BRUZZ actua - editie 1616 by bruzz.be

Rubrieknaam

#1616 WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

| RUBRIEK

L E V E N

I N

D E

S TA D

N I E U W S

A C H T E R G R O N D

SINT-AGATHA O P I N I E BER CHE M

16 | 05 | 2018

OORLOG

IN TAXILAND LICENTIES FORTUIN WAARD OP ZWARTE MARKT

procent Met een werkloosheidsgraad van 16,6 k stelij gewe het n zit Koekelberg net bove gemiddelde (16,4%).

Â© IVAN PUT

NAAR

BALI MET DE MIVB

53 Koninklijke Serres

Ga op reis in Brussel via reizen.mivb.be

Chou de Bruxelles

BRUZZ | VOORAF

Fotograaf Ivan Put trekt wekelijks door de stad voor een portret

GUILLAUME, MAXIMILIAANPARK

Ik hou ervan om te sporten in het park, zoals hier in het Maximiliaanpark, zegt de bezwete Guillaume (21). â€œIk wissel graag af met andere parken, Veeweyde bijvoorbeeld. Met competitiebasket ben ik door blessures gestopt. Ik studeer kinesitherapie. Graag wil ik de wereld rondreizen en overal dat prachtige beroep uitoefenen. Ik vind het bijzonder goed dat er meer en meer van deze sportparken komen in Brussel.â€? 16 ME I 2 0 1 8

Inhoud

COLOFON BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65 ABONNEMENTEN

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80, Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België: 20 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393, BIC: BBRU BE BB van Vlaams Brusselse Media vzw. Buiten België: 30 euro per jaar. OPLAGE : 62.609 exemplaren.

DE VERHALEN

FLITS

Mobiliteit

TAXI'S

Limousines in de file

RUBRIEKEN 03

Chou de Bruxelles

Edito

In beeld

Opinie

DISTRIBUTIE

Michaël Bellon

Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be

Big City

ALGEMENE DIRECTIE

Nick Trachet

Enfant Terrible

ADVERTEREN?

Marthe Paklons, sales@bruzz.be, 02-650 10 61

Jo Mariens HOOFDREDACTIE

Analyse

Reportage

Hoe peperdure licenties de hervorming van de taxisector haast onmogelĳk maken

Ook in India ligt Uber onder vuur

Kristof Pitteurs WEEKBLAD

Steven Van Garsse (chef) COORDINATIE UIT

Gerd Hendrickx EINDREDACTIE

Karen De Becker VORMGEVING

Heleen Rodiers (art director), Ruth Plaizier KERNREDACTIE

Jean-Marie Binst, Gerd Hendrickx, Bettina Hubo, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Laurent Vermeersch, Danny Vileyn, Tom Zonderman

LOS VAN DE TIJD Ondernemen

Geuze en kaas, een geslaagd huwelĳk tussen Cantillon en La Fruitière

MEDEWERKERS

Nicolas Alsteen, Hilke Andries, Gilles Bechet, Michaël Bellon, Roel Daenen, Céline Emmerechts, Luc Joris, Tom Peeters, Jasmijn Post, Niels Ruëll, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Tom Van Bogaert, Michel Verlinden VERTALING

Johan Arblaster, Martin McGarry FOTOGRAFEN

Bart Dewaele, Ivan Put, Saskia Vanderstichele ILLUSTRATOREN

Wauter Mannaert, Noémie Marsily, Steve Michiels, Wide Vercnocke, Jurgen Walschot Info voor kalender sturen naar/ Envoyez vos infos à publier dans le calendrier à / Send event details to

VISITBRUSSELS Koningsstraat 2 Rue Royale 1000 Brussels/Bruxelles 02-549.50.95, info@agenda.brussels VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Steven Van Garsse, Flageyplein 18, 1050 Elsene. Bruzz is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de persen van Eco Print Center (De Persgroep) en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

BRUZZ-TV brengt op 16 mei een politieke thema-uitzending vanuit het gemeentehuis van Sin-Agatha-Berchem. Burgemeester Joël Riguelle (CDH) en Vlaamse schepen Maude Van Gyseghem (ex-CD&V) worden door Robert Esselinckx op de rooster gelegd. Claude Lammens vertelt hoe het is om in de gemeente te wonen. Margo Van Gyseghem, voorzitter van gemeenschapscentrum De Kroon toont ons de mooiste plekjes. Om 18u.

BRUZZ-RADIO staat op 16 mei helemaal in het teken van SintAgatha-Berchem. Gasten zijn onder anderen rapper Axel Vemba en de mensen van snoepjesfabriek Joris. Ook de organisatoren van Microflavours, Bled’stival, Festival Visuel en het Schweitz’air festival zijn op het appel. De BRUZZ-bus staat van 7u tot 10u aan het gemeentehuis. Luisteren kan op FM 98.8. Iets gemist? www.bruzz.be © JURGEN WALSCHOT

Edito

Opmerkelĳk

Vier generaties dikke beuken in Jette

DE RONDE VAN BRUSSEL SINT-AGA T H A B E RCH E M Tweewekelĳks dossier in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen 22

Politieke analyse

Michaël Bellon Zavelenberg

Portretten

Inwoners van Sint-Agatha-Berchem

Big City

Tegenover café In de Linde (Kasterlindenstraat) staat een oude maar wanstaltige boom. Waarom houdt men die overeind?

De partij Islam komt op voor de gemeenteraadsverkiezingen in Antwerpen. Met een voorlopig anonieme vrouw als lijsttrekker, en een campagnebeeld van een gesluierde vrouw met een boog. Het nieuwsbericht was voldoende voor alweer een rondje paniekvoetbal. Politieke vertegenwoordigers van alle gezindten, van N-VA tot PS, over Défi en MR, stellen maatregelen voor om de partij te verbieden of de deelname aan de verkiezingen fors te bemoeilijken. Of het een oprechte bekommernis is voor de democratie of profileringsdrang, valt niet op te maken, maar van erg veel realiteitszin getuigen de voorstellen niet. België heeft wat ervaring met partijen die niet hoog oplopen met de liberale rechtsstaat. In 2004 is het Vlaams Blok veroordeeld voor racisme, na aanhoudende campagnes die migranten viseerden. Nadat de partij was verveld tot Vlaams Belang gingen er stemmen op om de partij te verbieden. Toen al bleek uit de debatten dat het niet alleen vrijwel onmogelijk is om een partij te verbieden, maar ook onwenselijk. Partijen hebben geen rechtspersoonlijkheid. Het is, in strikte zin, niet meer dan een groepje mensen dat deelneemt aan de verkiezingen. Dat maakt een verbod juridisch gezien bijzonder complex. Bovendien: wie bepaalt wat extremistisch is? Maar het is ook hoe dan ook geen goed idee om een partij te verbieden. Zelfs al is ze liberticide, zoals Franstaligen dat zo mooi zeggen. Omdat zo’n verbod raakt aan het wezen van de democratie: het volk een stem geven. Toegegeven, de Duitse grondwet kent een artikel dat nazipartijen verbiedt, maar

Duitsland heeft dan ook een geschiedenis met het nazisme. België kent juist een erg liberale traditie waar de vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel wordt gedragen. Extremistische moslimpartijen zijn al langer actief in de Brusselse politiek. We weten zo bij benadering hoe groot de aanhang is. In 2004 en 2009 waren de moslimpartijtjes goed voor in totaal vierduizend stemmen. Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2012 kwam de partij Islam op in drie Brusselse gemeenten en rijfde ze iets meer dan vijfduizend stemmen binnen. Bij de regionale verkiezingen van 2014 was Islam goed voor zevenduizend stemmen (1,7 procent). Verwacht wordt dat de partij, die de sharia wil invoeren en vooral in trek is bij sjiieten, in 2018 en 2019 nog zal groeien. Dus een zekere waakzaamheid is geboden. Toch is de grote ongerustheid overdreven. Onze staat is robuust genoeg om met dit soort van politieke excessen om te gaan. Er zijn voldoende checks and balances. En als de partij Islam écht goed scoort, mag dat een wake-upcall zijn voor onze beleidsvoerders om het islam-radicalisme aan te pakken. De opkomst van het Vlaams Belang eind jaren negentig heeft de Belgische politiek een opmerkelijke strategie opgeleverd die tot vandaag haar nut heeft bewezen: het cordon sanitaire. Laat alle partijen deelnemen aan de verkiezingen, maar ga niet in zee met partijen die de democratie bedreigen. Een verbod is dan niet nodig. En indien extremistische partijen de Belgische wetten overtreden, kunnen ze alsnog voor de rechter gebracht worden. Dat is veel beter dan een partij te verbieden. — STEVEN VAN GARSSE

16 ME I 2 0 1 8

BRUZZ | VOORAF

Verbod is zinloos

Olé

PORTE MONNEE

Geld beheren KAN JE LEREN

Benieuwd hoe jij beter kan scoren op vlak van financiën? Schrijf dan snel in voor onze gratis sessies!

Meer info

www.oleportemonnee.brussels

• •

25 May 2018 - 20:00

30 mei ‘Werken voor mijn budget’ 11 juni ‘Mijn geld in goede en kwade dagen’

2 gratis avonden voor vrouwen in Brussel om (nog) slimmer om te gaan met hun budget.

REPORT ON THE BLIND JOHN MALKOVICH, narration

Een initiatief in het kader van BruFin, een project van Markant vzw met de steun van Brussels Staatssecretaris voor Gelijke Kansen, Bianca Debaets, en equal.brussels.

Dirk Brossé, direction - Anastasya Terenkova, piano Ino Mirkovic, violin Tickets : www.bozar.be

www.equal.brussels equal.brussels

PALEIS VOOR SCHONE KUNSTEN BRUSSEL PALAIS DES BEAUX-ARTS BRUXELLES

i.s.m.

Adv_BRUZZ_Olépm_105x142-mei.indd 1

08/05/2018 14:57

ONTDEK NU ONS NIEUW OPLEIDINGSAANBOD 2018-2019 SCHRIJF KIJK OP SYNTRABRUSSEL.BE 018_Syntra_Bruzz_215x142,5mm_V03.indd 1

JE NU IN

17/04/2018 16:45

Flits

Nieuws heet van de naald

Limo’s in de lift

AUTOVRIJE STRAAT EN MEER DAN HONDERD APPARTEMENTEN

Site Depot Design wordt nieuwe woonwijk Over enkele jaren zal het kanaal er vlak bij de Vlaamsepoort helemaal anders uitzien. Het huizenblok waar Depot Design zit, wordt afgebroken. Er komt een woonproject met 140 appartementen en een autovrije straat. — KRIS HENDRICKX

et project van ontwikkelaar Hoome omvat onder meer het volledige huizenblok tussen de Henegouwenkaai, de Zwart Paardstraat en de Schippersstraat. Ook de parking van interieurwinkel Depot Design aan de andere zijde van de Zwart Paardstraat hoort nog bij het complex. De nieuwe wijk omvat in de eerste plaats woningen. De 140 appartementen zullen tot zeven bovenverdiepingen tellen aan de kanaalzijde en tot vier bovenverdiepingen aan de achterzijde. Een deel van de woningen wordt voor middeninkomens behouden. Op de benedenverdieping aan de kanaalzijde zal plaats zijn voor winkels. Onder meer biowinkel The Food Hub zal zijn intrek nemen in de nieuwbouw. En ook Cyclo zou een fietsverhuurpunt openen aan het kanaal, zegt Steve Nysten van Hoome. Voor het ontwerp nam de ontwikkelaar Polo Archi-

tects en Low Architecten in de arm. De Zwart Paardstraat wordt in het ontwerp een autovrije straat met paaltjes. Ter hoogte van de Henegouwenkaai komt een pleintje. Het hoekhuis waar The Food Hub vandaag tijdelijk zit, wordt daarvoor gesloopt. Depot Design verhuist naar Thurn & Taxis, waar de winkel op 1 september heropent. Depot, zoals het project heet, is niet het enige nieuwe in de buurt. Ook achter de Brunfauttoren aan de Ninoofsepoort komen er binnenkort 97 woningen bij. Molenbeeks gemeenteraadslid Jef Van Damme (SP.A) is blij dat er zo veel extra woningen komen aan het kanaal. Tegelijk vindt hij dat het gemeentebestuur niet genoeg voorzieningen inplant voor al die nieuwe bewoners. “Als je nog meer bewoners aantrekt, moet je ook voor extra groene ruimte, pleinen, scholen en crèches zorgen. Dat doet de gemeente nu amper.”

BRUZZ | VOORAAN

De laatste jaren rijden er steeds meer limousines rond in Brussel. Dat blijkt uit cijfers van de FOD Mobiliteit. De stijging is grotendeels te verklaren door de komst van het omstreden vervoerbedrijf Uber. Limousines heten officieel verhuurwagens met chauffeur en zijn herkenbaar aan hun nummerplaat die begint met T-L. In 2012 lag het aantal limousines geregistreerd in het gewest op 133. Sinds 2014 is het aantal flink beginnen te stijgen. Vorig jaar stond de teller al op 895. De toename is te verklaren door de komst van Uber begin 2014 in Brussel. Na twee maanden verbood een rechter de dienst UberPop, maar door een grijze zone in de wetgeving kon Uber toch actief blijven, met andere (iets duurdere) diensten zoals UberX en UberBlack, waarbij de chauffeurs een vergunning voor het verhuur van voertuigen met bestuurder op zak hebben (VVB-vergunning). Het aantal taxilicenties is wettelijk beperkt tot ongeveer 1.300, op het aantal limousines zit er geen plafond. Om een licentie te krijgen, moeten de chauffeurs wel over een recente wagen van een zeker kaliber beschikken. Uberchauffeurs kunnen daarvoor aankloppen bij een leasebedrijf. Daarnaast rijden in Brussel ook chauffeurs rond met een VVB-licentie uit Vlaanderen of Wallonië. Ook daar zitten limousines in de lift en volgens schattingen rijden honderden van hen vooral in Brussel, met als gevolg dat er in Brussel op een weekdag vrijwel evenveel taxi’s als limousines rondrijden. LV

TAX I ’S LEES OOK ONS STUK OVER HET TAXIPLAN p 12

BOGHOSSIANSTICHTING OPENT BISTRO

San nu ook in Villa Empain De art-decoparel Villa Empain heeft nu ook een restaurant. Tot eind juli wordt er gekookt door San. — BETTINA HUBO Tot dusver had de Boghossianstichting geen café. Begin deze week ging San Villa Empain open. Het restaurant met terrasje bevindt zich in de vroegere fumoir van de Villa, het salon intime, waar baron Empain zich na de maaltijd met zijn gasten terugtrok voor een sigaartje. In de met exotische houtsoorten en marmer beklede ruimte, die de afgelopen jaren gebruikt werd als expozaal,

werd plaatsgemaakt voor 24 couverts. Het restaurant zal werken met een wisselende formule en dus ook steeds wisselende kok. Tot eind juli mag San, het concept van sterrenchef Sang-Hoon Degeimbre, er zijn bekende ‘kommen’ serveren. Wie daarna aan de beurt is, staat volgens Caroline Schuermans, woordvoerster van de Boghossianstichting, nog niet vast.

“Aangezien de stichting de dialoog tussen oosterse en westerse culturen wil bevorderen, zal het altijd iets zijn met een oriëntaalse toets, een mix van smaken. De volgende kok kan dus best een Libanees of Armeniër zijn.” Het restaurant is alleen ‘s middags open. Ook wie de tentoonstellingen niet bezoekt, kan er terecht, maar reserveren is noodzakelijk.

16 ME I 2 0 1 8

BRUZZ | DE WEEK

In beeld

Bar Mimouna

ÂŠ IVAN PUT

Bar Eliza was afgelopen zondag het decor van een feestje voor Marokkaanse joden en moslims. Mei is de maand van de ramadan en daarom organiseert Citizenne, initiatiefnemer van het Hospitality Festival, op verschillende plekken in de stad iftars, oftewel hospitality dinners. Nieuw dit jaar is dat er ook aandacht is voor andere religieuze gemeenschappen. In Bar Eliza werd een soort mimouna gevierd, het paasfeest van de joodse Marokkanen waarbij ook de islamitische buren betrokken worden. Bedoeling was om te tonen dat joden en moslims in Marokko een gedeelde geschiedenis hebben. Er waren gesprekken, lekkere couscous en muziek van de band Nagham Zikrayat. 16 ME I 2 0 1 8

De week

Terugblik op het nieuws

Grote Moskee

Duitse winnaar

Het OCAD stelt in een rapport dat sommige Saudische handboeken die in de Grote Moskee gebruikt worden bij de imamopleiding, antisemitisch zijn. De Moslimexecutieve erkent de imamopleiding aan de Grote Moskee niet en brengt vanaf volgend academiejaar een nieuw opleidingscentrum voor imams onder in het Jubelpark.

De Duitse bariton Samuel Hasselhorn wint de Koningin Elisabethwedstrijd 2018 voor zang. In de finale staan ook twee Belgische sopranen. Marianne Croux wordt zesde laureaat, Charlotte Wajnberg krijgt de Klara-publieksprijs.

