BRUZZ actua - editie 1607

#1607 WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

L E V E N

I N

D E

S TA D

|

N I E U W S

|

A C H T E R G R O N D

&

O P I N I E

14 | 03 | 2018

SCHRIJVERS HELEEN & DEBEUCKELAERE MELAT NIGUSSIE

WALTER BENJAM IN, SLACHTOFFER VAN DE AANSLAGEN

‘Moslims moeten beseffen dat Europa aan de basis joods-christelijk is’

ANALYSE

Hoe N-VA salonfähig wordt in Brussel

‘LINKS HEEFT NOOIT KUNNEN OMGAAN MET DIVERSITEIT’ © SASKIA VANDERSTICHELE

Louiza : 2 100m grote dressing Kopen? Renoveren?

Contacteer onze experts

kbcbrussels.be/immo KBC Brussels Live : 02 303 31 60 V.U. : KBC Group NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, BelgiĂŤ. BTW BE 0403.227.515, RPR Brussel.

2018-013-KBC BR-Ann_Bruzz Guide_215x290.indd 1

9/03/18 14:12

Chou de Bruxelles

BRUZZ | VOORAF

Fotograaf Ivan Put trekt wekelijks door de stad voor een portret

ANNIE EN SAMY, JETTE

De oorlogskinderen Annie (°1943) en Samy (°1940) leefden de eerste jaren van hun leven ondergedoken in Wallonië. Hij bij de nonnekes, zij bij een facteur. Hun vaders werden gedeporteerd. Samy begon als diamantklover, daarna runden ze samen een luxetaxibedrijf, met Samy als chauffeur. Na hun pensioen trokken ze naar Israël, waar Samy zijn limousine inruilde voor een ‘golfkar’. Hij voerde niet langer hoogwaardigheidsbekleders rond, maar zijn vrouw. Na zes jaar keerden ze terug naar België. “Ik heb heimwee naar mijn ‘golfkar’. Ik zou mijn vrouw liever opnieuw naast mij hebben, maar dat mag niet van de politie. De straten en trottoirs zijn te smal hier.”

14 MAART 2018

I

3

Inhoud

COLOFON BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65 ABONNEMENTEN

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80, Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Rest van België: 20 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393, BIC: BBRU BE BB van Vlaams Brusselse Media vzw.

Buiten België: 30 euro per jaar.

OPLAGE : 62.609 exemplaren.

DE VERHALEN

14

ADVERTEREN?

Marthe Paklons, sales@bruzz.be, 02-650 10 61 DISTRIBUTIE

Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be ALGEMENE DIRECTIE

Jo Mariens

14

Spreektijd

18

Analyse

HOOFDREDACTIE

Kristof Pitteurs

Walter Benjamin, slachtoffer van 22 maart

Waarom Franstaligen houden van de N-VA

WEEKBLAD

Steven Van Garsse (chef) COORDINATIE UIT

Gerd Hendrickx EINDREDACTIE

Karen De Becker, Geert Van der Hallen VORMGEVING

© BART DEWAELE

Heleen Rodiers (art director), Ruth Plaizier KERNREDACTIE

Jean-Marie Binst, Gerd Hendrickx, Bettina Hubo, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Laurent Vermeersch, Danny Vileyn, Tom Zonderman

07

MEDEWERKERS

Nicolas Alsteen, Hilke Andries, Gilles Bechet, Michaël Bellon, Roel Daenen, Céline Emmerechts, Luc Joris, Tom Peeters, Jasmijn Post, Niels Ruëll, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Tom Van Bogaert, Michel Verlinden

FLITS

Mobiliteit

Brussel heeft meer parkeerplaatsen dan Parijs

VERTALING

Johan Arblaster, Martin McGarry FOTOGRAFEN

Bart Dewaele, Ivan Put, Saskia Vanderstichele ILLUSTRATOREN

Wauter Mannaert, Noémie Marsily, Steve Michiels, Wide Vercnocke, Jurgen Walschot Info voor kalender sturen naar/ Envoyez vos infos à publier dans le calendrier à / Send event details to

© BELGA

VISITBRUSSELS Koningsstraat 2 Rue Royale 1000 Brussels/Bruxelles 02-549.50.95, info@agenda.brussels

LOS VAN DE TIJD

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Steven Van Garsse, Flageyplein 18, 1050 Elsene.

Bruzz is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de persen van Eco Print Center (De Persgroep) en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

22 © SASKIA VANDERSTICHELE

22

Interview

30

Ondernemen

Schrijfsters Heleen Debeuckelaere en Melat Nigussie over het boek 'Zwart' en hun complexe identiteit

De revival van de havermout

Edito

30

Uitgebuit

18

RUBRIEKEN 03

Chou de Bruxelles

05

Edito

10

In beeld

20

Opinie

25

Michaël Bellon

26

Enfant Terrible

29

Nick Trachet

32

Big City

Mounir, de Marokkaanse man die na een razzia bij Globe Aroma in centrum 127bis opgesloten zit in afwachting van zijn repatriëring, heeft jarenlang onder het minimumloon gewerkt. Hij werkte voor een schoonmaakbedrijf dat diensten leverde aan de sociale huisvestingsmaatschappij de Anderlechtse Haard.

De Anderlechtse Haard is van u en mij, net zoals Gial van u en mij is. De stads-vzw Gial betaalde met belastinggeld meer dan achttien jaar lang dezelfde consultant schaamteloos 1.250 euro per dag. Dat is schijnzelfstandigheid. De Anderlechtse Haard deed even schaamteloos een beroep op een onderaannemer die mensen die illegaal in ons land verblijven, uitbuitte. De christelijke vakbond ACV eist dat de man bijbetaald wordt tot aan het minimumloon. Dat is wel het minste wat moet gebeuren. Het mag hier niet bij blijven. De verantwoordelijken van die periode bij de Anderlechtse Haard, directeur en dagelijks bestuur van de sociale huisvestingsmaatschappij moeten ter verantwoording worden geroepen. Niet om hen publiekelijk aan de schandpaal te nagelen, maar om uit 'het geval' te leren. Het 'geval-Mounir' kwam per toeval aan het licht. Of dezelfde schoonmaakfirma nog altijd bij de Anderlechtse Haard diensten levert,

weten we niet. Ook dat moet onderzocht worden, maar dat is niet het belangrijkste.

Eigenlijk moet CDH-minister van Wonen Céline Fremault – die vorig weekeinde aankondigde dat ze godbetert rietjes wil verbieden – een audit bestellen om alle sociale huisvestingsmaatschappijen die onderaannemers in dienst hebben door te lichten. Waarom neemt de Anderlechtse Haard niet zelf mensen in dienst? Omdat dat duurder is?

Dan moeten de verantwoordelijken, door politici aangesteld, toch weten dat er iets schort? Is er één partij die tegen minimumlonen is voor schoonmakers in overheidsgebouwen? Schoonmaken bij de overheid zou een van die sectoren moeten zijn waar laaggeschoolde mensen tegen een fair loon en in goede arbeidsomstandigheden hun brood kunnen verdienen.

Overbetaalde consultants en schoonmaakpersoneel dat uitgebuit wordt zijn trouwens loten van dezelfde stam: links dat het neoliberalisme heeft omarmd. Of noem het deregulering, of nog: de derde weg, bij ons verzinnebeeld door paars. Of om Louis Tobback nog eens uit de kast te halen: het begint paars en het eindigt bont en blauw. Mounir heeft aan den lijve ondervonden wat dat betekent.

BRUZZ | VOORAF

© SASKIA VANDERSTICHELE

— DANNY VILEYN

14 MAART 2018

I

5

Samen met jou brengen onze MIVB’sters Brussel in vervoering!

Zelfs al garanderen we bij de MIVB een gelijkwaardige behandeling voor alle kandidaten, toch hebben we ook de ambitie het aantal vrouwelijke collega’s te verhogen.

Daarom appreciëren wij ten zeerste sollicitaties van kandidates voor al onze jobs, op elk niveau.

En niet enkel op 8 maart!

JOBS.MIVB.BE

Flits

Nieuws heet van de naald

Brussel-enquête Homans stopgezet door te lage respons

800 parkeerplaatsen minder Sinds 2014 zijn in Brussel ruim 800 parkeerplaatsen geschrapt, onder meer in de voetgangerszone rond de Beurs. In totaal heeft Brussel 900.000 plaatsen.

Meer dan Parijs, dat dubbel zoveel inwoners telt.

— LAURENT VERMEERSCH

S

inds enkele jaren timmert het gewestelijk parkeeragentschap Parking.Brussels aan een eengemaakt parkeerbeleid voor de negentien gemeenten.

Dat is een werk van lange adem.

Voorlopig hebben slechts zes gemeenten hun parkeerbeleid toevertrouwd aan het nieuwe agentschap. Ook de dertien gemeenten die nog niet toehapten, spelen echter al informatie door. Parking.Brussels beschikt daardoor wel al over statistieken voor het hele grondgebied.

Uit die cijfers blijkt dat sinds 2014 meer dan 800 straatparkeerplaatsen werden geschrapt.

Het grootste deel daarvan - meer

Geparkeerde auto’s in de Anspachlaan voor de voetgangerszone.

dan 600 - verdween om plaats te maken voor de voetgangerszone rond de Beurs.

In dezelfde periode zijn ook bijna 30.000 parkeerplaatsen gereglementeerd. Dat wil zeggen alleen toegelaten mits betaling, of met parkeer- of bewonerskaart.

Er blijven nog bijna 60.000 ongereglementeerde parkeerplaatsen over, vooral in de buitenwijken van het gewest zoals Neerpede of het zuiden van Ukkel.

Parkeerplaatsen die verdwijnen worden doorgaans ruimschoots gecompenseerd door nieuwe plaatsen buiten de openbare weg. Parking.Brussels schat dat aantal op meer dan

© PHOTONEWS

560.000. Het leeuwendeel daarvan is te vinden in de garages van woon- en kantoorgebouwen.

Openbare parkeergarages en pendelparkings zijn goed voor bijna 25.000 plaatsen.

Veel of weinig? Het hele hoofdstedelijk gewest heeft meer parking dan de stad Parijs (zonder banlieues). In de straten van de lichtstad zijn 154.000 parkeerplaatsen beschikbaar. In Brussel meer dan 300.000. Parijs heeft wel meer plaatsen in parkeergarages, maar in totaal zijn er maar zo’n 800.000 plaatsen voor 2,2 miljoen inwoners, tegen 900.000 plaatsen voor 1,1 miljoen mensen in Brussel.

Het tevredenheidsonderzoek onder Brusselaars in opdracht van Vlaams minister Liesbeth Homans (N-VA) is stopgezet wegens gebrek aan respons.

Homans, bevoegd voor het Stedenbeleid, wilde de Brusselaars schriftelijk laten bevragen over de leefbaarheid van de stad en hun tevredenheid. Daarvoor werd gebruikgemaakt van de groep van 2.500 Brusselaars die mondeling bevraagd werden in het kader van de vierde Brusselse Taalbarometer, een onderzoek onder de leiding van VUB-professor Rudi Janssens. “De enquêteurs gaven aan het eind van het gesprek over taal ook de vragenlijst over leefbaarheid af, met de vraag die terug te sturen naar de studiedienst van de Vlaamse regering. Wij hebben verder niets te maken met de studie,” zegt Janssens.

Blijkt nu dat er maar heel weinig Brusselaars de vragenlijst invulden en terugstuurden. “De respons was zo laag dat we de kwaliteit van de data niet konden garanderen,” bevestigt Roeland Beerten, hoofdstatisticus van de Vlaamse overheid.

Er staat voorlopig geen nieuw onderzoek gepland. HUB

BRUZZ | VOORAAN

BRUSSEL HEEFT MEER PARKING DAN PARIJS

HEEMBEEK KRIJGT PROMENADE TUSSEN FABRIEKEN EN KANAAL

Struinen en skaten

Heembeek krijgt een heuse promenade in het verlengde van de nieuwe passagiersterminal aan het kanaal. Er komt ook een skatepark. — LAURENT VERMEERSCH

D

e Vilvoordsesteenweg is vandaag niet de meest mensvriendelijke kanaaloever. Vooral vrachtwagens voelen zich thuis in deze industriezone. Toch is het hier dat eind april de Brusselse passagiersterminal voor kanaaltoeristen wordt ingehuldigd.

Een voetgangersbrug zal de Brussels Cruise Terminal verbinden met het centrum van Heembeek. Buurtbewoners zouden er terechtkunnen om iets te drinken of een hapje

te eten met zicht op het water en de passerende schepen. Tot nu toe heeft de Haven daar echter geen uitbater gevonden.

De Haven heeft nog meer plannen. “Vanaf de Cruise Terminal zullen we in zuidelijke richting een promenade aanleggen langs het kanaal,” zegt woordvoerder Sylvain Godfroid.

“We zullen er ook aanplantingen doen.”

De kanaaloever zal over iets meer dan 500 meter worden aangepakt. Als kers op de taart komt er een skatepark. “Dat komt op de plek

De Brussels Cruise Terminal. © HAVEN VAN BRUSSEL

waar de Vilvoordsesteenweg afbuigt. De betoncentrale die er zit zal daarvoor een stukje ongebruikt terrein afstaan. Ook zullen we daar een oude havenkraan plaatsen.”

Het project past in het Kanaalplan van het Brussels Gewest. Dat wil de industriële activiteit beter doen aansluiten bij het stadsweefsel. De vergunningsaanvraag is momenteel in voorbereiding. De Haven hoopt volgend jaar te kunnen beginnen met de werkzaamheden.

14 MAART 2018

I

7

LIVE RADIO VAN 7U TOT 10U

1040

ETTERBEE K

WOE

21/3 Kom volgende week naar naar het gemeentehuis, Oudergemlaan 113, tussen 7u en 10u, voor koffie, live radio vanuit de BRUZZ-bus, en een koek van de warme bakker. Volg de Ronde van Brussel in ons magazine, online, op social media en op televisie.

Flits

Nieuws heet van de naald

Mega-apotheek op gewestgrens

Zieke roltrap blijft nog even ziek De roltrap in metrostation Montgomery die de afgelopen maanden om de haverklap defect was, blijft nog minstens tot 6 april buiten werking. — BETTINA HUBO

De roltrap in metrostation Montgomery is oud en vaak buiten gebruik.

H

© BETTINA HUBO

et was Radio 2-journalist David Van Ooteghem die de kat de bel aanbond. Hij komt elke dag met de metro aan in Montgomery en moet dan met de roltrap omhoog om daar de tram te nemen. Al een jaar of twee viel het hem op dat die roltrap wel heel vaak buiten werking was, soms dagenlang. Als gevolg moesten de reizigers telkens over de hoge, stilstaande treden naar boven klauteren. Een vaste trap is er op die plaats niet.

Op den duur begon hij via Twitter verslag uit te brengen van de pannes: op 16 oktober stond de roltrap stil, vervolgens de hele maand november, half december ging het ding opnieuw voor twee weken plat, op 18 en 31 januari was het weer zover en op 13 februari lag de roltrap stil voor een herstelling van 24 uur, die uiteindelijk drie dagen zou duren. “Echt een ramp,” zegt Van Ooteghem.

De kwestie haalde het Radio 1-programma Nieuwe Feiten waarin presentator Lieven Vandenhaute het had over de ‘zieke lift van Montgomery’.

Momenteel is de roltrap alweer een hele poos buiten werking. Tot 6 april, zo staat te lezen op de affiche die de technici op de blauwe afzetting gehangen hebben.

