-roll-offterminal (roro-terminal) in de Voorhaven zitten in het slop. Het consortium dat de terminal zou bouwen, haakt mogelijk af. Als het met die privépartner niet lukt, beginnen de onderhandelingen weer van voor af aan.

Op de veelbesproken terminal kunnen tweedehandsauto’s gemakkelijk van het schip op de kade worden gereden - en andersom. De Haven van Brussel lanceerde in 2015 al een projectoproep, waarna de onderhandelingen met een aantal privépartners begonnen. Het consortium privépartners waarmee de Haven in zee ging laat nu twijfel bestaan over de voortzetting van het project, bedoeld om de handel in tweedehandsvoertuigen beter te organiseren.

De terminal staat of valt met de verhuizing van en de samenwerking met de tweedehandsautobedrijven in de Heyvaertwijk, maar die zijn in een sukkelstraatje terechtgekomen nu het moeilijker wordt om tweedehandsauto’s cash te betalen. Ze lijken ook niet bereid om zomaar te vertrekken.

Jan Gypers (Open VLD), die in de raad van bestuur van de Haven zit: “Het consortium vreest wellicht dat de terminal daardoor niet langer economisch rendabel is.” Gypers vermoedt dat het alleen zal willen verder praten als het gewest met nieuwe middelen over de brug komt.

De directie van de Haven van Brussel bevestigt zelf dat er een haar in de boter zit.

Het terrein van de roro-terminal is niet groot, waardoor er nauwelijks auto’s kunnen

BRUZZ | VOORAAN

Roll-on-roll-offterminal op de helling

POLITISERING Laurent d’Ursel, de grote bezieler van Doucheflux, een organisatie die douches en wasmachines ter beschikking stelt van daklozen, is ook beducht voor politisering.

“Het wordt niet alleen een heel groot spel, de meerderheid van de bestuursposten zal bovendien bezet worden door politieke mandatarissen. Als dat gebeurt, zijn we vertrokken zoals vroeger, maar dan erger.”

De organisaties willen ook een grotere focus op preventie en begeleiding van de daklozen.

Noodopvang is belangrijk, vinden ze, maar het aantal dak- en thuislozen daalt er niet door.

Blancke: “Een brede aanpak is nodig, je moet de strijd op verschillende terreinen voeren en vooral proberen te voorkomen dat mensen met relatieproblemen of budgettaire moeilijkheden op straat belanden.”

Volgens het kabinet-Smet is de tekst van de ordonnantie, die momenteel bij de Raad van State ligt voor advies, niet definitief. “Er is nog ruimte voor overleg met de sector.”

worden opgeslagen. Ook zijn er veel partijen met verschillende belangen, zoals het gewest, de gemeentes, de privépartners en Leefmilieu Brussel.

Brussels parlementslid Jef Van Damme (SP.A) vreest grote vertragingen. “Er is anderhalf jaar onderhandeld, en nu moet mogelijk een nieuwe partner gezocht worden. Er zijn publieke investeringen gepland in de Heyvaertwijk, in het kader van de stadsvernieuwingscontracten.” Als de autohandel niet vertrekt, wordt het erg moeilijk om de wijk nieuw leven in te blazen. “Om autohandelaars sneller te motiveren om te vertrekken uit de wijk, moet het gewest tussenbeide komen met publieke middelen, bijvoorbeeld door de terminal zelf te bouwen.” De bouw van de terminal staat vrijdag op de agenda van de raad van bestuur van de Haven. JP

7

In beeld

8

BRUZZ | DE WEEK

Afscheid

BELGA

Ze stapte met flinke tred, wat nerveus glimlachend het lokaal binnen waar ze haar persconferentie zou houden, maar zodra ze het woord moest voeren, kwamen de tranen bij PS-kopstuk Laurette Onkelinx. Ze stopt met de actieve politiek. Niet meteen, pas in 2019. “Men verlaat het schip niet als het in moeilijkheden zit. De Brusselse PS op orde zetten voor de verkiezingen van 2018 en 2019 zal de laatste strijd van mijn politieke leven worden,� zei ze. Het regende lof voor de vrouw die dertig jaar in de politiek zat, waarvan 22 jaar als minister. Laurette Mitraillette was even ver weg.

9

De week

Terugblik op het nieuws

Monumenten

Samusocial

80

De 116 locaties van de Open Monumentendagen lokken duizenden bezoekers. Vooral Hertoginnedal en het Huis van de Europese Geschiedenis zijn populair, maar ook het ‘Grotteke van Jette’ scoort goed.

Voormalig OCMW-voorzitster Pascale Peraïta (PS) wil opnieuw directeur van Samusocial zijn. Toen ze OCMW-voorzitster werd, nam ze verlof zonder wedde als directeur bij de daklozenorganisatie. Het schandaal rond Samusocial noopte Peraïta er echter toe af te treden als voorzitster van het Brusselse OCMW.

Tachtig mensen zonder papieren bezetten het lege Astrid Centre Hotel, aan het Zaterdagplein. Voordien verbleven ze in een te renoveren rusthuis in Etterbeek. De burgemeester van de gemeente vorderde dat gebouw op.

BRUZZ | DE WEEK

RENÉ WEILER DE LAAN UITGESTUURD

Het ontslag dat niet te vermijden was Het ontslag van René Weiler als trainer van RSC Anderlecht was de kroniek van een aangekondigde dood. Het belabberde spel en de tegenvallende resultaten dreven de druk op, waardoor het clubbestuur wel afscheid moest nemen van de man die paars-wit vorig jaar naar zijn 34e titel leidde. — TIM SCHOONJANS

D

e passage van René Weiler (44) bij RSC Anderlecht was er een vol gemengde gevoelens. Al van bij zijn aanstelling in de zomer van 2016 werden er door sommigen vraagtekens achter zijn naam geplaatst, onder meer omdat hij vrijwel onbekend was in België en maar weinig ervaring kon voorleggen. Het spel dat hij met paars-wit op de mat bracht en de resultaten deden de twijfels niet verdwijnen. In oktober van vorig jaar waren er al geruchten over een mogelijk ontslag, maar het clubbestuur bleef achter zijn trainer staan en dat loonde uiteindelijk ook.

Anderlecht won vorig seizoen de titel, kwalificeerde zich zo voor de groepsfase van de Champions League, en het bereikte de kwartfinales van de Europa League.

Dat zijn mooie prestaties, waar een

10

club trots op mag zijn, alleen was de manier waarop die bereikt werden niet altijd even fraai. Het spel van paars-wit lag ver van het champagnevoetbal uit het verleden, waar regelmatig naar verwezen wordt.

Resultaatvoetbal haalde het vaak van mooie combinaties en dat leidde tot gemor. Zelfs al werd er gewonnen.

RAS-LE-BOL Toch leek de titel vorig seizoen een kentering te zijn. Het zou de groep bevrijden en de trainer de ruimte geven om meer aandacht te geven aan het spel. Manager Herman Van Holsbeeck zei, toen de titel een feit was, te beseffen dat het beter moest.

Met de komst van een paar uitstekende spelers, zoals verloren zoon Sven Kums en Henry Onyekuru, leek Anderlecht alles in huis te hebben om uit te groeien tot de te kloppen

René Weiler had het al langer verkorven bij de Anderlechtfans. Maandag nam de clubleiding de beslissing om hem te ontslaan.

ploeg. Ze stonden met stip genoteerd als titelkandidaat nummer één.

Maar voetbal is en blijft onvoorspelbaar, en Anderlecht draait op zijn zachtst gezegd dit seizoen niet zoals het hoort. Het staat met een schamele 9 op 21 op de negende plaats. Het geleverde spel is nogal stroef. Tel daarbij de moeilijke relatie die coach Weiler heeft met topaankoop Sven Kums, en alle ingrediënten zijn aanwezig voor een ras-le-bol bij de supporters. Afgelopen

weekend werd die zeer duidelijk toen ze in Kortrijk meermaals hun trainer buiten schreeuwden, tot zichtbaar ongenoegen van voorzitter Roger Vanden Stock.

De verhoogde druk en al het rumoer dat nu al een paar weken rond Anderlecht hangt, dwongen de clubleiding uiteindelijk een beslissing te nemen die niet meer af te wenden was: maandag besloten beide partijen uit elkaar te gaan. De huidige technische staf, bestaande

Vluchten geschrapt

Fietstelpaal

Close opgevolgd

Ryanair schrapt in het weekend zestien vluchten vanuit Brussels Airport (Zaventem). Oorzaak is een tekort aan piloten en vliegtuigbemanning door een slechte spreiding van de vakanties. Tot eind oktober zullen nog vluchten geschrapt worden.

De Wetstraat krijgt de eerste fietstelpaal in het gewest. De paal telt passerende fietsen en levert in realtime info over de fietsstromen. Op korte termijn komen er minstens tien bij langs gescheiden fietspaden.

Kenza Yacoubi (PS) wordt in het Brussels parlement aangesteld als opvolger van Philippe Close (PS), die burgemeester van Brussel werd. De Molenbeekse politica zal zich toeleggen op de commissies Milieu en Sociale Zaken.

Laurette is geen vrouw van spectaculaire hobby’s.

Als ze niet moet werken, is ze liefst gewoon thuis met man en kinderen’ Onkelinx’ Nederlandstalige woordvoerder sinds zeventien jaar in ‘De Morgen’

BRUZZ | DE WEEK

SAAR VANDERPLAATSEN,

Cartoon Wauter Mannaert

© BELGA

uit Nicolas Frutos, David Sesa en Thomas Binggeli, neemt ad interim het sportieve beleid van het eerste elftal over.

Met René Weiler vertrekt een talentvolle trainer die zich nooit echt thuis heeft weten te voelen in het Constant Vanden Stockstadion. Een stadion waar altijd druk is, waar goed niet genoeg is. Bij RSC Anderlecht is de manier van spelen nu eenmaal van groot belang, en dat heeft Weiler misschien te veel onderschat.

11

Spreektijd

BRUZZ | DE VERHALEN

Een Brabander met bouwplannen

‘Brussel maakt een kwaliteitssprong’ In aanloop naar de inhuldiging van het Herman Teirlinckgebouw lieten we ons rondleiden door architect Willem Jan Neutelings. De Nederlandse Antwerpenaar heeft nog wel meer bouwplannen voor de hoofdstad, en heeft zich ondertussen ook gevestigd in Brussel. — LAURENT VERMEERSCH, FOTO’S SASKIA VANDERSTICHELE

12

Willem Jan Neutelings, architect van het Herman Teirlinckgebouw

â–˛

13

Een Brabander met bouwplannen

BRUZZ | DE VERHALEN

▲

D

aar gaat mijn hele discours.” Willem Jan Neutelings heeft net een boompje opgezet over het publieke karakter van de benedenverdieping in het Herman Teirlinckgebouw, als hij vaststelt dat het restaurant en de fitnessruimte langs de binnenstraat alleen bestemd zijn voor werknemers. “Schrijf maar op dat dat niet kan,” zegt hij. “Het moet voor iedereen zijn, we zullen het er nog over hebben met de Vlaamse overheid.”

Zoals wel vaker is de realiteit een beetje minder mooi dan de visie van de architecten, maar de nieuwe werkplek van 2.600 Vlaamse ambtenaren is wel vrij toegankelijk voor iedereen.

Bezoekers kunnen er even gaan verpozen in een binnentuin, of kijken naar de kunst die verwerkt zit in het gebouw, zoals het gevelgedicht van Charlotte Van den Broeck of de motieven van Henri Jacobs die de trapleuningen en betonnen raamkaders sieren.

“Het is ontroerend om te zien dat mensen instinctief gaan voelen aan dat reliëf,” aldus Neutelings. “De integratie van kunst maakt dat mensen sneller een relatie kunnen aangaan met het gebouw. In een glazen toren heb je dat niet.

Met een witte muur kan je geen relatie ontwikkelen. Die zegt: ‘ik ben er niet’. Dat geeft een unheimlich gevoel.”

Het Herman Teirlinckgebouw heette eerst de Meander. Vanwaar die naam?

WILLEM JAN NEUTELINGS ARCHITECT

Een half miljoen bakstenen zijn met de hand gemetseld. Toch ging de werf heel snel.

NEUTELINGS: We hadden geen keuze omdat de huur afliep in onder meer het Boudewijngebouw. Het was heel moeilijk, zeker omdat er zoveel technologie in het gebouw zit. Het is een passiefgebouw. Voor koeling en verwarming wordt water opgepompt uit de ondergrond en via een soort tuinslangen in het beton door het gebouw geleid. In de zomer zit de koelte zo in de steen, net zoals in een oud kasteel.

De werf duurde uiteindelijk twee jaar en twee maanden. Heel knap van de aannemer om dat in die tijd te klaren. Hier hebben honderden mensen gewerkt, dag en nacht, ook in het weekend.

WILLEM JAN NEUTELINGS: De kantoren meande-

Hoe vaak bent u langs geweest?

ren als het ware rond vier binnentuinen.

Daardoor krijg je overal doorkijkjes en diagonale zichten waarlangs mensen elkaar kunnen zien. Het is een van de grootste kantoorgebouwen van Brussel, maar dat voel je niet. Het is bevattelijk, als een dorp georganiseerd rond pleintjes en een winkelstraat. De binnengevels zijn ook van baksteen, zodat je een buitengevoel hebt.

NEUTELINGS: Ik ben meer een toerist. Een keer

De bakstenen geven het gebouw een origineel uitzicht, een beetje Hollands misschien.

NEUTELINGS: Het is aan de critici om dat te zeggen, maar Hollands kan het niet zijn, want ik ben zelf een Brabander (lacht). Ik kom uit Bergen Op Zoom en heb vijftig jaar in Antwerpen gewoond. Net als Brussel behoorde dat allemaal tot het hertogdom Brabant.

Maar vanwaar de keuze voor baksteen?

NEUTELINGS: Wij houden van stevige materialen.

Een stenen gebouw oogt krachtiger en zwaarder. Het geeft een gevoel van degelijkheid. Het is ook duurzamer. Sommige gebouwen lijken wel van krantenpapier. Bovendien is het mooi.

Gebakken klei. Wat wil je nog meer in onze rivierendelta? Door te werken met een patroon van drie horizontale bakstenen naast drie verticale creëerden we een schaaleffect. De gevel krijgt als het ware een grotere korrel, waardoor hij minder groot en massief aandoet.

14

“Het Herman Teirlinckgebouw is bevattelijk, als een dorp georganiseerd rond pleintjes en een winkelstraat”

om de twee weken kom ik een uurtje langs. Of het moet zijn dat er een serieus probleem is.

We hadden wel constant vijf of zes mensen op de werf om alles te controleren.

BINNENTUINEN Ondertussen zijn we aanbeland in een van de hoger gelegen binnentuinen. Die zijn alleen toegankelijk voor ambtenaren. Het grind kraakt onder onze schoenen. “Die verandering van ondergrond is belangrijk voor het menselijk

Willem Jan Neutelings - Woont in Koekelberg - Afkomstig uit Bergen op Zoom - Verhuisde op achtjarige leeftijd naar Antwerpen - Studeerde architectuur in Delft - Heeft bureau in Rotterdam samen met Michiel Riedijk - Neutelings-Riedijk bouwde in België onder meer kunstencentrum Stuk in Leuven (2002) en het Museum aan de Stroom in Antwerpen (2010)

welbehagen,” zegt Neutelings. “Anders dan in de kantoren schommelt de temperatuur hier mee met de seizoenen, maar mensen zullen hier ook in de winter zonder jas kunnen ‘buitenkomen’. In veel kantoorgebouwen heb je een atrium met veel marmer, een grote roltrap en twee palmbomen, maar het is in wezen een verloren ruimte. Deze tuinen zijn niet gemaakt om te imponeren, maar om te gebruiken. Om even te ontspannen, of om te werken. Er is immers overal wifi. De Vlaamse overheid promoot het nieuwe werken. Dat moet leiden tot meer interactie en creativiteit. Er ontstaan spontane en informele ontmoetingen die de organisatie heel anders maken. Er zit dus een hele managementsfilosofie achter.”

