BRUZZ - editie 1806 (29-06-2022)

#1806

NL

WEEKBLAD HEBDOMADAIRE WEEKLY

EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW

FR

FLAGEYPLEIN 18 PLACE FLAGEY

EN

1050 ELSENE/IXELLES AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

INTERVIEWS

|

A N A LY S E S

|

TIPS

+ BRUZZ CULTURE NGANJI MUTIRI “IK WIL FILMS MAKEN DIE MEN NIET VAN MIJ VERWACHT”

SMAHLO AU MICRO POUR FÊTER L'INDÉPENDANCE DU CONGO

MICHELLE GEERARDYN SHOWS HER WORK AS AB HOUSE PHOTOGRAPHER

DRUGSGEWELD IN MOLENBEEK

’PLOTS KUNNEN JONGEREN HUN HELE FAMILIE ONDERHOUDEN’

29 | 06 | 2022

BACHELORDIPLOMA OP ZAK? OF DIE LAATSTE EXAMENS AAN HET AFWERKEN?

FOD Financiën zoekt pitbulls en avonturiers!

Bijt jij je ook als een pitbull vast in materie om die tot in het detail te begrijpen en door te groeien binnen je domein? Of ben je toch eerder een avonturier die graag nieuwe horizonten verkent en geregeld op zoek is naar onbekende wegen?

Je voelt ons al komen: als bachelor zijn er bij FOD Financiën heel wat mogelijkheden. Afhankelijk van jouw interesses kan je bij verschillende diensten in zowel Brussel als Vlaanderen terecht. Zonder ervaring of met al wat jaren op de teller, bij ons krijgt iedereen de kans om zijn of haar talenten te ontplooien. Wat hebben onze mensen dan wel gemeenschappelijk? Een ‘getting things done’-mentaliteit met een gulzige honger naar kennis en de motivatie om bruggen te bouwen. Zo werken we samen aan een beter België.

YEP, OOK DIT IS FOD FINANCIËN.

OpmaakBRUZZBach215bx290h.indd 1

20/06/2022 16:07:04

Inhoud / Sommaire / Inside

Edito

EENGEMAAKTE POLITIEZONE Soms zou je denken dat de handel in verdovende middelen in onze straten gedoogd wordt.

Als er al geen ‘straathoekverkopers’ openlijk hun cash staan te tellen, krijg je onverbloemd rook- en ander waar aangeboden. Pas als er – opnieuw – een oorlog oplaait, lijkt iedereen wakker te schrikken. Er wordt nu geschoten, da’s waar, en dat is alweer even geleden. Maar in se is er niets nieuws onder de zon. Wie deze stad al een paar jaar volgt, herkent een aantal patronen. Ook in de reacties. “Er is meer politie nodig in onze straten, de verhouding tussen lokale en federale politie moet worden herbekeken ...” En ja, ook de eengemaakte politiezone ligt weer op tafel. Het spijt me, het klinkt weer als “veel van hetzelfde”. Er wordt gewezen – liefst naar elkaar – het zwartepieten herbegint en uiteindelijk verandert er weinig of niets. Alsof iedereen stilletjes wacht tot het geweld weer overwaait en we allemaal – ook de drugshandelaars – kunnen overgaan tot de orde van de dag. Wordt het niet stilaan tijd om eens echt in de diepte te duiken en – bijvoorbeeld – werk te maken van die eengemaakte politiezone. Of wachten we tot een onschuldige voorbijganger om het leven komt door rondvliegende kogels? Lees het interview op p. 8-11 NL

ANALYSE

“Wij genieten van een dagje zee, maar het stigma blijft” Brusselse jongeren kunnen geen verkoeling zoeken in hun eigen stad 14

REPORTAGE

“Bij vrouwenemancipatie roept iedereen ‘hoera’, maar een feminist willen ze niet genoemd worden”

UNE ZONE DE POLICE UNIFIÉE

DE WEEK Zoom 4, In beeld 6, Bijgedachte 7, COVER STORY Sarah

Frederickx, woordvoerster politiezone Zuid 8, SAMENLEVING Woonzorgcentrum Saphir speelt in op gevoeligheden van moslims 12, INTERVIEW Joëlle Maison (Défi) en Juan Benjumea (Groen) laten hun stem in het hoofddoekendebat horen 18, CHOU DE BRUXELLES Jan Haemers 22, BIG CITY Wat gebeurt er met de oude metrostellen? 29, COLUMN Nick Trachet 52

BRUZZ CULTURE « Pour un enfant de la diaspora congolaise, Congolisation est un événement important »

UNIFIED POLICE ZONE

NL Lara Rosseel 36, EN Malcolm Jiyane 38, NL Nganji Mutiri 40, FR Michelle Geerardyn 44, EN Eat & Drink Château Moderne 47, NL/FR/EN Select: film 48, NL/FR/EN Select: theatre, music, visual arts 50

Brosella Als het regent op Brosella, -ella, -ella, geeft BRUZZ je een umbrella, -ella, -ella. Kom dit weekend tijdens Brosella naar de BRUZZ bus en win een BRUZZ paraplu!

Ook bij mooi weer. Brosella Festival, 1, 2 en 3 juli. Folk & jazz-festival in het Groentheater in het Ossegempark, vlak bij het Atomium.

MELD NIEUWS

You could sometimes be forgiven for thinking that the trade in drugs on our streets is being tolerated. Even if there are no “street dealers” openly counting their cash, you are offered smokes and other commodities in broad daylight and it is only once yet another war flares up that everyone seems to wake up. People are being shot now, that is true, and it has been like this for a while but that in itself is nothing new. Anyone who has been following this city in the last few years will recognise a number of patterns, in the reactions too.

“We need more police on our streets, the relationship between local and federal police needs to be reconsidered ...” And yes, the unified police zone is also back on the table. I’m sorry, but it sounds like a lot of “more of the same”.

People are pointing fingers, preferably at each other, and the blame game is back but in the end, not much will have changed. As if everyone is quietly waiting for the violence to blow over and we can all – the drug dealers included – return to business as usual. Isn’t it time really to dive into the deep end and get to work on a unified police zone, just as one example? Or are we going to wait until an innocent passer-by is killed by flying bullets? Read the interview on p. 8-11 EN

Smahlo fête l’indépendance du Congo sur scène à la Madeleine 31

MEER BRUZZ

Parfois, on pourrait penser que le commerce de stupéfiants est toléré dans nos rues. Bien qu’il n’y ait pas de dealer qui compte son argent au coin d’une rue, on se voit parfois offrir l’une ou l’autre substance illicite. C’est seulement quand une guerre fait rage – une fois de plus – que tout le monde semble se réveiller. Il y a à nouveau des fusillades à Bruxelles, ça faisait longtemps. Mais à part ça, rien de neuf sous le soleil. Quiconque suit cette ville depuis plusieurs années connaît ces tendances. Et ces réactions : « Il faut davantage de policiers dans nos rues, il faudrait revoir les relations entre police locale et fédérale... » Eh oui, même la fusion des zones de police refait surface.

On a l’impression que c’est toujours pareil, les différents partis se montrent du doigt mais au final, peu de choses changent. Comme si tout le monde attendait tranquillement la fin des violences pour reprendre ses petites affaires – tout comme les dealers d’ailleurs. Ne serait-il pas temps de vraiment approfondir le sujet comme, par exemple, la zone de police unifiée ? Ou attend-on qu’un innocent passant perde la vie à cause d’une balle perdue ?

Lisez l’interview en p. 8-11 FR

Georgia Brooks richtte de Brusselse ‘women only’-businessclub The Nine op 24

KRISTOF PITTEURS, hoofdredacteur

Zelf nieuws gespot?

Jouw tip is altijd welkom via BRUZZ.be/meldnieuws

Persberichten kunnen via redactie@bruzz.be 29 JUNI 2022

I

3

De week

NATIONAAL VOORZITTER EGBERT LACHAERT MIKT OP GEZAMENLIJKE LIJSTEN MET DE MR

Open VLD moet lijstnaam open.brussels al meteen corrigeren Met de naam open.brussels timmert de Brusselse Open VLD nu al aan de verkiezingsweg naar 2024. Maar noem het nog geen lijstnaam, verbetert nationaal partijvoorzitter Egbert Lachaert zijn Brusselse fractie. Die hoopt nog altijd op zoveel mogelijk samenwerking met Franstalige zusterpartij MR. — EVA CHRISTIAENS

BRUZZ | DE WEEK

De verkiezingscampagne is zondag gelanceerd op het zomercongres van de Nederlandstalige liberalen.

Open VLD Brussel wil in 2024 focussen op de economie van de hoofdstad, onderwijs en leefbaarheid. In een persmededeling na het congres kondigde de Brusselse Open VLD-fractie terloops aan dat “de blauwe ploeg in 2024 naar de regionale verkiezingen trekt onder de naam open.brussels”.

Diezelfde mededeling verscheen op hun eigen website. Via Twitter is een groepsfoto gedeeld van Brussels minister Sven Gatz, zijn nationale partijvoorzitter Egbert Lachaert en Brussels MR-voorzitter David Leisterh, voor een affiche met de nieuwe naam.

Een dag later wordt de communicatie van de Brusselse fractie verbeterd.

“Dit persbericht is verstuurd zonder ons medeweten.

Statutair is dit niet officieel,” benadrukt Maarten Swinnen, woordvoerder van partijvoorzitter Egbert Lachaert. “Open.brussels is een werknaam. Die dient om de campagne voor te bereiden, maar is nog geen finale keuze.”

Voor de finale naamkeuze wacht Open VLD nog op verdere samenwerking met MR. De nationale afdeling hoopt namelijk op gezamenlijke lijsten met de Franstalige liberalen. “We zullen maximaal samen lijsten indienen,” zegt Swinnen.

In de praktijk zal dat vooral op gemeenteniveau zijn, want bij de gewestverkiezingen zijn tweetalige

Hélène Dutrieu krijgt eigen straat De Stad Brussel doopt een fiets- en voetgangersverbinding in de Noordwijk om tot de Hélène Dutrieustraat: de kleine passerelle voor voetgangers en fietsers tussen de Groendreef en de Helihavenlaan draagt voortaan haar naam, Dutrieu was de eerste wereldkampioene wielrennen én de eerste vrouwelijke piloot ter wereld. Ze werd in 1877 geboren in Doornik.

4

I

29 JUNI 2022

lijsten niet toegelaten.

Brussels MR-voorzitter David Leisterh zegt dat er in alle negentien gemeenten – “op één à twee na” – een akkoord is om een gezamenlijke, liberale lijst in te dienen in 2024. “Onder welke naam dat gebeurt, is om het even. Het kan bijvoorbeeld ook Open.MR zijn of MR-VLD,” zegt Leisterh.

NIET GESTEMD De correctie van Lachaert komt er na openlijke kritiek van Open VLD-lid Els Ampe, die in het Vlaams Parlement en de Brusselse gemeenteraad zit, op de naamswijziging. “Ledendemocratie?” tweette ze zondagavond meteen na de mededeling van de Brusselse fractie. “Er is tijdens het congres op geen enkel

4000

Zo’n 4000 sportievelingen nemen zondag deel aan de Brussels Urban Trail. Voor het eerst loopt de route door het Koninklijk Paleis. Koning Filip en koningin Mathilde gaven persoonlijk hun akkoord om het op te nemen in het parcours. De deelnemers kunnen kiezen voor een parcours van 7 of 12 km.

moment discussie gevoerd of gestemd over een nieuwe naam,” zegt Ampe. “Ik ben een liberaal en een democraat en daarom lid van Open VLD. Als het liberale en democratische uit de naam verdwijnt, waar sta je dan nog voor?”

Ampe hekelt verder het gebrek aan inspraak over de kandidaten op de lijst. Haar eigen naam werd zondag niet vermeld tijdens het ledencongres – waar wel twaalf andere, nieuwe gezichten zijn voorgesteld.

“Het is aan de partijleden om te beslissen wie zich kandidaat mag stellen op de lijsten, niet aan Sven Gatz of de lokale afdeling,” zegt Ampe. Zelf maakt ze zich geen zorgen over haar plaats op de liberale lijst in 2024, zegt ze. “Ik geloof dat ik voldoende steun geniet.” Ze

voegt er wervend aan toe dat nieuwe leden nog altijd mee kunnen stemmen over de kandidaten op de lijst, mits ze zich voor 1 juli aansluiten bij de partij.

‘PROJECTNAAM’ Brussels boegbeeld Sven Gatz behoudt zich maandag van verdere commentaar.

Zijn woordvoerster spreekt, net als Egbert Lachaert, over een voorlopige “projectnaam”. “Open.brussels wordt al meer dan een jaar gebruikt in de communicatie van de Brusselse afdeling,” zegt woordvoerster Eva Vanhengel. Ze benadrukt dat het congres van zondag vooral de nieuwe gezichten van de partij in de verf wou zetten, niet de eventuele lijstnaam.

“We vinden het geen probleem dat deze werktitel

Chauffeur rijdt ziekenwagen aan Vrijdagnacht wordt een ziekenwagen aangereden door een voertuig tijdens een dringende interventie aan de Wahislaan in Schaarbeek. De verdachte kan snel worden opgepakt. Volgens de politie was de man onder invloed. De aanrijding gebeurde toen twee ambulanciers twee personen die gevallen waren met de step verzorgden. De twee ambulanciers zijn arbeidsongeschikt.

Brussels minister Sven Gatz communiceerde iets te vroeg over de nieuwe naam.

CARTOON

© PHOTONEWS

gebruikt wordt om de lijsten voor te bereiden samen met MR, maar een officiële naamswijziging kan alleen met de goedkeuring van de leden,” aldus nog Lachaerts woordvoerder. Dat moet gebeuren tijdens een later partijcongres.

Wat de officiële lijstnaam dan wordt, is afwachten.

Open VLD zou alvast niet de eerste Brusselse partij zijn die een andere naam kiest dan de nationale afdeling. In 2019 trok one.brussels, een afsplitsing van de socialistische partij Vooruit, met een aparte gewestnaam naar de kiezer. Opvallend, de typografie van open.brussels lijkt wel erg op die van one. brussels, beide met kleine letters en een punt.

One.brussels-boegbeeld Pascal Smet wenst niet te reageren.

BRUZZ | DE WEEK

KIJK OP DE WEEK

WAUTER

Brussel in de bloemen

Het is in een ‘quartier’ als deze dat ik impact wil hebben SOPHIE BUYSSE, dochter van zakenman Paul Buysse, woont aan Pogge in Schaarbeek. Met haar project Debateville wil ze kwetsbare Brusselse jongeren mondig maken (in ‘De Tijd’)

Voor de 46ste editie van ‘Brussel in de bloemen’ roept de Stad Brussel haar inwoners op om hun gevel, balkon of voortuintje met bloemen te versieren. De winnaars maken kans op een geldprijs. “Met de jaarlijkse wedstrijd nodigen we de Brusselaars uit om onze stad met bloemen op te vrolijken,” zegt Zoubida Jellab (Ecolo), schepen van Groene Ruimten. De inschrijvingen lopen tot en met 1 juli.

888

In 2021 registreerden de zes politiezones in het Gewest 324.303 snelheidsovertredingen. Dat zijn 888 snelheidsovertredingen per dag. Die cijfers liggen lager dan die voor 2020, maar hoger dan die voor 2019 (309.931 overtredingen). De zone Marlow (Ukkel, Watermaal-Bosvoorde en Oudergem) tekent het hoogste aantal snelheidsovertredingen op (75.111).

29 JUNI 2022

I 5

In beeld

POTJE CAMPINGSCHAAK NL/ Het festivalkam-

peerseizoen is officieel geopend en dat is af te lezen van de stemmige snufferds van deze twee Couleurgangers. Het is duidelijk dat de voorraad proviand al wat geslonken is, de lege chipszakken in hun voedseltent spreken voor zich, maar alle aandacht gaat nu naar het potje camping6

I

29 JUNI 2022

schaak dat ze tijdens de coronajaren moesten missen. De regen van de eerste twee festivaldagen kon het Brusselse publiek niet tegenhouden. Vrijdag en zaterdag verkocht Couleur Café uit, alleen zondag waren er nog wat tickets over, waardoor de rijen aan de eetkramen en de toiletten net iets minder lang waren.

PARTIE D’ÉCHECS AU CAMPING FR/ La saison des campings de festival est officiellement ouverte, comme l’atteste la mine réjouie de ces deux festivaliers de Couleur Café. Il est clair que leurs provisions ont déjà diminué, comme en témoignent les sachets de chips vides dans leur tente, mais leur attention est maintenant centrée sur la partie

d’échecs au camping, qui a dû leur manquer pendant la pandémie. La pluie des deux premiers jours n’a pas arrêté le public bruxellois. Vendredi et samedi, Couleur Café affichait complet, mais dimanche, il restait encore des places, d’où les files d’attente plus courtes aux stands de nourriture et aux toilettes.

A GAME OF CAMPSITE EN/ The festival

camping season has officially been opened, that much is clear by the joyful expressions of these two Couleur Café-goers. They are already starting to run short of supplies with the empty chips bags in their food tent speaking for themselves, but all their attention is now focused on the game of

Bijgedachte

STEVEN VAN GARSSE neemt het nieuws op de korrel

© SASKIA VANDERSTICHELE

CHESS campsite chess that they had to do without during the pandemic.

The rain of the first two festival days did not stop the audience and on Friday and Saturday Couleur Café sold out with only some tickets left for the Sunday, meaning the queues at the food stalls and the toilets were a tad shorter.

Het moet de ironie zijn van de geschiedenis dat Brussel, als bakermat van de Belgische vrijzinnigheid, vandaag, meer dan welke stad ook, worstelt met religie. Het is in Brussel dat het antiklerikalisme het makkelijkst voet aan de grond kreeg, en het is in Brussel dat de secularisatie het snelst op gang kwam.

Maar het is diezelfde stad die, honderd jaar later, de grootste religieuze gemeenschappen kent.

Vandaag volgt meer dan de helft van de ketjes in het officiële onderwijs islam, de grootste religie in Brussel. Pinksterkerken zijn in opmars en Poolse gelovigen doen de katholieke kerken weer vollopen.

Het makkelijke antwoord daarop is dat religie tot de privésfeer behoort en dat er een strikte scheiding is van kerk en staat. Dat de politiek zich hier niet meer over hoeft in te laten. Over naar de orde van de dag.

Het debat en de stemming over het onverdoofd slachten hebben pijnlijk aangetoond dat het niet zo eenvoudig is. Voor het eerst is duidelijk geworden dat religie wel degelijk aan invloed heeft gewonnen in de Brusselse politiek. De vrijheid van godsdienst werd voor het welzijn van de dieren geplaatst.

Daarmee zet Brussel zich op een andere lijn dan Vlaanderen en Wallonië.

De politici die tegen het verbod op onverdoofd slachten stemden, kwamen er openlijk voor uit: de sociologische realiteit in Brussel is anders dan in Vlaanderen en Wallonië. Het verbod kan niet worden ingevoerd tegen de wil in van (joden en) moslims.

PS’er Julien Uyttendaele vroeg zich zelfs openlijk en vertwijfeld af of de vrijzinnigheid nog een rol speelt in Brussel. De stemming laat diepe wonden na bij de politieke partijen. Sommige vechten dat in het openbaar uit, andere proberen het intern te houden, maar dat het debat en de stemming een schokgolf hebben veroorzaakt door de politiek is zeker.

En daar ligt alweer een ander gevoelig dossier waar religie om de hoek komt kijken: het hoofddoekverbod in de publieke sector. In dit magazine kan u lezen hoe Juan Benjumea (Groen) en Joëlle Maison (Défi) hier vriendelijk en beschaafd van mening over verschillen. Ook in dit debat dreigen de emoties hoog op te laaien.

Een ding is zeker: religie is helemaal terug. En we zullen daarmee moeten leren leven. Wat Brussel lijkt nodig te hebben is een nieuw sociaal contract. Met de puntjes op de i. De zoektocht is hobbelig, en zal nog een tijdje hobbelig blijven, maar er is ook hoop.

STEVEN VAN GARSSE politiek analist bij BRUZZ

Daarvoor moeten we even terug naar de jaren 2000. Toen was de participatie van migranten aan de politiek het dingetje. Politicologen vreesden, terecht, dat de mensen uit Marokkaanse en Turkse migratie politiek aan de zijlijn zouden blijven staan. Dat de Belgo-Belgen de plak zouden zwaaien over een bevolking die bovenal erg divers is, met het gevaar voor extremistische religieuze partijen.

Zeker Philippe Moureaux (PS) had al vroeg begrepen dat de mensen uit de migratie best mee in bad werden getrokken. Er werd hem vaak verweten dat dat louter electoralistische belangen diende, dat zal zeker hebben meegespeeld, maar hij was echt overtuigd van de democratische noodzaak ervan.

Vandaag is de PS de partij met de meeste vertegenwoordigers in het parlement van mensen uit de migratie, en wellicht met de meeste praktiserende gelovigen. Ook dat is ironisch. Want het waren precies de socialisten die begin twintigste eeuw met de meeste verve tegen de katholieke kerk streden.

Een gedachte-experiment had kunnen zijn: hoe zou een Brussels parlement nu over de abortuskwestie stemmen, als het een geregionaliseerde bevoegdheid zou zijn? Zouden (conservatieve) moslims hun invloed laten gelden? Dat experiment was niet eens nodig. Brussels PS-voorzitter Ahmed Laaouej veroordeelde als een van de eersten de uitspraak van het Amerikaanse Grondwettelijk Hof, in de meest straffe bewoordingen. Hetzelfde voor viceminister Zakia Khattabi (Ecolo). “Quelle folie …” tweette ze de uitspraak. #mybodymychoice. Opmerkelijk: het is diezelfde Khattabi die in 2019 in het regeerakkoord kon bekomen dat het hoofddoekverbod in het hoger onderwijs van de Cocof werd geschrapt. Niet om religieuze reden, maar om zowat dezelfde reden: vrije keuze voor vrouwen om zich te kleden zoals ze willen. Baas in eigen buik, én baas over eigen hoofd.

De legalisering van abortus in België kwam er in België niet zomaar. Gynaecoloog Willy Peers voerde er een lange strijd voor. De Brusselse PS-politicus Roger Lallemand en parlementslid Lucienne Herman-Michielsens (Open VLD) zorgden dat de wet er kwam. Het was onmiskenbaar een strijd van de Belgische vrijzinnigheid, maar die vandaag door Brusselse toppolitici uit de migratie wordt voortgezet, en waarmee extreemrechts en de Brusselbashers te kijk worden gezet. Laten we dat hoopgevend noemen en een teken van vooruitgang.

BRUZZ | DE WEEK

De religie is terug

“Wat Brussel lijkt nodig te hebben is een nieuw sociaal contract. Met de puntjes op de i”

Steven Van Garsse fileert elke week de Brusselse politiek. Vrijdag op BRUZZ tv

Online te herbekijken via BRUZZ.be 29 JUNI 2022

I 7

Spreektijd

BRUZZ | SPREEKTIJD

CRIMINOLOGE SARAH FREDERICKX NA DE SCHIETPARTIJEN EN HET DRUGSGEWELD IN MOLENBEEK

‘De bendes zijn echte multinationals geworden’ Na het veertiende schietincident dit schooljaar draaien de nieuwsschijnwerpers nog maar eens richting Oud-Molenbeek. Dat het geweld vooral met drugstrafiek te maken heeft, staat buiten kijf. Dat zo’n geweld evengoed elders in het gewest een probleem is ook. “Drugsgeweld is deel van een zakenmodel,” zegt Sarah Frederickx, criminologe en woordvoerster van politiezone Zuid.

— KRIS HENDRICKX, FOTO’S SASKIA VANDERSTICHELE

© KEVIN VAN DEN PANHUYZEN

A

ls er in dezelfde wijk om de paar weken schoten vallen, wordt al snel aan drugsgeweld gedacht. Maar vanwaar die toename? En wat doen politie en gerecht om het probleem aan te pakken? Het zijn vragen die we graag aan de betrokken politiezone hadden gesteld of nog beter: aan het Brusselse parket, dat het onderzoek leidt. Alleen waren beide partijen de voorbije maanden bijzonder karig met commentaar.

De naburige politiezone Zuid is spraakzamer. Criminologe en woordvoerster Sarah Frederickx neemt ons er mee door de belang-

8

I

29 JUNI 2022

rijkste drugshotspot op het grondgebied. De Peterboswijk staat bekend als een echte drugsdrive-in, al is er volgens de politie beterschap. Met haar hoge vrijstaande flatgebouwen doet de modernistische wijk wat denken aan scènes uit The Wire, de steengoede en realistische reeks over de drugsproblematiek in Baltimore. En hoewel het pas rond de middag is, worden de woordvoerster en de fotografe meteen al op enkele intimiderende opmerkingen getrakteerd. Pottenkijkers zijn hier niet gewenst. “Kogels zijn signalen aan de concurrentie, in Antwerpen communiceren ze met granaten.”

We tellen dit schooljaar al veertien schietincidenten in Oud-Molenbeek. Toch communiceren de betrokken politiezone West en het Brusselse parket, dat het onderzoek leidt, amper. Daardoor ontstaat veel onzekerheid over de feiten én over de aanpak van het probleem. Het contrast met de open stijl van politiezone Zuid is groot.

SARAH FREDERICKX: Wij hechten inderdaad veel

belang open communicatie. Maar het is nu eenmaal zo dat politie vaak kritiek krijgt en de rangen in een korps zich dan snel sluiten. Toch blijft de grootste belemmering ons beroepsgeheim en het geheim van het onderzoek. Wat het parket betreft: veel van de woordvoerders zijn fulltime

Veertien schietincidenten in minder dan een jaar in Molenbeek, meestal drugsgerelateerd. “De drugshandel heeft zich de voorbije jaren steeds verder geprofessionaliseerd, zegt Sarah Frederickx.

Het wapengeweld in Oud-Molenbeek houdt verband met de drugshandel daar. Flakkert dat fenomeen ook in de zone Zuid op?

FREDERICKX: Er is inderdaad meer geweld de laatste

jaren, al gaat het in absolute aantallen niet om zoveel gevallen. Dat geweld maakt deel uit van een

“Als de jeugd zich tot de drugstrafiek en het daarbij horende geld aangetrokken voelt, schiet onze hele maatschappij, en dus ook het onderwijs, tekort” SARAH FREDERICKX Woordvoerster politiezone Zuid ▼

substituut en moeten tussendoor nog een gaatje vinden om de communicatie te doen. Sommige parketten, zoals Antwerpen, investeren in een echte woordvoerder, waardoor je een meer open cultuur creëert. Ook voor Brussel zou dat een meerwaarde kunnen zijn. Misschien slaat het gerecht trouwens in het algemeen beter die richting in.

29 JUNI 2022

I 9

▼

CRIMINOLOGE SARAH FREDERICKX NA DE SCHIETPARTIJEN EN HET DRUGSGEWELD IN MOLENBEEK

crimineel zakenmodel. De drugshandel heeft zich de voorbije jaren steeds verder geprofessionaliseerd. De lokale drugshandelaar is een kmo geworden en doorgegroeid tot een multinational.

En hoe meer geld ermee gemoeid is, hoe strenger de afrekeningen. Drugsgerelateerd geweld gaat vooral over het territorium bewaken en verruimen.

Waaraan is die professionalisering te merken?

BRUZZ | SPREEKTIJD

FREDERICKX: Aan de structuur van zo’n netwerk.

Dat is vaak goed georganiseerd en start bij het niveau van de uitkijk, die op zijn stepje rondrijdt en de perimeter bewaakt, over de leverancier en de verkoper tot belangrijkere koppen die de touwtjes in handen hebben. Er is ook een echte aanwervingsstructuur, die steeds meer jongeren in het netwerk trekt. Die vervullen eerst basisfuncties waarvan ze zelf denken dat er eigenlijk niets verkeerd mee is: gewoon kijken en een seintje geven als er mensen langskomen die er politieachtig uitzien of mogelijk van een ander territorium komen. Als je daar dan 50, 100 of 200 euro per dag mee verdient, what’s the problem?

De bendes weten ook goed dat ons strafrechtsysteem moeilijker wordt als het over minderjarigen gaat.

Hoe zag het er dan vroeger uit?

FREDERICKX: Veel meer één op één. Dealers verkochten vaak van thuis. Vandaag is de handel niet alleen professioneler, maar ook meer naar de zichtbare openbare ruimte verschoven. Dat is sneller georganiseerd dan een drugspand. We krijgen daardoor ook steeds meer klachten van buurtbewoners. Je ziet ook dat die criminele activiteiten vaker verweven raken met de gewone economie, dat noemen we de ondermijnende criminaliteit. Drugsbendes investeren hun geld bijvoorbeeld in panden en kopen hele straten op.

Wat zijn de hotspots voor drugsverkoop in de zone Zuid? Peterbos wordt wel eens een drive-in voor drugs genoemd.

FREDERICKX: Het Sint-Antoniusvoorplein in laag-Vorst is aan het opkomen, Jacques Franck in Sint-Gillis is een blijvend aandachtspunt, het Lemmensplein in Anderlecht. Peterbos functioneerde inderdaad als een hotspot, maar we

hebben daar onlangs een grote actie gedaan en nemen er nu ook terrein terug. We hebben er een lokale antenne opgestart, met agenten, maar ook andere relevante gemeentediensten, zoals netheid.

Als mensen vandaag naar de politie stappen, gaat slechts tien procent van hun klachten over zaken waar de politie echt iets kan aan doen. Zo’n LISA (Local Integrated Security Antenna) delegeert problemen meteen naar de juiste dienst, zodat de politie meer kan focussen op haar echte taken.

Dat zijn er nu al genoeg en er komen er steeds meer bij: wij doen onder meer dierenwelzijn,

“Zo’n netwerk start bij het niveau van de uitkijk, die op zijn stepje rondrijdt en de perimeter bewaakt, over de leverancier en de verkoper tot belangrijkere koppen die de touwtjes in handen hebben” SARAH FREDERICKX Woordvoerster politiezone Zuid

10

I

29 JUNI 2022

milieuwetgeving, horeca, drugs, stakingen in gevangenissen, manifestaties, maar ook nieuwe fenomenen als needle spiking.

In Oud-Molenbeek valt het op dat de incidenten altijd binnen een klein aantal straten plaatsvinden.

Wat maakt een plek aantrekkelijk om te dealen?

FREDERICKX: De manier waarop de ruimte is ingericht speelt zeker mee. In hoge appartementsgebouwen zoals in Peterbos is er minder sociale controle. De gewone buurtbewoners mijden vervolgens die verkoopplekken, waardoor het systeem zichzelf versterkt. Bendes snijden er ook de verlichtingskabels door.

In Molenbeek of aan het Lemmensplein gaat het niet om hoge flatgebouwen, maar om woonstraten.

FREDERICKX: De bereikbaarheid is ook belangrijk.

Peterbos is inderdaad een soort drive-in, andere buurten zijn dan weer goed bereikbaar voor klanten met het openbaar vervoer. Het gaat ook om identiteit, verbondenheid met een bepaalde plaats, waar sommigen ook zijn opgegroeid. Dat is ‘van hen’.

Maar veel dealers blijken net niet uit de wijk te komen, vertelden buurtwerkers onlangs nog aan onze redactie.

Sarah Frederickx 31 jaar, woont in Gent Studies criminologie (KU Leuven, 2009-2013) Consulent syndicale relaties bij overlegcomité politiediensten (2013-2017) Persdienst en woordvoerster federale politie (2017-2021) Redactiesecretaris politietijdschrijft Blue Minds (2018-2021) Diensthoofd communicatie en woordvoerder politiezone Zuid

De zone West heeft een tweehonderdtal agenten te weinig, in de zone Zuid is het tekort bijna even groot. Hoe los je dat op?

FREDERICKX: Je moet in de eerste plaats iets aan de attractiviteit van het beroep doen, vooral naar Nederlandstaligen. Als de arbeidsmarkt het goed doet, gaan sowieso al minder mensen bij de overheid werken. De bereikbaarheid van Brussel met de auto is ook niet zo goed en als agent met onregelmatige uren ben je vaak wel op een wagen aangewezen. We zien ook dat de opleiding van de huidige politiemensen niet volstaat om hier in Brussel aan de slag te gaan. Voor wie hier uit Limburg wordt gedropt, gaat er op dag één een hele nieuwe wereld open. We zorgen nu zelf voor een extra integratietraject, waarbij we de nieuwelingen meenemen door de wijken. We stappen dan bijvoorbeeld gewoon de Ropsy Chaudronstraat af (de arme, maar ook erg bonte en dynamische as langs de slachthuizen, red.): ‘Hier wonen deze mensen, die komen niet zo goed overeen met die groep die daar woont, daar zit onze partner Cultureghem enz.’ In een straat heb je daar de hele diversiteit van de zone.

Merken jullie het effect van het kraken van de Sky ECC-telefoons op het drugsmilieu in de zone? In Molenbeek leidde dat blijkbaar tot territoriumkampen.

FREDERICKX: Er is inderdaad een verschuiving naar een soort interimsysteem, waarbij vooral uit Frankrijk mensen voor een beperkte periode komen werken en dan weer verdwijnen. We zien daar een groeiende link met het drugsmilieu uit Marseille.

Als die bendes steeds internationaler georganiseerd zijn, wat kan een lokale politiezone in Brussel daar dan in godsnaam aan doen?

FREDERICKX: Zowel de lokale als de internationale structuren worden complexer. De federale politie moet zich daardoor steeds meer op dat multinationale toespitsen, zoals de zaken die met Sky ECC (beveiligde telefoons die veel gebruikt werden in het drugsmilieu, maar nu gekraakt zijn door de politiediensten, red.) in beeld zijn gekomen. De lokale recherche schuift daardoor op naar het middenniveau en werkt op zaken die de federale politie vroeger deed. Maar daardoor moet je de wijkagenten bijna inzetten als light rechercheurs.

Op die manier verlies je toch de nabijheidspolitie die vertrouwen opbouwt, nochtans de eerste prioriteit van uw politiezone?

FREDERICKX: Dat is inderdaad een risico. Daarom vragen we aan de beleidsmakers: maak nu eens een keuze. Wie pakt welk niveau van drugscriminaliteit aan? En wat is nu precies prioritair in die

FREDERICKX: We beseffen dat het tot die machtkampen kan komen, we kijken daar nauw op toe.

