BRUZZ actua - editie 1572

#1572

Rubrieknaam

WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE

Draai me om NL

Rubrieknaam 2 – 8 | 6 | 2017

FR

#1572

WEEKBLAD EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X - P303153

EN

UIT IN BRUSSEL | VOS SORTIES À B RUXELLES | OUT AND ABOUT IN B RUSSELS

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

31 | 05 | 2017

L E V E N I N D E S TA D | N I E U W S | A C H T E R G R O N D & O P I N I E

Josse De Pauw & Arnon Grunberg

ARMWORSTELEN VOOR DE MENSHEID

TIM VANHAMEL À nouveau Millionaire LE KABINET Yellow Bridge Road ISABELLE DETOURNAY Balade au cœur du Bruxelles populaire

EEN EIGEN ZAAK BEGINNEN Een dubbeltje op zijn kant

GEERT VAN ISTENDAEL

BRONKS KIJKT VOORUIT

Daar is Ola Pola Potlootgat weer

‘In een volmaakte stad kan ik niet wonen’

© BART DEWAELE

Chou de Bruxelles

BRUZZ | VOORAF

Fotograaf Ivan Put trekt wekelijks door de stad voor een portret

CHARLIE, THURN & TAXIS

Charlie (34) is op stap met zijn vijf honden: Cowboy, Rasta, Boney M, Abba en Déjà vu (een nog jonge hond, buiten beeld). Sinds 2006 woont hij in Brussel. Hij is altijd gepassioneerd geweest door dieren. Als kleine jongen in Rwanda had hij een hond die naar de naam Makasi luisterde. Zijn passie voor dieren kan hij uitleven in zijn job bij Help Animals. Het park van Thurn & Taxis is hun tuin.

3

Inhoud

COLOFON BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65 ABONNEMENTEN

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80, Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Rest van België 20 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393, BIC: BBRU BE BB van Vlaams Brusselse Media vzw.

Buiten België 30 euro per jaar.

OPLAGE 62.609 exemplaren.

FLITS 07

MIVB wil meer eenrichtingsstraten

12

DE VERHALEN 12

Spreektijd

18

Ondernemen in Brussel

ADVERTEREN?

Ineke Le Compte, Ute Otten: sales@bruzz.be, 02-650 10 63

De slakkengang van bus en tram

ALGEMENE DIRECTIE

Geert van Istendael: "Het mooiste aan Brussel? Dé Brusselaar bestaat niet"

Over stoppers en starters

Jo Mariens HOOFDREDACTIE

Klaus Van Isacker WEEKBLAD

BRUZZ | VOORAF

Steven Van Garsse (chef) CONCEPT

Piet De Loof, Pieter Claerhout, Rosalien Eggermont EINDREDACTIE

Karen De Becker ART DIRECTOR

Heleen Rodiers LAY-OUT

Ruth Plaizier

24

KERNREDACTIE

Jean-Marie Binst, Gerd Hendrickx, Bettina Hubo, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Laurent Vermeersch, Danny Vileyn, Tom Zonderman MEDEWERKERS

Hilke Andries, Michaël Bellon, An Devroe, Wauter Mannaert, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Tom Van Bogaert, Thomas Verbeke, Jurgen Walschot FOTOGRAFEN

Bart Dewaele, Ivan Put, Saskia Vanderstichele DISTRIBUTIE Ute Otten VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Steven Van Garsse, Flageyplein 18, 1050 Elsene.

Bruzz is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de persen van Eco Print Center (De Persgroep) en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

LOS VAN DE TIJD 24

28

Serie Zweet het eens uit

Deze week: Jacques De Ridder van de burgerbeweging Stand Up for Europe

BRONKS BREEKT RECORDS Artistiek leidersduo: "Nog heel vaak zie je dat volwassenen te veel in de plaats van de kinderen oordelen"

18

Edito

28 RUBRIEKEN 03 05 08 22 26 27 32 30

Chou de Bruxelles Edito In beeld Opinie Michaël Bellon Big City Nick Trachet Enfant Terrible

Het gaat van kwaad naar erger met de Brusselse taxihervorming. Chauffeurs in spe die zich niet tegen de plannen van het Brussels Gewest verzetten worden door exploitanten afgedreigd. De taxifederatie zet het grootste taxiplatform aan de deur omdat het niet hard genoeg tegen de plannen ageert. De hervorming is uitgemond in een vuile oorlog en het heeft er alle schijn van dat die niet snel zal verdwijnen.

Nochtans geven de plannen van minister van Mobiliteit Pascal Smet (SP.A) blijk van veel redelijkheid. Ze verzoenen de flexibiliteit en het gebruiksgemak van nieuwkomer Uber met de bescherming van de markt tegen wild kapitalisme en sociale dumping. Was Uber niet op de markt gekomen, men had de komst ervan moeten verzinnen.

Want iedereen is het erover eens dat het zo niet verder kan. Het imago van de Brusselse taxisector is erbarmelijk. Het verklaart waarom de taxi zo weinig populair is in Brussel, vergeleken met andere steden.

Iedereen heeft het wel meegemaakt: chauffeurs die sans gêne de wegcode aan hun laars lappen. Andere ontsporingen halen geregeld het nieuws: overvallen, verkrachtingen. En dan te bedenken dat taxichauffeurs ambassadeurs zouden kunnen zijn van de stad.

Zelfregulering lukt niet meer. De taxisector heeft het te ver laten komen. De overheid die vergunningen aflevert, moet tussenbeide

komen. En dat in het belang van alle Brusselaars.

In elk plan zijn winnaars en verliezers. Ook hier. De verliezers zijn in dit geval de exploitanten. Het is het offer dat nodig is, maar dat het welslagen van het plan meteen zo moeilijk maakt. De tientallen exploitanten doen er alles aan om het plan te kelderen.

De meeste chauffeurs daarentegen zullen er wel bij varen: zij versterken hun onafhankelijkheid ten aanzien van de exploitanten.

De grootste winnaar is echter de mobiliteit in Brussel. De plannen van Smet beogen een vlotter verkeer door een overstap van eigen autogebruik naar - onder meer - taxivervoer.

Dat kan alleen door de aantrekkelijkheid te verhogen.

Grootste struikelblok zit echter binnen de regering zelf. De PS is in principe akkoord, maar parlementsleden als Jamal Ikazban (PS) laten geen kans onverlet om de plannen van Smet af te schieten. Het moet zijn dat ze daar een mandaat voor hebben, want de PS-regeringsleider fluit hen niet terug.

Grootste nadeel is dat er niet meteen externe tijdsdruk is. En zo zou de zo noodzakelijke hervorming kunnen verzanden in een stellingenoorlog waar de Brusselse taxisector niet meer uitgeraakt. Dat is voor niemand goed.

De regering kan dus maar best snel beslissen of het komt er nooit meer van.

BRUZZ | VOORAF

Snel beslissen

— STEVEN VAN GARSSE

5

Flits

Doel is om te landen voor het zomerreces

Kleine stapjes in werkgroep Goed Bestuur

BRUZZ | VOORAAN

In de nasleep van het Publifin-schandaal werd ook in Brussel een werkgroep Goed Bestuur opgericht.

Die zou tot voorstellen moeten komen rond transparantie, maximumvergoedingen en decumul. De gesprekken verlopen traag maar gestaag.

Gedeputeerden zullen al hun mandaten en de vergoedingen openbaar moeten maken

Brommers moeten stiller De MR maakt werk van de geluidsoverlast door brommers en motoren. “Als Brussel geluidsnormen kan opleggen voor vliegtuigen, moet dat ook voor motoren mogelijk zijn. Al enkele jaren hoor ik klachten over geluidsoverlast door brommers en motoren,” stelt Anne-Charlotte d’Ursel (MR), coauteur van het voorstel.

“Sommige eigenaars sleutelen zelf aan hun motor of brommer. Dat maakt hun voertuig veel luidruchtiger dan normaal. Met ons voorstel richten we ons op die enkelingen, want het merendeel van de voertuigen geeft geen problemen.”

D’Ursel en partijgenoot Olivier de Clippele willen daarom geluidsnormen opleggen. Die geluidsnormen doen naleven, is de taak van de politie. Het voorstel vraagt dat de Brusselse politie stelselmatig controles uitvoert om te garanderen dat de normen worden nageleefd.

Intelligente camera’s geven ondersteuning. “Er zijn wereldwijd talloze voorbeelden van steden die gebruikmaken van verplaatsbare camera’s.

Die kunnen niet alleen het aantal decibels detecteren, maar ook het voertuig identificeren.

Daardoor wordt het gemakkelijker om boetes op te leggen.” Het Brussels parlement buigt zich vrijdag over het voorstel. SVA

Bart Dhondt kopstuk Groen in Brussel-Stad

© JURGEN WALSCHOT

V

ier maanden na de oprichting van de werkgroep zijn al enkele stapjes gezet. Zo zal de ordonnantie van 2006, die de cumul en vergoedingen regelt, aangepast worden. Gedeputeerden zullen al hun mandaten en de daarbij horende vergoedingen openbaar moeten maken.

Afgevaardigden die die informatie niet doorspelen, zullen een sanctie krijgen, iets wat nu nog niet kan.

De controle op het maximaal te verdienen bedrag, 150 procent van het loon van een parlementslid, wordt zo een stuk makkelijker.

Daarbij gaat het wel alleen over politieke mandaten, zitjes in intercommunales en gemeentelijke vzw’s. Wat iemand in de privé verdient, blijft dus buiten schot. Speciale mandaten zoals dat van parlementsvoorzitter, zouden evenmin in de berekening zitten.

Ook rond de vertegenwoordiging van de

8

oppositie in Instellingen van Openbaar Nut (ION), zoals Actiris, MIVB of Citydev, is de vooruitgang aanwezig, maar eerder beperkt. Zo zal de oppositie effectief waarnemers naar die ION’s kunnen sturen. Maar: de werkgroep kiest ervoor dat niet via wetgeving, maar met een resolutie te regelen. Daardoor kan de volgende regering de resolutie, een afspraak eigenlijk, gewoon negeren.

Over de publicatie van regeringsbeslissingen is er nog geen akkoord. Nu zet de regering die beslissingen pas elf dagen nadat ze genomen zijn op de website, zonder bijlagen, waardoor controle op de genomen beslissingen moeilijk is.

Andere punten die nog op tafel liggen, zijn de Commissie deontologie en de decumul tussen parlementslid en schepen of burgemeester. De werkgroep wil voor het zomerreces landen.

— BRAM VAN RENTERGHEM

Gemeenteraadslid Bart Dhondt wordt het kopstuk van Groen voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 in Brussel-Stad. Hij krijgt de derde plaats op een lijst met Ecolo.

Die wordt getrokken door Benoit Hellings (Ecolo). Parlementslid Bruno De Lille (Groen) wordt zo goed als zeker lijstduwer. Ambitie om opnieuw een rol op lokaal niveau te spelen heeft die laatste niet. “Ik sta vooral op de lijst om mijn steun voor de lijst uit te spreken. Ik heb mijn rol te vervullen op gewestelijk vlak.” Met Soetkin Hoessens (32) uit Laken krijgt ook een nieuw gezicht een plek in de top tien. Of Groen en Ecolo in alle Brusselse gemeenten voor een gemeenschappelijke lijst kiezen, is nog niet duidelijk. Voorlopig is er alleen in Anderlecht en Brussel-Stad een akkoord tussen de twee groene partijen. FVDE

De slakkengang van bus en tram Bussen en trams van de MIVB blijven zich vastrijden in het verkeer. De vervoersmaatschappij pleit daarom voor meer eigen beddingen en eenrichtingsstraten.

Eerst het goede nieuws. De snelheid van bus en tram bleef het voorbije jaar nagenoeg stabiel.

De bus was gemiddeld zelfs een fractie sneller dan in 2015. Dat blijkt uit de onlangs gepubliceerde jaarcijfers van de MIVB. De stabilisering van de cijfers kan echter niet verbloemen dat de situatie nog altijd verre van ideaal is. Tijdens de spitsuren haalt een bus een gemiddelde snelheid van 14,8 kilometer per uur. De tram doet het met 15,3 kilometer per uur niet veel beter. ’s Avonds stijgt de gemiddelde snelheid naar respectievelijk 19,7 en 17,6 kilometer per uur. Ter vergelijking: bij de metro schommelt het gemiddelde tussen 26,9 tijdens de piekuren en 29,4 ’s avonds.

Ondanks de vele goede voornemens is de zogenaamde commerciële snelheid de voorbije tien jaar licht gedaald. Dat heeft te maken met de grote groei van het aantal reizigers, waardoor de wachttijd aan de haltes toeneemt, maar ook het autoverkeer is een belangrijke boosdoener. Bus en tram staan vaak mee in de file.

Meer eigen beddingen voor het openbaar vervoer is een voor de hand liggende remedie, maar dat betekent vaak dat rijvakken of parkeerstroken moeten wijken en dat is geen evidentie. “Op plekken waar makkelijk een bus- of trambaan kan worden aangelegd, is het vaak al gebeurd,” zegt MIVB-woordvoerster An Van hamme. “Elders is de discussie soms moeilijk. Waar het niet haalbaar is, mikken we op eenrichtingsverkeer om plaats te maken voor bus of tram. Dat deden we vorig jaar in de Van Ooststraat in Schaarbeek.”

Verkeerslichten beïnvloeden, is een andere

piste. Het licht zou op veel meer kruispunten sneller op groen kunnen springen als er een bus of tram aankomt, maar ook dat gaat niet van een leien dakje. Stad en gewest onderhandelen bijvoorbeeld over de verkeerslichten op veertig kruispunten. Voorlopig is er echter slechts een akkoord voor vier, liet minister van Mobiliteit Pascal Smet (SP.A) onlangs optekenen in het parlement.

Een globale daling van het autoverkeer zou soelaas kunnen bieden, maar ook daarvoor is het wachten op doortastende maatregelen.

Overigens is de snelheid van de metro, die

“Op plekken waar makkelijk een bus- of trambaan kan worden aangelegd, is het vaak al gebeurd” AN VAN HAMME MIVB-WOORDVOERSTER

nergens last heeft van het verkeer, de voorbije tien jaar gedaald. “Ook dat komt door het sterk toegenomen aantal reizigers, en de invoering van het ecologisch rijden in 2008,” zegt Van hamme. Metrostellen gingen toen trager rijden om energie te besparen.

— LAURENT VERMEERSCH

Cité Moderne op het witte doek

De Cité Moderne is het architecturale pareltje van de gemeente Sint-Agatha-Berchem. De tuinwijk van architect Victor Bourgeois is één van de oudste voorbeelden grootschalige kubistische architectuur in Europa. Bourgeois won er in 1925 de eerste prijs van de Internationale Tentoonstelling van Decoratieve Kunsten van Parijs mee. Het idee voor de verfilming kwam van voormalig coördinator Marc Dubois en filmmaker Gerrit Messiaen.

Voor de film werkte Messiaen nauw samen met Ruben Lambrecht. Het Lokaal Cultuurbeleid droeg ook zijn steentje bij. De film heeft aandacht voor de geschiedenis, de architectuur en de inwoners. Vlaams minister van Cultuur Sven Gatz, die als kind nog in de wijk gespeeld heeft, leidt de film in.

Cité Moderne, a work in progress wordt op vrijdag 2 juni om 20 uur vertoond in de grote zaal van GC De Kroon, J.B. Vandendrieschstraat 19, 1082 Sint-Agatha-Berchem. DV BRUZZ | VOORAAN

MIVB wil meer eenrichtingsstraten

Geen klokkenluiders De Brusselse regering is niet van plan om ambtenaren die onregelmatigheden signaleren een bijzondere bescherming te geven als klokkenluider. Dat blijkt uit een antwoord van staatssecretaris voor Openbaar Ambt Fadila Laanan (PS) op een vraag van parlementslid Vincent Dewolf (MR). In Vlaanderen, Wallonië en bij de federale overheid bestaat zo’n statuut wel, en ook het Brussels parlement dringt daarop aan, maar Laanan vindt dat er genoeg beschermingsmechanismen bestaan in het geldende ambtenarenstatuut. SVG

VOETSPOREN VAN ADRIEN ANTARCTICA INDEDEGERLACHE EN DE BELGICA

Ervaar Antarctica op de meest intense en authentieke manier.

Scheep in aan boord van ons ijsversterkt schip MV Sea Spirit voor een uniek 14-daags avontuur naar het witte continent.