Is de eerste motivatie van het nieuwe werken niet dat het ruimte en dus geld bespaart?

NEUTELINGS: Kijk, vroeger had iedereen een kamer in een kantoor, maar de helft van de tijd stond dat leeg door vergaderingen en andere afspraken. En er is de opkomst van telewerk.

We hebben dus te veel vierkante meter gebouwd. Nu kom je aan, je haalt je laptop en andere spullen uit een kluisje en zoekt een plek.

Met de computer log je in waar je wil. Er zijn alleen nog afdelingen, maar geen vaste plekken.

Mensen zijn nochtans gehecht aan hun eigen plek.

NEUTELINGS: Daar zit een spanningsveld, maar het hangt ook af van de sector. In sommige jobs is veel concentratie nodig, of wordt gewerkt met vertrouwelijke informatie, maar in andere functies zijn mensen graag in interactie.

Daarom hebben we hier ook verschillende plekken. Je kan open zitten, of meer afgezonderd. Daar moet een balans in zitten.

Zou u hier zelf graag werken?

NEUTELINGS: (denkt na) Ik heb niet de ambitie om een Vlaamse ambtenaar te worden (lacht).

Maar ik kan me best wel voorstellen dat mijn architectenbureau hier een vloer zou hebben.

Het gebouw is in veel opzichten de tegenpool van een glazen kantoortoren. Ziet u geen toekomst voor hoogbouw in de stad?

NEUTELINGS: Steden moeten gaan verdichten, maar dat betekent niet noodzakelijk in de hoogte bouwen. Het Herman Teirlinckgebouw is ook een verdichting. We bouwden meer dan 60.000 vierkante meter op een kleine oppervlakte. Dat deden we door een compact gebouw te realiseren. Er zijn dan ook verschillende manieren om te verdichten. Wat niet wil zeggen dat we tegen torens zijn. Zeker niet. Het aantal verdiepingen is echter niet belangrijk. Het enige dat telt, is dat de benedenverdieping open staat naar de omgeving, liefst met publieke functies.

Dat die interactie ontbreekt is het probleem van de Noordwijk.

Is het verstandig om kantoren te bouwen op Thurn & Taxis, terwijl de Noordwijk leegloopt?

NEUTELINGS: We moeten naar gemengde wijken overal. Het is net zo dom om te zeggen dat de Noordwijk een kantoorwijk moet blijven als te zeggen dat Thurn & Taxis een kantoorwijk moet zijn. De site hier is bij uitstek gemengd. Er is een park, dat zal nog groter worden, en er komen honderden woningen en allerlei functies in de Gare Maritime. Die vermenging is de essentie van een stadswijk en dat hebben ze hier goed begrepen. Nu komt het erop aan ook in de Noordwijk andere functies te brengen.

U werkt ook op de renovatie van de Gare Maritime. Vertel daar eens wat meer over.

NEUTELINGS: Het wordt een stad waar het nooit

Zal dat ook iets opleveren voor de wijken rond de site?

NEUTELINGS: Je voelt dat de binding met de stad steeds sterker wordt. Het terrein begint zich te openen. Het park trekt elk weekend meer mensen uit de buurt. Met het Herman Teirlinckgebouw zal de kant van de Havenlaan meer gaan leven, en met de Gare Maritime zal dat gebeuren aan de kant van de Picardstraat. Als het een succes wordt, zal er een stukje gentrificatie zijn. We moeten dat proberen in te bedden, zodat we een gemengde bevolking over de vloer krijgen. We kunnen bijvoorbeeld een dagmarkt organiseren voor mensen uit de buurt.

Hebt u vertrouwen in de andere projecten op de site? De eerste woningen zijn niet meteen enthousiast onthaald.

NEUTELINGS: Ach, daar ga ik niet over. Men heeft ondertussen wel een kwaliteitssprong proberen te maken door voor de volgende bouwblokken een wedstrijd te organiseren. Ik denk trouwens dat de kwaliteit van de architectuur in heel

Brussel flink omhoog gaat. Iedereen beseft stilaan dat kwaliteit belangrijk is. Niet alleen de bouwmeester, maar ook de ontwikkelaars. Je kan het niet meer maken om ouderwetse kantoren te verhuren waar de energie uit het raam gaat. Bovendien wil de nieuwe generatie daar niet gaan zitten. Zij zijn opgegroeid met het idee dat je kan werken met een café latte in een zitzak zoals bij Apple. Ook bij woningen zoeken mensen andere dingen, zoals gedeelde ruimtes. Ontwikkelaars spelen daarop in. De kwaliteitssprong is misschien nog niet zichtbaar, maar als je in het wereldje zit, voel je die aankomen.

U woont sinds enige tijd in Brussel. Wat vindt u van de stad?

NEUTELINGS: Fascinerend. Brussel is nu al zoals de meeste Europese steden zullen zijn over tien jaar: zonder meerderheid. Ook de francofone Brusselaar is een minderheid geworden. Er is geen Leitkultur meer. Wie hier woont, moet maar zien samen te leven met iedereen. Dat geeft problemen, maar ook kansen. Dit is het model waarin we moeten zoeken naar oplossingen om samen te leven, oplossingen op het vlak van stedenbouw en architectuur ook. Dat is moeilijk, maar tegelijk heel boeiend.

Willem Jan Neutelings in een van de binnentuinen van het gebouw: “Mensen zullen hier ook in de winter zonder jas kunnen ‘buitenkomen’.”

▲

regent. Dat is een goed uitgangspunt, want waar wil je dat liever dan in Brussel, waar het altijd regent? We behouden een grote ruimte voor evenementen. Die zal altijd toegankelijk zijn, net zoals de binnenstraten in het Koninklijk Pakhuis en in het Herman Teirlinckgebouw.

Er komen dwarsstraten, zodat je er langs alle kanten in kan. Langs twee groene flaneerstroken komen dan tien houten blokken met

horeca, winkels en kantoren. Het zal een enorme trekker worden voor de site, met een foodcourt, urban farming en alles wat hip is.

15

Een Brabander met bouwplannen

▲

“Ik kan me best voorstellen dat mijn architectenbureau hier een vloer zou hebben”

Bent u daarom naar Brussel verhuisd?

NEUTELINGS: In de eerste plaats was dat omdat

mijn vrouw voor het Afrikamuseum werkt (in Tervuren, red.), maar ik heb er spijt van dat ik niet eerder verhuisd ben. Na vijftig jaar Antwerpen had ik het daar ook een beetje gezien. Brussel is de enige echte metropool van de lage landen. Zelfs Amsterdam is een dorp in vergelijking met Brussel. De stad heeft merkwaardige kantjes en fantastische plekken, en een zekere ongrijpbaarheid die heel aantrekkelijk is. En tegelijk is het toch een rustige plek om te wonen.

WILLEM JAN NEUTELINGS ARCHITECT

Vanwaar toch die terughoudendheid om te communiceren over projecten in Brussel?

U woont al sinds uw kindertijd in Antwerpen, en nu in Koekelberg. Toch blijft het kantoor in Rotterdam?

NEUTELINGS: Ik heb gestudeerd in Delft en Rotterdam is het wereldcentrum van de architectuur sinds de Duitsers het helemaal platbombardeerden. Na die tabula rasa zijn we zeventig jaar bezig geweest om dat weer op te bouwen. Dat is een permanent experiment, een plek waar alles kan. Bovendien is Rotterdam een goede locatie om zowel in Nederland als in België te werken. We hebben even een kantoor

gehad in Antwerpen, maar als je in Gent komt, voel je dat ze liever werken met een bureau uit Rotterdam dan met eentje uit Antwerpen (lacht).

Zitten er nog Brusselse gebouwen in de pijplijn?

NEUTELINGS: We hebben wel wat ijzers in het vuur, maar kunnen er nog niet veel over zeggen.

HET NIEUWE WERKEN

Van prikklok naar prestatiegericht Architect Willem Jan Neutelings hield bij het ontwerp van het Herman Teirlinckgebouw rekening met nieuwe manieren van werken. De Vlaamse overheid is al langer bezig met die verandering: de eerste aanzet werd gegeven in 2004. “We stappen af van leven naar de prikklok en richten ons op prestatiegericht werken,” zegt Tom Somers, raadgever Bestuurszaken op het kabinet van Vlaams minister Liesbeth Homans (N-VA). “In het beste geval meet zo’n prikklok hoeveel uur iemand achter de pc zit, maar wat zegt dat? Voor bandwerk is dat al anders dan voor een jurist die een regelgevende tekst moet opstellen.”

François Bettens is gespecialiseerd in transitiemanagement en ziet die evolutie overal in het bedrijfsleven opkomen. “Het is de

16

Samen met Conix Architecten ontwerpen we een woonproject van Besix aan de Ninoofsepoort. Dat wordt spectaculair. Het is een prachtige site, langs het kanaal en het park dat momenteel in aanleg is. We hopen eind dit jaar of begin volgend jaar de vergunning aan te vragen. Dan zullen we met het plan naar buiten komen.

bedoeling om de fysieke werkomgeving, ICT- en informatiebeheer, en HR-beleid beter op elkaar af te stemmen,” zegt hij. “Door af te stappen van afgebakende kantoorvakjes kunnen teams ook fysiek samenwerken.”

“Niet iedereen hangt die verandering aan. Het ís ook een hele aanpassing. Vroeger was de baas verantwoordelijk voor de werkplanning en moesten werknemers hun job doen. Nu is die planning niet meer exclusief voor de baas, het hele team bepaalt die samen.”

“De pure hiërarchie maakt in het nieuwe werken plaats voor meer participatie en zelfsturende teams. De leidinggevende neemt de rol van coach op zich,” zegt Bettens.

“Dat wordt gecombineerd met een grotere nadruk op

telewerken: werknemers werken, binnen de limieten van hun precieze job, waar en wanneer ze dat willen. Wil een werknemer om 6 uur ’s morgens beginnen, liever eerst de kinderen naar school brengen, of zelfs op café werken: alle opties zijn mogelijk. De focus verschuift van het aantal gepresteerde uren naar de geleverde prestaties.”

“De introductie van clean desks (een werkplek die ’s avonds wordt opgeruimd, red.) speelt beter in op de werknemers die werkelijk op kantoor werken. Dat bespaart niet alleen plaats, maar ook kosten.”

“De geesten moeten daar rijp voor zijn. Sommige werknemers voelen zich comfortabeler bij duidelijke procedures, die ze getrouw moeten uitvoeren. De rest is niet ‘mijn probleem’, denken

NEUTELINGS: Dat heeft te maken met de moeilijke administratieve en politieke molens.

De administratieve procedures zijn onduidelijk en er zijn veel verschillende actoren. Voor een ontwikkelaar is dat heel moeilijk. Een negatief artikel of een klein misverstand kunnen alles ondermijnen.

Natuurlijk zou het beter zijn om tot een dialoog te komen tussen ontwikkelaars, politici en buurtbewoners, maar de sfeer ontbreekt. De bouwmeester probeert daar iets aan te doen, maar het is iets wat je moet opbouwen. Er moet vertrouwen groeien. En je hebt een consistent beleid nodig, wat in Brussel niet evident is met alle niveaus.

ze. Op dat vlak zijn mensen een beetje miskweekt, het zijn gewoontedieren. Is die resistance to change aanwezig, dan moet je in dialoog gaan. Veelal zijn er toch mensen die onbevooroordeeld zijn en de rest van het team kunnen meenemen in de verandering.”

Somers ziet dat bij de Vlaamse overheid positief in.

“Voor de overgrote meerderheid van het personeel is dat zeker iets positiefs, zo blijkt uit de personeelsbevragingen,” zegt hij. “Meer zelf kunnen sturen heeft een heel directe invloed op de langdurige motivatie van werknemers. Uiteraard is het niet voor iedereen mogelijk om te werken in een prikkelrijke omgeving. Daar zijn oplossingen voor: gedeeltelijk thuiswerken of werken in cockpits (een afgesloten, geluidsarme ruimte, red.) zijn al twee mogelijkheden.”

Niet alleen de tevredenheid van het personeel is een voordeel, oordeelt Somers.

“Het aantal werkplekken kan omlaag, want door ziekte, telewerken of nog andere afwezigheden is nooit iedereen tegelijk op kantoor aanwezig. Bovendien daalt het woon-werkverkeer bij telewerken - thuis of in een van de Vlaamse Administratieve Centra (VAC) in de provincies. Ook het milieu vaart daar wel bij. De centralisatie gaat nog verder: voor schoonmaak en catering is er maar één bedrijf voor het hele Herman Teirlinckgebouw.”

De evolutie is dus volop bezig, maar de invoering gebeurt stelselmatig.

“Niet iedereen maakt meteen de overstap,” zegt Somers. “Er is tijd tot 2020 om de principes van het nieuwe werken volledig door te voeren. Voor een meerderheid is de verhuizing naar het Herman Teirlinckgebouw trouwens niet meer dan een verhuizing, omdat eerder al nieuwe werkvormen werden ingevoerd.”

— SAAR VAN ACKER

op het veld’ 11 OKTOBER

k vind dat je als jonge gast vooral moet spelen, niet op de bank zitten. Daarom heb ik Anderlecht op mijn veertiende verlaten,” vertelt Maeyens. “Ik kwam bij FC Brussels terecht, speelde er op mijn zestiende al bij de reserven en maakte als zeventienjarige mijn debuut in tweede klasse.

Mijn keuze was dus de juiste.”

Het is in een ploeg met onder anderen Le Postollec, Lutula en Veselinovic dat de jonge Maeyens zijn eerste stappen bij de grote jongens zette. Twee seizoenen lang maakte hij deel uit van de eerste ploeg. Dat

ging met ups en downs. “Ik herinner me mijn eerste wedstrijd nog goed: thuis tegen Doornik. We wonnen met 1-0 dankzij een goal van Lutula. Een fantastische herinnering.

Je debuut maken in het Edmond Machtensstadion is toch wel wat.”

“Ik was maar gedurende sommige periodes een titularis. Bij het begin van mijn derde seizoen kreeg ik van Michel De Wolf minder speelgelegenheid en ben ik over mijn toekomst beginnen na te denken. Ik besliste opnieuw te studeren en in een lagere divisie te spelen, bij Woluwe-Zaventem. Dat ik in de vesti-

FM 98.8

ADVERTENTIE

S OCIALE V ERHUURKANTOREN (SVK) V E R H U U R U W G O E D ZO R G E LO O S Het SVK garandeert : = een stipte huurbetaling = een degelijk verhuurbeheer = het ouderhoud van uw woning = hulp bij renovatie = fiscale voordelen

www.fedsvk.be - 02 412 72 44

WIN Elke dag

een Marshall koptelefoon!

© MICHEL OOS

ter het project en was er vorig jaar al Stem op jouw Brusselse graag bijfavorieten: geweest, maar hij had al

aire hoorde hoe sommige spelers niet betaald werden, of dat ze thuis ineens geen warm water meer hadden, heeft ook wel een rol gespeeld.

Ik had het geluk dat Vermeersch me graag had en ik op tijd werd betaald (lacht).”

De tocht van de turnleraar in lagere divisies begon goed, want na twee en een half seizoen bij Woluwe-Zaventem, dwong de ploeg de promotie af naar tweede klasse.

Zijn contractverlenging lag achteraf klaar, maar door een misverstand ging dat niet door. Uiteindelijk trok hij naar Waterloo. “Daar werd aan een mooi project gebouwd, maar het werd een raar seizoen, waar de best betaalde spelers op het einde geen cent meer kregen. De voorzitter was nogal speciaal, in de stijl van Vermeersch.”