Wat is er aan de hand? “Het is een oude roltrap, uit de jaren zeventig, die zwaar te lijden heeft

onder het drukke en soms ook foutieve gebruik,” zegt MIVB-woordvoerster An Van hamme.

“Montgomery is een heel druk station, met veel scholieren. Bovendien passeren leveranciers van de winkeltjes met te zware karren langs de roltrap, wat niet de bedoeling is.”

Van hamme bevestigt dat de roltrap de hele maand november buiten werking was. “Dat was om het elektrisch schakelbord te vervangen en de roltrap uit te rusten met een automatisch detectiesysteem voor personen. Dat kost tijd. Op dit moment gebeurt hetzelfde aan de andere kant, zodat alles weer een maand stilligt.” De twee weken durende panne in december schrijft ze toe aan een probleem met de noodrem.

Als er zoveel defecten zijn, wordt de oude roltrap dan niet beter vervangen? Van hamme: “De MIVB is niet de eigenaar. Dat is Brussel Mobiliteit en die heeft hiervoor een investeringsprogramma, dat over verschillende jaren loopt. Het hele metro- en premetronet telt bijna zeshonderd roltrappen.”

Wat de werkzaamheden aan de problematische roltrap ondertussen al gekost hebben, kan Van hamme niet zeggen. “Ons jaarlijks budget voor onderhoud en herstellingen van alle MIVB-roltrappen is 8 miljoen euro.”

Volgens haar lag de beschikbaarheidsgraad van de roltrappen vorig jaar op 96 procent.

Multipharma bouwt een mega-apotheek naast zijn entrepot aan de Lenniksebaan in Anderlecht. Het Oudergemse architectenbureau Archipelago/BAEV staat in voor het ontwerp met een oppervlakte van 350 vierkante meter over twee etages.

Beneden komt een inloopapotheek, boven is er ruimte voor magistrale bereidingen, archief, sanitair, technische installaties en personeel. De locatie is goed gekozen, net tegenover het ‘stadsdorp in aanbouw’ Erasmus Gardens, met drieduizend nieuwkomers, en op de grens met Vlaams-Brabant en de Ring. Multipharma leunt aan bij de socialistische bewegingen, en bezit een 270-tal apotheken, waarvan 54 in Brussel.

“Het wordt in oppervlakte de grootste apotheek in het Brussels Gewest,” bevestigt werfcoördinator André Baveghems van de Dienst gebouwen van Multipharma. “Mensen kunnen er bestellingen plaatsen, die ze later kunnen komen halen. Ook zal er een lockersysteem zijn om geneesmiddelen af te halen, die telefonisch of elektronisch besteld worden.” Die lockers komen er, omdat het systeem van e-commerce wettelijk niet toestaat dat geneesmiddelen op voorschrift naar het thuisadres worden opgestuurd.

Nog altijd worden meer geneesmiddelen op voorschrift gekocht dan medicatie of producten die vrij zijn van voorschrift. “Tegen het bouwverlof moet de apotheek opengaan,” aldus nog Baveghems. JMB

BRUZZ | VOORAAN

PANNES AAN DE LOPENDE BAND IN MONTGOMERY

© BAEV

14 MAART 2018

I

9

10

I

14 MAART 2018

BRUZZ | DE WEEK

In beeld

Familiecovers

Š PHOTONEWS

De negentigste verjaardag van Le Soir Mag, dat eerst Le Soir illustrĂŠ heette, steelt duidelijk het hart van koning Filip. Het blad stofte 305 covers af waarop het Belgisch vorstenhuis in goede en barre dagen afgebeeld werd. De geboorte van prinses JosephineCharlotte, de verloving van koning Boudewijn met Dona Fabiola de Mora y Aragon, skipret van de toenmalige prins Albert en prinses Paola, onze vorige vorsten. Kortom, veel vorstenkiekjes van pientere fotografen die de oplagen een dienst bewezen. Le Soir haalde alles uit de kast voor een nostalgische expo in het Jubelparkmuseum.

En wie maakte daar snel zijn opwachting?

JMB 14 MAART 2018

I

11

De week

Terugblik op het nieuws

Populair

Kleine huisjes

182

Olivier Maingain (Défi) blijkt in een opiniepeiling van Ipsos voor onder meer VTM en Le Soir de populairste Brusselse politicus. MR haalt bij de Franstalige lijsten de meeste stemmen, voor PS en Défi. N-VA zou de grootste Nederlandstalige partij in Brussel worden.

Brussels minister voor Huisvesting Céline Fremault (CDH) lanceert een projectoproep voor de bouw van ‘tiny houses’, huizen in miniformaat. Een eerste containerwoning van vijftien vierkante meter komt in Sint-Pieters-Woluwe. Met die investering van een miljoen euro, goed voor veertig bouwmodules, zet het gewest in op goedkope stadshuisvesting.

In 2017 waren er bij de 1.200 brandweermannenambulanciers in het Brussels Gewest 182 werkongevallen op 79.197 interventies. In 2010 waren het er nog 266. Vooral ambulanciers verwonden zich, en wel aan rug, benen en knieën. Brandweermannen raken gewond bij valpartijen en scheuren in hun beschermingsmateriaal.

OPEN VLD, CD&V EN N-VA VREZEN BUITENSPEL TE WORDEN GEZET

BRUZZ | DE WEEK

Decumul geeft communautaire hoogspanning Het decumulvoorstel leidt nu al tot communautaire spanning binnen het Brusselse parlement. “Waarom zou er in Brussel decumul moeten zijn, en elders niet?” vraagt Brussels parlementslid René Coppens zich af. — BETTINA HUBO

I

n de nasleep van graaischandalen als Samusocial willen PS, SP.A, Ecolo en Groen en Défi een totale decumul in Brussel. Dat zou betekenen dat Brusselse parlementsleden hun job niet meer kunnen combineren met een ambt als burgemeester, schepen of OCMW-voorzitter. Dat is best radicaal. Vandaag is één op de drie van de Brusselse parlementsleden daarnaast ook burgemeester, schepen of OCMW-voorzitter.

Het voorstel van ordonnantie wordt deze week gestemd in de commissie Binnenlandse Zaken van het Brusselse parlement.

Daar zal het ongetwijfeld moeiteloos passeren. Nochtans zijn de Vlaamse partijen Open VLD, CD&V en N-VA gekant tegen het voorstel, maar van deze drie heeft alleen Open VLD een zitje in de commissie. Het Brusselse liberale parlementslid René Coppens is ondervoorzitter.

Na de bespreking in de commissie wordt eind maart ook in de plenaire vergadering over deze kwestie gestemd. “Dan krijg je een

12

I

14 MAART 2018

ander verhaal, want dan mogen alle 89 parlementsleden meestemmen,” zegt Coppens. Bovendien is de decumul een belangrijk dossier, waarvoor een dubbele meerderheid vereist is. Anders gezegd: een voorstel kan alleen aangenomen worden wanneer er in beide taalgroepen een meerderheid is. Aan Franstalige zijde stelt zich wat dat betreft geen probleem.

Als echter aan Vlaamse kant alleen SP.A en Groen het voorstel goedkeuren, betekent dat zes stemmen op zeventien, geen meerderheid dus.

Open VLD, CD&V en N-VA kunnen de decumul dus blokkeren.

Dat kwam de partijen vorige week op flinke kritiek te staan van burgergroeperingen Cumuleo en Transparencia. “Er is vanuit Vlaanderen terecht veel kritiek gekomen op het Waalse en Brusselse bestuur, dan is het toch onbegrijpelijk dat net de Nederlandstaligen tegenstemmen,” menen zij.

René Coppens en zijn partij zien het anders. Open VLD vreest dat het cumulverbod de lokale verankering

“Ik zie geen enkel verband tussen sjoemelaars en cumul,” zegt parlementslid René Coppens.

onderuithaalt. “Ik ben ook principieel tegen elke vorm van cumulverbod,” zegt Coppens. “De maatregel is trouwens niet nodig, ik zie geen enkel verband tussen sjoemelaars en cumul. Bovendien, waarom zou er in Brussel decumul moeten zijn, en in Vlaanderen en op het federale niveau niet?”

HOGERE KOSTEN De decumul zal volgens Coppens tot hogere kosten leiden. “Neem Els Ampe. Zij combineert haar job als parlementslid met die van schepen van de stad Brussel.

Maar haar loon is beperkt tot 150 procent van haar wedde als parlementslid. Ingeval van decumul zouden er twee volledige weddes moeten worden betaald.”

CD&V haalt pragmatische redenen

aan om haar verzet tegen een volledige decumul te staven: als politici niet meer mogen cumuleren, zal er nog meer personeel moeten worden gevonden en er zijn al zo weinig Nederlandstaligen politiek actief. De partij wil wel de cumul tussen de functie van burgemeester en parlementslid verbieden.

N-VA tenslotte vreest dat decumul leidt tot verkokering: ieder op zijn eiland.

Als het voorstel door de Vlamingen tegengehouden wordt, betekent dat niet noodzakelijk einde verhaal voor de totale decumul. De voorstanders kunnen dan hun toevlucht nemen tot een procedure die jaren geleden in het leven werd geroepen om te beletten dat het Vlaams Blok de Brusselse instellingen zou blokkeren. Na een afkoelingsperiode

Stadsvlucht

Koptelefoons

Exit Vanden Stock

In 2016 kwamen 24.381 nieuwkomers uit Wallonië en Vlaanderen naar Brussel wonen, terwijl 39.124 burgers de hoofdstad vaarwel zegden. Niet langer alleen middenklassers verlaten de stad, ook arbeidersgezinnen en mensen met een bescheiden inkomen, stelt geografe Sarah De Laet (ULB).

Burgemeester Dominique Defourny (MR) van Elsene laat het Offscreen Film Festival voor het Flageygebouw dit jaar voorlopig niet toe. Daarvoor baseert ze zich op de geluidsoverlast in 2017. De gemeente vraagt de organisator om bij de openluchtbioscoop koptelefoons te gebruiken.

Tijdens de match Anderlecht-Antwerp in het Astridpark nemen spelers en supporters officieel afscheid van voorzitter Roger Vanden Stock. Daarmee is een punt gezet achter twee Vanden Stock-voorzitters sinds 1971. Mark Coucke zwaait nu met de paars-witte vlag.

In het buitenland zien ze mij als een model

BRUSSELS MINISTER PASCAL SMET ( S.PA ) BRUZZ | DE WEEK

is geen sant in eigen land (in La Libre Belgique)

Cartoon Wauter Mannaert

© PHOTONEWS

van dertig dagen, kan het voorstel opnieuw ter stemming worden gebracht, waarbij nog slechts een derde van de stemmen per taalgroep nodig is.

Zes Vlaamse stemmen volstaan dan.

Deze procedure is echter nooit eerder gebruikt en voor Paul Delva, Brussels parlementslid voor CD&V, zou het een gevaarlijk precedent zijn mochten de Franstaligen op deze manier de forcing voeren. Hij noemt het een oneigenlijk gebruik van die procedure, die de communautaire evenwichten in Brussel fundamenteel op de helling zet.

In het verleden kon er altijd tijdig een compromis gevonden worden. Vraag is of dat nu nog het geval zal zijn. Anders zullen PS, Ecolo en Défi zich moeten afvragen of de kwestie van de volledige decumul hen een bitse communautaire rel waard is.

14 MAART 2018

I

13

Interview

BRUZZ | DE VERHALEN

Walter Benjamin, slachtoffer van de aanslag in Zaventem

‘De angst loert altijd om de hoek’ 14

I

14 MAART 2018

V

BRUZZ | DE VERHALEN

rouwen spelen een grote rol in zijn leven na de aanslagen. Zijn dochter Maurane naar wie hij op weg was de dag van de aanslagen en die met haar moeder in Israël woont, en de verpleegsters van het UZ Brussel, om er maar een paar te noemen. Eerstdaags wil hij een persconferentie organiseren in het UZ om iedereen daar te bedanken. Walter Benjamin: “Ik was gisteren nog in een ander Brussels ziekenhuis en opnieuw besefte ik: in mijn ongeluk heb ik een groot geluk gehad om in het UZ opgenomen te zijn. Ik ben er fantastisch verzorgd. Niemand werd beter verzorgd dan ik. Enige punt van kritiek: het eten. Ik zei het vaak tegen de mensen van het UZ: hoe is het mogelijk om zo’n slecht eten te serveren? Het zal aan de industriële bereiding liggen zeker? Gelukkig waren er in het cafetaria wel lekkere schotels.”

Uit dankbaarheid gaat hij nog altijd naar de kine in Jette, een behoorlijke afstand van zijn flat aan een mooi Elsens plein. Het vergt iedere keer een hele organisatie. Benjamin: “De dokters hebben me gevraagd om met patiënten die een arm of been verloren na een verkeersongeval een babbel te hebben, ik doe het met plezier. Wie zelf geen been kwijt is, kan het zich niet inbeelden. Zelfs een psycholoog die beide benen nog heeft, kan niet dezelfde overtuigingskracht hebben als ik. Ik leg hen uit dat er ook met één been te leven valt, dat je nog een actief liefdesleven kan hebben.”

U bent goed verzorgd, u hebt er een vriendschap met Hassan, de man u gered heeft op Zaventem, aan overgehouden, maar met een groot deel van uw familie botert het niet.

WALTER BENJAMIN: Ik word iedere ochtend om

‘Ik wist niet dat ik zo sterk was. Maar ik wou overleven voor mijn dochter en omdat ik van het leven hou,’ zegt Walter Benjamin, die de aanslag van 22 maart 2016 op de luchthaven van Zaventem heeft overleefd. In ‘J’ai vu la mort en face, une vie après l’attentat’ vertelt hij zijn verhaal.

Maar er is wel de wil om te leven.

BENJAMIN: Ik ben wakker geworden op de

dienst intensieve zorgen met zicht op de Basiliek. Ik zag Brussel, de stad waar ik geboren ben en waarvan ik hou. Ik had de keuze tussen in een zwart gat vallen of zeggen: ik weet wat er gebeurd is, ik ben een been kwijt, eerst zien of het andere been kan gered worden. Ik heb gevochten om te kunnen stappen. Naast mij lag een Aziaat met een groot gat in zijn borst, maar ik heb het ▲

— DANNY VILEYN, FOTO’S BART DEWAELE

vier uur wakker, ik heb vaak nachtmerries.

Vroeger kon ik slapen tot zeven uur. Mijn familie begrijpt het gevoel van onmacht, van ontreddering niet waartegen ik moet vechten.

De flashes die door mijn hoofd gaan ... Ik heb een jongen gezien wiens hoofd in de lucht vloog, ik heb een vluchtende vrouw in twee zien splijten door een vallende ruit. Dat vergeet je nooit. Wat ik meegemaakt heb, was geen catastrofaal ongeval, het was een oorlogsscène. Ik ga nooit buiten zonder mijn geneesmiddelen, ik kan ieder ogenblik een angstaanval krijgen. Mensen die zeggen dat het na twee jaar tijd is om opnieuw beginnen te werken, weten niet wat ze zeggen.

14 MAART 2018

I

15

Walter Benjamin, twee jaar na 22 maart

▲

overleefd. Ik heb mijn dochter en ik hou, niettegenstaande alles, van het leven.

In uw boek vertelt u hoe een Vlaamse journaliste niet kon begrijpen dat een moslim en een jood kunnen bevriend zijn.

