BRUZZ actua - editie 1587

Rubrieknaam

#1587 WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

L E V E N

I N

D E

S TA D

|

N I E U W S

|

A C H T E R G R O N D

&

O P I N I E

11 | 10 | 2017

ZWANENZANG VAN EEN KONINKLIJK INSTITUUT

ALEXIS DESWAEF OVER DE ASIELCRISIS

‘Jambon en Francken zijn pyromanen’

EXPO

Joods Museum geeft migranten een stem

Munt stopt met munten slaan

© SASKIA VANDERSTICHELE

DAG van het GELOOF NIET ALLES WAT JE HOORT

MAAK KENNIS MET DE MENSEN ACHTER HET BOS

15-10-2017 www.dagvanhetzonienwoud.be

www.muntpunt.be

Chou de Bruxelles

BRUZZ | VOORAF

Fotograaf Ivan Put trekt wekelijks door de stad voor een portret

ALVIN ALTO ( 34 ) , JUBELPARK

“Mr Pure Logic noemen ze me op het werk. Voor mij moet alles logisch zijn.” Alvin Alto (34) is wiskundige van opleiding en werkt als IT-developer. Zeven jaar woont nu hij al in Brussel. Graag zou hij ooit naar Bangkok verhuizen. Daar zou hij zijn IT-kwaliteiten koppelen aan zijn designertalent. “In Bangkok speelt kleur of geslacht geen rol zoals hier in Europa. Azië loopt ver voorop. We are all one race,” zegt de drietalige Alto. Hij is te volgen op instagram: www.instagram.com/alvin_alto_

3

Inhoud

COLOFON BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65

FLITS 06

ABONNEMENTEN

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80, Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Rest van België 20 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393, BIC: BBRU BE BB van Vlaams Brusselse Media vzw.

Buiten België 30 euro per jaar.

OPLAGE 62.609 exemplaren.

'Er is maar één reden voor dit ontslag: genoeg is genoeg'

DE VERHALEN 12

Alexis Deswaef

16

Koninklijke Munt

20

Het Brussels te boek

ADVERTEREN?

Ineke Le Compte, Ute Otten: sales@bruzz.be, 02-650 10 63 ALGEMENE DIRECTIE

Jo Mariens HOOFDREDACTIE

Kristof Pitteurs WEEKBLAD

Vlaamse schepen Decabooter neemt ontslag

‘Bang maken is geen oplossing’

Een monument verdwijnt

Zesde bloemlezing van Marcel De Schrijver

BRUZZ | VOORAF

Steven Van Garsse (chef) CONCEPT

Piet De Loof, Pieter Claerhout, Rosalien Eggermont EINDREDACTIE

Karen De Becker ART DIRECTOR

Heleen Rodiers LAY-OUT

Ruth Plaizier KERNREDACTIE

Jean-Marie Binst, Gerd Hendrickx, Bettina Hubo, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Laurent Vermeersch, Danny Vileyn, Tom Zonderman

12

MEDEWERKERS

16

Hilke Andries, Michaël Bellon, An Devroe, Wauter Mannaert, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Tom Van Bogaert, Thomas Verbeke, Jurgen Walschot FOTOGRAFEN

Bart Dewaele, Ivan Put, Saskia Vanderstichele

RUBRIEKEN

DISTRIBUTIE Ute Otten VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Steven Van Garsse, Flageyplein 18, 1050 Elsene.

Bruzz is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de persen van Eco Print Center (De Persgroep) en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

03

Chou de Bruxelles

05

Edito

08

In beeld

22

Opinie

24

Enfant Terrible

29

Michaël Bellon

32

Nick Trachet

33

Big City

Edito

26

LOS VAN DE TIJD 26

Gastvrij Brussel?

30

Koekelberg weer chocoladedorp

Joden geven Brusselse migranten een stem

Chocolatier Frederic Blondeel verhuist productie naar Brussel

30

We staan op minder dan een jaar van de gemeenteraadsverkiezingen. De partijen lossen druppelsgewijs de namen van lijsttrekkers en andere protagonisten die het komende jaar en, hopelijk voor hen, daarna het mooie weer zullen mogen uitmaken.

De Brusselse media, ook BRUZZ, volgen het met aandacht.

Tegelijk komen ook de minder fraaie kanten aan de oppervlakte. Er zijn de overlopers, de ruzies, de dissidenties.

Niets menselijks is de lokale politiek vreemd.

De gemeentepolitiek is het niveau waar het engagement zich het meest laat voelen. Wie het wil maken in de lokale politiek is veel avonden en weekends uithuizig. Niet alleen de gemeenteraden slorpen vele uren op.

Er zijn de pensenkermissen, de wijkfeestjes, de brocantes, de obligate inhuldigingen. Wie wil scoren tijdens de verkiezingen kan er maar beter zijn gezicht laten zien. Zoveel mogelijk. En dan hebben we het nog niet eens over de campagne zelf, met zijn huisbezoeken en pamfletjes bussen.

Dat alles, tenminste als gemeenteraadslid, voor een financiële habbekrats. En zelfs al is er de hoop, of de kans op een beter betaald schepenambt: er zijn veel meer gegadigden dan er plaatsen zijn.

Het hoeft dan ook niet te verwonde-

ren dat hier en daar de lokale politicus die terugblikt op zijn voorbije carrière er ontgoocheld de brui aangeeft. Zoals Peter Decabooter het een beetje verder in dit magazine zegt: de gemeentepolitiek greep danig in op zijn privéleven. Genoeg is genoeg. Tijd voor de familie.

Dit soort verhalen zijn niet nieuw. Er zijn in het verleden genoeg lokale mandatarissen met een mooi palmares met de stille trom vertrokken. Het is tegelijk wél een kans om jonge mensen in de politiek te krijgen. Het is politiek in haar pure vorm. De lokale democratie staat heel dicht bij de mensen. Het gaat over concrete zaken waar je makkelijk voor of tegen kan zijn. Veel meer dan in de nationale politiek die onderhevig is aan de internationale conjunctuur, kunnen in de gemeente écht stenen verlegd worden.

Het is dan ook verwonderlijk dat, in de nieuwe plannen die nu voorliggen om het lokale ambt te herwaarderen en de decumul te verplichten, de focus ligt op schepenen en burgemeesters. Die zouden meer gaan verdienen, terwijl er voor de gemeenteraadsleden geen extra’s zouden inzitten. Nochtans vormen zij, meer dan het college van burgemeester en schepenen de hoeksteen voor die lokale democratie.

— STEVEN VAN GARSSE

BRUZZ | VOORAF

Voor wat hoort wat

5

Flits NOG GEEN OPVOLGER BEKEND

Vlaamse schepen Decabooter neemt ontslag Berchems schepen Peter Decabooter (CD&V) zet er na achttien jaar politiek een punt achter. Het is de tweede Nederlandstalige schepen die in minder dan een jaar opstapt. — JEAN-MARIE BINST

BRUZZ | VOORAAN

Ontslagnemend schepen Peter Decabooter: “Ik ben de politiek beu.”

Decabooter is vandaag schepen in de coalitie LBR (Lijst Burgemeester Riguelle) en MR, bevoegd voor Nederlandstalige Aangelegenheden. Eerder trok Vincent Riga (ex-CD&V, inmiddels Open VLD)

al de deur achter zich dicht. Hij nam ontslag als schepen eind 2016, en is vervangen door Agnès Vanden Bremt (CD&V).

Decabooter: “Ik geef de fakkel door aan een nieuwe generatie die zich tegen verkiezingstijd kan profileren,” verduidelijkt Decabooter het plotse ontslag. “Meer zit er niet achter dit definitieve vertrek uit de politiek. Ik heb geen zin in een vierde mandaat. Het is zinnig dat ik de jonge generatie een kans gun.”

Kwatongen beweren dat Decabooter vroegtijdig opstapt omdat de sfeer binnen de meerderheid helemaal verzuurd is, maar dat ontkent hij.

Decabooter (59) blijft gemeenteraadslid tot de volgende verkiezingen in 2018 en werkt nog bij het Brussels Ouderenplatform, waar hij over vier jaar met pensioen kan. “Ik ben ook kunstschilder en zanger, en word in januari voor de derde keer grootvader: allemaal zaken

ZO’N 29.000 MENSEN KUNNEN ERVAN GENIETEN

6

voor alle werknemers van de gemeenten en OCMW’s. Tot nu toe hanteert elke gemeente een eigen regeling voor de vervoerskosten van personeel.

De maatregel moet volgens Vervoort het statuut van plaatselijke ambtenaren herwaarderen, en de zachte mobiliteit bevorderen.

De naar schatting 29.000 mensen die kunnen genieten van de maatregel komen bij de 40.000 mensen die al een gratis abonnement hadden.

Het gaat in de eerste plaats om actief en gepensioneerd personeel van de vervoersmaatschappij zelf - goed voor meer dan 27.000 in 2016.

Daarnaast genieten ook onder

GENOEG IS GENOEG Over zijn opvolging als schepen schept Decabooter pas de volgende dagen duidelijkheid. Verwacht wordt dat de partij de 26-jarige Maude Van Gyseghem naar voren zal schuiven.

In februari 2015 kwam ze als opvolgster in de gemeenteraad (ze behaalde 250 voorkeurstemmen in 2012, red.). Decabooter: “Positief nieuws is dat de jeugd een kans krijgt binnen CD&V. Ik ben geen politiek beest. En wil zeker geen fossiel worden, die op zijn 65e de fakkel niet wil doorgeven. Ik heb dat meegemaakt met een oude generatie van de CVP, later CD&V, die jongeren in de partij haalden, terwijl ze aan hun stoel bleven vasthouden.

Ze gunden ons geen groeikansen. Er is maar één reden voor dit ontslag: genoeg is genoeg.

Ik ben de politiek beu.”

Decabooters ontslag komt eind oktober op de gemeenteraad.

Dan zal ook bekend zijn of Van Gyseghem hem opvolgt.

3.612 extra plaatsen in basisscholen

Gemeentepersoneel gratis op MIVB Vanaf januari krijgt het personeel van de negentien Brusselse gemeenten en OCMW’s een gratis abonnement op het openbaar vervoer van de MIVB. Een maatregel waar bijna dertigduizend mensen van kunnen genieten.

De Brusselse regering besliste om volgend jaar meer geld uit te trekken voor de vervoerskosten van gemeentepersoneel. Het budget evolueert van 3,5 miljoen euro dit jaar naar 5,5 miljoen in 2018. Dat antwoordde minister-president Rudi Vervoort op een parlementaire vraag van Michel Colson (Défi).

Concreet betekent dat een gratis MIVB-abonnement

waar ik nog voluit voor kan gaan,” stelt de schepen, die vindt dat zijn politieke carrière aan hem heeft geknaagd. “De echte dupe van mijn politieke engagement zijn mijn vrouw en destijds mijn kinderen geweest. Ik wil nu met hen genieten.”

Decabooter vindt wel dat zijn meerderheid mooie zaken heeft gerealiseerd. Zo is onlangs de Nederlandstalige crèche ‘t Kaboutertje geopend, één van Decabooters verdiensten.

anderen gemeenteraadsleden, parlementsleden, politieagenten, wijkagenten, blinden en slechtzienden en werknemers van de Staatsveiligheid al langer van gratis stadsvervoer.

Die cijfers werden eerder dit jaar vrijgegeven door minister van Vervoer Pascal Smet (SP.A) na een vraag van Dominiek Lootens (Vlaams Belang).

Volgend jaar gaat het aantal gratis abonnementen dus richting 70.000. Dat is een pak meer dan betaald door de werkgever (55.000), maar nog altijd maar een fractie van het totale aantal abonnementen.

Dat zit ruim boven het miljoen. LV

In vijf jaar tijd kwamen er in het Brusselse Nederlandstalige basisonderwijs 3.612 nieuwe plaatsen bij, zo blijkt uit het antwoord van Brussels minister van Onderwijs Guy Vanhengel (Open VLD) op een vraag van Groen-parlementslid Bruno De Lille in de VGC-raad.

De capaciteit van het basisonderwijs steeg van 30.654 plekken in 2012-2013 naar 34.266 plaatsen dit schooljaar.

Maar ook de vraag blijft toenemen. De afgelopen vijf jaar groeide het aantal aanmeldingen van nieuwe leerlingen van 4.544 naar 5.766. Dat is een stijging van 1.222 aanmeldingen. Blijkt wel dat minstens een kwart van de aanmeldingen geen nieuwe kleutertjes zijn, maar schoolveranderaars.

Vanwege de stijgende vraag blijft de VGC investeren in grotere en nieuwe scholen.

Wanneer alle projecten die nog in de steigers staan klaar zijn, zullen er nog eens 5.000 extra plaatsen zijn in het basisonderwijs.

HUB

Een deel van de Mamás belgas op de Paza de Catalunya in Barcelona. © LANNOO

VRT-CORRESPONDENT SVEN TUYTENS SCHRIJFT BOEK OVER SPANJES VERLEDEN

Brusselse vrouwen vochten tegen Franco Met Las mamás belgas, Jonge Spanjestrijdsters uit de Lage Landen is Spanjespecialist Sven Tuytens niet aan zijn proefstuk. Het boek ligt in de boekhandel, net nu Spanje opnieuw historische tijden beleeft. — DANNY VILEYN

B

russelaar Sven Tuytens is sinds 2010 Spanjecorrespondent voor de VRT in Madrid. Hij schreef ook verschillende artikels over de rol van de Internationale Brigades tijdens de Spaanse Burgeroorlog. “Als buitenlandcorrespondent moet je je inwerken in de geschiedenis van het land waar je verblijft,” zegt Tuytens. “In mijn geval betekent dat dat je je moet inwerken in de Spaanse Burgeroorlog. Zonder kennis van die burgeroorlog kan je niet begrijpen wat er vandaag gebeurt. Zo is het vandaag nog altijd moeilijk om over die periode te praten, omdat iedereen onmiddellijk positie inneemt. Het is ook fascinerend: er zijn toen 35.000 mensen uit heel de wereld naar Spanje getrokken om tegen Franco te vechten.”

MAMÁS Nadat zijn documentaire Les Mamás Belgues bekroond werd met de Prijs van de beste documentaire 2016 op het Festival van Montaverner in Valencia, kon een boek niet uitblijven. Las mamás belgas, Jonge Spanjestrijdsters uit de Lage Landen ligt in de boekhandel. Het boek gaat over een groep Joodse migrantenvrouwen uit Antwerpen en Brussel, communisten, die naar Spanje trokken om tijdens de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) aan de zijde van de Spaanse republiek tegen Franco te vechten. Tuytens heeft met kinderen van de Antwerpse en Brusselse vrouwen kunnen spreken en met Spaanse vrouwen, die samen met de vrouwen in een ziekenhuis in Valencia gewerkt hebben.

Na de burgeroorlog keerden de vrouwen terug naar België, waarna sommigen in het verzet

terechtkwamen en er een zware prijs voor betaalden. Sven Tuytens: “Sommigen eindigden in het Gestapohoofdkwartier aan de Louisalaan, waarna ze via de gevangenis van Sint-Gillis naar Ravenbrück gestuurd werden.”

Maar hoe moet het nu verder met Catalonië, dat misschien deze week de onafhankelijkheid uitroept? “Het is niet alleen een regio die verder wil. Het is een regio die een republiek wil stichten tegen het oude, koningsgezinde Spanje. Voor veel Catalanen leeft in het huidige Spanje het spook van Franco.”

Het is volgens Tuytens ook geen toeval dat Spanje geen extreemrechtse partij heeft, de conservatieve Partido Popular heeft een extreemrechtse vleugel: “Vandaag (maandag 9 oktober, red.) besteden verschillende Spaanse kranten aandacht aan de dreiging van Pablo Casado, de vicesecretaris van de Partido Popular. Casado dreigt ermee om de Catalaanse minister-president in de gevangenis te gooien zoals de president van de republiek Catalonië Companys in de jaren 1930. Je moet de historische lading van die woorden voor ogen houden: Companys werd in de gevangenis gegooid, gefolterd en doodgeschoten. Voor veel Catalanen zegt dat alles.”