Drie actiegroepen willen de bouwvergunning voor de heraanleg van de Havenlaan nietig laten verklaren voor de Raad van State. Die bouwvergunning kreeg Brussels minister van Openbare Werken Pascal Smet (SP.A) begin januari van dit jaar. Het struikelpunt is andermaal het schrappen van de kasseien.

EMIR KIR STEEDS MEER REPRESSIEF TEGEN PROSTITUEES

BRUZZ | DE WEEK

Crèche fnuikt bordeel Emir Kir (PS), de burgemeester van Sint-Joostten-Node, verbiedt raamprostitutie in een blok achter het Noordstation. Het verbod komt niet uit de lucht gevallen, nu de gemeente er een crèche heeft geopend. — DANNY VILEYN

urgemeester Emir Kir evolueert langzaam maar zeker naar een totaalverbod op prostitutie in Sint-Joost. Die evolutie is langzaam gegaan. Als gemeenteraadslid verdedigde hij zijn voorganger Jean Demannez (PS) die tegen ontevreden buurtbewoners zei dat de sekswerkers er al langer actief waren dan dat zij er woonden. Kir stak toen zijn nek uit. Prostitutie werd wel strenger gereglementeerd. En vier jaar geleden pleitte hij nog voor de concentratie van prostitutie precies in de buurt waar hij ze nu wil verbieden. Het verbod gaat in op 1 januari van volgend jaar. Tenminste, áls het verbod juridisch standhoudt. Concreet viseert Kir de vitrines in de Weidestraat, in de Linnéstraat (tussen de huisnummers 85-101 en 86-114) en in de Plantenstraat (104 tot 111). De Plantenstraat en de Linnéstraat liggen deels op het grondgebied van de gemeente Schaarbeek, maar met die buurgemeente is geen overleg gepleegd. Schaarbeek voert trouwens een

16 ME I 2 0 1 8

andere politiek: ook burgemeester Bernard Clerfayt (Défi) dankt de hemel niet omdat hij een prostitutiebuurt in zijn gemeente heeft, maar hij pakt de problemen (meestal) rationeel aan en krijgt zelfs af en toe een compliment van verenigingen die zich bekommeren om het welzijn van de sekswerkers.

KINDEREN IN DE BUURT Het argument voor het sluiten van de carrés, zoals de bordelen in Sint-Joost heten, luidt dat de ouders die hun kinderen naar de crèche brengen niet met sekswerkers geconfronteerd willen worden. Maar die crèche werd in oktober 2014 aangekondigd door Kir: “Deze wijk moet nieuw leven krijgen. Zo worden het Lazarusplein en de Victor Reginasquare heraangelegd en wordt er een crèche geopend.” In De Standaard zei Kir toen ook: “Ik verzeker u dat er een en ander zal veranderen. Ook ik wil hier de dames van plezier verzamelen in een handvol straten en die buurt autovrij maken.” Tegelijk een

concentratie van bordelen en een crèche aankondigen was niet ernstig, zo blijkt nu. Het was de kroniek van een aangekondigde sluiting. Het is moeilijk denkbaar dat Kir het protest van zijn (conservatieve) achterban niet kon voorzien. Kir heeft het ook gemakkelijker dan een paar jaar geleden. Philippe Close, sinds een jaar burgemeester van de stad Brussel, heeft zich geout als tegenstander van prostitutie. Hij liet vorig jaar optekenen dat er onder zijn burgemeesterschap geen

megabordeel komt in de stad Brussel. Staatssecretaris Bianca Debaets (CD&V), zelf voorstander van zo’n Villa Tinto, waarschuwde er toen voor dat de prostitutie zich naar Sint-Joost en Schaarbeek zou verplaatsen. Anticipeert Kir hierop? Maar de PS is gespleten over prostitutie. Rudi Vervoort (PS), minister-president is niet tegen een megabordeel en pleit voor een gewestelijk prostitutiebeleid. Hier past de vraag of Vervoort, als hij na 2019 minister-president blijft, de

Brussels Airlines

Maurane

Basket

Door een staking van de piloten van Brussels Airlines wordt maandag driekwart van de vluchten geschrapt, 557 in totaal. De luchtvaartmaatschappij moet voor zestigduizend passagiers een oplossing zoeken. De piloten staken tegen de hoge werkdruk en een gebrek aan respect van het management. Ook woensdag wordt er gestaakt.

De afscheidsplechtigheid van de Belgische zangeres Maurane vindt donderdag 17 mei om 10 uur plaats in de Onze-Lieve-Vrouw-van-Gratiënkerk in Sint-Pieters-Woluwe. De zangeres overleed vorige week op 57-jarige leeftijd en trad onlangs nog op tijdens het Irisfeest.

De Brusselse Hind Ben Abdelkader gaat aan de slag in de Amerikaanse basketbalcompetitie WNBA. De 22-jarige basketbalster verlaat haar Turkse ploeg Hatay en trekt naar Indiana Fever. Ze wordt zo de derde Belgische in de WNBA na Ann Wauters en Emma Meesseman.

Van Boedapest tot Parĳs legt men de bevolking uit dat kantoren nódig zĳn voor de financiering van de stad. Hier durft men dat niet STÉPHAN SONNEVILLE ( ATENOR ) is snoeihard over het vastgoedbeleid in Brussel, waar kantoren bouwen nog steeds not done is (in La Libre)

BRUZZ | DE WEEK

Raamprostitutie in de buurt van een crèche? Neen, zegt Emir Kir.

Cartoon Kim Kim Duchateau en Wauter Mannaert wisselen elkaar af voor hun kijk op de week

moed zal opbrengen om de gemeenten de arm om te wringen voor een Villa Tinto, een megabordeel waar sekswerkers en klanten in veilige en hygiënische omstandigheden hun werk kunnen doen, zonder dat de buurt er problemen mee heeft. Want daar zijn specialisten het over eens: van een ondergrondse prostitutie wordt niemand beter. Zeker de sekswerkers niet. Maar bij sekswerkers vallen weinig of geen stemmen te rapen. 16 ME I 2 0 1 8

LICENTIES VORMEN HET GROTE STRUIKELBLOK VOOR HET TAXIPLAN

Hervorming taxisector botst op ‘zwarte markt’ Al twee bestuursperiodes op rij bijt de Brusselse regering haar tanden stuk op de hervorming van de taxisector. BRUZZ zocht en vond hét grootste struikelblok: de taxilicenties. “Als je huis is afbetaald, geef je dat toch niet terug aan de overheid?” — MATHIAS DECLERCQ, FOTO’S IVAN PUT

16 ME I 2 0 1 8

Analyse

BRUZZ | DE VERHALEN

ls Michael Zylberberg (59) aan het einde van ons gesprek terugwandelt naar zijn taxi, begint hij te sakkeren op de gele dambordstickers die hij verplicht op zijn carrosserie moet plakken. “Ze beschadigen de lak van de wagen. Vorige week werden ze bovendien gestolen, ze plakken waarschijnlijk al op een andere Mercedes.” Het foeteren typeert Zylberberg, een taxichauffeur zoals ze die niet meer lijken te maken. Eentje die met de nodige waardigheid en passie over zijn métier waakt, en op die manier al 32 jaar aan de bak komt in Brussel. “Ik spreek elke taxichauffeur aan die de deur niet openhoudt voor zijn klant,” verzekert hij. “Het reglement is duidelijk.” Zylberberg is, behalve vicepresident van het Collectief van Taxi-arbeiders, zelf één van de ruim achthonderd zelfstandige chauffeurs in Brussel. In de sector wil dat zeggen: een eigen wagen, een eigen contract met een taxicentrale die de klanten aanbiedt, maar vooral: een eigen licentie. Zo mag Zylberberg met een van de 1.300 wagens rijden die vergund worden door het gewest. Het gewest stelde de licenties altijd gratis ter beschikking van chauffeurs die daarvoor de nodige basisdocumenten kunnen voorleggen. En toch heeft Zylberberg al op drie momenten in zijn carrière heel wat geld neergeteld voor een licentie. “Het was dat of vijftien jaar op de officiële wachtlijst gaan staan. Zoveel geduld hebben de meeste chauffeurs niet (lacht).”

“De taxibedrĳven hebben enorm veel te verliezen en staan dus het felst op de rem voor Smets Taxiplan” MICHAEL ZYLBERBERG TAXICHAUFFEUR

▲

Voor hoeveel geld hij de licenties heeft gekocht en verkocht, wil Zylberberg niet kwijt, maar hij zag wel de waarde ervan fluctueren. “De absolute piek lag rond de 100.000 euro, toen de Rwandezen massaal naar hier kwamen en taxichauffeur werden.” Vandaag schat hij de waarde van het

16 ME I 2 0 1 8

▲

BRUZZ | DE VERHALEN

De taxisector in Brussel

document ergens tussen de 50.000 en 70.000 euro – al heeft ook hij de echo’s opgevangen van de prijs die geïmplodeerd is na de komst van Uber en de strubbelingen rond het Taxiplan. “Bedragen rond de 30.000 euro circuleren, ja, maar dat is dan toch zonder de wagen erbij. Want die wordt steevast mee doorverkocht met de licentie.”

BEDRIJFJE WORDT VERKOCHT Serieuze bedragen dus, en dat terwijl een taxilicentie niet is meer dan een velletje papier met een stempel op en officieel eigenlijk niets waard is. Maar net omdat er een plafond zit op het aantal licenties, hebben die ondertussen een stevige waarde verkregen. In een sector die traditioneel laagdrempelig is en vaak gelinkt is aan de eerste generaties migranten die naar ons land zijn gekomen, ligt het verloop erg hoog en is de vraag altijd groter dan het aanbod. Het mag dan ook geen verrassing zijn dat vandaag geen enkele taxilicentie nog in handen is van de oorspronkelijke aanvrager. Nochtans is een licentie doorverkopen niet legaal, maar de overheid stond het steeds oogluikend toe. Of correcter: 14

16 ME I 2 0 1 8

het gewest kan niet optreden, want de procedure die achter de verkoop van zo’n licentie schuilgaat, is wel volstrekt legaal. Het is immers niet de licentie zelf, maar wel de vennootschap die de licentie bezit die wordt opgekocht. Daarvoor worden de statuten van de vennootschap veranderd – één aandeelhou-

de transactie wordt zelden of nooit in haar volledigheid opgeschreven. Een poging van het gewest in 2014 om de transacties opnieuw transparant te maken en via een officiële procedure te laten verlopen, heeft voorlopig welgeteld achttien officiële overdrachten opgeleverd. Terwijl er sterke vermoedens zijn dat er

“Er zĳn maffiose praktĳken, die er absoluut uit moeten als we het imago van de sector opnieuw willen oppoetsen” MICHAEL ZYLBERBERG TAXICHAUFFEUR

der verdwijnt, de nieuwe eigenaar wordt ingeschreven. Een eenvoudige procedure, waar geen belastingen op moeten worden betaald, maar waar de gewestelijke administratie amper zicht op krijgt. Exploitanten van de licenties moeten de aanpassing van de statuten wel aangeven, maar de reële waarde van

ettelijke malen meer licenties verkocht zijn op de zwarte markt.

BETALEN OM TE MOGEN WERKEN Het systeem van de licenties heeft niet alleen die zwarte markt gecreëerd, maar ook een monopolie van macht in de hand gewerkt. Want

afgezien van de kleine zelfstandigen als Zylberberg zitten de meeste licenties bij de grote taxibedrijven, die er dikwijls tientallen in handen hebben. Die bedrijven hebben werknemers in loondienst, maar schrijven die vaak maar deeltijds in. In de praktijk werken de chauffeurs in veel gevallen meer dan voltijds, maar moeten ze de wagen huren van hun werkgever. In de sector bedraagt de gangbare huurprijs 130 euro per dag of 600 euro per week. “Dat is een gigantisch probleem,” erkent Zylberberg. “Chauffeurs moeten ook standaard een bedrag van 10 euro per dag aan sociale bijdragen betalen aan hun bazen, en draaien vaak zelf op voor het onderhoud van de wagen. De grote bedrijven hebben hun eigen dieselpompen, waar chauffeurs verplicht moeten tanken. De brandstof betalen de chauffeurs uit eigen zak, maar de btw wordt niet aan hen, maar wel aan de werkgever terugbetaald.” Wie op het einde van de dag niet genoeg heeft verdiend om al het bovenstaande af te betalen, moet dat meestal uit eigen zak opleggen. Betalen om te mogen werken, dus. “Dat zijn maffiose praktijken, die er absoluut uit moeten als we het

imago van de sector opnieuw willen oppoetsen,” oordeelt Zylberberg. Want een chauffeur die tegen de klok rijdt, heeft geen tijd voor een kwaliteitsservice, betalingen met bankkaarten – waarvan vijf procent automatisch naar de baas gaat - of te korte ritten die niet genoeg opleveren. Allemaal dingen die trouwens jaarlijks terugkeren in de klachten over de Brusselse taxi’s die de gewestelijke administratie ontvangt - en de Brusselaar dus bekend in de oren zouden moeten klinken.

EINDE DREIGT Toch heeft minister van Mobiliteit Pascal Smet (SP.A) alle moeite van de wereld om zijn hervormingen erdoor te krijgen. Dat het grootste protest komt van de werkgevers en bedrijven van de taxisector, is niet nieuw noch een verrassing. Smet wil immers alle licenties voortaan toekennen aan de chauffeurs zelf, die zo als zelfstandige of in een coöperatieve aan de slag kunnen. Dat betekent de facto het einde van de taxibedrijven. “Zij hebben enorm veel te verliezen en staan dus het felst op de rem,” zegt Zylberberg. Veel werknemers en zelfstandige chauffeurs zien wel de voordelen in

van de hervorming, maar opnieuw is het grote struikelblok de waarde van de licenties. In het plan van Smet worden alle licenties gewoon opnieuw op nul gezet en verdeelt het gewest die weer gratis over de mogelijke kandidaten. “Dat is ondenkbaar voor ons, als je ziet hoeveel we betaald hebben voor die licenties,” zegt Zylberberg. Smet voorziet wel in een overgangstermijn: huidige licentiehouders kunnen die voor nog eens zeven jaar verlengen om zo hun investeringen terug te verdienen. “Maar dan nog zit er een grote denkfout in dat systeem. Het is toch niet omdat je je licentie hebt afbetaald, dat die je niet meer toebehoort en zomaar terug naar het gewest kan gaan? Als je je huis afbetaalt, is dat toch ook van jou en niet opnieuw eigendom van de overheid?” Voor Zylberberg is het duidelijk waarom Smet zijn Taxiplan er maar niet door krijgt. “Hij is te snel en te drastisch te werk gegaan. Door iedereen te willen treffen, in plaats van de licenties van kleine zelfstandigen te ontzien, kan niemand zich vinden in het plan. Nu staat iedereen rug tegen rug. Het is een kwestie van tijd voor de boel weer ontploft.”

BRUZZ | DE VERHALEN

Michael Zylberberg is al meer dan dertig jaar taxichauffeur: “Pascal Smet is te snel en te drastisch te werk gegaan.”