Maar het onmiddellijke effect is toch vooral dat we nu losliggende puzzelstukken op hun plaats leggen.

In Oud-Molenbeek wordt er geschoten dat het een lieve lust is, maar het enige dodelijke

incident blijkt net niet drugsgerelateerd.

Toeval?

FREDERICKX: Neen, de bedoeling is net om te intimideren en te verjagen. De daders weten ook wel dat een moord een krachtige reactie op gang trekt, zowel bij de politie als bij de rivalen. Die kogels zijn signalen aan de concurrentie. In Antwerpen communiceren ze met granaten.

Zit het probleem niet veel dieper dan de politieaanpak? Onze Belgische onderwijssystemen creëren nogal een kloof tussen goed en minder goed presterende leerlingen, we hebben ook de demotiverende onderwijswaterval.

FREDERICKX: Als de jeugd zich tot de drugstrafiek en het daarbij horende geld aangetrokken voelt, schiet onze hele maatschappij – en dus ook het onderwijs – tekort. Plots kunnen jongeren met drugsgeld hun hele familie onderhouden. We moeten daar een perspectief tegenover kunnen stellen, ze zin geven om iets anders te doen. Als politie proberen we van onze kant een dialoog te starten, waarin we hen te wijzen op de hypotheek die je op je verdere leven legt als jonge drugscrimineel.

En ook de ouders hebben hun rol. Onlangs hebben we nog een minderjarige om drie uur ’s nachts thuis afgeleverd met de vraag waarom hun kind op dat moment buiten rondhangt in een buurt waar gedeald wordt.

Veel terreurverdachten bleken ook een verleden als drugsdealer te hebben, vertelden toplui van de federale gerechtelijke politie hier twee jaar geleden. Ziet u die link tussen drugs en radicalisering ook in uw zone?

FREDERICKX: Ik kan helaas geen specifieke info over onze zone geven. Maar in het algemeen is die link er altijd. Radicalisering teert op mensen die zich uitgesloten voelen uit de maatschappij.

Criminelen zijn daardoor vatbaarder.

« LA VIOLENCE LIÉE À LA DROGUE FAIT PARTIE D’UN MODÈLE COMMERCIAL »

“DRUG VIOLENCE IS PART OF A BUSINESS MODEL”

Après la quatorzième fusillade de l’année scolaire, tous les médias se tournent une fois de plus vers Molenbeek. La violence est liée au trafic de drogue et le problème ne se limite pas à cette partie de la Région. « On constate que les dealers viennent de plus en plus souvent de France », explique Sarah Frederickx, criminologue et porte-parole de la zone de police Midi. « Il y a un lien avec Marseille. » Frederickx nous emmène au centre névralgique de la drogue. Le quartier Peterbos est un vrai drive-in de la drogue, même si, selon la police, la situation s’est améliorée depuis que la police et la commune y ont implanté une antenne locale. Dans la zone Midi aussi, il y a plus de violences liées à la drogue qu’avant. « Les balles sont un signal pour la concurrence, à Anvers ils communiquent à coups de grenades. » Pour lutter contre le problème de la drogue, la zone de police Midi voudrait déléguer certaines tâches. En même temps, Frederickx évoque une approche sociétale plus large : « Il faut donner des perspectives à ces jeunes. »

With fourteen shootings already this academic year, the spotlights of the news are once again turning towards Oud-Molenbeek. There is no doubt that the violence is mainly drug-related, nor that drug violence is a problem in other parts of the region too. Sarah Frederickx, criminologist and spokeswoman for the Brussels South police zone, guides us through the area’s main drug hotspots. The Peterbos neighbourhood is known as a real drugs drive-in, although, according to the police, things have improved since they and the municipality set up offices locally. There is more drug-related violence today than there was a few years ago in the South zone too.

“Bullets are signals to the competition just as they communicate with grenades in Antwerp.” In order to tackle the drugs problem, the Brussels South police zone would like to hand over some of the work that does not concern the police directly to someone else. But Frederickx also sees the broader social picture: “We have to give those young people perspectives.”

FR

BRUZZ | SPREEKTIJD

groeiende waslijst aan taken die de politie krijgt?

We zullen keuzes moeten maken. Agenten hoeven geen sociaal assistent of jeugdwerker te zijn. Die hebben we al!

EN

29 JUNI 2022

I 11

WOONZORGCENTRUM SAPHIR IN LAKEN HEEFT AANDACHT VOOR CULTUURVERSCHILLEN

Nieuw rusthuis speelt in op gevoeligheden van moslimgemeenschap Halal maaltijden, aparte gebedsruimtes en als welkomstgeschenk een traditionele theepot. Vorige week mocht rusthuis Saphir in Laken zijn eerste bewoners verwelkomen. Saphir is het eerste rusthuis in Brussel dat rekening houdt met culturele gevoeligheden. Bij moslims is daar nood aan. — ANDY FURNIERE

BRUZZ | SAMENLEVING

Het nieuwe rusthuis in Laken kan onder meer rekenen op de expertise van de Brusselse huisarts en VUB-onderzoeker Hakki Demirkapu, die in zijn doctoraat onderzoek verricht naar cultuursensitieve zorg bij het levenseinde van de eerste generatie migranten uit Marokko en Turkije. Tot recent was het in deze gemeenschap zowat een evidentie dat de kinderen voor de ouderen bleven zorgen, zelfs als die ernstig ziek werden, maar door hun drukke levens – met eigen kinderen en een veeleisende loopbaan – heb-

ben de tweede en derde generaties vaak geen tijd meer om die verstrekkende zorg op zich te nemen.

“Familieleden inschrijven in een woonzorgcentrum ligt nog gevoeliger in de moslimgemeenschap dan in het algemeen het geval is, maar er is een grote kentering aan de gang,” zegt Lieve Van Boxem, woordvoerder van rusthuisgroep Korian Belgium. Het nieuwe woonzorgcentrum in Laken speelt in op die evolutie door specifieke diensten aan te bieden. Zo wordt er bijvoorbeeld halal gekookt en kunnen bewoners

“Laat wel duidelijk zijn dat Saphir een inclusief huis is.

We zullen het Offerfeest vieren, maar ook Kerstmis en Pasen” LIEVE VAN BOXEM Woordvoerder rusthuisgroep Korian Belgium

Saphir wil migranten van de eerste generatie cultuursensitieve zorg bieden.

STOCKBEELD © SHUTTERSTOCK

12

I

29 JUNI 2022

naar Marokkaanse en Turkse tv-zenders kijken, zijn er gebedsruimtes met wasplaatsen en is er de mogelijkheid om samen met een imam het vrijdaggebed te verrichten.

Ook op het gebied van zorg wordt er rekening gehouden met culturele gevoeligheden. “Indien gewenst, kunnen vrouwen bijvoorbeeld alleen door vrouwen verzorgd worden, al zijn uitzonderingen natuurlijk mogelijk in levensbedreigende situaties,” legt Van Boxem uit.

“Ook beseffen we dat mensen uit de moslimgemeenschap normaal geen palliatieve sedatie willen en dat euthanasie er nog een groot taboe is.”

WELKOMSTGESCHENKEN Ook taal is een cruciaal aandachtspunt. “Veel mensen van de eerste generatie spreken bijvoorbeeld alleen Berbers, daar moet je rekening mee houden.” Ook de welkomstgeschenken worden aangepast. Oudere moslims krijgen bijvoorbeeld een koran, gebedstapijtje of een traditionele theepot wanneer ze intrekken.

Bij mensen met dementie wordt er nog extra aandacht besteed aan herkenbare leefruimtes, door bijvoorbeeld bepaalde tapijten te gebruiken bij de inkleding. Mensen krijgen ook de keuze om een leefgroep te vormen met ouderen van dezelfde achtergrond.

“In Brussel heeft bijna veertig procent van de bevolking (39,8 procent, red.) een buitenlandse achtergrond en Laken specifiek heeft

een grote Turkse en Marokkaanse gemeenschap, dus er is nood aan ons pionierswerk. Maar laat wel duidelijk zijn dat Saphir een inclusief huis is, iedereen is er welkom, ongeacht de afkomst,” benadrukt Van Boxem. “We zullen het Offerfeest vieren, maar ook Kerstmis en Pasen. In ons centrale Grand café kunnen alle bewoners en familieleden elkaar ook gemakkelijk ontmoeten.”

Bij de eerste zestig bewoners zijn maar vijf mensen van Turkse en Marokkaanse origine. Het woonzorgcentrum is nog volop aan het opstarten: op dit moment zijn drie van de zeven verdiepingen klaar voor de bewoners. In totaal zal het gebouw 213 eenpersoonskamers tellen. De officiële opening van het rusthuis vindt na de zomer plaats.

Volgens Van Boxem overweegt Korian Belgium om in Antwerpen, in Borgerhout, in de toekomst een gelijkaardig project op te starten, maar er ligt nog geen concreet plan op tafel. “Sowieso zal onze ervaring in Saphir helpen om onze cultuursensitieve zorg in andere rusthuizen verder op punt te zetten.”

STILLE GROEP Saphir wordt gepromoot als uniek in Brussel, en dat klopt ook volgens expert Olivia Vanmechelen van Kenniscentrum Welzijn, Wonen, Zorg.

“In Antwerpen is er het bekende voorbeeld van het joodse woonzorgcentrum (Apfelbaum-Laub Harmonie, red.), maar in de rest van België

Op de gangmuur in het woonzorgcentrum toont een tijdlijn met foto’s de geschiedenis van de migratie. © SUMEYYE.SOYDEMIR

ZONDAG

oosten, zelfs dichtbij naar Italië en Oost-Europa, daar wordt al heel anders omgegaan met de zorg voor bejaarden. De gevoeligheden in de Turkse en Marokkaanse gemeenschap staan dus zeker niet op zichzelf, maar dit is natuurlijk een grote groep in ons land.”

“Het gaat er ook niet om om voor iedere doelgroep in aparte infrastructuur te voorzien, maar om variatie te brengen in het aanbod van de verschillende rusthuizen, zodat iedereen zich thuis kan voelen in een woonzorgcentrum. Dat zal leiden tot een verandering in denken bij de verschillende gemeenschappen zelf, zoals het besef dat er limieten zijn aan mantelzorg, en het thema van rusthuizen meer bespreekbaar maken.”

UN HOME ADAPTÉ À LA COMMUNAUTÉ MUSULMANE

CARE HOME RESPONDS TO THE NEEDS OF THE MUSLIM COMMUNITY

Des repas halal, des espaces de prières séparés et une théière comme cadeau de bienvenue : la semaine passée, la maison de repos Saphir à Laeken a accueilli ses premiers résidents.

C’est le premier home bruxellois qui tient compte des sensibilités culturelles. La communauté musulmane recherchait cela. « Envoyer un membre de sa famille dans un home est encore plus délicat pour les musulmans que pour les autres, mais un changement est en cours », selon Lieve Van Boxem, porte-parole du groupe Korian Belgium.

Halal meals, separate prayer rooms and a traditional teapot as a welcome gift. Last week, the Saphir care home in Laken welcomed its first residents. Saphir is the first nursing home in Brussels that caters to cultural sensitivities and that is exactly what Muslims need. “Putting family members in a residential care home is even more emotional within the Muslim community than it is in general, but there is a big change underway,” says Lieve Van Boxem, spokesperson for care home group Korian Belgium.

FR

Raymond van het Groenewoud & Brussels Philharmonic Discobar AB Radio 2 Bene Bene 100 #LikeMe On Tour Zicht op Zuid Brussel Danst Roller Skate Jam Wandelingen & fietstochten

En nog ve e

l m eer…

EN

brusseldanst.be

Vormgeving: monoeil.be

zijn er bij mijn weten geen gelijkaardige initiatieven. Voor de eerste generatie arbeidsmigranten uit Turkije en Marokko was er tot nu toe geen specifieke gevoeligheid, net zoals er na hun komst niet genoeg geïnvesteerd is in hun integratie. Dit is een stille groep in onze maatschappij, die zelfs vergeten dreigt te worden, dus dit een belangrijke stap.”

Vanmechelen geeft ook aan dat neutraliteit in de zorg niet bestaat.

“Het eten, de inkleding, de muziek: het is allemaal geënt op een bepaald publiek. Zelfs wassen met een washandje is niet neutraal, ook dat kan moeilijk liggen.”

De expert stelt eveneens dat de ouderenzorg in Noordwest-Europa erg uitzonderlijk is in de wereld.

“Kijk maar naar het zuiden en het

MAANDAG

Reportage WAAR MOGEN BRUSSELSE JONGEREN NOG VERKOELING ZOEKEN?

‘Stop met ons te stigmatiseren’

Volle frigobox, muziek en een strandstoeltje. Meer hebben Bilal en zijn Molenbeekse vrienden niet nodig voor een dagje pootjebaden aan de kust.

GEEN GELD, GEEN RUIMTE Het gewest telt vandaag 31 publiek toegankelijk bassins. Dat komt neer op één zwembad voor bijna 39.000 inwoners. Voor Vlaanderen valt die verhouding gunstiger uit: één per 22.000. Het beheer ervan valt onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten. Willen die bijbouwen? Zeker.

Alleen: dat kost handenvol geld.

“Middelen die vandaag vaak ontbreken,” zegt Augustin Habra, die voor het expertisecentrum perspective.brussels de materie opvolgt. Uit zijn berekeningen blijkt dat een middelgroot zwembad aanleggen ongeveer drie miljoen euro kost, en het onderhoud jaarlijks duizend euro per vierkante meter. “Maar gezien de prijsstijging voor onder meer materiaal, liggen de kosten vandaag de dag waarschijnlijk hoger.”

En zelfs als de financiën volgen, bijvoorbeeld door samen te werken, doemt die andere grootstedelijke realiteit op: het gebrek aan ruimte. “Zelfs eenvoudige sportinfrastructuur bouwen, zoals een voetbalveld, ligt al moeilijk,” zegt Habra. “Laat staan locaties vinden voor een olympisch bad van vijftig meter lang en twaalf banen breed.”’

B R U Z Z | R E P O R TA G E

— MAARTEN GOETHALS, FOTO’S IVAN PUT

D

e zomervakantie moet nog goed en wel starten of de jaarlijkse discussie over de Brusselse jeugd die amok maakt in Vlaamse waterparken woedt al in alle hevigheid. Aanleiding deze keer vormen geen parasolgooiers, maar de beelden op TikTok van hoofdzakelijk jongens die in de zwemvijver van de Gentse Blaarmeersen een gevangen karper naar elkaar smijten. Even later moet het dier – de kieuwen open, de vinnen breed – de glijbaan af.

Enkele dagen daarna volgde het bericht van een treinbegeleidster die zich bedreigd voelde door een groep van tweehonderd jongeren die terugkwam van De Nekker, een recreatiepark in het Mechelse. De trein naar Brussel werd preventief afgeschaft.

Het vooruitzicht van een hete zomer, en vele gelijkaardige berichten, zet de kwestie opnieuw op scherp: kan Brussel niet zelf voorzien in voldoende zwemruimte? En hoe vallen dergelijke escalaties te vermijden?

De eerste vraag valt het makkelijkst te beantwoorden: neen – de hoofdstad kampt met een chronisch tekort aan zwemgelegenheden, en neen, dat zal niet direct verbeteren.

BURGERLIJK PROTEST Staatssecretaris Pascal Smet spreekt van een “historische vergissing” dat zijn opvolgers in de Brusselse regering in 2009 beslisten om zijn plan voor de bouw van een zwembad in de Maritiemwijk, te annuleren. “Zou dat alles opgelost hebben? Tuurlijk niet. Maar het was tenminste een begin geweest.”

Deze legislatuur engageert de regering zich voor minstens twee nieuwe projecten: een dakzwembad op de Abattoirsite, en een openluchtvijver in het park van Neerpede. Maar zelfs in het beste geval levert dat pas ten vroegste in 2024 enig soelaas. En Neerpede dreigt boven-

▼

Brusselse jongeren zijn het beu om elke zomer gestigmatiseerd te worden als ze, bij gebrek aan fijne plekken om te zwemmen in Brussel zelf, verkoeling zoeken aan zee of elders in Vlaanderen. “Wie drie keer in de trein naar Gent gecontroleerd wordt, komt gefrustreerd aan in de Blaarmeersen.”

29 JUNI 2022

I 15

WAAR MOGEN BRUSSELSE JONGEREN NOG VERKOELING ZOEKEN?

▼

dien nog lastig te worden. In een snel groeiende petitie – ondertussen al 3.250 keer getekend – uiten buurtbewoners hun ongenoegen over specifiek het recreatieve gedeelte. Grote groepen baders dreigen unieke natuur te vernietigen, luidt de officiële uitleg. Officieus vrezen de buren natuurlijk lawaai en gelijkaardige taferelen zoals in de Blaarmeersen.

Blijft over: het kanaal. Feitelijk het grootste bassin – een watergeul die Brussel over een lengte van achttien kilometer doorkruist. Voorbij de Sluis van Anderlecht, het meest propere gedeelte, springen nu al geregeld jongeren in het diepe.

Maar eigenlijk mag het niet, wegens gevaarlijk door het drukke scheepsverkeer en ongezond door bacteriën en andere mogelijk giftige stoffen, afkomstig van de riolen.

Kortom, in de eerste jaren zal er qua extra accommodatie niets bijkomen. Toch niet op structurele basis. En Flow, van het collectief Pool is Cool, doet – met alle sympathie – slechts aan symptoombestrijding. Dus draait het debat eigenlijk over de vraag: hoe de Brusselse bezoekers in de tussentijd opvangen?

B R U Z Z | R E P O R TA G E

ZWARTE LIJST Over het baldadige gedrag spreekt Smet zich categoriek uit: “Wie zich niet gedraagt – opgepookt door de warmte en de testosteron – moet aangepakt worden. Net zoals bij voetbalhooligans.” Maar hij past voor een beleid waarbij recreatiedomeinen “jongeren hinderen om te hinderen”.

Smet: “Zelfs bij voldoende zwemfaciliteiten in het Brusselse zullen de Blaarmeersen en Oostende een favoriete bestemming blijven.

Want dat is voor die mannen vakantie, even weg van huis. En bovendien betaalbaar. Niet iedereen

kan zich een trip naar Spanje veroorloven.”

Bruno Pessendorffer beleefde als woordvoerder van de Blaarmeersen een aantal hectische dagen, maar onderschrijft het standpunt van de staatssecretaris. “Iedereen, Gentenaar en niet-Gentenaar, blijft welkom om een fijne middag te beleven.”

Toch hanteert de Blaarmeersen een aantal regels om het naar eigen zeggen leefbaar te houden, zoals een maximale capaciteit van 4.500 bezoekers, een reserveringssysteem, en een hek rond de strandzone. En het tonen van de identiteitskaart? “Dat is om te weten wie vier euro moet betalen, niet om een zwarte lijst te controleren, die bestaat niet,” bevestigt Pessendorffer formeel.

VROLIJK KLEURENPALET Pessendorffer wil de recente opstootjes niet opblazen. “Jonge mensen halen nu eenmaal stommiteiten uit, dat is van alle tijden. Een voetbal die per ongeluk in een frigobox belandt, kan al aanleiding geven voor een groepsdynamiek die overweldigend kan overkomen.”

Maar de feiten helemaal minimaliseren doet hij evenmin. Zeker omdat verschillende Gentse gezinnen met kinderen – hun kernpubliek – al aangaven niet meer te willen of te durven komen op drukke momenten. Daarom treedt bij duidelijke vormen van agressie, intimidatie of verstoring de security meteen op.

“De oud-militair in mij zegt dan: dat is de juiste aanpak. Kordaat reageren op een lokaal probleem.” Maar Pessendorffer en de uitbater van de Blaarmeersen, Farys, beseffen dat het eigenlijk al begint wanneer iemand het park binnengaat.

“Vroeger waren de steunkleuren van het interieur dezelfde als de sportdienst van Gent: rood en wit.

Maar die combinatie doet heel sterk denken aan

Het gocart-ritje van deze vriendinnen liep bijna verkeerd af. “Onze rem deed het plots niet meer!” giechelen ze. Een bloembak in de Langestraat maakte een abrupt einde aan hun dolle afdaling.

16

I

29 JUNI 2022

Nadir, Kamelia, Loubna, Ayoub, Soumeya en Tahani ruilden de hitte in Schaarbeek in voor frisser zeewater.

verbod en gebod. Om die negatieve associaties te counteren, werden op advies van experten de kleuren aangepast naar een meer vrolijk palet. Via nudging dus proberen om het menselijke gedrag te sturen en een vibe te creëren die eerder kalmeert dan agressie uitlokt.”

Ook het inzetten van ‘sfeerbeheerders’ – stewards die dezelfde talen als jongeren uit Brussel spreken – moet leiden tot beter kunnen interpreteren van signalen, zonder meteen over te gaan tot de grove middelen, zoals verwijdering en boetes.

POLITIEBEGELEIDING Allemaal goed en wel, riposteert Aimen Horch, die zich op Twitter kwaad maakte over de kwestie.

“Maar als je onderweg naar Gent driemaal gecontroleerd wordt, zoals mij ook al overkwam, dan loop je over van de frustratie. Je bent kwaad, je voelt je onrecht aangedaan en je weet niet waarom. Correctie, je weet het wel: je donkere huidskleur. Dat maakt sommigen prikkelbaar, ontvlambaar. Een gezellig interieur helpt dan niet echt.”

Horch, zelf van Algerijnse afkomst en voor Groen gemeenteraadslid in Vilvoorde, vindt het debat ontspoord en de maatregelen disproportioneel. Politiepatrouilles, helikopters, bewakingsbeelden, het laatste idee van de Antwerpse gouverneur Cathy Berx om een soort ‘voetbalwet’ voor recreatiedomeinen te installeren, zodat bepaalde personen nergens meer binnen mogen … “Sommige feiten rechtvaardigen geenszins de wanverhouding aan intimiderende praktijken. En ook: een meerderheid moet niet boeten voor het gedrag van een minderheid.”

In dat opzicht noemt Horch, net als enkele getuigen (zie ‘We durfden zelfs niet meer naar de kust te gaan’), niet zozeer het gebrek aan zwembaden het grootste probleem, maar wel “het systematisch stigmatiseren en criminaliseren van jonge mensen van Marokkaanse, Berberse, Senegalese of Turkse afkomst, wier grootste zonde erin bestaat verpozing te zoeken op warme dagen”.

BRUSSELSE JONGEREN VOELEN ZICH GEVISEERD

‘We durfden zelfs niet meer naar de kust te gaan’ Het is dringen op de perrons van Brussel-Zuid, net voor het fluitsignaal van een van de extra treinen die naar de kust rijden. Op de trein is de sfeer erg goed, maar aan zee ziet niet iedereen de Brusselaars even graag komen. — MAX WYCKAERT

Jettenaren Niko, Chupo en Riko hebben een dagje zon, zee en strand voor de boeg, al vinden ze de Belgische kust niet bepaald mooi.

“Maar we hebben alles al gedaan.

Zelfs in Charleroi vanaf terrils in een meer glijden,” zegt Niko, een jonge patissier in het dagelijkse leven. Zijn specialiteit: boule de Berlin.

Evenwel geen boules de Berlin meer te bespeuren in de beachkar van de Oostendse strandverkopers. Waterijsjes brengen nu verfrissing voor de ook vele Brusselse jongeren en gezinnen die afgezakt zijn naar Bruxelles-Plage.

“We zijn hier om van de zon te genieten,” straalt de Schaarbeekse Tahani.

Al ziet niet iedereen de Brusselse jongeren even graag komen.

“Sommige mensen lijken zich hier te ergeren aan ons. Je ziet het aan hoe mensen hier soms naar ons kijken,” merkt Soumaya op.

Dat heeft veel te maken met de grote vechtpartij in Blankenberge twee jaar geleden, die de media toen wekenlang bezighield. Wat Soumaya en haar vriendinnen vinden van het beeld dat

wordt opgehangen van Brusselse jongeren die verkoeling zoeken aan de zee? “Les Arabes tu veux dire?”

“De Brusselse jeugd is ten eerste zeer divers,” vindt Ayoub. “Ondanks het feit dat we uit Brussel komen, voelen we ons hier thuis. Het is niet omdat we een uitstap buiten Brussel

maken dat we ons anders moeten voelen of dat mensen ons negatief mogen bejegenen.” Ayoub krijgt applaus van de rest van de vriendengroep.

Erg geviseerd voelt de Anderlechtse Loubna zich vandaag niet. “We komen wel vaker naar Oostende.” Maar dat lijkt niet voor iedereen zo. “Na het gevecht in Blankenberge werden alle mensen van kleur over dezelfde kam geschoren,” herinnert Soumaya zich.

“Niemand wilde ons nog. We durfden zelfs niet meer naar de kust te gaan.

We bleven thuis. Er was een gevecht, oké, maar dat is geen reden om ons te stigmatiseren.”

DE NASLEEP VAN BLANKENBERGE Tot op vandaag laten de rellen in Blankenberge hun sporen na: “Daarnet ging ik naar een supermarkt

met mijn nicht, die een hoofddoek draagt en sommige mensen staarden ons van kop tot teen aan,” getuigt Soumaya. Haar moeder merkt hetzelfde op. “Ik zie veel stigmatisering. Dat was in de jaren 1990 naar mijn gevoel veel minder het geval.”

Ook Ayoub voelt dat er iets veranderd is sinds het voorval in Blankenberge twee jaar geleden. “Vaak voel je het in de blik van mensen. Dat is althans mijn indruk, waarvan ik hoop dat die niet klopt.”

“Maar soms gebeurt het ook echt expliciet,” voegt hij eraan toe. “Op de trein naar hier bijvoorbeeld. In de wagon waar ik zat, zei een medereiziger – voldoende luid, zodat ook wij het zouden horen – dat hij hoopte dat we het kalm zouden houden. Ik voelde me niet aangesproken, omdat ik gewoon naar de zee kom om wat verkoeling te zoeken.”

« ON PROFITE DE LA MER, MAIS LA STIGMATISATION EST LÀ »

“WE ARE ENJOYING THE SEASIDE, BUT THE STIGMA IS STILL THERE”

Les vacances d’été n’ont pas encore commencé que le débat annuel sur les jeunes de Bruxelles qui sèment la pagaille dans les parcs aquatiques flamands suscite déjà l’émoi.

Cette fois, suite à des images de jeunes qui se jetaient une carpe fraîchement pêchée dans l’étang Blaarmeersen à Gand. Bruno Pessendorffer, porte-parole du domaine, ne souhaite pas revenir sur l’incident, mais précise que la sécurité intervient immédiatement en cas d’agression, d’intimidation ou de nuisance. « Nous sommes stigmatisés », témoignent des jeunes Bruxellois. « Quand on se fait contrôler trois fois dans le train entre Bruxelles et Gand, on arrive sur place frustrés. » Des piscines ouvertes à Bruxelles pourraient être une solution, mais cela coûte cher et le manque d’espace joue aussi. Le projet existait pourtant. Le secrétaire d’Etat Pascal Smet qualifie d’« erreur historique » le choix de ses successeurs d’annuler le projet de piscine dans le quartier Maritime en 2009.

The summer holidays have barely started and the yearly recurring discussion about Brussels youths running amok in Flemish waterparks is already in full force. This time, the reason is images of mostly boys throwing a carp between each other in the Blaarmeersen lake in Ghent. Bruno Pessendorffer, Blaarmeersen’s spokesperson, does not want to make too much out of the recent incident but if there are obvious forms of aggression, intimidation or disturbance, security will act immediately. “We feel stigmatised,” young people from Brussels say.

“When you’ve been checked three times on the train to Ghent, you arrive at Blaarmeersen feeling frustrated.” More swimming facilities in Brussels could help, but that costs money, and the lack of space certainly c. But there were once plans. Secretary of State Pascal Smet speaks of a “historic mistake” that his successors in the Brussels government in 2009 decided to cancel his plans for a swimming pool in the Maritime area.

FR

EN

29 JUNI 2022

I 17

Interview JOËLLE MAISON (DÉFI ) EN JUAN BENJUMEA (GROEN ) LATEN HUN STEM IN HET HOOFDDOEKENDEBAT HOREN

‘We willen allebei een neutrale overheid’

Een jaar geleden werd de MIVB veroordeeld voor discriminatie, nadat een hoofddoekdragende sollicitante een klacht had ingediend. Joëlle Maison (Défi) en Juan Benjumea (Groen) maken vandaag de balans op. “Ik ben het niet eens met het idee dat een homokoppel niet goed geholpen zou worden in het gemeentehuis door iemand die een kruisje draagt.” — JASMIJN POST EN STEVEN VAN GARSSE, FOTO’S BART DEWAELE

Geboren in 1991 in Sevilla Kwam dertien jaar geleden naar België Werkte als beleidsjurist bij Brussel Fiscaliteit mee aan de modernisering van de Brusselse belastingen Brussels parlementslid sinds 2019

Joëlle Maison Geboren in 1968 in Elsene Groeide op in een gezin met Iraanse stiefmoeder Werkte vijftien jaar als advocate bij de Balie van Brussel Was schepen van Onderwijs in Ukkel, waar ze nu gemeenteraadslid is Brussels parlementslid sinds 2014

Juan Benjumea: "Ik geloof niet in segregatie aan het loket. Je krijgt een ticket met nummer B203 en gaat naar loket 11."

Maar dat lukt dus niet. Want er is nog geen oplossing gevonden.

BENJUMEA: Ook in Gent zijn er hevige debatten

geweest, net als in Mechelen en Antwerpen. Die moeten gevoerd worden. Maar daarna is het wel geleidelijk aan veranderd. En het werkt. Dat zie je in Mechelen, Gent en in het buitenland.

MAISON: De rechtbanken bevinden zich ook in een moeilijke situatie. We kunnen zo niet verder. Ik vind het bijvoorbeeld niet normaal dat we geen religieuze tekens op hogescholen toestaan. Zeker als het gaat om tweedekansonderwijs van de Franse Gemeenschap. Als politici moeten we onze verantwoordelijkheid nemen en een lijn trekken. Want nu verschilt het van school tot school en gewest tot gewest. Dat geldt ook voor de rechters op het vlak van neutraliteit bij de ambtenaren. We hebben een arsenaal aan juridische hulpmiddelen die dit ondersteunen. Politici moeten hun verantwoordelijkheid nemen.

Moet er dan een wet komen die alles voor eens en altijd duidelijk maakt?

BENJUMEA: Er moeten inderdaad duidelijke regle-

We zijn een jaar na de veroordeling van de MIVB voor discriminatie omdat ze een sollicitante met hoofddoek zou hebben geweigerd. Zij zouden intern een oplossing zoeken, maar dat is nog niet gelukt. Wat zegt dat over het debat?

JOËLLE MAISON: Het is pijnlijk dat de MIVB niet in beroep mocht gaan. Ik ben juriste en vind het gewelddadig om een bedrijf dit recht te ontnemen.

Het ging om een uitspraak in eerste aanleg, we leven in een rechtstaat.

Hoe ziet u dat, Juan Benjumea?

JUAN BENJUMEA: Het is de raad van bestuur die

beslist. In beroep gaan moet zinvol zijn. De rechtspraak is over het onderwerp verdeeld. Een beroep levert niet méér op dan een intern traject. De rechter heeft niet gezegd dat de MIVB een discriminatoir bedrijf is. Er is alleen gezegd dat één aspect discriminatoire trekken heeft. De MIVB is op veel vlakken een voorbeeld, onder meer op het vlak van diversiteit en inclusie, van aanwerven van vrouwen.

Maar je moet ook aanvaarden dat een bepaald beleid dat lang werd gevoerd nu in twijfel wordt getrokken.

Dan kan de MIVB twee zaken doen: procederen tot

menten komen als het gaat over de neutraliteit in het uiterlijk. Maar ik ben het niet eens met het idee dat een homokoppel niet goed geholpen zou worden in het gemeentehuis door iemand die een kruisje draagt. Je weet niet wat er achter een kruis zit. Pas als het gedrag van de ambtenaar de wet niet volgt, is er sprake van een ernstige fout waar een tuchtprocedure op moet volgen.

MAISON: Katholieke, islamitische en joodse wetten zijn veel conservatiever dan de Belgische burgerlijke wet. Stel je nu een situatie voor waarin een jonge moslima een abortus wil ondergaan en dat niet durft omdat ze ziet dat persoon die haar te woord staat ook moslima is. Deze vrouw voelt zich misschien veroordeeld.

BENJUMEA: Maar dat kan ook voorkomen bij iemand met een bepaalde familienaam, of iemands huidskleur, zaken waar je niets aan kunt doen. Is een algemeen verbod op religieuze tekens dan het beste middel? Zijn er andere middelen die minder ingrijpend zijn? Ik geloof van wel. Ik geloof niet in segregatie aan het loket of in de veronderstelling dat moslima’s in de rij bij moslima’s zouden gaan staan.

Er is geen pick and choose van ambtenaren mogelijk.

▼

Juan Benjumea

het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, of het zelf proberen op te lossen.

BRUZZ | INTERVIEW

D

e sollicitante was van oordeel dat ze niet werd aangeworven omdat ze een hoofddoek draagt. De Franstalige arbeidsrechtbank van Brussel veroordeelde de openbaarvervoermaatschappij wegens discriminatie en vroeg een einde te maken aan haar discriminerende aanwervingsbeleid. De Brusselse regering buigt zich sinds februari in een reeks hoorzittingen over de kwestie, meer bepaald over de neutraliteit – bijvoorbeeld op het vlak van religie – van personeel van Brusselse overheidsdiensten.

We ontmoeten Brussels parlementsleden en rapporteurs Joëlle Maison (Défi) en Juan Benjumea (Groen) in brasserie Cirio aan de Beurs, in een belle-époque-interieur dat de sfeer ademt van het oude België. Opgericht in 1886, niet lang nadat de eerste schoolstrijd in alle hevigheid had gewoed en het land in twee kampen had verdeeld: zij die religie en het onderwijs wilden loskoppelen en zij die dat niet wilden doen. De liberale regering oefende druk uit door de financiering voor het katholieke onderwijs terug te schroeven en in 1880 verbrak de regering de betrekkingen met het Vaticaan. De discussie over de scheiding tussen kerk en staat gaat dus al een tijdje mee.