WWW.BRUSSELSE100.BE

Vier rode kaarten

getekend bij Pepingen. “Tijdens de eerste match die ik bijwoonde, tegen Sterrenbeek, dacht ik: ‘Op dat veld wil ik staan.’ Spelen voor een paar duizend man is veel leuker dan voor vijftig man.”

“Het is overdreven om te zeggen dat tekenen bij RWDM een droom was.

Met die ploeg in eerste klasse spelen zou dat wel zijn. Maar het is natuurlijk fantastisch om terug te keren en voor zo’n enthousiast publiek te spelen. Voor die mensen wil je alles kapot spelen. Ik ben supporter van de club, ja, maar dat maakt geen verschil op het veld. Ik geef altijd alles voor mijn club.”

l z z l v N v o t e i o b s e a k i z

“Onze supporters zijn het voorbeeld van een twaalfde man” HEEL BINNENKORT

“Vorig seizoen speelde ik voor Pepingen. Daar had ik een mooi contract. Dat stop ik niet weg, maar de mentaliteit viel tegen. Ze zijn er zeer Vlaamsgezind. Ik ben niet WWW.BRONKS.BE Nicolas Maeyens, voetballer RWDM perfect tweetalig, maar het lukt me meer dan behoorlijk. Dat ik dat seizoen ook nog eens vier rode kaarten Maeyens is als middenvelder de link pakte, hielp uiteraard niet. Al bij al tussen de verdediging en de aanval. heb ik er wel een degelijk seizoen Hij staat veel aan de basis van acgespeeld. Daarom vind ik het niet Geef mijn ties, is belangrijk in balrecuperatie erg om in lagere divisies te spelen. hand terug en heeft een goede trap. Met die Ik word nog altijd beter.

Door veel te BRONKS kwaliteiten is hij een van de troeven spelen, krijg je veel zelfvertrouwen, ZA 23/09 19:00 Kruistocht neem je meer verantwoordelijk en Theater Artemisvan een ploeg die niet onder stoelen ZO 24/09 15:00 MODDERS of banken steekt dat ze voor de titel durf9+je te ondernemen.

Bij Brussels PREMIERE VR 20/10 20:00 compagnie barbarie & gaat.

“We willen werd me verweten dat ikZAte lief was BRONKS &kampioen Villanella worden, 21/10 20:00 dat is duidelijk.

Daar op het veld. Wel, nu ben ik een man XL ZA 28/10 praten 19:00 we met mekaar over, maar dat betekent niet op het veld.”

ZO 29/10 15:00 dat we denken dat we er al zijn.

We Maeyens was vorig seizoen een paar 8+ PREMIERE onderschatten niemand.” keer te zien in het Edmond Mach“Deze ploeg zal een paar seizoenen tensstadion. Niet als speler, maar standhouden. Er zullen wel wat speals supporter. Hij stond meteen achFoto: FKPH Foto: FKPH

I

SINT-JANS-MOLENBEEK – Voetballers die ook supporter zijn van hun club worden schaarser, maar Nicolas Maeyens (24) is er nog zo een. Hij maakte zijn debuut bij FC Brussels en keert nu terug naar RWDM. Een keuze van het hart, maar ook met titelambities.

WOE

l d e w s n n p m i t o i à d

Ronde van Brussel

BRUZZ-TV brengt op 20/9 een thema-uitzending met debat in Flagey. De burgemeester en de Vlaamse schepen komen langs en Eric Corijn geeft een rondleiding in de gemeente waar hij al sinds 1986 woont. Om 18u.

Elsene

BRUZZ-RADIO staat op 20/9 de hele dag in het teken van Elsene.

We trekken op reportage met Brukselbinnestebuiten, hebben een studiogesprek met Dirk De Clippeleir en Gilles Ledure, en gaan joggen met Edouard ‘Natan’ Vermeulen. Vanaf 7u op 98.8

Volgend jaar zijn er gemeenteraadsverkiezingen.

Om de twee weken zetten we een van de negentien in de schijnwerpers.

Gemeente gemist? www.rondevanbrussel.be

— ILLUSTRATIE JURGEN WALSCHOT

> ELSENE SCHAARBEEK ST-PIETERS-WOLUWE ST-JOOST JETTE OUDERGEM GANSHOREN VORST WATERMAAL-BOSVOORDE ST-LAMBRECHTS-WOLUWE KOEKELBERG ST-GILLIS UKKEL ETTERBEEK ANDERLECHT EVERE MOLENBEEK ST-AGATHA-BERCHEM BRUSSEL-STAD

POLIT I EK

M I C H AËL BE L LO N

PO RT R E T T E N

H O T S PO T S

BIG CITY

p20

p23

p24

p26

p27

Politieke analyse

Gemeente Elsene

Rijk en arm verzoenen

Burgemeester Dominique Defourny (MR) kan met redelijke zekerheid na 2018 aan een nieuwe termijn beginnen. De uitdagingen zijn niet min.

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

— ROAN VAN EYCK, FOTO IVAN PUT

Elsene zet in op sociale cohesie om de kloof tussen de burgers te verkleinen.

E

lsene is erg à la mode en ik zit daar wel voor iets tussen.”

Met die woorden trok PS’er Willy Decourty in 2016 zelfgenoegzaam een streep onder zijn twee en een halve termijn als burgemeester van Elsene. Hij had een pact gesloten met de liberalen: zij hadden in 2012 de meerderheid behaald en rijfden de meeste belangrijke schepenposten binnen, maar hij mocht nog even burgemeester blijven. Daarna zou Dominique Dufourny (MR) het stuur van de traditioneel donkerblauwe, kosmopolitische gemeente overnemen als eerste vrouwelijke burgemeester ooit. Dat gebeurde netjes zoals afgesproken. Maar, à la mode of niet, Dufourny erfde wel een resem aan problemen: een schrijnend tekort aan sociale woningen, een peperdure

W E E TJE Elsene komt van Elzele, een samentrekking van ‘els’ (boom) en ‘zele’ (gehucht).

Later verbasterd naar Elseele, dan naar Elsene. Elsene had vroeger veel water, elzen gedijen goed aan oevers, vandaar.

In het Frans was het oorspronkelijk Isselles. Dat werd Ixelles zoals Brusselles ook Bruxelles is geworden. Op het wapenschild prijkt nog steeds een els.

20

gemeenteadministratie, clusters verwaarloosde Elsense infrastructuur en ongure drughubs. Stuk voor stuk zogezegde ‘prioriteiten’ in het gemeentelijke beleidsplan uit 2012.

In twee jaar tijd kan je moeilijk grote misstappen zetten, maar je kan ook niet straf scoren. Toch: het ten langen leste in gang zetten van het

Elsensesteenweg-dossier mag Dufourny gedeeltelijk op haar conto schrijven, daar zijn meerderheid en oppositie het over eens. De perceptie van de nieuwe burgemeester als ‘frisse wind’ is ook nog kraakvers.

Het lijkt bijna alsof alleen een totale catastrofe haar herverkiezing zou kunnen verhinderen.

Door de nabijheid van de Europese instellingen zijn 32.000 van de 86.000 Elsenaren inwijkelingen uit de EU-15

BE VO LKI N G S D I C H T H EI D

13.690

inw/km²

Elsene is met zijn 86.244 inwoners op 6,3 km² een behoorlijk dichtbevolkte gemeente (7de plaats).

De liberalen scoren namelijk altijd in Elsene. De enige recente deuk kon in 2012 worden toegebracht door de nog steeds populaire voormalige MR-schepen Olivier de Clippele, die zich als onafhankelijke losscheurde van de liberale lijst. Nu keert hij terug. Reken maar uit.

De Clippele heeft het hoog op met de huidige burgemeester. “Zij is sneller op de bal dan Decourty en ze luistert naar de mensen.” Zelf blijft De Clippele parlementslid, hij zal dus laag op de burgemeesterslijst staan.

De Elsense liberalen besturen samen met Défi, dat erbij is voor de ruime meerderheid en alleen de OCMW-voorzitter levert, en de socialisten. Voor de plaatselijke SP.A spelen de Brusselse spanningen met de Franstalige socialisten niet. Zij blijven bij de PS en vertrouwen erop

M ED I AAN I N KO M E N

18.495 Elsene is een duale gemeente met rijke en armere bewoners en bovendien veel expats. Het inkomen ligt er lager dan gemiddeld in Brussel (19.044).

ELSENSESTEENWEG Het meest opvallende is mobiliteit, met het Elsensesteenweg-project

voorop. De langverwachte en fel bediscussieerde revitalisatie van de tweede winkelstraat van Brussel moet de recordleegstand daar tegengaan, een voorbeeld van autoluwheid vormen in een gewest dat in zijn geheel steeds denser wordt, en de wijk gewoonweg aangenamer maken. Met hetzelfde doel voor ogen werd en wordt er nog gewerkt aan talrijke Elsense werven, zoals de Generaal Jacqueslaan. Te veel tegelijk en abominabel gecoördineerd volgens de oppositie.

Toch strijkt Désir hierbij veel eer op.

Zij trekt de socialistische lijst in 2018 samen met Diallo. Met de decumul in het verschiet zal ze, net als de burgemeester, haar parlementszitje moeten opgeven als ze als schepen verder wil nadenken over mobiliteitsproblemen. Van de

WERKLO O SH E IDSGRAAD

17,3 % Elsene zit net onder het gewestelijk gemiddelde.

EI G EN AAR S

30 % Eigenaars

70 % Huurders

en burger. Die nabijheid moet er komen met fietsbrigades, minder kantoren en meer blauw op straat.

De wens om de zone Brussel Hoofdstad-Elsene te ontbinden is op de lange baan geschoven. “We kunnen de Brusselse expertise goed gebruiken voor evenementen.

Daarbij deelt de korpschef onze visie op wijkpolitie, een van mijn onbetwistbare prioriteiten,” zegt de burgemeester. “Het gevoel van veiligheid is onmisbaar. Iedereen moet op eender welk moment in eender welke buurt kunnen binnenwandelen zonder bang te zijn.”

Dat is niet zo vanzelfsprekend, onder meer door de taaie kleine drugcriminaliteit, van wiet in Matonge tot coke op het Kasteleinplein. “Maar er zijn nog altijd te weinig agenten om te spreken over echte nabijheid,” zegt oppositielid Yves Rouyet (Ecolo).

FINANCIËN Dan zijn er de gemeentefinanciën.

Decourty wilde in zijn eerste legislatuur (2006-2012) het gebrek aan investeringen in de gemeenteadministratie compenseren. Zijn inhaalbeweging schoot compleet door, met als resultaat een gemeentelijke schuldenlastexplosie van 20 naar 140 miljoen euro en de dreiging van gewestelijke curatele. Het antwoord van Dufourny was onder meer verhoogde tarieven in culturele en sportieve centra en besparingen op gemeenteadministratie en -personeel, volgens de christendemocraten op een totaal niet transparante manier. Zelfs voor sommige socialistische bestuurders mogen de besparingen ophouden.

Een laatste stokpaardje van het huidige bestuur is bewonersparticipatie. De Elsense gemeenteraad wordt ook steevast ingezet met een burgerinterpellatie. Hoe dat soms kan terugslaan, is bewezen door het vurige bewonersverzet tegen het

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

dat de kiezer bij gemeenteraadsverkiezingen vooral kijkt naar personen, eerder dan partijen.

En sterspelers zijn er zeker bij de socialisten, met onder anderen schepen van Mobiliteit Caroline Désir en eerste schepen Béa Diallo.

De paarse coalitie loopt ogenschijnlijk gesmeerd. Er is geen enkele gemeenteraad in Brussel waar de schepenen en gemeenteraadsleden elkaar zo vaak feliciteren. Hoe heeft dit schijnbaar hyper-harmonieuze bestuur het er de voorbije zes jaar vanaf gebracht? Uit de regelmatig geüpdatete beleidsverklaring vallen een aantal hete hangijzers te destilleren.

broodnodige fietsinfrastructuur creëren tot de stiptheid van ‘sardienenbuslijn’ 71, die zich binnenkort door de shoppende voetgangers mag wurmen.

Een andere werf is de tweede grote beleidsprioriteit: het woonplan. De keerzijde van het à-la-modestatuut van de gemeente is dat ze bij de duurste van België is. De nabijheid van de Europese instellingen heeft als gevolg dat 32.000 van de 86.000 Elsenaren inwijkelingen zijn uit de EU-15. Matonge transformeert stilaan van Kinshasa tot mini-Europa. De eurocraten zijn vaak bereid om exorbitante prijzen te betalen op de Elsense huurmarkt, die meer dan dubbel zo groot is als de koopmarkt.

Zodra inwoners koopplannen hebben, verhuizen ze vaak naar betaalbaardere oorden met een groter aanbod. Daarbij komt nog een nijpend tekort aan sociale woningen, dat aanhoudt ondanks de vele wijkcontracten die de gemeente lanceerde sinds 2012.

Die gentrificatie zet druk op het lagere sociale stratum, maar toch blijft het spectrum arm-rijk zeer breed in de gemeente. Zo varieerde volgens het Brussels Instituut voor Statistiek en Analyse (BISA) het gemiddeld jaarinkomen in 2016 van 10.000 euro in delen van de Matongewijk tot meer dan 25.000 euro rond de Generaal de Gaullelaan aan de oostelijke oevers van de Vijvers, anderhalve kilometer verderop.

Dé abstracte uitdaging bij uitstek voor Elsene is dan ook sociale cohesie. Het huidige bestuur zegt de sociale diversiteit te koesteren en cultiveren. Het organiseert daarvoor diverse taalcursussen en wijkfeesten, en het stelt gemeenschappelijke ruimten genoeg open om arm en rijk bij elkaar te brengen.

Wie volgens het bestuur ook dichter bij elkaar moeten komen, zijn politie

UI TG AV E N

160 mio Dit spendeert de gemeente jaarlijks aan lopende uitgaven. De fiscale druk is bovengemiddeld.

Inwoners betalen 7,5 procent personenbelasting en 2760 opcentiemen op het KI.

21

Molière-wooncomplex aan de Waterloosesteenweg. Toenmalig schepen van Stedenbouw Nathalie Gilson (MR) had het gecontesteerde plan goedgekeurd, maar werd na het protest teruggefloten door Dufourny en verloor haar bevoegdheid. Een pijnlijke episode en volgens oppositielid Julie De Groote (CDH) het toonbeeld van een gebrek aan stedenbouwkundige

visie in Elsene. “Ze blijven maar vergunningen uitdelen voor catastrofale projecten. De verloren groene ruimte op de VUB/ULB-campus, of de huizen aan Solvay, die dingen krijgen we nooit meer terug. Misschien is binnenkort Matonge aan de beurt.”

Wat kan er veranderen in 2018? Een meerderheid zonder liberalen is haast even ondenkbaar

als een standhouden van de in Brussel geschandaliseerde PS. “Maar met de groenen (die groot zijn in Elsene, red.), geraken we niet door één deur,” besluit De Clippele. Dus, al is een kleine centrumrechtse meerderheid met Défi en de kleine christendemocraten niet ondenkbaar, de status quo loert om de hoek. Hij ziet alleen iets donkerder paars.

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

Doet Maite het opnieuw?

Elsene staat bekend als een erg Franstalige gemeente. Erg Frans zelfs: maar liefst een bewoner op de acht heeft de Franse nationaliteit. Het aantal Nederlandstalige Elsenaren groeit, maar de aantallen blijven naar schatting evenwel laag.

Ter illustratie: in 2012 stemden een dikke 2.700 kiezers op een Nederlandstalige kandidaat of lijst. De meeste voorkeursstemmen gingen toen naar Valérie Libert (Open VLD), die nu ook kandidaat is, maar in het meerderheidspact werd de jonge cultuurliefhebster Maite Morren (SP.A, toen 28) naar voren geschoven als schepen van Nederlandstalige Aangelegenheden, Informatica, Wijkleven, Drukkerij, Economaat. Stuk voor stuk lichte portefeuilles, geen Elsense Ans Persoons of Els Ampe dus.