Ook op politiek vlak vindt Smet geen allianties Dat de minister van Mobiliteit ook binnen de eigen regering op steeds minder steun kan rekenen voor zijn Taxiplan, is wel verrassend. De hervorming van de sector staat immers in het regeerakkoord van de Brusselse regering en de neuzen leken aanvankelijk in dezelfde richting te staan. Maar de PS – die het plan niet alleen in eerste lezing goedkeurde, maar er ook aan meeschreef – heeft haar kar onder druk van de militante PS-vleugel zodanig gekeerd dat zelfs minister-president Vervoort zijn eigen minister publiekelijk afvalt. De strategie lijkt steeds meer om de hele hervorming stilaan te laten uitdoven om die zo door te schuiven naar de volgende regering. Maar in de coulissen van het politieke toneel lijkt de essentie van de zaak opnieuw neer te komen op de kwestie van de licenties. Smet was aanvankelijk bereid om toegevingen te doen en toonde zich voorstander van een compensatiefonds voor

chauffeurs die niet meer in het nieuwe systeem willen meestappen. Ook het idee om de licenties officieel te laten waarderen op een gemiddelde van 32.000 euro lag op tafel en werd volledig becijferd. Daarvoor zou een fonds van zo’n 65 miljoen euro nodig zijn, dat jaarlijks met 5 miljoen euro in de begroting zou worden geschreven en op termijn zichzelf zou moeten bekostigen door een kleine taks te heffen voor taxigebruikers. De PS was dat idee wel genegen, maar wou het uitkoopbedrag op 60.000 tot 80.000 euro zetten, waardoor jaarlijks dubbel zoveel geld nodig zou zijn. Maar volgens regeringsbronnen kwam de meest fundamentele tegenkanting van Open VLD en Défi, die problemen hadden met het feit dat de overheid een zwarte markt zou erkennen en zelfs witwassen. “Er werden zelfs parallellen getrokken met de Italiaanse regering die de Siciliaanse maffia zou uitkopen,” klinkt het. En zo’n krantenkop, daar past elke partij voor. MD 16 ME I 2 0 1 8

Reportage

BRUZZ | DE VERHALEN

ls chauffeur Jude Mathew in zijn SUV stapt, trillen zijn benen. Zoals gewoonlijk is hij vierentwintig uur lang ingelogd op de app van Ola, de Indiase concurrent van Uber. Ongeveer een kwart van die tijd brengt hij slapend door, terwijl hij wacht op klanten. Bij elke alert schrikt hij wakker en kruipt hij achter het stuur. Op een goede dag krijgt hij een tiental opdrachten, die samen goed zijn voor ongeveer driehonderd kilometer en vierduizend roepie, omgerekend zo’n vijftig euro. Soms rijdt hij langere afstanden, en brengt hij klanten van Chennai naar andere steden. Vaak vervoert hij klanten door de drukke hoofdstad van de Zuid-Indiase staat Tamil Nadu. Als het verkeer vast staat, voelt hij het voortdurend optrekken en afremmen op den duur in zijn spieren. Geel-zwarte riksja’s, dure auto’s die waarschijnlijk niet zijn afbetaald en ingelogd zijn op een taxi-app, en voetgangers doorkruisen de vierde grootste stad van India. De auto’s die voor een digitaal platform rijden, zijn te herkennen aan het rode kruis dat met tape op de auto is geplakt. Een extra waarschuwing van chauffeurs om hun auto niet te beschadigen, ze hebben geen geld om de schade te repareren. Jude Mathew vermoedt dat hij binnen zes tot acht maanden zijn auto’s niet meer kan afbetalen. Als hij de kosten voor het onderhoud aan zijn auto, de benzine, de schuldaflossing bij de bank en zijn eten tijdens de werkuren aftrekt van zijn opbrengst, blijven er een paar honderd roepies over. Op dit moment staat één van zijn auto’s, gekocht in betere tijden, op de parkeerplaats tot hij geld genoeg heeft om hem te repareren. Ondertussen blijft de lening bij de bank lopen, net als de kosten voor de parkeerplaats. Zijn moeder springt tijdelijk financieel bij.

ROOSKLEURIG BEGIN Als Jude Mathew de situatie had kunnen voorzien, was hij er nooit aan begonnen. Toen hij in 2013 de taximarkt betrad, zag het er rooskleuriger uit. Bij de app Taxi For Sure, een succesvolle start-up van twee IT-studenten, kon hij een goede omzet maken. Hij kocht via een lening bij de bank twee auto’s, waar hij een tijdje goed geld mee verdiende. Hij was zijn eigen baas, 16

16 ME I 2 0 1 8

TAX I -OORLOG WOEDT NIET ALLEEN IN BRUSSEL

Ook in India groeit het verzet tegen Uber In Brussel legt minister van Mobiliteit Pascal Smet (SP.A) Uber aan banden. Hoe ziet de taximarkt er in het buitenland uit? We namen een kijkje in Chennai, een partnerstad van Brussel, waar Uber en zijn Indiase tegenhanger Ola de markt hebben opgeslokt en met huid en haar verslinden. “De eerste doden zijn al gevallen.” — JASMIJN POST

en hoefde maar een klein bedrag af te dragen aan het platform. Daarnaast huurde hij nog twee auto’s, waar hij andere chauffeurs in liet rijden. Toen Ola in 2015 Taxi For Sure overkocht, veranderde alles. Jude Mathew moest verplicht voor elke rit twintig procent afdragen aan Ola. Ook de uurprijs kelderde drastisch, en de app begon doelen te stellen: hoe meer omzet, hoe hoger de beloning voor de chauffeur. Die ‘stimulans’ prikkelt chauffeurs hoog in te zetten. Ook als ze weinig geboekt worden, zijn ze genoodzaakt door te werken tot het volledige bedrag is verdiend, want daarna pas volgt de uitbetaling. Het komt ook voor dat de app blokkeert als de

vraag te groot is, waardoor chauffeurs hun doel niet halen en het opgebouwde geld kwijt zijn. Bovendien fluctueren de uurprijzen. Tijdens de ochtendspits ligt de prijs rond de 200 roepie voor vier kilometer, maar overdag keldert dat bedrag tot 80 roepie, en ’s nachts kan de klant voor dat bedrag tien kilometer rijden. Jude Mathew noemt Uber en Ola in één adem, net als veel van zijn collega’s. Ola werkt met een stimulans voor het verdiende bedrag, bij Uber moeten chauffeurs een bepaald aantal boekingen halen. Uber mikt op iets rijkere klanten, en adverteert in de buurt van kantoren. Ola wordt ook gebruikt door mensen uit de arme buitenwijken: de taxi is

in veel gevallen goedkoper dan de bus. Traditionele taxidiensten zijn zo goed als uitgespeeld. Utoo moest de markt verlaten, NTL heeft nog maar weinig klanten en Fast Track overleeft nog omdat het een andere markt bedient: het richt zich op bedrijven, en rijdt werknemers van bijvoorbeeld callcenters van en naar hun werk. Of ze het nog lang uithouden, is maar de vraag. Ook in die sector begint Uber reclame te maken. “Het is onmogelijk om te concurreren met een bedrijf dat kan rekenen op buitenlandse investeringen,” zegt de topman van Fast Track, Masilamani Prabhu. Voor Uber blijft er in Chennai dus slechts één concurrent over die er

te leggen. Eerder stapte hij al naar de minister van Mobiliteit van de staat Tamil Nadu, maar zonder resultaat. Op dit moment verzamelt hij handtekeningen voor een petitie die hij naar de National Human Rights Commission van India wil sturen. Hij zoekt minstens vijftigduizend handtekeningen en is al goed op weg. De beste oplossing zou volgens Jude Mathew een publieke taxidienst zijn. Geestdriftig haalt hij een vel papier tevoorschijn, vol berekeningen. Dagelijks betaalt hij rond de 200 roepie belasting op zijn dienstverlening, diesel en wegbelasting. Daar krijgt hij helemaal niets voor terug, betreurt hij. Net als voor riksjachauffeurs zou er een minimumprijs per rit moeten komen. Voorlopig ontspringen Ola en Uber in Tamil Nadu de dans.

Jude Mathew (midden) met zĳn collega’s.

Information Technology Act. Chauffeurs dragen de verantwoordelijkheid voor de auto, klant en werkuren zelf, Ola en Uber leveren alleen het platform en schitteren in afwezigheid.

ZELFMOORDEN

“Als de overheid niets doet, zal er een massale crisis uitbreken” JUDE MATHEW OLA-CHAUFFEUR

echt toe doet, en dat is Ola. Exacte cijfers zijn niet voorhanden, maar volgens het Indiase onderzoeksbureau Kalagato heeft Ola ruim 56 procent van de Indiase markt in handen, en Uber een goeie 39 procent, zo schreef de Britse zakenkrant Financial Times eerder. Beide bedrijven hebben dezelfde investeerder: de Japanse SoftBank. In maart werd een potentiële samensmelting besproken. Eerder verkocht Uber een deel

van het bedrijf in Zuidoost-Azië aan Grab. Mogelijk wordt op dezelfde wijze Uber India verkocht aan Ola. Dat zou betekenen dat de markt door slechts één speler wordt gedomineerd. Een speler die zich bovendien in de staat Tamil Nadu aan elke werkgeversverplichting onttrekt. Ola is, net als Uber, immers geen werkgever, maar een digitaal platform. Daarvoor gelden niet de regels van de Indiase Motorcycle Vehicle Act, maar die van de

Om daar iets aan te veranderen, richtte Jude Mathew vorig jaar de Facebookgroep Independent Taxi Driver op, die inmiddels tienduizend leden telt. Via de groep wil hij chauffeurs ondersteunen en klanten bewustmaken van de gevaren die de app voor de chauffeurs meebrengt. “De eerste doden zijn gevallen,” legt Jude Mathew uit. Verschillende chauffeurs pleegden zelfmoord, vermoedelijk omdat ze hun schulden niet konden afbetalen. In januari staakten duizenden chauffeurs het werk in Chennai om te protesteren tegen de ontransparante en fluctuerende uurprijzen. Ze logden niet in op de app, en vroegen politici om de techreuzen beperkingen op te leggen. “Als de overheid niets doet, zal er een massale crisis uitbreken,” vreest Jude Mathew. “Steeds meer chauffeurs zullen zelfmoord plegen. Met hun schulden bij de bank zien ze geen andere uitweg. Ze kunnen immers onmogelijk nog een andere zaak opstarten.” Met zijn organisatie onderneemt hij acties om de overheid ervan te overtuigen Uber en Ola aan banden

VERZET

BRUZZ | DE VERHALEN

Het verzet groeit ook elders. Vervoersvakbond Ottunar Thozhargal Sangam, een tak van de communistische vakbond CITU, heeft een andere oplossing gevonden. Eind april lanceerde de vakbond zelf een app waarbij al drieduizend chauffeurs zouden zijn aangesloten. De app houdt slechts zeven procent van de omzet in, waarvan twee procent naar een verzekeringsfonds voor chauffeurs gaat, en vijf procent naar de vakbond. Boopathy is de secretaris van de vakbond in Chennai. “De klanten zullen altijd voor de goedkoopste optie gaan,” zegt hij. “We zullen er hen dus op een andere manier van moeten overtuigen om onze app te gebruiken.” Door te flyeren en via mond-tot-mondreclame hoopt hij dat vroeg of laat het besef zal komen dat Uber en Ola geen ethische bedrijven zijn, en dat klanten voor de app van OTS moeten kiezen. Maar de strijd die digitale platformen Ola en Uber voeren met traditionele bedrijven, is bikkelhard. “Aanvankelijk waren er drie grote spelers die naar de luchthaven reden,” herinnert Boopathy zich. Die relatief lange ritten betaalden goed. “Fast Track, Black & Yellow en Aviation Experts legden elk maandelijks tienduizenden roepies neer voor een standplaats aan de luchthaven. Na een projectoproep bood Ola vijf miljoen.” Daar kan ook de vakbond met zijn relatief beperkte budget voorlopig niet tegenop. 16 ME I 2 0 1 8

Reportage

Groen monument gaat vier generaties terug

Doop Dikke Beuk blijft uit Een dikke beuk, afstammeling van een roemrijk geslacht, moest wijken voor de komst van tramlijn 9 in Jette. Waar zijn voorouders nog met grote trom vieringen kregen, moest BRUZZ uitzoeken waar het nieuw geplante bastaardkind wortel schiet. — JEAN-MARIE BINST

BRUZZ | DE VERHALEN

ste

GENERATIE

Gesneuveld in 1912

DIKKE-BEUK LAAN

Van de typische Arbre Ballon bezit Wemmel een doorsnede.

GENERATIE 1913-1982

Door de nieuwe verkeersweg naar het UZ-Jette werd de boom ziek.

eeuwenoude stam bewaard (zie foto). Een ander exemplaar zou de Kruidtuin bezitten.

BEUKENZOON

e Dienst Toerisme en de gemeente Jette pakken ook vandaag nog uit met een historische bezienswaardigheid: de toponymisch belangrijke Dikke Beuk en zijn familiegeschiedenis, in volle glorie te zien op de gemeentelijke website. Helaas: die laatste bekende nazaat werd in 2016 aan de Dikke-Beuklaan gekapt. De groenliefhebber heeft er het raden naar of daar iets van overblijft. Vijf jaar geleden ging uw vergrijsde padvinder-reporter al op zoek naar de derde generatie

16 ME I 2 0 1 8

Dikke Beuk. En lokaliseerde hem precies, tot groot genoegen van een zoekende Heemkundige Kring van Laken (Laca), die de boom niet vond. Waarom de situering van die boom zo belangrijk is, maakt een stukje geschiedenis duidelijk. Nabij de gemeentegrens tussen Jette en Wemmel stond gedurende twee eeuwen op hoogtepunt 82 een Dikke Beuk. Hij had de vorm van een luchtballon, vandaar zijn Franse koosnaampje Arbre Ballon. Van aan de Congreszuil in de Koningsstraat en het Justitiepaleis was het

monument aan de stadseinder te zien. Ooit had onze tweede koningin Maria-Hendrika er een kapel bij laten optrekken, als herinnering aan haar gestorven zoontje Leopold. De boom was een paar keer het slachtoffer van vandalenstreken: open wonden bewezen dat hij in brand werd gestoken. De laatste aanval dateerde van 21 juni 1909, waarna de boom nog enkele jaren de kruin in de hemel hield. Bij een zware storm op 12 mei 1912 knakte de reus. In het gemeentehuis van Wemmel wordt een schijf uit de

Snel werd werk gemaakt van de aanplanting van een nazaat, afkomstig uit het Zoniënwoud. Die werd op dezelfde site met aanzienlijke volkstoeloop ingehuldigd op 15 juni 1913. De aanleg van de Dikke-Beuklaan naar het nieuwe universitair ziekenhuis van de VUB in Jette maakte dat de erfgenaam in een smalle middenberm kwam te staan. Dat was niet bevorderlijk voor zijn gezondheid: de verkeersoverlast tastte de beukenzoon aan. In 1982, na zeventig jaar groeien, moest de boom geveld worden, omdat hij ‘een gevaar voor de auto’ was. Ook dan stuurde de overheid aan op een nieuwe getuige voor de toponymische naam Dikke Beuk. De derde generatie was afkomstig uit de serres van de stad Brussel in Sterrebeek en werd twee jaar later met veel feestgedruis geplant door Brussels minister Cécile Goor-Eyben (PSC), en partijgenoot en burgemees-

GENERATIE 1984 - 2016

Plots werd een nieuw exemplaar geplant op 8 februari 2017. Rechts het naamlintje. Onder de jonge nieuwkomer.

GENERATIE 2017 - Heden

BRUZZ | DE VERHALEN

Door de versmalling van de middenberm voor Tram 9 moest de boom gekapt worden.

ter Jean-Louis Thys (PSC). RTBF zond de dansleute zelfs uit. De jonge spruit stond nu een eind verder, op de middenberm van de DikkeBeuklaan, tachtig meter voor het schooltje Prés Verts. Geen cadeau voor de mannen van de Groendienst van Jette: ze hadden alle moeite om de boom met bemesting en verzorging in leven te houden. Inmiddels kwam een volgende rampspoed voor de familie Dikke Beuk aangewaaid: de definitieve aanleg van tramlijn 9 in mei 2015. Oorspronkelijk zou de derde generatie Dikke Beuk niet moeten sneuvelen voor de vernauwing en hertekening van het auto- en tramcirculatieplan, oordeelde Brussel Mobiliteit. Maar het liep anders: uiteindelijk vond men het in overleg met de MIVB, toch wenselijk om een kapvergunning voor een zogenaamde ‘significante’ boom bij de gemeente aan te vragen. Die werd afgeleverd. Pascal Bel van de technische dienst Stadsaanleg in Jette zag het kap- en vervangingsproces en stoemelings gebeuren. Ook Annemie

Maes (Groen) bleek niet op de hoogte van de historische kap van de Dikke Beuk na 32 godvruchtige jaren. Hoe dat kon? Dat blijkt een mysterie. Pascal Bel zag meerdere bomen sneuvelen voor de tramwerken. De Dikke Beuk was bij het laatste konvooi dat werd afgevoerd: geveld op 3 oktober 2016, noteerde Bel in zijn dagboek. “Vier maanden later, op 8 februari 2017, passeerde ik met de bus en zag ik iets na de middag een nieuwe boom met wortelzak liggen op de berm. De volgende ochtend lag hij er niet meer. Hij moet dus op 8 februari na 13 uur zijn geplant, gewoon tussen twee platanen bij het hoefijzervormig plantsoen boven de Jean Neyberghlaan.” Om de bastaard-achterkleinzoon te vinden: hij staat in het verlengde van het stenen monument in het plantsoentje van de Dikke-Beuklaan, alweer op een nieuwe berm van de laan, die hem amper twee meter grond langs beide zijden gunt. Johan Van Laer, ombudsman van

“Het was de bedoeling om iets feestelĳks te doen toen de boom werd geplant” JOHAN VAN LAER OMBUDSMAN TRAM 9

Tram 9, kent het verhaal. “We kregen de nodige vergunningen om de boom te kappen, zodat de werf op schema kon blijven. Bedoeling was om op vraag van de gemeente iets feestelijks te bouwen rond de verplanting. In februari 2017 was het kabinet van vervoersminister Pascal Smet (SP.A) met het dossier bezig, maar de aannemer van de werf gaf de opdracht om de boom te planten aan een onderaannemer, die de klus klaarde.” Hoe gezond die boom is? Waar hij gekweekt werd? Of het naamlintje ooit een gedenkplaat wordt? En of en wanneer de jeugdige Dikke Beuk van de vierde generatie een doopviering krijgt, kan noch de gemeente, noch de minister bevestigen. Gelukkig getuigt een anonieme Wemmelaar met ‘groen hart’, dat hij stiekem een schijf van de omgehakte vader (1984-2016) heeft gezaagd. “Om cadeau te doen aan de gemeente Wemmel, zodat die naast zijn voorouder kan rusten.” 16 ME I 2 0 1 8