Kom langs op onze infosessie op 8 JUNI in

BRUSSEL

Kom langs en laat je overtuigen: Donderdag 8 juni 2017, van 19u30 tot 22u00 Kantoren van het VBO - Ravensteinstraat 4, 1000 Brussel Of kies voor een infosessie in Antwerpen, Knokke of Brugge.

EXCLUSIEVE POOLEXPEDITIECRUISE VAN 21 JANUARI TOT 3 FEBRUARI 2018 WWW.ASTERIAEXPEDITIONS.BE

ALLE INFO & REGISTRATIE VIA WWW.ANTARCTICA2018.BE

In beeld

12

BRUZZ | DE WEEK

Vijanden samen gehoord De taxisector is hopeloos verdeeld over het taxiplan van de Brusselse regering, maar maandag zaten de strijdende partijen, inclusief Uber, gewoon naast elkaar in de commissie Infrastructuur van het Brussels parlement. Ze waren uitgenodigd om hun visie op de hervorming van de sector te geven. Op de foto zien we van links naar rechts Sam Bouchal (voorzitter Fédération Belge des Taxis), Philippe Lescot (CSC-Transcom), Joost Verdiesen (Uber) en Michel Pêtre (Taxi Verts). De eerste twee behoren tot de grootste tegenstanders van het taxiplan, de laatste is voor. © IVAN PUT

13

De week

Terugblik op het nieuws

Tunnelwerk

NAVO

25.700

De stad Brussel lanceert een artistieke projectoproep voor enkele tunnels onder de Noord-Zuidverbinding. De tunnels die gerenoveerd worden, zijn de Basse-, Sallaert-, Fontein-, Nieuwland-, van der Weyden- en Huidevetterstunnel. De geselecteerde artiesten krijgen een budget van 75.000 euro om hun idee uit te werken.

Koning Filip en premier Charles Michel dragen het nieuwe NAVO-hoofdkwartier over aan de alliantie. Op de ontmoeting nadien zijn, behalve Trump en Erdogan, staatshoofden van de overige 26 NAVO-lidstaten aanwezig.

Het Kunstenfestivaldesarts doet dit jaar bijna 26.000 kunstliefhebbers naar Brussel reizen.

Gedurende drie weken genieten de bezoekers van wereldpremières en van heel wat andere performances en artistieke projecten uit het aanbod.

BRUZZ | DE WEEK

Elia ontgoocheld over voorkeurstracé Schaarbeek

Hoogspanning om een kabel Een nieuwe ondergrondse hoogspanningskabel van Elia, die de gemoederen in het noordoosten van Brussel al anderhalf jaar beroert, leidt nu tot een patstelling tussen de gemeente Schaarbeek en stroomnetbeheerder Elia.

E

lia vernieuwt het hoogspanningsnet in Brussel en begon daartoe in 2015 met de aanleg van een zeven kilometer lange nieuwe kabel van 150.000 volt tussen Sint-Lambrechts-Woluwe en het centrum van Brussel, via Schaarbeek. Het tracé liep via relatief smalle straten, de Erfprinslaan in Woluwe bijvoorbeeld, en de Pelletier-, de Linthout- en Rassonstraat in Schaarbeek.

Al snel ontstond er flinke ongerustheid bij de omwonenden. Ze vonden dat de kabel veel te dicht bij de gevels van hun huizen lag en vreesden voor de gevolgen van de magnetische straling. Ze baseerden zich daarbij op studies die een verband tonen tussen de nabijheid van een groot magnetisch veld en bepaalde ziektes als kinderleukemie en Alzheimer.

Er werden petities opgesteld, waarbij de bewoners erop aandrongen om de kabel in te graven onder brede lanen. De werkzaamheden werden snel stilgelegd door de gemeenten, ook al was ongeveer zes kilometer van het tracé voltooid.

Sint-Lambrechts-Woluwe en Schaarbeek gingen daarop in onderhandeling met Elia. Ze klopten ook aan bij de bevoegde gewestelijke minister Céline Fremault (CDH) opdat zij een kader zou uitwerken voor de plaatsing van hoogspanningskabels waarmee de magnetische straling beperkt blijft. Het probleem is immers dat er op dit

14

ogenblik geen wettelijke normen zijn voor het maximale stralingsniveau van hoogspanningskabels. Omdat ook in Vlaanderen en Wallonië adequate limieten ontbreken, kreeg de minister van de Brusselse regering de opdracht om een interfederale werkgroep in het leven te roepen die dergelijke normen zou opstellen. Ondertussen werkte Fremault ook een protocol met Elia uit.

Hierin geen opgelegde stralingslimieten, maar wel een aantal voorzorgsmaatregelen die de stroomnetbeheerder voortaan in acht moet nemen. Het protocol werd begin mei ondertekend.

Met de gemeente Sint-Lambrechts-Woluwe bereikte Elia eerder al een akkoord over een alternatief tracé. Daar zal de kabel nu lopen via de bredere Sint-Lambrechts-Woluwelaan en de Brand Whitlocklaan. Volgens Elia-woordvoerster Kathleen Iwens hervatten de werkzaamheden, die anderhalf jaar stillagen, in juni.

In Schaarbeek is men zo ver nog niet. Op vraag van de gemeente onderzocht Elia twee alternatieve trajecten voor de hoogspanningskabel. Vorige week koos het gemeentebestuur voor een van die twee alternatieven: de route via de Reyerslaan en de Roodenbeeklaan.

Elia reageert ontgoocheld. “Uit ons onderzoek, dat de gemeente toegestuurd kreeg, bleek dat dit tracé wel voor flinke mobiliteitsproblemen en

behoorlijke meerkosten zorgt, terwijl het qua magnetisch veld amper voordelen biedt. De straling neemt immers exponentieel af naarmate je je verwijdert. Dat gaat heel snel, enkele meters zijn voldoende,” zegt Iwens. Volgens haar voldoet het oorspronkelijke tracé in Schaarbeek aan het ‘voorzorgsprincipe’ dat Elia hanteert. “Wij zijn nog niet verplicht ons aan het nieuwe protocol te houden, dat geldt alleen voor toekomstige projecten. Maar de oorspronkelijke route respecteert de afstanden van het protocol bijna over de gehele lijn. Voor een kabel van 150.000 volt is dat 3,9 meter tot de gevel. Waar we toch dichter zaten, wilden we de kabel extra afschermen.”

Hoe moet het nu verder? Elia wil het voorzorgsprincipe wel maximaal hanteren, maar

Door Brussel

Actie bij Financiën

E-speler

Ook dit jaar lokt de 20 kilometer door Brussel tienduizenden deelnemers. 126 nationaliteiten overwinnen het tropische weer om de finishline te halen. Behalve prinses Astrid nemen onder anderen ex-veldrijder Niels Albert, ex-K3 Karen Damen en ex-Miss België Goedele Liekens deel.

De vakbonden bij de FOD Financiën voeren maandag actie aan de poorten van het North Galaxy-gebouw aan het Noordstation. Door besparingen en een personeelstekort zou de werking van de dienst in het gedrang komen.

Standard Luik geeft als eerste Belgische club een e-player een contract. Julian Albiar Fernandez, alias ‘Twikii’, woont in Brussel, is Belgisch kampioen en zal de voetbalploeg vertegenwoordigen in toernooien in de virtuele voetbalwereld. Ook RSC Anderlecht wil op de fandag deze zomer een e-player vinden.

Wat willen ze dan, een Gwendolyn-islam?

TOPADVOCAAT FERNAND KEULENEER gelooft hoegenaamd niet in een liberale islam en drijft meteen de spot met Open VLD-voorzitser Gwendolyn Rutten (in De Standaard)

Cartoon Wauter Mannaert

BRUZZ | DE WEEK

Omwonenden vonden dat de kabel te dicht bij de gevels van hun huizen lag en vreesden voor de gevolgen van de magnetische straling.

soms, bij enorme meerkosten bijvoorbeeld, wordt daarvan afgeweken. Hier zou het gaan om extra kosten van anderhalf miljoen. “De aanleg was al ver gevorderd, we hadden daarvoor alle vergunningen. Nu moeten er dus een geheel nieuw tracé gegraven worden, dat bovendien een omweg is.

Dat heeft natuurlijk een prijs en wij moeten ook onze kosten bewaken,” zegt Iwens. Elia hoopt zo vlug mogelijk met Schaarbeek tot een oplossing te komen. “Dat is ook belangrijk voor de bevoorrading van Brussel.”

De gemeente Schaarbeek wil echter niet weten van betalen. “Geen sprake van dat wij die extra kosten voor onze rekening nemen,” zegt Marc Weber, kabinetschef van de Schaarbeekse burgemeester Bernard Clerfayt.

— BETTINA HUBO

15

Spreektijd

Buiten het betreden pad

12

Geert van Istendael neemt nog geen afscheid van Brussel

BRUZZ | DE VERHALEN

‘In een volmaakte stad kan ik niet wonen’ Met Arm Brussel schreef Geert van Istendael (70) zowat hét standaardwerk over de hoofdstad. Zelden schreef iemand zo betrokken over Brussel, een stad die de schrijver vaak mateloos ergert, maar die hij ook innig liefheeft. Nu vertrekt hij naar een dorp in het groen. “Het mooiste hier?

Dat de echte Brusselaar niet bestaat.”

— KRIS HENDRICKX, FOTO’S BART DEWAELE

▲

13

Buiten het betreden pad

▲

A

ls Van Istendael Brasserie Verschueren in Sint-Gillis binnenstapt draaien enkele gasten onwillekeurig het hoofd. Met zijn stralend witte haren en nette pak is hij niet meteen de standaardklant in deze bar, waar jong de norm is en een das een daad van rebellie. We hebben afgesproken omdat de schrijver zijn Brussel verlaat voor Sint-Joris-Weert, een dorpje onder Leuven nabij de taalgrens. “De levensdroom van mijn vrouw,” zegt hij daarover zelf. We leggen ook Het lijk in de boomgaard op tafel, een misdaadroman die leest als een gidsbeurt door Brussel.

U verhuist uit Brussel naar het dorp Sint-JorisWeert en doet daar erg luchtig over. U laat de droom van uw vrouw in vervulling gaan. Steekt het toch niet een klein beetje? Weinig mensen schreven de voorbije decennia met zoveel vuur over Brussel.

BRUZZ | DE VERHALEN

GEERT VAN ISTENDAEL: Neen, ik kan heel goed

dingen achterlaten. Dat heb ik verschillende keren gedaan in mijn leven. Misschien ga ik nu wel heel betrokken over de taalgrens of het Meerdaalwoud schrijven.

Uw jongste boek speelt zich af in het landelijke Neerpede, u trekt nu naar het platteland. En in een column pleitte u ook al voor meer stadslandbouw. Schuilt er een stadsboer in Geert Van Istendael?

VAN ISTENDAEL: Helemaal niet, ik heb ook geen

groene vingers. Maar ik zie er de noodzaak wel van in dat het platteland de stad binnendringt zoals de stad het platteland is binnengedrongen. Want platteland bestaat in Vlaanderen eigenlijk niet meer. Alles is voorstad, onder meer omdat er ruim een halve eeuw een beleid was van bevolkingsbehoud in dorpen, onder meer met de fameuze wet-De Taeye (naar de gelijknamige minister die vanaf 1948 het bouwen van een eigen woning stimuleerde, red.). Ook de tegenstelling gesofisticeerde stad tegenover boerse platteland bestaat hier niet echt. Als ik ergens te lande een lezing geef, zit de zaal vol met hoogopgeleiden. Daarom heb ik er ook geen moeite mee om ernaar te verhuizen. Ik neem aan dat het daar ongelofelijk interessant wordt, zoals elke plek op aarde dat is.

U presenteert uw nieuwste boek als een ‘afscheidscadeautje voor uw geliefde Brussel’.

Bij het lezen voelde het eerder aan als een gidsbeurt door Brussel voor wie de stad niet kent, waarin bewust alle tegenstellingen zijn verwerkt.

VAN ISTENDAEL: (Grijnst) Ik hoop natuurlijk dat

er 100.000 exemplaren van het boek buiten Brussel worden verkocht. Neen, ik heb gedaan wat Albert Camus ooit zei: dat je de werkelijkheid niet moet proberen in zijn geheel te vatten,

14

“Het mooiste aan Brussel?

Dé Brusselaar bestaat niet” GEERT VAN ISTENDAEL SCHRIJVER

maar er zijdelings moet inhakken. En dan spatten de stukken wel in het rond. Van die boomgaard in Neerpede kwam het politiekantoor in Anderlecht. Het lijk is dan weer van een steenrijke man, waardoor je aan de andere kant van Brussel terechtkomt in Sint-Pieters-Woluwe. Pas nadien dacht ik ‘Hé, dit kan mensen van buiten Brussel boeien.’ Toen ben ik inderdaad dingen gaan toevoegen. De kraampjes aan het slachthuis van Anderlecht bijvoorbeeld.

De charcuteriekramen? Fascinerend, niet? Het eindeloze marktuniversum daar?

VAN ISTENDAEL: Ja, de uitbating verandert daar ook regelmatig. Nu zie er vooral de Roemenen, een paar jaar geleden waren het vooral Polen.

En als je dan daar bent, kan je het niet laten om ook eens in de Heyvaertwijk te kijken, met al die verdachte tweedehandsauto’s. Zo val je van het een in het ander. Brussel dient zich echt aan, je moet maar nemen. Eigenlijk is het raar dat er niet meer fictie over Brussel is geschreven. Over Wenen, Praag, Warschau en ga zo maar door is veel meer geschreven.

dus oninteressant. Brussel is wel heel erg boeiend.

Zag u de stad veranderen sinds de aanslagen?

VAN ISTENDAEL: Die dag ben ik zoals vaak langs Maalbeek gereden, een kwartier voor de boel achter mij ontplofte. Dat is een raar gevoel. De volgende dagen loop je dan door die stad die zo vertrouwd is en die was echt gesloten. Ik zat met mijn vrouw in café Cirio koffie te drinken en we waren de enige klanten. En dat is al héél erg lang geleden.

Het viel me op hoe de aanslagen een waaier van initiatieven hebben losgerukt in Molenbeek.

Zeer indrukwekkend. ‘We laten niet op onze kop zitten, dat zijn wij niet.’ Die mensen zijn ook doodsbang dat hun kinderen zouden kunnen betrokken raken. De aanslagen haalden in zekere zin het beste in de mensen naar boven.

Waar ik dan weer razend om werd, is de domme, niet-geïnformeerde internationale minachting voor België, die nergens op steunde.

(Windt zich op) Was Frankrijk dan een mislukte staat wegens de aanslagen of Duitsland nu ook, mag ik eens lachen? Ik ben de eerste om Brussel en België te bekritiseren, het gebrek aan zorg voor en betrokkenheid bij de stad. Maar dan alstublieft geïnformeerd. Ik kom bijna elke week in oud-Molenbeek, waar mijn kleinkinderen op school zitten. Ik! (zet een verontwaardigde opa-blik op en wijst naar zijn pak en das). En mijn portefeuille is nog altijd niet gepikt. Een no-gozone, totale nonsens! Geen paradijs ook natuurlijk, maar dat weten ze daar beter dan wie ook.

Vanwaar dat gebrek aan Brusselse fictie?

VAN ISTENDAEL: Ik heb daar een theorie over: dat is omdat deze stad geprobeerd heeft haar taal te vernielen. Deze stad sprak eeuwen lang Brabants Nederlands en we hebben in de negentiende eeuw geprobeerd om die met alle mogelijke middelen weg te drukken: broodroof, onderwijs, administratieve afdreiging. Dan snijd je je natuurlijk af van alle verhalen die leven, als je de volkstaal niet kent.

Nu, vandaag zien we niet meer de francisation irréversible, maar een veelvoud aan buitenlandse invasies. Nu komt het erop aan om al die verhalen van al die culturen naar boven te halen. Daarom hebben in het Brussels dichterscollectief het initiatief Passages, waar ik met de berberkant meedoe. We hebben grote inspanningen nodig op dat vlak.

Het besef groeit de laatste jaren toch dat juist die veelstemmigheid Brussel uniek maakt? Er ontstaat een soort trots over de diversiteit.

VAN ISTENDAEL: Ja, dat blijkt nu ook al uit

lijstjes. We zouden de meest diverse stad ter wereld zijn, na Dubai. Die laatste stad is er een van slaven en managers uit de hele wereld en

Als media een vaag imago hebben van iets dat ze niet echt kennen, is het makkelijk om nieuwe feiten dan maar aan die kapstok te hangen.

