BRUZZ - editie 1561

van 9 tot 15 maart 2017

N° 1561 WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153

+ uit in brusse

l | vos sorties

à bruxel les

| out and

about in brusse

ls

UIT IN BRUSSEL SORTIR À BRUXELLES OUT AND ABOUT IN BRUSSELS 10

16 | 3 | 2017

#1561

leS | aFGIFTekaNT

ooR bRUSSel

x P702124

nl Fr en

weekblad |

eeN UITGaVe

VaN VlaaMS-bRU

SSelSe MedIa

VZw | FlaGeYPleIN

18 Place FlaGeY,

1050 elSeNe/Ixel

tinariwen klaraFestiv stephan strek al er de man, de vrouw en beer stéphane de bissot sampha vite

1561_01

Couleur loca

le

rik wouter

_cover.in

dd 1

PAPENVEST WACHT OP AFBRAAK

s 06-03-17

18:40

wonen in de vijf blokken p8-9

© SASKIA VANDERSTICHELE

Parlementslid Annemie Maes (Groen)

“Ik weet dat ik niet alleen vrienden maak in mijn partij” p 6 -7

INTERVIEW

Literair tijdschrift DW B op zoek naar de zinnelijke stad

‘We voelen Brussel te weinig’ MET imam en pASTOOR

Een ongewone vriendschap in Jette p 10 - 11

p 16 - 17

2 I BRUZZ 1561 I Donderdag 9 maart 2017

EDITO Onkies

Steven Van Garsse Chef Weekblad “Waren François Fillon of Emmanuel Macron naar Brussel afgezakt om campagne te voeren, er was geen vuiltje aan de lucht”

COLOFON BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel 02-650.10.65 ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80, Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Rest van België 20 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393, BIC: BBRU BE BB van Vlaams Brusselse Media vzw.

Buiten België 30 euro per jaar.

OPLAGE 62.609 exemplaren.

ADVERTEREN? Ineke Le Compte, Ute Otten: sales@bruzz.be 02-650 10 63 ALGEMENE DIRECTIE Jo Mariens HOOFDREDACTIE Klaus Van Isacker WEEKBLAD & MAGAZINE Steven Van Garsse (chef ) EINDREDACTIE Karen De Becker ART DIRECTOR Heleen Rodiers VORMGEVING Ruth Plaizier REDACTIE Jean-Marie Binst, Bettina Hubo, Laurent Vermeersch, Danny Vileyn MEDEWERKERS Hilke Andries, Michaël Bellon, Hanne De Valck, An Devroe, Wauter Mannaert, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Ivan Put, Saskia Vanderstichele DISTRIBUTIE Ute Otten VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Steven Van Garsse, Flageyplein 18, 1050 Elsene.

Bruzz is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: voornaam.naam@bruzz.be

Sinds enkele jaren zijn verkiezingen in Turkije ook altijd een beetje een happening in Brussel. In Sint-Joost en Schaarbeek hangen dan grote vlaggen van Erdogan en affiches van zijn acolieten. Rijden er plots wagens rond met nummerplaten als AKP. Draaien de Brusselse afdelingen van Turkse partijen op volle toeren. En laaien de discussies in de theehuizen hoog op. Dat werd tot nu wat meewarig bekeken, maar over een verbod heeft nooit iemand het gehad.

Dat is vandaag anders. De N-VA wil campagnes voor buitenlandse verkiezingen (of referenda) in België verbieden. De nationalistische partij zegt dat in navolging van de Oostenrijkse president en na een Duitse weigering om Erdogan campagne te laten voeren in Duitsland.

De N-VA heeft gelijk. Binnenlandse campagnes voor buitenlandse verkiezingen zijn onkies. Ze staan haaks op het wezen van de democratie: het volk is soeverein, wikt en weegt en geeft een deel van zijn macht tijdelijk in handen van een volksvertegenwoordiging.

Dat burgers vandaag voor regering en parlement kunnen kiezen in twee landen tegelijk, hadden politieke denkers uit de achttiende en negentiende eeuw nooit kunnen bevroeden. Laat staan dat ze het zouden goedkeuren. En ook vandaag weten politiek filosofen er geen raad mee. Kortom het is een anomalie. En de kiescampagnes zijn dat zeker.

Maar het is niet omdat iets onkies is, dat het zomaar te verbieden valt. Onze westerse

WAUTER MANNAERT

samenleving draagt, naast de parlementaire democratie, ook haar verworven vrijheden hoog in het vaandel. Er is de vrijheid van meningsuiting, er is ook de vrijheid van vergaderen. Door campagnes te verbieden, wat wellicht ook helemaal niet mogelijk is, komen die vrijheden op de helling. Morrelen aan de vrijheid, dat is precies wat we vandaag partijen als de AKP verwijten.

Het is een vraagstuk dat steeds vaker aan bod zal komen in deze snel evoluerende wereld: moeten we mondjesmaat onze westerse vrijheden opgeven om diezelfde vrijheden waarvoor we hard gevochten te beschermen?

De cynicus zal zeggen dat het de N-VA daar helemaal niet om te doen is. Dat de partij de verschillen tussen Turkije en Europa op scherp wil stellen. Het gaat helemaal niet om de campagne. Het gaat om the good en the bad. Waren François Fillon of Emmanuel Macron naar Brussel afgezakt om campagne te voeren, er was geen vuiltje aan de lucht.

De Nederlandse partij D66 was deze week nog met campagnebus aan het Schumanplan. De N-VA hebben we niet horen protesteren.

Toch blijft het een interessante discussie die snel in alle richtingen kan evolueren. Te meer daar Brussel een burgemeester telt van Turkse origine met, zeker in het verleden, sympathie voor de regerende partij in Turkije. Hoe hij diep in zijn hart naar deze situatie kijkt, is iets wat vele PS’ers en andere politici zich ongetwijfeld afvragen.

“

Ik heb er geen enkele probleem mee om te zeggen dat ik christen ben en gelovig” Ecolo-Europarlementslid PHILIPPE LAMBERTS doet (in Franstalige middens) stof opwaaien (‘Le Vif/L’Express’)

“

Soms kun je de brugfiguur zijn, soms ben je de hotdog in het sandwichke” Vlaams minister voor Brussel SVEN GATZ bemiddelt tussen Vlaanderen en Brussel, met wisselend succes (‘De Standaard’)

Donderdag 9 maart 2017 I BRUZZ 1561 I 3

samenleving België volgt Brussels voorbeeld Chocolade. Het huidige museum (links) is te klein geworden. Er komt een nieuw in de Stoofstraat.

TOERISME Frietmuseum komt er voorlopig niet

Gewest telt al langer meer singles BRUSSEL – Tegen 2060 bestaat de helft van de Belgische huishoudens uit singles, zo voorspelt het Planbureau.

“België wordt urbaan,” zegt VUBdemograaf Patrick Deboosere die erop wijst dat in Brussel al langer één op de twee huishoudens uit singles bestaat.

Maar Deboosere waarschuwt ook voor ‘foute’ interpretaties.

Ganshoren voor bejaarde mensen, Elsene voor studenten, expats en internationale stagiairs. Over de historisch oudere bevolking van een gemeente als Ganshoren, zegt Deboosere: “Je moet kijken naar de evolutie in de tijd, heb je op een bepaald ogenblik een zeer grote groep ouderen, dan worden die vervangen door jonge mensen.” Open VLD-schepen René Coppens bevestigt dat.

“Ouderen die sterven worden vervangen door gezinnen met zeer jonge kinderen, vaak zijn dat Roemenen, de grootste groep buitenlanders in Brussel.”

Wat de singles in een gemeente als Elsene betreft, zegt Deboosere: “Het gaat over geregistreerde singles, maar die cijfers zeggen niets over LAT-relaties en andere vloeibare relaties die veel voorkomen bij studenten, stagiairs en alleenstaande expats.”

Nieuw chocolademuseum wil volgende zomer open

Eerst en vooral, zegt Deboosere, mag je je niet vergissen: “Als je zegt dat de helft van de Brusselse huishoudens uit singles bestaat dan is dat niet hetzelfde als zeggen dat de helft van de Brusselaars single is. In de andere helft zijn er ook grote gezinnen, misschien leeft één vierde of één derde single.”

In het Brussels Gewest worden traditioneel twee gemeenten naar voren geschoven als het gaat over het profiel van de singles,

BRUSSEL - Choco-Story, het vroegere Museum van Cacao en Chocolade vlak bij de Grote Markt, wil in de zomer van 2018 verhuizen naar een veel groter gebouw in de Stoofstraat.

IN MEMorIAM Wim Van der Elst (1946-2017)

Een kleine twintig jaar geleden opende de familie Van Lierde-Draps het Museum van Cacao en Chocolade in de Guldenhoofdstraat. In 2014 kocht een andere familie van chocoladefanaten zich in: de Van Belles. Vader Eddy Van Belle is voorzitter van bakkerijgroep Puratos. Samen met zijn zoon Cédric stampte hij ook een reeks musea uit de grond. Het begon in 2004 met Choco-Story in Brugge, waarvan er ondertussen al spinoffs bestaan in Praag, Parijs, Mexico en in New York. Voorts heeft de familie nog een frietmuseum en een lampenmuseum, allebei in Brugge.

Onder impuls van de Van Belles werden meteen plannen gemaakt voor de uitbreiding en verhuizing van het Museum van Cacao en Chocolade, dat omgedoopt werd tot Choco-Story. “De huidige locatie is te klein en moeilijk toegankelijk voor rolstoelgebruikers, er is geen lift,” vertelt Cédric Van Belle.

“We krijgen hier makkelijk 70.000 mensen over de vloer, onze maximumcapaciteit. In de zomer is het niet te doen van het volk. We maken bijna geen reclame bij touroperators, want grote groepen zijn lastig.”

Daarom werden twee achttiende-eeuwse leegstaande panden in de Stoofstraat aangekocht. De benedenverdieping en de twee verdiepingen van het beschermde gebouw in U-vorm zullen volledig als museum worden ingericht. Deze week boog de overleg-

commissie van de Stad Brussel zich over het dossier.

Van Belle hoopt dat de bouwvergunning over enkele weken binnen is, zodat de werkzaamheden kunnen beginnen en het museum volgend jaar in de zomer open kan.

Het is de bedoeling om in het museum de geschiedenis van de chocolade op een interactieve manier uit de doeken te doen.

“Misschien komt er ooit wel een frietmuseum, maar dan op een andere plek” Cédric Van Belle Initiatiefnemer

“We zullen ook onze grote collectie chocoladegebonden voorwerpen exposeren, gaande van een Azteekse pletsteen tot een chocoladekan van het Franse hof,” zegt Van Belle, die op minstens 150.000 bezoekers per jaar mikt.

Aanvankelijk was het de bedoeling om na de verhuizing op de huidige locatie in de Guldenhoofdstraat een frietmuseum te openen, net als in Brugge. Maar dat plan gaat niet door. Van Belle: “Het pand is ongeschikt. Misschien komt er ooit wel een frietmuseum, maar dan op een andere plek.”

Bettina Hubo

‘Wim was Laca, Laca was Wim’ LAKEN – Op 71-jarige leeftijd en na een aanslepende strijd tegen diverse ziektes, is Wim Van der Elst in het UZ Brussel in Jette overleden.

Afkomstig van een oud geslacht, was hij de vijftiende generatie (sinds circa 1484) die zich geworteld voelde in de streekbodem.

Hij was de zoon van Frans Van der Elst, mede-oprichter van de christelijke Vlaamse Volksunie, en de eerste Vlaams-nationalistische minister van staat. Als 55-jarige ging jurist Van der Elst bij de KBC met pensioen, waardoor volle dagen vrijkwamen voor een hobby die professionele allures kreeg: de research naar de geschiedenis van Laken en bij uitbreiding Brussel.

“Wim was Laca en Laca was Wim,” gaf het bestuur van de Geschied- en heemkundige kring van Laken, Laca (gesticht in 1989), meteen mee na het overlijdensbericht. In 2007 nam Van der Elst de fakkel over als voorzitter van Laca, na Joris Dillen en Léon Candau. De archieven over Brussel, Laken, Neder-Over-Heembeek en Haren stapelden

TERREUR Aanslagen op diverse wijzen herdacht

Berkenbos en monument aan Schuman BRUSSEL - Met onder meer een monument op het Schumanplein en 32 jonge berken in het Zoniënwoud herdenkt Brussel de aanslagen van 22 maart.

Wie de kunstenaar is en hoe het monument er zal uitzien is nog niet bekend, maar het staat vast dat op 22 maart een monument

ingehuldigd wordt op het Schumanplein. Het is een initiatief van de federale regering, het Brussels Gewest en de Stad Brussel, die hiervoor samen honderdduizend euro uittrokken.

Een dag voordien, de eerste dag van de lente, zal Brussels minister van Leefmilieu Céline Fremault (CDH) 32 berken planten in het

Danny Vileyn

Zoniënwoud. Het getal verwijst naar het aantal dodelijke slachtoffers van de aanslagen. De bekende Brusselse tuinarchitect Bas Smets zal de herdenkingszone vormgeven. “Het moet een plek worden waar stilte en meditatie centraal staan,” laat het kabinet-Fremault weten.

De Stad Brussel meldde vorig jaar

© SASKIA VANDERSTICHELE

zich bij hem op. Het werd een deel van de basis voor het diepgaand onderzoekswerk waarvoor hij een team rond zich warm wist te maken. Zelf publiceerde hij tientallen artikels over lokale geschiedenis en familie- en bedrijfskronieken. Ook was hij oud-voorzitter van het Archief en Museum van het Vlaams Leven te Brussel en penningmeester van het Koninklijk historisch genootschap van Vlaams-Brabant en Brussel, waarvoor hij ook artikels in Eigen Schoon en de Brabander schreef. Van der Elst laat een vrouw na, een dochter en een zoon, onze collega bij Bruzz Filip Van der Elst.

dat de vele opschriften en boodschappen die aan de Beurs werden nagelaten na de aanslagen samengebracht zouden worden in een monument. Wat dat zal worden, is nog onduidelijk. Binnenkort geeft de Stad meer uitleg.

Voorts zijn er nog een hele reeks privé-initiatieven gepland op of rond 22 maart. Zo zal Silence For Peace een meditatie geven op het perron van metrostation Maalbeek.

De vereniging Circles-We have the choice organiseert ‘helende’ cirkels op verschillende symbolische plaatsen in de stad. En de vzw

Jean-Marie Binst

Foyer organiseert een interreligieus concert in de Sint-Jan-deDoperkerk op het Molenbeekse Gemeenteplein.

Ook Bruzz zal twee kranten wijden aan de aanslagen. Op 15 maart blikken we terug op de noodlottige dag en maken we de balans op van wat er het afgelopen jaar gebeurd is. Een week later is Molenbekenaar Mohamed El Bachiri gasthoofdredacteur. Hij verloor zijn vrouw Loubna bij de aanslagen, maar ontroerde vervolgens het hele land met zijn jihad van de liefde.

MD

4 I BRUZZ 1561 I Donderdag 9 maart 2017

DE WEEK

IN BEELD Sommige dingen moet je zien om het te geloven. Zoals dit beeld van een verkeerslicht aan het Centraal Station. Een defect verkeerslicht blijkt er gewoon met plakband gerepareerd. De scène lijkt recht uit de collectie van Belgian Solutions te komen, een verzameling vaak Brusselse straatbeelden, waarin tape een erg prominente rol speelt.

in het NIEUWS Meer radicalisering

Het aantal jongeren in Molenbeek dat zich aangetrokken voelt tot een radicaal discours neemt toe. Dat zei Molenbeeks deradicaliseringsambtenaar Olivier Vanderhaegen in de Aanslagencommissie. Sinds haar oprichting in 2015 heeft de deradicaliseringscel van de gemeente Molenbeek al een zestigtal dossiers geopend.

Hinder aan UZ door tram 9

Werkzaamheden voor de aanleg van tram 9 leiden tot hinder aan het Universitair Ziekenhuis in Jette. Patiënten moeten soms urenlang aanschuiven om de parking te verlaten. Het ziekenhuis vraagt de werfleiding om meer rekening te houden met de werking van het UZ. Voor de ambulance is er voorlopig geen probleem.

Stort aan Den Bels

De Stad Brussel stuurt een aangetekende brief naar de ondernemer die de hoeve Den Bels in Neder-Over-Heembeek vervuilt met bouwafval.

De hoeve Den Bels dateert uit de zeventiende eeuw en is in 2009 overgekocht door Brussel-Stad. Ze verkeert in slechte staat.