29 JUNI 2022

I 19

▼

JOËLLE MAISON ( DÉFI ) EN JUAN BENJUMEA ( GROEN ) LATEN HUN STEM IN HET HOOFDDOEKENDEBAT HOREN

Je krijgt een ticket met nummer B203 en gaat naar loket 11. Als de dienstverlening slecht of discriminerend zou zijn, dan moet men een klacht indienen en volgt er een intern onderzoek.

“Ik vind het niet normaal dat we geen religieuze tekens op hogescholen toestaan. Zeker als het gaat om tweedekansonderwijs, ” zegt Joëlle Maison, parlementslid voor Défi.

Een van de experts in het verslag noemde ook het voorbeeld van een gemeentehuis met een rij witte mannen van een bepaalde leeftijd. Een vrouw van jonge leeftijd met een hoofddoek zal zich misschien ook niet neutraal behandeld voelen.

BENJUMEA: Je kunt neutraliteit veel beter uitstralen

met een front office die divers is. Dat kan een gemeente doen: we zijn hier met heel veel mensen met verschillende geloofsovertuigingen, sociale klasse, afkomst. Maar we verzorgen dezelfde dienstverlening. Een verbod op levensbeschouwelijke tekens creëert een vals gevoel van neutraliteit.

Hoe ziet u, en Défi, het verschil tussen het dragen van religieuze tekens in de front en de back office, Joëlle Maison?

BRUZZ | INTERVIEW

MAISON: Het zit in ons politiek-filosofisch DNA om geen voorstander te zijn van politieke, levensbeschouwelijke of religieuze tekens als ambtenaar. Het verschil tussen de front of back office is vaak niet zo groot als het lijkt. Het volstaat om naar het nieuwe gemeentehuis van Ukkel te gaan, waar de muren van glas zijn. De back office is zichtbaar vanuit de front office. Ook in het onderwijs lopen front en back office door elkaar. Voor de sociale cohesie binnen een bedrijf zou er geen verschil mogen zijn.

Laten we die situatie even schetsen: er is een vrouw met een hoofddoek die komt werken in de administratie. Als ze aan het werk is, doet ze hem af en als ze weer naar huis gaat weer aan. Wat is het probleem?

BENJUMEA: Waarom moet ze hem af doen? Wie

schaadt het? Het is een vrijheid (van religie, red.) die ingeperkt wordt.

MAISON: Het is geen absoluut recht.

BENJUMEA: Daar ben ik het mee eens. Maar toch: welk recht van iemand anders schaad je door levensbeschouwelijke tekens te blijven dragen als je het gebouw binnenstapt?

Hoe zit het met politiemensen of trambestuurders, mensen die soms de orde moeten handhaven?

Moet hun uiterlijk niet heel neutraal zijn? Om die reden dragen ze tenslotte ook een uniform.

BENJUMEA: In Gent heeft men het pragmatisch

aangepakt: eerst zijn een aantal functies geopend voor personen die religieuze tekens dragen, om te zien hoe het werkt. Daar gaat het ook om back en front office, net als gemeentescholen. Tornt het toelaten van religieuze tekens aan het vertrouwensbeginsel? Andere landen zetten een stap verder, zoals het Verenigd Koninkrijk, waar je ziet hoe een tulband of hoofddoek is verwerkt in het uniform. We moeten een reden voorleggen die ernstig genoeg is voordat we kunnen zeggen dat er sprake is van partijdigheid.

MAISON: Er is in Engeland, net als in de VS, veel segregatie. In Frankrijk ook, maar dat heeft te 20

I

29 JUNI 2022

maken met de manier waarop de banlieues zijn gebouwd. Ik ben tegen segregatie. Ik heb een hekel aan alles wat vermenging binnen een samenleving tegengaat. Een T-shirt van de PTB kun je uittrekken, daarmee druk je identiteit uit, het is niet wie je bent.

toevoegen. Ook hebben we nog steeds het advies van de Raad van State niet ontvangen. Als we een aantal dingen kunnen wijzigen en als de ordonnantie is goedgekeurd door de Raad van State, dan sluit ik me aan bij de filosofie van de ordonnantie.

Men wordt geboren in een religieuze familie.

Hoeveel keuze heb je dan?

Hoe zit dat voor Groen?

MAISON: Uiteraard. Maar door wie wordt een

ambtenaar mag geen symbolen dragen van een politieke partij. Er moet betere reglementering komen, daar ben ik het mee eens. Maar ik ben ervan overtuigd dat een verbod op levensbeschouwelijke tekens niet nodig is. We hebben het lang gehad over inclusieve versus exclusieve neutraliteit, maar voor mij hoeven we er geen adjectieven aan toe te voegen. Ik geloof in neutraliteit. We hebben hetzelfde doel voor ogen. Alleen geloof ik dat het instrument om dat doel te realiseren anders is.

hoofddoek opgelegd? Dat is door de religie. En waarom zou de religie doorslaggevender zijn dan de Belgische wet? Daar draait het om.

Kan de Brusselse regering een debat als dit eigenlijk nog wel aan? We hebben net het debat over onverdoofd slachten achter de rug.

MAISON: Klopt, maar we zien in de hele wereld debatten over manieren van slachten. In Frankrijk wordt religieus slachten toegestaan, in Vlaanderen en Wallonië niet. Het was een zeer gewelddadig debat. Toch werden alle stemmen in het parlement gehoord. Ik heb de universele waarheid niet in pacht, maar ik denk dat een meerderheid voor een verbod beter zou zijn geweest voor de sociale cohesie.

Maar zet de hoofddoekdiscussie de regering niet onder druk? Défi heeft nog gedreigd om uit de regering te stappen vanwege het dossier over neutraliteit.

MAISON: Dat was een jaar geleden. Ik geef het toe, er zijn spanningen. We moeten misschien nog enkele maanden onderhandelen.

Dus Défi zal de ordonnantie van MR goedkeuren over een verbod op religieuze tekens voor ambtenaren?

MAISON: Tijdens de hoorzittingen zijn er wel enkele gebreken van de ordonnantie naar voren gekomen. We zullen enkele zaken moeten

BENJUMEA: Ook wij vinden dat er grenzen zijn. Een

Komt er voor het einde van deze legislatuur een ordonnantie die een meerderheid haalt in het parlement, of niet?

BENJUMEA: Sinds de stemming over onverdoofd

slachten weet ik niet meer wat een meerderheid haalt in het parlement en wat niet. Omdat het in Vlaanderen en Wallonië al verboden was, dacht ik dat er ook hier maar een paar tegenstemmen zouden zijn.

Was de uitslag rond onverdoofd slachten een teleurstelling voor jullie beiden?

MAISON: Ik ben erg boos en teleurgesteld dat er uiteindelijk zoveel mensen zich onthouden hebben. Binnen Défi was men vrij om te stemmen wat men wilde. Er waren twee onthoudingen die verwacht waren vanaf het begin, maar er waren er nog twee die we niet hadden zien aankomen. Ook bij Ecolo, een partij die dierenwelzijn hoog in het vaandel draagt, waren er

weinig stemmen voor het verbod op onverdoofd slachten.

BENJUMEA: Ik ben het beu dat we tijd en middelen verliezen in het debat over neutraliteit. Dat zou al lang geregeld moeten zijn. Ik snap niet dat de handrem er zo op wordt gezet, met de goede ervaringen van Mechelen en Gent in het achterhoofd. We kunnen nog duizend hoorzittingen organiseren. Ik wil dat er toelating komt om religieuze tekens te dragen, zoals in het Verenigd Koninkrijk, Gent en Mechelen. Zo snel mogelijk.

Ik geloof dat er dingen zijn die dringender zijn dan dat.

Misschien is het debat over de scheiding van kerk en staat van fundamenteel belang voor België?

MAISON: Het is een oud vraagstuk dat we misschien te lang hebben laten verstoffen. Er zijn gelijktijdig natuurlijk ook andere debatten. Met 89 parlementsleden kun je het tegelijkertijd hebben over tewerkstelling en onderwijs, en er blijft nog ruimte over voor ethische vraagstukken.

Tegelijkertijd verandert de samenleving ook.

MAISON: Dat klopt, inderdaad. Migranten van de eerste generatie wilden gewoon werken, de tweede generatie is een trede gestegen op de maatschappelijke ladder, de derde generatie

beslist om de tradities van hun voorouders opnieuw op te pakken. Zo voel ik het aan.

BENJUMEA: Voor mij is het niet iets dat sinds 1960 speelt. Migratie maakt deel uit van de geschiedenis van België. Daarnaast hebben we de schoolstrijden gehad. Het is een doorlopend debat dat zichzelf steeds opnieuw uitvindt.

MAISON: Het is een heel gevoelig onderwerp. In Brussel zie je politici zich een beetje buigen in de richting van hun kiezers. Iets wat ik niet doe.

En er is altijd ‘cette petite musique’ met dat soort onderwerpen. Wie voor neutraliteit strijdt, zou racistisch zijn. Dat bestrijd ik met klem.

Boet het secularisme in aan belang in Brussel?

MAISON: … (Zwijgt, terwijl ze nadenkt). Ja. Tegelijkertijd moeten we niet vergeten waar we vandaan komen. Ooit speelden religieuze instellingen een actieve rol binnen de politiek.

« DÉFI ET GROEN VEULENT LA NEUTRALITÉ, MAIS LA VOIE POUR Y PARVENIR EST DIFFÉRENTE »

“DÉFI AND GROEN BOTH WANT A NEUTRAL GOVERNMENT, THE DIFFERENCE IS HOW WE GET THERE”

Cela fait un an que la société de transports publics STIB a été condamnée pour discrimination, après une plainte de la part d’une candidate qui portait le voile. Peu après, le MR a introduit une ordonnance visant à interdire le port de signes religieux. Le gouvernement s’est penché sur la question au cours de plusieurs auditions. L’ordonnance pourrait-elle être approuvée ? Difficile à dire, selon les députés bruxellois et rapporteurs des auditions Joëlle Maison (Défi) et Juan Benjumea (Groen). « Après le vote sur l’interdiction de l’abattage sans étourdissement, je ne sais plus à quoi m’attendre. »

It has been one year since Brussels’ public transport company MIVB/STIB was found guilty of discrimination after a job applicant wearing a headscarf had filed a complaint. Not long after, MR submitted an ordinance to ban the wearing of religious signs. The government has been considering the issue in a series of hearings. Does the ordinance have a chance of being approved? Brussels MPs and rapporteurs of the hearings Joëlle Maison (Défi) and Juan Benjumea (Green) find it difficult to say. “Given the vote on the ban on unanaesthetised slaughter, I don't know what to expect.”

FR

EN

Chou de Bruxelles

’Wij krijgen Agent Orange uit de Vietnamese bodem’ Jan Haemers gooit dezer dagen hoge ogen in Vietnam. De Brusselse ingenieur overtuigde de regering daar dat hij met zijn techniek van bodemsanering alle resten van Agent Orange uit de grond kan halen. Agent Orange is het giftige ontbladeringsmiddel dat de Amerikanen loosden tijdens de Vietnamoorlog. — BETTINA HUBO, FOTO IVAN PUT

BRUZZ | PORTRET

Haemers (55) woont in een negentiende-eeuws hoekhuis met een opvallend torentje vlak bij het Poelaertplein. Vanuit het torenkamertje, zijn thuiskantoor, kijkt hij recht op het Justitiepaleis en het reuzenrad.

“Dit is buurt waar ik opgroeide,” zegt hij. Zijn ouders runden de pralinewinkel Corné op de Guldenvlieslaan en daar woonde het gezin ook. “Het was een brede laan met aan weerszijden veel cafés. De chique winkels van nu waren er nog niet.”

schoon,” legt hij uit. “Je verwarmt de grond tot 300 of 400 graden, zodat de verontreiniging verdampt.

Vervolgens wordt het giftige gas uit de bodem gezogen en verwerkt of verbrand op een temperatuur boven de duizend graden. Dat blijft er geen molecule over.”

Haemers werkte eerst een tijdje bij Tractebel, waar de thermische sanering gebeurde door de grond af te graven, die te vervoeren naar een gigantische trommeloven voor de reiniging en de grond vervolgens met vrachtwagens terug te brengen. “Het

“Brussel heeft het cultuurleven van Parijs en Londen, en het comfort en de ruimte van een provinciestad ” Hij ging vlakbij naar school en het Justitiepaleis was zijn speelterrein. “Het gerechtsgebouw was gewoon open, we speelden er voetbal en verstoppertje.” Zijn eerste sigaretten rookte hij in het Egmontpark.

Na de humaniora studeerde hij voor mijnbouwingenieur aan de ULB en deed er nog een studie geologie en management bovenop. Daarna begon hij aan een lange carrière in de bodemsanering, waarbij hij zich toelegde op thermische reiniging .

“Alleen via thermische sanering krijg je grond die zwaar vervuild is door stookolie of chemische stoffen echt 22

I

29 JUNI 2022

was een dure methode, die veel energie kostte.”

Haemers vond dat het efficiënter kon en richtte eind jaren negentig zijn eigen bedrijfje op, waarmee hij op zoek ging naar een technologie om de grond te verwarmen zonder dat die eerst uitgegraven moest worden. Met trial-and-error ontwikkelde hij een systeem met buizen in de grond, die met individuele branders verwarmd worden. “De ultieme test gebeurde in 2010 in een gebouw aan de Louizalaan dat eigenaar Bayer moeilijk verkocht kreeg omdat de bodem vervuild was door een

lekkende stookolietank. We zouden alleen betaald worden als we de grond schoon kregen. Dat lukte.”

Vanaf toen ging het snel.

Haemers Technologies kreeg wereldwijd opdrachten. “Er zijn ook maar weinig bedrijven in de wereld die dit kunnen.” Zo leverde de onderneming, gevestigd aan het kanaal in Neder-over-Heembeek, de technologie voor de sanering van de grond onder de site van de recente Winterspelen in Peking.

Nu hoopt Haemers mee te kunnen werken aan de opruiming van Agent Orange in de Vietnamese bodem. Tijdens de Vietnamoorlog, in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw, loosden de Amerikanen het chemische ontbladeringsmiddel boven bossen en akkers, zodat bomen en struiken hun bladeren verloren en de tegenstander geen schuilplaatsen meer had. “De niet-afbreekbare, giftige dioxines drongen in de grond en het water,” zegt Haemers. “Dat heeft dramatische gevolgen tot vandaag. Er worden nog steeds ernstig misvormde kinderen geboren.”

De Vietnamese overheid zette een saneringsoperatie op voor een dertigtal zwaar verontreinigde gebieden. Haemers Technologies bood zijn diensten aan en mocht testen uitvoeren. “Zopas hebben wij kunnen bewijzen dat we de bodem met onze technologie volledig

schoon krijgen, zonder dat er afval overblijft en zonder dat het dioxinegehalte in de lucht stijgt,” zegt Haemers. “De Vietnamese regering is helemaal overtuigd, nu nog de Amerikanen. Zij betalen de hele operatie bij wijze van ontwikkelingshulp en zien de opdracht natuurlijk het liefst naar een Amerikaans bedrijf gaan.”

THUISHAVEN Ondertussen blijft Haemers ook in Brussel actief. “Hier werken we vaak onder gebouwen, we reinigen de bodem na een lek in een mazouttank. Binnenkort gaan we aan de slag in de kelder van het gemeentehuis van Ukkel.”

Brussel is altijd zijn thuishaven gebleven. Hij voelt zich goed in deze stad waar je alles te voet of met de fiets kan doen. Zijn auto deed hij ruim tien jaar geleden al weg. “Het is klein, maar toch internationaal.

Brussel heeft het cultuurleven van Parijs en Londen, en het comfort en de ruimte van een provinciestad.”

Wel ergert hij zich aan het groot aantal verontreinigde gronden in het gewest. “Schaarbeek-Vorming is één voorbeeld, maar er zijn duizenden vervuilde terreinen in Brussel.

Voorlopig worden ze niet gesaneerd, terwijl dat perfect mogelijk is.

Intussen verslechtert de kwaliteit van het grondwater en knabbelen we aan landbouwgrond en natuur.”

« ON VA ENLEVER L’AGENT ORANGE DU SOL VIETNAMIEN »

“WE WILL REMOVE AGENT ORANGE FROM THE SOIL IN VIETNAM”

L’ingénieur Jan Haemers a grandi à proximité de la place Poelaert et habite toujours dans le quartier. Il a fait des études d’ingénieur minier et a fondé une entreprise de dépollution des sols spécialisée dans le nettoyage thermique. Son entreprise est active partout dans le monde. Il vient de réaliser des tests, avec succès, pour retirer le défoliant toxique Agent Orange du sol vietnamien.

Jan Haemers, who works as an engineer, grew up near Place Poelaert and still lives there.

He studied mining engineering and then set up a soil remediation company that specialises in thermal cleaning. His company operates worldwide. He recently conducted successful tests to extract the toxic defoliant Agent Orange from the soil in Vietnam.

FR

EN

Jan Haemers Is 55 jaar en groeide op vlak bij het Poelaertplein en woont nog steeds in die buurt Hij studeerde voor mijnbouwingenieur en leidt Haemers Technologies, een bedrijf in thermische bodemsanering Zopas deed hij, met succes, testen om het giftige ontbladeringsmiddel Agent Orange uit de bodem te halen in Vietnam

OP BEZOEK BIJ EERSTE WOMEN ONLY-BUSINESSCLUB THE NINE

B R U Z Z | R E P O R TA G E

‘Je hoeft jezelf geen feminist te noemen om lid te worden’ Ze botste op heel wat vooroordelen – ‘waarom zouden vrouwen willen netwerken?’ – maar Georgia Brooks zette door. Haar geesteskind, de Brusselse ‘women only’-businessclub The Nine, mag weldra zijn eerste kaarsje uitblazen.

“Sommigen denken dat we hier enkel over fluffy zaken babbelen of ons bezighouden met breien.”

— ELLEN DEBACKERE, FOTO’S SASKIA VANDERSTICHELE

M

ooie vrouwen met minstens even mooie jurken zitten rustig achter hun laptop wanneer we het gerenoveerde pand in de Archimedesstraat – op een boogscheut van het Berlaymontgebouw – binnenwandelen. Vergissen is niet mogelijk: het uitbundige landschapsbehang, op vrouwen afgestemde temperatuur en tafelhoogtes, en in de bibliotheek helemaal vooraan Simone de Beauvoirs meesterwerk De tweede sekse: dit huis ademt feminisme. Of zoals Georgia Brooks (35) het zelf knipogend verwoordt: “Het gevreesde f-woord.”

We treffen Brooks, die opgroeide in Canada en Groot-Brittannië, en de dochter is van een Britse vader en een Libanese moeder, op een goed moment. Niet enkel viert haar vrouwenclub weldra zijn eenjarig bestaan: net nog sijpelde het

24

I

29 JUNI 2022

nieuws binnen dat het Europees parlement en de 27 EU-lidstaten een akkoord bereikten over maatregelen om meer genderevenwicht in de besturen van beursgenoteerde bedrijven te brengen. “Tijd om te vieren,” lacht Brooks. “Hier wachten we al lang op. En zo moet je ook de missie van onze vrouwenclub zien: als een kleine speler in veel grotere evoluties.”

Terwijl ze ons rondleidt door het herenhuis dat eerder nog dienstdeed als Italiaans restaurant én – verrassend genoeg – als mannenclub voor de Europese instellingen, vertelt Brooks wat haar ertoe bracht bijna een jaar geleden een women only-businessclub op te richten. “Heel wat Brusselse vrouwen runnen een bedrijf, maar er zijn niet zoveel plekken waar ze hier samen konden komen,” aldus Brooks. “Ik ben lid van verschillende Brusselse vrouwenclubs, maar we moesten vaak uitwijken naar een restaurant of

Het herenhuis waar The Nine onderdak heeft, was vroeger een restaurant, maar ook een mannenclub.

bar. Naar mijn mening heeft elke stad een vrouwenclub nodig, en dat gold ook voor Brussel.

Het verschil met Brusselse vrouwenclubs zoals de L-club en de Club Montgomery die beiden in de jaren 1980 werden opgericht, is dat wij een clubhuis hebben dat volledig onze eigendom is, en dat we kunnen genieten van alle diensten en faciliteiten die dat met zich meebrengt.”

Dat zijn er niet weinig. Behalve een restaurant met bar zijn er coworkingplekken en vergaderruimtes, maar ook een bibliotheek – met hoofdzakelijk boeken geschreven door vrouwelijke auteurs – en een galerieruimte met vooral kunstwerken van, jawel, vrouwelijke artiesten. In een van de coworkingplekken zit de Ierse Gráinne Harbison (45). Als voedingsdeskundige werkte ze vóór de komst van de club vaak alleen van thuis.

“Sinds de club hier is, zit ik hier bijna dagelijks,” vertelt Harbison. “Ik kom hier werken. De club is klein genoeg om vrienden te maken. Dat is fijn omdat deze wijk vooral EU-gericht is. Als je geen deel uitmaakt van die gemeenschap, kan het eenzaam worden in deze buurt. Het moest voor mij niet noodzakelijk een vrouwenclub zijn, maar het brengt wel een aangename dynamiek op gang. Ik voel me hier erg veilig.”

VECHTENDE VROUWEN “De wereld is gevaarlijker voor vrouwen,” pikt Brooks in. “De #MeToo-beweging is dan ook een grote inspiratiebron geweest om deze club op te richten. Veel vrouwen hebben er genoeg van. In

The Nine heeft niet alleen een restaurant met bar, er zijn ook coworkingplekken, vergaderruimtes, een bibliotheek en een galerieruimte.

gang zetten. Ik wil ook benadrukken dat gendergelijkheid niet enkel een vrouwenzaak is. Daarom zijn mannen tijdens events en op uitnodiging van een vrouw hier ook welkom.”

DE LIEFDE Brooks, die zeven jaar geleden voor de liefde naar Brussel verhuisde en momenteel volop Nederlands studeert, geeft wel toe dat mannen bij aankomst in de club voelen dat het niet meteen een plek voor hen is.

“Dat is niet negatief bedoeld, maar aan het interieur en de manier van werken, merken ze dat vrijwel onmiddellijk,” vertelt ze wanneer ze meteen de meest vrouwelijke ruimte van het pand

toont: de met druk behang versierde toiletten met make-upspiegels badend in roze licht. “Ik hou echt van die Britse touche, zoals jullie kunnen zien.”

Van een elitair imago wil de oprichtster niet weten. Vandaag telt The Nine zo’n vierhonderd leden. Een standaardlidmaatschap bij The Nine kost 900 euro per jaar, maar jongere leden en mensen uit de non-profitsector kunnen rekenen op een korting. Vandaag identificeren alle leden zich als vrouw, vertelt Brooks, die aangeeft dat ook non-binaire personen welkom zijn.

“De groep is heterogeen, want iedereen kan in principe lid worden. We vragen niet om via een ander lid uitgenodigd te worden en we zijn

▼

The Nine voelen vrouwen zich niet enkel veilig, maar ook zelfverzekerd.”

Dat begrijpt niet iedereen. Brooks moest en moet nog steeds opboksen tegen heel wat vooroordelen. “Toen ik vier jaar geleden afsprak met mogelijke investeerders kreeg ik de vraag waarom vrouwen hier zouden willen netwerken.

Zodra de club er was, hebben velen hun mening bijgesteld. Ze begrijpen nu dat we geen mannen haten. Al krijgen we soms nog steeds vreemde reacties. Zo denken sommigen dat we hier enkel over fluffy zaken babbelen of ons bezighouden met breien. Anderen dichten onze club dan weer een erg mysterieus imago toe, bevolkt door moderne heksen. Dat ligt ook aan het feit dat we in onze maatschappij erg weinig visuele representatie krijgen van vrouwen die elkaar steunen. Er bestaat eerder het beeld van een groep vrouwen die onderling onophoudelijk vechten.”

Dat beeld wil Brooks graag bijstellen. “Je moet jezelf geen feminist noemen om lid te worden van The Nine,” benadrukt ze. “Het valt me op dat veel mensen aarzelen om het woord ‘feminisme’ in de mond te nemen. Bij een term als vrouwenemancipatie of gendergelijkheid roept iedereen ‘hoera’, maar een feminist willen ze niet genoemd worden. In vergelijking met steden als Londen of Montréal heb ik het gevoel dat men in Brussel op dat vlak misschien iets conservatiever is.”

“Maar anderzijds heb je hier in Brussel wel erg sterke bewegingen van onderuit die veel zaken in

“De #MeToo-beweging is een grote inspiratiebron geweest om deze club op te richten. Veel vrouwen hebben er genoeg van” GEORGIA BROOKS Oprichtster The Nine

29 JUNI 2022

I 25

OP BEZOEK BIJ EERSTE WOMEN ONLY-BUSINESSCLUB THE NINE

B R U Z Z | R E P O R TA G E

In de toiletten hangt een vrouwelijke sfeer: druk behang met make-upspiegels badend in roze licht.

“Mannen voelen dat The Nine geen plek voor hen is,” zegt oprichtster Georgia Brooks.

ook niet geïnteresseerd in iemands cv. We kijken vooral naar iemands waarden. Zo’n veertig procent van onze leden is van Belgische afkomst, de rest heeft een eerder internationaal profiel. We hebben heel wat Nederlandstalige leden. De helft is jonger dan 35.”

Het meest recente lid ontmoeten we op de tweede verdieping achter een laptop. “Ik ben een drietal weken geleden lid geworden,” vertelt Dorine Rurashitse, directrice van de vzw Africalia. “Ik was vooral op zoek naar een plek waar ik mijn hoed van directrice even kon afzetten en waar ik mijn taken in alle rust kan afwerken. En ik hoop ook wel op een samenwerking op cultureel vlak met The Nine.”

“Het zou fijn zijn indien we nog meer vrouwen in zichtbare functies kunnen aantrekken,” geeft Brooks aan. “Maar de meeste vrouwen in die functies die lid zijn van onze club, komen dan weer vooral langs om

I

EEN MEISJE Voor we afscheid nemen, gunt Brooks ons nog een blik op de prachtige tuin die schuilgaat achter het huis. “Of ik meerdere vestigingen van The Nine wil openen? Vraag me dat misschien binnen een aantal jaar. Het was al een hele uitdaging om een nieuwe business in Brussel op te starten in het midden van een pandemie, een energiecrisis en intussen ook een oorlog.

Maar tegelijkertijd zie ik ook veel veerkracht en optimisme,” vertelt ze, terwijl ze even over haar buik aait. De volgende uitdaging voor de oprichtster van de vrouwenclub is immers al op komst en staat gepland voor oktober. Het wordt – hoe kan het ook anders – een meisje.

« BRUXELLES AVAIT BESOIN D’UN CLUB DE FEMMES »

“BRUSSELS NEEDED A CLUB FOR WOMEN”

The Nine, le nouveau club de femmes de Bruxelles, fêtera bientôt son premier anniversaire. Malgré les préjugés contre lesquels Georgia Brooks, la fondatrice du club d’affaires, doit toujours lutter, le club compte aujourd’hui 400 membres. Le groupe est très hétérogène et compte aussi

The Nine, Brussels’ youngest women’s club, is about to celebrate its first anniversary.

Although Georgia Brooks, the founder of the business club, has had to fight a lot of prejudices, and still does, the club now has 400 members. This group is heterogene-

FR

26

die functie eventjes niet te moeten belichamen en om hier te relaxen. Iedereen blijft dus welkom.”

In de vergaderruimte vertelt Brooks dat er elke week een therapiesessie voor Oekraïense vrouwen plaatsvindt. “Intussen ontvangen we wekelijks zo’n twintig Oekraïense vrouwen. Dat is natuurlijk gratis, dat is het minste wat we kunnen doen.”

Verder oogt het doordeweekse programma divers. Workshops en voorstellingen worden afgewisseld met info- en inspiratiesessies. “In tegenstelling tot de klassieke businessclubs hebben we het hier niet louter over financiën of businessdeals sluiten. Heel wat leden gaven immers aan ook over kunst, cultuur of het leven te willen praten. In andere clubs konden ze minder terecht met die vragen: daar ging het meer over mannenbusiness. We hebben ook wel businessgesprekken, maar daar blijft het

niet bij. Vorige week hadden we nog een workshop over het thema menopauze op de werkvloer en hoe we dat een plek kunnen geven. Zowel jong en oud was aanwezig, want vroeg of laat wordt iedereen ermee geconfronteerd.”

Hoe de toekomst er voor The Nine zal uitzien, weet Brooks niet. “Maar ik hoop dat we ooit in een realiteit zullen leven waarbij gesegregeerde clubs natuurlijk niet meer nodig zijn. Maar de trends die we tijdens de covidperiode zagen, zijn niet geruststellend. We zagen veel meer huiselijk geweld en vrouwen namen alle huishoudelijke taken op zich én de zorg voor de kinderen die thuis waren.”

Brooks mag dan wel blij zijn met het akkoord dat de EU bereikte over gendergelijkheid in beursgenoteerde bedrijven: de strijd is volgens haar zeker nog niet gestreden. Behalve de invoer van quota kunnen nog andere maatregelen bijdragen, denkt ze.

“Ik merk dat mijn leden niet enkel op een theoretisch niveau op zoek zijn naar informatie over gendergelijkheid, maar vooral ook praktische tips willen. We moeten daar echt op getraind worden. Nu bestaan er veelal ongeschreven regels, maar veel mensen willen net praktisch advies. Dat willen we met onze workshops, zoals met die over menopauze op de werkvloer, aanbieden in ons clubhuis.”

29 JUNI 2022

beaucoup de jeunes. Avec The Nine, Brooks veut contribuer à l’émancipation de la femme et à l’égalité des sexes. À l’aide d’ateliers qui abordent le côté pratique du féminisme, elle espère contribuer à un monde dans lequel des clubs non-mixtes ne seraient plus nécessaires.

EN

ous and includes many young people. With The Nine, Brooks wants to contribute to female emancipation and gender equality. With workshops that focus on the practical side of feminism, she hopes to contribute to a world where segregated clubs are a thing of the past.

PUBLIREPORTAGE

“Andere mensen vooruithelpen en mezelf blijven ontplooien geeft enorm veel voldoening”

Hoe draag je bij aan een beter leven en samenleven in een superdiverse grootstad als Brussel? Suzan Ali (29) doet het dagelijks als trajectbegeleider bij bon, de Brusselwerking van Agentschap Integratie en Inburgering.

Het is intussen al vijf jaar geleden dat Suzan uit Syrië naar België vluchtte. Ze kwam via haar broer en schoonzus, die al langer in ons land verbleven, snel bij bon terecht voor een inburgeringstraject. Voor Suzan is een goed begin het halve werk: “Dat goede begin heb ik via bon zeker gehad.”

Mensen op weg helpen Enkele maanden na haar aankomst kon Suzan starten met haar cursus maatschappelijke oriëntatie. Ze combineerde die met Nederlandse lessen, maar dat was voor haar niet genoeg. “Ik wilde de taal écht goed leren en ben daarom ook als vrijwilliger bij bon gestart. Op die manier kon ik mijn Nederlands oefenen en deed ik tegelijkertijd ook werkervaring op”, vertelt Suzan. “Ik help heel graag mensen”, vertelt ze.

Suzan heeft in Syrië haar universitaire studie niet kunnen afmaken door de oorlog, dus herbegon ze in België. “Tijdens mijn opleiding liep ik stage bij bon. Daarna kon ik er terecht voor een vaste job aan het onthaal. Ik ben heel leergierig”, klinkt het. “Ik vroeg mijn leidinggevende steeds om extra taken, en deed ook dingen die eigenlijk helemaal niet door de onthaalmedewerker gedaan moesten worden. Uiteindelijk werd ik trajectbegeleider. Ik heb heel hard gewerkt, maar dat was steeds met veel plezier.”

Ben je geïnspireerd door het verhaal van Suzan en wil je nieuwkomers ook helpen om hun doelen te bereiken?

Dan zijn onze vacatures misschien wel iets voor jou. Neem snel een kijkje op www.bon.be/vacatures en stel je kandidaat!

Samen doelen bereiken Als trajectbegeleider begeleidt Suzan inburgeraars tijdens hun inburgeringstraject. “Ik help hen zoeken naar werk, een opleiding of hobby.” Ze ontfermt zich ook over de administratie die daarbij komt kijken: het opmaken van inburgeringsattesten en -certificaten, maar ook bijvoorbeeld het opvolgen van aanwezigheden in de lessen. “Ik luister naar de doelen van een cursist en help dan om die samen te bereiken”, luidt het bij Suzan. “Geweldig vind ik dat.

Ik kan daarvoor ook mijn eigen ervaring als vluchteling, nieuwkomer, vrijwilliger en student delen.”

Suzan hoopt haar job nog lang te kunnen uitvoeren. “Ik wil mensen blijven ondersteunen”, klinkt het. “De werksfeer is ook super. Ik ben bij bon terechtgekomen in een warme, positieve omgeving waar iedereen de nodige steun krijgt om zichzelf te ontwikkelen. Ik help met mijn werk andere mensen vooruit, maar kan ook mezelf blijven ontplooien.

Dat geeft me enorm veel voldoening.”

DANCE THEATRE PERFORMANCE CONVERSATIONS

S 2

E

P 0

>

D 2

E C 2

SOA RATSIFANDRIHANA KRISTIEN DE PROOST GORGES OCLOO GÉRALD KURDIAN ISABELLE N’DIAYE EFFI & AMIR ANNE TERESA DE KEERSMAEKER/ROSAS ANNA FRANZISKA JÄGER & NATHAN OOMS MIET WARLOP SARA MANENTE FATSABBATS MILØ SLAYERS & MANY OTHERS

How to Be Many in Many Places?

Find us at 15 different locations in and around Brussels and at

K A A I T H E AT E R . B E Book your tickets & {PAY WHAT YOU CAN}

IMAGE—HADASSAH EMERICH

KaaiAd_BRUZZ_20220622+20220629+20220707.indd 1

DESIGN—PAUL BOUDENS

16/06/2022 19:24

Big City Big CityBig City

Big Big City City

te ruilen voor een appartementen in de zijn benedenstad.

Elsene, allebei ze nu Big City STEL ZELF JE VRAAG Maar de centrale van lanen plaats.

De wens van al wie het gemeentehuis de appartegemeentehuis van Elsene te ruilen voor een Tien jaar geleden vond de EN STEM OP BRUZZ.BE waren wel een ontmoetingstoen voorkoppels de beurs ging gemeenten. geven elkaar De metrostellen met oranje menten in deuitgebouwd. benedenstad. eerste The Streets Elsene, allebei zijn ze nu Die heetten In dePicnic trouwzaal van het Big City STEL ZELF JE VRAAG plek. Het was een fltoen aneergezitten, was om van de STEL ZELF JE VRAAG wekelijks het jawoord voor nogde 1a, 1b en lijn 2. snuit zijn ondertussen Maar de centrale lanen plaats.

