BRUZZ actua - editie 1662

Rubrieknaam

#1662 WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

L E V E N

I N

D E

S TA D

|

N I E U W S

PRIDE

|

A C H T E R G R O N D

in Brussel

&

15 | 05 | 2019

O P I N I E

‘We feesten omdat we al een heel jaar blèten’ RACHAEL MOORE Rainbow house

© IVAN PUT

GEERT VAN ISTENDAEL SCHRIJFT ‘DE GROTE VERKILLING’

‘Links moet af van het identiteitsdenken’

VOETGANGERSGOEROE JAN GEHL ‘Dit Brussel? Het laat mijn hart zingen’

Chou de Bruxelles

BRUZZ | VOORAF

Fotograaf Ivan Put trekt wekelijks door de stad voor een portret

DAVID NISSENBAUM ( 31 ) , ZUIDSTATION "Zie je mijn pet? Die hebben mijn vrienden laten maken. 'Davengers' is een samentrekking van Dave en de Avengers, waar ik een grote fan

van ben. Het is mijn vrijgezellenweekend en mijn vrienden nemen me mee naar Gent en Brussel, om van alles en nog wat te doen:

VR-gaming, bijlwerpen, silent disco, een tour bij de brouwerij van Delirium Tremens, comicon ‌ Ik leerde mijn vrouw kennen aan de

universiteit van Cambridge. We trouwen op 20 juli, de vijftigste verjaardag van de Apollo 11-maanlanding."

15 MEI 2019

I

3

Inhoud

De Grote BRUZZ Verkiezingsshow

Spreektijd

Geert van Istendael 10

Pride

Rachael Moore

26 MEI VANAF 18U. LIVE IN MUNTPUNT • DE EERSTE RESULTATEN • INTERVIEWS MET POLITICI EN DESKUNDIGEN, • MUZIEK VAN BLU SAMU EN DJ JULES X • BAR & TACO’S • LIVE COMEDY DOOR YANNICK JOOS EN DENA

Iedereen welkom!

'Vooral witte mensen gebruiken het woord diversiteit'

Reportage Met architect Jan Gehl door de voetgangerszone 20

14

NOG MEER BRUSSEL BIJ BRUZZ Le jeune Ahmed

20 km door Brussel

Jean-Pierre & Luc Dardenne over hun nieuwe film, Le jeune Ahmed.

Vanaf maandag 21/05

Moedig de 40.000 lopers van de 20 km door Brussel aan.

Kom vanaf 10.30u naar de BRUZZ-bus aan kilometer 15 (Herrmann-Debroux) en supporter mee op de beats van dj RIM-K! Herbeleef de 20 km op BRUZZ tv en BRUZZ.be.

BRUZZ tv

Zondag 19 mei BRUZZ.be en BRUZZ tv

Brussels Jazz Weekend BRUZZ gidst je door het Brussels Jazz Weekend.

Volgende week BRUZZ magazine

Pride BRUZZ Fri-gay! De beste Pride platen een hele dag lang op BRUZZ radio.

Vrijdag 17 mei BRUZZ radio

Edito

EDITO

Populistisch rechts Brussel kiest

— STEVEN VAN GARSSE

Nieuwkomers op campagne

03

Chou de Bruxelles

05

Edito

06

In beeld

08

De week

24

Enfant Terrible

27

Nick Trachet

29

Beeldspraak

30

Big City

Brussel kiest Nog onbeslist? Vergelijk de standpunten van de verschillende partijen dankzij de BRUZZ-KIESWIJZER. brusselkiest.be

De gemeenteraadsverkiezingen van zes maanden geleden gaven al een stevige indicatie, en de peilingen gaan in dezelfde richting. De kans is groot dat Brussel op 27 mei wakker wordt in een rood-groene gloed. Links en de ecologische partijen hebben de wind in de zeilen. Het contrast met het ommeland, Vlaams-Brabant, waar de strijd woedt om de rechtse hegemonie, kan moeilijk groter zijn.

Toch blijft het interessant om ook in Brussel naar de identitaire partijen te kijken. Zondag bleven ze op de markt van Jette op een veilige afstand van elkaar: N-VA-kopstuk Theo Francken en Vlaams Belanger Dominiek Lootens-Stael. Beide partijen proberen electoraal profijt te halen uit de migratiecrisis, die ook ons land aandoet. Beide partijen geloven ook dat ze er succes mee kunnen boeken.

Daarbij wordt de ranzigheid niet achterwege gelaten.

Vlaams Belang vond het in een campagnefilmpje een goed idee om transitmigranten met schurft en andere ziektes op te pikken en naar het land van herkomst te brengen. De N-VA vroeg zich openlijk af of de transitmigranten nog wel eten moesten krijgen.

Brussel is niet immuun voor populistisch rechts. Dat heeft het verleden bewezen. Heel lang geleden konden antibelastingpartijen als Rad UDRT hier probleemloos zetels halen. Herinner u ook Roger Nols en Michel Demaret. En Vlaams Belanger Johan Demol (ex-PFN)

kende begin van de eeuwwisseling zijn hoogdagen met een gespierd law & order-discours.

In een uitstekende televisiereportage, waarvan u ook in dit magazine een verslag leest, laat onze BRUZZ-journalist de vox populi op de markt van Jette aan het woord tijdens de campagne. Een deel van de reportage is veelzeggend over hoe de Brusselaar naar migratie kijkt. Zelfs migranten hebben er genoeg van ... de migratie.

Het is een van de grote vraagtekens voor aanstaande verkiezingsdag. De gemeenteraadsverkiezingen van oktober gaven in Brussel geen winst voor identitaire partijen. En de discussie over het Marrakesh-pact is helemaal out of the picture, maar hoeveel kiezers zullen in de beslotenheid van het stemhokje toch niet het signaal willen geven dat er een forser migratiebeleid nodig is?

Die vraag brengt onmiddellijk een enorme paradox aan het licht. Brussel is vandaag een product van migratie, met heel veel Brusselaars met wortels in de rest van Europa, in de Maghreb, in Turkije, in het Afrika van onder de Sahara. Wie als xenofoob in dit diverse Brussel wil overleven, moet al uit bijzonder hout gesneden zijn. Wat niet wil zeggen dat het kiespotentieel voor populistisch rechts nul is. Zeker als de emotie de bovenhand neemt, kunnen de verkiezingsresultaten rare sprongen maken.

BRUZZ | VOORAF

16

“Wie als xenofoob in dit diverse Brussel wil overleven, moet al uit bijzonder hout gesneden zijn”

Dit en al het andere nieuws uit Brussel is ook te vinden op BRUZZ.be en in de BRUZZ-app.

15 MEI 2019

I

5

6

I

15 MEI 2019

BRUZZ | DE WEEK

In beeld

In het nauw

Š SASKIA VANDERSTICHELE

Een groothandel in frisdranken op de Willebroekkaai oogt maar klein tegenover zijn buren. Aan de ene kant een ouder appartementsgebouw op de hoek met de Dijlestraat en aan de andere kant een nieuwbouwproject aan de voet van de geplande Picardbrug over het kanaal. Oscar Drink is vandaag de vreemde eend in de bijt, maar tot enkele jaren geleden lag deze buurt bezaaid met opslagplaatsen.

De vraag is hoe lang deze laatste overlever het nog zal uitzingen.

Verschillende aanpalende magazijnen, onder meer van Delhaize en Bpost, gingen de voorbije jaren al tegen de vlakte om plaats te maken voor appartementen met zicht op het water.

15 MEI 2019

I

7

De week

Terugblik op het nieuws

Valse brieven

Brugmann staakt

4.187

In Schaarbeek zijn valse oproepingsbrieven voor de verkiezingen verspreid met een oud logo van de gemeente. De gemeente vermoedt dat het om een valstrik gaat om te kunnen inbreken.

Het personeel van de urgentiedienst en de dienst intensieve zorgen van het Brugmannziekenhuis legt een nacht het werk neer. Er is te weinig geld om de patiënten te verzorgen zoals nodig, en ook te weinig personeel, luidt het protest.

Het Brusselse thuislozensteunpunt La Strada publiceert een rapport over een telling in de nacht van 5 november 2018. 4.187 mensen waren slecht of niet gehuisvest: 759 sliepen buiten, 707 in een urgentielokaal en 685 waren te vinden bij een burgerplatform voor hulp aan vluchtelingen. 930 sliepen in een onthaaltehuis en 1.044 in een kraakpand of niet-erkend onderdak.

87 PROCENT VAN AANKOPEN GEBEURT BINNEN GEWEST

Brusselaar koopt graag in Brussel BRUZZ | DE WEEK

De Brusselaars doen hun aankopen graag dicht bij huis. Het gros shopt binnen het gewest. Maar bijna zes op de tien nemen hiervoor nog altijd graag de wagen. Dat blijkt uit de studie die hub.brussels samen met perspective.brussels en de ULB uitvoerde naar het koopgedrag van de Brusselaars. — BETTINA HUBO

H

et was van begin jaren 1990 geleden dat er nog onderzoek gedaan was naar de plaatsen waar de Brusselse gezinnen hun aankopen doen. Daarom vond minister van Economie Didier Gosuin (Défi) het tijd voor een nieuwe, grootschalige studie.

Hieruit blijkt dat de 542.000 Brusselse huishoudens samen jaarlijks 5,5 miljard euro spenderen in detailwinkels, wat neerkomt op een gemiddelde van 9.200 euro per gezin.

Het gros van dat bedrag, 3 miljard, gaat naar de courante basisaankopen: voeding, drank, onderhoudsproducten, geneesmiddelen.

Anderhalf miljard wordt uitgegeven aan lichte semicourante goederen als kleding, schoenen, boeken en vrijetijdsartikelen. Het resterende miljard gaat naar meubelen, elektro en andere zogenoemde zware semicourante artikelen.

Voor zijn courante aankopen legt de Brusselaar gemiddeld 2,2 km af, voor de lichte semicourante 3,6 km

8

I

15 MEI 2019

en voor de zware semicourante 3,8 km. Hij blijft dus relatief dicht bij huis. Opvallend is dat, ondanks die kleine afstanden, 56,6 procent van de ondervraagden het liefst met de auto gaat shoppen. 21 procent gaat te voet, negentien procent neemt het openbaar vervoer.

In totaal blijft 86,9 procent van alle uitgaven binnen het Brussels gewest. De rest - 13,1 procent - gaat hoofdzakelijk naar Vlaamse winkels (7,4 procent), bijvoorbeeld in Zaventem, Drogenbos en SintPieters-Leeuw, en naar onlineaankopen (2,2 procent).

Voor de grote, courante boodschappen trekt 95 procent van de Brusselaars naar de supermarkt, Delhaize op kop. De kleine, dagelijkse boodschappen - brood, vlees - worden daarentegen aangekocht in lokale winkels in een van de talrijke traditionele handelskernen die het gewest rijk is. Globaal scoren Oudergem, Jette en Ukkel het best voor de basisaankopen. Ook de markten zijn in trek.