Opinie

Forum & lezersbrieven

Mobiliteitsexperts zien verkeer in woonwijken toenemen door populaire apps als Waze

‘Gebruik camera’s tegen sluipverkeer’ BRUZZ | DEBAT

Sluipverkeer is al jaren een probleem in Brusselse woonwijken. Met de nakende sluiting van de Leopold IItunnel zal dat alleen maar erger worden. Mobiliteitsexperts Erik Caelen en Johan De Mol stellen voor om sluipverkeer te verbieden en ANPRcamera’s in te zetten voor de controle. — KRIS HENDRICKX

oont u in een residentiële straat dicht bij een grote verkeersas? Dan is de kans groot dat die straat regelmatig wordt gebruikt voor sluipverkeer: auto’s die vaak bumper aan bumper voorbijrijden, -kruipen of gewoon wat staan te dampen voor de voordeur. Het fenomeen bestaat al decennia in het gewest, maar samen met de toenemende autodruk kwamen er de voorbije jaren ook sluipchauffeurs bij. Zodra ergens een grote verkeersas wordt afgesloten – zoals straks de Leopold II-tunnel – leidt dat tot een acute toename

16 ME I 2 0 1 8

van het aantal auto’s in de omliggende straten. Onlangs kwam daar nog een andere factor bij. Apps als Waze sturen bestuurders vaak kriskras door woonwijken die traditionele gps-aanbieders of Google Maps

De Waze-app stuurt chauffeurs door woonwĳken, die slachtoffer worden van sluipverkeer.

proberen te vermijden. Verkeersdeskundige Erik Caelen stelt daarom voor om sluipverkeer te verbieden en ANPR-camera’s (automatic number plate recognition, camera’s met nummerplaatherkenning) te gebruiken om dat verbod te handhaven. Als secretaris van de raadgevende commissie voor het wegverkeer bij Brulocalis - de federatie van Stad en Gemeenten in het gewest - kent Caelen de Brusselse situatie goed. “Verkeer is als water,” zegt Caelen. “Zodra er een opstopping is, zoekt het gewoon een andere weg. Vandaag proberen gemeenten dat probleem op te lossen via een

“Verkeer is als water. Zodra er een opstopping is, zoekt het gewoon een andere weg” ERIK CAELEN VERKEERSDESKUNDIGE

systeem van eenrichtingsstraten die terug naar de hoofdas leiden, bijvoorbeeld in de Vijfhoek. Maar ook dat heeft zijn beperkingen.”

VERBOD Een verbod op sluipverkeer biedt een uitweg, vindt Caelen. “Het gewest kan in overleg met de gemeenten woonzones gewoonweg verbieden voor doorgaand verkeer. De ANPR-camera’s kunnen een onderscheid maken tussen lokaal en doorgaand verkeer doordat ze eenzelfde voertuig op verschillende plekken waarnemen. Op die manier kunnen de camera’s overtredingen vaststellen.” In theorie kon de overheid die maatregel al eerder nemen, maar zonder de camera’s zou de controle op de naleving ervan onbegonnen werk zijn. De politie kan nu eenmaal moeilijk in elke woonwijk een half dozijn agenten plaatsen. De nieuwe ANPR-technologie maakt dat controlewerk echter veel eenvoudiger.

lezersbrieven@bruzz.be Kanal Bernard Blistène is een muggenzifter en zelfs - op zijn Frans gezegd - un mauvais coucheur, omdat hij beweert het debat en de kritiek te hebben gevolgd tijdens de voorbereidingsperiode van Kanal. Overigens beweert hij dat er Interview

KANAL BRUT

Zaterdag 5 mei, 12 uur start voorlopige kunstprogrammatie kanal.brussels

BRUZZ | DE VERHALEN

xxxx

ernard Blistène is een opmerkelijke figuur. Als we hem ontmoeten in de monumentale Citroëngarage – voor wie er nog nooit binnenstapte: gewoon doen - rest er niet bijster veel tijd voor het interview. Toch laat de man zich gewillig onderbreken door al wie hem maar aan zijn mouw trekt. Steeds opnieuw merkt hij ook kunstwerken op waar hij even iets

ERIK CAELEN VERKEERSDESKUNDIGE BIJ BRULOCALIS

JOHAN DE MOL MOBILITEITSEXPERT UGENT

Zijn Gentse collega-expert Johan De Mol (UGent) zit op dezelfde golflengte. “Die camera’s kunnen meteen ook op andere factoren filteren. Je kan bepaalde routes bijvoorbeeld blokkeren voor een bepaald voertuigtype zoals vrachtwagens. En je kan ook bepalen dat een straat maar op sommige uren gebruikt kan worden door doorgaand verkeer.” Tegen eind 2018 zal het gewest 170 dergelijke camera’s plaatsen, onder meer aan de gewestgrens. Om sluipverkeer doeltreffend aan te pakken, moeten er dan nog meer camera’s bijkomen, verspreid over het grondgebied. Een verbod op sluipverkeer zou de totale wegcapaciteit voor doorgaand verkeer een stuk kleiner maken. Caelen benadrukt dan ook dat zo’n maatregel moet samengaan met de ontwikkeling van vervoersalternatieven. “Het openbaar vervoer is nu al verzadigd op een aantal assen, zoals op bus 71 langs de Elsensesteenweg. En een echt alternatief ontwikkelen duurt jaren.”

imago door de vermenging van culturen en talen die je hier vindt. Brussel is daardoor een extreem sterke en aparte stad en dat boeit me. Een beetje zoals ook Berlijn een buitenbeentje is. Ik citeer vaak een zin van Jean-Luc Godard: ‘Wat wil de kunst? Alles. Wat kan de kunst? Niets. Wat doet de kunst? Iets.’ Hier hebben we beslist om iets te doen.

Dat is het klassieke antwoord. Maar de kritiek is onder meer dat dat Brusselse culturele veld niet mag meebeslissen: aan de knoppen zitten de Brusselse regering en een buitenlandse instelling, om het wat fors te stellen. Dat is heel anders dan de dynamiek rond Brussel 2000 bijvoorbeeld, waar het Brusselse cultuurveld in het centrum zat. BLISTÈNE: We zitten niet aan de

knoppen, maar werden uitgenodigd om in een project van co-constructie

over kwijt wil, als een verstrooide professor zonder tijdsbesef. Hier een prefabhuis van Jean Prouvé, daar een zwevend huis van de Japanse sterarchitect Toyo Ito. ‘Magnifique,’ mijmert Blistène, die het stuk uit zijn eigen collectie voor het eerst lijkt te ontdekken.

Wat wordt de rode draad door het voorlopige expojaar?

BERNARD BLISTÈNE: Het gebouw zelf.

Dat is zo krachtig en zijn geschiedenis is tegelijk ook zo intens en bekend bij de Brusselaars, dat de ruimte de keuze van de kunst heeft bepaald. Die rode draad was duidelijk vanaf het moment dat we hier binnenkwamen. Het gebouw is een beetje als een stad in de stad, met zijn bureaus, werkplaatsen, keukens en vestiaires. Alle projecten komen in die verschillende ruimtes infiltreren en dialogeren ermee.

U zei onlangs dat u gehecht bent aan België en de rol die het land inneemt binnen de moderne en hedendaagse kunst. Welke kunstenaars hebben indruk gemaakt op u? BLISTÈNE: Door mijn leeftijd (Blistène

is 63, red.) kom ik al lang naar België. Ik heb persoonlijkheden als Marcel Broodthaers, de emblematische figuur van de Belgische kunst, nog gekend. In het Centre Pompidou stellen we zijn werk in al zijn majesteit tentoon. Maar ik ben de

Belgische kunstscene blijven volgen. Ik heb Anne Teresa De Keersmaeker onlangs bijvoorbeeld nog uitgenodigd naar Parijs omdat ik haar een van de grootste choreografen van onze tijd vind. Ook Vincent Meessen nodigde ik recentelijk uit, omdat ik zijn werk rond dekolonisering boeiend vind. Ik zou u de hele geschiedenis van de Belgische kunst kunnen vertellen aan de hand van de namen van alle mensen die ze me hebben doen ontdekken. Jan Hoet was daarbij, Laurent Busine (van het MAC’s in Henegouwen, red.) en ga zo maar door. Waarom ik naar hier kwam? Omdat je hier dingen zag die je niet in Parijs kon zien.

U bracht een groot deel van uw beroepsleven door in Parijs. Wat is uw indruk van Brussel, dat niet alleen door zijn omvang van Parijs verschilt?

antwoorden. Toen we het Centre Pompidou oprichtten, kreeg een Zweed de leiding. Toen we de opera van Parijs nieuw leven inbliezen, haalden we daar een Duitstalige Zwitser voor. In Aix-en-Provence kwam de Belg Bernard Foccroulle aan het hoofd van het festival van de lyrische kunst. Ik kan nog wel even doorgaan.

Hier liggen de zaken toch nog anders. Het gaat niet gewoon om één persoon die met een nieuwe frisse blik komt. Het is een partnership dat veel verder gaat. Dit wordt officieel ‘Kanal-Centre Pompidou’.

bijvoorbeeld uitgenodigd om samen te werken, maar hij wou op een bepaald moment niet meer. In Parijs werk ik ook de hele tijd met allerlei partners samen. Ik geloof - misschien ten onrechte - in de gemeenschap. Binnen zo’n gemeenschap is er altijd spanning, maar ik vind dat eerder stimulerend.

In het voorlopige expojaar is er plaats voor tien Brusselse kunstenaars, die een jury selecteerde. Maar voor de rest heeft het voorlopige expojaar toch vooral een Franse en internationale stempel. België komt er niet zo vaak aan te pas.

“Door de vermenging van culturen en talen is Brussel is een extreem sterke en aparte stad” BERNARD BLISTÈNE

BLISTÈNE: Ik kan daar makkelijk op

Als Kanal straks de deuren opengooit, gebeurt dat onder het waakzame oog van Bernard Blistène. De man is museumdirecteur in het Parijse Centre Pompidou, maar ook curator van het voorlopige expojaar in de Citroëngarage. Blistène luistert hoofdschuddend naar de kritiek op de rol van zijn cultuurtempel in Brussel. “Ik ben hier om samen te werken met andere cultuurspelers. En ik ben niet de directeur van Kanal.” — KRIS HENDRICKX

BLISTÈNE: De stad heeft een complex

U kent de kritiek op Kanal, met name uit cultureel Brussel. Die luidt onder meer dat een Frans cultuurcentrum hier de lijnen mag uitzetten, terwijl er in Brussel zelf een enorm reservoir aan creativiteit is. Begrijpt u die kritiek?

Brussel wordt vaak afgeschilderd als een stad zonder duidelijk imago.

Bozar, zijn er maar enkele van. Er is het Kaaitheater en nog een hele reeks andere partners.

CURATOR VOORLOPIG EXPOJAAR CITROËNGARAGE

te stappen. We denken mee na over een project dat die multidisciplinaire aanpak hoog in het vaandel draagt. Over een aantal jaar moet Kanal een instelling zijn die dat helemaal in de vingers heeft. Ikzelf hou me bezig met de programmatie van het voorbereidende jaar, waarvoor ik met heel veel verschillende mensen samenwerk. Maar ik ben niet de directeur van Kanal. We hebben Dirk Snauwaert (artistiek leider van kunstencentrum Wiels, red.)

gebaseerd op het feit dat het Centre Pompidou sterk is in multidisciplinariteit. Dat is wat Kanal zocht: een partner die zowel in de beeldende kunsten als in andere domeinen actief is. Bovendien heeft het Centre Pompidou een stevige ervaring opgebouwd in de omgang met verschillende soorten publiek. Weet trouwens dat ik het best kan vinden met de mensen die nu kritiek hebben. Ik ken ze goed, ze zullen mij ook niet persoonlijk bekritiseren, maar eerder de gang van zaken op politiek vlak.

Belgische kunstenaars getoond, dan had men ons nationalisme verweten. En als we Chantal Akerman of Marcel Broodthaers tonen, zijn dat ook namen die hier hebben gewerkt. Er is eveneens de realiteit dat Kanal geen eigen collectie heeft, waardoor je automatisch bij die van het Centre Pompidou uitkomt. Je moet hier flexibel kunnen zijn, we kunnen toch niet met quota werken?

BLISTÈNE: Ik heb ook een hele tijd in

Begrijpt u de kritiek?

Marseille gewerkt, dat op veel vlakken dichter aanleunt bij Brussel. Een kosmopolitische stad waar

BLISTÈNE: Maar we werken mét hen.

Velen hebben ook toegezegd. Paul Dujardin en Sophie Lauwers van

2 MEI 2018

altijd tegenkanting is in geval van gelijkaardige artistieke initiatieven. Dit is niet waar: iedereen die betrokken is bij een nieuw kunstmuseum in Brussel gelooft in de noodzaak ervan. Het is echter de manier waarop men dit project heeft aangepakt die wringt. En terecht. Dat Blistène de betwiste start van Kanal durft te vergelijken met de destijdse start van Pompidou is appelen vergelijken met citroenen. Blistène als directeur van het nationaal museum in Pompidou doet hier met zijn Brussels ‘proxi-filiaal’ alleszins een voordelige zaak. Overigens is het vreemd dat talloze Brusselse culturele instellingen - waarvan geen enkel een exclusieve beeldende kunst expertise bezit - bereidwillig zijn mee te spelen in het plan

KUNST IN DE RUWE CITROËNGARAGE

Een jaar lang Kanal Brut Zaterdag 5 mei om 12 uur start met Kanal Brut de voorlopige kunstprogrammatie in de voormalige Citroëngarage. Het programma begint met een marathonopening tot zondagavond 20 uur. Op het programma onder meer concerten van Ictus en Singing Molenbeek, maar ook

performances en voorstellingen van het Kunstenfestivaldesarts. Tijdens het jaar kunnen bezoekers een hele reeks kunstwerken bezoeken die communiceren met de indrukwekkende ruimte van de Citroëngarage. Zo is er werk van designer/ architect Jean Prouvé

BLISTÈNE: Oh, er zijn er wel. Maar

mijn manier van werken is zodanig ver verwijderd van dat soort afwegingen … Als ik iets construeer, dan volg ik de inhoudelijke logica van een bepaald project en tel ik niet hoeveel vrouwen of mannen er zijn of welke taal ze spreken. Dat lijkt me een gevaar. Maar het is een feit dat Kanal zal blijven werken met mensen van hier, die mogelijk ook hun weg zullen vinden naar de collectie van Beaubourg (het Centre Pompidou, red.) of Kanal.

Woont u ook hier tijdens het voorbereidende jaar?

BLISTÈNE: Ik heb een studio hier in de

buurt. Ik ben hier erg vaak.

Als Kanal één zaak moet realiseren in de volgende tien jaar, wat is dat dan?

BLISTÈNE: Eerst en vooral de transfor-

BLISTÈNE: Hadden we alleen

BLISTÈNE: Het partnership is

Toch nog één vraag in die richting. We zien niet zoveel werk van Nederlandstalige kunstenaars, terwijl die wel een belangrijke rol spelen in de hedendaagse kunst.

matie van een industriële ruimte naar een polyvalente ruimte. En dan natuurlijk energie opwekken bij mensen, de wil om naar hier te komen en te blijven komen. Dat is extreem belangrijk bij een institutionele cultuurinstelling als deze, dat mensen blijven komen. Want de vraagstellingen die hier aan bod komen, zullen nooit voorbij zijn. Deze plek moet een dynamisch platform worden in deze stad met al haar conflicten en geschiedenis. Kanal moet een weerspiegeling worden van deze veranderende stad.

en de Japanse sterarchitect Toyo Ito. De expo omvat ook interactieve projecten zoals De Filmfabriek. Groepen van 5 tot 15 deelnemers kunnen er in drie uur tijd hun eigen film realiseren. Ook Brusselse kunstenaars zijn vertegenwoordigd. Het gewest maakte een

miljoen euro vrij voor werk van tien artiesten. Tijdens Kanal Brut experimenteert het voorlopige museumjaar met lange openingstijden: van 12 tot 22u in de week en van 12 tot 24u op vrijdag en zaterdag. Op zondag sluit Kanal om 20u en dinsdag is sluitingsdag. kanal.brussels/nl

2 MEI 2018

BRUZZ | DEBAT

‘Kanal moet deze veranderende stad weerspiegelen’

identiteiten zich vermengen, een stad die eveneens problemen had met dekolonisering. Een boeiende stad en een laboratorium ook.