VAN ISTENDAEL: Ja, maar media hebben een verantwoordelijkheid, ik ben daarin nogal ouderwets. En ik wil niet vleien, maar uw weekblad doet dat voorbeeldig. Het wat naïeve multiculturalisme van een aantal jaar geleden is weg en er is een opener blik. Men laat ook veel meer stemmen toe, er is meer debat. Je wordt bijvoorbeeld niet zo snel weggezet als racist.

In 2008 raakte u in een flinke polemiek verzeild over de islam.

VAN ISTENDAEL: (Nog voor we de vraag kunnen

afmaken) Ik neem geen woord terug.

U schreef onder meer dat moslimvrouwen nooit vrijwillig voor de hoofddoek kiezen. Denkt u dat nog steeds?

VAN ISTENDAEL: Absoluut, hoewel ze het misschien niet altijd beseffen. Zoals ik er destijds heilig van overtuigd was dat ik uit vrije wil ter communie ging. Ik neem dat mensen ook niet kwalijk.

en naïviteit aan de dag legden. Waarschijnlijk is dat de schuld van mijn generatie, want wij hebben het niet doorgegeven.

VAN ISTENDAEL: Het mechanisme is hetzelfde, ja. Het is de dynamiek van elke bekerende wereldgodsdienst. Islam en christendom bezondigen zich keer op keer aan die onderdrukkingsmechanismen. Binnen de internationale islam is er een belangrijke retrograde stroming, die wil bekeren en opdringen. In het katholicisme is die stroming kleiner. Mensen mogen van mij best met een teken van onderdrukking op het hoofd rondlopen en dat vrijheid noemen, maar mij breng je er niet vanaf. Vandaar dat ik de Franse lekenstaat zo bewonder.

Ik heb toen met enige ironie geluisterd naar de reacties van de generatie na mij, van zeer hoog opgeleide, zichzelf links noemende Belgen, die inzake wereldgodsdiensten een totale onkunde

Zijn zaken die u toen aansneed nu bespreekbaarder?

VAN ISTENDAEL: Ja, de discussie is opengebro-

ken. Je moet al heel grof uit de hoek komen om meteen verketterd te worden. Sinds de aanslagen is die openheid nog gegroeid.

U zei toen ook dat de moderne islam diepgaand geconditioneerd is door het nazisme.

VAN ISTENDAEL: Dat zeg ik nog steeds. Je merkt

hoe prominente islamieten - niet allen - vinden

“Ik kan heel goed dingen achterlaten” GEERT VAN ISTENDAEL SCHRIJVER

dat Hitler zijn werk had moeten afmaken. In het handvest van Hamas lees je het meest gore antisemitisme. En dat heeft niet te maken heeft met het beleid van Israël, waar je best wel wat vragen mag over stellen.

Kan je daarom zeggen dat dé moderne islam geconditioneerd is door het nazisme? De katholieke kerk en de paus speelden ook een dubbelzinnige rol in de Tweede Wereldoorlog. Is het katholicisme daarom geconditioneerd door het nazisme?

VAN ISTENDAEL: Er is inderdaad gepredikt tegen de bolsjewisten tijdens de oorlog, zodat veel mannen naar het oostfront zijn getrokken. Maar het christendom heeft wel veel lessen getrokken.

Vindt u dat de moslimgemeenschap in Brussel en België zich duidelijk genoeg uitspreekt na de recente gebeurtenissen?

BRUZZ | DE VERHALEN

Is dat niet een grote sprong: u vertrekt van uw eigen situatie toen, kruipt in het hoofd van een vrouw die een sluier draagt en concludeert dat het mechanisme hetzelfde is.

Buiten het betreden pad

▲

dat stedenbouwkundige draken. De Europese wijk, de buurt rond het Zuidstation,…

VAN ISTENDAEL: Ja. Ik vind dat je er net vaak mensen vindt die de moed hebben om wel dingen te benoemen, die de sociale druk weerstaan. Dat is moedig. Onlangs was ik op een herdenking van de straatdoden op het stadhuis van Brussel. Daar stonden een imam, een rabbijn, een priester en een vrijzinnige. Zo hoort het. Met veralgemeningen moet je opletten, daarmee is het populisme groot geworden. Het kwaaie populisme ook. Daar doe ik niet aan mee.

VAN ISTENDAEL: … de Ninoofsepoort waar die brave jongen een paar jaar geleden van zijn fiets werd geschoten ook. Het eerste wat de burgemeester van Molenbeek zich afvroeg toen dat nieuws bekendraakte was ‘Jamaar, was dat wel in Molenbeek?’ Dat is toch om in de grond te zinken van schaamte?

In ons televisieprogramma De Kenners zei u dat u nog een aantal straten wil belopen. Wat boeit u aan die methode?

Wat gaat u missen in Sint-Joris-Weert?

BRUZZ | DE VERHALEN

VAN ISTENDAEL: De totaal onbekommerde veeltaligheid op straat. Daarnet zat in de metro een man te bellen in een taal die ik niet kon thuisbrengen. En ik herken er nochtans veel.

Mooi is dat, dat zoveel verschillende mensen kunnen gebruikmaken van deze stad in hun eigen taal. Een van de mooiste dingen van Brussel is dat de echte Brusselaar niet bestaat.

Dat is al heel lang zo.

Bedoelt u dat er hier niet zo’n dwingende norm is waar mensen moeten aan voldoen?

VAN ISTENDAEL: Ja, er is geen Leitkultur. Ooit

moest en zou het Frans dat zijn. Gelukkig waren de wetgever en de kiezer zo wijs om dat niet helemaal toe te laten. Daardoor zitten we nu in een stad zonder meerderheid en dat vind ik een uitermate betrouwbare situatie. Veel van de nieuwe buitenlanders hebben niet de Franstalige verwaandheid die ik in mijn generatie ondervonden heb. Vaak zijn ze heel pragmatisch: ‘Is het hier tweetalig? Dan leren we de twee talen.’

In Brussel wordt geen perfectie verwacht. Stefan Hertmans kwam in een prachtig essay tot de conclusie dat Brussel dichter bij Buenos Aires ligt dan bij Amsterdam. In Brussel spreken elke dag mensen zonder opleiding vier of vijf talen, met de middelen die ze hebben, waarbij handen en voeten een grote rol spelen. Er moet gepraat worden, want die vuilnisbak moet weg of die kraan lekt. Wat ik nu zeg, is een kleine ode aan de aangespoelde Brusselaar. Bon, we moeten ervoor zorgen die er echt bijhoort, en dat is nog een groot probleem, dat geef ik toe.

VAN ISTENDAEL: Het is een manier om de stad

Geert van Istendael - geboren in Ukkel in 1947 - studeert sociologie en filosofie aan de Katholieke Universiteit Leuven - 1978-1993: journalist bij de VRT - sinds 1993: zelfstandig schrijver - verhuist eind dit jaar van Brussel naar Sint-Joris-Weert

kijken of naar Genève. In België hebben we al lang een probleem met de publieke ruimte.

Zeker in Brussel is de onverschilligheid betreurenswaardig. Een deel van de knoop is dat niemand zich verantwoordelijk voelt voor de stad. Vandaar dat die negentien gemeenten weg moeten.

Het zwerfvuil valt tussen de plooien van al die verantwoordelijken?

VAN ISTENDAEL: Ja. Iemand van Sint-Pieters-Woluwe moet zich verantwoordelijk voelen voor iemand van Sint-Joost-ten-Node en vice versa. Dat is nu niet zo.

Mij valt altijd op hoe de ergste buurten diegene zijn waar drie gemeenten elkaar raken. Vaak zijn

Ook niet de rotmeuk, zoals u eerste column voor ons heette, het straatafval?

VAN ISTENDAEL: Dat wel ja. Ik woon in een

welgestelde straat nabij Merode en zelfs daar heb je rotmeuk. Ik was een paar maanden geleden in Trieste. Je kon er van de straat eten.

Zelfs de armere migratiebuurten in Barcelona zien er een pak netter uit dan in Brussel.

VAN ISTENDAEL: Precies, het kan dus. Laat de

vroede vaderen van Brussel naar Barcelona gaan

16

Welke buurten ontbreken nog op uw Brusselkaart?

VAN ISTENDAEL: Ik wil nog eens langs het hele kanaal lopen en dan ook zijsprongen maken. Ik ben er zeker van dat ik me nog zal laten verrassen. Of alle parochiekerken eens aflopen.

Er is bijvoorbeeld een kerk van Syrische christenen in Schaarbeek. En ga zo maar door.

Stel dat u nog eens naar een grootstad verhuist, welke zou het dan worden?

Wat zal u met plezier achter u laten?

VAN ISTENDAEL: Niets.

buiten de betreden paden te leren kennen. Ik heb die al met succes toegepast in verschillende steden, onder meer in Londen, Parijs en Praag.

Je moet er een beetje systematiek in steken. Ik ga tot een metrohalte en wandel tot een volgende. De volgende wandeling vertrekt dan op het eindpunt van de vorige. En zo maak ik een lus.

“Een imam naast een rabbijn, zo hoort het” GEERT VAN ISTENDAEL SCHRIJVER

VAN ISTENDAEL: Montréal. Dat is even ruw en onaf en brokkelig als Brussel. Zeer Amerikaans, qua architectuur bijvoorbeeld of qua wegeninfrastructuur. En toch Frans. Bevreemdend. Ik zou zeker niét in een stad gaan wonen die algemeen aangeschreven staat als ‘zeer mooi’.

Waarom niet?

VAN ISTENDAEL: Dat werkt op de duur op mijn zenuwen. Ik herken de schoonheid van Parijs of Brugge wel, maar het is er te mooi. Er moet een achterkant zijn, onvolmaaktheid. Los daarvan worden dat soort steden verpletterd door toeristen: Amsterdam, Praag, het centrum van Rome, zelfs het Îlot sacré in Brussel lijdt aan dat euvel.

Wat zou Geert Van Istendael veranderen aan Brussel mocht hij dat kunnen?

VAN ISTENDAEL: De negentien gemeenten afschaffen, onmiddellijk. Gewest en gemeenten worden één, met beide bevoegdheden. Zo dwing je de rijke kant van Brussel tot solidariteit met de arme. De gemeentehuizen behoud je voor plaatselijke dienstverlening. De politie wordt één. Als je Brussel zou herleiden tot vijf of zes gemeenten is dat nefast. Dan heb je superburgemeesters die je nooit meer uit hun burcht krijgt.

op het veld’ SINT-JANS-MOLENBEEK – Voetballers die ook supporter zijn van hun club worden schaarser, maar Nicolas Maeyens (24) is er nog zo een. Hij maakte zijn debuut bij FC Brussels en keert nu terug naar RWDM. Een keuze van het hart, maar ook met titelambities.

OPLEIDINGSBEURS BOURSE DE LA FORMATION TRAINING FAIR

I

GRATIS TOEGANG ging metENTRÉE ups enGRATUITE downs. “Ik herinner me mijn FREE eerste wedstrijd nog goed: ENTRANCE

k vind dat je als jonge gast vooral moet spelen, niet op de bank zitten. Daarom heb ik Anderthuis tegen Doornik. We wonnen lecht op mijn veertiende verlamet 1-0 dankzij een goal van Luten,” vertelt Maeyens. “Ik kwam tula. Een fantastische herinnering.

Je debuut maken in het Edmond bij FC Brussels terecht, speelde Alles over werk en Nederlandstalige opleidingen in Brussel Machtensstadion is toch wel wat.” er op mijn zestiende al bij de reTout sur l’emploi et les formations en néerlandais à Bruxelles serven en maakte als zeventien“Ik was maar gedurende sommige Everything about jobs and Dutch training in Brussels jarige mijn debuut in tweede klasse. periodes een titularis. Bij het begin Mijn keuze was dus de juiste.” van mijn derde seizoen kreeg ik van Het is in een ploeg met onder anMichel De Wolf minder speelgederen Le Postollec, Lutula en Veselegenheid en ben ik over mijn toelinovic dat de jonge Maeyens zijn komst beginnen na te denken. Ik Boulevard Anspachlaan 110 - 1000 Brussel/Bruxelles/Brussels eerste stappen bij de grote jongens besliste opnieuw te studeren en in een lagere divisie te spelen, bij Wozette. Twee seizoenen lang maakte luwe-Zaventem. Dat ik in de vestihij deel uit van de eerste ploeg.

Dat VDAB_BRUSSEL_Oplbeurs_AdvBRUZZ_215x142-2.indd 1

08/06/2017 | 10:00 -16:00 ancienne belgique ADVERTENTIE

S OCIALE V ERHUURKANTOREN (SVK) V E R H U U R U W G O E D ZO R G E LO O S Het SVK garandeert : = een stipte huurbetaling = een degelijk verhuurbeheer = het ouderhoud van uw woning = hulp bij renovatie = fiscale voordelen

www.fedsvk.be - 02 412 72 44

© MICHEL O

ter het project en was er vorig jaar al aire hoorde hoe sommige spelers graag bij geweest, maar hij had al niet betaald werden, of dat ze thuis getekend bij Pepingen. “Tijdens de ineens geen warm water meer hadeerste match die ik bijwoonde, tegen den, heeft ook wel een rol gespeeld.

Sterrenbeek, dacht ik: ‘Op dat veld Ik had het geluk dat Vermeersch me wil ik staan.’ Spelen voor een paar graag had en ik op tijd werd betaald is veel leuker dan voor (lacht).”

Georganiseerd doorduizend / Organiséeman par / Organized by vijftig man.”

De tocht van de turnleraar in la“Het is overdreven om te zeggen dat gere divisies begon goed, want na tekenen bij RWDM een droom was. twee en een half seizoen bij WoluMet die ploeg in eerste klasse spelen we-Zaventem, dwong de ploeg de SCHAKELS Met de steun van / Avec le soutien de / With the support of zou dat wel zijn. Maar het is natuurpromotie af naar tweede klasse.

NAAR lijk fantastisch om terug te keren en Zijn contractverlenging lag achteraf WERK.BE voor zo’n enthousiast publiek te klaar, maar door een misverstand spelen. Voor die mensen wil je alles ging dat niet door. Uiteindelijk trok kapot spelen. Ik ben supporter van hij naar Waterloo. “Daar werd aan 7/04/17 14:34 de club, ja, maar dat maakt geen een mooi project gebouwd, maar het verschil op het veld. Ik geef altijd werd een raar seizoen, waar de best alles voor mijn club.” betaalde spelers op het einde geen cent meer kregen. De voorzitter was nogal speciaal, in de stijl van Vermeersch.”

Vier rode kaarten

“Onze supporters zijn het voorbeeld van een twaalfde man”

“Vorig seizoen speelde ik voor Pepingen. Daar had ik een mooi contract. Dat stop ik niet weg, maar de mentaliteit viel tegen. Ze zijn er zeer Vlaamsgezind. Ik ben niet Nicolas Maeyens, voetballer RWDM perfect tweetalig, maar het lukt me meer dan behoorlijk. Dat ik dat seizoen ook nog eens vier rode kaarten Maeyens is als middenvelder de link pakte, hielp uiteraard niet. Al bij al tussen de verdediging en de aanval. heb ik er wel een degelijk seizoen Hij staat veel aan de basis van acgespeeld. Daarom vind ik het niet ZATERDAG • 10.06.2017 ties, is belangrijk in balrecuperatie erg om in lagere divisies te spelen. en heeft een goede trap. Met die Ik word nog altijd beter. Door veel te kwaliteiten is hij een van de troeven spelen, krijg je veel zelfvertrouwen, van een ploeg VOLWASSENEN die niet onder stoelen neem je meer verantwoordelijk en ONDERWIIJS of banken steekt dat ze voor de titel durf je te ondernemen. Bij Brussels gaat. “We willen kampioen worden, werd meWORKSHOPS verweten KOKEN dat ik&teFLORIST lief was | OPEN LESSEN | FOTOSTUDIO dat is duidelijk.

Daar praten we met op hetDEGUSTATIES veld. Wel,ENnu ben ik een man DEMONSTRATIES | BIER-, WIJN- EN BORRELFESTIVAL mekaar over, maar op het veld.”

FOTOTENTOONSTELLING | FOOD TRUCKS, ANIMO & MEER... dat betekent niet dat we denken dat we er al zijn. We Maeyens was vorig seizoen een paar onderschatten niemand.” keer te zien in het Edmond Mach13u - 18u INFOSTANDEN & INSCHRIJVINGEN “Deze ploeg zal een paar seizoenen tensstadion. Niet als speler, maar standhouden. Er zullen wel wat speals supporter. Hij stond meteenFB.COM/CVOCOOVI ach-

PROEF VAN JOUW TOEKOMST! OPLEIDINGSFESTIVAL COOVI

CVO COOVI Volwassenenonderwijs | Emile Grysonlaan 1 - 1070 Brussel | +32 (0)2 526 51 00 | COOVI.BE

Reportage

Ondernemen in de stad

Over stoppers & starters Bijna twaalfduizend mensen begonnen vorig jaar in Brussel een eigen zaak. Nooit waren het er meer. Maar lang niet elk bedrijfje houdt het vol.