BENJAMIN: Hassan is toen heel boos geworden.

Hij zei: ‘Wat is dat voor een vraag? We zijn toch eerst en vooral mensen?’ Toen Hassan me gered heeft, wist hij niet dat ik Joods ben. Ik ben zo blank als u. Maar hij hoorde me bellen naar mijn moeder. Ik zei haar dat ze erover moest waken dat mijn dochter in Israël niets zou overkomen. Hassan had kunnen weggaan en zeggen: ‘Qu’il crève ce sale juif,’ maar hij is me blijven helpen en is me iedere dag in het ziekenhuis komen bezoeken. We hebben nog dagelijks contact.

BRUZZ | DE VERHALEN

Bij uw eerste televisieoptreden hebt u opgeroepen geen amalgaam te maken van de twintig tot dertig terroristen en de 800.000 moslims die in België wonen. Dat is u niet door iedereen in dank afgenomen.

BENJAMIN: Dat klopt, maar het is toch waar dat

99,99 procent van de moslims in ons land niets met de aanslagen te maken heeft? Ik was bang voor een chasse à l’arabe. Tegen diegenen die de moslimgemeenschap als geheel veroordelen, heb ik gezegd: ‘Wat wil u doen? Ze allemaal samen in een raket naar de maan schieten?’

Zelfs de N-VA kan dat niet. Natuurlijk zal ik de plegers van de aanslagen nooit vergeven, maar een hele gemeenschap stigmatiseren, is dom.

We moeten nadenken hoe we kunnen vermijden dat er in Molenbeek nog jihadisten opstaan. Geen tien, geen twintig, geen duizend.

Collectief stigmatiseren is de beste manier om jihadisten te kweken. Behalve de geradicaliseerden is er het klein geboefte waarmee we moeten afrekenen. In New York heeft Rudy Giuliani het voorbeeld gegeven.

U vindt dat ook de politiek grote verantwoordelijkheid draagt.

BENJAMIN: De zeer kleine groep geradicaliseer-

den die enkel van ons systeem wil profiteren en het nadien wil opblazen, moet eruit. Pak hen de Belgische nationaliteit af. Maar voor de overgrote meerderheid moeten we veel beter onderwijs organiseren. Het Franstalig onderwijs kan leren van het Vlaamse. Ook moeten Brusselaars van Marokkaanse origine meer betrokken worden bij de maatschappij. De aanslagen hebben me met veel mensen in contact gebracht en veel informatie gegeven. Zo heb ik geleerd dat er bij de Staatsveiligheid niemand werkt van Arabische origine en niemand die Arabisch spreekt. Een halve eeuw na de immigratie? Dat is toch niet te geloven?

Zelfs in Israël werken er Arabieren bij de Staatsveiligheid. Marokkaanse vrienden vertellen met dat er nog altijd geronseld wordt in Molenbeek. Jongeren worden een goed leven en een mooie vrouw beloofd in Syrië.

16

I

14 MAART 2018

Verantwoordelijken van de brandweer vertelden me dat de luchthaven onvoldoende beveiligd was. Bij de brandweer was men ervan overtuigd dat Brussel ooit slachtoffer zou worden, maar niemand wist wanneer. Maar daar hoor je niets meer over.

U draagt oud-burgemeester van Molenbeek Philippe Moureaux (PS) niet in uw hart.

BENJAMIN: Toen Moureaux in Molenbeek

aankwam, was hij tegen immigratie en tegen stemrecht voor vreemdelingen. Hij heeft het geweer van schouder gewisseld toen hij burgemeester werd. Hij installeerde een cliëntelistisch regime.

Moureaux is niet de enige verantwoordelijke, ook de opeenvolgende federale regeringen dragen verantwoordelijkheid, maar als

BOEK J’ai vu la mort en face, une vie après l’attentat, Walter Benjamin, 16,90 euro, uitgeverij Rocher

U bent met Hassan naar Israël geweest. Ook zijn jullie samen naar Marokko gegaan. Maar hoe moet het hier verder?

BENJAMIN: We moeten samenleven met

verschillende culturen, maar de moslims moeten beseffen dat Europa aan de basis joods-christelijk is. Heel concreet wil dat zeggen dat we de kerstbomen niet zullen bannen en dat de niet-moslims tijdens de ramadan ook tijdens de dag zullen blijven eten en drinken. Maar je moet dat natuurlijk uitleggen.

U kreeg het verwijt de islam te verdedigen, maar uw dochter woont met uw goedkeuren sinds haar tiende met haar moeder in Israël, waar ze haar legerdienst zal moeten doen. Dat lijkt heel complex. Wat betekent Israël voor u?

BENJAMIN: Ik kom uit een niet praktiserende

Joodse familie, maar ik heb la terre d’Israël bezocht van kindsbeen af. Men heeft de Joden meermaals weggejaagd uit ‘Israël’. In het begin van de 20ste eeuw waren er pogroms in Rusland. Ook uit de Arabische wereld zijn de Joden moeten vertrekken. Mijn moeder is buitengezet door Nasser uit Alexandrië in Egypte, omdat ze Franse was en hij de metaalfabriek die ze bezat, had genationaliseerd. Mijn Berlijnse grootmoeder is de stad moeten ontvluchten om een trein te kunnen nemen naar Antwerpen. Als het weer foutloopt, is Israël de enige plek in de wereld waar we terechtkunnen.

Mijn dochter heeft in Israël meer vrijheid dan hier. Ik durfde mijn dochter van veertien ‘s avonds niet alleen de metro te laten nemen. In Israël wordt ze op straat niet lastiggevallen zoals hier. Hoe dat komt? Misschien omdat iedereen in Israël legerdienst doet. Ze is er gelukkig, het is ook een warm land. Maar ze moet een Europese blijven, misschien komt ze ooit terug.

Ze woont er al zes jaar, maar ze heeft nog altijd de belgitude in zich, in haar taalgebruik is ze een zinneke.

Anderzijds krijgt ze een heel kosmopolitische opvoeding, ze spreekt Frans, Engels en Hebreeuws, en een mondje Arabisch. Ze komt ook met Russen in contact. In het Brussels Franstalig onderwijs zou ze nooit die ruime blik op de wereld gekregen hebben, nooit die talenkennis hebben opgedaan. Ik wil dat ze de wereld kent.

We gaan vaak samen op reis, naar New York, ook de Grand Canyon hebben we samen bezocht.

“Mensen die zeggen dat het na twee jaar tijd is om opnieuw beginnen te werken, weten niet wat ze zeggen”

“Brusselaars van Marokkaanse origine moeten meer betrokken worden bij de maatschappij.”

WALTER BENJAMIN SLACHTOFFER 22/3

Laten we eindigen met het bezoek van koning Filip en koningin Mathilde aan uw ziekbed. Dat is een mooie passage in uw boek.

BENJAMIN: In het UZ kwam er op een dag een

Europees commissaris op bezoek, de verpleegster vroeg me of ik hem wou zien. Ik heb geweigerd. Ik kende die man niet, ik herinner me ook zijn naam niet. De eerste minister had moeten op bezoek komen, maar hem hebben we niet gezien. Ook Jan Jambon, Koen Geens of Maggie De Block niet. Niemand van de federale regering. Ik was zo boos dat ik op Facebook mijn hart gelucht heb en gevraagd heb dat de koning op bezoek zou komen.

Het toeval wil dat een kennis van mij dat bericht zag, terwijl hij een wafel at bij Siska in Knokke. Naast hem zaten de koning, de koningin en hun kinderen. Hij probeerde contact te krijgen, maar de lijfwachten verhinderden dat.

Tot hij kans zag om de koning buiten te spreken.

Toen de koning en de koningin op bezoek kwamen, heb ik hem aangesproken met Flupke, hij kon ermee lachen. Ik heb hem uitgelegd dat de speeltijd voorbij was en dat hij de regering tot de orde moest roepen. Ik begrijp dat hij daar niets kon op zeggen, maar ik hou mijn hart vast voor een volgende aanslag. Hoe zal de bevolking reageren als er een aanslag komt op een speelplein? Ik mag er niet aan denken. Ook al niet omdat we geen staatsmannen meer hebben.

De huidige generatie politici zijn carrièristen, zoals in de privésector. Het maakt hen niet uit of ze bij Apple of HP werken of minister in de federale regering zijn. Dat maakt me boos.

BRUZZ | DE VERHALEN

burgemeester is het onvergeeflijk. Toen ik adolescent was, woonde een van mijn grootmoeders in de Vierwindenstraat in Molenbeek.

Ik heb in die tijd nooit problemen gehad in Molenbeek, ook niet met Marokkanen. Ik herinner me het keerpunt, we gingen naar het Gemeenteplein waar een grote groep Arabieren ‘Philippe Moureaux’ scandeerde, ze zongen en ze dansten. Moureaux liet het zich welgevallen.

Huidig burgemeester Françoise Schepmans doet wat ze kan, maar ze kan in zes jaar niet rechttrekken wat dertig jaar mismeesterd is. Als ik in Molenbeek ben, zie ik dat Schepmans op het terrein is en dat jongeren met haar willen praten.

Na het interview komt de fotograaf eraan, Benjamin vindt dat hij een jasje moet aantrekken voor de foto. En ook wil hij nog kwijt dat hij aan zijn mouw getrokken wordt voor een vertaling in het Nederlands van zijn boek. En tot slot wil hij het toch hebben over die ‘vreemde’ hobby van hem: Vlaamse films. Hij is er verzot op. Hij geeft moeiteloos een opsomming van de Vlaamse films die hij gezien heeft.

“Ik herinner me de eerste Vlaamse film die ik heb gezien, met dank aan mijn leraar Frans.

Daens, met Antje De Boeck. Die filmsessie vergeet ik nooit.”

WALTER BENJAMIN werd geboren in Brussel in 1968. Hij liep een paar jaar school in een joodse onderwijsinstelling, nadien schakelde hij over naar het Franstalig atheneum in

Ukkel, waar hij tot zijn ergernis niet goed talen leerde. Hij volgde fotografielessen en oefende de meest uiteenlopende beroepen uit. Op 22 maart 2016

wou hij zijn dochter in Israël bezoeken, toen hij op de luchthaven slachtoffer werd van de terroristische aanslag. Daarbij werd zijn rechterbeen afgerukt.

14 MAART 2018

I

17

Analyse

Peiling voorspelt opmars in Brussel

Waarom N-VA scoort bij Franstaligen N-VA die het CDH voorbijsnelt in een peiling. Francken en Jambon die in de lijst van populairste politici in Brussel kamperen. Het zijn maar enkele tekenen dat de Vlaams-nationalisten een ongezien potentieel van Franstalige stemmen kunnen aanboren in het gewest.

“We zijn de boeman niet meer.” — KRIS HENDRICKX

E

BRUZZ | DE VERHALEN

en zondag op de markt van Jette. Enkele lokale N-VA-afdelingen blazen verzamelen voor hun Valentijnsactie. De militanten delen chocolaatjes uit in hartjesvorm, hier en daar krijgt iemand een folder toegeschoven. De omgangstaal is die van het publiek: Nederlands en vaak ook Frans. De sfeer is gemoedelijk. “We krijgen niet meer de vervelende reacties van enkele jaren geleden,” vertelt Vlaams parlementslid Karl Vanlouwe. “N-VA is niet meer de boeman.”

Dat N-VA in het Frans communiceert is niet nieuw. Wél nieuw is de monsterscore die de partij nu al enkele maanden haalt in opiniepeilingen. Dit weekend werd dat fenomeen nog maar eens bevestigd: 6 procent in héél Brussel, Franstalige partijen meegerekend. Dat is evenveel als het CDH, dat in december zelfs achter N-VA eindigde.

Natuurlijk zijn het slechts peilingen. Maar ook in vorige peilingen steekt N-VA sinds 2014 steevast boven haar Nederlandstalige concurrenten uit, zij het dan minder uitgesproken. In Vlaanderen mag die koppositie al jaren normaliteit zijn, in Brussel voelt dat leiderschap wél nieuw. Bij de vorige gewestverkiezingen stak Open VLD er nog met kop en schouders bovenuit en werd N-VA pas vierde.

De historische peilingsresultaten komen boven op een andere vaststelling. Geen enkele Vlaamse politicus is zo populair in Brussel als Theo Francken, die enkel concurrentie ondervindt van … partijgenoot Jan Jambon. Bij de jongste peiling stonden de twee op een zesde en een zevende plaats.

18

I

14 MAART 2018

Een verklaring voor de opmars van N-VA is snel gevonden: de partij moet wel massaal scoren bij wat we gemakshalve Franstalige Brusselaars noemen. Het is een conclusie waarover alle analisten die we opbellen het eens zijn. Alleen een N-VA-mandataris sputtert even tegen. “Het zijn misschien wel een voor groot stuk kiezers van Open VLD,” oppert Brussels parlementslid en fractieleider Johan Van den Driessche. Maar het verlies van de Vlaamse liberalen kan de score van N-VA lang niet helemaal verklaren.

DE TAAL VAN HET VOLK Maar waarom vallen Frans- en anderstaligen voor een partij die zich nog steeds als Vlaams-nationalistisch bestempelt, een partij die er bovendien geen geheim van maakt dat ze België wil zien verdampen?

Een deel van het antwoord is pure marktlogica. N-VA heeft iets in de aanbieding waar veel vraag naar is op de Franstalige politieke markt, maar weinig aanbod. “De partij zegt dingen die je aan Franstalige zijde amper hoort, vooral als het over migratie gaat,” zegt politicologe Emilie

© BELGA

Van Haute van de ULB. “Ook de kiezers van MR zijn daar gevoelig voor. Uit onderzoek blijkt dat die kiezers qua profiel dichter bij de N-VA-standpunten aanleunen dan bij die van Open VLD.” De MR-kiezers staan niet alleen in Franstalig België met hun sympathie voor N-VA. Een recente analyse wees uit dat uitgerekend de aanhang van de radicaal-linkse PTB gevoelig is voor de N-VA. “De scepsis tegenover migratie bij de arbeidersklasse speelt mee, maar ook de stijl van Francken is van belang,” weet blogger en auteur Marcel Sel. “Mensen zien hem als een niet-elitaire politicus, die de taal van het volk spreekt. Het contrast met de wat hoogdravende stijl van Franstalige politici is groot.”

Dat er geen Franstalig evenknie is voor N-VA klopt niet helemaal. Als

“De N-VA zegt dingen die je aan Franstalige zijde amper hoort, vooral als het over migratie gaat” © ULB

EMILIE VAN HAUTE POLITICOLOGE ULB

we naar het hoofdkwartier van de Parti Populaire (PP) bellen, wordt die stelling daar bijvoorbeeld op knarsetanden onthaald. De PP wil maar wat graag dat Franstalige alternatief zijn voor de N-VA. De standpunten liggen dan ook dicht bijeen, zeker wat migratie betreft.

“Het verschil is dat wij worden geboycot door de media,” zucht voorzitter en oprichter Mischaël Modrikamen. “Sinds 2010 ben ik niet meer bij RTL uitgenodigd en de RTBF is ook alweer drie jaar geleden.

Het gevolg: zeventig procent van de Franstaligen weet niet eens dat wij bestaan.”

Het succes van de N-VA doet Modrikamen luidop dromen van een hechte samenwerking. “We zijn voor een kartel met de N-VA, in Brussel én Wallonië. Op die manier zou de N-VA ook nationaal incontournable kunnen worden. Dat is ze nu niet, want MR zou ook met de PS kunnen in zee gaan na de volgende verkiezingen.”

