BRUZZ actua - editie 1594

Rubrieknaam

#1594 WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

L E V E N

I N

D E

S TA D

|

N I E U W S

|

A C H T E R G R O N D

&

O P I N I E

DEZE WEEK

O U D E RG E M

29 | 11 | 2017

‘GEEF ONS DE JUISTE WAPENS’

SAMMY MESOTTEN VAKBONDSMAN BIJ DE FEDERALE POLITIE

© PHOTONEWS

part of a new city

Ontdek onze fietsleasing op kbcbrussels.be/mobility V.U. : KBC Group NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, BelgiĂŤ. BTW BE 0403.227.515, RPR Brussel.

Chou de Bruxelles

BRUZZ | VOORAF

Fotograaf Ivan Put trekt wekelijks door de stad voor een portret

SEKOU, AARSCHOTSTRAAT

Sekou kwam minder dan een jaar geleden in Brussel aan, vanuit zijn geboorteland Guinee-Conakry, in West-Afrika. “Ik ben 22. Ik ben hier nog niet zo lang en kan nog niet veel zeggen over Brussel. Wel dat ik me hier veilig en beschermd voel. Ik wil verpleger worden en vooral werken met ouderen. Volgend jaar begin ik aan mijn opleiding. Waarom ik uit mijn land vertrokken ben, wil ik liever voor mezelf houden.�

3

Inhoud

22

COLOFON BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65 ABONNEMENTEN

BRUZZ-TV

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80, Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Rest van België: 20 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393, BIC: BBRU BE BB van Vlaams Brusselse Media vzw.

Buiten België: 30 euro per jaar.

OPLAGE : 62.609 exemplaren.

brengt op 29/11 een politieke thema-uitzending vanuit het gemeentehuis in Oudergem. De burgemeester en de Vlaamse schepen worden op de rooster gelegd. Laurien De Sutter van de Chiro in Oudergem is onze gids door de gemeente. Om 18u.

ADVERTEREN?

Marthe Paklons, sales@bruzz.be, 02-650 10 61

BRUZZ-RADIO

DISTRIBUTIE

Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be

staat op 29/11 in het teken van Ganshoren. We praten met een 14-jarige gewichtheffer, de Brusselse illustrator Ever Meulen komt spreken over zijn expo in Oudergem en chef Raphaël de Sadeleer van het exquise restaurant Le Transvaal laat ons watertanden. De BRUZZ-bus staat van 7u tot 10u voor het gemeentehuis aan de Wemmelsesteenweg. Luisteren kan op FM 98.8.

ALGEMENE DIRECTIE

Jo Mariens HOOFDREDACTIE

Kristof Pitteurs WEEKBLAD

Steven Van Garsse (chef) COORDINATIE UIT

Gerd Hendrickx EINDREDACTIE

Karen De Becker, Geert Van der Hallen VORMGEVING

Heleen Rodiers (art director), Ruth Plaizier KERNREDACTIE

Jean-Marie Binst, Gerd Hendrickx, Bettina Hubo, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Laurent Vermeersch, Danny Vileyn, Tom Zonderman

Iets gemist? www.bruzz.be

MEDEWERKERS

Nicolas Alsteen, Hilke Andries, Gilles Bechet, Michaël Bellon, Roel Daenen, Céline Emmerechts, Luc Joris, Tom Peeters, Jasmijn Post, Niels Ruëll, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Tom Van Bogaert, Michel Verlinden, Jurgen Walschot VERTALING

FLITS 09

Hoop voor Aegidium

Nieuw project voor vergeten parel aan Parvis

Johan Arblaster, Martin McGarry FOTOGRAFEN

Bart Dewaele, Ivan Put, Saskia Vanderstichele

DE VERHALEN 14

Wauter Mannaert, Noémie Marsily, Steve Michiels, Wide Vercnocke Info voor kalender sturen naar/ Envoyez vos infos à publier dans le calendrier à / Send event details to

VISITBRUSSELS Koningsstraat 2 Rue Royale 1000 Brussels/Bruxelles 02-549.50.95, info@agenda.brussels VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Steven Van Garsse, Flageyplein 18, 1050 Elsene.

Bruzz is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de persen van Eco Print Center (De Persgroep) en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

Spreektijd

Erik Van Den Berghe: ‘Het komt goed met Brussel en de moslimjongeren’

ILLUSTRATIES

RUBRIEKEN 03

Chou de Bruxelles

05

Edito

10

In beeld

20

Opinie

27

Michaël Bellon

30

Big City

32

Enfant Terrible

34

Nick Trachet

18

Samenleving

Sammy Mesotten, federaal politieagent, na de rellen: ‘Met burgerteams komen we al veel verder’

18

Edito

DE RONDE VAN BRUSSEL OUDERGEM

22

Politieke analyse

27

Michaël Bellon

Hokjes

Herrmann-Debroux

28

Portretten

Inwoners van Oudergem

30

Big City

Hoe komt het dat er op het kerkhof van Oudergem een groot ommuurd perceel werd voorbehouden voor joden?

14

Een nieuwe dag, een nieuw debat over identiteit.

Aanleiding deze keer is een talennota van het Gemeenschapsonderwijs. Die pleit voor een meer ontspannen houding tegenover meertaligheid, in de klas en op de speelplaats. Het moet gedaan zijn om anderstaligen te verbieden om de moedertaal te spreken. Meer nog: kinderen moeten die, tijdens groepswerk in de klas bijvoorbeeld, ook kunnen gebruiken.

De nota is stevig wetenschappelijk onderbouwd. De moedertaal blijkt, volgens tal van studies een zeer nuttige steunpilaar in de verwerving van de schooltaal. Een negatieve houding tegenover de thuistaal is dan weer niet bevorderlijk voor het zelfbeeld van de leerling. En verbieden om een taal te spreken heeft sowieso geen zin.

Dat is zeker allemaal waar. Toch doet de nota ook wenkbrauwen fronsen. Ze gaat vooreerst in tegen het beleid dat de Vlaamse Gemeenschapscommissie al jaren voert. Die probeert anderstalige leerlingen juist zo veel mogelijk in een Nederlandstalige omgeving te houden.

De vaststelling van veertig jaar onderwijsbeleid in Brussel was dat als het Nederlands louter schooltaal blijft, waar thuis en op straat van wordt afgezien, het nooit een volwaardig spreektaal zal worden. Vandaar de brede school, en het koppelen van extracurriculaire activiteiten aan de schoolloopbaan.

Kinderen onderdompelen in een taalbad is nog altijd de beste manier om een taal te leren. Tegen die stelling valt weinig in

te brengen. Wat niet hoeft te beletten om oog te hebben voor de andere taal.

Twee. Met het nieuwe beleid worden de kinderen in hokjes gestopt. Dat is al zo door het godsdienstonderwijs. Je bent al islamiet of christen nog voor je deftig kan schrijven. Door de taalidentiteit te benadrukken riskeert het groepsdenken alleen maar groter worden. We moeten ons afvragen of we daar in onze maatschappij, die op burgerschap stoelt, mee gediend zijn. De moedertaal kan een emanciperende factor zijn, maar het kan net zo goed segregerend werken.

Een meertalig beleid kan tot slot alleen werken in een uitgekiend pedagogisch carcan. De ironie is dat Vlaams Brussel daar juist tonnen ervaring mee heeft.

Deze stad was zelfs pionier. Zo was er het project bicultureel onderwijs van de vzw Foyer. De moedertaal van de leerlingen (Spaans, Turks en Italiaans) werd gekoesterd, maar naarmate de leerling ouder werd, werd het Nederlands steeds dominanter in het lessenpakket. Dat leverde uitstekende schoolresultaten op, zo is toen uit onderzoek gebleken.

Alleen wou de Vlaamse regering er niet van weten en werd de subsidie in 2011 stopgezet.

Met de nota is het debat over meertalig onderwijs geopend, nu nog de juiste pedagogische omkadering. Zomaar de teugels volledig vieren is zeker niet de oplossing om de taalachterstand bij veel kinderen in het Brussels Nederlandstalig onderwijs weg te werken.

BRUZZ | VOORAF

Tweewekelijks dossier in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen

— STEVEN VAN GARSSE

5

De dunne lijn tussen gek en geniaal In de docureeks ‘Gek en geniaal’ op Canvas gaan de Brusselse regisseurs Lena Dewaegenaere en Ciska Snauwaert op zoek naar het raakvlak tussen kunst, gekheid en genialiteit. Acht duo’s van psychose– gevoelige mensen en kunstenaars vertellen het relaas van hun psychose door middel van een kunstwerk. — LEN BUGGENHOUT

Schrijfster Lize Spit is een van de kunstenaars die meewerken aan de docureeks ‘Gek en geniaal’.

H

eel wat mensen kennen iemand van wie ze weten dat die psychotisch of psychosegevoelig is,” zegt de Brusselse documentairemaakster Lena Dewaegenaere. “En iedereen in Brussel heeft al weleens iemand met een psychose op straat zien rondlopen en rare dingen zien doen. Maar niemand weet wat dat juist doet met een mens.”

Met de vierdelige docureeks Gek en geniaal probeert Dewaegenaere daar met Sarah D’Haeyer, Ciska Snauwaert en Lander Haverals van productiehuis De Chinezen verandering in te brengen. Daarin worden acht psychosegevoelige mensen gekoppeld aan evenveel bekende kunstenaars, onder wie Lize Spit, Lieve Blancquaert en Rick de Leeuw.

Elke samenwerking mondde uit in een kunstwerk – een foto, een lied, een schilderij – dat het persoonlijke verhaal van de deelnemers moet voorstellen. Elk werk is intussen geveild ten voordele van Te Gek!?, een organisatie die psychische problemen bespreekbaar wil maken.

Hadden alle deelnemers dan de ambitie om kunstenaar te worden?

LENA DEWAEGENAERE: Niet noodzakelijk. In de recente campagne van Te Gek!? onderzoekt men ook de combinatie van kunst, gekheid en genialiteit. Daarom stelden we de vraag: hoe kunnen kunstenaars raakvlakken vinden met mensen van wie men zegt dat ze gek zijn en

Monopoly spelen met de MIVB Vervoersmaatschappij MIVB heeft een eigen versie van het gezelschapsspel Monopoly op de markt gebracht. In de MIVB-variant zijn de straten vervangen door tram-, metro- en bushaltes, de huisjes door haltepalen en de hotels door schuilhuisjes.

Ook de pionnen zijn aangepast. Geen hondje, hoed of boot, in dit spel verplaatsen de spelers zich per metro, tram, bus, auto, fiets of te voet.

De duurste haltes zijn De Brouckère, Simonis en Montgomery. Het zijn drukste opstapplaatsen en kosten respectievelijk 400, 350 en 320 M. Net zoals in de originele versie kan je naar de gevangenis gestuurd worden en zijn er kanskaarten. Die klinken zo: U heeft besloten uw auto op te geven: u ontvangt de premie van 150 M. Of nog: U start een haalbaarheidsstudie naar een kabelbaan: betaal 50 M. Het spel kost net geen veertig euro, niet echt goedkoop dus. Een klassieke versie vind je tegenwoordig voor de helft van de prijs. “Het is een speciale editie,” zegt MIVB-woordvoerder Guy Sablon. “Die kosten altijd meer. Bovendien is onze oplage niet heel groot, duizend exempla-

BRUZZ | VOORAAN

Brusselse regisseurs zetten zich in voor Te Gek!?

omgekeerd? Dat levert verrassende beelden en situaties op, want in de aflevering met deelnemer Frank en Luc Tuymans vraag je je op een bepaald moment af wie er nu juist de kunstenaar is, en wie de gek.

Hoe verliepen die samenwerkingen?

DEWAEGENAERE: Eén kunstwerk is niet afgeraakt, omdat het met die persoon weer slechter gaat.

Maar verder levert elk duo iets moois af. Vaak waren de eerste ontmoetingen de meest intense momenten. Zowel de deelnemers als de kunstenaars waren zenuwachtig, omdat ze elkaar nog niet hadden gezien en niet wisten wie ze zouden ontmoeten. Alleen had de kunstenaar vaak wat schroom, terwijl de psychosegevoelige persoon openstond om zijn of haar verhaal te vertellen.

Open genoeg om die mensen beter te begrijpen?

DEWAEGENAERE: We vertellen het verhaal vanuit het perspectief van de mensen met een psychose, ja. Als je met een andere realiteit in je hoofd leeft, wat gebeurt er dan? En wat doet dat met jou? Hoe kijk je achteraf terug op die psychose? We hebben bewust die insteek gekozen. Artsen en psychologen komen al genoeg aan het woord, terwijl we amper de stem van psychosegevoelige mensen horen. > Gek en geniaal. Vanaf woensdag 29 november vier weken lang op Canvas om 22 uur

ren. Dat maakte het duurder.” Over het bedrag dat de MIVB heeft moeten betalen aan de Amerikaanse speelgoedgigant Hasbro, die nog altijd de rechten heeft, wil de vervoersmaatschappij geen details verstrekken.

Met het gezelschapsspel, te koop in de webwinkel www.mivbstore.be of in de tijdelijke pop-upstore in metrostation Naamsepoort, breidt de MIVB haar merchandising-objecten nog uit. De vervoersmaatschappij biedt onder meer T-shirts, tassen en muismatten met het netplan aan, maar ook gerecycleerde voorwerpen. Zo doet de tot sleutelkastje omgebouwde oranje ontwaarder het bijzonder goed. “De eerste honderd waren meteen weg en we hebben er nu nog honderd laten ombouwen,” zegt Sablon. Voor modeliefhebbers zijn er ook oorbellen gemaakt van gebroken veiligheidsglas van de schuilhuisjes.

HUB

7

be.brusseleir presenteit

IK LOOP MEE

Van 28/11/2017 t.e.m. 11/12/2017

FIEN SAMBAER GEBOREN IN BELGIË IN 1981.

9/12/2017 20u

“Ik woon momenteel in Brussel en loop al 3 jaar bij Les Gazelles de Bruxelles. Ik was op zoek naar mensen om samen, maar niet competitief, te lopen.

Zo kwam ik bij de Gazelles de Bruxelles terecht, en werd er een enthousiaste vrijwilliger. Ik hou van het sociale aspect van Les Gazelles de Bruxelles omdat ik hier veel mensen van Brussel ontmoet met een hele andere achtergrond dan mezelf.”

KVS Brussel

brusselhelpt.be

info/tickets:

www.bebrusseleir.be

Hoop voor Aegidium Ooit was het een bloeiende feesttempel en bioscoop, maar het Aegidium, een zalencomplex aan het Sint-Gillisvoorplein, staat hopeloos te verkommeren sinds ... 1985. Een nieuwe eigenaar belooft nu snel eerherstel — LAURENT VERMEERSCH

© COHABS

V

Achter de witte gevel schuilt onder meer een neomoorse theaterzaal.

© BART DEWAELE

eel passanten of cafégangers op de Parvis beseffen waarschijnlijk niet wat voor vergane glorie er schuilgaat achter het brede witte pand op de nummers 16-18. Achter één van de drie ingangen leidt een brede gang naar een foyer in art-nouveaustijl. Een majestueuze traphal vol spiegels leidt vervolgens naar een balzaal in Lodewijk XV-stijl en een theaterzaal in neomoorse stijl vol exuberante hoefijzerbogen.

