BRUZZ actua - editie 1667

Rubrieknaam

#1667 WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

L E V E N

I N

D E

S TA D

|

N I E U W S

|

A C H T E R G R O N D

&

O P I N I E

19 | 06 | 2019

SLANGEN IN DE SCHADUW VAN DE RING

UNIEKE BIOTOOP BEDREIGD DOOR FIETSSNELWEG

© KEVIN VAN DEN PANHUYZEN

DIRIGENT PHILIPPE HERREWEGHE

‘Flagey is een van de beste zalen ter wereld’

VIER MOBILITEITSLESSEN UIT STOCKHOLM

‘Wie binnenrijdt, moet tol betalen’

Chou de Bruxelles

BRUZZ | VOORAF

Fotograaf Ivan Put trekt wekelijks door de stad voor een portret

ROBERT CAMAL (67), BEURSGEBOUW "Ik ben geboren in Brussel. Rond mijn tweede verhuisde ik naar Zaïre. Mijn vader had daar een palmolieplantage.

Toen hij overleed, keerde ik terug en werd ik assistent bij fotostudio Brainal

in Etterbeek. Maar Zaïre trok te hard aan me. Ik opende fotostudio Robert in Mbandaka. Naast mijn huis was het AZAP, het Zaïrese persagentschap.

Mobutu zag mijn foto’s. Ik werd zijn

hoffotograaf. Op een dag was het wild vlees op zijn boot op, gaf hij me een geweer en een helikopter, en moest ik een zeboe gaan schieten. Toen Kabila aan de macht kwam, was de pret uit.

Drie jaar geleden ben ik teruggekomen om mijn pensioen te regelen. Ik spaar om terug te keren naar Kinshasa naar mijn tweede vrouw en mijn dochter van vijftien die ik elke dag bel."

19 JUNI 2019

I

3

Inhoud

Stadsleven Week van de netheid WaaromZes jonge tipsgezinnen Brussel verlaten voor een propere stad 16 18

Spreektijd Spreektijd PascalHerreweghe, Verbeken Philippe cantor van Flagey

03

Chou de Bruxelles

05

Edito

06

In beeld

08

De week

16

10

Samenleving Gameverslaving overwinnen

12

24

'Brussel is vele 'Ik steden' speel

alleen muziek die ik fabuleus Reportage Ringslangen bedreigd vind' door fietssnelweg NOG MEER BRUSSEL BIJ BRUZZ NOG MEER BRUSSEL BIJ BRUZZ

ABONNEER JE NU GR

OP BRUZZ.BE/ABONN ATIS EMENT

Mis niets van de verkiezingen in Brussel.

Wie is wie in Brussel Kiest 2019?

De Brusselse en Vlaamse lijsttrekkers geportretteerd.

Vanaf 3 mei BRUZZ tv

Le 77

Elke middag gaan twee politici live met en beantwoorLe 77elkaar stelt in zijndebat nieuwe album den ze uw vragen.

‘Ultime’ voor bij BRUZZ. 21 juni6 mei, elke werkdag Vanaf Instagram @BRUZZbe tussen 12 en 14u BRUZZradio radio BRUZZ

NIEUWS UIT BRUSSEL. CULTUUR IN BRUSSEL. BRUSSEL. BRUZZ.

RUZZ_BW-ABO-90x291.indd 1

18/04/2019 16:02

Internationale Vluchtelingendag In het kader van Wereldvluchtelingendag (20 juni) maakt BRUZZ een XL-reportage over een Molenbeeks koppel dat minderjarige vluchtelingen opvangt.

20 juni De lijsten, de Nederlandstalige BRUZZ tv kandidaten en al het verkiezingsnieuws op brusselkiest.be.

BRUZZ.be

The Graduates

Laatste deel van fotoreeks ‘The Extra verkiezingsbijlage bij het Graduates’: bestedeeindejaarswermagazine metde daarin inzet ken e van interviews de studenten van van deFotografi verkiezingen, de alle LUCA School of en Arts. met lijsttrekkers een rapport van de parlementsleden.

Volgende week woensdag 15 mei BRUZZ magazine BRUZZ magazine

Edito

EDITO

Schuldig verzuim Stockholm kiest resoluut voor de metro 20

03

Chou de Bruxelles

05

Edito

06

In beeld

08

De week

10

Mobiliteit Portret van de stepgebruiker

22

Enfant Terrible Esma Saban

28

Nick Trachet

29

Beeldspraak

30

Big City

Couleur Café Miss Angel en Luie Louis, de Antwerpse invasie bij Niveau 4.

Volgende week BRUZZ magazine

Dit en al het andere nieuws uit Brussel is natuurlijk ook te vinden op BRUZZ.be en in de BRUZZ app

— STEVEN VAN GARSSE Veiligheid is een kerntaak van de overheid. Meer nog: ze ligt er, historisch gezien, aan de basis van. Het ‘volk’ geeft graag wat vrijheid op, als het daar een veilige samenleving voor in ruil krijgt.

Het is een van de verklaringen voor het ontstaan van democratieën.

Het is goed om de politici daaraan te herinneren. Zeker in Brussel. En zeker als het over dat deelaspect ervan gaat: verkeersveiligheid.

Vrijdag werd de onderhandelingsnota vrijgegeven die als basis moet dienen voor een nieuwe PS-Ecolo-Défimeerderheid.

Verkeersveiligheid is in die nota in geen velden te bespeuren. Alsof het niet belangrijk is voor de nieuwe (Franstalige) meerderheid.

Dat is uiterst pijnlijk omdat vorige week nog een veertienjarig meisje van het zebrapad werd gemaaid door een rodeorijder. Die pleegde ook nog eens vluchtmisdrijf. Niet toevallig in Schaarbeek, dat al een tijd door zware verkeersongevallen geteisterd wordt.

Even had burgemeester Bernard Clerfayt (Défi) de urgentie begrepen. Na het dodelijke ongeval van journaliste Stefanie Verbraekel. Er kwam een nota met maatregelen. We zijn intussen een jaar verder. De verkeersleefbaarheid is er nauwelijks verbeterd, het blijft ongevallen regenen, en de sense of urgency lijkt, nu Défi en Ecolo comfortabel in het gemeentebestuur zitten, volledig verdwenen.

De gemeente zwaait met de resem

maatregelen die ze genomen heeft en zal nemen, maar ze beseft niet dat die geen indruk maken. Want er wordt nog altijd te hard gereden, flagrant op zebrapaden en voetpaden geparkeerd en als de avond valt, duiken de straatracers op. De gierende banden in de nacht laten er geen twijfel over bestaan.

Het lijkt er steeds meer op dat de gemeente het probleem niet onder controle krijgt. En dan maar liever de kop in het zand steekt. Of de aandacht probeert af te leiden. Dat deed schepen Sihame Haddioui (Ecolo) met verve. Ze keurde op Twitter een ludieke actie van de Mortierbrigade af om automobilisten af te remmen met een afbeelding van een bordeel. Het beeld van de wulpse vrouwen was te gewelddadig. Wat een redenering. Als Haddioui trouwens echt begaan is met vrouwenrechten kan ze beter de vrouwenhandel in de Aarschotstraat aanpakken.

Vreemd was ook een tweet van een RTBF-journalist. Die vroeg zich af of al die (Vlaamse) aandacht voor de verkeersonveiligheid in de hoofdstad alweer een voorbeeld van Brusselbashing was.

Niet dus. Alle Brusselaars willen veiligere straten. Communautaire overwegingen doen hier niets ter zake.

We moeten het zeggen zoals het is: Brussel slaagt er niet in om het aantal (dodelijke) ongevallen te laten dalen. Als de volgende regering daar geen werk van maakt, resten er maar twee woorden: schuldig verzuim.

BRUZZ | VOORAF

Openbaar vervoer

“Verkeersveiligheid is in de onderhandelingsnota voor een nieuwe PS-EcoloDéfi-meerderheid in geen velden te bespeuren”

19 JUNI 2019

I

5

6

I

19 JUNI 2019

BRUZZ | DE WEEK

In beeld

Aftrap

Š PHOTONEWS

Met zijn 71 jaar is hij de ouderdomsdeken in het Brussels Parlement en daarom kreeg Pierre Kompany (CDH) de eer om dinsdag bij de eedaflegging van de parlementsleden - tijdelijk - voorzitter te zijn van dat parlement.

Kompany is ook burgemeester van Ganshoren en bekend als vader van voetballer Vincent, die heel binnenkort zelf de aftrap geeft van zijn nieuwe carrière als speler-trainer bij RSC Anderlecht.

19 JUNI 2019

I

7

De week

Terugblik op het nieuws

Regering

Parkeerverbod

2025

Brussel is het eerste gewest van het land waar duidelijkheid is over een regering. PS, Ecolo en Défi starten onderhandelingen op aan Franstalige kant. Aan Nederlandstalige zijde zijn dat Groen, Open VLD en One.brussels.

Op zaterdag 6 en zondag 7 juli worden heel wat Brusselse lanen afgesloten voor de doortocht van de Ronde van Frankrijk. Langs het parcours zal ook een parkeerverbod gelden. Ook zullen enkele bus- en tramlijnen rekening moeten houden met onderbrekingen of omleidingen.

Het Brussels Gewest maakt de ecologische voetafdruk voor voertuigen strenger. Vanaf 2025 zullen alle lichte voertuigen van de openbare diensten en alle voertuigen van de MIVB voor honderd procent moeten beantwoorden aan een nulemissie.

FIETSDEELSYSTEEM OP ZOEK NAAR TWEEDE ADEM

Villo gaat elektrisch BRUZZ | DE WEEK

Fietsdeelsysteem Villo pakt uit met een nieuwe website en app. Deze zomer komen er ook 1.800 elektrische fietsen. Maar zit daar nog iemand op te wachten nu de stad overspoeld wordt door elektrische deelsteps en dito deelfietsen in free floating?

— LAURENT VERMEERSCH

R

uim tien jaar na de lancering heeft Villo nu ook een officiële applicatie voor de smartphone. Daarmee kunnen gebruikers niet alleen zien waar ze een fiets kunnen nemen of parkeren, de app laat ook toe om makkelijker in te schrijven of verschillende fietsen te ontgrendelen zonder gedoe met een abonnementskaart. Ook de gemaakte kosten opvolgen is een stuk makkelijker geworden. In één beweging kreeg ook de website van het fietsplatform een nieuw jasje.

De grootste vernieuwing is echter nog op komst. In de loop van de zomer moeten 1.800 elektrische Villo-fietsen in het straatbeeld verschijnen. Wie ze wil gebruiken, zal wel een supplement moeten betalen van 4,15 euro per maand.

Dat is meer dan de kosten van een traditioneel abonnement (34,70 euro per jaar, net geen 3 euro per maand).

Wie intekent, krijgt een persoonlijke batterij opgestuurd. Die kan in één à twee uur opgeladen worden

8

I

19 JUNI 2019

met een standaard USB-kabel en belooft een autonomie van 8 tot 10 kilometer. “De autonomie is beperkt omdat we het gewicht van de batterij laag wilden houden, ze weegt amper 500 gram,” vertelt Jérôme Blanchevoye van uitbater JCDecaux. “De autonomie volstaat voor het gemiddeld gebruik van Villo. De meeste ritjes duren niet meer dan 20 tot 25 minuten.”

De verschillende vernieuwingen zijn een gevolg van een aanvullende overeenkomst bij het contract tussen JCDecaux en het Brussels Gewest. De Brusselse regering dringt al jaren aan op de introductie van elektrische Villo’s. Afzwaaiend minister van Mobiliteit Pascal Smet (One.brussels) is tevreden dat het eindelijk zover is. “Dit kan een gamechanger worden voor het gebruik van de fiets in de stad,” klinkt het.

Maar de vraag is of de innovaties niet te laat komen. Brussel is ondertussen uitgegroeid tot een speelterrein van uiteenlopende andere aanbieders van gedeelde

Villo lanceert 1.800 elektrische fietsen, maar komt die innovatie niet te laat?

mobiliteitsoplossingen. Zo zijn er de elektrische steps van Lime, Dott en Flash, maar ook de elektrische deelfietsen van BillyBike, een Brussels bedrijfje, en Jump, een dochterbedrijf van Uber. Al die systemen hebben het voordeel dat gebruikers hun step of fiets om het even waar kunnen achterlaten binnen een bepaalde zone. Bovendien hoeven ze zelf geen batterij op te laden, mee te dragen en op de fiets vast te klikken.

In welke mate de komst van al die nieuwe spelers ten koste gaat van het gebruik van Villo is nog niet duidelijk. “Ons aantal abonnees is licht gedaald tot ongeveer 35.000, maar we zitten nog altijd op om en bij de 1,5 miljoen ritten per jaar,”

zegt Blanchevoye. “Wij denken dat Villo complementair is met de nieuwe spelers. Die zijn vooral in trek voor occasionele gebruikers.

Villo blijft interessanter voor regelmatige of dagelijkse verplaatsingen.”