Ondanks de overheersen-

meesters Decourty en Yves de Jonghe d'Ardoye d'Erp (MR), momenteel nog schepen van Cultuur.

Zelf had Morren meer willen doen voor het

“Er is wel wat misprijzen, maar de laatste jaren gaat het beter” MAITE MORREN NEDERLANDSTALIGE SCHEPEN

500.000 euro Vlaams kapitaal; basisscholen Lutgardis en De Wimpel, ook succesvol bij Franstaligen; de VUB, de grootste werkgever van Brussel; en de Sans Souci-bibliotheek, onlangs gerenoveerd en gerevitaliseerd, volgens Morren zelf haar

DE C OAL ITIE BURGEMEESTER DOMINIQUE DUFOURNY (MR) Ze leidt een meerderheid van MR-PS-DÉFI

22

belangrijkste wapenfeit van deze legislatuur.

“Er is wel wat misprijzen,” zegt de schepen, die heeft moeten vechten tegen financiële beknibbeling op Nederlandstalige

de ‘Franstaligheid’ is het Nederlands zichtbaar in Elsene. Behalve talrijke evenementen zijn er antennes zoals GC Elzenhof, in maart nog stevig geïnjecteerd met

Aangelegenheden. “Maar de laatste jaren gaat het beter, sinds de switch naar Dufourny.” Die laat zich al eens spotten in Elzenhof en zegt te willen werken aan haar Nederlands, volgens Morren een heel verschil met de “oude generatie” van ex-burge-

Nederlandstalig onderwijs in Elsene, dat dringend aan een uitbreiding toe is.

Verdere kritiek? “De Nederlandstalige gemeenschap is hier, ondanks Morrens goede inspanningen, nog te veel ‘ons-kent-ons’,” aldus Kris Wouters van Elzenhof,

+ - De planning van de breed gedragen werf op de Elsensesteenweg ligt op schema.

- Dankzij succesvolle wijkcontracten krijgen tal van buurten een nieuw gezicht en stijgt de sociale cohesie.

- De Elsense politie is goed hervormd.

die Morren ook te weinig hands-on vindt bij de projecten die ze subsidieert. “Ik geef initiatiefnemers graag genoeg ruimte, te veel gemeentelijke inmenging is niet goed,” reageert de socialiste.

Cultuur blijft de droombevoegdheid voor Morren.

Maar áls het socialistische kartel al in de meerderheid blijft, zou het de eerste keer zijn dat een Nederlandstalige schepen in Elsene zo’n belangrijke bevoegdheid krijgt. Noch Morrens eigen prognose, noch Dufourny’s commentaar voorspelt daaromtrent veel goeds.

“Maite Morren doet haar job met veel brio. Ze kan wél heel wat verwezenlijken met Wijkleven en Informatica,” klinkt het bij de burgemeester. “Maar ze blijft een wettelijk verplichte extra schepen."

Lees: en meer niet.

RVE

- Het aantal sociale woningen blijft met drie op duizend inwoners onder het gewestelijk gemiddelde van zeven.

- De gemeente kreunt onder de schulden.

- Sommige wijken worden volop aangepakt, maar voor bijvoorbeeld Matonge is het too little too late voor dit bestuur.

Michaël Bellon

Onze columnist trekt elke week naar een plek die tot de verbeelding spreekt

dinsdag 12 september, 13u

Niemand zal je ooit uitnodigen voor een bezoek aan het Wiertzmuseum. Het moet van jezelf komen. Er wapperen in de Vautierstraat geen opzichtige banners, er is geen sprake van een mensenstroom die je kan volgen, en op het einde van je zelfgebaande weg zit de klink van de toegangsdeur ook nog eens erg hoog.

Maar de deur gaat wél open, en wanneer ik ze eigenhandig weer achter me sluit, krijg ik al meteen een zelfportret te zien van de schilder, die er voorlopig evenwel nog het zwijgen toe doet.

Meteen links in de gang, boven een binnendeur met het plaatje Privé, hangt nog een schilderij. Het heet De conciërge en toont een man die aan het slapen is. Misschien is het daardoor dat er behalve mijn eigen geschuifel nergens beweging te horen of te zien is.

De volgende deur dan maar. Die is wel open, en toont een ruimte - kwart bureau, kwart onthaal, kwart keuken, kwart bezemhok - met een vrouw die wel eens wakker zou kunnen zijn, maar niets zegt en niet opkijkt.

Op dat moment had ik me even moeten inhouden, en me gewoon moeten overgeven aan de fijne sensatie zomaar een huis te kunnen binnenwandelen en te doen alsof ik thuis ben. Helaas verpest ik die gelegenheid voor mezelf door de vrouw toch de vraag te stellen of ik me nergens moet aanmelden.

“Anders had ik wel iets gezegd,” luidt het antwoord - kwart geïrriteerd, kwart routineus, kwart begrijpend, kwart informerend. Met de toevoeging dat de toegang gratis is. Ik voel me terecht op mijn plaats gezet. Het is immers niet omdat andere musea aan hun onthaal een rijdans van ticketverkoop, veiligheidsscans en andere vestiariteiten organiseren, dat zulks de norm hoeft te zijn. Het is ook niet omdat men je tegenwoordig overal voor alles laat betalen, dat een armlastige overheidsinstelling als het Wiertzmuseum waardering wil uitgedrukt zien in geld. En het is niet omdat je als museumbezoeker zo vaak bij het handje wordt genomen, dat je niet zelf je weg zou kunnen vinden en je blik richten. Weg genummerde zalen! Weg audiogids! Weg wijzers! Ik zal mezelf wel weten te verhouden tot wat mijn pad kruist.

Om te beginnen zijn dat de portretten in het eerste salon, die al lang in de gaten hebben dat ik me nog wat moet aanpassen aan de aparte

gang van zaken hier, die al zoveel bezoekers heeft doen weifelen. Als negentiende-eeuwers zijn ze volgens mij toch ook al vertrouwd met het geluid van de transistorradio dat ik nu vanuit het onthaalkot hoor. En het heeft er tenslotte ook alle schijn van dat ze best weten dat ze niet al te goed geschilderd zijn, omdat de grote ambities van hun schepper nu eenmaal niet in de portretkunst lagen.

Wiertz was op zijn best als fantast. Dat is wat het verwarrende helletochtje door dit eigenzinnig rariteitenkabinet snel duidelijk maakt. Met schilderijen van Satan, de naakte Boekenverslindster, Cholera die in zijn kist kruipt, een zelfmoordenaar die zich voor de kop schiet, een afgehakt hoofd, de moeder van Napoleon op haar sterfbed, een verbrand kind, doorboorde strijders, de man met de worstenneus die ‘s menschen onverzadelijkheid verzinnebeeldt, Esmeralda met de geit, en een moeder die door honger en waanzin gedreven een geamputeerd been van haar baby in de kookpot heeft gegooid.

Alles getuigt van het ongewone temperament van deze razende Rubens: de trompe-l’oeils, de rare titels, de enorme formaten die de zalen doen kraken, de bittere ironie waarmee hij de Franse kunstcritici op de hak neemt, dat ingekaderde pamflet over hoe Brussel - uitgebreid met een aantal andere Belgische steden - Parijs naar de kroon zou kunnen steken, het gemak waarmee hij schakelt tussen karikatuur en genretafereel, tussen neoklassiek en neobarok, of tussen olieverf en zijn eigen verfprocedé dat matte vuilbruine doeken heeft gegenereerd.

Op een dag zal vast wel iemand oordelen dat we als gemeenschap niet langer kunnen voorzien in het onderhoud van dit anachronistische pand, dat op peperdure en door Europa bedreigde grond staat te verouderen. Maar het is nu wel duidelijk wat het zelfportret aan de ingang wil zeggen: tot die dag gekomen is, heeft deze Waanzinnige Schilder hier maar mooi zijn megalomane ding kunnen doen, in plaats van uitgelachen of vergeten te worden zoals veel van zijn collega’s.

“Het is niet omdat je als museumbezoeker zo vaak bij het handje wordt genomen, dat je niet zelf je weg zou kunnen vinden”

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

Wiertzmuseum

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/laptopia

23

Wonen in Elsene

M/V vertelt

BRUZZ wil weten hoe het is om in Elsene te wonen.

Wij belden aan bij twee opmerkelijke bewoners.

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

— ROAN VAN EYCK, FOTO'S SASKIA VANDERSTICHELE

ASTRID HAERENS AUTEUR

A

ls Elsene een stadsdichter zou hebben, dan zou het Astrid Haerens zijn. Ze woont er nog geen vier jaar, maar doceerde en exposeerde al in verschillende plaatselijke huizen en kreeg een plaats op in de

24

Elsense cultuurraad. Onlangs verscheen bij Polis haar debuutroman over Brussel, Stadspanters, waarin voor Elsene een kleine bijrol is weggelegd. Dit jaar ondernam ze een poëtische mini-odyssee door de gemeente. Met een caravan, hoe on-Ixellois! “Dat cliché van de chique gemeente klopt helemaal niet.”

Waar anders met Astrid Haerens (28) afspreken dan bij een koffie en huisgemaakte ice tea in een lunchtime lively Café Belga? Zij komt uit het West-Vlaamse Zwevegem en belandde, met tussenstops in Antwerpen, Bujumbura en Sint-Gillis, in 2013 in de Brouwerijstraat. Sindsdien heeft ze zich in een ijltempo geïntegreerd, met als climax Stadsklanken, een nomadentocht door eigen gebuurte, om verhalen te verzamelen.

“Ik heb prachtige dingen meegemaakt in mijn caravannetje. Van een bewogen, maar conflictloze discussie tussen mensen met Congolese, Senegalese en Marokkaanse roots, tot een koppel waarvan de man met tranen in zijn ogen vertelde hoe de stem van zijn vrouw zijn tinnitus verzacht.

Misschien wel de mooiste anekdote hoorde ik van een vrouw uit Marokko. Zij buigt de stadsgeluiden om tot klanken uit haar jeugd. Het belletje van het restaurant onder haar appartement op de Tulpstraat wordt zo het getsjirp van een Marokkaans vogeltje.”

Haerens verwerkte al die verhalen tot een cyclus van elf gedichten. Die verschijnt in de vorm van een website en app met interactieve gedichtenkaart van Elsene. Wie beter dus dan zij om de essentiële Elsenaar te distilleren, om de ziel

“Elsene straalt veel heimwee uit”

van de gemeente bloot te leggen?

“Gevoelig en menselijk. Dat is wat bij me opkomt. Elke Elsenaar heeft andere wortels en draagt een ander karretje met zich mee. Het gevolg is een bonte waaier van kleur en meer dorpse samenhorigheid. ‘We komen allemaal van verschillende plekken die we missen, maar we maken er híér samen het beste van,’ zoiets. Maar het is ook veel heimwee, zoals bij die Marokkaanse vrouw. Elsene straalt veel heimwee uit. De mensen verlangen naar hun thuisland, binnen of buiten Europa, en vaak ook naar de natuur. Dat heb ik zo vaak gehoord, terwijl Elsene zo’n groene gemeente is.”

Maar de hyperdiversiteit (170 nationaliteiten, red.) heeft een keerzijde, dat beseft ook de woordkunstenares. “De gigantische expat community is loaded en drijft de huizenprijzen enorm op. Dat is dan weer jammer voor de ‘inheemse’ Elsenaren. Ik zou intussen nergens anders meer willen wonen in Brussel, maar dat zou ook mijn reden zijn om hier weer te vertrekken, omdat ik het niet kan betalen.”

Toch is het stereotype van Elsene als vrij fancy gemeente allesbehalve accuraat volgens Haerens. “Niks pink omhoog, je kan hier jezelf zijn.

Meer diversiteit betekent minder oordelen. Dat geeft een thuisgevoel dat ik hier voor het eerst pas weer heb gevoeld sinds ik Zwevegem verlaten heb.”

Waar droomt de gemeentedichteres zelf nog van? “Een kortverhalenbundel schrijven over het leven van de Elsenaren, waarin dat melancholische opnieuw komt bovendrijven.

Dat en misschien een schattig arbeidershuisje op de Korte Malibranstraat.”

DIRK DE CLIPPELEIR AB-DIRECTEUR

“Volgens mij ontbreekt het de Elsenaar aan een breed gedragen droomproject, een gemeentelijke smoel”

dat gezamenlijke project te vinden.

Dufourny is nog maar net bezig, maar lijkt al een nieuwe wind te doen waaien.”

En zo zijn we bij de gemeentepolitiek beland. Die besloot vorig jaar om de Elsensesteenweg volledig te vernieuwen. Een mooi voorbeeld van een breed gedragen droomproject? “Hoe het erbij lag, was onaanvaardbaar voor de tweede winkelstraat van Brussel. Het zal erop vooruitgaan, maar het voelt als een compromis.

Autoluw, niet autoloos. Tot Fernand Cocq, niet tot Flagey. Meer bussen, maar geen tram. Groen, maar niet ecologisch. Dat is typisch: men durft geen resolute keuzes te maken.”

“Ik snap het wel, het gaat over geld en handelaars. Langs de zijlijn staan

roepen is ook makkelijk, burgemeester zijn is dat niet. Maar je kan wel een verschil maken, en dat gebeurt te weinig. De uitlaatgassen walmen hier nog te ver, het Flageyplein blijft vuil en de hele gemeente blijft een regelrechte ramp voor fietsers.

Hebben we daar als de zogezegd ‘hipste van de negentien gemeenten’ geen voorbeeldfunctie in?”

Eindigen doet De Clippeleir met een positieve noot. “Ik doe bijna elke avond mijn wandeling langs de abdij van Ter Kameren en dan bekruipt mij altijd een gevoel van diepe tevredenheid. Midden in de stad en toch zo dicht bij zo veel moois.” Wat is het ultieme Elsense cultuurproject waar hij al kuierend van droomt? “Een groot en echt toegankelijk multidisciplinair festival. Laat die enorme massa aan nationaliteiten maar eens tonen wat ze in huis hebben, één weekend in de nazomer, op Flagey.

Zoiets bestaat nog niet in het gewest.

Maak het voor heel Brussel, maar toon de smoel van Elsene.”

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

H

et hart van Dirk De Clippeleir ligt in Brussel, maar zijn haard ligt in Elsene. De AB-directeur arriveerde hier meer dan twintig jaar geleden op een sombere dag met een al even somber gemoed, meegesleurd tot in Klein-Zwitserland door zijn vriendin, die de files vanuit Antwerpen beu was. “Ik had geen zin in Brussel, ik wist die dag zelfs niet dat ik in Elsene was. En nu zou ik nergens anders in België meer willen wonen.”

De grootste melomaan van het gewest schrijft nooit ‘1050 Elsene’ in zijn adresbalk, altijd ‘1050 Brussel’.

Hij heeft niet bepaald iets met Elsene in het bijzonder en wil liefst álle gemeenten van Brussel fuseren, maar hij weet dat dat niet voor meteen is en dus moet het gewest maar beginnen met zijn drie faves: Elsene, Brussel en Sint-Gillis.

“Dat zijn officieel drie verschillende gemeentes, maar ik zie nauwelijks verschil in het soort mensen dat er woont en de algemene beleving. Voor mij is het allemaal ‘de stad’.” De Clippeleir is een soort ‘Sint-Brelsenaar’. Toch ziet hij wel wat zijn gemeente onderscheidt. “Elsene heeft op vooral cultureel vlak een streepje voor. Het prachtige Flagey, met zijn uitstraling tot ver buiten Brussel, het gemeentelijk museum, een van de indrukwekkendste van het land, en nog veel meer.”

Toch is het niet allemaal gecultiveerd genot. “Soms hangt hier ook een raar, conservatief sfeertje. Eentje van buurtcomités en verzuring: er mag niet te snel iets veranderen. Dan toont Elsene zich ook eens van zijn mínder progressieve kant, en da’s jammer.” Maar hoe komt dat?