BRUZZ | DE VERHALEN

Bernard Blistène neemt Parijse ervaring mee naar Citroëngarage

van Blistène. Behalve WIELS - de enige instelling die wél uitsluitend beeldende kunst toont - houdt zich gedeisd, een houding waaraan Blistène zich zou ergeren. Nu, met de eerste presentatie is het klaarblijkelijk nog niet beslist voor wat Kanal zal staan of hoe het zal functioneren: is het een museum voor moderne kunst? Of voor hedendaagse kunst? Of voor allebei? Of een amalgaam van artistieke en culturele activiteiten en evenementen? Sommige persbronnen benoemen de nieuwe instelling nu al als Kanal-Centre Pompidou, hetgeen momenteel te zien is in de fullpage-advertenties waar in het logo - ongegeneerd - Centre Pompidou (!) te zien is. Volgens Blistène is het de bedoeling een multidisciplinaire cultuurpool te creëren, met internationale uitstraling, zonder de Brusselaars te vergeten, waar men ook zelf kunst kan komen maken (!?). Jonas Wille, Oudergem

Mei plasticvrij Graag wou ik een voorstel doen, namelijk: waarom de slogan ‘Mei, plasticvrij’ ook niet toepassen voor de verzending van BRUZZ? Karel Vandeven, Brussel

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bruzz.be. Schrijven kan naar BRUZZ-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@ bruzz.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, - manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.

16 ME I 2 0 1 8

I 21

Ronde van Brussel

Tweewekelijks dossier in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen

SINT-AGATHABERCHEM

Icarus in Berchem B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

Burgemeester Joël Riguelle deelt al vijftien jaar de lakens uit in Sint-Agatha-Berchem en spaarde geld noch moeite voor sociale initiatieven. Maar het laatste 'stadsdorp' verandert snel, door twintig procent nieuwkomers in tien jaar tijd. — JEAN-MARIE BINST, ILLUSTRATIE JURGEN WALSCHOT, FOTO IVAN PUT

gemeenteraadsleden een mandaat geven. Zijn LBR kreeg de burgemeesterssjerp, vier schepenambten en de OCMW-voorzitter. MR kreeg drie schepenen. En de dynastie van CD&V-Vlamingen was tevreden met twee schepenen: Vincent Riga, naast Agnès Vanden Bremt en Peter Decabooter, ieder voor een halve termijn. "Een fusie zou faliekant zijn," zegt Riguelle. "Een grote gemeente kan niet dicht bij de burger staan." Voor elke honderd Berchemnaren staat er nu een voltijdse ambtenaar paraat, luidt het. “Ja, maar het systeem van een breed middenkader maakt dat er aan de basis amper nog een straatveger is,” zeggen anderen. Anno 2018 is Berchem niet meer het Berchem van Angèle Manteau met haar uitgeverij, van Mister Muscles from Berchem Jean-Claude Van Damme of van Jimmy van Get Ready, die uitweken. Alleen veel groen, zoals het Wilderbos, de Zavelenberg en parkjes met

M E DIA AN INKO ME N

21.141 euro Sint-Agatha-Berchem heeft het zesde hoogste mediaan inkomen van het gewest. In de sociale wijken Hunderenveld en Moderne Wijk ligt het inkomen rond de 10.000 euro lager dan in Hogenbos. 22

21 MAART 2018

speelterreinen, en het hoevetje Pie Konijn houden het verleden vast. Maar de burgers wonen er graag, zeker de senioren. Tegenover gemiddeld 35 procent in het gewest kent Berchem maar 18,24 procent allochtonen. Het laagste aantal in het gewest, al groeit het plots snel.

SOCIALE VALLEI De burgervader maakte een prioriteit van een goede oude dag voor wie onder de kerktoren bleef. “De gemeente is klaar voor de tachtigplusser,” stelt een tevreden OCMW-voorzitter Jean-François Culot. Er was de inrichting van een dagverblijfcentrum in 2018 en een splinternieuw OCMW-rusthuis Bloemendal in 2015, dat meteen volzet was. De locatie, de oude Molenbeekvallei, waar ook de OCMW-consultaties zijn en een inclusieve crèche - nog in uitbouw gerealiseerd wordt, heet nu al de Sociale Vallei. Burgers kunnen er terecht voor het dagverzorgingscen-

Met een werkloosheidsgraad van 16,6 procent zit Koekelberg net boven het gewestelijk gemiddelde (16,4%).

"Er zĳn er die geen geduld hebben in de politiek en er zĳn er die iets realiseren" JOËL RIGUELLE BURGEMEESTER

trum Zonnebloem, het dagverblijf De Hortensia’s, een collectieve moestuin, zelfs een sociale kruidenier. Er is een Bernavette-pendelbusje, goed voor 3.328 ritten in 2017, en er worden warme maaltijden aan huis bezorgd. Het grootste revalidatiecentrum van het gewest, Valida, heeft zich bovendien goed verankerd. Heel wat privérusthuizen - Berchem heeft meer 85-plussers dan gemiddeld in het gewest - bieden een mooie aanvulling op het moderne OCMW-rusthuis. De oude burger moet dus niet verhuizen om op goede zorgen te kunnen rekenen. Maar de Berchemnaren zijn niet allemaal grijs: een diaspora aan nieuwkomers maakt van Berchem een van de 'jongste' gemeenten in het land. Ze zijn allochtoon - veelal Marokkaans - en stroomden vanuit de ‘arme sikkel' - Anneessens, Molenbeek, Kuregem-Anderlecht de voorbije twee bestuursperioden de westkant binnen. Het zijn vooral jonge gezinnen, die nood hebben ▲

rote theater- en operastukken draaien rond liefde en hoogmoed. Zo ook dit verhaal in Sint-Agatha-Berchem, goed voor amper 2,9 hectare hoofdstad, waar 'ons kent ons' de bewoners en politici nog bindt. Maar binnen in het gemeentehuis, historisch een oude matrassenfabriek, zijn de veren gesprongen, en is in de eigen meerderheid het vertrouwen geschaad. Eerste bedrijf: de liefde voor het nest. “Ik ga niet mee in de fusie tussen gemeenten, zoals Charles Picqué (PS-burgemeester van Sint-Gillis, red.) voorstaat,” poneert christendemocraat Joël Riguelle, al dertig jaar in de gemeentepolitiek en beroepshalve toneelspeler. Zijn lijst LBR (CDH, CD&V & Onafh.) haalde bij de verkiezingen van 2012 een stevige dertig procent en tien zetels. Zo kon hij samen met MR, dat zes zetels behaalde, galant een meerderheid vormen en een op de drie

oppositie zit.

AAN TA L I N WO N E R S

24.831

(31/12/2017)

Van 2012 tot 2017 kent de gemeente een bevolkingsexplosie van tien procent. Sinds 2005 is dat twintig procent. Het is een van de jongste gemeenten van het land.

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

1082

ST.-AGAT HA BERCHEM

21 MAART 2018

I 23

▲

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

aan scholen. Ook bij Roemenen bijvoorbeeld is Berchem populair: hun aantal ging in amper vijf jaar tijd van een paar tientallen naar bijna vier op de honderd. Zij kopen er huizen en kiezen voor Berchem omdat Roemeense vrouwen in de zorgsector aan de slag kunnen in verzorgingsinstellingen en bij poetsdiensten, zo analyseert het Huis van de Roemenen. De mannen uit de bouw vinden een Brico bij Basilix handig, en kunnen vooral meteen de Ring op, voor hun werk. “We zullen de nieuwe cultuurgemeenschappen persoonlijk moeten betrekken, via de scholen en via multiculturele activiteiten," stelt schepen Agnès Vanden Bremt, die op één lijn staat met Riguelle. "Financiële middelen vinden om de verjonging van antwoord te dienen wordt dé uitdaging voor morgen," stelt Riguelle. Het Cultuurbeleidsplan onder de titel 'Nieuwkomers maken het dorp spannend' - overgenomen van een politieke analyse van BRUZZ in 2012 - blijkt nu op maatschappelijk vlak geen prioriteit te zijn geweest. Alleen de cultuurcentra De Kroon en Le Fourquet vingen het fenomeen zo breed mogelijk op. De instroom eist zijn tol. Terwijl 52 procent van de burgers huiseigenaar is en een aantal wijken hoge mediaan inkomens blijven genereren, valt het woord 'vermolenbekisering' al enkele jaren. Het aantal leefloners is in tien jaar tijd verdubbeld, en sinds 2015 zelfs met 46 procent gegroeid. Ook is het

aantal jongeren van 18 tot 25 jaar dat bij het OCMW aanklopt, van 2013 tot 2017 gestegen met 88 procent. Zo'n structureel probleem vraagt om een aanpak, temeer omdat ook het aantal eenoudergezinnen boven het gewestgemiddelde ligt en het OCMW vandaag geen eigen sociale woningen heeft, al werd een eerste huis voor twaalf personen gekocht in 2017. Elke inwoner zeult een overheidsschuld van 1.200 euro mee. “Berchem doet het daarmee slechter dan Vilvoorde, dat zich uit het rood werkt,” zei Luc Demullier (ex-N-VA) begin dit jaar nog op de oppositiebanken. Hij verliet de N-VA na onenigheid in zijn partij. Een stemmentrekker verdween en de burgemeester, die open stond voor Demulliers kritiek, is een antagonist kwijt.

Nieuwe zaakvoerders vinden geen betaalbare handelspanden of kantoren. “Als de schepen van Handel zijn werk niet doet, hoe kan het dan draaien?” wuift de burgervader de kritiek weg. Coalitiepartner MR ligt op een aparte matras, sinds die oud-CD&V-schepen Vincent Riga aan de Open MR-lijst toevoegde. “Hoe kan ik de handel promoten, zonder behoorlijk budget?” pareert schepen van Handel en Sport Michaël Vander Mynsbrugge (MR). Hij moet het met 80.000 euro per jaar doen en ziet nachtwinkels de oude handel vervangen.

Bij het begin van de bestuursperiode was de vergrijzing van de handelaars al een fenomeen en stak Riguelle veel geld in een onafhankelijk onderzoek, met SWOT-analyse. “De gemeente kwam zo slecht uit de enquête, dat het resultaat van Riguelle het daglicht niet mocht zien. Waar moet je je politiek dan op baseren?” zucht Vander Mynsbrugge, die voor Sport wel een mooi palmares kan voorleggen: de renovatie van het sportcomplex op Hunderenveld en de aankoop van de sportterreinen van de Nationale Bank.

HANDEL STERFT “Werk is een gewestmaterie,” zegt Riguelle. “In alles wat we lokaal ondernemen, hebben we Actiris nog nooit gezien. We nodigen hen aan tafel uit, maar ze sturen hun kat.” Wie werk zegt, denkt bedrijven en handel. En dat blijft, net als in de vorige bestuursperiode, moeilijk in Berchem. “We geven dit jaar 5.000 euro als een horecazaak in het centrum verfraaiingswerken doet,” zegt Riguelle. Maar dat hield de sluiting van een standingkledingzaak als Succes - nu Spullenhulp - op het Schweitzerplein niet tegen. Amper zes handelaars vroegen die premie aan.

"Een tweede Vlaamse schepen mag nog gerust, maar niet van dezelfde partĳ" JOËL RIGUELLE © SAB

BURGEMEESTER (LBR)

DE COA LITIE Burgemeester Joël Riguelle leidt een coalitie van LBR (Lijst Burgemeester Riguelle) en MR. De oppositie bestaat uit PS-SP.A, Ecolo-Groen, Défi, Berch'm en N-VA. Er zijn twee Vlaamse schepenen.

21 MAART 2018

PLU S P U N T EN + het Dokter Schweitzerplein en de 'Parvis' zijn helemaal vernieuwd

+ cultuurcentra De Kroon en Le Fourquet werden grondig gerenoveerd

+ er zijn veel zorgen dienstencentra voor senioren en het grootste revalidatiecentrum van het gewest (Valida) werd verankerd in de gemeente

M I N P UN T E N - de stationswijk is afgescheurd door de afschaffing van de overweg

- de gemeente deed te weinig om de migratie uit de arme sikkel op te vangen

- er werd te traag geanticipeerd op het tekort aan plaatsen in de scholen

dossier op dezelfde lijn als Vander Mynsbrugge én zijn oud-schepen Riga zit. De oppositie, van EcoloGroen tot PS-SP.A, kon die sportieve prioriteit al even slecht slikken als al wie op de nieuwe Nederlandstalige basisschool zat te wachten. Tweede bedrijf: de hoogmoed of de

“Die aankoop was een unieke kans - ja, ongepland in de meerjarenbegroting - die we niet konden laten liggen, zeker omdat nieuwe sportinteresses als hockey aan de slag kunnen bij B.Sports (de nieuwe naam voor de sporttereinen, red.),” geeft Riguelle toe, die voor dat

"Hoe kan ik de handel promoten, zonder behoorlĳk budget?" MICHAEL VANDER MYNSBRUGGE © SAB

SCHEPEN VAN HANDEL EN SPORT (MR)

Val van Icarus. Toen Riguelle bij de vorige gewestregering nog parlementslid was, kwam dat dubbele petje de gemeente vaak ten goede. De aanpak van de gewestwegen Josse Goffinlaan en de Gentsesteenweg werd ingeleid, de heraanleg van het Schweitzerplein werd uitgerold. "De gemeente kan vanuit tweedelijnspositie niet alles oplossen," zegt Riguelle. "Mobiliteit is een probleem van het gewest.” Berchem was bijvoorbeeld de pineut bij gebrek aan een serieus circulatieplan bij de al jaren verwachte werken aan de Leopold II-tunnel. Riguelle: "Als burgemeester heb ik minder slagkracht dan in het parlement om ministers aan de mouw te trekken. We hebben inspanningen gedaan: de verdubbeling van Cambio, de uitbreiding van de blauwe zone, veloboxen geïnstalleerd. Voor meer veiligheid is het politiekader opgetrokken, komen er alsmaar meer camera’s en zijn er acties tegen sluikstorten.”

TERGENDE TRAAGHEID De oppositie kon weinig inbrengen tegen die strategie van de burgemeester, maar de kritiek kwam uit eigen rangen. Riguelles poulain en erfprins Vincent Riga fulmineerde rond het dossier van de stationsbuurt, dat als overstapplaats voor auto-, trein- en tram/bus een troef kon worden. En vooral - samen met CD&V-genoot Decabooter - over de 'tergende traagheid' van een terreinaankoop voor een nieuwe Nederlandstalige basisschool. Riga klapte uit de biecht in dit magazine en had het over de afwezigheid van een consensusbeleid in de meerderheid. Hij stak de politieke fabriek figuurlijk in brand. Open VLD zou hem weer inzetten. “En dat allemaal om een school die er wel over drie tot vier jaar komt, ook al is er nu een klein probleem met sanering van het terrein,” reageert Riguelle koelbloedig. “De

G RO E NE LO NG

2,9 km

Voor een gemeente van maar 2,9 km² is het groen opvallend aanwezig, met het plateau van de Zavelenberg, Hoogveld, de groene kern rond de Oude Kerk, het Wilderbos, het Pirsoul- en De Mulderpark, de vallei van de Molenbeek en woonwijken als Potaarde, Korenbeek en de Moderne Wijk.

WO O N P R I JZ EN

179.377 euro De gemiddelde prijs voor appartementen, flats en studio's (in 2016) is met 179.377 euro goedkoper dan het gewestgemiddelde van 235.228 euro. Een tweeslaapkamerflat huren kost gemiddeld 734 euro.

ST.-AGAT HA BERCHEM

jonge garde heeft geen geduld, maar het zijn wel de ouderen die iets realiseren in de politiek.” Met het uitstel van die nieuwe Nederlandstalige gemeenteschool - terwijl de Franstaligen er een kregen voor zeshonderd kinderen was het geduld van Decabooter op. Ook hij gaf vroegtijdig zijn schepenstoel terug. En daar stopte het niet, zijn opvolgster Maude Van Gyseghem stelde na amper een halfjaar als schepen dat ze twijfels had over de inschatting die Riguelle maakt over hoogdringendheid van een school, als het aantal kinderen en adolescenten in tien jaar is verdubbeld (zie kaderstuk Nederlandstalig beleid). En dan de epiloog van het coalitieverhaal. “We botsen altijd op een muur, als we vragen of voorstellen hebben,” zegt de oppositie. Dat geldt zowel voor ex-N-VA'er Demullier, die het parkeerplan van de gemeente hekelt omdat de bewonerskaarten het duurste zijn in het gewest, als voor PS, Défi, Ecolo. Na zestien wissels in eigen meerderheid, zijn de kaarten echter duchtig herschud. PS-kopman Marc Ghilbert komt op de burgemeesterslijst. Het alternatief Berch’m komt met vier man bij die LBR staan. N-VA moet na het vertrek van Demullier van nul herbeginnen. "Een tweede Vlaamse schepen kan nog wel, maar niet meer van dezelfde partij,” zegt Riguelle en zo wordt de grootste coalitiekanshebber Katia Van Den Broucke (lijsttrekker Ecolo-Groen), die sinds kort braaf oppositie voert. “Met mij wil hij nog wel spreken,” relativeert Vander Mynsbrugge, “maar Riga mag van Riguelle niet aan tafel zitten. Dat komt nooit meer goed.” Moraal van dit kamertheater in een matrassenfabriek. Op matrassen kan je slapen, springen of je kan ze omdraaien. Maar vrijen – en politiek is een verleidingsspel - wordt er in Berchem niet meer op gedaan.