Voor de aanschaf van onder meer boeken en kleding is het centrum van Brussel de place to be, met een marktaandeel van ruim 25 procent.

De aanschaf van boeken, kleding en andere lichte semicourante artikelen gebeurt meer geconcentreerd. Het centrum van Brussel is voor die aankopen dé place to be met een marktaandeel van ruim 25 procent. Daarna volgen Woluwe Shopping (10,6 procent) en Louiza (8,7 procent). Het internet is goed voor zes procent van die bestedingen.

SLOKOP IKEA Bij de zware semicourante aankopen is Ikea de grote slokop, zowel Ikea in Anderlecht als de vestiging in Zaventem. Sowieso gebeurt een kwart van die aankopen buiten het gewest.

Voor de drie categorieën tezamen nemen de winkels in Brussel-centrum het leeuwendeel voor hun rekening: 10,1 procent. Dat blijft dus de belangrijkste handelspool van het gewest. Maar het valt de onderzoekers op dat ook heel wat kleinere handelskernen het goed doen, zo bijvoorbeeld Sint-Alix in Sint-Pieters-Woluwe, het Keymplein of de winkelstraten van Sint-Agatha-Berchem. “Om de handel te stimuleren moeten we dus eerder daar op inzetten dan op shoppingcentra aan de rand, zoals Docks en Neo, die mikken op een publiek van buiten het gewest en die de bestaande handelskernen verzwakken,” besluit Gosuin.

Boom moet weg

Mini-Europa dertig

Huis van de Jongere

Het OCMW van Sint-Gillis moet voor uitbreiding van zijn rusthuis een grote boom kappen in de Diderichstraat. Buurtbewoners verzetten zich tegen de beslissing van Myriem Amrani (PS), voorzitter van het OCMW.

Mini-Europa, het miniatuurdorp van Europese monumenten op de Heizelvlakte, viert zijn dertigste verjaardag. In 2018 ontving het park 390.000 bezoekers. In dertig jaar tijd waren het er 9 miljoen. Met de komst van Neo is de toekomst van het park onzeker na 2020.

Het OCMW van Brussel-Stad opent een Huis van de Jongere in Laken, in de Bockstaellaan 142. Het begeleidingscentrum voor jongeren van 11 tot 22 jaar komt er met steun van de Franstalige minister van Jeugdzorg, Rachid Madrane (PS).

Sommige discussies schijnen nog gevoerd te worden in de coulissen van de politiek CÉDRIC MAHIEU,

BRUZZ | DE WEEK

CDH-raadslid in Schaarbeek (over de hervorming van het ziekenhuis Paul Brien, in ‘La Libre’)

Cartoon

Kim Duchateau en Wauter Mannaert wisselen elkaar af voor hun kijk op de week

© PHOTONEWS

Ook voor Anton Van Assche van Unizo is de studie het bewijs dat er veel meer geïnvesteerd moet worden in de bestaande lokale handelskernen. “Je ziet dat de Brusselaars hun aanbod appreciëren.”

Hij kijkt er ook niet van op dat nog 56,6 procent van de Brusselaars de auto neemt voor de boodschappen.

“Dat is natuurlijk vooral voor de rit naar de supermarkt, de bak bier en dergelijke. In een stad zouden er andere oplossingen moeten zijn, thuislevering bijvoorbeeld, maar wij stellen vast dat die maar schoorvoetend op gang komt.

Misschien ligt hier een rol voor de kleinhandel.”

15 MEI 2019

I

9

Spreektijd

Geert van Istendael en ‘De grote verkilling’

‘Oud links en nieuw progressief moeten in gesprek’ BRUZZ | DE VERHALEN

Als één groot en onderbouwd pleidooi voor herstel en behoud van de sociale zekerheid. Zo leest ‘De grote verkilling’, het nieuwe boek van Geert van Istendael. Maar ook als een stekelig pamflet tegen de grote ‘versnippering’ door het identitaire denken van de progressieven.

— MICHAËL BELLON, FOTO’S SASKIA VANDERSTICHELE

O

m Geert van Istendael te spreken, hoef je niet meer met de metro naar Sint-Lambrechts-Woluwe aan de rand van het Zoniënwoud. Je kan gewoon de trein nemen naar het dorpse Sint-Joris-Weert aan de rand van het Meerdaalwoud. Dan komt hij - Die Zeit onder de arm - je afhalen, en loodst hij je te voet langs klaprozen, duizendblad, schapen, paarden en de idyllische ijzeren weg, naar de fraaie nieuwe woning die hij en zijn vrouw hebben gebouwd op een stuk grond dat een paar jaar geleden openbaar werd verhandeld in het lokale stationscafé In de rapte. Bij het maken van de afspraak had Van Istendael laten weten dat hij niets nodig had om de voorraden aan te vullen. Hij mist Brussel niet, en er is een Proxy vlakbij. Papier is er ook nog genoeg.

De grote verkilling is goed voor meer dan 250 bladzijden doorwrochte analyse.

10

I

15 MEI 2019

Wat heeft u aangezet om dit boek te schrijven?

GEERT VAN ISTENDAEL: Mijn gepensio-

neerde uitgever Emile Brugman van Atlas Contact. De ondergang van de sociaaldemocratie raakt hem en hij vroeg of ik daar iets over wilde schrijven. Dat wilde ik, op voorwaarde dat ik er de christendemocratie mocht bij nemen, want zeker in België ligt die mee aan de grondslag van dat hele gebouw van de sociale zekerheid. Mijn vader was trouwens een coryfee van de christelijke arbeidersbeweging, en tegen dat aspect van mijn vader heb ik mij nooit verzet.

Die teloorgang houdt u dus ook bezig.

VAN ISTENDAEL: Toen ik onlangs de laatste verhuisdoos leegmaakte, vond ik een folder terug die tekenaar Gerard Alsteens (GAL, red.) en ik in 1995 maakten voor de open SP-lijst naar aanleiding van gewestverkiezingen toen: “De sociaaldemocratische

traditie is één van de meest waardevolle beschavingselementen van onze eeuw. Dankzij de sociaaldemocratie werden tientallen miljoenen Europeanen bevrijd van de beknellende angst voor ziekte, werkloosheid en een arme levensavond.” Dat is ook de kerngedachte van dit boek.

Het begint met een overzicht van hoe de sociaaldemocraten en de linkervleugel van de christendemocratie tijdens de jaren tachtig en negentig in verschillende Europese landen “het tegenovergestelde zijn gaan doen dan wat je van hen mocht verwachten”.

VAN ISTENDAEL: Toen is men meegegaan in het hegemonistische, Angelsaksische, neoliberale verhaal, dat wordt samengevat in de slogan: niet u, maar de staat leeft boven zijn stand. Die slogan klopt niet. Ik zeg niet dat de Belgische staat toen niet voor verbetering vatbaar was. Maar met de afbraak van de overheid die

toen begonnen is, moet je oppassen.

Ook buiten de sociale zekerheid.

Professor Luc Huyse heeft al voor de eenentwintigste eeuw begon gewaarschuwd dat wij justitie aan het kapot besparen waren. En kijk nu (Van Istendael verwijst naar de moord op Julie Van Espen, red.).

Een aantal mechanismen waren aan het werk. De pas aangetreden president François Mitterrand moest in Frankrijk zijn aangekondigde linkse economische beleid al snel bijsturen.

VAN ISTENDAEL: Onder druk van Europese broeders als de kanseliers Helmut Schmidt en Helmut Kohl, maar ook onder druk van de financiële markten.

Hoeveel moedwilligheid vermoedt u in zo’n aanval van de markten? Reageren die niet gewoon uit vrees voor instabiliteit en insolvabiliteit van een land?

BRUZZ | DE VERHALEN

VAN ISTENDAEL: Dan moet toch nog worden bewezen dat die vrees gegrond is? Er zijn genoeg gevallen bekend van beurzen die instortten nadat links de overhand had gekregen in de verkiezingen, terwijl daar eigenlijk geen aanleiding toe was. Uiteraard is het functioneren van die markten wel een collectief gebeuren. Het is een spreeuwenzwerm die plotseling een wending neemt.

Ander mechanisme: kapitaalvlucht. Het argument tegen inkomenstaksen en vermogensbelasting.

VAN ISTENDAEL: Dat hoor je vaak: dat je de heel rijken met rust moet laten omdat ze onaanraakbaar zouden zijn.

Zij zijn toch gewoon burgers zoals wij?

In de jaren vijftig had je onder Republikeinse presidenten als Eisenhouwer soms inkomensbelastingen tot negentig procent.

Democrate Alexandria Ocasio-Cortez is vandaag gematigder en stelt zeventig procent voor (op het deel van het inkomen boven 10 miljoen dollar, red.). Peter Mertens van de PVDA is al tevreden met drie procent (vanaf 3 miljoen euro, red.).

Andere neoliberale recepten zijn besparingen en privatiseringen. Maar die werden wel ingegeven door de torenhoge staatsschulden. Premier Dehaene heeft er haast zijn politieke carrière op gebouwd.

▲

VAN ISTENDAEL: In het begin van de jaren tachtig had je begrotingstekorten van boven de tien procent. Herman Van Rompuy (lang minister van Begroting, red.) denkt er nog met 15 MEI 2019

I

11

Geert van Istendael

▲

afgrijzen aan terug. Maar hoe ongelooflijk begaafd Dehaene ook was als politicus en onderhandelaar, een grootse maatschappelijke visie heb ik bij hem niet ontwaard.

Ik onderschat de kosten van de verzorgingsstaat niet, hoor. Maar je kan je ook kapot besparen. Professor

werkloos geweest en dat wens je je grootste vijand niet toe.

Europa doet het wat u betreft niet beter dan de lidstaten op zich. U begrijpt het wanneer Europese referenda op een fiasco uitdraaien.

Maar brengen eurosceptici de

“De mensen die zo geconcentreerd zijn op de erkenning van zichzelf zien de maatschappij als een naast-elkaar van allemaal minderheidsgroepen” GEERT VAN ISTENDAEL

BRUZZ | DE VERHALEN

SCHRIJVER

Paul De Grauwe waarschuwt dat als je infrastructuur naar de knoppen gaat, zoals nu in de Verenigde Staten en Duitsland aan het gebeuren is, je economie ook in gevaar komt. En als je sociale zekerheid inkrimpt, dan verarm je de bevolking en vermindert de vraag naar producten. Een probleem voor Europese landen die allemaal naar elkaar exporteren.

Terug naar de staatsbedrijven dan maar?

VAN ISTENDAEL: Dat is ook weer zo iets. Er waren staatsbedrijven die zeer slecht functioneerden, en er waren er ook die goed functioneerden. Niet alles is een zaak voor privébedrijven. De post en het openbaar vervoer zijn diensten aan de bevolking, en dus moet dienstverlening daar centraal staan. Winst hoef je daar niet mee te maken.

Wanneer u in het boek terugkeert naar uw avonturen als journalist tijdens de Val van de Muur, betoogt u dat alleen het idee dat er met het communisme een alternatief bestond, het kapitalisme in toom hield. Nu regeert de riedel ‘There is no alternative’.