De wens van wie het gemeentehuis van gemeentehuis vanal Elsene STEL ZELF JE VRAAG EN STEM OP BRUZZ.BETE bied naar de vele winkels, VEEL NOTEN centrale lanen weer het een leven lang samenzijn.

EN STEM OP BRUZZ.BE EN STEM OP BRUZZ.BE Hoe langer de meervoud, lijnen die die stukken waren wel een ontmoetingstoen de beurs ging term term in het in meervoud, het Deiconische naam De naam Marollen Marollen isgeworis voor gemeenten. geven koppels elkaar horecazaken, ontspanningsflaneergebied te maken dat Deze plek was vroeger het Het huis in Elsene voor werden, hoe meer den in Brussel.

De MX’en STEL ZELF JE VRAAG plek.

Het was een fl aneergezitten, was om van de gebruikt gebruikt wordt wordt om het om het afgeleid afgeleid van van de Maricolen, de Maricolen, wekelijks het jawoord voor wde galerie plekken en hotels. het vroeger ooit was, voor de het STEL STEL ZELF ZELF JE VRAAG JE VRAAG salon van twee geliefden, zijn gezin – ze hadden voertuigen besteld ze eigenlijk heten, bied naar destadsdeel vele winkels, TE VEEL NOTEN centrale lanen weer stadsdeel van van de Kapellede meervoud, Kapellezijn dat zijn zusters zusters dienaam in die de in de een leven lang samenzijn. kens indat dezoals EN STEM OP BRUZZ.BE term term in het in meervoud, het die die De naam De Marollen Marollen is is auto een groot deel van te demaken dat moesten worden.

Dat al sinds het ontstaan want het gemeentehuis intussen een zoon – liet De horecazaken, ontspanningsfl aneergebied EN EN STEM STEM OP OP BRUZZ.BE BRUZZ.BE kerk kerk tot de tot Hallepoort de Hallepoort aan aan zeventiende eeuw eeuw actief actief traat 6 zeventiende in rijden Deze plek was vroeger het Het huis in Elsene voor kunnen de voedingstoffen inom Het volledige Brussels gebruikt gebruikt wordt wordt het om het afgeleid afgeleid van van de Maricolen, de Maricolen, PREMETRO ruimte inpalmde.

Bewust inishet steeds van degeweest metro inzijn Brussel plekken hotels. het ooit was, voor de was de woning de Bériot zijn ontwerpen door destadsdeel STEL STEL ZELF ZELF JE VRAAG JE VRAAG tewaren geven, te geven, relatief isbegin relatief recent. recent. zouden geweest zijn in devroeger inin devan nt op 2zouden juni salon van twee gezin – ze hadden de en bodem in kaart worden Gewest telt meer dan stadsdeel van van de Kapellede Kapelledat zijn dat zijn zusters zusters die in diede in de geliefden, kiezen een plek voor De centrale lanen waren niet variaties op de eerste 1976.

Ondertussen auto een groot deel van de gerenommeerde violist architect van de Leeuw van en In 1969 In 1969 dreigen dreigen de devijf de vijf wijk. wijk.

Ze werden Ze werden invoor de in de gebracht, maar kan ook 600.000 bomen, zo blijkt uit want het gemeentehuis intussen een zoon –kerk liet De EN EN STEM STEM OP OP BRUZZ.BE BRUZZ.BE tot de totHallepoort dede Hallepoort zeventiende zeventiende eeuw eeuw actief actief kunnen dekerk voedingstoffen in aan aan Het volledige Brussels PREMETRO voetgangers is iets waar het enkel het vertrekpunt voor modellen.

Pas in 2004 kwamen er al heel wat ruimte inpalmde.

Bewust lling van bekeken worden hoeveel een onderzoek van de Charles de Bériot en de Waterloo.

Wat nu gezien straten straten van van ‘de Marolle’ ‘de en en volksmond volksmond ook ook Marollen Marollen was dedan woning Bériot ontwerpen door dekaart STEL ZELF JE VRAAG te geven, te geven, is relatief isMarolle’ relatief recent. recent. zouden zouden geweest geweest zijn zijn in dein devan de de bodem in worden Gewest telt meer kocht de vervoermaatnieuwe modellen bij.

Maar stadsbestuur bijna twee een ontspannende avond, ze kiezen voor een plek voor De centrale lanen waren niet er Wool.genoemd beschikbare ruimte er is voor KU Leuven.

Dat is voornadie van die van twee twee wijken wijken errond errond genoemd en zo en kreeg zo kreeg deze deze operawereldster Maria wordt als de voorgevel van gerenommeerde architect van de Leeuw van In 1969 In 1969 dreigen devijf de vijf wijk. wijk.

Ze werden Zebomen, werden in de inblijkt de uit violist gebracht, maar kan dreigen ook de de 600.000 zo EN STEM OP BRUZZ.BE schappij een nieuw model wat iswijk dan de toekomst van geleden ook voor waren ook het vertrekpunt de van de bomen. melijk teeeuwen verklaren door de voetgangers isBériot iets enkel hetwortels vertrekpunt voor Big Big City City te verdwijnen, te verdwijnen, door door volkse volkse wijk in Brussel in Brussel haar haar bekeken worden hoeveel Malibran (°1808), van wie waar het gebouw, was toen hun een onderzoek van de Charles de en dehet Waterloo.

Wat nu gezien straten straten van van ‘de Marolle’ ‘de Marolle’ en en volksmond volksmond ook ook Marollen Marollen STEL ZELF JE VRAAG Big City FREDERIK UIT BRUSSEL-STAD aan, de boa’s.

De stijl van de oudere modellen?

Ondergronds lopen er aanwezigheid het om andere delen van Brussel stadsbestuur bijna twee een ontspannende avond, ze plannen plannen voor voor de uitbreide uitbreinaam. naam.

Datkoos.

Dat is althans isvan althans wat wat er beschikbare ruimte er is voor KU Leuven.

Dat iser voornadie van die van twee twee wijken wijken errond errond genoemd genoemd en zo en kreeg zo kreeg deze dezeMaria operawereldster wordt als de voorgevel van het liefdeslied helaas achtergevel vanwaaruit ze EN STEM OP BRUZZ.BE immers waterleidingen, eleknieuwe voertuigen brak Er is verteld door de jaren heen Zoniënwoud.

En hoewel eeuwen geleden ook van voorwie waren ookgrond het vertrekpunt dedie wortels van de bomen. melijk te verklaren door de De centrale lanen zijn bereiken.

Bijvoorbeeld ding ding van van het Justitiepaleis. het Justitiepaleis. jarenlang jarenlang verteld werd, werd, tot JOHANN UIT ANDERLECHT te verdwijnen, te verdwijnen, doordoor volkse volkse wijk wijk in Brussel intot Brussel haar haar Malibran (°1808), het gebouw, was toen hun sneller uitgezongen was optehet grote stuk AMBER UIT GRIMBERGEN Big City FREDERIK UIT BRUSSEL-STAD triciteitsleidingen enal soms Brussel op verschillende volledig met die van de enkel stel van het Ondergronds lopen er aanwezigheid van het koos. om andere delen van Brussel gebouwd op de plek waar met paard en kar, maar Het Het zou zou al de tweede de tweede keer keer denog Brusselse degeen Brusselse stadsgids stadsgids Luc Luc plannen plannen voor voor de uitbreide uitbreinaam. naam.

Dat Dat is althans is althans wat wat er er het liefdeslied helaas achtergevel vanwaaruit ze danop verwacht. rondom konden uitkijken. nog kelders en metrotunnels. plekken inzet groene immers waterleidingen, elekEn hoewel MX’en.

In de moderne net gehaald.

Elk voertuig term term in het in meervoud, het meervoud, die die De naam De naam Marollen Marollen is is De centrale lanen zijn te bereiken.

Bijvoorbeeld ding ding van van het Justitiepaleis. het Justitiepaleis. jarenlang jarenlang verteld verteld werd, werd, tot tot zijn zijn dat voor dat voor het gebouw het gebouw Surdiacourt Surdiacourt opZoniënwoud. onderzoek op onderzoek vroeger de Zenne stroomde. vooral ook met de tram.

Er sneller was op het stuk grond AMBER UIT GRIMBERGEN Wanneer jeMaricolen, deuitgezongen carrière In de tijd dat grote ze in Brussel In smalle straten kande het lanen, kan het het in veel triciteitsleidingen enaltweede soms Brussel op verschillende gebruikt gebruikt wordt wordt om het om het afgeleid afgeleid van van de Maricolen, de stadsgids variant kon reiziger zich dat ooit aangekocht door gebouwd de plek met paard en kar, maar Het Het zou zou al de deworden tweede keerkeer de Brusselse de Brusselse stadsgids Luc Luc waar woningen woningen zouden zouden worden uitging. uitging.

Hijis twijfelde Hij twijfelde aan dede deop Brussel is aan ontstaan langs kwamen verschillende lijnen dan verwacht. rondom konden uitkijken.

STEL STEL ZELF ZELF JE VRAAG JE VRAAG overloopt van woonden, trouwden ze stadsdeel stadsdeel van van de Kapellede Kapelledat zijn dat zijn zusters zusters die in die de in de daardoor een uitdaging zijn wijken nog een pak beter nog kelders en die metrotunnels. plekken inzet op groene ook door de wagons de MIVB, vervoert dus nog term term in het in meervoud, het meervoud, die De naam De naam Marollen Marollen is is zijn zijn dat voor dat voor het gebouw het gebouw Surdiacourt Surdiacourt op onderzoek op onderzoek vroeger de Zenne stroomde. vooral ook met de tram.

Er onteigend onteigend en het en stadsdeel het stadsdeel correctheid correctheid vanzeventiende van die uitleg dieeeuw uitleg haar oevers.

Dankzij de samen, die werden doorgeWanneer je de carrière In de tijd dat ze in Brussel EN EN STEM STEM OP OP BRUZZ.BE BRUZZ.BE kerk kerk tot de tot Hallepoort de Hallepoort aan aan zeventiende eeuw actief actief kunnen de voedingstoffen insmalle Het volledige Brussels veelbesproken Maria ook.

Inverplaatsen. straten lanen, kan het het invan veel voor bomen om ook doen, enreizigers. kunnen er nog heel gebruikt gebruikt wordt wordt om het om het kan het afgeleid afgeleid van de Maricolen, de Maricolen, Dat komt woningen woningen zouden zouden worden worden uitging. uitging.

Hij twijfelde Hij twijfelde aan aan dededelangs Brussel isde ontstaan kwamen verschillende lijnen zou zou worden worden aangetast. aangetast. enelke wou en dag wou zekerheid zekerheid over over het het STEL STEL ZELF ZELF JE VRAAG JE VRAAG te geven, tenaar geven, is relatief is relatief recent. recent. zouden zouden geweest geweest zijn zijn in invan de rivier kon de stad zich trokken verschillende de bodem in kaart worden Gewest telt meer overloopt woonden, trouwden ze stadsdeel stadsdeel van van de Kapellede Kapelledat zijn datdan zijn zusters zusters die in diedein de daardoor een uitdaging zijn wijken nog een pak beter ondergronds ongestoord wat bomen bij.

De voordelen Malibran, ook wel La MaMaar lang genieten van ANTHONY UIT SCHAARBEEK Ondertussen we omdat de levensduur van onteigend onteigend enzijn het en stadsdeel hetdat stadsdeel correctheid correctheid van van die uitleg die uitleg In 1969 In 1969 dreigen dreigen de de de vijf de vijf wijk. wijk.

Ze werden Ze werden in de in de haar oevers.

Dankzij de samen, die werden doorgegebracht, maar kan ook 600.000 bomen, zo blijkt uit Het Het is niet is niet voor voor niets niets dat verhaal verhaal dat ook dat ook hij vertelde hij vertelde EN EN STEM STEM OP OP BRUZZ.BE BRUZZ.BE kerk kerk tot de tot Hallepoort de Hallepoort aan aan zeventiende zeventiende eeuw eeuw actief actief — STEFANIE — STEFANIE kunnen destad. voedingstoffen in om ook door haar delen van dedoor Op oude Het volledige veelbesproken Maria ook.

UIT UIT BRUSSEL BRUSSEL voor bomen doen, en kunnen er nogBrussels heel te groeien. vanmetrostel een uitbouwen, groene stad zijn libran genoemd, het hun liefdesnest konden de bekeken worden een onderzoek van delijkt straten straten van van ‘de Marolle’ ‘de Marolle’ en en volksmond volksmond ook ook Marollen Marollen een grote herorganisatie best lang is. zou zou worden worden aangetast. aangetast. en wou en wou zekerheid zekerheid over over het het STEL ZELF JE VRAAG te hoeveel geven, tenaar geven, is relatief isde relatief recent. recent. zouden zouden geweest geweest zijn zijn in dein de rivier kon de stad zich trokken verschillende de bodem in kaart worden Gewest telt meer dan de bijnaam bijnaam van van Joseph Joseph opeen zijn op zijn rondleidingen rondleidingen door door ondergronds ongestoord wat bomen bij.

De voordelen Malibran, ook wel La MaMaar lang genieten van functie als toegangsweg, foto’s is bijvoorbeeld te zien ANTHONY UIT SCHAARBEEK aanzienlijk, dus waarom nog beschikbare ruimte er is voor KU Leuven.

Dat is voornadie van die van twee twee wijken wijken errond errond genoemd genoemd en zo en kreeg zo kreeg deze deze alsof ze tientallen jaren twee niet.

Nog geen jaar na Invan 1969 In 1969 dreigen dreigen de de de vijf de vijf wijk. wijk.

Ze werden Ze werden in de inblijkt de uit gebracht, maar kan ookde 600.000 bomen, zo van metrolijnen later, In Parijs werden bijvoorHet Het is niet is niet voor voor niets dat dat verhaal verhaal dat ook dat ook hij vertelde hij vertelde EN STEM OP BRUZZ.BE — — uitbouwen, door haar delen de stad.

Op oude STEFANIE STEFANIE UIT UIT BRUSSEL BRUSSEL Poelaert, Poelaert, dedearchitect de architect vanniets van de wachten Marollen. de Marollen.

Die twijfel Die twijfel door te groeien. van een groene stad zijn de wortels van deBOMENPLAN bomen. melijk tewijk verklaren door de om Brussel zoveel libran genoemd, hun liefdesnest konden watertoevoer en riolering. dat de eindhalte van een te verdwijnen, te verdwijnen, door door volkse volkse wijk in Brussel in Brussel haar haar bekeken worden hoeveel een onderzoek vanMarollen delijkt het straten straten van van ‘de Marolle’ ‘de Marolle’ en van van volksmond volksmond ook ook Marollen STEL ZELF JE VRAAG op het toneel stond. hun trouw trok Maria naar deJustitiepaleis, bijnaam de bijnaam Joseph Joseph op zijn op zijn rondleidingen rondleidingen door door met vier inen plaats van drie beeld pas na zestig jaar de functie als toegangsweg, foto’s is bijvoorbeeld te zien Ondergronds lopen er aanzienlijk, dus waarom nog aanwezigheid van het het Justitiepaleis, het de de bleek bleek terecht. terecht.

Na wat Na wat beschikbare ruimte er isreden voor Leuven.

Dat voornaplannen plannen voor voor de uitbreide uitbreinaam. naam.

Dat Dat is genoemd althans isKU althans wat wat er eriskreeg die van die van twee twee wijken wijken errond errond genoemd entientallen zo en kreeg zo deze deze mogelijkDe vol te planten met Net om die heeft alsof ze jaren twee niet.

Nog geen jaar na benedenstad breidde paar lijnen vlak voor de EN STEM OP BRUZZ.BE Poelaert, Poelaert, de er architect debehalve architect de Marollen. de Marollen.

Die twijfel Die twijfel lijnen.

Ook rijdt rijtuigen vervangen.

Helaas werd deze zeer Londen voor een voorstelBOMENPLAN immers waterleidingen, elekZoniënwoud.

En hoewel de wortels van de bomen. melijk tetot verklaren door wachten om Brussel zoveel watertoevoer enBrussel riolering. dat de eindhalte van een ding ding van het Justitiepaleis. het Justitiepaleis. jarenlang jarenlang verteld verteld werd, werd, tot tevan verdwijnen, te verdwijnen, door door volkse volkse wijk wijk in Brussel in haarde haar ‘skieven ‘skieven architec’ architec’ Hetvan Hetvan research research vond vond hij niets hij niets bomen?

Brussel Stad in 2020 een was.was. op het toneel stond. hun trouw trok Maria naar zich langzamerhand uit Beurs lagen.

Die tramsporen triciteitsleidingen en soms Brussel op verschillende Ondergronds lopen erde aanwezigheid van het het Justitiepaleis, het Justitiepaleis, de de bleek bleek terecht. terecht.

Na wat Na wat de boa nog een recentere Aangezien het Brusselse plannen plannen voor voor uitbreide uitbreinaam. naam.

Dat Dat is althans is althans wat wat er er Het Het zou zou al de al tweede de tweede keer keer de Brusselse de Brusselse stadsgids stadsgids Luc Luc getalenteerde mezzosopling.

Tijdens een paardenmogelijk vol te planten met Net om die reden heeft Destad benedenstad breidde paar lijnen vlak voor debewoners zijn zijn de bewoners de die die terug terug overover de aanwezigheid de in aanwezigheid Veel bomen de bomenplan gelanceerd.

Op nog kelders en ding metrotunnels. plekken inzet op groene Helaas werd deze zeer Londen voor een voorstelimmers waterleidingen, elek- ‘skieven Zoniënwoud.

Enwerd, hoewel langs het tracé van de rivier verdwenen beetje bij beetje ding van van het Justitiepaleis. het Justitiepaleis. jarenlang jarenlang verteld verteld werd, tot tot zijn dat voor dat voor het gebouw het gebouw Surdiacourt Surdiacourt op onderzoek op onderzoek ‘skieven architec’ architec’ was.was.

Het Het research research vond vond hij niets hij niets bomen?

Brussel Stad invertrekken 2020 een variant rond, de M7.

Maar metronet minder oud is dan raan maar 28 jaar ritje inzijn Regent’s Park, zich langzamerhand uit Beurs lagen.

Die tramsporen moesten moesten vertrekken voor voor van van diebelangrijk: specifi die specifi eke zusters eke zusters in In smalle straten kan het zijn ze hebben elke plek waar het mogelijk lanen, kan het het in in veel triciteitsleidingen en soms Brussel opoud. verschillende Het Het zou zou al de al tweede de tweede keer keer de Brusselse de Brusselse stadsgids stadsgids Luc Luc getalenteerde mezzosopling.

Tijdens een paardenwoningen woningen zouden zouden worden worden uitging. uitging.

Hij twijfelde Hijaanwezigheid twijfelde aan aan de de en haar bijriviertjes.

Zo om plek te maken voor het zijn zijn de bewoners de bewoners die die terug terug over over de de aanwezigheid Veel bomen in de stad bomenplan gelanceerd.

Op ook anciens oranje Londen ofjaar Parijs, nog kelders en metrotunnels. daardoor een uitdaging zijn plekken inzet op groene nog een pak beter Zewijken zong zichzelf letterlijk kwam zeverdwenen lelijk ten val. langs het tracé deoud. rivier beetje bij beetje een hoge esthetische isen moeten bomen komen. de bouw dede bouw van van het met gigantihet gigantidedat wijk. devan wijk.

Zeven Zeven jaar kostte kostte zijn zijn dat voor dat voor het gebouw het gebouw Surdiacourt Surdiacourt op28 onderzoek opvan onderzoek onteigend onteigend het en stadsdeel het stadsdeel correctheid correctheid van van die uitleg die uitleg raan maar ritje inaantal Regent’s Park, moesten moesten vertrekken vertrekken voorvoor van van die specifi diekunnen specifi eke zusters eke zusters injaar In smalle straten kan het zijn belangrijk: ze hebben elke plek waar het mogelijk lanen, kan het het in in veel kronkelde ze vroeger door groeiende auto’s. voor bomen om ook doen, en er nog heel snuit rijden nog steeds.

Je onze voertuigen woningen woningen zouden zouden worden worden uitging. uitging.

Hij twijfelde Hij twijfelde aan Zo aan de de meerwaarde in het straatDaarom brengt het en fi guurlijk de dood in.

Toch bleef ze nog een paar en haar bijriviertjes. om plek te maken voor het zou zou worden worden aangetast. aangetast. en wou en wou zekerheid zekerheid over over het het sche sche complex, complex, die hem die hem die die hetkunnen hem het hem om uiteindelijk om uiteindelijk de de In 1936 bracht het schepencollege hulde aan het graf daardoor uitdaging zijn wijken nog een pak beter ondergronds ongestoord wat bomen bij.

De voordelen Ze zong zichzelf letterlijk kwam zeeen lelijk ten val.

ANTHONY UIT SCHAARBEEK een hoge esthetische is moeten bomen komen. de bouw de bouw van van het gerust gigantihet gigantide wijk. de wijk.

Zeven Zeven jaar jaar kostte kostte het centrum van de stad.

Het is pas veel later, in de onteigend onteigend en het en stadsdeel het stadsdeel correctheid correctheid van van die uitleg die uitleg mag ze ondertussen nog een tijdje mee.

Het Het is niet is niet voor voor niets niets dat dat verhaal verhaal dat ook dat ook hij vertelde hij vertelde beeld en eenvan rustgevend stadsbestuur de ondergrond — STEFANIE — STEFANIE kronkelde ze vroeger door groeiende aantal auto’s. voor bomen om ook naam doen, en kunnen er nog heel UIT UIT BRUSSEL BRUSSEL Ze begon al heel jong avonden op rij doorzingen. naam gaven, gaven, al is al het is het ware ware oorsprong oorsprong van van de de door te groeien. van La Malibran op het kerkhof van Laken. een groene stad zijn meerwaarde in het straatDaarom brengt het en fiuiteindelijk guurlijk de dood in.

Toch bleef ze nog een paar zou zou worden worden aangetast. aangetast. en wou en wou zekerheid zekerheid over over het het sche sche complex, complex, die hem die hem die die het hem het hem om uiteindelijk om deDe de bijnaam de bijnaam van van Joseph Joseph zijn op zijn rondleidingen rondleidingen door door In 1936 bracht het schepencollege hulde aan het graf Maar net omdat de stad jarende 1970 dat de trams op vintage noemen.

De MX’en zijn overigens ondergronds ongestoord wat bomen bij. voordelen effect.

Zeteop zuiveren de lucht, inis kaart door samen tede een aanzienlijk, dus waarom nog het centrum de stad.

Het pas veel later, in PHOTONEWSUIT SCHAARBEEK ©ANTHONY waarschijnlijk waarschijnlijk benaming benaming achterhalen. te achterhalen. te zingen.

Haar vader Iets later werd ze gevraagd Het Het is niet isarchitect niet voor voor niets niets dat dateen verhaal verhaal dat ook datvan ook hijal vertelde hij vertelde beeld en een rustgevend stadsbestuur de ondergrond xxx — STEFANIE — STEFANIE UIT UIT BRUSSEL BRUSSEL Ze begon heel jong avonden op rij doorzingen. naam naam gaven, gaven, al is al het is het ware ware oorsprong oorsprong van van de de Poelaert, Poelaert, de architect de van van de Marollen. de Marollen.

Die twijfel Die twijfel door te groeien. van La Malibran op het kerkhof van Laken. van een groene stad zijn BOMENPLAN wachten om Brussel zoveel zich verder uitbreidde, werddoor dat tracé ondergronds zijn “Momenteel is erhet nog van goede kwaliteit.

“Toen wat in stad vanvond groot werken met verschillende de1970 bijnaam deeen bijnaam van van Joseph Joseph op zijn op zijn rondleidingen rondleidingen Maar net omdat dedoor stad jaren dat de trams op van verbastering van het In archieven Ineen archieven vond hij hij was een operazanger, om zingen op effect.

Ze zuiveren de lucht, in kaart door samen teeen een dus waarom nog © PHOTONEWS het het Justitiepaleis, de de bleek bleek terecht. terecht.

Na wat Na wat © PHOTONEWS mogelijk vol teaanzienlijk, planten met Nette om dieJustitiepaleis, reden heeft waarschijnlijk waarschijnlijk benaming benaming te achterhalen. te achterhalen. te zingen.

Haar vader Iets later werdverbastering ze gevraagd xxx sprake van die er in de jaren 1970 een belang is, zeker inop de onze. partners en die om de druk de rivier steeds beginnen te rijden.

Die Poelaert, Poelaert, degeen architect de bedrijven architect van van de Marollen. de Marollen.

Die twijfel Die twijfel BOMENPLAN wachten om Brussel zoveel zich verder uitbreidde, werd dat tracé ondergronds zijn ‘skieven ‘skieven architec’ architec’ was. was.

Het Het research research vond vond hij niets hij niets Engelse Engelse Chief Chief Architect.

Architect. sporen sporen terug terug van van de de wat in een stad van groot werken met verschillende bomen?

Brusselom Stad inzingen 2020 eenop een het eerste gezicht. Ze Na Londen verhuisde componist enbleek zangpedafestival in te Manchester, verbastering verbastering van van het het In archieven Invoor archieven vond vond hij hij was een operazanger, © PHOTONEWS het Justitiepaleis, het Justitiepaleis, de modellen de bleek terecht. terecht.

Na wat Na watmet mogelijk vol tewas planten Verder zijn ze onmisbaar in Net om die reden heeft in die Brusselse oudere van werkgroep kwam de groter.

Bij hevige regen mogelijkheid ontstond toen zijn zijn de bewoners deook bewoners die die terug terug over over de aanwezigheid de aanwezigheid Veel bomen in de stad bomenplan gelanceerd.

Op belang is, zeker in de onze. partners enEngelse bedrijven die het de druk op de rivier steeds beginnen tezich rijden.

Die “Geen “Geen tweede tweede keer,” keer,” Marollestraat Marollestraat naast naast het het beleefden een intense het gezin naar New York. goog.

Dat hij zijn maar ze overdeed toen ‘skieven ‘skieven architec’ architec’ was. was.

Het Het research research vond vond hij niets hij niets Engelse Chief Chief Architect.

Architect. sporen sporen terug terug van van de de bomen?

Brussel Stad in 2020 een het eerste gezicht.

Ze Na Londen verhuisde componist en zangpedafestival in Manchester, de klimaatproblematiek, ondergrond aanwezig zijn. moesten moesten vertrekken vertrekken voor voor van van die specifi diezijn specifi eke zusters eke zusters in inin zijn ze hebben elkebeslist plek waar het mogelijk net te halen.

Ze werken aankoop van debelangrijk: eerste het overstromingsgebied er werd om de Zenne Verder zeterug onmisbaar ook in die Brusselse groter.

Bij hevige regen mogelijkheid ontstond toen moeten moeten dedie Maroliens de Maroliens Justitiepaleis, Justitiepaleis, die eerst die eerst de de zijn zijn de bewoners de bewoners die terug over over de aanwezigheid de aanwezigheid Veel bomen in de stad was bomenplan gelanceerd.

Op “Geen “Geen tweede tweede keer,” keer,” Marollestraat Marollestraat naast naast het het romance, maar omdat het Het was daar dat Maria technieken uittestte op ze de hoge noten wilde een hoge esthetische is moeten bomen komen. beleefden een intense het gezin naar New York. goog.

Dat hij zijn maar ze overdeed zich toen de bouw de bouw van van het gigantihet gigantide wijk. de wijk.

Zeven Zeven jaar jaar kostte kostte onder meer omdat ze water Ook zal de Stad nagaan nog perfect en erlater wordt voertuigen, waren er de klimaatproblematiek, ondergrond aanwezig zijn. moesten moesten vertrekken vertrekken voor voor vanzijn van diebelangrijk: specifi die ekeze zusters eke zusters in in hebben elkebeslist plek waar het mogelijk kleiner, waardoor despecifi straten niet langer onder de het overstromingsgebied er werd om dedie Zenne honderd honderd jaar jaar later gedacht gedacht naam naam Bovendael Bovendael droeg. droeg. meerwaarde in het straatDaarom brengt het moeten moeten de Maroliens de Maroliens Justitiepaleis, Justitiepaleis, die eerst die eerst de de sche sche complex, complex, die hem die hem die het hem het hem om uiteindelijk om uiteindelijk de de een buitenechtelijke liefde de rijke bankier Eugène zijn kinderen, wordt halen.

Het was te veel voor romance, maar omdat het Het was daar dat Maria technieken uittestte op zeisde hoge wilde vasthoudenonder encriteria de meer grond boomsoorten in in een esthetische moeten bomen komen. dewelke bouw de noten bouw van van het gigantihet de wijk. de hoge wijk.

Zeven Zeven jaar jaar kostte kostte ook geïnvesteerd verschillende omdat ze water Ook zal degigantiStadernagaan onderliepen.

Bij droogte Anspachlaan te beeld en een rustgevend stadsbestuur de ondergrond kleiner, waardoor dedestraten niet langer de hebben.

Het Het actiecomité actiecomité Toen Toen hij verder hij verder zocht, zocht, vond vond naam naam gaven, gaven, allaten isonder al het is hebben. hethonderd ware ware oorsprong oorsprong van van de de in het straathonderd jaar laterlater gedacht gedacht naam naam Bovendael Bovendael droeg. droeg. meerwaarde Daarom brengt het sche sche complex, complex, hem dievoor hem die die het hem het hem om uiteindelijk om uiteindelijk de was, kreeg hetsinds 1976 liefde Malibrande leerde kennen. duidelijk als je weet dat haar, haar lichaam begaf verstevigen, waardoor de aanmerking komen om opjaar eenalze buitenechtelijke rijke bankier Eugène zijn kinderen, wordt halen.

Het was te die veel vasthouden en de grond welke boomsoorten er in nieuwere onderdelen, waaraan de voertuigen effect.

Ze zuiveren de lucht, in kaart door samen te De oude, oranje metrostellen gaan mee waarschijnlijk waarschijnlijk een een benaming benaming te achterhalen. tebeeld achterhalen. stroomde vuil in de rivier stromen, maar wel onder de onderliepen.

Bij droogte Anspachlaan te laten en een rustgevend stadsbestuur de dat ondergrond de dat strijd de strijd aanging aanging tegen tegen hij kans een hij een verklaring verklaring die die hebben. hebben.

Het Het actiecomité actiecomité Toen Toen hij verder hij verder zocht, zocht, vond vond naam naam gaven, gaven, al is al het is het ware ware oorsprong oorsprong van van de de op overstromingen een bepaalde plek geplant te professioneel hard te Op 21-jarige leeftijd ook Maria’s zus en broer wat in een stad van groot het.

Ze belandde in een werken met verschillende was, kreeg ze het Malibran leerde kennen. duidelijk als je weet dat haar, haar lichaam begaf verstevigen, waardoor de aanmerking komen om op en voorlopig zijn ze nog niet afgeschreven. © BELGA zodat het besturingssysmoesten voldoen,” vertelt verbastering verbastering van van het het In archieven In archieven vond vond hij hij effect.

Zete zuiveren de lucht, in kaart door samen te waarschijnlijk waarschijnlijk een afbraak een benaming benaming achterhalen. testad achterhalen. moeilijker weg, wat de kleine Ring langs de stroomde vuil in de rivier stromen, maar wel onder de de afbraak de van van de wijken de aanging wijken mijlenver mijlenver stond stond van van de de de dat strijd de strijd aanging tegen hij kans een hij een verklaring verklaring die die belang is, zeker in deeen onze. partners en bedrijven die vermindert.

Straten met veel worden, want elke boomop overstromingen een bepaalde plek geplant te tegen professioneel hard te Op 21-jarige leeftijd ook Maria’s zus enhij broer wat in stadvond vanvond groot het.

Zeverbastering belandde indat een werken met verschillende Engelse Engelse Chief Chief Architect.

Architect. sporen sporen terug terug van van de verduren.

De kringen trouwde ze met dein 1967: later operazangers coma.

Ze valt net niet toe teem actueel blijft.

Indien Ann Van hamme, woordverbastering van van het het In archieven Inde archieven hij Het Rogierplein bomen brachten schaduw en verkoeling.

Verder zijn ze onmisbaar in ook in die Brusselse moeilijker weg, wat de stad kleine Ring langs de in dein jaren dewant jaren zestig heette heette uitleg uitleg die hij die zo hij vaak zo vaak had had erg onhygiënisch maakte.

Zuidlaan.

Desoort infrastructuur de afbraak dezestig afbraak van van de wijken de wijken mijlenver mijlenver stond stond van van de deveel belang is, zeker in de onze. partners en bedrijven die bomen zijn koeler en hebben heeft voordelen en “Geen “Geen tweede tweede keer,” keer,” Marollestraat Marollestraat naast naast het het vermindert.

Straten met worden, elke boomEngelse Engelse Chief Chief Architect. sporen sporen terug terug van van de de verduren.

De kringen ze met de©inPHOTONEWS later operazangers coma.

Zehet valt net niet toevervangen, is ze vertoefde, 45-jarigetrouwde man.Het Dat werden.

Het Franse gezin voegen aan rijtje we zeinArchitect. ooit voerster van de MIVB. “Ze de klimaatproblematiek, aanwezig zijn.

Rogierplein 1967:waarin bomen brachten schaduw en verkoeling.teondergrond Verder zijn ze ineen ander publiek ook in de die Brusselse de in jaren de jaren zestig zestig heette heette uitleg uitleg die die zo hij vaak zoeerst vaak had had erg onhygiënisch maakte.

Zuidlaan.

De infrastructuur ‘Comité ‘Comité Général Général d’Action d’Action gegeven, gegeven, want want de naamsdehij naamsonteigend worden, om ze van Na een zware overstroming van de kokers faciliteerde moeten moeten Maroliens de Maroliens Justitiepaleis, Justitiepaleis, die eerst die de deonmisbaar minder last van warmtecriteria voor onderhoud en en bomen zijn koeler hebben soort heeft voordelen “Geen “Geen tweede tweede keer,” keer,” Marollestraat Marollestraat naast naast het hetgezin onder meer omdat ze en water Ook zaltede Stad nagaan waarin ze vertoefde, 45-jarige man. Dat werden.