Sven Tuytens zit op 13 oktober live in de studio van BRUZZ-TV. Las mamás belgas Jonge Spanjestrijdsters uit de Lage Landen Sven Tuytens, 320 pagina’s, uitgegeven bij Lannoo, 24,99 euro.

De Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie, het miniparlement van de Brusselse Vlamingen, schrijft 250.000 euro in de begroting 2018 voor de buitenverlichting van de gebouwen van het parlement.

Vanuit de meerderheid maant Hannelore Goeman (SP.A) aan tot voorzichtigheid. Lees: ze vindt dat veel geld. Immers, als de VGC al 250.000 euro uittrekt, hoeveel moet die verlichting dan wel niet kosten, want ook het Brussels parlement en de Raad van de Franse Gemeenschapscommissie moeten meebetalen. “Er is nog niets beslist,” zegt Fouad Ahidar, Goemans partijgenoot en eerste ondervoorzitter van het Brussels parlement, maar het project dat voorligt, kost ongeveer een miljoen euro. Ahidar zegt op dit ogenblik niet nee tegen een nieuwe verlichting voor het parlement. De bedoeling is om ‘s avonds de aandacht te trekken van Brusselaars en toeristen. Het parlement hoopt op die manier Brusselaars te lokken voor een bezoek en de politieke participatie te bevorderen. Wat de toeristen aangaat: minister van Openbare Werken Pascal Smet (SP.A) heeft een lichtplan voor de stad Brussel, maar dat plan trekt geen geld uit voor de verlichting van het parlement, dat moet de instelling zelf doen. Kan de SP.A dan tegen het plan van het parlement zijn?

Ahidar: “Het schijnt een heel speciaal plan te zijn, we moeten het nog bekijken. Het is natuurlijk veel geld. We moeten opletten: kan je in tijden van besparingen zoveel geld uitgeven voor de verlichting van het parlement?” DV

BRUZZ | VOORAAN

Miljoen voor verlichting parlement

iMal vernieuwt

© CENTRAL – OFFICE FOR ARCHITECTURE & URBANISM

Een renovatie moet kunstencentrum iMAL (interactive Media Art Laboratory), sinds 1999 gelegen langs het kanaal in Molenbeek, beter integreren in de wijk en bekendmaken bij een breder publiek.

Een grote vitrine en nieuwe inkomhal zullen de tentoonstellingen, conferenties en andere evenementen bijvoorbeeld meer zichtbaar en toegankelijk maken. Daarnaast komen er bijkomende ruimtes voor kunstenaars, expo’s en een nieuw fablab.

De werf zou een jaar duren en gaat binnenkort van start. LV

7

In beeld

8

BRUZZ | DE WEEK

Neerkwakfiets

Š ID DIETER TELEMANS

Wie de stad doorkruist, komt ze steeds vaker tegen: de schijnbaar verdwaalde fietsen van oBike. Dat is een fietsdeelsysteem waarbij de tweewielers niet naar een standplaats moeten worden teruggebracht zoals bij concurrent Villo. Gebruikers kunnen de fiets om het even waar ontgrendelen via de smartphone. In principe moeten ze het rijtuig na de rit wel parkeren zoals het hoort, maar in de rush naar de trein wordt dat al eens over het hoofd gezien. Al kan het gedrag ook wijzen op een structureel tekort aan fietsparkeerplaatsen in de stad. Ze achterlaten bij een verdwaald verkeersbord is dan misschien de eerste de beste optie.

9

De week

Terugblik op het nieuws

Samusocial

Het personeel van daklozenorganisatie Samusocial dreigt met een protestactie tegen de terugkeer van Pascale Peraïta. Vrijdag laat Peraïta weten voorlopig niet terug te keren.

Aux Armes

8.500

Het personeel van het legendarische Belgische-keuken-restaurant Aux Armes de Bruxelles, in het Îlot Sacré, staakt donderdag en vrijdag omdat het loon van september niet werd betaald. Overnemer (sinds juni) en miljardair Aldo Vastapane zette in september al negen werkkrachten aan de deur.

Het burgerplatform Deux euros cinquante, onder meer opgericht door komiek Itsik Elbaz, heeft na een maand al 8.500 euro verzameld om transitmigranten in en rond het Maximiliaanpark te steunen. De Facebookpagina telt al zevenduizend leden.

euro

SLUITING HERRMANN-DEBROUX KANS OM PENDELGEDRAG TE VERANDEREN

BRUZZ | DE WEEK

Viaduct naar nergens Vermoedelijke stabiliteitsproblemen noopten afgelopen weekend tot een plotse sluiting van het Herrmann-Debrouxviaduct. Dat brengt het debat over de toekomst van de tweede drukste invalsweg van Brussel in een stroomversnelling. — LAURENT VERMEERSCH

D

e Amerikaanse schrijver Kurt Vonnegut wist het al.

“Another flaw in human character is that everybody wants to build and nobody wants to do maintenance”, klonk het in zijn roman Hocus Pocus. Iedereen wil bouwen, maar niemand doet graag onderhoud. Dat geldt zeker ook in Brussel, weten we sinds het tunneldebacle.

De plotse sluiting van het Herrmann-Debrouxviaduct afgelopen weekend kan dan ook bezwaarlijk een donderslag bij heldere hemel worden genoemd.

Het ‘kunstwerk’ dateert uit het begin van de jaren 1970. Dezelfde periode dus van verbrusseling en beton, toen vergunningen een vervelende bijkomstigheid waren.

De constructie is sindsdien blootgesteld aan vervuiling, weer en wind, vorst en strooizout én ging gebukt onder het gewicht van het jaarlijks groeiende wegverkeer. Op een weekdag gebruiken wel vijftigduizend voertuigen het viaduct. Daarmee is het de tweede

10

belangrijkste invalsweg na de E40 vanuit Leuven.

Daarnaast staat het in de sterren geschreven dat Herrmann-Debroux ooit definitief dichtgaat. Stadssnelwegen moeten immers stadsboulevards worden, zo stelt het Gewestelijk Plan voor Duurzame Ontwikkeling. Kwestie van de levens- en luchtkwaliteit van de omwonenden te verbeteren.

Toparchitect en stedenbouwkundige Alexander D’Hooghe, auteur van het historische compromis over de overkapping van de Antwerpse Ring, broedt momenteel op een masterplan voor de stadstoegang tussen de E411 en Delta.

Toch is een definitieve sluiting nog niet aan de orde, klinkt het bij de Brusselse regering. De horizon is eerder 2025 of zelfs 2030. Eerst moet werk gemaakt worden van alternatieven, vooral meer overstapparkings en meer S-treinen. De spoorlijn tussen Etterbeek en Ottignies is net een van de GEN-werven die in het slop zit.

Elke nieuwe mobiliteitscrisis

Het Herrmann-Debrouxviaduct ging afgelopen weekend tijdelijk dicht.

Vroeg of laat is de sluiting definitief.

betekent echter ook een kans om het pendelgedrag te veranderen. Het heeft er misschien mee te maken dat we voor twee verkiezingsjaren staan, maar de verschillende ministers van Mobiliteit slaagden erin om in één weekend een handvol extra treinen en bussen in te leggen en extra parkeercapaciteit vrij te maken bij enkele stations. De bijkomende verkeersellende leek nog mee te vallen maandagochtend.

Het is nu wachten op de resultaten van de betonanalyse en de factuur van de herstelling. Als die aan de hoge kant is, kunnen we ons afvragen of die investering nog de moeite waard is als het viaduct sowieso geen lang leven meer

beschoren is. Het geld kan misschien beter meteen worden geïnvesteerd in alternatieven.

Toegegeven, de uitdaging is een stuk groter dan met het Reyersviaduct, dat volgens een gelijkaardige logica werd ontmanteld. Dat viaduct vertoonde een overcapaciteit en trok relatief weinig transitverkeer.

Herrmann-Debroux is daarentegen een fundamentele schakel voor vele duizenden pendelaars uit Hoeilaart, Overijse, Waals-Brabant en Namen.

Om de sluiting op te vangen zal Brussel moeten samenwerken met Vlaanderen, Wallonië en de federale regering. Het recente Vlaamse veto tegen een carpoolstrook zou bijvoorbeeld moeten worden ingetrokken.

Vandalisme

Be-Alert

Groter Kaaitheater

Vandalisme aan het openbaar vervoer kostte de MIVB in 2016 meer dan 1,25 miljoen euro.

Vooral de metro lijdt onder gevandaliseerde deuren en ramen en graffiti. MIVB-bussen zijn slachtoffer van tags, graffiti en schade door projectielen, voor 32 procent meer dan in 2014.

Slechts drie Brusselse gemeenten zijn ingeschreven op Be-Alert: Anderlecht, Etterbeek en Elsene. Met die dienst kunnen de autoriteiten de bevolking informeren en richtlijnen geven per sms in het geval van een catastrofe, zoals een aanslag.

Vlaams minister van Cultuur Sven Gatz (Open VLD) geeft groen licht en geld voor verbouwings- en uitbreidingswerken aan het Kaaitheater vanaf 2020. De cultuurtempel wordt gerenoveerd en krijgt een tweede zaal, extra repetitie- en werkruimtes voor artiesten,

Het klinkt als Brigitte Bardot die het over babyzeehonden heeft

Cartoon Wauter Mannaert

BRUZZ | DE WEEK

ANDRÉ VERSAILLE, oprichter uitgeverij Complexe, over Mediapart-oprichter Edwy Plenel. Die laatste vindt alle moslims slachtoffers, die dringend moeten worden beschermd (in ‘Le Vif’)

BELGA

Andere vraag is wat we doen met het viaduct na de definitieve sluiting. De afbraak zal een flinke noot kosten. Daarom pleitte stedenbouwkundige Antoine Struelens in dit blad een jaar geleden al om het viaduct te behouden en er een lineair park aan te leggen naar het voorbeeld van de Promenade Plantée in Parijs, de High Line in New York of de Skygarden in Seoul. Of de infrastructuur kan het exclusieve domein worden van bussen en carpoolers, zoals toekomstvisie Mobil 2040 voorstelde. Andere optie is misschien de metro over het viaduct doortrekken tot een grote pendelparking dichter bij de Ring.

11

Spreektijd

BRUZZ | DE VERHALEN

Advocaat met een missie

Alexis Deswaef vindt Europa niet solidair genoeg

12

“Op het Europees Kampioenschap ‘Migranten naar buurlanden duwen’ maakt België kans op een gouden medaille.” Aan het woord is Alexis Deswaef, een prominente stem in het migratiedebat. Hij is voorzitter van de Franstalige Liga van de Mensenrechten. “België doet gewoon zijn deel niet.”

— KRIS HENDRICKX EN STEVEN VAN GARSSE, FOTO’S SASKIA VANDERSTICHELE

D

eswaef ontvangt ons op het kantoor van Quartiers des Libertés, het geëngageerde advocatenkantoor dat hij een tiental jaar geleden mee oprichtte. Naar een naam voor het kantoor was het niet lang zoeken. Vrijheidswijk is immers ook de naam van de statige buurt in de schaduw van het federaal parlement. Voor de deur van het herenhuis staan de fietsen van de medewerkers, ook die van de voorzitter. “We zijn een beetje een fietskabinet,” zegt een grijnzende Deswaef, met onverholen West-Vlaamse tongval.

U bent opgegroeid in Oostende en Brugge, maar staat vandaag aan het hoofd van de Franstalige Liga van de Mensenrechten. Dat vraagt om wat uitleg.

ALEXIS DESWAEF: Ik ben tweetalig opgevoed.

van de redenen om in het Frans verder te gaan.

Mijn tweetaligheid is altijd een voordeel gebleken. Ik vond werk in Brussel nog voor het einde van mijn studies. Pleiten deed ik later in het Frans én het Nederlands. Eén keer riep de voorzitter me na een ingewikkelde zaak in het Nederlands bij zich. Ik brak me al het hoofd over welke fout ik had gemaakt. In de plaats kreeg ik een enthousiaste ‘Zie je gie ook van West-Vloanderen?’ Later ben ik dan met de Ligue gaan samenwerken.

U komt uit een eerder burgerlijk milieu in West-Vlaanderen, maar werd uiteindelijk de advocaat van sans-papiers, daklozen en andere outcasts. Geen evidente sprong toch?

DESWAEF: Ik was altijd al heel geïnteresseerd in wat er gebeurde in de wereld. Thuis keek ik met mijn vader vaak drie verschillende televisiejournaals na elkaar: BRT, RTBF en het Franse nieuws. Van mijn moeder heb ik misschien de sociaal-voelende kant. Tijdens mijn studies groeide de overtuiging dat het recht moet ingezet worden voor wie dat het meeste nodig

▲

Later heb ik rechten gestudeerd in Namen, zoals veel Vlaamse studenten. Toen ik moest kiezen tussen Leuven en Louvain-la-Neuve, werd het dat laatste. Mijn toenmalige vriendin – nu mijn vrouw – studeerde daar, dat was een

BRUZZ | DE VERHALEN

‘Bang maken is geen oplossing’

13

Advocaat met een missie

▲

heeft. Mijn mooiste herinneringen zijn nog steeds zaken waar ik voor de minstbedeelden heb gewerkt.

Maar het blijft een groot contrast met Brugge, ja. De vreemdelingen die je daar ziet hebben allemaal een fototoestel rond de hals.

En bedelaars zijn er amper. Het waren de bedelaars van het Centraal Station die me uitlegden hoe dat kwam: ‘De politie pakte ons op, bracht ons naar het station, waar we een treinticket naar Brussel kregen, enkele reis.

Bedelen werkt veel beter in Brussel dan in Brugge, zeiden de agenten dan.’

BRUZZ | DE VERHALEN

Was u vaak in het Maximiliaanpark de voorbije weken en maanden?

DESWAEF: Ja. De toestand in het park is voor mij een barometer voor het falen van de regering.

Twee jaar geleden liep het er al vol, toen omdat de Dienst Vreemdelingenzaken niet in genoeg registratiecapaciteit voorzag. Hier mochten er 250 mensen per dag binnen, terwijl ze in München op dat moment 6.000 mensen per dag registreerden. Het mooie aan het park is dan weer de solidariteit van burgers en ngo’s, die doen wat de overheid nalaat. Dokters van de wereld verzorgt daar nu trouwens verwondingen die mensen opliepen tijdens hun moeilijke vlucht naar Europa, maar ook door het politieoptreden hier in Brussel.

De staatssecretaris voor Asiel en Migratie zegt dat hij vooral een tweede Calais in Brussel wil vermijden. Het aanzuigeffect waar hij voor vreest, is toch een reëel fenomeen?

DESWAEF: Dat ‘aanzuigeffect’ is het grote boewoord dat al jaren wordt gebruikt, ook door Turtelboom en De Block. Het maakt bang en rechtvaardigt daardoor het beleid, doordat er zogezegd geen alternatief is. Maar dat is te kort door de bocht. Het huidige migratieprobleem ontstaat net door de ontmanteling van Calais, zonder dat er een echte oplossing is. Daardoor gaan de migranten een halte terug op de route.

Hier doen we nu net hetzelfde. Straks zitten die mensen in Keulen. Francken doet gewoon aan Not in my backyard. Het levert hem een mooie score bij zijn electoraat op. En zelfs onder Franstaligen is hij populair.

Wat zou u dan doen als u staatssecretaris van Asiel en Migratie was? Hoe vermijdt u dat iedereen plots naar hier komt?

DESWAEF: Ten eerste moet er een oplossing komen voor de opvang. Dat zijn onze internationale verplichtingen, we hebben de Conventie van Genève en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens ondertekend. Wie hier wel raakt, moeten we verzorgen en tot rust laten komen.