Een gesprek met een stopper, een starter en een coach van ondernemers-in-spe.

BRUZZ DE VERHALEN

— BETTINA HUBO, FOTO’S SASKIA VANDERSTICHELE

18

D

orothée Vanbraekel (44) had er een carrière als pilote op zitten toen ze eind 2013 Fork opende, een leuk zaakje op de Papenvest waar ze de verkoop van hippe Freitag-tassen combineerde met gezonde lunches.

Nadat ze het jaar voordien haar baan in de luchtvaart was kwijtgeraakt door de crisis, besliste ze om met de ontslagpremie een eigen zaak op te zetten. Ze ging op zoek naar een pand in het centrum en deed ter voorbereiding drie stages in de horeca. Ondertussen ging ze bij Atrium en bij het Lokaal Economieloket langs voor hulp bij haar businessplan en financiële plan. Omdat de winkel in de kanaalzone lag, kreeg ze flink wat subsidies voor de inrichting van het pand, zowel van Atrium als van de stad Brussel. Ook kreeg ze een voordelige lening bij Brusoc.

De hele voorbereiding duurde veertien maanden, langer dan voorzien. “Al die tijd heb je geen inkomsten, terwijl je toch al kosten hebt. Ik moest de huur betalen, mijn lening aflossen, een stock aan Freitag-tassen prefinancieren.” Ook doken er onvoorziene kosten op. Voor de horecavergunning bijvoorbeeld moest de winkel aan allerlei veiligheidsvereisten voldoen. “Dat betekende extra werk voor de architect en de brandweer die moest langskomen.”

Toen Fork in november 2013 opende, waren de reserves al flink geslonken. Toch begon Vanbraekel met veel enthousiasme. Na amper een maand kreeg ze een flinke opdoffer. Haar vriend, die haar al die tijd gesteund had en die

DE STOPPER “Ik besef dat ik geen zakenvrouw ben” DOROTHÉE VANBRAEKEL ZAG HAAR WINKEL/EETHUISJE FAILLIET GAAN

een vast inkomen had, verbrak plots de relatie.

Vanaf dan stond ze er in haar eentje voor.

Sowieso bleek Fork, met zijn verschillende activiteiten, veel arbeidsintensiever te zijn dan vooraf was ingeschat. “In het businessplan stond één extra medewerker, maar het hadden er minstens twee moeten zijn. Dat kwam natuurlijk ook omdat ik alles in huis wilde bereiden. Daar kruipt zoveel tijd in.”

Ze kwam er ook achter hoe duur personeel is.

“Voor een klein zaakje is het bijna onbetaalbaar. Op zichzelf draaide Fork goed. Op TripAdvisor stonden we lang op nummer drie.

Omdat er veel volk over de vloer kwam, besloot

ik ook enkele avonden te openen. Maar dat betekende extra personeel. Extra kosten dus.

Netto leverde het niets op.”

ZUURSTOF Achteraf bekeken was de combinatie winkel-eethuisje een vergissing. “Voor de klant was het niet duidelijk genoeg. Het maakte de communicatie en marketing lastig. Een sterke identiteit is heel belangrijk voor je zaak. Maar ik was altijd débordée en had te weinig tijd om ermee bezig te zijn. Doordat ik zo krap bij kas zat, was er ook geen geld voor een opvallend uithangbord.”

bijna vier jaar zeven dagen op zeven gewerkt.

Maar Fork was mijn kindje, dat laat je niet zomaar vallen.”

Na de beslissing was ze een paar weken erg opgelucht, maar daarna, tijdens de afwikkeling van het faillissement, volgde een flinke dip. “Je realiseert je dat alles weg is, dat je alleen schulden overhoudt.”

Vandaag woont ze nog altijd boven de winkel.

Of ze ooit nog een nieuwe zaak begint? “Neen, nooit meer, al heb ik geen spijt van deze ervaring. Maar ik weet nu dat ik geen zakenvrouw ben: de keuken, de logistiek, de administratie, dat ligt me, maar ik ben niet in de wieg gelegd voor stevige onderhandelingen met leveranciers of personeel. Voor mij was het ook te zwaar. Ik had geen sociaal leven meer.”

Inmiddels heeft ze haar energie weer helemaal terug en is ze volop op zoek naar een baan, als piloot of als technicus in de mode- of evenementensector. “En ja, wie weet, combineer ik dat ooit met een gastentafel bij mij thuis.”

▲

Na twee verliesjaren probeerde Vanbraekel met de hulp van een coach de koers bij te sturen zodat zijzelf wat minder overbelast zou zijn en Fork wat meer zuurstof zou krijgen.

Dat leek te lukken, maar toen kwamen de aanslagen, eerst in Parijs en dan in Brussel.

De toeristen bleven weg. Enkele maanden later dreigde de gerechtsdeurwaarder de inboedel te komen opladen vanwege een btw-schuld. “Toen heb ik beslist om te stoppen. Dat was oktober 2016.

Eigenlijk was het te laat. Ik ben tot het uiterste van mijn financiële en fysieke mogelijkheden gegaan. Ik was kapot, had een burn-out, had

“Fork was mijn kindje, dat laat je niet zomaar vallen”

19

Ondernemen in de stad

DE STARTER “Soms maakt het me ook bang” JENS VAN LIER LANCEERT ZIJN EIGEN MERK VAN HIPPE FIETSTRUITJES

BRUZZ | DE VERHALEN

▲

V

20

orig jaar rondde psycholoog Jens Van Lier (29) zijn doctoraat af over ‘piekeren bij angststoornissen’.

Maar na jaren in de studieboeken wilde hij iets anders, even weg ook uit het academische milieu. “Ik wou buiten zijn, echt in de wereld, mensen inspireren om te bewegen,” vertelt hij in zijn appartementje in Laken. Hij zocht iets waarbij hij zijn creatieve ei kwijt kon en waar ook een sportieve kant aan zat. “Ik ben ook sportpsycholoog en doe al heel lang aan wielrennen.” En het moest liefst iets zijn met mode. “Dat boeit me. Ik gaf altijd al geld uit aan fietskleding. Als ik op de fiets kruip, moet het in orde zijn.”

Van Lier raakte geïnspireerd toen hij voor zijn opleiding acht maanden in Sydney verbleef.

“Daar bestaat een hele stadscultuur rond sportief wielrennen. Mensen gaan ’s ochtends fietsen en verzamelen daarna in een hippe koffiebar. Bij die urban fietscultuur horen truitjes met speciale designs. Hier is dat allemaal veel minder. Op zondagochtend zie je op de Vlaamse wegen wel slierten wielertoeristen, allemaal in het truitje van café Bij Joske, waar ze na afloop een pintje gaan drinken.”

Ook bij ons komt die hipstercultuur rond wielrennen stilaan op, zegt Van Lier, en daar wil hij op inspelen. Binnenkort lanceert hij zijn merk van zelfontworpen wielerkleding, Road Ahead Cycling. Het ging allemaal heel snel. In januari tekende hij een paar schetsjes, vroeg aan zijn vriendin om die te schilderen en maakte er computerprints van.

Vervolgens ging hij op zoek naar een leverancier, wat niet zo simpel was. “Ik wilde absoluut in België produceren. Eerst en vooral uit ethische overwegingen. Waarom altijd alles in Azië laten maken? Bovendien is het goed voor het merk. Made in Belgium is

DE MENTOR “Ik temper als ze te snel gaan”

AVONTUUR Van Lier komt zelf niet uit een ondernemersfamilie. In de middelbare school heeft hij wel een cursus economie gehad en hij volgde onlangs ook bedrijfsbeheer in avondschool, maar het zelfstandig ondernemerschap is toch een nieuw avontuur. “Eigen baas zijn is leuk, maar soms maakt het me bang. Ik zit nu, tijdens de opstart, heel veel alleen. Ik hoop dat ik dat snel kan veranderen. Ik moet nu ook alle beslissingen in mijn eentje nemen, dat is soms zwaar.”

Daarom is Van Lier heel blij met de begeleiding die hij van Unizo-coach Bernard Denys krijgt. “Zijn tips zijn goud waard. Elke keer kom ik terug met wel tien dingen waar ik zelf niet aan gedacht had. Aanvankelijk was mijn prijs bijvoorbeeld veel te laag. Ik had alleen rekening gehouden met de productiekosten, maar er is veel meer, de kosten van design, van marketing, van de webshop. Mijn marge was amper drie procent, zei Bernard. Daar ga je niet van kunnen leven.”

“Ik wilde absoluut in België produceren.

Eerst en vooral uit ethische overwegingen”

BERNARD DENYS COACHT STARTERS VOOR UNIZO

Het Brussels Gewest wil beginnende ondernemers behoeden voor ‘accidenten’ en subsidieert daarom verschillende initiatieven voor startersbegeleiding. Bij ondernemersorganisatie Unizo heet het programma Go4Business en is Bernard Denys de man die de starters coacht.

Denys is een ervaren rot, een serial entrepreneur die zelf als twintiger ondernemer werd en al snel drie bedrijfjes had. Die verkocht hij, waarna hij op zijn 35ste, samen met een partner, de ticketwebsite Sherpa begon, die ondertussen in Amerikaanse handen is.

Sinds enkele maanden werkt hij als coach voor Unizo. “Toen ik begon was er geen startershulp. We hebben veel tijd verloren met alles uit te zoeken. Daarom wil ik jonge starters helpen. Ik haal er veel voldoening uit als ik het voel kriebelen bij hen.”

Jaarlijks nemen er zo’n vijftig kandidaat-starters deel aan het programma. Denys: “Hun profiel is heel divers. Ik coach zowel een ontwerper van kindermeubelen, een kapper en een basketbalmakelaar als een jonge moeder die een crèche wil beginnen in een kansarme buurt en een chauffeur die met een foodtruck de baan op wil.”

Samen met hen onderzoekt hij de haalbaarheid van het idee

en helpt hij hen bij het opstellen van een businessplan en een financieel plan. “Ik pols of ze echt gedreven zijn, kijk of ze hun tijdsbesteding als ondernemer wel correct

“Een product aan de man brengen is vaak lastiger dan voorzien” inschatten en temper als ze te snel willen gaan.”

Waar gaat het bij beginnende ondernemers het vaakst mis?

“Er zijn drie grote valkuilen,” zegt Denys. “Vaak schatten starters de benodigde cashflow veel te laag in. Het kan een hele poos duren voor ze hun eerste euro verdienen.

Facturen worden gemiddeld pas na 71 dagen betaald. In die tussenperiode zijn er wel al heel wat kosten. Je moet dat kunnen overbruggen. Ook blijken velen niet op de hoogte van de bestaande financieringsmogelijkheden. En dan is er de verkoop. Velen denken: ik heb een goed product, dat zal zichzelf verkopen. Zo werkt het niet. Een product aan de man brengen is vaak lastiger dan voorzien.”

Cijfers 2016 was een grand cru jaar voor starters. In heel België werden bijna

90.000

een- of meermansbedrijfjes opgericht,

in Brussel waren het er

11.924, blijkt uit cijfers van Unizo, UCM en Graydon.

Dat is bijna zeven procent meer dan in 2015.

Het Brussels Gewest heeft ook de hoogste startersdichtheid.

Niet elke bedrijf houdt het echter vol. Vorig jaar hielden

8.900

Brusselse ondernemers het voor bekeken.

Van alle bedrijven die vijf jaar geleden werden opgericht, is vandaag nog maar

67,14 % in leven,

van alle starters van tien jaar geleden, is nog de helft actief.

BRUZZ | DE VERHALEN

een pluspunt in het buitenland, waar de Belgische wielrennerij hoog aangeschreven staat. Uiteindelijk heb ik maar één bedrijf gevonden dat echt in ons land produceert.”

Het derde prototype is inmiddels klaar en volgens Van Lier is het truitje nu ‘bijna helemaal’ goed. “Alles moet kloppen, de stof, de ritsen, het logo. Al die details zijn superbelangrijk.”

Deze zomer wil hij een testcase doen met honderd truitjes en dertig bijhorende fietsbroeken, voor mannen en vrouwen hetzelfde speciale design. De kleding zal online verkocht worden en wellicht ook in een Brusselse fietszaak. “Het moet een winkel zijn die bij het merk past, iets met een hoek af.” De onlinebestellingen wil Van Lier persoonlijk met de fiets aan huis bezorgen.

De financiële kant van het verhaal dan. Van Lier maakt momenteel gebruik van de overheidsmaatregel Springplank naar Zelfstandige. Daardoor krijgt hij een jaar de tijd om zijn zaak op te starten zonder verlies van uitkering. En zijn vriendin heeft gelukkig een baan. Voor de financiering van de eerste productie kon Van Lier een bedrag lenen van zijn vader. Hij onderzoekt hoe hij de volgende collecties zal betalen. “In elk geval worden het nooit grote oplages. Twee designs per seizoen, in limited editions. Zo blijft het exclusief.”

Opinie

Forum & lezersbrieven

Papierwerk voor verblijfsvergunning sleept maanden aan

‘Brussel jaagt internationale studenten weg’

BRUZZ | DEBAT

Als grootste studentenstad in België wil Brussel hoog inzetten op studentenzaken. Daarom werd in 2014 de ministerpost Studentenaangelegenheden gecreëerd. Toch blijft de verblijfsadministratie voor internationale studenten vaak een groot struikelblok. “Ik zit gevangen in Brussel,” zegt een buitenlandse masterstudent. — SAAR VAN ACKER

Volgens Hisham Fadhul vormt de administratie voor een verblijfsvergunning voor internationale studenten een groot struikelblok.

© AN DEVROE

H

isham Fadhul werd geboren in Moskou, maar groeide op in Bahrein. Hij spreekt Arabisch, Spaans, Engels en Russisch. Op zoek naar een master die focuste op het internationale aspect, kwam hij terecht bij KU Leuven Campus Brussel. Daar doet hij sinds 2014 de Master of International Business Economics and Management. Over een jaar zal hij afstuderen, maar door het “Belgische

22

tempo” van de administratie verlangt hij er nu al naar op dat moment uit Brussel weg te kunnen.

“Ik ben naar Brussel gekomen om een diploma te halen. Voor mijn master wilde ik liefst een studie die heel erg focuste op het internationale aspect. Brussel, de hoofdstad van de Europese Unie, was een logische keuze. Alleen zit ik hier vast, door het papierwerk. Kerstmis met mijn familie, de

afstudeerceremonie van mijn broer, het huwelijk van mijn beste vriend… Ik heb het allemaal moeten missen. Als je verblijfsvergunning nog niet rond is en je gaat naar het buitenland, dan mag je het land niet meer binnen. Dus moet ik blijven.”

“Toen ik in 2014 naar België kwam, ging alles vrij vlot. Ik moest naar de commune, het gemeentehuis, om papieren in te dienen, en drie weken later was het in orde. Je zou

“Ik miste het huwelijk van mijn beste vriend, omdat mijn verblijfsvergunning nog niet in orde was” HISHAM FADHUL BUITENLANDSE STUDENT

advocaat heb ik ontdekt dat ze, toen ze mijn aanvraag verwerkten, mijn dossier waren kwijtgeraakt.”

“Hetzelfde verhaal dit jaar. Ik vroeg mijn verblijfsvergunning aan in oktober, maar ik wacht – we zijn nu eind mei - nog altijd op bevestiging. Ik kon die aanvraag niet vroeger doen, want pas in september kon ik me weer inschrijven aan de universiteit. Het zou ook helpen als ik mijn aanvraag maar één keer moest doen. Sommige documenten heb ik al drie keer moeten binnenbrengen, waarom?”

“Ik ben naar Brussel gekomen om een diploma te behalen, zodat ik een goede job kan krijgen. Maar ik moet toegeven: ondertussen zoek ik naar jobs overal, behalve in Brussel. België en Brussel zijn internationaal, ze stellen zich ook zo voor, maar de manier waarop wordt omgegaan met internationale studenten leidt ertoe dat die hier weg willen als ze afstuderen.”

lezersbrieven@bruzz.be Starbucks Ik wandel de Nieuwstraat door en loop recht naar de luifel die het Rogierplein overspant.