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

1082

WE E TJ E Twee ministers van Cultuur in Vlaanderen hebben een link met Sint-Agatha-Berchem: Hugo Weckx (1992-1995), begon zijn CVP-carrière in Berchem en Open VLD'er Sven Gatz (sinds 2014) is er geboren.

21 MAART 2018

I 25

▲

NEDERLANDSTALIG BELEID

Schepenen keren burgemeester de rug toe Trouw aan de burgemeester, dat was voor de Vlaamse CD&V-schepenen blijkbaar een brug te ver. Vincent Riga, Peter Decabooter en ook Maude Van Gyseghem vluchtten. Alleen de CD&V-getrouwe Agnès Vanden Bremt blijft, "gelukkiger en actiever dan ooit".

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

at zich in het begin van de bestuursperiode nog aandiende als een rennersteam van CD&V, ligt compleet uit elkaar: drie van de vier Nederlandstalige schepenen zijn 'gevlucht'. Door

onenigheid met de burgemeester over hun bevoegdheidsdossiers, gingen achtereenvolgens Vincent Riga (eind 2016), Peter Decabooter (november 2017) en Maude Van Gyseghem (april 2018) overstag. Het begon in 2013 nochtans

ambitieus, met de heropening van het gemeenschapscentrum De Kroon, met een nieuwe podiumzaal. De eerste drie jaar zou Agnès Vanden Bremt (64) als Vlaamse schepen Cultuur, Onderwijs, Bibliotheek, Academie en Jeugd onder haar hoede nemen. Daarna was Peter Decabooter aan de beurt, maar de sfeer in eigen rangen (Lijst Burgemeester Riguelle, met CDH en CD&V) verziekte. Schepen Vincent Riga (CD&V) had genoeg van het uitstelgedrag voor allerhande dossiers, in het bijzonder dat van de Unesco-school. Hij gooide zijn stoel van schepen voor Openbare Werken, Mobiliteit en Werk in 2017 te grabbel. "Er wordt binnen het College niet meer naar een consensus gewerkt," verwoordde hij zijn ergernis. Hij lonkt nu naar vernieuwde, politieke carrière in liberale rangen. Vanden Bremt vulde het gat. "Ik werk al achttien jaar met de burgemeester, ik krijg altijd gedaan wat ik wil - en ja, een mens moet geduld hebben. Ik ben actiever dan ooit. Een Nederlandstalig eersteleerjaarsklasje komt er gegarandeerd in september." Inmiddels gaf ook schepen Decabooter er de brui aan. Er

vervangend-schepen, maar zij had nog minder geduld en bedankte de CD&V. "Ik ben niet de eerste die opstapt," zegt ze. "De CD&V-onderhandelingen met de burgemeester brachten geen oplossing." Van Gyseghem is nu schepen als onafhankelijke en staat als onafhankelijke tweede op de tweetalige, liberale lijst Open MR. Nederlandstalige cultuur is nochtans een krachtig middel in deze westhoek van Brussel. Er zijn heel wat initiatieven, die inzetten op symbiose met alle cultuurgemeenschappen. In het bijzonder de samenwerking tussen De Kroon en de Franstalige pendant Le Fourquet. Met onder meer het Visueel Festival, waarover oppositiekanon Luc Demullier (ex-NVA) stelt dat "het door Franstaligen wordt omarmd omdat het taalloos is". "Onze werkingssubsidie voor Cultuur werd verhoogd," glundert Vanden Bremt. Maar oudere verzuchtingen, langs Vlaamse kant, werden in zes jaar tijd onvoldoende afgewerkt. Zo blijft er het lokalentekort voor de Academie voor Muziek en Woord, met achthonderd leerlingen. Deze bestuursperiode kreeg ze twee extra lokalen toegewezen, de helft minder dan wat nodig is.

"Ik werk al achttien jaar met de burgemeester, ik krĳg altĳd gedaan wat ik wil" AGNÈS VANDEN BREMT SCHEPEN

Maude Van Gyseghem (links) en Agnès Vanden Bremt.

16 ME I 2 0 1 8

was wel de nieuwe crèche 't Kabouterje, maar voor een nieuwe Nederlandstalige school had hij al in 2008 een blauwboek. Dat dossier raakte niet in een stroomversnelling. De nieuwe politica Maude Van Gyseghem moest de potten lijmen in november 2017, als

Het geduld om met de hand open te staan, is op bij wie geen flamand de service meer wil zijn. Al lonkt de Vlaamse oppositie al. "Het beleid van Riguelle is niet slecht geweest," oordeelt Katia Van Den Broucke, lijsttrekker Ecolo-Groen. JMB

Michaël Bellon Onze columnist trekt elke week naar een plek die tot de verbeelding spreekt

1082

ST.-AGAT HA BERCHEM

woensdag 14 maart, 11u

Zavelenberg Het grasland is een hobbelig terrein met stoppels, natte molshopen, kapotte bomen, en altijd weer die grijzende kraaien met hun grijsgedraaide kreten. Hoe langer je rondkijkt op zoek naar iets opwekkends om over naar huis te schrijven, hoe neerslachtiger je wordt. Je moet al snel terugdenken aan de vadsige houtduiven die je zag aan het begin van je wandeling. Ook zij willen waarschijnlijk al lang hun nest niet meer uit. Omdat er weinig is om tot andere, interessantere overpeinzingen te inspireren, besef je nu ook opeens, na een heel leven lang het verband niet te hebben gelegd, wat die halfhoge dorre stokjes zijn die wel onder je voeten in twee knappen wanneer je op brakke grond verzeild bent geraakt. Het zijn dezelfde netels die na hun revival in de zomer weer voor ondoordringbare miserie zullen zorgen. Samen met de scheve heipalen, de karrensporen, het kreupelhout en de prikkeldraad op de glooiende hellingen, doen ze denken aan de donkere landschappen van Anselm Kiefer, de dappere Duitse kunstenaar die al zijn genialiteit aanwendt om treffende beelden van eenzaamheid, dood en de onverschilligheid van de natuur neer te zetten. En ja hoor, daar staat ook een verregende zetel met gescheurde bekleding te midden van nog meer zwerfvuil, ontspoorde winkelkarren en een uitgebrand brommertje. De trog waar de koeien straks uit drinken is eigenlijk een verroeste aanhangwagen waarvan de banden door onkruid zijn verscheurd. Waar de brokstukken van natuur en cultuur samen een puinhoop vormen is unheimlichkeit troef. Dit is zo duidelijk periferie en zo letterlijk marginaal dat er niet snel genoeg een einde kan komen aan mijn experimentele période vache.

"De koeien fungeren als een waarschuwingsbord voor de reiziger"

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

Wat denkt de koe wanneer ze naar een trein staart? Kom je dat te weten wanneer je haar plaats inneemt? Dat laatste kan momenteel namelijk nog op de Zavelenberg, waar de koeien van de naburige boerderij vanwege de onbetrouwbare lente nog aarzelen of ze naar buiten zouden komen. De Zavelenberg is de koeienwei die je ziet op je rechterkant, wanneer je vanuit Vlaanderen de stad komt binnenrijden. De koeien fungeren als een waarschuwingsbord voor de reiziger, die langs de E40 aan koetjes en kalfjes geen gebrek heeft gehad: dit zijn voorlopig de laatste exemplaren die je nog zal tegenkomen. De zonevreemde beesten zijn mascottes. Een grappige binnenkomer voor wie stilaan het einde van de file in zicht krijgt. Wat op de lachspieren werkt, is natuurlijk het ongerijmde van dat lapje groen met grazers in een verder spuuglelijke voorstedelijke context. Wanneer je de Zavelenbergwei eens oploopt om een en ander vanuit runderperspectief te bekijken, dan speelt hetzelfde vervreemdingseffect. Drie vierde van het panorama zijn wolkjes aan de lucht. Daaronder zit een dikke laag bebouwing met stukken Avenue Charles Quint en Brusselse Ring er tussendoor. Als de koe kon lezen, dan zag ze dat heel wat van de gebouwen getagd zijn met nare namen als Ford, Volvo, Randstad, L’Oréal, Shell, Carrefour, Lukoil, Mediamarkt, H&M, en Carglass. Onder die smurrie zit een strook struiken en bomen, die via een sliert sluikafval zachtjes overgaat in het groen van de wei, waarin de koe doorgaans met haar vier poten verankerd zit. Het groengebied van de Zavelenberg is groter dan doorgaans wordt gedacht aan gene zijde van de voorruiten. Aan deze zijde klinkt het autoverkeer opvallend stil. Het verwaaide geluid van een claxon en een sirene evoceren op clichématige wijze het verre stadsgewoel. De Zavelenberg heeft ook echt iets van een berg, waar de nattigheid van afdruipt tot ze weglekt in drassige gronden en stille waters. De zon schijnt, de uitgeroeid gewaande merel zingt voor twee, en er zoemt af en toe een mollig, pasgeboren hommeltje voorbij. Toch is dit niet dezelfde idylle als die van de frisse alpenwei. Een vroeg dagpauwoog volstaat niet om de dagdepressie op afstand te houden.

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/laptopia

16 ME I 2 0 1 8

M/V vertelt

"Als de koeien vertrekken, ben ik ook weg. Ze horen bĳ het surrealisme van dit stukje Brussel"

BRUZZ wil weten hoe het is om in Sint-Agatha-Berchem te wonen. Wij belden aan bij twee opmerkelijke bewoners. — JEAN-MARIE BINST, FOTO'S SASKIA VANDERSTICHELE

CHRISTINA BRUNNENKAMP VRIJWILLIGER-DUIZENDPOOT

a een jeugd en een studentenleven in Duitsland, strandde Christina Brunnenkamp jaren geleden bij haar toenmalige vriend in Brussel. “Met een baby leek het geen goeie keuze om lang aan Anneessens te blijven wonen. Om groen te vinden moest je naar het drukke lapje Warandepark of helemaal een eind naar het Jubelpark,” zo kijkt ze terug op haar keuze om in 2004 in Sint-Agatha-Berchem een huis te kopen. Haar raam hangt altijd vol affiches. Als een krant die alles aankondigt: zomerevenementen in cultuurhuis De Kroon, een spelletjesavond, een actie van de lokale school: Geen roet in mijn straat. “Ja, ik voel me heel betrokken bij de wijk en het vrijwilligerswerk dat veel in gang trekt. En er beweegt in het centrum ook veel. Spijtig dat die drive en sfeer nog niet doorsijpelen naar de uithoeken van de gemeente.” Haar Duits diploma Cultuurwetenschappen brengt Brunnenkamp goed in de praktijk, door anderen te betrekken in een netwerk van interesses. Eigenlijk geeft ze haar gemeente mee vorm als burger. ”Het begon allemaal toen ik over het eerste Repair Café

16 ME I 2 0 1 8

in Brussel las. Ik stelde op Facebook voor om daarmee ook in Berchem te beginnen. ‘Wilt u dat dan organiseren?’ kreeg ik van De Kroon beleefd te horen. Ik heb het als Nederlandssprekende dan vier jaar getrokken, samen met een Franstalige buurman. Van het een kwam het ander. Voor de bib plastificeerde ik boeken. Nu vraagt men mij er om de Zadenbib (uitleendienst voor groenten en planten, red.) nieuw leven in te blazen." "Veel mensen heb ik leren kennen door de burgerprojecten van BLED (Berchem Lokaal En Duurzaam). Net dat kleinschalige lokale, een beetje als in Oost-Berlijn, vind ik schitterend aan wonen in deze gemeente. Mensen halen tegels uit de stoep of zetten bakken - al dan niet van de gemeente - voor hun huis waarin passanten vrijelijk kruiden of

aardbeien kunnen plukken. Al staan veel bakken te snel leeg. Ook de GiveBox voor weggeefspullen die sinds 2013 bij mij om de hoek stond, vond ik een leuke aanspreekplek voor burenklap (na een zesde vandalenbrand is het kotje in april afgevoerd, red.).” Met de BoekenBox die de ijverige vrijwilligster mee onderhoudt, gaat het wel goed. “Sinds november 2017 vullen we een oude telefooncabine iedere dag aan met weggeefboeken. De ene week zijn het plots allemaal Franse politieromans, de andere dag vind je meer Nederlandstalige fictie. Ik heb een Facebookpagina gemaakt, zodat je kan volgen wat in de aanbieding ligt. Het is kleinschalig, maar ontzettend wijkverbindend. Ik voel zo de symbiose tussen buren groeien.

Op een handvol grote feesten per jaar zie je veel volk. Waarom komen die mensen anders niet buiten? Het is ieders trieste keuze. Zelf leef ik op straat en in mijn tuin (lacht)." Inmiddels geeft de alleenstaande moeder de Berchemverankering mee aan haar twee tienerdochters. “Mijn dochter van tien is helemaal weg van de step. Ze rijdt er naar haar school Zavelput mee. De oudste van vijftien fietst naar het atheneum in Koekelberg. Dat fietsen hier 'kan', bewijst dat Berchem niet de onleefbare stad is. Hopelijk vrijwaart men elk laatste stukje groen. Als de koeien (aan Basilix, red.) vertrekken, ben ik ook weg. Ze horen bij het surrealisme van dit stukje Brussel.”

1082

VERTALER EN THEATERCORYFEE

"Wat me hier houdt, is precies dat ik niet zou weten wat elders beter zou kunnen zĳn"

k woon in nummer 16, zoals de eerste minister in de Wetstraat,” zegt Claude Lammens. Als hij op 1 mei 2019 met pensioen gaat als hoofd van de vertaaldienst van de FOD Volksgezondheid, zal hij bijna een halve eeuw in Berchem wonen. Maar dat weten buren, kennissen en toneelliefhebbers niet over de gehonoreerde Brusseleir vè het leive. In heel het gewest staat hij bekend als sterke acteur, innemend regisseur en stervertaler van Engelse bestsellers voor het theaterrepertoire. Twintig jaar was de Venetiaanse krullenbol voorzitter van toneelkring Het Meiklokje, jarenlang het beste amateurtheatergezelschap van de hoofdstad. “Uiteraard was ik ook te vinden voor het Brussels Volkstejoêter, het Brussels dialect is mijn dada. Je zou

ervan opkijken mocht je weten hoeveel buren en vrienden van mij nog het Brussels spreken. Op café drijft dat boven, al telt Berchem maar weinig cafeetjes meer. Zowat het enige dat al die jaren blijft overleven, is Nouveau Berchem in de Kerkstraat. Spijtig, want er is nood aan.” Het positivisme over Berchem vindt bij Lammens een prima voedingsbodem. “Eigenlijk ben ik in Gent geboren. Maar toen ik zes maanden oud was, ben ik naar Jette verhuisd. En ik heb mijn ouders meegenomen. Toen ik twaalf jaar was, zijn het mijn

ouders die mij verhuisd hebben naar een appartement in Berchem. Ze hadden ruzie gemaakt met de huisbaas in Jette. Ze stuurden me naar het Technisch Atheneum op het Ruelensplein. Sindsdien heb ik de gemeente - op drie jaar in de jaren tachtig na, wegens een echtscheiding - niet meer verlaten. Ik woon nu 25 jaar op dit adres. En trouwens heel, heel graag.” Waarom, kan Lammens niet goed verwoorden, het gaat om een onbeschrijflijk warm gevoel vanbinnen. “Mijn vier kinderen zijn hier opgegroeid, en hebben er leren autorijden. Ze zijn hier naar de Chiro geweest. Alle vier leerden ze musiceren in de lokale muziek-

academie, iets waar ik echt jaloers op ben. Ze konden overal te voet in alle veiligheid naartoe. Ons huis heb ik zelf vertimmerd gedurende jaren, op de laatste renovaties na. Alles met mijn eigen poten. Alles met mijn eigen rug. Ik ben hier verschrikkelijk graag thuis. Trouwens wat me hier houdt, is precies dat ik niet zou weten wat elders beter zou kunnen zijn dan wat Berchem biedt, met zoveel groen om de hoek.” Heel de buurt ligt hem na aan het hart, zo is aan de krop in zijn keel te horen. “Vrijdag is het weer zover. Dan houden we Burenfeestdag en zetten we de straat af. Tijd om weer samen een pint te pakken en te discussiëren. Ik geef toe, er is een tijd geweest dat ik echt bang was voor enkele gevaarlijke verkeerssituaties op de gewestwegen in Berchem. Maar sinds de fietspaden op de Josse Goffinlaan en Gentsesteenweg er zijn, voelt het veel beter aan. Ja, de handel klaagt, hoor ik zeggen. Maar een Proxy en nachtwinkel hebben ook hun voordelen. Ik zie die als een stukje couleur locale, en een gemak toen ik nog rookte en op alle uren aan mijn sigaretten kon geraken. Het assortiment van nachtwinkels is niet om van achterover te vallen, maar ik kan er een week mee voort. Al zou ik er zelf niet dichtbij willen wonen. Sommigen durven voor hun snelle boodschap in dubbele file te parkeren - zelfs op de tramsporen." En hoe de man nog met taal omgaat in een veranderende stad, willen we weten. "Als vertaler zie ik een andere taal niet als een handicap of iets om zich aan te ergeren. Integendeel. Met iedereen kunnen en willen communiceren blijft een troef. Neen, uit Berchem weggaan? Goe gij! Ik heb hier mijn kot, mijn kat, mijn k... Pardon,” grapt de literator nog.