“Volgens mij ontbreekt het de Elsenaar aan een breed gedragen droomproject, een gemeentelijke smoel waar we ons allemaal samen achter kunnen zetten. Nu zijn er te veel onderlinge agenda’s. Burgemeester Decourty was een intelligente man, maar hij is er niet in geslaagd

25

Hotspots

NIEUWKOMER

VASTE WAARDE © SASKIA VANDERSTICHELE

KAMO © SASKIA VANDERSTICHELE

HUMUS

© SASKIA VANDERSTICHELE

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

De West-Vlaamse Brusselaar Nicolas Decloedt bouwde een botanisch mekka uit in de Flageywijk. Je eet er vis noch vlees, maar wel overheerlijke groentecreaties.

De Vergniesstraat 2

CAFE

Een betere Japanse keuken zal je in ons land niet vinden. Onder meer de fenomenale sashimi leverde het jonge team een Michelinster op.

Kamo is het bewijs dat geëtoileerd geen synoniem van duur hoeft te zijn.

Waterloosesteenweg 550a

Hotspots

Waar je moet zijn?

Het is l'embarras du choix. De gemeente heeft alles wat het culinaire hart begeert en elke maand gaat er wel een nieuwe hippe shop open.

NIET TE MISSEN

— JEROEN ROPPE

CHEZ FRANZ Op de hoek van de Franz Merjaystraat, waarnaar het café is genoemd, creëerde de ploeg die ook het legendarische Chez Richard aan de Zavel omtoverde tot een schitterende bistro, deze populaire bourgeois-bohèmeplek met karakter.

Hoge-Bruggelaan 30

VILLA EMPAIN

Adembenemende art-decotempel waar de Boghossianstichting tegenwoordig resideert en er uitpakt met een verrassende culturele programmering.

Franklin Rooseveltlaan 67

WINKEL TAILLE 33

De platenindustrie draait weer op ... volle toeren. In Taille 33 kan je terecht voor nieuwe en tweedehandse elpees, met een focus op rock.

© SASKIA VANDERSTICHELE

Elsensesteenweg 331

26

Big City

Stel zelf je vraag en stem op BRUZZ.be

Waarom is er in de Troonstraat geen fietssnelweg?

Flora uit Elsene

E

en terechte vraag, want voor veel fietsers is het vechten om te overleven tussen de grote transportjongens, met name de pendelauto's, taxi's, bestelwagens, vrachtwagens en bussen - véél bussen. Het traject Troonstraat staat statistisch bekend als de tweede drukste fietsas in het Brussels Gewest.

"Goed voor pieken van 734 fietsers per uur, in 2016," stelt Frederik Depoortere, fietsmanager van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Voor alle duidelijkheid geven we eerst mee dat de Troonstraat hoofdzakelijk in Brussel-Stad is gelegen. Ze begint aan de Kleine Ring en strekt zich uit tot de kruising met de Waversesteenweg. Het verdere gedeelte ligt op Elsene.

In oorsprong werd de riante Troon- en Kroonlaan (eerst Parijsstraat en nadien Paleisstraat genoemd) aangelegd van 1839 tot 1880, om van Brussel naar Waver en verder naar Charleroi te rijden. De tijd van de kasseien ligt nog niet zo ver achter ons. Die vormden ook de eerste hindernis om er te fietsen.

"Bij de heraanleg in 1995 wilden de bewoners liever parkeerplaatsen dan een volwaardig fietspad," zegt Depoortere. "Er werd nu eenmaal niet gefietst in de Troonstraat. Vandaag blijkt het wel een drukke fietsverkeersas te zijn, maar die beslissing terugschroeven is niet zo eenvoudig. Er moeten parkeerplaatsen geschrapt worden en er moeten bomen gekapt."

Er lag in de jaren negentig wel een fietspad, maar dat is in 2008, na een zwaar verkeersongeval met een fietser, omgevormd tot een 'fietssuggestiestrook'. Het fietspad lag te dicht tegen de geparkeerde auto's aan en was levensgevaarlijk.

Het gewest geeft toe dat die markering - een suggestiestrook

-

© BART DEWAELE

In de jaren 1990 nog een kasseiweg, dus fietsonvriendelijk, nu uitgerust met een fietssuggestiestrook naast de parkeerplaatsen.

ook niet ideaal is. Ook hier blijft het uitkijken voor openslaande autodeuren.

De Troonstraat werd wel in 1993 ingekleurd als onderdeel van de Gewestelijk Fietsroutes. Ook in het Fiets-GEN van 2012 is de straat opgenomen, maar de herinrichting met een fietspad blijkt een te ambitieus project.

Depoortere: "Er zou dan een fietsstrook van twee meter moeten komen, en dat is nog niet voor meteen. In het plan van 2015, dat de Brusselse regering goedkeurde, staat het fietspad inderdaad, maar er is

niet gestipuleerd wanneer het er zou komen." De plannen kunnen nog alle kanten uit: van een fietsmarkering op een aparte busstrook tot andere opties.

Goed om te weten: er is op de Troonstraat in de (verre) toekomst ook in een tramlijn voorzien. Dat wmaakt de puzzel er nog wat moeilijker op.

VOLGENDE GEMEENTE over twee weken SCHAARBEEK

— JEAN-MARIE BINST

VOLGENDE WEEK Hoe kan ik weten waar de beken in Brussel liepen, vooraleer straten werden aangelegd?

27

Opinie

Forum & lezersbrieven

BRUZZ | DEBAT

Het Warandepark is door allerlei evenementen vaak moeilijk of helemaal niet toegankelijk, tot ergernis van buurtbewoners.

Zijn er te veel evenementen in de Brusselse parken?

‘Commercie helpt Warandepark naar de verdoemenis’ “Het Warandepark is de afgelopen maanden omgetoverd tot een oorlogszone,” zegt buurtbewoonster Henriette van Eijl, die de doorlopende resem aan evenementen in het park grondig beu is. “Ik begrijp niet waarom de stad Brussel zo nodig een evenementenbureau moet worden. Stad en gewest helpen het park naar de verdoemenis voor de commercie. En voor de mobiliteit zijn al die evenementen ook nefast.” — SARA DE SLOOVER

H

et Warandepark bestaat al achthonderd jaar.

Napoleon en tsaar Peter de Grote bezochten het,” steekt Henriette van Eijl van wal.

“Bij de onafhankelijkheidsstrijd in 1830 stelde het leger zich op in het park, en vielen er aan beide zijden honderden doden. Het is een plek met een groot historisch belang, maar de laatste jaren is het stadsbestuur bezig dit park volledig te slopen.”

28

De Nederlandse woont al tien jaar in de Hertogsstraat en is hier voor Europa aan de slag. Ze beschrijft de situatie in de Hertogsstraat vlak voor het einde van Eat! Brussels.

“Voor de Amerikaanse ambassade stonden op het voetpad vier ronkende dieselgeneratoren en bijbehorende brandstoftanks. Een grote stalen schutting die nauwelijks is vastgemaakt, moest fietsers daarvan afschermen.”

“Het park wordt als een toeristi-

sche trekpleister gepromoot.

Toeristen die het komen bekijken, krijgen echter maandenlang alleen maar tenten, stalen hekken, heftrucks en worstenkraampjes te zien. Door een resem evenementen groeit in driekwart van het park geen gras meer. Banken en standbeelden worden vernield.”

De laatste jaren loopt het tijdens de zomer de spuigaten uit, vindt Van Eijl. “Vijf jaar geleden waren Boterhammen in het Park en

Feeërieën een lieflijk evenement, op menselijke schaal. Nu komen er twintig containers, en allerlei eetkraampjes. En dan zijn er de laatste drie jaar nog eens heel veel evenementen bijgekomen.”

“Deze zomer was er eerst het Brussels Summer Festival, dat met opbouw en afbraak meer dan een maand in beslag nam, en waarvoor het park aan de kant van het Koninklijk Paleis volledig afgesloten werd. “ “Daarna volgde het straatkunstenfestival Théâtres Nomades, dat de hele vijver voor het parlement inpalmde. Daarna was het de beurt aan Boterhammen in het Park en Feeërieën, waarvoor twintig containers werden aangerukt. Ik heb een sterk vermoeden dat toen ook het plafond van de kiosk vernield is.”

“Vervolgens begon meteen de opbouw voor het Brussels Stripfeest, dat plaatsvond in het weekend van 2 en 3 september.

Tegelijk werd er wekenlang opgebouwd voor Eat! Brussels. Zes tenten van wel zestig meter lang palmden toen het hele park in.”

Afgelopen weekend was het de beurt aan het ‘grote stedelijke volksfeest’ Landelijk Brussel, met muziek, activiteiten en honderd stands met bioproducten.”

“Ik vind het totaal onduidelijk wie de nodige vergunningen voor al die evenementen afgeeft, wie ervoor betaalt en wie er de winsten van opstrijkt,” zegt Van Eijl.

Al die evenementen veroorzaken bovendien heel wat herrie. “De opbouw en afbraak gaat de hele dag door, tot ongeveer middernacht. Op dagen dat het evenement plaatsvindt, is er lawaai tot 2 uur ’s morgens.”

“Een ander punt van Eat! Brussels was dat de prijzen heel hoog waren; lunch voor 19 euro, wijnproeven 55 euro. Dat kan een normale Brusselaar niet betalen, en daarom is het nog stuitender dat zo’n groot deel van het park voor dit evenement werd afgesloten.”

De buurtbewoners zijn volgens Van Eijl ook boos omdat er niet met hen overlegd wordt en ze op voorhand van niemand te horen krijgen wat er te gebeuren staat.

“Grote delen van het park worden om de haverklap afgesloten, voor

“Deze politiek van verwoesting van het patrimonium moet stoppen” HENRIETTE VAN EIJL BUURTBEWOONSTER

BNP Paribas, dat al 150 jaar lang zijn zetel heeft in de Koningsstraat vlak bij het park, is hoofdsponsor van Eat! Brussels. Wel, ik heb uit protest mijn rekening opgezegd. Ik heb laten weten waarom, maar ze hebben nog niet gereageerd. Dat is ook een manier om je stem te laten horen.

Deze politiek van verwoesting van het patrimonium moet stoppen.”

lezersbrieven@bruzz.be Containerpark

Ik wou vandaag een oude friteuse naar het containerpark brengen. Er staat een rij auto’s tot op de autoweg. Ik parkeer mijn auto een paar straten verder, omdat ik maar een ding binnen te brengen heb en ga te voet naar het containerpark. Ze weigeren daar mijn friteuse aan te nemen omdat ik niet aanschuif. Alle andere bezoekers zijn er met een propvolle auto, soms nog met een aanhangwagen eraan.

Wat is er dan mis mee om even één ding te voet af te geven? Het gaat trouwens veel sneller dan wanneer ik met mijn wagen het containerpark moet op rijden en parkeren.

Ik neem toch niemands plaats af? Op zo’n manier werken is niet echt motiverend om mensen te laten sorteren. Bovendien sprak geen enkele van de vijf mensen die er werkt Nederlands. Is dat normaal? Ze zeiden zelfs dat je te voet niks mag brengen, maar dat ze het door de vingers zouden zien als ik met de fiets zou komen. Moeten mensen zonder auto dan sluikstorten? Ik kreeg nog de gouden tip van één van de medewerkers om mijn frietketel in een container ergens op straat te smijten. Die mensen zouden blij zijn, het is tenslotte metaal. Het spijt me, maar de volgende keer gaat mijn

friteuse de vuilniszak in. Aan klantvriendelijkheid moet er nog hard gewerkt worden.

Carry Van Landeghem, Molenbeek

Heizel

Als geboren en getogen Lakenaar wil ik graag toch een correctie en een aanvulling toevoegen aan het interessante artikel over de Heizel.

De stad Brussel annexeerde Laken niet in 1929, maar wel in 1921. Het kasteel van Laken heette het kasteel Schoonenberg.

Michiel Plaizier, Laken

Rechtzetting

- In het artikel over een nieuwe school aan Thurn en Taxis in BRUZZ 1583 sloop een fout. De Heilige Familie in Schaarbeek maakt geen deel uit van de scholengroep Sint-Goedele. Dat laat de raad van bestuur van de Heilige Familie weten.

- De uitspraak “We zijn ervan overtuigd dat de vernieuwingen een positievere bijdrage zullen leveren aan het F. Coqplein” in Chou de Bruxelles (BRUZZ 1583), is een uitspraak van Inbev, niet van de geïnterviewde Jaklin.

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN:

HENRIETTE VAN EIJL BUURTBEWOONSTER

Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bruzz.be. Schrijven kan naar BRUZZ-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@bruzz.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, - manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.

BRUZZ | DEBAT

privé-initiatieven. Wekenlang was er ’s avonds en ’s nachts maar één in- en uitgang open, aan metrostation Park.

Mensen die hier joggen klagen steen en been. Er liggen overal elektriciteitskabels waar je kunt over struikelen. De bussen moeten maandenlang omrijden.”

“Door al die festivals worden Brusselaars de stad uitgejaagd.

Interview

Mode-ontwerpster uit de schaduw

30

Coralie Barbier, of mevrouw Stromae, bouwt vanuit Brussel modelabel Mosaert uit

‘Muziek is zijn vak, mode het mijne’ H

hebben we nu eens goed gedaan, en ervan genieten.’”

Sinds 2014 heeft Mosaert vier ‘modecapsules’ uit. Ze noemen het bewust geen collecties. “We hebben nooit een volledige collectie gemaakt, vandaar de benaming ‘capsules’,” zegt Barbier.

Vier modecapsules in vier jaar. Niet slecht gedaan. Hoe is het idee van de modelijn ontstaan?

CORALIE BARBIER: Paul richtte het label Mosaert op in 2009. Initieel draaide alles om de muziek.

Hij wilde afgeleiden, zoals de videoclips of de

hoes, in eigen beheer houden. Paul wilde na zijn concerten geen T-shirts met zijn smoel erop verkopen. Dan betalen fans 35 euro voor een T-shirt waarvan je niet precies weet waar het gemaakt wordt. Hij wilde het liefst helemaal geen merchandising na zijn concerten.

Vervolgens kregen we het idee om nog iets meer te doen met de prints die voor Pauls kostuums waren gemaakt. Dus zijn we begonnen met polo’s en sokken te ontwerpen.

Het was afwachten wat de respons zou zijn.

Gedrukte motieven zijn het Leitmotiv gebleven.

“Dat Paul mij steeds meer creatieve ruimte geeft, zie ik als een erkenning van zijn kant” CORALIE BARBIER MODE-ONTWERPSTER

BARBIER: Klopt, in het begin verwezen alle patronen naar een welbepaalde song. In de laatste capsules, waar planten en bloemen domineren, is dat niet meer zo. Die laatste capsule is geïnspireerd door Japan, waar we een tijd verbleven, en door de klassieke dans waar we allebei een zwak voor hebben.

Jullie werken volop aan de volgende capsule, die uitkomt in mei 2018. Dat sluit qua timing niet aan bij de klassieke modeseizoenen. Is dat bewust?

BARBIER: Al vanaf het begin wilden we ons eigen ritme volgen. We zijn een klein label, het

▲

alfweg de zomer komt Barbiers assistente Gaëlle me halen in de inkomhal van een hip bedrijvencentrum nabij het Zuidstation. Mosaert, net als Stromae - alias Paul Van Haver - een anagram voor maestro, heeft er zijn uitvalsbasis. Dat het goed leven is in Brussel voor het koppel Stromae. Omdat Brusselaars nauwelijks verpinken wanneer ze de beroemdheid kruisen.

“Ook Paul komt hier regelmatig over de vloer, zonder enige last.”