Onwettig GBP

De Raad van State vernietigt het besluit voor de wijziging van het geweste-

lijk bestemmingsplan (GBP) voor de Deltasite in Oudergem. De Brusselse regering is er te veel van uitgegaan dat er geen alternatieven zijn. Eerder al werden er andere artikelen van het GBP-besluit vernietigd.

Radicale vzw’s

Uit de eerste resultaten van een jaar Kanaalplan blijkt dat 144 vzw’s in de politiezone Brussel-West linken hebben met gewelddadig terrorisme of radicalisme. Het gaat onder meer om theehuizen, sportcentra en verenigingen die zich bezighouden met de integratie van jongeren.

Meer elektrische fietsen

Bijna een op de tien fietsers in Brussel rijdt met een elektrische fiets voor

de woon-werkverplaatsingen. Vooral vrouwen maken er gebruik van. Dat blijkt uit cijfers van het Brusselse fietsobservatorium.

Spotters helpen politie

De federale politie roept de hulp in van vliegtuigspotters om de luchthaven van Zaventem te bewaken. Ze heeft het INAsysteem bedacht wat staat voor If you see something, say something.

Elsene zonder stroom

Een deel van de gemeente Elsene viel vrijdag zonder stroom. Na enkele uren was de stroompanne hersteld. Het Flageygebouw moest ontruimd worden.

Daar vond het animatiefestival Anima plaats.

Schadeclaims terreuraanslag

De aanslagen in metrohalte Maalbeek en in Zaventem hebben geleid tot een schadeclaim van 134 miljoen euro. Al 1.361 dossiers werden ingediend, stelt Assuralia. 85 procent gaat naar schadevergoedingen voor slachtoffers met een fysiek letsel, tien procent gaat naar mensen die te laat op het werk kwamen en vijf procent naar mensen die morele schade leden.

Samengesteld door Steven Van Garsse en Jean-Marie Binst

MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP

© TIM GATZIOS

Donderdag 9 maart 2017 I BRUZZ 1561 I 5

patrimonium Renteloze leningen voor renovaties aan gemeenschappelijke delen

MR wil mede-eigenaars helpen BRUSSEL – De Franstalige liberalen van de MR willen eigenaars van appartementen die voor zware renovaties van de gemeenschappelijjke delen staan, helpen met een renteloze lening. Bovendien vinden ze dat mede-eigenaars niet mogen opdraaien voor de schulden van hun buren. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest telt 33.000 mede-eigendommen.

Brussels parlementslid en notaris Olivier de Clippele en Françoise Schepmans, burgemeester van Molenbeek en volksvertegenwoordiger, gaven rendez-vous in een appartementsgebouw aan de Mettewielaan 85 in Molenbeek, de wijk waar Schepmans opgroeide. Het gebouw, waarvan de renovatie van de façades net begonnen is, is exemplarisch voor de toestand waarin veel appartemensblokken die dateren van de jaren zestig en zeventig verkeren. Schepmans: “Dit zijn emblematische gebouwen. Toen ze destijds opgetrokken werden, waren ze heel chic. Het kadastraal inkomen (KI), waarop de onroerende voorheffing die de eigenaar jaarlijks moet betalen, gebaseerd is, is in hoog-Molenbeek hoger dan voor veel panden in Ukkel en Woluwe.”

“Je mag ervan uitgaan dat een eigenaar van een appartement van 100 vierkante meter in een gemiddelde wijk evenveel onroerende voorheffing betaalt als een eigenaar van een huis van 200 vierkante meter in dezelfde wijk,” vult De Clippele aan. “Een van de vele scheeftrekkingen van het KI dat sinds 1975 niet meer aangepast is.”

“Binnenin zijn veel appartementen pico bello, vanuit dit appartementsgebouw heb je bovendien een prachtig uitzicht op Brussel,” zegt De Clippele.

“De eigenaar van een kleiner appartement betaalt evenveel onroerende voorheffing als de eigenaar van een groter huis” Olivier de Clippele Brussels parlementslid “Het is de broodnodige renovatie en isolatie van de gebouwen zelf die de waarde van de panden naar beneden haalt. Veel eigenaars zijn bejaard en een aantal heeft niet het geld om te investeren in de gemene delen zoals dak, façades en liften.”

Schepmans repliceert: “Als het gewest niet ingrijpt, dreigt een enorme degradatie van het patrimonium.” Daarom diende Olivier de Clippele een resolutie in om eigenaars van appartementen voor de renovatie van de gemene delen een renteloze lening toe te staan.

“Het is inmiddels dertig jaar dat de eigenaars van dit blok weten dat er werken moeten gebeuren. Er is al zolang waterinsijpeling in de balkons, het is acht jaar geleden dat er renovatieprojecten gelanceerd werden,” zegt Didier Millis, beheerder van het gebouw aan de Mettewielaan. Om grote werkzaamheden uit te voeren moet 75 procent van de eigenaars voor zijn, ook als die werken – zoals balkons die dreigen neer te vallen – broodnodig zijn.

Dat is volgens De Clippele een veel te hoog percentage. Millis: “Ook één eigenaar kan de werken vertragen door naar de vrederechter te stappen, dat heb ik hier meegemaakt.” Een renteloze lening kan, zo hoopt de Clippele eigenaars die niet mee willen over de streep halen.

Wanbetalers Een ander probleem waarmee mede-eigendommen te maken krijgen zijn wanbetalers. Eigenaars die de lasten, voor het schoonmaken van de gemeenschappelijke delen, het onderhoud van de lift en voorschotten op de verwarming, niet betalen. “Mede-eigenaars laten wanbetalers te lang met rust, het zijn buren met wie ze goed overeenkomen en van wie ze weten dat ze het moeilijk hebben,” zegt De Clippele. “Dat is heel menselijk, maar gevaarlijk. De dag dat het appartement van die eigenaar verkocht wordt, omdat hij zijn hypothecaire lening niet meer kan betalen, is de mede-eigendom gezien omdat de mede-eigendom niet tot de bevoorrechte schuldeisers behoort.” Om mede-eigenaars uit de wind te zetten heeft Schepmans in de Kamer van Volksvertegenwoordigers een wetsvoorstel ingediend om - indien het appartement verkocht wordt – de mede-eigendom als eerste de schulden van de wanbetaler te laten recupereren.

Danny Vileyn

De spraakmaker Jo Van Biesbroeck (60), CEO van eersteklasser RSC Anderlecht, heeft alvast het voordeel van de duidelijkheid. Over het Eurostadion zegt hij in de krant ‘De Tijd’: “Met het project dat vandaag op tafel ligt, doen wij niet mee. Als Ghelamco het Eurostadion wil neerzetten, dan is dat zijn zaak. Niet die van Anderlecht.

Wij zijn de klant en Ghelamco is de bouwheer. We hebben de plannen en het project grondig bekeken en onze conclusie is: ruim onvoldoende.”

Hiermee lijkt het Eurostadion dood en begraven en geeft Van Biesbroeck niet alleen Ghelamco, maar ook de stad Brussel, en in de eerste plaats eerste schepen Alain Courtois (MR) en de Brusselse regering met minis-

ter van Financiën Guy Vanhengel (Open VLD) het nakijken.

Vanhengel kan er alvast niet mee lachen en wijst erop dat paars-wit een beginselakkoord getekend heeft met Ghelamco.

Als Anderlecht zich terugtrekt zal dat volgens Vanhengel tot eindeloze juridische disputen leiden. Of grondige aanpassingen aan het huidige project Anderlecht over de streep zouden kunnen halen, is zeer de vraag.

Van Biesbroeck spreekt van niet minder dan van een vertrouwensbreuk met Ghelamco: “We gaan de club niet onderbrengen in een stadion waar de partners niet met elkaar overeenkomen.”

Met het aantreden van Van Bies-

Jo Van Biesbroeck

broeck anderhalf jaar geleden is de houding van paars-wit tegenover het Eurostadion op parking C gron-

dig gewijzigd en is de afstand tussen Anderlecht en de Brusselse politiek een stuk groter geworden. Van Biesbroeck heeft zich altijd een koele minnaar getoond van het stadion.

Dat heeft volgens waarnemers te maken met de invloed van Alexandre Van Damme, aandeelhouder van AB InBev en van RSCA. Van Van Damme wordt gezegd dat hij de meerderheid van Anderlecht in handen wil krijgen en daarom het Eurostadion blokkeert om zo de prijs van de aandelen te drukken. Maar dat noemt Van Biesbroeck klinkklare onzin.

Van Biesbroeck had er, toen hij naar paars-wit overstapte, een lange

carrière bij AB InBev opzitten, waar hij Alexandre Van Damme leerde kennen. De Leuvenaar begon in 1978 bij Stella Artois, hij hielp de Leuvense brouwerij samensmelten met het Luikse Piedboeuf tot Interbrew. Hij was één van de trekkers van de uitbouw van Stella Artois tot wereldspeler. Maar ook de familie Vanden Stock kent hij al lang.

Hij onderhandelde destijds nog de overname van brouwerij Belle-Vue in opdracht van Interbrew. Van Bierbroecks overstap van AB InBev naar RSC Anderlecht was tweevoudig, hij was het vele reizen beu en hij wou een nieuwe werkplek waar hij zich kon uitleven. Zich vervelen doet hij alvast niet.

Danny Vileyn

6 I BRUZZ 1561 I Donderdag 9 maart 2017

INTERVIEW Annemie Maes (Groen) kraakt de Brusselse taboes

© Bart Dewaele

‘Ik maak vrienden en vijanden’ Annemie Maes.

“Wat me in de Senaat echt opvalt, is het beeld dat sommigen van Brussel hebben.

Dat is soms zo negatief dat mijn mond ervan openvalt.”

BRUSSEL – Na acht jaar in het Brussels parlement staat Annemie Maes (Groen) nog steeds versteld van de taboes die er heersen. Zo komt er tot haar grote ergernis geen parlementaire zitting om over de besluiten van de federale commissie ‘Terroristische aanslagen’ te debatteren: “De PS vindt Syriëstrijders nog altijd een Vlaams probleem.”

ANNEMIE MAES - ° Ukkel 1966 - Licenciate Oudheidkunde en Kunstgeschiedenis KU Leuven - Specialist auteursrechten - Sinds 2006 gemeenteraadslid in Jette - Sinds 2007 politieraadslid Brussel-West - Sinds 2009 Brussels parlementslid

D

e dag van afspraak is de heisa rond graaiende politici in intercommunales wat gaan liggen. Brussel is, heel opvallend, gespaard gebleven van schandalen. “Het geluk van Brussel is dat er minder geld omgaat dan in Vlaanderen,” zegt Maes nuchter. Dat typeert haar: vrij en vrank.

Ook in Brussel staat politieke vernieuwing nu heel nadrukkelijk op de agenda. De PS, de grootste

meerderheidspartij, heeft een hele reeks voorstellen geformuleerd.

ANNEMIE MAES: Ik vrees dat dit een

paniekreactie is van een partij die in de vuurlinie zit. Het resultaat van paniekvoetbal is doorgaans zeer mager. Ik zie dat de PS nu een decumul voorstelt (geen burgemeesters of schepenen meer in het parlement, red.). In de vorige legislatuur hebben wij, Groen en Ecolo, daar al voorstellen voor ingediend.

De PS heeft er alles aan gedaan om dat te dwarsbomen. En nu komen ze er zelf mee af: hoe geloofwaardig is die partij nog? Je mag erop rekenen dat wij ons voorstel opnieuw van

“Pascal Smet is als Dr Jekyll and Mr Hyde” Annemie Maes Parlementslid voor Groen

onder het stof zullen halen om de PS aan haar belofte te herinneren (lacht).

Is een zitje in het Brussels parlement wel een voltijdse baan?

Niet alle parlementsleden lijken bijzonder actief.

MAES: Ik kom alleszins tijd tekort.

Maar er zijn inderdaad collega’s van wie ik het stemgeluid niet ken.

Vaak zijn dat burgemeesters of schepenen. Je hebt er natuurlijk wel die erg begaan zijn met hun baan als parlementslid, zoals Bernard Clerfayt van DéFi, de burgemeester van Schaarbeek. Hij komt vaak tussenbeide, soms zelfs tegen de meerderheid in. Maar dat is een uitzondering.

Die combinatie gewestelijke en gemeentelijke mandaten levert soms ronduit schizofrene toestanden op.

Neem nu Pascal Smet, die als minister van Mobiliteit regelmatig ten strijde trekt tegen de Stad Brussel, terwijl hij daar zelf in de meerderheid zit, en zijn partij een schepen, Ans Persoons, levert. Dat is echt als ‘Dr Jekyll and Mr Hyde’.

Als ik hem hoor fulmineren tegen

DonDerDag 9 maart 2017 I BRUZZ 1561 I 7

de Stad Brussel, denk ik: ‘Je zit tegen jezelf over jezelf te praten’. Wat voert de SP.A uit in dat schepencollege?

U bent sinds kort ook gemeenschapssenator. Nog niet ingedommeld?

MAES: Toch niet. Niet zo lang geleden

hebben we met verschillende partijen, meerderheid en oppositie, samengewerkt aan een resolutie over de plastic-vervuiling van de Noordzee. Groen is nog steeds van mening dat de Senaat afgeschaft moet worden, maar zolang ik er zitting in heb, wil ik nuttig werk verrichten.

Anderen, zoals de N-VA-senatoren, zitten er alleen maar om de boel van binnenuit af te breken. Wat me in de Senaat echt opvalt, is het beeld dat sommigen van Brussel hebben. Dat is soms zo negatief dat mijn mond ervan openvalt.

Kunt u daar niet af en toe in komen?

U klaagt zelf over heel veel zaken die in Brussel mislopen.

MAES: Ik heb geen probleem met kritiek op Brussel. Maar Vlaanderen moet ook in eigen boezem kijken.

Toen ik vragen stelde over de verbreding van de Ring of de besparingen bij De Lijn, was het kot te klein. Je kan je de drek niet voorstellen die ik van N-VA’ster Annick De Ridder over mij heen heb gekregen. Soms deel ik de Vlaamse kritiek op Brussel volmondig. Als het over afvalrecyclage gaat, zeg ik tegen PS-staatssecretaris Fadila Laanan: ‘Kijk hoe ze dat in Vlaanderen doen.’ Maar daartegenover staat dat Vlaanderen wel iets kan opsteken van Brussel als het over openbaar vervoer gaat. De MIVB staat op sommige vlakken veel verder dan De Lijn.

Ghelamco

Wat vindt u van de manier waarop een kleine gemeente als Grimbergen plat op de buik moet voor het grote geld van Ghelamco?

MAES: Vind jij het normaal dat de Vlaamse regering de verantwoordelijkheid doorschuift naar Grimbergen? Ik vind het erg dat Grimbergen heeft moeten zwichten, maar uiteindelijk heeft Vlaanderen een verpletterende verantwoordelijkheid.

Ik vermoed dat er een koehandel is geweest tussen Vlaanderen en Brussel: Vlaanderen wil de Ring verbreden, Brussel wil een stadion.

En dus staan ze elkaars passieprojecten oogluikend toe en laten ze

elkaar met rust. Al zullen er binnen de Vlaamse regering wel mensen zijn die dat stadion liever niet zien komen, zeker binnen de N-VA.

Uw collega’s van Groen in Grimbergen zijn intussen wel door de modder moeten gaan, omdat ze nu toch voor de afschaffing van de buurtweg gestemd hebben.

MAES: Ze konden niet anders. Er

dreigde een schadeclaim van miljoenen euro’s als Grimbergen die buurtweg niet zou afschaffen. Aan de andere kant mag je niet vergeten dat Grimbergen wel een negatief advies heeft uitgebracht. Het klopt niet dat Grimbergen de rode loper heeft uitgerold voor Ghelamco.

Brussels burgemeester Yvan Mayeur heeft al meermaals herhaald dat de oppositiepartijen niet moeten komen klagen: Ecolo en Groen zaten zelf in de regering toen die in 2013, op conclaaf in Oostende, voor parking C heeft gekozen. Voelt u zich aangesproken?

MAES: Ik heb nooit inkijk gehad in

de afspraken die in Oostende zijn gemaakt. Waren die bindend? Als ik het vraag aan Bruno De Lille (destijds staatssecretaris, red.) is dat allerminst duidelijk. Het ging toen om de grote lijnen, niet om de concrete invulling. De echte beslissing is pas genomen toen Open VLD-minister Guy Vanhengel met MR-schepen Alain Courtois, Ghelamco en de Koninklijke Belgische Voetbalbond rond de tafel is gaan zitten. En nu heel het land ziet hoe dat project ineenzakt, wil Mayeur de zwartepiet snel doorspelen naar een ander.

syriëstrijders

Sinds de aanslagen in Brussel wordt het debat over veiligheid vernauwd tot een discussie over terrorisme, en dan gaat het meestal nog eens over de tegenstelling tussen PS (in Brussel) en de N-VA (federaal).