VAN ISTENDAEL: Heel veel aan het communisme was verschrikkelijk.

Maar vooral na de Val van de Muur ben ik erachter gekomen dat de mensen daar een paar aspecten wél belangrijk vonden. En werk was het belangrijkste. Werkloosheid komt zeer hard aan. Ik ben zelf lang geleden eens veertien maanden 12

I

15 MEI 2019

internationale solidariteit en dialoog niet in gevaar?

VAN ISTENDAEL: Europa zou in de eerste plaats beter in dialoog treden met die tegenstemmen in plaats van een Verdrag van Lissabon in elkaar te boksen om de uitslagen van een referendum te kunnen negeren.

Anders heb je geen dialoog en geen democratie. Maar wat je krijgt zijn scheldpartijen tegen die mensen die neen durven te zeggen. Democratie is het geweldloze meningsverschil, en er mag nadruk liggen op dat verschil.

Europa mist interne tegenspraak. Die is in de marge van het politieke spectrum beland.

VAN ISTENDAEL: En in die marge staan figuren met heel rare ideeën.

Wat we tot nu toe hebben besproken valt in uw boek onder het luik ‘verkilling’. U wijdt ook een groot deel aan de zogenoemde ‘versnippering’ door de opstoot van identitair denken. Leg het verband eens uit.

VAN ISTENDAEL: Als je de georganiseerde solidariteit probeert af te breken, krijg je verkilling. Maar je hebt daarnaast nog een ander verschijnsel dat die verkilling in de hand werkt, en dat zijn de identitaire opstoten in verschillende middens.

Identitair denken wordt vooral aan extreemrechts toegeschreven, maar nu is het ook tijd voor de progressieven om aan zelfkritiek te doen over de identiteitspolitiek die zij bedrijven. Zij zien de anderen vaak niet

eens als tegenstander in het debat, maar als verwerpelijke, minderwaardige vijanden. Dan doel ik op uitspraken als die van Hillary Clinton over de ‘deplorables’ (Clinton noemde Trump-aanhangers een mandje betreurenswaardigen, red.). In plaats van dat zij nagaan wat die mensen beweegt, zijn veel progressief liberalen sociaal-economisch gevoelloos. Zij hebben geen boodschap meer aan solidariteit. In het vorige nummer van Die Zeit stond nog een bladzijdenlang stuk over het feit dat bij de progressieven iedere zin voor nuance en zelfkritiek weg is. Men huldigt het eigen particularisme in plaats van het universalisme omdat men zichzelf verheven voelt boven de anderen.

Dat staat ook in mijn boek.

Binnen de groep van progressief liberalen haalt u herhaaldelijk en hard uit naar groenen en ecologisten.

Zij vinden het “belangrijker dat een werkloze geen worst eet dan dat hij

steun trekt”. Nu zijn de vegetariërs die ik ken juist mensen die daar de rest van de tafel zelden mee ‘lastigvallen’, en lijkt Groen toch juist wel een sociale reflex te hebben?

VAN ISTENDAEL: In mijn ervaring zijn vegetariërs wel zeer misprijzend.

Maar misschien kijk ik te veel naar Duitsland. Laatst heeft de fractievoorzitter van de groenen in de Bondsdag gezegd dat hij graag vlees eet. Dan ben je in Duitsland een dappere man.

Met die sociale reflex valt het bij ons nog wel mee. In Duitsland regeren de groenen heel graag in de deelstaten. Met de sociaaldemocraten, maar ook met de CDU of FDP.

Gezien hun beperkte politieke gewicht hebben ze hun coalitiepartners natuurlijk nooit voor het uitkiezen. Terwijl u het voorstelt alsof het ecologisch denken allesoverheersend is.

VAN ISTENDAEL: Ik vind dat groenen de neiging hebben om hegemonis-

BOEK Geert van Istendael, De grote verkilling, 256 blz., Atlas Contact, 21,99 euro. Verschijnt op 15 mei.

VAN ISTENDAEL: Neenee. Je moet die mensen tijd gunnen. Maar uiteindelijk zijn we verdomme allemaal mensen met mensenrechten. Die versnippering is niet goed voor het maatschappelijke debat. De mensen die zo geconcentreerd zijn op de erkenning van zichzelf - wat ik goed begrijp, want ze komen inderdaad pas uit de kast - zien de maatschappij als een naast-elkaar van allemaal minderheidsgroepen. Dan heb je geen maatschappij meer die opkomt voor de belangen die ons allemaal binden, voor het sociale systeem.

Is het uitdijende letterwoord LGBTQ niet juist een uiting van solidariteit?

Ook voorvechters van ‘dekolonisatie’ of ‘intersectionalisme’ benadrukken juist de gezamenlijke strijd voor gelijkheid van gender, geaardheid, kleur en klasse. U lijkt zich in uw boek een paar keer weggezet te voelen als ‘blanke patriarch’.

VAN ISTENDAEL: Ik ben de eerste om te erkennen dat ik bevoorrecht ben.

Omdat ik bij een bepaalde klasse hoor en een bepaalde opleiding genoot.

Kleur is in de laagste klasse oververtegenwoordigd, en dat heeft historische gronden.

“Identitair denken wordt vooral aan extreemrechts toegeschreven, maar nu is het ook tijd voor de progressieven om daarover aan zelfkritiek te doen” GEERT VAN ISTENDAEL

U trekt ook bewust “een spoor van beledigingen” wanneer u het nogal smalend heeft over het “eindeloos uitdijende letterwoord” LGBTQ. VAN ISTENDAEL: Die letters staan

vooral voor mensen. Ik begrijp dat wie zich miskend weet - wéét, niet alleen voelt - een zeer grote aandacht ontwikkelt voor alles dat zou kunnen discrimineren. Die discriminatie is er ook en is onaanvaardbaar. Toen ik

Toch vindt u dat men ook mag culturaliseren.

VAN ISTENDAEL: Er zijn ook culturele aspecten die maken dat je kansen grijpt of niet grijpt. Dat is niet alleen socio-economisch.

SCHRIJVER

tisch te denken. Al zijn ze niet zo stom om te denken dat ze dat in de politieke praktijk ook kunnen zijn.

VAN ISTENDAEL: Migranten zijn oververtegenwoordigd. Ze schuiven van oudsher onderaan de ladder aan en worden gediscrimineerd. De uitkomst van praktijktests bij sollicitaties zijn verschrikkelijk.

klein was, kon je geregeld horen ‘sale flamand’ of ‘on ne parle flamand qu’aux animaux et aux domestiques’.

Ik heb het allemaal onthouden, maar je moet daar bovenuit kunnen stijgen.

De hand reiken aan wie je miskent en beschimpt is natuurlijk makkelijker zodra je voor vol wordt aangezien en zelfs cultureel-economisch de overhand hebt gekregen. Moet je van iemand die nauwelijks aan de gemeenschap heeft kunnen duidelijk maken wat het allemaal betekent om

Wanneer u het heeft over culturaliseren, en het feit dat progressief

liberalen niet willen horen dat er “misschien ook een probleem zou kunnen zijn met cultuur of religie”, geeft u het voorbeeld van oudejaarsavond in Keulen. Tot voor die gebeurtenis bleven gelijkaardige aanrandingen op de Oktoberfesten of andere festivals grotendeels onbesproken. Zo is Keulen een voorbeeld van hoe men verkeerdelijk culturaliseert.

VAN ISTENDAEL: Op de Oktoberfesten zijn ook problemen. Alleen zijn de Oktoberfesten oud. De nieuwjaarsvieringen zijn ook oud, maar daar was het een nieuw verschijnsel dat men heeft proberen te verzwijgen.

Daardoor nam het ook zulke proporties aan. Had de politie sneller toegegeven wie wat had gedaan, dan was de lucht sneller uit de ballon gegaan. Nu heeft de gebeurtenis extreemrechts gevoed.

BRUZZ | DE VERHALEN

transgender of queer te zijn, verwachten dat hij zijn lettertje in het letterwoord meteen weer uitvaagt?

Boekvoorstelling, 22 mei om 20u bij Roularta in Zellik. Inschrijven via promotie@vbku.be

Daar doelt u op als u zegt dat versnippering een obstakel vormt voor het algemeen belang.

VAN ISTENDAEL: Oud links en nieuw progressief moeten van hun pantser af om het sociale project te verdedigen.

Binnenlands valt vooral op hoe groen en vooral rood het in Wallonië en zeker Brussel veel beter lijken te zullen doen dan in Vlaanderen.

VAN ISTENDAEL: Volgens mij zal de MR te zwak zijn om een nieuwe Zweedse coalitie mogelijk te maken. En ik zie CDH ook niet samengaan met N-VA. Dat de PS zich zo snel hersteld heeft van de schandalen verklaar ik ten dele in het boek: haar cliëntelisme is een vorm van voeling met de basis die elders door extreemrechts is overgenomen.

Geert van Istendael geboren in Ukkel in 1947 studeert sociologie en filosofie aan de Katholieke Universiteit Leuven 1978-1993 journalist bij de VRT, maakt als Duits-

landkenner naam met zijn verslaggeving over de Val van de Muur sinds 1993 zelfstandig schrijver, met boeken als Het Belgisch labyrint en Arm Brussel, de dichtbundel

Taalmachine en enkele romans verhuist in 2017 van Brussel naar Sint-Joris-Weert was voorzitter van PEN Vlaanderen en Kunstenfestivaldesarts

15 MEI 2019

I

13

Pride

Rachael Moore, coördinator van het Rainbow House

Regenboog Rachael

Rachael Moore is de eerste zwarte coördinator van het Rainbow House, de Brusselse koepel voor holebi- en transverenigingen. “Mensen die niet gezien of gehoord worden een stem geven, dat is mijn missie.”

— TIM DEVRIESE, FOTO IVAN PUT

BRUZZ | DE VERHALEN

A

Rachael Moore: “Ik herkende me vroeger ook niet in het Rainbow House en kijk naar wat ik nu doe.”

14

I

15 MEI 2019

chter Rachael Moores lach gaat veel ernst schuil, activisme ook. En gedrevenheid. De Britse groeide op tussen Engeland en België, verhuisde naar Brussel, werkte in het Europees Parlement en is al sinds jaar en dag actief als vrijwilliger in het Rainbow House, waarover ze sinds september vorig jaar de leiding heeft.

Rainbow House huist in een klein pand op de Kolenmarkt, geprangd tussen de luide gaybars van de stad, maar het huis zit tjokvol activisme. Het herbergt zowel Nederlandstalige als Franstalige holebi- en transverenigingen uit Brussel.

“Toen ik hier begon als vrijwilliger dacht ik: wat zit ik hier te doen? Hier zit niemand die op mij lijkt. Het is pas later dat ik mijn gemeenschap van zwarte LGBT’s en mensen van kleur heb gevonden,” zegt Moore. “We hebben het vaak over diversiteit, ook binnen het Rainbow House. Maar de mensen die dat woord gebruiken, zijn vooral witte mensen. Die willen vooral een diversiteit die hen geen schrik aanjaagt. Ze willen hun plaats behouden binnen de bestaande machtsstructuren. Maar dat is geen inclusiviteit of diversiteit,

BELGIAN PRIDE op 18 mei 2019.