Het Franse voegen aan het rijtje © PHOTONEWS veroordeelden de relatie. huwelijk zou weinig hield er een internatiosterren die sterven op hun voor hen eenGénéral toekomst ind’Action moesten gegeven, niet enkel de klimaatproblematiek, ondergrond aanwezig zijn. honderd honderd jaar jaar later later gedacht gedacht naam Bovendael Bovendael droeg. droeg.

‘Comité ‘Comité Général d’Action gegeven, want want de naamsde naamsonteigend worden, om ze een ander publiek van Na een zware overstroming van de kokers faciliteerde moeten moeten de Maroliens de Maroliens Justitiepaleis, Justitiepaleis, die eerst die eerst de de des Marolles’. des Marolles’.

De drie De drie verandering verandering van van Bovendael Bovendael minder last van warmtecriteria voor onderhoud en eilanden. groeipotentieel.

Overal in de daarna tegen de grond te bewoners aanspreken en de innaam 1836 was de maat vol.

Er het plan om een premetro vasthoudenhield enonder de grond welke boomsoorten ersterven innagaan op hun meer omdat ze water liefdevol huwelijk Ook zal de Stad veroordeelden de relatie.27, weinig er een internatiosterren die het buitenland weggelegd, comfortabel, goed verWas daardoor datde geweest zou zijn.

Er naal op na.

Ze zehebben. overleed toen zejaar 28 hebben.

Het Het actiecomité actiecomité Toen Toen hijbestaan verder hij verder zocht, zocht, vond vond honderd honderd later later gedacht gedacht naam naam Bovendael Bovendael droeg. des Marolles’. des Marolles’. drie De drie verandering verandering van van Bovendael Bovendael verstevigen, waardoor de en aanmerking komen om op eilanden. groeipotentieel.

Overal de tegen grond te aan bewoners aanspreken de hetdaarna in 1836 was dedroeg.

Er Brusselaar het plan omjaar een premetro kleine wijken wijken die bedreigd dieDein bedreigd naarnaar Marollestraat Marollestraat was was niet niet In de winter kunnen straat dezelfde boomsoort vasthouden demaat grond vol. welke boomsoorten erkleine in gooien.

Het het grootste deel rijkere naar het zijn.en moest een oplossing te leggen onder de dat de dat strijd de strijd aanging aanging tegen tegen hij een hij een verklaring verklaring die die Was daardoor dat liefdevol geweest Er naal bestaan op na.

Ze 27, ze overleed toen zekleine 28wijken hebben. hebben.

Het Het actiecomité actiecomité Toen Toen hij verder hij verder zocht, zocht, vond vond al zullen ze naar alle warmd, verlicht en Maria ervoor koos om wordt gezegd dat deze weken onder meer uit was. kans op overstromingen een bepaalde plek geplant te verstevigen, waardoor de aanmerking komen om op kleine wijken die bedreigd die bedreigd naar naar Marollestraat Marollestraat was was niet niet In de winter kunnen straat dezelfde boomsoort koude wind tegenplanten, kan misschien gooien.

Het grootste deel rijkere Brusselaar naar het moest een oplossing aan te leggen onder de waren, waren, werden werden sindsdien sindsdien hetbomen gevolg het gevolg van van de aanwezigde aanwezigvan het middeleeuwse centrum zien te krijgen.

De gevonden worden voor de centrale lanen. de afbraak de afbraak van van de wijken de wijken mijlenver mijlenver stond stond van van de de dat de dat strijd de strijd aanging aanging tegen tegen hij een hij een verklaring verklaring die uit vermindert.

Straten met veel worden, want elke boomervoor om wordt gezegd dat deze weken onder meer was. kans op overstromingen een bepaalde plek geplant tekan galerij.

Hetrond publiek kon waarschijnlijkheid dedie MIVB waren ook de natuurlijk veilig zijn, de was er een ware volkstoete Maria reizen te koos relatie een vlucht van naar Napels en naar Haar vroege overlijden bomen koude wind tegenplanten, misschien waren, werden werden sindsdien sindsdien het gevolg het gevolg van van de aanwezigde aanwezigHet Rogierplein in 1967: brachten schaduw en verkoeling. houden, wat een invloed kan mooi zijn, maar van heten middeleeuwse centrum zien tebomen krijgen.

De gevonden worden voor de centrale lanen. onder onder één één naam naam benoemd benoemd heid heid van van nonnen, nonnen, maar maar wel wel afbraak de afbraak van van dewaren, wijken dedoor wijken mijlenver mijlenver stond stond van van demet deveel in werd dein jaren dedede jaren zestig zestig heette heette uitleg uitleg die hij die zo hij vaak zo vaak had had stadscentrum ging verloren. openbare werken die nodig rivier die door de stad Anspachlaan bomen zijn koeler en hebben soortZo heeft voordelen en vermindert.

Straten worden, want elke boomrond te reizen en te relatie een vlucht van naar Napels en naar Haar vroege overlijden © PHOTONEWS bijvoorbeeld zijn mening voornamelijk eerste die de remenergie werkgroep moest ook loop.

De Brusselaar had De documentaire De documentaire ‘La Bataille ‘La Bataille des Marolles’ des Marolles’ vertelt vertelt het verhaal het verhaal van de van Maroliens de Maroliens die protesteerden die protesteerden Het Rogierplein in 1967: bomen brachten schaduw en verkoeling. houden, wat een invloed kan mooi zijn, maar door onder onder éénbuiten één naam naam benoemd benoemd heid heid van van nonnen, nonnen, maar wel wel zingen waar ze maar kon? vader Londen, waar Maria al op maakte haar persona nog in dein jaren de d’Action jaren zestig zestig heette heette uitleg uitleg die hij diemaar zo hij vaak zo vaak had had haar tirannieke op de stookkosten en boomsoorten te combineren ‘Comité ‘Comité Général Général d’Action gegeven, gegeven, want want de naamsde naamsstadscentrum ging verloren. openbare werken die nodig rivier die door de stad Zo werd de Anspachlaan minder last van warmteals de als Marollen. de Marollen.

LangzaLangzacriteria voor onderhoud en vanhebben van prostituees. prostituees.

In de In de bomen zijn koeler en hebben soort heeft voordelen en Boven op de kokers waren om detegen Zenne in te stroomde. zowel bovenals Général onder© PHOTONEWS De documentaire De documentaire ‘La Bataille ‘La Bataille des Marolles’ desuitbreiding Marolles’ vertelt vertelt het verhaal het verhaal van de van Maroliens dekon?

Maroliens die protesteerden die protesteerden tegen onteigeningen voor voor de de uitbreiding van het van Justitiepaleis. het Justitiepaleis. zingen waar ze maar haar tirannieke vader Londen, waar Maria op maakte haar persona nog geven over de kleuren van rijden.

Onze tunnels zijnLangzarecupereerden, om weer rekening houden met dan ook even moeten hebben op de stookkosten ennaamsboomsoorten te combineren ‘Comité Général d’Action d’Action gegeven, gegeven, want want de naamsde des Marolles’. des ‘Comité Marolles’.

De drie De drie verandering verandering van van Bovendael minder last van warmteals de alsMarollen. de Marollen.

Langzacriteria voor onderhoud envermijden van van prostituees. prostituees.

InBovendael de In de eilanden. groeipotentieel.

Overal de die haast onophoudelijk kan boom uiteraard de tijd moet belang vooralhet stedelijke dus de energiefactuur van kan jein ziektes die In elk geval keerde ze was, zodat zeonteigeningen fiom nancieel haar zeventiende haar indrukwekkender.

Haar Boven op de kokers waren de Zenne in te stroomde. zowel bovenals ondermerhand merhand werd werd die naam die naam verwaarloosde verwaarloosde huizen huizen van van tegen tegen onteigeningen onteigeningen voor voor de uitbreiding de uitbreiding van het van Justitiepaleis. het Justitiepaleis. werden de brede centrale tomen, zag hij als een kans Voor toenmalig gronds een belangrijke des Marolles’. des Marolles’.

De drie De breder drie verandering verandering van van Bovendael Bovendael eilanden. groeipotentieel.

Overal de die haast kan boomgroeien uiteraard deelk tijd moet belang het stedelijke dus de energiefactuur van kan jein ziektes vermijden kleine kleine wijken wijken die bedreigd die bedreigd naar naar Marollestraat Marollestraat was was niet niet Inspecifi de winter kunnen straat dezelfde boomsoort geval keerde ze oponophoudelijk was, zodat zehet financieel haar zeventiende haar indrukwekkender.

Haar voertuig,” zegtnaar immers dan dedie te gebruiken bijvoor het parameters die ek wachten een volwaarmerhand merhand werd werd die naam die naam verwaarloosde verwaarloosde huizen huizen van van blijven doorgroeien.

Het kan krijgen om enIn ecosysteem.

En hoewel rijen bomen van dezelfde terug Londen, toerde zelfstandig kon zijn. eerste rol te pakken liet een indrukwerden de brede centralegeliefde tomen, zag hijToen als eentekans Voor toenmalig gronds een belangrijke steeds steeds vaker vaker gebruikt gebruikt voor voor de buurtbewoners. arme de arme wijk wijk woonden heel heel kleine kleine wijken wijken die bedreigd die bedreigd naar Marollestraat Marollestraat was was nietecosysteem. niet In de winter kunnen straat dezelfde boomsoort bomen koude tegenplanten, kan misschien waren, waren, werden werden sindsdien sindsdien het gevolg hetwoonden gevolg vannaar van dewind aanwezigde aanweziglanen gebouwd, naar het om de stedenbouw van het burgemeester Jules verbindingsas.

Wat ooit een blijven doorgroeien.

Het kan krijgen om te groeien en buurtbewoners.

En hoewel rijen bomen van dezelfde terug naar Londen, toerde zelfstandig kon zijn.

Toen eerste rol te pakken geliefde liet een indrukVan hamme.

De typerende tunnels in heel wat andere starten.

Dat is best waren voor het Brusselse dige versie.

Sinds de jaren steeds steeds vaker vaker gebruikt gebruikt voor de arme de arme wijk wijk woonden woonden heel heel daarom een keuze zijn om even groot te kunnen Om die voordelen ten ze niet zo vaak te spotten soort kunnen aantasten. bomen koude wind tegenplanten, kan misschien ze door Italië en belandde Eugène ook nog eens kreeg.

Ze viel in voor een wekkend graf op het waren, waren, werden werden sindsdien sindsdien het gevolg het gevolg van van de aanwezigde aanweziglanen gebouwd, naarvan het om de stedenbouw van groot hetenteniet burgemeester Jules verbindingsas.

Wat ooit eenen namen de prostituees de prostituees en niet doordoor het hele het hele gebied gebied en namen voor dat het dat ook het ook een een ander ander wat wat meisjes meisjes van van plezier. plezier.

Dat hartdaarom hart van de wijk demooi wijk ‘dezijn, ‘de houden, wat een invloed kan maar door onder onder één één naam naam benoemd benoemd heid heid van van nonnen, nonnen, maar maar wel wel een keuze zijn om‘de even kunnen Om die voordelen ten ze niet zo vaak teDat spotten soort kunnen voorbeeld van centrum te herdenken.

Anspach was het ook fl aneergebied was, was zo benoemd zeen door Italië en Eugène ook nog eens kreeg.

Ze viel in voor een wekkend graf op het oranje kleur was dus de landen.

We weten bijzonder inDe een tijd waar metronet.”

1950 en 1960 was er wel de prostituees de prostituees niet enParijs. niet door door het hele het hele gebied gebied en namen en namen dat het dat ook het ook een een ander ander wat wat meisjes meisjes van van plezier. plezier.

Dat Dat hart hart vante van de wijk de wijk ‘de voor boomsoorten kiezen worden als de anciens die er volle temaar benutten, zouden de zijn in het straatbeeld, De voordelen vanaantasten. een De documentaire documentaire ‘La Bataille ‘La Bataille des Marolles’ des Marolles’ vertelt vertelt het verhaal het verhaal van de van Maroliens de Maroliens die protesteerden diebelandde protesteerden houden, wat een invloed kan mooi zijn, maar door onder onder éénLangzaéén naam naam benoemd heid heid van van nonnen, nonnen, maar wel wel hebben op de stookkosten en boomsoorten te combineren RT beroep als de als Marollen. de Marollen.

Langzavan van prostituees. prostituees.

In de In de ze met haar geliefde in failliet ging, was zij alleen voorbeeld van Parijs. zangeres die de hoofdrol centrum te herdenken. kerkhof van Laken de aanwezigheid de aanwezigheid van van de de de Marollen de Marollen de grootte de grootte Anspach was het ook woord woord voor voor prostituee prostituee was. was. fl aneergebied was, was zo beroep werdwerd uit de uit stad de stad zelf zelf Marolle’.

Marolle’.

Ze werd Ze werd omringd omringd voordieboomsoorten te kiezen worden als de anciens die er volle te benutten, zouden de zijn ineen het straatbeeld, De Langzavoordelen van een De documentaire De documentaire ‘La Bataille ‘La Bataille des des vertelt vertelt het verhaal het verhaal vande de van Maroliens de Maroliens protesteerden die protesteerden tegen tegen onteigeningen onteigeningen voor voor deMarolles’ uitbreiding deMarolles’ uitbreiding van het van Justitiepaleis. hetook Justitiepaleis. hebben op de stookkosten en boomsoorten te combineren ING AT hebben ART Hoewel het bedoeHet stadsbestuur koos zo meteen mooie aanleigoed als helemaal verdweals de alswerd Marollen. de Marollen.

Langzavan van prostituees. prostituees.

Inde de In de die haast onophoudelijk kan keuze van de reizigers zelf. boom uiteraard de tijd moet belang voor het stedelijke natuurlijk niet of andere de focus nog niet zo sterk dus de energiefactuur van De tunnels die voor de kan je ziektes vermijden die die snel heel groot kunnen al eeuwen staan.

De al een premetro op straten zoveel mogelijk naaldbomen het nog groenere stad zijn ze met haar geliefde in failliet ging, was zij alleen zangeres die hoofdrol kerkhof van Laken de aanwezigheid aanwezigheid van van de de de Marollen de Marollen de grootte de grootte woord woord voor voor prostituee prostituee was. was. beroep beroep werd werd uit de uit stad de stad zelf zelf Marolle’.

Marolle’.

Ze werd Ze werd omringd omringd merhand merhand werd die naam die naam verwaarloosde verwaarloosde huizen huizen van van SICAL tegen tegen onteigeningen onteigeningen voor voor de uitbreiding de uitbreiding van het van Justitiepaleis. hetdoor Justitiepaleis. zusters, zusters, want want die zusters die zusters aan aan van van denaam wijk de wijk die dienu wij nu Hoewel het ook de bedoeDe benaming De benaming werd voor voor hetstedelijke het verdreven, maar maar tactisch tactisch in in Het stadsbestuur koos zo meteen een mooie aanleigoed als helemaal verdwedoor andere andere wijken wijken zoals zoals Brussel. dewerd kostwinner.

Zekrijgen trad op plots niet meer bouwen.

Hun liefdesnest die haast onophoudelijk kan boom uiteraard de tijd moet belang voormogelijk het dus dekon energiefactuur vanvan kan je merhand ziektes vermijden die die snel heel groot kunnen algroeien eeuwen staan.

De straten zoveel hebben naaldbomen het nog groenere stad zijnwij merhand werd werd die naam die verwaarloosde verwaarloosde huizen huizen blijven doorgroeien.

Het kan om te en ecosysteem.

En hoewel rijen bomen van dezelfde NS A verdreven, PHYSICAL ling was dat welgestelde een ontwerp van Leon ding om zijn plan door te nen.

Tot Picnic The Streets worden, maar ook om ze gigantische bomen waren verdicht moeten zijn met grootste voordeel, omdat ze onmiskenbaar en er is steeds steeds vaker vaker gebruikt gebruikt voor voor de buurtbewoners. arme de arme wijk wijk woonden woonden heel heel zusters, zusters, want want die zusters die zusters aan aan van van denog wijk de wijk diezijn, wij dienu wij nu Devoor benaming Deecosysteem. benaming werd voor voor het het verdreven, verdreven, maar maar tactisch tactisch inEn invan door door andere andere wijken wijken zoals zoals Destijds had niet alleen de steden geïnteresseerd lag op die energiezuinigmetro gebouwd werden, sommige plekken, waar Brussel. dewerd kostwinner.

Zekrijgen trad op plots niet meer kon bouwen.

Hun liefdesnest blijven doorgroeien.

Het kan om teDe groeien en buurtbewoners. hoewel rijen bomen van dezelfde zouden zouden nooit nooit in de in wijk de wijk kennen kennen onder onder die naam. die naam. eerst eerst gebruikt gebruikt in in deze deze wijk wijk getolereerd, getolereerd, zodat zodat ling was dat welgestelde Les Capucines, Les Capucines, la la voor een ontwerp van Leon ding om zijn plan door te nen.

Tot Picnic The Streets worden, maar ook om ze gigantische bomen waren verdicht moeten zijn met grootste voordeel, omdat ze onmiskenbaar en er is nog steeds steeds vaker vaker gebruikt gebruikt voor voor de arme de arme wijk wijk woonden woonden heel heel daarom een keuze zijn om even groot te kunnen Om die voordelen ten ze niet zo vaak te spotten soort kunnen aantasten.

Bériot kwam in verschillende steden in vertolken.

Het publiek verkocht hij iets later aan ENCE”zijn de prostituees dede prostituees enzouden niet en niet door door dat vertelt het dat ook heteerst ook een een ander ander het hele het hele gebied gebied en namen en namen watop wat meisjes meisjes van van plezier. plezier.

Dat hart hart van van de wijk de wijk ‘de ‘de iets verder uit elkaar te2012 soms de enige die op die boomkruinen.

Hoe meer hunimmers bladeren niet verliezen genoeg ruimte om te die zouden nooit nooit in de in wijk de wijk kennen kennen onder onder naam. die naam. eerst gebruikt gebruikt in in ander deze deze wijk wijk getolereerd, getolereerd, zodat Les Capucines, Les Capucines, la la Brusselaars zich kwamen Suys.

Zijn idee was om drukken: hij wou het in dekunnen wens kracht buitenkant oranje accenten, maar als zegroen niet in hun heid,” Van hamme sommige de tram ondergronds daarom een keuze zijn om even groot tedie kunnen Om die voordelen ten ze niet zoDat vaak tezodat spotten soort aantasten.

De Bériot kwam in verschillende steden in vertolken.

Het publiek verkocht hij iets later aan de prostituees de prostituees en niet en niet door door dat het dat ook het ook een een ander het hele het hele gebied gebied en namen en namen wat wat meisjes meisjes van van plezier. plezier.

Dat Dat hart hart van van de wijk de wijk ‘de ‘de voor boomsoorten te kiezen worden als de anciens er volle te benutten, zouden de zijn in het straatbeeld, De voordelen van een iets verder uit elkaar te soms de enige die op die boomkruinen.

Hoe meer hun bladeren niet verliezen genoeg ruimte om groen te hebben hebben gewoond. gewoond.

Maar Maar oorspronkelijk oorspronkelijk was was Noord-Frankrijk als ‘pucelle als ‘pucelle het netwerk het netwerk zich zich niet niet zou zou Samaritaine Samaritaine en Les engroei Les zich kwamen Suys.

Zijn idee was om de drukken: hij wou het in 2012 degrootte wens kracht de aanwezigheid de aanwezigheid van van de deBrusselaars woord woord voor voor prostituee prostituee was. was. de Marollen de de de grootte beroep beroep werd werd uit zijn de uit stad devan stad zelf zelfNoord-Frankrijk Marolle’.

Ze werd Ze werd omringd omringd oorspronkelijk het de Verenigde Staten, tot stond verstomd haar gemeente Elsene, die er verkocht voor boomsoorten te de kiezen worden als degewoond. anciens die Marolle’. er uit volle te benutten, zouden de in het straatbeeld, DeMarollen voordelen van planten, waardoor hun stonden, waardoor alle bomen hoe beter, zou je in de koudere maanden. kleuren.

Al moet dat hebben hebben gewoond.

Maar Maar oorspronkelijk oorspronkelijk was was Noord-Frankrijk Noord-Frankrijk als ‘pucelle als ‘pucelle het netwerk het netwerk zich zich niet niet zou zou Samaritaine Samaritaine en Les en Les maar waren ook alle geheel kunnen er nog bij. vrij scherp.

De reed.

Die tunnels werden installeren op die bouleZenne recht te trekken en staan. te stadscentrum verfraaien, bijzette om de de aanwezigheid de aanwezigheid van de de woord woord voor prostituee prostituee was. was. de Marollen deAnspachlaan Marollen deeen grootte de grootte beroep beroep werd werd uit de uit stad de stad zelf zelf dievan snel heel groot kunnen Marolle’.

Marolle’.

Ze werd Ze werd omringd alplek eeuwen De straten zoveel mogelijk hebben naaldbomen het nogomringd groenere stad zijn oorspronkelijk uit het devoor Verenigde Staten, tot stond verstomd van haar dehun gemeente Elsene, die er met ught upuitbreiden a punten planten, waardoor groei stonden, waardoor alle hoe beter, zou in de koudere maanden. kleuren.

Al moet dat met zusters, want want die zusters die zusters benaming Debomen benaming werd werd voor voor het hetjezusters, aan aan van van de wijk destad wijk die wij die nu wij nuéén verdreven, verdreven, maar maar tactisch tactisch inde in doordoor andere andere wijken wijken zoals zoals maar maar één straat straat die naam die naam Marolle’. deDe Marolle’.

Hoewel Hoewel er geen er geen uitbreiden naar naastgelenaastgeleBrigittines.

Brigittines.

De buurt De buurt die die installeren die bouleZenne recht te trekken en te stadscentrum verfraaien, bijzette om de Anspachlaan dieop snel heel groot kunnen alplek eeuwen staan.

De straten zoveel mogelijk hebben naaldbomen het nog groenere zijn r Hufkens thought upnaar aperformance, Leuvense.

Wat het paar ze besliste om alleen Maria zou een gemeentehuis van in een paar jaar niet enkel in mineralen en het water uit denken, maar dat gaat niet Bovendien zijn ze daardoor wat geduld: kleuren met een worden, maar ook om ze gigantische bomen waren verdicht moeten zijn met grootste voordeel, omdat ze onmiskenbaar en er is nog zusters, zusters, want want die zusters die zusters De benaming De benaming werd werd voor voor het het aan aan van van de wijk de wijk die wij die nu wij nu verdreven, verdreven, maar maar tactisch tactisch in in door door andere andere wijken wijken zoals zoals maar maar één één straat straat die naam die naam de Marolle’. de Marolle’.

Hoewel Hoewel er geen er geen uitbreiden uitbreiden naar naar naastgelenaastgeleBrigittines.

Brigittines.

De buurt De buurt die die stoeltjes bekleed met een worden, is recyclage Voor de inrichting werd wagons moeten dus goed toen al breed genoeg Leuvense.

Wat het paar ze besliste om alleen performance, Maria zou een gemeentehuis van vards, sloeg dat minder aan. laten stromen door twee komaf maken met de kleine, terug te geven aan de t for thegen in een paar jaar niet enkel in mineralen en het water uit denken, maar dat gaat niet Bovendien zijn ze daardoor wat geduld: kleuren met een worden, maar ook om ze gigantische bomen waren zouden zouden nooit nooit in de in wijk de wijk eerst eerst gebruikt gebruikt in in verdicht moeten zijn met kennen kennen onder onder die naam. die naam. deze deze wijk wijk getolereerd, getolereerd, zodat zodat grootste voordeel, omdat ze onmiskenbaar en er is nog Les Capucines, Les Capucines, la la MEERVOUD MEERVOUD waard: waard: MontserratdedeMontserratsluitend sluitend bewijs bewijs van van bestaat, bestaat, gen buurten. buurten.

Surdiacourt Surdiacourt oorspronkelijk oorspronkelijk de naam de naam vards, sloeg datCapucines, minder aan. laten stromen door twee komaf maken met de kleine, terug tenaam geven aan de waard: pecial present for thejaar verder uit elkaar teCapucines, de enige die op die nooit boomkruinen.

Hoe meer hun bladeren niet verliezen genoeg ruimte om groen tede zouden zouden nooit in de iniets wijk dein wijk eerst eerst gebruikt gebruikt in insoms kennen kennen onder onder die naam. die naam. deze deze wijk wijk getolereerd, getolereerd, zodat zodat Les Les la la MEERVOUD dan precies Brussel terug te keren naar een erg bijzondere stem maakte.

Dat dat ook de lengte toeneemt, maar de grond op die plek door zomaar op.

Uit een grote het hele rond geluidgrote, groene stift gaat vaak waard: de Montserratsluitend sluitend bewijs bewijs van van bestaat, bestaat, gen gen buurten. buurten.

Surdiacourt Surdiacourt oorspronkelijk de naam de iets verder uit elkaar te soms deMEERVOUD enige die op die voor boomkruinen.

Hoe meer hun bladeren nietBrusselaar verliezen genoeg ruimte om groen te glanzende oranje plastic mogelijk,” volgens de geraadpleegd. meedraaien.

En omdat gebouwd, zodat erMaar later hebben hebben gewoond. gewoond.

Noord-Frankrijk Noord-Frankrijk alsUit ‘pucelle alseen ‘pucelle Maar oorspronkelijk oorspronkelijk was was het netwerk het netwerk zich zich niet niet zou zou Samaritaine Samaritaine en Les en Lesoorspronkelijk allery dan precies in Brussel terug te naar een bijzondere maakte.

Dat dat ook dewas de lengte toeneemt, maar de grond op die plek door zomaar op. grote het jaar rond geluidgrote, groene stiftMontserratgaat vaak Het voelde velen van ondergrondse Om steegjes en Dat leidde tot deOnder planten, waardoor hun groei plek stonden, waardoor alle bomen hoe beter, zou je kokers. in dehele koudere maanden. kleuren.

Al moet dat met hebben hebben gewoond. gewoond.

Noord-Frankrijk Noord-Frankrijk alskeren ‘pucelle alsDe ‘pucelle Maar Maar oorspronkelijk oorspronkelijk was het netwerk heterg netwerk zich zich niet niet zou stem zou Samaritaine Samaritaine en Les envoetganger.

Les rsary in ofvond hisdempend. gallery indichtbevolkte straat. straat.

Onder het het is het is toch het toch veel veel aannemelijaannemelijvond in etymologisch in etymologisch ‘de Marolle’ ‘de Marolle’ had, had, was was dus dus Marollestraat, De Marollestraat, die later die later Het voelde voor velen van ondergrondse kokers.

Om dichtbevolkte steegjes en voetganger.

Dat leidde tot deOnder planten, waardoor hun groei plek stonden, waardoor alle bomen hoe beter, zou je ook in de breedte. in de koudere maanden. die boom konden worden kleuren.

Al moet dat met boom met een gigantische Dat zijn heel wat sneller dan met verschillenbracht, is niet helemaal Parijs. gehad hebben.

Ze was plek is waar geliefden straat. straat.

Onder het het is het is toch het toch veel veel aannemelijaannemelijvond vond in etymologisch in etymologisch ‘de Marolle’ ‘de Marolle’ had, had, was was dus dus De Marollestraat, De Marollestraat, die later die later de Marolle’. de Marolle’.

Hoewel Hoewel er geen er geen maar maar één één straat straat die naam die naam uitbreiden uitbreiden naar naar naastgelenaastgeleBrigittines.

Brigittines.

De buurt De buurt die die stof.

Van hamme.

Maar niet “Na de studies, hebben we Brussel heuvelachtig is, ook een metro door kon ook in de breedte. die boom konden worden boom met een gigantische dempend.

Dat zijn heel wat sneller dan met verschillenension in een paar jaar niet enkelDe in buurt mineralen het water uitwaarschijnlijk denken, maar dat niet Bovendien zijn ze daardoor wat geduld: kleuren met een bracht, is niet helemaal Parijs. gehad hebben.

Ze was plek is waar geliefden de Marolle’. degaat Marolle’.

Hoewel Hoewel er geen er geenen maar maar één één straat straat die naam die naam uitbreiden uitbreiden naar naar naastgelenaastgeleBrigittines.

Brigittines.

Deheropleving buurt die die hen toch als dat mogelijk te maken grote boulevards aanleggen van de voetganmarkable extension in een paar jaar niet enkel in mineralen en het water uit denken, maar dat gaat niet Bovendien zijn ze daardoor wat geduld: kleuren met een straatnaambordje straatnaambordje staat ker dat ker de dat benaming de benaming van van de de onderzoek onderzoek dat de dat term degrote term veel veel kleiner kleiner dan dan hetdan het de naam de naam Montserratstraat Montserratstraat hen waarschijnlijk toch als dat mogelijk teMEERVOUD maken boulevards aanleggen heropleving vanstiftjes, de voetganMEERVOUD De ondergrond bestudeopgenomen.

Een alleenkruin isprototypes meer voordeel te voordelen voor ons, maar de smalle en datenstaat sluitend sluitend bewijs bewijs van van bestaat, bestaat, waard: waard: de Montserratde Montserratgen gen buurten. buurten.

Surdiacourt Surdiacourt oorspronkelijk oorspronkelijk de naam de naam straatnaambordje straatnaambordje staat ker dat ker de dat benaming de benaming van van de de onderzoek onderzoek dat de dat term de term veel veel kleiner kleiner dan het het de naam de naam Montserratstraat Montserratstraat MEERVOUD MEERVOUD duidelijk.

Hij liet er twee In de Franse hoofdstad een mezzosopraan met wekelijks trouwen, de lengte toeneemt, maar de grond op die plek door zomaar op.

Uit een grote het hele jaar rond geluidgrote, groene stift gaat vaak De ondergrond bestudeopgenomen.

Een alleenkruin is meer voordeel te voordelen voor ons, maar de smalle stiftjes, dat sluitend sluitend bewijs bewijs van van bestaat, bestaat, waard: waard: de Montserratde Montserratgen gen buurten. buurten.

Surdiacourt Surdiacourt oorspronkelijk oorspronkelijk de naam de naam .brecht&Daem.

Architectmet getreurd, vintage rijden in staat twee besteld. soms hellingen van rijden. duidelijk.

Hij liet er twee In de Franse hoofdstad een mezzosopraan met wekelijks trouwen, de lengte toeneemt, maar de grond op die plek door zomaar op.

Uit een grote het hele jaar rond geluidgrote, groene stift gaat vaak een stap terug om een huis moesten de woningen van met appartementsgebougerszone.

Architect isboom het is‘Marollestraet’ toch het toch veel veel aannemelijaannemelijstraat. straat.

Onder Onder het het vond vond in enkel etymologisch in etymologisch ‘de Marolle’ ‘de Marolle’ had, had, was was dus dus De Marollestraat, De Marollestraat, die later die later trouwens trouwens nog nog altijd altijd ‘op altijd de ‘op de ‘Marollestraet’ ‘Marollestraet’ er kwam er kwam ‘marolle’ ‘marolle’ niet niet enkel gelinkt gelinkt stadsdeel stadsdeel dat wij dat nu wij de nu de kreeg, kreeg, vormde vormde samen samen met met een stap terug om een huis moesten de woningen van met appartementsgebougerszone. ren is essentieel om te staande boom ervaart halen dan uit lange rijen ook voor andere bewoners principe gaat ook op voor ook in de breedte. die boom konden worden met een gigantische dempend.

Dat zijn heel wat sneller dan met verschillenis het is toch het toch veel veel aannemelijaannemelijstraat. straat.

Onder Onder het het vond vond in etymologisch in etymologisch ‘de Marolle’ ‘de Marolle’ had, had, was was dus dus De Marollestraat, De Marollestraat, die later die later trouwens trouwens nog nog altijd ‘op ‘op de ‘Marollestraet’ er kwam er kwam ‘marolle’ ‘marolle’ niet niet enkel enkel gelinkt gelinkt stadsdeel stadsdeel dat wij dat nu wij de nu de kreeg, kreeg, vormde vormde samen samen met met VERNIEUWING ren is essentieel om te staande boom ervaart halen dan uit lange rijen ook voor andere bewoners principe gaat ook op voor ook in de breedte. die boom konden worden boom met een gigantische dempend.

Dat zijn heel wat ontmoette sneller dande metsymboliek verschillenprachtige landhuizen Maria de violist een groot stembereik, dat versterkt de tot symboliek van a miniBrussel kan nog een paar de Een levensgrote maquette zes aprocent, was ook een Van eind jaren 1970 prachtige landhuizen ontmoette Maria de violist een groot stembereik, dat versterkt van echt designed mini— ker dat ker de dat benaming de benaming van van de de straatnaambordje straatnaambordje staat staat onderzoek onderzoek dat de dat term de term veel veel kleiner kleiner dan dan het het de naam denog naam Montserratstraat Montserratstraat met tuin in de bovenstad in heel wat centrumbewoners wen.

Op die manier wou hij LUANA DIFFICILE De ondergrond bestudeopgenomen.

Een alleenkruin is meer voordeel te voordelen voor ons, maar de smalle stiftjes, en dat — Marolle’ Marolle’ te lezen. te lezen. door door de aanwezigheid de aanwezigheid van van wasvan was aan aan de Maricolen, de Maricolen, maar maar Marollen Marollen noemen. noemen.

De De nog vier vier andere andere straten straten het het ker dat ker de dat benaming de benaming van van de de straatnaambordje straatnaambordje staat staat onderzoek onderzoek dat de dat term de term veel veel kleiner kleiner dan dan het het de naam de naam Montserratstraat Montserratstraat met tuin in de bovenstad in heel wat centrumbewoners wen.

Op die manier wou hij LUANA DIFFICILE beslissen hoeveel bomen minder concurrentie van met kleinere bomen.

Het de stad zijn bomen onze stadsbomen.

De ondergrond bestudeEen alleenkruin is aanwezigheid meer voordeel te van opgenomen. voordelen voor ons, maardoor de smalle stiftjes, en dat Marolle’ Marolle’ te lezen. te lezen. door de aanwezigheid de van was was aan aan de Maricolen, de Maricolen, maar maar Marollen Marollen noemen. noemen.

De De nog nog vier vier andere andere straten straten het het beslissen hoeveel bomen minder concurrentie van met kleinere bomen.

Het van de stad zijn bomen onze stadsbomen. ction that bouwen.