Vervolgens moet je mensen correct informeren en die regels dan ook op een humane manier toepassen. Dienst Vreemdelingenzaken deelde onlangs nog pamfletjes uit in het

14

“Politici hebben een mandaat om het algemeen belang te verdedigen, maar Jambon en Francken doen het tegenovergestelde” ALEXIS DESWAEF VOORZITTER FRANSTALIGE LIGA MENSENRECHTEN

Maximiliaanpark die een vorm van bedrog waren. Het belangrijkste stond er niet in: je kan hier asiel aanvragen. De bedoeling was om migranten bang te maken en ze terug naar een ander land te krijgen. Dat is geen oplossing ten gronde. Het algemene discours is nu dat ze toch allemaal naar Engeland willen. Maar misschien is dat wel deels omdat we niet de juiste informatie geven. Vaak hoor je ook dat iedereen die al in Italië of Griekenland geregistreerd is hier geen asiel kan aanvragen. Dat staat zogezegd in de Dublinakkoorden. Wat Francken er niet bij zegt, is dat België niet verplicht is ze terug te sturen.

Hét probleem is dat landen als België hun deel van het werk niet doen en dat we Italië en Griekenland laten zinken. Stel dat Theo Francken staatssecretaris was aan de Middellandse Zee. Het kot zou te klein zijn mocht hij op zo weinig Europese solidariteit kunnen rekenen.

Oké. Maar uw maatregelen als staatssecretaris – opvang en een humane toepassing van de regels - zullen ertoe leiden dat er morgen 5.000 vluchtelingen aan het Noordstation zitten in plaats van 500 enkele weken geleden.

En dan dreigt een probleem van draagvlak en overlast.

DESWAEF: In 2000 hadden we ruim 40.000 asielaanvragen en dat was een hoogtepunt. In Libanon hebben ze 1,5 miljoen Syriërs, voor een land van 5 miljoen inwoners. In Jordanië en Turkije idem. En dan gaan wij klagen over enkele honderden of duizenden die hier bescherming zoeken? Ze moeten ons daarmee niet bang maken. Op de hele Europese bevolking komen tussen de 0,5 en 1 procent migranten aan (omgerekend naar België tussen 50.000 en 100.000 mensen, red.). Hoe zou Europa dat niet aankunnen? Als er morgen 5.000 mensen aan het Noordstation staan, kunnen we ze opvangen. Maar om te vermijden dat het er overmorgen 50.000 zijn, moeten we in Europa solidair naar oplossingen zoeken. Dat is mijn derde punt. Vandaag duwen we ze vooral naar de buren. Dat is een soort Europees Kampioenschap waarin België koploper is, samen met onder meer Hongarije en Denemarken.

Ik heb nog een vierde punt: we hebben een coherente internationale politiek nodig, want wij zijn mee verantwoordelijk voor de migratiestromen. Francken klopt zich op de borst dat

DESWAEF: Dat klopt en het geldt ook voor zijn partijgenoot Jan Jambon. Die laatste boezemt vertrouwen in. Mensen geloven dat hij een efficiënte strijd voert tegen de terreurdreiging.

In de praktijk blijkt zijn beleid nochtans meer op communicatie gericht dan op efficiëntie.

Theo Francken kiest dan weer voor een provocerende sheriffstijl. Voor allebei geldt dat ze polariseren en stigmatiseren. Zomaar koeltjes komen uitleggen dat moslims dansten na de aanslagen, terwijl dat niet waar was… De schade aan de samenleving is door zulke uitspraken vaak erger dan de concrete maatregelen die ze nemen. Politici hebben een mandaat om het algemeen belang te verdedigen, maar Jambon en Francken doen het tegenovergestelde.

Een beetje als pyromanen?

DESWAEF: Inderdaad, dat is echt het woord.

Voor Francken geldt dan nog eens dat hij de specialist is van het ‘twee stappen vooruit, één achteruit’. Eerst zorgt hij voor commotie met een uitspraak of aankondiging, vervolgens krijg je de middenveldorganisaties, vakbonden, etc. die verontwaardigd reageren en dan krabbelt hij een beetje terug. Ondertussen is de polarisatie een feit en komt die maatregel er vaak door, maar in afgezwakte vorm. Tactisch is dat heel goed gezien. Want één stap vooruit had waarschijnlijk geen beleidsresultaat opgeleverd. hij een geradicaliseerde imam van de Grote Moskee terugstuurt. Maar tegelijk is een op de twee lichte wapens voor Saoedi-Arabië made in Belgium. En die wapens gaan nadien naar de verschillende slagvelden in het Midden-Oosten.

Als we daar al eens iets aan doen, zouden veel migranten niet meer naar hier moeten komen. Mensen vertrekken niet als ze het goed hebben.

Als je vandaag naar de geschiedenis van de migratie in België kijkt, kan je niet zeggen dat die een onverdeeld succes was. Moeten we niet in de eerste plaats aan de slag met de migranten die er al zijn?

DESWAEF: Die vraag doet denken aan een slogan die je nu soms aan Franstalige kant hoort: ‘Eerst onze eigen daklozen’. De politici die dat zeggen, voeren tegelijk een beleid dat juist die zwakke groepen het leven moeilijk maakt. Ik geloof niet dat onze samenleving geen nieuwe migranten meer aankan. We moeten dan wél werk maken van integratie, vorming, gelijkwaardigheid van diploma’s. Waarom kan een Syrische dokter hier enkel ziekenhuishulpje zijn?

Geeft u eens een voorbeeld.

DESWAEF: Toen hij nog maar pas staatssecretaris was, kondigde Francken aan dat zijn administratie hem vroeg om huiszoekingen te organiseren zonder huiszoekingsbevel om

sans-papiers op te sporen. Iedereen die maar iets van recht afweet steigerde. Anderhalf jaar later bleek er een wet gestemd die huiszoekingen bij sans-papiers plots toch een pak makkelijker maakte. Of neem de deportatiewet.

In februari heeft Theo Francken een wet laten goedkeuren waardoor iemand die een gevaar kan vormen voor de nationale veiligheid mag worden uitgewezen, zelfs als het maar op basis van een proces-verbaal is. Het Vlaams Belang ging zelfs niet zover in zijn 70-puntenplan!

Ziet u een bewuste verdeling tussen Francken en Jambon? Die laatste voor centrumkiezers en Francken voor de Vlaams Belangvijver?

DESWAEF: Het lijkt me waarschijnlijk. In elk geval doet Francken er telkens weer een schep bovenop als Vlaams Belang dreigt te scoren.

Vervolgens neemt hij dan weer de slachtofferrol in, zoals na die karikatuur van Ecolo jeunes.

Die jongerenafdeling van Ecolo beeldde Francken onlangs af als nazisoldaat. Wat denkt u daarover?

DESWAEF: Dat het niet hun meest intelligente zet was. Ikzelf heb als voorzitter van de Liga nooit de vergelijking gemaakt met de Tweede Wereldoorlog of de jaren dertig. Waarom?

Omdat je die dingen niet kàn vergelijken, zelfs wanneer bepaalde elementen doen denken aan vorige periodes uit de geschiedenis. Ik denk dat we die vergelijkingen ook niet nodig hebben om aan te tonen dat wat nu gebeurt niet kan.

BRUZZ | DE VERHALEN

Even terug naar onze huidige staatssecretaris.

Die heeft alvast een succesvolle communicatiestrategie. Bijna elke dag haalt hij wel de media, vaak met een polemiekje. Als politicus is hij ook bijzonder populair, zelfs in Franstalig België.

Hun zet leek nogal contraproductief.

DESWAEF: Ja, toen de omstreden Soedanese missie hier was, hoorde je Francken twee dagen lang niet. Zodra die tekening online stond, was hij daar weer. Die karikatuur was een cadeau op een gouden schoteltje. Plots sprak niemand nog over die Soedanezen. Terwijl ik vind dat je de communicatie van Francken moet negeren en moet kijken naar zijn beleid. (Luider) En dat beleid is in strijd met de wet!

Hoezo?

Alexis Deswaef 1969 Geboren in Oostende 1994 Rechten (UCL) daarna advocaat aan de balie van Brussel, onder meer gespecialiseerd in Vreemdelingenrecht 2004 Docent aan de Rechtsfaculteit van de KU Leuven (tot 2009) 2007 1ste prijs Internationale wedstrijd van de pleidooien voor de Rechten van de Mens (Caen) 2011 Voorzitter van de Franstalige Liga voor de Mensenrechten

DESWAEF: Artikel 3 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mensen houdt een verbod in op onmenselijke behandeling en foltering. Dat betekent ook dat je vluchtelingen niet zomaar mag terugsturen naar landen die de mensenrechten schenden. Maar dat doet hij wel. In Angelsaksische landen nemen ministers daarvoor ontslag. Als je op die nagel klopt, krijg je soms vreemde antwoorden. Bij BX1 debatteerde ik daarover met Vlaams parlementslid Karl Vanlouwe (N-VA). Het enige wat die kon antwoorden was: ‘Wat is de legitimiteit van Alexis Deswaef, voorzitter van een extreemlinkse Liga?’ Plots speelt men dan de man en niet de bal. Of je hoort: ‘Frankrijk doet het ook.’ Dat doet me nog het meest aan mijn kinderen denken, als die betrapt worden op spieken.

15

Reportage

Een instituut verdwijnt

Over de bizarre sluiting van een koninklijke instelling

De Munt stopt met munten slaan

Een instituut verdwijnt. De Koninklijke Munt van België (KMB) aan de Pachecolaan stopt over enkele weken met het slaan van euromunten.

Op de werkvloer balanceert de sfeer tussen onbegrip en gelatenheid.

“Niemand kan uitleggen waarom, we maken winst.”

— BETTINA HUBO, FOTO’S SASKIA VANDERSTICHELE De Koninklijke Munt aan de Pachecolaan.

Wat doet de Koninlijke Munt?

De Koninklijke Munt van België (KMB) heeft als enige in ons land het recht om - in naam van de koning - munten te slaan, dat wil zeggen een geldwaarde te geven aan metalen jetons. Ze slaat enerzijds de circulaire munten oftewel de euromunten voor het gewone betaalverkeer. Die hebben alle een common side, identiek voor de hele eurozone, en een nationale zijde. De gemeenschappelijke zijde werd destijds ontworpen door Luc Luycx, vandaag nog steeds de huisgraveur van de Munt. Daarnaast maakt de KMB elk jaar een reeks herdenkingsmunten voor verzamelaars. De regering heeft beslist om de volledige muntproductie uit te besteden. Het lab dat het gerecht bijstaat in de strijd tegen valsemunterij en het kantoor dat het goud van juweliers waarborgt blijven wel behouden.

ons opnieuw scannen met zijn metaaldetector. Een paar muntjes meenemen als souvenir is er dus niet bij.

In de met neon verlichte productiehal werkt een achttal arbeiders aan de laatste grote opdracht voor circulaire munten: 56 miljoen 5-eurocentjes. Het is de Europese Centrale Bank die jaarlijks per land vastlegt voor welk bedrag er aangemunt mag worden. Vervolgens beslist de Nationale Bank samen met de regering welke munten er geslagen zullen worden. Op dit moment is er vooral nood aan rosse muntjes. “Winkels en banken liggen ervoor op hun knieën,” zegt Mertens.

Hij toont de verschillende etappes van de muntslag, die onder zijn leiding geautomatiseerd werd. Voor alle duidelijkheid: de euromunten worden hier niet van a tot z gemaakt.

De rondellen - de ronde metalen schijfjes - worden in grote kartonnen dozen aangekocht. Voor de 5-eurocentjes zijn ze van staal met een laagje koper.

Een arbeider vult een oranje bak met 400 kilo muntplaatjes. Die ▲

16

I

n de entreehal van de Koninklijke Munt stond vorige woensdag een lange rij wachtenden, bijna tot op straat. Verzamelaars uit alle hoeken van het land waren naar Brussel gekomen voor de uitverkoop van de laatste stocks herdenkingsmunten. Wie er snel genoeg bij was, kon nog een zilveren munt met het hoofd van Einstein of Hergé tegen een soldenprijsje op de kop tikken.

Doorgaans is het niet zo’n overrompeling in het kale, uitgeleefde jarenzeventiggebouw, dat in de loop van de tijd veel te groot is geworden. Voor de eeuwwisseling, in de periode van de frank, werkten hier honderdzestig mensen. Toen ingenieur Jean-Paul Mertens in 2008 bij de KMB aan de slag ging, waren het er nog negentig. Tegenwoordig werkt in het hele gebouw minder dan vijftig man.

Mertens, hoofd van de productie, neemt ons mee naar het grote atelier.

Voor we naar binnen mogen, is er controle. Al het kleingeld moet uit onze zakken. Als we weer naar buiten gaan, zal de veiligheidsagent

BRUZZ | DE VERHALEN

Een half miljoen 5-eurocentjes rolt dagelijks van de persen.

“De Belgische munten behoren tot de beste van Europa” JEAN-PAUL MERTENS HOOFD PRODUCTIE

17

Een instituut verdwijnt

BRUZZ | DE VERHALEN

▲

worden opgezogen door een grote muntpers, die ze aan weerszijde bedrukt en weer uitspuwt. Dagelijks worden er op deze manier 500.000 geldmuntjes gecreëerd.

Een verpakkingsmachine maakt er vervolgens papierrolletjes van vijftig muntjes van. Over de band gaan de rolletjes naar een oven waar ze, per tien stuks, samengeperst en met plastic folie geseald worden tot een soort wafeltjes. Die worden, na weging en controle, verpakt in houten kisten, die verzegeld worden en afgesloten met zwarte metalen klemmen. De kisten worden bewaard in een kluis, tot ze opgevraagd worden door de Nationale Bank, die de munten in omloop brengt.

In een hoek van de werkplaats is een andere groep arbeiders bezig met de luxeverpakking van herdenkingsmunten. Elk jaar geeft het munthuis ook een twaalftal themamunten uit, bedoeld voor verzamelaars. Zo was er eerder dit jaar de gouden 100-euromunt met de beeltenis van Magritte. Eind september werd de laatste verzame-

Mooie munten zijn een kwestie van goede stempels.

18

“Als de Belgische munten in het buitenland worden geslagen, stopt het voor mij” EEN VERZAMELAAR

laarsmunt geslagen: een 2-eurostuk voor de tweehonderdste verjaardag van de universiteit van Gent. Het slaan van die herdenkingsmunten, die verkocht worden tegen een prijs ver boven de nominale waarde, is een commerciële activiteit, vorig jaar goed voor een omzet van bijna vier miljoen euro. Maar ze vergt veel meer precisie en handenarbeid dan de productie van circulaire munten.

“Verzamelaars zien elk detail,” aldus Mertens.

Over een paar weken gaat het atelier dicht. Alle machines worden verkocht. Mertens: “Eind december gaat het licht uit.” De federale regering heeft namelijk besloten de muntslag uit te besteden.

Een jaar geleden kreeg het personeel de boodschap te horen.

Die kwam hard aan, zeker omdat

het huurcontract voor het gebouw en de exploitatievergunning nog tot 2021 lopen. Eerst zou alleen het slaan van circulaire munten stopgezet worden, maar een maand later werd duidelijk dat ook het hele commerciële luik zou worden uitbesteed.

Minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) gaf als reden dat door de komst van de euro en de toename van elektronische betalingen er minder euromunten nodig zijn en dat de Europese Commissie erop aandringt om muntoverschotten van andere Europese landen over te nemen. “In Duitsland, dat vijf munthuizen heeft, en Frankrijk is er een overproductie,” zegt André Toujour, afgevaardigde van de onafhankelijke vakbond Nuod. “Ik vraag me dan af: waarom werd er

niet beter onderhandeld?” Ook Nederland heeft een overschot aan kleine rosse centjes sinds alle bedragen daar afgerond worden. Al enige tijd worden voorraden van 1-eurocentjes overgekocht en moet de Belgische Munt, in plaats van zelf munten te slaan, de oude centjes van onze noorderburen opnieuw verpakken.

GEEN ONTSLAGEN Dat de minister ook de hoge productiekosten inriep als argument voor de sluiting heeft veel kwaad bloed gezet op de werkvloer. De stopzetting van de muntslag zou een structurele kostenbesparing van ruim twee miljoen euro opleveren.