Start om 14.30 uur vanuit de Pride Village aan de Kunstberg

TE VEEL FEEST Moore is de spreekbuis van een hele hoop verenigingen, wat haar soms in een communicatieve en activistische spreidstand dwingt.

Niet gemakkelijk, zeker niet in een verkiezingsjaar. Want de Belgian Pride, het grootste holebi- en transevenement dat het Rainbow House samen met z’n Vlaamse en Waalse evenknie organiseert, beroert de gemoede-

ren. Het feest dendert dit jaar op 18 mei door de straten van Brussel en is met tachtig delegaties een veelkleurig feestelijk monster geworden, niet meer te vergelijken met de eerste parades van twintig jaar geleden.

Activisten trekken de mars, gevolgd door bedrijven die de parade steunen en op het einde van de mars sjokken de karren van de politieke partijen voorbij.

Vooral de massale aanwezigheid van politieke partijen en bedrijven zit activistisch Brussel niet zo lekker.

Voor het eerst duiken er alternatieve prides op, die zich afzetten tegen de grote Pride, die té veel een feest is geworden.

Zo is er het transcollectief Transemble, dat op 4 mei een eigen Transmarch hield, om de eigen rechten beter in de verf de zetten. En een amalgaam aan queer-verenigingen organiseert dit jaar zelfs protesten langs het parcours van de parade. Is het activisme weggesmolten ten voordele van glitter en beats?

“Er zijn heel veel frustraties,” geeft Moore toe. “Hier in Brussel komen er veel verschillende meningen samen. Ik doe mijn best om de kerk in het midden te houden, maar gemakkelijk is dat niet. Het klopt dat sommige mensen niet meer komen door de aanwezigheid van partijen als de N-VA. Dat dat moeilijk ligt, is begrijpelijk, maar de N-VA maakt deel uit van het politieke landschap. Ik moet mijn mensen duidelijk maken dat ik die partij niet volledig steun, net zoals ik de groenen of socialisten niet volledig volg. We moeten met hen praten, want zij zijn aan de macht. Dat is een erg moeilijk gesprek, maar wel een dat we moeten voeren.”

TE WIT “Die betogingen zie ik niet als een splitsing binnen de beweging. Ze worden georganiseerd door mensen die ook deel zijn van de Pride. De Pride is zo ontstaan.

Die mensen voelen de nood om hun eigen identiteit in de verf te zetten. In onze maatschappij is

“Inclusiviteit betekent: kijken wie er niet is en proberen die mensen bij je zaak te betrekken” RACHAEL MOORE COÖRDINATOR RAINBOW HOUSE

daar heus wel ruimte voor. Ik neem er ook aan deel, zulke initiatieven laten zien dat we in een diverse maatschappij leven. Ik kan het alleen maar toejuichen.”

“De definitie van de Pride is voor iedereen anders. Net zoals iedereen z’n coming out op een andere manier beleeft. Dat mensen massaal op straat komen en erbij willen zijn op de Pride verheugt me, want dan pas kunnen we praten over het thema en hoe zij, die niet-activisten, de wereld kunnen veranderen. Ik begrijp de mening van bepaalde militanten dat het feestaspect de overhand heeft genomen, maar we blijven ons best doen om onze activistische kant te tonen. We feesten omdat we heel het jaar al aan het blèten zijn. We lijden onder de ongelijkheid, daarom feesten we die dag. Het feest is het begin, dat andere dingen mogelijk maakt. Feesten maakt deel uit van onze cultuur.”

In binnen- en buitenland krijgen Pride-parades het verwijt dat ze niet inclusief genoeg zijn en niet uitblinken op het vlak van diversiteit. De holebi- en transbeweging zou te wit zijn. Is de Pride een feest waarop iedereen welkom is? Voor Moore natuurlijk wel, maar die aanwezigheid is niet essentieel.

“Het is belangrijk dat mensen die niet uit de kast zijn gekomen, weten dat ze welkom zijn, maar ze mogen ook Pride vieren bij hen thuis, lekker in de kast. Ik hoop dat ze mooi is ingericht, die kast (lacht). Ik wil niemand forceren. Ik sta er wel. Weet je, een paar jaar geleden was ik toevallig op de kick-off van de Pride. Die ging toen over asielzoekers. Ik keek de zaal van het stadhuis van Brussel in en dacht: waar zijn ze? De zaal zit vol met mensen allerhande, maar niet met asielzoekers. Tja, dan is het ook begrijpelijk dat ze niet naar de Pride zelf komen.

Het is belangrijk om hen zelf aan het woord te laten, zij zijn de experts. Maar kijk naar mij: ik herkende me vroeger niet in het Rainbow House. En kijk naar wat ik nu doe.”

BRUZZ | DE VERHALEN

ze streven assimilatie na.

Inclusiviteit betekent: kijken wie er niet is en proberen die mensen bij je zaak te betrekken.”

“Dat zou ik mijn missie noemen. Mensen die nooit gehoord of gezien worden steunen. Mensen van kleur, transpersonen, intersekse mensen of non-binaire mensen.

Maar ook witte vrouwen. Kijk naar Mothers & Daughters (een lesbische pop-upbar, de enige in zijn soort in België, red.). Ze hebben zo lang moeten zoeken naar een plaatsje in de stad. Het is nog altijd moeilijk.”

Moore was vorig jaar, vlak voor ze coördinator werd, nog een van de gezichten van de Share the Color-campagne van het Gewest. Die moest diversiteit in de verf zetten en wilde mensen oproepen om open van geest te zijn. Nobel, maar de statistieken tonen dat dergelijke campagnes niet (snel) werken.

Het mentale welzijn van holebi’s blijft laag en het gelijkekansencentrum Unia publiceerde eerder deze maand nog cijfers dat geweld tegen holebi’s en transpersonen stijgt.

“We moeten daders van racisme en seksisme ervan overtuigen dat ze fout bezig zijn, maar hun daden zijn een keuze, waarvan ze de consequenties moeten dragen. In mijn ogen benaderen we het probleem verkeerd: de slachtoffers worden in de steek gelaten, terwijl we hen niet mogen vergeten. Ze moeten ergens terechtkunnen om te spreken en om gehoord te worden, zodat ze niet gek worden.

De overheid investeert niet genoeg in mentale gezondheid.”

15 MEI 2019

I 15

Reportage

Onbekend maar hooggeplaatst: nieuwkomers in de politiek

‘Ik stem voor mij’ Dit jaar verschijnen op de kieslijsten opvallend veel nieuwe gezichten meteen op een hoge plaats. Hier en daar zijn het totale nieuwkomers in de politiek, die dankzij hun verkiesbare plek na 26 mei direct een parlementair mandaat zouden kunnen krijgen, als ze een goede score behalen. Wie zijn die ‘hooggeplaatste nieuwkomers’ en hoe beleven ze hun eerste campagne? Wij gingen met hen op stap op dé uitgelezen flyer-hotspot: de Zondagsmarkt in Jette.

— TEKST EN FOTO’S ROAN VAN EYCK

BRUZZ | DE VERHALEN

H

et is halftwaalf, spitsuur op de markt. Met haar ene hand houdt Stephanie Van der Beek (CD&V) de arm van partijgenote Kathleen Segers stevig vast, met haar andere de leiband van haar blindengeleidehond Ness. Vorig jaar zagen anderhalf miljoen kijkers van het tv-programma Taboe al hoe Van der Beek in het dagelijkse leven omgaat met haar visuele beperking. Nu staat ze voor het eerst met een handvol oranje foldertjes tussen de marktgangers.

Ze is nerveus, nochtans kost het haar schijnbaar niet veel moeite.

Stephanie Van der Beek (CD&V).

16

I

15 MEI 2019

Ness is een gids, maar ook een magneet, vooral voor kinderen. En terwijl die stoppen om de brave zwarte labrador te aaien, geeft Van der Beek hun ouders een brochure en een woordje uitleg: “Uiteraard verdedig ik de belangen van mensen met een beperking, maar ik focus me vooral op kmo’s en betaalbare huisvesting,” herhaalt ze bij heel wat voorbijgangers. Toch heeft ze het soms moeilijk: “Wat moet er voor u veranderen?” vraagt ze aan een oudere dame. “Gelijk iedereen zegt: de vreemdelingen buiten,” klinkt het.

“Op zulke momenten sta ik met mijn

“Jullie zijn een beetje zoals de communisten: iedereen hetzelfde!”

VOORBIJGANGER TOT SARAH EL JARI (PVDA)

Mimi Crahaij (Open VLD).

mond vol tanden,” geeft de jonge CD&V’ster toe als de vrouw de hoek om is.

Ze is niet de enige. Els Rochette (One.brussels) hoort tijdens haar ronde meermaals dezelfde opmerking. “Maar diversiteit is een rijkdom in Brussel! Dat moeten we koesteren,” sputtert ze dan tegen. Een andere reactie zou je niet verwachten van de directrice van het bekende kunstenhuis Globe Aroma, dat werkt met migranten. Ook voor Rochette is dit de eerste keer flyeren. Ze doet het een stuk onwenniger dan Van der Beek, aarzelt om mensen aan te

spreken. Maar zodra ze een geëngageerde gesprekspartner vast heeft, toont ze meer maturiteit dan de jongere christendemocrate. “One. brussels, dat is dus iedereen bijeen?” vraagt een vrouw. Er klinkt geen echte goedkeuring door in haar stem. “Klopt, er staan veel onafhankelijken op de lijst. Zoals ik,” antwoordt Rochette. “En het staat ook voor één Brussel, omdat we één stadsgewest willen. Dan kunnen de negentien gemeentebesturen de vooruitgang niet meer blokkeren.”

De dame lijkt gewonnen voor het idee. “Maar die mobiliteitsminister van jullie (Pascal Smet, red.), die houdt nog altijd een stevige poot binnen in Vlaanderen. We zijn hier wel in Brussel hè.”

Alain Moyson (Vlaams Belang).

en daar ook stevig afgepoeierd.

“Jullie zijn zoals de nazi’s en jullie maken me bang,” zegt één vrouw.

“Jullie zijn tegen de Brusselaars,” zegt een man, die beweert zelf nen echten Brusseleir te zijn. “Maar ik ben ook nen echten Brusseleir!” protesteert Moyson. “Da peis ik nie,” besluit zijn gesprekspartner.

Moyson is niet de enige Vlaams-na-

“Doe Theo de groeten van mij!”