Het complex uit 1905 is beschermd, maar is een bouwval. “Het regent op veel plaatsen binnen en als we niets doen, zouden we het over enkele jaren waarschijnlijk moeten platgooien,” vertelt Youri Dauber van Cohabs, een snelgroeiend bedrijf gespecialiseerd in huurpanden met gemeenschappelijke ruimtes. De jonge ondernemers van Cohabs mogen zich sinds kort eigenaar noemen van het Aegidium, samen met investeerder Alphastone.

De nieuwe eigenaars willen het complex zo snel mogelijk opknappen. “We gaan alles in ere herstellen, in nauw overleg met de Commissie voor Monumenten & Landschappen,” zegt Dauber.

“Maar om het betaalbaar te houden zullen we in fasen werken. Eerst zullen we het voorste gebouw renoveren, het andere erfgoed beschermen en de site beveiligen. Tegen de zomer willen we de eerste activiteiten organiseren en de eerste bewoners verwelkomen. De huurinkomsten zullen helpen om de verdere restauratie te bekostigen.”

Om tijd te winnen kunnen de kopers alvast

terugvallen op een bouwvergunning die was bekomen door Edificio, de uitbater van onder meer de Concert Noble. Dat bedrijf haakte uiteindelijk af voor de dure restauratie van het Aegidium, geschat op 5 tot 6 miljoen euro.

De nieuwe projectleiders hebben ook al een akkoord met tal van partners die de site moeten doen leven. “Iedereen wil naar deze plek komen,” aldus nog Dauber. “Onze voorwaarde was dat elke partner zich inschrijft in onze filosofie. Het moet een open gemeenschapshuis worden, waar mensen vrij kunnen binnenlopen om elkaar te ontmoeten. Een plek waar ideeën en projecten kunnen ontstaan en groeien.”

Cohabs vergeet ook zijn core business niet en zal in het voorste gebouw ongeveer dertig woningen inrichten. De nadruk ligt echter nog meer dan bij de andere projecten op de gemeenschappelijke en publieke ruimtes. Gelijkvloers komt een café-restaurant uitgebaat door het gerenommeerde restaurant Bouchéry uit Ukkel, zij het met een meer toegankelijke formule. Daarnaast komt er ook een koffiebar met kranten, een bibliotheek met ruimte voor studie en reflectie, een fablab met herstelatelier en plaats voor conferenties en workshops. De neomoorse theaterzaal zal overdag toegankelijk zijn als expositieruimte. ‘s Avonds kan ze dienen voor evenementen of voorstellingen allerhande. Als kers op de taart komt er ook een dakterras.

De naam Aegidium, een Latijnse afleiding van Gillis, de plaatselijke patroonheilige, blijft.

Jotie T’Hooft (genoeg) herdacht In oktober vierden de Nederlandstalige bibliotheek van Sint-Agatha-Berchem, gemeenschapscentrum De Kroon en literatuurvereniging Behoud de Begeerte de Vlaamse poète maudit Jotie T’Hooft (1956-1977). Precies veertig jaar nadat de 21-jarige belofte zich met een overdosis cocaïne van het leven had beroofd. Een lange rij dichters passeerde de revue, met een eigenzinnige selectie uit de legendarische bundels van T’Hooft: Junkieverdriet, Schreeuwlandschap en het postuum uitgegeven De laatste gedichten. Dat over de dichter lange tijd maar matig gesproken en geschreven werd, is te verklaren door de maatschappelijke context van de jaren 1970-1980, waarin zelfdoding bij jongeren meer dan taboe was. Scholen stopten angstvallig elke toelichting over oorzaak en gevolg in de doofpot voor hun tieners.

Brussels parlementslid Annemie Maes (Groen) vroeg collegelid Pascal Smet (SP.A) om uitleg over herdenkingsplannen nu de dichter veertig jaar geleden overleed. Ook vroeg ze of de Vlaamse Gemeenschap of de gemeente een gedenkplaat zou aanbrengen aan de woningen in Sint-Agatha-Berchem waar T’Hooft zijn laatste jaren doorbracht. Minister Smet antwoordt nu dat de gemeente al een viering hield, waarbij het Vlaamse gemeenschapscentrum steun bood op logistiek, technisch en communicatief vlak. De gemeente bracht op eigen kosten

BRUZZ | VOORAAN

Nieuw project voor vergeten parel aan Parvis

al een gedenkplaat aan aan T’Hoofts woonadres in de Kerkstraat, tegenover De Kroon. Naar aanleiding van de hommage op 20 oktober hing de bibliotheek ook een banner met een gedicht aan haar gevel op.

“Verder zijn er geen plannen om elders gedichten in openbare ruimtes aan te brengen,” stelt de minister, “en misschien is dat ook wat de T’Hooft wilde, getuige zijn gedicht En wat dan?”

En wat dan? ...

Want wie als ik nooit heeft gebouwen laat niets achter dan verwachting en verwarring en wat dan?

JMB

9

In beeld

10

BRUZZ | DE WEEK

Spookdorp

© SASKIA VANDERSTICHELE

Op de Heizel is begonnen met de ontmanteling van Bruparck Village.

Sinds de sluiting van de laatste cafés en restaurants begin dit jaar was de buurt al een spookdorp geworden. De afbraak zou duren tot eind januari. Daarna legt Brussels Expo een groene ruimte aan. Die moet de omliggende attracties Océade, Mini-Europa en Kinepolis verbinden. Er zal ook plaats zijn voor foodtrucks.

11

De week

Terugblik op het nieuws

Winteropvang

Vrijwilliger

50.000

De winteropvang 2017-2018 heeft geen plaatsen voorzien voor gezinnen met kinderen. De opvang georganiseerd door Samusocial is enkel voor alleenstaande mannen en vrouwen. Tientallen gezinnen met kinderen zouden daardoor op straat moeten slapen, zegt Tine Vermeiren van Platform Kinderen op de Vlucht.

Een 64-jarige die als vrijwilliger tussen de transmigranten in het Maximiliaanpark werkte, zou drie minderjarigen seksueel hebben misbruikt bij hem thuis. Hij verschijnt binnenkort voor de correctionele rechtbank.

Tussen 2000 en 2016 is het aantal misdaden in Brussel met zo’n dertig procent gedaald. Mogelijk is de daling te wijten aan een verhoogde waakzaamheid, met militairen. De federale politie geeft voor het Brusselse Gewest een cijfer van 50.000 misdrijven in 2016 tegenover 66.000 in 2000.

Vluchtelingen slapen in theater en school

BRUZZ | DE WEEK

Gastvrijheid groeit

Steeds meer Belgen melden zich aan om vluchtelingen uit het Maximiliaanpark op te vangen. Intussen hebben 20.169 mensen of organisaties zich aangemeld.

Ze organiseren zich in Facebookgroepen per stad, provincie of regio. Ook scholen, kinderdagverblijven, woongemeenschappen en theaters doen mee.

— SARA DE SLOOVER

E

lke dag melden zich meer burgers aan,” zegt Mehdi Kessou van het Burgerplatform voor Hulp aan de vluchtelingen in Brussel. Een week geleden waren ongeveer 16.000 mensen lid van de Facebookgroep voor nachtopvang, inmiddels zijn het er ruim 20.000. “Ze komen van overal in België en organiseren zich per regio of stad. In Brussel zijn er al een stuk of vijf grote subgroepen, nog eens onderverdeeld in groepen op gemeente- of wijkniveau.”

VELE HANDEN Die tienduizenden gastheren en –vrouwen zijn noodzakelijk, want zo worden de lasten verdeeld, zegt Kessou. “We helpen 250 vluchtelingen al ongeveer drie maanden aan slaapplaatsen. Dat komt overeen met 22.500 overnachtingen.”

Meer en meer scholen, kinderdagverblijven, theaters, culturele instellingen en woongroepen doen mee. Wie in groep slaapplaatsen aanbiedt, kan vaak meer bedden aanbieden en bovendien de taken verdelen. Eén van hen schrijft

12

’s ochtends in op de pagina van het platform, anderen kunnen de ruimte klaarmaken, koken of de vluchtelingen bij aankomst opvangen.

Caroline Lecles woont in Sint-Joost, in een huis met negen anderen.

Sinds twee maanden staan de huisgenoten geregistreerd op het platform Hébergement Plateforme Citoyenne. “We hebben in het gebouw een polyvalente zaal. Elke avond leggen we daar matrassen neer en vangen we één tot vier mensen op,” legt de 25-jarige sociaal werkster uit.

Soms zijn dat een tijdje dezelfde mensen, maar lang niet altijd. Van overal komen ze: uit Soedan, Eritrea, Egypte, Syrië, Afghanistan.

“Als er ’s avonds mensen ronddolen in het Maximiliaanpark en onze kamer is nog leeg, dan laten we dat weten aan het Platform. Dan sturen ze nog iemand.”

Dat ze met tienen zijn, maakt de organisatie wel makkelijker, al loopt het volgens Lecles allemaal spontaan. “We hebben allemaal drukke agenda’s, maar er is altijd wel iemand in de buurt om nieuwe

mensen te verwelkomen. Als we ’s ochtends naar het werk vertrekken, dan laten we ontbijt voor hen achter. Sommigen eten daarvan, anderen niet. Sommigen blijven overdag, de meesten vertrekken weer en houden contact via Whatsapp om te laten weten of we plaatsen bezet moeten houden of niet. Soms proberen ze overdag naar Engeland te raken en weten ze zelf nog niet of ze ’s avonds nog een plek zoeken of niet.”

“Omdat we met tien zijn, weten we niet altijd voor wie de anderen de avond tevoren de deur hebben opengedaan. Maar er zijn nog nooit problemen geweest. We blijven dit doen zolang het nodig is, het vraagt niet veel moeite.”

SLAPEN IN HET THEATER Ook in het Schaarbeekse theater Théâtre De La Balsamine vangen ze

vluchtelingen op. “Volledig op vrijwillige basis. Het is zeker niet evident voor mijn ploeg, omdat twee mensen de hele nacht hier moeten blijven om de vluchtelingen te begeleiden,” zegt directrice Monica Gómez. “We begonnen met twee keer per maand, maar de groep was zodanig enthousiast dat we nu één keer per week mensen ontvangen.”

Op de dag dat er geen voorstellingen plaatsvinden, leggen de theatermedewerkers in een paar ontmantelde loges en een vergaderzaaltje matrassen, slaapzakken en kussens neer voor negen vluchtelingen.

Ook andere Brusselse culturele instellingen bieden onderdak aan.

Het Elsense theater Varia heeft bijvoorbeeld al een keer zeven vluchtelingen te slapen gelegd in een zaaltje naast de bar, dansgezelschap Compagnie Thor in Sint-Joost huisvest vaak mensen in een atelier.

Moedertaal

Imams

Wafelfabriek

De nieuwe leidraad van het Gemeenschapsonderwijs (GO!) vraagt de schooldirecties om positief om te springen met de moedertaal van de leerlingen. Optreden en straffen omdat op de speelplaats of in de klas een andere taal dan het Nederlands gesproken wordt, kan niet meer.

De Europese Raad van Marokkaanse Oelema brengt zaterdag tweehonderd imams uit Europa bij elkaar voor een studiedag. De taak van imam is moeilijk in Europa, omdat hun statuut niet erkend is, stelt Khalid Hajji, voorzitter van de raad.

De brandweer rukt donderdag uit voor een zware brand in de wafelfabriek Milcamps in Vorst. Inwoners uit de buurt moeten ramen en deuren gesloten houden. Er vallen geen gewonden. De brand verstoort het treinverkeer vanuit Brussel-Zuid.

RÉCYCLART heeft geen zin in een proces met het Museum van de Fotografie in Charleroi en heeft de naam van het Brussels nomadisch foto– museum dan maar, met een ironische kwinkslag, veranderd.

Cartoon Wauter Mannaert

BRUZZ | DE WEEK

Voortaan gaan we door het leven als het ‘Fuseum van de motografie’

In de loges van Théâtre De La Balsamine kunnen negen vluchtelingen overnachten. © FANNY ARVIEU

“Vluchtelingen die op straat slapen onderdak aanbieden maakt deel uit van de waarden die onze school verdedigt,” zegt leraar Didier (*). In zijn middelbare school – die op vraag van de directie anoniem wil blijven – zijn vorige week voor het eerst migranten blijven overnachten.

“Ons oorspronkelijke plan was om twee mensen mee te nemen. Maar toen we aan het Maximiliaanpark aankwamen en daar om 23 uur nog al die mensen zagen, zijn we met twaalf mensen teruggekeerd. Vooral Soedanezen, onder wie ook een vrouw en een kind van nog geen tien jaar oud.”

Zolang het nodig is, wil de school een keer per week de deuren openen.

“Het jongetje zal sowieso moeten terugkomen. Hij had maar één speelgoedje, een houten autootje, en dat is hij hier vergeten.” (*) Didier is een schuilnaam

13

Spreektijd

BRUZZ | DE VERHALEN

‘Armoede radicaliseert niet’

Erik Van Den Berghe, directeur van het GO! Atheneum Anderlecht en islamofiel

14

BRUZZ | DE VERHALEN

Directeur van het Atheneum van Anderlecht Erik Van Den Berghe is zelfverklaard islamofiel.

Dat komt hem goed van pas. Hij leert zijn moslim-leerlingen met een kritisch-historische bril de Koran lezen, via de methode van theoloog Rachid Benzine. — DANNY VILEYN EN TIM SCHOONJANS, FOTO’S IVAN PUT

E

te horen krijgt dat je niet op café mag, en dat muziek haram is … Het stond allemaal in de boeken die tot hier in België kwamen. Met dank aan de petrodollars.”

Van Den Berghe laat een filmpje zien dat leerlingen van de school spontaan gemaakt hebben na de aanslagen in Brussel. Leerlingen houden bordjes voor zich met: “Ik ben vrijzinnig. Ik ben geen terrorist.

Ik ben christen. Ik ben geen terrorist.

Ik ben jood. Ik ben geen terrorist. Ik ben moslim. Ik ben geen terrorist.”

Het filmpje heeft indruk gemaakt, tot in de kringen van de Europese Commissie.

Het door Van Den Berghe vertaalde boek Wat staat er nu eigenlijk echt in de Koran? van Rachid Benzine en Ismaël Saidi werd verdeeld in de grootwarenhuizen en de betere boekhandels en was meteen uitverkocht. Een nieuwe druk is op komst. Met Benzine heeft Van Den Berghe bijna dagelijks contact en

ook de naam van Montasser Alde’emeh valt regelmatig tijdens het gesprek.

De islam wordt ook van binnenuit bekritiseerd.

ERIK VAN DEN BERGHE: In de jaren

negentig ben ik met de islamkritische denker Mohammed Arkoun in contact gekomen. Hij deed voor de islam wat historische critici al jaren deden binnen het christendom, maar hij predikte in de woestijn. Het is maar net voor zijn dood, toen sociologen Jean-Louis Schlegel en Rachid Benzine zijn ideeën op papier zetten, dat die ingang vonden.

Waarom heeft het zo lang geduurd alvorens die vragen gesteld werden?

VAN DEN BERGHE: In het christendom is men al sinds de negentiende eeuw bezig met een wetenschappelijke benadering van de heilige teksten.

Zelfs Spinoza deed dat al in zijn tijd.