“Hoezo,” zegt Toujour. “We waren de laatste drie jaar weer winst aan het maken, met name dankzij de verzamelaarsmunten.”

Er zit volgens hem geen enkele logica in de beslissing. “Nu moet er nog drie jaar lang huur worden betaald. En al het personeel blijft in dienst. Waar zit de besparing?”

Er vallen inderdaad geen ontslagen. Veertien mensen kunnen

BRUZZ | DE VERHALEN

Jean-Paul Mertens, hoofd productie, kijkt toe hoe de laatste herdenkingsmunten worden verpakt.

aan de slag blijven bij de Koninklijke Munt. Die wordt in naam niet afgeschaft, maar omgevormd van staatsbedrijf tot een kleine administratieve dienst, verantwoordelijk voor bestellen en controleren van muntstukken en voor de bestrijding van de valsemunterij.

De overige personeelsleden kregen een baantje aangeboden, elders bij Financiën. “Een fijn vooruitzicht is dit voor de meesten niet,” zegt Jean-Paul Mertens. “Het zijn veelal oudere mensen die hun machines door en door kennen en die nu ergens kopieën moeten gaan maken of met een borstel vegen.”

Grote onbekende is nog altijd wie in de toekomst de euromunten zal slaan. De aanbesteding is nog maar net gepubliceerd.

“Bovendien zal de nieuwe producent alles opnieuw moeten opstarten en zelf ook alle muntstempels moeten maken, want de onze worden vernietigd. In het beste geval zullen de eerste munten daar in de herfst van volgend jaar van de pers rollen,” zegt Mertens.

Over de opvolger wordt onder het personeel al volop gespeculeerd. De meesten gokken op de groep Heylen, de holding van de Kempense ondernemer Wim Heylen. De groep telt enkele bedrijven die rondellen maken, ook voor de KMB. Vorig jaar nam ze de Koninklijke Munt van Nederland over, die door de staat van de hand werd gedaan wegens verlieslatend. Heylen sprak toen meteen ook de ambitie uit om wereldwijd hét munthuis te worden voor kleine en middelgrote landen.

MINDER KWALITEIT Wie het ook wordt, Mertens vreest dat de kwaliteit erbij in zal schieten.

“Er is veel verschil tussen de Europese munten. Leg honderd 5-eurocentjes naast elkaar en je ziet het meteen. België zit altijd bij de beste.” Waar die kwaliteit hem dan in zit? “Een goede munt blijft lang blinken, de kop staat precies in het midden en er is voldoende reliëf en diepte. Een mooie munt heeft bombage, een buikske.”

Mertens betreurt dat België nu vervalt tot de groep van ministaten

“Er moet nog jaren huur betaald worden en het personeel blijft in dienst.

Waar zit de besparing?”

ANDRÉ TOUJOUR AFGEVAARDIGDE VAKBOND NUOD

als Malta en Luxemburg die hun euromunten door een buitenlands munthuis laten slaan. Vakbondsman Toujour vindt dat de overheid een parel aan de Belgische kroon uit handen geeft. “Je hebt de koning, de vlag en de munt.”

De verhuizing van de productie kan ook consequenties hebben. Nu wordt de echtheid van de munt gewaarborgd door twee minuscule tekens op elke stukje: het teken van het munthuis – een engelenkopje – en het wapen van Herzele. Dat is het teken van muntmeester Ingrid Van Herzele, de grote baas van de Koninklijke Munt. Of die symbolen nog in de munt gegraveerd zullen mogen worden als de muntslag uitbesteed wordt, is onduidelijk, zelfs voor de muntmeester.

En zullen de verzamelaars nog wel geïnteresseerd zijn in de herdenkingsmunten? De oudere man uit Luik die vorige week aanschoof voor de laatste stocks alvast niet. “Als het in het buitenland gebeurt, dan stopt het voor mij.”

19

Cultuur

Het Brussels te boek

“Mensen die geloven dat het Brussels een langer leven is beschoren, zeggen dat dat niet het Brussels van vroeger zal zijn, maar eerder een soort tussentaal. Dat zou best kunnen,” zegt Marcel De Schrijver.

Marcel De Schrijver stelt nieuwe bloemlezing voor

‘Neen, het gaat niet goed met het Brussels’ Een plekaaizer is een magneet, een baais een bui, en mast-a-la-kolonje? Dat betekent zeer veel. Het zijn omschrijvingen uit ’t Es on aa naa!, de zesde bloemlezing van Marcel De Schrijver (85) over Brusselse woorden en gezegden. Cultureel erfgoed noemt hij het. Erfgoed dat volgens hem bedreigd wordt, want maar weinig jonge mensen spreken het dialect.

— TIM SCHOONJANS, FOTO BART DEWAELE

N

oem Marcel De Schrijver gerust een referentie als het over het Brussels dialect gaat. Het begon voor hem allemaal met de Dictionnaire du dialecte Bruxellois van Louis Quiévreux, die hij in de jaren zestig in handen kreeg. De vele opmerkingen die hij bij het boek had, schreef hij op papiertjes die hij in het boek stak. Het werden er uiteindelijk zoveel dat hij bij zijn pensionering besliste om zelf een boek te schrijven met woorden en uitdrukkingen in het Brussels. Door de respons die hij daarop kreeg en de ontdekkingen van steeds nieuwe informatie, kreeg hij verschillende opvolgers. ’t Es on aa naa! is het zesde boek uit de reeks, maar liefst 411 bladzijden

20

dik en doorspekt met ongeveer zesduizend woorden en leuke gezegden in het Brussels. “Ik heb informanten in verschillende gemeenten die mij helpen als ik een verklaring niet vind,” vertelt De Schrijver. “Al is het Brussels in mijn boeken eigenlijk dat van Jette, Sint-Agatha-Berchem en Ganshoren. Brussels is geen eenheidsdialect, het verschilt van gemeente tot gemeente en soms zelfs van familie tot familie. Die verschillen vervagen door de grotere mobiliteit van de mensen. Daarbij, het Brussels wordt vandaag nog bijna alleen door oudere mensen gesproken.”

De Schrijver haalt daarmee een pijnpunt aan. Al jaren wordt er geijverd om het dialect te laten heropleven. Hij draagt daar actief

toe bij, bijvoorbeeld met de Jetse Speegelmanne en eerder als lid van de Academie van het Brussels.

Be.brusseleir is vandaag de katalysator van al die inspanningen, met onder meer allerhande voorstellingen en zelfs Brusselse toêllesse in het Oeis van ‘t Brussels.

Maar volgens De Schrijver gaat het dialect nog steeds achteruit. “Jef De Keyser, de stichter van de Academie van het Brussels, wou dat er in elke gemeente een onderafdeling kwam. Uiteindelijk kwam die er alleen in Jette, Koekelberg en Evere.

En in Jette hebben we het aantal leden zien terugvallen van 421 tot 113.

Elk jaar overlijden een paar van onze leden, en jongeren komen er niet bij.”

Door die evolutie zei De Schrijver eerder al dat het Brussels volgens hem nog maar een vijftigtal jaar zou bestaan (in een interview met deze krant in 2008, red.). Van die uitspraak wijkt hij vandaag niet af.

“Ik blijf daarbij, ja. Dat wordt me door veel mensen niet in dank afgenomen. Robert Delathouwer zegt altijd dat ik positiever moet zijn, hij gelooft dat het Brussels zal blijven voortbestaan. Natuurlijk hoop ik dat hij gelijk krijgt, maar ik vrees ervoor.”

De toêllesse hebben wél succes, net als het Brussels Volkstejoêter, maar het grote probleem blijft: hoewel heel wat mensen het sappige dialect leuk vinden en sommigen zelfs noties hebben, spreken ze het zelf niet meer. En net dat is nodig voor zijn overleving. “Ik zie dat bij mijn kleinkinderen. Ze begrijpen het, ze lachen mee als ze naar het Volkstejoêter gaan kijken. Maar het spreken? Nee, dat doen ze niet. De jongeren krijgen het Brussels niet meer mee.”

Nochtans bestaan ze, jonge Brusselaars die hun dialect nog spreken. Met een personage als Kevin Le Forain kunnen ook zij opkijken naar een ket die fier is op

Nederlandstalig Jezuïetenonderwijs in hartje Brussel

het Brussels en als een uitstekende ambassadeur optreedt. De Schrijver ziet het graag gebeuren, maar hij merkt dat het Brussels van de jongere generatie anders is. “Zij gebruiken meer Nederlandse woorden als ze Brussels spreken, voor woorden waarvan ze de dialectvorm niet kennen. Dat is iets dat je niet hebt bij Franstaligen die Brussels spreken.”

“Mensen die geloven dat het Brussels een langer leven is beschoren, zeggen dat dat niet het Brussels van vroeger zal zijn, maar eerder een soort tussentaal. Dat zou best kunnen.

In een soap als Thuis spreken ze geen zuiver Nederlands meer. Ook dat is al een soort tussentaal.”

BOEK Het boek ’t Es on aa naa! is voor 29 euro verkrijgbaar op www.bebrusseleir.be.

DINOSAURUSSEN “Elk jaar zie ik mensen verdwijnen, en daarmee verdwijnt elke keer een stukje Brussels. De mensen in de werkgroep Academie van be.brusseleir zijn ook bijna allemaal op leeftijd. We zijn een beetje de laatste dinosaurussen, ja. Zo voel ik me toch (lacht).”

“Met de Speegelmanne heb ik geen plannen meer. Ik denk dat we het binnen afzienbare tijd zullen opdoeken. Er is geen opvolging. Aan mijn boeken blijf ik voortschrijven, al kan ik

“Mijn kleinkinderen lachen mee als ze naar het Volkstejoêter gaan kijken. Maar ze spreken geen Brussels meer”

Sint-Jan Berchmanscollege

OPENDEURDAG Zaterdag 14 oktober 2017 • 13.30 uur - 18.00 uur Wil u weten wat ons college te bieden heeft aan jongens en meisjes vanaf 12 jaar?

Breng dan een bezoek aan ons college en maak o.a. rond 15.00 uur het optreden van ons jeugdkoor mee.

Alle inlichtingen betreffende inschrijvingen kunnen op deze opendeurdag verkregen worden.

Zie hiervoor ook onze website www.sint-jan-brussel.be Sint-Jan-Berchmanscollege, Ursulinenstraat 4, 1000 Brussel tel 02/5120370 fax 02/5126475

INTERRELIGIEUS CONCERT ZONDAG 15 OKTOBER 2017 om 15u00 ONZE-LIEVE VROUWKERK Aartshertogenlaan 68 in Watermaal-Bosvoorde (Metro Demey, bushalte Square Archiducs).

TOEGANG 8 euro.

INFO EN PLAATSBESPREKING Expertisepunt Interreligieuze Dialoog 0470 03 32 66 expertise.IDB@proximus.be

Liederen Islamitische traditie Christelijk geïnspireerde liederen Joodse melodieën met viool, klarinet, contrabas en accordeon

GEORGANISEERD DOOR: A.I.S.A. en V.O.E.M. (moslimverenigingen); Davidsfonds en OKRA Kultuur Brussel; Protestantse kerk Brussel-centrum en Bosvoorde-Oudergem; Palhik Mana en Association Multiculturelle Juive de Belgique.

MARCEL DE SCHRIJVER AUTEUR

INFODAG niet te veel meer vooruitplannen. Het is een passie geworden. Hopelijk kan ik zo helpen het Brussels toch nog wat langer in stand te houden.”

De Schrijver noemt zijn boek cultureel erfgoed. Het is zelfs lesmateriaal, want de Brusselse toêllesse worden op basis van zijn boek gegeven. Of het Brussels dialect er langer door zal worden gesproken, moet de toekomst uitwijzen. Maar zijn werk draagt ertoe bij dat het Brussels nooit helemaal zal verdwijnen.

DE KEUZE VAN DE MENSHEID MAITREYA

de Wereldleraar en de Meesters van Wijsheid

Lezingen Workshops Vragen & antwoorden

ZATERDAG 28/10/2017 van 11u00 tot 17u30 Hotel Progres Vooruitgangstraat 9 B- 1210 Brussel INKOM 5 EURO

0472/972972 www.sharen.org

SAMEN DELEN=RECHTVAARDIGHEID=VREDE

Opinie

Forum & lezersbrieven

Van effectenmarkt tot oord voor fijnproevers

BRUZZ | DEBAT

‘We geven Beursgebouw terug aan de mensen’

22

Niet iedereen lust de plannen om een bierpaleis te maken van de Beurs. Tegenstanders zien in de eerste plaats een commercieel project (zie ook BRUZZ 1586). Onterecht, vindt Vlaams minister voor Brussel Sven Gatz (Open VLD). “Dit wordt een oord voor fijnproevers.”

I

k hou van een levende stad voor mensen en ik hou ook van wat stedelijke ambitie. Het zijn de interne drijfveren die mijn doen en laten als politicus bepalen. Met de voetgangerszone in het stadscentrum geven we een grote ruimte terug aan de mensen. Toegegeven, dat heeft wat voeten in de aarde en er is nog veel werk, maar de aanhouder wint. In het hartje van die zone staat het iconische beursgebouw. Welke Brusselaar heeft nog niet afgesproken op de trappen van de Beurs? Het beleid heeft lang nagedacht over een nieuwe bestemming van het gebouw, na het vertrek van Euronext. Destijds heb ik er als volksvertegenwoordiger en vervolgens als directeur van de Belgische Brouwers voor geijverd om de Beurs een bierbestemming te geven. Maar niet om het even welke.”

“Sedert ik in 2014 minister werd voor onder meer Cultuur en Brussel, heb ik me niet meer met dit dossier bemoeid. Al enige tijd werken de stad, het gewest, de federale overheid en de Belgische Brouwers samen aan die nieuwe

toekomst voor de Beurs. Met mijn collega’s van de Franse en de Duitstalige Gemeenschappen heb ik er mee voor gezorgd dat de Unesco onze Belgische biercultuur als immaterieel cultureel erfgoed heeft erkend. Die erkenning als werelderfgoed heeft me apetrots gemaakt. En met mij vele landgenoten. Belgisch bier verbindt ons land, Vlamingen, Walen en Brusselaars. En maakt de rest van de wereld nieuwsgierig.”

“Die erkenning van onze biercultuur is geen erkenning van de kwaliteit van onze bieren, zelfs al zal niemand die ter discussie stellen. Die Unesco-eretitel gaat over hoe onze bieren ménsen

“Mag het Beursgebouw ook een plek van stedelijke ambitie zijn?” vraagt minister Sven Gatz zich af.

samenbrengen: op café, in dorpen en steden, als verzamelaars van zeldzame bierglazen of –viltjes of hoe we daarover kennis doorgeven onder brouwers en op brouwscholen. Beer as the first social media. Om te delen met anderen.”

“Zo bekeken, kunnen de stad Brussel en de Belgische Brouwers, samen met een internationaal geprezen architectenbureau, Robbrecht en Daem, een sterk

“Belgisch bier verbindt ons land, Vlamingen, Walen en Brusselaars” SVEN GATZ VLAAMS MINISTER VOOR BRUSSEL

project voorleggen. Ook de Brusselse Bouwmeester was bij de jury van deze operatie betrokken.”

“Eerst en vooral wordt het gebouw, waaraan slechts vier procent van de architectuur zal worden gewijzigd, aan het publiek en de Brusselaars teruggegeven. Zolang Euronext er nog huisde was de imposante beursvloer alleen te huur voor recepties van de happy few. Vandaag is dit prachtig stukje Brussel niet toegankelijk, tenzij tegen betaling, ter gelegenheid van een tijdelijke tentoonstelling. In de toekomst zullen we er permanent rond en door kunnen wandelen, zoals in de Koninginne-/Sint-Hubertusgalerij.

Rond de beursvloer en op het dak rond de koepel van het gebouw, komen een brasserie en restaurant.