MARKTBEZOEKER TOT MATHIAS VANDEN BORRE (N-VA)

tionalist op de markt. Ook Mathias Vanden Borre (N-VA) krijgt opvallend veel bijval, voornamelijk bij wat oudere marktgangers. Die lijken enthousiast over de federale partijgenoten. “Doe Theo de groeten van mij!” roept een man Vanden Borre achterna, met het gele foldertje nog in zijn hand. Wie dacht dat het N-VA-neoliberalisme in Brussel ▲

De communautaire tweedeling leeft duidelijk in het hoofd van de gemiddelde marktganger. Zeker als die wordt aangesproken door Alain Moyson, de Franstalige lijsttrekker voor Vlaams Belang. Ook hij is een politieke maagd, maar met zijn cafébaas-charme pakt hij iedereen meteen in. “Hier, wat lectuur voor vanavond voor de tv,” zegt Moyson terwijl hij een man een foldertje toesteekt. “Voor als uw madam u verveelt.” Gegibber alom. Moyson slaagt erin twee Franstaligen te laten zeggen dat ze aan Vlaams Belang zullen denken in het stemhokje. Veiligheid en identiteit blijken de sleutelbegrippen. Maar zoals verwacht, wordt Moyson hier

BRUZZ | DE VERHALEN

BRUSSELEIR

▲

Els Rochette (One.brussels).

Sarah El Jari (PVDA).

15 MEI 2019

I

17

Nieuwkomers in de politiek

▲ BRUZZ | DE VERHALEN

nergens in de smaak valt, heeft het mis. “We kunnen niet zomaar cadeaus aan iedereen geven,” zegt een andere Franstalige heer. “Enfin, ik denk aan jullie in het stemhokje,” besluit hij. “Logisch toch?” zegt Vanden Borre ons nadien. “De mensen hebben Brussel lang achteruit zien bollen, maar de voorbije jaren voelen ze de verandering, ook al besturen we hier niet mee. Stemmen voor N-VA is voor die mensen een fris alternatief.” Maar er staat ook een sceptische ziel aan het kaaskraam. “Jambon die zegt dat we niet bang van hem moeten zijn als premier? Allemaal theater.”

Even verderop loopt iemand campagne te voeren voor zowat de absolute tegenpool. Sarah El Jari (PVDA) vraagt een man of hij haar partijgenoot Raoul Hedebouw kent.

“Hij heeft het loon van een gewone ambtenaar. Hij zit niet in het parlement om geld binnen te rijven,” zegt de piepjonge lerares uit Molenbeek. Eén marktkramer schudde daarnet Vanden Borre nog enthousiast de hand, zijn buurman roept nu “Ik stem voor Raoul!” El Jari verklaart: “Veel mensen hebben door dat N-VA hen alleen maar dieper in de moeilijkheden duwt.” Al is niet iedereen gewonnen. “Jullie zijn een beetje zoals de communisten: iedereen hetzelfde!” declameert een voorbijganger. Een paar minuten later opnieuw: “Jullie hebben mooie ideeën, maar niet altijd realistisch,” zegt een man met een zakje vol verse groenten. El Jari betwist dapper

Mathias Vanden Borre (N-VA).

18

I

15 MEI 2019

iedere opmerking. “We lanceren uiteraard geen ideeën die niet haalbaar zijn,” zegt ze. Nog een terugkerend motief haar gesprekspartners: “Ik twijfel tussen jullie en de groenen.”

“Er zijn nochtans duidelijke verschillen,” zegt Juan Benjumea-Moreno (Groen). Van uiterst links hoeven mensen hun vervuilende auto niet meteen weg te doen, omdat ze zich dikwijls geen alternatief kunnen veroorloven.

“Maar dan moeten we gewoon meer en betere mogelijkheden aanbieden,” zegt Benjumea-Moreno tegen de zoveelste rood-groene twijfelaar.

Verder spreekt zowat iedereen hem aan over fietsinfrastructuur. “Soms heb ik het gevoel dat we ons leven hier riskeren,” zegt een vrouw met een polkadot-fietshelm. “Net daarom moeten we de groene golf van de gemeenteraadsverkiezingen doorzetten. Wij gaan volledig voor die verkeersveiligheid en propere lucht,” antwoordt de Spaanse Brusselaar.

“Jullie zijn zoals de nazi’s en jullie maken me bang” VROUW TOT ALAIN MOYSON (VLAAMS BELANG)

DENK AAN ONS Ook Mimi Crahaij (Open VLD) wordt door een jongeman aangesproken over dat fietsbeleid. “Ik heb gevoel dat jullie er gewoon niet tegenin durven te gaan,” verwijt hij Crahaij en haar collega-politici. “Nee inderdaad,” geeft ze schoorvoetend toe. “We moeten meer doen voor veilige mobiliteit. Want als we uitgaan in de stad raken we ’s nachts niet altijd makkelijk en veilig terug,”

besluit ze samen met haar generatiegenoot. Verder focust Crahaijs blauwe campagneploeg op belastingen. Die moeten verder naar omlaag klinkt het. Een vrouw knikt enthousiast. “Ja, want we betalen hier in België veel te veel,” zegt ze. “Maar in Brussel wel het minst van in heel België hè,” werpt Crahaij tegen.

“Alweer een mooie verdienste van onze minister (Guy Vanhengel, red).”

Eén uur ’s middags, de hemelsluizen openen boven Jette.

Marktgangers haasten zich onder een kraamzeil, tot in een café, of vluchten huiswaarts. “Denk aan ons op 26 mei,” zegt Moyson terwijl hij iemand nog snel zijn laatste doorweekte flyer in de hand drukt.

“Nee dank u,” zegt een man tot Van der Beek. “De politiek is debiel, jullie zijn leugenaars en klootzakken.” Hij zegt het maar half serieus, maar het is duidelijk dat de kandidaten nog wat overtuigingswerk voor de boeg hebben. El Jari probeert het nog één keer bij een dame die voorbijracet. “Absoluut niet,” zegt ze. “Ik stem voor mij!”

NOG MEER BIJ BRUZZ Spiegelpleincampagnes Vanaf 15 mei op BRUZZ tv: deze zeven nieuwkomers tijdens hun kiescampagne op de zondagsmarkt van Jette.

BRUZZ tv

Juan Benjumea-Moreno (Groen).

2de plaats Vlaams Parlement voor Brussel

wat als we de toekomst nu ’s door kinderogen bekijken? #futureproofpolitics

lionel bajart lionelbajart.be –

0456 13 33 76

Reportage

Door het autovrije stadscentrum met architect Jan Gehl

BRUZZ-redacteur Kris Hendrickx met architect Jan Gehl in de voetgangerszone.

BRUZZ | DE VERHALEN

‘Een voetgangerszone is nog maar het begin’ Autosteden omvormen tot plekken op mensenmaat. Als er wereldwijd één stadsplanner voor bekend staat, is het wel Jan Gehl. We trokken met de 82-jarige Deen door de Brusselse voetgangerszone. “Brussel is een laatkomer in de club, maar wat gaat het hier vooruit!” — KRIS HENDRICKX, FOTO’S IVAN PUT

A

20

I

15 MEI 2019

man. Gehl kon toen weinig zeggen over de – nog niet vernieuwde – autovrije Anspachlaan, maar bij een volgende gelegenheid ter plaatse gaan, dat zag hij wel zitten. “Ik ken zoveel steden, maar Brussel bleef een beetje een blinde vlek op mijn mentale kaart.”

BEVROREN BLAAS Starten doen we aan zijn hotel op een zucht van de Sint-Hubertusgalerijen, een soort voetgangerszone avant la lettre. “Gebouwd om de opkomst van luxehandel te promoten,” weet Gehl, die zijn ogen goedkeurend de kost heeft.

De route die we uitstippelden leidt vervolgens door de ‘oude’ voetgangerszone, over Grasmarkt, Kleerkopersstraat en Muntplein naar de kersverse zone tussen Brouckère en Fontainas.

We zijn nog maar net uit de galerij of Gehl trekt al aan onze mouw. Met zijn voet wijst hij naar de

“Stenen banken zouden verboden moeten zijn in steden die noordelijker liggen dan Barcelona” JAN GEHL ARCHITECT

oneffen kasseien op de Grasmarkt.

“Die stenen zijn gekozen in een tijdperk toen er amper oudere mensen op straat waren. Vandaag moet je beter doen, ook voor gehandicapten, of mensen met kinderwagens. Je kan ze bijvoorbeeld polijsten of graniet gebruiken.”

Aandacht voor details en hoe gebruiksvriendelijk de stad is, het is een constante in zijn beschouwingen onderweg. Als we op het Muntplein aankomen, gaat Gehl op een van de stenen banken zitten en gebaart hij ons hetzelfde te doen.

“Voel je dat? Het is misschien vijftien graden, maar toch dreigt je blaas hier te bevriezen. Stenen banken zouden verboden moeten zijn in steden die noordelijker liggen dan Barcelona. En waarom hebben ze geen rugleuning? Dit lijken meer doodskisten dan banken.” Het Muntplein is voor Gehl sowieso een voorbeeld van een rommelig ontwerp. Met banken, palen en

▲

ls we na een flinke wandeling door de oude en nieuwe voetgangersgebieden café Au Soleil binnenstappen, kijkt een jongedame aan een tafeltje in de hoek ons met ongeloof aan. “You are Jan Gehl!” De architect glundert en nodigt de vrouw – een studente urban design, blijkt – meteen uit om aan te schuiven.

Gehl klapt zijn computer open en begint door een indrukwekkend portfolio aan verwezenlijkingen te bladeren. Het autovrije Times Square in New York is er maar één van. We krijgen ook een printje met de 35 vertaalde covers van zijn bekendste boek Cities for People.

Om maar te zeggen: Jan Gehl is niet zomaar een architect, maar een rockster op het vlak van stadsontwikkeling.

De voettocht door Brussel is een uitloper van een interview dat we drie jaar geleden hadden met de

BRUZZ | DE VERHALEN Jan Gehl op het de Brouckèreplein: “Je zou hier tweehonderd kleurrijke stoelen kunnen zetten.”

15 MEI 2019

I

21

ONTDEK NU ONS NIEUW OPLEIDINGSAANBOD 2019-2020 SCHRIJF

JE NU IN

KIJK OP SYNTRABRUSSEL.BE

019_Syntra_Bruzz_215x142,5mm.indd 1

11/04/2019 09:26

OPLEIDINGSBEURS BOURSE DE LA FORMATION 23.05.2019 TRAINING FAIR

Alles over werk en Nederlandstalige beroepsopleidingen in Brussel Tout sur l’emploi et les formations professionnelles en néerlandais à Bruxelles Everything about work and vocational training in Dutch in Brussels

www.opleidingsbeurs.brussels GEORGANISEERD DOOR

- ORGANISÉE PAR - ORGANIZED BY

MET DE STEUN VAN

- AVEC LE SOUTIEN DE - WITH THE SUPPORT OF

V.U. /E.R. Steef Corijn – Antwerpselaan 26 – 1000 Brussel – 03/2019

Ik zoek.

Ik vind mijn opleiding.