TERUGVAL Maar eigenlijk trappelt Villo al jaren ter plaatse. Na een gebruikspiek in 2014 volgde een eerste terugval in 2015. Het jaar daarop was er opnieuw een stijging, maar sindsdien is het aantal gebruikers opnieuw afgekalfd. Het is afwachten of de elektrische aandrijving nieuwe abonnees kan aanbrengen. Vreemd genoeg is Villo zelf niet bijzonder ambitieus. “We verwachten geen

DeBuren

Naakt fietsen

Armand De Decker

Het Vlaams-Nederlandse huis voor cultuur en debat, deBuren, stelt de Nederlander Willem Bongers-Dek aan als nieuwe directeur. “Ik wil meer mensen naar ons huis trekken,” zegt de opvolger van Wim Vanseveren, die per 1 september begint.

In Brussel is voor de vijftiende keer de Cyclonudista gehouden. Een honderdtal (half)naakte fietsers is op de afspraak om aandacht te vragen voor de zichtbaarheid van voetgangers en fietsers in de stad.

De voormalige liberale voorzitter van de Senaat, minister van Staat en oud-burgemeester van Ukkel Armand De Decker overlijdt op 70-jarige leeftijd. Op het einde van zijn carrière valt hij in ongenade nadat hij in verdenking is gesteld voor ongeoorloofde beïnvloeding in het dossier Kazachgate. Hij krijgt donderdag een staatsbegrafenis.

Confederalisme. Het feit dat mijn woordenboek het woord niet (h)erkent, spreekt eerder boekdelen FLORENCE HAINAUT OPINIEMAKER EN JOURNALIST BRUZZ | DE WEEK

(in ‘Le Vif ‘)

Cartoon Wauter Kim Duchateau en Wauter Mannaert wisselen elkaar af voor hun kijk op de week

© PHOTONEWS

grote groei, eerder stabiliteit,” klinkt het nog.

Daarmee komen we bij het fundament van het Villo-model. Dat is in se niet uit op extra gebruikers, laat staan een betere mobiliteit.

Uitbater JCDecaux is en blijft in eerste instantie een bedrijf dat reclameruimte verkoopt. In het akkoord over de uitrol van de elektrische Villo’s staat ook dat de uitbater nieuwe digitale reclamepanelen mag plaatsen - ondanks gemor bij een handvol gemeenten.

“In een eerste fase vervangen we tussen 120 en 150 bestaande borden,” zegt Blanchevoye. “In een tweede fase gaat we naar 200 digitale borden op een totaal van 600.”

19 JUNI 2019

I

9

Mobiliteit

Portret van de stepgebruiker

Elektrische step vervangt vooral voetganger BRUZZ | DE VERHALEN

Aanbieders van elektrische steps profileren zich als ecologische vernieuwers, die het autoverkeer in steden willen terugdringen. In werkelijkheid komen steps vooral in de plaats van voetgangers en vervangen ze amper auto’s. Dat blijkt uit een eigen steekproef en een grootschalige Franse studie.

— KRIS HENDRICKX EN MELISSA ABBELOOS

W

e willen de afhankelijkheid van personenwagens voor korte afstanden verminderen en toekomstige generaties een schonere, gezondere planeet achterlaten.”

Het citaat hierboven komt uit de missie van deelstepaanbieder Lime.

Wie er andere aanbieders op naslaat, vindt gelijklopende boodschappen.

Zo organiseerde Dott afgelopen zaterdag nog een Brussels evenement over ‘een stad zonder auto’. De onderliggende boodschap van de deelstepaanbieders is telkens dezelfde: hun e-steps zijn ecologisch en de gebruikers zijn vooral mensen die anders de stadslucht zouden verpesten met hun auto.

Maar klopt dat ook? We vroegen 150 stepgebruikers welk vervoermiddel de deelstep voor hen vervangt. De resultaten van de steekproef vertellen een heel ander verhaal dan de bedrijven zelf. Zo vervangen de steps voor 59 procent van de gebruikers een traject … te voet. 16 procent zou zonder de step

10

I

19 JUNI 2019

het openbaar vervoer nemen en 15 procent had anders gefietst. Het aandeel van de privéauto blijkt met 3 procent verwaarloosbaar. Taxi’s en Ubers zijn nog eens goed voor 3 procent.

De omvang van onze steekproef is eerder bescheiden. Maar cijfers uit een kersverse Franse studie bij ruim 4.000 stepgebruikers bevestigen de resultaten in grote lijnen. Ook bij de zuiderburen blijken de steppers vooral voetgangers te vervangen (44 procent). 30 procent had zonder step het openbaar vervoer genomen en 12 procent de fiets. En ook in Frankrijk vervangt slechts 3 procent van de stepritten een traject per privéauto.

GREENWASHING De communicatie van de stepaanbieders lijkt dan ook eerder een vorm van greenwashing. “De deelstepplatformen hebben zo’n positief beeld nodig,” legt verkeersdeskundige Kris Peeters uit. “Dat positieve ligt namelijk in de weegschaal met de verschillende negatieve aspecten van

De step vervangt een verplaatsing ...

te voet met het openbaar vervoer met de fiets met de privéauto met de Taxi/Uber overige

BRUSSEL

3%

3% 4%

15 % 16 %

59 %

STEEKPROEF DOOR BRUZZ BIJ 150 BRUSSELAARS

de step: ik denk dan vooral aan de verrommeling van de openbare ruimte, met steps die lukraak geparkeerd of gegooid worden. Maar er is ook de onveiligheid voor de gebruikers. Je hoort steeds meer over ongevallen.”

“Deze cijfers werpen de vraag op wat we nu eigenlijk willen in onze steden, vindt Peeters. “Misschien

moeten mensen die met een hoge snelheid op plankjes van A naar B rijden daar niet de hoogste prioriteit krijgen. Het betekent ook dat je minder menselijk contact hebt, want een steprijder kan amper met zijn omgeving communiceren. Zelfs fietsers hebben het op dat vlak makkelijker, door hun

trajecten vervangen, vindt niet iedereen een probleem. “Kijk naar voorbeeldsteden op het vlak van mobiliteit, zoals Gent of Kopenhagen,” zegt Xavier Tackoen van studiebureau Espaces Mobilité, dat zich onder meer toelegt op micromobiliteit. “Daar wordt minder

een soort sociale breuklijn rond het gebruik van steps, die vaak niet aangeboden worden in de armste wijken van Brussel. Dat heb je in een vrijemarktsysteem, waar allerlei bedrijven – in het begin vaak cowboys - hun kans grijpen.

De overheid moet ook daarin een

“Misschien moeten mensen die met een hoge snelheid op plankjes van A naar B rijden niet de hoogste prioriteit krijgen” KRIS PEETERS

PARIJS Oo 30 k bij en proc de z u En 12 p ent h ider oo roc ad bu k in en zo ren bl Fr t de nd e i a j n kri fiets r ste ken p h de jk v . et ste erv op pp an e g n ts ba ers v lec o ar hts ve oral rvo vo 3p e e r r o ge tgan ce no nt me gers va te n v

12 %

30 %

3%

44 %

1 1%

nd e

© FRANSE STUDIE VAN ONDERZOEKSBUREAU 6T

tte

ste pri

amper automobilisten overstappen op de step betekent nog niet dat het in de toekomst niet kan. De overheid kan daar een rol in spelen, door bijvoorbeeld combiformules aan te bieden met openbaar vervoer en step. Of door het autoverkeer in steden moeilijker te maken.”

Dat de steps vooral voetgangers-

t).

pro ce n

to.

éa u

n( 44

ge

erv an

ect

ne en tra j riv

pe rp

stabieler voertuig en lagere snelheid.”

Toch wil Peeters de deelsteps niet helemaal afschrijven. “Het is wel degelijk een vervoermiddel met potentieel. Wie naar een vergadering moet of een pak draagt, vermijdt bijvoorbeeld een bezwete en verkreukelde aankomst. En dat er nu

gewandeld dan in Brussel, net omdat er zoveel efficiënte transportmogelijkheden zijn. De elektrische step is nu eenmaal een erg aantrekkelijk transportmiddel. Het is geen toeval dat elke deelstep drie keer per dag wordt gebruikt, terwijl de deelfietsen van Villo maar aan één dagelijks traject raken.”

Het stepverkeer vervangt ook heel wat trajecten met het openbaar vervoer. De twee experts zien daar niet meteen graten in. “De milieuimpact van een step is bijvoorbeeld beter dan die van een bus met weinig passagiers,” zegt Tackoen. Kris Peeters wijst er dan weer op dat veel Brusselse openbaarvervoerslijnen verzadigd zijn. “Elke stepper die van het openbaar vervoer overstapt, geeft een extra plaatsje op zo’n overbevraagde lijn.”

BEMIDDELDE MANNEN De Franse studie bevat nog meer boeiende cijfers, bijvoorbeeld over het profiel van de stepper. Die blijkt in twee derde van de gevallen een man (70 procent in onze Brusselse steekproef) en heeft een hoger inkomen dan het gemiddelde.

Steppers hebben ook een jonger profiel dan de doorsnee-Fransman, zijn vaker student en hebben meer dan gemiddeld een kaderfunctie.

“Je ziet dat steps vooral inspelen op de vraag van mensen met een zekere portemonnee,” observeert Peeters. “Dat leidt tot

rol spelen. Dat kan via vergunningen. Je kan als overheid vragen dat de steps in alle gemeenten van het gewest aangeboden worden, dat er sociale tarieven komen of je kan die combitickets met het openbaar vervoer introduceren. En je moet natuurlijk ook veel forser ingrijpen tegen die rondslingerende steps.”

De peiling van onderzoeksbureau 6t keek ook naar factoren die het stepgebruik zouden afremmen.

Helmplicht blijkt het grootste obstakel en zou 71 procent minder stepgebruik opleveren. Het hoge cijfer lijkt logisch, want veel steppers verlaten het huis zonder zeker te zijn dat ze een step zullen gebruiken. Ook verplicht parkeren op vaste plekken, een snelheidsbeperking tot 15 km/u en een verbod tot ritjes op het trottoir zouden het stepverkeer drastisch inperken.

Waarom steppen we? Ook op die vraag biedt de studie een antwoord. Het aangename en ludieke aspect blijkt voor 69 procent doorslaggevend, net voor de factor tijdswinst (68 procent). “Die funfactor vind je ook in auto’s en wordt door het beleid en onderzoekers weleens vergeten,” zegt Peeters. “Je merkt dat ook in het openbaar vervoer: dat is heel functioneel, terwijl een BMW een heel verhaal vertelt, ook al staat die in de file. Van het plezier van steprijden kunnen we nog iets leren.”

19 JUNI 2019

BRUZZ | DE VERHALEN

VERKEERSEXPERT

I 11

Spreektijd

Dirigent Philippe Herreweghe wordt cantor van Flagey

‘Ik speel alleen muziek die ik fabuleus vind’

12

I

19 JUNI 2019

BRUZZ | DE VERHALEN

‘s Lands meest gelauwerde dirigent Philippe Herreweghe (72) mag zich nu ook cantor van Flagey noemen. Met zijn ensemble Collegium Vocale Gent gaat hij de komende jaren in residentie bij het muziekcentrum. Voor Herreweghe, officieel inwoner van Elsene, is het een uitdaging én een verademing. “Het was tijd voor een ankerpunt. Nu ben ik minstens 250 dagen per jaar op reis.” — BETTINA HUBO, FOTO’S SASKIA VANDERSTICHELE

H

een drie uur durend concert te dirigeren.

Is dit waanzinnig drukke leven de reden dat u cantor van Flagey wilde worden?

PHILIPPE HERREWEGHE: Een tournee is enorm vermoeiend. Ik heb de laatste dagen telkens maar drie, vier uur geslapen. Gisterenavond na het concert in Barcelona was er nog een diner met de directeur van het muziekhuis. Tegen drie uur lag ik in bed, maar ik moest er om zes weer uit om het vliegtuig te halen.

Dodelijk.

Ik zeg soms: ik maak nog altijd met evenveel enthousiasme muziek als toen ik twintig was, maar dat voortdurende reizen is er te veel aan. Daarom was het een droom een deel van mijn bestaan hier te verankeren. Bij wijze van grap heb ik een paar jaar geleden geopperd dat ik zeer gelukkig zou zijn als ik ‘cantor’ van Flagey kon worden.

Maar mijn persoonlijk comfort is

▲

et interview met de dirigent verloopt enigszins anders dan gepland.

Herreweghe en Collegium Vocale zitten midden in een drukke Europese tournee. In negen dagen spelen ze acht keer Bachs meesterwerk, de Hohe Messe, telkens in een andere stad: Baden-Baden, Madrid, Barcelona, Brussel, Londen, Amsterdam, Luzern, Wenen.

Maar de vlucht uit Barcelona heeft vertraging, zodat het strakke schema helemaal overhoop ligt en er alleen vlak voor het concert in Flagey tijd is voor een kort gesprek.

Als de maestro bij zijn loge arriveert, blijkt bovendien dat hij zich beroerd voelt omdat hij amper geslapen heeft die nacht en nog altijd veel last ondervindt van de blessure aan zijn rechterarm die hij een dikke week geleden opliep in Shanghai. “Dom gestruikeld over een trapje,” zegt hij. Met moeite kan hij de pijnlijke arm bewegen.