MAES: We hebben een heel zwakke

minister-president die zijn veiligheidsbevoegdheden niet au sérieux neemt. Het zijn in zijn ogen toch vooral het federale niveau en de gemeenten die dat moeten doen. Ik vroeg hem niet zo lang geleden om de illegale wapenhandel in Brussel in kaart te brengen. Ik heb nooit een degelijk antwoord gekregen. Een verwijzing naar de federale regering, een zijdelingse ontkenning van het probleem, en de kous was af.

Brussel blijft worstelen met taboes.

PS-parlementsleden blijven doodleuk herhalen dat het probleem van de Syriëstrijders is geïmporteerd uit Antwerpen. ‘Dat is een Vlaams probleem,’ klinkt het. Sharia4Belgium is hier de boel komen verzieken, meer is er blijkbaar niet aan de hand. Nog een voorbeeld: CDH-parlementslid Joëlle Milquet, voorzitter van de commissie Binnenlandse Zaken, stelde voor om het resultaat van de federale onderzoekcommissie naar de aanslagen van 22 maart ook in het Brussels parlement te bespreken. Dat is een goed idee, maar het kot was weer eens te klein: ‘We gaan daar onze tijd toch niet insteken?’ klonk het bij de meerderheidspartijen. SP.A-parlementslid Fouad Ahidar herinnerde Milquet eraan dat ze geen federaal minister van Binnenlandse Zaken meer was. Conclusie?

Er was een terroristische aanslag in Brussel, federaal is er een speciale commissie over samengeroepen, maar in het Brussels Parlement mogen wij er zelfs niet over spreken.

Na acht jaar parlementair werk sta ik echt versteld.

om duidelijk te maken dat migratie hun domein is en dat de rest ervan moet wegblijven.

Ook Sarah Turine van Ecolo reageerde ongemeen hard, ze blies zelfs de bruggen tussen beide groene partijen op.

MAES: Zij heeft zich laten opjagen door de PTB. Als je off the record met de mensen van Ecolo spreekt, zeggen ze een voor een dat ze het jammer vinden hoe dit is gelopen.

Het gaat eigenlijk om niet meer dan een meningsverschil. Op tal van vlakken werken Ecolo en Groen heel nauw samen.

Dierenwelzijn

“Groen Grimbergen kon niet anders dan voor de afschaffing van de buurtweg te stemmen”

Hetzelfde scenario als bij het boek ‘Entretien à Molenbeek’ van Groen-schepen Annalisa Gadaleta.

Ze doet enkele klare uitspraken over migratie en aan Franstalige zijde schiet iedereen in een kramp.

MAES: En wie denk je dat daar de gro-

te aanstokers van zijn geweest? De PS. Jamal Ikazban heeft zich als een hyena op haar gestort. Ik ken Annalisa al jaren. Ze heeft zelf migratieroots, dus ze weet hoe kwetsbaar migranten zijn. Je kan zeggen dat ze sommige passages in het boek anders had kunnen verwoorden, maar ik vind het een echte schande hoe ze als racist gebrandmerkt werd.

De grote schuldige voor de toestand waarin de Molenbeekse PS verkeert, is Philippe Moureaux, gedurende twintig jaar burgemeester in Molenbeek. Ik ben ooit nog in de politieraad van de zone-West uitgescholden door Moureaux: ik stelde als kersvers lid van de politieraad een vraag over rellen in Anderlecht, waarbij jongeren uit Molenbeek betrokken waren. ‘Je refuse de répondre à ce genre de questions. Vous avez un discours d’extrême-droite’, zei hij, terwijl ik niet eens fel had uitgehaald. De reactie van de PS’ers op Gadaleta is net dezelfde als die van Moureaux destijds: heel hard blaffen

Annemie Maes Parlementslid voor Groen

Vorige week bent u erin geslaagd om een resolutie te laten goedkeuren door de meerderheid: die over het verbod op productie van foie gras. Maar er wordt in Brussel helemaal geen foie gras geproduceerd. Begrijpt u dat mensen de wenkbrauwen fronsen?

MAES: Wat niet is, kan nog komen.

Al onze buurlanden hebben die productie al verboden. Wij vonden dat dit voorstel een groot symbolisch belang heeft. Politiek draait soms om symboliek. Bovendien kunnen onze collega’s in het Vlaams parlement hiermee de Vlaamse regering aanmanen om dezelfde wetgeving in te voeren. En daar wordt er wél foie gras geproduceerd.

Zijn er wat dierenwelzijn aangaat geen dringender problemen die moeten worden aangepakt? Het onverdoofd slachten bijvoorbeeld, dat bij elk Offerfeest voor heisa blijft zorgen. Ook Groen blijft daarmee worstelen.

MAES: Ik kan niet ontkennen dat er

binnen Groen twee tendensen zijn: de ene groep vindt godsdienstige rituelen belangrijker, een andere stroming plaatst dierenwelzijn hoger. Ik behoor tot die laatste categorie. Ik heb veel respect voor rituelen, maar een dier is een levend wezen. Het kan zijn dat sommigen binnen Groen het daar niet mee eens zijn, maar dan is dat maar zo. Er zijn verschillende strekkingen binnen Groen. Ik hou mijn mond niet. Waardoor ik vrienden en vijanden maak, binnen en buiten de partij. Ik trek me daar niet zoveel van aan. Met het ouder worden leer je dat allemaal wat te relativeren.

Filip Van der Elst en Danny Vileyn

aDVerteNtIe

Tele-Onthaal vrijwilligers beantwoorden elke dag meer dan 300 mensen in nood via telefoon of chat

ben jij een luistertalent? op zoek naar zinvol engagement? interesse in een opleiding crisisopvang en gesprekstechnieken?

PRATEN IS DE EERSTE STAP

gratis, anoniem, 24/7

bel (106) & chat

kan je je inleven in mensen en hun problemen? heb je 4 uur tijd per week?

word VRIJWILLIGER bij Tele-Onthaal en bied een UITWEG r ee m via o f in

02/511.86.63 brussel@tele-onthaal.be www.vlaamsbrabantenbrussel.tele-onthaal.be

start opleiding 22.04.2017

8 I BRUZZ 1561 I Donderdag 9 maart 2017

REPORTAGE De Papenvestsite verdwijnt volgend jaar

Verborgen liefde achter

FOTO’S © SASKIA VANDERSTICHELE

BRUSSEL - De Papenvest in het centrum van Brussel, bij de Dansaertstraat, zal er over een paar jaar grondig anders uitzien.

De vijf bestaande sociale woonblokken worden afgebroken en vervangen door modernere woningen. Dit jaar wordt het ontwerp gekozen, tegen 2018 moet er een bouwvergunning zijn, zodat de afbraak en bouw in 2018 kunnen beginnen. Twee bewoners vertellen over hun speciale band met de Papenvest..

M

eer dan dertig bureaus stelden zich kandidaat voor de opdracht, wat meer dan verwacht, en daar zijn ook bekende namen bij,” zegt Kristiaan Borret, de Brusselse Bouwmeester. Welke grote namen dat zijn kan hij nu nog niet vertellen, de architectuurwedstrijd is nog niet afgelopen.

“De kandidaturen worden nu behandeld door de opdrachtgever, en dan blijven er vijf teams over.” Tekeningen komen er na de eerste selectie. Het is nu dus nog te vroeg om te zeggen hoe de nieuwe Papenvest er zal uitzien. Mogelijk worden het weer vrijstaande gebouwen, mogelijk een meer klassiek bouwblok.

“Het comfort in de huidige appartementen laat te wensen over, en ook de openbare ruimte rond de blokken is niet zo goed,” zegt Borret.

“We willen de stad daar opnieuw vormgeven, er is nu veel onduidelijkheid over de publieke ruimte: hoort die bij de appartementen of is die écht voor iedereen?” Het moet dus duidelijker worden welke ruimte voor wie bestemd is. Bijvoorbeeld door binnentuinen voor be-

woners en ruimte rond het project die volop publiek is.

Wat al vaststaat, is dat voor het Papenvestproject de sloophamer eerst moet aanrukken: de vijf torens tellen 314 sociale woningen, goed voor zo’n 850 huurders. Die zullen moeten verhuizen. En ze zullen niet allemaal kunnen terugkeren naar dezelfde plek, want die 314 sociale woningen worden er 210. Er komen ook 140 woningen voor middeninkomens, daarmee komt er een sociale mix die er nu niet is. De stad Brussel belooft om de afname van het aantal sociale woningen op andere plekken in de stad te compenseren, maar harde garanties zijn er niet echt. Het hele project kost 73,5 miljoen euro, er moeten ook een crèche en een ouderenverblijf komen.

Armtierige gordijntjes De Papenvestsite is intussen dat soort van plek in de stad geworden waar velen met een boog rond lopen. De iconische vijf torens van acht hoog, vormen een landmark of een grijze vlek in de stad. De sociale blokken worden geflankeerd door hippe lofts waar de buren elkaar kruisen in de nieuwe buurtsupermarkt, maar amper een woord met elkaar wisselen. Arm-

tierige gordijntjes, gebroken ramen, graffititags. Wie woont er achter deze kille gevels? De zoektocht naar de bewoners onthult dat er, ondanks soms schrijnende toestanden, ook veel liefde verborgen ligt in deze gebouwen. Hier hang een vertrouwd ons-kent-onsgevoel. Het is een microkosmos binnen de grootstad waarbij inwoners over elkaar spreken als ‘de vrouw van het gele blok’. Binnenkort, met een nakende afbraak in het vooruitzicht, moeten de honderden bewoners van les cinq blocs, verhuizen uit het centrum en elders hun leven weer opbouwen. In het lokaal dienstencentrum Forum op de site zelf, komen vooral ouderen over de vloer om samen te lunchen, een activiteit bij te wonen of gewoon voor een babbel. “Ondanks de slechte staat van de woningen, de vele problemen waarmee de bewoners worstelen, de spanningen die het samenleven in zulke grote blokken met zich meebrengt, is er heel veel solidariteit tussen de bewoners,” vertelt Damienne D’Heygers, coördinatrice van Forum. “De meeste van onze senioren zijn erg gehecht aan deze buurt. Met al haar mankementen voelt zij vertrouwd aan en voelen ze zich er thuis.”

Het voelt een beetje als één grote familie. Voor velen is een bezoekje aan Forum hun dagelijkse vertrouwde stop, want er is altijd wel iemand met een luisterend oor voor wie dreigt in een isolement te belanden. In de zomer wordt er tussen de blokken af en toe een concertje georganiseerd en voelt het met een zomerzon onder de bomen alsof je ergens in Afrika onder de baobabs zit, zo vertrouwt een bewoonster ons toe. Andere bewoners, zoals Nisrine Zeggoud en Angela Deleenheer, kijken met een bang hart toe wat er gaat gebeuren met hun thuis.

Hilde Andries en Tim Gatzios

“Mijn wijk draag ik diep in mijn hart” Nisrine Zeggoud (17) Bewoonster Papenvest

N

isrine is het kloppende hart van de jonge generatie op de site. Als vrijwilligster helpt ze vaak om kinderactiviteiten te organiseren. “Ik woon al zolang ik me het kan herinneren op de site van de ‘vijf blokken’. Mijn papa is in Marokko geboren, elk jaar bezoeken we onze familie daar. Ik heb drie zussen en twee broers. We wonen in een driekamerappartement. Ik slaap samen met mijn kleine zus op de kamer. Dat is niet altijd even evident. Soms kunnen de gemoederen weleens hoog oplopen op zo’n kleine oppervlakte met een familie van acht waarvan de jongste amper drie is. En door de slechte isolatie hoor je ook nog eens alles van de buren. Het is dringend

Donderdag 9 maart 2017 I BRUZZ 1561 I 9

kille gevels

ANGELA DELEENHEER Woont al bijna 25 jaar in het groene blok.

“Het zal nooit hetzelfde zijn als in deze blokken” TOPLOCATIE. “Als ik zou mogen kiezen, dan zou ik na de bouw weer hier willen wonen,” zegt de zeventienjarige Nisrine Zeggoud.

nodig dat ze de blokken afbreken om te vernieuwen, want alles is hier stuk. Toch zal ik het erg missen. Mijn wijk draag ik diep in mijn hart. Maar ik kijk er ook erg naar uit om in een groter te wonen.”

“In mijn vrije tijd speel ik theater bij ‘Ras el Hanout’ in Molenbeek. Ik ben animator binnen jeugdwerking, daar wil ik later ook mijn job van maken.

Ik organiseer mee activiteiten of kampen tijdens de vakantie in het jeugdhuis ‘Chicago’ hier in de buurt.

In het weekend ga ik weg met mijn grote zussen en kan je ons vinden in de buurt van de Brouckère. Ik ga heel vaak naar buiten om mijn vriendinnen te zien. Om eventjes aan alle drukte te ontsnappen, luister ik naar muziek met het volume op het maximum in mijn hoofdtelefoon. In het blok tegenover het onze heb ik een vriendin wonen. Er zijn nog enkele andere vriendinnen, maar velen onder hen zijn door de jaren heen vertrokken. Het is niet meer zoals

in de tijd toen ik klein was. Toen speelden we allemaal samen tussen de blokken, de kleine speeltuin was er nog niet.”

“Mocht ik de architect zijn van de nieuwe gebouwen, dan zou ik grotere appartementen maken voor grote families als de onze en plaatsmaken voor een écht jeugdhuis. Dat mis ik enorm! Voor de rest heb ik alles in de buurt wat ik nodig heb. Het is een toplocatie.”

“Na al die jaren heeft de wijk geen geheimen meer voor mij. Het contact met de medebewoners verloopt heel gemoedelijk. Soms zijn er wijkfeesten en dan praat iedereen met iedereen. De meerderheid van de mensen die hier wonen, kent elkaar al heel lang. Toen mijn kleine broer was geboren, heeft mijn mama alle buren uitgenodigd. Een beetje zoals het er in zuiderse landen aan toe gaat.”

“We weten niet welke blokken eerst tegen de vlakte gaan. Die onzeker-

NISRINE ZEGGOUD Woont al heel haar leven in het groene blok.

heid is niet fijn. Waar we dan zullen belanden, weten we niet. Als ik zou mogen kiezen, dan zou ik na de bouw weer hier willen wonen. Er gebeuren soms negatieve dingen op deze

locatie en dat is jammer voor ons imago, maar ik ben niet beschaamd om te zeggen dat ik in één van de ‘vijf blokken’ woon.”

Hilke Andries

Angela Deleenheer Bewoonster Papenvest

I

n het lokaal van Pcs (Project & Cohesion Sociale) op de site van de Papenvest, is het een gezellige ‘va-etvient’. Woensdagnamiddag hangen er vooral kinderen rond, de andere dagen is het voor veel inwoners een verlengde van hun living. Er wordt over koetjes en kalfjes gepraat en veel gelachen bij een hartverwarmend bakje troost. Arabischsprekende inwoners wordt gevraagd om te vertalen voor anderen. Af en toe wordt er uitnodigend gezwaaid en vriendelijk geknikt naar bekende voorbijgangers. Mensen springen binnen, al is het maar voor een babbeltje van vijf minuten of met een vraag over een defecte lamp.

Angela Deleenheer is er kind aan huis. “Ik kan hier met al mijn vragen terecht,” vertelt ze. Wanneer ze vlot van het Frans naar het Nederlands switcht, is het duidelijk dat haar roots niet in Brussel liggen. “Ik ben oorspronkelijk van Zele, Dendermonde. Ik ben met mijn ex-man in Brussel komen wonen, zo ben ik hier beland. Nu woon ik alleen in een appartement samen met mijn zes katten en mijn hond. Vroeger woonden hier veel Nederlandstaligen, nu ben ik een van de enigen. De echte Belgen moet je gaan zoeken als een speld in een hooiberg in deze blokken,” vertelt Deleenheer. “Hoewel er veel solidariteit is tussen de bewoners blijven de verschillende nationaliteiten een beetje binnen hun eigen gemeenschap hangen, de interactie blijft daardoor wat beperkter,” vertelt de bewoonster. Enkele jaren terug waren er wat problemen met de jongeren in de wijk waarbij de auto van Angela werd gevandaliseerd. Maar ondertussen is de rust is teruggekeerd, vertelt ze opgelucht.