Zo ver zijn we nog niet. Politieke analisten zien de PP niet meteen doorbreken. “Je kan dat moeilijk een partij noemen, het is eerder één individu,” vindt politicologe Van Haute.

De marktlogica is niet de enige reden voor de opmars van de N-VA.

5 3. 48 2

NL

5 1. 81 8

Scoren in een peiling is één zaak, dat waarmaken bij de verkiezingen een andere. “Zeker bij de gewestverkiezingen is er in Brussel een bijkomende moeilijkheid,” benadrukt politicoloog Dave Sinardet (VUB). “Kiezers zien niet alle partijen in een oogopslag en moeten eerst kiezen voor het Nederlandse of Franse kiescollege.

Het systeem lijkt wel bedacht om iedereen binnen zijn eigen taalgroep te houden. Bij een peiling is dat natuurlijk anders, dan zie je wel alle partijen bijeen.”

In het nadeel van N-VA speelt ook dat het vooral de nationale toppers zijn die kiezers lijken te overtuigen.

“En Francken en Jambon komen niet op bij de gewestverkiezingen in Brussel,” zegt Sinardet. “De lokale kopstukken zijn dan weer veel minder bekend.”

Voormalig VGC-Griffier Daniël Buyle wijst erop dat opiniepeilers die kopstukken niet vermelden,

6 2. 51 6

STEMMENKANON GEZOCHT

6 0. 54 6

1989 1995 1999 2004 2009 2014

Het aantal Nederlandstalige stemmen bij gewestverkiezingen veerde vooral op rond 2004, toen het Vlaams Blok goed scoorde © BRUZZ

partij haalde toen 4,67 procent bij de gewestverkiezingen, beduidend minder dan N-VA in de laatste peiling dus. Het leverde het Blok zes van de zeventien Nederlandstalige parlementszitjes op. Onnodig te zeggen dat het aantal ‘Nederlandstalige’ stemmen dat jaar piekte.

OPSTAP Stel dat N-VA haar peilingsresultaat evenaart of zelfs overtreft, wat kunnen dan de gevolgen zijn? “Om te beginnen zie je dat zelfs die peiling vandaag al een politiek feit wordt,” analyseert Sinardet. “Plots spreken verschillende partijen zichzelf uit voor of tegen een deelname van de partij aan de Brusselse regering.

Vanhengel en Vervoort zijn tegen, Reynders ziet het probleem niet.”

Als N-VA echt incontournable wordt – dat zou kunnen vanaf een procent of 40 in de Nederlandse taalgroep - zijn er verschillende pistes. Als MR in de Brusselse regering stapt, kan N-VA meeregeren. De nieuwjaarsboodschap van de partij – ‘Stop de PS-cultuur in Brussel en ga voor een modern stadsbeleid’ – kan ze dan proberen in de praktijk te brengen. Die slogan maakt ook duidelijk dat N-VA en PS niets samen te zoeken hebben in een Brusselse regering.

Aan Franstalige zijde wordt meteen ook al aan een soort noodrem gedacht. Alain Maron van Ecolo had het bijvoorbeeld al over het antiblokkeringsmechanisme, dat ooit bedacht werd voor het Vlaams Blok (maar nooit een wet werd). Daardoor zou een Brusselse regering mogelijk worden zonder meerderheid in elke taalgroep. Een ‘institutionele atoombom,’ reageerde N-VA al.

Maron ziet het middel ook alleen als een laatste noodgreep.

In 2019 zullen veel verschillende zaken in elkaar verweven zitten, denkt zowel Van Haute als Sinardet.

Het gewestniveau zal ook kijken naar wat federaal gebeurt.

De verkiezingen die alle partijen in het vizier hebben zijn nu de gemeenteraadsverkiezingen. “De volgorde speelt de partij mogelijk in de kaart,” denkt Van Haute. In oktober zien de kiezers wél alle partijen op één blad. Als N-VA dan veel Franstaligen overtuigt, kan dat een mooie opstap zijn naar de gewestverkiezingen.” Nu nog een stemmenkanon vinden.

14 MAART 2018

BRUZZ | DE VERHALEN

denkt al snel aan de schandalen en schandaaltjes die er het voorbije jaar de kop opstaken, Samusocial op kop.

“N-VA is nog nooit aan de macht geweest in Brussel en heeft dus nog een onkreukbaar imago,” analyseert Van Haute. “Ook dat levert allicht stemmen op aan Franstalige zijde.”

5 6. 74 6

Het taboe op de partij smolt de laatste jaren ook weg aan Franstalige zijde. De Vlaams-nationalisten worden niet meer als politieke paria’s maar als gewone, zij het wat forse partij gezien.

Het respect dankt de partij vooral aan de deelname aan de federale regering. Philippe Moureaux noemde dat hier eerder al het dedouaneren van de N-VA. “Als respectabele politici een coalitie aangaan met een partij als N-VA, dan valt de morele rem weg,” zei de éminence grise van de Brusselse PS daarover. Het is wat parlementslid Vanlouwe ook al voelde op de Jetse markt. “We zijn de boeman niet meer.”

Er is meer. Ook de manier waarop stad en gewest worden bestuurd speelt volgens veel waarnemers mee.

“Heel veel mensen zijn de stilstand beu,” zegt Olivier Godfroid. De van oorsprong Waalse Godfroid is partijlid van N-VA en was zelf ooit nog kandidaat in Brussel. Ondertussen is hij naar Antwerpen verhuisd.

“In die achttien jaar dat ik in Brussel woonde, gingen de dingen gewoon niet vooruit. Brussel blijft vuil, er zijn amper ambitieuze projecten en als er eentje is, dan sleept het veel te lang aan. Kijk maar naar de voetgangerszone of het Rogierplein.”

Wie bestuur van de stad zegt,

wegens vandaag nog helemaal niet bekend. “Dat maakt toch een verschil. Monsterscores kreeg je in het verleden rond erg populaire personen, zoals Jos Chabert voor CD&V en Johan Demol voor het Vlaams Blok. Ook Guy Vanhengel van Open VLD is zo’n stemmenkanon. N-VA heeft niet zo’n klepper hier.”

Sinardet ziet er de ironie wel van in dat uitgerekend een Vlaams-nationalistische partij scoort in Franstalig Brussel. Maar verrassen doet het hem niet. “Je hebt maar een paar procent van die grote massa Franstaligen nodig om een belangrijke verschuiving aan Nederlandstalige kant te zien.”

De gegarandeerde vertegenwoordiging maakt bovendien dat Nederlandstalige parlementsleden sneller verkozen raken. Franstalige kiezers kunnen daardoor met hun stem ‘goedkoper’ een parlementszitje krijgen als ze voor een Nederlandstalige lijst kiezen. Cieltje Van Achter (N-VA) had in 2014 bijvoorbeeld genoeg aan 503 voorkeurstemmen voor een parlementszitje.

Franstaligen die de uitslag vertekenen aan Nederlandstalige kant, een primeur is het nochtans niet. Het toenmalige Vlaams Blok deed het N-VA al eens voor, vooral in 1999 en 2004. Kopstuk en voormalig Schaarbeeks politiecommissaris Johan Demol haalde bij die laatste editie bijna 10.000 voorkeurstemmen, een score die maar een handvol Franstalige kopstukken konden overtreffen. Ook Demol haalde zijn resultaat met harde standpunten over criminaliteit en migratie. De

6 7. 00 0

N-VA’er en minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon, hier in Molenbeek voor een lezing over zijn Kanaalplan, is populair in Brussel.

I 19

Opinie

Forum & lezersbrieven

Bezorgde ouders zoeken antwoorden op de uitdagingen voor het onderwijs in Brussel

‘Onze ketten zijn het nieuwe goud’ BRUZZ | DEBAT

De problematiek rond de inschrijving in secundaire scholen in Brussel moet niet onderdoen voor die in Gent. Meer dan twintig procent van de kinderen van het zesde leerjaar heeft nog geen school toegewezen gekregen. Deze bezorgde ouders formuleren enkele oplossingen.

20

R

uim tien jaar geleden begon onze calvarietocht om een school voor onze - toen nog kleine - kinderen te vinden,” zegt Elke Trimpeneers. “We dachten dat, wonende in een metropool, de kinderen ook navenant zouden kunnen opgroeien. Zo gingen we ervan uit dat na een Franstalige crèche ook een Franstalige basisschool kon volgen.

Zoonlief bleek echter op het verkeerde moment geboren te zijn.

Inschrijving in de Franstalige basisschool om de hoek was niet mogelijk, omdat hij te laat – in december – is geboren. Een eerste gemiste kans: die op tweetaligheid.”

“De Nederlandstalige school, eveneens om de hoek, was de volgende logische optie. We lazen op een briefje aan de deur: slechts vier plaatsen beschikbaar. Vier?!

Lazen we dat goed? Om de analyse te maken moet een mens niet hoogopgeleid zijn: dit is een schrijnend bewijs van capaciteitstekort.”

“Politici bij wie we een antwoord zochten voor het voortschrijdend capaciteitsprobleem, dat zich ook voor de humaniora zou manifesteren, bleven een antwoord en een

I

14 MAART 2018

oplossing schuldig. Dit jaar werden we geconfronteerd met het vooruitgeschoven probleem dat we toen al aankaartten. Dat brengt ons bij de tweede gemiste kans: te weinig plaatsen in de basisscholen.”

“Ook merkten we in 2009 tijdens de ontdekking van het onderwijs in de hoofdstad dat er wel degelijk sprake is van een verschil tussen de scholen (enkel en alleen al door de taalkennis). Het was toen al evident dat meer middelen, mankracht en motivatie moesten vloeien naar de scholen die te maken hebben met de uitdagingen van een superdiverse samenleving. En dat niet alleen voor het ASO, maar ook voor het TSO en het BSO.” “Beste mensen, we kunnen het niet genoeg benadrukken: onze kin-

© PETER DHONDT

deren zijn het nieuwe goud.

Investeren in hun educatie is de sleutel om een exponentieel aantal andere problemen later te vermijden. Derde gemiste kans dus: niet genoeg middelen voor de scholen in een superdiverse samenleving.”

HERBESTEMMING “Jonge gezinnen kiezen er uit duurzame overwegingen voor om in de stad te wonen, waar ze vaak ook werken. In deze hectische tijden proberen zij een duurzaam huwelijk aan te gaan van gezin, werk en milieubewustzijn. Het moet vermeld dat dat de enige duurzame weg vooruit is, zoals ook onder anderen de Vlaamse Bouwmeester Leo Van Broeck zegt.

Die gezinnen leveren hierbij in op een goede luchtkwaliteit en nemen risico’s op het gebied van mobiliteit. Het blijft immers een risicovolle onderneming om met je kinderen met de fiets naar school te gaan, maar toch doen velen het.”

“Laat onze kinderen niet het probeersel zijn door hen kriskras te herbestemmen” BRUSSELSE OUDERS

“Met dat in het achterhoofd, stellen we in 2018 vast dat onze pubers via de loterij kans maken om een uur te moeten reizen vooraleer ze op hun toegewezen school aankomen. Zij zullen kriskras door het hele gewest ‘herbestemd’ worden met alle niet-duurzame (mobiliteits) gevolgen van dien. Is dat een duurzame vlucht vooruit? In die zin is het overigens ook moeilijk te aanvaarden dat de al ‘beperkte plaatsen’ worden ingenomen door kinderen die van nog verder komen, of zelfs van buiten het gewest.

Vierde gemiste kans in 2018: duurzaamheid op lange termijn wordt over het hoofd gezien.”

“Met al die gemiste kansen is het intussen vijf over twaalf. Onze oproep aan de bevoegde ministers en instanties voor het Brussels Nederlandstalig onderwijs is urgent en drievoudig: - Versnel de capaciteitsuitbreiding van de scholen in Brussel - Geef veel meer middelen en mankracht om de scholen in een superdiverse samenleving bij te staan - Herbekijk het centrale aanmeldsysteem zo snel mogelijk en denk meer aan duurzaamheid en de lange termijn Het blijkt moeilijk om beleidsmakers ervan te overtuigen dat

Moureaux

onze ketten werkelijk ‘het nieuwe goud’ zijn. Dit is een warme, maar wel een urgente oproep aan iedereen die ermee te maken heeft. Koester onze jongeren en laat hen niet the-end-of-pipe-oplossing zijn, maar pak de problemen aan bij de oorsprong. Laat onze ketten niet het probeersel zijn door hen kriskras te herbestemmen of hen te gebruiken om bepaalde doelstellingen te halen.”

Geschreven door Elke Trimpeneers, en onderschreven door: Ellen Jacobs, Aline Bouvy, Niels Vitse, Stefanie Debrabander, Kaatje Aerts, Sarah Lagrillière, Jia Yau To, Xianchao Wen, Jan Antheunis, Nest Neuckermans, Marieke Sels, Tom Debruyckere, Els Van Hover, Koen Van den Brande, Sergey Shirokov, Nico Vos, Annelies Veys, Karel Direckx, Andrada Riglea, Han Vandevyvere, Antoine Garnier, Katrijn De hantschutter, Nathalie Verstrynge, Ellen Beckers, Faiza Massaoudi, Bert Gellynck, Nadia Casabella, Natalie Swalens, An Bosmans, Sofie Temmerman, Veronique Vanderhoudelingen, Frank De Groeve, Lotte Vaes, Evi Lippens, Danny Venlet, Desiree De Winter, Liesbet Vastenavondt, Khouri George, Beatrijs Van Ginderachte, Giorgia Caroli, Arnaud Deflem, Njila Felgueiras, Marta Santos Maura, Tom De Bruyn, Donatella Portoghese, Dominique Claeys, Idyouss Khadija, Jamal El Hachmioui, Sara Stacino en Diederik Boomputte.

Met de grootste verwondering stel ik vast dat BRUZZ Philippe Moureaux (BRUZZ 1605) een forum heeft geboden. Lange tijd burgemeester van Molenbeek, is het aan zijn werk – of eerder aan zijn nalatigheid – te danken dat Molenbeek intussen wereldwijd als terroristisch centrum bekendstaat – al is dat vermoedelijk wat overdreven. Als echte PS’er was hij ook niet wars van de graaicultuur, en al hebben sommige publicaties – bijvoorbeeld Père Ubu – geprobeerd een overzicht van zijn cumuls te geven, alles hebben we nooit geweten. En precies die onverlaat mag in een Vlaams Brussels tijdschrift op drie bladzijden zijn onwaarheden spuien? Hem past maar één

antwoord, zoals ooit paus Pius VII tegen Napoleon zei: ‘Commediante tragediante!’

Joost Rampelberg, Molenbeek

Expresnet

Gouverneur Lode De Witte (BRUZZ 1605) zegt dat een en ander veel te traag vooruitgaat. Het voorstel van een ‘gewestelijk expresnet voor de zachte weggebruiker tussen de gemeenten uit de Vlaamse rand en Brussel’ werd goedgekeurd op 4 februari 2009 in het Vlaams Parlement. Het duurde tot eind 2012 voor de Brusselse en Vlaamse ministers van Mobiliteit een akkoord bereikten om samen met de provincie Vlaams-Brabant het fiets-GEN te realiseren. Het omvat 400 km fietsroutes waarvan 205 in de Vlaamse rand en 193 in

Brussel en moet rond zijn in 2025.

Tegen 2020 moet het aandeel van de fiets van 4 naar 20 procent.