Toch moet hij zo meteen het podium op om voor een volle zaal

19 JUNI 2019

I

13

Philippe Herreweghe

▲

niet de enige reden. Ook op artistiek gebied is het beter om ergens een vaste plek te hebben. Die hadden we tot hiertoe niet.

En die plek moest in Brussel zijn, niet in uw geboortestad Gent, waar ook de roots van Collegium Vocale liggen?

BRUZZ | DE VERHALEN

HERREWEGHE: Ik vind Brussel een fantastische stad, ik voel mij Brusselaar, ik heb hier een huis, ook al zie ik dat weinig. Ook Gent is een fijne stad, maar ik leef persoonlijk liever ofwel op den buiten, zoals in Italië, waar ik ook een huis heb dat ik veel te weinig zie, ofwel in de grootstad. Ik hou van Tokio en New York. Ook Brussel is internationaal, niet te groot, er is veel cultuur en de woningen zijn, in vergelijking met Londen of Parijs, betaalbaar. Ik ben tweetalig opgevoed en vind het fijn dat ik hier Nederlands én Frans kan spreken. De mobiliteit is geen probleem, want ik doe alles met de fiets. In tien minuten fiets ik naar Flagey.

In de tijd van Bach was de cantor diegene die de muzikale leiding van de kerk had. Hoe gaat u de functie invullen?

HERREWEGHE: Collegium Vocale gaat hier in residentie. Dat betekent dat we de komende jaren idealiter vier of vijf keer per jaar in Flagey samenkomen om een bepaald werk te repeteren en dat dan ook een of twee keer uit te

“Als je kinderen tot muziek wil brengen, moet je hen laten spelen en vooral zingen” “De Matthäuspassie heb ik onlangs zeventien dagen na elkaar gespeeld.

Dat verveelt nooit” DIRIGENT

voeren. Voorts is het de bedoeling om een band met het publiek op te bouwen en ook op zoek te gaan naar een jonger publiek. We willen de mensen voorbereiden op een concert door hen de gelegenheid te geven om repetities bij te wonen en hen uitleg te geven.

Als cantor mag u het repertoire mee bepalen. Voor het eerste jaar staan er voornamelijk grote meesterwerken van Bach op het programma. Na de ‘Hohe Messe’ volgen het ‘Weihnachtsoratorium’, de ‘Johannespassie’ en de ‘Matthäuspassie’. Allemaal grote publiekstrekkers.

Collegium Vocale verankerd in Flagey Vanaf dit jaar is Collegium Vocale Gent artiest in residentie bij Flagey. Het ensemble van Philippe Herreweghe krijgt er de ruimte om te repeteren en zal er jaarlijks een aantal producties voorbereiden en uitvoeren.

Flagey en Collegium

14

I

19 JUNI 2019

Vocale willen ook zoeken naar manieren om het publiek te verbreden en te verjongen. Bedoeling is onder meer om jonge mensen, VUB-studenten bijvoorbeeld, toe te laten op repetities en audities en in gesprek te gaan met hen. Voorts zijn er

plannen voor een kinderkoor dat door leden van Collegium Vocale geleid zal worden.

Vlaams minister voor Brussel Sven Gatz (Open VLD) steunt de nieuwe samenwerking. Hij maakte voor de komende drie jaar 100.000 euro vrij.

dan zij, fantastisch vind. Als dirigent ben je ook een beetje leraar.

Ik ben bijna twintig jaar directeur geweest van een festival in Saintes in Zuid-Frankrijk. We zijn daar begonnen met oude muziek, maar al gauw kwam het publiek af op de kwaliteit van het festival en konden we gewaagdere werken programmeren, ook hedendaagse. De mensen kwamen naar dingen die ze niet kenden. In Flagey hoop ik op dezelfde manier te werk te kunnen gaan. Het hele muziekleven in Europa is qua repertoire erg mainstream geworden: vaak dezelfde werken, uitgevoerd door dezelfde topsolisten, bijna vedettes.

Dat was het mooie van de jaren zeventig, toen wij met oude muziek begonnen. Wij deden waar we zin in hadden. Dat kon omdat de oude muziek toen nieuw was, wij brachten totaal onbekende componisten of werken. Niemand kende de Vespers van Monteverdi. Dat is iets wat ik nu mis.

Welke fantastische, onbekende muziek wil u hier laten klinken?

PHILIPPE HERREWEGHE

Waarom koos u in Brussel voor Flagey?

HERREWEGHE: Vooral vanwege de schitterende akoestiek. Ik heb overal opgetreden en kan zeggen: studio 4 is een van de mooiste zalen van Europa, van de wereld zelfs. De akoestiek is werkelijk prachtig. Er is veel nagalm en dat is voor een deel van mijn repertoire erg geschikt.

Tot hiertoe speelden we vaak in Bozar. Die zaal heeft een andere akoestiek, perfect voor een grote Stravinsky, maar niet voor Bach.

Ik hoop trouwens dat we in de toekomst ook nog in Bozar kunnen optreden, met name voor de heel grote werken met veel vertolkers. Dan is Bozar de aangewezen plek.

HERREWEGHE: Klopt, maar dit is een soort inleiding. Onze manier van werken drijft ons soms in de richting van de grote kleppers. Om te kunnen spelen, moeten we ons verkopen aan zalen. Die willen vol zitten en hebben dus liever een symfonie van Mahler dan iets van de veel minder bekende Oostenrijkse componist Alexander Zemlinsky. Het frustreert me soms dat de zaal meteen

uitverkocht is als we het Magnificat van Bach spelen, terwijl er minder volk opdaagt voor de late koorwerken van Brahms, die minstens zo goed zijn.

Dat betekent niet dat ik zomaar iets zou programmeren. De Hohe Messe is een fantastisch werk. De Messiah van Händel zou ik bijvoorbeeld nooit doen, dat vind ik geen interessante muziek, te simpel.

U bent zeer selectief?

HERREWEGHE: Ik zie het zo: je hebt museale kunst, antiek en brocante.

In de barok is er naar mijn mening zeer veel brocante. Het publiek slikt het omdat het makkelijk behapbaar is, maar mij interesseert het niet. Ik vind het niet meer nodig om zwakke tweederangscomponisten te programmeren. Ik speel alleen muziek die ik fabuleus vind, ik kan me dat permitteren.

Als dit eerste jaar een introductie is, hoe zullen de volgende seizoenen in Flagey er dan uitzien?

HERREWEGHE: Ik wil de toehoorders werken leren kennen die ik als muzikant, die meer weet van muziek

HERREWEGHE: Er is zoveel mooie muziek van Brahms of van Schumann die nooit gespeeld wordt, Schumanns Scènes de Faust bijvoorbeeld, een groot oratorium op een fantastische tekst.

U wil mee op zoek gaan naar een jonger publiek. Klassieke muziek is uit het collectieve geheugen verdwenen, zo lijkt het. Hoe pak je dat aan?

HERREWEGHE: Ik ga niet aan jeunisme doen. Een tijdje geleden heb ik in Nederland de Matthäuspassie gedirigeerd met een ander gezelschap en daar hadden ze het idee om de passie in te korten en te vertellen als een verhaaltje. De belichting was die van een rockconcert en op het einde mochten de mensen joelen. Ik geloof niet dat het die richting moet uitgaan.

Voor mij is het simpel. Ik denk dat een groot stuk van ons repertoire helaas niet bedoeld is voor kleine kinderen, de symfonieën van Bruckner bijvoorbeeld. Ik ben dan ook niet zo een fan van kinderen die komen luisteren naar Pierrot Lunaire of een pianoconcerto van Schönberg.

Dat is voldoende om hen voor de rest van hun leven te degouteren.

Als je kinderen tot muziek wil brengen, moet je hen laten spelen

U hebt de ‘Hohe Messe’ al zeker 150 keer gedirigeerd, de ‘Matthäuspassie’ meer dan 250 keer. Hoe zorgt u ervoor dat het geen routine wordt?

HERREWEGHE: Met tweederangsmuziek zou ik het niet kunnen, maar op zulke goede muziek kun je niet uitgekeken raken. De Matthäuspassie heb ik onlangs zeventien dagen na elkaar gespeeld. Dat verveelt nooit. Hetzelfde geldt voor veel muziek van Beethoven, zijn late strijkkwartetten, zijn laatste pianomuziek of de Missa Solemnis bijvoorbeeld, en ook voor veel polyfonie.

Als je daarentegen een symfonie van César Franck twee keer gespeeld hebt, wil je niet nog eens.

Als dirigent word je beter naarmate je ouder wordt, zei u twee jaar geleden, toen u zeventig werd.

HERREWEGHE: Ik heb inderdaad het

gevoel dat ik de betekenis van bepaalde muziek beter vat. Het is als reizen in een land dat je beter en beter kent. Dat is een voordeel van ouder worden. Natuurlijk moet je wel gezond blijven. Een goede gezondheid is de eerste vereiste voor een dirigent.

Ik ken ondertussen een paar componisten zeer goed, Bach en Schumann bijvoorbeeld. Andere ken ik totaal niet. Bartók, die ik ook een genie vind, heb ik nooit gedirigeerd.

Ik doe alleen werken waarvan ik het gevoel heb dat ik ze aankan en waarbij ik iets toe te voegen heb. Zo speel ik Schumann vanuit mijn achtergrond van oude muziek.

Bartók doe ik niet omdat mijn gestiek niet mijn sterkste punt is, ik ben autodidact. Bij Bartók moet je juist qua bewegen heel performant zijn.

Ik zag deze lente een uitvoering van de ‘Matthäuspassie’, waarbij de dirigent, Sigiswald Kuijken, niet meer vooraan stond om te dirigeren, maar achterin meespeelde met het orkest.

dirigent op elk moment onmisbaar.

Bij Bach reik ik ideeën aan. Ik kijk voornamelijk en probeer te inspireren.

HERREWEGHE: Dat was vroeger ook zo. Bach speelde mee met het orkest, af en toe stopte hij even om te dirigeren. Dat kon omdat de muzikanten in die tijd alleen dát zongen.

De zangers hier hebben zopas Einstein on the Beach van Philip Glass gebracht, volgende week moeten ze misschien Stravinsky doen. Dat is toch anders.

Maar als ik vanavond echt niet zou kunnen dirigeren, kan het concert toch doorgaan zonder mij. In een symfonie van Sjostakovitsj zou dat niet mogelijk zijn, daar is de

Als u straks optreedt, voelt u dan meteen welk publiek er in de zaal zit?

HERREWEGHE: Ik voel het onmiddellijk, hoewel ik met mijn rug naar de mensen sta. Het gebeurt dat de toehoorders je taal niet begrijpen.

Maar als het wel werkt, wat gelukkig dikwijls het geval is, dan merk je dat er in de zaal een gezamenlijk gevoel ontstaat dat je thuis nooit kunt ervaren.

Ik heb psychiatrie gestudeerd en ben nogal rationeel aangelegd, maar wat er bijvoorbeeld in het Concertgebouw van Amsterdam gebeurt als tweeduizend mensen ademloos

zitten te luisteren naar een adagio van Bruckner, dat is wetenschappelijk moeilijk uit te leggen.

Het geeft me energie, adrenaline.

Vergelijk het met alpinisten. Die zien soms ongelofelijk hard af tijdens de beklimming van een berg. Maar eenmaal op de top zijn ze alle inspanningen meteen vergeten.

Als het bij ons klinkt, is het hetzelfde. Daarvoor doe je het.

Niet voor het geld. Ik word nu goed betaald, maar tot mijn veertigste, vijfenveertigste verdiende ik nauwelijks mijn brood. Als ze me morgen niet meer betalen, doe ik voort. Je hebt zoveel mensen die hunkeren naar hun pensioen om eindelijk te kunnen leven.

Als ik stop, ben ik na twee jaar dood.

BRUZZ | DE VERHALEN

en vooral zingen. Ik heb destijds in Gent op het Sint-Barbaracollege gezeten, bij de jezuïeten. Elke dag zong ik in het koor, een uur lang, van mijn zesde tot mijn zeventiende. Het is een belangrijk deel van mijn muziekonderricht. Al die jongens uit het koor zijn fanatieke muziekliefhebbers geworden.

Klassieke muziek is wel goede muziek voor adolescenten en jonge mensen. Als zij toevallig een repetitie hebben kunnen bijwonen, vertellen ze me dat ze daar veel aan gehad hebben en met meer aandacht naar het concert luisterden. Daarom gaan we hen die kans geven.

Philippe Herreweghe geboren in Gent in 1947 studeert piano en geneeskunde (psychiatrie) richt in 1970 Collegium Vocale Gent op, aanvankelijk een amateurkoor dirigeert sinds 1991 het Parijse Orchestre des Champs-Elysées, een orkest met oude instrumenten vaste gastdirigent van het Antwerp Symphony Orchestra en gastdirigent van het Concertgebouw Amsterdam en vele andere orkesten over de hele wereld

19 JUNI 2019

I

15

Stadsleven

Waarom Brusselaars de hoofdstad verlaten

Inke Pille over haar vlucht uit Sint-Gillis. “Gent is niet veel goedkoper dan Brussel, maar het is hier wel gezonder.�

16

I

19 JUNI 2019

De Bruxodus Het gehuil van een pasgeborene lijkt voor veel Brusselaars wel het startschot om iets buiten de hoofdstad te zoeken. Maar al die vertrekkende tweeverdieners baren het Gewest financiële zorgen. BRUZZ ging op zoek naar stadsvluchters, hun motieven en wat hen hier had kunnen houden. “Toen ik op vertrekken stond, zag ik alleen nog maar de lelijke kanten van Brussel.”