“Mocht ik de afbraak kunnen tegenhouden, ik deed het. Ik heb door de jaren heen een band met de bewoners opgebouwd, ik maakte hier vrienden. Ik ben bang om in een nieuwe wijk te belanden waar ik van nul moet beginnen. Nieuwe mensen moeten leren kennen, op zoek moeten gaan naar organisaties en activiteiten. Het zal nooit hetzelfde zijn als in deze blokken,’ besluit Angela Deleenheer.

Hilke Andries

10 I BRUZZ 1561 I Donderdag 9 maart 2017

INTERVIEW Pastoor Dirk Vannetelbosch en imam Boubker Macbahi discussiëren graag met elkaar

‘We hebben niet gedanst JETTE - Op een zucht van de imposante kerk van Jette ligt al enkele jaren een kleine moskee. Die wil nu uitgroeien tot een hypermodern gebouw, met sportzaal. De Jetse pastoor vindt dat best, want de imam en hij, dat zijn maten. Hoog tijd voor een dubbelinterview. “We moeten jongeren leren om kritisch te denken.”

D

e sfeer is hartelijk, jolig zelfs als de pastoor en de imam elkaar begroeten. Een omarming hier, een grapje daar, even de nochtans kaarsrechte das van de imam rechttrekken. Deze twee heren kunnen het opperbest met elkaar vinden, zoveel is duidelijk.

Hoe hebben jullie elkaar leren kennen?

DIRK VANNETELBOSCH: Een jaar of vijf

geleden bleek dat de moskee vlak bij de kerk wou uitbreiden. Een krant belde me om te vragen wat ik ervan vond. Ik zag het probleem niet.

BOUBKER MACBAHI: Hij heeft heel goed geantwoord. “Hun dag van de heer is op vrijdag, die van ons op zondag, we lopen elkaar niet voor de voeten, zoiets.” Ik heb zijn telefoonnummer gezocht en hem ontmoet om hem te bedanken. Sindsdien zien we elkaar wel vaker om te discussiëren.

Doen jullie regelmatig dingen samen?

MACBAHI: We nodigen elkaar af en toe uit. Maar in de toekomst zullen we hopelijk nog veel meer doen. We hebben eigenlijk dezelfde ideeën en waarden, zelfs al hebben we een andere godsdienst.

VANNETELBOSCH: Of hij nu flik is of imam of iets anders, dat doet er niet toe. We zijn maten, en dat hij daarnaast ook moslim is, maakt niet uit.

Boubker Macbahi, u plant een wat ongewone moskee, met een sporten fitnesszaal. Waarom?

om ik heel vaak de nadruk leg op het belang van de kritische zin. Ik geef islamles aan middelbare scholen, al 32 jaar, ik weet waarover ik spreek. We moeten af van het volproppen van hoofden en ze leren om kritisch te denken. Zo kunnen jongeren zelf het verschil tussen goed en kwaad maken.

Dirk Vannetelbosch, op Facebook zei u onlangs: “De komst van de nieuwe moskee is een aanleiding om na te denken over de vraag waarom de Kerk aan het verdampen is.” Beantwoordt u die vraag zelf eens.

VANNETELBOSCH: Oh, er zijn heel

wat kleine gemeenschappen, vaak protestantse, die springlevend zijn.

Ook hier in Jette zit de kerk trouwens nog regelmatig vol. Maar ook het volgende is wellicht waar: op het moment dat de mensen te rijk geworden zijn, hadden ze de Kerk ook niet meer nodig. Een geloofsgemeenschap moet een beetje als een familie zijn. Bij ons heb je de kerk, maar dan is er ook de pastorie, waar de sfeer familiaal is. We drinken hier bijvoorbeeld een porto na de mis.

“In het Westen hebben we onze wortels verloren” Dirk Vannetelbosch Pastoor Jette

MACBAHI: Er is een echte behoef-

te bij jongeren. En voor mij is een cultusplaats niet alleen een plek van woorden, maar ook van daden.

Als jongeren zich willen uitleven in een sportzaal, waarom niet in een moskee? Ook een bibliotheek om te studeren of een sociaal hulpverleningspunt kan er trouwens. Nogal wat moslimjongeren - niet allemaal - zijn vandaag op zoek naar iets. Ik hoop dat ze het bij ons zullen vinden. Een minderheid gaat op zoek op het internet en dat is een tweesnijdend zwaard. Dat is ook waar-

De Kerk verliest terrein tegenover de islam. Wat kan de katholieke Kerk leren van de islam?

VANNETELBOSCH: Een zekere fierheid.

In het Westen hebben we onze wortels verloren. Mensen hebben soms al generaties lang een flinke reserve tegenover de Kerk ingebouwd.

Bij ons in Jette is dat nog anders, met knuffels en zo tussen de gelovigen. Wij hebben de kerk ook wat warmer aangekleed, met bloemen.

Het moet een plek zijn waar je je welkom voelt.

Donderdag 9 maart 2017 I BRUZZ 1561 I 11

maar gehuild’ MACBAHI: In de godsdienst mag er

geen verplichting zijn. Dat komt ook voor in de islam. Neem de hoofddoek enkele jaren geleden. Vader komt naar huis, heeft in de moskee iets over hoofddoeken gehoord en verplicht zijn dochter om die aan te doen. Maar zo werkt het niet en dat is ook de zin niet van die hoofddoek.

Waarom is het zo belangrijk om geen geld van Saudi-Arabië te krijgen?

MACBAHI: We willen dat het in de eerste plaats een project is voor de mensen van hier en we willen ook dat die echt meedoen. Ze doen dat door soms heel kleine bedragen te storten, 5 euro per maand bijvoorbeeld. Het zal trouwens niet makkelijk worden, zonder overheidssteun.

Maar waarom is nu juist het geld van Saudi-Arabië een probleem?

MATEN. Boubker Macbahi en Dirk Vannetelbosch: “We hebben eigenlijk dezelfde ideeën en waarden, zelfs al hebben we een andere godsdienst.”

MACBAHI: We respecteren alle andere ideologieën binnen de moslimwereld. Maar onze filosofie is een andere, dus willen we ook geen geld van mensen met een andere visie. Het klopt dat de invloed van het wahabisme een probleem is. Maar ik zou dat in de eerste plaats met onderwijs en opvoeding beantwoorden, niet met wetten. Veel moskeeën in Brussel wijzen die Saudische doctrine af.

Een kleine minderheid sluit zich af van de wereld.

Is jullie crowdfunding al begonnen?

MACBAHI: Deze maand beginnen we.

Hoeveel geef jij, Dirk?

VANNETELBOSCH: Daar moet ik nog

even over nadenken. Maar neem gerust al een koekje (lacht).

De moskee heet eigenlijk Centre Culturel d’Averroes. Die laatste naam hoor je de voorbije maanden weer vaker. Ook Mohamed El Bachiri, de weduwnaar van een slachtoffer van de aanslagen in Maalbeek, verwees in zijn speech in Nederland naar die Arabische filosoof die voor openheid pleitte in de moslimwereld.

MACBAHI: Omdat we in een sombe-

re periode leven in de geschiedenis van de islam, een beetje zoals onze joodse vrienden in de jaren dertig.

Alle blikken zijn op ons gericht, alle massamedia ook. Wat een kleine minderheid zegt, werd dan al snel als algemene waarheid geponeerd.

Dat is onrechtvaardig. Zeggen dat er op de dag van de aanslagen moslims gedanst en gezongen hebben bijvoorbeeld. Ik kan u verzekeren dat de meeste moslims op die dag geweend hebben.

Waar was u zelf op de dag van de aanslagen?

MACBAHI: Ik was met leerlingen in

© SASKIA VANDERSTICHELE

Barcelona. We bezochten net het Park Güell, toen we het nieuws

hoorden. We hebben meteen de bezoeken opgeschort en ik heb letterlijk gehuild, samen met een aantal van mijn leerlingen. Een leerkrachte Engels - geen moslim - is me toen komen troosten. Ik heb haar uitgelegd dat ik wist dat dit allemaal op de moslimgemeenschap zou vallen.

Een jongen van 18 die de Sagrada Familia moest voorstellen, weende als een klein kind en zegde zijn gidsbeurt af. We dachten dat iemand van zijn familie bij de aanslagen geraakt was, maar daar bleek niets van aan.

Hij had hetzelfde gevoel als ik: ‘Ze gaan het weer over ons hebben.’ Je hebt veel kracht nodig om daarover te stappen.

In de nieuwe moskee zijn er twee gebedszalen, een voor vrouwen en een voor mannen. Waarom moeten die eigenlijk gescheiden zijn?

MACBAHI: Dat is de traditie in de mos-

limcultuur. Alleen in Mekka gaan ze samen in een zaal. Het is niet dat het verboden is.

Uw moskee legt de nadruk op het belang van integratie in de Belgische samenleving. Zijn gescheiden gebedsruimten dan niet voorbijgestreefd?

MACBAHI: Twee verschillende gebeds-

ruimtes betekent niet dat één groep minder waard is dan de andere. Ik heb het in mijn lessen vaak over de complementariteit tussen vrouwen en mannen, nooit over superioriteit.

Als ik al moest kiezen, zou ik bijna zeggen dat de vrouw superieur is, omwille van de buik die mij gedragen heeft.

Zelfs als scheiden geen waardeoordeel inhoudt: waarom moeten ze gescheiden worden?

MACBAHI: We doen het zoals vroe-

ger. Vrouwen en mannen mogen in dezelfde ruimtes. Maar om te bidden nemen mensen verschillende houdingen aan. De vrouwen vragen daarom zelf om beschermd te worden van blikken. Bij andere activiteiten dan het gebed zullen mannen en vrouwen trouwens wel gemengd zijn.

MACBAHI: Enkele jaren geleden kon je

zeggen dat de moslimgemeenschappen – want het is er niet een maar verschillende - zich afsloten. De laatste tijd is daar echter verandering in gekomen. Onder meer door de aanslagen hebben de mensen ingezien dat ‘de ander’ bang is van hen. Waarom?

Omdat ze niet zien weten of zien wat we doen. Ze gaan een moskee binnen en vragen zich af welk soort bommen we fabriceren. Ik zeg altijd dat je de angst van de ander moet proberen begrijpen.

“We benadrukken dat je terrorisme niet alleen met wapens kan verslaan” Boubker Macbahi Imam

Ik hoorde Ben Hamidou, een bekende acteur uit Molenbeek, onlangs het tegendeel zeggen. Hij vindt dat de moslims zich sinds de aanslagen net terugtrekken in hun eigen gemeenschap.

MACBAHI: Een deel van de moslimge-

meenschappen heeft die reflex, dat klopt. Die iets hebben van ‘Wij krijgen altijd de schuld’. Maar het is niet de meerderheid. Het is onze opgave om te handelen en zelf oplossingen te zoeken. De oplossing zal nooit uit de lucht vallen. Dat is altijd mijn boodschap: “Speel niet het slachtoffer, maar handel zelf.”

Zijn er jongeren uit de gemeenschap die naar Syrië getrokken zijn?

MACBAHI: Ik ken mensen van wie een

familielid of vriend vertrokken is of zelfs gestorven is daar. Anderen hebben we kunnen tegenhouden, door die kritische zin waarover ik het had aan te spreken. Weet u, IS is ongelofelijk goed op communicatievlak. Als jongeren dan intellectueel niet gewapend zijn, lopen ze in de val. Daarom benadrukken we hier dat je terrorisme niet alleen met wapens kan verslaan.

F-16’s sturen is makkelijk. Maar het kost ook veel geld dat je aan iets anders kan geven. Dat vragen wij aan de staat: vecht tegen het terrorisme door de voeding ervan weg te nemen: discriminatie, onrecht, werkloosheid.

Geef jongeren die kansen en ik verzeker u dat niemand naar Syrië zal trekken. De hele samenleving zal erbij Kris Hendrickx winnen.

Boubker Macbahi, u hecht belang aan interculturele contacten. Hoe doet u dat?

MACBAHI: Voorlopig hebben we daar niet veel middelen voor. Maar in de toekomst willen we ook joden en christenen uitnodigen om te spreken. Padre hier bijvoorbeeld kan komen vertellen over zaken die wij moslims niet zo goed begrijpen.

Over de drievuldigheid bijvoorbeeld, die vat ik nog niet helemaal.

Op uw website wijst u op het belang van openheid tegenover de Belgische samenleving. Is die er te weinig in de moslimgemeenschap?

Bruggenbouwers De bouwaanvraag voor de grote moderne ‘moskee van de toekomst’ in Jette met een sportzaal en een polyvalente ruimte lokte eerder al gemengde reacties uit.

Dirk Vannetelbosch pleitte toen voor tolerantie: “Het is onze opdracht om bruggen te bouwen en open te staan voor nieuwe ideeën.” “Dit gebedshuis moet een symbool worden van een open samenleving waarin voor iedereen een plaats is”, zei Boubker Macbahi eerder in ‘La Capitale’.

12 I BRUZZ 1561 I Donderdag 9 maart 2017

Stel zelf je vraag EN STEM op BRUZZ.BE

WILLEM uit JETTE:

Hoeveel boeren zijn er nog in Brussel? Wat telen ze dan en waar?

W

at is een boer? Volgens de Dikke Van Dale een “agrariër, iemand die een agrarisch bedrijf leidt” - gemeenzaam een landbouwer genoemd. En dat beaamt ook de nestor onder de Brusselse boeren Joseph Snoeck: “Een boer is iemand die zijn boterham verdient met het verkopen van gewassen en dieren.” Al de varianten daarop, van melkboer, schapenboer, kaasboer, witloofboer... zijn afgeleiden, en zijn specialisaties binnen de beroeps­ tak van landbouwer. Want hoe vreemd het ook klinkt, zelfs een teler van aardbeien en kruiden of van kerstbomen en parkieten, kan geregistreerd staan als landbouwer. Ook de kweker en handelaar in vissen, die een kraam op de markt heeft staan, kan zowaar het geofficialiseerde predicaat van landbouwer dragen. Dan kan hij genieten van tal van voordelen die alleen de landbouwer worden toebedeeld, zoals de verouderde wetgeving voorstaat. Als daar zijn: de onnoemelijke voordelen van de Pachtwet, met voorkooprecht op verpachte stukjes grond, een vergoeding voor de bemesting door zijn dieren op je grond, tot een schuldbijdrage voor zijn verlies aan inkomsten voor zovele zonnejaren, als hij plots van die grond af moet en dies meer.

Dat neemt niet weg, dat u nog niet weet hoeveel landbouwers er in Brussel actief zijn. Daar blijkt geen eenduidig cijfer over bekend te zijn. Volgens het departement Landbouw en Visserij van de Vlaamse overheid zijn er in de negentien gemeenten samen 101 landbouwers actief. “Daarvan zijn 47 boeren in Waals beheer en 54 boeren in Vlaams beheer,“ stelt Eef Goossens, persverantwoordelijke bij dat departement. “Het groot-

“De FOD Economie telt voor Brussel 51 bedrijven met landbouwproductie in 2015” Anne-Marie Vangeenberghe

Woordvoerder Boerenbond

BOEREN IN BRUSSEL. Er zijn nog vijf landbouw­ bedrijven met melkkoeien.

ste aantal actieve landbouwers, 23 om precies te zijn, bevindt zich in Sint-Pieters-Woluwe.” Vooral de gemeenten tegen de Ring, waar de meeste landbouwgrond ligt, huizen boeren.

De meeste landbouwers hebben zich verplichtend geïdentificeerd als landbouwer bij het departement Landbouw en Visserij. Dat moet als ze minstens 2 hectare grond gebruiken. Of minstens 50 are permanent overkapte landbouwgrond beheren. Of minstens 300 kilo fosfaat P205 uit dierlijke mest produceren, en onder nog andere voorwaarden.