Meteen wordt de aandacht getrokken door het Starbucks-logo, dat een onbescheiden plek kreeg op de peperdure constructie. Is het niet verbazend dat de koffieketen toelating kreeg om de aanblik van het vernieuwde plein zo te mogen bepalen? Er is allicht (veel) geld mee gemoeid. Deze ruimte verpatsen aan een Amerikaanse multinational is een gemiste kans. In de Noordwijk wonen en werken immers genoeg ondernemende mensen om iets moois van deze plek te maken.

Gijs Ory, Leuven

Hoofddoeken

Steven Van Garsse stelt in Brussel Deze Week - ja, ik heb het ook nog steeds over het Paleis voor Schone Kunsten en het Filmmuseum - van 24 mei 2017: ‘Er zijn nauwelijks redelijke argumenten te vinden om het hoofddoekenverbod bij de overheid in stand te houden.

Onze liberale maatschappij is immers in grote mate gebaseerd op de individuele vrijheden, die haaks staan op een verbod van een bepaalde klederdracht.’

Hoezo, geen redelijke argumenten? Hoezo, individuele vrijheden? De ambtenaar of de politieagent in functie zit daar op dat ogenblik niet in zijn hoedanigheid van individu, maar als vertegenwoordiger van de seculiere neutrale overheid.

Wat voor rolmodel krijgen moslima’s voorgeschoteld die zich verzetten tegen de grote druk van hun ouders en hun omgeving opdat zij een hoofddoek zouden dragen, wanneer zij geconfronteerd worden met vertegenwoordigers van de overheid en uitoefenaars van het geweldmonopolie, die juist de hoofddoek dragen die zij willen afleggen?

‘Noem het zelfbeschikkingsrecht, dat wij meestal toch, hoog in het vaandel dragen,’ beweert Van Garsse over het vermeende recht van moslima’s een hoofddoek te mogen dragen in overheidsfunctie.

Zelfbeschikkingsrecht? Eerder een illustratie van innerlijke kolonisatie, waarbij vrouwen zich de patriarchale ideologie eigen maken die voorschrijft dat ze zich moeten bedekken ‘opdat zij mogen worden onderscheiden [van niet moslima’s] en niet worden lastiggevallen.’ (Soera De Partijscharen, vers 59). In mijn oren klinkt dat hoegenaamd niet emancipatorisch.

In vroegere tijden gingen intellectuelen in deze contreien in tegen de nefaste invloed van Kerk en geloof, onder andere door een historische en tekstkritische lezing van religieuze teksten, die aantoonde dat het om mensenwerk ging, Nu willen velen van hen daarentegen een steeds prominentere plaats in het openbare leven inruimen voor geloofsuitingen.

Voor mij is dat een vorm van abdicatie en regressie, die niet van moed getuigt.

Rudi Coel, Brussel

BRUZZ | DEBAT

denken dat een nieuwe aanvraag meer tijd neemt dan je verblijfsvergunning vernieuwen, maar het tegendeel is waar. Het duurt vier tot vijf maanden eer alles in orde is.” Of nog langer, zoals Fadhul vorig jaar mocht ondervinden.

“Als student moet je je inschrijvingsbewijs van de universiteit meegeven om je verblijf te kunnen verlengen. Dat inschrijvingsbewijs krijg je in september en in oktober moest mijn aanvraag ingediend zijn, maar het heeft tot april geduurd voor alles in orde was. Ik moest uiteindelijk naar de ambassade van Bahrein gaan. Dankzij een

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bruzz.be. Schrijven kan naar BRUZZ-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als

HISHAM FADHUL BUITENLANDSE STUDENT

anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@ bruzz.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, - manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.

23

Saunagesprekken In debat naar Fins voorbeeld

ZWEET

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

het eens uit

Jacques De Ridder bloot over Europa

Vijf weken laat journalist Jean-Marie Binst zijn gasten aan het woord vanuit de sauna. Een ruimte waarin iedereen zich letterlijk bloot geeft aan de andere. Met de kleren aan de haak zijn taboes geen optie meer. De vrije debatcultuur bij uitstek, zoals de Finnen het ooit bedachten.

Kris CUPPENS Isabelle MAISTRIAUX Dag BOUTSEN Jacques DE RIDDER Els AMPE

‘Europa is de speelbal van polarisering’ — JEAN-MARIE BINST, FOTO IVAN PUT

24

“Stand Up for Europe blijft kritisch over ons begeerd federalistisch ideaal: de Europese Unie,” zegt De Ridder. “De mankementen in de huidige constructie van Europa moeten eruit. Dat iemand dat moet doen, daar zijn we het over eens,” blaast De Ridder. “In Duitsland en Italië groeit de interesse voor onze burgerbeweging. In Vlaanderen begint het pas, maar in Brussel en Wallonië kunnen we de snelle groei via Twitter en Facebook amper bijbenen.

De jonge lichting van de burgerbeweging in de eurohoofdstad ging van start in Saint-Louis. De ULB kwam erbij. Bij de VUB verloopt de start moeizaam, het vraagt om vrijwilligersinzet.”

“Van Students for Europe zijn er kernen in Bologna, Milaan, Lissabon. Onze beweging groeit organisch, dankzij samenwerking met andere groepen, zoals Young European Federalists (Jef) of Puls for Europe. Als we met Europa op middellange termijn het verschil willen maken in de wereld is de grote evidentie ‘integratie’. Als je ziet welke andere richting de Verenigde Staten uitgaat wat maatschappelijke opbouw betreft. Als je ziet wat in Rusland gebeurt, waar democratie blijkbaar iets anders betekent dan bij ons, dan zie je dat Europa toch een eiland in de wereld blijft.”

Inmiddels stijgt de temperatuur in de sauna.

Europa is een slecht gearrangeerd huwelijk, geef ik mee. De Ridder: “Door ons verdeeld op te stellen, bereiken we de kritische massa niet.

Die is nodig om ons te weren tegen de rest van de wereld. Behalve het geografische en geopolitieke zijn er een boel maatschappelijke dingen die spelen. Ook daar moet elk individueel land zich tegen wapenen, vooral economisch: met sociale normen, productienormen,... Zonder kritische massa blijft Europa de speelbal van polarisering. Met ons sterk sociaal systeem zullen we het internationaal niet maken. Laat staan met onze democratische organisatie, waarin alles constant in vraag wordt gesteld. Als we die verworvenheden niet

JACQUES DE RIDDER PENNINGMEESTER STAND UP FOR EUROPE

krachtig verdedigen, omdat het ‘onze waarden’ zijn, dan worden we een vogel voor de kat.”

Als de eerste druppels op De Ridders voorhoofd verschijnen, zien we hoe Europa afziet: de Griekse crisis, de Brexit, de jongste verkiezingsstrijd in Frankrijk, de vluchtelingenproblematiek,... Wordt het oude Europa, niet kortademig, vraag ik. De Ridder: “Het gebrek aan zichtbare successen maakt het Europa moeilijk, recentelijk. Iedereen vindt het normaal dat er vrede is, terwijl zestig jaar lang geen slechte prestatie is. De EU krijgt een aantal mislukkingen aangewreven, terwijl ze hoegenaamd de middelen niet heeft om ertegen te vechten.

Zoals de effecten van de mondialisering op Europa. Maar bedenk eens welke impact dat op een individueel land zou gehad hebben? Op het vlak van sociale dumping, alleen al.”

TRANSPARANTER DAN GEDACHT

Geef toe, Europa is niet tastbaar in ons dagelijks leven, waaien we De Ridder met de handdoek toe. De Ridder: “Proximiteit blijft een hiaat, omdat de politiek niet direct op de burger betrekking heeft. We trekken geen kindergeld of pensioen van Europa. Doen onze legerdienst niet voor Europa. Betalen geen rechtstreekse belastingen. Elk contact met Europa loopt voor 99 procent via de staat. Onze ministers zetelen er wel, maar zeggen snel: ‘We doen wat we kunnen’ en houden Europa eveneens ver van ons bed. Niemand beseft hoe een transparant Europa een model is voor vele echelons van gemeente tot gewest. Op de sites van de Raad en de Commissie vind je direct wat je over een probleem moet weten. En dat met een ambtenarenkorps voor 27 lidstaten dat maar zo groot is als dat van de stad Parijs, 15.000 man.

Hetzelfde voor het lobbywerk. Ga maar naar de

“De migratiepolitiek moet menselijker zijn, met een miljoen handtekeningen kunnen we dat hard maken bij de EU” JACQUES DE RIDDER PENNINGMEESTER STAND UP FOR EUROPE

registers van de EU en je weet meteen wie Shell allemaal heeft bezocht bij de EU. Ik vrees dat zoiets veel lastiger gaat op gemeentelijk vlak.”

Raken de burgers en hun verkozenen niet van achter hun vuurtje weg? Beseffen ze wat Europa is? De Ridder: “Over Europa zegt het gros dat het de marionet van lobbyisten is. Ik erger me sterk aan de foute gedachte dat Europa minder transparant is dan het lokale.

Het debat over ‘verdenking’ moet dringend gevoerd. De illusie dat een nationale staat beter kan functioneren dan op Europees niveau is be-lach-e-lijk! Niemand wil toch dat transport alleen door de gemeente wordt georganiseerd?”

Om stoom op de hete keien te krijgen, vragen we wat van de man uit Molenbeek wordt verwacht. De Ridder transpireert: “Om die te bereiken, zullen we heel hard ons best moeten doen, al moet Europa niet present zijn op microniveau, zoals in elke gemeente. Al vind je daar het portret van hoe ook Europa moet strijden tegen machtsconcentraties. Gemeenten in Brussel willen een pak bevoegdheden niet afgeven. Te gek voor woorden. Dezelfde reflexen van groepen lokale beleidsmakers die aan hun stoel kleven. Triestig.”

Zweet nog één ding uit, is de laatste vraag. “We zijn allemaal Europeser dan we denken. Het Brussels multiculturaliteitsmodel bewijst dat we onze identiteit gemakkelijker kunnen loskoppelen van één plek. Als diversiteit gelijk staat aan identiteit, dan zijn we er bijna.

Verbondenheid hangt niet meer af van je (geboorte)adres, zo voelt het in Brussel al aan.

De EU-migratiepolitiek mag veel menselijker zijn. En vermits de EU daar geen volmachten voor heeft, zullen we haar daarin van onderuit steunen. Met een miljoen handtekeningen, in minstens zeven landen, kunnen we een andere vluchtelingen- en migratiepolitiek hard maken bij de EU. Zo kunnen we tot een tekst komen waarmee we de Commissie verplichten om een fatsoenlijk standpunt in te nemen. Dat burgers daarvoor op straat handtekeningen ronselen, is zelfs belangrijker dan het resultaat. Het zal Europa het gevoel geven dat de burgers, beginnend met de buren-Brusselaars, iets van Europa willen.”

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

H

onderdduizend likes heeft de burgerbeweging Stand Up for Europe twee jaar na de opstart in Brussel al vergaard. Het platform is in twintig EU-landen actief. Niet met nationale afdelingen, maar met city sections als ‘Brussels under construction’, wordt de band tussen burger en Europa nauwer aangehaald. Letterlijk sweating for Europe zit Jacques De Ridder, penningmeester van de burgerbeweging, in de saunatruck.

Hij schaarde zich achter de initiële denktank-initiatiefnemers van Stand Up for Europe, meestal bedrijfsleiders en academici uit Franstalig België - geen politici. De Ridder was net uit het internationale bedrijfsleven gestapt - zijn laatste job was bij multinational HeidelbergCement - en wil versnipperde bevoegdheden afbouwen, richting één Europees leger, één Europees paspoort, meer armkracht…

“Ik erger me sterk aan de foute gedachte dat Europa minder transparant is dan lokale overheden”

De hele reeks nalezen? www.bruzz.be/sauna

De ‘hete’ momentopnames vonden plaats in de saunatruck Firefit, een sociaal kunstwerk van Dida Zende, die speciaal voor honderd jaar onafhankelijkheid van Finland naar Brussel is overgebracht.

De mobiele sauna leende zich perfect tot open gesprekken.

BRUZZ-Zweet het eens uit staat in het teken van Sweating for Europe een sociaal project van het Fins Cultureel Instituut voor de Benelux, in samenwerking met het Goethe-Institut Brüssel, Alliance Française de Bruxelles-Europe met steun van EUNIC-Brussel, Bozar, e.a.

25

Michaël Bellon

Onze columnist trekt elke week naar een plek die tot de verbeelding spreekt

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

maandag 22 mei, 15u

La Ruche “Zolang er mensen zijn die genoeg achting hebben voor de individuele sinaasappel, is alle hoop niet verloren”

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/laptopia

26

Veel cafés zijn op hun best als hun deuren snel en knus weer dichtvallen achter de koude ruggen van de binnenkomers. Maar dit café floreert ook wanneer de deuren kunnen worden opengegooid.

De oer-Belgische oorsprong van La Ruche laat zich duidelijk aanzien. De vensters klimmen heel hoog in hun houten chassis. De tegelvloer doet denken aan de gangen van een overjaars schoolgebouw. Het toogmeubel met het marmeren blad heeft nooit gekraakt onder het gewicht van de inmiddels ontnuchterde drinkers. Langs weerszijden vermenigvuldigen de lambriseringen zichzelf ad infinitum in hun spiegels. Maar ondertussen is La Ruche ook al lang een koffiehuis in de mediterrane sfeer.

Om voor het gewicht van de massieve toog te compenseren is een in de wind uitwaaierend terras nodig, en dat staat er nu.

Toch ga ik binnen zitten. Recht tegenover het exotische schrijn voor de Belgische koninklijke familie. Dat bestaat uit kaarsjes, royale koekendozen, en een foto van een bedenkelijk kijkende Boudewijn die eraan herinnert wat een zwaarte die man gedurende veertig jaar over ons land heeft gelegd.

Op de televisie drogen Afrikaanse atleten de witte af op de 10.000 meter - de meest bezwerende van alle loopafstanden. Ook al wordt hij niet op een Keniaanse hoogvlakte, maar op een piste in Oslo afgelegd. Alleen verliest de televisie sowieso haar impact naarmate het licht eromheen feller op de echte wereld schijnt.

Over de drempel lopen zonnebrillen af en aan.

Net zoals in een echte bijenkorf zijn het bijna allemaal mannen, maar ook af en toe een vrouw. En één op de drie passanten is de ober, die in een wit hemd de bestellingen voor zich de deur uitduwt.

In deze authentieke context zou ik liever tegen parasols van Orangina aankijken, maar ben ik bereid die van Lipton en Grimbergen te gedogen. Ook het claxonnerende verkeer op de kleine Ring mag wat mij betreft zijn gang gaan. Een groene wegwijzer, met daarop de F van Frankrijk in de liggende ovaal waarmee het internationale verkeer traditioneel de initialen van de Europese landen weergeeft, verbindt Bruxelles-Midi imaginair met Marseille.

Binnen staat het embleem van de bijenkorf afgebeeld op een donker glasraam, dat geen partij is voor de twee lichtkoepels die de deels witte, deels okergele muren van dit land van melk en honing beschijnen. Het sierpleister is verguld.

Mannen spelen dikke plakken zoet gebak in brokken naar binnen, begeleid door een café frappé die niet uit de portefeuille van een drankengigant komt. Maar mijn oog was eerder al gevallen op een schotel bijzondere sinaasappelen die, zoals eertijds weleens vaker gebeurde, stuk voor stuk zijn ingepakt in een kleurig papiertje, dat aan het uiteinde in een tresje is gedraaid. Zolang er nog mensen zijn die genoeg achting hebben voor de individuele sinaasappel om er een papiertje rond te wikkelen, is alle hoop nog niet verloren. Ik laat er voor mij enkele uitpakken en uitpersen, terwijl ik bedenk dat het toch handig is dat fruit het best rijpt in de tijd van het jaar dat het ons ook het meeste smaakt. Pas in de zomer geraak je er weer van overtuigd dat frisdranken een bestaansreden hebben, en dat ijsblokjes op de bodem van het glas geen routineuze accessoires hoeven te zijn. Om het plaatje compleet te maken, is daar ook de eerste vlieg die ik dit jaar op een tafelblad zie rondlopen.

Welkom vlieg.

Big City

Stel zelf je vraag en stem op BRUZZ.be

Waar komt de naam ‘ketje’ vandaan?

Lode uit Berchem

APPARTEMENTEN TE KOOP

VERMEERSCH CONSTRUCT

Renaat Grassin werd beroemd als Et Ketje, maar eigenlijk was hij geen echt ketje, omdat zijn ouders geen Brusselaars waren.