— BRAM VAN RENTERGHEM, FOTO’S KAREN VANDENBERGHE

Inke (30), Kevin (35), Oscar (3) en Ida (<1)

“Vijf jaar geleden zijn we van Gent naar Brussel verhuisd,” zegt Inke Pille. “Ik werkte al op een school in

dagen Sint-Gillis (lacht).”

Luchtkwaliteit en opvang als hoofdredenen dus, al zijn er nog andere factoren die de familie Pille naar de uitgang hebben geduwd.

“Het is allemaal in het Frans te doen, hé. Op de gemeente, maar ook in het ziekenhuis. Met de complicaties bij mijn zwangerschap heeft me dat wel gestoord. En dan heb je nog het afval, en koning auto. Hier doen we alles met de fietskar. In Brussel heeft de fiets drie jaar in de kelder gestaan.”

We leggen de casus voor aan Petrus te Braak (VUB), die op vraag van de Brusselse regering onderzoek voert naar de Brusselse stadsvlucht.

“Het onderzoek loopt nog, dus is het te vroeg voor conclusies, maar dit ligt zeker in lijn met wat we al over stadsvlucht weten,” zegt Te Braak.

“Een gezin stichten, de eerste koopwoning: stadsvlucht is typisch aan die levensfase.” ▲

Van Sint-Gillis naar Gentbrugge

Anderlecht, en mijn man schrijft televisieprogramma’s. Brussel was praktisch, maar we keken er na een heel leven Gent ook naar uit om in een nieuwe grootstad te wonen. We vonden een huurappartement in de Jean Volderslaan – een hele leuke buurt – en bleven er drie jaar. Maar met de komst van Oscar, onze oudste, begon de zoektocht naar een woning met een tuintje. In Brussel.”

Alleen bleek de hoofdstad niet zo gezond voor Oscar. “Door de slechte luchtkwaliteit had hij heel veel last van zijn longen”, zegt Pille. “Hij was regelmatig ziek en omdat onze familie niet dichtbij woonde, moesten we zelf vaak thuisblijven.

Toch bleven we verder zoeken in Brussel. Met de luchtkwaliteitskaart in de hand zochten we op plekken waar de luchtkwaliteit nog oké was, zoals in de Woluwes of WatermaalBosvoorde. Maar die plekken zijn onbetaalbaar. En toen zagen we dat Gent, waar we alle twee vandaan komen, ook goed scoort. Niet geweldig goed, maar beter.”

Intussen woont het gezin een kleine twee jaar in Gentbrugge, op drie kilometer van de Korenmarkt.

Geen riante villa, wel een bescheiden rijwoning, waarvan de woonkamer gezellig gevuld raakt wanneer haar man met de twee kinderen thuiskomt. “Gent is niet veel goedkoper dan Brussel,” zegt Pille. “En qua restaurants en cafés is het hier zelfs duurder. Maar het is hier gezonder. Én we hebben een opvangnetwerk.

Dat gezegd missen we Brussel ook.

Onze laatste citytrip was zelfs vier

BRUZZ | DE VERHALEN

B

russel mag dan wel een oude hoer zijn, zoals Arno Hintjens zong, ‘open voor iedereen, bereid tot alles’, toch kunnen veel mensen haar niet betalen. Om die en andere redenen verlaten zij de hoofdstad, en kiezen ze voor jongere dan wel goedkopere steden en dorpen. In cijfers: 25.129 inwoners verhuisden in 2017 vanuit Vlaanderen of Wallonië naar Brussel, terwijl 39.430 inwoners de hoofdstad verlieten.

Die stadsvlucht is een groot probleem voor de Brusselse overheden (gemeenten én gewest), vooral omdat de mensen die Brussel binnenkomen structureel armer zijn dan zij die vertrekken. En armere mensen betekent minder belastingen. De stadsvlucht tegengaan staat dus hoog op de ministeriële agenda, waar bijvoorbeeld ook de dure uitbreiding van de metro op staat.

Maar is de stadsvlucht louter een kwestie van hoge huizenprijzen? Of spelen er nog andere, evenwaardige factoren mee die mensen doen vertrekken? BRUZZ trok op onderzoek. Geen representatieve steekproef, maar drie portretten van gewezen Brusselaars, en waarom zij de stad hebben verlaten.

19 JUNI 2019

I

17

Waarom Brusselaars de stad verlaten

▲ BRUZZ | DE VERHALEN

Nabila en Hamid huren een appartement in Machelen: “We zoeken al lang in de buurt van Woluwe, maar als we de flat bezoeken, is die zogezegd altijd net verhuurd.”

18

De vraag blijft natuurlijk waarom mensen wegtrekken. “In dit geval is luchtkwaliteit de voornaamste verhuisreden, en niet de woningprijs. Dat zie je wel vaker. Voor veel mensen is de prijs niet het belangrijkste, maar is het de combinatie.”

Ook het opvangnetwerk wordt als reden aangehaald. “Dat zie je wel vaker bij Vlaamse Brusselaars.

Hun wortels liggen veelal elders, en met de komst van kinderen wordt informele opvang dan een probleem. Bij Franstaligen speelt dat minder, die zijn beter geworteld in Brussel.”

Nog een verschil met Franstaligen is dat zij overal in hun eigen taal terechtkunnen. Voor Nederlandstaligen geldt dat niet, wat soms tot frustratie leidt. “Het gaat daarbij vaak over zorg,” zegt Te Braak. “Een paspoort aanvragen in het Frans lukt nog wel. Maar als je zwanger bent, is dat natuurlijk iets anders.”

Zijn collega Rudi Janssens (VUB), bekend van de Taalbarometer, beaamt. “Taal is zelden de hoofdreden om Brussel te verlaten, maar onrechtstreeks speelt het wel mee. Zo zien we dat eentalig Nederlandstalige gezinnen minder vaak in Brussel blijven dan taalgemengde gezinnen. De verhuizing van eentalig Nederlandstaligen gaat ook meestal richting Vlaanderen. Terwijl Franstaligen die Brussel verlaten, I

19 JUNI 2019

nog altijd het liefst naar de faciliteitengemeenten gaan, waar ze hun eigen taal kunnen spreken.”

Van Elsene naar Machelen

Nabila (41), Hamid (48), Sirine (7) en Firas (4)

Natuurlijk zijn er ook Franstaligen die naar Vlaanderen verhuizen.

Nabila Ramdani (41) bijvoorbeeld, die in Molenbeek werkt voor het Agentschap Integratie en Inburgering, en sinds drie jaar met haar man en twee kinderen in een ruim appartement in Machelen woont.

“Kalm,” zegt ze lachend, wanneer we haar vragen om Machelen te beschrijven. “En veel oude mensen.”

Een echt hechte relatie met haar buurt heeft ze niet, het hele gezin is op Brussel georiënteerd. Door het werk, maar ook omdat de kinderen naar École 8 aan Ter Kamerenbos gaan.

“Ik mis het leven in Brussel,” zegt haar man Hamid, die voor Bpost werkt en in Brussel geboren en getogen is. “De levendigheid op straat, de diversiteit, de vrijheid.

Maar ook het gemak van je deur uit te wandelen en direct een nightshop of café te vinden. Waarom we dan vertrokken zijn? We woonden met vier op een appartementje van 45 vierkante meter in Elsene.

Onhoudbaar.”

Hamid en Nabila zochten lang in Brussel. Tevergeefs. “Voor 700 à 800 euro heb je vooral slechte, vochtige appartementen. Dit appartement in Machelen vonden we daarentegen vrijwel meteen.”

Het verhaal illustreert wat Sarah De Laet (ULB) vond in haar onderzoek: ook mensen met een eerder bescheiden inkomen verlaten Brussel, op zoek naar een fatsoenlijke, betaalbare woning. Zij trekken vooral naar de noordrand rond Brussel, waar ze meestal woningen betrekken die niet beantwoorden aan

“Misschien keer ik nog terug, maar het zal dan in een ander, minder amateuristisch Brussel moeten zijn” YANNA VAN WESEMAEL STADSVLUCHTER

het ideaal van de verkavelingswoning met een tuintje errond.

Al hopen Nabila en Hamid dat Machelen niet meer dan een tussenstop is. Ze willen graag terug naar Sint-Lambrechts-Woluwe, Kraainem, Sint-Stevens-Woluwe of Zaventem. “Als het maar in de buurt van de school van de kinderen is.”

“We zijn al lang aan het zoeken,” zegt Nabila, zichtbaar teleurgesteld.

“We bellen zowat elke dag de immomarkt af, zonder resultaat.”

Voor haar man is het duidelijk: discriminatie. “Want aan de telefoon is men meestal enthousiast – ik heb geen Marokkaans accent – maar als we de flat bezoeken, is die altijd net verhuurd, of ‘zal men nog wel iets laten weten’. Terwijl we dit appartement, met Vlaamse huisbaas, wel meteen konden betrekken.”

Het verhaal verrast Pieter-Paul Verhaeghe (VUB) niet. “Ook in Brussel wordt er zwaar gediscrimineerd op de huurmarkt. Al verschilt dat van gebied tot gebied. Hoe diverser de gemeente of buurt, denk bijvoorbeeld aan Molenbeek of Anderlecht, hoe minder de discriminatie. In ‘wittere’, rijkere gemeenten, zoals die waar dit gezin zoekt, is het zeker voor iemand van Maghrebijnse afkomst een pak moeilijker. De scheidingslijn loopt ongeveer gelijk met het kanaal, dat zo een kleurgrens vormt. De gemeenten in de Rand volgen die tweedeling min of meer, zowel qua prijzen als qua

Van Ganshoren naar Sint-Niklaas Yanna (38) en Ayla (2)

Voor Nabila en Hamid zijn de gevolgen van hun verhuizing nog relatief beperkt. Voor anderen begint er een heel nieuw leven mee, met ander werk, een andere crèche, een nieuwe school en nieuwe vrienden.

“Twintig jaar heb ik in Brussel gewoond,” zegt Yanna Van Wesemael, die nog volop verhuisdozen aan het uitpakken is. “Eerst als VUB-student in Etterbeek, daarna in Elsene, Jette, nog eens Jette en Ganshoren, waar ik een klein appartement aan de Keizer Karellaan heb. En nu woon ik in Sint-Niklaas, in een doodlopende straat in het groen. Of het me hier bevalt? Ik ken de stad nog niet zo goed. Maar het viel me wel op dat de scholen ook hier redelijk vol zitten, ik kreeg pas mijn derde keuze. In Brussel behoorde ik als Nederlandstalige tot een goed gesoigneerde minderheid.

Dat is nu wel voorbij (lacht).”

De keuze voor het Waasland hangt samen met een nieuwe liefde.

Maar dat ze met haar dochter van twee Brussel zou verlaten, stond al vast. “Het is geen stad voor kleine kindjes,” zegt ze. “Roltrappen of liften die niet werken, het afval overal, het drukke verkeer, de vliegtuigen, de uitlaatgassen … Zelfs al had ik iets betaalbaars met een tuintje gevonden, dan nog zou ik niet gebleven zijn. Temeer omdat ik als alleenstaande moeder geen tijd meer had voor wat de stad te bieden heeft op het vlak van cultuur en hobby’s.

Daardoor zag ik enkel nog de lelijke dingen, op weg van werk naar crèche naar huis.”

De vorige regering hoopte nochtans met enkele fiscale

maatregelen de middenklasse hier te kunnen houden. Ze schrapte de forfaitaire belasting (89 euro), verlaagde de opcentiemen en schonk een Be Home-premie (120 euro) aan enige eigenaars, om zo de verhoogde roerende voorheffing te counteren.

“Die maatregelen zijn van geen invloed geweest op mijn beslissing,” zegt Van Wesemael. “Voor mij telt vooral de leefbaarheid, en die is niet verbeterd.”

Ook voor Petrus te Braak (VUB) is het een illusie te denken dat die maatregelen de stadsvlucht kunnen tegengaan. “In Brussel betaal je voor een gezinswoning al gauw 1.200 à 1.600 euro per maand af aan een hypotheek. Die kortingen vormen dus amper één procent van de woonkosten. Ook de korting op de registratierechten (22.000 euro) die in de plaats van de woonbonus kwam, kan mensen hier niet houden,” zegt Te Braak. “Het zorgt er alleen maar voor dat de verkopers meer vragen of dat kopers in een hogere klasse zoeken. Marktcompensatie heet dat.”

Maar wat moet de regering dan wel doen om gezinnen in Brussel te houden? “Die belastingen wel innen en gebruiken om de leefbaarheid te verhogen,” zegt Te Braak. “En ervoor zorgen dat er ook woningen voor gezinnen bijkomen, in plaats van alleen maar kleine appartementen die voor projectontwikkelaars veel

rendabeler zijn. Puur fiscaal zou het dan weer verstandig zijn om de inkomstenbelasting te heffen op de plaats waar je werkt, in plaats van waar je woont. België is daarop de uitzondering en voor Brussel is dat funest.”