Anne-Marie Vangeenberghe, woordvoerder van de Boerenbond en Landelijke Gilden, verwijst naar een andere statistiek: “De FOD Economie geeft voor het Brussels Gewest het statistisch verfijnde cijfer van 51 bedrijven met landbouwproductie mee (voor 2015).” Ter vergelijking, Vlaanderen telde er 23.998 in 2015 en Wallonië 12.872. Van die 51 heeft de meerderheid (16) 50 hectare en meer in exploitatie. Goed voor een oppervlakte van 252 ha aan cultuurgewas-

sen, 200 ha bouwland, 94 ha tarwe, 32 ha nijverheidsgewassen en 15 ha suikerbieten. Daar komt nog de teelt van groenten in openlucht bij, zowat 8 ha erwten, gevolgd door wortelen, andijvie en spruiten. Serres hebben de boeren amper, maar wel grasland en braakliggende terreinen, en een klein beetje boomgaard. Gemengde teelt is sowieso nog present, zoals de 42 bedrijven bewijzen die granen cultiveren en de zestien die eetaardappelen rooien, alhoewel geen enkele Brusselse boer plantaardappelen teelt. Verder geen opzienbarende landbouwactiviteiten in de stad. Want zoals het spreekwoord zegt: ‘Wat de boer niet kent, dat eet hij niet’. Tot slot zijn er nog slechts negen landbouwbedrijven actief met runderen, waarvan vijf met melkkoeien, daaronder Jean-Marie Binst nog 112 zoogkoeien.

VOLGENDE WEEK Gaan de prachtige Japanse Toren en het Chinees Paviljoen ooit hersteld worden?

JOUW MENING

lezersbrieven@bruzz.be

WIELS Dirk Snauwaert (Bruzz 1559) toont verrassend weinig kennis over het bouwproject naast de Wiels. Wat jammer is, omdat twee buurtcomités er veel tijd hebben in gestoken om de buurt hierover te informeren. Snauwaert zegt dat hij de woontorens een grote verbetering vindt ten opzichte van de eerder geplande kantoren. Uiteraard hebben de buurtbewoners liever kwalitatieve betaalbare woningen dan kantoren. Maar het is absoluut niet verdedigbaar om tien woontorens te willen bouwen waarvan een aantal negen verdiepingen hoog zijn op een terrein van amper 1 ha groot. Deze 229 appartementen op 1 ha is meer dan het dubbele van de densiteit die Leefmilieu Brussel aangeeft in zijn memento voor duurzame wijken.

En dat in een van de dichtstbevolkte wijken in Brussel, waar nu al een enorm gebrek is aan scholen, kindercrèches en speelplekken voor de kinderen. De Overlegcommissie van de gemeente Vorst heeft dan ook unaniem beslist om de bouwvergunning voor het project JCX niet toe te staan.

Ook kwalitatief is het project JCX bijzonder bedroevend : - De schaduwstudie die we hebben opgemaakt voor dit project toont aan dat door zoveel te willen bouwen op een te kleine oppervlakte veel appartementen weinig of zelfs geen zonlicht zullen zien.

- Er is nauwelijks plaats voor groen op deze site. Desondanks spreekt de projectontwikkelaar over “wonen in een park”.

- De parkeerdruk in de wijk zal nog vergroten met ongeveer tachtig wagens omdat de projectmakelaar

afwijkt van de verplichte parkeernorm. In het project JCX is er slechts in één fietsparkeerplaats per appartement voorzien.

- Het project toont geen respect voor het bestaande beschermde erfgoed (Brass, Wiels, Metropole) door ze te verdrinken tussen hoge nieuwbouw.

- De Metropole is niet opgenomen in de vergunningaanvraag, waardoor de kans reëel wordt dat dat prachtige gebouw stilaan de allure van een stadskanker krijgt.

- Het “moeras” is inderdaad niet echt een moeras, maar ondertussen heeft die kleine kunstmatige vijver een grote diversiteit aan vogels en planten en is het een plek die de buren graag willen behouden .

En nog twee opmerkingen: - JCX is geen eigenaar van het perceel waar de moestuinen liggen.

We zouden het fijn vinden als dat stuk groen onbebouwd zou blijven, maar de eigenaar heeft helaas andere plannen.

- Het project JCX voorziet niet in ruimte voor de INSAS. Mijnheer Snauwaert is altijd welkom voor een babbel hierover.

Graag overhandigen we hem het dossier dat de groep Project-Wiels heeft opgemaakt. Het zou de Wiels sieren op de hoogte te zijn van wat er in de buurt zoal leeft.

Voor de groep Project-Wiels, A.Gancberg en M. Van den Dries, Vorst

RECHTZETTING In het edito van vorige week (‘Verwarring’) schreven we over het nieuw wettelijk kader voor deelplatformen.

Daaruit zou de indruk kunnen ontstaan dat Deliveroo momenteel in de illegaliteit opereert. Dat klopt niet.

Deliveroo volgt, in tegenstelling tot UberEats, de Belgische sociale wetgeving bij het uitbetalen van de fietskoeriers.

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bruzz.be. Schrijven kan naar BRUZZ-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@bruzz.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.

ADVERTENTIE

Zoek je Nederlandstalige

? r

Surf naa

ADVERTENTIE

BRUZZ AFTERWORK

9 M a rc h a t Grand Ce ntral

BRUZZ welcomes you at café Grand Central for a fantastic afterwork party on Thursday 9 march. Come and enjoy our BRUZZ DJ’s, drinks and good vibes.

Happy hour starts at 6 pm.

Café Grand Central - rue Belliardstraat 190 - Etterbeek

©Disney

ADVERTENTIE

DOWNLOAD SHAZAM EN VIND DE 6 DISNEY-FIGUREN IN DE METROSTATIONS VAN DE MIVB. VERBLIJVEN IN DISNEYLAND® PARIS TE WINNEN! Meer info op disneyland.mivb.be

MIJN GEDACHT

Donderdag 9 maart 2017 I BRUZZ 1561 I 15

WATER IN DE STAD.

© BAS SMETS

Nu al is tachtig procent van het groen in Brussel gelinkt aan de beekvalleien.

‘Zet in op beekvalleien’

W

at hebben de vijvers van Elsene, het Leopoldpark, het Marie-Louiseplein en het Josaphatpark met elkaar gemeen? Ze zijn allemaal verbonden door dezelfde Maalbeek, die aan de abdij van Ter Kameren ontspringt en pas aan de Van Praetbrug in de Zenne loopt. In het noorden van Brussel is er dan weer de Molenbeek, die achtereenvolgens door het Laarbeekbos, de moerassen van Jette, Ganshoren en het Koning Boudewijnpark stroomt. In totaal zijn er zo acht beekvalleien in Brussel, zijrivieren van de Zenne die het landschap sterk bepaald hebben.”

“Water genoeg dus. Toch kijkt men bijna alleen maar naar de Zenne om dat water weer een prominente plek te geven in het stadsbeeld.

Ook wij hebben dit met ons bureau grondig bestudeerd, maar zijn tot de conclusie gekomen dat de Zenne weer openleggen, misschien niet de prioriteit moet zijn.”

“Voor meer water in de stad, kunnen we veel beter inzetten op die beekvalleien. Die kunnen we – zoals vroeger – afbakenen met talloze waterpartijen: grote plassen, vijvers, fonteinen, bekkens en drassige gebieden, allemaal gevoed door het water van de beek, die bij voorkeur bovengronds loopt.”

“Om overstromingen tegen te gaan, komen daar best parken bij.

Nu al is tachtig procent van het groen in Brussel gelinkt aan de beekvalleien. Dat is ook logisch: bossen en parken zijn natte gebieden, die het water op een natuurlijke manier stockeren voor het in de Zenne stroomt. Maar Brussel kan dit uitbreiden, en van de verschillende parkjes één groot netwerk van lineaire parken maken.”

BAS SMETS Landschapsarchitect

“We zijn met ons bureau tot de conclusie gekomen dat de Zenne weer openleggen, misschien niet de prioriteit moet zijn”

“In een stad zonder duidelijke structuur bieden die lange, groene vingers houvast. Tegelijk zijn het nieuwe verbindingen tussen de verschillende stadsdelen, met fietspaden langs de beken, waar het vlak rijden is. Door in te zetten op de beekvalleien, leg je met andere woorden het latente landschap bloot, waardoor mensen een aanknopingspunt hebben, en opnieuw weten waar ze zijn.”

“Dat klinkt misschien niet slecht, maar is het ook betaalbaar?

Jazeker. Het parksysteem is een oplossing die ook financieel steek houdt. Je hebt immers geen overstromingen meer, waardoor je kosten bespaart op het leegpompen van kelders of het aanleggen van grote ondergrondse bunkers.

De logica van de natuur inzetten om problemen te voorkomen is niet alleen duurzaam, het is ook goedkoop.”

“De ontwikkeling van dit alles kan met verschillende snelheden.

Elke beek kan als een apart project gezien worden. De Maalbeek weer blootleggen en de oevers bebossen zal misschien niet voor morgen zijn, maar bij de Molenbeek, de Neerpedebeek en de Vogelzangbeek is het wél vrij eenvoudig.

Een centrale machtsstructuur of centraal beheer is daarbij niet nodig, samenwerking des te meer, want het water stopt niet aan de administratieve grenzen.”

“Geen centrale rivier dus zoals de Seine in Parijs of de Thames in Londen, maar acht stroomgebieden voor negentien gemeenten.

Het zou een zeer hedendaags figuur zijn voor de hoofdstad, een heel nieuw beeld, waardoor Brussel eindelijk krijgt wat het verdient: een eigen smoel.”

16 I BRUZZ 1561 I Donderdag 9 maart 2017

VADROUILLE LITERATUUR Literair tijdschrift DW B brengt een themanummer over Brussel

‘We vroegen de auteurs om al hun zintuigen aan te spreken’ BRUSSEL – Brussel als vluchtstad, smeltkroes en plek waar je je beste vrienden leert kennen.

Het zijn maar enkele gedaantes die de hoofdstad aanneemt in de verhalen van 23 meertalige auteurs in de ‘Atlas Brussel’ van literair tijdschrift Dietsche Warande & Belfort (DW B). “We willen de lezers de stad insturen,” zegt curator Peter Vermeersch.

N

aast usual suspects zoals Geert van Istendael, Lize Spit, Breg je Hofstede, Frederik Willem Daem en Joke van Leeuwen, maken buitenlandse auteurs zoals Grazyna Plebanek, Ricardo Domeneck, Nisma Al-Aklouk en Daniel Tkatch hun opwachting in het literaire tijdschrift. Allemaal hebben ze één ding gemeen: ze wonen in Brussel, of hebben er gewoond.

Samensteller van het DW B-nummer is Peter Vermeersch (45), professor Nationalisme en Europese Studies aan KU Leuven en auteur van het in 2014 verschenen en goed ontvangen Ex, literaire non-fictie over het uiteenvallen van Joegoslavië.

“We wilden een mix brengen van gevestigde namen en leuke verrassingen,” zegt hij. “De romans van Plebanek bijvoorbeeld verkopen erg goed in Polen. De Poolse lezer kent Brussel door haar ogen, maar wij kennen haar niet. Daar wil dit nummer verandering in brengen.”

“Ik wilde er ook een paar mensen bij die hun sporen nog niet hebben verdiend in de literaire wereld. Zo stuitte ik op de Russische filosoof en journalist Daniel Tkatch. Hij is af komstig uit Kazachstan, groeide op in Israël, verkaste naar Berlijn en trouwde met een Poolse die hier in het Europees parlement werkt. In zijn verhaal vermengt hij zijn fascinerende migratiegeschiedenis met de geschiedenis van de stad.”

Een Vlaams literair tijdschrift dat een nummer wijdt aan Brussel: het lijkt wel een statement.

PETER VERMEERSCH: “Het idee sluimerde al langer. Ik doe al jaren onderzoek naar de vele literaire kanten van Brussel. Een tijd terug hebben

David Van Reybrouck en ik als coördinatoren van het Brussels Dichterscollectief samen met een boel andere dichters een hele Europese Grondwet in verzen geschreven.

We lieten ooit verschillende Brusselse dichters met de trein door de stad reizen om hen daar dan teksten over te laten schrijven voor het Passa Porta Festival.”

“Ook DW B-hoofdredacteur Hugo Bousset was voor een Brusselnummer te vinden. Misschien is zijn interesse wel aangewakkerd door de clichématige, stereotiepe benadering waarop Brussel het afgelopen jaar in het nieuws kwam. Hij wou Brussel graag op een andere manier benaderen. Creativiteit als daad van protest.

In literaire tijdschriften is er gelukkig veel ruimte voor experiment.”

De rode draad in het themanummer is het gebruik van zintuigen in de stad.

Vanwaar die keuze?

VERMEERSCH: “Veel teksten over de stad vertrekken vanuit abstracte categorieën zoals taal, cultuur en gemeenschap. Maar je kunt niet anders dan met je lichaam in de stad zijn, met je ogen om je heen kijken en met je oren naar de stad luisteren. Iedereen heeft een lijf. Dat is een perspectief dat iedere stadsbewoner kent. Toch staan we bij dat perspectief zo weinig stil. Het lichaam in de stad is ook een rijk historisch onderwerp. Socioloog Richard Sennett schreef daar een mooi boek over: Flesh and Stone: The Body and the City in Western Civilization.”

“Hoewel de auteurs van ons Brusselnummer elkaar op voorhand niet hebben ontmoet, kun je ook veel rode draden terugvinden. Heel wat bijdrages zijn een soort wandelverhalen geworden. Het groen, de cafés, de kasseien, alles komt op verschillende manieren terug.”

DW B - de grande dame onder de Nederlandstalige literaire tijdschriften wordt in 1900 geboren als Dietsche Warande & Belfort uit het Nederlandse De Dietsche Warande en het Vlaamse Het Belfort - onder hoofdredactie van Hugo Bousset (sinds 1993) groeit het herdoopte DW B uit tot een tijdschrift dat meer en meer de kruisbestuiving van literatuur met andere kunsten opzoekt - met ‘Atlas Brussel’ vindt DW B opnieuw een manier om zijn hartstochtelijke liefde voor de hoofdstad te celebreren

“Enorm veel auteurs zijn hier in het verleden aangespoeld, hebben hier geschreven en zijn weer vertrokken” Peter Vermeersch Samensteller Brusselnummer DW B

Jullie sturen de lezers ook echt de straat op.

VERMEERSCH: “We vroegen de auteurs om al hun zintuigen aan te spreken en we verwachten hetzelfde van de lezer. Met de bundel in de stad rondlopen, lezen wat de auteur heeft gezien en kijken wat je zelf ervaart.”

“Enkele herkenbare locaties zijn weergegeven op de stadswandeling die ook deel uitmaakt van deze DW B. Dat is het werk van gidsorganisatie Brukselbinnenstebuiten. De Atlas Brussel kan dienen als een literaire gids door Brussel. Muntpunt zal filmpjes maken van bepaalde bijdragen.”

Wat trekt al die auteurs zo aan in Brussel?

VERMEERSCH: “Vaak speelt toeval een rol. Xavier Queipo verhuisde bijvoorbeeld naar hier om als marien bioloog aan de slag te gaan bij de Europese Commissie. In zijn vrije tijd vertaalt hij James Joyce naar het Galicisch en ontdekt hij de stad.”

“Veel auteurs appreciëren de veelzijdigheid van deze stad met haar anarchistische trekjes. Je kunt hier gemakkelijk je eigen plekje vinden.

Daarnaast is Brussel natuurlijk een migratiestad. Enorm veel auteurs zijn hier in het verleden aangespoeld, hebben hier geschreven en zijn weer vertrokken: Multatuli, Rimbaud, Verlaine, Hugo, Baudelaire,… Vandaag komen velen van hen terecht bij internationaal literatuurhuis Passa Porta, zoals de Braziliaan Ricardo Domeneck. Hij schreef voor dit nummer een mooi verhaal over hoe dat aanvoelt: aankomen in een stad die je niet kent.

Via PEN-Vlaanderen kwamen we ook enkele gevluchte auteurs op het spoor.”

En toch wordt Brussel minder snel met literatuur geassocieerd dan pakweg Parijs of Amsterdam.

VERMEERSCH: “Nederlandstalige auteurs die hier wonen, communiceren vaak met een lezerspubliek dat niet in Brussel woont. Dat geldt ook voor Franstalige en buitenlandse auteurs. Hier is geen echte eenduidige en identificeerbare literaire ruimte, wel veel kleine literaire kringen die naast elkaar bestaan.”

“De auteurs die hier wonen, kennen elkaar vaak niet. De meertaligheid speelt daar wellicht ook een rol in.

Passa Porta en het Brusselse Dichterscollectief proberen hen dichter bij elkaar te brengen, en hopelijk slaagt dit nummer daar ook in.”

Hoe zou literatuur een grotere rol kunnen spelen in de Brusselse publieke ruimte?