In de islam was men tot de elfde eeuw

▲

rik Van Den Berghe (47) groeide op in een sociale woonwijk in Sint-Jans-Molenbeek, hij studeerde vergelijkende religiewetenschappen aan de KU Leuven en verdiepte zich in de jaren negentig al in de islam in de Grote Moskee, in het Jubelpark.

“Nadat ik een jaar in een Marokkaans ontmoetingscentrum in Eindhoven had gewerkt, wou ik in Brussel jeugdwerker worden. En zo geschiedde. Ik heb geholpen bij het oprichten van het jeugdhuis Chicago. Omdat ik vond dat ik te weinig van de jongeren en hun denkwereld afwist – ik wou vooral meer weten over de islam – ging ik lessen volgen in de Grote Moskee.”

De meeste jongeren die naar de moskee gingen waren salafisten, zo vertelt Van Den Berghe. “Het was een zachte vorm van salafisme, een versie van de fundamentalistische islam die geen vlieg kwaad doet. Maar tegelijk bevordert het de integratie niet, als je

15

Erik Van Den Berghe

▲

zeer kritisch, maar dan is het opgehouden. Met de petrodollars hebben we hier een totaal andere islam binnengekregen, een islam op basis van het wahabisme. Ik zie dat al 25 jaar.

In de Arabische wereld en ook in Turkije zijn er heel wat kritische denkers. Maar Rachid Benzine profileert zich niet als liberale moslim, het gaat bij hem niet over welke strekking binnen de islam de juiste is, maar over de geschiedenis, de antropologie en de semantiek van de Koran. Hij spreekt niet over geloof, zijn discours is niet ideologisch. Hij bestudeert de islam kritisch.

Wat houdt de methode-Benzine precies in?

IS-strijders, maar die worden niet beloofd aan wie ten strijde trekt.

GO! Atheneum Anderlecht Orthodox Protestants 1% 3%

Katholiek 6% Nietconfessionele zedenleer 25 %

Islam 65 %

Totaal aantal leerlingen: 337

BRUZZ | DE VERHALEN

VAN DEN BERGHE: Het is belangrijk

16

om jongeren te leren alles in zijn context te plaatsen. Een voorbeeld: met de Koran bevind je je in de zevende eeuw, op een Arabisch schiereiland dat een rotswoestijn was en waarin bedoeïenen en sedentairen in stammen en clans leefden. Heb je het over de ahadith, de geschriften over de woorden en de daden van de profeet, dan zit je in een heel andere tijd, in de negende en de tiende eeuw. Je moet de chronologie respecteren. Geschiedenis zonder chronologie verwordt tot ideologie.

Ongelovigen vond je in die tijd niet, er was geen dwang. Wou je niet toetreden tot de alliantie van Muhammad, dan kon je een andere weg kiezen. De hele maatschappij was gebaseerd op allianties tussen clans en stammen. Wil je die maatschappij van de zevende eeuw begrijpen, dan moet je de allianties goed begrijpen. Het politieke-sociale ging vooraf aan het religieuze.

De precieze betekenis van woorden is uitermate belangrijk.

Kuffar wordt vaak vertaald als ‘ongelovigen’, maar dat is niet juist.

Het is degene die het evidente ontkent, of degene die geen akte van dankbaarheid stelt. Jennah betekent dan weer oasetuin, maar dat is geen paradijs, geen zonovergoten landschap zoals wij ons dat voorstellen. Daarin was zeker geen plaats voor de zon, alleen voor schaduw. Ook het verhaal dat er maagden te vinden zijn klopt niet, wellicht is dat beeld gebaseerd op lokale prostituees. En, spijtig voor de

Erik Van Den Berghe Geboren in Ukkel Gaat naar school in het Sint-Jan Berchmanscollege in Brussel Studeert Vergelijkende religiewetenschappen aan de KU Leuven 1992 animator in Marokkaans ontmoetingscentrum in Eindhoven 1993-1996 jeugdwerker in jeugdcentrum Chicago 1996-2006 leerkracht in twee Brusselse athenea

Wat gebeurt er als gelovige jongeren de Koran en de heilige teksten niet in een historische context plaatsen?

VAN DEN BERGHE: Een voorbeeld: vaak hebben de moslims een erg negatief beeld van de joden, waardoor er soms antisemitische opmerkingen worden gemaakt. Dat is gegroeid uit een culturele traditie.

De Koran op zich is echter niet negatief ten aanzien van de joden.

U werkt hier op school met een groep pubers die ook hun seksualiteit aan het ontdekken zijn. Hoe zit het met de seksuele moraal in de Koran?

VAN DEN BERGHE: De Koran is niet normatief over seksualiteit. De Koran spreekt over de relaties man-vrouw zoals dat de gewoonte was in de context van het zevende-eeuwse Arabië. Wel is het zo dat na de Koran, net zoals in het christendom na de evangeliën, een traditie is ontstaan. In die islamitische traditie is de juridisering begonnen, het dogmatisch moreel denken, het nadenken over casussen.

De islam werkt vaak met analogieën. Zoals de vraag of het toegelaten is om alcohol te drinken.

Je moet op zoek gaan naar gelijkaardige producten die bewustzijnsverruimend zijn uit de tijd van de Koran (wijn uit druiven en dadelwijn) en die vergelijken, om aldus een conclusie te kunnen trekken voor alcohol. Je moet ieder Koranvers over wijn plaatsen in zijn specifiek historisch-antropologische context.

Onder het gros van de islamgeleerden heerst er een consensus dat alcohol verboden is.

U zegt dat de Koran niet normatief is wat seksualiteit aangaat, maar waar komt dan de haat tegen homoseksuelen vandaan?

VAN DEN BERGHE: Dat idee is gebaseerd op het verhaal van Sodom en Gomorra, waar het gaat over anale seksualiteit. Nergens wordt het woord homoseksualiteit vermeld.

2005-2011 therapeut-gezondheidscoach

Hoe bent u in contact gekomen met Rachid Benzine?

2006-2011 leerlingenbegeleider in Wemmel

VAN DEN BERGHE: Een goede twee jaar geleden heeft Rachid in het European Network Against Racism

sinds 2011 directeur GO! Atheneum Anderlecht

enkele mensen gevormd die al een basiskennis van de islam hadden. Ik ben een van die leerlingen. Hij investeert overigens nog altijd in mij: hij geeft me privéles. Daarom ben ik ook de vertaler van zijn jongste boek Wat staat er nu eigenlijk echt in de Koran?

Binnen onze scholengroep wordt zijn methode enorm geapprecieerd.

Eigenlijk pakken we het radicalisme al aan van voor de aanslagen in Parijs. Toen al had onze algemeen directeur Jacky Goris gemerkt dat de radicalisering toenam. Daarop heeft hij al de leraren de kans gegeven om een cursus te volgen over de islam en hoe signalen van radicalisering herkennen.

Hoe pakt u dat aan, jongeren deradicaliseren?

VAN DEN BERGHE: Ik spreek niet graag over deradicalisering, maar over het stimuleren van kritisch denken. Je moet de dingen in vraag durven te stellen. Je moet de ene dogmatische ideologie niet vervangen door een andere. Je moet onderzoekers creëren. De leerlingen moeten zelf op zoek gaan naar antwoorden, dan zullen ze de radicaliteit loslaten, daar ben ik van overtuigd.

Hoe wordt de methode van Benzine toegepast bij u op school?

VAN DEN BERGHE: We doen dat in het kader van de inter-levensbeschouwelijke competenties. Mijn standpunt is dat we de twee uur godsdienst of niet-confessionele zedenleer moeten vervangen door een uur godsdienst of moraal en een uur burgerschap zoals dat in Wallonië al het geval is. Dat betekent niet dat we lijdzaam wachten. Daarom heeft de inspectie ingezet op die inter-levensbeschouwelijke competenties. We mogen zes uur per klas bezig zijn met een project, waarin we werken aan gemeenschappelijke waarden en normen.

Hebt u nooit problemen gehad met uw keuze voor Rachid Benzine?

VAN DEN BERGHE: Als u bedoelt vanuit islamitische hoek, neen, ook niet met de lokale moskee, die hier in de buurt een enorme invloed heeft. De enige bedreigingen die ik ontvang zijn haatmails uit extreemrechtse hoek.

BOEK Wat staat er nu eigenlijk echt in de Koran?

Ismaël Saidi, Rachid Benzine, Eik Uitgeverij

U werkt ook samen met jihadspecialist Montasser Alde’emeh wiens imago een flinke deuk gekregen heeft na zijn veroordeling voor schriftvervalsing.

VAN DEN BERGHE: Dat doe ik inder-

daad, omdat ik ervan overtuigd ben dat hij een meerwaarde voor onze jongeren vormt. Ook de algemeen directeur blijft achter hem staan.

Waarvoor doet u een beroep op Alde’emeh?

VAN DEN BERGHE: Montasser doet zowel individuele begeleiding als groepsbegeleiding. Zo komt hij langs als wij bijvoorbeeld merken dat jongeren moeite hebben om hun eigen culturele en/of religieuze identiteit te vinden. Het succes van zijn werkwijze is dat hij vanuit empathie werkt, hij plaatst zich op hetzelfde niveau als de leerling en werkt altijd rond thema’s die te maken hebben met identiteitsvorming. Zijn insteek is niet-religieus en taboedoorbrekend. Zijn methode is leren filosoferen, leren kritisch denken. De bedoeling is dat het welzijn van het kind of de groep vergroot wordt. En dat heeft succes.

Zijn er al succesverhalen geschreven?

VAN DEN BERGHE: Zeker, hier en in veel andere scholen, ook in basisscholen. De volgende jaren gaat Montasser zich trouwens vooral bezighouden met de derde graad van het lager onderwijs en de eerste graad van het secundair. We moeten zo vroeg mogelijk beginnen.

In onze school hebben we gelukkig nooit geradicaliseerde leerlingen gehad, maar ik weet niet of dat zonder preventie ook het geval zou zijn geweest. Ik herinner me de eerste interventie van Montasser, met een jongetje dat na de aanslagen in Brussel in de klas ‘Yes’ had geroepen.

Achteraf bleek dat het jongetje een neef had die vertrokken was naar Syrië. In zijn familie gaf dat vertrek heel wat stress en dat woog op hem.

Dat jongetje had geen sympathie voor zijn neef of voor IS: vaak zijn het onderliggende frustraties die ertoe leiden dat mensen radicale ideeën interessant vinden. Mensen radicaliseren niet omdat ze achtergesteld of arm zijn, van die idee moeten we af.

Mensen radicaliseren omdat ze de ideologie interessant vinden en/of omdat ze geen erkenning krijgen van hun omgeving.

Rachid Benzine stelde onlangs dat ook de islam seculariseert. Merkt u dat ook hier op school?

“Ik spreek niet graag over deradicalisering, maar over het stimuleren van kritisch denken” ERIK VAN DEN BERGHE DIRECTEUR ATHENEUM ANDERLECHT

VAN DEN BERGHE: Heel zeker, er zijn moslims die andere wegen uitgaan, maar daar wordt weinig over geschreven. Het religieuze als dogmatisch systeem verdwijnt uit de westerse maatschappij, mensen krijgen in de plaats daarvan meer oog voor schoonheid, voor kunst, oog voor religiositeit ook, religiositeit in de betekenis van verbondenheid, religiositeit zonder dogma’s.

Komt het goed met Brussel en de moslimjongeren?

VAN DEN BERGHE: Ik denk van wel, maar pubers zullen blijven puberen, de fase van revolte zullen ze allemaal

blijven doormaken. Maar het oprukken van het kritisch denken kan je niet tegenhouden.

Benzine hoopt binnen dertig jaar resultaat te zien. Dat is nog veraf.

VAN DEN BERGHE: Het kritisch denken

is echt bezig, het de-islamiseren ook.

Zodra die petrodollars er niet meer zijn, zal het snel gaan. Je ziet nu al dat er in heel wat boekhandeltjes zoals aan de Lemonnierlaan ook boeken te koop aangeboden worden over het soefisme, of boeken van Benzine. Tien jaar geleden vond je er alleen streng dogmatische boeken.

Nogmaals, je moet van de jongeren onderzoekers en kritische denkers maken. De vooruitgang kan je niet tegenhouden.

‘Waarom altijd het onderwijs?’

Het onderwijs werd de afgelopen weken met de vinger gewezen na de rellen in het centrum van Brussel. Erik Van Den Berghe kan de vingerwijzing allerminst appreciëren en weerlegt de kritiek met klem. “De opstokers zijn zeker geen jonge gasten uit de secundaire scholen.

Het gaat om enkele dertigers die anderen

opruien. Onze jongeren zijn zeer verontwaardigd en beschaamd over die gebeurtenissen. Het is heel spijtig dat de verantwoordelijkheid bij het onderwijs wordt gelegd. In de maatschappij heb je de drie o’s: de opvoeding thuis, de omgeving en het onderwijs, maar wij moeten blijkbaar alles oplossen.”

“Ondanks alles wat we hen meegeven, perverteren sommige jongeren. Je mag de impact van de omgeving en de impact van ideologie in de omgeving niet onderschatten. Er is 5 procent crapuul en 95 procent goede mensen. Ik blijf geloven in de goedheid van de mensen. Anders moet

ik mijn job opgeven. Ik wil ook mijn 55 leerkrachten even op een voetstuk plaatsen.

De job van leerkracht moet opnieuw gevaloriseerd worden.

De daadkracht van onze mensen is beperkt.

Daarom zijn mensen als Benzine en Alde’emeh nodig om de jongeren kritisch te laten nadenken.”

Samenleving

Bij de rellen zaterdagavond liep een agent een schedelbreuk op. “Hij is van vreemde origine,” zegt Sammy Mesotten, vakbondssecretaris.

“De relschoppers hebben niet door wie er tegenover hen staat.”

© ID BART DEWAELE

Vakbondsman pleit voor meer daadkracht

‘Met burgerteams komen we al veel verder’ Drie keer rellen in goed twee weken tijd. Volgens politievakbond VSOA heeft men niks geleerd van de uit de hand gelopen vakbondsbetoging in november 2014, toen meer dan honderd agenten gewond raakten. Federaal agent en vakbondsman Sammy Mesotten pleit voor burgerteams, sneller ingrijpen en een grotere federale reserve. — BRAM VAN RENTERGHEM

W

e leren niet uit onze fouten,” zegt Sammy Mesotten. “Er worden nog altijd onvoldoende goede analyses gemaakt van de ordediensten.

Daardoor is de voorbereiding onvoldoende.

De lokale politie kan bij onverwachte problemen wel een beroep doen op de federale reserve, maar dat zijn eigenlijk maar twee secties die stand-by staan, goed voor achttien man en een sproeiwagen.”

Achttien man voor het hele land?

SAMMY MESOTTEN: Als ze niet zijn opgevorderd

voor nevenopdrachten, zoals snelwegparkings controleren op mensensmokkelaars.

18

De rellen afgelopen zaterdag waren wel deels voorspeld en er was politie. Toch is het fout gelopen. Jongeren hebben winkels vernield en een agent liep een schedelbreuk op. Hoe komt dat?

waarmee ze de eerste keer smeten, opnieuw naar ons hoofd werden geslingerd.

Jullie werden - net als de brandweer toen - echt aangevallen. Kunnen jullie dan vanuit wettige zelfverdediging niet in de lucht schieten? Of in iemands been?