Eentje in Charles de Bériot, en met minstens drie octaven deze plek. jaartjes. isenkel voorgesteld aan het grote sterk remsysteem nodig. eind 1980 werden Bij destaande inhuldiging van de ‘Marollestraet’ ‘Marollestraet’ er kwam er kwam trouwens trouwens nog nog altijd altijd de ‘op de de ‘marolle’ ‘marolle’ niet niet enkel enkel gelinkt gelinkt stadsdeel stadsdeel dat wij dat nu wij de nu de kreeg, kreeg, vormde vormde samen samen met met crete construction that ren is essentieel om staande boom ervaart halen dan uit lange rijen ook voor andere bewoners principe gaat ook op voor bouwen.

Eentje intejaren Charles de Bériot, en met minstens drie octaven deze plek.

‘Marollestraet’ er kwam er kwam trouwens trouwens nog nog altijd altijd ‘op ‘op de ‘marolle’ ‘marolle’ niet niet enkel gelinkt gelinkt stadsdeel stadsdeel dat wij dat nu wij de nu de kreeg, kreeg, vormde vormde samen samen met met ren is essentieel om te boom ervaart halen dan uit lange rijen ook voor andere bewoners principe gaat ook— op‘op voor ergens kunnen staan.

Zo andere exemplaren, zodat probleem daarbij is‘Marollestraet’ dat een essentieel.

Ze zijn van groot LUANA DIFFICILE ergens kunnen staan.

Zo te— andere exemplaren, probleem daarbij isvan dat een essentieel.

Ze zijn van groot LUANA DIFFICILE hmlessly the in “De door door de aanwezigheid de door aanwezigheid van Marolle’ Marolle’ lezen. teDIFFICILE lezen. was was aan de Maricolen, de Maricolen, maar maar Marollen Marollen noemen. noemen.

De De—onze nog nog vier andere straten straten hetstraten het beslissen hoeveel bomen concurrentie van met kleinere bomen.

Het van deaan stad zijn bomen stadsbomen. publiek in de Ravensteinmetrovoertuigen van beetje bij beetje drie lijnen inandere september 1976, DIFFICILE Sint-Joost enzodat eentje in hem was het wel liefde opvier aankon. with the LUANA DIFFICILE door de aanwezigheid de aanwezigheid vanmetro van Marolle’ Marolle’ te — lezen. teLUANA lezen. was was aan de Maricolen, dezijn Maricolen, maar maar Marollen noemen. noemen.

De De nog nog vier vier andere andere straten het het beslissen hoeveel minder concurrentie van met kleinere bomen.

Het van deaan stad bomen stadsbomen.

—onze Sint-Joost enMarollen eentje in bomen hem wasminder het wel liefde op aankon.

LUANA Tien jaar geleden vond de

Big Big City City eerste Picnic The Streets In de trouwzaal van het

BRUZZ | BIG CITY

BRUZZ | BIG CITY

BRUZZ | BIG CITY

BRUZZ | BIG CITY

BRUZZ | BIG CITY

BRUZZ | BIG CITY

BRUZZ | BIG CITY

BRUZZ | BIG CITY

BRUZZ | BIG CITY

BRUZZ | BIG CITY

BRUZZ | BIG CITY

BRUZZ | BIG CITY BRUZZ | BIG CITY BRUZZ | BIG CITY

Hoe Hoekomen komende de Hoe Hoe komen komen de de van we het centrum?

Marollen Marollen aan aan Wat als Brussel Marollen Marollen aan aan Wat als webomen?

Brussel vol planten met hun hun naam? naam? vol planten met bomen? hun hunnaam? naam?

Hoe Hoekomen komende de Hoe Hoekomen komende de Marollen Marollen aan aan Wat als we Brussel Marollen Marollen aan aan Wat als webomen?

Brussel vol planten met hun hun naam? naam? vol planten met bomen? hun hunnaam? naam?

BRUZZ | BIG CITY

BRUZZ | BIG CITY

Big Big City City

Welke wereldster woonde er vroeger iner Hoe werd Wat gebeurt Welke wereldster de Anspachlaan het huidige gemeentewoonde erwerd vroeger in Hoe op termijn met dehuis belangrijkste straat de Anspachlaan van Elsene? het huidige gemeentede oude metrostellen? van het centrum? dehuis belangrijkste straat van Elsene?

— LUANA ergens kunnen Zo staan. Zo andere zodat probleem is datdaarbij een is dat zijn van groot DIFFICILE — LUANA ergensstaan. kunnen andere exemplaren, zodat probleem een exemplaren, Ze zijn van groot daarbij DIFFICILE at for threethat for threeessentieel. Ze essentieel. y mansion me of the s been the home of the he ensnew gallery. The new VOLGENDE VOLGENDE VOLGENDE WEEK VOLGENDE WEEKWEEKWEEK VOLGENDE WEEK VOLGENDE WEEK Lees en bekij Lees k de en bekijk de VOLGENDE WEEK VOLGENDE WEEK exhibition as tripled the exhibition VOLGENDE WEEK Lees en bekijk de WEEK WEEK VOLGENDE VOLGENDE WEEK WEEK Waarom zit zoveel Waarom zit erVOLGENDE zoveel Ook volgende week vindt u er Ook volgende week vindt uVOLGENDE VOLGENDE VOLGENDE WEEK WEEK VOLGENDE VOLGENDE WEEK Waarom zit erWEEK zoveel Waarom zit er zoveel he says, thatLees Hufkens ate, Hufkens antwoorden Check Check ook ook onze onze Instagrampagina, Instagrampagina, antwoorden Check Check ook ook onze onze Instagrampagina, Instagrampagina, Hoe werd derubriek AnsLees enbekij bekij kantwoorden de antwoorden en bekij k de Hoe werd de AnsenLees bekij kantwoorden de antwoorden Lees en bekij k de Check Check ook ook onzeonze Instagrampagina, Instagrampagina, Check Check ook ook onze onze Instagrampagina, Instagrampagina, Lees en bekij en bekij k dekantwoorden de antwoorden Lees Lees en bekij en kLees de k antwoorden de antwoorden antwoorden De Big City verschij kalk in het Brusselse hier het antwoord op een kalk in het Brusselse hier het antwoord op een kalk in het Brusselse Waarom Waarom is het is prachtige het prachtige oudent oude kalk in het Brusselse Waarom Waarom is het is prachtige het prachtige oude oude Waarom Waarom is het is prachtige het prachtige oude oude Waarom Waarom is het is prachtige het prachtige oude oude despite rapid op de eneeds the rapid elke elke donderdagnamiddag donderdagnamiddag vertelt vertelt Luana Luana elke elke donderdagnamiddag donderdagnamiddag vertelt vertelt Luana Luana de Big-Cityvragen via pachlaan de belangrij kop de op Big-Cityvragen devia Big-Cityvragen via op deBig-Cityvragen Big-Cityvragen op de Big-Cityvragen elke elke donderdagnamiddag donderdagnamiddag vertelt vertelt Luana Luana elke elke donderdagnamiddag donderdagnamiddag vertelt vertelt Luana Luana Big-Cityvragen via pachlaan de belangrij kop de op Big-Cityvragen de via viavia opBig-Cityvragen deop Big-Cityvragen via opthe de Big-Cityvragen via leidingwater? treinstation treinstation van Brussel-Zuid van Brussel-Zuid niet niet niet tij dens de zomermaanden. op de via leidingwater? leidingwater? treinstation treinstation van Brussel-Zuid van Brussel-Zuid niet niet treinstation treinstation van Brussel-Zuid van Brussel-Zuid niet niet leidingwater? nieuwe Big City-vraag treinstation treinstation van Brussel-Zuid van Brussel-Zuid niet niet nieuwe Big City-vraag Difficile Difficile een een nieuw nieuw Big City-verhaal.

Big City-verhaal. bruzz.be/bigcity bruzz.be/bigcity narket. of the“Art art market.

“Art Difficile Difficile een een nieuw nieuw Big City-verhaal.

Big City-verhaal. bruzz.be/bigcity bruzz.be/bigcity Difficile Difficile een een nieuw nieuw Big City-verhaal.

Big City-verhaal.

BRUZZ.be/bigcityDifficile behouden? behouden? stebehouden? straat van behouden? het bruzz.be/bigcity bruzz.be/bigcity Difficile een een nieuw nieuw Big City-verhaal.

Big City-verhaal.

BRUZZ.be/bigcity behouden? ste straat van het bruzz.be/bigcity bruzz.be/bigcity behouden?

Fijbehouden? nebehouden? vakantie!

BRUZZ.be/bigcity emains a physical expesical expecentrum? centrum? that requires space.” space.”

1 8 M E I 2108 2M 2 E II 2 0 3 212 I 3 1 2 9 J U N I 2 0 2 2 I 2 9 2 0I J 2A0N JUAANR U I A 2R 0 2I 12 0 2 1 RIU I0 A 2R 0 2I 12 0 2 1 3 0 3I 0 2 0I J 2A0N3JU0AAN3

AN I A 2R 0 2I 12 0 2 1 I0 A00 N JU3 AA NR2U I 0IA 2 JR 02A2I 0N 12 JU 0A2 1R U 0 3I 0 2 0I J 23

1I 82 M EI 2022 N12I8 2M 8 J U N8I J2 U 02 I0 2E 22 70I 2 22 7I 3 1 I 3 1 2 9I 2 9 1 J U N 1I J2 U 0 2N2I 2 I0 2 2

A digital experience, immersing you in sound & light.

ID 2021 Symbol

by Visual

System

atomium.be

SIGN

Atomiumsquare - 1020 Brussels

Culture.

NL | FR | EN

© ALEXIS VASSIVIÈRE

Le flow de Smahlo inspiré du Congo ‘J’AI GRANDI EN ÉCOUTANT LES MUSIQUES DE JACQUES BREL ET DE PAPA WEMBA’ 31

Culture. Festival

Corps d’ogre, cœur d’ange, Smahlo s’invite en ouverture du festival Congolisation. Élevé dans la foi et la spiritualité, l’artiste bruxellois offre une nouvelle vie au gospel africain via quelques détours par le rap, la soul et la chanson française. Convié aux célébrations des 60 ans d’indépendance du Congo, cet héritier de Franco Luambo et Koffi Olomidé s’impose désormais comme l’une des voix les plus captivantes de sa génération. — NICOLAS ALSTEEN

BRUZZ | INTERVIEW

L

e 30 juin 1960: campé dans un costume d’une blancheur aveuglante, le Roi Baudouin écoute attentivement le discours prononcé par l’homme qui se tient debout à ses côtés. Droit, imperturbable, Patrice Lumumba ne mâche pas ses mots. Déclaration d’indépendance, mais aussi critique virulente du colonialisme, l’allocution du Premier Ministre entre à jamais dans l’histoire, redéfinissant au passage les relations entre la Belgique et le Congo. Depuis, de l’eau a coulé sous les ponts…

Du côté de Bruxelles, Congolisation rattrape d’ailleurs le temps sacrifié à la pandémie pour enfin commémorer le 60ème anniversaire de l’indépendance. Festival multidisciplinaire jalonné d’expos, de théâtre, de danse, mais aussi de conférences et de musique, l’événement expose, trois jours durant, toute la diversité artistique de la diaspora congolaise. Installé aux abords de la place du Jeu de Balle, Smahlo s’apprête à participer à la fête. À la veille de ses 25 ans, l’artiste bruxellois se profile comme l’une des plus belles promesses de sa génération.

Signé sur le même label qu’Orelsan, cet enfant de l’immigration fusionne les forces vives de sa culture familiale pour servir une musique connectée aux réalités de sa ville natale. Le regard tourné vers l’avenir, le chanteur belgo-congolais s’attable avec BRUZZ le temps d’une interview servie sous un soleil de plomb.

Chaud devant !

Le festival Congolisation est un événement hautement symbolique. Que représente-t-il à vos yeux ?

SMAHLO : C’est avant tout une fabuleuse plateforme d’expression artistique pour toutes les personnes issues de la diaspora. C’est une belle occasion de partager nos traditions et notre culture avec un public venu de Belgique ou d’ailleurs. En ce qui me concerne, je joue un concert ce 30 juin à La Madeleine. La date est importante, le lieu aussi. Me produire dans une salle aussi prestigieuse le jour des commémorations de l’indépendance, ça me touche. Parce que j’ai grandi dans une famille dont les racines sont profondément ancrées au Congo. Mais je suis né ici, en Belgique. J’ai grandi en écoutant les musiques de Jacques Brel et de Papa Wemba. Je me situe au carrefour de deux cultures.

32

Avez-vous hésité un instant avant de prendre part au festival Congolisation ? arrivée au moment où je préparais mon propre anniversaire. Cette semaine, je fête mes 25 ans !

Un quart de siècle, ce n’est pas rien... Alors, oui, j’ai hésité quelques minutes. Car je comptais organiser un repas avec toute ma famille le jour de la date proposée pour Congolisation. Cela étant, je n’ai pas tergiversé bien longtemps. Je me devais de participer à cette manifestation.

Pour un enfant de la diaspora congolaise, c’est un événement important, un rendez-vous riche de sens.

la Belgique ont tout intérêt à s’unir et coopérer.

Je vois donc cette visite royale d’un bon œil.

C’est une image positive. À titre personnel, je n’ai pas vécu les réalités de la colonisation. Je connais les histoires racontées par les anciens.

Mais je pense que ma génération n’a aucune raison de nourrir des ressentiments. Nous nous devons d’aller de l’avant, de prôner l’union et le pardon. Ressasser de vieilles rancœurs, pour les gens de mon âge, ça n’a franchement aucun intérêt. Pour qu’un pays se développe, il est tenu d’avancer sur des bases saines et constructives.

La diaspora congolaise doit être le miroir de cet état d’esprit.

Il y a quelques jours, la Reine Mathilde et le Roi Philippe sont rentrés d’un voyage officiel en République démocratique du Congo. Quel regard portez-vous sur l’évolution des relations entre la Belgique et son ancienne colonie ?

Votre nom de scène fait allusion à votre ressemblance physique avec The Notorious B.I.G., alias Biggie Smalls. C’est aussi une référence à la notion de pardon (« smahli » en arabe). À vos yeux, est-ce important de cultiver l’indulgence ?

SMAHLO : Nous sommes désormais engagés dans la bonne direction. Depuis l’indépendance, en 1960, les relations entre les deux pays n’ont pas toujours été au beau fixe. Certains chapitres du récit ne sont pas glorieux... Mais aujourd’hui, nous cherchons à nous comprendre. Le Congo et

SMAHLO : Je suis un homme de paix. Je sais très bien que les guerres ne mènent à rien. Au quotidien, j’ai parfois tendance à m’emporter face à des situations agaçantes ou déplaisantes.

Je suis irritable et impulsif, mais aussi très conscient et compréhensif. Ça peut sembler paradoxal. Pourtant, c’est la base de mon équilibre. Je m’énerve vite, mais je me calme rapidement.

SMAHLO : La proposition des organisateurs est

« Écrire de bonnes chansons et véhiculer des émotions, c’est une chose. Mais il faut aussi être en mesure de s’imposer dans la durée. Cela demande de la discipline et des efforts quotidiens »

Votre mère était cheffe de chœur dans une chorale gospel. Quelle place occupe cette musique dans vos chansons ?

SMAHLO : Le gospel joue un rôle essentiel dans mon équilibre spirituel. Je n’en parle pas sur les réseaux sociaux, mais la religion occupe une place importante dans ma vie. En Afrique, le gospel témoigne de la ferveur des croyants. C’est un style musical très présent au Congo, en Afrique du Sud ou au Nigéria. Cette façon de louer le Seigneur me connecte aux chants sacrés de mes ancêtres. Cela me touche au plus profond de mon être. C’est une émotion assez indescriptible que je cherche à transposer au cœur de mes propres compos.

Avez-vous grandi en écoutant de la musique congolaise ?

SMAHLO : La musique populaire congolaise est arrivée assez tardivement dans ma vie. Je devais avoir dix ans quand j’ai découvert Papa Wemba,

▼

FR

Smahlo 1997 : Naissance à la maternité d’Ixelles 2004 : Début dans les chœurs de Malaika, chorale d’enfants de l’église protestante 2005 : Premiers cours de batterie à l’académie de musique 2009 : Smahlo découvre le Congo lors d’un voyage en famille 2012 : Fan absolu de Shaquille O’Neal, le musicien s’inscrit dans un club de basket 2014 : Smahlo enregistre ses premières démos dans un véritable studio

© ALEXIS VASSIVIÈRE

2021 : L’artiste signe un contrat avec le label Wagram Music (-M-, Orelsan, etc.)

33

▼

LE FLOW DE SMAHLO INSPIRÉ DU CONGO, ENTRE GOSPEL, RAP ET CHANSON FRANÇAISE

par exemple. Ma mère ne jurait que par le gospel.

Pour elle, toutes les autres formes de musique relevaient du profane. Les paroles des chansons de Koffi Olomidé lui semblaient ridicules et insignifiantes. À la maison, il s’agissait avant tout de « marcher droit » ! C’est mon père qui m’a finalement donné l’opportunité de découvrir des artistes comme Franco Luambo ou Papa Wemba.

“IK DROOM ERVAN OP EEN DAG IN KINSHASA TE SPELEN”

© ALEXIS VASSIVIÈRE

Retrouve-t-on des influences congolaises dans votre musique ?

SMAHLO : Bien sûr. Un morceau comme « Scénario », par exemple, s’abreuve à la source de mon expérience en chorale. En grattant un peu, on peut aussi y trouver des clins d’œil à Mike Kalambay ou Matou Samuel, deux chanteurs pour lesquels j’éprouve le plus grand respect.

BRUZZ | INTERVIEW

Avez-vous déjà voyagé en République démocratique du Congo ?

SMAHLO : Je rends régulièrement visite à ma famille au Congo. La première fois que j’y suis allé, j’avais onze ans. Jusqu’alors, ma vision du pays tenait aux quelques anecdotes racontées par mon père qui, durant le règne de Mobutu, était intégré dans l’armée. Mon père a très mal vécu les années de dictature... Au-delà de ça, mes parents sont toujours restés discrets là-dessus.

J’ai donc grandi à l’écart des clichés et des généralités sur le Congo. Quand j’y suis allé, je me suis approprié les réalités locales par mes propres moyens.

Rêvez-vous de jouer des concerts dans le pays de vos parents ?

SMAHLO : Comme tous les artistes d’origine congolaise, je rêve de me produire un jour au stade des Martyrs, à Kinshasa. C’est là que l’équipe nationale de foot joue ses matchs officiels. L’endroit est aussi connu pour ses concerts mythiques. Koffi Olomidé, Werrason ou Papa Wemba s’y sont notamment produits devant 60.000 personnes. Jouer là-bas, ce serait ma plus grande fierté.

Pour plusieurs médias, vous êtes la relève du hip-hop bruxellois. Pourtant, vous évitez volontiers de vous présenter en tant que rappeur.

Pourquoi ?

34

Smahlo, een beer van een vent met het hart van een engel, opent het festival Congolisation. Gevoed door zijn achtergrond in religie en spiritualiteit, geeft de Brusselse artiest Afrikaanse gospelmuziek een nieuw leven via hiphop, soul en Frans chanson – en hij zit bij hetzelfde platenlabel als de Franse rapper Orelsan. De bijna 25-jarige Smahlo brengt krachtige elementen van zijn familiale cultuur tot een kookpunt en brouwt er muziek mee die de dagelijkse realiteit van zijn geboortestad Brussel reflecteert. Deze culturele erfgenaam van Congolese sterren als Franco Luambo en Koffi Olomide groeit stilaan uit tot een van de boeiendste stemmen van zijn generatie.

“Zoals alle artiesten van Congolese afkomst droom ik ervan om op een dag te mogen spelen in het Stade des Martyrs in Kinshasa.” In Brussel speelt Smahlo al wel op het festival Congolisation, dat draait rond artiesten uit de (Congolese) diaspora en dat nu, met twee jaar vertraging door de pandemie, zestig jaar Congolese onafhankelijkheid viert. Smahlo: “Ik had eigenlijk iets anders gepland die dag, maar toen ik de vraag van Congolisation kreeg, heb ik niet lang getwijfeld. Voor een kind van de diaspora is het een belangrijk evenement vol betekenis.”

NL

« Comme tous les artistes d’origine congolaise, je rêve de me produire un jour au stade des Martyrs, à Kinshasa »

même label qu’Orelsan, c’est une forme de pression ?

SMAHLO : Plutôt une source de motivation. En tant

qu’artiste, je rêve de parcourir le monde et de partager ma musique avec le plus grand nombre.

Pour y arriver, le label 3e Bureau est un bon partenaire. Après quelques mois de travail, je peux déjà observer des changements. Sur les plateformes de streaming, par exemple, mon audience plafonnait jusqu’alors à 2 000 écoutes par mois. Désormais, je peux compter sur 50 000 auditeurs mensuels. Sur YouTube, je progresse aussi. Avant, mes vidéos atteignaient péniblement les 50 000 vues. Aujourd’hui, mes clips touchent près de 500 000 personnes. Je pense donc avoir fait le bon choix en signant un contrat avec cette structure.

SMAHLO : Les gens m’associent bien souvent au rap. Ça ne me dérange pas spécialement, mais ça reste un peu réducteur. À titre personnel, je suis ouvert à tous les styles musicaux. Mes sources d’inspiration sont à chercher dans la soul, le gospel, le rap ou la chanson française. Quand je compose, je ne m’enferme jamais dans un genre en particulier. Je laisse libre cours à mes intuitions. D’ailleurs, quand il s’agit d’évoquer mon métier, je ne me présente jamais comme un chanteur, mais plutôt comme un artiste. Je pense que c’est plus proche de la vérité.

SMAHLO : Je n’en connais qu’une : ne pas baisser les bras. Certains pensent que la musique est un métier un peu frivole, voire facile. C’est tout le contraire. Écrire de bonnes chansons et véhiculer des émotions, c’est une chose. Mais il faut aussi être en mesure de s’imposer dans la durée. Cela demande de la discipline et des efforts quotidiens. Il faut donc rester solide et confiant, croire en soi et en ses qualités. Sans jamais douter.

Depuis peu, votre nom est associé à 3e Bureau, filiale du groupe Wagram Music. Être signé sur le

FESTIVAL CONGOLISATION 30/6, 20.00, La Madeleine, www.la-madeleine.be

Existe-t-il une recette pour percer dans l’industrie musicale ?

“I DREAM OF ONE DAY PLAYING IN KINSHASA” Smahlo, a bear of a guy with an angelic heart, opens the Congolisation festival. Fuelled by his background in religion and spirituality, the Brussels-born artist gives new life to African gospel music through hip hop, soul and French chanson – and he shares his record label with the French rapper Orelsan. Nearly 25-year-old Smahlo brings powerful elements of his family culture to a boiling point and pours out music that reflects the daily reality of Brussels, the city where he was born. This cultural heir of Congolese stars such as Franco Luambo and Koffi Olomide is gradually growing into one of the most captivating voices of his generation. “Like all artists of Congolese descent, I dream of one day playing in the Stade des Martyrs in Kinshasa.” In Brussels, Smahlo is now playing at the Congolisation festival, which revolves around artists from the (Congolese) diaspora and which is now celebrating 60 years of Congolese independence, with a two-year delay due to the pandemic. Smahlo: “I actually had something else planned for that day, but when I was asked to do Congolisation, I did not need long to think.

For a child of the diaspora, it is an important, meaningful event.”

EN

ZOMER SUMMER 2021

midis-minimes.be

01.07– 31.08 2022 concert 12:15

Culture. Jazz

‘Zowat alles in mijn leven gebeurt organisch’ Of ze nu componeert, arrangeert, begeleidt, of, zoals straks op Brosella, haar band ment doorheen haar nieuwe album Hert, op haar 36e verkeert contrabassiste Lara Rosseel in bloedvorm, achteloos kracht aan souplesse koppelend.

— TOM PEETERS

Ze mag zondag dan helemaal onderaan op de affiche van het hoofdpodium prijken, Lara Rosseel is een van de muzikanten om naar uit te kijken op de 46e editie van Brosella. Dit weekend worden, verspreid over drie dagen en drie podia, in totaal 22 bands in het Groentheater verwacht. Vrijdagavond staat in het teken van 100 jaar Toots. Zaterdag valt alles wat je ook grootstedelijke folk zou kunnen noemen onder de noemer ‘urban etno’.

Rosseel mag zondag jazzdag inleiden met het kwintet waarmee ze Hert opnam. Het is de opvolger van het filmische De grote vrouw (2020), haar sterke debuut als bandleider van een octet. De titel Hert typeert haar karakter. “De dualiteit van een hert zit inderdaad ook in mij,” zegt ze. “Een hert kruipt altijd weg, maar is tegelijk geweldig imposant, met zijn gewei en al zijn kracht. Enerzijds kan ik schuchter en zacht zijn en wil ik soms verdwijnen zodat niemand me ziet.

Anderzijds, als ik iets doe kennen mijn ambities vaak geen grenzen en kom ik aanzetten met grote bezettingen.” Dat laatste valt nog wel mee met haar huidige kwintet, 36

waar ook Brusselaars Vitja Pauwels op gitaar en Angelo Mustapha op drums en percussie deel van uitmaken. Maar die line-up wordt dit najaar alweer verruimd tot een veertienkoppig orkest, met extra strijkers en hobo.

Je debuut als bandleider nam je op met een octet en in het najaar zien we de première van het Lara Rosseel Orchestra. Waarom fascineren grote bezettingen je?

LARA ROSSEEL: Ik hou ook van filmmuziek. Ik vind het fijn dat er veel opties zijn, dat je al die kleuren aan bod kan laten komen. Soms denk ik: wat heb ik mezelf nu weer aangedaan? Qua planning is het niet simpel. Alle repetitiedagen voor het orkest liggen nu al vast. Ik heb ook al wat arrangementen geschreven voor de strijkers en de hobo, maar voor de zekerheid heb ik binnenkort toch maar afgesproken met Bert Joris (Belgisch jazzmeester, gespecialiseerd in het arrangeren voor grotere ensembles, red.). Van hem wil ik leren hoe verschillende lijnen in een compositie toch weer één geheel kunnen worden. Met andere woorden: hoe ik die strijkers en hobo een plaats kan geven zonder afbreuk te doen aan mijn vaste blazers.

Met je kwintet speel je nu ook elektrische bas. Waarom?

ROSSEEL: Sommige nieuwe nummers leenden zich ertoe. Afrogetinte ritmes speel ik ook liever op elektrische bas. Ik zie Angelo dan altijd denken: doe dat toch met je contrabas, want in de afromuziek speelt men al zo vaak elektrisch.

Maar ik ben koppig en ga voor de mix. Elektrisch speel je meer op souplesse. Ik heb ook mijn vorige

© LUCINDA WAHLEN

NL

Lara Rosseel: “Ik heb lang lesgegeven en daarnaast wat muziek gespeeld. Tot ik besefte dat ik het andersom wilde doen: veel spelen en een beetje lesgeven.”

trompettist, die vader is geworden en geen tijd meer had, moeten vervangen. In plaats van iemand die musiceerde in de traditie van Ibrahim Maalouf – superzacht en met veel ronde klanken – kreeg ik met Sam Vloemans een muzikant aan boord die bekendstaat om zijn funky, elektrische geluid. Maar het

is vooral het open gitaargeluid van Vitja, met wie ik vroeger nog in een straatbandje zat, dat alles openbreekt en een flink eind weg groovet.

Wanneer was het duidelijk dat je in de wieg gelegd was voor een leven als artiest?

ROSSEEL: Dat moet op de honderd-

De contrabas was er niet bij van in het prille begin. Je begon je studie aan het Lemmensinstituut met klassieke gitaar en cello als tweede instrument. Wat deed je voorkeur alsnog kantelen?

dagenviering van mijn middelbare school in Veurne geweest zijn. We hadden een heel jaar naar een vrij podium toegewerkt. Ik speelde met verschillende groepen mee en genoot er echt van om iets wat we samen gemaakt hadden voor te stellen aan een publiek. Achteraf was ik ook triest dat het gedaan was.

ROSSEEL: Een concert dat we met het symfonieorkest van het Lemmens hadden opgezet met de bigband, en meer bepaald het stuk ‘Dangerous liaison’ van Bert Joris. Dat eindigde met een hoofdrol voor de contrabas van de bigband, toen gespeeld door Nicolas Rombouts. Dat maakte zoveel indruk dat ik dat instrument ook wilde leren spelen.

De volgende zomer volgde ik een cursus van de Halewynstichting in Dworp, en ter voorbereiding van een nieuwe toelatingsproef ben ik met studievrienden op straat gaan spelen in Leuven. In het begin was het wel wat zoeken: ga ik achter of naast mijn contrabas staan? Uiteindelijk is het iets tussenin geworden waarbij de contrabas tegen me aanleunt.

Eerst had ik ook wat pijn aan mijn schouders, maar dan ben ik yoga beginnen te doen en heb ik gaandeweg een houding gevonden die ontspannen en ergonomisch is, en toch kracht geeft.

Wat het aanleren van een instrument betreft, ben ik een plantrekker. Dat ervaar ik nu ook bij mijn vioollessen. Ik zie het anderen doen en doe hen op mijn manier na.

Eerst gitaar en cello beheersen heeft mijn contrabasspel ook soepeler gemaakt. Een contrabas vraagt niet direct veel finesse en souplesse, maar ik ga die toch graag opzoeken.

Ik krijg vaak complimenten van mensen die vinden dat ik één ben met mijn contrabas. Bas spelen is voor mij een gevoel. Ik kijk ook niet graag naar mijn vingers als ik speel.

Was het instrument je als tiener nooit opgevallen?

ROSSEEL: Eigenlijk niet. Ik volgde

celloles aan de muziekschool in Veurne bij Caroline Steen, die bij het Symfonieorkest Vlaanderen speelt.

Maar iedereen die contrabas wilde leren, kwam ook bij haar terecht.

Het gekke is dat ze twee jaar geleden, toen ik een contrabaslerares moest vervangen, een van mijn studenten was. Toen dacht ik: amai, de rollen kunnen snel switchen.

connectie inspireert me. Onlangs zag ik Ruben Samana, de bassist van Gabriel Rios. Hij is een van mijn grote inspiratiebronnen. Op school werden we destijds ondergedompeld in de erfenis van pakweg Dave Holland, Oscar Peterson en Jaco Pastorius, maar onlangs was ik op bezoek bij Michel Hatzigeorgiou van Aka Moon. Zulke ontmoetingen voeden me nog veel meer.

“Wat het aanleren van een instrument betre ben ik een plantrekker. Ik zie het anderen doen en doe hen op mijn manier na” Naast enkele releaseconcerten met je kwintet speel je ook in de band van zangeres Naima Joris. Waarom is zij deze zomer je andere prioriteit?

ROSSEEL: Ik sta ervan versteld wat ze allemaal kan. Ik hou van de muzikanten in haar band, stuk voor stuk sterke persoonlijkheden.

Daarnaast is er de muziek: die ligt vast, maar is tegelijk heel vrij.

Naima speelt iets op piano of gitaar, superstrak in het tempo, maar als je haar daar dan heel vrij over hoort zingen, lijkt het alsof het een andere persoon is. Heel straf.

Ik heb die combinatie van schrijven, arrangeren en performen met mijn eigen band én met andere muzikanten nodig. Mijn voorbeelden op bas zijn ook wel de grote namen, maar vooral de mensen die ik ontmoet heb en die vrienden zijn geworden. Die persoonlijke

Is er nog iets waar je deze zomer speciaal naar uitkijkt?

ROSSEEL: Ik treed straks voor het eerst met mijn band op in mijn geboortestad Veurne. Mijn familie is al jaren op dat moment aan het wachten. Het is de stad aan zee waar ik opgroeide, maar toen ik ‘in het binnenland’ ging studeren, werden dat precies twee aparte werelden. Ik vind het fijn dat die nu eindelijk samenkomen. Emotioneel doet het deugd om vast te stellen dat het één en dezelfde wereld is.

BROSELLA FESTIVAL 1 > 3/7 (Lara Rosseel Quintet: 3/7, 14.00), Groentheater, Ossegempark, www.brosellafestival.be Hert is uit via W.E.R.F. Records/N.E.W.S.

FORCE ET SOUPLESSE

POWER AND FLEXIBILITY

Qu’elle compose, arrange, accompagne ou, comme au festival de jazz Brosella, guide son groupe à travers son nouvel album, la (contre)bassiste Lara Rosseel allie sans effort force et souplesse du haut de ses 36 ans. Son quintet actuel comprend Vitja Pauwels à la guitare et Angelo Mustapha aux percussions. Il deviendra cet automne un orchestre de quatorze personnes.

Rosseel : « Quand je fais quelque chose, mes ambitions n’ont souvent pas de limites. »

Whether she composes, arranges, accompanies or, as will be the case later at the Brosella jazz festival, leads her band through her new album, at 36 double bass player Lara Rosseel is in top form, carelessly combining power with flexibility.

Her current quintet includes Brusselsbased Vitja Pauwels on guitar and Angelo Mustapha on drums and percussion. But this autumn, that line-up will expand into a 14-piece orchestra. Rosseel: “When I do something, my ambitions often know no bounds.”

FR

BRUZZ | INTERVIEW

Toen besefte ik dat ik zoiets vaker wilde doen.

Het is er uiteindelijk van gekomen zonder dat ik het doorhad.

Dat komt omdat zowat alles in mijn leven organisch gebeurt. Mijn ouders snapten lange tijd niet waar ik naartoe wilde. Zij wilden dat ik ging lesgeven en daarnaast een beetje muziek zou spelen. Ik heb het lang zo gedaan, tot ik doorhad dat ik het liever andersom had: veel spelen en een beetje lesgeven.

EN

37

You may also like MALCOLM JIYANE

‘Without jazz, the world would die’

BRUZZ | INTERVIEW

EN

Every week, artists appear on our radar that we had not heard about before. The wonderful South African trombonist Malcolm Jiyane uses his instrument to blow with the emotions of life.

— TOM ZONDERMAN

Last year, Brownswood Recordings, the record label of the influential BBC DJ and tastemaker Gilles Peterson, released a compilation featuring young, innovative South African jazz artists. That says a lot about the current jazz scene in South Africa, which is carrying on the legacy of Abdullah Ibrahim, Hugh Masekela and Miriam Makeba with great bravura. Johannesburg is even called the new London by some.