Maar het Fiets-GEN lijkt even snel te vlotten als het spoor-GEN ... Dat is grotendeels gerealiseerd, maar zal voor veel Vlaams-Brabanders weinig betekenen. Enerzijds is er de ruimtelijke wanorde, waardoor openbaar vervoer niet efficiënt kan worden. Anderzijds zijn er de bedrijfswagens. ‘Veel mobiliteitsoplossingen liggen op tafel,’ zegt de gouverneur. Welke kunnen dat zijn? Jammer dat uw reporter hier niet op ingegaan is. Over Brussels Airport zegt hij dat de geluidsoverlast beter verdeeld moet worden.

Is dat wel een oplossing? Wie krijgt wat? Ligt de luchthaven niet te dicht bij de stad, werd de Rand niet volgebouwd?

Jo Verwimp, Asse

BRUZZ | DEBAT

lezersbrieven@bruzz.be

Interview

Heleen Debeuckelaere en Melat Nigussie over hun complexe identiteit

‘Links heeft nooit kunnen omgaan met diversiteit’ B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

‘Zwart’ is een bundel verhalen van negentien zwarte schrijvers uit Nederland en België. Mensen die met één voet in Europa en met één voet in Afrika staan. Samengesteld door Vamba Sherif en Ebissé Rouw, kunnen we het boek zien als een naslagwerk over zwart activisme.

Melat G. Nigussie en Heleen Debeuckelaere zijn twee van de schrijfsters die in Brussel wonen. — JASMIJN POST, FOTO’S SASKIA VANDERSTICHELE

22

V

orig jaar was een bewogen jaar voor het feminisme.

Het was niet alleen het jaar van de #metoo-beweging, maar ook het jaar waarin een groot aantal gekleurde schrijvers racisme aan de kaak stelde. Zo schreef de Brusselse modeontwerpster en activiste Rachida Aziz met haar boek Niemand zal hier slapen vannacht, een vlammend betoog tegen het structurele onrecht dat onze samenleving ‘de ander’ aandoet, verscheen van de geroemde Surinaamse-Nederlandse antropologe Gloria Wekker het gezaghebbende boek Witte onschuld en schreef de Nederlandse schrijfster en columniste Anousha Nzume het boek Hallo witte mensen, dat een ‘gids’ werd genoemd voor witte mensen om racisme beter te begrijpen. In februari dit jaar verscheen bij Atlas Contact de bundel Zwart, een verzameling verhalen van negentien jonge Afro-Europese schrijvers.

Heleen Debeuckelaere en Melat Nigussie wonen in Brussel, en ontmoetten elkaar jaren geleden tijdens een expositie in Wiels.

Nigussie werkt aan Next Generation Please!, een project van Bozar dat jongeren en politici een jaar samenbrengt om vragen te stellen over burgerschap in Europa. Het resultaat van de politiek-artistieke samenwerking wordt getoond tijdens een festival in mei. Heleen

I

14 MAART 2018

Debeuckelaere werd, als initiatiefnemer van de Nederlands-Belgische burgerbeweging Black Speaks Back gekozen voor dat project. Ze maakt een futuristische musical over de Afro-Europese identiteit.

kinderen in Israël kregen te maken met paniekaanvallen, terwijl ze zelf nooit in kampen hadden gezeten.

Mijn psychiater vroeg me waarom ik dacht dat ik geen last zou hebben van het verleden.

Ook ‘Zwart’ gaat over die identiteit.

Wat betekent die voor jullie?

Werd daar vroeger thuis over gesproken, dat je grootmoeder een Rwandese puber was toen ze zwanger raakte van je grootvader, een Antwerpse koloniaal?

MELAT G. NIGUSSIE: Het is een

complexe identiteit, maar dat is nu eenmaal eigen aan identiteit. Als je aan mensen vraagt of ze zich Europeaan voelen in Brussel, is hun antwoord ook niet meteen ‘ja’. Die complexiteit en meerstemmigheid worden ons nu eindelijk gegund. We zijn geen hokje meer, we zijn geen 'mensen uit de tropen’, maar een meerstemmig narratief. Dat komt heel mooi aan bod in Zwart.

Heleen Debeuckelaere, u schreef hoe u na tien jaar bezoeken aan psychiaters terechtkwam bij iemand die u de ogen opende.

HELEEN DEBEUCKELAERE: Het verhaal

is een relaas van mijn zoektocht naar hoe ik moest omgaan met mijn paniekaanvallen. Wat me daarin heeft geholpen, is het idee dat je niet beter bent dan je omstandigheden.

Wat je familie is overkomen, draag je mee. Dat geldt niet alleen voor zwarte mensen. Na de Tweede Wereldoorlog ontstond bij psychologen het concept van tweede- of derdegeneratieslachtoffers. Veel

DEBEUCKELAERE: Dat is iets dat met horten en stoten naar buiten is gekomen in mijn leven. Mijn moeder komt alle eer toe, zij zet zich met een hele groep mensen al zeker vijftien jaar in voor het lot van die groep mensen, de metissen van België zoals we ze nu noemen. Dat bracht hen in Kamer en Senaat. Nu is er een resolutie aangenomen met de vraag om herstel. Die gaat vooral om vergoedingen voor administratieve rompslomp. De slechte organisatie van de eerste voogdijkinderen in België, had haar gevolgen. Sommigen hebben nooit de Belgische nationaliteit gekregen. Of ze hadden geen geboorteakte, waardoor trouwen alleen kon als er een speciale, erg dure akte werd opgesteld.

Over herstel voor emotioneel leed wordt niet gesproken, al zou dat interessant zijn. Als het erdoor komt, is dat historisch. Het zou de eerste vorm van herstel voor koloniale misdaden zijn in Europa.

Melat Nigussie, u schrijft over uw relatie met uw vriend, die wit is.

U beschrijft dat jullie nooit dat koppel zullen zijn dat over politiek discussieert, maar altijd de witte man en de zwarte vrouw. Is dat dagelijkse kost?

NIGUSSIE: Ik sta er niet bij stil, tot er

iets gebeurt waardoor ik me dat weer realiseer. Mijn partner is mijn partner, daar denk ik verder niet over na, maar andere mensen blijkbaar wel. Ik schrik er ook van hoe wildvreemden zich permitteren om ideeën te hebben over hoe mijn ongeboren kinderen eruit zullen zien. Als ik met een zwarte man zou samen zijn, zouden ze nooit zeggen dat mijn kinderen schattige krulletjes zullen hebben en een mooie lichte huid.

Melat Nigussie ° 1991, Dessie (Ethiopië) Schrijfster, projectmedewerker Bozar 2009-2012 Studeert Rechten in Leuven 2013-2016 Studeert Taal- en Letterkunde in Brussel 2014 Oprichter Belgian Renaissance, een organisatie die de positie van de jonge Afrikaanse diaspora in België verbetert 2017 Werkt aan Next Generation Please! bij Bozar 2017 Redacteur bij Market Fifty Four, een uitgeverij van e-boeken en audioboeken die Afrikaanse literatuur promoot

Heleen Debeuckelaere (links) en Melat G. Nigussie: 'Eindelijk wordt die complexe en meerstemmige identiteit ons gegund.'

Heleen Debeuckelaere ° 1988, Gent Schrijfster en historica 2008 Studeert Geschiedenis in Gent 2016 Oprichtend lid van de Vereniging der Belgische Metissen 2017 Mede-oprichter videokanaal voor en door Afrikaanse diaspora, Black Speaks Back

“Het verbaast me hoe ouder links in Europa in een kramp schiet als het gaat over een andere huidskleur” HELEEN DEBEUCKELAERE SCHRIJFSTER

NIGUSSIE: Mensen vragen ook of ik

een witte partner heb. Dat ze dat willen weten, vind ik treffend. Doet dat ertoe? Kijk je daardoor anders

Tegelijkertijd bent u ook een beetje ontgoocheld als u hoort dat mensen een witte partner hebben.

NIGUSSIE: Dat is de paradox van mijn

relatie. Ik heb een relatie met een witte man, en telkens als ik erachter

kom dat mijn favoriete acteur, of iemand als tennisster Serena Williams, een witte partner heeft, is een deel van mij teleurgesteld. Dat komt omdat zwarte liefde niet genoeg getoond wordt, niet gevierd mag worden. In films zie je zelden een blackass-koppel, maar bijna altijd gemixte relaties. Zwarte publieke liefde is zeldzaam, daarom worden bekende zwarte koppels zoals de Obama’s of Beyoncé en Jay Z zo opgehemeld. Mijn ouders zijn zwart en mijn broers hadden zwarte vriendinnen, ik werd omringd met zwarte liefde, maar zag die niet belichaamd op tv. Tegelijkertijd heb ik een relatie met een witte man.

Ergens is dat moeilijk te verzoenen.

Ik ijver voor zwarte liefde, maar I don’t practice what I preach. ▲

Ook schrijft u dat u vaak een ‘interne zucht van verlichting’ ziet als mensen erachter komen dat u een witte vriend hebt.

tegen me aan? Eerst zien ze me als ‘Vlaams genoeg’: ik spreek de taal, ik ben hier opgegroeid. Dan is het oké, maar zodra ik Amhaars begin te spreken, de taal die ik met mijn ouders spreek, gaat het van: ‘Hoe? Ge spreekt geen Nederlands thuis?

Dat is raar.’ Ik zie hun houding en blik veranderen. Dan realiseren ze zich dat ik toch anders ben. De kleur die zij weggestopt hadden, komt weer naar boven. Als ik vermeld dat mijn partner wit is, blijkt weer dat ik toch niet zo anders ben.

14 MAART 2018

I

23

ZWART

'Zwart' bundelt verhalen van zwarte schrijvers

Afro-Europese literatuur uit de Lage Landen; 19,99 euro Atlas Contact

▲

Mensen zijn zich er niet altijd bewust van dat hun uitspraken racistisch zijn. Dat blijkt ook uit jullie verhalen.

NIGUSSIE: ‘Zwart’ bundelt inderdaad

verhalen en ervaringen, maar racisme is niet anekdotisch. Racisme is ook een structureel feit dat met cijfers en statistieken kan worden onderbouwd. Dat is belangrijk om op te hameren. Onze verhalen vloeien daaruit voort.

Ik denk dat veel mensen zijn opgevoed met het idee: het maakt niet uit wat je huidskleur is, het gaat om wie je bent. Maar dat is in wezen problematisch. Want kleur maakt wél deel uit van je identiteit. Hoe kan de nieuwe generatie daar beter mee omgaan?

DEBEUCKELAERE: Ik denk dat het tij al B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

aan het keren is. Ik zie mensen die amper tien, twaalf jaar jonger zijn dan wij, voor wie veel dingen vanzelfsprekend zijn. Het feit dat je mensen niet ‘neger’ noemt, dat er homo's zijn en transgenders. Ik zit te kijken naar die tieners en mijn mond valt open. Dan denk ik: waar zijn we mee bezig, die gasten hebben alles door! Zij vragen niet op die dwingende toon: ‘Waar kom je vandaan?’

Dat is heel anders dan bij de oudere generaties, zoals de babyboomers, die zichzelf graag op de borst klopten omdat ze zo open minded zijn, omdat ze tegen apartheid hebben geprotesteerd, maar die er niet tegen kunnen dat Abou Jahjah een boek uitbrengt bij De Bezige Bij. Dat soort dingen verbaast mij. Hoe ouder links in Europa in een soort kramp schiet als het gaat over mensen met een andere huidskleur, andere religies en mensen die andere normen en waarden hebben dan ze gewend zijn.

‘Mensen die denken dat we in een postraciale samenleving leven, wonen in Gent,’ schreef u eerder. Dat lijkt me ook een aanklacht tegenover die linkse denkers.

DEBEUCKELAERE: Links heeft nooit kunnen omgaan met diversiteit. Ze hebben het geprobeerd, maar het is niet gelukt. In die zin zijn oude ideologieën over wat rechts is en wat links, niet meer representatief als het gaat over diversiteit. Ook in progressieve partijen worden achter gesloten deuren de vuilste dingen gezegd over mensen van andere origine.

24

I

14 MAART 2018

Het is nog niet zo lang geleden dat Luk Van Biesen van Open VLD in de Kamer tegen Meryame Kitir zei: ‘Ga terug naar uw land.’ Links is in een kramp geschoten, en rechts heeft wel een antwoord gevonden op diversiteit. Daarom zijn zij zo succesvol nu. Dat is een van de grootste uitdagingen op dit moment.

NIGUSSIE: Ik denk dat links twee keer gefaald heeft. Enerzijds in het omarmen van een superdiverse samenleving met al haar moeilijkheden, en anderzijds omdat het nooit aan zijn kiezers, de arbeidersklasse, heeft kunnen uitleggen waarom wij hier zijn, waarom migranten hier zijn. Rechts heeft daarvan geprofiteerd en de arbeidersklasse tegen elkaar opgezet, terwijl Kelly misschien meer gemeen heeft met Fatima die bij haar in de klas zit, dan met An-Sofie uit West-Vlaanderen.

DEBEUCKELAERE: Ik denk dat het ook met religie te maken heeft. Links

hoofddoek draagt. Hun onvermogen om te luisteren naar mensen, omdat ze denken dat ze de waarheid in pacht hebben. Daar wringt het.

Toch zijn er initiatieven van linkse partijen om racisme te bestrijden. Zo werden in Brussel de praktijktesten ingevoerd op de arbeidsmarkt. Wat vinden jullie daarvan?

NIGUSSIE: Het is een noodzakelijk

kwaad, en de enige manier om discriminatie enigszins te bestrijden.

Het is nog maar de vraag of Vlaanderen ook zal plooien.

Kijk bijvoorbeeld naar het systeem van dienstencheques. Er zijn mensen die vinden dat je zelf moet kunnen beslissen wie er komt poetsen in je huis. ‘Als ik geen Afrikaan wil, is dat mijn recht.’

Nochtans betaal ook ik belastingen, waarmee ik bijdraag aan dat systeem, maar schoonmaken in iemands huis, dat zou ik niet

“Als je in Vlaanderen in een café komt, word je aangestaard. Terwijl je hier in Brussel opgaat in de massa” MELAT G. NIGUSSIE SCHRIJFSTER

pretendeert geseculariseerd te zijn in al zijn vormen. Wie het over diversiteit heeft, heeft het ook over de islam en de terugkeer van het christendom of andere vormen van religiositeit. Je hoort soms: ‘De nonnen hebben de kap afgeworpen en nu doen de vrouwen de hoofddoek aan.’ Een dwaze redenering.

Dat Hugo Claus ooit de kappen van nonnen heeft afgetrokken is niets om trots op te zijn. Dat is een aanval op een vrouw en geen normaal gedrag, en dat gebeurde allemaal onder het mom van het verlichtingsideaal. Komaan zeg. Dat idee dat vrouwen zullen worden bevrijd als hun hoofddoeken afgaan, wordt doorgetrokken naar vandaag.

Vooral mannen doen dat, terwijl ze nog nooit een woord hebben gewisseld met een moslima die een

mogen? Ik sponsor mee mijn eigen discriminatie. Dat is toch absurd?

Er zijn al mystery calls voor zoveel dingen, zoals nachtwinkels en krantenwinkels die drank en sigaretten aan minderjarigen verkopen. Waarom is het zo moeilijk om op die manier nog veel meer zaken aan te pakken?