VERMEERSCH: “Het zou prachtig zijn mocht je alles wat leeft in de Brusselse literatuur kunnen terugvinden op een meertalig platform. Een beetje zoals je de Europese essayistiek kunt terugvinden op ‘Eurozine’, dat fantastische literair-culturele onlinetijdschrift dat een netwerk van literaire tijdschriften vanuit heel Europa bij elkaar brengt. Ze vertalen de belangrijkste teksten naar het Engels, Frans en Duits.”

“Stel je voor dat de essays van een Russische auteur en de korte verhalen van een Italiaanse schrijver uit Brussel beschikbaar zouden zijn op één platform. Met nog wat uit-tips en restaurantrecensies erbij heb je de Brusselse versie van ‘The New Yorker’. Zoiets moet mogelijk zijn met het literaire talent in deze stad.

Het zou wel een enorme vertaalinspanning vergen. Vertalers spelen een cruciale rol in de literatuur – dat is voor dit Brusselnummer nog maar eens gebleken.”

Donderdag 9 maart 2017 I BRUZZ 1561 I 17

>

VOORSTELLING ‘ATLAS BRUSSEL’ Van DW B op 12 maart om 11 uur in Passa Porta (Dansaertstraat 46, 1000 Brussel), met optredens van Lize Spit & Bregje Hofstede, Grazyna Plebanek, Anja Golob, Joke van Leeuwen en Manza. Gastheer: Peter Vermeersch.

7 euro/5 euro (werkzoekenden en jongeren) Aansluitend, om 13.30 uur, wandeling ‘Lijf en leden’ door Brukselbinnenstebuiten.

Inschrijven via www.passaporta.be

WIN!

Bruzz geeft 3 duotickets weg voor de voorstelling in Passa Porta. Stuur een mailtje met onderwerp ‘Atlas Brussel’ naar win@bruzz.be

Brussel biedt veel inspiratie voor schrijvers. Biedt ze die ook voor academici?

VERMEERSCH: “Mijn onderzoek rond nationalisme aan de KU Leuven veranderde mijn blik op de stad waar ik woon. Ik zie en hoor dingen die andere mensen niet direct horen, zoals wat er zich in de Oost-Europese gemeenschappen in Brussel afspeelt.”

“Omgekeerd vind ik literatuur een interessante manier om aan onderzoek te doen. Al literair schrijvend over de stad ontdek ik dingen die ik als traditioneel wetenschappelijk onderzoeker niet zou vinden. Literatuur biedt de mogelijkheid om zonder vooroordelen de werkelijkheid te observeren. Ik ga graag op een plek zitten om te kijken wat er gebeurt, zoals Michaël Bellon dat zo mooi doet in Laptopia. Dat is een literaire manier van werken.”

“Mijn boek Ex speelt zich in de schemerzone tussen academische tekst en literatuur af. Ik heb al mijn academische kennis over het voormalige Joegoslavië aangewend, maar ik heb er vooral ook veel rondgelopen en proberen te beschrijven wat ik voelde. In literatuur moet je toeval een belangrijke rol laten spelen. Wetenschappelijk onderzoek weet niet goed wat het met toevalligheden moet doen. Door toeval toe te laten kan je nochtans rijkere academische teksten maken.”

Is er al een opvolger voor ‘Ex’ in de maak?

VERMEERSCH: “Mijn volgende boek speelt zich af in Brussel en heeft een link met de Balkan. Ik heb zeker nog een jaar nodig om het af te werken.

Het boek begint in het Justitiepaleis en waaiert uit naar enkele thema’s en plekken die voor Brussel cruciaal zijn, zoals gerechtsgebouwen, scholen en gevangenissen. Een reis naar de negentiende-eeuwse instellingen in Brussel, zeg maar. Meer kan ik daar voorlopig niet over zeggen (lacht).”

PETER VERMEERSCH.

“Je kunt niet anders dan met je lichaam in de stad zijn, met je ogen om je heen kijken en met je oren naar de stad luisteren.”

Ken Lambeets

© SASKIA VANDERSTICHELE

18 I BRUZZ 1561 I Donderdag 9 maart 2017

ENFANT TERRIBLE Nele Vereecken Theatermaakster/actrice Ik heb met deze productie geleerd om nog meer los te laten, niet te luisteren naar die stem achteraan in mijn hoofd die denkt dat ik het beter weet”

© SASKIA VANDERSTICHELE

21 Secolo, het klinkt Italiaans, en dat is het ook. De titel refereert aan de Italiaanse film Novecento over de opstand van de boeren, eind 19de eeuw. Vandaag is er door de vluchtelingencrisis een nieuw soort opstand, waarbij mensenrechten in vraag worden gesteld. Het is een opstand die de 21ste eeuw typeert en die de titel verklaart.

Ik heb de voorstelling gemaakt samen met acteurs van Theater Tartaar, een gezelschap uit het Pajottenland, bestaande uit acteurs met een verstandelijke en fysieke beperking. Bij een eerste kennismaking in het dagcentrum, was ik geschrokken dat ze zo weinig op de hoogte waren van wat er in de wereld gebeurt.

De hele asielcrisis was net losgebarsten, maar zij wisten van niets. Ik heb hen toen meegenomen naar het Maximiliaanpark. Van dat bezoek waren ze erg onder de indruk. Sommigen hadden zelfs nog nooit een ‘zwarte’ - zoals ze zelf zeggen - gezien. In samenspraak met de acteurs besloten we dat de voorstelling over vluchtelingen zou gaan.

Ik krijg vaak de vraag of ik anders te werk ga met deze acteurs. Mijn antwoord: neen, ik

maak geen verschil. Ik vertrek zoals bij elke voorstelling vanuit mijn eigen fantasie, wat ik wil maken en de fantasie van de acteurs, hoe zij improvisaties invullen. De acteurs van Tartaar hebben misschien minder remmingen. Ze zijn impulsiever. Dat is heel mooi om te zien. Andere acteurs zie je soms te veel nadenken. Het gaat wellicht iets trager met hen en ze hebben liever niet dat ik twee dagen voor de première nog iets verander. Toch moet veranderen voor mij altijd kunnen, omdat een voorstelling een dynamisch gegeven is. Ook gewone acteurs en actrices hebben ergens een beperking, zij zijn ook niet altijd gemakkelijk (lacht).

Ik heb met deze productie geleerd om meer los te laten, niet te luisteren naar die stem achteraan in mijn hoofd die denkt dat ik het beter weet, of dat het zo moet… Niet simpel. Alles gaat dan wat op losse schroeven staan.

Na mijn studies op het Ritcs ben ik hier blijven plakken, nu al meer dan tien jaar geleden. Ik woon in Vorst, en heb hier mijn draai gevonden, met het Dudenpark en vlak bij het centrum en Zuidstation. Ik ben heel strijdvaardig als het op Brussel aankomt. Ik woon er enorm

“De stad heeft iets te weinig eigenwaarde” graag, ook al is het niet altijd gemakkelijk.

Voor mij is het de meest eerlijke stad van België. Alleen vind ik dat we wat trotser mogen zijn. De stad heeft te weinig eigenwaarde. De inwoners mogen een beetje meer respect hebben voor hun stad.

De meeste projecten doe ik buiten Brussel.

Ze zijn vooral sociaal-artistiek, participatief heet dat nu. Het ‘theaterpubliek’ heeft ook nog niet echt zijn weg gevonden naar participatieve projecten. Die blijven wat in de marge hangen. Toch word ik vooral in Brussel met een bepaalde sociale context geconfronteerd.

Daarom zou ik toch graag, met gelijkgezinden, een eigen werking willen uitbouwen. De stad heeft wat meer kleinere theaters of kunstenwerkplaatsen nodig. Aan Franstalige kant zijn

die er wel. Dan is het jammer dat we bijna niet mengen tussen de gemeenschappen, vooral door subsidiekwesties. Terwijl ik net geen onderscheid wil maken, ook niet in de toeschouwers. Alles moet dringend gemengd worden, op alle gebied. Dat is toch een kenmerk van een grootstad, én van een goed draaiende verdraagzame samenleving.

Theater maken is wat ik het liefste doe. Ik was amper zes jaar en wou al actrice worden. Ik ben heel snel gebeten door dingen rondom mij, snel enthousiast, soms zelfs té. Zelf speel ik nu iets minder dan vroeger en stort ik me meer op regisseren. Ook ben ik wat selectiever geworden, ik wil niet meer eender wat spelen.

Als regisseur moet je een hele groep leiden: van techniek, productie tot acteurs. Acteurs moet je duidelijk het kader geven waarbinnen ze hun eigen dingen kunnen doen. Dat is een moeilijke balans: het kader strak houden, zonder hun vrijheid af te nemen. Enerzijds moet je een ‘bedrijf’ runnen en anderzijds je eigen verhaal scherp houden. Het komt erop neer goed met mensen te kunnen werken.

Hilke Andries

Nele Vereecken (34) is een actrice en theatermaakster. Ze studeerde af aan het Ritcs in Brussel. Begin 2016 ging ’21 Secolo’ in première, een project dat ze voor Theater Tartaar maakte.

Op 11 maart wordt ‘21 Secolo’ opgevoerd in GC De Maalbeek, als benefiet voor het opvangcentrum Minor-Ndako.

Donderdag 9 maart 2017 I BRUZZ 1561 I 19

ADVERTENTIE

Investeer in een exclusief project in de Europese wijk, inclusief privépark.

NICK TRACHET Brussel en de wereld culinair ontdekt

Kauwgom

Ernest The Park.

Exclusieve appartementen tussen de Europese wijk en de Brusselse Louizalaan.

Is gom voedsel?

Hoort hij thuis in een culinaire column? Gom is gedroogd sap van planten. Dat wordt gebruikt voor heel wat toepassingen, onder meer ook om op te kauwen.

Ik vraag mij soms af hoeveel ton kauwgom er dagelijks over de Brusselse straten wordt uitgespuwd. Ze worden daarbij ongelijk verdeeld. Als ik geconcentreerd naar de plavuizen van het voetpad kijk terwijl ik voortstap, kan ik meteen zien wanneer ik een bushalte nader: de concentratie kauwgomspatten neemt schrikbarend toe. Alsof gom kauwen verbonden is met wachten?

Ik kom op kauwgom omdat ik, snuisterend in een winkel op een vreemd product stootte. Goond katira had de producent op het pakje gedrukt. Essbaren Kauwgummi/Edible Gum was de uitleg.

Eetbare kauwgom of eetbare gom?

Sinds wanneer kauwen mensen gom?

Wij associëren dat met Amerikanen, maar we zijn in de rest van de wereld ook niet onschuldig.

Oorspronkelijk was er mastic. Neen, niet het spul waarmee men destijds ruiten in de ramen plakte (doet men dat nog?).

Dat was ingedikte lijnolie gemengd met krijt. Echte mastic is de gom van de masticboom (Pistacia lentiscus), die op de Griekse eilanden groeit. Vooral de mastic van Chios is gereputeerd: deze appellation kreeg zelfs Europese bescherming. Een lezer bracht er ooit voor mij mee. De gomtranen smaken eerst wat naar dennenhars, later wat zoeter, maar men kan er kauwend urenlang zijn zenuwen mee kalmeren. Het wordt ook opgelost in alcohol en zo als digestief verkocht. Maar onze voorouders kauwden evengoed op dennenhars en op tal van andere gedroogde boomsappen.

Gom, in al zijn toepassingen, was vaak erg kostbaar. De handel in gom leidde tot de oudste internationale routes: denk maar aan myrrhe, wierook, Arabische gom, ‘drakenbloed’ of hashish.

Men gebruikte plantaardige gommen niet alleen om op te kauwen, maar vooral als dikkingsmiddel, lijm, vernis, geneesmiddel, specerij, kleurstof en nog veel meer.

Aan de overkant van de Plas kauwden de indianen hars van allerhande bomen.

Het bekendst werd de chicle, de gom van de zapodillaboom (en verwante soorten). Zapodilla (Manikara zapota) is een lekkere vrucht, maar bij ons wordt die nooit ingevoerd. Het sap, de chicle, werd daarentegen in de Verenigde Staten geïntroduceerd door generaal Santa-Anna, president van Mexico. Die gom moest

dienen als alternatief voor rubber, wat nooit lukte. Maar een zekere Thomas Adams kwam op het idee om het spul als kauwgom te vermarkten, met allerhande toegevoegde smaakjes, en dat leidde tot het merk “Chiclets”.

In het Brusselse dialect heet een kauwgom nog altijd een chiclette. Zeer verwant met chicle is de balata (Manikara bidentata) waarvan rubber werd gemaakt. Ik vermoed dat het woord balatum komt van balata, net zoals linoleum van lijnolie.

Maar nu terug naar deze gombrokken die ik kocht. Ik maakte het pakje open, stak een brok van het doorzichtig witte spul in mijn mond en... brak bijna een tand of twee. Neen, dit mag dan wel een boomgom zijn, een kauwgom is het zeker niet: slechte Duitse vertaling vanwege een Indisch bedrijf met vestiging in Londen.

Goond (of gond) katira is vooral een voedingsgom, een verdikker van vloeistoffen. Het pakje vermeldt dat de gombrokken afkomstig zijn van de Sterculia urens, de karaya, een boom uit Indië en Maleisië. Karayagom wordt geoogst door de schors te beschadigen. Er sijpelt dan sap uit dat verhardt tot gom in brokken van soms een paar kilogram.

Ik zocht één en ander op en als ik het goed heb begrepen, is goond-katiragom en karayagom niet echt hetzelfde. Maar het wordt wel op een hoopje gegooid, samen met tragacanthgom. Natuurlijke karayagom wordt in de voeding vermeld met het nummer E416.

Om de karayagom bruikbaar te maken, las ik dat je het moet laten weken in koud water. Zo gezegd, zo gedaan: ik deed enkele brokjes in een kom met kraantjeswater en liet het een nacht staan.

De volgende ochtend stond ik paf: het water was omgetoverd in wat lijkt op natte sneew of gestampt ijs! Kristallijn helder en winters, maar uiteraard niet koud. Het spul neemt meer dan honderd keer zijn eigen gewicht in water op tot het één grote trilpudding is! Karayagom is verder smakeloos. Meng het in cocktails en longdrinks of doe het zwellen in de drank van je keuze. Het geeft een heel aparte beleving aan drankjes. De Indiërs beweren dat het lustopwekkend is. Dat is niet zo zeker, maar het is wel laxerend! Smakelijk.

Niet contractueel beeld

“Gom, in al zijn toepassingen, was vaak erg kostbaar”

• prestigieus project op voormalige Solvay site • op maat van kapitaalkrachtige expats • eigen verhuurdienst gespecialiseerd in verhuur aan expats • moderne architectuur, hoogwaardige afwerking • tussen de Europese wijk en de Louizalaan • meer info op www.ernest-the-park.be of 02/201 00 01

powered by

De hele reeks nalezen? > BRUZZ.be/trachet

20 I BRUZZ 1561 I Donderdag 9 maart 2017

ERFGOED Eerste editie BANAD-festival focust op art nouveau en art deco

Tegen het vergeten (en de onverschilligheid)

BRUSSEL - Sla eender welke brochure open van de toeristische diensten die de hoofdstad in binnen- en buitenland vermarkten, en je ziet tal van realisaties van bekende namen als Victor Horta, Henri Vandevelde en Maxime Brunfaut. De eerste editie van het BANAD-festival, voluit ‘Brussels Art Nouveau & Art Deco’-festival, verenigt tussen 11 en 26 maart een aanbod met bekende en onbekende parels uit deze twee architecturale stijlstromingen.

Het menselijk geheugen is iets heel bijzonders, weten we uit geleerde boeken als Wij zijn ons brein van Dick Swaab en van Douwe Draaisma, de geheugenexpert bij uitstek. Om kort te gaan: we vergeten gewoonweg het meeste dat we horen, zien of lezen. Zo is dat ook voor de geschiedenis, en heel in het bijzonder in het kader van dit artikel, onze omgang met de stenen getuigen van die geschiedenis. Neem nu bijvoorbeeld de infame afbraak van Victor Horta’s Volkshuis op de Zavel, in 1965. Ondanks internationaal protest werd dat buitengewone, sierlijke paleis van en voor het volk koudweg en brutaal gesloopt. Wegens te oud. Te lelijk. Niet functioneel. Een oninteressant relict uit het verleden. Te duur ook om op die waardevolle plek te laten verkommeren. Wie wil weten wat Brussel sindsdien moet missen, kan zich naar het onvolprezen Hortamuseum in Sint-Gillis begeven. Tip: neem een zakdoek mee, ingeval u gevoelig bent voor schoonheid en tristesse.