“Oh, that’s great,” jazz musician and visual artist Malcolm Jiyane grins on the phone from South-Africa. “The jazz scene is constantly changing, it moves in waves. It’s nice that it is in the spotlight right now but there have always been good jazz musicians from South Africa. During the pandemic, things were difficult for a while, but now 38

everything is coming back to normal. That makes me very happy.

Without jazz, the world would die.”

Did Black Lives Matter cause a renewed awareness among African jazz musicians, as it did among Afro-pop artists? “It is great that attention is drawn to the violence done to people of colour, but that violence is nothing new, it perme-

ates our history. Jazz reflects life, so it also reflects black strife. I am a follower of the Ubuntu philosophy: everyone is equally worthy, no matter what colour or origin you are, whether you are from South Africa or Ukraine. The suffering of others is my suffering. Jazz taught me that. Music cuts across. I wish world leaders would listen to a bit

“Jazz is a weapon, a means to fight evil.

A way to translate emotions you get from seeing injustice, climate change, pain and joy, beauty and decay”

more jazz, then there would be more peace.”

Jazz and politics have always been closely linked. In the US during the heydays of the civil rights movement, but also in South Africa during the Apartheid regime. “Jazz will always be touched by politics as long as there are politics, but jazz is not political, politics come from outside,” says Jiyane. “Jazz is a weapon. Not like a gun, but a means to fight evil, a way to translate emotions you get from seeing injustice, climate change, pain and joy, beauty and decay.”

SMOKING Last year, Malcolm Jiyane and his Tree-O debuted with Umdali, a spiritual jazz record full of mesmerising, hymn-like jazz compositions

Storyboard STEVE MICHIELS

BRUZZ | STORYBOARD

while, he lived with his grandparents but to avoid abuse, his grandmother thought it safer to put him in a home. When he was nine, he ended up in Kids Haven in Benoni, a home for orphans and children in need. That turned out also to be his salvation as one day the South African jazz trumpeter Johnny Mekoa walked in. “He had set up a music school and came with his big band to our home to entertain us. When I heard him play the trumpet, my hairs stood up.”

Mekoa told the principal that the children could always come to his school to learn an instrument. “I went there the very next day. They showed us all kinds of instruments, and when they asked who wanted to try something, I stood up. I started on the drums, and everyone clapped.

I had never experienced that before.”

Jiyane continued as a drummer, but he was still in love with the trumpet.

“Johnny said it wasn’t going to work because I smoked. One of the children at the children’s home played the trombone, but he was lazy. Whenever he was not playing, I would sneak into his room. (Laughs) Suddenly, it struck me that I had fallen in love with that instrument. I never looked back. I practised every day and night, I pretty much moved into the music school.”

JAZZTIVIST

that spent three years on the shelf while he recorded a new album. “I had recorded the songs, but I didn’t have the money to release them properly. On top of that, there were big events that turned my life upside down, people who were close to me died, and at the same time I became the father of a daughter. So I waited for the right moment to release it, and in the meantime I composed and recorded new tracks.”

His daughter is called Sierra Leone and adorns the cover of Umdali. “‘Umdali’ means Creator.

This album is my tribute to Him who created everything, who gave me my beautiful daughter, who gave me the talent to be a musician.” The latter was not so easy to achieve.

Jiyane’s mother abandoned him when he was nine months old. For a

One of the songs on Umdali is called “Ntate Gwangwa’s Stroll”, and is a tribute to South African trombonist Jonas Gwangwa. “He is one of those loved ones who died recently, just like my mentor Johnny Mekoa.

When I started studying trombone, it was always about foreign players like J.J. Johnson or Curtis Fuller. I wanted to know if there were any South African trombonists. That is how I bumped into Jonas Gwangwa.

He has been very important for South African jazz, but he was also a leading activist. It turned out that he knew Johnny Mekoa, and that’s how I met him at the music school.”

Jiyane is very thankful that he has ended up on this path, for a boy who grew up on the streets it is like a dream come true. “I am incredibly grateful that I can now touch and connect people with my music.”

MALCOLM JIYANE TREE-O 4/7, 19.00, Ancienne Belgique, www.abconcerts.be

Bij het krieken van de zomer dompelen de jaarlijkse Ommegang en zijn 1.400 gekostumeerde deelnemers Brussel onder in een eeuwenoud stukje folkloristische geschiedenis. Al kan zelfs de Ommegang niet ontsnappen aan de tijdgeest.

DE OMMEGANG 29/6 & 1/7, 20.00, www.ommegang.be 39

Culture. Film

NGANJI MUTIRI STELT ZIJN FILM ‘JUWAA’ VOOR IN HET FILMPROGRAMMA ‘THE ACT OF BREATHING’

‘Ik ben véél meer dan een Belgo-Congolees’ 40

Nganji Mutiri leek vertrokken voor een carrière in de bank, maar van dichten, fotograferen, acteren, schrijven en filmen wordt hij veel gelukkiger. Zijn debuutfilm Juwaa is het speerpunt van een programma in Cinematek rond het thema Brussel & Kinshasa. “Schrijver word je door te schrijven. Dat principe pas ik op al mijn passies toe.”

— NIELS RUËLL, FOTO’S IVAN PUT

V

rijdag opent Juwaa het Festival International de Cinéma de Kinshasa.

In mei vloog Nganji Mutiri nog naar New York met zijn subtiele, mooie debuutfilm. De bioscooprelease is voor dit najaar, maar Juwaa kon en mocht niet ontbreken op ‘The Act of Breathing’, een rijkelijk gestoffeerd filmprogramma van Cinematek rond het thema ‘Kinshasa & Brussel’. Juwaa is namelijk een familiedrama over de complexe toenadering en verzoeningspoging tussen een moeder en haar zoon. De twintigjarige Amani vindt in Brussel zijn schrijvende moeder Riziki terug. Hij heeft het er erg moeilijk mee dat ze hem tien jaar eerder in Kinshasa achterliet, ook al was haar leven toen in gevaar.

Scenarist en regisseur Mutiri was zelf zeventien toen hij in Brussel belandde toen zijn politiek actieve ouders om veiligheidsredenen Kinshasa moesten verlaten. “Ik zal proberen het kort te houden,” lacht hij. “Ik ben geboren in 1980 in Bukavu. Mijn eerste vijftien jaar bracht ik in Oost-Congo door. Na een jaar in Kinshasa moesten we vluchten en gingen we in ballingschap. In Brussel maakte ik eerst de middelbare school af en vatte vervolgens hogere studies aan: handelswetenschappen en buitenlandse handel.

Ik werkte twee jaar voor Coca-Cola en bijna vijf jaar voor een grote bank.”

Vandaag ben je geen bankier maar een veelzijdige kunstenaar die een eerste langspeelfilm voorstelt. Waar is het misgelopen? Of is de vraag eerder: hoe kwam het alsnog goed?

NGANJI MUTIRI: Op een dag kwam ik tot het inzicht dat ik exact deed wat men – mijn ouders, de samenleving – van mij verwachtte. Ik was meegestapt in het cliché dat economische wetenschappen, recht en geneeskunde tot de eervolste beroepen leiden. Ik was een goede leerling… maar niet gelukkig, niet gepassioneerd. Zonder exact te weten wat ik wilde doen, heb ik mijn job bij de bank opgegeven. Ik was toen al enige tijd aan het dichten. In 2009 heb ik de poëziewebsite lartdetrehumain.net gelanceerd. Schrijver word je door te schrijven. Dat principe pas ik op al mijn passies toe.

Van poëzie kan je helaas haast niet leven.

MUTIRI: Ik kreeg het voorstel om mijn gedichten op een podium voor te dragen en dat beviel me

zeer. Ik hou van artiesten die hun tekst interpreteren. Mijn eerste docent dramatische kunst was bij wijze van spreken Jacques Brel. Die bracht zijn teksten op fantastische wijze tot leven.

Ik kreeg podiumtips van rappers, acteurs en tekstschrijvers als Pitcho Womba Konga, Badibanga Ndeka of François Makanga. François wees me op een auditie van de Nederlandse regisseuse Lotte van den Berg, en ik versierde mijn eerst professionele opdracht in het theater.

Les spectateurs ging in 2011 in première op het Kunstenfestivaldesarts. Ik speelde ook mee in Black: the sorrows of Belgium van Luk Perceval.

Het is geen toeval dat ik eerst in Vlaanderen kansen kreeg en enkele buitengewone theaterervaringen beleefde. Het Vlaamse theater en de Vlaamse film getuigen van lef. De makers durven taboeonderwerpen aan te pakken. Dat doe ik zelf ook erg graag.

Van de banken naar de planken. Maar nu weten we nog steeds niet hoe je ook filmregisseur werd.

MUTIRI: Van dichten kwam gedichten voordragen, van de voordracht kwam theater. Tegelijkertijd verdiepte ik mijn passie voor fotografie. Mijn foto’s brachten de Belgisch-Congolese rapper Badi op het idee om me te vragen voor de regie van een muziekclip. Het smaakte naar meer. Ik richtte met Watna Horemans en Grégory Laurent het artistieke collectief L’animalerie op.

We experimenteerden met video, capsules en kortfilms. Het voordeel van een nieuwsgierige

autodidact te zijn is dat ik geen schrik heb om mijn comfortzone te verlaten. In mijn werkkoffer zitten ondertussen veel werktuigen. Ik kom ook niet van een filmschool of een conservatorium, ik overtuigde mezelf door in verschillende domeinen hyperproductief te zijn. Ik kijk niet op een uur meer of minder.

Cinema is een van mijn grote liefdes. Ik consumeer sinds jaar en dag films uit de hele wereld. Monique Mbeka Phoba, een regisseuse die voor Cinematek het ‘The Act of Breathing’luik samenstelde, was danig onder de indruk van mijn kortfilm Le soleil dans les yeux, een productie van Samira Hmouda van City Lab/ Pianofabriek. Ze moedigde me aan om niet te wachten met een langspeelfilm. Met Monique, mijn filmmeter, bereidde ik de film voor, met Quentin Noirfalisse van Dancing Dog Productions diende ik uiteindelijk een dossier in bij de Fédération Wallonie-Bruxelles.

Een langspeelfilm is een enorme onderneming. Je draaide Juwaa in Brussel en Kinshasa. Is alles vlot verlopen?

MUTIRI: Toen Juwaa af was, nam ik me voor om nooit meer een langspeelfilm te draaien. Ik concentreer me wel op schrijven, acteren en fotograferen. Ik ben twee keer ziek geworden en heb heel veel werk moeten verzetten dat ik niet zag aankomen. Pas op het terrein ervaar hoe weinig plaats het artistieke gedeelte inneemt vergeleken met alle andere besognes: het aansturen van een filmploeg, de logistieke uitdagingen, de stress van een moeizame financiering.

Maar de publieksontvangst na de wereldpremière op het FESPACO (Festival panafricain du cinéma et de la télévision de Ouagadougou, red.) was onvergetelijk en maakte alles goed. Ook de gesprekken met regisseurs zoals Tshoper Kabambi, Nelson Makengo en Clarisse Muvuba die me bijstond tijdens de Congolese opnames, hebben me weer van gedacht doen veranderen.

Films maken is aartsmoeilijk, maar het loont. Op het Afrika Filmfestival in Leuven hebben we de publieksprijs gewonnen.

Voelde je je verplicht om een verhaal te vertellen over Congo én België, Brussel én Kinshasa?

“Het is niet omdat ik een donkere huidskleur heb en uit Congo kom dat je van mij films mag eisen over de relatie tussen België en Congo, of tussen wit en zwart”

MUTIRI: Ik ben niet goed met verplichtingen.

Minstens twee keer heb ik het filmproject willen afbreken omdat het wrong. Ik heb het nodig om me uit te drukken: met die zelfzuchtige behoefte begint het. Ik wil ook graag zien en horen wat ik te zelden zie en hoor. Maar er zijn zovéél verhalen nog niet verteld. Ik heb een reservoir aan ideeën voor kortfilms, series en films.

Verhalen uit mijn continent van oorsprong, verhalen uit mijn continent van adoptie. Ik heb ook een verhaal over de liefde tussen een Vlaamse Belg en een Waalse Belg. Ik ken geen film die de culture spanningen in België dramatiseert.

Het is niet omdat ik een zwarte huidskleur heb en uit Congo kom dat je van mij films mag eisen over de relatie tussen België en Congo, of

▼

NL

41

▼

NGANJI MUTIRI STELT ZIJN FILM ‘JUWAA’ VOOR IN HET FILMPROGRAMMA ‘THE ACT OF BREATHING’

tussen wit en zwart. Ik ben in de eerste plaats een mens. Ik heb toevallig een donkere – geen zwarte – huid. Natuurlijk ken ik de spanningen die gelieerd zijn aan de kolonisatie. Maar wat als ik meer voel voor een liefdesverhaal? Ik kijk naar films uit alle windstreken en genres. Het meest hou ik van drama’s die me zwaar raken omdat ik empathisch meeleef en zo aan het denken word gezet over mijn eigen leven. Met welk authentiek verhaal kan ik de mensen raken? Daar draait het om, of je nu Belgo-Belgisch bent of een Congolees in België. Ik wil niet in een vakje gestopt worden, dat motiveert me enorm om een film te maken die men totaal niet van mij verwacht.

BRUZZ

| INTERVIEW

Begrijpelijk. Vanuit een ander perspectief: als jij niet voor de dag komt met een film als Juwaa, wie zal het dan wel doen?

MUTIRI: Precies door dat argument heb ik me laten overtuigen. Ik had de kans een film te draaien, misschien was het de enige. Ik ben gepassioneerd door mensen uit Sub-Saharisch Afrika. Hun verhalen komen te weinig aan bod.

En zoals Toni Morrison het zegt: “Als je vindt dat er een boek ontbreekt, schrijf het zelf.”

Daarom nam ik mijn verantwoordelijkheid.

Zonder goed te beseffen dat er al lang geen Belgo-Congolese film meer was gedraaid.

Ik begrijp ook wel dat het haast een verplichte passage is om bij de eerste film dicht te blijven bij wat je goed kent. Maar ik heb geen zin om het diversiteitsvakje te vullen. Juwaa is geen geschiedenisles, maar een singulier verhaal.

Amani en Riziki zijn Amani en Riziki, ze staan niet voor alle Congolezen. Dat kan ook niet. Wat ik geloof en denk is niet wat mijn zus gelooft en denkt, hoewel we samen zijn opgegroeid. Binnen één gezin zijn er al grote verschillen tussen broer en zus, waarom zou je dan een heel volk over dezelfde kam scheren? Omdat er in film en televisie een gebrek is aan vertegenwoordiging en diversiteit gebeurt dat wel nog. Jammer, want in een filmzaal kan je samen met mensen die je niet kent diep geraakt worden door Iraanse, Koreaanse, Franse, Belgische personages met een heel andere religie, cultuur, huidskleur of seksuele voorkeur. Dat is de magie van cinema.

Stond je erop dat het ook een mooie film werd?

MUTIRI: Ik hou van fotografie en schilderkunst,

natuurlijk wil ik dat het mooi is. Voor het eerst stond ik niet zelf achter de camera. Maar goed ook, gezien het vele werk. Director of photography Quentin Devillers heeft fenomenaal werk verricht. We hebben met moodboards gewerkt.

Zoals in de poëzie wil ik het allebei: een emotie of reflectie én schoonheid. Er zijn academici en intellectuelen die geen oog hebben voor de esthetiek en alleen hameren op het intellectuele debat. Maar de meesten onder ons hebben schoonheid en muziek nodig. “Ik ben zelf de eerste toeschouwer van mijn film,” zoals Sidney Lumet aanbeveelt in het boek Making movies.

Je film raakt identeitsvraagstukken aan. De ene verwijt de andere een valse Congolees te zijn. Of 42

“In een filmzaal kan je samen met mensen die je niet kent diep geraakt worden door personages met een heel andere religie, cultuur, huidskleur of seksuele voorkeur. Dat is de magie van cinema”

tot Jezus te bidden en niet tot de voorvaderen.

Nog iemand anders vertelt dat het woord/begrip Afrika een Europese uitvinding is.

MUTIRI: Zoals Despo Rutti, een Franse rapper van Congolese origine, loop ik niet graag achter een vlag aan. Een vlag wappert met de wind mee.

Het is ook altijd opletten met leidersfiguren die willen bepalen wie een goede Belg, Congolees of Amerikaan is, en wie niet. Let op met de identiteiten waarvoor je bereid bent te sterven. Ik wil sterven voor de mensen van wie ik hou, maar

niet voor een vlag.

De primaire identiteit is het makkelijkst aan te nemen: waar ben je geboren, hoe heet je, wie zijn je ouders en hoe ben je opgegroeid? Ik heet Nganji Mutiri. Ik heb de familienaam van mijn vader, want ik leef in een patriarchale samenleving. Ik heb het geluk gehad dat ik zowel in Bukavu als in Brussel opgroeide met vrienden met uiteenlopende roots. Dat is mijn eerste identiteit. Ik vertegenwoordig tegelijk mijn familie, mijn lief, Congo, België, Brussel. Al moet ik bij Brussel een kanttekening plaatsen, want ik woon tegenwoordig in Groot-Bijgaarden: dat voelt wel als Brussel, maar het is een deelgemeente van Dilbeek. De Vlaamse Rand dus.

We hebben allen meervoudige identiteiten.

Om het simpel te houden, zeg ik soms dat ik een Congolees ben die in België woont, of noem ik me een Belgo-Congolees. Maar in werkelijkheid ben ik uiteraard véél meer dan dat. Zoals een Brusselaar of een Waal meer is dan een Brusselaar of een Waal.

In Juwaa wordt zowel Frans als Swahili gesproken.

MUTIRI: Jua betekent zon in het Swahili. Om poëtische en marketingredenen heb ik daar juwaa van gemaakt. Cultureel zelfvertrouwen, weten wie je bent, is zeer belangrijk. Voor mij zou het Swahili even cool moeten zijn als Frans, Nederlands of Lingala.

Ik denk er niet aan om een Koreaanse film in een Frans of Engels gedubde versie te zien. Niet alleen het verhaal boeit mij, ik geniet ook van de cultuur op de achtergrond: hoe zien de huizen eruit, wat eten ze, waar kijken ze naar op tv, hoe klinkt hun taal? Ik moest hommage brengen aan twee belangrijke nationale identiteiten: Congo en België. Dus wordt er Swahili en Frans gesproken in mijn film. Een repliek in het Nederlands is voor de volgende keer.

THE ACT OF BREATHING, KINSHASA-BRUSSELS > 31/7, Cinematek, www.cinematek.be Juwaa: 14/7, 19.00 (bioscooprelease in het najaar)

« NE ME COLLEZ PAS L’ÉTIQUETTE ‘DIVERSITÉ’ »

“DON’T PUT ME IN THE DIVERSITY BOX”

Nganji Mutiri semblait fait pour une carrière dans le secteur bancaire. Mais la poésie, la photographie, la comédie, l’écriture et le cinéma le comblent davantage. Son premier film Juwaa est au centre d’un cycle de la Cinematek sur le thème Bruxelles & Kinshasa. Mais Mutiri ne veut pas être le cinéaste du passé colonial ou des relations Blancs/Noirs : « Je ne veux pas qu’on me colle d’étiquette. Je connais les tensions liées à la colonisation. Mais si j’avais plutôt envie de faire une histoire d’amour ? Je regarde des films de tous les genres et de partout. Dans une salle de cinéma, au milieu de gens qu’on ne connaît pas, on peut être touché par des personnages iraniens, coréens ou belges, d’une religion, culture, couleur de peau et orientation sexuelle tout à fait différentes. C’est la magie du cinéma. »

Everyone assumed that Nganji Mutiri’s future was in banking. But poetry, photography, acting, writing and film-making make him much happier. His debut film Juwaa is spearheading the line-up at Cinematek on the theme of “Brussels & Kinshasa”. But Nganji Mutiri does not want to be the director who hangs all his projects on the colonial past or the relationship between white and black: “I don’t want to be put in the diversity box. Of course I am aware of the tensions associated with colonisation. But what if I feel more like doing a love story? I watch films from all over the world and from all genres. In a cinema, together with people you do not know, you can be deeply moved by Iranian, Korean, Belgian characters with a completely different religion, culture, skin colour or sexual preference. That is the magic of cinema.”

FR

EN

Winner Silver Bear Best Actress

71 Competition ‘HILARIOUS’ ‘SENSATIONALLY FUNNY’ Total Film

The Telegraph

Ich bin dein Mensch I AM YOUR MAN a film by MARIA

SCHRADER

RELEASE 29-6 www.septemberfilm.be

/septemberfilmbe

1

Under the skin

WHAT STIRS THE ARTISTIC SOUL OF PHOTOGRAPHER MICHELLE GEERARDYN?

‘A portrait photograph is always the result of a deeper connection’ EN

Michelle Geerardyn traversed the AB before, during and a er the lockdowns with her camera. That the need for closeness and depth was felt more than ever in those months is something that the “Proche” exhibition hints at.

BRUZZ | PORTRAIT

— TOM PEETERS, PHOTO IVAN PUT

“From the moment I get up to the moment I go to sleep, there is music on,” is how Michelle Geerardyn (29) describes her obsession with music.

It started around the age of 16 and was somewhat tempered during her studies in veterinary medicine, but once in your system, it is hard to get rid of. After the first tentative steps in music journalism and concert photography, music has come to dominate her life even more, with her period as in-house photographer of

could continue to photograph the normal concert experience. Covid actually allowed me to capture some historic moments, such as a concert hall and stage full of students studying for their exams. I don’t want to romanticise anything, but the slowness of that period suited my personality better. I can never just take someone’s photograph. During the pandemic, the fleetingness of ordinary concert photography disappeared and there was more time

“I was never more overwhelmed by the love of an audience for an artist than during Arno’s farewell concerts” the Ancienne Belgique as the provisional apotheosis. “During the Cactus Festival in Bruges, I used to stand right at the front with my little camera. When I started writing articles for the music website Indiestyle, I got more and more requests for photos too. After a while, I found myself always on the road with my camera.”

TRAGIC TIMES Following a successful cooperation with the previous in-house photographer of the Ancienne Belgique at the BRDCST festival in 2019, she applied to take over from him. Did she know then what was in store for her? But Covid did not knock this introverted woman from West-Flanders off balance. "For the first six months, things remained the same and I 44

to engage with artists. That went further than a ‘How are you?’. For me, a portrait photograph is always the result of a deeper connection. So out of tragic times, beautiful things emerged. I was touched by the flexibility with which artists and organisers wanted to make something out of it all.”

A less pleasant side effect of the pandemic and the measures that came with it was how some were freer to get around than others. “The young people of Brussels in particular were forgotten. Media often portrayed them in a negative light. I wanted to counter that. Making the Ancienne Belgique more accessible to a more diverse audience has always been a goal.” So that is why in her farewell exhibition she has included audio fragments with

testimonies about how the youth of Brussels experienced the lack of proximity.

Her own view of the world (and her photographic eye) was broadened when she enrolled in Gender and Diversity studies in the middle of the pandemic. “Not because I want to become a diversity consultant, but to break open my own frame of mind. It has fundamentally changed my world view. I feel an even greater responsibility to let people maintain their integrity when I portray them. I am also thinking more about who I am showing and why – white, old men with guitars have not been the norm on a stage for a long time now – and what the balance of power is. I also never release images without a context. My photos aim to be representative, to show artists for who they are and what they do.

Among colleagues of my generation, conversations are much more about your position as a photographer and how you move or inform people than about technical ingenuity.”

SIDE ROADS The advantage of her job as a house photographer was that she could easily capture different perspectives.

“When there is a concert, I am everywhere. I usually start at the front of the stage. Then I step into the audience. I’ll be watching from

the back, the sides and the balcony, and with a bit of luck I’ll get to go into the backstage area too.”

Geerardyn’s best memories are of the recent tour by the American indie quartet Warpaint, the very first band she was really obsessed with.

“Thinking of our meeting and the photos I was able to take of their show still makes me happy.”

Charlotte Adigéry’s and Bolis Pupul’s whirling passage also made her feel good. “I had never seen people have so much fun in a concert hall.”

Although her own connection with Arno’s music “is not quite as strong”, “I was never more overwhelmed by the love of an audience for an artist than during his farewell concerts. I stood there for more than fifteen minutes just looking at the people in the hall.”

At the end of August, after the Boterhammen in de Stad and the Feeërieën concert series, Geerardyn’s assignment for the Ancienne Belgique will be over. In the future, she is looking forward to making a living from photography. Living up to rigid social expectations is not her thing. “I prefer to take the side roads.

That always results in better images.”

MICHELLE GEERARDYN: PROCHE 1 & 2/7, 14 > 19.00, Ancienne Belgique, www.abconcerts.be

TRAGE FOTOGRAFIE

PHOTOGRAPHIE LENTE

Michelle Geerardyn doorkruiste als huisfotograaf de Ancienne Belgique drie jaar lang met haar camera. Dat er tijdens de pandemie meer dan ooit nood was aan nabijheid en diepgang laat ze nu ook doorschemeren op de expo Proche. “Eigenlijk paste de traagheid van die periode beter bij wie ik ben.

Ik kan nooit zomaar wat foto’s nemen van iemand. Ik zoek altijd naar een diepere connectie.” Welke artiesten haar zijn bijgebleven?

Warpaint (een van haar lievelingsbands), Charlotte Adigéry & Bolis Pupul (“zoveel fun”) en de afscheidsconcerten van Arno (“Ik was overweldigd door de liefde van het publiek”).

Trois ans durant, Michelle Geerardyn a parcouru l'AB, son lieu de travail, avec son appareil photo. Pendant la pandémie, le besoin de proximité s’est fait plus prégnant, comme elle le montre dans son expo Proche. « La lenteur de cette période correspond mieux à qui je suis. Je ne prends jamais de photos de quelqu'un comme ça. Je cherche toujours une connexion plus profonde. » Les artistes qui l’ont marquée ? Warpaint (un de ses groupes préférés), Charlotte Adigéry & Bolis Pupul (« tellement amusants ») et les concerts d’adieu d’Arno (« J’ai été submergée par l’amour du public »).

NL

FR

BRUZZ | INTERVIEW

Michelle Geerardyn Born in 1993 in Bruges Takes her first music photos at the Cactus Festival and in the Cactus Club in Bruges during her studies in veterinary medicine at the University of Ghent In 2017, she starts writing articles and taking photos for the music website Indiestyle Has been the Ancienne Belgique’s house photographer since 2019 Writes for photography platform BreedBeeld and is studying for the Master in Gender and Diversity at the University of Ghent

Photography by Flor Maesen

BRUZZ Select. Eat & Drink

Will Château Moderne become one of the capital’s top spots?

The space is definitely unlike anything we’ve seen before.

Bold moves on the Mont des Arts EN

A er keeping his hand in with Le Cocq, Frédéric Nicolay has unveiled what is undoubtedly his most personal and ambitious project to date: Château Moderne. It is, quite simply, splendid. — MICHEL VERLINDEN, PHOTO SASKIA VANDERSTICHELE CHÂTEAU MODERNE

••••

Kunstberg/Mont des Arts 1, Brussel/ Bruxelles.

7/7, 7 > 3.00

We don’t know how long they will stay there, given that it’s a listed building, but they certainly provide an interesting insight into the concept: two posters stuck up on the outside refer to a work by the artist Pierre Bismuth. It shows the actor Michael Caine’s declaration on the front page of a British newspaper: “I’m every bourgeois’ nightmare.” In a similar way, what the new boss has done with the place could be seen as a series of offences against good taste and small touches of class. For example, on taking over the former premises of Kwint on the Kunstberg/Mont des Arts, Frédéric Nicolay demanded that

the Arne Quinze artwork in the building be unceremoniously cleared out. You cannot create without making bold moves. It is that principle of starting from scratch that has enabled the brains behind Café Belga to create spaces that are completely unique.

BYZANTIUM With roughly 400 covers (in and out), Château Moderne (named by the architect Kersten Geers in tribute to the famous Château Marmont in L.A.) is impressive; a sort of long narrow rectangle whose immense sun-soaked terrasse is covered by a canopy thirty metres or so in length, with benches made from rough sawn

beams, trees, and mist sprayers.

Inside, it is Byzantium. The five connecting rooms with herringbone vaulted ceilings appear to be coated with gold leaf, the work of Lara Nicolaï, which gives the place an almost sacred atmosphere. The very narrow bar is topped with sheet zinc by Ateliers Nectoux, the material that has become part of their signature style. The counter, behind which sit three sets of beer pumps and a highly unusual soda gun that brings to mind Tom Cruise in Cocktail, also features a concrete tile silhouette in a style reminiscent of the heyday of the designer Jules Wabbes. Behind it, there is a wooden latticed structure, a

nod to the interior designer Christophe Gevers. Fans, iron grills to protect the bottles, lights inspired by Koenraad Dedobbeleer, wood panelling with a pyramid pattern, half-moon mirrors that multiply the space, and flooring salvaged from the old Brussels Stock Exchange – all these elements combine to make this establishment, which has only just opened, one of the capital’s top spots.

They have a selection of draught beers by the Duvel group (including Bel Pils for €3), but it is the cocktails that made the biggest impression on us (for example, the Paper Plane for €11) thanks to the selection of fine spirits supplied by LIB. The food is in a similar vein to that at Le Cocq, with breakfast dishes (€12 for four crêpes), avocado toast (€8), burgers (€9.50), and chips (€4).

47

BRUZZ Select. Cinema

FILM VAN DE WEEK

Help, mijn man is artificieel intelligent NL

Stel je voor, een man die proper en hoffelijk is, dezelfde interesses hee als jij, uitblinkt in bed en alleen tot doel hee je te behagen. Zou je er dan bij nemen dat hij een humanoïde is? Maria Schrader onderzoekt het in een sf-romcom. — NIELS RUËLL ICH BIN DEIN MENSCH

•••

DE, dir.: Maria Schrader, act.: Maren Eggert, Dan Stevens, Sandra Hüller

Vandaag is het nog ‘wat als?’, maar hoelang blijft dat nog zo?

Wat als je dat lief van jou dat zijn sokken laat slingeren, te veel gamet en al eens flirt met een ander, kan inruilen voor een knapper model dat nooit moppert en nooit sokken laat slingeren, tenzij hij zou weten dat je rondslingerende sokken gezellig vindt? Haal je hem in huis? Ook als het een door de algoritmes perfect op jouw intellectuele, emotionele en seksuele behoeftes afgestemde robot is? Lichtvoetig maar met interesse besnuffelt Maria Schrader in een romantische komedie de vraag of een humanoïde de ideale man is.

In Ich bin dein Mensch laat antropologe Alma (Maren Eggert) zich overhalen om een maand lang samen te leven met een artificieel intelligent wezen.

De Duitse regisseuse en scenariste beleeft hoogdagen.

Ze won een Emmy voor haar regie van de Netflix-hit Unorthodox en werkt op dit

moment voor het productiehuis van Brad Pitt een film met Carey Mulligan en Zoe Kazan af over de journalisten van The New York Times die filmmogol Harvey Weinstein ontmaskerden als seksueel roofdier.

WONDERPENIS

Dan Stevens (Downton abbey) speelt de humanoïde die zich plooit naar Alma’s grillen.

48

In Ich bin dein Mensch laat Alma zich overhalen tot een experiment. Een kleine maand lang zal de alleenstaande, zelfbewuste antropologe een echtgenoot uittesten die niet van vlees en bloed is. Tom is een op haar noden afgstemde, artificieel intelligente robot die nauwelijks te onderscheiden valt van een mens. Het is een leuke rol voor Dan Stevens, de Britse knapperd uit de series Downton abbey en Legion.

Alma is sceptisch, maar Tom onvermoeibaar en niet uit zijn lood te slaan. In het begin wordt de humanoïde nog verraden door zijn woordenschat en sociale interactie, maar hij leert ongelofelijk snel bij en past zich onvermoeibaar aan de eisen, grillen en

tegenstrijdigheden van ‘zijn mens’ aan.

In een opvallende scène beveelt een dronken Alma Tom om zijn broek uit te doen zodat ze eindelijk eens kan zien welke wonderpenis de algoritmes voor haar voorzagen. De volgende ochtend schaamt ze zich dood voor haar dierlijke, ongecontroleerde gedrag – een uitschuiver die haar robot nooit zal maken.

Cinematografische hoogstandjes blijven uit, maar de film zit best goed in elkaar en de acteurs doen hun best om het sf-element te verkopen als normaal. De technovariatie op ‘boy meets girl’ en de vrouwelijke variant op ‘AI-wezen moet man plezieren’ (Ex machina, Metropolis, Her, Blade runner…) is ontspannend en zet je toch aan tot nadenken of napraten. Geen idee wat de algoritmes daarvan denken, deze recensent vindt het een ideale film voor een leuk, niet-veeleisend uitje in de stadsbioscopen, bij voorkeur met nabespreking op café.

FOCUS

MORE FILM

Au soleil FR

C’est avec un cocktail estival composé de classiques, de reprises, de perles cachées et de films scandinaves hypothermaux que le Cinéma Palace séduit les cinéphiles tant aguerris qu’occasionnels. — NIELS RUËLL

En été, il y a traditionnellement moins de films. De nombreux cinémas de la ville en profitent pour concocter un chouette programme pendant cette période calme. La programmation estivale du Cinéma Galeries est intitulée Heures d’été. Mais le Cinéma Palace a aussi une programmation spéciale. Le Sun Screens n’existe que depuis 2019 et suite à la pandémie, il n’a pas eu lieu les deux dernières années. La deuxième édition de Sun Screens est prévue jusqu’au 15 août, avec une quarantaine de films très différents. Il y en a pour tous les goûts.

Une catégorie sympa sont les films qui, malgré leur qualité, n’ont pas été repris par un distributeur belge.

C’est arrivé au film Hatching, un conte horrifique très particulier de la Finnoise

HATCHING

Hanna Bergholm, dans lequel une ado a du mal à satisfaire les idéaux de sa mère perfectionniste. Tinja couve secrètement un énorme œuf qui donnera naissance à un sosie monstrueux.

Sun Screens combine les films sombres du grand nord et l’été bruxellois. Entre autres avec le superbe film de trolls Gräns, l’oppressant film islandais Lamb avec Noomi Rapace dans le rôle de la mère d’une créature aux allures de mouton et le film norvégien The Innocents, à propos d’enfants loin d’être aussi innocents qu’il n’y paraît. De quoi vous faire froid dans le dos.