Maar we zijn voor Coralie Barbier gekomen, sinds eind 2015 officieel mevrouw Van Haver, maar al van vóór het grote succes van Stromaes plaat Racine Carrée de styliste van zijn fraai geconstrueerde outfits. Frêle en mannequinmooi is ze. Haar lichtheid doet geloven dat ze het felgekleurde, geometrische en exotische mode-universum van Mosaert moeiteloos bijeenschetst. Maar zo complexloos ligt het niet.

“Paul en ik hebben een gezamenlijke karaktertrek, die van de eeuwige ontevredenheid. We hebben elkaar ook ontmoet ten tijde van het album Racine Carrée, voor Stromae de grote doorbraak. Paul kan extreem perfectionistisch zijn. Iedereen die toen rond Paul graviteerde, is het ook geworden. Paul en ik zitten steeds met ons hoofd al bij volgende projecten. We moeten vaker tegen elkaar durven te zeggen: ‘Kijk, dat

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Coralie Barbier is niet alleen madame Stromae. Sinds Paul Van Haver voor een tijd de micro aan de wilgen heeft gehangen, zet het koppel alles op alles om hun modelabel Mosaert op de kaart te zetten. “Mannen- en vrouwenmode, daar doen wij niet aan.” — KIM VERTHÉ, FOTO’S SASKIA VANDERSTICHELE

31

Mode-ontwerpster uit de schaduw

▲

heeft geen zin om te wedijveren met de grote merken. Het zit in ons DNA om iets te lanceren wanneer we het gevoel hebben ermee klaar te zijn. We verkopen vooral via het web.

Jullie hebben laatst het publiek verrast met een schoenencollectie, samen met schoenenmerk Repetto. Wat hebben jullie straks in petto?

“We willen de outfit van de man plezieriger maken, zodat die zijn vrouwelijke kant kan uitspelen” CORALIE BARBIER MODE-ONTWERPSTER

Even naar de tekentafel. De Mosaert-collectie is begonnen met silhouetten die Paul op het lijf getekend waren. Tekent u nog steeds modellen op basis van zijn morfologie?

BARBIER: Er komt naast textiel wellicht ook

meubilair en aardewerk, en waarom niet: wandtapijten? We hebben een creatief label.

Dus geven we onszelf ook de vrijheid om volop te experimenteren. De vegetale prints trekken we voorlopig door.

Over de plantenmotieven gesproken. In de laatste capsule ontwaren we de gele Irisbloem.

Een subtiel eerbetoon aan Brussel?

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

BARBIER: (lacht verrast) Ja, dat is waar, die bloem

komt erin voor. Dat moet er onbewust ingeslopen zijn.

Jullie wonen in Brussel, maar delen een passie voor reizen. Hoe inwisselbaar is Brussel voor jullie?

BARBIER: Paul en ik houden van Brussel. Paul is

hier opgegroeid. Het klopt dat we graag veel reizen en van overal kunnen werken. Maar het vele toeren heeft ook de nood verhoogd om terug te keren naar Brussel. Ik wil dicht bij mijn vrienden zijn. Brussel betekent voor ons: zekerheid.

In oktober vinden de jaarlijkse Brussels Fashion Days plaats, het relatief jonge, maar grootste mode-event in België. Mosaert zal er een pop-upshop hebben. Hoe belangrijk vindt u die modedagen voor jonge ontwerpers?

vandaag is, weerspiegelt volgens mij ook wel Brussel. Ik ben er niet tegen om een keten te openen naast een onafhankelijke ontwerper. Ik ben ervan overtuigd dat wie bij een ontwerper koopt, vervolgens een keten binnenstapt voor een goedkoop paar sokken. Als kleine ontwerpers willen overleven, moeten ze zich mengen, ook al is een ‘designerstraat’ vanuit toeristisch oogpunt interessant.

Koopt u zelf in grote ketens?

BARBIER: Ja. Het liefst in de mannenafdeling,

want dat is goedkoper (lacht). Ik hou van customizen en combineren, daar horen ook tweedehandse spullen bij.

U hebt aan het begin van uw carrière voor een kledingketen gewerkt (Mais il est où le Soleil, red.). Wat vindt u van de mode-industrie die via de grootdistributie de prijzen drukt?

BARBIER: Niet onbelangrijk, alleen jammer dat de defilés duur en dus niet zo toegankelijk zijn.

Ik vind wel dat Brussel nog grotere mode-evenementen aankan. Met La Cambre heeft de stad een wereldwijd gerenommeerde modeschool.

Er gebeurt wel het een en ander rond de modewereld, maar het kan beter. Als jonge ontwerper blijft visibiliteit verkrijgen moeilijk.

Het Brusselse Mode- en Designcentrum MAD is er natuurlijk om ontwerpers daarin te ondersteunen.

Het is toch ook die mode-industrie die het jonge ontwerpers moeilijk maakt? We zijn het gewoon geworden dat kledij niet veel kost.

BARBIER: MAD is onmisbaar voor steun en

BARBIER: Klopt. Wij vechten ervoor om onze

opvolging. Ze hebben veel sleutels in handen om je vooruit te helpen, om bijvoorbeeld nieuwe afzetmarkten te zoeken.

kledinglijn zo goedkoop mogelijk te verkopen, want we hebben niet de ambitie om mode te maken voor een elitair publiek. Maar de stukken zijn nu eenmaal lokaal gemaakt. Ons atelier bevindt zich op het einde van de straat.

Onze strategie is dat we hypertransparant zijn naar onze klanten over de werkelijke kostprijs van elk kledingstuk.

Volgens mij ligt de oplossing in het opwaarderen van het ambacht. Op dit moment produceert de mode-industrie in lagelonenlanden, wat die landen uiteraard op hun beurt econo-

BARBIER: (haalt schouders op). De mix die er

32

BARBIER: Eerlijk? Tot en met de derde capsule

BARBIER: Dat de mode-industrie mode toegankelijk maakt voor iedereen, ook voor wie geen gespijsde bankrekening heeft, vind ik eerst en vooral fantastisch. Dat iedereen zich goed voelt in zijn kledij, en dus in zijn vel, maakt voor mij deel uit van de menselijke waardigheid.

Maar er speelt wel een dilemma: consumeren we veel, of kopen we drie dure stuks per jaar, lokaal en ethisch vervaardigd? We leven in een tijdperk waarin we veel consumeren. Ik veroordeel dat niet, ik geef toe dat ook ik daaraan meedoe.

MAD ligt aan de Nieuwe Graanmarkt, halfweg de Dansaertstraat. De designerstraat heeft al vaak ontwerpers beroerd. De laatste jaren hebben grote ketens - vooral Franse - er meerdere ontwerpers en onafhankelijke winkels verdrongen. De stad weet zich niet altijd goed te positioneren. Hoe kijkt u daartegen aan?

misch ten goede komt. Maar als jongeren het beroep van kleermaker weer aantrekkelijk vinden, zullen hier ook weer performante productieateliers openen, wat vervolgens de prijzen van lokaal geproduceerde mode zal drukken.”

was de collectie sterk gelinkt aan Pauls lichaam, eerder onbewust. Dat komt doordat hij sterk aanwezig is tijdens het productieproces. De collectie is ook uniseks.

Sinds de vierde collectie is dat veranderd. Paul is erin geslaagd om los te laten. Vroeger was oversized voor Paul vloeken in de kerk, hij houdt van getailleerde modellen. Nu kan hij zich erdoor laten verrassen.

Paul omschreef jullie unisekse lijn in een interview als ‘de vrucht van jullie ontmoeting’.

Wat bedoelt hij daarmee?

BARBIER: De unisekse lijn is heel spontaan ontstaan, vanuit het simpele feit dat Paul en ik een man en een vrouw zijn. We hebben het ook nooit als marketingargument opgevoerd. Het is gaandeweg wel een creatieve beperking geworden. Ik hou van zulke grenzen die je kan rekken.

Dus het is vooral fun, niet zozeer een statement?

BARBIER: Ja. Het laat toe details uit de garderobe

van de man te introduceren in die van de vrouw, en vice versa. Je kan knipogen.

We willen de outfit van de man plezieriger maken, zodat die zijn vrouwelijke kant kan uitspelen. Maar we willen nu ook weer geen rokken voor mannen maken. Het gaat er niet om revolutionair te zijn. We willen gewoonweg geen onderscheid maken. Ik geloof trouwens dat we ons daarmee inschrijven in een maatschappelijke tendens. Dat we daarmee in modeland een van de eersten waren, streelt ons ego. Ontwerpers als Prada en Gucci zijn later op die kar gesprongen.

Hoe moet ik me de samenwerking tussen Paul en u eigenlijk voorstellen? Is er een duidelijke rolverdeling?

BARBIER: Paul tekent nooit. Hij heeft me altijd

duidelijk gemaakt dat ontwerpen niet zijn vak is. Ik schets hem waar ik heen wil. Omdat we dezelfde smaak hebben, begrijpen we elkaar snel. Vervolgens maak ik moodboards, met veel beelden. Paul wil visualiseren. Als ik bijvoorbeeld een gegraveerde knoop wil gebruiken, toon ik hem een foto van zo’n knoop. Vervolgens lever ik de motieven aan onze grafici.

Paul krijgt elke stap onder ogen. Niets gaat bij wijze van spreken buiten zonder zijn akkoord,

Coralie Barbier: “Het vele toeren heeft de nood verhoogd om terug te keren naar Brussel.”

maar wel met meer afstand dan vroeger. Hij heeft meer vertrouwen, we kennen elkaar ook beter.

Paul zei in een interview dat u almaar creatiever wordt nu hij meer afstand neemt.

“Paul krijgt alles tijdens het creatieproces onder ogen.

Niets gaat bij wijze van spreken buiten zonder zijn akkoord” CORALIE BARBIER MODE-ONTWERPSTER

BARBIER: Ach, ik had er in het begin wellicht

nood aan om gekanaliseerd te worden. Maar dat hij me meer ruimte geeft, zie ik als een erkenning van zijn kant.

Is er doordat u even het roer overneemt ook meer evenwicht in jullie liefdesrelatie?

BARBIER: We beseffen dat het goed is. Een te

grote focus op hetzelfde project, is nefast voor een koppel. Muziek is zijn vak, mode het mijne.

Paul laat me af en toe composities horen. Ik geef er mijn mening over, maar het ontbreekt me aan de juiste terminologie. Die frisse blik kan hij mij bieden als het over mode gaat.

Hoe wapenen jullie je tegen druk van buitenaf?

BARBIER: Paul ervaart natuurlijk een ander

soort druk dan ik. Maar we hechten veel belang aan een ‘gezonde’ werkomgeving, we zijn

Coralie Barbier - 1984 wordt geboren in Namen - 2002 studeert mode aan de Haute Ecole Francisco Ferrer - Maart 2008 aan de slag bij modemerk ‘Mais il es où le Soleil’ - Oktober 2012 Paul Van Haver ‘Stromae’ en Barbier werken samen aan de kostuums voor het album Racine Carrée - April 2014 Mosaert lanceert een eerste modecapsule, uitloper van het album Racine Carrée - December 2015 Stapt in het huwelijksbootje met Paul Van Haver

omringd door een topteam, en door familie en vrienden. En verder komt het neer op eigen limieten stellen.

Meer dan Paul kan ik er nood aan hebben om op een bepaald moment met iets te kappen, ergens een nacht over te slapen. Paul kan ver gaan als hij creëert. Maar ook hij heeft zijn grenzen. De tournee met Racine Carrée was zo intens, dat hij zich nu toch beter beschermt. We worden ook ouder, we leren bij.

Pauls laatste optreden dateert van eind 2015.

We vragen het toch maar, wanneer zien we Stromae terug op een podium?

BARBIER: Dat zou je aan hem moeten vragen, maar ik voel dat hij er nog geen behoefte aan heeft. Hij heeft zichzelf tijd gegeven, hij werkt niet aan een album. De nood om muziek te maken is er wel, maar hij hoeft nu niet ‘gezien’ te worden. Hij maakt dus wel voortdurend muziek, maar voor anderen. Dat dwingt hem los te laten. Het gaat eerder om creatieve uitwisselingen. Ik denk dat dat hem heel goed doet.

33

Enfant Terrible Bijzondere mensen in een bijzondere stad

Ik ben een dochter van de Sovjetstaten

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Tatyana Kushta, poetsvrouw en stadsgids Ik ben niet op de wereld gekomen om te eten en te slapen. Wel om te geven en daardoor te krijgen. Het zit in mijn genen, door mijn Oekraïense jeugdjaren.

We moeten allemaal zorgen voor de samenleving van morgen. Als jongetjes op mijn weg naar huis, bij de Basiliek, in de Jubelfeestlaan proberen om mijn gsm af te pakken, dan denk ik aan wat er fout loopt in hun opvoeding. Ze zouden moeten beseffen dat zij de maatschappij van morgen zijn, dat zij een verantwoordelijkheid hebben. Ze maken de toekomst uit.

Dat besef heb ik geërfd door mijn pedagogische ervaring, in Khmelnytskyi, op 280 kilometer van Kiev, waar ik vandaan kom. Ik ben een dochter van de Sovjetstaten. De maatschappij komt eerst, nog voor onszelf.

Tot in 1993 was ik lerares Engels. Na de val van de Muur wilde de familie van mijn man, die tweehonderd jaar eerder uit Duitsland naar Kazachstan was geëmigreerd, zich herenigen in Duitsland. Daar hadden ze recht op, maar de pers omschreef die nieuwe Duitse burgers als ‘landverraders’. De keuze of we alles zouden achterlaten in Oekraïne kwelde ons hart. Ons huis, ons stabiel inkomen, ons werk ik lerares, hij vakbondsafgevaardigde -, mijn familie, mijn staatsvoordelen van gratis verwarming, elektriciteit, ... Het zou van nul herbeginnen worden, als na een woningbrand. Mijn man kreeg als nieuwe burger geen kans om Duits te leren in Duitsland.

Gelukkig heb ik een talenknobbel: Oekraïens, Russisch, Engels, Frans, Nederlands, Duits, … Ik studeer nog altijd. Je lichaam kan je in conditie houden met sporten, maar voor hersentraining leer je best talen. Na een jaar Duitsland, belandden we dankzij vrienden in België: Brussel voelt aan als mijn thuis.

Volgend jaar zijn mijn man en ik veertig jaar samen.

We hebben een zoon van 38 die een Russisch restaurant uitbaat in het zuiden van het land, en een thuiswonende zoon van 23 die informatica studeert.

Hoe gelukkiger kan ik nog zijn? In Molenbeek ben ik

op mijn gemak. Ik betaal er mijn appartement af. In Blankenberge betaal ik een huis af, voor later. Van mijn Oekraïens pensioen, sinds mijn 55 jaar, kan ik rijkelijk op vakantie. Genieten is onze ziel verrijken, opdat je meer kunt delen met de anderen.

Vroeger moest ik binnen de lijntjes van de communistische ideologie passen, nu kan ik eigen initiatieven nemen. Ik raakte als poetsvrouw aan de slag in hotel Forum (Ma Campagne). Toen een Spaanse groep het hotel inkocht, werd ik samen met heel wat andere personeelsleden ontslagen. Spaanssprekenden en latino’s vervingen ons. Sinds dertien jaar poets ik in de KVS, samen met mijn man. Ik mis er geen enkele kans om iets bij te leren. Peeping Tom en Ultima Vez van Wim Vandekeybus zag ik veel repeteren. Als de studio opgeruimd is, doe ik hun oefeningen na. Hun lenigheid dreef me om te gaan fitnessen, thuis op sporttoestellen te oefenen en pilates te volgen (Tatyana doet een bijna volledige grand écart, red.).