MESOTTEN: Dat gaat niet, dat is niet proportioneel.

Je zou maar moeten missen en een onschuldige omstander raken. Traangas mogen we wel gebruiken, maar ook dat is moeilijk in een dichtbevolkte stad. Een tijdje geleden hebben we daarom gevraagd om ook non lethal weapons, zoals rubberen balletjes te mogen gebruiken.

Maar de politiek wil dat niet. Te agressief.

De politiek helpt jullie zaak niet?

MESOTTEN: Altijd maar weer wordt ervoor

gekozen de confrontatie niet aan te gaan, om de boel niet te laten escaleren. Niemand durft nog de juiste beslissing te nemen. Politici zijn bang om erop afgerekend te worden als er iets fout gaat. Daarom laten ze bijna alles toe, zoals op de grote vakbondsbetoging op 6 november 2014.

Alles mocht. Alleen als manifestanten agenten of burgers aanvielen, konden we ingrijpen. Waar zijn we dan mee bezig?

MESOTTEN: Er was toen voldoende volk om de

dertig gemaskerde jongeren, die zich op een bepaald moment van de betoging afscheurden, te omsluiten en aan te houden. Toch werd het bevel gegeven om ze te laten gaan. Ze dachten dat ze naar huis zouden gaan. Te gek voor woorden. Er zijn wel meer vreemde commando’s. Bij de rellen op 11 november na de voetbalmatch moesten we de relschoppers naar het Zuidstation drijven, maar kregen we plots het bevel terug te trekken, waardoor alle stenen en verkeersborden

Waarom doen politici dat?

MESOTTEN: Het zijn hun kiezers.

Wat is volgens u de oplossing?

MESOTTEN: We moeten agressie niet met agressie

beantwoorden. Ik ben een groot voorstander van burgerteams. Dat zijn agenten die zich in burger onder de relschoppers mengen en alles filmen.

Als er zich iets voordoet, halen de begeleidende arrestatieteams – ook in burger – de amokmakers

Toch lijkt de drempel om een agent met kasseien te bekogelen verrassend laag. Een commissaris zei: “vroeger sprongen mensen van hun fiets als ze een agent zagen, en hun licht werkte niet. Nu rijden ze door en schelden ze die agent de huid vol.”

eruit, brengen ze achter de linies en arresteren hen. Eer de relschoppers goed en wel weten wat er aan de hand is, wie politie is en wie niet, zijn ze al uitgeschakeld. In Antwerpen en Gent werkt dat goed. Voorwaarde is wel dat je met genoeg bent, best zo’n dertig à veertig agenten.

MESOTTEN: Integendeel. We merken dat het

effect heeft als je mensen aanspreekt op hun gedrag. Zo was er zondag tijdens de betoging tegen Roma in Gent iemand aan een hek aan het trekken. Wij vroegen waarom hij dat deed. Dat was toch niet nodig, hij kon via de optocht zijn standpunt duidelijk maken. Die man is gestopt en heeft zich geëxcuseerd. Die agent was in burger. Een uniform werkt eerder als een rode lap op een stier.

“Een uniform werkt eerder als een rode lap op een stier” SAMMY MESOTTEN FEDERAAL AGENT EN VAKBONDSSECRETARIS

Hoe komt dat? Waarom is de haat tegen politie soms zo groot?

MESOTTEN: Goeie vraag. Ik denk omdat de politie

een weerspiegeling is van de maatschappij, en die jongeren zijn boos op die maatschappij. Het loopt ook mis bij hun opvoeding. Ze kiezen soms voor de weg van de minste weerstand, gaan niet naar school, en hangen rond op straat.

En sommige ouders doen daar niks tegen.

“We moeten altijd maar laten begaan. Dat leidt tot straffeloosheid”

veranderd. De politie heeft geen aanzien meer.

Hoe komt dat?

MESOTTEN: Heel veel zaken worden niet bestraft.

Omdat de daders niet worden geïdentificeerd of gearresteerd. Zoals gezegd: we moeten altijd maar laten begaan. Dat leidt tot straffeloosheid.

En als je dan als jonge gast niet tot de orde geroepen wordt als je eens een steen gooit naar een wagen, doe je het de volgende keer weer.

Uiteindelijk gooi je met stenen naar de politie of begin je te plunderen. Daarom vind ik het een goed idee dat men agressie naar agenten nu ook zwaarder wil bestraffen.

De relschoppers van de voorbije drie keer zijn voornamelijk jongeren van allochtone origine.

Helpt het om meer kleur in het korps te brengen?

MESOTTEN: Weet je, de agent die nu een

schedelbreuk heeft opgelopen, is van vreemde origine. Hij staat daar met zijn helm op en doet mee met de andere agenten. De relschoppers hebben niet door wie er tegenover hen staat.

Sommige jongeren getuigen over politiegeweld.

SAMMY MESOTTEN

MESOTTEN: Dat speelt mee. Een agent zien die je

FEDERAAL AGENT EN

Wat helpt dan wel om de autoriteit van de agenten te herstellen?

aanvalt, dat vormt je beeld over agenten, je neemt dat mee. Bij de politie zitten heel veel goede mensen, maar soms ook rotte appels. Het kan zijn dat een agent er een keer te zwaar is ingevlogen, maar op een bepaald moment is de tolerantiegrens van de agenten ook bereikt.

VAKBONDSSECRETARIS

MESOTTEN: De pakkans vergroten en de daders

straffen. Als je de aanstokers eruit haalt, denk ik dat een ommekeer mogelijk is. We merken dat ook bij de hooligans: een klein deeltje dat de rest opjut. Als je die eruit haalt, heb je meteen een heel andere situatie.

SCHOONMAAKMEDEWERKER FUNCTIE Als schoonmaakmedewerker binnen de dienst huisvesting van de VUB sta je, De Vrije Universiteit Brussel is al ruim 45 jaar een hoofdrolspeler in het Vlaamse hoger onderwijslandschap. de universiteit telt meer dan 15.000 studenten en samen met haar ziekenhuis UZ Brussel stelt ze meer dan 6.000 mensen te werk. De Vrije Univer-

in voor de orde en netheid in de studentenhuizen. Je bent het aanspreekpunt voor studenten.

Daarnaast voer je lichte administratieve taken uit.

siteit Brussel is de grootste Nederlandstalige werkgever in de hoofdstad.

De faculteiten, diensten en afdelingen van de universiteit zijn verspreid over twee groene campussen in het Brussels gewest: Brussels Health Campus en Brussels Humanities, Sciences & Engineering Campus.

PROFIEL Je bent in het bezit van een getuigschrift lager secundair onderwijs of gelijkwaardig door ervaring – je communiceert zeer vlot in het Nederlands – je beschikt over een basiskennis computer – je hebt zin voor

orde, nauwkeurigheid en organisatie - je bent positief ingesteld.

AANBOD Een boeiende en gevarieerde functie aan de VUB. Een aantrekkelijk maandsalaris aangevuld met tal van extralegale voordelen.

De volledige vacaturetekst kan je terug vinden via www.vub.ac.be – ‘Word onze collega’ – ‘Vacatures voor Administratief en Technisch Personeel’ INTERESSE? Stuur je CV en motivatiebrief uiterlijk 6/12/2017 naar Lien.Creuwels@vub.be

BRUZZ | DE VERHALEN

Is dat niet gevaarlijk, zonder beschermend uniform?

MESOTTEN: De mentaliteit van de burger is zeker

Opinie

Forum & lezersbrieven

Waarom het Eurostadion-verhaal lijkt op een sprookje met vechtende kasteelheren

BRUZZ | DEBAT

NEO en Eurostadion gaan niet samen

De situatie op de Heizelvlakte, met NEO en het Eurostadion is te vergelijken met twee kastelen langs dezelfde oprijlaan.

Dat Eurostadion-bouwheer Ghelamco de toegangsweg naar shoppingcenter NEO wil afsluiten als hij zelf evenementen organiseert, is geen fait divers. Het legt de kern van het probleem bloot, namelijk dat NEO en het Eurostadion niet samengaan. — BRAM VAN RENTERGHEM

D

e situatie is het best te vergelijken met twee kastelen langs dezelfde oprijlaan. Het ene kasteel (NEO) staat helemaal aan het eind ervan. Het andere (Eurostadion) aan het begin van de dreef, vlak bij de grote weg.

Op een gewone dag is het al behoorlijk druk op het kasteel aan het begin van de oprijlaan, met mensen die er werken en bezoekers. Echter, regelmatig organiseren ze er ook een groot evenement, zoals een

20

voetbalmatch of een concert, waar tienduizenden mensen op afkomen, van wie een flink deel met de auto.

Dat levert verkeershinder op. Maar omdat de parking van het eerste kasteel, hierna kasteel Euro, via verschillende aftakkingen van de oprijlaan bereikbaar is, is die hinder nog net te behappen. Veel mensen kunnen immers tegelijk het parkeerterrein op, waardoor het aanschuiven beperkt blijft.

Maar dat is zonder het kasteel aan het einde van de oprijlaan gerekend.

Ook kasteel NEO trekt immers heel veel bezoekers, tot 40.000 per dag.

Naar schatting de helft daarvan komt met de auto. Die twee bezoekersstromen samen, doen het glas overlopen. Immers, zowel de bezoekers voor kasteel 1 als voor kasteel 2 moeten dezelfde smalle oprijlaan op, waardoor het al vanaf de grote weg aanschuiven geblazen is.

Hetzelfde verhaal als de match is afgelopen, en de auto’s die van de parking van kasteel Euro komen, af

en toe een wagen moeten voorlaten die van kasteel NEO komt. Er moet geritst worden, waardoor het een stuk langer duurt eer iedereen weg is.

SLAGBOOM Om die knoeiboel te vermijden, wil de kasteelheer van slot Euro de oprijlaan net voorbij de eigen parking afsluiten met een slagboom. Dat kan hij doen omdat de dreef voor een stuk over de eigen parking loopt, en op je eigen

parking kan je doen wat je wil.

Al op de grote weg zal dan te zien zijn dat de oprijlaan deels is afgesloten, en dat kasteel NEO via die weg onbereikbaar is. Bezoekers proberen het via een andere weg, of druipen af. Zo schieten alleen de wagens over van mensen die naar de match komen kijken, en alles gaat vlotter.

Dat vinden ze op het verste kasteel natuurlijk niet leuk. Daarom dienen ze nu een bezwaarschrift in. Ze willen de oprijlaan altijd open en dat over de gehele lengte, ook al zijn er voetbalmatchen of concerten. Dat dat leidt tot een ongeziene verkeersellende, blijkt van geen tel.

GEEN FICTIE Het slechte nieuws: dit dreigt realiteit te worden. Het Eurostadion en NEO doorlopen allebei een

procedure om een vergunning te bekomen. De vergunningsaanvraag van het Eurostadion, ingediend in Vlaanderen, moet geen rekening houden met NEO, want dat bestaat nog niet. NEO dient dan weer een aanvraag in bij Brussel, met als ultieme beroepsinstantie de Brusselse regering, die het project mee financiert.

Een heel groot project opdelen in kleine onderdelen, in de volksmond saucissoneren genoemd, is een strategie om zo’n project erdoor te krijgen. Hier wordt de herontwikkeling van de Heizelvlakte opgedeeld in een voetbalstadion, een shoppingcenter, een congrescentrum, een sportpark enzovoort.

Dat wordt gedaan omdat het project in zijn totaliteit nooit een vergunning kan krijgen, omdat het simpelweg veel te groot is en de

IK LOOP MEE

“Het project kan in zijn totaliteit nooit een vergunning krijgen, omdat het simpelweg veel te groot is” BRAM VAN RENTERGHEM REDACTEUR BRUZZ

draagkracht van de omgeving ver overschrijdt.

En dat is wat hier gebeurt. Zoals verkeersdocent Willy Miermans (UHasselt) eerder zei aan BRUZZ: “Zonder NEO kan Eurostadion-bouwheer Ghelamco de mobiliteitsproblemen maar net de baas. Met NEO erbij overschrijdt het de eigen draagkracht, en die van de hele buurt.”

Dat Ghelamco de toegangsweg voor NEO tot 180 dagen per jaar wil afsluiten, bewijst dat. Dat NEO hiertegen protesteert, is logisch, maar toont alleen maar aan dat er met NEO nog veel meer auto’s zullen bijkomen.

Conclusie: je kunt voor het Eurostadion zijn óf voor NEO óf voor geen van beide projecten.

Maar het Eurostadion en NEO samen: dat gaat niet.

SCHRIJF JE NU IN VOOR DE PARK-MILES VIA BRUSSELHELPT.BE

25/11 02/12 09/12 16/12

WOLUWEPARK ELISABETHPARK DUDENPARK K. BOUDEWIJNPARK

brusselhelpt.be De opbrengst van Brussel Helpt 2017 gaat naar Les Gazelles de Bruxelles, een nieuwe socio-sportieve organisatie die via joggen mensen versterkt die geen of moeilijk toegang hebben tot sport: mensen in armoede, nieuwkomers, mensen zonder papieren,... Met wekelijkse looptrainingen verbeteren ze de eigenwaarde, het lichaamsbeeld en het zelfvertrouwen van de deelnemers.

Les Gazelles beoogt een sociale en culturele mix waarbij er door sport ontmoeting en uitwisseling ontstaat

Ronde van Brussel

Tweewekelijks dossier in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen

22

1160 OUDERGEM

Waar Didier Gosuin de plak zwaait

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

Als God in Oudergem Met zijn subtiele bril en witte haardos is Brussels minister Didier Gosuin een charismatische verschijning. Hij is ook een geliefd burgemeester in Oudergem. Tijdens de laatste verkiezingen kreeg hij ruim een derde van de stemmen, een record in Brussel.

— JASMIJN POST ILLUSTRATIE JURGEN WALSCHOT, FOTO IVAN PUT

D

WE RKLO O S H EID

13,7 % De werkloosheid ligt met respectievelijk 13,7 procent voor vrouwen en 12,1 procent voor mannen ver onder het gewestelijk gemiddelde van 21,8 procent en 20,6 procent.

De Lijst van de Burgemeester, die voornamelijk uit politici van Défi, een paar MR’ers en onafhankelijken bestaat, heeft met 23 van de in totaal 31 zetels een absolute meerderheid.

“Gosuin heeft er een handje van om de sterkste mannen in te palmen,” legt Vlaamse schepen Dirk Hoornaert van het Nederlandstalige kartel Samen uit. Zo verging het bijvoorbeeld Alain Lefebvre, die jaren geleden al van de lijst van

"De aanwezigheid van Gosuin is in alles te voelen, tot frustratie van de dienstdoende burgemeester" DIRK HOORNAERT NEDERLANDSTALIGE SCHEPEN

CDH werd geplukt en op die van de burgemeester belandde. Binnen de lijst gold hetzelfde principe: de sterksten stromen door naar het schepencollege.

Défi is dan ook in het college, met zes van de acht schepenen, goed vertegenwoordigd. De invloed van Défi reikt zelfs buiten het college, tot in het OCMW, waar Véronique Artus voorzitter is. “Gosuin heeft niemand

▲

e populariteit van Didier Gosuin gaat ruim dertig jaar terug. Al vanaf het moment dat Gosuin voor het eerst schepen werd in 1977 heeft Oudergem zijn stappen op het politieke toneel nauwlettend gevolgd. Hij kon het kiespubliek voor zich winnen door in te spelen op populaire thema’s, zoals geluidsnormen voor nachtvluchten boven Brussel.