Ook vroeger trouwens, al zullen slechts oudere Brusselaars zich dit

lezersbrieven@bruzz.be Negatieve spiraal

Beurs en bier

© ID / ERIC DE MILDT

herinneren, waren er een café en een restaurant in het Beursgebouw.”

“In de afgesloten en niet zichtbare ruimtes die het gebouw volledig omsluiten, komt dan de ‘Belgian Beer World’: een bierbeleving gericht op de historiek van het Belgisch bier, op een ondergrondse verbinding met de archeologische ruimte waar ooit Hertog Jan I van Brabant (Jan Primus, Gambrinus dus) begraven lag, op een verkenning van het Belgische bierlabyrint, op de natuurlijke ingrediënten van bier, op de finesse en de kunst van het brouwproces, ... Daarbij is de vrees dat dit een bierpaleis ter ere van ’s werelds grootste brouwer zou worden, ongegrond: meer dan dertig brouwerijen, van grote over middelgrote brouwerijen tot de kleinste trappistenbrouwerij van

ons land, samen goed voor meer dan honderd bieren, zullen de veelzijdigheid en diversiteit van onze biercultuur uitdragen. Die dan nog aangevuld wordt met de bijzondere aanwezigheid van de groeiende Brusselse craftbeerscene.

En na de rondleiding krijgen de bezoekers welgeteld één proefglaasje te degusteren. Dit wordt een oord voor fijnproevers en levensgenieters, zoals de Brusselaars van oudsher zijn. Mag het ook een plek van stedelijke ambitie zijn?”

Ik las met stijgende ergernis het artikel van Gideon Boie over de toekomstige Beurs-biertempel.

Volgens de heer Boie is het Beursgebouw niet weggelegd voor een ‘och arme Biertempel’ (sic), die komaf zou maken met de architecturale waarde van het gebouw en niet representatief zou zijn voor alle Brusselaars. Het project zou daarenboven niet verder reiken dan wat de povere verbeelding van de Brusselse beleidsmakers toelaat, met name wat ‘festivalletjes en toeristische attracties’ (sic) Dat is zeer kort door de bocht. De biercultuur is geen Brussels gegeven, maar een nationale fierheid, gestoeld op artisanaal kunnen, innovatie en gastronomisch wereldwijde erkenningen. De Biertempel hoeft dan ook niet representatief te zijn voor alle Brusselaars, zeker niet in de hoofdstad van Vlaanderen, België en Europa.

Is het zonde om de Belgische trots, de kunst van het bierbrouwen, te huisvesten in een prachtig en centraal gelegen gebouw? Kunst heeft geen grenzen, noch architecturale noch andere en verdient sowieso een prestigieuze locatie.

En om de vraag te beantwoorden: Moet de beurs een Biertempel worden?, is het antwoord duidelijk: ja!

Michel Teirlynck, Laken.

BRUZZ | DEBAT

Ik stel vast dat de Brusselse politiek hoe langer hoe meer in een negatieve spiraal terechtkomt. Hoe kan je anders verklaren dat er elke in BRUZZ weer een of ander statement als quote verschijnt. Is dit de aanloop naar de verkiezingen: naar hartenlust modder naar mekaar gooien, zelfs binnen de eigen Nederlandstalige en Franstalige partijen? Van intelligente politici had ik toch wat meer ‘savoir-vivre’ en goed fatsoen verwacht. En het is uiteraard weer de gewone burger die het slachtoffer is van deze ‘machtsstrijd’. Jullie riante lonen lopen immers gewoon door. Vergeet echter niet dat jullie op het eind van de rit door de kiezer hierop zullen afgerekend worden. Stop alstublieft eens met dit kinderachtige gedoe en doe wat constructiefs voor de samenleving.

Mia Joosten, Schaarbeek.

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bruzz.be. Schrijven kan naar BRUZZ-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar

SVEN GATZ VLAAMS MINISTER VOOR BRUSSEL

02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@bruzz.be.

De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, - manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.

23

Enfant Terrible Bijzondere mensen in een bijzondere stad

Ik zit nergens beter dan in Brussel B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Pieter Bonte, doctor in de filosofie en cafébaas Het was putteke winter, ergens in januari, en ik zat met drie vrienden op restaurant. Iemand sloeg de BRUZZ open en ons oog viel op een advertentie voor de overname van het Muntpunt-café. We begonnen meteen te brainstormen over wat er op die plek allemaal mogelijk was. Ik zat toen in een professionele impasse, had mijn doctoraatsthesis ingediend, maar hield de academische wereld min of meer voor bekeken. Samen met mijn vennoot Sem Vandekerckhove diende ik een businessplan in. Enkele maanden later stond ik achter de toog.

Het is heftig, dat wel. Als ik om halftwee ‘s nachts in mijn bed lig, is dat een meevaller. En vanaf negen uur begint de hele machinerie opnieuw. Ik woon aan Hoogte Honderd in Vorst, en ‘s ochtends heb ik het gevoel dat er beneden in de binnenstad een gigantische baby wakker wordt, die luid begint te krijsen en moet worden verzorgd (lacht).

Ik ben volop bezig om de stiel onder de knie te krijgen: bakken versleuren, dweilen, afwassen. Ik wil van binnenuit ervaren hoe zo’n café werkt. En ja, tussendoor hou ik me natuurlijk ook met de administratie en de inhoudelijke programmatie bezig.

Gelukkig heb ik een geweldig team.

Ik ben altijd vrij sociaal geweest, als kind was ik vaak de flauwe plezante thuis. Maar als puber kon ik ook een zwaar piekerende einzelgänger zijn. Dan trok ik me helemaal terug in een hoekje op de speelplaats en stelde me vragen bij … ja, bij alles eigenlijk: het schoolsysteem, ons gezin, de maatschappij. Ineens was niets nog evident. Boeken als Het Goddelijke monster. De trilogie van Tom Lanoye en De Steppewolf van Hermann Hesse hebben mij echt getekend, en door de literatuur ben ik bij de filosofie terechtgekomen. We woonden toen tegenover de Boekentoren van Gent, waar de Faculteit van Letteren en Wijsbegeerte huisde. Met andere woorden, ik moest gewoon

Pieter Bonte (32)

de straat oversteken om naar de les te gaan (lacht).

Ook de academische wereld vond ik behoorlijk absurdistisch existentieel theater, maar de filosofie op zich koester ik nog steeds. En ik heb altijd behoefte gevoeld om het publieke debat aan te zwengelen.

Daar ligt de kern van dit caféproject: het moet een bruisende cultuurplek worden voor en door de Brusselaar, met debatavonden, boekvoorstellingen, jazzoptredens. In de Europese traditie van de grote literaire cafés, graag. Zo komen in november de Transhumanisten langs, een strekking in de filosofie waar ik mijn doctoraatsthesis rond heb gemaakt.

Maar we hebben ook al de Griekse econoom Yanis Varoufakis over de vloer gehad.

Natuurlijk speelt de locatie een essentiële rol: we zitten te midden van huizen als de Munt, de Buren, de bibliotheek zelf. Een beetje verder vind je verschillende arthousecinema’s. Met al die partners samen willen we deze wat dooie hoek ‘s avonds nieuw leven inblazen. De Quartier des Coins Cachés noemen wij het al. In die zin ervaar ik dit ook echt als een stadsproject.

Mijn doctoraat heeft me naar plekken als New York, Montreal en Oxford gebracht, maar ik zit nergens beter dan in Brussel, echt waar. Enerzijds grotesk door de wildgroei aan architectuur bijvoorbeeld, anderzijds vind je hier prachtige wijken en geweldige parken. En het is hier zo makkelijk én plezant om met een wildvreemde aan de praat te geraken.

Het mooiste moment tot nu toe? Ongetwijfeld de officieuze opening, ergens begin juni, met een pak vrienden en familieleden. Het licht van de ondergaande zon zat perfect, het bier smaakte goed. Een vree schone, feestelijke avond. Ik had het gevoel dat de puzzelstukken eindelijk in mekaar vielen.

— PATRICK JORDENS

Van oorsprong een Gentenaar, die sinds een tiental jaar in Brussel woont. Behaalde een doctoraat Filosofie aan de UGent, en een bachelor Rechten aan de VUB. Werd in juni uitbater van het Muntpunt Grand Café waar hij ‘een intellectuele ontmoetingsruimte met rock-’n-rollgehalte’ van wil maken. www.facebook.com/muntpuntcafe

24

© SASKIA VANDERSTICHELE

Geschiedenis

Curator Pascale Falek: “We vreesden dat bepaalde mensen ervoor zouden terugdeinzen om hun geschiedenis en hun familiefoto’s in een joods museum tentoon te stellen. Maar er bleek helemaal geen probleem.”

B R U Z Z | LO S VA N E T I J D

© SASKIA VANDERSTICHELE

Karl Marx en Jenny von Westphalen, als Duits echtpaar in ballingschap in Brussel. (c. 1850) © MARX MEMORIAL LIBRARY

Leerkracht Sabiha El Youssfi, geboren in Marokko, werd bereid gevonden om te getuigen voor de tentoonstelling Gastvrij Brussel? © KIKA NICOLELA

26

TENTOONSTELLING 13/10 > 18/3, Joods Museum van België, Miniemenstraat 21 Brussel, www.mjb-jmb.org

Tentoonstelling in afwachting van het museum van immigratie

Joden geven Brusselse migranten een stem

O

Benvindo (37) en Pascale Falek (36) zijn curatoren van het Joods Museum van België.

Hoe is het idee voor een tentoonstelling over immigratie in Brussel ontstaan?

PASCALE FALEK: Wat er vandaag

gebeurt in het Europese migratiebeleid, gaat ons allen aan. We vroegen ons af hoe wij daar als museum in het hart van Brussel het best op konden reageren. Niet door een manifestatie te organiseren, maar door iets wat we beter kunnen: een tentoonstelling.

BRUNO BENVINDO: Een museum heeft niet alleen de taak om erfgoed te beheren, het moet ook vat proberen te krijgen op de actualiteit en zich afvragen wat de uitdagingen zijn waar onze samenleving mee kampt. Een van die uitdagingen is het migratievraagstuk. Immigratie raakt het Joods Museum in zijn diepste wortels, want ze is intrinsiek verbonden aan de geschiedenis van Joden in België. Ze waren op de vlucht tijdens het interbellum, werden vervolgd tijdens de Tweede

“Door de diversiteit die er in de stad heerst, maar ook door de institutionele warboel, kan iedereen hier zichzelf zijn” BRUNO BENVINDO CURATOR GASTVRIJ BRUSSEL?

Wereldoorlog en werden staatloos na de bevrijding. De geschiedenis van de Joden van België is eigenlijk de geschiedenis van immigranten die uit heel veel verschillende landen naar hier kwamen: uit Polen, Marokko, Argentinië, Roemenië, enzovoort. We hebben die ervaringen in een breder kader willen plaatsen: dat van de migratiegolven die van Brussel na Dubai de tweede meest kosmopolitische stad ter wereld maken, met in totaal 184 nationaliteiten.

Jullie hadden de tentoonstelling kunnen herleiden tot de geschiedenis van de Joodse immigratie. Is deze tentoonstelling een voorbeeld van de nieuwe politiek van het museum?

FALEK: Na de aanslag van 2014

hebben we er expliciet voor gekozen om het spectrum te vergroten. In 2015 stelden we de foto’s van Henri Cartier-Bresson tentoon. Hij is geen Jood, maar de humanistische ondertoon van zijn foto’s raakte ons.

Het museum moet een plaats van reflectie en van interculturele uitwisseling zijn. We proberen verschillende groepen te raken met

▲

p 6 mei van dit jaar werd het Huis van de Europese Geschiedenis nog ingehuldigd in het Leopoldpark met een ambitieuze permanente tentoonstelling van maar liefst 4.000 vierkante meter.

Ooit was het idee van een Europees museum in Brussel onlosmakelijk verbonden met een museum van Immigratie. De twee projecten die in 2001 door het Brussels Gewest werden aangekondigd, moesten het internationale en multiculturele beeld van de hoofdstad promoten.

Het Huis van de Europese Geschiedenis zag het levenslicht met de steun van het Europees parlement, maar het tweede idee is langzaam uitgedoofd.

Het Joods Museum gooit in ieder geval de knuppel in het hoenderhok door de deuren te heropenen met Gastvrije Brussel?, een tentoonstelling gewijd aan de Brusselse immigratie en haar geschiedenis, getuigenissen van migranten van vandaag en nog nooit vertoonde werken van Brusselse kunstenaars met elkaar te verbinden. Bruno

B R U Z Z | LO S VA N E T I J D

“We hadden deze tentoonstelling over immigratie nooit georganiseerd als er in Brussel al een museum bestond dat zich met de kwestie bezighield,” zeggen Bruno Benvindo en Pascale Falek, twee curatoren van Gastvrij Brussel? Dat is een project van het Joods Museum van België dat de geschiedenis van de immigratie in de hoofdstad sinds 1830 opspoort door de stem te laten horen van de belangrijkste betrokkenen: de immigranten. — SOPHIE SOUKIAS

27

De stem van de migrant

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

▲

hoofdpartner van deze tentoonstelling, beschikt over een enorm patrimonium: de archieven van de vreemdelingenpolitie bevatten maar liefst twee miljoen dossiers van mensen die sinds 1839 in België zijn aangekomen. We hebben gretig gebruikgemaakt van die gigantische administratieve massa die uniek is in Europa. Tegelijk blijft het de blik van de overheid. Wat je niet vindt in die archieven is de stem van al die mensen, hoe ze leefden, wat ze voelden. Een heikele kwestie: er bestaat geen plek die de bezittingen van families, hun kledij, de elpees die ze hebben meegebracht of gesproken getuigenissen bevat.

Daarom lanceerden we zelf een oproep naar migranten. Die wilden niets liever dan de eigendommen van hun familie uit de kast halen.

FALEK: We vreesden dat, gezien de actuele polarisatie, bepaalde mensen ervoor zouden terugdeinzen om hun geschiedenis en hun familiefoto’s in een joods museum tentoon te stellen. Maar er bleek helemaal geen probleem.

onze tentoonstelling, maar we gaan ook zelf naar die groepen toe. Onze tentoonstelling Joden en Moslims, gedeelde culturen, hebben we samen met leerlingen van een middelbare school in Sint-Joost ontworpen. De tentoonstelling was in verschillende Brusselse buurthuizen te zien. We vinden het heel belangrijk dat een museum zich verplaatst tot in Haren of in Neder-over-Heembeek.

BENVINDO: Als je naar het Brusselse museale landschap kijkt, bevinden wij ons recht tegenover musea met een heel institutionele boodschap zoals het Belvue- of het Legermuseum. Kwesties zoals minderheden en machtsverhoudingen worden slechts summier behandeld in deze musea over geschiedenis. Het Joods Museum probeert discoursen, kunstwerken en getuigenissen, die je elders in Brussel niet hoort, aan bod te laten komen, zowel binnen als buiten de muren van dit museum.

Immigratie is een thema dat lange tijd stiefmoederlijk werd behandeld in Europese musea. Het museum van de geschiedenis van de immigratie in Parijs werd in 2007 in moeilijke omstandigheden geopend. In België staan we nog altijd nergens.

FALEK: In 2001 kondigde het

Brussels Gewest de komst van een museum van Immigratie aan, maar het is er nooit gekomen. Er zijn veel initiatieven die aan immigratie gelinkt kunnen worden, maar op niveau van erfgoed en musea staan we nog altijd nergens. We hadden deze tentoonstelling nooit georganiseerd als er al een museum van immigratie bestond.

“Deze tentoonstelling is niet ‘het wondermooie verhaal van de immigratie in Brussel’ geworden” BRUNO BENVINDO CURATOR GASTVRIJ BRUSSEL?

Kunnen we Gastvrij Brussel? beschouwen als een blauwdruk voor een nieuw museum, net zoals Het afwezige museum in Wiels het gebrek aan een museum voor hedendaagse kunst in Brussel wilde aankaarten?