Toch wil Te Braak het verhaal van het verarmende Gewest nuanceren. “Het beleid denkt dat Brussel verarmt omdat de mensen die Brussel binnenkomen armer zijn dan zij die Brussel verlaten.

Maar dat is maar de helft van het verhaal. Want als je die mensen volgt, zie je dat het gaat om

dezelfde personen die hier relatief arm aankomen, als student bijvoorbeeld, een eerste job vinden en een inkomen verwerven.

Diezelfde mensen worden dus rijker, en verlaten Brussel dan weer na acht of negen jaar.” Of hoe Brussel ook een sociale lift is.

Daarenboven hoeft het vertrek niet definitief te zijn. Wie weet keren stadsvluchters nog terug, bijvoorbeeld als de kinderen het huis uit zijn. “Ik sluit dat zeker niet uit,” zegt Yanna Van Wesemael. “Maar het zal dan in een ander, minder amateuristisch Brussel moeten zijn.”

BRUZZ | DE VERHALEN

diversiteit. Kraainem lijkt daardoor veel meer op Watermaal-Bosvoorde dan op Machelen of Vilvoorde. Ook in Kraainem zal het gezin dus moeilijker iets vinden.”

Deze vorm van stadsvlucht tegengaan, gebeurt dus door discriminatie te bestrijden. “Iets waar Brussel in vooroploopt,” onderstreept Verhaeghe. Hamid ziet echter nog een andere oplossing: “Bindende huurbarema’s en een vakbond die de staat van de woningen verifieert. Zo verbetert het aanbod en blijft het toch betaalbaar.”

Yanna Van Wesemael woont nu in Sint-Niklaas: “Brussel is geen stad voor kleine kindjes.”

19 JUNI 2019

I

19

Openbaar vervoer

Waarom nieuwe lijnen in de Zweedse hoofdstad wel lukken

Stockholm kiest resoluut voor metro

Het succes

Stockholm en Brussel delen een autovriendelijk verleden, maar kijken nu naar een toekomst waarin de metro een hoofdrol speelt. Maar terwijl nieuwe metrolijnen in Brussel nog steeds ter discussie staan, zijn de Zweden al beginnen te bouwen. Met dank aan consensuspolitiek, een stadstol en een overkoepelend stadsproject met nieuwe woningen, ontdekte BRUZZ in Stockholm. — TIM GATZIOS

1Consensuspolitiek

D

BRUZZ | DE VERHALEN

e Zweedse hoofdstad Stockholm en Brussel lijken op het eerste gezicht niet zo veel op elkaar, maar ze delen een paar onverwachte eigenschappen. Zo kozen ze ooit voluit voor de auto, een keuze die ze vandaag betreuren. In Brussel zijn er de kleine Ring en stadssnelwegen zoals de Louizalaan met hun tunnels, Stockholm heeft een snelweg die de oude stad in tweeën snijdt en een complex geheel van tunnels en bruggen in het stadscentrum. De ringweg ligt niet ver van het stadscentrum en slikt elke dag 150.000 auto’s.

Beide steden hebben een noord-zuidspoorverbinding die het

LIEFDE VOOR DE METRO groeiende aantal treinen niet aankan.

En het metronet is al lang niet meer uitgebreid. In Brussel werd het meest recente stuk metro geopend in 2009, in Stockholm kwam er al sinds 1994 geen metro meer bij.

Waar de steden in verschillen is in hun antwoorden op die problemen.

Stockholm wordt gezien als voorbeeldstad op het vlak van mobiliteit.

Het stak de snelweg die Södermalm in tweeën kliefde in een tunnel en gebruikte de nieuwe ruimte om huizen te bouwen. Dat gebeurde al in de jaren tachtig. Het klaverblad Slussen, dat midden in de stad ligt, wordt afgebroken.

Ook in het treinverkeer werd veel Alle gekleurde stippelijnen zijn uitbreidingen voor de komende jaren. De grijze volgen later.

“We schatten dat maar vijf procent tegen de uitbreiding van de metro is” EMMA SAHLMAN WOORDVOERSTER STOCKHOLMS METROPROJECT

20

I

19 JUNI 2019

geld gestoken: er kwam in 2017 een tweede noord-zuidspoorverbinding in de vorm van een tunnel van zes kilometer, met twee gloednieuwe stations. De nieuwe spoorlijn wordt gebruikt door pendeltreinen (uitgebaat door de lokale vervoersmaatschappij SL en niet door de nationale spoorwegen), IC-treinen blijven rijden over de oude spoorverbinding.

Door de onderhandelingen over een nieuwe Brusselse regering laait de discussie over de toekomstige metrolijn 3 opnieuw stevig op. Zo laten politieke partijen als Ecolo, maar ook actiegroepen zoals ARAU hun afkeuring duidelijk blijken: het project is te ingrijpend en te duur. Zo blijft er jaren na de eigenlijke beslissing onduidelijkheid bestaan over de verlenging richting Bordet, maar ook de verbouwing van de premetro staat ter discussie.

“In Stockholm hebben we dat eigenlijk helemaal niet,” zegt Emma Sahlman, de woordvoerster van het metroproject. “Mensen gebruiken de metro nu al en ervaren ook dat een uitbreiding nodig is, samen met extra woningen. We schatten dat ongeveer vijf procent van de mensen tegen is, wat ongelooflijk is.”

Er zijn akkoorden voor vier verlengingen, goed voor elf nieuwe stations. Opvallend: het nieuwe station Sofia zal maar liefst honderd meter onder de grond komen en ook de rest van de Stockholmse metro heeft vaak lange roltrappen. Ter vergelijking: de Brusselse lijn 3 komt dertig meter onder de grond. Te diep, volgens tegenstanders, en dat zal reizigers wegjagen.

De Stockholmse uitbreidingen kosten een smak geld: 3 miljard euro.

De werken zijn al gestart of beginnen dit jaar nog. De afwerking is voor 2026. Tussen de voorbereidende studies uit 2012 en de afwerking zal dus veertien jaar zitten. Het Brusselse metroproject is al op weg naar twintig jaar (studies in 2010, afwerking in 2030).

Waarom slaagt Stockholm er wél in te doen wat het beslist op metrovlak? BRUZZ vond vier punten waar Brussel wat van kan leren.

De politieke cultuur in Scandinavië is anders dan de Belgische, die meer op confrontatie is gericht. Er wordt veel meer op basis van consensus aan politiek gedaan, dat betekent dus steun van alle politieke partijen en op verschillende niveaus.

Behalve de stad Stockholm heeft zowat elke andere bestuurslaag haar handtekening gezet onder de akkoorden: de provincie Stockholm, de gemeentes rond de hoofdstad en de Zweedse regering. Zij zijn het allemaal eens over de doelstellingen en werken samen.

In Brussel is de metro vooral een project van de hoofdstedelijke regering.

2Er is geld

Een deel van de discussie in Brussel gaat over het budget voor de metro. Tegenstanders vrezen dat het de MIVB zal droogleggen en dat de maatschappij weinig andere investeringen zal kunnen doen.

De Stockholmse plannen zijn een pak groter én dus duurder. Maar daar is de consensuspolitiek weer: door de steun van de stad, de omliggende gemeentes en de regio krijgt de metro ook geld van al die niveaus. De centrale regering levert de helft van de middelen.

De vlotte financiering

van Stockholm

3Strategisch project

De uitbreiding van de metro in Stockholm is verstrengeld met allerlei andere ingrepen die samen een groot stadsproject vormen. In de akkoorden is ook sprake van de bouw van 82.000 nieuwe woningen - “er komen twee lijnbussen aan inwoners per dag bij in Stockholm,” zegt de regionale overheid.

In Brussel wordt de bevolkingsgroei vooral opgevangen met losse bouwprojecten verspreid over de hele stad, vaak gestuurd door de privésector. Stockholm doet het anders. De overheid neemt de touwtjes in handen en bouwt de nieuwe appartementen vooral in gloednieuwe wijken of in bestaande buurten die stevig worden uitgebreid.

Niet toevallig liggen die wijken vooral aan toekomstige metrostations. De nieuwe inwoners kunnen zich meteen vlot verplaatsen, maar omgekeerd creëren de woningen (en winkels, ziekenhuizen …) ook de vraag naar een metro. In

Brussel bestaat die koppeling tussen stadsontwikkeling en mobiliteit niet echt. Rond de nieuwe stations in Schaarbeek en Evere is geen stadsverdichting gepland.

4Communicatie via sms

Stockholm blinkt uit in duidelijke communicatie.

Het metroproject wordt voorgesteld op een duidelijke website met informatie over alle aspecten. Elk deelproject wordt beschreven, er is informatie over de geplande werkzaamheden, hoe de metrolijn precies gebouwd zal worden en waar dat hinder zal opleveren, de timing, alle uitgevoerde onderzoeken en bevragingen …

Informatie is ook beschikbaar in heldere filmpjes. Mensen met vragen kunnen de klok rond bellen naar een infonummer.

“We verspreiden nieuws over de metro ook via papieren infokranten. Die gaan naar ongeveer 100.000 adressen,” zegt Sahlman. De regio Stockholm stuurt ook af en toe sms-berichten naar alle mensen die zich binnen een bepaald gebied bevinden. Dat gebeurt als er essentiële informatie is over de werkzaamheden.

“Tijdens het planningsproces hebben we de burgers uitgebreid betrokken, we zijn naar hen toegegaan, we hebben hen uitgenodigd om de plannen te bekijken en om hun mening te geven.” Die participatie begon vijf jaar geleden al, in de eerste stappen van het project.

BRUZZ | DE VERHALEN

heeft ook te maken met een bron die Brussel niet heeft. “Wie het centrum van Stockholm binnenrijdt of op de ringweg komt, die moet een stadstol betalen,” zegt woordvoerster Emma Sahlman.

De taks loopt op tot 3,5 euro in de spits en levert ongeveer 80 miljoen euro per jaar op, en dat geld wordt geïnvesteerd in mobiliteitsprojecten zoals de metro. Ook een nieuwe ringweg rond de stad krijgt geld uit de tolpot.

Het nieuwe station Sofia komt maar liefst honderd meter onder de grond. Op de foto: het station Stockholm City, ook met erg lange roltrappen. © TIM GATZIOS

DEZE REPORTAGE KWAM TOT STAND TIJDENS EEN BEZOEK VAN BRUZZ AAN STOCKHOLM TIJDENS HET UITP-MOBILITEITSCONGRES, SAMEN MET VERVOERSMAATSCHAPPIJ MIVB.

19 JUNI 2019

I 21

Enfant Terrible Bijzondere mensen in een bijzondere stad

Ik wandel van ontmoeting naar ontmoeting Esma Saban, lerares in burgerschap en empathie

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Empathie begint met zelfkennis. Je moet eerst weten wie je bent, wat je voelt en wat je nodig hebt. Pas daarna kun je ook de emoties en de behoeften van anderen herkennen. De meeste volwassenen hebben dat nooit geleerd. Je kunt er nochtans niet vroeg genoeg mee beginnen. Als je jezelf kunt uitdrukken en verbindend kunt communiceren, krijg je meer zelfvertrouwen en een positiever zelfbeeld. De kans wordt kleiner dat je vroegtijdig de school verlaat of een burn-out oploopt. Het bevordert niet alleen de weerbaarheid, maar ook de sociale cohesie. Emoties zijn universeel. We kennen ze allemaal, maar uiten ze niet op dezelfde manier.

Ik begin mijn les met een persoonlijke begroeting van mijn leerlingen. Ze mogen zelf kiezen: een kus, een knuffel, een dansje, een handdruk of gewoon een goeiemorgen. Toegegeven, nu ik zwanger ben, kies ik een leerling uit voor het ritueel, want ik ben op dit moment zeer gevoelig voor geuren. Ik zie meteen aan hun houding hoe mijn leerlingen zich voelen. Aan de hand van kaartjes met gezichten en figuren kunnen ze in de klas vertellen over hun emoties en behoeften.

Ik modereer het groepsgesprek en creëer een veilig kader. Dat opent soms ook deuren. Kinderen hebben het bijvoorbeeld over een gewelddadige thuissituatie.

Bij dergelijke problemen roep ik de hulp van het PMS (psycho-medisch sociaal centrum, tegenhanger van CLB, red.) in.

Toen ik nog mijn eigen klas had, liet ik mijn leerlingen hun gevoelens al noteren in een schriftje.

Sommige collega’s en ouders bekeken me als een buitenaards wezen. Dat is toch niets voor op school?

Nu geef ik één uur burgerschap in alle klassen. De leer van de geweldloze communicatie inspireert mij, maar ik vertel ook over de verschillende talen van

Esma Saban (34)

liefde: fysiek contact, bemoedigende woorden, cadeaus, diensten verlenen en tijd besteden aan de ander. Ik pleit voor drie uur persoonlijke ontwikkeling per week. Het gaat vandaag op school nog te veel over kennis, terwijl emotionele en sociale vaardigheden grotendeels bepalen of je slaagt in het leven en gelukkig bent. Ik zou graag video’s over mijn aanpak willen maken en een boek uitgeven.