BEVO LKI N G S D I CHT HE I D

3.701

inw/km²

9 vierkante kilometer, of 5,6 % van het gewest.

33.313 inwoners van 1.191.604 in het gewest

23

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

▲

nodig,” gaat Hoornaert verder. “Maar zijn credo is wel om er altijd iemand bij te nemen in het schepencollege.” Dit keer was dat Samen, een Nederlandstalig kartel van Open VLD, CD&V, SP.A en onafhankelijken. In de oppositiebanken blijven vervolgens nog over: vier zetels voor Ecolo-Groen, twee voor PS, en één voor CDH. Vanwaar die populariteit? Het financiële beleid van Défi is aantrekkelijk, zeker voor wie een woning bezit. Bewoners van de gemeente aan de rand van het Zoniënwoud betalen minder belasting op hun vastgoed dan waar ook in het Brussels Gewest: 1990 opcentiemen op de onroerende voorheffing, terwijl dat in bijvoorbeeld Schaarbeek 3390 is.

Zelf verklaart verhinderd burgemeester Gosuin zijn succes als volgt: “Défi staat dicht bij de mensen, en komt zijn beloftes na.”

Afgaand op de realisaties uit het meerjarenplan van de gemeente klopt dat ook. De afgelopen legislatuur werd het capaciteitsaanbod op scholen en in crèches fors uitgebreid. Scholencentrum Les Marronniers kreeg 150 extra plaatsen, en ook kinderdagverblijf Les Oursons kreeg er 12 plaatsen bij. Daarnaast werd een groot aantal trottoirs gerenoveerd, kreeg het gemeentestadion een nieuw grasveld en werd naast het stadion een nieuwe bedrijfszone geïnstalleerd voor de opslag van borstelwagens en containers, wat de overlast rond de voormalige opslag in een woonwijk wegneemt.

En dat allemaal zonder een cent uit te geven die niet was begroot.

"Gosuin gedraagt zich als een baron.

Zelfs bij Défi noemen ze hem Dieu" CHRISTIAN GRÉTRY ECOLO-GROEN

KRAPPE BEGROTING Het budgettair evenwicht in de gemeente kent niet alleen winnaars. De krappe begroting laat weinig ruimte voor andere investeringen, zoals de renovatie van het gemeentehuis. Die is volgens schepen Dirk Hoornaert ‘hoogdringend’. Ook het gemeentepersoneel is de dupe van dat zuinige beleid. “Sinds het begin van deze legislatuur is er nog geen loonsverhoging geweest,” zegt Hoornaert. “En personeel dat vertrok, is niet vervangen.”

Ook Christian Grétry van Ecolo-Groen, de grootste fractie in de oppositie, klaagt het financiële beleid van de meerderheid aan. “Het is een financieel gezonde gemeente,” beaamt

Grétry. “Maar het is er ook één waar de meerderheid alleen voorstellen goedkeurt als ze zeker weet dat er subsidies voor zijn. Is het niet beter om een beetje meer belastingen te heffen?.”

Grétry noemt een voorbeeld. Voor de werking van het jeugdhuis is er weinig geld.

“Elk jaar is het schrapen om links en rechts subsidies te krijgen, want er zijn geen middelen voor een vaste werking. Bricolage noem ik dat,”

DE C OALI T I E Burgemeester

Didier Gosuin

24

Christophe Magdalijns

De Lijst van de burgemeester van Didier Gosuin (Défi) heeft met 23 van de 31 zetels de absolute meerderheid.

Hij ging in zee met de Nederlandstalige lijst Samen. Die levert schepen Dirk Hoornaert. Ecolo-Groen heeft vier zetels, PS twee en CDH één.

zegt Grétry. “Jeugdhuis MJA is een echte squat, met veel te oude houten trappen. De mensen die daar werken, doen fantastisch werk, maar ze zouden zoveel meer kunnen doen. Er is daar, net als in gemeenschapscentrum Den Dam, een informaticacursus voor senioren, maar er zijn amper acht plaatsen voor deelnemers. Het verschil is moeilijk te begrijpen, want als Franstaligen hebben we een veel groter publiek.”

P LU S P U N T EN + 150 extra plaatsen in scholencentrum Maronniers

+ budgettair evenwicht + weinig belastingen voor Oudergemnaren

M I N P UN T E N - relatief weinig investeringen door de gemeente

- weinig ruimte voor politieke verandering met machtig Défi

- meerderheid niet altijd transparant tegenover oppositie

1160 OUDERGEM

drugsbestrijding voor de zone Marlow geen prioriteit. Natuurlijk zijn de problemen niet zo groot als in Brussel-Stad, maar toch heb ik ook hier al klachten gehoord. Ik vind dat we daarop moeten inzetten.”

waarnemend burgemeester Christophe Magdalijns (Défi) - Gosuin is minister in de Brusselse regering - vaker ‘misschien’ dan ‘nee’, en is de pas opgerichte fietscommissie al één keer samengekomen.

Ook op andere fronten heeft de huidige meerderheid volgens N-VA’er Liesbeth Dhaene steken laten vallen. De Vlaams-nationalisten komen volgend jaar voor het eerst op in Oudergem. “In tegenstelling tot andere zones is

WO N ING EN

SO C I ALE WO N I N G EN

15.208

6/100

15.208 woningen van 545.145 in gewest

tegenover 7 op 100 voor gewest

▲

Hij geeft nog een voorbeeld. “We wilden fietsers rechtsaf laten slaan aan verkeerslichten die op rood staan. Daarvoor zijn speciale verkeersborden nodig en die moesten we straat per straat aanvragen. Gosuin heeft ons weggelachen, omdat hij denkt dat het te gevaarlijk is. Terwijl het succes al bewezen is in andere gemeenten en in het buitenland.”

Toch zijn er volgens Grétry al een paar stappen in de goede richting gezet. Zo zegt

De gemeenteraden verlopen snel en efficiënt, tot ergernis van Grétry van Ecolo, die de werkwijze van Défi niet altijd even democratisch vindt. “Ze werken in het geheim, en presenteren daarna hun plannen, waarna alles wordt goedgekeurd. Er is weinig ruimte voor discussie. We moeten onze vragen de vrijdag voor de gemeenteraad insturen, zodat ze in alle rust een antwoord kunnen voorbereiden.”

Een schriftelijke vraag moet altijd, in elke gemeente vooraf worden ingestuurd, reageert Gosuin. En anders hebben de gemeenteraadsleden nog 24 uur de tijd om een actuavraag in te sturen. “Hij is een professional, ik ben een vrijwilliger,” reageert Grétry. “Ik heb niet alleen mijn werk in de gemeenteraad, maar ben ook leerkracht. Het is moeilijk werken met zo’n groot ego. Hij gedraagt zich als een baron. Zelfs bij Défi noemen ze hem Dieu. Daardoor durft hij ook de oppositie te negeren. Hij luistert liever naar wat burgers rechtstreeks tegen hem zeggen dan naar de oppositie. Als iemand bijvoorbeeld geen nieuwbouw in zijn achtertuin wil, reken maar dat het dan snel is opgelost.”

Schaduwburgemeester Gosuin mag dan zijn taken hebben overgedragen aan Magdelijns, zijn aanwezigheid is in alles te voelen. “Tot frustratie van de dienstdoende burgemeester,” vermoedt Hoornaert. Want hoewel Gosuin niet meer fysiek in het schepencollege zit, oefent hij nog veel invloed uit in de gemeente.

Komt er vroeg of laat toch een einde aan het tijdperk-Gosuin? Een nieuw burgemeesterschap is in ieder geval niet vanzelfsprekend. “Ik maak graag plaats voor de nieuwe generatie,” zegt Gosuin daarover zelf. “Maar het is aan mijn opvolger Magdalijns om te beslissen of hij wil blijven.”

Wat dan weer niet wil zeggen dat Gosuin de deur achter zich dicht trekt in de gemeente. Hij is ook in 2018 lijsttrekker van de Lijst van de Burgemeester.

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

WERKEN MET DE BARON

HUURPRIJS

835

euro

tegenover 735 euro als gewestelijke gemiddelde: 52 procent van de woningen is bewoond door de eigenaar, tegenover 38 procent in het gewest

25

▲

De strijd van de Vlaming De Vlamingen hebben het niet gemakkelijk in de Franstalige gemeente Oudergem, waar burgemeester Didier Gosuin (Défi) al sinds 1995 de scepter zwaait. Maar na decennia lobbyen en hard werken in de oppositie, kreeg de voorzitter van Samen (CD&V, SP.A, Open VLD en onafhankelijken), Dirk Hoornaert, voldoende stemmen voor een zitje in het collegebestuur.

L B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

ange tijd werden Vlamingen verguisd in de Défi-gemeente van Gosuin, die goed scoorde met zijn francofiel beleid, maar inmiddels zit er sinds 2012 voor het eerst in 36 jaar een Nederlandstalige schepen in het college. “In de loop van de jaren hebben we overal Vlamingen in bestuursfuncties gezet,” legt Vlaamse schepen Dirk Hoornaert (Samen) uit. “In de seniorenraad, in de artistieke raad en in het cultuurcentrum.”

Dat wierp zijn vruchten af, want in een gemeente waar in 2012 slechts een kleine duizend mensen op een Nederlandstalige kandidaat stemden, is elke stem van belang. Om een voorbeeld te geven: in 2006 had Samen dertien stemmen te weinig om verkozen te worden, maar de eerste niet-verkozen Vlaming komt automatisch terecht in de raad van het OCMW. Dat was Dirk Hoornaert.

Gedurende de zes jaar

dat Hoornaert daar zitting had, zag Gosuin hem aan het werk. Naar eigen zeggen heeft hij daarmee zijn schepenportefeuille verdiend met, behalve Vlaamse Aangele-

opnam, dat die bibliotheek twee dagen langer open is en een bibliothecaresse halftijds in dienst kon nemen. Ook zette hij een lokaal cultuurbeleidsplan op. Dat uitgesproken

"Wat N-VA voor Brussel wil, is niet wat wij willen" DIRK HOORNAERT NEDERLANDSTALIGE SCHEPEN

genheden, ook Informatica en Gelijke Kansen.

Terugkijkend is Hoornaert niet ontevreden over zijn eerste bestuursperiode. Hij mocht het splinternieuwe gemeenschapscentrum Den Dam inhuldigen, en kreeg het voor elkaar dat het college een nieuwe locatie van de Nederlandstalige bib in zijn begroting

Nederlandstalige beleid was “niet evident” in een Défi-gemeente, maar het muziekfestival Swinging Sandwich, het Oudergemse broertje van AB-festival ‘Boterhammen in het park', werd inmiddels al zeven jaar op rij georganiseerd.

Toch is niet alles waar Hoornaert op gehoopt had

L EE FTIJD

39,9 De gemiddelde leeftijd in de gemeente is 39,9 jaar (in 2015). Het aandeel oudere personen (65 jaar en ouder) is gedaald (net als het absolute aantal personen van deze leeftijd), maar blijft hoger dan in het hele gewest. Het aantal zeer oude personen (85-90 jaar) is dan weer gestegen, meer bepaald bij de vrouwen.

26

ook gelukt. “Dat het woonzorgcentrum op de site van de Sint-Lutgardisschool er niet is gekomen, spijt me het meest. Ik heb er twee en een half jaar hard aan gewerkt, maar het bleek niet haalbaar. Als ik rekening hou met alle regels om erkenning te krijgen, en ik alleen kan rekenen op steun uit Vlaanderen en de federale overheid, dan kom ik structureel 30.000 euro per jaar tekort.”

N-VA verwijt Hoornaert dan weer dat hij zijn belofte om

een nieuwe Nederlandstalige crèche te openen, niet is nagekomen.

Ondertussen staat de volgende grote uitdaging voor de Nederlandstaligen voor de deur. De N-VA komt voor het eerst op in Oudergem, onder leiding van parlementslid Liesbeth Dhaene en wil mee op de kartellijst van Vlamingen.

Dat ziet Dirk Hoornaert niet zitten. “We hebben met Samen een lange weg afgelegd, en het voelt niet goed als de N-VA voor het laatste stukje op de kar zou springen."

"Wat N-VA voor Brussel wil, is niet wat wij willen. Ik wil van binnenuit werken, niet aan de zijlijn staan roepen.

Als ik zaken wil veranderen, dan weet ik met wie ik moet praten. Het budgettair evenwicht is het credo van Didier Gosuin, en zijn kiezers willen dat al dertig jaar. Daar kan ik niet omheen. Maar als ik de N-VA meeneem, ben ik voor Défi geen partij meer.”

Spannend Het is een catch 22, want als N-VA niet op de lijst staat bij het Nederlandstalige kartel, riskeert Samen broodnodige Nederlandstalige stemmen te verliezen, en daarmee het zitje in het college. Komt daar nog bij dat ook Groen, zoals bij vorige verkiezingen, kiest voor een tweetalige lijst met Ecolo, en dat Lieve Jorens van Groen bovendien op de derde plaats mag figureren. Hoe voorspelbaar de uitslag wordt voor de Franstaligen (zie vooraan in dit dossier), des te spannender dus aan Vlaamse kant. JP

W EE TJ E Er verhuizen meer mensen naar Oudergem dan er vertrekken.

Oudergem is daarmee één van de vijf Brusselse gemeentes met een licht positief intern migratiesaldo. We spreken van 2.585 Brusselaars die naar Oudergem verhuisden (in 2014) en 2.578 mensen die er wegtrokken.

Michaël Bellon

1160 OUDERGEM

Onze columnist trekt elke week naar een plek die tot de verbeelding spreekt

maandag 20 november, 10u

In de achternaam van de Oudergemse Grote-Oorlogsburgemeester Carl Henry Herrmann zaten behalve twee r’en en twee n’en ook nog twee mannetjes heel slecht verstopt. Daarom - en ook omdat Herrmann nogal Duits klonk voor die woelige tijd - voegde de burgervader er maar de achternaam van zijn vrouw aan toe. Zo komt het dat een zekere mevrouw Jeanne Debroux nu postuum een metrostation en een controversieel viaduct op haar naam heeft staan. Sommige mensen vergaren eeuwige roem om niks.

Ik had aan deze terminale terminus van het gewest ook de legendarische beslotenheid van Hertoginnedal of de betrekkelijke rust van het Zoniënwoud kunnen opzoeken, maar het hyperbereikbare en lawaaiige viaduct leent zich natuurlijk beter tot een kritische observatie.

Eenmaal bovengronds is alert zijn sowieso de boodschap. Het breed uitgesmeerde kruispunt boven het metrostation oversteken bijvoorbeeld, moet in een aantal zorgvuldig door de verkeerslichten georkestreerde bewegingen gebeuren.

Wel is het onduidelijk waarom zich in deze buurt zoveel mensen ophouden. De nabijgelegen Delhaize zou een reden kunnen zijn, want een aantal van die mensen rolt zo’n sleurtas achter zich aan. In de buurt ligt ook een filiaal van Carrefour, dat naar dit soort kruispunten is genoemd.