BENVINDO: Dat was niet ons

uitgangspunt tijdens het maakproces van de tentoonstelling, maar wel een vaststelling toen ze af was.

We hebben ons in de eerste plaats afgevraagd wat we precies konden tonen in deze tentoonstelling. Het Algemeen Rijksarchief, de

28

allemaal samen in Brussel. We kunnen ons bijgevolg afvragen of we niet beter een museum over de geschiedenis van de stad zouden oprichten, waarin migratie een vanzelfsprekende rol speelt, in plaats van een museum dat integraal aan immigratie is gewijd.

In het huidige politieke discours spreekt men niet over immigratie zonder over integratie te spreken.

Komt dat idee ook aan bod in de tentoonstelling?

BENVINDO: Niet veel mensen die we

hebben geïnterviewd spreken over integratie – dat is een concept dat van bovenaf wordt opgelegd. Wat ons interesseert, zijn hun levensverhalen. Hun getuigenissen tonen aan dat Brussel misschien geen gastvrije stad is, maar dat iedereen er op zijn manier kan leven. Door de diversiteit die er in de stad heerst, maar ook door de institutionele warboel, kan iedereen hier zichzelf zijn, of een kleine bubbel creëren voor zichzelf.

Het Brussels kader maakt het mogelijk om uit de nationale en communautaire gesprekken te breken.

Los van de persoonlijke ervaringen is er de Belgische migratiepolitiek. Die was door de geschiedenis min of meer soepel, soms ook erg gewelddadig.

FALEK: Veel herdenkingen zijn

BENVINDO: We hebben een te

gelieerd aan de immigratie: vijftig jaar Marokkaanse immigratie, zestig jaar Griekse immigratie, enzovoort.

Waar de ene gemeenschap de schijnwerpers haalde, werden andere, kleinere gemeenschappen vergeten. Met onze tentoonstelling willen we al die ervaringen met elkaar in verbinding brengen. Toch moesten we gefocust blijven op Brussel, dat zijn eigenheid toch dankt aan de migratiegolven, in tegenstelling tot Vlaanderen en Wallonië. Twee derde van de Brusselaars is zelf het gevolg van immigratie, een derde van hen heeft niet eens de Belgische nationaliteit.

Bijna alle Brusselaars zijn betrokken partij.

BENVINDO: De immigratie gaat alle Brusselaars aan, want een immigrant krijgt ook vorm door de blik van de ander: denk maar aan de blik die een migrant krijgt als hij zijn identiteitsbewijs ophaalt, een klein accent of de fronsende wenkbrauwen als hij hij zijn naam uitspreekt.

Dat migratievraagstuk creëren we

rooskleurig beeld willen vermijden.

Deze tentoonstelling is niet ‘het wondermooie verhaal van de immigratie in Brussel’ geworden.

We tonen bijvoorbeeld het item op het televisiejournaal van de dood van Semira Adamu en de daaropvolgende reacties van verontwaardigde burgers. Hoewel het alweer dateert van bijna twintig jaar geleden, hebben we allemaal haar dood onthouden. Niet alleen omdat het een dramatisch voorval was, maar ook omdat veel mensen voor het eerst te weten wilden komen wat we doen met mensen die we niet willen zien wanneer ze zich in gesloten centra of in vliegtuigen bevinden.

We hebben willen aantonen dat immigratie een complex verhaal is.

Er zijn erg harde momenten geweest ten opzichte van vreemdelingen, zoals de deportatie van Joden en zigeuners tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar er zijn ook momenten waarop de bevolking in opstand is gekomen tegen de immigratiepolitiek.

Michaël Bellon

Onze columnist trekt elke week naar een plek die tot de verbeelding spreekt

dinsdag 3 oktober, 19u

De Ooievaarsgang ressorteert niet onder het Ministry of Silly Walks, maar is gewoon een oud lemma in het Brusselse stratenregister.

Zeventiende eeuw wordt er gefluisterd - de tijd waarin we een klein volk van kleine mensjes waren, dat nog de grootste moeite had om zijn paden platgetreden te krijgen.

Wanneer mensen de kwalificatie ‘zo oud als de straat’ bezigen, dan doelen ze dus naar alle waarschijnlijkheid op deze straat. Al was de onbeduidende binnenweg nooit echt als straat bedoeld. Het onoverdekte gangetje is de resultante van de aanpalende bebouwing, en niet omgekeerd. Het is de uitkomst van een optelsom, of beter: het overschot aan publiek domein na aftrek van alle private eigendom.

Achterkant dus. Restruimte die avant la lettre werd uitgeroepen tot voetgangerszone, altijd ongemoeid werd gelaten, en vandaag bij consensus wordt beschermd. Niet dat iemand echt omkijkt naar het stelsel van straatjes dat binnen de tweede omwalling achterhuizen en voorhuizen met elkaar verbond. Maar iedereen is het er toch over eens dat ze mee bepalend zijn voor het zelfbeeld van een stad, dat met dit soort kadastrale kronkelwegen zijn middeleeuwigheid kan bewijzen.

Tientallen keren was ik al langs de Sint-Rochuspoort gewandeld die aan de ene kant toegang verschaft tot de gang, maar erdoor nog nooit. De nood om snel van dit stuk Papenvest naar dat stuk Vlaamsesteenweg door te steken is dan ook zelden hoog. Ik had het ene uiteinde van de gang zelfs nooit met het andere in verband gebracht, en ging ervan uit dat het om een impasse ging, de antieke variant op de doodlopende straat.

Maar nu ik de stap heb gezet, kan ik iedereen de stemmige shortcut aanbevelen. Je

treft er wat artistieke graffiti en zelfklevers met ondoorgrondelijke boodschappen aan, maar voorts is de idylle vrij intact. De straatnaamborden werden in blauw email gebakken en verzonken in de matwitgekalkte pleister.

Smeedwerk houdt alles wat scheef staat samen. Verstofte spinnenwebben wapperen in de wind. Gevlochten boomstammetjes, kapotte bloembakken en grote krullen onkruidige klimplant vormen een stadsbrousse op terrariumformaat, veredeld met uitgebloeide geraniums.

De schattige huisnummertjes blijven overzichtelijk laag, en de huisdeuren waar ze naast hangen, komen nauwelijks hoger. De bewoners - die elkaar niet per se beter kennen dan de buren in andere straten - gaan dus onder hun thuiskomst gebukt. Maar volgens mij met volle goesting, want op een leegstaand krot na, lijken de panden toe te behoren aan het creatieve, honkvaste type stadsmens.

Ik ben vooral fan van de zware regenpijpen die als een omgekeerde periscoop tot vlak boven de kasseien hangen. Als het giet, moet het gutsen op die blinkende straatstenen, die daarna nog dagenlang vochtig blijven. Aan de donkere kleur van de aarde in de voegen kan je zien dat de zon maar af en toe eens langskomt in dit schaduwrijk. Mede doordat de aanwezige lantaarns er al van in de late middag op aandringen om het straatje er nog wat feeërieker te laten uitzien, is het hier vast ook een uur vroeger donker dan elders in onze tijdzone. Laat het me dus naar het voorbeeld van deze straat maar eens een keertje kort houden.

“Wanneer mensen de kwalificatie ‘zo oud als de straat’ bezigen, dan doelen ze waarschijnlijk op deze straat”

B R U Z Z | LO S VA N E T I J D

Ooievaarsgang

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/laptopia

29

Ondernemen

Chocolademaker Frederic Blondeel

Van boon tot praline: alles gebeurt op Brussels grondgebied

BRUZZ | DE VERHALEN

Koekelberg opnieuw chocoladedorp Chocolatier Frederic Blondeel verhuist zijn atelier van de kust naar Koekelberg. Daarmee heeft de chocoladegemeente bij uitstek opnieuw een chocoladefabriek op haar grondgebied. Bovendien is iedereen er welkom om de productie te bekijken. — ELIEN HAENTJENS

De gemeente Koekelberg blies de chocoladegeschiedenis enkele maanden geleden al nieuw leven in met de inhuldiging van de cacaoboonfontein aan Simonis.

30

BLONDEEL

M

“De samenwerking met de gemeente Koekelberg was een droom,” zegt chocolatier Frederic Blondeel (links). © SASKIA VANDERSTICHELE

et een winkel op de Zavel en twee zaken op Sint-Katelijne – een winkel en een tearoom – zit Frederic Blondeel gebeiteld in Brussel. Soms kon je hem aan het werk zien in zijn ateliertje boven de winkel aan Sint-Katelijne, maar het grootste deel van de productie gebeurde in het West-Vlaamse Beauvoorde.

“Met de verhuizing naar Koekelberg willen we onze positie in Brussel verstevigen. Want als hoofdstad van België en Europa trekt Brussel een publiek aan dat op zoek is naar de beste producten. Terwijl mensen aan de zee vooral houden van de frisse lucht, heeft een stadsmens vaak interesse in cultuur en voeding.

Daarom vind je de beste producten vaak in de stad,” vertelt Blondeel. “Bovendien krijgen we hier een internationaal cliënteel over de vloer en beginnen buitenlandse aankopers hun zoektocht naar nieuwe producten eerst in de hoofdstad.”

Voor het nieuwe atelier ging Blondeel op zoek naar een locatie in het centrum van de stad.

“Oorspronkelijk zocht ik iets in Brussel-Stad, maar daar mag een atelier niet groter zijn dan 250 vierkante meter. Zo kwamen we hier terecht, op amper één kilometer van het centrum.

Achteraf gezien ben ik daar erg blij om, want de samenwerking met de gemeente was een droom. Elke keer werd ik er met open armen ontvangen. Zoiets heb ik nog nooit meegemaakt,” lacht Blondeel. “Al is het natuurlijk niet zo verwonderlijk als je de chocoladegeschiedenis van Koekelberg kent. Vroeger waren hier verschillende chocoladefabrieken zoals het bekende Victoria, dat begin jaren zeventig de deuren sloot en nu de Belgian Chocolate Village huisvest. Daarnaast heb je Godiva, dat nog altijd bestaat. In de gouden jaren van Brussel, tussen 1880 en 1930, werkten er hier zo’n tweeduizend mensen in de chocolade.

Hier in de buurt kan je

hun toenmalige woningen nog zien.”

Terwijl de gemeente die geschiedenis enkele maanden geleden al nieuw leven inblies met de inhuldiging van de cacaoboonfontein, versterkt Blondeel nu het chocoladehart van Koekelberg.

“Na een grondige restauratie vormen de tweeduizend vierkante meter grote gebouwen van patissier Marc Debailleul een perfecte thuis. Hiermee zijn we de enigen die de chocolade en pralines, te beginnen bij de cacaobonen, volledig op Brussels grondgebied produceren.”

TACHTIG TON “Bovendien kunnen we hier vier keer zoveel produceren als in ons oude atelier. Zo zullen we per jaar tachtig ton chocolade maken voor eigen productie. Daarom hebben we ook enkele nieuwe krachten aangeworven, en sommige mensen zijn mee verhuisd met het bedrijf. We werken hier nu met tien,” vertelt Blondeel. “Voor de machines werkte ik samen met een Italiaans bedrijf dat ik enkele jaren geleden op een beurs leerde kennen. Samen ontwikkelden we een artisanale variant van hun industriële machines. Zo kan alles automatisch verlopen, terwijl ik tegelijkertijd op elk moment kan ingrijpen in het proces. Want chocolade is geen exacte wetenschap. Voortdurend moet je zaken als de vochtigheid of fijnheid testen en bijsturen. Dat is een ander voordeel van het atelier in Brussel: ik moet niet meer pendelen, waardoor ik de kwaliteit veel strenger kan bewaken en me

“In de gouden jaren van Brussel, tussen 1880 en 1930, werkten hier zo’n tweeduizend mensen in de chocolade”

opnieuw volledig kan focussen op chocolade maken.”

Daarnaast wil Frederic Blondeel de fabriekswinkel gebruiken om personeel op te leiden.

“Mensen verwachten niet alleen een uitstekend product, maar ook een goede service. Hier in de winkel zal er meer tijd zijn om mensen op te leiden, zonder dat het de klanten te veel stoort.

Bovendien zullen nieuwe mensen het proces hier meteen kunnen zien, zodat ze het product beter kunnen begrijpen.”

Met zijn Chocolaterie wil Frederic Blondeel zijn horizonten verruimen. Zo geeft hij in de projectruimte kunstenaars uit alle soorten domeinen de kans om hun werk te tonen. Als eersten zijn fotograaf Didier Degezelle, en designers Laure Kasiers en Raphaël Charles aan de beurt. Die laatste woont om de hoek, en toont een selectie van de ontwerpen die hij de laatste tien jaar maakte. Textielontwerpster Laure Kasiers presenteert haar zelfgeweven vloer- en wandtapijten. “Ik ben geen fabrieksmens. Ik heb contact nodig met andere mensen.

Daarom is iedereen welkom om hier binnen en buiten te lopen, en de expo, tearoom of winkel te bezoeken. Ik wil meer zijn dan een klassieke winkel. Hier moet altijd iets te beleven zijn,” vertelt Blondeel.

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Frederic Blondeel, Ganshorensestraat 39, 1081 Koekelberg. www.frederic-blondeel.be

ZICHTBARE PRODUCTIE “Daarnaast werken we samen met de Belgian Chocolate Village.

Mensen die in het museum de geschiedenis van de chocolade ontdekken, kunnen daarna bij ons terecht om het eigenlijke productieproces te zien. Van het roosteren en pellen van de bonen over het raffineren van de chocolade tot het maken van de pralines in mallen. Daarna kunnen de bezoekers in onze tearoom of op het terras van de producten proeven. Met dit initiatief spelen we in op een lacune in het Brusselse chocoladelandschap, want nergens anders in de stad kunnen liefhebbers het productieproces volgen.”

FREDERIC BLONDEEL CHOCOLATIER

31

Nick Trachet

Brussel en de wereld culinair ontdekt

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Timilia

32

“Ook binnen Europa is fair trade nodig.

Het is niet makkelijk om boer te zijn deze dagen”

Het is nu de week van de Fair Trade. We denken bij fair trade in de eerste plaats aan koffie en chocolade, en ook het succes van de quinoa kwam oorspronkelijk via de Wereldwinkels van Oxfam. Het gaat om betere garanties voor de producenten van voedsel en genotsmiddelen in het Zuiden. Dat zij meer zouden verdienen aan de vruchten van hun arbeid, in plaats van de koloniale situatie waarin producten zo goedkoop mogelijk naar hier worden gehaald om er hier dan grof geld mee te verdienen.

De Wereldwinkels van Oxfam werden een succes. Wij weten het vaak niet meer, maar Oxfam ontstond al tijdens de Tweede Wereldoorlog als een organisatie van Quakers en academici in Oxford om de hongersnood in Griekenland onder de nazi’s te bestrijden. De Britse organisatie stak in de jaren zestig over naar ons land. De club breidde zcih uit naar veel landen met zeer diverse activiteiten, wat sommige critici doet spreken van een ‘ontwikkelings-multinational’. Grote organisaties met brede vertakkingen, waarvan heel wat in kwetsbare landen, worden moeilijk controleerbaar.

Maar goed, de basis voor de activiteiten van organisaties als Oxfam is ongetwijfeld ethisch.

Met zijn allen repten wij ons naar de Wereldwinkels, die bemand werden door enthousiaste vrijwilligers. Wij kochten daar oorspronkelijk allerhande kalenders, huisvlijt en snuisterijen, die in onze woning voornamelijk de rol van ‘stofvanger’ kregen. Langzaamaan kwamen er ook interessante producten, waarvan hogergenoemde quinoa er slechts één is. Proef maar eens van de mascobado-suiker, de droge mango’s.

Maar er blijft iets knagen. De fairtradecontracten worden slechts aangeboden aan heel selecte boerengroepen of volkeren zoals de Palestijnen, die hiermee hun economische onafhankelijkheid kunnen herwinnen. Het gaat over bio en andere modieuze productvormen.

Maar behalve die uitverkorenen zijn er uiteraard nog miljoenen boeren die geen contract krijgen en dus nog dieper in de miserie raken. Eigenlijk zou heel de wereldhandel fair trade moeten zijn, niet alleen de toevalligen die door een ngo werden uitverkoren. Ook binnen Europa is fair trade nodig. Het is niet makkelijk om boer te zijn deze dagen. Ook hier krijgen ze maar nougatbollen voor hun oogst. Hier verschijnen dan ook boerenmarkten, een manier om de producent onmiddellijk een consumentenprijs te laten verdienen, zonder tussenkomst van groothandelaars, veilingen,

transporteurs of supermarkten. Om zich te onderscheiden kunnen boeren ook hun heil vinden in producten die niet door anderen worden aangeboden, zoals zeldzame groenterassen, bijvoorbeeld.

In de Brusselse wereldwinkel duiken nu ook producten op van hier, nu ja hier, uit Europa. Ik werd attent gemaakt op timilia. Dat blijkt een oeroude tarwesoort van rond de Middellandse zee: Triticum durum var. affine. De oude Grieken kenden het al als trimeniaios en het is ideaal onder hete klimaten. Het gaat van zaaien tot oogst in drie maanden tijd, waardoor het nog kan gezaaid worden na zeer natte en koude winters, wanneer wintergranen al weggespoeld waren. Verder kan het uitstekend tegen de droogte. De tarwevariëteit verdween snel met de komst van de Europese Gemeenschap omdat het niet werd opgenomen in de lijst van subsidieerbare gewassen. Eurocraten hebben voor alles officiële lijsten.

Waarom het nu weer verschijnt? Door de antigluten-craze. Timiliameel bevat weinig gluten en er moet ander tarwemeel bij om er een ernstig brood van te bakken. Maar voor gebruik als pasta of droge koekjes is dat natuurlijk geen bezwaar. Daarenboven hebben boeren in de buurt van Camporeale in Sicilië zich verenigd in een coöperatieve om dit oude graan weer te vermarkten. Ze werken biologisch, maar ook in een beweging die addiopizzo heet. De pizzo is het ‘beschermgeld’ dat iedereen aan de maffia moet betalen. Met die nieuwe organisatie wil men daar nu onder uit.

De vereniging geeft een label aan producten die niet afdragen aan de criminele organisaties. Ik vond penne en spaghetti van timiliameel in de Wereldwinkel. Er zijn ook grissini, hartige koekjes die in het Nederlands zo mooi ‘soepstengels’ heten. Ik had graag het gewone meel willen proberen, maar dat was er niet. De deegwaren hebben een aangenaam gele kleur en lijken wat zoeter dan klassieke pasta.

Smakelijk.

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/trachet

Big City

Stel zelf je vraag en stem op BRUZZ.be

Waarom bestaat de Grote Begijnhofkerk nog en wat is er gebeurd met de rest van het begijnhof?

De Sint-Jan-Baptist-ten-Begijnhofkerk zoals ze na de brand van 2000 uit haar as herrees.

ERIK UIT SINT-LAMBRECHTS-WOLUWE

D

e Sint-Jan-Baptist-ten-Begijnhofkerk, zoals we die vandaag kennen met haar gerestaureerde gevel na de kerkbrand in 2000, is een van de mooiste Belgische kerken in Italiaans-Vlaamse barok. De kerk is een creatie van architect Lucas Faydherbe. Ze dateert van 1657 - eerste steenlegging - midden in een periode waarin de plaatselijke begijnengemeenschap de grootste van onze contreien was, met een hoogtepunt in het jaar 1676. Het oudste begijnhof van België mag dan wel in Lier staan, niet veel later, in 1250, werd dit begijnhof van Brussel gesticht, buiten de eerste stadsomwalling. De ‘commune’ was snel goed voor 1.200 leden, allemaal christelijke, ongetrouwde vrouwen (en weduwen), die zich toelegden op

liefdadigheid in de stad en in hun hospitaal, en die uiteraard ook veel tijd staken in bidden. Ze woonden apart of samen in huisjes, die conventen worden genoemd. Op de plaats van de huidige kerk stond eerder al een gotische begijnhofkerk.

Dat godshuis werd echter tot tweemaal toe geplunderd en verwoest tijdens de Calvinistische Republiek in Brussel (de korte periode van republikeinse stad, van 1577-1585, gebaseerd op calvinistische geloofsbeginselen). Pas een kleine eeuw later kwam de nieuwe (huidige) kerk tot stand.

En wat met de conventen? Tijdens de Franse Republiek werden alle begijnen (vanaf 1797) verjaagd. De gebouwen, ook hun hospitaal, werden verbeurd verklaard. Gevolg: de muren rond de site werden

gesloopt. Dat is de reden waarom enkele oudere begijnhofhuisjes nu vrij de wijk sieren en er dus geen ‘besloten hof’ meer is.

Later werd in deze ‘begijnenwijk’ het neoclassicistische Hospice Pachéco, nu Instituut Pacheco, gebouwd (18431887, architect Henri Partoes). Het OCMW van Brussel-Stad geeft in dat enorme pand van 134 meter bij 94 meter, met twee binnenkoeren, onderdak aan senioren en zorgbehoevenden in de afdelingen geriatrie, psychogeriatrie, in een verzorgingste-

huis en een rusthuis. De site herbergt verder de Paviljoenen Hicguet, goed voor twaalf appartementen voor mobiele zestigplussers. Begijnen leven er al lang niet meer. Wel zorgen kleine vzw’s in de wijk als De Stuiver van de Grijsaard, nog voor ‘onzichtbare’, maar dankbare dienstverlening aan de rusthuisbewoners.

— JEAN-MARIE BINST

VOLGENDE WEEK Waarom zijn er zoveel ambassades in Sint-Pieters-Woluwe?

onze nieuwe weekactie LED lichtsnoer diverse kleuren RI UDĆŻ D EDOOHQ

Dreamworks DVD diverse varianten

Eurodomest LED lamp standaard lamp E27, 500 lumen

Halloween speelgoed Varo as-stofzuiger bestuurbare tarantula spin, ca. 16 cm of kooi met skelet, incl. licht en geluid reageert op bewegingssensor

20 liter metalen reservoir PHW +(3$ ĆŹ OWHU 1200 W

595

1995

prijsdoorbraak

299

395

089

Froyak rugzak

Dymond LED strip

This is it hairstyling

diverse kleuren 45x29x13 cm

warm wit, 300 LEDs, zelfklevend dimbaar, eenvoudig in te korten

meisjes/dames homesocks

detangling spray 150 ml, FXUO GHĆŹ QLQJ PO thickening cream 200 ml of conditioner 200 ml

diverse varianten maten 23-34 of one size

1 l = 9.80/7.35

5 meter

695

995

USB thuislader

dekbedovertrekset

incl. kabel zwart of wit micro-USB 1 meter 8-pin 1 meter

147

240x200/220 cm

149 LED kaarsen

diverse dessins ĆŽ DQHO NDWRHQ 140x200/220 cm 200x220 cm

2 paar

exclusief bij Action

ivoor of wit marmer look color changing met afstandsbediening 10, 12.5 en 15 cm hoog Ă˜ 7.5 cm

11.49 13.95

Prolectrix handstofzuiger

2-in-1 stofzuiger/kruimelzuiger geschikt voor alle vloertypes licht en wendbaar makkelijk te legen geen zak nodig

3.79 set/3

329

749

dames onesie

schoonloop deurmat

diverse prints polyester maten S-XL

diverse kleuren 40x60 cm

499 Halloween kinderkostuum diverse varianten maten 110-146

A

A B C D E F G

27.4 kwh/annum

dames vest diverse kleuren acryl maten S-XL

t-shirt diverse prints maten S-XL

4.95

197

795

Kinder chocolade

Washcat vochtvanger A4 lamineerapparaat incl. navulling 450 gram

795

089

De aanbiedingen Aanbiedingen zijn geldig geldigvan: van dag xx maand woensdag t/m dag 11 oktober xx maand t/mjaartal dinsdag 17 oktober 2017

576

incl. 5 lamineerhoezen

navulling 3x 450 gram

glossy A4 lamineerhoezen 20-pack

1.49

0.95

195

995

1 kg = 8.90

www.action.com

BEVL - Zet- en drukfouten voorbehouden.

8-pack 100 gram

1895

,7(.

IEDERE ZONDAG OPEN

Breng uw oude fiets of machine mee voor onze

ECOCHEQUES

WIJ AANVAARDEN ECOCHEQUES!

ook gespreide betaling mogelijk*

ELEKTRISCHE VOUWFIETS

ELEKTRISCHE FIETS 36V

t $PNQBDUF MJDIUF FO IBOEJHF BMVNJOJVN WPVXรถFUT t 4IJNBOP WFSTOFMMJOHFO t W -JUIJVN 1PMZNFS CBUUFSJK t &FOWPVEJH PQ UF WPVXFO MJDIU HFNBLLFMJKL UF USBOTQPSUFSFO

t %JDIUF LFUUJOHLBTU WPPS MBBH POEFSIPVE t ,SBDIUJHF WPMU -JUIJVN CBUUFSJK t 4IJNBOP /FYVT WFSTOFMMJOHFO t 3PFTUWSJK BMVNJOJVN GSBNF t 7FSMJDIUJOH WPPS FO BDIUFS t #FVHFMTMPU

7

BOSCH ELEKTRISCHE FIETS MET MIDDENMOTOR

t ,SBDIUJHF #PTDI NJEEFONPUPS t 4IJNBOP /FYVT WFSTOFMMJOHFO t .BHVSB IZESBVMJTDIF SFNNFO t ,SBDIUJHF 7PMU BDDV t 4VOUPVS WPPSWPSL t 4UFWJH GSBNF 7 t .BY LN -*5

ACCU

VERSNELLINGEN

1595

1795

649

SPARTA

OMAFIETS MET VOORDRAGER

DAMES- EN HERENFIETS

BATAVUS

t 4IJNBOP WFSTOFMMJOHFO t LED-WFSMJDIUJOH WPPS FO BDIUFS t ,SBDIUJHF 7 CSBLFT t "MVNJOJVN WFMHFO t .FU WPPSESBHFS

t %VCCFMXBOEJHF BMVNJOJVN WFMHFO t 4UFWJHF WPPS FO BDIUFSESBHFS t JODI XJFMFO t 4UFWJH GSBNF t #FVHFMTMPU t ,BCFMTMPU

VERSNELLINGEN

1695

GIANT MOUNTAINBIKE

t 4IJNBOP WFSTOFMMJOHFO t "-699 BMVNJOJVN GSBNF t 43 4VOUPVS WPPSWPSL t 4DIJKGSFNNFO t w XJFMFO

79 w

/*&68 .0%&-

21

VERSNELLINGEN

89 w

119

69

t %VVS[BNF LVOTUTUPG LVJQ t HFMBHFSEF MVDIUCBOEFO t (FHBMWBOJTFFSE GSBNF

795 Superprijs

169 295

,JOEFSรถFUT w

169

t (FWVMEF NPEVMBJSF HFSFFETDIBQTXBHFO

t HFMBHFSEF MBEFT

t $FOUSBBM BGTMVJUCBBS

t "OUJ TIPDLCFTDIFSNJOH

PQ BMMF IPFLFO t 1PMZQSPQZMFFO XFSLCMBE NFU FSHPOPNJTDIF IBOEWBUFO t 4UFWJHF NN XJFMFO t *OHFCPVXE A%SBXFS 3FMFBTF NFDIBOJTNF WPPSLPNU POHFXJME PQFOFO WBO EF MBEFT

395

99 w

399

650-delig

t 1FSGFDU WPPS UJKEFOT EF LPVEF XJOUFSEBHFO t (FTDIJLU WPPS LFSPTJOF EJFTFM PG TUPPLPMJF t 7FSCSVJL M I

2199

UNION

GEGALVANISEERDE MAร SKRUIWAGEN

w ,JOEFSรถFUT

269

-

SIMKA PROFESSIONELE BOSMAAIER

PROFESSIONELE BENZINEGRASMAAIER

BLADZUIGER EN -BLAZER

t ,SBDIUJHF )POEB 0)7 CFO[JOFNPUPS t 1SPGFTTJPOFFM BMVNJOJVN EFL WBO t .BBJCSFFEUF DN t - HSBTPQWBOHCBL t "BOESJKWJOH NFU NPUPSTUPQ t QL LPQLMFQNPUPS

DN

1095

649

4-TAKT t 5SJMMJOHTBSNF Motor CPTNBBJFS t (FNBLLFMJKL UF IBOUFSFO t (FFO WFSWFMFOE HFMVJE EBOL[JK UBLU UFDIOPMPHJF t &SHPOPNJTDI *ODMVTJFG ESJFUBOETNFT OZMPO POUXFSQ ESBBELPQ FO ESBBHSJFN t 7PMEPFU BBO EF 795 TUSFOHTUF FNJTTJFOPSNFO t -BBH CFO[JOFWFSCSVJL t 4UBSU BMUJKE [POEFS QSPCMFNFO t ;FFS FYQMPTJFWF UPFSFOUBMWFSIPHJOH t ,SBDIUJH WFSNPHFO FO IPPH LPQQFM t -PPEWSJKF CFO[JOF J Q W PMJF CFO[JOFNFOHTFM t 4UBSUFO FO NBBJFO LBO JO FMLF QPTJUJF HFCFVSFO

t 8 t (SPUF PQWBOH[BL WBO t .FU NVMDIJOH GVODUJF t .BLLFMJKL UF CFXFHFO FO PQ UF CFSHFO

295

ACCU BOOR- EN SCHROEFMACHINE t 1SFDJTJF LPQQFMJOTUFMMJOH JO USBQQFO QMVT CPPSTUBOE t -J JPO BDDV T t *ODM EFMJHF CJUTFU t &SHPOPNJTDIF IBOEHSFFQ NFU TPGUHSJQ t WPMU

COMPRESSOR EN COMPRESSORACCESSOIRES t $PNQSFTTPSQPNQ NFU PMJFTNFSJOH t "VUPNBUJTDIF BGTMBH t 3FEVDFFSWFOUJFM t 4OFMLPQQFMJOH t MJUFS UBOL

379

ELEKTRISCHE KETTINGZAAG WINTERJAS

FLEECE WERKJAS

.FU LBQ

Kaulille

Stnwg op Kl.Brogel 71

59,95

Tunnelstraat 53

30,90

7,49

Eynatten

Eupener Straร e 83

Keizersveld 19a - 21

Hasselt

Aarschot

Heerlen

Bijvennestraat 1

259

Ter Heidelaan 41

139

Venray

Grote Steenweg 9

Beersdalweg 95

2000 WATT

t "VUPNBUJTDIF PMJFQPNQ t %VCCFMF WFJMJHIFJETSFN t 4OJKMFOHUF NN t 03&(0/ CMBE FO LFUUJOH

54,95

10,t 8BSNF รธFFDFLSBBH NFU LBQ t (4. [BLKF BBO CJOOFO[JKEF t HSPUF [JK[BLLFO NFU SJUT t .BUFO 4 UPU 99-

6,95

Dormaal/Zoutleeuw

21,95

LOOPWAGEN CARS

19,95

17,95

;POEFS LBQ

59

t *OUFSBDUJFWF GVODUJFT ,OJQQFSFO LMFVSSJKLF WFSMJDIUJOH NV[JFL HFMVJEFO t $PNGPSUBCFMF CSFEF [JUUJOH t )PHF BGOFFNCBSF SVHMFVOJOH t -FFGUJKE NBBOEFO

&953" -"(& */45"1

t .BHOFUJTDI SFNTZTUFFN t 8FFSTUBOE JO OJWFBVT WFSTUFMCBBS t ;BEFM WFSUJDBBM IPSJ[POUBBM WFSTUFMCBBS t %JTQMBZ UJKE BGTUBOE TOFMIFJE IBSUTMBH DBMPSJFWFSCSVJL TDBO

69,50

t 7PPS JO UF XFSLFO PG WPPS JO KF WSJKF UJKE t 7FSLSJKHCBBS JO WFSTDIJMMFOEF LMFVSFO t .FU SJUTTMVJUJOH 29,95

Leopoldsburg

HOMETRAINER

T VOL

199

18u30 18u30 18u30 18u30 18u00 17u00

29โ

VERSNELLINGEN

1795

Middenmotor

189

159

-

ELEKTRISCHE MOUNTAINBIKE t "MVNJOJVN GSBNF t w BMVNJOJVN WFMHFO t 43 4VOUPVS WFSFOEF WPPSWPSL VERSNELLINGEN t 4IJNBOP "DFSB WFSTOFMMJOHFO t )ZESBVMJTDIF TDIJKGSFNNFO t :BNBIB -JUIJVN *PO CBUUFSJK

2695

395

PROFESSIONELE GEVULDE GEREEDSCHAPSWAGEN

9u00 9u00 9u00 9u00 9u00 10u00

Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag Zondag

Verkrijgbaar in verschillende kleuren

319

HETELUCHTKANON

ANDERE WINKELS GESLOTEN

9

)*6.

549

Roermond - Heerlen - Venray - Eynatten

grote inruilactie!

Wij accepteren

9u00 - 18u30

Maandag OPEN:

Roermond

Daalakkerweg 28

HEGGENSCHAAR

t 4OJKCMBE WBO DN t .BLLFMJKL UF NBOJQVMFSFO t 2VJDLTUPQ TZTUFFN t -JDIU HFXJDIU

59,90

www. ,7(.

011 44 71 00

/HW RS *HOG OHQHQ NRVW RRN JHOG /HQLQJ RS DIEHWDOLQJ 2QGHU YRRUEHKRXG YDQ DDQYDDUGLQJ GRRU &RยฟGLV HQ QD RQGHUWHNHQLQJ YDQ XZ NUHGLHWFRQWUDFW 3ULM]HQ LQFOXVLHI %7: HQ 5HFXSHO $FWLHV ]LMQ JHOGLJ YDQ RNWREHU WRW HQ PHW RNWREHU RI ]RODQJ GH YRRUUDDG VWUHNW :LM]LJLQJHQ LQ SULMV HQ PRGHO HYHQDOV GUXN HQ ]HWIRXWHQ YRRUEHKRXGHQ

.be

013 711 24 29

DB437251J7

DB374215D7

DB435757I7

Cartoon van de week

LE ROY D’ESPAGNE zoekt een

COMMERCIEEL VERANTWOORDELIJKE

Ȣ1RWUH VXFFÂŞV FUÂŤH GH OČ HPSORLČŁ

> met ervaring in de HORECA sector > minimum 3 talig (= Nederlands, Frans en Engels)

Door AAaRGh‌

Zend CV + foto aan bjp.bosman@roydespagne.be 4XL QH FRQQD°W SDV OHV FDPLRQV IULJRULˉ TXHV EOHX HW EODQF DYHF OH ORJR ERIURVW " (Q LOV DSSDUDLVVHQW SRXU OD SUHPLªUH IRLV GDQV OHV UXHV GH %HOJLTXH ,OV IRQW GVRUPDLV SDUWLH GH QRWUH TXRWLGLHQ ˉ OLDOHV HW SOXV GH FOLHQWV SRXU QRV SURGXLWV VXUJHOV GH TXDOLW VXSULHXUH 3RXU OD VXFFXUVDOH ERIURVW GH :,-*0$$/ QRXV FKHUFKRQV XQ K I

&RQVHLOOHU 9HQGHXU ELOLQJXH )5 1/

DB435759I7

LE ROY D’ESPAGNE zoekt een

RESERVERINGSVERANTWOORDELIJKE > met ervaring in de HORECA sector > minimum 3-talig (Nl, Fr en En) Zend CV + foto aan bjp.bosman@roydespagne.be

DB400271F7

SHUPLV GH FRQGXLUH % 5ÂŤJLRQ %UX[HOOHV

6ROOLFLWH] YLD ERIURVW MREV RX HQYR\H] YRWUH FDQGLGDWXUH ¢ OXF FDQLSHO#ERIURVW EH 3RXU GH SOXV DPSOHV LQIRUPDWLRQV YHXLOOH] DSSHOHU OH ERIURVW ȧ 9DDUWGLMN ȧ :LMJPDDO

Familiale firma actief in de horecasector zoekt voor haar burelen in Alsemberg, een

voltijds administratieve bediende voor de dienst boekhouding. > Stuur uw CV naar Nathalie@restauration-nouvelle.be

�

De Watergroep is het grootste drinkwaterbedrijf in Vlaanderen.

We leveren drinkwater aan ruim 3 miljoen klanten in 175 Vlaamse gemeenten, verdeeld over de provincies West- en Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en Limburg.

Als integraal waterbedrijf is De Watergroep ook actief als rioolbeheerder en werkt zij industriewaterprojecten uit op maat van bedrijven.

Voor de regio Vlaams-Brabant zoeken wij m/v:

DB437103I7

Arbeider

Bent u gepensioneerd of bent u op zoek naar een bijverdienste als toiletdame/heer ?

DB437243J7

(Q WDQW TXH YHQGHXU YRXV QH YRXV FRQWHQWH] SDV GH OLYUHU QRV FOLHQWV VXU GHV LWLQÂŤUDLUHV ˉ [HV PDLV JU¤FH ¢ YRV H[FHOOHQWV FRQWDFWV YRXV VWLPXOH] ÂŤJDOHPHQW OHV YHQWHV HW YRXV SDUWLFL SH] DX VXFFÂŞV GH OD ˉ OLDOH 9RXV ÂŹWHV VRFLDEOH FRPPXQLFDWLI HW YRXV ÂŹWHV XQ YÂŤULWDEOH EDW WDQW" 9RXV QH UHFKLJQH] SDV ¢ OD EHVRJQH HW YRXV ÂŹWHV FDSDEOH GH JÂŤUHU XQ GHJUÂŤ ÂŤOHYÂŤ GČ LQGÂŤSHQGDQFH" 9RXV SDUOH] DXVVL QÂŤHU ODQGDLV" 9RXV ÂŹWHV WHQWÂŤ GH FRPPHQFHU YRWUH MRXUQÂŤH GH WUDYDLO ¢ KHXUHV VDQV GHYRLU VXELU OHV HPERXWHLOODJHV" 9RXV QČ ÂŹWHV SDV FRQWUH GH WUDYDLOOHU HQFRUH TXHOTXHV KHXUHV DSUÂŞV K" (W YRXV YRXOH] SURˉ WHU GH YRWUH OLEHUWÂŤ OHV ZHHN HQGV"

Jouw functie Je staat in voor het aanleggen, herstellen en onderhouden van distributieleidingen en voor het uitvoeren van huisaftakkingen op het drinkwaternet en van rioolaansluitingen.

-RXZ SURĆŠHO Je bent handig en je kan fysiek belastend werk aan. Je hecht belang aan veiligheid en je bent bereid om deel te nemen aan wacht- en piketdiensten.

Dan mag u ons steeds contacteren voor meer informatie op het nummer 0478 575 341

Toezichter en Tekenaar leidingen standplaats Brussel

Van maandag tot vrijdag tussen 10u. en 18u.

DB437982J7

OPENBARE VERKOPINGEN

Jouw functie Als toezichter volg je de aanleg van grote transportleidingen op en sta je in voor de coĂśrdinatie daarvan met andere werken op het openbaar domein.

Tevens bied je in de studiefase ondersteuning aan de projectingenieur en het tekenbureau.

Als tekenaar sta je in voor het uittekenen van nieuwe transportleidingen en aanpassingen aan bestaande leidingen. Je staat ook in voor het up-to-date houden van het GIS. -RXZ SURĆŠHO Je hebt een diploma hoger onderwijs (bachelor), bij voorkeur in de richting bouwkunde, elektromechanica, mechanica of elektriciteit.

BRUSSEL

BRUSSEL

Om onze dienstverlening beter te kunnen afstemmen op de verschillende groepen binnen de samenleving, willen wij talentvolle medewerkers met verschillende achtergronden in dienst nemen en laten doorgroeien. Wij willen verschillen benutten en doen bijdragen tot meer creativiteit en innovatie.

OPENBARE VERKOPING

BHANDELSHUIS OPENBARE VERKOPING

BAPPARTEMENT + GARAGEBOX + BUITENSTAANPLAATS

MUTSAARDLAAN 73 A �MUTSAARD II�

LOT 1 : APPARTEMENT OP 18E VERD. Liv., 2 terrassen, kkn met berging, hall, nachthall, wc, badk., 3 kam., kelder. Vrij na bet. v. pr. en kosten. Bodemattest d.d. 9/6/17, keuringsattest elektr. inst. d.d. 13/7/17 (niet conf.) EPC d.d. 17/7/ 17 G/592.

LOT 2 : DE GARAGEBOX NR. 135 Verhuurd.

LOT 3 : DE BUITENSTAANPLAATS NR. 216 Vrij na bet. v. pr. en kosten. Sted. (lot 1-2-3) : Wg. met resid. kar., vg, gdv, gvv. Mog. tot samenvoeging. Bez. (loten 1 en 2) : zat. 30/9, 7-14/10 v. 1011 u. en woens. 4-11-18/10 v. 17-18 u. Lot 3 vrij te (Nr. 1805-3-2-1) bezoeken.

Op donderdag 19 oktober 2017 om 10 u. op het Vredegerecht van Laken, Heembeeksestraat 2, t.o.v. de Vrederechter v/h 6e kanton v. Brussel. ............................................................................................................................

Geass. Not. LENS & ABBELOOS T 02 251 51 39 433008I7 ............................................................................................................................

De Watergroep

IN VERWAARLOOSDE STAAT ANDERLECHTSTRAAT 91

Vlaamse Maatschappij voor Watervoorziening CVBA

Voor 60 ca. Gebouw in slechte staat en verwaarloosd sinds enkel jaren (oude ijzerwinkel). K.I. e 1.100. Vrij. Wg, GCHEWS, struct. ruimte, comm. handelskern. Bez. (op eigen risico) : maan. 16-2330/10, 6/11 v. 12.30-14.30 u. en don. 1-26/10, 2/11 v. 15-17 u.

(Nr. 1819-4/1) Op dinsdag 7 november 2017 om 13.30 u., in verkoopzaal 1, Bergstraat 34 te Brussel. ............................................................................................................................

Notaris Pablo DE DONCKER, T 02 219 53 20 435692I7 ............................................................................................................................

KroatiĂŤ

Luxe rondreis met Vlaamse gids!

8 dagen genieten vanaf:

¤1090

Ontdek alle hoogtepunten samen met onze gids

INBEGREPEN: • vliegreis • 4****-hotels / volpension • excursies

Welke notaris kiezen?

Wie u kiest hangt enkel van uzelf af.

Uw eigen notaris kiezen kost niets meer.

Krijgt u problemen als u geen eigen notaris hebt? Neen!

De notaris zorgt ervoor dat de belangen van beide cliĂŤnten worden gediend.

Hij is immers een onpartijdig raadsman.

DB047278

INFODAG: vrijdag 20 oktober om 15u

in het Blauwe Vogel-auditorium.

(gratis toegang, wel even reserveren, aub)

4 afreisdata 2018: 1 mei • 15 mei 12 juni • 4 september

Reisfamilie Carlier

Luikerstwg. 62 • St-Truiden • tel. 011 705 500 • meer info: www.deblauwevogel.be DB435304I7

DB438937J7

Heb je interesse?

Surf naar www.dewatergroep.be/jobs.

DB374216D7

ook gratis naar de superprestige in boom? kom dan naar onze

jobdag

wij zo

Chauf

eken

feurs

of mag

DB413888H7

op 14 oktober

azijniCe/CE rs

direct solliciteren op: www.werkbijdistrilog.be of bel naar 0492 22 94 39.

GBS BLOKBOS LOT

Gemeente Beersel werft aan:

DIRECTEUR GEMEENTELIJKE BASISSCHOOL Woonzorgcentrum Zonnig Huis stelt alles in het werk om een kwaliteitsvolle thuis te creĂŤren voor haar bewoners.

Daarom zijn wij steeds op zoek naar

(nacht)verpleegkundigen en zorgkundigen die bereid zijn om zich hiervoor in te zetten.

Beschik jij over het gepaste diploma en wil je ons team versterken?

Je bent verantwoordelijk voor de organisatie van een kwaliteitsvol onderwijs voor 400 kinderen van het kleuter- en lager onderwijs. Je geeft leiding aan en begeleidt het onderwijzend- en beleidsondersteunend personeel. Je staat in nauw contact met het schoolbestuur, met de leerlingen en met hun ouders.

Kandidatuur ten laatste tegen 26 oktober 2017

Wacht niet tot morgen maar stuur ons vandaag je kandidatuur: via onze website www.ocmwhalle.be of e-mail naar info@ocmwhalle.be

BENIEUWD NAAR DE FUNCTIE? Surf naar www.beersel.be/beerselwerftaan en ontdek het takenpakket. Solliciteer en hopelijk word jij onze nieuwe collega!

DB436241I7

DB437858J7

NUSSBAUMER verdeelt o.a. verbindingstechnieken, eindsluitingen, hoogspanningsklemmen, aardingsmaterialen, spanningstesters en meetapparatuur voor hoog- en middenspanning, gereedschap voor de installateur, kabeltoebehoren, bevestigingsmaterialen enz.

2QV EHGULMIVSURÂżHO NDQ X WHUXJYLQGHQ RS RQ]H ZHEVLWH ZZZ QXVVEDXPHU EH

Wij zijn op zoek naar een

MAGAZIJNIER MET TECHNISCHE SKILLS

Je volgt de budgettaire en algemene boekhouding op volgens de principes van de beheers- en beleidscyclus. Je werkt mee aan de meerjarenplanning, het budget en budgetwijziging. Je boekt de eindejaarsverrichtingen en sluit mee de jaarrekening af. Je volgt de relevante wet - en regelgeving op.

Voltijds â—? B1-B3 â—? statutair Kandidatuur ten laatste tegen 19 oktober 2017 BENIEUWD NAAR DE FUNCTIE? Surf naar www.beersel.be/beerselwerftaan en ontdek het takenpakket. Solliciteer en hopelijk word jij onze nieuwe collega!

FUNCTIE

(QHU]LMGV Ontvangst binnengekomen goederen en afhandeling transporten.

Controle binnengekomen goederen, nazicht op conformiteit en deze in stock plaatsen.

Picking van de goederen, verzendklaar maken van orders. $QGHU]LMGV Herstellingen en onderhoud van toestellen ( tangen, voetpompen, kabelscharen, plooibanken, K\GUDXOLVFKH WRHVWHOOHQ IDEULFDWLHV YE WUHVVHQ JDWHQ ERUHQ SURGXFWLH HQ DVVHPEODJH 9HUKXXUGLHQVW WRRQEDQNYHUNRRS VSRUDGLVFK

PROFIEL

8 EHQW WZHHWDOLJ 1HGHUODQGV )UDQV U bent technisch onderlegd, liefst elektriciteit, elektromechanica.

U bent uit de regio Halle.

8 KHHIW ]LQ YRRU LQLWLDWLHI RUGH WHDPJHHVW X EHQW SOLFKWVEHZXVW HQ ÀH[LEHO

AANBOD

Motiverend salarispakket. %LM LQWHUHVVH RP RQV WHDP WH YHUVWHUNHQ NDQ X VWHHGV XZ PRWLYDWLHEULHI HQ F Y PHW IRWR VWXUHQ QDDU MRE#QXVVEDXPHU EH 1,(7 YLD LQWHULP

Zinkstraat 10 DB437859J7

Ĺ?

1500 Halle - “INDUSTRIEZONE 4A�- Dassenveld

Ĺ?

Tel.: +32 (0)2 357 09 40

DB438720J7

Gemeente en OCMW Beersel werven aan:

BOEKHOUDER

GOED MET CIJFERS?