DEBEUCKELAERE: We zeggen niet langer, zoals de eerste generatie gastarbeiders, dat we hier tijdelijk zijn. Het gaat over mijn land en mijn toekomst, en ik betaal hier belastingen. Ik wil geen publiekshuis sponsoren dat geen quota heeft. En ik wil praktijktesten, want met mijn belastinggeld wordt discriminatie gesponsord. Dat kan niet meer.

Jullie verhuisden allebei een paar jaar geleden uit Vlaanderen

naar Brussel. Zijn er grote verschillen?

NIGUSSIE: In Vlaanderen heb ik nooit

iemand met een andere huidskleur voor de klas gehad. Stel je dat even voor: het kan voorkomen dat een kind nooit een zwarte leerkracht ziet.

In Brussel heb ik die zwarte leerkrachten wel gezien. Ik heb zwarte dokters gezien, van wie ik niet eens wist dat ze in België bestonden, seriously. In Brussel heb ik zwarte apothekers gezien.

Nooit gezien toen ik opgroeide in Vlaanderen. Hier zie ik overal black excellence. Dat gaf mij een geweldig gevoel.

DEBEUCKELAERE: In Brussel kom je, tenzij je alleen maar in de Dansaertstraat blijft, altijd in aanraking met superdiversiteit. Je zal mensen ontmoeten met een andere sociale afkomst, en die andere talen spreken. Het ligt volledig in je eigen handen of je daar wat mee doet of niet. Er is zoveel cultuur, en alles ligt gewoon voor het grijpen. Niet Bozar en het Museum voor Schone Kunsten of de AB, maar ook feestjes in Anderlecht van Afrobeatartiesten en dancehallfeestjes iedere eerste zaterdag van de maand, waar alleen maar Afrikanen op afkomen. En het feit dat je gewoon je haarproducten kunt kopen in Matonge.

NIGUSSIE: Als je in Vlaanderen in een witte buitenwijk komt, waar nooit zwarte mensen komen, word je aangestaard. Als je in een café komt, word je aangestaard. Terwijl je hier opgaat in de massa.

Brussel is een mega-unieke plek.

Je kunt hier groeien. Als je een activist bent, moet je naar hier komen. Er is zoveel te doen. Ik denk aan Le Space van Rachida Aziz, of de Warrior Poets, een Brussels collectief dat mede werd opgericht werd door Gia Abrassart en Lise Vanderpiete.

DEBEUCKELAERE: Het gaat niet alleen om diversiteit, maar ook om andere radicale initiatieven, zoals de vzw Toestand, of Recyclart. Zoveel kleine groeperingen van mensen zetten zich in voor dingen die interessant zijn en waar ze in geloven.

De drankjes zijn op, de barman wil het café sluiten. Als we vertrekken, zegt Debeuckelaere nog dat ze Zwart heeft zien liggen bij Passa Porta. Het lag naast Witte onschuld van Gloria Wekker. Debeuckelaere en Nigussie geven elkaar een high five.

Michaël Bellon

Onze columnist trekt elke week naar een plek die tot de verbeelding spreekt

dinsdag 6 maart, 11u

Ik had vooraf even gecheckt, maar een precieze plaatsbepaling van de Mammoetboom in het Park van Woluwe was niet meteen te vinden.

Niet erg en ook niet nodig, want als de tocht dan toch belangrijker is dan de bestemming, dan strekt een kleine omweg eerder tot aanbeveling.

En als het echt om zo’n uitzonderlijke boom ging - de hoogste sequoia van het gewest - dan moest ik in staat zijn om hem al van ver herkennen. Ik ben dan wel geen treespotter, maar heb toevallig van kindsbeen af al een hechte band met sequoia’s, want op onze speelplaats stonden vroeger twee sympathieke exemplaren.

Alleen bleek het Park van Woluwe toch nog wat groter en minder overzichtelijk te zijn dan in mijn herinnering. Je ziet er door het bos niet zo meteen de bomen. En loop je er de ene kant op, dan duurt het daarna eerst nog een hele tijd voor je de andere kan oplopen. Ik moest dus al meteen gokken, en koos voor de ene kant.

Onderweg kwam ik informatieborden tegen over vleermuizen, watervogels en huurfietsen, maar niet over bomen. Dus was ik blij dat ik op gindse heuvel wat andersgeaard geboomte zag staan. De hoogste en dikste in dat rijtje kon het eventueel zijn, dacht ik. Tot ik dichterbij, en heel wat minder onder de indruk raakte. Dit kon niet de recordhouder zijn.

Wat nu gedaan? Toch nog even doorbomen met deze boom lag moeilijk. Het leidt altijd tot een gênante situatie wanneer je naar iemand toeloopt die helemaal niet blijkt te zijn wie je dacht dat hij was. Zou ik een voorbijganger raadplegen en in plaats van de weg naar het postkantoor eens de weg naar de Grote Sequoia vragen? Ook een beetje raar. Dus liep ik ook maar eens de andere kant uit.

En zo doemde na een tijdje dan toch een grote donkere massa op in de verte. Achter de kale loofbomen, die me nog even deden filosoferen over hoe het zou zijn als een mens net als een boom elk jaar opnieuw zou aftakelen, in plaats van gradueel over een heel mensenleven gespreid. Dit overdacht zijnde, had de donkere massa al de concrete vorm van

een beloftevolle naaldboom aangenomen. En toen hij dan definitief voor me opdoemde kaarsrecht, zelfverzekerd, onmiskenbaar en onontkoombaar - was ik meteen intens blij dat ik de trip gemaakt had. Voor het eerst sinds lang had ik weer oprecht zoiets van ‘O Dennenboom!’ Ik moest ook terugdenken aan die keer dat ik op Sicilië al zo lang naar de Etna zat uit te kijken, en me ondertussen al van zoveel zielige bergjes had afgevraagd of dàt dan misschien de vulkaan was, dat de plotse, pontificale verschijning van de enige echte berg me onmiddellijk vervulde met ontzetting, en vooral schaamte om het eerder verloren geloof in zijn grootsheid.

De ruwe rosse stam van het beest deed inderdaad denken aan een mammoet, maar toch vooral zijn dimensies. Op een hoogte van 1,50 m gemeten heeft deze reus een borstomtrek van 866 cm. Daar kunnen wel tien stammetjes van mindere soorten in. Je ziet dat ook bij sommige mensen - dat ze een lichaam hebben dat zo buitenmaats en groots is dat je je afvraagt of ze nog wel tot dezelfde soort behoren.

De kruin van deze kanjer (33 meter hoog en 16 meter diameter) is in de winter even groen als in de zomer. De Sequoia Giganteum is gewoon te groot om stil te kunnen leggen. Als de winter begint, zijn de sappen van de lente nog onderweg naar boven. Nu en dan laat de boom een pakket naalden vallen, en spuwt hij een dikke tak uit. De andere flora op de bodem in de wijde omtrek verzuurt uit pure afgunst.

Kraaien die in de buurt komen, worden prompt merels, en vermijden dat dan ook liever. Ik zie niet één vogel in die hele kruin.

Hoge bomen vangen alleen wind. De beestjes hebben schrik om er hun weg kwijt te raken.

Zou de gigant misschien wat eenzaam zijn?

Als ik merk hoe zijn grote takken wat moedeloos afhangen, voelt de voorheen onbekende bomenknuffelaar in mij zich aangesproken. Maar ik hou het op een vriendschappelijk vuistje.

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Sequoiadendron Giganteum

“Zou ik een voorbijganger raadplegen en in plaats van de weg naar het postkantoor eens de weg naar de Grote Sequoia vragen”

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/laptopia

14 MAART 2018

I

25

Enfant Terrible Bijzondere mensen in een bijzondere stad

Ik ben een nomade Chris Lange Productiemedewerker bij Zinneke

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Mijn hart ligt bij het onderwijs. Als kind speelde ik vaak schooltje, eerst met mijn knuffels, later voor mijn broers, zussen, nichtjes … Mijn grootvader was onderwijzer in Congo. Hij heeft twee jaar lang elke dag lesgegeven zonder daarvoor betaald te zijn. Ik geloof dat lesgeven een roeping is, mijn roeping alleszins. Na de humaniora ben ik Duits en Engels gaan studeren, en ik ging ook een aantal maanden bij mensen inwonen, zowel in Duitsland als Engeland, om mijn talen te vervolmaken. Maar vast werk vinden in het onderwijs is aartsmoeilijk, en ik hopte van de ene vervanging naar de andere.

Op een gegeven moment was ik dat beu, hoe graag ik ook voor een klas stond. Ik vond een vaste baan bij een Engelstalig advocatenbureau op de Louizalaan, en daardoor kon ik naar Brussel verhuizen. Ik was 25 intussen, en moest van mezelf het ouderlijk huis uit (lacht). De job was interessant, ik was assistente van vijf advocaten die grote internationale bedrijven vertegenwoordigen. Ik heb enorm veel bijgeleerd, maar na anderhalf jaar hield ik het voor bekeken. Het onderwijs riep me terug. En hops, daar ging ik weer voor telkens een tijdelijk contract, zo frustrerend.

Bovendien heb ik hoe langer hoe meer vragen bij ons systeem: je hebt amper tijd om je studenten goed te volgen, om hun potentieel echt te doen openbloeien.

Ik hou veel meer van het Finse onderwijsmodel, waar de leerkracht samen met de leerlingen op onderzoek gaat, hen niet beschouwt als lege tonnen die moeten worden volgegoten. Het is een droom om daar ooit te werken. Of meer nog, om een eigen school met actieve pedagogie op te starten in Congo, in de lijn van Freinet of Montessori. Maar voorlopig is dat toekomstmuziek.

Sinds november vorig jaar zit ik bij Zinneke, deels door mijn vriend die vaak voor de culturele sector werkt en me een vacature doorspeelde. Ik werk er als

Chris Lange (27)

productiemedewerker, wat grosso modo betekent dat ik er samen met mijn collega verantwoordelijk voor ben dat de Parade op organisatorisch en logistiek vlak vlekkeloos verloopt. Heel intens én plezierig werk ook, en toch heb ik het een beetje moeilijk. Als jonge zwarte vrouw voel ik me soms te verschillend. Ik vind het vreemd dat in deze organisatie, die diversiteit hoog in het vaandel draagt en dat op de Parade zelf ook waarmaakt, zo weinig gekleurde mensen werken. Het heeft ook te maken met mijn eigen ontwikkeling, ik identificeer me vandaag meer dan vroeger als zwarte vrouw. Tegelijk ben ik geen voorstander van een oppervlakkige mix om politiek correct te zijn: het gaat niet alleen om het integreren van verschillende mensen, veeleer om het integreren van verschillen in ziens- en denkwijzen. Zodat de werkomgeving een gedeelde safe space wordt voor iedereen. Ik besef dat zoiets tijd vraagt, maar ik probeer daar als ik vrijwilligers rekruteer al enige verandering in te brengen.

Onder meer door samen te werken met verenigingen die een specifieke achterban hebben, of door via sociale media andere mensen te bereiken. Ik probeer op mijn manier een steentje bij te dragen.

Pakweg twee jaar geleden verhuisde ik van Charleroi naar Brussel en het voelt geweldig. Ik woon in Sint Gillis, aan de Parvis. Het heeft hier nog iets van een dorp, heel gezellig. Maar ik wil ook niet te lang blijven hangen op een en dezelfde plek, ik heb nog zoveel te ontdekken. Ik ben een nomade, ja. Dat heeft zeker ook te maken met mijn persoonlijke geschiedenis. Om eerlijk te zijn, ik voel me nog nergens helemaal thuis. Ik behoor zowel tot hier als tot ginder, en dan heb ik het over mijn Afrikaanse roots. Ik ben nog volop bezig met zoeken naar mezelf … Maar in de tussentijd is Brussel best een aangename stop.

— PATRICK JORDENS

Geboren in Kolwezi, Zuid-Congo, uit een Belgische vader en een Congolese moeder. Ze studeerde Duits en Engels, gaf enkele jaren les in Charleroi en werkte bij een internationaal advocatenkantoor in Brussel. Sinds november vorig jaar is ze aan de slag bij Zinneke waar ze onder meer verantwoordelijk is voor de coördinatie van zo’n tweehonderd vrijwilligers.

26

I

14 MAART 2018

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D © SASKIA VANDERSTICHELE

14 MAART 2018

I

27

KLARAFESTIVAL PRESENTEERT

WIN 20 duotickets!

Woensdag 21 maart | Flagey THE PSALMS EXPERIENCE (The Tallis Scholars & Nederlands Kamerkoor) Donderdag 29 maart | Autoworld REIMAGINE (Africa Express, stargaze & Poliรงa)

Mail jouw voorkeur door naar win@bruzz.be en ga dankzij BRUZZ naar het Klarafestival!

Het Klarafestival loopt van 9 tot 30 maart 2018 op verschillende locaties. | www.klarafestival.be

Nick Trachet

Brussel en de wereld culinair ontdekt

Ik val hier van de ene ‘kaas’ in de andere! Ik was een tijdje geleden aan het experimenteren met pindakaas. Twee weken geleden had ik het over Turkse helva die gemaakt wordt van tahini, wat men zou kunnen omschrijven als ‘sesamkaas’. Nu stootte ik bij de Turk om de hoek op ‘papaverkaas’.

Net als sesam is de papaver een van de oudste cultuurgewassen, ouder dan de granen.

Want in tegenstelling tot graan, dat voornamelijk bestaat uit zetmeel, zit in sesam en maanzaad, het zaad van de papaver, een belangrijk aandeel olie, en olie was voor de tijd van de Europese koloniën en de petroleumindustrie een begeerlijk goed. Men had niet alleen olie nodig om te koken en te eten, maar ook om zeep te maken, leer te vetten, licht te doen branden enzovoort.

De ‘slaapbrengende’ papaver, Papaver somniferum is niet dezelfde plant als de klaproos, maar er wel sterk mee verwant. De plant komt van oorsprong uit Turkije en was in Europa al bekend in de verhalen van Homeros.

In de zaaddozen die overblijven wanneer de plant is uitgebloeid, rijpen de maanzaadjes, kleiner dan een millimeter diameter en ze zijn makkelijk te oogsten: men schudt ze gewoon uit de vrucht. De plant zaait zichzelf dan ook makkelijk uit, een van de redenen dat men met planten als deze de landbouw uitvond. In Azië gebruikt men doorgaans wit maanzaad, in de Europese keuken blauw maanzaad, de twee verschillen in rijpheid.

Iedereen weet wel dat er nog een ander product wordt geoogst uit de papaver: opium.

Dat is een van de meest efficiënte pijnstillers die in de natuur te krijgen zijn, en ook daarvoor wordt de papaver nog altijd intensief gekweekt, voornamelijk in Turkije en India. Indien u enkele van die mooie planten in de tuin hebt kunt u experimenteren. Wanneer u de onrijpe vrucht krast, zal er een latex uit lekken, dát is nu opium. Maar doe geen moeite: in ons klimaat bevat het sap bijzonder weinig morfine en codeïne. In de rijpe zaden zit nauwelijks iets onwettigs, maar wel genoeg om te zakken in een drugtest voor sportmensen. Geen koekjes eten met maanzaad voor de competitie.

Economisch was dus de olie lang het belangrijkste deel van de papaver. Tot 45 procent olie zit erin, en van een prachtige onverzadigdheid, zelfs het essentiële linoleenzuur zit erin. Voor de extractie moeten de stevige zaden gestampt worden, wat niet zo eenvoudig is, en vroeger werd de olie er dan uit geperst. Wat daarna overbleef bevatte nog altijd genoeg olie en werd op smaak gebracht en verkocht als ... papaverkaas. Dezelfde zuinigheid is ook de oorsprong van de tahini en de pindakaas.