16 ME I 2 0 1 8

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

CLAUDE LAMMENS

ST.-AGAT HA BERCHEM

Big City

1082

Stel zelf je vraag en stem op BRUZZ.be

ST.-AGAT HA BERCHEM

Tegenover café In de Linde in Sint-Agatha-Berchem staat een oude maar wanstaltige boom. Waarom houdt men die overeind? Johan uit Dilbeek © JEAN-MARIE BINST

D B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

e Kasterlinde is als laatste grensboom van het Brussels Gewest zonder meer een monument. Cafégangers van In de Linde hebben ertegen geplast. Kunstenaars als Alexandra Cool hebben hem in hun fotocollectie vereeuwigd. En de boom zou ook Napoleon niet ontgaan zijn: zijn kanonnen zouden van hieruit Brussel hebben beschoten. Kortom, wie langs de aanliggende Kasterlindenstraat in Sint-Agatha-Berchem de stad induikt, om alle files te mijden, kent hem als referentiepunt. Hier gaat de groene zone mondjesmaat over in het verstedelijkte landschap, met een laatste weids uitzicht vanaf een plateau dat iets lager ligt dan het hoogste Brusselse punt: Altitude 100 in Vorst. Afgaand op zijn omtrek, zou deze wrong en knoet van een boom met de Joséphine-eik in Vorst tot de oudste van het gewest behoren. De herberg In de Linde, uit 1875, heeft alleszins zijn naam en bekendheid te danken aan deze nestor onder de grootbladige zomerlinden (Tilia platyphyllos). Sinds 2003 is hij dan ook opgenomen in de inventaris van merkwaardige en beschermde bomen van Monumenten & Landschappen en sinds 2006 staat hij op de bewaarlijst van gewestbomen. Ruim 325 centimeter buikomtrek heeft onze zomerlinde (gemeten op 150 centimeter hoogte). En daarmee staat hij ongeveer

16 ME I 2 0 1 8

op de twaalfde plaats van alle linden in Brussel. Zijn leeftijd wordt op ruim tweehonderd jaar geschat. Helaas oogt onze Kasterlinde - vooral in de winter - erg miserabel, en lijkt hij zelfs weg te kwijnen. Wat wil je? Hij bleef van geen onheil gespaard. Een solitaire boom, zeker op een heuvelkam, vangt alle weer en wind op. Zo ook enkele blikseminslagen die hem zwaar teisterden. Vandaar zijn Quasimodo-achtig uiterlijk, meer gedrocht en bultiger dan een trotse linde betaamt. Ook is hij 'opgelapt' met ijzeren stangen en destijds met betonvulling als ware hij een ontzenuwde kies met een spiraalstift doorboord. En toch doorstaat hij de tand des tijds. Wie zou het wagen de bijl in zo'n erfgoedstuk te zetten? Lindebomen staan van oudsher bekend om hun verzoenings- en gemeenschapskracht, en wat heeft het regiogrensgebied meer nodig? Niet enkel op de Topografische kaart van Brussel en omgeving van Philippe Vandermaelen (1858) staat de 'Kaster Linde' als topografische paal genoteerd, om er de grens te preciseren tussen Berchem, Molenbeek en Dilbeek. Vier wegen (bij Vandermaelen zelfs vijf) komen bij de boom uit, met als voornaamste de lange Kasterlindenstraat. Ook op de kaart van De Wauthier (1821) stond de grensboom al aangestipt. In 1799 werd zelfs zijn aanpalende kapel gesloopt.

Nu de meimaand de basiscontouren van het takkengestel volledig verbergt, als een groen T-shirt rond de bierpens van de caféstamgast, oogt de boom meer dan uniek. En willen wij een publiek geheim ontsluieren: los van de verwarring door gemeente- en verkeersborden staat

de Berchemse reus eigenlijk op Dilbeekse bodem. Maar vermits wij over Vlaanderen niet schrijven, hebt u dit niet gelezen. — JEAN-MARIE BINST

Volgende week Was er ooit een circus in het Koninklijk Circus en zat de koning er dan in het publiek?

TOURDATA

LIVE RADIO

7u - 10u

20 SEP 4 OKT 18 OKT 31 OKT 15 NOV 29 NOV 6 DEC 20 DEC 10 JAN 24 JAN 7 FEB 21 FEB 7 MRT 21 MRT 4 APR 18 APR 2 MEI 16 MEI 30 MEI

ELSENE (KICK-OFF) SCHAARBEEK ST-PIETERS-WOLUWE ST-JOOST-TEN-NODE JETTE OUDERGEM GANSHOREN VORST WATERMAAL-BOSVOORDE ST-LAMBRECHTS-WOLUWE KOEKELBERG ST-GILLIS UKKEL ETTERBEEK ANDERLECHT EVERE ST-JANS-MOLENBEEK ST-AGATHA-BERCHEM BRUSSEL

Nick Trachet

Brussel en de wereld culinair ontdekt

Er worden in de laatste decennia meer kookboeken geschreven dan in alle eeuwen voordien. Er is in ons verre (Europese) verleden één keukenbron die ouder is dan alle andere. Ze noemden haar ‘Maria de Jodin’ en ze woonde in Alexandrië (Egypte). Wij weten bijna niets over haar, maar vermoeden dat ze leefde in de derde of tweede eeuw voor onze jaartelling. De papyrusrollen met haar geschriften zijn verloren gegaan, maar latere auteurs, alchemisten in Egypte, citeerden uit haar werk. Het ging over materiaal voor alchemistische proeven, maar die ook in de keuken werden gebruikt. In de middeleeuwen zou men haar naam voor eeuwig verbinden met de dubbele kookpot, de balneum mariae of bain-marie. Een bain-marie is een oude manier om temperatuur te controleren. Tot vijftig jaar geleden hadden maar weinig mensen, zelfs geen professionele koks en verwerkers in de voedingsindustrie, een thermometer in hun keuken. Ook geen chronometer, nu ‘timer’ genoemd. Alles ging op het gevoel en om traditionele trucjes. Jacob Bronowski (van The Ascent of Man, een BBC-documentaireserie uit de vroege jaren zeventig) illustreerde hoe men zonder meettoestellen dingen kon maken door ze te ritualiseren. Telkens precies dezelfde handelingen verrichten in hetzelfde tijdskader en ritme, geeft het juiste resultaat. Daarom stond in een oud kookboek nog dat men eieren moet koken gedurende zoveel Weesgegroetjes, of een bepaald lied moest zingen, waarna de juiste tijd was verstreken. Omdat die gebeden en liederen van generatie op generatie worden overgedragen met dezelfde cadans, was de tijdsbepaling redelijk correct. Dat doen we vandaag nog. Als de radio aanstaat, weten we dat een liedje drie minuten duurt, en zo kunnen we koken zonder klok. Vroeger kookte men op houtvuur en daarvan is de temperatuur erg moeilijk te regelen, desnoods met de crémaillère of heugel, maar dat was een gedoe. Met de komst van het kolentijdperk en de (Leuvense) stoof werd de kooktemperatuur al veel beter te temmen door de pot van het hete deel naar het koelere te

schuiven en langzaam te garen gedurende lange tijd vanachter op het vuur. Zonder kolenstoof zouden we nooit de Vlaamse stoverij hebben uitgevonden. In een bain-marie wordt de temperatuur in de binnenste pot niet hoger dan die in de buitenste. Zuiver water wordt niet warmer dan 100 °C. In de binnenste pot kan men dus stoffen doen - ook zonder water, denk aan chocolade - die niet heter zullen worden dan het buitenbad en dus niet zullen aanbranden of te hard koken. Doen we in de buitenste pot alcoholische drank, dan zal de temperatuur niet stijgen boven 70 °C (tot de alcohol is verdampt!). Warmer dan 100 °C kan ook door aan het water zout toe te voegen. En u kunt in een bain-marie ook ijs maken, door in de buitenste pot fijn ijs en ammoniumzout (salmiak) te mengen, zo krijgt u -18 °C. Hoe ik hierop kom? Omdat ik op het net word bestormd met advertenties voor thermostaten. Die dingen zijn net zoals het bad van Maria verhuisd vanuit het chemisch laboratorium naar de keuken. Met zo’n apparaat dat u over de rand van een kookpot klemt, wordt de temperatuur nu op een welbepaalde hoogte gehouden zonder ernaar om te kijken. Aanbevolen voor de hippe ‘sous-vide’ keuken, maar eigenlijk is dat niets anders dan een moderne versie van de bain-marie. Maar dan met meer plastic afval. En die liedjes? Sinds Stromae met een nummer van negen minuten is verschenen, lijkt de duur van de radiosong onzeker te worden. Smakelijk.

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Marie

"In een oud kookboek stond nog dat men eieren moet koken gedurende zoveel Weesgegroetjes"

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/trachet

16 ME I 2 0 1 8

Enfant Terrible Bijzondere mensen in een bijzondere stad

Het is nooit te laat om je droom waar te maken Ria De Smet, lingerieverkoopster

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Tachtig procent van de vrouwen draagt de verkeerde behamaat. Als een vrouw bij mij ’s avonds een afspraak maakt, meet ik haar maat op en stel ik modellen voor die in aanmerking komen. Dat kan gerust een uur of twee duren. Ik sluit de gordijnen, creëer een aangename sfeer met kaarsen en rustgevende muziek. Het is alsof ze bij een vriendin op de koffie komt. Ze hoeft geen complexen over haar borsten te hebben. Elke vrouw is mooi. De webshop is mijn uithangbord. Ik heb klanten die bij mij terechtkomen omdat in de meeste winkels hun maat heel beperkt of niet aangeboden wordt. Ik ben gespecialiseerd in lingerie en badmode, vooral in grotere cupmaten. Voor een beha betaal je tussen de 40 en 120 euro. Nederlandse vrouwen bestellen vaker bij mij, en ik kreeg al aanvragen uit heel Europa en zelfs Australië. Natuurlijk kan ik in snelheid en aanbod niet opboksen tegen internetwinkels als 3Suisses en Zalando, maar ik bied merken met een prima prijs-kwaliteitsverhouding aan en draag klantenservice hoog in het vaandel met pashandleidingen en -video’s. Ik heb opvallend weinig retours. Ik heb de etalage onlangs vernieuwd. De winkel moet meer en meer de hoofdrol krijgen. De buurtbewoners vinden mij stilaan en ik krijg meer volk over de vloer door mond-tot-mondreclame. Er is in de hele noordrand van Brussel geen enkele andere traditionele lingeriezaak meer. Ik heb klanten uit Antwerpen en Limburg. Na de aanslagen van 2016 merkte ik wel dat Vlamingen terughoudend waren om naar Molenbeek af te zakken, maar dat is intussen verbeterd. De naam van de winkel? Majouline is afgeleid van het Arabische Majdouline en heeft een exotische, internationale uitstraling. Lingerie Ria is mij te banaal.

Ria De Smet (57)

Als meisje droomde ik er al van om lingerie te verkopen. Mijn vader startte begin jaren zeventig in hetzelfde gebouw een lingeriewinkel, die later verhuisde naar het Sint-Joostplein. Ik deed niets liever dan de verkoopster te helpen. Ik herinner mij nog goed hoe de vertegenwoordigers langskwamen om de nieuwste collecties te tonen. Ook de modeshows in de hotels maakten indruk op mij. Toen het pand van mijn vader in 2015 vrijkwam, verhuisde ik van Zottegem naar Molenbeek. Ik heb het gevoel dat de cirkel nu rond is. Als ik een tip mag geven aan de lezers: ga voor je passie. Het is nooit te laat om je droom waar te maken. Ik heb jaren hard gewerkt in de vastgoedsector tot ik een burn-out kreeg. Mijn ziel lag er niet in en er kraakte iets in mij. Ik moest mezelf op mijn vijftigste heruitvinden. Ik verlegde opnieuw mijn grenzen. Pas als je durft te verliezen, kun je winnen. Je moet durven te balanceren op de grens tussen succes en mislukking. Ik heb nog nooit zoveel gestudeerd als de voorbije jaren en ik heb lange werkdagen. Het is knokken als zelfstandige, maar ik hoop dat mijn voorbeeld inspirerend werkt. Ik leer Brussel beter kennen nu ik met de vrouwenbeweging Markant allerhande activiteiten doe. Ik wil ook promotie maken voor de stad, zodat klanten hun bezoek aan de winkel kunnen koppelen aan een culturele uitstap. Ik voel me hier midden in de wereld als ik aan de kassa van de supermarkt zo veel verschillende talen hoor. Ik ben ook helemaal niet bang op straat ‘s avonds. Ik ga graag wandelen in het Scheutbos. Ik mis alleen gezellige tavernes in de buurt om een koffietje te gaan drinken. — TOM VAN BOGAERT

opende in 2011 een webshop voor lingerie en badmode in grote maten, nadat ze jaren in de vastgoedsector had gewerkt. Haar winkel bevindt zich sinds 2015 in Hoog-Molenbeek, waar ze ook woont, samen met haar Algerijnse man. majouline.com.

16 ME I 2 0 1 8

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D Â© SASKIA VANDERSTICHELE

16 ME I 2 0 1 8

Ondernemen

Cantillon en La Fruitière vinden elkaar

Geuze en kaas, een geslaagd huwelijk B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Of het nu over brood, kaas of bier gaat: de Brusselaar maakt graag een omweg voor wat lekkers. Jean Van Roy (50) van brouwerij Cantillon en Véronique Socié (53) van kaaswinkel La Fruitière hebben elkaar gevonden in dat streven naar kwaliteit. — TIM SCHOONJANS

éronique Socié en vooral Jean Van Roy hebben drukke tijden achter de rug. Begin deze maand organiseerde Cantillon zijn tweejaarlijkse evenement Quintessence, waarvoor hij een buitenlandse brouwerij - ditmaal het Amerikaanse Hill Farmstead - uitnodigt en bezoekers allerlei bieren laat proeven. Eens te meer was het een overweldigend succes. Socié liet de talloze Amerikaanse bezoekers proeven van mooie verbindingen tussen Cantillon en kaas. Dat is geen toeval, want in haar ogen vullen beide elkaar perfect aan.

Waar komt uw interesse in Cantillon vandaan? VÉRONIQUE SOCIÉ: In 2002 stuurde

Comté me naar België voor de promotie van hun kaas. Voor een evenement moesten we associaties maken tussen Comté en Cantillon. Ik herinner me dat ik de dag voor onze afspraak ging eten in La Villette op de Oude Graanmarkt, waar ik iets typisch Belgisch wilde eten én drinken. Op mijn bord kwam konijn met Kriek en daarbij dronk ik een Kriek van Cantillon. Wat een ontdekking. Het doorbrak alles wat ik kende. Tot dan toe was mijn beeld van bier beperkt tot pils of een zwaar donker bier. Toen vader Van Roy mij Cantillon en de werking ervan voorstelde, viel meteen op dat de geschiedenis en het gebruikte materiaal veel 34

16 ME I 2 0 1 8

gelijkenissen vertonen met Comté. Mijn interesse was gewekt. Zo ontstond de vriendschap met de familie Van Roy.

Geldt dat ook voor uw liefde voor Brussel? SOCIÉ: Ja, die is sinds dat eerste bezoek gegroeid. De jaren erna kwam ik twee tot drie maanden naar België voor de promotie van Comté. Ik zei altijd: ‘Vind mij een Brusselaar, zodat ik er verliefd op word en naar hier kan verhuizen’ (lacht). Brussel is een stad waar interactie is en dat bevalt mij. Ga ik naar de AB, dan vind ik altijd wel iemand met wie ik iets kan drinken. Toen ik even zonder werk zat en Bernadette Delange in Waterloo op dat moment iemand zocht voor haar kaaswinkel, ben ik in 2014 naar hier verhuisd. Ik heb in Brussel stilaan mijn netwerk gevormd. Met Jean deel ik veel waarden. De familie Van Roy is genereus en laat ons ook profiteren van haar netwerk. Dat is een zeer mooie springplank. We genieten mee van haar imago, van alles wat al gecreëerd is door de familie. Het is echte menselijke generositeit.