Une curiosité est la reprise d’Irréversible de Gaspar Noé.

Le film à scandale avec l’horrible viol de Monica Bellucci était raconté à l’envers, en partant de la fin.

La nouvelle version est contée du début à la fin et se termine donc dans une darkroom à Paris.

Les différents Shomingeki, drames de la vie quotidienne, du réalisateur Yasujirô Ozu (1903-1963) sont quant à eux un peu plus élevés. Ozu est l’un des plus grands réalisateurs japonais.

Un autre film, ni raffiné ni choquant mais tellement drôle, est Hairspray, une comédie musicale du licencieux John Waters qui fera disparaître toutes vos idées sombres.

Et il y aura encore trois autres films qui feront danser et chanter les gens à tue-tête au Cinéma Palace cet été : Fame, Grease et The Rocky Horror Picture Show.

SUN SCREENS 1/7 > 15/8, Cinéma Palace, www.cinema-palace.be

1

Il buco •••• IT, dir.: Michelangelo Frammartino

NL/ Een van de diepste grotten ter wereld zou de Abisso del Bifurto in Calabrië zijn. Zestig jaar geleden verkende een expeditie het wonderbaarlijke gangenstelsel tot zevenhonderd meter onder de grond. Michelangelo Frammartino reconstrueert het avontuur en de ontdekking. Wie hem kent van de juweeltjes Il dono (2003) en Le quattro volte (2010), hoeft niet te worden verteld dat het geen overgedramatiseerde reportage is geworden voor een van die nichezenders op televisie.

Frammartino is een denker, dichter, kunstenaar en dompelt je onder in een hypnotiserende, contemplatieve en bij vlagen abstracte film die zwarte leegte ongehaast aftast. (NR)

2

Coupez ! ••• FR, dir. : Michel Hazanavicius, act. : Romain Duris, Bérénice Bejo, Matilda Lutz

FR/ Le Festival de Cannes et le BIFF ont tous deux choisi comme film d’ouverture la comédie française de Michel Hazanavicius. Le réalisateur de The Artist et OSS 117 signe le remake d’un film de fin d’études du Japonais Shin’ichirô Ueda, qui a fait un tabac dans les festivals de genre comme le BIFFF il y a trois ou quatre ans. On croit d’abord regarder un mauvais film de zombies, puis le tournage d’un film de zombies est perturbé par une véritable épidémie de zombies. À mesure que le sang, les membres et le vomi giclent, la critique de l’industrie cinématographique se métamorphose en hommage. (NR)

3

Mothering Sunday UK, dir.: Eva Husson, act.: Colin Firth, Olivia Colman, Josh O’Connor, Odessa Young

EN/ In an England still heavily traumatised by the horror

of the First World War, the maid of an aristocratic family is given a day off. She spends most of it naked with the neighbours’ son. Their happiness is short-lived. The young man is engaged to someone else and the maid’s apathetic masters are looking forward to that marriage. With Colin Firth, Odessa Young, Josh O’Connor and Olivia Colman, Eva Husson secured a dream cast for her costume drama that hits hard. The French director of Bang Gang is looking for a come-back after the lukewarm reception of her war drama Les filles du soleil. (NR) 49

BRUZZ Select. Theatre & Dance. Music & Nightlife. Art & Literature

FESTIVAL

THEATRE & DANCE

Park Poétik construit des « Nids » FR/ L’événement qui s’appelait jadis SuperVliegSuperMouche au parc de Forest a été rebaptisé Park Poétik depuis la pandémie, et pour sa troisième édition, il aura lieu à différents endroits à Forest et Saint-Gilles. Le thème cette année est « Drôles d’oiseaux & Vreemde Vogels », avec de nombreux artistes et associations qui interviendront tout l’été dans plusieurs « Nids » dans les rues, places, parcs et quartiers des communes. Il y aura toute une série d’ateliers, de représentations, de concerts, d’installations et de parades.

Le Nid Marais (1/7 > 4/8) sera par exemple le décor naturel d’interventions plastiques et de performances au Marais Wiels. Au Nid Jordens (11/7 > 23/7), chaque jour un ou plusieurs artistes collaboreront avec des riverains ou des passants. Au Nid Agora (18/7 > 23/7 > 6/8) se trouve un banc rond en bois qui prendra tantôt la forme d’une table de pique-nique géante, tantôt d’une tribune, et sera utilisé dans le jardin du Marais Wiels ainsi qu’à la Maison des Cultures de la rue Belgrade pour un atelier d’herboristerie, des

plaines de jeux pour petits enfants, des activités musicales pour les jeunes et un bingo intergénérationnel. Le Nid Marconi promet des ateliers, des représentations et des concerts au petit Parc Marconi (29/7 > 12/8 & 26/8 > 28/8) alors que le Nid Marronnier (5, 12 & 19/8, 22 > 26/8) offrira un accompagnement palliatif poétique et rituel au châtaigner malade du parc de Forest. Le Nid St-Antoine (13/8 > 24/8), place Saint-Antoine, quant à lui, accordera une attention spéciale aux femmes et aux enfants, tout en baignant dans une ambiance cocooning sensorielle, et organisera des ateliers de gravure, de peinture, de photographie ainsi que de la pétanque, des chansons, des fêtes de rue, un barbecue et des interventions artistiques. Et en plus de tout cela, Park Poétik surprendra encore des passants à d’autres endroits avec sa mystérieuse « Spirale ». (MB) PARK POÉTIK 1/7 > 28/8, divers lieux à Forest & Saint-Gilles, www.parkpoetik.be

PETER GUSTA: VUIL

1

De Linde ruimt op NL/ Gemeenschapscentrum De Linde in Haren

sluit het cultuurseizoen af met een familiefeestje in de openlucht. Vanaf 16 uur kan je terecht op het gezellige dorpsplein en een halfuurtje later begint Peter Gusta’s grappige straattheateract Vuil, waarin op een zeer creatieve manier de thema’s afval, sorteren en recycleren worden aangepakt, met ook voor volwassenen onbekende zweeptechnieken en vuurtrucs. Nadien kan iedereen nog tot ’s avonds blijven hangen om bij te praten bij een pakje friet! (MB) PETER GUSTA: VUIL 1/7, 16.30, GC De Linde, www.gcdelinde.be

2

Fête au (Café) Congo

FR/ Living Traces au KANAL-Centre Pompidou établit une passerelle entre Bruxelles et Kinshasa jusqu’en mars 2023. Les 30 juin et 1er juillet seront des temps forts avec la soirée « Congo Mama Na Ngai ! » à l’occasion des fêtes de l’indépendance du Congo, du Burundi et du Rwanda. Le Café Congo, situé rue de la Petite-Ile à Anderlecht, présentera pas mal de rumba avec Makoma et Mama Wiva, Yan Koy & Color Rumba Orchestre mais aussi des artistes comme Koko Slam Gang, Lisette Lombé, Joëlle Sambi, Hendrickx Ntela, ainsi qu’une expo à la Wetsi Art Gallery, la librairie Ici Sont Les Lions et le label Planet Ilunga. Vendredi soir, ce sera « This is NOT a Closing Party ». (MB)

LIVING TRACES: CONGO MAMA NA NGAI 30/6 & 1/7, Café Congo, www.kanal.brussels

3

P.A.R.T.S. podcast EN/ In the documentary podcast “Generation

XIII”, sociologist and dance expert Delphine Hesters follows five students at Anne Teresa De Keersmaeker’s dance school P.A.R.T.S. Kia from New Zealand, Zoé from France, Marllon from Brazil, Renátó from Hungary and Eleni from Greece are showing their graduation works at the EXiiiT Festival (until 9 July). The podcast sketches their school, their city, their diverse backgrounds, their artistic experiences and their young lives in an eventful time. The episodes about their second year are now online. The final episodes will follow on 14 September. (MB) GENERATION XIII 1/7, 18.00, www.kaaitheater.be, www.parts.be, www.bruzz.be

50

MUSIC & NIGHTLIFE

ART & LITERATURE

WIN! Send in the keyword in bold along with your address and phone number to win@bruzz.be

ARENA5: HERBIE HANCOCK

1

Vous êtes chauds?

NL/ Ook bij Gemeenschapscentrum Pianofabriek

in Sint-Gillis nemen de zomerkriebels het over. De affiche van zijn warmbloedige zomerhappening Chaud2.2 vult zich met afterworks, dj’s, tango, films, workshops, concerten enzovoort. Allemaal activiteiten waarvoor je niet in je geldbuidel hoeft te tasten. Op het programma staat onder meer een concert van LaB12, een piepjong rapviertal dat zomaar eens zou kunnen doorbreken. De aanpalende Willem Tellstraat, die zich aan de achterzijde van het centrum bevindt, wordt bovendien elke festivaldag tussen 14 uur en 19 uur omgedoopt tot Willem Speelstraat, zodat er zorgeloos geravot, ontmoet en gekeuveld kan worden. (TZ)

CHAUD2.2 30/6 > 10/7, GC Pianofabriek, www.pianofabriek.be

2

Bons baisers de la Petite Île FR/ Non, il ne s’agit pas d’un concert du groupe

de punk hard-core américain Circle Jerks, ni d’un appel à l’indécence : Circle Park Summercamp est un événement estival au sein de l’occupation temporaire de la friche industrielle à hauteur de la Petite Île à Anderlecht, juste à côté du Studio Citygate. Tout l’été, ils y tiennent une guinguette où des Bruxellois se succèderont pour assurer la bande-son. Parmi lesquels : Balades Sonores, Crevette Records, C12, Fuse, Kiosk Radio et Play Label. Le 1er juillet, c’est la boîte de nuit bruxelloise ZODIAK qui remplira l’espace avec ses beats. (TZ) CIRCLE PARK SUMMERCAMP 30/6 > 18/9, Circle Park, Facebook: circleparkbrussels

3

Jazz with balls

EN/ After its successful debut last year, Arena5 is going for a second series of open-air concerts underneath the spheres of the Atomium. Father and son Dutronc come together to give their French chansons flair, Nile “Chic” Rodgers puts the freak into the funk and MC Solaar gets to show why he is the godfather of French rap. The party is started by Herbie Hancock, however, the now 82-year-old keyboard wizard and composer who once worked alongside Miles Davis and who composed jazz with balls, including “Watermelon Man”, “Chameleon” and “Cantaloupe Island”. (TZ) ARENA5 30/6 > 21/7, Belgiëplein/place de la Belgique, www.arena5.be

DONALD NIEDEKKER

1

Zen en de kunst van het potloden slijpen

NL/ Een verteller die al dertig jaar elke dag 3.000 Ikea-potloodjes slijpt (Zo zie je alles). Een lofdichter die na 425 jaar uit de dooiende permafrost ontwaakt (Waarachtige beschrijvingen uit de permafrost). Een Oekraïens weesmeisje dat droomt van dansen maar in de vrouwenhandel verzeild raakt (Oksana). Of een roman geschreven vanuit het perspectief van een gedicht (Als een tijger, als een slak). De VUB had redenen zat om haar Luc Bucqoye-prijs voor eigenzinnige literatuur aan Donald Niedekker te geven. De opvolger van Pjeroo Roobjee en Charlotte Mutsaers geldt als “geheimtip” en “zenmeester van de Nederlandse literatuur”. Bij Passa Porta wordt een tipje van zijn geheim ontsluierd. (KS)

ICH BIN DEIN MENSCH

5x2 tickets, nu in de bioscoop

NL/ Een komische technovariant op ‘boy meets girl’ met als ideale man een humanoïde, zo zou je Ich bin dein Mensch (zie ook ‘Film van de week’ op p. 48) kunnen omschrijven, de nieuwe film van Maria Schrader, de maakster van de sterke Netflix-serie Unorthodox. Mail ‘Mensch‘

DONALD NIEDEKKER 29/6, 20.00, Passa Porta, www.passaporta.be

2

Voyage, voyage

FR/ The New Yorker continue à inspirer. Il y a un peu plus d’un an, Seed Factory avait déjà rendu hommage à l’hebdomadaire américain avec The Brusseler, une exposition pour laquelle des illustrateurs belges et étrangers avaient conçu des couvertures pour un homologue fictif du magazine. Cette fois, c’est David Merveille, un des dix illustrateurs participants, qui organise un hommage similaire avec The Traveler. Les différentes couvertures – de la plume de cinquante illustrateurs dont Ever Meulen, François Avril, Rébecca Dautremer, Loustal et Manara – nous font rêver d’autres horizons, à la veille des vacances d’été. (KS)

THE TRAVELER > 27/8, Huberty & Breyne, hubertybreyne.com

3

FRONT 242

5x2 places, Ancienne Belgique, 8/7

FR/ Pas moins de quatre décennies se sont écoulées depuis la naissance de l’influent FRONT 242 en 1981. Avec l’Electronic Body Music (ou EBM), le groupe a introduit un nouveau genre dans le paysage musical. Il était de temps de fêter ça !

Envoyez « 242 »

Added value EN/ The HISK in Ghent is in real trouble. Six

months after the internationally renowned Higher Institute for Fine Arts opened a satellite space in the former Gosset tobacco factory in Molenbeek, the Flemish Minister of Education Ben Weyts let it be known that the place had “no unique added value” and that its financing would be stopped. The result: a storm of protest by the many artists who in the past saw their careers germinate there and are creating tomorrow’s heritage today. With its third alumni exhibition on the Gosset site, “What’s in an Artwork?”, HISK once again makes it clear what its added value is. (KS) WHAT’S IN AN ARTWORK? > 17/7, HISK – Gosset site, hisk.edu

FILM NAAR KEUZE

5x2 tickets, UGC De Brouckère & Toison d’Or

EN/ With our UGC vouchers you can get your hands on free tickets to a film of your choice at the Brussels UGC cinemas. The programme currently includes: Elvis, El buen patrón, Lightyear and Jurassic World Dominion. Email “UGC”

51

Nick Trachet

COLOFON

BRUZZ

| CULINAIR

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65

“C’est pas l’homme qui prend la mer, c’est la mer qui prend l’homme.” Dat is geen citaat van de Franse zanger Renaud, zoals velen denken, maar wel van romanschrijver Joseph Kessel. En ik ben een slachtoffer van dat idee.

Van kleins af aan werd ik aangetrokken tot de zee.

Ik droomde van golven, bracht uren door op het strand. Het is dan ook vreemd dat ik tenslotte geen nautisch beroep koos (ik ben niet praktisch genoeg aangelegd, vrees ik). Ik ben heel mijn leven wel met de zee bezig gebleven en heb er altijd rond gewerkt.

Als jongeling verslond ik dromerig boeken over verre reizen en keek ik naar elke kaper- of piratenfilm die op de zwart-witte kijkbuis verscheen. In de snoepwinkel, waar mijn zakgeld voor een groot deel naartoe ging, kocht ik Bounty-repen. Twee stuks in een verpakking, chocolade vanbuiten, en een witte kokosmassa binnenin. Op de verpakking suggereert men witte stranden, blauwe zee en groene kokospalmen.

HMS Bounty, leerde ik, was de naam van een Brits schip waar een belangrijke muiterij op had plaatsgevonden in 1789.

Uiteraard spraken wij als kind de naam uit als ‘boentie’, wisten wij veel hoe dat in het Engels klonk en dat het woord eigenlijk ‘overvloed’ betekende.

Bounty was mijn omgekeerde madeleine van Proust, geen herinnering aan het verleden, maar een visioen voor de toekomst.

Ik hoopte door de smaak

CULI NAI R

Bounty

en geur in die verre, tropische landen te raken.

Ten langen leste waren het niet de bounty’s, maar mijn studies die daarvoor zorgden. Om je kinderdroom waar te maken helpt een diploma nog het best!

Bounty is een product van Mars Incorporated.

Ene Franklin Clarence Mars (1883-1934) vond de Mars-bars, de marsrepen, uit in 1911.

Hij begon met de stukken samengesteld snoep eigenhandig in de chocolade te dopen. Daar bouwde hij een bedrijf omheen en de Marsen zijn nu een van de rijkste families van Amerika.

Zoon Forrest Edward Mars (1904-1999) kwam in aanvaring met zijn vader omdat hij internationaal wou doorbreken, en pa niet. Dus zette zoontje een eigen zaak op in Engeland. Later erfde hij het vaderlijke bedrijf erbij en sindsdien is het geheel één. Maar Bounty was dus oorspronkelijk een product uit Engeland, ook al was het afgekeken van

“Uiteraard spraken wij als kind de naam uit als ‘boentie’, wisten wij veel hoe dat in het Engels klonk”

een chocolade/kokossnoep van een Amerikaanse concurrent (Mounds).

Bounty bestaat dus niet in de VS (daar is het een merk van keukenpapier!).

Ik kocht nog eens een Bounty-reep. Dat was ondertussen enkele decennia geleden. Er zitten nog steeds twee stukken in een verpakking, netjes onder de melkchocolade en mooi afgerond, net twee grote pralines. Het kartonnetje waar ze vroeger op rustten, is nu blijkbaar wegbespaard. Anders dan vroeger, kijk ik vandaag al eens naar de lijst van de ingrediënten.

Het voornaamste bestanddeel van deze uit de kluiten gewassen pralines is … suiker. Dat was te verwachten. Dan is er kokos. Verder een hele lijst van spullen die eigenlijk hun plaats niet hebben in de keuken: sojalecithine, glucose, glycerol. Dat zal allemaal wel de prijs en de bewaarbaarheid ten goede komen, maar die rommel is verder nergens voor nodig. Bounty kunnen we zelf maken. Dat beweren toch een hele trits artikelen op het web.

De kokosvulling maak je door geraspte kokos, droog te koop in de winkel, te mengen met gecondenseerde melk. Ja, dat bestaat nog. Hoeveel is moeilijk te zeggen.

Extra poedersuiker hoeft niet, maar het is uiteraard snoep! Kneed tot een massa en laat zeker een uur stijven in de koelkast.

Vorm er repen van en doop die in gesmolten chocolade. Laat weer afkoelen in de kou. En dat is alles. Smakelijk.

FOTO NICK TRACHET © SASKIA VANDERSTICHELE - FOTO BOUNTY © SHUTTERSTOCK

ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80 Gratis in Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Rest van België: 25 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393 van Vlaams Brusselse Media vzw Buiten België: 30 euro per jaar.

OPLAGE 55.000 exemplaren.

ADVERTEREN? Marlies De Deygere 02-650.10.81 marlies.dedeygere@bruzz.be DISTRIBUTIE Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be ALGEMENE DIRECTIE Dirk De Clippeleir HOOFDREDACTIE Kristof Pitteurs (algemeen hoofdredacteur) REDACTIECHEF Kirsten Bertrand CULTUUR & UIT Gerd Hendrickx REDACTIE Eva Christiaens, Sara De Sloover, Kris Hendrickx, Bettina Hubo, Jasmijn Post, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Steven Van Garsse, Tom Zonderman MEDEWERKERS Nicolas Alsteen, Gilles Bechet, Michaël Bellon, Andy Furniere, Tom Peeters, Niels Ruëll, Nick Trachet, Bram Van Renterghem, Michel Verlinden EINDREDACTIE Karen De Becker, Geert Van der Hallen, Sophie Soukias VORMGEVING Ruth Plaizier, Heleen Rodiers VERTALING Frédérique Beuzon, George Holmer, Greta Holmer-Arblaster, Laura Jones, Martin McGarry FOTOGRAFIE & ILLUSTRATIE Bart Dewaele, Kim, Wauter Mannaert, Noémie Marsily, Steve Michiels, Ivan Put, Saskia Vanderstichele, Wide Vercnocke VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Kristof Pitteurs Flageyplein 18, 1050 Elsene.

BRUZZ is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de persen van Eco Print Center (DPG Media) en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

MELD NIEUWS Zelf nieuws gespot?

Tips zijn altijd welkom via BRUZZ.be/meldnieuws

NICK TRACHET

52

Brusselaar die de stad en de wereld culinair ontdekt

De hele reeks nalezen?

BRUZZ.be/trachet

Persberichten kunnen via redactie@bruzz.be Voer uw evenement in op Encodez votre événement sur Enter your event on www.agenda.brussels

D N U O S E TH N A I G L E B A F O LEGEND SEL KBR BRUS

INFO & TICKETS

K B R .B E

Een expo met bite

magazine

Elke week verrassende reportages, fijne cultuurtips, en mooie beelden uit de stad.

EXPO > 07.08.22

#1755

18 FLAGEYPLEIN PLACE FLAGEY

021 26 | 05 | 2

INTERVIE

WS

A N A LY S E

|

S

TIPS

|

INTERVIE

|

WS

A N A LY S E

|

S

+BRUZZ

FR

021 18 | 08 | 2

EN

18 FLAGEYPLEIN PLACE FLAGEY

NL

1050 ELSENE/IXELLES AFGIFTEKANTOORX ANTWERPEN P303153

FR

+ BRUZZ CULTURE

VAN EEN UITGAVE VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW

18 FLAGEYPLEIN PLACE FLAGEY

NL

021 19 | 05 | 2

EN

WEEKBLAD HEBDOMADAIRE WEEKLY

VAN EEN UITGAVE VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW

18 FLAGEYPLEIN PLACE FLAGEY

1050 ELSENE/IXELLES AFGIFTEKANTOORX ANTWERPEN P303153

FR

TIPS

|

WEEKBLAD HEBDOMADAIRE WEEKLY

WEEKBLAD HEBDOMADAIRE WEEKLY VAN EEN UITGAVE VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW

NL

#1724

#1763

#1754

WEEKBLAD HEBDOMADAIRE WEEKLY VAN EEN UITGAVE VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW

1050 ELSENE/IXELLES AFGIFTEKANTOORX ANTWERPEN P303153

SELECT

THE DEFINITELY TO DO BEST THINGS IN BRUSSELS

EN

TIPS

INTERVIE

|

WS

A N A LY S E

S

|

NL

1050 ELSENE/IXELLES AFGIFTEKANTOORX ANTWERPEN P303153

+

FR

020 30 | 09 | 2

EN

TIPS INTERVIE

WS

|

A N A LY S E

S

|

TIPS

COLINE & TOITOINE KLEURRIJK ZWARTKIJKEN

ARNO VERSION

PIANO

FEAT. LE PLUS BEAU SOFIANE PAMART

CRÉONS

HALF PENCIL, HALF SPRAYCAN

BRUSSE LSE BOKSEN HOUDT RECHT JONGER EN

Vechten voor de toekomst

RS JONGE BRUSSELAA TE VEREN DE RUIM

VERO EN ONZE SATELLIET HELE KUNNEN DE IENEN WERELD BED

MEET MEE DE IT LUCHTKWALITE

3000 BUISJES AR HAPPEN NA ADEM

ZZ

WIE MOET DE

LEN? RENOVATIE BETA

JONGEREN IN

+ BRUZZ CULTURE

ONZE TORENS ROTTEN WEG

DIKKE

SWAG LIMBURGSE PLAGE OP BRUSSELSE

NYI ONYA JENNY AMBUKIYE SAPE ODE URBAINE

À LA

EUROPESE WIJK LOOPT LEEG

‘Waar zijn al ’ die mensen?

VINCEN BEECKMAN LIFE” “PHOTOGRA

PHY IS

KATHERINE LONGLY IE PHOTOGRAPH BLIEKE ET NICOLE

DE ZES TIPS OM ER CORONAWINT DOOR TE KOMEN

au Grand amour Camping Kitsch

NEEM EEN ABONNEMENT EN MIS GEEN ENKEL NUMMER GA SNEL NAAR BRUZZ.BE/ABONNEMENT #1744

#1756

18 FLAGEYPLEIN PLACE FLAGEY

021 02 | 06 | 2

|

TIPS

+ BRUZZ CULTURE

EN

INTERVIE

WS

|

A N A LY S E

S

|

18 FLAGEYPLEIN PLACE FLAGEY

NL

1050 ELSENE/IXELLES AFGIFTEKANTOORX ANTWERPEN P303153

INTERVIE

THE LOCKDOWN

WS

|

A N A LY S E

S

|

NL

1050 ELSENE/IXELLES AFGIFTEKANTOORX ANTWERPEN P303153

FR

021 05 | 05 | 2

EN

18 FLAGEYPLEIN PLACE FLAGEY

NL

1050 ELSENE/IXELLES AFGIFTEKANTOORX ANTWERPEN P303153

FR

021 10 | 03 | 2

THE ARTS, A HEART FOR ALSO DURING

TIPS

VAN EEN UITGAVE VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW

VAN EEN UITGAVE VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW

18 FLAGEYPLEIN PLACE FLAGEY

FR

WEEKBLAD HEBDOMADAIRE WEEKLY

WEEKBLAD HEBDOMADAIRE WEEKLY

VAN EEN UITGAVE VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW

NL

#1762

#1752

WEEKBLAD HEBDOMADAIRE WEEKLY

WEEKBLAD HEBDOMADAIRE WEEKLY VAN EEN UITGAVE VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW

1050 ELSENE/IXELLES AFGIFTEKANTOORX ANTWERPEN P303153

FR

021 14 | 07 | 2

EN

TIPS INTERVIE

|

WS

A N A LY S E

S

|

EN

TIPS

INTERVIE

HOE VLAANDERE KAN BESPAREN

150 BRONNEN

N VEEL

TER

N ESTIVALE LA LA DESTINATIO DES BRUXELLOIS PLUS PRISÉE

DE STILSTAND

VAN HET SEKSW

ERK

JUSTITIEMINISTER QUICKENBORNE VEEL VOOR’ VINCENT VAN BRUSSEL NIET STELT ZONDER ‘VLAANDEREN

KLEI NE REVOLTE

+ BRUZZ CULTURE CABIN FEVER

EXTREEM LUISTEREN AMEEL MET BRECHT

CHASSOL

UN CHOU À BRUXELLES

ICHRAF NASRI

POLITICAL BODY

II

EN SKATERS VRAG BEGRIP BRUSSEL OM UCTUUR EN INFRASTR

‘WIJ ZIJN E LIEVE JONG MENSEN’

Een abonnement op BRUZZ magazine is gratis voor wie in het Brussels Gewest woont. Woon je buiten het Brussels Gewest?

Voor slechts € 25 krijg je BRUZZ magazine een jaar lang in je bus!

DB623068I9

Als groeiend familiebedrijf staan wij voor kwaliteit en vakmanschap. Om ons team te versterken zijn we op zoek naar: Met 90 jaar ervaring, is MP een belangrijke speler op de markt van auto-onderdelendistributie in België, Nederland en Frankrijk.

MEDEWERKER KLANTENDIENST FUNCTIE: Je begeleidt de klant vanuit onze backoffice van bestelling tot levering. Je ondersteunt de verkopers op de baan en bent in contact met sales, productie, logistiek en klanten. Je werkt zelfstandig en betrouwbaar, je bent nauwkeurig en hebt verantwoordelijkheidszin.

We bieden al onze klanten een zeer breed gamma van OEM’s leveranciers, vergezeld van kwaliteitsservice en dit in een minimum van tijd.

PROFIEL: - Je hebt een bachelordiploma of gelijkwaardig door ervaring - Je hebt reeds ervaring met klantendienst, logistiek en admin. taken.

- Je kan goed overweg met Office, ERP/CRM software (Navision/Dynamics 365) - Je bent Nederlandstalig met goede kennis van Frans en Engels - Je hebt een teamgeest en bent flexibel ingesteld

Om onze groei te ondersteunen, zijn we op zoek naar

AANBOD: Veelzijdige job in een groeiende familiale onderneming. Voltijdse job met contract van onbepaalde duur en aantrekkelijke verloning.

PRODUCTIEOPERATOR FUNCTIE: Tijdens het brouwseizoen werk je als operator in de brouwzaal of vatenkelder, je werkt in deze periode gedurende een aantal weken in een flexibel 3 ploegenstelsel.

Buiten het brouwseizoen werk je voornamelijk in de bottelarij.

GEMOTIVEERDE MAGAZIJNIERS PROFIEL U bent punctueel, ordelijk en efficiënt ; U hebt een teamspirit ; U werkt nauwkeurig en bent gedisciplineerd om instructies op te volgen; U bent in staat om af en toe zware lasten te tillen; U houdt van veelzijdigheid.

TAKEN Bestellingen voorbereiden om ervoor te zorgen dat onze producten op tijd vertrekken Selecteer de juiste artikelen Bestellingen controleren en inpakken De goederen ontvangen en opslaan Beheer van retourzendingen van goederen Zorgen voor de netheid van het magazijn

PROFIEL: - Je beschikt over een A2-diploma of bent gelijkwaardig door ervaring - Je hebt oog voor orde, hygiëne en kwaliteit - Je ziet werk en steekt je handen graag uit de mouwen - Je hebt een teamgeest en bent flexibel ingesteld - Je bent Nederlandstalig met kennis van Frans AANBOD: Vaste voltijdse job met contract van onbepaalde duur en aantrekkelijke verloning.

AANBOD Een voltijds contract met een aantrekkelijk salaris en maaltijdcheques. Een prettige werkomgeving met een dynamisch team, waar initiatief en ondernemerschap gewaardeerd worden.

MEER INFO? Iets voor jou? Stuur je sollicitatiebrief en cv voor 17/7/2022 naar jobs@boon.be ter attentie van dhr. Jos BOON.

A N A LY S E

S

|

IS INSCHRIJVINGSTIJD KEN WEER AANGEBRO ZELF HOE ZORG JE VOOR EEN GOEDE ?

MIX OP SCHOOL

IZEN CULTUURHU VUIST MAKEN EEN

FOUNDATION THE LOKAL FOTOTEK OUVRENT BOUTIQUE FRANKY ET JOHNNYHEYVAERT DANS LE QUARTIER

|

Solliciteer met je cv naar francis.bieseman@mp-i.eu DB762181F2

hallo@regiotalent.be

Wij staan voor je klaar

tel. 051 26 67 89

DB620559H9

DB740721K1

Je vacature in deze rubriek?

TIPS

HOE HOT IS DE BRUSSELSE HIPHOP?

IN DE STAD

DIT WATER NODIG ‘WE HEBBEN WERELD’ IN EEN DROGERE

RUE DE MANCHES

WS

WEEK VAN DE IEK BELGISCHE MUZ

BRUSSEL DE RING ROND GELD

UTIE ‘‘MET PROSTITN KOOP JE GEE STEMMEN’

LOCKDOWN

‘ON ZE JEU GD S ON TG LIPT ON

DB623070I9

Het lokaal bestuur Kampenhout heeft een vacature voor (m/v):

1 administratief medewerker (C1-C3) team Facilitaire Zaken Contract onbepaalde duur – voltijds (100%)

1 administratief medewerker (C1-C3) team Infrastructuur Contract onbepaalde duur – voltijds (100%)

1 administratief medewerker (C1-C3) team Omgeving Contract onbepaalde duur – voltijds (100%)

Functieomschrijving:

Als administratief medewerker sta je in voor de administratieve ondersteuning van jouw team met als doel bij te dragen tot een vlotte, efficiënte werking van de organisatie.

Profiel:

Je bent in het bezit van een diploma van secundair onderwijs of daarmee gelijkgesteld onderwijs; Je bent sterk in klantvriendelijke, administratieve dienstverlening en kan zich vlot inwerken in de softwaretoepassingen die eigen zijn aan de functie; Je bent flexibel, oplossingsgericht, collegiaal en gedreven; Je bent klantvriendelijk en voert het werk nauwgezet en resultaatgericht uit; Je bent van onberispelijk gedrag en geniet de burgerlijke en politieke rechten (attest van goed gedrag en zeden); Je voldoet aan de vereiste kennis van het Nederlands, opgelegd door de wetten op het gebruik der talen in bestuurszaken; Je slaagt voor de selectieprocedure.

Wij bieden:

Een voltijdse contractuele betrekking (38u/38u); De basiswedde bedraagt minimum 2.127,91 euro bruto per maand (indien er geen anciënniteit wordt overgenomen), vakantiegeld, eindejaarstoelage; Anciënniteit uit eerdere, relevante werkervaringen kan onder voorwaarden in aanmerking genomen worden; Maaltijdcheques met een zichtwaarde van 8 euro en een fietsvergoeding voor wie met de fiets naar het werk komt; Integrale vergoeding woon-werkverkeer voor wie met het openbaar vervoer naar het werk komt; Hospitalisatieverzekering; 35 dagen jaarlijks verlof (bij volledige verlofrechten) en glijdende werkuren; Mogelijkheden tot opleiding en bijscholing; Iedereen die geslaagd is voor de selectieproef wordt gedurende 2 jaar opgenomen in de wervingsreserve.

Heb je interesse?

Stuur ons dan zeker jouw sollicitatiebrief voor 12u op 7 juli 2022 met jouw CV en jouw diploma van secundair onderwijs of daarmee gelijkgesteld onderwijs.

Alle documenten kan je opsturen via: Mail naar vacatures@kampenhout.be Per post naar het lokaal bestuur Kampenhout; Gemeentehuisstraat 16 te 1910 Kampenhout (poststempel geldt als bewijs); Persoonlijke overhandiging tegen ontvangstbewijs aan het onthaal, Dorpsstraat 9, 1910 Kampenhout.

Meer inlichtingen?

Voor meer inlichtingen kan je contact opnemen met het team personeelszaken: personeelszaken@kampenhout.be of 016/65.99.35

DB762286F2

MEDEWERKERS DEUR-AAN-DEUR VERKOOP

DB761728F2

elke dag betaald, werk in eigen regio, in bezit van auto en telefoon.

De gemeente Tervuren is op zoek naar een (m/v):

Schooldirecteur GITO Tervuren

DRINGEND GEZOCHT

Chauffeur Rijbewijs C / meubelmonteerder W NL W Hoofdzetel Ternat

0471942145

Stuur CV naar info@ttdesign.be DB761756F2

Schooldirecteur GITO Tervuren

Ontdek je carrièrekans en surf nu naar mijntoekomstbijroularta.be

DB762122F2

? b o j e d n e Mijn volg Da’s via My Actiris.

Je eerste job vinden, een carrièreswitch maken, na jaren weer aan de slag…

Op elk moment in je loopbaan, kan je rekenen op Actiris.

Beroep doen op je persoonlijke coach?

Matchen met werkgevers?

Da’s via My Actiris, een onmisbare tool voor Brusselse werkzoekenden.

Maak vandaag nog je profiel aan via www.my.actiris.brussels

Scan mij

Bruzz_Annonce 215x290.indd 4

22/06/22 10:03