In het Turks heet papaver haşhaş. Spreek uit hasjhasj. Hebt u hem? In de middeleeuwen leefde in Perzië en Syrië een sekte die bijzonder gevreesd werd voor de wreedheid van haar leden. Men noemde ze de hasjhasjin en ze zouden zich hebben gedrogeerd met hasjiesj.

Nu ik deze pot smeerpapaver heb gevonden, vraag ik mij af of het niet met opium was dat ze zich moed insnoven, want ze heetten de hasjhasjin en niet de hasjisjin?

Nu ja, wat zit er in die pot? Een bruine vette korrelige massa met een notige smaak, op de tong eindigend met een scherpe toets. Ik vraag mij af of deze pot al niet wat ranzig was? Wat beter op de versheidsdatum letten! Wat doe je daarmee? Op brood smeren of in koekjes verwerken. Erg zoet is deze massa niet.

Maanzaadpasta wordt ook gebruikt in korma-gerechten uit India en andere curry’s.

Smakelijk.

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Maanzaadpasta

“Doe geen moeite: in ons klimaat bevat het papaversap bijzonder weinig morfine en codeïne”

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/trachet

14 MAART 2018

I

29

Ondernemen

Brussels stel brengt havermout op de markt

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Turtle lust er pap van

© SASKIA VANDERSTICHELE

Laurence Meeùs en Thilo von Trott willen het stoffige en onaantrekkelijke imago van havermout opkrikken. Sinds 2015 ligt de porridge van Turtle in de biowinkel.

Intussen verkoopt het Brusselse paar naar eigen zeggen om de vijf minuten een doos. — TOM VAN BOGAERT

30

I

14 MAART 2018

I

n hun dakappartement in de Louizalaan schudt Meeùs het hoofd, terwijl ze van haar thee nipt. Nee, een witte boterham met choco is niet het ideale ontbijt. Ze vergelijkt het met taart eten en legt en passant de naam van hun product uit: “Ken je de fabel van La Fontaine over de haas en de schildpad? De haas gaat snel van start, maar is ook snel moe.

De schildpad wandelt traag maar gestaag en komt als eerste over de streep. Onze volkoren ontbijtgranen zitten boordevol trage suikers, waardoor je genoeg energie tot je neemt om de ochtend door te komen. Ik pleit bij voeding voor gezond verstand. Alles met mate, weet je wel.”

Rijk aan vezels, niet geraffineerd, zonder toegevoegde suikers, biologische productie: Turtle wil garant staan voor een gezonde maaltijd met beperkte milieu-impact. Het

MEER INFO turtlecereals.com

HAVERMOUT IS HOT Von Trott voegt eraan toe dat ze geen luxeproducten op de markt brengen. Het moet betaalbaar blijven: “Een doos kost 4 à 5 euro en bevat 8 à 10 porties. Voor een halve euro heb je gegeten. En lekker. Ik ben er trots op dat onze klanten met de glimlach opstaan omdat ze weten dat er een heerlijk ontbijt op hen wacht.”

Meeùs heeft dezelfde ervaring op beurzen en degustaties: “Consumenten komen ons zeggen: mmm, jullie producten zijn goed. Puur en vol smaak. Een groter compliment kunnen we niet krijgen.”

Meeùs en Von Trott eten al van kinds af havervlokken. De twee ondernemers kwamen samen op het idee om biologische havermout op de markt te brengen en ontwikkelden in hun

eigen keuken recepten. Ze werken samen met een Duitse haverproducent, die ook de andere ingrediënten erbij mengt en verpakt. De opslag gebeurt in een magazijn in Bornem.

Hun idee kende intussen navolging, want havermout is hot geworden. Dokter Kris Verburgh (De voedselzandloper) en tv-kok Sandra Bekkari (Nooit meer diëten) zijn twee

uitverkocht,” blikt Von Trott terug. In 2017 verdubbelde de omzet, zodat de vennoten zich nu voltijds kunnen wijden aan Turtle. In april breiden ze hun gamma uit met drie mueslivarieteiten, die koud gegeten kunnen worden.

Grote afnemers zijn momenteel Bio Planet in eigen land en Naturalia in Frankrijk, maar ook in de kleinere biowinkel liggen de producten, tot in Roemenië en Saudi-Arabië toe. Zowel mannen als vrouwen zijn fan. Sommige jongeren volgen de trend, ouderen herontdekken het product dat zou helpen om hun cholesterol te verlagen.

Meeùs (35) en Von Trott (34) leerden elkaar in Brussel kennen en hebben intussen twee kinderen van twee en vier.

Zij is geboren in Etterbeek en bracht haar jeugd door in Denemarken. Hij komt uit een dorp in het Duitse Hessen en verhuisde acht jaar geleden naar België. Ze voelen zich thuis in de hoofdstad. “Ik hou van het internationale karakter van de stad en ik vind de Belgen over het algemeen erg sympathiek,” luidt het bij Von Trott. Meeùs ziet de laatste tijd steeds meer toffe winkels en cafés opduiken en verbaast zich over de grote solidariteit tussen de ondernemers. De flexibele aanpak kan ze wel smaken: “In Brussel werkt het systeem niet altijd naar behoren. Dat maakt dat Brusselaars zelf creatief naar oplossingen zoeken.

En ze rekenen daarvoor ook op vrienden en kennissen.”

“De eerste levering was ofwel de start van een bloeiend bedrijf, ofwel aten we voor altijd havermout” THILO VON TROTT OPRICHTER TURTLE

bekende pleitbezorgers van de pap, die vroeger nochtans een bedenkelijke reputatie had. Denk aan het onverteerbare goedje op het jaarlijkse Chirokamp.

BELGIAN SOLUTIONS “Ik herinner me nog het eerste pallet van duizend dozen dat bij ons aankwam. Het was ofwel de start van een bloeiend bedrijf ofwel hadden we havermout voor de rest van ons leven. In enkele weken tijd was de voorraad

KORTING ONLINE*

De grootste beurs voor toekomstige en jonge ouders

-7 ¤

Bij aankoop van 2 tickets CODE BRU18 www.babyboombeurs.be *Geldig voor 2 toegangskaarten tot de Babyboom beurs 2018 of een korting van ¤ 3,50 per persoon.

Niet cumuleerbaar met andere acties.

GRATIS 1 geschenkpakket + 1 foto van uw baby* *Zolang de voorraad strekt

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

assortiment bevat zes variëteiten van havermoutpap. Enkele ingrediënten: havervlokken en –zemelen, rozijnen, lijnzaad, pompoen- en zonnebloempitten, gedroogde dadels en vijgen, gojibessen, chiazaden en – speciaal voor de zoetekauw – chocolade en banaan. Drie soorten zijn gegarandeerd glutenvrij.

De klassieke bereidingswijze bestaat erin om melk toe te voegen en het geheel enkele minuten op te warmen op het vuur of in de microgolfoven. Ook met water en amandelof rijstmelk krijg je een goed resultaat.

Meeùs stimuleert creativiteit: “Je kunt naar smaak vers fruit, noten of een beetje honing toevoegen. Of waarom niet eens in de oven een bowl cake (snelle cake in een kom, gemaakt in de microgolfoven, red.) bakken of de havermout een nachtje laten weken in melk voor overnight oats? De mogelijkheden zijn eindeloos.”

Big City

Stel zelf je vraag en stem op BRUZZ.be

Zijn er in Brussel nog mensen die met steenkool verwarmen?

Tot 85 jaar terug bevoorraadden ‘bakskes’ op het kanaal heel Brussel met steenkool uit de Borinage.

FRANÇOISE UIT MOLENBEEK

© REPRODUCTIE L.A MUNOZ-VALENZUELA, VERZAMELING MARC

W B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

ie de mantelwarmte van een Leuvense stoof bij vrieskou nooit heeft gevoeld, kent de goudwaarde van steenkool niet. Ja, toegegeven, de vraagsteller is terechtgekomen bij een nostalgicus en voorstander van het behoud van steenkoolverwarming. Net zo goed heb ik respect voor actievoerders tegen investeerders en banken die nog geld pompen in de steenkoolindustrie, en die in 2011 het zwarte goud ten grave droegen in Brussel.

Net zo goed heb ik respect voor de encycliek Laudato Si van paus Franciscus, over snelle substituten voor fossiele brandstoffen en voor Brusselse Groen-parlementairen die in 2015 een resolutie afdwongen om steenkool te bannen om de luchtvervuiling te reduceren in Brussel.

Vlaanderen moet Brussel alvast geen lesje leren, om het laatste handjevol antraciet uit de schouw te weren. Dit jaar sluit de stad Ibbenbüren (Duitsland) haar laatste grote antracietmijn (na vijfhonderd jaar van ontginning van steenkool in Noordrijn-Westfalen). En wie koopt daar de grote voorraden op? De Vlaamse invoerder Tomar, die het scheepsgoud zelf op zakken schept in Brugge. Er komt een voorraad om brandstofverdelers en warenhuizen nog jaren van steenkool te voorzien.

Als de Vlaamse ministers voor Omgeving, Economie en Volksgezondheid galant steenkool laten aanrukken, wie zijn wij Brusselaars dan om wat schramoele uit onze oelenbak te weren?

Als huisbrandkolen morgen niet meer voorradig zouden zijn – al vaart er nog genoeg uit Wales en Siberië ons land binnen - en de stookolieen gaskraan in het buitenland voor ons wordt dichtgedraaid, door tekorten of economische acties, dan zal er sowieso snel een beroep gedaan worden op de Franse energieleverancier, die met kerncentrales werkt en de Duitse energieleverancier, die met ... jawel, steenkoolcentrales werkt.

32

I

14 MAART 2018

VILAIN

Amper één procent van de Belgen gebruikt nog steenkool om te verwarmen.

© SHUTTERSTOCK

Hoeveel van die luchtvervuilers door steenkool viseert men nu eigenlijk? Hoeveel zwartepieten zijn er in Brussel – want dat is toch de vraag? Johan Mattart, directeur van Brafco, de Belgische federatie der brandstoffenhandelaars tast met ons in het donker: “Het gaat sowieso al jaren achteruit met de steenkoolconsumptie. Amper één procent van de Belgen gebruikt het nog, met de grootste concentratie in Henegouwen (Borinage).”

HONDERDEN HUISHOUDENS In ons land wordt nog 200.000 ton steenkool verhandeld en een grote Brusselse steenkoolhandelaar als Labor slijt naar eigen zeggen nog 10.000 ton per jaar, goed voor 1 tot 2,5 ton per adres. Dat komt erop neer dat er in Brussel nog enkele honderden huishoudens trouw blijven aan hun kachel-op-kolen.

Wie dat zijn? Mattart: “Het is geen fenomeen van de laagste inkomens, wel van senioren die de speciale warmte van steenkoolverbranding niet willen inruilen. En die natuurlijk ook de dure investeringen om schoorsteen en verwarmingsinstallaties aan te passen niet nodig vinden.

Want ofwel zijn de gebruikers zeer bejaard, ofwel hebben ze geen

centrale verwarming. Trouwens bij gebrek aan steenkool stookt men in die kachel hout of wordt er zelfs afval in verbrand.”

En Mattart gaat nog verder. ”Hoeveel olie zou in Brussel niet in de grond lekken door slijtagegevoelige leidingen? Hoeveel ongebrand methaan (voornaamste bestanddeel van aardgas) gaat de lucht niet in?

Een molecule methaan is tientallen keren schadelijker dan een molecule koolstofdioxide. Eigenlijk is het imago dat steenkool vermaledijd is, louter een beeld dat de publieke opinie wordt voorgehouden.”

We willen die honderd antracietstokers in het gewest wel waarschuwen voor de zakjes van vijf kilo vol slechte kwaliteit, die in grootketens al eens versleten worden (duurder trouwens dan bij een ‘oelemarchand’ of kolenhandelaar aan huis). Voor kwaliteit is een laagvluchtige Antraciet A aan te raden, herkenbaar aan de glans, fijnkorreligheid, stofvrij aanvoelen en de typische glasklank.

Ook blijft er van kwaliteitskolen amper as over in de kachel, als die kachel goed gebruikt wordt.

HET BAKSKE Ach, steenkool en Brussel, ze horen bij elkaar. Had Brusselaar Jean-

François Vifquain (1789-1854), gemeenteraadslid van Sint-Joost en tevens chef-ingenieur van het ministerie van Waterstaat (in onze Hollandse periode) samen met zijn ontwerp, het riante Kanaal Brussel-Charleroi, het ‘bakske’ (een platboot die van 1832 tot 1933 voer) niet uitgevonden, was er wellicht nooit zoveel steenkool tot Brussel geraakt. En ... was het Zoniënwoud gekapt.

Het doet me denken aan de jaren 1970-1980 toen mijn tante achter het Jourdanplein jaarlijks haar kolenkelder deed volgieten, om drie etages te verwarmen. Daar trokken we toen tweemaal jaars vuile kleren voor aan, om een bataljon kolenemmers vol te scheppen die weken moesten wachten om boven die zalige kamervullende convectiewarmte te leveren. Boven de roetwolken durf ik te zeggen: merci matante Marguerite.

— JEAN-MARIE BINST

VOLGENDE WEEK Waarom heeft Etterbeek een Guy Thys-stadion? Wat heeft Guy Thys met Etterbeek te maken?

kussenhoes

diverse varianten 45x45 cm excl. binnenkussen

182 onze nieuwe weekactie Easter Moments paaseitjes

Ziki herenboxer diverse varianten katoen/elastaan maten xs-xxl

350/400 gram 1 kg = 4.83/4.23

Finish vaatwastabletten classic 10 tabletten

67° NZ men skin care Q10 face cream 50 ml 1 l = 39.00

douchegel 500 ml of face wash 150ml 1 l = 2.30/7.67

1.15

2-pack

338

169

099

Redmax sportjack

Dunlop Pro haartrimmer

draadloos weerstation

dames: zwart, maten s-xl heren: diverse kleuren, maten m-xl shirt of singlet capri broek sporttop shapingbroek

4.98 6.92 6.92 8.42

incl. reinigingsborstel, kam en oplader 220-240 V

vaatwaszout 1 kg

0.85

195 tuingereedschap

met kleurenscherm incl. outdoor sensor

A-Force batterijen AA of AAA, 10-pack

handhak met 3-tand, handkrabber 3-tands, hand voegenborstel of verplantschep verzinkt staal

1.99

795

1497

gazonmest of graszaad gazon graszaad: sport & speel, 1 kg voor 50 m², gazonmest korrels: 5 kg voor 50-75 m²

074 matrastopper

met elastieken op de hoeken 5 cm dik waarvan 2 cm memory foam microvezel polyester tijk 90x200 cm

met handgreep MDF/metaal 15x23 cm 22x38 cm

gazonzaad 250 gram voor 10 m²

1 kg = 0.60/2.98

houten lantaarn

7.95

1 kg = 5.92

1.48

842

DRY COOL ADEMEND 4-WAY STRETCH COMFORTABEL

298

ventilerende toplaag

1795

495 theelichten

universele toiletbril

deurmat

bloempot ribbel

777

242

795

Umbro sneakers

fietspomp of -band

groene aanslag reiniger

max. 7 bar, diverse kleuren

Gebruik biociden veilig.