Grassin heeft veel bijgedragen tot de populariteit van het Brussels, zegt Delathouwer. “In die tijd had je wel cinema, maar geen televisie. De mensen luisterden ‘s avonds naar de radio, de NIR, dat was het enige wat bestond. Er waren geen twintig piratenzenders en zenders zoals Qmusic bestonden nog niet. Renaat Grassin is in het collectief geheugen van de Brusselaars blijven hangen. Hij is op de radio geweest en vlak voor zijn dood ook op televisie. Als Grassin optrad, had hij een rosse pruik op en droeg hij een korte broek. Ik herinner me dat stemmetje zeer goed, het meest bekende sketchke was Van een hiel klaen moeïzeke en van e fleske cognac.

Het is te vinden op YouTube.“ Niet alleen Brussel, ook Vlaanderen zat gekluisterd aan de radio en ook Vlaanderen genoot van Renaat Grassins commentaar op de politiek en de actualiteit in het Brussels, zegt Delathouwer. “Het Brussels is volgens mij nog altijd ons beste exportproduct. Als je in Vlaanderen Brussels spreekt, dan zijn de mensen verwonderd. Ze herkennen zich in de taal als ‘een van ons’ en merken - vaak tot hun verbazing - dat er nog Vlaamse Brusselaars

LAAG ENERGIE APPARTEMENT Zaventem, Kerkstraat 38, nieuwb., kleinsch. proj., best. uit 2 appt. en gelijkvl. met 3 park., fietsb. & individ. keld., in centr. Zaventem, nabij kerkpl., woonopp.

75 m2, hall, woonruimte met geïnstall. keuken, wc, 1 grote slaapk. & 1 badk., groot terr., E-peil tss. 20 & 30. Rechtstr. van aannemer.

Te bespr. op afspraak.

Info : 02/582.75.09, GSM : 0475/45.63.50, E-mail : secr@vermeerschconstruct.be

zijn. Ik heb tot in Limburg en aan de kust in serviceclubs gesproken over het Brussels dialect. Dat is altijd een succes. Het Brussels is de sympathieke kant van Brussel en daar heeft Et ketje, Renaat Grassin nog altijd een aandeel in.”

Als Raymond Goethals, ook een echte Vlomse Brusselaar, Frans sprak, zo vertelt Delathouwer, dan klonk zijn Vlaams-Brussels er nog door. Delathouwer: “Raymond Goethals was een ket. Guy Vanhengel, dat is een ket.”

Maar wie zijn de jonge ketten vandaag voor Robert Delathouwer? Delathouwer: “Alle jonge mensen die in Brussel opgroeien, ketjes en zinnekes, die hun stad graag zien en zichzelf niet al te erg au sérieux nemen, die met andere woorden kunnen zwanzen.” Is het zwanzen essentieel? “Het zwanzen is essentieel, ook al omdat dat ons onderscheidt van de Antwerpenaren.” — DANNY VILEYN VOLGENDE WEEK Wat is het verhaal achter de straat Square du Bois? Het is een afgesloten straat in Elsene waar vooral rijken wonen.

MULTIFUNCTIONELE WONING TE KOOP

VERMEERSCH CONSTRUCT

MULTIFUNCTIONELE WONING St.-St.-Woluwe, nieuwb., halfopen beb., kortbij centrum, grond 2a59, voll. zuidg., woonopp.

168m2, best. uit : polyv. ruimte (of garage), woonruimte, keuken, hall, wc (GV), 1ste V. : 3 slpk., badk., 2de V. : 40 m2 flat met badk. & woonruimte of 2 slpk. met badk., 2 buitenterrassen GV & 1ste V., E-peil tussen 20 & 30. Kan ook voor kangoeroewoning of meergezinswoning. Rechtstr. van aannemer.

Te bespr. op afspraak.

Info : 02/582.75.09, GSM : 0475/45.63.50, E-mail : secr@vermeerschconstruct.be

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

K

et of ketje is het equivalent van het Noord-Nederlandse jochie, kind, jongen, maar zeker ook straatjongen of volksjongen. Maar Brussel zou Brussel niet zijn als het zo eenvoudig was. Robert Delathouwer van het Brussels Volkstejoêter en veel meer, geeft tekst en uitleg: “De verwantschap met het Engelse kid is duidelijk, het laat zien dat het Brussels Vloms is, dat het Germaanse wortels heeft en niet zomaar een mengeling van Nederlands en Frans is.” Er zijn nog van die Saksische overblijfselen zoals kid, vertelt Delathouwer, Petit Enghien is in het Nederlands Lettelingen, Little Edingen.

Maar wat is een ket nu, aan welke voorwaarden moet hij beantwoorden? Delathouwer: “Het is iemand die in Brussel geboren is en het Brussels dialect klapt. Zijn ouders zijn ook in Brussel geboren en spreken ook Vloms Brussels. Wie hiervan afwijkt, is geen Brusselse ket. Nemen we iemand die in Brussel geboren is, maar zijn moeder niet, dan is hij geen ket maar een zinneke. Een zinneke is ook een Brusselaar, maar geen ket. Grappig is echter wel dat hét voorbeeld van de ket, Renaat Grassin, niet eens aan die voorwaarden voldoet.

Hij was in 1900 in Sint-Gillis geboren, maar zijn moeder kwam uit Tienen en zijn vader was een officier in het Franse leger wiens grootvader ergens in Normandië burgemeester geweest was. Grassin is trouwens opgegroeid in Tienen en kwam, toen hij begon te werken, in Brussel wonen, dat was in 1920. Het café was toen nog een middel om je te integreren en je de taal eigen te maken, en Grassin heeft dat op een schitterende manier gedaan. Vanaf de jaren 1930 heeft hij de rol van Et ketje op zich genomen.”

Cultuur

Jeugdtheater BRONKS breekt records

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

‘Beste ouders, laat de kinderen zélf oordelen’ BRONKS bezet zondag de Varkensmarkt met C’est Party! Het artistieke leidersduo Marij De Nys en Veerle Kerckhoven blikt vooruit op het nieuwe seizoen, en terug op hun eerste twee seizoenen.

— MICHAËL BELLON, FOTO BART DEWAELE

W

e hebben nog nooit zoveel gedaan als dit seizoen, en ook nog nooit zoveel bezoekers gehad,” zeggen Kerckhoven en De Nys, en ze staven dat met cijfers. Als je eigen producties, receptieve werking, kunsteducatie en publiekswerking, sociaal artistieke en zaalverhuur optelt, komt BRONKS - Theater voor jong publiek voor 2016 aan 1.342 activiteiten die 78.492 bezoekers of deelnemers trokken. Dat is een stijging met bijna een kwart ten opzichte van 2015, dat ook een recordjaar was.

28

En toen volgde ook nog de terreur.

MARIJ DE NYS: Er is op wereldschaal veel gebeurd, waar ook Brussel het slachtoffer van werd. Dat heeft de zaken op scherp gezet, maar we wisten natuurlijk al langer dat we in een stad wonen waar veel aan de hand is. Het viel vooral op hoe snel alles zich hersteld heeft.

Het eerste wat jullie als opvolgers van Oda Van Neygen te doen stond, was nochtans afrekenen met de beruchte kaasschaaf waarmee de cultuursubsidies verminderden.

Hebben jullie de groei vooral te danken aan de sterke verankering in deze stad?

VEERLE KERCKHOVEN: Dat had onmiddellijk veel invloed op ons programma. Omdat we ons festival moesten schrappen en omdat we onze nieuwe piste om meer met kleine gezelschappen zonder structuur samen te werken moesten verlaten. Door de subsidiekortingen werden meteen vijf, zes voorstellingen van die kleine gezelschappen geschrapt en zaten we plots met een gat in het programma én een communicatieprobleem naar de scholen en de toeschouwers die al geboekt hadden.

KERCKHOVEN: De groei zit vooral bij het meertalige Brusselse publiek. Omdat we het Export/Import Festival in 2015 nog hadden moeten schrappen, stonden voor de editie van dit seizoen 44 voorstellingen op het programma, waar een massa volk van alle taalgroepen en leeftijden op afgekomen is. En dat publiek is blijven terugkomen.

Wat je wel voelt, is dat de drempel om van buitenaf naar Brussel te komen nog groter

geworden is. Voor het uitdragen van het Brusselse verhaal naar Vlaanderen hebben de gebeurtenissen zeker niet geholpen.

Misschien is het een idee om dat te counteren met een productie die daarover gaat?

DE NYS: Daarvoor liggen een paar ideeën op tafel.

We hebben in het verleden al typisch Brusselse,

C’EST PARTY! BRONKS, 4/6, 13.30u tot 18u, een gratis evenement met toonmomenten van de ateliers, ludieke interactieve installaties, een liveverzoekprogramma, een petanquebaan, info over het volgende seizoen, en goedkope tickets in voorverkoop.

WIJ/ZIJ BRONKS toert met Wij/ Zij tot in Zuid-Afrika en de Verenigde Staten, maar wil met het nieuwe festival Ménage à deux ook de taalgrens over

Marij De Nys (links) en Veerle Kerckhoven leiden BRONKS. “De groei zit vooral bij het meertalige Brusselse publiek.”

meertalige projecten gedaan met Brusselse jongeren op de scène, maar het was altijd heel moeilijk om daarmee in Vlaanderen te toeren. Dat lijkt nu toch te veranderen.

Mede door de vluchtelingencrisis voel je dat er ook in de centrumsteden meer aandacht is voor grootstedelijke onderwerpen.

DE NYS: Dat was in de marge van onze positieve bezoekerscijfers. Het probleem is dat de vraag van Brusselse scholen al zo groot is dat we er niet volledig aan kunnen voldoen, waardoor het voor ons minder een prioriteit wordt om hier ook Vlaamse scholen te krijgen die in hun gemeente dikwijls al over een goed cultureel centrum beschikken, waar onze voorstellingen ook spelen. Als we er de middelen voor hadden, zouden we die beweging van Vlaanderen naar Brussel graag uitbreiden.

Wat is jullie op artistiek vlak bijgebleven van afgelopen seizoen?

DE NYS: De man, de vrouw en de beer was een succes en zal volgend seizoen weer toeren.

Utopera van Haider Al Timimi en Kloppend Hert was heel mooi. En natuurlijk was er ook Show van Carly Wijs, waarin Gytha Parmentier zich weer duizend procent gesmeten heeft en de jonge Brusselaar Dries Notelteirs een ontdekking was.

Ondertussen zitten Wijs, Parmentier en Roman Van Houtven alweer in Zuid-Afrika met het succesvolle Wij/Zij, dat geïnspireerd was op de gijzeling in 2004 in Beslan. Wat heeft dat succes jullie bijgebracht?

DE NYS: Het besef dat een voorstelling die we omwille van het onderwerp zelfs in Vlaanderen eerst amper aan de straatstenen kwijtraakten, nu wereldwijd - dat woord mogen we echt wel gebruiken - een discussie op gang kan brengen over wat kindertheater kan zijn. Kan je een verhaal over terrorisme, in dit geval de gijzeling in Beslan, aan negenjarige kinderen vertellen?

Zelfs in Groot-Brittannië was dat geen evidentie. Het was een bewuste keuze om met die voorstelling naar het Fringe Festival te gaan, waar ze dan door The Guardian is opgepikt.

Sindsdien zijn er aanvragen geweest vanuit China, Australië en de Verenigde Staten, en soms duren de nagesprekken langer dan de voorstelling zelf. Zo leer je veel bij over wat in andere landen jeugdtheater is en hoe ze daar omgaan met kinderen.

KERCKHOVEN: Nog heel vaak zie je dat volwassenen te veel in de plaats van de kinderen

“Na de aanslagen is de drempel om van buitenaf naar Brussel te komen nog groter geworden” VEERLE KERCKHOVEN ARTISTIEK LEIDER BRONKS

oordelen. Niet alleen over zogenaamd moeilijke onderwerpen, maar ook over taal. Sommige leerkrachten denken dan dat een talige voorstelling met veel Nederlandstalige tekst te moeilijk zal zijn voor bepaalde van hun anderstalige kinderen. Maar als je dat dan aan die kinderen zelf vraagt, zeggen die doodleuk dat ze het gewoon zijn om te luisteren naar volwassenen die ze maar half begrijpen.

Mogen we al weten wat de toekomst brengt voor BRONKS? KERCKHOVEN: Het Export/Import Festival wordt een biënnale, maar voor volgend seizoen hebben we al een nieuw project in de plaats.

Omdat ons meertalige publiek groeit, hebben we met onze Franstalige tegenhanger La Montagne Magique het minifestival Ménage à deux uitgedokterd. Directrice Cali Kroonen zal drie à vier Nederlandstalige gezelschappen kiezen en wij vier Franstalige Belgische voorstellingen. We zullen artiesten en publieken mengen. We mengen ook onze teams van de communicatie, de ticketing, de techniek… zodat het echt een ménage à deux wordt en we leren van de totaal verschillende manieren waarop we de zaken soms aanpakken.

KERCKHOVEN: Omdat Wij/Zij ook een succes was in Frankrijk, heeft het Franse steunpunt Onda (Office National de diffusion artistique) beslist om het overlegmoment voor alle Franse programmatoren van jeugdtheater (Rida) heel uitzonderlijk in Brussel te organiseren tijdens Ménage à deux. Vroeger was het Franse circuit erg gesloten, maar nu zijn ze er zo wild van België en Brussel dat ze komen kijken hoe wij het doen.

DE NYS: Op Ménage à deux zal Show sowieso in het Frans spelen, en presenteren we INUK, een coproductie met Orka en De Grote Post. We kijken ook uit naar Geef mijn hand terug van Jan De Brabander en Joris Van den Brande, dat we op Export/Import nog als work in progress toonden. Jan is onze vormgever, vader van twee kinderen, en lijdt aan de ziekte van Parkinson.

Hij voelde de noodzaak om daar iets over te vertellen aan een jong publiek en heeft met Joris een echt pareltje gemaakt over wat het is om ongeneeslijk ziek te zijn en toch naar een toekomst te blijven kijken. Die kleinschalige avant-première was zo mooi dat we er nu in september groter mee willen uitpakken.

KERCKHOVEN: Daarnaast gaat Compagnie Barbarie bij ons in première, doen we een coproductie met Tristero dat Niets van Janne Teller zal ensceneren en hernemen we Ola Pola Potloodgat van Pascale Platel en Randi De Vlieghe tijdens het komende Theaterfestival.

Festivaldirecteur Kathleen Treier heeft ons dat gevraagd, omdat het vijftien jaar geleden is dat we voor die voorstelling de Theaterfestivalprijs kregen. Dat de prijs naar een kleutervoorstelling ging, gaf nogal wat discussie, maar heeft het jeugdtheater wel een ferme boost gegeven.

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Net voor dit seizoen was er nog een parlementair debatje over het beperkte aantal Vlaamse scholen - zestien - dat BRONKS in 2015 bezocht.

29

Enfant Terrible Bijzondere mensen in een bijzondere stad

In Brussel heb ik eindelijk mijn thuis gevonden B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Juanita Onzaga, regisseur Ik ben geboren in Colombia, Bogota, en wou rond mijn zeventiende zowat alles studeren. Omdat ik Frans aan het leren was, besloot ik om in Frankrijk talen te studeren. Europa is voor mij altijd een droombestemming geweest.

Toen ik een Vlaamse jongen ontmoette, maakte ik al snel de keuze om in België te studeren. Ik was meteen aangetrokken tot de kosmopolitische sfeer van Brussel. Ik hou ervan om al die verschillende lagen te ontdekken, ik ben altijd op zoek naar een nieuwe ontdekking. Je ontmoet zoveel verschillende interessante mensen. Zo krijg ik nu de kans om naar Zuid-Afrika te gaan om mee te werken aan een film.

In vergelijking met andere wereldsteden hangt in Brussel een soort van gentillesse in de stad. Ik voelde dat ik op zoek moest naar een thuis en dat gevoel is mij op deze plek overvallen. Hier hangt gewoon een energieke vibe in de lucht.

Mijn filmcarrière gaat hard. Dat heb ik onbewust heel erg aan mijn mama te danken. Ze heeft me altijd gezegd om eerlijk te zijn en zij pushte om die dingen te doen waar ik van hou. Wat ik aan het doen ben, maakt me heel gelukkig, maar tegelijkertijd ben ik heel ambitieus. Na zes jaar filmstudies heb ik mijn richting helemaal gevonden. Ik werk erg hard, ik wil alleen het beste en daarom doe ik zoveel zelf. Ik schrijf, ik regisseer, ik ben director of photography (DoP) en vroeger deed ik er ook de productie bij.