Ouderschap is geen aangeboren talent. Je moet je bewust zijn van de complexiteit. Ik heb zelf als mama aan den lijve ondervonden dat je je capaciteiten moet ontwikkelen. Jij voedt je kind op, maar je kind voedt jou ook op. Je moet je er volledig in onderdompelen.

Het vraagt tijd en toewijding om de affectieve veiligheid van je kind te verzekeren. Het moederschapsverlof in België is met vijftien weken te kort.

Vaders krijgen zelfs maar tien dagen. Een lachertje!

Mijn vader is Macedoniër van Roma-origine, mijn moeder half-Siciliaanse, half-Algerijnse. Ik ben een mix van culturen. Ik voel me Brusselaar en Belg, maar ik spreek Frans en Italiaans, en in Algerije vond ik een stuk van mezelf terug. Noem me gerust wereldburger en mens. Ik hou niet van dogma’s. Ik ga op zoek naar spiritualiteit. Ik wandel in alle vrijheid van ontmoeting naar ontmoeting.

Ik heb zoveel goede herinneringen aan Brussel. De stad is qua mensen, wijken en gebouwen ongelooflijk divers en paradoxaal. Ik ontdek nog altijd verrassende details. Wat ik zou veranderen? Er zijn te veel publieke plaatsen die alleen voor mannen zijn. De verdeeldheid tussen de gemeenschappen is zonde.

Zeker in mijn buurt is het door de vele snackbars malbouffe troef. Mijn man praat soms over verhuizen naar het platteland. Mais Bruxelles, c’est mon cœur, je kiffe. — TOM VAN BOGAERT

geeft sinds drie jaar het vak burgerschap aan de Franstalige gemeentelijke basisschool Henriette Dachsbeck in de Rollebeekstraat. Ze werkt ook als coach en therapeute en heeft daarom de vzw Educolibri opgericht. Ze is geboren in Sint-Joost-ten-Node en woont met haar man en twee dochters in Schaarbeek.

22

I

19 JUNI 2019

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D © SASKIA VANDERSTICHELE

19 JUNI 2019

I

23

Reportage

Fietssnelweg bedreigt habitat van enige slang in het gewest

Wat ruist er door het struikgewas?

Op de voorgrond een broedhoop, aangelegd door vrÄłwilligers. Door de warmte van het composteringsproces kunnen de eieren uitbroeden.

24

I

19 JUNI 2019

Naar schatting leven er twee- tot driehonderd ringslangen in Brussel.

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

De grootste inheemse slangensoort in België voelt zich thuis in het moeras van Jette en Ganshoren.

Maar veel plaats heeft de ringslang er niet. Ze zit er ingesloten tussen de Ring en de stad. En de mogelijke verlenging van een fietssnelweg dreigt de habitat van de enige Brusselse slang nog kleiner te maken.

“Elke vierkante meter die we verliezen, is jammer.”

— TEKST EN FOTO’S KEVIN VAN DEN PANHUYZEN

N

oordwest-Brussel herbergt een prachtig stukje ongerepte natuur in de vallei van de Molenbeek.

Het moeras van Jette en Ganshoren is zestien hectare biodiversiteit, sinds 1881 in tweeën gesplitst door de spoorlijn die Jette met Dendermonde verbindt. Via de Tentoonstellingslaan en de Kleine Sint-Annastraat, een verharde veldweg, betreden we het Jetse gedeelte van het moeras, waar lokaal vrijwilliger Roel Paessens ons opwacht. “De kans dat je hier op het wandelpad een slang tegenkomt is klein,” vertelt de architect, die zich al ruim zeven jaar bekommert over de slangen in het moeras. Het zijn immers schuwe beestjes.

Het comfort van het relatief droge wandelpad laten we achter ons en via een betonnen constructie met uitkijkpost waar je alleen met een sleutel in kan, belanden we in een gedeelte van het moeras dat ontoegankelijk is voor wandelaars.

Een nat, verwilderd landschap waar het riet en de brandnetels hoog uit de zompige grond steken, begrensd door wilgenbosjes. Het gekletter van de regen wordt begeleid door het gekwaak van een kikker-

koor. Hier voelt de ringslang zich thuis, maar hoe ze hier in het moeras beland is, weet niemand met zekerheid. De ringslang is de grootste van de drie Belgische inheemse slangensoorten en kwam oorspronkelijk niet in Brussel voor.

“De eerste waarnemingen in het moeras dateren van zo’n twintig jaar geleden. Meer dan waarschijnlijk is de ringslang hier beland met menselijke hulp. Enkele honderd meter verder heeft de groendienst van Jette een opslagplaats. Het is mogelijk dat de ringslang hier is aangekomen via geïmporteerde compost of teelaarde,” legt Paessens uit. Als die uitleg niet klopt, is de slang hier wellicht bewust uitgelaten.

UNIEK BUIKPATROON “Ik heb er al een paar gevangen, met een beetje geluk.” De vrijwilliger haalt een klein katoenen zakje tevoorschijn en toont de inhoud: een hazelworm en een drietal andere kronkelende beestjes, jonge ringslangen. Hoe groot de ringslangenpopulatie in het moeras is, weet Roel Paessens niet, maar dat het om meer dan enkele verdwaalde slangen gaat, is duidelijk. “We meten en 19 JUNI 2019

I

25

BRUZZ | LOS VN DE TIJD

vangen hier al zeven à acht jaar slangen en kunnen ze individueel identificeren aan de hand van een uniek patroon op hun buik,” vertelt Paessens. “De afgelopen jaren ving ik jaarlijks honderd tot honderdtwintig slangen, waarvan telkens zo’n vijftig nieuwe slangen die daarvoor nog niet gevangen waren. Ze leven hier een heel verborgen bestaan, maar volgens mij zijn er hier tweetot driehonderd slangen.” Zo’n evidentie is hun aanwezigheid niet.

Door slecht berekende menselijke ingrepen - onder meer in een poging om het regenwater uit de riolering te houden - dreigde het moeras leeg te lopen en te verdrogen. Vrijwilligers als Paessens schoten in actie en legden dammen aan om de geliefkoosde habitat van de ringslang vochtig te houden. “Door het moeras vochtig te houden kunnen kikkers zich blijven voortplanten.” Dat is belangrijk voor de slangen waarvoor kikkers bovenaan op het menu staan.

26

BROEDHOPEN De ringslang krijgt nog meer hulp van de vrijwilligers in het moeras in de vorm van composthopen. “We leggen broedhopen aan met riet en maaisel. Door de warmte van het composteringsproces, kunnen de eieren uitbroeden,” verklaart Paessens. “We slagen er nu in om de optimale broedhoop te creëren en de wijfjes vinden die hopen terug. Vorig jaar hebben we zo 240 eieren teruggevonden.” We banen ons een weg door het riet tot we zo’n broedhoop aantreffen en laten eerst de hazelworm, een pootloze hagedis die sterk op een slang lijkt, vrij.

Vervolgens is het de beurt aan de jonge ringslangen. “Wanneer ze geboren zijn, hebben ze de dikte van een potlood en zijn ze veertien tot twintig centimeter lang.”

De slang die Paessens boven de broedhoop vasthoudt is iets groter, wellicht een of twee jaar oud, en heeft zwarte vlekjes op haar bruingrijze lichaam. Het gaat om de gevlekte variant van de ringslang, de Natrix helvetica. Twee gele vlekken aan weerszijden van de hals vormen samen een ring, vandaar de naam.

Terwijl ze probeert te ontsnappen, maakt ze een zacht sissend geluid.

Een rottende geur dringt onze neusgaten binnen. “Dat is een verdedigingsmechanisme, waarbij de ringslang haar stinkklieren ledigt als ze zich bedreigd voelt.” Paessens laat de jonge ringslang los, waarna ze wegschiet en in de broedhoop I

19 JUNI 2019

Een hazelworm, een ringslang en een broedhoop voor de slangen: allemaal te vinden in het moeras.

“Meer dan waarschijnlijk is de ringslang hier beland met menselijke hulp” ROEL PAESSENS VRIJWILLIGER

verdwijnt. De andere slangetjes gaan haar achterna. Een vervellingshuid op de hoop toont aan hoe groot deze slang kan worden: een ruime meter twintig, waarmee ze groter is dan de twee andere inheemse slangensoorten in België, de adder en de gladde slang. Maar gevaarlijk is de ringslang niet.

De ringslangenpopulatie in het moeras van Jette en Ganshoren is uniek. Het is de enige plek binnen de gewestgrenzen waar slangen voorkomen. Enkele jaren geleden stak de ringslang die grens zelfs over en bereikte ze de andere kant van de Ring, in Asse. Plannen voor een fietssnelweg tussen Asse en Brussel stuitten op protest van onder meer Natuurpunt, omdat dat fietspad de kostbare habitat van de ringslang zou doorkruisen. “Dat is een interessant gebied voor de ringslang omdat het naast een spoorweg ligt, zonder paden die ernaartoe leiden, waardoor het gebied ontoegankelijk was. Er was voedsel en de spoorberm was een ideale plek om ongestoord te zonnen,” zegt Paessens.

Zij verhuisden weer naar het moeras, waar ze voorlopig nog ongestoord kunnen verder leven.

“Maar ze kunnen niet weg. In het oosten is er de stad, in het westen zijn ze ingesloten door de Ring. Via de spoorweg konden ze richting westen, maar door de fietssnelweg is daar te weinig plaats.”

Bovendien zijn er plannen om de fietssnelweg door te trekken richting Noordstation, via de spoorweg die vandaag het moeras in tweeën snijdt, midden in het kerngebied van de ringslang. ‘Help, als dat fietspad er komt, spring ik voor de bulldozers,’ tweette natuurliefhebber en professor aan de Université Saint-Louis Jogchum Vrielink, al is de fietssnelweg door het moeras niet voor morgen. Een haalbaarheidsstudie moet nog worden uitgevoerd.

“Er is zoiets als het openbaar nut,” zucht Paessens. “Fietsinfrastructuur is goed, maar is het nodig dat we brede, geasfalteerde fietssnelwegen aanleggen door natuurgebied? Er is al een verharde veldweg waar fietsers over kunnen. Als er nog een fietspad moet bijkomen, blijf dan

buiten dit gebied. Elke vierkante meter die we verliezen, is jammer.”

Daar is bioloog en vrijwilliger bij Hyla, de amfibieën- en reptielenwerkgroep van Natuurpunt, Chris Van den Haute het mee eens. Hij bekijkt de plannen voor een fietspad door het moeras met argusogen.

Eerder volgde hij het dossier van de fietssnelweg Asse-Brussel. “Wat daar gebeurd is, is heel triestig voor de ringslangen. Hun hele biotoop werd daar om zeep geholpen,” zegt Van den Haute. Net als Paessens hoopt hij dat het fietspad door het moeras van Jette-Ganshoren er niet komt. “Als het er wel zou komen, zou dat niet minder dan een drama zijn.” De slangenexpert benadrukt hoe uniek de populatie in Jette en Ganshoren is. “Vroeger kwam deze slang enkel voor in Wallonië. In Brussel komt de slang nergens anders voor en in Vlaanderen zien we ze slechts op een drietal plekken.

Bovendien was het moeras van Jette vroeger veel meer afgesloten en waren bepaalde delen nog minder toegankelijk, wat bijzonder positief was voor de ringslang.”

IMPACT OP HABITAT De fietssnelweg langs de spoorweg tussen Asse en de grens van het Brussels Gewest ten westen van het moeras van Ganshoren kwam er uiteindelijk toch tegen eind 2018. Roel Paessens: “Er werden wel inspanningen gedaan om de impact op hun habitat te beperken, maar de ruimte is er niet. Ik heb toen een tijdelijke vergunning gekregen om de slangen in Asse weg te halen en terug te brengen naar het moeras, waar ze oorspronkelijk vandaan kwamen.” In een jaar tijd werden zo dertig ringslangen gevangen in Asse, net als 240 hazelwormen en een vijftiental levendbarende hagedissen.

INFODAG ZA 22 JUNI

Spring binnen!

Aals t | Brus sel | Dilbeek | Gent | Schaarbeek | Sint- Niklaas

Zin in een carrièreswitch of om werken en studeren te combineren?

Muurhagedissen tussen de treinen in Schaarbeek Nog een vreemde ‘vogel’, of liever reptiel dat – net als de ringslang - oorspronkelijk niet voorkomt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, is de muurhagedis.

Sinds kort is er een populatie muurhagedissen in het rangeerstation Schaarbeek-Vorming. Dat is opmerkelijk, want de muurhagedis komt vooral voor in Zuid- en Zuidoost-Europa. In ons land vormden de Samber en Maas de noordgrens van het verspreidingsgebied van de muurhagedis. “De muurhagedis is naar Brussel gereisd via goederentreinen. Die staan lang stil in het vormingsstation,” verklaart Robert Jooris, reptielenexpert bij Natuurpunt.

Tussen de spoorwegen wordt de muurhagedis met rust gelaten door de mens en de steenhopen tussen de sporen houden de warmte – waar deze hagedis van houdt – goed bij. In enkele jaren tijd is de Brusselse populatie muurhagedissen gegroeid tot enkele tientallen.