En tussen haakjes: onlangs stelde een lezer via ‘Big City’ de vraag of het mogelijk zou zijn om

het gebouw te reconstrueren. Dat blijkt dus het geval, naar het voorbeeld een in Barcelona gesloopt en vervolgens weer opgebouwd beroemd paviljoen van Mies van der Rohe. En in Londen zijn er plannen om het negentiende-eeuwse Crystal Palace te herbouwen. Waar een wil is, is een weg. Of zoiets. Maar dit terzijde.

Afbreken die handel Hoe dan ook, de voorbeelden van verval en afbraak in Brussel zijn bovendien legio. In het geval van Horta denken we onder meer aan het in 1949 gesloopte Hôtel Aubecq, een opulent herenhuis aan de Louizalaan. Daarover lees je, in een nogal optimistische teneur op Wikipedia het volgende: “Het grootste deel van de gevelstenen, op vijf na, werd bewaard met de bedoeling om het geheel te reconstrueren. De 634 elementen liggen mooi geordend in een loods.” Nog zo’n voorbeeld dat al te makkelijk wordt terzijde geschoven, is dat het NIR-omroepgebouw van Flagey. Dat is een wereldberoemd ontwerp van Joseph Diongre. Het kwam

eind jaren tachtig in het vizier van de vastgoedontwikkelaars. Het volume bouwgrond, netjes gelegen naast de schilderachtige vijvers van Elsene, deed menigeen likkebaarden: daar zouden heel wat mooie appartementen kunnen komen! Het is de mee grote verdienste van het (niet toevallig in 1968 opgerichte) Sint-Lukasarchief (sinds begin dit jaar onderdeel van de Stichting CIVA, wat staat voor Centre International pour la Ville, l’Architecture et le Paysage) dat het gebouw gered is, en een uitgesproken culturele werking heeft gekregen. Hetzelfde, maar veel treuriger, verhaal voor het unieke sanatorium van Tombeek, op een steenworp van Brussel. Een ontwerp van Maxime Brunfaut.

Zijn fascinerende levensverhaal staat te boek

in het uitstekende Het Paleis op de heide, van onder meer Johan Wambacq.

Iets doen voor het erfgoed Wanneer er – zoals in het Verenigd Koninkrijk, met de ‘National Trust’, wat je gerust als een ‘m a s s a b e w e g i n g ’ kan omschrijven – een grote publieke interesse, gedragenheid en ook sense of urgency bestaat voor het erfgoed, krijgen deze (sluip)moorden veel minder ruimte.

Mensen en organisaties die zich inzetten voor het erfgoed, en ook actie ondernemen wanneer het nodig blijkt, zijn essentieel voor het behoud.

Wat BANAD met deze eerste editie beoogt, lijkt hierop. Net zoals de Open Monumentendagen

Gespreid over de weekends van de festivalperiode zijn er een vijftigtal huizen en locaties toegankelijk

ADVERTENTIE

home sweet home

KLARA FESTIVAL 9 24.3 2017

tickets & info

klarafestival.be / 070 210 217

artistic partners

main partners

driven by

Donderdag 9 maart 2017 I BRUZZ 1561 I 21

BERGER. VOETBAL – meer dan alleen titelambitiesLEDitmet rWDm voormalige rendez-voushotel dat in 1935 in art-decostijl werd gebouwd, werd in 2009 gered van de sloophamer. Tijdens het bezoek kunt u enkele kamers en hun badkamers zien. Ook de bar van het hotel is toegankelijk.

‘nu ben ik een man op het veld’

Laptopia Elke week scant Michaël Bellon met zijn laptop een plek in Brussel die tot de verbeelding spreekt, en geeft hij aan wat er eventueel nog aan kan verbeteren.

Centrumgalerij

“Natuurlijk is niets in het voetbal zeker, maar het project van RWDM is ideaal voor mij.”

Vrijdag 24 februari, 14u

De geur van eau de Javel die me tegeeen extreme make-over. Op enkele meters moet waait wanneer ik de winkelgalerij afstand van elkaar kunt u terecht voor induik, kan moeilijk worden omschreven uw nieuwe kapsel, een autobiografische met een ander woord dan “penetrant”. tattoo en een welgemikte piercing. Om Maar verrassend is de herkomst van de uw omgeving helemaal te verrassen, frisse wind niet. Want tegels van gaankunt u ter afsluiting ook de aankoop derijen, zeker als het van die greige zijn, overwegen van een stemmige outfit in de dienen in belangrijke mate om gekuist te sm-sfeer. worden met javel. In bepaalde voortvaMaar de dominante stiel in deze beautydat in de verschillende gewesten doet in sep- de gelegenheid worden opengesteld. Er zijn rende decennia van de twintigste eeuw farm is die van de nagelzorg. En het zijn tember, met de focus op gebouwen, landschap- ook wandelingen die een aantal locaties met werden alle nepstraten ermee geplaveid. die kunstnagelkunstenaars die om hun pen en sites. En de Erfgoeddag in april, voor het elkaar verbinden. Net als optredens, in onder Ze geregeld eens aanwezigheid kenbaar te maken dat zogenaamd roerend (verplaatsbaar) en imma- meer de Muziekkapel Koningin Elisabeth (Waopblinken is het terieel erfgoed. Dan zijn de musea, archieven, terloo), Flagey (Elsene), het Blérothuis (Elsene) gewaagde kleurenenige dat er nu spectrum bezigen. erfgoedbibliotheken, vrijwilligersorganisaties en het van Buurenmuseum (Laken). Voor wie nog opzit.

Van bruidsjurkwit, aan de beurt. De premisse van elk van deze zijn waardevolle spullen naar waarde wil laten Maar dan nog © MICHEL OOSTERS over babyroze en evenementen (BANAD incluis) is dat, hoe beter schatten, of plannen heeft met zijn pand is er de vinden de huidige rodeloperrood, tot je als burger het erfgoed kent, en inzicht hebt ‘objecten- en restauratiebeurs’. En om het festiuitbaters van de ter het project en was er vorig jaar al k vind als jonge lers komen en ging ups en downs.

“Ik herinner sommige spelers inmet schoonheid af te sluiten is er zowaaraire een hoorde hoe rouwpaars: in gaan, deze m in welke secure zorgdat hetjevraagt, hoegast meervoorje ge- val Galerie du Centre graag bij geweest, maar hij had al al moet spelen, niet op de bank zal blijven, denk me mijn eerste wedstrijd nog goed: niet betaald werden, of dat ze thuis neigd zal zijn om ‘iets’ voor dat erfgoed te doen. Roaring Twenties-feestje in het bekende Bruscontext vloeken ik. dat de tegels te getekend bij Pepingen.

“Tijdens de zitten.

Daarom heb ik Anderzoals Beerschot ineens geen warm water meer hadthuis tegen Doornik.

We wonnen Onlangs wezen verschillende studies trouwens selse art-decocafé L’Archiduc. “Een reis voordie vijftig tinten is oo lelijk zijn om eerste match die ik bijwoonde, tegen lecht op mijn veertiende verlalijk.

De spelers hebb met 1-0 dankzij een goal van Luden, heeft ook wel een rol gespeeld. op de belangrijke band tussen – breed – cultuur zien van burleske deuntjes, dansjes, nummers rozengeur niet. Hier er hun klanten Sterrenbeek, dacht ik: ‘Op dat veld ten,” vertelt Maeyens.

“Ik kwam tula.

Een fantastische herinnering. voor de ambitie van Ik had het geluk dat Vermeersch me en welzijn. Ook erfgoed speelt daar een belang- en stripteases,” zo luidt het. en daar hangt in d over te jagen. wil ik staan.’ Spelen voor een paar Je wat debuut het Edmond Niet alleenzelfs het nog ambit graag had en ik op tijdhebben werd betaald rijke rol in. bij FC Brussels terecht, speelde En moetmaken dit allesinkosten voor de geïnteresde galerij Daarom duizend man is veel leuker dan voor op mijn BANAD zestiende bij de re-is seerde Machtensstadion toch wel wat.” van club spreekt de (lacht).” deelnemer? is Een schijntje, per activiteit.

Het aanbod er waarmee nualuitpakt, watde kerstversiering ze over hun hele vijftig man.” serven en maakte als zeventien“Ik was maar gedurendeensommige ook de goedgevulde de turnleraar in lau een allesbrander, van plan omDe elktocht vanindoorcircuit alleszins indrukwekkend.

Gespreid over de Bent die maar niet wil “Het is overdreven om te zeggen dat jarige debuut in tweede periodes overal een titularis. beginDan doet trouwe van R gere divisies een begon goed, naartoeBij te het trekken? weekends van mijn de festivalperiode zijnklasse. er een weekend wordenaanhang verwijderd. brede rodewant na uwmijn voordeel de weekpass (30 euro) of en een half vijftigtalMijn huizen en was locaties toegankelijk in uvan De Greepstraat loperseizoen uitgerold. tekenen bij RWDM een droom was. keuze dus de juiste.” derdemet seizoen kreeg ik van echte troef, dat is zullen twee bij Wolufestivalpass euro).

Reserveren is verplicht.

Brussel, Het Elsene, Etterbeek, Molenbeek, Ukkel, in detegen greepLé zou kunnen Met die ploeg in eerste klasse spelen is in een ploeg met onder anMichel De (70 Wolf minder speelgeinvolledig de derby we-Zaventem,Jedwong de ploeg de Schaarbeek, Sint-Gillis, Sint-Lambrechts-Wovan de cosmetische dat rodeklasse. zou dat wel zijn. Maar het is natuurderen Le Postollec, Lutula en Veselegenheid en ben ik over mijn toe-Roel Daenen opnieuw bewijzen. “V promotie af zeggen naar tweede luwe, Vorst en Waterloo.

Daar Maeyens zitten ookzijn een komst beginnen na te denken. Ik ingreep.

Versiering lopers de laatste lijk fantastisch om terug te keren en linovic dat de jonge bliek moet je alles Zijn contractverlenging lag achteraf www.banad.brussels aantal privéhuizen tussen diegrote speciaal voor besliste is alles. Hetzijn is dan tijd zo alomtevoor zo’n enthousiast publiek te opnieuw te studeren en in eerste stappen bij de jongens supporters het v klaar, maar door een misverstand genwoordig (en trok ooktwaalfde opzienbarend spelen. Voor die mensen wil je alles zette. Twee seizoenen lang maakte een lagere divisie te spelen, bij Woeen man. H ging dat niet door.

Uiteindelijk natgeregend, van aan wat er dan allemaal kapot spelen. Ik ben supporter van hij deel uit van de eerste ploeg. Dat luwe-Zaventem. Dat ik in de vestianders bij FC Brus hij naar Waterloo.

“Daar werd kleur verschoten mogelijkze is naar in dede pl de club, ja, maar dat maakt geen kwamen een mooi project gebouwd, maar het ADVERTENTIE ADVERTENTIE verfomfaaid) discipline verschil op het veld. Ik geef altijd inboomende hun stadion speeld werd een raar en seizoen, waar de best zijn op dathet ze het van de nail-art.

Het alles voor mijn club.” ze naar hun ploeg kijk betaalde spelers einde geen omgekeerde uitzijn allemaal Aziati“De derby blijft cent meer kregen. De voorzitter was stralen van wat sche experts die de bijzonders. De su nogal speciaal, in de stijl van Verze oorspronkelijk handjobs uitvoeren. nen mensen uit meersch.” beoogden. Maar De monddoekjes van de tegenparti dan ben je wel die ze dragen zien Vier rode kaarten spelers, zoals ik, een beetje wreed er professioneel S OCIALE V ERHUURKANTOREN (SVK) “Vorig seizoen speelde ik voor wat tegenstander in je smaakooruit, en zijn op hun Pepingen. Daar had ik een mooi Manage ken ik w V E R H U U R U W G O E D ZO R G E LO O S deel. Je zou ook beurt met kleurtjes contract. Dat stop ik niet weg, maar Ganshoren bijvo kunnen zeggen gepimpt. Alleen zijn de mentaliteitdatviel tegen.

Ze zijn de ploeg. Een der het rood van kunstnagels een er zeer Vlaamsgezind.

Ik ben niet eenvariatikkeltje s Het SVK garandeert : de loper wat vloekt met de paarsroze beetje als cupcakes. Weltijd in alle Nicolas Maeyens, voetballer RWDM perfect tweetalig, maar het lukt me Een zege intede ties verkrijgbaar, maar te mooi om in kleur waarin de muren van de Centrummeer dan behoorlijk.

Dat ik dat seiRWDM helpen o = een stipte huurbetaling galerij zijn geschilderd. Maar in dat bijten. zoen ook nog eens vier rode kaarten de periodetitel b geval ken je niets van het ambacht dat Wat maakt dat mensen er tegenwoordig Maeyens is als middenvelder de link pakte, hielp uiteraard niet. wordt.

Al bij al Zoals = een degelijk verhuurbeheer hier beoefend willen uitzien alsof len. ze met hun Maeyens vingers a tussen de verdediging en de aanval. heb ik er welJeeen degelijk seizoen de titel dé hebt wellicht een team van economen, in een Schwarzwälder Kirschtorteprioriteit. hebben = het ouderhoud van uw woning Hij staat basis van ac- Barbieworld gespeeld. Daarom vind ik het niet enthousiasme stadsplanners en psychologen nodig veel om aan degezeten?

Is onze in het van de ties,opiseen belangrijk in Tijdperk balrecuperatie erg om in lagere divisies waarom te spelen. wilaanbeland hogerop. “Ik te verklaren galerijen van de Tattoo doorheb = hulp bij renovatie en heeft een goede een trap.

Met dieaan creativiteit Ik word nog altijd beter.

Doorverglijden veel te naar seizoeneneneen paar zeker moment de monooverschot drang vanzelfvervolmaking, de troeven spelen, krijg jecultuur. veel zelfvertrouwen, nuofwil ik een stabiliteit.

In de Bortiergalerijkwaliteiten heersen deis hij eentot door teveel = fiscale voordelen van een ploeg die nietaan onder stoelen en niets neem je meerboekenantiquairs, verantwoordelijkinen in het voetbal de Galerie d’Ixelles onzekerheid onvoldaanheid?

En ze de kappers,BijenBrussels in de Centrumgalerij is de die het antwoord of banken steekt dat waar ze voor destadsgalerij titel durf je te ondernemen. project van RWDM i zwaaitdat hetikgild vanwas de lichaamsververschaft op dat soort vragen? gaat. “We willen kampioen worden, werd me verweten te lief mij.

Wat de toekomst fraaiiers de plak.

Met uitzondering van dat is duidelijk. Daar praten we met op het veld. Wel, nu ben ik een man ik niet. Ik zie mij niet de papieren over, maar dat betekent niet op het veld.” de failliete espressobar en mekaar trekken. Als ik de kan www.fedsvk.be - 02 412 72 44 praktijk van een filatelist, dat we denken dat we er al zijn. We Maeyens was vorig seizoen eenverdwaalde paar om nu te tekenen om staat in de MachCentrumgalerij in het onderschatten niemand.” keer te zien in het alles Edmond De hele reeks nalezen?in divisie 1B te spele tekenals vanspeler, de uiterlijke Een ploeg lange zal een paar seizoenen “Deze tensstadion. Niet maarmens. à acht jaar, zou ik dat in de galerij volstaan voor Er zullen > BRUZZ.be/laptopia wel wat speals supporter. namiddag Hij stond meteen ach- zoustandhouden. dicht doen.”

SINT-JANS-MOLENBEEK – voetballers die ook supporter zijn van hun club worden schaarser, maar nicolas maeyens (24) is er nog zo een. hij maakte zijn debuut bij FC brussels en keert nu terug naar rWDm. een keuze van het hart, maar ook met titelambities.

I

>

“Kunstnagels zijn als cupcakes. In alle variaties verkrijgbaar, maar te mooi om in te bijten” Michaël Bellon

“Onze supporters zijn het voorbeeld van een twaalfde man”

22 I BRUZZ 1561 I Donderdag 9 maart 2017

dan zevenhonderd spelers en trainers gehad, maar toch is dat altijd zo geweest. Alsof het telkens wordt doorgegeven. We hebben altijd mannen in onze rangen gehad die wat zot zijn en zonder angst spelen (lacht).”

De Black Angels moeten ook elk seizoen afrekenen met de Brussels Tigers uit Schaarbeek. Twee ploegen uit dezelfde stad leidt meestal tot spanningen, en dat is in het American football niet anders. “Er is een rivaliteit met de Tigers, dat klopt. Ik weet niet hoe dat komt, het is er gewoon. Ook de Pirates uit Oostende moeten niets van ons hebben. Die rivaliteit met de Tigers werkt trouwens in de twee richtingen. Je bent voor de ene of voor de andere. Vergelijk het met Anderlecht en Standard in het voetbal. Al is er geen sprake van vechtpartijen of dergelijke dingen.”