Toegegeven, ik ben misschien een béétje perfectionistisch, maar hoe kan ik het meest vrij zijn in wat ik doe? Daarom maak ik constant mijn eigen speeltuin, waar ik kan doen wat ik wil. Soms weet je niet waar een project heen gaat, ook al zit je er middenin. Dat proces kan behoorlijk avontuurlijk zijn.

Mijn film, The jungle knows you better than you do,

wordt bestempeld als een documentaire, maar ik noem het eerder een hybride benadering van een autobiografisch verhaal. Ik hou van de term ‘hybride’, het laat je toe om vrij te kiezen hoe je je verhaal wil vertellen. De dood komt vaak terug in mijn werk. Als jong meisje ben ik al heel vroeg met de dood geconfronteerd, toen mijn vader stierf.

Sindsdien zoek ik samen met mijn broer naar de diepere betekenis van leven en dood. We kwamen uit een zeer katholiek nest, maar met de dood van mijn vader stierf ook ons geloof in God en begon ieder gezinslid zijn of haar queeste naar spiritualiteit.

Sindsdien is dat een rode draad in alles wat ik doe.

Film heeft voor mij een politieke functie. Ik probeer de rauwe realiteit van oorlog, conflicten, verdwijning,... noem maar op, te transformeren in iets anders, iets mystieks. Ook daar komt die spiritualiteit weer bovendrijven. Ik wil graag films maken die hoop geven en waar de kijker zich verbonden mee voelt.

Ik wil verder doen met wat ik bezig ben. Ik schrijf aan een langere film. Vorig jaar was dat een verre droom. Dat ik die droom nu probeer te realiseren, is zo’n gek gevoel. Het is alsof ik niet anders kan, ik ben nu eenmaal hyperactief én een workaholic. Als ik niet op de set sta, schrijf ik.

De voorbije twee weken was ik thuis en kwam ik amper buiten. Mijn schrijfdagen bestaan uit lezen, schrijven, naar muziek luisteren, naar foto’s kijken en naar het plafond staren. Je moet wel een beetje een einzelgänger zijn voor zo’n creatieproces. Maar in die bubble, waarin ik helemaal mezelf kan zijn, voel ik mij net goed. Mijn appartement in Etterbeek is écht mijn veilige haven.

— HILKE ANDRIES

Juanita Onzaga (26)

komt uit Colombia, studeerde cinematografie en regie. Met haar film The jungle knows you better than you do won ze een VAF-Wildcard én viel ze in de prijzen op de Berlinale in Berlijn. Onlangs regisseerde ze een docu voor de Canvasreeks 4x7.

30

© SASKIA VANDERSTICHELE

Nick Trachet

Brussel en de wereld culinair ontdekt

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Houtskool “Zwart eten is zeker in opgang.

Een beetje kok werkt met zwarte look”

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/trachet

32

Vroeger hoorde je in de Dansaertstraat zwart gekleed rond te lopen. Maar tegenwoordig kleedt ook ons voedsel zich steeds meer in het zwart. Zou het een trend zijn? Zwart eten?

Zwart eten is zeker in opgang. Een beetje kok werkt de jongste jaren bijvoorbeeld met zwarte look. Dat is Japanse look die gedroogd en beschimmeld is tot hij helemaal zwart ziet. De smaak is anders dan van verse look, en het product is behoorlijk duur. Zwarte bonen doen het goed in de supermarkt en zwart sesamzaad begint beter te verkopen dan wit. Zwarte pasta is al een tijdje in omloop.

De zwarte kleurstof in eten komt traditioneel van inktvisinkt. Je kan er kopen bij sommige vishandelaars, in kleine plastic zakjes of potjes.

In Italië kleurt men er pasta mee. In Catalonië vind je arròs negre, zwarte rijst, een paellarecept met zeekat en bijhorende sepia-inkt. Er bestaat trouwens ook zwarte rijst zonder naar de inkt te moeten grijpen. Het kleuren van voedsel met houtskool is toch wel een nieuwigheid. Of een Afrikaanse specialiteit.

Jaren geleden schreef ik over mbongo tchobi, een zwarte saus uit Kameroen. Die wordt gemaakt met onder andere de schors van een bepaalde boom die eerst werd verkoold.

Op de Seafood Exposition worden elk jaar awards uitgereikt, prijzen voor nieuwe of interessante producten van de zee. Op de editie van april dit jaar ging de prijs voor het meest originele product naar een Maleis bedrijf dat op de proppen kwam met garnalen in een zwart jasje, Kuro Prawns. Ik sprak met de ontwikkelaar van het product. Hij gebruikte in het wild gevangen Argentijnse rode garnalen (Pleoticus muelleri) - die zijn op zich al heel trendy - en verpakte ze in een beslag met zwarte panko.

Voor de niet zo modernen onder ons: panko is een hippe naam voor grof paneermeel. Zwart paneermeel krijg je door eerst een zwart brood te bakken. Niet door het zelf te laten verkolen, door het deeg gaat gemalen houtskool van bamboe. Eenmaal gebakken wordt het brood

gedroogd en grof gestampt. Daar worden de garnalen dan in gewenteld en verkocht.

Er is een mode van zwarte koekjes en broodjes in Amerika. En las ik daarnet toch wel over zwartgemaakte koffie, een reactie op de kleurige koffies die men daar de laatste jaren verkoopt. Koffie met houtskool. Ten slotte vond ik een recept voor zwart ijs (met goudspikkels!).

Al die bereidingen vragen om ‘actieve kool’.

Maar wat is dat eigenlijk? Dat is vers gebrande houtskool of cokes, met andere woorden verhitte en uitgegaste kool. Die wordt erg fijn gemalen waardoor de kool een gigantisch oppervlak gaat vertonen voor een klein beetje gewicht. Op die oppervlakte worden giftige stoffen gevangen, “geadsorbeerd” zeggen ze in de medische wereld. Kool in het eten is dus een uitstekend idee wanneer er gevaar is voor vergif. Anderzijds vermoed ik dat daardoor ook gunstige voedingsstoffen worden weggevangen en de bereiding dus minder voedzaam wordt.

Maar dat is voor een keertje natuurlijk ook niet zo erg. De apotheker verkocht mij een potje met zwarte pillen (Norit) en vertelde erbij dat ik er daar zonder gevaar een tiental ineens van mocht inslikken. En dat meerdere keren per dag. Bij te veel loop je wel kans op constipatie.

Ik nam zwarte pillen en deed ze in een glas met een beetje water. Ze losten gedwee op en vormden dan een zwarte vloeistof. In de mond is die vrij smakeloos, met een licht zoete toets en een verzachtend gevoel.

Ik deed drie pillen in een pot tomatensaus die ik nog had staan en Hop, zwarte tomatensaus!

Eigenlijk is het zwart beter dan dat van inktvissen. Met inktvisinkt heb ik in het verleden saus nooit helemaal zwart gekregen.

En hier gebruikte ik driekwart gram, meer niet.

Er is verder niet echt een recept nodig. Je maakt je ijs, saus, soep of cocktail zoals gewoonlijk, je lost er een paar pillen in op en het is plots Halloween.

Smakelijk.

Profiteer nu met flinke korting!

Ontvang elke 5e m2 gratis op laminaat, tapijt, vinyl en PVC vloeren vanaf € 9.99 m2.

Ontdek Carpetright, dé vloerenspecialist.

NU

ELKE

5

e

m2*

GRATIS op laminaat, tapijt, vinyl en PVC vloeren

TAPIJT • LAMINAAT • VINYL • PVC • VLOERKLEDEN

WWW.CARPETRIGHT.BE

* Informeer in de winkel naar de voorwaarden. Zet- en drukfouten voorbehouden.

Dan ben je bij Carpetright aan het juiste adres!

In onze winkels vind je een ruim assortiment vloeren, altijd voor de beste prijs!

DB387626E7

Zoek je een nieuwe vloer?

DB387212E7

EEN VADERDAG OM VAN TE HOUDEN

KIJK OP ACTION.BE

WEEKACTIE! WEEKACTIE! WEEKACTIE! KORONA CARAMELREEP glutenvrij diverse varianten 45 gram (1 kg = 6.44)

DAMES BIKINI

AXE GIFTSET

SOLAR TUINLAMP

diverse varianten maten S-L

Sport Blast douchegel en deospray

bol Ø 19 cm hoogte 49 cm

giftset Africa douchegel en aftershave

grondspot RVS Ø 12 cm

4.79

2.49

STUNTPRIJS

029

299

BUREAU ACCESSOIRES

UITTREKBAAR WIND-/TERRASSCHERM

diverse varianten

VADERDAGTIP

379 WATERPISTOOL MET DRUKPOMP

incl. muur- en vloerbevestiging eenvoudig te installeren antraciet

diverse kleuren 59 cm

3m

pareo

2.79

1.4 m

PRIJSDOORBRAAK

3995 MEISJES SHIRT

EMOJI STRANDLAKEN

diverse kleuren maten 98-164

diverse prints katoen 70x140 cm

Paw Patrol strandlaken ook verkrijgbaar in o.a. Minions en Frozen katoen 60x120 cm

3

96

3.46

JONGENS ZWEMBROEK diverse varianten maten 98-140

zonnebril

595 broek maten 98-140

399

FERM ACCUBOORMACHINE met snellader 2 versnellingen max 20Nm, 17+1 koppelstanden geïntegreerd LED-werklicht 12V 1.3Ah

3.49

1

89

VADERDAGTIP

24

95 VLIEGEN GORDIJN

2

180x120x60 CM

2-DELIG

99

extra stevige kwaliteit magnetisch kliksysteem zwart of wit 210x50 cm

incl. 2 grondpennen gepoedercoat frame zwart

27

50

2

2.99

Slazenger voetbal

3.89

247

AIR LOUNGER MET KUSSEN

SPARGO RAMENREINIGER

AANHANGERNET MET ELASTISCH KOORD

1295

292

495

diverse kleuren 230x85 cm

badpak maten 98-128

3.99

VOETBAL DOEL

1.49

49

Werckmann bitset

AUTO HONDENDEKEN voor in de kofferbak zwart 146x146 cm

2.79

2-in-1 met sprayfunctie

extra stevig 1.50x2.20 m

Aanbiedingen geldig van woensdag 31 mei t/m dinsdag 6 juni 2017 Wilt u altijd op de hoogte blijven van acties en nieuwe producten?

Meld u dan aan voor de nieuwsbrief op www.action.be/nieuwsbrief.

BEKIJK NU DE FOLDER OP WWW.ACTION.BE

Zet- en drukfouten voorbehouden.

075

heren zwembroek maten M-XXL

Mekong!

Prestige-reis met Blauwe Vogel-begeleiding vanuit Brussel.

Ontdek Vietnam & Cambodja in stijl!

13 fijne dagen pure luxe

¤3190

natuurlijke gezondheid & verzorging

2

e

INBEGREPEN: • vliegreis • knappe luxe-hotels • boutique cruise • volpension & excursies INFODAG: zaterdag 10 juni om 11u in het Blauwe Vogel-auditorium.

Ontdek deze knappe cruise van A tot Z & maak kennis met uw gids. (gratis toegang, wel even reserveren, aub)

voorheen

eenmalige afreis: do. 29 maart 2018

VOOR

Reisfamilie Carlier

Luikerstwg. 62 • St-Truiden • tel. 011 705 500 • meer info: www.deblauwevogel.be DB385604E7

COMBINEER ZELF MET * RUIM 2.000 PRODUCTEN

NIEUWE AUTO NODIG?

*Combineer zelf met 2e voor €1,- producten. Goedkoopste product €1,-.

Bezoek één van onze winkels of hollandandbarrett.be

DB387214E7

DB321862K6

Nummer 1 in België voor nieuwe wagens

Aanbiedingen zijn geldig van 29 mei t/m 18 juni 2017

MET DE FIETSKNOOPPUNTEN OP KASTELENTOCHT

✁

VOORDEELBON € 19,99 I.P.V. € 34,99

PLETE

OM HET MEEST C

• 40 lusvormige fietsroutes langs Vlaanderens mooiste kastelen, burchten en châteaux • Gezellige terrasjes, sfeervolle pubs en knusse koffiehuizen • Uitgezet langs de alom geroemde fietsknooppunten in Vlaanderen • 41 vouwkaarten

handige gids voor het hele gezin

Bestel ook online op www.knack.be/kastelen (gratis thuisgeleverd)

es boeiende vakantiereportages tips voor een heerlijk dagje uit honderden gratis tickets te winnen OB68771

Uw voordeel € 15

19,99 i.p.v. 34,99

OB68739

Op 11 juni in De Zondag, gratis bij uw bakker

*Actie zonder aankoopverplichting. Extra voordeelbonnen via www.dezeweek.be/kastelen.

Winkelprijs Standaard Boekhandel € 34,99.

Uw voordeel € 15,00. Actie geldig zolang de voorraad strekt, t.e.m. 01/07/2017. Niet cumuleerbaar met andere kortingen en/of promotionele aanbiedingen. Bij uitputting van de promotie kan u reserveren voor afhaling op een latere datum. Deze aanbieding is niet geldig op de voorraad op de winkelvloer tegen de gewone handelsprijs, noch op de webshop van Standaard Boekhandel.

DB383044E7

Haal met deze voordeelbon ‘KNOOPPUNTER KASTELENBOX’ bij Standaard Boekhandel voor € 19,99* i.p.v. € 34,99 of bestel online op www.dezondag.be/kastelen DB387663E7

DB374216D7

Interleuven is actief op het vlak van projectontwikkeling, adviesverlening & begeleiding, ontwerp en realisatie. Gefocust op de behoeften van gemeenten, OCMW’s, politiezones, … werken we aan eigentijdse projecten, van wonen en milieu tot openbare gebouwen en bedrijven.

Wij zijn momenteel op zoek naar een

WERFOPVOLGER Jouw functie Als werfopvolger houd je toezicht, begeleid en coördineer je de uitvoering van de werken. Daartoe pleeg je overleg met de betrokken interne en externe partijen, zijnde opdrachtgevers, architecten, aannemers, …. Je organiseert en woont de werfvergaderingen bij en maakt de nodige verslagen. Nazicht van de vorderingsstaten en eindafrekening, opmaken van verantwoordingsnota’s bij meer- en minwerken behoren eveneens tot je takenpakket. Je ondersteunt en pleegt op geregelde basis overleg met de studiedienst, …. Een strikte opvolging van de planning is voor jou een vanzelfsprekendheid.

Caterpillar Distribution Services Europe zoekt gemotiveerde medewerkers (m/v) voor de verdere uitbouw van haar logistieke activiteiten in Grimbergen:

MAGAZIJNMEDEWERKERS

Jouw functie Als veiligheidscoördinator verzeker je de veiligheid bij de uitvoering van bouw- en infrastructuurprojecten, conform de vooropgestelde procedure. Volgende taken behoren hierbij o.a. tot je takenpakket : opmaken van het V&G plan met specifieke maatregelen, bezoeken van de werven en het coördineren van de veilige uitvoering van de werken, het bijhouden van het coördinatiedagboek, zorgen voor de opmaak van het postinterventiedossier,…

met of zonder magazijnervaring, voor een roterende ploeg (6u–14u en 14u–22u) of vaste late ploeg (14u–22u). Als magazijnmedewerker sta je in voor magazijnactiviteiten zoals ontvangst, orderpicking en verscheping. Je werkt in teamverband en je hebt oog voor kwaliteit en detail.

HEFTRUCKCHAUFFEURS met ervaring, voor een roterende ploeg (6u–14u en 14u–22u) of vaste late ploeg (14u–22u).

Als heftruckchauffeur sta je in voor het verzamelen van orders, het verplaatsen van goederen en het laden en lossen met de heftruck.

MEDEWERKER PROJECTONTWIKKELING BEDRIJVENTERREINEN

YOUNG GRADUATES

Jouw functie Als medewerker bedrijventerreinen sta je, samen met je collega’s, in voor de (her)ontwikkeling van bedrijventerreinen in het arrondissement Leuven. Je draagt bij aan het activeringsbeleid en het duurzaam bedrijventerreinbeheer. Je detecteert tevens nieuwe projecten op basis van terreinanalyse en ontwikkelingsperspectieven en organiseert overleg met publieke en private actoren rond de samenwerking hiervoor.

Je ondersteunt ook de organisatie en opvolging van administratieve en financiële procedures die de ontwikkeling van de terreinen mogelijk maken. Andere verantwoordelijkheden zijn o.m. haalbaarheidsanalyses, opmaken van subsidiedossiers, opvolgen van studiewerk en capteren van beleidsontwikkeling.