Alle gezelschappen in de KVS motiveren me enorm tot nieuwe dingen. Jaren volgde ik overal workshops in de stad. Dit seizoen wil ik een Jacques Brel-avond organiseren in de KVS. Ook het erfgoed dat Brussel rijk is, boeit me enorm. Als ik op het Katelijneplein ben en ik sluit de ogen, denk ik aan Van Gogh die hier liep, of aan de middeleeuwse lakennijverheid, waarvan Brussel rijk werd. Ik gids met andere mensen van vreemde origine (Federatie van Marokkaanse en Mondiale Democratische Organisaties) over Brussel, voor verenigingen als Vormingplus, Citizen, Broodje Brussel, De Lijsterbes, gemeenschapscentra, zelfs ‘proefwandelingen’ voor ambtenaren van de Vlaamse overheid die hun hoofdstad willen ontdekken. Elke vierkante meter van deze stad heeft iets belangrijks te vertellen. De KVS kwam er niet zonder meer dan vijftig jaar strijd voor een Nederlands toneelhuis. Hoe meer ik over de stad leer, hoe meer ik besef dat ze sinds 2000 Culturele Hoofdstad blijft.

— JEAN-MARIE BINST

Tatyana Kushta (60) Afkomstig uit Oekraïne. Kwam naar België in de jaren 1990. Ze woont in de Jubelfeestlaan (Sint-Jans-Molenbeek), spreekt foutloos Nederlands en nog vier talen en werkt met haar man in de poetsploeg van de KVS. Gidst in Brussel voor diverse verenigingen.

34

© SASKIA VANDERSTICHELE

Nick Trachet

Brussel en de wereld culinair ontdekt

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Biercultuur

36

“Bier is een erg makkelijke manier om met water geld te verdienen”

“Heeft België de craftbeertrein gemist?” zo las ik ergens op het internet. Het is wat met die biercultuur, tegenwoordig. De onze is zelfs erkend als ‘niet materieel werelderfgoed’ door de Unesco. Wat er niet materieel is aan bier, dat snap ik ook niet helemaal, maar goed.

“Je kunt op twee manieren geld verdienen,” zei een wijs man mij ooit. “Verkoop de mensen lucht of verkoop ze water.” Lucht verkopen? Dat zijn chips, bijvoorbeeld. Al eens de prijs van chips vergeleken met die van aardappelen? Mooie marge. De rest is lawaai en zout. Wc-papier is ook zo’n mooi voorbeeld. Op vernuftige wijze heeft men lucht gevangen tussen dunne laagjes papier en dan opgerold. Wij geven er goed geld aan uit.

En dan is er water: het beste voorbeeld is bier.

Oorspronkelijk een vorm van brood, maar dan met veel meer water erbij, een ‘glazen boke’. Bier is een erg makkelijke manier om met water geld te verdienen. Kijk maar naar oude foto’s van de Belgische dorpen, na de kerk was de brouwerij het grootste gebouw. De brouwer was de rijkste inwoner, niet de bakker of de beenhouwer.

Door de schaalvergroting verdwenen de dorpsbrouwerijen een voor een, tot in de jaren zeventig en ver daarna. Maar vanaf die tijd begon ook een tegenbeweging. We herinneren ons de heroïsche strijd van brouwers als Pierre Celis (Hoegaarden), Jean-Pierre Van Roy (Cantillon) of Frank Boon, waar de jongeren op zaten te wachten. Later begonnen ook nieuwelingen zoals de Dolle Brouwers van Esen met hun Oerbier (‘nat en straf’).

Ook ik bereikte de legale leeftijd om een pint te mogen bestellen en het was in jeugdclub ’t Sleutelgat in Haren dat de bierwereld voor ons openging. Die diversiteit, daar hadden wij nog nooit van gehoord: we proefden te veel soorten en fietsten vaak nogal tipsy naar huis. Maar wat heet diversiteit: ik herinner mij nu stroperige en wrange brouwsels en één ongelooflijk vocht, de Witte van Neerijssche in oeroude flesjes, dat als klonters in het glas uitstortte. Wij vonden het allemaal boeiend, maar eigenlijk, achteraf bekeken, waren de meeste daarvan gewoon slecht. “Some people make the same mistake for fifty years and call it tradition,” schreef iemand ooit daarover. Die biermakers waren nooit naar school gegaan, die deden wat hun grootvader hen had geleerd en de dorpelingen, die kenden niets anders. Zij dronken schimmelige bacteriesappen.

Geen wonder dat de heldere fabrieksbieren zo populair werden.

Bier maken is niet moeilijk, heb ik geleerd.

Lekker bier maken is al wat ingewikkelder. Maar

elke week, jaar in en jaar uit, lekker bier maken van constante kwaliteit, daar ligt pas het meesterschap. En dat is wat er met de moderne bierrage ontspoort.

Eerder dit jaar bezocht ik een piepkleine hippe brouwerij, in een buitenland waar craft beer erg in opgang lijkt. Het onooglijke pand in een gerenoveerde industriële wijk had een weinig geloofwaardig aantal brouwsels op de kaart. “Wij maken elke week twee soorten bier en gebruiken elke keer een ander recept,” zei de brouwer. Zo is het makkelijk, dacht ik bij mijzelf. Wanneer alle nieuwsgierigen een flesje of zes hebben gekocht en thuis geproefd, is het brouwsel verdwenen.

Vergeten in de brouwgeschiedenis. Niemand kan een tweede impressie krijgen, want het bier bestaat niet meer en wordt ook niet meer gemaakt. Was het lekker? Was het niet te zuipen? Nooit zullen we het weten. Andere week, ander bier.

Gelegenheidsbieren hebben allicht altijd bestaan.

Seizoensbieren bijvoorbeeld, maarts bier, kerstbier. Maar toen kwamen de evenementsbieren: de spits werd afgebeten met Rubensbier tijdens het Rubensjaar 1977, Brussel volgde met Ketje voor de duizendste verjaardag van de stad in 1979 en Luik in 1980 met Notger. Het hek ging helemaal van de dam in 1986, het Jaar van het Bier. Net zoals met alles wordt de versheidsdatum van nieuwe producten altijd maar korter, dat is zo met computers en dat is zo met bier.

Durfde ik anno 1983 nog te zeggen dat ik een bierkenner was, vandaag is dat onmogelijk en daarenboven slecht voor de lever. Ik plooide mij terug op de tijdloze klassiekers en laat de craftbeersneltrein aan mij voorbijgaan. Le temps n’a pas de respect pour ce qui se fait sans lui, stond er op de muur van Brouwerij Cantillon. Mijn Gedacht! Smakelijk.

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/trachet

BOEK Sint-Gillis, geschiedenis van straatnamen, van Pierre Dejemeppe met een voorwoord van Charles Picqué telt 174 bladzijden. Het kost 15 euro en is verkrijgbaar in de betere boekhandel.

Het boek bulkt van de historische prenten, zoals deze van de Bareel in 1890. © APEB

Turkije gaat, Roemenië komt Na de Eerste Wereldoorlog werd de Konstantinopelstraat de Emile Féronstraat. De Overwinningsstraat daarentegen verwijst niet naar een roemrijk historisch feit, maar naar de overwinning van ‘den Union’ op ‘den Daring’. Welkom in de wondere wereld van de straatnamen van de meest gehypete gemeente van Brussel. — DANNY VILEYN

C

harles Picqué (PS) kan het niet laten, hij deed het veelvuldig als minister-president, hij doet het verder als burgemeester van de gemeente Sint-Gillis: boeken uitgeven. Vorig jaar verscheen 800 jaar Sint-Gillis, nu is er Sint-Gillis, geschiedenis van straten. Picqué is één van die zeldzame politici die zich niet alleen met technici (en jaknikkers) omringen, maar ook met ‘gestudeerde’ mensen met een brede blik. Wil je in een superdiverse gemeente als Sint-Gillis - met inwoners uit 140 verschillende landen - de boel bij elkaar houden, dan is het verleden wel degelijk van belang, een uitstekend instrument voor sociale cohesie. En hoe het verleden beter doen herleven dan met een zeer goed boek?

Sinds de overheid in de 18e eeuw de naamgeving van de straten overnam van de inwoners fungeren die als collectief geheugen. In de middeleeuwen vinden we namen als Kerkstraat, Beenhouwersstraat en dies meer. Dat waren praktische

benamingen door de brede buurt, zeg maar de volksmens, gegeven.

Het Sint-Gillis-Voorplein, waar in 1216 de eerste kerk verrees, is hier een mooi voorbeeld van.

Het huidige Sint-Gillis telt 160 straten, waarvan de namen mooi te traceren zijn en dat maakt het boek zo plezierig om in te grasduinen. Een voorbeeld. Toen het Zuidstation in 1869 de deuren opende, kwam er volk uit zowat alle Europese landen in Sint-Gillis over de vloer. Een dertigtal straten dankt zijn naam aan het Zuidstation, maar eigenlijk schakelde Sint-Gillis over op landen en hun hoofdsteden, omdat de trommel met beroemde inwoners uitgeput was. Omdat andere Brusselse gemeenten met hetzelfde probleem kampten, werden er afspraken gemaakt: Schaarbeek mocht putten uit de edelstenen zoals diamant, Anderlecht koos voor waarden als zelfstandigheid en geluk, Molenbeek moest het met planten en bloemen doen, terwijl Elsene en Sint-Gillis landen en hun hoofdsteden onder elkaar mochten

verdelen. Die geografische benamingen hielden niet allemaal stand, na de Eerste Wereldoorlog verdwenen alle namen die naar Duitsland of zijn bondgenoten verwezen. Zo werd de Turkijestraat de Roemeniëstraat, de Konstantinopelstraat werd de Emile Féronstraat naar de liberale politicus, gemeenteraadslid, volksvertegenwoordiger en professor aan de ULB. Hij was tevens, samen met Paul Janson, naar wie ook een straat genoemd is, stichter en directeur van het progressief-liberale dagblad La Réforme.

ALS HET REGENT IN PARIJS Toen in 1939 Rusland Finland binnenviel, discussieerde de gemeenteraad van Parijs over de naamsverandering van de Moskoustraat in de Franse hoofdstad. Toen het dagblad L’étoile belge hiervan verslag uitbracht, eiste een petitie met enorme weerklank in de media, dat de Ruslandstraat in Sint-Gillis zou veranderd worden in de Finlandstraat, maar daar ging het

schepencollege niet op in.

Straatnamen die naar plastische kunstenaars verwijzen, zijn er in Sint-Gillis genoeg, de beeldhouwer Julien Dillens en de schilder Pierre Paulus zijn bekende voorbeelden. Bekende schrijvers daarentegen werden vergeten, maar kregen wel een plakkaat.

Schrijvers die van overal kwamen, zoals de Amerikaan John Dos Passos, schrijver van Manhattan Transfer en scenarioschrijver voor de film The Devil is a woman. En ook de Franstalige ‘Limburgse’ auteur Conrad Detrez, auteur van L’herbe à brûler, heeft ooit in Sint-Gillis verbleven. Detrez is als auteur getekend door het beklemmende katholicisme van het Limburg van voor mei 1968 en door de gruwelijke beelden van zijn vader, een slachter, die dieren wurgt. Detrez, die in de Defacqzstraat woonde, keek tijdens het schrijven van zijn eerste drie romans uit op de prachtige binnentuinen. In de vroege jaren 1980 engageerde hij zich in het buurtcomité dat protesteerde tegen het vertimmeren van de mooie tuinen voor parkeerplaatsen.

“Groen opofferen is een regelrechte degradatie van ons leefmilieu.”

Bekende personen vind je ook bij voorvechters voor het algemeen stemrecht - Jean Volders en César De Paepe - met opvallend weinig katholieken. Dat de schepencolleges van de tweede helft van de 19e eeuw vrijzinnig gekleurd waren, zal hier niet vreemd aan zijn. De meest bekende inwoner van de 20e eeuw is ongetwijfeld Marcel Broodthaers - De Mosselpot - naar wie het recente plein aan het Zuidstation genoemd is. Geschiedenis kan heel dichtbij zijn.

37

Ruim 6000 verschillende artikelen en elke week 150 nieuwe producten

opening zat. 30 september Elsensesteenweg 41-43 - Elsene DB429820I7

Nergens zo goed als thuis

Ga voordelig naar met De Zondag!

Nu zondag:

35%

korting bij Plopsa in De Zondag!

Ontvang uw gratis informatiepakket

Bel gratis

Makkelijk en veilig de trap op

0800 26 672

met een traplift van thyssenkrupp Encasa

www.tk-traplift.be

· Duitse degelijkheid en 60 jaar ervaring van de marktleider · Een traplift op maat van uw trap, met installatie aan muur- of leuningzijde · Adviseurs en installateurs uit uw buurt, met een Service 24/7

DB413179H7

DB392087F7

Wil u de voordelen van de lift zelf uitproberen?

We organiseren graag een ‘testrit’ bij een klant in uw buurt.

Verrassend lage prijzen in 1000 winkels.

Maak t/m zondag 24 september kans op â‚Ź100,- shoptegoed Speel mee en lees de actievoorwaarden op action.com/1000

ĆŽ DQHO ĆŽ HHFHSODLG

puppy training pads

uni of dessin polyester 150x200 cm

60x60 cm

A Good Drink frisdrank

Lovespa body scrub of body butter

1 l = 0.88

1 l = 9.75

029

195

diverse smaken 330 ml

diverse geuren 200 ml

100 stuks

499 Look-o-Look snoep pizza 435 gram 1 kg = 6.87

997 regenlaarzen met licht in de zool roze of blauw maten 24-31

diverse varianten Ă˜ 8 cm of 8x7 cm 13x7 cm 19x7 cm plateau, Ă˜ 33 cm

299

795

K'nex classic bouwset

Dirt Devil cycloon stofzuiger

diverse varianten

dames blouse

Dove shampoo of conditioner

diverse kleuren NDWRHQ ĆŽ DQHO maten s-xl

thermolegging

2.79

649

diverse varianten conditioner 200 ml shampoo 250 ml 1 l = 7.45/5.96

149

maten s-xxl

8.95

Philips NRG batterijen AA en AAA Alkaline

36 stuks

949 Spectrum spuitverf

leren tellen en kleuren herkennen met touchscreen en accessoires

1 l = 3.73

149

keuze uit vervangende cartridges voor: HP 364 XL, Canon 520/521, 525/526, 550/551 XL, Epson T1281-2-3-4, -T0711-2-3-4, -18 XL

set/2

795 Cozzi kinder sokken diverse varianten katoen/polyester/elastaan maten 23-38

795

Heidrun opbergbox met klapdeksel, zware kwaliteit transparant 60 liter 100 liter

3 paar

182

695 speelgoed kassa

hoogglans of mat diverse kleuren waterbasis 400 ml

thee- en keukendoek Ink & Print inktcartridge incl. chip die ook het inktniveau aangeeft set verpakt per 4 of 5 cartridges, premium kwaliteit

diverse varianten katoen

Australian sweatvest

084

zakloze stofzuiger

4141

diverse kleuren polyester/katoen maten s-xxl

1.27 1.74 1.12

800 W, energielabel A groot stofreservoir van 2.2 liter

349

Australian joggingbroek

Candra kaars

129

7.99

549

BEVL - Zet- en drukfouten voorbehouden.

extra zacht

www.action.com Aanbiedingen geldig van woensdag 20 september t/m dinsdag 26 september 2017

DB429647I7

DB374215D7

Job Day

Bankwerker-bestuurder & technisch controleur reizigerstreinen Vrij. 29/9 Schaarbeek

WORD OP 1 DAG ONZE COLLEGA!

Schrijf je in vóór 22/9 via de spoorwegen werven aan.be DB414694H7

NV TECHNO AUTOMOTIVE EQUIPMENT SA Z. 1 - Research Park 250 1731 Zellik - Belgium Tel. 02 481 79 00 - Fax 02 481 79 49 E-mail : info@tae.be - Website : www.tae.be

MONTEUR M/V FUNCTIEOMSCHRIJVING De monteur voert in teamverband, met de serviceauto, in binnenland montages uit in werkplaatsen van auto- en vrachtwagendealers. De hoofdzaak van de uit te voeren werken bestaat uit het monteren van hefbruggen en testbanken (remmen, ophanging, vermogen). en / of Beheert de basisvaardigheden en technieken aangeleerd met betrekking tot het construeren en samenstellen van leidingdelen. Aan de hand van een plan een buisinstallatie samenstellen en monteren. Ontvouwingen voorbereiden en leidingdelen berekenen. Bewerkingen zoals zagen, snijden, slijpen, doorslijpen, buigen, vernauwen en uitzetten uitvoeren. Snijden kan zowel schroefdraadsnijden zijn, als met een snijschijf of een snijbrander. Technologische en veiligheidsaspecten komen ook aan bod.