Spelers van beide clubs staan regelmatig schouder aan schouder om de Belgische kleuren te verdedigen.

De Belgian Barbarians werden een paar jaar geleden opgericht en zijn aan een sterke opmars bezig. Bouron verwachtte er veel van, en zijn verwachtingen komen uit. “Een van onze spelers is al vertrokken naar een Finse club en ik merk dat er steeds meer buitenlandse ploegen naar onze spelers komen kijken.

Ook op de Belgische markt beweegt er iets. Er hebben zich zelfs al Franse spelers bij ons aangeboden.”

AMERICAN FOOTBALL Brussels Black Angels vieren hun dertigste verjaardag

‘De Tigers uit Schaarbeek zijn onze rivalen’ ANDERLECHT – De Brussels Black Angels draaien al dertig jaar mee aan de top van de Belgische Americanfootballscene. Ze wonnen in die periode twee nationale titels en waren acht keer verliezend finalist, maar ze bouwden vooral een uitstekende reputatie op.

Hall of Fame

Cyrille Bouron - Geboren op 26 november 1968 - Is al 24 jaar actief bij de Brussels Black Angels - Is vandaag hoofdcoach van de eerste ploeg - Viert de dertigste verjaardag van de club © RAYMAK

I

k kwam tegenover twee beren van venten te staan die me zeiden dat ik er moest invliegen,” zegt hoofdcoach Cyrille Bouron (48), al 24 jaar actief binnen de club. “Dat was mijn eerste kennismaking met American football. Daarvoor had ik rugby gespeeld in Frankrijk, maar in Brussel besliste ik op het voorstel van een vriend in te gaan en deze sport eens uit te proberen. Ik ben erin gegroeid, heb het tot 2005 zelf gespeeld en ben dan coach geworden bij de juniors. Dit seizoen ben ik de hoofdcoach van onze eerste ploeg.”

Bouron sloot in het begin van de jaren negentig aan bij de club die als de Waterloo All Stars was begonnen, in 1987. Na passages langs Vorst, Ukkel en Sint-Lambrechts-Woluwe kwamen ze een tiental jaar geleden in Anderlecht terecht. Ze trainen er vandaag op de sportvelden in de Vogelzangwijk en werken hun wedstrijden af in het Jesse Owensstadion. “Aanvankelijk heetten we de

Brussels Angels, maar toen we van statuut moesten veranderen, werd beslist om er iets aan toe te voegen. Iets sterks. Onze toenmalige voorzitter dacht eerst aan de Dark Angels, maar dat vonden we niet zo goed. Dus werd het Black Angels. Ook onze uitrusting kreeg die kleur, veel beter dan het lelijke groen waarin we vroeger speelden.”

“Ik herinner me dat ik hier in mijn beginjaren een volledig seizoen heb afgewerkt met zestien spelers. En toch hebben we toen de play-offs gehaald. Dat was zeer zwaar, want normaal gezien heb je een offenceploeg van elf spelers, een defenceploeg van elf spelers, en special teams van telkens elf spelers. Vandaag zijn we met veel meer. Op training is er gemiddeld 35 tot 40 man.”

De spelersgroep is vooral Brussels getint, maar er lopen ook wel wat buitenlanders rond. Uiteraard hoort daar regelmatig een Amerikaan bij, maar het blijkt niet altijd evident te zijn om hen op het veld te krijgen.

“We hebben zeer goede Amerikaan-

se coaches gehad, maar eveneens slechte Amerikaanse spelers. Sommige van die gasten hebben de sport tijdens hun jeugd gespeeld en komen hier aan met het idee dat ze de man zijn. Maar dat is zeker niet altijd het geval.”

“Het aantal buitenlanders per ploeg is gelimiteerd. We hebben nu een Braziliaan die op een goed niveau heeft gespeeld in zijn thuisland. Die mannen krijgen een teken op hun helm zodat ze herkend worden. Dat is een regel om te voorkomen dat je een buslading sterke buitenlanders in een ploeg dropt.”

Barbarians De club evolueerde niet alleen naar meer spelers, ze bouwde ook jeugdploegen uit. De Black Angels hebben vandaag behalve een eerste ploeg ook cadetten en juniors. Vanaf dit seizoen zullen de cadetten hun wedstrijden net voor die van de eerste ploeg afwerken. Mede dankzij de uitbouw van de jeugdwerking is het niveau de hoogte in gegaan. “We

zijn altijd bij de betere clubs van het land geweest. Vaak probeerden andere clubs ons te imiteren.

In sommige periodes was de ene of de andere club de sterkste, en kwamen wij daar meestal net achter.

Helaas hebben we heel wat finales verloren.”

De dertigjarige wordt - als alles goed gaat - in september gevierd met een groot feest, waar sommige iconen van de club in de Hall of Fame opgenomen worden. Ze hopen dan opnieuw een landstitel te kunnen vieren. Vorig seizoen verloren ze die aan de Ostend Pirates, maar ze zijn vastberaden om hem te heroveren. “Dit seizoen zeggen we: we zijn het beu om het woord amateur te horen, zelfs al zijn we het. We willen tonen dat we professioneler zijn dan dat. Drie kinesitherapeuten erbij, van vier naar acht coaches voor de eerste ploeg, animatie en spelletjes rond onze wedstrijden om volk te lokken, we doen er echt alles voor. Onze omkadering wordt beter, en we hebben meer en meer partners die ons financieel steunen.”

“Sinds 2014 is het niveau van de ploeg gestegen. Jongeren groeien door en dit seizoen krijgen we er vier spelers bij die van andere Belgische clubs komen. Zij stelden duidelijk dat ze, indien ze geen club in het buitenland vonden, bij de Black Angels wilden spelen.

Dat is dankzij onze reputatie. Die is altijd al goed geweest. We ontvangen iedereen met open armen en staan altijd voor elkaar klaar. Dat is een van onze krachten.

En dat moet ons aan een nieuwe titel helpen, daar hebben we al de middelen voor in handen.”

Tim Schoonjans

“We hebben altijd mannen in onze rangen gehad die wat zot zijn en zonder angst spelen” Cyrille Bouron Hoofdcoach Black Angels

“Wij worden gezien als de ploeg met de beste verdediging. We hebben de afgelopen dertig jaar meer

Donderdag 9 maart 2017 I BRUZZ 1561 I 23

SPORTagenda

ESTAFETTE Onlangs herlas ik De Renner van Tim Krabbé, dat met recht en reden een hoogtepunt in de Nederlandstalige wielerliteratuur wordt genoemd. Het boek over een wielerwedstrijd voor amateurs in Zuid-Frankrijk staat vol bespiegelingen over de koers en, zoals dat hoort, het leven.

Mijn oog viel op een passage die mij bij een vorige lezing niet was opgevallen.

“Brussel-Amiens werd in 1919 gewonnen door een renner die de laatste veertig kilometer met een lekke voorband had gereden. Wat had hij afgezien!

Hij arriveerde om halftwaalf ’s nachts, met anderhalf uur voorsprong op de enige andere twee die de koers hadden uitgereden.”

Brussel-Amiens? Was dat dan een wielerkoers? Vlak na de Eerste Wereldoorlog? Nooit van gehoord. Vreemd parcours ook. Betrof dit een verzinsel van Krabbé? Ik ging op zoek.

Wat ik vond, onder andere in het goed gedocumenteerde boek Van het sportveld naar het slagveld van gewezen kolonel Roger Vanmeerbeeck, overtrof mijn stoutste verwachtingen.

Brussel-Amiens maakte deel uit van de meest heroïsche wielerwedstrijd die ooit gereden werd: de Omloop van de Slagvelden. In het Frans klinkt het nog mooier: le Circuit des Champs de Bataille. De koers betreft een eenmalige organisatie van het Franse medium ‘Le Petit Journal’. Met de wedstrijd willen de krantenboeren “de vele gesneuvelden tijdens de Eerste Wereldoorlog eren”. Dat betekent zoveel als: met de verslaggeving over de haast onmenselijke wedstrijd zoveel mogelijk kranten verkopen.

Het parcours dat de renners tussen 28 april en 11 mei 1919 moeten afhaspelen, is niet van de poes. In totaal moeten zeven etappes gereden over een afstand van 1.985 kilometer. Dat is gemiddeld 283,6 kilometer per rit – dat er enkele rustdagen worden voorzien, is dan ook geen overbodige luxe. Reken daarbij dat er zich door de voorbije oorlog heel wat granaattrechters en abri’s in de wegen bevinden en je weet dat de Omloop niet voor iedereen is weggelegd.

Minstens even zwaar als de fysieke weegt de mentale inspanning. De meeste van de 87 deelnemers waren tot enkele maanden of zelfs weken voor de koers in militaire dienst. Dat mag niet verbazen: van alle burgers zijn

zij tijdens de oorlog het meest in beweging. Aan het front worden er zelfs af en toe sportwedstrijden georganiseerd: vaak voetbalwedstrijden tegen andere landen. De Belgische militaire sportievelingen zullen op de Olympische Spelen van Antwerpen in 1920 medailles behalen in gymnastiek, ruitersport, schermen, veldhockey, voetbal, waterpolo en wielrennen.

De wielrenners torsen een rugzak met zware herinneringen op hun schouders. Dat ze daarbij fietsen door vernielde steden of langs loopgraven waar veel van hun strijdmakkers het leven lieten, maakt het leven er niet gemakkelijker op.

Charles Van Mol uit Sint-Gillis is de enige Brusselaar aan de start.

Hij wordt soldaat in 1915 en overleeft de Groote Oorlog zonder verwondingen. In de Omloop van de Slagvelden komt hij er niet aan te pas: al in de tweede etappe moet hij opgeven.

De rit van Luxemburg naar Brussel bedraagt 301,5 kilometer, maar de absolute koninginnenrit vindt plaats tussen Brussel en Amiens.

Via Gent en Brugge gaat de etappe door het IJzerfront langs Diksmuide, Kaaskerke, Ieper, Menen en langs het front in Noord-Frankrijk naar Amiens. Plan vandaag een uitstapje langs dat parcours en je bent een hele dag zoet met bezoekjes aan soldatenkerkhoven.

Daarbovenop is het op de dag van de rit naar Amiens extreem koud, met felle hagelbuien.

Heel wat renners stappen uit de koers. Geen enkele renner komt voor het donker aan. De richtingborden hangen vol slijk, renners moeten op elkaars schouders klimmen om ze schoon te vegen. De meest ongelukkigen onder hen overnachten in loopgraven langs de kant van het parcours.

De winnaar van de koninginnenrit – en van de hele Omloop – wordt de Belg Charles Deruyter. Als oorlogsvrijwilliger wordt hij in 1915 als soldaat-mecanicien ingedeeld bij het militair vliegwezen. Door zijn opgespaarde verlofdagen kan hij tijdens de oorlog deelnemen aan wielerwedstrijden. Zo wint hij in 1917 al Parijs-Tours. En in 1919 de eerste en enige editie van de Omloop van de Slagvelden.

Het laatste woord is voor Tim Krabbé: “Ach, had ik toen renner mogen zijn. Want al het lijden verandert na de eindstreep in een herinnering aan genot, en hoe groter het lijden is geweest hoe meer het genot.”

KEN LAMBEETS

Koersen tussen de loopgraven

PINGPONG Tweede grootste club van Brussel in de maak

Fusie in tafeltennisland BRUSSEL – Tafeltennisclubs Royal Alpa Elsene Schaarbeek en CTT Woluwe vormen vanaf volgend seizoen één club. Samen willen ze de Brusselse tafeltennisjeugd nog beter bedienen en hopen ze nieuwe talenten voort te brengen.

De fusie heeft voor beide clubs duidelijke voordelen. Woluwe was ooit een van de leidinggevende clubs van het land onder de naam Smash Panthéon, maar kon de afge-

lopen jaren op sportief vlak niet veel meer realiseren. De club beschikt wel over goede infrastructuur en een zaal volledig gewijd aan tafeltennis. En laat dat net zijn waar Alpa zo naar verlangt.

Alpa doet het sportief wel goed en zit in de middenmoot van de Superdivisie, maar het heeft geen vaste zaal en moet al een hele tijd schipperen tussen vier locaties in verschillende gemeentes. De extra infrastructuur zal goed van pas komen om de spelers meer trainingsbeschikbaarheden te bieden. De

Freelancejournalist Ken Lambeets houdt van literatuur en van echte sporten

club krijgt er in 2018 nog een nieuwe zaal bij in het gemeentelijk stadion van Schaarbeek, waar ze over tien tafels zal beschikken.

CTT Royal Alpa Schaarbeek-Woluwe zal met om en bij de tweehonderd spelers de tweede club van de hoofdstad worden, na Logis Oudergem. Dankzij de nieuwe structuur en betere infrastructuur kan en wil de fusieclub nog beter inzetten op Brussels talent. Florian Cnudde, die bij Alpa is opgeleid en vandaag in Alpa’s Superdivisieploeg speelt, is een mooi voorbeeld van waar de club in de toekomst heen wil: talenten detecteren, de juiste opleiding bieden en spelers laten doorstromen naar het hoogste niveau. CTT Royal Alpa Schaarbeek-Woluwe wordt een club met ambitie. Logis is Tim Schoonjans gewaarschuwd.

Vrijdag 10 maart Padeltornooi White Star Evere Padel organiseert voor het tweede jaar op rij een AFP100-tornooi. Mannen en vrouwen die aangesloten zijn bij Padel Vlaanderen en de Association Francophone de Padel werken op vrijdag en zaterdag de kwalificatiewedstrijden af (wedstrijden van 9 tot 22u). Zondag maken de spelers die zich hebben geplaatst uit wie de beste zijn. Alle informatie vindt u op www.padelbruxelles.be.

Initiatie boccia Vraagt u zich af hoe boccia echt in elkaar zit, de variant op petanque die ontwikkeld is voor mensen met een beperking? Dan moet u vrijdag tussen 13.30 en 15u naar LDC ADO Icarus (Frans Vekenmansstraat 131 in Neder-Over-Heembeek) gaan. Iedereen is welkom om er een initiatie te krijgen in boccia. Bij voldoende interesse kan dat zelfs uitgroeien tot een lessenreeks.

Zaterdag 11 maart België-Roemenië Wordt het derde keer goede keer voor onze nationale rugbyploeg? De Zwarte Duivels verloren hun eerste twee thuismatchen in de European Nations Cup tegen Georgië en Rusland, maar zullen er tegen Roemenië alles aan doen om te bewijzen dat ze in divisie 1A thuishoren. De aftrap wordt om 15u gegeven op de Kleine Heizel. Informatie over tickets vindt u op www. fbrb.events.

Initiatie Argentijnse tango Zou u graag inzicht krijgen in de basispassen van Argentijnse tango? Dan moet u van 16 tot 18.30u in gemeenschapscentrum De Zeyp (Ganshoren) zijn. Marisa en Oliver, de eigenaars van tangoschool La Tangueria, laten u ontdekken wat Argentijnse tango is. Leuk voor de ouders: tegelijkertijd is er een activiteit voor kinderen. Meer informatie vindt u op www. dezeyp.be.

Zondag 12 maart Tafeltennisderby CTT Royal Alpa Elsene Schaarbeek ontvangt de stadsgenoten van Logis Oudergem voor de tweede stadsderby van het seizoen. De bezoekers staan aan de leiding in de superdivisie, maar zullen de handen uit de mouwen moeten steken om de punten mee naar huis te nemen. Alpa is aan een goed seizoen bezig en heeft zich in de middenmoot van het klassement genesteld.

De wedstrijd gaat om 19u van start, niet-leden betalen drie euro ingangsgeld.

Maandag 13 maart Ket2Sport Leerlingen die in het vijfde en zesde leerjaar van het Brussels Nederlandstalig onderwijs zitten, kunnen zich op maandag en dinsdag helemaal uitleven tijdens dit jaarlijkse sportevenement.

Studenten Lichamelijke Opvoeding van de Vrije Universiteit Brussel (in samenwerking met Sport Vlaanderen, de VGC en de SVS) bieden op hun campus een hele resem sportinitiaties aan waar de leerlingen aan kunnen deelnemen. Het doel is hen zin geven om te sporten en de organisatoren hopen hen te overtuigen om ermee door te gaan.

Op www.ket2sport.be staat alle informatie.

Tim Schoonjans