Wij bieden een contract van onbepaalde duur, een praktijkgerichte opleiding in ons trainingcenter en een competitief salarispakket met maaltijdcheques en andere extralegale voordelen.

PROJECTCOORDINATOR REGIONAAL DIGITAAL LOKET KINDEROPVANG

met interesse in Logistiek & Supply Chain, voor een dagshift. Je beschikt over een Bachelor/Master diploma. Je bent een gemotiveerd iemand met leiderschapscapaciteiten, goede communicatieve vaardigheden en een vlotte kennis van Nederlands, Frans en Engels. Je hebt een grote interesse in de logistieke wereld en wenst je te engageren om hierin een carrière uit te bouwen.

Interesse in één van bovenstaande functies?

Contacteer Caterpillar Distribution Services Europe b.v.b.a., Humbeeksesteenweg 98, 1850 Grimbergen, Steffi Van den Sande, tel. 02/254 44 85, personeelsdienst_grimbergen@cat.com Meer info op www.caterpillar.com DB386759E7

VEILIGHEIDSCOORDINATOR

© 2017 Caterpillar. All Rights Reserved. CAT, CATERPILLAR, BUILT FOR IT, their respective logos, “Caterpillar Yellow”, the “Power Edge” trade dress as well as corporate and product identity used herein, are trademarks of Caterpillar and may not be used without permission.

Jouw functie In de startfase van dit nieuwe project sta je in voor het aansturen van de ontwikkeling van dit regionaal digitaal loket en het uitrollen en implementeren ervan in de regio. Ook het opleiden van de lokale gebruikers en alle andere opstartaspecten, gebaseerd op de gekozen softwareontwikkelaar-leverancier en in functie van het opgemaakte bestek, horen hiertoe.

Na de uitrol sta je in voor de organisatie en coördinatie van de werking van dit loket, o.m. door de vragen naar en het aanbod aan kinderopvang in de regio te beheren. Intense contacten met, en begeleiding van alle deelnemende gemeenten, lokale opvanginitiatieven en andere partners, zijn voor jou een boeiende uitdaging. Dit omvat enerzijds de kant van de aanvrager (ouders, sociale instanties, …) en anderzijds de kant van de aanbieders (alle opvanginitiatieven), waarbij de rol als informatie- en ondersteuningspunt wordt aangevuld met de rol als centraal registratiepunt. Je wordt hierbij het aanspreekpunt bij vragen over het regionaal digitaal loket kinderopvang en koppelt die vragen terug aan de ontwikkelaar-leverancier om de werking verder te verbeteren.

Je volgt het digitaal loket ook operationeel op, waarbij budgettering, timing en kwaliteit centraal staan. Je zorgt voor samenwerkingsovereenkomsten en volgt die contractuele afspraken ook op. Je informeert op systematische wijze alle betrokken actoren via een waaier aan kanalen. Natuurlijk ondersteun je met de opgedane kennis de verdere ontwikkeling van het regionaal digitaal loket kinderopvang in steun van andere verantwoordelijken.

DB386029E7

YOUR ROAD TO SUCCESS BEGINS WITH CATERPILLAR

Meer info?

Ga naar onze website www.interleuven.be/vacatures.

Indienen van uw motivatiebrief en curriculum vitae vóór 04.06.2017.

Wij zoeken een

aan erft

w

GRAFISCH MEDEWERKER Uw taken: • bestellingen opvolgen en uitvoeren, vanaf het eerste contact met de klant tot en met het afronden van de opdracht • ontwerpen met Indesign, Illustrator, Photoshop…

• uitvoeren van de opdrachten op diverse machines (groot formaat printers, snijplotters, thermische printers, laserprinters...)

Profiel:

Jules Sermontstraat 17 te 1600 SINT-PIETERS-LEEUW

• creatief, handig, nauwkeurig en zelfstandig kunnen werken • klantgericht denken en verantwoordelijkheid kunnen nemen • Nederlands (zeer goed) en Frans (goed) kennen • dynamische en flexibele ingesteldheid • rijbewijs B is een vereiste

Wanneer zorg om ouderen je naar aan het hart ligt, je collega’s je niet onbekommerd laten en je graag, samen met ons, de zorg voor onze residenten opneemt en verder helpt uitbouwen in ons nieuw Woon- en Zorgcentrum, ben jij misschien de collega die we zoeken !

Verpleegkundige dagdienst voltijds / deeltijds

Wij bieden:

Wij bieden u een job aan met overname van anciënniteit en mogelijkheden tot persoonlijke vorming en ontplooiing.

een vaste voltijdse betrekking binnen een familiaal bedrijf, zeer afwisselend en creatief in opdrachten

Schriftelijke sollicitaties, met pasfoto en curriculum vitae WZC SINT-ANTONIUS t.a.v. Hans Platteau J. Sermontstraat 17 - 1600 Sint-Pieters-Leeuw - e-mail : info@stantonius.be

CV te sturen naar DB386321E7

DOSSIERBEHEERDER (m/v) PROFIEL: > Studies: minimaal bachelor accountancy-fiscaliteit > Optimistisch, sociaal, zelfstandig en punctueel > Goede kennis van Nederlands, Frans en Engels > Kennis van expert/m is een voordeel UW OPDRACHT: > Het inboeken en verwerken van boekhoudkundige documenten. > Het opmaken van btw-aangiften. > Voorbereidingen tot het afsluiten van dossiers. > Audit en afsluiten eenmanszaken en vennootschappen. > Opmaken fiscale aangiften.

ONS AANBOD : > Een gevarieerde en interessante job in een dynamisch team met een verantwoordelijke functie. > Een aantrekkelijk loon met extralegale voordelen, regelmatige deelname aan opleidingen en bijscholingen. > Aangename werksfeer in een moderne kantooromgeving.

INTERESSE? Stuur dan uw cv naar bart.rombouts@telenet.be

administratie@klit.be DB385862E7

DB389277E7

DB374215D7

Gemeente

sINT-GENESIUS-RODE

werft aan (m/v):

DIRECTEUR VOOR DE GEMEENTELIJKE BASISSCHOOL WAUTERBOS

Fike is een Amerikaanse onderneming met een Europese hoofdvestiging in Herentals en filialen in Europa. Wij zijn gespecialiseerd in de ontwikkeling, productie, verkoop en installatie van overdruk- en explosiebeveiligingssystemen voor diverse industriële sectoren zoals de petrochemische, voedings- en de farmaceutische sector. Ons team van 180 medewerkers bouwt verder op jarenlange ervaring en vakkennis en geniet een sterke reputatie. Om onze positie als trendsetter en marktleider te verstevigen, zijn we op zoek naar een (m/v):

TWEEDE OPROEP

SERVICE ENGINEER

Functie: • Als directeur van de Nederlandstalige gemeentelijke basisschool Wauterbos (2 vestigingsplaatsen) ben je verantwoordelijk voor de organisatie van een kwaliteitsvol onderwijs voor 400 kinderen van het kleuter- en lager onderwijs.

• Je geeft leiding aan en begeleidt het onderwijzend en beleidsondersteunend personeel. • Je staat in nauw contact met het schoolbestuur, met de leerlingen en met hun ouders.

REGIO BRABANT / ZUID-OOST-VLAANDEREN FUNCTIE: • Instaan voor de opstart, het onderhoud en voor interventies van onze systemen in binnen- en buitenland.

PROFIEL: • Bereid om opdrachten in het buitenland te verrichten • Zin voor initiatief • Zelfstandig kunnen werken • A2-diploma elektromechanica of gelijkwaardig door ervaring • Kennis van het Engels en het Frans • Ervaring met pc • Probleemoplossend denken.

Profiel: • Je bent Belg of onderdaan van de Europese Unie • Je geniet de burgerlijke en politieke rechten • Je bent in het bezit van minimaal een bachelordiploma en een pedagogisch bekwaamheidsbewijs zoals bepaald in het Besluit van de Vlaamse regering van 27 juni 1990 • Anciënniteit in het onderwijs is een pluspunt.

AANBOD: • Tegenover jouw inzet staat een aantrekkelijk totaalpakket van variatie en groeikansen in je vak, een dynamisch team met een open geest en het goede gevoel tot een succesvolle onderneming te behoren.

INTERESSE? Stuur je sollicitatiebrief met cv naar Fike Europe bvba, Toekomstlaan 52, 2200 Herentals, t.a.v. Caroline Maquestiaux of mail naar fike-europe@fike.com. Voor meer info, kijk op www.fike.be.

De betrekking van directeur zal worden aangeboden aan de kandidaat die het beste resultaat behaalde in de selectieproef. De geslaagde kandidaten worden opgenomen in een werfreserve met een geldigheidsduur van 3 jaar.

DB388124E7

Aanbod: • Een uitdagende voltijdse betrekking met het oog op een vaste benoeming (proefperiode van 2 volledige schooljaren) • Datum indiensttreding: 01/09/2017 • Mogelijkheden voor persoonlijke ontwikkeling in een zeer aangename werkomgeving • Wedde volgens de wettelijke barema’s van het onderwijs.

Interesse? Stuur je sollicitatiebrief met cv, kopie van diploma’s en getuigschriften, kopie van je rijbewijs B en een recent uittreksel uit het strafregister (model 2 - niet ouder dan 3 maanden) aangetekend naar het College van burgemeester en schepenen, Dorpsstraat 46, 1640 SintGenesius-Rode of geef alles tegen ontvangstbewijs af in het gemeentehuis (personeelsdienst gebouw A - te bereiken elke werkdag van 8u tot 12u en op woensdagnamiddag van 13u tot 17u) uiterlijk op 20 juni 2017 om 12 uur (poststempel geldt als bewijs).

DB388173E7

Het schoolspecifiek kaderprofiel, de functiebeschrijving, de aanwervingsvoorwaarden en het examenprogramma kan je raadplegen op www.sint-genesius-rode.be of aanvragen bij de personeelsdienst (personeel@sint-genesius-rode.be - 02 609 86 65).

Klim vzw, een initiatief van CM Sint-Michielsbond, ondersteunt personen met een beperking.

Wij voorzien bezigheidsactiviteiten, dag- en nachtopvang en verzorging van volwassen personen met een matig, ernstig tot diep verstandelijke beperking.

Wij zoeken voor spoedige indiensttreding

DB385160E7

leefgroepbegeleiders nachtbegeleiders kok (deeltijds 70%) jobstudenten kinesitherapeut (zelfstandige 50%) voor onze huizen in Diegem en in Dilbeek.

Wij bieden • een boeiende job in een aangename omgeving; • spoedige indiensttreding; • barema’s en arbeidsvoorwaarden conform de cao’s binnen de sector.

Klaar voor een nieuwe uitdaging?

Meer info vind je op www.klim-vzw.be.

Uw personeelsadvertentie hier?

Interesse? Gelieve uw cv (enkel Nederlands) voor 31 mei 2017 te mailen naar sue.braun@warlandis.be

DB387259E7

VERANTWOORDELIJKE ECONOMAAT

✆ contacteer ons snel op rrs@roularta.be of 078 35 33 01 DB337968A7

Surf snel naar www.mijntoekomstbijroularta.be

OB67811

De vzw Warlandis (Odon Warlandlaan 209, 1090 Jette) zoekt voor het woonzorgcentrum “Warlandis” (m/v):

Fulltime • Aankopen keuken + aankopen woonzorgcentrum, opstellen menu’s, opstellen uurroosters, werkplanning • Gevraagd: professionele bachelor (dieetkunde, voeding, gezondheidscoach, office management of gelijkgesteld door ervaring) • Zelfstandig, ordelijk en sociaal vaardig • Startdatum: 1 september 2017.

DB385878E7

Schrijf of mail naar Gerd Demandt Klim vzw - Kattebroekstraat 199, 1700 Dilbeek gerd.demandt@klim-vzw.be

DB343753A7

DB374216D7

ZELLIK

Cartoon van de week Door AAaRGh…

DB381851E7

ACCOUNT ASSISTANT KANAAL Z/CANAL Z

Wij zoeken

gepensioneerde dames en heren voor het beheer en onderhoud van toiletten in openbare centra te Brussel en omgeving goed loon; telefoneren naar

Je uitdaging Als Account Assistant ben jij de rechterhand van de Account-

managers. Je biedt commerciële ondersteuning aan de Accountmanager Kanaal Z. Opmaken van offertes, contracten en orders vormen voor jou geen probleem. Als administratief talent bereid je afspraken voor, beheer je de agenda en mailbox, druk je CRM fiches af, reserveer je vergaderzalen en businesslunches...

ons op Facebook!

02 261 12 30

Nous cherchons des dames et messieurs pensionnés pour la

Je troeven Bij voorkeur iemand die een master of bachelor behaalde in communicatie. Uiteraard is affiniteit met de audiovisuele sector een absolute plus. Vlot tweetalig (Nederlands/Frans) en vertrouwd met het Officepakket. Als teamplayer draag je communicatie en organisatie hoog in het vaandel.

Ben jij de M/V die wij zoeken?

02 261 12 30

DB373127D7

›

Facebook.com/streekpersoneel.be

www.mijntoekomstbijroularta.be

gestion et entretien de toilettes publiques à Bruxelles et agglomération bons gains; telephonez au

DB337977A7

DB384413E7

CAMMAERT NV levert als hoofdleverancier van Iveco en Fiat bedrijfswagens al meer dan 50 jaar een professionele en kwalitatieve service. Via onze vier vestigingen (Gooik, Temse, Antwerpen en Sint-Lievens Houtem) en een uitgebreid subdealernetwerk bieden wij onze klanten alle diensten aan, gaande van verkoop, onderhoud & herstellingen, verhuur van bedrijfswagens tot en met een depannageservice. Momenteel zijn wij op zoek naar gedreven medewerkers (m/v)

Diagnosetechnicus - Mecanicien (ref 56027890) (vestiging Gooik) ✓ ✓ ✓ ✓

Onderhoud, herstellingen en afstellen van bedrijfsvoertuigen van het merk Iveco en Fiat Pro Uitvoeren van werken volgens werkorder of diagnosestelling Zelfstandig kunnen werken Taken oordeelkundig uitvoeren

ASWEBO werd opgericht in 1947 en staat voor Asfalt, Wegenis- en Bouwwerken. Naast onze ŬĞƌŶĂĐƟ ǀŝƚĞŝƚ ĂůƐ ǁĞŐĞŶďŽƵǁĞƌ͕ ďĞƚŽŶͲ ĞŶ ĂƐĨĂůƚƉƌŽĚƵĐĞŶƚ ůĞŐŐĞŶ ǁĞ ŽŶƐ ƚŽĞ ŽƉ ĐŝǀŝĞůĞ ǁĞƌŬĞŶ ĞŶ ƌĞĐLJĐůŝŶŐ ǀĂŶ ďŽƵǁͲ ĞŶ ƐůŽŽƉĂĨǀĂů͘ ^t K ďĞŚŽŽƌƚ ƚŽƚ ĚĞ ƚŽƉ ǀĂŶ ĚĞ sůĂĂŵƐĞ ǁĞŐĞŶďŽƵǁ ĞŶ ŝƐ ƐŝŶĚƐ ϮϬϭϭ ůŝĚ ǀĂŶ ĚĞ tŝůůĞŵĞŶ 'ƌŽĞƉ͘

PLOEGBAAS GIETASFALT / PLOEG GIETASFALTARBEIDERS

Voor meer informatie rond de gewenste profielen, de nodige ervaring en ons aanbod kan u terecht op de VDAB-site (www.vdab.be) m.v.v. de hogervermelde referenties DB381900E7

MET RUIME ERVARING

TECHNIEKER M/V -

WONEND IN REGIO BRABANT - WERVEN OVER HEEL BELGIË

TWEETALIGE (JUNIOR)

Nederlandstalig / goede kennis Frans Zelfstandig kunnen werken Problemen kunnen oplossen Klantvriendelijk Een schakel worden binnen ons bedrijf Pluspunt: kennis elektriciteit / elektronica Rijbewijs B

WERFLEIDER ASFALTWERKEN WERVEN REGIO BRABANT, NAMEN, LUIK, LIMBURG

TWEETALIGE (JUNIOR)

WERFLEIDER ALGEMENE WEGENWERKEN

Raemdonck Sofie Kachels en haarden

WERVEN LUIK, NAMEN

Alsembergsesteenweg 23 1501 Buizingen Tel. 02 356 80 86 Fax 02 356 58 44

DB389362E7

DB385864E7

VAN DEN BERGE BVBA

MEER INFO OVER DEZE VACATURES WWW.WILLEMEN.BE/JOBS