Tour & Taxis 10.00 - 16.00

Architect Jan Gehl

▲

EYES ON THE STREET Eigenlijk willen we nu via de Noorddoorgang naar het de Brouckèreplein. Maar de Nieuwstraat intrigeert de architect, die een omweg langs het Rogierplein voorstelt. In ’s lands drukste winkelstraat vorderen de werken aan de nieuwe straatbedekking – kleine klinkers in kleurschakeringen - aardig. “Ziet er goed uit,” bromt Gehl.

“Deze stad verandert tenminste. In Denemarken hebben we provinciesteden die vooral trots zijn op wat ze in de jaren 1980 realiseerden.”

Terwijl hij traag maar onvermoeibaar verder stapt, kijkt de architect ook naar boven. “Die lege verdiepingen zijn niet goed, je hebt bewoners nodig. Het bestuur kan hier een serieuze tand bijsteken. In Melbourne hebben we het aantal inwoners in de binnenstad in tien jaar tijd vertienvoudigd. Meer bewoners, dat zijn meer eyes on the street.” Ogen op straat, het is een uitdrukking die Gehl niet toevallig gebruikt. De wending verwijst naar de permanente sociale controle die je krijgt in een straat met functievermenging en komt recht van de stedenbouwkundige Jane Jacobs, een compagnon de route voor wie de Deen veel bewondering heeft.

Aan het Rogierplein krijgt de luifel een goedkeurend knikje. Maar het zijn vooral de alomtegenwoordige paaltjes aan de rand van het trottoir die Gehls aandacht trekken. “Ah, the castrators,” roept hij uit, terwijl hij als een volleerd pantomime-artiest uitbeeldt wat hij bedoelt. “In Kopenhagen hebben we die niet.

Paaltjes zijn een teken van straffeloosheid en een gebrek aan controle.

Je ziet er veel in landen als Roemenië en Hongarije.”

Via de Adolphe Maxlaan gaat het nu naar de nieuwe voetgangerszone.

De stadsplanner wijst ons op een van de auto’s, die dwars geparkeerd staan in de brede laan. “A sidewalk-eating car,” merkt hij droog op, een verwijzing naar de voorsteven van de wagen die een kleine meter boven het trottoir hangt. Het is een voorbeeld van hoe het niet moet. Hoe hij het wél graag heeft, legt hij uit aan het volgende kruispunt. “Dit is een klassiek kruispunt, waar auto’s

gewoon kunnen doorrijden op hun eigen niveau. Je kan dat omdraaien en het trottoir laten doorlopen op dezelfde hoogte. Dan moeten de auto’s het trottoir oversteken in plaats van de voetgangers de straat.

Sinds we dat in Kopenhagen veralgemeend hebben, kan mijn kleindochter er alleen naar school.”

DE GOEDE HANDELAAR Terwijl we het nagelnieuwe de Brouckèreplein opstappen, kijkt Gehl naar een misvormde man met een

detailantwoord kan je pas geven als je de situatie vooraf goed hebt bestudeerd, als je weet wat de stad nodig heeft, zodat je er met de aanleg van zo’n zone kan op inspelen. Ik hoorde al dat die voorbereiding hier niet zo grondig is verlopen.”

Die studie vooraf met veel cijferwerk is cruciaal, hij zegt het wel drie keer. “Counting is caring. Alleen al omdat je altijd tegenstanders hebt die zeggen dat het slechter is geworden. Handelaars die klagen dat de omzet de dieperik ingaat zijn een

rugleuningen, terrassen en ook heel wat woningen op deze laan. Brussel is een laatkomer in de club van leefbare steden. Tot voor kort stonden jullie wereldwijd bekend als een plek die door de auto en de Europese administraties gedomineerd werd. Maar geloof me, dat verandert in ijltempo.”

Hier en daar heeft de meester ook concrete voorstellen. Voor de kale stenen vlakte tussen Muntcentrum en de Brouckèretoren bijvoorbeeld.

“Je zou hier tweehonderd kleurrijke stoelen kunnen zetten die mensen zelf kunnen verplaatsen, volgens de positie van de zon bijvoorbeeld. Je zorgt er dan voor dat ze zo zwaar zijn, dat ze niet zomaar verdwijnen en dat iemand ze ’s nachts opbergt.

In de Jardin des Tuileries in Parijs werkt dat prima.”

GENTRIFICATIE

“Deze stad verandert tenminste. In Denemarken hebben we provinciesteden die vooral trots zijn op wat ze in de jaren 1980 realiseerden” JAN GEHL ARCHITECT

looprekje die gezwind het plein oversteekt. “A happy client of the city,” merkt de Deen op. “Voor hem werkt dit plein met zijn comfortabele bodem. Is het trouwens zo leeg omdat er iets onder zit? Een premetrolijn, zeg je?”

De hele Anspachlaan lang zal Gehl vooral dingen in zich opnemen, zelf vragen stellen en geregeld ook foto’s nemen. Voor een instantoordeel over de hele zone zijn we aan het foute adres, blijkt. “Een zinnig

klassieker. De burgemeester van Kopenhagen vraagt hen dan: ‘Ben je er zeker van dat je een goede handelaar bent, want gemiddeld is er een stijging van zoveel procent?’”

Gehls voorzichtigheid neemt niet weg dat hij blij is met wat hij ziet.

“Jullie gaan van een viervaksbaan met veel transitverkeer naar een ruimte die twee stadsdelen opnieuw laat samengroeien. Dat is al veel waard. Verder zie ik veel moois: groen, houten stadsmeubilair mét

BRUZZ | DE VERHALEN

prominente ‘slimme’ vuilnisbakken die wat lukraak geplaatst lijken.

“Mijn vingers jeuken hier eerlijk gezegd wel wat.”

De plekken waar de auto’s de voetgangerszone kruisen storen Gehl overigens niet. “Auto’s die over zo’n smalle strook traag moeten rijden, het voelt niet als een obstakel.” Ook het deel waar de bus nog over de laan rijdt – tussen Verversstraat en Fontainas – is voor de architect niet per se een probleem. “Er zijn veel plekken in de wereld waar openbaar vervoer én een voetgangerszone goed samengaan. Ik bezocht jullie Elsensesteenweg gisteren. Ook daar moet dat lukken.”

Na de wandeling wil Gehl vooral vooruit kijken. “Een autovrije zone is maar een eerste stap, waar we in Kopenhagen al in 1962 mee begonnen. Het is dé manier om te tonen dat een stad op mensenmaat mogelijk is. Daarna moet je langzaam werken naar een volledige stad op mensenmaat. Al was het maar om neveneffecten van zo’n zone te vermijden. Je had het over gentrificatie en een overdosis aan toeristen.

Die risico’s zijn reëel, maar het betekent vooral dat je méér plekken aangenaam moet maken: daarvoor heb je pleinen nodig waar mensen willen blijven hangen en plekken waar mensen kunnen bewegen.

Brussel heeft zo’n strategie nodig voor de hele stad.”

Onze tijd zit erop, de jonge fan is al een tijdje vertrokken uit café Au Soleil. Als we afscheid nemen, drukt Jan Gehl ons nog op het hart dat hij niet té kritisch wou klinken.

“Onthou vooral: als ik dit allemaal zie, my heart is singing.”

15 MEI 2019

I

23

Enfant Terrible Bijzondere mensen in een bijzondere stad

Ik zoek schoonheid in de muziek Karl Meesters, oprichter van Rien à voir

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Ik ben al lang gefrustreerd door de slechte geluidskwaliteit op concerten en festivals. Oké, er zijn goede leerlingen zoals de Ancienne Belgique, maar in grotere zalen trekt het vaak op niets. Je reinste diefstal. De kennis en het materiaal zijn nochtans aanwezig. Ik omring me met geluidsingenieurs, muzikanten en andere experts en vertrek vanuit de muziek om een optimale geluidservaring te creëren.

We zoeken een geschikte locatie en geven een productie de tijd om te rijpen. Elk genre kan bij Rien à voir aan bod komen, van jazz over klassiek tot metal en techno. Misschien doen we het licht uit bij sommige nummers, zodat het publiek zich volledig op het gehoor kan concentreren. Ik hoop dat we uitgroeien tot een kwaliteitslabel. De eerste reacties zijn alvast hartverwarmend.

Blinden en slechtzienden hebben een bijzonder oor voor geluid. Ik wil als vertegenwoordiger van de gemeenschap iets creëren wat iedereen ten goede komt. De opbrengst investeren we in medisch onderzoek naar oogaandoeningen en een tewerkstellingsproject voor visually impaired persons of VIP’s.

Dat laatste ligt me na aan het hart omdat ik zelf niet goed begeleid werd en tegen veel muren ben gebotst.

Op mijn zestiende kreeg ik te horen dat ik leed aan kegel-staafdystrofie. Ik zou mijn gezichtsvermogen geleidelijk aan verliezen. Enkele jaren later kwam de dreigende wolk mijn richting uit. Ik zag flitsen in mijn rechteroog. Mijn oftalmoloog Bart Leroy vertelde me eerlijk dat ik blind zou worden. Ik deed alsof ik alles onder controle had, maar ben op een avond op café keihard beginnen te wenen. Mijn ogen werden langzaam slechter. Eerst moest ik mijn rijbewijs inleveren, dan kon ik geen boeken meer lezen en ten slotte herkende ik geen mensen meer.

Ik wandel nu ook met een witte stok om te signaleren dat ik slecht zie. Ik zie nog een twintigste, maar ooit zal ik volledig blind zijn.

Mijn redding is dat ik een plantrekker ben. Ik doe mijn ding en heb er geen probleem mee om hulp te vragen aan vrienden, familie en professionals. De technologie schept enorm veel mogelijkheden. Apple heeft een extreem toegankelijk ecosysteem met spraaktechnologie, tekstvergroting en virtuele assistent. Vervoer regel ik via Uber. Muziek helpt mij ook. Ik was vroeger visueel ingesteld, maar nu zoek ik schoonheid in de muziek. Ik speel zelf saxofoon en piano.

Ik kan nergens beter wonen dan in het centrum van Brussel. Al zijn er ook veel obstakels voor mij.

Denk aan de overal rondslingerende deelsteps en de verkeerslichten die niet op blinden zijn afgestemd.

Maar ik heb mijn hele leven lang al rondgezworven in Brussel en voel me er als een vis in het water. Ik ben tweetalig opgevoed en voel me in de twee culturen thuis. De stad is ook opengebloeid. Toen ik vijftien was, was Sint-Katelijne nog een vuile buurt.

Pour l’instant, ça bouge! Het krioelt van de activiteiten. Als ik een oase van rust nodig heb, ga ik gewoon naar het Zoniënwoud. Spijtig alleen dat Brussel al te vaak gegijzeld wordt door de complexe Belgische realiteit.

Ik geloof in de Brusselse ketjes. Ze hebben alle kleuren van de regenboog en spreken verschillende talen door elkaar. Hun potentieel wordt te weinig benut als je de hoge jeugdwerkloosheidscijfers ziet.

Daarom ben ik blij dat ik aan een sociaal project voor voetbalclub BX Brussels werk. Ik begeleid jongeren bij de ontwikkeling van een loopbaanproject.