Lees vóór gebruik eerst het etiket en de productinformatie.

zwart of wit MDF

anti-slip, zwart, 75x45 cm, tekst/print, kokos, 39x59 cm of met print, 75x45 cm

ca. 6 branduren

kunststof vierkant 39x43 cm of rond Ø 39 cm

75-pack

diverse kleuren maten 36-45

1495

549

Aanbiedingen geldig van woensdag 14 maart t/m dinsdag 20 maart 2018

hydrokorrels 5 liter 1 l = 0.27

1.33

250

1 liter voor ca. 100 m²

binnenband met Dunlop ventiel

1.49

146

druksproeier max. 5 liter

4.99

www.action.com

14,99

14,99

26,99

/m²

/m²

/m²

incl.btw

incl.btw

incl.btw

extra open

zonda

11&25 m g aart 13-18u

Acties geldig t.e.m 31 maart 2018 - meeneemprijzen zolang de voorraad strekt - Prijzen en informatie onder voorbehoud van drukfouten

14,99

/m²

incl.btw

6,99 27,99

/m²

incl.btw

/m²

incl.btw

19,99

/m²

incl.btw

DB484773C8

OPENBARE VERKOPINGEN

Rondreis met alle hoogtepunten!

NEDER-OVER-HEEMBEEK INBEGREPEN Vliegreis Nederlandse gids vanuit Brussel ★ Knappe hotels ★ Halfpension ★ Alle excursies ★

BRUSSEL

★

INFODAG: zaterdag 14 april 2018 om 11u in het Blauwe Vogel-auditorium.

Ontdek deze knappe reis van A tot Z & maak kennis met uw gids! (gratis toegang, wel even reserveren, aub)

OPENBARE VERKOPING

BWOONHUIS

Reisfamilie Carlier

KONING ALBERTLAAN 180

OPENBARE VERKOPING

BLOFT

ECLIPSSTRAAT 6

op 2e verd., kelder en 2 parkeerplaatsen (lot B), omv. slpk., kkn, bdk., terras. N.g.k.i. e 1.943. Bew. dr eigenaar. Wg., GCHEWS. EPB F, CO2 : 59. Elektr. inst. conf. Bez. op eigen risico : don. 8-15/3 v.

12 u. 30-14 u. 30 en zat. 10-17/3 v. 14-16 u. (nr.

1168-2-1).

ZITDAG : maandag 19 maart 2018 te 11.30 uur in verkoopzaal 1 te Brussel, Bergstraat 34. ............................................................................................................................

Notaris Pablo DE DONCKER, T 02 219 53 20 61001749 ............................................................................................................................

voor 1a 20ca. N.g.k.i. e 1.710. Omv. 3 verd., 6 slpk.

Verhuurd. Bouwjaar 1933. Wg. met resid. kar. Bez. (v/a 3/3) : woens. v. 15-17 u. en zat. v. 10-12 u. (nr.

1161-3-2-1).

ZITDAG : donderdag 29 maart 2018 te 14 uur in verkoopzaal 1 te Brussel, Bergstraat 34. ............................................................................................................................

Notaris Sandry GYPENS, T 02 263 77 37 61001741 ............................................................................................................................

3 afreisdata 2018 8 fijne dagen vanaf:

€1.390/pp

23 juni 29 augustus 15 september

Luikerstwg. 62 • St-Truiden • tel. 011 705 500 • meer info: www.deblauwevogel.be DB481993B8

NIEUWE AUTO NODIG?

Bereken zelf snel uw aktekosten op het internet

Uw notaris luistert, geeft raad en zet zich voor u in

Een idee van de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat

Notarisberichten wekelijks in uw regionale krant DB047269

Nummer 1 in België voor nieuwe wagens DB047281

DB321862K6

www.notaris.be

DB374216D7

Samen met jou brengen onze MIVB’sters Brussel in vervoering!

Zelfs al garanderen we bij de MIVB een gelijkwaardige behandeling voor alle kandidaten, toch hebben we ook de ambitie het aantal vrouwelijke collega’s te verhogen.

Daarom appreciëren wij ten zeerste sollicitaties van kandidates voor al onze jobs, op elk niveau.

En niet enkel op 8 maart!

DB483188B8

JOBS.MIVB.BE

Voor ons woonzorgcentrum, waar we onze bewoners een kwaliteitsvolle zorg willen geven in een aangename en creatieve omgeving, zoeken wij:

Play a part in the new Miele journey.

Join the team.

1 VOLTIJDS HOOFDVERPLEEGKUNDIGE

Miele is een Duits familiebedrijf met een groepsomzet van € 3,9 miljard en 46 filialen verspreid over de hele wereld. Het Miele-merk is een premiumspeler in de markt van elektrische huishoudtoestellen en professionele installaties voor de verzorgingssector en horecabedrijven. Miele België, met hoofdkantoor in Mollem, realiseert met 215 medewerkers een omzet van € 128 miljoen en heeft een marktleiderspositie in de meeste productcategorieën. De 25 medewerkers in het Customer Contact Center hebben een jarenlange ervaring in het servicen van (eind)klanten. Het departement is recentelijk gereorganiseerd op basis van de internationale richtlijnen met het oog op een goede organisatie en interne samenwerking om de klant nog beter van dienst te zijn. Om de werking van het Contact Center verder te optimaliseren, is Miele op zoek naar een (m/v)

Aanbod: Je krijgt een voltijds bediendecontract van onbepaalde duur als hoofdverpleegkundige volgens het barema BV5 + een functiecomplement (vraag gerust een loonsimulatie).

ZORGKUNDIGEN (HALF- TOT VOLTIJDS) Aanbod: Je krijgt een half-, deel- of voltijds contract van onbepaalde duur (na periode van bepaalde duur en selectieproef) als bediende volgens het barema C1-C2 + 11% wisseldiensten en extra vergoeding avond-, weekend- en nachtprestaties (vraag gerust een loonsimulatie).

CUSTOMER SERVICE AGENT

2 KOKS (VOLTIJDS + 4/5) Aanbod: Je krijgt een vol- (38/38) of deeltijds (30,4/38) arbeiderscontract van onbepaalde duur als kok volgens het barema D4-D5 + dubbele betaling voor zon- en feestdagen (vraag gerust een loonsimulatie).

Interesse: Stuur jouw cv + brief vóór 15 april 2018: • per mail naar steven.craps@ocmw.hoeilaart.be • per post naar OCMW Hoeilaart, t.a.v. dhr. Steven Craps, Groenendaalsesteenweg 32, 1560 Hoeilaart.

Meer weten: Aanwerving hoofdverpleegkundige gebeurt via een Aarzel niet om meer schriftelijk proef + psychotechnische test + gesprek. informatie op te vragen Aanwerving zorgkundige gebeurt via een gesprek. over de functiebeschrijving, Aanwerving kok gebeurt via een de arbeidsvoorwaarden en/of de schriftelijke/praktische proef + gesprek. selectieprocedure.

Telefoon: 026580140. Neem ook een kijkje op hoeilaart.be/vacatures-bij-het-ocmw.

DB484105C8

-

Erkenningsnummer werving & selectie VG. 206/B – BHG B-AA04.008 – W.RS.98 • Lid van Federgon

Voor alle functies: Je komt terecht in een vooruitstrevende organisatie waar welzijn en ontplooiing voorop staan en waar er veel aandacht wordt gegeven aan een goede werk-privébalans. Als extra’s krijg je een eindejaarstoelage in december, dubbel vakantiegeld in mei, maaltijdcheques van 8 euro, fietsvergoeding van 0,23 euro/km, volledige terugbetaling openbaar vervoer, een gunstige verlofregeling (26 dagen) en een hospitalisatieverzekering bij onbepaalde duur. Nuttige anciënniteit wordt volledig overgenomen.

Klantgerichte collega met uitstekende talenkennis

Je functie: - Als Customer Service Agent sta je dagelijks in contact met Miele-klanten in België en Luxemburg.

Je helpt hen kwalitatief verder door hen correct te informeren en gepaste oplossingen voor te stellen.

- Je beantwoordt telefonische oproepen en e-mails van klanten die mogelijk een defect apparaat hebben. Door aandachtig te luisteren en de juiste vragen te stellen, slaag je erin het probleem te

-

Je kan enerzijds zelf een oplossing voorstellen op basis van je kennis van dit apparaat, of anderzijds een afspraak maken met een Miele-technicus indien het probleem van technische aard is. bij te springen op het gebied van administratie, e-mailverkeer, enz.

Je staat borg voor een goede communicatie en rapportering en draagt zo je steentje bij tot een kwalitatief klantencontact.

Ten slotte rapporteer je rechtstreeks aan je Teamleader in het Contact Center.

-

Je beschikt bij voorkeur over een bachelordiploma.

Je bent pas afgestudeerd of kan terugkijken op een eerste werkervaring in een customerservice-omgeving.

Je bent leergiering, toont interesse voor technische producten en houdt van teamwork.

-

Je bent enthousiast, positief gestemd en je communiceert vlot in het Nederlands en Frans of Duits.

-

merk, gekend voor zijn kwaliteit en betrouwbaarheid.

Een omgeving die je toelaat te groeien, nu en in de toekomst.

Een mensgerichte organisatie met oog voor een evenwichtige job binnen een klassiek uurrooster.

Een aantrekkelijk salaris met diverse, extralegale voordelen.

Aanbod:

Interesse?

Surf naar be.hudson.com voor meer informatie en solliciteer via reinout.van.dorpe@jobs.hudson. com met vermelding van referentie BE765177. Je sollicitatie wordt snel en discreet behandeld.

DB481704B8

OCMW HOEILAART

DB374215D7

Uw personeelsadvertentie hier?

✆

DB482839B8

contacteer ons snel op rrs@roularta.be of 078 35 33 01

DB337971A7

WIJ ZOEKEN: EEN LOGISTIEK MEDEWERKER FUNCTIEOMSCHRIJVING: • Behandelen van inkomende goederen: controle en registratie.

• Behandelen van uitgaande goederen: controle, registratie, correct verpakken, juist documenteren.

• Het opmaken van etiketten en verzendlijsten voor een efficiënte verwerking door de transporteur.

Do’s en don’ts voor je CV?

PROFIEL: • Je hebt kennis en ervaring opgebouwd in een soortgelijke functie • Je kan nauwkeurig en met oog voor detail werken • Je bent een teamplayer die graag informatie deelt en leert van anderen • Je communiceert correct met de teammanager • Je bent zorgzaam voor je eigen werkplek en materiaal WIJ BIEDEN: • Een aantrekkelijke werkomgeving • Wij zorgen voor de nodige opleiding en verdere permanente vorming • Aangename werksfeer en boeiende job in een hecht team • Motiverend salaris, aangevuld met extralegale voordelen CONTACTGEGEVENS: lut@rmsmedicaldevices.com WEBSITE: www.rmsmedicaldevices.com ADRES: Omer Devidtslaan 50, 1760 Roosdaal

Bij SCHENK TANKTRANSPORT nv wordt gewerkt met nieuw materiaal volgens de laatste veiligheidsnormen. Ruimte om jezelf te ontplooien, periodieke personeelsinformatie en o.a. veiligheidsvergaderingen zijn kenmerkend voor het bedrijf. Wegens uitbreiding van onze vervoersactiviteiten zijn wij op zoek naar (m/v):

CHAUFFEURS

Regio Brussel • rijbewijs B/C/E Surf dan snel naar

DB485939C8

streekpersoneel.be

JE PROFIEL: • Je bezit een rijbewijs B, C, of E. • Je hebt een ADR-certificaat of bent bereid dit te halen. • Je bent flexibel ingesteld en je besteedt aandacht aan een veilige werkomgeving.

INTERESSE? Stuur je sollicitatiebrief met cv naar: Schenk Tanktransport nv, t.a.v. dhr. Rudy Wille, Schomhoeveweg 13, 2030 Antwerpen.

WIJ BIEDEN: • Goede en correcte betaling, overuren aan 150%. • Stabiele arbeid met regelmatige uren. • Stijlvol werkuniform volgens opdrachtgever. • Aangename werkomgeving.

MEER INFO? Bel 03 206 90 90 of mail naar sollicitatie@schenknv.be

www.werkenbijschenk.be DB338005A7

DB484797C8

Wij zijn een Belgisch bedrijf gespecialiseerd in de distributie van medisch materiaal aan ziekenhuizen en privépraktijken in volle expansie.

DB374216D7

Cartoon van de week Door AAaRGh…

1 BIBLIOTHEEKASSISTENT Je informeert, ondersteunt, begeleidt en adviseert klanten tijdens de uitleenuren, zowel in de hoofdbibliotheek te Alsemberg als op de bibliobus. Je bent bereid te werken in een flexibel uurrooster met avond- en zaterdagwerk.

HART VOOR LEZEN?

DB434521I7

WERFRESERVE

Halftijds 19/38u ● C1-C3 ● contractueel Kandidatuur ten laatste tegen 21 maart 2018

Het OCMW van 1540 Herne wenst een werfreserve aan te leggen van 2 jaar voor toekomstige contractuele aanwervingen voor de volgende functies:

Maatschappelijk werker (B1-B3) voor de sociale dienst in contractueel verband

INTERESSE? Surf naar www.beersel.be/beerselwerftaan, solliciteer en wie weet word jij onze nieuwe collega!

De maatschappelijk werkers van de sociale dienst werken mee aan het bereiken van de algemene doelstelling, nl. iedereen toelaten een leven te leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid.

Technisch beambte (arbeider) voor de klusjesdienst (D1-D3) in contractueel verband DB484539C8

De Brailleliga is een vzw die in heel het land actief is. 14.500 blinde en slechtziende personen doen beroep op haar gratis diensten om hun zelfstandigheid, integratie en zelfontplooiing te bevorderen.

De klusjesdienst helpt de cliënten indien zij moeilijkheden ondervinden bij het uitvoeren van klussen in en rond de woning. Deze dienst staat ook in voor het technisch onderhoud van de gebouwen van het OCMW. Bijkomende informatie: een informatienota voor beide functies is op te vragen bij Patrick Sergooris, OCMW-secretaris, tel. 023970006 of via mail patrick.sergooris@ocmwherne.be Kandidatuurstelling: vóór 30 maart 2018.

Aangetekend opsturen naar de Voorzitter van het OCMW, Edingsesteenweg 8a, 1540 Herne.

Functie technisch beambte: cv, kopie rijbewijs B + uittreksel uit strafregister.

Functie maatschappelijk werker: cv + kopie vereiste diploma + kopie rijbewijs B + uittreksel uit strafregister.

De Brailleliga zoekt voor haar Sociale dienst, regio Vlaams-Brabant

EEN MAATSCHAPPELIJK ASSISTENT / ADJUNCT-VERANTWOORDELIJKE (M/V)

Datum selectieproef: wordt later bepaald.

DB485971C8

Voltijds contract

Uiterste datum van indiening van uw kandidatuur is 31/03/2018.

Meer info en voorwaarden vindt u op onze website: www.braille.be/nl/job

OCMW HERNE

Namens het OCMW De secretaris (g) P. SERGOORIS

De voorzitter (g) C. RICOUR

“Fantastisch om te werken met en voor sterke merken.

Elke dag kan ik op zoek naar nieuwe ideeën.” #EenJobMetPassie

› Accountmanager Leadgen › Accountmanager Digital › Webdesigner › Telemarketeer

DB484355C8

Accountmanager Nationale Regie

mijntoekomstbijroularta.be

DB485956C8

Gemeente Beersel werft aan: