BRUZZ actua - editie 1575

Rubrieknaam

#1575 WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

L E V E N

I N

D E

S TA D

|

N I E U W S

|

A C H T E R G R O N D

&

21 | 06 | 2017

O P I N I E

CRISI S NA SCHANDALEN

Samusocial

doet regering struikelen

P LAI Z I ER IN BOZ AR

Stadsziel op een postkaart

BRASSERIE DE LA SENNE

DE REBELLEN VAN HET BIER © SASKIA VANDERSTICHELE

DĂŠ cultuur- en vrijetijdspas voor Brussel

‌ is er nu voor iedereen!

6 maanden lidmaatschap

Ticket

2 Paspartoepunten

Haal je Paspartoe vandaag nog!

Te koop in Muntpunt, BOp en de 22 Brusselse gemeenschapscentra.

Ontdek nog meer voordelen op

www.paspartoebrussel.be

Film naar keuze

Korting bij babysit-app

Jaarlijkse cultuurbon voor Brusselaars

Chou de Bruxelles

BRUZZ | VOORAF

Fotograaf Ivan Put trekt wekelijks door de stad voor een portret

GERDA, MATERIALENKAAI

Gerda of Madame België is 64. La Tenace, haar boot, is er 88. “Gekocht in Klabbeek, opgelapt in Antwerpen. De boot is een drijvend forum voor experimentele zaken van diverse aard. Muziek, film, theater.” Gerda wil de kaaien van Antwerpen, Brussel en Charleroi verbinden door kansen te geven aan beginnende artiesten en ze met mekaar in contact te brengen. “In Brussel zouden er meer plaatsen moeten zijn voor passageschepen met een activiteit.” Nog tot 2 juli aan de Materialenkaai. Info via: boottenace.wordpress.com.

3

Inhoud

COLOFON BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65

FLITS 07

ABONNEMENTEN

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80, Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Rest van België 20 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393, BIC: BBRU BE BB van Vlaams Brusselse Media vzw.

Buiten België 30 euro per jaar.

OPLAGE 62.609 exemplaren.

ADVERTEREN?

ALGEMENE DIRECTIE

10

12

14

WEEKBLAD

BRUZZ | VOORAF

Piet De Loof, Pieter Claerhout, Rosalien Eggermont EINDREDACTIE

Het kluwen rond Philippe Close 'De macht is belangrijker dan het geld'

Klaus Van Isacker

CONCEPT

CDH trekt stekker uit regering

Puzzel moet opnieuw gelegd

DE VERHALEN

HOOFDREDACTIE

Steven Van Garsse (chef)

Investeren in een Japans hotel

DE WEEK

Ineke Le Compte, Ute Otten: sales@bruzz.be, 02-650 10 63 Jo Mariens

12

Hotelkamers te koop

18

Brasserie de la Senne

'We verleggen bakens in de bierwereld'

© IVAN PUT

Marcel Rijdams

‘De gemeenteraad is één grote komedie’

18

Karen De Becker ART DIRECTOR

Heleen Rodiers LAY-OUT

Ruth Plaizier KERNREDACTIE

Jean-Marie Binst, Gerd Hendrickx, Bettina Hubo, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Laurent Vermeersch, Danny Vileyn, Tom Zonderman

14

MEDEWERKERS

Hilke Andries, Michaël Bellon, An Devroe, Wauter Mannaert, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Tom Van Bogaert, Thomas Verbeke, Jurgen Walschot

LOS VAN DE TIJD 24

FOTOGRAFEN

Bart Dewaele, Ivan Put, Saskia Vanderstichele DISTRIBUTIE Ute Otten

Veertig jaar Plaizier in Bozar

28

De imaginiaire stad

30

Van voetbalmatch tot opstand

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Steven Van Garsse, Flageyplein 18, 1050 Elsene.

Bruzz is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de persen van Eco Print Center (De Persgroep) en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

De stadsziel op een postkaart

Rijkdom aan archieven op Unbuilt Brussel

Hoe Union de Congolese onafhankelijkheidsstrijd in gang zette

Edito

RUBRIEKEN 03

Chou de Bruxelles

05

Edito

08

In beeld

22

Opinie

27

Michaël Bellon

32

Enfant Terrible

34

Nick Trachet

35

Big City

24

Politiek Brussel davert op zijn grondvesten. CDH trekt de stekker uit de regering.

Er is geen meerderheid meer. Dat is, op een regeringscrisis met Vic Anciaux in 1997 na, een primeur voor Brussel.

Wat er staat te gebeuren, is niet makkelijk te voorspellen. Er zal een nieuwe coalitie gevormd moeten worden aan Franstalige kant. Er is geen keuze te over. De PS is verbrand. Wie wil nog met die partij in zee?

Het ene schandaal na het andere kwam aan de oppervlakte. Eerst in Wallonië, daarna in Brussel. Zelfs wie de Brusselse politiek al jaren volgt, viel van de ene verbazing in de ander.

En toch speelt CDH hoog spel. De christendemocraten doen wat SP.A-voorzitter John Crombez op een veel lager echelon, in de stad Brussel, vorige week al deed. Kiezen voor de propere handen in plaats van voor de macht.

CDH neemt hiermee een enorm risico.

Als MR en Défi niet volgen, dan is het met CDH gedaan. Dan kan het blijven tieren dat het voor een eerlijke politiek staat, maar dan zal het een roepende zijn in de woestijn. Wie zal CDH dan geloven?

De partij stond zelf decennialang aan de knoppen. En er zal van alles naar boven drijven, waaruit blijkt dat CDH ook boter op het hoofd heeft.

Als de Franstalige liberalen (en Défi) ingaan op het voorstel van CDH, kunnen de christendemocraten wel een verhaal schrijven van propere handen.

Want het moet gezegd dat wie de afgelopen maanden analyseert alleen maar kan vaststellen dat de perfide machtsmechanismes toch vooral bij de PS aanwezig waren. De postjespakkers zaten vooral daar. Het grote geld vloeide vooral ongegeneerd naar PS'ers. De politieke benoemingen kwamen vooral de PS'ers ten goede.

BRUZZ | VOORAF

Kamikaze

Daarom kan de beslissing van CDH-voorzitter Benoît Lutgen een kantelmoment zijn in de Brusselse politiek. Indien CDH in zijn kamikazeopdracht slaagt en de PS uit de Brusselse instellingen knikkert, dan is dat niet minder dan een politieke revolutie. De PS is er altijd bij geweest sinds de oprichting van het gewest.

Als de PS echter aan boord blijft, zal de nieuwe coalitie alles op alles moeten zetten om opnieuw geloofwaardig over te komen.

PS zal sowieso een stuk macht moeten inleveren. Het kan een properehandenpoltiek voeren, en dan hopen dat de kiezer het een geloofwaardig verhaal vindt. De tijd is kort. Heel kort. Want over zes maanden is het campagnetijd.

— STEVEN VAN GARSSE

5

Flits PETITIE OVERTUIGDE AL VIERHONDERD BUURTBEWONERS

BRUZZ | VOORAAN

Parkingprotest in Schaarbeek Buurtbewoners van het Lehonplein en het Liedtsplein in Schaarbeek vragen een meer krachtdadig beleid op het vlak van netheid, drugshandel en mobiliteit. Ze spreken zich ook uit tegen het plan om een ondergrondse parking te bouwen.

Een petitie verzamelde al vierhonderd handtekeningen.

De gemeente Schaarbeek onderhandelt momenteel met een parkeerbedrijf over de bouw van een parkeergarage onder het Lehonplein, achter de Sint-Servaaskerk. Daar zou plaats zijn voor twee- tot driehonderd auto’s. Buurtbewoners vrezen dat dat nog meer verkeer zal aantrekken.

“Ondanks zijn desolate toestand en gebrek aan inrichting vervult het Lehonplein een belangrijke functie voor deze dichtbevolkte wijk,” klinkt het.

“De plannen om er een ondergrondse parking aan te leggen, zou die functie gevoelig verstoren.

Het project is bovendien gebaseerd op een verouderde studie en zal de problematische verkeerssituatie nog verscherpen.“ Vooral overdreven snelheid en wildparkeren

leiden in de buurt tot overlast. “Omdat er nauwelijks boetes komen, hebben mensen het gevoel dat alles kan. Ze denken alleen aan zichzelf en niet aan het gevaar dat ze creëren voor overstekende kinderen.”

Andere doorn in het oog van de buurtbewoners is de drugshandel op het plein. De bewoners denken dat meer aanwezigheid van politie en straathoekwerkers hier soelaas kan bieden.

Ook over het Liedtsplein zijn er heel wat grieven, zoals opnieuw verkeersonveiligheid en een gebrek aan netheid, met name door wildplassen.

In beide gevallen hopen de bewoners vooral ook dat ze meer betrokken worden bij het beleid.

“Pleinen kunnen de sociale cohesie versterken, maar dan moet prioriteit worden gegeven aan bewoners en zachte mobiliteit, en niet aan handel en doorgaand verkeer,” klinkt het nog. Burgemeester Bernard Clerfayt (Défi), nodigde de initiatiefnemers van de petitie al uit voor een gesprek. De buurtbewoners hopen ook bij het gewest een luisterend oor te vinden. LV

Buurtbewoners van het Lehonplein zien de ondergrondse parking niet zitten, omdat die nog meer verkeer zou aantrekken.

© GOB-DML

Veeartsenijschool bijna bedrijvencentrum Na meer dan een kwarteeuw leegstand wenkt een nieuwe toekomst voor het administratief gebouw van de voormalige veeartsenijschool in Kuregem. De aanslepende renovatie is momenteel in volle gang en moet over een jaar eindelijk haar beslag krijgen. Het wordt een bedrijven- en conferentiecentrum met kantoren, vergaderzalen, een conferentieruimte en een cafetaria. De gemeente Anderlecht hoopt dat het project het economische weefsel in Kuregem kan versterken. Voor de renovatie kon de gemeente een beroep doen op subsidies van Europa en van Monumenten en Landschappen. Het eclectische gebouw uit de beginjaren van de 20ste eeuw is immers beschermd en wordt in ere hersteld. LV

Instrumenten Toots Thielemans naar MIM Het Muziekinstrumentenmuseum (MIM) heeft van de stichting en de weduwe van Jean ‘Toots’ Thielemans elf instrumenten gekregen waarop de vorig jaar overleden jazzmuzikant gespeeld heeft. De schenking omvat vijf mondharmonica’s, maar ook bijvoorbeeld de accordeon waarop Toots als jongetje speelde, zijn allereerste gitaar en een semiakoestistische Gibson waarop hij oefende in zijn flat in New York.

De instrumenten bevinden zich nog niet in de zalen. Daar ligt al wel de Toots Hard Bopper, de speciaal voor hem ontworpen mondharmonica waarmee hij zijn laatste concerten gaf en die hij in juni 2014 aan het museum schonk. HUB

RECTOREN KEUREN SAMENSMELTING UCL-SAINT-LOUIS AF

Vrijzinnig front tegen katholieke fusie De Franstalige katholieke universiteiten UCL (Louvain-la-Neuve) en - het kleine - Saint-Louis (Brussel) beslisten vorige maand om te fuseren. Samen zouden ze internationaal sterker staan.

Om de beslissing door te voeren is er een decreetswijziging nodig. Het parlement van de Fédération Wallonie-Bruxelles moet met name het decreet Paysages aanpassen, dat samensmeltingen binnen het hoger onderwijs stimuleert, maar dan wel regionale, geen fusies

6

binnen dezelfde filosofische strekking.

Het hele fusieproject is echter niet naar de zin van de - vrijzinnige - ULB. Samen met Saint-Louis (3.000 studenten) zal de UCL 34.000 studenten tellen, tegen 27.000 voor de ULB. Ook zal de UCL na de opslorping van Saint-Louis sterker staan in Brussel.

De ULB, die in het verleden zelf een tevergeefse toenaderingspoging ondernam tot Saint-Louis, zocht steun bij de universiteiten van Bergen en Luik. De rectoren van dit ‘vrijzinnige front’

schreven zopas een open brief waarin ze de verantwoordelijke bewindvoerders oproepen het bestaande decreet na te leven en de fusie af te wijzen. Een katholieke fusie zet volgens hen het evenwicht binnen het Franstalige hogeronderwijslandschap op de helling.

Het is nu wachten wat de politiek beslist.

Minister-president Rudy Demotte (PS) van de Franse Gemeenschap is alvast geen voorstander van de fusie, die bij hem de herinnering van de schoolstrijd oproept. HUB

EERSTE ‘JAPANSE’ HOTEL IN DE STAD

Hotelkamers te koop Na een avant-gardegalerie is de groezelige en drukke Antwerpselaan nu ook een hip hotel rijker, het Japans geïnspireerde Yadoya. Investeerders kunnen er een hotelkamer kopen.

H

et initiatief voor Yadoya - Japans voor herberg - gaat uit van Everland, de vastgoedgroep van de Britse broers Avi en Ilan Haim en Brusselaar Avi Barmoshe. De ondernemers werkten samen met binnenhuisarchitect Michel Penneman, met wie ze enkele jaren geleden ook het kleurrijke Pantone-hotel in Sint-Gillis creëerden.

Everland is eigenaar van het blok op de hoek van de Antwerpselaan en de Pakhuisstraat, waar vroeger kleermaker Scabal zat. Aanvankelijk was het de bedoeling om het hele blok om te vormen tot studentenflats, maar uiteindelijk besloot Everland om ook een hotel in het gebouw onder te brengen. “Deze buurt is in opkomst. En het wordt nog beter als straks aan de overkant het museum in de Citroëngarage opengaat,” zegt Barmoshe.

Voor dit hotelproject werkte Penneman, die destijds ook het White Hotel inrichtte, opnieuw een concept uit. Na het wit van het White Hotel en de kleurtjes van Pantone haalde hij deze keer zijn inspiratie in Japan.

Een Japans hotel is er immers niet in Brussel.

Penneman bedacht een interieur met sobere, zachtgroene tinten en veel licht hout. Het meubilair – stoelen, krukjes, tafels, bedden – liet hij maken door de Japans-Belgische ontwerper Jun Gobron. Er kwam een binnentuin met mossen, witte keien, fonteintjes in bamboe en originele lantaarns en in het hele hotel zijn Japanse details: panelen met roos-rode mangamotieven, Kikkomanflesjes

op de ontbijttafels, een bonsai in elke kamer.

Echt Japans is het natuurlijk niet. “Het hotel moest beantwoorden aan de verwachtingen van de moderne reiziger. Je moet dus toegevingen doen,” zegt Penneman. Zo wordt er niet geslapen op een tatami en futon. Dat bleek ook te lastig voor de schoonmaakploeg.

Everland heeft ondertussen negen hotels in Brussel, behalve Pantone en Yadoya ook het kleine Hotel Théâtre aan de KVS, Arlequin bij de Grote Markt en Ustel aan het Zuidstation.

In september opent vlak bij de Guldenvlies Hygge, dat Penneman inricht als Deens designhotel. Daarna zal hij voor Everland het oude Saint-Nicolas-hotel op de Kiekenmarkt omvormen tot Tonka, een chocoladehotel.

Telkens zijn het driesterrenetablissementen, doorgaans alleen met ontbijt. “Luxueuzere hotels, met restaurant, zijn minder rendabel,” zegt Barmoshe.

Voor het Yadoya-hotel gebruikte Everland voor het eerst een nieuwe financiële formule: alle hotelkamers worden verkocht aan investeerders. Die krijgen voor 135.000 euro een kamer die twintig jaar lang een vast rendement van zo’n vier procent opbrengt en waar ze ook een paar weken per jaar zelf gebruik van kunnen maken. Hun geld zit al die tijd wel vast en ze kunnen niet zelf over de verhuring beslissen. Dat doet Everland, dat instaat voor de uitbating. Er zijn inmiddels al 22 van de 73 kamers verkocht.

— BETTINA HUBO

De grondig renovatie van een kantoorgebouw van Axa langs het Herrmann-Debrouxviaduct toont hoe bouwafval beperkt kan worden. De bakstenen van de gevel worden verwerkt in de tuin en de ramen krijgen een tweede leven in Polen.

Steeds meer kantoorgebouwen uit de jaren 1980 en zelfs 1990 blijken hopeloos achterhaald. Zo ook het pand van Axa op de hoek van de Herrmann-Debrouxlaan en de Waversesteenweg in Oudergem. Waar de meeste ontwikkelaars kiezen voor de sloophamer – denk aan het Boudewijngebouw, een deel van het KBC-complex, en mogelijk ook het Paul-Henri Spaakgebouw van het Europees parlement – opteert men hier echter voor een grondige renovatie. De betonstructuur bleek immers nog perfect.

Bovendien is een renovatie minder belastend voor het milieu. De ecologische bekommernis zette de ontwerpers van architectesassoc. ook aan om op zoek te gaan naar nieuwe bestemming voor het bouwafval. De bakstenen afkomstig van de gevel worden bijvoorbeeld gerecupereerd om tuinmuurtjes aan te leggen aan de voet van het gebouw.

De ramen vinden dan weer hun weg naar een project in Polen, waar een Brusselse architect een woning bouwt in de vorm van een grote glazen schuur. De weggehaalde binnenwanden bleken nog in perfecte staat en zijn naar het recyclagecentrum Recy K aan het kanaal gebracht.

Het renovatieproject wil het gebouw daarnaast ook beter doen passen bij de omgeving. “Aan de achterkant verlagen we het gebouw om beter aan te sluiten bij de woonwijk,” vertelt architecte Sabine Leribaux. “Zo komt ruimte vrij voor terrassen met uitzicht op het Zoniënwoud. Aan de straatkant bouwen we dan weer een beetje hoger om de toegang tot de stad kracht bij te zetten.”

Het gebouw zal na renovatie ruim 9.000 vierkante meter kantoren tellen. Kandidaat-huurders zijn er nog niet. Volgens de planning moet het project eind 2018 worden afgerond. LV

BRUZZ | VOORAAN

Nieuw leven voor kantoorgebouw langs viaduct

© FORUM

7

In beeld

8

BRUZZ | DE WEEK

Tunnelvisie

BELGA

De Hallepoorttunnel, die al ruim een maand is afgesloten wegens waterdichtingswerken, zal niet op 28 juni, maar pas op 3juli weer opengaan. Tijdens de werkzaamheden werden scheurtjes in het plafond ontdekt, die eerst nog gedicht moeten worden.

Op 3 juli zullen er twee rijstroken beschikbaar zijn, ĂŠĂŠn in elke richting. Pas in april volgend jaar zal er weer over vier rijstroken gereden kunnen worden en begin 2019 zal de Hallepoorttunnel helemaal klaar zijn. Het is de bedoeling dat de tunnel tegen dan een moderne, stedelijke look heeft.

9

De week

Terugblik op het nieuws

Yoga

Daklozen

200

Voor de vierde editie van de Brussels Yoga Day trekken meer dan 3.500 geinteresseerden naar het Ter Kamerenbos voor een massale yogasessie, ontmoetingen met diverse yogafederaties en miniworkshops.

Sinds 2014 is het aantal dak-en thuislozen in het Brussels Gewest met dertig procent toegenomen.

Sinds 2008 is er een verdubbeling. Het aantal mensen dat in onthaalhuizen verblijft, blijft min of meer stabiel. Het aantal mensen in de noodopvang is in die acht jaar ook verdubbeld.

Voor de twaalfde editie van de Cyclonudista fietsen zo’n tweehonderd mensen naakt door Brussel. De organisatoren en deelnemers willen de positie die de auto momenteel inneemt in het verkeer en in de stad in vraag stellen. Verandering kan door de verkeersinfrastructuur voor fietsers te verbeteren.

89 Brusselse parlementsleden

BRUZZ | DE WEEK

NA VAL BURGEMEESTER SPAT REGERING UIT ELKAAR

Puzzel moet opnieuw gelegd Maandag trok de CDH plots de stekker uit de Brusselse regering. De partij van voorzitter Benoît Lutgen wil niet meer regeren met de PS. Zo kreeg de roep om meer transparantie en eerlijkheid in de politiek plots heel verstrekkende gevolgen. — BETTINA HUBO EN LAURENT VERMEERSCH

V

an een sneeuwbaleffect gesproken. Na het losbarsten van de affaire rond de hoge zitpenningen bij Samusocial duurde het nog een week voor Yvan Mayeur en Pascale Peraïta aftraden als burgemeester en OCMW-voorzitter in Brussel.

Sindsdien gaat het echter steeds harder.

De focus bleef in eerste instantie beperkt tot de wirwar van vzw’s die bestaan rond het Brusselse stadsbestuur. Verschillende schepenen mochten het komen uitleggen, en er kwam plots een kadaster van alle mandaten. Dat bleek echter nog onvolledigheden en zelfs fouten te bevatten.

Afgelopen weekend leidde de steeds luider wordende roep om een nieuwe wind in bestuurskringen dan

10

tot twee nieuwe ontslagen. Zaterdag zette Armand De Decker (MR) een stap opzij als burgemeester van Ukkel. De voormalige senaatsvoorzitter kwam al veel eerder in opspraak in de zogenaamde Kazachgate, maar was tot dan toe blijven vasthouden aan zijn ambt.

Een dag later moest, eveneens in Ukkel, Jean-Luc Vanraes (Open VLD) opstappen als OCMW-voorzitter. Hij cumuleerde die functie namelijk met die van ondervoorzitter van de Gewestelijke Investeringsmaatschappij (GIMB), wat hem sinds 2014 een brutojaarloon van 319.073 euro opleverde, 229.000 euro van de GIMB en 90.072 euro bij het OCMW. Maar het bleek dat volgens de statuten van de GIMB een dergelijke cumul niet was toegestaan.

Maandag volgde dan de genadeslag voor de deelstaatregeringen van Brussel, Wallonië en de Franse Gemeenschap. De CDH wil niet meer verder besturen met de PS. CDH-voorzitter Benoît Lutgen verklaarde gedegouteerd te zijn door de zaak-Publifin, waarbij vooral Luikse PS’ers in opspraak kwamen, en de affaire rond Samusocial.

Vandaar de keuze om radicaal te breken met de socialisten. “De affaires, de gelddorst van sommigen remmen de transformatie van onze gewesten af,” zei Lutgen. De PS, al dertig jaar aan de macht in Wallonië en Brussel, draagt een “verpletterende verantwoordelijkheid” in de herhaaldelijke schandalen, aldus nog de CDH-voorzitter.

In één beweging deed Lutgen ook

De zetelverdeling in het Brussels parlement.

een oproep naar de andere Franstalige partijen MR, Défi en Ecolo om alternatieve meerderheden te vormen. MR gaf al een positief signaal terug. Mogelijk hadden beide partijen al contact voor Lutgen naar buiten kwam met zijn beslissing. Dat zou ook de timing van het ontslag van De Decker kunnen verklaren. Met een besmette MR zou CDH ook niet in zee willen.

De vraag is nu hoe het verder moet met het Brusselse bestuur. Vervroegde verkiezingen behoren in elk geval niet tot de mogelijkheden. De huidige regering blijft aan tot er een andere meerderheid wordt gevormd op basis van de zetelverdeling na de laatste gewestverkiezingen van 2014.

Nemen CDH en MR samen het voortouw om een nieuwe regering te

Tweetalige agenten

Kinderarmoede

Door de hoge temperaturen is de waarschuwingsfase van het ozon- en hitteplan voor de tweede maal dit jaar geactiveerd. Instellingen en organisaties die zich met kwetsbare groepen bezighouden, wordt aangeraden een aantal voorzorgsmaatregelen te nemen.

De tweetaligheid van de Brusselse politie bereikt een absoluut dieptepunt. Slechts 63 procent van de Brusselse politiemensen is tweetalig. Voor de Franstaligen is dat 46,5 procent. De Nederlandstalige agenten doen beter: 94 procent van hen is tweetalig.

Een op de drie Brusselse kinderen leeft in relatieve inkomensarmoede. Aan de oorzaak liggen de vele eenoudergezinnen in Brussel, de groep die het grootste risico loopt op sociale en economische uitsluiting. De hoofdstad trekt bovendien huishoudens in armoede aan.

CDH en Benoît Lutgen willen nu besturen met de MR van Kazachgate in plaats van met de PS van Samusocial.

Lachwekkend PVDA-BOEGBEELD RAOUL HEDEBOUW

Cartoon Wauter Mannaert

(op Twitter)

BRUZZ | DE WEEK

Ozon

vormen, of wil de PS van geen wijken weten? CDH en MR kunnen in Brussel in elk geval geen realistische meerderheid vormen zonder de steun van Défi.

Ook over het standpunt van de Vlaamse meerderheidspartijen Open VLD, SP.A en CD&V, samen goed voor tien zetels, waren we bij het ter perse gaan van dit magazine in het ongewisse.

De Vlaams-Brusselse politici hielden de lippen voorlopig stevig op elkaar.

Voor de laatste ontwikkelingen verwijzen we u naar de site » www.bruzz.be/regeringsval

11

Politiek

Evenementenstad zonder parking

Wirwar van vzw’s en ondernemingen rond Close

‘Het gaat meer om macht dan om geld’

BRUZZ | DE VERHALEN

Met een handvol politieke bondgenoten en een kluwen aan vzw’s probeert toekomstig burgemeester Philippe Close (PS) Brussel als evenementenstad op de kaart te zetten. Maar dat heeft gevolgen voor zijn andere projecten. — BRAM VAN RENTERGHEM

12

B

russel is fucking saai. Er is hier letterlijk niks te doen.” Het zijn de woorden van ex-Oasis frontman Noel Gallagher.

“Woorden die Close pijn doen,” zegt een vertrouweling, die liever anoniem blijft.

Als schepen van Toerisme is het al sinds 2006 zijn missie om Brussel op de kaart te zetten.

“Hij kijkt daarvoor naar steden zoals Montréal.

Daar is ook niet per se veel te zien is, maar wel veel te doen.” Het verklaart waarom Mister Showbizz inzet op evenementen zoals Brussels Summer Festival of Winterpret. Daarnaast speelt ook werkgelegenheid een rol. Evenementen, horeca, beurzen: het zijn sectoren waarin laaggeschoolden een job vinden, niet onbelangrijk in een stad waar de industrie verdwijnt.

Maar er is ook de persoonlijkheid van Close. Als zoon van een bankier behoort hij eerder tot de rechtervleugel van de PS. “Close heeft een enterpreneursspirit,” zegt zijn vertrouweling.

“Hij wil tonen dat je als overheid wel degelijk goed kan besturen, dat je concurrentieel kan zijn.”

Daarvoor kan hij rekenen op een heleboel vennootschappen en vzw’s, die van naam en van opdracht erg goed op elkaar lijken: Internationale jaarbeurs, Beurzen en Tentoonstellingen van Brussel, Brussels Expo, Festival des Musiques, Rock the City, Fire-Starter, Fisa Brussels, en tot vorig jaar Brussels Major Events. Zowat allemaal organiseren ze congressen, beurzen of evenementen. Waarom dan die opdeling?

“Dat is een groot mysterie,” zegt een anonieme bron binnen de evenementenwereld. “Vroeger was het simpel. Je had de Internationale Jaarbeurs, die de beurzen voor de stad Brussel organiseerde, en je had Brussels Expo, dat de hallen verhuurde – bijvoorbeeld aan Internationale Jaarbeurs, of aan Fisa of Febiac. Maar

sindsdien heeft Internationale Jaarbeurs al haar beurzen aan Fisa verkocht. Wat de Jaarbeurs nog doet, weet ik niet.”

De opsplitsing is des te opvallender omdat altijd hetzelfde kransje bestuurders terugkomt. “Het gaat daarbij meer om macht dan om geld,” zegt de bron, ook al worden zitjes bij organisaties als Brussels Expo en nv Fisa Congrespaleis wel degelijk betaald.

Als Close wil aantonen dat ook de overheid goed kan besturen, dan rekent hij vooral op Denis Delforge. De Solvay-alumnus en tweelingbroer van Gilles Delforge - ook PS’er en huidig directeur van de Maatschappij voor Stedelijke Inrichting - zit in maar liefst elf verenigingen waar ook Close mee te maken heeft of had.

“Delforge is een snelle denker,” zegt de vertrouweling van Close, “een leider, een werkpaard ook: berekent alles, legt duidelijke plannen voor, een echte ondernemersfiguur, kortom.”

Dan vallen de resultaten toch eerder tegen.

Zeven van de elf ondernemingen waar Delforge

“Dat zij niet zien dat al die projecten onverenigbaar zijn, toont hoe wereldvreemd die mensen zijn” INSIDER 1

in zit of zat, verkeren in financieel zwaar weer.

Zo is er Fire-starter, een nv die de promotie van events doet, dat na tegenvallende cijfers zou worden afgebouwd. Philippe Close was er bestuurder, maar stapte begin dit jaar op.

Hetzelfde gebeurde bij Fisa Brussels, waar Close en Denis Delforge eind 2016 opstapten, terwijl het bedrijf verlies maakt.

“Ze zagen dat de leveranciers op hun rug geld verdienden, en probeerden alles zelf te ontwikkelen,” zegt de bron binnen de evenementenwereld. “Maar promotie of ticketing is een metier apart, dat zij niet beheersen. Dat wil niet zeggen dat Delforge geen goeie ondernemer is. Als CEO van Brussels Expo heeft hij een aantal strategisch heel interessante keuzes gemaakt.”

DIVERSIFIËRING Het gaat dan vooral over de diversifiëring van het Heizelplateau. Beurzen en tentoonstellingen doen het al een tijdje niet zo goed meer.

Internet en sociale media ondermijnen het belang van een hal vol standjes met promotiemateriaal. “Op het vakantiesalon zie je dezelfde brochures liggen als die op de website,” zegt onze bron. “Waarom zou je daar nog naartoe gaan? Ook het interieur- en voedingssalon trekken veel minder volk dan vroeger. Het was slim van Delforge om ook de muziekindustrie, met Paleis 12, aan te trekken, of een dino-expo te houden.”

Samen met beurzen zoals het Autosalon, Batibouw, en Seafood Expo, die het wel nog altijd erg goed doen, zijn de Paleizen dus voorlopig gered. De vraag is of dat wel zo’n goed nieuws is voor Closes andere project: Neo. Het nog te bouwen shopping- en congrescentrum verwacht immers tussen de twintig- en veertigduizend bezoekers per dag, terwijl het zelf maar in een parking van drieduizend plaatsen voorziet, ruim onvoldoende voor al die bezoekers, van wie naar schatting 75 procent met de auto zal komen.

Daardoor staat het project in concurrentie met de beurzen, waarvan een openingsavond ook tot 25.000 bezoekers naar de Heizel lokt, los van een concert in Paleis 12, waar 15.000 bezoekers binnen kunnen. “Zij komen vooral met de auto en er is nu al bijna geen parking meer,” zegt de bron. “Almaar meer beurzen

- Geboren in 1978 - Studeerde rechten aan de ULB - Gewezen kabinetschef van minister-president Rudi Vervoort (tot 2016) - Gemeenteraadslid in Schaarbeek tot 2016 - In opspraak gekomen omwille van provocerende uitspraken ten aanzien van de moslimgemeenschap, en het toekennen van subsidies aan een eigen vzw

Henri Dineur - Geboren in 1970 - Studeerde rechten aan de ULB - Gewezen kabinetschef van minister-president Charles Picqué (tot 2012) - Tussen 2000 en 2006 schepen van Veiligheidscontracten in Sint-Gillis - Door Justitie in 2012 verdenking gesteld voor het factureren van valse overuren - Bestuurder in: 1 Neo (gedelegeerd bestuurder) 2 Panem et laborem 3 Brussels Expo 4 Congrespaleis 5 PGP

Yves Goldstein - Bestuurder in: 1 Congrespaleis 2 Atomium 3 Internationale jaarbeurs 4 Neo (voorzitter) 5 Citroënmuseum (directeur) 6 PGP

Philippe Close

Denis Delforge

- Geboren in 1971 - Studeerde rechten aan de ULB - Ex-woordvoerder Elio Di Rupo - Schepen voor Toerisme van 2006-2017 - Bestuurder in (onder meer): 1 Brussels Expo (voorzitter) 2 Internationale jaarbeurs (voorzitter) 3 Beurzen en tentoonstellingen van Brussel 4 Neo 5 Festival des Musiques 6 Rock the city

- geboren in 1977 - Studeerde economie aan Solvay - Begon zijn carrière bij Deloitte - Werkt al sinds 2003 voor Brussels Expo

haken daarom af.” Eerder trokken ook Fisa en Febiac aan de alarmbel.

Bij de cvba Neo, die zich bezighoudt met de inplanting van het winkelcentrum, is men hiervan op de hoogte, want dezelfde mensen zitten er in de raad van bestuur als in Brussels Expo: Denis Delforge, Philippe Close en gedelegeerd bestuurder Henri Dineur, volgens insiders een eigengereid en gewiekst man. “Ik vraag mij soms af of Close wel weet wat die man allemaal doet,” zegt een zakenrelatie.

Iemand anders noemt hem een pure machtsmens, “een moeilijke”.

het aparthotel op de site van het Eurostadion zullen de parking gebruiken. Het aantal bezoekers wordt op tien- tot twaalfduizend per dag geschat. En dan zijn er nog de voetbalmatchen.

Voor die levensbelangrijke parking is in april 2016 een vennootschap opgericht: PGP. Daarin zitten voor het Eurostadion vader Paul en zonen Simon en Michael Gheysens van bouwheer Ghelamco. Voor Neo is dat Henri Dineur, Dirk De Smedt – ex-kabinetschef bij

DE REST IS PARKING Dat het gevecht om parkeerplaatsen tussen de beurzen en Neo nog niet op de spits is gedreven, komt door de belofte van een ondergrondse parking van tienduizend plaatsen, op de site van het Eurostadion. Die parking wordt als essentieel gezien voor de twee projecten: zonder kan ook Neo niet doorgaan.

Al is de vraag of die capaciteit volstaat, want ook de gebruikers van de kantoren, horeca en

“Close luistert wel, maar ik vraag me soms af wie de knopen doorhakt” INSIDER 2

- Bestuurder in: 1 Brussels Expo (gedelegeerd bestuurder) 2 Brussels Expo Catering Services 3 Fire-starter 4 Beurzen en Tentoonstellingen van Brussel 5 Neo 6 Festival des Musiques 7 Rock the City 8 Jade Group 9 Ehibition and Congress services

BRUZZ | LDE VERHALEN

Het kluwen rond Close

Guy Vanhengel (Open VLD) en directeur bij Finance.Brussels – en Yves Goldstein (PS).

Die laatste wordt door vriend en vijand hyperintelligent genoemd, een harde werker ook, rechttoe-rechtaan, maar soms erg arrogant. Hij komt uit de Onkelinx-stal, waartoe ex-burgemeester Mayeur (PS) behoort, maar ook Close kent hem. Ze zitten samen in verschillende raden van bestuur.

Dit klein kransje bestuurders bepaalt de toekomst van de Heizelvlakte. Zij kunnen niet zomaar doen wat ze willen, toch spreken insiders van een zekere eigengereidheid. “Zij briefen wat zij willen briefen,” zegt de zakenrelatie. “Ik heb Close al verschillende keren moeten bijpraten. Hij luistert wel. Maar ik vraag me soms af wie de knopen doorhakt.”

Nu werkt elke vennootschap of vzw aan zijn eigen project: of dat nu het Eurostadion, Neo of het organiseren van beurzen en evenementen is. Maar de plaats op de Heizelvlakte is beperkt, en parking vinden is nu al een probleem. “Dat zij niet zien dat al die projecten onverenigbaar zijn, toont hoe wereldvreemd die mensen zijn,” oordeelt de insider.

13

Ondernemen

Brouwers met een missie

14

Nieuwe brouwers plannen bierrevolutie

BRUZZ | DE VERHALEN

‘We verleggen bakens in de bierwereld’

Vijftien jaar geleden waren ze nog kraker en sociaal werker. Vandaag leiden Bernard Leboucq en Yvan De Baets een snel groeiende brouwerij Brasserie de la Senne die volgend jaar naar Thurn & Taxis verhuist. Hun doel is niet minder dan een Brusselse bierrevolutie.

“Ambachtelijk bier moet de Brusselse cafétafels veroveren.” — KRIS HENDRICKX, FOTO SASKIA VANDERSTICHELE

xxxx

E

artisanale en bittere bieren winnen langzaam maar zeker terrein in Brussel. “We zijn de smaak van mensen aan het veranderen.”

Bernard Leboucq, u bent al uitbater van de buvette Sint-Sebastiaan aan het Josaphatpark.

Nu stappen jullie als brouwerij ook nog eens in een hele rij van parkcafés: La Laiterie in het Josaphatpark, de kiosken in het Warandepark én de kiosk van het Ter Kamerenbos. Worden jullie langzaam de nieuwe Frédéric Nicolay?

YVAN DE BAETS: (schaterlach) De Nicolay van de

buvettes!

BERNARD LEBOUCQ: Neen, maar het wordt wel

een mooie samenwerking tussen vier Brusselse

▲

rgens begin jaren 2000 ging bovengetekende een kijkje nemen in brouwerij Cantillon, toen nog de enige brouwerij in het gewest en bekend voor zijn compromisloze geuze en kriek. De gids van dienst deed denken aan een missionaris op dreef. Hij ging onder meer tekeer tegen frisdrankreuzen als Coca-Cola, die na de Tweede Wereldoorlog van zoete dranken de norm maakten, ook bij bier.

De gids heette Yvan De Baets. Anno 2017 heeft hij zijn eigen brouwerij, samen met zijn kompaan Bernard Leboucq. En wat toen nog een Don Quichot-vertoning leek, blijkt vandaag een strijd die resultaten oplevert. Want

15

Brouwers met een missie

▲

ambassadeurs met onder meer de baas van restaurant Bia Mara, elk met veel ervaring in onze job. Het is een manier om noblesse te geven aan een volks fenomeen. Of we daarna nog meer van die dingen doen, zien we wel.

Klopt het dat jullie brouwerij ontstaan is dankzij de Zinneke Parade?

BRUZZ | DE VERHALEN

LEBOUCQ: Ja, Ik had al Zinnebir gebrouwen in de kelders van een kraakpand. Mijn krakersgroep protesteerde tegen het geplande vastgoedproject Heron City. Het bier was onze bijdrage aan de parade. Na de stoet heb ik Yvan ontmoet. We voelden meteen dat we elkaar aanvulden.

DE BAETS: Ik was toen sociaal werker in Sint-Joost. Ik schreef over bier en was hobbybrouwer. Een jaar later gaf ik mijn job op en begon ik brouwersstudies. In 2003 begonnen we samen te brouwen in Sint-PietersLeeuw.

Waarom zijn jullie brouwer geworden?

DE BAETS: Omdat ik geen instrument kan spelen, niet kan tekenen of schilderen. Via het bier kan ik mijn creativiteit wel kwijt. Die keuze drong zich op aan mij. Ik kom uit een familie die van lekkere dingen houdt, dat helpt. En dan zijn er bijzondere ontmoetingen die je doen inzien wat het verschil is tussen een banaal en een groot bier. Een sleutelmoment in mijn leven was mijn bezoek aan brouwerij Cantillon in 1989. Ik heb daar uren doorgebracht en met Jean-Pierre Van Roy gesproken, die toen de baas was. Na vijf minuten had die zijn virus op mij overgedragen, zijn liefde voor goed bier. Hij leerde me dat er waarden achter goed bier zitten en dat het de moeite is om daarvoor te vechten.

LEBOUCQ: Bij mij begon het in dat geëngageerde kraakpand. Elke vrijdag organiseerden we er een gastentafel en op een bepaald moment wou ik daar bier bij brouwen. Net zoals bij Yvan is het niet alleen een keuze voor bier. Het is er ook een voor een goede sfeer, voor feesten.

Een kraakpand, de Zinneke Parade en onlangs nog een speciaal bier voor Cinema Nova. Rond brasserie de la Senne hangt een alternatieve sfeer. Zijn jullie meer dan een brouwerij?

LEBOUCQ: We zijn nu eenmaal geboren in een

kraakpand. We hebben ook moed getankt uit de vaststelling dat er een publiek was voor ons soort bier. In Brussel heb je een heel rijk verenigingsleven. Dat is ons eigen milieu en we mikten in de eerste plaats op die klanten. Die groep werd niet meer bediend door een producent in de stad. Toen wij begonnen, had de brouwerswereld de stad de rug toegekeerd.

Dat gold voor de productie, maar ook voor de visuele wereld van de etiketten, met zijn idyllische landschappen, kabouters en dikke monniken. We waren pioniers voor bepaalde smaken, maar ook voor de terugkeer van de brouwersindustrie naar de stad.

16

“Ik heb bij Cantillon geleerd dat achter een goed bier ook waarden staan” YVAN DE BAETS BROUWER

In jullie etiketten zit een sterke beeldtaal, die vaak lof krijgt. Wie maakt die?

LEBOUCQ: Jean Goovaerts, mijn neef. Die etiketten maken deel uit van de hele filosofie.

We maken het bier dat we zelf willen drinken, we bedenken etiketten samen met Jean. Bij andere brouwerijen is de beeldtaal vaak een gevolg van een marketingbenadering, van de nood om geld te verdienen. Daar denken wij nooit over na.

Jullie weigeren al jaren om jullie bier in de supermarkt te verkopen. Waarom?

DE BAETS: Omdat we de cafés willen steunen.

We willen dat mensen ons bier daar drinken.

Cafés zijn essentiële plekken, zowel op cultureel, economisch als sociaal vlak. Revoluties worden op café beraamd. Alle supermarktketens maken ons al jaren het hof, maar we zeggen neen. De supermarktketens willen ons bier als etalageproduct, om extra klanten te lokken. Het is erg dat het bier uiteindelijk tot in de rekken van Carrefour is geraakt, buiten onze wil. Ze moeten daar minstens twee tussenpersonen voor gebruikt hebben en het bier duur betaald hebben. We willen dat graag stoppen, maar dat blijkt niet simpel.

Jullie maken een tamelijk radicaal bier. Ik ken niet meteen bieren die bitterder zijn dan die van Brasserie de la Senne.

DE BAETS: Oh, die bestaan wel. Maar dan wordt het onevenwichtig. Evenwicht is alles voor een goed bier en geeft het zijn drinkability zoals ze dat in het Engels zeggen.

Jullie bier is wel zo bitter dat veel mensen het niet lusten.

DE BAETS: We proberen dan ook geen bier voor iedereen te maken. Anders moeten we producten zonder smaak brouwen, zoals de grote groepen dat doen, om niemand voor het hoofd te stoten. Onze bieren hebben een duidelijke persoonlijkheid, maar tegelijk zijn ze ook evenwichtig. Als je ons bier vergelijkt met de Amerikaanse modebieren in IPA-stijl (India Pale Ale, red.), zie je dat er daar vaak alleen bitterheid en hop overblijft. De mout- of gistaroma’s zijn er verdwenen.

Toen Zinnebir gelanceerd werd, was dat een uitzonderlijk bitter bier in België. Vandaag zijn er veel meer brouwsels die voor die gehopte smaak kiezen. Zijn jullie pioniers?

DE BAETS: We weten in elk geval dat de internationale brouwerswereld volgt wat wij doen, van de kleinste tot de grootste brouwerij.

LEBOUCQ: Samen met enkele anderen behoren we zeker tot de pioniers van de vernieuwing binnen de wereld van het artisanale brouwen.

Onze Taras Boulba was het eerste bier in zijn stijl dat minder alcohol bevatte dan een pils.

Ondertussen verleggen we bakens in de bierwereld, want we brouwen nu ook een zeker volume. De smaken van mensen veranderen echt, we zijn opiniemakers voor bier geworden.

Nu, de vernieuwing in de brouwerswereld is ook internationaal. Ze komt in de eerste plaats uit de VS. Italië is de nummer twee. Enkele van de beste pilsbieren ter wereld worden daar gemaakt. Je voelt daarbij dat het een land is met een rijke culinaire traditie.

De gemiddelde Belgische brouwer exporteert zestig procent van zijn productie. Jullie proberen vooral lokaal te verkopen. Waarom en welk aandeel voeren jullie uit?

LEBOUCQ: Momenteel verkopen we zestig procent van ons bier binnen Brussel, twintig procent in de rest van België en een kleine twintig procent aan het buitenland.

DE BAETS: Het risico van een groot exportaandeel is dat je bier gaat brouwen voor het buitenland. Ik vind dat consumentenbedrog. Je verkoopt zogezegd een Belgisch bier, dat in werkelijkheid ontwikkeld is voor het buitenland.

Wie naar hier komt, vindt dat bier dan niet in de cafés. Dat heeft geen zin.

Jullie plannen een nieuwe brouwerij op Thurn & Taxis, mét een cafetaria. Hoe zien jullie dat?

LEBOUCQ: Het wordt vrij groot, met 150 à 200 plaatsen als je het terras meerekent. Ik zou willen dat de feelgood centraal staat. Ook families moeten zich er thuis voelen. Er zullen frieten zijn en de kinderen kunnen er spelen. Op de menukaart komen gerechten van een grote kwaliteit, de basisingrediënten moeten top zijn.

Waarschijnlijk komt er een accent op vis. Niet te veel tierlantijntjes. Ook wie gewoon voor een glas komt, is welkom.

DE BAETS: En dat allemaal in een kader dat industrieel blijft, waar klanten makkelijk het productieproces kunnen volgen. We hebben niets te verbergen. En voor wie er het fijne wil van weten, organiseren we gidsbeurten.

Vijftien jaar geleden was er één brouwerij in het gewest: Cantillon. Vandaag zijn het er een zevental (zie kader). Vanwaar die boom?

DE BAETS: De reden voor die evolutie is eenvoudig: Brussel volgt wat in de VS gebeurt, maar dan met twintig jaar vertraging.

LEBOUCQ: En het is nog niet echt begonnen. Na ons zijn er vooral piepkleine brouwerijen gekomen. Het is nu aan hen om onze schaalgrootte te bereiken. De Brusselse bierrevolutie zal pas slagen als die kleintjes groeien en de

industriële bieren op de cafétafels door Brusselse bieren zijn vervangen. Daar vechten wij voor. Er is veel enthousiasme, maar geen echt volume. We wachten op onze uitdagers.

Jullie zouden blij zijn met meer lokale concurrentie?

DE BAETS: Als het eerlijke mensen zijn. En ook als de mentaliteit van de klanten blijft veranderen en die steeds meer artisanale en liefst ook lokale bieren drinken. Als de koek niet groter wordt, vangen we elkaar alleen maar vliegen af.

Waarom is het zo moeilijk om te groeien als brouwerij? Is het de technische of zakelijke kennis die ontbreekt?

DE BAETS: Alletwee. Een brouwerij, dat zijn vijftien verschillende metiers. Alleen het eigenlijke brouwproces is al hypercomplex. Het

is daarom stuitend om te zien met hoe weinig bagage sommige mensen aan het brouwen slaan. Mensen zonder brouwersopleiding of ervaring in een brouwerij willen plots hun bier lanceren. Voor mij is dit een van de meest complexe vakgebieden. Het is precies omdat we op dat vak verliefd geworden zijn dat we het met zoveel vuur verdedigen. De valse brouwers minachten dit beroep. Een computerscherm en wat marketing volstaan om zichzelf producent te noemen. Ik wind me steeds meer op over het totale gebrek aan ethiek achter sommige ondernemers, over het cynisme.

Geef eens een voorbeeld van dat cynisme.

LEBOUCQ: Brussels Beer Project heeft onze naam misbruikt. Ze kwamen hier even op bezoek en we dronken samen twee glazen. Even later lazen we in hun communicatie dat Brasserie de la Senne geholpen had om hun bier

op punt te stellen… Dan voel je je geïnstrumentaliseerd en verraden.

DE BAETS: Als die mensen zichzelf dan Brussels brouwer noemen, maar hun bier door iemand anders laten brouwen in Limburg (Brussels Beer Project laat bijna zijn volledige productie brouwen door brouwerij Anders, red.).

Wat zijn de dromen voor de toekomst, behalve dan de nieuwe brouwerij natuurlijk?

LEBOUCQ: Die nieuwe vestiging volstaat voor mij als droom.

DE BAETS: Persoonlijk droom ik ervan om te stoppen met groeien en alleen op de kwaliteit te letten. Ik zou graag met nog betere installaties iets doen aan de houdbaarheid van het bier, een van de grootste uitdagingen voor brouwers.

Zodra we het geld hebben om die machines te kopen, wil ik de rest van mijn leven doorbrengen met verbeteringen in kwaliteit te vinden.

Brusselse brouwerijen in een oogopslag: Cantillon: dé traditiebrouwerij in het gewest, gevestigd in Kuregem, op een steenworp van het Zuidstation. Bestaat sinds 1900 en brouwt lambicbieren zoals kriek en geuze. Bekend om zijn compromisloze, zerpe geuze.

Brasserie de la Senne: Yvan De Baets en Bernard Leboucq brouwen samen sinds 2003. Nu doen ze dat nog aan de Gentsesteenweg in Molenbeek.

Volgend jaar verhuizen ze naar een brouwerij mét cafetaria op Thurn & Taxis.

En Stoemelings: brouwt sinds 2015. Is gevestigd in de Marollen. Bekend van onder meer Curieuse Neuze, een tripel.

Intussen horen ook Chikke Madame, Hoppy

Madame en Noirolles tot het aanbod.

Brussels Beer Project: begon in 2013. BBP ontwikkelt zijn bier in een kleine brouwinstallatie in de Dansaertstraat, waar ook een café is. Het gros van de productie gebeurt door brouwerij Anders in Limburg. Dit jaar opende BBP een bar in Tokio.

Beerstorming: Een microbrouwerij die uitnodigt om je eigen bier te brouwen onder begeleiding van een meester-brouwer. Een jury test de bieren die het best in de smaak vallen.

Die gaan mogelijk echt in productie.

No Science: begon in 2016 met brouwen op een terrein net achter Thurn & Taxis. No Science stapt resoluut af

van de Belgische traditiebieren en kiest voor IPA’s, Porters en andere gehopte bieren.

De namen en logo’s van de bieren – zoals Noizy Pale Ale – zijn vaak afgeleid van de favoriete muziekgenres van de brouwers.

L’Annexe: Microbrouwerij in Sint-Gillis, die onlangs La Saison de Bruxelles lanceerde. Het bedrijf heette eerst Hendrix, maar moest zijn naam veranderen door de gelijkenis met het Brugse bier ‘Straffe Hendrik’.

L’Ermitage: brouwt sinds 2016 in de provincie Luxemburg en verhuist binnenkort naar Kuregem, in een pand waar ook een degustatiezaal moet komen. Met Lanterne brouwen ze een droge IPA.

17

Interview

Vertelling van een gedreven stadsbewoner

Arichtect en geëngageerde burger Marcel Rijdams

‘De gemeenteraad is één grote komedie’ BRUZZ | DE VERHALEN

Marcel Rijdams heeft een bitter-zoet boek over het wel en wee van de stad geschreven. “Verontwaardiging is een te sterke drijfveer om er niets mee aan te vangen,” zegt hij. Stadschap Brussel is de naam van het mooi geïllustreerde boek. — DANNY VILEYN, FOTO BART DEWAELE

Marcel Rijdams: “In 2007 was de Brusselfobie veel groter dan de Brusselliefde.”

18

STADSCHAP BRUSSEL Bespiegelingen over het stedelijke landschap van Marcel Rijdams (Garant, 27 euro).

Het boek wordt op 27 juni voorgesteld door Vlaams minister voor Brussel Sven Gatz in het gemeenschapscentrum De Markten.

U komt in het rijtje van bekende mensen die een boek schrijven. Is dat een late roeping ?

MARCEL RIJDAMS: Ik lever bijdragen aan De Vijfhoek, het maandblad van het gemeenschapscentrum De Markten, sinds 2009. Ik heb er tot op heden tachtig geschreven. Zoals het eigen is aan schrijvers vind ik dat ik te weinig plaats heb: één A4’tje met foto’s in postzegelformaat. Oorspronkelijk was het de bedoeling om een foto met een onderschrift te maken, maar de teksten werden langer en de foto’s kwamen in het gedrang. Met dit boek wil ik mijn werk meer ampleur geven.

Ik heb de teksten geactualiseerd waar nodig. Ik begin op de Grote Markt en zwerm uit. Het zijn bespiegelingen, het zijn geen analyses. Het zijn losse gedachten bij de stad: wat is goed, wat is niet goed, wat verandert er en wat blijft hetzelfde?

Het boek is niet alleen rijkelijk geïllustreerd, er staan ook plannetjes in. Ambitie om een alternatieve stadsgids te maken?

RIJDAMS: Nee, het is geen gids. Ik hou niet van

gidsen - ze houden de mensen al te vaak voor de gek. Veel gidsen kleuren de stad te zeer naar eigen inzichten.

De plannetjes dienen om de gebruikers te laten zien waar ze zich in de stad bevinden, niet om ze bij het handje te nemen.

Hoe bent u als architect in Brussel begonnen?

RIJDAMS: Het kwam er in het elan van het structuurplan van Brugge in 1975-1976, maar de politici hebben er niets mee gedaan. We hebben een analyse gemaakt van de bestaande toestand en voorstellen geformuleerd voor de toekomst. Het plan is in een lade verdwenen.

Dat was een eerste harde les die ik kreeg. Ik begon als stedenbouwkundige met veel idealisme en kreeg een aantal mensen, ambtenaren mee. Daar hou ik een goed gevoel aan over, maar die ambtenaren beslissen niet.

Het structuurplan heeft zelfs de gemeenteraad niet gehaald. Misschien is er toch één voorstel dat het gehaald heeft: het verkeersvrije Vossenstraatje tussen het Vossenplein en de

“Mayeur snapt niet dat de tijd voorbij is dat politici tussen twee verkiezingen in hun zin konden doen” MARCEL RIJDAMS ARCHITECT/SCHRIJVER

Hoogstraat. Ik denk dat dat het eerste straatje was, op de Beenhouwersstraat na, dat verkeersvrij gemaakt is.

U hebt zelf ook aan politiek gedaan. De overheid bestelt tonnen studies waar vervolgens niets mee gebeurt. Wat is het mechanisme hierachter?

RIJDAMS: Windowdressing en dat gebeurt

inderdaad nog altijd, iedere dag opnieuw.

Eén van mijn lijfspreuken is: verontwaardiging is een belangrijke drijfveer, je moet daar iets liefst in positieve zin - mee aanvangen. Ik geef een recent voorbeeld. Een Nederlands studiebureau heeft een uitgebreide voorstudie gedaan over het Citroëngebouw, maar nu er een oproep voor architecten gelanceerd wordt voor de verbouwing van het Citroëngebouw lijkt het alsof er nooit een voorstudie geweest is. De basisstudie krijgen de architecten die geïnteresseerd zijn niet eens te zien. Ik weet waarom. De basisstudie is bijgestuurd door projectleider Yves Goldstein, de voormalige kabinetschef van Rudi Vervoort, omdat de Brusselse regering wou uitkomen bij het Parijse Centre Pompidou.

De uitkomst is nog maar eens geschreven door de opdrachtgever.

U pleit als ‘groene’ voor participatie, maar is participatie niet altijd een glijmiddel om bij beslissingen uit te komen die al genomen zijn?

RIJDAMS: Politici zouden minstens voor een tussenvorm moeten kiezen. Ze zouden een draagvlak moeten creëren. Neem als voorbeeld de piétonnier. Had Yvan Mayeur (dit interview dateert van voor zijn ontslag, DV) Il Principe van Niccolò Machiavelli gelezen, dan had hij het veel slimmer aangepakt. Hij had er de actiegroepen en de traditionele malcontenten bij betrokken. BRAL en IEB (Inter-Environnement Bruxelles) hadden met plezier een draagvlak helpen creëren voor de voetgangerszone. Mayeur snapt niet dat de tijd voorbij is dat politici tussen twee verkiezingen in hun zin konden doen. Mayeur staat voor paternalistisch socialisme of brute machtspolitiek.

Wat is er de jongste veertig jaar ten goede veranderd in Brussel ?

RIJDAMS: Zeer veel. De betrokkenheid van de

mensen bij de stad is veel groter geworden.

Met ‘Wonen in Brussel’, waarvan ik tien jaar voorzitter ben geweest, hebben we jarenlang campagnes gevoerd om jonge Vlamingen naar Brussel te lokken. In 2007 was de Brusselfobie veel groter dan de Brusselliefde.

In vergelijking met twintig jaar geleden is er veel meer drive, er zijn zeer veel jonge Vlamingen die zeggen: ‘Dat is onze stad en we willen er iets van maken.’ Al moeten we opletten voor veralgemeningen. Er zijn uiteraard ook jonge Franstaligen die zich inzetten.

Is de Dansaertstraat nog altijd een voorbeeld van geslaagde flamandisation van de vijfhoek?

RIJDAMS: De Dansaertstraat staat inderdaad bekend als le quartier flamand, maar dat is maar ten dele waar. Er zijn natuurlijk De Beursschouwburg, De Markten, Passa Porta en een aantal Vlaamse cafés, maar je hebt ook De Walvis die je bezwaarlijk Vlaams kan noemen. Ik ben het niet altijd eens met cafégoeroe Frédéric Nicolay, maar hij steekt wel een en ander in gang. Hij woont bij mij in de buurt en hij zegt vriendelijk goeiedag. Jaren geleden zijn we eens gebotst toen hij in een gebouw van het OCMW aan het Bloemenhofplein een fuiftoestand wou inrichten, maar ik denk niet dat hij daar wrok over koestert. We

▲

RIJDAMS: Ik ben begonnen met een structuurplan voor de Marollen op te maken. Dat was voor de Groep Planning (vandaag SUM). In de Marollen heb ik mijn stadsbad als pas afgestudeerde architect gekregen. Ik voelde me er als Obelix die in de ketel met toverdrank gevallen was. Ik woonde er, mijn zoon is er geboren. Ik ging op de hoeken van alle straten staan om zeven uur ‘s morgens om auto’s te tellen. Ik draag het boek trouwens op aan de grote man van Planning, wijlen professor-architect Jan Tanghe met wie ik regelmatig overhoop lag, maar aan wie ik ontzettend veel gehad heb.

Jan heeft me op een bepaald ogenblik gezegd: ‘Marcel, gij moet voorzitter worden van een stedelijke actiegroep.’

Ondergaan de Marollen vandaag nog de gevolgen van het structuurplan van veertig jaar geleden ?

BRUZZ | DE VERHALEN

M

arcel Rijdams mag zich met recht en reden een bekende Brusselaar noemen. Sinds hij veertig jaar geleden in Brussel neerstreek, werkt hij hier als architect, is hij actief als stadsactivist en geëngageerde burger. Ook was hij actief bij de Brusselse Raad voor het Leefmilieu (BRAL) en een rist andere organisaties. En niet te vergeten: politicus voor Ecolo-Groen. Het boek Stadschap Brussel is een vertelling van een gedreven stadsbewoner die heel veel van deze stad houdt, vindt dat het veel beter kan, maar zich ook niet te beroerd voelt om te zeggen wat goed is.

19

Vertelling van een gedreven stadsbewoner

zijn elkaar niet vijandig gezind.

De Dansaertstraat is een heel gemengde woonwijk waar Vlamingen, Franstaligen, expats en migranten wonen.

gestopt: het was net alsof de fabriek gebombardeerd was.

Er waren plannen om er een school te bouwen, maar toen is het stadsbestuur de populaire toer opgegaan en heeft toenmalig Ecolo-schepen

Hoe staat het met de openbare ruimte in de vijfhoek?

RIJDAMS: De voorbije twintig jaar is dankzij de

wijkcontracten twee derde tot drie vierde van de straten van de vijfhoek vernieuwd. Er is in het algemeen wel degelijk meer aandacht voor de openbare ruimte.

De straten worden daarna jammer genoeg niet meer onderhouden. Dat is verschrikkelijk. En er gebeuren nog altijd stommiteiten zoals de trottoirs in kasseien aan de Vlaamsesteenweg.

Voor oudere mensen is dat een vloek. In Leuven en Mechelen gebruiken ze kasseien die netjes glad geslepen zijn.

Wat is het ergste dat de jongste vijftig jaar gebeurd is?

BRUZZ | DE VERHALEN

RIJDAMS: De kaalslag van de Noordwijk. En in

het algemeen: beslissingen komen niet tot stand op basis van beleidsplannen, maar door lobbying van grote promotoren of en stoemelings.

In de jaren 1990 heette het huidig Fontainaspark in de volksmond Sarajevo. De afbraak van de Philipsfabriek die de buurt vele decennia werk bezorgd had, was halverwege de sloop

“In vergelijking met twintig jaar geleden is er veel meer drive in Brussel” MARCEL RIJDAMS ARCHITECT/SCHRIJVER

Henri Simons zijn relaties bij de Franse Gemeenschap aangesproken om het terrein in handen te krijgen. Het Fontainaspark is duidelijk niet het resultaat van planning.

In Molenbeek, waar ik een paar projecten heb kunnen realiseren, waren ze een tijd bezeten door open ruimte, er moesten overal waar het maar kon koertjes komen. Maar koertjes halen niets uit. Molenbeek heeft parken nodig. Het Bonneviepark een mooi voorbeeld hoe het er

De kaalslag van de Noordwijk is volgens Marcel Rijdams het ergste wat de voorbije vijftig jaar in Brussel is gebeurd.

© VAI E LIEBAUT ARCH. FOTO VERCRUYSSE & DUJARDIN

20

komt, ondanks de overheid. Marie-Claire Migerode van het buurthuis Bonnevie en haar ‘bende’ hebben op een bepaald ogenblik de plek bezet en het park afgedwongen. Anders was het er nooit gekomen.

Maar wat moet de overheid concreet doen om parken aan te leggen in buurten waar er behoefte aan is?

RIJDAMS: De overheid moet goed kijken waar er

een park nodig en hoe groot het moet zijn en desnoods de nodige onteigeningen doorvoeren.

Met serieuze vergoedingen voor de eigenaars zoals de regels het voorschrijven.

U bent ook vanuit BRAL betrokken geweest bij de inplanting van het Europees parlement in Brussel. Architecturaal geen hoogvlieger.

RIJDAMS: De ontwikkeling van Europa in Brussel

is stedenbouwkundig niet geniaal, maar dat Europa in Brussel verankerd is, betekent alles voor Brussel. Zonder Europa zou Brussel een onnozel provinciestadje zijn zoals Bonn.

U hebt zelf in de politiek gezeten voor Ecolo-Groen. Hebt u iets kunnen realiseren?

RIJDAMS: Zeer weinig. Af en toe achter de schermen kon ik wat invloed laten gelden, maar de gemeenteraad van de stad Brussel - en dat zal elders niet anders zijn - dient tot niets. Ik heb in de gemeenteraad gezeten toen Ecolo-Groen in de meerderheid zat en iedere keer opnieuw herhaalde zich hetzelfde scenario, aan het einde van de raadszitting zei de burgemeester: ‘Le collège propose de voter oui.’ En iedereen van de meerderheid stemde voor, ook ik. In de oppositie kan je tegenstemmen, maar wordt er geen rekening met je gehouden. De gemeenteraad is een grote komedie.

Mayeur hoor ik, hield de lippen op elkaar, en Freddy (Thielemans, red.) was een kampioen-esquiveur, die draaide rond de pot dat het niet schoon was. Ik heb Thielemans ook meegemaakt toen ik ondervoorzitter van de Brusselse Haard was. Hij legde niet zijn wil op, daar ontbrak het hem soms ook aan, maar in plaats van ‘make it happen’, deed hij er alles aan om de dingen bij het oude te laten.

Ook bent u lid geweest van de raad van het OCMW. Dat zijn zittingen achter gesloten deuren, gaat het er daar anders aan toe?

RIJDAMS: In de OCMW-raad verloopt het helemaal anders. In die raad zitten, is een heel intensieve bezigheid. Eerst en vooral worden beslissingen daar collegiaal genomen. Ook word je er echt geapprecieerd voor het werk dat je verricht. Of je deel uitmaakt van de meerderheid of van de oppositie, maakt niets uit. Een keer per jaar onthielden we ons bij een stemming, bij de begroting, maar dat was tactisch om onze gemeenteraadsleden hun oppositiewerk te laten doen. De discussies die we er hielden, waren heel open. Ja, naar de OCMW-raad heb ik soms wel heimwee.

hij deel uit van de eerste ploeg. Dat

luwe-Zaventem. Dat ik in de vesti-

ADVERTENTIE

S OCIALE V ERHUURKANTOREN (SVK) V E R H U U R U W G O E D ZO RG E LO O S Het SVK garandeert : = een stipte huurbetaling = een degelijk verhuurbeheer = het ouderhoud van uw woning = hulp bij renovatie = fiscale voordelen

www.fedsvk.be - 02 412 72 44

hij naar Waterloo. “Daar werd aan een mooi project gebouwd, maar het werd een raar seizoen, waar de best betaalde spelers op het einde geen cent meer kregen. De voorzitter was nogal speciaal, in de stijl van Vermeersch.”

Vier rode kaarten “Vorig seizoen speelde ik voor Pepingen. Daar had ik een mooi contract. Dat stop ik niet weg, maar de mentaliteit viel tegen. Ze zijn er zeer Vlaamsgezind. Ik ben niet perfect tweetalig, maar het lukt me meer dan behoorlijk. Dat ik dat seizoen ook nog eens vier rode kaarten pakte, hielp uiteraard niet. Al bij al heb ik er wel een degelijk seizoen gespeeld. Daarom vind ik het niet erg om in lagere divisies te spelen.

Ik word nog altijd beter. Door veel te spelen, krijg je veel zelfvertrouwen, neem je meer verantwoordelijk en durf je te ondernemen. Bij Brussels werd me verweten dat ik te lief was op het veld. Wel, nu ben ik een man op het veld.”

Maeyens was vorig seizoen een paar keer te zien in het Edmond Machtensstadion. Niet als speler, maar als supporter. Hij stond meteen ach-

kapot spelen. Ik ben supporter van de club, ja, maar dat maakt geen verschil op het veld. Ik geef altijd alles voor mijn club.”

“Onze supporters zijn het voorbeeld van een twaalfde man” Nicolas Maeyens, voetballer RWDM Maeyens is als middenvelder de link tussen de verdediging en de aanval.

Hij staat veel aan de basis van acties, is belangrijk in balrecuperatie en heeft een goede trap. Met die kwaliteiten is hij een van de troeven van een ploeg die niet onder stoelen of banken steekt dat ze voor de titel gaat. “We willen kampioen worden, dat is duidelijk. Daar praten we met mekaar over, maar dat betekent niet dat we denken dat we er al zijn. We onderschatten niemand.”

“Deze ploeg zal een paar seizoenen standhouden. Er zullen wel wat spe-

Zorg je voor een ander, zorg dan ook voor jezelf.

Jij bent mantelzorger en daar mag je best fier op zijn.

Via het Vlaams Mantelzorgplatform geven de mantelzorgverenigingen je informatie, motivatie en inspiratie die jou helpen bij je zorgtaak.

Voor al jouw vragen over mantelzorg, hulp aan huis of premies, contacteer ons: Tel: 02 546.14.71 - e-mail: mzbrussel@gmail.com, www.mantelzorg.brussels 421893-VGC-advertentie mantelzorg 215x142,5.indd 2

and kwa in h ze n

09/06/2017 13:49

len. de t enth wil seiz nu niet proj mij. ik n trek om in d à ac dich

Opinie

Forum & lezersbrieven

Hoe orde scheppen in de wirwar van politiek benoemde bestuursraden?

‘Met decumul zal parlement echt toezien op kluwen aan vzw’s’

BRUZZ | DEBAT

“De cumul in Brussel is vooral een zaak van de Franstaligen,” zegt Herman Matthijs in de nasleep van de Samusocial-affaire.

© ID IVAN PUT

In Brussel bestaat een ondoorzichtig kluwen van een achthonderdtal openbare instellingen met politiek benoemde bestuursraden, schat Transparencia.be.

Expert overheidsfinanciën Herman Matthijs (VUB en UGent): “Schaf de OCMW-raden af, zorg voor een decumul tussen gemeente en gewest, en hou dan veel strenger gewestelijk toezicht.” — SARA DE SLOOVER

E

en veredelde gemeenteraad,” noemt Matthijs het huidige Brussels parlement. 70,8 procent van de Brusselse parlementsleden zit ook in een gemeenteraad of schepencollege, bleek uit een onderzoek dat vorige week werd gepubliceerd. Bijna een derde van de parlementsleden is burgemeester, OCMW-voorzitter of schepen.

“De cumul in Brussel is vooral een zaak van de Franstaligen,” zegt Matthijs, “Aan Nederlandstalige kant zijn er van de zeventien parlementsleden slechts twee die tegelijk ook schepen zijn: René Coppens (Open VLD), in Ganshoren, en Els Ampe (Open VLD), in Brussel-Stad.”

22

“Dominique Dufourny (MR), die burgemeester is van Elsene, denkt in het parlement eerst en vooral aan Elsene. En hetzelfde geldt voor al haar collega’s met een gemeentelijk mandaat. Als het verboden zou worden om die twee ambten te combineren, dan zouden er in het Brussels parlement eindelijk eens discussies op gewestelijk niveau plaatsvinden.”

Dat het aantal gemeentelijke instellingen met betaalde mandatarissen in Brussel zo gigantisch de pan uit rijst is een direct gevolg van het gebrek aan toezicht door het gewest, zegt Matthijs. “Die vzw’s werden onder meer gecreëerd om

de wetgeving rond statutaire ambtenaren te omzeilen. Statutaire ambtenaren moeten slagen voor examens en zijn moeilijk te ontslaan, en de gemeente moet bij hun aanwerving ook rekening houden met het taalevenwicht. Als je contractuelen aanwerft, doe je wat je wil.”

DOCHTER ONKELINX “Als Mayeur bij Samusocial een dochter van Laurette Onkelinx wilde aannemen, dan was dat zo.

Door het gebrek aan toezicht konden ze bovendien politici die bij de coalitievorming voor een schepenambt uit de boot waren

gevallen, belonen met een betaald mandaat in deze of gene raad van bestuur.”

Om te wieden in de mandatentuin en de wildgroei aan vzw’s, stelt Matthijs op korte termijn drie maatregelen voor. “Schaf ten eerste de OCMW-raden af, net zoals ze in Vlaanderen hebben gedaan. De functie van OCMW-voorzitter wordt dan een bevoegdheid van een van de schepenen.”

“Voer verder, net zoals president Macron in Frankrijk, een decumul in tussen gemeente en gewest: ofwel zit je in het schepencollege, ofwel in het Brussels parlement, maar niet in de twee tegelijkertijd.”

“De brandweer is volledig gewestelijk, heeft geen raad van bestuur.

Dat is voor mij de beste administratie in Brussel” HERMAN MATTHIJS EXPERT OVERHEIDSFINANCIËN

naar, onder toezicht van het gewest.”

“Waarom moeten Vivaqua of de MIVB een raad van bestuur hebben?

Een van de grootste aandeelhouders van de MIVB is de gemeente Sint-Joost, omdat burgemeester Guy Cudell zich daar ooit heeft ingekocht. Anno 2017 is die situatie lang achterhaald.”

“En waarom moeten er zes politiezones zijn, met zes keer zitpenningen voor de politieraden?

Bij de brandweer is het wel gelukt: die is volledig gewestelijk, heeft geen raad van bestuur, en dat is voor mij de beste administratie in Brussel.”

lezersbrieven@bruzz.be Solidariteit Een reactie op het interview met Geert van Istendael in BRUZZ 1572.

Solidariteit is geen eenduidig begrip.

Wie daarbij alle heil verwacht van een bestuurlijke hervorming (lees: centralisatie) positioneert zich meteen in een ander kamp dan wie vanuit betrokkenheid en empowerment de samenleving kansen wil zien grijpen. Zeker als dat gekoppeld wordt aan een dédain naar het beleid en de politiek. Waarmee ik bedoel dat sommige politici er belang bij zouden kunnen hebben om desinteresse, onvrede en cynisme te voeden. Wie voor Brussel alle heil verwacht van centralisering gaat voorbij aan de Bezirke, départements of boroughs in de ons omliggende hoofdsteden of aan de districten in Antwerpen, waar men pas vorig jaar in alle luwte duidelijke bestuurlijke afspraken heeft kunnen maken tussen de stad en haar districten die politiek over een eigen begroting beschikken… Het is bekend: Brussel heeft behoefte aan eenduidige bevoegdheidsomschrijvingen, waarbij een centrale dynamiek voor de stad telkens moet worden afgewogen tegenover betrokkenheid en efficiënte organisatie vanuit de dienstverlening. Solidariteit met het hoofdstedelijk stadsgewest begint bij de federale Financieringswet.

Solidariteit binnen Brussel gaat ook over de herverdelende aspecten in de verdeelsleutels van het Gemeentefonds, gesubsidieerde projecten en initiatieven waaronder de Wijkcontracten. St-Joost-ten-Node bijvoorbeeld met zijn kantoren is helemaal niet de arme gemeente, maar heeft onmiskenbaar een arme bevolking. Sint-Pieters-Woluwe heeft

een rijkere bevolking, maar denkt terecht meer aan de concurrentie met Vlaams- en Waals-Brabant om de fiscale capaciteit op peil te houden. Daartoe dient uitgerekend de fiscale autonomie van plaatselijke overheden. Wie ontkent de vele wijkgerichte investeringen in de publieke Brusselse ruimte vandaag? Of de massale investeringen in onderwijscapaciteit door de plaatselijke overheden in Brussel?

Ik deel de visie op variëteit en het onvolmaakte karakter van onze stad, maar het mag geen literaire stijlfiguur worden. De bestuurlijke organisatie gaat over een efficiënte dienstverlening aan de bevolking. We hebben daarnaast vooral behoefte aan politici die de vinger aan de pols houden en gebruikmaken van hun mandaat om die overheid op elk niveau aan te sturen. Het zou spijtig zijn dat de Nederlandstalige minderheid de intellectuele vrijheid niet aanwendt om vrij, maar open voor deskundigheid, over een toekomstige structuur voor Brussel na te denken.

Wouter Bracquené, Elsene

BRUZZ | DEBAT

“Dat leidt er ook automatisch toe dat het toezicht op de lokale besturen opgedreven zal worden.

Als er in het parlement alleen mensen zonder gemeentelijk mandaat zitten, zullen ze het bestuur in de gemeenten strenger controleren.”

“Het parlement heeft daarvoor toch een aantal instrumenten in handen.

Het zou onder andere de uitkeringen door het Gemeentefonds kunnen terugschroeven.”

De gewestregering moet voor Matthijs trouwens ook een pak eenvoudiger worden. “Je zou ze makkelijk kunnen beperken tot vijf ministeries en een aantal agentschappen, geleid door een ambte-

Rechtzetting

In BRUZZ 1574 staat dat kandidaat-burgemeester Philippe Close (PS) zeven mandaten niet aangaf bij het Rekenhof. Dat klopt, al was dat niet voor het jaar 2016, maar voor 2015. Voor het jaar 2016 waren dat er nog twee.

De mandatenlijst voor 2016 brengt het Rekenhof in augustus uit.

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bruzz.be. Schrijven kan naar BRUZZ-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden,

HERMAN MATTHIJS EXPERT OVERHEIDSFINANCIËN

ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@bruzz.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, - manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.

23

Kunst

Bozar toont Plaizier

Brussel gevat in honderden beelden

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

De stadsziel op een postkaart Eigenlijk was hun winkel in de Spoormakersstraat, waarin het Brussel van toen en nu op postkaartformaat te zien is, ook al een klein museum. Maar nu maakt Bozar een heel parcours vrij voor een zomertentoonstelling waarin een ruime selectie te zien is van de ansichten die Mieke en Wijnand Plaizier tussen 1977 en nu uitgaven. — MICHAËL BELLON, ILLUSTRATIE PETER WILLEMS

H

24

plekken zoals de Heizel hebben we heel veel materiaal. Van andere plekken minder.

Daarnaast wordt er nog een kleine ruimte ingericht met herinneringen aan samenwerkingen en een aantal uitgaven die niet meteen met Brussel te maken hebben.” Simon Casier en Petra Fieuws van bureau Casier/Fieuws, die ook

“Ondertussen schrikken we er zelf van hoeveel beelden van Brussel we verzameld hebben” MIEKE PLAIZIER

ontwerpen voor onder meer het Kunstenfestival, Rosas, Berlinde De Bruyckere, geven alles vorm. Duiding is er door teksten van curator Iwan Strauven, Jos Vandenbreeden en Mil De Kooning, en in de bookshop kunt u terecht voor nog meer Plaizier.

In 1977 begon alles met een pand in de Hoedemakersstraat dat eerder als kunstwinkel was opgevat. “Op een gegeven moment boden we ook al eens wat postkaarten aan die we zelf mooi vonden,” vertelt Mieke, “en dat sloeg aan.”

Wijnand: “Ik werkte ondertussen in de drukkerij van ons familiebedrijf Carto, een Brusselse cartografisch persagentschap dat onder meer geografische kaartjes voor kranten, schoolkaarten en gemeenteplannen uitgaf. Met de drukkerij ging ik meer en meer drukken voor culturele instellingen als de Beursschouwburg en het Kaaitheater, maar ook voor de winkel.

Tot het jaar 2000 drukten we zelf de beelden die we uitzochten of kozen uit werk dat ons werd aangeboden. Zo bouwden we mooie relaties op met kunstenaars als Ever Meulen, Joost Swarte, Albert Pepermans, Tom Schamp of Jan Van Der Veken. Van sommigen van hen zal ook grafisch werk te zien zijn op de ▲

et gepassioneerde gezin Plaizier - ook de dochters Klaartje en Ruth leveren inmiddels hun bijdrage aan het familiebedrijfje - zitten na veertig jaar op een bijzondere berg beelden. Affiches, kalenders, posters, agenda’s en vooral postkaarten. Uitgaven van grafisch werk, fotografie, architectuur, humoristische kerst- en nieuwjaarswensen, maar ook van heel veel stadszichten op Brussel. Hun tot in de kleinste hoeken gevulde winkel in de Spoormakersstraat werd in 2013 overgelaten aan nieuwe uitbaters, maar de uitgeverij zet Plaizier zelf voort vanuit het ook al aardig volgelopen bureau met opslagruimte aan Oud Korenhuis. In de voormalige gebouwen van de toeristische dienst van Brabant is een groot deel van hun archief en voorraad ondergebracht: rekken vol dozen, met daarin de honderden postkaarten die ze in de loop der jaren hebben uitgegeven.

Een ruime selectie Brusselse briefkaarten is deze zomer te zien in een BN (Blanc et noir) tentoonstellingsparcours van het Paleis voor Schone Kunsten, dat architect Victor Horta speciaal ontwierp om fotografie in kleinere formaten te tonen. “Het zal voor de bezoekers een soort wandeling door de buurten van Brussel worden,” legt Mieke uit. “Van zuid naar noord. Van het Zoniënwoud tot in Zaventem want de luchthaven is wat ons betreft onlosmakelijk met Brussel verbonden. Van sommige

BRUSSEL IS EEN PLAIZIER 16/6>10/9 Bozar www.bozar.be

Kunstberg Om die ruïneuze toestand van toen visueel toch enigszins te verdoezelen legde de Franse tuinarchitect Vacherot voor de Wereldtentoonstelling van 1910 in Brussel algauw de bekende terrastuinen met hun monumentale trappen en hun kabbelende watervallen aan. Een schitterende “noodoplossing” die standhield tot in 1956.”

© DOLF KRUGER, 1957

Bouwwerf van Expo58 Vandenbreeden: “De Wereldtentoonstelling 1958 stond in het teken van de techniek in dienst van de mens. Ingenieur André Waterkeyn tekende daarvoor het Atomium. In het interieur van de bollen werden tentoonstellingen gehouden over het vredelievend gebruik van

© E.SERGYSELS

Jos Vandenbreeden, architect, professor emeritus en bezieler van het Sint-Lukasarchief en de Stichting Architectuurarchieven, verzorgde mee de teksten bij de tentoonstelling Brussel is een Plaizier. Hij voorziet voor BRUZZ een selectie van drie bijzondere postkaarten van enige deskundige duiding.

de atoomenergie. Het atoomtijdperk kreeg dus in Brussel een wereldwijd symbool: “Atoom = Hoop”. De andere paviljoenen gaven ook een nieuw elan aan de architectuur van de late fifties evenals de ontwikkeling van een allesomvattend transportnetwerk.”

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Vandenbreeden: “Met de tientallen plannen voor de Hofberg groeide ook de idee om een centraal station in de buurt van de historische Putterijwijk in te planten. In dat toekomstperspectief werd de hele Putterijwijk gesloopt. Het macabere resultaat hiervan herkennen we vandaag in het Europakruispunt met zijn opgeblazen trapgevels.

© CAS OORTHUYS, NEDERLANDS FOTOMUSEUM ROTTERDAM

De Brouckèreplein

De winkel in de Spoormakersstraat werd overgelaten, maar de uitgeverij zet Plaizier zelf voort.

Vandenbreeden: “Postkaarten portretteren het leven van gewone mensen: mensen die in hun alledaagse omgeving wandelen, rijden, winkelen en feesten vóór of na uur nul. Zo maken we kennis met enkele toplocaties in Brussel, maar dan wel met het dagelijkse leven als invalshoek. De levendige be-

drijvigheid vertaalde zich ook in een opbod van publiciteit en lichtreclames.”

“De Nederlandse fotograaf Cas Oorthuys verstond die poésie sociale de la rue. Hij toont de ‘lichtstad’ Brussel in de tijd van de place de Brouckère, de Adolphe Max, de boulevard Anspach en de rue Neuve,…”

25

Bozar toont Plaizier

▲

tentoonstelling - voor zover het met Brussel te maken heeft.”

“In Parijs of New York zag je weleens postkaarten die de stad in beeld brachten,” zegt Mieke, “maar in Brussel nog niet. Ondertussen schrikken we er zelf van hoeveel beelden van Brussel we verzameld hebben.”

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

PENDELAARS ANNO 1957 Wijnand stopt ons een mapje met Brusselse postkaarten toe en wijst ook op enkele foto’s aan de muren van het depot. Eén ervan toont het viaduct dat van 1958 tot 1984 over de Leopold II-laan liep. Een andere de eveneens verdwenen Helihaven op de gelijknamige laan aan het Noordstation, waar je rechtstreekse vluchten kon nemen van het centrum naar Expo 58, maar ook naar de grote steden in de buurlanden. “Kijk naar deze oude foto van de Koloniënstraat. Daarop zie je in 1957 al een lange stroom van pendelaars naar het Centraal Station lopen. En op dit oude luchtbeeld van het Koningsplein en de oude Kunstberg is van het Centraal Station nog geen sprake, maar het bouwperceel is wel al klaargemaakt.”

Maar de Plaiziers handelen niet alleen in

“De postkaart heeft veel bijgedragen tot het verspreiden van fotografie en architectuur bij een breder publiek” WIJNAND PLAIZIER

nostalgie. Postkaarten met beelden van fotografen als Marie-Françoise Plissart, Johan Jacobs, Ivan Put of Georges De Kinder leerden ons ook hedendaagse fotografie kennen. Ook foto’s van de UP-sitewoontoren of coworkingcafé Le Phare du Kanaal in Molenbeek behoren op die manier tot de verzameling. Postkaarten zijn een dankbaar medium. Mieke: “Er worden minder kaarten verstuurd, maar mensen kopen er meer voor zichzelf om in de boekenkast te zetten of op te hangen in de keuken. Mensen schrijven ook bewuster kaartjes waaraan de ontvanger merkt dat ze speciaal zijn uitgezocht.” Wijnand: “De postkaart heeft zoveel bijgedragen tot het verspreiden van fotografie en architectuur bij een breder publiek.”

Dat laatste weten ook Ruth en Klaartje, die instaan voor enerzijds de vormgeving en anderzijds de zakelijke kant van de zaak, en die vroeger ook vaak mee in de winkel stonden.

“We hadden een gemengd publiek van toeristen en Brusselaars. En die laatsten waren vaak verwonderd of trots dat ze bepaalde stadsbeelden of beelden van hun wijk op postkaart zagen. Daar hingen vaak mooie anekdotes aan vast.”

Het archief van de familie Plaizier: dozen gevuld met postkaarten die Brussel in al zijn gedaantes tonen.

© ID BART DEWAELE

26

Michaël Bellon

Onze columnist trekt elke week naar een plek die tot de verbeelding spreekt

dinsdag 13 juni, 11u

“Het vakantiepark is de enige werkgever die modelbouwfreaks koestert als dé experts onder zijn onderhoudspersoneel”

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/laptopia ILLUSTRATIE JURGEN WALSCHOT

Voor de ingang laat een ludieke wegwijzer weten dat Lissabon 1.711 kilometer hier vandaan is, en Bratislava 968. Als om te zeggen: waarom moeite doen om zo ver te reizen, als wij u hier ook kunnen laten zien wat ginds de moeite is? En om daar discreet aan toe te voegen: u weet niet meer van welk land Bratislava de hoofdstad is? Wij frissen uw geheugen wel even op.

Dus je betaalt 15 euro - niet eens de prijs van een retourtje Brugge - en geniet van het vrij verkeer van personen op dit miniatuurcontinent, dat nog eens extra gekleineerd wordt door het Atomium, dat in dit miniversum op één lijn staat met de Eiffeltoren en de Akropolis.

Voorbij de ingang is er meteen sprake van hilariteit bij twee Bulgaarse meiden - het kunnen ook Waverse meiden geweest zijn - die moeilijk kunnen geloven dat ze zich echt laten fotograferen met de oranje-blauwe pluchen schildpad die het tot mascotte van dit park geschopt heeft. Dat zal nochtans lang niet de enige vorm van vertier blijken in deze EU van het edutainment, waar je ook je hoofd kan steken in manshoge poppen van Vikingen, Londense paleiswachten en Griekse militairen in traditionele klederdracht, en waar het volstaat op een blauwe knop te drukken om de Vesuvius te doen uitbarsten of de volksliederen van de 28 lidstaten te laten weerklinken.

Laten we beginnen bij het begin. Zolang Albanië niet beter zijn best doet, is dat bij de B van de Baltische staten - de sympathieke kleine kleutertjes van de Europese familie. Hier begint de geschiedenisles al: een hele reeks miniatuurmensjes die de maquette van Estland bezetten, vormen samen de menselijke ketting waarmee twee miljoen Balten in 1989 hun gezamenlijke bevrijding van het Sovjetjuk afdwongen.

Niet ver daarachter volgt Nederland, dat goed is vertegenwoordigd qua maquettes, maar dan wel met zichten op Maastricht, Alkmaar, Veere en de Drentse Bokrijk-variant Orvelte.

Allemaal goedkope overschotjes waarvoor in Madurodam geen plaats meer was. Dat terwijl thuisland België alleen al aan de kleine Grote Markt van Brussel 372.000 euro spendeerde,

en dan nog geld over had voor de stadhuizen van Antwerpen en Leuven, de citadel van Dinant, en zelfs voor provinciale trekpleisters uit de F-categorie als Alden Biezen en de dorpskern van Celles. Momenteel restaureert Mini-Europa ook het Loirekasteel van Chenonceau voor 60.000 euro - een som die de schaalverhouding ongeveer in acht neemt.

Alles is ook piekfijn onderhouden. Het vakantiepark is de enige werkgever die modelbouwfreaks koestert als dé experts onder zijn onderhoudspersoneel. Zij kunnen er verder ook niets aan doen dat de kraai tussen de miniatuurjets van de sponsorende vliegtuigmaatschappijen de verhoudingen niet respecteert, en ook niet dat je in de waterpartijen duidelijk de kabeltjes ziet lopen waarlangs de bootjes door het water worden getrokken. Zij varen niet echt.

Pas bij het illustere Bibury in Ierland kent onze aandacht voor het eerst een dipje. Hetzelfde geldt voor de kinderen die af te rekenen hebben met pro-Europese ouders, maar zelf meer aandacht hebben voor de goudvissen in de Noordzee. Voor een laatste opstoot van enthousiasme zorgt de toren van Pisa, die ook hier toeristen inspireert tot de originele pose, waarmee ze althans optisch de val van het monument weten te stuiten.

Eens bij de landen uit het oosten gaat het snel.

Niemand speelt nog het volkslied van Slovenië. Bratislava blijkt alleen over een blauw kerkje te beschikken. Na Griekenland volgt toepasselijk de exit. Als je tenminste het interactieve en informatieve indoorgedeelte buiten beschouwing laat, dat met Airbus, Ariane, Galileo en hst enkele wervende Europese projecten uit het verleden in herinnering brengt, en zijn uitleg staakt rond het jaar 2010, toen de zeven magere jaren begonnen.

Ik zou best met mijn zonnepet en een zakje krentenbollen naar Mini-Europa op schoolreis willen trekken. Alleen zou dit Eurovisiefestival eigenlijk in de Europawijk moeten staan. Daar komt vast plaats vrij als het Europees parlement afgebroken wordt. En de enorme maquette van Westminster Abbey hoeft niet mee te verhuizen.

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Mini-Europa

27

Patrimonium

Erfgoedpioniers aan het woord

Rijkdom aan archieven op Unbuilt Brussels

De imaginaire stad

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Dat Brussel niet altijd even zorgvuldig met zijn erfgoed is omgesprongen, is algemeen geweten, maar zonder twee organisaties, het Sint-Lukasarchief en de Archives d’Architecture Moderne, had de schade nog veel groter kunnen zijn. In Unbuilt Brussels doen ze hun pionierswerk uit de doeken. — ELIEN HAENTJENS

Het laatste huis van het geheel van burgerwoningen aan de Belliardstraat 248-262 gaat tegen de vlakte.

COLL. CIVA STICHTING SINT-LUKASARCHIEF.

28

SAVE/CHANGE THE CITY Save/Change the city - Unbuilt Brussels #01, tot 24 september in de CIVA Stichting. Tijdens het openingsweekend zijn er gratis gidsbeurten, en later staan er enkele geleide bezoeken met bekende Brusselaars op het programma. www.civa.brussels

voor een uitbreiding van het Justitiepaleis. En ook het art-nouveaupatrimonium werd lange tijd als onbelangrijk beschouwd,” vult Vandenbreeden aan.

Terwijl het Sint-Lukasarchief dit soort situaties aanklaagde met acties, voerde de AAM een politiek van tegenvoorstellen. “Het kritisch activisme van de oud-strijders van ‘68 zit bij beide organisaties in de genen. Daardoor hadden de twee archieven een gelijkaardige

“Eind jaren zestig dreigden de Marollen te verdwijnen. Gelukkig is die wijk gered” JOS VANDENBREEDEN SINT-LUKASARCHIEF

missie: enerzijds een wetenschappelijk-architecturale, anderzijds een politiek-activistische.

Die combinatie maakt ze uniek. Alleen de concrete strategie verschilde. Zo heeft AAM onder meer verschillende kazernes van Brussel, zoals die van de Kroonlaan en die van Dailly, mee van de sloop helpen redden door met concrete plannen aan te tonen hoe een nieuwe bewoning er zou kunnen uitzien,” vertelt Pesztat.

In maart 2016 ging de AAM op in de gloednieuwe CIVA Stichting, in januari 2017 volgde het Sint-Lukasarchief. “Die beslissing kwam er nadat de Vlaamse gemeenschap ons geen

subsidies meer had toegekend. Daardoor zijn we nu een volledig Brusselse organisatie,” vertelt Vandenbreeden. “Al biedt dat wel het voordeel dat we samen het grootste archief van België, én een van de grootste van Europa, vormen. Want terwijl wij vooral focusten op archieven van eind 19e en begin 20ste eeuw, verzamelde de AAM vooral archieven over modernistische architectuur.”

GEEN INTERESSE “Een van de redenen waarom we zulke uitgebreide archieven bezitten, is het feit dat we begonnen zijn in een tijd waarin niemand interesse had in dat soort documenten. We hebben enorm veel gekregen, en krijgen nog steeds veel. Buitenlandse archieven moeten vooral veel materiaal aankopen,” vertelt Pesztat.

Terwijl de archieven vroeger actief werden ingezet in de strijd voor het behoud van bepaalde gebouwen of stadsgezichten, zullen ze de komende jaren vooral gebruikt worden voor tentoonstellingen en publicaties. Want sinds de oprichting van het Brussels Gewest heeft de overheid, onder meer dankzij de urgentie-inventaris bouwkundig erfgoed van het Sint-Lukasarchief en de inventaris industrieel erfgoed van de AAM, de zorg voor het bestaande patrimonium op zich genomen. “Met Unbuilt Brussels #01 geven we een voorsmaakje van de enorme rijkdom van onze archieven, met daarin onder meer talrijke stedenbouwkundige en architecturale plannen die nooit werkelijkheid zijn geworden. Een mooi voorbeeld zijn de verliezende ontwerpen voor de Albertina-bibliotheek. De komende zomers kiezen we er telkens een specifieke thematiek uit. Zo gaan we in 2018 dieper in op de niet-gerealiseerde projecten van Victor Horta,” besluit Pesztat.

B R U Z Z | LO S VA N E T I J D

W

e kunnen het ons nu nauwelijks voorstellen, maar in 1998 prijkte het Flageygebouw – waar de redactie van dit blad nu huist – op de lijst met de honderd meest bedreigde gebouwen ter wereld. Nadat de omroepen RTBF en VRT het gebouw hadden verlaten, raakte het in verval. “In 1985 dienden we samen met de Archives d’Architecture Moderne een eerste dossier in voor de bescherming en reconversie,” vertelt Jos Vandenbreeden, die het Sint-Lukasarchief mee hielp oprichten. “Vanaf 1989 voerden we concrete acties en dienden we een dossier in bij het World Monument Fund.

Daardoor kwam er uiteindelijk een tweetalige werkgroep, werd de nv met twintig aandeelhouders voor de aankoop opgericht en werd de site beschermd. Als je ziet wat voor een dynamische plek Flagey nu is, is het een van onze realisaties waar ik het meest trots op ben.”

Zowel het Sint-Lukasarchief als de Archives d’Architecture Moderne ontstonden in de schoot van de mei ‘68-beweging, en wilden een antwoord bieden op een politiek klimaat dat Brussel niet gunstig gezind was. “Aangezien het Brussels Gewest pas in 1989 is opgericht, werden alle beslissingen rond mobiliteit en stedenbouw op nationaal niveau genomen.

Daar had niemand interesse in Brussel, waardoor het patrimonium van de stad op verschillende plekken werd vernietigd. Zo moesten bijvoorbeeld voor de aanleg van de metro hele straten wijken. Of moesten in de Noordwijk zo’n 10.000 mensen vertrekken voor de aanleg van de kantorenwijk naar Amerikaans model,” vertelt Yaron Pesztat, huidig directeur van het departement moderne architectuur bij de CIVA Stichting. “Een wijk die gelukkig gered is, is de Marollen. Eind jaren zestig dreigden die plaats te moeten maken

De tentoonstelling geeft een inkijk in stadsplanning. Zo is er het Aubecqhuis van Victor Horta aan de Louizalaan, dat in 1949 werd afgebroken. De gevelstenen werden bewaard met de bedoeling om het geheel te reconstrueren.

Dit plan (tekening boven) van studenten van La Cambre dateert uit 1979.

De studie ging uit van een heropbouw van het gebouw in de Hofbergstraat (foto onder).

ETUDIANTS DE LA CAMBRE | DOMINIQUE DELBROUCK & MICHEL LELOUP

COLL. CIVA STICHTING - SINT-LUKASARCHIEF

29

Sport

Van voetbalmatch tot opstand

Zestig jaar geleden braken eerste rellen uit

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Hoe Union de Congolese onafhankelijkheidsstrijd in gang zette Op 16 juni was het exact zestig jaar geleden dat de eerste rellen uitbraken in de Congolese onafhankelijkheidsstrijd.

Congo’s equivalent van ‘De Stomme van Portici’ vond niet plaats in een theaterzaal of na een politieke meeting, maar wel in en rond een voetbalstadion, en na een wedstrijd van Union Saint-Gilloise. — KURT DESWERT

O

p 10 juni 1957 vertrok Union van de luchthaven van Melsbroek naar Leopoldstad (Kinshasa) voor een drie weken durende zomertournee. Het programma zat eivol, met demonstratiewedstrijden, ontmoetingen met kolonisten en hoogwaardigheidsbekleders en tal van excursies.

Dergelijke tournees gebeurden wel vaker in de jaren vijftig: Beerschot, Anderlecht en Standard waren Union al voorgegaan.

Voetbal was razend populair in Belgisch-Congo.

Voor de kolonisten - een kleine 75.000 man sterk - was de sport een link met hun thuisland.

In de kolonie waren ploegen opgericht die luisterden naar namen zoals Daring, Antwerp en Racing Club. In Luluaburg, zo’n 1.200 kilometer van Leopoldstad, was er zelfs een lokaal Union Saint-Gilloise uit de grond gestampt...

Belgische missionarissen hadden het voetbal bij de ‘inheemse’ bevolking geïntroduceerd. Dat ging niet zelden gepaard met de nodige paternalistische trekjes. De Britse voetbalhistoricus David Goldblatt omschreef het treffend toen hij Congo aan het einde van de jaren vijftig typeerde: “Een natie waarin voetbal en de Kerk, gekoppeld aan sociale controle en geweld, de centrale ingebedde erfenis waren van de Europese aanwezigheid.”

De toestand in 1957 was sowieso explosief. De Belgische regering had net een langzaam democratiseringsproces voor haar kolonie in gang gezet. In het najaar zouden de eerste lokale

30

verkiezingen onder meer in Leopoldstad plaatsvinden. Bovendien had Ghana enkele maanden tevoren een signaal aan heel Afrika gegeven door onafhankelijk te worden.

Maar de lont van het buskruitvat werd eigenlijk aangestoken door een lokale selectie van spelers uit Leopoldstad die net terug was van een maand rondtoeren in België. Daarin zaten spelers zoals Paul Bonga Bonga, Léon Mokuna en Lucien Ndala, die alle drie een mooie carrière in de Belgische competitie zouden uitbouwen. In een busje, gesponsord door winkelketen Sarma, reisde het exotische elftal door ons land. Overal hadden ze veel bekijks. Anno 1957 waren er nog maar weinig landgenoten die al een zwarte Afrikaan in levenden lijve hadden gezien. Dat leidde soms tot pijnlijke situaties: de spelers

Twee weken lang zouden alle voetbalwedstrijden in Leopoldstad verboden worden. De massa moest afkoelen

kregen regelmatig nootjes en racistische opmerkingen naar het hoofd geslingerd.

STAMPVOLLE STADIONS De Congolezen waren wel verantwoordelijk voor stampvolle stadions. Na een 9-1 nederlaag tegen Anderlecht begon het ook op het veld goed voor hen te lopen. Ze speelden gelijk tegen Beerschot en Standard en wonnen van La Gantoise. De avonturen van de selectie werden in Leopoldstad op de voet gevolgd in de lokale pers. Bij hun terugkeer begin juni, werden ze als volkshelden ontvangen. Op het veld hadden ze bewezen dat ze hun voet letterlijk naast de superieur geachte kolonisators konden zetten.

Union, met de ranke sterspeler Paul Van Den Berg in de rangen, had intussen zijn eerste wedstrijd op Congolese bodem eenvoudig met 6-0 gewonnen van een gemengd Europees-Congolees elftal. Op 16 juni stond een confrontatie met de uit België teruggekeerde volkshelden op het programma. De match had nog om een andere reden een enorme propa-

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Union Saint-Gilloise ging op zomertournee door Congo. Na een van de wedstrijden braken zware rellen uit.

Toen de Unionisten na de wedstrijd het publiek wilden groeten, kregen ze stenen naar het hoofd gesmeten gandawaarde: het was de eerste keer dat een Europees elftal het op zou nemen tegen een team dat volledig uit Congolezen bestond.

De wedstrijd vond plaats in het volgelopen Stade Roi Baudouin, gebouwd onder impuls van scheutist ‘Tata’ Raphaël de la Kethulle. Voor de bouw had de man honderden Congolese schoolkinderen ingezet...

Zestigduizend toeschouwers zagen hoe Union het verrassend moeilijk had tegen de goed op elkaar ingespeelde Congolezen. Vooral Mokuna blonk uit. Toen de Europese scheidsrechter

enkele discutabele beslissingen nam en twee Congolese doelpunten afkeurde, kookte het al verhitte thuispubliek over.

Union won uiteindelijk met 4-2, maar toen de Unionisten na de wedstrijd het publiek wilden groeten, kregen ze stenen naar het hoofd gesmeten. In allerijl werden de spelers naar de kleedkamers geloodst, terwijl er rellen uitbraken in en rond het stadion. In Congo schetst

David Van Reybrouck de rellen, maar vooral de verbazing van de blanken: “Bij het verlaten van het stadion reageerden bills, arbeiders, werklozen, drommels, kwaaie mamans en scholieren hun razernij af op de omgeving.

Auto’s van blanke kolonisten die het stadion wilden verlaten, werden bekogeld met stenen.

Zoiets hadden die nog nooit meegemaakt.

Voetbal moest het volk toch gedeisd houden.”

De Unionselectie werd ontzet uit het stadion.

Via omwegen, om de ‘inheemse’ wijken van de stad te vermijden, werden ze terug naar hun hotel gebracht. De omgeving van het stadion werd intussen in een slagveld herschapen.

Vijftig wagens sneuvelden en er vielen 132 gewonden. Twee weken lang zouden alle voetbalwedstrijden in Leopoldstad verboden worden. De massa moest afkoelen.

Union zelf zette zijn tournee nadien in alle rust voort. Volgens Van Den Berg werd het best nog “een aangename en leerrijke reis”, al hadden hij en zijn ploegmaats niet door dat ze net, onbedoeld, de Congolese onafhankelijkheidsstrijd definitief in gang hadden gezet.

31

Enfant Terrible Bijzondere mensen in een bijzondere stad

Ik wil nog zoveel te weten komen B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Achraf El Imrani, student autotechnieken Op mijn twaalfde verhuisde ik van Marokko naar Brussel. Waarom we juist naar België gekomen zijn, weet ik niet goed. Ik was nog heel klein en herinner me alleen dat ik heel blij was dat we hierheen kwamen, omdat ik dacht dat ons leven beter zou zijn in Europa. Dat gevoel heb ik niet meer. Ik denk nog altijd dat ik meer kansen heb in België dan in Marokko, maar soms wil ik teruggaan. De sfeer in Marokko is anders dan in Brussel, leuker. Mensen wonen daar echt samen en hebben goede banden met elkaar. Niet zoals in Brussel, waar je zelfs je buurman niet kent.

Ik vind België wat saai, omdat ik hier niet zoveel dingen ken. Als ik thuiskom van school, ga ik fietsen, omdat ik anders niets te doen heb. Ik doe veel vrijwilligerswerk, maar dat is niet voldoende. Ik wil nog veel meer doen: reizen, nieuwe plaatsen ontdekken en nieuwe mensen ontmoeten - maar geen slechte. Alleen mensen die me het goede pad opsturen en iets bijleren, zodat ik later iets voor hen kan terugdoen. Zoals de mensen van OKAN (onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers, red.) die me geholpen hebben om een school te vinden en mijn studies af te maken. Of de mensen bij JES (stadslabo voor kinderen en jongeren, red.) die me de kans bieden om bij te leren.

Drie jaar geleden ben ik via een vriend bij de Gentse afdeling van JES terechtgekomen. Daar nam ik deel aan fiets- en klimactiviteiten tot Jelle (een medewerker van JES Brussel, red.), die op een dag kwam helpen, me vertelde over de Brusselse afdeling. Sindsdien kom ik naar hier – het is veel dichter bij huis. Eerst hield ik me vooral bezig met fietsactiviteiten en fietsen herstellen, maar ondertussen begeleid ik samen met een vriend ook activiteiten zoals de ‘slackline’ (balanceren op een koord die tussen twee bomen wordt gespannen, red.) en

‘pannakooi’ (kleine voetbalkooi, red.).

Dat we zoveel sportactiviteiten doen, is een belangrijke motivatie voor mij om te komen helpen. Ik heb altijd graag gefietst. Vroeger had ik een BMX waarmee ik trucjes deed. Ondertussen rijd ik met een normale fiets rond, waarmee ik ook lange afstanden afleg. Als ik echt zin heb om te fietsen dan ga ik naar Drogenbos of fiets ik langs het kanaal naar Halle, daar zijn bossen.

Voor korte toertjes blijf ik binnen Brussel. Het Brusselse verkeer maakt me niet bang. Integendeel, ik vind het juist leuk om tussen de auto’s te rijden. Ik hou van de kick.

Ik leer graag nieuwe dingen. Als ik vragen heb, zal ik ze altijd stellen. Ik wil niet alleen nog meer sporten uitproberen, maar ook zoveel mogelijk te weten komen. Daarom wil ik nog veel reizen maken, omdat je dan veel ziet en leert.

Momenteel volg ik een opleiding touwtechnieken. Daarin leer ik andere mensen te beveiligen bij het muurklimmen. Na mijn opleiding kan ik groepen begeleiden op de klimmuur. Niet alleen op het hoogteparcours bij JES, maar ook op de publieke klimmuur die ik mee heb helpen bouwen.

Later wil ik een garage openen waarin ik zowel auto’s als fietsen herstel. Op school bereid ik me daar al op voor: ik volg een opleiding automechanica. Na de middelbare school wil ik aan de hogeschool een opleiding ‘tuning’ volgen om me te specialiseren in auto’s aanpassen.

Eigenlijk wil ik nu al kunnen autorijden en werken. Een tijdje geleden heb ik een cv opgesteld en werk gezocht. Ik heb toen op heel wat plaatsen mijn cv ingediend, maar tot nu toe heeft niemand me opgeroepen. Bij Deliveroo en Uber vertelden ze me dat ik nog te jong was. Ik was nog maar 16 jaar. Zodra ik 18 ben, zal er veel veranderen. — ISA LEMAITRE

Achraf El Imrani (17)

32

studeert autotechnieken in Sint-PietersWoluwe. Hij droomt ervan om ooit een eigen garage uit te baten. Nu werkt hij als vrijwilliger bij de vzw JES. Hij volgt een opleiding touwtechnieken, zodat hij anderen kan bijstaan bij het muurklimmen.

© SASKIA VANDERSTICHELE

Nick Trachet

Brussel en de wereld culinair ontdekt

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Vitamine D

“Het gebrek aan dit stofje veroorzaakte een toestand die ‘Engelse ziekte’ wordt genoemd”

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/trachet

34

We moeten allemaal meer vitamine D binnen krijgen.

Op bezoek bij de huisarts: “Ik zal eens uw vitamine D laten nakijken, dat is nu in de mode,” zegt hij. Naar het schijnt lijden er veel mensen deze dagen aan een gebrek aan vitamine D. Die boodschap wordt in artsenmiddens vaak herhaald.

Een week later valt de uitslag, over de telefoon klinkt het: “Ja, hebt een gebrek aan vitamine D. Je moet supplementen nemen.”

Ik? Gebrek aan vitamine D? Met de diversiteit van voedsel die ik eet? En de tijd die ik in open lucht doorbreng? Dan breekt mijn spreekwoordelijke klomp.

Wat zijn eigenlijk vitamines? Het zijn in de regel stoffen die wij nodig hebben om gezond te blijven en zelf niet kunnen aanmaken. Dat is voedsel ook, ga je zeggen, maar vitamines hebben we in heel kleine hoeveelheden nodig, zo klein dat het lang duurde vooraleer men ze ontdekte. Pas begin vorige eeuw begon men de verschillende stofjes te herkennen. De allereerste werd A genoemd en zo verder…

Vitamine D werd ontdekt na jarenlang samen met A te zijn gerekend. Later werden er nog veel meer vitamines ontdekt, maar hoe verder in het alfabet, hoe minder belangrijk hun bijdrage tot de volksgezondheid, omdat het haast nooit gebeurt dat een mens er gebrek aan heeft.

Vitamine D was wél een groot probleem. Het gebrek aan dit stofje veroorzaakte een toestand die “Engelse ziekte” wordt genoemd, het scheef en slecht groeien van de beenderen bij kinderen. Men noemde die ziekte Engels omdat ze daar voor het eerst werd waargenomen.

Engeland was de eerste plek waar mensen in grote steden leefden en van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat arbeidden in fabrieken zonder ooit zonlicht te zien. In de rest van Europa werkte men nog de hele tijd buiten op het land.

Vitamine D regelt het calciumgehalte in ons lichaam en zit in vette vis, zoals makreel, haring, sardine en ansjovis, maar wordt ook in de huid aangemaakt onder invloed van licht, meer bepaald uv-licht. Toen men dat wist, begon de tijd dat kinderen levertraan te slikken kregen. Voor de zonen en dochters van arbeiders werden de vakantiekolonies opge-

richt. Die laatste zijn vandaag bijna allemaal verdwenen, geofferd op het altaar van de bouwpromotoren aan de kust.

Levertraan wordt ook niet meer voorgeschreven want, zo redeneerde men, de voeding is de laatste decennia erg verbeterd en de mensen gaan meer op vakantie naar de zon. Niet dus.

Het blijkt nog onvoldoende. Eigenlijk is het een bewijs dat de mens uit Afrika stamt. Hoe meer men naar het noorden trekt, hoe zwakker het zonlicht en hoe meer men dus die vitamine uit het voedsel moet opnemen in plaats van gewoon in het zonnetje te zitten. De grens van totaal onvoldoende ligt op 52° noorderbreedte.

Net ten noorden van de grens met Nederland.

En zo zie je ook maar weer dat er niet zoiets bestaat als een “perfecte schepping”. Om genoeg cholecalciferol (want zo heet vitamine D eigenlijk) binnen te krijgen, moeten we de gevaarlijke zon trotseren. Hoe groter de kans op huidkanker, hoe kleiner de nood aan extra vitamine D. Ondertussen heeft men gevonden dat vitamine D nog in heel wat andere processen een rol speelt, zelfs in het voorkomen van depressies.

Een goed idee om erop te letten dus.

Je kan altijd pillen slikken en ook levertraan is nog te krijgen, vandaag ook met vrolijke smaakjes zoals appelsien. In Scandinavië bestaat de traditie om vislever te eten. Hier wat moeilijk te krijgen, tenzij in blik. Maar dat verklaart misschien waarom Engelse ziekte geen Noorse ziekte werd? Verder is alle vette vis goed. Opgelet: de vitamine zit in het vet, niet in magere filets van witvis. Oh, maar het maatjesseizoen is weer begonnen? Een haring per week, een goed idee, denk ik. Smakelijk.

Big City

Stel zelf je vraag en stem op BRUZZ.be

Is het waar dat er zich een geheime schatkamer vol rijpende geuze onder de KVS bevindt?

Brouwerij Cantillon bewaart inderdaad flessen geuze onder de KVS. Sommige bieren zijn exclusief gebrouwen voor die kelder.

RIK UIT ELSENE

D

© IVAN PUT

evolutie doorgemaakt. We kunnen die daardoor voor een zekere prijs verkopen. De magnums, dat is de Chateau Petrus van de geuze (lacht).”

Onder het initiatief van de zoon van Van Roy, kreeg de brouwerij enkele jaren geleden de kelder in bruikleen: “De flessen onder de KVS liggen daar nog maar vier of vijf jaar. Het gaat om opslag, we laten ze daar zeker een tiental jaar liggen. We mogen de kelder zo’n dertig jaar gebruiken voor een symbolische euro.”

De koele temperaturen onder de grond zijn perfect om de geuze te laten gisten: “Geuze is een levend bier. Als je twee identieke flessen op andere plaatsen laat gisten, zullen dat na twee maanden verschillende bieren zijn. Mijn schoonvader had een aantal flessen die hij in een grot kon laten gisten. Perfecte condities om

die te bewaren, constant twaalf graden. Ik had een aantal flessen van dezelfde brouw die ik hier in Sint-Gillis bewaarde. De flessen van mijn schoonvader waren natuurlijk beter.”

Toen de Brusselse binnenhaven werd gedempt, maakte men van het waterbekken kelders.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog functioneerden de ruimtes als bunker. Elk jaar wil Van Roy er drie- tot vierduizend flessen bijplaatsen.

Daarbij komen ook een aantal oudere flessen en een aantal speciale flessen die exclusief voor de kelder gebrouwen zijn.

— SAAR VAN ACKER

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

at klopt. Onder de KVS, aan de Arduinkaai, lag vroeger een waterbekken. Door de jaren heen is dat waterbekken herwerkt tot kelders, later tot bunkers. De meest recente bestemming: een opslagplaats voor geuze.

De Vlaamse Koninklijke Schouwburg is al sinds de negentiende eeuw een cultuurmonument in Brussel. Waar voordien de vervallen gebouwen van het oude Wapenarsenaal lagen, opende in 1887 het eerste Vlaamse theatergebouw in Brussel zijn deuren. Samen met de omgeving zijn de voorstellingen meer multicultureel geworden, maar onder de begane grond bevindt zich een stuk Vlaams erfgoed.

Brouwerij Cantillon is slechts enkele jaren jonger dan de KVS. Sinds 1900 brouwt de familie Van Roy-Cantillon in Anderlecht lambiek, geuze, faro en kriek. De werktuigen, de machines en het brouwproces zijn in ruim honderd jaar hetzelfde gebleven, waardoor ook de smaak van het bier nauwelijks veranderde.

Bij het maken van Geuze moet de brouwer die soms jarenlang laten hergisten op fles. Dat gistproces is wat de geuze maakt.

Jean-Pierre Van Roy, hoofd van de brouwerij, legt uit: “Hier hebben we nog flessen liggen van de jaren 1970, die hebben al een hele smaak-

VOLGENDE WEEK Hoeveel leegstand is er in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest?

THE 2017–2018 SEASON: EXPECT MORE. FORCED ENTERTAINMENT BENJAMIN VANDEWALLE JAN DECORTE & BLACK BOX REVELATION VOLMIR CORDEIRO DE WARME WINKEL ANNE TERESA DE KEERSMAEKER/ROSAS TG STAN MICHIEL VANDEVELDE JÉRÔME BEL DE KOE GUY CASSIERS/TONEELHUIS GISÈLE VIENNE BENOÎT LACHAMBRE VERA TUSSING NATURE THEATER OF OKLAHOMA SAMIRA ELAGOZ METTE INGVARTSEN LIGIA LEWIS BENJAMIN VERDONCK JAN LAUWERS & NEEDCOMPANY CHRISTOPHE MEIERHANS JAN FABRE/TROUBLEYN MEG STUART/DAMAGED GOODS

BOOK YOUR SEASON PASS & TICKETS AT KAAITHEATER.BE

KaaiAD BRUZZ 170621.indd 1

08/06/17 18:07

KIJK OP ACTION.BE

WEEKACTIE! WEEKACTIE! WEEKACTIE! JAMA FRUITS ZUIDVRUCHTEN abrikozen of pruimen 200 gram (1 kg = 6.45)

SPECTRUM ZIJDEGLANSLAK op terpentinebasis diverse kleuren 750 ml

SCHENKKAN MET KOELELEMENT

drinkbeker 10 cm schaal Ø 15 cm wijnglas 16 cm

diverse kleuren kunsstof 2.3 l

schaal Ø 24 cm

0.36 0.36 0.36 1.12

CAPETOWN BADDOEK katoen diverse kleuren 50x100 cm

(1 l = 6.65)

washand

0.35

499

LED PARTYVERLICHTING

BUITENKEUKEN MET 3 GASPITTEN

5

69

CAMPING TAFEL/KRUKJE

THEELICHTHOUDER SET

50 lampjes warm wit of kleur voor binnen en buiten 14.8 meter

op wielen 102x97x49 cm

opvouwbaar aluminium/MDF 44x40x48 cm

2-IN-1

incl. 4 theelichthouders, tray en zand diverse varianten

6-DELIG

MEISJES JUMPSUIT

INTEX LUCHTBED

279

795

VANISH VLEKVERWIJDERAAR

CAMPING KAST

surfplank diverse varianten 178x69 cm

kort of lang model diverse prints katoen maten 98-140

95

95

158

169 kiphouder voor barbecue RVS 20x10 cm

2.49

PRISMA WOORDENBOEK NL, NL-EN, EN-NL, NL-DE, DE-NL, NL-FR of FR-NL

sensitive of white sensitive (1 kg = 4.88)

1.125 KG

zwembril

1.27

opvouwbaar 95x53x49 cm

795

199

229

549

1695

KINDER STRANDSET

GASKOOKTOESTEL IN DRAAGKOFFER

NIVEA DOUCHEGEL OF DEODORANT

KINDER SOKKEN

LAB31 BACK-UP BATTERIJ

(1 l = 5.76/9.60/28.80)

dames/heren maten 35-46

diverse varianten katoen maten 98-140

te gebruiken met butaan gasbus (apart verkrijgbaar)

16

95

diverse varianten douchegel 250 ml, deospray 150 ml of deoroller 50 ml

1.59

3 PAAR

1

dubbele rits diverse dessins

1

7

HELIUM TANK

EHBO VERBANDDOOS

29

44

AWESOME/WITH LOVE RUGTAS

diverse kleuren 2x USB poort 6000 mAh

diverse prints maten 23-38

ringband

0.79

elastische boekenkaft

0.79

95

festival oordoppen

2.59

40-delig

voor 30 ballonnen

schrift A4, 2-pack of schrift A5, 4-pack

COMPLETE SET

249

baby kledingset shirt en broek katoen maten 62-86

1.99

495

0.79

penetui

1.19

agenda

1.29

1895

folieballon geschikt voor helium diverse varianten

1.17

249

Aanbiedingen geldig van woensdag 21 juni t/m dinsdag 27 juni 2017 Wilt u altijd op de hoogte blijven van acties en nieuwe producten?

Meld u dan aan voor de nieuwsbrief op www.action.be/nieuwsbrief.

BEKIJK NU DE FOLDER OP WWW.ACTION.BE

Zet- en drukfouten voorbehouden.

129

,7(.

IEDERE ZONDAG OPEN

Wij accepteren

ECOCHEQUES

Alle machines en fietsen kan je bij ons testen met professionele begeleiding en advies op een groot testparcours!

Fietsen rijklaar en machines startklaar geleverd!