— TOM VAN BOGAERT

Karl Meesters (39) begeleidt topsporters na hun carrière en is keynotespreker. Hij woont bij Sint-Goriks. Hij lijdt aan een erfelijke netvliesaandoening en wordt langzaam blind. Met zijn vzw Rien à voir wil hij concerten en party’s in de beste geluidsomstandigheden organiseren. De eerste editie is op 25 mei in Bronks, met drummer Lander Gyselinck en dj’s GE-Ology en San Soda. www.rienavoir.com

24

I

15 MEI 2019

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D © SASKIA VANDERSTICHELE

15 MEI 2019

I

25

Nick Trachet Brussel en de wereld culinair ontdekt

Cucuzza Zuid-Italië.

Cucuzza klinkt ook best mooi. Het wordt gebruikt als koosnaampje voor geliefden of kinderen: ‘gugutzz’ klinkt het dan in het dialect. Zoals wij soms iemand ‘patatje’ noemen.

Louis Prima maakte er een liedje over.

I call my girl Cucuzza ‘cause she’s sweet as she can be She loves to hear me say “Cucuzza please babotcha me” Om verder het verschil te maken wordt de cucuzza

“Cucuzza klinkt ook best mooi. Het wordt gebruikt als koosnaampje voor geliefden of kinderen” eigenlijk een naam die voor de twee geldt, maar in eerste instantie toch voor de ‘lange’. Bij de Italianen in Amerika is dat duidelijker, cucuzza is er enkel lagenaria. En Amerikanen hebben heel wat invloed in

ook wel ‘courgette om te schillen’ genoemd. Echte courgette hoef je niet te schillen.

In Zuid-Italië gaat de voorkeur naar stoven met ajuin en tomaat in een ratatouille-achtige

bereiding. En dat dan op de pasta. De cucuzza is steviger dan de courgette, zeker in geschilde toestand! De smaak is even neutraal. Ik las ook een recept van cucuzza-frieten.

Snij de cucuzza in dikke frieten, haal ze door geklutst ei en wentel ze in een mengsel van broodkruim, geraspte pecorino en cayennepeper. Bak ze in een hete oven van 220 °C in ongeveer twaalf minuten (in een ingevette schotel en eens omdraaien).

De Japanners van Osaka snijden het vruchtvlees in strips van drie millimeter dik en laten die drogen. Dat heet kanpyo. Geweekt en gekruid (met dashi, mirin, suiker en sojasaus) worden de slierten gebruikt in dikke futomaki sushi.

En dat is nog niet alles De vrucht vindt ook zijn weg in sommige taarten en de zaden (van rijpere kalebassen) worden geroosterd gegeten als borrelhapje. Zelfs de bladeren hebben hun nut in de keuken. De jonge bladeren en scheuten heten op Sicilië tenerumi, of taddi di cucuzze, en ze worden met spaghetti opgediend.

Dat zijn veel mogelijkheden voor een groente die eruitziet als een plantaardige baseballknuppel!

Smakelijk.

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Ze verschijnen elk jaar op de markt samen met de asperges, om even snel weer te verdwijnen. Ze kunnen een meter lang worden en ze lijken erg op courgettes, maar toch zijn ze anders: het zijn fleskalebassen, maar dan onrijp.

Kalebas (Lagenaria siceraria) is verwant met de pompoen. Maar het is geen echte pompoen. De courgette is trouwens wél een pompoen (Cucurbita pepo var. pepo). Pompoenen komen dan ook voor in heel wat vormen. Er zijn een aantal verschillen, maar vooral de huid van de kalebas heeft andere eigenschappen dan die van de pompoen. Kalebassen krijgen wanneer ze rijp zijn, een harde, houtige schil.

Daarom worden ze wereldwijd gebruikt als fles, als drinknap of als kom, zelfs als muziekinstrument, denk maar aan de kora van West-Afrika, dat lieflijke snaarinstrument.

Men dacht dat de plant uit Afrika kwam, tot men

kalebassen terugvond in Peru, daterend van vierduizend jaar geleden en ook ver in Azië. Dat hoeft niet te verwonderen: kalebassen drijven en kunnen na een jaar op zee nog altijd aanspoelen en kiemen.

Als jonge groente is kalebas perfect eetbaar. Hij valt niet op in de literatuur omdat hij meestal verward wordt met de courgette: zucca lunga zeggen de Italianen, lange courgette, of naar het Latijn: lagenaria. Ook cucuzza is

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/trachet

15 MEI 2019

I 27

De Grote BRUZZ Verkiezingsshow

Ie

de

re

en

w el

ko m

!

26 MEI VANAF 18U. LIVE IN MUNTPUNT

• DE EERSTE RESULTATEN • INTERVIEWS MET POLITICI EN DESKUNDIGEN, • MUZIEK VAN BLU SAMU EN DJ JULES X • BAR & TACO’S • LIVE COMEDY DOOR YANNICK JOOS EN DENA

Beeldspraak

De verdiensten van een hoogvlieger

Held

1927. Bezoek van Charles Lindbergh aan Brussel. © PHOTONEWS

25.000 Brusselaars zien een Amerikaanse held met zijn eendekker landen op het vliegveld van Evere. Van die gebeurtenis is ook een kort nieuwsfilmpje van Pathé terug te vinden op de Engelse Wikipediapagina gewijd aan Charles Lindbergh - want over hem gaat het.

De vlucht van Le Bourget in Parijs naar de basis in Evere was een makkie voor Lindbergh, die een paar dagen eerder, op 20 en 21 mei 1927, met zijn Spirit of St Louis drieëndertig uur en 5.800 kilometer had gevlogen om als eerste solo de Atlantische Oceaan over te steken. Een onderneming die enkele falende piloten voor hem het leven had gekost. De 150.000 mensen die Lindbergh in Parijs

opwachtten, veroorzaakten een van de eerste files. De koplampen van hun auto’s deden de piloot zelfs even twijfelen waar nu juist de landingsbaan was. Eenmaal aan de grond was hij wereldberoemd, en begon een leven dat zich nauwelijks laat samenvatten.

Kwissers wisten al dat er met de Lindy Hop een populair dansje naar Lindbergh is vernoemd.

Historici dat hij sympathieen koesterde voor naziDuitsland. Lezers van Philip Roths The Plot Against America dat hij een prominent woordvoerder was van de nationalistische America First-beweging, die Amerika uit de Tweede Wereldoorlog wilde houden.

Voorts staan er een paar uitvindingen op naam van

Lindbergh, en hield hij ook pioniersvluchten tussen Afrika en Zuid-Amerika en over de Noordpool. Samen met zijn vrouw Anne Morrow, die nog een affaire zou hebben met die andere bekende vliegenier Antoine de Saint-Exupéry. Uiteindelijk zou Lindbergh toch zelf voor Amerika vechten in de oorlog, en in het naoorlogse Duitsland vervolgens zeven buitenechtelijke kinderen verwekken bij drie Duitse vrouwen, onder wie twee zussen.

Dat klinkt allemaal zo ongeloofwaardig als dat Winston Churchill kinderen zou hebben gegeten, maar dit is wél echt waar. En het strafste verhaal is wellicht dat van de ontvoering van Lindberghs zoon Charles Jr. in 1930. Die leidde tot de

dood van het kind, tot een mediastorm, tot nieuwe wetgeving, tot de vlucht van de Lindberghs naar Europa, tot de Agatha Christie-klassieker Murder on the Orient Express, en tot complottheorieën als zou Lindbergh de ontvoering zelf in scène hebben gezet, omdat hij als aanhanger van rassentheorie en eugenetica de handicap van zijn zoon niet zou kunnen hebben verdragen. Omdat bij de ontvoering een ladder was gebruikt, werden door cynische marketeers zelfs miniatuurladdertjes op de markt gebracht als gadget.

De positieve en negatieve exploten van deze hoogvlieger verleiden tot een bespiegeling over verdienste. Stel dat de mens zou handelen met een vrije wil die ontstaat vanuit een hoogstindividuele, aangeboren kern van zijn persoonlijkheid. Dan is hij persoonlijk verantwoordelijk voor zijn fouten, maar kan hij ook trots zijn op zijn eigen verdiensten, en anderen vereren om hun heldendaden of veroordelen om hun fouten. Dat is een ideaal mensbeeld voor fiere autocraten als Lindbergh, die verdiensten vervolgens graag koppelen aan ras, natie of de eigen gemeenschap. Veel minder aantrekkelijk is de overtuiging dat een mens geen andere unieke kern of wil heeft dan de grillige resultante van de externe invloeden die voortdurend op hem inwerken. Dan bestaat persoonlijke verdienste immers niet, moet je helden relativeren, kan je jezelf nooit op de borst kloppen, en valt zwakken en de zondaars weinig anders te verwijten dan hun fatale levensomstandigheden, die je dan nog eens in hun plaats moet gaan verbeteren ook.

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Elke week voorziet Michaël Bellon een oude persfoto van een nieuw onderschrift

— MICHAËL BELLON

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/beeldspraak 15 MEI 2019

I 29

Big City

Stel zelf je vraag en stem op BRUZZ.be

De ingang van de Wetstraat 16, een pand gevuld van de kelders tot de nok. © KAREN VANDEN-

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

BERGHE

Wat zit er allemaal verborgen achter de gevel van Wetstraat 16?

JASPER UIT BRUSSEGEM

V

eel geheimen, dat is al één antwoord op deze vraag. En ook nogal onwellevende bewaarders van die geheimen is een tweede. Maar beide zijn gelukkig vergankelijk in de tijd. Op de vraag welke diensten en zalen zich achter de gevel Wetstraat 16 bevinden, schakelt het Kanselarij-onthaal een van de woordvoerders van federaal premier Charles Michel door, Barend Leyts. “U vindt het antwoord op de website van de Kanselarij, en iedere journalist weet wat er zich in dit gebouw bevindt,” is de reactie. En op de vraag of er nog een appartement in het pand zit - zoals tot de vertimmering van het interieur door een eerdere eerste minister het geval was - antwoordt Leyts: “Iedereen weet dat de premier elders een residentie heeft.” En toen ging de hoorn op de haak.

30

I

15 MEI 2019

Ook VRT-politiek coryfee bij uitstek, Linda De Win, geeft geen respons op onze vraag tot communicatie over de lezersvraag.

Vormt de Wetstraat 16 karakters om tot wereld- en burgervreemde mensen? Ons secce antwoord dan maar op de vraag wat zich ‘verborgen’ houdt in Wetstraat 16.

Sinds de Unie-regering na de ballingschap in Engeland, anno 1944, heeft toenmalig regeringsleider Hubert Pierlot het adres opgegeven als ‘officiële zetel van de federale regering’. De 65ste verjaardag hiervan werd dit jaar niet gevierd. Het Franse neoclassicistische gebouw heeft Brussel te danken aan het Oostenrijks bewind, dat al bij al meer architecturale schoonheid in de stad bracht dan van de jongste beleidsvoerders kan worden gezegd. Dezelfde (hof) architect, Louis Montoyer, die zijn carrière in Wenen eindigde, heeft ook het Kasteel van Laken en de

drie hotels aan het huidige Paleizenplein gebouwd (van Baron von Bender, gevolmachtigdminister Belgiojoso en bankier de Walckiers de Tronchienne), die later gegroepeerd zouden worden tot paleis.