Maar voor het overige valt er niet veel te winkelwandelen. De gelijkvloerse verkeersader en zijn hogergelegen bypass zijn vooral een excuus voor een hoop anonieme bedrijven om zo dicht bij het mooie reservaatje van het Rood Klooster en het achterliggende woud hun gang te kunnen gaan.

Hoe ook de ambassade van godbetert Malawi hier is terechtgekomen, mag dan weer een raadsel heten. Een stekje hier moet voor de Malawiërs de laatste optie geweest zijn voor zij op hun zoektocht naar een geschikte locatie het gewest alweer dreigden uit te rijden. Nog wat verdwaasd door de cultuurshock zijn ze dan tot hun miskoop overgegaan.

Ik heb wel een boon voor het Shell-station, gelegen aan een wit, bungalowachtig gebouwtje, dat appelleert aan een fictieve tijd waarin aan tanken nog een on-the-roadromantiek kleefde. Bij Esso tweehonderd meter verderop is tanken zo’n routine dat het tankstation op dit moment zélf volgetankt moet worden.

‘Bovengronds,’ zei ik daarnet, maar dat is

natuurlijk relatief onder zo’n viaduct. De dubbeldeksweg zorgt ervoor dat het landschap op de foto wordt onthoofd. Het geeft het idee dat er zich donkere wolken boven samenpakken - en qua luchtverontreiniging klopt dat waarschijnlijk ook.

Het viaduct is er duidelijk niet voor de omwonenden en dat kan tot frustratie leiden.

Wie er vlak naast loopt kan er niet zomaar op, en heeft ongeveer hetzelfde gevoel als de bejaarde die aan de hoogste rayon met conserven moet zien te geraken, of de kleuter die tevergeefs naar de zwembadrand reikt. U ziet, ik bazel ook maar wat. Alleen als ik op deze inspiratieloze plek met die zwevende straat mijn uiterste best doe, kan ik ter typering ervan nog een herinnering oproepen.

Die aan mijn erg buigzame maar onverwoestbare speelgoedracebaan van in elkaar te schuiven stukken wit-blauw-rood plastic namelijk, waarmee je een loop kon maken voor je Matchboxwagenpark, maar ook een parcours door de woonkamer dat zich tussen stoelpoten en over bijzettafeltjes slingerde. Einde.

Rest alleen nog de vraag of dit stukje stadsautostrade echt op de eerste verdieping moet liggen.

Want zo lang is het viaduct nu ook weer niet.

Nauwelijks is het van de grond opgestegen of het landt negenhonderd meter lager alweer. De plaats eronder wordt hoofdzakelijk benut als overdekte parking, en dan zijn er ook nog de weef- en kruisbewegingen van het plaatselijk verkeer. Niets dat niet met een conflictvrij kruispunt of een tunneltje kan worden opgelost.

Het viaduct is dan ook een beetje de separatist van het wegennetwerk. Het heeft liever geen last meer van de storende bureaucratie van zijwegen en afritten, en stoot alle dwarsliggers dan maar af om voor eigen rekening te kunnen rijden.

Als het niet gesloten is laat het Herrmann-Debrouxviaduct vooral toe om rechtstreeks van Luxemburg naar de eerste Belgische Burger King te rijden. Voor verslaafden die zich in ons vooralsnog Burger King-arme land durven te wagen, kan dat belangrijk zijn. En misschien heeft ook het ambassadepersoneel van Malawi toch iets in dat viaduct gezien dat ons ontgaat.

“De dubbeldeksweg zorgt ervoor dat het landschap op de foto wordt onthoofd"

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

Herrmann-Debroux

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/laptopia

27

M/V vertelt BRUZZ wil weten hoe het is om in Oudergem wonen. Wij belden aan bij twee opmerkelijke bewoners.

— JASMIJN POST, FOTO'S SASKIA VANDERSTICHELE

JONAS WILLE OUD-DIRECTEUR KUNSTACADEMIE OVERIJSE

Z

oals kunstenaar Jan Fabre zich een ‘krijger van de schoonheid’ voelt, is oud-directeur van de Academie van Beeldende Kunsten in Overijse Jonas Wille een ‘vertegenwoordiger voor kwaliteitsvolle kunst’. Wille woont al sinds de jaren zeventig in Oudergem, waar hij naartoe verhuisde vanwege de nabijheid van de groene longen van dit deel van de hoofdstad: het Woluwepark en het Zoniënwoud. Of hij daarnaast een speciale band met de gemeente heeft? Niet echt. “Ik zeg liever dat ik in Brussel woon.

Nuttig aan Oudergem is dat je er zo gemakkelijk wegkomt." De bus, tram en metro zijn om de hoek en in een mum van tijd sta je op de luchthaven in Zaventem. En wat zou Wille dag in dag uit in Oudergem houden? Voor voorstellingen gaat hij naar het Kaaitheater of Théâtre 140, want het vaudevilletheater in het cultureel centrum trekt hem niet aan, en ook op het vlak van exposities gebeurt er nauwelijks iets van betekenis in zijn gemeente, oordeelt hij. De bakker op de hoek kan hem niet verleiden, want die is er niet. “Om een eetbaar brood te kopen moet ik met de wagen, of anders 45 minuten te voet.”

Dat terwijl de gemeente wel pronkstukken in huis heeft, zoals het historische Rood Klooster.

“Het was ooit een schilderskolonie

28

waar intellectuelen uit heel Europa kwamen. Rogier van der Weyden heeft er nog gewerkt en geleefd.

Nu bieden ze er ook ateliers aan, maar die zijn klein en onvoldoende ingericht, en er komt nauwelijks licht binnen. Welke zichzelf respecterende kunstenaar kan daar wat mee?” De programmatie van het Kunstcentrum, waar grotendeels grafisch werk wordt tentoongesteld, noemt hij een gemiste kans. “Ik heb niets tegen het beeldverhaal, maar alwéér?

Cultureel gezien gebeurt er wel heel veel in Oudergem. In het onlangs herbouwde Vlaams Gemeenschapscentrum kan je leren koken of dansen, knutselen of gezellig samenzijn. Dat is allemaal heel populair opgevat.

Maar artistiek gezien is dat niet zo interessant."

Ook het viaduct verdient geen schoonheidsprijs. “Het is bepaald geen ontwerp van Calatrava (Spaanse architect van station Luik en Mons, red.). Maar het is functioneel. Onlangs zag ik er nog tientonners overheen rijden en dat is wettelijk geoorloofd. We moeten het praktisch bekijken. Het staat er nu eenmaal en de pendelaars hebben het nodig.” Eerst een goed alternatief, zoals het Gewestelijk Expresnet (GEN), daarna pas de discussie over het viaduct. Of het dan kan blijven staan, en een groene promenade kan worden

“Oudergem verdient geen schoonheidsprijs"

zoals in Seoul? “Maar nee, het is lelijk.” Dat geldt volgens Wille ook voor het gemeentehuis, een ontwerp van architect Alfons Hoppenbrouwers dat zijn beste dagen gekend heeft, en voor het gemeenteplein. “Je kunt daar je broek naar beneden trekken, er is toch niemand die het ziet.

Waarom verplaatsen ze de wekelijkse markt op de Vorstlaan niet naar daar? Die vindt nu plaats op onbetreedbare kasseien, dat is heel onpraktisch. Terwijl het gemeenteplein er doods bijligt. Er was daar ooit een Chinees restaurant, maar dat is noodgedwongen vertrokken. Ook het

postkantoor is verhuisd, en bevindt zich nu op een veel minder centrale plek.”

Ondanks de scherpe woorden ziet Wille geen reden om ooit uit Oudergem zou vertrekken. Het leven is er goed. “Het is een nette en rustige woonplaats. Er zijn hier geen opstootjes of onveilige situaties, nauwelijks inbraken of vandalisme. En Oudergem heeft toch ook dat je ne sais quoi. Mijn zonen, die voor hun werk in Den Haag en New York wonen, en ook de kinderen van de buren willen het liefst hier een huis kopen. Dat kan toch niet alleen zijn vanwege hun ouders.”

1160 OUDERGEM

LEERKRACHT JAPANSE SCHOOL

S

atsuky Urbain is Oudergemse in hart en nieren.

Ze ging er als kind al naar school, en sleede in de winter met haar klasgenootjes in het Woluwepark. Jaren later trouwde burgemeester Didier Gosuin haar in het gemeentehuis, en tot op de dag van vandaag geeft ze Franse les in de Japanse school, waar ze als kind zelf op zaterdag les volgde. Inmiddels heeft ook zij kinderen, die ze zoveel mogelijk van haar Japanse roots wil meegeven.

Met een Belgische vader en een Japanse moeder, die elkaar ontmoetten op de toen pas geopende verbinding Tokio-Brussel van Sabena, staat Urbain op het kruispunt van culturen. “Ik wil dat mijn kinderen ook iets van Japan meekrijgen, al hebben ze maar een kwart Japans bloed. Het is de cultuur van mijn hart, en de taal van mijn moeder.”

Oudergem was daarom een bewuste keuze. In de omgeving van de school wonen heel wat Japanners, die zelfs de derde grootste

af in Brussel, maar daar ben ik mee gestopt toen ik kinderen kreeg. De apéro op de Vorstlaan ziet er super uit. Toen de kinderen klein waren vond ik de muziek te luid, en nu ben ik bang dat ze de straat op rennen, met het drukke verkeer en de trams daar.” Een rustiger ‘centrum’ heeft de gemeente niet, al maakt de gezelligheid van de wekelijkse markt in de Sint-Juliaanswijk dat volgens Urbain ruimschoots goed.

B R U Z Z | R O N D E VA N B R U S S E L

SATSUKY URBAIN

bevolkingsgroep van Oudergem vormen. Bovendien houdt Urbain ervan om de afstand tussen werk en woning op de fiets af te leggen.

Daardoor komt haar tweeling van vier ook gemakkelijk bij Japanners over de vloer. “Dit najaar nog heb ik ze meegenomen naar een concert van de Japanse school, waar ze ook andere kinderen zijn tegengekomen. Ik vind het belangrijk dat ze zien dat er nog meer mensen zijn die Japans spreken behalve ik.”

Urbain is meer deel geworden van de gemeente sinds ze kinderen heeft. “Ik ben beter op de hoogte van wat er gebeurt. Wanneer Sinterklaas komt of wanneer er iets te doen is in het Rood Klooster. De evenementen in de Franstalige bibliotheek zijn heel goed en ’s zomers is voorlezen in het park een heerlijke activiteit. Ook de expositie over auteur en illustrator Mario Ramos in het centrum van het Rood Klooster is fantastisch, ik ben er zelfs twee keer geweest. Een keer met de kinderen, en een keer alleen voor een rondleiding.”

En toch. Soms ontbreekt het de gemeente aan fantasie. “Met

vrienden was ik op een Halloweenfeest in Sint-Pieters-Woluwe. Wat een geweldig feest. Je kon zien dat er geld aan was uitgegeven. Er waren vuurspuwers, jongleurs, en er werden ballonnen de lucht in gelaten. Een van de zalen was helemaal getransformeerd in een prachtig decor. Als ik dat vergelijk met die keer dat de Kerstman naar Oudergem kwam: de kinderen hadden niet eens in de gaten dat er een feest was. Ook tijdens autoloze zondag ga ik elders heen. Kijk maar eens naar het feest van de Tervurenlaan, dat een jaarlijks evenement is geworden in Sint-Pieters-Woluwe. Ze sluiten de hele weg af, en iedereen gaat op de fiets. Dat zou perfect hier op de Vorstlaan ook kunnen.”

Diezelfde Vorstlaan neemt de rol over van een gemeentecentrum, met een wekelijkse apéro als kloppend hart. Urbain popelt om volgende zomer eens te gaan kijken.

“Vroeger ging ik alle apéros urbains

"Oudergem werd pas echt interessant toen ik kinderen kreeg"

29

Big City

Stel zelf je vraag en stem op BRUZZ.be

Hoe komt het dat er op het kerkhof van Oudergem een groot ommuurd perceel voorbehouden werd voor joden?

PHILIPPE UIT HERENT

D

e begraafplaats van Oudergem behoort zeker niet tot de meest bekende van Brussel. Het is wel een van de weinige met een afgescheiden perceel voor joden.

Dat is helemaal ommuurd en telt enkele honderden graven.

Het gemeentelijke kerkhof in de Transvaalwijk werd ingericht in de jaren 1920 ter vervanging van een oudere begraafplaats rond de

Sint-Annakerk. In de jaren 1930 vertrouwde de gemeente, die zelf geen significante joods bevolking had, een perceel toe aan de vereniging Chessed Chel Emeth, die de uitvaart regelt voor orthodoxe joden. "Er zijn geen details bekend over de precieze overeenkomst, maar vermoedelijk zag de joodse gemeenschap in dit nieuwe kerkhof een gelegenheid om een eigen perceel te beheren", zegt Louis

TOURDATA

LIVE RADIO

7u - 10u

20 SEP 4 OKT 18 OKT 31 OKT 15 NOV 29 NOV 6 DEC 20 DEC 10 JAN 24 JAN 7 FEB 21 FEB 7 MRT 21 MRT 4 APR 18 APR 2 MEI 16 MEI 30 MEI

ELSENE (KICK-OFF) SCHAARBEEK ST-PIETERS-WOLUWE ST-JOOST-TEN-NODE JETTE OUDERGEM GANSHOREN VORST WATERMAAL-BOSVOORDE ST-LAMBRECHTS-WOLUWE KOEKELBERG ST-GILLIS UKKEL ETTERBEEK ANDERLECHT EVERE ST-JANS-MOLENBEEK ST-AGATHA-BERCHEM BRUSSEL

Het joods perceel op het kerkhof van Oudergem is enkele jaren geleden opgeknapt.

Schreyers, kenner van de Oudergemse geschiedenis. Feit is dat de joodse gemeenschap destijds een piek kende in Brussel en in het hele land door de immigratie van joden op de vlucht voor het nazisme.

Vooral voor, tijdens en kort na de Tweede Wereldoorlog werden er mensen begraven. Meestal joden uit het Brusselse, soms geboren in Oost- of Centraal-Europa. In de daaropvolgende decennia volgden nog enkele bijzettingen, maar ondertussen is het kerkhof al jaren helemaal vol.

Volgens de joodse religieuze traditie mogen de graven ook niet vervangen worden. “Joodse graven vereisen een eeuwigdurende concessie,” vertelt Julien Mener, tot twee jaar geleden voorzitter van het Centraal Israëlitisch Consistorie van België (CICB), zeg maar de officiële vertegenwoordiging van de joden in ons land. “Enfin, eeuwigdurend wil zeggen: tot de komst van de messias die gepaard gaat met de wederopstanding van de doden. Het ledigen of omwoelen van graven is bijgevolg ook uit den boze.”

Ook crematie is not done, zeker sinds de Holocaust. Plaats blijven vinden voor eeuwige graven is echter geen evidentie in de stad.

In Oudergem dateert de laatste joodse uitvaart van de jaren 1990 en de begraafplaats aan de Dieweg in Ukkel, het eerste waar een plek was voor joden, is al veel langer buiten gebruik. Heel wat Brusselse joden vinden hun laatste rustplaats dan ook in de

© LAURENT

Rand. Zo zijn er joodse begraafplaatsen in Kraainem en in Dilbeek. Ook op het kerkhof van Etterbeek, gelegen op het grondgebied van Wezembeek-Oppem, is een joods perceel.