De uitdaging:

Je staat samen met je collega’s in voor het onderhoud en het oplossen van storingen. Door je kennis van diagnosestelling aan de dag te leggen zorg je dat de klant spoedig terug de baan op kan.

Je profiel:

- Je hebt een diploma Autotechnologie of gelijkgesteld door ervaring.

- Kennis van techniek en auto-elektriciteit zijn een must.

- Relevante ervaring is een pluspunt.

- Gebruik van informatica-tools is je niet vreemd.

- Kennis van Nederlands en Engels gewenst. Frans is een pluspunt - Je hebt minstens een rijbewijs B. Een uitdagende job in een dynamisch team, een competitieve verloning en de nodige training.

Wij bieden:

UW PROFIEL Rijbewijs B, BE is een pluspunt (inclusief aanhangwagen). Basiskennis van elektriciteit, mechanica en hydraulica is een pluspunt. Taalvaardigheid: Nederlands en kennis Frans. Bereidheid tot het volgen van cursussen. Communicatief (uitleg geven aan klanten), gemotiveerd, flexibel en met een hands-on mentaliteit. VCA-certificaat is een pluspunt, maar geen vereiste. Geen hoogtevrees.

Interesse?

DB429693I7

Werft aan ter versterking van het team TECHNIEKER (M/V)

TECHNO AUTOMOTIVE EQUIPMENT, beter gekend als TAE, is een toonaangevend bedrijf dat al meer dan 40 jaar actief is in de distributie van garage-uitrusting in België. Gecombineerd met hoogstaande vakkennis bieden we zowel specifieke oplossingen als totaalpakketten.

Stuur je CV naar administratie@subaru-vandenplas.be t.a.v Eddy Vandenplas of meld je aan op Leuvensesteenweg 139, 3080 Tervuren.

TECHNIEKER M/V FUNCTIEOMSCHRIJVING Herstelling en onderhoud van garage-uitrusting bestaande uit hefbruggen, remmentestbanken, wielbalancers, wieluitlijners en dergelijke.

UW PROFIEL Rijbewijs B, BE is een pluspunt (inclusief aanhangwagen). Taalvaardigheid : Nederlands en kennis Frans. Ervaring in automechanica, elektronica, mechanica, hydraulica en pc-hardware is een pluspunt.

Bereidheid tot het volgen van cursussen. Communicatief (uitleg geven aan klanten), gemotiveerd, flexibel en met een hands-on mentaliteit. VCA-certificaat is een pluspunt, maar geen vereiste.

Werft aan ter versterking van het team VERKOPER (M/V)

TECHNISCH ADMINISTRATIEF BEDIENDE M/V FUNCTIEOMSCHRIJVING Telefonische assistentie en opmaken van herstellingsaanvragen. Opvolgen van herstelbonnen (zowel telefonisch als per mail). Scannen en linken van documenten. Planning after-sales ingeven. Opmaken van bestekken.

Onderhoudscontracten opstellen. Facturatie herstellingsbons.

UW PROFIEL Taalvaardigheid: Nederlands en kennis Frans. Bereidheid tot het volgen van cursussen. Technische interesse.

Communicatief (uitleg geven aan klanten), nauwkeurig, gemotiveerd en flexibel.

UW SOLLICITATIE Stuur uw sollicitatiebrief (met vermelding van functie) en uw cv naar T.A.E. - t.a.v. Mevr. Marina Sertons, Z. 1 - Research Park 250 - 1731 Zellik. E-mail: marina.sertons@tae.be

DB428612I7

WERKOMSTANDIGHEDEN / VERLONING Een prettige, informele werksfeer in een sterk groeiende omgeving. Een afwisselende functie in een dynamisch en ambitieus bedrijf. On-the-job training en externe opleidingen bij leveranciers van alle T.A.E. apparatuur. Salaris conform opleiding en werkervaring. Wij bieden tevens een vast contract, hospitalisatie- en groepsverzekering.

De uitdaging:

Je staat in voor de verkoop van nieuwe en tweedehands voertuigen van een kwaliteitsmerk in volle groei met een professionele en klantgerichte invalshoek, dit voor zowel particuliere als zakelijke klanten.

Je bent het aanspreekpunt voor bestaande en toekomstige klanten en begeleidt hen van verkoop tot en met de levering van de nieuwe wagen.

Je profiel:

- Communicatief sterk - mondeling als schriftelijk - in NL, FR, EN - Vertrouwd met computer en kantoortoepassingen (MS Office) - Commerciële ervaring vereist

Wij bieden:

Een uitdagende job in een dynamisch team, een competitieve verloning met bedrijfswagen en de nodige training.

Interesse?

Stuur je CV naar administratie@subaru-vandenplas.be t.a.v Eddy Vandenplas of per post naar Leuvensesteenweg 139, 3080 Tervuren.

DB429225I7

OB69381

TOP! DEZE WEEK LIGT VANAF NU ook bij mijn bakker!

Lees Deze Week, elke week. Kijk voor alle ophaalpunten: www.dezeweek.be DB413495H7

VOORDEELBON € 9,99

Kijk ook op streekpersoneel.be

OB67609

O

Op zoek naar een job in eigen streek?

✁

MARIA CALLAS BEST CLASSICS

werkt voor jou

DB337869A7

p 16 september was het 40 jaar geleden dat Maria Callas overleed. De Amerikaans-Griekse sopraan schitterde vooral in de grote rollen van de negentiendeeeuwse Italiaanse opera’s, in het bijzonder die van Bellini en Verdi. Ze zong haar partijen op een buitengewoon meeslepende wijze en met volle overtuiging waarbij de emotionele impact op de luisteraar centraal stond. Deze Week presenteert hier nu haar 50 beste werken. Bijna 4 uur meeslepende, tijdloze muziek.

• De 50 beste van ’s werelds meest betoverende zangeres • Onweerstaanbaar en overtuigend • Ensembles: Orchestra del Maggio Musicale Fiorentino, Orchestre national de la Radiodiffusion française, Orchestre du Théâtre national de l'Opéra de Paris

Bestel ook online op www.dezeweek.be/callas (gratis thuisgeleverd)

3 CD-BOX

*Actie zonder aankoopverplichting. Extra voordeelbonnen via www.dezeweek.be/callas.

Actie geldig zolang de voorraad strekt, t.e.m.

21/10/2017. Niet cumuleerbaar met andere kortingen en/of promotionele aanbiedingen.

Bij uitputting van de promotie kan u reserveren voor afhaling op een latere datum. Deze aanbieding is niet geldig op de voorraad op de winkelvloer tegen de gewone handelsprijs, noch op de webshop van Standaard Boekhandel.

Haal met deze voordeelbon ‘BEST CALLAS 50’ bij Standaard Boekhandel voor € 9,99* of bestel online op www.dezeweek.be/callas DB429658I7

DB429679I7

OB69292

9,99

Cartoon van de week Door AAaRGh…

Zuid-Afrika 2018

Rondreis met alle hoogtepunten !

14 dagen

vanaf:

¤ 2.590

( vliegreis, knappe hotels, hp, gids en excursies inbegrepen )

Wekelijks gegarandeerd vertrek – het jaar rond.

Kleine, Vlaamse groepjes.

INFODAG: woensdag 4 oktober om 15 u & zaterdag 7 oktober om 11u

in ons auditorium. Speciaal hiervoor komen alle hotel eigenaars & gids overgevlogen ! (gratis toegang, wel even reserveren aub)

Reisfamilie Carlier

DB383042E7

www.sint-genesius-rode.be

Luikerstwg. 62 • St-Truiden • tel. 011 705 500 • meer info: www.deblauwevogel.be DB428015I7

NIEUWE AUTO NODIG?

Het gemeentebestuur van SINT-GENESIUS-RODE werft aan (m/v):

1 VOLTIJDSE TOEZICHTER SPORTHAL

D1-D3 • CONTRACTUEEL

Functie: De toezichter staat in voor het technisch en hygiënisch onderhoud van de sporthal, houdt toezicht op het gebruik van de sporthal en ontvangt de gebruikers van de sporthal.

1V\^ WYVÄ LS! Geen diplomavereisten.

Interesse? Bijkomende inlichtingen zijn te bekomen bij de personeelsdienst - tel 02 609 86 65 of via e-mail personeel@sint-genesius-rode.be. Stuur uw cv en uw motivatiebrief ter attentie van het College van Burgemeester en Schepenen, Dorpsstraat 46 te 1640 Sint-Genesius-Rode en dit uiterlijk op 10 oktober 2017 om 12 uur, de poststempel dient als bewijs.

Nummer 1 in België voor nieuwe wagens

DB430464I7

“De spirit van een familiebedrijf is bij Roularta Media Group sterk aanwezig” #EenJobMetPassie

› Accountmanager Immo › Sales Manager Haasrode › Communicatie & Promotie Specialist › Accountmanager Leadgeneration

DB429529I7

Accountmanager Roularta Media

mijntoekomstbijroularta.be

DB321862K6

Wij bieden: Een voltijdse contractuele functie (niveau D1-D3) met een minimum brutomaandloon van € 1.854,68 met een toeslag voor nacht- en weekendwerk. Extralegale voordelen: maaltijdcheques, Ä L[Z]LYNVLKPUN [\ZZLURVTZ[ PU VWLUIHHY ]LY]VLY LU OVZWP[HSPZH[PL]LYaLRLYPUN

DB374216D7

NUSSBAUMER verdeelt o.a. verbindingstechnieken, eindsluitingen, hoogspanningsklemmen, aardingsmaterialen, spanningstesters en meetapparatuur voor hoog- en middenspanning, gereedschap voor de installateur, kabeltoebehoren, bevestigingsmaterialen enz.

2QV EHGULMIVSURÂżHO NDQ X WHUXJYLQGHQ RS RQ]H ZHEVLWH ZZZ QXVVEDXPHU EH

De kwaliteit van onze fabricatieproducten en onze dienstverleningszin hebben ertoe geleid dat wij ‘leader’ zijn binnen ons activiteitendomein Het aantal en de verscheidenheid van ons cliĂŤnteel verzekeren onze groei en een financiĂŤle zekerheid. Voor onze dienst NAVERKOOP, sectie BRANDBLUSSERS zoeken wij een (m/v):

Wij zijn op zoek naar een

ELEKTROMECHANIEKER AFTER SALES

COMMERCIEEL TECHNICUS

FUNCTIE

Herstellingen en onderhoud van toestellen (tangen, voetpompen, kabelscharen, plooibanken, K\GUDXOLVFKH WRHVWHOOHQ

)DEULFDWLHV YE WUHVVHQ JDWHQ ERUHQ SURGXFWLH HQ DVVHPEODJH Verhuurdienst 7RRQEDQNYHUNRRS VSRUDGLVFK

JOUW BRANDMERKEN: • een voeling met de dienstverlening en een commerciÍle ingesteldheid • een zin voor klantencontacten • de bekwaamheid om een werk met technisch karakter uit te voeren • de nodige organisatorische bekwaamheden • een praktische tweetaligheid • doorzetter, dynamisch en ambitieus • houder van een rijbewijs b • woonachtig in een straal van 10 km van Groot-Bijgaarden • buitendienstfunctie werkgebied kan heel BelgiÍ zijn.

PROFIEL

8 EHQW WZHHWDOLJ 1HGHUODQGV )UDQV U bent technisch onderlegd, liefst elektriciteit, elektromechanica.

U bent uit de regio Halle.

8 KHHIW ]LQ YRRU LQLWLDWLHI RUGH WHDPJHHVW X EHQW SOLFKWVEHZXVW HQ ÀH[LEHO

WAT HEBBEN WIJ JOU TE BIEDEN: • een motiverende job binnen een humane industriÍle omgeving • een gevarieerde werkomgeving • een arbeiderscontract • een stimulerende bezoldiging • extra legale voordelen • verzekerde opleiding.

AANBOD

Motiverend salarispakket.

IS JOUW INTERESSE AANGEWAKKERD? Stuur uw kandidatuur + c.v. aan Mevrouw H. De Doncker van de n.v. ANSUL, via mail : hdd@ansul.be of fax 02/467 72 81

%LM LQWHUHVVH RP RQV WHDP WH YHUVWHUNHQ NDQ X VWHHGV XZ PRWLYDWLHEULHI HQ F Y PHW IRWR VWXUHQ QDDU MRE#QXVVEDXPHU EH 1,(7 YLD LQWHULP

Zinkstraat 10

www.ansul.be

Ĺ?

1500 Halle - “INDUSTRIEZONE 4A�- Dassenveld

Ĺ?

Tel.: +32 (0)2 357 09 40

DB415542I7

DB430374I7

Do’s en don’ts voor je CV?

zoekt

TECHNIEKER/ONDERHOUDSTECHNIEKER Vast dienstverband in Brussel, BelgiĂŤ Profiel:

â?– In bezit van diploma A3 elektromechanica, of elektronica of onderhoudstechnieken â?– Bereid in 5 ploegen te werken â?– Kennis van PLC-sturingen en een VCA-attest zijn pluspunten

Solliciteren?

Wij bieden:

BEUMER Group Benelux b.v.

E-mail met cv t.a.v. J. Geurts E-mail: bnl.info@beumergroup.com

â?– Een marktconform loon aangevuld met ploegenpremies â?– Een uitdagende, afwisselende baan met doorgroeimogelijkheden DB427371I7

Mensen helpen bij het maken; dat doen we elke dag. De klanten bij Brico profiteren van een ruim assortiment doe-het-zelf artikelen, home decoration en tuinproducten. Met 150 vestigingen, verspreid over diverse winkelformules, is Brico de marktleider in de Belgische doe-het-zelf sector. Wij zijn momenteel op zoek naar (m/v):

VERKOOPSADVISEURS EN AFDELINGSVERANTWOORDELIJKEN voor onze vestigingen te Zemst, Vilvoorde, Zaventem en Korbeek-Lo Je hebt kennis van en/of een duidelijke interesse voor doe-het-zelf Je open en actieve houding vormt de motor van een positief contact met onze klanten Je hebt een goede product-technische achtergrond en je wil een nieuwe wending geven aan je huidige carrière? Bij Brico Vlaams-Brabant zijn er diverse tewerkstellingsmogelijkheden als winkelmedewerker en als leidinggevende van een winkelteam.

Surf dan snel naar

streekpersoneel.be

Ben jij enthousiast om het te gaan MAKEN bij Brico? Stuur dan je sollicitatie Kristin.Veldeman@brico.be

02 467 92 41

Zelliksesteenweg 65, 1082 Brussel.

Kijk zeker op www.brico.be/nl/hr/vacatures voor een overzicht van de actuele vacatures.

DB427436I7

Transport VANDERVORST nv zoekt Onderweg naar een leuke carrière?

NACHTCHAUFFEUR (CE) Wij bieden:

• bijkomende premie • maaltijdcheques • hospitalisatieverzekering • groepsverzekering • GSM-abonnement • Uurloon: gemiddeld 16,68 ₏ /u.

Transport VANDERVORST nv Zaventemsesteenweg 93, 1831 Diegem Tel: 02 / 704 40 70

Uw personeelsadvertentie hier?

✆

SOLLICITEER DAN VOOR HET MISSEN VAN DE AFRIT BIJ

DB429035I7

DB338005A7

contacteer ons snel op rrs@roularta.be of 078 35 33 01

DB337970A7