9u00 - 18u30

Maandag OPEN:

Roermond - Heerlen - Venray - Eynatten

ANDERE WINKELS GESLOTEN

9u00 9u00 9u00 9u00 9u00 10u00

Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag Zondag

-

18u30 18u30 18u30 18u30 18u00 17u00

ook gespreide betaling mogelijk* 7-Delige loungeset GASBARBECUE GARDINI MELBOURNE 2.0 bestaande uit: ÄŞ VWHYLJH ]LMWDIHOV RQGHUSODDW ÄŞ [ FRPIRUWDEHOH VWRHO ÄŞ $XWRPDWLVFKH RQWVWHNLQJ ÄŞ [ UXLPH SHUVRRQV EDQN ÄŞ 'XEEHOH 596 EUDQGHU ÄŞ [ WDIHO PHW JODVSODDW ÄŞ *HÂŹPDLOOHHUG EDNURRVWHU ÄŞ [ ]LWNXVVHQ ÄŞ 7UDSORRV RQDIKDQNHOLMN UHJHOEDDU ÄŞ 6WHYLJ IUDPH

LOUNGESET GARDINI FLORES

ÄŞ ,QFOXVLHI ]LWNXVVHQV ÄŞ .OHXU /LFKWJULMV

499

159 7

ELEKTRISCHE FIETS 36V

ELEKTRISCHE DRIEWIELER ÄŞ .UDFKWLJH YROW DFFX ÄŞ 6KLPDQR YHUVQHOOLQJHQ ÄŞ /(' YHUOLFKWLQJ YRRU HQ DFKWHU ÄŞ 9 EUDNHV YRRU HQ DFKWHU ÄŞ *URWH PDQG DFKWHUDDQ ÄŞ 6WHYLJ IUDPH ÄŞ &RPIRUWDEHO ]DGHO

ÄŞ .UDFKWLJH YROW /LWKLXP EDWWHULM ÄŞ 'LFKWH NHWWLQJNDVW YRRU ODDJ RQGHUKRXG ÄŞ 6KLPDQR 1H[XV YHUVQHOOLQJHQ ÄŞ 5RHVWYULM DOXPLQLXP IUDPH ÄŞ 9HUOLFKWLQJ YRRU HQ DFKWHU ÄŞ %HXJHOVORW

649

1795

BOSCHELEKTRISCHE ELEKTRISCHEFIETS FIETSMIDDENMOTOR MET MIDDENMOTOR BOSCH

VERSNELLINGEN

SPARTA BATAVUS

/RRSĹ…HWV /$ 6SRUWV

59,95

Sierkussens en accessoires niet inbegrepen

1595

MEER DAN 300 VERSCHILLENDE KINDERFIETSEN

119

24� of 26�

ÄŞ .UDFKWLJH %RVFK PLGGHQPRWRU ÄŞ 0DJXUD K\GUDXOLVFKH UHPPHQ ÄŞ .UDFKWLJH YROW EDWWHULM ÄŞ 6KLPDQR 1H[XV YHUVQHOOLQJHQ ÄŞ 6XQWRXU YRRUYRUN ÄŞ 6WHYLJ IUDPH ÄŞ 0D[ NP

Kinderfiets 12�

Cars 12�

Omafiets 24�

89

69

36V

1095

ERIJ

Middenmotor

BATAVUS

X-TRACT MOUNTAINBIKE XT-10

595

2,95

.8,3 521'

395

295

TUINSET KAAPSTAD

ÄŞ +RRJZDDUGLJ YOHFKWZHUN ÄŞ 89 HQ ZHHUVEHVWHQGLJ ÄŞ 2QGHUKRXGVYULHQGHOLMN ÄŞ &RPIRUWDEHO ÄŞ ,QFOXVLHI ]LW HQ UXJNXVVHQV

0,75

3,50

(00(5 /

.8,3 5(&+7

Tafel 200 x 100 x 75 cm PHW JODVSODDW

109

HOGEDRUKREINIGER ÄŞ 0D[ %$5 ÄŞ $XWRPDWLVFKH VWDUW VWRS ÄŞ +RJHGUXNVODQJ ÄŞ $XWRPDWLVFKH VKDPSRRDDQ]XLJLQJ ÄŞ 9HUVWHOEDUH VSXLWODQV ÄŞ ,QFO YXLOIUHHV SRZHU ODQV

2695

UNION

GIANT ARGENTO TREKKINGFIETS ÄŞ $/8;; DOXPLQLXP IUDPH ÄŞ 6KLPDQR YHUVQHOOLQJHQ ÄŞ 65 6XQWRXU YRRUYRUN ÄŞ .UDFKWLJH 9 EUDNHV

ÄŞ $OXPLQLXP )UDPH ÄŞ 6KLPDQR YHUVQHOOLQJHQ ÄŞ 9 %UDNHV YRRU HQ DFKWHU

GARDINI HUEVO HANGSTOEL

ÄŞ 3RO\HWK\OHHQ ÄŞ 6WDSHOEDDU ÄŞ %UHGH ERYHQUDQG PHW KDQGJUHSHQ

1795

M

BATT

24� of 26�

135

BOUWEMMERS- EN KUIPEN

VERSNELLINGEN

LITHIU

47,50

19,95

8

139

69

Stoel PHW JHZHYHQ ]LWNXVVHQV

299

74,95

109

/ stuk

ÄŞ 6WHYLJ IUDPH ÄŞ 7DIHO PHW JODVSODDW ÄŞ 'LNNH OX[H JHZHYHQ ]LWNXVVHQV ÄŞ +RRJZDDUGLJ URQGH HQ KDOI URQGH ZLFNHU

([FO VLHUNXVVHQ

$FFHVVRLUHV QLHW LQEHJUHSHQ

OHV

Aangedreven Benzinemaaier B&S motor

1800W

39

Kaulille

Stnwg op Kl.Brogel 71

Leopoldsburg

Tunnelstraat 53

69 Dormaal/Zoutleeuw

129

Eynatten

Venray

Eupener StraĂ&#x;e 83

Keizersveld 19a - 21

Hasselt

Aarschot

Heerlen

Ter Heidelaan 41

56cm

199

Grote Steenweg 9 Bijvennestraat 1

ÄŞ 0DDLEUHHGWH FP ÄŞ / *UDVRSYDQJEDN ÄŞ 3. .RSNOHSPRWRU ÄŞ $DQGULMYLQJ PHW PRWRUVWRS ÄŞ 3URIHVVLRQHHO DOXPLQLXP PDDLGHN YDQ

Beersdalweg 95

Roermond

Daalakkerweg 28

/HW RS *HOG OHQHQ NRVW RRN JHOG /HQLQJ RS DIEHWDOLQJ 2QGHU YRRUEHKRXG YDQ DDQYDDUGLQJ GRRU &RÂżGLV HQ QD RQGHUWHNHQLQJ YDQ XZ NUHGLHWFRQWUDFW $FWLHV ]LMQ JHOGLJ YDQ MXQL WRW HQ PHW MXOL RI ]RODQJ GH YRRUUDDG VWUHNW :LM]LJLQJHQ LQ SULMV HQ PRGHO HYHQDOV GUXN HQ ]HWIRXWHQ YRRUEHKRXGHQ

www. ,7(.

011 44 71 00

.be

013 711 24 29

DB394627F7

DB374215D7

Cartoon van de week Door AAaRGh… Om ons team te vervolledigen zijn wij op zoek naar een ervaren (m/v):

AUTOMECHANIEKER FUNCTIE Je staat in voor de uitvoering van onderhouden, kleine & grote mechanische herstellingen waaronder herstellingen aan motoren en versnellingsbakken.

PROFIEL

DB382980E7

• • • •

-H EH]LW HHQ GLSORPD DXWRPHFKDQLFD b Je levert kwaliteit en hebt zin voor orde en netheid.

Je bent een teamplayer.

Je hebt minimum 1 jaar ervaring als automechanieker.

AANBOD

Klaar voor een nieuwe uitdaging?

Wij bieden je een stabiele werkomgeving en een correcte verloning rekening houdend met je competenties en ervaring. Je kan rekenen op een continue bijscholing georganiseerd door onze invoerder.

Stuur je cv naar g.deknopper@donboscogarage.be of neem telefonisch contact op met de concessie op het nummer 02/356.40.44 en vraag naar Greet Deknopper.

DB395610F7

INTERESSE?

Surf snel naar www.mijntoekomstbijroularta.be

OB67811

Think. Act. Deliver.

Onze klant, Olympia NV is een familiebedrijf in het Pajottenland (Herfelingen). Olympia NV is geëvolueerd van een kleine vooruitstrevende zuivelfabriek naar een moderne, zuivelverwerkende organisatie. Elke dag vervaardigen zij lekkere, kwalitatieve producten voor hun lokale en internationale klanten. Om hun groeien innovatieproces verder te zetten, zijn zij op zoek naar gemotiveerde medewerkers (m/v), die deel willen uitmaken van hun team van 180 medewerkers.

DB343753A7

• STORINGSTECHNIEKER

U detecteert dringende storingen aan de productielijnen en lost deze op.

Transmeat nv, opgericht in 1993, bevat een productie-eenheid voor salades en staat in voor de distributie van vleeswaren, klaargemaakte gerechten en beenhouwerijbenodigdheden met afzetmarkten in Vlaanderen en Brussel.

Samen met de distributiecentra in Wallonië en Noord-Frankrijk beleveren wij onze voornaamste klant, de beenhouwerijketen RENMANS, een 100% familiebedrijf. Sinds de oprichting van Renmans, in 1978, werd de groep uitgebouwd tot een gezonde onderneming met meer dan 400 traditionele slagerijen: 303 in België, 10 in het Groothertogdom Luxemburg en 89 in Frankrijk, waar ze Henri Boucher heten. De groep Renmans stelt meer dan 3000 werknemers tewerk en heeft één principe: RESPECT: voor mekaar, de producten en boven alles, de klant. Dagelijks moeten wij de strenge Renmansregels in de praktijk brengen en kwaliteit, versheid en advies garanderen.

• MAGAZIJNIER

U ontvangt en registreert de goederen. Met behulp van een heftruck stockeert u de goederen op een correcte manier.

• CHAUFFEUR

Volgens een vooropgestelde route haalt u met een tankwagen de melk op bij de melkleveraars.

Meer info? www.pass.jobs Interesse? Mail uw cv naar dora.baveghems@pass.jobs of bel naar +32 (0) 479 23 75 18

Niet gemakkelijk van je ‘melk’ te brengen?

Dan is een job bij Olympia iets voor jou!

DB396274F7

Voor onze saladeafdeling (Transmeat nv te Londerzeel) en als ondersteuning van ons distributiecentrum en onze collega-distributiecentra zoeken wij een (m/v):

KWALITEITSVERANTWOORDELIJKE

Jouw taak bestaat voornamelijk uit: • Na een grondige opleiding, beheer en actualiseer je het HACCP- en kwaliteitssysteem van de productieafdeling van Transmeat te Londerzeel: • Je bent dagelijks aanwezig op de werkvloer en voert verschillende kwaliteitscontroles uit ter hoogte van de CCP’s en GMP’s • Je beheert de lastenboeken van de grondstoffen en specificaties van de eindproducten • Je volgt nauwgezet het analyseplan op (van staalname tot interpretatie van analyserapporten) • Je formuleert en volgt de kwaliteitsklachten op in overleg met de productieverantwoordelijke • Je bent het aanspreekpunt voor het FAVV bij de jaarlijkse audit van het autocontrolesysteem.

• Daarnaast sta je in voor het beheren en actualiseren van de kwaliteitssystemen van het distributiecentrum in Londerzeel en onze 2 collega-distributiecentra (Suarlée (Wallonië) en Lomme (Noord-Frankrijk)) die verantwoordelijk zijn voor de distributie van verpakte charcuterieproducten aan de Renmansfilialen. Regelmatige verplaatsingen schrikken jou dus niet af. Je hebt voldoende voeling met vleeswaren/charcuterie om de kwaliteit van onze producten te kunnen beoordelen.

Jouw profiel : • Je bent bachelor in de voedingsmiddelentechnologie of hieraan gerelateerd • Je beschikt over een perfecte kennis van het Frans en Nederlands zowel gesproken als geschreven en je bent communicatief sterk • Je hebt een eerste werkervaring in de voedingssector, beschikt over een grondige kennis van GMP en HACCP-principes in de voedingssector en beheerst de wetgeving inzake voedselveiligheid • Je bent flexibel, stipt en consequent in het kader van de verdere ontwikkeling van ons kwaliteitssysteem. Je staat graag op de werkvloer waar je de mensen sensibiliseert rond het belang van kwaliteit en hygiëne.

Ons aanbod : • Een gevarieerde, uitdagende job op bachelorniveau in een collegiale, dynamische en respectvolle werksfeer • Een vlot te bereiken werkplek langs de A12 met regelmatige verplaatsingen • Een aangepast verloningspakket.

Interesse en klaar voor een boeiende uitdaging?

Stuur dan snel jouw motivatiebrief en cv naar: waldo.dewaele@transmeat.be of Waldo De Waele, Transmeat nv, Oudemanstraat 15, 1840 Londerzeel.

De kwaliteit van onze fabricatieproducten en onze dienstverleningszin hebben ertoe geleid dat wij ‘leader’ zijn binnen ons activiteitendomein.

Het aantal en de verscheidenheid van ons cliënteel verzekeren onze groei en een financiële zekerheid. Voor onze dienst NAVERKOOP, sectie BRANDBLUSSERS zoeken wij een (m/v):

COMMERCIEEL TECHNICUS JOUW BRANDMERKEN: • een voeling met de dienstverlening en een commerciële ingesteldheid • een zin voor klantencontacten • de bekwaamheid om een werk met technisch karakter uit te voeren • de nodige organisatorische bekwaamheden • doorzetter, dynamisch en ambitieus • houder van een rijbewijs b • woonachtig in een straal van 10 km van Groot-Bijgaarden.

WAT HEBBEN WIJ JOU TE BIEDEN? • een motiverende job binnen een humane industriële omgeving • een gevarieerde werkomgeving • een arbeiderscontract • een stimulerende bezoldiging • extra legale voordelen • verzekerde opleiding.

IS JOUW INTERESSE AANGEWAKKERD? Stuur uw kandidatuur + cv aan Mevrouw H. De Doncker van nv ANSUL via mail: hdd@ansul.be of fax 02 467 72 81.

DB396402F7

www.ansul.be

DB395817F7

PRODUCTIE SALADES EN DISTRIBUTIECENTRA RENMANS

VOORDEELBON € 17,99 I.P.V. € 47,89 LIST EN BEDROG IN DE POLITIEKE ARENA TEN TIJDE VAN CICERO EN CAESAR

Nu zondag:

✁

DB392084F7

Ga voordelig naar met De Zondag!

Dictator De Britse auteur Harris is gebiologeerd door macht en weet als geen ander hoe hij de politieke arena in het Oude Rome in beeld moet brengen. 'Dictator' is zijn meesterproef. Ook de eerdere delen 'Imperium' en 'Lustrum' kunt u nog bestellen op www.knack.be/cicero.

35%

korting bij Plopsa in De Zondag!

De ideale redenaar Hier laat Cicero alle aspecten van het redenaarsvak aan bod komen. Een echte klassieker en must voor iedereen die in het openbaar moet spreken. 476 blz.

Bestel ook online op www.dezeweek.be/cicero (gratis thuisgeleverd)

Uw voordeel € 29,90

17,99

OB68845

i.p.v. 47,89

Haal met deze voordeelbon ‘DICTATOR + DE IDEALE REDENAAR’ bij Standaard Boekhandel voor € 17,99* i.p.v. € 47,89 of bestel online op www.dezeweek.be/cicero *Actie zonder aankoopverplichting. Extra voordeelbonnen via www.dezeweek.be/cicero.

Winkelprijs Standaard Boekhandel € 47,89. Uw voordeel € 29,90. Actie geldig zolang de voorraad strekt, t.e.m. 22/07/2017. Niet cumuleerbaar met andere kortingen en/of promotionele aanbiedingen. Bij uitputting van de promotie kan u reserveren voor afhaling op een latere datum. Deze aanbieding is niet geldig op de voorraad op de winkelvloer tegen de gewone handelsprijs, noch op de webshop van Standaard Boekhandel.

DB394898F7

12 dagen genieten v.a.:

NIEUWE AUTO NODIG?

Rondreis met Vlaamse gids & Blauwe Vogel-begeleiding vanuit Brussel INBEGREPEN: • vliegreis • excursies • halfpension • luxe strandvakantie 5* Riu al-in INFODAG: donderdag 27 juli om 15u in het Blauwe Vogel-auditorium.

(gratis toegang, wel even reserveren, aub)

¤1590 4 afreisdata: 14 november 2017 12 december 2017 16 januari 2018 20 februari 2018

Reisfamilie Carlier

Luikerstwg. 62 • St-Truiden • tel. 011 705 500 • meer info: www.deblauwevogel.be DB393080F7

werkt voor jou

Op zoek naar een job in eigen streek?

DB321871K6

OB67609

Kijk ook op streekpersoneel.be

Nummer 1 in België voor nieuwe wagens

DB332012L6