Voorts zijn ook joden welkom op de multi-confessionele begraafplaatsen van Anderlecht, Vorst of Schaarbeek. Die worden echter beheerd door gemeenten en en er kan niet aan alle religieuze voorschriften worden voldaan. Zo is er geen eeuwige concessie mogelijk en zijn de verschillende gemeenschappen enkel gescheiden door een pad.

Het zijn dan ook eerder ongelovige, niet-praktiserende of liberale joden, of gemengde koppels die hiervoor kiezen. Sommige orthodoxe joden verkiezen een begrafenis in het buitenland, bijvoorbeeld in het Nederlandse Putte, waar een belangrijke joodse begraafplaats is, of in Israël.

Ondertussen wordt het perceel in Oudergem zeker niet vergeten.

“Veel kleinkinderen gaan er nog het graf van hun grootouders bezoeken,” klinkt het bij de Chessed Chel Emeth. “Enkele jaren geleden is het perceel gerenoveerd. De meest vervallen graven werden gerestaureerd.

Sindsdien is het ook geklasseerd.”

— LAURENT VERMEERSCH

VOLGENDE WEEK Klopt het dat er vroeger radio gemaakt werd in het gemeentehuis van Ganshoren?

LIVE RADIO VAN 7U TOT 10U

1083

GANSHO R

EN

WOE

6/12 Kom volgende week naar het gemeentehuis, Keizer Karellaan 140, tussen 7u en 10u, voor koffie, live radio vanuit de BRUZZ-bus, en een koek van de warme bakker. Volg de Ronde van Brussel in ons magazine, online, op social media en op televisie

Enfant Terrible

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Bijzondere mensen in een bijzondere stad

© SASKIA VANDERSTICHELE

Op de fiets krijg ik de beste ideeën Marie Vanden Berghe Biologe en sociaal ondernemer

Na de tour wist ik niet nog niet dat mijn toekomst in een fietscafé zou liggen, aanvankelijk dacht ik meer in de richting van collectieve moestuinen. Maar ik ben al jaren een fervent fietser, vanuit mijn ecologische overtuiging. Ook werk ik regelmatig als vrijwilliger bij ‘Papa Douala’ in Sint Gillis, waar ik fietsen help herstellen. Daar zag ik dat mensen vaak op straat stonden te wachten, en er ongemakkelijk van werden.

Zo ontstond het concept van ‘Marcel’: een combinatie van een conviviale ontmoetingsplek én een fietsatelier.

Een plaats die niet alleen de fietscultuur promoot via debat en informatie, maar ook mensen van allerlei slag met mekaar in contact brengt. Of waar je een snack van lokale leveranciers kan eten als je fiets is gerepareerd. In Parijs bestaan er al vijf zulke plekken, in Brussel moet de eerste nog het licht zien. Meer dan vier maanden had ik mijn zinnen gezet op een ruimte in de Marollen, een pand van de stad Brussel. De zaak was bijna rond. Net voor ik ging tekenen werden de voorwaarden veranderd, in mijn nadeel. Razend was ik, ik heb een boze brief van zes pagina’s naar de burgemeester geschreven, maar kreeg alleen een standaardbriefje terug. Maar ik geef het niet op, en krijg veel steun van fietsorganisaties als Cyclo en Gracq, en onlangs ook van de Koning Boudewijnstichting.

Brussel is nog geen fietsparadijs neen, maar het aantal fietsers stijgt gestaag. Ik geloof echt dat jongeren omwille van het milieu almaar meer op zachte mobiliteit zullen overschakelen. En, weet je, op de fiets krijg ik de beste ideeën, het helpt je echt om te herbronnen.

Hoe het intussen met de walvissen gaat? Die zijn nooit ver weg. Ik zie mezelf pakweg vijf jaar lang ‘Marcel’ runnen. En daarna begin ik misschien een walvis-observatiecentrum, ergens op de Canarische eilanden. Waar je alleen met de waterfiets raakt, natuurlijk (lacht). — PATRICK JORDENS

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Ik was zes jaar en keek met mijn moeder naar de documentaire Le monde du silence van Jacques-Yves Cousteau. Vooral de walvissen fascineerden mij, die enorme beesten die toch zo elegant door het water bewogen. Toen ik mijn mama vroeg wat ik moest doen om walvissen te bestuderen, antwoordde zij dat ik biologe kon worden. En zo geschiedde, jaren later.

Al ben ik gaandeweg wel bij de zeehonden uitgekomen (lacht). Het belangrijkste was dat ik me met zeezoogdieren kon bezighouden.

Ik heb gedoctoreerd op de impact van de vervuiling op de zeehond. Gedurende vier jaar had ik een beurs, maar mijn proefschrift raakte maar niet af. Ik moest tegelijk ook elders werken. Bij het Koninklijk Instituut voor Natuurwetenschappen, hier in Brussel, werd ik coördinator van de monitoringprogramma’s van de Noordzee. Daarbij verzamelde ik alle wetenschappelijke research die op en in de Noordzee gebeurde en bracht ik daarover verslag uit bij de Europese commissie. Interessante materie, maar toch te veel blabla voor mij. Te weinig concreet, ik miste het contact met het veld.

Vorig jaar heb ik een sabbatical genomen en van allerlei nieuwe dingen geproefd: fotografie, computerprogramma’s, snit en naad. De echte klik is er gekomen door de ‘Declic Tour’. Dat is een trip van acht dagen door Franstalig België voor jongeren tussen 20 en 35 jaar waarbij je in contact komt met initiatieven en inspirerende mensen op het vlak van sociaal ondernemerschap. Door die tour heb ik zowel aan maturiteit als aan nederigheid gewonnen, het was een openbaring. Ik vond mijn geloof in de mensheid terug. Ik herinner me goed de vrouw die pas een biowinkel was begonnen in Watermaal-Bosvoorde nadat ze haar man aan kanker was verloren.

Met tranen in haar ogen vertelde ze hoe kort het leven is en hoe belangrijk het is om datgene te doen waar je echt in gelooft.

Marie Vanden Berghe (33) is de adoptiedochter van een Belgische mama en een Franse papa. Woont sinds haar vierde in Vorst. Studeerde biologie, maar gaat sinds vorig jaar resoluut voor het sociaal ondernemerschap. Staat mee aan de wieg van de coöperatief Molenbike (www.molenbike.be), en is bezig met de opstart van ‘Marcel’, een café voor en door ‘vrienden van de fiets’.

33

Nick Trachet

Brussel en de wereld culinair ontdekt

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Hespenrolletjes

34

"De schel hesp staat al vermeld in de eerste uitgave van Ons Kookboekje"

Nu er weer echt grondwitloof is, begint de culinair mooiste periode van het jaar. De vroege duisternis en de koude regen worden een stuk draaglijker wanneer we weten dat ‘s avonds thuis hespenrolletjes op het menu staan.

Witloof is een variëteit van cichorei (Cichorium intybus) van de Asterfamilie. Hij heet Brussels of Belgisch te zijn in de meeste landen waar men hem kent: Brussels lof in Nederland, Belgian endives in het Engels, endives of chicorée de Bruxelles in Frankrijk, insalata belga in het Italiaans. Walen, Noord-Fransen en Luxemburgers spreken van chicons, wat heerlijk specifiek is in plaats van al die varianten op andijvie en cichorei. Het is een ‘geforceerde’ groente, zoals dat onder specialisten heet.

De oorsprong van witloof wordt altijd maar duidelijker. Volgens de 'Vaderlandse Geschiedenis' was het een toevallige ontdekking tijdens de Belgische revolutie van 1830, maar ondertussen weten we beter.

De uitvinding van het ‘forceren’, het kweken van groente in het duister tijdens de wintermaanden, komt uit het Frankrijk van de zeventiende eeuw en ontwikkelde parallel met de champignonkweek. Wat de gedocumenteerde uitvinder van het witloof, Frans Breziers, in de jaren 1850 deed in de Kruidtuin van Brussel, was net dat: cichorei forceren in de champignonkelder van het instituut, mét paardenmest. Maar in Brussel vindt men in de achttiende eeuw al de vermelding op een aankooprekening van wit louef om te stoeven, het blijkt een dure groente. Waarschijnlijk was dat capucijnenbaard, de voorloper van witloof.

De techniek om gedrongen witloof te kweken onder de grond, komt dus wel van Breziers in den Botanique. Alhoewel het al verkocht werd in Brussel vanaf 1867, is witloof zoals we het nu kennen voor het eerst voorgesteld aan het brede publiek op de tuinbouwtentoonstelling van Gent in 1873.

Er zijn tal van manieren om witloof te eten: rauw als sla, gestoomd, gesmoord en zelf als soep. Maar de meest geliefde bereiding is toch wel het ‘hespenrolletje’ met kaassaus: oer- en oer-Belgisch.

Van witloof naar hespenrolletje zijn er enkele historische stappen. Groente opdienen

doen we nog vaak in witte saus, bechamel. Dat komt uit de klassieke Franse keuken: eigenaardig genoeg waren het vooral witte groenten die in witte saus werden opgediend: andijvie, schorseneren, bloemkool, zeekool … wat de Britten smalend deed opmerken dat in Frankrijk alle groenten wit zijn. Hoe dan ook, toen witloof in het formeel restaurant belandde, dacht men daar onmiddellijk: witte saus!

Voor de stap van bechamel naar kaassaus moeten we naar restaurant Le grand Véfour in Parijs, waar halverwege de negentiende eeuw de sauce Mornay opdook. De gebroeders Mornay waren bekende dandy’s uit die tijd met respectievelijk de titel van baron en graaf.

Mornay werd een chique naam voor kaassaus.

Oorspronkelijk was het gruyère die werd toegevoegd aan de bechamel, samen met eigeel. Vandaag is het meestal (goedkope) emmental, zelfs uit Finland als het moet.

Waar en wanneer de schel gekookte hesp ertussen kwam, is niet duidelijk, maar een facebookvriend bevestigt dat die al vermeld staat in de eerste uitgave van Ons Kookboekje (Boerinnenbond) uit 1927, Gaston Clément kende de bereiding ook al vroeg.

Ik gaar mijn witloof in de drukpan. Smoren in boter is lekkerder, maar duurt wel erg lang.

De gare stronken laten uitdruppen (ze mogen koud worden), vervolgens in goede gekookte hesp rollen, in een beboterde ovenschotel schikken en weer opwarmen in de oven, bedolven onder de kaassaus. Leve de winter!

Smakelijk.

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/trachet

Meer Sintkoopjes voor iedereen

dames/heren horloge M

Frozen of Princess diverse varianten 38 cm

1195 Milka kerst snowballs kerstdecoratie melkchocolade of Oreo 112 gram

diverse varianten

1 kg = 21.34

uitzoeken

diverse varianten op maat te maken metalen band

met geheime magische scène diverse varianten 3+ jaar

lederen riem

kasteel 56 cm

3.99

15.95

572

488

Dunlop acculader

kerst geschenkverpakking

politiebureau of brandweerset

5.95

geschenklint

949

0.69

049

dekbedovertrekset o.a. Paw Patrol of Frozen 140x200 cm

kinder onesie

o.a. Minions, Paw Patrol of Turtles polyester, maten 98-128 giftset boxer en sokken

1495

startkabels

179

ijspegel: wit, 360 lamps ca. 1.95 m of cluster: warm wit, 768 lamps ca. 4.5 m

122 geschenktas 32x26 cm of geschenkdoosjes 8-pack

3+ jaar

76-delig

2.29

geurtheelichten

Sweet Blossom, Cosy Cinnamon of Frosted Flower ca. 4 branduren

18-pack

995

Gloria Vanderbilt eau de toilette

Guess Seductive eau de toilette 75 ml 1 l = 199.33

1 l = 69.50

14.95

100 ml

082

642

Umbro heren boxershort giftpack

sierkussen imitatiebont

diverse varianten katoen/elastaan maten S-XL

plaid

5.95

595

695 cascade draadverlichting 80 LED, warm wit 10 strengen van 80 cm werkt op batterijen niet inbegrepen

995

262

incl. 8 pannetjes en 8 houten spatels met anti-aanbaklaag afneembare grillplaat 1200 - 1400 Watt, 43x30 cm fondue-gourmet bord

469

www.action.com Aanbiedingen geldig van woensdag 29 november t/m dinsdag 5 december 2017

13.95

395

kinder hoofdtelefoon gourmet-raclette set met 12 kaarten om zelf in te kleuren

45x45 cm

incl. binnenkussen

2-pack

vloerkleed polyester Ă˜ 80 cm

met bonbons 110 gram of chocoladepralines 84 gram 1 kg = 16.27/21.31

kerstverlichting

239 met microprocessor, ringen en klemmen laadt en onderhoudt de accu in 5 stappen 6/12V, 0.55/1A

Kerst chocolade

1.98

1995

BEVL - Alle prijzen zijn in Euro. Zet- en drukfouten voorbehouden.

Disney pop

DB453490K7

Ultieme Afrika-reis!

OPENBARE VERKOPINGEN

Eerst kopen en dan lenen?

De vraag van de kip en het ei.

KOEKELBERG

22 speciale dagen:

¤5.290

Zuid-Afrika, Namibië, Botswana & Zimbabwe

Probeer vóór u koopt al een akkoord te krijgen bij uw bank.

Vraag eventueel een verkoopovereenkomst met opschortende voorwaarde, d.w.z. de verkoop gaat dan niet door als de kredietinstelling geen lening toekent. De verkoper moet hier natuurlijk mee instemmen.

(van Kaapstad tot de Victoria watervallen)

INFODAG: zaterdag 9 december 2017 om 11u in het Blauwe Vogel-auditorium.

Ontdek deze reis van A tot Z & maak kennis met uw gids. (gratis toegang, wel even reserveren, aub)

3 afreisdata 2018 2 juli 2 september 2 november

Reisfamilie Carlier DB047273

RECHT VAN HOGER BOD

BHANDELSHUIS

Luikerstwg. 62 • St-Truiden • tel. 011 705 500 • meer info: www.deblauwevogel.be DB452119K7

SINT-ANNAKERKSTRAAT 42

Uw notaris luistert, geeft raad en zet zich voor u in Notarisberichten wekelijks in uw regionale krant DB047270

NIEUWE AUTO NODIG? Samenwonen Ongehuwd samenwonen kan ook contractueel worden geregeld.

Meestal gaat het over wie wat betaalt van de gemeenschappelijke kosten,welke vergoedingen er betaald worden wanneer u uit mekaar gaat, wie er opdraait voor de schulden. Er bestaan nog andere mogelijkheden waarover de notaris u graag zal inlichtingen.

DB047277

Nummer 1 in België voor nieuwe wagens

DB321862K6

Volgens pv van 16.11.17 werd er toegewezen onder voorbehoud van hoger bod, het hierna omschreven onroerend goed. Opp. 93 ca. Verhuurd. Handelsen Wg. EPC (in afwachting). Bez. (vanaf 21/11/ 2017) : vrij. : 18-20 u. en dins. : 16-18 u.

MITS DE PRIJS VAN : E 206.000 Recht van hoger bod gedurende 15 dagen, Art. 1592 G.W. (Nr. 8857-1) ............................................................................................................................

Notaris Marc BOELAERT T 02 425 31 84 453422K7 ............................................................................................................................