Nadat Wetstraat 16 eerst als hoofdstedelijke refuge voor de Leuvense Sint-Geertruiabdij had gediend, gebruikte het ministerie van Buitenlandse Zaken tijdens het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (van 1815 tot 1830) het gebouw. Vervolgens kocht Louis-Eugène de Ligne het pand, om het in 1847 aan de Belgische staat te verkopen. Vanaf 1919 gebruikte de eerste minister huisnummer 18 tot het te klein werd voor bureaus én privé (1944).

Nu huisvest Wetstraat 16 - dat ook een ingang voor de Kanselarij heeft in de Hertogstraat - het bureau en het kabinet van de eerste minister en de Kanselarij, een administratie die zich op haar website voorstelt als: ‘een happy organisatie’.

Veel meer dan de riante traphal, en functioneel ingerichte vergaderzalen voor de ministerraad, het kernkabinet en om de pers te ontvangen, is er niet. De oude minsterraadzaal, ook de Doodskist

genaamd, om de vorm van de grote tafel, deed hiertoe tot de jaren zestig dienst. Onder het dakgebinte richtte Guy Verhofstadt in 2007 een nieuwe minsterraadzaal in. En dan is er nog de Lila-zaal (wegens de kleur van het plafond) en de perszaal die in 1992 tijdens het kabinet Jean-Luc Dehaene, als ‘Bunker’ (bijnaam) geïnstalleerd werd in de kelders.

Maar zoals de woordvoerder aangeeft, vindt u dat allemaal op de website Kanselarij.belgium, en ook voor een stukje, sinds 2013, dankzij Elio Di Rupo, virtueel-driedimensioneel op Google Street View. Verder zijn de detailplans en foto’s van Wetstraat 16 teruggevonden in de computer van het appartement in Schaarbeek van waaruit de terreuraanval op Zaventem en metrostation Maalbeek (2016) werd gelanceerd, een jaar nadat Charles Michel voor driehonderd burgers de deuren van Wetstraat 16 eens had opengezet.

Een deurmat ‘Welkom’ ligt er dus niet.

— JEAN-MARIE BINST

VOLGENDE WEEK Zijn er nog kloostergemeenschappen in Brussel-Stad?

COLOFON BRUZZ

DISTRIBUTIE

REDACTIE

VORMGEVING

FOTOGRAFIE & ILLUSTRATIE

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65

Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be

Jean-Marie Binst, Filip De Rycke, Tim Gatzios, Kris Hendrickx, Bettina Hubo, Stefanie Nijs, Jasmijn Post, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, VeraTylzanowski, Roan Van Eyck, Laurent Vermeersch, Danny Vileyn, Tom Zonderman

Heleen Rodiers (art director), Ruth Plaizier

Bart Dewaele, Kim, Wauter Mannaert, Noémie Marsily, Steve Michiels, Ivan Put, Saskia Vanderstichele, Wide Vercnocke,

ABONNEMENTEN

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80, Gratis in Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Rest van België: 25 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393 van Vlaams Brusselse Media vzw Buiten België: 30 euro per jaar.

OPLAGE : 62.609 exemplaren.

ADVERTEREN?

Marthe Paklons, 02-650 10 61 sales@bruzz.be

ALGEMENE DIRECTIE

Jo Mariens HOOFDREDACTIE

Kristof Pitteurs (algemeen hoofdredacteur), Kim Verthé, Steven Van Garsse

KALENDER UIT

Sam De Rijck Johan Arblaster, Martin McGarry, Laura Jones

MEDEWERKERS

Nicolas Alsteen, Gilles Bechet, Michaël Bellon, Jasper Croonen, Céline Emmerechts, Patrick Jordens, Tom Peeters, Véronique Rubens, Niels Ruëll, Tim Schoonjans, Nick Trachet, Tom Van Bogaert, Michel Verlinden

NIEUWSMANAGEMENT

Bram Van Renterghem, Sara De Sloover, Mathias Declercq

Voer uw evenement in op Encodez votre événement sur Enter your event on www.agenda.brussels

VERTALING

Karen De Becker, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Tom Zonderman

Gerd Hendrickx

VACATURE

Lerian (www.lerian.be) is een dynamische talenschool met kantoren in Antwerpen, Brussel, Gent en Luik. Al meer dan 20 jaar biedt Lerian een waaier van kwaliteitsvolle taaldiensten aan bedrijven aan.

Bruzz is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de persen van Eco Print Center (De Persgroep) en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

Hebt u nieuws uit Brussel, dan kunt u ons dat melden via het WhatsApp-nummer 0489-988.988 Persberichten kunnen via nieuws@bruzz.be

6

TAAK het geven van privé, duo- en/of groepsopleidingen (drie tot zes cursisten) aan volwassenen in professionele context.

De opleidingen zijn functioneel en interactief met focus op communicatie.

AANBOD - Een freelance contract met degelijke vergoeding, een job vol uitdagingen in een multiculturele omgeving - Een doorgedreven opleiding door onze pedagogen, didactische onder-

steuning met inhouse ontwikkelde syllabi - Een zeer goed geoliede organisatie.

Samen met de planner stel je zelf je uurrooster samen in functie van je beschikbaarheden

Geïnteresseerd?

Mail je cv naar conny. awouters@lerian.be.

We ontmoeten je graag voor een gesprek!

Tot binnenkort.

DB374216D7

Voor de regio Brussel werft Lerian dynamische, gemotiveerde en creatieve freelance taaltrainers Nederlands aan

Kristof Pitteurs Flageyplein 18, 1050 Elsene.

Meld nieuws

EINDREDACTIE

CULTUUR & UIT

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

urt!

edeel folders in je bu

B Wil je bijverdienen?

Schrijf je nu in of contacteer ons via

DB599785E9

www.ikwordpromokoerier.be 0800/24.402 *zelfstandig in hoofdberoep of in bijberoep

GEMEENTE HULDENBERG werft aan (m/v):

.be

NIEUWSBRIEF

JETTE

Technisch assistent schoonmaak D1-D3

voltijds

in contractueel verband

onbepaalde duur

Functie: Je werkt onder leiding van de dienst zorg & senioren Je zorgt voor het onderhoud van de voornaamste leefruimten. Dit met de bedoeling de cliënt zo lang mogelijk ik de eigen thuisomgeving te laten wonen Je werkt over de vijf deelgemeenten en gebruikt hiervoor je eigen vervoer.

Diplomavereisten: Geen diplomavereisten.

Geïndexeerde brutomaandwedde: min. 1.891,81 euro en max. 2.944,40 euro

Schrijf u in op onze nieuwsbrief via

De kandidaten dienen te beschikken over de nodige competenties en persoonlijke kwaliteiten om de beoogde functie optimaal te kunnen invullen • Je bent vertrouwd met moderne poetstechnieken.

CB10746

DB485610C8

BSTUDIO

TENTOONSTELLINGSLAAN 378

op 10e verd., hall, badk. met wc, liv. met slpr., keuk., terr., kelder. K.i. 686e. Bezet. Wg met resid. kar., struct. ruimte. Middelgroot overstromingsgeb. EPC G/375. Elektr. nt conf. Bez. woens. 8-1522-29/5 v. 10-12 u. en zat. 11-18-25/5 v. 14-16 u.

(5034-2-1) TE KOOP ONLINE : BIDDIT. BE - REF. 154626 START OP : 26/05/2019 OM 13 : 00 U EINDIGT OP : 03/06/2019 OM 13 : 00 U BIEDEN VANAF : E 40.000 ............................................................................................................................

Notaris DE VUYST Raphaël (plaatsverv.)

T. 02 649 60 33 61002946 ............................................................................................................................

Italiaanse verwenreis!

Napoli-Capri-AmalfiPompeii-Vesuvius-Sorrento Bekend 4****Boutique hotel La Medusa (score: 9.2/10!) inbegrepen vliegreis, Vlaamse gids, alle excursies, heerlijk culinaire halfpension infodag te St-Truiden afreisdata 2019: 27/9•12/10•29/12 woensdag 29 mei om 13u gratis toegang, wel even online reserveren, aub

afreisdata 2020:

24/3•5/4 •11/5 8/6 •6/7

Reisfamilie Carlier

Aanbod: Boeiende en gevarieerde functie in een dynamische werkomgeving, een aantrekkelijk salaris waarbij relevante ervaring (max. 6 jaar) overgenomen wordt en extralegale voordelen (interessante Er wordt een werfreserve aangelegd van 1 jaar.

Geïnteresseerd / Meer informatie: staande functie en verdere inlichtingen over onder meer loonvoorwaarden kan je terecht op de personeelsdienst van de gemeente, 02 302 43 20 of via e-mail: personeelsdienst@huldenberg.be

6 fijne dagen vanaf:

¤1.099

www.deblauwevogel.be

Luikersteenweg 62 • St-Truiden • T 011 70 55 00

DB598448D9

Stuur jouw sollicitatie met je cv en de nodige bewijsstukken (bewijs goed gedrag en zeden) uiterlijk op 26 mei 2019 per aangetekend schrijven (de poststempel geldt als bewijs) naar de gemeente Huldenberg t.a.v. het College van burgemeester en schepenen, Gemeenteplein 1, 3040 Huldenberg. Je kan deze ook op de personeelsdienst komen afgeven tegen ontvangstbewijs of via e-mail: personeelsdienst@huldenberg.be. De examens die uit een mondelinge en praktische proef bestaan, zullen eind juni 2019 plaatsvinden.

DB600298E9

www.steps.be

DB374215D7

DB598201D9

Logan, elektromechanieker “WERKEN VOOR EEN BEDRIJF IN VOLLE EXPANSIE DAT MEE IS MET DE NIEUWSTE TECHNOLOGIEËN, DÁT IS WAT ME BEVALT!” We zijn op zoek naar elektromechaniekers voor het onderhoud van onze nieuwe hybride bussen!

Onze technici verzorgen dagelijks, op verplaatsing op het net of in een werkplaats, de herstelling en het onderhoud van onze voertuigen, ingebouwde systemen, installaties en uitrustingen.

Heb je een diploma in een technische richting ((elektro) mechanica, elektronica, hydropneumatiek, elektriciteit)?

Heb je een rijbewijs B en ben je bereid om in ploegen te werken? Aarzel niet langer! Schrijf je in via onze website jobs.mivb.be en kies de vacature ‘Elektromecanicien BUS’.

Ken je personen die interesse zouden kunnen hebben? Bezorg hen dan deze vacature!

DB598778D9

jobs.mivb.be

DB600852E9

Zondag 19 mei 2019 www.openwervendag.be

28

24 7

24 10

9 4

11

6 7

DB599242E9

een initiatief van