GEEF JEZELF ALLE KANSEN xxxxx

Info & inschrijvingen

odisee.be/infodagen Ontdek ons aanbod voor v olwassenen

Nick Trachet

Brussel en de wereld culinair ontdekt

Mapie

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Bij het snuisteren door kookboeken uit (groot) moeders tijd, stoot men, zeker in Franse publicaties, regelmatig op de naam Mapie. Dat zal wel een alias geweest zijn, dacht ik eerst, tot in een van die boekjes haar naam voluit verscheen: Mapie de Toulouse-Lautrec.

Familie van de schilder? Het bleek nog wat meer te zijn.

Ze werd geboren in 1901 als Marie Pierre Adélaïde Lévêque de Vilmorin.

‘Mapie’ voor de vrienden.

Behalve dat zo’n naam behoorlijk van adel klinkt, doet het laatste deel een belletje rinkelen? Vilmorin is een begrip in de wereld van de tuinbouw. Het is vandaag de derde grootste handel in zaden en plantgoed ter wereld. Het bedrijfje begon in 1743 met een winkeltje voor vogels en zaden in Parijs, opengehouden door de vrouw van een botanicus van Louis XV, Pierre Andrieux. Een leerling van Andrieux, Philippe-Victoire Lévêque de Vilmorin, trouwde met dochter Adélaïde, zelf een ‘maîtresse grainière’ en samen zetten zij het bedrijf voort.

In 1778 begonnen de Vilmorins een catalogus uit te geven voor postorders.

De catalogi van Vilmorin zijn een waardevolle bron om te weten wanneer een bepaald groente- of fruitras

in gebruik kwam. Het bedrijf is de catalogus steeds blijven uitgeven en vandaag staat die uiteraard online, ook met sierplanten.

De volgende generatie interesseert zich onder meer in de kweek van de aardappel (samen met Auguste Parmentier) en slaagt erin enkele misoog-

opmerkelijk arboretum bezichtigen.

In dat kasteel kwam Mapie ter wereld op 5 mei 1901, als telg van het vermaarde groente- en fruitgeslacht. Een jaar later krijgt ze een zus, Louise, die bekend zal worden als romanschrijfster en liefje van onder anderen Antoine

“Mapie schreef een twintigtal kookboeken en zou de uitneembare receptenfiches in damesbladen hebben uitgevonden” sten te remediëren en hongersnood tijdens de revolutie te voorkomen. Hij wordt bejubeld door de revolutionairen en ontsnapt hiermee aan de guillotine.

De Vilmorins installeren zich in het kasteel van Verrières-le-Buisson, veertien kilometer ten zuidwesten van Parijs. Men kan er een vandaag een

de Saint-Exupéry, André Malraux, Poulenc, de Aga Khan … Ze lijkt wel geplukt uit het liedje ‘Where do you go to my lovely’ van Peter Sarstedt!

De meer verstandige Mapie trouwt in 1935 (na een eerste scheiding) met Guillaume de ToulouseLautrec Monfa, graaf van Toulouse-Lautrec en later

admiraal in de Franse marine. En dan zitten we inderdaad bij de beroemde schilder, Henri was een oom.

Mapie leerde koken van een medicus van het Institut Pasteur, Edouard Alexandre de Pomiane, een man met een grote passie voor de gastronomie. Van hem leert ze eenvoudige keuken voor mensen met minder middelen te appreciëren. In haar huwelijk nestelt Mapie zich niet als moeder, ze wordt journaliste. Eerst van societygebeurtenissen en als toneelrecensente, maar wanneer in 1944, onmiddellijk na de bevrijding, het damesblad Elle wordt opgericht, neemt Mapie daar de leiding van de culinaire pagina’s. Elle wordt een wereldwijd succes, Mapie belichaamt tot 1968 de Franse huiselijke gastronomie voor een internationaal publiek.

Zij overlijdt op 30 december 1972. Mapie schreef een twintigtal vandaag erg gezochte kookboeken en zou de uitneembare receptenfiches in damesbladen hebben uitgevonden.

Is het zo de moeite om over deze vrouw te schrijven? Het gebeurt niet vaak dat ik op één pagina botanici, een apotheker en een admiraal, een schilder, zaadhandelaars, een arts, vijf schrijvers, twee componisten en een godsdienstleider kan opdissen. En bewijzen dat culinaire schrijvers mensen van de wereld zijn.

Smakelijk.

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/trachet

28

I

19 JUNI 2019

Beeldspraak

Vriend van de rekening

Café

1932, Brussel. © PHOTONEWS

Op verschillende plaatsen in de stad zijn er huizen waar je gewoon kan binnenlopen, je kan neerzetten, en vragen om een Taras Boulba, of een Orval van zes maanden oud.

Iemand anders, die eigenlijk ook niet in dat huis woont, komt dat dan brengen. Het is een sterk concept, dat misschien enigszins verwonderlijk ‘café’ wordt genoemd, omdat je in theorie ook een koffie zou kunnen bestellen, die dan óók zou worden gebracht, meestal zelfs meteen met melk, suiker en speculaas erbij, al kan je die extraatjes ook allemaal laten liggen als je ze niet hoeft.

In ruil vraagt niemand je wat in zo’n café. Je kan er dus sociaal drinken zonder sociaal te moeten zijn, en zonder je iets aan te trekken van het leeggoed achteraf.

Het is als een extra huis,

maar dan zonder de afbetaling, en zonder claim van gezinsgenoten op je doen en laten, dat er zonder hen wel even anders uitziet.

Het is een vorm van cohousing, maar dan zonder conflicten met inwonende bemoeiallen die je sarcastische benadering van hun bekrompen ideeën niet lusten, in tegenstelling tot de blaadjes van de woekerende basilicum naast de verroeste stoelen op de gemeenschappelijke daktuin, die sinds de uit de hand gelopen gemeenschapsraad trouwens door iedereen wordt gemeden.

En de geldsom die tegenover al die voordelen staat is belachelijk laag, want je betaalt in een café alleen voor je consumpties. Reken dat uit per maand en je zou je kunnen afvragen waarom niet iedereen permanent op

café woont. Al heb je natuurlijk al langer in de gaten dat mensen voortdurend tegen hun eigenbelang in handelen.

Het enige nadeel van goede cafés is dat je er als vaste klant toch een band met bijhorende praatjes en sociale plichtplegingen mee riskeert op te bouwen.

Vooral dan met de ober, die je zowel bij de bestelling, het serveren als de betaling te woord tegenkomt. Een goede ober houdt die contactmomenten dan ook zakelijk, waardoor het soms lastig is hem te pakken te krijgen voor de afrekening.

Daarom vraag ik de rekening meestal vanop een afstand, door met twee duimen en wijsvingers een vierkant in de lucht te tekenen. Dat vierkant is een adequate uitbeelding van het kasticket, zeker als ik

ondertussen ook mijn mond in de stand zet die hoort bij de ‘e’ van ‘rekening’, of de ‘a’ van ‘addition’. Als de ober dan knikt, volgt er altijd een klein moment van opluchting om het tot stand gebrachte contact. Ook al is het nog nooit gebeurd dat de ober mijn teken niet begrijpt. De kans dat ik na het legen van mijn glas en het dichtritsen van mijn jas met dat vierkant in de lucht nog aangeef te willen proeven van de huisgemaakte ravioli, is namelijk klein. De context wijst zo dwingend naar de betekenis dat ik zelfs elke keer een ander teken zou kunnen maken. Bijvoorbeeld mijn linker- en rechterhand afwisselend met sierlijke golfbewegingetjes van mijn romp weg laten zwemmen, of rechtstaan en met een denkbeeldige houten lepel in een denkbeeldige tinnen pot roeren. Ook daaruit zou de ober dan glimlachend concluderen dat ik om de rekening vroeg.

Maar dat zou het soort affectieve band met de ober bevorderen dat we per se wilden vermijden. Dus brengen de veranderende betaalgewoonten in de horeca misschien soelaas.

Vroeger waren er cafés waar je op de poef kon drinken. Daarna verschenen er spreuken achter de toog dat de cafébaas geen krediet verstrekte en werd het de gewoonte te betalen bij je vertrek. Recenter is het fenomeen dat je moet afrekenen wanneer je je bestelling krijgt, en meer en meer vraagt men nu zelfs al te betalen wanneer je je bestelling plaatst. Dra komt dus de tijd dat je vóór je komst al krediet kan storten op een lopende rekening, waardoor de sociale interactie tot een minimum wordt herleid en je pas echt kan doen alsof je thuis bent.

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Elke week verzint Michaël Bellon een nieuw onderschrift bij een oude persfoto

— MICHAËL BELLON

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/beeldspraak 19 JUNI 2019

I 29

COLOFON

Big City

BRUZZ

Stel zelf je vraag en stem op BRUZZ.be

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65 ABONNEMENTEN

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80, Gratis in Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Rest van België: 25 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393 van Vlaams Brusselse Media vzw Buiten België: 30 euro per jaar.

OPLAGE : 62.609 exemplaren.

ADVERTEREN?

Marthe Paklons, 02-650 10 61 sales@bruzz.be DISTRIBUTIE

Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be ALGEMENE DIRECTIE

Het fonteintje op de Oude Graanmarkt, getiteld Hofmakerij.

Jo Mariens

© MELISSA ABELOOS

Bram Van Renterghem, Sara De Sloover, Mathias Declercq

HOOFDREDACTIE

Kristof Pitteurs (algemeen hoofdredacteur), Kim Verthé, Steven Van Garsse NIEUWSMANAGEMENT

CULTUUR & UIT

Gerd Hendrickx REDACTIE

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Jean-Marie Binst, Filip De Rycke, Tim Gatzios, Kris Hendrickx, Bettina Hubo, Stefanie Nijs, Jasmijn Post, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Vera Tylzanowski, Roan Van Eyck, Laurent Vermeersch, Danny Vileyn, Tom Zonderman MEDEWERKERS

Het drinkfonteintje op de Oude Graanmarkt is verdwenen. Waarom?

LINDA UIT BRUSSEL

H

et antwoord op deze vraag is eenvoudig: het drinkwaterfonteintje op de Oude Graanmarkt is niet verdwenen, al lijkt het soms zo doordat het wat verborgen ligt tussen de grote bomen errond. Het fonteintje op de Nieuwe Graanmarkt, drie minuten verderop, is wel verdwenen, maar al zo’n twaalf jaar geleden. Het bronzen beeldje dat boven op de fontein stond, werd meer dan twintig jaar geleden ontvreemd en is nooit meer boven water gekomen.

“Nadat het beeldje werd gestolen, besloot de Stad Brussel om de fontein te laten afbreken en zo meer plaats te maken voor een basketbalplein,” vertelt Joris De Leeuw van de dienst Stedenbouw van de Stad Brussel.

30

I

19 JUNI 2019

Beide drinkwaterfonteinen maken deel uit van een reeks ‘Bruegeliaanse drinkplaatsen’, zo staat te lezen in het boek De Fonteinen van Brussel uit 1999.

Tussen 1981 en 1984 verschenen twaalf drinkplaatsen met als grootste gemene deler: taferelen uit schilderijen van Pieter Bruegel de Oude. Elke fontein bestaat uit een wateropvangschaal op een voetstuk en een bronzen beeldje. De beeldjes kregen vorm dankzij de twee beeldhouwers Jos De Decker en Jean Roig.

Op de Nieuwe Graanmarkt werd de ‘Vette Keuken’ geplaatst, waarvoor Jos De Decker zich liet inspireren door een burijngravure uit 1563. Een vrouw zit op een koffer terwijl ze haar kind de borst geeft. Een man staat vlak achter haar

en eet van een homp brood.

Het fonteintje op de Oude Graanmarkt heet dan weer ‘Hofmakerij’.

Jean Roig baseerde zich op een gravure uit 1565 getiteld ‘De Lente.’ Het is een tafereel van een jongeman die zich uitslooft om een meisje te verleiden, waarbij hij haar stevig vastneemt. Of dat effectief hoffelijk te noemen valt, daar mag u zelf over oordelen.

Drinkwaterfonteinen zijn niet meer weg te denken uit het Brusselse straatbeeld.

Ze bestaan in allerlei vormen: van eenvoudige mobiele drinkplaatsen tot sierlijke bronzen beelden.

Het water dat eruit stroomt, is trouwens vergelijkbaar met het water dat thuis uit uw keukenkraan druppelt.

“Het voldoet aan dezelfde hoge normen,” verzekert Saar Vanderplaetsen van Vivaqua.

De vzw Straatverplegers stelde zelfs een kaart op waarop alle drinkwaterfonteinen in Brussel staan aangeduid. De kaart hangt uit in metrostations zodat daklozen, maar ook andere

dorstigen, hun weg kunnen vinden naar de voorzieningen. In 2016 werden er 61 fonteintjes geteld. Voor menig voorbijganger is het een oase tijdens warme dagen, maar ook voor daklozen is het belang ervan niet te onderschatten. “Voor hen is het vaak een van de weinig toegangsmogelijkheden tot gratis drinkwater,” zegt De Leeuw nog.