DB374216D7

Het AZ Sint-Maria is een modern en dynamisch ziekenhuis gelegen in de Vlaamse rand van Brussel. Met een capaciteit van circa 400 bedden bieden wij een kwaliteitsvolle, veilige en brede basiszorg aan in een warme, persoonlijke en toegankelijke omgeving. Onze gedreven staf van 114 artsen en 850 medewerkers streeft elke dag naar excellente regionale zorg. Om deze ambitie waar te maken, zijn we zoek naar gemotiveerde (m/v):

BUILD WHAT MATTERS

• Verpleegkundigen spoedgevallen | SP cardiopulmonaire | operatiekwartier | acute geriatrie | mobiele equipe (kritieke diensten) | heelkunde | inwendige geneeskunde

Caterpillar Distribution Services Europe zoekt gemotiveerde medewerkers (m/v) voor de verdere uitbouw van haar logistieke activiteiten in Grimbergen:

• Systeemverpleegkundige • Senior systeem- en netwerkbeheerder • Kok • Medewerker schoonmaak • Bewakingsagent

MAGAZIJNMEDEWERKERS

voor een roterende ploeg (6u–14u en 14u–22u), vaste late ploeg (14u–22u) of nachtploeg (22u-6u).

Als magazijnmedewerker sta je in voor magazijnactiviteiten zoals ontvangst, orderpicking en verscheping.

Je werkt in teamverband en je hebt oog voor kwaliteit en detail. Interesse voor deze functie?

Ga dan naar www.magazijniersgezocht.be.

HEFTRUCKCHAUFFEURS

met ervaring, voor een roterende ploeg (6u–14u en 14u–22u), vaste late ploeg (14u–22u) of nachtploeg (22u-6u).

Als heftruckchauffeur sta je in voor het verzamelen van orders, het verplaatsen van goederen en het laden en lossen met de heftruck. Interesse voor deze functie? Ga dan naar www.magazijniersgezocht.be.

Meer info over deze functies en online sollicitatie vind je op sintmaria.be/nl/werken-bij-ons

Wij bieden een contract van onbepaalde duur, een praktijkgerichte opleiding in ons trainingcenter en een competitief salarispakket met maaltijdcheques en andere extralegale voordelen.

Vragen over één van bovenstaande vacatures?

Contacteer Caterpillar Distribution Services Europe b.v.b.a., Humbeeksesteenweg 98, 1850 Grimbergen, tel. 02/254 44 96, personeelsdienst_grimbergen@cat.com.

JOBS 2 CARE 4

DB452060K7

© 2017 Caterpillar. All Rights Reserved. CAT, CATERPILLAR, BUILT FOR IT, their respective logos, “Caterpillar Yellow”, the “Power Edge” trade dress as well as corporate and product identity used herein, are trademarks of Caterpillar and may not be used without permission.

Jan, Burgerlijk ingenieur Bouwkunde “IK VIND HET BOEIEND OM VIA TECHNISCHE PROJECTEN MEE TE WERKEN AAN DE REORGANISATIE EN DE UITBREIDING VAN ONS METRO-, TRAM- EN BUSNETWERK!” Met meer dan 8500 medewerkers is de Maatschappij voor Intercommunaal Vervoer (MIVB) één van de grootste werkgevers van Brussel die een cruciale rol speelt in de mobiliteit van de hoofdstad.

De modernisering van de metro, de uitbreiding van het tramnet of de bouw van nieuwe stelplaatsen zijn maar een paar voorbeelden van de boeiende projecten waarvoor de MIVB op zoek is naar enthousiaste medewerkers.

Een gevarieerde carrière, een continue vorming, boeiende en unieke projecten, werkstabiliteit en een verrijkende diversiteit, dat is wat de MIVB kan bieden aan al wie nieuwsgierig is om haar 300 unieke beroepen te komen ontdekken.

jobs.mivb.be

DB454536K7

Donderdag 30 november van 18u30 tot 20u30 Schrijf je in op www.sintmaria.be

DB454467K7

Kom naar onze jobbeurs voor verpleegkundigen!

DB374215D7

THE KITCHEN COMPANY nv is gespecialiseerd in de verkoop en installatie van huishoudkeukens bij particulieren en in immobiliënprojecten. Onze expertise en doorgedreven klantgerichte aanpak inspireert blijvende groei in een competitieve markt. Onze burelen zijn gevestigd in authentieke loften, gelegen in de site van de oude kartonfabriek op de grens van Alsemberg en Sint-Genesius-Rode, en in het bouwcentrum van The Renovation Company nv te Sint-Pieters-Leeuw. Voel jij je geroepen om ons toonaangevend bedrijf uit de sector te vervoegen en het begrip ethisch ondernemen te integreren in je dagelijkse realiteit?

We willen ons team versterken met de volgende functie:

INTERIOR DESIGNER (M/V) • Deze persoon staat in voor het ontwerp en de verkoop van huishoudkeukens, met aandacht voor de wensen en het budget van de klant. We rekenen daarbij op jou voor de professionele opvang van onze klanten, voor het uittekenen van hun projecten en voor de verdere opvolging en verwerking. De budgettering van het geheel behoort ook tot je takenpakket. Daarbij kan je rekenen op de nodige ondersteuning en begeleiding van je collega’s en verantwoordelijken. Je maakt deel uit van een jong en gedreven verkoopteam.

• PROFIEL: binnenhuisarchitect(e) - perfect tweetalig Nl./Fr. - nodige evenwicht tussen creatief & commercieel - klantvriendelijk - teamplayer - ondernemingsgezind - prestatiegericht - sterk verantwoordelijkheidsgevoel - ervaring in de sector en kennis van Winner is een pluspunt

Stuur uw sollicitatie met cv en motivering voor vertrouwelijke behandeling naar The Kitchen Company nv Hallesesteenweg 158 - 1640 Sint-Genesius-Rode e-mail: barbara@thekitchencompany.be | www.thekitchencompany.be

G4S zoekt:

Vrouwelijke bewakingsagenten De wet schrijft voor dat vrouwen alleen door vrouwen gefouilleerd mogen worden. Daarom zijn we uitdrukkelijk op zoek naar dames om ons team van bewakingsagenten te versterken. Op Brussels Airport, de luchthaven van Charleroi, de Europese instellingen in Brussel én op evenementen.

Solliciteer nu via www.g4s.be/vacatures!

Operations Manager

Diensthoofd Techniek & Facility

Functiebeschrijving: Je staat in voor de globale en operationele werking van Intradura. Met de dienst dispatching verzeker je hierbij een optimale organisatie van de ophaalrondes en nazorg voor alle vennoten. Je beheert de financiële stromen met betrekking tot de diverse activiteiten inzake ophaling, recyclage, uitbating recyclageparken,... Je onderhandelt met de diverse afvalverwerkers met het oog op de beste voorwaarden voor de vennoten. Je staat in contact met lokale mandatarissen en ambtenaren in functie van hun specifieke vragen of behoeften en je geeft navolging hieraan. Bij de opstart en uitvoering van operationele activiteiten verzeker je het verkrijgen van subsidies. In overleg met de technische dienst en de directie organiseer je het technisch onderhoud van het rollend materieel. Je onderzoekt investeringsbeslissingen en je geeft in dat kader diverse scenario’s weer opdat een correcte beleidsbeslissing wordt genomen. Als echte People Manager geeft je op consistente wijze leiding, je motiveert en evalueert. Je standplaats is Drogenbos maar het werkterrein van Intradura situeert zich op het grondgebied Halle-Vilvoorde.

Functiebeschrijving: Als Diensthoofd Techniek & Facility draag je de verantwoordelijkheid over het technisch en rollend materiaal binnen de organisatie alsook over de gebouwen, parking en bedrijfsterreinen. Je bewaakt algemeen de technische en duurzame aspecten en staat ook in voor de organisatie van het onderhoud. Je bent vertrouwd met het opmaken van een businessplan en doet na grondige analyse concrete voorstellen ter optimalisatie. Je houdt bij dit alles sterk de focus op kwaliteit en kostenbesparing. Bij de uitvoering van je functie ga je steeds in nauw overleg met de Operations Manager. Je standplaats is Drogenbos maar het werkterrein van Intradura situeert zich op het grondgebied van het arrondissement Halle-Vilvoorde.

Profiel: • Masterdiploma & min. 10 jaar werkervaring; • Relevante ervaring als leidinggevende van operationele diensten is aangewezen; • Gedegen leidinggevende competenties en sterke communicatieve vaardigheden; • Klantgericht, grondig, gefocust op kwaliteit en kostenbeheersing; • Analytisch, planmatig, doelgericht en organisatorisch sterk; • Open en transparant, stressbestendig en flexibel; • Vertrouwd met de courante softwarepakketten; • Geïnteresseerd in de werking van overheidsorganen, in het bijzonder steden en gemeenten • Perfect Nederlandstalig; • Bereid tot het volgen van opleiding (wetgeving op overheidsopdrachten).

Aanbod: Je komt terecht in een functie met talrijke uitdagingen en verantwoordelijkheden, dit in een aangename werksfeer en binnen een dynamische organisatie. We bieden je een voltijds contract voor onbepaalde duur aan (38u.-week) en een maandloon volgens de weddenschalen van de openbare sector (A5a-A5b). Nuttige, relevante werkervaring wordt in rekening gebracht bij de bepaling van de verloning. Bijkomend bieden wij volgende voordelen aan: firmawagen, maaltijdcheques, hospitalisatie- en groepsverzekering. Je zal bovendien beschikken over een aantrekkelijke verlofregeling en er zijn diverse opleidings- en ontwikkelingsmogelijkheden.

Interesse?

Bezorg ons je motivatiebrief en cv uiterlijk op 15 december 2017 via e-mail naar vacature@intradura.be met de vermelding “vacature Operations Manager”. Een eerste selectie gebeurt op basis van cv, diploma en ervaring.

Bij interesse word je uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek. Aanvullend zal een assessment worden afgenomen, gevolgd door een gesprek/proef met een selectiecommissie.

DB445891J7

Op zoek naar nog meer technische functies?

Profiel: • Masterdiploma bij voorkeur in een industriële of economische richting; • Min. 5 jaar relevante werkervaring is aangewezen; • Gedegen technische kennis is een pluspunt; • Sterke communicatieve vaardigheden; • Klantgericht, grondig, gefocust op kwaliteit en kostenbeheersing; • Analytisch, planmatig, doelgericht en organisatorisch sterk; • Vertrouwd met de courante softwarepakketten; • Perfect Nederlandstalig; • In het bezit van een rijbewijs B en een eigen wagen.

Aanbod: Je komt terecht in een functie met talrijke uitdagingen en verantwoordelijkheden, dit in een aangename werksfeer en binnen een dynamische organisatie. We bieden je een voltijds contract voor onbepaalde duur aan (38u.-week) en een maandloon volgens de weddenschalen van de openbare sector (A1a-A2a-A3a). Nuttige, relevante werkervaring wordt in rekening gebracht bij de bepaling van de verloning. Bijkomend bieden wij volgende voordelen aan: maaltijdcheques, hospitalisatie- en groepsverzekering, omniumverzekering en kilometervergoeding bij professioneel gebruik van de eigen wagen. Je zal bovendien beschikken over een aantrekkelijke verlofregeling en er zijn diverse opleidings- en ontwikkelingsmogelijkheden.

Interesse?

Bezorg ons je motivatiebrief en cv uiterlijk op 15 december 2017 via e-mail naar vacature@intradura.be met de vermelding “vacature Diensthoofd Techniek & Facility”. Een eerste selectie gebeurt op basis van cv, diploma en ervaring. Bij interesse word je uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek.

Aanvullend zal een assessment worden afgenomen, gevolgd door een gesprek met een selectiecommissie.

Intradura is een ’opdrachthoudende vereniging’ opgericht op 27 april 2017. Deze vereniging staat in voor het afvalbeheer van 19 gemeenten in de westrand van de provincie Vlaams-Brabant. Deze nieuwe structuur is ontstaan uit de dienstverlenende intercommunale Haviland.

INTRADURA - Dorent 5 - 1620 Drogenbos - www.intradura.be

Surf dan snel naar

streekpersoneel.be DB450625K7

DB452011K7

• AANBOD: voltijdse functie in een toekomstgericht bedrijf - bediendestatuut met aantrekkelijke voorwaarden volgens uw competenties en ervaringen - groeps- en hospitalisatieverzekering - maaltijdcheques - unieke werkomgeving.

Kan jij je mannetje staan?

DB338012A7

DB374216D7

Foodtrans is een onderdeel van de firma Bidfood Makady. Met zijn activiteiten van food en non-food producten provider speelt Bidfood Makady een hoofdrol in de Brusselse streek van de voedseldistributie. Wij zijn vooral actief in de horecasector : restaurants, hotels, snacks, frituren,…

Ons distributiecentrum is gevestigd in Dilbeek.

De kwaliteit van onze fabricatieproducten en onze dienstverleningszin hebben ertoe geleid dat wij ‘leader’ zijn binnen ons activiteitendomein Het aantal en de verscheidenheid van ons cliënteel verzekeren onze groei en een financiële zekerheid. Voor onze dienst NAVERKOOP, sectie BRANDHASPELS zoeken wij een (m/v):

Foodtrans werft aan

CHAUFFEUR

TECHNICUS

Voor onze afdeling logistiek en transport zijn wij op zoek naar een chauffeur.

U zal verantwoordelijk zijn voor de dagelijkse belevering van onze klanten.

HEBT U: • een voeling met de dienstverlening en een commerciële ingesteldheid • een zin voor klantencontacten • de bekwaamheid om een werk met technisch karakter uit te voeren, hoofdzakelijk voor de brandhaspels • goede technische kennis (bij voorkeur in loodgieterij) • de nodige organisatorische bekwaamheden.

UW PROFIEL : • Tweetalig (NL/FR) • Stressbestending • Rijbewijs C met vakbekwaamheid • Bestuurderskaart • In goede fysieke gezondheid • Je woont in de buurt

WIJ BIEDEN U : • Een aantrekkelijk salaris, maaltijdcheques.

• Een boeiende uitdaging in een performante firma in constante groei.

REGIO VLAAMS-BRABANT

EN BENT U: • doorzetter, dynamisch en ambitieus • houder van een rijbewijs b • woonachtig binnen uw sector.

WIJ BIEDEN U: • een motiverende job binnen een humane industriële omgeving • een gevarieerde werkomgeving • een arbeiderscontract • een aantrekkelijk loon (vast en variabel loon) • extra legale voordelen • opleiding.

IS JOUW INTERESSE AANGEWAKKERD? Stuur uw kandidatuur + c.v. aan Mevr. H. De Doncker van de n.v. ANSUL, Industrialaan 35 te 1702 GROOT-BIJGAARDEN, via mail: hdd@ansul.be of fax 02/467 72 81

Geïnteresseerd?

Als u geïnteresseerd bent, stuur dan uw sollicitatie en curriculum vitae naar :

Of per e-mail: commercieel@makady.bidfood.be DB452919K7

DB450514K7

Bidfood Makady, t.a.v. Katty Versteels, Itterbeeksebaan 69, 1700 Dilbeek

www.ansul.be

Uw personeelsadvertentie hier?

✆

DB451392K7

contacteer ons snel op rrs@roularta.be of 078 35 33 01

DB337971A7

Tips en tricks voor je carrière?

Surf dan snel naar

streekpersoneel.be DB337986A7