Wie maakt allemaal deel uit van jullie netwerk? JEAN VAN ROY: Daar zitten onder

meer de cafés van Moeder Lambic in, Philippe Renoux van Cul Sec, verder ook iemand als Dirk Myny van restaurant Les Brigittines,

JEAN VAN ROY BROUWERIJ CANTILLON, GHEUDESTRAAT 56, ANDERLECHT

Helpt al van kindsbeen in de brouwerij van zijn ouders Heeft net zijn zestiende seizoen afgewerkt als brouwer

november 2011 introduceert de Zwanze Day, een succesvol evenement waarop wereldwijd op dezelfde dag Cantillon wordt gedronken

december 2015 de komst van Florian, de volgende generatie, in de brouwerij. Ook zijn jongste zoon, Sylvain, helpt al regelmatig mee

“Als er mensen zĳn die dezelfde filosofie hebben als wĳ, dezelfde zienswĳze, dan delen we met plezier”

andere brouwers zoals De La Senne, En Stoemelings en L’Ermitage. En dan vergeet ik er nog. Dat gebeurt allemaal op een informele manier. Er staat niets op papier. Voeg er Magic Land Théâtre ook maar aan toe. Omdat zij hun subsidies verloren – straattheater is blijkbaar geen cultuur – hebben wij een bier gemaakt: de Magic Lambic. Dat kunnen zij verkopen om wat geld in het laatje te brengen. We delen met plezier wat we hebben met mensen met dezelfde filosofie als wij, dezelfde zienswijze. Als wij met de naam Cantillon en ons succes vrienden kunnen helpen, dan doen wij dat. Dat is een sterkte. Vandaag worden de kazen van

Véronique bijvoorbeeld gebruikt in verschillende restaurants waar onze bieren worden aangeboden. Twintig jaar geleden hadden we dat niet gekund, nee. Toen keek niemand naar ons om.

Hoe helpen jullie elkaar zoal? SOCIÉ: Soms met heel kleine dingen: een toestel dat niet werkt bijvoorbeeld. Het is een grote familie, die boven op dat professionele netwerk komt. En we willen allemaal dat er iets gebeurt in Brussel. We houden van deze stad. Ik voel me zeer Europees en voor mij is Brussel de hoofdstad van Europa. VAN ROY: Francesco Oppido opent binnen een paar maanden een

VÉRONIQUE SOCIÉ KAASBAR LA FRUITIÈRE, KOLENMARKT 99-103, BRUSSEL

2002 eerste seizoen als kaasmaakster in de Jura 2006 eerste keer naar België voor de promotie van Comté

2014 verhuist naar België en gaat in Waterloo bij Bernadette Delange werken 2016 uitgeroepen

tot Eerste Kaasmeester van België 2017 opening van kaasbar La Fruitière in Brussel

“Ik vind het opmerkelĳk dat Cantillon bekender is in Noord-Amerika dan hier”

alvast liever een geuze dan wijn bij kaas.

Het moet u plezier doen dat Cantillon vandaag zoveel succes heeft. VAN ROY: Uiteraard. Ik heb net nog

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Jean Van Roy en Véronique Socié: “We willen allebei dat er iets gebeurt in Brussel.”

een geuze à la kardemom gemaakt voor Christophe Hardiquest van sterrenrestaurant Bon-Bon, die hij bij visgerechten zal serveren. Ik verdedig Cantillon en mijn stad, maar ook lambiek. Ik verdedig een bier. Het is voor mij een erkenning dat zulke grote chefs lambiek in de verf zetten. Pascal Devalkeneer van Le Chalet de la Forêt doet dat ook al een paar jaar. Hij was trouwens de eerste sterrenchef die het deed.

Waarom is het zo moeilijk om in Brussel nog Cantillon te drinken? pizzeria in Hotel A la Grande Cloche, aan het Rouppeplein. Hij was vorig jaar nog 36e op de lijst van beste pizzaiolo’s in Italië. Wel, hij is verliefd geworden op Brussel en is ook een bierliefhebber. Automatisch zal hij tot ons netwerk behoren.

Hoe ver gaat de samenwerking met jullie producten? SOCIÉ: Ik wist dat Jean een kaas wou voor de brouwerij en daarom bracht ik hem in contact met Vincent Verleyen van de Fromagerie du Samson in Gesves, een van onze leveranciers. In april begon hij met een tomme (halfharde kaas, red.) op basis van Cantillon. We hebben net het eerste probeersel geproefd. Het heeft nog wat finetuning nodig, maar het is al een zeer mooi product. Als het klaar is, zal het alleen in de brouwerij aangeboden worden, en misschien bij ons.

Waarom was u op zoek naar kaas voor de brouwerij? VAN ROY: Steeds meer mensen

komen bij ons om te drinken, te proeven. Daarom hebben we een

tweede zaal gemaakt voor wie iets komt drinken. De andere zaal blijft behouden voor bezoekers van het museum. In die eerste zaal willen we behalve bier ook iets aanbieden om te eten. Iets dat gelinkt is aan geuze zoals een stukje kaas, rillette van makreel van viswinkel De Noordzee, cervela … Ik heb het geluk gehad in een gezin op te groeien waar altijd aandacht was voor goed eten. Daardoor heb ik een link met goede producten. Ook met kaas. Ik herinner me nog een vakantie in de Jura, waar ik stukjes Comté at als waren het snoepjes.

De Jura, waar u, Véronique Socié, vandaan komt, is ook een link tussen jullie. Niet? VAN ROY: Zo is dat. Zo brouw ik ook

bier in vaten van gele wijn, een typisch product van de Jura. Het productieproces van gele wijn en lambiek komt op verschillende vlakken overeen. Van dat bier maak ik maar een vat of twee, zo’n 450 flessen per jaar. Ik kan het niet verkopen, maar het is een uitzonderlijk bier. Je proeft de twee werelden

die zich vermengen en versterken. Top. SOCIÉ: Comté (ook uit de Jura, red.), Cantillon en gele wijn delen dezelfde waarden. Er zullen nog samenwerkingsprojecten zijn in de toekomst, al moet je er natuurlijk tijd voor hebben (lacht).

De associatie van kaas en bier staat hier nog in zijn kinderschoenen. Hoe zien jullie dat? LÉO, de zoon van Socié pikt even in: In het kader van de Quintessence hebben we zes bieren - drie van Cantillon en drie Amerikaanse – gekoppeld aan kazen. Dat was een groot succes en het zal nog groeien. Het bierpubliek is jonger dan het wijnpubliek, en ook opener. Bier heeft minder limieten en dat is zeer interessant. SOCIÉ: De meeste mensen nemen bij ons nog steeds een glas rode wijn bij hun kaas. Door met hen te praten, overtuigen we hen al om naar witte wijn te gaan. En meestal laat ik een klein beetje Cantillon proeven, zodat ze het kunnen ontdekken. Dan merk je wel dat ze erdoor geïntrigeerd raken. Ik drink

VAN ROY: Eén: de Brusselaar kent het

amper. En ten tweede: we hebben niet genoeg bier om te leveren. Behalve in uitzonderlijke gevallen nemen we nu al acht jaar geen nieuwe professionele klanten meer aan. Een Waalse verdeler zei me onlangs dat het niet normaal is dat we zoveel uitvoeren. Maar waar was hij tien jaar geleden, toen er wel genoeg was? SOCIÉ: Ik vind het opmerkelijk dat Cantillon bekender is in Noord-Amerika dan hier. Wij laten het zelfs aan Belgen ontdekken bij ons in de bar van de kaaswinkel. Ze kennen het, maar hebben het nog niet gedronken.

Hoe kijken jullie naar de toekomst? SOCIÉ: Ik voel dat er enthousiasme is. In het milieu van de kazen kent iedereen mijn band met bier van Cantillon. Ik wil bijleren. Ik denk dat er nog veel te doen is met kaas en geuze. VAN ROY: We hebben het vandaag druk, zeer druk. Als we het niveau van nu kunnen behouden, op het vlak van kwaliteit en intensiteit, dan ben ik een bijzonder blije man. 16 ME I 2 0 1 8

DB506682E8

instant BBQ

grill met kolen 31x24x5 cm

128 onze nieuwe weekactie Colgate tandpasta diverse varianten o.a. advanced white 50/100 ml

designblok

Spectrum verf

diverse varianten 30.5 cm 30 vel

papierblok of penseelstiften

1 l = 21.40/10.70

0.76

tandenborstels 4-pack

zijdeglans, hoogglans of mat watergedragen, sneldrogend diverse kleuren 750 ml 1 l = 7.32

1.44 topkwaliteit

107

199

heren outdoor broek Green Boots met handige zakken en ritsen graszaad diverse kleuren gazon, sport & speel 1 kg voor 50 m2

polyester maten m-xl

549 balkonbak rattan

Bestway zwembad

met 2 haken 58x19x15 cm

metalen buizenframe 300x201x66 cm

herstelgazon

1.48 ideaal voor wandelen

695

298

5500

Persil wasmidel

Trust powerbank

dames hemdjurk

vloeibaar color of universeel 77 wasbeurten, 5 liter

2 USB-poorten

diverse varianten katoen/polyester maten s-xl

1 l = 1.99

meisjes maten 110-152

Silan wasverzachter 37 wasbeurten 925 ml 1 l = 1.94

2.49

1.79

zomer speelset 19-delig in rugzak

4.73

Nivea deodorant of douchegel diverse varianten deoroller 50 ml, deospray 150 ml of douchegel 250 ml

599 bad- en douchecreme 750 ml 1 l = 3.19

2.39

1 l = 28.80/9.60/5.76

16.000 mAh

995

1495

dames shortama

dekbedovertrekset

diverse kleuren katoen maten s-xl

449

sneakersokken wit, zwart of zwart/roze polyamide tactel/ polyamide/ elastaan maten 35-46

diverse varianten katoen 140x220 cm 200x220 cm 240x220 cm

144

10.95 12.95

Spilbergen koffer cabin size zilver of goud, ABS/PC 46x33x21 cm 56x38x25 cm 66x45x28 cm

24.95 34.95

2 paar

telescopische wasborstel

met regulator, 3 opzetstukken, max. werkhoogte 3.8 meter voor het reinigen van bijv. terras, muur of auto

399

heren maten m-xxl

4.99

thee-of keukendoek diverse varianten katoen theedoek 65x65 cm keukendoek 50x50 cm

solarlamp spiraal metaal diverse kleuren 21x21x28 cm

4-delig

795

super sterk

099

299

Aanbiedingen geldig van woensdag 16 mei t/m dinsdag 22 mei 2018 Altijd op de hoogte blijven van acties en nieuwe producten met onze nieuwsbrief. Meld u aan op action.com/newsletter

1995 www.action.com

BEVL - Alle prijzen zijn in Euro. Zet- en drukfouten voorbehouden.

179

698

DB374215D7

Air Products België NV (Vilvoorde) is toonaangevend op gebied van industriële en specialiteitsgassen. In

Belgomeals zoekt wegens expansie gemotiveerde medewerkers voor de volgende functie in de semi-industriële grootkeuken te Neder-over-Heembeek:

Europa worden onze producten via een uitgebreid direct en indirect distributienetwerk geleverd aan o.a. de chemische, voedingsmiddelen- en metaalindustrie. In de regio Vlaams-Brabant, zijn wij op zoek naar een

Operationele productie verantwoordelijke

Helium Operator Ondernemend persoon, handig, efficiënt en onafhankelijk

Kok voor traiteurafdeling

De taak van een operator omvat het vullen van gascilinders, gaskaders en Heliumvloeistoftankers met de daarbij horende administratie, het opstellen van ladinglijsten, het laden en lossen van vrachtwagens met heftrucks en het uitvoeren van controles.

Geen weekendwerk | Verloning volgens ervaring | Goede verlofregeling

WIE ZOEKT AIR PRODUCTS? • Je bent een enthousiaste, harde werker, die technische vaardigheid koppelt aan veiligheid. • Je bent contactvaardig en vriendelijk: contacten met klanten, leveranciers, collega’s, bezoekers • Je woont in je werkregio • Je bent leergierig, klantgericht, snel en efficiënt. • Je volgde een opleiding elektrische transpalet en heftruk, of wil het rijbewijs hiervan behalen • Je spreekt Nederlands en Frans, kennis van Engels is een pluspunt • Je hebt kennis van Microsofttoepassingen

Stuur vandaag nog je cv naar info@belgomeals.be DB509072E8

€

• een hulpkok

Verdien

> ervaring is gewenst, eigen vervoer, Nederlands- of Franstalig voor een voltijdse, vaste job

jij genoeg?

DB507887E8

Bezoek alvast onze boeiende onderneming op WWW.AIRPRODUCTS.BE

• een kelner(in)

> ervaring is een pluspunt, Nederlandstalig, verzorgd en stipt met eigen vervoer voor een voltijdse, vaste job

Alles wat je moet weten over loon, extralegale voordelen en indexeringen op

• jobstudenten of flexi-jobs > voor vakantie- en weekendwerk

Streekpersoneel.be/loon DB486160C8

DB504808D8

WAT BIEDT AIR PRODUCTS? • Veelzijdige, dynamische job in een professionele en financieel zeer gezonde organisatie • Informele, vlakke structuur, hoge betrokkenheid • Collegialiteit en professionalisme • Hoge mate van zelfstandigheid en eigen inbreng • Uitstekende arbeidsvoorwaarden • Voltijdse baan, voornamelijk in dagshift, kan overgaan in 2 shifts (ochtend-avond) naar behoefte van productie HOE SOLLICITEREN? Stuur uw kandidatuur met volledig cv naar Air Products n.v., ter attentie van Martial Melis, J.F. Willemsstraat 100, 1800 Vilvoorde, email: MELISM@airproducts.com.

Restaurant DE SPANUIT te Schepdaal is op zoek naar

Gelieve uw cv te mailen naar info@despanuit.be of te bellen naar 0477 39 72 47

BE-TRANS ZOEKT WEGENS UITBREIDING VAN ZIJN ACTIVITEITEN:

CHAUFFEURS

// VOOR NATIONAAL EN INTERNATIONAAL CONTAINERTRANSPORT // MET DE WEEK VAN HUIS

CHAUFFEUR BINNENLAND

// ENKEL NATIONAAL TRANSPORT // MET ENKELE NACHTEN PER WEEK //

NACHTCHAUFFEUR // VOOR VASTE PENDELDIENST //

COMBICHAUFFEUR

// INTERNATIONAAL TRANSPORT // MET DE WEEK VAN HUIS

JONG EN AMBITIEUS?

• Je hebt een rijbewijs CE en een attest ADR-colli. • Je woont langs de verkeersas Antwerpen-Limburg. • Ervaring met containertransport is een pluspunt. • Wij bieden je een vast contract, een vaste vrachtwagen en de kans om de nodige opleidingen te volgen.

GOSTARTERS.BE HELPT JE VERDER.

Wil je deel uitmaken van ons team? Stuur een korte voorstelling van jezelf naar tessa@be-trans.be of bel naar 014 57 50 03.

www.be-trans.be DB508028E8

Bij welk bedrijf pas jij het best? Doe de test!

Word postbode bij bpost en start je carrière binnen 3 dagen.

Alles wat je moet weten over werken, geld, wonen om straks op eigen benen te staan.

Solliciteer op jobboost.be

DB498042D8

4,8 miljoen gezinnen 6x per week bezoeken?

Liever de Startersgids bij je thuis? Vraag je gratis exemplaar aan. DB470685A8

DB501395D8

DB504856D8

BEKEND TOPHOTEL TURKIJE

Titanic Beach Resort

Ontvang een smartphone bij aankoop

5*****LUXE

ANTIQUAIR ZOEKT VOOR 2 ANTIEKWINKELS

Alle kwaliteitsbeelden, Chinese vazen, klokken, bronzen…

van een Flow Swing traplift*

“Geweldig hotel, score: 9/10” Afreis: zondag 4 november 2018 Vliegreis, week-end toeslag, ultra allinclusive, Vlaamse hostess en 2 fijne excursies inbegrepen.

8 fijne dage

€499/pp

Reisfamilie Carlier

HOGE PRIJZEN, CASH GELD VRIJBLIJVENDE SCHATTING

0494 26 21 47

ostantix@hotmail.com

Luikerstwg. 62 • St-Truiden • tel. 011 705 500 meer info: www.deblauwevogel.be

personeelsadvertentie

hier?

Met een thyssenkrupp traplift blijft u comfortabel en veilig thuis Duitse degelijkheid en 60 jaar ervaring van de marktleider Een traplift op maat, met installatie aan muur- of leuningzijde Adviseurs en installateurs uit uw buurt, met een Service 24/7

Wenst u meer info? U kunt ons steeds contacteren:

Bel ons gratis op 0800 26 672 Surf naar www.tk-traplift.be Ontvang uw gratis informatiepakket

contacteer ons snel op rrs@roularta.be of 051 26 67 89 * Actie onder voorwaarden en enkel geldig van 01/05/2018 t.e.m. 14/06/2018 op de Flow Swing traplift. Zie www.tk-traplift.be. DB509052E8

DB507117E8

DB486303C8

bruzz.be

Published on May 15, 2018

BRUZZ actua - editie 1616

Published on May 15, 2018

bruzz.be

Go explore