Dorstige kunstliefhebbers kunnen dus nog steeds terecht op de Oude Graanmarkt voor een verfrissende slok onder het toeziend oog van een vlijtige verleider. Dat Brussel bruist van drinkwaterfonteintjes, kunt u vrij letterlijk nemen.

Voor waterdrinkers voor wie het iets meer mag zijn dan een plat watertje, is er op de Keizerinlaan naast het gebouw van Vivaqua een fontein die behalve water op kamertemperatuur en gekoeld water, ook spuitwater serveert.

Tsjing!

MELISSA ABBELOOS VOLGENDE WEEK Waar kan rechtstreeks van de boer in de stad gekocht worden?

Nicolas Alsteen, Gilles Bechet, Michaël Bellon, Jasper Croonen, Céline Emmerechts, Patrick Jordens, Tom Peeters, Véronique Rubens, Niels Ruëll, Tim Schoonjans, Nick Trachet, Tom Van Bogaert, Michel Verlinden EINDREDACTIE

Karen De Becker, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Tom Zonderman VORMGEVING

Heleen Rodiers (art director), Ruth Plaizier KALENDER UIT

Sam De Ryck VERTALING

Johan Arblaster, Martin McGarry, Laura Jones FOTOGRAFIE & ILLUSTRATIE

Bart Dewaele, Kim, Wauter Mannaert, Noémie Marsily, Steve Michiels, Ivan Put, Saskia Vanderstichele, Wide Vercnocke, Voer uw evenement in op Encodez votre événement sur Enter your event on www.agenda.brussels VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Kristof Pitteurs Flageyplein 18, 1050 Elsene.

Bruzz is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de persen van Eco Print Center (De Persgroep) en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

Meld nieuws

Hebt u nieuws uit Brussel, dan kunt u ons dat melden via het WhatsApp-nummer 0489-988.988 Persberichten kunnen via nieuws@bruzz.be

ONTDEK NU ONS NIEUW OPLEIDINGSAANBOD 2019-2020 SCHRIJF

JE NU IN

KIJK OP SYNTRABRUSSEL.BE

11/04/2019 09:26

DB608520F9

019_Syntra_Bruzz_215x142,5mm.indd 1

DB374215D7

Logan, elektromechanieker “WERKEN VOOR EEN BEDRIJF IN VOLLE EXPANSIE DAT MEE IS MET DE NIEUWSTE TECHNOLOGIEËN, DÁT IS WAT ME BEVALT!” We zijn op zoek naar elektromechaniek.st.er.s voor het onderhoud van onze nieuwe elektrische en hybride bussen!

Onze technici verzorgen dagelijks, op verplaatsing op het net of in een werkplaats, de herstelling en het onderhoud van onze voertuigen, ingebouwde systemen, installaties en uitrustingen.

Heb je een diploma in een technische richting ((elektro) mechanica, elektronica, hydropneumatiek, elektriciteit)? Heb je een rijbewijs B en ben je bereid om in ploegen te werken? Aarzel niet langer!

Schrijf je in via onze website jobs.mivb.be en kies de vacature ‘Elektromecanicien BUS’.

We zijn ook steeds op zoek naar BUSCHAUFFEURS (v/m)! jobs.mivb.be/chauffeurs & veiligheid.

Bent u gepensioneerd of bent u op zoek naar een bijverdienste als toiletdame/heer ?

DB607142F9

DB605721E9

jobs.mivb.be

Dan mag u ons steeds contacteren voor meer informatie op het nummer 0471 329 440 Van maandag tot vrijdag tussen 10u. en 18u.

10069RLM

Like us op Facebook!

Facebook.com/ streekpersoneel.be DB486144C8

Uw

werkt voor jou

Kijk ook op streekpersoneel.be

OB67609

Op zoek naar een job in eigen streek?

DB337869A7

personeelsadvertentie

hier?

NOORSE FJORDEN

DB606152E9

2020

8 DAGEN ALL-IN CRUISE Vanaf € 1.090 p.p. / -17 j: € 399 p.p.

Wekelijks vertrek in mei, juni, juli en augustus 2020

Lees er alles over op

THEMADAG ZONDAG 18 AUG - 11U

contacteer ons snel op rrs@roularta.be of 051 26 67 89

Versluys Dome, Oostende Schrijf je online gratis in!

DB555930J8

DB374216D7

Deskundige Rechtspraktijk B1-B3 - contractueel - bepaalde duur (2 jaar)

GEMEENTE HULDENBERG

Ben je gebeten door juridische vraagstukken en heb je interesse in patrimoniumbeheer? Wil je collega's en burgers graag bijstaan met juridisch advies? Beschik je over een diploma in een juridische richting OF studeer je binnenkort af? Solliciteer dan NU en wie weet word JIJ onze nieuwe collega!

werft aan (m/v):

Functie Je verzorgt en optimaliseert het administratief en patrimoniaal beheer van gemeente & OCMW en het autonoom gemeentebedrijf Zemst. Je volgt lopende dossiers op, stelt overeenkomsten en aktes op en bent het centrale aanspreekpunt voor belanghebbenden (huurders, kopers, verkopers, ...). Daarnaast geef je juridisch advies aan burgers en collega's.

Je adviseert bijvoorbeeld maatschappelijk werkers in een moeilijk schuldbemiddelingsdossier, behandelt vragen inzake openbaarheid van bestuur, enzovoort. Tot slot volg je juridische geschillen op en doe je aan klachtenbehandeling. Je werkt hierbij nauw samen met en rapporteert aan de jurist.

Deskundige communicatie B1-B3

halftijds

contractueel

Functie: Je werkt onder leiding van de algemeen directeur Je verzorgt de communicatiestroom naar de burger, andere belanghebbenden en interne diensten. Je gebruikt hiervoor verschillende communicatiekanalen Je coördineert redactionele opdrachten wat interne en externe communicatie betreft Je beheert ook de website

Profiel Je beschikt minstens over een bachelor diploma in een juridische richting OF behaalt jouw diploma ten laatste op 30/09/2019. Heb je daarnaast kennis (of interesse) in patrimonium beheer? Of heb je ervaring in het geven van juridisch advies? Dan is dat een dikke plus. Je houdt bovendien van kwaliteit, bent oplossingsgericht en communicatief.

herkenbaarheid van de organisatie gewaarborgd is.

Aanbod Wij bieden jou een tijdelijke voltijdse tewerkstelling (2 jaar), maaltijdcheques, fietsvergoeding, 100% tussenkomst in het openbaar vervoer, 2de pensioenpijler, glijdende uren, mogelijkheid tot het meenemen van alle relevante jaren anciënniteit uit de privésector of als zelfstandige, tal van bijscholingsmogelijkheden en leuke collega's die je graag zullen ontvangen!

Je bent communicatief heel sterk en beschikt over digitale skills en kan die inzetten voor een heldere communicatie Je hebt een bachelordiploma ofwel een diploma van het hoger onderwijs van één cyclus of daarmee gelijkgesteld onderwijs Je hebt een rijbewijs B. Aanbod: Geïndexeerde brutomaandwedde (voltijds) van minimum € 2.460,78 en maximum € 4.146,34.

Interesse? Inschrijven kan tot uiterlijk dinsdag 9 juli 2019 via de volgende link: https://www.jobsolutions.be/register/3993

Deskundige cultuur halftijds

contractueel

DB607962F9

B1-B3

Functie: Je werkt binnen de dienst vrije tijd Je werkt mee aan het realiseren van de doelstellingen van het lokaal cultuurbeleid in de gemeente Huldenberg Je werkt initiatieven en projecten uit die cultuurparticipatie en kunstbeleving bevorderen, gemeenschapsvorming versterken, het cultuur-educatief aanbod bekendmaken en erfgoed ontsluiten.

Je kan projecten opzetten en begeleiden met het oog op cultuurparticipatie en gemeenschapsvorming, je maakt promotie van het cultuuraanbod en je denkt mee over de introductie van nieuwe vormen van kunst en cultuur Je bent een netwerker binnen de verschillende beleidsdomeinen in het lokaal cultuurbeleid Je hebt een bachelordiploma ofwel een diploma van het hoger onderwijs van één cyclus of daarmee gelijkgesteld onderwijs Je hebt een rijbewijs B.

lmo

MEDISCHE ANALYSEN

voltijds

Uw functie

contractueel

Uw competenties

Functie: De dienst werken in eigen beheer staat in voor de aanleg, de instandhouding, de renovatie en het onderhoud van de gemeentelijke accommodaties en infrastructuur, zodat de burgers en de verschillende gemeentelijke diensten kunnen beschikken over een aangepaste, veilige, comfortabele omgeving. Deze dienst is ook verantwoordelijk voor de logistieke ondersteuning van de gemeentelijke diensten. Je specialisatie binnen de dienst is wegeniswerken Je bent handig en je kan zowel alleen als in team werken.

Interesse?

DB606532F9

Aanbod: Mooie werkuren: 7u30/12u – 12u30/15u36. Geïndexeerde brutomaandwedde (voltijds) minimum € 1.891,81 en maximum € 2.944,40.

C1-C3

dienst bevolking en burgerlijke stand

vervangingsovereenkomst

halftijds

De labomanager voert de dagelijkse leiding van LMO en verzekert de continuïteit van de organisatie. U stuurt, samen met uw diensthoofden een team van 60 medewerkers en zelfstandigen (klinisch biologen, MLT-ers, verpleegkundigen, medische secretaressen en chauffeurs) aan en staat in voor de optimalisatie van processen volgens de kwaliteitsprocedures. U zorgt voor een optimale samenwerking met de medisch directeur en de medische staf. U rapporteert rechtstreeks aan de CEO. U bent een Phd in een wetenschappelijke richting (of gelijkwaardig) en heeft bij voorkeur een eerste werkervaring achter de rug. Uw leiderschapsstijl resulteert, onder meer door het borgen van onze kwaliteitsprocedures in de dagdagelijkse werking van het medisch laboratorium. U heeft een hands-on mentaliteit en ziet dagelijkse ad hoc vragen als een uitdaging, niet als een probleem.

Gelieve uw kandidatuur en curriculum vitae te richten via de website www.lmo.be.

Bijkomende inlichtingen kan u bekomen bij Sara Bogaert tel.: 052 25 80 25, e-mail: sara.bogaert@medina.be.

de kandidaten dienen te beschikken over de nodige competenties en persoonlijke kwaliteiten om de beoogde functie optimaal in te vullen. Geen diplomaverreiste. Een rijbewijs C(E) is een pluspunt.

Administratief medewerker

We zijn momenteel op zoek naar

EEN LABOMANAGER (m/v)

Aanbod: Geïndexeerde brutomaandwedde (voltijds) van minimum € 2.460,78 en maximum € 4.146,34.

Polyvalent medewerker WEB – specialisatie wegen D1-D3

Kwaliteit, professionele kennis en technologische innovatie zijn de pijlers waarop de samenwerking met de artsen zijn gebouwd. Het labo voor Medische Ontledingen (LMO) , A. Gossetlaan 52A, Groot-Bijgaarden, is een medisch labo dat borg staat voor een betrouwbare en snelle analyse en het leveren van innovatieve oplossingen.

OCMW Kampenhout

contractueel

•

Functie: De afdeling ‘burgerzaken’ heeft tot doel het verzorgen van de dienstverlening aan de bevolking en de administratieve verwerking van alle aspecten inzake bevolking, burgerlijke stand en vreemdelingenzaken Je hebt zowel een administratieve als loketfunctie Je helpt ook mee tijdens de verkiezingen en sporadisch in het weekend voor de huwelijken.

Je kan zelfstandig werken Je bent communicatief en administratief sterk Klantgerichtheid, integriteit en nauwkeurigheid draag je hoog in het vaandel Je volgt de wetgeving op en houdt je op de hoogte i.v.m. de ontwikkelingen hieromtrent en informeert je collega’s Je hebt minstens een diploma van het secundair onderwijs of daarmee gelijkgesteld onderwijs.

Aanbod: Geïndexeerde brutomaandwedde (voltijds) van minimum € 1.927,37 en maximum € 3.527,59.

Wil jij onze collega worden?

Boeiende en gevarieerde functies in een dynamische werkomgeving, een aantrekkelijk salaris waarbij relevante ervaring (max. 6 jaar) overgenomen wordt, interessante vakantieregeling en extralegale

Aanbod:

personeel@ocmw-kampenhout.be

Stuur je sollicitatie met cv, je diploma en een uittreksel uit het strafregister OF per aangetekend schrijven of per gewone brief (de poststempel dient als bewijs) naar de gemeente Huldenberg t.a.v. College van Burgemeester en Schepenen, Gemeenteplein 1, 3040 Huldenberg OF via afgifte tegen ontvangstbewijs op De examens zullen de personeelsdienst OF via plaatsvinden tijdens de zomervakantie.

Interesse?

2019, 12u

• www.ocmw-kampenhout.be

ten laatste maandag 24 juni personeel@ocmw-kampenhout.be

DB608364F9

> rubriek vacatures of contacteer .

DB608405F9

Kijk voor een volledige functiebeschrijving op de personeelsdienst op 02 302 43 21 of via

Aanwervingsvoorwaarden: